You are on page 1of 28

PREZES

URZDU OCHRONY
KONKURENCJI I KONSUMENTW
DELEGATURA UOKIK W KRAKOWIE
Plac Szczepaski 5, 31-011 Krakw
tel./fax 12 421 75 79, 12 421 74 98
e-mail: krakow@uokik.gov.pl

RKR-61-10/15/DS-28/16
Krakw, 30 grudnia 2016 r.

Decyzja Nr RKR - 14/2016


I. Na podstawie art. 27 ust. 1 i 2 w zwizku z art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r.
o ochronie konkurencji i konsumentw (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 184 ze zm.) oraz art. 33
ust. 4-6 teje ustawy w zw. z art. 7 ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustawy o
ochronie konkurencji i konsumentw oraz niektrych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz.
1634), po przeprowadzeniu wszcztego z urzdu postpowania w sprawie praktyki
naruszajcej zbiorowe interesy konsumentw
w imieniu Prezesa Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw
uznaje si za praktyk naruszajc zbiorowe interesy konsumentw zachowanie
Polkomtel sp. z o.o. z siedzib w Warszawie polegajce na:
A. posugiwaniu si w reklamach: telewizyjnych, internetowych, drukowanych w postaci
ulotek i reklamy prasowej oraz zewntrznych w postaci billboardw w ramach
kampanii reklamowej oferty promocyjnej Power LTE oraz w reklamach
telewizyjnych i internetowych w ramach kampanii reklamowej powizanej z
promocj programu smartDOM hasem Power LTE bez limitu danych;
B. posugiwaniu si w reklamach radiowych w ramach kampanii reklamowej oferty
promocyjnej Power LTE hasem Poczuj moc braku limitw danych przez ca
umow,
co mogo sugerowa, e transmisja danych realizowana przy wykorzystywaniu technologii
LTE nie bdzie ograniczana przez Polkomtel sp. z o.o. z siedzib w Warszawie, podczas gdy
rzeczywiste warunki promocji przewiduj ograniczenia zarwno co do wielkoci transferu
danych w postaci pakietw danych, jak i prdkoci transmisji danych po wykorzystaniu
pakietu, ktra moe by obniana do poziomu 32 kb/s,
ktre wyczerpuje znamiona nieuczciwej praktyki rynkowej zdefiniowanej w art. 5 ust. 1 i ust.
3 pkt 2 w zw. z art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziaaniu nieuczciwym
praktykom rynkowym (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 3 ze zm.) i stanowi naruszenie art. 24 ust. 1 i
ust. 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw;
oraz stwierdza zaniechanie jej stosowania z dniem [] 2014 r.
II. Na podstawie art. 27 ust. 4 w zw. z art. 26 ust. 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o
ochronie konkurencji i konsumentw (t.j. Dz.U. z 2015 poz. 184 ze zm.) oraz art. 33 ust. 4-6
teje ustawy w zwizku z art. 7 ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustawy o ochronie
konkurencji i konsumentw oraz niektrych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 1634)

strona 2 z 28

w imieniu Prezesa Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw


nakada si na Polkomtel sp. z o.o. z siedzib w Warszawie obowizek publikacji w terminie
30 dni od dnia uprawomocnienia si niniejszej decyzji, na koszt tego przedsibiorcy:
a) nastpujcej czci niniejszej decyzji:
DECYZJA NR RKR - 14/2016
Na podstawie art. 27 ust. 1 i ust. 2 w zwizku z art. 24 ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i
konsumentw ()
w imieniu Prezesa Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw
uznaje si za praktyk naruszajc zbiorowe interesy konsumentw zachowanie Polkomtel
sp. z o.o. z siedzib w Warszawie polegajce na:
A. posugiwaniu si w reklamach: telewizyjnych, internetowych, drukowanych w postaci
ulotek i reklamy prasowej oraz zewntrznych w postaci billboardw w ramach
kampanii reklamowej oferty promocyjnej Power LTE oraz w reklamach
telewizyjnych i internetowych w ramach kampanii reklamowej powizanej z
promocj programu smartDOM hasem Power LTE bez limitu danych;
B. posugiwaniu si w reklamach radiowych w ramach kampanii reklamowej oferty
promocyjnej Power LTE hasem Poczuj moc braku limitw danych przez ca
umow,
co mogo sugerowa, e transmisja danych realizowana przy wykorzystywaniu technologii
LTE nie bdzie ograniczana przez Polkomtel sp. z o.o. z siedzib w Warszawie, podczas gdy
rzeczywiste warunki promocji przewiduj ograniczenia zarwno co do wielkoci transferu
danych w postaci pakietw danych, jak i prdkoci transmisji danych po wykorzystaniu
pakietu, ktra moe by obniana do poziomu 32 kb/s, ()
wraz z nastpujcymi kadrami z reklamy Internetu Power LTE, zamieszczonymi
bezporednio pod ww. komunikatem:

strona 3 z 28

w programach telewizyjnych, ktrych nadawc jest Telewizja Polsat sp. z o.o. z


siedzib w Warszawie (w tym co najmniej 50 % czasu emisji ww. komunikatu
zrealizowane powinno by w programie POLSAT), midzy godzin 18:30 a 22:00,
przy czym komunikat z powysz czci decyzji powinien by wywietlany 5 razy
dziennie przez okres 30 dni, kadorazowo przez czas nie krtszy ni 15 sekund,
b) publikacji caoci niniejszej decyzji (bez informacji stanowicych tajemnic
przedsibiorstwa lub innych informacji prawnie chronionych, w tym danych
osobowych), przez okres 6 miesicy, na stronie internetowej, na ktrej Polkomtel
sp. z o.o. prezentuje ofert telefonii komrkowej Plus (w momencie wydania
decyzji jest to strona www.plus.pl), przy czym tre decyzji powinna by dostpna
za pomoc hipercza (linku) widocznego w grnej czci strony gwnej i kadej
z podstron tego przedsibiorcy, a tekst hipercza powinien wyglda nastpujco:
napis Power LTE DECYZJA UOKiK w kolorze czerwonym, czcionk Times
New Roman, wielkoci co najmniej 13 pt.;
przy czym obowizki okrelone w punkcie II powyej powinny by zrealizowane z
zastosowaniem nastpujcych zasad:
[1] w przypadku zmiany nazwy ktregokolwiek z powyszych przedsibiorcw (w tym
Telewizji Polsat sp. z o.o.), jego przeksztacenia lub przejcia praw i obowizkw na
inny podmiot pod jakimkolwiek tytuem (w tym praw do nadawania programu
POLSAT i posugiwania si nazw sieci komrkowej Plus), powysze obowizki
publikacyjne powinny by zrealizowane odpowiednio przez lub za porednictwem
danego przedsibiorcy lub jego nastpcy prawnego, ze wskazaniem nazw dawnej i
nowej,
[2] w przypadku zmiany adresw stron internetowych, naley niniejsze rozstrzygnicie
zastosowa odpowiednio do stron internetowych funkcjonujcych w dacie
uprawomocnienia si niniejszej decyzji,
[3] w razie zmiany treci sentencji decyzji lub jej uzasadnienia przez Prezesa Urzdu
Ochrony Konkurencji i Konsumentw lub sd powszechny, w zakresie podlegajcym

strona 4 z 28

obowizkowi publikacji, naley obowizek ten wykona w stosunku do zmienionej


treci decyzji.
III. Na podstawie art. 106 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji
i konsumentw (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 184 ze zm.) oraz art. 33 ust. 4-6 teje ustawy w zw.
z art. 7 ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i
konsumentw oraz niektrych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 1634)
w imieniu Prezesa Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw
nakada si na Polkomtel sp. z o.o. z siedzib w Warszawie, patn do budetu pastwa,
kar pienin w wysokoci 18 429 330 zotych (sownie: osiemnacie milionw czterysta
dwadziecia dziewi tysicy trzysta trzydzieci zotych), z tytuu naruszenia zakazu, o jakim
mowa w art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw, w zakresie
okrelonym w punkcie I rozstrzygnicia niniejszej decyzji.
IV. Na podstawie art. 77 ust. 1 i art. 80 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie
konkurencji i konsumentw (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 184 ze zm.) oraz art. 33 ust. 4-6 teje
ustawy w zw. z art. 7 ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustawy o ochronie
konkurencji i konsumentw oraz niektrych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 1634) oraz
na podstawie art. 263 1 i art. 264 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks
postpowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 23 ze zm.) w zwizku z art. 83
ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw
w imieniu Prezesa Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw
obcia si Polkomtel sp. z o.o. z siedzib w Warszawie kosztami przeprowadzonego
postpowania w sprawie praktyki naruszajcej zbiorowe interesy konsumentw oraz
zobowizuje si tego przedsibiorc do zwrotu Prezesowi Urzdu Ochrony Konkurencji i
Konsumentw kosztw postpowania w kwocie 57, 60 z (sownie: pidziesit siedem
zotych szedziesit groszy) w terminie 14 dni od daty uprawomocnienia si niniejszej
decyzji.
Uzasadnienie
Prezes Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw (dalej: Prezes UOKiK lub organ
ochrony konsumentw) przeprowadzi postpowanie wyjaniajce, w sprawie wstpnego
ustalenia, czy stosowanie przez operatora sieci komrkowej Polkomtel Sp. z o.o. reklamy
dotyczcej oferty Internetu Power LTE z usug LTE bez limitu moe stanowi
naruszenie przepisw uzasadniajce wszczcie postpowania w sprawie stosowania praktyk
naruszajcych zbiorowe interesy konsumentw bd naruszenie chronionych prawem
interesw konsumentw uzasadniajce podjcie dziaa okrelonych w odrbnych ustawach
(sygn. RKR-405-29/14/DS).
Postpowanie to zostao wszczte na skutek napywajcych skarg konsumentw.
Ustalenia dokonane w toku postpowania wyjaniajcego oraz zgromadzony w sprawie
materia dowodowy uzasadnia wszczcie postpowania w sprawie praktyki naruszajcej
zbiorowe interesy konsumentw.

strona 5 z 28

W dniu 21 grudnia 2015 r. Prezes Urzdu wszcz wobec Polkomtel spka z. o.o. z
siedzib w Warszawie (dalej: Polkomtel, Spka, Przedsibiorca) postpowanie w
sprawie wskazanej w pkt I sentencji niniejszej decyzji praktyki naruszajcej zbiorowe interesy
konsumentw, o ktrej mowa w art. 24 ust. 1 i ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o
ochronie konkurencji i konsumentw (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 184 ze zm.).
Ponadto, Prezes Urzdu, postanowieniem nr RKR-108/2016 r., zaliczy w poczet
dowodw w niniejszym postpowaniu okrelone dokumenty i materiay zgromadzone
w trakcie ww. postpowania wyjaniajcego
W celu dokonania ustale stanu faktycznego sprawy, Prezes Urzdu wzywa
Polkomtel do przekazania danych informacji i dokumentw, w toku postpowania
wyjaniajcego o sygn. RKR-405-29/14/DS oraz w toku postpowania w sprawie praktyki
naruszajcej zbiorowe interesy konsumentw pismami z dni: 25 maja 2016 r, 19 sierpnia
2016 r., 15 wrzenia 2016 r., 18 padziernika 2016 r.
W toku prowadzonych postpowania w sprawie praktyki naruszajcej zbiorowe
interesy konsumentw Spka przekazaa dane informacje i dokumenty w pismach z dnia: 9
czerwca 2016 r., 5 wrzenia 2016 r., 10 padziernika 2016 r., 27 padziernika 2016 r.
Ponadto, Spka kilkukrotnie skadaa wnioski o ograniczenie prawa wgldu do akt w
odniesieniu do przestawianych Prezesowi Urzdu danych. Stwierdzi naley, i skadane
przez Spk wnioski z uwagi na fakt, i w prowadzonym postpowaniu administracyjnym
w sprawie praktyki naruszajcej zbiorowe interesy konsumentw, brak jest innej, poza sam
Spk, strony postpowania administracyjnego, s bezprzedmiotowe.
Majc na uwadze nakaz naleytego i wyczerpujcego informowania stron o
okolicznociach sprawy wyraony w art. 9 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks
postpowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 23 ze zm.), Prezes Urzdu,
pismem z dnia 10 listopada 2016 r., poinformowa Spk o dotychczasowych ustaleniach
poczynionych w toku prowadzonego przeciwko Polkomtel postpowania w sprawie praktyki
naruszajcej zbiorowe interesy konsumentw oraz planowanym rozstrzygniciu
(Szczegowe Uzasadnienie Zarzutw). Spka nie odniosa si do przedstawionych ustale
faktycznych i oceny prawnej.
Pismem z dnia 21 grudnia 2016 r., Prezes Urzdu zawiadomi Spk o zakoczeniu
postpowania dowodowego, wyznaczajc termin na zapoznanie si z aktami niniejszej
sprawy. Spka nie skorzystaa z przysugujcego jej prawa.
Prezes Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw ustali, co nastpuje.
Polkomtel sp. z o.o. z siedzib w Warszawie, operator sieci Plus, jest przedsibiorc
wpisanym do Rejestru Przedsibiorcw Krajowego Rejestru Sdowego prowadzonego przez
Sd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie XIII Wydzia Gospodarczy Krajowego
Rejestru Sdowego pod numerem KRS: 0000419430. Ponadto, dziaalno
telekomunikacyjna jest dziaalnoci regulowan i podlega wpisowi do rejestru
przedsibiorcw telekomunikacyjnych prowadzonego przez Prezesa Urzdu Komunikacji
Elektronicznej. Polkomtel sp. z o.o. z siedzib w Warszawie jest wpisana do rejestru
przedsibiorcw telekomunikacyjnych pod numerem 3.
Prezes Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw przeprowadzi analiz
materiaw reklamowych stosowanych przez Polkomtel w zakresie prezentowania oferty
sugerujcej moliwo zawarcia umowy dostpu do Internetu charakteryzujcej si

strona 6 z 28

nielimitowanym dostpem do transmisji danych w technologii LTE. Ofert tak Polkomtel


przedstawia w ramach dwch rnych kampanii, z czego pierwsza dotyczya bezporednio
promocji oferty Internetu Power LTE (dalej: Kampania I) i toczya si w okresie od []
2014 r. do [] 2014 r., druga za bya powizana z promocj programu smartDOM (dalej:
Kampania II) i toczya si od [] 2014 r. do [] 2014 r. (dowd: karta nr 171, 175).
W ramach akcji marketingowych zastosowano rne rodki przekazu (tj. ulotki,
reklamy prasowe, telewizyjne, radiowe, internetowe oraz reklamy zewntrzne), w ktrych to
przekazywany zakres informacji o warunkach promocyjnej oferty by podobny, z drobnymi
rnicami (dowd: pyta CD, karta nr 62).
Kampania I (zwizana bezporednio z promocj oferty Internetu Power LTE)
W reklamie radiowej lektor wygasza nastpujc kwesti:
Poczuj moc Power LTE. Poczuj moc szybkiego Internetu LTE. Poczuj moc braku limitw
danych przez ca umow. Wybierz Internet Power LTE. Tylko w Plusie. Plus lider
technologii LTE. Szczegy w regulaminie promocji Power LTE z modemem lub routerem na
24 miesice na www.plus.pl.
(dowd: pyta CD, cieka: []; karta nr 62)
W reklamie telewizyjnej lektor wypowiada nastpujc kwesti:
Ty te wybierz Power LTE i poczuj moc szybkiego Internetu LTE bez limitu danych przez ca
umow. Plus lider technologii LTE.
Na ekranie, pod koniec spotu reklamowego eksponowane jest haso bez limitu danych (biae
litery na czerwonym tle), a pod spodem maym drukiem na niejednolitym tle na ok. 3 sekundy
pojawia si informacja: LTE bez limitu transferu danych w promocyjnych planach cenowych
od 59, 90 z, dostpne po wykorzystaniu pakietu, tylko w zasigu LTE, przy ograniczonej
prdkoci wg klasy dostpu do sieci. Szczegy w regulaminie promocji Power LTE z
modemem lub routerem na 24 miesice na www.plus.pl.
(dowd: pyta CD, cieka: []; karta nr 62)
Kadr opisany powyej wyglda nastpujco:

strona 7 z 28

Zrzut ekranu z reklamy telewizyjnej Internetu Power LTE w Plusie


W reklamach internetowych Spka posugiwaa si m.in. bannerami zawierajcymi
wyeksponowane haso Poczuj moc Power LTE (biaa czcionka na zielonym tle) bez limitu
danych (biaa czcionka na czerwonym tle). Najechanie kursorem na znajdujcy si nieco
poniej napis maym drukiem zobacz wicej powoduje pojawienie si informacji o treci:
LTE bez limitu transferu danych w promocyjnych planach cenowych od 59, 90 z,
dostpne po wykorzystaniu pakietu, tylko w zasigu LTE, przy ograniczonej prdkoci i wg
klasy dostpu do sieci. Szczegy w regulaminie promocji Power LTE z modemem lub
routerem na 24 miesice na www.plus.pl. (dowd: pyta CD, cieka: []; karta nr 62)

Banner internetowy z prawej strony wersja po najechaniu kursorem na napis zobacz


wicej
Reklamy w prasie oraz reklama zewntrzna (m.in. billboardy) rwnie charakteryzoway
si wyeksponowaniem hasa na zielonym (Poczuj moc Power LTE) oraz czerwonym tle (bez
limitu danych) oraz informacj maym drukiem poniej o treci:

strona 8 z 28

LTE bez limitu transferu danych w promocyjnych planach cenowych od 59,90 z, dostpne po
wykorzystaniu pakietu, tylko w zasigu LTE, przy ograniczonej prdkoci i wg klasy dostpu
do sieci. Szczegy w regulaminie promocji Power LTE z modemem lub routerem na 24
miesice na www.plus.pl. (dowd: pyta CD, cieka: []; karta nr 62)

Billboard 504x238
Inne materiay drukowane, m.in. ulotki zawieray haso bez limitu danych
wyeksponowane w wyej opisany sposb, a ponadto, na drugiej stronie m.in. haso Bez
limitu danych przez ca umow! oraz informacje dotyczce szczegw oferty (bez limitu
danych, bez opat przez ca umow, po przekroczeniu pakietu podstawowego). Poniej
z kolei znalaza si nastpujca nota prawna:
Ceny brutto z faktur w formie elektronicznej. Szczegy w regulaminie promocji Power
LTE z modemem lub routerem na 24 miesice na www.plus.pl. Opata w programie
smartDOM przez okres 24 miesicy dostpna przy zawarciu nowej umowy na Internet dla
Abonentw posiadajcych umow na Telefon w Plusie za min. 39,90 z/mies. lub na Telewizj
od Cyfrowego Polsatu za min. 39,90 z/mies. Szczegy w regulaminie programu smartDOM
- Telewizja, Internet, Telefon na www.plus.pl. Promocja na pakiet IPLA PLUS obowizuje
do 31.12.2014 r., potem opata za pakiet wynosi 6,15 z/mies.
oraz
Szczegy w regulaminie promocji Power LTE bez sprztu.
(dowd: pyta CD, cieka: []; karta nr 62)

strona 9 z 28

Ulotka galeryjna A5
Kampania II (powizana z promocj programu smartDOM stanowicego wspln
ofert promocyjn Cyfrowego Polsatu oraz Polkomtela)
W reklamach internetowych Spka posugiwaa si m.in. bannerami zawierajcymi
wyeksponowane haso Internet Power LTE bez limitu danych za 29,95 z/mies.! (biaa
czcionka na czerwonym tle). Najechanie kursorem na znajdujcy si powyej napis maym
drukiem Nota prawna powoduje pojawienie si informacji o treci:
() LTE bez limitu transferu danych dostpne po wykorzystaniu pakietu, tylko w zasigu
LTE, przy ograniczonej prdkoci i wg klasy dostpu do sieci. Szczegy w regulaminach
promocji Internet Power LTE i Power LTE z modemem lub routerem na 24 miesice na
www.plus.pl i u Sprzedawcw. (dowd: pyta CD, cieka: []; karta nr 62)

strona 10 z 28

Banner internetowy z prawej strony wersja po najechaniu kursorem na napis Nota prawna
W reklamie telewizyjnej bohaterowie przeprowadzaj nastpujcy dialog:
Mczyzna: Kochanie, co z tob?
Kobieta: Zastanawiam si, na co wyda pienidze, ktre zostan z Internetu.
Mczyzna: Jakie pienidze?
Nastpnie sycha gos lektora: Jak to jakie? Zaoszczdzone! Wystarczy, e masz telefon w
Plusie, dokupujesz Internet LTE bez limitu za poow ceny, a telewizj HD dostajesz od
Cyfrowego Polsatu za zotwk! Niele, co? Taka superoferta tylko dla naszych klientw!
Kobieta: SmartDOM!
Mczyzna: Oszczdzanie przez dodawanie!
W momencie kiedy padaj sowa lektora: () dokupujesz Internet LTE bez limitu za poow
ceny () na ekranie pojawia si nastpujcy kadr:

Tekst maym drukiem na dole ekranu gosi: LTE bez limitu transferu danych dostpne
po wykorzystaniu pakietu, tylko w zasigu LTE, przy ograniczonej prdkoci i wg klasy
dostpu do sieci. Szczegy w regulaminach promocji Internet POWER LTE i Power LTE

strona 11 z 28

z modemem lub routerem na 24 miesice na www.cyfrowypolsat.pl, www.plus.pl i u


Sprzedawcw. (dowd: pyta CD, cieka: []; karta nr 62)
Zasady promocji
Zasady promocji okrelone zostay m.in. w powoywanym w reklamach regulaminie
Power LTE z modemem lub routerem na 24 miesice (wersja z dnia 4.08.2014 r.1; dalej:
Regulamin promocji) (dowd: karty nr 380-387). Zgodnie z powyszym regulaminem Spka
wiadczy usugi LTE bez limitu polegajce na nielimitowanym dostpie do transmisji danych
w technologii LTE, przy czym abonament miesiczny za usug wliczony jest w opat
abonamentow ( 2 pkt 5 Regulaminu promocji).
Abonent moe wybra jeden z piciu promocyjnych planw cenowych (Internet
Power LTE 5 GB, Internet Power LTE 15 GB, Internet Power LTE 20 GB, Internet Power
LTE 25 GB, Internet Power LTE 30 GB). Brak limitu transmisji danych LTE dotyczy jedynie
trzech ostatnich planw cenowych spord wyej wymienionych tj. ofert o podstawowym
limicie transmisji danych 20 GB, 25 GB i 30 GB.
Stosownie do 2 pkt 6 i 7 Regulaminu promocji, w celu umoliwienia wszystkim
abonentom sprawiedliwego korzystania z usugi niezalenie od iloci przesanych danych
Polkomtel stosuje zasady Fair-Usage-Policy (dalej: FUP). Nastpuje to poprzez
przydzielanie odpowiednich wartoci parametrw dostpu do sieci telekomunikacyjnej
zgodnie z rosncym zuyciem danych przy zachowaniu priorytetw/rnic wynikajcych z
planw cenowych. Regulamin nie precyzuje, na czym miaoby to polega ani nie przedstawia
przewidzianej w tym celu procedury.
W pimie skierowanym do Prezesa Urzdu Polkomtel wskazuje, e zasady FUP
wprowadzono w zwizku z faktem, i pojemno sieci radiowej jest ograniczona i zaley od
rodzaju technologii obsugiwanej przez dan stacj bazow oraz od wielkoci cza
podpitego do tej stacji () Spka chce zapewni wszystkim swoim Klientom dostp do
usugi o parametrach umoliwiajcych z niej korzystanie, niezalenie od obcienia
spowodowanego przesyaniem znacznych iloci danych przez innych uytkownikw ()
Definiujc sposb dziaania oraz parametry mechanizmu FUP Spka uwzgldnia fakt, e
uytkownicy Internetu s bardzo rni, a ich potrzeby czsto nieporwnywalne (dowd: karty
nr 150-152).
Celem realizacji FUP (po przekroczeniu podstawowego limitu transmisji danych)
zgodnie z rosncym zuyciem danych przez abonenta Spka zastrzega sobie moliwo
zmiany parametrw technicznych transmisji danych w ramach usugi LTE bez limitu z
zachowaniem rnic midzy klasami wskazanymi w lit. a, w tym obnienie prdkoci
transmisji danych do 32 kb/s. W tym celu zgodnie z 2 pkt 8 lit. a Polkomtel definiuje
trzy klasy dostpu do sieci:
a. klasa Wygodna dla abonentw wybierajcych promocyjny plan cenowy
Internet Power LTE 20 GB o niskich wartociach parametrw dostpu tzn. w
przypadku obcienia stacji bazowej efektywna prdko przesania danych
moe by nisza ni abonenta w klasie Szybkiej lub Maksymalnej;

W kolejnych regulaminach zasady promocji podlegay nieznacznym modyfikacjom i przewidyway np. e


usuga LTE bez limitu obejmuje wszystkie dostpne pakiety danych (5 GB, 15 GB, 20 GB, 25 GB, 30 GB),
ktrym przypisano odpowiednio klasy serwisu: Podstawow, Efektywn, Wygodn, Szybk i Premium.
1

strona 12 z 28

b. klasa Szybka dla abonentw wybierajcych promocyjny plan cenowy


Internet Power LTE 25 GB o rednich wartociach parametrw dostpu tzn. w
przypadku obcienia stacji bazowej efektywna prdko przesania danych
moe by wysza ni abonenta w klasie Wygodnej i nisza ni abonenta w
klasie Maksymalnej;
c. klasa Maksymalna dla abonentw wybierajcych promocyjny plan cenowy
Internet Power LTE 30 GB o wysokich wartociach parametrw dostpu tzn. w
przypadku obcienia stacji bazowej efektywna prdko przesania danych
moe by wysza ni abonenta w klasie Wygodnej i Szybkiej.
Spka w Regulaminie promocji wskazuje, e moe dokonywa ograniczenia
technicznych parametrw usugi zgodnie z rosncym zuyciem danych przez abonenta. Nie
wyjania ani nie precyzuje w aden sposb, jak naley rozumie pojcie rosncego zuycia
danych.
Jak wyjania Polkomtel, []. Minimalna prdko, ktra moe zosta zastosowana to
32 kb/s, a jak podkrela Spka mimo zastosowanej zmiany prdkoci transfer danych
nigdy nie zostaje wstrzymany (dowd: karty nr 150-152).
Co wicej zdaniem Przedsibiorcy FUP moe by stosowany po wykorzystaniu
przez Abonenta podstawowego limitu transmisji danych, a wic nie dotyczy w ogle
zagwarantowanego Abonentom pakietu danych () Klient jest informowany o przekroczeniu
podstawowego limitu danych w formie wiadomoci SMS. Klient nie jest informowany o
zastosowaniu tego punktu regulaminu promocji [tj. dotyczcego rosncego zuycia danych
przyp. Prezes UOKiK], poniewa regulamin nie przewiduje wysyania informacji. (dowd:
karta nr 151, 157).
W praktyce oznacza to, e konsumenci, ktrzy wykupili usug LTE bez limitu,
wykorzystawszy podstawowy pakiet danych musz liczy si z moliwoci naoenia na
nich tzw. lejka. O powyszym mog wiadczy nastpujce, przykadowe fragmenty skarg
konsumentw (pisownia oryginalna):
Usug Power LTE zainteresowaem si w zwizku z licznymi reklamami emitowanymi
przede wszystkim w TV gwnie podczas Mistrzostw wiata w siatkwce oraz w i Internecie.
() Polkomtel wprowadza konsumentw w bd poprzez stanowiska prezentowane w mediach
() kamliwie informujc i usuga LTE jest alternatyw dla domowego internetu oraz e
stosowanie FUP, dotyczy wycznie tzw. heavy userw, cigajcych setki GB (...) w cigu
miesica mnie obniono prdko ju po 40 GB a po 80 GB prdko zwolnia do 1 MB/s, co
czyni usug dostpu do internetu dla mnie cakowicie dysfunkcyjn. () Gdybym wiedzia, e
limitowanie dostpu do internetu poniej 20 MB/s rozpocznie si ju od zuycia 40 GB
danych, NIGDY NIE PODPISABYM TEJ UMOWY. (pismo konsumenta z dnia 23.11.2014
r.)
(dowd: karta nr 135-138)
Niestety mniej wicej po miesicu uytkowania internetu okazao si, e posiada on
limity danych po przekroczeniu, ktrych internet znaczco spowalnia (niekiedy do prdkoci
okoo 32 kb/s lub nawet poniej, co uniemoliwia swobodny dostp do sieci. Dzieje si tak
praktycznie natychmiast po wykorzystaniu przeze mnie podstawowego pakietu danych (30GB)

strona 13 z 28

(pismo konsumenta z dnia 19.01.2015 r. przekazane przez Powiatowego Rzecznika


Konsumentw z Puawach)
(dowd: karta nr 186-187)
() gdy szybko pobierania internetu spada do 0,5 Mb/s i korzystanie z internetu
stao si praktycznie nie moliwe (wikszo stron internetowych z ktrych korzystam np.
banki, nie otwiera si) () Rwnie we wszystkich reklamach telewizyjnych i na plakatach
reklamuje si internet LTE bez limitw. (pismo konsumenta z dnia 17.12.2014 r.)
(dowd: karta nr 116-117)
Poza powoywanym w analizowanych reklamach regulaminem o nazwie Power LTE z
modemem lub routerem na 24 miesice, zasady promocji przewidyway rne warianty
umowy (dotyczce w szczeglnoci czasu trwania umowy i/lub sprztu, ktry otrzymywa
konsument). Naley stwierdzi, i opisane wyej warunki promocji przewidujce moliwo
zmiany parametrw technicznych transmisji danych w ramach usugi LTE bez limitu, w tym
obnienie prdkoci transmisji danych do 32 kb/s byy przewidziane w nastpujcych
wzorcach2:
Regulamin Promocji POWER LTE - Internet ze sprztem na 24 raty (wersja z dnia
09.07.2014 r. i kolejne);
Regulamin Promocji POWER LTE - Internet ze sprztem na 36 rat (wersja z dnia
09.07.2014 r. i kolejne);
Regulamin Promocji POWER LTE - Internet ze sprztem na 48 rat (wersja z dnia
09.07.2014 r. i kolejne);
Regulamin Promocji POWER LTE Internet bez sprztu (wersja z dnia 30.09.2014 r.)
Regulamin Promocji POWER LTE Internet bez sprztu na 12 miesicy (wersja z dnia
03.07.2014 r. i kolejne);
Regulamin Promocji POWER LTE Internet bez sprztu na 12 miesicy w sklepie
internetowym (wersja z dnia 31.07.2014 r.);
Regulamin Promocji POWER LTE Internet bez sprztu na 24 miesice (wersja z dnia
03.07.2014 r. i kolejne);
Regulamin Promocji POWER LTE Internet bez sprztu na 24 miesice w sklepie
internetowym (wersja z dnia 31.07.2014 r.);
Regulamin Promocji POWER LTE Internet z laptopem lub tabletem na 24 miesice
(wersja z dnia 10.07.2014 r. i kolejne);
Regulamin Promocji POWER LTE z modemem lub routerem na 12 miesicy dla
studenta i nauczyciela - 3 miesice gratis (wersja z dnia 02.09.2014 r.)
Regulamin Promocji POWER LTE Internet z modemem lub routerem na 12 miesicy
(wersja z dnia 03.07.2014 r. i kolejne);
Regulamin Promocji POWER LTE z modemem lub routerem na 24 miesice (wersja z
dnia 03.06.2014 r. i kolejne);
Regulamin Promocji POWER LTE Internet z modemem lub routerem na 24 miesice - 3
miesice gratis (wersja z dnia 16.07.2014 r. i kolejne)
Daty podane przy kolejnych regulaminach wskazuj wersje datowane najwczeniej, w pniejszym czasie
ukazyway si kolejne wersje tych samych regulaminw z drobnymi modyfikacjami dotyczcymi warunkw
promocji.
2

strona 14 z 28

Regulamin Promocji POWER LTE z modemem lub routerem na 24 miesice (wersja z


dnia 10.06.2014 r. i kolejne);
Regulamin Promocji POWER LTE z modemem lub routerem na 24 miesice w
sklepie internetowym (wersja z dnia 03.06.2014 r.);
Regulamin Promocji POWER LTE Internet z modemem lub routerem na 24 miesice w
sklepie internetowym (wersja z dnia 03.07.2014 r. i kolejne);
Regulamin Promocji POWER LTE Internet z tabletem na 24 miesice - 3 miesice
gratis (wersja z dnia 05.09.2014 r.) (dowd: karty nr 204-449, 107-111; pyta CD,
cieka: [], karta nr 106).
Prezes Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw zway, co nastpuje.

Naruszenie interesu publicznego


Stosownie do art. 1 ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw, ochrona
interesw przedsibiorcw i konsumentw podejmowana w ramach dziaa Prezesa Urzdu
jest prowadzona w interesie publicznym. Naruszenie interesu publicznego stanowi podstaw
do rozstrzygnicia przez Prezesa Urzdu sprawy w oparciu o przepisy ustawy o ochronie
konkurencji i konsumentw. Interes publiczny zostaje naruszony w szczeglnoci wwczas,
gdy okrelonymi dziaaniami przedsibiorcy dotknity jest szerszy krg uczestnikw rynku,
wzgldnie, gdy wywouj one na rynku niekorzystne zjawiska, powodujc zaburzenia w jego
prawidowym funkcjonowaniu (por. wyrok Sdu Antymonopolowego z dnia 24 padziernika
1991 r., sygn. akt XVII Amr 8/90). W ocenie Prezesa Urzdu, rozpatrywana sprawa ma
charakter publiczny, gdy wie si z ochron praw potencjalnie nieograniczonej liczby
konsumentw, ktrzy mogli by naraeni na negatywne skutki praktyki stosowanej przez
Polkomtel. Interes publiczny przejawia si take w postaci zbiorowego interesu
konsumentw.
W przedmiotowej sprawie doszo, w ocenie Prezesa Urzdu, do naruszenia interesu
publicznego z uwagi na zagroenie lub naruszenie interesw znacznego, nieograniczonego
krgu uczestnikw rynku. Przedsibiorca zaplanowa i przeprowadzi kampani reklamow,
ktra moga wprowadza konsumentw w bd. Reklamy emitowane byy w znacznej liczbie
zrnicowanych rodkw przekazu, zatem mogy potencjalnie dotrze do kadego widza
telewizji/suchacza radia/uytkownika Internetu/przechodnia na ulicy etc., co oznacza, i
oddziaywanie akcji promocyjnej byo potencjalnie bardzo due. Dodatkowo, okres trwania
kampanii zbieg si czasowo z przebiegiem Mistrzostw wiata w Pice Siatkowej Mczyzn3,
co jak kade wydarzenie sportowe podobnej rangi przyczynia si do wzmoonego
zainteresowania biecymi informacjami sportowymi oraz samymi transmisjami,
przekadajc si na zwikszon ogldalno (lub suchalno). W konsekwencji, emitowane w
tym czasie reklamy docieraj do szerszego grona odbiorcw.
Przykadowo, telewizyjny spot reklamowy Power LTE bez limitu danych oraz spot
reklamowy wykorzystywany w ramach kampanii powizanej z promocj programu smartDOM
byy emitowane nastpujc liczb razy:

Mistrzostwa wiata w Pice Siatkowej Mczyzn 2014 zorganizowane byy w Polsce w dniach 30 sierpnia
2014 21 wrzenia 2014 r.
3

strona 15 z 28

spot Power
LTE bez limitu
danych
spot reklamowy
dot. promocji
smartDOM

oglna liczba emisji


telewizyjnych spotw
reklamowych w ramach tzw.
gwnych programw (TVP 1,
TVP2, TVN, Polsat)
[]

oglna liczba emisji spotw


telewizyjnych reklamowych w
ramach pozostaych
programw

ogem

[]

[]

[]

[]

[]

Rwnie sam charakter praktyki, tj. reklama skierowana ad incertas personas (czyli
do nieokrelonego bliej krgu osb) wskazuje na moliwo ingerencji w interes publiczny.
Naley rwnie zauway, i niniejsze postpowanie jest jednym z wielu, jakie
prowadzi Prezes Urzdu w sprawie narusze na rynku usug telekomunikacyjnym. Rynek ten
charakteryzuje si znaczn liczb narusze, zwaszcza w zakresie promowania produktw.
Szeroko upowszechniane reklamy usug przedsibiorcw telekomunikacyjnych docieraj
praktycznie do kadego konsumenta, a jednoczenie nie s w peni zrozumiae. Osoba, ktra
decyduje si na skorzystanie z danej promocji lub pakietu czstokro dowiaduje si o
rzeczywistym ksztacie usugi dopiero po podjciu decyzji o zwizaniu si umow. Rwnie
te wzgldy przemawiay za podjciem sprawy przez Prezesa Urzdu w interesie publicznym.
Z uwagi na to, e w niniejszej sprawie ma miejsce naruszenie interesu publicznego,
moliwe jest poddanie kwestionowanych dziaa Spki dalszej ocenie w wietle przepisw
ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw, pod ktem stosowania przez ni praktyk
naruszajcych zbiorowe interesy konsumentw.
Naruszenie art. 24 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw
Zgodnie z art. 24 ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw, zakazane jest
stosowanie praktyk naruszajcych zbiorowe interesy konsumentw. Stosownie do treci art.
24 ust. 2 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw przez praktyk naruszajc
zbiorowe interesy konsumentw rozumie si godzce w nie bezprawne dziaanie
przedsibiorcy, w tym w szczeglnoci nieuczciwe praktyki rynkowe lub czyny nieuczciwej
konkurencji4. Natomiast art. 24 ust. 3 ustawy przewiduje, e nie jest zbiorowym interesem
konsumentw suma indywidualnych interesw konsumentw.
Uznanie okrelonego dziaania przedsibiorcy za niezgodne z zakazem stosowania
praktyk naruszajcych zbiorowe interesy konsumentw wymaga wykazania, e spenione
zostay kumulatywnie nastpujce przesanki:
kwestionowane dziaania s dziaaniami przedsibiorcy,
dziaania te maj bezprawny charakter,
Stosownie do art. 7 ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw
oraz niektrych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 1634) do spraw, w ktrych postpowanie przed Prezesem
Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw wszczto przed dniem wejcia w ycie niniejszej ustawy, stosuje
si przepisy dotychczasowe.
4

strona 16 z 28

dziaania te naruszaj zbiorowe interesy konsumentw.

Status przedsibiorcy
Zgodnie z art. 4 pkt 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw, pod pojciem
przedsibiorcy naley rozumie m.in. przedsibiorc w rozumieniu przepisw ustawy z dnia 2
lipca 2004 r. o swobodzie dziaalnoci gospodarczej (t.j. Dz.U.2016 r., poz. 1829). W myl
art. 4 ust. 1 ustawy o swobodzie dziaalnoci gospodarczej, przedsibiorc jest osoba
fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebdca osob prawn, ktrej odrbna
ustawa przyznaje zdolno prawn wykonujca we wasnym imieniu dziaalno
gospodarcz. Waciw dla przedsibiorcy dziaalnoci gospodarcz jest zarobkowa
dziaalno wytwrcza, budowlana, handlowa, usugowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i
wydobywanie kopalin ze z, a take dziaalno zawodowa, wykonywana w sposb
zorganizowany i cigy (art. 2 ww. ustawy).
W niniejszej sprawie nie budzi wtpliwoci, e Polkomtel sp. z o.o., jako spka prawa
handlowego wpisana do rejestru przedsibiorcw i prowadzca aktywn dziaalno
gospodarcz, jest przedsibiorc w rozumieniu art. 4 pkt 1 ustawy o ochronie konkurencji i
konsumentw, zatem jej dziaania mog by oceniane w wietle ustawy o ochronie
konkurencji i konsumentw.
Polkomtel sp. z o.o. z siedzib w Warszawie, operator sieci Plus, jest przedsibiorc
wpisanym do Rejestru Przedsibiorcw Krajowego Rejestru Sdowego prowadzonego przez
Sd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie XIII Wydzia Gospodarczy Krajowego
Rejestru Sdowego pod numerem KRS: 0000419430. Ponadto, dziaalno
telekomunikacyjna jest dziaalnoci regulowan i podlega wpisowi do rejestru
przedsibiorcw telekomunikacyjnych prowadzonego przez Prezesa Urzdu Komunikacji
Elektronicznej. Polkomtel sp. z o.o. z siedzib w Warszawie jest wpisana do rejestru
przedsibiorcw telekomunikacyjnych pod numerem 3.
Spka prowadzi we wasnym imieniu dziaalno gospodarcz polegajc na
wiadczeniu usug telekomunikacyjnych na obszarze caego kraju. Nie ulega zatem
wtpliwoci, i posiada status przedsibiorcy w rozumieniu powoywanego powyej art. 4 pkt
1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw. Tym samym, Spka przy wykonywaniu
dziaalnoci gospodarczej podlega rygorom okrelonym w ustawie o ochronie konkurencji i
konsumentw i jej zachowanie moe podlega ocenie w aspekcie naruszenia zakazu
stosowania praktyk naruszajcych zbiorowe interesy konsumentw.
2. Bezprawno dziaa
Bezprawno tradycyjnie ujmowana jest jako sprzeczno z obowizujcym
porzdkiem prawnym. Bezprawno jest kategori obiektywn. Rozwaenia przy ocenie
bezprawnoci wymaga kwestia, czy zachowanie przedsibiorcy byo zgodne, czy te
niezgodne z obowizujcymi zasadami porzdku prawnego. rdem tych zasad s normy
prawa powszechnie obowizujcego, a take nakazy i zakazy wynikajce z zasad wspycia
spoecznego i dobrych obyczajw.
Jako zachowania przedsibiorcy, ktre stanowi praktyk naruszajc zbiorowe
interesy konsumentw ustawodawca wskazuje w szczeglnoci nieuczciwe praktyki rynkowe
(art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw). Oznacza to, e jeli

strona 17 z 28

mamy do czynienia z nieuczciw praktyk rynkow w rozumieniu ustawy z dnia 23 sierpnia


2007 r. o przeciwdziaaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz.U. z 2016 r., poz.1823 ze
zm; dalej: u.p.n.p.r.) to zachowanie przedsibiorcy traktowane bdzie jako bezprawne z
uwagi na zakaz stosowania tego typu praktyk uregulowany w art. 3 u.p.n.p.r.
Stosownie za do art. 4 ust. 2 u.p.n.p.r., za nieuczciw praktyk rynkow uznaje si w
szczeglnoci praktyk rynkow wprowadzajc w bd oraz agresywn praktyk rynkow, a
take stosowanie sprzecznego z prawem kodeksu dobrych praktyk. Praktyki te nie podlegaj
ocenie w wietle przesanek okrelonych w art. 4 ust. 1 u.p.n.p.r.
Przepis art. 5 ust. 1 u.p.n.p.r., stanowi, e praktyk rynkow uznaje si za dziaanie
wprowadzajce w bd, jeeli dziaanie to w jakikolwiek sposb powoduje lub moe
powodowa podjcie przez przecitnego konsumenta decyzji dotyczcej umowy, ktrej
inaczej by nie podj. Interpretujc zatem pojcie praktyki wprowadzajcej w bd, naley
stwierdzi, e jest to kada praktyka, ktra w jakikolwiek sposb, w tym rwnie przez swoj
form, wywouje skutek w postaci co najmniej moliwoci wprowadzenia w bd
przecitnego konsumenta, do ktrego jest skierowana lub dociera i ktra ze wzgldu na swoj
zwodnicz natur moe znieksztaci jego zachowanie rynkowe5.
Zgodnie z art. 5 ust. 4 u.p.n.p.r., przy ocenie, czy praktyka rynkowa wprowadza w
bd poprzez dziaanie, naley uwzgldni wszystkie jej elementy oraz okolicznoci
wprowadzenia produktu na rynek, w tym sposb jego prezentacji.
Dziaania w wyniku ktrych konsument zostaje wprowadzony w bd, mog dotyczy
w szczeglnoci m.in. cech produktu, w szczeglnoci jego pochodzenia geograficznego lub
handlowego, iloci, jakoci, sposobu wykonania, skadnikw, daty produkcji, przydatnoci,
moliwoci i spodziewanych wynikw zastosowania produktu, wyposaenia dodatkowego,
testw i wynikw bada lub kontroli przeprowadzanych na produkcie, zezwole, nagrd lub
wyrnie uzyskanych przez produkt, ryzyka i korzyci zwizanych z produktem (art. 5 ust. 3
pkt 2 u.p.n.p.r.).
Celem realizacji FUP zgodnie z rosncym zuyciem danych przez abonenta
Spka zastrzega sobie moliwo zmiany parametrw technicznych transmisji danych w
ramach usugi LTE bez limitu, w tym obnienie prdkoci transmisji danych do 32 kb/s.
Ograniczenia wynikajce z FUP mog by zastosowane po wykorzystaniu przez abonenta
podstawowego limitu transmisji danych, a potencjalny, reklamowany brak limitu danych
staje si wwczas iluzj. Co wicej, konsument (nawet po zapoznaniu si z regulaminem, a
tym bardziej czerpic swoja wiedz jedynie z reklam) nie moe przewidzie jak i kiedy w
jego przypadku zastosowane zostan zasady FUP. Swobodne korzystanie z Internetu
dostarczanego przez Polkomtel jest bowiem moliwe, dopki konsumentowi przysuguje
wykupiony podstawowy pakiet danych.
Przyznanie Spce uprawnienia do jednostronnej modyfikacji parametrw
technicznych usugi do poziomu 32 kb/s moe prowadzi do pozbawienia moliwoci
faktycznego korzystania z usugi, zwaszcza, e transmisja danych w technologii LTE
charakteryzuje si znacznie wiksz przepywnoci danych 6. Gwarantowana prdko, za
Wyrok Sdu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 14 wrzenia 2005 r., sygn. akt: I ACa 149/05.
Z informacji powszechnie dostpnych w Internecie (np.
http://www.komputerswiat.pl/poradniki/internet/internet-mobilny/2013/03/wszystko-co-musisz-wiedziec-olte,2.aspx|) wynika, e technologia LTE umoliwia osiganie prdkoci do 100-150 Mb/s, z kolei UKE w
5
6

strona 18 z 28

jak de facto mona uzna ww. 32 kb/s nie pozwala na swobodne przegldanie stron www,
nie wspominajc o innych czynnociach podejmowanych przez przecitnego uytkownika
Internetu, np. ogldanie filmw online i na ywo (tzw. streaming multimediw)7. Konsument,
wybierajc usug telekomunikacyjn realizowan w technologii LTE, ma prawo oczekiwa
istotnie wyszych prdkoci przesyu danych, a ju z pewnoci oczekuje, e podpisanie
umowy w ramach analizowanej oferty pozwoli mu korzysta z Internetu LTE bez zakce i
utrudnie niezalenie od wykorzystanego podstawowego pakietu danych, nawet przy
zaoeniu, e bdzie to miao miejsce przy ograniczonej (w stosunku do pierwotnej,
towarzyszcej korzystaniu z podstawowego pakietu danych) prdkoci (co zaledwie
sygnalizowane jest w czci reklam).
Wobec powyszego, uywane w reklamach i eksponowane w wyej opisany sposb
hasa Power LTE bez limitu danych oraz Poczuj moc braku limitw danych przez ca umow
mogy wprowadza konsumentw w bd poprzez wywoywanie u nich mylnego przekonania,
i transmisja danych realizowana przy wykorzystaniu technologii LTE nie bdzie ograniczana
przez dostawc usug, podczas gdy rzeczywiste warunki promocji przewiduj ograniczenia
zarwno co do wielkoci transferu danych w postaci pakietw danych, jak i prdkoci
transmisji danych po wykorzystaniu pakietu, ktra moe by obniana do poziomu 32 kb/s.
Ograniczenia, jakim poddawany jest dostp do sieci w ramach usugi LTE bez limitu maj
zatem podwjny (jednak cile powizany) charakter. Z jednej strony uytkownik dysponuje
ograniczonym do okrelonej wielkoci pakietem danych, po ktrego przekroczeniu powinien
mie dostp do nielimitowanego Internetu. Z drugiej za strony, przekroczenie ww. pakietu
danych (zwanego podstawowym) moe generowa ograniczenie prdkoci przesyu danych
do stopnia uniemoliwiajcego swobodne korzystanie z sieci. Ograniczenie prdkoci
transmisji po przekroczeniu wykupionego pakietu danych w ww. wymiarze moe
oznacza praktyczny brak realizacji usugi dostpu do Internetu, a tym samym pozbawia
konsumenta dostpu do nieograniczonej transmisji danych.
W reklamie telewizyjnej stosowanej w ramach kampanii reklamowej oferty
promocyjnej Power LTE haso Power LTE bez limitu danych wywietlane byo pod koniec
spotu reklamowego du bia czcionk na zielonym i czerwonym tle przez co przekaz ten
by bez trudu widoczny, a wraz z komunikatem gosowym (poczuj moc szybkiego Internetu
LTE bez limitu danych przez ca umow) skupia uwag kadego konsumenta. Pod spodem
maym drukiem na niejednolitym tle na ok. 3 sekundy pojawia si informacja: LTE bez limitu
transferu danych w promocyjnych planach cenowych od 59, 90 z, dostpne po wykorzystaniu
pakietu, tylko w zasigu LTE, przy ograniczonej prdkoci wg klasy dostpu do sieci.
Szczegy w regulaminie promocji Power LTE z modemem lub routerem na 24 miesice na
www.plus.pl.
Z kolei w reklamie telewizyjnej w kampanii reklamowej powizanej z promocj
programu smartDOM haso Power LTE Internet LTE bez limitu danych eksponowane byo
poprzez zastosowanie duej szarej czcionki na biaym tle. Tekst maym drukiem na dole
Raporcie z badania porwnawczego wartoci wskanikw jakoci usug w sieciach ruchomych przedsibiorcw
telekomunikacyjnych w Polsce Warszawa, 28 grudnia 2015 r. (https://www.uke.gov.pl/files/?id_plik=21854)
wskazuje, e wielko ta oscyluje wok 20-30 Mb/s.
7
W Raporcie z prac realizowanych w ramach memorandum w sprawie wsppracy na rzecz podnoszenia jakoci
usug na rynku telekomunikacyjnym wersja 1.04, z dnia 2014.02.07 przygotowanym przez Urzd Komunikacji
Elektronicznej wskazuje si jako warto graniczn prdkoci, ktra pozwala na bezproblemowe korzystanie z
aplikacji w postaci przegldania stron www, prdko transmisji nie mniejsz ni 1 Mb/s.

strona 19 z 28

ekranu pojawiajcy si na ekranie na ok. 3 sekundy gosi: LTE bez limitu transferu danych
dostpne po wykorzystaniu pakietu, tylko w zasigu LTE, przy ograniczonej prdkoci i wg
klasy dostpu do sieci. Szczegy w regulaminach promocji Internet POWER LTE i
Power LTE z modemem lub routerem na 24 miesice na www.cyfrowypolsat.pl,
www.plus.pl i u Sprzedawcw.
Komunikat zastosowany w ww. reklamach telewizyjnych, biorc pod uwag
zastosowan wielko czcionki, dugo komunikatu oraz czas jego emisji mg
uniemoliwia waciw percepcj przez przecitnego konsumenta treci w nim zawartych i
pozbawia go moliwoci uzyskania prawdziwej i rzetelnej informacji o zasadach promocji.
Informacj o podobnej treci podawano rwnie maym drukiem w dolnej czci
billboardw oraz w reklamach prasowych w kampanii reklamowej oferty promocyjnej
Power LTE (szczegowy opis powyej Kampania I) i w bannerach internetowych
stosowanych w obu prowadzonych kampaniach (szczegowy opis powyej Kampania I
oraz Kampania II). W przypadku reklamy internetowej zapoznanie si z komunikatem byo
moliwe dopiero po najechaniu kursorem na niewielki zwaszcza w porwnaniu z
eksponowanym hasem reklamowym napis nota prawna lub zobacz wicej.
Nieczytelno komunikatu w przypadku billboardw i prasy wizaa si z zastosowan
wielkoci czcionki zwaszcza w zestawieniu z duym, przycigajcym uwag hasem
Power LTE bez limitu danych. Z kolei bannery internetowe wymagay od konsumenta
dodatkowej aktywnoci, aby nota prawna w ogle si ukazaa.
W przypadku za reklamy emitowanej w radiu (opisana szczegowo powyej
Kampania I) brak w ogle informacji, jakie pojawiay si ma czcionk w reklamach
zewntrznych, prasowych, internetowych i telewizyjnych. W tym przypadku konsumenci nie
mieli moliwoci zapoznania si z adn dodatkow informacj dotyczc szczegw
promocji, a reklama jedynie odsyaa do regulaminu promocji na stronie internetowej.
Z kolei materiay drukowane w postaci ulotek (opisana powyej ulotka galeryjna A5
Kampania I) zawieray not prawn, ktra jednak nie sygnalizowaa w przeciwiestwie do
wczeniej opisanych dodatkowych warunkw promocji w postaci m.in. ograniczonej
prdkoci, a jedynie odsyaa do regulaminw oferty.
Niezalenie od powyszego, naley zauway, i ww. komunikaty o ile w ogle
obecne w reklamach zawieray jedynie oglnikowe i nieprecyzyjne informacje dotyczce
zasad promocji, nie wskazujc, i po wykorzystaniu podstawowego pakietu danych przez
konsumenta, operator jest uprawniony do wprowadzania radykalnych limitw prdkoci.
Zabrako wic informacji, na podstawie ktrej konsument mgby mie realne
wyobraenie o charakterze usugi, na jak si decyduje. Przekaz marketingowy powinien
za uwzgldnia okolicznoci istotne dla oceny prezentowanych warunkw usugi lub
waciwoci towaru. Jeli wic prezentowane w reklamie warunki danej oferty podlegaj
istotnym ograniczeniom (czasowym, przedmiotowym czy podmiotowym), reklama powinna
si do nich odnosi. Jest to szczeglnie wane w kontekcie prezentacji usug sugerujcej
bardzo szeroki ich zakres (bez limitu). Jednoczenie naley zauway, e zakadajc nawet,
e konsument dostrzegby not prawn w reklamie telewizyjnej i odesanie do strony, to FUP
i tak nie wyjania, w jaki sposb usuga jest limitowana. Sposb prezentacji wskazuje zatem
na dziaanie Spki wprowadzajce w bd w zakresie przedstawienia cech oferowanego
produktu.

strona 20 z 28

Zgodnie z art. 24 ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw zakazane jest


stosowanie praktyk naruszajcych zbiorowe interesy konsumentw. W wietle przepisu art.
24 ust. 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw przez praktyk naruszajc
zbiorowe interesy konsumentw rozumie si godzce w nie bezprawne dziaanie
przedsibiorcy, w szczeglnoci stosowanie nieuczciwych praktyk rynkowych.
Podkrelenia wymaga fakt, i ocena praktyki polegajcej na dziaaniu
wprowadzajcym w bd powinna by dokonywana w odniesieniu do przecitnego
konsumenta. W rozumieniu art. 2 pkt 8 u.p.n.p.r., przecitnym konsumentem jest konsument,
ktry jest dostatecznie dobrze poinformowany, uwany i ostrony; oceny dokonuje si z
uwzgldnieniem czynnikw spoecznych, kulturowych, jzykowych i przynalenoci danego
konsumenta do szczeglnej grupy konsumentw, przez ktr rozumie si dajc si
jednoznacznie zidentyfikowa grup konsumentw, szczeglnie podatn na oddziaywanie
praktyki rynkowej lub na produkt, ktrego praktyka rynkowa dotyczy, ze wzgldu na
szczeglne cechy, takie jak wiek, niepenosprawno fizyczna lub umysowa.
W przedmiotowej sprawie biorc pod uwag skal i rnorodno rodkw
stosowanych w kampanii reklamowej nie mona wyrni szczeglnej, wraliwej grupy, do
ktrej kierowana miaaby by kampania reklamowa. Odbiorc reklam moga by praktycznie
kada osoba, ktra ma styczno ze rodkami przekazu takimi jak telewizja, radio, prasa, a
nawet uliczne plakaty czy billboardy. Na potrzeby niniejszej sprawy konstrukcj modelu
przecitnego konsumenta naley zatem stworzy bez odwoywania si do przynalenoci do
szczeglnej grupy konsumentw.
W ocenie Prezesa Urzdu, dziaanie przedsibiorcy polegajce na posugiwaniu si
przez Polkomtel sp. z o.o. hasem Power LTE bez limitu danych oraz Poczuj moc braku
limitw danych przez ca umow, podczas gdy Spka przyznaje sobie uprawnienie do
jednostronnej modyfikacji prdkoci z jak realizowana jest transmisja danych po
wykorzystaniu podstawowego pakietu danych do poziomu 32 kb/s o ktrej to cesze
promowanego produktu Polkomtel nie informuje w sposb peny i rzetelny w reklamach albo
nie informuje w ogle (reklama radiowa) mogo wprowadza konsumentw w bd,
sugerujc, e transmisja danych realizowana przy wykorzystywaniu technologii LTE nie
bdzie ograniczana przez Polkomtel sp. z o.o. z siedzib w Warszawie zarwno co do
wielkoci transferu danych w postaci pakietw danych, jak i prdkoci transmisji danych po
wykorzystaniu pakietu.
Zdaniem organu ochrony konsumentw wprowadzenie w bd polegao na
sugerowaniu konsumentom, e skorzystanie z oferty Power LTE z usug LTE bez limitu
zagwarantuje im nieograniczony dostp do Internetu w technologii LTE, nawet po
wykorzystaniu podstawowego pakietu danych.
Tymczasem Spka zastrzega sobie w regulaminie promocji (wskazywana w
reklamach promocja POWER LTE z modemem lub routerem na 24 miesice oraz jej inne
warianty) uprawnienie do zmiany parametrw technicznych transmisji danych w ramach
usugi Power LTE bez limitu z zachowaniem rnic midzy klasami (Wygodna, Szybka i
Maksymalna), w tym obnienie prdkoci transmisji danych do 32 kb/s. Tym samym
potencjalny odbiorca reklamy podpisuje umow na w jego przekonaniu nielimitowany
dostp do Internetu. W rzeczywistoci jednak, Spka kierujc si m.in. niesprecyzowanym
rosncym zuyciem danych przez abonenta moe zmieni parametry techniczne transmisji

strona 21 z 28

bez wskazania stosowanego przy tej zmianie mechanizmu i w praktyce doprowadzi do


znacznego utrudniania, a nawet praktycznego braku realizacji usugi dostpu do Internetu i w
efekcie pozbawia konsumenta funkcjonalnego dostpu do transmisji danych.
Wbrew hasu reklamowemu sugerujcemu gwarancj nieograniczonego dostpu do
Internetu, w tym nieistnienie ograniczenia okrelonego puapem danych klient Polkomtel
musi zdecydowa si na wykupienie pakietu danych okrelonej wielkoci. Z kolei jego
wykorzystanie przez konsumenta uprawnia Spk do zastosowania zasad Fair-Usage-Policy.
W praktyce zatem wykupiony pakiet danych wyznacza limit danych, po przekroczeniu
ktrego moliwe jest obnienie prdkoci transmisji danych do 32 kb/s.
Skarcy si konsumenci podkrelali niejednokrotnie, i podejmowanie przez nich
decyzje dotyczce umowy pozostaway w cisym zwizku z zasyszan bd obejrzan
reklam8 . W ocenie Prezesa Urzdu jeeli konsument zostaby prawidowo i w jasny
sposb poinformowany, e reklamowanego braku limitu danych nie naley w adnym
wypadku czy z prdkoci transferu, ktra moe by znaczco ograniczana przez Spk
po wykorzystaniu podstawowego pakietu danych, w skrajnych przypadkach nawet cakowicie
uniemoliwiajc pobieranie lub wysyanie danych, nie podjby decyzji dotyczcej umowy,
ktr podj w wyniku dziaania wprowadzajcego w bd, o ktrym mowa w sentencji
niniejszej decyzji.
Reasumujc, w ocenie Prezesa Urzdu, reklamy stosowane przez Spk w kampanii
reklamowej zawieray bardzo dobrze wyeksponowane hasa Power LTE bez limitu danych
oraz Poczuj moc braku limitw danych przez ca umow, ale jednoczenie nie informoway o
uprawnieniu do jednostronnej modyfikacji prdkoci, z jak realizowana jest transmisja
danych do poziomu 32 kb/s, co moe oznacza praktyczny brak realizacji usugi dostpu do
Internetu po wykorzystaniu podstawowego pakietu danych. Ograniczenia, ktrym poddawani
s abonenci usugi LTE bez limitu maj charakter dwustopniowy. Po pierwsze, dysponuj oni
pakietem danych okrelonej wielkoci, w ramach ktrej mog bez wikszych utrudnie
korzysta z dostpu do Internetu. Wykorzystanie jednak caego pakietu, np. pobranie 20 GB
danych, umoliwia Spce obcianie konsumentw drastycznymi limitami prdkoci, co z
kolei moe powodowa praktyczny brak moliwoci pobierania danych, mimo e zgodnie z
informacjami zawartymi w reklamach nie jest ono limitowane.
W ocenie Prezesa Urzdu, z uwagi na to, e dziaanie przedsibiorcy w sposb istotny
mogo wpyn na decyzj konsumentw dotyczc umowy, ktrej inaczej by nie podjli,
Spka moga dopuci si stosowania nieuczciwej praktyki rynkowej, o ktrej mowa w art. 5
ust. 1 i ust. 3 pkt 2 w zw. z art. 4 ust. 2 u.p.n.p.r.
W wietle powyszego, naley uzna za udowodnione, e opisana w pkt I
rozstrzygnicia niniejszej decyzji praktyka Polkomtel jest sprzeczna z prawem.

Naruszenie zbiorowego interesu konsumentw


Do uznania, i w niniejszej sprawie mamy do czynienia z praktyk naruszajc
zbiorowe interesy konsumentw, okrelon w art. 24 ustawy o ochronie konkurencji i
konsumentw, niezbdne jest ponadto stwierdzenie, e dziaania Spki naruszaj zbiorowy
interes konsumentw.
8

Vide skargi konsumentw cytowane na str. 11 niniejszej decyzji.

strona 22 z 28

Dla wystpienia ww. przesanki istotne jest wic ustalenie, e dziaanie przedsibiorcy
nie ma cile okrelonego, konkretnego adresata. Oznacza to, e nie ilo faktycznych,
potwierdzonych narusze, ale przede wszystkim ich charakter, a w zwizku z tym moliwo
(chociaby tylko potencjalna) wywoania negatywnych skutkw wobec okrelonej
zbiorowoci przesdza o naruszeniu zbiorowego interesu konsumentw. Godzenie w
zbiorowe interesy konsumentw moe przy tym polega zarwno na ich naruszeniu, jak i na
samym zagroeniu im. W konsekwencji, nie jest konieczne, aby ktrykolwiek z konsumentw
zosta dotknity skutkami stosowanych przez przedsibiorc praktyk. Wystarczajca jest
choby potencjalna moliwo wystpienia negatywnych skutkw praktyki wobec
nieograniczonej liczby konsumentw.
Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentw nie podaje definicji zbiorowego
interesu konsumentw, wskazujc jednak w przepisie art. 24 ust. 3, e nie jest nim suma
indywidualnych interesw konsumentw. Godzenie w zbiorowe interesy konsumentw
oznacza zatem naraenie na uszczerbek interesw znacznej grupy lub wszystkich
konsumentw, poprzez stosowan przez przedsibiorc praktyk, obejmujc tak dziaania,
jak i zaniechania. Ponadto, godzenie w zbiorowe interesy konsumentw moe polega
zarwno na ich naruszeniu, jak i na zagroeniu ich naruszenia.
Nie ulega wtpliwoci, e zachowanie przedsibiorcy godzi w interesy konsumentw
wtedy, gdy wywouje negatywne skutki w sferze ich praw i obowizkw. Natomiast przez
interes zbiorowy naley rozumie interes dotyczcy konsumentw jako okrelonej
zbiorowoci. Jak podnosi si w doktrynie, w pojciu praktyki naruszajcej zbiorowe interesy
konsumentw mieci si take dziaanie przedsibiorcy skierowane wprawdzie do
oznaczonych (zindywidualizowanych), ale za to dostatecznie licznych konsumentw, o ile
przy tym konsumentw tych czy jaka wsplna cecha rodzajowa. Wwczas bowiem
poszkodowana zostaje pewna grupa konsumentw, nie bdca jedynie z punktu widzenia
przedsibiorcy stosujcego dan praktyk zbiorowoci przypadkowych jednostek, lecz
stanowic okrelon i odrbn kategori konsumentw, reprezentujc w znacznym stopniu
wsplne interesy9.
Praktyka bdca przedmiotem niniejszego postpowania zwizana bya ze
stosowaniem reklam oferty promocyjnej Internetu Power LTE za pomoc zrnicowanych
rodkw przekazu. Odbiorc przekazu mg by zatem kady, kto natrafi w czasie trwania
promocji na spot telewizyjny, reklam w radiu, billboard czy ulotk. Nie budzi zatem
wtpliwoci, e praktyka kierowana bya do nieograniczonego krgu adresatw, a z uwagi na
swj w ocenie Prezesa Urzdu wprowadzajcy w bd charakter moga naruszy interesy
zarwno ekonomiczne (wybr oferty, ktra moe okaza si mniej korzystna finansowo ni
inne dostpne oferty typu no limit), jak i pozaekonomiczne (wizyta w salonie operatora w
celu uzyskania dalszych informacji, podjcie dziaa zmierzajcych do zawarcia umowy
poprzez kontakt z infolini czy wejcie na stron internetow Spki, analiza dostpnych
informacji na temat funkcjonowania mechanizmu FUP) konsumentw jako zbiorowoci lub
im zagrozi.
Sprzeczne z prawem zachowanie Spki nie dotyczy zatem interesw poszczeglnych
osb, lecz naruszenia uprawie szerokiego krgu konsumentw, ktrych sytuacja jest
identyczna i wsplna dla caej grupy konsumentw znajdujcych si w opisanej powyej
sytuacji faktycznej.
9

Szydo M., Publicznoprawna ochrona zbiorowych interesw konsumentw, Monitor Prawniczy 2004/17/791.

strona 23 z 28

Majc powysze na wzgldzie, naley uzna za udowodnione, e opisana w pkt I


rozstrzygnicia niniejszej decyzji praktyka Polkomtel godzi w zbiorowy interes
konsumentw.
Dla praktyki stanowicej przedmiot niniejszego postpowania dat zaniechania
stanowi dzie nastpujcy po wskazanej przez Przedsibiorc dacie ostatniej aktywnoci
zarwno w ramach kampanii reklamowej oferty promocyjnej Power LTE, jak i kampanii
reklamowej powizanej z promocj programu smartDOM, tj. [] 2014 r.

Obowizek publikacji decyzji (pkt II rozstrzygnicia decyzji)


Zgodnie z art. 26 ust. 2 zd. 2 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw, Prezes
Urzdu moe nakaza publikacj decyzji w caoci lub w czci na koszt przedsibiorcy. W
niniejszej sprawie Prezes Urzdu zdecydowa o naoeniu na strony obowizku publikacji
czci decyzji za porednictwem telewizji, a ponadto publikacji caoci niniejszej decyzji na
stronach internetowych Polkomtel.
rodek ten, w ocenie Prezesa Urzdu, pozwoli zrealizowa przede wszystkim cele
edukacyjne decyzji. Skrcona tre decyzji zostanie zaprezentowana w rodkach masowego
przekazu i dziki temu wiedza o rozstrzygniciu dotrze bdzie moga do konsumentw, a
take innych przedsibiorcw dziaajcych w brany. Wrd konsumentw komunikat tej
treci powinien zwikszy wiedz o przepisach chronicych ich prawa i krytycyzm wzgldem
przekazw reklamowych. Przedsibiorcy powinni z kolei dowiedzie si o negatywnych
konsekwencjach naruszania praw konsumentw, co poza wychowawcz speni rwnie
funkcj prewencyjn.
Zakres obowizkw publikacyjnych jest proporcjonalny do moliwoci przedsibiorcy
i wagi narusze. Naley zwrci uwag, e wprowadzajce w bd reklamy emitowane byy
w wielu kanaach telewizyjnych, w tym najbardziej popularnych TVP1, TVP2, TVN i
POLSAT. Ponadto Polkomtel (podobne jak Cyfrowy Polsat S.A.) naley do grupy
kapitaowej, w skad ktrej wchodzi rwnie Telewizja Polsat sp. z o.o. nadawca wielu
programw, w tym POLSAT, POLSAT 2, TV4, TV6. Obowizek publikacji decyzji w
programach telewizyjnych nadawanych przez Telewizj Polsat sp. z o.o. bdzie zatem w
ocenie Prezesa Urzdu nieuciliwy dla strony niniejszego postpowania.
Podobnie rzecz si ma ze stronami internetowymi, na ktrych powinna znale si
skrcona wersja decyzji (strona gwna) i caa jej tre (po wejciu w odnonik znajdujcy si
na stronie gwnej). Jest to obowizek, ktrego realizacja nie bdzie uciliwa dla Polkomtel,
a jednoczenie zrealizuje funkcj edukacyjn decyzji.
Czas prezentacji komunikatu (15 s) odpowiada dugoci poowy czasu trwania spotw
reklamowych zakwestionowanych w niniejszym postpowaniu i jest w ocenie Prezesa Urzdu
konieczny do zapoznania si z treci fragmentw decyzji. Pozostae zasady emisji (5 razy
dziennie, w prime time, przez okres 30 dni) zostay okrelone tak, aby jak najwiksza grupa
odbiorcw miaa moliwo zapoznania si z rozstrzygniciem Prezesa Urzdu, niezalenie
od okresu, w ktrym emisja nastpi. Okrelajc czas trwania obowizku publikacyjnego oraz
liczb emisji i czas trwania komunikatw prezentujcych fragmenty niniejszej decyzji, Prezes
Urzdu mia rwnie na wzgldzie, i kampanie reklamowe Power LTE oraz smartDOM
charakteryzoway si znaczn intensywnoci.

strona 24 z 28

Majc na uwadze powysze, Prezes Urzdu orzek jak w pkt II rozstrzygnicia


niniejszej decyzji.
Naoenie kary pieninej (pkt III rozstrzygnicia decyzji)
Zgodnie z art. 106 ust. 1 pkt 4 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw, Prezes
Urzdu moe naoy na przedsibiorc, w drodze decyzji, kar pienin w wysokoci nie
wikszej ni 10 % obrotu osignitego w roku obrotowym poprzedzajcym rok naoenia
kary, jeeli przedsibiorca ten, choby nieumylnie, dopuci si naruszenia zakazu
okrelonego w art. 24 ustawy. W niniejszej sprawie z tego uprawnienia Prezes Urzdu ma
zamiar skorzysta.
Kara pienina za naruszenie zakazu stosowania praktyk naruszajcych zbiorowe
interesy konsumentw, o ktrym mowa w art. 24 ustawy, ma charakter fakultatywny. O tym,
czy w konkretnej sprawie w odniesieniu do wskazanego przedsibiorcy zasadne jest naoenie
kary pieninej decyduje, w ramach uznania administracyjnego, Prezes Urzdu. Naley
zwrci uwag, e przepisy ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw nie okrelaj
przesanek, od ktrych uzalenione byoby podjcie decyzji o naoeniu kary. Ustawodawca
wskaza jedynie w art. 111 ustawy te okolicznoci, ktre Prezes Urzdu ma obowizek
uwzgldni decydujc o wymiarze kary pieninej. S to w szczeglnoci okolicznoci
naruszenia przepisw ustawy oraz uprzednie naruszenie przepisw ustawy, a take: okres,
stopie oraz skutki rynkowe naruszenia przepisw ustawy, przy czym stopie naruszenia
Prezes Urzdu ocenia biorc pod uwag okolicznoci dotyczce natury naruszenia i
dziaalnoci przedsibiorcy, ktra stanowia przedmiot naruszenia (art. 111 ust. 1 pkt 1
ustawy).
W niniejszej sprawie Prezes Urzdu uzna za zasadne skorzystanie z przysugujcego
mu na mocy przepisw ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw uprawnienia do
naoenia kary pieninej w sytuacji stosowania przez przedsibiorc praktyki naruszajcej
zbiorowe interesy konsumentw, o ktrej mowa w pkt I rozstrzygnicia niniejszej decyzji.
Podstaw obliczenia wysokoci niniejszej kary jest obrt osignity przez Spk w
roku obrotowym poprzedzajcym rok naoenia kary. Obrt, o ktrym mowa powyej,
zgodnie z art. 106 ust. 3 pkt 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw, oblicza si jako
sum przychodw wykazanych w rachunku zyskw i strat. W niniejszej sprawie obrt zosta
ustalony na podstawie zoonego przez Spk, pismem z dnia 9 czerwca 2016 r., skrconego
sprawozdania finansowego za rok zakoczony 31 grudnia 2015 r. i wynis [] zotych
(sownie: [] zotych). Maksymalna kara pienina, jaka moe zosta naoona na Spk w
oparciu o przepis art. 106 ust. 1 pkt 4 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw wynosi
[] zotych (sownie: [] zotych).
W pkt I rozstrzygnicia niniejszej decyzji uznano zachowanie Polkomtel za praktyk
naruszajc zbiorowe interesy konsumentw i stwierdzono zaniechanie jej stosowania.
Ustalenie kary w przedmiotowej sprawie miao charakter wieloetapowy, co
spowodowane byo zaistnieniem w postpowaniu okolicznoci majcych wpyw na jej
wysoko. Ustalajc wymiar kary pieninej, Prezes Urzdu w pierwszej kolejnoci dokona
oceny wagi stwierdzonej praktyki i na tej podstawie ustali kwot bazow, stanowic
podstaw do dalszych ustale wysokoci kary, a nastpnie w oparciu o zaistniae w sprawie
okolicznoci majce wpyw na wysoko kary dokona gradacji ustalonej kwoty bazowej.

strona 25 z 28

Przy ustalaniu kwoty bazowej Prezes Urzdu uwzgldni przesanki, o ktrych mowa
w art. 111 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw.
Okolicznoci naruszenia opisano powyej (mocno rozpowszechniona reklama za
porednictwem wielu rodkw przekazu - telewizja, Internet, ulotki, prasa, billboardy oraz
radio). Ponadto, Prezes Urzdu w szczeglnoci wzi pod uwag, e praktyka stosowana
przez Spk godzia w zbiorowe interesy konsumentw na etapie przedkontraktowym,
jednake rzutowaa lub te moga rzutowa na etap jego wykonywania.
Okres stosowania kwestionowanej praktyki nie przekracza [] (w tym w przypadku
kampanii prowadzonej za porednictwem radia nie sign [] ), co naley uzna za okres
krtki.
W zakresie czynnikw obrazujcych stopie i skutki rynkowe naruszenia Prezes
Urzdu uwzgldni fakt, e stosowane przez przedsibiorc praktyki naruszay lub w dalszym
cigu naruszaj ekonomiczne interesy konsumentw. Stopie naruszenia przez przedsibiorc
przepisw ustawy moe by znaczny. Praktyka zarzucana w niniejszej sprawie sprowadza si
do wprowadzania w bd w reklamie w ramach oferowania usug telekomunikacyjnych.
Kampania zakrojona na szerok skal, posugujca si tak wieloma zrnicowanymi rodkami
przekazu miaa niewtpliwie du si oddziaywania na przecitnego konsumenta, a co
wicej dotyczya innowacyjnego produktu (Internet LTE), co do ktrego przecitny
konsument moe nie posiada penego rozeznania.
Odnonie do skutkw naruszenia praktyka wskazana w pkt I rozstrzygnicia niniejszej
decyzji naruszaa nie tylko pozaekonomiczne interesy konsumentw, takie jak prawo do
uczestnictwa w przejrzystych i niezakconych warunkach rynkowych, ale godzia rwnie w
ich interesy gospodarcze. Moga bowiem powodowa niedogodnoci, a take strat finansow
po stronie konsumentw, ktrzy zdecydowali si zawrze umow w ramach oferty
promocyjnej Power LTE. Wprowadzajca w bd reklama moga kreowa wrd
konsumentw mylne przekonanie o wikszej atrakcyjnoci oferty Polkomtel wzgldem ofert
pozostaych operatorw telekomunikacyjnych, a niedogodnoci wizay si z ograniczonym
wbrew zapewnieniom eksponowanym w kampanii reklamowej dostpem do Internetu, a
czsto nawet praktycznym jego brakiem.
Naley jednak zauway, e dziaanie polegajce na wprowadzeniu w bd jako rodzaj
nieuczciwej praktyki rynkowej nie musi finalnie doprowadzi do dokonania przez
przecitnego konsumenta czynnoci prawnej, ktrej nie podjby, gdyby nie dziaa pod
wpywem bdu. Decyzja dotyczca umowy w omawianym stanie faktycznym bdzie
sprowadza si ju do sytuacji, w ktrej konsument pod wpywem kampanii reklamowej
zainteresuje si t ofert promocyjn lub podejmie dziaania zmierzajce do zawarcia umowy
ze Spk, np. udajc si do punktu sprzeday operatora celem uzyskania szczegowej
informacji dotyczcej tej promocji czy te ju z zamiarem skorzystania z niej, tj. zawarcia
umowy. Ju samo zainteresowanie si ofert, sam fakt udania si do punktu sprzeday, czy
te zapoznania si z jej zasadami na stronie internetowej Spki pod wpywem bdnego
przekazu reklamowego wie si z podjciem przez konsumenta decyzji dotyczcej umowy,
ktrej inaczej by nie podj i stanowi okoliczno obciajc przedsibiorc.
Przedstawiona powyej analiza stwierdzonego naruszenia pozwolia Prezesowi Urzdu
na przyjcie kwoty bazowej sucej do obliczenia kary w wysokoci [] % obrotu
osignitego przez Spk. Tym samym ustalona przez Prezesa Urzdu kwota bazowa,
wynosi [] zotych (sownie: [] zotych).

strona 26 z 28

Dokonujc ustalenia ostatecznego wymiaru kary pieninej naoonej na Spk,


Prezes Urzdu dokona rwnie oceny zaistniaych w postpowaniu okolicznoci
obciajcych i agodzcych. Zgodnie z art. 111 ust. 3 pkt 2 ustawy o ochronie konkurencji i
konsumentw, okolicznociami agodzcymi s w szczeglnoci: dobrowolne usunicie
skutkw naruszenia, zaniechanie stosowania zakazanej praktyki przed wszczciem
postpowania lub niezwocznie po jego wszczciu, podjcie z wasnej inicjatywy dziaa w
celu zaprzestania naruszenia lub usunicia jego skutkw oraz wsppraca z Prezesem Urzdu
w toku postpowania, w szczeglnoci przyczynienie si do szybkiego i sprawnego
przeprowadzenia postpowania. Wrd zamknitego katalogu okolicznoci obciajcych art.
111 ust. 4 pkt 2 ustawy wymienia: znaczny zasig terytorialny naruszenia lub jego skutkw,
znaczne korzyci uzyskane przez przedsibiorc w zwizku z dokonanym naruszeniem,
dokonanie uprzednio podobnego naruszenia oraz umylno naruszenia.
Prezes Urzdu, kalkulujc kar pienin, wzi pod uwag okoliczno agodzc
polegajc na zaniechaniu stosowania praktyki przed wszczciem postpowania oraz
nastpujce okolicznoci obciajce: znaczny zasig terytorialny naruszenia lub jego
skutkw (rozpowszechnianie reklamy za porednictwem zrnicowanych rodkw przekazu),
dokonanie uprzednio podobnego naruszenia (praktyka wprowadzajca w bd decyzja nr
RWA-20/2011) oraz umylno naruszenia.
Ocena zgromadzonego materiau dowodowego wskazuje na umylne naruszenie przez
przedsibiorc zakazu wyraonego w art. 24 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw.
Kampania reklamowa, zwaszcza podejmowana przez profesjonalny podmiot z
zaangaowaniem znacznych rodkw finansowych, nie jest dzieem przypadku ani te
efektem spontanicznych dziaa. Przeciwnie, w przekonaniu Prezesa Urzdu, kady element
kampanii (w tym np. elementy graficzne i sowne w emitowanej/eksponowanej reklamie)
jest szczegowo analizowany i dobierany pod ktem wpywu na odbiorc (potencjalnego
konsumenta). Dowiadczenie yciowe wskazuje, i kampanii reklamowej, pocigajcej za
sob znaczne wydatki i trud organizacyjny, a jednoczenie nakierowanej na wypromowanie
konkretnych produktw (ktrych sprzeda ma przynie zysk), nie mona przygotowa bez
analizy reakcji odbiorcw na poszczeglne jej elementy. Informacje atrakcyjne (np. o
nieograniczonym dostpie do Internetu) s eksponowane, a te, ktre mog zniechca
(towarzyszce ofercie ograniczenia) ukrywane, nawet jeli w jaki sposb sygnalizowane.
Tego typu zabiegi nie mog odbywa si przypadkowo i bez woli zleceniodawcw (a
przynajmniej za ich przyzwoleniem). Na umylno wskazuje fakt kadorazowego
eksponowania hasa Power LTE bez limitu danych czy Poczuj moc braku limitw danych
przez ca umow i jedynie sygnalizowanie w mao widoczny dla przecitnego konsumenta
sposb, e rzeczywiste warunki umowy mog przewidywa pewne ograniczenia bd jedynie
odsyanie do waciwych regulaminw (reklama radiowa). W ocenie Prezesa Urzdu
wskazana okoliczno obciajca uzasadnia zwikszenie wyjciowego poziomu kary o 50%.
Jednoczenie w niniejszej sprawie miaa miejsce okoliczno przemawiajca za
podwyszeniem kwoty bazowej kary znaczny zasig naruszenia zwizany z faktem, e
praktyka Spki obejmowaa swoim zasigiem wszystkich konsumentw, ktrzy mogli sta
si odbiorcami reklam zakrojonych na bardzo szeroka skal (w tym emitowanych w
oglnopolskiej telewizji czy radiu). W ocenie Prezesa Urzdu ta okoliczno obciajca
uzasadnia zwikszenie wyjciowego poziomu kary o 20%.

strona 27 z 28

Ponadto jako okoliczno obciajc uwzgldniono dokonanie uprzednio podobnego


naruszenia, stwierdzonego prawomocn decyzj Nr RWA-20/2011 z dnia 14 grudnia 2011 r. W
ww. decyzji Prezes Urzdu uzna, e dziaanie Polkomtel S.A. z siedzib w Warszawie10
dotyczce kampanii reklamowej oferty promocyjnej Rarka w MixPlusie stanowi
nieuczciw praktyk rynkow oraz narusza zbiorowe interesy konsumentw oraz stwierdzi
zaniechanie jej stosowania. Naley zatem uzna, i doszo do naruszenia zbiorowych
interesw konsumentw w ten sam sposb, tj. poprzez stosowanie reklamy wprowadzajcej w
bd, co uzasadnia podwyszenie wyjciowego poziomu kary o 25%.
Polkomtel zakoczy obie wskazane w pkt I rozstrzygnicia niniejszej decyzji
kampanie reklamowe [] 2014 r. Oznacza to, e zaniechanie nie wynikao ze wiadomej
decyzji Polkomtel, lecz z istoty stosowanej praktyki. Prezes Urzdu uwzgldni take, e
podjte przez Spk dziaania nie eliminuj skutkw naruszenia, a prowadz jedynie do
zmniejszenia krgu konsumentw, ktrzy mogliby zosta dotknici zakwestionowan
praktyk. Organ ochrony konsumentw uzna, i ta okoliczno agodzca uzasadnia
zmniejszenie wyjciowego poziomu kary o 10%.
W wietle powyszych okolicznoci, wysoko kary ustalono na poziomie 18 429 330
zotych (sownie: osiemnacie milionw czterysta dwadziecia dziewi tysicy trzysta
trzydzieci zotych). Oznacza to, e naoona na Spk kara pienina mieci si w granicach
wyznaczonych przez art. 106 ust. 1 pkt 4 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw i
jednoczenie stanowi [] % obrotu osignitego przez Spk w 2015 r., czyli [] % kary,
jak Prezes Urzdu mia prawo naoy na przedsibiorc.
Nakadajc niniejsz decyzj kar pienin za naruszenie przepisw ustawy o
ochronie konkurencji i konsumentw Prezes Urzdu wzi pod uwag, e ma ona: po
pierwsze charakter represyjny (nakadana jest za naruszenie ustawowych zakazw), po
drugie prewencyjny (ma zapobiega podobnym naruszeniom w przyszoci i zniechca do
naruszania prawa), za zagroenie ni, czyli potencjalna moliwo naoenia kary przez
Prezesa Urzdu nadaje jej charakter dyscyplinujcy11.
W ocenie Prezesa Urzdu wymierzona kara jest rwnie adekwatna do okresu, stopnia
oraz okolicznoci naruszenia przepisw ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw.
Wobec powyszego, Prezes Urzdu orzek jak w pkt III rozstrzygnicia niniejszej
decyzji.
Zgodnie z art. 112 ust. 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw, kar pienin
naley uici w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia si niniejszej decyzji na konto
Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw NBP o/o Warszawa nr 51 1010 1010 0078
7822 3100 0000.
Koszty postpowania (pkt IV rozstrzygnicia decyzji)
Zgodnie z art. 80 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw, Prezes Urzdu
rozstrzyga o kosztach w drodze postanowienia, ktre moe by zamieszczone w decyzji
koczcej postpowanie. Zgodnie z art. 77 ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i
konsumentw, jeeli w wyniku postpowania Prezes Urzdu stwierdzi naruszenie przepisw

10
11

Obecnie Polkomtel sp. z o.o. z siedzib w Warszawie.


Wyrok Sdu Najwyszego z dnia 7 kwietnia 2004 r., sygn. akt III SK 31/04.

strona 28 z 28

ustawy, przedsibiorca, ktry dopuci si tego naruszenia, jest obowizany ponie koszty
postpowania.
Zgodnie z art. 263 1 Kodeksu postpowania administracyjnego, do kosztw
postpowania zalicza si koszty podry i inne nalenoci wiadkw i biegych oraz stron w
przypadkach przewidzianych w art. 56, a take koszty spowodowane ogldzinami na miejscu,
jak rwnie koszty dorczania stronom pism urzdowych. Zgodnie z art. 264 1 Kodeksu
postpowania administracyjnego jednoczenie z wydaniem decyzji organ administracji
publicznej ustali w drodze postanowienia wysoko kosztw postpowania, osoby
zobowizane do ich poniesienia oraz termin i sposb ich uiszczenia.
W wyniku przeprowadzonego postpowania w sprawie stosowania przez
przedsibiorc praktyki naruszajcej zbiorowe interesy konsumentw, Prezes Urzdu w pkt I
rozstrzygnicia niniejszej decyzji stwierdzi naruszenie przepisw ustawy o ochronie
konkurencji i konsumentw, poprzez naruszenie zakazu stosowania praktyk naruszajcych
zbiorowe interesy konsumentw. Kosztami niniejszego postpowania s wydatki zwizane
z korespondencj prowadzon ze stron postpowania. W zwizku z powyszym,
postanowiono obciy stron postpowania kosztami postpowania w wysokoci 57, 60 z
(sownie: pidziesit siedem zotych szedziesit groszy).
Wobec powyszego, Prezes Urzdu orzek jak w pkt IV rozstrzygnicia niniejszej
decyzji.
Koszty niniejszego postpowania okrelone w pkt IV rozstrzygnicia niniejszej decyzji
Spka obowizana jest wpaci w terminie 14 dni od uprawomocnienia si niniejszej decyzji,
na konto Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw NBP o/o Warszawa nr 51 1010 1010
0078 7822 3100 0000.
Pouczenie
Na podstawie art. 81 ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw oraz
stosownie do art. 47928 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postpowania
cywilnego (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 1822) od niniejszej decyzji przysuguje odwoanie do
Sdu Okrgowego w Warszawie Sdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw, w terminie
miesica od dnia jej dorczenia, za porednictwem Prezesa Urzdu Ochrony Konkurencji i
Konsumentw Delegatury Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw w Krakowie, pl.
Szczepaski 5, 31 011 Krakw.
W przypadku jednak kwestionowania wycznie postanowienia o kosztach zawartego
w pkt IV rozstrzygnicia niniejszej decyzji, na podstawie art. 81 ust. 5 ustawy o ochronie
konkurencji i konsumentw oraz stosownie do art. 47932 1 i 2 Kodeksu postpowania
cywilnego i art. 264 2 Kodeksu postpowania administracyjnego w zwizku z art. 83
ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw przysuguje zaalenie do Sdu Okrgowego w
Warszawie Sdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw w terminie tygodnia od dnia
dorczenia niniejszej decyzji, za porednictwem Prezesa Urzdu Ochrony Konkurencji i
Konsumentw Delegatury Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw w Krakowie, pl.
Szczepaski 5, 31 011 Krakw.
Z upowanienia Prezesa
Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw

Dyrektor Delegatury UOKiK w Krakowie


Waldemar Jurasz

You might also like