Professional Documents
Culture Documents
URZDU OCHRONY
KONKURENCJI I KONSUMENTW
DELEGATURA UOKIK W KRAKOWIE
Plac Szczepaski 5, 31-011 Krakw
tel./fax 12 421 75 79, 12 421 74 98
e-mail: krakow@uokik.gov.pl
RKR-61-10/15/DS-28/16
Krakw, 30 grudnia 2016 r.
strona 2 z 28
strona 3 z 28
strona 4 z 28
strona 5 z 28
W dniu 21 grudnia 2015 r. Prezes Urzdu wszcz wobec Polkomtel spka z. o.o. z
siedzib w Warszawie (dalej: Polkomtel, Spka, Przedsibiorca) postpowanie w
sprawie wskazanej w pkt I sentencji niniejszej decyzji praktyki naruszajcej zbiorowe interesy
konsumentw, o ktrej mowa w art. 24 ust. 1 i ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o
ochronie konkurencji i konsumentw (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 184 ze zm.).
Ponadto, Prezes Urzdu, postanowieniem nr RKR-108/2016 r., zaliczy w poczet
dowodw w niniejszym postpowaniu okrelone dokumenty i materiay zgromadzone
w trakcie ww. postpowania wyjaniajcego
W celu dokonania ustale stanu faktycznego sprawy, Prezes Urzdu wzywa
Polkomtel do przekazania danych informacji i dokumentw, w toku postpowania
wyjaniajcego o sygn. RKR-405-29/14/DS oraz w toku postpowania w sprawie praktyki
naruszajcej zbiorowe interesy konsumentw pismami z dni: 25 maja 2016 r, 19 sierpnia
2016 r., 15 wrzenia 2016 r., 18 padziernika 2016 r.
W toku prowadzonych postpowania w sprawie praktyki naruszajcej zbiorowe
interesy konsumentw Spka przekazaa dane informacje i dokumenty w pismach z dnia: 9
czerwca 2016 r., 5 wrzenia 2016 r., 10 padziernika 2016 r., 27 padziernika 2016 r.
Ponadto, Spka kilkukrotnie skadaa wnioski o ograniczenie prawa wgldu do akt w
odniesieniu do przestawianych Prezesowi Urzdu danych. Stwierdzi naley, i skadane
przez Spk wnioski z uwagi na fakt, i w prowadzonym postpowaniu administracyjnym
w sprawie praktyki naruszajcej zbiorowe interesy konsumentw, brak jest innej, poza sam
Spk, strony postpowania administracyjnego, s bezprzedmiotowe.
Majc na uwadze nakaz naleytego i wyczerpujcego informowania stron o
okolicznociach sprawy wyraony w art. 9 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks
postpowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 23 ze zm.), Prezes Urzdu,
pismem z dnia 10 listopada 2016 r., poinformowa Spk o dotychczasowych ustaleniach
poczynionych w toku prowadzonego przeciwko Polkomtel postpowania w sprawie praktyki
naruszajcej zbiorowe interesy konsumentw oraz planowanym rozstrzygniciu
(Szczegowe Uzasadnienie Zarzutw). Spka nie odniosa si do przedstawionych ustale
faktycznych i oceny prawnej.
Pismem z dnia 21 grudnia 2016 r., Prezes Urzdu zawiadomi Spk o zakoczeniu
postpowania dowodowego, wyznaczajc termin na zapoznanie si z aktami niniejszej
sprawy. Spka nie skorzystaa z przysugujcego jej prawa.
Prezes Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw ustali, co nastpuje.
Polkomtel sp. z o.o. z siedzib w Warszawie, operator sieci Plus, jest przedsibiorc
wpisanym do Rejestru Przedsibiorcw Krajowego Rejestru Sdowego prowadzonego przez
Sd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie XIII Wydzia Gospodarczy Krajowego
Rejestru Sdowego pod numerem KRS: 0000419430. Ponadto, dziaalno
telekomunikacyjna jest dziaalnoci regulowan i podlega wpisowi do rejestru
przedsibiorcw telekomunikacyjnych prowadzonego przez Prezesa Urzdu Komunikacji
Elektronicznej. Polkomtel sp. z o.o. z siedzib w Warszawie jest wpisana do rejestru
przedsibiorcw telekomunikacyjnych pod numerem 3.
Prezes Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw przeprowadzi analiz
materiaw reklamowych stosowanych przez Polkomtel w zakresie prezentowania oferty
sugerujcej moliwo zawarcia umowy dostpu do Internetu charakteryzujcej si
strona 6 z 28
strona 7 z 28
strona 8 z 28
LTE bez limitu transferu danych w promocyjnych planach cenowych od 59,90 z, dostpne po
wykorzystaniu pakietu, tylko w zasigu LTE, przy ograniczonej prdkoci i wg klasy dostpu
do sieci. Szczegy w regulaminie promocji Power LTE z modemem lub routerem na 24
miesice na www.plus.pl. (dowd: pyta CD, cieka: []; karta nr 62)
Billboard 504x238
Inne materiay drukowane, m.in. ulotki zawieray haso bez limitu danych
wyeksponowane w wyej opisany sposb, a ponadto, na drugiej stronie m.in. haso Bez
limitu danych przez ca umow! oraz informacje dotyczce szczegw oferty (bez limitu
danych, bez opat przez ca umow, po przekroczeniu pakietu podstawowego). Poniej
z kolei znalaza si nastpujca nota prawna:
Ceny brutto z faktur w formie elektronicznej. Szczegy w regulaminie promocji Power
LTE z modemem lub routerem na 24 miesice na www.plus.pl. Opata w programie
smartDOM przez okres 24 miesicy dostpna przy zawarciu nowej umowy na Internet dla
Abonentw posiadajcych umow na Telefon w Plusie za min. 39,90 z/mies. lub na Telewizj
od Cyfrowego Polsatu za min. 39,90 z/mies. Szczegy w regulaminie programu smartDOM
- Telewizja, Internet, Telefon na www.plus.pl. Promocja na pakiet IPLA PLUS obowizuje
do 31.12.2014 r., potem opata za pakiet wynosi 6,15 z/mies.
oraz
Szczegy w regulaminie promocji Power LTE bez sprztu.
(dowd: pyta CD, cieka: []; karta nr 62)
strona 9 z 28
Ulotka galeryjna A5
Kampania II (powizana z promocj programu smartDOM stanowicego wspln
ofert promocyjn Cyfrowego Polsatu oraz Polkomtela)
W reklamach internetowych Spka posugiwaa si m.in. bannerami zawierajcymi
wyeksponowane haso Internet Power LTE bez limitu danych za 29,95 z/mies.! (biaa
czcionka na czerwonym tle). Najechanie kursorem na znajdujcy si powyej napis maym
drukiem Nota prawna powoduje pojawienie si informacji o treci:
() LTE bez limitu transferu danych dostpne po wykorzystaniu pakietu, tylko w zasigu
LTE, przy ograniczonej prdkoci i wg klasy dostpu do sieci. Szczegy w regulaminach
promocji Internet Power LTE i Power LTE z modemem lub routerem na 24 miesice na
www.plus.pl i u Sprzedawcw. (dowd: pyta CD, cieka: []; karta nr 62)
strona 10 z 28
Banner internetowy z prawej strony wersja po najechaniu kursorem na napis Nota prawna
W reklamie telewizyjnej bohaterowie przeprowadzaj nastpujcy dialog:
Mczyzna: Kochanie, co z tob?
Kobieta: Zastanawiam si, na co wyda pienidze, ktre zostan z Internetu.
Mczyzna: Jakie pienidze?
Nastpnie sycha gos lektora: Jak to jakie? Zaoszczdzone! Wystarczy, e masz telefon w
Plusie, dokupujesz Internet LTE bez limitu za poow ceny, a telewizj HD dostajesz od
Cyfrowego Polsatu za zotwk! Niele, co? Taka superoferta tylko dla naszych klientw!
Kobieta: SmartDOM!
Mczyzna: Oszczdzanie przez dodawanie!
W momencie kiedy padaj sowa lektora: () dokupujesz Internet LTE bez limitu za poow
ceny () na ekranie pojawia si nastpujcy kadr:
Tekst maym drukiem na dole ekranu gosi: LTE bez limitu transferu danych dostpne
po wykorzystaniu pakietu, tylko w zasigu LTE, przy ograniczonej prdkoci i wg klasy
dostpu do sieci. Szczegy w regulaminach promocji Internet POWER LTE i Power LTE
strona 11 z 28
strona 12 z 28
strona 13 z 28
strona 14 z 28
Mistrzostwa wiata w Pice Siatkowej Mczyzn 2014 zorganizowane byy w Polsce w dniach 30 sierpnia
2014 21 wrzenia 2014 r.
3
strona 15 z 28
spot Power
LTE bez limitu
danych
spot reklamowy
dot. promocji
smartDOM
ogem
[]
[]
[]
[]
[]
Rwnie sam charakter praktyki, tj. reklama skierowana ad incertas personas (czyli
do nieokrelonego bliej krgu osb) wskazuje na moliwo ingerencji w interes publiczny.
Naley rwnie zauway, i niniejsze postpowanie jest jednym z wielu, jakie
prowadzi Prezes Urzdu w sprawie narusze na rynku usug telekomunikacyjnym. Rynek ten
charakteryzuje si znaczn liczb narusze, zwaszcza w zakresie promowania produktw.
Szeroko upowszechniane reklamy usug przedsibiorcw telekomunikacyjnych docieraj
praktycznie do kadego konsumenta, a jednoczenie nie s w peni zrozumiae. Osoba, ktra
decyduje si na skorzystanie z danej promocji lub pakietu czstokro dowiaduje si o
rzeczywistym ksztacie usugi dopiero po podjciu decyzji o zwizaniu si umow. Rwnie
te wzgldy przemawiay za podjciem sprawy przez Prezesa Urzdu w interesie publicznym.
Z uwagi na to, e w niniejszej sprawie ma miejsce naruszenie interesu publicznego,
moliwe jest poddanie kwestionowanych dziaa Spki dalszej ocenie w wietle przepisw
ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw, pod ktem stosowania przez ni praktyk
naruszajcych zbiorowe interesy konsumentw.
Naruszenie art. 24 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw
Zgodnie z art. 24 ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw, zakazane jest
stosowanie praktyk naruszajcych zbiorowe interesy konsumentw. Stosownie do treci art.
24 ust. 2 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw przez praktyk naruszajc
zbiorowe interesy konsumentw rozumie si godzce w nie bezprawne dziaanie
przedsibiorcy, w tym w szczeglnoci nieuczciwe praktyki rynkowe lub czyny nieuczciwej
konkurencji4. Natomiast art. 24 ust. 3 ustawy przewiduje, e nie jest zbiorowym interesem
konsumentw suma indywidualnych interesw konsumentw.
Uznanie okrelonego dziaania przedsibiorcy za niezgodne z zakazem stosowania
praktyk naruszajcych zbiorowe interesy konsumentw wymaga wykazania, e spenione
zostay kumulatywnie nastpujce przesanki:
kwestionowane dziaania s dziaaniami przedsibiorcy,
dziaania te maj bezprawny charakter,
Stosownie do art. 7 ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw
oraz niektrych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 1634) do spraw, w ktrych postpowanie przed Prezesem
Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw wszczto przed dniem wejcia w ycie niniejszej ustawy, stosuje
si przepisy dotychczasowe.
4
strona 16 z 28
Status przedsibiorcy
Zgodnie z art. 4 pkt 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw, pod pojciem
przedsibiorcy naley rozumie m.in. przedsibiorc w rozumieniu przepisw ustawy z dnia 2
lipca 2004 r. o swobodzie dziaalnoci gospodarczej (t.j. Dz.U.2016 r., poz. 1829). W myl
art. 4 ust. 1 ustawy o swobodzie dziaalnoci gospodarczej, przedsibiorc jest osoba
fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebdca osob prawn, ktrej odrbna
ustawa przyznaje zdolno prawn wykonujca we wasnym imieniu dziaalno
gospodarcz. Waciw dla przedsibiorcy dziaalnoci gospodarcz jest zarobkowa
dziaalno wytwrcza, budowlana, handlowa, usugowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i
wydobywanie kopalin ze z, a take dziaalno zawodowa, wykonywana w sposb
zorganizowany i cigy (art. 2 ww. ustawy).
W niniejszej sprawie nie budzi wtpliwoci, e Polkomtel sp. z o.o., jako spka prawa
handlowego wpisana do rejestru przedsibiorcw i prowadzca aktywn dziaalno
gospodarcz, jest przedsibiorc w rozumieniu art. 4 pkt 1 ustawy o ochronie konkurencji i
konsumentw, zatem jej dziaania mog by oceniane w wietle ustawy o ochronie
konkurencji i konsumentw.
Polkomtel sp. z o.o. z siedzib w Warszawie, operator sieci Plus, jest przedsibiorc
wpisanym do Rejestru Przedsibiorcw Krajowego Rejestru Sdowego prowadzonego przez
Sd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie XIII Wydzia Gospodarczy Krajowego
Rejestru Sdowego pod numerem KRS: 0000419430. Ponadto, dziaalno
telekomunikacyjna jest dziaalnoci regulowan i podlega wpisowi do rejestru
przedsibiorcw telekomunikacyjnych prowadzonego przez Prezesa Urzdu Komunikacji
Elektronicznej. Polkomtel sp. z o.o. z siedzib w Warszawie jest wpisana do rejestru
przedsibiorcw telekomunikacyjnych pod numerem 3.
Spka prowadzi we wasnym imieniu dziaalno gospodarcz polegajc na
wiadczeniu usug telekomunikacyjnych na obszarze caego kraju. Nie ulega zatem
wtpliwoci, i posiada status przedsibiorcy w rozumieniu powoywanego powyej art. 4 pkt
1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw. Tym samym, Spka przy wykonywaniu
dziaalnoci gospodarczej podlega rygorom okrelonym w ustawie o ochronie konkurencji i
konsumentw i jej zachowanie moe podlega ocenie w aspekcie naruszenia zakazu
stosowania praktyk naruszajcych zbiorowe interesy konsumentw.
2. Bezprawno dziaa
Bezprawno tradycyjnie ujmowana jest jako sprzeczno z obowizujcym
porzdkiem prawnym. Bezprawno jest kategori obiektywn. Rozwaenia przy ocenie
bezprawnoci wymaga kwestia, czy zachowanie przedsibiorcy byo zgodne, czy te
niezgodne z obowizujcymi zasadami porzdku prawnego. rdem tych zasad s normy
prawa powszechnie obowizujcego, a take nakazy i zakazy wynikajce z zasad wspycia
spoecznego i dobrych obyczajw.
Jako zachowania przedsibiorcy, ktre stanowi praktyk naruszajc zbiorowe
interesy konsumentw ustawodawca wskazuje w szczeglnoci nieuczciwe praktyki rynkowe
(art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw). Oznacza to, e jeli
strona 17 z 28
strona 18 z 28
jak de facto mona uzna ww. 32 kb/s nie pozwala na swobodne przegldanie stron www,
nie wspominajc o innych czynnociach podejmowanych przez przecitnego uytkownika
Internetu, np. ogldanie filmw online i na ywo (tzw. streaming multimediw)7. Konsument,
wybierajc usug telekomunikacyjn realizowan w technologii LTE, ma prawo oczekiwa
istotnie wyszych prdkoci przesyu danych, a ju z pewnoci oczekuje, e podpisanie
umowy w ramach analizowanej oferty pozwoli mu korzysta z Internetu LTE bez zakce i
utrudnie niezalenie od wykorzystanego podstawowego pakietu danych, nawet przy
zaoeniu, e bdzie to miao miejsce przy ograniczonej (w stosunku do pierwotnej,
towarzyszcej korzystaniu z podstawowego pakietu danych) prdkoci (co zaledwie
sygnalizowane jest w czci reklam).
Wobec powyszego, uywane w reklamach i eksponowane w wyej opisany sposb
hasa Power LTE bez limitu danych oraz Poczuj moc braku limitw danych przez ca umow
mogy wprowadza konsumentw w bd poprzez wywoywanie u nich mylnego przekonania,
i transmisja danych realizowana przy wykorzystaniu technologii LTE nie bdzie ograniczana
przez dostawc usug, podczas gdy rzeczywiste warunki promocji przewiduj ograniczenia
zarwno co do wielkoci transferu danych w postaci pakietw danych, jak i prdkoci
transmisji danych po wykorzystaniu pakietu, ktra moe by obniana do poziomu 32 kb/s.
Ograniczenia, jakim poddawany jest dostp do sieci w ramach usugi LTE bez limitu maj
zatem podwjny (jednak cile powizany) charakter. Z jednej strony uytkownik dysponuje
ograniczonym do okrelonej wielkoci pakietem danych, po ktrego przekroczeniu powinien
mie dostp do nielimitowanego Internetu. Z drugiej za strony, przekroczenie ww. pakietu
danych (zwanego podstawowym) moe generowa ograniczenie prdkoci przesyu danych
do stopnia uniemoliwiajcego swobodne korzystanie z sieci. Ograniczenie prdkoci
transmisji po przekroczeniu wykupionego pakietu danych w ww. wymiarze moe
oznacza praktyczny brak realizacji usugi dostpu do Internetu, a tym samym pozbawia
konsumenta dostpu do nieograniczonej transmisji danych.
W reklamie telewizyjnej stosowanej w ramach kampanii reklamowej oferty
promocyjnej Power LTE haso Power LTE bez limitu danych wywietlane byo pod koniec
spotu reklamowego du bia czcionk na zielonym i czerwonym tle przez co przekaz ten
by bez trudu widoczny, a wraz z komunikatem gosowym (poczuj moc szybkiego Internetu
LTE bez limitu danych przez ca umow) skupia uwag kadego konsumenta. Pod spodem
maym drukiem na niejednolitym tle na ok. 3 sekundy pojawia si informacja: LTE bez limitu
transferu danych w promocyjnych planach cenowych od 59, 90 z, dostpne po wykorzystaniu
pakietu, tylko w zasigu LTE, przy ograniczonej prdkoci wg klasy dostpu do sieci.
Szczegy w regulaminie promocji Power LTE z modemem lub routerem na 24 miesice na
www.plus.pl.
Z kolei w reklamie telewizyjnej w kampanii reklamowej powizanej z promocj
programu smartDOM haso Power LTE Internet LTE bez limitu danych eksponowane byo
poprzez zastosowanie duej szarej czcionki na biaym tle. Tekst maym drukiem na dole
Raporcie z badania porwnawczego wartoci wskanikw jakoci usug w sieciach ruchomych przedsibiorcw
telekomunikacyjnych w Polsce Warszawa, 28 grudnia 2015 r. (https://www.uke.gov.pl/files/?id_plik=21854)
wskazuje, e wielko ta oscyluje wok 20-30 Mb/s.
7
W Raporcie z prac realizowanych w ramach memorandum w sprawie wsppracy na rzecz podnoszenia jakoci
usug na rynku telekomunikacyjnym wersja 1.04, z dnia 2014.02.07 przygotowanym przez Urzd Komunikacji
Elektronicznej wskazuje si jako warto graniczn prdkoci, ktra pozwala na bezproblemowe korzystanie z
aplikacji w postaci przegldania stron www, prdko transmisji nie mniejsz ni 1 Mb/s.
strona 19 z 28
ekranu pojawiajcy si na ekranie na ok. 3 sekundy gosi: LTE bez limitu transferu danych
dostpne po wykorzystaniu pakietu, tylko w zasigu LTE, przy ograniczonej prdkoci i wg
klasy dostpu do sieci. Szczegy w regulaminach promocji Internet POWER LTE i
Power LTE z modemem lub routerem na 24 miesice na www.cyfrowypolsat.pl,
www.plus.pl i u Sprzedawcw.
Komunikat zastosowany w ww. reklamach telewizyjnych, biorc pod uwag
zastosowan wielko czcionki, dugo komunikatu oraz czas jego emisji mg
uniemoliwia waciw percepcj przez przecitnego konsumenta treci w nim zawartych i
pozbawia go moliwoci uzyskania prawdziwej i rzetelnej informacji o zasadach promocji.
Informacj o podobnej treci podawano rwnie maym drukiem w dolnej czci
billboardw oraz w reklamach prasowych w kampanii reklamowej oferty promocyjnej
Power LTE (szczegowy opis powyej Kampania I) i w bannerach internetowych
stosowanych w obu prowadzonych kampaniach (szczegowy opis powyej Kampania I
oraz Kampania II). W przypadku reklamy internetowej zapoznanie si z komunikatem byo
moliwe dopiero po najechaniu kursorem na niewielki zwaszcza w porwnaniu z
eksponowanym hasem reklamowym napis nota prawna lub zobacz wicej.
Nieczytelno komunikatu w przypadku billboardw i prasy wizaa si z zastosowan
wielkoci czcionki zwaszcza w zestawieniu z duym, przycigajcym uwag hasem
Power LTE bez limitu danych. Z kolei bannery internetowe wymagay od konsumenta
dodatkowej aktywnoci, aby nota prawna w ogle si ukazaa.
W przypadku za reklamy emitowanej w radiu (opisana szczegowo powyej
Kampania I) brak w ogle informacji, jakie pojawiay si ma czcionk w reklamach
zewntrznych, prasowych, internetowych i telewizyjnych. W tym przypadku konsumenci nie
mieli moliwoci zapoznania si z adn dodatkow informacj dotyczc szczegw
promocji, a reklama jedynie odsyaa do regulaminu promocji na stronie internetowej.
Z kolei materiay drukowane w postaci ulotek (opisana powyej ulotka galeryjna A5
Kampania I) zawieray not prawn, ktra jednak nie sygnalizowaa w przeciwiestwie do
wczeniej opisanych dodatkowych warunkw promocji w postaci m.in. ograniczonej
prdkoci, a jedynie odsyaa do regulaminw oferty.
Niezalenie od powyszego, naley zauway, i ww. komunikaty o ile w ogle
obecne w reklamach zawieray jedynie oglnikowe i nieprecyzyjne informacje dotyczce
zasad promocji, nie wskazujc, i po wykorzystaniu podstawowego pakietu danych przez
konsumenta, operator jest uprawniony do wprowadzania radykalnych limitw prdkoci.
Zabrako wic informacji, na podstawie ktrej konsument mgby mie realne
wyobraenie o charakterze usugi, na jak si decyduje. Przekaz marketingowy powinien
za uwzgldnia okolicznoci istotne dla oceny prezentowanych warunkw usugi lub
waciwoci towaru. Jeli wic prezentowane w reklamie warunki danej oferty podlegaj
istotnym ograniczeniom (czasowym, przedmiotowym czy podmiotowym), reklama powinna
si do nich odnosi. Jest to szczeglnie wane w kontekcie prezentacji usug sugerujcej
bardzo szeroki ich zakres (bez limitu). Jednoczenie naley zauway, e zakadajc nawet,
e konsument dostrzegby not prawn w reklamie telewizyjnej i odesanie do strony, to FUP
i tak nie wyjania, w jaki sposb usuga jest limitowana. Sposb prezentacji wskazuje zatem
na dziaanie Spki wprowadzajce w bd w zakresie przedstawienia cech oferowanego
produktu.
strona 20 z 28
strona 21 z 28
strona 22 z 28
Dla wystpienia ww. przesanki istotne jest wic ustalenie, e dziaanie przedsibiorcy
nie ma cile okrelonego, konkretnego adresata. Oznacza to, e nie ilo faktycznych,
potwierdzonych narusze, ale przede wszystkim ich charakter, a w zwizku z tym moliwo
(chociaby tylko potencjalna) wywoania negatywnych skutkw wobec okrelonej
zbiorowoci przesdza o naruszeniu zbiorowego interesu konsumentw. Godzenie w
zbiorowe interesy konsumentw moe przy tym polega zarwno na ich naruszeniu, jak i na
samym zagroeniu im. W konsekwencji, nie jest konieczne, aby ktrykolwiek z konsumentw
zosta dotknity skutkami stosowanych przez przedsibiorc praktyk. Wystarczajca jest
choby potencjalna moliwo wystpienia negatywnych skutkw praktyki wobec
nieograniczonej liczby konsumentw.
Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentw nie podaje definicji zbiorowego
interesu konsumentw, wskazujc jednak w przepisie art. 24 ust. 3, e nie jest nim suma
indywidualnych interesw konsumentw. Godzenie w zbiorowe interesy konsumentw
oznacza zatem naraenie na uszczerbek interesw znacznej grupy lub wszystkich
konsumentw, poprzez stosowan przez przedsibiorc praktyk, obejmujc tak dziaania,
jak i zaniechania. Ponadto, godzenie w zbiorowe interesy konsumentw moe polega
zarwno na ich naruszeniu, jak i na zagroeniu ich naruszenia.
Nie ulega wtpliwoci, e zachowanie przedsibiorcy godzi w interesy konsumentw
wtedy, gdy wywouje negatywne skutki w sferze ich praw i obowizkw. Natomiast przez
interes zbiorowy naley rozumie interes dotyczcy konsumentw jako okrelonej
zbiorowoci. Jak podnosi si w doktrynie, w pojciu praktyki naruszajcej zbiorowe interesy
konsumentw mieci si take dziaanie przedsibiorcy skierowane wprawdzie do
oznaczonych (zindywidualizowanych), ale za to dostatecznie licznych konsumentw, o ile
przy tym konsumentw tych czy jaka wsplna cecha rodzajowa. Wwczas bowiem
poszkodowana zostaje pewna grupa konsumentw, nie bdca jedynie z punktu widzenia
przedsibiorcy stosujcego dan praktyk zbiorowoci przypadkowych jednostek, lecz
stanowic okrelon i odrbn kategori konsumentw, reprezentujc w znacznym stopniu
wsplne interesy9.
Praktyka bdca przedmiotem niniejszego postpowania zwizana bya ze
stosowaniem reklam oferty promocyjnej Internetu Power LTE za pomoc zrnicowanych
rodkw przekazu. Odbiorc przekazu mg by zatem kady, kto natrafi w czasie trwania
promocji na spot telewizyjny, reklam w radiu, billboard czy ulotk. Nie budzi zatem
wtpliwoci, e praktyka kierowana bya do nieograniczonego krgu adresatw, a z uwagi na
swj w ocenie Prezesa Urzdu wprowadzajcy w bd charakter moga naruszy interesy
zarwno ekonomiczne (wybr oferty, ktra moe okaza si mniej korzystna finansowo ni
inne dostpne oferty typu no limit), jak i pozaekonomiczne (wizyta w salonie operatora w
celu uzyskania dalszych informacji, podjcie dziaa zmierzajcych do zawarcia umowy
poprzez kontakt z infolini czy wejcie na stron internetow Spki, analiza dostpnych
informacji na temat funkcjonowania mechanizmu FUP) konsumentw jako zbiorowoci lub
im zagrozi.
Sprzeczne z prawem zachowanie Spki nie dotyczy zatem interesw poszczeglnych
osb, lecz naruszenia uprawie szerokiego krgu konsumentw, ktrych sytuacja jest
identyczna i wsplna dla caej grupy konsumentw znajdujcych si w opisanej powyej
sytuacji faktycznej.
9
Szydo M., Publicznoprawna ochrona zbiorowych interesw konsumentw, Monitor Prawniczy 2004/17/791.
strona 23 z 28
strona 24 z 28
strona 25 z 28
Przy ustalaniu kwoty bazowej Prezes Urzdu uwzgldni przesanki, o ktrych mowa
w art. 111 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw.
Okolicznoci naruszenia opisano powyej (mocno rozpowszechniona reklama za
porednictwem wielu rodkw przekazu - telewizja, Internet, ulotki, prasa, billboardy oraz
radio). Ponadto, Prezes Urzdu w szczeglnoci wzi pod uwag, e praktyka stosowana
przez Spk godzia w zbiorowe interesy konsumentw na etapie przedkontraktowym,
jednake rzutowaa lub te moga rzutowa na etap jego wykonywania.
Okres stosowania kwestionowanej praktyki nie przekracza [] (w tym w przypadku
kampanii prowadzonej za porednictwem radia nie sign [] ), co naley uzna za okres
krtki.
W zakresie czynnikw obrazujcych stopie i skutki rynkowe naruszenia Prezes
Urzdu uwzgldni fakt, e stosowane przez przedsibiorc praktyki naruszay lub w dalszym
cigu naruszaj ekonomiczne interesy konsumentw. Stopie naruszenia przez przedsibiorc
przepisw ustawy moe by znaczny. Praktyka zarzucana w niniejszej sprawie sprowadza si
do wprowadzania w bd w reklamie w ramach oferowania usug telekomunikacyjnych.
Kampania zakrojona na szerok skal, posugujca si tak wieloma zrnicowanymi rodkami
przekazu miaa niewtpliwie du si oddziaywania na przecitnego konsumenta, a co
wicej dotyczya innowacyjnego produktu (Internet LTE), co do ktrego przecitny
konsument moe nie posiada penego rozeznania.
Odnonie do skutkw naruszenia praktyka wskazana w pkt I rozstrzygnicia niniejszej
decyzji naruszaa nie tylko pozaekonomiczne interesy konsumentw, takie jak prawo do
uczestnictwa w przejrzystych i niezakconych warunkach rynkowych, ale godzia rwnie w
ich interesy gospodarcze. Moga bowiem powodowa niedogodnoci, a take strat finansow
po stronie konsumentw, ktrzy zdecydowali si zawrze umow w ramach oferty
promocyjnej Power LTE. Wprowadzajca w bd reklama moga kreowa wrd
konsumentw mylne przekonanie o wikszej atrakcyjnoci oferty Polkomtel wzgldem ofert
pozostaych operatorw telekomunikacyjnych, a niedogodnoci wizay si z ograniczonym
wbrew zapewnieniom eksponowanym w kampanii reklamowej dostpem do Internetu, a
czsto nawet praktycznym jego brakiem.
Naley jednak zauway, e dziaanie polegajce na wprowadzeniu w bd jako rodzaj
nieuczciwej praktyki rynkowej nie musi finalnie doprowadzi do dokonania przez
przecitnego konsumenta czynnoci prawnej, ktrej nie podjby, gdyby nie dziaa pod
wpywem bdu. Decyzja dotyczca umowy w omawianym stanie faktycznym bdzie
sprowadza si ju do sytuacji, w ktrej konsument pod wpywem kampanii reklamowej
zainteresuje si t ofert promocyjn lub podejmie dziaania zmierzajce do zawarcia umowy
ze Spk, np. udajc si do punktu sprzeday operatora celem uzyskania szczegowej
informacji dotyczcej tej promocji czy te ju z zamiarem skorzystania z niej, tj. zawarcia
umowy. Ju samo zainteresowanie si ofert, sam fakt udania si do punktu sprzeday, czy
te zapoznania si z jej zasadami na stronie internetowej Spki pod wpywem bdnego
przekazu reklamowego wie si z podjciem przez konsumenta decyzji dotyczcej umowy,
ktrej inaczej by nie podj i stanowi okoliczno obciajc przedsibiorc.
Przedstawiona powyej analiza stwierdzonego naruszenia pozwolia Prezesowi Urzdu
na przyjcie kwoty bazowej sucej do obliczenia kary w wysokoci [] % obrotu
osignitego przez Spk. Tym samym ustalona przez Prezesa Urzdu kwota bazowa,
wynosi [] zotych (sownie: [] zotych).
strona 26 z 28
strona 27 z 28
10
11
strona 28 z 28
ustawy, przedsibiorca, ktry dopuci si tego naruszenia, jest obowizany ponie koszty
postpowania.
Zgodnie z art. 263 1 Kodeksu postpowania administracyjnego, do kosztw
postpowania zalicza si koszty podry i inne nalenoci wiadkw i biegych oraz stron w
przypadkach przewidzianych w art. 56, a take koszty spowodowane ogldzinami na miejscu,
jak rwnie koszty dorczania stronom pism urzdowych. Zgodnie z art. 264 1 Kodeksu
postpowania administracyjnego jednoczenie z wydaniem decyzji organ administracji
publicznej ustali w drodze postanowienia wysoko kosztw postpowania, osoby
zobowizane do ich poniesienia oraz termin i sposb ich uiszczenia.
W wyniku przeprowadzonego postpowania w sprawie stosowania przez
przedsibiorc praktyki naruszajcej zbiorowe interesy konsumentw, Prezes Urzdu w pkt I
rozstrzygnicia niniejszej decyzji stwierdzi naruszenie przepisw ustawy o ochronie
konkurencji i konsumentw, poprzez naruszenie zakazu stosowania praktyk naruszajcych
zbiorowe interesy konsumentw. Kosztami niniejszego postpowania s wydatki zwizane
z korespondencj prowadzon ze stron postpowania. W zwizku z powyszym,
postanowiono obciy stron postpowania kosztami postpowania w wysokoci 57, 60 z
(sownie: pidziesit siedem zotych szedziesit groszy).
Wobec powyszego, Prezes Urzdu orzek jak w pkt IV rozstrzygnicia niniejszej
decyzji.
Koszty niniejszego postpowania okrelone w pkt IV rozstrzygnicia niniejszej decyzji
Spka obowizana jest wpaci w terminie 14 dni od uprawomocnienia si niniejszej decyzji,
na konto Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw NBP o/o Warszawa nr 51 1010 1010
0078 7822 3100 0000.
Pouczenie
Na podstawie art. 81 ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw oraz
stosownie do art. 47928 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postpowania
cywilnego (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 1822) od niniejszej decyzji przysuguje odwoanie do
Sdu Okrgowego w Warszawie Sdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw, w terminie
miesica od dnia jej dorczenia, za porednictwem Prezesa Urzdu Ochrony Konkurencji i
Konsumentw Delegatury Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw w Krakowie, pl.
Szczepaski 5, 31 011 Krakw.
W przypadku jednak kwestionowania wycznie postanowienia o kosztach zawartego
w pkt IV rozstrzygnicia niniejszej decyzji, na podstawie art. 81 ust. 5 ustawy o ochronie
konkurencji i konsumentw oraz stosownie do art. 47932 1 i 2 Kodeksu postpowania
cywilnego i art. 264 2 Kodeksu postpowania administracyjnego w zwizku z art. 83
ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw przysuguje zaalenie do Sdu Okrgowego w
Warszawie Sdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw w terminie tygodnia od dnia
dorczenia niniejszej decyzji, za porednictwem Prezesa Urzdu Ochrony Konkurencji i
Konsumentw Delegatury Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw w Krakowie, pl.
Szczepaski 5, 31 011 Krakw.
Z upowanienia Prezesa
Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw