Zasady ONZ = prawa midzynarodowego,

stosunkw midzypastwowych
1. Suwerenna rwno pastw
2. Wykonywanie zobowiza w dobrej wierze
(pacta sund servanda)
3. Zaatwianie sporw rodkami pokojowymi
4. Wyrzeczenie si groby i uycia siy
5. Wszyscy czonkowie podejm dziaania
pomocowe w akcji ONZ dla utrzymania pokoju
6. Wobec pastw trzecich: one te maj
postpowa zgodnie z zasadami ONZ
7. Nieingerencja w sprawy wewntrzne pastw
kontrowersja
CELE (Z KNZ) ART. 1:
utrzymanie midzynarodowego pokoju i
bezpieczestwa (zapobieganie zagroeniom pokoju
i ich usuwanie, tumienie atakw agresji i narusze
pokoju, agodzenie i zaatwianie sporw
midzynarodowych)
rozwijanie przyjaznych stosunkw
midzynarodowych (opartych na poszanowaniu
zasady rwnouprawnienia i samostanowienia
narodw)
doprowadzenie do wspdziaania
midzynarodowego w rozwizywaniu zagadnie o
charakterze gospodarczym, spoecznym,
kulturalnym, humanitarnym
popieranie i zachcanie do poszanowania praw
czowieka i podstawowych wolnoci
bycie orodkiem uzgadniajcym dziaalno
midzynarodow

1
WOJNA DOMOWA W SOMALII konflikt zbrojny,
zapocztkowany obaleniem somalijskiego dyktatora
Siada Barre w 1991 i do dzisiaj nierozwizany, pomimo
wysikw kolejnych prezydentw i rzdw przejciowych
majcych na celu stworzenie efektywnego systemu
wadzy centralnej.
W wojn domow angaoway si siy ONZ, Etiopii, a
take Unii Afrykaskiej. Obecnie toczy si pita faza
konfliktu, majca charakter wojny midzy klanami
somalijskimi.
Przez wielu ekspertw w tej dziedzinie Somalia jest
zaliczana do tzw. pastw upadych, poniewa wadza
centralna nie kontroluje terytorium pastwa, a jej
wpywy s znikome.
Przyczyny wybuchu konfliktu
Przyczyn wybuchu konfliktu jest wiele, zaczynajc od
podstawowej: Somalijczycy jako lud wojowniczy nie
akceptuj wadzy zwierzchniej, co w konsekwencji
prowadzi do konfliktw. Kolejnym przejawem braku
stabilnoci pastwa s walki rodw (Dir, Darod, Issak,
Hawija, Digil i Rahawejn).
Somalia nie uznaa nienaruszalnoci granic, ktre zostay
ustalone na konferencji w Berlinie w 1885 roku.
Powodem tego stanu rzeczy jest dua liczba
Somalijczykw zamieszkujca poza granicami kraju. Dla
przykadu Somalijczycy stanowi 62% mieszkacw
ssiedniego Dibuti. Kolejnymi spornymi terytoriami s
Ogaden (Etiopia) oraz pnocne rejony Kenii. ywa jest
te koncepcja Wielkiej Somalii, czyli stworzenia
pastwa obejmujcego wszystkie terytoria sporne.
Prowadzi to do czstych wojen z ssiadami, szczeglnie
2
z Etiopi. Z drugiej strony, sytuacji nie polepsza
imperialistyczna polityka Etiopii, ktra aspiruje do
podporzdkowania sobie pastw ssiednich. Czste ataki
ze strony Etiopii i jej uczestnictwo w misjach ONZ
powodoway konsolidacj podzielonego spoeczestwa
somalijskiego, jako e Etiopia jest pastwem
chrzecijaskim. Kady atak etiopski by traktowany jako
wojna z niewiernymi, co prowadzio do napywu
onierzy-ochotnikw z caego wiata. Przykadowo,
podczas etiopskiej inwazji w 2006 roku przybyo wielu
ochotnikw z USA oraz Wielkiej Brytanii, aby wspomc
partyzanckie siy somalijskie. Zimna wojna nie omina
take i tego zaktka wiata. Charakteryzowaa si tym,
e najpierw ZSRR wzi pod opiek Somali, pniej
jednak zostaa ona porzucona na rzecz wikszej Etiopii
i w rezultacie znalaza si pod skrzydami USA. Somalia
zezwolia na budow amerykaskich obiektw
wojskowych na swoim terytorium, otrzymujc w zamian
pomoc finansow w wysokoci 884 mln w latach 1977-
88.
INTERWENCJA ONZ (1992-1995)
Rada Bezpieczestwa ONZ na mocy rezolucji nr 751 z 24
kwietnia 1992 roku doprowadzia do powstania misji
UNOSOM. Z kocem listopada 1992 roku Boutros
Boutros-Ghali zaproponowa rozwizanie patowej
sytuacji poprzez wysanie do Somali si pokojowych pod
przywdztwem USA. 3 grudnia 1992 roku uchwalono
kolejn rezolucj (nr 794) o powstaniu si UNITAF.
9 grudnia 1992 roku rozpocza si w Somalii operacja
"Przywrci Nadziej". W stolicy kraju Mogadiszu
wyldowao 38 tys. onierzy. Po kilku dniach od
rozpoczcia operacji udao si zaprowadzi porzdek na
3
ulicach Mogadiszu. Kopotliwa pozostawaa nadal
sytuacja na prowincji, dokd nie docieraa pomoc
humanitarna. Kolejna faza operacji miaa na celu
przywrcenie sprawnego funkcjonowania pastwa
somalijskiego. Dziki temu moliwe byo utworzenie
rzdu tymczasowego, wycofanie wikszoci jednostek
amerykaskich i zastpienie ich jednostkami
midzynarodowymi UNOSOM I.
Misja ta trwaa od listopada 1992 do marca 1993 roku.
Wraz z wyganiciem mandatu misja zostaa zastpiona
przez misj UNOSOM II. W jej toku doszo do walk midzy
somalijskimi gangami a wojskami ONZ, w czasie ktrych
ginli zarwno wojskowi po obu stronach, jak i cywile.
Celem wojsk amerykaskich byo w szczeglnoci ujcie
amicego warunki zawieszenia broni generaa
Mohameda Aidida. Prba aresztowania go doprowadzia
do regularnej bitwy na ulicach Mogadiszu, stoczonej 3
padziernika 1993 i zakoczonej porak si
amerykaskich. Pod oson wojsk amerykaskich i
woskich ostatnie siy ONZ opuciy Somali 2 marca
1995 roku. Po wyjedzie si pokojowych kraj pogry si
w kolejnej fazie wojny domowej. Cakowity koszt operacji
wynis 1,6 miliarda dolarw.