Professional Documents
Culture Documents
Konkurencji i Konsumentw
Marek Niechcia
DDK-61-7/14/AH/AK/MN
Warszawa, 30 grudnia 2016 r.
Wersja jawna
(tajemnice przedsibiorstwa i inne informacje prawnie chronione oznaczono [***])
I.
Na podstawie art. 26 ust. 1 w zw. z art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r.
o ochronie konkurencji i konsumentw (Dz. U. Nr 50, poz. 331 ze zm.) w zw. z art. 7
ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw
oraz niektrych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 1634) w zw. z art. 3 ustawy z dnia
10 czerwca 2014 r. o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw oraz ustawy
Kodeks postpowania cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 945), po przeprowadzeniu
postpowania w sprawie praktyk naruszajcych zbiorowe interesy konsumentw, Prezes
Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw uznaje za praktyk naruszajc zbiorowe
interesy konsumentw, o ktrej mowa w art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 16 lutego
2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentw, dziaanie Orange Polska Spka Akcyjna
z siedzib w Warszawie, polegajce na automatycznym przeduaniu umw o wiadczenie
usug telekomunikacyjnych zawartych na czas oznaczony w umowy na kolejny czas
oznaczony w sytuacji braku aktywnego dziaania ze strony konsumenta, co stanowi
nieuczciw praktyk rynkow w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r.
o przeciwdziaaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. nr 171, poz. 1206 ze zm.)
oraz godzi w zbiorowe interesy konsumentw i nakazuje zaniechanie jej stosowania.
II.
Na podstawie art. 26 ust. 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji
i konsumentw (Dz. U. Nr 50, poz. 331 ze zm.) w zw. z art. 7 ustawy z dnia 5 sierpnia 2015
r. o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw oraz niektrych innych ustaw
(Dz. U. z 2015 r., poz. 1634) w zw. z art. 3 ustawy z dnia 10 czerwca 2014 r. o zmianie
ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw oraz ustawy Kodeks postpowania
cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 945), po przeprowadzeniu postpowania w sprawie
praktyk naruszajcych zbiorowe interesy konsumentw, Prezes Urzdu Ochrony
Konkurencji i Konsumentw nakada na Orange Polska Spka Akcyjna z siedzib
w Warszawie:
1. rodek usunicia trwajcych skutkw naruszenia zbiorowych interesw konsumentw
w postaci obowizku zwrotu grupie konsumentw wyodrbnionej spord konsumentw
dotknitych praktyk, o ktrej mowa w pkt I niniejszej decyzji, jako:
III.
Na podstawie art. 106 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji
i konsumentw w zw. z art. 7 ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustawy o ochronie
konkurencji i konsumentw oraz niektrych innych ustaw w zw. z art. 3 ustawy z dnia
10 czerwca 2014 r. o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw oraz ustawy
Kodeks postpowania cywilnego, Prezes Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw
IV.
Na podstawie art. 77 ust. 1 w zw. z art. 80 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie
konkurencji i konsumentw w zw. z art. 7 ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o zmianie
ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw oraz niektrych innych ustaw w zw. z art. 3
ustawy z dnia 10 czerwca 2014 r. o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw
oraz ustawy Kodeks postpowania cywilnego oraz na podstawie art. 263 1 i art. 264 1
ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postpowania administracyjnego (Dz. U.
z 2016 r., poz. 23 t.j. z pn. zm.) w zwizku z art. 83 ustawy o ochronie konkurencji
i konsumentw, obcia si Orange Polska Spka Akcyjna z siedzib w Warszawie
kosztami postpowania w sprawie praktyk naruszajcych zbiorowe interesy konsumentw
oraz zobowizuje si tego przedsibiorc do zwrotu Prezesowi Urzdu Ochrony Konkurencji
i Konsumentw kosztw postpowania w kwocie 84,70 z (sownie: osiemdziesit cztery
zote 70/100) w terminie 14 (czternastu) dni od daty uprawomocnienia si niniejszej
decyzji.
Uzasadnienie
Prezes Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw (dalej rwnie jako: Prezes Urzdu),
przeprowadzi postpowanie wyjaniajce w sprawie wstpnego ustalenia,
1
czy Telekomunikacja Polska S.A. (obecnie Orange Polska S.A. ) z siedzib w Warszawie,
dopucia si naruszenia przepisw uzasadniajcego wszczcie postpowania w sprawie
zakazu stosowania praktyk naruszajcych zbiorowe interesy konsumentw lub naruszenia
chronionych prawem interesw konsumentw uzasadniajcego podjcie dziaa
okrelonych w odrbnych ustawach, w zwizku ze stosowaniem praktyki polegajcej
na automatycznym przeduaniu umw zawartych na czas oznaczony w kolejny czas
oznaczony (sygn. akt DDK-405-85/13/AH; k. 1). Postpowanie zostao wszczte w zwizku
ze skargami konsumentw.
Ustalenia dokonane w toku postpowania wyjaniajcego oraz zgromadzony w sprawie
materia dowodowy uzasadniay wszczcie postpowania w sprawie praktyk naruszajcych
zbiorowe interesy konsumentw, w zwizku z czym w dniu 8 maja 2014 r. Prezes Urzdu
postanowi o wszczciu postpowania w sprawie stosowania przez Orange Polska S.A.
z siedzib w Warszawie (dalej rwnie jako: Orange, Orange Polska Spka, OPL)
praktyk naruszajcych zbiorowe interesy konsumentw, o ktrych mowa w art. 24 ust. 2
pkt 3 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentw (Dz. U. Nr 50,
poz. 331 ze zm., dalej rwnie jako: ustawa, uokik), polegajcych na automatycznym
przeduaniu umw o wiadczenie usug telekomunikacyjnych zawartych na czas oznaczony
1
W dniu 31 grudnia 2013 r. dokonano wpisu do rejestru KRS nr 47 zmieniajc dane w zakresie firmy, pod ktr
Spka prowadzi dziaalno w ten sposb, e w rubryce I dziau I wykrelono Telekomunikacja Polska Spka
Akcyjna i wpisano Orange Polska Spka Akcyjna (Monitor Sdowy i Gospodarczy nr 4/2014 (4383), poz. 2625).
2 Na skutek omyki pisarskiej, jako dat pisma, Spka wskazaa 16 listopada 2016 r.
3
Automatyczne Przeduenie Umowy na kolejny czas oznaczony.
4
W tzw. procesie utrzymaniowym Spka przewiduje mechanizm zmiany umowy w trybie przewidzianym
w ustawie Prawo telekomunikacyjne, tzn. telefonicznie, bez przesyania aneksu, a jedynie z przesaniem
potwierdzenia dokonania zmiany (BZU Bezaneksowa Zmiana Umowy).
Model przeduania umowy stosowany od dnia 22 listopada 2010 r. do dnia 14 maja 2014 r.
W okresie od dnia 22 listopada 2010 r. do dnia 14 maja 2014 r., przy zawieraniu
z konsumentami umw o wiadczenie usug telekomunikacyjnych, Spka stosowaa wzorce
umowy zawierajce postanowienia, ktre - w sytuacji braku zoenia przez konsumenta
owiadczenia o rezygnacji (nieprzedueniu umowy) albo owiadczenia o przedueniu
umowy w zawart na czas nieoznaczony przed upywem okresu, na jaki umowa zostaa
zawarta - przewidyway automatyczne przeduenie umowy na czas oznaczony w umow
na kolejny czas oznaczony wynoszcy odpowiednio:
- 6 miesicy (niezalenie od rodzaju pierwotnej umowy) w przypadku usug opartych
na szerokopasmowym dostpie do Internetu (Neostrada, Neostrada + Usuga TV, Dostp
do Internetu z Nielimitowanymi Rozmowami, pakiet usug Neostrada z Usug TV
i Telefoni Internetow),
7 2 ust. 3 wzorca Umowa o wiadczenie usug telekomunikacyjnych (plik za. 1_wzr umowy usuga
telefoniczna z pyty zaczonej do pisma Spki z dnia 1 padziernika 2013 r.; k. 9).
8 Pismem z dnia 2 czerwca 2016 r. (k. 134) Spka poinformowaa, e w ramach projektu majcego na celu
uproszczenie dokumentw formalnych dla klientw, ktry toczy si w Spce od poowy 2015 r., zmianie uleg
m.in. wzr umowy, w tym brzmienie postanowie dotyczcych zasad jej przeduania (wzorzec k. 157, data
obowizywania wzorca - k. 434).
9 2 ust. 1 wzorca umowy Umowa o wiadczenie pakietu usug Neostrada z Usug TV i Telefoni Internetow
10
Przywoywana w niniejszej decyzji numeracja cytowanych postanowie moe rni si w zalenoci
od obowizujcego w danym okresie wzorca umowy/aneksu lub przedmiotu umowy/aneksu (usugi);
zastosowana wyej numeracja obowizuje we wzorcu Umowa o wiadczenie usug telekomunikacyjnych (plik
za. 1_wzr umowy usuga telefoniczna z pyty zaczonej do pisma Spki z dnia 1 padziernika 2013 r.; k. 9).
11
W tzw. procesie utrzymaniowym Spka przewiduje mechanizm zmiany umowy w trybie przewidzianym
w ustawie Prawo telekomunikacyjne, bez przesyania aneksu, a jedynie z przesaniem potwierdzenia dokonania
zmiany (BZU Bezaneksowa Zmiana Umowy, k. 104).
12
Numeracja zalena od dokonanego przez konsumenta wyboru sposobu przeduenia umowy, a co za tym idzie
grupy postanowie pojawiajcych si w jego umowie.
14Na marginesie wskaza naley, e wybr ten zosta ograniczony jedynie do dwch opcji: przeduenia umowy
na czas oznaczony lub nieoznaczony, bez proponowania przez Spk wyganicia umowy wraz z kocem okresu
zobowizania, co cho oceniane przez Prezesa Urzdu negatywnie nie mieci si w ramach niniejszego
postpowania wyznaczonych przez brzmienie zarzutu sformuowanego w postanowieniu Prezesa Urzdu z dnia
8 maja 2014 r.
(k. 52)
Dokonanie wyboru jest obowizkowe, tzn. przejcie do weryfikacji zamwienia poprzez
kliknicie przycisku Zamawiam nie jest moliwe bez zaznaczenia ktregokolwiek z pl.
Dodatkowo pod dostpnymi opcjami pojawia si pisany czerwon czcionk komunikat
przypominajcy o koniecznoci dokonania wyboru o treci: Wybierz sposb przeduenia
umowy (k. 55).
Zgodnie z wyjanieniami Spki15 z dnia 12 grudnia 2014 r. (k. 70), w przypadku umw
zawieranych za porednictwem strony internetowej moliwe jest rwnie wybranie
wariantu wyganicia umowy po upywie okresu zobowizania, jednak dla jego dokonania
konieczny jest dodatkowy element w postaci kontaktu z konsultantem. Spka stoi bowiem
na stanowisku, e konsument, podejmujc decyzj bez moliwoci skonsultowania swojej
decyzji z przedstawicielem Spki, nie bdzie w peni wiadomy konsekwencji swego
wyboru. Brak dziaania ze strony konsumenta w takim przypadku moe spowodowa nie
tylko zaprzestanie wiadczenia usugi, konieczno zawarcia nowej umowy, ponownej
rejestracji usug, uiszczenia opaty aktywacyjnej oraz najprawdopodobniej w przypadku
15
Formularz dostpny na stronie internetowej nie zawiera ani takiej opcji, ani informacji w tym zakresie.
16 Wzorzec Umowa o wiadczenie usug telekomunikacyjnych (plik za. 1_wzr umowy usuga telefoniczna
z pyty zaczonej do pisma Spki z dnia 1 padziernika 2013 r.; k. 9).
17 Wzorzec Umowa o wiadczenie usugi Neostrada, k. 59.
18 Wzorzec (wypeniony) Umowa o wiadczenie Pakietu usug Neostrada z Telefoni Internetow i Usug TV, k.
156.
https://www.orange.pl/b/binaries/PL/684/regulamin%20promocji%20Superpromocja%20Neostrady%20od%2001.
07.2016.pdf (dostp na dzie wydania decyzji).
21
Wzorzec Umowa o wiadczenie usug telekomunikacyjnych (plik za 1_wzr umowy usuga telefoniczna
z pyty zaczonej do pisma Spki z dnia 1 padziernika 2013 r.).
Data zawarcia
Okres Data
umowy/aneksu Cytat z pisma Spki rdo
obowizywania zadziaania
na czas (wytuszczenia wasne)
umowy APU
okrelony
23.05.2013 r. 01.06.2013 r. 1.06.2015 r. Aneks ten zosta zawarty 23 maja pismo Spki z
31.05.2015 r. 2013 r. na czas okrelony 24 dnia 26.11.2015
(24 mies.) miesice z moc obowizujc od 1 r., [***] interw.+
czerwca 2013 r. do 31 maja 2015 r., odp. OPL, k. 115
w ramach oferty promocyjnej Plan
Na Kad Kiesze. Z uwagi na brak
dyspozycji Klienta, Umowa od 1
czerwca 2015 r. zostaa
automatycznie przeduona o
kolejne 24 miesice, na tych
samych warunkach promocyjnych
(APU).
brak danych 01.05.2013 r. 01.05.2015 r. Aneks zawarty zosta w ofercie pismo Spki z
30.04.2015 r. promocyjnej Plan Na Kad Kiesze dnia 5.01.2015 r.,
(24 mies.) na czas okrelony 24 miesice [***], img-
liczony od 01.05.2013 r. do 105121628-0001-
30.04.2015 r. W Aneksie w 3 pkt 4 odp. OPL, k. 115
jest informacja, o ile Abonent nie
wyrazi innego owiadczenia woli
przed upywem okresu, na jaki
Umowa zostaa zawarta, Umowa
zawarta na czas okrelony uwaana
bdzie za przeduon na czas
okrelony 24 miesicy. Sytuacja
wyej opisana miaa miejsce w
omawianym przypadku. Zostao
zarejestrowanie zamwienie [***] na
automatyczne przeduenie ww.
Umowy na kolejne 24 miesice od
dnia 01.05.2015 r. do 30.04.2017 r.
21.03.2013 r. 26.03.2013 r. 26.03.2015 r. Umowa zostaa zawarta na czas pismo Spki z
25.03.2015 r. okrelony 24 m-ce, obowizujcy od dnia 29.10.2015
(24 mies.) 26.03.2013 r. do 25.03.2015 r. () Z r., [***]
uwagi na fakt, e nie byo do dnia odp.interw.1; [***]
25.03.2015 r. innej dyspozycji c.d., k. 115
Klientki, Umowa zgodnie z w/w
zapisami (przytoczone 3 pkt 5 i 6
przyp. wasny) zostaa przeduona
na kolejny okres 24 m-cy,
obowizujcy od 26.03.2015 r. do
25.03.2017 r.
Brak danych 01.04.2013 r. - 01.04.2015 r. Umowa zawarta zostaa na czas pismo Spki z
31.03.2015 r. okrelony 24 miesice z dat dnia 2.12.2015 r.,
obowizywania od 1 kwietnia 2013 r. [***], odp. OPL na
do 31 marca 2015 r. Zgodnie z interwencje, k.
zapisem przedmiotowej Umowy 3 115
pkt 4: O ile Abonent nie wyrazi
innego owiadczenia woli przed
upywem okresu, na jaki Umowa
zostaa zawarta, Umowa zawarta na
czas okrelony uwaana bdzie za
przeduon na czas okrelony 24
miesice. Majc na uwadze
powysze oraz brak pisemnej
dyspozycji Klientki, umowa
zostaa przeduona na kolejne 24
miesice i obowizywaa od 1
kwietnia 2015 r. do 31 marca
Zgodnie z pismem Spki z dnia 20 grudnia 2016 r. na dzie wszczcia postpowania, tj.
na dzie 8 maja 2014 r., Spka wiadczya ok. [***]24 usug stacjonarnych realizowanych
na podstawie umw zawartych z konsumentami na czas oznaczony, ktre po tej dacie
automatycznie przeduyy si na kolejny czas oznaczony w sytuacji braku aktywnego
dziaania ze strony konsumenta (k. 550).
24 Wskazana liczba uwzgldnia jedynie usugi, w stosunku do ktrych APU dokonao si po tej dacie po raz
pierwszy.
Ocena dziaa Orange Polska S.A. w aspekcie zakazu stosowania praktyk naruszajcych
zbiorowe interesy konsumentw
25 Obliczono na podstawie danych wskazanych przez Spk pismem z dnia 22 grudnia 2016 r. w pkt 2, 4 i 6
(k. 555).
A. Status przedsibiorcy
Zgodnie z art. 4 pkt 1 uokik w zw. z art. 7 nowelizacji uokik z 2015 r. w zw. z art. 3
nowelizacji uokik z 2014 r., pod pojciem przedsibiorcy naley rozumie przedsibiorc
w rozumieniu przepisw ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie dziaalnoci
gospodarczej (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r., poz. 672 ze zm.), tj. osob fizyczn, osob
prawn i jednostk organizacyjn niemajc osobowoci prawnej, ktrej odrbna ustawa
przyznaje zdolno prawn, wykonujc we wasnym imieniu dziaalno gospodarcz
(art. 4 ust. 1 ww. ustawy). Dziaalnoci gospodarcz jest zgodnie z przepisem art. 2
ww. ustawy, zarobkowa dziaalno wytwrcza, budowlana, handlowa, usugowa oraz
poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze z, a take dziaalno
zawodowa, wykonywana w sposb zorganizowany i cigy.
Orange Polska S.A. z siedzib w Warszawie jest spk prawa handlowego wpisan
do Krajowego Rejestru Sdowego pod numerem KRS 0000010681, prowadzc dziaalno
gospodarcz polegajc m.in. na wiadczeniu usug telekomunikacyjnych. Nie ulega zatem
wtpliwoci, i posiada status przedsibiorcy w rozumieniu powoywanego powyej art. 24
ust. 2 uokik.
Tym samym Spka przy wykonywaniu dziaalnoci gospodarczej podlega rygorom
okrelonym w ustawie o ochronie konkurencji i konsumentw i jej dziaania mog podlega
ocenie pod ktem naruszenia zakazu stosowania praktyk naruszajcych zbiorowe interesy
konsumentw.
28A. Olejniczak, Komentarz do art. 385 (1) kodeksu cywilnego, pkt 10 [w:] A. Kidyba (red.), Kodeks cywilny.
Komentarz. Tom III. Zobowizania cz oglna, LEX, 2010.
Wobec powyszego Prezes Urzdu orzek jak w pkt I rozstrzygnicia niniejszej decyzji.
z up. PREZESA
Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw
DYREKTOR
Departamentu Ochrony Interesw Konsumentw
ukasz Wroski
Otrzymuje:
1. Pani
[***]
penomocnik Orange Polska S.A.
Orange Polska S.A.
Al. Jerozolimskie 160
02-326 Warszawa
2. a/a