ISSN 2082-7938

MIDZY REGAAMI
egzemplarz bezpatny

TORU LUTY 2017 NR 1/2017 (24)

2

SPIS TRECI
W STPNIAK
PAULA OLEJNICZAK
Rok akademicki 2016/2017 w toku 2

POPULARNIE I NAUKOWO
MARTA ROMANOWSKA
Cyberinwigilacja, a media spoecznociowe
na przykadzie Facebooka 3

ANETA MASOWSKA
Rok akademicki 2016/2017
To nie tak ! Powinna mie w toku
ciemnobrzowe wosy ! - O problemie
wiernoci adaptacji filmowej 6 Czas zmienia wszystko i wszystkich, stara
kadra odchodzi, a przychodzi kto nowy.
ANETA DBROWSKAKORZUS Naturalna kolej rzeczy. Plany mamy przed
Podziel si tym, co masz 8 sob wielkie, chci te, jednake czyme jest
okrt bez kompletnej zaogi? Dlatego otwie-
PATRYCJA BK ramy rekrutacj dla nowych rocznikw, nie
Magiczny wiat otome 10 tylko z naszego drogiego Instytutu. Co si
tyczy najnowszego numeru Midzy Rega-
PAULA OLEJNICZAK ami tym razem bdziecie mieli szans
Kobiety Harryego Pottera - cz. 1 14 dowiedzie si co nieco o tym, jak Facebook
inwigiluje spoeczestwo, dlaczego filmowe
B IBLIOTEKA adaptacje irytuj czytelnikw, jak rozwijaj
PAULA OLEJNICZAK si usugi internetowe, a take jak wyglda
MEDIATEKA START-MEDIA 17 magiczny wiat otome rodem z Japonii. Nie
zabraknie rwnie ciekawostek o Mediate-
RECENZJE ce, a take analizy postaci kobiecych w serii
MAGDALENA OSTROWSKA o modym czarodzieju. W recenzjach otrzy-
Ksika: Szamaski Thorn 20 macie dawk szamanizmu prosto z Torunia,
MARIA NOWAK chwil oddechu w rytmach swingu i bluesa
Film: Excentrycy, czyli po sonecznej stronie oraz krtk informacj na temat Projectu
ulicy 21 Gutenberg. Zapraszamy do lektury i wsp-
pracy!
KONRAD ESTREICHER
WWW: Project Gutenberg 23 Paula Olejniczak

REDAKCJA MIDZY REGAAMI

Studencko - Doktoranckie Koo Naukowe ePRINT
ul. Bojarskiego 1, 87-100 Toru
e-mail: sdkn.eprint@gmail.com
www.sdkn.strikingly.com

OPIEKA MERYTORYCZNA RADA REDAKCYJNA KOREKTA

dr Magorzata Kowalska Paula Olejniczak Aneta Dbrowska-Korzus
Marta Romanowska
REDAKCJA Jagoda Rycharska SKAD
Paula Olejniczak Marta Romanowska
Marta Romanowska
 3

Cyberinwigilacja a media
spoecznociowe na przykadzie
Facebooka
Marta Romanowska wanych przez podmiot internaut lub
grupy spoecznoci wirtualnej, w formie
Cyberinwigilacja. Mit czy fakt informacji analogowej, jak i cyfrowej.
dokonujcy si na naszych oczach? Procesy te s zjawiskiem cyklicznym
Wspczesno stawia przed nami wiele i niekoczcym si, przy czym opieraj
przeszkd. Czyby Orwell si nie pomyli si na 3 filarach: zagadnienia identyfikacji
w Roku 1984 i media spoecznociowe potrzeb informacyjnych, problematyka
stay si nasz klatk miejscem, gdzie pozyskiwania informacji oraz zakres
Wielki Brat patrzy, zbiera informacje wykorzystania informacji.
o spoeczestwie i steruje nim niczym Jak si do tego ma cyberinwigilacja?
marionetk? W chwili obecnej informacja / wiedza
Cyberprzestrze. Mona rzec, e rwna si wadzy. Posiadanie informacji
obecnie jest to ostatni bastion wolnego o innych daje nam znaczc przewag.
sowa, w nowej teoretycznie yjemy w wiecie, ktry jest rzdzony
w przekonaniu spoeczestwa i lepszej informacj, a umiejtno zarzdzania ni
przestrzeni spoecznej, w ktrej spotykaj oraz oddzielania cennych danych od
si Internauci. Miejsce, gdzie w dobie tzw. spamu naley do najwaniejszych
ponowoczesnoci moemy pokaza swoje sprawnoci. Zarwno pojedyncze
prawdziwe Ja. Ujmujc to jednak jednostki, jak i organizacje maj interes
bardziej naukowo, cyberprzestrze jest w tym, eby posiada jak najlepszy
przestrzeni przeznaczon do otwartej dostp do informacji, jednoczenie te
komunikacji, jak i wymiany informacji, ograniczajc go innym.
odbywajcej si za porednictwem Doskonaym przykadem na
komputerw lub innych urzdze, cyberinwigilacj w mediach spoeczno-
poczonych globaln sieci Internetem. ciowych jest Facebook. Dlaczego? Mao
Zarzdzanie informacj w cyber- kiedy zdajemy sobie spraw, jak bardzo
przestrzeni nie naley wic do atwych ten portal monitoruje nasze dziaanie
zada, biorc pod uwag stopie w sieci.
wspczesnej komputeryzacji i cyfryzacji,
oraz rozlego sieci w skali globalnej. 1. Powszechny dostp do danych
Jest to zoone pojcie, gdy zarzdzanie osobowych ogromnej liczby osb, ktre
informacj w sieci mona okreli jako to informacje s udostpniane na prob
zbir procesw informacyjnych, genero- sub specjalnych.
4

Facebook to aktualnie ponad 1,5 mld pewnych specyficznych sw, wyrae

zarejestrowanych uytkownikw, co czy wulgarnych zwrotw. Czemu?
w efekcie daje nam potn Ma to na celu wyapanie treci, ktre
baz danych osobowych. Taka liczba wskazywayby na podejrzane zachowanie
prywatnych informacji o uytkowniku albo dziaalno przestpcz. Takie
stwarza realne wiadomoci,
zagroenie, szcze- wyszukane przez
glnie biorc pod program, nastp-
uwag fakt udo- nie s weryfiko-
stpniania przez wane przez
ten portal tzw. pracownikw
profilu publiczne- i oceniane pod
go. Co to oznacza ktem zagroenia
w praktyce? Na- (czy jest wymaga-
sze dane, mimo ne zgoszenie do
ustawie prywat- odpowiednich
noci, trafiaj do sub munduro-
Google: zdjcie wych). Sa m o
z personaliami oprogramowanie
oraz fragment zwraca wiksz
listy znajomych. uwag na te rozmowy, ktrych uczestnicy
Istotne zdaje si rwnie czenie nie maj ze sob regularnego kontaktu
innych kont z naszym Facebookiem lub lub nie s znajomymi.
uywania hase z innych serwisw, co
uatwia dostp do wielu informacji 3. Marketing a ludzie
hakerom. Facebook naley do grona portali, ktre
Z drugiej strony trzeba bra pod w swej konstrukcji usug maj nas
uwag fakt, i Facebook udostpnia nasze zachci do przekazania jak najwikszej
dane na wniosek sub specjalnych, nie iloci informacji. Nasze dane staj si
baczc na nasz prywatno. swego rodzaju opat za uatwiajce nam
ycie usugi.
2. Monitorowanie uytkownikw Ponadto informacje, ktre przekazu-
Facebook to potna baza danych. jemy (a przynajmniej wikszo z nich),
Rejestruje nasze wiadomoci, s najzwyczajniej w wiecie
polubienia itp. na swoich serwerach sprzedawane reklamodawcom, firmom
i pozostawia je tam nawet w przypadku, usugowym. S to tzw. profile behawio-
gdy usuniemy konto. Innym etapem ralne, pozwalajce na dostosowanie
kontroli uytkownikw jest skanowanie reklam do naszych gustw i zaintereso-
czatw oraz wyszukiwanie w nich
 5

wa (reklamy dedykowane, oparte na i dwch amerykaskich uniwersytetw

naszych ruchach w sieci). wpywali na to, jakie newsfeedy
zobacz badani posty o pozytywnych
4. DeepFace cyfrowe rozpoznawanie lub negatywnym wydwiku.
osb Dlaczego zostao to ujte w kwestii
DeepFace to system tworzcy unikalny rzdowych eksperymentw? Powd
wzorzec twarzy na podstawie rysw. jest prosty odkryto, i jeden z autorw
Licz si takie cechy, jak np. odlego przedsiwzicia ma powizania
midzy oczami, nosem i uszami. z amerykaskim departamentem
Specjalny algorytm odtwarza brakujce bezpieczestwa, od ktrego to rwnie
elementy twarzy, wic na nic si zda jej pozyska fundusze na przeprowadzenie
zasonicie lub pokazanie samego profilu podobnych bada.
twarzy brakujce elementy zostan
zaimportowane z innych naszych zdj. Mimo zapewniania komunikacji
Nie mamy te moliwoci wyczenia tej w skali globalnej serwisy spoecznocio-
opcji. we s swego rodzaju wizieniem.
System DeepFace funkcjonuje W zasadzie sami podajemy jak na tacy
z okoo 97,25 proc. skutecznoci, gdzie informacje, ktre mog potem posuy
skuteczno czowieka w rozpoznawaniu do sterowania naszym yciem,
twarzy to 97,53 proc. wyborami. Niewiadomie pozwalamy si
inwigilowa lub jak w wypadku
5. Spoeczestwo jako krliki dowiad- eksperymentu rzdowego kierowa
czalne rzdowych eksperymentw wrcz naszym sposobem mylenia.
spoecznych W rzeczywistoci zostajemy ograbieni
Facebook przyzna si do przeprowadze- z wolnoci wyboru i indywidualnoci,
nia eksperymentu w 2012 r. na grupie a wolno informacji jest tak naprawd
okoo 700 tys. losowych, niczego tylko pojciem wzgldnym, w dobie
niewiadomych uytkownikw. Celem sterowania naszymi przekonaniami, gdy
byo sprawdzenie moliwoci manipulo- te informacje staj si tak naprawd
wania stanem emocjonalnym czowieka. sfabrykowane.
Przez tydzie badacze z Facebooka

WARTO ZAJRZE
HTTPS://WWW.WPROST.PL/503839/WIELKI-BRATPATRZY-JAK-FACEBOOK-POZBAWIA-
NASPRYWATNOSCI
HTTP://WWW.PCFORMAT.PL/GOOGLE-FACEBOOK-NASSZPIEGUJA,A,1236,STRONA,1
HTTP://ALEXJONES.PL/AJ/AJ-NWO/AJ-INWIGILACJA/ ITEM/44109-NOWY-REGULAMIN-
FACEBOOKACZYLI-JESZCZE-WI%C4%99KSZA-INWIGILACJAU%C5%BCYTKOWNIK%C3%B3W
HTTPS://NIEBEZPIECZNIK.PL/POST/KONTROWERSYJNYEKSPERYMENT-FACEBOOKA-POWIAZANY-Z-
AMERYKANSKIM-WOJSKIEM/
6

To nie tak ! Powinna mie

ciemnobrzowe wosy ! - O problemie
wiernoci adaptacji filmowej
aneta Masowska znalazabym czas na ten seans.
Kwestia wiernoci filmu wobec
pierwowzoru jest czsto poruszanym
Ostatni przeczytan przeze mnie
tematem. Nie ma adaptacji filmowej,
ksik jest Poradnik pozytywnego mylenia
ktra by jej ju nie dowiadczya. Jednym
Matthew Quicka wietny melodramat,
z gwnych powodw, dla ktrych
ktry pochon mnie na cae dwa
sigamy po ksik po obejrzeniu jej
wieczory. Moim ulubionym fragmentem
ekranizacji, jest wanie ch porwnania
zosta taniec Tiffany i Pata. Nie znalazam
filmu z pierwowzorem i przekonanie si
czasu na obejrzenie caej ekranizacji, ale
o iloci i jakoci zmian, jakie zaszy
nie mogam sobie odmwi obejrzenia
w procesie przetwarzania tekstu z kartki
swojej ukochanej sceny.
papieru na tam filmow. Dodatkowo
Jeli czytaa/e ksik i znasz film,
w przytaczajcej wikszoci przypadkw
rozumiesz mj problem. Jeli nie, ju
ekranizacja zawsze jest postrzegana jako
spiesz z krtkim wytumaczeniem. Ot
zuboona, gorsza wersja dziea
w wersji literackiej dwjka gwnych
oryginalnego. Czy mamy wic prawo
bohaterw taczy pikny i poruszajcy
krytykowa film tylko dlatego, e George
w opisie taniec wspczesny do Total
z Pokoju z widokiem z 1985 roku cauje
Eclipse of the Heart Bonnie Tyler. Pat jest
Lucy na polu makw, a nie fiokw,
w jaskrawotych rajtuzach. Taniec jest
a Sophie ma jedn siostr zamiast dwch
form terapii dla popadych w depresj.
w Ruchomym zamku Hauru Miyazakiego?
David O. Russell (reyser i scenarzysta
Jak si okazuje nie mamy!
filmu) przedstawi co zupenie innego.
Adaptacja filmowa jest transpozycj
Pat w zwykej biaej koszuli i garniturze
utworu z rnych dziedzin, np. teatru
i Tiffany z czyst wdk we krwi bior
bd literatury (nie tylko epiki), dla
udzia w prawdziwym turnieju z jury.
sztuki ruchomych obrazw, jego
Dziwnie skomponowany mix muzyczny
reartykulacj ponownym wykonaniem
nijak ma si do nuty lat 80. Brakuje
w tworzywie i jzyku filmu. Wedug
nastrojowoci i pikna, ktrych mona
teoretyka filmoznawstwa Dudleya
zazna na kartach ksiki. Po
Andrew wyrniamy trzy typy adaptacji
obejrzeniu tego urywku na YouTubie nie
filmowej: zapoyczenie (ang. borrowing)
mog si przemc do obejrzenia filmu
najpopularniejszy manewr w adaptacji,
w caoci, cho min ju dobry miesic,
opierajcy si na zapoyczeniu
od kiedy skoczyam ksik, i nawet
 7

w wikszym bd mniejszym stopniu Dziki homologii struktur nastpuje

elementw pierwowzoru. Adaptator chce przepyw i wymiana znacze pomidzy
w ten sposb przej wiarygodno popu- utworem istniejcym uprzednio
larnego tytuu. Jedno- a utworem wykreo-
czenie jednak dy do wanym na jego
tego, by dzieo samo podstawie.
zarobio na swj Krytykowanie
rozgos (wane przy adaptacji za odchyle-
badaniu tego typu jest, nia od pierwowzoru
aby najpierw zapozna mimo swej bezzasad-
si z oryginaem, noci jest mocno
a dopiero pniej z ad- zakorzenione w wia-
aptacj. W ten sposb domoci. Rozbieno-
mona zauway, ile ci uznawane s za
materiau adaptator najgorsz moliw
zapoyczy); krzyo- wad takiego filmu.
wanie (ang. intersecting) typ Wynika to przede wszystkim z gboko
oczekiwany przez publik, ale znacznie utrwalonego w czytelniku pierwszego
rzadszy ni zapoyczenie. W tym przy- wraenia, ktre nie wytrzymuje prby
padku adaptacja jest zaamaniem pier- zderzenia z wizj reysersk. Jest to zja-
wowzoru. Jego unikatowo zostaje wisko dzi nieuchronne, ale na szczcie
zachowana i przyswojona w adaptacji; nieszkodliwe. Reyserzy i aktorzy dalej
transformacja (ang. transformation) robi swoje, majc na wzgldzie uczucia
najmniej akceptowalny typ adaptacji ze czytelnika, a jednoczenie pozostajc
wzgldu na mnogo interpretacji. Tu wiernym sobie i swoim zamierzeniom.
wymagane jest odnalezienie sedna Wedug mnie to prawidowe mylenie,
pierwowzoru, co wedug Andrew jest cho sama staam si ofiar stereotypu
nawet niemoliwe, poniewa film i litera- wiernoci adaptacji. Musz w kocu
tura to dwa odmienne noniki. oddzieli swoje pierwsze wraenie
Rnica pomidzy pierwowzorem o historii Tiffany i Pata od tej, ktra
a adaptacj tkwi w tzw. prbie caoci. narodzia si w gowie Davida O.
Chodzi o poczenie narracji, wiata Russella, poniewa skupiajc si zbytnio
przedstawionego autora z reysersk na adaptacyjnych szczegach, mona
(i nie tylko) wizj obejmujc m.in. niepotrzebnie zepsu sobie filmowy
dialogi, tempo akcji, konstrukcj fabuy seans.
i ogln kompozycj. Poczenie to moe
wyglda rnie, ale idee czy przesania
pierwszej przenikn do drugiej,
w pewnym stopniu tworzc dialog.
8

Podziel si tym, co masz

Aneta DbrowskaKorzus sam stron, wpad Francuz Frdric

Mazzella. Nie mia samochodu, ktrym
mgby wrci do domu na wita,
Kiedy w latach 60. XX wieku
a pocigi byy przepenione. Pomyla
Departament Obrony rzdu ameryka-
skiego rozpocz projekt badawczy
realizowany przez agencj ARPA
(Advanced Research Projects Agency),
majcy na celu stworzenie sieci
komunikacyjnej dla celw wojskowych,
chyba nikt nie przewidywa, jak bardzo
ten wynalazek zrewolucjonizuje wiat.
Udostpnienie usug internetowych
spowodowao gwatowny rozwj
kontaktw. Dzi jednym klikniciem
moemy kupi interesujcy nas przed-
miot znajdujcy si na innym kontynen-
wtedy, e po caym kraju w ten
cie. Odlegoci przestay by przeszkod
przedwiteczny czas czsto samotnie
w zdobyciu dbr. Od kilku lat mona za-
podruj tysice ludzi. Postanowi
obserwowa trend wykorzystywania sieci
poszuka kierowcy, ktry udaje si
internetowej do tzw. ekonomii dzielonej
w kierunku jego domu rodzinnego,
(ang. sharing economy). Opiera si ona na
i zaproponowa mu wspln podr
tym, e dla wielu konsumentw zamiast
w zamian za pokrycie czci kosztw
posiadania waniejsza jest moliwo
paliwa. Zacz szuka w Internecie, ale
skorzystania z danej rzeczy.
nie znalaz strony z takimi ogoszeniami.
Tak narodzi si pomys, eby
Zabierz pasaera
stworzy serwis, z ktrego bd
Najbardziej popularnym serwisem
korzysta wszyscy zainteresowani
oferujcym usugi z zakresu sharing
wsplnymi podrami. BlaBlaCar nie
economy jest BlaBlaCar, z ktrego na
tylko pozwala na oferowanie przejazdw,
caym wiecie korzysta ponad 30
ale dbajc o bezpieczestwo korzystaj-
milionw uytkownikw w 22 krajach.
cych, daje moliwo wystawiania opinii
Na pomys stworzenia serwisu, ktry
kadej ze stron.
czyby kierowcw dysponujcych
Taki sposb podrowania nie
wolnymi miejscami w swoich samocho-
tylko sprzyja ochronie rodowiska, ale
dach z pasaerami podrujcymi w t

i czy ludzi, ktrzy nawet po zakocze-
niu podry niejednokrotnie utrzymuj
ze sob kontakt i si przyjani.
Zapro do siebie goci
Portal Airbnb istnieje od 2008 r., kiedy
dwch projektantw postanowio
ugoci podrnikw szukajcych
noclegu.
To rynek spoecznoci oferujcy wolne
miejsca do wynajcia, mieszkania, domy,
a nawet zamki. Airbnb czy ludzi dziki
ofertom z ponad 34 000 miast,
w 191 krajach. W wyszukiwarce wystar-
czy wpisa cel podry oraz terminy.
Nastpnie z szerokiej oferty mona
wybra t najbardziej odpowiadajc
naszym wymaganiom. Dziki dokadnej
weryfikacji osb oferujcych swoje
lokale, powstajcej rwnie na podsta-
wie ocen wystawionych przez uytkow-
nikw, wybr jest bezpieczny. Serwis
zajmuje si obsug patnoci, co zwik-
sza pewno, e oferta nie zostanie
wykorzystana przez nacigacza.
Popularno serwisu ronie w lawi-
nowym tempie i wywouje protesty ze
strony przedstawicieli brany hotelar-
skiej, ktrzy widz w duym zaintereso-
waniu ofert Airbnb zagroenie swych
interesw.
9
Poycz samochd
Wolneauto.pl to pierwszy w Polsce
serwis zajmujcy si wypoyczaniem
i udo stpnianiem samo chod w
osobowych od osb prywatnych, ktrego
pomysodawc jest Marcin Kozerawski,
zaoyciel kilku przedsibiorstw, m.in.
wypoyczalni samochodw.
Korzystajc z platformy, waciciele
samochodw mog za opat udostp-
nia swoje auta prywatnym osobom ta-
niej ni w standardowych wypoyczal-
niach.
Bezpieczestwo gwarantuje obo-
wizkowe ubezpieczenie zarwno
uytkownikw, jak i pasaerw.
Samochd zamiast sta w garau, moe
posuy innym i da dodatkowy
przychd bez wychodzenia z domu.
Nie chce ci si lub nie umiesz pozwl
to zrobi komu za ciebie
Jak mona przeczyta na stronie wulu.pl,
jest to miejsce, gdzie zlecisz drobne
rzeczy, ktrych nie lubisz robi, na
ktrenie masz czasu lub ochoty albo po
prostu nie znasz si na nich. Drobne
rzeczy, czyli np. sprztanie mieszkania,
zawieszenie karnisza, skrcenie szafki
z IKEA albo wyszukanie konkretnych
informacji w Internecie. Moesz zleci
nam wszystko, co tylko przyjdzie ci do
10

Campbell Mithun przeprowadzia

badanie, ktre wskazao, e 70% tych,
ktrzy byli odbiorcami ofert sharing
economy, zamierza nadal korzysta
z takich moliwoci. Jak si okazuje,
dzieli si mona wszystkim: samochoda-
mi, umiejtnociami, mieszkania mi.
gowy. Spektrum ofert ogranicza jedynie
Zlecajcy zadanie w serwisie nazywani s wyobrania uytkownikw. Pono s
pszczelarzami. Poszukuj oni pracowi- nawet miejsca, w ktrych mona
tych pszczek, ktre wykonaj dla nich zaoferowa dzielenie si swoim
usug. To idealny sposb na zdobycie partnerem.
nie tylko pienidzy, ale i dowiadczenia
zawodowego. Serwis chwali si tym, e
jako zweryfikowane i polecane przez
uytkownikw pracowite pszczki WARTO ZAJRZE
pracuje ju 9235 osb.
www.blablacar.pl
www.airbnb.pl
Zaoferuj i zarb!
Ekonomia dzielona jest prnie www.wulu.pl
rozwijajcym si trendem. W 2012 r. wolneauto.pl
agencja reklamowo-marketingowa

Magiczna podr do wiata otome

Patrycja Bk
Coraz wicej mwi si o powie-
ciach wizualnych i filmach interaktyw-
nych. Jednym z przykadw mediw
sigajcych do odbiorcy w ten sposb
moe by chociaby zeszoroczny (2015)
art z okazji prima aprilis portalu
YouTube. Stworzy on seri filmikw
360 ze Snoop Dogiem w roli gwnej.
Filmy sferyczne, bo tak si one nazywaj,
s krokiem w stron udostpnienia
widzowi jak najwikszego pola manewru
i interakcji w inny sposb ni dotychczas
z filmem i obrazem ruchomym (kto wie,
moe animacje sferyczne bd kolejnym
krokiem postpu). Interakcje z udostp-
nianymi formami wizualnymi s wic
coraz bardziej rozwijane. Wracajc jednak
do samego tytuowego otome, co kryje si
pod t nazw prosto z Japonii? Otome to
skierowana do kobiet powie wizualna
(gwnie z wtkiem romantycznym), czy-
li rodzaj fikcji interaktywnej, ktry czy
w sobie rne media. Mog to by
 11

elementy, takie jak podkad muzyczny, uczucia innych bohaterw,

nagrania gosowe pod postaci przekazywane czysto wizualnie, poprzez
(voiceacting), animacje czy chociaby sce- obrazy, grafik z elementami animacji.
ny graficzne (nazywane CG), ktre prze- Dopasowany do tego podkad
wanie w otome mona odblokowa, muzyczny zostawia odbiorcy wolno
udzielajc odpo- interpretacji. Np.
wiednich odpo- jeeli widzimy
wiedzi. Kolejn pikny, ciemny las,
rzecz, jak muzyka buduje tu
m o e m y n a p i c i e
odblokowa, i potencjalnie sy-
s czsto utwory gnalizuje o tym, czy
muzyczne czy miejsce to jest bez-
te animacje, kt- pieczne, czy te
re pojawiaj si moe zaraz bdzie-
w grze. my mieli do czynie-
Co wic jest nia z niebezpie-
tak magicznego w otome, e pojawia si czestwem. Czyli mamy element dobrze
ich coraz wicej i przyjmuj coraz to no- znany z filmw lub gier wideo. Jeeli
we formy, od aplikacji na telefon po gry przyjrzymy si poszczeglnym sekwen-
na PS? Ot otome jest czym, czego nie cjom rozmowy z dan postaci, czsto
byo (albo byo, ale w innej, mniej dopra- dubbing podsuwa nam emocje, z jakimi
cowanej i urozmaiconej wersji), pocze- si ona zmaga. Rwnie wana przy prze-
niem fantastycznych historii, skierowa- kazywaniu emocji jest grafika. Caa ani-
nych do kobiet, z bogat opraw muzycz- macja bohaterw nie jest jednak tak pyn-
no-wizualn, ktra pozwala nie tylko na jak w przypadku gier wideo. Jest to
wczu si w gwn posta, ale take ste- przewanie parnacie pz, ktre przyj-
rowa dan histori. Mona powiedzie, muj postaci na naszym ekranie, take
e jest to jeden z kolejnych chwytw mar- odczytanie ich jest cakiem proste i jedno-
ketingowych skierowanych do kobiet, znaczne. Wisienk na torcie s specjalne
ktre jednoczenie s graczami (co dalej ilustracje, ktre pojawiaj si na ekranie
przez niektrych (sic!) jest uwaane za i stanowi jeden z bardzo charaktery-
co dziwnego). Tak wic mamy pocze- stycznych elementw otome. Mona je po-
nie powieci, na szczcie nie w postaci strzega jako nagrod dla gracza za
ciany tekstu, lecz krtkich paragrafw, udzielanie waciwych odpowiedzi. Cho-
przewanie z narracj pierwszoosobow cia ta nagroda w niektrych przypad-
oraz opisami wewntrznych przey kach nie zawsze jest nagrod per se. Za-
gwnej bohaterki. koczenia niektrych otome rwnie ko-
Reszta to ewentualne przeycia czy cz si CG, i niekoniecznie musz by po-
12

zytywne. Jednym z przykadw moe jest dokonywany na pocztku,

by zakoczenie Feast end lub Pet a zdobywanie jego uczu jest ju tylko
end w otome Nachtigal. pozostawione naszym poprawnym
Otome to, jak ju wspomniaam odpowiedziom w grze. Chocia s
wczeniej, fikcja interaktywna, co za tym rwnie takie powieci wizualne, gdzie
idzie mamy wpyw na niektre mona wybra trzy zakoczenia (ju po
kluczowe decyzje dotyczce zachowania wyborze postaci). Zazwyczaj s to
naszej postaci. Jednak to nie wszystko. zakoczenia normalne, romantyczne i ze
Niektre bardziej rozbudowane tytuy (albo nieszczliwe, s te inne opcje
(szczeglnie te na PC czy PS) wzbogacone trzeciej wersji zakoczenia). W tym
s o statusy naszej postaci, ktre moemy wypadku nasze odpowiedzi mog by
poprawia poprzez minigry lub wybiera- oceniane jak ma to miejsce np.
nie akcji na okrelony czas. Jest to w Niflheim+ odpowiedzi oceniane s w
przewanie tabela zaj caego tygodnia, kategorii Trust i Intimacy. Ale to
gdzie mamy do wyboru par opcji tylko jeden z przykadw, ktry pokazu-
wypenienia czasu naszej postaci. je, jak wiele moliwoci mamy nie tylko
Przykadem moe by taki plan przy wyborze samych tytuw (ktrych
w Backstage Pass Sakevisual. Oprcz zaj jest coraz wicej), ale i sposobu gry.
porannych na studiach (nasza posta Moemy wybra spord wielu ten, ktry
zaczyna 1 rok nauki), wybieramy, czym nam najbardziej odpowiada. Wybr ma-
bdzie si zajmowa popoudniami Tu my rwnie spord tematyki
mamy 67 zaj: praca, wiczenia, wyjcie istniej otome, ktre s niesamowicie
do miasta, nauka, prowadzenie bloga, sen romantyczne, te czysto fantastyczne,
oraz opcjonalnie w poniedziaki moemy horrory etc. Mog mie one bardzo
wybra koo naukowe. W zalenoci od rozbudowan fabu lub stanowi
tego, co wybierzemy, podwyszamy adaptacj znanych nam historii, np.
poziom danego statusu, przez co QuinRose i jej propozycja otome w stylu
odblokowujemy kolejne propozycje Alicji w krainie czarw o uroczym
interakcji z postaciami lub nawet lokali- tytule Alicja w krainie serc (tytu
zacje. Tu pomocna jest tabela z naszymi oryginalny: Heart no kuni no Alice).
statusami i relacjami z postaciami. Pozycja ta doczekaa si mangi (dostpna
W przypadku Backstage Pass mamy w polskim tumaczeniu), animowanego
rwnie map, po ktrej moemy si filmu oraz dwch kontynuacji otome, co
porusza. Kiedy wybierzemy opcj jednoznacznie moe wiadczy o jej
wyjcia do miasta znajduj si na niej sukcesie. Wspomnie w tym momencie
m.in. dom handlowy, kawiarnia, naley o tym, e otome, chocia coraz
restauracja. prniej pojawiajce si na zachodzie
Nie wszystkie otome jednak s tak w opcji anglojzycznej, gwnie tworzone
rozbudowane. Czasem wybr postaci jest w jzyku japoskim i na tym te ryn-
 13

ku jest dystrybuowane. Tu do tego trendu powe dla powieci wizualnych drogi roz-
wydawniczego docza powoli Korea, woju akcji, z tym jednak e moemy rw-
coraz czciej wydajc otome take na nie wybra drog romansu z innymi
rynek zachodni. mczyznami (pojawia si ich tam
Chocia zdarzaj si prostolinijne dwch).
otome, ktre bardzo przypominaj jedne z Kolejnym troch innym otome (jeeli
tanich harlequinw, s rwnie takie, to ostatnie mona nazwa jeszcze otome)
ktre zaskakuj. Jedn z takich jest Cute Demon Crashers, ktre zawiera
pozycji moe by chociaby Ristorante ju wikszo wtkw czysto seksual-
Amore, gdzie sterujemy gwn postaci nych. Nie zdarza si to w otome czsto,
kobiec, tak jak w przypadku wikszoci gdy przewanie s one bardziej
otome. Gra za- skoncentrowane
czyna si od na romantycz-
prologu, ktry nym aspekcie
wydaje si ca- fabuy ni tym
kiem prosty, erotycznym
niezbyt skom- (chocia podtek-
plikowany fabu- sty, a nawet sce-
larnie. Po jego ny erotyczne te
p r z e j c i u si zdarzaj).
wszystko jednak Ostatnio take
si zmienia o pojawia si apli-
180 stopni. Na- kacja mobilna
sza gwna po- Myst icM esse n-
sta znika, a ra- ger, ktra rni
czej wytumaczone jest, dlaczego od po- si od standardowych aplikacji tego typu.
cztku moga wydawa si nam do Bazuje ona gwnie na czacie, gdzie
pytka nie istnieje w wiecie, w ktrym oczywicie pojawiaj si wybory
si znajdujemy. Zmienia si wtedy nasza odpowiedzi i gwnie czyta si
perspektywa i wcielamy si w jedn z po- wiadomoci, jednak postaci, ktre tam
staci, ktr moglimy podrywa, grajc wystpuj, mog rwnie do nas
postaci kobiec na pocztku. I tu kolejny zadzwoni. Wkracza wtedy w penej
plot twist, jak przystao na dobr glorii voice acting, niestety nawet dla
powie. Posta Pierra te okazuje si wersji angielskiej s to rozmowy czy te
jedynie rol, a prawdziwy bohater, Josh monologi w jzyku koreaskim. Jest to
(ktry jest aktorem, a Pierre to jedynie je- urozmaicenie, ktre wczeniej nie
go rola) jest troch mniej czarujcy i ideal- pojawiao si w aplikacjach otome
ny. Dalej w grze moemy (bdc gw- w takiej formie.
nym bohaterem, Joshem) wybra ju ty- Spord teoretycznej puli
14

odbiorcw, gwnie kobiet, dla kogo si tu czsto rne narodowoci (gwna

jednak tak naprawd jest otome? Moe po posta w Backstage Pass jest mieszkank
nie sign kady, kto docenia aspekt Hawajw, ktra przyjeda do Stanw na
graficzny prostych gier, oraz ten, kto lubi studia; w The Blind Griffin gramy
romanse czy te ciekawe historie. Jednak postaci Chinki w latach 20. XX wieku
z gry trzeba uprzedzi, e otome, tak jak w Stanach Zjednoczonych ect.),
i inne utwory wszelakiego typu, dziel problemw natury psychicznej, takich jak
si na te dobre i na te troch sabszych ataki paniki (Backstage Pass) czy
lotw. Nie raz te, chocia historia sama zdrowotnej (cukrzyca gwnej bohaterki
w sobie ma niezwyky potencja, mona C14Dating). Tak wic poszerza si pula
mie pewne zastrzeenia co do gbi dobrze zrobionych, zwyczajnych bohate-
gwnych bohaterek. Nie raz dobra rek w otome. Co jednak z panami? Ot
kreska czy wspaniay voice acting nie i oni znale mog co dla siebie, jednak
nadrobi tego, co moe zepsu le pod troch inn nazw - Visual Novels lub
stworzona gwna posta Jednoczenie Dating Sims. S to pozycje, tak jak otome,
trudno o dobrze zrealizowan posta o tematyce romantycznej i erotycznej.
kobiec w tworach popkultury,
szczeglnie jeeli chodzi o filmy, seriale
czy o samo otome, ktre przecie
kierowane jest gwnie do kobiet. Jednak WARTO ZAJRZE
jest nadzieja coraz czciej w tego typu www.msg.chetitz.com
powieciach wizualnych mona dostrzec www.sakevisual.com/
bardziej przyziemne i bardziej ludzkie
backstagepass
opisywanie postaci gwnej, uwzgldnia

Kobiety Harry ego Pottera - cz . I

Paula Olejniczak jednoczenie crk, siostr, studentk,
czonkini koa naukowego, mioniczk
kryminau skandynawskiego, wielbiciel-
Na czym opiera si konstrukcja dobrej
k czekolady mlecznej Moe zwykle
postaci, bohatera powieci? Musi to by
jest mia, dobra i zabawna, ale wieczora-
posta wielowymiarowa, niejednoznacz-
mi obraa ludzi w Internecie. Ma w sobie
na. Wanie to sprawia, e jest realistycz-
co dobrego, ale i co zego, i nie sposb
na. Wynika to z bardzo prostego powodu
opisa j jednym zdaniem tak, by opowie-
adna realnie istniejca osoba nie jest
dzie o niej w wyczerpujcy sposb.
definiowana przez jedn rol, ktr
Tak samo jest z fikcyjnymi charakte-
spenia, przez jedn cech, ktr repre-
rami. Pomijajc postaci epizodyczne,
zentuje. Koleanka z podwrka jest
ktre zwykle s po prostu tem i ich rol

nie jest mie osobowo, tak ju te
pierwszo- i drugoplanowe, odgrywajce
istotn rol w fabule, musz by obdarzo-
ne czym wicej ni tylko jedn cech.
Jak ksztatuje si przedstawienie
i konstrukcja postaci kobiecych w popu-
larnej serii fantasy Harry Potter? Bywa
z tym rnie. Kobiet Harryego Pottera
jest wiele, ale zdecydowan wikszo
z nich czy jedno s definiowane przez
pryzmat chopcw i mczyzn, w kontek-
cie ktrych wystpuj. Najbardziej
charakterystycznym wyjtkiem od tej
reguy jest Hermiona Granger, ktra jako
gwna posta, pojawiajca si we
wszystkich czciach i odgrywajca
w nich kluczow rol, jest skonstruowana
wielowymiarowo. Dlatego w artykule
przedstawione zostan postaci kobiece
z pominiciem Hermiony.
Pierwszym do racym przyka-
dem kobiety definiowanej przez pryzmat
otaczajcych j mczyzn jest Narcyza
Malfoy. Przedstawicielka magicznego
arystokratycznego rodu najczciej poja-
wia si w towarzystwie swojego ma,
Lucjusza, i syna, Draco. Jest wic on
i Matk. eby zrozumie, dlaczego to
zarzut, naley przyjrze si bliej mczy-
znom z jej otoczenia. Lucjusz Malfoy jest
wysoko postawionym pracownikiem
Ministerstwa Magii, utrzymuje bliskie
kontakty z samym ministrem. Interesuje
si czarn magi, prowadzi nielegalne
interesy, jest miercioerc, popleczni-
kiem Czarnego Pana. Wykorzystuje swoj
pozycj, by dosta to, czego chce, bez
skrupuw dziaa na cudz szkod, jeli
tylko moe co na tym zyska. Jego syn,
15
jako szkolny wrg gwnego bohatera,
ukazywany jest jako rozpieszczony
nastolatek, pewny siebie i tego, czego
chce, cho nie bez chwil zwtpienia.
Kiedy na zlecenie Voldemorta musi zabi
Dumbledorea, widzimy jego rozpaczliw
walk ze sob. Obaj Malfoyowie maj
swoje lepsze i gorsze chwile, powizania
z innymi postaciami, wasne motywacje
i cele. Co zatem z Narcyz?
Pani Malfoy odgrywa wan rol
w dwch scenach. W pierwszej przycho-
dzi do Severusa Snapea, aby wbrew
poleceniu Voldemorta pomwi z nim
o misji, jak dosta jej syn, i namwi go,
aby pomg modemu dziedzicowi.
W drugiej okamuje Czarnego Pana,
mwic, e Harry Potter nie yje na co
decyduje si, dowiedziawszy si, e jej
syn przey bitw. Obie te sytuacje
wymagaj odwagi i powicenia, krelc
Narcyz jako matk, ktra ryzykuje dla
wasnego dziecka, ale nie ma w tym nic
wicej. Sama kobieta nie istnieje, jest
przezroczysta. Jest miercioerczyni, ale
nie mamy pojcia o jej dziaalnoci w tej
roli. Nie wiemy nic o jej codziennych
zajciach, zainteresowaniach, relacjach
z innymi. W oderwaniu od najbliszej
rodziny nie istnieje, co jest szczeglnie
widoczne wanie na tle Lucjusza i Draco.
W kocu oni nie s definiowani przez
bycie mem i synem. Ona jest Matk.
Kolejnym pr zy k a d e m jest
Nimfadora Tonks. Owa czarownica ma
niesamowity potencja, ktrego autorka
absolutnie nie wykorzystaa. Przede
wszystkim jest metamorfomagiem, czyli
posiada zdolno do zmieniania swojego
16
wygldu si woli. To potna magiczna
umiejtno, z ktrej Tonks korzysta tylko
raz, zabawiajc domownikw
niadaniu, zmieniajc swj ksztat nosa.
Nie dowiadujemy si na temat metamor-
fomagii waciwie nic wicej przez cae
siedem tomw, mimo e jest to potencjal-
nie potna bro przeciwko gwnemu
antagonicie. O Nimfadorze wiemy nieco
wicej jest aurorem co oznacza, e jej
zadaniem w pracy jest walka z ludmi
nieprzestrzegajcymi prawa. To kobieta
niezdarna i uroczo zabawna. Co wic jest
tu nie tak?
Wszystko traci na znaczeniu, kiedy
zakochuje si w Remusie Lupinie,
wilkoaku. Mczyzna ze wzgldu na
swoj przypado nie chce si wiza,
jako e obawia si, e mgby swojej
wybrance zrobi krzywd. Ten miosny
dramat sprawia, e Nimfadora Tonks ju
nie jest aurorem i metamorfomagiem
jest zakochan kobiet, ktra
zamane serce nawet w pewnym stopniu
traci swoje magiczne zdolnoci. Do koca
opowieci to jest jej gwna rola, nawet
kiedy uczucie przeradza si w zwizek,
a oboje razem umieraj. To w jakim
sensie adna historia o mioci, klasyczna,
sigajca do archetypw melodramatycz-
nych pokroju Szekspirowskiego Romea
i Julii. Tylko dlaczego ona, potna
czarownica, potencjalnie silna i charakte-
rystyczna kobieta, wyzbywa si osobo-
woci tylko dlatego, e w zasigu wzroku
pojawi si jaki facet?
Nastpn kobiet, o ktrej warto
wspomnie, jest Fleur Delacour.
Fleur poznajemy z okazji
Trjmagicznego, w ktrym bior udzia
przedstawiciele trzech magicznych szk.
przy Wybierani s przez potny magiczny
artefakt, uznawany za nieomylny Czar
Ognia. To ona wrd wszystkich zgoszo-
nych uczniw wybiera tych najlepszych.
I tak bugarsk szko, Durmstrang,
reprezentuje Wiktor Krum, wiatowej
sawy zawodnik quidditcha, robicy
karier jeszcze przed ukoczeniem szko-
y. W Hogwarcie jest Cedric Diggory,
ktry jest w gruncie rzeczy nakrelony
jako tak nieistotna posta, e nie ma co
o nim mwi, niemniej w samym turnieju
radzi sobie cakiem niele. Poza
Cedriciem wybrany zostaje te Harry
Potter, ktry jako gwny bohater serii po
prostu musia si pojawi i sobie
poradzi. Z kolei reprezentantk trzeciej
szkoy, Beauxbatons, jest wspomniana
Fleur. Ona rwnie, jak Tonks, ma
specjalne zdolnoci, poniewa jest
przez pwil. Nie do koca jednak wiadomo,
z czym to si wie, poza tym, e
wszyscy chopcy trac dla niej gow.
Panna Delacour, z zaoenia bdc
najbardziej odpowiedni uczennic ze
swojej szkoy, by zmierzy si z zadania-
mi trudnego turnieju, w turnieju radzi
sobie sabo, kade zadanie wykonujc
najgorzej ze wszystkich, nie wszystkie
nawet udaje jej si ukoczy. Dobrze pod-
krelone jest to w filmie, kiedy podczas
trzeciego zadania Fleur chaotycznie biega
po labiryncie, przeraona i nieumiejca
sobie poradzi. I tak wyglda najlepsza
uczennica szkoy? Dziewczyna, ktra
powinna by wystarczajco zdolna i silna,
Turnieju eby poradzi sobie z trudnym turniejem,

bo tak dostaa rol, przedstawiona jest
jako adna i nic wicej.
Takie jej przedstawienie nie mija
z kolejnymi tomami, w ktrych rwnie
si pojawia. Staje si zakochan kur
domow, trwajc przy swoim dzielnym
mu, Billu. W tym te nie byoby nic
zego, kobieta przecie moe si spenia
w roli pani domu, jest tylko pewien
zgrzyt. W scenie, kiedy szeciu ochotni-
kw pije Eliksir Wielosokowy,
zamieni si w Harryego i zapewni mu
bezpieczestwo, Fleur jest
wycznie na swoim maonku. Znowu
caa misja i jej cel nie maj dla niej znacze-
nia, nie ma w sobie nic z walecznoci
i odwagi potrzebnej do zrealizowania
zaplanowanej intrygi. Zamiast tego Harry
patrzy na ni i jest zniesmaczony
wyrazem sualczego oddania, z jakim
ona wpatruje si w Billa.
o potnych zdolnociach magicznych,
najlepsza uczennica swojej szkoy. Cie
Mediateka START-META
Paula Olejniczak
Kiedy myli si o bibliotece osiedlowej,
czsto przed oczami staje wizja starego
budynku, wypenionego
penymi ksiek sprzed lat, z bibliotekar-
k, ktra nawet jeli chciaaby zrobi
w danej placwce co ciekawego, to i tak
nie ma moliwoci. Tak jednak absolutnie
17
swojego ma. ona.
Potencjalnie wan postaci wydaje
si Cho Chang. To dziewczyna, ktra
najpierw spotykaa si z Cedrikiem
Digorrym, a po jego mierci z Harrym
Potterem. Sympatia gwnego bohatera
powinna by wan, dobrze napisan
postaci, przynajmniej tak mona by
sdzi. Jednak o Cho ciko powiedzie
co poza tym, e bya w dwch zwiz-
by kach. Nawet w trakcie trwania relacji
z Harrym nie jest o niej powiedziane zbyt
skupiona wiele, a o jej aobie po Cedriku dowia-
dujemy si z raptem dwch scen, w tym
z rozmowy, w ktrej nie uczestniczy.
Nie ma specjalnego wpywu ani na
fabu, ani na rozwj gwnego bohatera
i mona si wrcz zastanawia, po co
w ogle si pojawia.
Kolejne postaci zostan omwione
Kobieta w drugiej czci artykuu, ktry ukae
si w nastpnym numerze Midzy
Regaami.
nie musi by i wietnym ku temu
przykadem jest Mediateka START-
META w Warszawie. Instytucja ta
wykracza daleko poza granice bycia
zwyk bibliotek osiedlow i niewtpli-
regaami
wie warto o niej mwi.
Dlaczego mediateka? Nie wszyscy
znaj to okrelenie, a oznacza ono, e
omawiana placwka nie ma w swoich
zbiorach wycznie ksiek, ale take in-
18

ne media. Czytelnik (jeli przy takiej for- wykorzystywania sprztw jest kontrolo-
mie wci moemy mwi o czytelniku wany przez panie bibliotekarki, ktre
w jego klasycznej formie) moe pilnuj, by dzieci nie wchodziy na
wypoyczy pyty z filmami, muzyk nieodpowiednie dla ich wieku strony
(rwnie na pytach winylowych) oraz internetowe ani nie gray w nieodpo-
gry komputerowe, a take te przeznaczo- wiednie gry.
ne na konsole. Bez wtpienia jest to Ogromn cz mediateki zajmuje
przemylany zabieg, ktry trafia jej cz stricte edukacyjna, bdca
w potrzeby wspczesnego modego jednoczenie niezwykle atrakcyjn
odbiorcy, przyzwyczajonego do korzysta- rozrywk dla dzieci. W placwce znajdu-
nia z dobrodziejstw kultury o wiele je si pi oddzielonych pomieszcze,
szerzej, bez ograniczania si do ksiek. stanowicych MultiCentrum, kade
W dobie rosncego zjawiska piractwa przeznaczone dla innej dziedziny wiedzy.
komputerowego moliwo legalnego MultiScience dotyczy nauk przyrodni-
skorzystania z filmw, muzyki i gier czych i skada si z szeregu urzdze
rwnie jest nieoceniona. prezentujcych eksperymentalnie zjawi-
Na tym jednak dziaalno ska przyrodnicze, pozwalajc modym
mediateki si wcale nie koczy. Stanowi odbiorcom zrozumie w praktyce to, co
ona swego rodzaju orodek kultury, do tej pory poznawali w szkole wycznie
zapewniajcy rozrywk przede wszyst- teoretycznie. Pracownia MultiTech daje
kim mieszkajcej w pobliu modziey. jeszcze wicej moliwoci, jako e
Dlatego, poza tym e istnieje moliwo dotyczy zagadnie technicznych, ktrych
wypoyczenia zbiorw na zewntrz, prno szuka w szkolnym programie
dzieci mog rwnie spdzi ciekawie nauczania. Skadaj si na ni zminiatury-
czas na terenie placwki. Jedn z atrakcji zowane urzdzenia i uproszczone
s komputery z zapewnionym szybkim technologie wykorzystywane we wsp-
dostpem do Internetu, z ktrych mona czesnym przemyle. To dziki nim dzieci
skorzysta, by na miejscu pogra mog pozna podstawy logiki, robotyki
w interesujce gry. Ponadto znajduje si i programowania.
tam specjalnie przygotowany kcik Nie sam cis nauk mediateka
z konsol do gier, wyposaony w sprzt yje, dlatego te kolejnym moduem jest
potrzebny do gier ruchowych, przez co MultiMusic, na ktrym przedstawiany
rzadko kiedy korzystanie z niego oznacza jest proces tworzenia muzyki. Oczywicie
czas spdzony statycznie, na siedzco, jak w pozostaych czciach nie koczy
przed ekranem. Naley pamita, e si tu na teorii i dzieci mog same
dostp do tej strefy rozrywki jest ograni- komponowa utwory muzyczne. Oprcz
czony czasowo i kade dziecko ma prawo muzyki bywalcy mediateki mog
spdzi przed ekranem komputera tylko nauczy si rwnie podstaw grafiki
godzin dziennie. Ponadto sposb komputerowej, realizowanej w pracowni

MultiArts. Uywane tam sprzty s
dostosowane do potrzeb dzieci, maj
ekrany dotykowe, z jakimi bez problemu
poradz sobie niewprawione palce,
a take specjalnie przystosowane klawia-
tury.
Ostatnim moduem jest MultiKid,
przeznaczone dla najmodszych uyt-
kownikw. Zajcia tam poszerzaj
wiedz i umiejtnoci w sposb zbliony
do lekcji przedszkolnych, jednak
w o wiele ciekawszy i bardziej rozwijaj-
cy sposb. Warte pokrelenia jest to, e
lekcje, w jakich mona uczestniczy,
odbywaj si zarwno w grupach zorga-
nizowanych (szkoy, wietlice itp.), jak
i indywidualnie, a udzia w nich jest
bezpatny.
Placwka nie jest jednak dedykowa-
na wycznie dzieciom, doroli rwnie
mog uczestniczy w rnorakich
imprezach, organizowanych przez
instytucj. Nale do nich wystawy, kon-
certy, pokazy taca i inne wydarzenia,
wszystkie odbywajce si w specjalnie
przeznaczonej do tego sali, wyposaonej
w profesjonalny sprzt owietleniowy
i nagonieniowy.
Ostatnim elementem Mediateki
START -META, o jakim na pewno warto
wspomnie, jest Wykrzyknik. Z zewntrz
wyglda on na szeroki, czerwony supek,
wszy w odpowiednim miejscu, aby
wizualnie przedstawia wanie
wykrzyknik. Jest on pusty w rodku,
z wyguszonymi ciankami i jego prze-
znaczeniem jest zamknicie si w rodku
w pojedynk lub z kim. Po co? Po to,
by wykrzycze wszystkie ze emocje
19
i negatywne odczucia. W ten sposb
dzieci, ale nie tylko, mog pozby si
negatywnej energii i wyciszy, eby resz-
t czasu w mediatece czy pniej, po
powrocie do domu, spdzi w spokoju.
Wedug pracujcych tam bibliotekarek
jest to atrakcja cieszca si bardzo du
popularnoci i wietnie speniajca
swoj rol.
Mediateka START-META jest insty-
tucj, ktra pokazuje, e osiedlowa
biblioteka moe sta si czym wicej ni
reliktem poprzedniej epoki, ery sprzed
Internetu. Jest dowodem na to, e taka
placwka moe by atrakcyjna dla dzieci
i modziey, zapewniajc rozrywk, nie
tracc jednoczenie swojego edukacyjne-
go charakteru. Uczy, bawic, i bawi,
uczc. Zaspokaja potrzeby i oczekiwania
wspczesnego dziecka, ktre mimo
przytoczenia nowoczesnoci dzisiejsze-
t go wiata i nadmiarem nowoczesnych
technologii wci jest tylko dzieckiem
i potrzebuje uwagi oraz zabawy, ktre
wanie tu moe znale .
WARTO ZAJRZE
http://www.mediateka.waw.pl/
https://www.facebook.com/
MediatekaStartMeta/
20

Ksika: Szamaski Thorn

Magdalena Ostrowska czych okolicznociach gin noworodki
i cho wszystko wskazuje na zesp
nagej mierci eczkowej, liczba
Aneta Jadowska powraca z urban fanta-
zgonw jest bardzo niepokojca i stale
sy! Cho cykl o Dorze Wilk, toruskiej
ronie. Witkacy wraz z by ukochan
wiedmie i byej policjantce, skoczy si,
stara si rozwika zagadk. Tylko czy
to wci pozostaje wiele postaci, ktre
pocztkujcy szaman bdzie w stanie
zasuguj na uwag i wasne historie. Na
poradzi sobie z nieznanym zem, przed
koniec magicznego Thornu przyjdzie
ktrym uciekaj nawet duchy? Zwaszcza
wic nam na szczcie jeszcze dugo po-
prbujc ukry sw magiczn natur
czeka.
przed kobiet, z ktr czy go tyle
Bohaterem najnowszej ksiki jest
wspomnie? A bohater tak bardzo liczy
Witkacy, a waciwie Piotr Duszyski
na kryzys wieku redniego objawiajcy
przyjaciel i w pewien sposb podopiecz-
si szybkimi samochodami i piknymi
ny Dory, znany ju ze Zodzieja dusz. Jest
kobietami. Cho ta ostatnia stana na
nie tylko detektywem pracujcym dla to-
jego progu, to zdecydowanie nie j mia
ruskiej policji, ale take szamanem.
na myli.
Oznacza to, e posiada rzadk zdolno
Drugie opowiadanie Bossa nova dla
widzenia i komunikowania si z ducha-
szamana jest rwnie mroczne co poprzed-
mi, a take przeprowadzania ich na dru-
nie. Witkacy ledwo zdy upora si
g stron. Wydaje si to proste, jednak
z jedn spraw, gdy znowu zaczynaj si
postacie z zawiatw potrafi bardzo
dzia niepokojce rzeczy. Po caym
uprzykrzy ycie. Jeszcze gorzej bywa,
miecie zaczynaj kry pseudoduchy,
kiedy trafi si na upiora
z nasileniem zwaszcza w okolicach,
Na Szamaski blues skadaj si dwa
w ktrych mieszka bohater. Pojawiaj si
opowiadania, ktre bardziej przypomina-
tumy duchw i zjaw, ktre zachowuj si
j po prostu dwa due rozdziay ksiki,
bardzo dziwnie. Staj si coraz bardziej
gdy s ze sob do mocno
agresywne, dodatkowo pojawiaj si
powizane. Kady z nich byby za krtki
tajemnicze krgi wietlne, ktre wydaj
na ca ksik, razem jednak tworz
si mie z nimi silny zwizek. Tym razem
bardzo dobry komplet. Pierwsza historia,
jednak toruski szaman nie bdzie musia
o tym samym tytule co ksika, zaczyna
si zajmowa tym sam. Z pomoc
si od tego, e na progu mieszkania
przyjdzie mu nekromantka Katia (bya
Witkacego zjawia si Konstancja kobieta
dziewczyna) oraz Dora.
z jego przeszoci, ktra odesza od niego
Witkacy jest barwn postaci, cho
szesnacie lat temu. Moe to oznacza
wydaje si, e stanowi przeciwiestwo
wycznie kopoty. W szpitalu w tajemni-
Dory. Jest spokojny, opanowany i nie lubi
 21

pcha si w kopoty. Niestety kopoty bardzo wana, stanowi ich narzdzie

zdaj si kocha jego. Lubi samotno, pracy i wyznacza granice. Z tego powodu
sprawia czasami melancholijne, wrcz Witkacy nosi zawsze przy sobie
depresyjne wraenie. Ubiera si w stary bransolet z dzwoneczkami.
prochowiec jak detektywi z dawnych Wydanie Szamaskiego bluesa nawi-
powieci. Oprcz wspomnianych zuje do cyklu o Dorze i zbioru opowiada
wczeniej duchw i zjaw musi si zmaga Ropuszki. Okadk zaprojektowaa
take z wasnym dziedzictwem wci Magdalena Babiska, dodatkowo
nie jest prawdziwym szamanem, wewntrz tomu znalazy si jej ilustracje.
a wszystko wskazuje na to, e droga do Wszystko to doskonale si komponuje.
tego jest, delikatnie mwic, bolesna. Ksika oferuje nam dobr histori,
Zwaszcza e duchy przodkw uwaaj, ktra spodoba si zarwno fanom Dory,
e wiedz lepiej, co dla niego najlepsze. jak i tym, ktrzy jej nie znali. Nadaje si
Przy okazji Witkacy zyskuje ducha wic take dla osb, ktre nie zaznajomi-
opiekuczego, o ktrym na razie y si z wczeniejsz twrczoci
wiadomo niewiele. Jednak jego charakter Jadowskiej. Jest momentami mroczna
wskazuje, e bohater moe oczekiwa i niepokojca, pojawiaj si w niej jednak
z jego strony sporo kopotw. take bardzo rozbrajajce momenty.
Tytuy obu opowiada s bardzo Jak pewien Kurczaczek Zachcam
muzyczne w brzmieniu, nie jest to jednak wszystkich do zapoznania si z szama-
przypadek. Muzyka dla szamanw jest nem Witkacym.

WARTO ZAJRZE
http://anetajadowska.fan-dom.pl/

Film: Excentrycy, czyli po sonecznej

stronie ulicy
Maria Nowak Jazz, ktry odegra du rol
w historii, na ktrej si skupi, powsta na
pocztku XX wieku, na poudniu Stanw
Od pokole muzyka towarzyszya
Zjednoczonych w dzielnicy prostytutek
ludziom w kociele, podczas lubw,
Storyville w Nowym Orleanie. Opiera si
pogrzebw czy szkolnych potacwek.
na improwizacji i wyraaniu wasnych
Stawaa si ukojeniem dla duszy, rado-
uczu. Czy to wanie jazz oraz swing
ci dla serca, a w czasach powojennych
(ktry jest nurtem muzyki jazzowej
ucieczk od szarej rzeczywistoci.
22

i powsta w latach 30. XX wieku) daway Janusz Majewski skupia si na czasach

ukojenie Polakom w czasach, kiedy nie wojny i jej skutkach.
mogli by pewni, czy ssiadka jest tylko Z pewnoci wsppraca z Ann
ssiadk, a ludzie, ktrzy staj si dla Dymn czy Maciejem Stuhrem i Soni
ciebie wani, znikaj z dnia na dzie? Bohosiewicz daa Majewskiemu du
Excentrycy, czyli po sonecznej swobod i moliwo skupienia si nad
stronie ulicy to film w reyserii Janusza kad rol, nawet t najmniej rozbudo-
Majewskiego zrealizowany na podstawie wan i absorbujc. Reyser z kadym
ksiki Wodzimierza Kowalewskiego. ruchem kamery oddaje szar rzeczywi-
Opowiada nam histori niejakiego sto PRL-u, nie uciekajc od najmniej-
Fabiana Apanowicza (w tej roli Maciej szych szczegw realiw tamtych lat.
Stuhr), ktry na dobre zdecydowa si Idealnie buduje to to dla gwnego
powrci z Wielkiej Brytanii do kraju bohatera, wykorzystujc do tego posta
i zarazi ludzi mioci do muzyki, zbzikowanej starej Bayerowej, w ktr
a konkretnie do swingu. Zamieszkuje wciela si wspomniana ju Anna Dymna.
wraz z swoj siostr, Wand (Sonia Aktorce nale si ogromne brawa za t
Bohosiewicz) w Ciechocinku, gdzie drugoplanow rol, w ktrej ukazaa
rwnie zakada big band, z ktrym gra swj kunszt aktorski, a take
w okolicznych miastach. W skad Sunny dowiadczenie, ktre zdobywaa przez
Side Band, bo tak nazw otrzymuje lata. Jak sama aktorka si wyrazia, dla
kapela bohatera historii, wchodz: Janusza Majewskiego jest w stanie zagra
stroiciel fortepianw Zuppe (Wojciech nawet babci klozetow, co te zrobia,
Pszoniak), ktry w kadym polskim przyjmujc posad filmowego
poecie widzi homoseksualist i nie waha modszego referenta do spraw
si dowodzi temu na kadym kroku, profilaktyki sanitarnej w pionie kultury
cytujc co rusz fragmenty wierszy i owiaty.
rodzimych pisarzy; doktor Vogt (Jerzy By w peni zrozumie film, trzeba
Schejbal); czy te milicjant z, jak to by z pewnoci do dobrze zorientowa-
okrela, pasztetow przy boku, ktrego nym w historii Polski, a w szczeglnoci
zagra Wiktor Zborowski. Sam Fabian w czasach PRL-u. Przydaje si wiedza
natomiast zaszczyca suchaczy gr na o tym, jakie warunki wtedy panoway,
puzonie. Osobn uwag trzeba powici kto posiada jakkolwiek wadz i co
Wandzie, a take niejakiej Modecie naleao do sfery jego wpyww. Atutem
Nowak (Natalia Rybicka), ktra filmu jest natomiast fakt, e nie trzeba by
rozkochaa w sobie Fabiana. Obie aktorki znawc swingu, by go wiadomie
przygotowyway si do swoich rl kilka obejrze. Jak mona si domyli, to
miesicy tylko po to, by same mogy wanie muzyka gra w Excentrykach
zapiewa w filmie. gwn rol i to ona kradnie ca uwag.
To ju nie pierwszy raz, kiedy Za spraw Wojciecha Karolaka moemy
 23

posucha brzmienia takich artystw, jak: spaszczy nieco fabu. Zosta ukazany
Glenn Miller, Duke Ellington czy Cole tylko gwny wtek, zreszt jak
Porter. Swoimi gosami uwietnili w wikszoci ekranizowanych historii.
wszystko wyej wymienieni: Maciej W tym wypadku reyser naprawd
Stuhr, Wiktor Zborowski, Sonia Bohosie- dobrze wywiza si z tego nieatwego
wicz oraz Natalia Rybicka. przecie zadania. W efekcie powsta film,
Excentrycy to z pewnoci gratka ktrego z pewnoci polskie kino nie
dla mieszkacw przede wszystkim moe si wstydzi. Potwierdzaj to ju
Ciechocinka, ktry stoi w centrum akcji, same nagrody (Polskiej Akademii
a take Torunia, gdzie big band mia Filmowej oraz Festiwalu Filmowego
okazj wystpowa. To wanie w tych w Gdyni). Dla widza, ktry kocha nasze
dwch miastach nagrywano najwaniej- rodzime kino, jest to znakomita okazja,
sze zdjcia, a wic mieszkacy wymienio- by po raz kolejny zobaczy na ekranie
nych miejscowoci bd mieli niewtpli- aktorw z najwyszej pki, ktrzy
w przyjemno obejrze znajome kty przygotowywali si do swoich rl kilka
z nieco innej ni zwykle strony. Ekrany miesicy. Ju sama obsada zdaje si
przycign z pewnoci rwnie tych, zachcajca, by cho przeczyta krtki
ktrzy przeczytali ksik i krtko opis filmu. Excentrycy, czyli po
mwic nie zawiod si. sonecznej stronie ulicy to film
Jednak, kiedy pochylimy si nad z pewnoci godny polecenia wszystkim
lektur, moemy dostrzec, e Janusz Polakom, a szczeglnie mieszkacom
Majewski, chcc zmieci si w czasie, wojewdztwa kujawsko-pomorskiego.

WWW: Project Gutenberg

Konrad Estreicher j si klasyki z literatury wiatowej
pokroju Sherlocka Holmesa. Nie brakuje
te dzie autorw takich jak Fiodor
Project Gutenberg by pierwszym
Dostojewski. Cz zbiorw jest dostpna
dostawc bezpatnych ksiek elektro-
w wicej ni jednym jzyku.
nicznych. Pomysodawc projektu jest
Sama strona na pierwszy rzut oka
Michael S. Hart, ktry w roku 1971
nie wyglda zachcajco, budowa jest
rozpocz prace nad najstarsz bibliotek
prosta i prezentuje si, jakby komu nie
cyfrow. Obecnie projekt jest aktywny
zaleao na walorach estetycznych.
w formie bezpatnej strony internetowej,
Jednak gdy zagbimy si w jej tre, to
ktr kady moe wspomc dobrowoln
odkryjemy, e moemy tu znale skarby
darowizn. Strona oferuje ponad 53
literatury. Dokumenty mona wyszuki-
tysice tytuw ksiek z rnych
wa poprzez okno wyszukiwawcze
gatunkw literackich. Wrd nich znajdu-
24

w prawym grnym rogu strony. gwnej. Jest w nim podzia ze wzgldu

Otrzymane wyniki mona pogrupowa na autora, tytu czy te jzyk ksiki. Po
alfabetycznie bd wedyg daty wydania. odnalezieniu szukanej przez nas pozycji
Inn moliwoci jest wyszukanie, ktre moemy otworzy peen tekst ksiki
daje moliwo zapoznania si z tytuami w przegldarce lub pobra go w rnych
najpopularniejszymi oraz tymi, ktre formatach (m.in EPUB oraz Kindle).
zostay dopiero co dodane, dodatkowo ta Podsumowujc, strona projektu
strona pozwala nam na wyszukiwanie Gutenberg moe nie zachwyca wygl-
losowe, wic ci, ktrzy nie wiedz, na co dem, ale nadrabia zawartoci i prostot
maj ochot, mog po prostu wyszukiwania. miao mona j
zda si na los i sprbowa poleci nawet laikom, ktrzy
szczcia z Gutenbergiem. Opcje z atwoci odnajd interesujce
te s dostpne po klikniciu na- ich dokumenty. Na sam koniec
pisu Search. Kolejnym sposobem prezentujemy kod QR prowa-
szukania jest katalog, ktry jest dzcy do strony mobilnej
dostpny z poziomu strony Projektu Gutenberg.

rda grafik (numer strony):

(1) - fot. Marta Romanowska.
(4) - pixabay.com [on-line]. Dostp: 10 lutego 2017. Dostpny w World Wide Web: https://pixabay.com/.
(8) - www.blablacar.pl [on-line]. Dostp 10 lutego 2017. Dostpny w World Wide Web: https://www.blablacar.pl/.
(9) - www.airbnb.pl [on-line]. Dostp 10 lutego 2017. Dostpny w World Wide Web: https://www.airbnb.pl/.
(9) - wolneauto.pl [on-line]. Dostp 10 lutego 2017. Dostpny w World Wide Web: https://wolneauto.pl/.
(10) - www.wulu.pl [on-line]. Dostp 10 lutego 2017. Dostpny w World Wide Web: https://www.wulu.pl/.
(11) - Sakevisual, Backstage Pass [on-line]. Dostp 10 lutego 2017. Dostpny w World Wide Web: http://www.sakevisual.com/
backstagepass/.
(13) - Mystic Messenger, Cheritz [on-line]. Dostp 10 lutego 2017. Dostpny w World Wide Web: http://msg.cheritz.com/
(24) - gutenberg.org [on-line]. Dostp 10 lutego 2017. Dostpny w World Wide Web: http://www.gutenberg.org/.