Bdy pomiarw GPS

Bdy GPS mog by rozmaitej natury. Oglnie mona je podzieli na te z przyczyn

technicznych i te z przyczyn naturalnych.
Ograniczony dostp - SA. Na SA skadaj si dwa procesy: epsilon (amplituda do 100 m) i
delta (amplituda do 50 m). Wpyw SA na pomiar pseudoodlegoci jest identyczny dla
kadego uytkownika, wic poprawki rnicowe (o ktrych za chwil) eliminuj SA
cakowicie.
Opnienie jonosferyczne. Bd odlegoci wywoany opnieniem w propagacji fal
radiowych wynosi od 20-30 metrw w dzie do 3-6 metrw w nocy. Zmora tanich
odbiornikw jednoczstotliwociowych ( L1, kod C/A ). Odbiorniki dwuczstotliwociowe
potrafi zniwelowa opnienie (w stopniu zalenym od odlegoci).
Opnienie troposferyczne. Opnienie to powstaje w dolnych warstwach atmosfery i jest
zalene od temperatury, cinienia i wilgotnoci. Moe wynosi do 3 metrw. Lepsze
odbiorniki kompensuj je prawie cakowicie.
Bd efemeryd. Polega na rnicy midzy pooeniem satelity, wyliczonym z danych
orbitalnych a rzeczywistym. Powodowany jest przez grawitacj Soca i Ksiyca, a take
wiatr soneczny. Poprawki rnicowe eliminuj ten bd prawie cakowicie.
Bd zegara satelity. Rnica pomidzy idealnym czasem GPS a wskazaniem zegara
satelity. Z bdw satelitarnych stosunkowo czsty jest tzw. pseudorange step, ktry polega na
gwatownym skoku pseudoodlegoci, co powoduje "zgubienie" satelity przez odbiornik na
czas potrzebny do odtworzenia almanachu i efemeryd.
Odbir sygnaw odbitych. Praktycznie niemoliwy do skompensowania. Ogranicza si go
przez odpowiedni konstrukcj anten.
Bdy odbiornika, czyli bdy pomiaru jakie wystpi na etapie obliczania pozycji ju w
samym odbiorniku GPS, ktre mog by spowodowane szumem, dokadnoci
oprogramowania oraz zakceniami. Poziom sygnau odbieranego przy powierzchni Ziemi
jest niszy od poziomu wszechobecnego ta radiowego (szumu). Stwierdzono, e niekiedy
przyczyn bdw odbioru mog by rzeczy z pozoru nieszkodliwe: telefony komrkowe lub
komputery przenone ze le ekranowanymi ukadami elektronicznymi. rdem zakce s
take due instalacje przemysowe.

Wpyw czynnikw na bd pomiaru - L1 (C/A) SA, wyczone.

rdo bdu Wpyw [m]

Bd efemeryd 2.1
Bd zegara 2.1
Opnienie jonosferyczne 4.0
Opnienie troposferyczne 0.7
Odbicia 1.4
Bd odbiornika 0.5

Niedokadno samego wyznaczania pozycji wzgldem pooenia satelitw nazywa si

rozmyciem dokadnoci (Dilution of Precision - DOP). Rozmycie moe dotyczy:
- pomiarw poziomych (Horizontal DOP - HDOP) - dugo i szeroko geograficzna,
- pomiarw pionowych (Vertical DOP - VDOP) - wysoko,
- pozycji (Position DOP - PDOP) - stosunek pomidzy bdem w obliczeniu pozycji
uytkownika a bdem w obliczeniu pozycji satelity. Informuje ona o tym, kiedy
rozmieszczenie satelitw pozwoli uzyska najdokadniejszy wynik. Podana jest warto
PDOP mniejsza od 3.
- pomiarw geometrycznych (Geometrical DOP - GDOP) - dotyczy pomiarw
wsprzdnych przestrzennych.
- czasu (Time DOP - TDOP) - dotyczy bdu czasu systemowego,

Dla wyeliminowania bdw satelitarnych i wpywu zakce, a take w celu ominicia

ogranicze dokadnoci w sygnaach GPS dostpnych dla lotnictwa cywilnego, stworzono
system korekcji, okrelany jako rnicowy GPS (DGPS - Differential GPS). System
rnicowy pozwala na zastosowanie pozycjonowania satelitarnego w dziedzinach
wymagajcych najwikszej precyzji nawigacyjnej: geodezja, budownictwo (pomiary
przemieszcze budowli, monta platform wiertniczych na morzu), lotnictwo (podejcie do
ldowania bez widocznoci), egluga.

Inny klasyfikacja bdw:

Bdy orbit satelitarnych (perturbacje satelitarne):

- pole grawitacyjne Ziemi,
- opr atmosfery,
- grawitacyjne oddziaywanie Soca i Ksiyca oraz innych cia niebieskich,
- cinienie promieniowania sonecznego,
- pywy skorupy ziemskiej i pywy oceaniczne,
- oddziaywanie si elektromagnetycznych,
- efekty relatywistyczne.

Zakcenia propagacyjne:
- refrakcja jonosferyczna i troposferyczna,
- szumy atmosfery i kosmiczne,
- interferencja fal wtrnych,

Aparatura odbiorcza:
- niestabilno wzorcw czstotliwoci,
- szumy wasne odbiornika,
- wariacje centrum fazowego anten GPS.

Bdy i nieznajomo modeli zjawisk geofizycznych krtko i dugookresowych:

- pywy skorupy ziemskiej,
- pywy oceaniczne,
- pywy atmosferyczne,
- model ruchu pyt kontynentalnych.

Intencjonalne ograniczenia dokadnoci i dostpu:

AS, Anti-Spoofing, system zapobiegania intencjonalnym prbom zakcenia pracy systemu,

SA, Selective Availability, system ograniczania dostpu.

Bdy systematyczne obserwacji fazowych:

- nieoznaczono fazy,
- niecigoci fazy.