Grupa A

ywno

1. Podziel skadniki ywnoci zgodnie z ich funkcjami. Wstaw znak X w odpowiednie kratki.
2 p.

A. sacharydy i tuszcze D. witaminy, mikroelementy i makroelementy

B. hormony i enzymy E. sole mineralne
C. biaka i niektre sole mineralne F. woda

I. skadniki budulcowe A/ B/ C/ D/ E/ F
II. skadniki energetyczne A/ B/ C/ D/ E/ F
III. skadniki regulujce A/ B/ C/ D/ E/ F

2. Oblicz dzienne spoycie kadego ze skadnikw wymienionych na etykiecie produktu spoywczego.

3 p.

kalorie: GDA = 1936,36 kcal 11% 213 kcal

100% x kcal
cukier: GDA = __________________________ _____________________

x = 1936,36 kcal
tuszcz: GDA = __________________________
kwasy tuszczowe nasycone: GDA = _________

Obliczenia:

3. Ustal nazwy skadnikw ywnoci wykrytych w dowiadczeniu chemicznym przedstawionym na schemacie.

2 p.

Nr Wykryty
Obserwacje
probwki skadnik
Pojawia si ciemnoniebieskie
1 _________________
zabarwienie.
2 Substancja si pieni. _________________

1
4. Uzupenij tabel.
2 p.

Rodzaj Proces (tlenowy/

Zapis sowny przebiegu reakcji chemicznej
fermentacji beztlenowy)
alkoholowa ___________ ___________________________________________________________________
Etap I.: ______________________________________________________________
mlekowa ___________
Etap II.: ______________________________________________________________

5. Przyporzdkuj pojciom (AF) odpowiadajce im opisy (17).

2 p.

A. marynowanie 1. usunicie wody z ywnoci

B. wdzenie 2. dziaanie wysokiej temperatury w celu zniszczenia m.in. mikroorganizmw
C. liofilizacja 3. moczenie w mieszaninie NaCl i soli kwasw azotowych
D. kiszenie 4. obsuszenie ywnoci dymem
E. pasteryzacja 5. przetwarzanie ywnoci z wykorzystaniem fermentacji mlekowej
F. peklowanie 6. moczenie w zalewie zawierajcej 10-procentowy roztwr kwasu octowego
7. obrbka ywnoci w wodzie w wysokiej temperaturze

A. B. C. D. E. F.

6. Uzupenij schemat podziau dodatkw do ywnoci. Skorzystaj z poniszych wyrae.

1 p.

aspartam cynamon kwas octowy

7. Ustal wzory sumaryczne i nazwy systematyczne dodatkw do ywnoci ukrytych w poniszych rwnaniach reakcji
chemicznych.

3 p.

a) S + O2 E 220
wzr sumaryczny: ________________ nazwa systematyczna: _______________________________________________
b) Ca3(PO4)2 + 6 HNO3 3 Ca(NO3)2 + 2 E 338
wzr sumaryczny: ________________ nazwa systematyczna: _______________________________________________
c) C2H5OH + O2 H2O + E 260
wzr sumaryczny: ________________ nazwa systematyczna: _______________________________________________

8. Dzienne zapotrzebowanie czowieka na -karoten (czytaj: betakaroten) wynosi 30 mg. Pomidory zawieraj 5 mg -karotenu
w 1 kg wieej masy. Oblicz, jaki procent dziennego zapotrzebowania na -karoten pokryje zjedzenie jednego pomidora
wacego 90 g.

2 p.

Obliczenia:

2
Odpowied: Jeden pomidor pokryje ____________________________________ dziennego zapotrzebowania na -karoten.