UNIWERSYTET EKONOMICZNY W KRAKOWIE

WYDZIA FINANSW I PRAWA

RACHUNKOWO I FINANSE

Bezrobocie

Sylwia Groniecka
Nr albumu 202673 KrZZFr1212

1
 Spis treci:

1.Definicje podstawowych swek ............................................................................................. 3

2.Stawka pac i poziom zatrudnienia siy roboczej .................................................................... 4

3.Przyczyny zrnicowania stawek pac .................................................................................... 5

4.Rodzaje bezrobocia ................................................................................................................. 6

5.Okresy pozostawania bez pracy .............................................................................................. 7

6.Przyczyny bezrobocia ............................................................................................................. 8

7.Skutki bezrobocia .................................................................................................................... 8

8.Mechanizmy korzystnie pobudzajce rynek pracy ................................................................. 9

10.Bibliografia.......................................................................................................................... 10

2
1. Podstawowe definicje
Zasb siy roboczej wszyscy ci, ktrzy pracuj lub s zarejestrowani jako chccy i
mogcy podj prac.
Stopie aktywnoci zawodowej odsetek ludnoci w wieku produkcyjnym, ktra
deklaruje si jako wchodzca w skad zasobw siy roboczej.
Paca realna relacja pacy nominalnej (wyraonej w pienidzu) i poziomu cen.
Obrazuje ilo dbr, jakie mona naby za dan pac nominaln.
Kracowa wydajno pracy jest rwna przyrostowi produkcji wynikajcemu z
zatrudnienia dodatkowego pracownika przy danym zasobie kapitau rzeczowego.
Rwnowaga na rynku pracy rynkowa stawka pacy dla ostatniego zatrudnionego
rwna jest jego kosztowi alternatywnemu. Dla pozostaych zatrudnionych jest ona
wysza od ich kosztu alternatywnego.
Stopa bezrobocia jest to odsetek siy roboczej, ktra nie ma pracy, a jest zarejestrowana
jako chcca i bdca w stanie pracowa.
Bezrobocie dugookresowe osoby bezrobotne, pozostajce bez pracy duej ni jeden
rok.
Bezrobocie oznacza, e gospodarka nie produkuje tyle, ile mogaby produkowa, gdyby
wszyscy mieli prac.

3
2.Stawka pac i poziom zatrudnienia siy
roboczej
Stawka pac rwnowaca rynek ksztatuje si w punkcie przecicia krzywej popytu D z
krzyw poday S na poziomie W1,

wielko zatrudnienia ustala si na poziomie L1, rwnowaga punkt R.

Ustalenie minimalnej stawki pac na poziomie W2 spowoduje powstanie bezrobocia,

wprowadzenie maksymalnej stawki pac W3

wywoa niedobr rynkowy.

Generowany przez pracodawcw wzrost popytu na prac, przy staej poday,

spowoduje wzrost stawki pac. Wzrost poday

pracy, przy staym popycie, wywoa obnienie stawki pac.

4
3.Przyczyny zrnicowania pac

niepienine korzyci pracy (satysfakcja, bezpieczestwo socjalne, presti poda pracy

ronie, spada stawka pacy )

zrnicowanie rynkw pracy

przy staej poday wikszy popyt na prac spowoduje wzrost stawek pac

przy staym popycie wiksza poda pracy doprowadzi do obnienia stawek pac

zrnicowanie kwalifikacji i umiejtnoci pracownikw (wysze kwalifikacje wysze

zarobki; inwestowanie w kapita ludzki)

dyskryminacja pacowa (spoeczna, rasowa, religijna)

niekonkurencyjne grupy zawodowe (lekarze i matematycy trudne przekwalifikowanie

si z pierwszego zawodu na drugi)

licencje zawodowe (ograniczana poda pracy wpyw na wysze pace)

zmniejszenie poday pracy (np. tylko dla czonkw zwizku zawodowego)

podniesienie pacy w ramach umw zbiorowych (co narusza rwnowag, prowadzi do

wzrostu bezrobocia)

zwikszenie popytu na prac (przez podnoszenie kwalifikacji zawodowych lub wczenie

si w kampanie reklamowe w celu zwikszenia popytu na dane produkty)

przeciwstawianie si monopsonicie (jedyny pracodawca, ktry z racji swej pozycji na

rynku moe ogranicza stawki pac im mniejsza elastyczno poday tym nisze stawki
pac mog by wprowadzane na rynek) pole negocjacji pacowych ley midzy stawk
pacon przez monopsonist, a stawk dan przez zwizek zawodowy.

5
4.Rodzaje bezrobocia

Rozrnia si kilka kryteriw podziau bezrobocia.

Ze wzgldu na przyczyn wywoujc bezrobocie wyrniamy:

1. bezrobocie frykcyjne - jest efektem naturalnego ruchu na rynku osb zatrudnionych;

dotyczy osb pozostajcych bez pracy przez krtki okres z powodu zmiany miejsca pracy,
zmiany zawodu, wchodzenia absolwentw na rynek, powrotu do pracy po przerwie (np.
z powodu urlopu macierzyskiego) itp.; przyjmuje si, e jest oznak "zdrowej"
gospodarki;

2. bezrobocie technologiczne - jest skutkiem postpu technicznego oraz unowoczeniania

produkcji, prowadzcych do eliminowania czynnika ludzkiego z procesw
produkcyjnych; wystpuje w sytuacji sabego rozwoju gospodarczego, skutkujcego
wprowadzaniem inwestycji, mechanizacji i modernizacji procesw przy jednoczesnym
ograniczaniu zatrudnienia;

3. bezrobocie strukturalne - jest efektem niedostosowania struktury poday zasobw

ludzkich i popytu na nie; pojawia si w sytuacji zmian restrukturyzacyjnych
i transformacji gospodarki przy jednoczesnym opnieniu odpowiadajcych im zmian
w szkolnictwie; moe by wywoane ograniczonymi zasobami kapitau, ktre
umoliwiyby pene zatrudnienie siy roboczej;

4. bezrobocie koniunkturalne - zwizane jest z wystpowaniem cykli koniunkturalnych,

w fazie spadku i recesji gospodarczej zmniejsza si jest popyt globalny, co wywouje
konieczno ograniczenia zatrudnienia; tego rodzaju bezrobocie spada, kiedy
nastpuje wzrost gospodarczy i zdolnoci produkcyjne przedsibiorstw mog by peniej
wykorzystane;

5. bezrobocie sezonowe - dotyczy dziaalnoci/bran cechujcych si sezonowoci

popytu bd poday (np. rolnictwo, turystyka), wahania te s uzalenione od pr roku
lub warunkw pogodowych.

6
5.Okresy pozostawania bez pracy

1. bezrobocie krtkookresowe - dotyczy osb pozostajcych bez pracy przez okres

nie przekraczajcy 3 miesicy;

2. bezrobocie redniookresowe - dotyczy sytuacji braku zatrudnienia przez okres od 3

do 6 miesicy;

3. bezrobocie dugookresowe - wystpuje w sytuacji, kiedy brak pracy trwa od 6 do 12

miesicy;

4. bezrobocie dugotrwae (zwane chronicznym) - dotyczy osb nie mogcych znale

pracy przez ponad 12 miesicy; uznaje si je za najbardziej niekorzystne i niebezpieczne
dla gospodarki, poniewa wywouje negatywne skutki w niemal wszystkich sferach ycia.

Ze wzgldu na fakt rejestracji bezrobotnego wyrnia si:

1. bezrobocie rejestrowane - dotyczy osb pozostajcych bez pracy zarejestrowanych

w urzdach pracy oraz posiadajcych cechy okrelone ustawowo[1];

bezrobocie ukryte - dotyczy osb, ktre nie chc lub nie mog si zarejestrowa
w urzdach pracy, poniewa nie speniaj wszystkich kryteriw okrelonych w ustawie;
pojawia si w sytuacji nadzatrudnienia (tzn. wykonywana praca wydaje si by zbdna,
a zmniejszenie zatrudnienia nie wpywa na wielko produkcji); najczciej dotyczy
rolnictwa.

7
6.Przyczyny bezrobocia

Ze wzgldy na zoono zjawiska bezrobocia wyrni mona wiele przyczyn jego

wystpowania. Do najczstszych nale:

1. niedostosowanie struktury poday pracy do popytu zgaszanego przez pracodawcw;

2. procesy restrukturyzacyjne w gospodarce, eliminowanie niektrych dziaalnoci
3. spadek produkcji z powodu ograniczonego popytu na okrelone towary/usugo;
4. niedoskonaa informacja na rynku pracy o wolnych stanowiskach pracy;
5. niedostosowany sposb i kierunki ksztacenia do wymaga rynku;
6. nadmierne obcienia fiskalne
7. brak mobilnoci pracownikw i osb poszukujcych pracy
8. zmiana siedziby przedsibiorstwa (przeniesienia produkcji do innego miasta/wojewdztwa)
9. automatyzacja procesw produkcji, zmiany technologiczne.

7.Skutki bezrobocia
Do gwnych konsekwencji bezrobocia nale:

1. niepene zatrudnienie czynnika produkcji, jakimi s zasoby ludzkie;

2. spadek dochodw spoeczestwa, skutkujcy ograniczaniem globalnego popytu;

3. spadek kwalifikacji i zanikanie umiejtnoci u osb pozostajcych przez duszy czas

bez pracy, konieczno przekwalifikowania si bezrobotnych;

4. zwikszone wydatki budetu pastwa przeznaczane na utrzymanie osb bezrobotnych

oraz instytucji zajmujcych si pomaganiem im (m.in. koszt wypacanych zasikw,
zapewnienie ubezpieczenia spoecznego osb pozostajcych bez pracy, organizacja usug
porednictwa pracy itp.);

5. zagroenie patologiami spoecznymi - uzalenienia, przestpczo, zjawiska

dziedziczenia biedy i bezrobocia;

6. marginalizacja spoeczna osb bezrobotnych, degradacja psychiczna zwizana z utrat

poczucia wasnej wartoci i poczuciem apatii.

Bezrobocie jest uznawane za niekorzystne zjawisko w gospodarce, jednak jego nastpstwa

s znacznie groniejsze w sferze spoecznej.

8
8.Mechanizmy korzystnie pobudzajce rynek
pracy

Zmniejszenie podatkw - stosuj m.in. Amerykanie i Niemcy. W warunkach polskich jest

to bardzo trudne, bo budet jest bardzo napity.

Poprawa obsugi rynku pracy - poszukiwanie pracy wie si z pewnymi kosztami

transakcyjnymi (np. koszt zakupu gazet, dojazdu na rozmow kwalifikacyjn, itp.)

Poprawianie kwalifikacji potencjalnych pracownikw - zastpowanie zasiku dla

bezrobotnych pewnego rodzaju form wiadczenia edukacyjnego.

Obnianie wskanika relacji pomidzy zasikiem dla bezrobotnych a pac RR

(replacement rate) zastpstwo zasiku w stosunku do pacy. Im RR mniejszy tym

pobudzenie rynku pracy jest silniejsze.

9
10.Bibliografia
http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:rh9xsDcRyXcJ:www.awf.gda.pl/ind
ex.php%3Fid%3D783%26file%3Dtl_files/tir/programy_studiow2013/stacjonarne%2520-
%2520I%2520stopien/Ekonomia/Ekonomia%25201%2520-
%2520Bezrobocie.pdf+&cd=2&hl=pl&ct=clnk&gl=pl

https://www.bryk.pl/wypracowania/pozosta%C5%82e/ekonomia/14565-
zjawisko_bezrobocia_rodzaje_przyczyny_i_skutki.html

10