Biblioteka

Inforlex

Praca zbiorowa

50 nietypowych
problemw podatkowych
50 nietypowych
problemw
podatkowych
wylij pytanie Stan prawny na 2 lipca 2012 r.
pgp@infor.pl

Praca zbiorowa

Opracowa Tomasz Kowalski

Chyba nikogo nie trzeba przekonywa, e podatki nale do naj

bardziej skomplikowanych dziedzin prawa. S te jednoczenie dzie
dzin, ktrej znaczenie trudno przeceni wszyscy spotykamy si
z rnymi problemami podatkowymi. Wtpliwoci dotyczce koniecz
noci zapaty podatku mamy niemal kadego dnia. Jeszcze wicej py
ta pojawia si w przypadku osb prowadzcych dziaalno gospo
darcz. Co zrobi, by zapaci niszy podatek? Kiedy wydatki mona
zaliczy do kosztw podatkowych? Czy od okrelonej usugi trzeba
paci VAT? Pytania mona mnoy. A odpowiedzi nie zawsze s takie
oczywiste.
Pragniemy Pastwu uatwi ycie i przedstawiamy 50 nietypowych
i interesujcych odpowiedzi z zakresu VAT, podatku dochodowego od
osb prawnych, podatku dochodowego od osb fizycznych oraz po
datku od czynnoci cywilnoprawnych. Dowiedz si Pastwo m.in.,
co naley zrobi, gdy podatnik otrzyma dwie faktury zakupowe, kt
re dotycz tej samej transakcji. Kiedy nabywca powinien skorygowa
odliczony VAT? Czy artykuy spoywcze zapewnione pracownikom s
przychodem ze stosunku pracy? Jaka jest podstawa opodatkowania
nieodpatnie przekazanych towarw? Czy mona odliczy VAT z pa
ragonw dokumentujcych przejazdy autostradami w trakcie podr
y subowej pracownika? Na te i inne pytania znajd Pastwo odpo
wied w niniejszej publikacji.
Zapraszamy do lektury.

|1
 50 nietypowych problemw podatkowych
1. Zadatek albo zaliczka
przychodem
Sprzedajemy maszyny iurzdzenia specja-
listyczne. Na poczet zamwie kontrahen-
ci wpacaj nam czsto zaliczki i zadatki.
Zdarza si przy tym, e kontrahenci tacy
wycofuj si ze zoonych zamwie, amy
zatrzymujemy wpacone zaliczki izadatki.
Czy ikiedy powstaj ztego tytuu przycho-
dy podlegajce opodatkowaniu podatkiem
dochodowym od osb prawnych?
Do podlegajcych opodatkowaniu przycho
dw z pozarolniczej dziaalnoci gospodarczej
nie zalicza si, midzy innymi, pobranych wpat
lub zarachowanych nalenoci na poczet do
staw towarw iusug, ktre zostan wykonane
w nastpnych okresach sprawozdawczych.
W konsekwencji pobierane przez podatnikw
zadatki oraz zaliczki nie stanowi dla nich przy
chodw podlegajcych opodatkowaniu podat
kiem dochodowym od osb prawnych. Zdarza
si przy tym, e zprzyczyny tkwicej po stronie
podmiotu, ktry wpaci zadatek albo zaliczk,
do wykonania umowy nie dochodzi.
Podatnik, ktry otrzyma zadatek, moe od
stpi od umowy, jeeli zwiny kontrahenta do
wykonania umowy nie doszo, i zachowa
otrzymany zadatek. Prawo do zatrzymania za
datku wynika bezporednio z mocy prawa
(art.394 1 k.c.). Zatrzymanie zadatku powo
duje, e upodatnikw podatku dochodowego
od osb prawnych powstaje przychd podlega
jcy opodatkowaniu tym podatkiem. Jak czy
tamy winterpretacji indywidualnej Dyrektora
Izby Skarbowej w Warszawie z 13 sierp
nia 2010 r. (sygn. IPPB5/423-301/10-4/AJ):
(...) przysporzenie z tytuu zatrzymania za
datku niewtpliwie powstao w ramach dzia
alnoci gospodarczej Wnioskodawcy. Przed
miotowy przychd jest zatem przychodem
zwizanym zdziaalnoci gospodarcz Wnio
skodawcy w rozumieniu ww. art. 12 ust. 3
updop. Przysporzenie to ma charakter trway,
definitywny, bezzwrotny. Przyjmuje si przy
tym, e zadatek staje si przychodem podlega
jcym opodatkowaniu podatkiem dochodo
wym od osb prawnych z chwil jego zatrzy
mania, awic zchwil odstpienia od umowy
w zwizku z niewykonaniem umowy przez
drug ze stron. Potwierdza to interpretacja in
dywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Po
znaniu z 25 listopada 2008 r. (sygn.
ILPB3/423530/08-2/MM), wktrej czytamy,
e: (...) wprzypadku otrzymania przychodu,
do ktrego nie maj zastosowania powysze
reguy ustalania momentu powstania przycho
2|
du, za dat powstania przychodu uznaje si
dzie otrzymania zapaty. Www. regulacjach
prawnych brak jest wyranego odniesienia si
do kwestii zatrzymania uprzednio wpaconego
zadatku, ktry w chwili wpaty nie by przy
chodem podatkowym. Biorc jednak pod uwa
g fakt, e sta si on przychodem zchwil za
trzymania od tego momentu zacz peni
funkcj odszkodowania i stanowi przychd
podatkowy, zatem przychd podatkowy po
wsta te zdniem jego zatrzymania, tj. zdniem
dorczenia Owiadczenia o Odstpieniu od
Umowy.
W przypadku zatrzymywanych zaliczek
przepisy nie przewiduj wprost uprawnienia
do ich zatrzymywania. Jednak zgodnie zzasa
d swobody umw wyraon wart.3531 k.c.
nie ma przeszkd, aby wumowie zostay okre
lone warunki uprawniajce podmiot otrzy
mujcy zaliczk do jej zatrzymania. W takich
przypadkach analogicznie jak w przypadku
zatrzymania zadatku upodatnikw podatku
dochodowego od osb prawnych powstaje
przychd podlegajcy opodatkowaniu tym po
datkiem. Przychd ten powstaje w dacie za
trzymania zaliczki. Takie stanowisko zaj te
Dyrektor Izby Skarbowej wBydgoszczy, ktry
w interpretacji podatkowej z 15 listopa
da 2010 r. (sygn. ITPB1/415-870a/10/PSZ)
stwierdzi, e: (...) w sytuacji gdy nastpuje
zatrzymanie kwoty wpaconej przez klienta ty
tuem zaliczki, ze wzgldu na to, e nie doszo
do transakcji z winy tego klienta, ktry nie
wywiza si zwarunkw wynikajcych zza
wartej umowy, wwczas wdacie zatrzymania
kwota zaliczki zmienia swj charakter. Od tego
momentu nie jest to ju wpata, oktrej mowa
wart.14 ust.3 pkt 1 ustawy opodatku docho
dowym od osb fizycznych [art.12 ust.4 pkt 1
updop przyp. aut.] wpacona kwota staje
si, wzwizku zzapisem umowy kwot na
len. W takim przypadku zdarzeniem okre
lajcym moment powstania przychodu bdzie
moment, wktrym klient zrezygnowa zzaku
pu towaru (usugi) inastpio zatrzymanie za
liczki. Przytoczona interpretacja zostaa, co
prawda, wydana na podstawie przepisw usta
wy o podatku dochodowym od osb fizycz
nych, ale ze wzgldu na tosame regulacje
ustawy opodatku dochodowym od osb praw
nych stanowisko wniej zawarte ma zastosowa
nie rwnie wodniesieniu do podatnikw po
datku dochodowego od osb prawnych.
Jeeli jednak umowa nie uprawnia do za
trzymania zaliczki, podatnik powinien j
zwrci. Wpraktyce zdarza si, e sprzedaw
cy mimo to zatrzymuj otrzymane zaliczki,
aich kontrahenci tego nie kwestionuj. Wta

kich przypadkach naley przyj, e zatrzy
manie zaliczki nie generuje przychodw pod
legajcych opodatkowaniu podatkiem docho
dowym od osb prawnych. Za takie przycho
dy uwaa si bowiem wycznie przychody
majce charakter definitywny. Nie mona
uzna, e otrzymana zaliczka ma charakter
definitywny, w sytuacji gdy kontrahentom
przysuguje roszczenie ojej zwrot.
Przychd ztytuu zatrzymania zaliczki sta
nie si przychodem podatkowym wwczas,
gdy uzyska charakter definitywny. Nastpi to
dopiero z chwil przedawnienia si roszcze
nia o zwrot zaliczki. Przedawnienie roszcze
nia o zwrot zaliczki ma miejsce z upywem
10lat od dnia, kiedy zaliczk naleao zwrci
jeeli zaliczk kontrahent wpaci bez zwiz 2) prawa ocharakterze niemajtkowym prze
ku zprowadzeniem dziaalnoci gospodarczej
albo zupywem 3 lat od dnia, kiedy zaliczk
naleao zwrci jeeli klient wpaci zalicz
k w zwizku z prowadzeniem dziaalnoci
gospodarczej art.118 k.c. Oczywicie zprzy
jciem takiego stanowiska zwizane jest ryzy
ko zakwestionowania go przez organy podat
kowe. Dlatego mona rozway uznanie za
trzymanej zaliczki za przychd w momencie
jej zatrzymania, co jest bezpiecznym podatko
wo rozwizaniem.
Tomasz Krywan
2. Otrzymanie
przedsibiorstwa wspadku
Przed kilkoma miesicami zmar mj ojciec.
Zapisa mi na wypadek mierci przedsibior-
stwo, ktrego wacicielem by od kilkunastu
lat. Wfirmie zatrudnionych jest kilka osb,
poza tym w ramach majtku przedsibior-
stwa funkcjonuj dwie nieruchomoci. Czy
w zwizku z otrzymaniem w spadku tego
przedsibiorstwa mam obowizek sporz-
dzenia wykazu skadnikw majtku izapaty
tzw. podatku likwidacyjnego?
Polski prawodawca wprowadza szczeglne
regulacje wzakresie przejmowania praw iobo
wizkw zmarych podatnikw przez osoby
bdce ich spadkobiercami. Reguy, ktre s
waciwe w tym zakresie, zostay zawarte
w przepisach ordynacji podatkowej (dalej:
o.p.). Spadkobiercy podatnika, co do zasady,
przyjmuj przewidziane w przepisach prawa
podatkowego majtkowe prawa i obowizki
spadkodawcy (art. 97 1 o.p.). Wyjtek od
tego ustanowiony zosta w art. 97 2 o.p.
Wmyl tej regulacji, jeeli na podstawie prze
pisw prawa podatkowego spadkodawcy przy
50 nietypowych problemw podatkowych
sugiway prawa o charakterze niemajtko
wym, zwizane z prowadzon dziaalnoci
gospodarcz, uprawnienia te przechodz na
spadkobiercw, pod warunkiem dalszego pro
wadzenia tej dziaalnoci na ich rachunek.
Zpowyszego wynika zatem, e:
1)  zarwno wszelkie prawa, jak iobowizki
majtkowe spadkodawcy jego spadkobier
cy przejmuj zawsze i bezwarunkowo; do
praw majtkowych nale midzy innymi
prawo do odroczenia lub rozoenia na
raty zapaty zalegoci podatkowej wraz
z odsetkami za zwok. Obowizki majt
kowe stanowi za czce si z prawami
majtkowymi zobowizania, w szczegl
noci do zapaty podatku;
chodz na spadkobiercw, pod warunkiem
dalszego prowadzenia tej dziaalnoci na
ich rachunek (przy czym dotyczy to tylko
uprawnie zwizanych z prowadzon
dziaalnoci gospodarcz). Przez pojcie
to naley rozumie midzy innymi prawo
do zoenia korekty deklaracji czy zezna
nia podatkowego, prawo do zoenia od
woania czy te skargi od decyzji.
Nastpca prawny podatnika nie jest obo
wizany do sporzdzenia wykazu skadnikw
majtku na dzie likwidacji dziaalnoci.
Wart.24 ust.3a updof do okolicznoci powo
dujcych powstanie obowizku sporzdzenia
takiego wykazu nie zaliczono bowiem mierci
podatnika. Obowizku sporzdzenia takiego
wykazu nie nakadaj na spadkobierc rw
nie przepisy ordynacji podatkowej. Jak
wczeniej wspomniano, przepisy ordynacji
podatkowej przewiduj jedynie odpowie
dzialno spadkobiercy za zobowizania
spadkodawcy, ale tylko te powstae za jego
ycia. Stanowisko to potwierdzaj rwnie or
gany podatkowe. Winterpretacji indywidual
nej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
z 29 kwietnia 2011 r., sygn. ILPB1/415-
139/11-2/AA, czytamy, e wrd wymienio
nych okolicznoci, powodujcych powstanie
obowizku sporzdzenia spisu z natury, nie
wymienia si jednak mierci podatnika. Wo
bec powyszego nastpca prawny nie jest obo
wizany do sporzdzenia remanentu likwida
cyjnego (...) Rwnie na mocy przepisw or
dynacji podatkowej spadkobierca nie jest obo
wizany tego uczyni, gdy przepisy te
przewiduj jedynie odpowiedzialno spad
kobiercy za zobowizania spadkodawcy, ale
tylko te powstae za jego ycia, za obowizek
sporzdzenia remanentu powstaje po zaprze
staniu wykonywania czynnoci opodatkowa
nych, czyli po mierci podatnika.
|3
 50 nietypowych problemw podatkowych
Podsumowujc, w sytuacji przedstawionej
w pytaniu nie bdzie Pan zobowizany jako
spadkobierca po zmarym ojcu (podatniku
podatku dochodowego od osb fizycznych)
do sporzdzenia wykazu skadnikw majtku
przedsibiorstwa otrzymanego w spadku.
Wtakim przypadku przepisy ustawy opodat
ku dochodowym od osb fizycznych nie prze
widuj rwnie obowizku zapaty adnego
podatku.
Ryszard Kubacki
3. Zwolnienie dywidendy
zpodatku u rda
Spka zo.o. zamierza wypaci dywidend
swojemu udziaowcowi, ktry ma siedzib
wWiedniu. Udziaowiec posiada 40% akcji
spki od 2007r. Spka posiada certyfikat
rezydencji udziaowca sprzed dwch lat
oraz aktualne mailowe potwierdzenie
udziaowca, i jest on rezydentem austriac-
kim. Spka jest zdania, e nie potrzebuje
nowego certyfikatu rezydencji, aby skorzy-
sta z moliwoci zwolnienia wypacanej
dywidendy z podatku u rda. Uwaa
te, e dokumenty, ktre posiada, s wy-
starczajce. Czy spka ma racj?
Certyfikat rezydencji to zawiadczenie omiej
scu siedziby podatnika do celw podatkowych,
wydane przez waciwy organ administracji po
datkowej pastwa miejsca siedziby podatnika
(art.4a pkt 12 updop). Wdokumencie tym wa
ciwy organ pastwa siedziby potwierdza, e na
moment jego wydania, ew. moment w nim
okrelony, wskazany podmiot jest rezydentem
podatkowym tego pastwa (co wynika zodpo
wiednich ewidencji czy rejestrw prowadzo
nych przez organy pastwa siedziby).
Podmioty dokonujce m.in. wypaty dywi
dendy mog zastosowa zwolnienie zpodat
ku wycznie pod warunkiem udokumento
wania przez spk bdc odbiorc dywiden zanym na fakturach czy na podstawie
dy jej miejsca siedziby do celw podatkowych
certyfikatem rezydencji (art. 26 ust. 1c
updop).
Naley uzna, e certyfikat posiadany przez
spk jest cigle aktualny, jeeli nie zosta
wydany na czas okrelony, ktry ju upyn.
Aktualne mailowe owiadczenie udziaowca
potwierdzajce rezydencj podatkow nie
jest dokumentem potwierdzajcym rezyden
cj podatkow udziaowca. Takim dokumen
tem jest wycznie certyfikat rezydencji.
Jednym z warunkw zwolnienia dywiden
dy zopodatkowania podatkiem u rda jest
4|
to, by spka uzyskujca przychody/dochody
z dywidendy nie korzystaa ze zwolnienia
zopodatkowania podatkiem dochodowym od
caoci swoich dochodw, bez wzgldu na
rdo ich osigania. Patnik powinien wic
uzyska od podatnika (udziaowca) pisemne
owiadczenie, e nie korzysta on ze zwolnie
nia z opodatkowania podatkiem dochodo
wym od caoci swoich dochodw, bez wzgl
du na rdo ich osigania (art. 26 ust. 1f
wzw. zart.22 ust.4 pkt 4 updop).
Obowizek pozyskania ww. owiadczenia
zosta wprowadzony 1 stycznia 2011r. Podat
nicy, ktrych prawo do dywidendy zostao
ustalone przed 1 stycznia 2011 r. zachowali
prawo do zwolnienia od podatku dochodowe
go wedug dotychczas obowizujcych zasad,
czyli bez obowizku posiadania pisemnego
owiadczenia ospenieniu warunkw upraw
niajcych do zwolnienia.
Przepis nie stanowi jasno, czy to pisemne
owiadczenie patnik powinien posiada ju
wmomencie wypaty, czy te, tak jak wprzy
padku certyfikatu rezydencji, wystarczy pew
no stanu faktycznego na moment wypaty
inawet nastpcze jego uzyskanie. Dla penego
bezpieczestwa zalecane byoby jednak uzy
skanie owiadczenia przed dokonaniem wy
paty. Naley take pamita, aby owiadcze
nie byo podpisane przez osoby upowanione
do reprezentowania podmiotu uzyskujcego
dywidend.
Marcin Gawlik
4. Korekty faktur VAT
zwikszajce podatek naleny
Spka jest podatnikiem podatku od towa-
rw iusug. Ze wzgldu na rozmiar dziaal-
noci czsto wystawiamy korekty faktur
sprzedaowych. Wjaki sposb powinnimy
ujmowa w takich przypadkach zmiany
(zwikszenia) w podatku nalenym wska-
umw zawieranych zkontrahentami istnie-
je taka moliwo? Czy biece rozliczanie
skorygowanego podatku jest bdem?
Rozliczenie skorygowanego (zwikszone
go) podatku nalenego wykazanego na faktu
rze korygujcej na bieco bdzie poprawne,
pod warunkiem e pierwsza faktura bya wy
stawiona poprawnie, tzn. odzwierciedlaa
rzeczywisty przebieg transakcji. W szczegl
noci rozliczenia korekty naley dokona na
bieco, gdy w momencie wystawienia pier
wotnej faktury nie mogli Pastwo przewi

dzie, czy ioile zmieni si (wzronie) warto
czynnoci opodatkowanych.
Deklaracja VAT-7 (VAT-7K) zawiera pozycje,
wktrych podatnik zobowizany jest wykaza
podatek naleny za dany okres rozliczeniowy
z tytuu wszystkich czynnoci podlegajcych
opodatkowaniu. Po zestawieniu tych wartoci
m.in. z podatkiem naliczonym, ktry realnie
obnia zobowizanie wVAT, podatnik uzysku
je kwot, ktr musi rozliczy za dany okres
rozliczeniowy. Wpraktyce (na co zreszt sami
Pastwo wskazuj) zdarzaj si przypadki,
w ktrych dochodzi do zmiany wartoci ceny
czynnoci opodatkowanej, czyli zwikszenia
bd zmniejszenia podatku nalenego. Konse
kwencj takich zmian jest konieczno wysta
wiania korekt faktur. Z14 ust.1 rozporzdze
nia wsprawie faktur wynika, e faktur kory
gujc wystawia si m.in., gdy podwyszono
cen po wystawieniu faktury. Dlatego te wsy
tuacji, wktrej po wystawieniu faktury dojdzie
do zwikszenia si ceny czynnoci opodatko
wanej, podatnik zobowizany jest do wysta
wienia faktury korygujcej, wktrej wykazany
zostanie zwikszony w porwnaniu z pier
wotnym podatek naleny.
Powstaje jednak pytanie, w jakim okresie
powinno doj do rozliczenia zwikszonego
podatku nalenego. Czy naley zrobi to
wodniesieniu do okresu, wktrym dokonano
czynnoci opodatkowanej, czy te poprawne
jest korygowanie rozlicze na bieco, tzn. za
okres, wktrym wystawiono korekt faktury.
Do niedawna w omawianym temacie nie
wypracowano w zasadzie jednolitego stano
wiska. Cz ekspertw uznawaa, e korekty
naley dokona wstecz, acz twierdzia, e
rozliczenie powinno nastpi na bieco, co
jednoczenie byo take opcj bardziej po
dan przez samych podatnikw. Kontrowersje
utrzymyway si gwnie ze wzgldu na brak
jednolitej regulacji wtym zakresie. Wefekcie
orzecznictwa sdowoadministracyjnego za
cz dominowa pogld, e rozliczenie korek
ty na bieco jest dopuszczalne, ale tylko
wwczas, gdy podatnik nie mg wmomencie
wystawienia pierwotnej faktury wiedzie
ozmianie (wzrocie) wartoci czynnoci opo
datkowanych. Zobowizanie podatnika do
obliczenia nalenoci podatkowej wwysoko
ci odzwierciedlajcej pniejsz korekt pro
wadzioby do koniecznoci kadorazowego
uwzgldniania przez niego okolicznoci no
wych, nieznanych, niezalenych bezpored
nio od jego woli, lecz determinowanych czyn
nikami zewntrznymi. Taka koncepcja nie
koresponduje z zasad okrelonoci, z ktr
wie si obowizek podatkowy.
50 nietypowych problemw podatkowych
Reasumujc, wopisanej sytuacji, gdy wsku
tek wzrostu ceny czynnoci opodatkowanej ko
ryguj Pastwo wczeniej wystawion faktur,
zwikszajc przez to jednoczenie podatek na
leny, naley rozliczy ten podatek za ten
okres, wktrym wystawiono korekt faktury.
Ryszard Kubacki
5. Zaliczenie nadwyki wVAT
na zapat podatku
dochodowego
Wraz zprzyjacielem prowadz dziaalno
handlow wformie spki jawnej. Wostat-
nim okresie wzwizku ze spadajc sprze-
da oraz inwestycjami, ktre ponielimy
w celu uatrakcyjnienia naszej oferty, wy-
stpia nadwyka wVAT podatku naliczo-
nego. Nie chcemy wystpowa o zwrot
VAT, amamy zamiar zoy wniosek ozali-
czenie (przeksigowanie) nadwyki wVAT
na nasze zaliczki (moje iwsplnika) wpo-
datku dochodowym od osb fizycznych.
Pytalimy o tak moliwo w urzdzie
skarbowym, ale kategorycznie nam odm-
wiono. Czy zasadnie?
Wopisanej sytuacji istnieje rozbieno po
midzy opodatkowaniem w podatku docho
dowym apodatkiem od towarw iusug. Opo
datkowaniu podatkiem dochodowym od osb
fizycznych podlegaj bowiem wsplnicy sp
ki, anie sama spka. Natomiast podatnikiem
podlegajcym opodatkowaniu VAT jest spka
jawna (anie wsplnicy).
Spka jawna, jako podatnik VAT, iwsplnicy
tej spki podatnicy podatku dochodowego od
osb fizycznych, nie s tym samym podatni
kiem. Nie mona zaliczy zwrotu VAT przysu
gujcego podatnikowi VAT (spce osobowej)
na poczet zobowizania podatkowego innego
podatnika, ktrym jest wtym przypadku wspl
nik spki (art.76 1 wzw. zart.76b o.p.). Brak
jest jakiegokolwiek racjonalnego powodu, aby
nadpaty podatkowe czy te zwroty rnicy po
datku rozliczane byy pomidzy rnymi podat
nikami. Ewentualne wizi cywilne czce tych
podatnikw nie maj wtym przypadku adne
go znaczenia, poniewa podatek idotyczce go
rozliczenia podatkowe maj charakter wycz
nie publicznoprawny.
Podsumowujc, wsplnicy spki jawnej nie
maj moliwoci zaliczenia kwoty zwrotu nad
wyki podatku naliczonego na poczet swoich
zobowiza podatkowych ztytuu zaliczek na
podatek dochodowy od osb fizycznych.
Ryszard Kubacki
|5
 50 nietypowych problemw podatkowych
6. Wysze zaliczki na podatek
Pracownik jednostki zoy wniosek zpro-
b o pobieranie wyszych zaliczek na po-
datek dochodowy. Czy pracodawca musi
uwzgldni taki wniosek, ajeeli tak, to od
kiedy jednostka powinna pobiera wysze
zaliczki czy od miesica, w ktrym pra-
cownik zoy wniosek, czy od nastpnego
miesica (nastpujcego po miesicu zo-
enia wniosku)?
Pracodawca ma obowizek uwzgldni taki
wniosek pracownika (co wynika z art. 41a
updof). Wniosek jako owiadczenie woli wy
wouje skutki od chwili dojcia do pracodawcy
(patnika) wtaki sposb, e mg on zapozna zakresie odwoa si do regulacji kodeksu cy
si z jego treci. Pracodawca ma obowizek
przekaza kwoty pobranych zaliczek na poda
tek wedug wyszej stawki wtym samym termi
nie, co kwoty wszystkich zaliczek pracowni
czych tj. do 20. dnia nastpnego miesica.
Zakad pracy, jako patnik, ma obowizek
oblicza i pobiera w cigu roku zaliczki na
podatek dochodowy od osb, ktre uzyskuj
od tego zakadu m.in. przychody ze stosunku
subowego, stosunku pracy, pracy nakadczej
lub spdzielczego stosunku pracy oraz zasiki
pienine z ubezpieczenia spoecznego wy
pacane przez zakady pracy.
Na wniosek pracownika (podatnika), za
kad pracy (patnik) oblicza ipobiera wcigu
roku wysze zaliczki na podatek dochodowy,
stosujc zamiast najniszej stawki okrelonej
wskali podatkowej, oktrej mowa wart.27
ust. 1 updof, wysz stawk okrelon w tej mieszka turystom jest zwolniony zpodat-
skali. W2012r. pracodawca na wniosek pra
cownika ma zatem obowizek pobiera za
liczki wwysokoci 32% (zamiast 18%).
Zasada ta jest korzystna dla podatnikw,
ktrzy osigaj stosunkowo wysokie dochody.
Pobieranie od takich osb zaliczek wedug
najniszej stawki 18% wie si u nich z ko noci. Nadal prowadz dziaalno agrotu-
niecznoci zapaty wysokiej niedopaty po
datku po zakoczeniu roku podatkowego.
Wpraktyce przepis art.41a updof umoliwia
wic zbilansowanie wysokoci zaliczek zprze
widywan wysokoci podatku nalenego za
rok podatkowy.
Pracownik (podatnik) nie jest ograniczony
adnym terminem zoenia wniosku opobr
wyszych zaliczek na podatek. Moe go zatem
zoy wdowolnym, dogodnym dla siebie ter
minie w trakcie roku podatkowego. Pracow
nik (podatnik) moe wnioskowa o objcie
wysz zaliczk tylko danej wypaty albo te
wszystkich nastpnych wypat dokonywanych
przez patnika wdanym roku podatkowym.
6|
Jednostka, jako patnik, nie moe zwasnej
inicjatywy (tj. bez stosownego wniosku pra
cownika) oblicza i pobiera wyszych zali
czek na podatek dochodowy. Jednak wrazie
zoenia takiego wniosku przez pracownika
pracodawca jest nim zwizany.
Pracodawca przekazuje kwoty pobranych
zaliczek na podatek wedug wyszej stawki
wtym samym terminie co wszystkie zaliczki
pracownicze. Powinno to nastpi zatem
do 20. dnia miesica nastpujcego po mie
sicu, wktrym pobrano zaliczki.
Przepis art. 41a updof nie okrela wprost
momentu, poczwszy od ktrego pracodawca
ma obowizek poboru zaliczek na podatek
wedug wyszej stawki. Naley zatem wtym
wilnego. Przepisy te stanowi, e owiadcze
nie woli, ktre ma by zoone innej osobie,
jest zoone zchwil, gdy doszo do niej wtaki
sposb, e moga ona zapozna si zjego tre
ci (art. 61 1 k.c.). Wniosek pracownika
jest jego owiadczeniem woli, ktre ma na
celu wywoanie skutku w postaci obliczania
i poboru przez pracodawc wyszej zaliczki
na podatek.
Joanna Nowicka
7. Zwolnienie zpodatku
dochodowego wynajmu pokoi
Prowadz dziaalno agroturystyczn.
Podpisaam umow z firm na wynajem
pokoi na rzecz jej pracownikw. Wynajem
ku dochodowego. W tym przypadku jed-
nak umow podpisaam zfirm. Czy wpy-
wa to na opodatkowanie podatkiem do-
chodowym? Czy dochody uzyskane z naj-
mu s zwolnione zpodatku dochodowego?
Nie zmieniam przedmiotu swojej dziaal-
rystyczn.
Zwolnienie zpodatku dochodowego, okt
rym mowa wpytaniu, znajduje si wart.21
ust.1 pkt 43 updof. Zprzepisu tego wynika,
e wolne od podatku dochodowego s docho
dy uzyskane ztytuu wynajmu pokoi gocin
nych, wbudynkach mieszkalnych pooonych
na terenach wiejskich w gospodarstwie rol
nym, osobom przebywajcym na wypoczynku
oraz dochody uzyskane z tytuu wyywienia
tych osb, jeeli liczba wynajmowanych pokoi
nie przekracza 5.
Przepisy dotyczce wszelkiego rodzaju ulg
i zwolnie podatkowych, jako odstpstwo od

zasady powszechnoci opodatkowania, powin
ny by interpretowane cile, awic wszystkie
warunki wymienione w tym przepisie musz
by spenione cznie, aby dochody z najmu
byy zwolnione zopodatkowania. Oznacza to,
e zwolnienie wymienione w art. 21 ust. 1
pkt 43moe mie wPani przypadku zastoso
wanie, jeeli cznie spenione bd nastpuj
ce warunki: najem musi dotyczy pokoi gocin
nych znajdujcych si wbudynkach mieszkal
nych; budynki, wktrych pokoje przeznaczone
s na wynajem, powinny by pooone na tere
nie wiejskim wgospodarstwie rolnym; przed
miotem usug musi by najem pokoi gocin
nych wycznie osobom przebywajcym na
wypoczynku; liczba wynajmowanych pokoi
nie moe przekroczy 5.
Wprzypadku opisanym wpytaniu nie moe
Pani skorzysta ze zwolnienia z opodatkowa
nia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 43 updof.
Wynajmujc pokoje na rzecz pracownikw fir
my budowlanej, nie zosta bowiem speniony
jeden zwarunkw zawartych wtym przepisie.
Najem pokoi gocinnych nie odbywa si bo
wiem wtym przypadku na rzecz osb przeby
wajcych na wypoczynku. Dochody uzyskane
ztytuu najmu powinna Pani opodatkowa po
datkiem dochodowym na zasadach oglnych
(wedug skali podatkowej) lub wybra opodat
kowanie podatkiem liniowym (wedug stawki
19%), ryczatem od przychodw ewidencjono
wanych albo kart podatkow.
Ewa Sawiska
8. Zakupy zwizane
zorganizacj szkolenia
dla kontrahentw
Przeprowadzilimy szkolenie dla osb ze
wsppracujcych z nami firm. Na szkole-
niu podano wplastikowych naczyniach da-
nia przywiezione przez firm cateringow.
Ponadto podane byy te kruche ciastecz-
ka, chleb, paluszki, napoje owocowe. Czy
wszystkie koszty bd kosztem podatko-
wym, cznie zfaktur za usug cateringo-
w (PKWiU 56.21)? Czy od kadej faktury
moemy odliczy podatek naliczony, wtym
podatek naliczony z tytuu nabycia usugi
cateringowej? Czy musimy wystawi faktu-
r wewntrzn iwykaza podatek naleny?
Czy ewentualny podatek naleny mona za-
liczy do kosztw uzyskania przychodw?
Wszystkie poniesione przez Pastwa koszty
mog zosta zaliczone do podatkowych kosz
tw uzyskania przychodw. Moliwe jest te
50 nietypowych problemw podatkowych
odliczenie podatku naliczonego od wszyst
kich dokonanych zakupw. Wprzedstawionej
sytuacji nie wystpuje obowizek wystawia
nia faktur wewntrznych zpodatkiem nale
nym. Nie wystpuje zatem podatek naleny,
ktrego moliwo zaliczenia do kosztw uzy
skania przychodw naleaoby rozway.
Jeeli Pastwa dziaalno jest opodatko
wana, zakupy zwizane zorganizacj szkole
nia pozwalaj na odliczenie podatku naliczo
nego. Dotyczy to rwnie podatku naliczone
go zwizanego z nabyciem usugi cateringo
wej. Przyjmuje si bowiem, e wyczenie
moliwoci odliczania podatku naliczonego
przy nabywaniu usug gastronomicznych nie
dotyczy nabywania usug cateringowych.
W przedstawionej sytuacji nie dochodzi
przy tym do wykonywania przez Pastwa
adnej zpodlegajcych opodatkowaniu czyn
noci nieodpatnych, wszczeglnoci do pod
legajcego opodatkowaniu zuycia towarw.
Nie ma rwnie miejsca podlegajce opodat
kowaniu nieodpatne wiadczenie usug. Nie
odpatne wiadczenie usug szkoleniowych,
oktrych mowa wpytaniu, stanowi bowiem
nieodpatne wiadczenie usug do celw dzia
alnoci gospodarczej podatnika. Opodatko
waniu za podlega nieodpatne wiadczenie
usug do celw innych ni dziaalno gospo
darcza podatnika. W konsekwencji w przed
stawionej sytuacji nie wystpuje obowizek
wystawiania faktur wewntrznych z podat
kiem nalenym. Nie wystpuje zatem podatek
naleny, ktrego moliwo zaliczenia do
kosztw uzyskania przychodw naleaoby
rozway.
Kosztami uzyskania przychodw s koszty
ponoszone przez podatnikw wcelu osigni
cia przychodw lub zachowania albo zabez
pieczenia rda przychodw, z wyjtkiem
kosztw wymienionych jako niestanowice
kosztw uzyskania przychodw. Azatem, do
kosztw uzyskania przychodw mog by za
liczane koszty, ktre speniaj przede wszyst
kim dwa warunki: zostay poniesione wcelu
osignicia przychodw lub zachowania albo
zabezpieczenia rda przychodw oraz nie
stanowi kosztw wymienionych jako niesta
nowice kosztw uzyskania przychodw.
Pierwszy z wymienionych warunkw jest
w przedstawionej sytuacji najprawdopodob
niej speniony. Co prawda ztreci pytania nie
wynika wprost, jaka jest tematyka organizo
wanych szkole, lecz zapewne maj one na
celu przekazanie kontrahentom wiedzy ua
twiajcej iczynicej bardziej efektywn wsp
prac tych kontrahentw zPastwa firm. Jest
tak np., jeeli na szkoleniach prezentowana
|7
 50 nietypowych problemw podatkowych
jest aktualna oferta Pastwa sprzeday, nowo
ci czy parametry techniczne sprzedawanych
produktw. Pozwala to uzna koszty organiza
cji tych szkole za koszty ponoszone przez
Pastwa wcelu osignicia przychodw.
Pewne wtpliwoci mog si natomiast po
jawi co do drugiego warunku, gdy przepisy
ustaw o podatku dochodowym wyczaj
moliwo zaliczania do kosztw uzyskania
przychodw kosztw reprezentacji, w szcze
glnoci poniesionych na usugi gastrono
miczne, zakup ywnoci oraz napojw, wtym
alkoholowych.
W zwizku z tym naley wyjani, e jeli witej proporcja wyniesie 99%) lub nie prze
organizowane dla kontrahentw szkolenia
nie maj cech okazaoci, kosztw zwiza
nych z ich organizacj, w tym kosztw kon
sumpcji w trakcie takich szkole, nie uwaa
si za koszty reprezentacji. W konsekwencji
dopuszcza si moliwo ich zaliczania do
kosztw uzyskania przychodw.
Potwierdzaj to organy podatkowe w udzie
lanych wyjanieniach, czego przykadem moe
by interpretacja indywidualna Dyrektora Izby
Skarbowej w Poznaniu z 27 listopada 2008 r.
(sygn. ILPB3/423-518/08-4/MC) czy inter
pretacje indywidualne Dyrektora Izby Skarbo
wej w Warszawie z 5 lipca 2011 r. (sygn.
IPPB5/423462/11-3/JC) i z 10 listopada
2011r. (sygn. IPPB5/423-897/11-2/RS). Wos
tatniej ze wskazanych interpretacji czytamy, e:
() koszty nabywania przez Spk usug or prowadzi uycie przez ustawodawc czasu
ganizacji szkole dla pracownikw i/lub kontra
hentw Spki, obejmujce m.in.: wydatki na
wynajem sali, nagonienie, usug szkoleniow,
oraz konsumpcj podczas szkolenia stanowi
koszty uzyskania przychodw Spki.
Prowadzi to do wniosku, e koszty organiza
cji przedmiotowego szkolenia (wtym wydatki
na nabycie usugi cateringowej) stanowi Pa
stwa koszty uzyskania przychodw. Z treci
pytania jednoznacznie wynika, e szkolenie to
nie miao cech okazaoci, a wic koszty jego
organizacji nie s kosztami reprezentacji.
Tomasz Krywan
9. Czy naley wtrakcie roku
pilnowa limitu 500z
Czy limitu 500z naley pilnowa wtrakcie
roku czy dopiero na koniec roku? Nadmie-
niam, e wkwietniu 2012r. VAT niepodlega-
jcy odliczeniu przekroczy umnie 500z.
W trakcie roku nie jest istotna wysoko
kwoty podatku naliczonego, ktra nie podle
gaaby odliczeniu zzastosowaniem proporcji
8|
99%. Dlatego osignicia przez t kwot limi
tu 500z nie trzeba pilnowa. Kwestia ta jest
jednak sporna. Mona si spotka ze stanowi
skiem odmiennym.
Wokrelonych przepisami sytuacjach poda
tek odliczany jest czciowo na podstawie
tzw. proporcji wstpnej. Zasady ustalania tej
proporcji okrelaj przepisy art. 90 ust. 36
ustawy oVAT.
Szczeglna sytuacja ma miejsce, jeeli usta
lona wedug powyszych przepisw proporcja
wstpna przekroczy 98% (awic jeeli po za
okrgleniu wgr do najbliszej liczby cako
kroczy 2% (a wic, jeeli po zaokrgleniu
wgr do najbliszej liczby cakowitej propor
cja wyniesie 2% lub 1%). Wtakich przypad
kach, jeeli proporcja:
przekroczya 98% oraz kwota podatku na
liczonego niepodlegajca odliczeniu, wy
nikajca z zastosowania tej proporcji,
wskali roku bya mniejsza ni 500z po
datnik ma prawo uzna, e proporcja ta
wynosi 100%,
nie przekroczya 2% podatnik ma prawo
uzna, e proporcja ta wynosi 0%.
Sposb ustalania limitu 500z budzi wtpli
woci. Zdaniem autora kwota ta to kwota po
datku naliczonego, ktra nie podlegaaby odli
czeniu wpoprzednim roku ze wzgldu na za
stosowanie proporcji 99%. Do wniosku takiego
przeszego, tj. zwrotu bya mniejsza ni
500z. Przyjcie takiego stanowiska oznacza,
e w trakcie roku nie jest istotna wysoko
kwoty podatku naliczonego, ktra nie podle
gaaby odliczeniu z zastosowaniem proporcji
99%. Kwoty tej nie trzeba zatem wtrakcie roku
pilnowa. Dopiero po zakoczeniu roku kwota
podatku naliczonego niepodlegajca odlicze
niu, wynikajca zzastosowania proporcji 99%,
ma znaczenie przy ustalaniu prawa do zaokr
glenia proporcji ostatecznej do 100%, jak rw
nie przy ustalaniu prawa do zaokrglenia
do 100% proporcji wstpnej na kolejny rok.
Wynika to zfaktu, e art.90 ust.10 pkt 1 usta
wy o VAT ma odpowiednie zastosowanie
wprzypadku obliczania proporcji ostatecznej.
Mona si jednak spotka ze stanowiskiem, e
w art. 90 ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT chodzi
jednak o kwot niepodlegajc odliczeniu
w danym roku. Przyjcie takiego stanowiska
rodzi kolejne pytanie, a mianowicie czy po
datnicy, u ktrych proporcja czciowa wy
nosi99%, mog wtrakcie roku:
1) odlicza 100% podatku, przyjmujc, e
ostateczne rozliczenie podatku naliczone
go nastpi wramach korekty rocznej,

2) odlicza 100% podatku do momentu, gdy
1% podatku osignie kwot 500z, ap VAT na podstawie faktury VAT. Faktura musi
niej odlicza podatek, stosujc proporcj
99%,
3) odlicza 100% podatku do momentu, gdy
1% podatku osignie kwot 500z, ap zniej wynikajcego. Zatem samo posiadanie
niej odlicza podatek, stosujc proporcj
99%, korygujc podatek wczeniej odliczo
ny ponad kwot wynikajc ze stosowania
proporcji 100% zamiast 99%,
4) odlicza 99% podatku, przyjmujc, e osta
teczne rozliczenie podatku naliczonego
nastpi wramach korekty rocznej.
Przyjmujc to stanowisko za prawidowe,
naleaoby dokonywa odliczenia w sposb
wskazany wpkt 2. Jego przyjcie powoduje,
e konieczne jest pilnowanie wtrakcie roku,
czy kwota podatku naliczonego, ktra nie
podlegaaby odliczeniu przy zastosowaniu
proporcji 99%, nie przekroczya kwoty 500z.
W omawianej sytuacji oznaczaoby to, e od
jednego z dni kwietnia (od dnia, w ktrym
przekroczony zosta limit 500z) jest Pan obo
wizany odlicza podatek naliczony wedug
proporcji 99%.
Niestety, nie jest mi znane stanowisko orga
nw podatkowych w powyszej kwestii. Nie
pojawiy si rwnie, jak dotd, adne orze sposb, e w takiej sytuacji podatnik zacho
czenia sdw administracyjnych dotyczce
sposobu interpretacji obecnego brzmienia
art.90 ust.10 pkt 1 ustawy oVAT.
Tomasz Krywan
10. Zakaz odliczenia VAT
naliczonego
Wtrakcie wewntrznej kontroli dokumen-
tw stwierdzilimy, e mamy wswojej do-
kumentacji dwie faktury zakupowe, ktre
dotycz tej samej transakcji. Prawdopo-
dobnie sprzedawca pomyli si i wystawi
nam dwie faktury za te same zakupy. Ze
wzgldu na to, e do firmy dociera bardzo
duo faktur, ta podwjna nie zostaa od
razu wychwycona. Co powinnimy zrobi
wtej sytuacji?
Jeli odliczyli Pastwo podatek z obydwu
faktur, naley skorygowa deklaracj, obnia
jc podatek naliczony owarto VAT wynika
jc zjednej faktury. Zachowuj Pastwo pra
wo do odliczenia VAT z drugiej faktury. Nie
naley czeka, a sprzedawca sporzdzi ko
rekt do jednej znich. Jeli skoryguj Pastwo
rozliczenie, skadajc wyjanienie przyczyn
korekty, nie gro Pastwu adne sankcje kar
noskarbowe.
50 nietypowych problemw podatkowych
Zasadniczo podatnik dokonuje odliczenia
by wystawiona prawidowo ispenia wszel
kie wymogi formalne, aby moga by uznana
za dokument dajcy prawo do odliczenia VAT
faktury VAT nie jest wystarczajce, aby mc
dokona odliczenia VAT. Ustawodawca okre
li nawet przypadki, gdy pomimo posiadania
faktury podatnik bdcy nabywc towarw
czy usug nie moe skorzysta zodliczenia po
datku naliczonego w zwizku z bdami for
malnymi faktury. Przypadki te wymieniono
wart.88 ust.3a ustawy oVAT. Zgodnie ztym
przepisem nie uprawniaj nabywcy do odli
czenia podatku naliczonego faktury i doku
menty celne, w przypadku gdy wystawiono
wicej ni jedn faktur dokumentujc t
sam sprzeda. Pastwa przypadek naley za
liczy do tej grupy. Trzeba jednak zada pyta
nie, czy wtakim wypadku podatnik cakowi
cie traci prawo do odliczenia VAT, czy tylko
prawo do odliczenia podatku zjednej faktury.
Artyku 88 ust.3a pkt 3 ustawy oVAT odno
si si oglnie do zakazu odliczania VAT, gdy
wystawiono wicej ni jedn faktur do danej
sprzeday. Przepis ten naley rozumie wten
wuje prawo do odliczenia tylko zjednej faktu
ry. Wbardzo podobnej sprawie wypowiedzia
si take NSA w wyroku z 11 marca 2005 r.
(sygn. akt FSK 1292/04). Co prawda dotyczy
on poprzedniego stanu prawnego, ale roz
strzygnicie nadal pozostaje aktualne. Wuza
sadnieniu niniejszego wyroku moemy prze
czyta, e: (...) w razie wystawienia wicej
ni jednej faktury dokumentujcej t sam
sprzeda, podstaw do obnienia podatku na
lenego nie stanowi jedynie faktura powiela
jca (faktury powielajce) faktur prawido
w, dokumentujc rzeczywist sprzeda,
natomiast ta prawidowa faktura podlega
uwzgldnieniu przy obnianiu podatku na
lenego stosownie do art. 19 ust. 1 ustawy.
Oznacza to, e na podstawie tego przepisu
mona zakwestionowa tylko odliczenie po
datku naliczonego dokonane przez podatnika
na podstawie faktur dokumentujcych po
nownie t sam sprzeda i powielajcych
kwot podatku naliczonego do wielokrotnego
odliczenia.
Za przyjtym wyej stanowiskiem prze
mawia take cel uregulowania zawartego
w 50 ust. 4 powoanego rozporzdzenia,
ktry zawiera katalog faktur (faktur kory
gujcych, dokumentw celnych) [obecnie
art.88 ust.3a ustawy oVAT przyp. red.],
wystawionych po to, aby doprowadzi do
|9
 50 nietypowych problemw podatkowych
nienalenego odliczenia podatku naliczone
go. Chodzi oto, aby uniemoliwi obnienie
podatku nalenego opodatek naliczony, kt
ry na poprzednim szczeblu obrotu nie zosta
zadeklarowany do zapacenia, awrcz wyni
ka z fikcyjnych dokumentw sprzeday lub
innych bezprawnych dziaa podatnikw.
W wypadku sytuacji przewidzianej w punk
cie 4 omawianego ustpu, dochodzioby do
takiej sytuacji, gdyby przynajmniej dwukrot
nie zosta odliczony podatek naliczony od tej
samej transakcji nabycia towaru lub usugi,
co powodowaoby, e podatek naliczony,
o ktry obniy podatek naleny nabywca,
nie odpowiadaby (byby wyszy) podatkowi
nalenemu wykazanemu przez sprzedawc.
Zatem take wykadnia celowociowa pro
wadzi do wniosku, e dyspozycja 50 ust.4
pkt 4 rozporzdzenia obejmuje jedynie nie
prawidowe faktury, ktre zostay wystawio
ne wcelu uzyskania nienalenego odliczenia
podatku naliczonego. Natomiast nie dotyczy
sytuacji, wktrych wystawienie wikszej ilo
ci faktur nastpio wycznie w wyniku
oczywistych bdw popenionych przez
sprzedawc-wystawc faktury, a nabywca
mimo posiadania wicej ni jednej faktury
dokumentujcej dan sprzeda wykaza
i odliczy podatek naliczony tylko z jednej
faktury prawidowo dokumentujcej rzeczy
wist sprzeda (nabycie) towaru lub usugi,
tak jak to wanie miao miejsce wrozpatry
wanej sprawie.
Jak zatem naley postpi w takiej sytu
acji? Oczywicie powinni Pastwo skontak
towa si ze sprzedawc. Wtej sytuacji naj
bezpieczniejszym postpowaniem dla sprze
dawcy jest wystawienie przez niego faktury
korygujcej do tej dodatkowej faktury. Ze
wzgldu na sprzeczne interpretacje, nawet
gdyby odesali Pastwo dodatkow faktur
sprzedawcy, jej anulowanie nie jest bezpiecz
nym postpowaniem.
Jeli odliczyli Pastwo VAT zobu faktur, to
niezalenie od tego, jak wtakiej sytuacji po
stpi sprzedawca, naley skorygowa dekla
racj za okres, w ktrym skorzystano z odli
czenia. Podatek naliczony naley pomniejszy
o VAT wynikajcy z dodatkowej faktury. Za
chowuj Pastwo natomiast prawo do odli
czenia VAT zdrugiej faktury.
Jeli sprzedawca zdecyduje si na anulo
wanie dodatkowej faktury, naley mu j
odesa. Ewentualne konsekwencje takiego
postpowania obciaj sprzedawc. Gdy
sprzedawca wystawi faktur korygujc, to
dodatkow faktur wraz zfaktur koryguj
c przechowujemy w dokumentacji VAT.
10|
Naley pamita, e posiadanie faktury ko
rygujcej nie uprawnia do biecej korekty
na podstawie art.86 ust.10a ustawy oVAT,
gdy podatnikowi wogle nie przysugiwa
o prawo do odliczenia VAT ztakiej faktury.
Magdalena Miklewska
11. Zwolnienie zpodatku
ryczatu wypacanego
pracownikom socjalnym
Pracownicy socjalni miejskiego orodka
pomocy spoecznej wykonujc prac so-
cjaln wrodowisku poruszaj si po te-
renie miasta wasnymi samochodami oso-
bowymi. Czy wypacany im z tego tytuu
ryczat korzysta ze zwolnienia z podatku
dochodowego?
Co do zasady, ryczat wcaoci jest zalicza
ny do przychodw podatkowych pracownika.
Wyjtkiem s jednak sytuacje, gdy obowizek
albo moliwo przyznania takiego ryczatu
wynika wprost z przepisw ustawowych
wwczas jest on zwolniony zpodatku. Doty
czy to m.in. pracownikw socjalnych.
Z podatku dochodowego zosta zwolnio
ny zwrot kosztw poniesionych przez pra
cownika ztytuu uywania pojazdw stano
wicych jego wasno na potrzeby zakadu
pracy wjazdach lokalnych, jeeli obowizek
ponoszenia tych kosztw przez zakad pra
cy albo moliwo przyznania prawa do
zwrotu tych kosztw wynika wprost zprze
pisw innych ustaw do wysokoci mie
sicznego ryczatu pieninego albo do wy
sokoci nieprzekraczajcej kwoty ustalonej
przy zastosowaniu stawek za 1km przebie
gu pojazdu.
Pracownicy socjalni bd zreguy spenia
warunki tego zwolnienia. Pracownikowi so
cjalnemu, do ktrego obowizkw naley
wiadczenie pracy socjalnej w rodowisku,
przysuguje zwrot kosztw przejazdw
z miejsca pracy do miejsc wykonywania
przez niego czynnoci zawodowych, wprzy
padku braku moliwoci zapewnienia dojaz
du rodkami pozostajcymi wdyspozycji za
trudniajcego go pracodawcy. Przepis ten
odnosi si zatem do zwrotu kosztw przejaz
dw zwizanych zwykonywaniem obowiz
kw zawodowych. Przewiduje on moliwo
przyznania takiego zwrotu w sytuacji, gdy
pracodawca nie ma moliwoci zapewnienia
dojazdu rodkami transportu bdcymi
w jego dyspozycji. Naley zatem uzna, e
jest to przepis innych ustaw.

Odnoszc si do sytuacji zpytania jeeli
miejski orodek pomocy spoecznej nie dys
ponuje rodkiem transportu lub nie ma mo
liwoci zapewnienia dojazdu rodkami pozo
stajcymi w jego dyspozycji, a pracownicy
socjalni uywaj do jazd lokalnych na obsza
rze im podlegym wasnych samochodw, to
przychody pracownikw socjalnych z tego
tytuu bd zwolnione zpodatku do wysoko
ci miesicznego ryczatu pieninego.
Krzysztof Rustecki
12. Czy lekcje gotowania
s zwolnione od podatku
Czy lekcje gotowania mog sklasyfikowa
wgrupowaniu PKWiU osymbolu 85.59.19.0
(usugi w zakresie pozaszkolnych form
edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowa-
ne)? Czy moliwe bdzie stosowanie do
tych usug zwolnienia od podatku?
Usugi w zakresie edukacji klasyfikowane
s wdziale 85 PKWiU. Grupowanie to obej
muje m.in. grup usug w zakresie poza
szkolnych form edukacji (PKWiU). Usugi
nauki gotowania nie da si zaliczy do ad
nej ze sklasyfikowanych usug wzakresie po
zaszkolnych form edukacji. Prowadzi to do
wniosku, e usugi te stanowi usugi w za
kresie pozaszkolnych form edukacji, gdzie
indziej niesklasyfikowane, a wic usugi
o symbolu 85.59.19.0. A zatem prawidowa
jest klasyfikacja usug wskazana w pytaniu.
Nie ma to jednak adnego znaczenia, jeeli
chodzi o moliwo stosowania zwolnienia
od podatku do omawianych usug. Od
1 stycznia 2011 r. zwolnienia od podatku
obejmujce usugi w zakresie edukacji nie
powouj si na symbole PKWiU. Zwolnione
s od podatku jedynie usugi majce cechy
okrelone przepisami art.43 ust.1 pkt 2629
ustawy oVAT oraz 13 ust.1 pkt 19 i20 roz
porzdzenia wykonawczego.
Usugi lekcji gotowania, o ktrych mowa
wpytaniu, nie maj takich cech. Zakadamy
bowiem, e nie chodzi o lekcje gotowania
majce charakter ksztacenia zawodowego
lub przekwalifikowania zawodowego. Ozna
cza to, e ich wiadczenie nie korzysta ze
zwolnienia od podatku (jeeli podatnik nie
korzysta ze zwolnienia podmiotowego okre
lonego przez przepisy art. 113 ustawy
oVAT), lecz jest opodatkowane VAT wedug
stawki podstawowej 23% (art. 41 ust. 1
wzw. zart.146a pkt 1 ustawy oVAT).
Tomasz Krywan
50 nietypowych problemw podatkowych
13. Zakup firmowego
samochodu
Planujemy nabycie samochodu subo-
wego. Poniewa jestemy podatnikami
VAT, to czy taka transakcja bdzie zwol-
niona z podatku od czynnoci cywilno-
prawnych (pcc)?
Zakup samochodu sucego iwykorzysty
wanego w prowadzonej dziaalnoci, ktry
moe zosta uznany za rodek trway, jest
opodatkowany albo VAT, albo podatkiem od
czynnoci cywilnoprawnych. Regu jest bo
wiem opodatkowanie danej transakcji jednym
z wymienionych podatkw, a nie obydwoma
(z kilkoma wyjtkami nieistotnymi w rozpa
trywanej sprawie). Zart.2 pkt 4 ustawy opcc
wynika bowiem, e czynno (w tym przy
padku sprzeda) jest zwolniona z pcc, jeeli
przynajmniej jedna ze stron ztytuu dokona
nia tej czynnoci jest:
a) opodatkowana podatkiem od towarw
iusug,
b) zwolniona z podatku od towarw i usug,
zpewnymi wyjtkami niedotyczcymi jed
nak omawianej sytuacji.
Wpraktyce okazuje si jednak, e przepis
ten jest niekiedy nieprawidowo rozumiany
przez podatnikw. Przedsibiorcy s bo
wiem zdania, e wystarczy, aby jedna ze
stron umowy (tj. nabywca lub sprzedawca)
bya podatnikiem VAT, eby taka czynno
zostaa zwolniona z pcc. Na takie wadliwe
rozumienie tego przepisu wskazuje tre
pytania, czy transakcja nabycia samochodu
jest zwolniona zpcc, skoro jest on podatni
kiem VAT.
Oceniajc prawo do zwolnienia zpcc, nie
naley kierowa si tym, czy jedna ze stron
umowy jest podatnikiem VAT, tylko czy
chocia jedna ze stron tej transakcji bdzie
podlegaa opodatkowaniu podatkiem od to
warw iusug albo korzystaa ze zwolnienia
od tego podatku z tytuu dokonania tej
czynnoci. Decydujcego znaczenia nie ma
tu wic okoliczno, e jedna lub obie stro
ny danej umowy s generalnie podatnika
mi VAT. Znaczenie ma wycznie fakt, e
przynajmniej jedna ze stron z tytuu doko
nania tej czynnoci (wprzypadku opisanym
wpytaniu chodzi otransakcj sprzeday sa
mochodu) jest opodatkowana tym podat
kiem albo zniego zwolniona.
Wkonsekwencji naley stwierdzi, e zwol
nione z pcc s te transakcje, w ktrych
wzwizku ze sprzeda samochodu wystpi
podatek naleny VAT, jak iwtedy gdy wystpi
| 11
 50 nietypowych problemw podatkowych
zwolnienie zVAT. Wprzypadku zakupu uy
wanego samochodu na rynku krajowym
mog wystpi dwie sytuacje:
zakup samochodu od podatnika VAT,
zakup samochodu od osoby niebdcej po
datnikiem VAT.
Nabycie samochodu od podatnika VAT nie
bdzie podlegao opodatkowaniu podatkiem
od czynnoci cywilnoprawnych. Sprzedajcy
jako podatnik VAT jest bowiem zobowiza
ny wystawi dokument ksigowy faktur
VAT ztej transakcji idokona rozliczenia po
datku nalenego.
Po stronie kupujcego (nabywcy) bdcego
przedsibiorc podatnikiem VAT powstanie
moliwo odliczenia podatku ujtego na fak
turze zakupu auta. Wysoko odliczenia po
datku naliczonego zaley od zakwalifikowa
nia na podstawie odpowiednich przepisw
samochodu do kategorii samochodw cia
rowych lub osobowych. W przypadku samo
chodu osobowego ustawa oVAT nakada limit
odliczenia wwysokoci 60% zVAT naliczone
go z faktury zakupu, nie wicej ni 6000 z.
Wprzypadku samochodu ciarowego moli
we jest odliczenie kwoty VAT wpenej wyso
koci.
Zakup samochodu od osoby niebdcej po
datnikiem VAT spowoduje ukupujcego obo
wizek zapaty pcc, tzn.:
zoenia deklaracji podatkowej wterminie
14 dni od dnia powstania obowizku po
datkowego (podpisania umowy kupna
-sprzeday),
obliczenia izapaty bez wezwania organu
podatkowego nalenego pcc wedug
stawki 2% wartoci rynkowej samochodu.
Osoba niebdca podatnikiem VAT jako
sprzedawca samochodu nie ma obowizku
rozliczenia VAT od transakcji sprzeday sa
mochodu. Tym samym transakcja sprzeday
samochodu nie podlega VAT, askoro nie pod
lega VAT, to podlega podatkowi od czynnoci
cywilnoprawnych.
Przy okazji naley zwrci uwag, e zapa dzie wPastwa przypadku zastosowania. Do
cony przez przedsibiorc podatek od czyn
noci cywilnoprawnych od transakcji zakupu
samochodu od osoby fizycznej niebdcej po
datnikiem VAT powikszy warto pocztko
w rodka trwaego, zgodnie z przepisami
ustaw o podatkach dochodowych, i tym sa
mym zwikszy wysoko dokonywanych od
pisw amortyzacyjnych. Zapacony podatek
od czynnoci cywilnoprawnych stanie si wic
kosztem uzyskania przychodu zaliczanym do
kosztw podatkowych poprzez odpisy amor
tyzacyjne.
Agnieszka Dziekan-Arasimowicz
12|
14. Zwolnienie od podatku
dochodowego
Wuczelni zostaa wyodrbniona organiza-
cyjnie i finansowo jednostka pod nazw
Centrum Szkoleniowe, niemajca osobo-
woci prawnej, wiadczca usugi szkole-
niowe. Zgodnie ze statutem uczelni przy-
chody z dziaalnoci gospodarczej przed-
miotowej jednostki zaliczane s do przy-
chodw uczelni i wykorzystywane na jej
wszelkie potrzeby. Czy dochd osignity
z tytuu dziaalnoci Centrum Szkolenio-
wego bdzie podlega zwolnieniu, o kt-
rym mowa wart.17 ust.1 pkt 45 updop?
Zwolnienie od podatku dochodowego wy
mienione wpytaniu obejmuje dochody ztytu
u prowadzenia szkoy w myl przepisw
osystemie owiaty wczci przeznaczonej
na cele szkoy (art. 17 ust. 1 pkt 45 updop).
Zwolnienie to ma zastosowanie, jeeli docho
dy przeznaczone na cele szkoy zostan wy
datkowane na:
zakup stanowicych rodki trwae pomocy
dydaktycznych lub innych urzdze nie
zbdnych do prowadzenia szkoy,
organizowanie wypoczynku wakacyjnego
uczniw, w czci stanowicej wynagro
dzenie personelu wychowawczego iobsu
gi, jeeli nie zostao ono pokryte przez ro
dzicw lub prawnych opiekunw uczniw.
Katalog wymienionych wydatkw jest za
mknity, co oznacza, e dochody przeznaczo
ne na inne cele nie s zwolnione z podatku
dochodowego. Ponadto zwolnienie to obej
muje tylko te dochody szk, ktre pochodz
zich prowadzenia wmyl przepisw osyste
mie owiaty, czyli dochody ztytuu owiato
wej dziaalnoci szkoy. Zwolnienie nie obej
muje dochodw uzyskanych zinnych rde,
nawet wwczas, gdy s one przeznaczone na
finansowanie szkoy. Zwolnienie, o ktrym
mowa wart.17 ust.1 pkt 45 updop, nie znaj
chd, oktrym mowa, nie pochodzi bowiem
zprowadzenia uczelni. Dodatkowo, jak sdz,
wykorzystuj Pastwo rodki uzyskane zdzia
alnoci Centrum Szkoleniowego take na
cele inne ni okrelone wart.17 ust.8 updop.
Naley si jednak zastanowi nad moliwo
ci skorzystania ze zwolnienia, o ktrym
mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 updop. W myl
tego przepisu wolne od podatku s dochody
podatnikw, ktrych celem statutowym jest
m.in. dziaalno owiatowa, wtym rwnie
polegajca na ksztaceniu studentw wcz
ci przeznaczonej na te cele. Ztakim przypad

kiem mamy do czynienia wtej uczelni. Wsy
tuacji przeznaczenia dochodw na inne ni
wskazane cele, przedmiotowe zwolnienie nie
znajdzie zastosowania (art. 17 ust. 1a pkt 2
updop).
Zwolnienie to znajdzie zastosowanie
w przypadku przeznaczenia tak ustalonego
dochodu na cele statutowe, w tym take na
nabycie rodkw trwaych oraz wartoci nie
materialnych i prawnych sucych bezpo
rednio realizacji tych celw oraz na opace
nie podatkw niestanowicych kosztu uzy
skania przychodw (art.17 ust.1b updop).
Ustawodawca wart.17 ust.1c updop wska
za podmioty, w odniesieniu do ktrych nie
bdzie miao zastosowania zwolnienie wy
mienione wart.17 ust.1 pkt 4 updop. Uczel
nie wysze nie zostay jednak wskazane
wtym przepisie. Dochody uzyskane zprowa
dzenia przez uczelnie dziaalnoci owiatowej
mog wic korzysta ze zwolnienia okrelo
nego wart.17 ust.4 pkt 1 updop. Warunkiem
jest tu przeznaczenie uzyskanego dochodu i,
bez wzgldu na termin, wydatkowanie np. na
cele dziaalnoci owiatowej.
Reasumujc, uczelnia moe korzysta, po
spenieniu opisanych warunkw, ze zwolnie
nia od podatku dochodowego dochodu uzy
skanego ztytuu dziaalnoci Centrum Szko
leniowego na podstawie ww. art. 17 ust. 1
pkt 4 updop. Przedstawione stanowisko po
twierdza m.in. Dyrektor Izby Skarbowej wKa
towicach w interpretacji z 19 lutego 2010 r.,
nr IBPBI/2/4231447/09/CzP. Jak wskaza
ten organ, dochody uzyskane zprowadzenia
uczelni wyszej mog korzysta ze zwolnienia
okrelonego wart.17 ust.4 pkt 1 updop, pod
warunkiem przeznaczenia uzyskanego do
chodu i, bez wzgldu na termin, wydatkowa
nia na cele statutowe wymienione w tym
przepisie.
Andrzej Hajto
15. Kiedy nabywca powinien
skorygowa odliczony VAT
Nasi pracownicy byli na szkoleniu, za ktre
otrzymalimy faktur ze stawk 23%.
Zfaktury odliczylimy VAT wdeklaracji za
listopad. Obecnie otrzymalimy faktur
korygujc wystawion ze wzgldu na za-
stosowanie bdnej stawki (powinno by
zw.). Skontaktowalimy si zfirm szko-
leniow iotrzymalimy informacj, e fir-
ma dostaa interpretacj, zktrej wynika,
e powinna stosowa zwolnienie. Kiedy
skorygowa odliczony VAT?
50 nietypowych problemw podatkowych
W tym przypadku naley skorygowa de
klaracj za listopad i zmniejszy odliczony
VAT opodatek wynikajcy ztej faktury.
Przepisy ustawy oVAT wprzypadku faktur
korygujcych in minus okrelaj zasady ich
rozliczenia przez nabywcw. Nabywca towa
ru lub usugi, ktry otrzyma korekt faktury,
jest obowizany do zmniejszenia kwoty po
datku naliczonego w rozliczeniu za okres,
wktrym t korekt faktury otrzyma, gdy do
kona odliczenia z faktury pierwotnej. Jeli
nie, aprawo do takiego obnienia mu przysu
guje, zmniejszenie kwoty podatku naliczone
go uwzgldnia wrozliczeniu za okres, wkt
rym dokonuje tego obnienia z faktury pier
wotnej (art.86 ust.10a ustawy). Zasady te nie
maj zastosowania w omawianym przypad
ku. Jeli faktura pierwotna dokumentowaa
czynnoci, ktre byy zwolnione z VAT lub
nie podlegay opodatkowaniu, to odliczenie
wogle nabywcy nie przysugiwao. Nabywca
nie bdzie mg dokona korekty na bieco.
Wtakiej sytuacji nabywca powinien skorygo
wa deklaracj za okres, kiedy odliczy VAT,
gdy ju w chwili otrzymania faktury nie
przysugiwao mu prawo do odliczenia VAT.
Nabywca jest te zobowizany do oceny, czy
kupiona przez niego usuga nie jest de facto
zwolniona z VAT, gdy na podstawie art. 88
ust.3a pkt 2 ustawy oVAT nie przysuguje mu
prawo do obnienia podatku nalenego oraz
zwrotu rnicy podatku lub zwrotu podatku
naliczonego, gdy transakcja udokumentowa
na faktur nie podlega opodatkowaniu albo
jest zwolniona od podatku.
Oznacza to, e nabywca ju wchwili odlicza
nia VAT nie mia do tego prawa. Potwierdzaj
to organy podatkowe. Wpimie Dyrektora Izby
Skarbowej w Warszawie z 26 marca 2010 r.
(nrIPPP1-443-9/10-2/BS) czytamy: W zwiz
ku z powyszym w grudniu 2009 r. Spka
otrzymaa od Komornika Sdowego faktury
korygujce zdnia 02.12.2009r. dotyczce bd
nie wystawionych faktur z dnia 23.04.2008 r.
nr 27/08 i 28/08 dokumentujcych zakup
przedmiotowych nieruchomoci, w ktrych
jako przyczyn korekty podano: bdne zasto
sowanie 22 stawki VAT sprzeda dotyczy ma
jtku osobistego dunikw. Po korekcie fak
tur, kwota VAT naliczonego wyniosa 0z.
Majc na uwadze powysze przepisy oraz
okolicznoci przedstawione we wniosku, nale
y stwierdzi, i wtym przypadku nie znajd
zastosowania regulacje zawarte w art. 86
ust. 10a ustawy o VAT, bowiem zakup przed
miotowych nieruchomoci nie stanowi czynno
ci podlegajcych opodatkowaniu podatkiem
od towarw iusug sprzeda nastpia zma
| 13
 50 nietypowych problemw podatkowych
jtku osobistego dunika. Zatem wtym przy
padku, zgodnie z powoanym wyej art. 88
ust. 3a pkt 2 faktury dokumentujce takie
transakcje nie stanowi podstawy do obnie
nia podatku nalenego oraz zwrotu rnicy
podatku lub zwrotu podatku naliczonego.
Wkonsekwencji powyszego Spka winna
skorygowa odliczony podatek naliczony
wdeklaracji dla potrzeb podatku od towarw
iusug za maj 2008r. idokona zapaty zale
goci podatkowej wraz zodsetkami.
Marcin Jasiski
16. Odliczenie VAT
zfaktur wystawionych
na spk przejt
Nasze przedsibiorstwo (spka z o.o.)
przejo inny podmiot (spka zo.o.). Obec-
nie (kiedy spka przejmowana formalnie
ju nie istnieje) otrzymalimy faktury wy-
stawione na przejt spk. Faktury te zo-
stay wystawione ju po dniu przejcia sp-
ki. Dane na niej zawarte wskazuj na nieist-
niejcego ju nabywc. Czy w takim przy-
padku, jako spka przejmujca, mamy
moliwo odliczenia podatku naliczone-
go, ktry wynika z takich dokumentw?
Czypowinnimy korygowa dane nabywcy?
Cozrobi, gdy dostaniemy np. faktury kory-
gujce wystawione na spk przejt?
Wpytaniu jest mowa odwch czcych si
spkach z o.o., ktre s uznawane za tzw.
spki kapitaowe. Zgodnie z art. 491 k.s.h.
spki kapitaowe mog si czy midzy nikajcego z faktur wystawionych na pod
sob oraz ze spkami osobowymi. Proces
czenia si spek (w tym m.in. w sytuacji,
w ktrej jedna ze spek przejmuje drug)
znajduje pewne odzwierciedlenie take wza
kresie skutkw prawnopodatkowych. Ot,
wmyl art.93 1 o.p. osoba prawna zawiza
na (powstaa) w wyniku czenia si osb
prawnych wstpuje we wszelkie przewidziane
w przepisach prawa podatkowego prawa
i obowizki kadej z czcych si osb lub ki przejmowanej niezbdne jest wrcz doko
spek. Przepis ten znajduje zastosowanie
take wprzypadku opisanym wpytaniu, tzn.
w sytuacji, w ktrej dochodzi do poczenia
przez przejcie innej osoby prawnej.
Jak powyej wspomniano, Pastwa spka
zo.o. wskutek poczenia przeja inn spk cy, wynikajcego z braku wiadomoci tego
kapitaow. Wzwizku ztym doszo rwnie faktu po stronie wystawcy faktury. Instru
do przejcia praw spki przejmowanej
w tym rwnie m.in. prawa do obnienia
podatku nalenego opodatek naliczony okre
lonego wart.86 ust.1 ustawy oVAT.
14|
Tym samym prawo do odliczenia przysugu
jce poprzednio spce przejmowanej ztytuu
dokonywanej przez ni czynnoci (przed po
czeniem si spek) przysuguje obecnie
spce przejmujcej. Nie oznacza to jednak, e
na fakturach otrzymywanych przez Pastwa
mog by wskazane dane spki przejtej.
Z pytania wynika, e otrzymane przez Pa
stwa faktury zostay wystawione ju po dacie
poczenia spek. Dlatego te na fakturach
(w tym fakturach korygujcych do faktur
pierwotnie wystawionych na spk przejt)
powinny widnie Pastwa dane jako nabyw
cy. Warunkiem skorzystania zprawa do odli
czenia zfaktur wystawionych na spk prze
jt jest wic skorygowanie danych nabywcy.
Nabywc nie moe by podmiot, ktry wmo
mencie wystawienia faktury ju nie istnia.
W sytuacji opisanej w pytaniu powinni Pa
stwo wystawi noty korygujce dane nabyw
cy. Takie stanowisko zaj te NSA wwyroku
z 21 marca 2012 r., sygn. akt I FSK 806/11.
Wwyroku tym NSA stwierdzi, e: Jeeli wy
stawiane po dniu przejcia faktury i faktury
korygujce dotycz dostawy towarw lub
wiadczenia usug, to ich nabywcami nie s
ju spki przejmowane, ale spka przejmu
jca. (...) Nie jest moliwe przyjmowanie, aby
wystawiona przez sprzedawc faktura moga
po dniu przejcia wymienia jako nabywc
nieistniejcy ju podmiot istanowi podstaw
do odliczenia wynikajcej zniej kwoty podat
ku dla zupenie innego podmiotu, przejmuj
cego, ktry go inkorporowa.
(...) zatem przepis art. 86 ust. 1 ustawy
oVAT nie pozwala na odliczanie podatku wy
miot, ktry ju nie istnieje. Wtakim przypad
ku jeli faktura dokumentuje okrelone zda
rzenie gospodarcze, to niezbdne jest prawi
dowe uwidocznienie na niej istniejcych
ifunkcjonujcych wobrocie gospodarczym na
dzie ich wystawienia podmiotw. (...) Wra
zie bdnego okrelenia nabywcy i wpisania
po dniu poczenia spek prawa handlowego
wtreci faktury danych nieistniejcej ju sp
nanie korekty zapisw uwidocznionych na
fakturze. Transakcja bowiem w rzeczywisto
ci dokonywana jest pomidzy innymi pod
miotami ni wskazane wfakturze, co jest wy
nikiem bdu co do oznaczenia osoby nabyw
menty do tego przewidziane zostay w 14
ust.1 oraz w15 ust.1 rozporzdzenia MF.
Pierwszy zpowoanych przepisw stanowi, i
faktur korygujc wystawia si rwnie, gdy

podwyszono cen po wystawieniu faktury
lub w razie stwierdzenia pomyki w cenie,
stawce lub kwocie podatku bd wjakiejkol
wiek innej pozycji faktury. Niewtpliwie wpi
sanie jako nabywcy nieistniejcej ju spki
zamiast spki przejmujcej stanowi wopisa
nym we wniosku o udzielenie interpretacji
indywidualnej stanie faktycznym pomyk
w pozycjach faktury przewidzianych w 5
ust.1 pkt 1 i2 rozporzdzenia MF, ktra wy
maga skorygowania.
Innym sposobem skorygowania bdu wna
zwie nabywcy dostarczonego towaru lub wy
wiadczonej usugi jest wystawienie przez
niego noty korygujcej.
(...) Zarwno zatem sprzedawca, jak i na
bywca towarw iusug maj odpowiednie in
strumenty prawne, aby skorygowa podsta
wowy dokument dla rozlicze ztytuu podat
ku od towarw iusug, jakim jest faktura VAT.
Dopiero wobec tego skorygowana faktura od
zwierciedla prawdziwe zdarzenie gospodar
cze, czyli stwierdza fakt dojcia midzy okre
lonymi podmiotami do rzeczywistej operacji
gospodarczej wwartociach iilociach wyka
zanych na fakturze VAT.
Podsumowujc, wsytuacji opisanej wpyta
niu maj Pastwo moliwo skorzystania
z prawa do odliczenia podatku naliczonego
z otrzymanych faktur, ale powinni Pastwo
wystawi not korygujc, ujmujc w jej ra mane od pracodawcy, wynika nie dopiero
mach dane spki, idostarczy j podatniko z ziszczenia si zdarzenia objtego ubezpie
wi, ktry wystawi faktur.
Ryszard Kubacki
17. Czy skadki
na ubezpieczenie na ycie
stanowi przychd
Spka opaca za pracownikw zwasnych updof. Wynika zniego, e jeeli przedmiotem
pienidzy skadki na grupowe ubezpiecze-
nie na ycie tych pracownikw. Z umowy
wynika, e w przypadku zaistnienia okre-
lonych w niej zdarze losowych odszko-
dowanie bdzie wypacane bezporednio
pracownikowi. Jak rozliczy takie skadki
po stronie pracownika? Czy powstanie
uniego przychd? Jeli tak, to czy bdzie
to kwota paconej skadki?
Za przychody ze stosunku pracy uznaje si
m.in. warto nieodpatnych wiadcze dla
pracownika (art.12 ust.1 updof). Opacanie
skadek na ubezpieczenie grupowe na ycie
za pracownikw nie stanowi obowizku pra
codawcy. Gdyby pracownik sam, prywatnie,
chcia by objty ubezpieczeniem na ycie, to
50 nietypowych problemw podatkowych
musiaby wydatkowa wasne rodki pieni
ne na opacanie skadki. Zpytania wynika, e
skadki na grupowe ubezpieczenie na ycie
opaca za pracownika pracodawca. Upraw
nionym do otrzymania odszkodowania jest
ubezpieczony lub jego rodzina. W zwizku
ztym po stronie pracownika powstanie ztego
tytuu przychd. Poniewa przepisy updof nie
przewiduj zwolnienia dla tego rodzaju
wiadcze, to przychd ten naley doliczy do
przychodw pracownika ze stosunku pracy
wmiesicu opacenia za niego skadki. Stano
wisko to potwierdzi rwnie Naczelny Sd
Administracyjny wuchwale z8 lutego 2012r.,
sygn. akt II FSK 1437/10: Zapata skadki
przez pracodawc stanowi wic wymiern ko
rzy, jak uzyska pracownik (ubezpieczony)
z tytuu zawarcia umowy ubezpieczenia.
Wzamian za uiszczon skadk ubezpieczony
uzyskuje ochron ubezpieczeniow. (...)
Analogicznie wic, jak we wczeniej om
wionej ju kwestii wiadcze medycznych,
gdzie korzy dla pracownika i tym samym
powstanie przychodu realizuje si nie poprzez
faktyczne skorzystanie z usug medycznych,
lecz poprzez zapewnienie pracownikowi pra
wa do nieodpatnego skorzystania z takich
usug, tak w przypadku umowy ubezpiecze
nia na ycie korzy dla pracownika, ktrej
rdem jest nieodpatne wiadczenie otrzy
czeniem i wypaty stosownego wiadczenia,
lecz ju wpostaci samego objcia pracownika
ochron ubezpieczeniow, na wypadek wy
stpienia okrelonych wumowie ubezpiecze
niowej zdarze.
Warto otrzymanego przez pracownika
nieodpatnego wiadczenia spka powinna
ustali na podstawie art. 11 ust. 2a pkt 2
wiadcze s zakupione usugi, to warto
pienin takich nieodpatnych wiadcze
ustala si wedug cen ich zakupu. Wpraktyce
pracodawca nie opaca osobno skadki za ka
dego pracownika, ale jedn czn skadk.
Wysoko tej skadki jest rwna iloczynowi
jednostkowej kwoty przypadajcej na kade
go ubezpieczonego i liczby ubezpieczonych.
Azatem przychodem danego pracownika b
dzie wanie ta jednostkowa kwota przypada
jca na pracownika.
Zasad jest wyczenie z kosztw podatko
wych skadek paconych przez pracodawc na
ubezpieczenie pracownikw. Wyjtkiem s
umowy ubezpieczenia zawierane wramach ry
zyka grup 1, 3, 5 dziau Ioraz grup 1 i2 dzia
u II, okrelonych w ustawie o dziaalnoci
| 15
 50 nietypowych problemw podatkowych
ubezpieczeniowej, tj. m.in. ubezpieczenia na
ycie. Aby skadki na ubezpieczenie na ycie
mogy stanowi koszt uzyskania przychodw,
musz by dodatkowo spenione warunki
okrelone wart.16 ust.1 pkt 59 updop, czyli
m.in. pracodawca nie moe by uprawnionym
z tytuu zawartej umowy ubezpieczenia. Po
niewa z pytania wynika, e uprawniony do
otrzymania odszkodowania jest pracownik, za
pacone skadki bd dla spki kosztem uzy
skania przychodw, pod warunkiem e zawar
ta umowa spenia wszystkie warunki okrelo
ne wart.16 ust.1 pkt 59 updop.
Krzysztof Rustecki
18. Czy mona odliczy VAT
zparagonw za korzystanie
zautostrad
Prowadz firm transportow. Moje pojaz-
dy korzystaj zautostrad iotrzymuj para-
gony fiskalne. Jest na nich NIP wystawcy.
Czy mona odliczy VAT ztych paragonw?
Zgodnie zustaw oVAT podatnikowi przy
suguje prawo do obnienia kwoty podatku
nalenego o kwot podatku naliczonego od
nabytych towarw iusug wzakresie, wjakim
towary iusugi s wykorzystywane do wyko
nywania czynnoci opodatkowanych.
Firma transportowa ponosi koszty zwiza
ne z przejazdem autostradami w zwizku
z prowadzon dziaalnoci opodatkowan
VAT. Dlatego te zakup uprawnia Pastwa do
odliczenia VAT naliczonego. Drugim warun
kiem odliczenia jest posiadanie odpowiednie
go dokumentu z podatkiem wykazanym do
odliczenia. Podstawowym dokumentem upo
waniajcym do odliczenia podatku naliczo
nego jest orygina faktury wystawionej wwer
sji papierowej lub faktura elektroniczna. Nie
jest to jedyny dokument upowaniajcy po
datnika do odliczenia VAT naliczonego.
Wrozporzdzeniu wsprawie zwrotu podatku
niektrym podatnikom, wystawiania faktur,
sposobu ich przechowywania oraz listy towa
rw iusug, do ktrych nie maj zastosowania
zwolnienia od podatku od towarw i usug,
ustawodawca dopuci moliwo odliczenia
podatku naliczonego z innych dokumentw,
ktre uznaje za faktury po spenieniu okrelo
nych warunkw. Wkatalogu tym znajduj si
m.in. paragony za przejazdy autostradami
patnymi.
Dowody zapaty za przejazdy autostradami
patnymi s uznawane za faktury, jeeli za
wieraj nastpujce dane:
16|
a) nazw i numer identyfikacji podatkowej
sprzedawcy,
b) numer kolejny idat wystawienia,
c) informacje pozwalajce na identyfikacj
rodzaju usugi, wszczeglnoci nazw au
tostrady, za przejazd ktr pobierana jest
opata,
d) kwot nalenoci wraz zpodatkiem,
e) kwot podatku.
Po spenieniu powyszych warunkw mo
na odliczy VAT zparagonu.
Anna Adamiec
19. Wyburzenie budynku
aobowizek korekty
odliczonego VAT
Czy w przypadku wyburzenia budynku,
ktry wraz z innymi obiektami zosta ku-
piony w 2008 r., naley skorygowa VAT?
Wszystkie obiekty byy wykorzystywane
do dziaalnoci opodatkowanej. Od zaku-
pu zosta odliczony VAT.
Co do zasady prawo do odliczenia podatku
naliczonego przysuguje wzakresie, wjakim na
byte towary iusugi s wykorzystywane do wy
konywania czynnoci opodatkowanych. W za
lenoci od rodzaju towarw i usug ustawo
dawca przewidzia okresy, w trakcie ktrych
zmiana ich przeznaczenia skutkuje obowiz
kiem korekty odliczonego od ich nabycia VAT.
Okres korekty dla rodkw trwaych podle
gajcych amortyzacji okrela art. 91 ust. 2
ustawy o VAT. Wedug tych regulacji rodki
trwae, ktrych warto pocztkowa przekra
cza 15 000 z, objte s 5-letnim okresem
korekty odliczonego od ich nabycia VAT,
awprzypadku nieruchomoci ipraw wieczy
stego uytkowania gruntw 10-letnim okre
sem tej korekty, liczc od roku, wktrym zo
stay oddane do uytkowania.
Zpowyszego wynika, e nabyty przez fir
m w2008r. budynek jest objty okresem tej
korekty. Zakadamy, e jego warto poczt
kowa przekraczaa 15 000z.
Do zdarze skutkujcych obowizkiem do
konania korekty odliczonego uprzednio VAT
zaliczaj si m.in.:
sprzeda rodka trwaego (wtym rwnie
jego nieodpatne przekazanie), dokonana
w okresie korekty, przy czym jeeli zosta
nie ona:
opodatkowana wcelu dokonania korek
ty przyjmuje si, e dalsze wykorzysta
nie tego rodka trwaego jest zwizane
zczynnociami opodatkowanymi,

zwolniona od podatku lub nie podlegaa
opodatkowaniu w celu dokonania ko
rekty przyjmuje si, e dalsze wykorzy
stanie tego towaru lub usugi jest zwiza
ne wycznie zczynnociami zwolniony
mi od podatku lub niepodlegajcymi
opodatkowaniu;
zmiana prawa do odliczenia VAT wokresie
korekty na skutek zmiany przeznaczenia
tego rodka trwaego; dotyczy to przypad
kw, gdy nabywca mia prawo do obnie
nia podatku nalenego oca kwot podat
ku naliczonego od wykorzystywanego
przez siebie towaru lub usugi i dokona
takiego obnienia, albo nie mia takiego
prawa, anastpnie zmienio si prawo do
obnienia kwoty podatku nalenego
o kwot podatku naliczonego od tego to
waru lub usugi.
Wprzedstawionej wpytaniu sytuacji budy
nek zosta wprawdzie nabyty na cele dziaal
noci opodatkowanej, ale adne z ww. zda
rze nie miao miejsca. Nie zosta on przezna
czony na inne cele prowadzonej dziaalnoci,
ni zosta nabyty. Fakt, e sta si nieprzydat
ny ze wzgldw praktycznych lub ekonomicz
nych dla prowadzonej dziaalnoci i zosta
wyburzony, nie skutkuje zmian jego prze
znaczenia, poniewa wykluczone jest w tym
przypadku jakiekolwiek jego dalsze wykorzy
stywanie wprowadzonej dziaalnoci. Wybu
rzenie budynku nie daje zatem podstaw do
twierdzenia, e zmieni on swoje przeznacze
nie do dziaalnoci: zwolnionej, niepodlegaj
cej opodatkowaniu ani do sprzeday. Przepisy
nie przewiduj natomiast obowizku korekty
odliczonego VAT w przypadku likwidacji
rodka trwaego.
Wyburzenie budynku nie stanowi przesan
ki skutkujcej obowizkiem korekty odliczo
nego VAT od jego nabycia na podstawie
art. 91 ustawy o VAT. Nie dochodzi bowiem
do zmiany przeznaczenia budynku, tylko do
jego likwidacji. Stanowisko to potwierdza in
terpretacja Dyrektora Izby Skarbowej wByd
goszczy wydana w indywidualnej sprawie
z 12 padziernika 2011 r. (nr ITPP2/443-
1020/11/AP), w ktrej stwierdzono m.in.:
Z treci zoonego wniosku wynika, e Sp
ka zajmujca si sprzeda ciepa, zmuszona
bya wyczy z eksploatacji dwie kotownie
miaowe, w zwizku z budow przez wspl
noty mieszkaniowe wasnych kotowni gazo
wych iwypowiedzeniem Spce umw na do
staw ciepa. Jedna zkotowni zostaa sprze
dana (budynek wraz z gruntem), pozostaa
jednak sie ciepownicza, ktra j zasilaa.
Wwyniku sprzeday ww. budynku nastpia
50 nietypowych problemw podatkowych
cakowita utrata przydatnoci tej sieci. Sie
wybudowana bya w2006r. iod tej inwestycji
zosta odliczony podatek naliczony. Wzwiz
ku zbrakiem moliwoci sprzeday samej sie
ci, Spka dokonaa jej ksigowej likwidacji.
Majc na uwadze powysze oraz powoane
przepisy naley stwierdzi, e skoro wmomen
cie nabycia (budowy) sieci ciepowniczej Sp
ka miaa prawo do odliczenia podatku naliczo
nego, to fakt jej ksigowej likwidacji nie ozna
cza, i prawo to si zmienio, skoro wwyniku
sprzeday budynku kotowni nastpia jak
wskazaa Spka cakowita utrata przydatno
ci sieci. Sytuacja, wktrej znalaza si Spka
z powodu rezygnacji kontrahentw z usugi
dostarczania ciepa, bya od niej niezalena.
Brak moliwoci sprzeday sieci ciepowniczej
skutkujcy koniecznoci jej ksigowej likwi
dacji oraz cakowita utrata jej przydatnoci nie
spowodowa zatem obowizku dokonania ko
rekty odliczonego podatku.
Podobna sytuacja ma miejsce womawianej
sprawie. Skoro ze wzgldw praktycznych lub
ekonomicznych nastpio wyburzenie budyn
ku (z zamiarem np. ewentualnego wybudo
wania nowego), nie powstaa okoliczno
skutkujca obowizkiem korekty odliczonego
od jego nabycia VAT.
Anna Potocka
20. Ujemna mara
biura podry
Specjalizujemy si wusugach organizacji
wypoczynku. Stosujemy procedur VAT-
-mara. Zdarza si, e ustalamy ujemn
mar na wiadczonej usudze. Czy taka
mara wpywa na zmniejszenie naszych
obcie podatkowych zVAT?
Czytelnik zastanawia si, czy mara
ujemna mogaby obnia podstaw opodat
kowania i naleny VAT. Niestety, zarwno
organy podatkowe (por. interpretacj in
dywidualn Dyrektora IS w Katowicach
z 10 czerwca 2011 r., nr IBPP1/443-
450/11/AZb), jak isdy (por. wyrok NSA
z20marca 2012r., sygn. akt IFSK 885/11)
nie zezwalaj na ustalanie ujemnego po
datku. Gdy taka sytuacja ma miejsce, po
datek naleny od usugi turystycznej jest
zerowy. Obcienie podatkowe nie moe
bowiem by liczb ujemn. Jak wskaza
NSA w przywoanym wyroku: Naczelny
Sd Administracyjny uwzgldni jednak
zoon skarg kasacyjn, albowiem wyrok
Sdu pierwszej instancji, mimo prawido
| 17
 50 nietypowych problemw podatkowych
wego stwierdzenia moliwoci powstania
na koniec okresu rozliczeniowego cakowi
tej mary ujemnej, wsposb wadliwy przy
zna racj spce, ktra w takim wypadku
uznaa, e art.119 ust.1 i2 uptu daje mo
liwo wykazania w deklaracji ujemnego
nalenego podatku VAT. Wocenie Sdu ka
sacyjnego wyprowadzenie takiego wniosku
z treci art. 119 ust. 1 i 2 uptu jest niedo
puszczalne, gdy pozostaje on woczywistej
sprzecznoci zistot podatku, ktry ze swej
natury nie moe przyjmowa wartoci
ujemnej. NSA w powoanym wyroku po
twierdzi te stanowisko organu podatko
wego wkwestii wykazania podatku nale
nego w przypadku wystpienia mary
ujemnej: wobec powstania ujemnej pod
stawy opodatkowania podatek do zapa
ty wyniesie 0 z. Tak te kwot naley
wykaza w deklaracji podatkowej VAT-7
wpoz.30. Wpozycjach odpowiednio 23 i 29
nie ma przeszkd, by wpisa ujemn podsta
w opodatkowania wynikajc z ujemnych
mar cakowitych, co jednak nie wpywa na
zasad, wmyl ktrej kwota podatku nalene
go nie moe przybiera ujemnej wartoci.
Sporzdzanie deklaracji podatkowych, jako
element czynnoci objtych reguami prawa
podatkowego, nie moe prowadzi do od
stpstw od zasad regulujcych istot podatku,
wynikajcych zjego ustawowej definicji.
Ewa Sawiska
21. Dochody orodka
sportu irekreacji
Orodek sportu i rekreacji realizuje pro-
jekt budowy stadionu sportowego, sfinan-
sowany dotacj samorzdow. Wzwizku
z opnieniami wykonawca mia zapaci
kary umowne. Kary te nie zostay zapaco-
ne, lecz wykonawca wystawi faktur ko-
cow na kwot nisz okwoty kar umow-
nych. Orodek otrzyma zgminy dotacj na
opacenie tej faktury idokona kompensa-
ty czci naliczonych kar zzobowizaniem
wynikajcym z faktury. Czy w takiej sytu-
acji mamy do czynienia z otrzymaniem
przez orodek dochodu? Jeli tak, to czy
bdzie on zwolniony zpodatku?
Wtym przypadku mamy do czynienia zdo
chodem, ktry moe korzysta ze zwolnienia
zpodatku po spenieniu wymaganych warun
kw. Przy czym zdaniem niektrych orga
nw podatkowych sfinansowanie wydatkw
ze rodkw objtych zwolnieniem zpodatku
18|
(np. dotacji samorzdowej) w ogle nie po
woduje koniecznoci opodatkowania rwno
wartoci tych wydatkw.
W sytuacji opisanej w pytaniu moe mie
zastosowanie zwolnienie przedmiotowe okre
lone w art. 17 ust. 1 pkt 4 updop, zgodnie
z ktrym wolne od podatku s dochody po
datnikw, ktrych celem statutowym jest
m.in. dziaalno wzakresie kultury fizycznej
isportu wczci przeznaczonej na te cele.
Zwolnienie to nie zostao uzalenione od r
da przychodu. Istotne bdzie natomiast prze
znaczenie dochodu za cele objte zwolnie
niem. Zwolnienie to ma bowiem zastosowa
nie, jeli dochd jest przeznaczony i bez
wzgldu na termin wydatkowany na cele
objte zwolnieniem, wtym take na nabycie
rodkw trwaych oraz wartoci niematerial
nych i prawnych sucych bezporednio re
alizacji tych celw, oraz na opacenie podat
kw niestanowicych kosztu uzyskania przy
chodw (art.17 ust.1b updop).
Realizacj projektu polegajcego na budo
wie obiektu sportowego mona uzna za re
alizacj celu statutowego korzystajcego ze
zwolnienia podatkowego. Natomiast dochody
orodka sportu i rekreacji uzyskane z tytuu
naoonych kar, przeznaczone na jego cele
statutowe, bd mogy korzysta ze zwolnie
nia, o ktrym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4
wzw. zart.17 ust.1b updop. Naley jednak
pamita, e dochd ten nie bdzie podlega
opodatkowaniu tylko wtakiej czci, wjakiej
zostanie przeznaczony, anastpnie wydatko
wany na cele statutowe.
Moe si zdarzy, e rodki otrzymane
wformie dotacji, ktre spowodoway powsta
nie dochodu ztytuu kar umownych, zostan
np. zwrcone przez orodek do gminy (nie zo
stan zatem przeznaczone na cele objte
zwolnieniem). Wynikaoby ztego, e dochd
taki bdzie podlega opodatkowaniu. Jednak
niektre organy podatkowe uznay, e sfinan
sowanie wydatkw zdotacji objtej zwolnie
niem przedmiotowym zpodatku dochodowe
go nie bdzie powodowao powstania obo
wizku podatkowego. Wjednej zinterpretacji
podatkowych rozpatrywano przypadek sfi
nansowania przez samorzdow instytucj
kultury skadek na PFRON z otrzymanej od
gminy dotacji. Zdaniem organu, rwnowarto
ci takich wydatkw nie trzeba opodatkowy
wa, poniewa zostay sfinansowane ze rod
kw zwolnionych zpodatku (zob. interpreta
cj indywidualn dyrektora Izby Skarbowej
w Bydgoszczy z 6 sierpnia 2009 r., sygn.
ITPB3/423-274/09/AM).
Sawomir Liewski

22. Uyczenie samochodu
pracownikowi
do celw prywatnych
Spka zamierza zawrze ze swoim pra-
cownikiem umow uyczenia samochodu
osobowego. Pojazd ten bdzie uytkowany
przez pracownika do celw niezwizanych
z dziaalnoci spki. Jakie s skutki tej
umowy wpodatku dochodowym?
Bez wtpienia wydatki poniesione przez
spk ztytuu korzystania przez pracownika
z samochodu subowego na potrzeby pry
watne nie wi si zprowadzon dziaalno
ci spki. Powysze wydatki nie mog zo
sta zakwalifikowane jako poniesione wcelu
osignicia, zachowania albo zabezpieczenia
przychodu spki. W konsekwencji nie bd
one stanowiy kosztw uzyskania przychodu
wmyl art.15 ust.1 updop. Do kosztw uzy
skania przychodw nie bdzie zaliczany
np.zwrot pracownikowi wydatkw na paliwo
zuyte przez uyczony samochd.
Kosztw uzyskania przychodw nie stano
wi odpisy amortyzacyjne od wartoci po
cztkowej rodkw trwaych oraz wartoci
niematerialnych iprawnych oddanych do nie
odpatnego uywania za miesice, w kt
rych skadniki te byy oddane do nieodpatne
go uywania (art. 16 ust. 1 pkt 63 lit. c)
updop). Majc to na wzgldzie, spka powin
na wyczy zkosztw uzyskania przychodw
odpisy amortyzacyjne dokonywane za okres,
wktrym samochd zosta oddany pracowni
kowi do uywania.
Moliwo korzystania zsamochodu spki
to dla pracownika przychd ze stosunku pra
cy. Jest to wiadczenie nieodpatne ze strony
spki na rzecz pracownika. Warto pieni
n nieodpatnych wiadcze uzyskanych
przez podatnika ustala si nastpujco:
jeeli przedmiotem wiadczenia s usugi
wchodzce w zakres dziaalnoci gospo
darczej dokonujcego wiadczenia we
dug cen stosowanych wobec innych od
biorcw,
jeeli przedmiotem wiadcze s usugi za
kupione wedug cen zakupu,
wpozostaych przypadkach na podstawie
cen rynkowych stosowanych przy wiad
czeniu usug lub udostpnianiu rzeczy lub
praw tego samego rodzaju i gatunku,
zuwzgldnieniem wszczeglnoci ich sta
nu i stopnia zuycia oraz czasu i miejsca
udostpnienia (art.11 ust.2a updof).
Poniewa zpytania nie wynika, aby przed
miotem dziaalnoci spki by najem samo
50 nietypowych problemw podatkowych
chodw, to dla ustalenia wartoci nieodpat
nego wiadczenia uzyskanego przez pracow
nika naley przyj ceny stosowane przez
przedsibiorcw wiadczcych usugi wynaj
mu pojazdw, uwzgldniajc przy tym take
miejsce iczas udostpnienia pojazdu.
Andrzej Hajto
Sawomir Biliski
23. Likwidacja
przeterminowanych towarw
Jeli likwidujemy towary zprzyczyn nieza-
winionych przez pracownikw (np. prze-
kroczenie terminu wanoci), to co naley
zrobi z VAT? Wczeniej przy zakupie to-
warw odliczalimy VAT, czy teraz mamy
go naliczy?
Z przedstawionej w pytaniu sytuacji wyni
ka, e firma nabya towary handlowe wcelu
ich odprzeday podlegajcej opodatkowaniu
VAT, w ramach prowadzonej dziaalnoci
gospodarczej. Przy ich nabyciu skorzystaa
z przysugujcego jej prawa okrelonego
wart.86 ust.1 ustawy oVAT, wmyl ktrego
wzakresie, wjakim towary iusugi s wyko
rzystywane do wykonywania czynnoci opo
datkowanych, podatnikowi przysuguje pra
wo do obnienia kwoty podatku nalenego
okwot podatku naliczonego.
Na skutek upywu terminu wanoci niekt
rych towarw firma wycofaa je ze sprzeday.
Wkonsekwencji nie zostan one wykorzystane
do dalszej odprzeday. Powstaje zatem pro
blem, czy zdarzenie to skutkuje obowizkiem
opodatkowania VAT lub skorygowania odli
czonego uprzednio od ich zakupu podatku na
liczonego, skoro ostatecznie nie zostan one
wykorzystane do prowadzonej dziaalnoci,
tj.nie powstanie obrt opodatkowany VAT.
Likwidacja towaru w wyniku jego przeter
minowania nie spenia przesanek dla uzna
nia jej za czynno zrwnan zodpatn do
staw towaru. Ma to miejsce w przypadku
(art.7 ust.2 ustawy oVAT):
przekazania nieodpatnie towarw nale
cych do przedsibiorstwa podatnika lub
ich zuycia na jego cele osobiste lub cele
jego pracownikw, w tym byych pracow
nikw, wsplnikw, udziaowcw, akcjona
riuszy, czonkw spdzielni iich domow
nikw, czonkw organw stanowicych
osb prawnych, czonkw stowarzyszenia,
wszelkich innych darowizn
gdy przy ich nabyciu przysugiwao prawo
do odliczenia VAT.
| 19
 50 nietypowych problemw podatkowych
Wadnym przypadku utylizacja przetermi
nowanych towarw nie zawiera si wtym ka
talogu.
Zgodnie zzasad niezwocznego odliczania
VAT, okrelajc prawo do tego odliczenia, na
ley kierowa si przeznaczeniem kupionego
towaru czy usugi w momencie ich zakupu.
Natomiast przyczyna korekty odliczonego
uprzednio VAT oraz jej zasady musz wynika
wprost zustawy. aden przepis ustawy oVAT
nie nakada obowizku dokonania korekty
podatku naliczonego ztytuu zniszczenia (czy
utylizacji) towaru na skutek jego przetermi
nowania. Przepisy o VAT nie odnosz si
w ogle do tej kwestii. Wprawdzie regulacja
art.91 tej ustawy, stanowica okorekcie odli
czonego VAT, przewiduje taki obowizek,
m.in. wprzypadku zmiany przeznaczenia to
waru, jednak nie ma ona zastosowania
w omawianej sytuacji. Zamiarem firmy przy
nabyciu towaru bya jego odsprzeda, a nie
likwidacja. Nie sposb zatem traktowa utra
ty walorw handlowych przeterminowanych
towarw na rwni ze zmian ich przeznacze
nia. W konsekwencji likwidacji zepsutych,
zniszczonych czy przeterminowanych towa
rw nie naley klasyfikowa jako zmiany
przeznaczenia towarw skutkujcej koniecz
noci korekty odliczonego od ich nabycia po
datku naliczonego.
Przedstawione stanowisko jest zgodne
z art. 185 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE
Rady z28 listopada 2006r. wsprawie wspl
nego systemu podatku od wartoci dodanej.
Regulacje unijne wprawdzie upowaniaj
pastwa czonkowskie do wprowadzenia od
miennych zasad opodatkowania, ale tylko co
do transakcji cakowicie lub czciowo nieza
paconych oraz kradziey towaru. Przepisy
dyrektywy nie przewiduj natomiast moli
woci naoenia przez pastwa czonkowskie
obowizku korekty odliczonego VAT wprzy
padku likwidacji towaru na skutek jego prze
terminowania. Potwierdzeniem tego jest rw
nie orzeczenie Europejskiego Trybunau
Sprawiedliwoci w sprawie C-37/95 pomi
dzy pastwem belgijskim aGhent Coal Termi
nal NV, wktrym Trybuna stwierdzi (odwo
ujc si do zasady neutralnoci VAT), e wsy eli wpyw przekazanego przez urzd skarbo
tuacji gdy nabycie towarw i usug zostao
poczynione zzamiarem wykorzystania ich do
dziaalnoci opodatkowanej, ale z powodw
pozostajcych poza kontrol podatnika nie
zostay one wykorzystane w tej dziaalnoci,
zachowane zostaje prawo podatnika do odli
czenia VAT.
Womawianej sytuacji nie powstanie zatem
rwnie obowizek skorygowania odliczonego
20|
VAT od nabycia towarw wycofanych ze sprze
day wwyniku upywu terminu ich wanoci
zprzyczyn niezalenych od firmy. Naley jed
nak fakt ten odpowiednio udokumentowa.
Anna Potocka
24. Zwroty nadwyki VAT
naliczonego
nad VAT nalenym
Wpastwowych jednostkach budetowych
rozliczenie rodkw dotyczcych VAT po-
woduje zmniejszenie wydatkw, natomiast
w samorzdowych jednostkach budeto-
wych kwestia ta moe by uregulowana
stosown uchwa. Jednostka nadrzdna
poinformowaa nas, e takiej uchway nie
ma oraz e wolne rodki z VAT mamy
przeznacza na dochody. Czy te rodki po-
winny trafia na konto 720 Przychody
ztytuu dochodw budetowych?
Ztreci pytania wynika, e wtej samorzdo
wej jednostce budetowej s dokonywane
zwroty nadwyki podatku naliczonego wfak
turach zakupu zwizanych ze sprzeda opo
datkowan podatkiem od towarw i usug
nad podatkiem nalenym zawartym wfaktu
rach sprzeday. Taki stan rzeczy jest zapewne
spowodowany gwnie zakupem robt bu
dowlanych zwizanych z realizacj rodkw
trwaych w budowie (inwestycji) i zakupem
gotowych rodkw trwaych zwizanych ze
sprzeda podlegajc opodatkowaniu VAT.
Oczywicie nie ma adnych przeszkd do
stosowania w samorzdowych jednostkach
budetowych w zakresie rozlicze VAT roz
wiza zalecanych istosowanych wpastwo
wych jednostkach budetowych. Naley jed
nak zaznaczy, e wybr metody ewidencjo
nowania VAT nie powinien rzutowa na wa
ciw wycen rodkw trwaych i rodkw
trwaych wbudowie. Zarachowanie otrzyma
nego zwrotu VAT z urzdu skarbowego na
zmniejszenie wydatkw sprawia, e rodki te
podlegaj rozliczeniu zbudetem jako rodki
niewykorzystane na wydatki budetowe. Je
wy podatku zostanie sklasyfikowany jako do
chd budetowy, to kwota tego podatku pod
lega odprowadzeniu na rachunek budetu
w ramach rozliczenia dochodw budeto
wych. Tak wic wybr metody ewidencjono
wania podatku od towarw i usug nie ma
wpywu na zakres rozlicze z budetem jed
nostki samorzdu terytorialnego iwynik bud
etu.

Zwrot podatku zurzdu skarbowego jest uj
mowany wewidencji samorzdowej jednostki
budetowej zapisem:
Wn 130 Rachunek biecy jednostki (do
chd wodpowiedniej podziace klasyfika
cji budetowej),
Ma 225 Rozrachunki zbudetami.
Wwyniku tego zwrot podatku nie jest przy
chodem ujmowanym na koncie 720 Przychody
z tytuu dochodw budetowych. Rozliczenia
zwizane zpodatkiem podlegajcym odliczeniu
zawartym w fakturach zakupu i z podatkiem
nalenym ujtym wfakturach sprzeday nie po
winny mie wpywu rwnie na poziom kosz
tw ujmowanych na kontach zespou 4 Koszty
wedug rodzajw iich rozliczenie.
Jan Charytoniuk
25. Zniki na produkty
sprzedawane
przez pracodawc
Udzielamy swoim pracownikom zniek na
produkty sprzedawane przez nasz firm.
Czy takie wiadczenie podlega VAT?
Pracodawcy umoliwiaj czsto pracowni
kom zakupy sprzedawanych towarw po ob
nionych cenach, a wic przyznaj zniki na
sprzedawane przez siebie produkty. Przyzna
wanie zniek samo wsobie nie podlega opo
datkowaniu VAT (wszczeglnoci jako nieod
patne wiadczenie usug). Opodatkowaniu
VAT podlegaj wtakich przypadkach dokony
wane na rzecz pracownikw po obnionych
cenach odpatne dostawy towarw lub wiad
czenie usug.
Dla towarw sprzedawanych po obnio
nych cenach podstawa opodatkowania jest, co
do zasady, ustalana na zasadach oglnych,
a wic stanowi j kwota nalena z tytuu
sprzeday, pomniejszona o kwot nalenego
podatku (art.29 ust.1 ustawy oVAT). Kwot
nalen ztytuu sprzeday stanowi obniona
dla pracownika cena za dany towar lub usu
g. Sporna jest przy tym kwestia, czy wtakich
przypadkach znajduj zastosowanie przepisy
art.32 ustawy oVAT. Naley bowiem przypo
mnie, e w sytuacjach okrelonych tymi
przepisami organy podatkowe okrelaj wy
soko obrotu na podstawie wartoci rynko
wej pomniejszonej o kwot podatku. Dzieje
si tak m.in., jeeli:
midzy nabywc a dokonujcym dostawy
towarw lub usugodawc istnieje zwi
zek, oktrym mowa wart.32 ust.2 ustawy
o VAT (gdy midzy kontrahentami zacho
50 nietypowych problemw podatkowych
dz powizania wynikajce ze stosunku
pracy), oraz
wynagrodzenie jest nisze od wartoci ryn
kowej,
nabywca towarw lub usug nie ma prawa
do obnienia kwoty podatku nalenego
okwot podatku naliczonego
oile okae si, e zwizek ten mia wpyw na
ustalenie wynagrodzenia ztytuu dostawy to
warw lub wiadczenia usug (art. 32 ust. 1
pkt 1 ustawy oVAT).
Literalna interpretacja przytoczonych przepi
sw prowadzi do wniosku, e pracodawcy
sprzedajcy pracownikom towary lub usugi po
obnionych cenach musz liczy si zryzykiem
oszacowania przez organy podatkowe obrotu
uzyskiwanego z tego tytuu. Naley jednak
zauway, e organy podatkowe w udziela
nych wyjanieniach uznaj, i przepisy art. 32
ustawy oVAT nie maj zastosowania wprzypad
ku dokonywania po obnionych cenach czyn
noci na rzecz pracownikw. Stanowisko takie
zaj np. Dyrektor Izby Skarbowej w Pozna
niu w interpretacji indywidualnej z 12 sierp
nia 2008 r. (sygn. ILPP2/443-427/08-2/GZ):
przepis art.32 ustawy nie bdzie mia zastoso
wania wprzedmiotowej sprawie, gdy pracow
nicy, nabywcy usugi transportu osb, s osoba
mi fizycznymi niemajcymi prawa do odliczenia
podatku naliczonego, pozostajcymi poza za
kresem stosowania przepisw ustawy opodatku
od towarw iusug.
Tomasz Krywan
26. Podstawa opodatkowania
nieodpatnie przekazanych
towarw
Firma produkcyjna nabya po bardzo ko-
rzystnej cenie (120z za sztuk) 10 palmto-
pw. Chcemy przekaza je naszym kontra-
hentom. Czy powinnimy wystawi faktur
wewntrzn inaliczy podatek od 120z?
Opodatkowaniu VAT podlega nie tylko od
patna dostawa towarw (przeniesienie pra
wa do rozporzdzania towarem jak waciciel,
ale take wszelkie inne przekazanie towarw
bez wynagrodzenia, a w szczeglnoci prze
kazanie towarw na cele osobiste pracowni
kw lub darowizny, pod warunkiem e podat
nikowi przysugiwao prawo do obnienia
kwoty podatku nalenego o kwot podatku
naliczonego. Wyjtkiem s prezenty o maej
wartoci i prbki. Przekazane palmtopy nie
speniaj definicji prezentw omaej wartoci
zdefiniowanych wart.7 ust.4 ustawy oVAT.
| 21
 50 nietypowych problemw podatkowych

Z pytania nie wynika, czy przysugiwao odnosi si jednak w tym przypadku do ceny
Pastwu prawo do odliczenia VAT, ale zaka towarw danego rodzaju, anie wartoci kon
damy e tak, mimo e wydatki nie byy bezpo kretnej rzeczy przekazywanej kontrahentowi.
rednio zwizane z dziaalnoci opodatko Powysze stanowisko znajduje potwierdze
wan, gdy przekazanie to jest zwizane zre nie w wydawanych interpretacjach podat
prezentacj, dobrym wizerunkiem firmy. kowych. Minister Finansw w interpretacji
Jak czytamy w pimie z 9 kwietnia 2010 r. z5lutego 2010r. (nr PT3/068/20/KIP/726/
Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach CZE/08/PK-971) z urzdu zmieni wydan
(nrIBPP1/443-314/10/EA): Natomiast opo wczeniej przez Dyrektora Izby Skarbowej
rednim zwizku nabywanych towarw w Warszawie interpretacj indywidualn
i usug z dziaalnoci Spki mona mwi wsprawie okrelenia podstawy opodatkowa
wwczas, gdy ponoszone wydatki wi si nia nieodpatnie przekazanego pracownikowi
z caoksztatem funkcjonowania Przedsi telefonu komrkowego, ktry podatnik naby
biorstwa; maj poredni zwizek zdziaalno za 1z. Wpimie tym czytamy: Jeeli zatem
ci gospodarcz, a tym samym osiganymi czynno nieodpatnego przekazania przez
przez Podatnika obrotami. Aby jednak mona Spk telefonu komrkowego lub sprztu
byo wskaza, i okrelone zakupy maj cho komputerowego stanowi dostaw towarw
ciaby poredni zwizek zdziaalnoci Sp wmyl cyt. przepisu art.7 ust.2 ustawy opo
ki, istnie musi zwizek przyczynowo-skutko datku od towarw iusug, podstawa opodat
wy pomidzy dokonanymi zakupami towa kowania bdzie ustalana stosownie do przepi
rw iusug apowstaniem obrotu. su art. 29 ust. 10 ustawy. Przepis art. 29
O porednim zwizku dokonanych zaku ust.10 wbrzmieniu podstaw opodatkowa
pw zdziaalnoci Podatnika mona mwi nia jest cena nabycia towarw (bez podatku),
wwczas, gdy zakup towarw iusug nie przy a gdy nie ma ceny nabycia, koszt wytworze
czynia si bezporednio do uzyskania obrotu nia, okrelone wmomencie dostawy tych to
przez Podatnika, np. poprzez ich odsprzeda, warw, zzastrzeeniem ust.10a oznacza, e
lecz poprzez wpyw na oglne funkcjonowa w przypadku nieodpatnego przekazania to
nie Przedsibiorstwa jako caoci, przyczynia warw podstaw opodatkowania jest cena
si do generowania przez Spk obrotw. nabycia towaru, okrelona na dzie, w kt
Najczciej do wydatkw majcych poredni rym dochodzi do nieodpatnego przekazania.
wpyw na wykonywanie czynnoci opodatko Zapis art. 29 ust. 10 wyranie wskazuje, i
wanych zalicza si koszty reklamy, wydatki cen nabycia przekazywanych towarw uak
zwizane z udziaem w targach, konferen tualnia si na moment dostawy.
cjach, koszty doradztwa podatkowego, obsu Tak wic podstaw opodatkowania przy
gi prawnej. nieodpatnym przekazaniu stanowi cena na
Naley jednak pamita, e rezygnacja bycia, ztym e jest to cena okrelona wdniu
zprawa do odliczenia nie zwalnia zobowiz dostawy, czyli cena jak zapaciaby w dniu
ku opodatkowania tej transakcji. Dlatego na nieodpatnego przekazania Spka za przeka
ley ustali podstaw opodatkowania nieod zywany towar, anie cena wujciu historycz
patnej dostawy, ktr stanowi bdzie cena nym, tj. cena za ktr Spka nabya przeka
nabycia urzdzenia netto okrelona w mo zywany towar (telefon komrkowy lub sprzt
mencie dokonywania jego nieodpatnej dosta komputerowy).
wy, a wic jak si przyjmuje cena nabycia Wtej kwestii wypowiedzia si take Woje
netto skorygowana o zmian (utrat lub wdzki Sd Administracyjny w Warszawie
wzrost) wartoci rynkowej sprztu. Jeli na wwyroku z4 lutego 2011r. (sygn. akt III SA/
wet nabyli Pastwo jako firma palmtopy /Wa 1316/10), potwierdzajc stanowisko or
za 120 z/szt., to dokonujc ich przekazania ganw podatkowych, e podstaw opodatko
pracownikom, musz Pastwo sprawdzi, wania jest bez wzgldu na sposb nabycia
jaka jest ich cena rynkowa. Bardzo prawdopo przekazywanej rzeczy jej warto zaktualizo
dobne jest bowiem, e cena palmtopw b wana (rynkowa), tj. taka, za ktr podatnik
dzie wysza ni 120z. nabyby dan rzecz na rynku wmomencie po
Momentem dostawy jest moment wydania wstania obowizku podatkowego.
palmtopa kontrahentowi. Oznacza to, e pod A zatem, w Pastwa przypadku podstaw
staw opodatkowania nie jest cena w ujciu opodatkowania bdzie cena, za jak mona
historycznym, tj. cena, za jak podatnik naby naby dany rodzaj palmtopa w momencie
przekazywany towar, lecz aktualna cena ryn jego nieodpatnego przekazania. Jeeli wic
kowa, za jak mona naby palmtopa wmo palmtop czy inne urzdzenie nabyte przez
mencie przekazania. Termin cena rynkowa Pastwa za 120 z netto nadal jest w ofercie

22|

promocyjnej w momencie przekazania go
pracownikowi, to podstaw opodatkowania
bdzie 120z netto. Jeeli jednak wmomen
cie dostawy jest on dostpny ju po wyszej
cenie, np.300z netto, to podstaw opodatko
wania jest kwota 300 z. W tym przypadku
bez znaczenia pozostaje cena jego zakupu.
Przekazanie palmtopw naley udokumento
wa faktur wewntrzn inaliczy 23% VAT.
Magdalena Miklewska
27. Opata pocztowa
za wysyk towaru apodstawa
opodatkowania VAT
Za porednictwem Poczty Polskiej prowa-
dzimy sprzeda wysykow wydawnictw
naukowych dokumentujcych zbiory mu-
zew oraz materiaw fotograficznych
(zdjcia, diapozytywy itp.) zamawianych
przez odbiorcw indywidualnych iinstytu-
cje. Kupujcemu wystawiamy faktur, kt-
ra obejmuje warto wysyanego wydaw-
nictwa bd materiau fotograficznego
i koszty wysyki. Od oglnej wartoci fak-
tury liczymy VAT. Od Poczty otrzymujemy
faktury za wysyk paczek ze stawk zwol-
nion zVAT. Wzwizku ztym zrodzia si
wtpliwo, czy nasze postpowanie jest
prawidowe. Czy nie naley nalicza VAT
tylko od wartoci sprzeday, natomiast
koszty przesyki fakturowa ze stawk
zwolnion? Czy opata pocztowa powik-
sza podstaw opodatkowania VAT?
W opisanym przypadku niewtpliwie do
chodzi do dokonywania czynnoci opodatko
wanych, polegajcych na prowadzeniu sprze
day wysykowej wydawnictw naukowych
dokumentujcych zbiory muzeum oraz mate
riaw fotograficznych (zdjcia, diapozytywy
itp.). Wtpliwoci odnosz si natomiast do
sposobu dokumentowania (dla celw podat
kowych) takich transakcji, a tym samym
ustalenia wielkoci podstawy opodatkowa
nia. Zpytania wynika bowiem, e kadorazo
wo nabywane przez Pastwa klientw publi
kacje s wysyane za porednictwem poczty.
Na fakturze nie s jednak rozdzielane koszty
zakupu towaru i usugi wysyki, tylko cao
opodatkowana jest stosown stawk podatku
od towarw iusug. Tym samym ponosz Pa
stwo koszt podatku wodniesieniu do tej cz
ci nalenoci, ktra obejmuje koszt przesyki
nie maj Pastwo bowiem prawa do odlicze
nia przy jej nabyciu, aprzy sprzeday musz
naliczy od niej podatek naleny.
50 nietypowych problemw podatkowych
Dla udzielenia odpowiedzi na wskazane py
tanie konieczne jest odniesienie si do koncep
cji wiadczenia zoonego. Jeeli przyjmiemy,
e opisywane przez Pastwa w pytaniu czyn
noci s wiadczeniem zoonym, nie bdzie
podstawy do rozdzielania na fakturze war
toci sprzedawanych towarw (wydawnictw)
i wiadczonej przy tej okazji usugi wysyki.
W ustaleniu, czy mamy w tym przypadku do
czynienia ze wiadczeniem zoonym, pomoc
ne moe by orzecznictwo Europejskiego Try
bunau Sprawiedliwoci (obecnie TSUE). Przy
kadowo wwyroku z29marca 2007r. wspra
wie Aktiebolaget NN przeciwko Skatteverket
(sygn. C 111/05) Trybuna stwierdzi, e
zart.2 pkt 1 szstej dyrektywy wynika, i ka
da transakcja powinna by zwykle uznawana
za odrbn iniezalen, apo drugie, e trans
akcja zoona zjednego wiadczenia waspek
cie gospodarczym nie powinna by sztucznie
rozdzielana, by nie pogarsza funkcjonalnoci
systemu podatku VAT; w pierwszej kolejnoci
naley poszukiwa elementw charaktery
stycznych dla rozpatrywanej transakcji celem
okrelenia, czy podatnik zapewnia klientowi
kilka odrbnych wiadcze gwnych, czy tyl
ko jedno wiadczenie.
Dlatego te powinnimy stwierdzi, e dla
uznania danego wiadczenia za komplekso
we, przede wszystkim, naley rozstrzygn,
czy jego elementy skadowe s ze sob tak ci
le powizane, e ich rozdzia dla celw VAT
byby sztuczny, oraz czy mona wyodrbni
usug gwn iusugi pomocnicze.
Odnoszc si do sytuacji wskazanej przez
Pastwa wpytaniu, naley uzna wykonywane
czynnoci za wiadczenie zoone (komplekso
we). W zwizku z tym wykazywanie osobno
pozycji sprzedawanego czasopisma oraz wy
syki byoby dziaaniem sztucznym. Sama wy
syka (usuga) jest elementem pomocniczym
wykonywanej czynnoci gwnej, ktr jest
sprzeda wymienionych wpytaniu publikacji.
Dlatego Pastwa dotychczasowe postpowa
nie w zakresie obejmowania wysyki podat
kiem w stawce waciwej dla sprzedawanego
czasopisma naley uzna za prawidowe. Takie
stanowisko prezentowane jest take przez or
gany podatkowe. Przykadowo Dyrektor Izby
Skarbowej w Warszawie, w pimie z 5 grud
nia 2011 r. (nr IPPP2/4431065/112/JO),
zaznaczy, e na usug zoon skada si wic
kombinacja rnych czynnoci prowadzcych
do realizacji okrelonego celu do wykonania
wiadczenia gwnego, na ktre skadaj si
rne czynnoci pomocnicze. Natomiast czyn
no naley uzna za pomocnicz, jeli nie sta
nowi ona celu samego wsobie, lecz jest rod
| 23
 50 nietypowych problemw podatkowych
kiem do penego zrealizowania lub wykorzy
stania usugi zasadniczej. Pojedyncza czynno
traktowana jest zatem jak element usugi kom
pleksowej wwczas, jeeli cel wiadczenia
czynnoci pomocniczej jest zdeterminowany
przez usug gwn oraz nie mona wykona
lub wykorzysta bez czynnoci pomocniczej
usugi gwnej.
Womawianym przypadku wysyka czasopi
sma jest to czynno pomocnicza dla wiad
czenia gwnego, ktrym jest sprzeda okre
lonego towaru klientowi.
Reasumujc, naley przyj, e czynnoci
sprzeday i wysyki wydawnictw (czasopism
itp.) s wiadczeniem kompleksowym. Prawi
dowa jest zatem Pastwa praktyka polegaj
ca na wykazywaniu na fakturze podstawy
opodatkowania, obejmujcej zarwno war
to sprzedawanego towaru, jak i usugi wy
syki i opodatkowanie obydwu czynnoci
stawk VAT waciw dla wiadczenia gw Im szerszy jest zaliczkowany asortyment to
nego (jakim jest dostawa towaru). Nie zmie
nia tego fakt, e nabywane przez Pastwa
usugi pocztowe wykorzystywane nastpnie
do wysyki sprzedawanych czasopism s
zwolnione zVAT.
Grzegorz Gbka
28. Jak wystawi faktur
zaliczkow
Wystawiam faktur pro forma na kwot
1000 z. Klient wpaci jednak tylko cz
kwoty (500z) dwa dni po jej wystawieniu.
Czy teraz powinnam wystawi faktur za-
liczkow na te 500z czy na 1000z?
aden przepis dotyczcy VAT nie reguluje
zasad wystawiania faktur pro forma, ktre
jednak wpraktyce s czsto stosowane. Mimo
e faktura pro forma rni si od zwykej fak
tury VAT wzasadzie tylko tym, e jest ozna
czona jako Faktura pro forma, jednak
wprzeciwiestwie do zwykej faktury nie wy
wiera adnych skutkw wVAT ani po stronie
jej wystawcy, ani po stronie nabywcy. Obo
wizek podatkowy powstanie natomiast do
piero wprzypadku wpaty nalenoci na ofe
rowany faktur pro forma towar lub usug,
ito niezalenie od tego, wjakiej czci kwota
ta zostanie wpacona. Stanowi ona wwczas
zaliczk podlegajc opodatkowaniu VAT.
Sytuacja taka miaa miejsce wprzedstawio
nym wpytaniu przypadku. Gdy klient wp
niejszym terminie wpaci kolejne 500z przed
dostaw towarw lub wykonaniem usugi,
naley wystawi kolejn faktur zaliczkow.
24|
Obowizek opodatkowania zaliczek wynika
zart.19 ust.11 ustawy oVAT, wedug ktre
go, jeeli przed wydaniem towaru lub wyko
naniem usugi otrzymano cz nalenoci,
w szczeglnoci przedpat, zaliczk, zada
tek, rat, obowizek podatkowy powstaje
zchwil jej otrzymania wtej czci.
Naley mie na uwadze, e na fakturze po
twierdzajcej otrzymanie zaliczki nie jest wy
starczajce wpisanie tylko sowa zaliczka.
Naley poda wniej szczegowe dane doty
czce zamwienia lub umowy (wtym np. nu
mer wystawionej uprzednio faktury pro for
ma) oraz nazw (rodzaj) towaru lub usugi,
cen netto, ilo zamwionych towarw, war
to zamwionych towarw lub usug netto,
stawki podatku, kwoty podatku oraz warto
brutto zamwienia lub umowy, a take dat
otrzymania zaliczki (jeeli nie pokrywa si
ona zdat wystawienia faktury zaliczkowej).
warw (usug), tym bardziej szczegowo na
ley okreli ich nazw w celu prawidowej
identyfikacji zaliczkowanych przez nabywc
towarw i zrealizowanej sprzeday udoku
mentowanej faktur kocow. Ma to rwnie
istotne znaczenie dla okrelenia waciwej dla
nich stawki VAT, jeeli podlegaj one rnym
stawkom opodatkowania.
Podstaw opodatkowania zaliczki jest
otrzymana kwota pomniejszona onaleny od
niej VAT.
Naley rwnie mie na uwadze, e wsytu
acji gdy nabywc jest osoba fizyczna niepro
wadzca dziaalnoci gospodarczej, faktur
VAT wystawia si w zasadzie na jej danie,
mimo e powstaje od niej obowizek podatko
wy na ww. zasadach. Dotyczy to rwnie fak
tur zaliczkowych. Natomiast jeeli sprzeda
jest ewidencjonowana z zastosowaniem kas
rejestrujcych, to zaliczka otrzymana od oso
by fizycznej podlega obowizkowi jej zaewi
dencjonowania na kasie. Wprzypadku da
nia wystawienia faktury VAT do kopii faktury
zaliczkowej naley doczy wwczas orygi
na wyemitowanego paragonu fiskalnego.
Anna Potocka
29. Czy mona wystawi
faktury z gry
Jednostka wystawia trzy faktury wkwiet-
niu za wykonanie usug wposzczeglnych
miesicach (od kwietnia do czerwca),
np. abonament internetowy za czerwiec
jest wtreci opisowej faktury, data sprze-
day 30.06.2012r., adata wystawienia fak-

tury 4 kwietnia 2012 r. Faktura zostanie
ujta wrejestrze sprzeday usug wczerw-
cu z kwietniow dat wystawienia. Czy b-
dzie to prawidowe ujcie?
Abonament internetowy, o ktrym mowa
w pytaniu, to opata za rodzaj usugi teleko
munikacyjnej (usuga dostpu do Internetu).
W przypadku tego rodzaju usug obowizek
podatkowy powstaje w sposb szczeglny,
tj. z chwil upywu terminu patnoci, jeeli nim dniu tego miesica.
zosta on okrelony wumowie waciwej dla
rozlicze ztego tytuu. Zpytania nie wynika,
kiedy upywa termin patnoci abonamentu.
Zakadajc, e nabywca abonamentu ma
obowizek paci abonament comiesicznie,
naley przyj, e Pastwo jako sprzedawca
abonamentu powinni wykaza obrt z tego
tytuu comiesicznie w rejestrze sprzeday
VAT oraz odpowiednio w comiesicznej de
klaracji VAT. Odnoszc si do przykadu poda
nego w pytaniu oraz zakadajc, e termin
patnoci za abonament internetowy za czer
wiec przypada wczerwcu, prawidowo wyka
zuj Pastwo obrt oraz podatek naleny
ztego tytuu wrejestrze sprzeday wczerwcu
(wczerwcu powstanie obowizek podatkowy
z tytuu sprzeday). Regu jest bowiem, e
podatnicy powinni wykazywa obrt w ewi
dencji sprzeday iwdeklaracji VAT wokresie
rozliczeniowym, w ktrym przypada termin
powstania obowizku podatkowego.
W omawianym przypadku data wystawie
nia faktury nie ma znaczenia inie wpywa na
moment powstania obowizku podatkowego.
Rwnie rzeczywisty termin zapaty lub jej
brak pozostaje bez wpywu na moment po
wstania obowizku podatkowego.
W przypadku wiadczonych przez Pastwa
usug nie ma rwnie przeszkd, aby wystawi
kilka faktur niejako z gry. W przypadku
m.in. usug internetowych, o ktrych mowa
wpytaniu, faktury takie mog by wystawiane,
ito nawet na kilka miesicy wczeniej (kwar
ta, p roku, rok). Warunkiem jest, aby faktura
zawieraa informacj, jakiego okresu rozlicze
niowego dotyczy. Wsytuacji opisanej wpyta
niu faktury zawieraj tak informacj. Prak
tyk polegajc na wystawianiu z gry kilku
faktur miesicznych za abonament interneto
wy (z wykazanym okresem rozliczeniowym)
na okres kwartau (lub te np. procza) naley
wic uzna za prawidow.
Jeeli strony ustal, e usuga jest rozlicza
na w okresach rozliczeniowych, za dat po
wstania przychodu uznaje si ostatni dzie
okresu rozliczeniowego okrelonego w umo
wie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej
50 nietypowych problemw podatkowych
ni raz w roku. Aby usuga bya rozliczona
wten sposb, strony musz ustali, e usuga
jest rozliczana w okresach rozliczeniowych,
co powinno by uwidocznione wumowie lub
na fakturze. Naley przyj, e wsytuacji opi
sanej wpytaniu strony przyjy, e abonament
jest rozliczany miesicznie (wskazuje na to
sposb ujcia abonamentu na fakturze). Gdy
okresem rozliczeniowym jest miesic, przy
chd zabonamentu powstanie wic wostat
Krystyna Dbrowska
30. Wystawianie rachunkw
kompensacyjnych
Dwie firmy zawary umow kompensacyj-
n dotyczc wzajemnego wiadczenia
usug. Warto wiadcze jest okrelona
na kady miesic oddzielnie. Jedna zfirm
jest czynnym podatnikiem VAT, a druga
nie. Pierwsza firma wystawia faktur
kompensacyjn ioczekuje tego samego od
firmy, ktra nie jest czynnym podatnikiem
VAT. Czy druga z firm moe wystawi ra-
chunek kompensacyjny?
Odpowied naley rozpocz od wyjanie
nia, e przez umow kompensacyjn rozumie
si najczciej umow, wramach ktrej sprze
dajcy zgadza si przyj cz ceny towaru
lub usugi w pienidzu, a pozosta cz
wtowarach lub usugach. Ztreci pytania nie
wynika jednak, aby chodzio otak sytuacj.
Moliwe s wzwizku ztym dwa scenariu
sze. Pierwszy scenariusz zakada, e zawarta
umowa nie jest umow kompensacyjn, lecz
umow barterow, czyli umow, na podsta
wie ktrej firmy wzajemnie wiadcz sobie
usugi bez wynagrodzenia pieninego (czyli
kada zfirm wiadczy swoje usugi wzamian
za usugi drugiej firmy). Natomiast drugi sce
nariusz zakada, e usugi wiadczone s
przez firmy za wynagrodzeniem okrelonym
w pienidzu, a zawarta umowa przewiduje
wzajemne potrcanie (kompensaty) naleno
ci ztego tytuu przez strony.
Niezalenie od scenariusza firma bdca
czynnym podatnikiem VAT jest obowizana
dokumentowa wiadczone usugi faktura
mi, natomiast firma niebdca czynnym po
datnikiem VAT na danie firmy bdcej
czynnym podatnikiem VAT rachunkami.
Podstaw opodatkowania w przypadku
pierwszego scenariusza stanowi pomniej
szona o kwot podatku warto rynkowa
wiadczonych przez poszczeglne firmy
| 25
 50 nietypowych problemw podatkowych
usug. Podkreli naley, e chodzi o war
to wiadczonych przez te firmy usug,
anie owarto usug otrzymywanych wza
mian. Oznacza to, e:
firma bdca czynnym podatnikiem VAT
powinna wystawia faktury, w ktrych
kwota netto stanowi bdzie warto
wiadczonych przez ni usug, pomniejszo
n okwot podatku,
firma niebdca czynnym podatnikiem
VAT powinna wystawia rachunki na war
to wiadczonych przez ni usug (bez po
mniejszania o kwot podatku, gdy VAT
wjej przypadku nie wystpuje).
Natomiast w przypadku drugiego scena
riusza podstaw opodatkowania u obu stron
bdzie obrt, czyli kwota nalena z tytuu
wiadczenia, pomniejszona okwot nalene
go podatku. Oznacza to, e:
firma bdca czynnym podatnikiem VAT
powinna wystawia faktury, w ktrych
kwota netto bdzie stanowi kwot nale
n ztytuu wiadczonych przez ni usug,
pomniejszon okwot nalenego VAT,
firma niebdca czynnym podatnikiem VAT
powinna wystawia rachunki na kwot na
len ztytuu wiadczonych przez ni usug
(bez pomniejszania okwot podatku, gdy
wjej przypadku VAT nie wystpuje).
Reasumujc, w przedstawionej sytuacji
druga firma (niebdca czynnym podatni
kiem VAT) nie tylko moe, ale jest wrcz obo
wizana wystawia rachunki dokumentujce
wiadczone przez ni usugi (jeli da tego
firma bdca czynnym podatnikiem VAT).
Rachunki te powinny by wystawiane na kwo
ty bez pomniejszania o VAT. Zapewne s to
kwoty odpowiadajce kwotom brutto na fak
turach wystawianych przez firm bdc
czynnym podatnikiem VAT.
Tomasz Krywan
31. Odpowiedzialno
za niedorczenie PIT-11
W lutym br. wysaam poczt PIT-11
za 2011r. byemu pracownikowi na adres,
ktry miaam wdokumentach kadrowych.
PIT-11 nie zosta odebrany iwrci do na-
szej firmy, mimo podwjnego awizowania.
Jak powinnam w takim przypadku post-
pi? Od innego pracownika dowiedziaam
si, e pracownik, do ktrego wysaam
PIT-11, nie mieszka od jakiego czasu pod
tym adresem, amieszkanie stoi puste. Czy
ponios jakie konsekwencje niedorcze-
nia PIT-11 temu pracownikowi?
26|
Pracodawca, ktry wystawi prawidowo in
formacj PIT-11 iprzesa j listem poleconym
na adres zamieszkania byego pracownika
znany zdokumentw kadrowych, nie ponosi
adnej odpowiedzialnoci, gdy PIT-11 nie zo
sta odebrany iwrci do siedziby firmy.
Ustawa opodatku dochodowym nakada na
pracodawc obowizek wystawienia PIT-11
wterminie do koca lutego roku nastpujce
go po roku podatkowym, ktrego ta informa
cja dotyczy. Wprzypadku gdy obowizek po
boru zaliczek na podatek usta wcigu roku,
pracodawca jest zobowizany sporzdzi in
formacj PIT-11 na pisemny wniosek pracow
nika iprzekaza j pracownikowi wterminie
14 dni od dnia zoenia tego wniosku. Zpyta
nia wynika, e pracownik ztakim wnioskiem
nie wystpi, skoro PIT-11 zosta mu wysany
dopiero wlutym br.
aden akt prawny nie reguluje wprost, jak
powinien postpi pracodawca, do ktrego
wrci wysany pracownikowi PIT-11. Dlatego
za najwaciwsze naley uzna zastosowanie
wtakim przypadku art.150 o.p. Wprawdzie
przepis ten odnosi si do dorczania pism
przez organy podatkowe, ale mona przyj,
e te same zasady powinny by stosowane
wprzypadku dorczania pism, ktre dotycz
wywizywania si zobowizkw patnika na
oonych przepisami updof. Z przepisu tego
wynika, e poczta, za porednictwem ktrej
jest dorczane pismo, w przypadku gdy nie
zastano adresata w miejscu jego zamieszka
nia, powinna przechowywa pismo przez
okres 14 dni wswojej placwce. Wtakiej sytu
acji adresat jest zawiadamiany dwukrotnie
opozostawaniu pisma wplacwce pocztowej.
Powtrne zawiadomienie nastpuje w razie
niepodjcia pisma wterminie 7 dni. Wprzy
padku nieodebrania przez adresata pisma
wplacwce pocztowej, uwaa si je za dor
czone zupywem ostatniego dnia 14-dniowe
go okresu.
Jeeli zatem wysany przez Pani PIT-11 nie
zosta odebrany przez byego pracownika
w miejscu, ktre podawa jako miejsce za
mieszkania, mimo podwjnego awizowania,
naley przyj, e PIT-11 zosta mu skutecznie
dorczony. Wzwizku ztym dla celw dowo
dowych powinna Pani zachowa przesyk
wraz ze zwrotk zpoczty waktach pracowni
ka. Wprzypadku ewentualnej kontroli bdzie
moga Pani wykaza, e zgodnie z cicym
na Pani obowizkiem sporzdzia Pani dla
tego pracownika PIT-11 za 2011r., anastp
nie wprawidowy sposb przesyka zt infor
macj zostaa mu dorczona.
Katarzyna Wojciechowska

32. Czy artykuy spoywcze
zapewnione pracownikom
s przychodem
Zapewniamy pracownikom herbat, kaw,
cukier i mietank do kawy. Produkty te
znajduj si wzakadowej kuchni is prze-
znaczone do oglnego spoycia. Zdarza
si, e z tych produktw korzystaj rw-
nie kontrahenci. Czy warto tych pro-
duktw powinnimy doliczy do przycho-
du pracownikw?
W przypadku wydania pracownikom do
oglnego spoycia herbaty, kawy, cukru
imietanki nie ma moliwoci ustalenia, kt
ry pracownik i w jakim stopniu korzysta
ztych produktw, tym bardziej e korzystaj
znich rwnie osoby niebdce pracownika
mi. Takie artykuy trudno traktowa jak przy
sporzenie majtkowe onieodpatnym charak
terze ze wzgldu na to, e nie maj one indy
widualnego charakteru. Zatem nie mona
ustali faktycznej wartoci wiadczenia, jakie
otrzyma dany pracownik. Ponadto takie wy
datki s zwizane z funkcjonowaniem firmy
i zaliczane do jej kosztw podatkowych, ale
nie dotycz uzyskania konkretnego przycho
du. Z tego wzgldu po stronie pracownikw
nie powstanie przychd do opodatkowania.
Potwierdzi to Dyrektor Izby Skarbowej
w Poznaniu w interpretacji indywidualnej
z 11 sierpnia 2011 r. (sygn. ILPB1/415-
680/11-4/AG). Interpretacja dotyczya sp
ki, ktra na rzecz swoich pracownikw pono
sia wydatki na nabycie takich produktw,
jak: kawa, herbata, soki, mietanka do kawy,
cukier, sodycze. Te produkty spoywcze byy
zapewniane pracownikom podczas spotka,
narad, szkole, wczasie pracy wsiedzibie fir
my. Fiskus stwierdzi, e co do zasady otrzy
mane przez pracownikw wiadczenia stano
wi przychd wrozumieniu ustawy opodat
ku dochodowym od osb fizycznych ijako ta
kie podlegaj opodatkowaniu. Jednak takie
wydatki dotycz funkcjonowania spki inie
wi si z konkretnym przychodem. Stano
wi jedynie zwyczajowy poczstunek nale
cy do powszechnie obowizujcych kanonw
kultury (nie maj charakteru okazaoci).
W konsekwencji organ podatkowy uzna, e
wydatki poczynione przez spk na rzecz jej
pracownikw na zakup takich produktw,
jak: kawa, herbata, mleko do kawy, ciastka,
nie bd stanowi dla pracownikw przycho
du ze stosunku pracy, wobec czego nie podle
gaj one opodatkowaniu podatkiem dochodo
wym od osb fizycznych. Spka w zwizku
50 nietypowych problemw podatkowych
z tym nie ma obowizku naliczania i odpro
wadzania zaliczek na podatek dochodowy od
osb fizycznych.
Inaczej byoby, gdyby takie produkty praco
dawca przekazywa do spoycia konkretnemu
pracownikowi, np. zatrudniony otrzymywa
by miesicznie 50 g herbaty i 0,5 kg cukru
do samodzielnego przygotowania napojw.
Wwczas warto takiego wiadczenia nale
aoby zaliczy do przychodw ze stosunku
pracy ipobra podatek.
Krzysztof Rustecki
33. Opodatkowanie sprzeday
rolnikom azotanu potasu
Sprzedajemy produkty dla rolnikw. Jed-
nym z nich jest saletra potasowa (azotan
potasu). Jak stawk naley stosowa do
jej sprzeday rolnikom?
Sprzedajc rolnikom azotan potasu (sale
tr potasow), naley stosowa obnion
stawk 8%. Warunkiem jest zoenie przez
rolnikw owiadczenia o treci wskazanej
wuzasadnieniu.
Zakres stosowania obnionej stawki 8%
okrelaj m.in. przepisy 7 rozporzdzenia
wykonawczego. Z przepisw tych wynika, e
obniona stawka 8% ma zastosowanie do do
stawy, wewntrzwsplnotowego nabycia iim
portu wielu towarw przeznaczonych do sto
sowania jako nawozy, pasze lub dodatki (suro
wiec) do pasz, jeeli ich nabywc jest podatnik
podatku rolnego lub podatku dochodowego od
dochodu z dziaw specjalnych produkcji rol
nej (7 ust.4 rozporzdzenia wykonawczego).
Obnion stawk 8% na podstawie 7 ust.4
rozporzdzenia wykonawczego stosuje si,
pod warunkiem e nabywca towarw zoy
sprzedawcy pisemne owiadczenie, e jest po
datnikiem podatku rolnego lub podatku do
chodowego od dochodu zdziaw specjalnych
produkcji rolnej, anabywane towary przezna
czy do stosowania jako nawozy, pasze lub do
datki (surowiec) do pasz w prowadzonym
przez siebie gospodarstwie rolnym lub dziale
specjalnym produkcji rolnej ( 7 ust. 5 pkt 1
rozporzdzenia wykonawczego). Owiadcze
nie to wmyl 7 ust.6 rozporzdzenia wyko
nawczego powinno zawiera rwnie:
imi inazwisko oraz adres staego miejsca
zamieszkania nabywcy bdcego osob fi
zyczn albo nazw iadres siedziby dziaal
noci gospodarczej nabywcy bdcego oso
b prawn lub jednostk organizacyjn
niemajc osobowoci prawnej,
| 27
 50 nietypowych problemw podatkowych
okrelenie iloci nabywanych towarw,
dat i miejsce wystawienia owiadczenia
oraz podpis skadajcego owiadczenie.
Do towarw, do ktrych maj zastosowanie
powysze przepisy, naley m.in. azotan pota
su (saletra potasowa; PKWiU ex 20.13.42.0,
CN 2835). Azatem mona sprzedawa azotan
potasu (saletr potasow) rolnikom ze staw
k 8% (pod warunkiem zoenia owiadcze
nia, oktrym mowa powyej).
Tomasz Krywan
34. Stawka VAT
przy sprzeday
lokalu mieszkalnego
Czy sprzeda prawa do wycznego uyt-
kowania ogrdka przydomowego dokony-
wana cznie z lokalem mieszkalnym b-
dzie podlega opodatkowaniu 8% stawk
VAT? Nie kupujc lokalu, nie mona kupi
ogrdka.
Z przedstawionej w pytaniu sytuacji wyni
ka, e przedmiotem sprzeday jest lokal
mieszkalny wraz zogrdkiem, ktry kupujcy
nabywa jako udzia w nieruchomoci wspl
nej wraz z wycznym prawem korzystania
z tego ogrdka. Zakadamy przy tym, e
przedmiotem sprzeday jest lokal mieszkalny
zaliczany do obiektw budowlanych objtych
spoecznym programem budownictwa miesz
kaniowego, czyli lokal mieszkalny, ktrego
powierzchnia uytkowa nie przekracza
150 m2. Dostawa takiego lokalu objta jest
preferencyjn 8% stawk VAT. Stanowi otym
art.41 ust.12 ustawy oVAT.
Sprzeda mieszkania wraz z prawem do
wycznego uytkowania ogrdka przydomo
wego podlega bdzie opodatkowaniu jedn
stawk VAT waciw dla sprzeday lokalu.
Przepisy oVAT nie nakazuj wtakiej sytuacji
odrbnego ich traktowania iopodatkowania.
Przedmiotow sprzeda naley traktowa za
tem jako czynno ocharakterze komplekso
wym, poniewa dochodzi w niej do jednej
transakcji polegajcej na cznej sprzeday
lokalu mieszkalnego oraz przypisanego temu
lokalowi ogrdka, stanowicego jego inte
graln cz.
Wefekcie zastosowanie bdzie miaa staw
ka 8% VAT. Na taki sposb opodatkowania
wskazuje rwnie fakt, e nie mona naby
ogrdka bez zakupu lokalu. Sprzeda prawa
do wycznego uytkowania ogrdka nie
moe by zatem przedmiotem samodzielnego
obrotu, poniewa przypisany jest okrelone
28|
mu lokalowi mieszkalnemu. Prawo to naby
wane jest izbywane wraz zlokalem mieszkal
nym, nie stanowi zatem odrbnej nierucho
moci, atym samym odrbnego towaru wro
zumieniu przepisw oVAT.
Potwierdzenie tego stanowiska znajdziemy
rwnie winterpretacjach organw podatko
wych. Wprawdzie zmiana stanowiska doko
nywana jest pod wpywem orzecze sdo
wych, gdy podatnicy zaskaraj otrzyman
interpretacj, jednak naley mie nadziej, e
tak jak w przypadku miejsc parkingowych
i garay organy podatkowe zmieni trwale
swoje stanowisko. W pimie Dyrektora Izby
Skarbowej wPoznaniu z20 lutego 2012r. (nr
ILPP2/443-1802/10/12-S/EN) czytamy: nie
ma adnego uzasadnienia do okrelania innej
stawki podatku VAT ni majca zastosowanie
do lokalu mieszkalnego, dla gruntu stanowi
cego wspwasno wacicieli wszystkich
lokali inabywanego cznie zlokalem miesz
kalnym, a wykorzystywanego jako ogrdek.
Bowiem grunt zajty pod ogrdek jako wsp
wasno wszystkich wacicieli mieszka nie
moe by przedmiotem samodzielnego obro
tu. Udzia wtym gruncie, co wynika ze stanu
faktycznego przedstawionego przez Wnio
skodawc, nabywany jest izbywany wraz zlo
kalem mieszkalnym, aponadto jest on usytu
owany na tej samej dziace co budynek miesz
kalny. Przez fakt sprzeday uamka gruntu
bdcego udziaem we wspwasnoci, prze
znaczonego na ogrdek nie dochodzi do wy
odrbnienia go zcaej kompleksowej transak
cji sprzeday tak jak inie dochodzi do sprze
day odrbnego prawa do korzystania zniego
pomimo, e ma ono charakter wyczny. Sko
ro udzia wgruncie zajty na ogrdek przydo
mowy dzieli los zbywanego lokalu mieszkal
nego, nie ma adnych podstaw, aby wsposb
sztuczny wyodrbnia zkompleksowej trans
akcji sprzeday, prawa do korzystania z rze
czonego ogrdka.
Majc na uwadze powysze wskaza nale
y, i sprzeda prawa do wycznego uytko
wania ogrdka przydomowego dokonywana
cznie zlokalem mieszkalnym bdzie podle
ga opodatkowaniu 8% stawk podatku od
towarw iusug. Brak jest zatem podstaw do
wyodrbnienia z podstawy opodatkowania
ww. transakcji sprzeday wartoci ogrdka
przydomowego jako odrbnego przedmiotu
opodatkowania.
Sdy administracyjne natomiast jedno
mylnie potwierdzaj prawo do stawki 8%
w przypadku sprzeday lokalu wraz z pra
wem do ogrdka (patrz: m.in. wyrok NSA
z 29 padziernika 2010 r., sygn. akt I FSK

1813/09): nie ma te adnego uzasadnienia
ze wzgldu na tre art.29 ust.5 u.p.t.u. do
okrelania innej stawki podatku VAT ni ma
jca zastosowanie do lokalu mieszkalnego,
dla gruntu stanowicego wspwasno wa
cicieli wszystkich lokali i nabywanego cz
nie zlokalem mieszkalnym, awykorzystywa
nego na ogrdek. Wprzypadku dostawy loka
lu mieszkalnego, bdcego wyodrbnion
czci budynku, nie wyodrbnia si bowiem
prawa do wycznego korzystania zogrdka.
Jak susznie wskaza Sd pierwszej instancji,
grunt zajty pod ogrdek jako wspwasno
wszystkich wacicieli mieszka nie moe by
przedmiotem samodzielnego obrotu. Udzia
wtym gruncie, na co ju zwrcono wczeniej
uwag, nabywany jest i zbywany bowiem
wraz zlokalem mieszkalnym.
Anna Potocka
35. Jak opodatkowa najem
kilku apartamentw
Mam 4 apartamenty nad polskim morzem.
Nabyem je wcelu wynajmu wokresie wa-
kacyjnym (tj. od maja do padziernika).
Nie wykluczam najmu w zimie, poniewa
zdarza si, e w tych miesicach rwnie
jest zapotrzebowanie na takie mieszkania.
Do sprztania mieszka zamierzam wyna-
j firmy zewntrzne. Rozwaam rwnie
korzystanie z usug jakiego porednika
w zakresie najmu. Czy mog taki najem
opodatkowa ryczatem od przychodw
ewidencjonowanych wwysokoci 8,5%?
W opisanym przypadku planowany najem
nosi cechy dziaalnoci gospodarczej. Rw
nie niektre organy podatkowe stoj na sta
nowisku, e wynajmowanie przez podatni
kw kilku nieruchomoci wsposb zorganizo
wany icigy jest dziaalnoci gospodarcz.
W zwizku z tym uzyskiwanych z niej przy
chodw nie bdzie Pan mg opodatkowa
ryczatem od przychodw ewidencjonowa
nych w wysokoci 8,5%. Dziaalno gospo
darcza w zakresie najmu podlega opodatko
waniu podatkiem liniowym albo wedug pro
gresywnej skali podatkowej.
Przychody osb fizycznych z najmu mog
by opodatkowane wramach dwch rnych
rde przychodw, tj.: pozarolniczej dziaal
noci gospodarczej (art.10 ust.1 pkt 3 updof)
albo odrbnego rda przychodw, ktrym
jest najem (art.10 ust.1 pkt 6 updof).
Zpytania wynika, e bdzie Pan wynajmo
wa 4 apartamenty nad morzem. Zamierza
50 nietypowych problemw podatkowych
Pan przy tej dziaalnoci korzysta z usug
firm zewntrznych. W opisanej sytuacji pro
wadzony najem nosi cechy dziaalnoci go
spodarczej. Przemawiaj za tym:
cel, jakim kierowa si Pan, nabywajc
apartamenty nad morzem od pocztku
zakada Pan, e zostay nabyte wcelu ich
wynajmowania,
zarobkowy charakter najmu, czyli nasta
wiony na osignicie zysku wpostaci czyn
szu,
zorganizowany sposb dziaania oczym
wiadczy m.in. korzystanie zusug firm ze
wntrznych,
cigy sposb dziaania wstpnie planuje
Pan wynajmowanie apartamentw od
maja do padziernika, ale nie wyklucza
Pan, e bdzie to robi przez cay rok, jeeli
takie bdzie zapotrzebowanie. Nie mona
zatem mwi, e prowadzony przez Pana
najem ma okazjonalny charakter.
Na temat koniecznoci kwalifikowania
przychodw uzyskiwanych z najmu kilku
nieruchomoci w okresie wakacyjnym do
przychodw zdziaalnoci gospodarczej wy
powiaday si organy podatkowe. W inter
pretacji indywidualnej z30 czerwca 2011r.,
nr ITPB1/415-404/11/DP, Dyrektor Izby
Skarbowej wBydgoszczy stwierdzi, e: Wy
najem sezonowy domkw letniskowych b
dcych Pani wasnoci bez zawierania
z osobami, ktrym domki s udostpnione,
indywidualnych umw najmu, to w istocie
szereg cyklicznych, powtarzalnych okreso
wo, w sposb zorganizowany i cigy czyn
noci, podejmowanych w celach zarobko
wych, tj. speniajcych kryteria wynikajce
zdefinicji dziaalnoci gospodarczej.
Przy prowadzeniu dziaalnoci gospodar
czej w zakresie najmu ma Pan do wyboru
dwie formy opodatkowania uzyskiwanych do
chodw: podatek liniowy wedug stawki 19%
albo zasady oglne wedug progresywnej ska
li podatkowej, tj.18% i32%. Przy obu rodza
jach form opodatkowania moe Pan od przy
chodu potrci koszty jego uzyskania.
Z uwagi na wysokie ryzyko uznania przez
organy podatkowe planowanej przez Pana
dziaalnoci jako dziaalnoci gospodarczej
wzakresie najmu, zalecamy wystpienie oin
terpretacj podatkow wtej sprawie.
Jeeli uznamy, e wykonywane przez Pana
czynnoci polegajce na wynajmowaniu po
koi na okres krtkotrwaego zakwaterowania
zwizanego z pobytem w celach turystycz
nych stanowi dziaalno gospodarcz rw
nie w myl ustawy o VAT, to stanowi one
usugi zwizane zzakwaterowaniem, sklasy
| 29
 50 nietypowych problemw podatkowych
fikowane pod symbolem PKWiU 55. Usugi te
podlegaj opodatkowaniu stawk VAT wwy
sokoci 8% (patrz poz.163 zacznika nr 3 do
ustawy oVAT).
Rozpoczynajc dziaalno wtym zakresie,
moe Pan skorzysta ze zwolnienia podmioto
wego, o ktrym mowa w art. 113 ustawy
o VAT. Roczny limit tego zwolnienia wynosi
150 000z. Poniewa rozpoczyna Pan dziaal
no w trakcie roku, limit ten naley liczy
wproporcji do okresu prowadzonej dziaalno
ci gospodarczej.
Katarzyna Wojciechowska
36. wiadczenie usug
idostawa towarw cile
znimi zwizanych
Co naley rozumie przez zwrot wiad-
czenie usug i dostawa towarw cile
z tymi usugami zwizane? Nasz zakad
na potrzeby szkole kupuje artykuy spo-
ywcze dla uczestnikw szkole oraz za-
pewnia rodki transportu do przewozu
uczestnikw. Czy tego typu usugi itowary
rwnie powinny by zwolnione zVAT?
Warto artykuw spoywczych do skonsu
mowania podczas szkolenia przez jego uczest
nikw powinna by uwzgldniana wpodsta
wie opodatkowania wiadczonych przez za
kad (zwolnionych z VAT) usug szkolenio
wych. Natomiast wiadczone przez zakad
usugi przewozu uczestnikw szkole nie po
winny korzysta ze zwolnienia.
Zwolnione zVAT zostay usugi ksztacenia
zawodowego lub przekwalifikowania zawo
dowego (inne ni wymienione wart.43 ust.1
pkt 26 ustawy oVAT), finansowane wcaoci
ze rodkw publicznych, oraz wiadczenie
usug idostawa towarw cile ztymi usuga miejsce szkolenia we wasnym zakresie).
mi zwizane.
Przepisy nie okrelaj wprost, co naley ro
zumie przez zwrot wiadczenie usug ido
stawa towarw cile ztymi usugami zwiza VAT wedug stawki waciwej dla usug trans
ne. Zwaywszy jednak na tre art.43 ust.17
i17a ustawy oVAT, mona stwierdzi, e s to
czynnoci wykonywane wzwizku ze wiad
czeniem usug ksztacenia zawodowego lub
przekwalifikowania zawodowego, finanso
wane wcaoci ze rodkw publicznych, ktre
cznie speniaj nastpujce warunki:
s niezbdne do wykonania usugi podsta
wowej,
gwnym celem ich wykonywania nie jest
osignicie dodatkowego dochodu przez
podatnika, przez konkurencyjne wykony
30|
wanie tych czynnoci wstosunku do podat
nikw niekorzystajcych ze zwolnienia,
s wykonywane przez podmioty wiadcz
ce usugi podstawowe.
Czsto jest tak, e na wiadczon usug ska
da si wiele czynnoci. W takich przypadkach
jak wynika zorzeczenia Trybunau Sprawie
dliwoci Unii Europejskiej z 2 maja 1996 r.
wsprawie C-231/94 naley wzi pod uwag
wszystkie okolicznoci, w jakich dokonywana
jest rozpatrywana transakcja, celem okrelenia:
czy s to dwa lub wicej ni dwa wiadczenia
odrbne, czy te jest to jedno wiadczenie,
jeli jedno wiadczenie to czy powinno zo
sta zakwalifikowane jako wiadczenie usug.
Majc powysze na uwadze, w przedsta
wionej sytuacji naley uzna, e w zwizku
zkupowaniem dla uczestnikw szkole arty
kuw spoywczych nie dochodzi do odrbnie
opodatkowanych czynnoci (dostaw towarw
czy wiadczenia usug). wiadczenia te s,
wedug mnie, tak cile zwizane ze wiad
czeniem usug szkoleniowych, e ich wyod
rbnienie z wartoci tych usug szkolenio
wych miaoby sztuczny charakter. Warto
artykuw spoywczych, oktrych mowa, po
winna by zatem uwzgldniana wpodstawie
opodatkowania wiadczonych przez zakad
usug szkoleniowych (jako element kwoty na
lenej ztytuu wiadczenia tych usug art.29
ust.1 ustawy oVAT).
Inaczej rzecz si ma, jeeli chodzi o za
pewnienie rodka transportu do przewozu
uczestnikw. W tym przypadku zwizek
midzy wiadczonymi usugami transporto
wymi a usugami szkoleniowymi nie jest,
moim zdaniem, na tyle cisy, aby mc je
uzna za element wiadczenia usug szkole
niowych. Usugi transportowe nie s niezbd
ne do wykonania usug szkoleniowych (za
wsze bowiem uczestnicy mog dojecha na
Uwaam zatem, e wiadczone przez zakad
usugi przewozu uczestnikw szkole nie ko
rzystaj ze zwolnienia, lecz s opodatkowane
portu osb czyli obnionej stawki 8%
(art.41 ust.2 wzw. zpoz.157 zacznika nr 3
iwzw. zart.146a pkt 2 ustawy oVAT).
Tomasz Krywan
37. Faktura wjzyku obcym
Kontrahent wystpi do nas zprob owy-
stawianie faktur wjzyku angielskim. S to
faktury za WDT. Czy moemy speni jego
prob bez naraania si na kary?

Zasady wystawiania faktur okrelaj przepi
sy 526 rozporzdzenia Ministra Finansw
z28marca 2011r. wsprawie zwrotu podatku
niektrym podatnikom, wystawiania faktur,
sposobu ich przechowywania oraz listy towa
rw iusug, do ktrych nie maj zastosowania
zwolnienia od podatku od towarw i usug.
Przepisy te, jak rwnie inne przepisy VAT, nie
przewiduj bezwzgldnego nakazu wystawia
nia faktur wjzyku polskim ani zakazu wysta
wiania faktur wjzykach obcych.
Pewne ograniczenia wtym zakresie wynika
j natomiast zprzepisw ustawy ojzyku pol
skim. Przepisy te nakadaj bezwzgldny obo
wizek uywania jzyka polskiego w obrocie
zudziaem konsumentw (jeeli spenione s
warunki okrelone wart.7 ust.1 ustawy oj
zyku polskim). W obrocie bez udziau konsu
mentw obowizek posugiwania si jzykiem
polskim istnieje, jeli obrt ten wykonywany
jest przez podmioty, oktrych mowa wart.4
ustawy, tj. przez organy i instytucje publicz
ne. W pozostaym zakresie, w szczeglnoci
wprzypadku wystawiania faktur innym przed
sibiorcom, wtym przedsibiorcom zagranicz
nym, nie istnieje bezwzgldny obowizek sto
sowania jzyka polskiego.
Pogld ten potwierdzaj te organy podatko
we w udzielanych wyjanieniach, czego przy
kadem moe by interpretacja indywidualna
Dyrektora Izby Skarbowej wPoznaniu z16mar
ca 2010r. (sygn. akt ILPP2/443-56/10-2/EN).
Czytamy wniej, e: (...) przepisy nakadaj na
wystawc faktury wyrany obowizek sporz
dzenia jej wjzyku polskim wprzypadku doku
mentowania czynnoci z polskim konsumen
tem, atake wprzypadku obrotu dokonywane
go pomidzy jednostkami prawa publicznego.
Natomiast faktury na rzecz podmiotw maj
cych miejsce zamieszkania czy siedzib poza te
rytorium kraju nie musz spenia tego wymo
gu. (...) Nie ma przeszkd, eby Wnioskodawca
wystawia faktury wjzyku obcym kontrahen
tom zagranicznym lub ich oddziaom majcym
siedzib na terenie Polski (...) pod warunkiem,
e bd spenia wszystkie wymogi stawiane
fakturom, a okrelone w przepisach ustawy
opodatku od towarw iusug oraz wprzepisach
wykonawczych do ustawy.
W przedstawionej sytuacji chodzi o wysta
wianie faktur w jzyku angielskim zagranicz
nemu przedsibiorcy (oczym wiadczy fakt, e
s to faktury dokumentujce wewntrzwspl
notowe dostawy towarw), a wic o przypa
dek, do ktrego nie maj zastosowania przepi
sy art.7 ustawy ojzyku polskim. Azatem nie
ma przeszkd, aby wystawiali Pastwo kontra
hentowi faktury wjzyku angielskim (czy do
50 nietypowych problemw podatkowych
wolnym innym jzyku obcym). Nie grozi to
naoeniem na Pastwa jakichkolwiek kar.
Tomasz Krywan
38. Niepena nazwa zakadu
wzgoszeniu NIP-2
Zakad, skadajc aktualizacj NIP-2, poda
swoj niepen nazw. Czy ma to wpyw na
VAT?
Obowizek dokonywania zgosze identyfi
kacyjnych (wtym NIP-2) oraz ich aktualizacji
okrelaj przepisy ustawy oNIP. Zgoszenia te
nie maj wpywu na rozliczenia VAT, gdy
przepisy ustawy o VAT okrelaj obowizek
skadania i aktualizacji wasnych zgosze,
tj.zgosze rejestracyjnych VAT-R (art.96 usta
wy oVAT). Wkonsekwencji nie ma znaczenia,
e zakad, aktualizujc zgoszenie NIP-2, poda
swoj niepen nazw. Dla VAT (wszczeglno
ci wtreci faktur VAT) istotne s dane identy
fikacyjne wskazane w czci B zgoszenia
VATR. Jak czytamy winterpretacji indywidu
alnej Dyrektora Izby Skarbowej wBydgoszczy
z 23 lutego 2011 r. (nr ITPP1/443-1165/10/
/TS): koniecznym jest (...), by dane dotyczce
podatnika podawane na fakturze byy zgodne
z danymi identyfikacyjnymi wykazanymi
wzgoszeniu rejestracyjnym wzakresie podat
ku od towarw iusug VAT-R.
Tomasz Krywan
39. Sprzeda wsplnych
biletw wstpu
Dwie jednostki (bdce czynnymi podatni-
kami VAT) prowadzce muzea planuj
sprzedawa bilety wstpu, ktre upraw
niayby do odwiedzenia obu jednostek.
Jakrozliczy na gruncie VAT tak sprzeda?
Wzwizku ze sprzeda biletw czonych
uprawniajcych nie tylko do wstpu do wa
snego obiektu, ale rwnie do wstpu do
obiektu prowadzonego przez inn jednostk
mog wystpi dwa schematy opodatkowa
nia VAT.
1. Jeeli sprzeda biletw czonych, wczci
dotyczcej wstpu do obiektu prowadzone
go przez drug jednostk, jest dokonywana
przez pierwsz jednostk wimieniu tej dru
giej jednostki obrt podlegajcy opo
datkowaniu VAT powstaje u obu jednostek
(proporcjonalnie do przypadajcych na nie
udziaw w cenie sprzedawanych biletw)
| 31
 50 nietypowych problemw podatkowych
z tym, e obowizek ewidencjonowania
sprzedawanych biletw za pomoc kasy re
jestrujcej ma tylko jednostka sprzedajca
bilety (art. 111 ust. 3b ustawy o VAT).
Wprzypadku takiego scenariusza jednostki
nie maj obowizku wystawiania sobie wza
jemnie adnych dokumentw wszczegl
noci faktur. Kada zjednostek rozlicza tylko
na zasadach oglnych swj obrt uzy
skany ze sprzeday biletw czonych.
2. Moliwa jest umowa, na podstawie ktrej
jednostki nie tyle bd sprzedawa wspl
ne bilety, co wzajemnie sprzedawa sobie
usugi wstpu zprawem do dalszej odsprze
day tego wstpu (wramach sprzeday bile
tw czonych przez poszczeglne jednost
ki). W tym przypadku sprzeda biletw
czonych przez poszczeglne jednostki bdzie
w caoci sprzeda dokonywan we was
nym imieniu ina wasn rzecz (czyli kada
zjednostek bdzie sprzedawaa we wasnym
imieniu ina wasn rzecz nie tylko wstp do
wasnego muzeum, ale rwnie do mu
zeum prowadzonego przez drug jednost
k). W konsekwencji obrt z tytuu takiej
sprzeday bdzie powstawa tylko wjednost
ce sprzedajcej bilety czone. Niezalenie
od tego, u kadej ze stron powstanie obrt
z tytuu sprzeday drugiej ze stron biletw
przeznaczonych do odsprzeday (sprzeda
taka powinna by dokumentowana wysta
wianymi midzy jednostkami fakturami).
Tomasz Krywan
40. Skadka na ubezpieczenie
na ycie przychodem
ze stosunku pracy
Od maja finansujemy pracownikom skad-
ki na grupowe ubezpieczenie na ycie. Do
otrzymania wiadcze zpolisy jest upraw-
niony pracownik lub wskazana przez niego
osoba. Czy kwota skadki stanowi dla pra-
cownikw opodatkowany i oskadkowany
przychd ze stosunku pracy? Czy w przy-
padku mierci pracownika bdziemy zwol-
nieni z wypaty odprawy pomiertnej lub
zobowizani do zapaty rnicy, jeli
wiadczenie od firmy ubezpieczeniowej
byoby nisze od kwoty odprawy?
Za przychody ze stosunku pracy s uzna
wane wszelkiego rodzaju wypaty pieni
ne, warto pienina wiadcze w naturze
bd ich ekwiwalenty, bez wzgldu na rd
o finansowania tych wypat i wiadcze,
awszczeglnoci:
32|
wynagrodzenia zasadnicze i za godziny
nadliczbowe,
rnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwi
walenty za niewykorzystany urlop iwszel
kie inne kwoty niezalenie od tego, czy ich
wysoko zostaa zgry ustalona,
wiadczenia pienine ponoszone za pra
cownika, jak rwnie warto innych nie
odpatnych wiadcze lub wiadcze cz
ciowo odpatnych (art.12 ust.1 updof).
Do przychodw majcych swoje rdo
w umowie o prac naley zaliczy m.in. sfi
nansowan przez pracodawc skadk na gru
powe ubezpieczenie na ycie. Stanowi ona
przysporzenie majtkowe, co do zasady, pod
legajce opodatkowaniu oraz oskadkowaniu.
Obowizek naliczenia nalenoci podatkowo
-skadkowych od wartoci skadek na ubezpie
czenie na ycie opacanych przez firm powsta
nie wwczas, gdy uprawnionym do otrzymania
wiadczenia ubezpieczeniowego jest pracownik
(nawet jeeli nie uzyska wiadczenia zpolisy).
Jeeli beneficjentem wiadcze wynikajcych
zzawartej zubezpieczycielem polisy jest praco
dawca, po stronie pracownikw nie wystpi ko
rzy majtkowa (pismo MF z 31 padzierni
ka 1995r., nr PO 5/1-0788-3656/95).
Przychd ztytuu skadki na ubezpieczenie
na ycie finansowanej przez pracodawc po
wstaje wchwili jej zapaty. Owarto skadki
naley wwczas powikszy wynagrodzenie
postawione wdanym miesicu do dyspozycji
pracownika iod cznej kwoty obliczy nale
noci podatkowo-skadkowe.
Niekiedy pracodawca wykupuje dla pod
wadnych polisy ubezpieczenia na ycie zfun
duszem kapitaowym. Wtakiej sytuacji skad
ka wczci przypadajcej na cz inwestycyj
n jest przysporzeniem majtkowym w mo
mencie cesji, przeniesienia praw iprzekazania
obowizkw wynikajcych zumowy na rzecz
ubezpieczonego pracownika. Potwierdzi to
Dyrektor Izby Skarbowej wWarszawie winter
pretacji indywidualnej z3 lutego 2012r. (sygn.
IPPB2/415-984/11-2/AS): (...) cz skadek
opaconych przez pracodawc ztytuu opaca
nia przez pracodawc skadki wczci ochron
nej (skadka ochronna) stanowi przychd pra
cownika ze stosunku pracy wdacie poniesienia
wydatku przez pracodawc, czyli w dacie za
paty skadki w firmie ubezpieczajcej. (...)
Zt chwil pracownik zostaje objty ochron
ubezpieczeniow, czyli ma miejsce przyspo
rzenie majtkowe po jego stronie. Natomiast
z tytuu opacania przez pracodawc czci
skadek inwestowanych w ubezpieczeniowe
fundusze kapitaowe przychd ze stosunku
pracy dla pracownika powstaje w momencie

cesji, przeniesienia praw i przekazania obo
wizkw wynikajcych z umowy na rzecz
ubezpieczonego pracownika. Do tego momen
tu pracownik nie posiada prawa do wypaty
i innych moliwych profitw wynikajcych
z programu. Ponadto pracodawca (ubezpie
czajcy) moe w przypadku zwolnienia si
pracownika wskazanego wprogramie przeka
za program na innego pracownika (...).
Pracodawca, ktry wykupi pracownikom
ubezpieczenie na ycie, jest zwolniony zobo
wizku wypaty odprawy pomiertnej czon
kom rodziny zmarego pracownika (art.93 7
k.p.). Rodzinie zmarego lub osobie uposao
nej ztytuu opacanej przez zakad pracy polisy
przysuguje bowiem od instytucji ubezpiecze
niowej odszkodowanie, ktrego wysoko po
winna by co najmniej rwna kwocie nalenej
odprawy. Wprzypadku gdyby odszkodowanie
byo nisze, pracodawca bdzie musia wypa
ci uprawnionej osobie kwot stanowic r
nic midzy tymi wiadczeniami.
Mariusz Pigulski
41. Przychd ztytuu
sprzeday wraku samochodu
Spka wzia samochd ciarowy w lea nuje, iprzypisa je do okrelonej kategorii sta
sing. Samochd zosta zniszczony wwypad-
ku wstopniu wykluczajcym napraw. Sp-
ka otrzymaa 57 000z od finansujcego zty-
tuu odszkodowania (samochd by ubezpie-
czony) oraz sprzeday wraku samochodu.
Czy 57 000z jest przychodem spki?
Przychodem w podatku dochodowym jest
kada warto wchodzca do majtku podat
nika, powikszajca jego aktywa, majca de
finitywny charakter, ktr moe on rozporz
dza jak wasn. Artyku 12 ust. 1 updop
wskazuje przykadowe przysporzenia kwalifi
kowane jako przychd. S to m.in. otrzymane
pienidze iwartoci pienine.
Wypata przez finansujcego kwot ztytuu
polisy OC isprzeday wraku samochodu sta
nowi zatem przychd podatkowy. Pozostaje
jednak pytanie, wktrym momencie kwoty te
stan si przychodem spki. Wsytuacji opi
sanej w pytaniu naley uzna, e przychd
wkwocie 57 000z powstanie wmomencie jej
faktycznego otrzymania (na podstawie art.12
ust.3e updop). Powoany przepis stanowi, e
w przypadku przychodu, o ktrym mowa
wart.12 ust.3 updop, do ktrego nie stosuje
si ust. 3a, 3c i 3d, za dat powstania przy
chodu uznaje si dzie otrzymania zapaty.
W opisywanym przypadku nie dochodzi do
50 nietypowych problemw podatkowych
wydania rzeczy, zbycia prawa majtkowego,
czy te wykonania usugi, ktre skutkuj okre
leniem innego momentu powstania przy
chodu (s to sytuacje okrelone w art. 12
ust.3a, 3c i3d updop). Dlatego przychd po
wsta wmomencie jego otrzymania. Stanowi
sko to potwierdzaj take organy podatkowe
(np. Dyrektor Izby Skarbowej wodzi winter
pretacji indywidualnej z 28 lutego 2012 r.,
nrIPTPB3/423-313/11-3/MF).
Pawe Skoczanik
42. Jak stawk VAT
s opodatkowane usugi
cicia gazi
Samorzdowy zakad budetowy wykonu-
je dla gminy usug rbakiem, polegajc
na ciciu gazi. Jak stawk VAT naley
wtym przypadku zastosowa?
Nie znajc szczegw, trudno jest jedno
znacznie odpowiedzie na zadane pytanie. Od
powied zaley bowiem od waciwego za
kwalifikowania opisanej usugi do okrelonej
wPKWiU kategorii usug. To podatnik ma obo
wizek okreli, jakiego rodzaju usugi wyko
tystycznej. Do tego potrzebny jest szczegowy
opis wykonywanych usug. Z kolei jedynym
organem waciwym w sprawie kwalifikowa
nia wykonywanych usug do okrelonej kate
gorii statystycznej jest Urzd Statystyczny
wodzi (adres: Orodek Klasyfikacji iNomen
klatur Urzdu Statystycznego wodzi, ul. Su
walska 29, 93-176 d). Do tego urzdu moe
si zgosi podatnik, gdy ma wtpliwoci co do
prawidowoci przyjtej klasyfikacji. Niestety,
wsytuacji opisanej wpytaniu nie mona udzie
li jednoznacznej odpowiedzi co do waciwej
klasyfikacji wiadczonych usug, nie znajc
szczegw opisujcych wykonywan usug.
Jeeli wic maj Pastwo wtpliwoci co do
waciwej klasyfikacji wiadczonych usug, po
winni si Pastwo zwrci zprob do urzdu
statystycznego oprzypisanie usugi zrbkowa
nia gazi do waciwego grupowania PKWiU.
Pozwoli to na jednoznaczne przyporzdkowa
nie usugi do waciwej stawki VAT.
Jeeli usuga polega na usuwaniu niepo
trzebnych gazi, mona przyj, e jest to
usuga zaliczana do PKWiU 38.21.2 Usugi
zwizane zusuwaniem odpadw innych ni
niebezpieczne. Zrbkowanie gazi to
przecie usuwanie niepotrzebnych gazi.
Tego rodzaju usugi s opodatkowane staw
k 8% na podstawie art. 41 ust. 2 w zw.
| 33
 50 nietypowych problemw podatkowych
zart.146a pkt 2 ipoz.149 zacznika nr 3
do ustawy oVAT.
Jeeli wykonywana usuga cicia gazi jest
zwizana z pielgnacj terenw zielonych,
mona przyj, e jest to usuga zwizana zza Skarbowej w Poznaniu z 31 padziernika
gospodarowaniem terenw zieleni (PKWiU
81.30.10.0). Usugi te rwnie podlegaj opo
datkowaniu stawk 8% (por. poz.176 zaczni
ka nr 3 do ustawy oVAT). Warto zauway, e
z art. 5 pkt 21 ustawy z 16 kwietnia 2004 r.
oochronie przyrody wynika, e tereny zieleni
to tereny wraz z infrastruktur techniczn
ibudynkami funkcjonalnie znimi zwizanymi,
pokryte rolinnoci, znajdujce si w grani
cach wsi o zwartej zabudowie lub miast, pe
nice funkcje estetyczne, rekreacyjne, zdro
wotne lub osonowe, awszczeglnoci parki,
zielece, promenady, bulwary, ogrody bota
niczne, zoologiczne, jordanowskie izabytkowe
oraz cmentarze, a take ziele towarzyszca
ulicom, placom, zabytkowym fortyfikacjom,
budynkom, skadowiskom, lotniskom oraz
obiektom kolejowym iprzemysowym.
Jeli zatem prace, oktrych mowa wpytaniu,
dotycz np. terenw (pokrytych rolinnoci)
wzdu ulic czy budynkw, s to rwnie prace
zwizane zpielgnacj terenw zieleni opodat
kowane stawk 8% VAT. Grupowanie wPKWiU
81.30.10.0 obejmuje bowiem m.in. sadzenie
i pielgnacj drzew i innych rolin, wczajc
wto przycinanie gazi iywopotw.
Krystyna Dbrowska
43. Opodatkowanie
rezerwacji miejsc grobowych
Mam pytanie dotyczce usug pogrzebo-
wych, akonkretnie rezerwacji miejsca gro-
bowego na okres 20 lat. Czy usuga takiej
rezerwacji jest opodatkowana VAT wedug
stawki 8% czy 23%?
wiadczenie usug pogrzebowych ipokrew
nych, wraz zdostaw trumien, urn i utensy
liw pogrzebowych dostarczanych z trumn
lub urn (PKWiU 96.03), jest opodatkowane
VAT wedug obnionej stawki 8% (na podsta
wie art.41 ust.2 wzw. zpoz.180 zacznika
nr 3 wzw. zart.146a pkt 2 ustawy oVAT).
Do usug pogrzebowych i pokrewnych zali
czaj si m.in. usugi cmentarzy iusugi zwiza
ne z przeprowadzaniem kremacji (PKWiU
96.03.11.0), wtym usugi rezerwacji miejsc gro
bowych. Wkonsekwencji wiadczenie usug re
zerwacji miejsc grobowych jest opodatkowane
VAT wedug obnionej stawki 8%. Potwierdzaj
to organy podatkowe wudzielanych wyjanie
34|
niach (zob. np. interpretacj indywidualn Dy
rektora Izby Skarbowej wKatowicach z16 sierp
nia 2011 r., sygn. IBPP2/443-557/11/RSz czy
interpretacj indywidualn Dyrektora Izby
2011r., sygn. ILPP1/443-1055/11-8/KG).
Tomasz Krywan
44. Odliczenie VAT
zparagonw
za przejazd autostrad
Czy mona odliczy VAT z paragonw do-
kumentujcych przejazdy autostradami
wtrakcie podry subowej pracownika?
Kwot podatku naliczonego stanowi, co do za
sady, suma kwot podatku okrelonych wotrzy
manych przez podatnika fakturach (art.86 ust.2
pkt 1 ustawy o VAT). Jednoczenie przepisy
oVAT za faktury uznaj niektre inne dokumen
ty (niebdce fakturami sensu stricto). Takie
przypadki wymienia 17 rozporzdzenia ofak
turach. Do takich dokumentw nale, zgodnie
z17 pkt 3 rozporzdzenia ofakturach, dowody
zapaty za przejazdy autostradami patnymi, je
eli zawieraj nastpujce dane:
nazw i numer identyfikacji podatkowej
sprzedawcy,
numer kolejny idat wystawienia,
informacje pozwalajce na identyfikacj
rodzaju usugi, wszczeglnoci nazw au
tostrady, za przejazd ktr pobierana jest
opata,
kwot nalenoci wraz zpodatkiem,
kwot podatku.
Jeeli zatem paragony dokumentujce
przejazdy polskimi autostradami patnymi
(nie wchodzi bowiem wgr odliczanie wPol
sce zagranicznego VAT) zawieraj wymienio
ne powyej dane (co najprawdopodobniej ma
miejsce), uwaane s one za faktury, awkon
sekwencji pozwalaj, co do zasady, na odli
czenie wykazanych na nich kwot podatku.
Potwierdzaj to organy podatkowe w wyda
wanych interpretacjach, czego przykadem
moe by interpretacja indywidualna Dyrek
tora Izby Skarbowej w odzi z 29 listopa
da 2011r. (sygn. IPTPP2/443-502/11-4/JN),
wktrej czytamy, e (...) jeeli paragony wy
stawiane za przejazd autostrad speniaj
wszystkie wymogi okrelone w17 pkt 3 roz
porzdzenia zdnia 28marca 2011r., to doku
ment ten mona uzna za faktur. Tym sa
mym Wnioskodawcy bdcemu zarejestrowa
nym czynnym podatnikiem VAT przysuguje
prawo do obnienia podatku nalenego opo

datek naliczony wynikajcy z ww. parago
nw, w zakresie, w jakim ma on zwizek
z czynnociami opodatkowanymi VAT, pod
warunkiem e nie wystpi przesanki nega
tywne wymienione wart.88 ustawy.
Naley jednak zauway, e faktury, wtym
dokumenty uwaane za faktury, stanowi pod
staw odliczania kwot podatku, jeeli doku
mentuj zakupy dokonywane przez podatni
kw. Nie uprawniaj do odliczania podatku
naliczonego faktury, w tym dokumenty uwa
ane za faktury, dokumentujce zakupy doko
nywane przez inne podmioty ni podatnicy.
Zwrcenie na to uwagi jest wprzedstawionej
sytuacji otyle istotne, e chodzi oparagony do
kumentujce przejazdy autostradami zaczo
ne do delegacji, awic paragony dokumentuj
ce wydatki ponoszone przez pracownika. Ro
dzi to wtpliwo co do moliwoci uznania
zakupw usug przejazdw autostradami za
zakupy dokonywane przez pracodawc.
Mimo to powszechna jest praktyka odlicza
nia przez pracodawcw podatku naliczonego
z dowodw zapaty (w tym paragonw) za
przejazdy autostradami patnymi, ktre zo
stay otrzymane przez pracownikw wtrakcie
podry subowej. Praktyka ta jest, wedug
mnie, prawidowa. Nie spotkaem si przy
tym zkwestionowaniem takiej praktyki przez
organy podatkowe, czy te z udzielaniem
przez nie wyjanie odmawiajcych prawa do
odliczenia w takich przypadkach. A zatem
uwaam, e wprzedstawionej sytuacji moli
we jest odliczenie podatku naliczonego zpa
ragonw za przejazdy autostradami.
Tomasz Krywan
45. Zwolnienie zVAT
usugi szczepienia
Czy wiadczenie usugi medycznej (szcze-
pienie) jest zwolnione z VAT? Czy dla za-
stosowania zwolnienia ma znaczenie, czy
szczepionka jest zakupiona przez podmiot
medyczny albo przez pacjenta?
Podmioty medyczne wykonujce usugi, ktre
nie s finansowane przez NFZ, czsto maj wt
pliwoci, czy usugi takie s zwolnione zpodatku
od towarw i usug. W opisanym przypadku
wtpliwo ta dotyczy prawa do zastosowania
zwolnienia zVAT wrazie wykonywania nadobo
wizkowych szczepie (np. przeciw grypie).
Zgodnie zart.43 ust.1 pkt 18 ustawy oVAT
zwalnia si od podatku usugi w zakresie
opieki medycznej, suce profilaktyce, za
chowaniu, ratowaniu, przywracaniu ipopra
50 nietypowych problemw podatkowych
wie zdrowia oraz dostaw towarw i wiad
czenie usug cile ztymi usugami zwizane,
wykonywane przez zakady opieki zdrowot
nej. Nie ma wtpliwoci, e szczepienia
ochronne (rwnie te nieobowizkowe) su
profilaktyce. Dlatego te usuga medyczna
polegajca na wykonywaniu szczepie
ochronnych jest zwolniona zVAT. Dotyczy to
rwnie sytuacji, gdy szczepionka podawana
jest z inicjatywy pacjenta. Zwolnienie z VAT
moe przy tym obejmowa sam usug (jeli
zainteresowana osoba przyjdzie z wasn
szczepionk nabyt w aptece) lub rwnie
warto szczepionki (gdy jest ona nabyta ra
zem z usug zaszczepienia bezporednio
w podmiocie leczniczym). W tym drugim
przypadku sprzeda szczepionki (jako towa
ru) jest cile zwizana zusug zaszczepienia
(usug opieki medycznej). Dlatego rwnie
korzysta ze zwolnienia.
Katarzyna Czajkowska-Matosiuk
46. Przywz
czci zamiennych
do naprawy gwarancyjnej
Kilka miesicy temu nabylimy maszyn
produkcyjn od unijnego producenta, kt-
ry wokresie jej gwarancji jest zobowizany
do dokonywania na swj koszt wszelkich
napraw gwarancyjnych. Czy przewiezienie
przez unijnego producenta czci zamien-
nych do maszyny z terytorium Woch na
terytorium Polski stanowi dla podatnika
WNT, jeeli czci te maj posuy wyko-
naniu naprawy gwarancyjnej?
Opodatkowaniu VAT podlega wewntrz
wsplnotowe nabycie towarw za wynagro
dzeniem (WNT) na terytorium Polski (art. 5
ust.1 pkt 4 ustawy oVAT). Zart.9 ust.1 usta
wy oVAT wynika, e WNT jest to nabycie pra
wa do rozporzdzania jak waciciel towara
mi, ktre w wyniku dokonanej dostawy s
wysyane lub transportowane na terytorium
pastwa czonkowskiego innego ni teryto
rium pastwa czonkowskiego rozpoczcia
wysyki lub transportu przez dokonujcego
dostawy, nabywc towarw lub na ich rzecz.
Aby uzna nabycie towarw za WNT podlega
jce VAT, musi doj do odpatnego przeniesie
nia na nabywc prawa do rozporzdzania tymi
towarami jak waciciel. Otrzymanie czci za
miennych, ktre maj suy naprawom gwa
rancyjnym, nie spenia tego warunku, poniewa
s one nabywane od unijnego kontrahenta wra
mach realizacji uprawnie gwarancyjnych przy
| 35
 50 nietypowych problemw podatkowych

sugujcych nabywcy, awic bezpatnie. Nabyte
wten sposb czci posu do bezpatnej wy ta, ktry zleci ich wykonanie za wynagrodze
miany wmiejsce uszkodzonych elementw ma
szyny. Naleno za wiadczenie gwarancyjne
wpostaci czci zamiennych zostaa ju wkalku
lowana w cen towaru (maszyny) objtego
gwarancj iopodatkowana na etapie jego zaku
pu. Natomiast nieodpatne nabycie czci za
miennych do towaru objtego gwarancj wy
klucza ich opodatkowanie jako WNT. Tak wic,
pomimo e wsytuacji opisanej wpytaniu towa
ry (czci zamienne) zostay przemieszczone
pomidzy podatnikami z dwch rnych
pastw czonkowskich Unii Europejskiej, to ich
nabycie nie stanowi dla polskiego nabywcy
WNT, od ktrego naley rozliczy VAT. Nabycie
towarw bez wynagrodzenia nie powoduje obo
wizku takiego rozliczenia.
Aneta Szwch
47. Miejsce opodatkowania
usug gwarancyjnych
Nasza spka zawara umow zbelgijskim
producentem sprztu AGD, ktry jako gwa-
rant zleci nam realizacj usug gwarancyj-
nych wobec polskich nabywcw tych pro-
duktw. Nasza firma jest tylko zlecenio-
biorc usug gwarancyjnych, nie bdc
z tego tytuu gwarantem wobec polskich
nabywcw sprztu AGD, wzwizku ztym
usuga gwarancyjna jest bezpatna dla pol-
skiego nabywcy, za wynagrodzenie za jej
wykonanie wypaca nam belgijski kontra-
hent. Jak ustali miejsce opodatkowania
usug gwarancyjnych, skoro s one wiad-
czone dla polskich nabywcw sprztu AGD,
ale na zlecenie belgijskiego producenta?
Czy faktur za wykonane usugi naley wy-
stawi wraz zVAT, czy bez tego podatku?
sprztu AGD na rzecz belgijskiego kontrahen
niem. Wobec tego, skoro usuga gwarancyjna
jest wiadczona na rzecz podatnika z innego
kraju, to podlega ona opodatkowaniu wkraju,
wktrym podatnik bdcy usugobiorc posia
da siedzib (ewentualnie stae miejsce prowa
dzenia dziaalnoci albo stae miejsce zamiesz
kania lub zwyke miejsce pobytu). Usuga gwa
rancyjna wiadczona przez polskiego zlecenio
biorc nie podlega opodatkowaniu wnaszym
kraju. Jest ona opodatkowana wedug zasad
obowizujcych wtym zakresie na terytorium
Belgii. Wynika to zart.28b ustawy oVAT. Usu
ga nie podlegaaby opodatkowaniu w Polsce
take wwczas, gdyby gwarantem zlecajcym
odpatne wykonanie usug gwarancyjnych by
podatnik zterytorium pastwa trzeciego.
W zwizku z tym, e usuga gwarancyjna
wiadczona na rzecz unijnego podatnika nie
podlega w Polsce opodatkowaniu, to polski
podatnik powinien udokumentowa jej sprze
da faktur uproszczon, o ktrej mowa
w26 rozporzdzenia wsprawie m.in. wysta
wiania faktur. Faktura ta powinna zawiera:
zamiast danych dotyczcych stawki ikwo
ty podatku oraz kwoty nalenoci wraz
zpodatkiem:
1) adnotacj, e podatek rozlicza nabywca,
lub
2) wskazanie waciwego przepisu ustawy
lub dyrektywy, informujcego, e poda
tek rozlicza nabywca, lub
3) oznaczenie odwrotne obcienie,
w przypadku usugi wiadczonej na rzecz
unijnego podatnika numer, pod ktrym
nabywca usugi jest zidentyfikowany na
potrzeby podatku od wartoci dodanej na
terytorium pastwa czonkowskiego inne
go ni terytorium Polski.
Aneta Szwch

Skoro odpatna usuga gwarancyjna jest

wiadczona dla belgijskiego producenta (gwa
ranta), to wPolsce nie podlega ona opodatko
waniu. Jej sprzeda powinna zosta udoku
mentowana faktur uproszczon (bez VAT).
Jeli podmiot trzeci realizuje zobowizanie
gwarancyjne za gwaranta na podstawie zawar
tej z nim w tym zakresie umowy, to w takim
przypadku realizacja zobowiza gwarancyj
nych przez podmiot trzeci jest wiadczeniem
usugi na rzecz tego gwaranta. W takiej sytu
acji odpatne usugi gwarancyjne nie s wyko
nywane na rzecz polskich klientw zgaszaj
cych towar do naprawy w ramach gwarancji,
ale na rzecz belgijskiego producenta (gwaran
ta). Podatnik wiadczy usugi gwarancyjne
48. Gdzie jest miejsce
wiadczenia naprawy
gwarancyjnej
Polska firma zawara z niemieckim produ-
centem aparatury sanitarnej umow na od-
patne wykonanie za niego napraw gwaran-
cyjnych. Jest on gwarantem wobec klien-
tw, ktrzy zakupili jego wyroby na teryto-
rium Polski. Producent ten jest w swoim
kraju podatnikiem VAT. Zasadniczo usugi
gwarancyjne wykonujemy dla polskich na-
bywcw aparatury sanitarnej, ktrym przy-
suguj uprawnienia gwarancyjne, ale
ostatnio wykonalimy napraw gwarancyj-

36|

n poza granicami naszego kraju, tj. uklien-
ta z Czech, ktry zgosi nam do naprawy
towar gwaranta zakupiony wPolsce. Wyna-
grodzenie za t usug wypaci gwarant.
Mamy jednak wtpliwoci co do tego, gdzie
znajduje si miejsce wiadczenia tej usugi?
Wnastpstwie zobowizania podjtego wo
bec gwaranta na podstawie zawartej umowy
wiadczonej usudze gwarancyjnej odpowia
da wiadczenie wzajemne w postaci wyna
grodzenia wypacanego przez niemieckiego
producenta. Dlatego wtym przypadku polski
przedsibiorca bdzie wiadczy usugi gwa
rancyjne wzakresie naprawy aparatury sani
tarnej na rzecz gwaranta zNiemiec, anie na
rzecz czeskiego klienta zgaszajcego sprzt
do naprawy gwarancyjnej. Miejsce opodatko
wania usugi wykonanej dla niemieckiego po
datnika VAT naley ustali na podstawie zasa
dy oglnej okrelonej przez art. 28b ustawy
oVAT. Oznacza to, e usuga nie bdzie podle
gaa opodatkowaniu w Polsce, za jej miej
scem opodatkowania jest terytorium Niemiec.
Nie zmienia tego fakt, e usuga gwarancyjna
faktycznie zostaa wykonana na terytorium
Czech, tj. uczeskiego nabywcy aparatury sa
nitarnej, ktry zgosi sprzt do naprawy.
Aneta Szwch
49. Wyrwnanie
wynagrodzenia akoszty
uzyskania przychodw
W maju br. rozwizalimy umow o prac
zjednym znaszych pracownikw. Wczerw-
cu zorientowalimy si, e pracownik otrzy-
ma za niskie wynagrodzenie za urlop,
z ktrego korzysta w maju, i naliczylimy
wyrwnanie tego wynagrodzenia. Czy do
wypaty wyrwnania musimy zastosowa
koszty uzyskania przychodw?
Pracodawca jako patnik jest zobowizany ob
licza ipobiera wcigu roku zaliczki na poda
tek dochodowy od osb, ktre uzyskuj od nie
go przychody m.in. ze stosunku pracy. Ma przy
tym obowizek stosowa koszty uzyskania przy
chodw do wypat realizowanych ztego tytuu.
Przychd ze stosunku pracy powstaje wmo
mencie jego otrzymania (postawienia do dys
pozycji). Jeeli zatem pracownik (wtym przy
padku byy pracownik) otrzyma w danym
miesicu wyrwnanie wynagrodzenia, bdzie
to odrbny przychd ze stosunku pracy wtym
miesicu. Nie ma przy tym znaczenia, e do
tyczy on ubiegego miesica.
50 nietypowych problemw podatkowych
Zryczatowane koszty uzyskania przycho
dw ze stosunku pracy maj bowiem zastoso
wanie do przychodw ztego tytuu niezalenie
od tego, czy pracownik wmiesicu, wktrym
otrzymuje ten przychd, faktycznie wykony
wa prac. Za dochd uwaa si bowiem uzy
skane wcigu miesica przychody wrozumie
niu art.12 updof oraz zasiki pienine zubez
pieczenia spoecznego wypacane przez patni
ka, po odliczeniu kosztw uzyskania oraz po
odliczeniu potrconych przez patnika w da
nym miesicu skadek na ubezpieczenia spo
eczne (art.32 ust.2 updof). Zatem, obliczajc
zaliczk od wyrwnania wynagrodzenia wy
pacanego byemu pracownikowi, naley za
stosowa koszty uzyskania przychodw. Tak
wynika m.in. zinterpretacji indywidualnej Dy
rektora Izby Skarbowej wKatowicach z5 lip
ca 2010 r., sygn. IBPBII/1/415-390/10/BD.
Dotyczya ona byego pracownika, ktry zwr
ci si do pracodawcy zwnioskiem ouregulo
wanie wynagrodzenia ztytuu pracy wgodzi
nach nadliczbowych zokresu trwania umowy
oprac. Organ podatkowy stwierdzi, e praco
dawca jako patnik dokonujcy tego rodzaju
wypaty by zobowizany do poboru zaliczki
na zasadach okrelonych w art. 32 updof,
tj. rwnie z zastosowaniem odpowiednich
kosztw uzyskania przychodw. Warunkiem
uwzgldnienia kosztw uzyskania przycho
dw ze stosunku pracy nie jest bowiem fak
tyczne wiadczenie pracy w postaci wykony
wania na rzecz pracodawcy czynnoci, do kt
rych wykonywania pracownik jest zobowi
zany umow o prac, ale samo uzyskanie
przychodu ze stosunku pracy.
Pojawia si wtpliwo, czy w przypadku
wypaty wyrwnania wynagrodzenia faktycz
nie mamy do czynienia z odrbn kategori
przychodw. Wyrwnanie jest bowiem cz
ci wynagrodzenia, ktre zostao wczeniej
wypacone ido ktrego ju zostay zastosowa
ne koszty uzyskania przychodw.
Patnikiem podatku jest osoba fizyczna, oso
ba prawna lub jednostka organizacyjna niema
jca osobowoci prawnej, zobowizana na
podstawie przepisw prawa podatkowego do
obliczenia i pobrania od podatnika podatku
iwpacenia go we waciwym terminie organo
wi podatkowemu (art. 8 o.p.). Patnik, ktry
nie wykona tych obowizkw, odpowiada za
podatek niepobrany lub pobrany, lecz niewpa
cony. Zatem patnik nie ponosi odpowiedzial
noci, gdy pobierze podatek (zaliczk) w wy
sokoci wyszej ni nalena, np. w zwizku
z niezastosowaniem kosztw uzyskania przy
chodw do wyrwnania wynagrodzenia wy
paconego byemu pracownikowi.
| 37
 50 nietypowych problemw podatkowych
Pewne konsekwencje dla patnika mog jed
nak wystpi, gdy pobiera zryczatowane wyna
grodzenie ztytuu terminowego wpacania po
datkw (art. 28 1 o.p.). Wynagrodzenie to
wynosi 0,3% kwoty podatkw pobranych przez
patnikw na rzecz budetu pastwa. Kwot na
lenego wynagrodzenia patnik potrca zkwoty
pobranych podatkw. Patnik moe naliczy so
bie takie wynagrodzenie, ale nie ma takiego
obowizku. Wrazie stwierdzenia, e patnik lub
inkasent pobra wynagrodzenie nienalenie lub
wwysokoci wyszej od nalenej, organ podat
kowy wydaje decyzj o zwrocie nienalenego
wynagrodzenia. Naley przy tym zauway, e
wynagrodzenie patnikw pobrane nienalenie
lub wwysokoci wyszej od nalenej jest trakto
wane na rwni zzalegoci podatkow (art.52 do podatnikw prowadzcych dziaalno go
1 pkt 3 o.p). Od zalegoci podatkowych s
wwczas naliczane odsetki za zwok. Odsetki
te s naliczane od dnia pobrania wynagrodze
nia. Oznacza to, e jeeli wtrakcie kontroli po
datkowej (skarbowej) organ stwierdzi, e zalicz
ki na podatek od wypat dla pracownikw zosta
y zawyone i od nich patnik nalicza swoje
wynagrodzenie, mog mie zastosowanie po
wysze przepisy, dotyczce sankcji za potrce
nie wyszego wynagrodzenia ni nalene.
Jeeli patnik nie zastosowaby kosztw
uzyskania przychodw od wyrwnania wyna
grodzenia wypaconego byemu pracowniko
wi, osoba ta bdzie moga wystpi z wnio
skiem do urzdu skarbowego o stwierdzenie
nadpaty (art.75 1 o.p.).
Nadpata powstaje zdniem zoenia zeznania
rocznego dla podatnikw podatku dochodo
wego (art.73 2 pkt 1 o.p.). Organ podatkowy
moe jednak, na wniosek podatnika, wprzypad
kach uzasadnionych jego wanym interesem,
dokona zwrotu nadwyki wpaconych kwot za
liczek na podatek dochodowy (art.77a o.p.).
Krzysztof Rustecki
50. Dokumentacja pacowa
zrachunkiem do umowy
zlecenia
Zatrudniamy zleceniobiorcw. Do tej pory do
umw zawieranych ztymi osobami byy wy-
stawiane rachunki. Dodatkowo rozliczalimy
wynagrodzenia tych osb na licie pac. Czy
nasze postpowanie byo zasadne? Czy za-
wsze musimy wystawia rachunki do umw?
Nie ma przeszkd, aby obok pisemnej odpat
nej umowy zlecenia zleceniobiorca wystawi ra
chunek do tej umowy. Jeeli bowiem odrbne
przepisy nie stanowi inaczej, podatnicy prowa
38|
dzcy dziaalno gospodarcz zobowizani s
na danie kupujcego lub usugobiorcy wysta
wi rachunek potwierdzajcy dokonanie sprze
day lub wykonanie usugi (art.87 1 o.p.).
Przez pojcie dziaalno gospodarcza na
ley rozumie kad dziaalno zarobkow
wrozumieniu przepisw oswobodzie dziaal
noci gospodarczej, wtym wykonywanie wol
nego zawodu, atake kad inn dziaalno
zarobkow wykonywan we wasnym imieniu
i na wasny lub cudzy rachunek, nawet gdy
inne ustawy nie zaliczaj tej dziaalnoci do
dziaalnoci gospodarczej lub nie zaliczaj oso
by wykonujcej tak dziaalno do przedsi
biorcw (art.3 pkt 9 o.p.). Wprawdzie moli
wo wystawiania rachunku jest ograniczona
spodarcz, ale wo.p. dziaalno gospodarcza
jest rozumiana szeroko iobejmuje kad dzia
alno zarobkow wykonywan we wasnym
imieniu ina wasny lub cudzy rachunek, nawet
gdy inne ustawy nie zaliczaj tej dziaalnoci
do dziaalnoci gospodarczej lub nie zaliczaj
osoby wykonujcej tak dziaalno do przed
sibiorcw. Dlatego rachunek dla zlecenio
dawcy zleceniobiorca moe wystawi nawet
wtedy, gdy nie osiga przychodu ze rda, ja
kim jest pozarolnicza dziaalno gospodarcza
(art.10 ust.1 pkt 3 updof).
Taki rachunek nie jest jednak konieczny ani
do pobrania zaliczki na podatek dochodowy,
ani do zaliczenia wynagrodzenia zlecenio
biorcy wkoszty zleceniodawcy. Wystarczaj
cymi dokumentami bd: zawarta pisemna
umowa zlecenia idowd dokonania wypaty
wynagrodzenia zleceniobiorcy. Zart.23 ust.1
pkt 55 updof (odpowiednio z art. 16 ust. 1
pkt 57 updop) wynika bowiem, e koszty uzy
skania przychodw stanowi tylko wypaco
ne, dokonane lub postawione do dyspozycji
nalenoci zumw zlecenia lub odzieo. Prze
pis ten dotyczy umw zawartych przez zlece
niodawcw bdcych osobami fizycznymi
prowadzcymi dziaalno gospodarcz, oso
bami prawnymi ijej jednostkami organizacyj
nymi lub jednostkami organizacyjnymi nie
majcymi osobowoci prawnej. Do celw udo
kumentowania faktycznego poniesienia przez
zleceniodawc kosztu wynagrodzenia zlece
niobiorcy, jak rwnie pobrania zaliczki na
podatek konieczny bdzie zatem dowd do
konania wypaty wynagrodzenia (w kwocie
pomniejszonej ozaliczk iewentualnie skad
ki ZUS), wynikajcego zzawartej umowy zle
cenia czy rozliczenie tego wynagrodzenia na
licie pac, anie rachunek wystawiony przez
zleceniobiorc.
Krzysztof Rustecki