LLU.430.005.

2016
Nr ewid. 178/2016/P/16/076/LLU

Informacja owynikach kontroli

WYKORZYSTANIE
MONITORINGU WIZYJNEGO W SZKOACH
I JEGO WPYW NA BEZPIECZESTWO UCZNIW

DELEGATURA W LUBLINIE

MARZEC 2 01 1
 MISJ
Najwyszej Izby Kontroli jest dbao ogospodarno iskuteczno wsubie
publicznej dla Rzeczypospolitej Polskiej

WIZJ
Najwyszej Izby Kontroli jest cieszcy si powszechnym autorytetem
najwyszy organ kontroli pastwowej, ktrego raporty bd oczekiwanym
i poszukiwanym rdem informacji dla organw wadzy ispoeczestwa

Dyrektor Delegatury NIK wLublinie:

Edward Lis

Akceptuj:
Wojciech Kutya

Wiceprezes Najwyszej Izby Kontroli

Zatwierdzam:
Krzysztof Kwiatkowski

Prezes Najwyszej Izby Kontroli

Warszawa, dnia

Najwysza Izba Kontroli

ul. Filtrowa 57
02-056 Warszawa
T/F +48 22 444 50 00

www.nik.gov.pl
Spis treci

WPROWADZENIE...........................................................................................................................6
1. ZAOENIA KONTROLI.........................................................................................................7
2. PODSUMOWANIE WYNIKW KONTROLI.......................................................................9
2.1. Oglna ocena kontrolowanej dziaalnoci 9
2.2. Uwagi i wnioski10

3. WANIEJSZE WYNIKI KONTROLI....................................................................................... 12

3.1. Monitoring wizyjny jako narzdzie wspomagajce bezpieczestwo wszkoach 12
3.1.1. Dziaania na poziomie szk12
3.1.2. Dziaania na poziomie jednostek samorzdu terytorialnego15
3.2. Efektywno szkolnych systemw monitoringu wizyjnego17
3.2.1. Wykorzystanie funkcji monitoringu wizyjnego przez dyrektorw szk20
3.3. Ewaluacja szkolnych systemw monitoringu wizyjnego22
3.4. Realizacja obowizkw wynikajcych z ustawy oochronie danych osobowych. 23

4. INFORMACJE DODATKOWE................................................................................................ 26
5. ZACZNIKI............................................................................................................................... 27

Zdjcie naokadce:
Materiay z kontroli NIK
Wyk az stosowanych sk rtw, sk rtowcw ipoj

Ustawa o NIK Ustawa z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyszej Izbie Kontroli (Dz. U. z 2015 r.
poz. 1096, ze zm.).

GIODO Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych

Ustawa o ochronie Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2016 r.
danych osobowych poz. 922).
lub u.o.d.o.

Monitoring wizyjny/ Zdalny odbir obrazu prowadzony w sposb systematyczny wprzestrzeni

dozr wizyjny znajdujcej si w polu widzenia kamer zainstalowanych w okrelonych
punktach na obszarze monitorowanym lub w jego pobliu, realizowany
w celu zapewnienia bezpieczestwa iporzdku publicznego lub ochrony
osb i mienia.

System monitoringu Instalacja skadajca si ze sprztowych iprogramowych elementw suca

wizyjnego/system do odbioru obrazu, jego rejestracji, odtwarzania lub przetwarzania wcelu
dozoru wizyjnego osignicia okrelonej funkcjonalnoci.

Kamery Urzdzenie suce do konwersji optycznego obrazu otoczenia znajdujcego

si wpolu widzenia tego urzdzenia na posta sygnau analogowego
lub cyfrowego przekazywanego do prowadzenia biecej obserwacji
lub rejestracji na nonikach informacji.

Podmiot publiczny Organy pastwowe, organy samorzdu terytorialnego oraz pastwowe

ikomunalne jednostki organizacyjne.

j.s.t. Jednostka(i) samorzdu terytorialnego. W informacji o wynikach kontroli

oznacza gmin wrozumieniu ustawy z dnia 8 marca 1990 r. osamorzdzie
gminnym (Dz.U. z2016 r. poz. 446, ze zm.).

Przetwarzanie obrazu Dziaania polegajce na zestawieniu obrazu z danymi pozwalajcymi

na identyfikacj tosamoci osoby objtej monitoringiem wizyjnym.

Podmiot uprawniony Podmioty, ktre mog mie udostpniany wgld do obrazu zarejestrowanego
w systemach monitoringu wizyjnego oraz uzyskiwa kopie obrazu
zarejestrowanego w systemach monitoringu wizyjnego, a take ktrym mog
by czasowo udostpniane systemy monitoringu wizyjnego.

Administrator Organ, jednostka organizacyjna, podmiot lub osoba decydujca o celach

systemu monitoringu i rodkach funkcjonowania systemw monitoringu wizyjnego.
wizyjnego

Administrator danych Organ, jednostka organizacyjna, podmiot lub osoba, decydujca o celach
irodkach przetwarzania danych osobowych (art. 7 pkt 4 u.o.d.o.).

Administrator Osoba wyznaczona przez administratora danych, ktrej podstawowym

bezpieczestwa zadaniem jest zapewnienie przestrzegania przepisw o ochronie danych
informacji osobowych oraz prowadzenie rejestru zbiorw danych przetwarzanych
przez administratora danych.
 Dane osobowe Wszelk ie informacje dot yczce zident yfikowanej lub moliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej; osob moliwa do zidentyfikowania
jest osoba, ktrej tosamo mona okreli bezporednio lub porednio,
w szczeglnoci przez powoanie si na numer identyfikacyjny albo jeden
lub kilka czynnikw okrelajcych jej cechy np. fizyczne; informacji nie uwaa
si za umoliwiajca okrelenie tosamoci osoby, jeeli wymagaoby
to nadmiernych kosztw, czasu lub dziaa (art. 6 u.o.d.o.).

Przetwarzanie Jakiekolwiek operacje wykonywane na danych osobowych, takie jak zbieranie,

danych osobowych utrwalanie, przechowywanie, opracowywanie, zmienianie, udostpnianie
i usuwanie, azwaszcza te, ktre wykonuje si w systemach informatycznych
(art. 7 pkt 2 u.o.d.o.).

Zbir Kady posiadajcy struktur zestaw danych ocharakterze osobowym,

danych osobowych dostpnych wedug okrelonych kryteriw, niezalenie od tego, czy zestaw
ten jest rozproszony lub podzielony funkcjonalnie (art. 7 pkt 1 u.o.d.o.).
 WPROWADZENIE

W Polsce dziaa ponad 21 tys. szk podstawowych i gimnazjw, do ktrych uczszcza

ponad 3,4mln dzieci. Zarwno szkoy, jak iosoby przebywajce naich terenie naraone
snazagroenia wewntrzne, jak ipochodzce zzewntrz szkoy. Zagroenia zewntrzne mog
pochodzi np.ze strony wandali, zodziei czy wamywaczy. Zkolei zagroenia wewntrzne
pochodz od samych uczniw czy pracownikw szk. Wliteraturze naukowej wskazuje si
naeskalacj agresji iprzemocy wpolskich placwkach szkolnych wszystkich trzech poziomw1.
Wrd przyczyn takich zachowa wskazuje si nasabo rozwinit samokontrol emocji,
przemoc domow, zaywanie narkotykw, brak regu zachowania wrelacjach zosobami
najbliszymi 2. Wpraktyce konieczne jest uwzgldnianie zarwno zagroe zewntrznych,
jak iwewntrznych.
Zapewnienie uczniom bezpieczestwa wszkole to jeden znajwaniejszych obowizkw dyrektorw,
nauczycieli oraz organw prowadzcych. Wtym celu tworz oni systemy bezpieczestwa
szkoy, naktre skadaj si rozwizania organizacyjne, zabezpieczenia, rozwizania techniczne,
przedsiwzicia profilaktyczno-wychowawcze. Od kilkunastu lat do polskich szk wprowadzany
jest szkolny system monitoringu wizyjnego jako element systemu bezpieczestwa. System ten
najczciej umoliwia obserwacj wczasie rzeczywistym miejsc dozorowanych oraz zapisywanie
obrazw celem ich pniejszego odtworzenia. Przedmiotem dyskusji publicznej jest zasadno
idopuszczalno prowadzenia przez szkoy tych systemw, ze wzgldu nanaruszanie przy ich
prowadzeniu dbr osobistych, ktrych ograniczenie moe nastpi wycznie wdrodze ustawy
zuzasadnionych przyczyn. Prowadzenia systemu monitoringu przez szkoy dotychczas nie reguluj
przepisy adnych ustaw.

1 E. Streczek-Czerniawska, I. Dziubek, Bezpieczestwo dzieci imodziey wkoncepcji secured by design, Kalisz 2008.
2 T. achacz, Dziaania iprogramy realizowane wplacwkach owiatowych wSzczytnie wzakresie przeciwdziaania agresji
iprzemocy, Przegld Policyjny 2012, nr2 (106).

6
1 ZAOENIA KONTROLI

Temat inumer kontroli

Wykorzystanie monitoringu wizyjnego wszkoach ijego wpyw nabezpieczestwo uczniw
(nrP/16/076).

Cel gwny kontroli

Ocena wpywu szkolnych systemw monitoringu wizyjnego napopraw bezpieczestwa uczniw.

Cele szczegowe
Celami szczegowymi kontroli byo uzyskanie odpowiedzi naponisze pytania:
1. Czy naetapie planowania systemu dozoru wizyjnego dokonano rozpoznania izdefiniowano
zagroenia bezpieczestwa, ktre uzasadniay jego wprowadzenie?
2. Czy monitorowano efekty dziaania monitoringu wizyjnego wszkoach ijego wpyw
nabezpieczestwo uczniw?
3. Czy przestrzegano przepisw prawa zwizanych zochron danych osobowych idbr osobistych?

Zakres podmiotowy kontroli

Kontrol, przeprowadzon wokresie 6kwietnia 20lipca 2016r., objto 42 jednostki, ztego 14 j.s.t.
(13 urzdw miast ijeden urzd gminy) oraz 28 szk publicznych prowadzonych przez te j.s.t.
(w tym 12 szk podstawowych, 12 gimnazjw oraz 4 zespoy szk). Jednostki zostay skontrolowane
napodstawie art.2 ust.2 ustawy oNIK, zuwzgldnieniem kryteriw okrelonych wart.5 ust.2
ww. ustawy, tj.pod wzgldem legalnoci, gospodarnoci irzetelnoci.
Wykaz skontrolowanych jednostek, osb kierujcych tymi jednostkami oraz ocen skontrolowanej
dziaalnoci zawartych wwystpieniach pokontrolnych NIK, stanowi zacznik nr3 do niniejszej
informacji.
Wyniki kontroli uzupenione zostay badaniami ankietowymi wrd uczniw kontrolowanych
szk klas pitych szkoy podstawowej oraz klas trzecich gimnazjum. Wyniki ankiety wykorzystano,
jako uzupeniajce dane porwnawcze do okrelenia skali ustale kontrolnych.
Ponadto wtrybie art.29 ust.1 pkt2 lit. f ustawy oNIK uzyskano informacje od:
Policji natemat stanu bezpieczestwa naterenie poszczeglnych szk prowadzonych przez objte
kontrol j.s.t. oraz
Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych wzakresie przeprowadzonych kontroli
funkcjonowania szkolnych systemw monitoringu wizyjnego, ich wynikw iliczby zgoszonych
do rejestracji GIODO zbiorw danych osobowych zmonitoringu wizyjnego;
4.482 szk podstawowych oraz 2.496 gimnazjw za pomoc elektronicznego kwestionariusza
on-line zamieszczonego wprzegldarce internetowej.

Okres objty kontrol

Lata 20072015.

7
 ZAOENIA KONTROLI

Uzasadnienie podjcia kontroli

Kontrola zostaa podjta zinicjatywy wasnej NIK, wwyniku sugestii zgoszonej przez Rzecznika
Praw Obywatelskich.
Zarwno Rzecznik Praw Obywatelskich, jak i Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych
wswoich artykuach oraz pismach kierowanych do poszczeglnych ministrw wskazali nabrak
podstawy prawnej dla instalowania kamer wszkoach. Natomiast Rzecznik Praw Dziecka, Zwizek
Nauczycielstwa Polskiego, Zakad Kryminologii Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk
wskazywali nawtpliw skuteczno szkolnych systemw monitoringu wizyjnego wrealizacji
postawionych im celw oraz napotrzeb radzenia sobie zproblemami zapewniania bezpieczestwa
za pomoc innych sposobw, mniej ingerujcych wprywatno osb.

8
2 PODSUMOWANIE W YNIKW KON TROLI

2.1 Oglna ocena kontrolowanej dziaalnoci

Kontrolowane jednostki wykorzystyway monitoring jako narzdzie suce realizacji
ustawowego obowizku zapewnienia bezpieczestwa uczniw. Funkcjonowanie monitoringu
wizyjnego wskontrolowanych szkoach wspomagao inne dziaania, pozytywnie wpywajc
napoziom ipoczucie bezpieczestwa uczniw ipracownikw szkoy, jak rwnie nakomfort
pracy nauczycieli. Wwietle postpujcej intensywnoci wykorzystywania monitoringu
wizyjnego wskontrolowanych szkoach, coraz wyraniejszy pozostaje jednak brak ustawowej
regulacji stosowania tego narzdzia, ktre zsamej swej natury stanowi ingerencj wsfer
ycia prywatnego. Brak wskazanych zasad prowadzenia monitoringu, wobec spoecznego
przyzwolenia najego stosowanie, przejawia si dowolnoci przyjmowanych rozwiza
wzakresie jego organizacji, rozmieszczenia kamer, czy czasu przechowywania nagra.
Skontrolowane szkoy nie wpeni wykorzystyway funkcj interwencyjn monitoringu,
gdy wikszo znich nie zapewnio obserwacji obrazu zkamer wczasie, gdy ryzyko
wystpienia zdarze byo najwiksze, tj.podczas przerw lekcyjnych. Wykorzystywano
gwnie funkcj prewencyjn itrudn do zastpienia innymi metodami funkcj dowodow
systemu, jednak wczci szk niska jako obrazu nie pozwalaa naustalenie przebiegu
zdarze iidentyfikacj sprawcw. Naleytego nadzoru nad wykorzystaniem monitoringu nie
zapewniay organy prowadzce. Nie weryfikoway one wydajnoci systemw monitoringu
wrealizacji ww. funkcji, atake prawidowoci gromadzenia izabezpieczenia nagra.
Nie dysponoway take biec, udokumentowan iusystematyzowan wiedz natemat
stanu bezpieczestwa wposzczeglnych szkoach, co utrudniao im sprawowanie nad nimi
skutecznego nadzoru wsferze bezpieczestwa oraz podejmowanie adekwatnych dziaa
wtym obszarze.
Powysz ocen uzasadniaj nastpujce wyniki kontroli:
1. W okresie 20102015 miao miejsce okoo 1tys. zdarze, do wyjanienia ktrych szkoy
wykorzystay system monitoringu. Wykorzystanie monitoringu wbadanych szkoach wpyno
naograniczenie wystpowania niepodanych zdarze, szczeglnie dotyczcych mienia. Wpyw
monitoringu nabezpieczestwo pozytywnie ocenili zarwno dyrektorzy szk, nauczyciele,
jak rwnie sami uczniowie.
2. Pomimo, e zainstalowane systemy monitoringu pozytywnie wpyway napoziom ipoczucie
bezpieczestwa uczniw ipracownikw szkoy, to jednak szkoy tylko wograniczonym zakresie
wykorzystyway dostpne ich funkcje dla poprawy bezpieczestwa. Gwnie wykorzystywana bya
funkcja dowodowa. Wynikao to przede wszystkim zniezapewnienia obsugi monitoringu wczasie,
gdy ryzyko wystpienia zdarze byo najwiksze, atake braku sprawnego systemu powiadamiania
ozaobserwowanych zdarzeniach. Wystpoway te sytuacje, e parametry techniczne systemw
nie pozwalay naidentyfikacj obserwowanych uczestnikw zdarze, lub kiedy obrazy zkamer
przechowywane byy zaledwie przez kilka dni.
3. Uwzgldniajc powszechno stosowania systemw monitoringu przez szkoy iich funkcjonalno,
problemem od wielu lat pozostaje stosowanie tych systemw bez ustawowej regulacji.
4. Dokonane przez skontrolowane szkoy rozmieszczanie kamer systemu pozwalao narealizacj
postawionych celw, jakim miay one suy. Wjednym przypadku stwierdzono lokalizacj kamery,
ktra naruszaa intymno osb korzystajcych zmskiej toalety.
9
 P O D S U M O WA N I E W Y N I K W KO N T R O L I

5. Dyrektorzy szk nie zrealizowali obowizku zgoszenia GIODO, wcelu rejestracji, zbioru
danych osobowych zmonitoringu wizyjnego przed jego uruchomieniem. Spord 18 szk,
ktre miay taki obowizek, jedynie dwie dokonay takiego zgoszenia przed rozpoczciem kontroli NIK
(w trakcie kontroli zgoszenia dokonao 13 szk). Jako przyczyn niewykonania obowizku
zgoszenia do rejestracji, dyrektorzy wskazywali brak jasnych przepisw nakazujcych traktowa
zbir zmonitoringu wizyjnego, jako zbir danych osobowych, do ktrego stosuje si przepisy
ustawy oochronie danych osobowych.
6. Niezalenie od systemw monitorujcych we wszystkich kontrolowanych szkoach prowadzony
by nadzr nad uczniami wczasie przerw lekcyjnych, gwnie wformie dyurw nauczycieli.
Wprowadzano te procedury zachowania w sytuacjach kryzysowych oraz podejmowano
przedsiwzicia profilaktyczno-wychowawcze. Jednak czenie wszystkich elementw bezpieczestwa
wjeden kompleks dziaa dla rozwizania problemw nastpowao wograniczonym zakresie.
System monitoringu wykazany zosta jako narzdzie zapewnienia bezpiecznych warunkw
pobytu wszkole wstatutach 18 szk, ajako narzdzie suce realizacji misji wychowawczej
wprogramach wychowawczych zaledwie dziewi szk. Co prawda, wszystkie szkoy posiaday
procedury zachowania wsytuacjach kryzysowych, jednak tylko osiem znich uwzgldnio element
wykorzystania dostpnych funkcji monitoringu.
7. Organy prowadzce szkoy, pomimo cicej nanich bezporedniej odpowiedzialnoci
za bezpieczestwo wszkoach, cay ciar ztym zwizany powierzyy dyrektorom tych jednostek.
Nie podejmoway one adnych dziaa w kierunku pozyskania biecej wiedzy o stanie
bezpieczestwa wprowadzonych szkoach, jak rwnie ostosowanych wszkoach elementach
systemu bezpieczestwa. Wystpi nawet przypadek, e organ prowadzcy nie posiada wiedzy
ofunkcjonowaniu wprowadzonej szkole systemu monitoringu wizyjnego. Informacje ostanie
bezpieczestwa ograniczono do ustnych relacji pracownikw szkoy, protokow zkontroli
prowadzonych przez inne organy, protokow zkontroli zapewnienia bezpiecznych ihigienicznych
warunkw korzystania zobiektw nalecych do szkoy lub placwki, wtym bezpiecznych
ihigienicznych warunkw nauki.

2.2 Uwagi iwnioski

Obowizujce przepisy nie reguluj wsposb jednoznaczny ikompleksowy zasad instalowania
iwykorzystywania monitoringu wizyjnego. Jedynie wprzepisach dotyczcych funkcjonowania
sub mundurowych wpisane swprost uprawnienia do obserwowania irejestrowania przy uyciu
rodkw technicznych obrazu miejsc publicznych.
Aktualnym pozostaje wniosek Najwyszej Izby Kontroli sformuowany wInformacji owynikach
kontroli Funkcjonowanie miejskiego monitoringu wizyjnego zkwietnia 2014r. opodjcie przez
Rad Ministrw inicjatywy legislacyjnej celem uregulowania wustawie zasad iwarunkw
prowadzenia obserwacji irejestracji obrazu zdarze wmiejscach publicznych. Regulacja ta powinna
wszczeglnoci okrela:
okolicznoci uzasadniajce stosowanie monitoringu wizyjnego;
podmioty uprawnione do prowadzenia monitoringu wizyjnego oraz odpowiedzialne
za monitoring wprzypadku powierzenia jego prowadzenia lub udostpnienia do korzystania
innym jednostkom;
10
 P O D S U M O WA N I E W Y N I K W KO N T R O L I

obowizki podmiotw prowadzcych monitoring iza niego odpowiedzialnych wzakresie

zapewnienia ochrony danych osobowych;
zasady informowania obywateli oinstalacji monitoringu izasadach jego funkcjonowania;
standardy funkcjonowania systemw monitoringu, wtym normy, uwzgldniajce lokalne
warunki ispecyfik obserwowanych obszarw, wzakresie liczby obrazw obserwowanych
jednoczenie przez jednego pracownika (operatora), umoliwiajce efektywn realizacj zada;
zasady umoliwiajce weryfikowanie skutecznoci dziaania monitoringu, konsekwencje
stwierdzenia nieskutecznoci dziaania systemu monitoringu;
zasady iwarunki upubliczniania obrazw zkamer monitoringu wrodkach masowego przekazu;
zasady korzystania zmiejskiego systemu monitoringu wizyjnego przez formacje odpowiedzialne
za utrzymanie porzdku publicznego ibezpieczestwo obywateli, jak rwnie zasady wsppracy
tych formacji wzakresie zapewnienia skutecznoci funkcjonowania systemu;
podmioty obowizane do sprawowania nadzoru nad jednostkami prowadzcymi miejski system
monitoringu ipodmiotami korzystajcymi zmiejskiego systemu monitoringu.
Ustalenia kontroli upowaniaj NIK take do sformuowania dalszych wnioskw:
do Ministra Edukacji Narodowej owypracowanie standardw idobrych praktyk funkcjonowania
szkolnych systemw monitoringu wspomagajcych szkoy iorgany prowadzce wprojektowaniu
ioptymalnym wykorzystywaniu dozoru wizyjnego, jako elementu systemu bezpieczestwa szkoy;
do dyrektorw szk o:
uwzgldnienie systemw monitoringu wizyjnego, wodpowiednim zakresie, wkluczowych
dokumentach szkoy, tj.w statucie, programie wychowawczym oraz wprocedurach regulujcych
sposb postpowania wsytuacjach kryzysowych;
rozwaenie zapewnienia biecej obserwacji obrazu zkamer, przynajmniej wczasie przerw
lekcyjnych, kiedy ryzyko wystpienia niepodanego zdarzenia jest najwysze;
weryfikacj rozmieszczenia kamer pod ktem poszanowania prywatnoci iintymnoci uczniw,
nauczycieli ipozostaych pracownikw szkoy;
zapewnienie udziau uczniw, nauczycieli irodzicw wrozmieszczaniu kamer monitoringu
wizyjnego wszkole oraz informowanie ojego skutecznoci;
dokonywanie okresowych ocen skutecznoci monitoringu wizyjnego wzakresie realizacji
funkcji interwencyjnej, dowodowej iprewencyjnej;
wprowadzenie jasnych zasad przechowywania nagra oraz procedury ich udostpniania,
do organw prowadzcych szkoy o:
monitorowanie, wramach nadzoru, stanu bezpieczestwa wposzczeglnych szkoach;
przeprowadzanie okresowych ewaluacji wypeniania przez szkolne systemy monitoringu funkcji
interwencyjnej, dowodowej ifunkcji prewencyjnej;
przeprowadzanie okresowych kontroli prawidowoci funkcjonowania systemu monitoringu
oraz wywizywania si szk zprzepisw ustawy oochronie danych osobowych;
rozwaenie usystematyzowania iujednolicenia sposobu dziaania monitoringu wizyjnego
wprowadzonych szkoach, zmierzajce do wypracowania standardw obsugi ikorzystania
zmonitoringu, atake zasad dostpu do rejestratorw oraz konserwacji urzdze.
11
 3 WA NIE JSZE W YNIK I KON TROLI

3.1 Monitoring wizyjny jako narzdzie wspomagajce bezpieczestwo wszkoach

3.1.1. Dziaania napoziomie szk

Szkolne systemy monitoringu wizyjnego zzaoenia powinny wspomaga bezpieczestwo
naterenie szkoy, poprzez umoliwienie obserwacji obrazw zkamer oraz ich rejestracji celem
pniejszego wykorzystania. Szkoa wprowadzajc taki system powinna zapewni, aby stanowi on
spjny element szeroko pojtego bezpieczestwa, naktry skadaj si rozwizania organizacyjne
(dokumentacja pracy szkoy, procedury zachowania osb itp.), przedsiwzicia profilaktyczno-
-wychowawcze (spjne zprzyjtymi procedurami) oraz zabezpieczenia irozwizania techniczne.
Wikszo kontrolowanych szk3 ujmowaa szkolne systemy monitoringu wizyjnego wstatutach
szk, jako narzdzie suce realizacji zada szkoy wzakresie zapewnienia bezpieczestwa
uczniw. Wprogramach wychowawczych natomiast, zasady wykorzystania zapisw zmonitoringu
dla realizacji misji wychowawczej szkoy okrelio jedynie dziewi4 szk.
Naley zwrci uwag, e kuratorzy owiaty pod koniec 2010r.5, po przyjciu przez Rad Ministrw
sprawozdania zrealizacji programu wspierania wlatach 20072009 organw prowadzcych
wzapewnieniu bezpiecznych warunkw nauki, wychowania iopieki wpublicznych szkoach
iplacwkach Monitoring wizyjny wszkoach iplacwkach, zalecili dyrektorom szk iplacwek,
wktrych zainstalowano systemy monitoringu wizyjnego m.in. umieszczenie wstatucie szkoy/placwki
zapisw oobjciu budynkw iterenu szkolnego nadzorem kamer monitoringu wizyjnego, wcelu
zapewnienia bezpiecznych warunkw nauki, wychowania iopieki. Ponadto zwrcili si zprob
ookrelenie izapisanie wprogramach wychowawczych szkoy lub placwki, opracowanych
wporozumieniu zrad pedagogiczn, rad rodzicw isamorzdem uczniowskim, zasad
wykorzystania zapisw zmonitoringu dla realizacji misji wychowawczej szkoy.
Procedury okrelajce zasady korzystania zmonitoringu, przechowywania iudostpniania
nagra posiadao 12 spord 28 kontrolowanych szk6, aznajomo zasad funkcjonowania
szkolnego systemu monitoringu wkontrolowanych szkoach potwierdzio niespena 40% uczniw
oraz 74% nauczycieli. Wprawdzie kontrolowane szkoy wskazyway naprowadzenie napocztku
kadego roku szkolnego dziaa informacyjnych skierowanych do uczniw iich rodzicw, ocelach
izasadach funkcjonowania systemu monitoringu, jednak, uwzgldniajc wyniki przeprowadzonej
napotrzeby NIK ankiety, dziaania wtym zakresie naley uzna za niewystarczajce7.

3 Spord 28 kontrolowanych szk 18 wykazao szkolny system monitoringu wstatucie szkoy. Dwie szkoy (Gimnazjum nr1
wAugustowie, Szkoa Podstawowa nr2 wPuawach) dokonay zmian statutowych, wykazujc system monitoringu,
podczas kontroli NIK. Systemu monitoringu wstatucie nie wykazay: Szkoa Podstawowa nr2 wAugustowie, Miejskie
Gimnazjum nr1 wZambrowie, Zesp Szk Gminnych wProszwkach, Gimnazjum nr2 wTarnowie, Gimnazjum nr1 wPuawach,
Gimnazjum nr1 wGostyniu, Szkoa Podstawowa nr5 wGostyniu.
4 Gimnazjum nr1 wAugustowie, Szkoa Podstawowa nr5 wZambrowie, Szkoa Podstawowa nr40 wGdyni, Szkoa Podstawowa nr5
w Malborku, Szkoa Podstawowa nr 15 w Tarnowie, Szkoa Podstawowa nr 11 w Chemie, Szkoa Podstawowa nr3
wBechatowie, Gimnazjum nr4 wPiotrkowie Trybunalskim, Szkoa Podstawowa nr13 wPiotrkowie Trybunalskim.
5 Np.pismo Wielkopolskiego Kuratora Owiaty z7.12.2010r. znak WKWiO 0620/131/10 do dyrektorw szk iplacwek
wojewdztwa wielkopolskiego.
6 Miejskie Gimnazjum nr 1 w Zambrowie, Szkoa Podstawowa nr 5 w Zambrowie, Gimnazjum nr 3 w Katowicach,
Szkoa Podstawowa nr 62 w Katowicach, Zesp Szkolno-Przedszkolny w obodnie, Gimnazjum nr 2 w Tarnowie,
Szkoa Podstawowa nr15 wTarnowie, Zesp Szk Oglnoksztaccych nr7 wChemie, Gimnazjum nr1 wPuawach,
Szkoa Podstawowa nr3 wBechatowie, Gimnazjum nr4 wOstrowie Wielkopolskim, Szkoa Podstawowa nr5 wGostyniu,
Gimnazjum nr1 wMalborku posiadao jedynie procedury okrelajce zasady udostpniania nagra.
7 Wyniki ankiety przeprowadzonej wrd uczniw kontrolowanych szk Zacznik nr6 do Informacji.
12
 WA N I E J S Z E W Y N I K I KO N T R O L I

Dyrektorzy kontrolowanych jednostek wskazywali m.in., e:

yy Przepisy prawa nie nakadaj obowizku ujmowania informacji oszkolnym systemie monitoringu wizyjnego
wstatucie, aRada Pedagogiczna uznaa, e statut reguluje tylko gwne kierunki dziaa Szkoy (Miejskie
Gimnazjum nr1 wZambrowie).
yy Brak jest okrelonego przepisami prawa obowizku wykazania systemu monitoringu wizyjnego wdokumentach
okrelajcych prac jednostek (Zesp Szk Gminnych wProszwkach).
yy Program wychowawczy jest dokumentem zamiennym idostosowywanym corocznie do rnych warunkw
isytuacji. Brak szczegowego odniesienia wprogramie wychowawczym do zapisw zmonitoringu wkierunku
wychowawczym jest uproszczeniem, gdy wiadomym jest, e monitoring wspomaga dziaania wychowawcze
iwpywa napopraw bezpieczestwa uczniw (Gimnazjum nr4 wBechatowie).
Chocia obowizujce przepisy, nie nakazuj wprost wykazania szkolnego systemu monitoringu
wizyjnego wpodstawowych dokumentach szkoy, to jednak obowizek taki wynika zprzepisw
oglnych nakazujcych okrelenie wstatucie8 szkoy warunkw pobytu wszkole zapewniajcych
bezpieczestwo oraz okrelenie wprogramie wychowawczym9 szkoy wszystkich treci idziaa
ocharakterze wychowawczym skierowanych do uczniw. NIK jako rzetelne dziaanie, wzakresie
zapewnienia prawidowego funkcjonowania systemu monitoringu, ocenia wprowadzenie
wniektrych szkoach procedur okrelajcych zasady korzystania zmonitoringu, przechowywania
iudostpniania nagra.
Przed instalacj systemw monitoringu oraz ich modernizacj, szkoy dokonyway zarwno
diagnozy, jak iidentyfikacji problemw zzakresu bezpieczestwa, wystpujcych naterenie
obiektu. Diagnozy te najczciej miay form spotka dyrektora zpracownikami szkoy irodzicami
uczniw. Przy sporzdzeniu analizy bezpieczestwa wykorzystano ankiety, wypeniane przez
nauczycieli, uczniw iich rodzicw oraz ocen stanu bezpieczestwa wszkole, dokonan wczeniej
przez wizytatorw Kuratorium Owiaty. Decyzje obudowie systemu monitoringu poparte byy
rwnie wnioskami lub opiniami rady rodzicw, opiniami rady pedagogicznej iPolicji.
W niektrych przypadkach instalacja systemu monitoringu oraz jego modernizacja bya take
odpowiedzi nawnioski Kuratora Owiaty wsprawie poprawy bezpieczestwa wszkole.
Przykadowo:
yy Szkoa Podstawowa nr5 wZambrowie wocenie stanu bezpieczestwa dokonanej przez wizytatorw
Kuratorium Owiaty zawarto wniosek opotrzebie zainstalowania monitoringu wizyjnego wewntrz inazewntrz
budynku, ktry zainstalowano wgrudniu 2007r. Wwyniku zalece Kuratorium Owiaty zkwietnia 2008r.,
odnoszcych si do potrzeby rozbudowy monitoringu, wlatach 20102012 trzykrotnie modernizowano
irozbudowywano ten system. Wrezultacie zdwch kamer zainstalowanych wgrudniu 2007r., w2012r. byo
ich ju 26 (10 wewntrz Szkoy, 12na zewntrznych cianach obiektw szkolnych icztery naboisku szkolnym).
Przed wdroeniem monitoringu, dziaania Szkoy zmierzajce do poprawy bezpieczestwa uczniw polegay
gwnie nadyurach nauczycielskich wtrakcie przerw midzylekcyjnych iw czasie wolnym od zaj
oraz narealizowanej pracy wychowawczej zuczniami.

8 Zgodnie zrozporzdzeniem Ministra Edukacji iSportu zdnia 21maja 2001r. wsprawie ramowych statutw publicznego
przedszkola oraz publicznych szk (Dz.U. z2001r. Nr61, poz. 624 ze zm.), wstatucie szkoy powinny zosta okrelone:
sposb wykonywania zada szkoy, zuwzgldnieniem optymalnych warunkw rozwoju ucznia, zasad bezpieczestwa
oraz zasad promocji iochrony zdrowia (2 ust.1 pkt2 zacznika nr2 izacznika nr3 do ww. rozporzdzenia),
warunki pobytu wszkole zapewniajce uczniom bezpieczestwo (16 pkt3 zacznika nr2 i18 pkt3 zacznika nr3
do ww. rozporzdzenia).
9 Program wychowawczy szkoy powinien obejmowa wszystkie treci idziaania ocharakterze wychowawczym skierowane
do uczniw Zacznik nr2 Podstawa programowa ksztacenia oglnego dla szk podstawowych; Zacznik nr4 Podstawa
programowa ksztacenia oglnego dla gimnazjw iszk ponadgimnazjalnych, ktrych ukoczenie umoliwia uzyskanie
wiadectwa dojrzaoci po zdaniu egzaminu maturalnego do rozporzdzenia Ministra Edukacji Narodowej zdnia 27sierpnia 2012r.
wsprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz ksztacenia oglnego wposzczeglnych typach
szk Dz.U. z2012r. poz. 977, ze zm.
13
 WA N I E J S Z E W Y N I K I KO N T R O L I

yy Szkoa Podstawowa nr5 Gostyniu w2015r. Wielkopolski Kurator Owiaty przeprowadzi wSzkole ewaluacj
caociow dotyczc speniania wymaga zawartych wrozporzdzeniu Ministra Edukacji Narodowej
z27sierpnia 2015r. wsprawie nadzoru pedagogicznego10. Wwyniku ewaluacji stwierdzono niski stopie
speniania wymaga wzakresie respektowania norm spoecznych, wtym dotyczcych zapewnienia uczniom
bezpieczestwa fizycznego ipsychicznego. Ustale tych dokonano wycznie napodstawie bada ankietowych
przeprowadzonych wrd uczniw11. Wwyniku ewaluacji wSzkole opracowano iwdroono Program poprawy
efektywnoci ksztacenia iwychowania. Jednym zzada majcych nacelu popraw poczucia bezpieczestwa
wSzkole bya, oparta owyniki ankiety przeprowadzonej wrd uczniw, nauczycieli irodzicw, rozbudowa w2015r.
systemu monitoringu wizyjnego wmiejscach ustalonych jako niebezpieczne (szatniach). cznie zainstalowano
sze nowych kamer.
Dla szkolnych systemw monitoringu nie ustalono jednolitych miernikw, ktre mogyby by
uyte do obiektywnego pomiaru skutecznoci ich funkcjonowania. Dyrektorzy szk odnosili
t skuteczno wszczeglnoci do:
liczby umylnych dziaa uczniw skutkujcych urazem poszkodowanego12,
braku interwencji Policji,
skarg rodzicw,
braku zniszcze, wama idewastacji mienia,
zmniejszenia wypadkowoci,
wzrostu poczucia bezpieczestwa wrd uczniw.
Wszystkie skontrolowane szkoy posiaday procedury obowizujce nawypadek wystpienia
sytuacji kryzysowych, jednak system monitoringu wizyjnego jako element systemu bezpieczestwa
wskazano tylko wprocedurach omiu ztych szk13.
Szkolny system monitoringu wizyjnego wkontrolowanych szkoach wspomaga sprawowanie
nadzoru nauczycieli nad uczniami. Zdaniem nauczycieli, uczniowie wobszarach monitorowanych
byli spokojniejsi (51%), amonitoring wymusza wrd uczniw podane zachowania (61%). Wedug
58% ankietowanych nauczycieli, szkolny system monitoringu wizyjnego mia wpyw najako
wykonywanych przez nich obowizkw wzapewnieniu bezpieczestwa wszkole. Monitoring
wpywa rwnie napoczucie bezpieczestwa nauczycieli sprawujcych nadzr nad uczniami (41%),
stanowi ich zdaniem narzdzie pozwalajce naustalenie zakresu odpowiedzialnoci wprzypadku
wystpienia zdarzenia podczas dyuru (55%)14.
Dziewiciu z28 dyrektorw kontrolowanych szk15 wskazao, e wykorzystywali oni rwnie system
monitoringu do weryfikacji prawidowoci wywizywania si nauczycieli zobowizkw wzakresie
sprawowanego nadzoru nad uczniami. Zdaniem czci nauczycieli (42%), jedn zfunkcji szkolnego
systemu monitoringu wizyjnego jest funkcja nadzoru nad pracownikami szkoy.

10 Dz.U. z2015r. poz. 1270.

11 Ponad poowa ankietowanych uczniw klas pitych co najmniej raz wcigu roku poprzedzajcego badanie, dowiadczya
nieprzyjemnych zachowa ze strony innych uczniw.
12 Szkoa Podstawowa nr62 wKatowicach.
13 Szkoa Podstawowa nr 62 w Katowicach, Gimnazjum w Kobucku, Szkoa Podstawowa nr 11 w Chemie, Zesp
Szk Oglnoksztaccych nr7 wChemie, Gimnazjum nr4 wBechatowie, Szkoa Podstawowa nr3 wBechatowie,
Szkoa Podstawowa nr1 wOstrowie Wielkopolskim, Gimnazjum nr1 wMalborku.
14 Wyniki ankiety przeprowadzonej wrd nauczycieli Zacznik nr7 do Informacji.
15 Szkoy Podstawowej nr2 wAugustowie, Miejskiego Gimnazjum nr1 wZambrowie, Szkoy Podstawowej nr5 wZambrowie,
Gimnazjum nr4 wGdyni, Gimnazjum nr1 wMalborku, Gimnazjum nr3 wKatowicach, Zespou Szkolno-Przedszkolnego
wobodnie, Szkoy Podstawowej nr15 wTarnowie, Szkoy Podstawowej nr1 wOstrowie Wielkopolskim.
14
 WA N I E J S Z E W Y N I K I KO N T R O L I

3.1.2. Dziaania napoziomie jednostek samorzdu terytorialnego

Zadaniem wasnym gmin jest zakadanie iprowadzenie m.in. publicznych szk podstawowych
oraz gimnazjw (art.5 ust.5 ustawy osystemie owiaty16). Zadania zwizane zochron porzdku
ibezpieczestwa publicznego ustawodawca zaliczy do podstawowych zada jednostek samorzdu
terytorialnego (art.7 ust.1 pkt14 ustawy zdnia 8marca 1990r. osamorzdzie gminnym17). Gmina
odpowiada wszczeglnoci za zapewnienie warunkw dziaania szkoy lub placwki, wtym bezpiecznych
ihigienicznych warunkw nauki, wychowania iopieki (art.5 ust.7 ustawy osystemie owiaty).
Skontrolowane organy prowadzce nie dokonyway systematycznego rozpoznania stanu
bezpieczestwa wposzczeglnych szkoach wzwizku zfunkcjonowaniem systemw monitoringu
wizyjnego. Informacje wtym zakresie organy pozyskay od szk jedynie naetapie poprzedzajcym
instalacj systemw monitoringu wizyjnego. Zreguy miao to miejsce wlatach 20072009,
tj.w okresie ubiegania si orodki nasfinansowanie tych systemw wramach Rzdowego
programu wspierania wlatach 20072009 organw prowadzcych wzapewnieniu bezpiecznych
warunkw nauki, wychowania iopieki wpublicznych szkoach iplacwkach Monitoring
wizyjny wszkoach iplacwkach, ustanowionego uchwa Rady Ministrw nr156/2007 zdnia
5wrzenia 2007r. Rozpoznanie to polegao nazebraniu opinii iwnioskw od dyrektorw szk
onajczciej wystpujcych zagroeniach bezpieczestwa uczniw ipracownikw, wystpujcych
wkierowanych przez nich szkoach. Byy one poparte zreguy take pozytywnymi stanowiskami
rad rodzicw ilokalnych jednostek Policji, wktrych wskazywano nazasadno instalacji systemu
monitoringu wdanej szkole. Organy prowadzce wystpujc orodki zprogramu rzdowego
formuoway oglne cele instalacji systemw monitoringu, do ktrych naleay np.:
yy w Augustowie zwikszenie stanu bezpieczestwa uczniw inauczycieli oraz peniejsza ochrona majtku szkoy
przed przedwczesnym zniszczeniem,
yy w Gdyni zwikszenie poczucia bezpieczestwa uczniw ipracownikw szkoy oraz dziaanie prewencyjne,
uzupenienie systemu nadzoru iopieki nad uczniami wmiejscach newralgicznych oraz moliwo rejestracji
iodtwarzania wydarze zwizanych znagannym zachowaniem.
Oprcz oglnych celw instalacji systemw monitoringu, powoywano si wwczas take nanajczciej
wystpujce zagroenia wszkoach, nie podajc przy tym konkretnych danych liczbowych,
ani nie ustalajc hierarchii problemw podlegajcych rozwizaniu. Podawane zagroenia byy podobne
we wszystkich skontrolowanych przez NIK jednostkach. Byy to gwnie: niszczenie mienia (czsto
obiektw sportowych), wystpowanie wrd uczniw przemocy psychicznej ifizycznej, agresja,
zmuszanie do upokarzajcych iomieszajcych zachowa, palenie papierosw, bjki, kradziee,
wypadki, dewastacje mienia, pojawianie si wszkole osb postronnych, przebywanie osb obcych
naterenie szkoy poza godzinami jej pracy, nieprawidowa opieka sprawowana przez nauczycieli
(opuszczanie zaj idyurw podczas przerw), jak izamiecanie terenu szkoy poza godzinami jej pracy.
Skontrolowane przez NIK organy prowadzce nie przeprowadzay okresowych kontroli lub analiz
stanu bezpieczestwa wprowadzonych szkoach. Wikszo znich kwestie te pozostawiaa
dyrektorom szk.
yy W Augustowie utrzymywano, i nadzr nad stanem bezpieczestwa nie wymaga udokumentowanych kontroli.
Uznawano, e kwestia bezpieczestwa ispraw zwizanych zpopenianymi naterenie szkoy czynami zabronionymi
ley wgestii dyrektora szkoy. Kwestie bezpieczestwa iewentualnych dziaa analizowano naspotkaniach
zdyrektorami.

16 Ustawa zdnia 7wrzenia 1991r. osystemie owiaty (Dz.U. z2016r. poz. 1943, ze zm.).
17 Dz.U. z2016r. poz. 446, ze zm.
15
 WA N I E J S Z E W Y N I K I KO N T R O L I

yy W Gdyni uznawano, e analizy informacji otrzymywanych od Stray Miejskiej iPolicji oraz protokoy
zkontroli bezpiecznych ihigienicznych warunkw nauki nie wskazyway nakonieczno przeprowadzania
jednostkowych kontroli.
yy W Malborku wyjaniono, e rozdzielenie sfer nadzoru pedagogicznego inadzoru administracyjno-finansowego
jest trudne, poniewa kuratoria owiaty iorgany prowadzce mog wprawdzie bada warunki bezpieczestwa
wszkoach, jednak rozgraniczenie sfer nadzoru wniektrych momentach budzi wtpliwoci, apowielanie dziaa
jest nieuzasadnione. Dodano, e aden akt prawny nie podaje wzoru, wjaki sposb naley przeprowadza
analiz stanu bezpieczestwa ihigieny wszkoach. Dotychczas nie zidentyfikowano spraw wymagajcych
interwencji organu prowadzcego. Std nadzr nad zapewnieniem bezpieczestwa wszkoach polega naanalizie
otrzymanych ze szk protokow kontroli iuwzgldnianiu zawartych wnich uwag przy planowaniu remontw
iinwestycji wkolejnych latach.
yy W Gostyniu kompetencje kontrolne wzakresie stanu bezpieczestwa przekazano dyrektorom szk. Uznano,
e jest to wystarczajce, przy czym gmina pozyskuje nabieco informacje wramach kontroli zewntrznych
szk oraz biecego nadzoru nad placwkami (np.wizytacje, konsultacje projektw arkuszy organizacyjnych,
informacje od dyrektorw szk oprzygotowaniu do nowego roku szkolnego).
Wprawdzie zapewnienie bezpiecznych warunkw pobytu wszkole naley przede wszystkim
do zada dyrektora szkoy, atake nauczycieli, to bezporedni odpowiedzialno wstosunku
do ucznia, ktry uleg naprzykad wypadkowi ponosi gmina, odpowiedzialna za dziaalno szkoy.
Dlatego te, zaniechanie przez gmin dziaalnoci kontrolnej wtym zakresie oraz brak biecej,
udokumentowanej wiedzy natemat stanu bezpieczestwa wposzczeglnych podlegych szkoach,
zdaniem NIK byo dziaaniem nierzetelnym.
Kontrole NIK przeprowadzone worganach prowadzcych wykazay przy tym, e coroczne
informacje od lokalnych jednostek Policji ostanie porzdku ibezpieczestwa publicznego, oktrych
mowa wart.10 ust.1 ustawy zdnia 6kwietnia 1990r. oPolicji 18, nie dostarczay faktycznych
informacji ostanie bezpieczestwa wposzczeglnych szkoach. Informacje te nie zawieray
danych natemat poziomu przestpczoci wposzczeglnych szkoach, aorgany nie zwracay si
oich uzupenienie. Jednostki Policji nie odnosiy si wnich rwnie do funkcjonujcych wszkoach
systemw monitoringu wizyjnego, ani do skutecznoci realizacji przez nie funkcji dowodowej,
tj.czy nagrania znich przyczyniy si do ustalenia sprawcw iprzebiegu zdarze.
yy W Chemie zadeklarowano, e wkolejnych latach zostan pozyskane zPolicji wszczeglnoci informacje
dotyczce wykorzystywania szkolnych systemw monitoringu wizyjnego przy ustalaniu sprawcw iwyjanianiu
okolicznoci zdarze, ktre miay miejsce naterenie szk oraz naterenach do nich przylegych.
Wiedzy niezbdnej dla penego rozpoznania stanu bezpieczestwa wposzczeglnych szkoach
nie dostarczay, skontrolowanym przez NIK organom prowadzcym, take przekazywane przez
dyrektorw szk protokoy zustale kontroli zapewnienia bezpiecznych ihigienicznych warunkw
nauki, oktrych mowa w3 rozporzdzenia wsprawie bezpieczestwa ihigieny wpublicznych
iniepublicznych szkoach iplacwkach19. Protokoy te byy zrnicowane pod wzgldem treci,
przez co nie dostarczay organom jednolitych danych wobszarze podlegajcym przegldowi.
Ponadto koncentroway si one gwnie napotrzebach wzakresie remontw imodernizacji
skadnikw majtku szkoy. Wdokumentach tych nie odnoszono si do funkcjonowania szkolnych
systemw monitoringu wizyjnego. Wyjtkiem byy j.s.t. w:
yy Tarnowie, gdzie wprzypadku jednego protokou (z 2015r.) wskazano nazwikszenie stanu bezpieczestwa
wszkole po przeprowadzonej modernizacji systemu monitoringu wizyjnego.

18 Dz.U. z2016r. poz. 1782, ze zm.

19 Rozporzdzenie Ministra Edukacji Narodowej iSportu zdnia 31grudnia 2002r. wsprawie bezpieczestwa ihigieny wpublicznych
iniepublicznych szkoach iplacwkach (Dz.U. z2003r. Nr6, poz. 69 ze zm.).
16
 WA N I E J S Z E W Y N I K I KO N T R O L I

yy Piotrkowie Trybunalskim, gdzie wniektrych protokoach byy ujte informacje dotyczce zainstalowanego
wszkoach systemu monitoringu. Wtrakcie kontroli NIK, Prezydent Miasta zadeklarowa, e zobowie waciwy
referat Urzdu do wymagania od dyrektorw szk oceny monitoringu oraz podejmie dziaania zmierzajce
do ujcia wregulaminie organizacyjnym zada dotyczcych bezpieczestwa uczniw, w tym sprawy
monitoringu.
yy W Bechatowie wyjaniono, e rozporzdzenie Ministra Edukacji Narodowej iSportu z31grudnia 2002r.
nie zawiera wymaga dotyczcych oceny stanu monitoringu wizyjnego. Obowizku takiej oceny nie wprowadziy
take dwie kolejne nowelizacje rozporzdzenia, ktre weszy wycie w2009r. iw 2011r.
Zdaniem NIK, zarwno przeprowadzane przez dyrektorw szk kontrole zapewniania
bezpiecznych ihigienicznych warunkw korzystania zobiektw nalecych do szkoy lub placwki,
wtym bezpiecznych ihigienicznych warunkw nauki, jak rwnie sporzdzane znich protokoy,
winny uwzgldnia szkolne systemy monitoringu, ktrych gwnym celem funkcjonowania
jest zwikszenie bezpieczestwa wszkoach.

3.2 Efektywno szkolnych systemw monitoringu wizyjnego

Wikszo systemw monitoringu wskontrolowanych szkoach zainstalowana zostaa do koca 2007r.
(7 przed 2007r. i13 w2007r.), pozostae w2008r. 4 oraz po jednym w2009r., 2010r. 2012r. i2014r.
Liczba kamer badanych systemw wzrosa zcznie 13 (przed 2007r.) do 482 nakoniec 2015r.
Koszty budowy imodernizacji systemw monitoringu wlatach 20072015 wyniosy 792tys.z.,
natomiast koszty ich funkcjonowania niecae 156tys.z20. redni koszt budowy/modernizacji
przypadajcy najedn kamer wynis 1,7tys.z, natomiast roczny koszt funkcjonowania 38 z.

Wykres nr 1
Wzrost liczby kamer wsystemach monitoringu objtych kontrol

600

500 465 482

441
399
400 364
330
300 278 cznieliczbakamer
218
200 Liczbasystemw
171

100
13 20 24 25 26 26 27 27 28 28
0 7
przed 2008 r. 2010 r. 2012 r. 2014 r.
2007 r.

rdo: Opracowanie wasne NIK.

Rozmieszczenie kamer monitoringu zapewniao realizacj celw jego funkcjonowania.

Najczciej monitoringiem obejmowano wejcia do szkoy, gwne korytarze wszkoach,
obiekty sportowe.

20 Szczegowe dane przedstawiono wzaczniku nr8 do Informacji.

17
 WA N I E J S Z E W Y N I K I KO N T R O L I

Zdjcie nr1
Zrzut ekranu obrazw zkamer wGimnazjum nr1 wPuawach

rdo: Materiay kontrolne NIK.

W jednym przypadku NIK wniosa zastrzeenia do umieszczenia kamery wtoalecie.

Zdjcie nr2
Zrzut ekranu obrazu zkamer wGimnazjum nr1 wPuawach

rdo: Materiay kontrolne NIK.

18
 WA N I E J S Z E W Y N I K I KO N T R O L I

yy W Gimnazjum nr1 wPuawach stwierdzono, e kamera wtoalecie chopcw zostaa zainstalowana wsposb
naruszajcy intymno korzystajcych zniej osb. Widoczny namonitorze obraz obejmowa cztery pisuary
zainstalowane najednej ze cian toalety, przysonite niskimi ciankami. Nad widocznymi naobrazach zkamer
pisuarami umieszczono kartki Pisuar nieczynny. Zakaz korzystania. Uwzgldniajc, e pisuary te faktycznie byy
sprawne ipodczone do instalacji, nie mona wykluczy korzystania znich przez osoby, ktre wtakiej sytuacji
zostan nagrane podczas zaatwiania potrzeb fizjologicznych. Pozostae dwa pisuary niewyczone zuytkowania,
oddzielone niskimi ciankami, znajdoway si rwnie wmonitorowanych obszarach. Wtrakcie kontroli NIK, osoba
sprawujca opiek informatyczn nad systemem monitoringu zmodyfikowaa ustawienie przedmiotowej kamery
iumiecia stref prywatnoci (czarne pole), uniemoliwiajce podgld ww. czci toalety.
Funkcjonowanie systemu monitoringu nie podlegao oddzielnej udokumentowanej ocenie.
Jedynie dwie 21 kontrolowane szkoy prowadziy ewidencje skutecznoci systemu, mogce
posuy do jego ewaluacji. Odnotowywano wnich zdarzenia, wktrych system by pomocny
wustaleniu sprawcw lub przebiegu zdarze.
Dyrektorzy pozostaych szk wskazywali m.in., e:
yy nie prowadzono analiz skutecznoci funkcjonowania monitoringu wrealizacji celw, dla jakich go uruchomiono,
poniewa nie ustalono takiego wymogu (Dyrektor Gimnazjum nr1 wAugustowie);
yy nie byo potrzeby sporzdzania odrbnych analiz wtym zakresie, poniewa liczba zdarze ujawnionych przez
monitoring bya stosunkowo maa istale si zmniejszaa. Std dobrze znane byy wszystkie rozpoznane przypadki
niewaciwych zachowa, wtym ujawnione za pomoc monitoringu. Przypadki te byy natomiast kadorazowo
wykorzystywane do oceny sytuacji opiekuczo-wychowawczej, niepodanych zachowa uczniw iich skali
(Dyrektor Szkoy Podstawowej nr5 wZambrowie);
yy system wpyn napoziom bezpieczestwa. Jak wskazuj statystyki przyjtego wSzkole miernika skutecznoci
systemu, tj.wypadkw, ktrych przyczyn byo umylne dziaanie innej osoby, po zamontowaniu monitoringu
w2008r. ich liczba zmniejszya si do dwch wroku szkolnym 2010/2011, do jednego wroku 2011/2012, do trzech
wroku 2013/2014 wporwnaniu do roku 2006/2007, wktrym miao miejsce sze takich wypadkw ido roku
2007/2008 (cztery wypadki), natomiast wlatach szkolnych 2012/2013, 2014/2015 i2015/2016 wypadki takie
nie wystpiy wogle. Przed budow systemu monitoringu wanalogicznym okresie siedmiu lat wystpio cznie
158 wypadkw, apo jego zamontowaniu 88 wypadkw, tj.mniej o56% (Dyrektor Szkoy Podstawowej nr62
wKatowicach). Komendant Miejski Policji wKatowicach poinformowa, e naterenie Szkoy wroku 2007 wystpiy
dwa przypadki czynw niedozwolonych iw roku 2008 trzy przypadki. Wlatach 20092015 (tj.po zainstalowaniu
systemu monitoringu) nie odnotowano adnego zdarzenia;
yy rzetelna ocena monitoringu wizyjnego nie jest moliwa woderwaniu od caej realizowanej przez szko polityki
bezpieczestwa, zuwzgldnieniem wszelkich dziaa prewencyjnych iprofilaktycznych prowadzonych przez
nauczycieli, pedagogw iinnych pracownikw szkoy wtym m.in. poprzez udzia spoecznoci szkolnej wlicznych
akcjach edukacyjnych, informacyjnych, programach iprzedsiwziciach zwizanych zpopraw poczucia
bezpieczestwa naterenie szkoy (Dyrektor Szkoy Podstawowej nr13 wPiotrkowie Trybunalskim).
Wedug danych zPolicji, naterenie kontrolowanych 28 szk wbadanym okresie miao miejsce
217 przestpstw, takich jak: kradzie (73), przestpstwa rozbjnicze (56), przestpstwa przeciwko
funkcjonariuszowi publicznemu22 (29), udzia wbjce lub pobiciu (28), uszczerbek nazdrowiu (24),
wamania (4), przestpstwa narkotykowe (3)23.
Zgodnie zdanymi przedstawionymi przez dyrektorw kontrolowanych 28 szk, szkolny system
monitoringu wizyjnego wlatach 20102015 pozwoli zapobiec lub pomg ustali sprawcw
iprzebieg 916 zdarze, takich jak: kradziee (91), dewastacja mienia szkoy (284), agresji fizycznej
wrd uczniw (322), wejcie nateren szkoy osb niepowoanych zzewntrz (44), zagroenia
zwizane zuywkami (111), zastraszanie iwymuszenia (64)24.

21 Szkoa Podstawowa nr62 wKatowicach, Gimnazjum wKobucku.

22 Zgodnie zart.63 ust.1 ustawy zdnia 26stycznia 1982r. Karta Nauczyciela (Dz.U. z2016r. poz. 1379, ze zm.), nauczyciel
podczas lub wzwizku zpenieniem obowizkw subowych korzysta zochrony przewidzianej dla funkcjonariuszy
publicznych nazasadach okrelonych wKodeksie karnym.
23 Szczegowe dane przedstawiono wzaczniku nr9 do Informacji.
24 Zestawienie zdarze, ktrym monitoring pozwoli zapobiec lub pomg ustali sprawcw i przebieg zdarzenia
wlatach 20102015, wobjtych kontrol szkoach Zacznik nr4 do Informacji.
19
 WA N I E J S Z E W Y N I K I KO N T R O L I

O udostpnienie zapisw zkamer Policja zwracaa si cznie do 11 spord 28 skontrolowanych

szk25. Pozostaym zainteresowanym zapisy udostpniane byy przez odtworzenie, bez zgrywania
naosobny nonik (16 szk). Ewidencj wnioskw oudostpnienie zapisw kamer prowadziy
tylko trzy kontrolowane szkoy26.
W ocenie wikszoci ankietowanych nauczycieli skontrolowanych szk system monitoringu
by pomocny przy ustalaniu przebiegu zdarzenia iich uczestnikw (95%). Ich zdaniem, system
monitoringu by skutecznym narzdziem pozwalajcym zwalczy problemy wychowawcze (84%).
Nauczyciele wskazali rwnie, e uczestniczyli wocenie skutecznoci funkcjonujcego wszkole
systemu monitoringu ijego wpywu napopraw bezpieczestwa (63%).
yy Dyrektor Gimnazjum nr4 wBechatowie podaa, e po kadym proczu Rada Pedagogiczna dokonuje
tzw. oceny stanu bezpieczestwa wSzkole. Tematyka monitoringu ijego wpyw nastan bezpieczestwa by staym
elementem tej oceny. Sam system monitoringu nie stanowi obezpieczestwie, ale jest jego czci skadow
ipeni wan funkcj wspomagajc, prewencyjn oraz dowodow. Nie prowadzono szczegowych analiz,
gdy skala dotychczasowych zdarze chuligaskich iprzestpczych nie bya znaczna. Zchwil wprowadzenia
monitoringu, praktycznie nie ma bjek, pobi idewastacji mienia.

3.2.1. Wykorzystanie funkcji monitoringu wizyjnego przez dyrektorw szk

Monitoring wizyjny posiada co najmniej trzy podstawowe funkcje, tj.interwencyjn, dowodow
iprewencyjn. Stwierdzono, e dyrektorzy szk nie zapewnili optymalnego wykorzystania funkcji
interwencyjnej idowodowej systemu monitoringu.
Funkcja interwencyjna systemu monitoringu, umoliwiajca reakcj nazdarzenia wmomencie ich
wystpienia, praktycznie nie bya wykorzystywana. Suya ona gwnie do okresowych kontroli,
prowadzonych przez dyrektorw szk, prawidowoci wykonywania obowizkw przez nauczycieli
sprawujcych dyur podczas przerw lekcyjnych. Jedynie dziewi z28 kontrolowanych szk27
zapewnio obsug systemu wczasie, gdy ryzyko wystpienia zdarze byo najwiksze, tj.podczas
przerw lekcyjnych. Wpozostaych przypadkach systemy nie miay zapewnionej staej obsugi.
Wszkoach tych niekiedy powierzono prowadzenie obserwacji obrazw zkamer jako zadanie
dodatkowe do gwnych obowizkw, np.obserwacj obrazw zkamer mieli prowadzi dyrektorzy
szk, sekretarze, gwny ksigowy.
Funkcja interwencyjna systemu moe by skuteczna jedynie kiedy uzupenia bezporedni nadzr
nauczycieli nad uczniami, wszczeglnoci kiedy oprcz biecej obserwacji obrazw zkamer,
zapewniony jest rwnie sprawny system powiadomienia ozaobserwowanych zdarzeniach osb
majcych podj niezwocznie interwencj np.nauczycieli penicych dyury.
adna zkontrolowanych szk nie zorganizowaa takiego systemu powiadamiania. Przewidziany
wnich sposb reakcji nazaobserwowane zdarzenia sprowadza si gwnie do poinformowania
dyrektora lub wyznaczonego zastpcy.

25 Gimnazjum nr1 wAugustowie, Szkoa Podstawowa nr2 wAugustowie, Szkoa Podstawowa nr40 wGdyni, Szkoa
Podstawowa nr5 wMalborku, Gimnazjum nr3 wKatowicach, Gimnazjum wKobucku, Zesp Szk Gminnych wapczycy,
Szkoa Podstawowa nr11 wChemie, Szkoa Podstawowa nr2 wPuawach, Gimnazjum nr4 wPiotrkowie Trybunalskim,
Gimnazjum nr4 wOstrowie Wielkopolskim.
26 Gimnazjum wKobucku, Szkoa Podstawowa nr11 wChemie, Gimnazjum nr4 wPiotrkowie Trybunalskim.
27 Miejskie Gimnazjum nr1 wZambrowie, Szkoa Podstawowa nr5 wZambrowie, Szkoa Podstawowa nr40 wGdyni,
Gimnazjum nr3 wKatowicach, Szkoa Podstawowa nr62 wKatowicach, Gimnazjum wKobucku, Gimnazjum nr2
wTarnowie, Gimnazjum nr1 wPuawach, Gimnazjum nr4 wOstrowie Wielkopolskim.
20
 WA N I E J S Z E W Y N I K I KO N T R O L I

yy W Szkole Podstawowej nr40 wGdyni system obejmowa, zgodnie zwypracowan praktyk, przekazywanie
informacji wpierwszej kolejnoci do sekretariatu, anastpnie kierownikowi administracyjno-gospodarczemu.
Sekretarka przekazywaa natychmiast informacj jednemu ztrzech obecnych dyrektorw (dyrektor szkoy
lub jeden zwicedyrektorw). Organizacja pracy zapewnia obecno przynajmniej jednego zdyrektorw rwnie
wgodzinach wyduonego dnia pracy szkoy rano ipo poudniu.
yy W Gimnazjum nr2 wTarnowie zorganizowano system powiadamiania ozaobserwowanych zdarzeniach
poprzez zobowizanie pracownikw obsugi, zatrudnionych nastanowisku portiera iwonego, do niezwocznego
zawiadomienia dyrektora/sekretariatu oniepokojcych sytuacjach. Ponadto take wzarzdzeniu wsprawie
monitoringu wskazano, e wprzypadku zaobserwowania niepokojcej sytuacji portier musi natychmiast
poinformowa dyrektora, ktry podejmuje dalsze dziaanie, adekwatnie do sytuacji. Podstawowym celem
monitoringu wSzkole, wskazanym www. zarzdzeniu, byo podejmowanie dziaa interwencyjnych.
W najwikszym zakresie wykorzystywana bya funkcja dowodowa monitoringu wizyjnego.
yy Dyrektor ZSG wProszwkach wskazaa, e kamery umieszczone nacigach korytarzowych sprzydatne
do wyjanienia konfliktowych sytuacji midzy uczniami, jakie mog mie miejsce. Na podstawie powrotu
do zarejestrowanego zdarzenia mona odczyta zapis iprzeanalizowa trudn sytuacj.
yy Funkcj dowodow wykorzystywali niektrzy dyrektorzy poprzez okresowy przegld zarejestrowanych obrazw,
np.Dyrektor Szkoy Podstawowej nr2 wPuawach wskazaa, e przegldy nagra zmonitoringu pozwoliy
nazwikszenie wykrywalnoci bjek wrd uczniw idewastacji wtoaletach.
yy Dyrektor Publicznego Gimnazjum nr4 wBechatowie wskaza, e co najmniej raz wtygodniu osobicie
przeglda nagrania inieraz zdarza si, e wychwyci zdarzenia, ktre wskazuj naniewaciwe zachowanie si
uczniw ipo zidentyfikowaniu ucznia podejmuje stosowne do sytuacji dziaania wychowawcze, np.poprzez
upominanie zpropozycj wsplnego obejrzenia zarejestrowanego zdarzenia.
yy Ponad poowa (55%) nauczycieli wbadaniu ankietowym wskazaa nawykorzystywanie wich pracy funkcji
dowodowej systemu. Podali oni, e nagrania pozwalaj naustalenie zakresu odpowiedzialnoci wprzypadku
wystpienia zdarzenia podczas dyuru.
Ograniczeniem wwykorzystaniu funkcji dowodowej systemu bya niska jako parametrw
technicznych niektrych kamer. Wpiciu 28 przypadkach parametry techniczne systemu
nie pozwalay naidentyfikacj uczestnikw zdarze po wygldzie uczestnikw zdarze. Itak np.:
yy w Szkole podstawowej nr40 wGdyni obraz zapisany przez system monitoringu, ze wzgldu najego nisk jako,
nie pozwala naidentyfikacj osb wycznie napodstawie obrazu osoby. Do ich identyfikacji wymagane byo
rwnie pozyskanie dodatkowych danych dotyczcych okolicznoci, wjakich dokonano rejestracji;
yy w Zespole Szk Gminnych wapczycy jako urzdze monitoringu wizyjnego, jak ijako obrazu zkamer
jest tak saba, e praktycznie uniemoliwia rozpoznanie sprawcw zdarzenia;
yy w Zespole Szk Gminnych wProszwkach, jako urzdze monitoringu wizyjnego uniemoliwiaa
jednoznaczn identyfikacj osb przebywajcych wpolu ich widzenia. Obraz zkamer zamontowanych nakorytarzu
obejmowa niewielki zasig pola widzenia, co powodowao, e do sytuacji stwarzajcych niebezpieczestwo
dochodzio poza polem widzenia kamery. Wtakich sytuacjach monitoring wizyjny wykorzystywany by jedynie
jako narzdzie pomocnicze wwyjanianiu okrelonych sytuacji.
Ograniczeniem funkcji dowodowej by take krtki okres przechowywania obrazu zkamer.
Wczterech29 przypadkach utrwalony za pomoc systemu monitoringu obraz przechowywany
by do siedmiu dni, nastpnie samoczynnie niszczony.
Wyniki badania ankietowego przeprowadzonego wrd uczniw wskazuj, e uczniowie bdcy
wiadkami zdarze, informowali onich dyrekcj zaledwie w30% przypadkw.
Najpeniej wykorzystywan funkcj szkolnego systemu monitoringu wizyjnego bya funkcja
prewencyjna, bdca faktycznie pochodn pozostaych dwch funkcji. Funkcja ta wpyna,

28 Szkoa Podstawowa nr 40 w Gdyni, Zesp Szk Gminnych w apczycy, Zesp Szk Gminnych w Proszwkach,
Gimnazjum nr2 wTarnowie, Gimnazjum nr4 wBechatowie.
29 Gimnazjum nr3 wKatowicach, Szkoa Podstawowa nr62 wKatowicach, Zesp Szk Oglnoksztaccych nr7 wChemie,
Gimnazjum nr4 wOstrowie Wielkopolskim.
21
 WA N I E J S Z E W Y N I K I KO N T R O L I

np.w Szkle Podstawowej nr15 wTarnowie, nawyeliminowanie dewastacji terenu wok szkoy, wama
do budynku szkoy. Natomiast wSzkole Podstawowej nr11 wChemie od czasu zainstalowania kamer
nazewntrz budynku, nie odnotowano niszczenia elewacji iurzdze znajdujcych si naboisku
szkolnym iplacu zabaw, zmniejszya si liczba osb spoza szkoy przebywajcych najej terenie.
Wedug wynikw bada ankietowych przeprowadzonych wrd uczniw funkcja prewencyjna
systemu wpyna nazmniejszenie liczby bjek wszkole (58%), kradziey (59%), wyudze (46%),
zastrasze (43%), iloci popisanych cian (56%).
W ocenie NIK, rozpowszechnianie informacji oprzypadkach wykorzystania systemu monitoringu
wrealizacji postawionych mu celw, pozytywnie wpywa najego funkcj prewencyjn. Wyniki
badania ankietowego przeprowadzonego wrd uczniw kontrolowanych szk wskazuj
jednak, e taka dziaalno informacyjna prowadzona bya wograniczonym zakresie. Jedynie
29% uczniw posiadao wiedz owykorzystaniu systemu monitoringu do ustalenia osb malujcych
ciany szkoy, 42% znich syszao owykorzystaniu monitoringu do ustalenia uczestnikw bjki,
a32% owykorzystaniu szkolnego monitoringu do ustalenia sprawcy kradziey.

3.3 Ewaluacja szkolnych systemw monitoringu wizyjnego

Na koniec 2015r. gminy, objte kontrol NIK, byy organami prowadzcymi dla 216 szk izespow,
wtym 111 podstawowych, 48 gimnazjw i57 zespow szk. Wkontrolowanym okresie wzrastaa
intensywno wykorzystywania wtych szkoach systemw monitoringu wizyjnego. wiadczy
otym przede wszystkim niemal trzykrotny wzrost liczby zainstalowanych wnich kamer (w 2007r.
wynosia 1,1tys., aw 2015r. ju 3,1tys.). Wydatki nabudow, modernizacj iutrzymanie systemw
wszkoach iich zespoach prowadzonych przez skontrolowane organy wlatach 20072015
wyniosy 6.765,6tys.z (zacznik nr11).
Organy prowadzce nie kontroloway prawidowoci funkcjonowania systemw monitoringu
oraz jego wpywu napoziom bezpieczestwa wszkoach, atake skutecznoci realizacji funkcji
interwencyjnej, dowodowej iprewencyjnej tych systemw, tj.czy ich funkcjonowanie pozwala
zapobiega lub natychmiast reagowa nasytuacje kryzysowe oraz czy zapisy zmonitoringu
pozwalaj naodtworzenie przebiegu zdarzenia, wtym naidentyfikacj uczestnikw zdarzenia.
Organy nie posiaday wiedzy, czy zapisy zkamer szkolnych systemw monitoringu wizyjnego byy
uyteczne dla organw cigania. Poza kontrol pozostawa te sposb zabezpieczenia danych
osobowych utrwalonych nanagraniach zmonitoringu wizyjnego, atake ich udostpniania
oraz prawidowo rozmieszczenia kamer zposzanowaniem prywatnoci osb monitorowanych.
Brak systematycznie prowadzonego badania wartoci szkolnych systemw monitoringu wyjaniano m.in.:
faktem, i nie byy sygnalizowane adne problemy wtym zakresie (w Augustowie, Bechatowie
iPiotrkowie Trybunalskim), brak byo takiego obowizku wprzepisach rozporzdzenia z2007r.
okrelajcego zasady udzielania dotacji namonitoring (np.w Malborku, Zambrowie).
Obowizek gminy, jako organu prowadzcego szkoy, dokonywania analiz prawidowoci
iskutecznoci dziaania szkolnego systemu monitoringu wizyjnego wrealizacji postawionych
mu celw, zdaniem NIK, wynika zprzepisw oglnych nakazujcych pracownikom samorzdowym,
dbao owykonywanie zada publicznych oraz orodki publiczne30. Prawidowemu wykonaniu
tych zada suy moe wprowadzenie istosowanie systemu dokonywania okresowych ocen
funkcjonowania systemw monitoringu, miernikw oraz zasad ich weryfikacji.

30 Zgodnie zart.24 ust.1 ustawy zdnia 21listopada 2008r. (Dz. Uz 2016r. poz. 902) opracownikach samorzdowych,
do podstawowych obowizkw pracownika samorzdowego naley dbao o wykonywanie zada publicznych
oraz orodki publiczne, zuwzgldnieniem interesu publicznego oraz indywidualnych interesw obywateli.
22
 WA N I E J S Z E W Y N I K I KO N T R O L I

W latach 20072015 w216 szkoach prowadzonych przez skontrolowane organy popenionych

zostao 2,4tys. przestpstw. Najczciej miay miejsce przestpstwa przeciwko funkcjonariuszowi
publicznemu (0,7tys.), przestpstwa rozbjnicze (0,5tys.) oraz przestpstwa narkotykowe (0,4tys.).
Jednym zgwnych celw, stawianych systemom monitoringu byo przeciwdziaanie agresji wrd
uczniw. Dane zPolicji wskazuj nawysoki poziom przestpstw zuyciem przemocy, jednak
wostatnich dwch latach obserwuje si wyrany spadek ich liczby.

Wykres nr2
Liczba przestpstw naterenie szk dla ktrych organem prowadzcym byy skontrolowane j.s.t.

500
450
400
350
300
250
200
150
100
50
0
2007 r. 2008 r. 2009 r. 2010 r. 2011 r. 2012 r. 2013 r. 2014 r. 2015 r.
Liczbaprzestpstwogem 107 197 422 285 389 467 276 142 147
Przestpstwazuyciem
61 51 174 103 95 128 162 86 49
przemocyfizycznej

rdo: Opracowanie wasne NIK.

Dane zpowyszego okresu wskazuj nawyrany spadek liczby przestpstw, atym samym popraw
poziomu bezpieczestwa (Zacznik nr10 do Informacji).

3.4 Realizacja obowizkw wynikajcych zustawy oochronie danych osobowych

Monitoring wizyjny wie si zprzetwarzaniem danych osobowych, zuwagi naco, do zbiorw
zmonitoringu maj zastosowanie przepisy ustawy oochronie danych osobowych.
Wszystkie podmioty odpowiedzialne za gromadzenie iprzechowywanie zapisw zkamer musz
stosowa przepisy ustawy oochronie danych osobowych, co biorc pod uwag specyfik
monitoringu wizyjnego nie jest zadaniem atwym. Wtpliwoci dotycz m.in. zastosowania
przepisw dotyczcych obowizkw administratora danych, wrd ktrych wymieni mona
obowizek informacyjny, jak rwnie uprawnie osb, ktrych dane dotycz (chociaby ich prawo
do dania uzupenienia czy uaktualnienia danych).
Spord 28 skontrolowanych szk prowadzcych system monitoringu wizyjnego:
yy w trzech przypadkach31 zbiory danych zmonitoringu wizyjnego zuwagi, najako nagra uniemoliwiajcych
identyfikacj osb, nie stanowiy zbiorw danych osobowych podlegajcych przepisom ustawy oochronie danych
osobowych;

31 Zesp Szk Gminnych wapczycy, Zesp Szk Gminnych wProszwkach, Gimnazjum nr2 wTarnowie.
23
 WA N I E J S Z E W Y N I K I KO N T R O L I

yy w siedmiu szkoach32 dyrektorzy penicy funkcj administratorw danych powoali administratora bezpieczestwa
informacji izgosili ich do rejestracji Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych. Powoujc
administratora bezpieczestwa informacji administrator danych korzysta ze zwolnienia (zw. zart.43 ust.1a u.o.d.o)
ze zgosze zbiorw danych osobowych do rejestracji GIODO. Zobowizku rejestracji, wtym przypadku, zwolnione
szbiory, wktrych dane przetwarzane selektronicznie, ale nie zawieraj danych wraliwych (art.27 u.o.d.o).
yy w pozostaych 18 szkoach, naktrych zgodnie zart.46 ust.1 iart.40 u.o.d.o, przed przystpieniem do przetwarzania
danych osobowych (np.utrwalania obrazu, naktrym spokazane osoby) zmonitoringu wizyjnego ciy
obowizek zgoszenia zbioru do rejestracji GIODO, jedynie dwie szkoy33 dokonay stosownych zgosze. Wtrakcie
kontroli NIK zgoszenia zbioru danych osobowych zmonitoringu do rejestracji GIODO dokonao 13 szk. Wstosunku
do trzech szk34 NIK skierowaa wwystpieniach pokontrolnych wniosek odopenienie obowizku zgoszenia
zbioru danych osobowych zmonitoringu do rejestracji GIODO.
Kierownicy skontrolowanych jednostek wwyjanieniach dotyczcych rejestracji zbioru danych
wskazywali nabrak wiadomoci cicego nanich obowizku. Ich zdaniem wynikao to zbraku jasnych
iszczegowych regulacji prawnych odnoszcych si bezporednio do zbioru zprowadzonego
monitoringu wizyjnego, jako zbioru danych osobowych.
Zdaniem NIK, zwypenienia obowizkw dotyczcych zbioru danych osobowych zmonitoringu
wizyjnego, okrelonych w ustawie o ochronie danych osobowych, nie zwalnia ani brak
szczegowych regulacji wtym zakresie, ani brak ustawowych zasad prowadzenia ifunkcjonowania
systemw monitoringu, cho niewtpliwie jest rdem wtpliwoci irnych interpretacji.
Brak odrbnych regulacji, tym bardziej przemawia za stosowaniem istniejcych przepisw ustawy
oochronie danych osobowych, ktra penalizuje naruszenie okrelonych zasad bezpieczestwa
danych osobowych.
Niezapewnienie ochrony przetwarzanych danych osobowych uzyskiwanych wramach szkolnego
systemu monitoringu wizyjnego, zuwagi nabrak odpowiednich rodkw organizacyjnych
itechnicznych, stwierdzono wjednej skontrolowanej jednostce:
yy WGimnazjum nr1 wPuawach dokonane wtrakcie kontroli NIK ogldziny komputerw znajdujcych si
wgabinecie dyrektora gimnazjum, inspektora BHP oraz naportierni obiektu wykazay, e nakadym znich
istniaa moliwo dostpu do nagra zmonitoringu idokonania ich przeniesienia nadysk twardy lub nonik
zewntrzny. Ponadto komputery te byy stale podczone do Internetu. Komputer naportierni obiektu wczony
by stale, zarwno wgodzinach pracy wonych podczas pracy szkoy oraz wgodzinach popoudniowych inocnych
podczas pracy dozorcw. Umoliwiao to wszystkim pracownikom obsugi dostp do nagra oraz ich zgrywanie.
Wodpowiedzi nawystpienie pokontrolne, dyrektor szkoy poinformowa ozablokowaniu dostpu do archiwum
nagra zmonitoringu naportierni.
Jedynie siedem z28 kontrolowanych szk 35, wpolityce bezpieczestwa, wwykazie zbiorw
danych osobowych, uwzgldnio zbir danych osobowych zmonitoringu wizyjnego oraz wykazao
programy zastosowane do przetwarzania tych danych (zgodnie z4 pkt2 rozporzdzenia
Ministra Spraw Wewntrznych iAdministracji zdnia 29kwietnia 2004r. wsprawie dokumentacji
przetwarzania danych osobowych oraz warunkw technicznych iorganizacyjnych, jakim powinny
odpowiada urzdzenia isystemy informatyczne suce do przetwarzania danych osobowych36).

32 Szkoa Podstawowa nr40 wGdyni, Gimnazjum nr1 wMalborku, Szkoa Podstawowa nr5 wMalborku, Gimnazjum
wKobucku, Szkoa Podstawowa nr15 wTarnowie, Gimnazjum nr4 wBechatowie, Szkoa Podstawowa nr3 wBechatowie.
33 Gimnazjum nr1 wGostyniu, Szkoa Podstawowa nr5 wGostyniu.
34 Szkoa Podstawowa nr5 wZambrowie, Gimnazjum nr4 wGdyni, Szkoa Podstawowa nr1 wOstrowie Wielkopolskim.
35 Szkoa Podstawowa nr5 wZambrowie, Szkoa Podstawowa nr40 wGdyni, Szkoa Podstawowa nr5 wMalborku, Gimnazjum
wKobucku, Gimnazjum nr4 wBechatowie, Szkoa Podstawowa nr3 wBechatowie, Gimnazjum nr4 wPiotrkowie
Trybunalskim.
36 Dz.U. Nr100, poz. 1024.

24
 WA N I E J S Z E W Y N I K I KO N T R O L I

Ewidencj osb upowanionych do przetwarzania danych osobowych wzbiorze monitoringu

wizyjnego, wymaganego przepisami art.39 ust.1 ustawy oochronie danych osobowych,
prowadzio 12 szk37. Cztery szkoy38 zaoyy tak ewidencj wtrakcie kontroli NIK. Nie stwierdzono
przypadkw przetwarzania danych osobowych bez wymaganego upowanienia.
Zgodnie zinformacj od Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, wzwizku
zfunkcjonowaniem monitoringu wizyjnego do rejestracji GIODO zostao zgoszonych ponad
160 zbiorw danych osobowych prowadzonych przez gimnazja, szkoy podstawowe oraz zespoy
tych szk. Wzwizku ze zgoszeniem ww. zbiorw nie byy prowadzone czynnoci kontrolne
dotyczce zgodnoci przetwarzania danych osobowych zprzepisami oochronie danych
osobowych, oktrych mowa wart.14 ustawy oochronie danych osobowych.

37 Szkoa Podstawowa nr5 wZambrowie, Gimnazjum nr4 wGdyni, Szkoa Podstawowa nr40 wGdyni, Szkoa Podstawowa nr5
w Malborku, Gimnazjum nr 3 w Katowicach, Szkoa Podstawowa nr 62 w Katowicach, Gimnazjum w Kobucku,
Szkoa Podstawowa nr 15 w Tarnowie, Gimnazjum nr 4 w Bechatowie, Szkoa Podstawowa nr 3 w Bechatowie,
Szkoa Podstawowa nr13 wPiotrkowie Trybunalskim, Szkoa Podstawowa nr5 wGostyniu.
38 Gimnazjum nr1 wAugustowie, Miejskie Gimnazjum nr1 wZambrowie, Szkoa Podstawowa nr11 wChemie, Gimnazjum nr1
wMalborku.

25
 4 I N F O R M A C J E D O D AT K O W E

Podstawowym zaoeniem kontroli byo przeprowadzenie jej wszkoach podstawowych

igimnazjach, dla ktrych organem prowadzcym jest jednostka samorzdu terytorialnego. Wyboru
jednostek dokonano napodstawie analizy wysokoci kwot wydatkw poniesionych nabudow
irozbudow szkolnych systemw monitoringu oraz liczby kamer funkcjonujcych wramach systemu.
W wystpieniach pokontrolnych dla oceny oglnej skontrolowanej dziaalnoci, jak rwnie
czci ocen czstkowych zastosowano oceny opisowe. Jedynie dla trzeciego obszaru Zapewnienie
zgodnoci prowadzenia systemu monitoringu wizyjnego zobowizujcymi przepisami prawa kontroli
prowadzonej wszkoach przewidziano trzystopniow skal ocen: pozytywna, pozytywna mimo
stwierdzonych nieprawidowoci, negatywna. Dopuszczono sformuowanie oceny oglnej opisowej,
jeeli ustalenie oceny oglnej byoby nadmiernie utrudnione, albo taka ocena nie dawaaby
prawdziwego obrazu funkcjonowania kontrolowanej jednostki wzakresie objtym kontrol.
Na podstawie art.53 ust.6 ustawy oNIK skierowano wystpienia pokontrolne do kierownikw
wszystkich jednostek kontrolowanych. Zastrzeenia do wystpienia zgosi Dyrektor Szkoy
Podstawowej nr1 wOstrowie Wielkopolskim. Zesp Orzekajcy Komisji Rozstrzygajcej NIK oddali
wcaoci zastrzeenie dotyczce uznawania zbioru zmonitoringu jako zbioru danych osobowych
iuwzgldni wczci zastrzeenie dotyczce wskazania okresu objtego kontrol.
W wystpieniach pokontrolnych sformuowano ogem 52 wnioski pokontrolne do kierownikw
26 skontrolowanych jednostek (17 dyrektorw szk, 9 kierownikw urzdw j.s.t.). Zinformacji
oich realizacji wynika, ezrealizowano 40 wnioskw, wtrakcie realizacji byo 4, a8 pozostao
niezrealizowanych.

26
5 ZACZNIK NR 1

Charakterystyka obszaru objtego kontrol

Wedug danych Policji naterenie szk podstawowych igimnazjw wlatach 2007201539 popeniono:40
Rodzaje przestpstw
popenianych naterenie
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
szk podstawowych
igimnazjw

Uszczerbek nazdrowiu 1 511 1 393 2 208 2 953 2 613 1 894 239 505 337

Udzia wbjce lub pobiciu 957 1 141 1 021 1 307 1 503 1 533 156 277 209

Zgwacenie 19 9 26 20 14 74 1 3 18

Kradzie cudzej rzeczy 3 023 2 803 2 639 2 778 2 664 2 793 616 848 758

Kradzie zwamaniem 896 698 650 815 785 644 126 193 182

Rozbj, wymuszenie
3 037 4 079 3 918 6 221 7 577 7 024 817 924 564
ikradzie rozbjnicza

Przestpstwa narkotykowe 443 432 433 520 669 800 79 206 229

Przestpstwa przeciwko
261 1 508 2 223 2 810 2 342 2 329 601 759 561
funkcjonariuszowi publicznemu40

w tym naruszenie nietykalnoci 30 180 212 276 246 254 29 82 64

cznie
(take inne przestpstwa 17 471 19 443 21 040 26 197 28 019 24 794 3 911 5 569 4 488
niewymienione wyej)

Liczba szk podstawowych igimnazjw wlatach 20052015 zmniejszya si o561 (z 21.724 w2007r.
do 21.163 w2015r.) natomiast liczba uczniw zmniejszya si oponad 614tys. (z4.026tys. w2007r.
do 3.412tys. w2015r.)41.
Wedug projektu z07.05.2015r. Rzdowego programu wspomagania wlatach 2015-2018 organw
prowadzcych szkoy wzapewnieniu bezpiecznych warunkw nauki, wychowania iopieki
wszkoach Bezpieczna+, szkolne systemy monitoringu wizyjnego dziaay wponad 11tys. szk.
Pozyskane informacje od prawie 7tys. szk42, wskazuj, e 85% znich posiada szkolny system
monitoringu wizyjnego, 6% planuje budow takiego systemu, a9% nie posiada systemu inie planuje
jego budowy. Systemy te zaoone zostay wwikszoci przed 2010r. (77%), awkolejnych latach

39 Dane za lata 20072012 wygenerowano napodstawie Policyjnego Systemu Statystyki Przestpczoci Temida. Natomiast
od pocztku 2013 r. pochodz one zSystemu Analitycznego KSIP, ktrym dane dotyczce sposobu dziaania sprawcy,
miejsca dziaania nie sobligatoryjne do wypenienia. Ponadto od 2013r. wsystemie Policji gromadzone stylko informacje
woparciu opostpowania przygotowawcze prowadzone wycznie przez Policj (wczeniej zbir zawiera take postpowania
prowadzone we wasnym zakresie przez prokuratur). Zmieni si take sposb zbierania danych dotyczcych nieletnich.
Od pocztku 2013 r. dane prezentowane s po uzyskaniu informacji o wszczciu i zakoczeniu postpowania
przez sdziego rodzinnego. Poprzednio czyny karalne nieletnich wykazywane byy wmomencie skierowania wniosku
owszczcie postpowania do Sdu Rodzinnego iNieletnich.
40 Zgodnie zart.63 ust.1 Karty Nauczyciela, Nauczyciel podczas lub wzwizku zpenieniem obowizkw subowych
korzysta z ochrony przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych na zasadach okrelonych w Kodeksie karnym.
Obowizujce brzmienie powyszego przepisu zostao wprowadzone przepisem art.2 Ustawy z11kwietnia 2007r. ozmianie
ustawy osystemie owiaty oraz ozmianie niektrych innych ustaw (Dz.U. Nr. 80 poz. 542), ktra to zmiana wesza wycie
24maja 2007r.
41 Gwny Urzd Statystyczny, Owiata iwychowanie wroku szkolnym 2006/2007, Informacje iopracowania statystyczne,
Warszawa 2007. Gwny Urzd Statystyczny, Owiata iwychowanie wroku szkolnym 2014/2015, Warszawa 2015.
42 Badanie przeprowadzone wdrugim kwartale 2016r. za pomocelektronicznego kwestionariusza do wypenienia on-line
wprzegldarce internetowej. Wbadaniu udzia wzio cznie 6.978 szk (2.496 gimnazjw oraz 4.482 szk podstawowych).
27
 ZACZNIK NR 1

liczba ich wzrastaa rednio o10% natrzy lata. Szkolne systemy monitoringu wizyjnego skaday
si gwnie z10 do 20 kamer (46%). Wwikszoci szk system monitoringu pozwoli nawykrycie
sprawcw/uczestnikw niepodanych zdarze (80%), dotyczyo to od 1 do 5 zdarze, takich jak:
bjka (51% ankietowanych szk posiadajcych monitoring), kradzie (51%), dewastacja mienia
(63%). System monitoringu wskazywany by rwnie, jako narzdzie zapobiegajce wystpieniu
zdarze niepodanych (74%). Szczegowe wyniki badania ankietowego przedstawiono
wzaczniku nr5.

28
 ZACZNIK NR 2

Analiza stanu prawnego dotyczcego kontrolowanej dziaalnoci

1.Zasady prowadzenia monitoringu wizyjnego

Zarwno Konstytucja (art.47), jak iratyfikowana przez Polsk (1993r.) Europejska Konwencja
oOchronie Praw Czowieka iPodstawowych Wolnoci (art.8) 43 stanowi, e kady ma prawo
do poszanowania iochrony ycia prywatnego.
Ingerencja wadzy publicznej wkorzystanie ztych praw (art.31 ust.3 Konstytucji) moliwa jest
wycznie wprzypadkach przewidzianych przez ustaw ikoniecznych wdemokratycznym
spoeczestwie zuwagi nabezpieczestwo pastwowe, bezpieczestwo publiczne lub dobrobyt
gospodarczy kraju, ochron porzdku izapobieganie przestpstwom, ochron zdrowia imoralnoci
lub ochron praw iwolnoci osb.
Zgodnie ze stanowiskiem Trybunau Konstytucyjnego44 ustawodawca ma obowizek, uznajc,
e ograniczenie danego prawa jest konieczne, stosowa takie rodki prawne, ktre sniezbdne,
wtym sensie, e chroni okrelone wartoci wsposb, bd wstopniu, ktry nie mgby zosta
osignity przy zastosowaniu innych rodkw (zasada proporcjonalnoci).
Monitoring suy do obserwacji irejestrowania zachowania poszczeglnych osb istanowi
tym samym bezsprzecznie ograniczenie praw iwolnoci obywatelskich.
Obowizujce przepisy nie reguluj wsposb jednoznaczny ikompleksowy zasad instalowania
iwykorzystywania monitoringu wizyjnego. Jedynie wprzepisach dotyczcych funkcjonowania
tzw. sub mundurowych np. stray gminnej (miejskiej) 45, Stray Granicznej 46, Agencji
Bezpieczestwa Wewntrznego47, czy Policji48, Suby Kontrwywiadu Wojskowego49, CBA50, Suby
Celnej51, Wywiadu skarbowego52 wpisane swprost uprawnienia do obserwowania irejestrowania
przy uyciu rodkw technicznych obrazu miejsc publicznych.
W 2007r. Rada Ministrw53 ustanowia Rzdowy program majcy wesprze organy prowadzce szk
wdziaaniach narzecz poprawy bezpieczestwa wszkole. Zakada on popraw bezpieczestwa
osb przebywajcych naterenie szk iplacwek poprzez wprowadzenie monitoringu wizyjnego.
Wlatach 20072009 wramach programu wyposaono wmonitoring wizyjny 7882 szk iplacwek
wcaym kraju wydatkujc czn kwot 108,6mlnz54.

43 Konwencja o ochronie praw czowieka i podstawowych wolnoci sporzdzona w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r.,
zmieniona Protokoami nr3,5 i8 oraz uzupeniona Protokoem nr2 (Dz.U. z1993r. Nr. 61 poz. 284 ze zm.).
44 Wyraonym np.w wyroku z20lutego 2007 (Dz.U. z2007r. Nr36, poz. 234).
45 Art.11 ust.2 ustawy zdnia 29sierpnia 1997r. ostraach gminnych Dz.U. z2016r. poz. 706.
46 Art.11 ust.1 pkt7 ustawy zdnia 12padziernika 1990r. oStray Granicznej Dz.U. z2016r. poz. 1643, ze zm.
47 Art. 23 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczestwa Wewntrznego i Agencji Wywiadu
Dz.U. z2016r. poz. 1897, ze zm.
48 Art.15 ust.1 pkt4a ustawy zdnia 6kwietnia 1990r. oPolicji Dz.U. z2016r. poz. 1782, ze zm.
49 Art.29 ust.1 ustawy zdnia 9czerwca 2006r. oSubie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Subie Wywiadu Wojskowego
Dz.U. z2016r. poz. 1318, ze zm.
50 Art.14 ust.1 pkt6 ustawy zdnia 9czerwca 2006r. oCentralnym Biurze Antykorupcyjnym Dz.U. z2016r. poz.1310, ze zm.
51 Art.75b ust.1 ustawy zdnia 27sierpnia 2009r. oSubie Celnej Dz.U. z2016r. 1799, ze zm.
52 Art.36aa ustawy zdnia 28wrzenia 1991r. okontroli skarbowej Dz.U. z2016r. poz. 720, ze zm.
53 Uchwaa Nr156/2007 Rady Ministrw zdnia 5wrzenia 2007r. wsprawie Rzdowego programu wspierania wlatach 20072009
organw prowadzcych wzapewnieniu bezpiecznych warunkw nauki, wychowania iopieki wpublicznych szkoach
iplacwkach Monitoring wizyjny wszkoach iplacwkach.
54 Formy i zakres finansowego wsparcia organw prowadzcych w ramach rzdowego programu okrelone zostay
Rozporzdzeniem Rady Ministrw zdnia 6wrzenia 2007r. wsprawie form izakresu finansowego wspierania organw
prowadzcych wzapewnieniu bezpiecznych warunkw nauki, wychowania iopieki wpublicznych szkoach iplacwkach
(Dz.U. z2007r. Nr163, poz. 1155 ze zm.).
29
 ZACZNIK NR 2

Program okrela pewne zasady organizacji ifunkcjonowania systemw monitoringu wszkoach.

Monitorowanie miao stanowi rodek uzupeniajcy wobec realizowanego wszkoach iplacwkach
systemu dyurw wonych, dozorcw, stranikw lub wyznaczonych nauczycieli. Zaoono,
e wszkoach iplacwkach liczcych ponad 300 uczniw powinien by dodatkowo peniony dyur
wpomieszczeniu zmonitorami. Urzdzenia te powinny by obsugiwane wgodzinach pracy szkoy
przez osoby wyznaczone przez dyrektora szkoy. Wpozostaym czasie rejestracja powinna by
prowadzona za pomoc obrazu statycznego ostaym polu obserwacji.
Jako podstaw prawn programu wskazano art.90u ust.1 pkt5 ustawy osystemie owiaty,
zgodnie zktrym Rada Ministrw moe przyj rzdowy program albo programy majce nacelu
wspieranie organw prowadzcych szkoy lub placwki wzapewnieniu bezpiecznych warunkw
nauki, wychowania iopieki.
Rzecznik Praw Obywatelskich wpimie55 do Minister Edukacji Narodowej z15lutego 2010 wskaza,
e brakuje regulacji okrelajcych zasady prowadzenia wszkole monitoringu, ajedyne przepisy
odnoszce si do tej kwestii okrelajce formy izakres wsparcia naten cel zbudetu pastwa,
zostay uregulowane wrozporzdzeniu Rady Ministrw. Podnis ponadto kwesti upowanienia
ustawowego do wydania wskazanego wyej rozporzdzenia, uregulowanego wart.90u ust.4
pkt5 ustawy osystemie owiaty, ktre zdaniem Rzecznika budzi wtpliwoci zpunktu widzenia
art.92 ust.1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Jak wskaza Rzecznik, wytyczne co do treci aktu
wykonawczego wydaj si mie charakter blankietowy, aregulacji napoziomie ustawy wymaga
nie tylko upowanienie do instalowania sieci monitoringu wszkoach, ale take wskazanie
dotyczce zasad icelw montowania kamer, sposb postpowania ze zgromadzonymi danymi,
kwestia oznaczenia terenu monitorowanego, atake okrelenie zasad dostpu do nagra,
zabezpieczenia danych oraz usuwania zgromadzonych danych.
W odpowiedzi nawystpienie Rzecznika, Podsekretarz Stanu wMinisterstwie Edukacji Narodowej56,
wskaza, e podziela opini okoniecznoci przygotowania odpowiedniej regulacji odnoszcej
si do monitoringu wizyjnego wprzestrzeni publicznej izapowiedzia wspprac MEN
przy odpowiednich pracach legislacyjnych. Wpimie znalaza si take zapowied orozwaeniu
przez Ministra Edukacji Narodowej wprowadzenia podstawowych zasad prowadzenia monitoringu
do przepisw ustawy osystemie owiaty.
Od 2013r. prowadzone byy prace nad ustawowym uregulowaniem monitoringu wizyjnego.
Jak podkrela wczesny Minister Spraw Wewntrznych Mielimy woln amerykank, czyli dzikie
pole. Projekt zaoe przygotowany zosta wgrudniu 2013r. Wpoowie 2014r. resort przygotowa
drug wersj, aw 2015 trzeci wersj projektu zaoe ustawy. Ostatecznie jednak przepisy
szczegowo regulujce monitoring wizyjny, potocznie nazwane ustaw przeciwko Wielkiemu
Bratu nie zostay uchwalone przez Sejm VII kadencji.
2. Monitoring wizyjny jako zbir danych osobowych
Monitoring wizyjny wie si zprzetwarzaniem danych osobowych. Przepisy ustawy oochronie
danych osobowych reguluj przetwarzanie danych osobowych wzbiorach. Zbiorem takim jest
kady zestaw danych ocharakterze osobowym, posiadajcy okrelon struktur idostpny
wedug okrelonych kryteriw57. Pojcie danych osobowych obejmuje za wszelkie informacje

55 Znak RPO-570707-I/07/AB.
56 Pismo z10marca 2010r. znak DZSE-JK-045-04/2010).
57 Art.7 pkt1 ustawy oochronie danych osobowych.
30
 ZACZNIK NR 2

dostpne wjakiejkolwiek formie, dotyczce zidentyfikowanej osoby fizycznej lub umoliwiajce jej
identyfikacj58. Zbir danych osobowych mog zatem tworzy informacje utrwalone rnorodnymi
sposobami, np.pismem lub dwikiem. Do tych sposobw naley obraz rejestrowany przez
kamery. Jeeli kamery su jedynie do podgldu nabieco, bez rejestracji obrazu, nie mamy
do czynienia ze zbiorem takich danych. Jeli jednak obrazy sutrwalone, dochodzi do powstania
zbioru, wktrym dostp do danych osobowych moliwy jest poprzez zastosowanie kryterium
czasu (data, godzina) imiejsca zdarzenia. Nagrania monitoringu tworz wic zbir danych
osobowych ousystematyzowanej strukturze, wramach ktrego dotarcie do przetwarzanych danych
umoliwiaj okrelone parametry59. Zuwagi naprzetwarzanie danych osobowych do zbiorw tych
maj zastosowanie przepisy ustawy oochronie danych osobowych.
Organy odpowiedzialne za gromadzenie iprzechowywanie zapisw zkamer musz stosowa si
wprost do przepisw ustawy oochronie danych osobowych, co biorc pod uwag specyfik
monitoringu wizyjnego nie jest zadaniem atwym. Nie zawsze wiadomo naprzykad, jak zastosowa
przepisy dotyczce obowizkw administratora danych, wrd ktrych wymieni mona obowizek
informacyjny, jak rwnie uprawnie osb, ktrych dane dotycz (chociaby ich prawo do dania
uzupenienia czy uaktualnienia danych).
Administrator danych jest obowizany zgosi zbir danych do rejestracji Generalnemu
Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych, chyba e podlegaj wyczeniu ztego obowizku
napodstawie art.43 ustawy oochronie danych osobowych.
Zgodnie zustaw oochronie danych osobowych administrator danych jest obowizany zastosowa
rodki techniczne iorganizacyjne zapewniajce ochron przetwarzanych danych osobowych
odpowiedni do zagroe oraz kategorii danych objtych ochron. Powinien zabezpieczy dane
przed ich udostpnieniem osobom nieupowanionym, zabraniem przez osob nieuprawnion,
przetwarzaniem znaruszeniem ustawy oraz zmian, utrat, uszkodzeniem lub zniszczeniem.
Zobowizany jest rwnie do: prowadzenia dokumentacji opisujcej sposb przetwarzania
danych oraz rodki techniczne iorganizacyjne zapewniajce ochron przetwarzanych danych
(art.36 ustawy oochronie danych osobowych), prowadzenia ewidencji osb upowanionych
do przetwarzania danych osobowych (art.39 ust.1 pkt13 ustawy oochronie danych osobowych).
Do przetwarzania danych mog by dopuszczone wycznie osoby posiadajce upowanienie
nadane przez administratora danych (art.37 ustawy oochronie danych osobowych).
Niewykonanie ww. obowizkw zagroone jest odpowiedzialnoci karn. Zgodnie zustaw
oochronie danych osobowych (art. 52) kto administrujc danymi narusza choby nieumylnie
obowizek zabezpieczenia ich przed zabraniem przez osob nieuprawnion, uszkodzeniem
lub zniszczeniem, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolnoci albo pozbawienia wolnoci
do roku. Kto bdc do tego obowizany nie zgasza do rejestracji zbioru danych, podlega grzywnie,
karze ograniczenia wolnoci albo pozbawienia wolnoci do roku (art.53).

58 Art.6 ww. ustawy.

59 Wwyroku Sygn. Akt II SA/Wa 211/13 zdnia 9kwietnia 2013r. wsprawie dotyczcej monitoringu miejskiego Wojewdzki
Sd Administracyjny wWarszawie uzna, e wramach monitoringu wizyjnego dane osobowe przetwarzane sw postaci
wizerunkw osb przebywajcych namiejscach objtych zasigiem monitoringu. Utrwalane zostaj take inne informacje
dotyczce tych osb (sposb zachowania, numery pojazdu) pozwalajce naich identyfikacj, take poprzez inne osoby,
ktre je znaj. Wyszukanie zarejestrowanych danych jest moliwe wedug kryterium czasu ikryterium miejsca zdarzenia,
ktre jest tosame zmiejscem umieszczenia kamery. Podobne rozstrzygnicie zawiera wyrok Wojewdzkiego Sdu
Administracyjnego wWarszawie Sygn. Akt II SA/Wa 2393/13 z9lipca 2014r.
31
 ZACZNIK NR 2

Minister Spraw Wewntrznych iAdministracji rozporzdzeniem wsprawie dokumentacji

przetwarzania danych osobowych oraz warunkw technicznych iorganizacyjnych, jakim powinny
odpowiada urzdzenia isystemy informatyczne suce do przetwarzania danych osobowych
okreli: sposb prowadzenia izakres dokumentacji opisujcej sposb przetwarzania danych
osobowych oraz rodki techniczne iorganizacyjne zapewniajce ochron przetwarzanych danych
osobowych odpowiedni do zagroe oraz kategorii danych objtych ochron; podstawowe
warunki techniczne iorganizacyjne, jakim powinny odpowiada urzdzenia isystemy informatyczne
suce do przetwarzania danych osobowych.
3. Zadania szkoy wzakresie zapewnienia bezpieczestwa
Zadania naoone naszko czy placwk owiatow wzakresie zapewnienia bezpieczestwa
zawieraj si m.in. wnastpujcych aktach prawnych:
a) Ustawie z7wrzenia 1991r. osystemie owiaty
art.1 pkt10 i16: System owiaty zapewnia utrzymywanie bezpiecznych ihigienicznych
warunkw nauki, wychowania iopieki oraz upowszechnianie wrd dzieci imodziey
wiedzy obezpieczestwie oraz ksztatowanie waciwych postaw wobec zagroe isytuacji
nadzwyczajnych;
art.5 ust.7 pkt1: Organ prowadzcy szko lub placwk odpowiada za jej dziaalno.
Do zada organu prowadzcego szko lub placwk naley wszczeglnoci: zapewnienie
warunkw dziaania szkoy lub placwki, wtym bezpiecznych ihigienicznych warunkw nauki,
wychowania iopieki;
art.34a ust.1 i2 pkt2: Organ prowadzcy szko lub placwk sprawuje nadzr nad dziaalnoci
wzakresie spraw finansowych iadministracyjnych. Nadzorowi organu prowadzcego podlega
wszczeglnoci przestrzeganie obowizujcych przepisw dotyczcych bezpieczestwa
ihigieny pracy pracownikw iuczniw;
art.33 ust.2 pkt7: Nadzorowi pedagogicznemu podlega wszczeglnoci zapewnienie uczniom
bezpiecznych ihigienicznych warunkw60;
art.39 ust.1 pkt5a, ust.3: Dyrektor szkoy lub placwki jest kierownikiem zakadu pracy
wrozumieniu Kodeksu pracy, wykonuje zadania zwizane zzapewnieniem bezpieczestwa
uczniom inauczycielom wczasie zaj organizowanych przez szko lub placwk;
b) Ustawie zdnia 26stycznia 1982r. Karta Nauczyciela
art.6 pkt1: Nauczyciel obowizany jest rzetelnie realizowa zadania zwizane zpowierzonym
mu stanowiskiem oraz podstawowymi funkcjami szkoy: dydaktyczn, wychowawcz
iopiekucz, wtym zadania zwizane zzapewnieniem bezpieczestwa uczniom wczasie zaj
organizowanych przez szko;
art.7 ust.1 iust.2 pkt6: Szko kieruje dyrektor, ktry jest jej przedstawicielem nazewntrz,
przeoonym subowym wszystkich pracownikw szkoy, przewodniczcym rady pedagogicznej.
Dyrektor sprawuje opiek nad dziemi imodzie uczc si wszkole. Dyrektor szkoy
odpowiedzialny jest wszczeglnoci za zapewnienie bezpieczestwa uczniom inauczycielom
wczasie zaj organizowanych przez szko;

60 Zgodnie zart.31 ust.1 pkt 1) ustawy osystemie owiaty, nadzr pedagogiczny nad szkoami iplacwkami, ktre znajduj si
naobszarze danego wojewdztwa, sprawuje, wimieniu wojewody, kurator owiaty.
32
 ZACZNIK NR 2

c)Rozporzdzeniu Ministra Edukacji Narodowej iSportu wsprawie bezpieczestwa ihigieny

wpublicznych iniepublicznych szkoach iplacwkach
2; 3: Dyrektor zapewnia bezpieczne ihigieniczne warunki pobytu wszkole lub placwce,
atake bezpieczne ihigieniczne warunki uczestnictwa wzajciach organizowanych przez szko
lub placwk poza obiektami nalecymi do tych jednostek;
14 ust.1: Przerwy wzajciach uczniowie spdzaj pod nadzorem nauczyciela;
d)Rozporzdzeniu Ministra Edukacji Narodowej wsprawie ramowych statutw publicznego
przedszkola oraz publicznych szk
za. nr2 statut szkoy podstawowej, 2 ust.1 pkt2 i11: Statut szkoy okrela wszczeglnoci
sposb wykonywania zada szkoy, zuwzgldnieniem optymalnych warunkw rozwoju ucznia,
zasad bezpieczestwa oraz zasad promocji iochrony zdrowia. Statut szkoy okrela zakres zada
nauczycieli oraz innych pracownikw, wtym zada zwizanych zzapewnieniem bezpieczestwa
uczniom wczasie zaj organizowanych przez szko;
za. nr3 statut gimnazjum, 2 ust.1 pkt2 i13: Statut gimnazjum okrela sposb wykonywania
zada gimnazjum, z uwzgldnieniem optymalnych warunkw rozwoju ucznia, zasad
bezpieczestwa oraz zasad promocji iochrony zdrowia. Statut gimnazjum okrela zakres zada
nauczycieli oraz innych pracownikw, wtym zada zwizanych zzapewnieniem bezpieczestwa
uczniom wczasie zaj organizowanych przez gimnazjum.
4. Zadania organu prowadzcego
Zadania zwizane zochron porzdku ibezpieczestwa publicznego ustawodawca zaliczy
do podstawowych zada jednostek samorzdu terytorialnego (art.7 ust.1 pkt14 ustawy zdnia
8marca 1990r. osamorzdzie gminnym).
Zadaniem wasnym gmin jest ponadto zakadanie iprowadzenie m.in. publicznych szk
podstawowych oraz gimnazjw (art.5 ust.5 ustawy osystemie owiaty). Gmina odpowiada
za jej dziaalno, aw szczeglnoci za zapewnienie warunkw dziaania szkoy lub placwki,
wtym bezpiecznych ihigienicznych warunkw nauki, wychowania iopieki (art.5 ust.7 ustawy
osystemie owiaty). Oznacza to, e gmina ponosi bezporedni odpowiedzialno wstosunku
do ucznia, ktry uleg nieszczliwemu wypadkowi. Odpowiedzialno organu prowadzcego
szko, za szkod wyrzdzon przez niezgodne zprawem dziaanie pracownikw owiaty
przy wykonywaniu czynnoci nie jest uzaleniona od jego winy.
Gmina sprawuje nadzr nad dziaalnoci szk podstawowych igimnazjw wzakresie spraw
finansowych iadministracyjnych, wtym przestrzeganie obowizujcych przepisw dotyczcych
bezpieczestwa ihigieny pracy pracownikw iuczniw (art.34a ust.2 pkt2 ustawy osystemie
owiaty). Wwykonywaniu nadzoru nad stanem bezpieczestwa wszkole su skadane, co najmniej
raz wroku przez dyrektora szkoy protokoy zkontroli zapewniania bezpiecznych ihigienicznych
warunkw korzystania zobiektw nalecych do szkoy lub placwki, wtym bezpiecznych
ihigienicznych warunkw nauki (3 ust.1 rozporzdzenia wsprawie bezpieczestwa ihigieny
wpublicznych iniepublicznych szkoach iplacwkach).
Ponadto, rwnie komendant komisariatu Policji obowizany jest do skadania rocznych sprawozda
ze swojej dziaalnoci, atake informacji ostanie porzdku ibezpieczestwa publicznego wjtom
(burmistrzom lub prezydentom miast) iradom gmin (art.10 ustawy oPolicji). Na podstawie
powyszych sprawozda iinformacji rada gminy moe przyj uchwa okrelajc istotne

33
 ZACZNIK NR 2

dla wsplnoty samorzdowej zagroenia bezpieczestwa iporzdku publicznego. Adresatami tych

uchwa mog by nie tylko organy wykonawcze gminy ipowiatu zobowizane do wykonywania
uchwa organu stanowicego, ale take waciwy komendant komisariatu Policji. Po otrzymaniu
takiej uchway Policja powinna ukierunkowa prowadzone dziaania wedug kryminologicznych
priorytetw okrelonych przez wadze samorzdowe. Wjt (burmistrz, prezydent miasta) lub starosta
moe da od waciwego komendanta Policji przywrcenia stanu zgodnego zporzdkiem
prawnym lub podjcia dziaa zapobiegajcych naruszeniu prawa, atake zmierzajcych
do usunicia zagroenia bezpieczestwa iporzdku publicznego (art.11 ww. ustawy).

34
 ZACZNIK NR 3

Wykaz jednostek skontrolowanych, jednostek NIK przeprowadzajcych kontrol

oraz ocen wwystpieniach pokontrolnych*

Jednostka
Imi inazwisko Ocena oglna
organizacyjna NIK,
Lp. Jednostka kontrolowana kierownika jednostki skontrolowanej
przeprowadzajca
kontrolowanej dziaalnoci**
kontrol

1. Urzd Miejski wAugustowie Wojciech Walulik opisowa

2. Urzd Miasta Zambrw Kazimierz Dbrowski opisowa

Gimnazjum nr1
Janusz Andrzej
3. im. Marszaka Jzefa Pisudskiego opisowa
Borysewicz
wAugustowie

Szkoa Podstawowa nr2

4. im. Zygmunta Augusta Marek Sznejder opisowa Delegatura NIK
wAugustowie w Biaymstoku

Miejskie Gimnazjum nr1

5. im. Tadeusza Kociuszki Ryszard Ogrodnik opisowa
wZambrowie

Szkoa Podstawowa nr5

6. im. Mikoaja Kopernika Andrzej Szeligowski opisowa
wZambrowie

7. Urzd Miasta Gdyni Wojciech Szczurek opisowa

8. Urzd Miasta Malborka Marek Charzewski opisowa

Gimnazjum nr4
9. im. b. ks.km. dr. ppor. Wadysawa Ewa Pietrzak opisowa
Miegonia wGdyni

Szkoa Podstawowa nr40

10. im. kpt. .w. K.O. Borchardta Dorota Haase opisowa Delegatura NIK
wGdyni w Gdasku

Gimnazjum nr1
11. im. Jana III Sobieskiego Sawomir Kempa opisowa
wMalborku

Szkoa Podstawowa nr5

12. zOddziaami Integracyjnymi Elbieta Sumowska opisowa
im. UNICEF wMalborku

13. Urzd Miasta Katowice Marcin Krupa opisowa

Jerzy Wiesaw
14. Urzd Miejski wKobucku opisowa
Zakrzewski

Gimnazjum nr3
Katarzyna
15. im. Alfreda Szklarskiego opisowa
Wichary-Pukacz
wKatowicach Delegatura NIK
Szkoa Podstawowa nr62 Joanna w Katowicach
16. opisowa
im. Jzefa Kocurka wKatowicach ebracka-Sztuka

Gimnazjum im. Jana Pawa II

17. Pawe Kotkowski opisowa
wKobucku

Zesp Szkolno-Przedszkolny
18. Barbara Karo opisowa
im. Marii Konopnickiej wobodnie

35
 ZACZNIK NR 3

Jednostka
Imi inazwisko Ocena oglna
organizacyjna NIK,
Lp. Jednostka kontrolowana kierownika jednostki skontrolowanej
przeprowadzajca
kontrolowanej dziaalnoci**
kontrol

19. Urzd Gminy Bochnia Marek Bzdek opisowa

20. Urzd Miasta Tarnowa Roman Ciepiela opisowa

Zesp Szk Gminnych wapczycy

21. Szkoa Podstawowa iGimnazjum Krystyna Paruch opisowa
wapczycy
Delegatura NIK
Zesp Szk Gminnych w Krakowie
22. Marta Orowska opisowa
wProszwkach

Gimnazjum nr2
23. Mariusz Zajc opisowa
im. Mikoaja Kopernika wTarnowie

Szkoa Podstawowa nr15

24. Teresa Kot opisowa
wTarnowie

25. Urzd Miasta Chem Agata Fisz opisowa

26. Urzd Miasta Puawy Janusz Grobel opisowa

Szkoa Podstawowa nr11

27. Iwona Ceret opisowa
im. Ireny Sendlerowej wChemie

Zesp Szk Oglnoksztaccych nr7 Delegatura NIK

28. im. gen. Wadysawa Sikorskiego Wiesaw Podgrski opisowa w Lublinie
wChemie

Publiczne Gimnazjum nr1

29. Anna Sobo opisowa
im. Jana Pawa II wPuawach

Szkoa Podstawowa nr2

30. Halina Daniel opisowa
im. K.K. Baczyskiego wPuawach

Mariola Magorzata
31. Urzd Miasta wBechatowie opisowa
Czechowska

Andrzej Krzysztof
32. Urzd Miasta Piotrkw Trybunalski opisowa
Chojniak

Publiczne Gimnazjum nr4

33. im. K.K. Baczyskiego Anna Szczsna opisowa
wBechatowie

Szkoa Podstawowa nr3 Delegatura NIK

34. im. onierzy Polskiej Organizacji Magorzata Kubik opisowa w odzi
Wojskowej wBechatowie

Gimnazjum nr4
35. im. Wadysawa Jagiey Dariusz Tokarski opisowa
wPiotrkowie Trybunalskim

Szkoa Podstawowa nr13

36. im. Trybunau Koronnego Magdalena Majos opisowa
wPiotrkowie Trybunalskim

36
 ZACZNIK NR 3

Jednostka
Imi inazwisko Ocena oglna
organizacyjna NIK,
Lp. Jednostka kontrolowana kierownika jednostki skontrolowanej
przeprowadzajca
kontrolowanej dziaalnoci**
kontrol

37. Urzd Miejski wGostyniu Jerzy Kulak opisowa

Urzd Miejski wOstrowie

38. Beata Klimek opisowa
Wielkopolskim

Gimnazjum nr1 wGostyniu

39. Waldemar Sadowski opisowa
im. Mistrzw Sportu wGostyniu

Szkoa Podstawowa nr5

Delegatura NIK
40. im. ks. Franciszka Olejniczaka Katarzyna Smektaa opisowa
w Poznaniu
wGostyniu

Gimnazjum nr4
41. im. Powstacw Wielkopolskich Andrzej Knopiski opisowa
wOstrowie Wielkopolskim

Szkoa Podstawowa nr1

42. im. Marii Konopnickiej Dorota Grzekowiak opisowa
wOstrowie Wielkopolskim

*Wystpienia pokontrolne NIK s dostpne na stronie internetowej BIP Najwyszej Izby Kontroli
http://bip.nik.gov.pl/kontrole/wyniki-kontroli-nik/
**Najwysza Izba Kontroli stosuje 3-stopniow skal ocen: pozytywna, pozytywna mimo stwierdzonych
nieprawidowoci, negatywna. Jeeli sformuowanie oceny oglnej wedug proponowanej skali byoby
nadmiernie utrudnione, albo taka ocena nie dawaaby prawdziwego obrazu funkcjonowania kontrolowanej
jednostki wzakresie objtym kontrol, stosuje si ocen opisow, bd uzupenia ocen ogln ododatkowe
objanienie.

37
 ZACZNIK NR 4

Zestawienie zdarze, ktrym monitoring pozwoli zapobiec

lub pomg ustali sprawcw iprzebieg zdarzenia wlatach 20102015,
wobjtych kontrol szkoach

Liczba zdarze
Lp. Rodzaj zagroenia Forma zagroenia Razem
2010 2011 2012 2013 2014 2015
Kradziee rzeczy
16 14 8 11 7 7 63
osobistych
Kradziee Kradziee wszatni 7 3 4 3 3 4 24
1.
Kradziee mienia
0 0 1 1 0 2 4
szkolnego
Razem: kradziee 23 17 13 15 10 13 91
Niszczenie sprztu
12 17 13 15 12 9 78
szkolnego
Pisanie po cianach 11 4 3 3 2 2 25
Dewastacja mienia
Dewastacje wtoaletach 8 5 6 10 15 5 49
2. szkoy
Niszczenie wystroju
12 18 11 10 5 5 61
szkoy
miecenie 17 9 13 12 10 10 71
Razem: dewastacja mienia szkoy 60 53 46 50 44 31 284
Zastraszanie uczniw 8 8 9 11 8 7 51
Zastraszanie
3. Wymuszenia 1 2 4 3 1 2 13
Razem: zastraszanie 9 10 13 14 9 9 64
Poszturchiwanie 16 14 5 6 19 14 74

Popychanie zzamiarem
4 2 4 5 8 3 26
zrobienia krzywdy
Przejaw agresji
fizycznej wrd Uderzanie przedmiotami 0 0 1 1 0 0 2
4. uczniw
Plucie 16 14 9 5 9 3 56
Bjki 24 14 16 19 19 19 111
Pobicia 4 8 5 12 10 14 53
Razem: przejaw agresji fizycznej
64 52 40 48 65 53 322
wrd uczniw
Dilerzy narkotykowi 0 0 0 0 0 0 0
Wejcie nateren
szkoy osb Zodzieje 1 0 1 0 0 0 2
niepowoanych Inne osoby stanowice
5. zzewntrz 8 8 6 7 9 4 42
zagroenie dla uczniw

Razem: wejcie nateren szkoy osb

9 8 7 7 9 4 44
niepowoanych zzewntrz
Palenie papierosw 19 26 6 17 19 18 105
Zagroenia
zwizane Handel narkotykami 0 0 0 0 0 0 0
6. zuywkami
Spoywanie alkoholu 1 1 0 1 2 1 6

Razem: zagroenia zwizane zuywkami 20 27 6 18 21 19 111

Razem 185 167 125 152 158 129 916

38
 ZACZNIK NR 5

Wyniki badania ankietowego przeprowadzonego wszkoach podstawowych

igimnazjach, za pomocelektronicznego kwestionariusza do wypenienia on-line
wprzegldarce internetowej

Liczba szk biorcych Gimnazjum Szkoa podstawowa Razem

udzia wbadaniu
ankietowym 2496 4482 6978

Liczba Liczba Liczba

Pytanie Procent Procent Procent
odpowiedzi odpowiedzi odpowiedzi

1. Czy szkoa dysponuje systemem monitoringu wizyjnego?

tak 2317 92,8% 3604 80,4% 5921 84,85%

nie, ale planuje si

80 3,2% 358 8,0% 438 6,28%
wprowadzenie systemu

nie iaktualnie nie planuje

99 4,0% 520 11,6% 619 8,87%
si wprowadzenie systemu

ogem 2496 100,0% 4482 100,0% 6978 100,00%

2. Kiedy uruchomiono system monitoringu wszkole?

przed 2010r. 1929 83,3% 2650 73,5% 4579 77,3%

w latach 20102012 253 11% 536 15% 789 13,3%

W latach 20132015 135 6% 418 12% 553 9,3%

ogem 2317 100,0% 3604 100,0% 5921 100,00%

3. Zjakiej liczby kamer skada si aktualnie system monitoringu?

mniej ni 10 679 29,3% 1560 43,3% 2239 37,81%

1020 1149 49,6% 1604 44,5% 2753 46,50%
powyej 20 kamer 489 21,1% 440 12,2% 929 15,69%
ogem 2317 100,0% 3604 100,0% 5921 100,00%
III. 5.Czy wlatach 20112015 wokresie funkcjonowania monitoringu system pozwoli
nawykrycie sprawcw/uczestnikw niepodanych zdarze?
tak 2031 87,7% 2689 74,6% 4720 79,72%
nie 79 3,4% 195 5,4% 274 4,63%
nie dotyczy (np.nie wystpiy
207 8,9% 720 20,0% 927 15,66%
niepodane zdarzenia)
ogem 2317 100,0% 3604 100,0% 5921 100,00%

Szacunkowa liczba zdarze do ustalenia ktrych wykorzystano system monitoringu wizyjnego

bjka
0 zdarze 544 26,8% 959 35,7% 1503 31,84%
15 zdarze 1165 57,4% 1282 47,7% 2447 51,84%
610 zdarze 216 10,6% 263 9,8% 479 10,15%
1120 zdarze 83 4,1% 136 5,1% 219 4,64%
powyej 20 zdarze 23 1,1% 49 1,8% 72 1,53%
ogem 2031 100,0% 2689 100,0% 4720 100,00%

39
 ZACZNIK NR 5

Liczba szk biorcych Gimnazjum Szkoa podstawowa Razem

udzia wbadaniu
ankietowym 2496 4482 6978

Liczba Liczba Liczba

Pytanie Procent Procent Procent
odpowiedzi odpowiedzi odpowiedzi
kradzie
0 zdarze 899 44,3% 1250 46,5% 2149 45,53%
15 zdarze 1048 51,6% 1352 50,3% 2400 50,85%
610 zdarze 69 3,4% 65 2,4% 134 2,84%
1120 zdarze 12 0,6% 20 0,7% 32 0,68%
powyej 20 zdarze 3 0,1% 2 0,1% 5 0,11%
ogem 2031 100,0% 2689 100,0% 4720 100,00%
dewastacja mienia
0 zdarze 354 17,4% 823 30,6% 1177 24,94%
15 zdarze 1332 65,6% 1635 60,8% 2967 62,86%
610 zdarze 238 11,7% 173 6,4% 411 8,71%
1120 zdarze 85 4,2% 46 1,7% 131 2,78%
powyej 20 zdarze 22 1,1% 12 0,4% 34 0,72%
ogem 2031 100,0% 2689 100,0% 4720 100,00%
wymuszenie
0 zdarze 1895 93,3% 2602 96,8% 4497 95,28%
15 zdarze 131 6,5% 82 3,0% 213 4,51%
610 zdarze 4 0,2% 3 0,1% 7 0,15%
1120 zdarze 1 0,0% 2 0,1% 3 0,06%
powyej 20 zdarze 0 0,0% 0 0,0% 0 0,00%
ogem 2031 100,0% 2689 100,0% 4720 100,00%
inne zdarzenie
0 zdarze 1054 51,9% 1456 54,1% 2510 53,18%
15 zdarze 723 35,6% 985 36,6% 1708 36,19%
610 zdarze 142 7,0% 144 5,4% 286 6,06%
1120 zdarze 80 3,9% 80 3,0% 160 3,39%
powyej 20 zdarze 32 1,6% 24 0,9% 56 1,19%
ogem 2031 100,0% 2689 100,0% 4720 100,00%

III. 6. Czy system monitoringu zapobiega wystpieniu zdarze niepodanych wszkole

znacznie 1885 81,4% 2515 69,8% 4400 74,31%

nieznacznie 393 17,0% 955 26,5% 1348 22,77%
nie wpyn 39 1,7% 134 3,7% 173 2,92%
ogem 2317 100,0% 3604 100,0% 5921 100,00%

40
 ZACZNIK NR 6

Wyniki ankiet przeprowadzonych wrd uczniw

Badanie ankietowe przeprowadzono wobjtych kontrol 28 szkoach (12 szkoach podstawowych,

12 gimnazjach oraz 4 zespoach szk). Wankiecie udzia wzili uczniowie klas pitych szkoy
podstawowej oraz klas trzecich gimnazjum.

Wyniki ankiet przeprowadzonych wrd uczniw

Szkoa
Typ szkoy Gimnazjum Zesp szk Razem
podstawowa
Liczba uczniw biorcych udzia
743 849 190 1782
wbadaniu ankietowym:
1.Wswojej szkole czujesz si:
a)zintegrowany zca klas 469 63% 519 61% 139 73% 1127 63%
b)zagubiony 27 4% 41 5% 9 5% 77 4%
c) zastraszony 21 3% 28 3% 4 2% 53 3%
d)adna zpowyszych odpowiedzi
100 13% 279 33% 53 28% 432 24%
nie jest prawidowa
2.Czy czujesz si wswojej szkole bezpiecznie?
a)tak, zawsze 339 46% 452 53% 84 44% 875 49%
b)tak, czsto 297 40% 314 37% 102 54% 713 40%
c)nie, czsto czuj si zagroony 53 7% 50 6% 14 7% 117 7%
d)nie, nigdy nie czuj si bezpiecznie 9 1% 23 3% 2 1% 34 2%
e)adna zpowyszych odpowiedzi
8 1% 24 3% 5 3% 37 2%
nie jest prawidowa

3.Jeli czujesz si bezpiecznie (wypeni jeeli zaznaczono odpowied alub b pytania 2), to dlatego, e:

a)nauczyciele peni dyury naprzerwach 426 67% 333 43% 100 54% 859 54%
b)uczniowie maj dobry kontakt
284 45% 188 25% 44 24% 516 32%
zwychowawc
c)uczniowie przyjani si ze sob 347 55% 433 57% 109 59% 889 56%
d)adna zpowyszych odpowiedzi
38 6% 166 22% 24 13% 228 14%
nie jest prawidowa
4.Jeli nie czujesz si bezpiecznie (wypeni jeeli zaznaczono odpowied c lub d pytania 2), to dlatego, e:
a)uczniowie starszych klas praktykuj
9 15% 13 18% 10 63% 32 21%
wobec mnie zwyczaj tzw. fali (kocenia)
b)boj si kradziey wszkole 35 56% 41 56% 19 119% 95 63%
c)boj si dealerw narkotykw
11 18% 22 30% 6 38% 39 26%
naterenie szkoy
d)boj si niektrych nauczycieli 14 23% 48 66% 19 119% 81 54%
e)jestem wymiewany nalekcjach
16 26% 27 37% 11 69% 54 36%
przez innych
f)jestem czsto zaczepiany, popychany 17 27% 22 30% 9 56% 48 32%
g)jestem zmuszany do wykonywania
2 3% 0 0% 0 0% 2 1%
rnych polece:
oddawania pienidzy 1 2% 4 5% 2 13% 7 5%
oddawania innych rzeczy 1 2% 7 10% 1 6% 9 6%
mwienia nieprawdy 1 2% 8 11% 3 19% 12 8%
milczenia 2 3% 12 16% 4 25% 18 12%
41
 ZACZNIK NR 6

Wyniki ankiet przeprowadzonych wrd uczniw

Szkoa
Typ szkoy Gimnazjum Zesp szk Razem
podstawowa
Liczba uczniw biorcych udzia
743 849 190 1782
wbadaniu ankietowym:
5.Kto spowodowa, e poczucie Twego bezpieczestwa jest zagroone (wypeni jeeli zaznaczono
odpowied c lub d pytania 2)?
a)kolega/koleanka zTwojej klasy
18 29% 30 41% 15 94% 63 42%
lub rwnolegej
b)kolega/koleanka ze starszej klasy 14 23% 9 12% 9 56% 32 21%
c)kolega/koleanka zmodszej klasy 3 5% 13 18% 1 6% 17 11%
d)grupa uczniw zTwojej klasy
14 23% 36 49% 4 25% 54 36%
lub rwnolegej
e)grupa uczniw ze starszej klasy 8 13% 8 11% 15 94% 31 21%
f)grupa uczniw zmodszej klasy 3 5% 17 23% 3 19% 23 15%
g)osoba(y) dorose
nauczyciel(e) 13 21% 39 53% 8 50% 60 40%
pracownik(cy) szkoy 1 2% 14 19% 5 31% 20 13%
osoby spoza szkoy 7 11% 13 18% 4 25% 24 16%
 adna zpowyszych odpowiedzi
34 55% 24 33% 15 94% 73 48%
nie jest prawidowa
6.Wcigu biecego roku szkolnego naterenie szkoy:
a)zostae pobity przez innych uczniw 21 3% 15 2% 8 4% 44 2%
b)szarpano Ci lub kopano 49 7% 37 4% 14 7% 100 6%
c)skradziono Ci pienidze lub jakie
36 5% 50 6% 10 5% 96 5%
przedmioty
d)widziae uczniw szkoy pod wpywem
6 1% 182 21% 26 14% 214 12%
narkotykw lub alkoholu
e)bye zmuszany przez innych
8 1% 8 1% 8 4% 24 1%
do kupowania czego za wasne pienidze
f)groono Ci 34 5% 60 7% 18 9% 112 6%
g)doznae agresji/przemocy
zwykorzystaniem nowoczesnych
18 2% 75 9% 7 4% 100 6%
technologii komunikacyjnych (telefonu,
np.utrwalenie wizerunku itp.)
h)widziae osoby ktre sprzedaway
6 1% 29 3% 3 2% 38 2%
lub nakaniay do spoycia narkotykw
i)opowyszych zdarzeniach Tak 101 59% 37 13% 15 26% 153 30%
poinformowae nauczyciela
lub dyrektora szkoy Nie 71 41% 238 87% 42 74% 351 70%
7.Szkoa przekazaa mi informacje o:
a)moliwych zagroeniach wdrodze
do ize szkoy, wczasie zabawy 472 64% 474 56% 91 48% 1037 58%
iprzebywania wszkole
b)sposobie radzenia sobie i postpowania
495 67% 551 65% 93 49% 1139 64%
wsytuacjach zagroe
c)skutkach nieodpowiedniego
postpowania izachowania wrnych 420 57% 520 61% 82 43% 1022 57%
sytuacjach imiejscach
d)zakresie odpowiedzialnoci
354 48% 419 49% 48 25% 821 46%
za bezpieczestwo innych
e)Zasadach dziaania monitoringu wizyjnego
349 47% 285 34% 38 20% 672 38%
szkoy oraz wykorzystania nagra
42
 ZACZNIK NR 6

Wyniki ankiet przeprowadzonych wrd uczniw

Szkoa
Typ szkoy Gimnazjum Zesp szk Razem
podstawowa
Liczba uczniw biorcych udzia
743 849 190 1782
wbadaniu ankietowym:
8.Czy obecno kamer szkolnego monitoringu ma wpyw naTwoje zachowanie wszkole?:
a)zawsze 132 18% 96 11% 35 18% 263 15%
b)przynajmniej czasami 284 38% 276 33% 60 32% 620 35%
c)nigdy nie myl okamerach 265 36% 479 56% 106 56% 850 48%
9.Czy twoim zdaniem funkcjonowanie systemu monitoringu wszkole ma wpyw na
(naley zaznaczy kratk Tak lub kratk Nie przy kadej odpowiedzi):
Tak 430 58% 462 54% 98 52% 990 56%
a)ilo popisanych cian
Nie 224 30% 387 46% 104 55% 715 40%
Tak 487 66% 446 53% 109 57% 1042 58%
b)bjki wszkole
Nie 227 31% 381 45% 94 49% 702 39%
Tak 484 65% 459 54% 115 61% 1058 59%
c)kradziee
Nie 199 27% 396 47% 83 44% 678 38%
Tak 393 53% 338 40% 83 44% 814 46%
d)wyudzanie
Nie 262 35% 471 55% 116 61% 849 48%
Tak 387 52% 311 37% 72 38% 770 43%
e)zastraszanie
Nie 279 38% 505 59% 117 62% 901 51%
10.Czy znane Ci sprzypadki wykorzystania nagra systemu monitoringu do ustalenia sprawcy,
uczestnikw, przebiegu zdarzenia (naley zaznaczy kratk Tak lub kratk Nie przy kadej
odpowiedzi):
Tak 263 35% 213 25% 39 21% 515 29%
a)mazania cian szkoy
Nie 382 51% 599 71% 156 82% 1137 64%
Tak 347 47% 326 38% 71 37% 744 42%
b)bjki wszkole
Nie 294 40% 499 59% 128 67% 921 52%
Tak 290 39% 216 25% 60 32% 566 32%
c)kradziey
Nie 315 42% 594 70% 136 72% 1045 59%
Tak 163 22% 118 14% 31 16% 312 18%
d)wyudzenia
Nie 430 58% 692 82% 162 85% 1284 72%
Tak 186 25% 108 13% 40 21% 334 19%
e)zastraszania
Nie 450 61% 693 82% 155 82% 1298 73%
11.Czy chciaby
uczestniczy Tak 471 63% 421 50% 112 59% 1004 56%
wpodejmowaniu decyzji
orozmieszczeniu kamer
szkolnego systemu Nie 203 27% 407 48% 90 47% 700 39%
monitoringu?
12.Relacje midzy nauczycielami auczniami okreliby jako:
1.yczliwe 339 46% 401 47% 96 51% 836 47%
2.nie wiem, trudno powiedzie 267 36% 344 41% 90 47% 701 39%
3.nieyczliwe 23 3% 64 8% 11 6% 98 5%
4.adna zpowyszych odpowiedzi
25 3% 43 5% 6 3% 74 4%
nie jest prawidowa
43
 ZACZNIK NR 7

Wyniki ankiet przeprowadzonych wrd nauczycieli

W badaniu ankietowym udzia wzili nauczyciele kontrolowanych 28 szk (12 szk podstawowych,
12 gimnazjw oraz 4 zespoy szk).

Wyniki ankiet przeprowadzonych wrd nauczycieli

Szkoa
Typ szkoy Gimnazjum Zesp szk Razem
podstawowa

Liczba nauczycieli biorcych udzia

460 411 117 988
wbadaniu ankietowym:

1.Jakie sPani/Pana zdaniem funkcje systemu monitoringu wszkole:

a)funkcja prewencyjna 393 85% 350 85% 90 77% 833 84%

b)pomoc wustaleniu przebiegu zdarzenia 438 95% 389 95% 113 97% 940 95%

c)pomoc wustaleniu sprawcy uczestnikw

412 90% 346 84% 101 86% 859 87%
zdarzenia

d)funkcja nadzoru nad pracownikami szkoy 223 48% 158 38% 32 27% 413 42%

e)adna zpowyszych odpowiedzi

41 9% 34 8% 0 0% 75 8%
nie jest prawidowa

2.Czy uczestniczy/a Pan/i

Tak 319 69% 255 62% 45 38% 619 63%
wocenie skutecznoci
funkcjonujcego wszkole
systemu monitoring ijego
wpywu napopraw Nie 131 28% 141 34% 68 58% 340 34%
bezpieczestwa wszkole?

3.Czy nauczyciele sinformowani

Tak 417 91% 364 89% 94 80% 875 89%
oskutecznoci systemu
monitoringu (np.przy okazji
dokonywania oceny Nie 32 7% 41 10% 20 17% 93 9%
bezpieczestwa wszkole)?

4.Czy znane sPani/Panu przypadki wykorzystania monitoringu dla poprawy bezpieczestwa wszkole.
Czego one dotyczyy: Ustalenia

a)sprawcy kradziey wszkole 224 49% 187 45% 43 37% 454 46%

b)osb sprzedajcych narkotyki naterenie szkoy 10 2% 7 2% 4 3% 21 2%

c)uczestnikw bjki 248 54% 197 48% 49 42% 494 50%

d)sprawcy pobicia 163 35% 96 23% 21 18% 280 28%

e)sprawcy dewastacji 204 44% 216 53% 52 44% 472 48%

f)przebiegu zdarzenia 351 76% 254 62% 76 65% 681 69%

g)czy opowyszych zdarzeniach Tak 201 44% 230 56% 51 44% 482 49%
informowane byy odpowiednie
Nie 76 17% 31 8% 18 15% 125 13%
instytucje, np.sd opiekuczy,
sd rodzinny, prokuratora, Policj Nie wiem 168 37% 126 31% 37 32% 331 34%

5.Czy Pani/Pana zdaniem Tak 388 84% 351 85% 91 78% 830 84%
szkolny system monitoringu
jest skutecznym Nie 29 6% 20 5% 8 7% 57 6%
narzdziem pozwalajcym
zwalczy problemy Nie mam
42 9% 38 9% 18 15% 98 10%
wychowawcze? zdania
44
 ZACZNIK NR 7

Wyniki ankiet przeprowadzonych wrd nauczycieli

Szkoa
Typ szkoy Gimnazjum Zesp szk Razem
podstawowa

Liczba nauczycieli biorcych udzia

460 411 117 988
wbadaniu ankietowym:

Nie 30 7% 19 5% 4 3% 53 5%
6.Czy Pani/Pana zdaniem fakt
funkcjonowania szkolnego Nie mam
36 8% 31 8% 16 14% 83 8%
systemu monitoringu wpywa zdania
naspoeczno szkoln:
Tak 393 85% 355 86% 94 80% 842 85%
wpywa najako wykonywanych
183 40% 137 33% 30 26% 350 35%
obowizkw przez nauczycieli
wymusza wrd uczniw podane
289 63% 260 63% 55 47% 604 61%
zachowanie
u
 czniowie wobszarach monitorowanych
220 48% 226 55% 62 53% 508 51%
sspokojniejsi
7.Czy uczestniczy/a Pan/i Tak 134 29% 74 18% 8 7% 216 22%
wprocesie projektowania
systemu monitoringu? Nie 309 67% 329 80% 109 93% 747 76%

8.Czy zna Pan/i zasady dziaania szkolnego systemu monitoringu

Tak 424 92% 378 92% 105 90% 907 92%

a)rozmieszczenie aktywnych kamer
Nie 27 6% 24 6% 8 7% 59 6%
b)obszar rejestrowany Tak 394 86% 344 84% 94 80% 832 84%
przez poszczeglne kamery Nie 48 10% 43 10% 15 13% 106 11%
Tak 69 15% 127 31% 17 15% 213 22%
c)rozmieszczenie atrap kamer
Nie 222 48% 155 38% 60 51% 437 44%
d)zasady korzystania znagra Tak 363 79% 290 71% 78 67% 731 74%
monitoringu Nie 66 14% 65 16% 25 21% 156 16%
e)czy korzysta/a Pan/Pani Tak 179 39% 188 46% 45 38% 412 42%
znagra monitoringu szkolnego Nie 243 53% 181 44% 62 53% 486 49%
f)czy wszkole zapewniona jest obserwacja

obrazw zkamer:
o
 braz zkamer jest jedynie nagrywany
113 25% 36 9% 33 28% 182 18%
(nie ma biecej obserwacji)
o
 braz zkamer jest obserwowany
178 39% 168 41% 30 26% 376 38%
nabieco podczas przerw
o
 braz zkamer jest obserwowany
281 61% 273 66% 62 53% 616 62%
nabieco wgodzinach pracy szkoy
9.Czy uczestniczy/a Pan/i
wszkoleniach zzakresu Tak 427 93% 388 94% 113 97% 928 94%
przeciwdziaania
wystpowaniu patologii
wszkoach, uzalenie: Nie 32 7% 19 5% 2 2% 53 5%
narkomanii ialkoholizmu?
Kto by organizatorem tych szkole?

szkoa 334 73% 327 80% 103 88% 764 77%

organ prowadzcy 87 19% 126 31% 14 12% 227 23%

inny podmiot 136 30% 182 44% 27 23% 345 35%

45
 ZACZNIK NR 7

Wyniki ankiet przeprowadzonych wrd nauczycieli

Szkoa
Typ szkoy Gimnazjum Zesp szk Razem
podstawowa

Liczba nauczycieli biorcych udzia

460 411 117 988
wbadaniu ankietowym:
10.Czy szkolny system
monitoringu wpywa Nie 192 42% 135 33% 45 38% 372 38%
nasposb wykonywania
przez Pani/Pana
obowizkw wzapewnieniu
bezpieczestwa wszkole, Tak 251 55% 256 62% 70 60% 577 58%
jeeli tak to wjaki sposb:
dyury nakorytarzu mog ograniczy
10 2% 26 6% 3 3% 39 4%
do miejsc niemonitorowanych
czuj si bezpieczniej podczas
157 34% 206 50% 46 39% 409 41%
prowadzonych dyurw
nagrania pozwalaj naustalenie zakresu
mojej odpowiedzialnoci wprzypadku 233 51% 239 58% 68 58% 540 55%
wystpienia zdarzenia podczas dyuru
11.Relacje midzy nauczycielami

auczniami okrelam jako:
a)yczliwe 378 82% 369 90% 108 92% 855 87%
b)nie wiem, trudno powiedzie 19 4% 18 4% 9 8% 46 5%
c)nieyczliwe 1 0% 0 0% 0 0% 1 0%

46
 Informacje osystemach monitoringu wizyjnego wszkoach objtych kontrol

Rok
Informacje
Rodzaj
oszkolnym systemie Razem
szkoy

przed
2007 r.
monitoringu wizyjnego

2015r.

2011 r.

2010 r.
2012 r.
2013 r.
2014 r.

2007 r.
2008 r.
2009 r.
Liczba uczniw nakoniec roku 0 15447 14847 14000 13467 12900 12603 12327 12392 12474 x

Rok budowy systemu monitoringu 7 13 4 1 1 0 1 0 1 0 28

ZACZNIK NR 8

Liczba kamer sytemu/modernizacja 13 171 218 278 330 364 399 441 465 482 x

Koszty budowy systemu

14,69 169,60 78,80 9,96 7,88 0,00 16,22 0,00 8,50 0,00 290,97
(wtys.z)

Razem
Koszty modernizacji systemu
0,00 99,60 1,75 76,32 74,51 48,89 30,75 87,70 21,14 60,46 501,12
(wtys.z)
Koszty funkcjonowania systemu
0,00 13,20 15,20 12,97 15,50 21,75 19,52 18,32 21,00 18,47 155,92
(wtys.z)

Razem koszty systemu

14,69 282,40 95,75 99,25 97,89 70,64 66,49 106,02 50,64 78,93 948,01
wposzczeglnych latach (wtys.z)

47
 ZACZNIK NR 9

Liczba przestpstw naterenie kontrolowanych szk (dane zPolicji)

Rodzaje przestpstw popenionych

2008r.

2009r.
2007r.

2013r.

2014r.

2015r.
2010r.

2012r.
2011r.
Szkoa naterenie szk podstawowych Razem
igimnazjum wedug danych zPolicji

Uszczerbek nazdrowiu 1 0 5 4 6 2 0 4 2 24
Udzia wbjce lub pobiciu 0 5 1 2 1 6 4 8 1 28
Zgwacenie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Kradzie cudzej rzeczy 6 10 7 7 14 10 8 8 3 73
Wamania 1 0 2 0 0 1 0 0 0 4
Razem

Przestpstwa rozbjnicze 2 1 1 1 0 45 1 3 2 56

Przestpstwa narkotykowe 2 0 0 0 0 0 0 0 1 3
Przestpstwa przeciwko funkcjonariuszowi
0 7 2 2 4 3 1 0 10 29
publicznemu

wtym naruszenie nietykalnoci cielesnej 0 2 0 0 0 0 0 0 0 2

cznie 12 23 18 16 25 67 14 23 19 217

48
 Z A C Z N I K N R 10

Liczba przestpstw naterenie szk prowadzonych przez skontrolowane j.s.t.

(dane zPolicji)

Rodzaje przestpstw popenionych

2008r.

2009r.
2007r.

2013r.

2014r.

2015r.
2010r.

2012r.
2011r.
Szkoa naterenie szk podstawowych Razem
igimnazjum

Uszczerbek nazdrowiu 25 25 31 30 26 29 41 46 29 282

Udzia wbjce lub pobiciu 3 16 6 17 20 21 15 10 10 118
Zgwacenie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Kradzie cudzej rzeczy 31 40 35 44 40 46 47 26 24 333
Wamania 7 24 16 1 3 3 7 4 0 65
Razem
(190)

Przestpstwa rozbjnicze 33 10 137 56 49 78 106 30 10 509

Przestpstwa narkotykowe 3 24 2 2 83 265 0 1 2 382
Przestpstwa przeciwko
3 52 183 133 163 17 54 19 69 693
funkcjonariuszowi publicznemu
tym naruszenie nietykalnoci cielesnej 2 6 12 2 5 8 6 6 3 50
cznie 107 197 422 285 389 467 276 142 147 2432

49
50
Informacje osystemach monitoringu wizyjnego wszkoach prowadzonych przez j.s.t. objte kontrol

Rok
Informacje
Rodzaj
oszkolnym systemie Razem
szkoy

przed
2007r.
monitoringu wizyjnego

2011 r.

2010 r.
2012 r.
2013 r.
2015 r.

2014 r.

2007 r.
2008 r.
2009 r.
Liczba uczniw szkoy nakoniec roku 102 011 98 536 94 332 91 022 89 157 87 233 86 179 87 450 89 283 x
Z A C Z N I K N R 11

Rok budowy systemu monitoringu 25 93 42 23 6 5 10 2 4 2 187

Liczba kamer systemu (modernizacja) 1 119 1 542 1 936 2 242 2 427 2 637 2 829 2 988 3 134 x

Koszty budowy systemu (wtys.z) 1 490,15 612,18 280,41 53,58 46,03 134,42 17,39 88,04 64,46 2 786,66

Razem
Koszty modernizacji systemu (wtys.z) 207,43 154,01 298,53 381,83 310,16 343,46 329,76 198,32 219,37 2 442,86

Koszty funkcjonowania systemu

111,50 134,18 128,39 174,64 180,21 209,72 191,56 205,48 200,42 1 536,10
(wtys.z)

Razem koszty systemu

1 809,08 900,36 707,33 610,05 536,40 687,60 538,71 491,84 484,25 6 765,62
wposzczeglnych latach (wtys.z)
 Z A C Z N I K N R 12

Wykaz aktw prawnych

1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej zdnia 2kwietnia 1997r. (Dz.U. z1997r. Nr78, poz. 483 ze zm.).
2. Ustawa zdnia 23grudnia 1994r. oNajwyszej Izbie Kontroli (Dz.U. z2015r. poz. 1096, ze zm.).
3. Ustawa zdnia 7wrzenia 1991r. osystemie owiaty (Dz. U. z2016r. poz. 1943, ze zm.).
4. Ustawa zdnia 26stycznia 1982r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z2016r. poz. 1379, ze zm.).
5. Ustawa zdnia 29sierpnia 1997r. oochronie danych osobowych (Dz. U. z2016r. poz. 922, ze zm.).
6. Ustawa zdnia 8marca 1990r. osamorzdzie gminnym (Dz.U. z2016r. poz. 446, ze zm.).
7. Rozporzdzenie Rady Ministrw zdnia 6wrzenia 2007r. wsprawie form izakresu finansowego
wspierania organw prowadzcych wzapewnieniu bezpiecznych warunkw nauki, wychowania
iopieki wpublicznych szkoach iplacwkach (Dz.U. z2007r. Nr163, poz. 1155, ze zm.).
8. Rozporzdzenie Ministra Edukacji iSportu zdnia 21maja 2001r. wsprawie ramowych statutw
publicznego przedszkola oraz publicznych szk (Dz.U. z2001r. Nr61, poz. 624 ze zm.).
9. Rozporzdzenie Ministra Spraw Wewntrznych i Administracji z dnia 29 kwietnia 2004r.
w sprawie dokumentacji przetwarzania danych osobowych oraz warunkw technicznych
i organizacyjnych, jakim powinny odpowiada urzdzenia i systemy informatyczne suce
przetwarzaniu danych osobowych (Dz.U.Nr100, poz. 1024).
10. Rozporzdzenie Ministra Spraw Wewntrznych i Administracji z dnia 11 grudnia 2008 r.
w sprawie wzoru zgoszenia zbioru danych do rejestracji Generalnemu Inspektorowi Ochrony
Danych Osobowych (Dz.U. Nr229, poz. 1536).
11. Rozporzdzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie
bezpieczestwa ihigieny wpublicznych iniepublicznych szkoach iplacwkach (Dz.U. z2003r.
Nr6, poz. 69 ze zm.).
12. Rozporzdzenia Ministra Edukacji Narodowej zdnia 27sierpnia 2012r. wsprawie podstawy
programowej wychowania przedszkolnego oraz ksztacenia oglnego w poszczeglnych
typach szk (Dz.U. z2012r. poz. 977, ze zm.).

51
 Z A C Z N I K N R 13

Wykaz organw, ktrym przekazano informacj owynikach kontroli

1. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej

2. Marszaek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
3. Marszaek Senatu Rzeczypospolitej Polskiej
4. Prezes Rady Ministrw
5. Prezes Trybunau Konstytucyjnego
6. Prezes Naczelnego Sdu Administracyjnego
7. Rzecznik Praw Obywatelskich
8. Rzecznik Praw Dziecka
9. Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych
10. Komisja do Spraw Kontroli Pastwowej Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
11. Komisja Edukacji, Nauki iModziey Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
12. Komisja Nauki, Edukacji iSportu Senatu Rzeczypospolitej Polskiej
13. Minister Edukacji Narodowej
14. Starostowie powiatw
15. Przewodniczcy rad powiatw
16. Prezydenci miast naprawach powiatu
17. Przewodniczcy rad miast naprawach powiatu
18. Prezydenci miast, wjtowie iburmistrzowie
19. Dyrektorzy szk

52