Oglnopolska Konferencja Naukowa

CZAS PSYCHOTERAPPII
Krakw, 21 22 maja 2016

KSIKA ABSTRAKTW
PATRONI HONOROWI Oglnopolska Konferencja Naukowa
CZAS PSYCHOTERAPII
KOMITET NAUKOWY
dr hab. Bernadetta Izydorczyk Przewodniczca
dr Piotr Passowicz Zastpca Przewodniczcej
dr Boena Gulla
dr Eliza Krzanowska
dr Magorzata Kuleta
dr Bogusawa Piasecka
dr Iwona Sikorska
dr Piotr Sowik
dr Magorzata Wysocka-Pleczyk
PATRONI MEDIALNI mgr Urszula Turyna

KOMITET ORGANIZACYJNY
Joanna Mordawska Koordynator Gwny
Jakub Sowik Koordynator Gwny
Klaudia Pokadowska
Adrianna Lipiarz
Judyta Kociek
Justyna Ku
Hanna Kuczyska
Monika Murzyn
Anna Krzykawska
Natalia Bogacz
Joanna Hoysz
Iza Kostro
SPONSORZY Magdalena Kubicka
Natalia Zasina

OPRAWA GRAFICZNA
Marcin Kumorek
Arkadiusz Lipiarz
PROGRAM
KONFERENCJI
 Sobota, 21 maja 2016 14:00-15:00 Przerwa obiadowa
15:00-17:00 SESJA PLENARNA II
8:00 Rejestracja uczestnikw
Zaburzenia w okresie dorosoci wybrane problemy
8:45 Otwarcie Konferencji Moderator: dr Iwona Sikorska
9:00-10:00 WYKAD INAUGURACYJNY I dr Agnieszka Widera-Wysoczaska
Psychoterapia osb dorosych po traumie interpersonalnej
prof. dr hab. Lidia Cierpiakowska
doznanej w dziecistwie.
Efektywno psychoterapii w wietle weryfikacji werdyktu
ptaka Dodo. dr Katarzyna Wenglarczyk-Marciniak
10:00-10:15 Czas w psychoterapii- Chronos czy Kairos? Kilka refleksji
Przerwa kawowa
o czasie w terapii zaburze osobowoci.
10:15-12:15 SESJA PLENARNA I mgr Cezary Baraski
Wybrane problemy z zakresu duej psychiatrii Dialog Motywujcy w pracy grupowej z osobami
Moderator: dr Magorzata Kuleta podejmujcymi zachowania ryzykowne.
dr n. med. Krzysztof Walczewski 17:00-17:15 Przerwa kawowa
Prezentacja wynikw edukacji prozdrowotnej "Wyprzedzi
Smutek". 17:15-19:45 SESJA REFERATOWA I
Moderator: dr Piotr Sowik
prof. dr hab. n. med. Dominika Dudek
Czy w chorobie dwubiegunowej farmakoterapia SESJA REFERATOWA II
wystarcza? Moderator: mgr Urszula Turyna
dr hab. Andrzej Cechnicki 19:45 Bankiet
Zagadka schizofrenii. Wprowadzenie do psychoterapii
psychoz.
12:15-12:30 Przerwa kawowa
12:30-14:00 DYSKUSJA PANELOWA
Psychoterapia a psychologia kliniczna
Moderator: dr hab. Bernadetta Izydorczyk
prof. dr hab. n. med. Jerzy Aleksandrowicz
prof. dr hab. Lidia Cierpiakowska
dr hab. Dorota Jasiecka, prof. UJ
dr hab. n. med. Krzysztof Rutkowski, prof. UJ
dr hab. Marek Motyka
 Niedziela, 22 maja 2016 13:15-15:15 SESJA PLENARNA III
Wczesne dowiadczenia a rozwj
8:30-10:30 WARSZTATY Moderator: dr Bogusawa Piasecka
dr hab. Bernadetta Izydorczyk dr n. med. Agata Giza-Zwierzchowska
Praca z obrazem ciaa z zastosowaniem technik dziaania Sandplay Therapy psychoterapia w skrzynce
(na przykadzie psychodramy). z piaskiem.
mgr Cezary Baraski dr Magdalena Chrzan-Dtko
Dialog motywujcy w pracy indywidualnej i grupowej Skuteczno psychoterapii psychodynamicznej w pracy
wprowadzenie do metody. z dziemi i modzie przegld bada.
mgr Anna Jastrzbska dr Adam Curyo
Sytuacja grupowo-analityczna w biegu ycia. Obraz Ciaa specyfika leczenia mczyzn
mgr Tadeusz Reimus z zaburzeniami jedzenia opis przypadku.
Coaching wspierajcy terapi moliwoci i zagroenia. 15:15 Zakoczenie Konferencji
mgr Magdalena Skowska
Analiza skryptw midzypokoleniowych, czyli droga
do naszych aktualnych decyzji.
10:30-10:45 Przerwa kawowa
10:45-11:45 WYKAD INAUGURACYJNY II
prof. dr hab. n. med. Jerzy Aleksandrowicz
Diagnoza w psychoterapii.
11:45-12:30 Przerwa lunchowa
12:30-13:15 SESJA POSTEROWA
Moderator: dr Boena Gulla, dr Piotr Sowik,
dr Magorzata Wysocka-Pleczyk
SESJE REFERATOWE
Sesja referatowa I (sobota, 17:15 19:45)
Moderator: dr Piotr Sowik
1. Marcin Kijas, Interdyscyplinarny model leczenia zaburze
osobowoci.
2. Krzysztof Nowakowski, Osobowo psychopatyczna ograniczenia
i perspektywy w psychoterapii.
3. Jakub Sowik, Anna Tereszko, Weronika Janeczko, Kornelia
Brzezicka, Katarzyna Prochwicz, Marcin Siwek, Dominika Dudek, Po-
datno urojeniowa i impulsywno jako czynnik ryzyka zaburze
psychicznych badania wstpne.
4. Weronika Janeczko, Anna Tereszko, Adrian Chrobak, Jakub Sowik,
Kornelia Brzezicka, Dominika Dudek, Marcin Siwek, Katarzyna
Prochwicz, Zwizek czynnika temperamentalnego z tendencjami
urojeniowymi badania wstpne.
5. Jacek Pasternak, Danuta Ochojska, Zdrowie psychiczne studentw
z Podkarpacia a retrospektywna ocena postaw rodzicw.
Implikacje do podjcia psychoterapii.
6. Joanna Mordawska, Tadeusz Marian Ostrowski, Katarzyna
Cyranka, Micha Mielimka, Krzysztof Rutkowski, Jolanta Jocz,
Karolina Krztaa-Klemiato, Zuzanna Szmuc, Psychologiczne
korelaty perspektywy czasowej wrd pacjentw z objawami
nerwicy prezentacja projektu badawczego.
7. Magdalena Adamczyk, Style przywizania a zaburzenia psychiczne
modziey w oparciu o studia przypadkw.
8. Martyna Guszek-Osuch, Psychoterapia poznawczo-behawioralna
z pacjentami z Nieswoistymi Zapalnymi Chorobami Jelit (NZCHJ).
Sesja referatowa II (sobota, 17:15 19:45)
Moderator: mgr Urszula Turyna
1. Alina Henzel-Korzeniowska, Psychoanaliza lacanowska w obliczu
wspczesnych symptomw.
2. Monika Bergiel-Klon, Czy relacja psychoterapeutyczna moe by opi-
sana w kategoriach fizjologii mzgu?
3. Dominik Mazur, Czy wykorzystanie rozwiza technologii cyfrowej
w psychoterapii moe pomc, czy zaszkodzi?
4. Agata Madej, Marta Makara-Studziska, Damian J. Sendler,
Psychoterapia on-line: wyzwanie dla etyki.
5. Klaudia Krakus, Rola meta-przekona w podtrzymywaniu objaww
lkowych na przykadzie pacjenta z diagnoz uoglnionego
zaburzenia lkowego.
6. Ewa Koacz, Sens psychoterapii wasnej psychoterapeuty
spojrzenie z perspektywy psychodynamicznej.
7. Agnieszka Adamczyk, Mechanizmy psychologiczne lece u podoa
ludowej psychoterapii (folk psychotherapy) i jej znaczenie dla wsp-
czesnych metod terapeutycznych.
8. Urszula Turyna, Terapia dzieci a terapia dorosych. Istotne rnice w
ujciu psychodynamicznym.
SESJA POSTEROWA
Sesja posterowa (niedziela, 12:30 13:15) 12. Bogna midowicz, Michalina Fulara, Joanna Gil, Luiza Kwieciska,
Moderator: dr Boena Gulla, dr Piotr Sowik, Dwa wiaty - zesp de la Tourette'a.
dr Magorzata Wysocka-Pleczyk 13. Joanna Gil, Luiza Kwieciska, Bogna midowicz, Michalina Fulara,
Doroli z ADHD - fakty czy mity.
1. Damian Zdrada, Mechaniczna biologia czy mistyczna jedno
wszechycia? Dwa oblicza psychoterapii.
2. Rafa Abramciw, Agnieszka Lasota, Specyfika stawania si
czowiekiem w ujciu psychoterapii egzystencjalnej.
3. Joanna Mordawska, Klaudia Pokadowska, Jakub Sowik,
Osobowo zdrowa czy zaburzona? Podejcie personalistyczne
w psychoterapii zaburze osobowoci w oparciu o zintegrowany
model kliniczny T. Millona.
4. Dagmara Mtel, Postmodernistyczne inspiracje we wspczesnej
psychoterapii.
5. Piotr Marcinkowski, Teoretyczne oraz praktyczne zaoenia
psychoterapii psychodynamicznej, a wspczesna nauka.
6. Pawe Kicman, Problemy metodologiczne w badaniach nad
skutecznoci psychoterapii.
7. Anna Dym, Magdalena Konop, Filip Zmysowski, Bogusawa
Bober-Ponka, Rola psychoterapii w procesie rehabilitacji
neuropsychologicznej pacjentw neurologicznych.
8. Anna Paziewska, Terapia uzalenie behawioralnych.
9. Piotr Modzelewski, Wojciech Oronowicz, Trening inteligencji
emocjonalnej w kontekcie wraliwoci moralnej.
10. Luiza Kwieciska, Joanna Gil, Michalina Fulara, Bogna midowicz,
Anorexia nervosa leczenie w rnych ujciach terapeutycznych.
11. Michalina Fulara, Joanna Gil, Bogna midowicz, Luiza Kwieciska,
yj z uszczyc - opis przypadku.
WYKADY
INAUGURACYJNE
prof. dr hab. Lidia Cierpiakowska prof. dr hab. n. med. Jerzy Aleksandrowicz
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Instytut Psychologii Uniwersytet Jagielloski w Krakowie, Katedra Psychoterapii Collegium Medicum

Czy werdykt ptaka Dodo Wszyscy wygrali, kademu naley si nagroda! jest Diagnoza w psychoterapii
nadal aktualny?
Przedstawione zostan rnice midzy diagnoz medyczn psychologiczn
W latach dziewidziesitych skuteczno leczenia rnych zaburze psy- i psychoterapeutyczn, zasady diagnozy psychoterapeutycznej w przypadku
chicznych przez cztery gwny systemy terapeutyczne: psychoterapi psy- leczenia pacjentw i pomagania klientom.
chodynamiczn, poznawczo-behawioraln, humanistyczn i systemow zo-
staa niezbicie potwierdzona w badaniach typu efficacy, ktre odznaczaj si
wysok trafnoci wewntrzn. Wydano wwczas werdykt, e Wszyscy wy-
grali i kademu naley si nagroda! Wniosek ten koczy er do jaowych
dyskusji nad tym, ktra ze szk psychoterapii jest lepsza i zapocztkowa
badania nad tym, w jakim stopniu jeszcze mona zwikszy skuteczno psy-
choterapii. Badania porwnawcze i metanalizy pokazay, e osignito kres
zwikszenia skutecznoci kadej ze szk terapeutycznych poprzez oddziay-
wania na specyficzne czynniki leczce i ujawniy jednoczenie, e wiksze
moliwoci tkwi w uaktywnianiu wsplnych czynnikw leczcych, tych kon-
stytuujcych relacj terapeutyczn. Celem wystpienia jest pokazanie
w wietle wspczesnych wynikw bada dwch istotnych kwestii: 1) jakie
aspekty relacji i sojuszu terapeutycznego wpywaj na skuteczno rnych
szk psychoterapii oraz 2) jakie cechy terapeuty i pacjenta odgrywaj istotn
rol w osabianiu lub wzmacnianiu siy sojuszu terapeutycznego.
WYKADY PLENARNE
dr n. med. Krzysztof Walczewski
Szpital specjalistyczny im. dr. J. Babiskiego w Krakowie
Prezentacja wynikw edukacji prozdrowotnej Wyprzedzi Smutek
prof. dr hab. n. med. Dominika Dudek
Uniwersytet Jagielloski w Krakowie, Katedra Psychiatrii Collegium Medicum
Czy w chorobie dwubiegunowej farmakoterapia wystarcza?
dr hab. Andrzej Cechnicki
Uniwersytet Jagielloski w Krakowie, Zakad Psychiatrii rodowiskowej Katedry Psychiatrii
Collegium Medicum
Zagadka schizofrenii. Wprowadzenie do psychoterapii psychoz
Wedug naszej dzisiejszej wiedzy schizofrenia jest szczeglnego rodzaju roz-
wojem, szczegln drog yciow czowieka, i rezygnacj w obliczu szczegl-
nie cikich wewntrznych i zewntrznych dysharmonicznych warunkw,
poza ktrymi konfrontacja osobowego wiata z realnoci i konieczno inte-
gracji (scalenia, spjnoci a wic tez poczucia cigoci wasnej historii) staa
si zbyt cika i bolesna (M. Bleuler). Powysze zdanie wygoszone przez
Manfreda Bleulera wyraa nie tylko istot tego co ja sam dowiedziaem si
przez dziesitki lat mojej pracy z osobami chorujcymi
na schizofreni, ale obejmuje istot tego, co w ogle dzisiaj wiadomo
o schizofrenicznym zaburzeniu. Chodzi o wiedz, ktra pochodzi z rnych
dowiadcze i bada, ktra czy si w caociowe i spjne ujcie - co jest
w zasadzie zadziwiajce, e cigle utwierdza nas w przekonaniu e Manfred
Bleuler mia racj. Wiedza ta dotyczy kilku obszarw: 1) tego co cigle dowia-
dujemy si o wewntrznym przedchorobowym rozwoju kadej osoby
i tego co wiemy ju z wielu bada o predyspozycji do schizofrenicznej psy-
chozy, 2) tego co obserwujemy, syszymy i przeywamy w codziennym kon-
takcie z pacjentami, 3) tego co dowiedzielimy si o przebiegu schizofrenicz-
nych psychoz czyli o kontekcie, relacjach, rodowisku, ktre wspieraj lub
hamuj proces zdrowienia i jako jeden z tych procesw jaki jest wpyw na-
szych terapeutycznych wysikw.
dr Agnieszka Widera-Wysoczaska
Uniwersytet Wrocawski, Zakad Psychologii Klinicznej Instytut Psychologii
Psychoterapia osb dorosych po traumie interpersonalnej doznanej
w dziecistwie
W celu tworzenia bardziej efektywnego procesu zdrowienia osb dorosych,
ktre w dziecistwie doznay rnych typw interpersonalnej traumy (prze-
moc emocjonalna, fizyczna, seksualna, uzalenienia rodzicw) przeprowadzi-
am analiz mechanizmw destrukcyjnego dziaania z jakimi osoby zgosiy si
na terapi, stawianych celw, czynnikw dajcych si do szybszego powrotu
do zdrowia (resilience) oraz utrudniajcych leczenie.
Zjawiska leczce, pozwalajce osobom rozwizywa problemy i osiga
wyznaczone cele oraz utrudniajce zdrowienie ukadaj si w kategorie do-
tyczce m.in. grupy terapeutycznej, terapeuty, relacji z otoczeniem, spostrze-
gania przeszoci, radzenia sobie z lkiem, zmiany znacze, przyznania si do
bycia sprawc przemocy oraz do uzalenie (np. od pornografii) czy uczenia
si nowego ycia.
Na tej podstawie zaproponowaam cele, etapy oraz metody psychotera-
pii, ktre maj wzmacnia skuteczno powrotu do zdrowia. wiadomo wy-
stpowania czynnikw wpywajcych na proces zdrowienia pozwala osobom
leczcym si oraz psychoterapeutom skuteczniej radzi sobie z puapkami
pojawiajcymi si w trakcie psychoterapii i bardziej wiadomie kierowa pro-
cesem leczenia.
dr Katarzyna Wenglarczyk-Marciniak
Uniwersytet Jagielloski w Krakowie, Instytut Psychologii
Czas w psychoterapii- Chronos czy Kairos? Kilka refleksji o czasie w terapii za-
burze osobowoci
W rozwj natury ludzkiej wpisany jest linearny przebieg, ktry ukazuje chro-
nologiczny upyw czasu od narodzin do zakoczenia ycia. Zaburzenia osobo-
woci pojawiaj si i dynamizuj w czasie rozwoju czowieka. Na pojawienie
si zaburze wpywaj przeycia idosynkratyczne, ktre wykraczaj ju poza
prost chronologi, poniewa buduj dyskomfort psychiczny i fizyczny,
ktry ujawnia si w rnych fazach ycia lub obejmuje wiele lat. Pacjent,
ktry przychodzi do gabinetu psychoterapeuty ze swoim dowiadczeniem i
spostrzeganiem wiata przychodzi take ze swoim dyskomfortem (zaburze-
niem), obecnym tu i teraz, pamita go z przeszoci i boi si, e bdzie mu
towarzyszy w przyszoci. Jednak wielokrotnie nie potrafi umiejscowi go w
czasie, nie pamita konfliktw psychicznych lecych u podoa zaburze. Ni-
niejsze wystpienie przedstawia - w oparciu o dowiadczenie kliniczne- jak
w trakcie procesu psychoterapii pacjent i psychoterapeuta bazujc na relacji
terapeutycznej, pracuj z Chronosem i Kairosem pacjenta, tak, aby czas w
psychoterapii by sprzymierzecem i budowa dojrzae self pacjenta.
mgr Cezary Baraski
Centrum Dobrej Terapii i Orodek Dialogu Motywujcego
Dialog Motywujcy w pracy grupowej z osobami podejmujcymi
zachowania ryzykowne
Dialog Motywujcy (DM) to metoda humanistycznej pracy z klientem/pacjen-
tem znajdujca si w obszarze Evidence Based Practice (praktyk o naukowo
potwierdzonej skutecznoci). Filozofia DM zaczerpnita zostaa z psychologii
humanistycznej Carla Rogersa, w ktrej do podstawowych zaoe pracy na-
le: szacunek do klienta, empatyczne rozumienie i poszanowanie autono-
mii.
Skuteczno podejcia badana bya za pomoc kilku wskanikw: zakresu
zmiany, trwaoci zmiany, czstotliwoci nawrotw oraz opinii sdziw kom-
petentnych. Metoda powstaa w oparciu o efektywno pracy z osobami uza-
lenionymi. Obecnie trwaj badania nad moliwoci zastosowania jej
w innych kontekstach pracy pomocowej i terapeutycznej. Na wykadzie
przedstawiona zostan zaoenia metody, stosowane narzdzia, wybrane
metaanalizy skutecznoci i propozycje zastosowania metody w pracy z gru-
pami w kontekcie okrelonych zachowa ryzykownych.
dr n. med. Agata Giza-Zwierzchowska
Pracownia Psychoedukacji i Centrum Psychoterapii Sandplay
Sandplay Therapy psychoterapia w skrzynce z piaskiem
Wykad bdzie prezentacj analitycznej metody Sandplay Therapy (Terapii w
Piaskownicy) majcej zastosowanie w psychoterapii, psychoanalizie
i wspieraniu rozwoju dorosych, dzieci i modziey. Sandplay wzbogaca psy-
choterapi werbaln o proces twrczy. Pomaga pacjentowi w symbolizacji
i desymbolizacji komunikatw oraz objaww a take w pogbieniu relacji
z samym sob (Self). Korzystajcy z psychoterapii pracuje wraz z terapeut
przy uyciu miniaturowej piaskownicy. Do dyspozycji uczestnika sesji jest
take obszerny zbir figurek przedstawiajcych ludzi, zwierzta, elementy
natury, techniki i symbole. Z pomoc tych artystycznych rodkw powstaj
mae wiaty pene symbolicznej treci. W ich unikalnych krajobrazach od-
najdywane s gbokie znaczenia, lece u podstaw problemw pacjenta
i stanowice drog do ich przezwyciania. Na ich podstawie prowadzona
jest dalsza psychoterapia w formie werbalnej analizy. W ten sposb interper-
sonalna relacja pomidzy terapeut i klientem zostaje uzupeniona symbo-
licznym budowaniem wewntrznych obrazw, ktre zostaj w kocu odczy-
tane i zrozumiane w terapeutycznej relacji. Jungowska metoda psychoanalizy
Sandplay jest stosowana powszechnie na wiecie od przeszo 60 lat
i od kilku lat take w Polsce. Opiera si na zaoeniach szwajcarskiej anali-
tyczki Dory Kalff i teoretycznych podwalinach psychologii gbi C. G. Junga.
dr Magdalena Chrzan-Dtko
Zakad Psychologii i Psychopatologii Rozwoju w Instytucie Psychologii Uniwersytetu
Gdaskiego
Skuteczno psychoterapii psychodynamicznej w pracy z dziemi
i modzie przegld bada
Wedug statystyk a jedno na czworo dzieci midzy 1 a 15 rokiem ycia jest
w grupie umiarkowanego lub duego ryzyka trudnoci rozwojowych, zwiza-
nych z nauk, zachowaniem lub spoecznych (Glascoe, 2000; NSCH, 2007). U
75% osb dorosych z zaburzeniami zdrowia psychicznego, trudnoci te
mona byo zdiagnozowa przed 18 rokiem ycia, a u 50% z nich przed 15
rokiem ycia. (Kim-Cohen i in. 2003 za: Allen ,Fonagy, Bateman, 2014). Dane
te wskazuj na istotno opracowania skutecznych sposobw pomocy dzie-
ciom i ich rodzinom oraz na konieczno prowadzenia bada monitorujcych
skuteczno poszczeglnych podej klinicznoteoretycznych w pracy z
dziemi i modzie. Przez wiele lat psychoterapie psychodynamiczne
i psychoanalityczne traktowane byo jako sposoby leczenia nie speniay kry-
teriw medycyny opartej na dowodach. Obecnie, w zakresie terapii osb do-
rosych prowadzonych jest wiele bada udowadniajcych, i terapie te s co
najmniej rwnie skuteczne jak inne podejcia, jednak w dziedzinie terapii
dzieci i modziey bada nad skutecznoci tych oddziaywa byo znacznie
mniej. Celem wykadu jest prezentacja najnowszych bada dotyczcych psy-
chodynamicznych terapii dzieci i modziey. Zaprezentowane zostan rw-
nie sposoby pracy z najmodszymi dziemi i ich rodzicami, ktre to inspiro-
wane s teoriami bazujcymi na koncepcjach psychodynamicznych: depresji,
zaburze zachowania, zaburze odywania.
dr Adam Curyo
Pododdzia Psychiatrii Psychodynamicznej Oddziau Klinicznego Psychiatrii Dorosych,
Dzieci i Modziey, Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie
Obraz Ciaa specyfika leczenia mczyzn z zaburzeniami jedzenia opis przy-
padku.
W prezentacji na pocztku omwione zostan skrtowo, zagadnienia zwi-
zane ze znaczeniem i funkcj symbolicznego jzyka obrazu, w kontekcie
wpywu na niewiadome podoe przey i zachowa. Nastpnie podane zo-
stan przykady skojarze jakie niesie ze sob widok wyniszczonego ciaa
mczyzny, z cik postaci anoreksji psychicznej. W gwnej czci wyst-
pienia przedstawiony zostanie opis przypadku modego mczyzny z nasilo-
nymi objawami zespou zaburze jedzenia o typie anorektycznym. Po doko-
naniu opisu biografii i przebiegu choroby pacjenta, zostanie bardziej szcze-
gowo omwiony proces leczenia w formie dwch kilkumiesicznych, nast-
pujcych po sobie hospitalizacji w Pododdziale Zaburze Jedzenia kliniki Psy-
chiatrii Dorosych. Ze szczeglnym uwzgldnieniem zjawisk wystpujcych
podczas intensywnej psychoterapii indywidualnej, odbywanej przez pacjenta
podczas pobytu w oddziale stacjonarnym.
W podsumowaniu dokonana zostanie analiza niewiadomych znacze
specyficznego przebiegu terapii pacjenta w warunkach kompleksowego le-
czenia w oddziale stacjonarnym. Wnioski poczynione na gruncie opisu przy-
padku, stanowi bd prb pogbienia i rozszerzenia wiedzy o specyfice
leczenia mczyzn z patologi jedzeniow.
WARSZTATY
dr hab. Bernadetta Izydorczyk
Uniwersytet Jagielloski w Krakowie, Instytut Psychologii Stosowanej
Praca z obrazem ciaa z zastosowaniem technik dziaania (na przykadzie psy-
chodramy)
Cel warsztatu: przekazanie metod dowiadczenia wasnego wybranych teo-
retycznych tez i technik dotyczcych pracy nad obrazem ciaa. Prezentowane
techniki i metody szkoleniowe dotyczy bd wybranych terapeutycznych
technik identyfikowanych z metod psychodramy. Wykorzystane zostan
techniki dostosowane do pracy z grup.
mgr Cezary Baraski
Centrum Dobrej Terapii i Orodek Dialogu Motywujcego
Dialog motywujcy w pracy indywidualnej i grupowej wprowadzenie do me-
tody
Celem warsztatu jest dostarczenie uczestnikom wiedzy na temat metody
i umiejtnoci posugiwania si podstawowymi technikami oraz narzdziami
Dialogu Motywujcego (DM).
Praca bdzie opiera si na integracji rozumienia problemu pacjenta
z doborem adekwatnych technik pracy, takich jak: odzwierciedlanie proste
i zoone stosowane w celu budowania sojuszu, rozwoju narracji i mentaliza-
cji; wzmocnienia budujce poczucie sprawstwa; pytania stosowane w celu
wydobywania i rozwoju zasobw; podsumowania ukierunkowujce prac.
Metody wykorzystywane w szkoleniu: prezentacja, interaktywne szkolenie,
elementy dramy stosowanej, case study, symulacja pracy indywidualnej
i grupowej.
mgr Anna Jastrzbska
Instytut Analizy Grupowej Rasztw w Warszawie
Sytuacja grupowo analityczna w biegu ycia
Warsztat ma na celu zobrazowa analityczno-grupow metod pracy
z uwzgldnieniem jej czynnikw teoretycznych i praktycznych: seetingu czyli
warunkw staych leczenia, faz grupy (wg I. Agazarian), zachodzcych w niej
interakcji, interwencji prowadzcego. Uczestnicy bd mieli moliwo zapo- wania (i zaniepokojenia) coachingiem, ktry skupia si na potencjale
znania si z materiaem klinicznym i podjcia prby rozpoznania czasu pracy
grupy (faza pocztkowa, rodek, zakoczenie).
mgr Tadeusz Reimus
Szpital specjalistyczny im. dr. J. Babiskiego w Krakowie
Centrum Dobrej Terapii w Krakowie
Coaching wspierajcy terapi moliwoci i zagroenia
Psychoterapia to postp w leczeniu zaburze i uciliwych dla pacjenta obja-
ww chorobowych. Jednoczenie obserwuje si olbrzymi wzrost zaintereso-
i efektywnoci. Obydwie dziedziny s domenami pomocy, akcentuj zmian
i opieraj si o relacje ze specjalist. W duym uproszczeniu terapia jest
przejciem z dysfunkcji do umownej normy, coaching natomiast przejciem z
normy do skutecznoci. Warsztaty s prb syntezy innych podobiestw
i rnic.
Celem warsztatw bdzie zaznajomienie uczestnikw ze specyfik coa-
chingu wspierajcego terapi oraz prezentacja podstawowych narzdzi coa-
chingowych (m.in. pytania metamodelowe, strzaa coachingowa, model
P.R.O.). Przewidziane: krtki miniwykad, dyskusja i case-study.
mgr Magdalena Skowska
Grupa DoradczoSzkoleniowa Transmisja

Analiza skryptw midzypokoleniowych , czyli droga do naszych aktualnych

decyzji

Cele warsztatu: poznanie dynamiki powstawania skryptw midzypokolenio-

wych (co na nie wpywa), rozpoznanie wasnych elementw skryptowych i
ich rnicowanie z autonomicznymi decyzjami sposoby rozumienia skryptu
(determinacja, zasoby, opcje), elementy skryptu: przyzwolenia, nakazy, za-
kazy, programy dziaa, jak elementy skryptu mona wykorzystywa do rozu-
mienia aktualnej sytuacji osoby, jakie s nasze decyzje po zapoznaniu si z
naszym aktualnym skryptem, pojcie Physis jako naturalnej siy rozwojowej,
dyskusja: jak wykorzystywa to narzdzie w pracy.
STRESZCZENIA
REFERATW
lek. med. Marcin Kijas
Fundacja im. Boguchwaa Winida na Rzecz Rozwoju Psychoterapii Psychoanalitycznej
Interdyscyplinarny model leczenia zaburze osobowoci
Referat prezentuje interdyscyplinarny model leczenia wraz z aktywizacj za-
wodow osb z zaburzeniami osobowoci. W modelu tym leczenie odbywa
si w ramach struktury orodka dziennego i ambulatorium, w oparciu o du-
goterminow psychoterapi psychoanalityczn/psychodynamiczn, spoecz-
no terapeutyczn oraz prac pielgniarek psychospoecznych. Dziki
wprowadzeniu innowacyjnej funkcji case managera koordynowane s dziaa-
nia psychoterapeutyczne, socjoterapeutyczne oraz wsparcia aktywnoci za-
wodowej adekwatnie do aktualnych moliwoci pacjenta.
Opisywane rozwizania zostay stworzone w ramach projektu Centrum
Integracji by mc kocha i pracowa realizowanego w latach 2012-2015
przez Fundacj im. Boguchwaa Winida na Rzecz Psychoterapii Psychoanali-
tycznej, finansowanego ze rodkw Unii Europejskiej. Testowanie trwao 18
miesicy i odbywao si w Orodku Leczenia Zaburze Osobowoci Peron
7F. Projekt realizowany by w partnerstwie wielu instytucji zajmujcych si
leczeniem zaburze osobowoci (m.in. z Oddziaem Leczenia Zaburze Oso-
bowoci i Nerwic Szpitala im. dr Jzefa Babiskiego w Krakowie).
W referacie opisany zostanie model orodka leczenia zaburze osobowo-
ci a take przedstawione zostan wyniki skutecznoci oddziaywa. Badania
efektywnoci oddziaywa terapeutycznych zostay przeprowadzone z zasto-
sowaniem m.in. kwestionariusza objawowego KO S-III (autorzy: Jerzy Alek-
sandrowicz i Jerzy Sobaski) oraz SCID II - Ustrukturyzowanego wywiadu kli-
nicznego do badania zaburze osobowoci z osi II DSM-IV.
dr Krzysztof Nowakowski
Akademia Ignatianum w Krakowie, Instytut Psychologii
Osobowo psychopatyczna ograniczenia i perspektywy w psychoterapii
Psychopatia uznawana jest za jedno z najmniej podatnych na oddziaywania
psychoterapeutyczne zaburze osobowoci. Pesymizm terapeutyczny w od-
niesieniu do moliwoci terapii tej grupy klientw potwierdzaj liczne donie-
sienia badawcze zarwno w zakresie psychoterapii indywidualnej jak i grupo-
wej. Pesymizm terapeutyczny dodatkowo uzasadniaj analizy skutecznoci
programw korekcyjno-resocjalizacyjnych psychopatw wskazujce,
i osadzeni o tego typu strukturze osobowoci stanowi grup o stosunkowo
wysokim wskaniku powrotnoci do przestpstwa. W referacie przedsta-
wione zostan praktyczne implikacje dla psychoterapii osb z psychopatycz-
nym zaburzeniem osobowoci wynikajce z aktualnego stanu bada oraz
wspczesnego teoretycznego podejcia do psychopatii. Omwienie ograni-
cze i perspektyw w tym obszarze bdzie oparte na zaoeniach koncepcji
psychopatii pierwotnej/ wtrnej, dwutorowym modelu rozwoju psychopatii
oraz ujciu zaburzenia w szerszym kontekcie - zaburze ze spektrum ekster-
nalizacyjnego.
Jakub Sowik*, Anna Tereszko**, Weronika Janeczko*,
Kornelia Brzezicka**, dr Katarzyna Prochwicz**,
prof. dr hab. n. med. Dominika Dudek***, dr n. med. Marcin Siwek***
*Uniwersytet Jagielloski w Krakowie, Instytut Psychologii Stosowanej
**Uniwersytet Jagielloski w Krakowie, Instytut Psychologii
***Uniwersytet Jagielloski w Krakowie, Collegium Medicum
Podatno urojeniowa i impulsywno jako czynnik ryzyka zaburze
psychicznych badania wstpne
Podatno urojeniowa jest wzgldnie sta dyspozycj do dowiadczania zniekszta-
ce w przetwarzaniu informacji i myleniu. Jest wymiarem cigym obejmujcym za-
rwno objawy kliniczne jak i zjawiska o mniejszym nasieniu wystpujce u osb zdro-
wych. Taka podatno na dowiadczanie uroje w populacji moe by traktowana
jako czynnik ryzyka zaburze psychotycznych lub jako tendencja osobowociowa.
Impulsywno definiowana jest jako predyspozycja do szybkiej, nieplanowanej
reakcji na bodce, przy braku uwzgldniania konsekwencji tej reakcji. Impulsywno
jako cecha osobowoci nie jest form psychopatologii, jednake badania wykazuj
jej due nasilenie w wybranych zaburzeniach psychicznych, midzy innymi w schizo-
frenii, chorobie afektywnej dwubiegunowej i zaburzeniach osobowoci.
Celem badania bya ocena zalenoci pomidzy podatnoci urojeniow rozu-
mian jako cecha osobowoci a impulsywnoci u osb zdrowych. Opierajc si na
hipotezie kontinuum psychozy, zakadamy wspistnienie wikszego nasilenia impul-
sywnoci u osb z wysz podatnoci urojeniow.
W badaniu wziy udzia 63 zdrowe osoby (38 kobiet i 25 mczyzn). Kontrolo-
wane byy zmienne poredniczce takie jak wystpowanie zaburze psychicznych u
badanych i krewnych pierwszego stopnia oraz przyjmowanie substancji psychoak-
tywnych. Do pomiaru podatnoci urojeniowej wykorzystalimy polsk adaptacj
Kwestionariusza PDI (The Peters et al. Delusion Inventory) oraz polsk wersj kwe-
stionariusza BIS (Barrat Impulsivity Scale), skadajc si z trzech podskal: impulsyw-
noci uwagi, impulsywnoci ruchowej i impulsywnoci wynikajcej z braku planowa-
nia.
Analiza statystyczna wykazaa istotn dodatni korelacj midzy wynikiem PDI
oraz impulsywnoci motoryczn i uwagow. Nie wykazano istotnych statystycznie
rnic midzypciowych.
Badania potwierdzaj wspwystpowanie zachowa impulsywnych z tendencj do
dowiadczania treci urojeniowych u osb zdrowych. Zaleno ta koresponduje z
wynikami bada wykazujcymi wiksze nasilenie impulsywnoci u osb z zaburze-
niami psychotycznymi
Weronika Janeczko*, Anna Tereszko**, Jakub Sowik*
Adrian Chrobak***, Kornelia Brzezicka**, dr Katarzyna Prochwicz**,
prof. dr hab. n. med. Dominika Dudek***, dr n. med. Marcin Siwek***
*Uniwersytet Jagielloski w Krakowie, Instytut Psychologii Stosowanej
**Uniwersytet Jagielloski w Krakowie, Instytut Psychologii
***Uniwersytet Jagielloski w Krakowie, Collegium Medicum
Zwizek czynnika temperamentalnego z tendencjami urojeniowymi
badania wstpne
To teoretyczne: Wystpowanie podatnoci urojeniowej uznawane jest za charakte-
rystyczne dla osb cierpicych na Chorob Afektywn Dwubiegunow (ChAD) oraz
schizofreni (SZ). Podatno urojeniow o rnym nasileniu obserwuje si take u
czonkw rodzin pacjentw z ChAD i SZ. Podejrzewa si, e jej due nasilenie u osb
zdrowych moe by oznak psychopatologii.
Najczciej wystpujcym u cierpicych na ChAD temperamentem afektywnym,
czyli relatywnie staym sposobem ekspresji charakterystycznego dla danej osoby
stanu emocjonalnego, ujawniajacym si w zachowaniu jest temperament cykloty-
miczny oraz hipertymiczny.
Cel badania i problem badawczy: Naszym celem byo sprawdzenie, czy cechy 5
temperamentw afektywnych (hipertymicznego, cyklotymicznego, depresyjnego, l-
kowego, draliwego) wykazuj zwizek z podatnoci urojeniow w grupie osb
zdrowych.
Metody badawcze: W badaniu wziy udzia 64 osoby 39 kobiet i 25 mczyzn.
Do badania podatnoci urojeniowej wykorzystalimy wyniki caociowe polskiej wer-
sji kwestionariusza PDI (The Peters et al. Delusion Inventory) oraz polsk wersj skali
TEMPS A (Temperament Scale of Memphis, Pisa, Paris and San Diego-Autoque-
stionnaire, Akiskal et al. 2005) do pomiaru piciu temperamentw afektywnych.
By zweryfikowa zwizek midzy cechami temperamentw afektywnych
a podatnoci urojeniow obliczylimy wspczynnik korelacji Pearsona przy uyciu
program Statistica 11. Rnice midzy pciami ocenilimy testem t rwnoci wsp-
czynnikw korelacji.
Wyniki badania: Przy zaoeniu poziomu istotnoci p 0,05 jedynie cechy tempe-
ramentu cyklotymicznego koreloway pozytywnie z podatnoci urojeniow (tempe-
rament cyklotymiczny: 0, 3459, depresyjny: 0,1080, hiperthymiczny: 0,1334,).
Wnioski: Rezultaty wskazuj na zwizek midzy podatnoci urojeniow
a cechami temperamentu cyklotymicznego. Wyniki wskazuj na moliwy zwizek po-
midzy nasileniem cech temperamentu cyklotymicznego a podatnoci urojeniow
w grupie osb zdrowych.
dr Jacek Pasternak, dr Danuta Ochojska
Uniwersytet Rzeszowski
Zdrowie psychiczne studentw z Podkarpacia a retrospektywna ocena
postaw rodzicw. Implikacje do podjcia psychoterapii
Badania przesiewowe i epidemiologiczne dotyczce zdrowia psychicznego
i obecnoci ronych zaburze psychicznych prowadzone s w Polsce i innych
krajach wiata (Kiejna, 2011, 2015, Kessler, 1995, 2006, 2012, Fava i in., 2010,
Ruscio, 2010, Nierenberg i in., 2010, Merikangas i in., 2011, Siriwardhana,
2015). Przedmiotem badania mog by wskaniki zdrowia psychicznego oraz
czstoci wystpowania zaburze psychicznych lub te ich zwizek z innymi
zmiennymi (Alloy i in., 2012, Navarro-Mateu i in., 2015. ).
Celem prezentowanych bada jest przesiewowa estymacja rozpowszech-
nienia niektrych zaburze psychicznych oraz komponentw zdrowia psy-
chicznego i ich zwizku z retrospektywn ocen postaw rodzicw badanych.
W projekcie badawczym podjto nastpujce problemy badawcze: Jak cz-
sto i w jakim nasileniu w badanej grupie wystpuj symptomy wybranych za-
burze psychicznych? Jakie s wskaniki zdrowia psychicznego badanych?
Jaki zwizek istnieje pomidzy wybranymi zaburzeniami psychicznymi i kom-
ponentami zdrowia psychicznego a retrospektywn ocen postaw rodzicw?
Sformuowano hipotezy badawcze. Zastosowano nastpujce techniki ba-
dawcze: opracowany przez autorw kwestionariusz do badania zaburze
psychicznych (zgodny z DSM-5) oparty o Ustrukturalizowany Wywiad Kli-
niczny do Badania Zaburze Psychicznych SCID-I i SCID-II (First i in., 2010,
2014) oraz Kwestionariusz Retrospektywnej Oceny Postaw Rodzicw (KPR-
Roc) Plopy (2008). W badaniu uczestniczyo 380 studentw rzeszowskich
uczelni. Badania potwierdziy istotne znaczenie oddziaywa retrospektyw-
nych postaw rodzicielskich na rozwj zaburze psychicznych. Z uzyskanych
wynikw bada autorzy sformuowali sugestie dotyczce zalece do podjcia
psychoterapii.
Joanna Mordawska*, dr hab. Tadeusz Marian Ostrowski*,
dr n. med. Katarzyna Cyranka**, dr n. med. Micha Mielimka**,
mgr Jolanta Jocz***, mgr Karolina Krztaa-Klemiato***,
mgr Zuzanna Szmuc***, dr hab. Krzysztof Rutkowski, prof. UJ**
*Instytut Psychologii Stosowanej, Uniwersytet Jagielloski
**Katedra Psychoterapii UJ CM
***Zakad Psychoterapii Szpitala Uniwersyteckiego
Psychologiczne korelaty perspektywy czasowej wrd pacjentw
z objawami nerwicy prezentacja projektu badawczego
To teoretyczne: Teoria czasu P. Zimbardo i J. Boyda zwraca uwag na idealn,
zrwnowaon perspektyw czasu charakterystyczn dla osb o zdrowej kondy-
cji psychicznej podczas gdy z rnymi zaburzeniami psychicznymi cz si rone
sposoby przeywania czasu. Autorzy w swojej koncepcji podkrelaj dwa wy-
miary dowiadczania czasu horyzontalny i emocjonalny.
Problem badawczy: Celem bada jest odpowied na pytanie, w jaki sposb
pacjenci z objawami nerwicy porzdkuj swoje dowiadczenia yciowe w per-
spektywie czasu przeszego, teraniejszego i przyszego i w jego wymiarze emo-
cjonalnym w zalenoci od poziomu odczuwanego lku, stosowanych mechani-
zmw obronnych oraz stopnia spostrzeganej kontroli nad zdarzeniami interpre-
towanymi jako pozytywne i negatywne w codziennym yciu w rozumieniu mo-
delu F. B. Bryanta (A Four Factor Model of Perceived Control).
Procedura i metody badawcze: Projekt badawczy uzyska zgod Komisji Bio-
etycznej CM UJ i jest obecnie realizowany w Katedrze Psychoterapii UJ CM i In-
stytucie Psychologii Stosowanej UJ. Badan grup stanowi pacjenci obu pci
speniajcy kryterium zaburze nerwicowych wedug ICD-10 (F40 F48) pod-
dani oddziaywaniom leczniczym w Zakadzie Psychoterapii Szpitala Uniwersytec-
kiego w Krakowie. Wykorzystane narzdzia to: Kwestionariusz Postrzegania
Czasu ZTPI (P. Zimbardo, J. Boyd), Kwestionariusz Objawowy KO (Aleksandrowicz
z zesp.), Kwestionariusz Osobowoci Nerwicowej KON-2006 (Aleksandrowicz z
zesp.), Kwestionariusz STAI (C. D. Spielberger, J. Strelau, M. Tysarczyk, K. Wrze-
niewski), Kwestionariusz DSQ40 (Andrews z zesp.), Kwestionariusz PK-4 (F. B.
Bryant).
Wyniki: Projekt bada jest obecnie w trakcie realizacji.
Referat ma stanowi prezentacj realizowanego projektu badawczego ta
teoretycznego, sformuowanego problemu badawczego, postawionych hipotez
badawczych w poczeniu z refleksj nad trudnociami metodologicznymi w re-
alizacji projektu oraz kierunkami na przyszo.
mgr Magdalena Adamczyk dr Martyna Guszek-Osuch
Uniwersytet Jagielloski w Krakowie, Instytut Psychologii Stosowanej Centralny Szpital Kliniczny MSWIA w Warszawie
Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Wydzia Lekarski i Nauk o Zdrowiu
Style przywizania a zaburzenia psychiczne modziey w oparciu o studia przy-
padkw Psychoterapia poznawczo-behawioralna z pacjentami z Nieswoistymi
Zapalnymi Chorobami Jelit (NZCHJ)
Pojcie stylw przywizania wywodzi si z koncepcji Bowlbyego (1969, 1973,
1980, 1988) i Ainsworth (1964, 1967, 1970, 1978). Bowlby stwierdzi, e ka- Nieswoiste Choroby Zapalne Jelit to choroby o niewyjanionej etiologii, cha-
dego czowieka cechuje biologicznie uwarunkowana potrzeba tworzenia rakteryzujce si wystpowaniem stanw zapalnych w obrbie jelit. S to
wizi emocjonalnych z opiekunem. Jeeli nie jest on wystarczajco dostpny, choroby przewleke, towarzysz im powikania pozajelitowe oraz inne cho-
opiekuczy i responsywny, tworzca si wi nie da dziecku poczucia ufnoci roby autoimmunologiczne. Objawiaj si zwykle uporczyw biegunk, blem
i bezpieczestwa. Na podstawie pierwotnej relacji przywizania w umyle brzucha, nudnociami, gorczk, zmczeniem i utrat masy ciaa. Najczciej
dziecka wyksztacaj si wewntrzne modele operacyjne dotyczce siebie i wystpujce Nieswoiste Zapalne Choroby Jelit to Wrzodziejce Zapalenie Je-
innych, cechujce si du stabilnoci w pniejszych latach. Badania Ains- lita Grubego i Choroba Leniowskiego-Crohna. Czsto zachorowa: 20-40
worth pozwoliy wyodrbni trzy podstawowe style przywizania: bez- rok ycia. Zachorowanie na chorob przewlek jest rdem duego stresu.
pieczny, lkowo-unikajcy i lkowo-ambiwalentny, Main i Solomon (1986, Pacjenci s w sytuacji wprowadzenia zmian w rne sfery swojego ycia, po-
1990) doday do nich wzorzec zdezorganizowany. Pozabezpieczne typy rela- radzenia sobie ze stresem oraz koniecznoci akceptacji choroby. Czstymi za-
cji przywizania s jednym z czynnikw prowadzcych do zaburze w sferze burzeniami u pacjentw s zaburzenia depresyjne. Psychoterapia poznaw-
poznawczej, emocjonalnej i behawioralnej, obecnych ju w okresie dzieci- czo-behawioralna jest krtkoterminowa, dyrektywna, skoncentrowana na
stwa i adolescencji (Jeliska, 2008, Jzefik, Iniewicz, 2008). Najczciej spo- "tu i teraz", psychoterapeuta jest aktywny. Wana w psychoterapii jest rela-
tyka si zaburzenia zachowania i nastroju, lki, uzalenienia i zachowania au- cja psychoterapeutyczna, ktra musi by ciepa i empatyczna. W referacie
todestrukcyjne. Istotn rol odgrywa kontekst rodzinny, zwaszcza niewydol- przedstawi 2 przypadki terapii poznawczo-behawioralnej pacjentw z
no wychowawcza, zaburzenia psychiczne, konflikty maeskie NZCHJ.
i problemy socjoekonomiczne rodzicw.
Badania wasne zostay przeprowadzone w Placwce Opiekuczo-Wycho-
wawczej typu Socjalizacyjnego na grupie omiu wychowankw. Poczono
podejcie jakociowe i ilociowe: przeprowadzono pogbione wywiady z ro-
dzinami adolescentw i z samymi nastolatkami, ktre uzupeniono badaniem
stylw przywizania za pomoc Kwestionariusza zwizkw (Relationship Qu-
estionnaire) Bartholomew i Horowitz (1991) i Kwestionariusza Przywizania
(Feeney i in., 1994) w adaptacji Marchwickiego (2004). Wykazano zaleno
midzy stylami przywizania a zaburzeniami psychicznymi adolescentw. Na
podstawie teorii przywizania i teorii rozwojowych zaproponowano hipotezy
wyjaniajce ksztatowanie si okrelonych wzorcw przywizania, a take
strategie terapeutyczne w pracy z modzie o poszczeglnych typach przy-
wizania.
mgr Alina Henzel-Korzeniowska mgr Monika Bergiel-Klon
Krakowskie Koo Psychoanalizy Lacanowskiej New Lacanian School Uniwersytet Marii Curie-Skodowskiej

Psychoanaliza lacanowska w obliczu wspczesnych symptomw Czy relacja psychoterapeutyczna moe by opisana w kategoriach fizjologii
mzgu?
Wszechobecno dyskursu kapitalistycznego kusi podstpnie komercj by
wicej mie, szybciej i skutecznie dziaa i by idealnym - zwaszcza gdy do- Entuzjaci interdyscyplinarnego podejcia, godzcego doniesienia neuronauk
tyczy to obrazu wasnego ciaa. Homo superior, idea Nietzschego zyskuje z psychoterapi twierdz, i zrozumienie biologicznego alfabetu psychotera-
miejsce na pomniku. Tym aspiracjom sprzyja dyskurs naukowy, ktry z re- pii moe prowadzi do wzbogacenia rozumienia procesu psychoterapeutycz-
jestru wyobraeniowego daje obietnic e wszystko jest moliwe udowod- nego wraz z mechanizmami go budujcymi. Oponenci wskazuj natomiast,
ni, odkry, stworzy. e poszukiwanie biologicznych podstaw psychoterapii moe zredukowa je
Czowiek, zwaszcza ten wraliwy, zalkniony - a przez to - z osabion wycznie do poziomu mzgowego.
zdolnoci do autorefleksji, ulega imperatywowi tych dwch dyskursw. Pod- Wystpienie skoncentrowane bdzie na prezentacji pojawiajcych si
miot ludzki jest bombardowany zewszd nakazami: yj peniej, przyjemniej. w ostatnich latach doniesie z bada nad powizaniami psychoterapii i neu-
Swoiste rozkoszowanie si (w j.fr - jouissance) wszystkim stao si wrcz ob- roscience. Finalna cz referatu powicona zostanie dyskusji afirmatyw-
owizkiem podmiotu ludzkiego jak skonstatowa to ju Lacan nych oraz krytycznych gosw w debatach nad wspprac pomidzy obiema
w latach 70-tych poprzedniego stulecia. W XXI wieku obowizuje jeszcze wi- dziedzinami.
cej przyjemnoci z rozkoszowania si - plus de jouir nowa moralno, ktra
ma wpyw na konstytuowanie i oblicze wspczesnych symptomw, takich
jak np.: anoreksja/bulimia, uzalenienia, zaburzenia seksualne i inne.
Pacjenci przychodzcy obecnie do naszych gabinetw szukaj nie tylko
sensu swych symptomw i ulgi w cierpieniu lecz by dawa wiadectwo jakiej
jouissance, ktra niby-przeszkadza ale te sama w sobie jest rozkoszujca,
samoywica si.
Przesunicie uwagi od analizowania niewiadomego - gdzie istot inter-
pretacji bya prawda, zasadno docierania do tego co wyparte w stron
rozkoszowania si oczywicie nie zwalnia analityka od interpretacji znacz-
cych, sensu. Istotne jest aby uwzgldniajc t freudowsk interpretacj po-
stpowa z analizantem z perspektywy jego jouissance.
Powysze kwestie zilustruj fragmentami pracy analitycznej z 2 pacjen-
tami neurotycznymi, uzalenionymi od pornografii, ktrych dotyka przymus
bycia doskonaym i ch posiadania idealnego ciaa by przekroczy barier
niemiaoci wobec kobiety.
mgr Dominik Mazur
Hawk-eyed - takes-care.com
Czy wykorzystanie rozwiza technologii cyfrowej w psychoterapii moe
pomc, czy zaszkodzi?
Technologia cyfrowa ma potencja, aby przeksztaci podejcie do tematu
ochrony zdrowia psychicznego przez wprowadzanie nowych moliwoci w pro-
cesie kontaktu pacjenta z psychoterapeutom. Rozwizania cyfrowe daj moli-
wo i szans na dotarcie specjalistw do pacjentw, ktrzy nigdy lub zbyt pno psychoterapi. E-psychoterapia, zwana cyberterapi lub e-terapi okazuje
dotarliby na terapi.
Ponadto dostp do aplikacji moe pozwoli pacjentom na lepszy dostp do
informacji i powizanych usug, zwikszenia zarzdzania klinicznego oraz wcze-
niejszej poprzez dostp do danych pacjenta i pacjenta w czasie rzeczywistym.
Jednak wykorzystanie technologii w tak wraliwym obszarze jak zdrowie psy-
chiczne wymaga refleksji, zastanowienia i odpowiedzi na wiele wanych pyta
m.in. takich jak:
1) Czy wykorzystanie technologii w procesie pracy z pacjentem jest dopusz-
czalne z etycznego puntu widzenia?
2) Jeeli tak to jak w sposb najbardziej efektywny, bezpieczny dla obu stron
wykorzysta technologi w procesie terapii?
3) Czy wykorzystanie technologii pozwoli zwikszy dostpno specjalistw
dla pacjentw?
4) Jeeli mamy wykorzystywa rozwizania technologiczne w procesie pracy
z pacjentem, to w jakich obszarach i jakich rodowisk jest potrzebna wsppraca
majca na celu wypracowania najlepszych praktyk i standardw?
5) Czy technologia cyfrowa moe wzmocni holistyczne podejcie do pacjenta
oraz wiksze zaangaowanie i wsparcie bliskich w proces terapii?
6) Czy mona wykorzysta oferowane rozwizanie technologiczne w procesie
podnoszenia kwalifikacji, wiedzy, dzielenia si dowiadczeniem i kontaktw spe-
cjalistw, superwizorw?
Celem proponowanej prezentacji jest przedstawienia i usystematyzowanie
zagadnie dotyczcych wykorzystania technologii cyfrowych w obszarze zdro-
wia, zdrowia psychicznego w odniesieniu do rzeczywistych przykadw - Use Ca-
ses, standardw i wytycznych w Polsce oraz na bazie dowiadcze i praktyk re-
alizowanych w Wielkiej Brytanii przez NHS, Australii i US.
Ponadto chcielibymy pokaza w jakich dodatkowych technologia moe wes-
prze realizacj programw takich jak np. WHO Mental Health Gap Action Pro-
gramme.
mgr Agata Madej, Marta Makara-Studziska, Damian J. Sendler
Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Zakad Psychologii Stosowanej
Psychoterapia on-line: wyzwanie dla etyki
To teoretyczne. Internet stanowi naturalne rodowisko dla wielu ludzi. Do-
wiadczane trudnoci (niepowodzenia w yciu osobistym, kryzysy, dyskom-
fort emocjonalny) s wpisywane w pierwszej kolejnoci w wyszukiwark. Po-
szukiwanie wyjanienia czsto prowadzi do stron oferujcych internetow
si by szybkim, mao pracochonnym sposobem na uzyskanie pomocy tera-
peutycznej.
Cel i problem badawczy. Za gwny cel postawilimy sobie przyjrzenie si
problematyce etycznej wyej wymienionej formie wiadczenia psychoterapii.
Czy mimo wielu zalet (m.in. wygoda, atwo dostpu do specjalistw, szyb-
ko wyszukiwania) pozwala ona na: 1) etyczne postpowanie wobec pa-
cjenta 2) korzystanie w peny sposb z profesjonalnej pomocy udzielanej
przez psychoterapeut?
Wyniki. Dokonano przegldu literatury polskiej oraz zagranicznej z lat
2000-2016 Przeszukano elektroniczne bazy danych (Scopus, Web of Science,
Medline Complete, PubMed, ProQuest Dissertations & Theses A&I) oraz wy-
szukiwark Google Scholar wpisujc terminy: psychotherapy online, ethi-
cal, Internet therapy, e-Therapy. Uzyskane wyniki to baza 671 artyku-
w, ktrych streszczenia przeszukiwano pod ktem trafnoci. Kryteria w-
czenia objy artykuy naukowe, recenzje i opinie kliniczne o tematyce etyki
w psychoterapii online. Ostatecznie wybrano 31 prac.
W wikszoci krajw nie istniej odpowiednie organy regulacyjne weryfi-
kujce kwalifikacje terapeutw internetowych. Z uwagi na brak ustale mi-
dzynarodowych, istnieje konieczno okrelenia zasigu takich praktyk, obj-
cia normami prawnymi oraz nadzorem przez profesjonalne instytucje. Brak
rodkw bezpieczestwa stwarza zagroenia dla danych osobowych klientw
i moe spowodowa wicej problemw ni korzyci. Wzgldy etyczne, takie
jak zasadno uycia terapii online oraz licencjonowanie terapeutw pozo-
staj nierozwizane. Istotnym wydaje si przeprowadzanie obowizkowych
szkole dla przyszych e-terapeutw, wprowadzenie certyfikatu potwierdza-
jcego zdobyte kwalifikacje oraz stworzenie oglnodostpnej bazy z ich da-
nymi.
mgr Klaudia Krakus
Rola meta-przekona w podtrzymywaniu objaww lkowych na przykadzie
pacjenta z diagnoz uoglnionego zaburzenia lkowego
Poznawczo behawioralny model zmartwie wskazuje na istnienie meta-
przekona, ktre peni poredniczc rol w podtrzymywaniu objaww l- W moim wystpieniu poddam refleksji problematyk psychoterapii dla psy-
kowych. Pacjenci przypisuj zamartwianiu si dwojakie waciwoci. Z jednej
strony obawy uznawane s za czynnik chronicy, przygotowujcy do radzenia
sobie z rozmaitymi, przyszymi problemami. Z drugiej, zamartwianie si po-
strzegane jest jako zagroenie dla integralnoci zdrowia somatycznego
i psychicznego. Znaczenie, jakie pacjenci przypisuj swoim mylom o lko-
wym charakterze determinuje nie tylko sfer emocjonaln czy podejmowane
strategie behawioralne, ale take wpywa na dalsz aktywno poznawcz
podmiotu.
Opis przypadku: Pacjentem jest 37 letni mczyzna, ktry jako swj
gwny problem zgasza uporczywe zamartwianie si przyszymi zdarzeniami
oraz towarzyszce mu, przewleke uczucie niepokoju. Pacjent dokona samo-
oceny swojego stanu psychicznego za pomoc Inwentarza Myli Lkowych A.
Wellsa oraz Kwestionariusza Treci Metapoznawczych A. Wellsa.
W oparciu o wywiad oraz uwzgldniajc wyniki powyszych kwestionariu-
szy stworzono poprzeczn konceptualizacja zaburzenia pacjenta, rozwaajc
jedn z sytuacji wyzwalajcych objawy. Czynnik wyzwalajcy: odbir auta fir-
mowego z salonu. Tworzenie katastroficznych scenariuszy. Zachowanie: roz-
mowa z szefem, prba rezygnacji z wyznaczonego zadania, przesuwanie od-
powiedzialnoci na wsptowarzysza. Kontrolowanie myli: odwracanie
uwagi. Emocje: lk. Objawy: bl odka, napicie miniowe, zdenerwowa- za zwizek niepowodze i powanych bdw w pracy terapeutycznej z nie-
nie
Implikacje psychoterapeutyczne: zmiana treci metapoznawczych jako
element poredniczcy w redukcji objaww. Rozwaane strategie psychote-
rapeutyczne: eksperymenty psychoedukacyjne z tumieniem myli oraz za-
martwiajcym si gosem wewntrznym, reatrybucja werbalna, ekspery-
menty behawioralne: okresy kontrolowanego zamartwiania si, testowanie
granic zamartwiania si.
mgr Ewa Koacz
Laboratorium Psychoedukacji Warszawa
Sens psychoterapii wasnej psychoterapeuty spojrzenie z perspektywy psy-
chodynamicznej
choterapeutw, pod ktem jej znaczenia dla prowadzonych przez nich pro-
cesw terapeutycznych. Wasna terapia psychoterapeuty nie bdzie pana-
ceum na powodzenie w realizacji celw pracy z pacjentem, ale w poczeniu
z wiedz teoretyczn i superwizj moe wsptworzy, na wzr rodzica wy-
starczajco dobrego, wystarczajco dobrego terapeut.
Celem wystpienia jest ukazanie zwizku kompetencji emocjonalnych
psychoterapeuty, odmiennych od wiedzy teoretycznej, z odbyciem przez
niego terapii oraz zwizku moliwych niepowodze w pracy z zaniedbaniem
tej sfery.
Przedmiotem moich rozwaa bd te dyspozycje wewntrzne tera-
peuty, ktrych obecno lub niedostatek ma najwiksze znaczenie dla jego
funkcjonowania w roli zawodowej. Zostan one wywiedzione z psychoanali-
tycznego rozumienia dowiadczenia terapeutycznego i ukazane w kontekcie
ich wpywu na wan zmienn, jak jest jako zwizku przeniesieniowo prze-
ciwprzeniesieniowego w relacji terapeutycznej.
Przedstawi te uwarunkowania ze strony pacjentw, ktre stanowi
szczeglnie due wyzwanie przed terapeut, przydajc jakoci jego wasnego
dowiadczenia terapeutycznego due znaczenie.
Za porednictwem przykadw sytuacji klinicznych bd staraa si poka-
przeanalizowanymi problemami po stronie terapeuty powodujcymi, e ma
miejsce utrata przestrzeni terapeutycznej i zdolnoci mentalizacji.
rdem opracowania jest literatura z zakresu psychoanalizy w rozprosze-
niu ujmujca ten temat oraz wasne przemylenia zwizane z dowiadcze-
niami prowadzenia psychoterapii psychoterapeutw i z pracy w charakterze
superwizora.
Agnieszka Adamczyk mgr Urszula Turyna
Uniwersytet Jagielloski w Krakowie, Instytut Psychologii Orodek Psychoterapii May Ksi
Uniwersytet Jagielloski w Krakowie, Instytut Psychologii Stosowanej
Mechanizmy psychologiczne lece u podoa ludowej psychoterapii (folk
psychotherapy) i jej znaczenie dla wspczesnych metod terapeutycznych Terapia dzieci a terapia dorosych. Istotne rnice w ujciu
psychodynamicznym
Na dugo przed narodzinami psychologii jako nauki ludzie podejmowali wie-
lorakie dziaania majce na celu uzdrowienie jednostek zmagajcych si z Z pacjentem dorosym siedzimy na fotelu, z dzieckiem na fotelu, krzeseku,
problemami natury psychicznej, cho niekoniecznie byy one tak definiowane materacu, po turecku na pododze, czasem kucamy, czasem stoimy - rwnie
i postrzegane. Praktyki lecznicze, ktre w odlegej przeszoci ulegy systema- na gowie. W swoim wystpieniu chciaabym dokona porwnania terapii
tyzacji, tworzc charakterystyczny dla danej spoecznoci i przekazywany z dzieci i dorosych. Sprbuj przedstawi rnice ktre s wyrane
pokolenia na pokolenie powtarzalny wzorzec dziaa s dzi pojmowane jako i jawne (jak np. materia do analizy, aktywno pacjenta i terapeuty, sposb
skadowa medycyny ludowej. Pomimo istnienia dobrze rozwinitych nauk komunikowania si) oraz te ktre s ukryte lub o ktrych nie mylimy na co
medycznych, po dzi dzie, w wielu krajach Afryki i Azji a do 80% ludnoci dzie (jak np. specyfika reakcji przeniesieniowoprzeciwprzeniesieniowych,
nadal polega na medycynie tradycyjnej jako podstawowej formie opieki zdro- odpowiedzialno za fizyczne bezpieczestwo, kontakt z ciaem). Omawiajc
wotnej. Z tego powodu, na midzynarodowej konferencji WHO w 1978 roku rnice przyjrz si rwnie specyficznym dylematom terapeuty dziecicego,
w Ama Acie ustanowiono deklaracj, w ktrej wyraono poparcie dla wszel- z ktrymi zmaga si on w codziennej pracy a ktre w terapii osb dorosych
kich, alternatywnych wobec medycyny wspczesnej, dziaa mogcych wy- czy modziey s zupenie nieobecny.
wrze pozytywny wpyw na pacjenta bd spoeczno, ktrej dotycz.
W wystpieniu przytocz kilka mniej znanych, a stosunkowo silnie zako-
rzenionych kulturowo praktyk zaliczanych do form ludowej psychoterapii. W
wikszoci bd to zamierzche metody majce swj rodowd w odlegej
przeszoci, szukajce rda problemw w siach nadprzyrodzonych bd na-
turalnych. Pomimo tego, przynosz one wartociowe efekty psychoterapeu-
tyczne, dlatego w referacie przyjrz si im bliej i postaram odnale si me-
chanizmy psychologiczne decydujce o ich skutecznoci. Wiedza ta, poza
wartoci sam w sobie, odgrywa bowiem istotn rol w kontekcie waci-
wego rozumienia systemu przekona pacjenta, jak rwnie wiadomoci
wpywu poza-terapeutycznych dziaa, z ktrymi moe mie on do czynienia.
Problem ten wydaje si szczeglnie wany wspczenie z powodu wzmoo-
nej globalizacji oraz migracji ludnoci, prowadzcej nie tylko do problemw
interpersonalnych pomidzy czonkami rnych spoecznoci ale take do
trudnoci w przystosowaniu do nowego, odmiennego od rodzimego rodo-
wiska.
STRESZCZENIA
POSTERW
mgr Damian Zdrada
Centrum Psychoterapii i Leczenia Uzalenie w Sosnowcu
Mechaniczna biologia czy mistyczna jedno wszechycia? Dwa oblicza
psychoterapii
Koncepcje Freuda ewoluoway od prymatu mechanicznych popdw jako
gwnego motoru ludzkich zachowa, do abstrakcyjnych idei dualizmu: eros-
tanatos. Ta dychotomia zapocztkowana przez niego, do dzi wpywa na ob-
raz wspczesnej psychoterapii. Z jednej strony funkcjonuje mocno intelek-
tualna psychoterapia poznawcza, z drugiej - np. mistyczne idee psychoterapii
zorientowanej na proces. Coraz wyraniej obecny jest te podzia na psycho-
terapi medyczn i humanistyczn. Ta pierwsza kadzie nacisk na likwidacj
objaww w oparciu o techniki i strategie, druga - suy integracji
w subie peniejszego wykorzystywania wasnego potencjau i rozwoju oso-
bistego. Pierwsza - mwi o umiejtnociach psychoterapeuty, druga - o jego
walorach osobowociowych. Jak odnale swoje miejsce w tym spektrum? W
oparciu o wasne, 20-letnie dowiadczenie w prowadzeniu psychoterapii, ba-
zujc na filozofii Maxa Schelera, Georgesa Bataillea i pogldach Ericha
Fromma, postaram si odpowiedzie na to pytanie. Ja odpowied znalazem,
tworzc ide o nazwie psychoterapia skoncentrowana na yciu, ktra inte-
gruje te dwa bieguny psychoterapii. Z jednej strony - stawia na czyteln dia-
gnoz i konceptualizacj problemw pacjenta, z drugiej - bazuje na zaoe-
niach kierunku filozoficznego, zwanego emocjonalnym intuicjonizmem.
dr Rafa Abramciw, Agnieszka Lasota
Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie
Specyfika stawania si czowiekiem w ujciu psychoterapii egzystencjalnej
Cech szczegln kondycji czowieka we wspczesnym wiecie jest utrata
poczucia znaczenia. Poczucie znaczenia lub jego utrata jest integralnie zwi-
zane z koncepcj tosamoci jak czowiek posiada o samym sobie i innych.
Dodatkowo rozpadowi wspczesnego wyobraenia czowieka o sobie sa-
mym towarzyszy samotno. Ta samotno jest wanie skutkiem utraty to-
samoci i indywidualnoci przez czowieka. Ale czy wspczesny czowiek za-
groony utrat swej tosamoci i indywidualnoci nie jest w stanie jej odzy-
ska na zupenie innym poziomie bycia w wiecie? Co stanowi najgbsz
istot czowieka? Czy to czym jest czy raczej to czym moe si sta? Wyja-
nienie istoty stawania si czowiekiem w ujciu psychoterapii egzystencjal-
nej stanowi istot niniejszego referatu. Od tego bowiem procesu zaley
sens ontologiczny bycia czowiekiem i jego gwarancja odzyskania wasnej to-
samoci i indywidualnoci.
Joanna Mordawska, Klaudia Pokadowska, Jakub Sowik mgr Dagmara Mtel
Uniwersytet Jagielloski w Krakowie, Instytut Psychologii Stosowanej Uniwersytet Jagielloski w Krakowie, Zakad Psychiatrii rodowiskowej Katedry Psychiatrii
Collegium Medicum
Osobowo zdrowa czy zaburzona? Podejcie personalistyczne w psychotera-
pii zaburze osobowoci w oparciu o zintegrowany model kliniczny Postmodernistyczne inspiracje we wspczesnej psychoterapii
T. Millona
Psychoterapia, jak kada dziedzina wiedzy i praktyki ewoluuje wraz z dyna-
To teoretyczne: Zaburzenia osobowoci stanowi jedne z czstszych rozpo- micznymi zmianami spoeczno-kulturowymi, ktrych wiadkami jestemy
zna w obecnej w praktyce medycznej. Autorzy klasyfikacji medycznych two- na co dzie. Nie pozostajc obojtna wobec nowych koncepcji pojawiajcych
rz typologie zaburze osobowoci opierajc si na podobiestwie si na gruncie szeroko rozumianej humanistyki, w sposb twrczy
w obrazie klinicznym. W dyskursie psychologw i psychiatrw wci liczne s z nich czerpie. Celem posteru jest prezentacja wspczesnych metod psycho-
dyskusje na temat wyodrbnionych typw, ich etiologii, diagnozy i leczenia. terapeutycznych odwoujcych si do postmodernistycznych idei wielower-
W latach szedziesitych T. Millon zaprezentowa model osobowoci syjnoci, wspuczestnictwa i dialogicznoci oraz zanurzenia w jzyku. Nale
i psychopatologii majcy sw podstaw w prawach ewolucji. Osobowo do nich team reflektujcy Toma Andersena, terapia narracyjna Michaela
w ujcia Millona stanowi wieloskadnikowy biopsychospoeczny system, Whitea i Davida Epstona, podejcie Harlene Anderson oraz Terapia Skoncen-
w ktrym wana jest cao mechanizmw. W osobowoci znajduje odzwier- trowana na Rozwizaniach Stevea de Shazera i Insoo Kim-Berga. Metody te
ciedlenie to, w jaki sposb czowiek radzi sobie z warunkami rodowiska. Mo- przedstawione zostan z dwch perspektyw podbudowy teoretycznej (lub
del osobowoci Millona w gwnej mierze odnosi si do przypadkw klinicz- antyteoretycznej, jak powiedziaby postmodernista) oraz praktycznych tech-
nych. Autor podkrela jednak, i pomidzy prawidowo funkcjonujc jed- nik stosowanych w pracy z klientem/pacjentem.
nostk a dysfunkcyjn, nie istnieje jedna wyrana granica. Tym, co pozwala
na zidentyfikowanie zaburze zwizanych z osobowoci s nieadaptacyjne i
sztywne zachowania.
Badania Milona posuyy do opracowania osi zaburze osobowoci
w DSM IV i V, jednak nie wszystkie typy zostay uwzgldnione. W oryginalnym
modelu po raz pierwszy zwrcono uwag na kontinuum rozumienia patologii
osobowoci, a w najnowszym ujciu Millon wyrni 15 typw specyficznych
zaburze osobowoci oraz odpowiadajcych im typw osobowoci zdrowej.
Dla kadego rodzaju prezentowane s specyficzne cechy funkcjonalne i struk-
turalne oraz mechanizmy etiologiczne. Model stanowi prb komplekso-
wego i zintegrowanego podejcia do psychopatologii osobowoci oraz dopa-
sowania najskuteczniejszej metody leczenia.
Cel: Praca ma stanowi prezentacj modelu psychopatologii osobowoci
Theodora Millona w odniesieniu do obowizujcych klasyfikacji medycznych
ICD-10 i DSM-V. Autorzy pracy chc wskaza uyteczno modelu, ktry
w Polsce nie doczeka si jeszcze opracowa.
mgr Piotr Marcinkowski
Uniwersytet Jagielloski w Krakowie, Instytut Pedagogiki
Teoretyczne oraz praktyczne zaoenia psychoterapii psychodynamicznej,
a wspczesna nauka
Zaproponowany poster ma ukaza zagadnienia teoretyczne oraz praktyczne
zwizane z psychoterapi psychodynamiczn zawart w definicji Glena Gab-
barda, i () jest tak koncepcj diagnozy i terapii, w ktrej myli si o pa-
cjencie i klinicycie w kategoriach niewiadomych konfliktw, deficytw,
znieksztaconych struktur wewntrzpsychicznych i relacji z obiektem we-
wntrznym, a take uwzgldnia wspczesne dokonania w dziedzinie neuro-
science oraz pokaza stanowisko Krakowskiego Centrum Psychodynamicz-
nego.
Poster zaprezentuj ujcie teoretyczne zagadnienia niewiadomoci
w kontekcie systemw pamici, trybw wiedzy oraz sposobu ich wyraania
w kontekcie procesu terapii. Przedstawi teoretyczne (filozoficzne) zaoe-
nia podejcia psychodynamicznego. Kluczowym elementem bdzie odnie-
sienie do procesu psychoterapii, funkcjonowania terapeuty oraz wskazania
czynnikw leczcych, a wic korzyci z psychoterapii w kontekcie wybra-
nych odkry z dziedziny neuroscience.
Pawe Kicman
Uniwersytet Jagielloski w Krakowie
Problemy metodologiczne w badaniach nad skutecznoci psychoterapii
Badania nad skutecznoci psychoterapii wi si z kilkoma problemami
metodologicznymi. Celem wystpienia jest przedstawienie tych problemw
wraz z przykadami i propozycjami ich rozwizania. Pierwszym problemem s
kryteria oceny skutecznoci terapii. W zwizku z rozbienoci subiektyw-
nych ocen pacjentw, ich rodowisk i terapeutw, rozwizaniem moe by
ustalenie kilku obiektywnych rde oceny i odniesienie ich do podobnych
wyznacznikw w zdrowej populacji. Drugim problemem jest rnorodno
stosowanych technik przez co trudno okreli co jest czynnikiem leczcym.
Rozwizaniem moe by wykluczanie konkretnych technik lub czci technik
by sprawdzi czy elementy te rzeczywicie prowadz do poprawy w konkret-
nym przypadku. Trzecim problemem jest trudno uchwycenia rnorodno-
ci pacjentw i poszczeglnych objaww, przez co skuteczno rnych po-
dej i technik moe znaczco rni si przez pryzmat charakterystyki bada-
nej grupy. Dyskutowanym rozwizaniem jest dokadny opis badanych pacjen-
tw z uwzgldnieniem danych demograficznych, socjoekonomicznych, ro-
dowiskowych i osobowociowych. Kolejnym problemem jest dobr grupy
kontrolnej. Rozwizaniem moe by dobr grupy osb oczekujcych na tera-
pi, korzystajcych z innych metod czy otrzymujcych terapi niepen, tzn.
tak, z ktrej wyczono pewne metody. Dobr taki musi uwzgldni zrni-
cowanie pacjentw. Ostatnim problemem jest kwestia stworzenia grupy pla-
cebo w badaniach nad skutecznoci psychoterapii i moliwo zastosowania
podwjnie lepej prby. Metody te, niezwykle istotne w badaniach nad sku-
tecznoci lekw, nie znajduj jednak swoich odpowiednikw w psychotera-
pii. Pojcie psychoterapii placebo pozostaje niezoperacjonalizowane i kon-
trowersyjne, natomiast sytuacja, w ktrej terapeuta nie wie jak metod si
posuguje wydaje si nierealna. Podsumowujc, istnieje szereg metodolo-
gicznych problemw w badaniach nad skutecznoci psychoterapii. Wydaje
si, e trudnoci te mona co najmniej zminimalizowa, cho podjcie dalszej
dyskusji jest niezbdne.
Anna Dym, Magdalena Konop, Filip Zmysowski, mgr Bogusawa Bober-Ponka
Uniwersytet Jagielloski w Krakowie, Instytut Psychologii Stosowanej
Rola psychoterapii w procesie rehabilitacji neuropsychologicznej
pacjentw neurologicznych
W naszej pracy skoncentrujemy si na podkreleniu znaczenia szeroko rozu-
mianej psychoterapii w procesie rehabilitacji pacjentw z nabytymi uszko-
dzeniami oraz chorobami neurorozwojowymi i zwyrodnieniowymi orodko-
wego ukadu nerwowego. Przez dugi czas uwaano, e pacjenci neurolo-
giczni nie kwalifikuj si do psychoterapii z powodu uszkodze struktur m-
zgowych. Dzisiaj wiadomo, e psychoterapia wspomaga rozwj indywidualny
pacjentw (Prigatano, 2009), pomaga radzi sobie z wieloma problemami w
sferze zawodowej, interpersonalnej, ktre mog towarzyszy nawet niewiel-
kim uszkodzeniom organicznym. W naszej pracy zwrcimy rwnie uwag na
fakt, i wraz z chorob ukadu nerwowego, czsto pojawiaj si dysfunkcje
osobowoci, ktre stanowi dodatkow trudno w procesie rekonwalescen-
cji (zarwno dla pacjentw, jak i ich terapeutw). Terapia neuropsycholo-
giczna swoim zakresem obejmuje wic, zarwno trening kognitywny, jak i
prac nad rozwojem indywidualnym jednostki. We wspczesnej literaturze
specjalistycznej (Klonoff, 2010; Prigatano, 2009), podkrelany jest wpyw
choroby pacjenta nie tylko na jego ycie, ale take na jego otoczenie. W te-
rapii neuropsychologicznej, uwzgldnia si rodzin, spoeczno i inne wane
elementy rodowiska pacjenta, by praca z nim bya bardziej efektywna i
trwaa. Pozytywny wpyw na proces rehabilitacji pacjenta neurologicznego
ma take praca w interdyscyplinarnym zespole terapeutycznym. W niniejszej
prezentacji przedstawimy cele i formy 7- letniej dziaalnoci naszej Sekcji Te-
rapii Neuropsychologicznej KNP Pragma oraz zaprezentujemy elementy r-
nych form psychoterapii (np. psychodynamicznej czy poznawczo-behawio-
ralnej) stosowanych w zalenoci od indywidualnych problemw pacjenta.
Anna Paziewska
Uniwersytet Jagielloski w Krakowie, Instytut Psychologii Stosowanej
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie
Terapia uzalenie behawioralnych
Uzalenienia behawioralne (od czynnoci) stanowi coraz czciej wystpu-
jce zagroenie w dzisiejszym wiecie, a przy tym s coraz wikszym wyzwa-
niem dla specjalistw (lekarzy, psychologw, terapeutw), z uwagi na niski
stan wiedzy o ich przyczynach, istocie czy przebiegu. Kryteria wyrnione
przy ich opisie to: zaabsorbowanie, modyfikacja nastroju, tolerancja, symp-
tomy odstawienie, konflikt, nawroty.
Obok najczciej stosowanego podejcia poznawczo-behawioralnego
(CBT), w terapii uzalenie behawioralnych wykorzystuje si rwnie terapi
motywujc, opart na humanistycznych zasadach (akceptacji, poszanowa-
nia autonomii czowieka, wydobywaniu potencjau, upodmiotowieniu).
Do katalogu dziaa zwizanych z innymi podejciami nale m.in. terapia sys-
temowa, transteoretyczny model zmiany (TTM), terapia redukcji szkd (HTR).
Badania wskazuj na wysz skuteczno terapii opartej na poczeniu podej-
cia poznawczo-behawioralnego z interwencjami wspierajcymi motywacj.
Opracowanie opisuje rnorodne podejcia terapeutyczne stosowane
w terapii uzalenie behawioralnych oraz zawiera przegld przykadowych
strategii terapeutycznych.
Piotr Modzelewski, Wojciech Oronowicz Luiza Kwieciska, Joanna Gil, Michalina Fulara, Bogna midowicz
Akademia Pomorska w Supsku Spoeczna Akademia Nauk w odzi

Trening inteligencji emocjonalnej w kontekcie wraliwoci moralnej Anorexia nervosa leczenie w rnych ujciach terapeutycznych

Inteligencja emocjonalna stanowi konstrukt, ktry wie si z jakoci ycia Jadowstrt psychiczny (anorexia nervosa) jest zaburzeniem charakteryzuj-
spoecznego. Wie si on z jakoci bliskich zwizkw oraz z innymi rela- cym si celow utrat wagi wywoan i podtrzyman przez osob chor. Za-
cjami spoecznymi. Wraliwo moralna stanowi konstrukt ktry moe mie burzenie to polega wic na celowym dziaaniu, ktre gownie zmierza do po-
podobne znaczenie dla funkcjonowania jednostek, jednake nie jest on do- nadnormatywnej utraty masy ciaa i zwizane jest z lkiem przed otyoci.
statecznie poznany. Moliwe, e wraliwo moralna bazuje na komponen- Rozpowszechnienie anorexia nervosa w krajach zachodnich miecie si
tach skadajcych si na inteligencj emocjonaln. w przedziale 0,2-0,9%, w populacji kobiet 0,1-5,7%. W Polsce problem ano-
Przeprowadzono badanie wrd 117 osb (92,3% kobiet, n=108; 7,7% reksji dotyczy okoo 2% osb, a w przypadku dziewczt poniej 18 roku ycia
mczyzn, n=9). Uczestnikom badania zaprezentowano Kwestionariusz Inte- jest to 0,8-1,8%.
ligencji Emocjonalnej (INTE) oraz Ethical Sensitivity Scale Questionnaire W naszej pracy chciaybymy przedstawi przegld rodzajw psychotera-
(ESSQ). Pomidzy wynikiem ESSQ a wynikiem INTE stwierdzono zwizek pii stosowanych w leczeniu anoreksji wraz z krtk charakterystyk. Przegld
(r=0,63; p<0,001). Stwierdzono korelacje istotne statystycznie pomidzy wy- literatury dotyczcej terapii jadowstrtu psychicznego wskazuje,
nikiem INTE, a wszystkimi wraliwoci etycznej ESSQ, z wyjtkiem jednego e jest ona bardzo zrnicowana. Metody stosowane w leczeniu rn si
wymiaru. w zalenoci od przyjmowanych zaoe dotyczcych przyczyn zaburze.
Wyniki mog stanowi powd do dyskusji nad zasadnoci stosowania Wrd oddziaywa psychoterapeutycznych naley wymieni terapi po-
treningw w zakresie rozwijania inteligencji emocjonalnej oraz uzasadni znawczo-behawioraln, psychodynamiczn, a take strategie samopomo-
prac nad opracowywaniem programw jej rozwijania, przy odpowiednich cowe, grupy wsparcia. W terapii modszych pacjentw dobre efekty przynosi
podstawach empirycznych. praca z ca rodzin w ramach terapii systemowej.
Istotnym zagadnieniem, zwizanym z leczeniem anorexia nervosa jest
okrelenie jakie s cele poszczeglnych terapii. Psychoterapia poznawczo-be-
hawioralna znajduje coraz wicej zwolennikw. Jej podstawowym celem jest
rozpoznanie negatywnych emocji, myli zwizanych z wag i jedzeniem, a na-
stpnie zastpienie ich realistycznym podejciem. Z kolei, w terapii psycho-
dynamicznej gwnym obszarem zainteresowania jest przeszo i poszuki-
wanie w niej przyczyn anoreksji. Psychoterapia systemowa polega m.in. na
badaniu znaczenia poszczeglnych czonkw rodziny, relacji midzy nimi, hi-
storii rodzinnej.
Michalina Fulara, Joanna Gil, Bogna midowicz, Luiza Kwieciska
Spoeczna Akademia Nauk w odzi
yj z uszczyc opis przypadku
Choroby skry niewtpliwie odbijaj si na codziennym funkcjonowaniu czo-
wieka. Peni ona wiele rnych funkcji, jednak nasza uwaga zostanie skupiona
na tej o charakterze psychologicznym. Skra jest w kocu najwikszym na-
rzdem powoki wsplnej. Jest ona jakby odzwierciedleniem naszej osoby.
Jeli wystpuj na niej jakie niedoskonaoci, istotnie wpywa to,
na postrzeganie wasnej osoby przez siebie samego. Jedn z chorb, ktra
dosiga skr jest uszczyca. Jest to, choroba o charakterze przewlekym
i nawrotowym z wieloma odmianami. Czas leczenia trwa, bardzo czsto,
przez cae ycie i wymaga duego zaangaowania w cay proces ze strony pa-
cjenta.
Osobom z uszczyc doskwiera znaczna redukcja jakoci ycia, wiksza ni
u osb z chorobami, ktre nie przejawiaj si na zewntrz organizmu. A u
5% chorych prowadzi do prb samobjczych i depresji. Powoduje take pro-
blemy w kontaktach interpersonalnych i wycofanie spoeczne. Proces akcep-
tacji choroby jest skomplikowany i zaleny zarwno od czynnikw zewntrz-
nych przejawiajcych si we wsparciu spoecznym czy sytuacji yciowej, jak i
we waciwociach jednostki, ktre odnosz si, midzy innymi,
do przekonania na temat wasnej choroby.
W przypadku uszczycy bardzo wane jest wsptowarzyszenie oprcz far-
makoterapii rwnie psychoterapii. Do metod najczciej zalecanych nale:
psychoterapia poznawczo-behawioralna, modyfikacja zachowania, terapia
wgldowa, rodzinna i psychoterapia wsparcia. Dodatkowo take trening bio-
feedback, medytacja, metoda relaksacyjna, trening autogenny, hipnoza i wi-
zualizacja.
W naszej pracy przedstawiamy opis przypadku mczyzny, ktry od 21 lat
choruje na uszczyc krostkow. Pracuje jako lekarz i chirurg stomatolo-
giczny, udziela si towarzysko, jedzi na wiele szkole. Pokazuje, e z usz-
czyc, w miar moliwoci, da si normalnie y i nie ma si czego wstydzi!
Bogna midowicz, Michalina Fulara, Joanna Gil, Luiza Kwieciska
Spoeczna Akademia Nauk w odzi
Dwa wiaty zesp de la Tourette'a
Zesp Tourettea charakteryzuje si wystpowaniem licznych zaburze tiko-
wych, zachowa ruchowych bd gosowych nietypowych dla zdrowego czo-
wieka. Mruganie, potrzsanie gow, chrzkanie, grymasy twarzy, wydawa-
nie dwikw to tylko niektre z moliwych nieprawidowych mimowolnych
reakcji organizmu zaburzajcych prawidowe funkcjonowanie. Symptomy ze-
spou Tourettea wywoywane s przez obszern grup bodcw poczwszy
od genetycznych, a koczc na rodowiskowych.
Praca ta ma dwa cele. Przede wszystkim zwrci uwag na to, jak
ogromn rol w yciu modego czowieka peni stres oraz rne sytuacje go
wywoujce. Czynniki stresogenne istotnie wpywaj na nasilanie si tikw
nerwowych, ktre z kolei s pewn form rozadowania pojawiajcego si
napicia. Dlatego tak wane jest, by terapia, oprcz prby nauki dziecka ra-
dzenia sobie z nietypowymi reakcjami organizmu, skupiaa si rwnie
na analizie objaww poprzedzajcych te zachowania i sytuacjach, w ktrych
one wystpuj. W zrozumieniu istoty problemu moe pomc zaczona
w pracy charakterystyka terapii stosowanych w przypadku zdiagnozowanego
zespou Tourettea.
Dodatkowo praca koncentruje si na relacji specjalista rodzic, w kontek-
cie regularnego uczulania rodzica na silny i znaczcy wpyw stresu
na funkcjonowanie ich dziecka. Opierajc si na analizie wielu stron interne-
towych powiconych rodzicom dzieci z syndromem Tourettea, przy po-
mocy ktrych wzajemnie wymieniaj si informacjami oraz dowiadczeniami,
mona zauway jak may odsetek rodzicw zwraca uwag na istot kom-
fortu emocjonalnego i psychicznego dziecka.
Joanna Gil, Luiza Kwieciska, Bogna midowicz, Michalina Fulara
Spoeczna Akademia Nauk w odzi

Doroli z ADHD - fakty czy mity

Zesp nadpobudliwoci psychoruchowej z deficytem uwagi (attention deficit

hyperactivity disorder ADHD) jest stanem klinicznym, ktremu towarzyszy
upoledzenie funkcjonowania w wielu dziedzinach, powodujc problemy w
nauce, zaburzone relacje z bliskimi, trudnoci spoeczne i wystpowanie r-
nych problematycznych zachowa. Jest to jedno z najczciej wystpujcych
zaburze psychicznych u dzieci, a w wiadomoci spoecznej niesusznie jest
kojarzone jako stan dotyczcy tylko wanie tej grupy wiekowej.
Diagnoza ADHD u osoby dorosej wymaga potwierdzenia przez bliskich
wystpowania objaww u pacjenta w okresie dziecistwa. Co wicej,
z ADHD zdarza si wspwystpowanie innych chorb czy zaburze psychicz-
nych, co zmazuje obraz objaww i trudnoci w funkcjonowaniu jednostki,
dlatego wane jest zdiagnozowanie wszystkich problemw psychologicznych
i psychiatrycznych pacjenta, w tym zaburze osobowoci.
W naszej pracy przedstawiamy troch wiedzy na temat ADHD i wyniki wy-
branych przez nas bada. Odwoujemy si do potocznego spostrzegania osb
z ADHD, postrzegania przez spoeczestwo. O co chodzi z agresywnoci
osb z ADHD - czy czy si z przestpczoci? Poruszamy rwnie (krtko)
problem stygmatyzacji i temat diagnozy. Sygnalizujemy istnienie grup wspar-
cia dla osb z ADHD.