Fazy chodu i aktywno miniowa

Ewa ak
Physiotherapy & Medicine
www.pandm.org
 Postawa i chd

Kiedy czowiek stoi w spoczynku z
lekko rozstawionymi stopami i lekko
zrotowanymi na zewntrz to tylko
minie krgosupa oraz koczyn
dolnych s aktywne.

W pozycji swobodnej stojcej stawy
biodrowe oraz kolanowe s
wyprostowane i ustawiaj si w
stabilnej pozycji : maksymalny kontakt
powierzchni stawowych w celu
przeniesienia ciaru ciaa oraz napicie
struktur wspierajcych czyli wizade.

Staw skokowy jest mniej stabilny,
wynika to z pooenia rodka cikoci,
ktry umiejscowiony jest z przodu osi
obrotu stawu skokowego jest to
miejsce sprzyjajce pasywnemu zgiciu
grzbietowemu stopy. Dlatego te aby
utrzyma stabilizacje istotne jest
napicie bilateralne mini znajdujcych
si z tylnej strony koczyn dolnych.
 Postawa i chd

Rozstaw stp oraz rotacja zewntrzna stp
sprzyjaj bocznej stabilnoci stawu
skokowego,

Kiedy pojawiaj si ruchy koyskowe
(Rocking) oraz rotacja stp, to s one
rwnowaone przez :
- odwiedzenie biodra (wykonywane przez
pasmo biodrowo-piszczelowe),
- napicie wizada pobocznego
- aktywno mini rotujcych stop na
zewntrz po jednej stronie ciaa
oraz napicie :
- mini przywodzicieli,
- wizada przyrodkowego
- mini rotujcych stop do wewntrz po
stronie przeciwnej w celu utrzymania
prawidowej postawy ciaa.

Wymaga to staego wkadu ze strony

organw somatosensorycznych i modulacji
nerwowo-miniowej do utrzymania staego
stanowiska (koordynacja orodkw w
mdku)
 Chd

Nauka chodu skada si ze

zmiennych zoonych zachowa
zawierajcych przenoszenie masy
ciaa podczas trwania pojedynczej
fazy podporu z rwnoczesn
kontrol ruchu w przd.

Co najmniej jedna stopa jest

zawsze w kontakcie z ziemi i
spadek przeniesionej masy ciaa w
przd jest gwn si napdow.
 Cykl chodu

Proces chodu mona podzieli na

tzw strides czyli cykle chodu : jest
to odlego midzy kolejnymi
punktami pierwszego kontaktu
stopy z podoem po tej samej
stronie. Dugoci cyklu s zwykle
rwne.

Cykl chodu dzieli si na faz
podporu oraz wykorku.

Podczas chodu jedna stopa stale
utrzymuje kontakt z podoem, w
przeciwiestwie do biegu gdzie nie
wystpuje stay kontakt.
Faza podporu rozpoczyna si ona w momencie kontaktu pity z podoem i koczy
gdy palce opuszcz podoe. Trwa 3/5 caego cyklu chodu. Koczyny dolne
zapewniaj wsparcie ciaa, ktrego ciar jest przenoszony z pity na gowy koci
rdstopia, tak jak rodek cikoci przechodzi do przodu nad stop.

Faz podporu mona podzieli na 5 podfaz.

1. Initial contact (IC) kontakt pity z podoem
2. Loading response phase (LR) faza amortyzacji.
Stopa uoona jest pasko na podou a koczyny dolne reaguj na
ciar ciaa powodujc ruch toczenia pity w przd aby utrzyma
tempo ciaa i doprowadzi do penego kontaktu stopy z
podoem. IC + LR obie fazy tworz zapocztkowanie fazy
podwjnego podporu (obie stopy znajduj si na podou).
3. Midstance phase (MST) rodkowa faza podparcia.
Rozpoczyna faz pojedynczego podporu. Staw skokowy rozpoczyna wykonywa ruch
koyskowy (Rocking) przenoszc ciar ciaa nad stop, pozwala to utrzyma ciao w
ruchu w przd.

4. Terminal stance phase (TST) oderwanie pity.

Rozpoczyna si uniesieniem pity (Heel-off), koczyna dolna zgina si w przd na
przodostopi a ciao przesuwa si do przodu przed ydk wspomagajc stop
MST + TST rozpoczynaj faz pojedynczego podporu.
5. Preswing phase przed przeniesieniem.
Jest to ostatnia podfaza fazy podporu i ostatni okres podwjnego podporu.
Koczyny dolne ustawione s w pozycji szybkiego przeniesienia w przd,
ciar ciaa jest przenoszony z jednej koczyny dolnej na drug. Faza ta
koczy si gdy przodostopie przetoczy si prowadzc do rozpoczcia nowej
fazy lub uniesienia palcw. Koniec fej fazy charakteryzuje si brakiem zgicia
w stawie biodrowym, 40 zgicia w stawie kolanowym oraz 15 zgicia w
stawie skokowym.
Faza przenoszenia:
Ta faza zajmuje 2/5 caego cyklu chodu i rozpoczyna si uniesieniem palcw
stopy nad podoe.
Skada si z 3 podfaz.

1. Initial swing phase (ISW) oderwanie palcw.

Stopa jest zepchnita z podoona a koczyny dolne przypieszaj do przodu
pomagajc w ten sposb wytworzy odpowiednie siy do przeniesienia
tuowia w przd.
2. Midswing phase (MSW) rodkowa faza przenoszenia
Koczyna dolna przechodzi pod ciaem gdzie piszczel znajduje si w pozycji
pionowej.

3. Terminal swing phase (TSW) kocowa faza przenoszenia

Koczyna dolna spowalnia ruch do przodu w ramach przygotowa do
pierwszego kontaktu stopy z podoem (IC) i zapocztkowoania nowego
kroku.
 Zaangaowanie mini podczas chodu -
podpr

Faza podporu
1. Misie poladkowy wielki oraz grupa kulszowo-goleniowych prostuj staw
biodrowy we wczesnej fazie podporu a zginacze stawu biodrowego oceniaj ten ruch
zanim palce unios si z podoa.
2. Misie poladkowy redni oraz przywodziciel may odwodz staw biodrowy
oraz rotatory wewntrzne stawu biodrowego rozpoczynaja sw aktywno w pierwszej
poowie trwania fazy podporu. W pniejszym okresie fazy podporu przywodziciele i
rotatory zewntrzne oceniaj ten ruch generowany przez uprzednie minie.
Rotacja w stawie biodrowym
 Zaangaowanie mini podczas chodu -
podpr

3. Misie czworogowy uda rozpoczyna swoj aktywno na pocztku fazy

podporu prostujc staw kolanowy. Minie kulszowo-goleniowe zginaj
kolano zanim palce stopy unios si z podoa.
4. Minie zginajce grzbietowo stop rozpoczynaj swoj aktywno
bezporednio po uderzeni pit w podoe aby oceni zgicie podeszwowe w
sile grawitacji i doprowadzi stop do penego kontaktu z podoem.

Gbokie lub czste uszkodzenie nerwu strzakowego lub radikulopatia L5 bdzie

skutkowa powstaniem stopy opadajcej wynikajcej z niemonoci zgicia jej
grzbietowo oraz wykonania powolnego zgicia podeszwowego.
 Zaangaowanie mini podczas chodu -
podpr

5. Minie zginajce podeszwowo stop rozpoczynaj swoj aktywno w

drugiej poowie fazy podporu zasilajc wysunicie ciaa do przodu przy
pomocy uda i nogi jako pojedynczej jednostki. Ruch ciaa w przd jest
zasilany przez zginacze podeszwowe stopy oraz prostowniki stawu
biodrowego.

6. Poniewa masa ciaa przechodzi na stop, wewntrzne minie stopy
napinaj si aby wspomc prac wizadom.
 Zaangaowanie mini podczas chodu
przenoszenie

Faza przeniesienia
1. Zginacze stawu biodrowego rozpoczynaj sw aktywno bezporednio pod
koniec fazy podporu i kontynuuj prac na pocztku fazy przenoszenia wraz z
przywodzicielami oraz rotatorami zewntrznymi. Jednake, s one wyciszone
we waciwej fazie przenoszenia, opierajc moment ruchu na masie uda aby
przenie je w przd. Ten moment ruchu jest oceniany pod koniec fazy
przenoszenia przez prostowniki stawu biodrowego.
 Zaangaowanie mini podczas chodu
przenoszenie

2. Minie kulszowo-goleniowe zaczynaj swoj aktywno pnej fazie podporu,

kontynuuj we wczesnej fazie przenoszenia aby zgi staw kolanowy. Ruch koczyny
dolnej w przd w fazie przenoszenia skutkuje transmisjom si w miniach zginaczach
i prostownikach stawu kolanowego, czasem z wspomaganiem mini
czworogowych. Ten moment ruchu jest oceniany przez minie kulszowow-
goleniowej przed kontaktem pity z podoem.
3. Minie zginajce stop grzbietowo pozostaj aktywne przez cay czas trwania fazy
przenoszenia.
 Minie uczestniczce w cyklu chodu
1. Przypieszenie uda uzyskiwane jest przez aktywno mini : biodrowo-
ldwiowego oraz prostego uda.

2. Hamowanie jest uzyskiwane przez aktywno mini : kulszowo-goleniowych, ktre

wchodz w staw biodrowy i napinaj si ekscentrycznie (wyduenie)

3. Uderzenie pit - Zginacze grzebietowe (przednia grupa goleniowa): Piszczelowy

przedni, Prostownik dugi palucha oraz palcw napinaj si ekscentrycznie i
obniaj stop w kierunku podoa. Misie czworogowy napina si
ekscentrycznie aby pochania energi w momencie gdy staw kolanowy zgina si co
zabezpiecza przed ugiciem kolan.

4. Uderzenie stop odwodziciele napinaj si aby utrzyma tuw w pozycji

pionowej. rodek cikoci ciaa przesuwa si w przd, minie zginacze
podeszwowe stopy( trjgowe ydki: brzuchaty, paszczkowaty i podeszwowy)
napinaj si aby popchn ciao w przd.

5. Uniesienie palcw Misie czworogowy napina si koncentrycznie aby

wspomc zginacze podeszwowe stopy popchn ciao w przd i wyduy krok.