Professional Documents
Culture Documents
SPISTRECI:
BIAOCZERWONWIESZAJMYZHONOREM..... 3
POZNAJWANENAZWY.. 4
ZAPAMITAJZASADY......12
BIAOCZERWONAMAPIERWSZESTWO............14
FLAGINAMASZTACH14
FLAGINADRZEWCACH..................21
FLAGIWPOMIESZCZENIACH.26
FLAGIPODCZASMARSZW..........27
BANNERY......27
BIAOCZERWONAPODCZASAOBY......28
OPRACOWANIE: AlfredZnamierowskiCzonekPolskiegoTowarzystwa
HeraldycznegoiKomisjiHeraldycznejprzyMSWiA
REDAKCJAIPROJEKT: DepartamentKomunikacjiSpoecznejMSWiA
SKAD: BiuroKomunikacjiSpoecznejKomendyGwnejPolicji
WszelkieprawazastrzeoneMSWiAWarszawa2017r.
ISBN9788364955037
3
BIAOCZERWONWIESZAJMYZHONOREM
Miodobarwnarodowychoznaczaprezentowanieichzgodnieztradycj
ihonorem.Wartopoznatezasady.Mogbyprzydatnenietylkourzdnikom
ifunkcjonariuszomsubpodlegychMSWiA,alekademu,ktodarzyBiaoCzer
wonszacunkiem.
MariuszBaszczak
MinisterSprawWewntrznychiAdministracji
Warszawa,luty2017r.
4
POZNAJWANENAZWY
Barwynarodoweokreloneustawowobarwydanegopastwa.Jestwieleformich
eksponowania. S noszone na przykad w klapie paszcza, marynarki lub akietu
w formie kokardy narodowej, w Polsce: biaoczerwonej. Biel umieszczona jest
wrodku,czyliwsercukokardy,aczerwienazewntrz.Naubraniubarwynarodowe
monanositakewformiewstkilubkokardy.
Kokardanarodowa
Kokardanarodowazewstk
Wstka Wstka
5
Barwynarodowewformiedugiejiszerokiejbiaoczerwonejwstgi,drapowanelub
nie,uywanesdoozdobyfasadbudynkw,atakedowystrojuwntrz,wktrych
odbywajsiuroczystocipastwowelubpatriotyczne.
BarwynarodowernisiodflagipastwowejRPtym,eniemaj
okrelonych proporcji. Mog by dowolnej dugoci i szerokoci,
trzebajednakpamita,eszerokoobupaswmusibyrwna.
Flagauywanynaldzie,najbardziejrozpowszechnionyrodzajweksyliwopacie
prostoktnym,najczciejoproporcjach2:3lub1:2(rzadziej3:5lub5:8).Flagamo
cowanajestdoliny,zapomocktrejwcigasijnamaszt.Flaginiesionepodczas
marszw,wywieszanezokienorazmocowanenasupachilatarniachulicznychmaj
pat przymocowany do drzewca. Flaga rni si tym od barw narodowych, e ma
okrelone proporcje. W Polsce to 5:8. Z kolei barwy narodowe mog by dowolnej
dugociiszerokoci,aleszerokoobupaswmusibytakasama.
FlagapastwowaRzeczypospolitejPolskiej
Flagapastwowaflaga,ktrejmoguywazarwnowadzeiinstytucjepast
wowe,jakrwnieobywateleiinstytucjeprywatne.WPolscenazwtaknosiflaga
o dwch pasach poziomych rwnej szerokoci, biaym u gry i czerwonym u dou,
wproporcjach5:8.
6
FlagapastwowaRzeczypospolitejPolskiejzgodem
Bandera weksyliumokrelajceprzynalenopastwowjednostekpywajcych
pomorzach.Najednostcepywajcejpowodachrdldowychzamiastbanderywy
wieszanajestflagapastwowa.
Banderacywilna
Banderawojenna
8
Flagapowiatugogowskiego
Banner pionowawersjaflagioproporcjachod1:4do1:8.Zreguyto,conafladze
jestnagrze,nabannerzeznajdujesipolewejstronie.Wprzypadkubanneruobar
wachflagipolskiejpolewejstroniejestpionowypasbiay,apoprawejczerwony.Jeli
nafladzeznajdujesiherblubgodo,tonabannerzejegoopionowamusipokrywa
sizpionowymsupemmasztu.Wprzypadkuflag,ktrychwzoruniemonawykorzy
stanabannerze,koniecznejestjegozaprojektowaniezniecoodmiennymwzorem.
FlagaEuropejska(ang.EuropeanFlag,fr.DrapeauEuropen)nazwaflagi,jak
w1955r.przyjaRadaEuropyizalecia,byflagitejuywayorganizacjeiinstytucje
dziaajcenarzeczjednoczeniaEuropy.Od1986r.uywanabyaprzezEuropejsk
Wsplnot Gospodarcz, a od 1992 r. przez Uni Europejsk. Oficjalnie podano,
e umieszczony na niebieskim pacie krg zoony z 12 tych gwiazd jest sym
bolem perfekcji i peni. Natomiast projektant flagi,Arsne Heitz przyzna, e inspi
racj dla niego by wielki znak na niebie zApokalipsy w. Jana, czyli Matka Boa
Niewiasta obleczona w soce i ksiyc pod jej stopami, a na jej gowie wieniec
zgwiazddwunastu.
FlagaEuropejska
Flaganarodowawpastwach,ktremajdwieflagi,jestflaguywanprzezog
obywateliiwszelkieinstytucjeprywatne.WPolsceterminflaganarodowaniewystpuje.
Flagastolikowaniewielkichrozmiarwflaga,stawiananastolekonferencyjnym
przed poszczeglnymi delegacjami. Stawiana jest take na biurkach w gabinetach
przedstawicieli instytucji pastwowych i wadz jednostek samorzdu terytorialnego.
Zazwyczajmapatpionowyoproporcjach1:2,zawieszonynaprciezpodstawktak,
ejejopionowapokrywasizpionowymprtem.
Flagaurzdowawojewdztwalskiego Flagaurzdowawojewdztwazachodniopomorskiego
Flagawojewdztwalskiego Flagawojewdztwazachodniopomorskiego
11
Flagaurzdowa wpastwach,ktremajdwieflagi,jestflaguywanprzez
wadzeiinstytucjepastwowe.Wwikszociprzypadkwmabarwyflaginarodowej
z herbem pastwowym porodku pata. W Polsce nie ma pastwowej flagi urz
dowej.Flagiurzdowemawielejednosteksamorzduterytorialnego.
Patcaapowierzchniatkaniny,zktrejwykonanejestweksylium.
Czczoowapoowapataweksyliumodskrajulewegodorodka.
Czswobodnapoowapataweksyliumodrodkadoskrajuprawego.
Drzewcedrewnianylubmetalowyprt,doktregomocujesiflag.Wprzypadku
sztandarwjestdwuczciowezmetalowtulejiozdobngowic.
Frdzlawszytewtam,prostopadedoniejsznurkizotelubsrebrneodugociok.
1020centymetrw.Frdzlobszywasibrzegisztandarworazflaggabinetowych.
Kir znak aoby, czarna wstga, ktr wie si na drzewcu flagi powyej skraju
grnegopata.Obakocewstginiepowinnybyduszeodpoowydugociflagi.
Kiru nie uywa si przy flagach na masztach stojcych. Na znak aoby, flagi te
opuszczasidopoowymasztu.
Weksylium(liczbamnoga weksylia)znakrozpoznawczywykonanyztkaniny,mo
cowany do drzewca lub liny. Najczciej wystpujcymi weksyliami s flagi, flagi stoli
kowe,bannery,bandery(namorzu),sztandary,chorgiewkisamochodoweiproporczyki.
Weksylologia(flagoznawstwo)dziawiedzy,zajmujcysipochodzeniem,histo
ri,symbolik,zasadamitworzeniaiuywaniawszelkiegorodzajuweksyliw.
12
ZAPAMITAJZASADY
Flaga lub banner eksponowane publicznie musz by
czysteimieczytelnebarwy.Niemogbypomitelub
postrzpione.
WdniachaobynarodowejflagapastwowaRPpodnie
siona jest do poowy masztu. Na maszt stojcy wciga
sijranonasamszczytipochwilipowoliopuszczado
poowy wysokoci. Wieczorem podnosi si j na szczyt
masztu,poczympowolicakowicieopuszczaizdejmuje.
Flagnieoddajesihonorwadnejosobie,niepochyla
sijejprzedadninnflaglubznakiem.
13
Flaganiemoesuyjakonakryciestoulubopakowanie
jakiegoprzedmiotu.
Godnymsposobemzniszczeniazuytejflagilubbanneru
jestniepublicznespalenie.Moliwejesttakegodnezni
szczenieflagiprzezrozdzieleniebarw.
14
BIAOCZERWONAMAPIERWSZESTWO
Wprzypadkuwicejnijednejflagiwrzdzie,pkolulubkole,kolejnouzale
nionajestodichmiejscawnastpujcejhierarchii:
1. FlagapastwowaRzeczypospolitejPolskiej.
2. Flagainnegopastwa.
3. Flagawojewdztwa.
4. Flagapowiatu.
5. Flagagminy(miasta,gminymiejskowiejskiej,gminywiejskiej).
6. FlagaEuropejska.
7. Flagaorganizacjimidzynarodowej(np.flagaONZ,flagaNATO).
8. Flagasubowa(np.Policji,StrayGranicznej,PastwowejStrayPoarnej,
PocztyPolskiej,straymiejskiej).
9. Flagainstytucji,firmy,organizacji,uczelni,szkoy,klubusportowegoitp.
10. Flagagrupynarodowociowej,flagaokolicznociowa.
Zwymienionymipowyejflagaminiewolnoeksponowaflagreklamowych.
FLAGINAMASZTACH
Jeden maszt ustawia si przed budynkiem po lewej stronie bramy lub wejcia
doobiektu,patrzcodstronyulicy.
Wprzypadkudwchmasztw,jedenznichustawiasipolewejstronieodwejcia
dobudynku,adrugipoprawej.Polewej(dlapatrzcegoodstronyulicy)eksponujesi
flagpastwowRPlubwyszwhierarchiiodtej,ktrabdziepoprawej.
WEJCIE
Jeliwgrupieflags,pozaflagRP,flagiinnychpastworazflagipolskichjed
nosteksamorzduterytorialnego,toichkolejnoustalasiwzgodziezhierarchi.
Naley pamita o tym, e flagi innych pastw s w hierarchii na drugim miejscu,
aFlagaEuropejskamoebyumieszczonazaflagamipolskichjednosteksamorz
dowych.Kiedyeksponujesiflagidwchrwnorzdnychjednosteksamorzdutery
torialnego,flagagospodarzamapierwszestwoprzedflaggocia.
16
17
Flagapolska,innychpastw,jednostek
samorzdowychiFlagaEuropejska
18
Jelijestnatomiejsce,masztymonaustawirwniewpkolulubkoleprzed
gwnym wejciem do budynku. W centrum koa mona ustawi maszt wyszy od
innych, przeznaczony dla flagi pastwowej RP pod warunkiem, e na pozostaych
masztachniebdwywieszaneflagiinnychpastw.
WEJCIE WEJCIE
WEJCIE
19
WEJCIE
WEJCIE
20
WEJCIE
21
FLAGINADRZEWCACH
23
Czasem krzyuje si dwie flagi. Wtedy stojca wyej w hierarchii jest dla
patrzcegonaniepolewejstronie,ajejdrzewcejestprzeddrzewcemflagidrugiej.
25
Jelinascenie,wczasiernychuroczystociiimprezprzewidzianejestekspo
nowanie flag, to naley je umieci na lewo (dla patrzcego na scen) od prze
mawiajcych lub prowadzcych, w rzdzie, na odpowiednich podstawach lub sto
jakach,wkolejnocizgodnejzhierarchiflag.
FLAGIWPOMIESZCZENIACH
FLAGIPODCZASMARSZW
Podczas marszw flaga pastwowa RP jest niesiona przed rzdem innych flag.
Moebyniesionarwniezinnymiflagamiwjednymrzdzie.Wprzypadkurzdu
trzech lub piciu flag, zajmuje miejsce rodkowe, w rzdzie czterech flag jest po
lewej stronie dla patrzcych na czoo pochodu, a w rzdzie szeciu flag dwie flagi
pastwowe RP zajmuj skrajne miejsca po stronie lewej i po prawej. Kolejno
innychflagwyznaczaprzedstawionawczeniejhierarchia.
Czsto podczas marszw nad gowami maszerujcych niesiona jest poziomo
szeroka i bardzo duga wstga w barwach narodowych. W takim przypadku jej pas
biaymusibypolewejstroniedlapatrzcegonaczoopochodu.
BANNERY
BIAOCZERWONAPODCZASAOBY
Flagazkiremtoznakaoby.Kirtoczarnawstga,ktrwiesinadrzewcu
flagi powyej skraju grnego pata. Oba koce wstgi nie powinny by dusze od
poowydugociflagi.
Kirunieuywasiprzyflagachnamasztachstojcych.Wdniachaobynarodowej
flagapastwowaRPopuszczonajestdopoowymasztu.Namasztstojcywcigasij
ranonasamszczytipochwilipowoliopuszczadopoowywysokoci.Wieczorempod
nosisijnaszczytmasztu,poczympowolicakowicieopuszczaizdejmuje.
30
RDA:
KonstytucjaRzeczypospolitejPolskiej(Dz.U.z1997r.nr78,poz.483)wart.28
okrelasymbolenarodowe:godo,barwyihymn.
Ustawazdnia31stycznia1980r.ogodle,barwachihymnieRzeczypospolitej
Polskiejorazopieczciachpastwowych(Dz.U.z2016r.poz.625)reguluje
szczegowekwestiedotyczcesymbolinarodowych.
31