1378 PDF

Druk nr 1378
Warszawa, 14 marca 2017 r.

SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VIII kadencja
Prezes Rady Ministrw
RM-10-29-17
Pan
Marek Kuchciski
Marszaek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowny Panie Marszaku

Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. przedstawiam Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej projekt
ustawy
- o zmianie ustawy o repatriacji oraz

niektrych innych ustaw z projektami aktw
wykonawczych.
W zaczeniu przedstawiam take opini dotyczc zgodnoci

proponowanych regulacji z prawem Unii Europejskiej.
Jednoczenie uprzejmie informuj, e do prezentowania stanowiska Rzdu
w tej sprawie w toku prac parlamentarnych zosta upowaniony Minister
Czonek Rady Ministrw Henryk Kowalczyk.
Z powaaniem
(-) Beata Szydo

Projekt
U S T AWA
z dnia
o zmianie ustawy o repatriacji oraz niektrych innych ustaw 1)
Art. 1. W ustawie z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (Dz. U. z 2014 r. poz. 1392,
z 2015 r. poz. 1274 oraz z 2017 r. poz. 60) wprowadza si nastpujce zmiany:
1) preambua otrzymuje brzmienie:
W poczuciu gbokiej wizi z Polakami potomkami dawnej Rzeczypospolitej,
ofiarami komunistycznego terroru, przemoc zmuszonymi do opuszczenia ziemi
przodkw, osiedlonymi wbrew wasnej woli na najtrudniejszych do zamieszkania
obszarach byego Zwizku Socjalistycznych Republik Radzieckich; pozbawionymi
moliwoci powrotu do Polski, przeladowanymi wycznie z powodu swojego
pochodzenia oraz przywizania do wiary, tradycji i umiowania wolnoci, skazanymi na
prac w nieludzkich warunkach, gd, choroby i czstokro na fizyczne wyniszczenie;
ktrzy, mimo wszelkich przeciwnoci, nigdy nie wyrzekli si Polski, jej tradycji
i kultury, a mio i przywizanie do Ojczyzny przekazali swoim potomkom pragnc
zadouczyni za doznawane przez zesacw krzywdy, uznajc, e powinnoci
Pastwa Polskiego jest umoliwienie repatriacji rodakom, ktrzy pozostali na
Wschodzie,
postanawia si, co nastpuje:;

2) art. 1 otrzymuje brzmienie:
Art. 1. 1. Ustawa okrela zasady nabywania obywatelstwa polskiego w drodze
repatriacji, prawa repatrianta oraz zasady i tryb udzielania pomocy repatriantom.
2. Repatriantem jest osoba, ktra przybya do Rzeczypospolitej Polskiej na
podstawie wizy krajowej wydanej w celu repatriacji, z zamiarem osiedlenia si na
stae.;
3) uchyla si art. 2;
1)
Niniejsz ustaw zmienia si ustawy: ustaw z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadkw i darowizn,
ustaw z dnia 27 sierpnia 2004 r. o wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze rodkw
publicznych, ustaw z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyszym, ustaw z dnia 7 wrzenia
2007 r. o Karcie Polaka, ustaw z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach oraz ustaw z dnia 25 czerwca
2015 r. Prawo konsularne.
2
4) po rozdziale 1 dodaje si rozdzia 1a w brzmieniu:

Rozdzia 1a
Penomocnik Rzdu do Spraw Repatriacji i Rada do Spraw Repatriacji
Art. 3a. 1. Ustanawia si Penomocnika Rzdu do Spraw Repatriacji, zwanego

dalej Penomocnikiem.
2. Funkcj Penomocnika peni sekretarz lub podsekretarz stanu w urzdzie
obsugujcym ministra waciwego do spraw wewntrznych.
Art. 3b. 1. Do zada Penomocnika naley, w szczeglnoci:
1) wydawanie decyzji w sprawie:
a) przyznania osobie, ktra chce przyby do Rzeczypospolitej Polskiej na
podstawie wizy krajowej w celu repatriacji, miejsca w orodku adaptacyjnym
dla repatriantw, zwanym dalej orodkiem,
b) przeduenia pobytu repatrianta w orodku,
c) pozbawienia miejsca w orodku repatrianta, ktry uporczywie narusza
obowizki okrelone w regulaminie organizacyjno-porzdkowym,
d) przyznania repatriantowi wiadczenia, o ktrym mowa w art. 20c ust. 1;
2) koordynowanie dziaa na rzecz pomocy repatriantom;
3) powierzanie prowadzenia orodkw organizacjom spoecznym, stowarzyszeniom
lub innym osobom prawnym;
4) sprawowanie nadzoru nad dziaalnoci orodkw;
5) prowadzenie ewidencji, o ktrych mowa w art. 29 ust. 1 i art. 30 ust. 1, oraz
rejestru, o ktrym mowa w art. 33 ust. 3;
6) analizowanie rynku pracy pod wzgldem moliwoci zatrudnienia repatriantw;
7) zajmowanie stanowiska wobec projektw aktw prawnych w zakresie repatriacji;
8) skadanie do wiadomoci Rady Ministrw corocznego sprawozdania z realizacji
ustawy, w ktrym przedstawia si, w szczeglnoci:
a) liczb osb, ktre przybyy do Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie wizy
krajowej w celu repatriacji w danym roku,
b) wykaz orodkw oraz liczb osb w nich przebywajcych,
c) ocen realizacji zada przez dany orodek,
d) wykaz zada zrealizowanych przez Penomocnika,
3
e) kwot rodkw wydatkowanych na realizacj procesu repatriacji, w tym

wysoko kwoty pomocy udzielonej repatriantom, o ktrej mowa w art. 17
ust. 1 i art. 17b ust. 1, oraz wiadczenia, o ktrym mowa w art. 20c ust. 1;
9) zamieszczanie informacji o dziaalnoci Penomocnika i Rady do Spraw
Repatriacji oraz o powoaniu i odwoaniu czonkw i jej przewodniczcego
w Biuletynie Informacji Publicznej na stronach podmiotowych urzdu
obsugujcego ministra waciwego do spraw wewntrznych.
2. Sprawozdanie, o ktrym mowa w ust. 1 pkt 8, Penomocnik przedkada
w terminie do dnia 31 marca roku nastpujcego po roku, w ktrym sprawozdanie jest
sporzdzane.
3. Od decyzji Penomocnika wydawanych w pierwszej instancji przysuguje
wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy przez ten sam organ.
Art. 3c. 1. Penomocnik, wydajc decyzj w sprawie przyznania miejsca w orodku
osobie, ktra chce przyby do Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie wizy krajowej w
celu repatriacji, bierze pod uwag czas oczekiwania na wydanie wizy krajowej w celu
repatriacji osb ujtych w ewidencji osb ubiegajcych si o wydanie wizy krajowej w
celu repatriacji, ktre nie posiadaj warunkw do osiedlenia si w Rzeczypospolitej
Polskiej.
2. W decyzji, o ktrej mowa w ust. 1, Penomocnik wskazuje orodek, termin
umieszczenia repatrianta w orodku oraz okres jego pobytu w orodku, nie duszy
jednak ni 90 dni.
3. Penomocnik, na uzasadniony wniosek repatrianta, moe wyda decyzj
o przedueniu jego pobytu w orodku o kolejne 90 dni, w szczeglnoci w przypadku,
gdy repatriant zobowizany do opuszczenia orodka:
1) nie podj pracy zarobkowej z przyczyn od siebie niezalenych lub
2) nie posiada nowego miejsca zamieszkania.
4. Penomocnik wydaje decyzj, o ktrej mowa w ust. 1, w terminie nie duszym
ni 3 lata od dnia wydania przez konsula decyzji o zakwalifikowaniu do wydania wizy
krajowej w celu repatriacji.
5. W przypadku braku wolnych miejsc w orodku, termin, o ktrym mowa
w ust. 4, moe by przeduony przez Penomocnika, w drodze decyzji, na okres nie
duszy ni 2 lata.
4
Art. 3d. 1. Waciwe organy administracji rzdowej s obowizane do wsppracy

z Penomocnikiem i udzielania mu pomocy, w szczeglnoci przez udostpnianie mu
informacji i dokumentw niezbdnych do realizacji jego zada.
2. Penomocnik, w celu waciwej realizacji powierzonych mu zada, wsppracuje
z organami jednostek samorzdu terytorialnego i organizacjami pozarzdowymi.
Art. 3e. 1. Wojewoda koordynuje proces repatriacji na obszarze wojewdztwa we
wsppracy z Penomocnikiem.
2. Do zada wojewody naley, w szczeglnoci:
1) nadzorowanie realizacji zada w zakresie repatriacji na terenie wojewdztwa;
2) koordynowanie dziaa na rzecz adaptacji i integracji repatriantw na terenie
wojewdztwa;
3) wsppraca z organizacjami pozarzdowymi w zakresie repatriacji.
Art. 3f. 1. Organem opiniodawczo-doradczym Penomocnika jest Rada do Spraw
Repatriacji, zwana dalej Rad.
2. Do zada Rady naley:
1) zgaszanie propozycji w zakresie usprawnienia organizacji procesu repatriacji;
3) wyraanie, na wniosek Penomocnika, opinii we wszystkich sprawach z zakresu
repatriacji.
3. Rada skada si z 5 czonkw powoywanych przez Prezesa Rady Ministrw, na
wniosek Penomocnika, spord osb wyrniajcych si wiedz i dowiadczeniem
w zakresie repatriacji.
4. Kadencja Rady trwa 5 lat.
5. Czonkostwo w Radzie ustaje z chwil:
1) odwoania przez Prezesa Rady Ministrw;
2) zoenia rezygnacji;
3) mierci;
4) skazania prawomocnym wyrokiem sdu za umylne przestpstwo lub umylne
przestpstwo skarbowe;
5) utraty zdolnoci do czynnoci prawnych;
6) pozbawienia praw publicznych.
6. W przypadku ustania czonkostwa w Radzie, jej skad uzupenia si na okres do
koca kadencji, w sposb okrelony w ust. 3.
5
7. Penomocnik wyznacza przewodniczcego oraz wiceprzewodniczcego Rady

spord czonkw Rady, na pierwszym jej posiedzeniu.
8. Przewodniczcy Rady organizuje i kieruje pracami Rady, w szczeglnoci:
1) ustala plan pracy Rady;
2) zwouje posiedzenia Rady;
3) reprezentuje Rad przed innymi organami i instytucjami;
4) wyznacza czonkom Rady zadania zwizane z dziaalnoci Rady;
5) moe powoywa zespoy tematyczne lub grupy robocze do opracowywania
zagadnie oraz przeprowadzania analiz problemw wynikajcych z dziaalnoci
Rady.
9. Wiceprzewodniczcy Rady wykonuje zadania przewodniczcego Rady w razie
jego nieobecnoci.
10. Po upywie kadencji Rady dotychczasowy przewodniczcy Rady peni swoje
obowizki do czasu powoania nowego przewodniczcego Rady.
11. Czonkowie Rady otrzymuj wynagrodzenie, diety, a take zwrot kosztw
podry i zakwaterowania na zasadach okrelonych w przepisach wydanych na
podstawie art. 775 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U.
z 2016 r. poz. 1666, 2138 i 2255 oraz z 2017 r. poz. 60).
12. Obsug finansow oraz kancelaryjno-biurow Rady zapewnia urzd
obsugujcy ministra waciwego do spraw wewntrznych.
13. Przewodniczcy i wiceprzewodniczcy Rady oraz jej pozostali czonkowie
otrzymuj wynagrodzenie za udzia w pracach Rady i realizacj jej zada.
14. Tryb pracy Rady jest okrelony w regulaminie przyjtym w drodze zarzdzenia
Penomocnika.
15. Prezes Rady Ministrw okreli, w drodze rozporzdzenia, wysoko
wynagrodzenia przewodniczcego i wiceprzewodniczcego Rady oraz jej pozostaych
czonkw, uwzgldniajc zakres i warunki wykonywanych zada.;
5) w art. 5:
a) uchyla si ust. 2,
b) ust. 4 otrzymuje brzmienie:
4. Decyzj w sprawie stwierdzenia polskiego pochodzenia wydaje konsul na
podstawie wniosku o wydanie wizy w celu repatriacji.,
c) uchyla si ust. 4a;
6
6) w art. 6 dodaje si ust. 3 w brzmieniu:

3. Konsul zwraca wnioskodawcy przekazane przez niego oryginay dokumentw,
o ktrych mowa w ust. 1 i 2, z wyjtkiem zagranicznych dokumentw umoliwiajcych
sporzdzenie polskiego aktu stanu cywilnego.;
8) art. 9 i art. 10 otrzymuj brzmienie:
Art. 9. 1. Wiza krajowa w celu repatriacji moe by wydana osobie, ktra spenia
cznie nastpujce warunki:
1) jest polskiego pochodzenia;
2) bya deportowana lub zesana przez wadze Zwizku Socjalistycznych Republik
Radzieckich;
3) przed dniem wejcia w ycie ustawy zamieszkiwaa na stae na terytorium obecnej
Republiki Armenii, Republiki Azerbejdanu, Gruzji, Republiki Kazachstanu,
Republiki Kirgiskiej, Republiki Tadykistanu, Turkmenistanu, Republiki
Uzbekistanu albo azjatyckiej czci Federacji Rosyjskiej.
2. Warunek, o ktrym mowa w ust. 1 pkt 2, uwaa si za speniony take wwczas,
gdy deportowanymi albo zesanymi przez wadze Zwizku Socjalistycznych Republik
Radzieckich byli wstpni osoby, o ktrej mowa w ust. 1.
3. Wiza krajowa w celu repatriacji moe by wydana maonkowi i zstpnym do
czwartego stopnia osoby, o ktrej mowa w ust. 1.
4. Wiza krajowa w celu repatriacji moe by wydana maonkowi zstpnego,
o ktrym mowa w ust. 3.
Art. 10. 1. Rada Ministrw moe okreli, w drodze rozporzdzenia:
1) pastwa lub czci pastw inne, ni wymienione w art. 9 ust. 1 pkt 3, ktrych
obywatele polskiego pochodzenia mog ubiega si o wydanie wizy krajowej
w celu repatriacji;
2) termin na zoenie wniosku o wydanie wizy krajowej w celu repatriacji przez
osoby polskiego pochodzenia, do ktrych rozporzdzenie bdzie miao
zastosowanie, uwzgldniajc potrzeb zapewnienia tym osobom sprawnego
postpowania w sprawie repatriacji.
2. Rada Ministrw moe wyda rozporzdzenie, o ktrym mowa w ust. 1, w celu
zapewnienia moliwoci repatriacji osobom polskiego pochodzenia, ktre:
7
1) s dyskryminowane ze wzgldw religijnych, narodowociowych lub politycznych

lub
2) z uwagi na sytuacj panujc w kraju zamieszkania lub jego czci s naraone na
utrat ycia lub zdrowia.;
9) po art. 10 dodaje si art. 10a i art. 10b w brzmieniu:
Art. 10a. Wydania wizy krajowej w celu repatriacji odmawia si osobie, ktra:
1) utracia obywatelstwo polskie nabyte w drodze repatriacji lub
2) repatriowaa si z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo Polskiej
Rzeczypospolitej Ludowej na podstawie umw repatriacyjnych zawartych w latach
19441957 przez Rzeczpospolit Polsk albo przez Polsk Rzeczpospolit Ludow
z Biaorusk Socjalistyczn Republik Radzieck, Ukraisk Socjalistyczn
Republik Radzieck, Litewsk Socjalistyczn Republik Radzieck lub
Zwizkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich do jednego z pastw bdcych
stron tych umw, lub
3) w czasie pobytu poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej dziaaa na szkod
podstawowych interesw Rzeczypospolitej Polskiej, lub
4) uczestniczya lub uczestniczy w amaniu praw czowieka, lub
5) jej dane znajduj si w Systemie Informacyjnym Schengen do celw odmowy
wjazdu, lub
6) wymagaj tego wzgldy obronnoci lub bezpieczestwa pastwa lub ochrony
bezpieczestwa i porzdku publicznego, lub
7) obowizuje wpis danych osoby do wykazu cudzoziemcw, ktrych pobyt na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest niepodany.
Art. 10b. 1. Osoba ubiegajca si o wydanie wizy krajowej w celu repatriacji
skada osobicie wniosek o jej wydanie do konsula.
2. W szczeglnych przypadkach, uzasadnionych osobist sytuacj osoby, o ktrej
mowa w ust. 1, konsul moe odstpi od wymogu osobistego zoenia wniosku,
o ktrym mowa w ust. 1.
3. Wniosek, o ktrym mowa w ust. 1, skada si na formularzu, ktry zawiera:
1) nastpujce dane i informacje dotyczce wnioskodawcy:
a) imi (imiona) i nazwisko,
b) nazwisko rodowe, nazwiska wczeniej uywane,
c) imi i nazwisko rodowe ojca, nazwiska wczeniej uywane,
8
d) imi i nazwisko rodowe matki, nazwiska wczeniej uywane,

e) dat urodzenia,
f) pe,
g) miejsce i kraj urodzenia,
h) miejsce zamieszkania,
i) obywatelstwo, inne posiadane obywatelstwa,
j) narodowo, pochodzenie,
k) stan cywilny,
l) dane dotyczce dokumentu podry,
m) informacje o karalnoci,
n) stosunek do suby wojskowej,
o) informacj o pobytach na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
p) informacj o osobach wsplnie z nim przybywajcych na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej,
q) informacj o przewidywanych warunkach do osiedlenia si na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej,
r) informacj o wyksztaceniu i kwalifikacjach zawodowych;
2) informacje dotyczce miejsca zamieszkania na terytorium, o ktrym mowa w art. 9
ust. 1 pkt 3;
3) dane, o ktrych mowa w pkt 1 lit. ag, i oraz j, dotyczce rodzicw (opiekunw
prawnych) wnioskodawcy;
4) dane, o ktrych mowa w pkt 1 lit. a, b, eh oraz j, dotyczce dziadkw
wnioskodawcy, o ile s mu znane;
5) dane, o ktrych mowa w pkt 1 lit. a, b, eh oraz j, dotyczce pradziadkw
wnioskodawcy lub jego maonka narodowoci polskiej, o ile s mu znane.
4. Do wniosku, o ktrym mowa w ust. 1, docza si:
1) yciorys wnioskodawcy;
2) aktualne fotografie wnioskodawcy;
3) odpis aktu urodzenia wnioskodawcy;
4) dokumenty powiadczajce aktualny stan cywilny wnioskodawcy;
5) dokumenty potwierdzajce miejsce staego zamieszkania na terytorium, o ktrym
mowa w art. 9 ust. 1 pkt 3;
6) dokumenty, o ktrych mowa w art. 6;
9
7) inne dokumenty potwierdzajce okolicznoci wymienione we wniosku;

8) owiadczenie, pod rygorem odpowiedzialnoci karnej za skadanie faszywych
zezna, e dane zawarte we wniosku s prawdziwe.
5. Wniosek, o ktrym mowa w ust. 1, w imieniu osoby maoletniej lub
ubezwasnowolnionej cakowicie skadaj jej rodzice lub opiekunowie prawni albo
jedno z rodzicw lub jeden z opiekunw prawnych.
6. Do wniosku, o ktrym mowa w ust. 1, docza si dokumenty, o ktrych mowa
w ust. 4 pkt 13 i pkt 57, w zakresie wymaganym dla rodzicw osoby maoletniej.
7. Jeeli wniosek, o ktrym mowa w ust. 1, zawiera braki formalne, konsul wzywa
do jego uzupenienia, w terminie 30 dni, pod rygorem zwrotu wniosku.
8. Minister waciwy do spraw zagranicznych w porozumieniu z ministrem
waciwym do spraw wewntrznych okreli, w drodze rozporzdzenia, wzr formularza
wniosku o wydanie wizy krajowej w celu repatriacji oraz liczb fotografii doczanych
do wniosku i wymogi dotyczce tych fotografii, majc na uwadze potrzeb zapewnienia
sprawnoci postpowania w sprawie stwierdzenia polskiego pochodzenia i zapewnienia
kompletnoci danych oraz informacji przedstawianych w tym wniosku.;
10) w art. 11:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
1. Osobie, ktra nie posiada zapewnionego w Rzeczypospolitej Polskiej
lokalu mieszkalnego i utrzymania lub miejsca w orodku, a spenia pozostae
warunki do uzyskania wizy krajowej w celu repatriacji, konsul wydaje decyzj
o zakwalifikowaniu do wydania wizy krajowej w celu repatriacji.,
b) w ust. 2:
w pkt 5 kropk zastpuje si przecinkiem i dodaje si wyraz lub,
dodaje si pkt 68 w brzmieniu:
6) dane osoby polskiego pochodzenia znajduj si w Systemie
Informacyjnym Schengen do celw odmowy wjazdu, lub
7) wymagaj tego wzgldy obronnoci lub bezpieczestwa pastwa lub
ochrony bezpieczestwa i porzdku publicznego, lub
8) obowizuje wpis danych osoby polskiego pochodzenia do wykazu
cudzoziemcw, ktrych pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
jest niepodany.;
10

Art. 12. 1. Konsul wydaje wiz krajow w celu repatriacji po przedstawieniu
dowodu potwierdzajcego posiadanie lub zapewnienie lokalu mieszkalnego i rde
utrzymania w Rzeczypospolitej Polskiej albo zapewnienie miejsca w orodku, zwanych
dalej warunkami do osiedlenia si.
2. Dowodem potwierdzajcym posiadanie warunkw do osiedlenia si jest
dokument potwierdzajcy tytu prawny do lokalu mieszkalnego na okres nie krtszy ni
12 miesicy oraz owiadczenie o zatrudnieniu lub umowa o prac na okres nie krtszy
ni 12 miesicy.
3. Dowodem potwierdzajcym zapewnienie warunkw do osiedlenia si jest:
1) decyzja Penomocnika w sprawie przyznania miejsca w orodku;
2) uchwaa rady gminy, zawierajca zobowizanie do zapewnienia warunkw do
osiedlenia si przez okres nie krtszy ni dwa lata;
3) owiadczenie obywatela polskiego, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej
nieposiadajcej osobowoci prawnej, majcych siedzib na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej, zawierajce zobowizanie do zapewnienia warunkw
do osiedlenia si przez okres nie krtszy ni dwa lata.
4. Decyzja, uchwaa oraz owiadczenie, o ktrych mowa w ust. 3, zawieraj,
w szczeglnoci, wskazanie orodka lub lokalu mieszkalnego oraz form udostpnienia
tego lokalu.
5. Owiadczenie obywatela polskiego, o ktrym mowa w ust. 3 pkt 3, moe
dotyczy wycznie wstpnych, zstpnych lub rodzestwa tej osoby.
6. Dowd potwierdzajcy posiadanie lub zapewnienie rde utrzymania
w Rzeczypospolitej Polskiej nie jest wymagany w przypadku osb maoletnich oraz
osb, ktrym przysuguj uprawnienia emerytalne lub rentowe na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej.;
12) art. 12a otrzymuje brzmienie:
Art. 12a. Jeeli dane objte wnioskiem o wydanie wizy krajowej w celu
repatriacji ulegy zmianie w okresie midzy wydaniem decyzji o zakwalifikowaniu do
jej wydania a dniem, w ktrym zostay spenione przesanki do wydania tej wizy,
wnioskodawca jest obowizany poinformowa konsula o zmianie danych oraz
przedstawi dokumenty potwierdzajce te zmiany.;
11
13) w art. 12b ust. 1 i 2 otrzymuj brzmienie:

1. Wiz krajow w celu repatriacji lub decyzj o zakwalifikowaniu do wydania
wizy krajowej w celu repatriacji wydaje albo odmawia jej wydania konsul waciwy ze
wzgldu na miejsce zamieszkania osoby ubiegajcej si o jej wydanie, po uzyskaniu
zgody ministra waciwego do spraw wewntrznych. Jeeli przemawia za tym
uzasadniony interes wnioskodawcy, minister waciwy do spraw zagranicznych moe
wyznaczy innego konsula.
2. Przed wyraeniem zgody, o ktrej mowa w ust. 1, minister waciwy do spraw
wewntrznych zwraca si z wnioskiem do Komendanta Gwnego Stray Granicznej,
Komendanta Gwnego Policji oraz Szefa Agencji Bezpieczestwa Wewntrznego,
a w razie potrzeby take do Szefa Agencji Wywiadu, Prezesa Instytutu Pamici
Narodowej Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu lub wojewody
o przekazanie informacji o osobie ubiegajcej si o wydanie wizy krajowej w celu
repatriacji, majcych znaczenie dla przeprowadzenia postpowania.;
14) po art. 12b dodaje si art. 12c w brzmieniu:
Art. 12c. 1. Osoba ubiegajca si o wydanie wizy krajowej w celu repatriacji,
przedstawiajc dowody potwierdzajce posiadanie lub zapewnienie warunkw do
osiedlenia, moe zwrci si do konsula z wnioskiem o sporzdzenie polskiego aktu
stanu cywilnego w rejestrze stanu cywilnego w jednym z trybw przewidzianych
w ustawie z dnia 28 listopada 2014 r. Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz. U.
z 2016 r. poz. 2064).
2. Do wniosku, o ktrym mowa w ust. 1, docza si niezbdne zagraniczne
dokumenty umoliwiajce sporzdzenie polskiego aktu stanu cywilnego.
3. Konsul przygotowuje dokumentacj zwizan z wnioskiem, o ktrym mowa
w ust. 1, oraz dokonuje jej tumaczenia na jzyk polski lub powiadcza przedoone
tumaczenie tej dokumentacji.
4. Konsul przekazuje wniosek oraz dokumenty, o ktrych mowa w ust. 1 i 2,
kierownikowi urzdu stanu cywilnego wybranemu przez osob, o ktrej mowa
w ust. 1.;
Art. 16. 1. Za repatrianta moe by uznana osoba, ktra spenia cznie
nastpujce warunki:
12

2) przed dniem wejcia w ycie ustawy zamieszkiwaa na stae na terytorium,
o ktrym mowa w art. 9 ust. 1 pkt 3;
3) nie zachodz wobec niej okolicznoci, o ktrych mowa w art. 10a;
4) przebywaa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia,
o ktrym mowa w art. 144 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach
(Dz. U. z 2016 r. poz. 1990, 1948 i 2066 oraz z 2017 r. poz. 60), lub
przysugujcego jej w zwizku z odbywaniem studiw prawa pobytu, o ktrym
mowa w art. 16 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjedzie na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjedzie z tego terytorium obywateli
pastw czonkowskich Unii Europejskiej i czonkw ich rodzin (Dz. U. z 2014 r.
poz. 1525, z 2015 r. poz. 1274 oraz z 2016 r. poz. 904);
5) zoy wniosek do wojewody w terminie 12 miesicy od dnia ukoczenia szkoy
wyszej.
2. Za repatrianta moe by take uznana osoba, ktra spenia cznie nastpujce
warunki:
2) przed dniem wejcia w ycie ustawy zamieszkiwaa na stae na terytorium,
o ktrym mowa w art. 9 ust. 1 pkt 3;
3) nie zachodz wobec niej okolicznoci, o ktrych mowa w art. 10a;
4) przebywaa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na
pobyt stay lub zezwolenia na osiedlenie si, lub prawa staego pobytu;
5) posiada w Rzeczypospolitej Polskiej rdo utrzymania oraz tytu prawny do
zajmowania lokalu mieszkalnego.
3. Do warunku, o ktrym mowa w ust. 2 pkt 5, przepis art. 12 ust. 6 stosuje si
odpowiednio.;
17) po art. 16 dodaje si art. 16a16c w brzmieniu:
Art. 16a. 1. Decyzj w sprawie uznania za repatrianta wydaje wojewoda waciwy
ze wzgldu na zamierzone miejsce osiedlenia si osoby, o ktrej mowa w art. 16 ust. 1
lub 2.
2. Decyzj w sprawie uznania za repatrianta wydaje si na wniosek, ktry skada
si na formularzu, ktry zawiera:
1) nastpujce dane i informacje dotyczce wnioskodawcy:
13

b) nazwisko rodowe,
c) imi i nazwisko rodowe ojca,
d) imi i nazwisko rodowe matki,
e) dat urodzenia,
f) miejsce i kraj urodzenia,
g) miejsce zamieszkania za granic,
h) stan cywilny,
i) narodowo,
j) dat nabycia obywatelstwa polskiego,
k) adres zamieszkania,
l) informacj o karalnoci;
2) dane i informacje, o ktrych mowa w pkt 1, dotyczce maonka wnioskodawcy;
3) dane i informacje, o ktrych mowa w pkt 1, dotyczce osb maoletnich
pozostajcych pod wadz rodzicielsk wnioskodawcy, jeeli wniosek obejmuje
takie osoby;
4) informacj na temat podstaw pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
5) informacj na temat posiadanego w Rzeczypospolitej Polskiej rda utrzymania;
6) informacj na temat tytuu prawnego do lokalu mieszkalnego zajmowanego na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
7) owiadczenie zoone pod rygorem odpowiedzialnoci karnej za skadanie
faszywych zezna, e dane zawarte we wniosku s prawdziwe;
8) uzasadnienie.
3. Do wniosku, o ktrym mowa w ust. 2, docza si:
1) yciorys wnioskodawcy;
2) aktualne fotografie wnioskodawcy;
3) decyzj konsula o uznaniu wnioskodawcy za osob polskiego pochodzenia;
4) powiadczon urzdowo kopi wanego dokumentu potwierdzajcego tosamo
i obywatelstwo wnioskodawcy;
5) odpis aktu urodzenia wnioskodawcy;
6) odpis aktu maestwa lub inny dokument okrelajcy stan cywilny
wnioskodawcy;
7) powiadczon urzdowo kopi karty pobytu wnioskodawcy;
14
8) dokumenty potwierdzajce fakt zamieszkiwania przez wnioskodawc na stae

przed dniem wejcia w ycie ustawy na terytorium, o ktrym mowa w art. 9 ust. 1
pkt 3.
4. Osoba ubiegajca si o uznanie za repatrianta, nieposiadajca decyzji konsula
o uznaniu za osob polskiego pochodzenia, docza do wniosku, o ktrym mowa
w ust. 2, dokumenty, o ktrych mowa w art. 6.
5. Wojewoda przekazuje dokumenty, o ktrych mowa w art. 6, konsulowi
waciwemu ze wzgldu na ostatnie miejsce staego zamieszkania za granic osoby
ubiegajcej si o uznanie za repatrianta, w celu wydania decyzji o uznaniu za osob
polskiego pochodzenia.
6. Osoba, o ktrej mowa w art. 16 ust. 1, docza do wniosku, o ktrym mowa
w ust. 2, zawiadczenie, e pobieraa nauk w szkole wyszej na podstawie przepisw
o podejmowaniu i odbywaniu studiw przez osoby niebdce obywatelami polskimi,
oraz odpis dyplomu.
7. Wniosek, o ktrym mowa w ust. 2, w imieniu osoby maoletniej lub
ubezwasnowolnionej cakowicie skadaj ich rodzice lub opiekunowie prawni albo
jedno z rodzicw lub jeden z opiekunw prawnych.
8. Do wniosku, o ktrym mowa w ust. 2, obejmujcego osob maoletni,
w przypadku gdy drugie z jej rodzicw nie ubiega si o uznanie za repatrianta, docza
si:
1) zoone przed konsulem pisemne owiadczenie drugiego z rodzicw o wyraeniu
zgody na nabycie przez osob maoletni obywatelstwa polskiego albo
2) wyrok sdu pozbawiajcy wadzy rodzicielskiej drugie z rodzicw.
9. Do wniosku, o ktrym mowa w ust. 2, obejmujcego osob maoletni
pozostajc pod opiek docza si zgod opiekuna, wyraon w pisemnym
owiadczeniu zoonym przed konsulem.
10. Owiadczenie, o ktrym mowa w ust. 8 pkt 1 i ust. 9, moe by zoone
konsulowi za porednictwem wojewody.
11. Do wniosku, o ktrym mowa w ust. 2, obejmujcego osob maoletni, ktra
ukoczya 16 lat, docza si jej pisemne owiadczenie o wyraeniu zgody na nabycie
obywatelstwa polskiego.
12. Formularz wniosku, o ktrym mowa w ust. 2, wypenia si w jzyku polskim.
15
13. Dokumenty sporzdzone w jzyku obcym skada si wraz z ich tumaczeniem

na jzyk polski, sporzdzonym lub powiadczonym przez tumacza przysigego.
14. Jeeli wniosek, o ktrym mowa w ust. 2, zawiera braki formalne, wojewoda
wzywa do jego uzupenienia, w terminie 30 dni, pod rygorem zwrotu wniosku.
15. Minister waciwy do spraw wewntrznych okreli, w drodze rozporzdzenia:
1) wzr formularza wniosku, o ktrym mowa w ust. 2;
2) liczb fotografii doczanych do wniosku i szczegowe wymogi techniczne
dotyczce tych fotografii;
3) wymogi formalne dotyczce dowodw doczanych do wniosku.
16. W rozporzdzeniu, o ktrym mowa w ust. 15, minister waciwy do spraw
wewntrznych uwzgldni potrzeb zapewnienia sprawnoci postpowania w sprawie
o uznanie za repatrianta i moliwo skutecznej weryfikacji speniania warunkw
uznania za repatrianta.
Art. 16b. 1. Przed wydaniem decyzji w sprawie uznania za repatrianta, wojewoda
zwraca si z wnioskiem do Szefa Agencji Bezpieczestwa Wewntrznego oraz Szefa
Agencji Wywiadu, a w razie potrzeby take do komendanta oddziau Stray Granicznej,
komendanta wojewdzkiego (Stoecznego) Policji oraz Prezesa Instytutu Pamici
Narodowej Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu o przekazanie
informacji o osobie ubiegajcej si o wydanie tej decyzji, majcych znaczenie dla
prowadzonego postpowania.
2. Podmioty, do ktrych wojewoda zwrci si o przekazanie informacji,
udostpniaj je, w terminie 30 dni, w zakresie niezbdnym dla prowadzonego
postpowania.
3. W szczeglnie uzasadnionych przypadkach, termin, o ktrym mowa w ust. 2,
moe by przeduony do 90 dni, o czym podmiot obowizany do przekazania
informacji zawiadamia na pimie wojewod.
4. Wojewoda wydaje decyzj w sprawie uznania za repatrianta w terminie 30 dni
od dnia uzyskania informacji od organw, o ktrych mowa w ust. 1.
Art. 16c. 1. Osoba, o ktrej mowa w art. 16 ust. 1 lub 2, nabywa obywatelstwo
polskie z dniem, w ktrym decyzja o uznaniu za repatrianta stanie si ostateczna.
2. Po wydaniu decyzji o uznaniu za repatrianta, przy ustalaniu prawa osoby,
o ktrej mowa w art. 16 ust. 1 lub 2, do wiadcze emerytalnych i rentowych na
16
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz ich wysokoci, okresy zatrudnienia za granic

uwzgldnia si jako okresy skadkowe.;
Art. 17. 1. Penomocnik udziela repatriantowi, w drodze decyzji, jednorazowo,
pomocy ze rodkw budetu pastwa na:
1) pokrycie kosztw przejazdu lub przelotu oraz przewozu mienia do
Rzeczypospolitej Polskiej, w wysokoci dwukrotnoci ceny biletu kolejowego
drugiej klasy;
2) zagospodarowanie i biece utrzymanie, w wysokoci dwukrotnego przecitnego
miesicznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej, ogaszanego przez
Prezesa Gwnego Urzdu Statystycznego w Dzienniku Urzdowym
Rzeczypospolitej Polskiej Monitor Polski, w kwartale poprzedzajcym dzie
przyznania pomocy;
3) pokrycie kosztw zwizanych z podjciem w Rzeczypospolitej Polskiej nauki
przez osob maoletni, podlegajc obowizkowi szkolnemu w rozumieniu art. 35
ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo owiatowe (Dz. U. z 2017 r.
poz. 59), w wysokoci przecitnego miesicznego wynagrodzenia na kade
dziecko.
2. Starosta waciwy ze wzgldu na miejsce osiedlenia si repatrianta udziela
repatriantowi, ktry przyby do Rzeczypospolitej Polskiej z terytorium, o ktrym mowa
w art. 9 ust. 1 pkt 3, i ktry ponis koszty zwizane z remontem, adaptacj lub
wyposaeniem lokalu mieszkalnego w miejscu osiedlenia si w Rzeczypospolitej
Polskiej, na jego wniosek, w drodze decyzji, pomocy finansowej ze rodkw budetu
pastwa na czciowe pokrycie poniesionych, udokumentowanych przez repatrianta
kosztw, w wysokoci do 6000 z na jednego repatrianta.
3. Pomoc, o ktrej mowa ust. 1 pkt 2, nie przysuguje repatriantom umieszczonym
w orodku na podstawie decyzji w sprawie przyznania miejsca w orodku.
4. Pomocy, o ktrej mowa w ust. 1 pkt 1, moe udzieli konsul, jeeli osoba, ktrej
wydano wiz krajow w celu repatriacji, nie posiada wystarczajcych rodkw na
pokrycie kosztw podry do Rzeczypospolitej Polskiej.
5. Kwota pomocy, o ktrej mowa w ust. 2, ulega corocznie od dnia 1 stycznia
podwyszeniu w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego, przy
zastosowaniu wskanika wzrostu cen towarw i usug konsumpcyjnych w okresie
17
pierwszych trzech kwartaw, ogaszanego w komunikacie Prezesa Gwnego Urzdu

Statystycznego w Dzienniku Urzdowym Rzeczypospolitej Polskiej Monitor Polski,
w terminie 15 dni po upywie trzeciego kwartau.
6. Kwot stanowic rwnowarto pomocy, o ktrej mowa w ust. 1 i 2, wypaca
starosta waciwy ze wzgldu na miejsce osiedlenia si repatrianta.
7. Zadania starosty, o ktrych mowa w ust. 2 i 6, s zadaniami zleconymi z zakresu
administracji rzdowej.
8. W przypadku, o ktrym mowa w ust. 4, kwot stanowic rwnowarto
pomocy, o ktrej mowa w ust. 1 pkt 1, wypaca konsul i informuje o tym
Penomocnika.;
19) po art. 17 dodaje si art. 17a17d w brzmieniu:
Art. 17a. 1. Repatriant skada wniosek, o ktrym mowa w art. 17 ust. 2, osobicie
do starosty, o ktrym mowa w art. 17 ust. 6, w terminie 2 lat od dnia nabycia przez
repatrianta obywatelstwa polskiego.
2. W przypadku repatrianta bdcego osob maoletni lub ubezwasnowolnion
cakowicie, wniosek, o ktrym mowa w art. 17 ust. 2, skadaj jego rodzice lub
opiekunowie prawni albo jedno z rodzicw lub jeden z opiekunw prawnych.
3. Wniosek, o ktrym mowa w art. 17 ust. 2, skada si na formularzu, ktry
zawiera nastpujce dane dotyczce wnioskodawcy:
1) imi (imiona) i nazwisko;
2) nazwisko rodowe;
3) imiona rodzicw;
4) nazwisko rodowe matki;
5) dat urodzenia;
6) adres miejsca zamieszkania.
4. Do wniosku, o ktrym mowa w art. 17 ust. 2, docza si:
1) kopi dowodu osobistego wnioskodawcy, a jeeli wnioskodawc jest osoba
maoletnia, kopi dowodu osobistego repatrianta, pod ktrego opiek pozostaje;
2) dowd poniesienia kosztw, o ktrych mowa w art. 17 ust. 2.
5. Kwoty stanowice rwnowarto pomocy, o ktrej mowa w art. 17 ust. 1 i 2,
wypaca si w terminie 45 dni od dnia wydania decyzji w tej sprawie.
6. Minister waciwy do spraw wewntrznych okreli, w drodze rozporzdzenia,
wzr formularza wniosku, o ktrym mowa w art. 17 ust. 2, majc na uwadze potrzeb
18
zapewnienia sprawnoci postpowania o przyznanie pomocy oraz kompletnoci danych

przedstawianych we wniosku.
Art. 17b. 1. Penomocnik udziela repatriantowi, ktremu upyn okres pobytu
w orodku, na jego wniosek, w drodze decyzji, pomocy finansowej na zaspokojenie
potrzeb mieszkaniowych.
2. Pomocy finansowej, o ktrej mowa w ust. 1, udziela si w formie dopaty do:
1) czynszu najmu lokalu mieszkalnego lub budynku mieszkalnego albo
2) kosztw nabycia lokalu mieszkalnego lub budynku mieszkalnego.
3. Pomocy finansowej, o ktrej mowa w ust. 1, mona udziela w okresie nie
duszym ni 10 lat od dnia, w ktrym upyn okres pobytu repatrianta w orodku.
4. Pomocy finansowej w formie dopaty, o ktrej mowa w ust. 2 pkt 1, mona
udziela na czas trwania umowy najmu.
5. czna wysoko pomocy finansowej, o ktrej mowa w ust. 1, nie moe
przekroczy kwoty 25 000 z na repatrianta.
6. Wysoko pomocy finansowej w formie dopaty, o ktrej mowa w ust. 2 pkt 1,
nie moe przekracza kwoty:
1) 300 z miesicznie na repatrianta;
2) czynszu, wynikajcej z umowy najmu.
7. Repatriant moe zoy wniosek o zamian formy pomocy finansowej, o ktrej
mowa w ust. 1, z dopaty, o ktrej mowa w ust. 2 pkt 1, na dopat, o ktrej mowa
w ust. 2 pkt 2.
8. W przypadku, o ktrym mowa w ust. 7, kwota dopaty, o ktrej mowa w ust. 2
pkt 2, ulega pomniejszeniu o wykorzystan kwot dopaty, o ktrej mowa w ust. 2 pkt 1.
9. W przypadku zakoczenia okresu najmu lokalu mieszkalnego lub budynku
mieszkalnego, ktrego czynsz by spacany przy udziale pomocy finansowej w formie
dopaty, o ktrej mowa w ust. 2 pkt 1, repatriant moe zoy wniosek o przyznanie
pomocy finansowej w tej formie na czas trwania kolejnej umowy najmu, z
zastrzeeniem przepisw ust. 5 i 6.
10. Jeeli lokal mieszkalny lub budynek mieszkalny nabyty z wykorzystaniem
pomocy finansowej w formie dopaty, o ktrej mowa w ust. 2 pkt 2, zostanie zbyty
przed upywem 10 lat od dnia wydania decyzji w sprawie udzielenia pomocy, repatriant
zwraca kwot udzielonej pomocy, pomniejszon o 10% jej wysokoci za kady rok,
ktry upyn od wypaty kwoty pomocy.
19
Art. 17c. 1. Repatriant skada wniosek, o ktrym mowa w art. 17b ust. 1, osobicie.
2. Do repatrianta bdcego osob maoletni lub ubezwasnowolnion cakowicie
stosuje si przepis art. 17a ust. 2.
3. Wniosek, o ktrym mowa w art. 17b ust. 1, skada si na formularzu, ktry
zawiera nastpujce dane dotyczce wnioskodawcy:
2) nazwisko rodowe;
3) imiona rodzicw;
4) nazwisko rodowe matki;
5) dat urodzenia;
6) numer PESEL;
7) seri i numer dowodu osobistego, a jeeli wnioskodawc jest osoba maoletnia
seri i numer dowodu osobistego repatrianta, pod ktrego opiek pozostaje;
8) adres wynajmowanego albo nabywanego lokalu mieszkalnego lub budynku
mieszkalnego.
4. Do wniosku o przyznanie pomocy finansowej w formie dopaty, o ktrej mowa
w art. 17b ust. 2 pkt 1, docza si kopi umowy najmu.
5. Repatriant zawiadamia niezwocznie Penomocnika o kadej zmianie danych
zawartych we wniosku, o ktrym mowa w art. 17b ust. 1, pod rygorem zwrotu
udzielonej pomocy lub jej nieudzielenia w razie ponownego zoenia wniosku.
6. Repatriant przekazuje Penomocnikowi wypis aktu notarialnego umowy
sprzeday lokalu mieszkalnego lub budynku mieszkalnego nie pniej ni w terminie
60 dni od dnia wydania decyzji w sprawie udzielenia pomocy finansowej w formie
dopaty, o ktrej mowa w art. 17b ust. 2 pkt 2.
7. Penomocnik rozpatruje wnioski o udzielenie pomocy finansowej, o ktrej
mowa w art. 17b ust. 1, wedug kolejnoci wpywu.
8. Kwoty pomocy finansowej w formie dopaty, o ktrej mowa w art. 17b ust. 2
pkt 1, wypaca Penomocnik, raz w miesicu, w terminie do 5 dnia kadego miesica.
wzr formularza wniosku, o ktrym mowa w art. 17b ust. 1, majc na uwadze potrzeb
20
Art. 17d. 1. Osoby, ktre nabyy obywatelstwo polskie w drodze repatriacji, maj
prawo do korzystania ze wiadcze opieki zdrowotnej finansowanych ze rodkw
publicznych na zasadach okrelonych w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r.
o wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze rodkw publicznych (Dz. U.
z 2016 r. poz. 1793, z pn. zm. 2)) i w zakresie okrelonym w tej ustawie, na podstawie
wizy krajowej w celu repatriacji, przez okres do 90 dni od dnia przekroczenia granicy
Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Koszty wiadcze, o ktrych mowa w ust. 1, s pokrywane z budetu pastwa, z
czci, ktrej dysponentem jest minister waciwy do spraw wewntrznych.;
20) w art. 18 ust. 13 otrzymuj brzmienie:
1. Osobie, ktrej wydano decyzj o zakwalifikowaniu do wydania wizy krajowej
w celu repatriacji, konsul moe zapewni pokrycie kosztw uczestnictwa w kursie nauki
jzyka polskiego.
2. Repatriantowi moe by udzielona pomoc przez zapewnienie uczestniczenia
w bezpatnych kursach jzyka polskiego i adaptacji w spoeczestwie polskim.
3. Minister waciwy do spraw owiaty i wychowania oraz minister waciwy do
spraw szkolnictwa wyszego organizuj lub mog zleci organizacj kursw, o ktrych
mowa w ust. 1 i 2, organizacji spoecznej posiadajcej znaczcy dorobek w zakresie
pomocy repatriantom, z wyjtkiem kursw jzyka polskiego zapewnionych przez
orodek zgodnie z art. 20b ust. 1 pkt 7.;
Art. 20. Organy stanowice jednostek samorzdu terytorialnego okrelaj formy,
wysoko i tryb przyznawania pomocy dla repatrianta przez te jednostki.;
23) po rozdziale 4 dodaje si rozdziay 4a i 4b w brzmieniu:
Rozdzia 4a
Orodki adaptacyjne dla repatriantw
Art. 20a. Orodki mog by zlokalizowane w miejscu, w ktrym:

1) dojazd do szkoy publicznej nie jest utrudniony lub uciliwy;
2) dostp do podmiotw leczniczych nie jest utrudniony;
2)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostay ogoszone w Dz. U. z 2016 r. poz. 1807, 1860, 1948,
2138, 2173 i 2250 oraz z 2017 r. poz. 60.
21
3) moliwoci podjcia pracy zarobkowej nie s znacznie ograniczone.

Art. 20b. 1. W orodkach zapewnia si repatriantom:
1) zakwaterowanie w pomieszczeniu odpowiednim do waciwoci osobistych osb
umieszczonych w orodku, w szczeglnoci wieku, pci i stanu zdrowia;
2) caodzienne wyywienie, skadajce si z trzech posikw, w tym jednego posiku
gorcego, oraz napojw;
3) caodobowy dostp do pomieszcze i urzdze umoliwiajcych samodzielne
przygotowanie posiku;
4) caodobowy dostp do pomieszcze i urzdze higieniczno-sanitarnych;
5) rodki czystoci niezbdne do utrzymania higieny osobistej, w tym przeznaczone
dla osb maoletnich;
6) moliwo korzystania na wasny koszt, a w szczeglnie uzasadnionych
przypadkach na koszt orodka, ze rodkw cznoci pozostajcych na
wyposaeniu orodka;
7) moliwo uczestniczenia w zajciach adaptacyjno-integracyjnych oraz
w zajciach umoliwiajcych poznanie historii, tradycji i zwyczajw polskich,
a take w kursach jzyka polskiego i kursach zawodowych.
minimalne wymagania dotyczce wyposaenia orodkw, majc na uwadze potrzeb
zapewnienia repatriantom odpowiednich warunkw mieszkaniowych oraz adaptacyjno-
-integracyjnych.
Art. 20c. 1. Penomocnik przyznaje repatriantowi umieszczonemu w orodku,
w drodze decyzji, wiadczenie pienine ze rodkw budetu pastwa w wysokoci
200 z miesicznie.
2. wiadczenia, o ktrym mowa w ust. 1, nie przyznaje si repatriantowi, ktry
podj prac zarobkow, z wyjtkiem repatrianta bdcego osob maoletni.
3. Kwot wiadczenia, o ktrym mowa w ust. 1, wypaca kierownik orodka lub
osoba przez niego upowaniona.
Art. 20d. Kierownikiem orodka moe by osoba, ktra:
1) posiada pen zdolno do czynnoci prawnych;
2) korzysta z peni praw publicznych;
3) posiada co najmniej 2-letnie dowiadczenie w prowadzeniu dziaalnoci, o ktrej
mowa w art. 20e ust. 3;
22
4) nie bya skazana prawomocnym wyrokiem za umylne przestpstwo lub umylne

przestpstwo skarbowe;
5) cieszy si nieposzlakowan opini.
Art. 20e. 1. Penomocnik dokonuje wyboru podmiotu lub podmiotw
prowadzcych orodki w otwartym konkursie ofert, zwanym dalej konkursem.
2. Konkurs przeprowadza si z zachowaniem zasad przejrzystoci i rwnego
traktowania uczestniczcych w nim podmiotw.
3. Do konkursu mog zgosi si organizacje spoeczne, stowarzyszenia albo inne
osoby prawne, ktrych statut obejmuje prowadzenie dziaalnoci:
1) w zakresie pomocy spoecznej, w tym udzielanie pomocy rodzinom i osobom
w trudnej sytuacji yciowej oraz wyrwnywanie szans tych rodzin i osb, lub
2) na rzecz integracji zawodowej i spoecznej osb zagroonych wykluczeniem
spoecznym, lub
3) charytatywnej, lub
4) na rzecz osb niepenosprawnych, lub
5) na rzecz osb w wieku emerytalnym, lub
6) w sferze owiaty i wychowania, lub
7) na rzecz rodziny, macierzystwa, rodzicielstwa oraz upowszechniania i ochrony
praw dziecka.
4. Ogoszenie o konkursie zamieszcza si w Biuletynie Informacji Publicznej na
stronie podmiotowej urzdu obsugujcego ministra waciwego do spraw
wewntrznych oraz w dzienniku lub tygodniku o zasigu oglnopolskim, regionalnym
lub lokalnym.
5. Ogoszenie o konkursie zawiera informacje o:
1) wymaganiach, ktre musi spenia orodek;
2) wymaganiach, ktre musi spenia kierownik orodka;
3) obowizku zoenia dokumentw potwierdzajcych prowadzenie dziaalnoci,
o ktrej mowa w ust. 3;
4) kryteriach, ktre bierze si pod uwag dokonujc oceny ofert;
5) terminie i sposobie skadania ofert;
6) terminie dokonania wyboru podmiotu lub podmiotw prowadzcych orodki;
7) sposobie ogoszenia wynikw konkursu.
23
6. Oferta konkursowa zawiera, co najmniej:

1) szczegowy opis miejsca, w ktrym orodek ma by zlokalizowany, wraz
z opisem jego okolicy, uwzgldniajcy odlego od waciwego urzdu gminy,
szk publicznych oraz podmiotw leczniczych;
2) szczegowy opis budynku, w ktrym orodek ma by zlokalizowany,
uwzgldniajcy liczb pomieszcze przeznaczonych dla osb w nim
umieszczanych oraz ich wyposaenie, a take informacj o przystosowaniu tych
pomieszcze dla osb niepenosprawnych oraz maoletnich;
3) analiz moliwoci zatrudnienia repatrianta na terenie gminy, w ktrej orodek ma
by zlokalizowany;
4) okrelenie maksymalnej liczby miejsc przeznaczonych dla repatriantw
w budynku, w ktrym orodek ma by zlokalizowany;
5) informacj o dotychczasowej dziaalnoci podmiotu uczestniczcego w konkursie;
6) dokumentacj potwierdzajc prowadzenie dziaalnoci, o ktrej mowa w ust. 3;
7) kopi dokumentu potwierdzajcego tytu prawny do nieruchomoci, w ktrej
orodek ma by zlokalizowany;
8) informacj o posiadanych zasobach kadrowych, niezbdnych do zapewnienia
prowadzenia orodka, w tym informacj o kandydacie do penienia funkcji
kierownika orodka;
9) zarys programu zaj i kursw, o ktrych mowa w art. 20b ust. 1 pkt 7, wraz
z informacj o planowanej wsppracy z pastwowymi lub samorzdowymi
instytucjami kultury w tym zakresie;
10) dane kontaktowe podmiotu uczestniczcego w konkursie;
11) szacowany koszt pobytu repatrianta w orodku w okresie 90 dni.
Art. 20f. 1. Penomocnik, dokonujc oceny ofert konkursowych i wyboru podmiotu
lub podmiotw prowadzcych orodki, bierze pod uwag, w szczeglnoci:
1) pooenie oraz wyposaenie miejsca, w ktrym orodek ma by zlokalizowany;
2) moliwoci zatrudnienia repatrianta na terenie gminy, w ktrej orodek ma by
zlokalizowany;
3) dotychczasow dziaalno podmiotu, o ktrej mowa w art. 20e ust. 3;
4) spenianie wymaga, ktre musi spenia kierownik orodka, przez kandydata do
penienia tej funkcji.
2. Z przebiegu konkursu Penomocnik sporzdza protok.
24
3. Wyniki konkursu ogasza si niezwocznie po dokonaniu wyboru podmiotu lub

podmiotw prowadzcych orodki, w sposb, o ktrym mowa w art. 20e ust. 4.
Art. 20g. 1. Penomocnik, niezwocznie po ogoszeniu wynikw konkursu, zawiera
umow z podmiotem lub podmiotami prowadzcymi orodki.
2. W umowie okrela si, w szczeglnoci:
1) szczegowy zakres zada podmiotu prowadzcego orodek;
2) prawa i obowizki stron;
3) zasady finansowania orodka;
4) sposb postpowania w przypadku naruszenia umowy lub niewywizania si
z niej;
5) termin, na jaki umowa zostaje zawarta.
3. Penomocnik powierza prowadzenie orodka wybranemu podmiotowi na okres
nie duszy ni 5 lat od dnia zawarcia umowy.
4. Prowadzenie orodka jest finansowane ze rodkw budetu pastwa.
5. W terminie 90 dni przed upywem okresu, o ktrym mowa w ust. 3, zamieszcza
si ogoszenie o konkursie, w sposb, o ktrym mowa w art. 20e ust. 4.
Art. 20h. 1. Podmiot prowadzcy orodek przedstawia Penomocnikowi do
zatwierdzenia, w terminie 5 dni od dnia ogoszenia wynikw konkursu, szczegowy
program zaj i kursw, o ktrych mowa w art. 20b ust. 1 pkt 7.
2. Szczegowy program zaj i kursw, o ktrych mowa w art. 20b ust. 1 pkt 7,
zawiera, w szczeglnoci, informacje dotyczce:
1) kwalifikacji osb prowadzcych zajcia i kursy;
2) czasu trwania, liczby godzin i sposobu organizacji zaj i kursw;
3) tematw poszczeglnych zaj i kursw;
4) sposobu ewaluacji efektw ksztacenia;
5) form zaliczenia zaj i kursw;
6) planowanej wsppracy z pastwowymi lub samorzdowymi instytucjami kultury
w tym zakresie.
3. Zajcia adaptacyjno-integracyjne s prowadzone w jzyku zrozumiaym dla
repatriantw oraz obejmuj zagadnienia dotyczce praktycznych aspektw
zamieszkiwania w Rzeczypospolitej Polskiej, w tym dotyczce:
1) systemu opieki zdrowotnej;
2) systemu owiaty;
25
3) bezpieczestwa publicznego;
4) polityki prorodzinnej oraz pomocy socjalnej;
5) rynku pracy i praw pracownika;
6) uprawnie osb niepenosprawnych oraz procedury uzyskania orzeczenia
o niepenosprawnoci lub o stopniu niepenosprawnoci.
4. Podmiot prowadzcy orodek, w zakresie prowadzenia zaj i kursw, o ktrych
mowa w art. 20b ust. 1 pkt 7, moe wsppracowa z pastwowymi lub samorzdowymi
instytucjami kultury.
5. Repatriant, po ukoczeniu kursu zawodowego w ustalonym wymiarze
godzinowym, otrzymuje zawiadczenie o jego ukoczeniu, wystawione przez osoby,
ktre go prowadziy.
Art. 20i. 1. Kierownik orodka poucza repatrianta o przysugujcych mu prawach
i obowizkach oraz zapoznaje go z treci regulaminu organizacyjno-porzdkowego, co
repatriant potwierdza w formie pisemnego owiadczenia.
2. Repatriant umieszczony w orodku jest obowizany:
1) przestrzega regulaminu organizacyjno-porzdkowego orodka;
2) przestrzega zasad wspycia spoecznego;
3) uczestniczy w zajciach i kursach, o ktrych mowa w art. 20b ust. 1 pkt 7, na
ktre si zapisa.
3. Repatriantowi umieszczonemu w orodku zabrania si:
1) posiadania przedmiotw, ktre mog stanowi zagroenie porzdku lub
bezpieczestwa w orodku;
2) spoywania alkoholu oraz przyjmowania rodkw odurzajcych lub substancji
psychotropowych;
3) palenia wyrobw tytoniowych poza miejscami do tego wyznaczonymi;
4) przebywania w miejscach, do ktrych kierownik orodka wyda zakaz wstpu.
Art. 20j. Minister waciwy do spraw wewntrznych okreli, w drodze
rozporzdzenia, regulamin organizacyjno-porzdkowy orodka, obejmujcy:
1) przepisy porzdkowe,
2) sposb organizacji posikw,
3) termin i sposb wypaty wiadczenia, o ktrym mowa w art. 20c ust. 1
26
uwzgldniajc, w szczeglnoci, potrzeby repatriantw przebywajcych w orodku,

konieczno zapewnienia bezpiecznych warunkw pobytu na terenie orodka oraz jego
sprawnego funkcjonowania.
Art. 20k. 1. Nadzr nad funkcjonowaniem orodkw sprawuje Penomocnik.
2. Nadzr polega na kontroli i ocenie podmiotu prowadzcego orodek w zakresie:
1) realizacji postanowie umowy, o ktrej mowa w art. 20g ust. 1;
2) zapewniania warunkw, o ktrych mowa w art. 20b ust. 1;
3) spenienia minimalnych wymaga dotyczcych wyposaenia orodka, okrelonych
w przepisach wydanych na podstawie art. 20b ust. 2.
3. Penomocnik, sprawujc nadzr nad funkcjonowaniem orodkw, moe je
wizytowa.
4. Penomocnik, podczas wizytowania orodka, ma prawo:
1) wstpu do niego;
2) poruszania si po jego terenie;
3) przegldania dokumentw;
4) dania wyjanie od kierownika orodka;
5) przeprowadzania rozmw z repatriantami umieszczonymi w orodku.
5. W przypadku gdy Penomocnik, sprawujc nadzr nad funkcjonowaniem
orodka, stwierdzi race uchybienia w jego funkcjonowaniu, informuje o tym
kierownika orodka oraz wzywa podmiot prowadzcy orodek do usunicia
stwierdzonych uchybie w okrelonym terminie, pod rygorem rozwizania umowy,
o ktrej mowa w art. 20g ust. 1.
6. Penomocnik dokumentuje czynnoci wykonywane w ramach nadzoru nad
funkcjonowaniem orodkw w formie protokou, do ktrego wpisuje:
1) dat, miejsce i rodzaj czynnoci wykonywanych w ramach nadzoru;
2) dokumenty i informacje uzyskane podczas wykonywania czynnoci oraz ich
rda;
3) dodatkowe uwagi, uwzgldniajce, w szczeglnoci, zakres stwierdzonych
nieprawidowoci, przyczyn ich powstania i skutki, jakie wywouj lub mog
wywoa, oraz zalecenia lub wnioski dotyczce usprawnienia nadzorowanego
orodka.
27
Art. 20l. 1. W przypadku uporczywego naruszania przez repatrianta obowizkw

okrelonych w regulaminie organizacyjno-porzdkowym orodka, Penomocnik wydaje
decyzj w sprawie pozbawienia go miejsca w orodku.
2. Repatriant jest obowizany opuci orodek w przypadku:
1) upywu okresu jego pobytu w orodku, okrelonego w decyzji w sprawie
przyznania mu miejsca w orodku;
2) wydania mu decyzji, o ktrej mowa w ust. 1.
Art. 20m. 1. Kierownik orodka prowadzi ewidencj repatriantw umieszczonych
w orodku.
2. Do ewidencji wpisuje si nastpujce dane osobowe repatrianta:
1) imi i nazwisko;
2) dat urodzenia;
3) obywatelstwo;
4) stan cywilny;
5) pe;
6) okres pobytu w orodku.
3. Kierownik orodka:
1) udostpnia dane zawarte w ewidencji Penomocnikowi na kade danie;
2) aktualizuje dane zawarte w ewidencji;
3) informuje Penomocnika o wszelkich zmianach dokonywanych w ewidencji.
Rozdzia 4b
Osoba wspierajca repatrianta
Art. 20n. 1. Wjt (burmistrz, prezydent miasta) waciwy ze wzgldu na miejsce
zamieszkania repatrianta moe przydzieli mu, w drodze decyzji, na jego wniosek,
uzasadniony jego szczegln sytuacj, osob wspierajc repatrianta, zwan dalej
osob wspierajc.
2. Szczeglna sytuacja repatrianta moe wynika, w szczeglnoci, z:
1) podeszego wieku;
2) stanu zdrowia;
3) braku umiejtnoci adaptacyjnych;
4) niewadania jzykiem polskim w wystarczajcym stopniu.
3. Osob wspierajc przydziela si repatriantowi na okres nie duszy ni 2 lata.
4. Przydzielenie osoby wspierajcej jest zadaniem wasnym gminy.
28
Art. 20o. 1. Osob wspierajc moe by osoba, ktra:

1) posiada dowiadczenie w realizacji projektw lub innych dziaa majcych na celu
przeciwdziaanie wykluczeniu spoecznemu;
2) nie bya skazana prawomocnym wyrokiem za umylne przestpstwo lub umylne
przestpstwo skarbowe.
2. Zadaniem osoby wspierajcej jest udzielanie repatriantowi pomocy w adaptacji
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, polegajcej, w szczeglnoci, na:
1) udzielaniu informacji o sposobie zaatwienia istotnych dla repatrianta spraw
z zakresu opieki medycznej, szkolnictwa, pomocy socjalnej oraz zatrudnienia;
2) wspieraniu repatrianta w zaatwianiu spraw, o ktrych mowa w pkt 1,
w szczeglnoci w zakresie sporzdzania w jego imieniu pism urzdowych;
3) asystowaniu repatriantowi w podeszym wieku podczas wizyt lekarskich.
Art. 20p. 1. Osoba wspierajca, za zgod repatrianta, ma prawo wgldu do
dokumentw zawierajcych nastpujce dane i informacje dotyczce repatrianta:
2) data urodzenia;
3) adres miejsca zamieszkania;
4) stan cywilny;
5) wyksztacenie;
6) zawd;
7) miejsce pracy;
8) rda dochodu;
9) informacje dotyczce warunkw mieszkaniowych.
2. Osoba wspierajca, za zgod repatrianta, ma prawo do wystpowania do
waciwych organw wadzy publicznej, organizacji oraz instytucji o udzielenie
informacji niezbdnych do udzielenia pomocy repatriantowi, w tym informacji
zawierajcych dane osobowe repatrianta.;
24) w art. 21:
a) ust. 1 i 2 otrzymuj brzmienie:
1. Gminie, ktra zapewni lokal mieszkalny repatriantowi, udziela si dotacji
z budetu pastwa na podstawie porozumienia zawartego z waciwym wojewod.
Dotacja moe by przyznana w wysokoci do 25 000 z na repatrianta.
29
2. Dotacji udziela si gminie, ktrej rada gminy podja uchwa, w ktrej

zobowizaa si do zapewnienia lokalu mieszkalnego repatriantom i do zawarcia,
na czas nieokrelony, umowy nadajcej im tytu prawny do lokalu mieszkalnego.,
5. Przy udzielaniu dotacji gminie, ktra zapewni lokal mieszkalny
repatriantowi, uwzgldnia si wielko lokalu mieszkalnego, jego wyposaenie
i stan techniczny oraz lokalizacj, a take ewentualne koszty poniesione przez
gmin w zwizku z zapewnieniem repatriantowi lokalu mieszkalnego.,
c) w ust. 6 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
1) szczegowy opis pomocy mieszkaniowej udzielonej repatriantowi;,
d) dodaje si ust. 7 w brzmieniu:
7. Repatriantowi nie przysuguj jakiekolwiek roszczenia z tytuu
zapewnienia w rnych gminach rnych warunkw lokalu mieszkalnego, jeeli
gminy te otrzymay dotacj z budetu pastwa, o ktrej mowa w ust. 1.;
25) w art. 22:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
1. Gmina moe udzieli repatriantowi, na jego wniosek, pomocy polegajcej
na przeprowadzeniu remontu, adaptacji lub wyposaeniu lokalu mieszkalnego w
miejscu osiedlenia si w Rzeczypospolitej Polskiej.,
3. Gmina otrzymuje z budetu pastwa dotacj celow na realizacj zadania,
o ktrym mowa w ust. 1, do wysokoci 6000 z na repatrianta.,
c) dodaje si ust. 6 w brzmieniu:
6. Repatriant skada wniosek, o ktrym mowa w ust. 1, osobicie do wjta
waciwego ze wzgldu na miejsce osiedlenia si repatrianta, w terminie 2 lat od
dnia nabycia przez repatrianta obywatelstwa polskiego.;
26) po rozdziale 6 dodaje si rozdzia 6a w brzmieniu:
Rozdzia 6a
Odznaka honorowa Zasuony dla repatriacji
Art. 28a. 1. Osobom fizycznym, w uznaniu ich zasug w zwizku z prowadzeniem

dziaalnoci na rzecz repatriantw, moe zosta przyznana, odznaka honorowa
Zasuony dla repatriacji.
30
2. Odznak, o ktrej mowa w ust. 1, przyznaje Prezes Rady Ministrw, z wasnej

inicjatywy albo na wniosek Penomocnika lub organu statutowego organizacji
spoecznej lub instytucji dziaajcej na rzecz repatriantw.
3. Wraz z odznak, o ktrej mowa w ust. 1, wydaje si legitymacj potwierdzajc
jej przyznanie.
4. Organ statutowy organizacji spoecznej lub instytucji dziaajcej na rzecz
repatriantw skada wniosek o przyznanie odznaki, o ktrej mowa w ust. 1, za
porednictwem Penomocnika.
5. Penomocnik prowadzi ewidencj informacji o osobach, ktrym zostaa
przyznana odznaka, o ktrej mowa w ust. 1.
6. Do ewidencji wpisuje si nastpujce dane dotyczce osb, ktrym zostaa
przyznana odznaka, o ktrej mowa w ust. 1:
2) dat i miejsce urodzenia;
3) imiona rodzicw;
4) pastwo zamieszkania;
5) obywatelstwo;
6) dat przyznania odznaki.
7. Penomocnik, po powziciu informacji o zgonie osoby, ktrej zostaa przyznana
odznaka, o ktrej mowa w ust. 1, zarzdza protokolarne i komisyjne usunicie danych
dotyczcych tej osoby z ewidencji.
Art. 28b. 1. Wniosek o przyznanie odznaki, o ktrej mowa w art. 28a ust. 1,
zawiera:
1) nastpujce dane dotyczce osoby przedstawionej do wyrnienia:
b) numer PESEL,
c) dat i miejsce urodzenia,
d) imiona rodzicw,
e) pastwo zamieszkania,
f) obywatelstwo,
g) adres do korespondencji;
2) informacje uzasadniajce przyznanie odznaki, o ktrej mowa w art. 28a ust. 1;
31
3) nazw albo imi i nazwisko i podpis wnioskodawcy lub osoby dziaajcej

w imieniu wnioskodawcy oraz dat zoenia wniosku.
2. Prezes Rady Ministrw rozpatruje wniosek o przyznanie odznaki, o ktrej mowa
w art. 28a ust. 1, w terminie 60 dni od dnia jego otrzymania.
3. Prezes Rady Ministrw okreli, w drodze rozporzdzenia:
1) wzr wniosku o przyznanie odznaki, o ktrej mowa w art. 28a ust. 1,
2) wzr i sposb noszenia odznaki, o ktrej mowa w art. 28a ust. 1,
3) wzr legitymacji potwierdzajcej przyznanie odznaki, o ktrej mowa w art. 28a
ust. 1,
4) sposb prowadzenia ewidencji informacji o osobach, ktrym zostaa przyznana
odznaka, o ktrej mowa w art. 28a ust. 1
majc na uwadze potrzeb ujednolicenia sposobu skadania wnioskw, wzornictwo
stosowane w polskiej falerystyce oraz zakres danych wpisywanych do ewidencji.;
Art. 29. 1. W celu umoliwienia kandydatom na repatriantw poszukiwa
waciwych warunkw do osiedlenia si w Rzeczypospolitej Polskiej, Penomocnik
prowadzi ewidencj lokali mieszkalnych i rde utrzymania dla repatriantw.
2. Ewidencj, o ktrej mowa w ust. 1, prowadzi si w systemie
teleinformatycznym, na podstawie uchwa i owiadcze przekazanych przez podmioty,
o ktrych mowa w art. 12 ust. 3 pkt 2 i 3.
3. Ewidencja, o ktrej mowa w ust. 1, obejmuje dane zawarte w uchwaach
i owiadczeniach, o ktrych mowa w art. 12 ust. 3 pkt 2 i 3, niewskazujcych imiennie
osoby mogcej ubiega si o wydanie wizy krajowej w celu repatriacji.
4. Dane umieszczone w ewidencji, o ktrej mowa w ust. 1, s udostpniane, za
porednictwem konsula, osobom, ktrym wydano decyzj, o ktrej mowa w art. 11
ust. 1, w kolejnoci zoenia wnioskw o wydanie wizy krajowej w celu repatriacji.
5. Dane umieszczone w ewidencji, o ktrej mowa w ust. 1, udostpnia si,
w pierwszej kolejnoci, osobom deportowanym i przeladowanym z przyczyn
narodowociowych lub politycznych, ktrych wiek i zy stan zdrowia uzasadnia szybk
repatriacj do Rzeczypospolitej Polskiej.
6. Dane umieszczone w ewidencji, o ktrej mowa w ust. 1, przechowuje si przez
okres 10 lat od dnia ich wprowadzenia.
32
7. Penomocnik, po upywie okresu, o ktrym mowa w ust. 6, zarzdza

protokolarne i komisyjne usunicie danych zawartych w ewidencji, o ktrej mowa
w ust. 1.
Art. 30. 1. Penomocnik prowadzi w systemie teleinformatycznym ewidencj osb
ubiegajcych si o wydanie wizy krajowej w celu repatriacji, ktre nie posiadaj
warunkw do osiedlenia si w Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Ewidencj, o ktrej mowa w ust. 1, prowadzi si w celu zapewnienia warunkw
do osiedlenia si osobom, o ktrych mowa w ust. 1.
3. Ewidencja, o ktrej mowa w ust. 1, zawiera nastpujce dane i informacje
dotyczce osb ubiegajcych si o wydanie wizy krajowej w celu repatriacji:
2) nazwisko rodowe;
3) imi i nazwisko rodowe ojca;
4) imi i nazwisko rodowe matki;
5) dat urodzenia;
6) miejsce i kraj urodzenia;
7) stan cywilny;
8) miejsce zamieszkania za granic i miejsce zamierzonego osiedlenia si
w Rzeczypospolitej Polskiej;
9) narodowo i pochodzenie etniczne;
10) obywatelstwo;
11) zawd, wyksztacenie oraz kwalifikacje zawodowe;
12) informacj o oczekiwaniach co do sposobu zapewnienia warunkw do osiedlenia
si;
13) informacj o przeladowaniach politycznych i narodowociowych.
4. Dane, o ktrych mowa w ust. 3 pkt 1, 2, 11 i 12, s udostpniane podmiotom,
o ktrych mowa w art. 12 ust. 3 pkt 2 i 3, na ich pisemny wniosek.
5. Dane, o ktrych mowa w ust. 3, przechowuje si do czasu wydania osobom,
ktrych dotycz, wizy krajowej w celu repatriacji.
6. Penomocnik, po upywie okresu przechowywania danych, o ktrych mowa
w ust. 3, zarzdza protokolarne i komisyjne usunicie zapisu tych danych.;
28) uchyla si art. 31 i art. 32;
33

Art. 33. 1. Minister waciwy do spraw wewntrznych i konsul, kady w zakresie
swojej waciwoci, prowadz rejestr dotyczcy wiz krajowych w celu repatriacji.
2. Minister waciwy do spraw wewntrznych i wojewoda, kady w zakresie
swojej waciwoci, prowadz rejestr dotyczcy uznania za repatrianta.
3. Minister waciwy do spraw wewntrznych, Penomocnik, wojewoda i konsul,
kady w zakresie swojej waciwoci, prowadz rejestr dotyczcy udzielania pomocy
repatriantom ze rodkw budetu pastwa.
4. Rejestry, o ktrych mowa w ust. 13, wchodz w skad krajowego zbioru
rejestrw, ewidencji i wykazu w sprawach cudzoziemcw, o ktrym mowa w art. 449
ust. 1 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach.;
Art. 33a. W rejestrach, o ktrych mowa w art. 33 ust. 13, gromadzi si
i przechowuje:
1) informacje o wnioskach i wydanych rozstrzygniciach, odpowiednio, w sprawach:
a) wydania wizy krajowej w celu repatriacji,
b) uznania za repatrianta,
c) udzielenia pomocy repatriantom ze rodkw budetu pastwa;
2) nastpujce dane dotyczce osb, ktre zoyy wnioski w sprawach, o ktrych
mowa w pkt 1:
b) nazwisko rodowe,
c) imi i nazwisko rodowe ojca,
d) imi i nazwisko rodowe matki,
e) dat urodzenia,
f) miejsce i kraj urodzenia,
g) miejsce zamieszkania za granic,
h) stan cywilny,
i) narodowo i pochodzenie etniczne,
j) obywatelstwo,
k) dat nabycia obywatelstwa polskiego,
l) numer PESEL,
m) dat opuszczenia orodka.
34
Art. 33b. W postpowaniach prowadzonych na podstawie przepisw niniejszej

ustawy mog by przetwarzane nastpujce dane i informacje dotyczce osb objtych
wnioskami, o ktrych mowa w art. 33a pkt 1, bez ich zgody:
2) miejsce zamieszkania;
3) obywatelstwo;
4) narodowo i pochodzenie etniczne;
5) zawd, wyksztacenie i kwalifikacje zawodowe;
6) informacje o oczekiwaniach co do sposobu zapewnienia warunkw do osiedlenia
si;
7) numer PESEL.;
Art. 34. 1. W celu zapewnienia prawidowej realizacji procesu repatriacji,
minister waciwy do spraw wewntrznych tworzy i prowadzi w systemie
teleinformatycznym centralny rejestr danych o repatriacji.
2. Rejestr, o ktrym mowa w ust. 1, obejmuje dane z rejestrw, o ktrych mowa
w art. 33 ust. 13.
3. Penomocnik, wojewoda i konsul przekazuj do rejestru, o ktrym mowa
w ust. 1, dane zawarte w prowadzonych przez siebie rejestrach, niezwocznie po ich
umieszczeniu we waciwym rejestrze.
Art. 35. Dane lub informacje przechowywane w rejestrach, o ktrych mowa
w art. 33 ust. 13 i art. 34 ust. 1, udostpnia si:
1) organom administracji publicznej,
2) Radzie do Spraw Uchodcw, Policji, Stray Granicznej, Subie Wiziennej,
Subie Kontrwywiadu Wojskowego, Subie Wywiadu Wojskowego, andarmerii
Wojskowej, Agencji Bezpieczestwa Wewntrznego, Agencji Wywiadu, Biuru
Ochrony Rzdu, Pastwowej Inspekcji Pracy, Centralnemu Biuru
Antykorupcyjnemu, Szefowi Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych
i stray gminnej (miejskiej),
3) organom Krajowej Administracji Skarbowej,
4) sdom,
5) prokuraturze
w zakresie niezbdnym do realizacji ich ustawowych zada.;
35

Art. 35a. 1. Podmiotom, o ktrych mowa w art. 35, udostpnia si, na ich
wniosek, dane z rejestrw, o ktrych mowa w art. 33 ust. 13 i art. 34 ust. 1.
2. Organ rozpatrujcy wniosek, o ktrym mowa w ust. 1, odmawia, w drodze
decyzji, udostpnienia danych, jeeli zakres tych danych podanych we wniosku nie
odpowiada zakresowi, o ktrym mowa w art. 35.
3. Dane przetwarzane w rejestrach, o ktrych mowa w art. 33 ust. 13 i art. 34
ust. 1, s udostpniane w trybie, o ktrym mowa w ust. 1 i 2, przez: ministra waciwego
do spraw wewntrznych, wojewod, konsula i Penomocnika, w zakresie prowadzonych
przez nich rejestrw.
Art. 35b. Do sposobu i trybu udostpniania danych zawartych w rejestrach,
o ktrych mowa w art. 33 ust. 13, za pomoc urzdze telekomunikacyjnych stosuje
si przepisy art. 453456 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach oraz
przepisy wydane na podstawie art. 457 i art. 458 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r.
o cudzoziemcach.;
Art. 36. Administratorem danych osobowych przetwarzanych w:
1) ewidencji, o ktrej mowa w art. 20m ust. 1, jest kierownik orodka;
2) ewidencjach, o ktrych mowa w art. 28a ust. 5, art. 29 ust. 1 i art. 30 ust. 1, jest
Penomocnik;
3) rejestrze, o ktrym mowa w art. 33 ust. 1, jest minister waciwy do spraw
wewntrznych i waciwy konsul;
wewntrznych i waciwy wojewoda;
wewntrznych, Penomocnik, waciwy wojewoda i waciwy konsul;
wewntrznych.;
34) w art. 38 w ust. 1 w pkt 1:
a) lit. c otrzymuje brzmienie:
c) udzielania dotacji gminie, ktra zapewni repatriantom lokal mieszkalny,,
b) lit. e otrzymuje brzmienie:
36
e) udzielania dotacji celowej gminie, ktra przeprowadzia remont lub adaptacj

lokalu mieszkalnego lub wyposaya go w miejscu osiedlenia si repatrianta
w Rzeczypospolitej Polskiej..
Art. 2. W ustawie z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadkw i darowizn (Dz. U.

z 2016 r. poz. 205, 615 i 1948) w art. 4 w ust. 1 w pkt 17 kropk zastpuje si rednikiem
i dodaje si pkt 18 w brzmieniu:
18) nabycie w drodze dziedziczenia, zapisu zwykego, zapisu windykacyjnego,
dalszego zapisu, polecenia testamentowego lub darowizny wasnoci
(wspwasnoci) budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowicego
odrbn nieruchomo, spdzielczego wasnociowego prawa do lokalu
mieszkalnego lub udziau w takim prawie, spdzielczego prawa do domu
jednorodzinnego albo udziau w takim prawie przez repatrianta, jeeli spenia
warunki okrelone w art. 16 ust. 2 pkt 2 i 3; przepisy art. 16 ust. 7 i 8 stosuje si
odpowiednio..
Art. 3. W ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o wiadczeniach opieki zdrowotnej

finansowanych ze rodkw publicznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1793, z pn. zm. 3))
wprowadza si nastpujce zmiany:
1) w art. 12 w pkt 11 kropk zastpuje si rednikiem i dodaje si pkt 12 w brzmieniu:
12) art. 17d ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (Dz. U. z 2014 r. poz. 1392,
z 2015 r. poz. 1274 oraz z 2017 r. poz. 60 i ).;
2) w art. 13a pkt 2 otrzymuje brzmienie:
2) o ktrych mowa w art. 12 pkt 26 i 912, art. 12a, art. 15 ust. 2 pkt 12 oraz
art. 42j.
Art. 4. W ustawie z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyszym (Dz. U.

z 2016 r. poz. 1842, 1933, 2169 i 2260 oraz z 2017 r. poz. 60) w art. 43:
1) w ust. 6a pkt 2 otrzymuje brzmienie:
2) niepodjciu ksztacenia przez cudzoziemcw, o ktrych mowa w ust. 3, lub
skreleniu ich z listy studentw, podajc imi i nazwisko, dat urodzenia, adres
staego zamieszkania, informacje o posiadaniu Karty Polaka lub spenieniu
3)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostay ogoszone w Dz. U. z 2016 r. poz. 1807, 1860, 1948,
2138, 2173 i 2250 oraz z 2017 r. poz. 60.
37
wymaga okrelonych w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji

(Dz. U. z 2014 r. poz. 1392, z 2015 r. poz. 1274 oraz z 2017 r. poz. 60 i ).;
2) ust. 6b i 7 otrzymuj brzmienie:
6b. Rektor przekazuje ministrowi waciwemu do spraw szkolnictwa wyszego,
w terminie do 15 stycznia kadego roku, wykazy cudzoziemcw, o ktrych mowa
w ust. 3 i 4, sporzdzone wedug stanu na dzie 31 grudnia poprzedniego roku, ze
wskazaniem osb posiadajcych Kart Polaka lub speniajcych wymagania okrelone
w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji, ktre zawieraj: imi
i nazwisko cudzoziemca, pastwo zamieszkania, kierunek i rok studiw lub inny rodzaj
ksztacenia oraz jednostk organizacyjn uczelni, w ktrej cudzoziemiec odbywa
ksztacenie, a take warunki finansowe ksztacenia.
7. Cudzoziemcy, ktrzy speniaj wymagania okrelone w art. 5 ust. 1 ustawy z
dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji i studiujcy w kraju swojego zamieszkania, mog
by stypendystami, o ktrych mowa w ust. 4 pkt 1..
Art. 5. W ustawie z dnia 7 wrzenia 2007 r. o Karcie Polaka (Dz. U. z 2014 r.

poz. 1187, z 2015 r. poz. 1274, z 2016 r. poz. 753 i 2066 oraz z 2017 r. poz. 60) wprowadza
si nastpujce zmiany:
1) w art. 2 ust. 3 otrzymuje brzmienie:
3. Karta Polaka moe by take przyznana osobie bdcej obywatelem jednego
z pastw, o ktrych mowa w ust. 2, ktrej polskie pochodzenie zostao stwierdzone
zgodnie z przepisami ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (Dz. U. z 2014 r.
poz. 1392, z 2015 r. poz. 1274 oraz z 2017 r. poz. 60 i ), pod warunkiem wykazania
si znajomoci jzyka polskiego w stopniu co najmniej podstawowym. Przepisy art. 13
ust. 7 i 8 stosuje si odpowiednio.;
2) w art. 23 ust. 2c otrzymuje brzmienie:
2c. Dane przechowywane w rejestrze, o ktrym mowa w ust. 2a, udostpnia si
organom administracji publicznej, sdom, prokuraturom, Policji, Stray Granicznej,
Subie Kontrwywiadu Wojskowego, Agencji Bezpieczestwa Wewntrznego, Agencji
Wywiadu oraz organom Krajowej Administracji Skarbowej, w zakresie niezbdnym do
realizacji ich ustawowych zada..
38
Art. 6. W ustawie z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2016 r.

poz. 1990, 1948 i 2066 oraz z 2017 r. poz. 60) wprowadza si nastpujce zmiany:
1) w art. 60 w ust. 1 uchyla si pkt 19;
2. Do ustalenia polskiego pochodzenia osoby, o ktrej mowa w ust. 1 pkt 3,
stosuje si przepis art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (Dz. U.
z 2014 r. poz. 1392, z 2015 r. poz. 1274 oraz 2017 r. poz. 60 i ).;
3) w art. 229 w ust. 4 uchyla si pkt 2;
4) w art. 236 uchyla si pkt 2;
5) w art. 449 w ust. 2 pkt 14 otrzymuje brzmienie:
14) ewidencji osb ubiegajcych si o wydanie wizy krajowej w celu repatriacji, ktre
nie maj na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zapewnionego lokalu
mieszkalnego lub rda utrzymania;;
6) w art. 452 w ust. 3 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
1) Szefa Urzdu, z wyczeniem rejestrw, o ktrych mowa w art. 449 ust. 2 pkt 13
i 14;;
7) w art. 453 wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie:
Dane przetwarzane w krajowym zbiorze rejestrw, ewidencji i wykazu w sprawach
cudzoziemcw, w tym w rejestrach, o ktrych mowa w art. 449 ust. 2 pkt 13 i 14,
udostpnia si podmiotom, o ktrych mowa w art. 450 ust. 1 i 2, oraz Penomocnikowi
Rzdu do Spraw Repatriacji, za pomoc urzdze telekomunikacyjnych, jeeli zo
jednorazowy wniosek w tej sprawie, a Szef Urzdu wyrazi na to zgod i jeeli speniaj
cznie nastpujce warunki:;
1. Szef Urzdu wyraa zgod na udostpnienie danych przetwarzanych
w krajowym zbiorze rejestrw, ewidencji i wykazu w sprawach cudzoziemcw, w tym
w rejestrach, o ktrych mowa w art. 449 ust. 2 pkt 13 i 14, podmiotom, o ktrych mowa
w art. 450, oraz Penomocnikowi Rzdu do Spraw Repatriacji, za pomoc urzdze
telekomunikacyjnych, odmawia wyraenia tej zgody albo cofa j, w drodze decyzji..
Art. 7. W ustawie z dnia 25 czerwca 2015 r. Prawo konsularne (Dz. U. poz. 1274,
z 2016 r. poz. 1579 oraz z 2017 r. poz. 132) w art. 34 pkt 7 otrzymuje brzmienie:
7) wydaje decyzje w sprawie stwierdzenia polskiego pochodzenia oraz decyzje
o zakwalifikowaniu do wydania wizy krajowej w celu repatriacji, moe
39
przyznawa i wypaca pomoc ze rodkw budetu pastwa lub pokrywa koszty

uczestnictwa w kursie jzyka polskiego, a take dokonuje tumaczenia na jzyk
polski lub powiadcza tumaczenie zagranicznych dokumentw umoliwiajcych
sporzdzenie polskiego aktu stanu cywilnego, o ktrych mowa w art. 12c ust. 2
ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (Dz. U. z 2014 r. poz. 1392, z 2015 r.
poz. 1274 oraz z 2017 r. poz. 60 i ), i przekazuje je, wraz z wnioskiem
o sporzdzenie polskiego aktu stanu cywilnego w rejestrze stanu cywilnego,
waciwemu kierownikowi urzdu stanu cywilnego;.
Art. 8. Rada Ministrw przedoy Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej i Senatowi

Rzeczypospolitej Polskiej informacj o wykonaniu ustawy oraz o skutkach jej stosowania po
2 latach jej obowizywania, do dnia 30 wrzenia 2019 r.
Art. 9. Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 13a ustawy

zmienianej w art. 3 zachowuj moc do dnia wejcia w ycie przepisw wykonawczych
wydanych na podstawie art. 13a ustawy zmienianej w art. 3, w brzmieniu nadanym niniejsz
ustaw, jednak nie duej ni przez 6 miesicy od dnia wejcia w ycie niniejszej ustawy.
Art. 10. Do postpowa wszcztych na podstawie przepisw ustawy zmienianej w art. 1

i niezakoczonych przed dniem wejcia w ycie niniejszej ustawy stosuje si przepisy
dotychczasowe.
Art. 11. 1. Postpowania w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt stay wszczte na

podstawie art. 15 ustawy zmienianej w art. 1 i niezakoczone przed dniem wejcia w ycie
niniejszej ustawy umarza si.
2. Jeeli do dnia wejcia w ycie niniejszej ustawy Szef Urzdu do Spraw
Cudzoziemcw udzieli zezwolenia na pobyt stay osobom, o ktrych mowa w art. 15 ust. 1
lub 2 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, do wydania tym osobom
pierwszej karty pobytu stosuje si art. 15 ust. 4 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu
dotychczasowym, oraz art. 229 ust. 4 pkt 2 i art. 236 pkt 2 ustawy zmienianej w art. 6,
w brzmieniu dotychczasowym.
Art. 12. Decyzje o przyrzeczeniu wydania wizy krajowej w celu repatriacji wydane na
podstawie art. 11 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, zachowuj
wano.
40
Art. 13. Konsul, w terminie 90 dni od dnia wejcia w ycie niniejszej ustawy, przekae
dane zawarte w rejestrze, o ktrym mowa w art. 32 pkt 1 ustawy zmienianej w art. 1, do
rejestru, o ktrym mowa w art. 33 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym
niniejsz ustaw.
Art. 14. Do opodatkowania podatkiem od spadkw i darowizn nabycia wasnoci rzeczy

lub praw majtkowych, ktre nastpio przed dniem wejcia w ycie niniejszej ustawy,
stosuje si przepisy dotychczasowe.
Art. 15. Powoanie czonkw Rady do Spraw Repatriacji nastpi po raz pierwszy
w terminie 30 dni od dnia wejcia w ycie niniejszej ustawy.
Art. 16. 1. Repatriantowi oraz jego maonkowi i maoletniemu dziecku pozostajcemu

pod wadz rodzicielsk co najmniej jednego z maonkw, ktrzy przybyli na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej nie wczeniej ni 12 miesicy przed dniem wejcia w ycie
niniejszej ustawy, Penomocnik Rzdu do Spraw Repatriacji moe przyzna pomoc, o ktrej
mowa w art. 17b ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejsz ustaw.
2. Penomocnik Rzdu do Spraw Repatriacji, wydajc decyzj o przyznaniu pomocy,
o ktrej mowa w art. 17b ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejsz
ustaw, bierze w szczeglnoci pod uwag rodzaj i zakres dotychczas udzielonej pomocy
oraz warunki bytowe osb, o ktrych mowa w ust. 1.
3. W przypadku, o ktrym mowa w ust. 1, przepisy art. 17b i art. 17c ustawy zmienianej
w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejsz ustaw, stosuje si odpowiednio.
4. W przypadku, o ktrym mowa w ust. 1, wniosek o przyznanie pomocy, o ktrej
mowa w art. 17b ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejsz ustaw,
naley zoy nie pniej ni do dnia 31 grudnia 2017 r.
Art. 17. Powouje si Rad do Spraw Repatriacji.
Art. 18. 1. W latach 20172026 maksymalny limit wydatkw z budetu pastwa

bdcych skutkiem finansowym ustawy wynosi 474.133 tys. z, z tym e w:
1) 2017 r. 24.689 tys. z;
2) 2018 r. 63.150 tys. z;
3) 2019 r. 58.505 tys. z;
4) 2020 r. 52.167 tys. z;
5) 2021 r. 46.837 tys. z;
6) 2022 r. 45.757 tys. z;
41
7) 2023 r. 45.757 tys. z;

8) 2024 r. 45.757 tys. z;
9) 2025 r. 45.757 tys. z;
10) 2026 r. 45.757 tys. z.
2. Minister waciwy do spraw wewntrznych oraz Penomocnik Rzdu do spraw
Repatriacji monitoruj wykorzystanie limitu wydatkw, o ktrym mowa w ust. 1, oraz
wdraaj mechanizm korygujcy, o ktrym mowa w ust. 3.
3. W przypadku przekroczenia lub zagroenia przekroczenia przyjtego na dany rok
budetowy maksymalnego limitu wydatkw budetu pastwa, o ktrym mowa w ust. 1,
zostanie zastosowany mechanizm korygujcy polegajcy na ograniczeniu wydatkw
zwizanych z kosztami funkcjonowania systemu repatriacji, w tym ograniczeniu liczby
wydawanych przez Penomocnika decyzji w sprawie przyznania miejsca w orodku lub
przeduenia pobytu repatrianta w orodku.
Art. 19. Ustawa wchodzi w ycie z dniem 1 maja 2017 r., z wyjtkiem art. 17 ust. 1
pkt 3 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejsz ustaw, ktry wchodzi
w ycie z dniem 1 wrzenia 2017 r.
UZASADNIENIE
Prezes Rady Ministrw, podczas spotkania z repatriantami w 80. rocznic pierwszej masowej
deportacji Polakw do Kazachstanu przez wadze sowieckie, zapewnia e Rzd nie spocznie,
pki do Polski nie wrci kady Polak i Polka, ktrzy tego chc.
Tym samym projekt ustawy ma na celu przyspieszenie powrotw repatriantw do kraju oraz
wprowadzenie nowych form pomocy, w tym finansowej. Zakres proponowanych zmian by
dugo i szeroko konsultowany ze rodowiskiem repatrianckim w kraju i za granic
(Kazachstan) oraz samorzdami i organizacjami zajmujcymi si problematyk repatrianck.
Wykorzystano rnorodne techniki konsultacyjne, co pozwolio w sposb peny na poznanie
potrzeb, oczekiwa i obaw repatriantw, ktrzy ju powrcili do kraju, oraz tych, ktrzy
wyraaj tak ch.
Zasadnicze, zidentyfikowane problemy dotycz:
uciliwych i niejasnych procedur zwizanych z powrotem (procedur trudnych take

pod wzgldem realizacyjnym, z uwagi na warunki klimatyczne krajw, z ktrych
powracaj repatrianci),
obaw o przysze, docelowe miejsce zamieszkania,
obaw o przysze miejsce pracy, najlepiej zgodne z posiadanymi kwalifikacjami,
obaw zwizanych ze sab znajomoci jzyka polskiego lub cakowitym brakiem
znajomoci tego jzyka,
obaw zwizanych z procesem adaptacyjnym.
Okrelenie obaw repatriantw, w zestawieniu z dotychczasowymi statystykami powrotw,

uatwio ustalenie zakresu niezbdnych zmian, ktre w szczeglnoci:
usprawniaj procedury,
zapewniaj czasowe miejsce zamieszkania w orodku dla repatriantw, ktry bdzie w
okrelonych przypadkach starterem nowego ycia po powrocie do kraju,
uatwiaj zapewnienie wasnego miejsca zamieszkania po opuszczeniu ww. orodka,
uatwiaj procesy adaptacyjne.
Stan obecny i potrzeba zmian
Od 2007 roku liczba repatriantw systematycznie spada, a okres oczekiwania na osiedlenie

w Polsce w ramach repatriacji moe trwa nawet 10 lat. W roku 2007 w tym trybie do Polski
przyjechay 243 osoby. W roku 2012 takich osb byo ju o poow mniej tylko 123. Ronie
natomiast liczba osb, ktre otrzymay decyzje o przyrzeczeniu wydania wizy, lecz nie mog
osiedli si w kraju, gdy nie maj do tego warunkw: mieszkania i rda utrzymania. Do
2007 r. takich decyzji wydano niemal ptora tysica (1476), w 2012 r. liczba ta wzrosa do
prawie 2 tys. (1937). Z danych Ministerstwa Spraw Wewntrznych i Administracji wynika, e
pod koniec listopada 2013 roku repatriacj do Polski byo zainteresowanych jeszcze ponad
2,6 tys. cudzoziemcw polskiego pochodzenia ze Wschodu. Najwysza Izba
Kontroli wyliczya, e przeprowadzana w dotychczasowym tempie repatriacja (biorc pod
uwag liczb osb oczekujcych oraz redni liczb osb przesiedlanych w danym roku)
trwaaby ponad 16 lat. Na dzie 8 stycznia 2014 r. najstarsza sprawa oczekiwania na
repatriacj do Polski dotyczya wniosku o wydanie wizy w celu repatriacji z dnia 24 kwietnia
2001 r. Biorc pod uwag liczb osb oczekujcych na repatriacj oraz redni liczb osb
repatriowanych w jednym roku, repatriacja osb, ktre posiadaj przyrzeczenie wydania
wizy, trwaaby w tym tempie ponad 16 lat.
Raport Najwyszej Izby Kontroli pt. Realizacja polityki migracyjnej Polski
w odniesieniu do cudzoziemcw deklarujcych polskie pochodzenie z 2014 roku (KAP-41
01-07-00/2013; Nr ewid. 158/2014/P/13/020/KAP, https://www.nik.gov.pl/kontrole/wyniki-
kontroli-nik/kontrole,13362.html) jednoznacznie wskazuje, i w poprzednich latach dziaania
w postaci akcji przesiedleczej osb deklarujcych polskie pochodzenie nie doprowadziy do
stworzenia skutecznego systemu rozwiza prawnych, organizacyjnych i finansowych w tym
zakresie. Najwysza Izba Kontroli wskazaa w przygotowanym raporcie m.in., e: Z danych
statystycznych dotyczcych repatriacji za lata 20072012 wynika, e liczba repatriantw,
tj. osb polskiego pochodzenia, ktre przybyy do RP na podstawie wizy krajowej w celu
repatriacji z zamiarem osiedlenia si na stae, z wyjtkiem 2011 r., systematycznie spadaa.
Okres oczekiwania na osiedlenie si w Polsce w ramach repatriacji trwa nieraz nawet 10 lat.
Moe to wiadczy o tym, e stworzone ramy prawno-organizacyjne nie sprzyjay rozwizaniu
problemu repatriacji. W rzdowym dokumencie pn. Polityka Migracyjna Polski stan
obecny i postulowane dziaania osoby pochodzenia polskiego zostay uznane za grup, ktra
m.in. ze wzgldw politycznych powinna zosta objta szczeglnymi uregulowaniami. 1.
Wyniki kontroli NIK wyranie wskazuj, e nie zosta zrealizowany cel strategiczny
okrelony w Rzdowym Programie Wsppracy z Poloni i Polakami za granic na lata
1
Raport Najwyszej Izby Kontroli pn. Realizacja polityki migracyjnej Polski w odniesieniu do cudzoziemcw
deklarujcych polskie pochodzenie z 2014 roku ( KAP-4101-07-00/2013; Nr ewid. 158/2014/P/13/020/KAP ,
str. 7.
2
20072012 (program ten, ktry mia peni funkcj koordynacyjn na rzecz realizacji polskiej
polityki polonijnej, nie zosta wdroony), ktrym byo uatwienie powrotu do kraju osobom
polskiego pochodzenia. Zgodnie z ww. raportem: W opinii NIK zachodzi potrzeba
uporzdkowania dokumentw strategicznych w obszarze wsppracy z Poloni i Polakami
za granic, w sposb jednoznaczny definiujcy cele i zadania wobec Polonii i Polakw
za granic (). Obowizujce rozwizania dotyczce systemu repatriacji, okrelone
w ustawie o repatriacji i aktach wykonawczych do tej ustawy, nie s skuteczne. Ustawa
ta (ustawa z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (Dz. U. 2014 r. poz. 1392, z pn. zm.)
stworzya co prawda prawne moliwoci powrotu do Polski osobom wskazanym w art. 9
ust. 132, to jednak przez 13 lat jej obowizywania problem repatriacji z tych pastw nie zosta
rozwizany. 2.
Opis projektowanych zmian najwaniejsze zmiany w ustawie o repatriacji oraz innych

ustawach
1) Zmiany organizacyjne na szczeblu administracyjnym
Zachowujc wszystkie dotychczasowe kompetencje kluczowych dla problematyki repatriacji

urzdw, czyli Ministerstwa Spraw Wewntrznych i Administracji oraz Ministra Spraw
Zagranicznych, projekt przewiduje nowe, dodatkowe zmiany organizacyjne. Waga
i zoono problemu repatriacji w kontekcie uatwienia powrotw, a potem zapewnienia
godnego ycia po powrocie, wymagay zaoferowania repatriantom podmiotu, ktry bdzie
caociowo zajmowa si ich problemami, zwizanymi gwnie z organizacj ycia w kraju.
Tym podmiotem bdzie Penomocnik Rzdu do Spraw Repatriacji (powoywany
i odwoywany przez Prezesa Rady Ministrw), ktrego zasadniczym zadaniem bdzie
koordynowanie dziaa na rzecz pomocy repatriantom oraz wykonywanie licznych zada,
w tym wydawanie decyzji dotyczcych pomocy finansowej. Penomocnik bdzie aktywnie
wsppracowa z organami administracji rzdowej i samorzdowej oraz organizacjami
pozarzdowymi.
Funkcje Penomocnika bdzie peni sekretarz lub podsekretarz stanu w urzdzie

obsugujcym ministra waciwego do spraw wewntrznych.
2
Ibidem, str. 12.
3
Do zada Penomocnika bdzie naleao, w szczeglnoci:
1) wydawanie decyzji w sprawie:
a) przyznania osobie, ktra chce przyby do Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie
wizy krajowej w celu repatriacji, miejsca w orodku adaptacyjnym dla repatriantw,
b) przeduenia pobytu repatrianta w orodku,
c) pozbawienia miejsca w orodku repatrianta, ktry uporczywie narusza obowizki
okrelone w regulaminie organizacyjno-porzdkowym,
d) przyznania repatriantowi pomocy, o ktrej mowa w art. 17 ust. 1 zmienianej ustawy
(jednorazowa pomoc ze rodkw budetu pastwa na zagospodarowanie i biece
utrzymanie, pokrycie kosztw przejazdu lub przelotu oraz przewozu mienia i pokrycie
kosztw zwizanych z podjciem na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nauki przez
maoletniego), art. 17b ust. 1 zmienianej ustawy (pomoc na zaspokojenie potrzeb
mieszkaniowych) oraz wiadczenia, o ktrym mowa w art. 20c zmienianej ustawy
(wypata wiadczenia pieninego w wysokoci 200 z miesicznie podczas pobytu
w orodku). W projekcie przewidziano, e w orodku adaptacyjnym zapewnia si
repatriantom zakwaterowanie, caodzienne wyywienie, moliwo uczestniczenia
w zajciach oraz rodki czystoci niezbdne do utrzymania higieny osobistej, lecz nie
oferuje si, dla repatriantw, ktrzy podjli prac, adnych innych wiadcze.
W zwizku z powyszym, repatriantom, ktrzy nie podjli pracy, przewiduje si
przyznanie wiadczenia pieninego w wysokoci 200 z. Wysoko tego wiadczenia
okrelono, uwzgldniajc, z jednej strony, moliwoci finansowego wsparcia ze
rodkw publicznych, za z drugiej strony potrzeb zapewnienia rodkw
finansowych na podstawowe wydatki osobiste;
2) koordynowanie dziaa na rzecz pomocy repatriantom;
3) powierzanie prowadzenia orodkw organizacjom spoecznym, stowarzyszeniom lub
innym osobom prawnym, wyonionym w drodze konkursu ofert;
4) sprawowanie nadzoru nad dziaalnoci orodkw;
5) analizowanie rynku pracy pod wzgldem moliwoci zatrudnienia repatriantw;
7) przygotowywanie dla Rady Ministrw corocznego sprawozdania z realizacji ustawy.
Na obszarze wojewdztwa proces repatriacji bdzie koordynowa wojewoda we wsppracy

z Penomocnikiem. Do zada wojewody bdzie naleao, w szczeglnoci:
4
1) nadzorowanie realizacji zada w zakresie repatriacji na terenie wojewdztwa;
2) koordynowanie dziaa na rzecz adaptacji i integracji repatriantw na terenie
wojewdztwa;
3) wsppraca z organizacjami pozarzdowymi w zakresie repatriacji.
Organem opiniodawczo-doradczym Penomocnika bdzie picioosobowa Rada do Spraw

Repatriacji. Do kompetencji Rady bdzie naleao zgaszanie propozycji w zakresie
usprawnienia organizacji procesu repatriacji oraz wyraanie, na wniosek Penomocnika,
opinii we wszystkich sprawach z zakresu repatriacji. Rada bdzie powoywana przez Prezesa
Rady Ministrw na 5-letni kadencj. Czonkowie Rady bd powoywani spord osb
wyrniajcych si wiedz i dowiadczeniem w zakresie repatriacji.
Nowy rozdzia 1a w szczegach opisuje zadania Penomocnika Rzdu do Spraw Repatriacji

oraz Rady do Spraw Repatriacji.
2) Penomocnik Rzdu do Spraw Repatriacji a orodki adaptacyjne dla repatriantw
Projekt przewiduje now, dodatkow form organizacyjn w postaci orodka adaptacyjnego

dla repatriantw. Prowadzenie orodka bdzie powierzane przez Penomocnika organizacjom
spoecznym, stowarzyszeniom i innym osobom prawnym wyonionym w drodze konkursu
ofert.
Do konkursu bd mogy si zgosi si organizacje spoeczne, stowarzyszenia albo inne

osoby prawne, ktrych statut obejmuje prowadzenie dziaalnoci:
1) w zakresie pomocy spoecznej, w tym pomoc rodzinom i osobom w trudnej sytuacji
yciowej oraz wyrwnywanie szans tych rodzin i osb, lub
2) na rzecz integracji zawodowej i spoecznej osb zagroonych wykluczeniem spoecznym,
lub
3) charytatywnej, lub
4) na rzecz osb niepenosprawnych, lub
5) na rzecz osb w wieku emerytalnym, lub
6) w sferze owiaty i wychowania, lub
5
7) na rzecz rodziny, macierzystwa, rodzicielstwa, upowszechniania i ochrony praw
dziecka.
Orodki bd mogy by zlokalizowane na obszarze, na ktrym:
1) dojazd do szkoy publicznej nie jest utrudniony lub uciliwy;
2) dostp do podmiotw leczniczych nie jest utrudniony;
3) moliwoci podjcia pracy zarobkowej nie s znacznie ograniczone.
Repatriant bdzie mia zapewnione w orodku:
1) zakwaterowanie w pokoju odpowiednim do waciwoci osobistych osb umieszczonych
w orodku, w szczeglnoci wieku, pci i stanu zdrowia;
2) caodzienne wyywienie, skadajce si z trzech posikw, w tym jednego posiku
gorcego, oraz napojw;
3) caodobowy dostp do pomieszcze i urzdze umoliwiajcych samodzielne
przygotowanie posiku;
4) caodobowy dostp do pomieszcze i urzdze higieniczno-sanitarnych;
5) rodki czystoci niezbdne do utrzymania higieny osobistej, w tym rodki czystoci
przeznaczone dla maoletnich;
6) moliwo korzystania ze rodkw cznoci pozostajcych na wyposaeniu orodka, na
wasny koszt, a w szczeglnie uzasadnionych przypadkach na koszt orodka;
7) zajcia adaptacyjno-integracyjne, zajcia umoliwiajce poznanie historii, tradycji

i zwyczajw polskich, a take uczestnictwo w kursach jzyka polskiego i kursach
zawodowych;
8) wiadczenie pienine w wysokoci 200 z miesicznie podczas pobytu w orodku, o ile
nie podj pracy zarobkowej.
Penomocnik, wydajc decyzj w sprawie przyznania miejsca w orodku osobie, ktra chce
przyby do Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie wizy krajowej w celu repatriacji, bdzie
bra pod uwag czas oczekiwania na wydanie tej wizy osb ujtych w ewidencji osb
ubiegajcych si o wydanie wizy krajowej w celu repatriacji, nieposiadajcych
w Rzeczypospolitej Polskiej warunkw do osiedlenia si (w decyzji Penomocnik wskae
orodek, termin umieszczenia repatrianta w orodku oraz okres jego pobytu w orodku, nie
duszy ni 90 dni).
6
Na uzasadniony wniosek repatrianta, Penomocnik bdzie mg wyda decyzj o przedueniu
jego pobytu w orodku o kolejne 90 dni, w szczeglnoci w przypadku, gdy repatriant
zobowizany do opuszczenia orodka:
1) z przyczyn od siebie niezalenych nie podj pracy zarobkowej lub
2) nie posiada nowego miejsca zamieszkania.
Penomocnik wydaje ww. decyzj w terminie nie duszym ni 3 lata od dnia wydania przez
konsula decyzji o zakwalifikowaniu do wydania wizy krajowej w celu repatriacji.
W przypadku braku wolnych miejsc w orodku, ww. termin bdzie mg by przeduony
przez Penomocnika, w drodze decyzji, na okres nie duszy ni 2 lata.
Celem pobytu w orodku bdzie szybkie zaadoptowanie w nowych warunkach i przede
wszystkim przygotowanie do samodzielnego ycia w kraju. Z tego wzgldu orodek bdzie
zapewnia: kursy jzyka polskiego, kursy zawodowe, zajcia integracyjne oraz zajcia
umoliwiajce poznanie historii, tradycji i zwyczajw polskich.
W ramach zaj adaptacyjno-integracyjnych repatriant pozna polski system opieki

zdrowotnej, system owiaty, zasady bezpieczestwa publicznego, uregulowania dotyczce
polityki prorodzinnej i pomocy socjalnej, rynku pracy i praw pracownika, uprawnienia osb
niepenosprawnych oraz procedury uzyskania orzeczenia o stopniu niepenosprawnoci.
Ponadto decyzja Penomocnika w sprawie przyznania miejsca w orodku bdzie nowym

dowodem potwierdzajcym zapewnienie warunkw do osiedlenia (art. 12 ust. 3 pkt 1
zmienianej ustawy).
Nadzr nad orodkiem bdzie sprawowa Penomocnik.
Koszty pobytu repatrianta w orodku finansowane bd z budetu pastwa, z rezerwy celowej

Pomoc dla repatriantw.
3) Nowe formy pomocy finansowej dla repatriantw opuszczajcych orodek
Penomocnik bdzie udziela repatriantowi, ktremu upyn okres pobytu w orodku, na jego
wniosek, w drodze decyzji, pomocy finansowej na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych.
Pomoc nie bdzie przekracza kwoty 25 tys. z na kadego repatrianta i bdzie udzielana
w formie dopaty do:
7
1) czynszu najmu lokalu mieszkalnego lub budynku mieszkalnego albo
2) kosztw nabycia lokalu mieszkalnego lub budynku mieszkalnego.
Pomoc w postaci dopaty do czynszu bdzie moga zosta zamieniona na pomoc w postaci
dopaty do zakupu lokalu mieszkalnego, z zastrzeeniem jej pomniejszenia o wykorzystan
kwot dopaty do czynszu. Przyznanie kademu repatriantowi puli wsparcia w wysokoci
25 tys. z na obie formy pomocy (z opcj wyboru formy) zapewni swobod decyzyjn
i moliwo korzystania z takiej formy pomocy, ktra bdzie dogodniejsza z uwagi na
sytuacj rodzinn oraz finansow repatrianta.
Pomoc finansowa, o ktrej mowa wyej, bdzie moga by udzielana w okresie nie duszym
ni 10 lat od dnia, w ktrym repatriantowi upyn okres pobytu w orodku.
Pomoc finansowa w formie dopaty do czynszu najmu:

1) nie moe przekracza kwoty 300 z miesicznie na repatrianta;
2) nie moe przekroczy kwoty czynszu wynikajcej z umowy najmu;
3) przysuguje na czas trwania umowy najmu.
O kadej zmianie danych zawartych we wniosku o przyznanie pomocy na zaspokojenie
potrzeb mieszkaniowych repatriant bdzie musia powiadamia niezwocznie Penomocnika,
pod rygorem zwrotu udzielonej pomocy lub jej nieudzielenia w razie ponownego zoenia
wniosku.
Jeeli lokal mieszkalny lub budynek mieszkalny nabyty z udziaem pomocy finansowej
w formie dopaty do zakupu lokali zostanie zbyty przed upywem 10 lat od dnia przyznania
tej dopaty, repatriant bdzie zobowizany do zwrotu kwoty udzielonej dopaty,
pomniejszonej o 10% jej wysokoci, za kady rok, ktry upyn od wypaty kwoty pomocy.
W celu umoliwienia repatriantom wyboru formy wsparcia ich potrzeb mieszkaniowych,

w projekcie zaproponowano jednolity mechanizm wsparcia (tj. t sam maksymaln warto
pomocy dla repatrianta, niezalenie od jej formy). Przyjmujc podstawowy parametr 25 tys. z
dla kadego repatrianta, uwzgldniono z jednej strony potrzeby repatriantw opuszczajcych
orodek adaptacyjny (a wic niemajcych zapewnionego, po zakoczeniu pobytu w orodku
miejsca zamieszkania, ani niedysponujcych, co do zasady, znacznymi rodkami
finansowymi), a z drugiej strony wysoko moliwego wsparcia finansowego ze rodkw
8
publicznych, przyjmujc, i wsparcie w wysokoci nieprzekraczajcej 100 tys. z na
4-osobow rodzin repatriantw bdzie odpowiednie.
4) Zmiany dotychczasowych form pomocy
Potrzeba zapewnienia rwnego podziau pomocy finansowej, stosownie do rozwiza

opisanych w pkt 3, wymusia zmian obecnie obowizujcego art. 21 nowelizowanej ustawy,
ktry w projekcie bdzie obejmowa zarwno repatriantw nieokrelonych, jak i okrelonych
imiennie.
Zgodnie z nowym, projektowanym brzmieniem ww. przepisu:
Gminie, ktra zapewni lokal mieszkalny repatriantowi, bdzie udzielana dotacja

z budetu pastwa na podstawie porozumienia zawartego z waciwym wojewod.
Dotacja moe by przyznana w wysokoci do 25 tys. z na repatrianta.
Zrezygnowano z przepisu ograniczajcego moliwo udzielenia ww. dotacji gminie,

ktra zobowizaa si do zapewnienia lokalu mieszkalnego tylko nieokrelonym imiennie
repatriantom (w projekcie przewiduje si udzielenie dotacji w przypadku zapewnienia
przez gmin lokalu zarwno tzw. bezimiennym, jak i imiennie okrelonym
repatriantom).
Dotacja bdzie udzielana gminie, ktrej rada gminy podja uchwa, w ktrej
zobowizaa si do zapewnienia lokalu mieszkalnego repatriantom i do zawarcia, na czas
nieokrelony, umowy nadajcej im tytu prawny do lokalu mieszkalnego.
Dotacja bdzie przeznaczona na dofinansowanie zada wasnych gminy.
Wniosek o przyznanie dotacji gmina bdzie skada do waciwego wojewody.
Przy udzielaniu dotacji gminie, ktra zapewni lokal mieszkalny repatriantowi, bdzie
uwzgldniana wielko lokalu mieszkalnego, jego wyposaenie i stan techniczny oraz
lokalizacja, a take ewentualne koszty poniesione przez gmin w zwizku
z zapewnieniem repatriantowi lokalu mieszkalnego.
Zwikszona te zostanie do 6 tys. z na jednego repatrianta wysoko pomocy na pokrycie

kosztw zwizanych z remontem i adaptacj lokalu mieszkalnego. Do remontu i adaptacji
lokalu dodano take koszty wyposaenia w ramach zgoszonych w toku konsultacji
praktycznych problemw z rozliczaniem wydatkw remontowych.
9
Repatriantowi nie bd przysugiway jakiekolwiek roszczenia z tytuu zapewnienia
w rnych gminach rnych warunkw lokalu mieszkalnego, jeeli gminy te otrzymay
dotacj z budetu pastwa, o ktrej mowa w art. 21 zmienianej ustawy.
5) Zezwolenia na pobyt stay
W ramach dotychczasowych rozwiza stosowanych w procesie repatriacji, maonek

repatrianta, deklarujcy odmienn narodowo ni polska, nie mia prawa do otrzymania,
w ramach repatriacji caej rodziny, polskiego obywatelstwa, a mia jedynie prawo do
otrzymania zezwolenia na stay pobyt w granicach Rzeczypospolitej Polskiej. W efekcie,
osoby takie pozbawione byy szeregu wiadcze (emerytalnych, rentowych, zdrowotnych), co
prowadzio do dramatw zwizanych z podziaem rodzin, pozostawianiem najbliszych
w Kazachstanie czy Federacji Rosyjskiej (gdzie nadal mogli oni otrzymywa takie
wiadczenia). Szczeglnie bolesne byy wymuszone rozstania rodzin repatriujcych si
emerytw, bowiem osoba posiadajca zezwolenie na pobyt stay zmuszona bya np. do
penych opat w domu opieki dla osb starszych, z ktrych zwolniony by jej wspmaonek.
Podobnie dzieci repatriujce si z Kazachstanu zostaway czsto bez jednego z rodzicw innej
narodowoci, pozbawionego prawa do emerytur i wiadcze zdrowotnych w Polsce. Cz
rodzin repatriujcych si z Kazachstanu, wykorzystujc rosyjski system ubezpiecze,
osiedlaa najbliszych np. w Obwodzie Kaliningradzkim, aby moliwe byy odwiedziny
najbliszych 12 razy w roku oraz by uzyska wsparcie materialne dla pozostajcych na
terenie Rosji rodzicw. W zwizku z powyszym, jak rwnie z uwagi na now definicj
repatrianta, w projekcie ustawy proponuje si uchylenie przepisu przewidujcego udzielanie
zezwole na pobyt stay na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej czonkom rodziny
repatrianta. Dotychczas prowadzone i niezakoczone postpowania zostan umorzone.
6) Nowa definicja repatrianta
W rozumieniu ustawy, repatriantem bdzie osoba, ktra przybya do Rzeczypospolitej

Polskiej na podstawie wizy krajowej wydanej w celu repatriacji, z zamiarem osiedlenia si na
stae.
Za repatrianta bdzie mona uzna osob, ktra spenia cznie nastpujce warunki:
Republiki Armenii, Republiki Azerbejdanu, Gruzji, Republiki Kazachstanu, Republiki
10
Kirgiskiej, Republiki Tadykistanu, Turkmenistanu, Republiki Uzbekistanu albo
azjatyckiej czci Federacji Rosyjskiej;
3) nie zachodz wobec niej okolicznoci, o ktrych mowa w art. 10a zmienianej ustawy;
4) przebywaa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia, o ktrym
mowa w art. 144 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, lub przysugujcego
jej w zwizku z odbywaniem studiw prawa pobytu, o ktrym mowa w art. 16 ust. 1
pkt 3 ustawy z dnia 24 lipca 2006 r. o wjedzie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
pobycie oraz wyjedzie z tego terytorium obywateli pastw czonkowskich Unii
Europejskiej i czonkw ich rodzin;
5) zoy wniosek do wojewody w terminie 12 miesicy od dnia ukoczenia szkoy wyszej.
Za repatrianta moe by take uznana osoba, ktra spenia cznie nastpujce warunki:
azjatyckiej czci Federacji Rosyjskiej;
3) nie zachodz wobec niej okolicznoci, o ktrych mowa w art. 10a zmienianej ustawy;
4) przebywaa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt
stay lub zezwolenia na osiedlenie si, lub prawa staego pobytu;
5) posiada w Rzeczypospolitej Polskiej rdo utrzymania oraz tytu prawny do zajmowania
lokalu mieszkalnego.
Organem waciwym do wydania decyzji w sprawie uznania za repatrianta ww. osb jest
wojewoda waciwy ze wzgldu na zamierzone miejsce osiedlenia si.
Decyzj w sprawie uznania za repatrianta wydaje si na wniosek.
7) Wiza krajowa w celu repatriacji
Wiza krajowa w celu repatriacji moe by wydana osobie speniajcej cznie nastpujce
warunki:
2) bya deportowana lub zesana albo jej wstpni byli deportowani lub zesani przez wadze
Zwizku Socjalistycznych Republik Radzieckich;
11
azjatyckiej czci Federacji Rosyjskiej.
Wiza krajowa w celu repatriacji moe by wydana maonkowi i zstpnym do czwartego
stopnia ww. osoby.
Wiza krajowa w celu repatriacji moe by wydana maonkowi zstpnego, o ktrym mowa
wyej.
8) Rejestracja stanu cywilnego
Jednym z uatwie przewidzianych w ustawie w zakresie repatriacji jest rozpoczcie procesu

rejestracji stanu cywilnego repatriantw w polskich rejestrach stanu cywilnego przed ich
przybyciem na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Ma to istotne znaczenie
w kontekcie procesu nadawania tym osobom nr PESEL oraz wystawiania polskich
dokumentw tosamoci. Przewiduje si zatem, e osoba ubiegajca si o wydanie wizy
krajowej w celu repatriacji, przedstawiajc dowody posiadania lub zapewnienia warunkw do
osiedlenia si, bdzie moga zwrci si do konsula z wnioskiem o sporzdzenie polskiego
aktu stanu cywilnego w rejestrze stanu cywilnego w jednym z trybw przewidzianych w
ustawie z dnia 28 listopada 2014 r. Prawo o aktach stanu cywilnego. Konsul przygotuje
dokumentacj zwizan z wnioskiem oraz dokona tumaczenia na jzyk polski lub
powiadczy przedoone tumaczenie, nastpnie za przekae wniosek oraz dokumenty do
kierownika urzdu stanu cywilnego.
9) Osoba wspierajca repatrianta
Now form pomocy dla repatriantw bdzie moliwo przydzielenia repatriantowi przez
wjta (burmistrza, prezydenta miasta) waciwego ze wzgldu na miejsce jego zamieszkania
osoby wspierajcej repatrianta. Podkrelenia wymaga, i pomoc osoby wspierajcej nie
bdzie udzielana z urzdu kademu repatriantowi, ale bdzie moga by udzielona na jego
wniosek, uzasadniony szczegln sytuacj. Zadaniem osoby wspierajcej bdzie pomoc
repatriantowi w adaptacji na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w zwizku z jego
szczegln sytuacj, wynikajc m.in. z podeszego wieku, stanu zdrowia, braku umiejtnoci
adaptacyjnych czy niewadania jzykiem polskim w wystarczajcym stopniu. Koniecznym
jest, aby osoba wspierajca posiadaa dowiadczenie w realizacji projektw lub innych
12
dziaa, majcych na celu przeciwdziaanie wykluczeniu spoecznemu, co jest zwizane
z posiadaniem przez tak osob konkretnej wiedzy zwizanej np. z funkcjonowaniem
podmiotw leczniczych, szk, urzdw czy sklepw w miejscowoci zamieszkania
repatrianta. Za zgod repatrianta, osoba wspierajca bdzie miaa prawo wgldu do
dokumentw zawierajcych jego dane osobowe oraz do wystpowania do waciwych
organw wadzy publicznej, organizacji oraz instytucji o udzielenie informacji, niezbdnych
do udzielenia pomocy repatriantowi.
Wjt (burmistrz, prezydent miasta) waciwy ze wzgldu na miejsce zamieszkania repatrianta,
w drodze decyzji, bdzie mg przydzieli osob wspierajc repatrianta na okres nie duszy
ni 2 lata.
10) Opieka medyczna nad repatriantem od momentu przekroczenia granicy polskiej do

czasu otrzymania dokumentw tosamoci
Osoby, ktre nabyy obywatelstwo polskie w drodze repatriacji, bd miay prawo do

korzystania ze wiadcze opieki zdrowotnej finansowanych ze rodkw publicznych na
zasadach okrelonych w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o wiadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych ze rodkw publicznych i w zakresie okrelonym w tej ustawie, na podstawie
wizy krajowej w celu repatriacji, przez okres do 90 dni od dnia przekroczenia granicy
Rzeczypospolitej Polskiej.
Koszty wiadcze opieki zdrowotnej, o ktrych mowa wyej, bd pokrywane z budetu
pastwa z czci, ktrej dysponentem jest minister waciwy do spraw wewntrznych.
11) Zwolnienie z podatku od spadkw i darowizn
Jednym z mechanizmw ograniczajcych skal repatriacji jest obcianie podatkiem od

spadkw i darowizn repatriantw przybywajcych do Polski, ktrzy otrzymali w drodze
darowizny lokal mieszkalny lub dom jednorodzinny. Jak jest to okrelone w obowizujcym
stanie prawnym, podatkowi od spadkw i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne
wasnoci rzeczy znajdujcych si na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw
majtkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytuem m.in.
darowizny. W sytuacji, w ktrej repatriant otrzymuje darowizn w postaci lokalu
mieszkalnego czy domu jednorodzinnego, powstaje obowizek uiszczenia ww. podatku, co
wie si ze znacznym kosztem dla caej rodziny repatrianta. Tych rodzin czsto nie sta na
zapacenie jednorazowo tak wysokiej nalenoci. W zwizku z powyszym, niniejszy projekt
13
ustawy przewiduje zmian ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadkw i darowizn,
ktrej celem jest poszerzenie katalogu zwolnie od podatku od spadkw i darowizn o nabycie
w drodze dziedziczenia lub darowizny przez repatrianta lokalu mieszkalnego lub domu
jednorodzinnego. Aby ww. zwolnienie mogo zaistnie, repatriant bdzie musia speni
nastpujce warunki:
nie moe by wacicielem innego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego

stanowicego odrbn nieruchomo, bd bdc nim przeniesie wasno budynku
lub lokalu na rzecz zstpnych, Skarbu Pastwa lub gminy w terminie 6 miesicy od dnia
zoenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu
notarialnego;
nie moe mu przysugiwa spdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego,
spdzielcze wasnociowe prawo do lokalu mieszkalnego lub wynikajce z przydziau
spdzielni mieszkaniowej prawo do domu jednorodzinnego lub prawo do lokalu
w maym domu mieszkalnym, a w razie dysponowania tymi prawami, przekae je
zstpnym lub przekae je do dyspozycji spdzielni, w terminie 6 miesicy od dnia
zoenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu
notarialnego;
nie moe by najemc lokalu lub budynku lub bdc nim rozwie umow najmu
w terminie 6 miesicy od dnia zoenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy
darowizny w formie aktu notarialnego;
bdc zameldowanym na pobyt stay, bdzie zamieszkiwa w nabytym lokalu lub

budynku i nie dokona jego zbycia przez okres 5 lat:
od dnia zoenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie

aktu notarialnego jeeli w chwili zoenia zeznania lub zawarcia umowy
darowizny nabywca mieszka i jest zameldowany na pobyt stay w nabytym lokalu
lub budynku,
od dnia zamieszkania potwierdzonego zameldowaniem na pobyt stay w nabytym

lokalu lub budynku jeeli nabywca zamieszka i dokona zameldowania na pobyt
stay w cigu roku od dnia zoenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy
darowizny w formie aktu notarialnego.
14
Do opodatkowania podatkiem od spadkw i darowizn nabycia wasnoci rzeczy lub praw
majtkowych, ktre nastpio przed dniem wejcia w ycie niniejszej ustawy, stosuje si
przepisy dotychczasowe.
12) Inne, istotne zmiany
Na skutek postulatw zgaszanych w toku konsultacji, przewiduje si, i konsul, w toku

prowadzonego przez siebie postpowania, bdzie zwraca oryginay dokumentw osobom
starajcym si o wiz krajow w celu repatriacji. Tym samym wyeliminowane zostan
zgaszane przypadki utraty dokumentw.
Kolejne zmiany dotycz art. 10 nowelizowanej ustawy, zgodnie z ktrym Rada Ministrw
moe okreli, w drodze rozporzdzenia:
inne pastwa lub czci pastw, ni wymienione w art. 9 ust. 1 pkt 3, ktrych
obywatele polskiego pochodzenia mog ubiega si o wydanie wizy krajowej w celu
repatriacji;
termin na zoenie wniosku o wydanie wizy krajowej w celu repatriacji przez osoby
polskiego pochodzenia, do ktrych bdzie miao zastosowanie rozporzdzenie,
uwzgldniajc potrzeb zapewnienia tym osobom sprawnego postpowania w sprawie
repatriacji.
Rada Ministrw bdzie moga wyda rozporzdzenie, o ktrym mowa wyej, w celu
zapewnienia moliwoci repatriacji osobom polskiego pochodzenia, ktre:
s dyskryminowane ze wzgldw religijnych, narodowociowych lub politycznych lub
z uwagi na sytuacj panujc w kraju zamieszkania lub jego czci s naraone na
utrat ycia lub zdrowia.
Dla zapewnienia przejrzystoci i kompletnoci przepisw uregulowano w ustawie kwestie,

ktre dotd byy uregulowane w rozporzdzeniu.
Zasadniczo zmieniono przepisy dotyczce ewidencji i rejestrw, przewidujc nowy

przepis, zgodnie z ktrym, w celu zapewnienia prawidowej realizacji procesu repatriacji,
minister waciwy do spraw wewntrznych tworzy i prowadzi w systemie
teleinformatycznym centralny rejestr danych o repatriacji. Centralny rejestr obejmie dane
z rejestrw prowadzonych w sprawach: wydania wizy krajowej w celu repatriacji, uznania
za repatrianta oraz udzielenia pomocy repatriantom ze rodkw budetu pastwa.
15
13) Najistotniejsze przepisy przejciowe
W projekcie przewidziano nastpujce podstawowe przepisy przejciowe:
1) do postpowa wszcztych na podstawie przepisw dotychczasowej ustawy

i niezakoczonych przed dniem wejcia w ycie projektowanej ustawy stosowane bd
przepisy dotychczasowe;
2) postpowania w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt stay wszczte na podstawie

art. 15 dotychczasowej ustawy i niezakoczone przed dniem wejcia w ycie
projektowanej ustawy bd umorzone;
3) decyzje o przyrzeczeniu wydania wizy krajowej w celu repatriacji, wydane na podstawie

obecnie obowizujcych przepisw ustawy o repatriacji, zachowaj wano;
4) czonkowie Rady do Spraw Repatriacji powoani zostan po raz pierwszy w terminie

30 dni od dnia wejcia w ycie ustawy.
Zgodnie z przyjtymi w projektowanej ustawie rozwizaniami przeprowadzenie procesu

adaptacji repatrianta w warunkach funkcjonowania orodka (tj. przy uwzgldnieniu m.in.
intensywnych kursw jzykowych i zaj adaptacyjno-integracyjnych) powinno trwa
90180 dni. Repatriant, po opuszczeniu orodka, bdzie mg skorzysta z pomocy
finansowej na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych. W celu zapewnienia rwnych szans
i nieuprzywilejowywania adnej z grup repatriantw, w art. 16 projektowanej ustawy
przewidziano moliwo objcia projektowanymi rozwizaniami dotyczcymi pomocy
mieszkaniowej take tych repatriantw oraz ich maonkw i maoletnich dzieci, ktrzy ju
przyjechali do kraju, a ktrych proces adaptacji jeszcze si nie zakoczy. Penomocnik
Rzdu do Spraw Repatriacji, wydajc decyzj o przyznaniu ww. osobie pomocy, bdzie bra
pod uwag rodzaj i zakres dotychczas udzielonej pomocy oraz jej warunki bytowe tak, by
zakres pomocy dla poszczeglnych grup repatriantw (przybywajcych w rnym czasie
i korzystajcych z rnych form wsparcia) by adekwatny i sprawiedliwy.
Ustawa wejdzie w ycie z dniem 1 maja 2017 r., z wyjtkiem art. 17 ust. 1 pkt 3 ustawy
zmienianej w art. 1 niniejszego projektu, ktry wejdzie w ycie z dniem 1 wrzenia 2017 r.
16
Ponadto, zgodnie z projektem ustawy Rada Ministrw przedoy Sejmowi Rzeczypospolitej
Polskiej i Senatowi Rzeczypospolitej Polskiej informacj o wykonaniu ustawy oraz
o skutkach jej stosowania, po 2 latach obowizywania ustawy, do dnia 30 wrzenia 2019 r.
Projektowane przepisy o wydawaniu przez Penomocnika decyzji w sprawie zapewnienia

miejsca w orodku adaptacyjnym i ewentualnego przeduenia pobytu w orodku,
powodujce, e liczba osb przebywajcych w orodku i w konsekwencji liczba osb, ktre
bd mogy ubiega si o pomoc na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych przysugujca co
do zasady osobom opuszczajcym orodek oznaczaj, e bezporednie skutki finansowe
zwizane z funkcjonowaniem orodkw i systemem pomocy na cele mieszkaniowej nie s
zdeterminowane projektowan ustaw, ale bd wynika z decyzji podejmowanych przez
Penomocnika. W celu wypenienia dyspozycji art. 50 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r.
o finansach publicznych, w art. 18 projektu okrelono maksymalny limit wydatkw z budetu
pastwa, bdcych skutkiem finansowym ustawy, oraz mechanizm korygujcy majcy
zastosowanie w przypadku przekroczenia lub zagroenia przekroczenia przyjtego na dany
rok ww. limitu. W przypadku przekroczenia lub zagroenia przekroczenia przyjtego na dany
rok budetowy maksymalnego limitu wydatkw budetu pastwa, zostanie zastosowany
mechanizm korygujcy polegajcy na ograniczeniu wydatkw zwizanych z kosztami
funkcjonowania systemu repatriacji, w tym ograniczeniu liczby wydawanych przez
Penomocnika decyzji w sprawie przyznania miejsca w orodku i/lub przeduenia pobytu
repatrianta w orodku.
Projektowana ustawa nie jest sprzeczna z prawem Unii Europejskiej.
Projektowana ustawa nie podlega notyfikacji zgodnie z przepisami dotyczcymi

funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktw prawnych.
Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o dziaalnoci lobbingowej w procesie

stanowienia prawa projekt zosta udostpniony w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie
podmiotowej Rzdowego Centrum Legislacji w zakadce Rzdowy Proces Legislacyjny.
Projekt w poprzedniej wersji zosta pozytywnie zaopiniowany przez Komisj Wspln Rzdu
i Samorzdu Terytorialnego.
Zadania ujte w projekcie ustawy bd finansowane z budetu pastwa, w gwnej mierze
z rezerwy celowej przeznaczonej na pomoc dla repatriantw.
17
Data sporzdzenia
Nazwa projektu 10 marca 2017 r.
Ustawa o zmianie ustawy o repatriacji oraz niektrych innych ustaw
Ministerstwo wiodce i ministerstwa wsppracujce
Kancelaria Prezesa Rady Ministrw
Nr w wykazie prac legislacyjnych
i programowych Rady Ministrw
Osoba odpowiedzialna za projekt w randze Ministra, Sekretarza Stanu
UD50
lub Podsekretarza Stanu
Henryk Kowalczyk Minister Czonek Rady Ministrw
Kontakt do opiekuna merytorycznego projektu
Departament Staego Komitetu RM cz normatywna i uzasadnienie
Departament Oceny Skutkw Regulacji OSR
OCENA SKUTKW REGULACJI
1. Jaki problem jest rozwizywany?
Gwnym celem projektowanej ustawy jest stworzenie odpowiednich warunkw do powrotu i osiedlania si w Polsce
osb polskiego pochodzenia, ktre same bd ktrych wstpni byli zesani lub deportowani przez wadze Zwizku
Socjalistycznych Republik Radzieckich i ktre przed dniem wejcia w ycie ustawy zamieszkiway na terytorium:
Armenii, Azerbejdanu, Gruzji, Kazachstanu, Kirgistanu, Tadykistanu, Turkmenistanu, Uzbekistanu albo azjatyckiej
czci Federacji Rosyjskiej.
Z danych Ministerstwa Spraw Zagranicznych wynika, e repatriacj do Polski jest zainteresowanych ok. 10 tys. osb.
Przyspieszenie procesu wymaga skutecznych rozwiza prawnych umoliwiajcych zwikszenie efektywnoci dziaa
organw administracji publicznej.
2. Rekomendowane rozwizanie, w tym planowane narzdzia interwencji, i oczekiwany efekt
W projekcie ustawy zaproponowano szereg nowych regulacji sucych odblokowaniu procesu przesiedleczego, m.in.
zmian definicji repatrianta oraz zmian procedury zwizanej z przyznawaniem wizy krajowej w celu repatriacji.
Ponadto okrelony zostanie maksymalny czas oczekiwania na repatriacj dla osb nie posiadajcych tzw. warunkw do
osiedlenia si co do zasady nie duej ni 3 lata.
Dla usprawnienia procesu repatriacji przewiduje si ustanowienie Penomocnika Rzdu do Spraw Repatriacji (sekretarz
lub podsekretarz stanu w MSWiA) oraz powoanie Rady do Spraw Repatriacji. Penomocnik Rzdu do spraw repatriacji
bdzie wykonywa swoje zadania we wspdziaaniu z waciwymi organami administracji rzdowej oraz z organami
jednostek samorzdu terytorialnego i organizacjami pozarzdowymi. Rada do Spraw Repatriacji za bdzie organem
opiniodawczo-doradczym Penomocnika Rzdu do Spraw Repatriacji.
Przewiduje si rwnie stworzenie orodkw dla repatriantw, ktre bd funkcjonoway jako miejsce adaptacji
z szerok ofert m.in. zaj adaptacyjno-integracyjnych, kursw jzyka polskiego i szkolenia zawodowego, bdcych
jednoczenie miejscem tymczasowego zamieszkania repatrianta. Lokalizacja orodkw ma sprzyja aktywizacji
zawodowej repatriantw i bdzie uwzgldniaa m.in. moliwo zatrudnienia repatriantw na lokalnym rynku pracy.
Nadzr nad funkcjonowaniem orodkw bdzie sprawowa Penomocnik Rzdu do Spraw Repatriacji.
Dodatkowo przewiduje si rozwizanie pozwalajce organom wykonawczym gminy (wjt, burmistrz, prezydent miasta)
na przydzielenie repatriantowi, bdcemu w szczeglnej sytuacji, na okres nie duszy ni 2 lata, osoby wspierajcej,
ktra bdzie stanowia dla niego realne wsparcie w zaatwianiu istotnych spraw zwizanych z opiek medyczn,
szkolnictwem, pomoc socjaln czy zatrudnieniem. Przydzielenie osoby wspierajcej bdzie zadaniem wasnym gminy.
W zakresie udzielenia repatriantom pomocy finansowej na cele mieszkaniowe proponuje si, aby kademu repatriantowi
opuszczajcemu orodek przysugiwao wsparcie w cznej wysokoci do 25 tys. z. Pomoc finansowa bdzie moga
mie zarwno form dopaty do zakupu mieszkania, jak i dopaty do czynszu (przez okres nie duszy ni 10 lat).
Gminie, ktra zapewni lokal mieszkalny repatriantowi, przewiduje si udzielenie dotacji do wysokoci 25 tys. z na
jednego repatrianta.
3. Jak problem zosta rozwizany w innych krajach, w szczeglnoci krajach czonkowskich OECD/UE?
Z uwagi na odmienne problemy osb polskiego pochodzenia mieszkajcych poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej
oraz obszar, na ktrym mieszkaj potencjalni beneficjenci ustawy, brak jest uzasadnienia dla dokonywania analizy
porwnawczej z rozwizaniami z innych krajw.
4. Podmioty, na ktre oddziauje projekt
Grupa Wielko rdo danych Oddziaywanie
Osoby uprawnione do ok. 10 tys. osb MSZ Przyspieszenie terminu
uzyskania statusu osoby zainteresowane repatriacji (obligatoryjno
repatrianta repatriacj, w tym: wydania w cigu 3 lat decyzji
o zapewnieniu miejsca
2526 osb osoby, MSW (baza RODAK) w orodku).
ktre otrzymay Moliwo wsparcia przez
przyrzeczenie wydania nowe instrumenty, m.in.:
wizy w celu repatriacji miejsce w orodku
adaptacyjnym,
wiadczenie pienine w
wysokoci 200 z miesicznie
dla osb przebywajcych
w orodkach,
niepodejmujcych pracy
zarobkowej;
dopata na cele
mieszkaniowe (do czynszu
najmu lokalu mieszkalnego lub
do zakupu nieruchomoci);
moliwo przydzielenia
osoby wspierajcej;
zwikszenie dofinansowania
do remontu, adaptacji lub
wyposaenia lokalu
mieszkalnego.
Penomocnik Rzdu do 1 Ustanowienie Penomocnika
Spraw Repatriacji Rzdu do Spraw Repatriacji
w randze sekretarza albo
podsekretarza stanu
w MSWiA, ktry bdzie m.in.:
koordynowa dziaania na
rzecz pomocy repatriantom;
wydawa decyzje
administracyjne dotyczce
udzielenia repatriantowi
miejsca w orodku
adaptacyjnym;
powierza w drodze
konkursu organizacjom
spoecznym prowadzenie
orodkw;
nadzorowa orodki;
prowadzi rejestry
i ewidencje spraw dot.
repatriacji;
przygotowywa dla Rady
Ministrw coroczne
sprawozdania z realizacji
ustawy.
Rada do Spraw Repatriacji 5 osb Utworzenie Rady do Spraw
Repatriacji, ktra bdzie
organem opiniodawczo-
-doradczym Penomocnika.
MSWiA 1 Powoanie Penomocnika
Rzdu do Spraw Repatriacji
w MSWiA. Intensyfikacja
obsugi procesu repatriacji,
w tym w ramach nowych
instrumentw wsparcia
(5 nowych etatw).
MSZ 1 MSZ Intensyfikacja obsugi procesu
oraz 20 placwek repatriacji.
dyplomatycznych
zaangaowanych
w proces repatriacji
2
Wojewodowie 16 Koordynacja, we wsppracy
z Penomocnikiem, procesu
repatriacji na obszarze
wojewdztwa.
Intensyfikacja obsugi procesu
repatriacji.
Gminy 2478 Moliwo zatrudnienia
osoby wspierajcej repatrianta
(w ramach realizacji zada
wasnych gminy);
Zwikszenie wysokoci
dotacji celowej na remont,
adaptacj lub wyposaenie
lokalu mieszkalnego
repatrianta;
Zmiana modelu
dofinansowania gminy, ktra
zapewnia repatriantowi lokal
mieszkalny (25 tys. z
wsparcia na jednego
repatrianta w miejsce dotacji
opartej na powierzchni lokalu
i wysokoci wskanika
przeliczeniowego).
Starostowie 314 Przyznawanie repatriantom
Prezydenci miast na 66 pomocy finansowej ze
prawach powiatu rodkw budetu pastwa (do
6 tys. z na 1 repatrianta jako
zwrot kosztw zwizanych
z remontem lub wyposaeniem
mieszkania);
Wypata kwot pomocy
z budetu pastwa (koszty
biletw, pomocy
w zagospodarowaniu, koszty
zwizane z remontem).
Osoby fizyczne i osoby Moliwo otrzymania
prawne wyrniajce si w odznaki honorowej Zasuony
realizacji zada na rzecz dla repatriacji.
repatriantw
5. Informacje na temat zakresu, czasu trwania i podsumowanie wynikw konsultacji
Konsultacje publiczne projektu ustawy byy prowadzone od lipca do grudnia 2016 r.
Proces konsultacji zosta podzielony na dwa etapy.
W I etapie przeprowadzono konsultacje:
1) ze rodowiskiem repatriantw w Polsce poprzez otwarte spotkanie konsultacyjne, pogbione wywiady
indywidualne i zogniskowane wywiady grupowe;
2) z przedstawicielami urzdw wojewdzkich zajmujcymi si repatriacj poprzez spotkanie konsultacyjne;
3) z przedstawicielami samorzdw gminnych poprzez wywiady indywidualne oraz badanie CATI wybranych
urzdw gmin;
4) z Izbami Gospodarczymi i Przemysowo-Handlowymi w obszarze zwizanym z aktywizacj zawodow
i rynkiem pracy poprzez badanie ankietowe;
5) z potencjalnymi repatriantami w Kazachstanie poprzez otwarte spotkania konsultacyjne oraz zogniskowane
wywiady grupowe.
W II etapie projekt ustawy zosta skierowany do nastpujcych podmiotw:
1) Instytut Wschodnich Inicjatyw;
2) Zwizek Repatriantw RP;
3) Fundacja Polonez;
4) Caritas Polska;
5) Fundacja Pomoc Polakom na Wschodzie;
6) Stowarzyszenie OCALENIE;
3
7) Regionalny Orodek Debaty Midzynarodowej RODM;
8) Fundacja Zdrowie dla Budowlanych;
9) Orodek Studiw Wschodnich im. Marka Karpia;
10) Fundacja Pomocy Szkoom Polskim Na Wschodzie im. Tadeusza Goniewicza;
11) Orodek Caritas Polska w Rybakach;
12) Pracodawcy Rzeczypospolitej Polskiej;
13) Krajowa Izba Gospodarcza;
14) Komisja Wsplna Rzdu i Samorzdu Terytorialnego.
Szczegowo proces konsultacji zosta omwiony w zaczonym do projektu ustawy Raporcie z konsultacji.
6. Wpyw na sektor finansw publicznych
(ceny stae z 2016 r.) Skutki w okresie 10 lat od wejcia w ycie zmian [mln z]
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 cznie (010)
Dochody ogem
budet pastwa
JST
pozostae jednostki (oddzielnie)
Wydatki ogem 22,4 57,4 53,2 47,4 42,6 41,6 41,6 41,6 41,6 41,6 431,0
budet pastwa 22,4 57,4 53,2 47,4 42,6 41,6 41,6 41,6 41,6 41,6 431,0
JST
Saldo ogem -22,4 -57,4 -53,2 -47,4 -42,6 -41,6 -41,6 -41,6 -41,6 -41,6 -431,0
budet pastwa -22,4 -57,4 -53,2 -47,4 -42,6 -41,6 -41,6 -41,6 -41,6 -41,6 -431,0
JST
Rok 2017 zosta oznaczony jako rok 1. Rok 2026 zosta oznaczony jako rok 10.
Zadanie okrelone w punkcie 2 (dodatkowe informacje) cz. 42 budetu pastwa.

Zadania okrelone w punktach 1 i 9 (dodatkowe informacje) w 2017 r. cz. 83 budetu pastwa na
zmiany systemowe i niektre zmiany organizacyjne, w tym nowe zadania oraz na zadania zwizane
rda finansowania
z popraw finansw publicznych, w tym odbudow dochodw budetu pastwa (poz. 73), w latach
kolejnych cz. 42 budetu pastwa.
Zadania okrelone w punktach 38 (dodatkowe informacje) cz. 83 budetu pastwa, rezerwa
celowa Pomoc dla repatriantw (poz. 13).
Dodatkowe informacje,
w tym wskazanie Zaoenie dot. liczby repatriantw przyjedajcych do Polski w latach 20172026 (w tys.
rde danych i osb).
przyjtych do oblicze
zaoe Rok 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026
Liczba 0,82 1,24 1,24 1,08 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00
repatriantw
Zakada si, e w wyniku rozszerzenia definicji repatrianta oraz wprowadzenia nowych form
wsparcia (przede wszystkim orodki adaptacyjne) znacznie zwikszy si liczba repatriantw,
przyjedajcych do Polski. W cigu 3 lat od wejcia ustawy w ycie zakada si przyjazd
wszystkich osb, ktre posiadaj obecnie przyrzeczenie wydania wizy w celu repatriacji, wraz
z czonkami rodzin (ok. 3,7 tys. osb). W kolejnych latach zakada si przyjazd pozostaych osb
zainteresowanych repatriacj (zgodnie z danymi z konsulatw w Astanie i Amacie, liczba
zainteresowanych osb wynosi ok. 10 tys.).
Zaoenia dot. kosztw wprowadzenia projektowanej ustawy.
1. Wynagrodzenia Penomocnika Rzdu do Spraw Repatriacji oraz czonkw Rady do Spraw

Repatriacji
4
Szacunkow wysoko wynagrodzenia Penomocnika ustalono w wysokoci wynagrodzenia
sekretarza stanu. Roczny koszt wynagrodzenia Penomocnika wraz z pochodnymi wynosi
ok. 203 tys. z.
Szacunkow wysoko wynagrodze miesicznych czonkw Rady ustalono na podstawie poziomu

wynagrodze miesicznych czonkw Rady do Spraw Polakw na Wschodzie (2000 z
przewodniczcy, 1000 z czonek Rady). W przypadku wiceprzewodniczcego Rady przyjto
wynagrodzenie w wysokoci 1500 z (brak analogicznego stanowiska wrd czonkw Rady do
spraw Polakw na Wschodzie). Roczny koszt Rady do Spraw Repatriacji wyniesie ok. 78 tys. z.
2. Koszty wiadcze opieki zdrowotnej osb nabywajcych polskie obywatelstwo na

podstawie przepisw ustawy o repatriacji
Wysoko kosztw wiadczenia opieki zdrowotnej dla osb nabywajcych polskie obywatelstwo na
podstawie przepisw o repatriacji oszacowano na 0,37 mln z w 2017 r., 0,55 mln z w latach
20182019, 0,48 mln z w 2020 r. i ok. 0,45 mln z w kolejnych latach. Analizy dokonano na
podstawie redniego kosztu opieki zdrowotnej przypadajcej na obywatela Polski oraz
przewidywanej liczby osb przyjedajcych do Polski w ramach repatriacji. W szacunkach
przyjto, e osoba przyjedajca do Polski bdzie pozbawiona innego tytuu do ubezpieczenia
przez 90 dni.
3. Koszty utrzymania orodkw adaptacyjnych
Przyjmuje si, e z moliwoci czasowego zamieszkania w orodku adaptacyjnym skorzystaj

osoby zainteresowane repatriacj do Polski, ktre nie maj moliwoci skorzystania z innych form
lokalu mieszkalnego. Zakada si, e w cigu 3 penych lat od wejcia w ycie ustawy miejsce
w orodku zapewni si ok. 2,05 tys. repatriantw (wg obecnej definicji ustawowej) oraz 1 tys.
czonkw ich rodzin (redniorocznie ok. 1 tys. osb). Dodatkowo przyjmuje si, e rozszerzenie
definicji repatrianta oraz wprowadzenie nowych form wsparcia moe spowodowa zwikszenie
liczby osb zainteresowanych repatriacj do Polski. Na potrzeby modelu zaoono, e po upywie
3 lat od wejcia w ycie ustawy corocznie do Polski przybywa bdzie 1000 takich osb (ok. 780
z nich czasowo zamieszka w orodkach adaptacyjnych).
Przyjto, e redni czas pobytu repatrianta w orodku wyniesie 4,5 miesica.
Koszt dzienny utrzymania jednej osoby w orodku przyjto na poziomie 90 z. Koszt oszacowano
z uwzgldnieniem wynikw przetargu Urzdu do Spraw Cudzoziemcw na zakwaterowanie
i wyywienie cudzoziemcw ubiegajcych si o nadanie statusu uchodcy w RP oraz
z uwzgldnieniem dodatkowych wymaga, jakie orodek ten ma spenia, i zakresu usug, jakie ma
wiadczy na rzecz repatriantw.
Szacowane roczne wydatki z tego tytuu wynios ok. 8,32 mln z w 2017 r., ok. 12,48 mln z
w latach 20182019, ok. 10,55 mln z w 2020 r. oraz 9,58 mln z dla kadego z lat okresu
20212026.
Jednoczenie zaoono, e w kolejnych latach obowizywania ustawy utrzymany zostanie
dotychczasowy poziom przyjazdw repatriantw do lokalw wasnych lub lokalw gminnych.
4. Koszty z tytuu wiadczenia pieninego dla repatriantw niepodejmujcych pracy

zarobkowej, przebywajcych w orodkach adaptacyjnych
Koszty z tego tytuu oszacowano na ok. 0,61 mln z w 2017 r., 0,91 mln z w latach 20182019,
0,77 mln z w 2020 r. oraz ok. 0,70 mln z w latach kolejnych.
5. Koszty jednorazowej pomocy z budetu pastwa
Z uwagi na prognozowane zwikszenie liczby osb przyjedajcych do Polski w ramach

repatriacji, przewiduje si dodatkowe wydatki z tytuu jednorazowej pomocy z budetu pastwa.
Szacowana maksymalna wysoko tych wydatkw to ok. 1,17 mln z w 2017 r., 1,76 mln z
w latach 20182019, 1,49 mln z w 2020 r. oraz ok. 1,36 mln z w latach 20212026. Koszty
oszacowano na podstawie prognozowanego przyjazdu repatriantw w latach 20172026. Jedna
z form pomocy jednorazowej, tj. pomoc z tytuu zagospodarowania, nie bdzie przysugiwa
osobom, ktrym zostan przydzielone miejsca w orodku adaptacyjnym.
6. Wydatki na kursy jzykowo-adaptacyjne oraz koszty aktywizacji zawodowej repatriantw
Z uwagi na prognozowane zwikszenie liczby osb przyjedajcych do Polski w ramach
5
repatriacji, przewiduje si zwikszenie wydatkw na kursy jzykowo-adaptacyjne oraz aktywizacj
zawodow repatriantw. Dodatkowe koszty w skali roku oszacowano na ok. 5,70 mln z w 2017 r.,
ok. 8,56 mln z w latach 20182019, ok. 7,47 mln z w 2020 r. oraz ok. 6,92 mln z w latach
20212026. Szacunek przeprowadzono na podstawie analogicznych kosztw z lat 20112015.
7. Koszty dopaty na cele mieszkaniowe
Z budetu pastwa ponoszone bd take wydatki na dopaty na cele mieszkaniowe. Dopata bdzie
wypacana do wysokoci 25 tys. z/osob w formie bezporedniego wsparcia repatrianta (jako
dopata do czynszu lub do zakupu nieruchomoci mieszkalnej) albo jako dotacja dla gminy, ktra
zapewni lokal mieszkalny. Jednoczenie zrezygnowano z mechanizmu przewidzianego w obecnym
art. 21 ustawy, zakadajcego wypat dotacji celowej gminie na podstawie powierzchni lokalu
i wskanika przeliczeniowego.
W celu oszacowania maksymalnych skutkw finansowych (uwzgledniajcych zarwno wypaty

w ramach nowego mechanizmu, jak i brak wypat z tytuu znoszonego mechanizmu) przy przyjtej
liczbie repatriantw zaoono, e wypata dopat nastpi jednorazowo w penej wysokoci. Koszty
w tym wariancie wynios ok. 4,44 mln z w 2017 r., ok. 30,40 mln z w 2018 r., ok. 26,18 mln z
w 2019 r., ok. 24,21 mln z w 2020 r., ok. 21,27 mln z w 2021 r. oraz ok. 20,28 mln z w latach
kolejnych. Natomiast w przypadku wyboru przez wszystkich repatriantw, ktrzy skorzystaj
z orodkw, odmiennego rodzaju wsparcia w postaci dopaty do czynszu najmu przez okres 10 lat,
koszty instrumentu miayby charakter rosncy od ok. 2,64 mln z w 2017 r. do ok. 21,79 mln z
w 2026 r.
8. Koszty pomocy na remont, adaptacj lub wyposaenie lokalu mieszkalnego
Z uwagi na prognozowane zwikszenie liczby osb przyjedajcych do Polski w ramach repatriacji

przewiduje si dodatkowe wydatki z tytuu pomocy finansowej dla repatriantw dokonujcych
remontu, adaptacji lub wyposaenia lokalu mieszkalnego oraz dotacji celowej dla gmin, ktre
udziel tego typu pomocy. Ponadto projekt zakada wzrost jednostkowego wsparcia z tego tytuu
z 5453,65 z na 6000 z.
Dodatkowe koszty oszacowano na ok. 1,30 mln z w 2017 r., ok. 1,95 mln z w latach 20182019,
1,65 mln z w 2020 r. oraz 1,51 mln z rocznie dla okresu 20212026. Szacunek przeprowadzono na
podstawie analogicznych kosztw z lat 20082015.
9. Koszty dodatkowych etatw w zwizku z prognozowanym zwikszeniem liczby spraw
W zwizku z prognozowanym zwikszeniem obcienia prac MSWiA zakada si wzmocnienie

kadrowe urzdu o 5 etatw. Ich koszt wyniesie 0,35 mln z w 2017 r. i 0,52 mln z rocznie w latach
kolejnych.
Intensyfikacja procesu repatriacji w konsulatach odbywa si bdzie w ramach posiadanych

zasobw kadrowych. W ramach ustawy budetowej na rok 2017 Ministerstwo Spraw Zagranicznych
otrzymao dodatkowe rodki w wysokoci 2 mln z na wsparcie etatowe placwek konsularnych.
10. Zwolnienia z podatku od spadkw i darowizn nabywanych przez repatriantw w drodze

dziedziczenia lub darowizny nieruchomoci (lokale mieszkalne, domy jednorodzinne)
Nie jest moliwe precyzyjne oszacowanie wysokoci utraconych przez gminy dochodw z tego
tytuu. Biorc pod uwag ograniczon liczb repatriantw przybywajcych do Polski, rednie skutki
w skali roku nie powinny przekroczy ok. 100 tys. z. rdem finansowania tych utraconych
dochodw mog by m.in. dochody z tytuu podatku dochodowego od osb fizycznych, paconego
przez repatriantw podejmujcych zatrudnienie na terenie Polski.
Ewentualne koszty dostosowania rejestrw i ewidencji do zmian zawartych w ustawie bd

finansowane z budetw waciwych organw i nie spowoduj dodatkowych skutkw dla budetu
pastwa z tego tytuu.
Dodatkowo, wiksza liczba osb przyjedajcych do Polski w ramach repatriacji (w tym w ramach
rozszerzenia definicji repatrianta) moe mie wpyw na wysoko innych wydatkw sektora
6
finansw publicznych, m.in. zwizanych ze wiadczeniami edukacyjnymi, emerytalnymi,
spoecznymi.
Z drugiej strony, zwikszony napyw repatriantw powinien przekada si na wysze dochody
z tytuu danin publicznych, w tym podatkw i skadek do FUS i NFZ. Nie jest moliwe
jednoznaczne okrelenie salda tych zmian.
7. Wpyw na konkurencyjno gospodarki i przedsibiorczo, w tym funkcjonowanie przedsibiorcw oraz na

rodzin, obywateli i gospodarstwa domowe
Skutki
Czas w latach od wejcia w ycie zmian 0 1 2 3 5 10 cznie (010)
W ujciu due przedsibiorstwa
pieninym sektor mikro-, maych
(w mln z, i rednich
ceny stae przedsibiorstw
z 2016 r.) rodzina, obywatele oraz
gospodarstwa domowe
(dodaj/usu)
W ujciu due przedsibiorstwa
niepieninym sektor mikro-, maych
i rednich
przedsibiorstw
rodzina, obywatele oraz
gospodarstwa domowe
(dodaj/usu)
Niemierzalne (dodaj/usu)
(dodaj/usu)
Dodatkowe informacje, W tabeli przedstawiono szacunkow wysoko wydatkw budetu pastwa na pomoc udzielan
w tym wskazanie repatriantom (transferw pieninych i usug), a take na wynagrodzenia Penomocnika Rzdu do
rde danych i Spraw Repatriacji, czonkw Rady do Spraw Repatriacji oraz koszty dodatkowych etatw
przyjtych do oblicze w MSWiA.
zaoe
Rok 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026
Warto
dodatkowej 56,6 52,4 46,6 41,8 40,8 40,8 40,8 40,8 40,8
21,9
pomocy dla
repatriantw
Wynagrodzenia
Penomocnika
Rzdu do Spraw
Repatriacji, 0,5 0,8 0,8 0,8 0,8 0,8 0,8 0,8 0,8 0,8
czonkw Rady
oraz nowych
pracownikw
MSWiA
8. Zmiana obcie regulacyjnych (w tym obowizkw informacyjnych) wynikajcych z projektu
nie dotyczy
Wprowadzane s obcienia poza bezwzgldnie tak
wymaganymi przez UE (szczegy w odwrconej nie
tabeli zgodnoci). nie dotyczy
zmniejszenie liczby dokumentw zwikszenie liczby dokumentw

zmniejszenie liczby procedur zwikszenie liczby procedur
skrcenie czasu na zaatwienie sprawy wyduenie czasu na zaatwienie sprawy
inne: inne:
Wprowadzane obcienia s przystosowane do ich tak

elektronizacji. nie
nie dotyczy
7
Komentarz:
1. Wprowadzenie obowizku zapewnienia miejsca w orodku w cigu 3 lat od wydania decyzji o zakwalifikowaniu do
wydania wizy krajowej.
2. Wydawanie decyzji w zwizku z wprowadzeniem nowych instrumentw wsparcia dla repatriantw.
3. Doprecyzowanie procedur wydawania wiz, uznawania za repatrianta oraz przydzielania pomocy pastwa.
9. Wpyw na rynek pracy
W zalenoci od struktury demograficznej i zawodowej osiedlajcych si repatriantw moe nastpi nieznaczne
zwikszenie poday pracy.
10. Wpyw na pozostae obszary
rodowisko naturalne demografia informatyzacja

sytuacja i rozwj regionalny mienie pastwowe zdrowie
inne:
Omwienie wpywu Zwikszenie liczby mieszkacw Polski o ok. 10 tys. repatriantw (w cigu 10 lat).
11. Planowane wykonanie przepisw aktu prawnego

Wejcie ustawy w ycie: z dniem 1 maja 2017 r., z wyjtkiem art. 17 ust. 1 pkt 3 ustawy zmienianej w art. 1 projektu
ustawy, ktry wchodzi w ycie z dniem 1 wrzenia 2017 r.
12. W jaki sposb i kiedy nastpi ewaluacja efektw projektu oraz jakie mierniki zostan zastosowane?
Penomocnik Rzdu do Spraw Repatriacji przedoy Radzie Ministrw coroczne sprawozdanie z realizacji ustawy
zawierajce w szczeglnoci:
liczb osb, ktre przybyy do Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie wizy krajowej w celu repatriacji w danym roku;
wykaz orodkw oraz liczb osb w nich przebywajcych;
ocen realizacji zada przez dany orodek;
wykaz zrealizowanych zada przez Penomocnika;
kwot rodkw wydatkowanych na realizacj procesu repatriacji, w tym wysoko kwoty pomocy udzielonej
repatriantom.
13. Zaczniki (istotne dokumenty rdowe, badania, analizy itp.)
8
Raport z konsultacji publicznych
projektu ustawy o zmianie ustawy o repatriacji
oraz niektrych innych ustaw
DEPARTAMENT KOMITETU RADY MINISTRW W KANCELARII PREZESA RADY MINISTRW

RAPORT Z KONSULTACJI PUBLICZNYCH
Spis treci
I. Wstp.................................................................................................................. 3
II. Konsultacje z interesariuszami projektu ustawy..5
1. Konsultacje z repatriantami mieszkajcymi w Polsce ................................................. 5

a) Otwarte spotkanie konsultacyjne ........................................................................................ 5
b) Zogniskowane wywiady grupowe...................................................................................... 10
c) Pogbione wywiady indywidualne.................................................................................... 17
2. Konsultacje z przedstawicielami administracji i partnerami spoecznymi .................... 22
a) Spotkanie konsultacyjne z penomocnikami Wojewodw ................................................ 22
b) Wywiady indywidualne pogbione z przedstawicielami samorzdw gminnych ............ 24
c) Konsultacje z samorzdami gminnymi przeprowadzone za pomoc metody CATI
wywiad telefoniczny wspomagany komputerowo ................................................................ 29
d) Pisemne konsultacje z przedstawicielami partnerw spoecznych w zakresie aktywizacji
zawodowej i rynku pracy ....................................................................................................... 39
e) Opinia Komisji Wsplnej Rzdu i Samorzdu Terytorialnego (KWRZiST) .......................... 40
3. Konsultacje z potencjalnymi repatriantami w Kazachstanie ....................................... 40
a) Otwarte spotkania konsultacyjne z udziaem potencjalnych repatriantw ...................... 40
b) Zogniskowane wywiady grupowe (ang. Focus Group Interview FGI). ............................ 45
4. Inne podmioty, w tym konsultacje z uwzgldnieniem narzdzi IT ............................... 49
III. PODSUMOWANIE KONSULTACJI ORAZ STANOWISKO WNIOSKODAWCY
DO PRZEDSTAWIONYCH OPINII I ZGOSZONYCH UWAG ..................................... 53
2|S t r o n a
I. Wstp
Niniejszy dokument stanowi Raport z konsultacji publicznych, ktrym poddany zosta projekt
ustawy o zmianie ustawy o repatriacji oraz niektrych innych ustaw (projekt ujty w wykazie
prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrw pod numerem UD 50).
Proces konsultacji odbywa si w ramach projektu pn. Administracja dla repatriantw
wsplnie stworzymy lepsze prawo, wspfinansowanego ze rodkw EFS w ramach Dziaania
2.16 Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwj 2014-2020. Celem projektu byo
wzmocnienie zdolnoci i potencjau Kancelarii Prezesa Rady Ministrw do prowadzenia
pogbionych konsultacji publicznych oraz dogbne skonsultowanie planowanych zmian
prawnych w obszarze repatriacji. Konsultacje projektu ustawy odbyy si w kilku etapach,
z zastosowaniem rnorodnych metod badawczych, wybranych w zalenoci od profilu
interesariuszy.
W pierwszym etapie przeprowadzono konsultacje ze rodowiskiem repatriantw, w czasie
ktrych zastosowano trzy aktywne metody konsultacji, wybrane z uwzgldnieniem zasad
triangulacji tj.: otwarte spotkanie konsultacyjne, pogbione wywiady indywidualne
i zogniskowane wywiady grupowe. Zastosowanie zrnicowanych technik konsultacyjnych
wobec grupy repatriantw mieszkajcych w Polsce pozwolio na uzyskanie kompleksowej
oceny w zakresie projektowanych i obowizujcych rozwiza.
Drugim etapem byy konsultacje z przedstawicielami administracji rzdowej i samorzdowej,
zaangaowanymi w kwestie dotyczce repatriacji, a take z partnerami spoecznymi.
W ramach tego etapu zastosowano kilka, wzajemnie komplementarnych metod badawczych
dostosowanych do rodzaju odbiorcy. Opini przedstawicieli administracji rzdowej
o projektowanych i obowizujcych regulacjach prawych poznano podczas spotkania
z penomocnikami Wojewodw. Odnonie do partnerw spoecznych - przeprowadzono
z wybranymi podmiotami konsultacje pisemne w zakresie problematyki zwizanej
z aktywizacja zawodow i rynkiem pracy. Ponadto klasycznym elementem konsultacji,
skierowanych do partnerw spoecznych, byo przesanie do nich projektu ustawy z prob
o opinie i uwagi. W zakresie konsultacji projektowanych regulacji z przedstawicielami
samorzdw gminnych zajmujcych si bezporednio problematyk repatriacji
przeprowadzono wywiady indywidualne a take zastosowano badania ilociowe przy
wykorzystaniu metody CATI. Ten etap konsultacji, umoliwi zapoznanie si z opiniami,
uwagami i dowiadczeniami w obszarze repatriacji prezentowanymi przez zrnicowane
grono pracownikw administracji rzdowej, samorzdowej oraz partnerw spoecznych.
W kolejnym etapie, w celu zapewnienia reprezentatywnoci interesariuszy, przeprowadzono
konsultacje z potencjalnymi repatriantami w Kazachstanie. Konsultacje te objy otwarte
spotkania oraz zogniskowane wywiady grupowe. Konsultacje przeprowadzone bezporednio
na miejscu w rnych miejscowociach Kazachstanu pozwoliy na poznanie opinii, ocen,
3|S t r o n a
obaw i oczekiwa potencjalnych repatriantw uwzgldniajc specyfik i rnorodno tej

grupy.
Podsumowaniem caoci prac byo wykorzystanie powyszego przy tworzeniu treci projektu
ustawy i jego skonsultowanie z wykorzystaniem narzdzi IT, w tym poprzez umieszczenie
dokumentu na portalu www.konsultacje.gov.pl.
Proces konsultacji publicznych projektu ustawy o zmianie ustawy o repatriacji oraz o zmianie
niektrych innych ustaw trwa od lipca do grudnia 2016 r.
4|S t r o n a
II. Konsultacje z interesariuszami projektu ustawy
1. Konsultacje z repatriantami mieszkajcymi w Polsce

Pierwsz grup interesariuszy, od ktrej rozpoczto konsultacje projektu ustawy o zmianie
ustawy o repatriacji oraz o zmianie niektrych ustaw byli repatrianci, ktrzy przyjachali
do Polski. W ramach konsultacji z t grup zastosowano nastpujce metody badawcze:
otwarte spotkanie konsultacyjne, zogniskowane wywiady grupowe oraz pogbione wywiady
indywidualne.
a) Otwarte spotkanie konsultacyjne

Metoda polega na stworzeniu warunkw do spotkania si osb czy podmiotw
zainteresowanych tematem konsultacji oraz umoliwieniu swobodnego wyraania i wymiany
opinii oraz zadawania pyta i komentowania propozycji.
Spotkania mog spenia rne funkcje w zalenoci od sposobu ich prowadzenia, uytych
w ich trakcie technik czy momentu w procesie legislacyjnym, w ktrym s organizowane.
Mog mie charakter informacyjny, konsultacyjny, integracyjny albo by nakierowane na
budowanie kompromisowego rozwizania.
Metoda sprawdza si na kadym etapie procesu legislacyjnego. Na wczesnych etapach
stosuje si j w celu rozpoznania problemw i potrzeb grup, ktrych moe dotyczy
rozwizanie lub jako forum generowania pomysw na rozwizania. Na bardziej
zaawansowanych etapach prac legislacyjnych, kiedy gotowe s propozycje rozwiza,
spotkania mog by okazj do poznania rnorodnych opinii bd preferencji spoecznych.
Metoda sprawdza si rwnie wtedy, gdy:
- temat konsultacji jest skomplikowany bd kontrowersyjny i wymaga dostarczenia
rzetelnych informacji i wyjanie potencjalnym uczestnikom procesu, aby uatwi im zajcie
stanowiska wzgldem proponowanego rozwizania;
- organizatorom procesu zaley na wypracowaniu kompromisu.1
Otwarte spotkanie konsultacyjne, w ktrym uczestniczyli repatrianci odbyo si w dniu
2 lipca 2016 r. w Putusku. Podczas spotkania uczestnicy aktywnie przedstawiali swoje
opinie, uwagi, oceny dotyczce projektowanych i obowizujcych regulacji prawnych
w kontekcie swoich dowiadcze repatriacyjnych.
1
Narzdzia, techniki i metody bada spoecznych moliwe do zastosowania w ramach pogbionych konsultacji publicznych projektw
rzdowych aktw normatywnych
https://efs.kprm.gov.pl/konkurs-nr-powr021600-ip06-00-00516 (dokument nr 11)
5|S t r o n a
Najwaniejsze problemy jakie repatrianci wskazali w trakcie spotkania

Czas oczekiwania na decyzj w sprawie repatriacji
Repatrianci zwrcili w szczeglnoci uwag na kolejno w oczekiwaniu na wyjazd do Polski
zarwno w ramach obecnie funkcjonujcych rozwiza, jak i projektowanych. W odczuciu
dyskutantw obowizujca obecnie ustawa repatriacyjna nie stanowi podstawy dla realnie
podejmowanych decyzji o kolejnoci w przyznawaniu prawa do powrotu. Zebrani podkrelali,
e liczne s przypadki osb, ktre od kilkunastu ju lat oczekuj w systemie bazy Rodak
z obietnic repatriacji, a rwnoczenie inne rodziny przyjedaj do Polski po kilku
miesicach od rozpoczcia procedury repatriacyjnej. Zdaniem zebranych ustalenie
preferencji w ramach procesu repatriacji wydaje si konieczne szczeglnie w stosunku do
osb wpisanych do ww. bazy Rodak. Preferencje mog dotyczy rwnie osb starszych,
ktre s bezporednimi ofiarami represji stalinowskich. Problem kolejnoci oczekiwania
i samego powrotu wymaga dokadnego opracowania w ramach nowelizacji.
Orodki adaptacyjne
Szeroko dyskutowana bya potrzeba tworzenia orodkw adaptacyjnych dla repatriantw.
Zebrani poparli koncepcj organizacji orodkw adaptacyjnych zaproponowan w ramach
nowelizacji ustawy. Podkrelali ich pozytywn rol, jako miejsca zdobycia umiejtnoci
jzykowych i zawodowych oraz wiedzy na tematy spoeczestwa polskiego. Obawy budzi
brak dokadnego doprecyzowania okresu pobytu oraz metod nauczania. Ze strony zebranych
paday propozycje konkretnych rozwiza oraz metod nauczania w zalenoci od grupy
wiekowej, pci, specyfiki zawodowej. Podkrelanym czsto przez zebranych postulatem byo
usprawnienie procedury nostryfikacji dyplomw zawodowych i potwierdzenia umiejtnoci
zawodowych. Postulowano, by okres pobytu w orodku by wystarczajcym dla uzyskania
potwierdzenia posiadanych kwalifikacji zawodowych.
Asystent rodziny
Uczestnicy spotkania zgaszali propozycje ustalenia formy staego poradnictwa prawnego dla
repatriantw. W trakcie dyskusji pojawiay si gosy dot. koniecznoci pomocy prawnej dla
repatriantw w ich staraniach o waciwe naliczanie emerytur, rent i innego rodzaju
wiadcze.
Aktywizacja zawodowa
Zawarty w obecnie obowizujcej ustawie o repatriacji mechanizm aktywizacji zawodowej,
zaadaptowany rwnie do nowelizacji ustawy spotyka si z krytyk ze strony repatriantw.
Uczestnicy debaty podkrelali, e w obliczu funkcjonujcych obecnie rnorodnych
programw walki z bezrobociem, proponowane od kilkunastu lat warunki aktywizacji
zawodowej, straciy w oczach pracodawcw walor atrakcyjnoci. Informowano
o przypadkach wyudzania rodkw w ramach procesu aktywizacji zawodowej ze strony
6|S t r o n a
pracodawcw, ktrzy wywierajc presj, zmuszali w efekcie repatriantw do samodzielnego

zwolnienia si z pracy, dziki czemu nie musieli zwraca otrzymanych ju rodkw
zwizanych z zatrudnieniem repatrianta.
Pomoc finansowa na cele mieszkaniowe
Odnoszc si do projektowanych w nowelizacji ustawy o repatriacji rozwiza wskazywano
na rne aspekty pomocy finansowej na cele mieszkaniowe. Podstawowym problemem
poruszanym przez zebranych byo ustalenie wysokoci tej pomocy tak, aby stwarzaa realne
szanse na zakup lokalu mieszkalnego. W tym obszarze gosy zebranych byy podzielone.
Cz osb twierdzia, e zaproponowana w projekcie kwota 90 000 z jest niewystarczajca
i postulowaa jej zwikszenie. Osoby te podnosiy rwnie konieczno wypracowania
dodatkowych rozwiza umoliwiajcych uzyskanie preferencyjnego -
niskooprocentowanego kredytu. Wskazywano, e wielu z repatriantw nie ma
wystarczajcych rodkw finansowych na zakup/wspfinansowanie zakupu mieszka gdy
np. ceny nieruchomoci w krajach z ktrych przyjedaj s znacznie nisze (w Kazachstanie
ceny mieszka znaczco obniyy si w ostatnim okresie). Kwestia wsparcia finansowego na
cele mieszkaniowe oraz zapewnienie pracy zostay ocenione jako najwaniejsze obszary
majce znaczenie w procesie repatriacji do Polski.
Innym, poruszanym przez uczestnikw debaty tematem bya definicja rodziny, ktra
stanowiaby podstaw dla okrelenia wysokoci otrzymania pomocy finansowej na cele
mieszkaniowe. W dyskusji pojawiay si konkretne przykady osb samotnych
wychowujcych dzieci, zapraszanych przez osoby znajdujce si w podobnej sytuacji, czy
osoby starsze (rodzice, dziadkowie) zapraszane przez dzieci mieszkajce ju w Polsce, a take
samotnych absolwentw uczelni i szk pragncych osiedli si w Polsce. W zwizku z tym, e
to rodzina miaaby otrzymywa pomoc mieszkaniow precyzyjny sposb okrelenia rodziny
uznano za wany aspekt projektowanych rozwiza.
Emerytury
Wan kwesti podnoszon podczas dyskusji byy emerytury i wiadczenia spoeczne.
W obszarze szeroko pojtych wiadcze spoecznych uczestnicy spotkania zwracali uwag
na brak wiadcze emerytalnych dla czonkw rodziny repatriantw (nie bdcych
repatriantami). Jednym z najczciej powtarzajcych si w wypowiedziach repatriantw
problemw, jaki dotyka rodziny repatrianckie, by obowizujcy w Polsce system naliczania
i przyznawania emerytur. Przybywajcy z Kazachstanu wspmaonkowie czy rodzice
repatrianta (nie bdce osob polskiego pochodzenia w myl obecnie funkcjonujcej ustawy
o repatriacji) otrzymuj jedynie zezwolenia na pobyt stay. Ww. status powoduje, i nie mog
liczy na - porwnywalne choby z repatriantami - wiadczenia emerytalne.
W trakcie spotkania wskazywano na niski potencjalny poziom przyszej emerytury dla osb
repatriujcych si w wieku powyej 40-50 lat. Uczestnicy spotkania wskazywali na brak
7|S t r o n a
rozwiza prawnych w zakresie emerytur dla osb podejmujcych repatriacj w rednim

wieku (40 50 lat). W ich opinii, dla tej grupy osb, nie jest moliwe wypracowanie godziwej
emerytury. W swoich wypowiedziach repatrianci nawizywali do umw w sprawie wiadcze
emerytalnych zawartych pomidzy Kazachstanem i Rosj. Podkrelali, e Federacja Rosyjska
wypaca wiadczenia emerytalne dla wszystkich powracajcych z Kazachstanu niezalenie
od ich narodowoci.
Postulat czenia rodzin
Kolejn kwesti ktra bya szeroko dyskutowana podczas spotkania by problem dzielenia
rodzin. Dotychczasowe rozwizania, w opinii wielu uczestnikw spotkania, w istocie
prowadz do dzielenia (podziau) rodzin. Brak jest moliwoci zaproszenia przez
repatriantw zamieszkaych w Polsce swoich rodzicw czy rodzestwa mieszkajcego
w innych pastwach. W wypowiedziach repatriantw powtarzay si opinie, i gminy oraz
inne podmioty zaangaowane w proces repatriacji z reguy nie uwzgldniaj prb
dotyczcych osiedlenia najbliszej rodziny (np. starszych rodzicw) w pobliu osiadych ju
w Polsce dzieci. Zdaniem repatriantw w podobnej sytuacji podziau rodzin znajduj si
rwnie absolwenci uczelni, ktrzy wprawdzie otrzymuj zgodnie z ustaw o repatriacji
obywatelstwo polskie, nie otrzymuj jednak pomocy finansowej w procesie
zagospodarowania si w Polsce oraz nie maj moliwoci zaproszenia i sprowadzenia swoich
rodzicw. W zwizku z powyszym jednym z gwnych postulatw uczestnikw dyskusji byo
wprowadzenie udogodnie umoliwiajcych czenie rodzin repatriantw z najbliszymi
pozostajcymi w Kazachstanie. Jak wykazaa dyskusja rozwizanie to wymaga dopracowania,
szczeglnie w sferze organizacji kursw jzykowych i zawodowych przeznaczonych dla
repatriantw w miejscu osiedlenia (poza orodkiem adaptacyjnym) oraz zasad przydzielania
rodkw finansowych na osiedlenie w ramach tej cieki powrotu. Postulowano stworzenie
umowy z repatriantem na wzr umowy podpisywanej przez uchodcw, ktrym
przydzielane s rodki na osiedlenie.
Pozostae kwestie wskazane przez uczestnikw spotkania
Okrelony w ramach projektu nowelizacji wymg przebywania do 1991 r. na terenie
azjatyckiej czci b. ZSRR spotka si z krytyk ze strony repatriantw. Uczestnicy dyskusji
sprzeciwili si powstajcemu w wyniku tego zaoenia wykluczeniu osb najmodszych,
potomkw przesiedlonych Polakw urodzonych ju po roku 1991 w nowych miejscach
osiedlania.
Czsto podnoszonym przez uczestnikw debaty postulatem byo opracowanie i wydanie
w jzyku polskim i rosyjskim aktualnego poradnika skierowanego dla repatriantw. Taki
Poradnik repatrianta powinien zwiera kompendium wiedzy na temat procesu zwizanego
z osiedleniem. Podobna w swej istocie do postulatw zwizanych z wydaniem poradnika
bya podnoszona przez zebranych propozycja ustalenia formy staego poradnictwa prawnego
dla repatriantw. Uczestnicy dyskusji plenarnej postulowali rwnie opracowanie swoistej
8|S t r o n a
Karty Praw Repatrianta, ktra powinna trafi do urzdnikw administracji powiatowej

i gminnej oraz do urzdw ZUS-u, czyli do instytucji w ktrych repatrianci napotykaj
najwiksze trudnoci w zaatwianiu spraw zwizanych z osiedleniem.
Innym podnoszonym w dyskusji postulatem bya potrzeba prowadzenia rozmw z wadzami
Republiki Kazachstanu dot. zawarcia umowy midzynarodowej pomidzy Polsk
a Kazachstanem w zakresie m.in. transferu skadek emerytalnych. Problem ten poruszay
szczeglnie osoby, ktre nie posiadaj statusu repatrianta w ramach obecnie funkcjonujcej
ustawy i nie otrzymuj z tego powodu wiadcze emerytalnych.
Cz uczestnikw debaty podnosia problem braku umowy o repatriacji pomidzy
Rzeczpospolit Polsk a Republik Kazachstanu, co w praktyce, zdaniem zebranych, rodzi
wiele trudnoci dla repatriantw. Jako szczeglnie uciliwy przykad braku ustale midzy
obu pastwami zebrani podali potencjalne zagroenie kar za unikanie suby wojskowej
w armii kazachskiej. Dotyczy to grupy modych repatriantw i absolwentw uczelni, ktrzy
nie zrzekli si jeszcze obywatelstwa kazachskiego, chcc mie uatwiony (bezwizowy) kontakt
z pozostajcymi w Kazachstanie rodzicami.
W nielicznych wypowiedziach uczestnikw debaty pojawio si pytanie o strategi
repatriacji. Zebranych interesowao, jak dugo bdzie trwaa akcja repatriacyjna i jakie
przewidziano w niej etapy. Czy bdzie ona transparentna i czy zdobyte dowiadczenia bd
podstaw dla dalszych zmian ustawowych i zastosowania wypracowanych praktyk.
Kolejnym podnoszonym postulatem byo uruchomienie szerokiego systemu stypendialnego
dla modziey z Kazachstanu. W propozycjach pojawiy si rozwizania dot. wspierania
rodzin, ktre sprawowayby opiek nad bliskimi krewnymi zapraszanymi w celu zdobycia
wiedzy na poziomie edukacji w szkoach rednich i zawodowych. Wymagaoby to - zdaniem
uczestnikw - stosunkowo niewielkiego wsparcia w porwnaniu z kosztem zapewnienia
miejsc w bursach szkolnych, organizowaniem roku przygotowawczego oraz sprawowaniem
opieki prawnej nad nieletnimi.
W trakcie debaty repatrianci podnieli problem dowolnoci interpretacji prawa przez lokalne
oddziay Zakadu Ubezpiecze Spoecznych, ktre w sposb rnorodny naliczaj
wiadczenia emerytalne dla repatriantw posiadajcych te same uprawnienia, czy okres
pracy. W opinii zebranych brak jest jednolitoci rozstrzygni oddziaw ZUS a odwoania od
decyzji nie przynosz wymiernych rezultatw. Podobne postulaty dotyczyy trudnoci ktre
repatrianci napotykaj w ramach procedur rentowych.
Repatrianci w dyskusji podkrelili trudnoci w uzyskaniu uprawnie nalenych osobom
represjonowanym przez Zwizek Sowiecki. Szczeglnym problemem byo dla wielu
zebranych np. uzyskanie legitymacji osoby represjonowanej, otrzymanie dodatku
kombatanckiego, prawa do ulg na lekarstwa, rekompensaty za utracony majtek etc. Bardzo
istotnym problemem jawi si prawo do wczeniejszego przejcia na emerytur przysugujce
osobom represjonowanym.
9|S t r o n a
W opinii znacznej czci zebranych znajomo jzyka polskiego stanowia podstawowy

warunek sukcesu adaptacji po przyjedzie do Polski. Podstawowym postulatem jawio si
zatem zintensyfikowanie oraz dostpno kursw jzyka polskiego dla przybywajcych,
a take zwikszenie liczby nauczycieli jzyka polskiego w Kazachstanie.
W odczuciu czci dyskutujcych repatrianci spotykaj si w Polsce z naznaczeniem
odwoujcym si do typowych cech stereotypu tzw. ruskiego. Prowadzi to do
powszechnego wrd powracajcych poczucia odrzucenia i ponienia. Aby uatwi proces
adaptacji i unikn wielu tragicznych spi dyskutujcy postulowali przeprowadzenie akcji
informacyjnej przybliajcej losy nieznanych deportacji setek tysicy Polakw w latach
trzydziestych XX wieku oraz ludobjczej akcji polskiej lat 1937-38. Podobn akcj
edukacyjn powinno si, zdaniem zebranych, przeprowadzi w szkoach, gdzie polska
modzie z Kazachstanu doznaje rwnie szykan zwizanych z pochodzeniem, akcentem etc.
Wskazano na moliwo wykorzystania mediw elektronicznych i sieci internetowej
w procesie edukacyjnym oraz repatriacji. Wskazano, e program rosyjskiej repatriacji
wykorzystuje np. portal YouTube do darmowej i nieograniczonej w dostpie prezentacji
proponowanych dla powracajcych lokali, czy miejsc pracy lub ukazania specyfiki
zapraszajcych miejscowoci.
Zebrani podkrelali rol lokalnych zwizkw Polakw w Kazachstanie wspierajcych
repatriacj. Organizacje te w wikszoci ciesz si zaufaniem lokalnej spoecznoci
przesiedlonych.
W oparciu o wasne dowiadczenia uczestnicy konsultacji postulowali wiksz spjno
i jasno relacji pomidzy poszczeglnymi ustawami polonijnymi. W wietle opinii
repatriantw urzdnicy w sytuacji niejasnoci i zachodzcych na siebie zakresw rnych
ustaw podejmuj odmienne interpretacje i decyzje. Repatrianci podawali przykady
odmiennej interpretacji prawa do repatriacji osb, ktre maj Kart Polaka lub kart
tymczasowego czy staego pobytu w rnych polskich placwkach dyplomatycznych
na Wschodzie.
Ponadto, repatrianci, jako przykady dobrych praktyk, przedstawiali bardzo sprawne
rozwizania stosowane przez niektre samorzdy gminne, zapraszajce repatriantw.
b) Zogniskowane wywiady grupowe

Metoda zogniskowanych wywiadw grupowych (ang. Focus Group Interview FGI) polega
na grupowej rozmowie na temat, ktry jest odgrnie okrelony, cho nie zawsze
sprecyzowany w stu procentach, rozmowa taka prowadzona jest przez moderatora, ktry
prowadzi dyskusj, zadaje pytania i zadania uczestnikom dobranym celowo do okrelonych
grup. Rozmowa podczas spotkania prowadzona jest wedug przygotowanego wczeniej
scenariusza, opisujcego informacje, ktre chce si uzyska podczas tego etapu. Wywiady
prowadzi si w kilku grupach dla kadego tematu, chodzi o to, aby uzyska wielostronne
10 | S t r o n a
podejcie do problemu, i nie zamyka si w przestrzeni dyskusji nakrelonej by moe

przypadkiem. Wywiad grupowy stosowany jest jako dobre narzdzie badawcze stosowane
do pogbienia i problematyzacji danego zagadnienia.
Zogniskowane wywiady grupowe z repatriantami na temat ustawy o zmianie ustawy
o repatriacji oraz niektrych innych ustaw, przeprowadzono w dniu 3 lipca br. Zastosowana
metoda badawcza skierowana bya do repatriantw, czyli osb narodowoci polskiej, ktre
po 1989 roku osiedliy si w Polsce na stae po wczeniejszym zamieszkiwaniu na terytorium
Zwizku Radzieckiego oraz ich wspmaonkw, o ile s oni obcokrajowcami, ktrzy take
przeszli procedur repatriacyjn.
W badaniach wzio udzia 40 repatriantw podzielonych na 4 grupy po 10 osb (w tym dwie
grupy kobiet, grupa mczyzn oraz grupa mieszana z przewag mczyzn).
Przedzia wiekowy uczestnikw badania
30
18-30 lat 30-50 lat 50 lat i wicej
Rysunek 1. Przedziay wiekowe uczestnikw badania
Najwicej uczestnikw badania byo w grupie osb powyej 50 lat (tj. 30 osb), z grupy osb
w przedziale wiekowym 30-50 lat w badaniach uczestniczyo 8 osb, a z najmodszej grupy
18-30 lat w wywiadach grupowych wziy udzia dwie osoby.
Przewaajca wikszo respondentw (37 osb) przyjechaa z Kazachstanu. Dwie osoby

przyjechay do Polski z Rosji, przy czym jedna z nich urodzia si na otwie, nastpnie w cigu
swojego ycia wyjechaa na teren dzisiejszej Rosji by dopiero stamtd przyjecha do Polski
jako repatriantka. Jedna osoba przyjechaa do Polski z Ukrainy, jednake podobnie jak
11 | S t r o n a
wczeniej opisywana respondentka w cigu swojego ycia zmienia miejsce zamieszkania,

gdy urodzia si w Kazachstanie i dopiero pniej udaa si na tereny dzisiejszej Ukrainy.
Czas zamieszkiwania w Polsce
29
7
4
do 10 lat od 10 do 20 lat powyej 20 lat
Rysunek 1. Czas zamieszkiwania respondentw w Polsce
Dugi czas pobytu w Polsce stwarza moliwo rzetelnego zbadania opinii i dowiadcze jakie
maj respondenci na temat procesu repatriacji, dlatego, e zaoy naley i jest to proces
dugotrway. Dziki temu, e rozmwcami byy osoby z duym dowiadczeniem
zamieszkiwania w Polsce, uzyskano rzetelne opinie na temat tego, co mona poprawi, albo
zrobi lepiej, gdy wszyscy repatrianci (nawet ci z najkrcej przebywajcej grupy) zakoczyli
ju instytucjonalny proces repatriacji oraz aklimatyzacji w nowym dla nich rodowisku jakim
jest spoeczestwo polskie.
Najwaniejsze problemy jakie repatrianci wskazali w badaniu:

Najwikszym problemem w repatriacji, wskazywanym przez uczestnikw wywiadw
grupowych by sam proces uzyskania decyzji i umoliwienia wyjazdu, prowadzony jeszcze
za granic (przy czym wikszo osb z ktrymi przeprowadzono zogniskowane wywiady
przyjechaa do Polski z Kazachstanu). Przede wszystkim w tym procesie przeszkadza
respondentom czas, jaki by konieczny aby mc przyjecha do Polski (nawet 10-15 lat
oczekiwania). Respondenci postulowali skrcenie czasu wydania decyzji o repatriacji.
Akceptowalny czas oczekiwania, w ocenie badanych, to rok dwa lata.
12 | S t r o n a
Innym problemem, podnoszonym podczas wywiadw grupowych, zwizanym z czasem

oczekiwania jest zmiana sytuacji rodzinnej i yciowej (np. w cigu 10 lat moe si urodzi
w rodzinie kilkoro dzieci) co moe nawet skutkowa koniecznoci rozpoczynania procesu
repatriacji od pocztku. Uczestnicy wywiadw grupowych wskazywali na problem odlegoci
od placwek dyplomatycznych. Jako e wikszo osb biorcych udzia w ww. metodzie
badawczej przyjechaa z Kazachstanu to wskazywano, i jest to bardzo rozlegy kraj,
a skada dokumenty dot. repatriacji mona tylko w polskich placwkach dyplomatycznych,
do ktrych trzeba dojecha, co te rodzi za sob koszty.
W odniesieniu do potrzeby bliszego kontaktu z przedstawicielami administracji polskiej,
zajmujcymi si tematyk repatriacji, respondenci wskazali np. na komisje repatriacyjne,
ktre np. w Kazachstanie miayby odwiedza poszczeglne miejscowoci. Repatrianci
wskazywali, i ww. mogoby zachci znacznie wicej osb do przyjazdu do Polski, gdy
obecnie - aby rozpocz proces repatriacyjny - naley uda si do jednej z polskich jednostek
w duych miastach, ktre oddalone s o setki kilometrw od okolic zamieszkanych przez
Polakw. W dyskusji pojawiay si gosy dot. potrzeby funkcjonowania jakich lokalnych
punktw informacyjnych w zakresie repatriacji (np. przy parafiach, na stronach
internetowych).
Innym utrudnieniem, na ktre zwracali uwag repatrianci podczas wywiadw grupowych,
bya te zbyt mao otwarta postawa pracownikw placwek dyplomatycznych oraz
pracownikw urzdw w Polsce (np. oddziaw Zakadu Ubezpiecze Spoecznych).
Orodki adaptacyjne
Koncepcja tworzenia orodkw adaptacyjnych i sprowadzania repatriantw do Polski
t ciek zostaa bardzo dobrze oceniona przez respondentw. Gwnym celem dziaania
orodkw adaptacyjnych powinna by nauka jzyka polskiego, jako podstawowej
umiejtnoci niezbdnej do adaptacji w Polsce. Respondenci wielokrotnie podkrelali, e na
koniec nauki jzyka polskiego powinien by przeprowadzany egzamin, sugerowali nawet
uzalenienie wsparcia repatriantw od ewentualnych wynikw na egzaminie. Dobra
znajomo jzyka bya te wskazywana jako warunek wyjcia z orodka adaptacyjnego.
Drugim najwaniejszym celem dziaania orodkw adaptacyjnych, porednio zwizanym
z nauk jzyka powinno by znalezienie repatriantowi pracy, tzn. czas przebywania
w orodku powinien zosta przeznaczony na poszukiwanie pracy, kursy doszkalajce
i dodatkowe szkolenia zawodowe. Respondentom trudno byo okreli jeden, wsplny dla
wszystkich, okres przebywania w orodku adaptacyjnym dla repatriantw. Zwracali uwag,
e po pierwsze nie powinien by z gry okrelony, po drugie powinien by wyznaczany raczej
przez zdobyte umiejtnoci (znajomo jzyka, aktywizacja zawodowa) i miejsce pracy.
Respondenci wskazywali na potrzeb lokalizacji orodkw adaptacyjnych jak najbliej
centrw duych miast oraz moliwe skracanie czasu pobytu w orodkach, postulowali
opracowanie katalogu kompetencji jakie repatrianci powinni naby w ww. orodkach.
13 | S t r o n a
Asystent rodziny
Uczestnicy wywiadw wskazywali, i system prawny i biurokracja w Polsce stanowi jedn
z wanych barier w skutecznej adaptacji repatriantw do spoeczestwa polskiego. Problem
bierze si z nieznajomoci przez repatrianta jzyka i systemu prawnego, braku wiedzy nt.
tego, gdzie i jak naley zaatwi sprawy urzdowe (jakie s terminy, jakie dokumenty i gdzie
naley je zoy).
Wanie jako jedn z najwikszych trudnoci z jakimi musza mierzy si repatrianci
wskazywano nieznajomo jzyka i polskich realiw (prawnych i spoecznych). W zwizku
z ww. problemami koncepcja wprowadzenia asystenta repatrianta, ktry wspieraby
nowoprzybyego repatrianta w odnalezieniu si w rzeczywistoci polskiej zostaa oceniona
bardzo wysoko. Ponadto jako gwny zakres dziaania asystenta - we wszystkich wskazaniach
- pojawiaa si pomoc w rozwiazywaniu problemw prawnych. Wskazywano na potrzeb
znajomoci, przez osob penic funkcj asystenta repatrianta, prawa i procedur
urzdowych (pomoc mogaby dotyczy np. wypeniania dokumentw, kontaktw z Urzdem
Pracy, ZUS). Wedug respondentw okres trwania takiego wsparcia powinien by
dostosowywany indywidualnie do kadej rodziny/sprawy a nie by ustalony odgrnie.
Zatrudnienie w Polsce
Pierwszym problemem dla repatriantw po przybyciu do Polski jest brak pracy, ktry
skutkuje brakiem rodkw na utrzymanie i kierowaniem repatriantw do opieki spoecznej
jako kolejnych klientw. Po drugie brak pracy oznacza brak perspektyw i moliwoci rozwoju
co negatywnie wpywa na poczucie zadowolenia i sukcesu z repatriacji. Brak pracy po
przyjedzie wie si take z rozczarowaniem postaw gminy, ktra prac obiecywaa itd.
W kontekcie tego problemu, rozwizania obowizujce ju dzisiaj, polegajce na moliwoci
zaproszenia przez pracodawc, s oceniane jako dobre. Z tym, e warunkiem powinna by
kontrola pracodawcy, gdy zdarza si, wedug respondentw do czsto, e pracodawcy
wykorzystuj repatriantw, ich niewiedz o systemie prawnym w Polsce, ich nieznajomo
jzyka i ogln trudn sytuacj po przyjedzie do Polski. Ponadto zaproponowano biece
kontrolowanie pracodawcw zatrudniajcych repatriantw w ramach programw
aktywizacji zawodowej.
Repatrianci zwracali uwag na problem uznawalnoci zdobytych w kraju, z ktrego
przyjechali kwalifikacji gwnie w zakresie braku automatycznoci uznawania dyplomw,
co powoduje, e taki repatriant zmuszony jest do podjcia zatrudnienia poniej kwalifikacji.
Respondenci zwracali uwag na potrzeb zmiany systemu nostryfikacji dyplomw
i uznawania kwalifikacji zawodowych.
14 | S t r o n a
Du trudnoci, z ktr si musz zmierzy si repatrianci w pierwszych latach swojego

pobytu w Polsce jest zakup mieszkania. Problemem s ceny ale take inne, formalne bariery,
ktre sprawiaj e repatrianci maj utrudniony dostp do uzyskania wasnego mieszkania
(np. przy braku zatrudnienia na sta umow o prac trudnoci w uzyskaniu kredytu
hipotecznego). W kocu barier w zakupie mieszkania jest take brak pienidzy - w sytuacji
niskich emerytur, stypendiw czy zasikw.
We wszystkich grupach respondentw propozycja wsparcia finansowego zakupu mieszkania
lub jego wykoczenia oceniana bya pozytywnie. Nie wskazano jednoznacznie jaka powinna
to by kwota - przede wszystkim ze wzgldu na due rnice w cenach mieszka pomidzy
poszczeglnymi regionami Polski, a take ze wzgldu na rnice pomidzy zamonoci
i potrzebami poszczeglnych rodzin repatriantw, np. z uwagi na wielko rodziny. Pojawiy
si take propozycje, aby wypata rodkw uzaleniona bya od pozytywnego zaliczenia
egzaminu z jzyka polskiego na koniec pobytu w orodku adaptacyjnym.
Emerytury
Duym kopotem dla repatriantw jest kwestia uznawania stau pracy w Kazachstanie przy
wyliczaniu emerytury w Polsce. Konsekwencj tego s niskie emerytury oraz poczucie
krzywdy (problem niskich emerytur dotyczy take pracownikw z bardzo dugim staem,
take tych na wysokich bd dobrze patnych stanowiskach pracy np. w Kazachstanie).
Kolejnym problemem wskazywanym przez respondentw bya kwestia emerytur
obcokrajowcw, ktrzy s maonkami repatriantw. Wskazywano, e ww. obcokrajowcy
nie maj w Polsce prawa do emerytury, niezalenie od stau pracy i wysokoci zarobkw
w kraju z ktrego przyjechali np. Kazachstanu. Respondenci zwracali uwag na potrzeb
zreformowania sposobu uznawania lat pracy w Kazachstanie do obliczania emerytury
w Polsce.
Znajomo jzyka polskiego i realiw ycia w Polsce
Wanym problemem dla repatriantw jest brak znajomoci jzyka polskiego.
Niewystarczajca znajomo jzyka polskiego utrudnia proces repatriacji jeszcze w trakcie
zamieszkania w krajach byego ZSRR, gdzie naley wypeni druki i formularze w jzyku
polskim. Po przyjedzie do Polski nieznajomo jzyka polskiego rodzi kolejne problemy.
Po pierwsze utrudnia znalezienie pracy, zwaszcza tej odpowiadajcej kwalifikacjom
repatrianta. Po drugie znaczco utrudnia kontakt z lokaln spoecznoci miejscowoci
przyjmujcej, nie tylko tworzc barier jzykow ale take dodatkowy dystans. Po trzecie
brak wystarczajcej znajomoci jzyka polskiego stanowi take barier w zaatwianiu spraw
w urzdach i dochodzeniu swoich praw.
Podczas wywiadw grupowych zwracano uwag na zjawisko zamykania si we wasnym
rodowisku, co utrudnia integracj ze spoeczestwem polskim, nauk jzyka i radzenie
sobie z yciem codziennym. Wielu z respondentw podkrelao, e problemy takie pojawiaj
15 | S t r o n a
si szczeglnie silnie na samym pocztku repatriacji, kiedy to nauka jzyka polskiego jest
niewystarczajca lub gdy repatrianci otrzymuj informacje w jzyku rosyjskim. Zjawisko
zamykania si w rodowisku rosyjskojzycznym moe mie negatywne konsekwencje
w sytuacji gdy warunkiem podjcia pracy jest znajomo jzyka polskiego na odpowiednim
poziomie.
Wielu respondentw zwracao uwag na relacje z gmin, na zaproszenie ktrej przybyli oni
sami lub ich znajomi. Problemy zwizane z kontaktami z przedstawicielami administracji
gminnej nie dotyczyy wszystkich gmin, jednake respondenci zwracali uwag
na rozczarowanie m.in. zwizane take ze zbyt wysokimi oczekiwaniami przed przyjazdem
do Polski. Respondenci zwracali uwag na zmiany we wadzach samorzdw, albo na to,
i zainteresowanie tematyk repatriacji przejawiaj tylko nieliczni urzdnicy gminni. Czasem
repatrianci znajdowali pomoc u czonkw rodziny, ktrzy wczeniej przyjechali do Polski,
nauczycieli jzyka polskiego, pracownikw samorzdowych, ssiadw. Jednak ci ktrzy nie
uzyskali takiej pomocy, radzc sobie samodzielnie napotykali trudnoci np. w postaci
zagroenia utrat jaki wiadcze ze wzgldu na nieprawidowo wypeniony formularz,
przekroczenie terminu, niewaciwego adresata (instytucj) do ktrego kierowano
korespondencj.
cieki repatriacji
Za bardzo dobr ciek repatriacji respondenci uznali przyjazd do Polskie na zaproszenie
rodziny. Jako przewag tej cieki repatriacji podawano dwa gwne czynniki, po pierwsze -
rodzina lepiej wie jakie repatriant ma potrzeby, po drugie moe stanowi pierwsze wsparcie
dla przyjedajcych - moe w tym zakresie zastpi asystenta repatrianta oraz urzdnikw
gminnych, ktrzy dotychczas wprowadzali repatriantw w realia prawne obowizujce
w Polsce. Jednake respondenci zauwaaj, e pienidze jakie rodziny otrzymywayby
na ugoszczenie repatriantw musiayby by pod cis kontrol pastwa ze wzgldu
na moliwe nieprawidowoci w tym zakresie.
Stypendia dla przyjedzajcych na studia do Polski repatriantw oceniane s pozytywnie.
Wskazywano, e po studiach lub jeszcze w ich trakcie stypendysta moe by solidnym
wsparciem dla przyjedajcej do Polski rodziny.
Pozostae kwestie wskazane przez repatriantw w badaniu
Wedug respondentw dziaania zwizane ze sprowadzaniem Polakw powinny by
koordynowane centralnie, a nie poprzez poszczeglne gminy.
Kolejn sugesti od repatriantw, zwizan z przyznawaniem rodkw na realizacj procesu
sprowadzania Polakw do kraju, jest kontrola nad rodkami finansowymi przekazywanymi
gminom, pracodawcom i samym repatriantom.
Jako jeden z waniejszych elementw pniejszego sukcesu repatriacji, respondenci
wskazywali zakres informacji jaki mog uzyska bdc jeszcze np. w Kazachstanie. Powysze
dot. zarwno wymaga formalnych (np. dokumentw i procedur), jak i warunkw ycia
16 | S t r o n a
w Polsce (np. jaka pomoc zostanie im zaoferowana, w jakim zakresie i kto jej udzieli) - tak,
aby przyjazd do kraju nie wiza si ze zbyt wysoko rozwinitymi oczekiwaniami.
Poniej przedstawiono inne, najwaniejsze postulaty respondentw:
wprowadzenie: kursw jzyka polskiego oraz programw aktywizacji zawodowej
jeszcze w kraju w ktrym mieszkaj przyszli repatrianci (np. w Kazachstanie),
wprowadzenie rosyjskojzycznych wzorw dokumentw,
wprowadzenie (oprcz wsparcia finansowego) wsparcia psychologicznego dla
repatriantw,
przeprowadzenie szkole: sub konsularnych w krajach w ktrych istniej skupiska
Polakw, a ktrych dotyczy przedmiotowy projekt ustawy (np. w Kazachstanie) oraz
szkole urzdnikw w Polsce pod ktem obsugi repatriantw,
przeprowadzenie kampanii spoecznej na temat przyjcia repatriantw, promowania
studiw w Polsce wrd potencjalnych modych repatriantw,
biece kontrolowanie pracodawcw zatrudniajcych repatriantw w ramach
programw aktywizacji zawodowej.
c) Pogbione wywiady indywidualne

Indywidualne wywiady pogbione (IDI), w odrnieniu do wywiadw grupowych,
sprowadzaj si do bezporedniej rozmowy badacza (moderatora) z pojedynczym
respondentem. Wybr IDI jest najczciej wskazany, gdy problem wymaga gbszego
poznania pogldw i postaw badanych. Wywiady s zdecydowanie pomocne w rozumieniu
przyczyn, charakterystyki czy konsekwencji wielu zjawisk o charakterze spoecznym, w tym
rwnie zjawiska repatriacji.
Badanie zostao przeprowadzone podczas spotkania rodowisk repatrianckich w Putusku,
ktre odbyo si w dniach 2 - 3 lipca br. Przeprowadzono 40 wywiadw.
Najwaniejsze problemy jakie repatrianci wskazali w badaniu
Procedury zwizane z repatriacj

W ocenie repatriantw obecne procedury s bardzo zoone i przewleke czas
procedowania wniosku o repatriacj i wydanie decyzji przeciga si czsto do kilkunastu
lat. Zoona i nietransparentna - co do zasady - jest kolejno rozpatrywania wnioskw
oraz kryteria wydania pozytywnej decyzji dot. repatriacji. Zgaszano problem braku
komunikacji pomidzy rnymi instytucjami zajmujcymi si kwesti repatriacji co
w efekcie powodowao opnienia decyzyjne, zaginicia dokumentw. Formuowane
przez ankietowanych oceny koncentroway si raczej na samej procedurze i sposobie
obsugi repatriantw ni na treci rozwiza prawnych.
17 | S t r o n a
Gwnym podnoszonym problemem byo przyznawanie polskiego obywatelstwa

wspmaonkom, ktrzy nie s narodowoci polskiej. Postulat ten jest szczeglnie wany
ze wzgldu na ubezpieczenia spoeczne, okrelenie stau pracy, nostryfikacj dyplomw
itp.
Ponadto, postulowano:
skrcenie procedur administracyjnych dotyczcych uzyskania numeru identyfikacji
osobistej (PESEL), rozpatrzenia wniosku o repatriacj, uzyskania ubezpieczenia
zdrowotnego;
zaliczenie pracy w Kazachstanie do stau pracy w Polsce, wg faktycznie paconych
skadek spoecznych i zdrowotnych w Kazachstanie;
wprowadzenie moliwoci wspdecydowania o miejscu zamieszkania w Polsce, gdy
dotychczas byo ono zdeterminowane zgoszeniami gmin nie uwzgldniao zawodu,
wyksztacenia i moliwoci znalezienia pracy ani moliwoci czenia rodzin.
Wedug ankietowanych dobrym rozwizaniem byoby stworzenie bazy informacji,
w ktrej gminy mogyby zapozna si z profilem zawodowym ewentualnych
repatriantw, a ci z kolei mogliby dowiedzie si, jakich warunkw mog spodziewa
si w danej gminie;
koniecznoci wsparcia informacyjnego, jzykowego i merytorycznego na etapie
wypeniania wniosku o repatriacj i gromadzenia potrzebnej dokumentacji - przy tej
pomocy naleaoby uwzgldni odlegoci pomidzy placwkami dyplomatycznymi
w Kazachstanie a miejscem zamieszkania Polakw;
koniecznoci wzorem rozwiza niemieckich i rosyjskich wsparcia finansowego
transportu do Polski;
o darmow, atwo dostpn edukacj jzyka polskiego w Kazachstanie dla osb
przygotowujcych si do repatriacji.
Ponadto negatywnie oceniono niedostateczn informacj w zakresie procesu repatriacji
jaka dociera do repatriantw, zarwno w Kazachstanie, jak i po przyjedzie do Polski.
Najczciej informacje pozyskuj oni drog nieformaln. Urzdnicy odpowiedzialni za
organizacj osiedlania w Polsce nie posiadaj pewnej i aktualnej wiedzy prawnej na
temat zasad osiedlania i adaptacji repatriantw. Szczeglnie negatywnie zosta oceniony
jzyk w jakim formuowane s informacje i dokumenty do repatriantw.
Orodki adaptacyjne
Opinie na temat utworzenia orodkw adaptacyjnych byy zrnicowane. Dua cz
respondentw wyraaa si stosunkowo negatywnie na temat efektywnoci takich
orodkw. Gwnym argumentem jaki podnosili bya izolacja od rodowiska
zewntrznego, ktra osabia integracj ze spoeczestwem polskim. Dla drugiej czci
badanych, instytucja orodka adaptacyjnego jest rozwizaniem bardzo dobrym.
Podstawow funkcj tego rodka powinna by nauka jzyka polskiego, nauka zawodu,
nauka historii, zwyczajw i tradycji polskich oraz przysposobienie do zaatwiania spraw
18 | S t r o n a
urzdowych. Okres adaptacji w takim orodku powinien trwa od 6 miesicy do 1 roku.

Wanym postulatem zgaszanym w trakcie wywiadw byo dostosowanie nauki jzyka
polskiego do specyfiki zawodowej repatriantw (okazao si bowiem, e nieznajomo
sownictwa fachowego zwizanego z wykonywanym zawodem jest jednym z gwnych
problemw ze znalezieniem pracy i efektywnym wykonywaniem zawodu). Niektrzy
respondenci proponowali formu otwart orodka, tzn. orodek miaby by tylko
miejscem noclegowym z funkcj edukacyjn jzyka polskiego. Mieszkacy orodka ju
w trakcie zamieszkiwania w nim podejmowaliby prac oraz organizowali sobie
samodzielnie ycie w Polsce.
Asystent rodziny
Instytucja ta rwnie zostaa pozytywnie oceniona przez badanych, szczeglnie przez
starsz cze prby badawczej. Zakres odpowiedzialnoci takiego asystenta powinien
dotyczy pomocy przy zaatwianiu spraw administracyjnych i poszukiwaniu pracy.
Postulowano moliwo korzystania z pomocy asystenta przez okres 2 lat sugerowano
pomoc na zasadzie interwencyjnej (rwnie poprzez Internet, telefon), a nie
bezporedniej i systematycznej. Dowiadczenia repatriantw pokazuj,
e w dotychczasowej praktyce funkcja asystenta repatrianta bya czsto realizowana
nieformalnie - najczciej przez zaangaowanych pracownikw urzdu gminy, Caritasu,
ssiadw lub innych wczeniej przybyych do Polski repatriantw.
Aktywizacja zawodowa zostaa pozytywnie oceniona przez badanych, szczeglnie wrd
modszej czci prby badawczej. Ponadto ankietowani bardzo czsto postulowali - jako
form aktywizacji zawodowej - moliwo stworzenia miejsca pracy dla potencjalnego
repatrianta, gdy dyplom nie daje pracy. Zgaszano take nieskuteczno aktywizacji
zawodowej w grupie starszych wiekiem repatriantw, ktrych zdolnoci i elastyczno nie
zawsze pozwalaj na skuteczne przekwalifikowanie.
Problem pracy dotyka szczeglnie repatriantw po 40 roku ycia, nie dotkn natomiast
zupenie osb, ktre przyjechay do Polski z wyksztaceniem deficytowym na polskim
rynku pracy, jak: lekarz, informatyk, kierowca samochodw ciarowych, spawacz.
Z badania wynika, e nowe zapisy prawne powinny uwzgldnia ciek aktywizacji
zawodowej. Z problemem tym wie si zagadnienie stworzenia zasad kojarzenia
rozmieszczenia repatriantw o okrelonym wyksztaceniu z potrzebami lokalnego rynku
pracy zapraszajcej gminy.
W kontekcie powyszych uwag naley powtrzy postulaty badanych o dostosowaniu
gminy i jej rynku pracy do kwalifikacji zawodowych zaproszonych repatriantw.
Dowiadczenia w zakresie aktywizacji zawodowej repatriantw nie zawsze byy
pozytywne. Zdarzay si naduycia w postaci zatrudnienia repatrianta przez pracodawc
tylko celem pozyskania dodatkowych rodkw, a nastpnie pozbywanie si takiego
19 | S t r o n a
pracownika. W kontekcie aktywizacji zawodowej zwracano uwag, po raz kolejny,

na problem kompetencji jzykowych, tzn. konieczno nauki specjalistycznego jzyka
polskiego dostosowanego do okrelonych kwalifikacji zawodowych.

Kwesti tej pomocy wizano przede wszystkim z zakupem lokalu mieszkalnego zatem,
zdaniem badanych, ewentualne rozwizania prawne powinny uwzgldnia zarwno
szacunkowe ceny nieruchomoci, moliwoci kredytowe lub moliwo preferencji
kredytowych na cele mieszkalne. Wysoko kwoty pomocy finansowej - wedug badanych
powinna ponadto uwzgldnia liczb czonkw gospodarstwa domowego oraz jej
struktur. Dua cz badanych nie potrafia okreli jaka wysoko wsparcia finansowego
jest adekwatna do potrzeb. W odniesieniu do dysponowania rodkami finansowymi na
cele mieszkaniowe ankietowani wskazywali - jako gwnego decydenta- najczciej gmin
goszczc, z moliwoci wspdecydowania przez repatriantw.
Lokale mieszkalne dla repatriantw
Obecne rozwizania prawne pozwalajce udostpnia komunalne mieszkania oceniono
jako dobre, przy czym wskazano na brak procedur nadzoru i oceny standardw tych
mieszka, co powoduje sytuacje ogromnego zrnicowania standardw oferowanych
mieszka. Ponadto zdarza si, e oferowane s repatriantom mieszkania ze zbyt wysokim
czynszem jak na ich moliwoci finansowe czy te mieszkania nie uwzgldniajce
liczebnoci czonkw rodziny.
cieka rodzinna
Opinie w tym zakresie wyraaa tylko cz repatriantw byy one pozytywne, mocno
przy tym podkrelajc pomoc pastwa i gminy w jej realizacji. Bez wymiernej pomocy
finansowej, sama rodzina nie jest bowiem w stanie udwign kosztw zwizanych
z repatriacj czonkw rodziny, ktrzy pozostali w Kazachstanie. Pomoc finansowa,
wedug badanych, powinna si koncentrowa na zapewnieniu lokalu mieszkalnego
i znalezieniu pracy. Duym uatwieniem byoby przyznanie obywatelstwa polskiego
czonkom rodziny, ktrzy nie s narodowoci polskiej.
Pozostae kwestie wskazane przez repatriantw w badaniu
W trakcie konsultacji poruszano take kwesti stypendium edukacyjnego. Rozwizanie to
zostao ocenione przez badanych bardzo pozytywnie. Wskazywano, i instytucja
stypendium edukacyjnego od wielu lat ju funkcjonuje i cieszy si dobra opini wrd
mieszkajcych w Polsce repatriantw. Jednoczenie postulowano, aby wysoko
stypendium naukowego bya adekwatna do kosztw ycia i studiowania w Polsce, a jego
20 | S t r o n a
wypacanie byo uzalenione od wynikw w nauce. Niektrzy badani postulowali

dostosowanie polityki stypendialnej do potrzeb rynku pracy w Polsce.
W kwestii przyjcia przez Polakw wskazywano na yczliwo i pomoc w przyjciu
i urzdzeniu ycia w Polsce zarwno ze strony ssiadw, wadz gminy, jak i organizacji
oraz Kocioa Katolickiego. Sporadyczne przypadki uprzedze wrd Polakw wystpiy
u beneficjentw pomocy spoecznej upatrujcych w repatriantach konkurentw
do rodkw spoecznych oraz wrd uczniw. Wnioskuje si prowadzenie w gminach,
ktre zapraszaj repatriantw, dziaa informacyjno-edukacyjnych, szczeglnie wrd
dzieci i modziey, na temat repatriacji Polakw z Kazachstanu.
W badaniu oceniono rwnie rozwizania w zakresie repatriacji funkcjonujce w innych
pastwach. Badani najczciej wymieniali rozwizania niemieckie i rosyjskie oraz
kazachskie jako godne implementacji w warunkach polskich.
Wrd rozwiza niemieckich za najbardziej wartociowe zostay uznane:
dostosowanie warunkw lokalowych do liczebnoci i struktury rodziny,
utworzenie orodkw adaptacyjnych, w ktrych prowadzone s intensywne kursy
jzykowe,
uproszczona i nieskomplikowana procedura repatriacyjna,
bardzo dobre warunki wsparcia finansowego,
due wsparcie finansowe w edukacji dzieci,
pokrycie kosztw transportu dobytku z Kazachstanu do Niemiec.
Wrd rozwiza rosyjskich, badani najlepiej ocenili:
moliwo uzyskania kredytu hipotecznego na zakup mieszkania na preferencyjnych
warunkach,
bardzo dobre warunki stypendiw edukacyjnych,
pomoc finansow na kade urodzone dziecko na terenie Federacji Rosyjskiej,
przeniesienie skadek ubezpieczeniowych i zdrowotnych z Kazachstanu do Federacji
Rosyjskiej wedug stawek realnych a nie zanionych,
przyznanie obywatelstwa rosyjskiego wspmaonkom o narodowoci nierosyjskiej,
przyznanie repatriantom z Kazachstanu do Federacji Rosyjskiej ziemi rolnej pod
upraw i osadnictwo.
Wrd rozwiza kazachskich wskazywano:
moliwo wyboru miejsca osiedlenia: miasto wie,
zapewnienie lokalu mieszkalnego, wyposaenia gospodarstw domowego oraz
zapewnienie zwierzt w gospodarstwie rolnym,
zapewnienie modym repatriantom darmowych studiw wyszych.
21 | S t r o n a
2. Konsultacje z przedstawicielami administracji i partnerami spoecznymi

a) Spotkanie konsultacyjne z penomocnikami Wojewodw
Spotkanie konsultacyjne z przedstawicielami wojewodw miao form dyskusji
moderowanej (zgodnie z przygotowanym scenariuszem).
Celem dyskusji bya analiza obecnie obowizujcych rozwiza w obszarze repatriacji
i dowiadcze pracownikw Urzdw Wojewdzkich w tym zakresie, omwienie gwnych
trudnoci w zakresie repatriacji a take poznanie opinii przedstawicieli Wojewodw
o projekcie nowelizacji ustawy o repatriacji.
Spotkanie odbyo si w dniu 13 lipca 2016 r. w Kancelarii Prezesa Rady Ministrw.
Respondentami byli pracownicy urzdw wojewdzkich, w wikszoci wydziaw
ds. cudzoziemcw zajmujcy si kwestiami repatriacji.
Najwaniejsze kwestie wskazane w dyskusji
Problemy adaptacyjne
Uczestnicy spotkania zwracali uwag, i repatrianci zaproszeni przez gmin trafiaj czsto
do maych miejscowoci, w ktrych jest utrudniony jest dostp do pracy i szk.
Respondenci podkrelali, i repatrianci bezporednio po przyjedzie do Polski nie
otrzymuj wystarczajcego wsparcia (w dyskusji podnoszono przede wszystkim kwesti
wsparcia prawnego, psychologicznego). Uczestnicy spotkania wskazywali, e
repatriantowi bezporednio po przyjedzie do Polski powinien by przydzielony asystent,
gdy zauwaany jest brak zaufania repatriantw do pracownikw instytucji rzdowych
i samorzdowych oraz nieufno wobec samych urzdw.
Jako problem dot. warunkw, w jakich funkcjonuje repatriant po przyjedzie do Polski
wskazywano na potrzeb nauki jzyka polskiego - podkrelono, e obecnie oferowane
kursy nauki jzyka s zbyt krtkie. Nauka jzyka polskiego powinna zosta zapewniona
jeszcze w Kazachstanie.
Odnonie do projektowanego utworzenia orodka dla repatriantw uczestnicy spotkania
podkrelali, e istotne znaczenie ma czas pobytu repatrianta w takim orodku. Zdaniem
uczestnikw spotkania, co do zasady, im duszy okres przebywania repatrianta
w orodku tym gorzej z punku widzenia jego samodzielnoci. W zakresie obszaru zada,
ktre miaby wykonywa orodek - przedstawiciele wojewodw wskazywali, e orodek
taki powinien w szczeglnoci zapewnia wsparcie prawne (w tym pomoc w zaatwianiu
spraw urzdowych). Uczestnicy spotkania proponowali aby orodki dla repatriantw byy
lokalizowane w duych, dobrze skomunikowanych miejscowociach.
Zatrudnienie w Polsce
22 | S t r o n a
Uczestnicy spotkania podkrelali, i obecne funkcjonujce rozwizania prawne nie

zapewniaj wystarczajcej liczby mieszka i miejsc pracy dla repatriantw. Problemem
podnoszonym przez respondentw byo niedoinformowanie pracodawcw o moliwoci
zatrudnienia repatriantw. Zdaniem uczestnikw spotkania wiedza o korzyciach dla
pracodawcw, wynikajcych z zatrudniania repatriantw nie jest powszechna wrd
podmiotw prowadzcych dziaalno gospodarcz pomimo, i od wielu lat funkcjonuj
rozwizania prawne w obszarze aktywizacji zawodowej repatriantw. Obowizujca
ustawa o repatriacji przewiduje m.in. moliwo zwrotu czci kosztw poniesionych
przez pracodawc na przeszkolenie repatrianta, wynagrodzenie, nagrody i skadki
na ubezpieczenie spoeczne oraz utworzenie stanowiska pracy (pod okrelnymi w ustawie
warunkami). Uczestnicy spotkania widzieli potrzeb stworzenia instrumentw prawnych
do udzielania pomocy starostom, jako podmiotom wykonujcym zadania w zakresie
aktywizacji zawodowej repatriantw. Respondenci zwracali ponadto uwag, i rola
urzdw pracy powinna zosta wzmocniona ww. propozycja dotyczy w szczeglnoci
gmin o maej liczbie repatriantw.
W trakcie dyskusji wskazywano, e naley stworzy baz zawodow repatriantw
i wypracowa systemowe rozwizanie upowszechniajce wrd pracodawcw informacje
o moliwociach i zasadach zatrudniania repatriantw.
Inn kwest podnoszon w trakcie spotkania byo to, e oferowana praca
(i/lub wynagrodzenie) niejednokrotnie nie speniaj oczekiwa samych repatriantw.
Wsparcie na cele mieszkaniowe
Uczestnicy spotkania omawiali obowizujce i projektowane mechanizmy dot. zasad
wspierania repatrianta w realizacji celw mieszkaniowych. Wskazywano i naley
wyeliminowa zagroenie, i repatriant otrzyma dwukrotne wsparcie w sytuacji, gdy
pocztkowo korzysta z mieszkania zapewnionego przez gmin. Dyskutanci zauwayli,
i istnieje potrzeba zrnicowania kwoty wsparcia na cele mieszkaniowe i uzalenienia jej
od wielkoci rodziny. Pojawia si, w trakcie spotkania, sugestia przeznaczenia kwoty
wsparcia na cele mieszkaniowe jako wkadu wasnego przy np. kredycie hipotecznym.
Ww. argumentowano tym, e bezporednie wsparcie moe by le postrzegane przez
lokaln spoeczno.
Finansowanie zada zwizanych z repatriacj
Respondenci zwracali uwag, na problemy wynikajce z obecnie funkcjonujcych
rozwiza w obszarze finansowania realizowanych przez gminy zada zwizanych
z repatriacj. Jako utrudniajce i wyduajce proces repatriacji oceniono zasady
finansowania gmin z budetu pastwa. Zgodnie z obowizujcym stanem prawnym
obecnie s to rodki na zadania wasne gmin, a nie na dziaania inwestycyjne, co
powoduje problem z ich rozliczeniem w odpowiednich terminach (jest to zwizane
z potrzeb zamknicia budetu i kwesti tzw. rodkw niewygasajcych). Ponadto,
23 | S t r o n a
podczas spotkania konsultacyjnego zwracano uwag, i istnieje problem z planowaniem

wydatkowania rodkw na konkretne dziaania ze wzgldu na obowizujce terminy
ustawowe. Respondenci wskazywali na niedoprecyzowany, w obecne obowizujcej
ustawie o repatriacji, termin na wypat rodkw od chwili zawarcia porozumienia
zawartego przez gmin z waciwym wojewod (art. 21 i 22 obecnie obowizujcej
ustawy) oraz problemy z wypaceniem jednorazowej pomocy z budetu pastwa (art. 17
obecnie obowizujcej ustawy) w ustawowym terminie 60 dni od dnia nabycia przez
repatrianta obywatelstwa polskiego.
Uczestnicy spotkania wskazywali na brak instrumentw prawnych do udzielania przez
ministra waciwego ds. pracy, wojewodw i marszakw wojewdztw starostom pomocy
w organizacji aktywizacji zawodowej repatriantw (art. 28 ust. 4 obecnie obowizujcej
ustawy o repatriacji).
Podczas spotkania wskazywano take na brak procedur wsppracy w obszarze repatriacji
midzy gminami oraz w ramach samych gmin, podczas gdy wypracowanie takich
rozwiza mogoby uatwi realizacj przez jednostki samorzdu terytorialnego zada
w tym obszarze. Pojawiy si propozycje, i naley szeroko upowszechnia dobre praktyki
funkcjonujce w gminach, zapewni wspprac midzy gminami w danym zakresie
a take wspprac poszczeglnych podmiotw zajmujcych si tematyk repatriacji
w ramach gminy.
Rada do Spraw Repatriacji
Podczas dyskusji nad projektem nowelizacji ustawy o repatriacji uczestnicy spotkania
omawiali kwesti zakresu zada, ktrymi zajmowa si bdzie nowotworzona Rada
do spraw repatriacji. Respondenci uznali, e Rada ds. Repatriacji nie powinna by
organem administracji, a raczej rad programow wskazujc kierunki dziaa.
Pozostae kwestie wskazane przez uczestnikw spotkania
brak rozwiza umoliwiajcych uznawanie stau pracy (okresu skadkowego)
w Kazachstanie,
problem z adaptacj repatriantw; potrzeba upowszechniania wiedzy o repatriacji
wrd mieszkacw gmin (repatrianci postrzegani s jako obcy i uprzywilejowani),
a take przekazywania wiedzy przyszym repatriantom o realiach ycia w Polsce,
odnonie do projektu nowelizacji ustawy o repatriacji wskazywano na potrzeb
doprecyzowania definicji repatrianta [repatriantem jest osoba () przebywajca
do dnia 31 grudnia 1991 r. ()]
b) Wywiady indywidualne pogbione z przedstawicielami samorzdw gminnych

Indywidualne wywiady pogbione z przedstawicielami gmin zostay przeprowadzone
w dniach 14-30 wrzenia 2016 r. na prbie 27 gmin wytypowanych w drodze doboru
24 | S t r o n a
nielosowego: Byczyna, Gliwice, Racibrz, ory, Bytom, Bdzin, Bobrowniki, Mylenice,

Krakw, Tarnw, Warszawa, owicz, Teresin, Wrocaw, Gogw, Pozna, Wrzenia, roda
Wielkopolska, Szczecin, Police, Gdask, Szczecinek, Pia, Gdynia, Biaystok, Aleksandrw,
Bechatw.
Wybr gmin do badania uwzgldnia wielko jednostki administracyjnej pod wzgldem
liczby mieszkacw oraz charakter gminy (wielkomiejska i miejska). W badaniu uczestniczyli
respondenci majcy dowiadczenie w przyjmowaniu repatriantw na swoim terenie.
W przypadku trzech gmin: Bytom, ory i owicz przeprowadzono po dwa wywiady.
Najwaniejsze kwestie wynikajce z przeprowadzonych wywiadw
1) Stosunek administracji samorzdowej do repatriacji
Stosunek administracji samorzdowej do idei repatriacji jest bardzo pozytywny,
repatriacje traktowane s jako forma zadouczynienia dla rodakw, ktrzy dowiadczyli
trudnych losw zesania na obczynie. Podkrela si, e repatrianci tworz now tkank
spoeczn, wnosz do gminy nowe perspektywy i dowiadczenia, s bardzo dobrymi
pracownikami i podatnikami, wymiern korzyci jest take modernizacj zasobw
lokalowych, moliwa dziki dotacjom centralnym. W wielu przypadkach dotacje z budetu
pastwa s jednak niewystarczajce, co utrudnia procedur repatriacji i gminy musz
poszukiwa dodatkowych zasobw w swoich budetach. W miejscowociach o maej
liczbie mieszkacw czynnikiem osabiajcym repatriacje s bardzo ograniczone zasoby
lokalowe jakimi dysponuje gmina. Na og do zaatwiania spraw repatriacyjnych i pomocy
repatriantom, oddelegowana jest konkretna osoba, ktra obsug repatriantw realizuje
w ramach swojego podstawowego etatu; czasami w proces adaptacji i osiedlenia
repatriantw zaangaowane s osoby z wielu rnych instytucji i urzdw. Urzdnicy
wiedz potrzebn do pomocy repatriantom zdobywaj najczciej samodzielnie, poprzez
komunikacj z urzdami centralnymi, ministerstwami, Stra Graniczn, Konsulatem
w Kazachstanie.
2) Obecnie obowizujce procedury

Generalnie, obecna ustawa oceniana jest pozytywnie, przy czym zwraca si uwag na
brak szczegowych procedur pozwalajcych na praktyczn realizacj zadania.
Samorzdy duych miast kwalifikuj i finansuj repatriacj wedug przyjtych
w uchwaach gminnych algorytmw, ktre s skorelowane z liczebnoci gospodarstwa
domowego, z zasad czenia rodzin, wiekiem i profilem zawodowym repatriantw.
Zgaszane problemy proceduralne dotycz formalnoci i procedur w Kazachstanie (brak
obywatelstwa dla wspmaonka o narodowoci innej ni polska, utrata wiadcze
emerytalnych, koszty przeprowadzki i transportu do Polski) oraz:
25 | S t r o n a
znaczcy brak wiedzy i kompetencji pracownikw polskich konsulatw w zakresie

procedur i formalnoci repatriacyjnych;
brak pynnego przepywu dokumentw pomidzy MSWiA a administracj samorzdu
opnia wypat wsparcia finansowego;
urzd gminy bardzo czsto organizuje pomoc dla repatriantw poza formaln
procedur;
wskazywana jest potrzeba wikszej partycypacji budetu centralnego w kosztach
zwizanych z osiedleniem.
Bardzo dobrze jest oceniana procedura zaprosze bezimiennych, poniewa umoliwia
samorzdom pozyskanie wikszych dotacji finansowych celem zabezpieczenia wydatkw
zwizanych z zasiedleniem na terenie gminy.
Cz rozmwcw z duych orodkw miejskich ocenia wspprac z organizacjami
pozarzdowymi dosy negatywnie, zarzucajc im brak konsekwencji w dziaaniu oraz
bardzo czste niewywizywanie si ze swoich zobowiza.
Badani z mniejszych orodkw miejskich bardzo dobrze oceniaj wspprac z parafi
rzymskokatolick oraz grupami nieformalnymi i organizacjami charytatywnymi
afiliowanymi przy Kociele Katolickim, tj. Caritas.
Deklarowano, i standard udostpnianych repatriantom lokali jest dobry, podobny jak
w przypadku socjalnych lokali komunalnych (6 metrw kwadratowych na 1 osob,
a wyposaenie tych mieszka jest uzalenione od preferencji repatriantw).
Samorzdy mniejszych gmin s mocno uzalenione od posiadanych zasobw lokalowych,
dlatego liczba zaproszonych przez nich repatriantw jest bardzo maa.
Ponadto, w trakcie przeprowadzonych wywiadw indywidualnych wskazano, e:
samorzdy nie posiadaj narzdzi ani rodkw na prowadzenie systemowej adaptacji
kulturowej i jzykowej;
kursy jzykowe dla repatriantw organizowane s najczciej na szczeblu
wojewdzkim lub oglnopolskim a sporadycznie przez samorzdy gminy, organizacje
pozarzdowe lub nauczycieli jzyka polskiego pracujcych na terenie gminy;
zatrudnienie organizuje samorzd gminy w zakadach pracy, jednostkach
administracyjnych podlegych samorzdowi, np. zakadach komunalnych, szkoach,
domach kultury, stray poarnej, przychodni lub poprzez dofinansowanie utworzenia
miejsca pracy u lokalnego pracodawcy.
3) Postulaty i ocena rozwiza nowego projektu ustawy
Zakres ustawy
Cz respondentw postulowaa rozszerzenie listy byych republik sowieckich czy
pastw, z ktrych mog pochodzi repatrianci, a take zmian kryteriw kwalifikacji do
repatriacji, gdy nie wszyscy repatrianci mog udokumentowa narodowo.
26 | S t r o n a

Respondenci uwaaj, e procedura repatriacyjna jest mao transparentna i postuluj
precyzyjne okrelenie zasad, definicji repatrianta, wymaganego poziom kompetencji
jzykowych.
Cz badanych postuluje wspprac z administracj centraln na etapie
przygotowywania repatriacji jeszcze na terenie Kazachstanu; udzia samorzdw miaby
polega na zapoznaniu si gminy z zapraszan rodzin, co pozwolioby na lepsze
przygotowanie przyjcia repatriantw;
Wskazywana jest potrzeba wypracowania nowego wniosku repatriacyjnego dla
repatriantw uwzgldniajcego dane wraliwe (np. choroby przewleke,
niepenosprawno, cia), ktry umoliwiaby gminom lepsze przygotowanie warunkw
lokalowych i finansowych dla zaproszonych osb. Wsppraca pomidzy gmin
a repatriantami powinna zacz si jeszcze w trakcie zamieszkiwania repatrianta
w Kazachstanie, tak aby obydwa podmioty mogy pozna si lepiej.
Istotn spraw jest skrcenie czasu oczekiwania na nadanie obywatelstwa polskiego.
Generalnie postuluje si wprowadzenie zasad finansowych dla zaprosze imiennych
analogicznych jak dla zaprosze bezimiennych.
Postuluje si konieczno przyznawania ubezpieczenia zdrowotnego automatycznie
w chwili przekroczenia granicy, a take konieczno tumacze dokumentacji przez
Konsulat na etapie przygotowywania repatriacji w kraju wyjazdu.
Orodki adaptacyjne
Wikszo respondentw wskazuje na raczej negatywny stosunek do idei orodka
adaptacyjnego, wyraajc obawy co do skutecznoci takiego orodka.
Asystent repatrianta
Respondenci sugeruj wprowadzenie do nowej ustawy zapisu o funkcji asystenta
repatrianta, ktra byaby finansowana z dotacji budetowych. Asystent towarzyszyby
zaproszonej rodzinie, pomaga zaatwia zarwno sprawy formalne i zwizane z yciem
codziennym (edukacja, praca, organizacja budetu, kultura, zdrowie).
Cz respondentw postulowaa dookrelenie rozwiza prawnych zwizanych
z aktywizacj zawodow w celu uatwienia gminom pozyskiwania rodkw na te zadania.
Postuluje si skrcenie czasu oczekiwania pracodawcw na dotacje na miejsca pracy dla
repatriantw.
Postulowane jest przyspieszenie nostryfikacji dyplomw edukacyjnych i zawodowych.
27 | S t r o n a
Pomoc finansowa
Postuluje si, aby dookreli w procedurze ewentualn pomoc finansow i materialn
repatriantom jeszcze na etapie skadania aplikacji repatriacyjnych w Kazachstanie. Kwota
90 000 z jest najczciej oceniana jako niewystarczajca. Pomys pomocy finansowej
w wysokoci 90 000 z jest dobrze oceniany tylko jako forma wsparcia w zakupie lokalu
mieszkalnego, przy czym respondenci z duych orodkw oceniaj kwot 90 000 z jako
zbyt ma. Wedug niektrych rozmwcw planowana kwota 90 000 z powinna by
w gestii samorzdu.
Pomoc finansowa powinna te by przeznaczana na sfinansowanie wszystkich kosztw
zwizanych z zamieszkiwaniem Polsce. Pomoc w postaci zasikw na ycie, powinna by
wypacana przez okres od kilku do kilkunastu miesicy od daty przyjazdu do Polski
i powinna uwzgldnia realne koszty ycia.
Cz respondentw postuluje zmian zasad aplikowania gminy o rodki finansowe
do instytucji centralnych. Ustawa o finansach publicznych powoduje, e samorzd moe
aplikowa o rodki finansowe raz na kwarta bez wzgldu na biece potrzeby zaproszonej
rodziny, lepszym rozwizaniem byaby moliwo aplikowania raz w miesicu.
Czas trwania pomocy
Respondenci podkrelaj i nowa ustawa powinna wyduy dotychczasowy okres
wsparcia jednostek samorzdowych w realizacji zada zwizanych z osiedleniem
repatriantw na terenie gminy.
wiadczenia emerytalne
Postuluje si konieczno rozwizania kwestii przeniesienia praw emerytalnych
uzyskanych w Kazachstanie do Polski oraz przyznania obywatelstwa polskiego rwnie
wspmaonkom o narodowoci niepolskiej, poniewa czsto brak tych rozwiza,
zmusza osoby w wieku emerytalnym do poszukiwania pracy.
Nauka jzyka polskiego i jzykw obcych
Zgasza si potrzeb nauki jzyka polskiego wrd przyszych repatriantw jeszcze na
etapie ich zamieszkiwania w Kazachstanie. Postuluje si reorganizacj kursw jzykowych,
ze szczeglnym naciskiem na nauk zawodowego jzyka polskiego, dostosowanego
do okrelonych zawodw. Nowa ustawa powinna rwnie regulowa kwesti nauki
jzykw UE, poniewa polski rynek pracy wymaga od potencjalnych pracownikw
znajomoci takich jzykw; w przypadku osb wysoko wykwalifikowanych problemem
jest nostryfikacja dyplomu, dodatkowe egzaminy zawodowe oraz egzamin z jzyka
polskiego.
28 | S t r o n a
Drogi repatriacji
Spord opiniowanych cieek repatriacji najbardziej pozytywnie oceniano ciek
gminn. cieka rodzinna zostaa oceniona pozytywnie, jednake tylko jako wsparcie
cieki gminnej. W opinii badanych wsparcie gminy przez rodzin powinno polega
gwnie na adaptacji kulturowej i jzykowej oraz na znalezieniu pracy zarobkowej.
Stypendia edukacyjne, jako cieka repatriacji byy wymieniane tylko przez
respondentw z gmin ktre s orodkami akademickimi.
Repatriacja osb starszych
Postuluje si rozwizanie kwestii repatriacji osb starszych, ktre dla gminy s
szczeglnym obcieniem gdy adaptuj si w nowym otoczeniu bardzo sabo. Ponadto
naley zaznaczy, e ilociowo grupa starszych repatriantw, ktrzy nie maj na terenie
naszego kraju rodziny, ktra mogaby si nimi zaopiekowa u schyku ycia, bdzie si
powiksza. Ten fakt powinien zosta uwzgldniony przy projektowaniu nowych
przepisw dotyczcych repatriantw.
Ewaluacja i monitoring
Nowe rozwizania prawne powinny uwzgldnia kompleksowe procedury monitoringu
i ewaluacji procesu osiedlania i adaptacji repatriantw.
c) Konsultacje z samorzdami gminnymi przeprowadzone za pomoc metody CATI

wywiad telefoniczny wspomagany komputerowo
Badanie miao na celu poznanie opinii przedstawicieli gmin nt. funkcjonujcych
i proponowanych rozwiza w obszarze repatriacji i zostao przeprowadzone w dniach 3 17
padziernika 2016 r. W ramach badania zastosowano metod CATI wywiad telefoniczny
wspomagany komputerowo. Badanie przeprowadzono na oglnopolskiej reprezentatywnej
prbie gmin, N=350. Prba zostaa rozoona rwnomiernie ze wzgldu na rodzaj gmin
tj. gminy miejskie 33,2%, gminy miejsko-wiejskie 33,4% oraz gminy wiejskie 33,4%.
Najwaniejsze kwestie i problemy, ktre respondenci wskazali w badaniu

Zapraszanie repatriantw
Spord badanych gmin, co trzecia miaa dowiadczenie z zapraszaniem repatriantw
celem osiedlenia si na jej terenie (33%). Gwny powd, dla ktrego gminy nie
zdecydoway si na zaproszenie repatriantw to problemy z zapewnieniem mieszkania
na brak lokali i ze warunki mieszkaniowe wskazywao blisko 71% gmin. Istotnym
czynnikiem by rwnie brak moliwoci zapewnienia miejsc pracy (32%) oraz brak
funduszy (13%). Na zaproszenie repatriantw czciej decydowano si w gminach
miejskich. W wikszoci liczba zaproszonych do gminy rodzin nie przekraczaa 2.
29 | S t r o n a
Powody niezapraszania repatriantw przez gminy
brak lokali/mieszka 71,4%
brak pracy 32,1%
brak funduszy 13,2%
wlasne problemy 5,1%
zle doswiadczenia 1,3%

brak zainteresownia/brak
16,7%
takiej potrzeby
trudno powiedzie 9,4%
Zapraszanie repatriantw w podziale na typ gminy
gmina miejska 54,3% 45,7%
gmina miejsko-wiejska 32,5% 67,5%
gmina wiejska 12,8% 87,2%
tak nie
Sugesti ze strony gmin jest wiksza moliwo wysyania zaprosze imiennych

i samodzielnego decydowania o wyborze osb/rodzin. Chcc zwikszy udzia gmin
zapraszajcych repatriantw konieczne jest przeprowadzenie dziaa informacyjnych
odnonie do tego typu moliwoci i dostpnych rozwiza, na przykad poprzez wymian
dobrych praktyk i dowiadcze z gminami, ktre przyjy repatriantw.
Udzielona pomoc
Podstawow form pomocy byo zapewnienie mieszkania i jego wyposaenie oraz pracy
poprzez znalezienie zatrudnienia i dostosowanie kwalifikacji. Pomagajc w znalezieniu
zatrudnienia, gminy kontaktoway si przede wszystkim z pracodawcami, jednak duy
udzia miao rwnie zatrudnienie w gminie lub jednostce podlegej. Najwicej rodkw,
oprcz kwestii zwizanych z przygotowaniem i utrzymaniem mieszkania, przeznaczano
na ywno, edukacj dzieci oraz transport.
30 | S t r o n a
Formy pomocy repatriantom udzielane przez gmin
mieszkanie 86,2%
praca/kwalifikacje 65,5%
umeblowanie/wyposaenie mieszkania 29,3%
wsparcie finansowe 22,4%
dokumenty/sprawy urzdowe 15,5%
edukacja 14,7%
nauka jzyka 10,3%
opieka i pomoc socjalna 9,5%
adaptacja spoeczna 4,3%
inne 15,5%
Gwne cele na jakie gmina wydatkowaa rodki finansowe, aby pomc repatriantom
urzdzenie mieszkania 77,6%

wynajcie mieszkania/domu 47,4%
ywno 39,7%
opata biecych rachunkw 38,8%
edukacja dzieci 27,6%
transport, komunikacja 25,0%
zakup odziey, obuwia 24,1%
lekarstwa i/lub opieka medyczna 23,3%
zakup mieszkania/domu 19,0%
mieszkanie komunalne 12,1%
nauka nowego zawodu 10,3%
rozpoczcie wasnej dzielnoci gosp. 8,6%
stypendia edukacyjne 6,0%
studia wysze 4,3%
zapewnienie pracy 4,3%
inne 10,3%
nie wiem 3,4%
Wikszo dziaa zwizanych z zachcaniem gmin do przyjcia repatriantw powinno

koncentrowa si na kwestiach zwizanych z zapewnieniem repatriantom mieszkania,
gdy zapewnienie lokum stanowi najwiksz barier dla samorzdw. Propozycj s
wiksze dotacje ze strony pastwa czy programy budownictwa socjalnego, zapomogi.
31 | S t r o n a
Problemy gmin
Na podjcie decyzji o przyjciu repatriantw wpyw ma przede wszystkim dostpno
mieszka. Z kolei w momencie podjcia decyzji o przyjciu repatriantw problem stanowi
przede wszystkim znalezienie zatrudnienia, kwestie rozlicze i opnie w patnociach,
a take procedury obiegu dokumentw (dowodw tosamoci, zapewnienie wiadcze).
Zgaszany problem dotyczy rwnie braku wczeniejszej informacji o przyjezdnych
i trudnoci z przygotowaniem na ich przyjazd.
Problemy prawne i organizacyjne gmin jakie napotkay w zwizku z przyjmowaniem

repatriantw
dot. zatrudnienia 12,1%

finansowe 12,1%
formalne (dokumentacja) 12,1%
jzykowe 11,2%
dot. wsppraca miedzy instytucjami 10,3%
mieszkanie 8,6%
dot. adaptacji spoecznej 6,0%
dot. czasu procedury 6,0%
dot. uznania wiadcze i uprawnie 6,0%
inne 6,0%
brak 19,8%
nie wiem 31,0%
Zauwaa si konieczno poprawy wsppracy midzy instytucjami rnego szczebla

od administracji centralnej (przyspieszenie procedury wyboru rodzin, zapewnienie
dokumentw) przez zaangaowanie rnych instytucji na szczeblu samorzdowym.
Wskazana jest konieczno wczeniejszego dopasowania profilu przyjezdnych do sytuacji
ekonomicznej gminy diagnoza oraz zapewnienie wikszego dostpu do informacji
na temat przyjezdnych (wyksztacenie, kwalifikacje, wielko rodziny).
Adaptacja repatriantw
Problemem w adaptacji respondentw jest trudno w integracji z lokaln spoecznoci,
co wynika czsto z bariery jzykowej. O ile dziki procesowi edukacji, adaptacja dzieci
przebiega szybciej, o tyle problem stanowi adaptacja osb starszych, ktre czsto nie
potrafi znale si w nowym rodowisku. Brakuje w gminach formalnych procedur
kontroli procesu adaptacji, dziaania maj czsto charakter interwencyjny. Stosunek
mieszkacw gmin do repatriantw w wikszoci jest pozytywny, kontakt z repatriantami
sprzyja ich akceptacji.
32 | S t r o n a
Najwiksze problemy adaptacyjne repatriantw
adaptacja spoeczna 14,7%

bariera jzykowa 12,1%
adaptacja ekonomiczna 8,6%
sprawy administracyjne/prawne 6,0%
adaptacja osb starszych 5,2%
rozczarowanie, rozczeniowo 4,3%
inne 7,8%
brak problemw 38,8%
nie wiem 20,7%
Formy pomocy udzielone przez gminy w adaptacji zawodowej/kulturowej/jzykowej

repatriantw
Istnieje potrzeba zwrcenia wikszej uwagi na proces adaptacji i integracji z lokaln

spoecznoci. Dziaania gmin czsto skupiaj si na zapewnieniu mieszkania i pracy, za
problem adaptacji jest marginalizowany. Konieczne wydaje si wypracowanie z gminami
wsplnych wskanikw i procedur kontroli stanu adaptacji, w celu lepszego,
dugofalowego monitoringu procesu asymilacji. Niezbdne wydaje si zaangaowanie
instytucji gminnych i NGO w proces aktywizacji i asymilacji osb starszych.
33 | S t r o n a
Formy pomocy dla repatriantw uznane za najskuteczniejsz pomoc w adaptacji

znalezienie zatrudnienia 44,3%
znalezienie mieszkania 26,0%
wsparcie finansowe 14,0%
integracja spoeczno-kulturowa 13,7%
nauka jzyka polskiego 12,3%
edukacja 10,6%
nauka zawodu, szkolenia/kursy 10,3%
pomoc medyczna/opieka 5,4%
inne 12,0%
trudno powiedzie 17,7%
Gotowo do przyjcia repatriantw

71% gmin nie jest zainteresowana zaproszeniem i przyjciem nowych repatriantw, co
wie si przede wszystkim z brakiem moliwoci zapewnienia mieszka. Wczeniejsze
dowiadczenia zwizane z pobytem repatriantw pozytywnie wpywaj na ch
zaproszenia kolejnych przyjezdnych. Zainteresowanie zaproszeniem repatriantw nie
zawsze jest tosame z moliwoci ich przyjcia. Zdecydowana wikszo gmin nie potrafi
oszacowa liczby osb czy rodzin, ktre mogaby zaprosi.
Poziom gotowoci gmin do przyjcia repatriantw odpowiedzi TAK w podziale

na wojewdztwa
34 | S t r o n a
Gotowo przyjcia repatriantw w podziale na typ gminy:
Istnieje konieczno wypracowania dugookresowych rozwiza w zakresie pomocy

repatriantom, gdy dotychczasowa pomoc uznawana jest za krtkoterminow, brakuje
za wsparcia i kontroli na pniejszym etapie pobytu. W celu wypracowania dobrych
praktyk rekomenduje si pogbienie prowadzonych bada o badania jakociowe wrd
gmin, ktre przyjy na swj teren repatriantw oraz wrd takich, u ktrych proces
zapraszania zakoczy si niepowodzeniem.
Orodki adaptacyjne
Pomys utworzenia orodkw adaptacyjnych dla repatriantw dzieli przedstawicieli gmin,
znajdujc zarwno zwolennikw, jak i przeciwnikw. Respondenci s zgodni, i jeli
orodki te maj peni swoj funkcj adaptacyjn, to powinny stanowi jedynie etap
przejciowy (pobyt nie duej ni rok). Najwikszy wpyw na skuteczn adaptacj
spoeczn i ekonomiczn ma znajomo jzyka polskiego to na nauce jzyka powinien
koncentrowa si proces adaptacji w gminie/orodku. Drugie pod wzgldem istotnoci s
kompetencje zawodowe, za kolejne to wiedza dotyczca zaatwiania spraw urzdowych
oraz znajomo przepisw prawa.
35 | S t r o n a
Ocena pomysu utworzenia orodkw adaptacyjnych przez gminy
31,1%
dobrze 41,7%
le
nie wiem/trudno
powiedzie 27,1%
Ocena pomysu utworzenia orodkw adaptacyjnych a wczeniejsze dowiadczenia gmin
Ewentualne utworzenie orodkw adaptacyjnych, w ocenie gmin, to pomys kontrowersyjny,

wymagajcy dalszych konsultacji z przedstawicielami gmin.
Dziaania adaptacyjne powinny koncentrowa si na nauce jzyka polskiego, przy czym
zwraca si uwag na konieczno dostpnoci kursw jzykowych w najbliszym otoczeniu
repatrianta (bez koniecznoci dojazdw), co moe zosta poczone z integracj ze
spoecznoci lokaln.
36 | S t r o n a
Jak wiedz i kompetencje powinni repatrianci naby w orodku adaptacyjnym:
nauka jzyka polskiego 43,4%
kompetencje zawodowe 35,4%

dot. zaatwiania spraw
urzdowych/przepisw
21,7%
adaptacja w nowym
rodowisku
21,1%
nauka zwyczajw/kultury/historii 20,9%
edukacja 5,4%
inne 6,6%
*pominito odpowied nie wiem
Szacujc czas pobytu repatrianta w orodku potrzebny do nabycia niezbdnej wiedzy

i kompetencji, wskazywano najczciej, e okres adaptacyjny powinien trwa do roku
62,9%. Blisko jedna czwarta badanych bya zdania, e okres ten powinien wynosi do 2 lat,
a 12,3% - powyej 2 lat.
12,3%
do roku
do 2 lat 24,9%
powyej 2 lat 62,9%
Zapraszanie repatriantw przez pracodawcw to najbardziej podana cieka adaptacji,
przy czym blisko 44% respondentw twierdzi, e pracodawcy byliby zainteresowani
zatrudnieniem przyjezdnych. Obecnie dominujc form aktywizacji zawodowej jest
37 | S t r o n a
bezporedni kontakt gminy z pracodawcami i zakadami pracy. W gminach miejskich

czciej korzysta si z pomocy urzdw pracy.
Z kolei za najlepszy sposb uznaje si kursy, szkolenia i przyuczenie do zawodu oraz
porednictwo publicznych sub zatrudnienia. Zwraca si uwag na niedostosowanie
kompetencji przyjezdnych do wymaga lokalnego rynku pracy lub brak uznawalnoci
kwalifikacji.
Formy pomocy udzielonej przez gminy repatriantom w znalezieniu zatrudnienia
Zainteresowanie przedsibiorcw zatrudnianiem repatriantw wg opinii gmin
7,4%
zdecydowanie tak 8,3%
27,4%
tak
raczej tak
raczej nie
nie 4,9% 28,0%
zdecydowanie nie
5,1%
trudno powiedzie
18,9%
Zewntrzne programy lub projekty na aktywizacj zawodow repatriantw (na poziomie

centralnym lub wojewdzkim, kierowane do urzdw pracy). Ulgi i zachty dla
pracodawcw, ktrzy deklaruj ch zatrudnienia i przyuczenia zawodowego
repatriantw, program staowy. Kwesti wymagajc rozwizania jest problem
uznawalnoci wyksztacenia i kwalifikacji zawodowych przyjezdnych.
38 | S t r o n a
Oczekiwane formy pomocy

Oczekiwania gmin wi si przede wszystkim z wysokoci dofinansowania ze strony
pastwa, ktre w gwnej mierze powinno pokrywa koszty zapewnienia i wyposaenia
mieszkania. Wanym aspektem jest rwnie pomoc wadz w zapewnieniu zatrudnienia
przyjezdnym i przyuczenia zawodowego. Zwraca si uwag na zawio niektrych
przepisw dotyczcych finansowania i wyposaania lokali oraz niewielk znajomo
obowizujcych procedur. Wystpuje rozbieno w zakresie moliwoci uczestnictwa
gmin w mechanizmie wspfinansowania nabycia mieszkania.
Rozwizania prawne, ktre wedug gmin wymagaj poprawy, tak aby efektywnie
wesprze gminy w osiedlaniu repatriantw
dofinansowanie ze strony pastwa/dotacje 32,9%

lokale/budowa mieszka 16,0%
kompetencja pastwa 14,9%
rynek pracy (zapewnienie) 10,3%
zaproszenie imienne 2,0%
dostp do informacji 1,4%
uzyskanie dokumentw 1,1%
brak uwag 5,1%
*pominito odpowied
nie wiem
inne 6,0%
Konieczno dalszych konsultacji i wypracowania moliwego zakresu udziau gmin

w finansowaniu nabycia mieszka precyzyjne okrelenie kwalifikowalnoci wydatkw
i podziau kompetencji.
Potrzeba dalszych rozmw w kwestii wsparcia finansowego repatriantw
uszczegowienie zakresu wsparcia. Potrzeba rozwoju dziaalnoci doradczej, poprzez
dedykowane programy i wyspecjalizowane instytucje.
d) Pisemne konsultacje z przedstawicielami partnerw spoecznych w zakresie aktywizacji

zawodowej i rynku pracy
W kontekcie poprawiajcej si sytuacji na rynku pracy, szczeglnie wzrostu zatrudnienia
istotne byo poznanie opinii organizacji zrzeszajcych podmioty prowadzce dziaalno
gospodarcz nt. tego czy obserwowana na rynku pracy dobra koniunktura dotyczy moe
take repatriantw jako potencjalnych pracownikw.
Pytania skierowana do Izb Gospodarczych i Izb Przemysowo-Handlowych (cznie 35

podmiotw). W pytaniach skoncentrowano si na problemach zwizanych z aktywizacj
zawodow i rynkiem pracy.
39 | S t r o n a
Uzyskane odpowiedzi wskazuj, e niezalenie czy podmioty prowadzce dziaalno

gospodarcz maj ju dowiadczenie w zatrudnianiu repatriantw czy nie to wykazuj
gotowo przyjcia do pracy repatriantw uzasadniajc to brakiem pracownikw i potrzeb
pozyskania wykwalifikowanych kadr. Ww. wskazuje, e prognozy w zakresie zmian
zatrudnienia formuowane przez przedsibiorcw dot. take repatriantw jako
potencjalnych pracownikw niezalenie od dotychczasowych dowiadcze w ich
zatrudnianiu.
e) Opinia Komisji Wsplnej Rzdu i Samorzdu Terytorialnego (KWRiST)

Projekt zosta skierowany pod obrady KWRiST. Decyzj Komisji, projekt przekierowano
do Zespou ds. Administracji Publicznej i Bezpieczestwa Obywateli KWRiST.
W dniu 6 grudnia 2016 r., projekt, w wersji z listopada 2016 r., uzyska wic, pozytywn
opini ww. Zespou, podczas ktrego strona samorzdowa zostaa zapoznana z projektem,
zadawaa pytania i zgaszaa propozycje zmian.
3. Konsultacje z potencjalnymi repatriantami w Kazachstanie

a) Otwarte spotkania konsultacyjne z udziaem potencjalnych repatriantw
Seri otwartych spotka konsultacyjnych z udziaem potencjalnych repatriantw

przeprowadzono w dniach 22 -26 wrzenia 2016 r. w Republice Kazachstanu. Spotkania
odbyy si w najwikszych skupiskach staego zamieszkania potomkw przesiedlonych
tj. w miejscowociach Szortandy, Kokczetaw, Kellerwka, Czkaowo, Jasna Polana oraz
w stolicy kraju Astanie. cznie w dyskusjach plenarnych uczestniczyo 356 osb. Wyboru
miejsc spotka dokonano w taki sposb, aby umoliwi uczestnictwo zrnicowanym
grupom potencjalnych repatriantw tj. zarwno mieszkacom duych miast jak i maych
miejscowoci.
W trakcie spotka uczestnicy przedstawiali swoje opinie w zakresie projektowanych
i obowizujcych rozwiza prawnych dotyczcych repatriacji, dzielili si osobistymi
dowiadczeniami zwizanymi m.in. z ubieganiem si o wiz krajow w celu repatriacji, oraz
przedstawiali swoje obawy i oczekiwania odnonie procedur repatriacyjnych.
40 | S t r o n a
Najwaniejsze kwestie jakie wskazali potencjalni repatrianci w trakcie spotka

konsultacyjnych
Uczestnicy spotka wskazywali na konieczno dugiego oczekiwania na repatriacj
w ramach obecnie obowizujcych rozwiza. Zebrani wielokrotnie podkrelali bardzo dugi
okres oczekiwania, nawet kilkunastoletni na uzyskanie tzw. warunkw osiedlenia
tj. przedstawienia dowodu posiadania lub zapewnienia przez gmin lokalu mieszkalnego
i rde utrzymania w RP. Zaproponowane na spotkaniach pierwszestwo wyjazdu
z Kazachstanu dla rodzin i osb, ktre zoyy dokumenty do bazy Rodak i od wielu lat
oczekuj na warunki osiedlenia si w RP spotkao si z powszechn zgod zebranych.
Uczestnicy debat spodziewali si uproszczenia procedur dla osb, ktrych dokumenty s ju
w posiadaniu wadz polskich.
Sposb kwalifikowania chtnych do wyjazdu
W odpowiedzi na pytania uczestnikw spotka omwiono koncepcj pracujcych
bezporednio w terenie przedstawicieli polskiej administracji/komisji repatriacyjnych.
Spotkao si to z przychylnym przyjciem ze strony zebranych. Uatwiaoby to w ich opinii
skadanie wnioskw, jak i potencjalne uzupenienie brakujcych dokumentw. W trakcie
dyskusji na ten temat podkrelano dugo oczekiwania w ramach dotychczasowego
mechanizmu repatriacyjnego oraz fakt, e znaczna cz uczestnikw debat zoya ju
dokumenty w konsulacie RP. Osoby te, co ju byo podkrelone, spodzieway si
uproszczenia procedury repatriacyjnej. Znaczna cz osb nie otrzymaa adnych
potwierdze zoenia dokumentw. Osoby te s nadal przewiadczone o wasnym
uczestnictwie w programie repatriacyjnym, co moe nie mie odzwierciedlenia
w posiadanych obecnie przez konsulat i MSWiA dokumentach.
Orodki adaptacyjne
Prezentowane podczas otwartych spotka konsultacyjnych rozwizania dotyczce tworzenia
centrw adaptacyjnych spotkay si z duym zainteresowaniem uczestnikw spotka.
Poziom i jako opieki oraz realne szanse na usamodzielnienie si po pobycie i nauce w takim
orodku stanowiy jedn z najczciej poruszanych kwestii w ramach debat. Lk zwizany ze
sab znajomoci jzyka polskiego i obawa o zatrudnienie zwiksza zainteresowanie
uczestnikw jakoci i okresem szkolenia w takich orodkach. Zwrcono uwag, e jako
szkolenia w takim orodku bdzie stanowi bardzo wany element uatwiajcy udan
adaptacj.
W dyskusji:
podkrelano potrzeb zapewnienia kursw zawodowych umoliwiajcych
przekwalifikowanie w orodku adaptacyjnym;
41 | S t r o n a
podnoszono potrzeb penej nostryfikacji dyplomw czy potwierdzenia kwalifikacji

zawodowych w trakcie pobytu w orodku;
istotnym postulatem byo usytuowanie orodkw blisko duych miast, co uatwiaoby
indywidualne poszukiwanie pracy;
szczegln uwag zwracano na potrzeb zapewnienia kompleksowego kursu jzyka
polskiego;
postulowano by dugo pobytu w orodku uzaleniana bya gwnie od zdobytej
w trakcie kursw kompetencji jzykowej dajce podstaw do udanej adaptacji
w miejscu docelowego osiedlenia;
wskazano na moliwo wystpienia potencjalnych problemw w adaptacji
repatriantw w lokalnej spoecznoci, w ktrej zlokalizowany zostanie orodek
adaptacyjny;
postulowano przeprowadzenie programw informacyjnych (szczeglnie w szkoach)
na temat losw Polakw w Kazachstanie, co mogoby uatwi wzajemne kontakty.

Podstawowym problemem zawsze powtarzajcym si na spotkaniach bya pewno
uzyskania pracy i mieszkania w Polsce, co stanowio w odczuciu zebranych warunek
konieczny rozpoczcia repatriacji. W zaproponowanym projekcie ustawy zwizane jest to
z wysokoci rodkw przeznaczonych na cele mieszkaniowe. Proponowana kwota nie
zapewnia, w odczuciu uczestnikw spotka poczucia bezpieczestwa w uzyskaniu
mieszkania.
Uczestnicy spotka podkrelali, e ze wzgldu na sytuacj gospodarcz Kazachstanu (niskie
ceny ropy, inflacja, dewaluacja) oraz powszechny wyjazd ludnoci sowiaskiej do Rosji
posiadane przez osoby polskiego pochodzenia mienie nie przedstawia obecnie realnej
wartoci. Osoby biorce udzia w spotkaniach zwracay uwag, i w wielu miejscowociach
brak jest praktycznie moliwoci sprzeday posiadanych nieruchomoci, podkrelano niskie
(w porwnaniu z warunkami w Polsce) i spadajce ceny jakie potencjalni repatrianci mogliby
uzyska ze sprzeday swojego kazachskiego mienia. Ww. kwestia jest szczeglnie istotna
w kontekcie posiadania wasnych rodkw finansowych, ktre mogyby zosta
przeznaczone na sfinansowanie/wspfinansowanie np. zakupu mieszkania w Polsce.
Problem niskiej wartoci posiadanego mienia w znacznie mniejszym stopniu dotyczy
mieszkacw Astany (stolicy) ni pozostaych miejscowoci. Ww. trudnoci nie oznaczay, e
uczestnicy spotka pragnliby otrzyma mieszkania za darmo. W rozmowach powszechnie
zgadzali si np. na kredyt, ktry mogliby spaci w przyszoci.
Szeroko dyskutowana podczas spotka bya definicja rodziny w kontekcie wysokoci
pomocy mieszkaniowej. Uczestnicy dyskusji, przedstawili rne modele rodzin np. rodzina
wielopokoleniowa, nuklearna (rodzina dwupokoleniowa skadajca si z rodzicw i ich
biologicznych dzieci), samotna matka z dziemi itd. oraz wskazywali na istotne zrnicowanie
liczebnoci czonkw rodzin. Takie zrnicowanie powoduje, e podczas spotka
42 | S t r o n a
wskazywano na konieczno ustalenia jasnego i sprawiedliwego mechanizmu podziau

pomocy na cele mieszkaniowe, w zalenoci od rodzaju rodziny.
Emerytury
Podczas spotkania podnoszono kwesti wysokoci emerytur (np. dla osb powyej 40 roku
ycia) oraz regulacje dot. emerytur dla osb pracujcych w tzw. zawodach
uprzywilejowanych. Obok pyta dotyczcych przecitnego poziomu emerytur (obecnie
wypacana jest repatriantom najnisza emerytura) omawiany by problem wypacania
wiadcze emerytalnych rwnie dla czonkw rodzin repatriantw innej narodowoci.
Rozwizanie proponowane w nowelizacji gwarantujce dostp do wiadcze emerytalnych
i zdrowotnych wszystkim czonkom rodziny repatrianta (na takich samych zasadach jak
samego repatrianta) spotykao si z bardzo dobrym przyjciem ze strony uczestnikw debat.
Wanym dla osb starszych rozwizaniem by tzw. dodatek kombatancki przysugujcy
osobom represjonowanym. Na spotkaniach podnoszono take problem potencjalnie bardzo
niskich emerytur, ktre otrzymaj repatrianci przybywajcy do Polski w wieku 40 - 60 lat.
Krtki czas pracy w Polsce uniemoliwi takim osobom zebranie skadek, jak oceniaj, nawet
na najnisza emerytur.
Poszerzenie definicji osb uprawnionych do repatriacji
W trakcie rozmw okazao si, e znaczc grup wrd uczestnikw spotka tj. osb
polskiego pochodzenia, rodakw w Kazachstanie pragncych repatriowa si do Polski
stanowi osoby, ktrych przodkowie i one same nie byy represjonowane przez wadze ZSRR.
W trakcie spotka zgaszano zatem propozycj zmiany definicji repatrianta poprzez
uwzgldnienie osb (i ich potomkw), ktrzy nie byli zesani lub deportowani przez wadze
ZSSR, a przebywaj w Kazachstanie w wyniku akcji zagospodarowywania stepw kazachskich
(tzw. celina), czy osadnictwa z czasw reform stoypinowskich.
Postulat czenia rodzin
Uczestnicy spotka zwracali uwag na potrzeb umoliwienia osiedlania si czonkom rodzin
(ktrzy bd dopiero podlega repatriacji) - w pobliu miejscowoci, w ktrych ju mieszkaj
ich rodziny w Polsce. Obowizujca ustawa repatriacyjna, w przypadku gdy gmina zapewnia
warunki do osiedlenia si repatrianta nie zawiera mechanizmu wspierajcego czenie
rodzin. Podczas spotka wskazywano, i repatrianci ju mieszkajcy w Polsce nie mogli
sprowadzi i osiedli w pobliu miejsca zamieszkania swoich rodzin (np. rodzicw,
rodzestwa) za proby kierowane np. do gmin o zaproszenie kolejnych czonkw rodzin nie
byy uwzgldniane. Uczestnicy spotka pragnli wielokrotnie upewni si czy w ramach
nowelizacji bd mogli osiedli si w Polsce w miejscach gdzie ju przebywa ich najblisza
rodzina.
43 | S t r o n a
Osoby niepenosprawne i inne grupy wymagajce wparcia w ramach powrotu

Na spotkaniach dotyczcych repatriacji pytania zadaway osoby niepenosprawne pragnce
pozna warunki oferowane przez Pastwo Polskie dla ich powrotu. W ramach funkcjonujcej
obecnie ustawy, jak rwnie w propozycjach jej nowelizacji nie ma szczeglnych rozwiza
dotyczcych kwestii rent czy wiadcze zdrowotnych dla osb niepenosprawnych
podejmujcych starania o repatriacj.
Pozostae kwestie podnoszone w trakcie spotka

Uczestnicy spotka wskazywali na trudnoci zwizane z nostryfikacj dyplomw oraz
uznaniem w Polsce posiadanych umiejtnoci. Duy niepokj budziy egzaminy zawodowe
potwierdzajce posiadan wiedz i umiejtnoci, ktre trzeba zdawa w jzyku polskim oraz
ich potencjalne ceny oraz dostpno.
Podczas spotka wskazywano na system stypendialny na wszystkich poziomach nauczania
jako efektywn drog inicjowania repatriacji. Wyranie widoczny by w trakcie rozmw
z Polakami swoisty mechanizm repatriacji, ktry peni odmienn ni w poprzednich latach
rol, gdy to z reguy ojcowie rodzin inicjowali wyjazdy caych rodzin. Obecnie to dzieci
koczce nauk w Polsce skaniaj pozostajcych rodzicw i rodzestwo do wyjazdu
z Kazachstanu. Podnoszono, i w wyniku zawyonych wymaga i restrykcyjnego egzaminu
z jzyka polskiego wprowadzonego jako warunek wyjazdu, pomimo pniejszego caego roku
akademickiego powiconego tylko nauce mowy ojczystej, pastwo polskie przyjmuje
na studia jedynie kilkadziesit osb rocznie z Kazachstanu.
W dyskusji w stoecznej Astanie, jak rwnie mniejszych miejscowociach (np. Czkaowo)
gos zabieray osoby, ktre pragn przewie wyposaenie wasnych firm czy wypracowane
dobra materialne (np. samochody firmowe i osobiste, sprzt firmy urzdzenia pralni
chemicznej). Cz osb dopytywaa si rwnie o rozwizania prawne dajce moliwo
przeniesienia prowadzonych firm oraz uzyskanie dogodnych warunkw dla kontynowania
lub rozpoczcia nowej dziaalnoci gospodarczej w Polsce.
W trakcie rozmw podnoszono wiele problemw na ktre napotykaj osoby pragnce
przyjecha do Polski w ramach repatriacji m.in. obowizek suby wojskowej, prawo
zachowania wasnoci, mienie przesiedlecze, podwjne obywatelstwo itd.
Uczestnicy spotka wyraali obawy zwizane z przyjciem ze strony spoeczestwa
polskiego. Powszechne byy powtarzajce si obawy repatriantw, wiadomych swego
poziomu zrusyfikowania (jzyk, akcent), o przyjcie ze strony spoeczestwa polskiego.
Postulowano zorganizowanie i przeprowadzanie programu informacyjnego (take
w szkoach) ukazujcego losy Polakw w Kazachstanie.
44 | S t r o n a
b) Zogniskowane wywiady grupowe (ang. Focus Group Interview FGI).
Badanie zostao przeprowadzone w dniach 22 26 wrzenia 2016 r. W zogniskowanych

wywiadach grupowych mogli uczestniczy wszyscy chtni Polacy i osoby polskiego
pochodzenia mieszkajce w Obwodzie Kokczetawskim i w Astanie - stolicy Kazachstanu.
Wywiady miay miejsce w najwikszych skupiskach staego zamieszkania potomkw
przesiedlonych (Kokczetaw, Kellerwka, Czkaowo, Jasna Polana, Kokczetaw) oraz w Astanie.
W zogniskowanych wywiadach grupowych uczestniczyo:
Zogniskowane Wywiady Grupowe
1 22.09.16 Kokszetau 9
2 22.09.16 Kokszetau 8
3 23.09.16 Kellerovka 6
4 23.09.16 Kellerovka 11
5 24.09.16 Jasna Polana 14
6 24.09.16 Jasna Polana 8
7 25.09.16 Czkaowo 10
8 25.09.16 Czkaowo 10
9 26.09.16 Astana 10
10 26.09.16 Astana 17
Ogem 103
Najwaniejsze kwestie jakie respondenci wskazali w badaniu

W trakcie wywiadw wskazywano na problemy zwizane z repatriacj odbywajc si
na podstawie dotychczasowych przepisw np. podawano przykady odmowy repatriacji bez
uzasadnienia oraz braku odpowiedzi od waciwych organw po odwoaniu si od tej decyzji.
Zwrcono rwnie uwag na przypadki powrotu repatriantw do Kazachstanu w wyniku
nieudanej repatriacji w szczeglnoci w sytuacji osiedlania repatriantw w gminach wiejskich
45 | S t r o n a
w ktrych atwiej jest o mieszkanie komunalne, ale trudno znale dobr prac. Postulowano
uzupenienie ustawowych rozwiza adaptacyjnych i osiedleczych dla osb starszych,
samotnych jak rwnie ustawowe okrelenie warunkw repatriacji dla osb
niepenosprawnych.
W zakresie przygotowania si do procesu repatriacji zwrcono uwag na wysokie koszty

sporzdzenia wymaganego zestawu dokumentw dla caej rodziny i koszty samej podry
czsto przekraczajce moliwoci finansowe potencjalnych repatriantw, w szczeglnoci
mieszkacw wsi istotne byoby zagwarantowanie pomocy finansowej na sporzdzenie
wymaganego zestawu dokumentw dla caej rodziny oraz pokrycie kosztw podry
i przewozu mienia (np. zgaszano propozycj aby zapewnione zostay kontenery do
transportu drog kolejow).
Postulowano o aktywn i energiczn pomoc ze strony konsulatu i ambasady RP oraz

zintensyfikowanie kursw jzyka polskiego dla repatriantw w Kazachstanie.
Postulowano rwnie okrelenie rocznych kontyngentw oraz okresw potencjalnego
przyjazdu rodzin repatriantw do Polski, przyjmujc jako gwne kryterium cykl roku
szkolnego. Za istotne uznano rwnie ustalenie zasad przewozu mienia przesiedleczego
(zapewnienie transportu) i jasne okrelenie warunkw osiedlenia w konkretnym miejscu.
Po przybyciu na teren RP kluczowe jest szybkie dopenienie wymaganych formalnoci
zwizanych z uzyskaniem obywatelstwa, dokumentw tosamo etc. Uczestnicy wykazali
bardzo due zainteresowanie utworzeniem instytucji konsultantw, ktrzy pomagaliby
osiedlajcym si rodzinom, w pierwszych miesicach pobytu w Polsce, w zaatwianiu
wszystkich potrzebnych formalnoci. Ponadto w tym zakresie, biorcy udzia w badaniach,
postulowali o ustawowo ujte prawo do nabycia przyznanego mieszkania gminnego
na wasno oraz zasiku na zagospodarowanie czy pomocy materialnej np. w postaci
materiaw budowlanych do budowy domu.
Wyrana wrd respondentw bya obawa zwizana z poczuciem braku stabilizacji w trakcie
repatriacji i po przyjedzie do Polski, w szczeglnoci obawa utraty pracy po okresie
ochronnym 2 lat postulowano rozcignicie potencjalnej opieki w trudnych sytuacjach
yciowych poza okres 2 lat.
Orodek adaptacyjny
Propozycja stworzenia orodka adaptacyjnego oceniana jest przez Polakw z Kazachstanu
jako najbardziej skuteczna spord konsultowanych w Kazachstanie cieek powrotu. Jednak
aby speni swoje adaptacyjne zadanie orodek taki, w ich ocenie, musi m.in. dawa szans
na kontakt z otoczeniem i aktywne poszukiwanie pracy (np. zapewnienie kontaktu
z pracodawcami), zapewnia kompleksowe kursy jzyka polskiego oraz profesjonalne kursy
zawodowe, istotna jest rwnie przychylno lokalnej spoecznoci. Orodki adaptacyjne
wzbudziy due zainteresowanie i zarazem obawy wrd osb starszych pobierajcych ju
46 | S t r o n a
emerytury. Stawiali oni pytanie, czy znajdzie si dla nich miejsce w tych orodkach, czy bd
mogli uczestniczy w kursach jzykowych, pomimo tego, e nie bd ju podejmowa pracy
czy dokonywa przekwalifikowania.
Okres pobytu w orodku adaptacyjnym powinien by uzaleniony od poziomu znajomoci

jzyka polskiego i postpw w nauce, ale nie powinien by duszy ni 2 lata.
W tym zakresie badani postulowali w szczeglnoci:
Przygotowanie kompleksowego i specjalistycznego ze wzgldu na grup docelow
kursu jzyka polskiego. Uzyskanie wystarczajcego poziomu opanowania jzyka
polskiego stanowio w opinii zebranych podstawowy czynnik przyszej udanej
adaptacji. Dugo takiego kursu wyznaczaaby rwnoczenie konieczny minimalny
okres przebywania w Orodku Adaptacyjnym. Kurs, w opinii uczestnikw, powinien
koczy si sprawdzianem, cz optowaa za egzaminem dajcym certyfikat
(nie sprecyzowano na jakim poziomie) znajomoci jzyka polskiego;
Przygotowanie kursw dotyczcych ycia codziennego w Polsce, spraw bytowych,
wiedzy o rozwizanych prawnych, ubezpieczeniach obowizujcych w Polsce itp.;
Konieczne jest w odczuciu uczestnikw fokusw przyblienie spraw zwizanych
z nabyciem i wynajmem mieszka w Polsce, co zwizane jest z proponowanym
w ustawie rozwizaniem przyznawania pomocy finansowej na cele mieszkaniowe;
W odczuciu zebranych sama wiedza zdobywana na kursach jest niewystarczajca
i postulowali, i konieczna jest opieka konsultanta w zaatwianiu formalnoci
(m.in. obywatelstwo, praca, nostryfikacja dyplomw) w okresie pobytu w orodku;
Stworzenie moliwoci przekwalifikowania w czasie pobytu w orodku w ramach
prostych zawodw (rwnolegle z uczestnictwem w kursie jzyka polskiego).
Zapewnienie wsparcia w potwierdzeniu wyksztacenia i nostryfikacji dyplomw.
W zwizku z zainteresowaniem potencjalnych repatriantw czy s zagwarantowane rodki

na dziaanie orodka oraz od kiedy i jak dugo bd one funkcjonoway - pena i szczegowa
informacja w tym zakresie oraz przedstawienie strategii w zakresie repatriacji pomogyby
w podjciu decyzji o powrocie do Polski.
Aktywizacja zawodowa i adaptacja

W tym zakresie w szczeglnoci zwracano uwag na przygotowanie kursw adaptacyjnych
w Polsce (sprawy formalne, mieszkaniowe, ubezpieczeniowe, rozwizania prawne itp.) oraz
zagwarantowanie opieki konsultanta.
Istotne jest wsparcie w potwierdzeniu wyksztacenia i nostryfikacji dyplomw, w take,
z uwagi na wysokie koszty tych procedur postulowano zapewnienie pomocy finansowej
na rzecz pokrycia kosztw nostryfikacji dyplomw zawodowych i egzaminw.
47 | S t r o n a
Dla wsparcia adaptacji postulowano stworzenie programu informacyjnego dla dzieci

i rodzicw oraz nauczycieli w szkoach, do ktrych bdzie uczszczaa modzie z Kazachstanu
jak rwnie krtkiego kurs przygotowawczego dla polskiej modziey przybywajcej
z Kazachstanu.
Emerytury
Postulowano ustawowe rozwizanie problemu poziomu skadek w ramach funduszu
emerytalnego dla repatriantw w wieku przedemerytalnym oraz naliczania wiadcze
emerytalnych.
System stypendialny dla modziey z Kazachstanu
Wnioskowano o poszerzenie systemu stypendialnego - modzie w sytuacji rozpoczcia

repatriacji i moliwoci wyjazdu do Polski rwnie najbliszej rodziny, a nie tylko studenta,
bdzie chtniej ni obecnie wybiera studia w Polsce. Postulowano o kontynuacj pomocy
socjalnej dla studentw z Kazachstanu po otrzymaniu obywatelstwa (niepokj wzbudza
zasada zatrzymania wypacania stypendium dla dzieci repatriantw po otrzymaniu
obywatelstwa przez rodzicw i samego studenta).
Za istotne uznano rwnie ustawowe zapewnienie pomocy studentom z Kazachstanu
w procesie zagospodarowania w Polsce po ukoczeniu nauki oraz zapewnienie moliwoci
przyjazdu dzieci repatriantw po zakoczeniu studiw w Kazachstanie czy Rosji;
Pozostae kwestie poruszane w badaniach
Mwic o obawach i problemach zwizanych z repatriacj do Polski, naley zwrci uwag,
e s one nieco odmienne dla rnych grup wiekowych:
Dla osb w rednim wieku:
brak staej i godziwej pracy,
obawy przed samodzielnym poszukiwaniem miejsca zamieszkania po opuszczeniu
orodka adaptacyjnego.
Dla modszych uczestnikw fokusw oraz rodzicw:
brak pracy i mieszkania,
nieudana adaptacja i ryzyko potencjalnego naznaczenia przybywajcych do Polski
dzieci w wieku szczeglnie szkolnym i przedszkolnym,
los osb bliskich posiadajcych rny stopie niepenosprawnoci,
formalnoci zwizane z nostryfikacj dyplomw uzyskanych w Kazachstanie, oraz
wysokie koszty potencjalnych egzaminw potwierdzajcych kompetencje
zawodowe.
Dla osb powyej 50 roku ycia i w okresie bezporednio przedemerytalnym:
wikszy poziom obaw zwizany z szans znalezienia pracy oraz udanego
przekwalifikowania,
48 | S t r o n a
brak podejmowania stara o repatriacje w obliczu obowizujcych polskich

rozwiza prawnych dotyczcych uprawnie emerytalnych repatriantw (np.
niskie emerytury lub cakowity brak prawa do emerytur i wiadcze zdrowotnych),
rozwaenie czy proponowane 90 000 z wsparcia na cele mieszkaniowe jest
wystarczajcym ekwiwalentem w zamian za utrat stau pracy, utrat
wypracowanej wysokiej w realiach Kazachstanu emerytury, za mieszkanie (ktre
zostanie pozostawione bez szansy na jego sprzedanie), za pozostawienie
zdobytego przez cae ycie niewielkiego majtku, ktrego nie mog przewie etc.,
moliwo otrzymania wiadcze emerytalnych i rentowych, ich potencjalny
poziom, zasady przyznawania tych wiadcze dla czonkw rodziny repatrianta
osb innej ni polska narodowoci,
Ponadto respondenci w badaniu byli pytani o ocen systemu repatriacyjnego Federacji

Rosyjskiej i Republiki Biaorusi. Zabierajcy gos w ramach fokusw wiadomie odrzucali
moliwo wyjazdu do Rosji niezalenie od tego jak dobre warunki s tam obecnie
oferowane. Uczestnicy fokusw podkrelali ch wyjazdu do Polski. Cz zebranych
twierdzia jednak, e coraz trudniejsze warunki ycia i brak perspektyw zmusza ludno
rosyjskojzyczn do wyjazdu z Kazachstanu. Obecnie jest o wiele wicej chtnych do
repatriacji do Federacji Rosyjskiej ni oferowanych miejsc. Jak obrazowo szacowa to jeden
z uczestnikw fokusu, pobliski Obwd Omski jest w stanie przyj okoo 4000 osb,
a z Kazachstanu do Omska wyjecha chce 20 000.
4. Inne podmioty, w tym konsultacje z uwzgldnieniem narzdzi IT

W trybie konsultacji pisemnych, projekt zosta przekazany do:
- Instytutu Wschodnich Inicjatyw,
- Zwizku Repatriantw RP,
- Fundacji Polonez,
- Caritas Polska,
- Fundacji Pomoc Polakom na Wschodzie,
- Stowarzyszenia im. Ks. W. Bukowiskiego OCALENIE,
- Regionalnego Orodka Debaty Midzynarodowej RODM,
- Fundacji Zdrowie dla Budowlanych,
- Orodka Studiw Wschodnich im. Marka Karpia,
- Fundacji Pomocy Szkoom Polskim na Wschodzie im. Tadeusza Goniewicza,
- Orodka Caritas Polska w Rybakach,
- Pracodawcw RP,
- Krajowej Izby Gospodarczej.
49 | S t r o n a
Swoimi dowiadczeniami w zakresie prowadzenia orodka i udzielania efektywnie

pomocy przebywajcym w nim osobom, podzieli si Orodek CARITAS w Rybakach,
ktry zgosi wiele uwag i wtpliwoci do projektu.
Aspekty, ktre zostay podkrelone przez ww. podmiot, to w szczeglnoci:
poszukiwanie pracy dla repatrianta w pobliu orodka nie jest dobrym rozwizaniem,
bowiem z dowiadczenia wynika, i podstawowym kryterium powinno by
znalezienie optymalnej oferty pracy dla osb czynnych zawodowo w rodzinie bez
kryterium przestrzennego. Istotne jest uwarunkowanie wyksztacenie
i dowiadczeniem zawodowym repatrianta, kosztami utrzymania w nowym miejscu
pracy, ofert prorozwojow dla rodziny i co wane stabilnoci pracy. Chonno
lokalnego rynku pracy ma w tym wypadku znaczenie drugorzdne,
brak na licie uwarunkowa oceny orodka oceny programu adaptacyjnego,
brak potrzeby a tak szczegowego normowania w akcie rangi ustawowej zasad
zamieszkiwania w orodku (propozycja przeniesienia niektrych regulacji do aktw
wykonawczych),
czy osoba wspierajca repatrianta powinna by jedynie pracownikiem gminy. Do
rozwaenia powierzanie tego typu zada take pracownikom innych podmiotw,
instytucji, organizacji,
szereg zastrzee do pierwotnie projektowanej Rady ds. Repatriacji,
potrzeba zapewnienia przez orodek opieki duszpasterskiej,
potrzeba usprawnienia procedury uznania i nostryfikacji dyplomw.
Instytut Wschodnich Inicjatyw wyrazi swoje poparcie dla prac legislacyjnych nad
nowelizacj ustawy o repatriacji. Podniesiono, i wszelkie dane - zarwno raporty
Najwyszej Izby Kontroli, jak i inne raporty badawcze i analizy naukowe wskazuj, i po
blisko 16 latach funkcjonowania obecna ustawa nie jest w peni realizowana i nie
przynosi podanych efektw. Wiele zapisw pozostaje martwymi, a rwnoczenie wiele
kwestii zwizanych z zapewnieniem repatriantom godnego startu yciowego w Polsce nie
jest ni przewidzianych. Zgoszone do ustawy uwagi obejmoway nastpujce kwestie:
Rada do Spraw Repatriacji - uwagodawca wyrazi obawy, czy w trybie okrelonym

w ustawie bdzie to ciao dziaajce efektywnie - szczeglnie, jeli chodzi o sposb
podejmowania decyzji, zakres prac w stosunku do zaangaowania czonkw Rady, czy
te jeli chodzi o sposb nadzoru i decyzji w sprawach bardzo lokalnych (jak np. wybr
osoby wspierajcej), co do ktrych Rada moe nie posiada wystarczajcych
kompetencji. W jego przekonaniu nadmierna centralizacja procesu repatriacji moe
w wikszym stopniu utrudni i wyduy proces adaptacji i integracji repatriantw
w Polsce. Wskazano, e rozwizaniem umoliwiajcym lepsz koordynacj dziaa
50 | S t r o n a
repatriacyjnych byoby poczenie zada Rady z wyszkoleniem jej

przedstawicieli/wsppracownikw w regionach - osb odpowiedzialnych za
koordynacj tych dziaa na terenie wojewdztw.
Narodowo polska - negatywnie odniesiono si do propozycji odejcia w procesie
repatriacji od uwzgldniania zwizkw repatriantw z polsk kultur, obyczajami
i polskim jzykiem. Wskazano, e kwestie obyczajowe, kulturowe, a przede wszystkim
znajomo jzyka polskiego (czy ch jego uczenia si), jest jednym z bardzo wyranych
wskanikw tosamoci narodowej. Wskazano, e zaproponowana definicja
pozostawia poza zasigiem oddziaywania ustawy osoby o innej narodowoci ni
polska, bdce polskimi obywatelami, zesanymi lub deportowanymi na Wschd,
ktrzy nierzadko kultywoway zarwno tradycje swojego kraju pochodzenia, jak
i swojej Ojczyzny - Polski.
Orodki adaptacyjne - ocenie uwagodawcy orodki adaptacyjne nie stanowi
odpowiedzi na potrzeby repatriantw. Umoliwiaj, co prawda wikszy zakres
wsparcia dla repatrianta w pierwszym roku jego pobytu w Polsce, nie uwzgldniaj
jednak kwestii najwaniejszych tj. wsparcia w zakresie jzyka i poszukiwania pracy.
Ustawa nie definiuje, co si dzieje z repatriantem po miniciu przewidywanego roku
wsparcia i w jaki sposb moe liczy na wsparcie Pastwa (z wyjtkiem dopat do
czynszu). Wskazano, i kluczowym zagadnieniem jest zabezpieczenie odpowiednich
rodkw na dziaanie takich orodkw (w przypadku orodkw dla uchodcw jest ono
wci za mae i warunki tam panujce s czsto poniej jakiegokolwiek poziomu) oraz
zagwarantowanie pomocy osb dowiadczonych w pracy z osobami odmiennymi
kulturowo. Gros osb przyjedajcych do Polski to osoby, ktre cae ycie spdziy na
obszarze byych republik radzieckich, gdzie panuje inna mentalno, obyczaje,
podejcie do pracy czy relacji midzyludzkich. Nowa ustawa zwikszy liczb
repatriantw, ktrzy nie bd wiadomi warunkw i relacji panujcych w Polsce. Tych
zoonych problemw projekt ustawy nie reguluje. Ustawa nie uwzgldnia
koniecznoci przygotowania spoecznoci lokalnej na przyjcie duej liczby
repatriantw i funkcjonowania orodka dla repatriantw na terenie gminy. Jest to
kwestia, ktr ustawa powinna regulowa, przeznaczajc konkretne rodki na dziaania
spoeczne, jeszcze zanim w danej gminie pojawi si 100 czy 200 repatriantw.
Nauczanie jzyka polskiego oraz adaptacja zawodowa - wskazano, i projekt ustawy
nie reguluje dwch, zasadniczych dla udanej adaptacji repatriantw, kwestii tj.
nauczania jzyka polskiego (zarwno w kraju pochodzenia, jak i w Polsce) oraz
adaptacji zawodowej. Jest to bardzo istotne uchybienie systemu, ktre nie pozwala na
efektywn integracj i adaptacj w polskim spoeczestwie. Ustawa nie odnosi si te,
do kwestii nostryfikacji dyplomw, ktre s powodem nieudanej adaptacji
i problemw na rynku pracy. Ustawa nie rozwizuje te kwestii studentw,
pochodzcych z innych republik b. ZSRR ni Federacja Rosyjska - czstych wypacze
i patologii systemu, w ktrym student z Kazachstanu koczcy studia w Polsce,
rozmawiajcy pynnie po polsku, mogcy w peni efektywnie zaadaptowa si
w tutejszych warunkach, wraca do Kazachstanu celem uzyskania wizy repatriacyjnej
i otrzymania idcych za tym benefitw.
51 | S t r o n a
cieka gminna w procesie repatriacji - uwagodawcy wskazuj, e gmina, ktrej

zaoferowane byoby wiksze ni do tej pory wsparcie od wadz centralnych (w tym
finansowe i organizacyjne), miaaby szans o wiele sprawniej wywizywa si ze swej
roli jako podmiot zapraszajcy repatriantw. Brak podjcia przez ustawodawc prb
usprawnienia procesu przyjmowania repatriantw przez gminy oceniony jest
negatywnie.
Dopata do czynszu - zapis o pomocy repatriantowi w kosztach najmu mieszkania
maksimum do 10 lat, stawia repatrianta, ktry opuszcza orodek w lepszej sytuacji
w stosunku do repatrianta zaproszonego przez gmin, ktry otrzymuje wsparcie
w okresie 2 lat. Jest to nieuzasadnione nierwne traktowanie, ktre moe tylko
spowodowa konflikty i nieporozumienia w rodowisku repatriantw, a take
ogranicza ludzk samodzielno. Przepis moe powodowa sytuacj, w ktrej
repatriantom bardziej bdzie opaca si najpierw zamieszka w orodku ni
samodzielnie tworzy swoje warunki ycia w okrelonej gminie. Proponuje si
zmniejszenie okresu dopaty do czynszu do 2 lat lub poszerzenie zasig pomocy
oferowanej przez gmin na okres duszy ni 2 lata.
Pomoc na pokrycie kosztw remontu - brak okrelonych warunkw, na jakich
repatriantowi moe by udzielona pomoc na pokrycie kosztw remontu powoduje, e
zapisy te s nieczytelne. Niezbdne s zapisy okrelajce warunki, kiedy repatriant
moe skorzysta z pokrycia takich kosztw. Fakt, e decyzja o przydzieleniu rodkw
bdzie podejmowana przez Rad ds. Repatriacji, a warunki korzystania z pomocy nie
bd okrelone, grozi brakiem jasnoci procedur i zamieszaniem w ich wypenianiu,
a take rozczarowanie wrd repatriantw.
Pozostae uwagi - uwagodawca zaproponowa rwnie szereg uwag merytoryczno
legislacyjnych, doprecyzowujcych przepisy - w szczeglnoci w zakresie:
organizacji pracy, sposobu powoywania i kompetencji Rady;
sposobu skadania wniosku o wydanie wizy krajowej w celu repatriacji
(i dokumentw) w tym dopuszczenie formy elektronicznej;
uwzgldnienia w kosztach przejazdu rwnie kosztw biletw lotniczych;
sposobu i trybu wyboru orodka adaptacyjnego, a take wymaga wobec osb
tam zatrudnionych;
trybu zatrudniania oraz wymaga wobec osoby wspierajcej repatrianta, a take
wskazania okresu na jaki pomoc ta ma by udzielona.
Zwizek Repatriantw RP oraz Stowarzyszenie im. Ks. W. Bukowiskiego Ocalenie

uwag do projektu nie zgosiy.
Projekt zosta umieszczony na portalu www.konsultacje.gov.pl oraz na stronie podmiotowej

Rzdowego Centrum Legislacji, w serwisie Rzdowy Proces Legislacyjny
www.legislacja.gov.pl. Uwag do dokumentu nie zgoszono.
52 | S t r o n a
III. PODSUMOWANIE KONSULTACJI ORAZ STANOWISKO

WNIOSKODAWCY DO PRZEDSTAWIONYCH OPINII
I ZGOSZONYCH UWAG
Konsultacje z repatriantami mieszkajcymi w Polsce
Konsultacje z potencjalnymi repatriantami z Kazachstanu
Jako pierwsze w ramach projektu Administracja dla repatriantw wsplnie

stworzymy lepsze prawo, zostay przeprowadzone konsultacje z repatriantami mieszkajcymi
w Polsce, w postaci:
otwartego spotkania konsultacyjnego,
pogbionych wywiadw indywidualnych, oraz
zogniskowanych wywiadw grupowych.
Zebrane w trakcie bada informacje okazay si wartociowym materiaem umoliwiajcym
nie tylko ocen rozwiza projektowanej ustawy, ale take ich udoskonalenie, a nawet
wprowadzenie zupenie nowych propozycji w zakresie niektrych obszarw jej przyszego
obowizywania.
Rozpoczynajc od kwestii zwizanych z pierwsz faz procesu repatriacyjnego,

wskaza naley, e wielu badanych zwracao uwag na problemy zwizane z przyznawaniem
wizy krajowej w celu repatriacji, a w szczeglnoci, na dugi czas oczekiwania na otrzymanie
dokumentu. W zwizku z powyszym, w projekcie ustawy zaproponowano szereg nowych
regulacji sucych odblokowaniu tego etapu procesu przesiedleczego. S to midzy
innymi zmiany dotyczce stwierdzania polskiego pochodzenia, zmiany w dugoci czasu
oczekiwania na wydanie wizy krajowej w celu repatriacji osb, wobec ktrych zostaa
wydana decyzja o zakwalifikowaniu do wydania tej wizy oraz zmiany w zakresie samej
procedury. W tym katalogu, za konieczne uznano odejcie od zbyt ocennego warunku
polegajcego na koniecznoci wykazania przez osob ubiegajca si o przyznanie ww. wizy
zwizku wnioskodawcy z polskoci, w szczeglnoci przez pielgnowanie polskiej mowy,
polskich tradycji i zwyczajw. Zdecydowano si rwnie na okrelenie czasu oczekiwania
osb nieposiadajcych warunkw do osiedlenia si na otrzymanie wizy repatriacyjnej,
poprzez konstrukcj polegajc na naoeniu na Penomocnika Rzdu do Spraw Repatriacji
obowizku wydania decyzji o przyznaniu miejsca w orodku adaptacyjnym w terminie nie
duszym ni 3 lata od dnia wydania przez konsula decyzji o zakwalifikowaniu do wydania tej
wizy. Ta ostatnia decyzja zastpi decyzj o przyrzeczeniu wydania wizy krajowej w celu
repatriacji, na podstawie ktrej dziaa obecnie baza Rodak. Od powyszej zasady ustawa
bdzie przewidywaa jeden wyjtek, a mianowicie w przypadku braku wolnych miejsc
w orodku, termin bdzie mg by przeduony na czas oznaczony przez Penomocnika.
Przepis ten jest niezbdny z przyczyn obiektywnych. Jednoczenie, w cay proces
zaangaowany bdzie Penomocnik Rzdu do Spraw Repatriacji oraz Penomocnicy
53 | S t r o n a
wojewdzcy. Do zada Penomocnika bdzie naleao m. in. koordynowanie okrelonych

w ustawie dziaa na rzecz pomocy repatriantom, w tym w zakresie funkcjonowania
orodkw adaptacyjnych oraz prowadzenia ewidencji lokali mieszkalnych. We wsppracy
z Penomocnikiem na obszarze wojewdztw proces repatriacji bd koordynowa
Penomocnicy wojewdzcy.
Przewidziano take obowizek dla konsula, aby zwraca wnioskodawcy przekazane

przez niego oryginay dokumentw potwierdzajcych narodowo polsk, co zwizane jest
z potrzeb przeciwdziaania ich ewentualnemu zagubieniu.
Z krytyk wrd uczestnikw konsultacji spotka si rwnie wymg zamieszkiwania

w miejscu osiedlenia do 1991 roku osoby ubiegajcej si o wydanie wizy krajowej w celu
repatriacji, jako wykluczajcy osoby najmodsze, potomkw przesiedlonych Polakw
urodzonych ju po ww. roku w nowych miejscach osiedlania. Zastrzeenia powysze uznano
za uzasadnione i zmodyfikowano definicj repatrianta okrelon w ustawie, w ten sposb, e
objto ni rwnie zstpnych ww. osb do czwartego stopnia.
W nastpnej kolejnoci odnie si naley do najwaniejszych problemw, jakie

napotykaj repatrianci po przyjedzie do Polski. Badane osoby wskazyway na problemy
zwizane z brakiem znajomoci jzyka polskiego. Kwestia ta jest niezwykle istotna i stanowi
podstawow barier w adaptacji repatrianta w miejscu osiedlenia si. Idc naprzeciw tym
postulatom, w projekcie ustawy zdecydowano si na znaczne poszerzenie form pomocy
realizowanej przez orodki adaptacyjne dla repatriantw, m.in. o konieczno zapewnienia
w tych miejscach obligatoryjnych lekcji jzyka polskiego. Wspomniane orodki bd
prowadziy rwnie zajcia adaptacyjno integracyjne oraz zajcia umoliwiajce poznanie
historii, tradycji i zwyczajw polskich. Zajcia adaptacyjno-integracyjne obejm zagadnienia
dotyczce praktycznych aspektw zamieszkania w Polsce tj. m.in. systemu opieki
zdrowotnej, systemu owiaty, pomocy socjalnej, rynku pracy i praw pracownika. Taka forma
wsparcia spotkaa si z duym zainteresowaniem uczestnikw konsultacji w Kazachstanie
czyli potencjalnych repatriantw. Zwracano uwag, e jako szkolenia w takim orodku
bdzie stanowi bardzo wany element uatwiajcy udan adaptacj. Dlatego te oferta
w tym zakresie bdzie musiaa spenia wysokie kryteria, a w zajciach i kursach bd musieli
uczestniczy wszyscy repatrianci przebywajcy w orodku. Jest to bardzo wane z punktu
widzenia kolejnych zastrzee i uwag podnoszonych przez badanych na wszystkich etapach
konsultacji, dotyczcych dugoci pobytu w orodku. Poniewa zdecydowano, e okres ten
powinien by moliwie jak najkrtszy, w projekcie przyjto, e bdzie to 3 miesice
z moliwoci przeduenia tego okresu, w uzasadnionych przypadkach, o kolejne 3 miesice.
Uzasadnione przypadki bd zwizane w szczeglnoci z brakiem zatrudnienia lub miejsca
zamieszkania. Cao dziaa realizowanych przez orodki adaptacyjne bdzie miaa na celu
zmaksymalizowanie procesu przystosowawczego i szybkie przygotowanie repatrianta
do normalnego funkcjonowania w nowym kraju.
54 | S t r o n a
Za najwaniejszy przez osoby uczestniczce w badaniu zosta uznany obszar

aktywizacji zawodowej. Zwracano uwag w szczeglnoci na brak kursw zawodowych, mae
zaangaowanie gmin w tym zakresie oraz problemy z pracodawcami. Wobec powyszego,
projekt ustawy uzupeniono m.in. o regulacje pozwalajce na zorganizowanie w orodkach
adaptacyjnych kursw zawodowych dla repatriantw oraz regulacje pozwalajce
na ustanowienie osoby wspierajcej repatrianta. Wedug przygotowanych propozycji jednym
z podstawowych obowizkw orodkw adaptacyjnych bdzie zapewnienie kursw
zawodowych oraz zaj adaptacyjno integracyjnych, ktre bd obejmoway rwnie
zagadnienia rynku pracy i praw pracownika. Repatrianci po ukoczeniu takich kursw,
w ustalonym wymiarze godzinowym, bd otrzymywali stosowne zawiadczenie,
wystawiane przez osoby prowadzce kursy. Doda take naley, e ju sama oferta
podmiotw ubiegajcych si o prowadzenie orodka bdzie musiaa zawiera analiz
moliwoci zatrudnienia na obszarze, na ktrym znajduje si orodek oraz bdzie to jedno
z kryteriw brane pod uwag przez Penomocnika przy ocenie ofert.
Zdecydowano si rwnie na rozwizanie polegajce na moliwoci przydzielenia
repatriantowi przez wjta (burmistrza, prezydenta miasta) waciwego ze wzgldu na
miejsce zamieszkania repatrianta osoby wspierajcej. Zadaniem takiej osoby bdzie
udzielanie repatriantowi wsparcia polegajcego w szczeglnoci na udzielaniu informacji
o sposobie zaatwienia istotnych dla repatrianta spraw z zakresu opieki medycznej,
szkolnictwa, pomocy socjalnej i zatrudnienia, oraz pomocy w sporzdzaniu w imieniu
repatrianta pism urzdowych, asystowaniu repatriantom w podeszym wieku w wizytach
lekarskich. Jest to szczeglnie istotna regulacja nie tylko z punktu widzenia zada jakie
bdzie wykonywaa osoba wspierajca, ale take z punktu widzenia zachowania pewnej
wiadomoci repatrianta, e nie jest zostawiony sam sobie i moe liczy na szerok pomoc
po przyjedzie do nowego kraju. Dodatkowo na Penomocnika Rzdu do Spraw Repatriacji
naoono zadania zwizane z analiz rynku pracy pod wzgldem moliwoci zatrudnienia
repatriantw.
Nie ma wtpliwoci, e istotnym czynnikiem wpywajcym zarwno na decyzj
o powrocie, jak i asymilacj repatriantw jest czynnik finansowy. Dowiody tego rozmowy
przeprowadzone z repatriantami w ramach zorganizowanych wywiadw (grupowych
i indywidulanych). Badane osoby zwracay uwag, i propozycje co do kierunku zmian s
dobre, ale maj pewne wady o charakterze funkcjonalnym. W zwizku z powyszym,
zdecydowano si na stworzenie nowego mechanizmu w zakresie wsparcia finansowego
repatriantw. W projekcie przewidziano, e repatriantowi opuszczajcemu orodek, bdzie
przysugiwaa pomoc finansowa na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych w wysokoci
25 tys. z. Pomoc bdzie moga by udzielona zarwno w formie dopaty do czynszu jak
i w formie dopaty do zakupu mieszkania. Rozwizanie umoliwia elastyczne wykorzystanie
obu form wsparcia w zalenoci od sytuacji yciowej repatrianta tj. np. skorzystanie przez rok
z dopaty do czynszu i wykorzystanie pozostaych rodkw na dopat do zakupu mieszkania.
55 | S t r o n a
Propozycja stanowi modyfikacj wczeniej proponowanego rozwizania polegajcego

na przyznawaniu repatriantom jednorazowej pomocy finansowej na cel mieszkaniowy
w konkretnej wysokoci, na rzecz rozwizania znacznie bardziej elastycznego,
uwzgldniajcego realne moliwoci finansowe repatrianta zwizane z kosztami najmu
lokalu mieszkalnego. W przedmiotowej propozycji uwzgldniono rwnie postulat badanych
osb, aby rozwizania w zakresie wsparcia finansowego uwzgldniay liczb czonkw
gospodarstwa domowego. Pomoc finansowa bdzie przysugiwaa przez okres nie duszy ni
10 lat od opuszczenia orodka adaptacyjnego i nie bdzie moga przekroczy 25 tys. z na
repatrianta.
W nowym projekcie zmodyfikowano rwnie przepisy w zakresie jednorazowej pomocy

finansowej dla repatrianta na pokrycie kosztw przyjazdu do Polski, tj. przewiduje si
pokrycie kosztw przelotu, i tak jak dotychczas pokrycie kosztw przewozu mienia
w wysokoci stanowicej rwnowarto ceny biletu kolejowego drugiej klasy, pokrycie
kosztw zagospodarowania w wysokoci dwukrotnego przecitnego miesicznego
wynagrodzenia, pokrycie kosztw zwizanych z podjciem na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej nauki przez maoletniego oraz pokrycie kosztw zwizanych z remontem, adaptacj
lub wyposaeniem lokalu mieszkalnego. Przy czym, ta ostatnia przesanka tj. wyposaenia
lokalu mieszkalnego zostaa dodana z uwagi na pojawiajce si wrd badanych osb uwagi
zwizane z obecn, czsto niekorzystn dla nich interpretacj tego przepisu.
Jak ju wspomniano w czci opisowej niniejszego opracowania, wedug

respondentw dziaania zwizane ze sprowadzaniem rodakw powinny by koordynowane
centralnie, a nie poprzez poszczeglne gminy. Ponadto, czsto pojawiay si sugestie,
e niezbdna jest kontrola nad rodkami finansowymi przekazywanymi gminom,
pracodawcom i samym repatriantom. Wszystkie te uwagi zostay uwzgldnione poprzez
ustanowienie Penomocnika Rzdu do Spraw Repatriacji (sekretarz lub podsekretarz stanu
w MSWiA), ktry bdzie odpowiedzialny za koordynowanie okrelonych w ustawie dziaa
na rzecz pomocy repatriantom a take waciwego w sprawach wydawania decyzji w zakresie
przyznania repatriantom miejsc w orodku adaptacyjnym oraz pomocy okrelonej przepisami
znowelizowanej ustawy. Do zada Penomocnika, oprcz ju wspomnianych, bdzie naleao
rwnie m.in. prowadzenie rejestrw i ewidencji, powierzanie prowadzenia orodkw
adaptacyjnych dla repatriantw, jak rwnie ww. dziaania w zakresie rynku pracy
i zatrudnienia. Swoje zadania Penomocnik bdzie realizowa we wsppracy z organami
jednostek samorzdu terytorialnego i organizacjami pozarzdowymi. Na obszarze
wojewdztwa proces repatriacji bdzie koordynowa Penomocnik wojewdzki
(wicewojewoda). Do zada Penomocnika wojewdzkiego bdzie naleao wykonywanie
nadzoru nad realizacj zada przewidzianych ustaw przez samorzd terytorialny oraz
koordynowanie dziaa na rzecz integracji repatriantw.
56 | S t r o n a
W ramach konsultacji z osobami narodowoci polskiej, mieszkajcymi w Kazachstanie

przeprowadzono otwarte spotkania konsultacyjne i zogniskowane wywiady grupowe.
Dua liczba spotka oraz osb w nich uczestniczcych umoliwia poznanie problemw
i oczekiwa potomkw osb przesiedlonych, ktrzy myl o osiedleniu si w naszym kraju.
Zdecydowana wikszo uwag zostaa ju opisana powyej oraz uwzgldniona
w przygotowanym projekcie ustawy. Postulat rozszerzenia definicji repatrianta, poprzez
uwzgldnienie osb (i ich potomkw), ktrzy nie byli zesani lub deportowani przez wadze
Zwizku Socjalistycznych Republik Radzieckich nie moe zosta uwzgldniony. Przyjte
zaoenie odwoujce si do faktu represji, ktry stanowi podstaw dla stara o powrt,
zawa w istocie rwnie zakres geograficzny ustawy gwnie do Kazachstanu i innych
azjatyckich republik byego ZSRR. Przy konstrukcji definicji repatrianta odwoano si zatem
do polityki zadouczynienia ze strony Pastwa Polskiego dla osb przeladowanych ze
wzgldu na swoje polskie pochodzenie w konkretnym czasie.
Respondenci zwracali rwnie uwag na:
brak dostatecznych regulacji uwzgldniajcych osoby niepenosprawne w procesie

repatriacji;
potrzeb wprowadzenia rozwiza dotyczcych wiadcze emerytalnych i rentowych
(w tym system naliczania i przyznawania emerytur);
brak regulacji umoliwiajcych czenie rodzin;
trudnoci w zakresie nostryfikacji dyplomw (take w zakresie kosztw).
W tym miejscu stwierdzi naley, i przygotowany projekt ustawy zawiera regulacje, ktrych
zmiana wymaga pilnego wprowadzenia, w celu zniesienia podstawowych barier zarwno
w powrocie do Polski, jak i w adaptacji na miejscu. Dodatkowo jednak, projekt zawiera
regulacje ktre umoliwi zdefiniowanie problemw i potrzeb oraz zainicjowanie na tej
podstawie w przyszoci kolejnych zmian o charakterze legislacyjnym oraz pozalegislacyjnym,
w kierunku dalszego udoskonalenia ustawy. Jedna z tych zmian dotyczy zadania
Penomocnika Rzdu do Spraw Repatriacji polegajcego na przygotowywaniu dla Rady
Ministrw corocznego sprawozdania z realizacji ustawy, obejmujcego w szczeglnoci:
liczb osb, ktre przybyy do Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie wizy krajowej wydanej
w celu repatriacji w danym roku, wykaz orodkw oraz liczb osb w nich przebywajcych,
ocen realizacji zada przez dany orodek, wykaz zada zrealizowanych przez Penomocnika,
kwot rodkw wydatkowanych na realizacj procesu repatriacji w tym wysoko kwoty
pomocy udzielonej repatriantom. Na podstawie tego sprawozdania, bdzie moliwe
wycignicie pierwszych wnioskw ju po roku dziaania nowej regulacji. Druga zmiana
dotyczy naoenia na Rad Ministrw obowizku przedoenia Sejmowi i Senatowi informacji
z wykonania ustawy oraz o skutkach jej stosowania, po 2 latach obowizywania ustawy.
57 | S t r o n a
Konsultacje z przedstawicielami administracji i partnerami spoecznymi

W ramach tego etapu konsultacji przeprowadzono:
spotkanie konsultacyjne z penomocnikami Wojewodw,
pogbione wywiady indywidualne z przedstawicielami samorzdw gminnych,
konsultacje z samorzdami gminnymi przeprowadzone za pomoc metody CATI,
pisemne konsultacje z przedstawicielami partnerw spoecznych w zakresie
aktywizacji zawodowej i rynku pracy.
Ten etap konsultacji okaza si szczeglnie cenny w kontekcie identyfikacji barier

administracyjnych zwizanych z caym procesem repatriacji, gdy umoliwi poznanie
stanowiska drugiej strony procesu repatriacyjnego, tj. osb bezporednio zaangaowanych
w przygotowanie i przeprowadzenie adaptacji repatriantw, w tym wypadku na poziomie
samorzdu. Pozyskana wiedza, w kilku przypadkach tj. tam gdzie interwencja legislacyjna
bya moliwa, przeoya si na konkretne propozycje zmian przepisw, jak rwnie
modyfikacje konsultowanego projektu. Ponadto, pojawio si wiele nowych,
niezidentyfikowanych wczeniej zagadnie.
W trakcie konsultacji wskazywano na niewystarczajc liczb mieszka, ktre mog
by udostpniane repatriantom przez gminy. Nowa ustawa zdecydowanie staje naprzeciw
temu problemowi. Przewiduje si moliwo tworzenia orodkw adaptacyjnych dla
repatriantw, ktre bd funkcjonoway jako tymczasowe miejsce zamieszkania. Zgodnie
z projektem, oprcz zakwaterowania, orodki zapewni caodzienne wyywienie, dostp do
informacji o podmiotach udzielajcych nieodpatnej pomocy prawnej, wspomniane ju
zajcia adaptacyjno integracyjne, zajcia umoliwiajce poznanie historii, tradycji
i zwyczajw polskich, kursw jzyka polskiego oraz kursw zawodowych. Penomocnik
bdzie mg powierzy prowadzenie orodkw (po przeprowadzeniu otwartego konkursu
ofert) organizacjom spoecznym, stowarzyszeniom, innym osobom prawnym - do ktrych
celw statutowych naley m. in.: dziaalno w zakresie pomocy spoecznej, w tym pomoc
rodzinom i osobom w trudnej sytuacji yciowej oraz wyrwnywanie szans tych rodzin i osb
lub dziaalno na rzecz integracji zawodowej i spoecznej osb zagroonych wykluczeniem
spoecznym lub dziaalno charytatywna, czy te dziaalno na rzecz osb
niepenosprawnych lub w wieku emerytalnym.
Kolejne uwagi dotyczyy koniecznoci dokonywania przez konsula tumacze

dokumentacji przekazywanej w ramach procedury wydawania wizy krajowej w celu
repatriacji. W tym wypadku, nie sposb nie zgodzi si z respondentami, e kwestia
posiadania przetumaczonych dokumentw ju na pierwszym etapie procesu ma decydujcy
wpyw na czas jego zakoczenia. W zwizku z powyszym, zdecydowano si na dodatkowy
zapis w ustawie w zakresie procedury zwizanej z przyznawaniem wizy krajowej w celu
58 | S t r o n a
repatriacji, umoliwiajcy na etapie skadania wniosku o wydanie wizy krajowej w celu

repatriacji - osob, ktra uzyskaa warunki do osiedlenia si, do przedkadania konsulowi
wniosku o rejestracj stanu cywilnego doczajc zagraniczne dokumenty stanu cywilnego
lub inne zagraniczne dokumenty potwierdzajce stan cywilny, wydane w pastwie, w ktrym
nie jest prowadzona rejestracja stanu cywilnego, jeeli stwierdzaj one zdarzenie
wczeniejsze i dotycz tej osoby lub jej wstpnych. Konsul bdzie sprawdza ww. dokumenty
oraz sporzdza i powiadcza ich tumaczenie na jzyk polski. Po dokonaniu powyszych
czynnoci konsul przekae wniosek wraz z dokumentami kierownikowi urzdu stanu
cywilnego waciwemu ze wzgldu na miejsce osiedlenia. Powysza zmiana ma rwnie na
celu rozwizanie kolejnego problemu, zwizanego z czstymi przypadkami niewypacenia
repatriantowi na czas (w terminie 60 dni) jednorazowej pomocy finansowej ze rodkw
budetu pastwa na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 2 obecnej ustawy o repatriacji.
Przedstawiciele gmin czsto wskazywali na potrzeb zmiany przepisw w kierunku

umoliwienia przyznawania ubezpieczenia zdrowotnego automatycznie w chwili
przekroczenia polskiej granicy. Naley wskaza, i obecnie obowizujce przepisy ustawy
z dnia 27 sierpnia 2004 r. o wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze rodkw
publicznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1793 i 1807) przewiduj, e osobami nieposiadajcymi
ubezpieczenia zdrowotnego, a pomimo to uprawnionymi do uzyskania bezpatnych
wiadcze opieki zdrowotnej przysugujcych w ramach ubezpieczenia zdrowotnego s
osoby posiadajce miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, ktre
posiadaj obywatelstwo polskie. Repatriant w momencie przekroczenia polskiej granicy staje
si z mocy prawa obywatelem polskim. Podstaw do uzyskania bezpatnego leczenia przez
takie osoby jest otrzymanie przez nie decyzji potwierdzajcej to prawo, wydanej przez wjta
(burmistrza, prezydenta) gminy waciwej dla ich miejsca zamieszkania. Wspomniana decyzja
jest natomiast wydawana po przedoeniu przez osob ubiegajc si o uzyskanie ww.
uprawnienia dokumentw potwierdzajcych zamieszkiwanie na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej oraz dokumentw potwierdzajcych posiadanie przez ni obywatelstwa polskiego
lub przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu rodowiskowego, stwierdzeniu speniania
kryterium dochodowego, stwierdzeniu braku stwierdzenia przez pracownika socjalnego
dysproporcji midzy udokumentowan wysokoci dochodu a sytuacj majtkow osoby lub
rodziny, wskazujc, e osoba ta lub rodzina jest w stanie przezwyciy trudn sytuacj
yciow, wykorzystujc wasne zasoby majtkowe, w szczeglnoci w przypadku posiadania
znacznych zasobw finansowych, wartociowych przedmiotw majtkowych lub
nieruchomoci. W zwizku z powyszym, zdecydowano si na dokonanie dodatkowej zmiany
w ww. ustawie, uatwiajcej dostp do wiadcze opieki zdrowotnej tj. korzystanie z tych
wiadcze przez okres 90 dni od dnia przekroczenia granicy RP na podstawie wizy krajowej
wydanej w celu repatriacji.
Tym samym zasadnicze systemowe zmiany zostay w projekcie uwzgldnione
i opisane w uzasadnieniu do projektu. Pozostae kwestie, propozycje i uwagi dotyczce
59 | S t r o n a
rozwiza pozalegislacyjnych zostan przekazane Penomocnikowi Rzdu do Spraw

Repatriacji oraz Radzie tak by mogy przyczyni si do dalszej poprawy i usprawnienia
procesu repatriacji w przyszoci, co dotyczy w szczeglnoci:
upowszechniania w spoeczestwie polskim wiedzy na temat losw osb deportowanych
i polityki repatriacyjnej pastwa polskiego;
podnoszenia poziomu wiedzy pracownikw bezporednio zajmujcych si repatriantami
w gminach, oddziaach ZUS itp. na temat specyfiki sytuacji i praw repatriantw;
opracowania poradnika skierowanego do repatriantw.
60 | S t r o n a
Warszawa, 1P marca 2017 r.
Minister
Spraw Zagranicznych KPRf'
11 III l11 l1 lllllllllllllllllll lIII

DPUE.920.1791.2016/16 AAA233463
dat.: RM-10-29-17 z 10.03.2017 r.

Pani
Jolanta Rusinlak
Sekretarz Rady Ministrw
Opinia
o zgodnoci z prawem Unii Europejskiej projektu ustawy o zmianie ustawy o repatriacji oraz
nlekt6rych innych ustaw1 wyrazona przez ministra waciwego do spraw czonkostwa
Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej
Szanowna Pani Minister,
w zwizku z przedoonym projektem ustawy pozwalam sobie wyrazi ponisz opini.
Projekt ustawy nie jest sprzeczny z prawem Unii Europejskiej.
Z powaaniem
Do wiadomoci:
Pan Henryk Kowalczyk
Minister- Czonek Rady Ministrw
Przewodniczcy Staego Komitety Rady Ministrw
Projekt
ROZPORZDZENIE
PREZESA RADY MINISTRW
z dnia
w sprawie okrelenia wysokoci wynagrodzenia przysugujcego czonkom Rady do

Spraw Repatriacji
Na podstawie art. 3f ust. 15 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (Dz. U.

z 2014 r. poz. 1392, z 2015 r. poz. 1274 oraz z 2017 r. poz. 60 i ) zarzdza si, co
nastpuje:
1. Czonkom Rady do Spraw Repatriacji, zwanej dalej Rad, przysuguje

wynagrodzenie za udzia w pracach Rady, patne z dou na koniec miesica.
2. 1. Wynagrodzenie wynosi:
1) 2.000 z miesicznie dla przewodniczcego Rady;
2) 1.500 z miesicznie dla zastpcy przewodniczcego Rady;
3) 1.000 z dla czonka Rady.
2. W przypadku nieobecnoci czonka na posiedzeniu Rady wynagrodzenie, o ktrym

mowa w ust. 1, ulega zmniejszeniu proporcjonalnie do liczby posiedze Rady, w ktrych
czonek nie uczestniczy w danym miesicu.
3. Rozporzdzenie wchodzi w ycie z dniem 1 maja 2017 r.
PREZES RADY MINISTRW

2
UZASADNIENIE
Projekt rozporzdzenia Ministra Spraw Wewntrznych i Administracji w sprawie

okrelenia wysokoci wynagrodzenia przysugujcego czonkom Rady do Spraw Repatriacji
stanowi realizacj upowanienia ustawowego, wprowadzanego art. 3f ust. 15 ustawy z dnia
9 listopada 2000 r. o repatriacji, w brzmieniu nadanym ustaw z dnia . o zmianie ustawy
o repatriacji oraz niektrych innych ustaw.
Zgodnie z ww. delegacj ustawow Prezes Rady Ministrw okreli, w drodze

rozporzdzenia, wysoko wynagrodzenia przewodniczcego i wiceprzewodniczcego Rady
oraz jej pozostaych czonkw, uwzgldniajc zakres i warunki wykonywania zada.
W projektowanym rozporzdzeniu proponuje si, aby czonkom Rady przysugiwao

wynagrodzenie za udzia w pracach Rady, patne z dou na koniec miesica. Proponuje si
okreli wynagrodzenia na poziomie:
1) 2.000 z miesicznie dla przewodniczcego Rady;
2) 1.500 z miesicznie dla zastpcy przewodniczcego Rady;
3) 1.000 z dla czonka Rady.
W projekcie w 2 ust. 1 wprowadzono zastrzeenie, zgodnie z ktrym w przypadku

nieobecnoci czonka na posiedzeniu Rady wynagrodzenie ulega zmniejszeniu
proporcjonalnie do liczby posiedze Rady, w ktrych czonek nie uczestniczy w danym
miesicu.
Okrelajc wysoko wynagrodzenia czonkw Rady, kierowano si analogicznymi

przepisami dotyczcymi wysokoci wynagrodzenia czonkw Rady do Spraw Uchodcw
oraz Rady do Spraw Polakw na Wschodzie. Wynagrodzenie czonkw Rady do Spraw
Uchodcw wynika z rozporzdzenia Prezesa Rady Ministrw z dnia z dnia 27 listopada
2008 r. w sprawie wynagrodzenia i ryczatu czonkw Rady do Spraw Uchodcw (Dz. U.
z 2013 r. poz. 1097) i wynosi:
1) 2.100 z dla przewodniczcego Rady;
2) 1.500 z dla zastpcy przewodniczcego Rady;
3) 700 z dla czonka Rady.

3
Czonkom Rady przysuguje take ryczat miesiczny za udzia w posiedzeniach Rady

w wysokoci 100 z, ktry przysuguje, jeeli w danym miesicu odbyo si co najmniej jedno
posiedzenie plenarne Rady, a take wynagrodzenie za udzia w posiedzeniu skadu
orzekajcego w wysokoci 250 z oraz za udzia w postpowaniu przed sdem
administracyjnym w wysokoci 120 z. Natomiast zgodnie z art. 89p ustawy z dnia
13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1836) Rada do Spraw Uchodcw jest organem administracji
publicznej rozpatrujcym odwoania od decyzji i zaalenia na postanowienia wydane przez
Szefa Urzdu w sprawach zwizanych z nadaniem statusu uchodcy oraz ochrony
uzupeniajcej. Ponadto Radzie przysuguj uprawnienia organu wyszego stopnia
w rozumieniu przepisw Kodeksu postpowania administracyjnego. Do zada Rady naley
ponadto:
1) dokonywanie analiz orzecznictwa w zakresie spraw o nadanie lub pozbawienie statusu

uchodcy;
2) gromadzenie informacji o krajach pochodzenia cudzoziemcw;
3) wsppraca z organami oraz instytucjami krajowymi i zagranicznymi w zakresie

problematyki migracji i uchodstwa;
4) prowadzenie rejestru zoonych zaale i odwoa oraz wydanych przez Rad decyzji
i postanowie;
5) oznaczanie danych, o ktrym mowa w art. 18 ust. 1 rozporzdzenia 603/2013,

w przypadku nadania cudzoziemcowi statusu uchodcy lub udzielenia ochrony
uzupeniajcej oraz usuwanie oznaczenia danych, o ktrym mowa w art. 18 ust. 3
rozporzdzenia 603/2013, w przypadku pozbawienia cudzoziemca statusu uchodcy lub
ochrony uzupeniajcej.
W przypadku czonkw Rady do Spraw Polakw na Wschodzie, zgodnie z 11 ust. 1

rozporzdzenia Ministra Spraw Zagranicznych z dnia z dnia 16 wrzenia 2016 r. w sprawie
wewntrznej organizacji i trybu pracy Rady do Spraw Polakw na Wschodzie (Dz. U.
poz. 1507) czonkom Rady przysuguje wynagrodzenie za udzia w pracach Rady, patne
z dou, w wysokoci:
1) 2000 z wynagrodzenie miesiczne dla przewodniczcego Rady;
2) 1000 z wynagrodzenie miesiczne dla kadego z pozostaych czonkw Rady;

4
3) 120 z wynagrodzenie za udzia w postpowaniu przed sdem administracyjnym.
Zakres prac Rady do Spraw Polakw na Wschodzie zosta okrelony w art. 9 ustawy
z dnia 7 wrzenia 2007 r. o Karcie Polaka (Dz. U. z 2014 r. poz. 1187, z pn. zm.)
i obejmuje funkcje organu rozpatrujcego odwoania od decyzji konsula (potencjalnie
rwnie wojewody wyznaczonego w przyszoci w trybie art. 12 ust. 4 ustawy o Karcie
Polaka) w sprawach przyznania Karty Polaka i przeduenia jej wanoci, odmowy
przyznania Karty Polaka oraz jej uniewanienia. Ponadto Rada do Spraw Polakw na
Wschodzie peni funkcj organu wyszego stopnia.
Natomiast do zada Rady do Spraw Repatriacji nalee bdzie, zgodnie

z projektowanym art. 3f ust. 2 ustawy o repatriacji:
1) zgaszanie propozycji w zakresie usprawnienia organizacji procesu repatriacji;
3) wyraanie, na wniosek Penomocnika, opinii we wszystkich sprawach z zakresu

repatriacji.
Termin wejcia w ycie rozporzdzenia przewidziano na dzie 1 maja 2017 r. tj. dzie
wejcia w ycie przepisw ustawy o zmianie ustawy o repatriacji oraz niektrych innych
ustaw, na podstawie ktrych ustanowiono Rad do Spraw Repatriacji.
Projekt rozporzdzenia nie jest sprzeczny z prawem Unii Europejskiej.
Projektowane rozporzdzenie nie podlega notyfikacji zgodnie z trybem

przewidzianym w przepisach dotyczcych sposobu funkcjonowania krajowego systemu
notyfikacji norm i aktw prawnych. Nie zachodzi rwnie konieczno przedkadania
projektu rozporzdzenia instytucjom i organom Unii Europejskiej lub Europejskiemu
Bankowi Centralnemu.
Projekt rozporzdzenia zostanie umieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej

Rzdowego Centrum Legislacji zgodnie z wymogami ustawy z dnia 7 lipca 2005 r.
o dziaalnoci lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. z 2017 r. poz. 248).
Projekt
ROZPORZDZENIE
M I N I S T R A S P R AW Z A G R A N I C Z N Y C H 1 )
z dnia
w sprawie wzoru formularza wniosku o wydanie wizy krajowej w celu repatriacji oraz
fotografii doczanych do wniosku
Na podstawie art. 10b ust. 8 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (Dz. U. z
2014 r. poz. 1392, z 2015 r. poz. 1274 oraz z 2017 r. poz. 60 i .) zarzdza si, co nastpuje:
1. Rozporzdzenie okrela wzr formularza wniosku o wydanie wizy krajowej w celu

repatriacji, zwanego dalej wnioskiem, oraz liczb fotografii i wymogi dotyczce fotografii
doczanych do wniosku.
2. Wzr formularza wniosku skadany konsulowi waciwemu ze wzgldu na miejsce

zamieszkania osoby ubiegajcej si o wydanie wizy krajowej w celu repatriacji stanowi
zacznik do rozporzdzenia.
3. 1. Osoba ubiegajca si o wydanie wizy krajowej w celu repatriacji docza do

wniosku po dwie jednakowe kolorowe fotografie o wymiarach 35 x 45 mm, wykonane w
cigu ostatnich 6 miesicy na jednolitym jasnym tle, majce dobr ostro oraz pokazujce
wyranie oczy i twarz od wierzchoka gowy do grnej czci barkw tak, aby twarz
zajmowaa 7080% fotografii; fotografia ma przedstawia osob bez nakrycia gowy i
okularw z ciemnymi szkami, patrzc na wprost z otwartymi oczami, nieprzesonitymi
wosami, z naturalnym wyrazem twarzy i zamknitymi ustami. Jeeli wnioskiem objci s
rwnie maoletni pozostajcy pod wadz rodzicielsk wnioskodawcy, do wniosku docza
si ich fotografie.
2. Osoba z wrodzonymi lub nabytymi wadami wzroku moe doczy do wniosku
fotografi przedstawiajc j w okularach z ciemnymi szkami, a osoba noszca nakrycie
gowy zgodnie z zasadami swojego wyznania fotografi przedstawiajc j w nakryciu
gowy. Nakrycie gowy nie moe zakrywa ani znieksztaca owalu twarzy.
2
MINISTER
SPRAW ZAGRANICZNYCH
W porozumieniu:
MINISTER SPRAW WEWNTRZNYCH
I ADMINISTRACJI
______
1) Minister Spraw Zagranicznych kieruje dziaem administracji rzdowej sprawy zagraniczne, na podstawie
1 ust. 2 pkt 1 rozporzdzenia Prezesa Rady Ministrw z dnia 17 listopada 2015 r. w sprawie szczegowego
zakresu dziaania Ministra Spraw Zagranicznych (Dz. U. poz. 1899 oraz z 2016 r. poz. 131).
3
WNIOSEK O WYDANIE WIZY KRAJOWEJ W CELU REPATRIACJI

Formularz bezpatny
...........................................................
Piecz urzdu konsularnego rok miesic dzie
Data zoenia wniosku
Nr akt ........................................
CZ I
WNIOSKODAWCA
Fotografia
4,5cm x 3,5cm
Uwaga :
Wniosek wypenia si w jzyku polskim.
W przypadku braku wystarczajcej iloci miejsca na dokonanie wpisw
prosz sporzdzi je na oddzielnych kartkach i doczy do wniosku.
*) niepotrzebne skreli
A. OWIADCZENIE WNIOSKODAWCY
Ja, niej podpisany (podpisana), wnosz o wydanie wizy krajowej w celu repatriacji. Owiadczam, e jestem/ nie
jestem* pochodzenia polskiego i pragn osiedli si na stae na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jako repatriant.
W zwizku z tym wnosz/ nie wnosz* o wydanie decyzji w sprawie uznania za osob pochodzenia polskiego
w rozumieniu przepisw ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (Dz.U. z 2014 r. poz. 1392, z 2015 r. poz. 1274, z
2017 r. poz. .).
Znam przepisy ustawy o repatriacji stanowice, e osoby przybywajce do Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie
wizy krajowej w celu repatriacji nabywaj obywatelstwo polskie z mocy prawa.

rok miesic dzie Miejsce zoenia owiadczenia Podpis wnioskodawcy
B. DANE OSOBOWE WNIOSKODAWCY
1. Nazwisko:
2. Czy uywa(a) innych nazwisk?

(prosz wstawi x w odpowiedniej rubryce) Tak Nie
Nazwisko(a) poprzednie:
3. Nazwisko rodowe:
4. Imiona:
5. Imi ojca:
6. Nazwisko rodowe ojca
7. Imi matki:
8. Nazwisko rodowe matki:
9. Data urodzenia: 9. Pe:

rok miesic dzie (wpisa M-dla mczyzny, K-dla kobiety)
4
C. MIEJSCE URODZENIA
1. Miejscowo:
2. Rejon/Powiat:
3. Obwd/Wojewdztwo:
4. Kraj urodzenia (nazwa pastwa):
D. POCHODZENIENARODOWO
1. Pochodzenie/Narodowo:
2. Czy deklarowa(a) inne() pochodzenie/narodowo?

3. Prosz wymieni inne deklarowane pochodzenie/narodowo oraz poda daty deklaracji:

........................
........................................................................................................................................................................
E. OBYWATELSTWO
1. Obywatelstwo w dniu urodzenia:
2. Obywatelstwo obecne:
3. Czy posiada(a) inne obywatelstwo?

4. Prosz wymieni inne posiadane obywatelstwa oraz poda daty ich nabycia:

.............................................................................................................. ......................
............................................................
F. STAN CYWILNY:
(kawaler, panna, onaty, matka, rozwiedziony(a), wdowiec, wdowa)
G. DOKUMENT IDENTYFIKACYJNY / TOSAMOCI
1. Nazwa dokumentu: ..
2. Seria i numer:
3. Data wydania dokumentu:

rok miesic dzie
4. Data upywu wanoci dokumentu:

rok miesic dzie
5. Organ wydajcy: ..
5
H. DOKUMENT PODRY
1. Nazwa dokumentu: ..
2. Seria i numer:
3. Data wydania dokumentu:

rok miesic dzie
4. Data wanoci dokumentu:

rok miesic dzie
5. Organ wydajcy: ..
I. MIEJSCE ZAMIESZKANIA
1. Miejscowo:
2. Rejon:
3. Obwd:
4. Pastwo:
5. Ulica:
6. Numer domu: 7. Numer mieszkania:
8. Kod pocztowy: 9. Telefon:
J. WYKSZTACENIE
(podstawowe, zawodowe, rednie, wysze
potwierdzone dokumentem urzdowym)
K. ZAWD / ZATRUDNIENIE
1. Zawd Wyuczony: Wykonywany:
2. Miejsce pracy:
(prosz poda nazw i adres obecnego lub

ostatniego zakadu pracy, firmy, instytucji oraz
zajmowane stanowisko)
3. Inne posiadane i udokumentowane

kwalifikacje i umiejtnoci:
6
L. DZIAALNO SPOECZNA I POLITYCZNA

Przynaleno do organizacji spoecznych i politycznych:
Okresy Rodzaj i nazwa organizacji Funkcja w organizacji

od do (np. partii, zwizku zawodowego, organizacji modzieowej) (np. przewodniczcy, czonek)
M. CZY BY(A) KARANY(A) SDOWNIE ?

(prosz wstawi x w odpowiedniej rubryce)
Tak Nie
Jeeli tak, prosz poda kiedy i za jakie przestpstwo(a):
.........................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................... ......................
N. STOSUNEK DO SUBY WOJSKOWEJ
Czy podlega obowizkowi suby wojskowej?

Czy odby sub wojskow?
Jeeli tak, prosz poda kiedy:
.........................................................................................................................................................................................................
O. MIEJSCE ZAMIESZKANIA WNIOSKODAWCY W AZJATYCKIEJ CZCI BYEGO ZSRR
1. Pastwo:
2. Obwd/Wojewdztwo:
3. Rejon/Powiat:
4. Miejscowo:
5. Ulica:

7
8. Czas zamieszkania:
od - do rok miesic dzie rok miesic dzie
P. INFORMACJA O POBYTACH WNIOSKODAWCY NA TERYTORIUM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
L.p. Okres pobytu od - do Miejsce pobytu Cel pobytu
R. Z KIM ZAMIERZA REPATRIOWA SI NA TERYTORIUM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ\
L.p. Imi i nazwisko Data urodzenia Stopie pokrewiestwa
S. PRZEWIDYWANE WARUNKI DO OSIEDLENIA SI NA TERYTORIUM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
1. Przewidywane rda utrzymania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

Emerytura lub renta, praca najemna (prosz wymieni pracodawc). Prosz poda czy wnioskodawca ma zamiar wwie na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wasne mienie lub rodki finansowe (jakie i w jakiej wysokoci) bd wskaza osob (np.
czonka rodziny) lub instytucj, ktra zobowizaa si do oenia na utrzymanie wnioskodawcy (przez jaki okres).
..................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... ........................
..
.................................................................................................................................................................................... ..............
2. Miejsce zamierzonego osiedlenia si na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

Prosz poda dokadny adres i tytu prawny, w oparciu o ktry wnioskodawca zamierza zajmowa wskazany lokal mieszkalny:
1. Wojewdztwo
2. Miejscowo
3. Ulica:
6. Kod pocztowy: -
7. Tytu prawny (np. wasno, najem, dzierawa):

8
T. YCIORYS (wnioskodawca sporzdza wasnorcznie na odrbnym arkuszu i zacza do wniosku)
U. DANE DOTYCZCE RODZICW WNIOSKODAWCY
DANE OSOBOWE OJCA (OPIEKUNA) WNIOSKODAWCY
1. Nazwisko:
2.Czy uywa innych nazwisk?

3. Imiona:
4. Imi ojca:
6. Imi matki:
8. Data urodzenia:
rok miesic dzie
MIEJSCE URODZENIA OJCA (OPIEKUNA) WNIOSKODAWCY
2. Obwd/Wojewdztwo:
3. Rejon/Powiat:
4. Miejscowo:
POCHODZENIE/NARODOWO OJCA (OPIEKUNA) WNIOSKODAWCY
1. Pochodzenie/Narodowo:
2. Czy deklarowa inne pochodzenie/narodowo?


OBYWATELSTWO OJCA (OPIEKUNA) WNIOSKODAWCY
2. Obywatelstwo ostatnio posiadane:
3. Czy posiada inne obywatelstwo?

(prosz wstawi x w odpowiedniej rubryce ) Tak Nie
9

DANE OSOBOWE MATKI (OPIEKUNKI) WNIOSKODAWCY
1. Nazwisko:
2. Czy uywaa innych nazwisk:

3. Nazwisko rodowe:
4. Imiona:
5. Imi ojca:
7. Imi matki:
9. Data urodzenia:
rok miesic dzie
MIEJSCE URODZENIA MATKI (OPIEKUNKI) WNIOSKODAWCY
2. Obwd/Wojewdztwo:
3. Rejon/Powiat:
4. Miejscowo:
/POCHODZENIE/NARODOWO MATKI (OPIEKUNKI) WNIOSKODAWCY
1. Pochodzenie/Narodowo
2. Czy deklarowaa inne pochodzenie/narodowo


OBYWATELSTWO MATKI (OPIEKUNKI) WNIOSKODAWCY
2. Obywatelstwo ostatnio posiadane:
3. Czy posiadaa inne obywatelstwo?

10

W. DANE DOTYCZCE DZIADKW WNIOSKODAWCY
Lp. Ze strony ojca Dziadek Babka

1. Nazwisko
2. Imiona
3. Nazwisko rodowe
5. Miejsce zamieszkania
(pastwo, region administracyjny, miejscowo)
6. Obywatelstwo
(w przypadku zmian obywatelstwa prosz poda
daty zmian)
7. /Narodowo
Lp. Ze strony matki Dziadek Babka
1. Nazwisko
2. Imiona
3. Nazwisko rodowe
5. Miejsce zamieszkania
(pastwo, region administracyjny, miejscowo)
6. Obywatelstwo
(w przypadku zmian obywatelstwa prosz poda
daty zmian)
7. /Narodowo
X. DANE DOTYCZCE PRADZIADKW WNIOSKODAWCY

Prosz poda znane informacje dotyczce imion, nazwisk, miejsca zamieszkania, obywatelstwa i narodowoci pradziadkw
.........................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................. .......................
.........................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................... ...................................................................
Y. DANE DOTYCZCE PRADZIADKW MAONKA WNIOSKODAWCY NARODOWOCI POLSKIEJ

Prosz poda znane informacje dotyczce imion, nazwisk, miejsca zamieszkania, obywatelstwa i narodowoci pradziadkw
11
Z. OWIADCZENIE MAOLETNIEGO, KTRY UKOCZY 16 LAT (dotyczy wycznie wniosku

maoletniego)
Ja, niej podpisany(podpisana), owiadczam, i znam przepisy ustawy z dnia 9 listopada 2000 r.
o repatriacji (Dz.U. z 2014 r. poz. 1392, z 2015 r. poz. 1274 oraz z 2017 r. poz. ..) stanowice, e osoby
przybywajce do Polski na podstawie wizy w celu repatriacji nabywaj obywatelstwo polskie z mocy prawa i
wyraam zgod na nabycie obywatelstwa polskiego w tym trybie.
................................................... ........................................
rok miesic dzie Miejsce zoenia owiadczenia Podpis maoletniego
CZ II. ZACZNIKI DO WNIOSKU
Do wniosku zacza si:

- yciorys;
- aktualne fotografie;
- akty urodzenia;
- akty stanu cywilnego potwierdzajce aktualny stan cywilny;
- dokumenty potwierdzajce zapewnienie odpowiednich warunkw lokalowych i rde utrzymania po przyjedzie do Rzeczypospolitej
Polskiej;
- dokumenty potwierdzajce posiadanie kwalifikacji i umiejtnoci;
- dokumenty potwierdzajce miejsce staego zamieszkania w azjatyckiej czci byego Zwizku Socjalistycznych Republik Radzieckich
(art. 9 ustawy o repatriacji);
- dokumenty powiadczajce polskie pochodzenie, ktrymi mog by dokumenty wydane przez polskie wadze pastwowe lub
kocielne, a take przez wadze byego Zwizku Socjalistycznych Republik Radzieckich, dotyczce wnioskodawcy lub jego rodzicw,
dziadkw lub pradziadkw, a w szczeglnoci:
- polskie dokumenty tosamoci;
- dokumenty powiadczajce fakt deportacji lub uwizienia, zawierajce wpis informujcy o narodowoci polskiej;
- dokumenty tosamoci lub inne dokumenty urzdowe zawierajce wpis informujcy o narodowoci polskiej;
- dokumenty o rehabilitacji osoby deportowanej, zawierajce wpis informujcy o narodowoci polskiej;
- dokumenty potwierdzajce przeladowanie osoby ze wzgldu na jej polskie pochodzenie;
- inne dokumenty potwierdzajce okolicznoci wymienione we wniosku.
WYMIENI DOKUMENTY ZACZANE DO WNIOSKU
1. 8.
2. 9.
3. 10.
4. 11.
5. 12.
6. 13.
7. 14.
CZ III OWIADCZENIE WNIOSKODAWCY /OPIEKUNA
Ja, niej podpisany(a), owiadczam, e znane s mi przepisy dotyczce obywatelstwa

obowizujce w pastwie zamieszkania oraz, e podane we wniosku informacje s zgodne z prawd.
Jestem wiadomy(a), e udzielenie informacji niezgodnych z prawd spowoduje odmowne
zaatwienie wniosku.
Wnosz o wydanie wizy krajowej w celu repatriacji.

.................................... ................................ .......................................................
miejscowo data podpis wnioskodawcy
12
Wyraam zgod na nabycie obywatelstwa polskiego przez objtych wnioskiem maoletnich

pozostajcych pod moj wadz rodzicielsk. (dotyczy wniosku dla maoletniego)
.................................... ................................ .................................................
miejscowo data podpis maonka wnioskodawcy
POUCZENIE
Jeeli wniosek, ktry strona zoya przed konsulem, nie czyni zado wymaganiom ustalonym w
przepisach polskiego prawa, konsul wzywa stron do usunicia brakw w terminie 14 dni. Nieusunicie brakw
spowoduje pozostawienie wniosku bez rozpatrzenia.
CZ IV. ADNOTACJE URZDOWE

(wypenia konsul)
Wniosek przyj
rok miesic dzie
Miejscowo:
Podpis i piecz osoby przyjmujcej wniosek
1. USTALENIA, DOTYCZCE POCHODZENIA/ NARODOWOCI WNIOSKODAWCY (prosz uzasadni).
.........................................................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................. ...........................................
.........................................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................. .......................
.........................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................... ...................................................................
4. DECYZJA W SPRAWIE UZNANIA LUB ODMOWY UZNANIA ZA OSOB POCHODZENIA POLSKIEGO
WNIOSKODAWCA
Prosz wpisa odpowiednio uznanie lub odmowa
Data wydania decyzji

rok miesic dzie
Numer decyzji
13
5. CZY ZACHODZ OKOLICZNOCI WYMIENIONE W ART. 8 USTAWY O REPATRIACJI

(jeeli tak, prosz poda jakie i opisa):
.........................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................. .......................
6. INFORMACJA DOTYCZCA WARUNKW DO OSIEDLENIA SI
.................................................................................................................................................................................. .......................
.........................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................... ...................................................................
7. WNIOSEK PRZYJ I SPRAWDZI:
...
rok miesic dzie Piecz i podpis kierownika urzdu konsularnego lub osoby upowanionej
8. ZAKWALIFIKOWANIE DO REPATRIACJI
Numer decyzji:
Data wydania decyzji:

rok miesic dzie
9. WYDANIE WIZY KRAJOWEJ W CELU REPATRIACJI
Data uzyskania zgody Ministra Spraw Wewntrznych i

Administracji
na wydanie wizy krajowej w celu repatriacji,
rok miesic dzie
o ktrej mowa w art. 12b ust. 1 ustawy o repatriacji:
Numer zgody na wydanie wizy krajowej w celu repatriacji:
Numer wizy krajowej w celu repatriacji:
Data wydania wizy krajowej w celu repatriacji:

rok miesic dzie

rok miesic dzie Piecz i podpis konsula wydajcego wiz
14
CZ V ADNOTACJE URZDOWE
(wypenia Ministerstwo Spraw Wewntrznych i Administracji)
Numer systemowy osoby:
Numer systemowy wniosku:
Numer systemowy rodziny:
.........................
rok miesic dzie Imi, nazwisko i stanowisko subowe, podpis osoby prowadzcej spraw
Rodzaj decyzji: .............................................................................................................................
Numer wizy krajowej w celu repatriacji:
Liczba osb objtych decyzj: Data wydania wizy:

rok miesic dzie
Data nabycia obywatelstwa polskiego:

rok miesic dzie
Kod urzdu powiadczajcego nabycie obywatelstwa polskiego:

15
UZASADNIENIE
Projekt rozporzdzenia Ministra Spraw Zagranicznych w sprawie wzoru formularza wniosku

o wydanie wizy krajowej w celu repatriacji oraz fotografii doczanych do wniosku stanowi
wykonanie upowanienia zawartego w art. 10b ust. 8 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o
repatriacji (Dz. U. z 2014 r. poz. 1392, z 2015 r. poz. 1274 i z 2017 r. poz. 60 i ) i wynika
z koniecznoci dostosowania obowizujcych przepisw do zmian wprowadzonych ustaw
z dnia o zmianie ustawy o repatriacji oraz niektrych innych ustaw (Dz. U. poz. ..).
Przedkadane rozporzdzenie co do zasady powtarza obecnie obowizujce rozwizania

w zakresie danych zawartych we wniosku o wydanie wizy krajowej w celu repatriacji,
z uwzgldnieniem zmiany polegajcej na umoliwieniu w nowelizujcej ustawie
ubiegania si o wydanie tej wizy take maonkowi repatrianta, nie bdcemu osob
polskiego pochodzenia.
Projekt rozporzdzenia nie zawiera przepisw technicznych w rozumieniu przepisw

rozporzdzenia Rady Ministrw z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie funkcjonowania
krajowego systemu notyfikacji norm i aktw prawnych (Dz. U. poz. 2039 oraz z 2004 r.
poz. 597) i w zwizku z tym nie podlega przedmiotowej notyfikacji.
Projekt rozporzdzenia nie podlega przedstawieniu waciwym organom i instytucjom Unii

Europejskiej, w tym Europejskiemu Bankowi Centralnemu, zgodnie z 27 ust. 4 uchway
nr 190 Rady Ministrw z dnia 29 padziernika 2013 r. Regulamin pracy Rady Ministrw
(M.P. z 2016 r. poz. 1006 i 1024).
Projekt rozporzdzenia z chwil przekazania do uzgodnie midzyresortowych zostanie

udostpniony w Biuletynie Informacji Publicznej Rzdowego Centrum Legislacji, zgodnie
z 52 ww. uchway oraz zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o dziaalnoci
lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. z 2017 r. poz. 248).
Projekt rozporzdzenia jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.
03/40rch
Projekt
ROZPORZDZENIE
M I N I S T R A S P R A W W E W N T R Z N Y C H I A D M I N I S T R A C J I 1)
z dnia
w sprawie okrelenia wzoru formularza wniosku o uznanie za repatrianta oraz

wymogw dotyczcych dokumentw doczanych do wniosku
Na podstawie art. 16a ust. 15 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (Dz. U. z
2014 r. poz. 1392, z 2015 r. poz. 1274 oraz z 2017 r. poz. 60 i ) zarzdza si, co nastpuje:
1. Rozporzdzenie okrela:
1) wzr formularza wniosku o uznanie za repatrianta, zwanego dalej wnioskiem;
2) liczb i wymogi techniczne dotyczce fotografii doczanych do wniosku;
2. Wzr formularza wniosku okrela zacznik do rozporzdzenia.
3. 1. Do wniosku, o ktrym mowa w 1 pkt 1, docza si aktualn fotografi osoby,

ktrej wniosek dotyczy, nieuszkodzon, kolorow, o wymiarach 35 mm x 45 mm, wykonan
w cigu ostatnich 6 miesicy przed dniem zoenia wniosku, majc dobr ostro,
przedstawiajc wizerunek twarzy od wierzchoka gowy do grnej czci barkw, tak aby
twarz zajmowaa 70-80% fotografii oraz pokazujc wyranie oczy i twarz, na jednolitym
jasnym tle; fotografia ma przedstawia osob bez nakrycia gowy i okularw z ciemnymi
szkami, w pozycji frontalnej, patrzc na wprost z otwartymi oczami, nieprzesonitymi
wosami, z naturalnym wyrazem twarzy i zamknitymi ustami.
2. Osoba z wrodzonymi lub nabytymi wadami wzroku moe doczy do wniosku

fotografi przedstawiajc j w okularach z ciemnymi szkami, a osoba noszca nakrycie
gowy zgodnie z zasadami swojego wyznania fotografi przedstawiajc j w nakryciu
gowy. Nakrycie gowy nie moe zakrywa ani znieksztaca owalu twarzy.
1)
Minister Spraw Wewntrznych i Administracji kieruje dziaem administracji rzdowej sprawy wewntrzne,
na podstawie 1 ust. 2 pkt 2 rozporzdzenia Prezesa Rady Ministrw z dnia 17 listopada 2015 r. w sprawie
szczegowego zakresu dziaania Ministra Spraw Wewntrznych i Administracji (Dz. U. poz. 1897 i 2088).
2
4. 1. Do wniosku naley doczy urzdowo powiadczone kopie dokumentw

wystawionych przez organy uprawnione do ich wydania, potwierdzajcych dane i informacje
zawarte we wniosku.
2. Dokumenty sporzdzone w jzyku obcym naley zoy wraz z ich tumaczeniem na

jzyk polski, sporzdzonym lub powiadczonym przez tumacza przysigego.
MINISTER
SPRAW WEWNTRZNYCH I ADMINISTRACJI

Zacznik
do rozporzdzenia
Ministra Spraw Wewntrznych
i Administracji
z dnia (poz. .)
WZR
WNIOSEK O UZNANIE ZA REPATRIANTA
Przed wypenieniem wniosku prosz zapozna si z pouczeniem zamieszczonym na stronie 21.
.. ..
(oznaczenie podmiotu przyjmujcego
wniosek)
/ /
dzie miesic rok
(miejsce i data zoenia wniosku)
Fotografia
(35 mm x 45 mm)
Do Wojewody ..
(nazwa organu, do ktrego skadany jest wniosek)
CZ I
DANE WNIOSKODAWCY
A. DANE OSOBOWE WNIOSKODAWCY
1. Nazwisko:
2. Nazwisko rodowe:
3. Imi (imiona):
4
4. Imi ojca:
5. Nazwisko rodowe
ojca:
6. Imi matki:
7. Data urodzenia:
/ /
rok miesic dzie
8. Miejsce urodzenia:
9. Kraj urodzenia:
10. Stan cywilny:
11. Narodowo:
12. Obywatelstwo:
13. Czy wnioskodawca posiada obywatelstwo polskie?
- TAK - NIE
14. Wypeni w przypadku zaznaczenia odpowiedzi TAK w pkt 13 czci A:
a) Data nadania obywatelstwa polskiego:
b) Organ, ktry wyda decyzj / postanowienie: .
c) Numer decyzji, o ktrej mowa w lit. b: ...
15. Czy rodzic, ktry nie ubiega si o uznanie za repatrianta (jeeli wniosek dotyczy tylko maoletniego), bd opiekun (w
przypadku maoletniego pozostajcego pod opiek) zoy owiadczenie o wyraeniu zgody na nabycie przez maoletniego
obywatelstwa polskiego?
- TAK - NIE
W przypadku zaznaczenia odpowiedzi TAK, prosz wskaza przed jakim organem: .
16. Czy maoletni (jeeli wniosek dotyczy wycznie jego), ktry ukoczy 16, lat wyrazi zgod na nabycie obywatelstwa
polskiego?
- TAK - NIE
B. DOKUMENT POTWIERDZAJCY OBYWATELSTWO I TOSAMO
1. Rodzaj dokumentu:
- dowd osobisty - dokument podry - inny (wskaza jaki)

.
2. Seria i numer
dokumentu:
5
2. Organ wydajcy:
3. Data wydania:
/ /
rok miesic dzie
4. Data wanoci: / /
rok miesic dzie
C. MIEJSCE ZAMIESZKANIA ZA GRANIC PRZED DNIEM 1 STYCZNIA 2001 r.
1. Czy przed dniem 1 stycznia 2001 r. wnioskodawca zamieszkiwa na stae na terytorium obecnej Republiki Armenii,
Republiki Azerbejdanu, Gruzji, Republiki Kazachstanu, Republiki Kirgiskiej, Republiki Tadykistanu, Turkmenistanu,
Republiki Uzbekistanu albo azjatyckiej czci Federacji Rosyjskiej?
- TAK - NIE
2. Wypeni w przypadku zaznaczenia odpowiedzi TAK
1. Kraj:
2. Miasto:
3. Ulica:
4. Nr domu:
5. Nr lokalu:
6. Okres zamieszkiwania: .
D. MIEJSCE ZAMIESZKANIA ZA GRANIC
1. Kraj:
2. Miasto:
3. Ulica:
4. Nr domu:
5. Nr lokalu:
6. Kod pocztowy:
6
E. ADRES ZAMIESZKANIA NA TERYTORIUM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
1. Wojewdztwo:
2. Powiat:
3. Miasto:
4. Ulica:
5. Nr domu:
6. Nr lokalu:
7. Kod pocztowy:
8. Nr telefonu:
9. Adres e-mail:
F. INFORMACJE NA TEMAT POLSKIEGO POCHODZENIA WNIOSKODAWCY
1. Czy wnioskodawca posiada decyzj konsula o uznaniu za osob polskiego pochodzenia?
- TAK - NIE
2. W przypadku zaznaczenia w pkt 1 odpowiedzi TAK, prosz wskaza:
a) Organ, ktry wyda decyzj:

b) Dat wydania decyzji: ..
G. INFORMACJE NA TEMAT POBYTU NA TERYTORIUM RZECZYPOSPOLITEJ

POLSKIEJ
1. Dotychczasowe pobyty na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (okres i podstawa pobytu)
............................................................................................................................. .................................................................
...
...
...
7
...
2. Aktualny pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (okres i podstawa pobytu)
...
3. Czy przebywa Pan / Pani (przebywa(a) w przeszoci) na podstawie:
-wzezwolenia na pobyt czasowy - zezwolenia na pobyt stay

zwizku z odbywaniem
- zezwolenia na osiedlenie si
studiw
- prawa staego pobytu -przysugujcego

prawa pobytu
w zwizku z
odbywaniem studiw
a) Organ, ktry wyda decyzj:
b) Data wydania decyzji: ..
H. INFORMACJE NA TEMAT POSIADANEGO W RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

RDA UTRZYMANIA
............................................................................................................................. .................................................................
...
...
...
...
I. INFORMACJE NA TEMAT TYTUU PRAWNEGO DO LOKALU MIESZKALNEGO

ZAJMOWANEGO NA TERYTORIUM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
- akt wasnoci - umowa uyczenia - inny (wskaza jaki)

- umowa najmu lub dzierawy - przydzia lokalu
J. INFORMACJA NA TEMAT KARALNOCI
1. Czy by(a) Pan (Pani) karany (-na) sdownie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub poza jej granicami?
- NIE
- TAK
8
2. W przypadku zaznaczenia odpowiedzi TAK, prosz o wskazanie kiedy, za jaki czyn, jaki zapad wyrok sdowy, jaki organ
wyda wyrok i czy zosta wykonany.
.
..
..
...
...
..
3. Czy toczy si przeciwko Panu (Pani) postepowanie karne lub postpowanie w sprawach o wykroczenia na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej lub poza jej granicami?
- NIE
- TAK
4. W przypadku zaznaczenia odpowiedzi TAK, prosz o wskazanie, w jakiej sprawie i przed jakim organem.
.
..
9
CZ II
DANE DOTYCZCE MAONKA WNIOSKODAWCY
A. DANE OSOBOWE MAONKA WNIOSKODAWCY
1. Nazwisko:
2. Nazwisko rodowe:
3. Imi (imiona):
4. Imi ojca:
5. Nazwisko rodowe
ojca:
6. Imi matki:
7. Data urodzenia:
/ /
rok miesic dzie
9. Kraj urodzenia:
10. Stan cywilny:
11. Narodowo:
12. Obywatelstwo:
13. Czy maonek wnioskodawcy posiada obywatelstwo polskie?
- TAK - NIE
B. MIEJSCE ZAMIESZKANIA ZA GRANIC
1. Kraj:
10
2. Miasto:
3. Ulica:
4. Nr domu:
5. Nr lokalu:
6. Kod pocztowy:
C. ADRES ZAMIESZKANIA NA TERYTORIUM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
1. Wojewdztwo:
2. Powiat:
3. Miasto:
4. Ulica:
5. Nr domu:
6. Nr lokalu:
7. Kod pocztowy:
8. Nr telefonu:
9. Adres e-mail:
D. INFORMACJA NA TEMAT KARALNOCI MAONKA WNIOSKODAWCY
1. Czy maonek Pana (Pani) by karany (-na) sdownie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub poza jej granicami?
- NIE
- TAK
.
11
..
..
...
...
..
3. Czy toczy si przeciwko Pana (Pani) maonkowi postepowanie karne lub postpowanie w sprawach o wykroczenia na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub poza jej granicami?
- NIE
- TAK
.
..
..
...
...
...
12
CZ III
DANE DOTYCZCE MAOLETNICH DZIECI POZOSTAJCYCH POD WADZ

RODZICIELSK WNIOSKODAWCY
(wypeni w przypadku, gdy wniosek o uznanie za repatrianta obejmuje maoletnie dzieci

wnioskodawcy)
Fotografia
(35 mm x 45 mm)
A. DANE OSOBOWE DZIECKA WNIOSKODAWCY
1. Nazwisko:
2. Nazwisko rodowe:
3. Imi (imiona):
4. Imi ojca:
5. Nazwisko rodowe
ojca:
6. Imi matki:
7. Data urodzenia:
/ /
rok miesic dzie
9. Kraj urodzenia:
10. Stan cywilny:
11. Narodowo:
12. Obywatelstwo:
13. Czy maoletni pozostajcy pod wadz rodzicielsk wnioskodawcy posiada obywatelstwo polskie?
- TAK - NIE
13
15. Czy rodzic, ktry nie ubiega si o uznanie za repatrianta (jeeli wniosek dotyczy tylko maoletniego) zoy
owiadczenie o wyraeniu zgody na nabycie przez maoletniego obywatelstwa polskiego?
- TAK - NIE
16. Czy maoletni (jeeli wniosek dotyczy wycznie jego), ktry ukoczy 16 lat, wyrazi zgod na nabycie obywatelstwa
polskiego?
- TAK - NIE
1. Kraj:
2. Miasto:
3. Ulica:
4. Nr domu:
5. Nr lokalu:
6. Kod pocztowy:
1. Wojewdztwo:
2. Powiat:
3. Miasto:
4. Ulica:
5. Nr domu:
6. Nr lokalu:
14
7. Kod pocztowy:
8. Nr telefonu:
9. Adres e-mail:
D. INFORMACJA NA TEMAT KARALNOCI MAOLETNIEGO POZOSTAJCEGO POD

WADZ RODZICIELSK WNIOSKODAWCY
1. Czy maoletni pozostajcy pod Pana (Pani) wadz rodzicielsk by karany (-na) sdownie na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej lub poza jej granicami?
- NIE
- TAK
.
..
..
...
...
..
3. Czy przeciwko maoletniemu pozostajcemu pod Pana (Pani) wadz rodzicielsk toczy si postepowanie karne lub
postpowanie w sprawach o wykroczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub poza jej granicami?
- NIE
- TAK
.
..
..
...
...
...
15


wnioskodawcy)
Fotografia
(35 mm x 45 mm)
1. Nazwisko:
2. Nazwisko rodowe:
3. Imi (imiona):
4. Imi ojca:
5. Nazwisko rodowe
ojca:
6. Imi matki:
7. Data urodzenia:
/ /
rok miesic dzie
9. Kraj urodzenia:
10. Stan cywilny:
11. Narodowo:
12. Obywatelstwo:
- TAK - NIE
16
- TAK - NIE
polskiego?
- TAK - NIE
1. Kraj:
2. Miasto:
3. Ulica:
4. Nr domu:
5. Nr lokalu:
6. Kod pocztowy:
1. Wojewdztwo:
2. Powiat:
3. Miasto:
4. Ulica:
5. Nr domu:
6. Nr lokalu:
17
7. Kod pocztowy:
8. Nr telefonu:
9. Adres e-mail:

- NIE
- TAK
.
..
..
...
...
..
- NIE
- TAK
.
..
..
...
...
...
18


wnioskodawcy)
Fotografia
(35 mm x 45 mm)
1. Nazwisko:
2. Nazwisko rodowe:
3. Imi (imiona):
4. Imi ojca:
5. Nazwisko rodowe
ojca:
6. Imi matki:
7. Data urodzenia:
/ /
rok miesic dzie
9. Kraj urodzenia:
10. Stan cywilny:
11. Narodowo:
12. Obywatelstwo:
- TAK - NIE
19
- TAK - NIE
polskiego?
- TAK - NIE
1. Kraj:
2. Miasto:
3. Ulica:
4. Nr domu:
5. Nr lokalu:
6. Kod pocztowy:
1. Wojewdztwo:
2. Powiat:
3. Miasto:
4. Ulica:
5. Nr domu:
6. Nr lokalu:
20
7. Kod pocztowy:
8. Nr telefonu:
9. Adres e-mail:

- NIE
- TAK
.
..
..
...
...
..
- NIE
- TAK
.
..
..
...
...
...
21
CZ IV
POZOSTAE INFORMACJE
A. UZASADNIENIE WNIOSKU
.
..
..
...
...
..
.
..
..
...
...
..
.
..
..
...
...
..
.
..
..
...
...
..
.
..
..
...
...
..
...
..
22
B. ZACZNIKI DO WNIOSKU
.
..
..
...
...
..
.
..
..
...
...
..
.
..
C. OWIADCZENIE WNIOSKODAWCY
wiadomy odpowiedzialnoci karnej wynikajcej z art. 233 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks
karny (Dz. U. z 2016 r. poz. 1137)1) owiadczam, e dane i informacje zawarte we wniosku s
prawdziwe
..
data i miejsce zoenia podpis wnioskodawcy
wniosku oraz owiadczenia
23
POUCZENIE:
1. Wniosek naley wypeni w jzyku polskim; naley wypeni wszystkie wymagane rubryki.
2. W przypadku skadania wniosku w postaci papierowej, wniosek naley wypeni czytelnie pismem
maszynowym, komputerowo lub odrcznie drukowanymi literami.
3. W czci wstpnej naley wskaza wojewod, do ktrego kierowany jest wniosek (decyzj w sprawie
uznania za repatrianta wydaje wojewoda waciwy ze wzgldu na zamierzone miejsce osiedlenia si osoby,
ktrej dotyczy postpowanie).
4. Cz I. A. pkt 15 i 16 wniosku naley wypeni w przypadku skadania wniosku w imieniu osoby
maoletniej.
5. W rubryce Stan cywilny naley wpisa odpowiednio: panna, kawaler, matka, onaty, rozwiedziona,
rozwiedziony, wdowa, wdowiec.
6. W czci III wniosku naley wpisa maoletnie dzieci objte wnioskiem o uznanie za repatrianta. W
przypadku wyczerpania miejsca we wniosku, naley zoy dodatkowo osobne druki wedug wzoru
zamieszonego w czci III wniosku.
7. Do wniosku naley doczy: yciorys wnioskodawcy, aktualne fotografie wnioskodawcy, decyzj konsula
o uznaniu wnioskodawcy za osob polskiego pochodzenia, powiadczon urzdowo kopi wanego
dokumentu potwierdzajcego tosamo i obywatelstwo wnioskodawcy, odpis aktu urodzenia
wnioskodawcy, odpis aktu maestwa lub inny dokument okrelajcy stan cywilny wnioskodawcy;
powiadczon urzdowo kopi karty pobytu wnioskodawcy oraz dokumenty potwierdzajce fakt
zamieszkiwania przez wnioskodawc na stae przed dniem 1 stycznia 2001 r. na terytorium, o ktrym mowa
w czci I. C pkt 1 wniosku.
8. Osoba, ktra ubiega si o uznanie za repatrianta w zwizku z odbywaniem w Polsce studiw (art. 16 ust.
ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji Dz. U. z 2014 poz. 1392, z pn. zm.) docza do wniosku
zawiadczenie, e pobieraa nauk w szkole wyszej na podstawie przepisw o podejmowaniu i odbywaniu
studiw przez osoby niebdce obywatelami polskimi, oraz odpis dyplomu.
9. Jeeli wnioskodawca nie posiada decyzji konsula o uznaniu za osob polskiego pochodzenia, powinien
doczy do wniosku dokumenty wymienione w art. 6 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji,
potwierdzajcymi polskie pochodzenie. Zgodnie z ww. przepisem dowodami potwierdzajcymi polskie
pochodzenie mog by dokumenty, wydane przez polskie wadze pastwowe lub kocielne, a take przez
wadze byego Zwizku Socjalistycznych Republik Radzieckich, dotyczce wnioskodawcy lub jego
rodzicw, dziadkw lub pradziadkw, a w szczeglnoci:
1) polskie dokumenty tosamoci;
2) akty stanu cywilnego lub ich odpisy albo metryki chrztu powiadczajce zwizek z polskoci;
3) dokumenty potwierdzajce odbycie suby wojskowej w Wojsku Polskim, zawierajce wpis
informujcy o narodowoci polskiej;
4) dokumenty potwierdzajce fakt deportacji lub uwizienia, zawierajce wpis informujcy o narodowoci
polskiej;
24
5) dokumenty tosamoci lub inne dokumenty urzdowe zawierajce wpis informujcy o narodowoci
polskiej.
Dowodami potwierdzajcymi polskie pochodzenie mog by rwnie inne dokumenty, a w szczeglnoci:
1) o rehabilitacji osoby deportowanej, zawierajce wpis informujcy o jej narodowoci polskiej;
2) potwierdzajce przeladowanie osoby ze wzgldu na jej polskie pochodzenie.
10. Do wniosku obejmujcego maoletniego, w przypadku, gdy drugie z jego rodzicw nie ubiega si o uznanie
za repatrianta, naley doczy:
1) zoone przed konsulem (lub za porednictwem wojewody) pisemne owiadczenie drugiego z rodzicw
o wyraeniu zgody na nabycie przez maoletniego obywatelstwa polskiego, albo
2) wyrok sdu pozbawiajcy wadzy rodzicielskiej drugie z rodzicw.
11. Do wniosku obejmujcego maoletniego pozostajcego pod opiek, docza si zgod opiekuna, wyraon w
pisemnym owiadczeniu zoonym przed konsulem (lub za porednictwem wojewody).
12. Do wniosku obejmujcego maoletniego, ktry ukoczy 16 lat, docza si jego pisemne owiadczenie o
wyraeniu zgody na nabycie obywatelstwa polskiego.
11
Art. 233. 1. Kto, skadajc zeznanie majce suy za dowd w postpowaniu sdowym lub w innym
postpowaniu prowadzonym na podstawie ustawy, zeznaje nieprawd lub zataja prawd, podlega karze
pozbawienia wolnoci od 6 miesicy do lat 8.
1a. Jeeli sprawca czynu okrelonego w 1 zeznaje nieprawd lub zataja prawd z obawy przed
odpowiedzialnoci karn groc jemu samemu lub jego najbliszym,
podlega karze pozbawienia wolnoci od 3 miesicy do lat 5.
2. Warunkiem odpowiedzialnoci jest, aby przyjmujcy zeznanie, dziaajc w zakresie swoich uprawnie,
uprzedzi zeznajcego o odpowiedzialnoci karnej za faszywe zeznanie lub odebra od niego przyrzeczenie.
3. Nie podlega karze za czyn okrelony w 1a, kto skada faszywe zeznanie, nie wiedzc o prawie odmowy
zeznania lub odpowiedzi na pytania.
4. Kto, jako biegy, rzeczoznawca lub tumacz, przedstawia faszyw opini, ekspertyz lub tumaczenie
majce suy za dowd w postpowaniu okrelonym w 1, podlega karze pozbawienia wolnoci od roku do lat
10.
4a. Jeeli sprawca czynu okrelonego w 4 dziaa nieumylnie, naraajc na istotn szkod interes publiczny,
podlega karze pozbawienia wolnoci do lat 3.
5. Sd moe zastosowa nadzwyczajne zagodzenie kary, a nawet odstpi od jej wymierzenia, jeeli:
1) faszywe zeznanie, opinia, ekspertyza lub tumaczenie dotyczy okolicznoci niemogcych mie wpywu na
rozstrzygnicie sprawy,
2) sprawca dobrowolnie sprostuje faszywe zeznanie, opini, ekspertyz lub tumaczenie, zanim nastpi,
chociaby nieprawomocne, rozstrzygnicie sprawy.
6. Przepisy 1-3 oraz 5 stosuje si odpowiednio do osoby, ktra skada faszywe owiadczenie, jeeli przepis
ustawy przewiduje moliwo odebrania owiadczenia pod rygorem odpowiedzialnoci karnej.
UZASADNIENIE

okrelenia wzoru formularza wniosku o uznanie za repatrianta oraz wymogw dotyczcych
dokumentw doczanych do wniosku stanowi realizacj upowanienia ustawowego,
wprowadzanego art. 16a ust. 15 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji w brzmieniu
nadanym ustaw z dnia . o zmianie ustawy o repatriacji oraz o zmianie niektrych innych
ustaw.
Zgodnie z delegacj ustawow minister waciwy do spraw wewntrznych okreli,
w drodze rozporzdzenia:
1) wzr formularza wniosku o uznanie za repatrianta;
2) liczb fotografii doczanych do wniosku i szczegowe wymogi techniczne
dotyczce tych fotografii;
Ponadto w rozporzdzeniu minister waciwy do spraw wewntrznych ma uwzgldni
potrzeb zapewnienia sprawnoci postpowania w sprawie o uznanie za repatrianta
i moliwo skutecznej weryfikacji speniania warunkw uznania za repatrianta.
Wzr formularza wniosku o uznanie za repatrianta bdzie okrelony w zaczniku do
rozporzdzenia. Formularz bdzie zawiera informacje wskazane w art. . ustawy z dnia
9 listopada 2000 r., w tym dotyczce danych osobowych wnioskodawcy, jego adresu
zamieszkania za granic oraz w Polsce, informacje o karalnoci, a take informacje na temat
maonka oraz maoletnich dzieci, jeeli bd objte wnioskiem. We wniosku bdzie zawarta
rwnie informacja na temat podstaw pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
informacje na temat posiadanego w Rzeczypospolitej Polskiej rda utrzymania, informacja
na temat tytuu prawnego do lokalu mieszkalnego zajmowanego na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej, a take owiadczenie zoone pod rygorem odpowiedzialnoci
karnej za skadanie faszywych zezna, e dane zawarte we wniosku s prawdziwe. Tre
przepisu art. 233 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. z 2016 r.
poz. 1137, z pn. zm.) przewidujcego odpowiedzialno karn w tym zakresie zostanie
przytoczona na stronie 22 wniosku o uznanie za repatrianta. We wniosku bdzie take
zawarte pouczenie dotyczce sposobu wypenienia zamieszczonych w nim rubryk oraz
dokumentw, jakie naley doczy do wniosku. Konstrukcja wniosku pozwoli organowi
prowadzcemu postpowanie na szybk weryfikacj, czy dana osoba spenia warunki uznania
za repatrianta (np. poprzez wskazanie informacji, czy i w jakim okresie wnioskodawca
zamieszkiwa na stae na terytorium obecnej Republiki Armenii, Republiki Azerbejdanu,
Gruzji, Republiki Kazachstanu, Republiki Kirgiskiej, Republiki Tadykistanu,
Turkmenistanu, Republiki Uzbekistanu albo azjatyckiej czci Federacji Rosyjskiej, a take
wskazanie informacji, czy wnioskodawca przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
na podstawie zezwolenia pobytowego, z ktrym przepisy ustawy o repatriacji wi
moliwo uznania za repatrianta).
26
W 2 projektowanego rozporzdzenia okrelono wymogi dotyczce fotografii

doczanej do wniosku, w sposb przyjty dla innych postpowa podobnego rodzaju (np.
uznania za obywatela polskiego). W projektowanych przepisach ustawy o repatriacji
szczegowo okrelono rodzaj dokumentw doczanych do wniosku. W projektowanym
rozporzdzeniu wskazano, e kopie dokumentw doczonych do wniosku powinny by
wystawione przez organy uprawnione do ich wydania i urzdowo powiadczone,
a dokumenty sporzdzone w jzyku obcym zoone wraz z ich tumaczeniem na jzyk
polski, sporzdzonym lub powiadczonym przez tumacza przysigego.
Termin wejcia w ycie rozporzdzenia przewidziano na dzie 1 maja 2017 r.,
tj. dzie wejcia w ycie przepisw ustawy o zmianie ustawy o repatriacji oraz niektrych
innych ustaw, ktre wprowadzaj zmiany w zakresie postpowania w sprawie uznania za
repatrianta.
03/43A/rch
Projekt
ROZPORZDZENIE
z dnia
w sprawie okrelenia wzoru formularza wniosku o przyznanie repatriantowi pomocy

finansowej z tytuu remontu, adaptacji lub wyposaenia lokalu mieszkalnego
Na podstawie art. 17a ust. 6 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (Dz. U.
nastpuje:
1. Rozporzdzenie okrela wzr formularza wniosku o przyznanie pomocy finansowej

ze rodkw budetu pastwa na czciowe pokrycie poniesionych przez repatrianta kosztw
zwizanych z remontem, adaptacj lub wyposaeniem lokalu mieszkalnego w miejscu
osiedlenia si w Rzeczypospolitej Polskiej, zwanego dalej wnioskiem;
MINISTER
1)
2
Zacznik
do rozporzdzenia
i Administracji
z dnia (poz. ..)
WZR
WNIOSEK O PRZYZNANIE POMOCY FINANSOWEJ ZE RODKW BUDETU PASTWA NA CZCIOWE
POKRYCIE PONIESIONYCH PRZEZ REPATRIANTA KOSZTW ZWIZANYCH Z REMONTEM,
ADAPTACJ LUB WYPOSAENIEM LOKALU MIESZKALNEGO W MIEJSCU OSIEDLENIA SI W
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
.. ..
wniosek)
/ /
dzie miesic rok
Do ..
(nazwa organu, do ktrego skadany jest wniosek)
1. Nazwisko:
2. Nazwisko rodowe:
3. Imi (imiona):
4. Imi ojca:
5. Imi matki:
6. Nazwisko rodowe
matki:
7. Data urodzenia:
/ /
rok miesic dzie
3
B. ADRES MIEJSCA ZAMIESZKANIA NA TERYTORIUM RZECZYPOSPOLITEJ

POLSKIEJ
1. Wojewdztwo:
2. Powiat:
3. Miasto:
4. Ulica:
5. Nr domu:
6. Nr lokalu:
7. Kod pocztowy:
8. Nr telefonu:
9. Adres e-mail:
C. ADRES LOKALU MIESZKALNEGO, KTEGO DOTYCZY WNIOSEK O PRZYZNANIE

POMOCY FINANSOWEJ (wypeni, jeeli inny ni w czci B wniosku)
1. Wojewdztwo:
2. Powiat:
3. Miasto:
4. Ulica:
5. Nr domu:
6. Nr lokalu:
7. Kod pocztowy:
4
D. INFORMACJE NA TEMAT TYTUU PRAWNEGO DO LOKALU MIESZKALNEGO,

KTEGO DOTYCZY WNIOSEK O PRZYZNANIE POMOCY FINANSOWEJ
- akt wasnoci - umowa uyczenia - inny (wskaza jaki)

- umowa najmu lub dzierawy - przydzia lokalu
E. DODATKOWE INFORMACJE DOTYCZCE NABYCIA OBYWATELSTWA

POLSKIEGO W TRYBIE REPATRIACJI
1. Data nabycia
obywatelstwa polskiego / /
w trybie repatriacji: rok miesic dzie
2. Organ wydajcy
decyzj stwierdzajc
posiadanie obywatelstwa
polskiego:
3.Numer decyzji:
4. Data decyzji:
/ /
rok miesic dzie
F. UZASADNIENIE WNIOSKU
G. ZACZNIKI DO WNIOSKU
..
data i miejsce zoenia wniosku podpis wnioskodawcy
6
POUCZENIE:
3. W czci wstpnej naley wskaza starost, do ktrego kierowany jest wniosek (decyzj w sprawie
udzielenia pomocy finansowej wydaje starosta waciwy ze wzgldu na miejsce osiedlenia si osoby,
ktrej dotyczy postpowanie).
4. Do wniosku naley doczy kopi dowodu osobistego wnioskodawcy, a jeeli wnioskodawc jest
osoba maoletnia kopi dowodu osobistego repatrianta, pod ktrego opiek pozostaje.
5. Do wniosku naley take doczy dowody poniesienia kosztw zwizanych z remontem, adaptacj lub
wyposaeniem lokalu mieszkalnego w miejscu osiedlenia si w Rzeczypospolitej Polskiej.
6. Wniosek o przyznanie pomocy finansowej ze rodkw budetu pastwa na czciowe pokrycie
poniesionych przez repatrianta kosztw zwizanych z remontem, adaptacj lub wyposaeniem lokalu
mieszkalnego w miejscu osiedlenia si w Rzeczypospolitej Polskiej naley zoy w terminie 2 lat od
dnia nabycia przez repatrianta obywatelstwa polskiego.
7
UZASADNIENIE

okrelenia wzoru formularza wniosku o przyznanie repatriantowi pomocy finansowej z tytuu
remontu, adaptacji lub wyposaenia lokalu mieszkalnego stanowi realizacj upowanienia
ustawowego, wprowadzanego art. 17a ust. 6 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji,
w brzmieniu nadanym ustaw z dnia . o zmianie ustawy o repatriacji oraz o zmianie
niektrych innych ustaw.
Zgodnie z delegacj ustawow minister waciwy do spraw wewntrznych okreli,

w drodze rozporzdzenia, wzr formularza wniosku, majc na uwadze potrzeb zapewnienia
sprawnoci postpowania o przyznanie pomocy oraz kompletnoci danych przedstawianych
we wniosku.
Wzr formularza wniosku o przyznanie pomocy finansowej ze rodkw budetu

pastwa na czciowe pokrycie poniesionych przez repatrianta kosztw zwizanych
z remontem, adaptacj lub wyposaeniem lokalu mieszkalnego w miejscu osiedlenia si
w Rzeczypospolitej Polskiej bdzie okrelony w zaczniku do rozporzdzenia. Formularz
bdzie zawiera informacje wskazane w art. . ustawy z dnia 9 listopada 2000 r., w tym
dotyczce danych osobowych wnioskodawcy, jego adresu zamieszkania na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej. We wniosku bdzie zawarte take pouczenie dotyczce sposobu
wypenienia zamieszczonych w nim rubryk oraz dokumentw, jakie naley doczy do
wniosku. Konstrukcja wniosku pozwoli organowi prowadzcemu postpowanie na szybk
weryfikacj, czy dana osoba spenia warunki do przyznania pomocy finansowej (np. poprzez
zamieszczenie informacji dotyczcych daty nabycia obywatelstwa polskiego w trybie
repatriacji, a take wskazania tytuu prawego do lokalu mieszkalnego, ktrego dotyczy
wniosek o przyznanie pomocy finansowej).
Termin wejcia w ycie rozporzdzenia przewidziano na dzie 1 maja 2017 r.,

tj. dzie wejcia w ycie przepisw ustawy o zmianie ustawy o repatriacji oraz niektrych
innych ustaw, ktre zawieraj delegacj ustawow do wydania rozporzdzenia.

8


03/44rch
Projekt
ROZPORZDZENIE
z dnia
w sprawie okrelenia wzoru formularza wniosku o przyznanie repatriantowi pomocy

finansowej na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych
Na podstawie art. 17c ust. 9 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (Dz. U.
nastpuje:
1. Rozporzdzenie okrela wzr formularza wniosku o przyznanie repatriantowi

pomocy finansowej na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych, zwanego dalej wnioskiem;
MINISTER
1)
2
Zacznik
do rozporzdzenia
i Administracji
z dnia (poz. .)
WZR
WNIOSEK O PRZYZNANIE POMOCY FINANSOWEJ NA ZASPOKOJENIE POTRZEB MIESZKANIOWYCH
REPATRIANTA
.. ..
wniosek)
/ /
dzie miesic rok
DO PENOMOCNIKA RZDU DO SPRAW REPATRIACJI
- Prosz o przyznanie dopaty do czynszu najmu lokalu mieszkalnego lub budynku mieszkalnego
- Prosz o przyznanie dopaty do kosztw nabycia lokalu mieszkalnego lub budynku mieszkalnego
1. Nazwisko:
2. Nazwisko rodowe:
3. Imi (imiona):
4. Imi ojca:
5. Imi matki:
3
6. Nazwisko rodowe
matki:
7. Data urodzenia:
/ /
rok miesic dzie
8. Numer PESEL:
9. Seria i numer dowodu

osobistego:
B. ADRES MIEJSCA ZAMIESZKANIA NA TERYTORIUM RZECZYPOSPOLITEJ

POLSKIEJ
1. Wojewdztwo:
2. Powiat:
3. Miasto:
4. Ulica:
5. Nr domu:
6. Nr lokalu:
7. Kod pocztowy:
8. Nr telefonu:
9. Adres e-mail:
C. ADRES WYNAJMOWANEGO ALBO NABYWANEGO LOKALU LUB BUDYNKU

MIESZKALNEGO, KTREGO DOTYCZY WNIOSEK
1. Wojewdztwo:
2. Powiat:
3. Miasto:
4. Ulica:
4
5. Nr domu:
6. Nr lokalu:
7. Kod pocztowy:
D. INFORMACJE DOTYCZCE POBYTU W ORODKU ADAPTACYJNYM DLA

REPATRIANTW
1. Data opuszczenia
orodka adaptacyjnego / /
dla repatriantw: rok miesic dzie
ADRES ORODKA:
2. Wojewdztwo:
3. Powiat:
4. Miasto:
5. Ulica:
6. Nr domu:
E. DODATKOWE INFORMACJE DOTYCZCE NABYCIA OBYWATELSTWA

POLSKIEGO W TRYBIE REPATRIACJI
1. Data nabycia
obywatelstwa polskiego / /
w trybie repatriacji: rok miesic dzie
2. Organ wydajcy
decyzj stwierdzajc
posiadanie obywatelstwa
polskiego:
3.Numer decyzji:
4. Data decyzji:
/ /
rok miesic dzie
5
E. INFORMACJA NA TEMAT DOTYCHCZASOWEGO KORZYSTANIA Z POMOCY

FINANSOWEJ W FORMIE DOPATY DO CZYNSZU NAJMU ALBO KOSZTW
NABYCIA LOKALU MIESZKALNEGO LUB BUDYNKU MIESZKALNEGO
(Prosz wskaza, czy wnioskodawca, jego maonek, wstpni lub wstpni otrzymali w przeszoci
decyzj Penomocnika Rzdu do Spraw Repatriacji w sprawie przyznania pomocy finansowej. Jeeli
tak, prosz wskaza zakres udzielonej pomocy oraz dat i numer decyzji przyznajcej pomoc.)
F. UZASADNIENIE WNIOSKU
G. ZACZNIKI DO WNIOSKU
..
data i miejsce zoenia wniosku podpis wnioskodawcy
7
POUCZENIE:
3. W czci A pkt 7 wniosku naley poda seri i numer dowodu osobistego, a jeeli wnioskodawc jest
osoba maoletnia seri i numer dowodu osobistego repatrianta, pod ktrego opiek pozostaje.
4. Do wniosku o przyznanie pomocy w formie dopat do czynszu najmu lokalu mieszkalnego lub budynku
mieszkalnego naley doczy kopi umowy najmu.
5. Wniosek o przyznanie pomocy finansowej ze rodkw budetu pastwa na czciowe pokrycie
poniesionych przez repatrianta kosztw zwizanych z remontem, adaptacj lub wyposaeniem lokalu
mieszkalnego w miejscu osiedlenia si w Rzeczypospolitej Polskiej naley zoy w terminie do 10 lat
od dnia opuszczenia orodka przez repatrianta.
8
UZASADNIENIE

okrelenia wzoru formularza wniosku o przyznanie repatriantowi pomocy finansowej na
zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych stanowi realizacj upowanienia ustawowego,
wprowadzanego art. 17c ust. 9 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji, w brzmieniu
nadanym ustaw z dnia . o zmianie ustawy o repatriacji oraz o zmianie niektrych innych
ustaw.
Zgodnie z ww. delegacj ustawow minister waciwy do spraw wewntrznych

okreli, w drodze rozporzdzenia wzr formularza wniosku, majc na uwadze potrzeb
Wzr formularza wniosku o przyznanie pomocy finansowej na zaspokojenie potrzeb

mieszkaniowych repatrianta bdzie okrelony w zaczniku do rozporzdzenia. W czci
wstpnej wniosku osoba zainteresowana wskae form pomocy finansowej, o ktrej mowa w
art. 17b ust. 2 ustawy o repatriacji, o ktr si ubiega: przyznanie dopaty do czynszu najmu
lokalu mieszkalnego lub budynku mieszkalnego albo przyznanie dopaty do kosztw nabycia
lokalu mieszkalnego lub budynku mieszkalnego. Formularz bdzie zawiera informacje
wskazane w art. . ustawy z dnia 9 listopada 2000 r., w tym dotyczce danych osobowych
wnioskodawcy, jego adresu zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz adres
nieruchomoci, ktrej dotyczy wniosek. We wniosku bdzie take zawarte pouczenie
dotyczce sposobu wypenienia zamieszczonych w nim rubryk oraz dokumentw, jakie
naley doczy do wniosku. Konstrukcja wniosku pozwoli organowi prowadzcemu
postpowanie na szybk weryfikacj, czy dana osoba spenia warunki do przyznania pomocy
finansowej (np. poprzez zamieszczenie informacji dotyczcych pobytu wnioskodawcy w
orodku adaptacyjnym dla repatriantw, daty opuszczenia tego orodka, a take informacji na
temat dotychczasowego korzystania z pomocy finansowej w formie dopaty do czynszu
najmu albo kosztw nabycia lokalu mieszkalnego lub budynku mieszkalnego).
Termin wejcia w ycie rozporzdzenia przewidziano na dzie 1 maja 2017 r., tj. dzie
wejcia w ycie przepisw ustawy o zmianie ustawy o repatriacji oraz niektrych innych
ustaw, ktre zawieraj delegacj ustawow do wydania rozporzdzenia.

9
Projektowane rozporzdzenie nie podlega notyfikacji zgodnie z trybem przewidzianym

w przepisach dotyczcych sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm
i aktw prawnych. Nie zachodzi rwnie konieczno przedkadania projektu rozporzdzenia
instytucjom i organom Unii Europejskiej lub Europejskiemu Bankowi Centralnemu.
Projekt rozporzdzenia zostanie umieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej Rzdowego

Centrum Legislacji zgodnie z wymogami ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o dziaalnoci
lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. z 2017 r. poz. 248 ).
03/45rch
Projekt
ROZPORZDZENIE
MINISTRA SPRAW WEWNTRZNYCH I ADMINISTRACJI1)
z dnia
w sprawie okrelenia regulaminu organizacyjno-porzdkowego orodka adaptacyjnego

dla repatriantw
Na podstawie art. 20j ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (Dz. U. z 2014 r.
1392, z 2015 r. poz. 1274, oraz z 2017 r. poz. 60) zarzdza si, co nastpuje:
1. 1. Rozporzdzenie okrela regulamin organizacyjno-porzdkowy orodka
adaptacyjnego dla repatriantw, obejmujcy przepisy porzdkowe, sposb organizacji
posikw oraz termin i sposb wypaty wiadczenia, o ktrym mowa w art. 20c ust. 1 ustawy
z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (Dz. U. z 2014 r. 1392, z 2015 r. poz. 1274, oraz z
2017 r. poz. 60).
2. Regulamin organizacyjno-porzdkowy, o ktrym mowa w ust. 1, okrela zacznik do
rozporzdzenia.
MINISTER
1)
Minister spraw Wewntrznych i Administracji kieruje dziaem administracji rzdowej sprawy wewntrzne,
szczegowego zakresu dziaania Ministra Spraw Wewntrznych i Administracji (Dz. U. poz. 1897 i 2088)
2
Zacznik
do rozporzdzenia
i Administracji
z dnia (poz. ...)
REGULAMIN ORGANIZACYJNO-PORZDKOWY ORODKA

ADAPTACYJNEGO DLA REPATRIANTW
1. Przyjmowanie repatriantw do orodka odbywa si przez ca dob, po

wczeniejszym ustaleniu z kierownikiem orodka.
2. Kierownik orodka przed przyjciem repatrianta do orodka:
1) sprawdza tosamo repatrianta;
2) wpisuje dane repatrianta do ewidencji repatriantw przebywajcych w orodku;
3) informuje repatrianta o prawach i obowizkach;
4) zapoznaje repatrianta z organizacj orodka oraz informuje go w szczeglnoci o:
a) wyposaeniu orodka,
b) urzdzeniach znajdujcych si w orodku, z ktrych repatriant moe
korzysta,
c) pomieszczeniach administracyjnych orodka, do ktrych repatriant nie ma
wstpu,
d) prowadzonych w orodku zajciach i kursach, na ktre moe uczszcza,
e) miejscach wyznaczonych do palenia wyrobw tytoniowych,
f) miejscu i terminie wydawania rodkw czystoci niezbdnych do utrzymania
higieny osobistej, w tym przeznaczonych dla osb maoletnich;
5) poucza repatrianta o przysugujcych mu prawach i obowizkach oraz zapoznaje
go z treci regulaminu organizacyjno-porzdkowego, oraz odbiera od repatrianta
pisemne owiadczenie, potwierdzajce fakt dokonania tych czynnoci.
W przypadku niemonoci zoenia przez repatrianta podpisu na owiadczeniu,
kierownik zamieszcza adnotacj ze wskazaniem przyczyn braku podpisu
repatrianta oraz skada pod t adnotacj swj czytelny podpis.
3. Repatriant przebywajcy w orodku zobowizany jest w szczeglnoci do:

3
1) wspdziaania z pracownikami orodka w celu zaspokajaniu swoich

podstawowych potrzeb i realizacji swoich praw;
2) porzdek i czysto najbliszego otoczenia;
3) poszanowania praw innych mieszkacw orodka;
4) poszanowania mienia orodka oraz mienia innych repatriantw umieszczonych w
orodku;
5) naprawienia szkody w mieniu orodka lub w mieniu innych repatriantw
umieszczonych w orodku, wynikej wskutek jego dziaania lub zaniechania;
6) przestrzegania ciszy nocnej obowizujcej od godziny 2200 do godziny 600;
7) palenia wyrobw tytoniowych wycznie w wyznaczonych do tego miejscach;
8) uczestniczenia w zajciach i kursach, na ktre si zapisa.
4. 1. Kierownik orodka sporzdza listy repatriantw ktrzy zapisali si na zajcia i
kursy organizowane przez orodek i przekazuje je osobom prowadzcym zajcia i kursy.
2. Repatriant ktry zapisa si na zajcia (kursy) jest zobowizany jest do:
1) punktualnego przybywania na zajcia (kursy);
2) potwierdzania swojej obecnoci przed kada jednostk godzinow zaj (kursw)
poprzez wasnorczne podpisanie listy obecnoci.
3. W trakcie zaj (kursw) lista obecnoci moe by sprawdzana przez prowadzcego
zajcia lub kurs.
5. Na terenie orodka zabrania si:
1) posiadania przedmiotw, ktre mog stanowi zagroenie porzdku lub
bezpieczestwa w orodku;
2) spoywania alkoholu oraz przyjmowania rodkw odurzajcych lub substancji
psychotropowych;
3) palenia wyrobw tytoniowych poza miejscami do tego wyznaczonymi;
4) przebywania w miejscach, do ktrych kierownik orodka wyda zakaz wstpu;
5) uywania w pokojach mieszkalnych orodka, bez zgody kierownika orodka,
urzdze gospodarstwa domowego nie bdcych na wyposaeniu orodka;
6) przebywania na terenie orodka w trakcie obowizywania ciszy nocnej, bez zgody
kierownika orodka, osb spoza orodka.
6. 1. Posiki wydawane s w stowce, w godzinach:
1) 6.00 8.30 niadanie;
2) 12.00 14.00 obiad;
4
3) 18.00 20.00 kolacja.

2. Kierownik, na wniosek repatrianta posiadajcego zalecenia lekarskie w zakresie
godzin przyjmowania posikw, ustala indywidualny tryb wydawania posikw repatriantowi
uwzgledniajcy te zalecenia.
7. 1. wiadczenie pienine, o ktrym mowa w art. 20c ust. 1 ustawy, wypacane jest
w formie:
1) gotwkowej, albo
2) bezgotwkowej na rachunek bankowy wskazany pisemnie przez repatrianta.
2. wiadczenie pienine przysugujce osobom maoletnim wypacane jest jego
rodzicom lub opiekunom prawnym.
3. wiadczenie pienine wypacane jest w terminie do 15 dnia kadego miesica za
poprzedni miesic.
5
UZASADNIENIE
Projekt rozporzdzenia Ministra Spraw Wewntrznych i Administracji w sprawie okrelenia

regulaminu organizacyjno- porzdkowego orodka adaptacyjnego dla repatriantw stanowi
wykonanie upowanienia zawartego w art. 20j ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji
(Dz. U. z 2014 r. poz. 1392, z 2015 r. poz. 1274 i z 2017 r. poz. 60 i ).
Projektowane rozporzdzenie przewiduje, i kierownik orodka adaptacyjnego dla

repatriantw przyjmujc repatrianta do orodka sprawdza jego tosamo, dokonuje wpisania
do ewidencji repatriantw przebywajcych w orodku, poucza o przysugujcych mu prawach
i obowizkach wynikajcych zarwno z ustawy, jak i regulaminu organizacyjnego orodka,
zapoznaje z organizacj pracy orodka oraz odbiera owiadczenie potwierdzajce fakt
pouczenia o przysugujcych mu prawach i obowizkach, jak i zapoznania si przez
repatrianta z regulaminem organizacyjno-porzdkowym orodka.
Regulamin zobowizuje repatrianta do:

1) wspdziaania z pracownikami orodka w celu zaspokajaniu swoich podstawowych
potrzeb i realizacji swoich praw;
2) dbania o higien osobist, czysto i estetyk ubioru oraz porzdek i czysto
najbliszego otoczenia;
3) poszanowania praw innych mieszkacw orodka;
4) naprawienia szkody w mieniu orodka lub w mieniu innych repatriantw
umieszczonych w orodku, wynikej wskutek jego dziaania lub zaniechania;
5) poszanowania mienia orodka oraz mienia innych repatriantw umieszczonych w
orodku;
6) przestrzegania ciszy nocnej obowizujcej od godziny 2200 do godziny 600;
7) palenia wyrobw tytoniowych, wycznie w wyznaczonych do tego miejscach;
8) uczestniczenia w zajciach i kursach, na ktre si zapisa.
Przewiduje si, e na terenie orodka zabronione bdzie:

1) posiadanie przedmiotw, ktre mog stanowi zagroenie porzdku lub bezpieczestwa
w orodku;
2) spoywanie alkoholu oraz przyjmowanie rodkw odurzajcych lub substancji
psychotropowych;
3) palenie wyrobw tytoniowych poza miejscami do tego wyznaczonymi;
4) przebywanie w miejscach, do ktrych kierownik orodka wyda zakaz wstpu;
6
5) uywanie w pokojach mieszkalnych orodka, bez zgody kierownika orodka, urzdze

gospodarstwa domowego nie bdcych na wyposaeniu orodka;
6) przebywanie na terenie orodka w trakcie obowizywania ciszy nocnej, bez zgody
kierownika orodka, osb spoza orodka.
Regulamin reguluje rwnie sposb sprawdzania obecnoci repatriantw na zajciach i

kursach organizowanych przez orodek (wpis na list obecnoci przed kada jednostk
godzinow).
Zgodnie z projektowanymi przepisami posiki wydawane bd w stowce, w godzinach:

6.00 8.30 niadanie, 12.00 14.00 obiad, 18.00 20.00 kolacja. W przypadku
repatriantw posiadajcych zalecenia lekarskie, kierownik orodka bdzie ustala
uwzgledniajcy te zalecenia indywidualny tryb wydawania posikw repatriantowi.
wiadczenie pienine w wysokoci 200 z wypacane bdzie w formie gotwkowej (w kasie

orodka) albo bezgotwkowej na rachunek bankowy wskazany pisemnie przez repatrianta, w
terminie do 15 dnia kadego miesica za poprzedni miesic.
Projekt rozporzdzenia nie zawiera przepisw technicznych w rozumieniu przepisw

rozporzdzenia Rady Ministrw z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie funkcjonowania
krajowego systemu notyfikacji norm i aktw prawnych (Dz. U. poz. 2039 oraz z 2004 r.
poz. 597) i w zwizku z tym nie podlega przedmiotowej notyfikacji.
Projekt rozporzdzenia nie podlega przedstawieniu waciwym organom i instytucjom Unii

Europejskiej, w tym Europejskiemu Bankowi Centralnemu, zgodnie z 27 ust. 4 uchway
nr 190 Rady Ministrw z dnia 29 padziernika 2013 r. Regulamin pracy Rady Ministrw
(M.P. z 2016 r. poz. 1006 i 1024).
Projekt rozporzdzenia z chwil przekazania do uzgodnie midzyresortowych zostanie

udostpniony w Biuletynie Informacji Publicznej Rzdowego Centrum Legislacji, zgodnie z
52 ww. uchway oraz zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o dziaalnoci
lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. z 2017 r. poz. 248).
Projekt rozporzdzenia jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.
03/41rch

1378 PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

1378 PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Druk nr 1378

Warszawa, 14 marca 2017 r.

Szanowny Panie Marszaku

- o zmianie ustawy o repatriacji oraz

W zaczeniu przedstawiam take opini dotyczc zgodnoci

(-) Beata Szydo

o zmianie ustawy o repatriacji oraz niektrych innych ustaw 1)

postanawia si, co nastpuje:;

4) po rozdziale 1 dodaje si rozdzia 1a w brzmieniu:

Penomocnik Rzdu do Spraw Repatriacji i Rada do Spraw Repatriacji

Art. 3a. 1. Ustanawia si Penomocnika Rzdu do Spraw Repatriacji, zwanego

e) kwot rodkw wydatkowanych na realizacj procesu repatriacji, w tym

Art. 3d. 1. Waciwe organy administracji rzdowej s obowizane do wsppracy

7. Penomocnik wyznacza przewodniczcego oraz wiceprzewodniczcego Rady

6) w art. 6 dodaje si ust. 3 w brzmieniu:

1) s dyskryminowane ze wzgldw religijnych, narodowociowych lub politycznych

d) imi i nazwisko rodowe matki, nazwiska wczeniej uywane,

7) inne dokumenty potwierdzajce okolicznoci wymienione we wniosku;

11) art. 12 otrzymuje brzmienie:

13) w art. 12b ust. 1 i 2 otrzymuj brzmienie:

1) jest polskiego pochodzenia;

a) imi (imiona) i nazwisko,

8) dokumenty potwierdzajce fakt zamieszkiwania przez wnioskodawc na stae

13. Dokumenty sporzdzone w jzyku obcym skada si wraz z ich tumaczeniem

terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz ich wysokoci, okresy zatrudnienia za granic

pierwszych trzech kwartaw, ogaszanego w komunikacie Prezesa Gwnego Urzdu

zapewnienia sprawnoci postpowania o przyznanie pomocy oraz kompletnoci danych

Orodki adaptacyjne dla repatriantw

Art. 20a. Orodki mog by zlokalizowane w miejscu, w ktrym:

3) moliwoci podjcia pracy zarobkowej nie s znacznie ograniczone.

4) nie bya skazana prawomocnym wyrokiem za umylne przestpstwo lub umylne

6. Oferta konkursowa zawiera, co najmniej:

3. Wyniki konkursu ogasza si niezwocznie po dokonaniu wyboru podmiotu lub

uwzgldniajc, w szczeglnoci, potrzeby repatriantw przebywajcych w orodku,

Art. 20l. 1. W przypadku uporczywego naruszania przez repatrianta obowizkw

Art. 20o. 1. Osob wspierajc moe by osoba, ktra:

2. Dotacji udziela si gminie, ktrej rada gminy podja uchwa, w ktrej

Odznaka honorowa Zasuony dla repatriacji

Art. 28a. 1. Osobom fizycznym, w uznaniu ich zasug w zwizku z prowadzeniem

2. Odznak, o ktrej mowa w ust. 1, przyznaje Prezes Rady Ministrw, z wasnej

3) nazw albo imi i nazwisko i podpis wnioskodawcy lub osoby dziaajcej

7. Penomocnik, po upywie okresu, o ktrym mowa w ust. 6, zarzdza

29) art. 33 otrzymuje brzmienie:

Art. 33b. W postpowaniach prowadzonych na podstawie przepisw niniejszej

32) po art. 35 dodaje si art. 35a i art. 35b w brzmieniu:

e) udzielania dotacji celowej gminie, ktra przeprowadzia remont lub adaptacj

Art. 2. W ustawie z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadkw i darowizn (Dz. U.

Art. 3. W ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o wiadczeniach opieki zdrowotnej

Art. 4. W ustawie z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyszym (Dz. U.

wymaga okrelonych w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji

Art. 5. W ustawie z dnia 7 wrzenia 2007 r. o Karcie Polaka (Dz. U. z 2014 r.

Art. 6. W ustawie z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2016 r.

przyznawa i wypaca pomoc ze rodkw budetu pastwa lub pokrywa koszty

Art. 8. Rada Ministrw przedoy Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej i Senatowi

Art. 9. Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 13a ustawy

Art. 10. Do postpowa wszcztych na podstawie przepisw ustawy zmienianej w art. 1

Art. 11. 1. Postpowania w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt stay wszczte na

Art. 14. Do opodatkowania podatkiem od spadkw i darowizn nabycia wasnoci rzeczy

Art. 16. 1. Repatriantowi oraz jego maonkowi i maoletniemu dziecku pozostajcemu

Art. 17. Powouje si Rad do Spraw Repatriacji.

Art. 18. 1. W latach 20172026 maksymalny limit wydatkw z budetu pastwa

7) 2023 r. 45.757 tys. z;

Zasadnicze, zidentyfikowane problemy dotycz: