Barra Tatimore Në Shqipëri e Ballkan 2017

Barra tatimore n Shqipri, 2017
Dita e Liris Fiskale n Shqipri, Kosov dhe Ballkan

Barra tatimore n Shqipri dhe Kosov, sipas qarqeve/regjioneve
Barra tatimore mes vendeve t Ballkanit dhe investimet e huaja
Dita e Liris Fiskale 2017 n Shqipri, Kosov, Ballkan

1
ALTAX CENTER
Studime Fiskale Shqiptare
Nr. 2017/03/01
www.al-tax.org
altax@consultant.com
Dat 13.03.2017
Tiran, Shqipri

Dita e Liris Fiskale n Shqipri, 2017
Dita e Liris Fiskale n Kosov, 2017 dhe Dita e Liris Fiskale n Ballkan 2017
ALTAX CENTER
DITA E LIRIS FISKALE N SHQIPRI, KOSOV DHE BALLKAN 2017

Edicioni 5t
Qendra ALTAX sht nj nism studiuesish shqiptar me synimin e nj qasje t re n ndihm t politiks fiskale dhe
ekonomike shqiptare me qasje drejt politiks fiskale evropiane. Qllimi kryesor sht q t promovoj edukimin me sistemin
fiskal dhe pershtatjen e tij sipas ambjentit ekonomik, t ndihmoj tatimpaguesit dhe palt e interesuara (studentt, ekspertt
n terren, studiuesit) nprmjet ekspertizs t jen t informuar mbi ambjentin fiskal dhe klimn ekonomike. Nga ana tjetr
bashkpunimi me akademik dhe ekspert fiskale ndihmon pr t zgjeruar dhe pr t krijuar nj audienc t plot n ndihm
t rritjes s kapaciteteve fiskale n Shqipri dhe Kosov.
NE JU NDIHMOJM T PAGUANI TAKSAT. NE JU NDIHMOJM T MOS PAGUANI BAKSHISH PR TAKSAT!
www.al-tax.org
altax@consultant.com
Mars 2017
Tiran, Shqipri

2

ALTAX
Mars 2017
Prgatitja dhe shprndarja

A. Gjokutaj
Qendra ALTAX

Dita e Liris Fiskale n Kosov, 2017 dhe Dita e Liris Fiskale n Ballkan 2017
Fjal ky: 2017, barra tatimore, Shqipria, Kosova, Ballkan, tatime, taksa, qark, rajon, shkalle tatimore, liri
fiskale
Dokumenti sht prgatitur nga ekspertt e ALTAX, n serin e prmbledhjeve tematike, me synimin q t kthehet n nj
burim diskutimi pr gjith t interesuarit, ose pr ta prdorur n funksion t diskutimeve dhe analizave t politikave pr
shprndarjen e barrs tatimore dhe zbatimin n praktik n kuadr t politiks decentralizimit dhe forcimit t financave
lokale.
Autorsia sht e ALTAX.
Cilido q do t prdor t dhna apo pjes nga ky botim, sht i detyruar t shnoj autorsin si referenc n publikimet
q do t prdor.
Dokumenti gjendet te faqja n internet www.al-tax.org
Nse keni krkesa apo pyetje drgojini te altax@consultant.com

3
PRSHKRIM
N serin e publikimeve q tashm jan br nj tradit pr barrn tatimore, ashtu si edhe publikimi tjetr mbi
boshllkun tatimor, Qendra ALTAX prezanton edhe kt vit, edicionin e pest Barra tatimore n Shqipri,
2017, pr secilin qark n Shqipri, regjion n Kosov duke br edhe klasifikimin pr barrn m t ult dhe
barrn tatimore m t lart, sipas peshs q ato mbajn n raport me buxhetin dhe prodhimin e brendshm
rajonal.
Me qllimin pr t par nj vlersim m global t barrs tatimore, n studim prezantohet edhe barra tatimore
n vendet e rajonit ballkanik.
Nj vend t veant dhe pr her t par mban barra tatimore edhe pr Kosovn duke e trajtuar n nivel shteti
dhe regjionesh.
Qllimi i studimit sht trheqja e vmendjes s politiks dhe studiuesve, medias fiskale, politikes fiskale dhe
administrimit, si dhe kritikve q mund t rezervojn komente pr vlersimin apo kan pyetje n lidhje me
llogaritjet dhe faktet e prezantuara n dokument.
T dhnat e prdorura pr llogaritjet jan marr nga burime statistikore zyrtare, nga financat, tatimet dhe
organizata q mbajn t baza t dhnash dhe publikojn, si brenda dhe jasht Shqipris. Nj pjes e t dhnave
jan prpunuar dhe prdorur nga ekspertt e ALTAX pr t krahasuar dhe shrbyer si referenc kryesore pr
prezantimin.

4
Shkurtime dhe prkufizime
Shuma totale e tatimeve t paguara, si dhe detyrimeve doganore dhe sigurimeve

Barr Tatimore shoqrore e shndetsore, sipas bazs t t ardhurs t tatimit prkats (tatimet mbi
kapitalin, mbi punn dhe tatimet mbi konsumin) nga nj grup i caktuar tatimpaguesish,
industrie, rajoni, shteti etj., t krahasueshme me far paguajn grupet, industrit,
rajonet, shtetet, etj.
Ngarkesa Gjithsej Shkallt tatimore gjithsej llogariten si ngarkes e tatimeve, taksave dhe kontributeve t
detyrueshme pr tu llogaritur dhe paguar nga bizneset dhe individt. Kjo barr tregon
e Shkallve m s miri peshn q vendos politika fiskale e nj vendi mbi rezidentt dhe jorezidentt.
Tatimore Tatimet n burim (t tilla si tatimi mbi pagen) ose taksat dhe tatimet e mbledhura me
agjent tatimor (t tilla si TVSH, tatimi mbi shitjen) jan t prjashtuara.
Tatim direkt mbi t ardhurat. Megjithse termi prgjithsisht zbatohet pr nj tatim mbi
individt (ku ai mund t prcaktohet si tatim mbi t ardhurat personale ose tatim mbi t
ardhurat individuale), ai gjithashtu prdoret n disa vende pr nj tatim mbi personat
juridik, si p.sh. shoqrit.
Tatimi prgjithsisht zbatohet n baz vjetore, d.m.th. mbi t ardhura t nxjerra n, ose
lidhur me, nj vit fiskal t caktuar.
Mund t dallohen dy sisteme kryesore t tatimit mbi t ardhurat: nj sistem tatimor
Tatimet mbi t global dhe nj sistem tatimor tabelar mbi t ardhurat. Megjithat, edhe n sistemet e
ardhurat tatimit global, n pikpamjen e prkufizimeve t ndryshme teorike t t ardhurave,
shumica e vendeve i specifikojn postet q prbjn t ardhura pr qllime tatimore.
Shkallt e tatimit mbi t ardhurat mund t zbatohen me shkall progresive ku shkalla e
tatimit rritet me rritjen e t ardhurave ose me shkall fikse. Mund gjithashtu t vendoset
nj mbipages.
Shumica e vendeve vendosin tatim mbi t ardhurat pr totalin e t ardhurave n shkall
botrore t rezidentve dhe pr t ardhurat nga burime brenda vendit n rastin e
jorezidentve. Disa vende, megjithat, e kufizojn tatimin mbi t ardhurat n t ardhurat
me burim t brendshm si pr rezidentt ashtu edhe pr jorezidentt sipas parimit t
territorit.
Tatimi mbi punn N kt grup prfshihen tatimet q lidhen drejprdrejt me t ardhurat e krijuara nga
puna. T ardhura t tilla jan tatimi mbi t ardhurat nga punsimi dhe kontributi i
sigurimeve shoqrore dhe shndetsore.
PBB Prodhimi i Brendshm Bruto
Termi prdoret pr qllime statistikore nga Kombet e Bashkuara pr tiu referuar
Tatim mbi detyrimeve kapitale (d.m.th. ato tatime t vendosura n intervale t parregullta dhe
shum t rralla mbi vlerat e aktiveve ose pasurin neto n pronsi t njsive
kapitalin institucionale) dhe tatimeve mbi transferimet e kapitalit (d.m.th. tatimet mbi vlerat e
aktiveve t transferuara ndrmjet njsive institucionale si rezultat i trashgimis,
dhurimeve me gjallje (inter vivos) (d.m.th. kur donatori sht gjall) ose transferime t
tjera.
Investimet e
Investimet e huaja direkte Neto jan diferenca mes hyrjeve dhe daljeve t investimeve
Huaja Direkte nga vendi, pr t marr nj fitim n nj ndrmarrje q vepron n nj ekonomi t
Neto ndryshme nga ajo e investitorit.

5
PRMBAJTJA
Parathnie Faqe 7
Burimi t dhnave Faqe 9
I Barra tatimore n Ballkan Faqe 10

Normat tatimore n Shqipri, Kosov dhe vendet e tjera
Faqe 15
t Ballkanit, 2017
Investimet e Huaja Direkte dhe ndikimi nga barra tatimore Faqe 19
II Barra Tatimore n Shqipri Faqe 22
Efekti i politiks fiskale dhe qasja e administrimit Faqe 25
Pesha e t ardhurave tatimore rajonale ndaj prodhimit t brendshm
Faqe 28
n Shqipri
Llogaritja e barrs tatimore pr Qarqet Faqe 32
Qarqet me barrn tatimore m t ult Faqe 33
Qarqet me barrn tatimore m t lart Faqe 34

III Barra Tatimore n Kosov Faqe 35
Pesha e t ardhurave tatimore regjonale ndaj prodhimit t brendshm
Faqe 35
n Kosov
Regjionet me barrn tatimore m t ult Faqe 36
Regjionet me barrn tatimore m t lart Faqe 37
IV Indeksi i Liris Fiskale 2017 Faqe 39

Metodologjia Faqe 39
Dita e Liris Fiskale n Ballkan, 2017 Faqe 40

Dita e Liris Fiskale n Shqipri, 2017 Faqe 41
Dita e Liris Fiskale n Kosov, 2017 Faqe 43
Prmbledhje Faqe 44
Shtojca Faqe 47
Referenca Faqe 50

6
Parathnie
Zhvillimi i politikave fiskale n funksion t modeleve ekonomike dhe sociale sht i varur n korrektsin
e politiks, si reflektim i ambjentit ekonomik dhe social. N rajonin e Ballkanit, ashtu si n gjith botn
nevojitet q buxhetet e qeverive t mbshteten nga sisteme tatimore q promovojn rritjen e t ardhurave
pr frym nprmjet stimulimit t konkurimit ekonomik.
S pari, kjo arrihet duke miratuar nj politik q adreson situatn reale t rajonit, si dhe t secilit vend t
tij. Si rrjedhoj, sistemet tatimore kan nevoj t rakordojn kapacitetet dhe teknologjin me realitete t
tilla si: barra tatimore, rishprndarja e saj dhe rikuperimi i barrs te taksapaguesit, sipas peshs dhe
kontributit t tyre me investimet publike. Ky ekuacion duhet t bazohet mbi parimin e se far merret
duhet t kthehet si kompensim.
S dyti, sht e natyrshme se politika fiskale ka ndikim direkt n buxhet, nprmjet politiks tatimore,
doganore, lokale dhe m gjer n aspektin social. Nisur nga ky efekt, politika fiskale duhet t nxit reagimin
e ambjentit ekonomik, ku rritja e t ardhurave t buxhetit t stimuloj zhvillimin e aktivitetit t biznesit, si
rrjedhoj t nxit rritjen ekonomike, si mund t ndodh edhe e kundrta.
Llogaritja, matja dhe prezantimi i barrs tatimore dhe indeksi i Dits s Liris Fiskale jan n edicionin e
pest t shfaqjes s tyre pr ambjentin ekonomik dhe politik shqiptar dhe m gjer. Studimi fiskal i
prezantuar mbi rezultatet e metodologjis s prdorur nga ekspertt e Qendrs ALTAX pr llogaritjen e
Dits s Liris Fiskale, 2017 sht br nj dokument q po kijon nj tradit nga Nisma ALTAX n ambientin
ekonomik-fiskal shqiptar.
Matja e barrs tatimore tregon se si politika e mir e taksave plotson nj nga qllimet parsore, rritjen e
t ardhurave duke ruajtur barazin e tatimpaguesve n barrn q ata mbajn. Nga njra an duhet t
shikohet barazia lidhur me barrn q mbajn tatimpaguesit sipas aftsis pr t paguar dhe n ann tjetr
duhet t lidhet me barazin midis tatimpaguesve q mbajn barrn m t madhe.
Nprmjet llogaritjes s barrs tatimore synojm t analizojm efektet e sistemit t taksimit n

shprmndarjen e mirqenies ekonomike n Shqipri, Kosov dhe Ballkan. Studimi sht realizuar pr t
treguar nivelin e barrs tatimore nga njri qark n tjetrin, duke komentuar pr mundsit q duhet t
analizojn politikat fiskale dhe administrimi n rritjen e t ardhurave nprmjet krahasimit me qarqe t

7
ngjashme, n funksion t financimit t shpenzimeve pr investime lokale dhe qendrore dhe rritjes s
mirqenies s qytatetarve, pa harruar se politika fiskale nprmjet barrs vendos mbi rishprndarjen e t
ardhurave.
Nga ana tjetr, nisur nga fakti ku secili qytetar sht kontributor n buxhetin e shtetit nprmjet pagimit
t nj takse n form direkte apo indirekte, ather sht me interes q secili t dije se sa sht barra
tatimore q mban n raport me qytetart n qarqet e tjera shqiptare, N Kosov si dhe n vendet e tjera
t Ballkanit.
Renditja e qarqeve brenda Shqipris, si dhe shteteve brenda rajonit t Ballkanit sipas barrs fiskale jep
mundsin biznesit pr t shqyrtuar efektshmrin e politikave dhe nismave t qeveris pr zhvillimin
ekonomik, si dhe mundet t ndikoj n momentin e analizs pr alokimin e shpenzimeve publike n kuadr
t transparencs s financave publike. Kjo analiz, sipas zonave administrative shrben pr t par se kush
grup apo zon gjeografike sht ngarkuar m shum, dhe nga ana tjetr nj analiz m e detajuar orienton
politikn pr t par se cila industri apo zon duhet t ket nj barr t ndryshme nga ajo q rezulton.
Objekti i krahasimit t t dhnave jan t ardhurat e paguara pr llogari t buxhetit t shtetit nga rezidentt
dhe jo rezidentt. Fjalori i prdorur n kt dokument i referohet termave t ligjit t procedurave tatimore.
Tatimet dhe detyrimet doganore, q prfshihen n kt analiz jan tatimet q administrohen nga
administrata tatimore qendrore (prfshir edhe kontributet e sigurimeve sociale), taksat dhe tarifat q
administrohen nga administratat tatimore vendore, si dhe detyrimet doganore sipas rajonit ku jan
arktuar.
Rezultatet e ktij studimi jan t bazuara mbi t ardhurat e realizuara nga rezidentt sipas rezidencs ku
ata jan, pa prjashtuar edhe t ardhurat tatimore nga tatimpaguesit e mdhenj t vendit (t prfshira
sipas adress s rezidencs), t cilt plotsojn afr 50% t gjith totalit t t ardhurave tatimore pr t dy
nivelet e administrimit tatimor.
T dhnat statistikore pr qarqet jan objekt i analizave, sipas krahasimit t t dhnave t programeve
buxhetore, niveli i realizimit dhe burime t ndryshme.
Struktura e ktij dokumenti prbhet nga katr pjes. Te pjesa e par sht prezantimi i t dhnave
statistikore n nivel ndrkombtar. Te Pjesa e dyt sht nj analiz dhe komentim i renditjes rajonale
sipas barrs tatimore. Pjesa e tret dhe e katrt sqaron metodologjin e llogaritjes s Indeksit t Liris
Fiskale dhe renditjen bashk me analizat referuar renditjes.

8
Burimi t dhnave
T dhnat e prdorura pr Shqiprin i prkasin realizimit t treguesve buxhetor paraprak t vitit 2015.
T dhenat e prdorura pr vendet e tjera i prkasin vitit 2015. Ato jan marr nga burime t publikuara
nga Fondi Monetar, Banka Botrore, institute e qendra statistikore e studimore te Bashkimit Europian, si
dhe nga publikime zyrtare t financave t shteveve ballkanike.
Prezantimi i t dhnave mbi Prodhimin e Brendshm, pagimin e tatimeve dhe taksave jan bazuar mbi
informacionin q gjendet n raportet e Fondit Monetar (Country Report), te i cili gjenden tabela, analiza
dhe projeksione pr t dhnat makro pr vitet e fundit prfshir edhe vitin m t fundit 2015.
Pr Shqiprin, t dhnat pr prodhimin e brendshm rajonal jan marr nga Ministria e Financave ne
publikimet e borxhit publik, ndrsa t dhnat makro pr tatimet dhe taksat e paguara jan nxjerr nga
prpunimi i statistikave dhe buletineve t Banks s Shqipris dhe Ministris s Financave.

9
I.
Barra tatimore n Ballkan
Taksa dhe tatimi jan nj pages e detyrueshme n buxhet, ku takspaguesi n kmbim nuk
merr prfitim direkt. Aftsia pr t paguar taksa zakonisht matet me t ardhurat e gjeneruara
apo fituara.
Tatimet dhe taksat rritin n t njjtn koh ofertn dhe krkesn n treg, pr arsye se blersit
duhet t paguajn nj mim m t lart pr mallrat dhe shrbimet, ndrsa shitsit duhet t
shesin me nj mim m t ult, pr arsye t mos rnies s krkess konsumatore.
Studimi pr treguesin e barrs fiskale n Ballkan prqendrohet te fakti se n cilin nga vendet
tatimpaguesit paguajn m shum apo m pak tatime dhe detyrime t tjera fiskale, por edhe
si ndikon barra tatimore te tatimpaguesit q krkojn t investojn dhe paguajn detyrimet
fiskale n mnyr vullnetare.
Tab.1 Barra tatimore n Ballkan, 2014 - 2016 %

BARRA TATIMORE
RENDITJA SHTETI
2016 2015 2014
1 (1) KOSOV 23,5 23,8 23,3
2 (2) SHQIPRI 24,4 24,1 23,8
3 (3) MAQEDONI 25,6 26,2 25,2
4 (5) BULLGARI 28,6 29,2 27,8
5 (4) RUMANI 29,6 28,2 27,7
6 (7) SERBI 36,0 35,3 33,0
7 (6) BOSNJ-HERCEGOVIN 37,8 33,6 37,0
8 (9) KROACI 38,1 38,0 36,7
9 (8) MALI I ZI 38,2 37,5 38,1
10 (10) GREQI 40,6 39,0 39,0
Burimi: IMF, PwC, EC, MoF 32,24 31,49 31,16

10
Barra tatimore mesatare pr Ballkanin (32.2%), n vitin 2016 ka shnuar nj rritje prej 2.4 %
n krahasim me nj vit m prpara dhe 3.5 % krahasuar me dy vite m prpara. Rritjen m t
madhe t barrs tatimore n Ballkan pr 2016 krahasuar me nj vit m prpara e kryeson
Bosnj-Hercegovina me 12.5 %, e pasuar nga Rumania me 5 % dhe Greqia me 4.1 %.
Shqipria ka patur nj rritje me 1.2 %, ndrsa Kosova sht n grupin e vendeve me rnie t
barrs tatimore me 1.3 % m pak. Ndrkoh, vendet e tjera fqinje (Serbi dhe Mali i Zi) me
Shqiprin kan patur nj rritje mesatare n 2016 t krahasueshme me nj vit m prpara
me 2 %. Maqedonia dhe Bullgaria kan regjistruar ulje t barrs tatimore, respektivisht me
2.3 % dhe 2.1 % m pak.
Nga t dhnat n tabel, pr 10 vendet e Ballkanit mund t krahasohet treguesi i barrs

tatimore dhe tendenca e saj nga njeri shtet n tjetrin, n mnyr analitike.
Barra tatimore n rajonin e Ballkanit n vitin 2016 sht mesatarisht sa 32.2% e PBB, ndrsa n 2015 sht
mesatarisht sa 31,5 prqind e PBB. N vitin 2014 barra tatimore sht 31,2 prqind. Nga njeri vit n tjetrin
rezulton nj rritje e barrs tatimore mesatarisht me 1.2 pik prqind. Mesatarja e barrs tatimore e Ballkanit
sht dukshm m posht se mesatarja e barrs tatimore t BE (40% e PBB) me 7.2 pik prqind, por q gjithsesi
me tendec pr ngushtim t ksaj diference me t paktn 0.6 pik prqind kto tre vitet e fundit.
Nse shikojm shprndarjen gjeografike n Ballkan, barra tatimore m e ult pr vitin 2016,
ashtu si edhe 1-2 vite m prpara vijon n shtetet e Ballkanit Jugperndimor dhe Qendror
(Kosov 23,5%, Shqipri 24,4%, Maqedoni 25,6%). Ndrkoh, barra tatimore m e lart
mbetet n shtetet e Ballkanit Perndimor dhe Verior (Mali i Zi - 38,2%, Kroaci 38.1%, Serbi
36%) dhe Ballkanin Jugor (Greqi 40.6%). Ballkani Lindor, edhe pse ka n prbrje t tij
shtete (Rumania dhe Bullgaria) q tashm jan antar t Bashkimit Europian regjistron nj
barr tatimore me t paktn 10.5 pik prqind posht nivelit t saj.
N llogaritjen e barrs tatimore sipas shkallve tatimore nuk prfshihen skemat e prjashtimeve tatimore, si dhe
politikat e prkohshme t taksimit (brenda vitit fiskal).

11
Por, ndrsa n listimin m lart te barrs tatimore sht direkt kontributi i taksapaguesve t
vendeve ballkanike n raport me PBB-n e krijuar pr vitin 2016, n renditjen e vendeve
ballkanike n Tabeln 2 sht marr parasysh barra tatimore, sipas politiks tatimore q kan
miratuar vendet e Ballkanit, e shprehur nprmjet ndryshimeve apo mosndryshimece t
normave tatimore, e shprehur si prqindje ndaj fitimit t biznesit.
Secili nga parlamentet e vendeve t Ballkanit, ja u ka prezantuar dhe ka krkuar t ndikoj n

klimn e bizneseve nprmjet ndryshimit t normave tatimore t nj viti m prpara, duke
synuar edhe n rritjen e barrs tatimore sipas planifikimeve buxhetore dhe politikave t
grupeve t interesit pr zhvillimet e ekonomive ballkanike. Kjo barr e normave tatimore
sht shuma q llogaritet dhe miratohet pr tja deleguar administrats fiskale qendrore dhe
lokale, n mnyr q ata ta arktojn nga bizneset dhe individt, nprmjet punonjsve t
taksave.
Nga renditja shikohet se Maqedonia dhe Kosova vijojn t ruajn edhe n 2016 barrn m t
ult t normave tatimore n Ballkan1. Barrn m t lart e mbajn edhe pr 2016 dy vende
antare t Bashkimit Europian, Rumania dhe Greqia.
Maqedonia, Kroacia, Mali i Zi dhe Greqia paraqiten me rritje t barrs s normave tatimore.
N rritjen e barrs s normave tatimore, respektivisht n Maqedoni ka ndikuar tatim fitimi,
n Kroaci kan ndikuar tatimet mbi punn, n Malin e Zi ka ndikuar tatim fitimi dhe tatimet
mbi punn, n Greqi ka ndikuar tatim fitimi edhe pse ka rnie t tatimeve mbi punn.
Bosnj-Hercegovina dhe Rumania kan nj ulje t barrs s normave tatimore t tyre. N

uljen e barrs s normave tatimore, n Bosnj- Hercegovin ka ndikuar ulja e tatimeve t tjera
dhe n Rumani ka ndikuar ulja e tatimeve mbi punn edhe pse ka nj rritje t tatimit mbi
fitimin. Shqipria ka ruajtur t njjtn barr t normave tatimore nisur nga fakti i
mosndryshimit t politiks fiskale pr normat pr vitin 2016.
1
Pr vitin 2015, barra e normave tatimore sht prezantuar te Shtojca.

12
Tab.2 BARRA SIPAS NORMS TATIMORE GJITHSEJ N BALLKAN, 2016 %
Barra e Norms Tatimore, si % e fitimit
RENDITJA SHTETI
TOTALI Tatim Fitimi Tatimet mbi punn Tatimet e tjera
1 (1) MAQEDONI 13.0 11.0 0.0 2.0

2 (2) KOSOV 15.2 9.3 5.6 0.3
3 (3) KROACI 20.9 0.0 19.4 1.5
4 (4) MALI I ZI 22.2 8.2 13.3 0.7
5 (5) BOSNJ-HERCEGOVIN 22.6 7.2 13.5 1.9
6 (6) BULLGARI 27.0 5.0 20.2 1.8
7 (7) SHQIPRI 36.5 14.1 18.8 3.6
8 (8) SERBI 39.7 16.0 20.2 3.5
9 (9) RUMANI 38.4 11.6 25.8 1.0
10 (10) GREQI 50.7 22.4 27.7 0.6
Burimi: WB, PwC
Shqipria, Serbia, Rumania dhe Greqia jan n vendet q kan nj barr t normave tatimore
mbi mesataren e Ballkanit.
Tab.3
NORMA TATIMORE GJITHSEJ N BALLKAN, 2014 - 2016
%
NORMA TATIMORE GJITHSEJ
RENDITJA SHTETI
2016 2015 2014
1 MAQEDONI 13,0 12,9 7,4

2 KOSOV 15,2 15,2 15,3
3 KROACI 20,9 20,0 18,8
4 MALI I ZI 22,2 21,6 22,3
5 BOSNJ - HERCEGOVIN 22,6 23,3 23,3
6 BULLGARI 27,0 27,0 27,0
7 SHQIPRI 36,5 36,5 30,7
8 SERBI 39,7 39,7 38,6
9 RUMANI 38,4 42,0 43,2
10 GREQI 50,7 49,6 49,9
Burimi: WB, PwC 28,62 28,78 27,65
Nga krahasimi horizontal i norms tatimore gjithsej shihet nj tendenc rajonale e rnies s
tyre e krahasuar me nj vit m pprara, me 0.16 pik prqind m ult. Ndryshimi n rnie t
barrs s norms tatimore reflekton azhornimet e miratuara n legjislacionet e tyre disa nga

13
vendet ballkanike n lidhje me tatime t caktuara lidhur me tatimet direkte, tatimet mbi
punn apo tatime t tjera.
Nse shikojm n politikn fiskale t vendeve ballkanike, t vetme normat tatimore nuk e
plotsojn dot objektivin e politiks fiskale t asnjrit prej vendeve. Nse ulja e nj norme
tatimore t nj tatimi t caktuar nuk sht tatimi i fundit q paguhet pr nj t ardhur t
realizuar, problemi i mbitaksimit nuk mund t quhet i zgjidhur. Nj sistem kompleks tatimor,
i zbatuar n nj ekonomi e cila ka nevoj pr t qen konkuruese n tregun rajonal ka nevoj
pr nj harmonizim t politiks fiskale me normat tatimore.
Tab. 4 BARRA TATIMORE SIPAS PAGESAVE (ADMINISTRIMI FISKAL) vs. BARRA

TATIMORE SIPAS NORMAVE (POLITIKA FISKALE) %
BARRA TATIMORE N 2016, sipas:
RENDITJA SHTETI Pagess s taksave
Norms tatimore
e tatimeve
1 MAQEDONI 13,0 25,6
2 KOSOV 15,2 23,5
3 KROACI 20,9 38,1
4 MALI I ZI 22,2 38,2
5 BOSNJ-HERCEGOVIN 22,6 37,8
6 BULLGARI 27,0 28,6
7 SHQIPRI 36,5 24,4
8 SERBI 39,7 36,0
9 RUMANI 38,4 29,6
10 GREQI 50,7 40,6
Burimi: WB, PwC
Ajo q vecohet n tabeln 4. dhe vlen pr tu analizuar, sht efekti i vrtet i politiks fiskale
te rritja apo ulja e barrs tatimore. Renditja sipas barrs tatimore (produkt i administrats
fiskale) t vendeve t Ballkanit, q prezantohet m lart pr vitin 2016 2 pr nj pjes t
2
Pr vitin 2015, krahasimi mes barrs s normave tatimore me pagesat tatimore sht te Shtojca

14
vendeve nuk ka t njjtn kah rritjeje me barrn e norms tatimore gjithsej (produkt i politiks
fiskale si dhe vullnetarizmit fiskal).
Nga krahasimi midis dy treguesve shikohet se Maqedonia, Kosova, Kroacia, Mali i Zi, Bosnj-
Hercegovina dhe Bullgaria kan nj barr tatimore m t lart se ngarkesa fiskale sipas
normave tatimore. Ndrkoh, Shqipria, Serbia, Rumania dhe Greqia kan t kundrtn. Nse
analizojm edhe faktor t tjer mund t kuptohet m qart mungesa e prafrsis. Nga aq
sa tregon krahasimi, n vendet e grupit t Shqipris shihet se kan nj politik fiskale m
agresive se administrimi tatimor, i cili ka detyrimin t mbledh n mas te plot gjith far
parashikohet n buxhet nprmjet programit fiskal t qeverive.
N krahasimin mes dy treguesve t barrs q mban tatimpaguesi n vendet e Ballkanit bie n

sy m shum fakti se pr vende q kan struktur tatimore t ngjashme (p.sh. Shqipria me
Malin e Zi apo Maqedonin) barra e norms tatimore sht ngushtsisht e lidhur me
performancn e administrimit t mbledhjes s tatimeve.
Normat tatimore n Shqipri, Kosov dhe n Ballkan, 2017

Pr vitin 2016 rajoni i Ballkanit sht karakterizuar n politika fiskale q jan fokusuar n ulje
t norms s tatim fitimit si dhe rritje t saj pr TVSH-n. Asnj nga vendet nuk ka synuar t
bj nj politik fiskale q t fokusohet n reformimin e sistemit tatimor, por vetm n disa
ndryshime t vogla q kan patur pr qllim rritjen e konsolidimit fiskal, si dhe lehtsi pr
grupe t caktuara t aktiviteteve t ekonomis kombtare.
Ndryshimet e ndodhura n normn e tatim fitimit, n rastet e uljes kan patur pr qllim
zgjerimin e bazs s tatueshme, por me objektivin pr t mos u prekur t ardhurat e buxhetit
dhe stabiliteti fiskal.
Norma mesatare standarte e TVSH-s n vitin 2016 pr Ballkanin sht 20%. Prve Bosnj-
Hercegovins dhe Shqipris, t gjith vendet e tjera t Ballkanit aplikojn norma t
reduktura t TVSH, kryesisht pr konsumin jetik, shndetsin, furnizimin e popullats me
energji, si dhe pr librat, revistat dhe veprimtari kulturore, sportive.

15
Nga analiza e legjislacionit mbi ndryshimet e normave tatimore n Ballkan, vrehet se Kroacia
dhe Greqia vijojn t ruajn edhe pr vitin 2016 nj norm tatimore standarte t TVSH mbi
mesataren e rajonit. Ndrsa Kosova, Bosnj-Hercegovia, Maqedonia, Rumania dhe Mali i Zi
kan nj norm tatimore standarte nn mesataren e rajonit. Kosova ka filluar t zbatoj nj
norm t reduktuar t TVSH, n fund t vitit 2015, si dhe ka rritur normn standarte me 2%,
pr qllime t ruajtjes s stabilitetit fiskal t buxhetit. Po kshtu, Mali i Zi dhe Serbia miratuan
n 2016 norm t reduktuar t TVSH, respektivisht me 7% dhe 10%.
Greqia miratoi n vitin 2016 rritje t norms standarte t TVSH me 1%, duke u renditur si
vendi i dyt me normn standarte m t lart t TVSH n Ballkan, pas Kroacis. Shqipria,
Bullgaria dhe Serbia zbatojn pre disa vitesh nj norm standarte mestare t TVSH n nivelin
20%.
Pr tatimin mbi fitimin, normn tatimore mbi mesataren e zbatojn Greqia, Kroacia,
Shqipria, Serbia, Rumania, ndrsa normn nn mesatare e kan Mali i Zi, Kosova,
Maqedonia, Bosnj-Hercegovina.
Norma e tatimit mbi fitimin n vitin 2016 ka patur nj ulje me 2% n Kroaci.
Tab.5 NORMAT TATIMORE N BALLKAN, 2017 %
TATIM MBI T SIGURIME SHOQRORE DHE SHNDETSORE
Nr. SHTETI TVSH TATIM FITIMI ARDHURAT
PERSONALE GJITHSEJ PUNDHNSI PUNMARRSI
1 MAQEDONI 5, 18 10 10 27 0 27
2 KOSOV 8, 18 10 10 10 5 5
3 KROACI 5, 13, 25 18 12, 40 37,2 17,2 20
4 MALI I ZI 7, 19 9 9, 15 34,8 10,3 24,5
BOSNJ-HERCEGOVIN* 17 10 10 41,5 10,5 31
5
BOSNJ-HERCEGOVIN** 17 10 10 23 0 23
6 BULLGARI 9, 20 10 10 30,7 - 31,4 17,8 - 18,5 12,9
7 SHQIPRI 20 5, 15 13, 23 27,9 16,7 11,2
8 SERBI 10, 20 15 10, 25 37,8 17,9 19,9
9 RUMANI 5, 9, 19 16 16 39,25 - 49,85 22,75 - 33,35 16,5
10 GREQI 6, 13, 24 29 22, 42 40,06 24,56 15,5
Burimi: PwC, KPMG, MeF
Shnim: Ndryshimet e shkallve tatimore, 2015 me 2014
Rritje TVSH me 2% dhe futja e shkalls s reduktuar t TVSH 8%
Ulja e tatim fitimit me 2%
Vendosja e shkalls s reduktuar TVSH me 7%. Rritur kontributi social me nga 1% pr pundhnsin dhe punmarrsin
Vendosje TVSH reduktuar 10%. Vendosja e shkalles maksimale TAP me 25%
Ulje shkalls standarte t TVSH me 1%
Rritje shkalls standarte t TVSH me 1%
* Federata e Bosnj-Hercegovins
** Republika Srpska
3
3
Te Shtojca jan Normat tatimore t Ballkanit n 2016

16
Pr tatimin mbi t ardhurat personale (prfshir tatimet n burim) Greqia, Kroacia kan
normn tatimore m t lart. Ndrsa normn tatimore m t ult e kan Kosova, Shqipria 4,
Maqedonia, Bosnj-Hercegovina.
Shqipria, Kroacia, Mali i Zi, Serbia, Rumania dhe Greqia aplikojn sistem progresiv t tatimit mbi t ardhurat
personale, i cili mbart mbi vete ende propblemin e bazs s ngusht t ktij tatimi.
Pr kontributet e sigurimeve shoqrore dhe shndetsore, normn m t lart e mbajn

Greqia, Serbia, Bosnja dhe Mali i Zi. Normn m t ult e kan Kosova, Maqedonia, Shqipria.
N analizn, q bazohet n treguesit pr taksat e paguara n vitin 2016 sipas Tabels 5.,
tendenca e pagesave t tatimeve nuk ka ruajtur t njjtn konsistenc sipas orientimit t
politiks fiskale. Maqedonia dhe Shqipria kan norma standarte t TVSH, si dhe akciz q
nuk futet n kategorin e normave t ulta. Megjith kto norma t cilat jan n nivelin
mesatar, treguesi i pagesave t tatimeve indirekte (TVSH dhe akciz) sht m i ult se vendet
e tjera q kan norma TVSH m t larta apo m t ulta se dy vendet.
N kt kontekst t performancs s administrimit fiskal pr tatimet indirekte shihet se baza

e tatimeve indierekte mbetet ende e ngusht dhe q krkon nj rishikim t modelit t
prshtatjes me ambjentin ekoonmik dhe social. Nga ana tjetr, nuk shikohet q performanca
jo e lart e mbledhjes s tatimeve indirekte, t jet kompernsuar me nj rritje t pagesave t
tatimeve direkte, e veanrisht t tatimit mbi t ardhurat personale.
Edhe, nse shtrihemi n raste t tjera, nuk ka dyshim se politika fiskale ndikon n zgjedhjet
ekonomike t biznesit. Por, nse uljet e normave t tatimeve nuk harmonizohen me
kapacitetin administrativ, dhe zgjerimin e bazave tatimore, ather krijohet nj situat
buxhetore q ndikon negativisht te konsolidimi fiskal, si dhe te forcimi i vullnetarizmit n
pagimin e tatimeve dhe rritjen e kulturs fiskale.
4
Rasti i shkalls tatimore pr Shqiprin ka spjegim pr grupimin, pr arsye se shkalla me 13% e tatimit mbi t ardhurat
personale prfshin mbi 95% t bazs tatimore t tij.

17
Tab. 5.1
Pagesat sipas tipit t tatimit n % t PBB n Ballkan, 2016 in % of GDP
Tatimet Tatimet Tatimet e Kontributet Tatime

RENDITJA SHTETI
direkte indirekte tjera e Sigurimeve gjithsej
1 GREQI 9,9 16,9 13,8 40,6

2 MALI I ZI 5,8 18,5 2,2 11,7 38,2
3 KROACI 5,5 17,2 3,5 11,9 38,1
4 BOSNJ - HERCEGOVIN 3,6 18,8 0,1 15,3 37,8
5 SERBI 5,6 17,8 1,6 11,0 36,0
6 RUMANI 5,6 14,1 1,8 8,1 29,6
7 BULLGARI 5,4 15,3 1,0 6,9 28,6
8 MAQEDONI 4,1 12,4 0,4 8,7 25,6
9 SHQIPRI 4,0 11,7 3,4 5,3 24,4
10 KOSOV 3,9 19,6 23,5
Burimi: WB, IMF
Edhe pse studimet mbi ndryshimet e normave t tatimeve mbi konsumin dhe kapitalin jan
m pak ndikuese n ekonomi, sesa ndryshimet e normave t tatimeve mbi individin dhe
punn, zhvendosja e barrs tatimore nga konsumi dhe kapitali te individi dhe puna sht nj
detyr mjaft e vshtir pr do qeveri.
Pr vendet e Ballkanit, gjithsesi politika fiskale lidhur me normat tatimore nuk ka patur
ndikimin e pritshm n rritjen ekonomike.
Le t shikojm rastin e malit t Zi, i cili ka aplikuar normat tatimore m t ulta n Ballkan.
PBB n kt vend pr periudhn prej vitit 2008 2016 nuk ka shnuar nj rritje t
qndrueshme, por ka mbetur n nivelin rreth 4.52 miliard Euro me ulje ngritje gjat ktij
harku kohor.
Po kshtu ka ndodhur edhe me Maqedonin, e cila mbahet pr normat tatimore m t ulta
edhe madje n nivel europian. PBB-ja e ktij vend ka mbetur n nivelet rreth 10 miliard Euro,
me ulje ngritje t vlers s shtuar kombtare.
Nisur nga perpsektiva e politiks fiskale pr vendet e Ballkanit konsiderohet si e dmshme

aplikimi i nj politike reformuese gjithprfshirse dhe q nuk mbshtetet te nj nivel
administrimi i fort dhe me kapacitete t ngritura. Prmirsimi i sistemit tatimor sht
gjithnj nj kusht i nevojshm pr funksionimin e zhvillimit ekonomik.

18
Investimet e Huaja Direkte dhe ndikimi nga barra tatimore
Shqipria ka nj hyrje t IHD neto (8,3% t PBB) ndr m t lartat edhe pse ka barr tatimore
ndr m t ultat (24.4% t PBB). Vendin e par pr thithje t investimeve t huaja n
prqindje t PBB-s e mban Mali i Zi edhe pr vitin 2016.
Vlern absolute m t lart t investimeve e ka marr Rumania dhe Greqia, nisur edhe pr
shkak t strukturs, madhsis s ekonomis dhe kapaciteteve q u ka ofruar investitorve
t huaj. Nuk ka ndodhur e njjta logjik n rastin e Bullgaris, i cili ka vlera investimesh n
nivelin 1.5% t PBB-s, kryesisht pr shkak t korrupsionit dhe mungess s stabilitetit politik.
Bosnj-Hercegovina, Bullgaria dhe Greqia kan patur IHD neto (1.5% - 1.6% t PBB) m t ulta
n Ballkan.
Tab.6 INVESTIMET E HUAJA DIREKTE NETO N BALLKAN, 2014 - 2016 si % e PBB

INVESTIMET E HUAJA DIREKTE
Nr. SHTETI
2016 2015 2014
1 (1) MALI I ZI 8.4 10.8 8.9
2 (2) SHQIPRI 8.3 8.7 8.3
3 (5) SERBI 5.9 4.6 3.3
4 (4) KOSOV 3.9 4.9 5.3
5 (3) KROACI 3.5 6.9 1.0
6 (8) RUMANI 2.4 1.9 1.6
7 (10) MAQEDONI 2.1 0.5 3.0
8 (6) BOSNJ-HERCEGOVIN 1.5 2.7 1.9
8 (7) BULLGARI 1.5 3.5 2.8
9 (9) GREQI 1.6 0.7 1.1
Burimi: WB, TE, BSH,
Investimet e huaja direkte mesatare n Ballkan jan sa 3% e PBB-s n nivel rajoni.
Kur analizojm efektin e barrs tatimore sipas statistikave t IHD neto n prqindje t
prodhimit t brendshm, vrehet se vendet me IHD m t lart nuk kan t njjtn ecuri me
barrn tatimore.

19
Arsyeja e mosprkimit t barrs tatimore, shkalls tatimore dhe investimeve t huaja sht
pasqyrimi m i mir i rolit q ka n radh t par klima pr investime n nj vend t caktuar.
Politika fiskale ka efektin pr t thithur investimet, por kjo ndodh pasi kushtet dhe rregullat
pr tregun perceptohen nga investitort sipas indekseve pr investim me situata pozitive dhe
mbi nivelet mesatare t tyre.
Nga ana tjetr, nevoja pr sisteme t zhvilluara t tregut financiar, kapaciteteve t tregut t
puns bashk me nivelin e korrupsionit kan nj tjetr efekt me ndikim n thithjen e
investimeve dhe zhvillimin e tregut t brendshm.
Perceptimi se normat e ulta t tatimeve trheqin IHD ka ndikuar jo pak politikbrjen n

Ballkan n dekadn e fundit. N teori, nse nj vend aplikon norma t ulta t tatimit mbi
fitimin dhe prgjithsisht mbi kapitalin bhet m trheqs pr tu zhvendosur fitimet e
kompanive investitore, pasi ndikon mbi dividentin q mbetet si fitim pas tatimit. Riatdhesimi
i fitimit te kompanit q kan hapur kto deg t tyre n vendet me norma t ulta tatimore
ndikon edhe n instalimet e shumkombsheve.
sht pikrisht, kjo politik e normave t ulta tatimore q sht kthyer n nj konkurim t
fort midis vendeve t Ballkanit, duke u diktuar t zbatojn edhe politikat pr shmangien e
taksimeve t dyfishta dhe adoptimin e parimeve t OECD mbi transferimin e fitimit nprmjet
mimit.
Shqipria dhe Kosova jan t krahasueshme n politikat e tyre me vendet e tjera t Ballkanit,
por q gjithsesi kan problematika t korrupsionit dhe kapaciteteve jo t prshtatshme me
mekanizmat q prdoren n sisteme me tatime t ulta.
Por, gjithsesi nga kryqzimi i treguesve t investimeve, me normat tatimore mbetet e paqart
nse duhet ulur realisht nj norm tatimore me qllimin pr t trhequr vmendjen e
investitorve.
Nse nisemi nga logjika e vendeve t zhvilluara ekonomike, si dhe atyre q po ndjekin ritme
t prshpejtuara zhvillimi, mund t vrehet se nse ekonomia mbshtetet mbi nj
infrastruktur t zhvilluar, shrbime publike efektive, zhvillohet mbi nj treg relativisht t

20
madh, ather konkurenca e normave tatimore dhe barrs tatimore fiton avantazhe vetm
kur garantohen apo egzistojn kto kushte.
Kjo ndodh n numrin m t amdh t vendeve antare t OECD, q kan nj barr t lart
tatimore, por dhe jan shm efektiv n thithjen e investimeve t huaja.
Nj barr e ult tatimore nuk mund t kompensoj nj ambjent jo trheqs pr investitort.

Kjo ndodh pr arsyen se taksat jan vetm njri nga elementet q edhe n kushtet e nj oferte
me taksa t ulta nuk arrin dot t kompensoj infrastrukturn e dobt, aksesin e dobt n
treg si dhe kushte t tjera mbi t cilat bazohet n vendimarrjen e tij nj investitor.
Qeverit ballkanike u jan prgjigjur ktyre presioneve t konkurencs n mnyr ta

ndryshme. Shum nga vendet kan ulur normat e tatimit mbi fitimin, si rruga m e shkurtr
dhe e monitorueshme lehtsisht pr t arritur objektivat pr investimet.
Gjithsesi, uljet e normave tatimore kan tendencn t jen me kosto t lart pr buxhetin,
pasi t ardhurat q i hiqen buxhetit nga politika e uljes s normave t tatimeve n fakt prish
konkurencn e ndershme n vend, por kthehet edhe n nj barr t shtuar pr segmente dhe
grupe t caktuara t tatimpaguesve.
Nga ana tjetr, ulja e normave tatimore kthehet n nj kultur pr qytetart pr ti br

presion qeverive pr mbajtjen e nj politike t till n mnyr permanente, pa patur egekt n
zgjerim t bazs dhe shprndarjen e barrs n mnyr t barabart.
Pas nje reagimi te duhur mbi indekset e treguesve m lart, n prputhje me planifikimin pr
thithjen e investimeve t huaja vlen t hartohet politika fiskale q prshtat shkallt e taksimit
t kapitalit dhe puns sipas nivelit t tregut dhe vizionit pr tregun e ardhm.

21
II.
Barra Tatimore n Shqipri
Barra tatimore sht nj tregues q merr nj kuptim t veant pr Shqiprin, nisur nga
konteksti ekonomik dhe social me luhatje t vazhdueshme, si dhe nga mungesa e stabilitetit
t sistemit fiskal dhe social.
N kt kapitull do ti jepet prgjigje pyetjes se cili qark paguan m shum apo m pak tatime
n buxhet5. Paraprakisht do t prezantojm ndikimet e faktorve q e bjn vlersimin t
mundshm.
Kur marrim n konsiderat faktort ndikues, matja e barrs tatimore nuk sht matje e shtrirjes se efektit
buxhetor t qeveris apo administrats publike (prbrja e saj). Nga ana tjetr nuk sht as matja e gjith
detyrimeve q mbart nj tatimpagues n funksion t t ardhurave q ai realizon brenda nj viti (pagesa pr
institucione jofiskale).
Prpara se t trajtohet niveli i barrs tatimore sipas rajoneve (qarkut) t Shqipris do t

shikohen elementt prbrs q prfaqsojn kt barr n buxhetin e shtetit.
T ardhurat tatimore n buxhetin e vitit 2016 zn 90.9% t gjith totalit. Ndrkaq t ardhurat
jotatimore zn 5.9% t totalit t t ardhurave t buxhetit. Pjesn tjetr t t ardhurave t
buxhetit e zn ndihmat me 3.2% t totalit.
5
e shprehur si prqindje e tatimeve dhe taksave e tarifave t paguara ndaj PBB-s

22
T ardhurat tatimore (prfshihen t ardhurat n tabeln m posht), q jan pjesa kryesore
e buxhetit dhe pr vitin
Struktura t ardhurave tatimore %
2016 dhe 2015,
T ardhurat tatimore 2015 2016
respektivisht jan sa 24,4%
Tatimet dhe Doganat 76.1 74.9
dhe 24.1% e PBB-s.
Pushteti Vendor 3.4 4.1
Sigurimi Shoqror dhe Shndetsor 20.5 21.1
Burimi: MoF N kt barr tatimore, t
ardhurat nga tatimet dhe doganat n vitin 2016 kan zn nj pjes sa 74.9% e totalit t t
ardhurave tatimore, me nj rnie t peshs prej 1.2 prqind. Kt rnie t peshs s t
ardhurave qndrore e kan rimarr t ardhurat vendore me nj pesh ndaj totalit me 4.1%,
ku rritja e tyre me nj vit m par sht 0.7%. Po kshtu edhe kontributet e sigurimeve, n
vitin 2016 zn nj pesh prej 21.1%. Kjo rritje prej 0.6% pr kt z vjen nga formalizimi i
puns, si dhe ndryshimet ligjore q erdhn nga heqja e tavanit t t ardhurave nga puna pr
efekt t llogaritjes s sigurimeve shndetsore.
T ardhurat e mbledhura, q prkojn me veprimtarin e administrats tatimore qendrore

dhe doganore prbjn pjesn kryesore t barrs tatimore, respektivisht pr 2015 dhe 2016
sa 17,9% dhe 18,3% e PBB-s. Kjo rritje i dedikohet kryesisht rritjes s pagesave te tatimit mbi
fitimin dhe tatime te tjera mbi kapitalin, taksave nacionale dhe rritjes s pagesave t akcizs.
Barra tatimore, q vjen nga administrimi tatimor vendor (administratat fiskale lokale) n vitet
2015 dhe 2016 sht respektivisht sa 0.8% dhe 1% e PBB-s. N vitin 2016, nisur edhe nga nj
administrim i mir i territorit, veanrisht n Tiran, si dhe ndikimi nga taksa e re mbi truallin
u arrit n nivele performimi m t mir se viti i mparshm, por ende nn kapacitetet e
performancs standarte qe kan administratat lokale n vendet e rajonit.
Barra e kontributeve t sigurimeve shoqrore dhe shndetsore pr vitet 2015 dhe 2016 ka
nj pesh t konsiderueshme t barrs tatimore, respektivisht sipas viteve m lart ajo sht
sa 4.8% dhe 5,1% e PBB-s.

23
Pesha e tatimeve direkte
Struktura e tatimeve %
Tipi tatimit 2015 2016 dhe indirekte n barrn
Tatime indirekte 65 65 tatimore ka mbetur e

Tatime direkte 35 35 pandryshuar n vitin 2016
Burimi: MoF
nse e krahasojm me nj
vit m prpara.
Kjo tregon ende nje barr tatimore q mbahet nga konsumatori shqiptar, dhe jo nga
ekonomia. Nga ana tjetr, ajo pasqyron nevojn e modifikimit t politiks pr zhvendosjen e
barrs tatimore nga konsumi te kapitali, ku kryesisht duhet t jen individt e pasur dhe
bizneset e mdha ata q duhet t mbajn peshn kryesore n kt drejtim.
N nj renditje analitike, n tabelat m posht mund t shihet pesha sipas tipit t tatimit n
raport me totalin e barrs.
%
N shikimin analitik t
PESHA SIPAS STRUKTURS 2015 2016 Ndryshimi
peshs s tatimeve
Tatimi mbi Vlern e Shtuar 51.5% 50.9% -0.7%
kryesore n raport me
nga administrata tatimore 14.7% 15.5% 0.8%
nga administrata doganore 36.9% 35.4% -1.5% totalin e t ardhurave
minus Rimbursimi TVSH 3.0% 3.2% 0.2% tatimore, shihet se
Tatimi mbi Vlern e Shtuar (Neto) 48.5% 47.6% -0.9% nga krahasimi midis
Tatimi mbi Fitimin 10% 11% 0.9%
secilit tatim pr dy
Akcizat 15% 15% 0.1%
vitet 2016 dhe 2015,
Tatimi mbi t Ardhurat Personale 11% 11% -0.1%
pesha e TVSH neto 6
Taksa Nacionale dhe t tjera 13% 13% 0.0%
Taksa Doganore 2% 2% 0.0% sht 0.9% m pak.
Kjo rnie sht ndikuar kryesisht nga t ardhurat n rnie t TVSH-s nga importet. Por edhe
pr administratn tatimore qendrore, n rastin e nj zbatimi t plot t krkesave pr
rimbursime do t rezultonte nj rnie e njjt e TVSH si te doganat.
Rritje n 2016 ka tatimi mbi fitimin me 0,9% dhe akciza me 0.1%. Tatimi mbi t ardhurat
personale ka shnuar nj rnie me 0,1% m pak se nj vit m prpara,kryesisht nga
6
TVSH neto sht diferenca midis TVSH s arktuar minus rimbursimin e TVSH

24
performanca e dobt e administrats. Ndrkoh, q duket se nuk kan patur ndryshime
taksat nacionale dhe doganore.
T ardhurat e pushtetit vendor shnojn nj rritje n 2016 vetm nga taksat lokale me 15.6%.
Taksa e pasuris dhe
ne %
taksa mbi bzinesin e vogl
PESHA SIPAS ZERAVE 2015 2016 Ndryshimi
kan patur nj rnie t
Taks mbi Pasurin(ndertesat dhe trualli) 34% 31% -2.2%
Taks mbi Biznesin e vogl 17% 4% -13.4% peshs s tyre me 2.2%
Taksa Lokale 49% 65% 15.6% dhe 13.4% m pak n
2016.
Kto tregues vlejn pr transparenc n lidhje me peshn q mbajn konsumatort dhe

investitort duke kuptuar se tendenca n rnie e peshs s tatimeve indirekte (presioni mbi
mimet e konsumit) dhe tendenca n rritje e tatimeve direkte (ndikimi mbi fitimin korporativ
dhe t ardhurat personale) pasqyrojn efektet e politiks fiskale t qeveris, e cila synon nj
rishprndarje t t ardhurave duke prfituar m tepr tatime nga fitimi mbi kapitalet.
Efekti i politiks fiskale dhe qasja e administrimit

Rritja e peshs s barrs s tatimit mbi vlern e puns (tatimi mbi t ardhurat personale) dhe
ndaj kapitalit (tatimi mbi fitimin) jan efekti q ka prur tatimi progresiv dhe lehtsimi n
trsi i pagave pr puntort e pakualifikuar dhe me paga t ulta, t cilat kan ndikim si n
rritjen e bazs s tatimit, po ashtu edhe n rritjen e fitimit nga bizneset.
N vitin 2016, si viti i dyt i zbatimit t ligjit t ri i TVSH-s ka qen nj periudh n pritje t
konsolidimit t politiks s freskuar pr kt tatim q mban 32% t t ardhurave t buxhetit.
Edhe n Kosov nisur nga fakti se ligji i TVSH psoi ndryshim t norms dhe nj shkallzim pr
mallrat baz mbetet ende t shikohen efektet n formalizimin e ekonomis dhe rritjen e
produktivitetit t TVSH-s.

25
Viti 2016 ishte viti e tret n Shqipri, i zbatimit t politiks fiskale t progresivitetit t
normave tatimore7 n lidhje me tatimin e kapitaleve dhe t puns. Nga analiza e t ardhurave
arrijm t krahasojm se efektet e saj n performancn buxhetore mbeten posht rezervave
t ktij tatimi ky duke kuptuar edhe diferencat q mbeten midis politiks dhe administrimit.
Niveli i ult i barrs tatimore jo gjithmon vjen nga normat e ulta, por n rastin e Ballkanit
ndikimi i normave t ulta prkthehet me nj rrjedhoj direkte t nj barre t ult. Arsyeja
qndron te niveli i informalitetit, korrupsionit dhe sistemeve tatimore ende t
paharmonizuara me ekonomin dhe tregun. Por edhe lehtsirat fiskale dhe prjashtimet
tatimore kan nj ndikim deri n 3-4% t PBB-s n rajon duke ulur de facto barrn tatimore
t secilit vend q i zbaton kto politika lehtsuese dhe prjashtuese.
Efekti i ndryshimeve n ligjin e tatimit mbi t ardhurat n vendet e Ballkanit ka patur nj efekt
m t dobt te taksimi, n raport me rritjen e nivelit nominal t t ardhurave.
M shum pun duhet t bhet pr t shqyrtuar efektin e ndryshimeve t prejardhira nga
politika tatimore n Ballkan. M shum duhet q t prshtatet barra tatimore me zhvillimin
ekonomik t secilit vend si dhe at rajonale duke prshtatur politikn n mnyrn m t
natyrshme me objektivat ekonomik.
Nj nivel i lart i barrs tatimore do t justifikohej vetm pr ato vende me nivel t lart
teknologjie, produktivitet t lart t puns dhe nj kultur t zhvilluar pr pagimin vullnetar
t taksave.
N vendet e Ballkanit me nivel t ult t zhvillimit ekonomik, ku t ardhurat pr frym jan

ndr nivelet e ulta ose mesatare t nivelit europian t t ardhurave pr frym, ngadalsimi i
rritjes s barrs tatimore ka efekt negativ n rritjen e PBB-s. Ulja e barrs tatimore do t
rezultonte n uljen e PBB-s, pasi nxitja q japin taksat pr ekonomit e vendeve ballkanike
konsdierohen se kan ende nj ndikim nxits dhe formatues t sistemeve tatimore t ktyre
vendeve.
7
Taksa e shesht mbi tatimin e fitimit dhe tatimit mbi t ardhurat personale u zvendsua ne 2014 me tatimin
progresiv.

26
Ofertat populiste t politikanve ballkanik pr ulje t normave tatimore duke deklaruar se
bhet pr qllime t rritjes s ekonomis dhe nxitjes s investimeve dhe po ashtu edhe
punsimit, kursimeve dhe rritjes s mirqenies (t ardhurave pr frym) kan rezultuar n
realietin ekonomik dhe social si jo t vrteta dhe me efekt t dobt n funksion t objektivave
t shpallura. Kto oferta politike pa baz dhe mbshtetje n realitetin ekonomik t vendeve
ballkanike kan krijuar efekte q kan paksuar produktivitetin ekonomik dhe investimet
kapitale duke minuar besimin e investitorve pr investime t reja. N kt mnyr, uljet e
normave tatimore, t konceptuara pa lidhje me politikat dhe reformat e tjera t ndrmarra
apo t filluara nga qeverit kan ndikuar prgjithsisht n rritjen e deficiteve buxhetore.
Edhe pse rritja e barrs tatimore duket si rruga m e leht pr ngushtimin e deficitit buxhetor,
faktikisht nuk sht e vrtet. Duke konsideruar karakteristikat rajonale dhe objektivat
specifike t secilit vend sht mse e natyrshme aplikimi i skemave tatimore t diferencuara
midis vendeve, si dhe t normave t tatim fitimit dhe tatimit mbi kapitalin, sipas objektivave
buxhetore.
Por, e keqja tjetr e politikave fiskale sht mostrajtimi njkohsisht i barrs tatimore me
balancn makroekonomike dhe punsimin. Nga ky nnvleftsim i njrit element n dm t
tjetrit harrohet fakti m i madh q duhet t konsideroj nj qeverisje e aft: shprehjen e
qart t vullnetit pr ti dhn t njjtin prioritet, si fuqizimit t buxhetit, po ashtu edhe
fitimeve dhe kursimeve t biznesit dhe individve.
Nse t ardhurat e buxhetit do t planifikohen t rriten bashk me investime private (t huaja

dhe vendase) n t njtn koh, ather presioni buxhetor do t jet m pak i ndjeshm dhe
n ann tjetr investitort do t ndihen m t relaksuar lidhur me kthimin e investimeve t
tyre.

27
Pesha e t ardhurave tatimore rajonale ndaj prodhimit t
brendshm n Shqipri
Raporti q kan taksat e paguara t nj vendi apo njsie territoriale brenda vendit n raport
me PBB-n e tij sht nj tregues q vlen pr t par se sa sht kontributi real i
takspaguesve, si dhe pr t planifikuar nga ana tjetr kthimin mbrapsht t ktyre pagesave
n formn e shpenzimeve q bhet nga buxheti.
N tabeln 6., q prmban llogaritjen e t ardhurave tatimore, q mblidhen nga administrata

qendrore dhe vendore prezantohet nj renditje sipas peshs s t ardhurave q arktoi dhe
kontribuoi n buxhet secili qark n Shqipri n raport me prodhimin e brendshm bruto t
Shqipris n vitin 2016.
Tab.6 Barra tatimore ndaj PBB t Shqipris, 2015 - 2016 %
Te ardhurat e mbledhura ndaj PBB
RENDITJA QARKU
2016 2015
1 (1) Tiran 12,1 10,4
2 (2) Durrs 2,4 2,6
3 (3) Fier 2,3 2,2
4 (4) Elbasan 1,6 1,7
5 (5) Vlor 1,5 1,7
6 (7) Shkodr 1,0 1,0
7 (6) Kor 1,1 1,5
8 (9) Lezh 0,7 0,7
9 (8) Gjirokastr 0,6 0,7
10 (12) Berat 0,6 0,4
11 (10) Dibr 0,5 0,7
12 (11) Kuks 0,3 0,5
TOTALI 24,4 24,1
Burimi: INSTAT, MoF, Pushteti Vendor
Kjo renditje nuk synon t pasqyroj barrn tatimore, por vetm tregon nj renditje t peshs
s t ardhurave q mblidhen nga secili qark n PBB-n e vendit.

28
Pesha e barrs tatimore rajonale (tatimet dhe taksat qendrore dhe vendore) ndaj prodhimit t brendshm,
prfshin llogaritjen e tatimeve t paguara n buxhetin e shtetit nga secili qark ndaj PBB-s s vendit. N kt
kategori t ardhurash prfshihen barra tatimore q mbajn tatimpaguesit pr llogari t administrats tatimore
qendrore (Drejtoria e Prgjithshme e Tatimeve), si dhe administratat tatimore vendore (Bashkit dhe Komunat).
Barra tatimore pr gjith qarqet n vitin 2016 peshon sa 24.4% e PBB-s. Peshn kryesore e
mban qarku Tirans me nj barr tatimore q sht sa 12,1% e PBB-s, e ndjekur nga Durrsi
dhe Fieri me nj pesh respektive sa 2.4% dhe 2.3% e PBB-s. M shum se gjysma e barrs
tatimore q sht derdhur n buxhet nga administrata tatimore dhe doganore n formn e
taksave dhe tatimeve i prket zons s Tirans dhe Durrsit.
Nga analiza e renditjes s peshs s t ardhurave n PBB me peshn e banorve ndaj

popullsis s vendit shikohet, se prve tre qarqeve m t mdhenj t pozicionuar n tre
vendet e para, gjith qarqet e tjera kan nj pesh t ardhurash m t vogl se pesha e
banorve. Kjo mosprputhje spjegohet, me prqndrimin e konsumit dhe industris e tregtis
me shumic n kto qarqe t mdha.
Nga ana tjetr, nj administrim fiskal lokal m i mir mund t justifikoj ngushtimin e
diferencave midis konsumit dhe shprndarjes s popullsis dhe bizneseve n qark.
Ndryshimet ligjore t fundvitit 2015 n sistemin fiskal, nga njra an synuan t lehtsonin biznesin e
vogl dhe t vetpunsuarit dhe nga ana tjetr, tentuan t normalizojn situatn n shum sektor
t ekonomis lokale.
Kto ndryshime, njkohsisht rritn t ardhurat n disa bashki kryesore, p.sh. Bashkia Tiran, duke
br t mundur ofrimin e m shum shrbimeve me nj cilsi dhe sasi m t lart.
N politikat fiskale lehtsuese n drejtim t barrs s taksave lokale ishte Tatimi i thjeshtuar mbi
fitimin pr biznesin e vogl, i cili u shfuqizua, duke lehtsuar kshtu biznesin e vogl dhe sidomos t
vetpunsuarit. Kshtu, biznesi me qarkullim vjetor nga 0 deri n 5 milion lek pagoi zero taksa mbi
qarkullimin. Ndrsa biznesi me qarkullim vjetor nga 5 deri n 8 milion lek pagoi 5% t fitimit t
thjeshtuar t tatueshm.
M shum se gjysma e taksave n t gjitha qarqet u mblodhn nga bashkia kryesore e secilit qark.

29
Taksa mbi pasurit e paluajtshme, pr shtpit e banimit mbeti n m t shumtn e bashkive n t
njjtin nivel si m par, me prjashtimin t disa bashkive q aplikuan ulje t saj. Pr her t par n
vitin 2016 u vendos nj taks e re mbi truallin, e cila edhe pse teorikisht konsiderohet nj barr e
shtuar, n fakt ajo ka filluar t aplikohet n vlera shum t ulta dhe ndikimi i saj nuk ishte me shum
se 0.11% e PBB pr vitin 2016.
P.sh. individt n Tiran paguan vetm 0.56 lek/m2 n vit ndrsa bizneset vetm 20 lek/m2 n vit.
Pesha specifike e taksave lokale q zn qarqet e vendit8, ka specifikat q prfshijn numrin

e tatimpaguesve q mbajn barrn tatimore, karakteristikat industriale, prbrjet gjinore,
strukturn e popullsis, arsimimin, burimet natyrore nntok dhe mbitok, pasurit
individuale t trashguara dhe aktivet e krijuara n mbi dy dekada, si dhe element t
ambjentit dhe investimeve me fonde publike dhe private duke prfshir edhe planet e
zhvillimit zonal.
Kto raporte orientojn edhe shprndarjen e segmentimit t tatimpaguesve, sipas madhsis

q ata kan (mikro, t vegjl, t mesm, apo t mdhenj). Nga t dhnat e raporteve, mund
t shihet se barra tatimore n rajone mbahet nga baza e tatimpaguesve q prfshihen n
kategorit e bizneseve mikro (vetpunsimet) dhe t vegjl, sesa nga baza e tatimpaguesve
q prfshihen n kategorit e bizneseve t mesme dhe t mdhenj.
Nj faktor ndikues lidhet me shprndarjen e mallrave dhe shrbimeve pr konsum, t cilat

kan nj prirje t konsumohen jasht zons ku krijohen apo prodhohen drejt eksportit apo n
zonat me dendsi popullsie.
Shembull kuptimplot sht rasti i zonave ku nxirren pasurit natyrore nntoksore.

Zhvendosja e tyre drejt eksportit apo zonave me popullsi t dendur urbane bn n t njjtn
koh edhe zhvendosje t barrs nga njra zon e qarkut n tjetrn. Nga ana tjetr, barra
tatimore q mbajn jorezidentt, edhe pse ka nj pesh specifike jo m shum se 4% n
totalin e barrs tatimore ka nj ndikim n zonat ku ata jan vendosur dhe krijojn t ardhura
brenda territorit t Shqipris.
8
Lista e plot e taksave vendore gjendet te Shtojca.

30
Llogaritja e barrs tatimore pr qarqet
Llogaritja
Barra tatimore pr qarqet e vendit sht bazuar mbi t dhnat mbi baz qarku. N t ardhurat
q llogariten si barr tatimore prfshihen detyrimet e paguara nga biznesi i regjistruar n
drejtorit rajonale tatimore, si dhe pr ato pagesa t taksave dhe tarifave vendore q bjn
pjes n t ardhurat tatimore, sipas prfshirjes q bhet n buletinet fiskale. T dhnat
statistikore jan marr nga buletini informativ i Instat, nga t dhna t tjera t publikuara nga
administratat tatimore, doganore dhe vendimet e raportet vjetore t miratuara nga pushteti
lokal, t kryqzuara me t dhnat e publikimeve t Fondit Monetar, Banks Botrore, si dhe
t studimeve t kryera pr Shqiprin nga projekte vendore, t cilat kan shrbyer si
referenc pr llogaritjen e barrs tatimore dhe treguesve t tjer krahasues.
Pr llogaritjen e prodhimit t brendshm t qarkut pr vitin 2016 jan vlersuar nga ekspertt
tan edhe botimi i Institutit t Statistikave si dhe tendenca rajonale e strukturs s prodhimit
t brendshm n tre vitet e mparshme ndaj mesatares. Pr llogaritjen e detyrimeve
doganore jan llogaritur arktimet e degve doganore dhe alokimi sipas mallrave dhe pikave
t hyrjes s tyre kryqzuar me konsumin dhe aktivitetet n qark.
Ndrsa tatimet e paguara nga shoqrit m t mdha jan llogaritur si nj barr tatimore q
i prket Tirans dhe vendodhjes s tyre n disa nga qarqet ku kan vendndodhjet e tyre t
biznesit n qytete kryesore si: Durrs, Elbasan, Fier, Kor, Shkodr dhe Gjirokastr. Pas
prcaktimit t tatimeve t paguara sipas qareve sht br raporti me prodhimin e
brendshm sipas qarkut prkats duke rezultuar n raportet e paraqitura n analiz.
Parashikimi i t ardhurave pr bashkit ashtu si pr Bashkin e Tirans sht mbshtetur kryesisht n

llogaritjet e kapacitetit t taksave e tarifave, informacion i prfituar nga programi i taksave vendore,
n ecurin e realizimit t tyre n vite si dhe politikat e prcaktuara pr periudhn n vijim, duke u
mbshtetur n aktet ligjore pr to.
N kt prllogaritje gabimi shkon deri n 3%.

31
Qarqet me barrn tatimore m t ult
Barra tatimore m e ult sht n qarkun e Kuksit me nj tregues t barrs n nivelin 14,1%.
Ky nivel i barrs n kte qark, q rezulton sipas raportit t tatimeve t paguara n vitin 2016
ndaj prodhimit te brendshm t qarkut t vitit 2016 sht rrjedhoj e lehtsimit t barrs
tatimore me t paktn tre vende m lart n krahasim me vitin e mparshm. Qarku i Dibrs
sht ngjitur 6 vende m lart n krahasim me nj vit m prpara pr shkak t nj barre m t
ult tatimore me 12.1 % m pak.
Qarku i Beratit, i cili n vitin e mparshm ishte me barrn m t ult n Shqipri ka patur nj
pozicionim me tre vende m posht pr shkak t rritjes s barrs me 4.8 % m shum duke
mbajtur reflektuar nj barr tatimore sa 17.2% e PBB-s rajonale.
Tab.7 BARRA TATIMORE NDAJ PBB RAJONALE, 2015 - 2016 %
BARRA TATIMORE SIPAS PBB RAJONALE

RENDITJA Qarku
2016 2015
1 (1) Tiran 29,4 27,4
2 (7) Vlor 26,2 25,3
3 (3) Durrs 23,9 27,2
4 (6) Kor 21,7 26,3
5 (2) Elbasan 21,3 27,3
6 (8) Lezh 21,0 24,0
7 (4) Gjirokastr 20,6 26,5
8 (11) Fier 20,2 15,9
9 (10) Shkodr 19,0 19,2
10 (12) Berat 17,2 12,4
11 (5) Dibr 14,3 26,4
12 (9) Kuks 14,1 21,4
Burimi: INSTAT, MoF, Pushteti Vendor
Qarku i Shkodrs, megjith spostimin me nj vend n krahasim me vitin e kaluar prsri ka

nj barr tatimore m posht se barra tatimore gjithsej. Fieri, si nj qark me nj vler t shtuar
dhe pesh n ekonomin e vendit me t paktn 13% t PBB-s ka nj rritje t barrs tatimore,

32
q sht nj tregues i pagimit t taksave bazuar mbi vleren e shtuar, po aq edhe nga rritja e
performancs s administrimit fiskal.
Ndrkoh, Gjirokastra si nj qark q ka nj ndikim n sektorin e tregtis kombtare pr

shkakun se mbetet nj port e rndsishme e importeve t jugut t vendit ka patur nj
lehtsim t barrs tatimore me 5.9 % m pak. Ulja e nivelit t barrs ka ardhur pr arsye t
uljes s pagesave t tatimeve mbi konsumin dhe kapitalin, pr taksat kryesore t TVSH dhe
tatim-fitimit.
N kto qarqe edhe pse nuk ka patur politika tatimore specifike, shihet se administrimi i
tatimeve nevojitet t ket nj vmendje t veant pr rritjen e bazs pr secilin nga tatimet,
por edhe cilsin e vlersimeve tatimore dhe nivelin e kontrollit ndaj evazionit tatimor.
Formalizimi i ekonomis dhe ulja e nivelit t evazionit pr t gjith kto qarqe sht nj
problem ende i padresuar ashtu si sht prcaktuar n objektivat kombtare t antievazionit.
Qarqet me barrn tatimore m t lart
Barra tatimore m e lart mbetet edhe pr vitin 2016 n qarkun e Tirans me 29,4% t PBB-
s rajonale duke shnuar edhe nj rritje me 2% n raport me vitin e kaluar.
Vlora, me barrn tatimore q ka regjistruar pr vitin 2016 prbn ndryshimin m t madh t

vitit duke u renditur si qarku i dyt n Shqipri me barrn tatimore m t lart pr vitin 2016.
Nj arsye kryesore sht pagesa e tatimeve n mnyr vullnetare me nj rritje 14% n raport
me vitin e mparshm. Po kshtu edhe t ardhurat doganore dhe konsumi i qarkut ka nj
rritje q tregon se importet q kryhen pr mallrat e konsumit mbetet brenda qarkut n m
shum se 30% t tyre. Nga ana tjetr porti i Vlors ka rritur volumin e qarkullimeve dhe sht
pika e dyt portuale m e madhe n Shqipri, pas Durrsit.
Qarku i Durrsit mban t njjtin pozicion si nj vit m par n renditjen e qarqeve sipas barrs
tatimore. Por, barra tatimore e Durrsit sht me nj rnie prej 3.3%, pr arsye t rritjes s
PBB-s rajonale n nj ritm m t madh se pagesa e tatimeve dhe taksave.

33
Qarku i Elbasanit, Kors dhe Lezhs kan nj rnie t barrs tatimore n krahasim me vitin e
kaluar, respektivisht me 6%, 4.6% dhe 3% m pak. Megjith rnien e nivelit t barr statimore,
t tre kto qarqe mbajn nj barr t lart tatimore krahasuar me qarqet e tjera t vendit q
kan nj barr t ult.
T 6 qarqet q gjenden n vendet e para n tabeln 7, si dhe bashkit q prfshihen brenda

tyre konsiderohen me barr tatimore m t lart n vend, kurse Tirana dhe Vlora kan nj
barr tatimore q sht mbi nivelin kombtar t barrs tatimore.

34
III.
Barra Tatimore n Kosov
Pesha e t ardhurave tatimore regjionale ndaj prodhimit t

brendshm n Kosov
N Kosov barra tatimore ka ardhur n rritje nga viti n vit, por jo me ritme t shpejta. Barra
tatimore e Kosovs peshon sa 23.5% e PBB-s kombtare t vitit 2016. Peshn kryesore n
buxhet e mban q nga fillimet e shtetit t ri t Kosovs nga regjioni i Prishtins.
Tab.8 Barra tatimore ndaj PBB t Kosovs, 2016 Pr vitin 2016 kontributi i
%
T hyrat ndaj taksapaguesve t
RENDITJA Regjioni
PBB Prishtins n buxhetin e
1 Prishtin 5,5%
2 Ferizaj 4,1% qeveris sht sa 5.5% e
3 Prizren 3,4% PBB-s s Kosovs.
4 Mitrovic 2,9%
Regjioni i Ferizaj mban
5 Gjilan 2,7%
6 Pej 2,6% vendin e dyt n peshn e
7 Gjakov 2,3%
kontributit fiskal n
TOTALI 23,5%
Burimi: ASK, MoF, Komunat buxhet me nj tregues
barre tatimore sa 4.1% e PBB-s.
Duke vijuar m tej me regjionin e Prizrenit, i cili ka mbajtur nj barr tatimore n buxhet sa
3.4% e PBB-s, mund t vrehet se gjith regjionet e tjera kan nj pesh posht nivelit
mesatar t barrs regjionale.

35
M shum se gjysma e barrs tatimore q sht derdhur n formn e taksave dhe tatimeve
n buxhet nga administrata tatimore dhe doganore kosovare i prket Prishtins, Ferizajt dhe
Prizrenit.
Nga analiza e renditjes s peshs s t ardhurave n PBB me peshn e banorve ndaj
popullsis s vendit shikohet, se prve tre qyteteve m t mdhenj t Kosovs, t
pozicionuar n tre vendet e para, t gjith zonat e tjera kan nj pesh t ardhurash m t
vogl se pesha e banorve. Kjo mosprputhje ashtu si edhe n rastin e Shqipris spjegohet
me prqndrimin me shumic t konsumit, industris e tregtis n kto regjione.
Nga ana tjetr, edhe n Kosov jan shfaqur vit pas viti probleme me performancn e
administrimit fiskal. Treguesi m i plot sht rnia e efekteve t arktimeve nga TVSH, pas
shkallzimit t saj, edhe pse norma standarte u rrit me 2% pr vitin 2016. Edhe pse pati kt
rritje n normn e TVSH nuk pati nj administrim q t tregonte se kjo vler e shtuar duhet
t shkonte direkt n buxhet, n mnyr vullnetare dhe do ti shrbente rritjes s konsumit dhe
rishprndarjes t t ardhurave n popullatn e Kosovs.
Nj faktor ndikues gjithashtu edhe n Kosov lidhet me shprndarjen e mallrave dhe

shrbimeve pr konsum, t cilat kan nj prirje t konsumohen jasht zons ku krijohen apo
prodhohen drejt eksportit apo n zonat me dendsi popullsie.
Shembull kuptimplot gjithashtu sht rasti i zonave ku nxirren pasurit natyrore

nntoksore, me performanc t dobt fiskale n buxhet.
Regjionet me barrn tatimore m t ult
Sipas raportit t tatimeve t paguara n vitin 2016 ndaj prodhimi t brendshm t regjionit
pr vitin 2016, barra tatimore m e ult sht n regjionin e Gjakovs, Pejs dhe Gjilanit. N
kto regjione barra tatimore sht jo m shum se 11.3% e PBB-s respektive regjionale.

36
N regjionet q mbajn barrn m t ult sht Gjakova, e cila ka nj mbizotrim t biznesit
t vogl dhe atij mikro duke krijuar vshtirsi pr t paguar tatimet sipas ligjit n mnyr
vullnetare, por edhe pr shkak t mungess s kulturs fiskale pr pagimin e taksave.
Arsyet e nj barre tatimore t ult gjenden m s shumti te kufizime t biznesit n kto zona,
por edhe n nj performanc q lidhet me probleme n administrimin n terren. Nga ana
tjetr, informaliteti dhe korrupsioni kan dhn nj ndikim n mbajtjen e barrs tatimore t
paekspozuar dhe jotransparente pr buxhetin.
Regjionet me barrn tatimore m t lart
Barra tatimore m e lart, n Kosov sht n regjionin e Prishtins, q mban nj barr me

t paktn 22.6% t PBB rajonale. Edhe pr vet strukturn e administrimit tatimor t Kosvs
kjo barr sht m elart pr shkak t prqndrimit t aktiviteteve private dhe publike
prreth ktij regjioni.
Edhe regjioni i Ferizaj, i cili gjendet n kufi me Maqedonin mban nj barr tatimore q
renditet n vendin e dyt n Kosov me 17.5% t PBB-s regjionale. Regjioni i Prizrenit, q
pr nga rndsia e ekonomis kosovare mban nj pesh me m shum se 22% ka gjithashtu
edhe nj barr tatimore q renditet n vend t tret me 14.5% t PBB-s.
Tab.9 BARRA TATIMORE NDAJ PBB REGJONALE, 2016 T gjasht regjionet dhe
% komunat, q prfshihen
BARRA TATIMORE
RENDITJA Regjioni brenda tyre konsiderohen
SIPAS PBB REGJONALE
1 Prishtin 22,6% me barr tatimore m t
2 Ferizaj 17,5%
ult se barra tatimore e
3 Prizren 14,5%
4 Mitrovic 12,3% qarqeve t Shqipris, por
5 Gjilan 11,3% edhe nn nivelin kombtar
6 Pej 11,2%
7 Gjakov 10,5% t barrs tatimore.
Burimi: ASK, MoF, Komunat

37
Kshtu nse krahasojm pr nga ngjashmria e pozicionit gjeografik dhe numri i popullsis
regjionin e Prishtins me qarkun e Tirans, krahasimi midis tyre nxjerr nj barr tatimore pr
takspaguesit e Tirans 6.8 pik prqind m t lart. Po kshtu edhe qarku u Kuksit q
regjistron barrn m t ult tatimore n Shqipri sht 11.8 pik prqind m e lart se barra
tatimore e regjionit t Gjakovs.
Edhe pse krahasimi nuk mund t quhet korrekt gjithsesi sht me vler pr t par se si ka
ndikuar kjo barr n zhvillimin ekonomik rajonal n t dy vendet, si dhe po ashtu a sht
shtuar investimi i huaj nsiur nga fakti se barra sht m e ult n Kosov sesa n Shqipri.
N fakt, ashtu si u komentua edhe m lart barra tatimore nuk sht elementi i vetm q
merret n konsiderat nga investitort. Por gjithsesi nj barr e ult tregon se zhvillimi i
kapaciteteve dhe teknologjia n prdorim jan ende n rrugn e tyre t forcimit dhe
deprtimit m t madh n ekonomi.

38
IV.
Indeksi i Liris Fiskale 2017
Metodologjia
Dita e Lirise Fiskale llogaritet n baz t raportit t t ardhurave tatimore pr vitin fiskal me
produktin e brendshm bruto. T ardhurat tatimore prfshijn t gjith llojet e taksave dhe
tatimeve, detyrimet doganore, si dhe sigurimet shoqrore dhe shndetsore.
Totali i t ardhurave tatimore llogaritet si nj prqindje ndaj PBB-s. Raporti q rezulton

shumzohet me numrin e diteve t vitit (pr vitin 2016 viti prmban 366 dit). Numri q
rezulton llogaritet si dit t muajve duke filluar nga 1 Janari. Numri i ditve t ndar, sipas
ditve t do muaji vijues ndalon deri n ditn q plotsohet sipas muajit q i prkon. Ajo dit
q llogaritja ndalon konsiderohet si Dita e Liris Fiskale.
Kuptimi i ksaj dite lidhet me faktin se tatimpaguesit e vendit n kt dit kan mbyllur
llogarit e pagimit t detyrimeve tatimore dhe nga kjo dit e vitit e n vijim ata punojn pr
veten e tyre, pa i patur asnj detyrim tatimor shtetit.

39
Dita e Liris Fiskale n Ballkan, 2017
Nga llogaritja e ditve q konsumohen n secilin shtet pr t paguar barrn tatimore, nse
vlersojm dhe llogaritim t dhnat q deklaron secili nga vendet e Ballkanit, rezulton se n
varsi t nivelit barrs tatimore ndaj PBB-s, Dita e Liris Fiskale n 2017 ne Ballkan vjen n
17 prill 2017.
Ajo vjen fillimisht n Kosov dhe mbaron me Greqin.
Shqipria e feston Ditn e Liris Fiskale shum afr me Kosovn. Nisur nga data kur festohet
Liria Fiskale secili kupton se sa i rndon barra e buxhetit qytetarve t vendit, por nga ana
tjetr sht indeksi q tregon se sa dit t lira kan bizneset dhe individt prgjat vitit pr
t punuar pr veten dhe familjet e tyre. M posht gjendet Kalendari i Liris Fiskale 2017 pr
vendet e Ballkanit. Kalendari i Indeksit t Liris Fiskale 2017, prfshin 10 vendet e Ballkanit,
pr t cilt ishte i mundur edhe disponibiliteti dhe prpunimi i t dhnave statistikore pr PBB
dhe t ardhurat buxhetore.
KALENDARI DITES LIRISE FISKALE, 2017

SHTETI
Ditt Janar Shkurt Mars Prill Maj
KOSOV 86 31 28 27
SHQIPRI 89 31 28 30
MAQEDONI 93 31 28 31 3
BULLGARI 104 31 28 31 14
RUMANI 108 31 28 31 18
SERBI 131 31 28 31 30 11
BOSNJ-HERCEGOVIN 138 31 28 31 30 18
MALI I ZI 139 31 28 31 30 19
KROACI 139 31 28 31 30 19
GREQI 148 31 28 31 30 28
Ndrsa, nj vit m par Dita e Liris Fiskale n Kosov sht festuar nj dit m hert, po
kshtu edhe Shqipria q ndjek Kosovn e ka festuar Ditn e Liris Fiskale nj dit m hert
se viti 2017.

40
Dita e Liris Fiskale, ashtu si edhe n gjith vendet e tjera, edhe n Shqipri sht indeksi i
lehtsimit t individit dhe biznesit nga barra e tatimeve dhe taksave. Dita e Liris Fiskale pr
vitin 2017 sht n ditn e 30-t t muajit Mars.
Kjo dat u tregon gjith shqiptarve se sa u sht dashur t punojn pr buxhetin e shtetit t
tyre dhe u tregon se kjo periudh ka zgjatur deri afr fundit t dhjetditshit t tret t muajit
t tret t vitit. Pas ksaj periudhe, fitimet nga puna dhe kapitali i prkasin individit dhe
pronarit t biznesit, pasi konsiderohet se buxheti ka arritur pr vetm tre muaj t marr nga
ata nj pjes t fitimeve prej puns apo kapitalit.
Por, sipas barrs tatimore t secilit qark, po ashtu nga llogaritja sipas kalendarit t vitit
rezulton q Liria Fiskale t vij n qytetet shqiptare n data t ndryshme t ktij viti.
DITA E LIRIS FISKALE 2017, PR RAJONET TATIMORE N SHQIPRI

KALENDARI DITS LIRIS FISKALE, 2017
Nr. Rajoni
Dit Janar Shkurt Mars Prill
1 Kuks 52 31 22
2 Dibr 52 31 22
3 Berat 63 31 18 4
4 Shkodr 69 31 28 10
5 Fier 74 31 28 15
6 Gjirokastr 75 31 28 16
7 Lezh 76 31 28 17
8 Elbasan 78 31 28 19
9 Kor 79 31 27 20
10 Durrs 87 31 28 28
11 Vlor 96 31 28 6
12 Tiran 107 31 28 31 17
Burimi: INSTAT, MeF, Pushteti Vendor

41
Liria Fiskale 2017 erdhi fillimisht n qarkun e Kuksit. Banort e ksaj zone e festojn kt
dit afr fundit t Shkurtit 2017. N ndryshim nga viti i kaluar, qarku i Beratti i cili provoi pari
lirin fiskale, n 2017 ky qark e feston ditn e liris fiskale n ditn e 4t t muajit Mars 2017.
Qarku i Dibrs e feston n po t njjtn dit ashtu si takspaguesit e qarkut t Kuksit, duke
mbajtur t njjtn pozicion edhe n renditjen e barrs fiskale si nj vit m prpara.
Ndrkoh, pjesa m e madhe e qarqeve t vendit (8 qarqe) e festojn Ditn e Liris Fiskale
2017 gjat muajit Mars. Qarqet q e festojn m von Ditn e Liris Fiskale 2017 jan Vlora
dhe Tirana. Vlora e feston kt dit n fillim t muajit Prill 2017 dhe Tirana e feston kt dit
n ditn e 17t t muajit Prill 2017.
Pas ksaj date gjith tatimpaguesit konsiderohen se jan zot t fitimeve t tyre duke i
prdorur ato fitime q ata prfitojn (nga puna apo kapitali) pr qllime konsumi, kursimi,
apo investimi).
Dita q feston gjith Shqipria nuk prkon me ditn e liris fiskale t secilit qark, pasi barra
tatimore pr Shqiprin llogaritet si mestare e gjith barrs tatimore t qarqeve t vendit.

42
Dita e Liris Fiskale n Kosov 2017
Dita e Liris Fiskale n Kosov mbrrin ditn e 27t t muajit Mars 2017, apo tre dit prpara se ajo t
mbrrij n Shqipri. Kjo pararendje e fests s liris fiskale sqarohet nprmjet barrs tatimore q
sht m e ult n Kosov n krahasim me Shqiprin.
DITA E LIRIS FISKALE 2017, PR REGJONET TATIMORE N KOSOV

KALENDARI DITS LIRIS FISKALE, 2017
Nr. Rajoni
Dit Janar Shkurt Mars
1 Gjakov 38 31 7
2 Pej 41 31 10
3 Gjilan 41 31 10
4 Mitrovic 45 31 14
5 Prizren 53 31 22
6 Ferizaj 64 31 28 5
7 Prishtin 82 31 28 23
Burimi: ASK, MoF, Komunat
Indeksi i Liris Fiskale pr Kosovn llogaritet pr her t par nga ALTAX.
Festa e Liris Fiskale n Kosov pr vitin 2017 mbrrin m shpejt n regjionin e Gjakovs n
ditn e 7t t Shkurtit 2017. Shumica e taksapaguesve q jan rezident t pes regjoneve t
Kosovs e festojn Ditn e Liris Fiskale gjat muajit Shkurt 2017.
Taksapaguesit n regjionin e Ferizaj dhe at t Prishtins e festojn kt dit n muajin Mars

2017.
N Ferizaj, taksapaguesit e festojn ditn e Liris Fiskale 2017, n ditn e 5t t Marsit dhe
taksapaguesit e Prishtins e festojn lirin fiskale n ditn e 23t t Marsit 2017.

43
Prmbledhje
Barra ekonomike e nj tatimi prfshin pagesat e kryera nga tatimpaguesi pr buxhetin si dhe
do vler ekonomike nga aktivitetet joefiente si reagim ndaj barrs fiskale. Nisru nga fakti se
barra tatimore sht nj e ardhur e deleguar nga tatimpaguesit pr buxhetin e qeveris, n
rast se ajo nuk shprndahet n mnyr t barabart do t jet nj kosto ekonomike q
shoqrohet me shtrembrime t ekonomis.
Nj vend i fuqishm ekonomik apo n rikuperim t zhvillimit ekonomik nuk bazohet vetm n
politikn tatimore bazuar te ndryshimi i normave, por n dallim nga sisteme t deformuara
fiskale orienton barrn drejt atyre segmenteve t tatimpaguesve dhe qytetarve q kan
mundsi m t mdha pr t prballuar pjesn kryesore t barrs tatimore. Ky detyrim ligjor,
po aq edhe kombtar sht pjes e prgjegjsis s do biznesmeni dhe punonjsi fiskal, q
prkthehet me cilsin e administrimit apo qeverisjes s taksave.
Barra tatimore n radh t par duhet t jet qllimi kryesor i transparencs s nj qeverie.
Barra tatimore, e cila sht publikuar vit pas viti n studimet q kemi kryer shikohet pikrisht
si pjes e transparencs tatimore. N kt kotekst, nse prmbledhim at q u prezantua deri
m tani n matrial shikohet se barra tatimore ka patur ndryshime n tre vitet e fundit, duke
kaluar n nj rritje q tenton zhvendosjen e barrs nga tatimet indirekte te tatimet direkte.
Me peshn q mban Shqipria dhe Kosova n PBB e rajonit sht pak e ndjeshme n Ballkan.
Por edhe pse PBB n Shqipri apo Kosov jan nga m t ultat e rajonit t Ballkanit, vrehet
nj rritje e barrs n 2016 krahasuar me 2015 e shoqruar me rritje t interesit t
investitorve t huaj

44
Ky fakt spjegohet, jo prej rritjes/uljes s disa normave tatimore, por me rritjen e performancs
fiskale dhe vullnetit pr t luftuar informalitetin, veanrisht n tregun e puns. Ky fakt duket
te Indeksi i Dits s liris Fiskale q n Shqipri n vitin 2017 nuk vjen m hert se n do
shtet tjetr ballkanik, ashtu si ka rezultuar n vitet e kaluara.
Investimet e Huaja Direkte neto n Shqipri, me nivelin e hyrjeve sa 8.3% e PBB-s e renditin
at n vend t dyt n Ballkan pr vitin 2016 duke treguar se efekti i barrs tatimore dhe
shkallve t ulta nuk sht ndikuesi primar n trheqjen e investimeve. Por, edhe Kosova si
nj shtet ende n kosolidim dhe me treg t vogl ka nj tregues t investimeve q e rendit
at n vendin e 5t n Ballkan. Problemi i tregut t vogl n rastin e Malit t Zi nuk i ka kufizuar
hyrjet e investimeve, por kryesisht ato jan nga Rusia dhe vende t tjera europiane t
interesuara t investojn n sektorin e turizmit malazez.
Treguesi i IHD neto na tregon se nse harmonizohen me sukses shkallt tatimore me rritjen e
kapaciteteve t administrimit dhe nse forcohen kapacitetet zbatuese rregullatore dhe ulet
korrupsioni, vendi do t rezultoj t jet nxits i flukseve t investimeve t huaja n vend. Ky
konkluzion duhet t vlej pr Shqiprin, Kosovn dhe secilin nga vendet e tjera ballkanike.
Barra tatimore e shprndar n rajonet e ndryshme t Shqipris, nse ballafaqohet me

burimet dhe kapacitetet n dispozicion dhe nse ndrthuren n mnyr m racionale me
programet e qeveris n shprndarjen e investimeve dhe prgatitjen e kushteve pr
investitort aty ku barra nuk sht nxitse, do t ndihmonte seciln bashki, q t mendonte
m thell mundsit dhe mnyrat pr tu integruar brenda modelit t rritjes ekonomike t
vendit.
Rezultatet e analizs s t ardhurave tatimore t mbledhura me ndryshimet e politiks fiskale,

prsa preket kapitali dhe investimet, si dhe fuqia puntore nuk tregojn se kan nj lidhje
direkte me do element t rritjes ekonomike.
Reduktimi i tatimit mbi pagn e punonjsve ka ndikuar n rritjen e numrit t prfshir n

tregun formal t puns duke ndikuar n fuqizimin e skems s kontributeve, por nuk mund
t konsiderohen se jan ende t lidhur me rritjen e produktivitetit.

45
Politika fiskale duhet t ket lidhje t forta me zhvillimin e strukturs s ekonomis, duke
analizuar pa ndrprerje ndryshimet dhe zhvendosjet e ekonomis nga njeri sektor te tjetri
dhe ndikimet e tregjeve globale, q provuan pr vitin 2015 ndikimin e tyre n barrn tatimore
nprmjet mimit t ulur t nnprodukteve t nafts, si dhe mineraleve.
sht barra tatimore ajo q duhet t bjer n vmendjen e t gjith shoqris, qoft sektor
publik, por edhe sektori privat nxitjen q t ndryshojn qasjen duke krkuar nj shprndarje
m t barabart, ku t gjith t ndihen kontribues dhe m pas prfitues.
Nj gjetje e fort nga gjith analiza sht se jo t gjitha ndryshimet e normave tatimore mund
t ken efekt n rritjen ekonomike, t konsumit apo edhe t investimeve t huaja. Reformat
q prmirsojn nxitjen pr investime, reduktojn mbshtetjet buxhetore pr sektor t
ekonomis publike, shmangin kolapset financiare dhe thellimin e boerxhit publik do t ken
nj efekt t qart dhe t dukshm pr gjith qytetart lidhur me ecurin afatgjat t
ekonomis.

46
SHTOJCA
BARRA E SHKALLEVE TATIMORE GJITHSEJ NE VENDET E BALLKANIT, 2015 ne %

Barra e Shkalleve Tatimore
RENDITJA SHTETI Tatimet mbi
TOTALI Tatim Fitimi Tatimet e tjera
punen
1 MAQEDONI 12.9 10.9 0 2
2 KOSOV 15.2 9.3 5.6 0.3
3 KROACI 20 0 18.8 1.2
4 MALI I ZI 21.6 8.1 12.8 0.7
5 BOSNJ-HERCEGOVIN 23.3 7.2 13.5 2.6
6 BULLGARI 27 5 20.2 1.8
7 SHQIPRI 36.5 14.1 18.8 3.6
8 SERBI 39.7 16 20.2 3.5
9 RUMANI 42 10.9 30 1.1
10 GREQI 49.6 19.7 29.3 0.6
Burimi: WB, PwC
KRAHASIMI BARRES TATIMORE SIPAS ADMINISTRIMIT FISKAL ME NGARKESEN E

SHKALLEVE TATIMORE SIPAS POLITIKES FISKALE
BARRA TATIMORE NE 2015, sipas:

RENDITJA SHTETET
Shkalleve tatimore Administrimit
(%) tatimor (%)
1 MAQEDONI 12.9 26,2 (3)
2 KOSOV 15.2 23,8 (1)
3 KROACI 20.0 38,0 (9)
4 MALI I ZI 21.6 37,5 (8)
5 BOSNJ-HERCEGOVIN 23.3 33,6 (6)
6 BULLGARI 27.0 29,2 (5)
7 SHQIPRI 36.5 24,1 (2)
8 SERBI 39.7 35,3 (7)
9 RUMANI 42.0 28,2 (4)
10 GREQI 49.6 39,0 (10)
Burimi: WB, PwC

47
SHKALLET TATIMORE NE VENDET E BALLKANIT, 2016 ne %
TATIM MBI TE SIGURIME SHOQERORE DHE SHENDETESORE
Nr. SHTETET TVSH TATIM FITIMI ARDHURAT
PUNEDHE
PERSONALE GJITHSEJ PUNEMARRESI
NESI
1 MAQEDONI 5,18 10 10 27 0 27
2 KOSOV 8.18 10 10 10 5 5
3 KROACI 5,13, 25 20 47.2 37.2 17.2 20
4 MALI I ZI 19 9 9 32.8 9.3 23.5
5 BOSNJ-HERCEGOVIN 17 10 10 41.5 10.5 31
6 BULLGARI 9,20 10 10 31.4 18.5 12.9
7 SHQIPRI 20 5, 15 13,23 27.9 16.7 11.2
8 SERBI 20 15 15 37.8 17.9 19.9
9 RUMANI 5,9,20 16 16 54.5 38.45 16.05
10 GREQI 6,13,23 29 46 40.06 24.56 15.5
Burimi: WB, IMF, TE, PwC, EC, MoF
Shnim: Ndryshimet e shkallve tatimore, 2016 me 2015
Rritje TVSH me 2% dhe futja e shkalls s reduktuar t TVSH 8%
Ulja e kontributeve t sigurimeve me 2%
Ulja e kontributeve t sigurimeve me 1,55%
Ulja e kontributeve t sigurimeve me 0,4%
Rritje TVSH me 4%
Rritje TATIM FITIMI me 3%. Ulja e kontributeve t sigurimeve me 1,95%
Lista e taksave vendore t qarkut Tiran

1 Takse mbi pasurine e paluajtshme
2 Taksa mbi token Bujqesore
3 Toke truall
4 Tatimi i Thjeshtuar mbi Fitimin (Taksa BV)
5 Taksa e fjetjes ne hotel
6 Taksa e ndikimit ne infrastrukture nga ndertimet e reja
7 Taksa mbi kalimin te drejtes pronesise pr pasurite e paluajt.
8 Taksa vjetore e mjeteve te perdorura
9 Taksa per zenien e hapesirave publike
10 Taksa e tabeles
11 Taksa e perkoheshme e lojrave te fatit dhe kazinove (per Tiranen)
12 Taksa e prkohshme per infrastrukturen Arsimore (per Tiranen)
13 Tarifa e pastrimit
14 Tarifa e parkimit
15 Tarifa e shqyrtimit te kerkeses per leje per punime
16 Tarifa Urbanistikes (azhornim, planimetri, kontrolle etj)
17 Tarife dhenie licence tregtim karburanti +Lende djegese
18 Tarifa e sherbimit veterinare
19 Tarifa sherbimi te PMNZHSH
20 Tarifa vendore (NJA)

48
Lista e taksave vendore t qarkut Durrs dhe qarqeve t tjera n Shqipri
1. Taksa mbi pasurine
2. Tatimi i thjeshtuar mbi fitimin per biznesin e vogel
3. Taksa e fjetjes ne hotel
4. Taksa e ndikimit ne infrastrukture nga ndertimet e reja
5. Taksa mbi kalimin e te drejtes se pronesise mbi pasurite e paluajtshme
6. Taksa e tabeles
7. Taksa e perkohshme e tregut
8. Tarifa e gjelberimit
9. Tarifa e pastrimit dhe e largimit te mbeturinave
10. Tarifa e plazheve private (per zonat bregdetare)
11. Tarife per leje per perdorim strukture
12. Tarifa e parkimit te automjeteve
13. Tarifa e ndricimit
14. Tarifa pr znien e hapsirs publike
15. Tarifat e sherbimit administrativ te Bashkise
16. Tarifa per transportin publik
17. Tarifa e autorizimeve per tregtim karburanti
18. Tarifa e autorizimeve per qarkullimin ne qytet
19. Tarifa per dhenien e lejeve per ushtrim veprimtarie
20. Tarifa e sherbimit veterinar
21. Tarifa e urbanistikes
22. Tarifa e institucioneve te Bashkise
23. Taksa te administruara nga agjentet tatimor

49
REFERENCA
Ministria e Financave, Statistika Fiskale Janar - Dhjetor 2014, 2015, 2016
Ministria e Financave, Buletini Fiskal (ne tremujore)
Ministria e Financave, Treguesit e Borxhit, 2014, 2015, 2016
Ministria e Financave te Republiks se Kosovs, Treguesit makro dhe buxhetore 2014, 2015, 2016
ATK, Raportet vjetore 2015, 2016
Raportet e buxheteve komunale, Kosov
Instituti GAP, Kosov, Efektet e ligjit mbi Tatimin e Vlers s shtuar, 2016
Raportet e buxheteve bashkive, 2016
INSTAT, ASK, PBB sipas qarqeve/regjioneve viti 2014, 2015, 2016
Tax card 2016 in Kosovo,
Kpmg.com.al
Eurostat, Tax to GDP Ratio, 2015
Greece Tax Card 2016, EuroFast
Paying taxes 2016, 2017, pwc.com
Tradingeconomics.com
World Bank, Statistical data, 2014, 2015, 2016
IMF, Country Reports 2016
Index of Tax Freedom Report, 2016, Heritage.org
Global Magazine Editions, 2016, 2017

50
Dita e Liris Fiskale n Shqipri, Kosov dhe Ballkan 2017
Dokumente Fiskale Shqiptare

www.al-tax.org
altax@constultant.com
Mars 2017
Tiran, Shqipri

51

Barra Tatimore Në Shqipëri e Ballkan 2017

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Barra Tatimore Në Shqipëri e Ballkan 2017

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Barra tatimore n Shqipri, 2017

Dita e Liris Fiskale n Shqipri, Kosov dhe Ballkan

Dita e Liris Fiskale 2017 n Shqipri, Kosov, Ballkan

Barra tatimore n Shqipri, 2017

DITA E LIRIS FISKALE N SHQIPRI, KOSOV DHE BALLKAN 2017

NE JU NDIHMOJM T PAGUANI TAKSAT. NE JU NDIHMOJM T MOS PAGUANI BAKSHISH PR TAKSAT!

Dita e Liris Fiskale 2017 n Shqipri, Kosov, Ballkan

Prgatitja dhe shprndarja

Barra tatimore n Shqipri, 2017

Dita e Liris Fiskale 2017 n Shqipri, Kosov, Ballkan

Dita e Liris Fiskale 2017 n Shqipri, Kosov, Ballkan

Shuma totale e tatimeve t paguara, si dhe detyrimeve doganore dhe sigurimeve

Dita e Liris Fiskale 2017 n Shqipri, Kosov, Ballkan

I Barra tatimore n Ballkan Faqe 10

Qarqet me barrn tatimore m t lart Faqe 34

IV Indeksi i Liris Fiskale 2017 Faqe 39

Dita e Liris Fiskale n Ballkan, 2017 Faqe 40

Dita e Liris Fiskale 2017 n Shqipri, Kosov, Ballkan

Nprmjet llogaritjes s barrs tatimore synojm t analizojm efektet e sistemit t taksimit n

Dita e Liris Fiskale 2017 n Shqipri, Kosov, Ballkan

Dita e Liris Fiskale 2017 n Shqipri, Kosov, Ballkan

Dita e Liris Fiskale 2017 n Shqipri, Kosov, Ballkan

Tab.1 Barra tatimore n Ballkan, 2014 - 2016 %

Dita e Liris Fiskale 2017 n Shqipri, Kosov, Ballkan

Nga t dhnat n tabel, pr 10 vendet e Ballkanit mund t krahasohet treguesi i barrs

Dita e Liris Fiskale 2017 n Shqipri, Kosov, Ballkan

Secili nga parlamentet e vendeve t Ballkanit, ja u ka prezantuar dhe ka krkuar t ndikoj n

Bosnj-Hercegovina dhe Rumania kan nj ulje t barrs s normave tatimore t tyre. N

Dita e Liris Fiskale 2017 n Shqipri, Kosov, Ballkan

1 (1) MAQEDONI 13.0 11.0 0.0 2.0

1 MAQEDONI 13,0 12,9 7,4

Dita e Liris Fiskale 2017 n Shqipri, Kosov, Ballkan

Tab. 4 BARRA TATIMORE SIPAS PAGESAVE (ADMINISTRIMI FISKAL) vs. BARRA

Dita e Liris Fiskale 2017 n Shqipri, Kosov, Ballkan

N krahasimin mes dy treguesve t barrs q mban tatimpaguesi n vendet e Ballkanit bie n

Normat tatimore n Shqipri, Kosov dhe n Ballkan, 2017

Dita e Liris Fiskale 2017 n Shqipri, Kosov, Ballkan

Dita e Liris Fiskale 2017 n Shqipri, Kosov, Ballkan

Pr kontributet e sigurimeve shoqrore dhe shndetsore, normn m t lart e mbajn

N kt kontekst t performancs s administrimit fiskal pr tatimet indirekte shihet se baza

Dita e Liris Fiskale 2017 n Shqipri, Kosov, Ballkan

Tatimet Tatimet Tatimet e Kontributet Tatime

1 GREQI 9,9 16,9 13,8 40,6

Nisur nga perpsektiva e politiks fiskale pr vendet e Ballkanit konsiderohet si e dmshme

Dita e Liris Fiskale 2017 n Shqipri, Kosov, Ballkan

Tab.6 INVESTIMET E HUAJA DIREKTE NETO N BALLKAN, 2014 - 2016 si % e PBB

Investimet e huaja direkte mesatare n Ballkan jan sa 3% e PBB-s n nivel rajoni.

Dita e Liris Fiskale 2017 n Shqipri, Kosov, Ballkan

Perceptimi se normat e ulta t tatimeve trheqin IHD ka ndikuar jo pak politikbrjen n

Dita e Liris Fiskale 2017 n Shqipri, Kosov, Ballkan

Nj barr e ult tatimore nuk mund t kompensoj nj ambjent jo trheqs pr investitort.

Qeverit ballkanike u jan prgjigjur ktyre presioneve t konkurencs n mnyr ta

Nga ana tjetr, ulja e normave tatimore kthehet n nj kultur pr qytetart pr ti br

Dita e Liris Fiskale 2017 n Shqipri, Kosov, Ballkan

Barra Tatimore n Shqipri

Prpara se t trajtohet niveli i barrs tatimore sipas rajoneve (qarkut) t Shqipris do t

Dita e Liris Fiskale 2017 n Shqipri, Kosov, Ballkan

T ardhurat e mbledhura, q prkojn me veprimtarin e administrats tatimore qendrore

Dita e Liris Fiskale 2017 n Shqipri, Kosov, Ballkan

Tipi tatimit 2015 2016 dhe indirekte n barrn

Tatime indirekte 65 65 tatimore ka mbetur e

Dita e Liris Fiskale 2017 n Shqipri, Kosov, Ballkan

Kto tregues vlejn pr transparenc n lidhje me peshn q mbajn konsumatort dhe

Efekti i politiks fiskale dhe qasja e administrimit