Projekt

okadki: Pawe Panczakiewicz/PANCZAKIEWICZ ART.DESIGN

Redaktor prowadzcy: Ewa Orzeszek-Szmytko
Redaktor techniczny: Karolina Bendykowska
Skad wersji elektronicznej: Robert Fritzkowski
Redakcja: Beata Sama
Korekta: Alicja Grska
Konsultacja medyczna: dr n. med. Mirosaw Mastej

Zdjcia wykorzystane na okadce

LiliGraphic/Fotolia.com
Vitality/Fotolia.com

Beata Sokoowska, 2016. All rights reserved

for this edition by MUZA SA, Warszawa 2016
Wszelkie prawa zastrzeone.
adna cz niniejszej publikacji nie moe by reprodukowana, przechowywana jako rdo danych i przekazywana w
jakiejkolwiek formie zapisu bez pisemnej zgody posiadacza praw.

ISBN 978-83-287-0445-9

MUZA SA
Warszawa 2016
Wydanie I
Kochaj siebie tak, aby dzie za dniem dawa sobie to,
co Ci suy, sprzyja Twojemu szczciu
i wspiera Twoje zdrowie.

Beata Sokoowska

Ksik t z ogromn wdzicznoci dedykuj

wszystkim sympatykom alkalicznego stylu ycia
i osobom, ktre signy po t pozycj
z nadziej na zmian.
Spis treci
Podzikowania
WPROWADZENIE
1. MOJE DOWIADCZENIA ZWIZANE Z DETOKSEM
2. KTO, DLACZEGO, JAK CZSTO I JAK DUGO POWINIEN PRZEPROWADZA
DETOKS
3. WICEJ O DETOKSIE I JEGO ZNACZENIU
4. OCZYSZCZANIE TO NAJLEPSZY PIERWSZY KROK DO ZMIANY STYLU YCIA
5. ETAPY DETOKSU, CZYLI JAK GO PRZEPROWADZI
6. WSPOMAGANIE EFEKTW DETOKSU
7. CO ZROBI, BY WZMOCNI EFEKTY OCZYSZCZANIA PO KURACJI
8. JEDZENIE, NAPOJE I NAPARY WSPOMAGAJCE ELIMINACJ TOKSYN I
BUDOWANIE PRZYJAZNEJ FLORY BAKTERYJNEJ JELIT
9. DODATKOWE PORADY i PODSUMOWANIE
10. DETOKS POZOSTAE PYTANIA I ODPOWIEDZI
11. PRZYDATNE KONTAKTY
12. POLECANA LITERATURA
Podzikowania

Z caego serca pragn podzikowa Edycie Skorupskiej za opracowanie duej czci

przepisw kulinarnych, ktre stanowi istotn cz tej ksiki. Edyta jest doradc
ywieniowym, specjalistk psychodietetyki, mioniczk pysznej zdrowej kuchni i autork bloga
www.przyzielonymstole.blogspot.com, do ktrego odwiedzin gorco zachcam wszystkich
poszukujcych inspiracji kulinarnych i chccych gotowa zdrowe potrawy. Wsplnie z Edyt
prowadzimy warsztaty Alkaliczny styl ycia przy zielonym stole organizujemy te wyjazdy,
podczas ktrych uczymy prostych metod relaksu, jak przeprowadza detoks, a take
zachcamy i inspirujemy do zmiany nawykw ywieniowych.
Dzikuj te mojemu przyjacielowi, Mariuszowi Dobrowolskiemu, za dugie rozmowy
i wymian dowiadcze na temat detoksu.
Z caego serca dzikuj doktorowi Mirosawowi Mastejowi za ogrom wiedzy, ktr mi
przekaza, i za to, e poleci mi ciekaw literatur i wiele artykuw naukowych dotyczcych
zdrowia. A take za czas, jaki powici na lektur mojej ksiki, oraz za krytyczne
i konstruktywne uwagi.
Pragn rwnie podzikowa doktor Tatianie Kousznej i doktorowi Andrzejowi Kousznemu
oraz Reginie Powieckiej za wzbogacenie mojej wiedzy m.in. na temat oddziaywania rolin i zi
na organizm czowieka, jak rwnie za powicony mi czas i podzielenie si dowiadczeniem.
Ogromne i nieustanne podzikowania kieruj do sympatykw alkalicznego stylu ycia. Bez
Was nie byoby tej ksiki. Nie byoby te poprzedniej.
Dzikuj Wam za podzielenie si swoimi dowiadczeniami z przeprowadzonych detoksw.
Niektre z Waszych wypowiedzi cytuj w tej ksice.

Beata Sokoowska
WPROWADZENIE

Detoks zmienia ycie, a najlepszym potwierdzeniem tych sw jest to, e wikszo osb,
ktre cho raz solidnie przeprowadziy detoks i przekonay si, jakie przynosi efekty,
systematycznie go powtarza. Tak byo i ze mn. Dlaczego? Bo korzyci, zarwno te, ktre
wida, jak i te niewidoczne, takie jak poprawa samopoczucia, s tak due, e nie sposb ich
nie doceni. Pozostaj w pamici i koczc detoks, wiemy, e za jaki czas zdecydujemy si na
nastpny.
Zachcam Was, abycie sprbowali przey to dowiadczenie. To zaledwie dwa tygodnie,
podczas ktrych bardzo wyranie odczujecie zmian, dlatego naprawd warto podj
wyzwanie.
Zdarza si, e niektrzy z nas uparcie trzymaj si niezdrowych nawykw i lubi powtarza,
e na co trzeba umrze (zapewne aby usprawiedliwi si przed samym sob). Nie chodzi
jednak o to, jak zakoczymy ycie, lecz o jego jako na co dzie. Czy lepiej budzi si penym
energii, radoci i ciekawoci, co przyniesie nadchodzcy dzie, czy zmczonym i w kiepskim
humorze? Wszystko zaley od naszych nawykw. Wiele osb nie wierzy, e uwolnienie ciaa od
toksyn i spoywanie wartociowych, naturalnych produktw i potraw ma znaczenie dla naszego
samopoczucia psychicznego. Przekonajcie si o tym sami!
Szukamy rozwizania problemw z urod, prbujemy zaradzi dolegliwociom, stosujc
rnorodne rodki ich reklamy obiecuj, e efekty bd niesamowite. Jednak nawet gdy
nastpuje poprawa, po miesicu czy dwch problemy wracaj. Nic dziwnego, bo dziaanie
takich rodkw jest albo powierzchowne, albo ukierunkowane jedynie na likwidacj objawu
(np. blu czy wypryskw). Tymczasem w organizmie, w ktrym brakuje rwnowagi, w ktrym
le dziaa ukad trawienny, w ktrym zgromadzonych jest duo toksyn i kwasw, nadal
zachodz procesy prowadzce do pogbiania naszych problemw ze zdrowiem,
samopoczuciem, urod czy zbdnymi kilogramami. Ich rdo nie znikno, co najczciej
oznacza, e sytuacja si pogarsza.
Z pen odpowiedzialnoci powiem, e to detoks i alkaliczne odywianie speniaj
wikszo obietnic, o ktrych syszymy w reklamach kosmetykw, suplementw i rodkw na
rne dolegliwoci.
Odczuwasz ble? atwo apiesz infekcje? Mcz ci rne dolegliwoci? Przeprowad
detoks i przestaw si na alkaliczne odywianie.
Rozdwajaj ci si wosy, ami paznokcie? Pkaj wargi? Pojawiaj si wypryski lub inne
zmiany na skrze? Przeprowad detoks i przestaw si na alkaliczne odywianie.
Czujesz zmczenie? le sypiasz? Masz problemy z pamici i koncentracj? Przeprowad
detoks i przestaw si na alkaliczne odywianie.
Czyby detoks by remedium na wszystkie te problemy i dolegliwoci? Tak! A nawet wicej,
bo dobre oczyszczenie organizmu przywraca jego zdolnoci do samouzdrawiania i chroni przed
chorobami. Nie twierdz, e nie naley stosowa innych metod wspomagajcych organizm,
uwaam jednak, e detoks, podobnie jak odywianie si z dbaoci o rwnowag kwasowo-
zasadow, powinien lee u podstaw wszelkich innych dziaa sucych utrzymaniu naszego
organizmu w dobrej formie.
Nawet (a moe tym bardziej) osoby chore powinny, w porozumieniu z lekarzem, oczyci
organizm z toksyn i zogw. To na pewno nie zaszkodzi, a moe wspomc proces zdrowienia.
Tabletki zlikwiduj objawy, nie poprawi jednak trwale naszego samopoczucia. Jeli chcemy
by zdrowi i dobrze si czu, nie moemy leczy tabletkami takich objaww, jak np. wzdcia,
niestrawno, pryszcze i problemy skrne, ble, bezsenno, apatia, nerwowo, zgaga itp.
Musimy przywrci rwnowag w organizmie, uporzdkowa ukad pokarmowy, dbajc
o jego czysto i flor jelitow, zadba o gruntowne oczyszczenie organizmu z toksyn, a potem
dostarczy mu skadniki pokarmowe z nieprzetworzonej ywnoci. Gdy to zrobimy, nie bd
nam potrzebne leki (mam na myli leki dostpne bez recepty), ktrych reklamy dosownie nas
zalewaj.
Przy rnych okazjach powtarzam jak mantr: przeprowadcie detoks, bo daje szans na
trwa zmian. Przynosi wspaniae efekty i czsto jest pocztkiem zdrowych nawykw. Aby si
przekona, e tak jest, nie wystarczy przeczyta o tym w ksikach dowiadczcie korzyci,
jakie niesie detoks, przekonajcie si na wasnej skrze, e moecie czu si lepiej.
Przeczytajcie wic t ksik, a potem nie czekajcie przeprowadcie detoks.
Mam nadziej, e po lekturze mojej ksiki nie bdziecie mieli wtpliwoci, dlaczego
oczyszczanie organizmu jest tak wane. Dowiecie si z niej, jak je przeprowadzi, jak si do
niego przygotowa i jak prawidowo je zakoczy.
Po tym, gdy ukazaa si moja pierwsza ksika, Alkaliczny styl ycia (rwnie wydana przez
Muz), otrzymaam mnstwo e-maili wiele osb pisao o tym, e podjo decyzj
o przeprowadzeniu kuracji oczyszczajcej, zadawao mnstwo pyta. To dla mnie najwiksza
nagroda, ale te doping dlatego postanowiam napisa ksik powicon oczyszczaniu
organizmu, rozwijajc kwestie, o ktrych w pierwszej ksice zaledwie wspomniaam.
Wszystko, o czym napisaam w tej ksice, osobicie sprawdziam i przetestowaam. Nie
tylko zreszt ja, lecz take mnstwo osb, ktre przeprowadziy detoks pod moim okiem.
Wszystkie formy detoksu zaproponowane w tej ksice odmieniy moje ycie i, mam
nadziej, e odmieni te Wasze. Wybierzcie t, ktrej w danym momencie najbardziej
potrzebujecie, ktra wydaje Wam si najbardziej moliwa do przeprowadzenia,
i PRZEPROWADCIE DETOKS!
Aby potwierdzi skuteczno zarwno detoksu, jak i alkalicznego stylu ycia, w ramkach
zamieciam cytaty pochodzce z otrzymanych listw, komentarzy, ktre pojawiy si na moim
blogu, fanpageu oraz na stronach wydarze grup na Facebooku prowadzonych przeze mnie lub
przez Mariusza Dobrowolskiego.

To by mj pierwszy detoks. Zakodowaam si na niego, bo chciaam sprawdzi, jak to

bdzie, czy dam rad. Przez pierwsze dni czekaam na trudne chwile i ze samopoczucie
(tyle si naczytaam), ale si nie doczekaam. W zamian dostaam duo, niesamowicie
duo energii co budzio moje zdziwienie i niedowierzanie zdrowy sen, promienn cer.
W pakiecie bya te utrata wagi 5 kilogramw, i niezwyka wrcz lekko umysu rado
z tego, e robi co dla siebie, a take, e nie wymaga to wcale tak wielu wyrzecze! Teraz
wiem, e byo warto i e kolejny detoks na jesieni bdzie jak dobry nawyk. Raz w tygodniu
bdzie dzie owocowo-warzywny dla caej rodziny. Bardzo si ciesz, e znalazam
alkaliczn stron ycia!
1.
MOJE DOWIADCZENIA ZWIZANE
Z DETOKSEM

Korzyci z mojego pierwszego detoksu, ktry przeprowadziam kilkanacie lat temu, byy
spektakularne. Tak bardzo zadziwiy mnie i przekonay, e od tamtej pory przeprowadzaam
detoks przynajmniej raz w roku. Wraenia z tamtych pierwszych dowiadcze pamitam do dzi
i czsto wspominam o nich na wykadach i warsztatach. Byy dla mnie potwierdzeniem, e
detoks jest jedn z najlepszych rzeczy, jakie moemy dla siebie zrobi. Cho musimy
zaakceptowa pewne ograniczenia, daje naszemu ciau tak si i regeneracj, jakiej nie
zapewni aden urlop, zabiegi spa czy inne dziaania, ktre podejmujemy, by poprawi swoje
samopoczucie, a na ktre zupenie niepotrzebnie wydajemy duo pienidzy.
Po odpowiedniej lekturze przygotowywaam si do pierwszego detoksu jak do wita (tak
jest do dzi, cho teraz ju wiem, e ten czas to JEST wito).

Jak pewnie niektrzy z Was wiedz, w tamtym czasie bardzo bolay mnie stawy. Czuam si
zmczona i fizycznie, i psychicznie, a bl tylko pogbia ze samopoczucie, poniewa baam si
o to, jak bd funkcjonowaa w przyszoci, skoro ju koo trzydziestki nie mog porusza rk,
a bl kolan nie mija nawet na chwil. Lekarze mwili, e mam stawy i koci jak
osiemdziesicioletnia kobieta (dodajmy, e zaniedbana, bo to, e osigamy wiek rozumiany
jako staro, wcale nie oznacza, e musimy mie problemy ze stawami i ukadem kostnym).
Podobnie oceniali te kondycj mojego serca.
Nic dziwnego, skoro gdy byam dzieckiem i w wieku dojrzewania przeszam dziesitki
ropnych angin, a co za tym idzie, kuracje antybiotykowe. Odporno mojego organizmu bya
bardzo kiepska. Na przeomie pr roku, midzy wiosn a latem oraz midzy jesieni a zim,
niezmiennie pojawiay si infekcje. Po anginach zwykle dugo dochodziam do siebie jeszcze
przez kilka tygodni pociam si, czuam si zmczona i osabiona. Kady wysiek by
wyzwaniem.
W efekcie czstych infekcji bakteryjnych pogorszy si stan caego mojego organizmu i kiedy
ju byam dorosa, co chwila pojawiay si nowe dolegliwoci, dysfunkcje, zmiany chorobowe,
zupenie jakby organizm nie mia ju siy si broni. Jedn z bardziej przykrych dolegliwoci byy
problemy ze stawami, co byo szczeglnie przygnbiajce, bo lubiam sport i aktywny
wypoczynek.
Detoks zdziaa cuda ju w trakcie oczyszczania przestaam odczuwa bl. Co prawda po
kilku miesicach wrci, lecz wiedziaam ju, e nim zrobi cokolwiek innego, powinnam przej
kolejny detoks. Tak te zrobiam. Od tamtej pory (a mino ju kilkanacie lat) ble nigdy nie
wrciy. I mam nadziej, e tak zostanie.
Drugim spektakularnym efektem by przypyw energii mimo braku jedzenia, ktre jest
przecie jej rdem, budziam si o czwartej rano gotowa do rozpoczcia dnia i dziaania.
Trzeba doda, e zawsze miaam problem z wczesnym wstawaniem, a rozruch trwa do
godzin przedpoudniowych. To wspaniae dowiadczenie, gdy czujesz, e rozpiera ci energia!
Trzecim efektem, niezwykle miym dla kobiety, bya poprawa wygldu: gadka cera,
rozwietlone oczy, sprysta skra, twarz wypoczta i wiea. Znajomi byli pewni, e byam na
fantastycznym urlopie. Kiedy odpowiadaam, e wcale nie, mwili zdziwieni, e wygldam
wspaniale, i pytali, co w takim razie robiam. Chtnie odpowiadaam, a to, co mwiam,
wzbudzao emocje. Take we mnie samej!
Oczywicie nie wszystko byo atwe, pikne i proste. Pierwsze dwa dni przyniosy uczucie
osabienia i bl gowy. To jednak byo nic w porwnaniu z tym, co czuam trzeciego dnia. Od
rana nie miaam siy, kilka godzin spdziam w ku, wstajc tylko po to, by zwymiotowa
i umy zby. Bolaa mnie gowa, czuam mdoci, miaam oboony jzyk. Towarzyszy temu
bardzo nieprzyjemny, gorzki, pachncy aptek posmak w ustach. Mycie zbw nie pomagao.
Zapach mojego potu by ostry, wyrazisty, intensywny. Bolao mnie cae ciao i miaam ochot
przerwa detoks, lecz powstrzymywaa mnie obietnica efektw, dla ktrych to robi, nadzieja,
e osign chocia cz tego, o czym czytaam. A take uczucie niemocy i wiedza, e ze
samopoczucie zwizane jest z tym, e organizm pozbywa si toksyn i nadejdzie moment, gdy
poczuj si lepiej. Wymioty sprawiy, e przestaam myle o jedzeniu. Nie wiem, czy gdyby ten
stan trwa duej, daabym rad. Na szczcie po poudniu trzeciego dnia byo ju nieco lepiej.
Gorzki posmak w ustach nie znikn, ale przynajmniej przestaam wymiotowa i miaam wicej
siy. Po tak trudnym czasie kada poprawa cieszya i dodawaa si, by kontynuowa. Noc
przyniosa nieoczekiwan zmian obudziam si bez blu gowy, bez uczucia osabienia,
jakbym dostaa zastrzyk energii. Z godziny na godzin byo coraz lepiej, kryzys min, zaczy
pojawia si pozytywne zmiany w wygldzie. Dzi jestem wdziczna sama sobie, e
wytrwaam. Efekty, jakie osignam, utwierdziy mnie w przekonaniu, e detoks jest zbawienny
dla ciaa.
Po kilku miesicach przystpiam do kolejnego oczyszczania. Tym razem lepiej si do niego
przygotowaam, wic przebiego bez problemw. Nim zaczam, zadbaam o oczyszczenie jelita
grubego. Wyduyam czas przygotowa, zwaszcza e ten pierwszy detoks przeprowadziam
po duszym okresie zdrowego odywiania i nie spodziewaam si a takiego kryzysu. Zarwno
kryzys, jak i efekty oczyszczania skoniy mnie do konkluzji, e odpowiednia dieta to nie
wszystko rwnie wane jest, by uatwi organizmowi sprawne funkcjonowanie, pozbywajc
si zogw, toksyn oraz pasoytw (o swoich dowiadczeniach z pasoytami napisz pniej).
Od tamtej pory kadego roku w moim yciu musia znale si czas na detoks. Testowaam
te rne jego formy, ostatecznie wybierajc takie, ktre wedug mnie przynosz najlepsze
efekty i ktre kady moe wyprbowa.
Pamitajcie jednak, e wszystko zaley od Was. Ja mog tylko powiedzie, e jeli
zdecydujecie si na detoks, nie poaujecie, przekonacie si, i bya to jedna z najlepszych
decyzji w Waszym yciu.
Tak wanie byo w moim przypadku.
Zrbcie sobie prezent i przeprowadcie detoks.
Powodzenia!
2.
KTO, DLACZEGO, JAK CZSTO I JAK
DUGO POWINIEN PRZEPROWADZA
DETOKS

Trzy przyczyny zego samopoczucia

Jeli nie wemiemy pod uwag sytuacji szczeglnych, jak np. infekcje wirusowe, zakaenia
bakteryjne, wrodzone wady, wypadki itp., mona powiedzie, e przyczyny zego
samopoczucia, nasilajcych si dolegliwoci i tworzenia rodowiska wewntrznego
sprzyjajcego chorobom s zasadniczo trzy:
niewystarczajce nawodnienie organizmu
za duo toksyn (w tym take toksyn produkowanych przez pasoyty i rozronite grzyby,
np. candida)
niedobr witamin, mineraw i innych skadnikw odywczych wpywajcych na kondycj
i zdrowie naszych komrek.

Mamy wic w organizmie to, czego mie nie powinnimy toksyny, pasoyty, grzyby.
Mamy natomiast zbyt mao tego, czego organizm potrzebuje witamin, makro-
i mikroelementw, tuszczw NNKT, wody.

Moja skra staa si bardziej gadka, zauwayam, e kremy lepiej si wchaniaj, nie mam
najmniejszych ladw cellulitu, skra zrobia si mikka, elastyczna. Jestem ogromnie
zadowolona, a to dopiero pocztek.

Obie sytuacje nadmiar i niedobr s zwizane bezporednio z naszym stylem ycia.

I tylko my moemy to zmieni.
W kolejnych rozdziaach opisuj, co dobrego wyniknie dla nas, gdy usuniemy z organizmu
toksyny i dostarczymy skadniki odywcze do komrek, oraz jak wielk oczyszczalni jest nasz
organizm, gdy niestrudzenie, dzie i noc pracuje nad tym, by nasze rodowisko wewntrzne
byo czyste.
Teraz wspomn tylko, e jeli przeprowadzimy detoks, odywianie komrkowe bdzie
znacznie bardziej efektywne. To od detoksu powinnimy zacz dziaania prozdrowotne, chyba
e z jakiego powodu nie moemy go przeprowadzi.
Kto moe stosowa detoks
Detoks jest dla kadego, kto skoczy 16 lat, z wyczeniem:
kobiet w ciy i mam karmicych
osb, ktrych organizm jest wycieczony chorob, wyczerpany lub niedoywiony
osb z niedowag, wychudzonych
osb w depresji
osb przecionych fizycznie lub psychicznie (takim osobom przed detoksem potrzebny
jest duszy solidny wypoczynek)
osb przewlekle chorych, stale przyjmujcych leki
osb przyjmujcych leki na krzepliwo krwi
osb chorych na bulimi (mog one podj detoks w porozumieniu z lekarzem
i terapeut).

Im bardziej wymagajcy i restrykcyjny pod wzgldem dietetycznym jest detoks, tym bardziej
odpowiedzialnie i rygorystycznie naley podej do wyej wymienionych przeciwwskaza.
Detoks leczy, a raczej uruchamia siy samouzdrawiania organizmu, ktry w sprzyjajcym
rodowisku ma ogromne moliwoci naprawcze. Wymienione przeciwwskazania s wzgldne,
to znaczy wikszo tych osb moe detoks przeprowadzi, jednak pod opiek i kontrol
lekarza. Bardzo istotna jest kontrola dawek przyjmowanych lekw, jakie lekarz powinien
dostosowywa do aktualnych potrzeb. Pamitajmy, e rne choroby maj rne
przeciwwskazania ywieniowe w tym take dotyczce produktw, ktre zdrowemu
czowiekowi su, lecz choremu mog zaszkodzi. Kiedy wic nie jestemy zdrowi, zanim
zdecydujemy si na detoks, skonsultujmy si z lekarzem.

Detoks przed zajciem w ci

O ile kobiety w ciy i matki karmice nie mog przeprowadza detoksu (zbyt due
uwalnianie toksyn mogoby by bardzo niekorzystne dla dziecka), o tyle przed planowan ci
detoks uwaam za punkt obowizkowy dla kadej kobiety, ktra chce przekaza swojemu
dziecku wszystko, co najlepsze.
Oczyszczony i odywiony organizm przyszej mamy, z dobr flor bakteryjn, ktr przekae
dziecku, bdzie dla niego niczym czyste, nieskaone rdo ycia i zdrowia.
Czy kiedy przeprowadzamy si do nowego mieszkania, to najpierw, przed wniesieniem
mebli, sprztamy, czy te od razu zamieszkujemy, bez wzgldu na stan nowego lokum?
Wysprztajmy wic przejciowy dom, w ktrym nasze dziecko bdzie mieszkao przez dziewi
miesicy.
Posprztanie i odywienie organizmu przed ci jest wane nie tylko dla dziecka, lecz
rwnie dla przyszej mamy. Cia to duy wysiek i kada kobieta wie, e cho w ciy
najczciej piknie wyglda i po pocztkowych perturbacjach czuje si dobrze, to po porodzie
zaczynaj wypada wosy, ama si paznokcie, skra moe straci gadko, trudno jest
schudn. Nic dziwnego, bo w jednym ciele yj dwie osoby i kada potrzebuje skadnikw
odywczych, wytwarza rne produkty przemiany materii, ale to matka ywi i oczyszcza cao.
Priorytetem jest oczywicie rozwj podu. Czysty organizm zabezpieczy przysz mam przed
niedoborami, wskutek ktrych cierpi po ciy jej uroda i samopoczucie.
Detoks przed planowan ci jest wany take dla jakoci pokarmu mam karmicych.
Uwaam, e rwnie panowie zamierzajcy zosta ojcami powinni zastanowi si nad
przeprowadzeniem detoksu.

Jak czsto przeprowadza detoks i jak dugo powinien trwa

Jeli jestemy zdrowi, nie pozostajemy z powodu choroby pod sta opiek lekarza i nie
przyjmujemy na stae adnych lekw, wystarczy podda si detoksowi raz lub dwa razy w roku.
Po prostu dla higieny, by ukady i narzdy dziaay sprawnie i abymy dugo czuli si modo.

Dzisiaj koniec detoksu, czuj si super. W pracy dziewczyny zazdroszcz i pytaj,

co robiam, e tak doskonale wygldam. Czuj si wymienicie.

Gdy jestemy chorzy, cierpimy na alergie, mamy problemy skrne lub odczuwamy inne
powracajce dolegliwoci wtedy detoks mona stosowa czciej, cho trudno powiedzie,
jak czsto. Myl, e kady sam to wyczuje. Inn opcj moe by wyduanie czasu trwania
detoksu, co wyzwala potwierdzone w praktyce dziaania naprawcze.
Przecitny detoks, oparty na diecie, trwa 1014 dni. Czasem moe by duszy, jednak
dwutygodniowe oczyszczanie przeprowadzane przynajmniej raz w roku to podstawa,
ktra przyniesie ogromne korzyci.
Z kolei detoks oparty na godwce (pijemy soki lub wod) trwa 35 dni. Dusze godwki
stosuje si w celach leczniczych i trzeba konsultowa je z lekarzem lub najlepiej by pod jego
opiek.

Najlepszym czasem, by przeprowadzi detoks, jest moim zdaniem przeom zimy i wiosny
(przedwionie) lub wczesna wiosna. Zim jemy na og bardziej treciwie i tusto, w naszym
menu pojawia si wicej potraw duszonych, pieczonych, gotowanych, a zdecydowanie mniej
zielonych rolinnych koktajli, sokw warzywnych i saatek, wybieramy raczej potrawy
cikostrawne, a nie lekkie. Najczciej jemy te wicej ni w ciepych porach roku, nasz ukad
pokarmowy zmuszony jest zatem do bardziej wytonej pracy, warto wic wiosn odciy go
i oczyci. Poniewa zim jemy mniej warzyw o tej porze roku s trudniej dostpne
zaburzona zostaje rwnowaga kwasowo-zasadowa rodowiska komrek, warto wic j
przywrci.
Post wczesn wiosn mamy te zakodowany po przodkach. Dawniej, gdy w sklepach nie
byo takiej obfitoci produktw i nie przywoono jej z odlegych zaktkw wiata, ludzie ywili
si tym, co zebrali w czasie jesiennych plonw. Zbiory si koczyy i na przednwku jedzenia
byo mao, wic ludzie, chcc nie chcc, pocili. Na og jedli te gwnie produkty lokalne i to,
co sami wyhodowali, a taka dieta jest najzdrowsza.
Kolejnym wanym powodem, dla ktrego warto przeprowadzi detoks kadej wiosny, jest
przygotowanie ciaa na czerpanie z obfitoci wiosny, lata i wczesnej jesieni. W tych porach roku
stragany uginaj si od wieych sezonowych warzyw i owocw, zawierajcych bogactwo
mineraw i witamin. Jedzc je, doadowujemy baterie i uzupeniamy niedobory. By organizm
w peni z tego korzysta, wane s czyste jelita i zdrowa flora jelitowa.

Detoks mona te przeprowadza wczesn jesieni. Gwnie po to, by odciy ukad

pokarmowy przed okresem jego wzmoonej pracy zim oraz wzmocni flor jelitow, bo
przecie od tego, co jest w jelitach, zaley sprawne dziaanie ukadu immunologicznego.
W okresie jesienno-zimowym mnstwo osb apie infekcje i wci jestemy naraeni na
krce wok wirusy.
Jeli jednak kto czuje, e powinien przeprowadzi detoks niezalenie od pory roku, niech to
zrobi warto sucha swojego organizmu.
Rwnie wtedy, gdy potrzebujemy oczyszczenia po chorobie, kuracji antybiotykowej albo
gdy nasilaj si dolegliwoci nie czekajmy. Przygotujmy si odpowiednio i oczymy
organizm. Jeli mamy pasoyty, nie moemy odkada detoksu, trzeba pozby si ich jak
najszybciej, bo kady dzie to wicej i wicej toksyn, zakwaszenia i szkd. Czsto nie wiemy,
e mamy pasoyty, nie jest te atwo wykry je w badaniach kau. Profilaktycznie wic raz na
jaki czas warto przeprowadzi kuracj antypasoytnicz, najlepiej poczon z detoksem
(wicej na ten temat napisz w rozdziale powiconym temu tematowi). Jaki czas temu
usyszaam od lekarza zdanie, ktre zapado mi w pami: Nie rozumiem, dlaczego ludzie
systematycznie, co p roku odrobaczaj zwierzta, a nie odrobaczaj siebie. Dlaczego o tym
nie mylimy? Czy wydaje nam si, e nas to nie dotyczy?

Jak najlepiej zaplanowa detoks w czasie

Po przygotowaniu, ktre zapocztkowuje proces oczyszczania (a dwa ostatnie dni
przygotowania na monodiecie s ju praktycznie detoksem), waciwy detoks najlepiej zacz
w czwartek. Wtedy 3. i 4. dzie detoksu wypadnie w weekend, co ma due znaczenie,
poniewa najczciej kryzys nastpuje wanie w tych dniach.
Oczywicie osoby, ktre pracuj w weekend, a ich dni wolne wypadaj w tygodniu, powinny
dostosowa detoks do rozkadu zaj.

Warto zaznaczy, e podczas detoksu jaglano-warzywnego najczciej nie gro nam

kryzysy, a jeli ju, to s one mniej uciliwe, tak wic nie ma znaczenia, w jakie dni tygodnia
go zaczniemy.
 Najwikszym plusem detoksu jest to, e nie widz minusw. Udao mi si wiele osign.
Cakowity brak kawy od pierwszego dnia detoksu. Ju ponad cztery tygodnie bez kawy
i nawet nie mam na ni ochoty.
Codziennie zielony koktajl (po dwch tygodniach nie zagldaam ju do adnych ksiek,
kombinowaam sama).
Bardzo poprawia mi si cera.
Kadego ranka bez wikszych problemw wstaj przed szst i nie czuj si pica ani
zmczona.
Skoczyy si uporczywe ble plecw.
W cigu dnia nie czuj zmczenia i wyczerpania. Zmczenie odczuwam dopiero okoo 21
22 i zazwyczaj wtedy ju padam, a sen jest gboki i spokojny.
Zaczam pi duuuue jak na mnie iloci wody (przed detoksem piam okoo dwch
szklanek dziennie, i to nie zawsze).
Nie mam ochoty na biae pieczywo.
Czuj si naprawd lekko i wieo i nie jestem rozdraniona.
Nie odczuwam blu brzucha, ktry wczeniej pojawia si prawie po kadym posiku.
Wyranie widz po ubraniach, e si zmniejszyam. Spodnie kupione po ciy s lune,
a te sprzed ciy (czyli dokadnie sprzed dwch lat), zostawione na jeli kiedy schudn,
znw s dobre.
Wyranie odczuwam to, w jaki sposb mj organizm reaguje na rne produkty, i potrafi
oceni, po czym czuj si cika, co mi suy (wczeniej, jedzc wszystko, nie wiedziaam,
po ktrych produktach czuj si le i ktre powinnam ograniczy).
I na koniec dodam, bo warto, e moim przewodnikiem po detoksie staa si ksika Beaty
Sokoowskiej Alkaliczny styl ycia. Nie znam Beaty, nie jest to adna reklama, nikt mi nawet
tej ksiki nie poleci, po prostu uwaam, e jeli taki laik jak ja postanowi lub postanowi
przeprowadzi detoks (bo modny, bo zdrowy, bo warto wreszcie wzi si za siebie, bo
taka jest potrzeba chwili) i w ktrym momencie zastanawia si, co dalej, co pniej?, to
w tej ksice znajdzie odpowied oraz mnstwo wskazwek dotyczcych zdrowego,
tj. alkalicznego stylu ycia.
3.
WICEJ O DETOKSIE I JEGO ZNACZENIU

Czego moemy si spodziewa korzyci pynce z detoksu

Mwi si, e najlepszym kosmetykiem jest sen. Zdecydowanie rozszerzyabym to
powiedzenie, mwic, e najlepszymi kosmetykami s woda (czyli nawodnienie), detoks (czyli
zaprowadzenie porzdku w ukadzie pokarmowym i oczyszczenie organizmu z toksyn) i sen.
A najlepszymi lekarstwami s woda, detoks, odywienie komrek, sen, ruch i relaks
(fizyczny i psychiczny). Wszystko to mieci si w tym, co nazywamy alkalicznym stylem ycia,
bo wszystkie te elementy sprzyjaj dbaniu o zachowanie w naszym ciele rwnowagi kwasowo-
zasadowej.
Wicej na ten temat mona przeczyta w mojej poprzedniej ksice Alkaliczny styl ycia.
W tej pozycji natomiast skupiam si na znaczeniu oczyszczania i istotnych elementach
prawidowo przeprowadzonego detoksu.
Kupujemy przerne suplementy diety, po czym okazuje si, e nie dziaaj. Bardzo
prawdopodobne jest, e przyczyna tego tkwi w zanieczyszczonych jelitach i zbyt duym
nagromadzeniu toksyn w organizmie. Tak duym, e same suplementy czy leki nie daj rady.
Najpierw wic oczymy organizm. To przypomina remont domu nie wstawiamy przecie
nowych mebli, dopki nie odmalujemy cian i nie wyrzucimy zbdnych rupieci. Nie zostawiamy
te poamanych i brudnych mebli w kcie salonu, tylko je wynosimy. Zanim wic zaczniemy
zdrowo si odywia i y alkalicznie, usumy z naszego organizmu toksyny. Wtedy szybko
odczujemy zmian, a suplementy bd dziaay.

Trzeci detoks. Tym razem zmiany nie byy tak radykalne, jak podczas pierwszego. Do
pierwszego podeszam ze wzgldu na stan zdrowia. Saniaam si na nogach, byam
apatyczna, cigle pica, rano dosownie nie mogam zwlec si z ka. Lekarz robi mi
coraz to nowe badania, wyniki byy bardzo dobre, a ze mnie ycie uciekao. I wtedy
zrobiam detoks. Po dwch dniach, wtedy gdy innych bolaa gowa, ja odyam. To byo
niesamowite, ilo energii, zwaszcza rano. Biegaam o 5.45 przed pjciem do pracy!
Sporo schudam, nie wiem, ile w kilogramach, ale po ubraniach byo wida, jak duo wody
ze mnie zeszo. I znowu si umiechaam. To byo wspaniae dowiadczenie, dlatego
wracam do detoksu. Czuj, e mj organizm wrci do normy. Kady kolejny detoks jest
inny, kady jest prb charakteru. Po kadym trac ochot na nabia.

Detoks przeprowadziem rewelacja. Byem na urlopie. Pocztkowo nie byem przekonany

do postu, nie przepadaem za warzywami. Wczeniej jadem je bardzo skromniutko.
 Chciaem tylko dotrzyma towarzystwa mojej onie (od niej dowiedziaem si o alkalicznym
stylu ycia). I stao si.
Na pocztku byo trudno (bez kawy, sodyczy, chlebusia i innych pysznoci), ale z kadym
dniem coraz bardziej przekonywaem si do warzyw (szpinaku, kalarepy, kalafiora
i innych). Te wszystkie potrawy warzywne to co pysznego. I nawet niewielk iloci mona
si naje, i jest tak lekko, mio i przyjemnie. No rewelacja. Na pocztku byem troch
saby, nie miaem siy, ale siy dodatkowo przybywao, gdy spojrzaem na wag. Ju mog
swobodnie zawiza buty, nic mi nie przeszkadza. Mam prawidow wag! Nie pamitam,
czy tak kiedykolwiek miaem. Miaem nadcinienie, braem tabletki, ale cinienie zawsze
byo podwyszone i wysoki puls. Teraz si unormowao, jest ksikowe i puls normalny. Nie
czuj te takich rnych blw (barku, ramienia, kolana), ktre wczeniej odczuwaem.
Mam duo energii i chci do pracy, tylko brakuje mi czasu. Nie umiem jeszcze tak dobrze
wypoczywa i omija stresu. Na pewno podchodz do tego inaczej, lepiej, ale nie umiem
go omija. Ucz si, tak jak nauczyem si je warzywa, bez ktrych teraz sobie nie
wyobraam posikw. Dzikuj
A teraz: co mi day te tygodnie. A wic
Duo dobrej i pozytywnej energii Dobry sen. Wstaj wypoczta. Przestao mi skaka
cinienie Skra jest gadka, napita, nawodniona Lepsza kondycja fizyczna Wiksza
wytrzymao staww (mam prac stojc) Ustpiy ble gowy, krgosupa Lepiej
znosz dni menstruacji Odstawiam leki wziewne na astm. Hormony ju tak nie wariuj.
Ubyo mi 9 kilogramw z tego si najbardziej ciesz Podsumowujc, czuj si
rewelacyjnie jak nigdy. Polecam kademu detoks

W trakcie detoksu przywracamy w organizmie rwnowag kwasowo-zasadow, odtruwamy

organizm, uwalniajc go od zbdnych lub szkodliwych zwizkw chemicznych, rnych kwasw
(np. moczowego), toksyn, ale te zogw zgromadzonych w jelitach (czsto przyklejonych na
znacznej ich powierzchni, co zmniejsza powierzchni wchaniania i niszczy kosmki jelitowe).
Rozwijamy fizjologiczny mikrobiom, potocznie zwany dobr flor jelitow, a w konsekwencji
poprawiamy przyswajalno witamin, mineraw i innych substancji odywczych. Wszystko to
bardzo szybko procentuje. Oto, jakie korzyci przynosi detoks:

Dla urody
wygadzenie skry
spycenie zmarszczek
poprawa koloru skry, ktra wyglda wieo, zdrowo, janiej i ywiej, bo jest lepiej
ukrwiona
zagodzenie, wygadzenie rysw twarzy
wiksza elastyczno i nawilenie skry
ujdrnienie skry i tkanki podskrnej caego ciaa, odczuwalna poprawa ich sprystoci
(wynika to z poprawy odywienia tkanki cznej, odbudowy kolagenu i elastyny, czyli
 podstawowych biaek)
zmniejszenie cellulitu (czasami nawet jego zniknicie)
oczy nabieraj blasku, staj si wyraziste, spojrzenie jest ywe i klarowne, a biaka oczu
biae (wynika to z poprawy metabolizmu soczewki oka, oczyszczenia pynu w gace
ocznej, wzmocnienia ciany naczynek krwiononych biakwki oczu, przez co nie ulegaj
one rozszerzeniu, jak to miao miejsce przed odtruwaniem)
zgubienie kilku zbdnych kilogramw (pozbycie si nadmiaru wody, ale te tuszczu, ktry
jest lepiej spalany).

Dla samopoczucia fizycznego i psychicznego oraz codziennego

funkcjonowania
poprawa jakoci snu (atwiej zasypiamy, pimy tzw. snem gbokim, czyli regenerujcym,
pimy krcej, lecz jestemy wypoczci)
przypyw energii
odzyskanie peni si
zagodzenie lub zniknicie dolegliwoci zwizanych z syndromem przewlekego zmczenia
poprawa zdolnoci umysowych (pamici, koncentracji, koordynacji, procesw mylenia)
lekko i uczucie wieoci
poprawa formy psychicznej
znika apatia, przygnbienie, a w konsekwencji poprawia nam si nastrj
wzrost siy wewntrznej i nabranie dystansu do problemw
wiksza sprysto ciaa, mini i chodu, poprawa i wyprostowanie sylwetki
poprawa oglnej kondycji fizycznej, lepsze, pogbione oddychanie
wyostrzenie zmysw (usunicie toksyn z mzgu poprawia percepcj bodcw)
wzrost satysfakcji z kontaktw intymnych wskutek poprawy poziomu libido (i to u obu
pci!), potencji, a take wzrostu sprystoci tkanek wewntrznych, co jest odczuwalne
podczas zblienia (dopki nie sprbujesz detoksu, nie odczujesz tego, o czym pisz)
likwidacja rnych uciliwych dolegliwoci, np. blw gowy, staww, wzd, zapar,
zgagi
pogbienie wiadomoci ciaa (tzw. czucie gbokie)
detoks sprzyja uwolnieniu si od stresu i niepokoju
nauka dokonywania wiadomych wyborw, delektowania si jedzeniem, umiarkowania,
ktre nam suy
poprawa samopoczucia na kadym poziomie.

Dla zdrowia
wzrost odpornoci na infekcje wirusowe, bakteryjne, grzybicze i inne choroby
 eliminacja powstaych w organizmie ognisk zapalnych
uruchomienie si samouzdrawiania organizmu take w przypadku chorb cikich
i takich, ktre uchodz za nieuleczalne (poprzez szeroko rozumian popraw dziaania
ukadu immunologicznego, odbudow biaek, regulacj metabolizmu i hormonw,
zmniejszenie stresu oksydacyjnego i dostarczenie rolinnych antyoksydantw)
sprawne dziaanie ukadu pokarmowego (odbudowa luzwki jelita cienkiego, kosmkw
jelitowych, uszczelnienie ciany jelit dziki powrotowi prawidowego mikrobiomu
[likwidacja tzw. dysbiozy] i usunicie pasoytw)
normalizacja cinienia krwi, poziomu cholesterolu i trjglicerydw oraz glukozy
oczyszczenie staww sprzyjajce ich leczeniu (rozpuszczenie i usunicie z organizmu
krysztaw kwasu moczowego i innych kwasw organicznych)
poprawa funkcjonowania wszystkich narzdw i ukadw ciaa na skutek odbudowy
ukadw buforowych pH (osoczowych i tkankowych) i odcienia wtroby od wielu
procesw detoksykacji, jakie musiaa przeprowadza.

Podsumowanie detoks odmadza!

To prawda. Im jestemy starsi, tym bardziej to odczujemy. Zdarzao si, e osoby dojrzae,
w wieku okoo 70 lat, pisay do mnie, i jeszcze nigdy nie czuy si tak modo i tak dobrze jak po
detoksie (przypuszczam, e czuy si tak dziesitki lat wczeniej, tylko po prostu o tym ju nie
pamitay).
Natomiast my pamitajmy o tym, e im wczeniej zaczniemy regularne detoksy, tym efekty
odmadzania organizmu i poprawiania urody bd lepsze. Szczerze mwic, gdybym, bdc
mod dziewczyn, wiedziaa, i istnieje tak cudowne narzdzie jak detoks, to
przeprowadzaabym go ju wtedy. Potrafiam godzi si niezdrowo (nie bya to godwka, lecz
godzenie si), by zgubi kilka kilogramw, bo nie wiedziaam, e wystarczy utrzymywa
w organizmie rwnowag kwasowo-zasadow, m.in. poprzez okresowe przeprowadzanie
detoksw. Unika si wwczas problemw z wag, z cer i wielu innych, jakie dotykaj modych
osb, a ktrych i ja dowiadczaam.
Detoks nazywany bywa te operacj bez skalpela, tak radykalne jest jego dziaanie.
Z upywem czasu zaczynamy akceptowa rne dolegliwoci, sdzc, e tak po prostu musi
by, e si starzejemy. Problem w tym, e na poziomie ciaa (kiepskiego samopoczucia) takie
starzenie si czsto odczuwaj ju osoby dwudziesto- i trzydziestoletnie. Czy jest to zatem
starzenie si w klasycznym rozumieniu tego sowa, czy moe wanie intoksykacja, zatrucie?
Nagromadzenie rnych szkodliwych zwizkw chemicznych nie zawsze zalene jest od wieku
kalendarzowego. A jeli tak, to jak najbardziej uzasadnione jest uycie sowa detoks lub
odtrucie. Nie ma niestety dowodw naukowych, e tak si dzieje, i pewnie dugo nie bdzie,
bo trudno takie zjawisko zbada. Lekarze uywaj jednak takich poj jak wiek biologiczny
i wiek kalendarzowy. To uznane terminy medyczne, wprowadzone dlatego e czsto wida
starszych ludzi majcych mode ciao, i odwrotnie, czterdziestolatkw, ktrych metabolizm
i wydolno wskazuj na zuycie, jakby yli co najmniej szedziesit lat! A moe da si
zapobiec takiemu zuyciu i odwrci ten proces? Tak, wanie przez przeprowadzenie
detoksu. Moemy, majc lat czterdzieci, pidziesit, szedziesit i wicej, czu si tak,
jakbymy mieli dziesi, dwadziecia, a nawet trzydzieci lat mniej. Wszystko jest w naszych
rkach. Czy to nie s dobre wiadomoci? A jak to zrobi? Przeprowadzajc detoksy,
a pomidzy nimi dbajc o odywianie sprzyjajce zachowaniu rwnowagi kwasowo-zasadowej.

Chciaam podzieli si swoimi spostrzeeniami po przeprowadzeniu detoksu. Razem

z mem Generalnie samopoczucie podczas caego detoksu bardzo dobre. Pocztkowo
pojawiy si ble gowy, ale to normalne podczas usuwania toksyn z organizmu. Zreszt nie
byy zbytnio uciliwe.
Po samym detoksie oprcz okoo 5 kilogramw mniej zauwaylimy popraw kondycji
skry. Ja zawsze miaam skonno do wypryskw, teraz jest ich zdecydowanie mniej.
Skra jest te bardziej napita i wyglda zdrowo. Nie musz ju nawet uywa podkadu,
eby przykry niedoskonaoci. Wypracowane podczas detoksu nawyki utrzymuj si.
Chtniej sigamy po zdrowe przekski, nieprzetworzone jedzenie, nie podjadamy midzy
posikami. Zwikszya si nasza wiedza i wiadomo na temat jedzenia.
Na pewno bdziemy powtarzali detoks przynajmniej raz lub dwa razy do roku, a do tego ju
od teraz staramy si utrzymywa zasadowe pH organizmu.

Musimy pamita te o piciu dobrej wody (o wodzie, jej pH i potencjale redox w dalszej
czci), by przepuka komrki i przestrzenie midzykomrkowe i utrzyma je w czystym,
zdrowym rodowisku, o optymalnym lokalnym pH, bez postarzajcych wolnych rodnikw;
troch ruchu, troch dystansu do siebie i ycia, wdziczno za to, co mamy i Y, NIE
UMIERA!

Detoks jako dowiadczenie duchowe spjrzmy na take

z tej strony
Detoks moe by rwnie (cho nie musi, to zaley tylko od nas) gbokim dowiadczeniem
duchowym. W rnych tradycjach duchowych i religijnych od wiekw praktykowane s rne
formy postu. Niezalenie od tego, jakiego jestemy wyznania, czy jestemy religijni, czy te
podamy ciek mistyczn bd idziemy wasn drog czas detoksu sprzyja refleksji,
wyciszeniu, skierowaniu uwagi do wewntrz, nawizaniu kontaktu z samym sob, ze swoimi
uczuciami i z ciaem. Buduje zarwno zaufanie do siebie, jak i wiar w to, e wszystko, co nas
spotyka, czemu suy i ma gbszy sens. Dla osb wierzcych moe by to czas umacniania
wiary i bardziej skupionej modlitwy lub medytacji. To czas, ktry pomaga nam dotrze do
naszego wewntrznego ja, zauway jego potrzeby. Nie te zwizane ze wiatem
zewntrznym, wynikajce z ycia w skomercjalizowanym wiecie, lecz te, ktre powoduj, e
zaczynamy dostrzega w yciu wikszy sens. Rwnie takie, ktre daj nam poczucie spokoju,
radoci niezalenej od okolicznoci zewntrznych. Nabieramy wewntrznej siy, umacnia si
nasze poczucie wartoci i zaczynamy zauwaa rzeczy, nad ktrymi wczeniej si nie
zastanawialimy.
Oddziaywanie detoksu zauwaalne jest jednak nie tylko na poziomie ciaa i fizjologii (cho
tutaj jest najsilniejsze, atwo dostrzegalne), lecz take zmian, jakie dokonuj si w naszej
psychice, w naszej filozofii ycia, ustalaniu priorytetw, zauwaaniu rzeczy wanych.
Zaczynamy dostrzega, jak cudownym i doskonaym mechanizmem jest ciao oraz prawa
natury, wedug ktrych funkcjonuje. Zmienia si nasz sposb mylenia i stan emocjonalny. By
moe zmiany na poziomie duchowym i psychicznym nie s tak spektakularne jak te na poziomie
fizjologicznym, lecz bez wtpienia zachodz.
Zmiany fizjologiczne pojawiaj si szybciej. Podczas postu ju w cigu kilku godzin trzustka
nie musi produkowa insuliny, ciany odka, dwunastnicy i jelita niektrych hormonw:
gastryny, sekretyny, cholecystokininy, GIP-u, motyliny. Przestaj te szale zalene od jakoci
i iloci spoytego jedzenia takie hormony, jak grelina, leptyna, adiponektyna, peptyd YY,
kortyzol, adrenalina, IGF-1. Post pozwala na swoisty reset caego tego towarzystwa, a dziki
temu odpoczywa take mzg. Wreszcie nie musi regulowa, kontrolowa, ratowa, odbiera,
przetwarza i wysya mnstwa sygnaw w tysice miejsc, bo organizm nie ma czego trawi.
Mzg moe zaj si innymi sprawami i wyciszy. Wbrew pozorom procesy gryzienia,
poykania, trawienia i wchaniania bardzo angauj mzg poprzez niezaleny od naszej woli
ukad autonomiczny. Ustanie na kilka godzin tych procesw jest jak wyczenie na chwil
nieuywanych programw w komputerze. Nie usuwamy ich z dysku, lecz zwalniamy moce
przerobowe procesora.
W zresetowaniu mzgu pomaga te zapewne medytacja lub inny sposb odcienia umysu
podczas godwki detoksykacyjnej, warto wic zapozna si z podstawowymi technikami
medytacji, a jeli nie, to sprbowa si wyciszy, uspokoi, myle o przyjemnych rzeczach,
wspomina radosne chwile czy patrze na pikny krajobraz.
Jak wspominaam, podczas godwki zmiany biologiczne pojawiaj si w cigu kilku lub
kilkunastu godzin, jednak na te duchowe trzeba poczeka nieco duej. jednak z kadym
kolejnym detoksem pogbiaj si, a my osigamy coraz wikszy spokj wewntrzny, dystans
do ycia, by pewnego dnia stwierdzi, e wszystko jest doskonae takie, jakie jest. Oczywicie
potrzebny jest do tego czas (miesice), stosowanie si do zalece detoksu take tych
niezwizanych z diet. Jeli bdziemy przeprowadzali oczyszczanie w popiechu, napiciu,
trudno bdzie nam wyj poza dotychczasowy schemat reakcji i zachowa wpywajcy na
powielanie wci tych samych sytuacji. Rwnie efekty dla ciaa bd mniejsze. Jeli jednak
zwolnimy, przygotujemy przedpole, zaatwiajc wczeniej pilne sprawy, zaplanujemy detoks tak,
by znale czas na wdziczno i relaks dowiadczymy znacznie wicej ni tylko korzyci na
poziomie fizjologii ciaa.
Nawet jeli nie przywizujemy wagi do naszego ycia duchowego, nie zwracamy uwagi na
swoj psychik, sdzc, e jej stan zaley od okolicznoci zewntrznych i innych ludzi, a nie od
nas samych, korzystne zmiany pod wpywem detoksu i tak w nas zachodz. Na pocztku
subtelne i niezauwaalne, po pewnym czasie coraz wyraniejsze.
Poniewa usuwamy take pewn ilo toksyn z tkanki nerwowej mzgu, dotleniamy go
i lepiej odywiamy, nic dziwnego, e potem lepiej funkcjonuje.
Dla wszystkich tych, ktrzy postrzegaj siebie rwnie jako istot duchow, detoks jest
niepowtarzaln okazj do rozwoju i uporzdkowania swojego ycia tak, by osign wikszy
spokj i wicej radoci na co dzie. Bo przecie kady dzie jest darem. Nasze ciao jest
darem. To, co nas spotyka, te jest darem, bo daje nam moliwo przekraczania siebie
i swoich ogranicze. Darem jest detoks, ktry sam w sobie jest przekraczaniem siebie
i naszego nienasyconego ego. Daje nam sposobno uwolnienia si od pragnie,
destrukcyjnych emocji, cigego poczucia niezaspokojenia, obnienia poczucia wasnej wartoci,
niepokoju i zniecierpliwienia

Miesic po detoksie.
Nie mog si doczeka kolejnego detoksu, bo ju wiem, e si da i jakie to daje efekty.
Kolana nadal nie bol, nawet po 18 kilometrach spaceru. Trdzik rowaty, z ktrym
walczyam od kilku lat, nadal nie wraca! Ale prawdziwy szok przeyam, gdy kilka dni temu
odebraam wyniki bada cholesterol spad z 240 na 175!
Dbam o siebie, dobrze jem, wysypiam si, a i psychika silniejsza. Lepiej znosz stresy.
Inaczej myl, coraz lepiej czuj si sama ze sob, rosn w si i wszystko mi si chce!

Dlaczego detoks jest tak wany, czyli warto zrozumie swoje

ciao

Ciao oczyszczalnia doskonaa

Nasz organizm nieustannie eliminuje toksyny (metale cikie, nadmiar rnych pojedynczych
pierwiastkw chemicznych, kilka tysicy zwizkw chemicznych, ktre dostaj si do wntrza,
kilkadziesit toksyn grzybiczych, bakteryjnych i pasoytniczych cigle wnikajcych w nas czy to
z poywienia, czy powietrza, czy te z mikrobw, ktre w nas yj, oraz caa lista produktw
przemiany materii albo lekw, ktre zaywamy). Jest do tego doskonale przystosowany
i wyposaony. Jedn z najwaniejszych funkcji ukadw trawiennego, krwiononego,
oddechowego, moczowego, w tym narzdw takich jak wtroba, nerki, jelita, skra, puca, jest
neutralizacja tych toksyn poprzez zmian ich budowy chemicznej na mniej szkodliw czy
rozpuszczaln w wodzie, albo posta gazow, a nastpnie wydalenie ich z moczem, ci,
kaem, potem, wydychanym powietrzem, ojem (sebum), zuszczanym naskrkiem, a nawet ze
zami czy lin, o czym zapewne wielu z nas nie myli. Dzieje si to bez przerwy, a w przypadku
niektrych narzdw zwaszcza wtedy, gdy pimy (wtroba, nerki).

Wtroba najwaniejszy filtr krwi

Wtroba to filtr dla zawartoci naszego ukadu krwiononego, czyli krwi. Pracuje przez cay
czas. Przepywa przez ni krew z wchonitymi bezporednio z jelit skadnikami pokarmowymi
(y wrotn) oraz stopniowo krew z caego organizmu (ttnic wtrobow). Jej oryginalna
budowa i ukrwienie powoduje, e cao krwi jest oczyszczana, przy czym nigdy nie wiadomo,
co zostanie zjedzone, wic wtroba musi by przygotowana na wszystko. Usuwa (metabolizuje
do mniej szkodliwych) zwizki chemiczne i wydziela je do ci, by zostay wydalone z kaem,
lub po przefiltrowaniu uwalnia je do krwi (wtedy s ju nieszkodliwe chemicznie), by wydaliy je
nerki czy puca. Czasami wtroba nie potrafi nic zrobi z toksynami (wiele toksyn grzybiczych,
kilka metali cikich, np. rt, ow) i dostaj si one do krwi i tkanek. Czasem jest ich
w danym momencie za duo i wtroba nie nada z odtruwaniem, wic przedostaj si, wraz
z krwi, do rnych zakamarkw naszego ciaa. Znane s liczne zwizki chemiczne, ktre
w maych ilociach uznawane byy za bezpieczne, a w wikszej iloci okazay si toksynami,
wanie dlatego e nadmiernie obciaj wtrob. Jeeli dojd do tego rnego rodzaju resztki
martwych komrek, bo gdzie toczy si proces chorobowy, albo due iloci lekw czy te
niewiadomie zjadane przez nas pestycydy, herbicydy, konserwanty z przetworzonej ywnoci
i caa masa enterotoksyn z niefizjologicznej flory bakteryjnej (a raczej caego mikrobiomu), to
wtroba moe nie da sobie rady. Proponowany w tej ksice detoks, w tym godwka, s dla
niej zbawieniem, daj bowiem czas na nadrobienie zalegoci. Enzymy komrek wtroby
rozkadaj i metabolizuj te zanieczyszczenia. Gdyby tak nie byo, wraz z krwi przedostayby
si one do wielu komrek czy narzdw, innymi sowy zatrulibymy si. Zwrc przy tej okazji
uwag, e potocznie zatrucie rozumiemy jako stan nagy, z utrat wiadomoci, gwatownymi
objawami, tak jednak dzieje si stosunkowo rzadko. Do zatrucia dochodzi na og stopniowo.
Ktre toksyny wyrzdzaj szkody, zaley od ich siy trujcej oraz iloci. Podam przykad znany
chyba kademu: alkohol etylowy (w dowolnej postaci) to nic innego, jak produkt przemiany
materii drody (grzyba), jest zatem toksyn grzybopochodn. Tak! Spjrzmy na to w ten
sposb. W niewielkiej iloci powoduje przyjemne objawy, pobudzenie, rausz, eufori,
a w wikszej? Utrat wiadomoci! To nic innego jak zatrucie. Gdy za duo wypijemy, na drugi
dzie czujemy si fatalnie, gdy wtroba neutralizuje toksyn, jak jest alkohol, a inne narzdy
j wydalaj. W tym puca!

Wytrwaam do koca detoksu, z czego jestem bardzo dumna. Do odnowy przystpiam

pierwszy raz i z przyjemnoci powiem, e docz take jesieni. Moje efekty s takie, e
zgubiam po drodze 7 kilogramw, co nigdy nie byo moliwe, gdy stosowaam diet.
Jestem energiczna, sprysta i zdrowsza. Podczas detoksu nie czuam si le, poniewa
od razu nastawiam si psychicznie do tej ODNOWY. Kadego dnia budz si radosna.
Chc doda, e do detoksu doczyam take wiczenia, co pozwolio mi pozby si
boczkw.

Wtroba, niestety, nie radzi sobie ze wszystkim w stu procentach. Istniej toksyny, ktre nie
rozpuszczaj si w wodzie, lecz w tuszczu, i te s dla wtroby zmor. Nie da si ich
wyekspediowa do krwi (wody), wielu z nich nie udaje si take wypchn do ci. Ich nadmiar
kumuluje si z reguy w tkance tuszczowej lub w komrkach nerwowych, ktrych otoczka
zawiera duo tuszczw. Istnieje teoria, e tyjemy po to, by takie toksyny unieszkodliwi,
zwiza w tuszczu tyche komrek. Dlatego nadmiar tkanki tuszczowej peniby funkcj
ochronn, byby magazynem toksyn. Teoria ta jest rozwaana cakiem powanie przez lekarzy,
lecz w takiej sytuacji praprzyczyn otyoci byoby przewleke zatrucie toksynami. Czy zatem da
si je usun? I jak to zrobi? Odpowiednio prowadzony detoks i prawidowe odywianie mog
wiele zdziaa take na tym polu, pomagaj bowiem pozby si nadmiaru tkanki tuszczowej.
Toksyny mog odoy si take w bonach komrek mzgu (neurony, komrki glejowe),
gruczow wydzielania wewntrznego (takich jak przysadka, tarczyca, trzustka, nadnercza,
jdra i jajniki) albo grasicy i szpiku. Tam kumuluj si np. metale cikie, takie jak rt, ow,
czy wanad, dlatego i narzdy te zawieraj duo tuszczw. Toksyny w nich zgromadzone mog
zaburza ich dziaanie. Bdziemy wic odczuwali pogorszenie pracy mzgu, rne objawy braku
rwnowagi hormonalnej, obnienie odpornoci, nieprawidowoci w morfologii krwi.
Podczas detoksu uwalniaj si toksyny zgromadzone w tuszczu wewntrznym, co wywouje
nieprzyjemne dolegliwoci, takie jak ble gowy, nudnoci czy zmczenie. Wtroba powoli
przeksztaca toksyczne zwizki rozpuszczalne w tuszczach w takie, ktre mog rozpuci si
w ci lub wodzie i zosta dziki temu wydalone wraz z kaem lub moczem.
Nadmiar dostarczanych z zewntrz toksyn moe prowadzi do przecienia wtroby, ktra
staje si niewydolna, czy wrcz niszczy jej komrki, co prowadzi do jej zaniku. Przykadem jest
marsko poalkoholowa wtroby. A skoro alkohol moe j zniszczy, to inne toksyny te!
Niektre toksyczne substancje niezmagazynowane w tuszczach przedostaj si z krwiobiegu
do innych tkanek i narzdw i zaczynaj si w nich gromadzi, czsto w procesie krystalizacji.
Tak odkadaj si kwasy. cz si z takimi mineraami, jak sd czy wap, i wytrcaj si
w postaci soli tych kwasw. W pewnym sensie jest to forma ochrony organizmu przed ich
szkodliwym dziaaniem. Najbardziej znanym tego typu procesem jest odkadanie si kwasu
moczowego, pocztkowo w mikroskopijne krysztaki, lecz z czasem, jeli nic si nie zmieni,
w rnych miejscach tkanki cznej, chrzstkach staww, maowinach usznych, jak rwnie
cignach czy wizadach. Choroba ta znana jest jako dna moczanowa. W taki sposb mog
odkada si take inne kwane zwizki chemiczne. Powoduje to miejscowy stan zapalny i bl,
a take uwolnienie caej kaskady akcji naprawczych prowadzonych przez ukad odpornociowy.
Jednak przy cigym napywie toksyn dziaania naprawcze mog nie odnie skutku. Naley
wic wiadomie wkroczy do akcji i wspomc organizm poprzez dobrze przeprowadzony
detoks. Jeli tego nie zrobimy, pojawi si powaniejsze problemy ze zdrowiem, rne
dolegliwoci, nierzadko silne ble, ale te problemy ze skr (organizm nawet t drog prbuje
pozby si toksyn!) czy przewleke zmczenie.
Zatem dobra kondycja wtroby to take czysta krew i sprawne dziaanie ukadu
odpornociowego.
Poza detoksykacj organizmu wtroba peni jeszcze inne wane funkcje. Wytwarzajc
i wstrzykujc j do dwunastnicy i jelit, pomaga trawi tuszcze, ale te syntetyzuje mnstwo
potrzebnych biaek, przerabia, produkuje i obrabia tuszcze oraz cukry. Przeksztaca glukoz
podstawowe paliwo komrek w glikogen i w tej postaci j magazynuje. Jest magazynem
witamin i mineraw.

Nerki drugi filtr krwi

Bardzo wan funkcj nerek jest usuwanie toksyn z krwi i wydalanie szkodliwych produktw
przemiany materii. S one drugim filtrem przepywa przez nie okoo 1500 litrw krwi na dob.
Nerki wydalaj toksyny, produkujc mocz. Jest on zasadniczo wodnym roztworem zbdnych
zwizkw chemicznych, dlatego t drog nie s usuwane toksyny rozpuszczalne w tuszczach.
Warto o tym pamita. W prawidowych warunkach mocz jest kwany, poniewa wraz z nim
pozbywamy si nadmiaru zwizkw chemicznych o cechach kwasowych. Nasz metabolizm, czy
tego chcemy, czy nie, opiera si na produkcji wikszej iloci metabolitw kwasowych ni
zasadowych, a nerki i mocz umoliwiaj pozbycie si nadmiaru kwasowoci. Pojawia si
jednak pytanie, czy moemy jako wspomc nerki w tym procesie? Ale tak, moemy. Z jednej
strony detoks, czyli dziaanie intensywne, lecz krtkie, a z drugiej przejcie na alkaliczny styl
ycia.

Ukad limfatyczny
Ukad limfatyczny, poza funkcj unieszkodliwiania patogenw chorobotwrczych (np. wirusw
i bakterii), prbujcych wnikn do nas rnymi drogami, jest kolejn wan oczyszczalni
organizmu. Codziennie w naszym ciele niszczone s miliony komrek, a w ich miejsce powstaj
nowe. Martwe komrki tworz odpady usuwane midzy innymi przez ukad limfatyczny.
Ponadto ukad limfatyczny usuwa produkty przemiany materii powstajce na poziomie
komrkowym oraz kwane odpady, odprowadzajc je z tkanki cznej, mini i kadego
narzdu. By sprawnie usuwa produkty rozkadu martwych komrek i szkodliwe metabolity,
ukad limfatyczny potrzebuje wody, wysiku fizycznego i oddechu. Pocztkiem ukadu
limfatycznego s mikroskopijne kanaliki oplatajce kade skupisko komrek ciaa. Stamtd
zbierany jest pyn tkankowy (z przestrzeni midzykomrkowej). Kanaliki te cz si w naczynka
limfatyczne o wikszej rednicy, lecz o wiele wsze ni yy czy ttnice. W kilku miejscach
w przebiegu tych naczynek limfatycznych umieszczone s wzy chonne, czyli potne filtry
z du liczb biaych krwinek i innych komrek. Zadaniem wza jest oczyszczenie limfy (ktra
skadem przypomina krew, nie ma jednak czerwonych krwinek i jest przez to biaota) ze
mieci. Na koniec limfa, poprzez dwa wiksze przewody limfatyczne, wpada do ukadu
ylnego i czy si z krwi. Dzieje si to w grnej czci klatki piersiowej. Ukad limfatyczny nie
ma takiej pompy, jak jest serce dla ukadu krwiononego, przepyw limfy usprawniaj gwnie
skurcze mini. Dla prawidowego przepywu limfy znaczenie ma rwnie sposb oddychania,
ruchy przepony minia oddzielajcego jam brzuszn od klatki piersiowej. Z jednej strony
ruch przepony w d zwiksza cinienie w jamie brzusznej, a tym samym ucisk na naczynia
limfatyczne w jelitach, co wzmaga przesuwanie limfy w odpowiednim kierunku. Z drugiej za
oddychanie zmienia cinienie w klatce piersiowej, przez co na limf dziaaj take siy ssce,
a, jak wspomniaam, to w klatce piersiowej ukad limfatyczny wpada do ukadu ylnego.
Dlatego te ruch, wiczenia, pozycja ciaa albo masa limfatyczny wspomagaj detoks. Przy
braku skutecznego przepywu, a wic oczyszczania, toksyny mog gromadzi si w naczyniach
chonnych (limfatycznych) czy wrcz na samym ich pocztku, w pynach przestrzeni
midzykomrkowej, i stamtd przenika do krwi lub zalega przez jaki czas niewchonite.
rodowisko z zalegajc limf zaczyna si zakwasza i gromadzi toksyny, ktre prdzej
czy pniej organizm musi jako usun i zneutralizowa. Jeeli tego nie zrobi, mamy miejscowy
stan zapalny, ktry stopniowo si rozprzestrzenia albo powoduje rozsiewanie si toksyn do
krwi. Trzeba wwczas koniecznie wkroczy z detoksem!

Toksyny usuwane s rwnie wraz z wydychanym powietrzem przede wszystkim

dwutlenek wgla, ale te do liczna grupa lotnych zwizkw chemicznych. Przykadem s gazy
z fermentacji jelitowej, ktre u niektrych osb wchaniaj si czciowo do krwi, i wtedy droga
ich eliminacji wraz z powietrzem jest najbardziej wydajna. Niestety objawia si to zjawiskiem
zwanym fetor ex ore, czyli, delikatnie mwic, nieprzyjemnym zapachem z ust.
Toksyny mog by rwnie wydalane przez skr, wraz z potem. Spotkaam si
z okreleniem, e skra jest nasz trzeci nerk, i nic dziwnego, skoro przez ni wydalamy
okoo p litra wody na dob. Wbrew powszechnej opinii pot nie skada si jedynie z wody.
Czasami jego zapach zmienia si, dlatego e do potu organizm wydala rne zwizki
chemiczne. Przykad? Gdy zaywamy witamin B. Podczas choroby czsto si pocimy to
reakcja obronna. Wydzielamy pot nie tylko po to, by schodzi ciao i zbi gorczk, ale take,
by wydali szkodliwe substancje.
Szkodliwych produktw przemiany materii pozbywamy si take z kaem. I to zarwno tych,
ktre byy w poywieniu i ktrych organizm nie chce wchon, jak i tych ekspediowanych z krwi
do kau przez cian jelita (gwnie grubego). Znaczeniu dobrej kondycji jelit powic wicej
uwagi w dalszej czci tego rozdziau.
Jak widzimy, nasze ciao pracuje bez ustanku, by neutralizowa i eliminowa toksyny.
Nieprawidow prac takich organw jak wtroba, nerki, jelita, skra czy puca odczujemy
bardzo szybko, moe by ona zagroeniem dla zdrowia, a nawet ycia.

Przede mn ostatni dzie sokowy. Jestem pod olbrzymim wraeniem. Pierwszego dnia
czuem niesamowity gd, drugiego i trzeciego dnia kryzys i wydalanie zogw Nie
wyobraacie sobie, co zalega nam w jelitach. Dzie czwarty, czyli teraz czuj si bardzo
dobrze. Wstaem o 6 rano, zero zmczenia, tylko lekkie osabienie, ale to chyba normalne.
Ale, co najwaniejsze, umys piknie pracuje:) Warto!

Czy nie wystarczy, e organizm oczyszcza si sam?

Nie wystarczy. Gdyby wystarczyo, bylibymy w doskonaej formie, zdrowi i pikni do koca
ycia. W dawnych czasach ludzie naturalnie pocili i nasz organizm jest doskonale
przystosowany do czasowego ograniczania poywienia. Teraz wikszo z nas je za duo, za
czsto, prawie do kadego rodzaju ywnoci mamy dostp przez cay rok. W zwizku
z rozwojem sieci gastronomicznych oferujcych szybkie poywienie, rozwojem przemysu
spoywczego, ktry produkuje artykuy o dugich terminach przydatnoci do spoycia, zmieniy
si nasze nawyki ywieniowe. Jedzenie czsto wyglda adnie i wieo, ale za to naszpikowane
jest rnymi dodatkami: syropem fruktozowo-glukozowym, tuszczami trans, oczyszczon sol
i substancjami konserwujcymi. Znacznie zmniejszyo si spoycie bonnika, jest co najmniej
kilka razy za mae w stosunku do potrzeb organizmu. Wszystkie te zmiany, nie wspominajc
o zmianach zwizanych z rozwojem rnych gazi przemysu, zanieczyszczeniem powietrza,
stosowaniem nawozw sztucznych przy niemal wszystkich uprawach, naduywaniem lekw
dostpnych bez recepty, stresujcym i szybkim tempem ycia itd. powoduj, e ciao nie
oczyszcza si z toksyn jak naley. Dodatkowo nasz ukad pokarmowy obciony jest zogami,
ktre mog gromadzi si przez lata, zmniejszajc moliwoci wchaniania skadnikw
odywczych i jednoczenie znacznie zwikszajc ilo powstajcych toksyn.
Post (ktry jest przecie elementem detoksu) od zawsze suy czowiekowi. Mia pozytywny
wpyw zarwno na ciao, jak i na psychik oraz duchowo. Wspczenie staje si nieodzowny
jak codzienna higiena dla kadego, kto chce utrzyma form i przeciwdziaa znacznie
zwikszonemu obecnie ryzyku zapadnicia na choroby cywilizacyjne.
 Czuj si wietnie, znikn metaliczny posmak na jzyku, moja skra jest gadka, mikka
i rowa. Bardziej ukrwiona.
Zawsze zwracaam uwag na to, co jem, na jako jedzenia, a nie na ilo. wiadomie
wybieraam produkty zdrowe i tak zastanawiaam si, czy detoks to jest mi potrzebny
Teraz widz, e potrzebowaam takiego oczyszczenia pozbyam si zalegajcego moje
jelita wistwa czuj si lejsza i zdrowsza. Pora namwi syna, ktry mczy si od
dugiego czasu z trdzikiem.

Jeste tym, co przyswajasz

Przekarmieni, lecz niedoywieni

O tym, e jemy za duo, wiadcz przede wszystkim zbdne kilogramy i szereg dolegliwoci
ukadu pokarmowego, ktry jest zbyt obciony, by efektywnie wykonywa swoj prac.
O tym natomiast, e jestemy jednoczenie niedoywieni, wiadczy cige aknienie, ktre
czsto koczy si siganiem po jedzenie sodkie i cikostrawne, a take uczucie nienasycenia,
ktre odczuwamy mimo tego, e jestemy przejedzeni. Wreszcie niedobr w organizmie
witamin, mineraw i innych skadnikw odywczych skutkuje po jakim czasie bd przernymi
dolegliwociami, bd kopotami z cer, wosami, paznokciami itp.
Aby sytuacj odwrci i nie by przejedzonym, ale za to dobrze odywionym, trzeba
oczyci ciao ze zogw i wdroy odywianie alkaliczne zgodnie z zasad 70/30 (80/20),
opisan w ksice Alkaliczny styl ycia. Tym z Was, ktrzy jej nie czytali, zasygnalizuj tylko,
e chodzi o proporcj pomidzy ywnoci alkalizujc i zakwaszajc.
By dokadniej wytumaczy, na czym polega bycie przekarmionym i jednoczenie
niedoywionym, podam za przykad siebie. Pamitam czas, kiedy jadaam 23 zestawy
obiadowe dziennie jeden w pracy, jeden w domu i bardzo czsto jeszcze jeden, gdy
odwiedzaam rodzin. Mimo e czuam si ciko, wci miaam ochot je. Gdyby odek
i skra rozcigay si w nieograniczony sposb, to pewnie jadabym jeszcze wicej. Okresy
objadania si przeplatane byy okresami odchudzania, bo jak nietrudno si domyli, szybko
osigaam rozmiar 42. Moja waga wci bya w normie, zdecydowanie lepiej czuam si jednak
w rozmiarze 38, wic kiedy zbliaam si do 42, zaczynaam si odchudza. Miaam szczcie,
e nie rozregulowaam gospodarki hormonalnej i w por zaczam si kontrolowa. Od
momentu, kiedy zmieniam sposb jedzenia, rozmiar ubra w mojej szafie jest stay 38.
Dlaczego potrafiam zje trzy obiady dziennie? Na pewno miao to rdo zarwno w braku
dostatecznej iloci skadnikw odywczych (warzywa i owoce byy w tamtym czasie do
skromnie reprezentowane na moim talerzu), jak i w braku rwnowagi emocjonalnej, co
kompensowaam sobie jedzeniem.
Tematu rwnowagi emocjonalnej nie rozwin w tej ksice, bo nie ma na to miejsca, chc
jednak podkreli, e nie bez powodu zamieciam rozdziay powicone psychice, a jednym
z punktw detoksu jest dbanie o pozytywne nastawienie, swoje uczucia, myli i emocje. Gdy to
robimy, detoks jest prostszy, ale te peniejszy, midzy innymi dlatego, e nasz ukad nerwowy,
reagujcy na to, jak odbieramy rzeczywisto i jak o niej mylimy, nierozerwalnie zwizany jest
z poziomem odczuwanego stresu, ocen wagi problemw, aknieniem lub jego brakiem itd.
A dodatkowo w znaczcym stopniu wpywa na prac ukadu trawiennego i wydalanie.

Ciesz si niezmiernie, e zrobiam oczyszczanie. Nie sdziam, e tyle moe si

zgromadzi w jelitach i widokiem tym byam nieco zniesmaczona Jestem szczliwa, e
to ju za mn i e pozbyam si tych zogw noszonych latami. Do oczyszczania jelit bd
wraca regularnie mimo zdrowego odywiania.

Jelita i flora jelitowa (mikrobiom)

Od dobrej kondycji ukadu pokarmowego zaley sprawne trawienie, przyswajanie skadnikw
odywczych, pozyskiwanie energii, a nawet odporno na choroby.
Na specjaln uwag zasuguj jelita, bo od ich stanu i od tego, co i w jakiej formie do nich
trafia, zaley nasze zdrowie.
Niewiele osb zdaje sobie spraw, jak ogromne znaczenie ma zdrowa flora jelitowa w jelicie
grubym. Bardziej precyzyjnie i naukowo naleaoby powiedzie: mikrobiom fizjologiczny, gdy
mamy w sobie nie tylko bakterie (flor), ale te inne rodzaje przyjaznych mikroorganizmw.
Flora jelitowa jest odpowiedzialna za sprawno dziaania naszego systemu
immunologicznego. Okoo 80 procent komrek odpowiadajcych za nasz odporno znajduje
si wanie w jelitach. Komrki te tworz tkank bardzo podobn do tkanki wzw chonnych,
rnica polega na tym, e tutaj tkanka ma form skupisk, kpek (tzw. kpek Peyera),
rozlokowanych w bonie luzowej wzdu i dookoa caej ciany jelita. To one przede wszystkim
chroni nas przed bakteriami chorobotwrczymi, a take przed nadmiernym namnaaniem si
grzybw. Flora jelitowa przeciwdziaa tworzeniu si stanw zapalnych, a w konsekwencji
rozszczelnieniu ciany jelita, ktre moe przyczyni si do powstania alergii, cukrzycy,
miadycy, otyoci i innych schorze. Wiele chorb ma rdo w zym odywianiu, ktre niszczy
fizjologiczn flor jelitow i powoduje zniknicie bariery dla patogenw. Patogenem s te
alergeny, dla ktrych barier jest bona luzowa wycielajca jelita wraz z ca warstw flory
jelitowej. Niejednokrotnie zdarza si, e alergie pokarmowe znikaj, gdy ukad pokarmowy
wrci do formy, a flora jelitowa zostanie odbudowana, dlatego wszelkie dziaania lecznicze
powinny przebiega dwutorowo i oprcz leczenia tradycyjnego uwzgldnia naley odbudow
zdrowego rodowiska mikrobiologicznego w jelitach.
Jelita chroni nas take przed wnikaniem do krwiobiegu szkodliwych i toksycznych
substancji. Substancje te albo wizane s np. z bonnikiem i wydalane, albo rozkadane wanie
przez dobr flor jelitow na nieszkodliwe zwizki. Czsto te mikroorganizmy wytwarzaj dla
nas witaminy z tego, co zjedlimy. Tym bardziej musimy je karmi, a nie zatruwa
(np. antybiotykami).
Prawidowe przyswajanie skadnikw odywczych, aminokwasw, glukozy, lipidw, witamin,
mikroelementw z poywienia, ale te tych wytwarzanych przez flor, np. witaminy K1, K2, czy
te z grupy B, zalene jest od kondycji jelit. Pamitajmy, e skadniki odywcze trafiajce do
naszego organizmu z jedzeniem i piciem w jelitach (tym razem gwnie w jelicie cienkim) s
wchaniane, a nastpnie rozprowadzane przez krew i limf do wszystkich komrek. Jak zatem
organizm miaby czerpa choby z najwyszej jakoci jedzenia, jeli proces trawienia
i wchaniania w jelitach jest zaburzony? A tym bardziej, jeli ich ciana oblepiona jest zogami
i powierzchnia wchaniania jest przez to mniejsza? Pamitajmy, e jestemy tym, co
przyswajamy, i jeli pewne skadniki nie zostan wchonite, wzbogac tylko nasz stolec,
z czego marny dla nas poytek.
Rwnie wygld naszej skry oraz perystaltyka jelit i prawidowy przebieg procesw
trawiennych zaleny jest od stanu ich flory bakteryjnej. Jeli zatem nasza cera nie jest gadka
i ma niezdrowy kolor, a dodatkowo mamy problemy z wyprnieniem, to powinien to by dla
nas sygna nie do stosowania coraz to droszych kremw, maseczek i brania tabletek
przeczyszczajcych, lecz do zadbania o kondycj jelit. Taniej, szybciej, prociej, a efekty
pozostan na dugo!
Zaburzenie perystaltyki jelit wpywa bezporednio na wydalanie pozostaoci przemiany
materii i toksyn. Gdy zbyt dugo pozostaj one w jelitach, trucizny w nich zawarte znw
wchaniane s do krwi.
Jelita maj wic niebagatelne znaczenie dla ochrony przed toksynami, przyswajania cennych
skadnikw odywczych, a w efekcie dla zachowania rodowiska alkalicznego komrek, ktre
zakwasza si m.in. bd z powodu nadmiaru toksyn, bd braku mineraw alkalizujcych, bd
obydwu tych czynnikw jednoczenie.

Od jelit zaczynamy budowa nasze komrki. Dopki pokarm pozostaje w jelitach, wci jest
jakby poza organizmem, bo jeszcze z niego nie skorzystalimy. Dopiero to, co zostanie
wchonite przez kosmki jelitowe w jelicie cienkim, staje si budulcem (lub energi) komrek.
Dziki bakteriom jelitowym resztki pokarmowe rozkadane s w jelicie grubym, gdzie
przyswajana jest rwnie cz wanych substancji odywczych, jak np. wap czy witaminy
z grupy B.

Jelita maj wpyw rwnie na nasz mzg, o czym coraz czciej wspominaj naukowcy,
a w badania, co dokadnie i w jaki sposb dziaa na linii jelitamzg, inwestowane s miliony
dolarw. Stan jelit wpywa zarwno na nasz nastrj, jak i na sprawno funkcjonowania mzgu.

Flora jelitowa karmiona jest przez bonnik rolinny, nieprzyswajalne przez nas czci rolin,
prebiotyki. Oczywicie podkradnie nam ona troch glukozy, fruktozy, aminokwasw czy innych
skadnikw, ktre wchaniamy, ale jest to symbioza. Dobra flora nie zabiera nam zbyt duo,
a w zamian daje wiele. Jedzenie z przewag produktw alkalicznych bogatych w bonnik oraz
obecno w menu kiszonek, ktre take s zasadotwrcze, jest dla flory korzystne. To
niezwykle wana zaleno alkaliczne odywianie sprzyja utrzymaniu waciwej flory jelitowej,
a ta z kolei sprzyja utrzymaniu alkalicznego rodowiska komrek i przestrzeni
midzykomrkowych, krwi oraz limfy.
Jeli nie zadbamy o flor jelitow, co upoledzi przyswajanie skadnikw mineralnych
z poywienia, a uatwi przedostawanie si toksyn do krwiobiegu (nieszczelno jelit),
doprowadzimy do zakwaszenia rodowiska wewntrznego organizmu.
Tak wic warunkiem dobrego samopoczucia, adnego wygldu i zdrowia jest odbudowanie
mikrobiomu jelit.
To powinien by wany punkt kadego prawidowo prowadzonego detoksu. Dieta
przygotowujca do detoksu, jak i stosowana w trakcie oczyszczania, powinna dostarcza nam
duo bonnika rolinnego ze wieych warzyw. Trzeba te pamita o uzupenieniu probiotykw,
czyli bakterii (mikroorganizmw) pochodzcych np. z kiszonek lub mlecznych produktw
fermentowanych, a take o prebiotykach bdcych poywk dla bakterii stymulujcych ich
namnaanie si (t funkcj peni np. czosnek, cebula, por, cykoria, ywno bogata w bonnik).
Wicej o probiotykach i prebiotykach znajdziecie w rozdziale Pokarmy, napoje i napary
wspomagajce eliminacj toksyn i budowanie przyjaznej flory bakteryjnej jelit.
Wyjtkiem jest czas godwki (wodnej lub sokowej), po ktrej warto wprowadzi pokarmy
odbudowujce flor jelitow i skorzysta z suplementw j wzmacniajcych. Odpowiednie
jedzenie, uzupenione suplementami, spowoduje namnaanie si kultur bakterii rwnie z naszej
wasnej flory jelitowej.

Warto zapyta, dlaczego w tak doskonaej oczyszczalni, jak jest nasze ciao, jelita s
zanieczyszczone, a flora jelitowa zaburzona? Moe do tego doj na skutek przyjmowania
antybiotykw lub sterydw. O tym wie kady i najczciej wie rwnie, jak wane jest w trakcie
kuracji antybiotykami i po niej podawanie probiotykw. Nie kady jednak wie, e na stan jelit
(w tym ich flory) wpywa to, co i jak jemy. Przecienie jelit powoduje z jednej strony za maa
ilo bonnika i za duo potraw cikostrawnych, a z drugiej za due porcje jadane zbyt czsto.
W jelitach gromadz si resztki jedzenia, co wpywa na ich stan i jest rdem toksyn
i niekorzystnych procesw zwizanych z ich obecnoci.
W poprzedniej ksice wspominaam o badaniu wieczorem treci odka po dniu, w ktrym
osoby badane czsto jady. Wieczorem w odku wykrywane byway lady tego, co zjady na
niadanie! A wic proces trawienia trwa bardzo dugo od niadania do wieczora. Powodem
zaburze procesu trawienia s posiki spoywane w zbyt maych odstpach czasu lub
cikostrawne poczenia w jednym posiku, ktre wyduaj trawienie do wielu godzin. Oprcz
odka warto troszczy si take o jelita, nie jada zbyt czsto. Trzeba dawa jelitom
odpoczywa, co uatwi te pozbycie si wszystkich pozostaoci po zjedzonym wczeniej
posiku. Dlatego najlepiej jest je trzy posiki dziennie, a ju na pewno nie wicej ni cztery.
W staroytnoci, a do pnego redniowiecza, jadano dwa lekkie posiki oraz obfite kolacje.
Do kolacji zasiadano wczenie. Zwyczaj jedzenia sutego posiku po poudniu pojawi si
w Europie w XIII lub XIV wieku. Jednak nie zalecano jadania czciej, i to gwnie ze wzgldw
zdrowotnych, a nie religijnych, jak powszechnie si sdzi. Trzy posiki dziennie byy podstaw
i zdrowia, i kultury do czasw po drugiej wojnie wiatowej. Dopiero wspczesne rozpasanie
ywnociowe, tanie jedzenie, marketing prowadzony przez producentw ywnoci i ch zysku
wykreoway przekski, przegryzki, drugie i trzecie niadania. Popoudniowy posiek podzielono
na dwa lunch i obiad wieczorny rwnie: podwieczorek i kolacj. A niektrzy sigaj jeszcze
do lodwki tu przed zaniciem. Oficjalnie medycyna zaleca jedzenie piciu posikw dziennie,
a wiele osb je nawet sze do omiu razy. Policzmy: gdy odejmiemy osiem godzin na sen,
zostaje nam szesnacie godzin aktywnoci. Jedzenie dodatkowo nawet maych przegryzek
powoduje, e wrzucamy co jelitom mniej wicej co dwie godziny! Kiedy maj odpocz?
Przez setki lat nigdy nie byy tak mczone i zmuszone do trawienia. Kiedy w cigu dnia zawsze
miay kilka godzin przerwy na odpoczynek! Czas zadba o warunki ich pracy.

Detoks jest dla mnie wyjtkowym czasem. Najtrudniejsze s pierwsze 3 dni, kiedy wok
peno pokus, kiedy trzeba nakarmi mae dzieci, a nie mona niczego sprbowa. Kiedy
starszy syn piecze pizz, a zapach roznosi si po caym domu Jednak czwartego dnia
otrzymuj PREZENT budz si wczeniej ni zwykle z bystrym umysem, bez boczkw
i brzucha, spokojniejsza Chwilo, trwaj! I trwa, dopki jest detoks.

Znaczenie detoksu dla zachowania rwnowagi kwasowo-zasadowej

Wszelkiego typu zogi, toksyny, przerost grzybw, ywice si naszym kosztem pasoyty,
ktre przecie te wydalaj resztki do naszego jelita, jeszcze bardziej obciajc nas
toksynami, sprzyjaj zakwaszeniu i tworzeniu rodowiska zaburzajcego rwnowag kwasowo-
zasadow w wietle jelita, ale przez to take w jakim stopniu we krwi, limfie i tkankach.
Owszem, nasz organizm jako sobie z tym radzi (poprzez dziaanie ukadw buforowych), ale
czy nie lepiej byoby go nie obcia i zadba o rwnowag pH ju u rda, w jelitach? Nawet
jeli korzystamy ze rodkw majcych t rwnowag przywraca, to co nam po tym, jeli cae
nasze ciao zanieczyszczone jest toksynami, a jelita zalepione zogami? Zaycie tabletki czy
pynu majcego alkalizowa nasze rodowisko wewntrzne nie usunie zogw, ktre wci
uwalniaj toksyczne substancje zakwaszajce organizm. Bo toksyny mog pochodzi
z poywienia i napojw, ale te ze zogw lub, co gorsza, metabolizmu nadmiernie rozronitych
grzybw czy wrcz pasoytw.

To by mj trzeci detoks. Z kadym kolejnym czuj coraz wiksz ekscytacj, mam wiksz
wiedz, ale na pocztku nie byo tak piknie. Ponad rok temu sprbowaam pierwszy raz,
walczc o normalne ycie. Po urodzeniu synka, aby zgubi zbdne kilogramy, przeszam
na diet Dukana. Schudam 15 kilogramw i wtedy zacz si koszmar. Coraz gorsze
samopoczucie, krew w stolcu, cige biegunki, wymioty. Przez rok od lekarza do lekarza,
badanie za badaniem. Byam kbkiem nerww, syszaam rne diagnozy rak, wrzody
i wtedy trafiam na ten blog. Nie miaam nic do stracenia, bo byo ju naprawd le. Na
pierwszym detoksie byo naprawd ciko cige migreny, mdoci, ale po piciu dniach
wszystko ustpio i byo tylko lepiej. Dodatkowo odzyskaam spokojny sen, ju nie budz si
w nocy, a kiedy przychodzi bardziej nerwowy czas w pracy, wracam do przepisw
dotyczcych oczyszczania i jest lepiej. W cigu roku odzyskaam siebie sprzed ciy,
a nawet wicej, bo mam zdrowe dziecko, ktrego wyniki (pomimo potwierdzonego
zaburzenia odpornoci) s wymienite, od kiedy na co dzie goci u nas kuchnia
alkaliczna.

Tutaj nie ma drogi na skrty. Potrzebny jest detoks i alkaliczne odywianie.

Jeli chcemy przywrci zdrowe, czyste, alkaliczne rodowisko komrek w caym
organizmie, zdecydowanie najlepiej zacz od detoksu poprzez jelita. Potem inne dziaania
nabior sensu i bd zdecydowanie bardziej skuteczne.
Czyste rodowisko wewntrzne wok komrek wpywa na ich zdrowie. A zdrowe komrki
tworz zdrowe tkanki. Od zdrowia tkanek natomiast zaley sprawno naszych organw
wewntrznych. A to z kolei wpywa na prawidowe dziaanie caych ukadw. I tak mamy
zdrowe, silne ciao, pikn zdrow cer, blask w oczach i apetyt na kady nowy dzie!

Detoks a odchudzanie
Celem detoksu nie jest odchudzanie! Jednak zarwno w trakcie przygotowania, jak
i oczyszczania, tracimy kilogramy, a sam detoks bardzo pomaga nam utrzyma prawidow
wag. Ale jeli czyj motywacj do podjcia detoksu jest zrzucenie kilku kilogramw, to
bardzo dobrze! Bo najwaniejsze, eby detoks przeprowadzi! Zdarza si (z moich obserwacji
wynika, e bardzo czsto), i kto, kto z pocztku chcia tylko schudn, przechodzi w trakcie
detoksu prawdziw przemian.
Pamitam mod kobiet, ktra podja decyzj o detoksie, wanie dlatego e chciaa
zrzuci kilka kilogramw. Nie mylaa wtedy o dolegliwociach, ktre j trapiy, takich jak cige
zmczenie, trudnoci z obudzeniem si rano (i przy okazji picie zbyt duych iloci kawy),
problemy z trawieniem, przyblokowanie pasau jelitowego prowadzce do zapar, wysypki,
niezdrowy wygld cery i inne dolegliwoci. Poddaa si dwutygodniowemu detoksowi
poprzedzonemu dwutygodniowym przygotowaniem. W tym czasie trzymaa si wytycznych
i dbaa o nawadnianie. Oto, co pisaa podczas detoksu:

Na pocztku chciaam przeprowadzi detoks, by pozby si kilku kilogramw, ktre zostay

mi po ciy.
Podczas czterodniowej fazy gruntownego oczyszczania jelit zobaczyam, co hodowaam
w sobie przez trzydzieci lat, i ile tego byo. Z jednej strony byam przeraona widokiem,
a z drugiej szczliwa, e ju tego nie mam.
Detoks zmieni mnie fizycznie i psychicznie.Wreszcie podoba mi si wasne odbicie
w lustrze, jestem radosna i pena energii nawet w stresujcych sytuacjach.
Dodam jeszcze, e moja skra na rkach, od barku po okcie, zawsze bya chropowata,
szorstka, a wczoraj wieczorem zauwayam, e jest GADKA i NAWILONA. Zawsze
miaam such skr. Teraz nie stosuj adnych balsamw ani olejkw, a skra jest jdrna.
Zrzuciam te 7 kilogramw.
To by mj pierwszy detoks w yciu. Dla mnie wszystko byo nowe! I w pewnym sensie
nadal jest Przez ostatni miesic wiele si w moim yciu zmienio, stao si nowym
nawykiem. Kademu polecam, bo sama tego dowiadczyam, wic to nie s puste sowa.
Teraz, prawie tydzie po przeprowadzeniu detoksu, czuj si bardzo dobrze, mam duo
energii. Zmieniam nawyki ywieniowe. Jem trzy posiki dziennie, nie podjadam. Nie pij ju
kawy, nie potrzebuj. Nie jem sodyczy i nie mam na nie ochoty. Ucz si komponowa
alkaliczne
posiki. Dzisiaj upiekam chleb ytni wg przepisu z bloga Beaty. Pyszny, robi si go tak
atwo, e do koca nie wierzyam, e wyjdzie. Kupiam buraki i jutro zrobi zakwas.
W przyszym roku znowu przeprowadz detoks.
 Miaam z ni kontakt na Facebooku trzy miesice po zakoczeniu detoksu. Nadal je
regularnie, a jedzenie jest kolorowe, z du iloci warzyw i kasz. Niezdrowe produkty zostay
wyeliminowane. Ma doskonae samopoczucie, a w jej yciu zaszo duo pozytywnych zmian.
W ostatniej wiadomoci, ktr dostaam od autorki powyszych sw, znalazo si takie oto
zdanie, bdce dobrym podsumowaniem caoci:
Jestem tu, gdzie jestem, bo zaczam od detoksu, od siebie a pniej, gdy byo mi ju
dobrze ze sob, zaczam dostrzega to, co wok mnie i bior to garciami.
(O odchudzaniu w kontekcie detoksu pisz w rozdziale Detoks pozostae pytania
i odpowiedzi).

31 sygnaw wiadczcych o tym, e nasz organizm potrzebuje detoksu

Nie tabletka lub cudowny balsam, lecz oczyszczenie organizmu i zdrowe odywianie si
pozwol nam najbardziej skutecznie pozby si dolegliwoci.
S sygnay, ktre alarmuj nas o zachwianiu rwnowagi w organizmie. Czsto je
lekcewaymy, bo wydaj nam si czym normalnym, tym bardziej e ogldamy reklamy
specyfikw na rne przypadoci. Zrzucamy win na pogod, na problemy yciowe, na
naturalne procesy zwizane z wiekiem (cho w tym przypadku wielu dolegliwoci dowiadczaj
ju nie tylko osoby dojrzae, lecz rwnie bardzo mode). Nawet nie przychodzi nam do gowy,
e moe by inaczej. e cige zmczenie nie jest stanem naturalnym i mona to zmieni.
Poniej lista 31 sygnaw, ktre mwi nam, e potrzebujemy detoksu.

1. Problemy ze snem, bezsenno.

2. Obniony poziom libido, brak zainteresowania seksem, problemy z potencj.
3. Przeduajcy si zy nastrj, apatia.
4. Przewleke zmczenie, brak energii.
5. Problemy z koncentracj.
6. Nerwowo, rozdranienie, nadpobudliwo.
7. Intensywny lub zmieniony zapach potu, kau, moczu.
8. Niewiey oddech, oboony jzyk, metaliczny posmak w ustach.
9. Wypryski, przesuszenie skry, trdzik, egzema, wid, pokrzywka, zmiany grzybicze
i inne.
10. Niezdrowy, ziemisty kolor cery.
11. Niezdrowy wygld oczu i zmiany pod oczami.
12. Pogorszenie wzroku. Mtny wzrok rano, po przebudzeniu, ale stopniowo poprawiajcy
si w cigu kilku godzin.
13. Wypadanie wosw.
14. Problemy z przemian materii, nadwag lub niedowag oraz nieuzasadnione napady
wilczego godu.
 15. Duy, wzdty brzuch.
16. Kandydoza (rozrost grzybw candida).
17. Zaburzenia zwizane z ukadem trawiennym (zaparcia lub biegunki, wzdcia, gazy,
zgaga, refluks, odbijanie).
18. Problemy jelitowe.
19. Niska odporno organizmu, czste infekcje i przezibienia.
20. Alergie.
21. Ble mini i staww.
22. Migreny i ble gowy.
23. Hemoroidy.
24. Za wysoki poziom cholesterolu i trjglicerydw.
25. Problemy z cinieniem krwi.
26. Kamienie wtrobowe, ciowe, nerkowe.
27. Choroby staww.
28. Przebyte wczeniej choroby leczone lekami chemicznymi.
29. Choroby cywilizacyjne.
30. Ch wzmocnienia organizmu suplementami (detoks zwikszy ich przyswajalno).
31. Pasoyty (detoks antypasoytniczy poczony z oczyszczaniem ciaa z toksyn).

Nawet jeli nie zaobserwowalimy adnego z wymienionych symptomw, warto przynajmniej

raz w roku przeprowadzi detoks.
W ramkach przytoczyam wypowiedzi czstokro odnoszce si do wyej wymienionych
dolegliwoci.
Czasem potrzeba dwch, trzech detoksw, by trwale si ich pozby. Czasem naley
przeprowadzi rne formy detoksu, bardziej intensywne, lub wyeliminowa pasoyty, albo
zadba o diet antygrzybicz midzy detoksami, jeli mamy przeronit candid. Czasem
trzeba sign po leki (pod okiem lekarza) lub suplementy przeciwpasoytnicze.
Niekiedy zdarza si, e zmiany w naszym organizmie zaszy tak daleko, i nie da si ich ju
cofn cakowicie, niemniej nawet wtedy mona bardzo duo zrobi (z naciskiem na bardzo),
by poprawi jako ycia, a niektrzy powiedzieliby, by wreszcie zacz y.

Zakoczyam prawie trzymiesiczn przygod z detoksem i chciaam si podzieli swoimi

odczuciami i efektami. Rozpaczliwie szukaam na stronach internetowych informacji na
temat leczenia nadcinienia, gdy natknam si na informacje o detoksie i o jego
pozytywnych skutkach dla zdrowia. Miaam wiele przypadoci: sarkoidoz w remisji, astm
(posta kaszlowa), hashimoto (cho hormony jeszcze w normie), otyo, no i od kilku
miesicy nadcinienie (skaczce), ktre bardzo mnie przerazio i spowodowao, e
postanowiam wreszcie powanie zadba o swoje zdrowie.
Detoks przeszam agodnie. Bl gowy miaam tylko po ostatecznym odstawieniu kawy.
 Pomijajc pierwsze trzy dni, podczas ktrych odczuwaam gd, nie miaam adnych
nieprzyjemnych dozna. Ale byam tak zmotywowana i wrcz zakrcona tym, co robi, e
nie mogo by inaczej.
Do tego jeszcze z kadym dniem czuam si lepiej. Pierwsze efekty, ju po tygodniu, to
ogromny przypyw energii, brak sennoci w cigu dnia, ustpienie obrzkw twarzy i ng.
Stopniowo zaczo mi spada cinienie, wic w porozumieniu z lekarzem zredukowaam
dawk lekw. Dzi mog si pochwali, e od miesica nie mam nadcinienia (zwykle
mam 115/70). Rwnie miesic temu odstawiam sterydy wziewne na astm i nie mam
atakw kaszlu :-). Jeli chodzi o hashimoto, to jeszcze nie wiem, musiaabym zbada
poziom przeciwcia.
Moja skra zrobia si bardzo gadka, nawilona, zero wypryskw, ktre pojawiay si
w rnych miejscach. Bardzo zmniejszy mi si cellulit (miaam ogromny). Nie mam wzd,
blw brzucha i zgagi. No i jeszcze jeden skutek uboczny detoksu, ktrego nie da si nie
zauway, to utrata 20 kilogramw.
Mylaam, e gdy cay proces dobiegnie koca, bd miaa ochot rzuci si na sodycze,
chleb i jakie niezdrowe przekski. A tu nic z tych rzeczy. Sprbowaam dzi sodkiej kawy
i mi nie smakowaa, a chleb, o ktrym marzyam, te nie by taki dobry, jak mi si
wydawao. I oby tak zostao.
4.
OCZYSZCZANIE TO NAJLEPSZY PIERWSZY
KROK DO ZMIANY STYLU YCIA

Jeli mylimy o zmianie stylu ycia, niezalenie od tego, co nami kieruje, najlepiej zacz od
detoksu.
Czasem chcemy zmiany, bo o zadbanym ciele marzy chyba wikszo z nas. Czasem
dlatego, e chcemy schudn. Bd zauwaamy, e z biegiem lat (uwaga, w dzisiejszych
czasach moe te dotyczy osb bardzo modych nastolatkw lub 20+) pogarsza si nasza
forma, odczuwamy rne dolegliwoci, ktre staj si coraz bardziej dokuczliwe. Innym razem
dochodzimy do wniosku, e rodki, ktre zaywalimy, by lepiej spa, pozby si dolegliwoci
ukadu pokarmowego lub innych, nie s ju tak skuteczne. Zdarza si te, mimo e wyniki
bada s w normie, i cigle czujemy si zmczeni, nie mamy energii i takiej odpornoci jak
kiedy.
Niezalenie od tego, czym si kierujemy, warto zdecydowa si na detoks.

Jest przynajmniej kilka bardzo wanych powodw, dla ktrych zmiany w stylu ycia warto
zacz od detoksu.

Detoks przynosi szybki efekt, zarwno jeli chodzi o samopoczucie, jak i o wygld.
Detoks daje dugotrwae korzyci.
Inaczej mwic, w przeciwiestwie do np. maseczki kosmetycznej czy dziaania tabletki
przeciwblowej efekty detoksu odczuwamy nie przez kilka godzin, a o wiele duej. Odkd
zaczam przeprowadza detoksy, przestaam na przykad zaywa rodki przeciwblowe.
Detoks porzdkuje ukad pokarmowy.
Czasem zdarza si, e zaczynamy si zdrowo odywia i korzystamy z wartociowych,
naturalnych suplementw diety, a mimo to w niewielkim stopniu lub w ogle nie wpywa to na
nasze samopoczucie. Nic dziwnego, bo jeli mamy zaklejone jelita lub, co gorsza, pasoyty
i grzyby, to jak skadniki odywcze mog zosta przyswojone? Wzbogacimy raczej skad stolca
i dokarmimy pasoyty, a sami nie odczujemy wielkich korzyci.
By czerpa ze zdrowego odywiania, niezbdne jest zaprowadzenie porzdku w ukadzie
pokarmowym.
Najtrudniej pozby si grzybw wymaga to czasu i konsekwencji, a sam detoks jest tylko
jednym z etapw duszej kuracji przeciwgrzybiczej.
Natomiast w przypadku usuwania zogw, wyeliminowania pasoytw, przywrcenia
waciwej flory bakteryjnej w jelitach sprawa jest znacznie prostsza, moe to zrobi kady
w stosunkowo krtkim czasie.
 Posprztany ukad pokarmowy, usunite toksyny, odnowione tkanki, dotlenione
i nawodnione komrki nie tylko wpywaj na popraw samopoczucia podczas oczyszczania, ale
procentuj po detoksie.
Detoks pokazuje nam, e mona y i bardzo dobrze czu si bez tego, co
dotychczas uwaalimy za niezbdne.
Czasem trudno zrezygnowa z pewnych rzeczy, ot tak, np. z kawy, herbaty czy sodyczy.
O wiele atwiej jest to zrobi, kiedy mamy wytyczony jasno cel, a w tym przypadku celem jest
detoks, ktry wymaga pewnych wyrzecze. I nagle okazuje si, e mamy energi i jasny umys
bez kawy, a dobry nastrj bez sodyczy. Takie dowiadczenie pokazuje, e dobre
samopoczucie nie zaley od tego, do czego bylimy tak przyzwyczajeni, e nie moglimy bez
tego y.
Nie chc przez to powiedzie, e na zawsze mamy zrezygnowa z kawy czy herbaty, jednak
wiele osb po detoksie tak wanie robi nie wraca do pewnych nawykw, uznajc, e ju ich
nie potrzebuje. Pamitam dziewczyn, ktra, by zacz normalnie funkcjonowa, przed
poudniem pia cztery, pi kaw, ale i tak czua si zmczona i ociaa od rana do wieczora.
Bya bardzo zdziwiona, gdy po detoksie rano tryskaa energi i nawet nie mylaa o kawie.
Detoks pomaga usun (by moe raz na zawsze) z diety to, co nam szkodzi.
W trakcie oczyszczania i przygotowania nie jemy ywnoci wysoko przetworzonej. Posiki
przyrzdzamy z tego, co stworzya natura. Dla wielu z nas jest wielkim odkryciem, e mona nie
je gotowych da. e wci jest ogromnie duo jedzenia niepaczkowanego, bez
konserwantw, i e jest ono rnorodne. Sama tak przyzwyczaiam si do naturalnej ywnoci,
e czasami, patrzc w sklepach na pki, na ktrych stoi mnstwo puszek, soikw, torebek,
kartonw, paczek, nie mog oprze si zdziwieniu. I myl sobie: po co a tyle tego
wszystkiego? Zwaszcza e mnstwo tych produktw ma niewielk warto odywcz. Bardzo
duo osb po detoksie rwnie zaczyna zwraca na to uwag, a zawarto szafek w naszych
kuchniach zdecydowanie si zmienia.
Detoks uczy prostoty i doceniania smakw.
Kady, kto przeprowadzi detoks, wie, e wszystko, co wtedy jemy, smakuje i pachnie
wybornie. Wreszcie mamy okazj poczu smak jedzenia, a nie chemicznych wzmacniaczy
smaku czy kompilacji tuszczw trans, cukru z fruktoz i sol. Dla wielu osb po detoksie
gotowe jedzenie jest za sone lub za sodkie.
Czsto dziwimy si, e zupa jest tak smaczna, chocia nie ma w niej gotowych przypraw
typu kostka rosoowa czy warzywna. e mona je prosto i czu si coraz lepiej. e proste
jedzenie jest zarwno smaczne, jak i atwe do przyrzdzenia. Poznajemy smaki przypraw i zi.
Ci, ktrzy wdruj po grach, wiedz, e widok, ktry zobacz ze szczytu, wart jest
zmczenia. Traktujmy wic detoks jak podejcie pod gr gdy go zakoczymy, wszystko, co
bdziemy jedli, wyda nam si wspaniae, odzyska smak. Kromka zwykego chleba bdzie dla
nas prawdziwym przysmakiem.
Pisz o chlebie, bo podczas detoksu najwicej osb marzy wanie o kromce chleba. Ja te.
To zwykle jeden z pierwszych pokarmw, ktrym rozpoczynam normalne podetoksowe
odywianie si: chleb moczony w oliwie z zioami.
Zdarza si, e niektrzy podczas swojego pierwszego detoksu przyrzdzaj wymylne
potrawy, za bardzo skupiaj si na jedzeniu, bojc si, e nie wytrwaj, muszc zrezygnowa
ze swoich ulubionych potraw. To jednak mija i do kadego kolejnego detoksu podchodzimy
spokojniej. Nie zapominajmy, e proste jedzenie jest tylko czci caoci o jeszcze wikszym
znaczeniu nie tylko dla ciaa, lecz te dla umysu i ducha.
Detoks wzmacnia w nas poczucie mocy i wewntrzn si oraz poczucie
sprawczoci.
Satysfakcja, e przeprowadzilimy detoks, efekty, jakie uzyskujemy, dowiadczenie prostoty
i poczucie, e mamy wpyw na to, jak si czujemy, doskonale dziaa na psychik. Korzyci jest
tak wiele, e warto byoby przeprowadzi badania naukowe i napisa na ten temat osobn
ksik. Napisz wic o tym, czego sama dowiadczyam.
Detoks buduje i umacnia nasz pozytywny obraz siebie. Jestemy silniejsi nie tylko na
poziomie fizycznym, ale te psychicznym. Wzrasta wiara w siebie, a rozwizywanie problemw
wydaje si prostsze. Satysfakcja i rado z tego, e ukoczylimy detoks to przecie nie lada
dokonanie wzmagaj wydzielanie endorfin, co sprawia, e nasze samopoczucie psychiczne
jest doskonae.
O wiele atwiej jest dziaa, a take wprowadza zmiany w stylu ycia, pozby si
mieciowej ywnoci, zacz zwraca uwag na to, co jemy i jak yjemy. atwiej radzi sobie
ze wszystkim, co nas spotyka, podejmowa decyzje, ktre wczeniej z rnych powodw
odkadalimy.
Oczywicie nie wszystko przychodzi bez wysiku, bo przecie przygotowanie si do detoksu
i przeprowadzenie go jest sporym wyczynem, zwaszcza gdy robimy to po raz pierwszy. Jednak
kiedy ju tego dokonamy, wprowadzanie innych zmian stanie si znacznie prostsze,
a niejednokrotnie dzieje si to niemal automatycznie.

Jaki detoks wybra

Wybierajc okrelon form detoksu, naley wzi pod uwag okolicznoci yciowe,
potrzeby organizmu czy wreszcie wewntrzn gotowo. Ja przeprowadzam rne detoksy,
poniewa kady ma swoje zalety.

Dziesiciodniowa dieta warzywno-owocowa

Ten detoks jest znacznie prostszy do przeprowadzenia ni godwka, a jednoczenie poprzez
jego wyduanie mona uzyska efekty lecznicze podobne do tych, jakie daje godwka. A to
dlatego, e dieta warzywno-owocowa dostarcza bardzo mao kalorii. Nawet jeli najadamy si
do syta, nie przekraczamy 800 kalorii dziennie, przez co organizm uruchamia odywianie
endogenne, podobnie jak podczas godwki, cho oczywicie nie a tak intensywnie i szybko.
Odywianie endogenne to inaczej odywianie wewntrzne, czyli czerpanie z zapasw
wewntrznych organizmu. Uruchamiane jest, ilekro przestajemy dostarcza poywienie w iloci
zapewniajcej zaspokojenie potrzeb energetycznych ciaa. Poniewa jak wszystko w naturze,
nasz organizm jest bardzo mdry, najpierw usuwa zogi, odpady, obumare komrki czy chore
tkanki. Tym samym eliminowane s zwyrodnienia i rne ogniska zapalne, o ktrych istnieniu
nawet nie mielimy pojcia.
Uruchomienie odywiania wewntrznego powoduje rewitalizacj caego organizmu. Zyskuje
na tym zdrowie, wygld i najpewniej wyduamy sobie w ten sposb ycie i zdecydowanie
zmniejszamy ryzyko chorb.
Odywianie endogenne ma duy wpyw na regeneracj komrek, tkanek i narzdw. Ma
dziaanie uzdrawiajce, a w dodatku nie dotyczy to pojedynczych schorze czy dolegliwoci, bo
poprzez oczyszczenie i napraw na poziomie komrkowym jest ono jak leczenie wszystkich
chorb naraz.
Uwaam, e kady z nas powinien od czasu do czasu przeprowadzi taki detoks. W Polsce
pierwsza rozpropagowaa go doktor Ewa Dbrowska. Wersja, ktr proponuj, jest nieco
zmodyfikowana pod wpywem moich osobistych dowiadcze. Dotyczy to gwnie kwestii
praktycznych i sposobw radzenia sobie w sytuacjach kryzysowych (jak np. czerwony
barszczyk do popijania, czas przygotowania, od ktrego w duej mierze zaley przebieg
detoksu, rozpoczcie detoksu agodn dwudniow monodiet czy te radzenie sobie przy
pojawiajcych si dolegliwociach).
Detoks warzywno-owocowy moemy przeprowadzi bez koniecznoci brania urlopu.
Wystarczy, e zadbamy o to, aby trzeci i czwarty dzie warzywny wypady w dni wolne.
By osign efekty, detoks powinien trwa minimum siedem dni, lecz moemy go
kontynuowa nawet do szeciu tygodni. Im duej poddajemy si detoksowi, tym wiksze s
efekty lecznicze. Przy duszym oczyszczaniu zalecam jednak pozostawanie w staym kontakcie
z lekarzem, zwaszcza gdy bierzemy leki. No i oczywicie powinnimy sucha siebie, by nie
przesadzi i nie zafundowa sobie skutkw ubocznych, jak np. niedoywienie. Pamitajmy, e
na pocztku organizm czerpie z zapasw, zogw i tkanek, nazwijmy to, zepsutych, lecz gdy
ich zabraknie, zacznie czerpa z mini, tkanek zdrowych i tego, co nam potrzebne. Chcc
wic przeduy oczyszczanie, wykamy rozsdek i nie rbmy tego na si.
Aby odkwasi organizm, usun toksyny i zogi, a take pozby si wielu dolegliwoci,
najczciej wystarczy dziesi dni detoksu warzywno-owocowego. Do dziesiciu dni
warzywnych dochodz cztery dni na monodiecie oczyszczajcej dwa na pocztku
oczyszczania i dwa na jego zakoczenie, ktre rwnie s detoksem.
Taki wanie program proponuj kademu, kto nie stosuje detoksu w celach leczniczych. To
w zupenoci wystarczy, i jeli detoks stanie si naszym corocznym zwyczajem (jak wito
obchodzone raz w roku), bdzie to zbawienne dla naszego samopoczucia fizycznego
i psychicznego, wygldu, kondycji ukadu trawiennego i narzdw wewntrznych.
Ja taki detoks przeprowadzam od lat i sta si on podstaw znanej wielu osobom wsplnej,
wirtualnej odnowy organizowanej pod nazw Odnowa w 14 dni. Podczas detoksu warzywno-
owocowego jemy tylko warzywa i niewielk ilo owocw sezonowych. Musz to by owoce
mao sodkie szczegowa ich lista znajduje si w dalszej, praktycznej czci ksiki.
Elementem, ktry wzbogaca smak warzyw, s zioa i przyprawy. Pijemy wod i herbatki
zioowe.
Jemy warzywa surowe, gotowane, duszone, blanszowane, gotowane na parze, pieczone,
kiszone, w postaci sokw, koktajli, wywarw warzywnych i zup.
W czci praktycznej znajdziecie menu wraz z przepisami na kady dzie oczyszczania.
Wielu osobom przyda si to jako dokadny wzorzec, inne mog znale inspiracj, by wymyla
wasne przepisy, musz jednak bezwzgldnie trzyma si listy produktw dozwolonych.

Dieta jaglano-warzywna (detoks w wersji light, czyli lekkiej, 10 dni)

T form detoksu odkryam przez przypadek. Kilka lat temu zdecydowaam si zaoy stay
aparat na zby. Wszystko w buzi mnie bolao, a bona luzowa w rnych miejscach bya
poraniona. Nie mogam gry, bo sprawiao mi to bl, ktry by bardziej dotkliwy ni uczucie
godu. Gdy zastanawiaam si nad tym, co mog je, przyszed mi do gowy pomys, by
ugotowa zup z kasz jaglan (kasza ta robiona jest z ziaren prosa). Pomylaam, e kasza
jaglana jest bardzo poywna, warzywa korzeniowe i inne mog doda starte na tarce, tak by
nie trzeba byo ich gry. Poniewa by rodek zimy (stycze), znaczenie miay rwnie walory
rozgrzewajce takiej zupy (gdyby byo lato, mogabym przez duszy czas ywi si koktajlami
warzywnymi i sokami, one jednak wychadzaj, wic zim byo to niemoliwe).
Przez kilka tygodni jadam t zup na niadanie, obiad i kolacj. Mona powiedzie, e by to
nie tylko detoks jaglano-warzywny, ale te monodieta.
Po pewnym czasie, kiedy bl si zmniejszy, wczyam dla urozmaicenia nieco kaszy
gryczanej gotowanej na podduszonej wczeniej cebuli, czosnku i porze. By dostarczy sobie
witamin, popijaam te soki (gwnie z marchwi i selera, bo zim takie warzywa s najatwiej
dostpne).
Czuam si doskonale. Moja cera zrobia si gadka i nabraa bardzo adnego koloru. Oczy
stay si rozwietlone i wyraziste, a biaka czyciutkie. Nie miaam problemw z wosami,
jednak po diecie jaglano-warzywnej stay si zdrowsze, gciejsze, czy moe nieco grubsze,
i bardziej lnice. Trawienie doskonae, brzuch paski i lekko! W rodku zimy i na
przedwioniu czuam si fantastycznie zarwno fizycznie, jak i psychicznie. adnych, nawet
najmniejszych objaww zwizanych z tzw. przesileniem wiosennym, adnego zmczenia.
Tryskaam energi i promieniaam.

Jeszcze bardziej doceniam walory kaszy jaglanej. Od dawna zamierzaam opisa detoks
z jej wykorzystaniem i wymyli tak propozycj, by nie trzeba byo je wycznie zupy
jaglanej. Wiedziaam, e dla wielu osb taka dieta byaby trudna do zaakceptowania ze wzgldu
na monotoni, a niektrzy zraziliby si do drogocennego prosa. Wczeniej nie znalazam na to
czasu, wic ta ksika staa si doskona okazj, by opisa detoks jaglano-warzywny.
Ze wszystkich detoksw, ktre proponuj, ten jest najprostszy. Polecam go wszystkim,
ktrzy z jakich powodw nie mog przeprowadzi bardziej radykalnego oczyszczania.
Podczas diety jaglano-warzywnej nasz organizm nie uruchomi odywiania endogennego, lecz
mimo to detoks ten przyniesie znaczce korzyci naszemu ciau czego dowodem jestem ja
sama. Dodatkow jego zalet jest to, e moemy go przeprowadzi o kadej porze roku,
poniewa nie powoduje wychodzenia organizmu. Mona go te stosowa w wersji skrconej,
przez jeden, dwa dni, odciajc organizm np. po witach, przyjciach weselnych, na ktrych
zwykle jemy zbyt duo, itp. W takim przypadku moemy przej na diet jaglano-warzywn bez
wczeniejszego przygotowania.
Jej podstaw s wszystkie produkty uywane podczas detoksu warzywno-owocowego,
uzupenione o kasz jaglan (a dla urozmaicenia o kasz gryczan), cenne tuszcze NNKT
(w tym codziennie siemi lniane zawierajce duo tuszczw omega-3) i nieco wikszy wybr
owocw.
Aby to usystematyzowa, w czci praktycznej przed menu dla okrelonego detoksu
zamieciam tabelk produktw dozwolonych podczas kadej diety, w tym diety jaglano-
warzywnej.

Kasza jaglana (proso)

Jest lekko alkalizujca, wic bdzie sprzyjaa odkwaszaniu organizmu. Nie zawiera glutenu,
za to znajdziemy w niej m.in. duo elaza, magnezu i witamin z grupy B, a take witamin E, K,
karoten, kwas foliowy, sd, potas, wap, cynk i fosfor. Kasza jaglana jest take bogata
w krzem i krzemionk, co znakomicie wpywa na stawy, koci, elastyczno naczy
krwiononych oraz wygld skry, wosw i paznokci (stao si jasne, czemu zawdziczaam tak
wyran popraw wygldu).
Ponadto jest rwnie bardzo lekkostrawna, wspomaga przemian materii, a dodatkowo ma
waciwoci zarwno detoksykujce, jak i przeciwgrzybicze. Kasza jaglana pomaga pozbywa
si zogw, metali cikich, pozostaoci po medykamentach i oczyszcza jelita.
Jakby tego byo mao, uwalnia nasz organizm od nadmiaru luzu. Wykazuje take
waciwoci prozdrowotne, a nawet lecznicze. Z uwagi na jej korzystny wpyw na elastyczno
tkanki cznej odmadza.
Kasza ta jest rwnie bardzo agodna dla ukadu pokarmowego, wic jeli mamy jakie
dolegliwoci z nim zwizane albo chorujemy, jednym z lepszych pokarmw bdzie wanie ona.
Kasza jaglana sprzyja regeneracji ukadu trawiennego, a zwaszcza jelit, odka i ich luzwki.
Stosuje si j take w chorobach nerek, wtroby i drg ciowych oraz w okresach
rekonwalescencji po chorobach i operacjach.
Dziki agodnemu smakowi pasuje do wielu da i mona j doprawia na przerne sposoby,
w zalenoci od upodoba wasnych kubkw smakowych. Gotuje si j szybko, co rwnie jest
wan zalet.
Jest wprost idealna na detoks!

Kasza gryczana
Waciwie nie jest to typowa kasza, poniewa gryka nie jest zboem. Zaliczamy j do tej
samej rodziny co rabarbar, szczaw i rdest (rodzina traw, tzw. rdestowate).
Jest alkalizujca, sycca, odywcza i nie zawiera glutenu. Zawiera za to bogactwo
mineraw, w tym tak wanych, jak magnez, wap, elazo, potas. W gryce jest te wiele
witamin witamina E i witaminy z grupy B oraz duo krzemu i rutyny. Krzem i rutyna
wzmacniaj i uszczelniaj naczynia krwionone, a take poprawiaj stan wosw i paznokci.
W gryce znajdziemy te wyjtkowo duo bonnika bdzie on sprzyja oczyszczaniu jelit
i korzystnie wpynie na sylwetk, zwaszcza e gryka ma niski indeks glikemiczny.
Kasza gryczana bdzie zatem sprzyjaa odkwaszaniu organizmu, a to z kolei ma
niebagatelne znaczenie dla korzyci pyncych z detoksu.
Kasz gryczan, podobnie jak jaglan, gotuje si bardzo szybko.
Zalety detoksu jaglano-warzywnego
Detoks ten moemy przeprowadzi o kadej porze roku. Poniewa zarwno kasza
gryczana, jak i jaglana maj waciwoci rozgrzewajce, a dodatkowo w trakcie detoksu
dostarczamy do organizmu tuszcze NNKT, nie bdziemy marzli bardziej ni zwykle, nawet
jeli na dworze temperatura spadnie poniej zera.
Nie bdziemy te czuli godu ani w pierwszych dniach, ani pniej, tak jak podczas
bardziej restrykcyjnego detoksu. Z powodzeniem wic moemy go przeprowadzi nawet
wtedy, gdy mamy wicej pracy (umysowej bd fizycznej).
Rwnie z powodzeniem moemy przeduy czas trwania detoksu jaglano-warzywnego
z korzyci dla zdrowia i wygldu. Biorc pod uwag dwa dni wprowadzenia na
monodiecie (zupie z kaszy jaglanej) cay detoks trwa dwanacie dni. Moemy
przeduy go do dwudziestu jeden czy dwudziestu omiu dni, dowolnie zaley to tylko
od naszego samopoczucia i chci.
Ten lekki pod ktem dietetycznym detoks moe by te naszym koem ratunkowym, gdy
w trakcie innej formy oczyszczania nagle okae si, e nie dajemy rady bd z innych
powodw musimy przerwa diet detoksykujc. Zamiast si podda, moemy przej
na detoks jaglano-warzywny i kontynuowa przynajmniej do daty w kalendarzu, ktr
wyznaczylimy jako koniec oczyszczania.
Detoks ten mog przeprowadzi osoby niedoywione, bardzo szczupe lub bdce po
chorobach (po cikich chorobach po konsultacji z lekarzem). Istniej jednak choroby,
przy ktrych jedzenie zbyt duej iloci kaszy jaglanej nie jest wskazane (choroba
Hashimoto), zawsze wic, przeprowadzajc jakikolwiek detoks, warto skonsultowa si
z lekarzem.

Godwka wodna lub sokowa

Godwka to nic innego, jak powstrzymywanie si przez jaki czas od jedzenia, jednak
godwk nazywa si te diety dostarczajce tak niewielk liczb kalorii, e organizm zmuszony
jest do przejcia na odywianie endogenne, inaczej wewntrzne.
Godwka pomaga zregenerowa tkanki i komrki, nie polecam jej jednak osobom, ktre nie
maj pewnoci, czy w ich organizmie nie ma pasoytw warto to sprawdzi.

Godwka jest te form leczenia zauwamy, e kiedy co nam dolega, apiemy infekcj,
gryp itd., tracimy apetyt. Nie powinnimy zmusza si wtedy do jedzenia, bo organizm, ktry
walczy z infekcj, ma zupenie inne potrzeby. Kiedy nastpi przesilenie, apetyt wrci. Zwierzta,
gdy im co dolega, potrafi godowa caymi dniami.
Ma to medyczne uzasadnienie: podczas choroby organizm potrzebuje duo energii do walki
z patogenami, a nie na trawienie jedzenia. Najwicej energii pochania trawienie biaka, na
drugim miejscu s tuszcze, a potem wglowodany, z ktrych najlepiej przyswajalna jest
glukoza. Obliczono nawet, e o ile 1 gram biaka dostarcza 5,4 kcal, o tyle na jego pozyskanie
wydajemy okoo 1,4 kcal, dlatego bilans netto wynosi 4 kcal. Po prostu rozerwanie i rozbicie
wkien biakowych wymaga duej iloci enzymw i jest energochonne. Dla tuszczw
i wglowodanw energetyczne koszty pozyskania s tak mae, e w cakowitym bilansie
mona je pomin. Oczywicie rdem energii jest samo poywienie, jednak proces trawienia
i wchaniania oraz dalszej obrbki w wtrobie, pakowania przyjtych czsteczek
np. w lipoproteiny, glikogen czy albuminy i rozsyanie ich po organizmie wymaga energii. I to
niemao, bo nawet jedna trzecia energii zuywana jest na wszystkie wymienione wyej procesy.
Kiedy wic nie jemy, organizm moe tej energii nie wydatkowa, lecz skierowa j na walk
z chorob, patogenami i na zdrowienie, czyli odbudow po zniszczeniach. Gdy nie jemy,
organizm czerpie z zapasw wewntrznych i jeeli takie zapasy mamy, nie musimy si obawia,
e opadniemy z si. Siy zabiera nam choroba, jednak jeeli posuchamy instynktu, o wiele
szybciej wrcimy do zdrowia.
Sen, gorczka i godwka to trzy uzdrawiajce siy, ktre s zgodne z siami natury.
Oczywicie po wyzdrowieniu organizm bdzie musia uzupeni zuyte zapasy, dlatego
w okresie rekonwalescencji naley dobrze si odywia, je duo biaka i tuszczw, poniewa
gwnie z tych skadnikw zbudowane s komrki, jednak w czasie choroby obcianie ukadu
trawiennego jest niewskazane.
Godwka jako metoda naturalna sprawdza si take w leczeniu znacznie powaniejszych
chorb, w tym take chorb przewlekych. Bez jedzenia (ale nie bez wody!) moemy przey
wiele dni, a nasz organizm bdzie doskonale funkcjonowa. Jednak zarwno w przypadku
duszej godwki, jak i leczenia godwk naley by pod opiek lekarza.
Godwka majca charakter leczniczy jest zdecydowanie dusza ni proponowana tutaj
godwka 45-dniowa, ktr, z wyjtkiem osb wymienionych w rozdziale Kto, dlaczego, jak
czsto i jak dugo powinien przeprowadza detoks moe podj prawie kady dorosy
czowiek.
Napisaam prawie, bo jednak godwka to detoks bardziej wymagajcy i aby go
przeprowadzi, musimy mie spokj, mniej pracy najlepiej wzi urlop. Osoby, ktre pracuj
ciko fizycznie bd umysowo, w adnym razie nie powinny podejmowa godwki.
Pamitajmy o tym, by podczas godwki nie wycza si z codziennego, normalnego ycia.
Wrcz przeciwnie godwka to jest normalne, codzienne ycie, tyle e nie jemy, wicej
odpoczywamy, relaksujemy si, zajmujemy sob (podobnie jak czsto robimy to w weekend).
Uczucie godu na pocztku jest stanem nieprzyjemnym i sprawia, e nasze myli kr
gwnie wok jedzenia. Ponadto w pierwszych dniach pojawia si wiksze ni przy pocie
warzywno-owocowym osabienie. Mog wystpi te zawroty gowy, a objawy kryzysu
(najczciej w 3. dniu) take czsto s intensywniejsze ni podczas detoksu opartego na diecie.
By przez to wszystko przej, musimy naprawd solidnie si przygotowa i mie bardzo
jasny cel. Pierwszy raz jest najtrudniejszy, powie to kady, kto przeszed godwk. Jednak
prawie wszyscy od razu po zakoczeniu pierwszej godwki deklaruj, e zdecyduj si na
nastpn.
Kiedy przeprowadzaam pierwsz godwk, zaplanowaam sobie wolne dni. Podczas
nastpnych jednak pracowaam, uczyam si, a dodatkowo byam mam kilkuletniej wtedy
crki, ktrej gotowaam normalne posiki. Zawsze jednak dbaam o to, aby 3. i 4. dzie wypada
w dni wolne, w weekend. Gdy poznamy swj organizm i wiemy, jak reaguje, moliwa jest
godwka take poza okresem urlopowym (wolnym).
Na pocztek dobrze jest sprbowa godwki jednodniowej, jako czci innego detoksu,
a nastpnym razem przeprowadzi dusz.
Dobrym pomysem jest przeprowadzenie godwki sokowej na wyjedzie detoksykujcym.
Jestemy wtedy w grupie, z dala od pracy i rnych pokus, czas mamy wypeniony zajciami.
Z ca pewnoci jest znacznie atwiej.

Godwki, ktre proponuj, to godwka wodna lub sokowa. Obydwie formy s rewelacyjne
i speniaj swoje zadanie. W przypadku godwki sokowej pijemy ok. 45 szklanek wieych
sokw warzywnych lub warzywno-owocowych dziennie, rozcieczonych ciep wod,
a pomidzy kolejnymi porcjami soku dodatkowo pijemy wod.
Podczas godwki wodnej jak sama nazwa wskazuje pijemy tylko wod.
W obu typach dopuszczalne jest jeszcze popijanie herbatek zioowych i owocowych.
Godwki te mona poczy. Godwk piciodniow (cho moe ona by krtsza lub
dusza, jeli dobrze si czujemy) mona zacz od 2 dni picia sokw, a nastpnie przez 3 dni
pi tylko wod. Mona te urzdzi sobie 2 dni sokowe, 2 dni wodne i zakoczy dniem
sokowym. Dopuszczalne s te inne konfiguracje.

Wikszo sposobw radzenia sobie podczas detoksu, opisanych w rozdziale Jak sobie
radzi w trudnych chwilach, moemy zastosowa take podczas godwki. Ale jeli
zamierzamy przej godwk, zapoznajmy si z dodatkowymi wskazwkami zamieszczonymi
poniej.

1. Przeprowadzenie godwki wymaga porzdnego oczyszczenia jelit. Zniweluje to nieco

objawy pierwszych dni godwki. Dlatego podczas ostatniego dnia monodiety
oczyszczajcej (zupa), najlepiej wieczorem (przed pjciem spa), naley zrobi
lewatyw. Lewatywa to bezpieczny sposb, zdecydowanie lepszy ni stosowanie
jakichkolwiek rodkw przeczyszczajcych. Wieczorne oprnienie jelit rozpoczyna
godwk.
2. Ostatni porcj zupy naley zje najpniej na 34 godziny przed zrobieniem lewatywy.
3. Pierwszego dnia godwki, rano, dobrze jest zrobi kolejn lewatyw. Mona te zamiast
tego wypi na czczo p szklanki soku z kiszonej kapusty i jeli to zadziaa, na tym
poprzesta.
4. Tego dnia najlepiej pozosta w domu.
5. W 3. lub 4. dniu godwki warto jeszcze raz zrobi lewatyw. Pamitajmy, e bez
pokarmu nasze jelita nie pracuj normalnie i aby si oprniy, musimy im pomc.
6. Soki rozcieczamy ciep wod w stosunku 1:1 ( szklanki soku + szklanki wody) lub
minimalnie, szklanki soku + szklanki wody.
7. Jeli nasz odek le reaguje na kwasy zawarte w owocach i warzywach (a wic
i w soku), mona doda do soku yeczk wieo zmielonego siemienia lnianego, ktre
zagodzi dziaanie kwasw.
8. Pomocne w takim przypadku moe by te wypijanie z rana na czczo kleiku z siemienia
lnianego (patrz: Pozostae przydatne przepisy).
 9. Wszystkie napoje w trakcie godwki (soki, wod, kleik) pijemy bardzo powoli, maymi
yczkami, smakujc je tak, jakbymy jedli prawdziwy posiek.

Detoks eliminujcy pasoyty

Od czasu do czasu powinien przeprowadzi go kady, a jeli mamy w domu zwierzta, musi
by obowizkowy.
Zwykle nie mylimy o pasoytach, bo ich nie wida (poza niektrymi, jak np. owsiki), lecz
wedug statystyk wiatowej Organizacji Zdrowia mamy a 30 procent szans, e si na
pasoyty zaapiemy. Lekarze, ktrym temat ten nie jest obcy, szacuj, e nawet wicej.
Miaam ju za sob kilka lat zdrowego odywiania, kiedy w moim organizmie zamieszkay
pasoyty. Miaam te szczcie, bo gdyby nie krwawienia w dolnym odcinku przewodu
pokarmowego widoczne przy kadej wizycie w toalecie, pewnie nie dowiedziaabym si o ich
istnieniu.
Krwawienie trwao miesicami, a podejrzenia byy rne, od hemoroidw przez choroby jelita
grubego po raka. adnemu lekarzowi, z ktrym miaam wtedy kontakt, nie przyszo do gowy,
e mog to by pasoyty.
Po wielu miesicach niepewnoci trafiam do znajomej naturoterapeutki, dietetyczki, ktra
szybko postawia diagnoz: Beato, masz pasoyty. Dostaam jakie tabletki. Po kilku dniach
wypyw krwi by ogromny. Przestraszyam si wtedy tak bardzo, e pomylaam, i to ju
koniec. Ale by to ostatni raz, kiedy pojawia si krew.
Na pocztku napisaam, e miaam szczcie, bo rzadko si zdarza, e pasoyty powoduj
widoczne krwawienie.
Pasoyty si mno, wic moemy nosi je latami, nie zdajc sobie sprawy, jakie czyni
w nas spustoszenia. Nie tylko bowiem pozbawiaj nas skadnikw odywczych, osabiaj nasz
ukad immunologiczny, ale i wydalaj produkty przemiany materii, co zatruwa krew. Mog te
upoledza tkanki i dziaanie narzdw wewntrznych. Pasoyty yj bowiem nie tylko
w ukadzie pokarmowym, mog przenikn wszdzie do wtroby, ukadu limfatycznego, krwi,
mzgu, mini, puc, oka lub innych narzdw.
Oddziauj na skad chemiczny naszego rodowiska wewntrznego. Jeeli mamy pasoyty,
metody leczenia wielu chorb nie bd dostatecznie skuteczne.
Nie lekcewamy wic tej kwestii, zwaszcza e statystyki zakaenia pasoytami s tak
wysokie.

Jak rozpozna, e mamy pasoyty

Najczciej trudno jest rozpozna ich obecno po objawach, bo nie s to objawy
specyficzne. Podobne objawy towarzysz czsto wielu innym przypadociom. Pasoyty mog
powodowa:
wysypki, wypryski, pokrzywk, egzem, wid skry, zy stan wosw i paznokci, ble
gowy, ble mini, apati, depresj, nerwowo, rozdranienie, kopoty ze snem,
paczliwo, przewleke zmczenie, osabienie, anemi, astm oskrzelow, alergie skrne
i pokarmowe, kopoty z podnoci lub zajciem w ci, obnion odporno, dusznoci,
uporczywy kaszel, ble brzucha, objawy niestrawnoci, zaparcia, mdoci, gazy, wzdcia,
 zaburzenia widzenia, spadek masy ciaa (ale czasami nadwag), niedoywienie, obniony
poziom hemoglobiny, przewleke stany zapalne, brak apetytu lub odwrotnie, nadmierny
apetyt, a nawet symptomy upoledzenia umysowego.

Jak pasoyty trafiaj do naszego organizmu

Pasoyty mog trafi do nas gwnie drog pokarmow, np. z niedokadnie umyt lub
oczyszczon ywnoci, poprzez wypicie skaonej wody, niedosmaone miso, surowe lub
niedogotowane ryby i owoce morza, kontakt ze zwierztami domowymi, niedokadne mycie rk
po dotykaniu przedmiotw, na ktrych znalazy si jaja i cysty pasoytw. Moliwe te s drogi
niepokarmowe, np. poprzez ukszenie kleszcza lub komara czy wdychanie zanieczyszczonego
powietrza. Jeli nasz system immunologiczny jest osabiony, a flora jelitowa zaburzona
jestemy bardziej podatni na zakaenie pasoytami.

Na co zwraca uwag przy wyborze kuracji antypasoytniczej

Detoks antypasoytniczy przeprowadza si w oparciu o suplementy, wycigi z rolin, zi lub
leki, ktrych dobr, przynajmniej czciowo, jest indywidualny, trudno mi wic opisa go tutaj
krok po kroku. Przebieg detoksu zaley od kondycji organizmu, jak i objaww, oraz od tego,
z jakimi pasoytami mamy do czynienia. Skuteczne przeprowadzenie takiego detoksu wymaga
zatem indywidualnej konsultacji. Niemniej rozdzia ten musia si tu znale, nie wyobraam
sobie bowiem pominicia tak wanej kwestii jak pasoyty, bdce fabryk toksyn
i zatruwajce nasz organizm. Jeli mamy pasoyty, nie odczujemy optymalnych korzyci
z innego detoksu.
Do kuracji antypasoytniczej naley przygotowa si tak jak do kadego innego detoksu.
Wspomoe to w dalszym etapie oczyszczenie rodowiska wewntrznego nie tylko z pasoytw,
ale i z pozostaoci po nich, a dodatkowo wytwarzanie rodowiska, ktrego pasoyty nie lubi.
Wybierajc program antypasoytniczy, zwrmy uwag:
na przeciwwskazania
czy preparaty tylko zabijaj pasoyty, czy te wytwarzaj rodowisko dla nich nieprzyjazne,
ktre powoduje, e nie chc one ju duej w nas mieszka
czy kuracja obejmuje przyjmowanie preparatw zawierajcych specyfiki bdce sorbentem
toksyn, co sprzyja ich wydaleniu poza organizm. Na przykad naturalnym specyfikiem,
bdcym jednoczenie sorbentem toksyn i rozmikczajcym mas kaow, jest glinka
spoywcza biaa (glinka kaolinowa lub porcelanowa). Jest ona rdem krzemu, nasyca
organizm bardzo wanym pierwiastkiem, jakim jest krzem. Oprcz krzemu zawiera wiele
mineraw: potas, magnez, wap, elazo, sd i inne. Doskonale wie treci jelit i toksyny,
uatwiajc ich wyprowadzenie na zewntrz (w tym take toksyny pozostae po pasoytach).
Rozmikcza mas kaow, co sprzyja jej wydaleniu, i dzieje si to lekko i komfortowo, jak
podczas normalnej wizyty w toalecie. Oczyszcza te zogi ciowe. Ze wzgldu na
waciwoci adsorpcyjne i rozmikczajce pomaga rwnie oczyci jelito cienkie, ktre,
gdy nie jest pozalepiane, odzyskuje funkcj wchaniania skadnikw odywczych. To
doskonay preparat, cho na pocztku moe czasem powodowa zaparcia. Ale s na to
sposoby
czy kuracja obejmuje przyjmowanie preparatw rozmikczajcych masy kaowe
i uatwiajcych wyprnianie, wpywajcych tym samym na pozbycie si wszystkich zogw,
 a wraz z nimi pasoytw lub ich obumarych szcztkw. Jelita wypenione zogami kaowymi
tworz sprzyjajce dla rozwoju pasoytw rodowisko. Pamitajmy, e bez gruntownego
oczyszczenia przewodu pokarmowego dziaanie przeciwpasoytnicze moe by
nieskuteczne i e inne toksyny (chociaby pozostaoci po pasoytach, ktre osiedliy si
gdzie w organizmie poza ukadem pokarmowym) te wydalane s t drog.

Wykrycie pasoytw wcale nie jest proste, a ju najmniej wiarygodne s badania prbek
kau, ktre trzeba powtarza wielokrotnie (nawet kilkanacie i wicej razy), by mc zaufa
wynikom. Dlatego uwaam, e najlepiej przeprowadzi od czasu do czasu detoks
przeciwpasoytniczy, ktry osobicie rwnie stosuj.
Jeeli mamy pasoyty, detoks usuwajcy je z organizmu musi by priorytetem, nim
zdecydujemy si na inny detoks czy leczenie (poza skrajnymi przypadkami zagraajcymi
zdrowiu lub yciu, wymagajcymi natychmiastowej interwencji medycznej). Jeli tego nie
zrobimy, adna kuracja nie bdzie w peni skuteczna, a moe si zdarzy, e nie przyniesie
adnych efektw.

Jak czsto przeprowadza kuracj antypasoytnicz

Jeeli mamy sprawny system immunologiczny, ukad trawienny i zadbane jelita, a przy tym
starannie myjemy ywno, nie jemy surowych lub psurowych mis, ryb i owocw morza oraz
nie mamy w domu zwierzt lub systematycznie je odrobaczamy wystarczy raz do roku lub
nawet rzadziej.
Jeli jest inaczej raz na p roku, a ju zdecydowanie nie rzadziej anieli raz w roku.
No i oczywicie zawsze wtedy, gdy badania wykazay obecno pasoytw w organizmie,
lub kiedy w naszym samopoczuciu bd wygldzie pojawiaj si niekorzystne zmiany, wyniki
bada medycznych nie stwierdzaj nieprawidowoci, a w naszym yciu pojawiay si
wymienione wyej czynniki zwikszajce ryzyko zakaenia pasoytami.
Z reguy kompleksowe programy przeciwpasoytnicze oczyszczaj organizm take z innych
zogw i toksyn, wic w najgorszym przypadku bdzie to po prostu solidny detoks.

Czy pasoyty mona wyeliminowa, stosujc odpowiedni diet

Mona, jednak nie jest to proste, poniewa aby pozby si pasoytw, trzeba wytworzy
nieprzyjazne dla nich rodowisko i nie wystarczy do tego na przykad zjadanie jednego zbka
czosnku dziennie (czosnek ma waciwoci przeciwpasoytnicze). Pasoyty czerpi
z poywienia, ktre jemy, suplementw, ktrymi prbujemy wspomc organizm, i zamiast
dokarmia i odywia siebie, odywiamy pasoyty, ktre z duym prawdopodobiestwem
zaczn si intensywnie rozmnaa.
Stosowanie odpowiedniej diety moe by skuteczne przy agodnych zakaeniach lub jako
profilaktyka. W innych sytuacjach polecam wprowadzi specjalny program w oparciu
o suplementy rolinne i zioowe lub ewentualnie rodki przepisane przez lekarza. Nie jestem
zwolenniczk tych ostatnich, bo zwykle s to rodki chemiczne o ostrym dziaaniu, majce za
zadanie wytrucie pasoytw, a pomijajce oczyszczenie jelit i wydalenie poza organizm
wszelkich zogw i pozostaoci (take tych po pasoytach). Dodatkowo leki chemiczne
oddziauj najczciej na jeden rodzaj pasoytw, w przeciwiestwie do zi, ktre wykazuj
bardziej kompleksowe dziaanie, wic teoretycznie trzeba byoby bra kilka rodzajw lekw.
Z dwojga zego jednak lepiej zastosowa rodki chemiczne ni nic.

Poniej wymieniam produkty i przyprawy sprzyjajce eliminacji pasoytw. Moemy je

stosowa profilaktycznie albo podczas wybranego dowolnego detoksu przeciw pasoytom:
kapusta kiszona (gwnie ze wzgldu na budowanie korzystnej flory bakteryjnej jelit)
nasiona dyni (najlepiej lekko upraone na suchej patelni)
warzywa: czosnek, cebula, por, kapusta, buraki, marchew
zioa i przyprawy: godziki, pieprz kajeski, korze imbiru, chrzan, tymianek, koper woski,
szawia ogrodowa, oregano
migday.

W dziaaniach przeciwko pasoytom sprawdzaj si rwnie suplementy:

probiotyki (przywrcenie zdrowej flory jelitowej)
czarny orzech
czosnek w kapsukach
srebro koloidalne
tymianek
olejek z lebiodki pospolitej (oregano)
ekstrakt z pestek grejpfruta lub wycig z pestek owocw cytrusowych
licie bylicy pospolitej
bylica roczna
macierzanka.

W trakcie kuracji przeciwpasoytniczych najlepiej zastosowa diet antygrzybicz, dla ktrej

wskazwki opisane s w odpowiedzi na pytanie: Co zrobi, by pozby si candidy?
w rozdziale Detoks pozostae pytania i odpowiedzi.

Jaki detoks wybra podsumowanie

Poniej opisuj poszczeglne rodzaje detoksu, poczwszy od najtrudniejszego. W opisach
zawaram wskazwki, ktre mog by pomocne przy podejmowaniu decyzji, jaki detoks
przeprowadzi. Uzupenieniem tego opisu jest rwnie nastpny podrozdzia Czy i w jaki
sposb mona czy rne rodzaje detoksu.

To by mj pierwszy raz. z Detoksem. Pisz specjalnie wielk liter, poniewa stao si to

dla mnie czym bardzo wanym. Nie kliknam nawet, e doczam do wsplnego detoksu,
z obawy, e nie dam rady, nie wytrwam, e skoczy si jak zwykle na chciach. Jeden
dzie, drugi, nie powiem, e byo atwo. Najbardziej brakowao mi porannej kawy, oj, bardzo
brakowao. W trzecim dniu nawet nie pomylaam o jej zapachu.
 Jestem zachwycona smakiem warzyw odkrytych na nowo, urokiem ciepej wody z cytryn
na dzie dobry i ca mas rzeczy, o ktrych gdzie w gonitwie codziennego dnia
zapomniaam. Bardzo dzikuj, wiem, e teraz dojd na koniec wiata, a moe i dalej.

Godwka wodna jest najtrudniejsz form detoksu. Ma ogromn moc (take lecznicz),
polecam j jednak wycznie osobom, ktre przeprowadzay ju godwk sokow. Poza tym,
jeli kto stosuje j po raz pierwszy, radz, by zrobi to w dni wolne od pracy. Wtedy godwka
nie bdzie obcieniem, bdziemy mogli dobrze pozna swj organizm, to, jak reaguje na brak
pokarmu. Dziki temu bdziemy wiedzieli, na co zwrci szczegln uwag, kiedy znw
zechcemy przeprowadzi godwk.

Godwka sokowa jest zdecydowanie bardziej odpowiednia dla osb, ktre pierwszy raz
przeprowadzaj detoks bez jedzenia. Przynosi podobne efekty jak godwka wodna, jednak
trwa to nieco duej. Detoks sokowy jest prostszy ni wodny, a dodatkowo, poniewa soki maj
wartoci odywcze, dobrze dziaa na wtrob i alkalizuje ciao. Nie czujemy si te tak osabieni
jak podczas godwki wodnej. Wraz z sokami do organizmu trafia duo witamin, mineraw,
antyoksydantw i innych cennych skadnikw czynnych biologicznie, ktre moemy znale
w rolinach.
UWAGA nie polecam godwki wodnej i sokowej, jeli nie macie pewnoci, e jestecie
wolni od pasoytw!

Detoks warzywno-owocowy jest w pewnym sensie lekk odmian godwki, poniewa

ilo dostarczanych wraz z poywieniem kalorii nie pokrywa codziennego zapotrzebowania
naszego organizmu, w zwizku z czym uruchamiane jest odywianie endogenne (wicej
informacji w rozdziale Jaki detoks wybra). Przynosi te podobne do godwki efekty
uzdrawiajce, tylko w znacznie duszym czasie. Detoks warzywno-owocowy przeprowadzany,
by przyspieszy zdrowienie, moe trwa nawet 6 tygodni. Ogromn jego zalet jest to, e
podczas jego trwania moemy normalnie y i pracowa.
Ten detoks ma silne dziaanie odkwaszajce i przywraca w organizmie rwnowag
kwasowo-zasadow. Waciwie wszystko, co jemy w jego trakcie, jest zasadotwrcze
(alkaliczne). Detoks ten ukierunkowany jest na przywracanie rwnowagi w jelitach, budowanie
flory bakteryjnej za pomoc probiotykw znajdujcych si w naturalnych produktach,
oczyszczanie przewodu pokarmowego dziki bonnikowi oraz odywienie organizmu poprzez
du dawk mineraw i witamin, jak sobie fundujemy. Ten rodzaj detoksu przeprowadzi
moemy sami i regulowa jego dugo w zalenoci od potrzeb suchajc siebie. Gdy
przyjmujemy leki, konieczne s konsultacje z lekarzem.
Detoks warzywno-owocowy warto przeprowadzi przynajmniej raz w roku. Traktujmy go jak
niezbdny element higieny osobistej lub generalne porzdki, takie, jakie robimy w domu przed
witami czy wiosn.

Detoks jaglano-warzywny to wersja light detoksu warzywno-owocowego. Ma wszystkie

jego zalety, nie przechodzimy jednak na odywianie wewntrzne, bo liczba dostarczanych kalorii
jest zbyt dua. Jego zalet jest to, e nie marzniemy, moemy wic przeprowadzi go w kadej
porze roku. Nie wywouje rwnie okresowego pogorszenia samopoczucia, jak dzieje si to
podczas innych detoksw. Jest dla kadego i do zrobienia w kadym czasie, wyczajc osoby,
ktre z jakiego powodu nie mog je kaszy jaglanej (np. na proso musz uwaa osoby
z niedoczynnoci tarczycy). Detoks jaglano-warzywny eliminuje toksyny i jednoczenie
odywia organizm, a dziki duej iloci bonnika czyci jelita jak szczoteczka. Bardzo polecam
nawet jednodniowy raz w tygodniu, by systematycznie odcia organizm.
To detoks dobry dla wszystkich tych, ktrzy ze wzgldu na to, i duo pracuj (lub z innych
powodw), nie mog sobie pozwoli na detoks warzywno-owocowy bd godwk.

UWAGA! Zdarza si, e kto zaczyna detoks warzywno-owocowy i po kilku dniach

rezygnuje. Rne s tego powody, najczciej zwizane z niedostatecznie dobrym
przygotowaniem fizycznym i psychicznym. Tutaj z pomoc przychodzi detoks jaglano-warzywny.
Nie rezygnujmy, nie poddawajmy si, tylko przejdmy na lejszy sposb oczyszczania
i kontynuujmy je tak dugo, jak dugo zamierzalimy stosowa detoks. W ten sposb nie
zniweczymy tego, co ju osignlimy. Nie bdziemy te mie poczucia poraki. Niech detoks
jaglano-warzywny stanie si naszym koem ratunkowym odkwasimy organizm, przywrcimy
rwnowag w jelitach, a przede wszystkim nauczymy si obserwowa siebie, co w przyszoci
pozwoli nam lepiej przygotowa si do kolejnego oczyszczania.

Detoks przeciwpasoytniczy jest waciwie obowizkowy, zwaszcza e badania nie

zawsze wykrywaj pasoyty, ma je co trzeci czowiek, a my, nawet jeli ich nie mamy, to za
kilka miesicy sytuacja moe si zmieni. Dotyczy to zarwno dorosych, jak i dzieci, ktre
zaraaj si wyjtkowo atwo.
Detoks antypasoytniczy polecam przede wszystkim osobom, ktre:
nigdy takiego detoksu nie robiy
le si czuj, cho nie wiedz dlaczego
stosuj inne rodzaje detoksu, lecz nie s zadowolone z efektw
maj zwierzta w domu
maj objawy wymienione w akapicie Jak rozpozna, e mamy pasoyty, lecz ich przyczyna
nie jest znana, a zwaszcza jeli cierpi na alergie, maj problemy z cer, z ukadem
pokarmowym, choruj na astm, maj problemy z zajciem w ci, za niski poziom
hemoglobiny, ble mini lub gowy, nadwag, s cigle zmczone.

Podsumowujc mj detoks 8 kilogramw mniej, tabletk na alergi bior raz na tydzie

(a braam co drugi dzie), budz si przed budzikiem i pi ca noc bez pobudek (nawet
na oddanie moczu). Dostaam naturalnych rumiecw na twarzy skra jest chyba lepiej
ukrwiona i biaka oczne zbielay, wic same plusy. Nie widz adnych minusw i kademu
mog powiedzie, e warto, warto i jeszcze raz warto i na pewno powtrz to na wiosn.
A to, co z nas wychodzi, przeszo moje najmielsze oczekiwania, a dziw bierze, e
trzymamy to w sobie.

Czy i w jaki sposb mona czy rne rodzaje detoksu

 Mona! I da to znakomite efekty niezalenie od tego, w jaki sposb poczymy rne rodzaje
detoksu. Zasada jest jedna: trzeba mie na wzgldzie swoje moliwoci i potrzeby swojego
organizmu.

Poniej podaj kilka wariantw z krtkim komentarzem.

Jeli zamierzamy przeprowadzi detoks eliminujcy pasoyty, wskazane jest

poprzedzenie go odkwaszaniem organizmu i wyeliminowanie z diety cukru i misa, ktre
s dobr poywk dla pasoytw. Doskonale wic sprawdzi si detoks jaglano-warzywny
lub nawet warzywno-owocowy jako pierwszy etap przed kuracj antypasoytnicz.

Godwk moemy przeprowadzi pod koniec detoksu warzywno-owocowego. Moe ona

trwa jeden dzie lub duej. Detoks warzywno-owocowy doskonale przygotowuje
organizm do godwki. Jeli czujemy si dobrze, to 2 czy 3 dni sokowe pod koniec diety
warzywno-owocowej s bardzo dobrym pomysem i przynios dodatkowe korzyci.
Zawsze te po dniu sokowym moemy wrci do oczyszczania warzywno-owocowego,
pamitajc o tym, eby si nie przejada (mniejsze porcje).

Detoks jaglano-warzywny moemy w dowolny sposb przeplata z detoksem warzywno-

owocowym. Kiedy od niego zaczniemy, bdzie doskonaym przygotowaniem do bardziej
radykalnego sposobu oczyszczania, jakim jest dieta warzywno-owocowa. Moe te by
ostatnim etapem kuracji oczyszczajcej, gdy uznamy, e detoks warzywno-owocowy jest
dla nas zbyt trudny.

Jest naprawd duo pozytywnych zmian!

Ustpio ogromne zmczenie (z naciskiem na ogromne), ktre stale odczuwaam,
jestem bardziej aktywna, robi wicej rzeczy i jestem z tego powodu bardzo, bardzo
zadowolona.
W Twojej ksice pewna Pani napisaa, e czua si tak, jakby wracaa z kamienioomw,
a nie z biura. To byo o mnie! Jako ycia jest wtedy fatalna.
Nalot na jzyku zmala, poowa jzyka jest nawet rowa, a druga cz pokryta lekkim
nalotem.
Mam o wiele mniej krost na plecach, ale jeszcze s.
W lewym boku w okolicy jajnika odczuwaam nieprzyjemny bl (uporczywe kucie). Badania
niczego nie wykazyway, a ja si mczyam. Jeli zniknie (na razie go nie ma), to jestem
pewna, e to zasuga detoksu.
Lepiej mi si myli. Chyba uya kiedy sformuowania mga mentalna. TO TE BYO
O MNIE. Bardzo utrudniao mi to prac.
5.
ETAPY DETOKSU, CZYLI JAK GO
PRZEPROWADZI

Kady detoks skada si z trzech etapw: przygotowania, waciwego oczyszczania

i prawidowego zakoczenia. Nie mona zaczyna oczyszczania z marszu, bo mogoby si to
skoczy bardzo zym samopoczuciem i dolegliwociami zwizanymi z duym wyrzutem toksyn.
Nie mona te po zakoczeniu detoksu z dnia na dzie zacz je cikostrawnych pokarmw,
jak np. biaka zwierzcego czy potraw smaonych, czy te je bez opamitania.
Nim przejd do opisu przygotowania, czyli pierwszego etapu detoksu, przytocz poniej kilka
wypowiedzi dotyczcych tego etapu. To potwierdzenie, e samo przygotowanie przynosi
efekty, bo agodnie zapocztkowuje proces detoksu. Dlatego warto si do niego przyoy
i wyduy nawet do dwch tygodni.

Podsumowujc przygotowanie, zauwayem same pozytywy. Poza tym, e dopado mnie

przezibienie, czuj si bardzo dobrze i mam duo energii. Zniky rwnie ble staww,
z ktrymi si zmagaem, a to dopiero przygotowanie. Ju nie mog si doczeka
kocowego rezultatu.

Kilka dni temu wystartowaam z przygotowaniem ju zauwayam, e odpowiednia ilo

wody oraz waciwe odstpy midzy posikami duo zmieniy. Nie drcz mnie ju wzdcia,
bulgotanie i gazy. Tak wic jest ok.
*
Jeli chodzi o przygotowanie, to musz powiedzie, e nareszcie wstaj wyspana, a nie jak
zombie, mam wicej energii.
*
Przeprowadziam dwutygodniowe przygotowanie, wic duo zielonego, koktajle Piam do
2 litrw wody dziennie i nie mogam uwierzy, jak szybko mj organizm mi za to
podzikowa. Znikny bezsenne noce, rano wstawaam wypoczta i gotowa do dziaania.
Moja skra staa si jdrna i bardziej nawilona.
*
Od kilku lat mczyy mnie ble i zawroty gowy, byo mi niedobrze. Badania niczego nie
wykazay. Powoli zaczam si przyzwyczaja. Wczoraj zdaam sobie spraw, e nic mnie
nie boli i e nie jest mi niedobrze. Staram si przypomnie sobie moment, w ktrym moje
dolegliwoci ustpiy, wydaje mi si, e bya to kocwka przygotowania.
*
Plusy tego tygodnia to 3 kilogramy mniej, skra gadka jak pupa niemowlcia, mam wicej
 si witalnych, ju tak nie padam po 12 godzinach pracy. Przestay mnie bole uszy (miaam
cigle stany zapalne). I przyznam szczerze, e nie cignie
mnie do rzeczy zakazanych. Uwaniej przygldam si swojemu menu.
*
Po etapie wstpnym bardzo poprawia mi si cera, twarz jest janiejsza, wyglda po prostu
zdrowo. Straciam kilka kilogramw, ale nie byo to
moim celem.
*
Jestem prawie 2 tygodnie w przygotowaniu do detoksu i ju zauwayam mae zmiany.
Po pierwsze, jestem osob, ktra duo trenuje, a odkd zaczam przygotowanie, nie
miaam jeszcze po treningu zakwasw, co wczeniej zdarzao mi si przynajmniej raz
w tygodniu Po drugie, dzisiaj, czeszc wosy, w pewnym momencie zaczam przyglda
si swoim gakom ocznym i mam wraenie, e jakby zrobiy si bielsze. Po trzecie, cera
si znacznie poprawia. Nawet mj partner to zauway. Efekty s, z czego jestem bardzo
zadowolona, a co to bdzie pniej, skoro ju teraz wida dobre zmiany.

Etap 1 odpowiednie przygotowanie do detoksu

Niezalenie od tego, jaki rodzaj detoksu zamierzamy przeprowadzi, wane jest odpowiednie
przygotowanie organizmu. Im solidniej si przygotujemy, tym osignite efekty bd lepsze,
a sam detoks lejszy i bardziej przyjemny.
W przygotowaniu powinnimy skupi si na trzech elementach: nawodnieniu organizmu,
odpowiednim odywianiu oraz przygotowaniu psychicznym.

Nawodnienie organizmu
Picie wody, cho kady wie, e pi j trzeba, wci nie jest doceniane. Odpowiednie
nawodnienie ma kluczowe znaczenie dla skutecznej detoksykacji organizmu, napisz nieco
wicej o wodzie i cechach, jakie powinny charakteryzowa wod dla nas najlepsz.
Ciao dorosego czowieka w okoo 6065 procent skada si z wody. U dzieci ten procent
jest nieco wyszy. Z kolei wraz z wiekiem si obnia, a wic starzejc si, wysychamy, nawet
do 55 procent. Nie naley jednak uznawa tego za norm. Wynika to raczej z zaburze regulacji
pragnienia, a w konsekwencji z niedopilnowania waciwego nawadniania organizmu. Seniorom
czsto nie chce si pi, mimo i tak naprawd s odwodnieni.
Nasze komrki zanurzone s w wodzie i zawieraj wod, a nasze najwaniejsze narzdy:
mzg, serce, nerki, ledziona, puca, wtroba, oraz pyny ustrojowe, jak krew i limfa,
w przewaajcej czci skadaj si z wody. To powinno uzmysawia nam, jak ogromne ma
ona znaczenie. Na przykad ciao dorosej osoby wacej 70 kilogramw zawiera ok. 4045
litrw wody.
Nasze tkanki zbudowane s z komrek otoczonych wod, nie ma w naszym organizmie ani
jednego organu, ktry jej nie zawiera. Woda jest nawet w kociach, a jej brak powoduje
wysychanie zarwno koci, jak i staww.
Cigle te wod tracimy. Przecitnie okoo 1,5 litra na dob wydalane jest z moczem, okoo
0,5 litra przez skr, 0,3 litra z oddechem, kolejne 0,2 litra z kaem. Te wartoci trzeba uzna
za przecitne, pamitajc, e kiedy jest gorco (latem), to z potem potrafimy wydali nawet do
3 litrw wody. Jej utrat zwiksza te wysiek fizyczny lub cika praca fizyczna (godzina
przecitnie intensywnego treningu to wydalenie dodatkowo ok. 0,5 litra wody).
Te straty trzeba wyrwna, dostarczajc wod z zewntrz (przy czym jej cz znajduje si
w poywieniu staym).
Do wszelkich procesw chemicznych zachodzcych w organizmie potrzebna jest woda. Tlen,
aby dotrze do komrek, musi by rozpuszczony w wodzie. Rozprowadza go krew, ale jeli
organizm jest niedostatecznie nawodniony, to krew staje si gsta. Logicznie rozumujc, co,
co jest gste, trudniej przepywa i przenika. Brak wody oznacza wic m.in. ze odywienie
i dotlenienie komrek organizmu.
Krew jest nonikiem skadnikw odywczych, ale te niepotrzebnych substancji, ktre
transportuje do nerek, wtroby, skry czy puc. I jedne, i drugie s w niej rozpuszczone.
Czasami bezporednio, jako tzw. frakcja wolna, czasami jako zwizana z biakami
transportujcymi, lecz w sumie wszystko pynie w wodzie. Trzeba te pamita, e wiele
zwizkw chemicznych rozpuszcza si w wodzie do pewnego stenia, a potem coraz sabiej,
a do wyrwnania ste pomidzy obszarami oddzielonymi jak przepuszczaln barier. Tak
naley postrzega np. pyn (wod) zewntrzkomrkowy w tkankach i osocze (wod) krwi,
oddzielone czciowo przepuszczaln barier cian naczy krwiononych. Zatem
nawodnienie, rozumiane jako zwikszenie iloci wody w osoczu krwi, powoduje rozcieczenie
toksyn w wodzie krwi, co niejako zasysa, na zasadzie wyrwnywania rnicy ste, te same
chemicznie toksyny zalegajce po drugiej stronie ciany naczy krwiononych. Jeeli nerki
dobrze takie toksyny odfiltruj z krwi do moczu, to mamy dalszy cig tego mechanizmu
zasysania zalegajcych toksyn, poupychanych gdzie latami w przestrzeni midzykomrkowej
czy nawet wytrconych w formie krystalicznej. Dziaaj tutaj prawa chemii, a nie cuda i magia.
Tyle tylko, e naley zadba o du ilo rozpuszczalnika i nonika, a tym jest woda.
Wypukanie toksyn z jakiego miejsca (tkanek) spowoduje chwilowy wzrost ich stenia we
krwi, zanim nerki je odfiltruj. Dlatego na pocztku detoksu le si czujemy, gdy uwolnione
z tkanek i zassane do krwi toksyny s po prostu trujce dla mzgu, wtroby itd. Picie duych
iloci wody powoduje natomiast, e toksyny nie osigaj tak wysokiego stenia, do jakiego
doszoby bez zwikszenia iloci wody w organizmie. Wymusza take szybsz, intensywniejsz
prac nerek i wiksz produkcj moczu. To take fragment mechanizmu odtruwania. Mwic
inaczej, nerki nie musz martwi si o wod i mog sobie wreszcie poszale. Oczywicie pod
warunkiem, e s zdrowe.
Jeeli kto obawia si przewodnienia albo przemczenia nerek, to zapewniam, e
kilkudniowe przepojenie wod im nie szkodzi. Nerki maj w sobie olbrzymie rezerwy dla iloci
przepuszczanych pynw.
Okoo 80 procent toksyn usuwanych jest wanie przez nerki. To najwaniejszy organ
w procesie detoksykacji organizmu.
Cz toksyn usuwanych jest wraz z potem przez skr, a pozostaa cz, rozpuszczalna
w tuszczach, wydalana przez jelita do kau.
Jak zatem komrki naszego ciaa maj by dobrze odywione, jeli nie jestemy
dostatecznie nawodnieni i przepyw krwi nie jest swobodny?
Jak maj by odprowadzone toksyczne produkty przemiany materii? W czym maj si
rozpuci, jeli w organizmie brakuje wody? Sprbujmy rozpuci yeczk cukru w kisielu
i przecedzi go przez sito. Nawet bez prbowania wiemy, e nie bdzie to proste. Ale jeli
cukier rozpucimy w wodzie, zrobimy to bez problemu. Tak samo jest z krwi. Gsta krew
z trudem dociera do najcieszych naczy wosowatych, z trudem transportuje i przyjmuje
skadniki, ktre maj si w niej rozpuci.
Widziaam badanie ywej kropli krwi pewnej osoby przed wypiciem dobrej jakoci wody i po
jej wypiciu. Przed badaniem krwinki byy pozlepiane, nie mogy si swobodnie porusza, nie
mwic o tym, e ich powierzchnia, przez ktr mogyby wchania tlen i skadniki odywcze,
zostaa znacznie ograniczona (cz powierzchni krwinek bya niedostpna, bo zlepiona
z innymi krwinkami). Kilkanacie minut pniej (gdy ta osoba napia si wody) obraz by zupenie
inny krwinki kryy samodzielnie i swobodnie.
Doktor Mirosaw Mastej, ktrego bardzo ceni za ogromn wiedz (znacznie wykraczajc
poza gruntown wiedz medyczn) i za caociowe spojrzenie na czowieka, napisa tak:
Biologicznie nasze ciao jest wanie tak skonstruowane: woda, a w niej rozpuszczone pewne
skadniki, cigle przepywajce z zewntrz, przemieniane, i wypywajce na zewntrz. Tak
dugo, jak przepyw i metabolizm jest czysty, prosty, tak dugo nie ma muu, wirw, zastojw
jak w rzece
Aby przepyw by waciwy, potrzebujemy dobrej wody. Nawadnianie ciaa jest istotne na co
dzie, ale kiedy przeprowadzamy detoks, ma jeszcze wiksze znaczenie. W trakcie detoksu
uwalnianych jest duo toksyn, musz mie one nonik, by zostay wydalone na zewntrz. Moe
si zdarzy, e podczas detoksu kto bdzie le si czu i ten stan nie minie. Jedno
z pierwszych pyta, jakie mu zadam, bdzie brzmiao: A czy pijesz wystarczajc ilo wody?
I czy twj organizm zosta dostatecznie nawodniony przed detoksem?.
Nie moemy tego jednak robi tu przed detoksem, poniewa ciao nie nawodni si
z dnia na dzie. Cho w obrazie krwi do szybko wida zmian, pamitajmy take o 6065
procentach wody w caym naszym ciele (nie tylko we krwi). A tych niedoborw nie da si
uzupeni w cigu kilku dni, nie da si te wypi 10 litrw wody na zapas, bo nasze nerki
nie wytrzymayby takiego obcienia. Woda musi dotrze a do wntrza komrek, czyli przej
przez kilka barier: z jelit do krwi i limfy, z nich do przestrzeni zewntrzkomrkowej, potem
jeszcze pokona bon komrki, a wewntrz samej komrki inne bony, np. midzy cytoplazm
a wntrzem mitochondriw. Dopiero gdy to si stanie, organizm bdzie wystarczajco
nawodniony i gotowy do detoksu.
Szereg dolegliwoci (nie tylko tych zwizanych z detoksem, ale take tych, z ktrymi
borykamy si na co dzie) zaczyna ustpowa, gdy tylko ciao jest dobrze nawodnione.
Niewiele osb wie, ale jest to udowodnione, e wiele przypadkw blw krgosupa wynika
z odwodnienia dyskw (krkw) midzykrgowych. Po prostu, gdy w organizmie jest za mao
wody, ten ciga, skd tylko moe, wod mniej potrzebn za tak najwyraniej uznaje wod
w chrzstkach. Pierwsze, co powinien zrobi czowiek z nawracajcymi blami krgosupa, to
nawodni si, napoi dyski midzykrgowe. Ten przykad pokazuje, e organizm sam reguluje
i przesuwa wod z jednego miejsca w inne, gdy tylko tego potrzebuje. Skoro moe
w chrzstkach, to moe wszdzie. Dlaczego mu zatem nie pomc i nie pi wicej wody?
Sprawdcie to sami po prostu zacznijcie wicej pi, a na pewno poczujecie si lepiej.
Z bada wynika, i czsto mylimy pragnienie z aknieniem. Organizm (mzg) wysya sygna
napij si, a my interpretujemy to jako zjedz co. Jemy co, co owszem, zawiera wod,
i organizm dostaje pewn jej porcj, ale dostaje te spor porcj kalorii. A czsto (i to te
moemy atwo sprawdzi) wypicie wody sprawia, e ochota na zjedzenie czego znika, bo tak
naprawd chciao nam si pi, a nie je. Ta niezdolno odrnienia pragnienia od aknienia
pojawia si u czci ludzi ju po 30. roku ycia i nasila z wiekiem. Wiele osb, ktre ukoczyy
75 lat, cierpi z powodu odwodnienia, gdy nie odczuwa pragnienia wystarczajco intensywnie.
Obserwujmy siebie to, jak si czujemy i wygldamy. Zdarzao mi si spotka osoby, ktre
traciy kilogramy tylko dlatego, e zaczy odpowiednio duo pi. Niedawno zadzwoni do mnie
kolega, ktry zacz dba o nawadnianie, i oznajmi: Po raz pierwszy od dawna mam
wzorcowe, wrcz podrcznikowe cinienie krwi, a miaem nadcinienie. Czy to moliwe, e to
z powodu picia alkalicznej wody?. Ale oczywicie, e moliwe. I do czste. A pozytywnych
efektw nawadniania jest mnstwo.
Przynajmniej 2 tygodnie przed rozpoczciem oczyszczania zadbajmy o dostarczenie sobie
odpowiedniej iloci wody. Ten czas wystarczy rwnie, aby zaobserwowa pierwsze efekty.
Czego moemy si spodziewa? Wielu korzyci. Bo woda to i kosmetyk, i lekarstwo.
Nie zadziaa tak szybko jak tabletka przeciwblowa czy zabieg kosmetyczny, ale za to efekty
bd trwae.
Wymieni tylko kilka najwaniejszych korzyci nawadniania. Niektre z nich stosunkowo
atwo zauway, wic kto zacznie pi odpowiedni wod i w odpowiedniej iloci, niech
obserwuje siebie i z radoci zauwaa zmiany.

Detoksykacja
Poza czasem detoksu wane jest take codzienne pozbywanie si toksyn. Nie tylko po to, by
utrzyma efekty oczyszczania, ale rwnie dlatego e procesy metaboliczne zachodz w nas
stale, a ich produktami ubocznymi s rnorodne zanieczyszczenia, ktrych organizm
codziennie si pozbywa.
By eliminacja toksyn bya sprawna, potrzebne jest odpowiednie nawodnienie, bez ktrego
toksyny zaczynaj si kumulowa w rnych czciach ciaa. Picie odpowiednich iloci wody
wpywa rwnie na stan jelit, ktre musz by przepukiwane, nie wspominajc o tym, e brak
wystarczajcej iloci wody sprawia, e mamy problemy z wyprnieniem: jest ono np. skpe,
pojawiaj si zaparcia albo ka ma form pojedynczych bobkw, aby bowiem stolec
uformowany by prawidowo, potrzebna jest odpowiednia ilo wody.

Odmodzenie
Odmodzenie powinno by widoczne m.in. w napiciu i jdrnoci skry, a take spyceniu
zmarszczek, dotyczy ono jednak take tkanki cznej, majcej ogromne znaczenie dla tego, aby
wszystkie narzdy zachowyway swj ksztat i byy na swoim miejscu, a take tkanek, ktre
musz si przecie regenerowa. Odpowiednia woda jest te znakomitym antyoksydantem,
a zapewne wiemy, jak podkrelane jest znaczenie przeciwutleniaczy (inaczej antyoksydantw)
w rnorodnych terapiach odmadzajcych.
Alkalizacja rodowiska komrek
Nawodnienie sprzyja utrzymaniu alkalicznego rodowiska wewntrznego, bo to woda jest
nonikiem rnych substancji w niej rozpuszczonych, ktre rozprowadzane s po caym
organizmie lub z niego wyprowadzane. Zatem wpyw nawodnienia na zachowanie rwnowagi
kwasowo-zasadowej zwizany jest i z dobrym transportem mineraw oraz tlenu, i ze
skutecznym usuwaniem toksyn, ktre organizm zakwaszaj, i z samym odczynem pH wody
alkalicznej korzystnym dla rozpuszczania, neutralizacji i wydalania kwasw poza organizm.
Kwasy mona zneutralizowa zasadami, ktrych czsto brakuje w organizmie, a moemy je
dostarczy wraz z jedzeniem i piciem. Biorc pod uwag to, jak duej iloci pynw
potrzebujemy na dob, warto zwrci uwag, jakiej jakoci s to pyny, poniewa one,
podobnie jak jedzenie, mog zakwasza organizm bd powodowa zachwianie rwnowagi
kwasowo-zasadowej. Na pewno musi to by gwnie woda, ale nie kada, co wyjani nieco
pniej.

Odywienie i dotlenienie organizmu

Jako e woda to rozpuszczalnik i transporter, rozprowadza skadniki odywcze oraz tlen,
a take wyprowadza z organizmu produkty uboczne metabolizmu. Logiczne wic, e kiedy ciao
jest dobrze odywione, a toksyny sprawnie usuwane, skutkuje to wzrostem energii witalnej,
adn zdrow cer, sprawniejsz prac mzgu, mniejsz podatnoci na choroby. Wzrost
energii spowodowany jest dotlenieniem mitochondriw i penym, tlenowym spalaniem glukozy
czy tuszczw. Po prostu zwiksza si ilo wytwarzanego w mitochondriach ATP, naszego
podstawowego akumulatorka energii w komrkach, bo s one dotlenione i doywione.
Na wchanianie skadnikw odywczych korzystnie wpywa utrzymanie czystoci w jelitach,
a do tego woda jest niezbdna.

Zdrowie
Odpowiednia woda ma dziaanie przeciwutleniajce. Przeciwutleniacze nie tylko odmadzaj
komrki, ale te chroni je przed szkodami, jakie wyrzdzaj wolne rodniki. Na nasze zdrowie
i na zdrowienie wpywa rwnie rwnowaga kwasowo-zasadowa rodowiska wewntrznego,
ktra, jeli nie pijemy odpowiednio duo, jest zaburzona. Dla zachowania zdrowia istotna jest
take sprawna eliminacja toksyn z organizmu, co bez odpowiedniej iloci wody nie jest moliwe.
Pijc wystarczajc ilo wody, zmniejszamy ryzyko pojawienia si m.in. chorb serca, ukadu
krenia czy nowotworowych.

Wszystkie wyej wymienione korzyci pynce z picia wody s ze sob powizane lub
wynikaj jedna z drugiej, dlatego podkrelam, e nawadnianie jest wane niezalenie od tego,
czy mamy w planie detoks, czy nie. Jego dobroczynne dziaanie zobaczymy szybko poprawi
si nasze samopoczucie i wygld cery, a wiadomo, e co na zewntrz, to i wewntrz.

Czsto sysz: Pani tak wieo wyglda. Dlaczego? Bo pij systematycznie alkaliczn
antyoksydacyjn wod.

Jak wod pi
Podobnie jak wana jest jako poywienia, tak wana jest jako wody, ktr pijemy.
 Poza tym, e musi by wolna od zanieczyszcze biologicznych i innych, powinna mie kilka
dodatkowych parametrw, ktre wykazuj rwnie pyny w naszym organizmie rni si
jedynie wartociami.
Wikszo z nas powie woda to woda, lecz woda wodzie nierwna i poza tym, e zawiera
mineray, ma take inne cechy charakterystyczne, ktre czyni j wod prozdrowotn lub nie.
Najlepsza dla nas jest woda alkaliczna, czyli majca zasadowe pH (7,5). Poza tym wane
s: ujemy redox (nadajcy wodzie cechy antyutleniacza), struktura, niskie napicie
powierzchniowe i odpowiednia temperatura (zbliona do temperatury ciaa). Woda majca takie
cechy moe by atwo wykorzystana przez organizm, ktry nie musi niepotrzebnie zuywa
energii, aby dostosowa j do formy, w jakiej mog z niej korzysta nasze komrki. Do
powszechnie mwi si o wodzie majcej wszystkie takie parametry woda ywa.
Kady, kto zechce sprbowa takiej wody i bdzie j pi przez miesic lub dwa, odczuje
rnic. Potem ju nie zechce wrci do zwykej, martwej wody.
To, e woda zawiera mineray, jest dla nas oczywiste, lecz wyej wymienione parametry nie
s jeszcze powszechnie znane Dlatego krtko o nich napisz.

Zasadowe (inaczej alkaliczne) pH

Wskanik pH mierzy si na skali od 0 do 14.
7 jest wartoci neutraln, wartoci poniej 7 okrelaj odczyn kwany (im nisze, tym
wiksza kwasowo), a powyej 7 odczyn zasadowy (im wysze, tym wiksza zasadowo).
Jeli chodzi o wod, wartoci te zale od obecnoci w niej jonw wodorowych (H+). Im jest ich
wicej, tym kwasowo pynu wzrasta (pH przyjmuje mniejsz warto!).
Pyny w organizmie (krew, limfa) i rodowisko naszych komrek maj odczyn lekko
zasadowy, z wyjtkiem zaledwie kilku miejsc, np. wntrza odka (kwas solny) czy wntrza
pcherza moczowego (kwany odczyn moczu wynika wanie z wydalenia do niego nadmiaru
kwasowoci z pozostaych obszarw ciaa). Organizm robi wszystko, aby ten zasadowy
odczyn utrzyma w tkankach i komrkach. Priorytetem jest oczywicie utrzymanie zasadowego
pH krwi, w dodatku w bardzo wskim przedziale, od 7,35 do 7,45. Dziki takiemu stabilnemu
pH krew jest buforem dla kadego zakamarka i kadej tkanki. Jeli gdzie chwilowo procesy
metaboliczne ulegn zaburzeniu i dojdzie do szkodliwego zakwaszenia, napywajca krew
zasadowa moe zneutralizowa ten chwilowy nadmiar substancji kwanych. Z kolei krew sama
w sobie ma kilkanacie mechanizmw buforujcych, czyli, upraszczajc odnawiajcych jej pH
w tym wskim zakresie, aby mc non stop odkwasza tam, gdzie przepywa, konkretne
tkanki. Najprociej mona sobie to wytumaczy na przykadzie zakwasw po nadmiernym
wysiku, zwaszcza na godzie tlenowym czy u osoby bez kondycji. Podczas takiego
beztlenowego wysiku paliwo (glukoza) spalane jest niecakowicie w komrkach miniowych,
a produktem tego spalania jest kwas mlekowy. Przez kilka dni bol nas minie, bo tyle czasu
trwa oczyszczenie mini z nadmiaru tego kwasu, a do tego niezbdna jest krew. To ona
zabiera, wypukuje, oczyszcza. Chocia tak naprawd robi to zawarta w niej woda. Gdyby bya
kwana, nie zabraaby kwasu. Czysta chemia! Podobnie, tylko moe mniej bolenie, ale za to
przewlekle w kadej tkance powstaj rnego rodzaju kwasy (np. kwas moczowy). Trzeba
wic je stamtd wypuka. Jeeli nie wystarczy do tego zdrowy tryb ycia, trzeba pomc
organizmowi, przeprowadzajc alkalizujcy detoks.
 Do neutralizacji kwasw wykorzystywane s pierwiastki alkaliczne magnez, wap, potas.
Dostarczamy je z jedzeniem i piciem. Jeli ilo nie jest wystarczajca, to pobierane s one
z rnych czci ciaa, aby krew pozostaa alkaliczna. Zakwaszenie krwi oznaczaoby bowiem
koniec ycia. Tym samym utrzymanie poziomu lekkiej zasadowoci krwi moe odbywa si
kosztem powstawania niedoborw mineraw w komrkach i wskutek tego zakwaszenia
rodowiska wewntrznego organizmu poza krwi. Dlatego czsto mamy prawidowe wartoci
pH we krwi, podczas gdy komrki i ich bliskie otoczenie cierpi z powodu miejscowego spadku
wartoci pH poniej 7,35. S to czsto zmiany chwilowe, nie mona ich zmierzy trzeba by
zrobi biopsj lub nakuwa ciao. Istnieje co prawda metoda polegajca na pomiarze pH
wewntrz krwinek czerwonych ze wieo pobranej krwi, lecz nie jest ona dostpna w Polsce.
To wanie, midzy innymi, takie badania wykazay, e mimo i pH samej krwi jest prawidowe,
wewntrz krwinek moemy mie zakwaszenie. A skoro w krwinkach czerwonych, to i zapewne
w wielu innych taka konstelacja pH jest moliwa.
Dlatego to, co jemy i pijemy, powinno sprzyja zachowaniu rwnowagi kwasowo-zasadowej
w organizmie.
Niebagatelne znaczenie ma jako wody, ktr pijemy, bo przecie wikszo napojw (soki
w kartonach, kawa, herbata, mleko przemysowe) jest zakwaszajca, a zneutralizowanie
kwasw nie zachodzi w proporcji 1:1. To znaczy, e kiedy wypijamy filiank kawy, aby
zneutralizowa jej kwasowo, nie wystarczy filianka alkalicznej wody.
Woda alkaliczna ma jeszcze inne zalety. Jedn z waniejszych jest to, e rozpuszcza sole
kwasu moczowego, co uatwia ich wydalenie z organizmu. Nieraz syszaam o tym, e po jakim
czasie picia wody alkalicznej ustpiy ble staww. Nic w tym dziwnego, skoro tym sposobem
stawy zostaj oczyszczone z gromadzcych si w nich soli kwasu moczowego. Ponadto woda
alkaliczna neutralizuje gromadzce si z czasem w ciele inne kwane zanieczyszczenia. atwo
te rozpuszcza inne toksyny, dziki czemu mog by one wydalone przez nerki.
Kolejn zalet wody alkalicznej jest wysoka zawarto tlenu. W takiej wodzie stenie jonw
wodorowych H+ maleje (im jest mniejsze, tym pH wody wysze), ronie natomiast stenie
jonw hydroksylowych OH (lub inaczej jonw wodorotlenowych). Woda alkaliczna ma wic
wpyw na dotlenienie krwi, a poprzez ni wszystkich komrek naszego ciaa. Skala, na ktrej
wyraamy pH roztworw (w tym pH krwi), jest logarytmiczna, a nie liniowa. Oznacza to, e
zmiana o 0,1 na skali w istocie zmienia warto wielokrotnie (a nie o 0,1), wic nawet kiedy
wemiemy 2 skrajne wartoci poprawne dla pH naszej krwi (7,357,45), okazuje si, e
nasycenie krwi tlenem przy wartoci najwyszej 7,45 jest wysze ni w przypadku wartoci pH
niszej (wicej jonw wodorotlenowych OH).
Ma to znaczenie dla procesw zachodzcych w organizmie, dla naszego samopoczucia, dla
wytwarzania rodowiska niesprzyjajcego powstawaniu chorb.
Delikatnie zasadowe pH sprzyja zdrowiu i dobremu samopoczuciu, a jednym z istotnych
elementw dbania o zasadowe rodowisko wewntrzne jest picie wody alkalicznej o pH co
najmniej rwnym lub wikszym ni 7,5.
Woda taka wspaniale przygotuje organizm do detoksu, poniewa ju samo jej picie (z uwagi
na powysze jej waciwoci) zapocztkowuje proces detoksykacji. Po oczyszczaniu natomiast
sprzyja utrzymywaniu czystoci pynw ustrojowych i rodowiska komrek.
Ujemny redox (ORP)
Redox to inaczej ORP (okrelenia te uywane s zamiennie), czyli potencja oksydacyjno-
redukcyjny (Oxidation Reduction Potential). Pojcie to stanie si bardziej jasne, jeli pomylimy
o wolnych rodnikach tlenowych, bdcych produktem procesw utleniania. O wolnych
rodnikach kady z nas pewnie sysza, podobnie jak o przeciwdziaaniu ich niszczcej
aktywnoci przy wykorzystaniu antyutleniaczy. Potencja ORP decyduje o charakterze
utleniajcym lub antyutleniajcym (czyli redukujcym) roztworu. Mierzony jest w mV
(miliwoltach) i zaley od obecnoci w wodzie tzw. aktywnego wodoru (silny antyutleniacz).
Mwi si, e taka woda jest nasycona wodorem i ma zdolno redukcji wolnych rodnikw
w organizmie.
Wartoci dodatnie ORP oznaczaj, e roztwr ma cechy utleniacza (pobiera elektrony), a im
bardziej ujemna jest warto potencjau, tym wiksze waciwoci przeciwutleniajce
(przeciwutleniacz oddaje elektrony wolnym rodnikom). Znanym przeciwutleniaczem s
np. witaminy C, E, wiele substancji pochodzenia rolinnego (flawonoidy) itd., ale czy
wiedzielicie, e take czysta, odpowiednia woda? Jednak moe by te utleniaczem, jeli jej
potencja redox jest dodatni? Tak wic podobnie jak inne przeciwutleniacze woda moe
odmadza nasz organizm, o ile jej redox jest ujemny. Kiedy jest dodatni, staje si utleniaczem
i jak kady utleniacz przyspiesza procesy starzenia si. Metal pozostawiony w wodzie o ORP
dodatnim po kilku dniach pokryje si rdz wanie w wyniku procesw utleniania.
Wewntrz naszego organizmu rodowisko pynw ma ujemne wartoci ORP. Jeli wic
pijemy wod (lub inne pyny) o dodatnim ORP, organizm musi zuy pewn porcj energii
(z ATP uprzednio wytworzonego w mitochondriach), by j przeksztaci na tak wod jak
w tkankach lub cytoplazmie komrek, czyli o odpowiednio ujemnym ORP. Tego wymaga
bowiem nasze rodowisko wewntrzne. S to fakty naukowo udowodnione, chocia wci mao
znane. Kwesti t zajmowali si gwnie naukowcy japoscy, badajcy zjawiska ORP w latach
80. i 90. XX wieku, Stopniowo jednak wiedza ta jest coraz bardziej powszechna w Stanach
Zjednoczonych i Europie. Badania te wpisuj si w cae spektrum bada dotyczcych stresu
oksydacyjnego, szkd wyrzdzanych przez wolne rodniki, takich jak mutacje DNA
i powstawanie nowotworw czy nasilenie procesw starzenia si pod wpywem stresu
oksydacyjnego.

Woda o ujemnym redox wystpuje w rdach naturalnych synnych na wiecie ze swoich

waciwoci regenerujcych i uzdrawiajcych, jak np. we Francji (Lourdes), w Meksyku
(Tlacote), w Niemczech (Nordenau), w Indiach (Nadana) i innych.
Warto wiedzie, e woda z wodocigu i wody butelkowane maj charakter utleniacza, czyli
dodatnie ORP. Jak atwo si domyli, rne napoje dostpne w sklepach maj jeszcze wysze
wartoci dodatnie ORP, sigajce nawet do +500mV i wicej. Wody antyutleniajce maj 100,
200, a nawet 500mV.
ycie to cigy ruch i wymiana elektronw. Utleniaczom brakuje elektronw, ktre mog by
uzupenione poprzez zabranie ich z wielu rnych zwizkw chemicznych naszych komrek, co
powoduje upoledzenie ich funkcji, a nawet trwae uszkodzenie. Jednak kiedy dostarczamy do
organizmu antyutleniacze (majce wolne elektrony do oddania), moemy w znacznej mierze
zapobiega zniszczeniom. Poniewa reakcje utleniania (i redukcji) zachodz w nas cigle, wolne
rodniki, o ile znajd si w chwilowej przewadze i nie ma ich czym zneutralizowa (zredukowa),
w danym miejscu mog uszkadza te czsteczki naszych komrek, ktre s niezbdne, ale nie
mog oprze si sile takiego wolnego rodnika. Dlatego wane jest, by dostarcza
organizmowi dostatecznie duo antyoksydantw przeciwdziaajcych tym procesom. Woda
o ujemnym redox jest wanie jednym z moliwych elementw systemu antyoksydacyjnego.
Moemy zapobiega zniszczeniom wewntrz naszego organizmu, m.in. pijc antyoksydacyjn
(o ujemnym ORP) wod, ktra ma udowodnione silne waciwoci prozdrowotne. Na
marginesie warto doda, e biorc pod uwag to, co napisaam powyej, przypadki uzdrowie
u osb pijcych regularnie wod z cudownych rde wcale nie s tak cudowne, cho
waciwoci wody, np. redox, nie s jeszcze do koca poznane. Z ca pewnoci im niszy
potencja redox, tym silniejszym antyutleniaczem jest woda.

Struktura wody
Czsteczki wody pogrupowane s w wiksze czsteczki, tzw. klastry. Wynika to z naukowo
poznanych waciwoci czsteczki wody, ktra jest bipolarna. Dziki temu, e ma w sobie 1
atom tlenu i 2 atomy wodoru, ukadaj si one wzgldem siebie tak, e mona w takiej
pojedynczej czsteczce H2O obserwowa biegun ujemny i biegun dodatni. Oczywicie sia tej
biegunowoci jest niewyobraalnie maa, wystarcza jednak, by czsteczki wody wzajemnie si
odpychay lub przycigay, w wyniku czego dochodzi do tworzenia si rnej wielkoci klastrw
lub ich rozbijania.
Klastry wody z wodocigu skadaj si z 1016 czsteczek. Nasz organizm, aby tak wod
wykorzysta, wydatkowuje energi, poniewa musi zmieni t struktur na mniejsze formacje.
Im mniejsze bowiem s klastry (skupiska) czsteczek wody, tym atwiej przenika ona przez
bony komrkowe. Woda zbudowana tak jak ta z wodocigu nie zdoaaby przenikn przez
membran komrki, bo jej klastry s po prostu za due. Pewnie syszelicie o mroeniu wody,
ktre powoduje powstanie formacji zoonych z szeciu czsteczek (szecioktnych).
Zamroenie wody zmniejsza energi kinetyczn pojedynczych czsteczek H2O i struktura wody
przyjmuje najbardziej stabiln form, ktr, jak si okazao, jest klaster 6-czsteczkowy, wtedy
bowiem siy bipolarne H2O s w najbardziej naturalnym, optymalnym ustawieniu. Woda o takiej
budowie, czyli zoona z 6-czsteczkowych klastrw, jest dla naszego organizmu optymalna.
Nazywamy j wod strukturaln. Podobne struktury molekularne wody maj take wiee soki
z warzyw i owocw, patki niegu czy te woda alkaliczna. Kto mgby pomyle, e w takim
razie zamiast wody mona pi soki. Nie, poniewa sok jest mieszanin wody i mnstwa innych
skadnikw, zatem woda z sokw trafi do naszych komrek dopiero po kilku godzinach, bo
organizm wczeniej musi t wod z soku wydoby. Aby wic zapewni swobodny przepyw
pynw midzy komrkami, potrzebujemy czystej wody. Najlepiej alkalicznej.

Niskie napicie powierzchniowe

Woda o niskim napiciu powierzchniowym jest dobrym transporterem i dobrym
rozpuszczalnikiem. Innymi sowy, atwo rozpuszcza i atwo przenika. Napicie powierzchniowe
zwizane jest ze struktur wody. Woda o klastrach skadajcych si z 6 czsteczek ma zatem
nisze napicie powierzchniowe anieli woda, ktrej klastry skupiaj 10 i wicej czsteczek.
Mwi si, e taka woda jest bardziej pynna lub cieka, albo mniej gsta. Gdybymy pooyli co
lekkiego na wodzie o wysokim i niskim napiciu powierzchniowym, zaobserwowalibymy, jak
w tej pierwszej to co tonie nieco wolniej albo nawet utrzymuje si na powierzchni.
 Lepsze przenikanie wody przez bony komrkowe ma znaczenie dla odywiania, dotleniania
komrek oraz dla rozpuszczania i odprowadzania szkodliwych produktw przemiany materii,
kwasw czy innych toksyn. Napicie powierzchniowe wody alkalicznej jest podobne do napicia
powierzchniowego krwi, dlatego taka woda atwo przedostaje si do krwi i sprawia, e krew
jest bardziej pynna lub, jak kto woli, mniej gsta, co wpywa korzystnie na odywianie komrek
i wyprowadzanie toksyn.

Temperatura wody
Temperatura ludzkiego ciaa to okoo 36,6C. Kiedy pijemy zimn wod, organizm musi zuy
energi, aby dostosowa jej temperatur do rodowiska wewntrznego. Jest to zupenie
niepotrzebne pozbywanie si energii. Cho czsto mamy ochot na zimne napoje, zwaszcza
latem, ten, kto uwanie obserwuje swj organizm, szybko zauway, e czuje si lepiej, pijc
wod zblion do temperatury ciaa.

Woda ma jeszcze jedn cech, ktrej nie wymieniam na pocztku, poniewa nie da si do
niej zastosowa praw fizyki czy chemii. Nie jest wic tak namacalna, jak wszystko, co
moemy sprawdzi za pomoc urzdze pomiarowych bd odczynnikw chemicznych.
Japoski naukowiec Emoto Masaru opublikowa prace dotyczce zmiany struktury wody pod
wpywem muzyki, emocji, sw, myli. Czasem tworzy ona pikne formacje podobne do patkw
niegu, innym razem chaotyczny zlepek czsteczek bardziej przypominajcy wod z kanalizacji.
Oznaczaoby to, e woda, jak ywy organizm, reaguje na pozytywne bd negatywne bodce,
a take na to, z czym si styka. Dlatego m.in. w dalszej czci, gdzie pisz, skd wzi
odpowiedni wod, polecam przede wszystkim wod uzyskan w procesach hydrolizy
naturalnej, a nie z wykorzystaniem prdu (elektroliza). Jeli kogo interesuj dowiadczenia
zwizane z wod i zmianami jej struktury odsyam do ksiek i filmw dokumentalnych
powiconych temu tematowi dostpnych w internecie.
Japoscy naukowcy odkryli te, e struktura molekularna wody przez pewien czas pozostaje
taka sama, w zwizku z tym mwi si, e woda ma pami. Pami ta jest kasowana
np. poprzez mroenie, pod ktrego wpywem woda o klastrach skadajcych si z 10 czy 16
czsteczek przyjmuje budow szecioczsteczkow.
Ciekawe, jak zachowuje si woda w naszym organizmie, kiedy dowiadczamy negatywnych
emocji typu zo, a jak wtedy, kiedy odczuwamy np. wdziczno. Mam nadziej, e kiedy
temat ten doczeka si szerszych opracowa.

W jaki sposb pi wod

Wod naley pi powoli, maymi yczkami, a nie duszkiem, by organizm mg j wykorzysta,
nie obciajc ukadu krenia i nerek.
Wod najlepiej pi p godziny przed jedzeniem i na pusty odek, a jeli po jedzeniu, to
minimum 2 godziny po nim (po posiku warzywnym lub owocowym czas ten mona skrci do 1
godziny). Po pierwsze, szybko przepywa wwczas do dwunastnicy i jelita cienkiego, a dopiero
tam si wchania (nie zalega wic w odku z pokarmem). Jest te atwiejsza do wchonicia,
czyli wykorzystania przez organizm, i lepiej nawadnia. Po drugie, uzupenia pyny (w tym te
potrzebne do produkcji kwasu odkowego) i kto, kto przestrzega optymalnego czasu picia
wody, po pewnym czasie stwierdzi, e nie musi popija jedzenia. Po trzecie, zachowujc
odpowiedni odstp midzy jedzeniem a piciem, nie rozcieczamy sokw odkowych, nie
wypukujemy z kwanego odka enzymw takich jak pepsyna do zasadowej dwunastnicy,
gdzie pepsyna przestanie dziaa. Tak wic nie zaburzamy naturalnej kolejnoci procesu
trawienia. Biaka musz by wstpnie strawione w mocno kwanym soku odkowym, a ten
nie potrzebuje do tego nadmiaru wody. Sam radzi sobie doskonale!
Ale przecie zupa take zawiera wod. Tak, potrawy s bardziej lub mniej pynne. Nie tylko
zupy, ale te koktajle czy owoce, np. arbuz, zawieraj okoo 90 procent wody, jednak
rozpuszczonych jest w niej wiele skadnikw odywczych, ktre wymagaj obrbki
enzymatycznej i organizm musi uruchomi trawienie, zaczynajc od produkcji liny, poprzez
waciw koncentracj enzymw i pH w odku. Robi to odruchowo, po rozpoznaniu skadu
chemicznego jedzenia ju w kubkach smakowych jzyka i mnstwa receptorw chemicznych.
Woda natomiast nie wymaga trawienia, jeli pijemy j na pusty odek, organizm uznaje, e nie
ma nic do trawienia enzymatycznego, i pozwala wodzie pyn dalej przewodem pokarmowym
do tych miejsc, gdzie czysta woda (H2O) ma by wchonita.
Ziarna, kasze, ktre gotujemy, take wchaniaj wod (wida to, bo zwikszaj objto),
tyle e wwczas skrobia (wglowodany) s przemieszane z wod i spowalniaj jej wchanianie.
Dlatego woda w tym, co jemy, mniej nas interesuje, jeli mwimy o nawadnianiu, bo nasz
organizm przede wszystkim potrzebuje czystej wody. Sprbujmy dwa razy zje to samo raz
popijajc posiek 2 szklankami wody (tak duo, aby atwo byo zaobserwowa rnic), a innym
razem, wypijajc 2 szklanki wody nie wczeniej ni 2 godziny po jedzeniu. Jestem pewna, e
kady zauway rnic w samopoczuciu i przebiegu trawienia, zwaszcza jeli posiek zawiera
biako zwierzce, ktre, aby zosta porzdnie strawione, musi dugo mie kontakt z sokiem
odkowym o niskim pH.
Potrzeba popijania wynika najczciej z tego, e nie chce nam si dokadnie gry. Jeli
dokadnie i dugo gryziemy pokarm, wydziela si duo liny i popijanie nie jest ju potrzebne.
Dodatkow zalet jest to, e jemy wtedy wolniej, a jedzc wolniej, najadamy si mniejsz
iloci. Nie mwic o tym, e przyswajanie wartoci z dobrze strawionego poywienia
(a proces trawienia np. wglowodanw zaczyna si ju w jamie ustnej) jest znacznie bardziej
efektywne. Same korzyci!
Reasumujc jeli zaczniemy dba o odpowiedni odstp czasu pomidzy jedzeniem
a piciem, zniknie wiele problemw zwizanych z ukadem pokarmowym.

Jak duo wody pi

Niestety nie ma jednej miary dla kadego ani nawet jednej miary dla tego samego czowieka,
lecz w rnych dniach. Ilo wypijanej wody zaley bowiem nie tylko od wagi ciaa, ale te od
stylu ycia, wilgotnoci i temperatury powietrza i od tego, co danego dnia jemy.
Przecitnie jednak moemy przyj, e czowiek potrzebuje 30 mililitrw wody na kilogram
wagi ciaa na dob, a wic osoba waca 50 kilogramw potrzebuje uzupenienia ok. 1,5 litra
wody, a kto, kto way 70 kilogramw, nieco ponad 2 litrw. I niestety, ten, kto way 140
kilogramw, musi wypija okoo 4 litrw. To moe wydawa si obcieniem dla nerek, jednak
do przepukania z toksyn jest wwczas 140 kilogramw masy tkanek. Pamitajmy, e nerki
maj due rezerwy wydolnoci.
Bardzo dobrym wyznacznikiem mwicym nam, czy nie robimy z siebie kaczek, bd
odwrotnie, czy nie zasuszamy si jak liwki, jest kolor moczu, ktry nie powinien by ani
zupenie przezroczysty (moe to wiadczy o tym, e pijemy za duo), ani intensywnie ty czy
wrcz ciemnoty (co wiadczy o zbyt maej iloci wypijanej wody). Optymalna jest barwa
somkowa (delikatnie tawa, jak kolor somy). Im mocz ciemniejszy, tym nawodnienie sabsze.
Wiedzc o przecitnej normie 30 mililitrw na kilogram wagi ciaa i obserwujc przez kilka dni
kolor swojego moczu, atwo ustalimy, jak duo wody powinnimy pi.
Na przykad: ja mam norm 1,5 litra wody dziennie jako minimum (wa 5960 kg),
a w zalenoci od innych czynnikw zapotrzebowanie to wzrasta (jeli bardziej intensywnie si
ruszam, gdy jest gorco itp.).
Moemy te nieco uoglni minimaln ilo potrzebnej nam wody, przyjmujc, e osoby
dorose wace wicej ni 100 kilogramw powinny wypija 3 litry, czyli 12 szklanek wody
dziennie. Wace wicej ni 70 kilogramw powinny wypija 2 litry, czyli 8 szklanek wody
dziennie. Wace wicej ni 55 kilogramw 1,5 litra, czyli 6 szklanek wody dziennie. A ci
z nas, ktrzy wa 55 kilogramw lub mniej, 1,25 litra, czyli 5 szklanek dziennie.
S oczywicie osoby (np. chorujce na nerki), ktre nie mog stosowa przecitnych norm,
powinny wic skonsultowa si z lekarzem. By moe trzeba kontrolowa poziom elektrolitw,
zbada mocz. Takie osoby te mog przeprowadzi detoks, lecz pod fachow opiek.

Skd wzi odpowiedni wod

Dzi nie musimy ju jecha do Francji czy Meksyku, by korzysta z prozdrowotnych
waciwoci antyoksydacyjnej wody alkalicznej. Moemy stale mie j pod rk, korzystajc
z rozwiza dostpnych na rynku i dostosowujc je do naszych warunkw oraz potrzeb.

Jednym z takich rozwiza s saszetki z piaskiem z koralowca coral-mine, dostpne

w firmie sieciowej (zakup przez dystrybutorw firmy, take przez internet). Woda ta potocznie
nazywana jest wod koralow lub z koralowcem. Malutkie saszetki zalane wod z kranu
powoduj, e po 20 minutach woda nabiera waciwoci antyoksydacyjnej wody alkalicznej.

Innym rozwizaniem s specjalne wkadki do butelek (naczy) z wod, tzw. generatory

aktywnego wodoru (np. generator Avatari Aqua). Generator ten zawiera wewntrz obudowy
z otworami (by mie kontakt z wod) granulki z krzemianw i krysztay kwarcu. Takie wkadki
wrzucamy do butelki i podobnie jak w przypadku coral-mine, woda, poprzez kontakt z ich
zawartoci, nabiera waciwoci ywej wody.
Obydwa powysze rozwizania stosuj sama i polecam znajomym, s tanie, wygodne,
a woda ma znakomite parametry.

Kolejn opcj s jonizatory wody. Jest ich kilka rodzajw, a wrd nich przenone
i stacjonarne montowane na stae w przebiegu rur ze zwykego wodocigu doprowadzajcych
wod do kranu). Najbardziej polecam jonizatory, ktre rwnie wykorzystuj mineray
z krysztaw i kamieni, podobnie jak dwa powysze rozwizania). Takie jonizatory montowane
s na stae, pojawiaj si te jednak termosy z wkadkami z mineraw. Wspominam o tym,
poniewa w sprzeday znajdziemy take jonizatory wykorzystujce proces elektrolizy (takie s
i w wersji przenonej, i montowane na stae). Ja polecam raczej to, co pochodzi z natury,
jednak jonizatory wykorzystujce elektroliz najczciej s tasze ni te naturalne. Wic to nie
tylko kwestia zwykej, prostej decyzji, ale take moliwoci. Pamitajmy, e jonizatory
z naturalnymi wkadkami krysztaw i kamieni wymagaj przecitnie raz na p roku
serwisowania, poniewa wkadka si zuywa i trzeba j wymienia. Z kolei jonizatory dziaajce
w oparciu o proces elektrolizy maj dodatkow funkcj wytwarzaj wod kwan. Przydaje
si to czasami w gospodarstwie domowym, a take do mycia produktw.
Jeli kto ma rodzin i uzna, e wygodniejsze bdzie korzystanie z jonizatora ni czekanie na
przygotowanie wody przy uyciu wkadki do butelek (generatora) lub saszetek z piaskiem
z koralowca, lepiej mie taki oparty na elektrolizie ni aden. Cho nie wszystkie parametry
najlepszej wody bd spenione, to na pewno mona w nim uzyska wod o alkalicznym pH
i antyoksydacyjn (czyli o ujemnym potencjale redox).

Na naszym rynku pojawia si te woda z polskiego rda w Humniskach koo Krosna.

Nazywa si Java, ma pH 9,2, jest wic mocno alkaliczna. Mona j kupi przez internet, a take
w niektrych sklepach. Przy rdle (jeli tam bdziecie, koniecznie jej sprbujcie) woda ta ma
redox 300mV, jednak im wicej czasu mija od zaczerpnicia wody ze rda, tym potencja
redox jest mniejszy. Wynika to z zaburzenia struktury klastrowej wody, o ktrej pisaam
wczeniej, trudno wic powiedzie, jaki on bdzie po duszym przechowywaniu w magazynach
czy sklepach, cho nigdy nie bdzie tak wysoki jak potencja zwykej wody (niemajcej powyej
opisanych cech). W sprzeday oprcz butelkowanej wody Java s wygodne 10-litrowe kartony
z kranikiem, a take butle 19-litrowe z wymienn pompk. Korzystaam z nich przez duszy
czas.

To zapewne nie s jedyne rozwizania, niedawno znalazam np. informacje o innych

alkalicznych wodach antyoksydacyjnych, ktre ju pojawiy si w Polsce, czy to z importu, czy
z rodzimych uj (np. woda o sympatycznej nazwie Potencjaka). Kady sam musi wybra
najlepsze rozwizanie, biorc pod uwag wygod, cen, stopie uytecznoci.

Pozytywnie zaskoczya mnie woda alkaliczna, miaam wicej energii. Zazwyczaj w drodze
do pracy ucinam sobie ma drzemk, a pierwszego dnia czuam si jak po dobrej kawie
Samopoczucie super.
*
Pij wod alkaliczn od tygodnia, a ju po 3 dniach nastpia w moim organizmie dua
zmiana, dla mnie bardzo wana, poniewa od 3 lat miaam bardzo due problemy
z wyprnianiem si. Jeli szam do WC raz na tydzie, to by cud. Przy tym oczywicie bl
brzucha, czuam, e puchn kadego dnia coraz to bardziej. Teraz chodz 2 razy dziennie
i czuj si wietnie. Widz rwnie, e moja skra si zmienia, jestem mniej zmczona.
Jestem szczliwa, e mog pi wod, i nie mog si doczeka, kiedy zaczn detoks.
*
Czuj si po prostu oywiona (to na pewno woda alkaliczna), moja skra jest bardziej
dotleniona, nawet rumiana, trawienie coraz bardziej uregulowane.
 *
Od kiedy zaczam pi wod alkaliczn, a wic od 3 tygodni, nie czuj zmczenia.
Wczeniej o 20.00 padaam. Stan mojej skry si poprawi. Jest bardziej gadka, mniej
wysuszona. Czuj si pena energii. Nie umiem tego dobrze opisa, ale wewntrznie
jestem inna. No i oczywicie 3 kilogramy w d. Rewelacja.
*
Pij duo wody, bo tak zaleci urolog (przebyty rak nerki) i dietetyk, i wiadomo, e bez
wody ani rusz, mam od dawna. Woda alkaliczna zrobia na mnie spore wraenie. Niby nie
ma smaku, ale jednak ma. Jest zdecydowanie bardziej wilgotna, jeli mona to tak
okreli, i czuj si po niej wietnie. Wod bd pia rwnie po detoksie, bo widz jej
zbawienne dziaanie. Zauwayam, e spycaj mi si zmarszczki i skra lepiej wyglda.
Myl, e nawodnienie organizmu zwyk wod nie daje takich efektw, bo przecie piam
wod kadego dnia, a dopiero przy tej zauwayam popraw. Dodatkowo robi na tej
wodzie maseczki. Przekonaam do picia wody ma, ktry ma nadwag, i po trzech
miesicach brzuch mu si troch zmniejszy. Polecam!
*
Nie oczekiwaam niczego specjalnego po piciu wody alkalicznej. Tymczasem
zdecydowanie wygadziy mi si zmarszczki, a skra staa si bardziej napita. O dziwo,
sylwetka jakby smukleje, cho jestem szczupa, ale widz wyran zmian. Mam te
jeszcze wicej energii ni wczeniej. Trawienie te jakby si poprawio, bo chodziam
wczeniej do toalety raz, a teraz dwa razy dziennie.
*
Miaam powane problemy z jelitami, towarzyszyy temu alergie pokarmowe na wiele
produktw i miaam pokrzywk na caym ciele. Po zrobieniu rnych bada okazao si, e
miaam zakwaszony i zagrzybiony organizm i nieszczelne jelita. Oczywicie zmieniam
diet, odstawiam gluten. Zaczam pi wod alkaliczn, ktra dodatkowo pomoga mi
odkwasi organizm. Na pocztku czuam si sabo, bo oczyszczaam organizm
i przechodziam detoks, ale potem byo ju lepiej. Stosuj z wod alkaliczn naturalne
suplementy i wikszo dolegliwoci ustpia. Z kadym dniem czuj, e mj stan zdrowia
si poprawia.
*
Zaczam codziennie spoywa wod alkaliczn i poczuam dodatkow energi. Wczeniej
wstaj i mam sprawniejsze ciao. Zauwayam, e od momentu picia wody mam mniejsz
ochot na podjadanie midzy posikami.
*
Jestem ju w podeszym wieku, mam 65 lat i od wielu lat miaem problemy z wysokim
cinieniem. Lekarze przepisywali mi leki, ktre powodoway rne skutki. Cinienie mierz
sobie regularnie rano i wieczorem i musz powiedzie, e odkd pij wod alkaliczn,
to moje cinienie obniao si tak, e mogem zmniejszy dawki lekw. Zdziwiem si, kiedy
po 2 miesicach cinienie tak si uregulowao, e wcale nie musz ju bra tabletek.
Czciej chodz do toalety, co mnie nawet ucieszyo, bo wczeniej miaem zaparcia.
Dodatkowo poprawi mi si wzrok.
Jak zacz pi odpowiedni ilo wody
Wiele osb ma z tym problem. W ksice Alkaliczny styl ycia radziam, by zawsze mie
pod rk wod, jednak nie wszystkim to wystarcza. Proponuj, by z picia zrobi stay rytua.
Sama tak zrobiam.
Dzie zaczynam od popijania ciepej wody. Robi to podczas porannej krztaniny. Picie wody
rano jest bardzo wane, poniewa noc nie pijemy, za to oddychamy i si pocimy, a jedn
z pierwszych czynnoci po przebudzeniu jest oddanie moczu, trzeba wic uzupeni pyny. Woda
pita rano szybko spenia to zadanie i przygotowuje narzdy wewntrzne do pracy przez cay
dzie. Jest te zastrzykiem energii (bo przecie dotlenia, pobudza krenie). S osoby, ktre
po wprowadzeniu tego zwyczaju zrezygnoway po jakim czasie z porannej kawy.
Kiedy na czczo wypijaam szklank wody, teraz s to 2 szklanki, a zdarza si, e wicej. To
najlepszy pocztek dnia.
W cigu dnia, kiedy poczuj pierwszy delikatny gd (przed obiadem, a potem przed
kolacj), zaczynam popija wod za kadym razem po 2 szklanki ciepej alkalicznej,
antyoksydacyjnej wody. To wanie nazywam rytuaem popijanie wody przed kadym
posikiem. Robi to mimochodem, kiedy jad autem, wod zawsze mam przy sobie. Kiedy
pracuj, popijam j, siedzc przy komputerze i nie odrywajc si od pracy. Na dworze woda nie
zawsze ma odpowiedni temperatur. Jeli jest za zimna, picie maymi yczkami nieco
neutralizuje temperatur. Gdy jestemy w domu czy w pracy, dolewajmy do wody odrobin
wrztku, by uzyska przyjemnie ciep temperatur (tak jest najprociej nawet mimo utraty
odrobiny alkalicznoci czy redox). Jak atwo policzy, przed trzema posikami wypijam cznie
3,5 litra wody. To, czy pij wicej, zaley od dnia, pogody, pory roku, od tego, czy uprawiam
sport itd. Popijam te dodatkowo rne herbatki zioowe lub rooibos, ale priorytet ma woda.
Takie uporzdkowane picie wody bardzo dobrze mi zrobio i by moe pomoe rwnie wam.
W ogle nie czuj te potrzeby popijania w trakcie posiku czy po nim, co kiedy zdarzao si
czsto.
Czsto syszaam pytanie, jak to zrobi, by pi wod p godziny przed posikiem i nie pi jej
po jedzeniu, oraz zarzuty, e ycie krci si wtedy wok pilnowania pory picia wody. Nie jest
tak, jeli wyznacznikiem tego, kiedy zaczynamy pi, jest pierwsze delikatne odczucie godu
(pamitajcie, by odrnia gd od pragnienia). Wtedy niczego nie musimy pilnowa, a jedynie
suchajc siebie, zacz popija wod, zamiast siga po przeksk. Jeli uczucie godu mija,
mamy dowd, e tak naprawd chciao nam si pi, a nie je!
Taki zwyczaj ma wic t dodatkow zalet, e nie mamy ochoty na adn kaloryczn
przegryzk, a woda pozwala nam wytrzyma do waciwej pory posiku bez podjadania. Dodaje
te energii z metabolizmu endogennego.
Problem z wprowadzeniem rytuau pojawia si wtedy, gdy nie jemy niadania, nie jemy
obiadu, a pierwszy posiek wypada nam dopiero po poudniu, co w dzisiejszych czasach wcale
nie jest takie rzadkie. Taki sposb odywiania si to najprostsza droga do nadwagi,
rozregulowania organizmu, pracy hormonw, ukadu pokarmowego i pogorszenia oglnej formy
zarwno fizycznej, jak i psychicznej i woda niewiele nam pomoe.

Sprbujcie pi wod, gdy odbierzecie pierwszy sygna godu (aknienia). Jeli kto nie ma
zwyczaju picia przed jedzeniem, moe zacz od mniejszej iloci wody przed kadym posikiem
(np. od p szklanki), a gdy organizm si przyzwyczai, zwikszy t ilo.
Jeli kto nie lubi samej wody, na pocztek moe wrzuci do szklanki plasterek cytryny. Nie
moe to by mid czy inne dodatki, bo wtedy woda staje si pokarmem i uruchamiaj si
procesy trawienia enzymatycznego, poniewa np. mid zawiera sacharoz, ktr organizm
musi poci enzymatycznie przed wchoniciem.

Na koniec przypominam, e mwimy o piciu wody, a nie innych pynw. Mj kolega, ktry,
mimo i dba o siebie, nie ma nadwagi, uprawia sport itp., ma problemy z odpornoci. Kiedy
zapytaam go: A pijesz wod?, usyszaam: Tak, pij herbat. Pamitajmy, e herbata ma
waciwoci diuretyczne, wic odwadnia. Jego organizm musi si ciko napracowa, aby
skorzysta cho troch z wody zawartej w herbacie i zaspokoi swoje podstawowe wodne
potrzeby. Wiem, i wiele osb yje w taki sposb, bo prowadz indywidualne detoksy i prosz
o wypenienie ankiety, w ktrej m.in. pytam o picie (jakie, kiedy i ile). Nie musz dodawa, e
kada z tych osb cierpi na jakie dolegliwoci.

Sprbujcie pi wod przez kilka tygodni bardzo szybko zauwaycie efekty.

Nie bagatelizujcie picia wody podczas detoksu i przed nim. Jeli bdziecie dostarczali
organizmowi odpowiedni ilo wody, detoks bdzie o wiele bardziej skuteczny, a przebieg
oczyszczania agodniejszy.

Odywianie si przed detoksem

Dieta 714 dni (lub wicej) przed detoksem
Bardzo istotnym elementem przygotowania do detoksu jest wprowadzenie zmian
w odywianiu si. Jest to okres, w ktrym odciamy ukad pokarmowy poprzez wykluczenie
z menu pewnych rodzajw pokarmw. Najlepiej, jeli przygotowanie dietetyczne trwa 714 dni
(czasem przyda si jeszcze dusze), przy czym im duej, tym lepiej. Krcej mog
przygotowywa si osoby, ktre na co dzie odywiaj si prawidowo, alkalicznie, np. zgodnie
z zasadami, jakie opisaam w ksice Alkaliczny styl ycia. Wtedy, ale tylko wtedy, mona
przeprowadzi przygotowanie 7-dniowe (5 dni diety z eliminacj produktw wymienionych na
licie poniej + 2 dni monodiety oczyszczajcej opisanej w dalszej czci rozdziau). Jednak
nawet takim osobom polecam wyduenie czasu przygotowania dietetycznego. Tym bardziej e
odcienie organizmu zapocztkowuje ju procesy detoksykacji i procentuje popraw
samopoczucia oraz zwikszeniem efektywnoci przeprowadzonego pniej detoksu przy
jednoczesnym zredukowaniu negatywnych objaww, jakie czsto pojawiaj si w pierwszych
dniach oczyszczania.
W trakcie przygotowania cay czas pamitajmy o odpowiednim nawadnianiu organizmu.
Moje zalecenia dotycz nie tylko tego, co jemy, lecz gwnie tego, czego nie jemy, poniewa
chodzi o wyeliminowanie produktw, ktrych spoywanie sprzyja produkcji toksyn, same
w sobie zawieraj niekorzystne substancje lub s alergenami. Poniej zamieszczam list tego,
czego musicie unika i tego, co powinnicie je.
 W trakcie 714 dni (lub wicej) przygotowania jemy normalnie (z wyjtkiem ostatnich dwch
dni na monodiecie oczyszczajcej opisanej dalej), eliminujemy jednak pokarmy wymienione
poniej, z wyjtkiem produktw dopuszczalnych z danej grupy:

ywno wysoko przetworzona gotowe dania w pudekach, torebkach, puszkach

o dugich terminach przydatnoci do spoycia oraz gotowe produkty, na ktrych etykiecie
znajdziemy nieznane nam nazwy i oznaczenia (najczciej s to oznaczenia dodatkw
chemicznych, wypeniaczy, sztucznych aromatw itp.)
ywno typu fast food (hot dogi, zapiekanki, pizze, hamburgery itp.)
kostki rosoowe, buliony, przyprawy nienaturalne
cukier chodzi nie tylko o sodycze i cukier do sodzenia, ale te ten ukryty w gotowej
ywnoci. Uwaga: cukier wystpuje pod rnymi nazwami, np. syrop (kukurydziany,
glukozowo-fruktozowy i inne), fruktoza, dekstroza, maltodekstryna (skrobia
modyfikowana moe by z kukurydzy, ryu, ziemniakw), cukier gronowy, cukier
brzowy, karmel, melasa, syntetyczne lub psyntetyczne sodziki (sorbitol E420,
acesulfam K E950, aspartam E952), laktoza, glukoza i in. Jeli nie bdziemy w tym
czasie jedli ywnoci przetworzonej, moemy by spokojni o zawarto cukru
w poywieniu.
Dopuszczalna jest gorzka czekolada (>70 procent kakao), mid naturalny. Mona
uywa take stewii
biaa mka pszenna i wyroby z niej (ciasta, buki, chleby).
Mona je chleb ytni na zakwasie, chleb gryczany, wyroby owsiane, jaglane
przekski typu paluszki, czipsy
mleko oraz sery pleniowe i te
Dopuszczalne s niewielkie iloci serw twarogowych (kozi, owczy) oraz naturalne
produkty ukwaszone typu malanka, jogurt (rwnie niewielkie iloci)*.
Mona pi kefir**
miso*, wyroby z misa (wdliny, konserwy).
Mona je jajka*
ryby*
Dopuszczalne s niewielkie iloci ryb 12 razy w tygodniu*
tuszcze zwierzce.
Mona je maso***
ketchup, majonez
alkohol
napoje gazowane, kolorowe, soki w kartonach (poza sokami jednodniowymi)
kaw i czarn herbat ograniczamy do 12 filianek (nie kubkw) dziennie. Ale uwaga
albo kawa, albo herbata; jeli jedno i drugie, to po jednej filiance (czyli cznie 2 filianki
dla przyjemnoci, a nie jako uywka dla dodania sobie energii)****
Mona pi kilka filianek zielonej herbaty.

* Jeeli przygotowanie trwa duej ni 7 dni, to na wicej ni 7 dni przed detoksem moemy
 je jajka, produkty ukwaszone mleczne (malanka, jogurt), niewielkie iloci serw kozich,
owczych i 12 razy w tygodniu ryby lub miso z hodowli ekologicznej. W ostatnich 7
dniach rezygnujemy z tych produktw cakowicie, jemy tylko produkty rolinne.
** Kefir moemy pi przez cay czas przygotowania, z wyjtkiem dwch ostatnich dni na
monodiecie oczyszczajcej.
*** Niewielkie iloci masa moemy je przez cay czas przygotowania.
**** W proponowanych ilociach dopuszczalne s podczas przygotowania, z wyjtkiem dwch
ostatnich dni na monodiecie.

Poza wyej wymienion list produktw, uwzgldniajc adnotacje zamieszczone pod list,
wszystko inne moemy je. Szczeglnie warto wczy do menu:

duo warzyw wiee, gotowane, duszone, pieczone, blanszowane oraz w postaci

saatek i surwek
owoce
soki warzywno-owocowe
zupy warzywne
zielone koktajle koktajle z zielonych lici z dodatkiem owocw do smaku
kasze
nieuskany ry
produkty zboowe penoziarniste
roliny strczkowe
pestki i nasiona
orzechy
kieki
kiszonki (kapusta kiszona, ogrki kiszone, zakwas buraczany)
kefir
tuszcze NNKT (oliwa z oliwek, olej lniany).

Czas przygotowywania si do detoksu

Warto wiedzie, e czas przygotowania, poprzez wyczenia wymienionej wyej ywnoci
i nawadnianie, zapocztkowuje eliminacj toksyn, w zwizku z czym u wielu osb ju przed
detoksem pojawiaj si korzystne zmiany w samopoczuciu i wygldzie. Nie jest to wic tylko
czas, ktrego jedyn korzyci jest dobre przygotowanie organizmu do oczyszczania, bo sam
w sobie robi duo dobrego i przynosi nam profity.

Zastanawiajc si, jak dugie przygotowanie jest nam potrzebne, najlepiej przyjmijmy
ponisze zasady.

Kto na co dzie nie jada produktw znajdujcych si na licie pokarmw, ktre

 eliminujemy (z wyjtkiem dobrej jakoci misa i ryb 12 razy w tygodniu), pamita o piciu
wody, a dodatkowo bardzo dobrze si czuje, ma energi i nie odczuwa dolegliwoci ze
strony ukadu pokarmowego, blw rnego pochodzenia bd innych dolegliwoci
moe przeprowadzi przygotowanie 7-dniowe.
Kto jada produkty z tej listy, cho niecodziennie, lub miewa rne dolegliwoci, zwaszcza
ze strony ukadu pokarmowego moe przeprowadzi przygotowanie 14-dniowe.
Kto jada produkty z listy czsto, lecz nie odczuwa (jeszcze!!) adnych uciliwych
dolegliwoci, a jego ukad trawienny wci pracuje sprawnie rwnie moe
przeprowadzi przygotowanie 14-dniowe.
Kto odywia si w wikszoci takimi produktami, niech potraktuje czas przygotowania
jako powrt do formy i wyduy go do 2128 dni.

Codziennie siemi lniane

W czasie caego przygotowania, a w przypadku detoksu jaglano-warzywnego take podczas
caego detoksu, zaczynajmy dzie (przed niadaniem, ale po porannym nawodnieniu) od
wypicia kleiku z siemienia lnianego.
Siemi zawiera niezwykle cenne niezbdne nienasycone kwasy tuszczowe (NNKT), gwnie
omega-3 i nieco mniej omega-6, ktre musz zosta dostarczone wraz z poywieniem,
poniewa organizm sam ich nie wytwarza. To nie jest jednak gwny powd, dla ktrego
zalecam siemi je codziennie.
Kleik z siemienia sprzyja wyprnianiu (tak istotne dla oczyszczania organizmu z toksyn)
pcznieje w jelitach i wie toksyny w ukadzie trawiennym, wspomagajc ich wydalanie.
Dobrze wpywa na prac bakterii w ukadzie trawiennym, przeciwdziaajc gazom i zaparciom.
Ponadto jest korzystny dla odbudowy flory bakteryjnej jelit. Doskonale regeneruje te bony
caego przewodu pokarmowego, w tym wpywa korzystnie na luzwk odka i jelit. Chroni
miejsca zapalne i mikrourazy, jakie tworz si na luzwce, tym samym sprzyjajc ich gojeniu.
Dodatkowo w siemieniu znajdziemy bonnik rozpuszczalny i nierozpuszczalny. Forma bonnika
nierozpuszczalnego oczyszcza jelita z masy kaowej dziaa jak szczoteczka.
Zawarte w nasionach lnu lignany wi kwasy ciowe, przeciwdziaajc tworzeniu si
kamieni ciowych, reguluj te poziom hormonw, ktre wpywaj przecie na nasz nastrj
i aknienie (nie tylko zreszt lignany w siemieniu niweluj ch objadania si i aknienie na
wglowodany). Doskonale wiedz o tym kobiety czsto przeywajce istn burz hormonw
w czasie cyklu menstruacyjnego. Lignany s wane take dla mczyzn, poniewa ich
spoywanie zapobiega przerostowi prostaty i ysieniu. Rwnowaga hormonalna ma znaczenie
w profilaktyce wielu innych chorb zatem lignany chroni nasze zdrowie na wiele sposobw.
A dodatkowo korzystnie wpywaj na urod (wosy, skr) i dziaaj antygrzybiczo.
Osoby z nadwag nie musz obawia si codziennej dawki kalorii z siemienia lnianego,
poniewa tuszcze nienasycone przyspieszaj metabolizm tuszczw w organizmie i nie
powoduj ich magazynowania. Sprzyjaj wic odchudzaniu.

W trakcie przygotowania polecam je kleik z siemienia, a nie siemi w innej postaci, aby
czerpa jak najwicej z wyej wymienionych waciwoci. Potraktujmy to jak rytua, stay punkt
dnia, co uatwi nam pamitanie o nim. Na co dzie, czyli poza detoksem, moemy posypywa
siemieniem potrawy, saatki, kanapki, jednak przy detoksie zdecydowanie najkorzystniejszy jest
kleik.

Przepis na kleik
1 yk siemienia w ziarnach mielimy w mynku do kawy i zalewamy szklank gorcej wody.
Wypijamy, kiedy troch przestygnie.
Osoby, ktre rano maj mao czasu, niech wieczorem zalej zmielone siemi gorc wod,
tak aby przykry proszek ok. 2 cm ponad jego powierzchni, a rano uzupeni ciep wod do
podanej konsystencji.
Wane jest, aby mieli siemi na bieco, poniewa zmielone siemi lniane do szybko
utlenia si i jeczeje, a zjeczae tuszcze s bardzo szkodliwe. W adnym wypadku nie kupujmy
wic siemienia zmielonego, lecz w ziarnkach.
Siemi moemy mieli raz grubo (23 sekundy), raz drobniutko (67 sekund).

Jeli nie lubimy kleiku (ze wzgldu na jego konsystencj) przygotowujmy kleik rano, ale
postpujc tak jak wieczorem czyli zalewajc zmielone siemi odrobin gorcej wody,
a nastpnie uzupeniajc letni wod, i pijemy, zanim zrobi si kleik. Siemi nabiera konsystencji
kisielu (z jak cz osb ma problem) wtedy, gdy stoi kilkanacie (-dziesit) minut. Jeli
dolejemy letni wod, kleik nie bdzie musia sta, by przestygn.

Trzy posiki w cigu dnia

Warto zadba o to, aby jada w cigu dnia 3 posiki i robi to regularnie:
niadanie w godz. 7.009.00
obiad w godz. 13.0015.00
kolacja w godz. 17.0019.00.
Proponowane pory posikw nie s przypadkowe, ale zwizane z rytmem naszego zegara
biologicznego i optymalnym czasem pracy narzdw odpowiedzialnych za trawienie bd
oczyszczanie organizmu.
Zjadanie 3 posikw, a nie 4 czy 5, odcia ukad pokarmowy (w tym odek i jelita),
poprawia trawienie, pozwala maksymalnie wykorzysta skadniki odywcze z poywienia
i usprawnia pasa treci pokarmowej przez jelita.
Jeli komu 3 posiki nie wystarczaj, midzy nimi, zachowujc odstp czasowy (3 godziny
po posiku gwnym), mone zje lekk przeksk, np. zielony koktajl, miseczk owocw lub
warzywa nadajce si do chrupania, takie jak marchewka, seler naciowy, pomidory, kalarepa,
ogrki, papryka, rzodkiewki itp.
Bdem jednak byoby jedzenie posiku, ktry musi by dugo trawiony, poniewa kolejny
posiek nie bdzie mia szans na dokadne strawienie, jeli w odku zalega bdzie to, co
zjedlimy poprzednio.
Myl, e przyzwyczailimy si do cigego podjadania, wic czujemy nienaturalne aknienie.
W normalnych warunkach, kiedy jemy poywienie naturalne i pijemy wystarczajc ilo wody,
nie czujemy potrzeby jedzenia wicej ni 3 posikw dziennie. Dolegliwoci typu wzdcia, gazy,
zaparcia w duej mierze zwizane s ze zbyt czstym jedzeniem zaburzajcym dokadne
trawienie.

Dwa dni przed detoksem monodieta oczyszczajca

Podczas ostatnich 2 dni (z 714 dni) proponuj jeszcze wiksze odcienie naszego ukadu
pokarmowego poprzez uproszczenie menu. Bardzo dobre jest zastosowanie w tym czasie
monodiety opartej o zup. Jest to pocztek detoksu, cho nie musimy si jeszcze spodziewa
kryzysu, jaki pojawia si w pierwszych dniach oczyszczania. Organizm zaczyna jednak bardziej
intensywne oczyszczanie, bo monodieta z zaoenia jest detoksem. Rwnie dobrze mogabym
umieci j w programie oczyszczania, jednak poniewa dalej znajdziecie kilka propozycji
detoksu (tak, by kady mg wybra program dostosowany do swoich moliwoci), opisuj j
jako cz przygotowania, aby nie powtarza tego samego kilkakrotnie.
Monodieta, podczas ktrej je si tylko zup, to dobry pomys, poniewa zupy s
lekkostrawne.
Jedzmy niedue porcje zupy, zwikszajc czsto jedzenia zamiast 3 razy dziennie
moemy je zup w odstpach 22,5 godzinnych. Nasz ukad pokarmowy i tak bdzie
odpoczywa. Jeli pracujemy zabierzmy w termosie odpowiedni ilo zupy do pracy.

Rezygnujemy z kawy i herbaty! Odstawienie ich zmniejszy potencjalne objawy kryzysu

w pierwszych dniach waciwego detoksu.

Na nastpnych stronach podaj przepis na 2 zupy: krupnik ryowy i jaglany. Ugotujmy duy
garnek, by zupy wystarczyo na dwa dni.

Krupnik jaglany

szklanki kaszy jaglanej*

2 litra wrztku
yeczki kminku
1 yeczka masa
por
cebula
2 zbki czosnku
3 licie laurowe
5 ziaren ziela angielskiego
szczypta kurkumy
yeczki kozieradki
yeczki suszonego tymianku
yeczki pieprzu
szczypta imbiru w proszku
szczypta suszonej bazylii
yeczki majeranku
 szczypta chili
yeczki suszonego lubczyku
(lub gazka wieego)
gazka naci selera
2 marchewki
2 pietruszki
korzenia selera
2 ziemniaki
natka pietruszki
sl

Kasz wsypa do garnka i pray, mieszajc, a zacznie wydziela delikatny aromat.

Nastpnie wypuka j na sitku pod biec wod i wsypa do wrztku. Doda kminek, maso,
por pokrojony w talarki, cebul pokrojon w grub kostk, zmiadony czosnek. Gotowa 10
minut.
Doda licie laurowe, ziele angielskie, kurkum, kozieradk, tymianek, pieprz, imbir, bazyli,
majeranek, chili, lubczyk, zmiadon w doni gazk selera, obrane, drobno pokrojone (lub
starte) marchew, pietruszk, seler oraz 2 ziemniaki pokrojone w kostk. Posoli. Gotowa, a
ziemniaki bd mikkie. Podawa z du iloci natki pietruszki.
Jeli wolimy rzadsz zup, mona pod koniec gotowania dola wrztku. Zupa
przechowywana w lodwce gstnieje, wic przed podgrzaniem porcji rwnie mona
rozcieczy j wod.

* Podczas przygotowania do godwki sokowej lub wodnej redukujemy ilo kaszy do

szklanki na t ilo wody.

Krupnik ryowy

2 litra wrztku
szczypta kurkumy
yeczki kozieradki
yeczki tymianku suszonego
yeczki ziaren kminku
1 yeczka masa
szklanki ryu penoziarnistego lub basmati*
szczypta imbiru
2 licie laurowe
3 ziarna ziela angielskiego
szczypta pieprzu kajeskiego
yeczki pieprzu
 szczypta bazylii
2 marchewki
1 pietruszka
korzenia selera
2 ziemniaki
por
cebula
3 zbki czosnku
koperek
sok z cytryny do smaku
sl morska

Do wrztku doda kurkum, kozieradk, tymianek, kminek, maso, ry, imbir, licie laurowe,
ziele angielskie, pieprz kajeski, pieprz, bazyli. Gotowa, a kiedy ry bdzie mikki, doda
obrane i drobno pokrojone (lub starte) marchew, pietruszk i seler, ziemniaki pokrojone
w kostk, kawaek pora, cebul w caoci, zmiadone zbki czosnku. Dosoli do smaku.
Gotowa, a ziemniaki bd mikkie. Doprawi sokiem z cytryny. Podawa z du iloci
posiekanego koperku.

* Podczas przygotowania do godwki redukujemy ilo ryu do szklanki.

Przygotowanie psychiczne
Podjcie decyzji i jej znaczenie
Czy widzimy rnic midzy sprbuj lub chciabym sprbowa a zrobi to? Jeli
mwimy: Sprbuj podej do detoksu, jak to si rni od zdania: Przeprowadzam detoks
w kwietniu!?
Wszystkie dziaania zaczynaj si od myli. W nich tkwi rdo decyzji. Wyobraam sobie, e
kady z nas ma bardziej i mniej znaczce powody, dla ktrych chce podda si detoksowi.
Sposb mylenia o czym ma ogromne znaczenie zarwno dla mocy decyzji, jak i realizacji
podjtego zobowizania.
Jeli nie potrafimy podj decyzji, najczstsz tego przyczyn jest obawa, e nie damy rady.
Tym samym osabiamy siebie i swoje moliwoci. W zniwelowaniu tego lku pomc nam moe
wzmocnienie motywacji. Przeczytajmy uwanie wszystkie wypowiedzi zamieszczone
w ramkach. Czy nie warto odmwi sobie pewnych rzeczy dla takich efektw? 23 tygodnie
wyrzecze, by poczu si znacznie lepiej, by dostrzec rnic w wygldzie, by lepiej spa, by
poczu swoj si? Nagrody s naprawd wspaniae. Dowiadczyam tego wielokrotnie i nie
zrezygnowaabym z detoksu, bo wiem, e za kadym razem odmadza on moje ciao, wzmacnia
mnie fizycznie i psychicznie.
Detoksowi moe podda si kady. Tysice zrobio to i odnioso sukces. Dlaczego my nie
mielibymy podoa? Dbajmy o to, by skierowa myli w dobr stron w stron celu, mylmy
o tym, e detoks przeprowadzaj osoby mode i starsze, zdrowe i chore, pracujce lub bdce
w trakcie urlopu, szczupe i z nadwag, i w kadym przypadku bez wyjtku przynosi on efekty!
Wyznaczmy dat ze sporym wyprzedzeniem, zupenie jakbymy planowali urlop. Wpiszmy j
do kalendarza. Uruchomi to podwiadomy proces przygotowywania si i utwierdzi decyzj.

Kierujmy myli we waciw stron

Skupiajmy si na tym, co moemy, a nie na tym, czego nam nie wolno. To naprawd ma
ogromne znaczenie i powoduje, e przejdziemy przez detoks w poczuciu obfitoci, a nie braku.
Pozytywna motywacja jest moim zdaniem znacznie lepsza, chociaby dlatego e buduje w nas
pozytywny nastrj, a nie uczucia lku, obawy, strachu itd. Tak naprawd wszystko ma suy
naszemu dobru, najlepszemu samopoczuciu i zdrowieniu, a nie odwrotnie.
To, jakimi mylami karmimy umys i jaki stan emocji poprzez te myli wspieramy, ma
ogromne znaczenie.
Jeli zaley nam na dobrym samopoczuciu i zdrowiu skupiajmy si na nich. Kiedy
przeprowadzamy detoks, z ktrym zwizane s rne ograniczenia nie mylmy
o ograniczeniach, ale o tym, co jest na licie rzeczy dozwolonych, i o tym, dlaczego to robimy,
wtedy o wiele atwiej przejdziemy przez oczyszczanie. Przyniesie to mnstwo pozytywnych
uczu, a co za tym idzie dobre nastawienie psychiczne.
Zamiast widzie wok ludzi, ktrzy jedz wanie pachncy lunch, zaczniemy delektowa si
poczuciem lekkoci i wieoci (ktre w trakcie detoksu pojawia si prawie zawsze, cho
niekoniecznie w cigu kilku pierwszych dni).
To, na czym skupiamy myli, zaley wycznie od nas. Mamy nad tym kontrol i kiedy
zauwaymy, e poszyboway w niewaciwym kierunku, powodujc dyskomfort, tsknot,
poczucie, e si czego wyrzekamy, moemy przypomnie sobie o celu detoksu
i o dotychczasowych korzyciach (zwaszcza jeli bdzie to moment, w ktrym dowiadczamy
ju pierwszych korzyci lub robilimy detoks wczeniej).
Bdzie nam znacznie atwiej, jeli uznamy czas detoksu za czas prostoty.

Polubmy prostot
Wielokrotnie w trakcie wsplnego wirtualnego oczyszczania na Facebooku zadawano mi
pytania: Czy mona je (i tu paday nazwy rnych produktw niewymienionych wrd
dozwolonych)?.
A ja miaam ochot zapyta: A czy moecie wytrzyma 2 tygodnie bez jedzenia (nazwa
produktu)?.
Jestem pewna, e w odpowiedzi usyszaabym tak.
Proponuj wic, bymy ograniczyli si do produktw wymienionych na licie dozwolonych
podczas detoksu lub ewentualnie tych, ktre pojawiaj si jako rodki zaradcze w szczeglnych
przypadkach (np. zbyt duego osabienia).
Skupianie si na tym, co by tu jeszcze mona zje, nie jest dobre. Po pierwsze,
koncentrujemy si na braku i odmawianiu sobie, zamiast na czerpaniu przyjemnoci z tego, co
mamy. Po drugie, nasze myli kr wok jedzenia, a to moe wzmaga odczucie godu
w okresie oczyszczania, kiedy jedzenie nie jest tak energetyczne i si rzeczy na pewno nie
bdziemy tak najedzeni, jak na co dzie. Po trzecie, jeli odciymy umys, bdziemy mieli
wicej czasu na odpoczynek, zabiegi pielgnacyjne, czytanie ksiek czy cokolwiek innego, co
bdzie nam pomagao, a nie przeszkadzao.
Oczywicie trudno w peni kontrolowa wasne myli, jednak czym innym jest spojrzenie na
awokado w sklepie i krtka myl: Zjem je po detoksie (mija i zapominamy) anieli dywagacje:
Ciekawe, czy mona podczas oczyszczania zje awokado?. Czujecie rnic pomidzy
krtk myl, ktr odsuwamy czy te kwitujemy jednym zdaniem, a zastanawianiem si? To
drugie pochania uwag, powoduje, e powicamy tej kwestii zbyt duo czasu. Nie jest to
rwnie racjonalne, bo sami sprawiamy sobie przykro.
Niejednokrotnie zdarzao si, e w trakcie czyjego detoksu odbywa si zjazd rodzinny albo
przyjcie subowe. I doskonale sobie z tym radzilimy, najczciej cieszc si spotkaniem,
a nie skupiajc na tym, e nie moemy sprbowa ciastka. Ba nawet czerpalimy z tego
satysfakcj
Tak wic wszystko jest kwesti odpowiedniego nastawienia psychicznego, ktre zaley tylko
i wycznie od nas.

Rwnie wane, a nawet waniejsze, bo dotyczy caego detoksu, a nie kilku godzin na
przyjciu, jest nasze nastawienie do wszelkiego typu jedzenia i picia spoza listy tego, co
dozwolone.
By nie powica wicej uwagi tej kwestii, zaakceptujmy, e bdzie to czas prostoty, take
pod wzgldem jedzenia.
Tak jest atwiej. Znacznie przyjemniej jest mie przed oczami list produktw dozwolonych
anieli tych, ktrych na razie je nie wolno (to mogoby wywoywa stres, a on przeszkadza
w detoksie). Innymi sowy, postarajmy si nie szuka atrakcji, lecz cieszy si tym, co mamy.
Czowiek godny delektuje si such kromk chleba. My delektujmy si prostymi potrawami
z warzyw (albo sokami).
Dodatkow korzyci bdzie dostrzeenie zalet prostoty. Nasze czasy charakteryzuj
nadmiar i zbyt dua rnorodno. Ta druga czsto sprawia, e trudno nam dokona wyboru,
bo co jest lepsze od czego, ale co innego adniej wyglda, na co wic si zdecydowa?
Zapomnielimy o piknie, jakie niesie ze sob prostota, i wci chcemy wicej i bardziej
rnorodnie, nie potrafic cieszy si z drobiazgw.
Sztuka prostoty ma jeszcze wiksze znaczenie w odniesieniu do odywiania. Im prociej
i bardziej naturalnie, tym lepiej. Im mniej skadnikw na opakowaniu produktu tym lepiej. Im
prostsze zestawienie w jednym posiku tym lepiej. Zostawmy sobie wykwintne dania na czas
przyj i wit, kaw na czas relaksu, by cieszy si jej aromatem wtedy przyjemno bdzie
wiksza, a korzyci dla samopoczucia ogromne.
Pamitam, jak kiedy, w czasach, gdy pki w sklepach wieciy pustkami, czekao si na
wita. Pniej nigdy ju tak nie smakoway. Dzi tak samo jest z grzeszkami, ktre smakuj
doskonale, bo zdarzaj si tylko od czasu do czasu i wtedy naprawd si nimi delektuj, a taka
chwila dla samej chwili staje si naprawd warta grzeszku.
Czas detoksu uczy nas dostrzegania takich chwil. Nie znam ani jednej osoby, ktra po
detoksie nie czerpaaby przyjemnoci z najprostszego jedzenia, ktre w trakcie oczyszczania
byo niedozwolone. Kto przeszed przez detoks na zawsze zapamita pierwszy ks chleba.
 W trakcie oczyszczania pomy raczej nacisk na jako jedzenia, a nie na rnorodno.
Przygotujmy si do posiku. Jedzmy na adnej zastawie, powoli, delektujc si kadym ksem.
Niech towarzyszy temu skromno, a jednoczenie wyrafinowanie wtedy to bdzie naprawd
mia chwila i nie bdziemy szukali dodatkowych atrakcji. Kto tak nie robi, nie moe wiedzie,
jak ogromne ma to znaczenie dla stanu ducha podczas detoksu. I jak wiele korzyci pynie
z tego dla nastroju, lekkoci czasu oczyszczania, ktre moe nie by czasem wyrzeczenia, lecz
czasem wita.

Podsumowujc jemy tylko produkty, ktre znajdziemy na licie dozwolonych,

a o wszystkich innych na razie zapominamy. Pozwlmy sobie na pene dowiadczenie prostoty.
Detoks nie jest czasem szukania atrakcji. Detoks to czas wytchnienia od konsumpcji i nadmiaru.

Oczymy przedpole
Aby zapewni sobie jak najwikszy spokj podczas detoksu, pozaatwiajmy wszystkie
zalege sprawy. Wszystko jedno, czego one dotycz. Czas przed detoksem jest najlepszym
momentem, aby si z nimi upora. Niekoniecznie musz to by wane rzeczy, bo zdarza si, e
s to drobiazgi: niezapacone rachunki, konieczno naprawy kranu, ktry przecieka, zalega
wizyta u stomatologa, wymiana oleju w samochodzie.
Czasem wypenienie zalegych zobowiza wpywa na nasz decyzj o podjciu
oczyszczania. Wreszcie zyskujemy przestrze, by zaj si czym nowym. Planujc detoks
odpowiednio wczeniej, zyskujemy wystarczajco duo czasu, aby przygotowa si take pod
tym ktem.
Niewtpliw korzyci bdzie te ulga i rado, e nie mamy nic na gowie.

Polecam te zrobienie w mieszkaniu porzdkw bardziej dokadnych ni zwykle. Najczciej

takie porzdki robimy przed witami i si rzeczy kojarz nam si one z czasem przyjemnym,
odwitnym oraz dniami wolnymi od pracy. Przyznacie, e przynajmniej dla wikszoci z nas s
to przyjemne skojarzenia?
To, e przygotowujemy mieszkanie na czas detoksu, tak by wok byo czysto i pachnco
wpywa na nasze pozytywne nastawienie. Poza tym jest po prostu milej, gdy kafelki w azience
i kuchni lni, a pociel pachnie wieoci.
Jeszcze lepiej, jeli znajdziemy rwnie czas na porzdki w szafach, szafkach, na pkach
i wyrzucenie (lub oddanie komu) rzeczy, ktre ju nam nie su, a tylko zajmuj miejsce i si
kurz.
Pozbywanie si starych rzeczy zwykle w sposb symboliczny przygotowuje nas na zmian.
Poprzez takie oczyszczenie przestrzeni budujemy pozytywn aur wok detoksu. I susznie,
bo jest on czym wyjtkowym.
Detoks jest jak zrobienie gruntownego sprztania wewntrz nas, wydalenie na zewntrz
rnych szkodliwych zanieczyszcze i zepsutych komrek. Posprztanie tego, co wok nas,
to wspaniay rytua, na ktry bdziemy czeka kadego roku, tak jak pod koniec zimy czekamy
na wiosn.
Dla mnie planowanie czasu detoksu i wszystkie dziaania zwizane z odpowiednim
przygotowaniem si do niego s jak czekanie na co dobrego, a sam detoks jest niczym
wito. Ustalenie znacznie wczeniej daty, zmiana pocieli, sprztanie, sporzdzenie listy
zakupw lub kupienie z wyprzedzeniem produktw, ktre si nie psuj (np. herbatek zioowych,
oleju kokosowego do ciaa itp.) wyniosy detoks do rangi wyjtkowego wydarzenia w moim
yciu. Przyjemne przygotowania i zadbanie o czysto wok rodzi oczekiwanie i przynosi
rado. Dziki temu o wiele lepiej ni kiedy radz sobie z odczuciem godu, jakie pojawia si
w pierwszych dniach detoksu, a samo oczyszczanie ma znacznie gbszy wymiar, anieli
wycznie detoks ciaa.

Zapamitajmy, e odpowiednie przygotowanie psychiczne ma wpyw na przebieg detoksu

i jego efekty. Powoduje zmniejszenie napicia, nerwowoci i bdzie sprzyjao relaksowi,
wyciszeniu.

Harmonogram dnia podczas przygotowania do detoksu

Warto ju podczas przygotowania wpa w odpowiedni rytm, jeli chodzi o pory posikw
i dbanie o nawadnianie organizmu. Wiem, e wiele osb ma problem z rozplanowaniem dnia,
wic przedstawiam harmonogram optymalny:
Po przebudzeniu, na czczo, wypijamy 2 szklanki ciepej wody (moe by z plasterkiem
cytryny).
7.30 kleik z siemienia lnianego
7.309.00 niadanie
11.0012.30 2 szklanki (lub wicej) ciepej wody, herbatki zioowe
13.0015.00 obiad
17.0018.30 2 szklanki (lub wicej) ciepej wody, herbatki zioowe
19.00 kolacja.

Pory posikw dostosowane s do czasu optymalnej pracy naszych narzdw. Pora picia
wody zawsze zaczyna si 2 godziny po zjedzeniu posiku.
Wiedzc, o ktrej wychodzimy z domu, kiedy jemy niadanie, kiedy mamy przerw
obiadow, moemy sporzdzi dokadny plan dostosowany do rozkadu dnia. Polecam, bo
z dowiadczenia wiem, i wielu osobom uatwia to przyzwyczajenie si do jedzenia o staych
porach i wypijania odpowiedniej iloci wody. Z reguy szybko przyzwyczajamy si do takiego
rytmu, co jest bardzo korzystne dla organizmu.
Nie musz chyba dodawa, e wod moemy popija, siedzc w pracy przy biurku czy
wykonujc jakkolwiek inn prac i majc butelk pod rk, lub podczas spaceru, krztania si
w domu czy wicze. Wystarczy tylko o niej pamita.

Etap 2 oczyszczanie organizmu

 Podczas detoksu wane jest, by codziennie:

nawadnia si, rusza, wysypia si i wypoczywa, regularnie odwiedza toalet

i praktykowa wdziczno.

Nawadnianie
O nawadnianiu ju pisaam, teraz tylko jeszcze raz podkrel, e jest ono zbyt wane
zarwno w czasie przygotowania, jak i samego detoksu, by je zaniedba. Brak odpowiedniej
iloci wody moe oznacza brak optymalnych efektw, jakie powinnimy uzyska. Lepiej
zapomnie o jedzeniu ni o piciu wody, cho wiem, e to pierwsze si nie zdarza, a to drugie
zdarza si bardzo czsto.

Ruch
W trakcie oczyszczania ruszajmy si codziennie. Ruch wzmaga przepyw limfy, pobudza
krenie krwi i dotlenia organizm. Sprzyja dobremu trawieniu i eliminacji stresu, a take
usuwaniu toksyn. Dodatkowo, kiedy krenie jest dobre, nie marzniemy, nie tracimy te si
i kondycji. Uprawianie sportu (lub jakiekolwiek formy wysiku fizycznego) podczas detoksu
dodaje nam si, podczas gdy leniwe, bierne spdzanie czasu osabia organizm.
Forma ruchu jest dowolna. Najlepiej sprawdza si wysiek wytrzymaociowy, np. jazda na
rowerze, dugi szybki marsz, pywanie czyli duej trwajce formy ruchu o rednim lub niskim
nateniu, przy ktrym ttno nie przekracza 120140 uderze na minut. Bez problemu te
jednak moemy uprawia sporty kondycyjne, w ktrych ttno przekracza 140 uderze na
minut, zwaszcza jeli robilimy to regularnie przed detoksem. Moliwy jest take trening
siowy.
Wszystko zaley od formy, moliwoci i tego, co nam sprawia najwiksz przyjemno.
Sport moemy uprawia nawet podczas godwki, ale wwczas celowe moe by zmniejszenie
jego intensywnoci. Niemniej i tak warto doprowadza do tego, by zbliy si do granic swoich
moliwoci fizycznych przynajmniej jeden raz w trakcie wicze.
Organizm bdzie czerpa ze swoich rezerw wewntrznych, gwnie z zapasw tuszczu
i troch z rezerw biakowych. Pod warunkiem oczywicie, e bylimy dobrze odywieni przed
godwk.
Osoby, ktre z codziennym uprawianiem sportu s na bakier, mog w trakcie detoksu
uprawia nordic walking lub po prostu chodzi na spacery.
Nie mona jednak zaniedba wysiku fizycznego, bo ma on ogromne znaczenie dla dobrej
detoksykacji i osignicia maksymalnych efektw oczyszczania.

Wysypianie si i wypoczynek
To kolejny wany element detoksu sprzyjajcy osigniciu rwnowagi. W czasie wypoczynku
i snu organizm si odbudowuje, regeneruje i procesy przemiany materii zachodz potem
sprawniej i bardziej efektywnie.
Regeneruje si system nerwowy, organizm naprawia si poprzez regeneracj i odnow
uszkodzonych komrek, wzmacnia si ukad odpornociowy, odpoczywaj i regeneruj si
minie. Sen ma znaczenie rwnie dla prawidowej pracy hormonw i regeneracji wtroby,
a to jest niezbdne, aby naleycie oczyszczaa ona krew. Ponadto wpywa na utrzymanie
prawidowego poziomu cukru we krwi, co ma znaczenie dla zachowania szczupej sylwetki.
Hormon wzrostu odpowiedzialny za napraw, podziay (odnawianie) i wzrost komrek
wydzielany jest gwnie w trakcie gbokiego snu (tzw. fazy non-REM), dlatego gdy jestemy
wyspani, mamy lepszy nastrj i zdecydowanie wicej energii. Jestemy bardziej efektywni
w dziaaniu, a nasze procesy mylowe przebiegaj sprawniej. atwiej radzimy sobie
z problemami i jestemy mniej podatni na stres. Wszystko to sprzyja detoksykacji. Odnowa
komrek, poprawa ich metabolizmu, mniej hormonu stresu, czyli kortyzolu, nastpnego dnia,
kiedy jestemy wypoczci, take s efektem detoksu i jeli zarywamy noce, to efekty te
zmniejszamy.
Mamy wic wiele wanych powodw, aby si wysypia. Pamitajmy, e najgbiej pimy
przed pnoc. Kto chodzi spa po pnocy, prawdopodobnie ma gorszy nastrj, odczuwa
zmczenie ciaa, bardziej si stresuje, przemcza umys, w zwizku z czym ma problemy
z pamici i koncentracj. Ma rwnie wiksze szanse na nadwag i problemy ze zdrowiem.
Najczciej podczas detoksu i przez jaki czas po nim organizm potrzebuje mniej snu
i budzimy si bardziej wypoczci pod warunkiem e nie przegapimy optymalnej pory pooenia
si do ka. Kiedy ten moment przegapimy, moemy mie problemy z zaniciem, a rano
obudzimy si zmczeni. Zgodnie z rytmem biologicznym wikszoci z nas najlepiej ka si
midzy 21.00 a 22.00. By szybko zasn, przed pooeniem si spa nie powinnimy oglda
emocjonujcych programw, ywych dyskusji politycznych, surfowa po internecie czy
intensywnie trenowa (wszystko to nas pobudza, zamiast wycisza). Zasypianiu sprzyja
natomiast spacer, czytanie ksiki, suchanie spokojnej muzyki, ciepa, relaksujca kpiel, czyli,
krtko mwic, relaks. Gboki sen jest niemoliwy, kiedy mamy zimne stopy. Trzeba o to
zadba, uoy przy stopach termofor albo rozgrza je w ciepej wodzie i woy ciepe
skarpetki, zwaszcza e podczas detoksu bardziej marzniemy.
Czasem zdarza si, e przez pierwsze noce oczyszczania pimy pytko. Nie pozostaje wtedy
nic innego, jak zaakceptowa to, wiedzc, e niedugo sytuacja si zmieni. Wykorzystajmy
wtedy czas, zaparzmy sobie herbatk zioow i rozkoszujmy si ni w ciszy, kiedy wszyscy inni
wok pi. To dobry czas na przemylenia, refleksj, zatrzymanie.
Nie ma sensu prbowa zasn na si. Godziny przed witem lub noc maj niepowtarzalny
urok, jeli spdzamy je mio lub poytecznie, zamiast przewraca si w ku z boku na bok.
Robi tak nie tylko podczas detoksu, ale te kiedy zdarzy mi si z jakiego powodu obudzi
i w cigu kilku minut nie udaje mi si zasn. Wstaj i rozkoszuj si otaczajcym mnie
spokojem. Czasem cichutko puszczam muzyk, czasem bior ksik, czasem parz rooibos.
Zawsze s to niepowtarzalne chwile. Sprbujcie! Najprawdopodobniej rano nie bdziecie
zmczeni bardziej ni zwykle, czyli przed oczyszczaniem. Zmczenie i uczucie niewyspania
pojawia si, gdy nie akceptujemy tego, e nie pimy, kiedy zaczynamy si frustrowa.

Regularne wyprnianie
Niezmiernie wane jest dbanie o codzienne wyprnienie. Jeli kto ma zaparcia trzeba
temu zaradzi.
By moe w trakcie przygotowania kwestia wyprnie si ureguluje (przecie pijemy wod,
nasze jedzenie bogate jest w bonnik, codziennie pijemy kleik z siemienia lnianego). Gdyby
jednak mimo to wci pojawiay si zaparcia od ostatnich 2 dni przygotowania (czyli czasu na
monodiecie oczyszczajcej) musimy zrobi co wicej, by miny.
 Podczas przygotowania mona sprbowa doczy do diety (jako suplement) porcj
bonnika nierozpuszczalnego (wicej informacji znajdziecie w rozdziale: Suplementy
wspomagajce eliminacj toksyn, odbudow ukadu pokarmowego i odbudow organizmu).

W trakcie detoksu i 2 dni monodiety oczyszczajcej podczas przygotowania moemy uciec

si do kilku sposobw, ktre wymieniam poniej. Wybierzmy ten najbardziej dla nas
komfortowy, ale jeli nie zadziaa, zastosujmy inny. W tym czasie ogromnie wane jest, aby
regularnie odwiedza toalet przynajmniej raz dziennie, a najrzadziej raz na 2 dni jeli taki
jest cykl pracy naszych jelit i ukadu trawiennego.

Jak radzi sobie z zaparciami:

zrobi seri brzuszkw, skonw, skrtw tuowia
wypi kleik z siemienia lnianego
wypi na czczo sok z kiszonej (nie kwaszonej octem) kapusty (1 szklanki soku)
zastosowa czopek glicerynowy
zrobi lewatyw przybory do robienia wlewek kupimy w kadej aptece. Moe by to
gruszka do lewatywy lub znacznie wygodniejszy w zastosowaniu zestaw zawierajcy
pojemnik na wod i wyk ze specjaln kocwk doodbytnicz (w sprzeday s rne).
Do produktw doczona bdzie instrukcja stosowania. Opisy s wystarczajco dokadne,
dlatego je pomin.

UWAGA! Nie stosujcie rodkw przeczyszczajcych. Podraniaj i mog uszkodzi bon

luzow jelit, co w efekcie prowadzi do stanw zapalnych, a to podczas detoksu nie jest
podane. Przez tych kilka dni odcienia zaley nam na odbudowie luzwki jelit, nie moemy
wic jej podrania.

Praktykowanie wdzicznoci
wiczenie wdzicznoci opisywaam w mojej pierwszej ksice Alkaliczny styl ycia. Nie
mog nie wspomnie o nim tutaj, poniewa wzmacnia ono efekty detoksu i jest bardzo
pomocne w czasie jego trwania.

Wiem, e wikszo z nas nie docenia wdzicznoci, moemy jednak sprbowa

wykonywa to wiczenie przez 34 dni? Codziennie powicimy tylko kilka minut i na pewno nie
bdzie to czas stracony.
Szczeglnie wane jest wiczenie wdzicznoci podczas detoksu, poniewa pomaga nam
ono oczyci umys. Zaobserwujmy, jak bdziemy si czuli po wykonaniu wiczenia. Jakie
towarzysz nam myli i uczucia? Co si zmienio? Jak czulimy si w trakcie wykonywania
wiczenia?
Nie przywizujemy naleytej wagi do tego, na czym skupiamy myli, a to przecie od nich
zaley nasz nastrj, decyzje i dziaanie. Skupienie na wdzicznoci oczyszcza umys ze mieci
i tworzy przestrze dla konstruktywnych myli.
To dziaa take w drug stron. Wdziczno zmienia nasze uczucia i emocje na pozytywne.
Gdybymy sprbowali przypomnie sobie jakie negatywne wydarzenie z przeszoci, to
najpewniej zwizane s z nim okrelone emocje i uczucia. W lad za nimi pojawia si w gowie
wiele bombardujcych nas myli. Im bardziej emocjonujce byo wydarzenie, ktre
wspominamy, tym wicej o nim mylimy.
Prbujemy z ca moc poprawia warunki, w jakich yjemy, ale nie dostrzegamy, e
moemy poprawi dzisiejszy dzie i t jedyn chwil, ktr tak naprawd mamy. Jak? Poprzez
kilkuminutow praktyk wdzicznoci, bo to najprostszy sposb, i co najwaniejsze dziaa.
Przede wszystkim podzikujmy sobie samym za kolejny dzie detoksu. Potem pomylmy
o kadym miym drobiazgu z dzisiejszego lub wczorajszego dnia. Czyj umiech, czyje mie
sowo, pikn pogod Wszystko, cokolwiek byo przyjemne.
Oto opis wiczenia z ksiki Alkaliczny styl ycia: Wystarczy wzi gboki oddech
i przywoa w mylach rne rzeczy, za ktre jestemy wdziczni, prbujc jednoczenie
dowiadcza samego uczucia wdzicznoci (z czasem dzieje si to na zawoanie). Mog to
by zupenie proste rzeczy, jak obiad zjedzony w miym towarzystwie, smaczna zupa, ktr
wanie ugotowalimy, adna pogoda, dobra noc, po ktrej obudzilimy si wypoczci, mia
rozmowa z kim bliskim Jeli nasz umys jest rozbiegany, czujemy si zestresowani
i trudno nam si skupi nawet na te kilka minut, wemy kartk (lub jeszcze lepiej specjalnie
do tego przeznaczony notatnik) i wypiszmy kilka takich rzeczy z minionego dnia. Najlepiej
robi to kadego dnia wieczorem. Dodatkowym plusem bdzie lepszy nastrj, ktry
pozytywnie wpynie na sen. Nie chodzi o fajerwerki, takie jak awanse, zakochanie, nagroda
w pracy itp. One przecie zdarzaj si rzadko (no, chyba e akurat si zdarzyy, czego
wszystkim ycz). Chodzi o codzienne, mie rzeczy, o ktrych zwykle szybko zapominamy, na
przykad to, e mimo korka nie spnilimy si do pracy, e kto nam wanie z adnym
umiechem podzikowa, e zadzwonia do nas koleanka z pytaniem jak si czujesz? To s
wszystko dobre powody do wdzicznoci.

Odywianie si podczas detoksu

Oglne wytyczne dotyczce jedzenia
detoks warzywno-owocowy i detoks jaglano-warzywny

Podczas detoksu jedzmy wycznie produkty z listy produktw dozwolonych dla kadego
rodzaju oczyszczania.
Nie ma ogranicze co do iloci zjadanych warzyw mona je do woli.
Owoce jedzmy w umiarkowanej iloci, 13 sztuki dziennie (lub 13 filianki maych
owocw).
Warzywa i owoce mona je surowe, kiszone, duszone, gotowane, pieczone,
blanszowane, gotowane na parze, w postaci zup, sokw rozcieczanych ciep wod
(w proporcji na szklanki soku szklanki wody lub 1:1 czyli szklanki soku i szklanki
wody), koktajli.
O zakwasie z burakw pomylmy wczeniej, poniewa jego przygotowanie zajmuje 5 dni;
moe by przechowywany w lodwce, w szczelnie zakrconym soiku, przez kilka
tygodni, a nawet miesicy.
Bardzo pomocny w trakcie oczyszczania jest czerwony barszcz do popijania. Dlatego
 warto ugotowa go duo. Zabierajmy barszcz w termosie do pracy. Szybko poprawia
samopoczucie, rozgrzewa, sprawia, e ochota na co dobrego znika, a jego picie
sprawia niesamowit przyjemno, co docenia niemal kady, kto przeprowadza detoks.
Codziennie jedzmy (o dowolnej porze):
a) porcj kiszonek (kapusta kiszona, ogrki kiszone lub zakwas buraczany)
b) minimum zbek surowego czosnku dziennie lub kawaek startego chrzanu (mona
doda ju na talerzu do dowolnej surwki, dania, zupy).
Dbajmy, by zawsze mie w domu jeden posiek gotowany, gotowy do odgrzania.
Z powodzeniem moemy gotowa na 23 dni, dziki temu nie bdziemy spdza
w kuchni zbyt duo czasu.
Jeli pomidzy posikami jestemy bardzo godni, moemy zje przeksk w postaci
surowych warzyw, takich jak seler naciowy, pomidory, papryka, ogrki, rzodkiewki,
kalarepa, marchewka, ogrki kiszone, kapusta kiszona.
Kady dzie zaczynamy od wypicia na czczo 12 szklanek ciepej wody lub wody
z plasterkiem cytryny.
Nie wychodzimy z domu bez niadania.
Jeli podczas detoksu jemy poza domem (bary, restauracje), wybierajmy surwki
i saatki, proszc, by podano je bez dressingu (najczciej w sosach do saatek jest
cukier). Moemy doprawi je sami sol, pieprzem, sokiem z cytryny, a w przypadku
detoksu jaglano-warzywnego take oliw z oliwek.

Program detoksu harmonogram dnia, produkty dozwolone, menu, przepisy kulinarne

Podczas detoksu jemy wycznie produkty z listy produktw dozwolonych
znajdziecie je w tabelach przy opisie poszczeglnych rodzajw detoksu. I nie zastanawiajcie
si, prosz, czy moecie przeksi co spoza listy.
Przedstawiam gotowe menu, nie oznacza to jednak, e nie moecie go modyfikowa.
By moe zechcecie gotowa na dwa dni lub bdziecie mieli ochot na potraw
przeznaczon na inny dzie moecie dokona zamiany.
Moecie zmieni kolejno dni lub zaproponowany posiek zastpi innym.
Moe przyjd wam do gowy jakie pomysy, a moje menu i przepisy posu tylko jako
inspiracja.
Nie musicie stosowa przypraw, ktrych nie lubicie.

Harmonogram dnia, produkty dozwolone i menu

10-dniowa dieta warzywno-owocowa

Harmonogram dnia

7.00 12 szklanki (250500 ml) ciepej wody

(moe by z plasterkiem cytryny)
8.00 niadanie
10.00 szklanka ciepej wody
11.00 herbatki zioowe, ewentualnie sok
warzywno-owocowy
12.00 szklanka ciepej wody
13.00 obiad
15.00 szklanka ciepej wody
16.00 herbatki zioowe, ewentualnie sok warzywny
17.00 szklanka ciepej wody
18.00 szklanka ciepej wody
19.00 kolacja

Produkty dozwolone

Warzywa
bakaany, botwina, brokuy, brukselka, buraki, cebula (rne rodzaje), cukinia, cykoria,
dynia, jarmu, kabaczki, kalafior, kalarepa, kapusta biaa, kapusta czerwona, kapusta
kiszona, kapusta pekiska, kapusta woska, karczochy, koper woski (fenku), marchew,
ogrki kiszone, ogrki wiee, papryka, patisony, pietruszka, pomidory, por, roszponka,
rukola, rzepa, rzodkiew, rzodkiewka, saata (rne rodzaje), seler korzeniowy, seler naciowy,
szczaw, szparagi, szpinak

Owoce
cytryny, granat, grejpfruty, kiwi, jabka, jeyny, limonki, maliny, melony, pomelo, porzeczki
biae, porzeczki czarne, porzeczki czerwone, rabarbar, winie, urawina wiea

Zioa i przyprawy (wiee i suszone)

wiee:
bazylia, chrzan, czosnek, koperek, korze chrzanu, korze imbiru, lubczyk, melisa, mita,
natka pietruszki, oregano, rozmaryn, szawia, szczypiorek, tymianek
suszone:
any, bazylia, chili, cynamon, gaka muszkatoowa, imbir, kminek, kozieradka, kurkuma, licie
laurowe, lubczyk, majeranek, papryka czerwona, pieprz (rne rodzaje), pulpa pomidorowa
bez, cukru, przecier pomidorowy, (passata) bez cukru i konserwantw, rozmaryn, sl
(morska i himalajska), szawia, tymianek, ziele angielskie
inne:
ocet jabkowy

Menu
(przepisy znajduj si w dalszej czci ksiki)

dzie 1.
niadanie:
sok z marchwi
surwka marchew i jabko
zakwas buraczany
warzywa gotowane na parze
grejpfruta
Obiad:
kapusta pekiska ze szczypiorkiem i koperkiem
warzywa gotowane na parze
surwka z kiszonych ogrkw, jabka i selera naciowego
Kolacja:
zupa z pieczonej pietruszki i pora
wiee surowe warzywa sezonowe

dzie 2.
niadanie:
koktajl z selera naciowego i szpinaku
saatka z pieczonej papryki
zakwas buraczany
surwka marchew i seler
Obiad:
aromatyczna zupa kapuciana
warzywa gotowane na parze
surwka z kiszonych ogrkw, jabka i selera naciowego
Kolacja:
zupa krem z marchwi, papryki i pomidorw
wiee surowe warzywa sezonowe

dzie 3.
niadanie:
koktajl z selera naciowego i szpinaku
kanapeczki warzywne
kubek czerwonego barszczu
Obiad:
pieczone buraki z jabkiem i imbirem
warzywa gotowane na parze
surwka z kapusty kiszonej
surwka marchew i kalarepa
Kolacja:
gotowana kapusta kiszona
wiee surowe warzywa sezonowe
 dzie 4.
niadanie:
koktajl ze szpinaku i melona
warzywa gotowane na parze
surwka marchew i rzodkiew
zakwas buraczany
Obiad:
warzywa duszone z natk pietruszki
saatka z pieczonych burakw
surwka z kiszonych ogrkw, jabka i selera naciowego
Kolacja:
zupa z dyni, marchewki i kolendry
wiee surowe warzywa sezonowe

dzie 5.
niadanie:
sok z marchwi
pasta z pieczonej dyni i papryki
kubek czerwonego barszczu
surwka marchew i seler
jabko
Obiad:
leczo z brukselk
warzywa gotowane na parze
surwka z kapusty kiszonej
surwka marchew i rzepa
Kolacja:
aromatyczna zupa warzywna
wiee surowe warzywa sezonowe

dzie 6.
niadanie:
koktajl z pieczonych burakw
surwka marchew, seler i jabko
zakwas buraczany
pomelo
Obiad:
leczo
warzywa gotowane na parze
kiszonka jednodniowa z ogrkw
gruntowych
surwka z selera i grejpfruta
Kolacja:
aksamitna zupa krem z kiszonych
ogrkw i dyni
wiee surowe warzywa sezonowe

dzie 7.
niadanie:
koktajl z natki pietruszki i kiwi
saatka z pieczonej papryki 2 wersja
zakwas buraczany
surwka marchew i jabko
Obiad:
pieczona papryka i dynia hokkaido z zielonymi warzywami liciastymi
surwka z kapusty kiszonej
kubek czerwonego barszczu
Kolacja:
zielona zupa ze szpinakiem
wiee surowe warzywa sezonowe

dzie 8.
niadanie:
sok z marchwi
warzywa gotowane na parze
surwka marchew i kalarepa
zakwas buraczany
jabka pieczone z cynamonem
Obiad:
cukinia faszerowana warzywami
korzeniowymi
surwka z kiszonych ogrkw, jabka i selera naciowego
surwka z modej kapusty
Kolacja:
kremowa zupa z cukinii i brokuu
wiee surowe warzywa sezonowe

dzie 9.
niadanie:
koktajl orzewiajcy z ogrka
warzywa gotowane na parze
surwka marchew i rzepa
zakwas buraczany
Obiad:
dynia faszerowana szpinakiem
surwka z burakw i brukselki
surwka z kapusty kiszonej
Kolacja:
cebulowa zupa krem
wiee surowe warzywa sezonowe

dzie 10.
niadanie:
koktajl pomidorowo-selerowy
z bazyli
pasta z pieczonego bakaana i papryki
zakwas buraczany
Obiad:
gulasz z kalafiora
warzywa gotowane na parze
kiszonka jednodniowa z ogrkw
gruntowych
surwka z cukinii i pora
Kolacja:
aromatyczny gulasz z marchwi,
papryki i fenkuu
wiee surowe warzywa sezonowe

10-dniowa dieta jaglano-warzywna

Harmonogram dnia

7.00 12 szklanki (250500 ml) ciepej wody

(moe by z plasterkiem cytryny)
8.00 kleik z siemienia lnianego, niadanie
10.00 szklanka ciepej wody
11.00 herbatki zioowe, ewentualnie sok warzywno-owocowy
12.00 szklanka ciepej wody
13.00 obiad
15.00 szklanka ciepej wody
16.00 herbatki zioowe, ewentualnie sok warzywny
17.00 szklanka ciepej wody
18.00 szklanka ciepej wody
19.00 kolacja

Produkty dozwolone

Warzywa
bakaany, botwina, brokuy, brukselka, buraki, cebula (rne rodzaje), cukinia, cykoria,
dynia, jarmu, kabaczki, kalafior, kalarepa, kapusta biaa, kapusta, czerwona, kapusta
kiszona, kapusta, pekiska, kapusta woska, karczochy, koper woski(fenku), marchew,
ogrki kiszone, ogrki wiee, papryka, patisony, pietruszka, pomidory, por, roszponka,
rukola, rzepa, rzodkiew, rzodkiewka, saata (rne rodzaje), seler korzeniowy, seler naciowy,
szczaw, szparagi, szpinak

Owoce
arbuzy, awokado, banany niedojrzae, borwki amerykaskie, cytryny, czerenie, granaty,
grejpfruty, gruszki, kiwi, jabka, jeyny, limonki, maliny, mandarynki, mango, melony,
nektarynki, pomelo, pomaracze, porzeczki biae, porzeczki czarne, porzeczki czerwone,
rabarbar, liwki, truskawki, winogrona biae, winogrona rowe, winie, urawina wiea

Zioa i przyprawy
wiee:
bazylia, chrzan, czosnek, koperek, korze chrzanu, korze imbiru, lubczyk, melisa, mita,
natka pietruszki, oregano, rozmaryn, szawia, szczypiorek, tymianek
suszone:
any, bazylia, chili, cynamon, gaka muszkatoowa, imbir, kminek, kozieradka, kurkuma, licie
laurowe, lubczyk, majeranek, papryka czerwona, pieprz (rne rodzaje), pulpa pomidorowa
bez cukru, przecier pomidorowy (passata) bez cukru i konserwantw, rozmaryn, sl (morska
i himalajska), szawia, tymianek, ziele angielskie

Pozostae produkty
kasze:
kasza gryczana, kasza jaglana
tuszcze:
olej lniany, olej rzepakowy, oliwa z oliwek
inne:
kieki nasion i zb, ocet jabkowy (niewielkie iloci), maso klarowane lub olej kokosowy
(niewielkie iloci)

Menu
(przepisy znajduj si w dalszej czci ksiki)

dzie 1.
niadanie:
koktajl z pieczonych burakw
surwka marchew, seler i jabko
zakwas buraczany
Obiad:
kasza jaglana ze szpinakiem
warzywa gotowane na parze
kiszonka jednodniowa z ogrkw gruntowych
surwka z selera i grejpfruta
Kolacja:
zupa z pieczonej pietruszki i pora
wiee surowe warzywa sezonowe

dzie 2.
niadanie:
sok z marchwi
kanapeczki warzywne
saatka z pieczonej papryki
kubek czerwonego barszczu
grejpfruta
Obiad:
pieczone buraki z jabkiem i imbirem zupa krem
warzywa duszone z natk pietruszki
surwka z kiszonych ogrkw, jabka i selera naciowego
Kolacja:
aromatyczna zupa kapuciana
wiee surowe warzywa sezonowe

dzie 3.
niadanie:
koktajl ze szpinaku i melona
niadaniowa zupa jaglana z jabkiem
zakwas buraczany
Obiad:
rozgrzewajca kasza gryczana
warzywa gotowane na parze
saatka z pieczonych burakw
surwka z kapusty kiszonej
Kolacja:
zupa krem z marchwi, papryki i pomidorw
wiee surowe warzywa sezonowe

dzie 4.
niadanie:
koktajl z natki pietruszki i kiwi
warzywa gotowane na parze
kubek czerwonego barszczu
surwka marchew i seler
Obiad:
zupa krem z kalafiora i pora
leczo podane z kasz
kiszonka jednodniowa z ogrkw gruntowych
surwka marchew i rzepa
Kolacja:
zupa z dyni, marchewki i kolendry
wiee surowe warzywa sezonowe

dzie 5.
niadanie:
sok z marchwi
pasta z pieczonej dyni i papryki
surwka marchew i rzodkiew
kubek czerwonego barszczu
Obiad:
pieczona papryka i dynia hokkaido z zielonymi warzywami liciastymi
warzywa gotowane na parze
surwka z kapusty kiszonej
Kolacja:
aromatyczna zupa warzywna
wiee surowe warzywa sezonowe

dzie 6.
niadanie:
koktajl z jarmuu i bazylii
warzywa gotowane na parze
zakwas buraczany
surwka marchew i jabko
Obiad:
aromatyczna zupa pomidorowa z bazyli
cukinia faszerowana warzywami
korzeniowymi podana z kasz
surwka z kapusty kiszonej
Kolacja:
aksamitna zupa krem z kiszonych
ogrkw i dyni
wiee surowe warzywa sezonowe

dzie 7.
niadanie:
sok z marchwi
kasza jaglana z pieczonym jabkiem
surwka marchew i kalarepa
zakwas buraczany
Obiad:
dynia faszerowana szpinakiem podana z kasz
warzywa gotowane na parze
surwka z burakw i brukselki
kiszonka jednodniowa z ogrkw gruntowych
Kolacja:
zielona zupa ze szpinakiem
wiee surowe warzywa sezonowe

dzie 8.
niadanie:
sok z marchwi
saatka z pieczonej papryki 2. wersja
jabka pieczone z cynamonem
zakwas buraczany
Obiad:
zupa krem z cukinii i pora
gulasz z kalafiora
surwka z kiszonych ogrkw, jabka i selera naciowego
Kolacja:
kremowa zupa z cukinii i brokuu
wiee surowe warzywa sezonowe

dzie 9.
niadanie:
koktajl orzewiajcy z ogrka
saatka jaglano-warzywna
zakwas buraczany
jabko
Obiad:
aromatyczny gulasz z marchewki,
selera, papryki, fenkuu podany z kasz
kiszonka jednodniowa z ogrkw gruntowych
surwka z cukinii i pora
Kolacja:
cebulowa zupa krem
wiee surowe warzywa sezonowe

dzie 10.
niadanie:
koktajl pomidorowo-selerowy z bazyli
pasta z pieczonego bakaana i papryki
zakwas buraczany
Obiad:
papryka zapiekana z kasz jaglan i cukini
surwka z kiszonych ogrkw, jabka i selera naciowego
surwka z modej kapusty
Kolacja:
zupa krem z kalafiora i pora
wiee surowe warzywa sezonowe

Godwka wodna lub sokowa

Podczas godwki wodnej soki zastpujemy wod.

Harmonogram dnia

7.00 szklanka (250 ml) ciepej wody

(moe by z plasterkiem cytryny)
8.00 szklanki soku uzupenionego ciep wod tak, by dopeni szklank
9.00 herbata zioowa
10.00 szklanka ciepej wody
11.00 szklanki soku uzupenionego ciep wod tak, by dopeni szklank
12.00 szklanka ciepej wody
13.00 szklanki soku uzupenionego ciep wod tak, by dopeni szklank
14.00 herbata zioowa
15.00 szklanka ciepej wody
16.00 szklanki soku uzupenionego ciep wod tak, by dopeni szklank
17.00 szklanka ciepej wody
18.00 szklanka ciepej wody
19.00 szklanki soku uzupenionego ciep wod tak, by dopeni szklank

Produkty dozwolone
 Soki moemy przygotowa prawie ze wszystkich warzyw i owocw. Najlepsze s: marchew,
buraki, seler korzeniowy i naciowy, kapusta, brokuy, warzywa zielone liciaste, kieki, ogrki,
pomidory, zielone wiee zioa, takie jak natka pietruszki, mniszek lekarski, bazylia, owoce,
a zwaszcza jabka, gruszki, cytryny, limonki, grejpfruty.

Dodatkowe uwagi

Proponuj na kady dzie przyrzdzi dwa rodzaje (nie wicej) soku. wieo przygotowany
sok nadaje si do spoycia przez dob, a jeli robiony jest w wyciskarce i przechowywany
w lodwce, zachowuje wieo nawet przez dwa dni. Moemy wic przygotowa go na
zapas.
W menu podane s 2 rodzaje sokw kadego dnia, jeden na przedpoudnie, drugi na
godziny popoudniowe. Soki na popoudnie przygotowujemy przewanie z warzyw, a do
tych porannych dodajemy rwnie owoce.
Moemy korzysta z tzw. sokw jednodniowych dostpnych w wielu sklepach spoywczych
(niepasteryzowanych, bez dodatku cukru, naturalnych).
Moemy pi te soki np. tylko z marchewki, tylko z buraka, tylko z grejpfruta itd.
W cigu dnia moemy pi take porcj soku z kiszonej kapusty lub zakwas buraczany
i zielony proszek rozrobiony z wod, np. mody jczmie czy traw pszeniczn. Do
zielonego proszku mona doda dla smaku troch soku z cytryny.
W przepisach dominuje sok z marchwi ze wzgldu na to, e jest agodny i ma wyjtkowo
cenne waciwoci opisane w rozdziale Pokarmy, napoje i napary wspomagajce
eliminacj toksyn i budowanie przyjaznej flory bakteryjnej jelit.

Menu
(przepisy znajduj si w dalszej czci ksiki)

dzie 1.
Przedpoudnie: sok 1. marchew, jabko
Popoudnie: sok 6. marchew, seler naciowy, natka, cytryna

dzie 2.
Przedpoudnie: sok 2. marchew, burak, jabko
Popoudnie: sok 7. marchew, jarmu, seler naciowy

dzie 3.
Przedpoudnie: sok 3. seler naciowy, jabko, kiwi, szpinak
Popoudnie: sok 8. marchew, burak, ogrek, seler korzeniowy

dzie 4.
Przedpoudnie: sok 4. biaa kapusta, jarmu, bazylia, gruszka, kiwi
Popoudnie: sok 9. pomidory, kieki lucerny, seler, czosnek, bazylia
 dzie 5.
Przedpoudnie: sok 5. burak, grejpfrut, limonka, cytryna
Popoudnie: sok 10. marchew, biaa kapusta, natka pietruszki, czosnek

Przepisy kulinarne
Okoo poowy z proponowanych w dalszej czci przepisw opracowaa Edyta Skorupska,
doradca ywieniowy, specjalistka psychodietetyki, a take pasjonatka pysznej zdrowej kuchni
i fotografii kulinarnej oraz autorka bloga www.przyzielonymstole.blogspot.com. Do odwiedzenia
jej bloga serdecznie zachcam, zwaszcza jeli szukacie inspiracji, by gotowa zdrowe potrawy.
Znajdziecie tam wiele propozycji, ktre mona wykorzysta w przygotowaniu do detoksu.

ZUPY
Detoks jaglano-warzywny: do zupy na talerzu dolewamy yeczk oleju lub oliwy z oliwek.

Czerwony barszcz do popijania

szczypta tymianku
yeczki kurkumy
2 yeczki majeranku
1 yeczka kminku (ziarenek lub mielonego)
1 kg burakw
2 marchewki
2 pietruszki
kawaek selera
2 cebule
5 zbkw czosnku
1 por
yeczki suszonego imbiru
1 yeczka kozieradki
3 licie laurowe
5 ziaren ziela angielskiego
szczypta pieprzu kajeskiego
szczypta suszonej bazylii
natka pietruszki
sok z cytryny
czarny pieprz
 sl morska
zakwas buraczany
2 dodatkowe zbki czosnku (opcjonalnie)

Do 3 litrw wrzcej wody doda tymianek, kurkum, majeranek, kminek, buraki

w plasterkach, pozostae warzywa obrane i pokrojone w du kostk, zmiadone zbki
czosnku i pozostae przyprawy (imbir, kozieradka, licie laurowe, ziele angielskie, pieprz
kajeski, bazyli) oraz zgnieciony pczek natki. Gotowa 25 minut. Doda sok z cytryny,
zakwas, pieprz i sl do smaku, ewentualnie dodatkowe 2 zmiadone zbki czosnku. Kiedy
barszcz wystygnie, przecedzi i trzyma w zakrconym soiku lub butelce w lodwce. Popija
gorcy.

Zupa z pieczonej pietruszki i pora

500 g pietruszki
2 pory (tylko biaa cz)
5 zbkw czosnku
1 yeczka soli morskiej
pieprz
Do posypania zupy:
natka pietruszki, por pokrojony, czarnuszka

Piekarnik rozgrza do 180C. Pietruszk pokroi w kostk, por pokroi w plasterki, zbki
czosnku obra, wszystko wymiesza i uoy na blasze wyoonej papierem do pieczenia.
Posypa odrobin soli i piec przez 30 minut*. Po tym czasie przeoy warzywa do garnka,
zala 1 litra ciepej wody, posoli i gotowa przez 15 minut. Nastpnie zup zmiksowa na
krem i doprawi sol i pieprzem. Podawa posypan obficie posiekan natk pietruszki, porem
pokrojonym w cienkie plasterki i czarnuszk.

* Opcjonalnie: zamiast piec warzywa, moemy je tylko ugotowa.

Aromatyczna zupa kapuciana

gwki biaej kapusty

por (biaa cz)
2 pietruszki
3 marchewki
cebula
szczypta tymianku
szczypta kurkumy
szczypta bazylii
yeczki suszonego lubczyku
 yeczki ziaren kminku
yeczki imbiru
yeczki kozieradki
1 yeczka majeranku
2 licie laurowe
3 ziarna ziela angielskiego
szczypta pieprzu kajeskiego
2 zbki czosnku
sl morska
3 yki pulpy pomidorowej lub koncentrat (do smaku)
pczek natki pietruszki, pczek koperku

Na 2 litry wrztku wrzuci wszystkie suszone przyprawy (oprcz soli). Doda obrane
i pokrojone w plasterki marchewk, pietruszk, por, poszatkowan kapust i zmiadone zbki
czosnku. Gotowa, a warzywa bd mikkie (okoo 20 minut). Doda: cebul pokrojon
w kostk i upraon na suchej patelni (w trakcie praenia przez cay czas miesza), sl do
smaku, zgnieciony w doni pczek natki, pulp pomidorow i gotowa 56 minut. Na koniec
doda duy pczek posiekanego koperku.

Zupa krem z marchwi, papryki i pomidorw

1 dua cebula
1 czerwona papryka
1 wiea czerwona pikantna papryczka
3 zbki czosnku
5 wieych pomidorw (lub pulpa pomidorowa ze soika)
750 g marchwi
yeczki mielonego pieprzu
yeczki kurkumy
szczypta pieprzu kajeskiego
1 yeczka suszonego rozmarynu
sl morska
pieprz
natka pietruszki

Cebul i umyt wydron papryk oraz wydron ostr papryczk pokroi w paski,
wrzuci na suche dno garnka i cigle mieszajc, pray, a lekko si zrumieni. Warzywa
odsun na bok tak, by doda przecinity przez prask czosnek, i chwil go miesza, dopki
nie zacznie wydziela aromatu, a nastpnie poczy z warzywami. Doda pokrojone w du
kostk pomidory, wymiesza. Zala litra gorcej wody i wsypa pozostae przyprawy oraz
obran i pokrojon w plastry marchew. Gotowa przez 20 minut, po czym zmiksowa
w blenderze. Jeli zupa jest za gsta, rozcieczy gorc przegotowan wod i miesza
blenderem na niskich obrotach przez 3 sekundy. Podawa posypan posiekan natk
pietruszki.

Zupa z dyni, marchewki i kolendry

1 kg dyni o zwartym miszu

1 marchewka
2 cebule
1 yeczka kolendry suszonej
sl morska
pieprz
do posypania zupy: natka pietruszki lub wiea kolendra

Do garnka o grubym dnie wla szklanki wody. Doda kolendr i pokrojon w kostk
cebul. Gotowa przez 5 minut. Doda obrane i pokrojone w kostk dyni oraz marchew
i gotowa przez kolejne 5 minut, mieszajc. Po tym czasie dola tyle wody, aby zakrywaa
dyni. Gotowa do mikkoci. Doprawi sol i wieo mielonym pieprzem. Zmiksowa
i podawa posypan posiekan wie kolendr lub natk pietruszki.

Aromatyczna zupa warzywna

szczypta tymianku
yeczki kurkumy
ziaren kminku
yeczki suszonego imbiru
1 yeczka kozieradki
2 licie laurowe
4 ziarna ziela angielskiego
szczypta pieprzu kajeskiego
yeczki bazylii
1 cebula
selera
1 marchew
1 pietruszka
1 por (biaa cz)
1 zbek czosnku
1 dua gar brukselki
redniego kalafiora
 sl morska
sok z cytryny
pczek koperku
pczek natki pietruszki

Na 2 litry wrztku wrzuci wszystkie suszone przyprawy (oprcz soli). Doda pokrojone
w kostk cebul i seler, obrane i pokrojone w plasterki marchew, pietruszk i por, zmiadony
zbek czosnku, brukselk oraz podzielony na ryczki kalafior. Gotowa, a warzywa bd
mikkie (okoo 20 minut). Doprawi sol i sokiem z cytryny. Podawa z du iloci posiekanej
natki i/lub koperku.

Aksamitna zupa krem z kiszonych ogrkw i dyni

4 due kiszone ogrki

1 dua cebula
1 dynia (ok. 1 szklanki miszu)
3 zbki czosnku
3 licie laurowe
2 ziarna ziela angielskiego
2 szczypty mielonego kminku
sl
pieprz

Do garnka o grubym dnie wla 1 litr wody i doda licie laurowe, ziele angielskie, kminek
oraz obrane i pokrojone w kostk ogrki, cebul, dyni i pokrojony w plasterki czosnek.
Gotowa wszystko przez 20 minut, po czym wyj listki laurowe i ziele angielskie, doprawi
sol i zmiksowa zup. Podawa posypan mielonym kminkiem i wieo zmielonym pieprzem.

Zielona zupa ze szpinakiem

150 g szpinaku
1 por (tylko biaa cz)
2 odygi selera naciowego
1 marchewka
1 pietruszka
2 cebule
sok wycinity z poowy cytryny
skrka otarta z poowy niewoskowanej cytryny
2 listki laurowe
gaka muszkatoowa
2 ziarna ziela angielskiego
 sl morska
pieprz

Obrane por, seler, marchew i pietruszk pokroi w plasterki. Cebul pokroi w kostk.
Wszystkie warzywa (oprcz szpinaku) woy do garnka, zala wod (tylko tyle, aby warzywa
byy zakryte). Doda ziele angielskie, licie laurowe i gotowa przez 20 minut. Po tym czasie do
warzyw doda szpinak, sok i otart skrk z cytryny. Gotowa jeszcze 3 minuty. Z zupy wyj
listki i ziele angielskie, doprawi do smaku gak, sol, pieprzem i zmiksowa na krem.

Kremowa zupa z cukinii i brokuu

1 redni broku
1 rednia cukinia
1 dua cebula
3 zbki czosnku
yeczki tymianku
yeczki oregano
1 yeczka bazylii
1 paska yeczka soli morskiej
do posypania zupy:
koperek, natka pietruszki, jarmu

Broku podzieli na ryczki. Cukini pokroi w plasterki, cebul w kostk. Czosnek

posieka. Wszystkie warzywa woy do garnka, doda czosnek, tymianek, oregano, bazyli,
sl, zala 3 szklankami wody i gotowa 20 minut pod przykryciem. Po ugotowaniu zup
zmiksowa na gadki krem. Mona podawa j z cieniutko pokrojonym jarmuem, z natk
pietruszki lub koperkiem.

Cebulowa zupa krem

1 kg cebuli
1 marchewka
1 pietruszka
maego selera
1 zbek czosnku
3 licie laurowe
3 ziarna ziela angielskiego
1 yka majeranku
1 yeczka soli morskiej
wieo mielony pieprz
gaka muszkatoowa
 natka pietruszki do posypania zupy

Obrane cebul, marchew, pietruszk pokroi w plasterki. Seler pokroi w kostk. Czosnek
zmiady. Wszystkie skadniki (oprcz natki) woy do garnka i zala 1 szklanki wody.
Gotowa przez 20 minut pod przykryciem, po czym wyj listki laurowe i ziele angielskie.
Doprawi wieo zmielonym pieprzem, gak muszkatoow i zmiksowa. Jeli zupa bdzie za
gsta, doda jeszcze troch wody. Podawa posypan obficie natk pietruszki.

Zupa krem z kalafiora i pora

1 redni kalafior
1 duy por
1 marchewka
1 pietruszka
1 yeczka soli morskiej
pieprz
czarnuszka
kilka yek posiekanego pora i natka do dekoracji

Kalafior podzieli na ryczki. Obrane por, marchew i pietruszk pokroi w plastry.

Wszystkie skadniki (oprcz czarnuszki, natki i pora do dekoracji) woy do garnka. Zala
2 szklankami wody, doda sl, pieprz i gotowa pod przykryciem przez 20 minut, po czym
zmiksowa zup na krem. Jeli bdzie zbyt gsta, doda jeszcze troch wody. Podawa
posypan natk, porem i czarnuszk.

Zupa krem z cukinii i pora

2 due cukinie
1 duy por (biaa cz)
duego korzenia selera
1 yeczka kozieradki
szczypta kurkumy
yeczki tymianku
yeczki pieprzu (lub wicej)
sl morska
3 zbki czosnku
pczek koperku
sok z ogrkw kiszonych (opcjonalnie)

Cukini umy, pokroi w pplastry. Por umy i pokroi w krki. Seler obra, umy i pokroi
w kostk. Warzywa woy do garnka, zala 2 szklanki zimnej wody, doda kozieradk,
kurkum, tymianek i pieprz. Gotowa przez 15 minut. Po ugotowaniu doda przecinity przez
prask czosnek i sl do smaku. Zmiksowa w blenderze na krem. Jeli zupa bdzie za gsta,
dola gorcej przegotowanej wody i miksowa przez 3 sekundy. Zup podawa suto posypan
posiekanym koperkiem. Krem mona te nieco zakwasi sokiem z kiszonych ogrkw.

Aromatyczna zupa pomidorowa z bazyli i selerem naciowym

2 due pomidory
1 odyga selera naciowego
1 cukinia
2 marchewki
1 pietruszka
1 por (biaa cz)
1 cebula
selera
2 licie laurowe
3 ziarna ziela angielskiego
yeczki suszonego imbiru
szczypta pieprzu kajeskiego
yeczki kurkumy
1 yeczka oregano
yeczki pieprzu zioowego
koncentrat pomidorowy (do smaku)
2 zbki czosnku
sok z cytryny (do smaku)
sl morska (do smaku)
pczek bazylii

Do 1 litra wody doda obrane i pokrojone w plasterki marchew, pietruszk, por i pokrojone
w kostk cebul i seler. Doda licie laurowe i ziele angielskie. Gotowa do mikkoci (okoo
20 minut). Usun ziele angielskie i licie laurowe, a reszt zmiksowa.
Do osobnego garnka wla wod do wysokoci 2 cm. Doda sparzone, obrane ze skrki
i pokrojone w kostk pomidory. Doda przyprawy: imbir, pieprz kajeski, kurkum, oregano.
Gotowa przez kilka minut i poczy z wywarem warzywnym. Doda koncentrat pomidorowy
(moe by rwnie zagszczony przecier z pomidorw), cukini pokrojon w kostk,
przecinity przez prask czosnek, doprawi sokiem z cytryny i sol i gotowa 35 minut (tak,
by cukinia lekko zmika). Podawa z pokrojonym w cieniutkie plasterki selerem naciowym
i du iloci posiekanej bazylii.

niadaniowa zupa jaglana z jabkiem*

(detoks jaglano-warzywny)
 4 paskie yki kaszy jaglanej
1 jabko*
yeczki cynamonu
yeczki suszonego imbiru
szczypta kurkumy
szczypta soli morskiej

Na dno garnka wsypa kasz jaglan i mieszajc, pray przez minut, dwie, a zacznie
wydziela aromat. Przepuka kasz biec zimn wod (na sitku lub wlewajc 23 razy wod
do garnka i odlewajc). Do wypukanej kaszy wla 2 szklanki wody. Doda przyprawy
i gotowa na maym ogniu okoo 30 minut. Pod koniec gotowania doda obrane, pokrojone
w kostk jabko, gotowa razem 15 sekund.

* Zamiast jabka mona doda inne owoce.

DANIA Z WARZYW
Detoks jaglano-warzywny: warzywa dusimy na yeczce masa klarowanego lub oleju
kokosowego, a do gotowania potrawy dodajemy dodatkowo 12 yki oliwy z oliwek lub innego
oleju. Opcjonalnie moemy skropi oliw danie ju na talerzu. Dania podajemy z kasz jaglan
lub gryczan ugotowan na sypko.

Kapusta pekiska ze szczypiorkiem i koperkiem

2 gwki kapusty pekiskiej*

2 marchewki
2 cebule
5 zbkw czosnku
250 ml soku pomidorowego lub przecieru pomidorowego bez cukru
2 licie laurowe
2 ziarna ziela angielskiego
1 pczek szczypiorku
1 pczek koperku
1 yeczka sodkiej papryki
sl morska, pieprz zioowy

Do garnka o grubym dnie wla szklank wody. Doda ziele angielskie, licie laurowe,
czosnek pokrojony w plasterki, cebul pokrojon w drobn kostk oraz obrane i pokrojone
w plastry marchewk i kapust pekisk. Dola sok pomidorowy i gotowa wszystko pod
przykryciem przez 20 minut (a kapusta bdzie mikka). Na koniec doda posiekane
szczypiorek i koperek oraz yeczk sodkiej papryki. Doprawi sol i pieprzem.

* Zamiast kapusty pekiskiej mona uy modej biaej kapusty.

Gotowana kapusta kiszona

500 g kapusty kiszonej

2 due cebule
2 due marchewki
1 dua pietruszka
500 ml gstego soku pomidorowego lub passaty pomidorowej bez cukru
1 yeczka kminku
3 licie laurowe
3 ziarna ziela angielskiego

Do garnka o grubym dnie wla szklanki wody, doda ziele angielskie, licie laurowe
i kminek, cebul pokrojon w kostk i gotowa 5 minut. Kapust kiszon wypuka na sicie (by
nie bya zbyt kwana) i drobno pokroi. Do garnka woy kapust, obrane i starte na duych
oczkach marchew i pietruszk, dola sok pomidorowy i gotowa pod przykryciem na maym
ogniu, a kapusta bdzie mikka.

Gotowana kapusta kiszona wersja aromatyczna

redniej gwki biaej kapusty

500 g kapusty kiszonej
2 due cebule
3 licie laurowe
4 ziarna ziela angielskiego
2 rednie marchewki
1 pietruszka
selera
4 zbki czosnku
yeczki kurkumy
yeczki suszonego imbiru
1 yeczka majeranku
yeczki tymianku
yeczki pieprzu
sl morska

Cebul pokroi w kostk i podpray, cay czas mieszajc w garnku o grubym dnie, bez
tuszczu. Podla 4 ykami wody i poddusi 3 minuty. Doda licie laurowe, ziele angielskie,
obrane i pokrojone w drobn kosteczk marchew, pietruszk, seler i poszatkowan bia
kapust. Zala wod do wysokoci garnka i dusi 20 minut, par razy mieszajc.
W drugim garnku udusi, podlewajc szklanki wody, posiekan kapust kiszon. Zmiesza
obydwie kapusty, doda zmiadony czosnek, suszone zioa i przyprawy, dosoli do smaku,
wymiesza i dusi razem jeszcze 10 minut.

Pieczone buraki z jabkiem i imbirem*

8 nieduych burakw
1 gazka wieego rozmarynu
2 cm wieego imbiru (lub mniej)
1 jabko
sok z cytryny
pczek natki pietruszki (opcjonalnie)

Buraki dokadnie umy, zawin w foli aluminiow lub papier do pieczenia i piec na blasze
w temperaturze 200C okoo godziny. Kiedy wystygn, obra je ze skrki i pokroi w du
kostk (ok. 2 cm).
Na dno garnka wla 12 yki wody, woy rozmaryn, doda obrany i starty na tarce imbir
i buraki i dusi pod przykryciem na maym ogniu okoo 2 minut.
W tym czasie obrane, pokrojone w kostk jabko upray na suchej patelni. Wyj rozmaryn
z burakw, doda upraone jabko, wymiesza i skropi sokiem z cytryny. Na talerzu mona
posypa drobno posiekan natk.

Detoks jaglano-warzywny: zamiast jabka mona doda gruszk.

* T potraw mona zamieni w zup krem. Wystarczy razem z jabkiem dola (lub
wicej) szklanki gorcej wody. Gotowa razem przez minut, a nastpnie zmiksowa
w blenderze.

Warzywa duszone z natk pietruszki

400 g marchewki
400 g pietruszki
2 cebule
3 papryki
duy pczek natki pietruszki
2 licie laurowe
2 ziarna ziela angielskiego
1 paska yeczka soli morskiej (lub do smaku)
1 paska yeczka tymianku
1 paska yeczka bazylii
 2 zbki czosnku

Marchew, pietruszk, cebul i papryk pokroi w kostk. Woy do garnka, zala 1

szklanki wody*, doda licie laurowe, ziele angielskie, bazyli, tymianek i dusi pod przykryciem
do mikkoci. Na koniec doda posiekan natk pietruszki, przecinity przez prask czosnek,
sl i gotowa jeszcze przez 5 minut.

* Zamiast szklanki wody w sezonie mona doda 2 due pomidory, sparzone, obrane ze
skrki i pokrojone w kostk.

Leczo z brukselk

1 rednia cukinia
3 papryki
kg brukselki
4 pomidory
2 mae cebule
5 zbkw czosnku
1 yeczka soli morskiej
1 yka bazylii
sodka czerwona papryka
pieprz

Cukini i papryk pokroi w paski. Brukselki poprzekrawa na p. Pomidory sparzy, obra

ze skrki i pokroi na wiartki. Cebul rwnie pokroi na wiartki, a czosnek w plasterki.
Wszystkie warzywa woy do garnka o grubym dnie, zala szklanki wody i dusi na maym
ogniu do mikkoci. Na koniec doprawi sodk papryk, sol i wieo mielonym pieprzem
i bazyli.

Leczo

2 due cebule
4 papryki
2 rednie cukinie
4 pomidory
yeczki kurkumy
yeczki tymianku
yeczki bazylii
4 zbki czosnku
sl morska
pczek natki pietruszki
 pczek wieej bazylii

Cebul pokroi w kostk, wrzuci do garnka i pray, mieszajc, a si lekko zrumieni.

Podla wod tak, by przykrywaa dno, ale nie zakrywaa caej cebuli. Dusi 3 minuty,
uzupeniajc wod (12 razy). Doda papryk pokrojon w grub kostk (ok. 23 cm),
kurkum, tymianek, bazyli oraz pomidory (jeli s wiee, trzeba je sparzy, obra ze skrki
i pokroi w drobn kostk) i dusi przez 5 minut. Doda umyt cukini pokrojon w plastry.
Dusi razem przez 2 minuty. Doda przecinity przez prask czosnek, sl i dusi jeszcze 3
minuty. Podawa posypane obficie posiekan natk pietruszki lub wie bazyli.

Pieczona papryka i dynia hokkaido z zielonymi warzywami liciastymi

6 papryk
1 maa dynia hokkaido
2 garci ulubionych warzyw liciastych (jarmu, szpinak, saata, roszponka, rukola)
1 czerwona cebula
sl morska
pieprz
gaka muszkatoowa

Rozgrza piekarnik do 200C. Blach wyoy papierem do pieczenia i uoy na niej umyte
papryki i dyni przekrojon w poprzek (bez usuwania pestek). Warzywa piec przez 30 minut (a
dynia bdzie mikka). Papryk, jeszcze gorc, woy do foliowego woreczka i zawiza go
na 10 minut. Po tym czasie papryk wyj, ostudzi, zdj z niej skrk i usun nasiona.
Z dyni usun pestki i pokroi j w kostk (dyni zjadamy ze skrk). Papryk pokroi w paski,
cebul w kostk. Warzywa liciaste drobno pokroi. Wszystkie warzywa wymiesza w misce.
Doprawi sol, wieo mielonym pieprzem i odrobin gaki muszkatoowej.

Cukinia faszerowana warzywami korzeniowymi w aromatycznym sosie pomidorowym

z bazyli i czosnkiem

2 cukinie
1 seler
1 dua pietruszka
2 due marchewki
1 zielona papryka
natka pietruszki
sl morska

Sos:
1 soiczek przecieru pomidorowego
1 yeczka suszonej bazylii albo gar listkw wieej
 yeczki soli
3 due zbki czosnku
1 yeczka sodkiej papryki

Seler obra, umy i przekroi na p. Pietruszk i marchew obra, umy i przekroi wzdu.
Warzywa woy do garnka i wla szklanki wody. Dusi do mikkoci (do gotowania przyda
si garnek z grubym dnem i szczeln przykrywk). Przez pierwsze 5 minut gotowa na duym
ogniu, a na kolejne 20 minut zmniejszy ogie. Po ugotowaniu warzywa ostudzi, obra ze
skrki i zetrze na tarce. Doda zielon papryk pokrojon w drobn kostk i wymiesza.
Gdy warzywa si gotuj, przygotowa aromatyczny sos pomidorowy: do miski woy
przecier pomidorowy, bazyli (jeli jest wiea, wczeniej drobno posieka), sodk papryk,
sl i czosnek przecinity przez prask. Wla szklanki wody i dokadnie wymiesza.
Trzy czwarte sosu doda do startych warzyw i dokadnie wymiesza.
Piekarnik rozgrza do 180C. Do aroodpornego naczynia albo na blach wyoon
papierem do pieczenia wyoy cukini przekrojon wzdu i pozbawion pestek (naley
wydry j yeczk, aby w rodku byo miejsce na farsz). Delikatnie posoli i napeni
warzywami. Na wierzchu rozsmarowa pozostay sos pomidorowy. Zapieka przez 40 minut.
Po upieczeniu posypa posiekan natk pietruszki. Cukinia doskonale smakuje na ciepo oraz
jako dodatek do zielonej saaty (na zimno, pokrojona w plastry).

Dynia faszerowana szpinakiem

1 rednia dynia hokkaido

500 g szpinaku
2 cebule
3 zbki czosnku (lub wicej)
gaka muszkatoowa
sl
pieprz

Piekarnik rozgrza do 180C. Na blasze wyoonej papierem do pieczenia uoy umyt

i przekrojon w poprzek dyni. Piec przez 30 minut (albo a bdzie mikka). Po wyjciu dyni
z piekarnika usun z niej pestki, posoli i nafaszerowa j ciepym szpinakiem.
Przygotowanie szpinaku: do garnka wla 5 yek wody, doda pokrojon w kostk cebul
i dusi przez 3 minuty. Doda pokrojony w paski szpinak. Gotowa przez 10 minut. Na koniec
doda 3 lub wicej zbkw czosnku przecinitego przez prask. Doprawi gak, sol i wieo
mielonym pieprzem.

Gulasz z kalafiora

1 redni kalafior
3 czerwone papryki
 10 rzodkiewek
2 due cebule
1 cm wieego imbiru
yeczki soli morskiej
1 paska yeczka sodkiej czerwonej papryki

Do garnka z grubym dnem wla 5 yek wody, doda obrany i starty na tarce imbir, cebul
pokrojon w kostk, papryk pokrojon w kostk, rzodkiewki przekrojone na 4 czci i kalafior
podzielony na mae ryczki. Dusi wszystko przez 5 minut, mieszajc. Dosypa sl i sodk
papryk, dola szklanki wody, zmniejszy ogie i gotowa pod przykryciem 10 minut (albo do
momentu, a kalafior bdzie prawie mikki). Na koniec posoli do smaku.

Aromatyczny gulasz z marchwi, papryki i fenkuu

2 rednie marchewki
1 czerwona papryka
1 fenku
1 dua cebula
3 zbki czosnku
szczypta kurkumy
sl morska
pieprz
pczek natki pietruszki

Marchew obra i pokroi w cieniutkie supki. Cebul i fenku pokroi w pplastry, a papryk
w du kostk. Do garnka o grubym dnie wrzuci marchew i cebul. Cigle mieszajc, smay
przez okoo p minuty. Doda fenku i papryk i smay przez kolejne p minuty, nie przestajc
miesza. Doda szklanki wody, czosnek przecinity przez prask, kurkum i dusi przez 15
minut na maym ogniu. Jeli bdzie trzeba, doda wody. Doprawi sol i wieo mielonym
pieprzem, wymiesza i dusi jeszcze przez 3 minuty (a warzywa bd mikkie). Podawa
posypany du iloci posiekanej natki.

Aromatyczny gulasz z marchewki, selera, papryki, fenkuu

2 rednie marchewki
1 redniej wielkoci seler
1 fenku
1 zielona papryka
1 dua cebula
1 czubata yeczka sodkiej czerwonej papryki
yeczki sproszkowanej kozieradki
 2 licie laurowe
3 ziarna ziela angielskiego
szczypta pieprzu kajeskiego
yeczki kurkumy
yeczki suszonego imbiru
yeczki mielonego pieprzu
1 caa gwka czosnku
sl morska
natka pietruszki i/lub koperek

Marchew i seler obra i pokroi w supki, a cebul, papryk i fenku w du kostk.

Warzywa woy do garnka, doda wszystkie przyprawy. Gwk czosnku, nieobran
i w caoci, umy i doda do warzyw. Wla 1 szklanki gorcej wody. Gotowa na maym
ogniu okoo 25 minut. Po tym czasie wyj gwk czosnku, wycisn misz z zbkw, doda
do warzyw, doprawi sol, uzupeni wod (jeli potrzeba) i dusi jeszcze przez 5 minut. Gulasz
podawa posypany posiekan natk i/lub koperkiem z surwk z kiszonej kapusty (s. 217).

Warzywa gotowane na parze

Moemy ugotowa jedno z wymienionych warzyw lub dowoln ich mieszank:

kalafior (podzielony na ryczki), broku (podzielony na ryczki), marchew (obrana,

pokrojona w cienkie paski obieraczk do warzyw), cukinia (pokrojona w plastry gruboci
1 cm lub w cienkie paski obieraczk do warzyw), seler korzeniowy (obrany, pokrojony
w cienkie pplasterki), patisony (w caoci lub przekrojone na plastry), pietruszka (obrana,
pokrojona w cienkie paski obieraczk do warzyw), brukselka (pokrojona na powki),
szparagi (w caoci lub przekrojone wzdu na p albo na paski), zielone warzywa
liciaste (szpinak, jarmu), por (rozdzielone patki lub pokrojony w plasterki).

Warzywa ugotowa na parze do mikkoci. Podawa oprszone sol, pieprzem, zioami

suszonymi lub posiekanymi wieymi zioami.

Mona te zrobi dressing i pola nim warzywa:

szklanki wody i do smaku odrobina octu jabkowego lub soku z cytryny, sl, pieprz,
przecinity przez prask czosnek i dowolne zioa suszone lub wiee siekane (koperek, natka
pietruszki, tymianek, bazylia, inne). Skadniki wymiesza, mona je te zmiksowa w blenderze.

Detoks jaglano-warzywny: do dressingu doda oliwy z oliwek.

Kasza jaglana ze szpinakiem

(detoks jaglano-warzywny)

1 szklanka kaszy jaglanej

paczka (250 g) wieego szpinaku
 1 li laurowy
szczypta kurkumy
szczypta sproszkowanego imbiru
1 yeczka masa klarowanego
5 zbkw czosnku
pieprz
sl morska do smaku

Kasz jaglan ugotowa wedug przepisu podstawowego (s. 241), lecz z dodatkiem licia
laurowego, kurkumy i imbiru. W garnku o grubym dnie na klarowanym male przesmay
przecinity przez prask czosnek do momentu, a zacznie wydziela silny aromat. Doda
szpinak, pieprz, wymiesza i dusi okoo 10 minut. W trakcie duszenia jeszcze raz zamiesza.
Z ugotowanej kaszy wyj li laurowy i doda j do szpinaku. Wymiesza i dusi razem okoo
2 minut.

Rozgrzewajca kasza gryczana

(detoks jaglano-warzywny)

1 szklanka kaszy gryczanej

1 yeczka masa klarowanego
1 dua cebula
1 por (biaa cz)
2 zbki czosnku
yeczki kurkumy
yeczki pieprzu
yeczki sproszkowanego imbiru
sl do smaku
1 li laurowy
natka pietruszki (opcjonalnie)

W garnku, na rozgrzanym male klarowanym, zeszkli pokrojon w kostk cebul. Doda

por pokrojony w talarki, przecinity przez prask czosnek i miesza razem do chwili, a
czosnek zacznie wydziela silny aromat. Wsypa kasz gryczan, doda przyprawy, sl
i wymiesza. Wrzuci li laurowy, zala 2 szklankami wody, przykry i doprowadzi do
wrzenia. Gotowa na maym ogniu okoo 8 minut. Wyczy ogie i pozostawi pod przykryciem
na 10 minut. Kasz podawa posypan posiekan natk pietruszki.

Papryka zapiekana z kasz jaglan i cukini

(detoks jaglano-warzywny)

2 papryki
1 szklanki ugotowanej kaszy jaglanej
 1 rednia cukinia
2 szalotki
2 zbki czosnku
1 duy pomidor
szczypta kurkumy
szczypta tymianku
szczypta bazylii
szczypta oregano
sl morska do smaku
1 yka oliwy z oliwek

Papryk umy, przekroi na p i usun pestki. W misce wymiesza kasz jaglan,

pokrojon w kosteczk cukini, posiekan szalotk, przecinity przez prask czosnek.
Pomidor sparzy, obra ze skrki, pokroi w kostk i doda do miski. Wsypa przyprawy,
doda oliw i dobrze wymiesza. Nafaszerowa papryk, pooy na blasze wyoonej
papierem do pieczenia, przykry od gry foli aluminiow i wstawi do rozgrzanego do 200C
piekarnika. Zapieka przez okoo 30 minut.

Kasza jaglana z pieczonym jabkiem

(detoks jaglano-warzywny)

1 szklanka ugotowanej kaszy jaglanej

1 jabko
cynamon

Jabko umy, przekroi na p, usun gniazda nasienne, obsypa dobrze cynamonem,

uoy na blasze wyoonej papierem do pieczenia, przykry delikatnie od gry foli aluminiow
i piec w temperaturze 200C 1015 minut (jabko nie moe si rozpa, ma by lekko
twardawe). Kiedy jabko nieco przestygnie, pokroi je w grub kostk i wymiesza w misce
z kasz jaglan.

SAATKI
Detoks jaglano-warzywny: saatki doprawiamy oliw z oliwek albo olejem rzepakowym lub
lnianym.

Saatka z pieczonej papryki

4 czerwone papryki
yeczki suszonego tymianku
2 zbki czosnku
 sok z poowy cytryny
sl morska (do smaku),
pczek wieej bazylii

Rozgrza piekarnik do 200C. Blach wyoy papierem do pieczenia i uoy na niej umyte
papryki. Piec przez okoo 30 minut (a do zrumienienia i pierwszych spka skrki). Jeszcze
gorc woy do foliowego woreczka i zawiza go na 10 minut, po czym wyj, ostudzi,
zdj z niej skrk i usun nasiona. Pokroi w paski.
Czosnek przecisn przez prask, wymiesza z tymiankiem, sokiem z cytryny i 2 ykami
wody. Pola papryk sosem. Posoli do smaku. Podawa z du iloci wieej posiekanej
bazylii.

Inna wersja saatki

4 czerwone papryki
1 gar roszponki, 1 gar saaty
1 maa gar rukoli (opcjonalnie)

Przygotowan papryk pokroi w kostk. Umyt saat porwa na mae kawaki. Poczy
z papryk, roszponk, rukol i wymiesza z sosem. Posoli do smaku.

Kiszonka jednodniowa z ogrkw gruntowych

1 kg ogrkw
1 paska yka soli

Ogrki umy i pokroi w cienkie plasterki wzdu. Woy do miski, doda sl i delikatnie
ugniata przez minut. Przeoy ogrki do garnka, nakry talerzykiem i przycisn soikiem
z wod. Po 4 godzinach odla wod z ogrkw i przeoy je do soika. Przechowywa
w lodwce.

Saatka z pieczonych burakw

8 nieduych burakw
4 zbki czosnku
1 yeczka tymianku
sl morska do smaku
sok z cytryny do smaku
pczek natki pietruszki

Buraki umy, zawin w foli aluminiow lub papier do pieczenia i piec na blasze
w temperaturze 200C okoo 1 godziny. Kiedy wystygn, obra je ze skrki i pokroi w du
kostk (kawaki ok. 1 cm).
Czosnek obra, pokroi w plasterki i upray na zoty kolor na suchej patelni. W misce
wymiesza buraki z czosnkiem, sol, tymiankiem i sokiem z cytryny. Podawa obficie posypane
posiekan natk pietruszki.

Wersja saatki na ciepo

Pokrojone buraki wrzuci do garnka, doda sl, tymianek, przecinity przez prask zbek
czosnku i podgrza, mieszajc.
Pozostae 3 zbki czosnku pokrojone w plasterki upray na zoty kolor na suchej patelni.
Wymiesza z saatk. Skropi sokiem z cytryny. Buraki obficie posypa posiekan natk
pietruszki.

Surwka z burakw i brukselki

8 maych burakw
10 brukselek
1 czerwona cebula
2 ogrki kiszone
sl morska do smaku
pieprz do smaku
sok z cytryny do smaku

Buraki ugotowa na parze, wystudzi, obra i pokroi w kostk. Cebul pokroi w drobn
kostk, brukselk w plasterki, ogrki w kostk. Warzywa wymiesza w misce i doprawi sol,
pieprzem i odrobin soku z cytryny.

Surwka z kapusty kiszonej

kg kiszonej kapusty
1 dua czerwona cebula
2 rednie marchewki
1 due jabko
kminek mielony
sl morska
pieprz

Kapust pokroi (jeli jest zbyt kwana, wczeniej przepuka i odcisn). Cebul pokroi
w kostk, marchew i jabko zetrze na tarce o duych oczkach. Wszystkie skadniki wymiesza
w misce i doprawi kminkiem, sol i pieprzem. Saatk mona przechowywa w lodwce
w soiku przez 3 dni.

Surwka z kiszonych ogrkw, jabka i selera naciowego

6 duych kiszonych ogrkw

2 jabka
 1 dua czerwona cebula
2 odygi selera naciowego
sl
wieo zmielony pieprz

Ogrki, jabka i cebul pokroi w kostk, a seler w plasterki. Wszystkie skadniki saatki
wymiesza w misce. Doprawi sol i wieo mielonym pieprzem.

Surwka z selera i grejpfruta

1 redni seler
1 dua marchewka
2 jabka
1 grejpfrut
szczypta soli

Seler, marchew i jabka obra i zetrze na tarce o duych oczkach. Grejpfrut podzieli na
czstki (sam misz, bez skrek). Wszystkie skadniki saatki wymiesza w misce. Doprawi
sol.

Surwka z cukinii i pora

2 mae cukinie
1 por (tylko biaa cz)
paskiej yeczki soli morskiej
sok z cytryny do smaku

Cukini umy i pokroi wzdu w cienkie plasterki (najlepiej obieraczk do warzyw). Warto
pamita, e im mniejsza cukinia, tym mniej ma pestek, i taka jest lepsza. Por pokroi
w plasterki. Cukini i pora wymiesza w misce. Doprawi sol i sokiem z cytryny.

Surwka z modej kapusty

1 gwka modej kapusty

2 marchewki
1 due jabko
1 dua cebula
1 paska yeczka soli morskiej

Kapust drobno posieka, woy do miski, doda sl i przez chwil ugniata rkami.
Kapusta moe nie by moda, ale trzeba j wtedy jeszcze drobniej posieka i nieco duej
ugniata. Marchew i jabko zetrze na tarce o duych oczkach. Cebul pokroi w kostk.
Wszystkie warzywa wymiesza w misce.
Surwki z marchwi

Detoks jaglano-warzywny: surwki doprawiamy dodatkowo olejem rzepakowym lub

lnianym.

marchew i jabko: 3 rednie marchewki, 1 jabko,

sok z cytryny, sl morska do smaku

marchew, seler i jabko: 2 rednie marchewki, selera, 1 jabko, sok z cytryny, sl

morska do smaku

marchew i seler: 3 rednie marchewki, selera,

sok z cytryny, sl morska do smaku, pieprz,
2 cm korzenia chrzanu

marchew i rzepa: 3 rednie marchewki, rzepy,

sok z cytryny, sl morska do smaku, pieprz,
2 cm korzenia chrzanu

marchew i rzodkiew: 3 rednie marchewki, rzodkwi,

sok z cytryny, sl morska do smaku, 2 cm korzenia chrzanu

marchew i kalarepa: 3 rednie marchewki, 1 niedua kalarepa, sok z cytryny, sl morska

do smaku,
2 cm korzenia chrzanu

Warzywa umy i obra. Zetrze na tarce o duych oczkach (z wyjtkiem chrzanu, ktry
trzeba zetrze na tarce o najmniejszych oczkach). Doda przyprawy, sok z cytryny
i wymiesza.

Saatka jaglano-warzywna
(detoks jaglano-warzywny)

szklanki kaszy jaglanej

2 marchewki
1 papryka czerwona
1 papryka zielona
1 czerwona cebula
yeczki kuminu (kminu rzymskiego) lub do smaku
sl morska (do smaku)
pieprz (do smaku)
szczypta pieprzu kajeskiego
1 pczek natki pietruszki
1 szklanka biaych winogron
 gar rodzynek

Sos:
szklanki oliwy z oliwek
sok z 1 cytryny
2 zbki czosnku
1 cm wieego imbiru

Kasz jaglan ugotowa na sypko (przepis s. 241). Rodzynki zala wrzc wod i zostawi
na 5 minut.
Obra i zetrze marchew na tarce o najdrobniejszych oczkach. Papryk umy, usun pestki
i pokroi w drobn kosteczk. Cebul pokroi w drobn kostk. Wymiesza ugotowan kasz,
pokrojone i starte warzywa oraz odsczone rodzynki. Doda kumin, sl, wieo zmielony pieprz
czarny, pieprz kajeski, posiekan natk pietruszki, umyte winogrona przekrojone na p
i wymiesza.

Przygotowa sos: oliw, sok z cytryny, przecinite zbki czosnku i starty na tarce imbir
wszystkie skadniki wrzuci do soika, zakrci i energicznie potrzsa, a skadniki si
pocz. Pola saatk sosem. Saatk mona przechowywa w lodwce przez kilka dni.

PASTY
Detoks jaglano-warzywny: podczas miksowania pasty doda yk oliwy z oliwek, a przed
podaniem skropi dodatkowo oliw.

Pasta z pieczonej dyni i papryki

3 czerwone papryki
maej dyni hokkaido
2 zbki czosnku
sl morska do smaku
pieprz do smaku

Rozgrza piekarnik do 200C. Blach wyoy papierem do pieczenia i uoy na niej umyte
papryki i dyni przekrojon w poprzek (bez usuwania pestek). Warzywa piec przez 30 minut (a
dynia bdzie mikka). Papryk, jeszcze gorc, woy do foliowego woreczka i zawiza go
na 10 minut. Po tym czasie papryk wyj, ostudzi, zdj skrk i usun nasiona. Z dyni
wyj pestki, wystudzi i pokroi w kostk (dyni zjadamy ze skrk). Czosnek przecisn
przez prask. Zmiksowa dyni, papryk i czosnek na past. Doprawi do smaku sol i wieo
mielonym pieprzem.
Past podawa ze wieymi warzywami sezonowymi (seler naciowy, rzodkiewki, papryka,
ogrki).

Pasta z pieczonego bakaana i papryki

2 niedue bakaany
3 czerwone papryki
1 niedua cebula
2 zbki czosnku
szczypta tymianku
szczypta pieprzu kajeskiego
sok z cytryny
sl do smaku
pieprz do smaku
natka pietruszki
cykoria i/lub chrupice warzywa

Rozgrza piekarnik do 200C. Blach wyoy papierem do pieczenia i uoy na niej obran
i przekrojon na p cebul, umyte papryki i ponacinane noem wzdu w kilku miejscach
bakaany (nacicia trzeba zrobi co 2 cm). Warzywa piec przez 30 minut. Papryk, jeszcze
gorc, woy do foliowego woreczka i zawiza go na 10 minut. Po tym czasie papryk
wyj, ostudzi, zdj z niej skrk i usun nasiona. Bakaana, jeszcze gorcego, obra ze
skrki. Warzywa woy do blendera. Doda przecinity przez prask czosnek, tymianek,
pieprz kajeski, sok z cytryny i zmiksowa. Na koniec doprawi sol i wieo mielonym
pieprzem.
Podawa past na dkach cykorii posypan posiekan natk lub z chrupicymi warzywami
(np. selerem naciowym, papryk, ogrkami, kalarep i rzodkwi) pokrojonymi w supki.

INNE PRZEPISY
Jabka pieczone z cynamonem

2 jabka (lub wicej)

cynamon

Jabka umy, odci grn cz z ogonkiem (plaster okoo 1 cm). Z dolnej czci wydry
gniazdo nasienne. Wydrone wntrze jabka posypa cynamonem. Przykry odcit grn
czci. Pooy na blasze wyoonej papierem do pieczenia i piec w temperaturze 200C do
momentu, a skrka lekko si zmarszczy.

Kanapeczki warzywne
 kalarepa
pomidor
ogrek kiszony
tymianek suszony
sl morska
pieprz
koperek

Pomidor, ogrek, obran kalarep pokroi w cienkie plasterki. Na plasterku kalarepy pooy
plaster pomidora i ogrka. Posypa suszonym tymiankiem, wieo zmielonym pieprzem i sol.
Cao oprszy posiekanym drobno koperkiem.

Koktajl z pieczonych burakw

3 mae buraki
1 jabko
gazka wieej mity
1 cm wieego imbiru
szczypta cynamonu
sok z poowy cytryny

Buraki umy, zawin w foli aluminiow lub papier do pieczenia i piec na blasze
w temperaturze 200C okoo godziny. Kiedy wystygn, obra je ze skrki i pokroi. Wrzuci do
blendera buraki, umyte, pokrojone jabko (bez gniazda nasiennego), obrany, pokrojony
w plasterki imbir, cynamon, sok z cytryny. Doda szklanki wody i zmiksowa. Jeli koktajl
bdzie za gsty, dola wody i miesza przez 3 sekundy na wolnych obrotach.

Detoks jaglano-warzywny: podczas miksowania koktajlu doda yeczk oliwy z oliwek.

Koktajl z selera naciowego i szpinaku

2 odygi selera naciowego

dua gar szpinaku
1 kiwi
1 jabko

Skadniki umy. Seler pokroi, kiwi obra i przekroi na p, jabko przekroi na 4 czci
i usun gniazdo nasienne. Wrzuci wszystko do blendera, dola 1 szklanki wody
i zmiksowa.

Detoks jaglano-warzywny: podczas miksowania koktajlu doda yeczk oliwy z oliwek.

Koktajl orzewiajcy z ogrka

 1 ogrek gruntowy
1 limonka
2 cm korzenia imbiru
gar roszponki

Ogrek, limonk, imbir obra i pokroi. Z limonki usun pestki. Roszponk umy. Skadniki
wrzuci do blendera, dola 1 szklanki wody i zmiksowa.

Detoks jaglano-warzywny: podczas miksowania koktajlu doda yeczk oliwy z oliwek.

Koktajl z natki pietruszki i kiwi

pczka natki
2 kiwi
cytryny
1 jabko

Natk umy. Kiwi i cytryn obra i pokroi. Z cytryny usun pestki. Jabko umy, przekroi
na 4 czci i wydry gniazdo nasienne. Wszystkie skadniki wrzuci do blendera, dola 1
szklanki wody i zmiksowa.

Detoks jaglano-warzywny: podczas miksowania koktajlu doda yeczk oliwy z oliwek.

Koktajl z jarmuu i bazylii

1 dua gar jarmuu

2 gazki bazylii
1 kiwi
1 jabko

Jarmu i bazyli umy. Kiwi obra i pokroi. Gruszk umy, przekroi na 4 czci i usun
gniazdo nasienne. Skadniki wrzuci do blendera, dola 1 szklanki wody i zmiksowa.

Detoks jaglano-warzywny: podczas miksowania koktajlu doda 1 yeczk oliwy z oliwek.

Zamiast jabka mona uy gruszki.

Koktajl ze szpinaku i melona

dua gar szpinaku

1 szklanki miszu tego melona
10 listkw mity
1 odyga selera naciowego
1 kiwi
 1 plaster cytryny

Szpinak i mit umy. Seler umy i pokroi. Kiwi obra i pokroi. Plaster cytryny ma by bez
skrki. Skadniki wrzuci do blendera, dola 1 szklanki wody i zmiksowa.

Detoks jaglano-warzywny: podczas miksowania koktajlu doda 1 yeczk oliwy z oliwek.

Koktajl pomidorowo-selerowy z bazyli

1 duy misisty pomidor

2 odygi selera naciowego
1 limonki
3 gazki bazylii
2 zbki czosnku
szczypta chili
szczypta kurkumy
3 szczypty soli morskiej
1 szklanka soku pomidorowego bez cukru

Pomidor i seler umy i pokroi. Limonk obra, pokroi i usun pestki. Bazyli umy.
Czosnek obra i przecisn przez prask. Wszystkie skadniki wrzuci do blendera, dola
1 szklanki wody i zmiksowa.

Detoks jaglano-warzywny: podczas miksowania koktajlu doda 1 yeczk oliwy z oliwek.

SOKI
Uwagi:
Przed wyciskaniem soku warzywa naley umy, obra i pokroi na czci, ktre mieszcz
si do wyciskarki bd sokowirwki.

Podane soki s przykadowe. Moemy robi dokadnie takie, moemy te wykorzysta

warzywa i owoce, ktre mamy akurat w domu.

Soki moemy przygotowywa do wypicia od razu, w 12 porcjach, lub na zapas wtedy

trzeba zwikszy proporcjonalnie ilo kadego ze skadnikw. Soki na zapas moemy
przygotowa w wyciskarce zachowuj wieo znacznie duej ni te wyciskane
w sokowirwce.

By sok jeszcze duej zachowa wieo i nie utlenia si, moemy do niego doda sok
z cytryny (ilo zalena od iloci soku na 1 litr wystarczy sok z poowy cytryny). Zatrzymanie
procesu utleniania jest widoczne, kiedy skrapiamy sokiem przekrojone jabko lub misz
awokado (owoce nie zmieniaj koloru).

Ilo soku w podanych zestawach zalena jest od soczystoci warzyw i owocw oraz od
naszego urzdzenia niektre wyciskaj sok bardzo dokadnie, pozostawiajc such miazg,
inne nie. W zwizku z tym by moe trzeba bdzie zwikszy proporcjonalnie ilo produktw.

Jeli nie mamy wyciskarki ani sokowirwki, do przygotowania soku moemy wykorzysta
blender (cho nie kady blender poradzi sobie z twardymi warzywami). Kroimy wtedy warzywa
i owoce na kawaki takiej wielkoci, z jak radzi sobie nasz blender, i miksujemy na miazg.
Dodajemy 1 szklanki wody i mieszamy w blenderze na rednich obrotach przez 3 sekundy.
Przelewamy na gste sitko uoone na garnku. Mona docisn yk, mona te pozosta po
odsczeniu miazg przecisn dodatkowo przez gaz.

Sok 1. 4 due marchewki, 1 jabko

Sok 2. 3 due marchewki, 1 burak, 1 jabko

Sok 3. 4 odygi selera naciowego, 2 jabka, 1 kiwi, gar szpinaku

Sok 4. redniej gwki biaej kapusty, 2 garcie jarmuu, 4 gazki bazylii, 1 gruszka, 1
kiwi

Sok 5. 3 buraki, 1 grejpfrut, 1 limonka, cytryny

Sok 6. 3 due marchewki, 2 odygi selera naciowego, pczek natki pietruszki, p cytryny

Sok 7. 3 due marchewki, 3 licie jarmuu, 1 odyga selera naciowego

Sok 8. 2 due marchewki, 1 burak, ogrka, 1 plaster selera korzeniowego

Sok 9. 4 pomidory, 1 opakowanie kiekw lucerny, 2 odygi selera naciowego, zbek

czosnku, gazka bazylii

Sok 10. 3 marchewki, redniej gwki biaej kapusty, 5 gazek natki pietruszki, zbek
czosnku

POZOSTAE PRZYDATNE PRZEPISY

Zakwas buraczany

1 kg burakw
8 zbkw czosnku
5 ziaren ziela angielskiego, 3 licie laurowe
2 yki soli morskiej*, 1 yeczka kminku
 korze chrzanu (opcjonalnie)
kromka razowego chleba na zakwasie**

2 litra wody z sol zagotowa, a nastpnie wystudzi. Buraki umy, obra, pokroi
w plastry i uoy w soju lub naczyniu ceramicznym. Doda przyprawy. Zala przegotowan
wod (buraki powinny by zakryte). Pooy na wierzchu kromk chleba, przykry ciereczk
i odstawi na 57 dni w ciepe miejsce. Po 2 dniach usun chleb i drewnian yk zebra
pian. W trakcie kolejnych dni sprawdza zakwas i jeli pojawia si piana, biae plamki itp.,
trzeba je usun. Zakwas jest gotowy, gdy da si wyczu jego wyrany kwany zapach. Naley
go wtedy przecedzi, przela do butelek lub soikw i trzyma w lodwce.
Buraki z zakwasu mona wykorzysta do gotowania barszczu.

* Mona doda mniej i sprbowa zakwas nie moe by za sony.

** Gdy nie jestemy pewni, czy chleb jest upieczony na naturalnym zakwasie (czsto
stosowane s zakwasy z butelek lub z proszku), nie dodajemy go. Zamiast niego mona
doda yk soku z kiszonych ogrkw lub kiszonej kapusty.

Kleik z siemienia lnianego

1 yka siemienia lnianego w ziarenkach

sl morska lub himalajska (opcjonalnie)

Siemi lniane mieli przez 36 sekund w mynku do kawy (im duszy czas mielenia, tym
siemi bardziej miakie). Zala 1 szklank gorcej wody. Wypi, gdy troch przestygnie.
Osoby, ktre nie lubi luzowatej konsystencji kleiku, mog zala siemi gorc wod,
dopeni szklank chodn i od razu wypi. Lepiej jednak, jeli siemi postoi kilkanacie minut.
Zmielone siemi lniane mona te zala gorc wod wieczorem (tak, aby woda przykrya
siemi ok. 2 cm powyej jego powierzchni). Rano uzupeni ciep wod.
Kleik mona doprawi sol.

Kasza jaglana na sypko

1 szklanka kaszy jaglanej*

sl morska do smaku

Kasz wsypa do garnka o grubym dnie i pray, cigle mieszajc, a zacznie wydziela
aromat. Przepuka kasz na sicie pod biec wod bd wlewajc 23 razy wod do garnka,
a nastpnie odlewajc j (woda powinna by klarowna). Do garnka z wypukan kasz wla 2
szklanki zimnej wody*, doda sl. Zagotowa na duym ogniu, a nastpnie zmniejszy ogie,
przykry i gotowa okoo 10 minut. Kaszy jaglanej w trakcie gotowania nie mona miesza.

* Kasz jaglan na sypko gotujemy w proporcji 1:2, czyli na 1 miark kaszy uywamy 2
miarek wody.

Kasza gryczana na sypko

 1 szklanka kaszy gryczanej*
sl morska do smaku

Kasz wypuka na sicie pod biec wod, wsypa do garnka i zala 2 szklankami zimnej
wody. Zagotowa na duym ogniu, a nastpnie przykry garnek i gotowa okoo 6 minut na
bardzo maym ogniu. Wyczy gaz i pozostawi kasz pod przykryciem na 8 minut.

* Kasz gryczan na sypko gotujemy w proporcji 1:2, czyli na 1 miark kaszy uywamy 2
miarek wody.

Kapusta kiszona w soiku

1 dua gwka kapusty

sl morska (1 yeczka na 1 kg kapusty)
1 marchew (opcjonalnie)
1 yeczka kminku (opcjonalnie)

Kapust poszatkowa, marchew zetrze na tarce o duych oczkach. Posoli w misce, doda
kminek, wymiesza domi i odstawi na kilka godzin (aby pucia sok). Przeoy do soikw,
mocno ugniatajc. Na wierzch wla sok z kapusty. Soik przykry ciereczk i trzyma
w temperaturze pokojowej. Po 35 dniach (trzeba sprbowa, czy kapusta wystarczajco si
ukisia) zakrci soiki i postawi w chodnym ciemnym miejscu (moe by lodwka).

Kiszonka jednodniowa

Moemy ja zrobi z: brukwi, kalarepy, rzodkwi, kapusty, marchewki, ogrkw, cukinii

kg wybranych warzyw
paskiej yki soli morskiej

Warzywa obra, umy i pokroi w cieniutkie plasterki. Jeli warzywa s podune, pokroi je
wzdu. Woy do miski, doda sl i delikatnie ugniata przez minut. Przeoy do garnka,
nakry talerzykiem i przycisn soikiem z wod. Po 46 godzinach odla wod z kiszonki
i przeoy warzywa do soika. Przechowywa w lodwce. Kiszonk moemy przechowywa
przez kilka dni.

Napar z natki pietruszki

5 gazek natki pietruszki

sok z cytryny do smaku
mid do smaku (opcjonalnie)

Natk pietruszki posieka, wsypa do szklanki wody, doprowadzi do wrzenia, po czym

gotowa na wolnym ogniu 1015 minut. Nastpnie odstawi na 5 minut i przecedzi. Doprawi
do smaku sokiem z cytryny i ewentualnie miodem (podczas detoksu miodu uywamy tylko
w szczeglnych przypadkach).

Herbatka z imbiru

5 plasterkw wieego obranego imbiru

Imbir zmiady noem. Gotowa w szklanki wody przez 35 minut. Przecedzi. Herbatk
moemy popija sam lub z dodatkiem cytryny czy odrobiny miodu. Moemy te zala ni
dowoln herbatk zioow, przygotowan wedug przepisu podanego na opakowaniu.

Orzewiajcy napj detoksykujcy

12 listkw wieej mity

1 redni ogrek
1 cytryna
4 cm korzenia imbiru

Mit, obrany ze skrki i pokrojony w plasterki ogrek, cytryn i imbir zala 1 litra wody
i zostawi na noc. Napj ma bardzo orzewiajcy smak.
Jeli ogrek i cytryna pochodz z upraw ekologicznych, nie trzeba ich obiera wystarczy
dobrze umy w ciepej wodzie.

Rozgrzewajca herbatka zioowa

1 yka suszonych kwiatw lipy

1 yka lici i owocu maliny
szczypta suszonego imbiru
nasionka z 1 uski kardamonu
szczypta anyu
szczypta cynamonu
szczypta gaki muszkatoowej
4 godziki
2 szklanki wody

Wszystkie skadniki doprowadzi do wrzenia i gotowa przez 2 minuty. Zdj z gazu,

przykry i odstawi na 510 minut. Przecedzi.
Jeli nie lubicie smaku ktrej z wymienionych w przepisie przypraw, pomicie j.

Herbatka na popraw samopoczucia

idealna na detoks

10 g anyu gwiadzistego
 10 g nasion kolendry
5 g nasion kopru woskiego
5 g ziaren kminku
5 g kory cynamonu

Skadniki zmieli w mynku do kawy. 1 yeczk zmielonych nasion zala szklank wody,
doprowadzi do wrzenia i gotowa przez kilka sekund. Zdj z ognia, doda torebk herbaty
rooibos, parzy przez 5 minut, a nastpnie przecedzi.
Pozosta mieszank przesypa do szczelnie zakrcanego soiczka.

Waciwoci naparu: wspomaga usuwanie toksyn z organizmu; uatwia trawienie i wspomaga

ukad pokarmowy; oczyszcza jelita; przeciwdziaa dolegliwociom ze strony przewodu
pokarmowego. Jest korzystna dla odka, nerek, jelit, wtroby i ledziony. Ma take dziaanie
przeciwgrzybicze i hamuje rozwj bakterii oraz wirusw. Ponadto ma waciwoci
przeciwskurczowe. Dziaa te relaksujco i nasennie.
Polecam t herbatk, kiedy odczuwacie zmczenie, nic Wam si nie chce i macie zy nastrj,
obniony poziom energii witalnej lub czujecie si osabieni.
Rozgrzewajce waciwoci herbatki s zbawienne, gdy marzniecie lub jestecie
wychodzeni i macie zimne stopy i donie. Napar wzmacnia i pomaga przy przezibieniach.
Dodaje energii, relaksuje i rozjania umys.

Herbatka oczyszczajca z nadmiaru luzu*

2 czubate yki nasion lnu

2 czubate yki kopru woskiego
2 czubate yki kozieradki (w ziarenkach)
1 paska yka korzenia lukrecji

Wszystkie skadniki wymiesza w soiku (bd na zapas). Pen yk mieszanki zala 1

szklanki wody i gotowa na maym ogniu okoo p godziny. Przecedzi i popija midzy
posikami 23 razy dziennie (zaparzona porcja wystarcza na cay dzie).

* Jeli mamy nadmiar luzu w organizmie, herbatk t moemy stosowa przez cay okres
detoksu i przygotowania (take w trakcie godwek). Pijemy do 4 tygodni. O nadmiarze
luzu wiadcz najczciej luzowate wydzieliny (z nosa, pochwy), jzyk pokryty grubym
nalotem, czste przezibianie si. Najczciej nadmiar luzu w organizmie powstaje
wskutek zbyt duej iloci misa, nabiau i biaej mki w diecie.

Zupa warzywna pomocna przy zaparciach

2 rednie marchewki
1 redni ziemniak (ziemniak wyjtkowo)
1 rednia pietruszka
 1 cm plastra selera

Warzywa obra, pokroi w du kostk, zala wod i gotowa okoo 2025 minut. Kiedy
bd mikkie, zmiksowa.
Zup gotujemy bez przypraw i zjadamy jako niadanie kadego ranka, do momentu
ustpienia zapar. Jeli zaparcia s uporczywe, zup mona zje take na kolejny posiek.
Poniewa zawiera ona ziemniaki, ktrych podczas detoksu je nie wolno (dua zawarto
skrobi), jemy j wycznie wtedy, kiedy doskwieraj nam zaparcia.

Dzikuj za to oczyszczanie, energii mam tyle e o, kawa odstawiona bez alu i bl

w kociach znikn. Czy to moliwe?
*
Powiedziaabym, e czuj si wietnie, i jestem nowym godwkowym fanem. Od okoo 5
lat na doni miaam swdzc wysypk, ktra zaczynaa si w chodniejszych dniach
padziernika i trwaa do wiosny. Wanie znikna. Skra super, rewelka.
*
Mj detoks teraz przebiega cudnie, bez dni kryzysowych, blu gowy. I po raz pierwszy nie
marzn. M zachwyca si moj cer, mwi e promieniej.
*
Moja waga spada, co bardzo mnie cieszy cera janiejsza, ciao jdrniejsze, y nie
umiera.
*
Jestem bardzo zadowolona, e przeszam detoks. Nauczyam si je regularnie, duo pi,
czuj si pena energii, wstaj rano wyspana, a to, e przy okazji schudam, te mnie
cieszy.
*
Nigdy nie stosowaam adnych diet i nie wytrzymywaam duej ni dwa dni
w postanowieniu, e bd si zdrowo odywia. Potem brakowao mi zapau i pomysw.
Teraz czuj si na siach, eby y alkalicznie.

Etap 3 prawidowe zakoczenie detoksu

Jak zakoczy detoks i czego nie wolno robi

Prawidowe zakoczenie detoksu jest rwnie wane jak sam detoks. Powrt do
penowartociowego jedzenia musi odbywa si stopniowo, w przeciwnym wypadku moemy
narazi si na ble brzucha, ze samopoczucie, niestrawno i inne dolegliwoci.
Podczas koczenia detoksu obowizuje kilka elaznych zasad.
 Po kadym rodzaju detoksu jeszcze przez tydzie nie jedzmy pokarmw
cikostrawnych, fast foodw, misa, potraw smaonych, mleka, nabiau, wyrobw
z biaej mki, cukru i ywnoci przetworzonej. Nie pijmy alkoholu. W pierwszych 3 dniach
po detoksie nie pijmy te kawy i czarnej herbaty.
Nie przejadajmy si; wystarcz nam teraz mniejsze porcje i tego si trzymajmy.
Dni odbudowy (czyli inaczej dni stopniowego powrotu do penowartociowego
odywiania) powinny trwa okoo 30 procent (jedn trzeci) czasu trwania detoksu,
a w przypadku godwki nawet 40 procent. W naszym przypadku, uwzgldniajc 2 dni
wprowadzajce na monodiecie z zup (to te detoks!), detoks warzywno-owocowy
i jaglano-warzywny trway 12 dni, czyli dni odbudowy powinny trwa 4 dni. Godwka
zakadajc, e trwaa 5 dni plus 2 dni wprowadzenia na monodiecie, czyli 7 dni.
W zaokrgleniu czas odbudowy powinien trwa 3 dni.
Zasada wczania innych grup pokarmw w czasie odbudowy jest taka, e stopniowo
doczamy pokarmy z detoksu agodniejszego (o mniejszym stopniu trudnoci), jednak na
pocztku w niewielkiej iloci. W praktyce oznacza to, e w okresie odbudowy:
po godwce sokowej lub wodnej: na pocztku wczamy pokarmy z detoksu
warzywno-owocowego, czyli inne pyny, warzywa oraz owoce surowe i gotowane,
nastpnie dodajemy kasze, kieki, troch tuszczu i dopiero potem inne pokarmy.
po detoksie warzywno-owocowym: na pocztku wczamy kasz lub ry, troch
tuszczu, kieki, a potem dopiero roliny strczkowe, pozostae produkty penoziarniste,
orzechy, nasiona, a na kocu jajka, ryby.
po detoksie jaglano-warzywnym na pocztku wczamy inne produkty penoziarniste,
roliny strczkowe, a nastpnie orzechy, nasiona, jajka, ryby.

Poniej wymienione s grupy produktw uszeregowane od najbardziej oczyszczajcych po

odbudowujce. W dniach odbudowy kolejne grupy pokarmw powinny by doczane wanie
w takiej kolejnoci.

Grupa I
woda, soki warzywne, soki owocowe, herbatki zioowe

Grupa II
warzywa i owoce, zioa i przyprawy

Grupa III
kieki, kasza jaglana, kasza gryczana

Grupa IV
inne zboa (ry, pozostae kasze, pieczywo penoziarniste), roliny strczkowe

Grupa V
orzechy, nasiona
 Grupa VI
kefir, jogurt, jajka, ryby, sery kozie, owcze, twarogowe

Dni odbudowy i prawidowy powrt

do penowartociowego odywiania

Godwka
1. dzie odbudowy
Rano koczymy post i jemy np. gotowane jabko lub gotowan marchewk. Moemy wypi
te kubek czerwonego barszczu lub bulionu wege (odlanego podczas gotowania zupy
warzywnej).
Po poudniu moemy wypi zielony koktajl, zje saatk, surwk, warzywa gotowane na
parze lub zup (z potraw zaproponowanych na detoks warzywno-owocowy).

2. dzie odbudowy
Przed poudniem moemy zje dowoln potraw z potraw zaproponowanych na detoks
warzywno-owocowy.
Mona wczy kieki, zup jaglan, ktr jedlimy przez 2 dni przed godwk, potrawy
warzywne z kasz jaglan, troch tuszczu, np. oliw z oliwek.

3. dzie odbudowy
Do warzyw, owocw, kiekw, kaszy jaglanej moemy doczy inne zboa (ry, kromk
penoziarnistego chleba, inne kasze), roliny strczkowe, niewielk ilo nasion i orzechw
(np. kilka migdaw lub yka upraonych pestek dyni).

Od 4. dnia po zakoczeniu godwki moemy wczy pozostae produkty (z grupy szstej).

Detoks warzywno-owocowy
1. i 2. dzie odbudowy
Proponuj 2-dniow monodiet stosowan przed pocztkiem detoksu (zupa jaglana lub
ryowa). Jest to agodne i proste zakoczenie oczyszczania. Jeli kto nie ma ochoty na zup,
mona zje dowoln potraw z menu detoksu, uzupenion o kasze, kieki i odrobin tuszczu
NNKT.

3. dzie odbudowy
Doczamy inne zboa i kasze oraz roliny strczkowe.

4. dzie odbudowy
Wzbogacamy menu o niewielk ilo orzechw i nasion.

Od 5. dnia po zakoczeniu detoksu warzywno-owocowego moemy wczy pozostae

produkty (z grupy szstej).

Detoks jaglano-warzywny
 1. i 2. dzie odbudowy
Do diety wczamy inne zboa i kasze (ktrych nie byo w detoksie) oraz roliny strczkowe.

3. i 4. dzie odbudowy
Moemy je niewielkie iloci orzechw i nasion.

Od 5. dnia po zakoczeniu detoksu jaglano-warzywnego moemy wczy pozostae

produkty (z grupy szstej).

Po upywie 7 dni od zakoczenia detoksu moemy je miso i drb oraz tuszcze inne ni
oleje NNKT.
Kiedy detoks by duszy miso, drb i inne cikostrawne potrawy moemy wczy po
zakoczeniu czasu odbudowy (30 procent czasu trwania detoksu).

Nadszed czas na mae podsumowanie detoksu. Po raz pierwszy udao mi si przej co

takiego od pocztku do koca. Sama nie wierz! Co zauwayam?
6 kilogramw mniej
mniejszy apetyt (zero ochoty na sodycze)
lepszy sen bez budzenia si w nocy
nauczyam si, e po detoksie 3 posiki dziennie naprawd wystarcz i nawet przekski
nie s mi specjalnie potrzebne
oczy stay si bardziej byszczce, a gaki bielsze
nalot na jzyku mniejszy lub nie ma go wcale
co do wzd, to nie ustpiy cakowicie, ale s znacznie mniejsze
mj ukad trawienny duo lepiej sobie radzi z tym, co zjadam
chce mi si dba o siebie i uwaniej dobieram skad posikw
cera adniejsza, opuchlizna zesza z twarzy i z caego ciaa
alergie raczej nie ustpiy wszystkie, ale nie dokuczaj a tak (1 tabletka na tydzie)
jestem spokojniejsza i bardziej skoncentrowana na tym, co robi
woda, woda i jeszcze raz woda. To ona sama w sobie jest antidotum na wiele
dolegliwoci.
Powtrz detoks na 100 procent na wiosn, bo naprawd warto. To uczy pokory
i przekraczania wasnych moliwoci.
6.
WSPOMAGANIE EFEKTW DETOKSU

Wspomaganie eliminacji toksyn podczas oczyszczania

Wspomniane wczeniej ruch, nawadnianie, wysypianie si i relaks, dbanie o codzienne
wyprnienia oraz codzienna praktyka wdzicznoci budujca dobry nastrj i dystans do siebie
i problemw to obowizkowe elementy dobrze prowadzonego detoksu.
Moemy jednak zrobi jeszcze wicej, by wspomc eliminacj toksyn i/lub poprawi nasze
samopoczucie.

Zamiana kosmetykw na naturalne rodki pielgnujce

W kosmetykach znajduj si rne zwizki chemiczne, ktre przedostaj si do organizmu.
Moemy zostawi niewielk ilo kremu do twarzy (najlepiej taki, ktry nie blokuje porw
i pozwala skrze oddycha), a inne kosmetyki zastpi rodkami naturalnymi.

Zwyke mydo zastpi mydem naturalnym.

Dezodorant moemy zastpi oliw magnezow (inaczej olejek magnezowy). Mona j
kupi w internecie. Jest to roztwr wodny chlorku magnezu i mimo nazwy oliwa nie jest
tusty, wic nie musimy si obawia, e zabrudzimy ubranie. Oliwa magnezowa nie do,
e nie blokuje porw pod pachami tak jak antyperspiranty (wraz z potem uwalniane s
z organizmu toksyny), to jeszcze uzupenia niedobory magnezu. Nie kady moe sobie
pozwoli na rezygnacj z dezodorantw ze wzgldu na ostry zapach potu jest on tym
bardziej intensywny, im wicej jest toksyn w organizmie. Jednak kiedy, wraz
z oczyszczeniem organizmu, zapach si zmieni, warto zastpi dezodorant tak oliw.
Uywam jej od duszego czasu i dziaa doskonale.
Jeli macie such skr, w roli balsamu do ciaa doskonale sprawdzi si oliwa z oliwek
lub olej kokosowy. Produkty korzystne dla organizmu s rwnie korzystne dla ciaa,
a w dodatku do tanie. Moemy rwnie uywa oleju z awokado lub sodkich migdaw,
jednak s one drosze. Podczas pierwszych dni detoksu skra ma tendencj do
wysychania, wic nacieranie jej olejem bdzie bardzo korzystne. Nie martwmy si jednak,
jest to efekt przejciowy, a po detoksie skra jest odmodzona, odzyskuje elastyczno
i jest lepiej nawilona. Jak uywa olejw? Mona to zrobi na kilka sposobw.
Przed kpiel lub prysznicem wetrze w ciao olej. Czciowo zostanie on wchonity
w skr i bdzie si wchania take podczas ciepej kpieli (pory si rozszerzaj).
Wzi ciepy prysznic lub kpiel. W wilgotn, rozgrzan skr wetrze olej. Spuka
ciep wod i dopiero wtedy wytrze si rcznikiem. Uwaga niewchonity olej
zostanie na rczniku, dlatego trzeba mie pod rk specjalnie do tego przeznaczony,
 najlepiej ciemny rcznik.
Jeli mamy wicej czasu, po wtarciu oleju, zamiast spukiwa go i si wyciera, wmy
dugi ciepy szlafrok i posiedmy lub polemy przez 20 minut. W tym czasie olej zostanie
wchonity, a skra wyschnie.
Doskonaym pomysem jest uycie oleju w saunie. Przed wejciem do sauny natrzyjmy
si olejem. By nie zatuci siedze w saunie, owimy si duym rcznikiem. Olej, ktry
si nie wchonie, spuczemy po saunie pod prysznicem. Ten zabieg znakomicie wygadza
skr. Jeli chcemy, eby by jeszcze bardziej efektywny, przed wtarciem oleju moemy
wykona suchy masa skry szorstk rkawic.

UWAGA! Oleje mona stosowa rwnie na wosy (zamiast odywek). P godziny przed
myciem wosw naley wetrze olej w skr gowy. Daje to naprawd dobre efekty,
widoczne ju po jednym zabiegu.

Kosmetyki kolorowe. Podczas detoksu najlepiej zrezygnowa z nich cakowicie. Jednak

jeli nie wyobraacie sobie wyjcia z domu bez makijau, postarajcie si ograniczy go do
minimum odrobina podkadu pooona nie na ca twarz, a tylko na brod, nos, czoo
i pod oczy. Po powrocie do domu natychmiast usucie podkad, poniewa zatyka on pory
i skra nie moe oddycha oraz wydala toksyn. Dodatkowo gromadzi si na nim kurz,
j, co razem tworzy nieprzyjazn dla skry powok.

Masae
Wydalanie toksyn usprawniaj masae. Warto skorzysta z masau u profesjonalisty, ale nie
kady z nas ma tak moliwo.
Najprociej jest zatem wykona masa samodzielnie (automasa). Jest wtedy dostpny
codziennie, nic nie kosztuje, a potrzebny czas to kilka dodatkowych minut przed kpiel. Jak to
zrobi?
Przed kpiel lub prysznicem masowa ciao such szczotk lub szorstk rkawic
(w drogeriach mona kupi rnego rodzaju szczotki przeznaczone do tego celu). Masa
wykonujemy ruchami posuwistymi lub niewielkimi ruchami okrnymi ku sercu, czyli od stp,
przez ydki, uda, poladki; od doni przez przedramiona, ramiona; w przypadku gowy od czubka
gowy w d przez twarz, obszar za uszami, kark, w stron pach itd. Taki kierunek wykonywania
masau jest korzystny, poniewa jest zgodny z anatomicznym kierunkiem przepywu limfy i krwi.
Zaczynamy od tyu prawej nogi, potem kolej na przd. Nastpnie masujemy tak samo lew
nog. Potem poladki, a nastpnie bardzo agodnie i delikatnie ruchami okrnymi brzuch.
UWAGA! Brzuch masujemy, zaczynajc od prawego dou biodrowego, w gr po prawej
stronie do eber (okrnica wstpujca). Nastpnie przesuwamy rk w poprzek brzucha do
lewego podebrza (okrnica poprzeczna) i dalej, w d, po lewej stronie boku brzucha
(okrnica zstpujca) i do rodka brzucha nad koci onow. Odrywamy rk lub
zmniejszamy nacisk, przesuwajc j ponownie do pocztku, czyli do prawego dou biodrowego,
i powtarzamy ca sekwencj. Taki ruch jest zgodny z przepywem mas pokarmu, mas
kaowych i gazw jelitowych, wspomagamy wic prac jelit. Bardzo wane jest, aby nie
wykonywa masau brzucha w przeciwn stron!
 Taki masa brzucha moemy stosowa, gdy mcz nas zaparcia.
Nastpnie masujemy praw i lew rk od doni do barku.
Po takim masau, nim wemiemy kpiel, warto jeszcze wetrze w ciao olej rolinny, ktry
powinien szybko si wchon.
Dobrym sposobem na wykonanie masau jest naturalny peeling. Robimy go pod
prysznicem. Do peelingu moemy wykorzysta zmielon kaw, zmielon fasol adzuki, sl
morsk (przy korzystaniu z soli uwaga na ranki na ciele). Mieszamy je z oliw lub olejem
w proporcji 2:1 (na 2 yki kawy, fasoli lub soli dodajemy 1 yk oliwy). Bierzemy papk na
do i nieduymi kolistymi ruchami masujemy ciao w kolejnoci i kierunku jak w powyszym
punkcie. Doskonaa do peelingu jest oliwa z oliwek zmieszana z sokiem z cytryny (na szklanki
oliwy uywamy soku z cytryny).

Oddychanie wieym powietrzem

Sprzyja dobremu samopoczuciu, oczyszczaniu, dotlenieniu mzgu i komrek organizmu.
Oprcz codziennego ruchu na wieym powietrzu zadbajmy o wieo powietrza
w pomieszczeniu, w ktrym przebywamy. Najlepiej wietrzmy je kilka razy w cigu dnia,
otwierajc szeroko okno na 35 minut. Jeli to moliwe, pijmy przy otwartym oknie.
Bardzo korzystne jest rwnie pogbione oddychanie. Wspomaga oczyszczanie z toksyn
i prac ukadu limfatycznego. Usuwa nadmiar dwutlenku wgla z krwi, a tym samym zmniejsza
zakwaszenie.
Pogbione oddychanie jest jak hiperwentylacja i czasem moe zakrci nam si w gowie,
nie naley wic z nim przesadza. Na pocztek kilka pogbionych oddechw wystarczy.
Najlepiej wykona je na wieym powietrzu albo przynajmniej przy otwartym oknie. Pozycja jest
dowolna moemy sta, siedzie bd lee a jedyne, na co naley zwrci uwag, to
prosty krgosup.
Proponuj dwa bardzo proste wiczenia. Pierwsze z nich moemy zrobi wszdzie i niemale
w kadym momencie.

wiczenie 1.
Stajemy przy otwartym oknie (mona siedzie), prostujemy krgosup. Zaczynamy od
wypuszczenia powietrza przez lekko rozchylone usta z cichym, niemale bezgonym haaaaa
(nie wypowiadamy haaaaaa gosem, tylko uzyskujemy ten efekt, wydychajc gono
powietrze).
Nastpnie powoli nabieramy powietrza, jak najwicej, wdychamy je przez nos, rozszerzajc
klatk piersiow. A potem wypuszczamy powoli, z cichym dwikiem haaaaa przez lekko
rozchylone usta. Powtarzamy to kilka razy, np. 10 (mona wicej, trzeba jednak uwaa, bo,
jak wspomniaam, hiperwentylacja moe spowodowa zawroty gowy).

wiczenie 2.
To pogbione oddychanie z zatrzymaniem powietrza. Wykonujemy je, mierzc dugo
wdechu, zatrzymania powietrza i wydechu. Na pocztku moemy wykonywa wiczenie, lec
i ukadajc delikatnie donie na brzuchu (by czu, jak unosi si przepona). Potem w dowolnej
pozycji z wyprostowanym krgosupem.
Robimy wdech, kierujc wdychane powietrze najpierw do brzucha (brzuch powinien si lekko
unie), a nastpnie do klatki piersiowej (klatka powinna si uwypukli, rozszerzy).
Zatrzymujemy powietrze, a nastpnie wydychamy je najpierw z brzucha (brzuch si zapada),
a potem z klatki piersiowej (klatka si kurczy). Znowu wstrzymujemy oddech. Rytm liczenia
caego oddechu jest nastpujcy (liczymy w mylach w niezmiennym tempie):
wdech, dwa, trzy cztery
wstrzymaj, dwa, trzy, cztery
wydech, dwa, trzy, cztery, pi, sze, siedem, osiem
wstrzymaj, wstrzymaj
Powtarzamy kilkakrotnie (podobnie jak w wiczeniu poprzednim moemy wykona na
pocztek 10 takich oddechw).

UWAGA! Wykonujc pogbione oddychanie, trzeba czu si swobodnie nie napina si

i nie robi niczego na si (np. nie przytrzymywa powietrza ani nie wypuszcza go tylko po to,
by doliczy do koca). Oddech ma by swobodny, pynny, a nie urywany. Jeli poczujemy, e
wdech, wydech bd zatrzymanie powietrza powinny by krtsze, bo rytm liczenia nam nie
odpowiada i sztucznie wyduamy fazy oddechu, poddajmy si temu. Niech oddech bdzie
gboki, lecz naturalny. To wane! Z czasem jego fazy moemy wyduy zgodnie z wyej
proponowanym rytmem liczenia.
Osoby zainteresowane wiczeniami oddechowymi i wykorzystaniem ich czy to podczas
detoksu, czy jako codzienny rytua dla dodania sobie energii, wyciszenia bd innych celw,
niech zajrz na koniec ksiki podaj tam pozycj, z ktr warto si zapozna, poniewa
w przystpny sposb przedstawia rne techniki i wiczenia oddechowe.

Korzystanie z sauny
Jeli nie mamy problemw z kreniem, podczas detoksu moemy korzysta z sauny.
Pocenie si wspomaga wydalanie toksyn z organizmu. Polecam jednak korzystanie z sauny
infrared (na podczerwie) lub z sauny mokrej (parowej) temperatura w nich jest nisza ni
w tradycyjnej saunie, dziki czemu ukad krenia nie jest tak bardzo obciony. Jeli mamy
dostp tylko do sauny suchej, ograniczmy przebywanie w niej do najwyej dwch sesji, kada
maksymalnie po 10 minut. Po opuszczeniu sauny opuczmy najpierw twarz zimn wod.

Stosowanie ciepych okadw na brzuch i wtrob

Do tego celu przyda si termofor. Ciepe okady wspomagaj ukrwienie i prac wtroby oraz
odtruwanie organizmu. Mog te znacznie poprawi samopoczucie.
Termofor wypeniony gorc wod mona zabra na noc do ka i przyoy do brzucha.
Mona te zrobi sobie gorcy okad w cigu dnia, przeznaczajc na to 30 minut i traktujc ten
czas jak relaks. Warto wtedy zrobi okad wilgotny. Napenijmy termofor gorc wod. Wemy
dwa niedue baweniane rczniki. Jeden z nich zmoczmy w gorcej wodzie, wycinijmy
i pomy na brzuchu. Na wilgotnym rczniku umiemy termofor, a na wierzchu suchy rcznik.
Przykryjmy si ciepym kocem, zamknijmy oczy i relaksujmy si przez 3040 minut.
Zabiegi wodne, cho zapomniane, maj du moc oddziaywania na organizm i s skuteczne.
Maj te podstawy naukowe i dadz si wyjani w kategoriach fizjologicznych mechanizmw
regulacyjnych. Osoby zainteresowane tym tematem zachcam do zapoznania si z metodami
hydroterapii Kneippa. Na kocu ksiki znajdziecie dwie pozycje opisujce szereg praktycznych
zastosowa hydroterapii. Niektre z prostych zabiegw wodnych miaam okazj stosowa
w rnych okolicznociach i zwykle ich skuteczno mnie zadziwiaa, zwaszcza e byy bardzo
proste.

Jestem miesic po zakoczeniu detoksu, na kuracji antygrzybiczej. Najbardziej wyrana

zmiana to poprawa stanu skry i wosw nie pamitam, ebym kiedykolwiek miaa tak
gadk i nieprzesuszajc si skr i wosy niesprawiajce adnych kopotw! Wzrosa
moja odporno nie chorowaam wczeniej, lecz przemczenie, przemarznicie czy
przebywanie z chorymi ludmi skutkowao na og niegron infekcj. Teraz mimo
przecienia, wielokrotnego i silnego przemarznicia i zagrypionych koleanek w pracy
nic a nic (odpukuj!). Nie mam nalotu na jzyku, a drobiny tej wydzieliny przy
odkrztuszaniu s mniejsze i wyranie rozrzedzone.
Trzymam diet alkaliczn, bez cukru i biaej mki, z przewag kasz, warzyw i produktw
naturalnych, takich jak nasiona czy orzechy.
7.
CO ZROBI, BY WZMOCNI EFEKTY
OCZYSZCZANIA PO KURACJI

Detoks i co dalej eliminacja gwnych sprawcw

gromadzenia toksyn
Z dowiadczenia wiem, e osoby, ktre konsekwentnie przejd program przygotowania
i detoksu, zmieniaj sposb ycia. Zaczynaj dzie od picia szklanki lub dwch wody, jedz
wicej warzyw, pij zielone koktajle, unikaj ywnoci przetworzonej, ograniczaj ilo
spoywanego nabiau i misa, unikaj cukru. Zdarza si, e rezygnuj te z kawy. Najczciej
dzieje si to samo z siebie, bo podczas detoksu znacznie zwiksza si wiadomo, zarwno
odywiania, jak i wasnego ciaa, wiemy, jak reagujemy na okrelone grupy pokarmw, a take
poznajemy swoje emocje.
By podsumowa to, co warto kontynuowa po detoksie lub powiedzmy raczej, midzy
pierwszym a kolejnym oczyszczaniem, bo mam nadziej, e pierwszy detoks bdzie, jak
u wikszoci z nas, pocztkiem systematycznego oczyszczania ciaa z toksyn, pocztkiem
nowej drogi w dbaniu o siebie podaj w punktach to, co najwaniejsze:

dbanie o nawadnianie i zaczynanie kadego dnia od picia na czczo wody alkalicznej lub
wody z plasterkiem cytryny
jedzenie zapewniajce rwnowag kwasowo-zasadow, naturalne, alkaliczne zgodnie
z zasad 70/30 (70 procent wagowo ywnoci alkalicznej, 30 procent ywnoci
zakwaszajcej)
jedzenie jak najczciej ywnoci bogatej w chlorofil
jedzenie produktw lokalnych, sezonowych
unikanie ywnoci wysoko przetworzonej
unikanie cukru, zwaszcza fruktozy (rwnie ukrytego w gotowej ywnoci, nawet
w wdlinach)
unikanie wyrobw z biaej mki
ograniczenie spoycia misa i nabiau
doskonalenie wasnych sposobw radzenia sobie ze stresem
wysypianie si i dbanie o relaks
umiarkowany ruch, szczeglnie na wieym powietrzu (w tym korzystanie z kpieli
sonecznych).
Dzie odciajcy raz w tygodniu
Wiele osb ju w trakcie przeprowadzania detoksu dochodzi do wniosku, e po jego
zakoczeniu bd robiy sobie jeden dzie minidetoksu. To doskonay pomys. I wcale nie taki
nowy, bo postne dni maj w tradycji religijnej ydzi, chrzecijanie, muzumanie Post religijny
polega na cakowitym powstrzymaniu si od jedzenia przez okrelony czas lub niejedzeniu
misa i tuszczu, czasami te jajek i mleka (oraz innych mlecznych pokarmw). Dozwolone
bywa zatem jedzenie prostych kasz, warzyw, owocw. To przecie nic innego, jak tylko forma
diety alkalicznej albo detoksykacyjnej. Moemy odrzuci ideologi, lecz nie to, e takie posty
su zdrowiu.
Taki dzie pozwala odpocz naszemu ukadowi pokarmowemu, regeneruje siy, daje
moliwo wydalenia zgromadzonych resztek, wpywa na sprawne usuwanie toksyn i pomaga
uniezaleni si od cukru. Wyostrzy zmysy i korzystnie wpynie na nasz umys. Umocni te
efekty detoksu, poprawi parametry krwi, prac serca, wtroby, jelit, mzgu i innych narzdw.
Pomoe te zachowa szczup sylwetk, a osobom z nadwag sukcesywnie chudn.
Wpynie na witalno, popraw odpornoci i wzmocnienie ochrony przed chorobami. Unormuje
poziom glukozy, cholesterolu, trjglicerydw. Bdzie te dziaaniem odmadzajcym,
sprzyjajcym duszemu zachowaniu modoci, urody, naprawie i odnowie komrek.
Taki systematycznie robiony dzie odciajcy sprawi take, e zmieni si nasze podejcie
do odywiania, oraz pomoe coraz lepiej czu swoje ciao i jego potrzeby. W duszej
perspektywie pomaga zmieni nawyki lub jest impulsem wyzwalajcym potrzeb takich zmian
(podobnie jak detoks).
Dzie odciajcy raz w tygodniu to same korzyci. Jedyne, co moemy straci, to waga.
wiadomo, e jest to tylko jeden dzie, powoduje, i jest to proste do zrealizowania. Dzie
mija bardzo szybko, a pozostaje ogromna satysfakcja.
Polecam wprowadzenie takiego dnia (a nawet dwch w tygodniu) nie tylko osobom, ktre
przeprowadziy detoks, ale kademu, kto nie ma przeciwwskaza zwizanych z chorob.

Jak moe wyglda dzie odciajcy

Do dnia odciajcego nie trzeba si specjalnie przygotowywa. Wystarczy zadba o to,
aby poprzedniego dnia wieczorem zje ostatni posiek najpniej o godzinie 19.00.

Nastpnego dnia moemy:

zrobi sobie jeden dzie taki jak w detoksie warzywno-owocowym lub jaglano-warzywnym,
zjadajc 3 niedue posiki w cigu dnia
zje 3 inne lekkie posiki (niedue porcje) z wykluczeniem misa i nabiau
zrobi sobie dzie monodiety, jedzc zup z kaszy jaglanej lub krupnik ryowy
je przez cay dzie, w trzech nieduych porcjach, wycznie kasz jaglan doprawion
przyprawami, zioami i dobrej jakoci olejem rolinnym lub oliw z oliwek.

A jeli kto z nas ma wpraw, moe pj krok dalej i:

przez cay dzie je tylko saatki z surowych warzyw doprawione dobrym olejem, zioami
 i przyprawami
przez cay dzie je tylko surowe warzywa
przez cay dzie je tylko surowe owoce
przez cay dzie pi tylko zielone koktajle
nie je wcale, lecz pi przez cay dzie tylko soki warzywne lub warzywno-owocowe.

Oczywicie pomidzy posikami pi wod oraz herbatki zioowe.

Niech to bdzie dzie mniej intensywny ni pozostae dni w tygodniu i w miar moliwoci
zawsze ten sam, np. pitek. Kto chce zrzuci kilka kilogramw, moe robi sobie dzie
odciajcy 2 razy w tygodniu.
8.
JEDZENIE, NAPOJE I NAPARY
WSPOMAGAJCE ELIMINACJ TOKSYN
I BUDOWANIE PRZYJAZNEJ FLORY
BAKTERYJNEJ JELIT

Herbatki zioowe i inne

Poniej zamieciam list herbat zioowych i innych oraz przyprawy nadajce si do parzenia
herbatek, ktre moecie pi w trakcie przygotowania i oczyszczania. Przy kadej propozycji
wymieniam tylko niektre ich waciwoci, te najistotniejsze w czasie detoksu.
Oczywicie nie da si pi wszystkich herbatek naraz, zwaszcza e podstawowym napojem
powinna by woda, wybierzmy wic kilka takich, ktre uznamy za najbardziej potrzebne dla
organizmu, i popijajmy na zmian. Kursyw wyrniam zioa, na ktre warto zwrci
szczegln uwag.

Any
Reguluje i wspomaga procesy trawienne. Zmniejsza wzdcia i gazy. Przeciwdziaa
niestrawnoci i zgadze. Dziaa moczopdnie.

Arcydzigiel
Poprawia prac odka, jelit i wtroby. Niweluje wzdcia i korzystnie dziaa na luzwk
ukadu pokarmowego. Wspomaga wydalanie toksyn przez nerki. Przyspiesza przemian materii
i przeciwdziaa zaburzeniom procesw trawiennych. Reguluje perystaltyk jelit. Ma waciwoci
grzybobjcze.

Babka wskolistna
Oczyszcza krew, odek i puca. Reguluje procesy trawienne. Jest te korzystna
w przypadku uszkodze luzwki odka.

Bez czarny (owoce i kwiaty)

Wspomaga usuwanie toksyn i ubocznych produktw przemiany materii. Odtruwa organizm.
Ma lekkie dziaanie ciopdne i waciwoci rozpuszczajce kamienie nerkowe oraz ciowe.
Dziaa moczopdnie i napotnie. agodzi stany zapalne odka oraz przeciwdziaa zaparciom.

Bratek (fioek trjbarwny)

Oczyszcza organizm z toksyn i przyspiesza przemian materii. Ma dziaanie moczopdne.
Sprzyja eliminacji toksyn z organizmu i oczyszcza krew. Reguluje przemian materii.
Dziurawiec zwyczajny
Poprawia trawienie. agodzi dolegliwoci przewodu pokarmowego oraz stany zapalne
odka i jelit. Dziaa moczopdnie i przeciwdziaa gromadzeniu si pynw w organizmie.
Usprawnia eliminacj toksyn.

Hibiskus
Uatwia trawienie. Wspomaga prac wtroby. Dziaa oczyszczajco na przewody moczowe.
Przeciwdziaa problemom odkowym.

Imbir
Wspomaga eliminacj toksyn. Jest bardzo korzystny dla pracy odka i jelit. Przeciwdziaa
niestrawnoci, nudnociom i wymiotom. Wspomaga trawienie i perystaltyk jelit. Dziaa
ochronnie na wtrob. Pobudza wydzielanie sokw odkowych.

Jewka purpurowa
Ma waciwoci przeciwgrzybicze. Oczyszcza krew. Dziaa napotnie.

Koper woski (nasiona)

Pomaga pozby si z organizmu toksyn i gnijcych pozostaoci z jelit. Przyspiesza
trawienie. Przeciwdziaa wzdciom, gazom, zaparciom, zgadze i blom odka. Dziaa
korzystnie na ukad pokarmowy. Wspomaga ukad moczowy. Ma dziaanie napotne
i moczopdne. Przyspiesza metabolizm i wspomaga trawienie tuszczw. Wpywa te na lepsze
dotlenienie komrek.

Lawenda lekarska
Sprzyja wydzielaniu ci i sokw trawiennych. Zapobiega wzdciom, gazom, nudnociom
i niestrawnoci. Wspomaga perystaltyk jelit. Ma te dziaanie moczopdne i napotne. agodzi
ble gowy i dobrze wpywa na sen. Wspomaga oczyszczanie z toksyn.

Lukrecja (korze)
Zapobiega powstawaniu wrzodw jelit i odka. Chroni luzwk przewodu pokarmowego.
Wspomaga prac wtroby. Dziaa ciopdnie i moczopdnie.

opian wikszy
Wspomaga wydalanie produktw przemiany materii i toksyn. Oczyszcza krew. Ma dziaanie
ciopdne. Poprawia przemian materii. Hamuje rozrost grzybw. Przeciwdziaa te tworzeniu
si kamieni nerkowych i ciowych. Pobudza trawienie i wspomaga prac wtroby. Wspomaga
prac nerek. Przeciwdziaa niestrawnoci i zaparciom. Dobrze wpywa na flor bakteryjn jelit.
agodzi stany zapalne przewodu pokarmowego i chroni luzwk odka i jelit.

Macierzanka
Oczyszcza organizm. Dziaa ochronnie na ukad pokarmowy. Pomaga si wyciszy
i zrelaksowa. Pobudza wydzielanie soku odkowego i reguluje trawienie. Przeciwdziaa
wzdciom i procesom nadmiernej fermentacji.

Melisa lekarska
 Poprawia przyswajanie skadnikw pokarmowych. Przeciwdziaa niestrawnoci i ma dziaanie
tonizujce dla odka i jelit oraz wzmacniajce ukad trawienny. Wspomaga trawienie.
Zapobiega te wzdciom i nadmiernej fermentacji pokarmw. Zmniejsza ble gowy i rozlunia,
wpywa take korzystnie na wtrob.

Mita pieprzowa
Wspomaga prac odka i wtroby, pobudzajc wydzielanie sokw odkowych i ci.
Reguluje perystaltyk jelit oraz procesy trawienne. Uatwia trawienie tuszczw. Zapobiega
zastojom ci. Przeciwdziaa wzdciom, gazom, blom brzucha. Korzystnie wpywa na
przewody ciowe, pcherzyk ciowy i wtrob. Reguluje procesy fermentacji w jelitach,
przeciwdziaa niestrawnoci i mdociom. Poprawia krenie krwi.

Mniszek lekarski
Ma silne waciwoci oczyszczajce, wspomaga usuwanie toksyn z organizmu. Oczyszcza
krew. Wspomaga wydzielanie sokw odkowych i trawienie. Uatwia przepyw ci i ma
dziaanie drenujce dla wtroby i przewodw ciowych. Przeciwdziaa te powstawaniu
kamieni ciowych. Zapobiega procesom gnilnym, fermentacyjnym i zaparciom. Wspomaga
prac wtroby.

Pietruszka (natka)
Oczyszcza krew. Dziaa moczopdnie i pomaga pozby si nadmiaru wody z organizmu,
przeciwdziaajc obrzkom. Wspomaga usuwanie szkodliwych produktw przemiany materii
i innych toksyn. Ponadto dziaa ciopdnie. Odtruwa wtrob i wspomaga jej prac. Dziaa
oczyszczajco na skr. Oczyszcza drogi moczowe i nerki. Zapobiega te wzdciom
i zaparciom. Dodatkowo dziaa antygrzybiczo.

Pokrzywa
Oczyszcza organizm z toksyn, w tym ze zogw kwasu moczowego. Oczyszcza przewody
ciowe i poprawia prac pcherzyka ciowego oraz wtroby. Odtruwa organizm. Jest
korzystna dla przemiany materii. Wzmacnia odek. Przeciwdziaa wzdciom. Wspomaga
wytwarzanie enzymw i przemian materii.

Poziomka (licie, owoce)

Wspomaga trawienie. Odtruwa organizm, oczyszcza krew i reguluje przemian materii.
Przeciwdziaa niestrawnoci i dziaa moczopdnie.

Rooibos
Jest pomocny przy blach brzucha i problemach odkowych. Wspomaga metabolizm
i ukad trawienny. Dziaa kojco na ukad nerwowy, uspokaja, poprawia nastrj i wpywa na
dobry sen. agodzi te napicie i ble gowy.

Rumianek
Wspomaga prawidow perystaltyk jelit. Przeciwdziaa wzdciom i dolegliwociom
odkowym. Poprawia trawienie. agodzi napicia i ble brzucha oraz ble gowy. Dobrze
dziaa na bony luzowe i wspomaga gojenie wrzodw oraz stanw zapalnych odka.
Skrzyp polny
Oczyszcza z toksyn. Dziaa moczopdnie i napotnie. Pobudza przemian materii. Redukuje
cellulit i opuchlizny. Jest korzystny przy wrzodach. Przeciwdziaa odkadaniu si tuszczw
w naczyniach krwiononych. Oczyszcza przewody moczowe i wzmacnia bony luzowe.

Szawia lekarska
Ma dziaanie ciopdne. Przeciwdziaa procesom fermentacji, wzdciom i gazom.
Wzmacnia odek i wtrob. Oczyszcza krew i puca.

Przygotowujc napary, moemy wzbogaca ich smak cynamonem, godzikami, wanili,

skrk z cytrusw, kardamonem, imbirem, anyem, lukrecj lub zgniecion gazk wieej
mity, melisy, bazylii.

Moemy te popija inne herbatki, np. lip, czerwon koniczyn, traw cytrynow, licie
i kwiat maliny, owoc dzikiej ry, aroni, jabko, owoce lene, mieszanki zioowe lub inne. Nie
wymieniam ich powyej, poniewa moja lista uwzgldnia te najbardziej wspomagajce procesy
trawienia i detoksykacji, cho podczas detoksu moemy pi kad herbatk zioow lub
owocow.

Probiotyki w jedzeniu: kiszonki, produkty fermentacji mlekowej

To, e nasze zdrowie, samopoczucie i uroda maj pocztek w jelitach, ju wiemy. Ich
kondycja zaley m.in. od tego, czy s w nich przyjazne dla nas bakterie, czyli stanu flory
bakteryjnej jelit.
Kondycja flory zaley oczywicie od tego, co jemy. Odpowiednio si odywiajc, moemy
wspiera namnaanie dobrych dla jelit bakterii.
W waszym menu powinny si wic znale:
kiszonki (kiszona kapusta, ogrki kiszone, zakwas buraczany, inne kiszone warzywa)
produkty fermentacji mlekowej: jogurt naturalny (fermentacja za pomoc bakterii), kefir
(fermentacja mieszana za pomoc bakterii i drody), ajran (fermentacja za pomoc
specjalnych szczepw bakterii z rejonu Bakanw i Turcji)
naturalny zakwas chlebowy.

Zawieraj one np. bakterie kwasu mlekowego, zaliczamy je do grupy tzw. probiotykw, czyli
wyselekcjonowanych bakterii (gwnie gatunki Lactobacillus, Bifidobacterium, ale rnych
szczepw, wic nawet jogurty naturalne mog rnie smakowa) korzystnie dziaajcych na
przewd pokarmowy.
Ich spoywanie:
ma dobroczynne dziaanie na procesy trawienne, perystaltyk i mikroflor jelit
pomaga wyeliminowa zaparcia
podnosi odporno
zwiksza wchanianie skadnikw odywczych
wpywa na oczyszczanie organizmu z toksyn i odtruwanie wtroby
 reguluje przemian materii
przeciwdziaa przenikaniu toksyn z jelit do krwi poprzez uszczelnianie bariery jelit
przeciwdziaa gazom, wzdciom i zaparciom
ma dziaanie antygrzybicze (wypierajc konkurencyjne grzyby z walki o pokarm i miejsce
w jelitach)
przeciwdziaa alergiom
agodzi stany zapalne jelit
ma waciwoci antybakteryjne i antywirusowe
przeciwdziaa wrzodom odka
pozytywnie wpywa na samopoczucie i niweluje skutki stresu
poprawia wygld skry i przeciwdziaa wypryskom.

Ponadto probiotyki s konieczne do prawidowej syntezy niektrych witamin. Wpywaj na

normalizacj cinienia i poziomu cholesterolu. S korzystne dla staww, reguluj prac
hormonw pciowych. Wzmacniaj i reguluj ukad odpornociowy, moemy wic nawet mwi
o ich korzystnym porednim dziaaniu przeciwnowotworowym. Doskonale wpywaj na urod
przeciwdziaaj powstawaniu zmarszczek.
Warto wic jada kiszonki, podkrelam jednak, e chodzi o kiszonki fermentowane
naturalnie, a nie produkty zakwaszone octem jabkowym lub winnym (nie ma w nich tylu tak
dobrych bakterii).

Probiotyki potrzebuj prebiotykw

Probiotyki potrzebuj poywki, ktra stymuluje ich namnaanie. T poywk s tzw.
prebiotyki, ktre same w sobie nie zawieraj bakterii, lecz wpywaj korzystnie na ich rozwj
we florze jelitowej. Chemicznie prebiotykami s np. inulina, oligofruktany, ale te bonnik
(celuloza, hemiceluloza, ligniny). A poniewa wystpuj one w rolinach (w rnych ilociach),
moemy niektre z pokarmw rolinnych uzna za lepsze prebiotyki od innych. I tak do
prebiotykw nale m.in. cykoria (najwicej inuliny), czosnek, cebula, por, szparagi, karczochy,
pomidory, banany, siemi lniane, roliny strczkowe, jczmie, owies, otrby, penoziarnista
mka i inne.

Oczywicie probiotyki i prebiotyki powinny goci w naszej kuchni jak najczciej, a nie tylko
w czasie detoksu. Kiedy z ich pomoc odbudujemy fizjologiczn flor bakteryjn jelit, nasze
zdrowie i samopoczucie zdecydowanie si poprawi i niestraszne nam bd okresy, kiedy
wszyscy wok smarkaj, kichaj i kaszl.

Do jedzenia ywnoci probiotycznej trzeba si przyzwyczai

Bywa tak, e kiedy kto zaczyna je kiszonki albo pi kefir, pojawiaj si gazy, zaburzenia
odkowo-jelitowe, zaparcia, biegunki lub inny dyskomfort w brzuchu. Wtedy mona np. zacz
jada porcj lub dwie takiej ywnoci co 2.3. dzie, a dopiero kiedy organizm si przyzwyczai
codziennie.
Co oznacza porcja? Np. jeden ogrek kiszony, miseczka kapusty kiszonej (yka lub dwie)
lub innych kiszonych warzyw, p szklanki kefiru. Warto wiedzie, jak rozumie porcj korzystnie
wpywajc na nasze zdrowie, bo w czasach dobrobytu porcje wszystkiego, co jemy, z reguy
znacznie przewyszaj iloci, jakich potrzebuje nasz organizm. Warto jednak wiedzie, e
w przypadku ywnoci probiotycznej nie da si niczego przedawkowa, wic jeli mamy ochot
na wicej, to nie ma adnych przeciwwskaza, wrcz przeciwnie, nie musimy si tu ogranicza.

Zielone warzywa chlorofil

Chlorofil zawarty w zielonych rolinach, poza wieloma innymi walorami dla zdrowia,
wspomaga wyprowadzanie z organizmu pozostaoci po lekach i innych toksyn. Dotlenia krew,
a przez to i wszystkie narzdy. Oczyszcza krew, przewd pokarmowy, jelita i wtrob.
Doskonale alkalizuje organizm. Ponadto wie si w jelitach z metalami cikimi, dziki czemu
atwiej mog zosta one usunite z organizmu. Przeciwdziaa rwnie rozwojowi
niefizjologicznych bakterii i grzybw w ukadzie pokarmowym, przez co sprzyja namnaaniu si
korzystnej flory bakteryjnej w jelitach. Niweluje rwnie nieprzyjemny oddech i zapach ciaa.
Chlorofil wspomaga odnow i regeneracj tkanek, buduje krew i wspomaga prac wtroby, ma
te dobroczynne dziaanie przy takich dolegliwociach i chorobach ukadu trawiennego, jak
wrzody, stany zapalne jelit i bony luzowej odka. Centralnym skadnikiem chlorofilu jest atom
magnezu, tak wic jedzc zielone, chlorofilowe czci rolin, dostarczamy sobie take duych
iloci wysoce przyswajalnego magnezu.
Dlatego warto podczas przygotowania do oczyszczania i w trakcie detoksu pamita
o zielonych koktajlach. Roliny w koktajlach s surowe, niepoddane obrbce termicznej, a co
si z tym wie, nie trac cennych wartoci, a jednoczenie, dziki zmiksowaniu, s
lekkostrawne. W godwce sokowej moemy z zielonych rolin wyciska sok.

Bonnik pokarmowy w ywnoci

Waciwie wikszo ywnoci, jak spoywamy w trakcie przygotowania oraz detoksu
(wyjtkiem jest godwka), jak i wikszo ywnoci alkalizujcej (zalecanej do jedzenia na co
dzie w 7080 procent wagowej iloci caoci pokarmu) zawiera duo bonnika. Jest to bowiem
cz struktury rolin okrelana inaczej jako wkna pokarmowe lub substancje balastowe.
Bonnik jest niestrawn czci pokarmu (nie rozkadaj go ludzkie enzymy trawienne),
dlatego nie jest przyswajany. Jest to celuloza, hemiceluloza i ligniny bdce skadnikiem kadej
roliny. Mimo e niewchaniany, jest bardzo wany dla prawidowego funkcjonowania i zdrowia
ukadu pokarmowego, a w konsekwencji caego naszego organizmu.
Bonnik czyci nasze jelita jak szczoteczka, pobudza ich perystaltyk i uatwia wydalanie
niestrawionych resztek pokarmu. Wpywa na formowanie, rozlunienie i zmikczenie stolca.
Dziki bonnikowi w jelitach zachowana jest wilgotno. Poza tym bonnik wie chwilowo lub na
stae niektre tuszcze (np. cholesterol pokarmowy, trjglicerydy) i cukry proste, dziki czemu
przedostaj si one do krwi stopniowo lub s wydalane z kaem. To dlatego wglowodany
zoone, przemieszane w porcji pokarmu z bonnikiem, nie powoduj skokw insuliny tak jak
oczyszczone, rafinowane wglowodany proste, atwo i szybko przyswajane. Naukowcy
wykazali, e jedzenie pokarmw zawierajcych bonnik zmniejsza ryzyko wielu chorb
cywilizacyjnych, m.in. niedokrwienia serca, miadycy ttnic, cukrzycy, otyoci.
Bonnik wspomaga rwnie usuwanie z organizmu toksyn, metali cikich, kwasw, a take
bardzo szkodliwych substancji, jak np. azotany i azotyny (wykorzystywane w przetwrstwie
misnym i nawoeniu upraw), ktrych zwizki pochodne (nitrozaminy) s silnie rakotwrcze.
Jedn z waniejszych przyczyn nieprawidowej pracy jelit jest niedostateczna ilo bonnika
w naszej codziennej diecie.
Przy jego wystarczajcej iloci nie powinnimy mie problemu z zaparciami, ale naley
pamita o tym, by pi odpowiednio duo wody!
Jak wspominaam, bonnik jest prebiotykiem i wspomaga namnaanie si w jelitach dobrych
bakterii dostarczanych wraz z jedzeniem probiotycznym.
Bonnik zawieraj przede wszystkim warzywa, owoce, kasze, nasiona, roliny strczkowe,
soja, pene ziarna, naturalne patki zboowe, nieuskany ry.

Jeeli kto jad poywienie ubogie w bonnik, pocztek przejcia na poywienie z wysok
zawartoci bonnika moe spowodowa takie dolegliwoci, jak wzdcia, gazy czy zaparcia. To
stan przejciowy. Kiedy organizm si przyzwyczai, problemy powinny ustpi.
Dobrym rozwizaniem jest te obrbka termiczna warzyw i ich rozdrabnianie (zupy typu
krem, zielone koktajle), ktre czyni pokarm (w tym bonnik) lejszym dla naszego ukadu
pokarmowego. No i oczywicie naley bardzo dokadnie gry. Stosowanie pokarmw
w lejszej formie poleca si te zwykle osobom majcym ostre stany zapalne ukadu
pokarmowego lub choroby wrzodowe albo problemy z uzbieniem.

Zioa i przyprawy
Oprcz walorw aromatyczno-smakowych maj te wiele walorw prozdrowotnych
i wspomagajcych dziaanie ukadu pokarmowego. Zapobiegaj procesom gnilnym. Korzystnie
wpywaj na trawienie, stymuluj wydzielanie sokw odkowych i uatwiaj przyswajanie
skadnikw odywczych z pokarmu. Pobudzaj przemian materii, wydzielanie ci oraz
poprawiaj perystaltyk jelit. Przeciwdziaaj niestrawnoci, wzdciom, zaparciom, gazom,
blom brzucha. Niweluj dolegliwoci ukadu pokarmowego i dobroczynnie wpywaj na prac
odka, wtroby, pcherzyka ciowego oraz jelit. Przyczyniaj si do lepszego odtruwania
organizmu, oczyszczania krwi, odka i jelit.
Poza tym zioa i przyprawy, zawarte w nich olejki eteryczne, flawonoidy (przeciwutleniacze),
substancje gorzkie, garbniki, mineray wspaniale dziaaj na cay organizm, chronic go przed
chorobami, odmadzajc, wspomagajc prac narzdw i ukadw. Kuchnia bez zi i przypraw
traci nie tylko smak, ale rwnie dodatkowe walory wane dla zdrowia. List zi i przypraw
znajdziecie w tabelkach produktw dozwolonych podczas detoksu.

Soki warzywne i warzywno-owocowe

Moemy popija je zarwno w trakcie przygotowania, jak i podczas detoksu. Naley jedynie
pamita, by sok pi na czczo, czyli zachowujc odpowiedni odstp czasu po posiku (najlepiej
nie mniej ni 3 godziny). Czas trawienia sokw to zaledwie 1530 minut. Moemy sok
potraktowa jako przeksk midzy posikami lub wypi porcj przed niadaniem czy innym
gwnym posikiem jako aperitif dajc mu chocia te 20 minut na strawienie. Soki alkalizuj
organizm i dostarczaj duej iloci witamin oraz mineraw. Dziaaj uzdrawiajco na komrki
i sprzyjaj eliminacji toksyn.

Cho wszystkie soki warzywne lub warzywno-owocowe s cenne i moemy je pi w trakcie

przygotowania i podczas rnych rodzajw detoksu, w tym oczywicie godwki sokowej, na
szczegln uwag zasuguje sok z marchwi i soki z warzyw bogatych w chlorofil (z zielonych
czci rolin). O zaletach chlorofilu i jego znaczeniu przy odtruwaniu organizmu ju pisaam, sok
z marchwi natomiast jest agodny i w trakcie oczyszczania najlepiej, gdy stanowi baz
wikszoci sokw. Ma cenne waciwoci prozdrowotne i detoksykujce:
wspomaga dziaanie ukadu limfatycznego
oczyszcza wtrob i wspomaga jej regeneracj
oczyszcza cay organizm
pozytywnie wpywa na flor bakteryjn jelit
wspomaga prac nerek
agodzi podranienia ukadu pokarmowego
niweluje problemy z trawieniem i wspomaga prac ukadu trawiennego
chroni oczy, dobrze wpywa na wosy, paznokcie, skr i jej elastyczno, stymuluje
produkcj kolagenu, agodzi alergie skrne, wzmacnia ukad odpornociowy, obnia poziom
cholesterolu i chroni przed chorobami.

Ponadto cenne ze wzgldu na swoje waciwoci detoksykujce s rwnie soki z burakw,

warzyw kapustowatych i brokuw. Korzystnie wpywaj one na przepyw ci i odtruwanie
wtroby. Oczyszczaj ukad pokarmowy i cay organizm. Sok z burakw oczyszcza ukad
krwionony, zwiksza przyswajanie tlenu przez komrki i dotlenia serce.

Przetrwaam 4 dni bez jedzenia i wiecie co? Wcale nie byo tak le, a dzisiejszy pierwszy
posiek smakowa nieziemsko. Podsumowujc, schudam 9 kilogramw. Wyeliminowaam
cakowicie bia mk, cukier biay, mleko, alkohol i kaw. Jadam bardzo duo zielonych
saatek. Nauczyam si pi minimum 2 litry wody dziennie, a zawsze miaam z tym
problem.
Bardzo dugo cierpiaam na migreny wyczajce mnie cakowicie z normalnego
funkcjonowania, a teraz? Teraz m si ze mnie mieje, e nic nie jem, a podskakuj jak
skowronek. Ale naprawd czuj si o niebo lepiej. Ju baaardzo dugo nie miaam migreny.
Na pocztku nie byo kolorowo, bolaa mnie gowa, jednak to szybko mino Teraz jest
wspaniale, ju na pewno nie wrc do poprzedniego sposobu odywiania. Teraz tylko
chciaabym wiedzie wicej, i wicej to wciga.

Suplementy wspomagajce eliminacj toksyn, odbudow

ukadu pokarmowego i odbudow organizmu
Czsto sysz pytanie, czy w trakcie oczyszczania mona przyjmowa suplementy. Tak, lecz
zaley jakie. Jeeli s to suplementy sztuczne, chemiczne, to nie. Ale jeeli naturalne
(pochodzce z rolin, zi) tak. Niektre z nich mog wrcz wspomc nasz organizm
w procesie oczyszczania. Do takich nale:

Suplementy bogate w chlorofil

Mona je zaywa take podczas oczyszczania, by wzmocni jego efekty; s to np. lucerna,
mody jczmie, trawa pszeniczna, algi ze sodkich wd (spirulina i chlorella), inne
sproszkowane trawy, licie, warzywa zielone. Preparaty te wspomagaj te usuwanie
z organizmu metali cikich.
Warto je take stosowa w okresach, kiedy jadamy mniej liciastych, zielonych warzyw.

Probiotyki
W postaci suplementw najczciej spotykamy dwa rodzaje bakterii: Lactobacillus
i Bifidibacteria. Pierwsze z nich w trakcie procesw fermentacji wglowodanw produkuj
kwas mlekowy i czciej wystpuj w jelicie cienkim. Bifidobacterium natomiast to bakterie
czciej wystpujce w jelicie grubym. Oba szczepy stanowi przewaajc cz flory
bakteryjnej jelit, dlatego wikszo suplementw zawiera te wanie rodzaje bakterii. Korzystn
form suplementw s synbiotyki cz w sobie zarwno probiotyki, jak i prebiotyki.

Suplementami probiotykw (lub synbiotykw) warto si wspomc, jeli kuracja

oczyszczajca to:
godwka
oczyszczanie z udziaem suplementw powodujcych gruntowne wydalanie zogw z jelita
grubego i cienkiego
kuracja antypasoytnicza.

Dobrze jest wtedy przyjmowa probiotyki przez kilka tygodni po oczyszczaniu (jedno
opakowanie).

Take wtedy, gdy:

poddajemy si zabiegom hydrokolonoterapii lub robimy lewatywy
mamy przerost grzybw candida
jestemy na diecie przeciwgrzybiczej
mamy grzybic pochwy lub paznokci u rk i stp
mamy nawracajce infekcje miejsc intymnych (dot. kobiet)
mamy obnion odporno, czsto si przezibiamy i apiemy infekcje
zaywalimy antybiotyki
mamy alergie pokarmowe
miewamy skurcze w okolicach brzucha
borykamy si z problemami trawiennymi
 mamy zaparcia lub naprzemiennie zaparcia i biegunki
nasze odywianie przed detoksem byo ubogie w warzywa i owoce, a obfite w miso.

Enzymy rolinne
Enzymy inicjuj reakcje chemiczne i uczestnicz w wielu procesach metabolicznych, zarwno
anabolicznych (wzrostowych, budujcych, tworzcych, wymagajcych dostarczenia energii), jak
i katabolicznych (zwizanych z rozkadem, wytwarzajcych energi). Enzymy niezbdne s do
trawienia pokarmw.
Nasz organizm sam wytwarza enzymy, lecz wspomagany jest take enzymami, ktre
znajdziemy w poywieniu (kieki, surowe warzywa i owoce, wiee soki) i suplementach
enzymw rolinnych.
Z tych ostatnich warto skorzysta w okresach, kiedy jemy niewiele surowych rolin oraz
kiedy nasze trawienie nie przebiega prawidowo, w wyniku czego cierpimy na rne
dolegliwoci. W przypadku dolegliwoci szczeglnie warto uzupeni enzymy, gdy mamy lub
czsto miewamy:
such lub uszczc si skr
przesuszone, amliwe wosy
stolec le uformowany bd byszczcy lub o bardzo nieprzyjemnym zapachu
luz w stolcu
objawy niestrawnoci po posiku: gazy, wzdcia, zgaga, odbijanie
odczucie penoci w brzuchu
objawy ostrej niestrawnoci: ble brzucha, biegunka, nudnoci i wymioty
uczucie zmczenia po posiku
na przemian biegunki i zaparcia
nietolerancje pokarmowe
trdzik.

Bonnik
Zalety bonnika ju znacie. Wspomn tylko, e bonnik moe by rozpuszczalny w wodzie
(zawieraj go przede wszystkim warzywa i owoce) lub nierozpuszczalny (znajdziemy go
najwicej w penoziarnistych produktach zboowych, ale te w warzywach i orzechach).
Obydwie formy bonnika s nam potrzebne, ale to ten drugi przyspiesza wdrwk treci
pokarmowej przez jelita. Moemy zatem wspomc si suplementacj bonnika, jeli mamy
zaparcia lub kiedy to co jemy nie zawiera go zbyt duo. Jeli chodzi o detoks, moemy zadba
o dostarczenie organizmowi suplementw bonnika podczas przygotowania.
Jego rdem mog by otrby pszenne, otrby owsiane, siemi lniane lub babka pesznik.
Na pocztku yki wybranego produktu dodajemy do soku, wody, koktajlu, zupy. Kiedy
organizm si przyzwyczai, zwikszmy t ilo (maksymalnie do 3 yek dziennie) i obserwujmy
siebie. Odpowiednia ilo to taka, ktra poprawi perystaltyk jelit. Oczywicie pamitajmy, e
jeli nie bdziemy pi wystarczajcej iloci wody, skutek moe by odwrotny.

Inne suplementy
Warto sprawdzi, czy nasz organizm zaopatrywany jest w odpowiedni ilo witamin i tzw.
makro- i mikroelementw. Najlepiej skonsultowa si w tej sprawie z lekarzem. W Polsce
oficjalnie nie ma takiej specjalnoci lekarskiej, ale nauka medyczna zajmujca si t dziedzin
nosi nazw bromatologii. Zajmuje si ona wartoci odywcz ywnoci w szerokim pojciu
(nie mylmy z dietetyk).
Metodami laboratoryjnymi mona oznaczy ilo (nadmiar lub niedobr) witamin czy
mineraw w naszym organizmie, jak te ich wchanianie czy wydalanie. Sam detoks opisywany
w tej ksice trwa za krtko, by spowodowa jakiekolwiek niedobory tych skadnikw, moe si
jednak zdarzy, e kto znacznie wczeniej, np. z powodu niewaciwego odywiania si albo
problemw z wchanianiem, cierpia na niedobr ktrego ze wspomnianych skadnikw. Warto
o tym wiedzie, gdy mona tak dobra rodzaj poywienia przed detoksem i po nim, aby
uzupeni ewentualne niedobory, a jeli to nie wystarczy, dobra odpowiednie dawki
suplementw w postaci np. tabletek czy kropel. Statystycznie najczstsze niedobory (nawet
u 8090 procent Polakw) dotycz witaminy D3, magnezu, witaminy C (z wyjtkiem osb
jedzcych duo rolin, lecz statystyczny Polak je ich za mao), wapnia, elaza, witamin z grupy
B (w tym gwnie B12 i B6), jodu. U kilku do kilkunastu procent (ale nie wicej) mog si pojawi
niedobory mikropierwiastkw czy tzw. ultrapierwiastkw, takich jak selen, krzem i kilkanacie
innych. Wiedza na ten temat jest do atwo dostpna, ale nieco lekcewaona, take przez
wiat medyczny. Czasami jednak uzupenienie niedoborw witamin i mineraw jest kluczem do
wyzdrowienia. Szukajcie wic bromatologa lub porozmawiajcie ze swoim lekarzem.
9.
DODATKOWE PORADY i PODSUMOWANIE

Czas detoksu to czas szczeglny, wymaga wic, bymy ze szczegln trosk potraktowali
swoje ciao, zwrcili uwag na jego potrzeby, zadbali o siebie bardziej ni zwykle.
Zaczn od kilku praktycznych porad.

Podczas detoksu ubierajmy si cieplej ni zwykle. Organizm w trakcie oczyszczania

wychadza si i atwiej marzniemy.
Po przebudzeniu dajmy sobie chwil i wstawajmy powoli. Podczas detoksu zmienia si
krenie i szybkie wstawanie moe powodowa zawroty gowy.
Starajmy si ka spa pomidzy godz. 21.00 a 22.00. Nie przegapmy momentu, kiedy
poczujemy senno. Organizm noc si regeneruje. Jeli dobrze si wypimy, bdziemy
mieli nie tylko wicej energii, ale i oczyszczanie przebiegnie bardziej efektywnie.
Codziennie znajdmy czas na 2030 minut szybkiego marszu na wieym powietrzu lub
inn form ruchu. Pobudzi to krenie, usprawni wydalanie toksyn, dotleni i dobrze
wpynie na nasze samopoczucie. Nawet jeli wiczymy w pomieszczeniu, nie
zapominajmy o ruchu na wieym powietrzu niech to bdzie chocia spacer.
Kadego wieczoru przeznaczmy kilka minut na wiczenie wdzicznoci opisane
w podrozdziale Etap 2 oczyszczanie organizmu. Wpynie to pozytywnie na nasz
nastrj, relaks i dobry sen, wewntrzny spokj, pozytywne nastawienie do
rzeczywistoci.
Jeli to my gotujemy dla innych, a mieszkamy z osobami nieprzeprowadzajcymi detoksu
(np. dzieci), zaplanujmy posiki, ktre mona przygotowa na zapas (na kilka dni), jak
np. dania jednogarnkowe z kaszy lub ryu, zupy, gobki itp. Moemy take podawa
wszystkim dania, ktre przygotowujemy dla siebie w trakcie detoksu, uzupenione
o tuszcz, kasz, ryb itp.
Kiedy mamy tak moliwo, podczas detoksu jedzmy warzywa i owoce z upraw
ekologicznych. Jeli nie jest to moliwe, naley usuwa z owocw i warzyw bakterie
i pestycydy, kpic je w wodzie kwanej, a nastpnie alkalicznej, szczeglnie warzywa
liciaste, takie jak saata, botwinka, szpinak, jarmu, szczaw itp. W ten sposb mona
my rwnie pomidory, ogrki, papryk, jabka, marchew i inne.
Robimy to w nastpujcy sposb:
Aby usun szkodliwe bakterie: 2 yki kwasku cytrynowego rozpuszczamy w 1 litrze
wody. Jeli potrzebujemy wikszej iloci wody, proporcjonalnie zwikszamy ilo
kwasku. Zamiast kwasku mona uy szklanki octu jabkowego lub winnego. Kpiemy
w roztworze warzywa przez 2 minuty, nastpnie przekadamy je do drugiego roztworu.
Aby usun pestycydy: 1 czubat yk sody oczyszczonej rozpuszczamy w 1 litrze
wody. Kpiemy warzywa w roztworze przez 2 minuty. Woda moe zrobi si mtna,
 zmieni kolor, moe si na jej powierzchni pojawi piana lub tuste plamy (w zalenoci
od rodzaju opryskw).
Nastpnie puczemy warzywa pod biec wod. Warzywa i owoce moemy umy na
zapas i kiedy wyschn, trzyma je w lodwce gotowe do uycia (maksymalnie przez
kilka dni).
W trakcie oczyszczania zrezygnujmy z przyjmowania suplementw chemicznych. Moemy
wspomc organizm suplementami naturalnymi, takimi jak te wymienione w rozdziale
Suplementy wspomagajce eliminacj toksyn, odbudow ukadu pokarmowego
i odbudow organizmu. Inne suplementy witaminowo-mineralne zostawmy na czas po
detoksie.
Jeli przyjmujemy leki przepisane przez lekarza, nadal musimy je przyjmowa, lecz pod
kontrol lekarsk, bo by moe zaistnieje potrzeba zmniejszania ich dawek.
Dbajmy o codzienne wyprnienia.

Jak sobie radzi w trudnych chwilach

Podczas detoksu moe pojawi si kryzys. Najczciej dzieje si to w pierwszych 4 dniach,
a nasila si w 3. lub 4. dniu oczyszczania. Z kryzysem zwizane mog by pewne
charakterystyczne dolegliwoci, jak np. due osabienie organizmu, brak siy i energii, poczucie
niemocy, mdoci, wymioty, gruby nalot na jzyku, ble mini, gowy, staww, nasilenie
dolegliwoci, ktre miewamy, zwizanych z chorob bd stanami zapalnymi w organizmie,
o ktrych istnieniu nie wiedzielimy. Dlatego wane jest, abymy to uwzgldnili i zaplanowali 3.
i 4. dzie detoksu na dni wolne (np. weekend). To czas, kiedy trzeba zaopiekowa si sob
bardziej troskliwie i wicej wypoczywa.
Podczas detoksu mog czasowo pojawi si te zmiany na skrze rnego rodzaju
wypryski, wysypki itp. Jest to przejciowy efekt uwalniania toksyn. Minie!
Wczeniej pisaam o znaczeniu przygotowania. Pamitajmy, e im lepiej si przygotujemy do
detoksu, tym mniejsze prawdopodobiestwo pojawienia si kryzysu bd znacznie agodniejszy
i krtszy jego przebieg.
Kryzys nie musi si pojawi. Zaley to od iloci toksyn zgromadzonych w organizmie, od
sprawnoci dziaania ukadw oczyszczajcych, od tego, co w nas siedzi. Kiedy jednak kryzys
si pojawi, pamitajmy, e to stan przejciowy. Czasem trwa zaledwie kilka godzin, czasem
jeden, dwa dni. Jego najwiksze nasilenie zwykle trwa kilka godzin lub jeden dzie.

Proste sposoby radzenia sobie w chwilach kryzysu

Osabienie organizmu lub mdoci
Woy pod jzyk pask yeczk naturalnego miodu i stopniowo j rozpuszcza,
rozprowadzajc jzykiem po luzwce.
Wypi maymi yczkami szklank ciepej wody z dodatkiem paskiej yeczki naturalnego
miodu i ewentualnie sokiem z cytryny dla smaku.
 UWAGA! Cho mid nie znajduje si na licie produktw dozwolonych, w szczeglnych
okolicznociach (nawet podczas godwki) moemy wspomaga si niewielk jego iloci.
Wypi herbatk imbirow (w rozdziale Pozostae przydatne przepisy). Bardzo pomaga
w przypadku mdoci.
Obmywa twarz i przedramiona zimn wod.
Ten bardzo prosty zabieg skutecznie niweluje uczucie osabienia. Dodatkowo to szybki
sposb, aby poczu si wieo i orzewi organizm. Bardzo przydatny podczas pracy,
zwaszcza umysowej. Dobrze robi te zakoczenie porannego prysznica ochlapaniem
twarzy i przedramion zimn wod.
Zje upieczone lub lekko podgotowane jabko z cynamonem. W trakcie godwki, przy
zbyt duym osabieniu, rwnie moemy poratowa si podgotowanym jabkiem lub
ugotowan marchewk czy burakiem postpujemy tak jednak tylko w sytuacjach
wyjtkowych, kiedy czujemy, e tracimy siy lub robi nam si sabo z godu.
Pooy si do ka z ciepym termoforem uoonym w okolicy brzucha lub wtroby.
Pochodzi na bosaka po ziemi, trawie, piasku przez 2030 minut. Nie wiem, jak to dziaa,
wic nie potrafi tego wytumaczy, wiem jednak, e dziaa i e ciao czuje si bardziej
zregenerowane i odzyskuje siy.

Zaparcia
Codzienne wyprnienia s bardzo wane i pozytywnie wpywaj na samopoczucie. Niweluj
te potencjalne nieprzyjemne dolegliwoci pojawiajce si podczas pierwszych dni detoksu.
Istotne jest, by zapobiega zaparciom, poniewa blokuj waciwe oczyszczanie przewodu
pokarmowego, a niewydalone resztki s rdem toksyn. W proponowanych rozwizaniach s
takie, ktre zawieraj produkty niedozwolone w trakcie detoksu warzywno-owocowego
i godwki, jednak zaparcia uniemoliwiaj sprawne pozbywanie si zogw i oczyszczanie jelit,
dlatego moemy je zastosowa (z wyjtkiem zupy warzywnej podczas godwki) i odstawi,
kiedy problem minie.
Wypi rano na czczo (przed niadaniem, ale po porannej porcji wody) kleik z siemienia
lnianego.
Wypi rano przed niadaniem szklanki soku z kiszonej kapusty.
Rano, zamiast innego niadania, zje zup warzywn na zaparcia. Mona to robi
kadego ranka, a zaparcia ustpi.
UWAGA! Podczas godwki wybieramy inne rozwizania ni zupa.
Zrobi lewatyw (to rozwizanie polecane jest zwaszcza podczas godwki).
Sprbowa powiczy brzuszki, skony i skrty tuowia.
Zastosowa czopek glicerynowy (do kupienia w aptece).
Popija herbatk imbirow, napary z zi wymienionych w rozdziale Herbatki zioowe i inne,
takich jak arcydzigiel, lawenda lekarska, opian wikszy, mita pieprzowa, rumianek,
koper woski.

Wzdcia
Jeli mamy wzdcia, sprbujmy ograniczy ilo warzyw surowych na rzecz gotowanych.
Ponadto zwrmy uwag, czy dokadnie gryziemy pokarm.
Moemy popija te herbatk imbirow i napary z zi wymienionych w rozdziale Herbatki
zioowe i inne, takie jak: arcydzigiel, koper woski, lawenda lekarska, macierzanka, melisa,
mita pieprzowa, rumianek, szawia lub napar z natki pietruszki. Do naparw moemy doda
te kilka ziarenek anyu.
Przy wzdciach bardzo pomaga masa brzucha.

Intensywny zapach czosnku

Czosnek zjadany w postaci surowej moemy zastpi wieym korzeniem chrzanu. Chrzan
ma podobne waciwoci jak czosnek. Dziaa przeciwbakteryjnie, przeciwwirusowo,
przeciwgrzybiczo i przeciwzapalnie oraz wspomaga oczyszczanie organizmu ze zogw i toksyn.

Nieprzyjemny smak lub zapach z ust

Polecam ssanie jednego godzika w caoci lub kilku nasion kopru woskiego. Dziaaj
odwieajco i znacznie zmniejszaj nieprzyjemny posmak lub zapach. Moemy to robi nawet
przez cay dzie. Koper woski jest mniej wygodny, bo ziarenka s mae i atwo je pokn.
W trakcie oczyszczania zawsze warto mie przy sobie kilka godzikw i u jak gum,
ilekro chcemy odwiey smak w ustach i oddech.
Pomaga te ssanie kilka razy w cigu dnia plasterka cytryny.

Bl gowy
Polecam herbatk imbirow, ktra potrafi pomc nawet przy blach migrenowych.
Oczywicie ulg przynios rwnie sen i odpoczynek.
Czasami bl gowy moe by zwizany z brakiem wyprnienia. Bardzo skuteczne jest wtedy
zrobienie lewatywy.

Marznicie
Zacznijmy dodawa do potraw wicej rozgrzewajcych przypraw (imbir, cynamon,
kurkuma, pieprz, pieprz kajeski, any, gaka muszkatoowa, chili).
Popijajmy czerwony barszcz (zawsze warto mie go w termosie przy sobie).
Ograniczmy ilo jedzenia surowego na rzecz duszonego, pieczonego, gotowanego.
Popijajmy herbatki zioowe z dodatkiem rozgrzewajcych przypraw, takich jak cynamon,
any, imbir, koper woski, kozieradka. Doskonale te sprawdza si herbatka imbirowa lub
zalanie wywarem z imbiru dowolnej herbaty zioowej.
Wicej si ruszajmy.
Pijmy wicej wody.
Picie i ruch poprawiaj krenie i dotlenienie. Kiedy krenie jest sprawne, a krew dociera
do najcieszych naczy wosowatych, wpywa to na procesy termoregulacyjne ciaa.
Ubierajmy si cieplej.
Zadbajmy o ciepo stp podczas snu (moemy zabra do ka termofor lub woy
mikkie, nieuciskajce skarpetki).
10.
DETOKS POZOSTAE PYTANIA
I ODPOWIEDZI

Czy mona przeprowadzi detoks z marszu,

bez przygotowania?
Teoretycznie mona, lecz nie radz. Podczas detoksu uwalnia si duo toksyn i jeli si
odpowiednio nie przygotujemy, moe to spowodowa znacznie gorsze samopoczucie
w pierwszych dniach i przykre dolegliwoci. Przygotowanie jest tym bardziej istotne, im bardziej
rygorystyczny detoks.
Opisywaam swj pierwszy detoks, podczas ktrego trzeciego dnia nie byam w stanie robi
niczego poza leeniem. Kolejny by ju zupenie inny, gwnie dlatego e byam do niego dobrze
przygotowana.
Jeli kto nie pi odpowiedniej iloci wody przed detoksem i nie dba o to, co je, wyrzut
toksyn mgby spowodowa objawy zatrucia.
Pamitajmy, e okres przygotowania ze wzgldu na wyeliminowanie pewnych produktw
i nawadnianie zapocztkowuje proces oczyszczania i usuwanie toksyn odbdzie si stopniowo.
Niektre z cytatw zamieszczonych w ksice dotycz efektw przygotowania. Wemy to
sobie do serca, wiedzc, e moe nam to przynie wycznie same korzyci.
Zwrmy wic uwag na to, by odpowiednio przygotowa organizm, i potraktujmy okres
przygotowania jako dobry czas, by poobserwowa siebie, swoje reakcje, by zmieni nawyki
ywieniowe.

Czy mona przeduy detoks?

Jeli czujemy si dobrze, tryskamy energi, mamy poczucie, e naszemu organizmowi
niczego nie brakuje, to moemy detoks przeduy. Trudno powiedzie o ile trzeba
obserwowa siebie, bo ciao daje wyrane sygnay, kiedy ma do. Po pierwszych
kryzysowych dniach powinnimy czu si coraz lepiej. Standardowy program detoksu jest
niemal dla kadego, natomiast decyzj o jego przedueniu podejmujemy indywidualnie, bo
znamy swoje ciao i czujemy jego reakcje.
Jeeli nasze samopoczucie po dobrym okresie nagle si pogorszy, stracimy energi i nie
trwa to godzin, dwie, nie jest popoudniowym czy wieczornym kryzysem zwizanym
z pracowitym dniem, a spadek formy odczuwamy te nastpnego dnia rano, lepiej zakoczmy
detoks.
Dusze detoksy stosuje si te w celach leczniczych, ale co nieraz ju podkrelaam
potrzebna jest wtedy wsppraca z lekarzem lub innym specjalist (dietetykiem, zielarzem).
Wsppraca z lekarzem potrzebna jest take, gdy przyjmujemy stale leki (niezalenie od
dugoci detoksu).
Pamitajmy te, e detoks to dieta eliminacyjna, co oznacza, e nie dostarczamy
organizmowi wszystkiego, czego potrzebuje. Musimy zachowa czujno, aby nie doprowadzi
do powstania niedoborw.

Co zrobi, gdy z powodu nieprzewidzianych okolicznoci

musimy przerwa detoks?
Przede wszystkim naley waciwie go zakoczy, stopniowo wracajc do
penowartociowego, alkalicznego odywiania si. Nie moemy zatem przerwa detoksu po to,
by i na przyjcie i naje si smakoykw.
Jeli wic przerywamy detoks, zrbmy to zgodnie z zasadami. Przynajmniej przez 57 dni
nie jedzmy potraw cikostrawnych (misnych, smaonych, mcznych), a to, co jedlimy przed
detoksem, wdraajmy stopniowo, maymi porcjami (np. 1 kromka chleba, a nie od razu 3).
Warto przed powrotem do penowartociowego odywiania zakoczy detoks dwudniow
monodiet, podczas ktrej je si tylko zup. Taki czas agodnie wprowadzi nasz ukad
trawienny w inny tryb pracy ni podczas detoksu i organizm stopniowo przygotowuje si na
bardziej cikostrawny rodzaj poywienia.
Monodiet na zakoczenie mona pomin przy detoksie jaglano-warzywnym, ktry opiera
si na produktach jedzonych podczas monodiety.

Dlaczego nie osigam takich efektw jak inni, czy popeniam

jaki bd?
Kiedy dokadnie stosujemy si do wytycznych i podczas detoksu jemy tylko to, co
dozwolone, i odpowiednio si do niego przygotujemy nie ma mowy o bdzie.
To, e nie ma takich efektw, jakich oczekujemy, musi mie inn przyczyn.
Nasze jelita s na przykad tak pene gromadzonych przez miesice i lata zogw, e aby
odczu efekty detoksu, naleaoby si najpierw tych zogw pozby. Mog by one
przyczyn zarwno cigej produkcji toksyn, ktre przedostaj si do krwi i nasz organizm
nie nada z ich eliminacj, jak i upoledzonego przyswajania skadnikw odywczych
(kosmki jelitowe, zalepione zogami, nie speniaj swojej funkcji). Oczyszczanie takie mona
przeprowadzi za pomoc suplementw, ktre rozmikczaj zogi, usprawniaj
przemieszczanie si treci jelitowej, absorbuj toksyny i dziki temu uatwiaj ich
 wydalenie, pozostawiajc jelita czyste i drone.
Nasz organizm i ukad pokarmowy zasiedlaj robaki i inne pasoyty, ktre s rdem
cigego zatruwania i ywi si naszym kosztem. Detoks nie bdzie wtedy dawa
wystarczajcych efektw, a samopoczucie, nawet jeli si poprawi, szybko wrci do
kiepskiej formy, bo nosimy w sobie siedlisko toksyn, ktrych codziennie przybywa,
i organizm nie nada z ich usuwaniem.
Mamy w organizmie tak duo toksyn, e naleaoby przeduy detoks, by dobrze oczyci
organizm i dowiadczy w peni mocy oczyszczania.
Mamy due niedobory, o ktrych nie wiedzielimy lub lekcewaylimy sygnay. W takim
przypadku warto zdecydowa si na detoks (nawet krtszy, siedmiodniowy) lub trzydniow
godwk, a nastpnie odywi organizm, wspomagajc si suplementami naturalnymi (po
detoksie bd si lepiej przyswaja).
Mamy duy przerost grzybw candida (tzw. kandydoz). Sam detoks ich nie wyeliminuje,
poniewa proces pozbywania si candidy jest dugi i wymaga konsekwencji, a detoks jest
tylko jednym z etapw wspierajcych. By pozby si candidy, trzeba przez wiele miesicy
by na diecie antygrzybiczej, czyli wykluczy produkty karmice grzyby.

Co zrobi, by pozby si candidy?

By pozby si candidy, naley: pozby si pasoytw, oczyci organizm z toksyn (detoks),
dba o luzwk przewodu pokarmowego i budowanie dobrej flory jelitowej (suplementy
probiotykw oraz eliminacja poniej wymienionej ywnoci plus np. picie regenerujcego
luzwk kleiku z siemienia lnianego). Jednoczenie trzeba odywia si mocno alkalicznie
(zamiast proporcji ywnoci zasadotwrczej do kwasotwrczej 70/30, zastosowa proporcj
80/20) oraz cakowicie wyeliminowa z diety:
mleko (zamiast tego mona pi mleka rolinne, ale bez substancji dosadzajcych)
sery te, pleniowe
cukier (w tym take oprcz sodyczy mid, sodkie owoce). Z substancji sodzcych
mona stosowa stewi, ktra podobno wrcz przeciwdziaa rozrostowi grzybw
pszenic (np. ciasta, buki, chleby, przekski) mona je chleb ytni na zakwasie lub
chleb gryczany czy wyroby owsiane
kukurydz
sodkie ziemniaki
drode
piwo, wino, likiery
napoje gazowane
gotowe soki (zwaszcza te w kartonach)
owoce (zwaszcza sodkie lub zbyt dojrzae)
majonez, keczup
 fast foody (zawieraj cukier, sery, mk)
wysoko przetworzon ywno
wdliny, misa itp. (jako ciekawostka czsto w ich skadzie jest te cukier) mona je
pieczonego w domu indyka, kaczk czy inne przyrzdzone w domu pieczenie bd misa
duszone.

Jak dugo trzeba trzyma si tych do restrykcyjnych zasad? Niektrym wystarczy 6

miesicy, innym 10, a jeszcze inni potrzebuj 2 lat. Znaczenie ma to, jak duy jest przerost
grzybw i czy zdyy si one rozpanoszy w caym organizmie. Jednak tak naprawd dieta
antygrzybicza nie jest zem koniecznym i szybko moemy poczu, jak bardzo nam suy.

Co zrobi, jeli za bardzo chudn?

O ile nasza waga mieci si w normie, najlepiej kontynuowa detoks. Po jego zakoczeniu
i dobrym odywieniu organizmu waga wrci do optymalnego poziomu.
To, czy nasza waga mieci si w oglnej normie (nieuwzgldniajcej cech indywidualnych,
takich jak budowa ciaa, masa miniowa, ilo wody i tkanki tuszczowej), moemy sprawdzi
sami za pomoc wskanika BMI (body mass index), dzielc wag w kilogramach przez
kwadrat wzrostu wyraony w metrach.
Oto przykad. Zamy, e osoba ma 171 centymetrw wzrostu (1,71 m wyraony
w metrach) i way 60 kilogramw. Kwadrat wzrostu wynosi 1,71 1,71 = 2,92. Wskanik BMI
wynosi 60 : 2,92 = 20,54. Jeli warto wyliczona mieci si pomidzy 18,5 a 24,99, waga jest
w normie. Wartoci poniej 18,5 wskazuj na niedowag, a powyej 24,99 na nadwag.
Warto te zwrci uwag nie tylko na wskazwk na wadze, lecz te na wygld. Czasem
bowiem waga spada, poniewa usunite zostaj zogi z ukadu pokarmowego oraz nadmiar
wody (paradoksalnie dobre nawadnianie likwiduje zastj wody w organizmie).
Wane jest rwnie, jak si czujemy. Jeli dni kryzysu pocztkowego etapu detoksu min,
a mimo to za duo chudniemy, nie mamy energii i wygldamy niezdrowo, musimy posucha
swojego organizmu i zareagowa.
Jeli nasza waga jest zdecydowanie za niska, a tym bardziej jeli po okresie dobrego
samopoczucia pewnego dnia zaczniemy le si czu, proponuj kontynuowa oczyszczanie
w wersji light, czyli detoks jaglano-warzywny, ktry dostarcza wicej kalorii i zawiera tuszcze.
Oczywicie piszc o spadku formy i pogorszeniu samopoczucia, mam na myli stan, ktry
trwa dzie lub duej i:
nie dotyczy to pierwszych 45 dni detoksu, kiedy spadek formy jest czym naturalnym,
zwizanym z przejciem organizmu na odywianie wewntrzne i usuwaniem toksyn
nie jest spowodowany przezibieniem, zapaniem jakiego wirusa czy miesiczk
nie jest spowodowany np. silnym stresem czy zarwan noc.
Dlaczego mao chudn?
Jeszcze raz podkrelam, e nie przeprowadzamy detoksu po to, by schudn. Owszem,
podczas oczyszczania waga spada, ale traktujmy to, prosz, jako pozytywny (dla wikszoci
z nas) efekt dodatkowy, a nie cel sam w sobie. Gwnym celem detoksu jest poprawa
samopoczucia, zdrowie, adna, gadka i jdrna skra oraz odmodzenie organizmu.
Detoks sprzyja oczywicie utrzymaniu szczupej sylwetki. Na przykad po zimie, kiedy
najczciej przybywa nam kilka kilogramw, wiosenny detoks pozwala je zgubi.
To, ile chudniemy podczas oczyszczania, jest kwesti indywidualn. Jeli jednak mamy
nadwag, a zmniejsza si ona bardzo powoli, dzieje si tak nie bez przyczyny. Pomijajc
choroby, zbyt powolne chudnicie moe mie rdo w rozregulowaniu organizmu, a przede
wszystkim hormonw. Jeli do tego dopucilimy, proces powrotu do rwnowagi jest dugi
i wymaga konsekwencji, ktra obejmie nie tylko odywianie, lecz take rne aspekty
alkalicznego stylu ycia, opisane w mojej poprzedniej ksice.
Oto czynniki zwizane ze stylem ycia, majce znaczenie dla regulacji pracy hormonw, a co
za tym idzie, utrzymania prawidowej wagi.
Alkaliczne odywianie pomidzy kolejnymi detoksami w oparciu o naturalne produkty
w proporcji 70/30, co oznacza wykluczenie ywnoci przetworzonej zawierajcej cukier
(w tym wglowodany rafinowane, jak wyroby z biaej mki, biay ry, wikszo produktw
takich jak patki niadaniowe i wszelkie napoje sodzone) oraz tuszcz (przewaajca ilo
tuszczw w ywnoci przetworzonej to tuszcze trans). Takie odywianie zapewni nam
odpowiedni ilo bonnika i ograniczy ilo spoywanego cukru. Wpynie to pozytywnie na
regulacj poziomu insuliny.
Ograniczenie lub wyeliminowanie sokw owocowych (nawet tych wieo wyciskanych).
S one pozbawione bonnika, dziki ktremu cukier wolniej trafia do krwi. W zwizku z tym
fruktoza zawarta w owocach, ktre spoywamy w postaci soku, wywouje taki sam efekt
skoku insuliny jak cukier. Owoce najlepiej je w caoci. Fruktoza bez balastu bonnika
przeciwdziaajcego gwatownemu skokowi poziomu cukru bardzo obcia wtrob.
Dodatkowo zamienia si w tuszcz, co sprzyja wzrostowi wagi.
Ruch niezbdny do spalania tuszczu i poprawy wraliwoci mini na dziaanie insuliny.
Dziki ruchowi spalany jest nie tylko tuszcz odoony w miniach, ale te tuszcz
wtrobowy.
Stae pory posikw. Pomijanie niada powoduje, e w oglnym bilansie dnia i tak jemy
wicej. Zostao to potwierdzone badaniami, a zwizane jest m.in. z prac hormonu
odpowiedzialnego za uczucie godu. Jeli nie jemy niadania, poziom tego hormonu ronie,
co powoduje, e potem jemy wicej. Abymy mieli ochot na zjedzenie niadania,
powinnimy zje kolacj 34 godziny przed snem. Wtedy rano bdziemy odczuwali gd.
Jedzenie najpniej kilka godzin przed snem dobrze wpynie na prac wtroby
i zapobiegnie odkadaniu si tkanki tuszczowej. Borykajc si ze zbdnymi kilogramami,
warto te wiedzie, e aby obniy poziom hormonu odpowiedzialnego za uczucie godu
oraz aby pobudzi przemian materii, niadanie powinno da uczucie sytoci. Doskonae
bdzie poczenie biaka z bonnikiem, np. pasta z jajka i awokado z warzywami, jajka
w dowolnej postaci z warzywami. Aby wyregulowa hormony i pozby si problemw
 z insulinoopornoci, naley je 3 posiki dziennie o staych porach.
Nieprzejadanie si. Znana zasada jedzenia a poczujemy si syci w w 80 procentach ma
racjonalne uzasadnienie. Orodek sytoci w mzgu dziaa z opnieniem: zanim poczujemy,
e jestemy w peni najedzeni, musi upyn 20 minut. W zwizku z tym najadanie si do
pena powoduje, e jestemy przejedzeni i ociali. Nim signiemy po nastpn porcj,
zrbmy 20-minutow przerw, by si przekona, czy wci czujemy gd. Oczywicie jeli
kto od razu napenia talerz po brzegi, ta zasada nie zadziaa. Najlepiej zjada tyle, ile
mieci si w dwch zczonych garciach. Przy wartociowym poywieniu i przecitnej
aktywnoci ta ilo powinna nam wystarczy. Pisz o przecitnej aktywnoci, poniewa
oczywiste jest, e jeli ciko pracujemy fizycznie, potrzebujemy wicej energii z pokarmu,
a wic i porcje mog by wiksze.
Szybszemu uczuciu sytoci sprzyja te jedzenie wraz z posikami bonnika. Kto jednak
odywia si alkalicznie, bez problemu dostarcza sobie wystarczajc jego ilo. Bonnik
jest rwnie pomocny przy redukcji tuszczu na brzuchu (otyo brzuszna czsto zwizana
jest z otuszczeniem narzdw wewntrznych).
Odpowiednie czenie rnych skadnikw: unikamy jednoczesnego jedzenia biaek
i cukrw szybko przyswajalnych oraz w nieco mniejszym stopniu tuszczw i tyche cukrw.
Mona natomiast poczy w jednym posiku biaka i tuszcze. Wynika z tego, e cukry
naley jada oddzielnie, wic jedzenie sodkich owocw, galaretek czy ciastek po wielkim
kotlecie to bd. Jeli mamy ochot na co sodkiego, powinnimy odczeka 23 godziny.
Wicej informacji na temat innych korzystnych, lekkostrawnych pocze znajdziecie
w mojej pierwszej ksice Alkaliczny styl ycia.
Sen. Osoby, ktre nie dosypiaj, maj wiksz skonno do nadwagi i problem ze
schudniciem.
Rwnowaga psychiczna. Wypracowanie sposobw, by j utrzymywa, by z dystansem
podchodzi do tego, co nas spotyka, jest bardzo wane, by zapobiec stresom. Kortyzol
zwany jest hormonem stresu, poniewa jego wydzielanie zwiksza si, gdy jestemy
zdenerwowani, a jego nadmiar sprzyja odkadaniu si tuszczu wok wtroby, serca
i innych narzdw (tzw. tuszczu trzewnego), co zaburza dziaanie insuliny, a to z kolei
powoduje insulinooporno (zmniejszenie wraliwoci wtroby, mini, tkanki tuszczowej
na insulin). Zwykle im wicej tkanki tuszczowej na brzuchu, tym wiksze
prawdopodobiestwo niebezpiecznego otuszczenia narzdw wewntrznych.
Przeciwdziaa temu moemy poprzez znalezienie bardziej konstruktywnych sposobw na
radzenie sobie ze stresem ni objadanie si. Polecam ruch, ktry nie do, e jest
doskonaym antidotum na stres i skutecznie redukuje poziom kortyzolu, to powoduje
spalanie wszystkich rodzajw tuszczu, w tym take tuszczu trzewnego, jednoczenie
poprawiajc wraliwo tkanek i narzdw na insulin.

Wszystkim, ktrzy chcieliby si dowiedzie czego wicej o hormonach, ich dziaaniu

i wpywie na wag, polecam lektur doskonaej ksiki Sodka puapka Roberta H. Lustiga.

Czy po detoksie waga wraca do tej sprzed detoksu?

 Nie zaley to od samego detoksu, lecz od naszych zwyczajw ywieniowych przed nim
i sposobu odywiania si po nim.
Jeli przed detoksem jedlimy niezdrowo, zakwaszajco, duo, cikostrawnie, sowem byle
jak, a po detoksie do tego wrcimy, nasza waga szybko wrci do tej sprzed detoksu.
Lecz gdy zaczniemy odywia si, dbajc o rwnowag kwasowo-zasadow, po detoksie
przytyjemy niewiele, moemy te dalej chudn.
Osoby dobrze odywiajce si przed detoksem i wace tyle, ile powinny, wrc do
optymalnej wagi, lecz po jakim czasie, to sprawa indywidualna (3 tygodnie, miesic, ptora).
Ja zwykle musz si troch postara, aby odbi strat wagi, i trwa to 56 tygodni, w trakcie
ktrych nie auj sobie jedzenia, bo inaczej pewnie trwaoby to duej (akurat spadek wagi przy
detoksie mi nie suy, czuj si za szczupa).

Czy mona przeprowadzi detoks, pracujc zawodowo?

Detoks warzywno-owocowy, a tym bardziej jego wersj light, czyli jaglano-warzywny,
moemy przeprowadzi, pracujc zawodowo. Zadbajmy jednak o to, by w trakcie jego trwania
znale wicej czasu na sen i relaks.
Kiedy zdecydujemy si na godwk, poddajmy si jej w czasie wolnym od obowizkw
zawodowych.
Nie polecam adnej formy detoksu podczas intensywnej pracy zawodowej, sesji
egzaminacyjnej czy jeli mamy problemy w yciu osobistym itd. Detoks to wysiek dla
organizmu nawet wtedy, kiedy odczuwamy przypyw energii. Wyjtkiem jest detoks jaglano-
warzywny, na ktry moemy zdecydowa si praktycznie zawsze.

Nie polecam detoksu osobom, ktre wykonuj prac wymagajc duej koncentracji,
a dodatkowo zaley od nich bezpieczestwo ich wasne oraz innych ludzi. Ekstremalnym
przykadem mgby by koordynator lotw lub chirurg. Oczyszczanie, zwaszcza w pierwszych
dniach, powoduje obnienie poziomu koncentracji i osabienie. Nie musz chyba tumaczy, jak
mogoby si to skoczy, gdybycie popenili bd przy tak odpowiedzialnej i wymagajcej
pracy.
Przeprowadzajc detoks po raz pierwszy, kiedy nie znamy jeszcze reakcji swojego
organizmu, unikajmy prowadzenia samochodu, a przynajmniej postarajmy si jedzi wolniej
i ostroniej.

Ostatni grup, ktrej polecaabym robienie detoksu raczej podczas urlopu, s osoby
wykonujce prac zmianow, ktra sama w sobie jest bardzo wymagajca i wyrywa
z naturalnego, biologicznego rytmu snu i czuwania. To due obcienie dla organizmu
i zafundowanie sobie dodatkowo detoksu byoby zbyt obciajce i stresujce.

Czy s sytuacje, w ktrych szczeglnie potrzebujemy

detoksu?
Sytuacje, w ktrych jeszcze bardziej potrzebujemy detoksu, s nastpujce:
przed planowan ci (w trosce o zdrowie dziecka)
po rekonwalescencji po chorobie (by oczyci organizm m.in. z pozostaoci
medykamentw)
kiedy mamy przerost grzybw
kiedy podejrzewamy, e moemy mie pasoyty (detoks antypasoytniczy)
gdy mamy problemy z ukadem pokarmowym
jeli cierpimy na alergie, szczeglnie pokarmowe
gdy nasz system immunologiczny nie dziaa sprawnie
gdy mamy problemy ze skr
jeli mimo dobrych wynikw bada le si czujemy
po okresie intensywnego stresu zwizanego z rnymi wydarzeniami w naszym yciu, ale
kiedy nasze ycie ju si ustabilizowao
kiedy detoks ma pomaga w powrocie do zdrowia
kiedy nasze nawyki ywieniowe pozostawiaj duo do yczenia po zimie (zim zwykle
jadamy dania bardziej cikostrawne, nasz system trawienny musi intensywniej pracowa,
mamy mniejszy dostp do wieych warzyw itp.).

Jak sucha siebie?

Musimy ufa sygnaom, jakie wysya nasze ciao, a nie tylko temu, co przeczytamy.
Ciao zawsze wysya nam sygnay, a jedynym problemem jest to, e albo je ignorujemy, albo
ich nie dostrzegamy, nie kojarzymy ich z naszymi nawykami albo kojarzymy je le.

Gdy czujemy si gorzej, nie oznacza to, e detoks nam szkodzi, tylko e postpuje proces
oczyszczania z toksyn, ktry moe powodowa lub wzmaga rne dolegliwoci. Zdarza si, i
ujawniaj si w tym czasie dolegliwoci, o ktrych nie wiedzielimy.

Sucha siebie to obserwowa i reagowa. I podczas detoksu, i po nim. Niektre sygnay

s tak subtelne, e nie zwracamy na nie uwagi, np. zmiany na jzyku, sucha skra na ciele,
pojawianie si wypryskw na jakiej czci ciaa, bruzdy na paznokciach, marznicie (ktre
zim uznajemy za stan normalny), czste odbijanie, cuchncy mocz lub stolec, coraz wiksze
zmczenie itd. Innych sygnaw nie da si ju nie dostrzec, poniewa powoduj dyskomfort, jak
np. wzdcia, zaparcia, ble itd. To wszystko mwi nam, e rwnowaga naszego organizmu
zostaa zaburzona i musimy zareagowa.

Sucha siebie to rwnie ka si spa, kiedy poczujemy senno, odpocz, kiedy

czujemy zmczenie i jestemy przepracowani, nie je duej iloci saatek, tylko dlatego e s
zdrowe, gdy cigle jest nam zimno (surowe poywienie wychadza) itp.
Ten ostatni przykad pokazuje, e to, co zdrowe, nie zawsze musi nam suy. To samo
dotyczy detoksu, ktry jest bardzo zdrowy i wskazany dla prawie wszystkich, ale nie w kadym
momencie. Jeli jestecie w trakcie mczcego i przeduajcego si rozwodu, zmienilicie
wanie miejsce zamieszkania, a dodatkowo stresujecie si z powodu sytuacji w pracy, na
pewno nie jest to najlepszy moment na oczyszczanie. Suchajc siebie, zauwaycie, e dobrze
wam zrobi wicej ruchu (na stres), wicej snu (na przepracowanie), wzmacniajce potrawy itp.
Dotyczy to take picia wody. Wiemy, e przecitnie potrzebujemy 30 mililitrw na kilogram
wagi ciaa. Jeli jednak czujecie si jak kaczka lub zaczynacie zbyt czsto odwiedza toalet,
trzeba t ilo zmniejszy. Moe by te odwrotnie taka ilo nie zaspokaja Waszych potrzeb.

Sucha siebie to take dostrzega dobre zmiany. Czujemy bl, lecz kiedy mija zwykle tego
nie zauwaamy. Spotkaam osoby, ktre dopiero miesic po zakoczeniu detoksu pisay, e
wanie uwiadomiy sobie, i w trakcie detoksu przestay odczuwa bl, ktry wczeniej stale
im towarzyszy. Docenianie kadej zmiany wzmacnia motywacj, by utrzyma taki stan.
Czasem, gdy poczujemy si lepiej, wracamy do starych przyzwyczaje. Nie rbmy tego.
Docemy to, co udao nam si osign. Pamitajmy, e tylko jeli zlikwidujemy przyczyn
zego samopoczucia, nadwagi, dolegliwoci, zmiana bdzie trwaa. Detoks nie trwa dugo,
powinien by jednak pocztkiem trwaych zmian w naszym yciu.

Powodzenia!
Beata Sokoowska
11.
PRZYDATNE KONTAKTY

W sprawie gruntownego oczyszczania jelit i eliminacji z organizmu pasoytw prosz

kontaktowa si ze mn drog e-mailow: alkalicznystylzycia@gmail.com. Na moim blogu
www.alkalicznystylzycia.blogspot.com mona znale informacje o organizowanych wykadach,
warsztatach i wyjazdach.

Polecam take nastpujce osoby propagujce zdrowy tryb ycia:

Edyta Skorupska, doradca ywieniowy, specjalista psychodietetyki, pasjonatka pysznej,

zdrowej kuchni i autorka bloga
www.przyzielonymstole.blogspot.com
e-mail: skorupska.edyta@wp.pl

Mariusz Dobrowolski, zajmuje si wspieraniem zmian w stylu ycia, prowadzi detoks.

e-mail: detokskompleksowy@gmail.com

Barbara Dalaszyska, dyplomowany coach zdrowia, dietetyk TMC. Pomaga w zmianie

nawykw ywieniowych. Wicej informacji:
www.basiadalaszynska.com
e-mail: info@basiadalaszynska.com
12.
POLECANA LITERATURA

Abehsera Michel, Uzdrawiajca glinka, przek. Aleksandra wietlik. LIMBUS, Bydgoszcz

2014.
Cabot Sandra, Zdrowa wtroba zdrowe jelita, przek. Ewa K. Suskiewicz, MADA, Warszawa
2007.
Collier Renate, Zdrowe jelita zdrowy czowiek, przek. Anna Kremnicka, Cedrus Publishing
House, Warszawa 2004.
Grnicka Jadwiga, Apteka natury, Agencja Wydawnicza Morex, Warszawa 2011.
Emoto Masaru, Tajemnice wody i jej wpyw na czowieka i nasz planet, przek. Anna
obocka-Oleksowicz, Wydawnictwo MEDIUM, d 2005.
Enders Giulia, Historia wewntrzna, przek. Urszula Szymanderska, Feeria, d 2015.
Laucevicius Telesforas, Wickowski Stanisaw, Woda zjonizowana ycie bez chorb,
OBUOLYS & 3.49, Pozna 2010.
Lustig Robert H., Sodka puapka, przek. Katarzyna Babicz, GALAKTYKA, d 2015.
Ltzner Hellmut, Godwka zdrowotna, przek. Krystyna Mazur, Cedrus Publishing House,
Warszawa 2002.
Maachow G.P., Oczyszczanie organizmu, przek. Marina Mockao, Oficyna Wydawnicza
ABA, Warszawa 1996.
Mosley Michael, Spencer Mimi, Dieta 5:2 dr. Mosleya, przek. Jan Wsiski, MUZA SA,
Warszawa 2013.
Moritz Andreas, Ponadczasowe tajemnice zdrowia i odmadzania, tom 1, przek. Katarzyna
Grzesik, Biblioteka Nowej Ziemi, Krakw 2013.
Moritz Andreas, Ponadczasowe tajemnice zdrowia i odmadzania, tom 2, przek. Katarzyna
Grzesik, Biblioteka Nowej Ziemi, Krakw 2013.
Pitchford Paul, Odywianie dla zdrowia, przek. Iwana Zagroba, GALAKTYKA, d 2008,
2009.
Roeder Giselle, Leczymy wod. Hydroterapia Kneippa w domu, przek. Mariola Waliczek-
Ostrowska, Fundacja rda ycia, Mszczonw 2013.
Schirner Markus, Techniki oddychania, przek. Monika Dziedzic, Wydawnictwo KOS,
Katowice 2003.
Schwenk Donna, Zdrowy ferment, przek. Krzysztof wiaty, PURANA, Wrocaw 2014.
Siemionowa Nadieda, Szkoa zdrowia uwolnij si od pasoytw i yj bez nich!, przek.
Marcin Pracki, Hartigrama, Warszawa 2014.
Sokoowska Beata, Alkaliczny styl ycia, MUZA SA, Warszawa 2015.
Szymaski Andrzej, Woda twj lek, Wydawnictwo Dom Na Wsi, Ossa 2002.
MUZA SA
ul. Marszakowska 8
00-590 Warszawa

tel. 22 6211775
e-mail: info@muza.com.pl

Dzia zamwie: 22 6286360

Ksigarnia internetowa: www.muza.com.pl
Wersja elektroniczna: MAGRAF s.c., Bydgoszcz