Czy istnieje rzeczywiste dobro i zo?

[...] zarwno laicy, jak i filozofowie uwaajc zgodnie z powszechnym przekona-

niem, e istnieje pewne dobro i zo dobrem jest dla nich to, co ich pociga i przynosi
im poytek, a zem to, co przeciwne dobru walcz ze sob, gdy chodzi o poszczegl-
ne wypadki [...] bo przecie jeden czowiek pragnie bogactwa, drugi zdrowia, a inny
przyjemnoci. Tak samo ma si rzecz z filozofami. Akademicy bowiem i perypatetycy
wyrniaj trzy rodzaje dbr: dobra dotyczce duszy, dotyczce ciaa i zewntrzne.
Dobra dotyczce duszy to cnota; dobra dotyczce ciaa to zdrowie, wigor, sprawno
zmysw, uroda i wszelkie podobne zalety; dobra zewntrzne wobec duszy i ciaa to
bogactwo, ojczyzna, rodzice, dzieci, przyjaciele i tym podobne. Natomiast stoicy dzielili
co prawda dobra rwnie na trzy rodzaje, lecz nie w ten sam sposb: mianowicie na
dotyczce duszy, zewntrzne i ani dotyczce duszy, ani zewntrzne. Dobra dotyczce
ciaa wyczali nie uwaajc ich za dobra. Tak wic dobra dotyczce duszy to dla nich
cnoty i dobre uczynki; dobra zewntrzne to przyjaciel, dobry czowiek, dobre dzieci
i rodzice, i tym podobne; dobrem ani dotyczcym duszy, ani zewntrznym jest sam
dobry czowiek w stosunku do siebie: ani bowiem nie moe by zewntrzny wobec
siebie, ani dotyczy duszy, gdy skada si z duszy i ciaa. Niektrzy za tak dalece s
przeciwni wyczaniu dbr dotyczcych ciaa, e wanie wrd nich umieszczaj na-
czelne dobro. Tacy s ci, dla ktrych celem jest przyjemno cielesna [...] z uwagi na to,
e umys kadego czowieka wydaje osdy rozbiene z osdami umysw innych ludzi,
z koniecznoci kady uwaa za dobro to, co mu si dobrem wydaje. Nie moe za to, co
si kademu z osobna wydaje dobrem, by dobrem z natury. A zatem, rwnie na mocy
tego rozumowania nie istnieje adne dobro. Ten sam wywd dotyczy rwnie za.

Sykstus Empiryk, [w:] J. Jarco, Z. Kalita, M. Semp, Etyka. Podrcznik dla szk rednich, WarszawaWrocaw 1993, s. 55.