.....................................

Imi i nazwisko

Wersja A
................ ..............
Data Klasa
Test podsumowujcy rozdzia IV
Ewolucja organizmw
Poniszy test skada si z 16 zada. Przy kadym poleceniu podano liczb punktw, ktre mona uzyska za
poprawn odpowied. Za rozwizanie caego testu moesz otrzyma maksymalnie 22 punkty.

1. Przyporzdkuj podanym nazwiskom 5. Zaznacz poprawne dokoczenie zdania. (01)

naukowcw waciwe koncepcje. (01)
Do reliktw filogenetycznych (ywych
A. Jean Baptiste Lamarck. skamieniaoci) naley
B. Georges Cuvier.
A. dziobak.
C. Karol Darwin.
B. amonit.
1. Cechy nabyte w cigu ycia osobnika s C. trylobit.
dziedziczone przez jego potomstwo. D. kret.
2. W przyrodzie wystpuje konkurencja,
zwana walk o byt. E. Na schemacie przedstawiono fragment
3. Historia ycia na Ziemi jest zwizana z hipotetycznego drzewa filogenetycznego,
wielkimi katastrofami. utworzonego na podstawie analizy rnic
w sekwencji DNA. Zaznacz poprawne
A. B. C. dokoczenie zdania. (01)

2. Zaznacz przykady zaliczane do bezporednich

dowodw ewolucji. (01)
A. Szcztki kopalne, odciski i odlewy.
B. Podobiestwo zarodkw ssakw.
C. Relikty filogenetyczne.
D. Skamieniaoci kompletne.
Najbliej s ze sob spokrewnione gatunki
E. Narzdy analogiczne i homologiczne.
F. Atawizmy. 1. B i C 3. A i D
2. C i D 4. D i E
3. Uporzdkuj kolejno etapw fosylizacji. Wpisz
cyfry 14 w odpowiednie miejsca. (01) 6. Zaznacz poprawne dokoczenie zdania. (01)
Martwy organizm opada na dno. Odbywanie przez ab trawn i ab mocza-
Skamieniay szkielet ulega sprasowaniu. row godw w odmiennych miejscach jest
przykadem izolacji
Szcztki s przykrywane osadami.
Dziki erozji skamieniao zostaje A. behawioralnej.
odsonita. B. siedliskowej.
C. sezonowej.
4. Zaznacz poprawne dokoczenie zdania wraz D. mechanicznej.
z uzasadnieniem. (02)
E. Oce prawdziwo podanych stwierdze.
Przykadami konwergencji s Zaznacz liter P, jeli stwierdzenie jest praw-
dziwe, lub liter F, jeli jest faszywe. (02)
1. oko ryby i oko A. narzdy
gowonoga, analogiczne. Dobr pciowy prowadzi do powstania
P F
2. koczyna konia B. narzdy dymorfizmu pciowego.
i koczyna szcztkowe.
nietoperza, Powszechno zachowa altruistycznych
P F
poniewa jest niezalena od stopnia pokrewiestwa.
3. licie puapkowe C. narzdy
s to
dzbanecznika homologiczne. Podstaw istnienia ewolucji jest
i licie spichrzowe P F
zmienno genetyczna.
cebuli,
4. koczyna foki D. atawizmy. Przykadem dziaania doboru
i koczyna delfina, krewniaczego s zachowania P F
altruistyczne u owadw spoecznych.
7. Podaj nazw przedstawionego na schematach
rodzaju doboru naturalnego. Nastpnie okrel,
ktry z opisw dotyczy tego doboru. (02)
11. Przyporzdkuj podanym wydarzeniom
biologicznym odpowiednie okresy geologiczne.
(02)
A. Pojawienie si pierwszych ptakw.
B. Powstanie hominidw.
C. Pojawienie si pierwszych rolin ldowych
(ryniofitw).
D. Pojawienie si pierwszych pazw.

1. Dewon. 2. Sylur. 3. Neogen. 4. Jura.

A. Melanizm przemysowy wystpujcy u
krpaka nabrzozaka. A. B. C. D.
B. Upodabnianie si gatunku motyla na skutek
mimikry do trzech innych gatunkw motyli 12. Uporzdkuj kolejno etapw rnicowania si
niejadalnych. pierwszych organizmw jednokomrkowych.
C. Zwikszona przeywalno noworodkw Wpisz cyfry 14 w odpowiednie miejsca.
czowieka o redniej masie urodzeniowej. (01)
Autotroficzne tlenowe prokarionty.
8. Zaznacz poprawne dokoczenia zdania. (02) Heterotroficzne beztlenowe prokarionty.
Jednokomrkowe eukarionty.
W pewnej modelowej populacji czsto
wystpowania allelu dominujcego A wynosi Autotroficzne beztlenowe prokarionty.
0,7 (p = 0,7), wobec czego czsto
wystpowania allelu recesywnego a wynosi 13. Zaznacz poprawne dokoczenie zdania. (01)
1. q = 0,14, A. 0,42.
natomiast czsto
2. q = 0,7, B. 0,21.
wystpowania
3. q = 0,35, C. 0,49.
heterozygot to:
4. q = 0,3, D. 0,499.

9. Zaznacz dwa przykady warunkw, ktre

nie wystpuj w populacji bdcej w stanie
Powyszy schemat przedstawia
rwnowagi genetycznej. (01)
A. makroewolucj.
A. Populacja jest izolowana od innych popula- B. radiacj adaptacyjn.
cji tego samego gatunku. C. koewolucj.
B. Nie wystpuje migracja osobnikw. D. dobr stabilizujcy.
C. Populacja jest zoona z nieskoczonej
liczby osobnikw. Na schemacie przedstawiono wystpowanie
D. Nie wystpuj adne preferencje dotyczce niektrych przedstawieli bezporednich
krzyowania si organizmw. przodkw czowieka. Przyporzdkuj podanym
E. Dziaa dobr naturalny brak doboru gatunkom (15) odpowiedni okres
sztucznego wystpowania (AE). (02)
F. Zachodz mutacje losowe.
G. Wszystkie osobniki s w takim samym
stopniu przystosowane do rodowiska

10. Oce prawdziwo podanych stwierdze.

Zaznacz liter P, jeli stwierdzenie jest praw-
dziwe, lub liter F, jeli jest faszywe. (01)

Przypadkowe zmiany czstoci wystpowania

alleli w puli genetycznej populacji to dryf P F
genetyczny.
Efekt wskiego garda jest spowodowany
wdrwk czci populacji na izolowany P F 2. Homo sapiens neanderthalensis
teren. 3. Australopithecus
4. Homo sapiens
Suma alleli genw wszystkich osobnikw
wchodzcych w skad populacji to pula P F
5. Homo habilis
genowa populacji. 6. Homo erectus
 .....................................
Imi i nazwisko

Wersja B
................ ..............
Data Klasa
Test podsumowujcy rozdzia IV
Ewolucja organizmw
Poniszy test skada si z 16 zada. Przy kadym poleceniu podano liczb punktw, ktre mona uzyska za
poprawn odpowied. Za rozwizanie caego testu moesz otrzyma maksymalnie 22 punkty.

1. Przyporzdkuj podanym nazwiskom naukow- 17. Zaznacz poprawne dokoczenie zdania. (01)
cw waciwe koncepcje. (01)
Do reliktw filogenetycznych (ywych skamie-
A. Georges Cuvier. niaoci) naley
B. Karol Darwin. A. kret.
C. Jean Baptiste Lamarck. B. amonit.
C. trylobit.
1. W przyrodzie wystpuje konkurencja, D. hoacyn.
zwana walk o byt..
E. Na schemacie przedstawiono fragment
2. Historia ycia na Ziemi jest zwizana
hipotetycznego drzewa filogenetycznego,
z wielkimi katastrofami.
utworzonego na podstawie analizy rnic
3. Cechy nabyte w cigu ycia osobnika w sekwencji DNA. Zaznacz poprawne
s dziedziczone przez jego potomstwo. dokoczenie zdania. (01)
A. B. C.

14. Zaznacz przykady zaliczane do bezporednich

dowodw ewolucji. (01)
A. Skamieniaoci kompletne.
B. Atawizmy.
C. Relikty filogenetyczne. Najbliej s ze sob spokrewnione gatunki
D. Szcztki kopalne, odciski i odlewy.
E. Narzdy analogiczne i homologiczne. 1. A i C 3. B i D
F. Podobiestwo zarodkw ssakw. 2. C i E 4. C i D

15. Uporzdkuj kolejno etapw fosylizacji. Wpisz 18. Zaznacz poprawne dokoczenie zdania. (01)
cyfry 14 w odpowiednie miejsca. (01) Rne zachowania godowe samcw i samic
Szcztki s przykrywane osadami. poszczeglnych gatunkw s przykadem
izolacji
Dziki erozji skamieniao zostaje
odsonita. A. behawioralnej.
Martwy organizm opada na dno. B. mechanicznej.
Skamieniay szkielet ulega sprasowaniu. C. sezonowej.
D. siedliskowej.
16. Zaznacz poprawne dokoczenie zdania wraz
z uzasadnieniem. (02) E. Oce prawdziwo podanych stwierdze.
Zaznacz liter P, jeli stwierdzenie jest praw-
Przykadami dywergencji s dziwe, lub liter F, jeli jest faszywe. (02)

1. koczyna kreta A. narzdy Dobr pciowy najczciej przejawia si

P F
i odne turkucia, homologiczne. w silnej konkurencji samcw o samice.
2. skrzydo waki B. atawizmy. Dobr krewniaczy opiera si na zachowaniach
P F
i skrzydo ptaka, altruistycznych.
poniewa
3. oko ryby i oko C. narzdy Najwiksz przyczyn zmiennoci
s to P F
gowonoga, analogiczne. genetycznej s mutacje.
4. koczyna foki D. narzdy
i koczyna szcztkowe. Przykadem dziaania doboru krewniaczego
P F
jest melanizm przemysowy.
czowieka,
19. Podaj nazw przedstawionego na schematach
rodzaju doboru naturalnego. Nastpnie okrel,
ktry z opisw dotyczy tego doboru. (02)
D. Zwikszona przeywalno noworodkw
czowieka o redniej masie urodzeniowej.
E. Melanizm przemysowy wystpujcy
u krpaka nabrzozaka.
F. Upodabnianie si gatunku motyla na skutek
mimikry do trzech innych gatunkw motyli
niejadalnych.
20. Zaznacz poprawne dokoczenia zdania. (02)
W pewnej modelowej populacji czsto
wystpowania allelu dominujcego A wynosi
0,9 (p = 0,9), wobec czego czsto
wystpowania allelu recesywnego a wynosi
1. q = 0,81, A. 0,081.
natomiast czsto
2. q = 0,081, B. 0,18.
wystpowania
3. q = 0,01, C. 0,018.
heterozygot to:
4. q = 0,1, D. 0,82.
genotypach.
22. Przyporzdkuj podanym wydarzeniom
biologicznym odpowiednie okresy geologiczne.
(02)
A. Powstanie hominidw.
B. Pojawienie si pierwszych pazw.
C. Pojawienie si pierwszych rolin ldowych
(ryniofitw).
D. Pojawienie si pierwszych ptakw.
1. Neogen. 2. Jura. 3. Dewon. 4. Sylur.
A. B. C. D.
23. Uporzdkuj kolejno etapw rnicowania si
pierwszych organizmw jednokomrkowych.
Wpisz cyfry 14 w odpowiednie miejsca.
(01)
Jednokomrkowe eukarionty.
Heterotroficzne beztlenowe prokarionty.
Heterotroficzne tlenowe prokarionty.
Autotroficzne beztlenowe prokarionty.
24. Zaznacz poprawne dokoczenie zdania. (01)

21. Zaznacz dwa przykady warunkw, ktre

nie wystpuj w populacji bdcej w stanie
rwnowagi genetycznej. (01) Powyszy schemat przedstawia
A. Populacja jest izolowana od innych A. makroewolucj.
populacji tego samego gatunku. B. radiacj adaptacyjn.
B. Zachodz mutacje losowe. C. dobr stabilizujcy.
C. Populacja jest zoona z nieskoczonej D. koewolucj.
liczby osobnikw.
D. Nie wystpuj adne preferencje dotyczce Na schemacie przedstawiono wystpowanie
krzyowania si organizmw. niektrych przedstawieli bezporednich
E. Wszystkie osobniki s w takim samym przodkw czowieka. Przyporzdkuj podanym
stopniu przystosowane do rodowiska gatunkom (15) odpowiedni okres
F. Nie wystpuje migracja osobnikw. wystpowania (AE). (02)
G. Dziaa dobr naturalny brak doboru
sztucznego
H. Oce prawdziwo podanych stwierdze.
Zaznacz liter P, jeli stwierdzenie jest praw-
dziwe, lub liter F, jeli jest faszywe. (01)

Dryf genetyczny to przypadkowe zmiany

czstoci wystpowania alleli w puli P F
genetycznej populacji.
Katastrofa ogranicza wielko populacji
P F
i prowadzi do efektu zaoyciela.
2. Homo sapiens neanderthalensis
Pula genowa populacji dotyczy P F
wycznie alleli dominujcych, ktre 3. Australopithecus
wystpuj we wszystkich moliwych
4. Homo sapiens
5. Homo habilis
6. Homo erectus