Professional Documents
Culture Documents
Husserl chcia zbudowa wiedz, ktra nie bdzie subiektywna i relatywna. Uwaa, e y w
czasie kryzysu, bo nie mia dostpu do wiata, faktw. Chcia wiedzy obiektywnej. Uwaa, e
akt psychiczny jest subiektywny, ale jest w nim pewna istota (tre aktu psychicznego), ktra
pozwala zbudowa wiedz obiektywn.
Zerwa z rozumieniem historii i zada historyka jako opisu, wskazywania faktw, przyczyn, zdarze.
Wedug niego zadaniem historyka byo wskazanie sensw i znacze wydarze historycznych. Fakty
s obiektywne. Sensy nie istniej niezalenie od podmiotu, maj inny status ontologiczny ni fakty.
Nie s zewntrzne wzgldem podmiotu, powstaj w akcie poznawania, zatem przedmiot bada
jest wytwarzany w trakcie poznania. Przedmiot bada nie istnieje uprzednio i niezalenie lecz jako
cz procesu poznania. Poznajc histori, badacz poznaje te samego siebie. Istot s stawiane
pytania, wartociowanie. W humanistyce uprawnione s oprcz sdw o faktach i sdw o prawach,
take sdy wartociujce. To jak poznajemy mwi o tym, kim jestemy. Narzdziem poznania
jest rozumienie. Dotyczy tego, co jest rozumiane i interpretatora, ktry to przetwarza.
Nauki przyrodnicze opisuj fakty istniejce niezalenie od badacza i interpretatora. Fakty si wyjania,
a sensy i znaczenia mona zrozumie. Rni si zatem narzdzia poznania. Inny przedmiot
zainteresowa wymaga doboru innych narzdzi badawczych. Dilthey zrywa z uniwersalnoci
metody, wprowadza aksjologi.