INDYWIDUALNE PRZESANKI ZACH.

PROSPOECZNYCH:

osobowo altruistyczna osobowo, ktr charakteryzuje tend. do udzielania pomocy

innym
mona j wyrobi u dzieci (zachty do pomagania, modelowanie, nagrody z
umiarem)
ale: wysokie wyniki na skali altruizmu w testach osobowoci nie gwarantuj jeszcze,
e bdziemy zawsze pomaga! (korel. midzy zach. altr. w odmiennych sytuacjach =
0,23)

pe:
uwarunk. kulturowe (: rycersko, heroizm, : opieka, wych., tworzenie trwaych
zw.)
faceci czciej pomagaj w sytuacjach ekstremalnych, kobitki dugotrwae
pomaganie
czujesz si dobrze, czynisz dobrze dlaczego?
widzimy
samopoczucie:
wtedy radosne strony ycia (=> tend. do spostrzegania pozyt. cech u innych)
pomagajc innym przeduamy u siebie dobry nastrj (przypyw pozyt. uczu)
dobry nastrj => wiksza koncentracja na sobie => denia, by zachowywa si
zgodnie z wasnymi wartociami, ideaami

czujesz si le, czynisz dobrze:

poczucie winy zwiksza gotowo do pomocy innym (zbadano, e ludzie idcy
do kocioa czciej pomagaj bezporednio przed spowiedzi J)
hipoteza redukcji negatywnego stanu emocjonalnego (Cialdini) ludzie
angauj si w pomoc dla innych, aby pozby si uczucia smutku i
przygnbienia
(teoria wymiany spo. przez pomoc innym pomagamy sobie)
wady tej hipotezy bierze ona pod uwag tylko natychmiastowe zyski z
pomagania
pomaganiu towarzyszy altruistyczna aura majca zdolno rozwiewania
wszelkich smutkw /Aronson/
smutek prowadzi do zwikszenia pomagania tylko wtedy, gdy nie dostalimy
wczeniej jakiej innej nagrody poprawiajcej nastrj

Osobowo altruistyczna:

Osobowo altruistyczna (altruistic personality) - cechy osobowoci, ktre przyczyniaj

si do pomagania innym w najrniejszych sytuacjach.
Co sprzyja przejawianiu zachowa altruistycznych?

Sytuacja zwykle w krytycznych momentach nastpuj szybka

ocena sytuacji, czyli czy moemy pomc i czy potrafimy udzieli tej
pomocy prawidowo bez wyrzdzania dodatkowej krzywdy innym i
sobie (np. skok do wody w sytuacji gdy sabo pywamy moe
doprowadzi do tego, e sami bdziemy potrzebowa pomocy).

Normy spoeczne czyli dotychczas wpojone w nas zasady

prawidowego funkcjonowania przez nasze otoczenie, rodzin i
znajomych. Wywieraj na nas bardzo duy wpyw i to nimi kierujemy
si w dalszym yciu.

Samopoczucie - kiedy mamy pogodny nastrj, chtniej udzielamy

pomocy. Nawet pikna pogoda, majca niewtpliwy wpyw na dobre
samopoczucie, moe by rdem wzrostu ich gotowoci do niesienia
pomocy innym. Stwierdzono rwnie, i niekiedy zy nastrj moe
korzystnie wpywa na gotowo do wspomagania innych. Zaley to
od warunkw i okolicznoci, w jakich przeywamy swj nastrj.
Wtedy w pomaganiu innym szukamy nierzadko poprawy naszego
zego samopoczucia.

Norma wzajemnoci- jeli udzielimy pomocy komu, podwiadomie

liczymy na to, e gdy nam przydarzy si jakie nieszczcie wwczas
moemy liczy na to, e ta osoba pomoe nam w ramach rewanu.

Otrzymywane dziki temu profity Ludzie s przywizani do

wiadomoci, e za dobre uczynki s nagradzani (np. rodzice wpajaj
dzieciom zasad, e jeli np. pomog umy babci okna to otrzymaj
za to np. dodatek do kieszonkowego, co przekada si na dalsze
wzory postpowania), co nie zawsze przynosi podany efekt,
poniewa ludzie zaczynaj dziaa mechanicznie, brakuje
prawdziwych, czystych emocji i chci zwyczajnej bezinteresownej
pomocy.

Pe - Badania przeprowadzone w 1986 i 1987 roku przez A. Eagly i

M. Crowley wykazay, e w niektrych sytuacjach to mczyni, a w
zupenie innych to kobiety s bardziej skonne do bezinteresownej
pomocy innym. Uzalenione jest to od rnic wystpujcych w obu
pciach. Wg zachodnioeuropejskiego stereotypu roli mskiej
przypisywane s rycersko i hedonizm, roli kobiecej za opieka,
wychowanie i zaangaowanie w trwae zwizki. I tak mczyni
pomagaj w sposb spektakularny i bohaterski (rzucaj si na
ratunek do lodowatej wody) Kobiety za s bardziej skonne do
tworzenia dugotrwaej relacji pomagania (praca spoeczna).

rodowisko wiejskie a miejskie - w maym miecie ludzie s

bardziej skonni do pomocy np. pomoc nieznajomemu, ktry uleg
wypadkowi lub zagubionemu dziecku.
W duych miastach dociera do nas za duo bodcw, co stpia
rwnie nasz wraliwo.

Ilo osb w otoczeniu wydarzenia im wicej osb widzi np.

napadnit kobiet, tym mniejsze prawdopodobiestwo, e kto
udzieli jej pomocy w momencie napadu. Jest to zwizane z
rozproszeniem odpowiedzialnoci dlaczego to ja mam pomc i si
naraa skoro moe zrobi to kto inny, kto sobie z tym na pewno
lepiej poradzi ni ja.

Hipoteza redukcji negatywnego stanu emocjonalnego:

Hipoteza redukcji negatywnego stanu emocjonalnego (negative-

state relief hypothesis) - hipoteza, zgodnie z ktr ludzie pomagaj
innym, aby zagodzi swj smutek i niepokj.