Professional Documents
Culture Documents
I. Podstawy podstaw.
1. Lekcja 1 -- Podstawy podstaw
Filozofia pracy z programem AutoCAD
Wygld gwnego okna aplikacji
Dopasowanie programu do wasnych potrzeb
zmiana wygldu gwnego okna aplikacji,
dostosowanie paskw narzdzi,
tworzenie wasnych paskw narzdzi,
2. Lekcja 2 -- Otwieramy pierwszy rysunek
Tworzenie rysunkw
uywanie standardu,
szablony,
kreatory,
Otwieranie rysunkw istniejcych w formacie DWG
Zapisywanie rysunkw w dowolnych formatach
II. Podstawowe narzdzia rysunkowe.
1. Lekcja 3 -- Pierwsze kreski
Rysowanie linii
Rysowanie prostej
Rysowanie multilinii
Rysowanie pollylinii
Par sw na temat ogldania rysunku
2. Lekcja 4 -- Troch oboci
Rysowanie okrgu
Rysowanie uku
Rysowanie elipsy
3. Lekcja 5 -- Kanciaste figury
Rysowanie wieloboku
Rysowanie prostokta
Rysowanie splajnu
III. Narzdzia modyfikacyjne
1. Lekcja 6 -- Modyfikowa kady moe
wyma
kopiuj
przesu
obrt
2. Lekcja 7 -- Modyfikowa kady moe -- kolejny krok
lustro
odsu
szyk
3. Lekcja 8 -- Modyfikacja -- krok dalej
utnij
wydu
przedu
rozcignij
przerwij
omwienie uchwytw
4. Lekcja 9 -- Modyfikacja -- ostatnie szlify
skala
fazuj
zaokrgl
IV. Lekcja 10 -- Narzdzia rysowania precyzyjnego
V. Lekcja 11 -- Narzdzia suce do ogldania rysunku (ZOOM, PAN)
VI. Lekcja 12 -- Warstwy
VII. Lekcja 13 -- Bloki rysunkowe
o Omwienie rodzajw blokw rysunkowych stosowanych w AutoCADzie
o Tworzenie blokw wewntrznych
o Tworzenie blokw zewntrznych
o Wstawianie blokw do rysunku
o Wstawianie plikw do rysunku jako blok
o Edycja blokw
VIII. Lekcja 14 -- Wymiarowanie
IX. Lekcja 15 -- Tworzenie wyrwa, przekrojw
X. Lekcja 16 -- Wprawki, testy, bardziej zaawansowane przykady
XI. Lekcja 17 -- Wydruki
Lekcja 1 -- Podstawy podstaw
Lekcja ta zapocztkuje seri szkole dla pocztkujcych uytkownikw AutoCAD-a. W
kolejnych artykuach tego cyklu postaram si przybliy narzdzia i techniki
projektowania w tym programie poprzez odpowiednio przygotowane lekcje. Kada bdzie
zaczynaa si dwu-, trzyzdaniowym streszczeniem poprzedniej oraz krtkim
wprowadzeniem w temat nowej lekcji. Wszystkie bd zawieray wiczenia praktyczne
oraz pliki udostpniane wraz z artykuem. Pora przej do meritum sprawy, czyli do
AutoCAD-a. Wszystkie wiczenia, jakie bdziemy prezentowa, bd wykonywane w
wersji 2000.
Tyle, jeli chodzi o filozofi pracy z programem. Zasady s, jak sdz, jasne i
nieskomplikowane. Bardziej zaawansowani uytkownicy programu mog powiedzie, e
to herezje. Mona zmieni skal oraz wprowadzi arkusz o okrelonych rozmiarach.
Owszem, mona. O ile jednak wprowadzenie arkusza o okrelonych rozmiarach moe
spowodowa po prostu to, e nasz rysunek nie bdzie si na nim mieci (chocia arkusz
moemy w kadej chwili zmieni na inny), o tyle kiedy sporzdzimy nasz rysunek w skali
np. 1:2 i sprbujemy go zwymiarowa, okae si, e kady wymiar jest 2 razy wikszy i
bdziemy musieli powici kolejne 2 dni na rczne ich zmienianie. Gorsza bdzie prba
edycji rysunku po upywie 2-3 miesicy, kiedy nie bdziemy ju pamitali, jakich sztuk
dokonalimy podczas rysowania. Wtedy nie obdzie si bez rzucania w monitor cikimi
przedmiotami.
Rys. 1.
Bardzo czsto zdarza si, e nie odpowiadaj nam fabryczne ustawienia programu, mimo
e s nieze. Jednak kady z przekory musi doda co swojego, co bdzie wprawiao
szefa w zakopotanie, koledzy z biura bd mu zazdrocili nowego menu czy wikszego
"crossa". Jako e zmiana wszystkich ustawie nie ma sensu, poka te, ktre maj
kluczowy wpyw na wydajno pracy z programem.
Rys. 2.
W okienku jest wiele zakadek, ktre jak na razie nic nam nie mwi. Na tym etapie
nauki waciwie niewiele bdziemy w nich zmienia. Podstawowe zmiany, jakie bd nas
interesoway, znajduj si w zakadce Ekran; s to:
Rys. 3.
W okienku tym moemy zmieni kolor ta, np. na zielony, kolor tekstu w obszarze
dialogowym, kolor obszaru dialogowego itd. Jak tego dokona? Musimy klika w
kolejnych obszarach, ktrym chcemy zmieni kolor, lub wybiera je z rozwijanego menu
i nadawa im kolor z rwnie rozwijanego menu Kolor (rys. 4).
Rys. 4.
Rozmiar krzya nitkowego zmienia si poprzez przesunicie suwaka (rys. 6). atwy ten
AutoCAD, banalne operacje -- nauka idzie jak po male.
Rys. 6.
Kolejn rzecz, jak zrobimy, bdzie ustawienie automatycznego zapisu efektw naszej
pracy co, powiedzmy, 20 minut. Standardowo opcja ta jest nastawiona na 120 minut, co
doprowadza do szewskiej pasji, jeli tracimy efekt 100-minutowej operacji w wyniku np.
przypadkowego wyczenia UPS-a. Przechodzimy na zakadk Otwrz i zapisz i
zmieniamy liczb minut na 20, klikamy OK. Wanie dokonalimy pierwszych ustawie
programu.
Rys. 7.
Tworzenie rysunkw
Uywanie standardu
Rys. 2a.
Rys. 2b.
Szablon
Rys. 4a.
Rys. 4b.
Kreatory
Rys. 6a.
Rys. 6b.
Otwieranie rysunkw
lub klikn na ikonie otwierania nowego rysunku (AutoCAD 2000 -- rys. 8b).
Rys. 8b.
Moemy jednak rwnie, nie zamykajc aplikacji, otworzy istniejcy rysunek. Klikamy
Plik->Otwrz. Pokae si okienko dialogowe pozwalajce na otwarcie interesujcego
nas pliku (rys. 8c).
Rys. 8c.
Skoro potrafimy ju otworzy rysunek oraz stworzy nowy projekt, nadszed czas na
zapisanie efektw naszej pracy. Zapisywanie rysunkw do pliku jest stosunkowo prostym
dziaaniem. Podczas pierwszego zapisywania rysunku klikamy Plik->Zapisz, co
spowoduje otwarcie okna dialogowego pozwalajcego na zapis rysunku (okna te rni
si nieznacznie w programach AutoCAD 2000 i 2000i -- rys. 9a, 9b).
Rysowanie linii
Rys. 1.
Rys. 2.
Nastpnie trzeba klikn raz w dowolnym miejscu ekranu i znw zobaczy, co jest
napisane na pasku stanu (rys. 3).
Rys. 3.
Wstawiajc kolejne punkty, widzimy, e rysujemy kolejne linie w taki sposb, e kada
nastpna ma pocztek w miejscu zakoczenia poprzedniej (rys. 4).
Rys 4.
Aby zakoczy rysowanie linii, naley nacisn klawisz Esc lub Enter.
Rysowanie prostej
Rys. 5.
Rys. 6.
Pierwsz z opcji jest moliwo wstawienia pierwszego punktu, przez ktry prosta bdzie
przechodzia -- kliknijmy na ekranie i przeczytajmy, co program napisa nam w
odpowiedzi (rys. 7).
Rys. 7.
Wynika z tego, e komputer czeka na wstawienie kolejnego punktu w celu
przeprowadzenia przez niego prostej. Po wskazaniu punktu, przez ktry powinna
przechodzi prosta, bdzie czeka na wskazanie kolejnego punktu, co pozwoli na
stworzenie kilku prostych zaczepionych w jednym punkcie.
Jakie jest zastosowanie tego obiektu -- czytelnikom rysujcym na desce nieobce jest
pewnie pojcie linii konstrukcyjnej czy linii pomocniczej -- to znaczy prostej
przechodzcej przez cay rysunek w celu umoliwienia pozycjonowania elementw. Do
takich te celw moemy wykorzysta prost.
Rysowanie multilinii
Multilinia to jedno z bardziej przydatnych narzdzi dla np. instalatorw. Za jej pomoc
moemy rysowa od 1 do 16 linii rwnolegych. Odlegoci pomidzy kolejnymi liniami
moemy sterowa, moemy rwnie ustawia zakoczenia multilinii. Standardowe
ustawienia pozwalaj na rysowanie dwch rwnolegych linii. Wane jest to, e po
narysowaniu multilinii kliknicie na pojedynczym jej segmencie spowoduje zaznaczenie
caego narysowanego obiektu.
Ale do teorii, pora praktycznie pozna multilini. Klikamy na ikonie symbolizujcej
multilini (rys. 8).
Rys. 8.
Rys. 9.
cechy elementu;
cechy multilinii.
Rys. 11.
Okno to pozwala zmieni takie parametry, jak kolor i rodzaj linii, odstp pomidzy
liniami, umoliwia rwnie dodanie kolejnych linii do istniejcego zestawu. Wybranie
klawisza Cechy multilinii otwiera ponisze okienko dialogowe, udostpniajce
zmian zakocze multilinii i jej wypenienia (rys. 12).
Rys. 12.
Aby zakoczy temat multilinii i ugruntowa zdobyt wiedz, sprbujemy zmieni styl
multilinii i narysowa pewien jej odcinek w nowym stylu.
Zaczynamy Format -> Style multilinii -> Cechy elementu, klikamy na
przycisku Dodaj (jeli klawisz jest nieaktywny, musimy klikn w
okienku pokazujcym, ile mamy linii). Program doda kolejn lini.
Zatwierdzamy cao i przechodzimy znw do okienka Style
multilinii. Zmieniamy nazw stylu Standard na np. Nowy i klikamy
Dodaj -- zatwierdzamy, wybieramy ikon multilinii i rysujemy w
nowym stylu (rys. 13).
Rys. 13.
Rysowanie polilinii
Ostatnim narzdziem rysunkowym, jakie zostanie omwione w tej lekcji, bdzie polilinia.
Kto mgby zapyta, po co AutoCAD posiada tak wiele narzdzi sucych do rysowania
kreski -- dla kadego co miego.
Polilinia posiada szereg waciwoci stawiajcych j na czele grupy narzdzi rysunkowych
stosowanych do rysowania kresek. Waciwoci te wyrniaj j z grona pozostaych:
Rys. 14.
Nastpnie okrelamy punkt pocztkowy i czytamy, co AutoCAD chce nam przekaza (rys.
15).
Rys. 15.
Jak wida, na tym etapie rysowania moemy wstawi kolejny punkt lub zamieni nasz
standardow prost w uk; moemy rwnie nada polilinii szeroko itd. Reasumujc,
rysowanie polilinii nie nastrcza wikszych kopotw ni rysowanie linii czy multilinii. W
kilku zdaniach przybli narzdzia suce do ogldania rysunku.
Zdarzy si i tak, e bdziemy musieli zobaczy co, co wychodzi poza ekran czy te jest
zbyt mae, aby si dokadnie temu przyjrze. Mona wtedy zastosowa dwa narzdzia:
Oba narzdzia dziaaj podobnie, wystarczy trzyma wcinity lewy klawisz myszy i
przesuwa kursor po ekranie.
Na tym zakoczymy, wic przewiczcie raz jeszcze poznany materia. A kolejny odcinek
bdzie traktowa o elementach owalnych: okrgu, elipsie.
Lekcja 4 -- Troch oboci
W ostatniej lekcji zaczlimy poznawanie paska narzdzi rysunkowych, omwilimy te
moliwoci ogldania rysunkw. Dzisiejsza lekcja bdzie kontynuacj poprzedniej --
czytelnik zapozna si w niej z takimi narzdziami rysunkowymi jak Okrg, uk i
Elipsa. atwo zauway, e kolejno, w jakiej wystpuj te narzdzia na pasku,
zostaa troszk zakcona. Jest to celowy zabieg, poniewa omawiane w tej lekcji
narzdzia bd na pewno czciej wykorzystywane w projektach ni np. Splajn.
To tyle uwag wstpnych, przejdmy teraz do nauki.
Okrg
Rys. 1.
moemy wskaza jedynie jego rodek i dugo promienia. A co zrobi, jeli chcemy
wstawi okrg pomidzy dwie istniejce proste czy zamiast promienia chcemy wstawi
rednic? W takich przypadkach najprociej skorzysta z menu gwnego i sprawdzi,
czy wymienione przez nas przypadki s tam umieszczone. atwo znajdziemy tam opcj
Rysuj -> Okrg i ju mamy szereg moliwoci wykrelenia okrgu z zastosowaniem
punktw charakterystycznych.
Rys. 2.
Rys. 3.
Nastpnie narysujemy jeszcze jeden okrg, lecz tym razem skorzystamy z menu
rozwijanego; wybieramy wic kolejno Rysuj -> Okrg -> 2 punkty. Aby narysowa
okrg przechodzcy przez dwa niezalene punkty, po wybraniu tej opcji klikamy w
dwch miejscach na ekranie i otrzymujemy dany okrg.
Rys. 4.
Mamy ju narysowane dwa okrgi, ale docelowo ma ich by cztery, czas wic na
przedostatni -- narysujemy go poprzez wskazanie rodka i rednicy. Z gwnego menu
wybieramy Rysuj -> Okrg -> rodek, rednica i podobnie jak podczas wybrania
opcji na pasku narzdzi wskazujemy rodek okrgu oraz wpisujemy rcznie dugo
rednicy.
Rys. 5.
Ostatni, czwarty okrg narysujemy, wykorzystujc opcj rysowania przez trzy punkty.
Po wybraniu opcji z grnego paska wystarczy klikn w trzech miejscach na ekranie i
mamy wykrelony okrg.
Rys. 6.
uk
Z rysowaniem uku jest podobna historia jak w przypadku okrgu -- na pasku mamy
najczciej uywan opcj w postaci ikony
Rys. 7.
Elipsa
Narzdzie Elipsa, podobnie jak Okrg i uk, znakomit wikszo swoich funkcji
skrywa w grnym menu programu.
Rys. 9.
Rys. 10.
Wielobok
Rys. 1
Rys. 2
Jako bardzo pojtni uczniowie wiemy, e aby narysowa trjkcik, naley wpisa cyfr 3,
aby utworzy szeciobok, naley wpisa liczb 6 itd. Wybierzmy zatem jedn cyferk --
tak, ktr najbardziej lubimy, wpiszmy j w linie komend i potwierdmy klawiszem
Enter -- ja wybraem 3. Oczywicie jeszcze nic nie narysowalimy, a tymczasem
program wywietla kolejne polecenia.
Rys. 3
Teraz mamy do wyboru: czy chcemy poda punkt wstawienia rodka naszego wieloboku,
czy te dugo jego boku. Ja zdecyduj si na podanie rodka, poniewa jest to opcja
wymagajca wykonania jeszcze paru polece -- wybranie wskazania dugoci boku przez
nacinicie klawisza B i wcinicie klawisza Enter pozwala na podanie dwch punktw
oznaczajcych dugo boku i mamy narysowany wielobok.
Rys. 4
Tym razem chodzi o bardzo istotn rzecz: mianowicie o to, czy rysowany przez nas
wielobok ma by wpisany w okrg, czy opisany na okrgu. Wybierzmy opcj domyln --
Wpisany w okrg (W+Enter). W tej chwili wystarczy ju tylko poda dugo
promienia okrgu, w ktry jest wpisany nasz wielobok. Proste, prawda?
Przejdmy wic do tworzenia prostokta.
Prostokt
Rysowanie prostokta jest rwnie proste jak rysowanie linii -- wybieramy ikonk
rysowania prostokta:
Rys. 5
Rys. 6
Rys. 7
Rys. 8
Splajn
Rys. 9
Najpierw okrelamy pierwszy punkt wstawienia, a nastpnie kolejne punkty, przez ktre
powinien przechodzi rysowany splajn. Pozostaje nam jeszcze okrelenie kierunku
stycznej dla pocztku i koca splajnu i mamy ju wszystkie dane. Po wstawieniu dwch
kolejnych punktw wchodzcych w skad rysowanego splajnu moemy poda tolerancje
rysowania obiektu -- jeli tolerancja jest rwna zero, wtedy splajn bdzie przechodzi
przez kolejne wstawiane punkty.
Rys. 10
wyma
Rys. 1
Klikajc kolejno narysowane obiekty moemy wyselekcjonowa cay rysunek, lecz biorc
pod uwag zoono niektrych projektw nie jest to najszczliwsza metoda. Dlatego
te poka inne sposoby selekcjonowania obiektw na rysunku. Pierwsz z
zaawansowanych metod selekcji bdzie selekcja z "prawa na lewo", czyli koczymy
dziaanie aktualnej funkcji i umieszczajc kursor z prawej strony ekranu wciskamy lewy
klawisz myszy. Trzymajc go stale wcinity przecigamy w kierunku lewego brzegu
ekranu -- po przejechaniu w interesujce nas miejsce puszczamy lewy klawisz myszy i
obserwujemy, co si stao.
Rys. 3
Wybralimy wszystkie obiekty, ktre zostay przecite przez nasz prostokt wyboru oraz
wchodziy w jego skad.
Rys. 4
Rys. 5
Jako e wiemy jak dokonywa selekcji interesujcych nas czci rysunku, moemy
zabra si za wykasowywanie zbdnych jego elementw. Pierwszym sposobem
kasowania -- i chyba najbardziej intuicyjnym -- jest wyselekcjonowanie elementw
przeznaczonych do usunicia i nacinicie klawisza Delete -- wielu projektantw
preferuje ten sposb. Kolejnym sposobem pozbycia si zbdnego balastu z rysunku jest
skorzystanie z narzdzia gumki, oferowanego przez AutoCAD.
Rys. 6
Sposobw uycia tego narzdzia jest rwnie kilka; moemy na przykad nacisn
powysz ikonk i nastpnie wybra interesujce nas elementy, klikajc kady z nich
lewym klawiszem myszy, a na zakoczenie nacisn Enter na klawiaturze lub klikn
prawym klawiszem myszy. Moemy najpierw wybra obiekty, a nastpnie klikn ikonk
-- wybr naley do Ciebie.
kopiuj
Rys. 7
Rys. 8
Rys. 9
przesu
Rys. 10
obrt
Rys. 11
Rys. 12
lustro
Rys. 1
Narzdzie to ma wiele zastosowa. Jednym z nich jest np. wykonanie zarysu jednej
poowy bryy obrotowej i odbicie jej wzgldem rodka.
Rys. 2
Wiemy ju do czego moemy wykorzystywa narzdzie lustra, pora dowiedzie si, jak z
niego korzysta. Najpierw musimy mie ksztat do odbicia -- przyjmuj, e ksztat taki
zosta narysowany. Nastpnie klikamy pokazan wyej ikon i zwyczajowo czytamy
komunikat w pasku polece. Tam -- jak przystao na narzdzie modyfikacyjne --
komputer prosi o wyselekcjonowanie interesujcych nas obiektw.
Rys. 3
Rys. 4
odsu
Aby zacz korzysta z narzdzia Odsu, musimy mie obiekt, ktry chcemy odsun o
zadan odlego -- proponuj na pierwszy ogie narysowanie linii. Jeli mamy obiekt do
odsunicia, klikamy ikon narzdzia Odsu:
Rys. 5
Jak wida, nie musimy wybiera obiektw do odsunicia, lecz mamy poda odlego, o
jak chcemy przesun obiekt X. Moemy te wskaza dowolne dwa punkty na ekranie i
odlego midzy nimi wyznaczy odlego odsunicia. Proponuj wpisanie odlegoci z
klawiatury -- zapobiega to bdom. Po wpisaniu odpowiedniej wartoci odlegoci
naciskamy Enter i znw czytamy, co program ma nam do powiedzenia.
Rys. 6
Rys. 7
Rys. 8
szyk
Rys. 10
Pierwszym krokiem podczas tworzenia szyku jest narysowanie obiektu z ktrego chcemy
wykona szyk prostoktny -- proponuj narysowa okrg o promieniu 10 mm. Po
narysowaniu okrgu wciskamy ikon symbolizujc szyk
Rys. 11
Rys. 12
Rys. 14
Rys. 15
Jako e szyk prostoktny mamy za sob omwi teraz wykonanie szyku koowego. Jak
zwykle zaczynamy od narysowania obiektu z ktrego ma powsta szyk koowy --
proponuj narysowanie obiektu podobnego do tego przedstawionego na poniszym
rysunku.
Rys. 16
Majc obiekt wciskamy znan ju ikon szyku i wedug polece wybieramy obiekty ktre
maj zosta powielone w szyku -- proponuj wybra may okrg symbolizujcy otwr w
piercieniu.
Rys. 17
Po wybraniu obiektu program daje nam moliwo wybrania rodzaju szyku -- teraz
wciskamy K aby wybra szyk koowy. Nastpnie pada pytanie o rodek szyku koowego -
- proponuj teraz wcisn klawisz OBIEKT znajdujcy si w dolnym pasku stanu.
Rys. 18
Rys. 19
Kolejne pytania s ju bardzo intuicyjne i tak program pyta o liczb elementw szyku --
proponuj wstawi 3 -- nastpnie o kt na jakim maj zosta rozoone wskazane
elementy -- proponuj zacz od 360 - oraz o to czy obraca kopiowane ksztaty
wzgldem rodka obrotu.
Rys. 20
Po wykonaniu wszystkich czynnoci powinnimy dosta konierz taki jak ten pokazany
poniej:
Rys. 21
utnij
Tak wic do pracy -- zaczniemy od omwienia modyfikatora utnij. Aby pozna zasad
dziaania tego narzdzia, proponuj narysowa kilka przecinajcych si linii w sposb
pokazany na poniszym rysunku.
Rys. 1
Chcemy z narysowanych linii otrzyma trjkt prostoktny, czyli wystajce poza niego
kawaki linii s zbdne -- trzeba je obci! W tym celu naciskamy ikon modyfikatora
utnij
Rys. 2
Rys. 3
Jak widzimy, mamy wybra krawdzie, do ktrych maj zosta docite niepotrzebne
kawaki linii -- wybierzmy na pocztek lini pionow i kliknijmy prawym klawiszem
myszy w celu zakoczenia wybierania.
Rys. 4
Jak wida, linia bdca teraz krawdzi cicia zmienia si w lini przerywan, natomiast
program informuje nas, e moemy wskaza odcinki, ktre chcemy obci za pomoc
wskazanej krawdzi cicia.
Rys. 5
Rys. 7
wydu
Jak widzimy, nie dochodz one do siebie, a my chcemy, aby stykay si w jednym
punkcie -- eby tego dokona, klikamy ikonk narzdzia wydu
Rys. 9
Rys. 10
Rys. 11
przedu
Rys. 12
rozcignij
Rys. 13
przerwij
Rys. 14
Aby uzyska tak figur, proponuj zacz od narysowania okrgu -- po tej operacji
klikamy ikon narzdzia przerwij:
Rys. 15
Rys. 16
Jak widzimy, AutoCAD traktuje wskazany przez nas punkt na okrgu, ktry kliknlimy w
celu jego wybrania, jako pierwszy punkt do przecicia i prosi o podanie kolejnego punktu
lub daje moliwo ponownego, ju zupenie wiadomego wskazania pierwszego punktu
przerwania. Skorzystamy z drugiej opcji i nacinijmy klawisz P -- teraz kolejno
wskazujemy pierwszy i drugi punkt przerwania i w rezultacie otrzymamy pokazany
powyej obiekt.
Rys. 17
omwienie uchwytw
Rys. 18
Rys. 20
Jak wic wida, uchwyty maj wiele zastosowa i potrafi znacznie uatwi prac
projektanta. Nastpna lekcja bdzie zawieraa ostatnie narzdzia modyfikacyjne i
praktycznie bdzie mona zabra si do pracy.
Lekcja 9 -- Modyfikacja -- ostatnie szlify
Poprzednia lekcja obejmowaa wiele zagadnie niezbdnych do prawidowego
narysowania profesjonalnie wygldajcego rysunku. Poznalimy takie narzdzia
modyfikacyjne, jak utnij, wydu, przedu, rozcignij, przerwij oraz zostay omwione
uchwyty. Do penego szczcia brakuje nam jeszcze wiedzy na temat takich
modyfikatorw, jak skala, fazuj i zaokrgl. Modyfikatory te przydaj si podczas
tworzenia -- jak to mona okreli -- ostatnich szlifw rysunkowych. Ale dosy
teoretyzowania, przejdmy jak zwykle do konkretw.
skala
Rys. 1
Rys. 2
Jak wida, po wskazaniu tego punktu moemy automatycznie -- poprzez ruchy myszy --
powikszy bd pomniejszy wskazany obiekt wzgldem wskazanego punktu bazowego.
Dokonanie takiego skalowania jest bardzo niedokadne, a co za tym idzie nie powinno
by stosowane przez szanujcego si konstruktora. Jedynym dokadnym skalowaniem,
jakie moemy przeprowadzi, jest skalowanie z zastosowaniem wspczynnika skali
(AutoCAD podaje t opcj jako domyln). Wspczynnik skali okrela, czy wybrane
elementy maj zosta powikszone -- gdy jest on wikszy od 1 -- czy zmniejszone --
gdy jest on mniejszy od 1.
fazuj
Rys. 4
Teraz okrelimy sobie ktre stopnie wau chcemy fazowa -- powiedzmy, e chcemy
fazowa skrajne elementy wau.
Rys. 5
Rys. 6
Rys. 7
Program informuje nas o aktualnym ustawieniu fazowania -- jak widzimy, jest ono
ustawione na faz "po 10 mm" -- my zaoylimy, e nasze fazowanie bdzie miao po 2
mm, wic naciskamy liter F. Potwierdzamy jak zwykle klawiszem Enter, aby przej
do trybu ustalania faz. Program prosi o podanie pierwszego wymiaru -- 2, nastpnie
pada pytanie o drugi wymiar -- 2 i AutoCAD koczy dziaanie funkcji. Nie jest to niczym
nieprawidowym; przy nastpnym wywoaniu funkcji program poinformuje nas, e
ustawienia skalowania s takie, jakie wprowadzilimy, i przystpimy do fazowania
wskazujc kolejno linie, ktre chcemy fazowa.
Rys. 9
Proponuj przewiczy pozostae funkcje tego narzdzia -- ich wykorzystanie jest rwnie
proste jak dziaanie omwionej opcji.
zaokrgl
Rys. 10
Rys. 11
Rys. 13
Jest to sprawa bardzo czsta i normalna -- naley w takim przypadku przeduy obcit
lini. Nie wiadczy to o uomnoci oprogramowania, poniewa jego reakcja jest suszna -
- nastpio zaokrglenie i mona przyj, e obcita linia wanie jest tym
zaokrgleniem.
Rys. 1
Jak wida na powyszym rysunku, niektre tryby lokalizacji moemy wczy na stae, a
inne mog by wybierane np. bezporednio z paska narzdzi.
Rys. 2
Rys. 4
Rys. 6
Kolejnym krokiem bdzie narysowanie duego okrgu o rednicy 400 mm, majcego
rodek dokadnie w rodku maego okrgu (okrgi koncentryczne). Aby tego dokona,
klikamy na ikon okrgu, uruchamiamy tryb ledzenia (najlepiej klikajc ikon Znajd
centrum na pasku narzdzi -- Lokalizacja).
Rys. 7
Rys. 8
Rys. 9
60 mm
180 mm
Rys. 10
Lecz to jeszcze nie koniec -- musimy jeszcze zaokrgli krawdzie naszego otworu --
wykorzystamy do tego zadania poznany na poprzedniej lekcji modyfikator Zaokrgl.
Klikamy wic jego ikon i sprawdzamy, jakie ma ustawienia -- jeli s inne od
zaplanowanych -- uki po 10 mm -- musimy je zmieni i nastpnie zaokrgli krawdzie
otworu. Po wykonaniu powyszego zadania nasz rysunek powinien wyglda
nastpujco:
Rys. 15
Jednake nasz projekt ma zawiera trzy takie otwory, a my mamy tylko jeden -- aby nie
rysowa kadego z otworw z osobna, zastosujmy szyk. Klikamy wic ikon Szyku,
nastpnie zaznaczamy obiekty, decydujemy, e chcemy wykona szyk koowy K,
nastpnie okrelamy za pomoc trybu lokalizacji rodek szyku koowego jako rodek
maego okrgu, podajemy, e chcemy wygenerowa trzy obiekty w penym okrgu
(3600) -- oczywicie maj si one obraca -- i po naszym zabiegu rysunek powinien
wyglda nastpujco:
Rys. 16
Aby rozpocz nauk trzeba mie co oglda. Proponuj wykona jaki prosty model -- w miar
duy -- ktry bdziemy sukcesywnie "zoomowa" i ulepsza.
Rys. 1
Jako e mamy wykonany model, zaczniemy od powikszenia go na cay ekran -- aby tego dokona
wciskamy ikon zoom zakres pozwalajc na pokazanie wszystkiego, co zostao narysowane na
aktualnie edytowanym rysunku w najwikszym powikszeniu.
Rys. 2
Czyli jeli chcemy zobaczy cao naszej pracy na caym ekranie, wciskamy powyszy przycisk i
ju.
Rys. 3
Rys. 4
Nastpne narzdzie, jakie omwi, pozwala powiksza i pomniejsza cay obszar rysunkowy.
Polecenie powiksza lub pomniejsza obszar rysunkowy o zadan warto.
Rys. 5
Co do tego narzdzia zapewne nie ma wtpliwoci, tak wic teraz zajmiemy si narzdziami
bardziej zaawansowanymi. Zaczn od zoomu pozwalajcego na zblienie si do wybranego
fragmentu rysunku, czyli polecenia zoom okno.
Rys. 6
Rys. 7
Kolejnym sposobem na obejrzenie rysunku jest tak zwany zoom dynamiczny, pozwalajcy na
odpowiednie dopasowanie pola widokowego do potrzeb, jakie wynikaj w danej chwili. Po
naciniciu ikony zoomu dynamicznego:
Rys. 8
Rys. 9
oraz z zaznaczeniem szarym obramowaniem miejsca, a raczej obszaru, ktry moe zosta
obejrzany.
Rys. 10
Nazwa tego narzdzia powstaa od tego, e rozmiar podgldanego obszaru moemy dowolnie
zmienia oraz przesuwa go w dowolne miejsce.
Rys. 12
Jak wida, przedstawienie narzdzi do ogldania rysunku nie jest atw rzecz, poniewa trudno
powiza je z konkretn akcj, lecz nie chodzi tu o to, aby demonstrowa wszystkie ich opcje, ale
nadmieni sowo na temat zasadnoci ich stosowania.
Postaram si przybliy teraz jeszcze jedno bardzo przydatne narzdzie, bdce po trosze
kompilacj zoomu dynamicznego i narzdzia apki (omwione na lekcji 3.). Mam tu na myli
narzdzie o nazwie podgld. Pozwala ono na podejrzenie niejako z lotu ptaka caego
edytowanego rysunku oraz zblianie si do jego poszczeglnych czci. Po klikniciu na ikon
narzdzia podgld,
Rys. 13
Rys. 14
OK, zacznijmy zatem, zgodnie z obietnic, wsplnie tworzy projekt. Pozwoli nam to na
jednoczesne zaznajomienie si z warstwami i utrwalenie zdobytych dotychczas
wiadomoci. Proponuj narysowa blaszk z czterema otworami, podobn do tej, jak
wida na poniszym rysunku.
Rys. 1
Jak wida, rysunek nie jest trudny. Nie chodzi jednak o stworzenie projektu Pentagonu,
lecz o pokazanie drogi, ktr bdziemy poda, wykonujc kolejne projekty.
Po dokonaniu wyboru, jakie warstwy chcemy zaoy i ile ich ma by, powinnimy
przemyle, jakich kolorw uyjemy w celu odrnienia kolejnych warstw od siebie oraz
jakie rodzaje linii zostan przydzielone kadej warstwie. Na zakoczenie tych
teoretycznych rozwaa proponuj jeszcze jedn, ma rzecz. Prosz nie zastanawia si
nad warstw, na ktrej bdziemy rysowa kontury naszego elementu -- narysujemy je
na warstwie oznaczonej jako "0" -- warstwa zerowa. Powd jest bardzo prosty --
wszystkie warstwy z rysunku moemy usun -- warstwy zerowej nie (jest to warstwa,
ktra zawsze musi zosta na rysunku).
Rys. 2
Rys. 3
Jak wida, okienko otwiera si z zaoon warstw zerow. Jak zapewne zauwaye,
warstwa zerowa ma z gry przypisany kolor, rodzaj i grubo linii. Parametry te mona
zmienia, lecz sdz, e dla warstwy zerowej nie warto.
Zacznijmy wic od dodawania wasnych warstw. Proponuj dla potrzeb naszego projektu
zaoenie dwch dodatkowych warstw: pierwszej o nazwie Linie Osiowe i drugiej o
nazwie Wymiarowanie. Jak tego dokona? Klikamy przycisk Nowa i w uzyskanym wpisie
odpowiednio nazywamy warstw.
Rys. 4
Rys. 6
Jak wida, przy edycji warstw (obok jej nazwy) istniej dziwne piktogramy --
opowiadanie o nich "na sucho" nie ma sensu -- postaram si przybliy je podczas
omawiania blokw rysunkowych. Bdzie to ju jednak kolejna lekcja...
Lekcja 13 -- Bloki rysunkowe
Poprzednia lekcja omawiaa warstwy. Stosowalimy je w celu nadania tworzonym
projektom profesjonalnego wygldu oraz w celu umoliwienia grupowania
poszczeglnych, kluczowych elementw rysunku. W tej lekcji postaram si przybliy
zagadnienie blokw.
Jake czsto, rysujc kolejny raz jaki bardzo skomplikowany element, mylae o tym,
aby skorzysta z rysunku, ktry ju kiedy robie. Dokonywae przy tym sztuk
magicznych. Aby element ten odzyska z narysowanego wczeniej rysunku, kasowae
pozostae elementy, przenosie. To wszystko przynosio zamierzony efekt, jednak
nakad pracy by bardzo duy.
bloki wewntrzne,
bloki zewntrzne.
Rys. 2
Rys. 4
Mamy wykonany blok wewntrzny. Najwyszy czas wstawi go do rysunku. Aby tego
dokona, wciskamy ikonk polecenia Wstaw blok.
Rys. 6
Okienko to pozwala na dokonanie transformacji wstawianego bloku, lecz nas te opcje nie
bd w tej chwili interesoway (proponuj poeksperymentowa -- prosz rwnie
pamita, e zawsze rysujemy w skali 1:1). Wane jest, aby funkcja Okrel na
ekranie dotyczca Punktu wstawienia bya zaznaczona.
Rys. 8
Teraz w okienku Nazwa wystarczy znale nazw naszego bloku (w naszym przypadku
pojawia si ona automatycznie, poniewa mamy tylko jeden blok w rysunku) i nacisn
OK. Jak wida, mamy teraz moliwo wybrania miejsca wstawienia bloku. Ca operacj
powtarzamy 10 razy, a do uzyskania zamierzonego efektu.
Rys. 9
Jak wida, jest ono podobne do okna tworzenia bloku wewntrznego, wic nie
powinnimy mie wikszych kopotw z jego opanowaniem. Zmianie ulegy jedynie dwie
grne czci okna pozwalajce na wybranie istniejcego bloku wewntrznego, wykonanie
bloku z caego rysunku oraz wybranie poszczeglnych obiektw, ktre maj tworzy blok
rysunkowy. Proponuj pozostanie przy opcji domylnej, czyli Obiekty.
Rys. 11
Rys. 12
Tworzenie blokw zewntrznych
Jeli wiemy ju, co w okienku "piszczy", zacznijmy tworzy nasz blok zewntrzny -- tu
rwnie zastosujemy pewien algorytm. W pierwszym kroku nazwiemy wspomniany blok
(proponuj na kocu nazwy napisa _blok -- pozwoli to na jego atw identyfikacj) i
podamy miejsce jego zapisania (moe to by rwnie miejsce sieciowe). Nastpnie
wybierzemy obiekty. Kolejnym krokiem bdzie wskazanie punktu bazowego... i ju.
Rys. 13
I w tej chwili mamy wykonany blok zewntrzny, ktrym moemy si dzieli z kadym
projektantem. Wstawianie takiego bloku jest analogiczne do wstawiania bloku
wewntrznego -- jedyn rnic jest konieczno znalezienia go na dysku lub w sieci.
Kady rysunek w formacie DWG mona wstawia do innego rysunku jako blok (bloki te
maj rozszerzenie DWG). To powinno wystarczy za cae wyjanienie -- sdz, e
rozpisywanie tego wtku bdzie strat czasu.
Edycja blokw
Rys. 1
Rys. 2
Rys. 3
Rys. 5
Rys. 6
Rys. 7
Rys. 8
Rys. 9
Jak wida, zosta jeszcze jeden wymiar, ktry moemy nazwa wymiarem
dopasowujcym -- w programie nosi on nazw wymiaru normalnego. Pozwala on na
dopasowanie wymiaru do linii narysowanej pod dowolnym ktem.
Rys. 10
Wstawianie tego wymiaru odbywa si dokadnie w taki sam sposb jak wstawianie
wymiaru liniowego.
Rys. 11
Rys. 12
Rys. 13
Rys. 14
Rys. 16
Rys. 17
Rys. 18
Majc tak przygotowane poczenie, czas narysowa samo wyrwanie. Zaczniemy zatem
od narysowania linii o nieregularnym ksztacie po obu stronach trzpienia ruby --
proponuj narysowanie tych linii przy pomocy splajnu, co zapewni mikkie zafalowania
naszej linii. Postarajmy si, aby narysowane splajny wystaway ponad linie tworzce
poczenie rubowe.
Rys. 5
Teraz, za pomoc polecenia Utnij, moemy odci zbdne elementy. Kolejnym krokiem
bdzie zaznaczenie pl, ktre chcemy zakreskowa. Klikamy narzdzie Kreskowania i
wybieramy wskazanie obszarw do kreskowania.
Rys. 6
Te same kroki powtarzamy dla dolnej czci wyrwania, pamitajc o przestawieniu kta
kreskowania o 45. Poniszy rysunek prezentuje cakowicie wykonane wyrwanie.
Rys. 9
Rys. 10
Rys. 12
Jak wida, sprawa jest banalna. Warto jednak wiedzie, e takie przerwanie robimy na
osobnej warstwie i rysujemy je zwyk lini.
Rys. 1
Jak wida, rysunek nie jest bardzo skomplikowany, ale i nie jest dziecinnie prosty. OK,
wstp mamy za sob, wic do pracy. Jak zwykle, podczas otwierania nowego projektu,
zaczynamy od ustawienia warstw. Poniszy rysunek pokazuje kolejne kroki potrzebne do
zaoenia warstw.
W punkcie przecicia tych linii wstawimy okrg, ale zanim to nastpi wykrelimy jeszcze
jedn lini pomocnicz, rwnoleg do poziomej. Dokonamy tego kopiujc lini doln w
gr o 95 mm za pomoc polecenia Odsu.
Rys. 4
< linii przecicia punkcie w rwnie si znajdujcym rodku o okrg may narysujemy
sposb, podobny>
Rys. 6
Rys. 8
Obcinamy zbdne krawdzie i otrzymujemy nastpujcy ksztat.
Rys. 9
Jak wida, ksztat ten cay czas jest na warstwie pomocniczej, warto wic przenie
obrys na warstw konturw -- warstwa 0. Wykonujemy to wedug nastpujcego
algorytmu:
Jeli mamy ju narysowany zarys oglny, czas narysowa grne wycicie. Zaczniemy od
odsunicia grnej linii pomocniczej w d o 45 mm.
Rys. 11
Rys. 13
Rys. 14
Zosta jeszcze rzdek otworw u dou uszczelki. Zrobimy to bardzo szybko. Narysujemy
okrg pomocniczy.
Rys. 16
Narysujemy go.
Rys. 18
Zacznijmy zatem, dla podniesienia swoich umiejtnoci, od narysowania modelu, ktry bdziemy
pniej drukowali. Jak zwykle narysuj prosty model, pamitajc jednak o warstwach, kolorach i
typach linii.
Rys. 1
Jak wida, na modelu znajduje si kilka wymiarw i s zaoone warstwy -- nie zaley mi na
wykonaniu super dokadnego modelu, lecz na pokazaniu zasad efektywnego drukowania.
Kolejnym krokiem (po narysowaniu modelu) bdzie przejcie z obszaru modelu, w ktrym do tej
pory rysowalimy, w obszar papieru. Aby tego dokona, wciskamy zakadk zatytuowan Arkusz
1.
Rys. 2
Z chwil wejcia w obszar papieru pokae si okno dialogowe pozwalajce wybra rodzaj drukarki.
Rys. 3
Jedn z zalet tego okna dialogowego jest moliwo przejcia za pomoc odpowiedniej zakadki do
ustawie arkusza papieru, na ktrym dokonamy wydruku. Moemy ustawi tu orientacj papieru
oraz skal globaln dla naszego arkusza.
Rys. 4
Po zatwierdzeniu wszystkich opcji -- na pocztek proponuj wybra opcje domylne dla naszej
drukarki systemowej -- naszym oczom ukae si zdefiniowana kartka papieru z wstawionym w
centralnym punkcie przygotowanym przez nas rysunkiem.
Rys. 5
W taki sposb moemy wykona caociowy rysunek, ale co zrobi, jeli chcemy pokaza pewne
fragmenty z bliska? Ano, i na to jest sposb. Poka teraz, jak przygotowa wydruk zawierajcy
tak zwane rzutnie. Dziki nim bdziemy mogli pokaza detale rysunkowe w rnej skali oraz
rozmieci rzutnie w taki sposb, aby w peni wykorzysta nasz arkusz rysunkowy. Przejdmy
zatem do zakadki Arkusz 2, zatwierdmy ustawienia kartki i drukarki oraz usumy nasz
zdefiniowany obszar wydruku tak, aby otrzyma pust kartk. W tej chwili moemy zacz
definiowa wasne rzutnie, w ktrych umiecimy interesujce nas fragmenty rysunku w
odpowiedniej skali.
Aby uatwi sobie generowanie rzutni, proponuj wycign na pulpit pasek narzdzi Rzutnie.
Rys. 6
Pasek ten pozwala na zarzdzanie rzutniami, definiowanie nowych rzutni oraz ustalanie skali w ju
zdefiniowanych rzutniach.
Wyprbujmy zatem "now zabawk" -- narysujmy dowolny ksztat, np. prostokt, w dowolnym
miejscu na naszej biaej kartce. Nastpnie, za pomoc ikonki zatytuowanej przekszta
obiekt w rzutnie
Rys. 7
Tak, ale jeste w stanie go znale za pomoc narzdzia Pan (popularna apka). Jeli dwa razy
klikniesz wewntrz zdefiniowanej rzutni, jej obwdka zmieni si na pogrubion.
Rys. 9
Wtedy moesz dowolnie edytowa rysunek tak, jak w obszarze modelu -- wystarczy przesun
rysunek apk w odpowiednie miejsce i ju. Jak wida, rzutnie mog by prostoktne lub nie --
moemy je tworzy z zastosowaniem polilinii. Nasza inwencja twrcza oraz zmys artystyczny daje
tu szerokie pole do popisu. Arkuszy, na ktrych przedstawimy nasz rysunek, rwnie moemy
zdefiniowa kilka.
Jak wida, nie taki AutoCAD straszny jak go maluj. W tej chwili moesz, Drogi Czytelniku,
spokojnie narysowa kady projekt oraz dokona jego wydruku -- celowo nie wspomniaem tu o
ustawieniach pisakw i innych tego typu rzeczach, poniewa sdz, e dobrze jest czasem
samodzielnie pogrzeba w programie lub sign po kolejn cz tego kursu -- dla uytkownikw
redniozaawansowanych.