Professional Documents
Culture Documents
J. S. Bruner
2
Elbieta Hoffman Fortepian moja mio (wykad metodyczny) CEA Warszawa 2004
Uwaam, i niezwykle wan spraw dla pedagoga powinno by zachcenie i
zaszczepienie mioci do swojego instrumentu. Marzeniem kadego pedagoga jest to, by
ucze pokocha prac przy fortepianie. Celem naszym musi by nauczenie dziecka, jak si
uczy. A najwikszym osigniciem bdzie chtna i mdra praca ucznia. 3 Dzieci w naszej
szkole oprcz zaj w szkole muzycznej uczszczaj jeszcze na rne inne zajcia. Takie jak:
nauka jzykw obcych, jazda konna, basen, karate i inne. Pomimo innych zaj i obowizkw
wikszo dzieci chtnie przychodzi do szkoy muzycznej. Uwaam, i ogromny wpyw na
to, eby dziecko chtnie wiczyo i chodzio do szkoy jest rwnie wybr odpowiedniego
programu. Nauczyciel ma tutaj bardzo trudne i odpowiedzialne zadanie. Musi wybra takie
utwory, eby byy odpowiednie pod wzgldem technicznym jak i muzycznym dla kadego
ucznia. Czsto zdarza si, e ambicja nauczyciela przerasta moliwoci ucznia. Gdy dziecko
nie jest jeszcze dostatecznie dobrze przygotowane pod wzgldem technicznym lub
muzycznym do jakiego utworu, wtedy szybko si zniechca, poniewa w utworze takim
napotyka na same problemy, ktrych nie jest wstanie pokona. Wic nie dziwmy si, e w
takim przypadku ucze niechtnie siada do wiczenia. Utwory trzeba dobiera tak, by
stopniowo rozwijay ucznia pod kadym wzgldem. Wan rzecz jest rwnie to, aby utwory
grane przez ucznia byy przez niego lubiane. Du rol odgrywa tutaj pierwsza prezentacja
utworu. Uwaam, i pierwsze wykonanie powinno by wzorowe, zagrane w odpowiednim
tempie i charakterze utworu. Wtedy dziecko wie, do czego ma dy.
Rola rodzicw
Proces uczenia dziecka trzeba zaczyna od rodzicw. Tak, tak, wanie rodzicw. S
naszymi pomocnikami w pracy domowej, codziennej, trudnej i dajcej efekty nie od razu,
tylko po jakim czasie. Czsto spotykam si z rodzicami, zapraszam na niektre lekcje lub na
fragmenty lekcji. Sadzam rodzicw przy fortepianie i tumacz jak mona pomc dziecku, na
co trzeba zwraca uwag. Tumacz znaczenie tego, co zapisuj w dzienniczku ucznia. Przed
rodzicami stawiam zadania i wymagania tak samo jak przed ich dziemi. Jestem bardzo
konsekwentna w stosunku do rodzicw. Pamitam o chwaleniu, ale musz na pochway
zasuy.(...) Dla moich ocen najwaniejszy jest wkad pracy dziecka z lekcji na lekcj.
Efekty bywaj spraw drugorzdn. Waciwie pracuj nad tym, aeby prac pokochali i
rodzice, i uczniowie.4
3
Anna Woczecka Uczy na wesoo
4
Anna Woczecka Uczy na wesoo
Uwaam, e powyszy cytat jest obrazem tego, jak nauczyciele powinni
wsppracowa z rodzicami. Czsto jest tak, e rodzice zapisujc dziecko do szkoy
muzycznej nie zdaj sobie sprawy jak wan rol bd mieli do spenienia. Bywa nawet tak,
e traktuj t szko jak wietlic, gdzie dziecko ma zapewnion opiek i zajcie, wypenienie
wolnego czasu. Z przeprowadzonej ankiety wynika, e rodzice, ktrzy potrafi gra na jakim
instrumencie przynajmniej w stopniu podstawowym, pomagaj swoim dzieciom podczas
wiczenia. Rodzice, ktrzy nie potrafi na niczym gra nie pomagaj swoim dzieciom w
aden sposb. Z dowiadczenia wiem, e rodzice rnie rozumiej pomoc dziecku w grze na
instrumencie. Jedni s wiadomi trudnoci i zada stawianych przed uczniem. Potrafi pomc
w prostych zadaniach(rozczytanie tekstu, rytmu, opalcowania) Jest to jednak niewielka grupa
rodzicw. Wikszo uwaa, e speniaj swoj rol, gdy pilnuj aby dziecko wiczyo
okrelon ilo czasu. Czsto, gdy pytam uczniw czy mama lub tata wicz z Tob lub czy
suchaj jak wiczysz, uczniowie odpowiadaj e tak. Zadajc nastpne pytanie co robi w
tym czasie jak Ty grasz pada czsto odpowied: mama sucha jak gram gotujc obiad, lub np.
rozmawia i pije herbat z gomi ktrzy akurat byli w domu. Z wasnego dowiadczenia
wiem, i rodzicom, ktrzy nie maj do czynienia z muzyk, gr na instrumencie trudno jest
zrozumie specyfik i problemy z jakimi si spotykaj ich dzieci. Pamitam, kiedy sama
chodziam do szkoy muzycznej I stopnia moje pianino stao w pokoju gdzie sta rwnie
telewizor. Przychodzc po szkole wieczorami do domu i chcc jeszcze powiczy, rodzice
ogldajc telewizj czsto mwili: Graj, graj- ty nam w ogle nie przeszkadzasz!!! Moesz
gra gono, my syszymy co jest w telewizorze. Majc takie dowiadczenia za sob i bdc
obecnie nauczycielem fortepianu w szkole muzycznej od pierwszych lekcji bardzo uczulam
wszystkich rodzicw, aby pomagali a przynajmniej nie przeszkadzali w czasie, kiedy ich
dzieci wicz.
Sukcesy dziecka zale w duym stopniu od roli i zaangaowania rodzicw. Jednak
sukcesy i oczekiwania dziecka nie zawsze id w parze z oczekiwaniami rodzicw. Dlatego
wane jest, aby rozmawia z rodzicami i uwiadomi im, i sukces ich pociech zaley nie
tylko od iloci czasu powiconego na wiczenie ale rwnie od zdolnoci, odpornoci
psychicznej i wielu innych czynnikw. Kiedy zaczam uczy, wierzyam, e sprawi same
cuda na lekcjach. Lata pracy zmieniy moje zdanie, a raczej marzenia... Zrozumiaam, e nie
wszystko zaley ode mnie, e wielk rol w procesie uczenia odgrywaj rodzice, dom, szkoa,
rodowisko. Szczcie wielkie spotyka nauczyciela, ktrego rozumiej i wspieraj rodzice
uczniw. Oni wanie w domu zastpuj nas nauczycieli, potrafi sta po naszej stronie w
trudnych chwilach zwtpienia, braku cierpliwoci u dzieci. Wsplnie z nauczycielem
poszukuj wolnego czasu do wicze. Szanuj nas, nauczycieli, zauwaaj nasze oddanie,
zaangaowanie. Tak jednak zdarza si nieczsto.5
Myl i coraz mniejsze zainteresowanie rodzicw wie si z codziennym
popiechem, brakiem zainteresowania muzyk powan. Od pierwszych spotka trzeba
pomaga rodzicom zrozumie inno szkoy muzycznej.(...) Bez ich pomocy w wychowaniu
dziecka, yczliwego i serdecznego stosunku do nauczyciela praca nie zaowocuje sukcesami.
Wanie z tego powodu nauczyciel nie powinien mie obaw i powinien powiedzie rodzicom:
odpowiedzialno za sukcesy dziecka ponosi nie tylko nauczyciel, Rodzice rwnie. A
odpowiedzialno to przede wszystkim systematyczna, mdra praca dziecka w domu.
Stworzenie dziecku warunkw do pracy przy instrumencie, wspieranie go w chwilach
zniechcenia do wicze.
5
J. Ksikowska Anna Woczecka Rozmowy o uczeniu, Muzyce i nie tylko...Wydawnictwo Diecezji
Pelpiskiej Bernardinum 2005
6
J. Ksikowska, Anna Woczecka Rozmowy o uczeniu, Muzyce i nie tylko... Wydawnictwo Diecezji
Pelpiskiej Bernardinum 2005
Czas powicony na wiczenie a opanowanie programu
Myl, e ten problem dotyczy wszystkich nauczycieli. Z jednej strony szkoa muzyczna I
stopnia jest szko umuzykalniajc. Z drugiej strony jestemy ograniczeni programami,
rnymi przesuchaniami itp. I jak to pogodzi? Przecie kady ucze jest inny, ma inne
moliwoci. Jeden jest bardziej zdolny, drugi mniej. Jeden chtnie bierze udzia w
koncertach, lubi gra na scenie a inny chce gra tylko dla siebie lub w maym gronie
rodzinnym lub przy znajomych. Czsto rodzice mwi: Przecie to szkoa
nadobowizkowa, moje dziecko nie lubi gra przy publicznoci, wic prosz nie wysya go
na koncerty, przesuchania itp. Ogromne pole do popisu ma tutaj nauczyciel. Powinien
umiejtnie zachci ucznia do koncertw, uwiadomi mu to, e koncert to nie jaka kara,
lecz wyrnienie i przyjemno. Oczywicie nie zmieni si podejcia ucznia do koncertu
podczas jednej lekcji. Trzeba wiele czasu i cierpliwoci, aby uzyska podany efekt.
Myl, e trzeba zaczyna od maych popisw, najpierw wrd kolegw z klasy, pniej
moe przy rodzicach, znajomych itd. Moim zdaniem wystpy takie powinny odbywa si
dosy czsto. Dziecko czsto wystpujc na scenie powoli przyzwyczai si do publicznoci
i wystp nie bdzie dla niego jednym wielkim stresem.
7
Anna Woczecka Uczy na wesoo
Tak wic myl, e program wcale nie jest przeszkod do tego, aby dziecko chtnie
wiczyo czy brao udzia w koncertach czy przesuchaniach. Trzeba tylko umiejtnie
dobra utwory do kadego ucznia, umie go zachci do wystpw. A wtedy codzienne
wiczenie, na pocztku po kilkanacie minut dziennie, w starszych klasach po kilka (2,3)
godziny dziennie nie bdzie si kojarzyo z monotonn, nudn i cik prac lecz z
przyjemnoci obcowania z muzyk.
9
Kodzko V kurs metodyczny dla pianistw w dniach 28.06.2004 04.07.2004
Zakoczenie
10
Anna Woczecka Uczy na wesoo