Professional Documents
Culture Documents
www.pozatorun.pl
Czernikowo . Gmina Chema . Miasto Chema . ubianka . ysomice . Lubicz . Obrowo . Wielka Nieszawka . Zawie Wielka
Gniewali si tylko
do zmroku
Gdy zobaczy j drugi raz
w yciu, strzeli obcasa-
mi, przyklkn i poprosi
o rk. Dokadnie siedem-
dziesit lat temu. Czy dzi
kocha j tak, jak tamtego
dnia? O wiele bardziej
3
Gmina ubianka: Gmina Lubicz: Chema: Gmina Chema:
Tysice motocyklistw witowa- Straacy z caej gminy spotkali si Pitnasta edycja Pmaratonu Kto w tym roku zawadnie Jezio-
o Rozpoczcie Sezonu Motocy- w Mycu Pierwszym, by wsplnie Chemyskiego zakoczya si rem Chemyskim na wasno-
klowego uczci swoje wito sukcesem rcznie zrobionej konstrukcji?
Poza Toru . 12 maja 2017
2 FELIETONY
W ydawca P oza T oru korzysta i poleca usugi kancelarii prawnej P aza i W splnicy stopka redakcyjna
Redakcja Poza Toru
Toru, ul. Skodowskiej-Curie 41
redakcja@pozatorun.pl
przetarg na francuskie caracale. perfum. Na domiar zego pan Kontakt do redakcji
Polak, Francuz, Macierewicz tak bardzo chcia
si zbliy do potomkw Napo-
Berczyski nie do koca zro-
zumia ministra Macierewicza
GSM 733 842 795
Wydawca
REKLAMA
Kiedy si spotkali po raz pierwszy, maja 1947 roku.
ona bya nastoletni dziewczy- Cho nie mieli grosza przy du-
n, on za ju mczyzn. Antoni szy, Antoni ima si rnych zaj,
Szalkiewicz pochodzi z Biaoru- aby zapewni godziwy byt rodzinie.
si, a w okolice Wocawka przy- W roku 1952 przenieli si spod
jecha, aby peni sub wojsko- Wocawka do wynajtego w Lubi-
w. Z Mariann pozna si dziki czu Grnym pokoju. Tam te p-
przyjacielowi. Zakocha si w niej niej mczyzna by komendantem
od pierwszego wejrzenia. gminnego posterunku policji. Widzielimy si przed
W midzyczasie kupili w Krobi
- Dzi bymy powiedzieli, e to dziak, na ktrej dzi stoi ich wy- owiadczynami tylko
szalestwo - mieje si Marianna marzony dom.
Szalkiewicz. - Byy to lata czterdzie- - Zbudowalimy go wasnymi raz, kiedy przyszed
ste. Widzielimy si przed owiad- rkami - zaznacza Antoni Szalkie- z koleg do mojego
czynami tylko raz, kiedy przyszed wicz.
z koleg do mojego domu na obiad. - Przeszo czterdzieci lat temu - domu na obiad.
Pniej pisa do mnie przez kilka podkrela Marianna.
tygodni listy. Prbowaam da mu
do zrozumienia, eby zainteresowa
- Kochanie, to ju pidziesit
lat - wtruje jej m. - Tak ten czas,
Pniej pisa do
si kim innym. Nie zrezygnowa. moja droga, szybko leci. mnie przez kilka
Nie przesa mi adnego zdjcia, Czuo w ich sowach i ge-
nawet nie pamitaam jak, wygl- stach wida po dzi. On dostojny, tygodni listy.
da. Przyjecha, uklkn... Niedu- ona umiechnita i wci moda
go potem odby si nasz lub. duchem, oboje bardzo eleganccy.
Cho dzi Marianna Szalkiewicz Jak przed laty trzymaj si za rce
ma 88, jej m Antoni 95 lat, dzie i przytulaj.
uroczystoci kocielnej pamitaj - Aby mio trwaa, trzeba nad
jak dzi. W tym czasie trudno byo ni pracowa - mwi zgodnie. -
zorganizowa wystawne wesele. Kluczem jest tu wzajemne zrozu-
Wtedy na to wydarzenie zoya si mienie i jedno. Oczywicie, jak
rodzina panny modej, na zalubiny kade maestwo mielimy swoje Marianna i Antoni Szalkiewiczowie do dzi s bardzo aktywni.
za zaproszeni przyjaciele przynie- mae zwady. Trwao to jednak nie
li to, co mieli w domach. duej, ni do wieczora. Cho mo- Przez siedemdziesit lat wspl- lacjonuj maonkowie. - Bylimy Dzi wci umiechaj si do
Antoni i Marianna Szalkiewicz glimy si do siebie nie odzywa, nego ycia doczekali si trojga dzie- naprawd zaskoczeni. Nie zorien- siebie jak siedemdziesit lat temu.
obecnie mieszkaj w Krobi. Wycho- nigdy nie chciaam zaniedba ma ci, piciorga wnukw oraz trzech towalimy si take, kiedy kilka dni Jak sami o sobie mwi - on jest
wali si w biedzie. On, urodzony na - niadanie, obiad i kolacj zawsze prawnukw. Kolejny za wkrtce wczeniej nasz wnuk poprosi nas spokojnym, cichym mczyzn, jej
Biaorusi, ona w Szpetalu Grnym robiam z serca. I powtarzaam: na ma si urodzi. To wanie najbli- o stare rodzinne zdjcie, pytajc, za wszdzie jest peno. Najpik-
pod Wocawkiem, po lubie po- mnie si gniewa moesz, ale nie si dla swoich rodzicw, dziadkw czy mgby wzi nasz portret ze niejsze jest jednak to, e wrd tej
stanowili zamieszka w rodzinnych na posiek. I gdzie te ale ucieka- i pradziadkw zorganizowali w so- ciany. I kiedy ju bylimy wszyscy rnicy charakterw, s do siebie
stronach ony. Kiedy po dwch y. Mio to rwnie rozmowa, bot 6 maja wspania uroczysto razem, na sal wjecha przepikny niesamowicie podobni. Zwaszcza
latach doczekali si pierwszego wsplne radoci, ale take proble- - niespodziank. tort z tym wanie zdjciem sprzed sercem, ktre przez siedem dekad
dziecka, postanowili wzi lub my. Jest jak rolinka, o ktr trzeba - Prosili, abymy si adnie ubra- ponad czterdziestu lat. A za si wci bije im w rytm marszu Men-
cywilny. Uroczysto odbya si 4 dba kadego dnia. li i zabrali nas do samochodu - re- w oku zakrcia. delsona.
REKLAMA
Prochy ojca za
ptorej marki
W ysomickiej Regionalnej Izbie Historii i Tradycji
otwarto kcik pamici Szczepana Sobczaka, kierowni-
ka szkoy podstawowej w Sawkowie zamordowanego
przez hitlerowcw
Jacek Kiepiski | fot. autor
Staraniem moim bdzie wycho- z histori", uroczycie odsonito
wywa mode pokolenie na uczci- kcik pamici nauczyciela ze Saw-
wych ludzi. Boe, racz ask swoj kowa. Zjechaa jego rodzina z caej
wspiera prac moj - tak w kro- Polski. Byo sporo wzrusze.
nice szkoy podstawowej w Saw- - Mieszkanie w Sawkowie do-
kowie wpisa si Szczepan Sob- skonale pamitam. Cztery poko-
czak. Kronika cudem przetrwaa je, w tym gabinet taty - wspomina
wojenn zawieruch, on niestety dziewidziesicioletnia Krysty- Na wystawie zebrano cenne eksponaty, wiele dokumentw, fotografii, a nawet oryginalne meble
nie. By nie tylko kierownikiem na apiska, crka nauczyciela ze z mieszkania Sobczakw w sawkowskiej szkole.
szkoy, wychowawc modziey, Sawkowa, prezentujc rodzin na przetransportowano go do Stutthof, Wtedy oprawcy skoncentrowali si
ale te sotysem. Aresztowano go dawnym zdjciu. - Ja tu w rogu, ta mita doskonale. Ja byem jeszcze
a nastpnie do obozu Mauthausen- na ojcu. Tak go pobili, e w skutek may...
w padzierniku 1939 roku. maa i pyzata...
W tamtych czasach objcie -Gusen. ran zmar. Ojciec zgin 3 sierpnia Od 25 stycznia w szkole w Saw-
- Zrozumiaem, co to by za funkcji kierownika wiejskiej szkoy - Przysali nam ciuchy ojca, 1940 roku. Wtedy jeszcze Niemcy kowie wisi tablica pamici dawnego
czowiek, gdy poznaem doku- czyo si z wielk odpowiedzial- spodnie i marynark - wtrca Jerzy kontaktowali si z rodzinami ofiar kierownika. Niewiele brakowao, by
menty. Jako kierownik szkoy swo- noci. Nauczyciel mia dyspo- Sobczak, rocznik 1931, syn Szczepa- i prbowali wmawia, e umiera- placwka ta dzi nosia jego imi.
im przykadem mia uczy ycia nowa wiedz na wiele tematw, na. - Poinformowali, e wizie nr y w sposb naturalny. Dotarlimy - Tata przegra z Kopernikiem
w wolnej Polsce, a traktowa swoj uczy patriotyzmu, a take... upra- 21226 nie yje. Wedug Niemcw jednak do wiadkw. Wiemy, jak - artuje Ryszard Sobczak. - To te
misj wzorcowo. I takich Polakw wy ziemi i hodowli pszcz. Std zmar w sposb naturalny, a my byo. "wina" Adama. Ten tutejszy badacz
Niemcy wtedy zabijali. A ja bd zebrano na wystawie dawne pod- moemy otrzyma jego prochy, je- Najcenniejsze, zdaniem rodzi- historii wygrzeba gdzie, e ziemie
ich upamitnia - podkrela Adam rczniki z wielu dziedzin, ktrych li zapacimy 1,5 marki niemieckiej ny, poza zdjciami i fotografiami w okolicach Sawkowa naleay
Kozowski, kustosz jedynej w swo- uywa Szczepan Sobczak. za urn. Wysalimy te pienidze zgromadzonymi w Izbie, s meble, niegdy do rodziny Kopernika. Sia
im rodzaju Regionalnej Izby Histo- - Moment aresztowania te i urna przysza. Wierzylimy i wie- a dokadnie kredens i tak zwany wysza - szkoa dostaa imi wiel-
rii i Tradycji w ysomicach, gdzie wszyscy pamitamy - dodaje crka rzymy, e byy w niej jego prochy. pomocnik, pochodzce z dawnego kiego astronoma. A Kozowski, gdy
od lat eksponuje przedmioty co- nauczyciela. - Oszukiwali go, e za- Zbieraniem pamitek po ojcu mieszkania Sobczakw w Sawko- ju przyzna, e to on tak narozra-
dziennego uytku i pamitki doty- bieraj na jaki kurs, ale on czu, co zajmowa si gwnie najmodszy wie. bia z tym imieniem, wpad na po-
czce gwnie dziejw Ziemi Che- si wici. Dugo si z nami egna, syn, Ryszard, rocznik 1939. - Te meble zostay w szkole. mys, by kcik pamici, a w zasadzie
miskiej. S tam maszyny rolnicze a mamie da zdjcie wyrwane przy - Przez lata poznalimy prawd Adam Kozowski je uratowa i prze- mae muzeum mojego ojca, zorga-
nawet z XVII wieku, jest przedwo- Niemcach z legitymacji nauczyciel- - zapewnia. - Tata by silnym face- wiz do swojej Izby. Dowiedzia nizowa w swojej Izbie. Dlatego tu
jenna szkolna klasa, izba ubogich skiej. Tego nie da si zapomnie. tem, a tam pracowano w kamie- si przy okazji, e jaki czas temu dzi jestemy, za co jestemy mu
rolnikw i ziemianka partyzancka Najpierw trafi do Fortu VII nioomie. Zna te niemiecki. Gdy porbano niestety nasz dawny st niezmiernie wdziczni. O dawnych
z Lubelszczyzny. Pod koniec kwiet- w Toruniu. Zachowaa si kore- jeden z winiw zasab, a kapo za- i krzesa - dodaje Ryszard Sobczak. nauczycielach, patriotach, kto na
nia, w ramach cyklu "Popoudnie spondencja z tego okresu. Potem czli go okada - stawi si za nim. - Starsze rodzestwo te meble pa- szczcie jeszcze pamita.
REKLAMA
[ ]
wana przez Mototurystyk i Urzd
Gminy w ubiance. Najpierw bli- Widok piknych maszyn by uroz- - Nastpnie przeprowadzaam licz- dzy o naszej gminie i grupie Moto- decznie dzikujemy. Dzikuj te
sko tysic motocyklistw zebrao maiceniem trasy biegaczy, a moto- ne konkursy - najczciej wywou- turystyka. za wsparcie wszystkim wsporga-
si na parkingu Motoareny w To- cyklici cieszyli si, e mog kibico- jce salwy miechu. Publiczno Ponadto mona byo skorzysta nizatorom imprezy i sponsorom.
runiu. Uczestniczyli w konkursach wa lekkoatletom. najbardziej roz- z wielu stoisk gastronomicznych. Mam nadziej, e zobaczymy si za
6
przeprowadzanych przez dziew- Nastpnie moto- bawi moment, Panie z Koa Gospody Wiejskich rok. Ju dzi zapraszam na 7. edycj
czta z grupy mototurystyka.com cyklici pod eskort gdy czterech pa- z ubianki czstoway uczestnikw Rozpoczcia Sezonu Motocyklowe-
i przygotowywali si do barwnego policji wyruszyli do nw miao roze- otwarcia sezonu pysznymi i wasno- go, ktra odbdzie si pod koniec
przejazdu do ubianki. ubianki. Podczas bra si od pasa rcznie robionymi smakoykami. kwietnia.
- Podczas zabaw byo sporo barwnego przejazdu w gr, a nastp- A firma Korsarz z Brodnicy, ktra
W trakcie imprezy mona byo
miechu. Jeden z przezabawnych pomocni byli tak- odson imprezy nie zaoy na z organizatorami wsppracuje ju
wysucha wystpw zespou Ba-
konkursw polega na tym, e pa- e stranicy miejscy, siebie zamroone kolejny rok, zapewnia pyszne bi-
nowie z zaoonymi alkogoglami a nastpnie gminni. odbyo si do tej koszulki... mie- wakowe jado. Na plac w ubiance nau z Bydgoszczy i okolic. Ich wej-
cia przeplatane byy innymi atrak-
mieli pomalowa paniom usta, co Podzikowania za po- pory chu byo przy przyjechay te zabytkowe pojazdy.
cjami organizowanymi na i poza
wygldao do komicznie - mieje moc w zabezpiecza- tym co niemia- Byo rwnie malowanie twarzy dla
si Agata Surowiec, koordynatorka niu miejsca imprezy ra. Mielimy te dzieci i krwiobus dla osb chccych scen, jak wspominane ju konkur-
imprezy z ramienia gminy. - Co cie- nale si te druhom wietne nagro- odda krew. sy. Wiadomo bowiem, e impreza
kawe, przez Motoaren przebiegali z OSP z ubianki i Brchnowa. dy. Byy to m.in. bony pienine, - Nie spodziewalimy si, e motocyklowa nie moe si odby
zawodnicy startujcy w imprezie - Najpierw odbya si polowa bony na masae, do wykorzystania bdzie a tylu chtnych - przyzna- bez rockowego akcentu. A ten w stu
Run Toru. Obawialimy si, e msza w., podczas ktrej ksidz po- w sklepach motoryzacyjnych, by je Agata Surowiec. - Udao si ze- procentach zapewnili muzycy z Ba-
nasze imprezy si skrzyuj, ale wici pojazdy naszych motocykli- te tablet od pana wjta przezna- bra naprawd mnstwo krwi, za naua.
Rozbiegana Chema
cia, biegajcy na co dzie w klubie
OwocBiega Triathlonista.com.
- Dla najlepszych zostay przygo-
towane puchary oraz atrakcyjne
Darmowe pytania
Pitnasta edycja Pmaratonu Chemyskiego za- nagrody rzeczowe informuje Ma- Mieszkacy Chemy mog ko-
rzysta z nieodpatnej pomocy
lub poszkodowani klskami.
Miesicznie do punktu zgasza
rek Dzielski. Pamitalimy jednak
koczya si sukcesem o wszystkich biegaczach. Kady prawnej. Punkt znajduje si w bu-
dynku Zespou Szk przy ul. ge-
si ponad 20 osb. Najczciej po-
ruszane s sprawy z zakresu prawa
z nich otrzyma tzw. pakiet starto-
wy, a w nim m.in. koszulk i cze- neraa Jzefa Hallera. cywilnego, rzeczowego i spadko-
kolad, za na tych, ktrym udao wego. Mieszkacy Chemy pytaj
si ukoczy dany dystans, czeka Na etapie przedsdowym z dar- take o kwestie ubezpiecze spo-
pamitkowy medal. mowych porad mog skorzysta ecznych, prawo do opieki zdro-
Warto take doda, e w trakcie osoby do 26. roku ycia lub majce wotnej, alimentw i prawo karne.
trwania Pmaratonu i Dziesitki ukoczone 65 lat, korzystajce od Punkt czynny jest we wszystkie
wok chemyskiego Rynku od- roku z pomocy spoecznej, posia- dni robocze. W poniedziaki, rody
byway si biegi uliczne dla dzieci dajce Kart Duej Rodziny, kom- i czwartki w godz. 9-13, natomiast
ze szk podstawowych i gimna- batanci, weterani oraz zagroeni we wtorki i pitki 15-19. (AS)
zjw. Wzio w nich udzia ok. 150
uczniw.
Po zakoczeniu rywalizacji dla
wszystkich uczestnikw wydarze-
nia zosta przygotowany ciepy
posiek na Tumskiej Przystani.
Zarwno zawody na dystan- grudzidzanie. Zawodnicy musz Dodatkowo dla zainteresowanych
sie ponad 21-kilometrowym, wybiera i cieszymy si, e wielu biegaczy Punkt Informacji Tury-
jak i towarzyszca im Dziesitka z nich decyduje si na start wanie stycznej przygotowa moliwo
Chemyska cieszyy si duym w Chemy. zwiedzenia miasta.
zainteresowaniem biegaczy z cae- Osoby obserwujce wydarzenie - Zawodnicy byli pod jego duym
go kraju. mogy tego dnia podziwia bie- wraeniem relacjonuje Marek
gaczy m.in. z Sopotu, Szczecina, Dzielski. O godz. 13.30 w hali
Dokadnie 199 osb stano do Gdaska, Bydgoszczy czy Skiernie- OSiR-u rozpocza si ceremonia
rywalizacji w obu biegach, ktre wic. Rywalizacja bya bardzo za- wrczania nagrd, a take losowa-
1 maja ok. godz. 10 wystartoway cita, jednak zwycizcy w poszcze- nie nagrody, jak by rower.
w Chemy z ulicy Chemiskiej. glnych biegach mogli by tylko Jak informuj organizatorzy, jesz-
- Uwaam, e jest to wynik zado- jedni. Ostatecznie met Dziesitki cze w tym roku rusz przygotowa-
walajcy twierdzi Marek Dziel- Chemyskiej jako pierwszy z cza- nia do kolejnych edycji biegowych
ski z Urzdu Miasta w Chemy. sem 0:34:28 przekroczy Mariusz zmaga. Jestemy pewni, e po-
Przeom kwietnia i maja jest bardzo Pawowski z Marzcic reprezen- dobnie jak wczeniejsze edycje, tak
konkurencyjny. Dzie wczeniej tujcy klub Kurztnik Biega, za i kolejna bdzie niezwykym, spor-
w Toruniu odbywa si bieg 10-ki- triumfatorem XV edycji Pma- towym witem.
lometrowy, za tego samego dnia ratonu Chemyskiego z czasem (KZ)
co my swoje zmagania mieli take 1:17:46 zosta Piotr Mylak ze wie- fot. archiwum
REKLAMA
Biao-czerwona Zotoria
Najmodsi mieszkacy gminy wzili udzia w artystycznej akademii szkolnej
Uczniowie Szkoy Podstawo- jach. Grnym. Podsumowaniem spotka-
wej w Zotorii uczestniczyli 29 Przysiga krla rozbrzmiaa w caej nia byo wykonanie przepiknych
kwietnia w ywej lekcji historii. Polsce, dotara take do wiejskiej pieni, ktrych wsplnym tematem
Wszystko za spraw zorganizowa- zagrody. To tam wanie na par bya Ojczyzna.
nej w placwce akademii z okazji minut przeniosa si akcja insceni-
Szkoa Podstawowa w Zotorii edu-
gminnych obchodw wita Flagi zacji.
i uchwalenia Konstytucji 3 maja. - Uczniowie przedstawili scen, kacj patriotyczn podtrzymuje
w ktrej mama tumaczya dziecku take poza uroczystymi wydarze-
- Historyczne wita uczcilimy znaczenia sw wypowiedzianych niami i akademiami. Jak podkrela
wierszem, piosenk i tacem - przez krla - relacjonuje Wiesawa dyrektorka placwki, najmodszym
mwi Wiesawa Geras, dyrektorka Geras. Dzieci dowiedziay si tak- uczniom nauczyciele szczeglnie
placwki. - Uczniowie klas sz- e, czym jest przysiga i dlaczego przybliaj patriotyzm regionalny.
stych w ramach II spotkania Koa naley jej dotrzymywa. - Uwiadamiamy modzie, dla-
Modych Patriotw przygotowa- W dalszej czci akademii wy-
li inscenizacj ukazujc histori brzmiay pikne wiersze i pieni. czego tak wany jest strj galowy
uchwalenia Konstytucji 3 maja. Patriotyczny charakter inscenizacji podczas odbywajcych si w szkole
Uwiadomili nam, jak wanym podkrelay biao-czerwone stroje czy na terenie gminy uroczystoci
bya ona dokumentem w wczesnej i kostiumy z epoki. - podsumowuje. - Organizujemy
Polsce. Wjt gminy Lubicz Marek Ol- take liczne wycieczki do wanych
Szko w Zotorii odwiedzi take szewski oraz przewodniczca rady historycznie miejsc, nie tylko w re-
krl Stanisaw August Poniatowski, gminy Hanna Anzel przygotowa- gionie, ale take w caej Polsce. Na-
ktry zoy przed zgromadzonymi li dla uczniw niespodzianki. Na
uk t dostosowujemy jednak do
gomi przysig. Nastrj podkre- rce przewodniczcego Samorz-
liy okrzyki Wiwat krl!, Wiwat du Uczniowskiego przekazali bia- wieku naszych dzieci, aby zdobyta
konstytucja!, Wiwat wszystkie o-czerwone chorgiewki. Na ich wiedza bya przekazywana im w jak
stany! oraz polonez w wykonaniu zaproszenie wystpi take chr najbardziej dostpny sposb.
uczennic w biao-czerwonych stro- z Zespou Szk nr 1 w Lubiczu (MC)
Poza Toru . 12 maja 2017
Maj 2017
[ ]
gotowan prezentacj, ukazujc z Osieka.
ciekawe przedsiwzicia poprzez Na tym jednak nie koniec. Pro-
pryzmat aktywnie dziaajcych jekt swoj drug cz bdzie mia 9
mieszkacw gminy wrzenia w trakcie
4802
oraz film podsumo- festynu promocyj-
wujcy miniony rok. nego na Strua-
Konferencj uwiet- lu nad Jeziorem
ni wystp gminne- Chemyskim.
go zespou Polskie Z uwagi na po-
Kwiaty, ktry pory- osb zagosowao oenie wsi (p-
wa wszystkich goci wysep) impreza
do wsplnego pie- na projekt odbdzie si pod
wu. Jacek Czarnecki, w budecie oby- znakiem ryby. Na
wjt gminy Chema, watelskim stoach pojawi si
poruszy take kwe- dania rybne, a na
stie priorytetowe dla uczestnikw cze-
gminy, np. odnawialne rda ener- kaj konkursy wdkarskie i kulinar-
gii, ochron strefy przybrzenej je- ne.Jednak nie o potrawy gwnie tu
ziora Chemyskiego czy drogi. chodzi. Festyn ma by przegldem
Aby pozna samorzd w prak- osigni i pasji mieszkacw po-
tyce, mieszkacy powiatu podr- wiatu. W jego trakcie bd mogy
owali dwoma autobusami. Zo-
baczyli Kopiec Ziemia Polakw, zaprezentowa si zespoy ludowe,
stadion w Koczewicach i koci teatralne, kabaretowe i wiele innych
w Grzywnie, gdzie przewodnikiem osb, ktre posiadaj pasje i chc
Blisko 5 tysicy osb zagosowao z wycieczk po terenie gminy. e warto podzieli si naszymi pa- by tutejszy proboszcz ks. kan. Wie- si nimi podzieli Wszystko to ma
w ostatnim rozdaniu budetu oby- sjami i pokaza gmin od kuch- saw Roczniak. W pobliu znalaza na celu integracj rodowisk lokal-
watelskiego powiatu toruskiego Pomys na pochwalenie si ni mwi Mirosaw Trzpil, rad- si rwnie galeria Stara Szopa, nych oraz odkrywanie dziaalnoci
na projekt Z cyklu poznaj swj przed mieszkacami powiatu tym, ny gminny wspkoordynujcy ktra swoim charakterem zachwyca naszych ssiadw. Pomysodawcy
powiat dzisiaj Gmina Chema co gmina Chema ma najlepszego, realizacj projektu. Niby wszyscy odwiedzajcych za kadym razem. projektu licz, e w lad za gmi-
z Ryb w tle. Najpopularniejszy wyszed od mieszkacw dwch mieszkamy blisko siebie, ale nie- W Sawkowie natomiast zwie- n Chema pozostae samorzdy
pomys doczeka si swojej pierw- soectw Grzywny i Struala. wiele wiemy o swoich ssiadach zza dzajcych przyjli Andrzej i Romu- rwnie zorganizuj podobne wy-
szej odsony. Pod koniec kwietnia - W trakcie jednego ze spotka miedzy. Tym samym mamy okazj ald Winiewscy, znani w okolicy darzenia.
odbya si konferencja poczona organizacyjnych stwierdzilimy, pokaza dobre praktyki i ciekawe rolnicy uhonorowani m.in. Szla- (AS)
Mammobusem po zdrowie
Rak piersi to najczciej wystpujcy nowotwr zoliwy wrd Polek. Czy istnieje lepszy powd, by podda si
badaniom profilaktycznym? Taka okazja bdzie w Obrowie
Robert Kamiski
Populacyjny Program Wczesnego teczne. jedno badanie nie wykae zmian
Wykrywania Raka Piersi organi- Najwaniejszym wskazaniem chorobowych, to ju nastpne, nie-
zuje dla kobiet bezpatne badanie dla kobiet s oczywicie ble. Inne stety, moe. Nowotwr jest bezbo-
piersi, refundowane przez Naro- symptomy, dziki ktrym panie lesny. Pacjentka pocztkowo nie
dowy Fundusz Zdrowia. Jeden poddaj si profilaktyce, to wyczu- odczuwa adnych zmian ani dole-
tylko warunek: wiek 50+. walne guzy, wycieki z brodawki, gliwoci. Dlatego wycznie regu-
torbiele, wcignicia brodawki oraz larnie powtarzane badania pozwol
Mammografia to przewietlenie, asymetria piesi. Rwnie czciej zdiagnozowa ewentualny nowo-
czyli badanie radiologiczne. Trwa powinny poddawa si takiemu twr we wczesnym stadium. Czsto
zaledwie kilka minut, w cigu kt- badaniu kobiety z tzw. grupy pod-
rych specjalny aparat wykonuje 4 wyszonego ryzyka. S to osoby, bdzie to rwnoznaczne z ocale-
rentgenowskie zdjcia. Jej celem u ktrych nowotwory wystpuj niem ycia.
jest wykrycie ewentualnych zmian w rodzinie lub u ktrych pojawia Mammografia to niewtpliwie
nowotworowych piersi kobiety si dysplazja gruczou sutkowe- najskuteczniejsza forma profilak-
w jak najwczeniejszym stadium. go (mastopatia lub zwyrodnienie tyki nowotworu piersi. Jednak jak
Pozwala na rozpoznanie tzw. zmian wknisto-torbielowate), czyli a- dotd niewiele kobiet jej si podda-
bezobjawowych w fazie, kiedy nie godne zmiany rozrostowe lub zani- o. Statystyki nie wygldaj optymi-
s one jeszcze wyczuwalne dotyko- kowe. Kobiety przechodzce tera- stycznie.
wo. Badanie to ogromnie zwiksza pi hormonaln rwnie powinny Z myl o paniach, ktre w tym
szans pomylnego leczenia. by uczujnione na profilaktyczne roku ukocz 50. rok ycia, uru-
Aparaty tradycyjne pozwala- poddanie si badaniom mammo- chomiono specjalny program, ma-
j wykry guzki wielkoci od 3 graficznym. jcy na celu wczesne zdiagnozowa-
mm. Technologie zaawansowane, Optymalnym okresem dziel- nie potencjalnej choroby.
cyfrowe ujawniaj zmiany wiel- cym kolejne badania s dwa lata. Aby podda si badaniu, ktre
koci nawet 1 mm. Aparatury s Kobiety powyej 50. roku ycia po- jest cakowicie bezpatne, nie jest
standaryzowane wedug zalece winny przeprowadza badania raz wymagane skierowanie lekarskie.
Amerykaskiego Towarzystwa do roku. Wszystkie panie, ktre zechc
Radiologicznego. S wyposaone Tylko regularne poddawanie si
w wywoywark przystosowan do badaniom pozwala oceni, jakie skorzysta z darmowej profilaktyki,
wykonywania zdj piersi. zmiany chorobowe zachodz w or- proszone s o zgoszenie si 19 maja
Mammografia jest bezbolesna, ganizmie i na ile s one powane. na ulic Aleja Lipowa 27 w Obrowie
nie wymaga znieczulenia. Naley jednak pamita, e owo (przy Urzdzie Gminy). Badania
Standardowym wiekiem do roz- regularne nie oznacza jedynie odbd si w specjalnie przezna-
poczcia profilaktyki mammogra- pustej figury retorycznej, ale jest czonych do tego celu mammobu-
ficznej jest 45 lat. Zdaniem eksper- konkretem, na ktry kad nacisk sach. Organizatorzy prosz o wcze-
tw w przypadku kobiet modszych wszyscy lekarze. Regularna profi- niejsz rejestracj pod nr. tel. 586
badanie to jest znacznie mniej sku- laktyka jest kluczowa. Nawet jeli 662 444 lub na stronie internetowej
Druhowie na medal
Jednostka OSP w Toporzysku zbiera na nowy samochd. Byby to idealny prezent na 50. urodziny
Podwjna uroczysto miaa uroczysty charakter. W jej trakcie nadano nowy sztandar jednostce w Toporzysku.
W sobot 6 maja w gminie Zawie Wielka eczestwo, ktremu wiernie suymy. Dzi- take druhowie. Najwaniejsze,
odbyo si niebywae wydarzenie. W trak- siejszy dzie jest okazj do zoenia wyrazw zote medale Za Zasugi dla Po-
cie obchodw Dnia Straaka witowano wdzicznoci za wkad w nasz dziaalno. arnictwa trafiy do Piotra Pytla
take jubileusz 50-lecia Ochotniczej Stray Niech to moralne i patriotyczne dziaanie i Sawomira Skadanka. Srebrnym
Poarnej w Toporzysku. oparte bdzie na najszlachetniejszej idei mi- medalem odznaczono Mirosawa
Lokalnie i rozsdnie
Soectwa w gminie Zawie Wielka nie- giej.
ustannie si rozwijaj. Czsto pomaga cznie na powysze cele gmina wyda po-
w tym fundusz soecki, dziki ktremu nad p miliona zotych. Sporo zmian take
sami moemy decydowa o naszej okolicy. w Zejwsi Wielkiej. Chodzi bowiem o remont
pomieszcze na potrzeby stworzenia poste-
Co udao si niedawno zrobi dla lokalnej runku policji. Gmin bdzie to kosztowao
spoecznoci? 170 tys. z. Kolejne 100 tys. z pochonie bu-
- Wyremontowalimy wietlic w Starym dowany wanie chodnik wzdu ul. Sonecz-
Toruniu mwi Krzysztof Rak, zastpca
wjta gminy Zawie Wielka. W tej chwili nej wraz z opaskami i schodami przy wspo-
do zrobienia pozosta daszek nad wejciem mnianej siedzibie policji.
oraz balustrada. Pozostajc przy wietlicach, - Stworzymy take nowe mieszkania ko-
warto zauway wykonanie centralnego munalne zapowiada Krzysztof Rak. Za
ogrzewania w budynku w ynie oraz pla- blisko 180 tys. z wyremontujemy by leni-
ny termomodernizacji obiektu w Pdzewie. czwk w Cichoradzu, tworzc w niej lokale
W przyszym roku chcemy take zakoczy dla dwch rodzin.
budow wietlicy w Rozgartach przy ul. Du- (AS)
Poza Toru . 12 maja 2017
WIELKA NIESZAWKA 15
[ ]
Klubw Seniora Po ten kwiat pa-
proci. Wydarzenie zaplanowane
jest na 24 czerwca.
14
czerwca mija termin
przesyania zgosze