Professional Documents
Culture Documents
OGRZEWANIA WODNEGO
SEKOspec
Specyfikacja zostaa sporzdzona w systemie SEKOspec na podstawie standardowej
specyfikacji technicznej
OWEOBopracowanej
Promocjaprzez
Sp. zOWEOB
o.o. 2005Promocja Sp. z o.o. 1
SPIS TRECI
WSKAZWKI METODYCZNE
1. CZ OGLNA
2. WYMAGANIA DOTYCZCE WACIWOCI MATERIAW
3. WYMAGANIA DOTYCZCE SPRZTU, MASZYN I NARZDZI
4. WYMAGANIA DOTYCZCE TRANSPORTU
5. WYMAGANIA DOTYCZCE WYKONANIA ROBT
6. KONTROLA JAKOCI ROBT
7. WYMAGANIA DOTYCZCE PRZEDMIARU I OBMIARU ROBT
8. SPOSB ODBIORU ROBT
9. PODSTAWA ROZLICZENIA ROBT PODSTAWOWYCH, TYMCZASOWYCH I
PRAC TOWARZYSZCYCH
10. DOKUMENTY ODNIESIENIA
SEKOspec
Specyfikacja zostaa sporzdzona w systemie SEKOspec na podstawie standardowej
specyfikacji technicznej
OWEOBopracowanej
Promocjaprzez
Sp. zOWEOB
o.o. 2005Promocja Sp. z o.o. 2
1. CZ OGLNA
1.1. Przedmiot ST
Przedmiotem niniejszej standardowej specyfikacji technicznej (ST) s wymagania
dotyczce wykonania i odbioru robt przy wykonywaniu instalacji centralnego
ogrzewania wodnego w budownictwie mieszkalnym, uytecznoci publicznej, rolniczym i
przemysowym, eksploatowanych w warunkach nie naraonych na destrukcyjne
oddziaywanie rodowiska korozyjnego. Ta specyfikacja techniczna (ST) nie dotyczy
wykonywania instalacji wykonywanych w energetyce cieplnej, a take innych instalacji
ogrzewczych i technologicznych, eksploatowanych w warunkach odbiegajcych znacznie
od warunkw wystpujcych w budownictwie mieszkaniowym i oglnym. Nie obejmuje
take montau kotw i wykonania wzw ciepowniczych.
SEKOspec
Specyfikacja zostaa sporzdzona w systemie SEKOspec na podstawie standardowej
specyfikacji technicznej
OWEOBopracowanej
Promocjaprzez
Sp. zOWEOB
o.o. 2005Promocja Sp. z o.o. 6
+100C, ciga do +90C, maksymalne cinienie robocze to 1 MPa. Rury z PB
produkuje si w rednicach 10-160 mm, czy przez zgrzewanie polifuzyjne lub za
pomoc zczek zaciskowych z polibutylenu z wkadk mosin. Dua elastyczno
polibutylenu uatwia ukadanie rur w obnionych temperaturach, daje moliwo
ukadania rur systemem kablowym, ogranicza iloci ksztatek (kolan), niweluje skutki
zamarzania i odmarzania wody (pkanie rur).
b) z rur z polietylenu jednorodne i warstwowe PE-X. Do czenia rur polietylenowych
stosuje si trzy metody: zgrzewania elektrooporowego, doczoowego i polifuzyjnego.
Mona je rwnie zespala mechanicznie: za pomoc cznikw gwintowanych,
konierzowych (tzw. cznikw przejciowych) lub zczek zaciskowych (metalowych
lub z tworzywa). Polietylen sieciowany PE-X jest to polietylen PE-HD poddawany
specjalnej obrbce, w wyniku ktrej powstaj poprzeczne wizania midzy
acuchami czsteczek. Zalenie od metody sieciowania rozrnia si cztery rodzaje
polietylenu sieciowanego stosowanego do produkcji rur: PE-Xa (z nadtlenkow
metod sieciowania), PE-Xb (z silanow metod sieciowania), PE-Xc (z elektronow
metod sieciowania) i PE-Xd (z azow metod sieciowania). Przeznaczony jest do
instalacji o temperaturze do +90C i cinieniu roboczym do 1 MPa. Zakres rednic
tego typu rur wynosi 10-160 mm. Poczenia wykonuje si za pomoc cznikw:
miedzianych, z mosidzu lub z tworzywa sztucznego PSU (polisulfonu),
gwintowanych, zaciskowych, samozaciskowych. Rury z PE-X stosuje si przede
wszystkim w instalacjach centralnego ogrzewania i ogrzewania podogowego. W celu
zabezpieczenia przed wnikaniem tlenu do instalacji pokrywa si je na og warstw
antydyfuzyjn.
c) z rur z polipropylenu jednorodne i warstwowe PP. Stosuje si powszechnie rury z
polipropylenu uzyskiwanego z surowca o nazwie HOSTALEN lub VESTOLEN,
odmian PP jest tzw. polipropylen wysokotemperaturowy (PP-High Temperature).
Moe by stosowany w temperaturze do +90C i przy cinieniu do 1,6 MPa. Zakres
rednic tego typu rur wynosi 12-630 mm. czy si je metod zgrzewania
polifuzyjnego, elektrooporowego lub za pomoc cznikw gwintowanych albo
konierzowych z wkadk mosin. PP posiada du wydualno ciepln i dlatego
w rurach przeznaczonych do centralnego ogrzewania stosuje si wkadk aluminiow
(tzw. rury STABI) lub warstw wkna szklanego.
d) nowa generacja rur zespolonych Stabi Glass. Rury trzywarstwowe z koncentrycznie
uoonych warstw z polipropylenu PP-R. rodkowa, zbrojona warstwa (40%
cakowitej gruboci cianki), wzmocniona jest domieszk wkien szklanych,
penicych rol stabilizatora mechanicznego, ograniczajcego wyduenie rury
(podobnie, jak folia aluminiowa w poprzednich rozwizaniach). Wyduenie 25
metrowego odcinka standardowej rury polipropylenowej dla rnicy temperatury 60C
wynosi 225 mm, podczas gdy najnowsze rury Stabi Glass wydu si nieco ponad
50 mm. Rury Stabi Glass zgrzewa si (metod polifuzji termicznej) tak, jak zwyke
rury z polipropylenu w przeciwiestwie do rur z wkadk aluminiow nie trzeba
wykonywa dodatkowej, kopotliwej czynnoci, jak jest zdzieranie warstwy aluminium
i podkadu. Rury zespolone Stabi Glass produkowane s w zakresie rednic 20-125
mm, cinienie znamionowe: PN 20, umoliwiaj znaczne ograniczenie stosowania
kompensatorw lub, jak w przypadku pionw instalacyjnych, cakowite ich
zaniechanie.
e) Obecnie na rynku znajduj si take rury z tworzyw sztucznych preizolowane, czce
funkcj przesyu wody grzewczej i izolacji termicznej instalacji.
UWAGA: Dla zapewnienia prawidowoci wykonania instalacji rurocigu z rur z tworzyw
sztucznych wykonawca powinien by wyposaony w urzdzenia pozwalajce na
dokadny monta zczek i urzdze tj.:
noyce (uniwersalne lub pistoletowe) do cicia rur z tworzyw sztucznych,
prasa do zaprasowywania pocze z kompletem piercieni,
SEKOspec
Specyfikacja zostaa sporzdzona w systemie SEKOspec na podstawie standardowej
specyfikacji technicznej
OWEOBopracowanej
Promocjaprzez
Sp. zOWEOB
o.o. 2005Promocja Sp. z o.o. 7
spryna do wyginania ukw,
kalibrator do rur wielowarstwowych i rur z PCV,
urzdzenia do fazowania krawdzi,
bloczek do prostopadego obcinania rur.
D. Rurocigi miedziane o poczeniach lutowanych wymagania i warunki
stosowania:
Rury miedziane produkowane s w trzech rodzajach:
rury mikkie rednicy od 6 do 54 mm; sprzedawane w krgach dla rednic 6-22 mm i
dugociach 10, 25 i 50 m lub w sztangach (odcinkach prostych dugoci 3 i 5 m) dla
rednic 6-54 mm,
rury ptwarde rednicy od 6 do 159 mm, w sztangach 3 i 5 m,
rury twarde o rednicy od 6 do 267 mm, sztangi 3 i 5 m.
Produkowane te s rury z izolacj ciepln w postaci otulin i oson.
Rury mikkie w krgach izoluje si oson gruboci 2-3 mm wykonan z PVC
(ochrona przed uszkodzeniami mechanicznymi), rury twarde izolowane s otulin z
twardej pianki PIR.
Sposoby pocze:
poczenia nierozczne (lutowanie mikkie lub twarde, spawanie, czenie za pomoc
zczek zaprasowywanych lub zaciskanych),
poczenia rozczne (za pomoc zczek zaciskowych rozczalnych lub
samozaciskowych).
czniki do rur to m.in. kolana, uki, mufy, mufy redukcyjne, trjniki rwnoprzelotowe,
trjniki redukcyjne, rubunki. Wykonywane s z miedzi, brzu, mosidzu. Przewody
instalacji mog by prowadzone po wierzchu cian, pod tynkiem, w bruzdach, na
stropach lub w szachtach instalacyjnych.
E. Rury stalowe przyczne do grzejnikw wykonywane z rur stalowych na budowie w
trakcie montau instalacji lub jako zestawy do podczenia gwintowego grzejnika
produkowane przewanie z miedzi i jej stopw dla zwikszenia uniwersalnoci
zastosowa.
F. Rury przyczne z tworzyw sztucznych zestawy do podczenia gwintowego
grzejnika, produkowane do pocze z boku lub od dou w zalenoci od typu
grzejnika
G. Wyduki U ksztatowe i zczki elastyczne stosowane w celu kompensacji
wydue cieplnych w instalacjach (temperatura pracy instalacji jest rna od
temperatury montau, take podczas eksploatacji nastpuj wahania temperatury
czynnika grzewczego, co powoduje wyduenia i kurczenia termiczne).
2.2.1.3. Armatura
a) Zabezpieczenie ukadu
Naczynia wzbiorcze:
ukad z otwartym naczyniem wzbiorczym,
ukad zamknity: kompensacja rozszerzalnoci cieplnej wody dokonywana jest za
SEKOspec
Specyfikacja zostaa sporzdzona w systemie SEKOspec na podstawie standardowej
specyfikacji technicznej
OWEOBopracowanej
Promocjaprzez
Sp. zOWEOB
o.o. 2005Promocja Sp. z o.o. 8
pomoc wzbiorczego naczynia przeponowego.
Zawory bezpieczestwa ich zadaniem jest nie dopuci do przekroczenia
maksymalnego cinienia w instalacji i jej zapowietrzenia. W zalenoci od typu pocze
instalacji mog by konierzowe lub gwintowane, jako konstrukcje membranowe,
sprynowe lub ciarkowe.
Odpowietrzniki i separatory gazw zapobiegaj szkodliwemu dziaaniu powietrza,
ktre znajduje si w instalacji c.o., jednoczenie zgodnie z norm PN-91/B-02420,
Instalacje centralnego ogrzewania pracujce w systemie zamknitym, powinny by
wyposaone w urzdzenia umoliwiajce usuwanie powietrza ze zadu tak w czasie
napeniania, jak i normalnej pracy instalacji.
Stwierdzono, e powietrze w instalacjach moe wystpowa w trzech postaciach:
wolne powietrze przedostajce si do instalacji w wyniku jej napeniania lub
dopeniania oraz przez uszkodzone inne elementy systemu,
mikropcherze powietrza bble: gazowe o wielkociach 0,05 do 0,01 mm, ktre
usuwa si za pomoc separatorw powietrza,
powietrze zwizane pomidzy molekuami wody, zamieniajce si w tzw.
mikropcherze podczas zmian temperatury i cinienia zgodnie z prawem Henryego
dotyczcym rozpuszczalnoci gazw w cieczy.
Podstawowe typy odpowietrznikw stanowi konstrukcje pywakowe.
Stosowane powszechnie separatory: odrodkowe lub absorpcyjne, montowane s
jako elementy integralne lub czci moduu wyposaenia wza cieplnego (np. razem z
zaworem bezpieczestwa, odpowietrznikiem i termomanometrem).
b) Zawory
Zawory przelotowe i zwrotne steruj przepywem wody w instalacjach grzewczych
poprzez zmian przekroju przewodu od maksymalnego otwarcia do cakowitego
zamknicia. W zamknitych ukadach centralnego ogrzewania stosowana jest armatura
automatycznej regulacji wyposaona dodatkowo w sterownik zaworu. Produkowane z
rnych materiaw, np. mosidzu, eliwa, tworzyw sztucznych, w trzech rodzajach, jako
zawory przelotowe zwyke oraz skone pprzelotowe i penoprzelotowe.
Zawory grzejnikowe obecnie przewanie wykonane z mosidzu lub brzu.
Konstrukcyjnie s to zawory gwintowe: proste, ktowe, osiowe, kolanowo-ktowe,
ktowo-narone. W niektrych instalacjach dodatkowo wyposaone w kryzy dawice,
regulujce ilo cieczy przepywajcej przez zawr.
Zawory i gowice termostatyczne zapewniaj utrzymywania staej temperatury
pomieszczenia, niezalenie od warunkw zewntrznych i wewntrznych danego
pomieszczenia. Przeznaczone szczeglnie do wsppracy z grzejnikami o maej
pojemnoci wodnej, np. konwektorami, wyposaonymi w automatyk rda ciepa.
SEKOspec
Specyfikacja zostaa sporzdzona w systemie SEKOspec na podstawie standardowej
specyfikacji technicznej
OWEOBopracowanej
Promocjaprzez
Sp. zOWEOB
o.o. 2005Promocja Sp. z o.o. 16
si dugoci rur przycznych do grzejnikw (gazek), armatur czon na gwint i
czniki,
do dugoci rurocigw nie wlicza si wyduek i urzdze,
zwki (redukcje) wlicza si do dugoci rurocigw o wikszych rednicach,
cakowit dugo rurocigw przy prbach instalacji centralnego ogrzewania na
szczelno (na zimno) lub prbach na gorco stanowi suma dugoci rurocigw
zasilajcych i powrotnych w ogrzewaniach wodnych,
SEKOspec
Specyfikacja zostaa sporzdzona w systemie SEKOspec na podstawie standardowej
specyfikacji technicznej
OWEOBopracowanej
Promocjaprzez
Sp. zOWEOB
o.o. 2005Promocja Sp. z o.o. 18
ocen wynikw bada,
wykaz wad i usterek ze wskazaniem sposobu ich usunicia,
stwierdzenie zgodnoci lub niezgodnoci wykonania robt instalacyjnych centralnego
ogrzewania wodnego z zamwieniem.
Protok odbioru kocowego jest podstaw do dokonania rozliczenia
kocowego pomidzy zamawiajcym a wykonawc.
SEKOspec
Specyfikacja zostaa sporzdzona w systemie SEKOspec na podstawie standardowej
specyfikacji technicznej
OWEOBopracowanej
Promocjaprzez
Sp. zOWEOB
o.o. 2005Promocja Sp. z o.o. 20
przeznaczenia jakociowe.
14. PN-EN 10224:2006 Rury i zczki ze stali niestopowej do transportu
wody i innych pynw wodnych.
15. PN-H-83130-01:1975 Centralne ogrzewania Grzejniki eliwne Czony.
16. PN-EN 442-1:1999 Centralne ogrzewanie Grzejniki czonowe
odlewane.
17. PN-H-83131-08:1992 Centralne ogrzewanie Grzejniki czonowe
odlewane Uszczelki.
18. PN-H-83131-09:1992 Centralne ogrzewanie Grzejniki czonowe
odlewane Korki i zczki.
19. PN-EN 10246-7:2006 Badania nieniszczce rur stalowych. Cz 7:
Automatyczne badanie ultradwikowe rur
stalowych bez szwu i spawanych (z wyczeniem
rur spawanych ukiem krytym) w celu wykrycia
niecigoci wzdunych na caym obwodzie.
20. PN-EN 12098-5:2006 Sterowanie systemami ogrzewania. Cz 5:
Start-stopowe programatory dla systemw
grzewczych.
21. PN-EN 14597:2007 Urzdzenia sterowania temperatur i ograniczniki
temperatury systemw wytwarzania ciepa
(systemw centralnego ogrzewania).
22. PN-EN ISO 9311-1:2009 Kleje do systemw przewodw rurowych z tworzyw
termoplastycznych. Cz 1: Oznaczanie
waciwoci bony klejowej.
23. PN-EN ISO 15875-1:2005/ Systemy przewodw rurowych z tworzyw
A1:2008 sztucznych do instalacji wody ciepej i zimnej.
Usieciowany polietylen (PE-X). Cz 1:
Wymagania oglne.
24. PN-EN ISO 15875-2:2005/ Systemy przewodw rurowych z tworzyw
A1:2008 sztucznych do instalacji wody ciepej i zimnej.
Usieciowany polietylen (PE-X). Cz 2: Rury.
25. PN-EN ISO 15875-3:2005 Systemy przewodw rurowych z tworzyw
sztucznych do instalacji wody ciepej i zimnej.
Usieciowany polietylen (PE-X). Cz 3: Ksztatki.
26. PN-EN ISO 15875-5:2005 Systemy przewodw rurowych z tworzyw
sztucznych do instalacji wody ciepej i zimnej.
Usieciowany polietylen (PE-X). Cz 5:
Przydatno systemu do stosowania.
27. PN-EN 12828:2006 Instalacje ogrzewcze w budynkach Projektowanie
wodnych instalacji centralnego ogrzewania.
10.2. Ustawy
Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. z 2004 r. Nr 92,
poz. 881).
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodnoci (tekst jednolity Dz. U. z
2004 r. Nr 204, poz. 2087 z pn. zmianami).
SEKOspec
Specyfikacja zostaa sporzdzona w systemie SEKOspec na podstawie standardowej
specyfikacji technicznej
OWEOBopracowanej
Promocjaprzez
Sp. zOWEOB
o.o. 2005Promocja Sp. z o.o. 21
10.3. Rozporzdzenia
Rozporzdzenie Ministra Infrastruktury z dnia 02.09.2004 r. w sprawie szczegowego
zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i
odbioru robt budowlanych oraz programu funkcjonalno-uytkowego (Dz. U. z 2004 r.
Nr 202, poz. 2072, zmiana Dz. U. z 2005 r. Nr 75, poz. 664),
Rozporzdzenie Ministra Infrastruktury z dnia 03.07.2003 r. w sprawie szczegowego
zakresu i formy projektu budowlanego (Dz. U. z 2003 r. Nr 120, poz. 1133, zmiana Dz.
U. z 2008 r. Nr 201, poz. 1239 i Nr 228, poz. 1513),
Rozporzdzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26.06.2002 r. w sprawie dziennika
budowy, montau i rozbirki, tablicy informacyjnej oraz ogoszenia zawierajcego
dane dotyczce bezpieczestwa pracy i ochrony zdrowia (Dz. U. z 2002 r. Nr 108,
poz. 953 z pniejszymi zmianami),
Rozporzdzenie Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie sposobw
deklarowania zgodnoci wyrobw budowlanych oraz sposobu znakowania ich
znakiem budowlanym (Dz. U. z 2004 r. Nr 198, poz. 2041 z pn. zmianami),
Rozporzdzenie Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie systemw
oceny zgodnoci, wymaga, jakie powinny spenia notyfikowane jednostki
uczestniczce w ocenie zgodnoci, oraz sposobu oznaczania wyrobw budowlanych
oznakowaniem CE (Dz. U. z 2004 r. Nr 195, poz. 2011),
Rozporzdzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie informacji
dotyczcej bezpieczestwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczestwa i ochrony
zdrowia (Dz. U. z 2003 r. Nr 120, poz. 1126),
Rozporzdzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunkw
technicznych, jakim powinny odpowiada budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2002 r.
Nr 75, poz. 690 z pn. zmianami).
SEKOspec
Specyfikacja zostaa sporzdzona w systemie SEKOspec na podstawie standardowej
specyfikacji technicznej
OWEOBopracowanej
Promocjaprzez
Sp. zOWEOB
o.o. 2005Promocja Sp. z o.o. 22