EGZAMIN - Ksztacenie Ruchowe i Metodyka Nauczania Ruchu

ROK 1
1) Wybrane zagadnienia z obszaru kult.fiz. Dziedziny kult.fiz. Miejsce leczniczych form
ruchu w kulturze fizycznej. Pojcia: sprawno fiz., wydolno, kondycja.

Kultura fizyczna- wszystkie wartoci, ktre wi si z fizyczn postaci i fizycznym

funkcjonowaniem czowieka zarwno w jego wasnym odczuciu jak te w obrazie spoecznie
zobiektywizowanym.
2.Kultura fizyczna- og zachowa przebiegajcych wedug przyjtych w danym rodowisku
spoecznym regu i norm postpowania a majcych na celu dbao o zdrowie czowieka, o popraw
jego postawy, prawidowy rozwj psychofizyczny oraz rezultaty tych zachowa. Obejmuje te
wszystkie wartoci ktre wi si z fizyczn postaci i fiz. Funkcjonowaniem czowieka, zarwno w
jego wlasnym odczuciu jak te w obrazie spoleczsnie zobiektywizowanym. Odnosz si one do
zdrowia, budowy i postawy ciaa, odpornoci wydolnoci sprawoci i urody
Wartoci kultury fiz.- zdrowie, budowa i postawa ciaa, odporno wydajno, sprawno.
Dzieliny tworzc kult.fizyczna a)wychowanie fizyczne ma na celu: rozwj i podtrzymanie
sprawnoci ruchowej, wytwarzanie nawykw ruchowych. b)rehabilitacja ruchowa: ma za zadanie:
przywrcenie utraconego zdrowia lub sprawnoci. Jest form uczestnictwa w kulturze fizycznej osb
niepenosprawnych.

Dziay kultury fizycznej:

egzystencjalna - podejmowanie dziaania przez ludzi zabezpieczaj biologicznemu trwaniu, kult.
symboliczna - dziaania podejmowane przez ludzi, wynikaj z pozabiologicznych intencji.
Kult.spoeczna - jest jednym dziaaniem kultury, obok egzystocjalnego i symbolicznego. Kultura
ciaa-zawiera walory skierowane na ciao czowieka.

Rehabilitacja ruchowa- Ma za zadanie:

a) przywrcenie utraconego zdrowia lub sprawnoci fizycznej, kompensowanie utraconych wskutek
choroby lub urazu funkcji lub ubytkw psychomotorycznych.
b) jest form uczestnictwa w kulturze fizycznej osb czasowo lub trwale niepenosprawnych.

Sprawno fizyczna czciowo ukierunkowana jako sprawno ruchowa. Definicje sprawnoci

fizycznej ujmuj w rzeczywistoci umiejtnoci ruchowe, sprawno za jest sum zdolnoci i
umiejtnoci.
Wydolno- zdolno organizmu do wykonywania max pracy fizycznej w warunkach rwnowagi
czynnociowej, ktra zalena jest od budowy i rozwoju osobnika, sprawnoci ukadw zaopatrujcych
metabolizmu oraz mechanizmw termoregulacji.
Kondycja-aktualny stan fizjologiczny organizmu podlegajcy zmianom pod wpywem
czynnikw rodowiska zewntrznego. Wynika ona ze stanu odywienia i wytrenowania
organizmu, a take zabiegw pielgnacyjnych.

Lecznicze formy kultury fizycznej

Kady ruch leczniczy jest wiczeniem ruchowym. wiczenia ruchowe s dzi rodkiem leczniczym
dla dzieci i osb dorosych, ktre albo s zagroone chorob, albo s chore lub niepenosprawne.
Kady rodzaj schorzenia i jego profilaktyka wymaga innego rodzaju wicze, ktrych dokadny zasb
okrela kinezyterapia (leczenie ruchem). Z punktu widzenia organizacyjnego wiczenia lecznicze
mona podzieli na dwie zasadnicze grupy: wiczenia indywidualne i wiczenia zbiorowe. Istnieje
wiele rodzajw wicze indywidualnych i zbiorowych. wiczenia zbiorowe prowadzi si za pomoc
rnych metod nauczania: np. cisej, zabawowej, bezporedniej celowoci ruchu. Stosuje si
elementy sportu i rekreacji, gry i zabawy ruchowe, wiczenia ksztatujce itd. wiczenia indywidualne
w zasadzie prowadzi si metod cis. Jedynie u dzieci wymyla si czasami fantazyjne" rodzaje
ruchu, ktre uatwiaj dokadne przeprowadzenie zaplanowanego leczniczego zadania ruchowego.
Najbardziej zblione metodycznie do wychowania fizycznego s:
- wiczenia oglnokondycyjne (lekcja wychowania fizycznego zmodyfikowana),
- wiczenia w wodzie (pywanie, wiczenia),
- sport inwalidw oraz rekreacyjna dziaalno sportowa prowadzona w rnych orodkach
leczniczych zajmujcych si rehabilitacj ruchow.
Przy prowadzeniu wicze leczniczych naley pamita, e chory organizm inaczej moe reagowa na
zamierzone bodce ruchowe ni organizm osb zdrowych. Niewaciwy ich dobr, niewaciwe
metodycznie prowadzenie, nie uwzgldniajce cile zaplanowanego toku leczenia, wieku pacjenta,
jego stanu psychicznego, aktualnego fizycznego samopoczucia i stanu emocjonalnego - moe
zaprzepaci perspektywy leczenia, a nawet pogorszy stan zdrowia pacjenta. wiczenia lecznicze
musz by celowe, dla kadego pacjenta indywidualne - nawet na wiczeniach zbiorowych. Musz
by przeprowadzone w przewietrzonej sali i w bezpiecznych warunkach.

2.Rozwj i ksztatowanie zdolnoci motorycznych: szybko, sia, wytrzymao, koordynacja

Zdolnoci motoryczne -kompleksy predyspozycji zintegrowane wsplnym dominujcym podoem

biologicznym i rodzajem ruchu ksztatowanych przez czynniki genetyczne i rodowiskowe oraz
pozostajcych w interakcjach.
Sia- istotna dla dziaa ruchowych naley j uzna za cech podstawow, wpywa na szybko ruchu.
Sposoby ksztatowania siy-od7-12 roku ycia nie wykazuje dymorfizmu pciowego rozwija si
rwnolegle na staym poziomie, po tym okresie u chopcw nastpuje gwatowny przyrost u dziewczt
regres. Naturalny rozwj siy to 20lat, treningiem mona przeduy go do 30 roku ycia. Sia
skurczu minia zaley od: dugoci minia, prdkoci skrcania mini podczas ruchu, powierzchni
fizjologicznej, przekroju minia. Sia i prdko ruchu zalene od siy nastpujcej.

Wytrzymao jest zdolnoci org. czowieka do kontynuowania dugotrwaego wysiku o okrelonej

intensywnoci. Rodzaje:wytrzyma.oglna,specjalna,tlenowa,beztlenowa,lokalna,globalna,siowa.
Dotyczy caego organizmu, najbardziej uk. krenia, oddychania i ruchu. Nierozerwalnie czy si z
wydolnoci, ktra okrela biologiczny potencja ustroju. Maksymalny pobr tlenu przez organizm
nazywany jest puapem tlenowym (zdolno pochaniania tlenu przez organizm. Jest to jeden z
najpopularniejszych wskanikw wydolnoci fizycznej, szczeglnie wydolnoci tlenowej. Czsto
ciko (intensywno) wysiku okrela si w procentach VO2 max.).
Metodyka ksztatowania wytrzymaoci polega na doborze takich wicze, ktre
zwikszaj adaptacj organizmu do dugotrwaego wysiku. Metody w treningu
wytrzymaociowym s nastpujce:
Metoda ciga. Podczas wysiku, ktry si odbywa w sposb cigy, nie ma
przerw na odpoczynek. Ukierunkowana jest intensywno i praca miniowa przy
penym zaopatrzeniu w tlen. Czas wysiku l ,5-2 minuty.
Metoda powtrzeniowa. Metoda o charakterze pracy szybkociowo-wytrzymaociowej.
Intensywno maksymalna, czas wysiku 20-25 sekund. Czas odpoczynku
8-10 minut. Przerwy raczej o charakterze biernym. Praca przy niepenym
zaopatrzeniu w tlen.
Metoda interwaowa. Charakteryzuje si maksymaln intensywnoci. Czas
trwania wysiku 40-90 sekund, czas odpoczynku 1-3 minuty (nie pozwala na
cakowit odnow zdolnoci do pracy; kade nastpne wiczenie odbywa si w stanie
pewnego zmczenia organizmu).
Metoda startowa. Polega na ksztatowaniu wytrzymaoci przez udzia w zawodach
rnej rangi: od kontrolowanych sprawdzianw pocztkowych do gwnych
zawodw - w zalenoci od moliwoci zawodnika.
Wytrzymao jest badana przez obserwacj ttna przed i bezporednio po wysiku
oraz okrelenie czasu, jaki upyn do powrotu ttna do normy. Im ten czas jest
krtszy, tym wiksza jest wytrzymao.

Koordynacja-uporzdkowanie wspdziaania, harmonizacja wzajemnego stosunku czynnikw

wytwrczych w osiganiu celw. Jest to zsynchronizowanie dziaa czstkowych w czasie i
przestrzeni.

Szybko
Najwiksza prdko, jaka moe by uzyskana przez wiczcego w danym ruchu, zaley od tempa
nabierania szybkoci oraz od poziomu innych czynnikw, jak: gibkoci, siy dynamicznej, stopnia
opanowania techniki ruchu. Szybko zawodnika wyksztaca si, gdy wykonuje on ruchy z
maksymaln prdkoci (s to wiczenia szybkociowe). Przy wiczeniach szybkociowych naley
speni nastpujce warunki. wiczenia musz by dobrze opanowane, eby wiczcy nie musia
zastanawia si nad ich kompozycj", ale nad prdkoci wykonywanego ruchu. Czas trwania tych
wicze musi by taki, by pod koniec ich wykonywania prdko ruchu nie malaa. Technika wicze
ma umoliwi wykonywanie ruchw z maksymaln prdkoci. Osoby rozpoczynajce wiczenia
szybkociowe nie powinny by zmczone. Podstawow metod treningu jest metoda powtrzeniowa,
a przerwy midzy wiczeniami powinny by tak dugie, by gwarantoway odnow pracujcych w
danym wiczeniu mini. W praktyce rozrnia si szybko ogln (podstawow, ktr okrela si
np. za pomoc biegu krtkodystansowego) i szybko specjaln (zawodnicz - szybko
boksera, pywaka, narciarza). Sposoby rozwijania szybkoci to stosowanie duej liczby wicze z
maym obcieniem oraz doskonalenie formy ruchu danego wiczenia. Jeeli jakie wiczenie trwa
duej, to do jego wykonania potrzebna jest pewna wytrzymao, a takie wiczenie okrela si jako
wytrzymaociowo-szybkociowe. Jeli do wykonania wiczenia potrzebna jest wiksza sia, takie
wiczenie okrela si jako siowo-szybkociowe.

2) Aktywno fizyczna a aktywno ruchowa

Akt. Fizyczna moemy oceni jednostkami fizycznymi (czas, dugo, energia) akt. ruchowa moemy
oceni ich pynno. Wsplnym obszarem jest podoe biologiczne, rne jest natomiast podoe
psychospoeczne (cel motywacjam procesy mylowe, wiadomo) i podoe strukturalne dziaa
ruchowych.
Aktywno fizyczna -ukierunkowana ruchowo aktywno czowieka biologicznie i spoeczn
determinowan potrzeb podtrzymania homeostazy, zapewnieniem morfologicznych, fizjologicznych
biochemicznych warunkw realizacji genetycznych i socjo kulturowych programw ich rozwoju w
ontogenezie. .4.Aktywno fizyczna-Zaplanowana i wielokrotnie powtarzana praca mini
charakteryzujca si celowo ukierunkowanym na zdrowotne potrzeby organizmu ponad
spoczynkowym wydatkiem energii lub wydatkiem powodujcym zmczenie
Aktywno ruchowa- jest jednoczenie akt.ruchow, ale akt.ruchowa nie musi by akt.fizyczn.
Wsplnym obszarem obu aktywnoci jest podoe biologiczne. Rne jest pooenie psychospoeczne.
I pooenie strukturalne dziaa ruchowych.
Aktywno ruchowa
-usprawnianie czynnoci niektrych narzdw i ukadow w wyniku rozwijajcych w nich zmian
treningowych.
-poprawa metabolizmu, wpyw na przemian materii, uatwiajcy utrzymanie bilansu energetycznego
organizmu w stanie rwnowagi.
-prawidowy rozwj spoeczny,
-korzystny wpyw na psychik. ????

Aktywno ruchowa- jest to kada aktywno mini szkieletowych, pozwalajca na wykonanie

ruchu, w korzystny sposb wpywajca na stan morfologiczny i funkcjonalny naszego organizmu.
Czynnoci ruchowe mog by mechaniczne i automatyczne, nie planowane ani ukierunkowane

3) Rodzaje wicze fizycznych. Podzia w. gimnastycznych z ukierunkowaniem na w.

stosowane i uzupeniajce: cele i zadania, podzia i zasb wicze.

wiczenia fizyczne : sterowanie przez ukad nerwowy, a wykonywana przez ukad miniowy praca
organizmu. Polegajcych najczciej na zmianach uoenia poszczeglnych czci ciaa w przestrzeni.
Ta praca odbywa si w wspdziaaniu z innymi ukadami ciaa czowieka, wywierajc na nie
jednoczenie okrelony wpyw.

wiczenia stosowane (uytkowo-sportowe) opieraj si przede wszystkim na naturalnych formach

ruchw czowieka, ktrymi s chd, bieg, skok, elementy rwnowane itd. wiczenia stosowane
zawsze zawieraj jakie elementy uyteczne dla codziennego ycia czowieka, tak jak kade wiczenia
maj rny stopie trudnoci. Mog by atwe i trudne. Tak form stosuje si dla celw rehabilitacji
ruchowej.
Podzia:
Zadania:
- w. rwnowane
- Ksztatowanie prawidowej postawi i czynnoci
- zwisy i podpory
lokomocyjnych czowieka oraz cech fizycznych i
- w. zwinnociowo-akrobatyczne
motorycznych przez dobr w. z naturalnymi
- rzuty, chwyty
elementami ruchu.
- czogania
- Oddziaywanie wychowawcze, ksztatowanie
-biegi
siy woli, wytrwaoci i ambicji sportowych.
wiczenia uzupeniajce: maj charakter rozrywkowy i praktyczny, np. gry i zabawy ruchowe,
elementy rnych dyscyplin sportowych, elementy taneczne itp. Zastosowanie wicze
uzupeniajcych jest uzupenienie planowanego materiau wiczebnego ramowo czy szczegowo.
Zadania:
- Ksztatowanie ruchw utylitarnych
Podzia:
(samoobrony)
- gry i zabawy
- Ksztatowanie suchu i psychiki (gry, zabawy i
- elementy taneczno-ruchowe
tace)
- elementy wicze utylitarnych
- Nauka elementw poszczeglnych dyscyplin
- wiczenia korekcyjne
sportowych (przez taktyk gry ksztatowanie
intelektu)
4) Gry i zabawy ruchowe w zajciach ruchowych: cele i zadania, podzia, wskazania i
przeciwwskazania w stosowaniu. Systematyka zabaw ruchowych i gier ruchowych.

Zabawy proste wystpuj w nich najprostsze, naturalne ruchy lokomocyjne (skoki, biegi,
mocowanie, rzuty), zasady i przepisy s proste i nieskomplikowane, moe wystpowa element
rywalizacji (wspzawodnictwo indywidualne).

Gry ruchowe wysza forma zabaw prostych. Wystpuje w nich wspzawodnictwo pomidzy
druynami, ma miejsce cisy podzia rl w miejscu wiczenia zwizany z zastosowaniem
podstawowych elementw zada taktycznych grupy.

Wpyw gier i zabaw na ustrj czowieka jest nastpujcy:

1) wprowadzaj radosny nastrj i dobre samopoczucie,
2) polepszaj stan zdrowia,
3) stwarzaj najlepsze warunki do czynnego wypoczynku,
4) wzmagaj oglny rozwj,
5) rozwijaj sprawno fizyczn,
6) wyrabiaj dodatnie cechy charakteru, w szczeglnoci wiadom dyscyplin i karno,
7) wyrabiaj umiejtno zespoowego wspdziaania i wspzawodnictwa. W przypadku doboru
gier i zabaw do lekcji ruchu leczniczego naleaoby doda jeszcze
jeden punkt:
8) pozwalaj zapomnie o swojej niepenosprawnoci:
- dzieciom - bawi si radonie, ze miechem i emocj,
- dorosym - wyrwna przede wszystkim stan psychiczny, wygasi cho na krtko smutek
czy zwtpienie, wzmocni psychik do dalszej, wiadomej walki" ze swoj chorob.

Podzia:
Wedug P.A. Rudika Wedug E. Piaseckiego
- zabawy twrcze albo w role (zabawa w dom) - zabawy i gry chodne
- zabawy konstrukcyjne - zabawy i gry taneczne
- zabawy dydaktyczne (sylabusy ksztatujce intelekt - gry skoczne
dziecka, zagadki, rebusy) - gry kopne
- zabawy ruchowe (danie dziecku moliwoci wyycia - gry z mocowaniem
ruchowego, ksztatowania czynnoci sprawnociowych, - gry rzutne
motorycznych, poprzez zabaw si uczy - gry z podbijaniem

5) Akty ruchowe w rnych ujciach rozwojowym, kinezjologicznym, ergonomicznym.

????????????????

6) Uczenie si i nauczanie czynnoci ruchowych: zasady, formy, metody i rodki

dydaktyczne w zajciach ruchowych.

Zasady:
1. Zasada aktywnoci i wiadomoci.
2. Zasada wszechstronnoci i zdrowotnoci.
3. Zasada pogldowoci i dostpnoci.
4. Zasada systematycznoci i trwaoci.

Formy zaj ruchowych organizacyjne i czasoprzestrzenne prowadzenie zaj

a) organizacyjne prowadzenie zaj
a. frontalna przodem do wiczcych (proste i intensywne w., wszyscy robi to samo)
b. praca w zespoach (dua intensywno)
c. praca w zespoach z dodatkowymi zadaniami
d. stacyjno-obwodowa
e. indywidualna (1-lubiane w., 2-os. z ograniczeniem ruchomoi,3-podany cel, kady
wybiera sposb jego osignicia)
f. strumieniowa (tory przeszkd)
b) mae formy organizacyjne
a. porzdkowe
b. wiczebne
 c. celowe
d. losowe
c) formy nauczania
a. cisa os. starsza, nauka technik sportowych
b. zadaniowa inwencja twrcza dziecka (zadanie i wymylenie drogi)
c. zabawowa os. mode

Metody droga, sposb osignicia celu

1) logiczne i cigoci ruchu
a. syntetyczna nauczanie czynnoci w caoci (odtwarzanie ruchu)
b. kombinowana mieszanie syntetycznej i analitycznej
c. analityczna oddzielnie wyuczone elementy potem czy si w cao

7) Budowa lekcji zaj ruchowych. BHP

Omwienie szczegowe loku lekcyjnego jako podstawy logicznego przeprowadzenia

lekcji wychowania fizycznego

/ cz wstpna
Celem jej jest:
a) wprowadzenie wicze w planowane prace szkoleniowe,
b) oglny rozwj fizyczny i wzmocnienie organizmu,
c) przygotowania organizmu do zada czci gwnej lekcji:
- zadania oglnego rozwijania i wzmacniania organizmu,
- zadania specjalne, wynikajce z konkretnych treci czci gwnej (np. zaplanowane fragmenty gry
w siatkwk w czci gwnej wymagajce specjalnych wicze technicznych przygotowanych w
czci wstpnej),
- ksztatowanie prawidowej postawy przez samokorekcj postawy stojcej.
Zadania:
- zorganizowanie grupy.
- nawizanie kontaktu z grup.
- podanie celu lekcji.
~ skupienie uwagi wiczcych,
- wytworzenie niezbdnego stanu emocjonalnego,
- przygotowanie organizmw wiczcych do zada oczekujcych w czci gwnej,
- oglne wzmocnienie organizmu i ukadu oddechowo-kreniowego,
- ksztatowanie prawidowej postawy.
- ksztatowanie cech motorycznych odpowiednio do wieku i indywidualnych potrzeb.
rodki:
- musztra,
- wiczenia z grupy wicze porzdkowych, ksztatujcych z zastosowaniem
rnych metod prowadzenia - gwnie cisej lub zabawowej,
- marsz, bieg, skoki w miejscu,
- wiczenia na szybko reakcji,
- wiczenia ksztatujce we wszystkich trzech paszczyznach,
- wiczenia z przyborami i przy drabinkach lub aweczkach. Czas trwania podczas
lekcji 45-minutowej: 12-15 minut. W zajciach ruchu leczniczego czas trwania
lekcji moe by duszy.

// cz - gwna
Celem jest ksztatowanie koniecznych yciowo nawykw i umiejtnoci, doskonalenie
cech fizycznych, moralnych i innych. Zadania podstawowe:
- opanowanie podstawowych nawykw yciowych i nawykw specjalnych, uwarunkowanych
okrelon dyscyplin sportow czy planem leczenia usprawniajcego,
- nauczenie prawidowego stosowania przyswojonych umiejtnoci, nawykw w zmieniajcych si
warunkach,
- trening ukadu krenia i oddychania rwnoczenie z wykonywaniem takich zada, jak: rozwj
rwnowagi, doskonalenie koordynacji ruchowej, siy, szybkoci, zwinnoci, wytrzymaoci,
wyrobienie samodzielnoci, aktywnoci, miaoci, zdecydowania, roztropnoci, poczucia
zespoowoci przy waciwych nastrojach emocjonalnych,
- ksztatowanie prawidowej postawy przez korekcj postaw wyjciowych i wzmocnienie tych mini,
od ktrych zaley dobra postawa czowieka.
rodki:
wiczenia, gwnie z grupy wicze stosowanych, ale rwnie i pozostaych grup materiau
wiczebnego; wiczenia z elementami korekcji postawy. Poza tym:
marsz rwnym krokiem, biegi, skoki, rzuty, wspicia, czogania, wiczenia (rozluniajce)
rwnowane, wiczenia rozwijajce szybko i dokadno reakcji, specjalne wiczenia oddechowe,
na przyrzdach, z przyborami, kombinacje trudniejsze wysikowo i technicznie wicze wolnych
ksztatujcych, ukady torw przeszkd i zabawowo-sportowe formy wicze, w odpowiedniej
modyfikacji i kompozycji wicze ze wszystkich grup materiau wiczebnego, ale przede wszystkim z
grupy wicze stosowanych.
Wszystkie powysze wiczenia pod wzgldem natenia wysiku powinny odpowiada wymogom
zaplanowanego w danej lekcji oglnego natenia wicze (zgodnie z krzyw natenia wysiku w
czasie lekcji).
Czas trwania: zaley od czasu czci wstpnej, ale rednio okoo 25 minut w lekcji 45-minutowej.

/// cz - kocowa
Celem jest zakoczenie pracy wiczcych. Zadania podstawowe:
- stopniowe zmniejszenie natenia pracy organizmu,
- wyciszenie emocji wiczcych,
- podsumowanie wynikw lekcji,
- przygotowanie do dalszej pracy i odpoczynku.
rodki:
wiczenia z grupy wicze porzdkowo-dyscyplinujcych:
- oddechowe,
- rozluniajce,
- utrwalajce nawyki prawidowej postawy,
- przewiczenie mini, ktrych sia zapewnia prawidowo funkcjonowania stopy,
- gry i zabawy relaksacyjne, piew.
Czas trwania w 45-minutowej lekcji: 8-10 minut.

BHP
- miejsce wicze to sala w ksztacie prostokta o wymiarach 24m x 12m x 5,1 m
- nawierzchnia gwarantujca wygod wiczcych pod wzgldem zdrowotno-higienicznym
- moliwo 3-krotnej wymiany powietrza w Sali (wentylacja)
- owietlenie duo okien i sztuczne rdo wiata zabezpieczone kratami lub inaczej
- ogrzewanie temp. 16-18 st. C.
- przyrzdy obowizkowe drabinki, aweczki szwedzkie, materace, rwnowania, skrzynie. Inne
kraty, liny, trampolina, drabinka sznurowa. Sprzt stay dobrze przymocowany.
- przygotowanie przyborw potrzebnych do zaj
- sprawdzenie przygotowania wiczcych do zaj (odpowiedni strj)
- sprawdzenie stanu oglnego wiczcych (zdrowie, nastawienie itp.)
- przeliczenie wiczcych (by ich liczba zgadzaa si na koniec zaj)
- komendy wydawane s gone, zwize i oglnie zrozumiae
- przybory po uyciu s odnoszone na swoje miecie (zachowanie porzdku w miejscu wicze i
na zakoczenie zaj)
- zapewnienie asekuracji, pomocy itp. wiczcym.

Wybrane uwagi metodyczne dotyczce bezpieczestwa i higieny w czasie gier i

zabaw ruchowych:
1) strj prowadzcego lekcje - niezbdne spodnie,
2) strj wiczcych - nie krpujcy ruchw, odpowiednio obcisy, przewiewny,
3) sala gimnastyczna lub teren - zabezpieczony,
4) uycie przyborw - zabezpieczy samowolne, niekontrolowane uycie
przyborw czy przyrzdw, szczeglnie nie zezwoli na samowolne rzuty pik lekarsk
czy pieczkami,
5) przeszkody ustawi bezpiecznie, np. le oparty o cian materac moe
przygnie wiczcego o niskim wzrocie i spowodowa wypadek,
6) zabawy z mocowaniem - nie powinny stwarza niebezpieczestwa, np.
przez upadek do tyu,
7) zabawy na czworakach - nie powinny odbywa si na goej pododze, lecz na
materacach, a lepiej jeszcze na suknach" pod kolanami,
8) nie naley prowad/i zabaw intensywnych ruchowo bezporednio po posiku
(1,5 godziny po posiku),
9) na intensywnym socu wiczcy powinien mie nakrycie gowy i zbyt
dugo w promieniach soca nie gra i nie bawi si,
10) po zmczeniu wiczcy nic powinien gasi pragnienia zimn wod,
11) nadmierny wysiek wiczcych powinien by zauwaony (pot, blado lub
zaczerwienienie twarzy, przyspieszony rytm oddechowy i ttno),
12) przykra decyzja sdziego podczas gier i zabaw ruchowych, szczeglnie u
dzieci i modziey, moe wywoa u przegranych" agresj, u wygranych" -
nadmiern rado; jedno i drugie moe przejawia si w sposb nieoczekiwany, np.
popchniciem najgorszego" w druynie czy radosnym" rzutem woreczka o
szyb i naley temu w por zapobiec.

8) Muzyczno-ruchowe formy ksztacenia umiejtnoci ruchowych.

wiczenia muzyczno-ruchowe mona podzieli na dwa rodzaje:
1) wiczenia odbywajce si przy muzyce jako podkadzie muzycznym, nastrojowym,
2) wiczenia z wykorzystaniem rytmu muzycznego.
Muzyka nastrojowa daje przede wszystkim odprenie, stwarza miy nastrj przy wykonywaniu
wicze. Muzyka w rehabilitacji ruchowej osb niepenosprawnych dziaa gwnie
psychoterapeutycznie. Obcowanie z muzyk, uprawianie jej lub suchanie, wzbogaca osobowo
czowieka. Czowiek staje si wraliwszy i lepiej rozumie wasne problemy. Muzyka sprzyja take
lepszemu porozumieniu si z innymi ludzmi. Obcowanie z muzyk daje wiksze poczucie wasnej
wartoci, moe czsto zastpi te doznania, ktre ograniczone s przez niesprawno fizyczn.
Nierzadko w muzyce mona znale rdo zachty do walki o swoje zdrowie. Muzyka w
kinezyterapii uatwia wykonywanie wicze, szczeglnie u dzieci z poraeniami mzgowymi.

W Polsce najbardziej obecnie popularn metod wicze muzyczno-ruchowych jest aerobik.

Rnica w doborze i intensywnoci wicze dla poszczeglnych czci ciaa jest znaczca, kolejno
powtrze ma charakter wytrzymaociowo-siowy. Zestawy wicze ksztatuj pikno sylwetki ciaa
kobiety (brzuch, talia, biodra, poladki, uda). Dua rol odgrywaj wiczenia oddechowe, ktre czsto
stosuje si naprzemiennie z wiczeniami ksztatujcymi. Podczas krtkich przerw wiczony jest
peny cykl oddechowy. W celu uregulowania oddechu wprowadza si liczenie, piew, krzyk, miech i
gony wydech. Trzeba czuwa nad tym, aby w czasie wicze oddechowych nie doszo do
hiperwentylacji. Wtedy trzeba odpocz, rozluni si, wolno pospacerowa.

Callanetics
Jest to zestaw wicze, w ktrych przewaaj wiczenia o charakterze statycznym.
Jest to forma wicze popularna w Ameryce, w Polsce mniej znana. Nazwa tego programu wicze
pochodzi od nazwiska ich twrczyni, pani Callan. Callanetics obejmuje program 30 wicze do
wykonania podczas l godziny. Gwnie s to wiczenia z grupy wicze ksztatujcych o charakterze
statycznym, zadaniem ktrych jest zadziaanie na grupy miniowe, od ktrych zaley adna sylwetka
ciaa.
1. Pozycja wyjciowa stojca - NN wyprostowane, postawione w rozkroku szerokoci 35 cm. RR
wzdu T, mocno napi minie brzucha, wycign gow i RR w gr.
2. Zgi kolana i skon T w przd. RR daleko przed siebie. Gowa wysoko (wytrzyma 5 sekund).
3. Przeno RR w ty (pozycja jak przy skoku do wody), RR daleko, jakby chciay czego dotkn (5
sekund).
4. Jak w wiczeniu 1.
5. Cao powtrzy 5 razy.
wiczenia callanetics wpywaj na spadek wagi, pozwalaj uzyska lepsz kondycj i adniejsz
figur. Oczywicie obowizuje umiarkowana dieta.

9) Oglne wskazania do prowadzenia zaj z rnymi grupami pacjentw.

ze wzgldu na podzia wiekowy, sprawno fizyczn itp.

WICZENIA

1) Systematyka i waciwoci wicze fizycznych. Systematyka w terminologii

gimnastycznej wg L. Mazurka i gimnastyce leczniczej.
w. fizyczne- to sterowana przez ukad nerwowy a wykonywana przez ukad miniowy praca
organizmu polegajca najczciej na zmianach uoenia poszczeglnych czci ciaa w przestrzeni.
w. fizyczne- kady ruch fizyczny (praca), ktry prowadzi do usprawnienia funkcji ukadu
ruchowego czowieka, a take zwikszonych z nimi ukadw sterowania (nerwowy i dokrewny) oraz
zasiania (oddechowy sercowo-naczyniowy)

Systematyka wg Mazurka

1) wiczenia porzdkowo-dyscyplinujce
-elementy musztry
- ustawienie do wicze
- wiczenia porzdkowe
2) wiczenia ksztatujce
Ze wzgldu na czci
Ze wzgldu na charakter Ze wzgldu na swobod
anatomiczne ciaa:
ruchu: wykonania wiczenia:
- w. szyi
- w. siowe - w. wolne
- w. tuowia
- w. siowo-gibkociowe - w. z przyborami
- w. ramion
- w. rozluniajce - w. z przyrzdami
- w. ng
3) wiczenia stosowane (uytkowo-sportowe)
- w. rwnowane
- zwisy i podpory
- w. zwinnociowo-akrobatyczne
- rzuty, chwyty
- czogania
- skoki
- bieg
4 ) wiczenia uzupeniajce
- gry i zabawy
- elementy taneczno-ruchowe
- elementy wicze utylitarnych (samoobrony)
- w. korekcyjne

2) wiczenia organizacyjno-porzdkowe: cele, zadania, podzia, grupy wicze.

Podzia: Cele:
-elementy musztry - Organizacja zaj
- ustawienie do wicze - Pedagogiczne podporzdkowanie wiczcych prowadzcemu.
- wiczenia porzdkowe - Waciwe posugiwanie si sprztem

Zadania tych wicze s nastpujce:

1) ksztatuj wiadom dyscyplin, co uatwia sprawne przeprowadzenie zaj zespoowych,
2) podporzdkowuj wiczcych woli prowadzcego, co jest konieczne dla dobrego i bezpiecznego
przeprowadzenia zaj,
3) rozwijaj uwag, pami i wyobrani,
4) zapobiegaj urazom i wypadkom na lekcji wychowania fizycznego.

Grupy wicze - ?????????????

Do w organizacyjno-porzdkowych zalicza si : ustawienia i zmiany grup w. Podczas zaj,
podchodzenie do przodu i odejcie po wykonaniu w przez wiczcego, ustawienie i noszenie sprztu.

3) wiczenia ksztatujce w. ksztatujce mm. gowy i szyi, RR, T., NN. zadania,
podzia. Pozycje wyjciowe zadania, rodzaje, podzia. BHP

Podzia w. Zadania w. ksztatujcych ruch wg Mazurka:

ksztatujcych ruch wg 1. Wyrobienie poprawnej postawy
Mazurka: 2. Wyrobienie koordynacji ruchowej (pikna, estetyki, harmonii ruchu),
1. pozycje wyjciowe do 3. Wyrobienie nawykw w bezporedniej celowoci ruchu,
w. 4. Wyrobienie obszernoci, mikkoci i pynnoci ruchw (gibko),
2. w. mini szyi i gowy, 5. Wyrobienie czucia kierunku ruchu i pooenia ciaa w przestrzeni,
3. w. tuowia. 6. Wyrobienie poczucia rytmu.
 PODZIA WICZE KSZTATUJCYCH
Ze wzgldu na czci
Ze wzgldu na charakter Ze wzgldu na swobod
anatomiczne ciaa:
ruchu: wykonania wiczenia:
- w. szyi
- w. siowe - w. wolne
- w. tuowia
- w. siowo-gibkociowe - w. z przyborami
- w. ramion
- w. rozluniajce - w. z przyrzdami
- w. ng

w. szyi
Zadania w. szyi:
1. uksztatowanie prawidowej krzywizny szyjnej przez przez rozwinicie i wzmocnienie mini szyi
(pod wzgldem d.),
2. porednie ksztatowanie krzywizny piersiowej cznie z w. ramion i tuowia.
Podzia w. szyi:
1. paszczyzna strzakowa- skony gowy w przd i ty,
2. paszczyzna poprzeczna- skrty gow,
3. paszczyzna czoowa- skony gowy w bok,
4. paszczyzna zoona- skrtoskony gow, krenia gow.

w. RR
Zadania w. ramion:
1. ksztatowanie obrczy koczyny grnej i porednio kl. Piersiowej,
2. ksztatowanie mini ramion pod wzgldem d. i przekroju,
3.wyrabianie obszernoci ruchowej w stawach ramiennych i max ruchomoci we wszystkich stawach
ramion,
4. wyrobienie podstawowej koordynacji ruchowej oraz czucia pooenia ramion

w. T.
Podzia w. tuowia.
w. tuowia w paszczynie strzakowej:
1. skony tuowia w przd, opady tuowia w przd,
2. skony tuowia w ty, opady tuowia w ty,
3. w. mini brzucha.
w. tuowia w paszczynie czoowej: skony tuowia w bok, opady tuowia w bok, podpr bokiem.
w. tuowia w paszczynie poprzecznej: skrty tuowia.
w. tuowia w paszczynie mieszanej: skrtoskony tuowia, krenia tuowia, w. mini brzucha.
Zadania w. tuowia:
1. waciwe ksztatowanie tonusu mini przedniej i tylnej str. mini tuowia,
2. ksztatowanie waciwych fizjologicznych krzywizn krgosupa.

w. NN
Zadania w. ng:
1. wyrobienie ruchomoci we wszystkich stawach,
2. prawidowe ksztatowanie sklepienia ng przez wzmocnienie mini i wizade stp (w okresach
rozwojowych dzieci i modziey)
3. ksztatowanie i wzmacnianie mini pod wzgldem siy i d.
4. wyrobienie prawidowej postawy przez prawidowy ukad miednicy.
Podzia w. ng:
1. w. w podskokach,
2. pprzysiad i przysiad,
3. w przysiadach,
4. w. ng rwnowane bez przyrzdw,
5. w. ng rozcigajce stawy i minie ng.
Pozycje wyjciowe
Pozycja wyjciowa jest nieruchomym ukadem ciaa. Prawidowo przyjta pozycja wyjciowa jest
warunkiem osignicia waciwego wyniku danego wiczenia. Kad pozycj wyjciow w kolejno
wykonywanych wiczeniach naley korygowa. Od pozycji wyjciowej rozpoczyna si ruch. Pozycj
wyjciow podaje si dla caego ukadu ciaa: gowy, ramion i ng. Ujednolicone sownictwo
gimnastyczne skraca szczegowy opis pozycji wyjciowych do wicze.

Pozycje wyjciowe w wiczeniach wolnych najczciej dzieli si na nastpujce grupy:

1. Pozycje izolowane. S to takie pozycje, ktre daj stabilizacj wybranych odcinkw ciaa. Poprzez
pozycj izolowan zostaj stworzone warunki do przeprowadzenia ruchu w okrelonym stawie czy w
okrelonych stawach, np. siad okroczny na aweczce jest korzystn pozycj dla skrtw tuowia. W tej
pozycji w znacznym stopniu zostaj wyeliminowane ruchy bioder. W wiczeniach z dziemi pozycje
izolowane s podstawowymi pozycjami do wicze.
2. Pozycje chwiejne. S to pozycje o maej paszczynie podparcia i podniesionym rodku cikoci
ciaa. Przede wszystkim bd to pozycje wysokie: stojca, stojca na jednej nodze, unik przodem itd.
3. Pozycje, w ktrych wielko ramienia siy cikoci bdzie wiczenia utrudniaa lub je uatwiaa.
Bd do nich naleay np. rne uoenia ramion, uatwiajce lub utrudniajce wiczenia,

Pozycje wyjciowe STOJCE Pozycje wyjciowe W KLKACH

- postawa zasadnicza
- postawa swobodna
- pozycja rwnowana (stopa za stop)
- pozycja w rozkroku
- pozycja wykroczna praw (lew) nog
- pozycja zakroczna praw (lew) nog
- pozycja stojca jednon na lewej nodze, prawa
noga ugita
- klk obun
- klk jednon praw (lew) nog
- klk jednon w rozkroku praw (lew) nog
- klk jednon w wykroku praw (lew) nog
- klk jednon w zakroku lew (praw) nog

Pozycje wyjciowe W SIADZIE Pozycje wyjciowe LECE

Siady wolne: - leenie przodem
1) skrzyny, - leenie tyem
2) klczny, - leenie przewrotne
3) ugity, - leenie przerzutne
4) zgity,
- leenie bokiem
5) prosty,
6) prosty w rozkroku (rozkroczny),
7) klczno-rozkroczny,
8) klczno-zakroczny,
9) kroczny (szpagat).
Siady na aweczce:
1) okroczny,
2) na aweczce.
PODPR jest to taki ukad ciaa, w ktrym ciao jest wyprostowane i oparte na maej paszczynie
podparcia. Paszczyzn podparcia stanowi:
- powierzchnia opartych na podou doni i wyprostowanych ramion,
- powierzchnia grzbietowe opartych stp i wyprostowanych ng.
Ze wzgldu na rnice wysokoci wsparcia midzy uoonymi nogami i domi wyrnia si:
1) podpory postawne - gdy punkt oparcia rk znajduje si powyej punktu podparcia ng, w zwizku z
czym obcienie prac mini ramion jest mniejsze,
2) podpory zwieszone - gdy punkt oparcia ng znajduje si wyej ni punkt oparcia rk, w zwizku z
czym minie ramion s obcione prac, poniewa na nich, w zalenoci od skonego pooenia
ciaa, bardziej lub mniej skupia si masa caego ciaa,

4) Metodyka wychowania fizycznego i usprawniania jako wyznacznik organizacyjno-

metodyczny w realizacji zaj ruchowych:
a. tok zaj ruchowych, scenariusz, scenariusz zaj ruchowych, konspekty, krzywa
natenia zaj jako wyznacznik intensywnoci i obcienia na zajciach
ruchowych
b. zasady dydaktyczno-wychowawcze w zajciach ruchowych
c. formy nauczania w zajciach ruchowych
d. metody ksztatowania umiejtnoci ruchowych i metody zwizane z realizacj
okrelonych zada ruchowych

WSZYSTKO BYO JU WCZENIEJ OPISANE W POPRZEDNICH PYTANIACH

5) wiczenia oddechowe cele i zadania, waciwoci, metodyka, zasb wicze.

wiczenia oddechowe mog by prowadzone: wybirczo lub oglnie.

wiczenia oddechowe wybircze stanowi program wicze indywidualnych i odnosz si do chorb
ukadu oddechowego, a take wad postawy i skolioz.
Wchodz rwnie w zakres wicze pooperacyjnych w rehabilitacji kardiologicznej.
wiczenia oddechowe oglne stosowane s podczas lekcji zbiorowych bez specjalnych wskaza.

Uwagi metodyczne:
1) przewietrzenie pomieszczenia,
2) wdech przez nos, wydech ustami lub nosem,
3) nie liczy wicze oddechowych, gdy kady ma swj wasny rytm oddechowy, chyba e zaistnieje
konieczno narzucenia odpowiedniego rytmu oddechowego.
Dla osb ze skolioz w pozycji lecej przodem (rce w grze) wskazany jest
wdech gboki i wydech z syczeniem. Instruktor liczy sekundy. Przy wasnym rytmie
oddechowym rwnie trzeba zwrci uwag na poprawno wykonania oddychania.
Podczas wicze trudnych wysikowe nie wstrzymywa oddechu.
Pozycje uatwiajce wdech:
1) leenie tyem z RR splecionymi na gowie,
2) leenie tyem z RR w gr w skos,
3) siad na krzele z RR opartymi z boku o krzeso.
Pozycje utrudniajce wydech:
1) leenie tyem z NN zgitymi w stawach biodrowych i kolanowych,
2) leenie tyem, wydech z wymawianiem zgosek.

6) wiczenia uspokajajce cele i zadania, waciwoci, metodyka, zasb wicze.

?????????

ROK 2

1) Stabilizacja stawowa, ksztatowanie stabilizacji na przykadzie st. kolanowego. Pojcia:

niestabilno przednia i tylna, urazy kolana.

Stabilizacja stabilno stawowa to moliwo pracy danego stawu w fizjologicznych zakresach

ruchu, ale take waciwa sia miniowa mini okalajcych danych staw, czas reakcji na bodziec
oraz kontrola motoryczna (w tym czucie gbokie).

Ksztatowanie w. jak po rekonstrukcji ACL, bo tam wanie pracujemy nad stabilnoci

Niestabilno stawu kolanowego

Niestabilno stawu, czyli jego nadmierna ruchomo w stosunku do ruchomoci fizjologicznej
zwizana jest z niewydolnoci jego jednego lub kilku wizade. Najczciej dochodzi do ich
uszkodzenia podczas uprawiania sportu, (szczeglnie biegania i sportw zimowych) przy
zmniejszaniu prdkoci, ldowaniu po skoku, nagym zatrzymaniu i obrocie na nodze.
-Przednia moliwo przedniego przemieszczenia koci piszczelowej przy goleni ustawionej
w pozycji poredniej (objaw przedniej szufladki) wiadczy o uszkodzeniu wizada krzyowego
przedniego oraz bocznej i przyrodkowej torebki stawowej. Niestabilno ta zanika przy rotacji
wewntrznej goleni.
-Tylna moliwo tylnego podwichnicia koci piszczelowej (objaw tylnej szufladki)
wiadczy o uszkodzeniu wizada krzyowego tylnego, kompleksu ukowatego, tylnego
wizada skonego.

Typowe urazy st. kolanowego

Urazy kolana s do czste, zwaszcza u sportowcw i osb aktywnych fizycznie. Najbardziej
powszechne s:
zwichnicia maj miejsce, gdy wizado zostao nacignite lub zerwane,
urazy mini polegajce na czciowym lub cakowitym przerwaniu minia lub cigna,
zapalenia cigna na skutek zbyt intensywnego wysiku,
uszkodzenia kotek niekiedy towarzyszy im powane zwichnicie,
zamania i przemieszczenia koci,
urazy chrzstki,
zapalenie torebki stawowej.

Jedn z najwikszych grup schorze kolan s urazy:

- nacignicie wizade i torebki stawowej, ktre czsto ulegaj samowyleczeniu.
- rozcignicie wizade i torebki stawowej, ktre gro niestabilnoci stawu a w kracowych
przypadkach interwencj chirurgiczn.
- pknicie kotek, umoliwiajce zginanie i prostowanie w stawie. Nieleczone i
nierehabilitowane moe doprowadzi do operacji.
- zerwanie wizade i torebki
- zwichnicie stawu kolanowego
- zamanie rzepki
- zamanie rdstawowe koci wchodzcych w skad stawu.
 2) w. wzmacniajce mm.stawu kolanowego w. czynne wolne. W zamknitych
acuchach kinematycznych z pik.
- izometryczne napinanie czworogowego, wciskanie kolana w pik,
- wyprostowanie st. kolanowego i utrzymanie podudzia w powietrzu (pika pod kolanem,
stopa dotyka ciany przy podniesieniu),
- wciskanie stopy w pik (pika oparta o cian, stopa na pice)
- leenie tyem, KKD w trjzgiciu oparte o pice, ruchy wyprosty i zgicia w kolanie, mona
po przektnej (toczymy pik)
- leenie przodem, pika midzy kostkami, powolne uniesienie piki przez zgicie kolan i
jeszcze wolniejsze opuszczenie (koncentryka i ekscentryka dla hamstringw)
- leenie przodem, KKD zgite i oparte, pika midzy kolanami i most (nogi blisko poladkw
by pracoway hamstringi)

3) Objaw Trendelenburga w. stabilizacji miednicy pozycji wysokiej i niskiej

Objaw Trendelenburga opadanie miednicy podczas stania na jednej nodze. Objaw
Trendelenburga wystpuje m.in. w zwichniciu stawu biodrowego i w niewydolnoci mini
odwodzicieli (w szczeglnoci poladkowego redniego i maego) - przyczyn tego moe by
poraenie nerwu poladkowego grnego. Jeli minie te s niewydolne, to przy staniu na
chorej nodze miednica opada ku stronie zdrowej.
w. poz. wysokie
- stanie, odwodzenie KD
- przysiad jednon
-martwy cig jednon
-opuszczanie miednicy jednostronnie (na stopniu)
-chodzenie bokiem z tam na kolanach (monster walk)
- stanie jednon, wciskanie zgitej w biodrze i kolanie nogi w cian
- w staniu przy cianie, opieramy si bokiem o pik docinit do ciany, pozycja z pprzysiadu,
biodra do ciany

w. poz.niskie
- leenie przodem, napicia poladkw
- leenie bokiem, odwodzenie KD ze zgitym kolanem, z prostym kolanem (KD w przeprocie, by nie
pracowa TFL)
- Podpr bokiem, KKD zgite w kolanach, kolano do gry

4) w. zwikszajce ruchomo w stawach biodrowych.

a) Streching - prosty uda, gruszkowaty, hamstringi, TFL (baletnica)
b) Guma PowerBand na udo od strony wewntrznej, nastpnie zewntrznej.
c) Wykroki (w przd, w bok, w ty)
d) Przysiad gboki
e) Stanie jednon, rotacja na nodze podporowej
f) Mosty

5) w. wzmacniajce mm. poladkowe, prostownik grzbietu omwienie profilaktyki

dyskowej
- w. na poladki jak przy Trendelenburgu
- w. na prostownik
a) klk podparty, koci grzbiet naprzemienne z odwrceniem uku krgosupa
b) leenie przodem, unoszenie tuowia ku grze
c) dzie dobry z gryfem/lask gimnastyczn, przysiad przy prostych plecach, biodra w ty
d) martwy cig
e) plank (prostownik te si aktywuje)
f) leenie przodem, naprzemienne unoszenie PKG i LKD i odwrotnie.(to samo w klki
podpartym)
Profilaktyka
- wsiadanie do samochodu najpierw pup, potem nogami, wysiadanie nogi, reszta
- wstawanie z ka przez przekrcenie si na bok i podniesienie prostego krgosupa
- podnoszenie przedmiotw przysiadem a nie schylaniem przez zgicie krgosupa
- wykonywanie wicze wzmacniajcych mm. plecw i zwikszajcych mobilno staww
biodrowych
- stabilizacja kompleksu biodrowo-miedniczo-ldwiowego
Naley dba o prawidowe stanowisko pracy, co jest podstaw do uniknicia blu krgosupa. Kryteria
siedziska wymagane do prawidowej pozycji to: wysokie, sigajce do opatek oparcie pod plecy (ok.
50 cm); oparcie pod ramiona, umoliwiajce odcienie barkw; siedzisko o wymiarach 40x40;
wysoko siedzenia powinna by taka sama, jak odlego od podogi do dou podkolanowego;
wysoko blatu stou a wysoko siedzenia powinna by ustawiona tak, aby ramiona ugite pod ktem
utworzyy lini poziom do blatu stou; cae stopy powinny by ustawione na podnku.
- Narzdzia i sprzty powinny by rozmieszczone na wysokoci, w ktrej podnoszc je, prawidowa
postawa ciaa nie byby zakcona.
- Naley cisze przedmioty ustawi na biurku, tak aby nie byo potrzeby schyla si po nie
i podnosi, a lejsze mona ustawi niej.
- Naley kontrolowa prawidow postaw ciaa i unika nadmiernego pochylenia tuowia do przodu i
garbienia si.
- Naley siedzie dynamicznie, co zapobiega nadmiernemu przecieniu mini stabilizujcych
krgosup.
- W pracy naley rwnie przeznaczy czas na rozlunienie napitych mini, wymuszonych
przymusow pozycj ciaa

6) w. wzmacniajce mm. brzucha sterowane gr i doem przykady.

???????????????????

7) w. zwikszajce ruchomo obrczy barkowej wady towarzyszce ograniczeniom.

- guma PowerBand przywizana do drabinek, trzymamy doni, nacigamy i luzujemy
minie trakcja na staw, rozciganie mini (w rotacji zewntrznej)
- w. czynne wolne wznosy, opusty, rotacje, odwodzenie, zgicie i wyprost horyzontalne
- w. z lask gimnastyczn jak dla Amazonek

Wady towarzyszce ograniczeniom (chyba o to chodzi???)

- przykurcz torebki stawowej
- zesp cieni podbarkowej zmniejszenie przestrzeni podbarkowej, co powoduje ucisk na
tamtejsze struktury
- zamroony bark
8) M. trjgowy ydki przykad minia 2stawowego w. wzmacniajce i funkcjonalne w
chodzie.
- na skosie ekscentrycznie przy prostym i zgitym kolanie
- chd na palcach z prostym i zgitym kolanem
- wspicie na palce na jednej nodze
- w. na stepie (przy schodzeniu ekscentrycznie dziaa)

9) w. ksztatujce naturalne krzywizny krgosupa przykady.

- na przemian koci grzbiet i siodeko
- guma theraband na krgosupie piersiowym, RR przed sob i krgosupem nacigamy gum
(uwaga by nie robi tego przez pro trakcj barkw)
- nauka przodopochylenia
- leenie przodem i uniesienie tuowia ku grze
- podpr przodem, laska gimnastyczna ma si styka z poladkami, kifoz midzy oparkami,
potylic utrzymanie pozycji, przesuwanie rodka cikoci w przd i w ty z zachowaniem
krzywizn
- pprzysiad z RR skrzyowanymi na klatce piersiowej

10) w. stabilizacji krgosupa ldwiowego z wykorzystaniem duych piek

terapeutycznych.
- siad na pice, przodo i tyopochylenie
- unoszenie naprzemiennie KKD
- oparcie laski gimnastycznej na pododze przed sob i oderwanie obu NN naraz
- oparcie laski gimnastycznej na pododze obok piki i oderwanie obu NN naraz
- siad na pice, PKG napiera na oderwan LKD na kolanie (izometrycznie)
PIKA SIATKOWA
1) Metodyka nauczania techniki podstawowych elementw piki siatkowej zagrywka
sposobem grnym, odbicia piki sposobem grnym i dolnym, zbicie plasowane i
dynamiczne.
Metodyka nauczania zagrywki sposobem grnym w pice siatkowej.
Pokaz i omwienie techniki wykonania zagrywki sposobem grnym przez prowadzcego
Rzuty piki imitujce wykonanie zagrywki
Podrzut i chwyt piki w momencie przewidywanego uderzenia
Zbicie piki znad gowy i jej odbicia od boiska
Zagrywka piki przez siatk na przeciwleg stron boiska wykonywana z linii rodkowej
Zagrywka piki przez siatk na przeciwleg stron boiska wykonywana z linii kocowej
Zagrywka piki do partnera stojcego po przeciwnej stronie siatki, ktry stara si przyj
zagrywk sposobem dolnym i przebi j na drug stron boiska
Tak jak poprzednio z t rnic e partner stara si przyj pik sposobem dolnym a nastpnie
przebi j sposobem grnym na drug stron boiska
Krtki pokaz i objanienie nauki zagrywki sposobem grnym:
zagrywajcy ustawia si przodem do siatki, nogi rozstawione na szeroko bioder, przy czym noga
przeciwna do rki zagrywajcej wysunita do przodu. Ciar ciaa spoczywa na obydwch nogach,
ktre s nieco ugite w stawach kolanowych. Pik podtrzymuje do dou rka przeciwna do
zagrywajcej. Rka zagrywajca pocztkowo zwisa blisko ciaa przy czym palce doni s zczone i
nieco ugite. W momencie podrzutu piki nastpuje zamach ramienia zagrywajcego w ty a nastpnie
powrt ramienia i uderzenie piki. W tym samym momencie, gdy rami uderza pik nastpuje
wyprostna praca ng.

Metodyka nauczania odbi sposobem grnym i dolnym w p. siatkowej.

Sposobem grnym
1. W siadzie prostym podrzut piki i chwyt jej w siadzie skrzynym, z tej pozycji, ponowny
podrzut i chywt piki w siadzie prostym.
2. W siadzie prostym twarz do ciany, rzuty i chwyty odbitej piki, to samo z siadem skrzynym,
z przysiadu i pprzysiadu.
3. Z podstawy wysokiej rzut piki przed siebie, po kole chwyt jej w pprzysiadzie pika trzymana
nad gow, donie uoone tak jak do odbicia piki.
4. Jak wyej, z tym e po kole wiczcy wykonuje niskie odbicie nad sob nastpnie chwyta
pik i z pprzysiadu wykonuje jej wyrzut w przd itd.
5. Z pprzysiadu twarz do ciany, wyrzut piki do ciany po kole niskie odbicie i chwyt piki w
pprzysiadzie, z tej pozycji ponowny rzut piki do ciany itd.
6. W parach w odlegoci okoo 8 m, w pprzysiadzie pika trzymana na wysokoci gowy, rzut
do partnera, ten po kole wykonuje niskie odbicie nad sob, po czym podaje pik do partnera.
7. Jeden z partnerw, w odlegoci okoo 8 m stoi tyem do trzymajcego pik. Na sygna partner
odwraca si, dotyka obiema rkami podogi, odbija pik po kole w kierunku
wspwiczcego. Chwyt lub odbicie piki musi by wykonane zgodnie z technik ruchu.
8. Jeden z partnerw porusza si na maej przestrzeni lub stepuje, drugi podaje pik kozem w
lew lub praw stron od partnera, ten ma doj do piki krokiem dostawnym i odbi dokadnie
do partnera.
9. Ustawienie w dwjkach naprzeciw siebie pop przeciwnych stronach siatki, wiczcy wykonuj
odbicie. Po podaniu przez siatk wiczcy wykonaniuje siad prosty, partner odbija nad sob i
podaj przez siatk, po podaniu wykonuje siad prosty itd.
10. Ustawienie w parach, odlego 2m od siatki. Odbicie piki sposobem grnym nad sob i
podanie jej przez siatk partnerowi, po podaniu duy krok w ty, wspwiczony odbija pik
nad sob i podaj j z powrotem partnerowi wykonujc rwnie duy krok w ty. Dwjka, ktra
upuci pik odpada, wycia para, ktra odbijajc pik znajdzie si w odlegoci 8 m od
siebie.
Dolny Oburcz:
1. wiczcyustawieni twarz do ciany w odlegoci okoo 4m. Rzut piki oburacz z dou o cian,
po kole amortyzujemy piki na przedramionach uoonych do odbicia sposobem dolnym
oburcz z przjczem niskiej postawy.
2. W dwujkach twarz do sibie w odlegoci 4m. Jeden z partnerw w klku na jedym kolanie.
Kolejnike amortyzuje pik na przedramionach rzuconi przez wspwiczcego nastpynm
razem zamiast amortyzacji wiczcy wykonuje odbicie piki.
3. W dwujkach twarz do sibie w odlegoci 5m. Jeden z partnerw rzuca pik oburcz w przd.
Wpwiczcy amortyzuje j po kolena przedramionach uoonych do odbicia piki sposobme
 dolnym przyjmuj nisk postaw. Po kilku powtrzeniach zamiast amortyzowacji wicy
wykonuj odbicie piki.
4. W dwujkach jeden z wiczcych 5 razy odbija pik sposobem dolnym po kozle, za kadym
razem dotykajc jednrk parkietu, nastepnie podaje pikpartnerowi, a ten wykonuje to samo.
5. W dwjkach, przez siatkw odlegoci 8m jeden z wiczcych wykonuje zagrywk dolhn,
drugi ze wspiwczcych odbija pik sposobem dolnym nad sobi i podaje ja sposobem
grnym oburcz do zagrywajcego.
6. Jeden z partnerw wykonuje zagrywk doln orzez siatk, drugi z wspwiczcych podaje
pik w kierunku siatki, partner pod siatk wystawia pik do ataku ten ktry przyjmowa
zagrywk, w wyskoku podaje pik do zagrywajcego.

Plasing
Plasowanie jest to lekkie, kierunkowe uderzenie piki na pole przeciwnika ktre jest najmniej
chronione. Przy plasowaniu kierunek lotu piki nadaje nadgarstek. Pika spada po uku.
Skuteczny atak nie zawsze musi by mocny. W plasie liczy si umiejtne ledzenie sytuacji
na polu przeciwnika.

Kiwnicie
Kiwnicie jest to przerzucenie piki w wyskoku w miejsce najsabiej bronione przez
przeciwnika, podobnie jak plasing z t rnic e atakujcy do koca markuje silny atak.
Pika jest kierowana z gry w d przez ruch w stawie barkowym wyprostowanego ramienia
ze zgiciem doniowym nadgarstka.

2) Podzia podstawowych elementw techniki w pice siatkowej. ?????

3) Podstawy taktyki w pice siatkowej.??????

4) Przepisy gry w pik siatkow.

Siatkwka polega na odbijaniu piki dowoln czci ciaa (najczciej rkoma) tak, aby przeleciaa
ona nad siatk i dotkna poowy boiska nalecej do przeciwnika. Kady zesp moe wykona trzy
odbicia odbir, wystawa i atak. Kade nastpne jest bdem. Punkty zdobywa si na wiele
sposobw, na przykad, gdy pika dotknie poowy boiska przeciwnika lub gdy upadnie ona poza
boiskiem, a rywal dotkn jej jako ostatni. Gra toczy si do momentu, gdy jedna z druyn wygra trzy
sety (w grupach modzieowych do dwch wygranych setw modziczki i modzicy). W kadym z
nich rywalizacja toczy si do zdobycia 25 punktw przy przewadze co najmniej dwch punktw. Przy
wyniku 24:24 gra toczy si "na przewagi" a ktra z druyn osignie dwupunktow przewag nad
drug. Wyjtkiem jest 5 set, nazywany "setem decydujcym", ktry jest rozgrywany, gdy stan meczu
po 4 setach wynosi 2:2. W tym secie zawodnicy graj do 15 punktw, rwnie przy przewadze co
najmniej dwch punktw.

Zasady gry s ustalone przez Midzynarodow Federacj Piki Siatkowej i zawarte s w przepisach
gry w pik siatkow. Przy okazji wikszych turniejw, tj. mistrzostw wiata czy igrzysk olimpijskich,
FIVB czasami dokonuje modyfikacji tych przepisw. Ewoluoway one na przestrzeni lat. Opisane
poniej, zostay wprowadzone w roku 1998, podczas mistrzostw wiata w Japonii. Wczeniej m.in. nie
byo zawodnika libero, a punkty druyna moga zdoby tylko po wasnym serwisie. Ostatnia dua
nowelizacja przepisw miaa miejsce w 2008 roku; w zawodach organizowanych przez FIVB wesza
ona w ycie od 1 stycznia 2009 roku, w rozgrywkach w Polsce za od sezonu 2009/2010. Zmiany te
dotyczyy: stosunku do kontaktu zawodnika z siatk sta si on bardziej liberalny; w uproszczeniu
bdem byo tylko dotknicie grnej siedmiocentymetrowej tamy, inny kontakt nie by uwaany za
bd, chyba e wpywa na gr, oraz przypieszona zostaa procedura zmian zawodnikw. Zgodnie z
tymi przepisami moe by do 2 libero, a skady druyn mog liczy maksymalnie 12 zawodnikw
wpisanych do protokou. W sezonie 2015/2016 wrcono do przepisu, ktry zabrania dotykania siatki
w jakimkolwiek miejscu, a kontakt zawodnika z siatk traktowany jest jako bd i strata punktu.

Punkt, set, mecz

Celem gry jest przebicie piki nad siatk tak, by upada na boisku druyny przeciwnej lub zmuszenie
rywali do popenienia bdu (np. odbicia piki w aut). Pik mona odbija (nie moe by zapana lub
rzucana) dowoln czci ciaa. Jeden i ten sam zawodnik nie moe odbi piki dwa razy z rzdu (z
wyjtkiem pierwszego odbicia nastpujcego po bloku, oraz pierwszej piki przy odbiorze ataku -
warunek: kilka odbi musi by w jednej akcji), a druyna moe pik odbi co najwyej trzy razy (nie
liczc dotknicia piki przez blok), zanim przebije j na stron przeciwnika.

Pika przebijana na stron przeciwnika musi przelecie nad siatk w przestrzeni ograniczonej: od dou
grn krawdzi siatki, na bokach przez antenki i ich umowne przeduenie w gr, od gry przez
sufit sali.

Punkt przyznaje si za kad wygran akcj tj. wtedy, gdy pika upadnie na boisko przeciwnika,
kiedy przeciwny zesp popeni bd lub zostanie ukarany kar (druga ta kartka).

W przeciwiestwie do wikszoci gier zespoowych, czas gry nie jest limitowany. Mecz toczy si a
jedna z druyn wygra 3 sety (tak wic gra si co najwyej 5 setw). Pity, decydujcy set rozgrywany
jest obecnie jako tie-break (czytaj tajbrek ; do 15 punktw) i nosi nazw seta decydujcego. Druyna
wygrywa set, jeli zdobdzie co najmniej 25 punktw i ma co najmniej 2 punkty przewagi nad
przeciwnikiem.

FIVB podjo decyzj, e podczas zawodw Ligi Europejskiej w 2013 roku przetestuje nowy system
punktowania. W setach 1-4 koczcym punktem bdzie punkt 21 (z zachowan dwupunktow
przewag nad przeciwnikiem - jak do tej pory). W tych setach bdzie tylko jedna przerwa techniczna
po zdobyciu przez jeden z zespow 12 punktw w secie. Set 5. "decydujcy" pozostaje bez zmian.
Zmiany maj ujednolici system punktowy. Taki sam obowizuje w siatkwce plaowej.

Zagrywka

Zagrywka, inaczej serwis, wykonywana musi by spoza linii kocowej boiska ze strefy zagrywki
sposobem dolnym lub grnym. Pika po zagrywce moe dotkn siatki pod warunkiem, e przeleci na
stron przeciwnika. Druyna przeciwna nie moe blokowa zagrywki ani atakowa piki, kiedy ta
znajduje si cakowicie powyej siatki i nad polem ataku.

Wymiary boiska i wysoko siatki

Boisko do gry jest prostoktem o wymiarach 18 9 m,

ograniczonym dwiema liniami kocowymi i dwiema liniami
bocznym i otoczonym stref woln o szerokoci co najmniej
3 m z kadej strony (na zawodach organizowanych przez
FIVB wolna strefa musi mie co najmniej: 8 m za liniami
kocowymi i 5 m za bocznym boiska). Wszystkie linie
kocowe i boczne wykrelone s wewntrz boiska. O linii
rodkowej dzieli boisko na dwa rwne pola o wymiarach
9 9 m kade. Na kadej stronie wyznaczona jest strefa
ataku, ograniczona lini rodkow, liniami bocznymi i lini
ataku znajdujc si 3 m od osi linii rodkowej i wpisan w
stref ataku. Ponadto istnieje strefa zagrywki o szerokoci 9
m i gbokoci rwnej szerokoci wolnej strefy.

Boisko przedzielone jest siatk, umieszczon nad osi linii

rodkowej. Jej grna krawd powinna znajdowa si na
wysokoci 2,43 m dla mczyzn i 2,24 m dla kobiet (dla
modzikw 2,35 m i modziczek 2,15 m - dotyczy rozgrywek
w Polsce). Na dwch kocach siatki (nad liniami bocznymi)
wysoko siatki powinna by taka sama, jednak nie moe by wiksza ni 2 cm ponad wysoko
przepisow.

Do siatki mocowane s tzw. antenki prty wystajce 80 cm ponad tam grn. Ograniczaj one
stref przejcia piki nad siatk. Gdy pika dotknie antenki, traktowane jest to jako aut.
Skad zespou i jego ustawienie

Mecze siatkwki rozgrywane s przez dwa szecioosobowe zespoy, a cznie

z rezerwowymi jeden zesp moe skada si maksymalnie z 12
zawodnikw, trenera, dwch asystentw trenera, lekarza i fizjoterapeuty.
Podstawowymi pozycjami w siatkwce s: przyjmujcy, atakujcy, rodkowy,
rozgrywajcy i libero. Kapitanem zespou moe zosta jeden z zawodnikw z
wyjtkiem libero (jednake kapitan moe zosta libero, pod warunkiem, e
zrzeknie si funkcji kapitana). Jeli wyznaczony kapitan znajduje si na awce
rezerwowych, wyznaczany jest "grajcy kapitan", ktry traci uprawnienia
automatycznie z powrotem wyznaczonego kapitana na boisko i tylko oni
(kapitan wyznaczony lub grajcy) maj prawo w imieniu druyny poprosi sdziego pierwszego o
wyjanienie zastosowanej interpretacji przepisw przez sdziw.

Przed rozpoczciem kadego seta trener musi przekaza kartk z ustawieniem pocztkowym swojego
zespou, co jest niezbdne do kontrolowania porzdku rotacji zawodnikw w czasie gry. Rotacja
zawodnikw nastpuje wtedy, kiedy zesp odbierajcy zagrywk zdobywa prawo do wykonywania
zagrywki. Zawodnicy dokonuj wtedy zmiany pozycji, przesuwajc si o jedn zgodnie z ruchem
wskazwek zegara (zawodnik z pozycji 2 przechodzi na pozycj 1, zawodnik z pozycji 1 przechodzi
na pozycj 6 itd.).

W momencie uderzenia piki przez zawodnika zagrywajcego, kady zesp musi znajdowa si na
wasnej poowie boiska, ustawiony zgodnie z porzdkiem rotacji (z wyjtkiem zawodnika
zagrywajcego) trzej zawodnicy linii ataku wzdu siatki (zajmuj miejsca: 4 lewy ataku, 3
rodkowy ataku, 2 prawy ataku) i trzej z linii obrony (na miejscach: 5 lewy obrony, 6- rodkowy
obrony i 1 prawy obrony). Kady z zawodnikw linii obrony musi znajdowa si dalej od siatki ni
odpowiadajcy mu zawodnik linii ataku. Po wykonaniu zagrywki zawodnicy mog zajmowa
dowoln pozycj na swoim polu gry. W przypadku, gdy popeniono bd ustawienia bd rotacji, a
pika zostaa ju uderzona przez zagrywajcego, zesp przegrywa akcj.

Libero

Od 2011 roku w skadzie moe by dwch libero i mog gra naprzemiennie. Libero moe bra udzia
jedynie w grze obronnej i nie wolno mu atakowa z adnego miejsca boiska i strefy wolnej, jeeli w
momencie kontaktu z pik ta ostatnia jest powyej grnej tamy siatki. Libero nie moe zagrywa,
blokowa ani podejmowa prby bloku.

Zastpowanie zawodnikw przez libero nie jest zaliczane do zmian regulaminowych. Liczba takich
zmian jest nieograniczona, z tym e libero moe by zastpiony tylko na zasadzie zmiany powrotnej,
czyli przez zawodnika, ktrego zastpi, wchodzc na boisko. Pomidzy dwiema zmianami z udziaem
libero musi by rozegrana akcja.

Zawodnik nie moe wykona spenionego ataku powyej grnej krawdzi siatki, gdy pika jest do
niego wystawiona palcami sposobem grnym przez libero, znajdujcego si w polu ataku lub jego
przedueniu. W przypadku takiej samej akcji libero, wykonanej spoza pola ataku lub jego
przeduenia, pika moe by atakowana na dowolnej wysokoci.

W przypadku kontuzji libero, jeli w skadzie nie ma drugiego, trener lub grajcy kapitan mog
wyznaczy na nowego libero jednego spord zawodnikw, niegrajcych na boisku podczas
wyznaczenia z wyjtkiem zawodnika, ktry zmieniony by przez libero. Kontuzjowany libero nie
moe powrci do gry do koca spotkania. Zawodnik, grajcy jako nowy libero, pozostaje libero do
koca spotkania.

Zmiany zawodnikw

Zesp moe w jednym secie dokona maksimum 6 zmian. Jeden lub wicej zawodnikw moe by
zmienionych w tym samym czasie. Zawodnik ustawienia pocztkowego moe opuci boisko tylko
jeden raz w secie i moe powrci na boisko tylko na miejsce w ustawieniu, ktre zajmowa przed
opuszczeniem boiska. Zawodnik rezerwowy moe wej na boisko tylko jeden raz w secie na miejsce
zawodnika z ustawienia pocztkowego i moe by zmieniony tylko przez tego zawodnika, ktrego
zastpi (przepis ten nie dotyczy zmiany narzuconej). Do liczby zmian nie wlicza si libero.
Jeli dokonano zmiany nieregulaminowej, a gra zostaa wznowiona, zesp jest ukarany przegraniem
akcji, to zmiana musi by skorygowana. Punkty zdobyte w okresie trwania bdu przez zesp
popeniajcy bd s anulowane, jeli sdziowie s w stanie okreli moment powstania bdu, punkty
zdobyte przez przeciwnika zostaj zachowane.

5) Cz wstpna rozgrzewka. Przykady w. z pik.

- trucht z pik
- biegnij, zostaw pik, biegnij, wr po pi, wr na pozycj startow
- chd + skrty tuowia trzymajc pik na wyprostowanych rkach przed sob
- pika pod pach, krenia jednej KD, potem zmiana

6) w. doskonalce odbicie piki sposobem grnym i dolnym.

odbijanie w siadzie, klku, w przejciu z klku do stanie i odwrotnie (odbir doem i
przebicie gr), potem dochodzi odbijanie wzdu siatki w chodzie, przez siatk podczas
kroku odstawno-dostawnego itp.

7) wiczenia: blok-atak.
jedna osoba plasuje, druga odbiera, potem dwa rzdy po dwch stronach siatki, wykonujemy
atak, krok odstawno-dostawny i skok do bloku

8) w. doskonalce fragmenty gry ustawienie w polu gry, funkcje zawodnikw.

??????????????????????????

PIKA KOSZYKOWA
1) w. poruszania si po boisku i kozowania piki.
Metodyka nauczania kozowania w p. koszykowej.
Kozowanie jest zastpcz umiejetnoci techniczn zawodnika w grze z pik, ktra umolilwia mu-
w przypadku braku moliwoci wykonania podania do parnera zasosowanie tego elementu
technicznego w grze wyroniamy 2 rodzaje kozowania:
-Niskie wykonyywane w sytuacji z obroc(pika powinna odbija si maksymalnie do wysokoci
kolan)
-Wysokie (do wysokoci bioder) stosowane w przypadku gdy gracz ma przed sob woln przestrzei
chce jak najszybciej zbliky si do kosza.
Metodyka:
Pokaz i objanienie prawidowej techniki kozowania
Nauczanie kozowaina powinno by poprzedone wiczeniami oswajajcymi z pik
Kozowanie piki w miejscu, w marszu i w biegu PR i LR
Starty i zatrzymania kozujcego na sygna wzrokowy lub dzwikowy
Kozowanie ze zmian tempa i kierunku kozowania
Kozowanie w asyscie przeciwnika
Egzekwowanie prawidowego startyu z pik posugowanie siobiema rkami, obserwacji
boiska przez kozujcego oraz stosowania zaznie od sytuacji kozowania niskiego lub
wysokiego.
Przykadowe zestaw wicze:
1) W leeniu przodem i tyem uderzenia martwej piki doni w celu usprawienia jej w ruch
2) W siadzie uderzenie martwej piki doni w celu usprawnienia jej w ruch
3) W siadzie skrzynym kozowanie piki wok towia
4) W siadzie kozowanie piki, a nastpnie nie przewaja kozowania przejcie do leenia,
zmiana rki kozujcej i powrt do siadu
5) W klku jednoz kozowanie piki pod nog z jednej rki do drugiej
6) Stojc w rozkroku naprzemienne kozowanie wysokie i niskie
7) Stojc Kozowanie z rkki do rki przed sob
8) Stojc kozowanie midzy ogami
9) Stojc - kozowanie za soba
10) Stojc kozowanie z jednoczesnym sskippingiem

2) w. doskonalenia techniki rzutw do kosza.

- stoisz przed koszem i rzucasz, no bo co wicej?
- w parach, rzucasz do wspwiczcego przez wyprost w kolanach i akcentujc rzut
nadgarstkiem
 3) Metodyka nauczania rzutw do kosza po dwutakcie.
Nauka dwutaktu w p. koszykowej.
Przykadowe zestaw wicze
1. Zawodnicy ustawieni w szeregu na caej szerokoci boiska poruszj si w marszu w kierunku
przeciwnehj strony, wykonujc na sygnal krok do przodu, naskok przez pit na rdsotpie
obu ng i po odbicu wykonuj wyskok w gr, a nastpnie ldujna ugite NN
2. W ustawieniu jak wyej na sygna wyduenie pierwszego kroku i wykonanie naskokku przez
pit na rdstopie nogie prawej z doczeniem nogi lewej (zatrzymanie na 2 tempa), wyskok i
ldowanie jak w wiczeni powyszym.
3. Zawodnicy poruszaj si wzduboisko, stosujc zarzymanie na 2 tempa na przemienne PN-
LN, LN-PN, wyskok i prawidowe ldowanie
4. wiczenie jak wyej, tylko zawodnicy poruszaj sikozujc pik
5. wiczenie w parach, w odlegoci 3-4 metrw od ciany jeden z zawodnikw stoi tyem do
ciany i przodem do parnera trzymajc pilk na otwartej doni LR wyprostwanej w stawie
okciowym, parner wykonuje nabieg i wchodzi w posiadanie pikie wykonujc prawidowe
zatrzymania na 2 tempa, wyskok i rzut o cian, po czym abiera pik, poczym staje si
podajaym, zajmuj jego miejsce.
6. wiczenie jak wyej, tylko pika trzymana jest w PR
7. wiczenie jak wyej, tylko pika jest trzymana w obu RR na wprost i nastpuje rzut po
zatrzymaniu na 1 tempo.
8. wiczenie jak wyej, tylko pia w momencie nabiegu jest delikatnie podrzucona do gry przez
partnera, nastpnie wprowadzamy puszczenie piki na ziemi i jej chwyt odbicia od podoa
9. wiczenie w ustawieniu jak wyej z trzymaniem piki na otwarych doniach z celowym
przeoeniem piki przez podajcego z rki do rki tuz przed wyjciem po pike przez
atakujcego w celu wymuszenia na nim zmiany kierunku biegu, po zatrzymaniu na 2 temppa
nastpuje wejcie w posiadanie piki,m rzut, agresyna zbirka, a po niej wykonaniu dugiego
koza i naskoku na 1 tempo w celu zajcia miejsca podajcego, ktry w tym czasie biegnie do
kocowej lini, gdzie wykonuje prawidow zmiankierunkuk biegu przez obrt o 180 stopni,
poczym rozpoczyna wiczenie jako rzucajcy.
10. wiczenie jak wyej, z tym e podajcy kilkakrotnie zmienia rce, stosujc przoenia piki z
przodu i tyu, by wymui na rzucajym cige zminy kierunku poruszania si

4) Podzia podstawowych elementw techniki w koszykwce.

5) Podstawy taktyki w koszykwce.
6) Przepisy gry w pik koszykow.

KOSZYKWKA
W normalnej koszykwce jedna druyna skada si z 12 zawodnikw (z czego 5 na raz moe gra).
Pozostali zawodnicy tzw. rezerwowi mog wej do gry zmieniajc, za zgod sdziego zawodw
(arbiter przy stoliku, podczas przerwy w grze, wyraa zgod). Druyna moe wykona dowoln liczb
zmian swego skadu. Zawodnicy musz mie jednolite stroje oraz numery na koszulkach od 4 do 15,
zaznaczone kontrastowym kolorem. Wskazane jest, aby numery byy umieszczone z tyu (wiksze) i z
przodu (mniejsze). W NBA przepisy s bardziej rygorystyczne, zawodnicy musz posiada buty w
podobnym kolorze co reszta druyny (dopasowanym do strojw), same stroje maj wyznaczone
miejsca, gdzie ma by logo druyny, logo NBA, nr graczy (wielko te jest okrelona)

Zasady gry:
Czas gry wynosi 4 x 10 min. Pomidzy pierwsz i drug oraz trzeci i czwart kwart przerwa trwa 2
minuty, natomiast pomidzy druga, a trzeci kwart 15 minut. Czas gry moe by skrcony w
zalenoci od wieku uczestniczcych zawodnikw oraz od systemu przeprowadzanych rozgrywek. Od
1 padziernika 2003 zwikszono liczb czasw na danie trenera z czterech do piciu oraz zniesiono
obowizek brania czasu w kadej kwarcie. W pierwszych 20 minutach trener bdzie mg wzi dwa
czasy, a w drugich trzy. Oznacza, to, e szkoleniowiec bdzie mg wzi trzy czasy w czwartej,
ostatniej kwarcie. Do czasu gry nie wlicza si przerw w grze, czyli kiedy pika jest "martwa"(ten
przepis mona regulowa tak jak dugo czasu gry). Okresy te s odliczane przez mierzcego czas
(osoba przy stoliku sdziowskim). Pika jest martwa wwczas, gdy gra zostaa przerwana na sygna
sdziego lub po zdobyciu kosza. Celem gry jest wrzucenie piki do kosza przeciwnika. Kosz uzyskany
rzutem z gry ma warto 2pkt, kosz z rzutu wolnego - lpkt, a sprzed linii 6,25 m - 3pkt. Wygrywa ta
druyna, ktra w przepisowym czasie gry zdobdzie wiksz liczb punktw. Jeli po upywie czasu
gry wynik jest remisowy, sdzia zarzdza 5-minutow dogrywk. Jeli w czasie pierwszej dogrywki
nie nastpio rozstrzygnicie zarzdza drug (i tak a do wygranej).
W grze obowizuj nastpujce podstawowe przepisy:
- Pika moe by podawana, rzucana lub kozowana rkami.
- Uderzenie piki pici lub nog jest przekroczeniem przepisw.
- Poruszanie si z pik jest moliwe tylko wwczas, gdy zawodnik odbija j o podog (kozuje), co
dwa kroki.
- Kozowa wolno tylko jedn rk. Po schwytaniu piki nie mona ponownie kozowa.

W grze obowizuj nastpujce ograniczenia w czasie:

- w cigu 5 s od gwizdka sdziego naley wprowadzi pik do gry (wyrzut z autu), jeeli zawodnik
trzymajcy pik przez 5 s nie podaje, nie rzuca i nie kozuje piki, uwaa si j za przetrzyman,
- w cigu 5 s naley wykona rzut wolny podyktowany przez sdziego,
- kada druyna ma 24 sekundy na przeprowadzenie akcji, oraz 8 sekund na wyjcie z wasnej poowy,
- nie wolno zawodnikowi pozostawa ponad 3 s w "polu 3 sekund" przeciwnika, kiedy pika znajduje
si w posiadaniu druyny zawodnika,
- zmiana musi by wykonana w cigu 20 s chyba, e zawodnik sam nie moe opuci parkietu.

Kar za przekroczenie wyej wymienionych przepisw o czasie jest utrata piki i przyznanie jej
druynie przeciwnej (i brak zmiany, w ostatnim przypadku).
W kontaktach z przeciwnikiem nie wolno: popycha, trzyma, uderza, utrudnia mu poruszania si,
spycha.

W przypadkach nieprawidowego zetknicia si z przeciwnikiem nastpuj tzw. faule.

S one karane:
- Do piciu fauli druyny, przeciwnicy dostaj pik z boku boiska, do ponownego rozpoczcia akcji,
- po piciu faulach nastpuj rzuty osobiste.
- Gdy zawodnik popeni pity faul osobisty, schodzi z parkietu i przestaje gra (dokonuje si zmiany).

Wan spraw s faule przy rzucie, czyli w momencie gdy atakujcy zacz wykonywa rzut.
Po kadym takim faulu wykonywane s rzuty osobiste. Ilo zaley od kwestii za ile by rzut i czy
pika wpada do kosza czy nie. Gdy rzut by za 3pkt. zawodnik oddaje 3 rzuty, gdy za dwa to oddaje 2
rzuty, gdy trafi (obojtnie za 2 lub 3pkt.) oddaje jeden dodatkowy rzut.

Mog zaistnie przypadki, e sdzia okrela przewinienie jako obustronne. Wtedy pik do gry
wprowadza si wedug wskaza strzaki.

Przewinienie techniczne (lub niegodne sportowca) karane jest dodatkowym rzutem wolnym. Pik
po rzucie wyprowadza druyna zawodnika, ktry wykonywa rzut wolny. Inne przekroczenia, jak np.
niesportowe zachowanie si trenera, okrela si jako przewinienie techniczne. Kar za tego rodzaju
przewinienie jest rzut wolny wykonany przez zawodnika druyny przeciwnej (techniczny). Dalsz
konsekwencj w szczeglnie drastycznych przypadkach przekrocze tego typu jest dyskwalifikacja i
wykluczenie z gry.

Oczywicie to s tylko podstawowe przepisy gry. Tak naprawd istnieje szereg, skomplikowanych
wytycznych, nawet co do poruszania si sdziw po boisku. Niestety bardzo wan spraw, jest
indywidualna interpretacja przepisw przez sdziego. To on decyduje, w oparciu o przepisy i
regulaminy, czy zosta popeniony faul.

ROK 3

1) Pozycja izolowana definicja i trzy przykady

Pozycje izolowane. S to takie pozycje, ktre daj stabilizacj wybranych odcinkw ciaa. Poprzez
pozycj izolowan zostaj stworzone warunki do przeprowadzenia ruchu w okrelonym stawie czy w
okrelonych stawach,
Na przykad:
- siad okroczny na aweczce jest korzystn pozycj dla skrtw tuowia. W tej pozycji w znacznym
stopniu zostaj wyeliminowane ruchy bioder. W wiczeniach z dziemi pozycje izolowane s
podstawowymi pozycjami do wicze.
- stanie przy drabince i trzymanie si szczebli stabilizacja dla grnej czci tuowia oraz obrczy
barkowej w przypadku wicze ng (np. dla odwodzenia)
 2) Gimnastyka korekcyjna i wyrwnawcza. Rnice i podobiestwa. Przykady
charakteryzujce obie formy gimnastyki.

3) O ruchu definicja, rodzaje, wyznaczane kierunki.

Osiami ruchu nazywane s linie proste przechodzce przez ciao osiowo, prostopadle wzgldem siebie
i prostopadle do paszczyzny, w ktrej ruch si odbywa.
Istniej trzy osie ruchu:
1) czoowa - o ta przechodzi od jednego do drugiego boku; ruch w paszczynie strzakowej,
2) strzakowa - o ta przechodzi od przodu do tyu; ruch w paszczynie czoowej,
3) pionowa - o ta przechodzi wzdu ciaa w kierunku podoa; ruchy w paszczynie poprzecznej

4) Paszczyzna ruchu definicja, rodzaje, przykady wicze w poszczeglnej paszczynie.

Paszczyznami ruchu nazywane s paszczyzny przechodzce przez ciao czowieka pasko i lece
wzgldem siebie prostopadle. Wyrnia si trzy paszczyzny ruchu:
1) strzakow albo przedni - dzieli ciao na stron praw i lew, (wznos RR przodem w gr)
2) czoow albo boczn - dzieli ciao na cz przedni i tyln, (wznos RR przodem w bok)
3) poprzeczn albo horyzontaln - dzieli ciao na cz grn i doln. (rotacje)

5) Postawa ciaa definicja i czynniki charakteryzujce postaw ciaa.

6) Prawidowa postawa ciaa charakterystyka i czynniki determinujce.
7) Wady postawy charakterystyka i czynniki determinujce.
8) Typy budowy ciaa (somatyczne) charakterystyka.

Endomorfik to kawa chopa dua masa ciaa, grube i krtkie koci. Z winy powolnej
przemiany materii (nadmiar hormonu insuliny), nabieranie masy wychodzi mu a za dobrze,
std te czsto trenuje aby si odchudzi i pozby tuszczu. Waga czsto powyej redniej
(BMI > 25), ma problemy z nabieraniem czystych mini. Jeli marzy o sukcesie, musi bardzo
skrupulatnie przestrzega diety ograniczajcej kalorie (szczeglne te dostarczane z tuszczy),
trenowa na siowni, wykonywa tzw. aeroby oraz oglnie duo si rusza.

Ektomorfik to jego przeciwiestwo chudzielec, brak tuszczu, dugie i cienkie koci, wta
sylwetka. Szczeglne dobrze to wida gdy s wysocy, ale wielu jest ektomorfikw
przecitnego wzrostu. Ma bardzo szybki metabolizm (dziaanie hormonw trzustki),
cokolwiek wrzuci do brzucha jest byskawicznie spalane. Jeli chce osign sukces, musi
zdecydowanie przekroczy zapotrzebowanie kaloryczne swojego organizmu aby ten, nie
mogc spali kalorii, wykorzysta je do budowania mini.

Mezomorfik jest szczciarzem cechuje si wag idealn w stosunku do wzrostu, nie ma

problemw z przyrostami mini. Szerokie barki, wskie biodra sprawiaj e plecy maj
ksztat litery V. Dziki duej iloci anabolicznych hormonw: wzrostu i testosteronu, ma
najlepsze predyspozycje do sportw i kulturystyki.

Wg staroytnych Grekw:
a) brachioplastyczny
rednia wysoko ciaa, szeroka klatka piersiowa, waga powinna by [wzrost ciaa w
cm 100] kilogramw, np. 170 cm 100 = 70 kg
najwicej krtkich wkien miniowych (szybkokurczliwych)
dyscypliny o charakterze siowym
b) asteniczny
kiepski rozwj siowy; dugo koczyn przerasta szeroko barkw, proporcja
wzrostu przewysza szeroko i wag, wysocy
wicej dugi wkiem miniowych (wolnokurczliwe)
dyscypliny wytrzymaociowe (biegacz, maratoczyk)
c) atletyczny
proporcjonalno midzy wysokoci a wag (195cm 95 kg = 100)
lekkoatletyka, gry zespoowe
skoczno, odbicie, sprint, bieg
d) pikniczny
gimnastyka, skok do wody
 dobra koordynacja

9) Pole podstawy definicja i 5 rnych pozycji wyjciowych

10) Definicja i charakterystyka poj rwnowaga, zachwiana rwnowaga, utracona
rwnowaga.
11) Wady postawy ciaa w paszczynie strzakowej definicja i obraz kliniczny
(charakterystyka)
12) Pojcia:
a. czucie rwnowagi def, charakterystyka, w.
Czucie rwnowagi". Rozrnia si rwnowag statyczn - w miejscu - i
rwnowag dynamiczn - w ruchu. Rwnowag wiczy si poprzez stwarzanie
trudnych warunkw do utrzymania rwnowagi. Podtrzymanie rwnowagi (balans)
uzyskuje si, wykonujc ruchy w stawach bliskich powierzchni podporu, np. obrczy
barkowej i krgosupa szyjnego - przy wykonywaniu stania na rkach.

b. czucie przestrzeni j.w.

Czucie p r z e s t r z en i " - wyraa si w dokadnoci ruchw w przestrzeni.
W metodyce nauczania naley uczy rozrniania Kontrastujcych" zada ruchowych,
np. rzut do kosza - z dalekiej odlegoci i spod kosza.

13) Koordynacja ruchowa definicja, charakterystyka, trzy przykady w.

14) Wady budowy kolan
15) Wady budowy klatki piersiowej