BEZPATNA GAZETA REGIONU TORUSKIEGO | NR 119 | 26 MAJA 2017 | ISSN 4008-3456 | NAKAD 30 000 EGZ.

www.pozatorun.pl

Czernikowo . Gmina Chema . Miasto Chema . ubianka . ysomice . Lubicz . Obrowo . Wielka Nieszawka . Zawie Wielka

Rowerem
przez wsie
Setki kilometrw cieek, rwnie wiele atrakcji
po drodze - tak w skrcie wyglda nasz region
z perspektywy jednoladu. Sprawdzamy,
gdzie warto si wybra na przejadk

Gmina ysomice: Gmina Lubicz: Chema:

Weekend upynie pod znakiem
rodzinnej zabawy i mnstwa nie-
spodzianek
Bez wzgldu na wiek i wyksztace-
nie mieszkacy gminy debatowali
o rozwoju dziaa lokalnych
Na chemyskim rynku zadebiu-
towa Festiwal Ksiki i Bibliotek
Powiatu Toruskiego
4-7
Gmina ubianka:
Koo Gospody Wiejskich w Prze-
cznie obchodzi pikny jubileusz.
P wieku mino jak jeden dzie

Poza Toru . 26 maja 2017

 2 FELIETONY
W ydawca P oza T oru korzysta i poleca usugi kancelarii prawnej P aza i W splnicy
Opole w Kielcach
PRZEMYSAW
TERMISKI
Ten tytu to nie jaka sowna fi- oficjalnych komunikatw i kolej-
gura stylistyczna, ale efekt susz- nych protestw muzykw - okaza-
nej linii partii rzdzcej. Bo oto w o si, e koncert nie odbdzie si stpu Kayah, bo ta ma sympatie
jej efekcie prezes TVP Jacek Kurski w czerwcu. Prezydent Opola wy-
w cigu kilku dni zdoa zrazi do powiedzia umow TVP, o czym
siebie i mediw narodowych rze- poinformowa na swoim profilu na
sze artystw, ktrzy mieli wystpi Facebooku. W tym samym dniu w
na 54. Krajowym Festiwalu Pio- wieczornym wydaniu Wiadomo-
senki Polskiej w Opolu. W ponie- ci wystpi sam prezes Kurski z
dziaek po enujcym spektaklu jasnym przekazem, e caa ta akcja
Odgrzewane
kotlety
DARIUSZ
MELLER
Niektrzy, poddawani od jest gwatem na ludzkiej pamici,
lat permanentnej propagandzie jako e w teoretycznym pastwie
tvnowsko-polsatowskiej yj w PO PSL patologia bya norm.
wyimaginowanym wiecie i nie s Wiedz o tym wszyscy oprcz tych
w stanie niczego si nauczy. Po- biedakw zapatrzonych 24 godzi-
zostaje wic stara, zgrana metoda ny na dob w te stacje. Zapytany
straszenia PiS-em. Przeywamy niedawno aparatczyk z krgw to-
wic dj vu z lat 2005-2007. Wy- talnej opozycji, co takiego strasz-
cigane s jakie pojedyncze ne- nego widzi w obecnym rzdzie,
gatywne zdarzenia i incydenty, co odpowiedzia, e nie jest pewny
Samorzdowcy maj pene rce roboty i
jest to praca z prawdziwego zdarzenia w od-
rnieniu od drzemek w poselskich awach na
Wiejskiej.
Marek Olszewski
przewodniczcy Zwizku Gmin Wiejskich RP
REKLAMA
jest polityczn ustawk, wszystko
jest OK i jeszcze wszyscy poauj,
e zbojkotowali ten event.
W sieci zawrzao w zasadzie
to wrze do tej pory. Co, co za-
zwyczaj uchodzio na sucho ekipie
PiS-u czyli dzielenie i wskazywa-
nie palcem, e ten jest lepszy, a ten
gorszy teraz ju tak pobaliwie
nie zostao przyjte. Wszystko za-
czo si od tego, e kierownictwo jawiy si take pytania o finanse i
TVP nie chciao dopuci do wy-
polityczne nieco inne od wyma-
ganych. I bach! rodowisko arty-
styczne jak jeden m solidarnie
zaczo deklarowa bojkot impre-
zy.
W chwili, kiedy pisz tekst, po-
jawiaj si pierwsze plotki o tym, i na politycznym haju bujaj hen,
e festiwal ma by zorganizowa-
nastpnego dnia (skd to zna-
my?!). Rzekem mu, e lka si
powinien, jeli co przeskroba i
wtedy nie powinien rozstawa si
z paszczem, ktrym si nakryje,
kiedy przyjd wyama mu drzwi,
za ktrymi mieszka. Testowane s
te nowsze metody obalenia rz-
du, by epizod z KOD-em, teraz
wypucili hunwejbinw z nieja-
kich Obywateli RP, co pewien czas
wymylaj jakie hucpy, ktre spo-
eczestwo ma w nosie, gdy yje kratycznym pastwie prawnym
mu si normalnie i lepiej ni przed
2015 rokiem. Ostatnio celebrycki
wiatek powizany z totalniaka-
mi yje sprowokowan awantur
z festiwalem w Opolu. Natomiast
generaln zasad przywiecajc jak mwi przysowie psy szcze-
im wszystkim jest co w stylu hasa
Poza Toru . 26 maja 2017
stopka redakcyjna
Redakcja Poza Toru
Toru, ul. Skodowskiej-Curie 41
ny w innym miecie, by moe w redakcja@pozatorun.pl
Koszalinie, by moe w Kielcach
(sic!). W tym momencie warto do-
Kontakt do redakcji
da, e kilku znajomych samorz- GSM 733 842 795
dowcw podzielio si ze mn oba- Wydawca
wami, e mog dosta propozycj
nie do odrzucenia organizacji Fundacja MEDIUM
festiwalu. Na Facebooku pojawiy Redaktor naczelny
si memy o tym, kto ma wystpi
zamiast topowych muzykw. Po- Radosaw Rzeszotek
Redaktor wydania
budet, kto sfinansuje t klap?
Mora z tego taki, e prezes Kinga Baranowska
Kurski wzorem Berczyskiego Dzia reportau i publicystyki
uwali ekspresowo tym razem nie
caracale, a festiwal z pwieczn Jacek Kiepiski, Robert Kamiski
histori oraz umocni wikszo Dzia informacyjny
spoeczestwa w przekonaniu, e
ludzie PiS-u ju dawno odlecieli Micha Ciechowski,
Katarzyna Ochocka,
hen w oparach absurdu.
Piotr Gajdowski
Kultura
Micha Ciechowski
czerwonych z wojny hiszpaskiej:
Sport
No pasarn: adnych zmian, ma
Karol ebrowski
by, jak byo, nie wolno ruszy nas
i naszych przywilejw. Ostatnio
taki gos (dosownie w formie
REKLAMA
Karol Przybylski
buczenia) wydaa nadzwyczaj-
(GSM 665 169 292),
na kasta ludzi, ktra w obronie
swojej pozycji potrafi nawet wy- Iwona Zuchniak
wrci na opak istot trjpodziau (GSM 500 324 572),
wadzy. Jeden z kasty stwierdzi
Magorzata Kramarz
bowiem tydzie temu, e w demo-
(GSM 607 908 607),
suwerenem nie s wyborcy, tylko
reklama@pozatorun.pl
wartoci znajdujce si w prawie,
Korekta
na ktrych stray stoj niezale-
ne sdy i niezawili sdziowie. Ale Piotr Gajdowski
Skad
kaj, karawana idzie dalej.
Studio Poza Toru
Cytat numeru
Druk
Drukarnia Polska Press Bydgoszcz
ISSN 4008-3456
Redakcja nie odpowiada za tre
ogosze.
***
Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy
z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim
i prawach pokrewnych Fundaccja ME-
DIUM zastrzega, e dalsze rozpowszech-
nianie materiaw opublikowanych w Poza
Toru jest zabronione bez zgody wydawcy.
 4 ROWERY

Jazda po
horyzont
Regionalny Oddzia PTTK Szlak Brdy w Bydgoszczy
opiekuje si dwoma tysicami kilometrw szlakw -
840 km licz rowerowe, 780 km piesze i 362 km kajakowe
Katarzyna Ochocka
Rower staje si coraz bardziej po- one w urzdzenia i znaki informa-
wszechnym rodkiem rekreacji cyjne trasy wdrwek. Najczciej
i komunikacji. Szczeglnie wida przebiegaj przez atrakcyjne tury-
to rankiem, gdy wielu z nas wy- stycznie miejsca.
rusza do pracy. Coraz wicej osb - Szlaki rowerowe dzielimy na
wybiera dwa, a nie cztery kka. midzynarodowe, ponadregional-
I maj ku temu moliwoci, bo ne, regionalne i lokalne - informuje
cieek rowerowych jest coraz Tadeusz Frymark z Regionalne-
wicej. go Oddziau PTTK Szlak Brdy
w Bydgoszczy. - Przykadem szlaku znaczane s np. na terenie jednego rem czerwonym, musimy zwraca A mionikw rowerowych
Czsto mylimy pojcia cieki midzynarodowego jest R1, kt- powiatu. Gwne szlaki rowerowe uwag, by trzyma si wanie tej przejadek jest coraz wicej.
rowerowej i szlaku. Te pierwsze to ry swj pocztek ma we Francji, przechodzce przez nasze woje- barwy. Trzy pierwsze wymienione - Zwikszya si liczba osb
specjalnie zbudowane trasy w te- a koczy si w Rosji. Przebiega wdztwo to Bydgoszcz - Chojnice kolory s najczciej uywane przy wsiadajcych na rower dla rekreacji

przez nasze wojewdztwo - Mro-
cz, Bydgoszcz, Chemno i Gru-
dzidz.
Warto doda, e kilka lat temu
rzd wyda decyzj, by zmieni
wygld oznakowania midzyna-
rodowych szlakw rowerowych.
N iestety czsto Maj mie pomaraczowe to
i czarne litery. Oddziay PTTK
dochodzi do samowolki powinny zmieni oznakowania,
wrd autorw nowych jednak prawodawcy nie przewi-
dzieli przekazania im rodkw
szlakw turystycznych . na ten cel.
- Szlaki ponadregionalne
przebiegaj przez rne woje-
renie czy wyznaczone pasy, np. po wdztwa. Jednym z nich jest Wi-
torach kolejowych z Torunia do lana Trasa Rowerowa majca u nas
Unisawia. Szlaki turystyczne to dwa odcinki 210 km i 238 km -
wytyczone i oznakowane jednolity- wyjania. - Mamy te wspomniane
mi znakami (symbolami), wyposa- szlaki regionalne, ktrych trasy wy-
REKLAMA
(165 km), Czersk - wiecie - Toru
- Wocawek (201 km), Radomno -
Toru - Barcin (210 km), Tuchola
- Fojutowo - Bachorze (125 km),
korz - Tle - Tuchola (159 km),
Toru - Bydgoszcz - Nako (87 km)
i Dolin Dolnej Wisy (325 km).
cznie przez region przebiega po-
nad 2600 km szlakw rowerowych.
Nasz oddzia administruje sieci
prawie 2 tys. km szlakw, w tym -
840 km rowerowych, 780 km pie-
szych i 362 km kajakowych.
Szlaki piesze i rowerowe ozna-
kowane s picioma kolorami:
czerwonym, niebieskim, zielonym,
tym i czarnym. Su uatwieniu nie stosuj si do Instrukcji Znako-
turycie orientacji w terenie. Zda-
rza si bowiem, e kilka szlakw
si przecina. Jeli wic podruje- to niepotrzebny chaos i dezorienta-
my szlakiem oznakowanym kolo-
okazji szlakw ponadregionalnych, i komunikacji. Wida to szczegl-
dwa pozostae - szlakw krtszych. nie w godzinach porannych, gdy
Pomys na oznakowanie i wyty- przychodzi czas na dotarcie do pra-
czenie ich zapocztkowa w latach cy - mwi. - Przy naszym Oddziale
90. czonek bydgoskiego PTTK PTTK dziaaj trzy kluby rowerowe
- Zbigniew Broski. Minister- Cyklista z Chojnic, egluga
stwo zaaprobowao jego propozy- z Naka i bydgoski Gryf . Ponad-
cj, dziki czemu rowerzyci nie
maj problemw z pokonywaniem
to mamy inne kluby z sekcjami
rowerowymi, ktre ciesz si coraz
atrakcyjnych tras.
- Niestety czsto dochodzi do
wiksz popularnoci. Wida to
np. przy cotygodniowych sobot-
samowolki wrd autorw no- nich wypadach Gryfu, na ktre
wych szlakw turystycznych - przy- przychodzi coraz wicej chtnych!
znaje nasz rozmwca. - Samorzdy Niemniej w tej beczce miodu
czy inne organizacje, ktre wpadn znajdziemy te yk dziegciu.
na pomys wytyczenia nowej trasy, - Niektrzy rowerzyci s skraj-
nie nieodpowiedzialni - nie kryje. -
wania Szlakw Turystycznych, kt- Przejedaj przez ulice po pasach
rej autorem jest PTTK. Wprowadza dla pieszych, jed z zawrotn
prdkoci, nie zwracaj uwagi na
cj. pieszych. Apeluj - wicej rozwagi.

Poza Toru . 26 maja 2017

 ROWERY 5

Zapraszamy na Nestl Fitness Tour de Toru

Ju 28 maja czowka kobiecego
kolarstwa stanie na starcie Ne-
stl Fitness Tour de Toru, bd-
cego jednoczenie V Eliminacj
Mistrzostw Polski w kryterium
ulicznym. Charyzmatyczna i za-
cita rywalizacja elity kobiet po
raz 3. zawita na ulice urokliwej
toruskiej starwki.
powalczy o jak najlepsze lokaty. Ja
na pewno stan na starcie i zrobi
wszystko co w mojej mocy, aby po-
jecha jak najlepszy wycig.
- Organizujc Nestl Fitness
Tour de Toru wychodzimy na-
przeciw zapotrzebowaniu fanw
kolarstwa z Torunia i regionu. Wy-
cig to dobra okazja do zaprezento-
wania si na ywo naszym kibicom,
sponsorom i instytucjom wspie-
rajcym mwi o wycigu dyrek-
tor sportowy TKK Pacific, Leszek
Szyszkowski. - Kryterium uliczne
zaliczane do mistrzostw Polski
pa, to jedna z najciekawszych i
najbardziej widowiskowych form
kolarstwa szosowego. Ciesz, si e
zesp TKK Pacific Nestle Fitness zawodniczkami. Ponadto organiza-
Cycling Team moe walczy przed torzy gorco zachcaj do przyby-
wasn publicznoci. cia rodzin z dziemi, dla ktrych
Wycig ruszy o godzinie 16:00, zostan przygotowane dodatkowe
jednak zanim to nastpi, zostanie
otwarte miasteczko kolarskie, gdzie atrakcje, midzy innymi wycigi na
mona obserwowa przygotowa- trenaerach z symulatorami tras.
nia zespow do startu, prac me- Do zobaczenia 28 maja na toru-
chanikw, obsugi, porozmawia z skim Rynku Staromiejskim!

W samym rodku zabytkowej

toruskiej starwki odbdzie si
3. edycja Nestl Fitness Tour de
Toru, bdca jednoczenie V Eli-
minacj Mistrzostw Polski w kry-
terium ulicznym dla kobiet. Elita
pa oraz juniorki stan na starcie
przy Centrum Kultury Dwr Ar-

[ ]
tusa, a nastpnie przejad ulicami
Szerok, Mostow, Bulwarem Fila-
dejskim, Flisacza i Ducha witego.

1500
metrw ma jedna
runda Nestl Fit-
ness Tour de Toru

Na rundzie o dugoci 1500 metrw

odcinki asfaltowe cz si z bruko-
wymi i to wanie na bruku zostaa
umiejscowiona meta.
Wycig pa rozegra si na cz-
nym dystansie 37,5 kilometra, a za-
wodniczki co okrenie bd rywa-
lizowa o punkty, ktre zadecyduj
o kocowym zwycistwie.
Gotycka sceneria grodu Ko-
pernika stanowi bdzie to dla
emocjonujcej walki najlepszych
polskich zawodniczek. Organizato-
rzy postarali si, aby trasa bya wi-
dowiskowa, ale przede wszystkim
odpowiednia dla kolejnej elimina-
cji mistrzostw Polski. O wycigu

[ ]
wypowiedziaa si zawodniczka to-
ruskiego klubu TKK Pacific Nestl
Fitness Team, Karolina Perekitko

37,5
kilometra liczy
caa trasa wy-
cigu

- Osobicie uwaam, e kryte-

rium w Toruniu jest przeznaczone
dla zawodniczek potraficych ci-
ga si na cikich trasach. Konfi-
guracja trasy nie jest wymagajca
technicznie, ale bruk, ktry znaj-
duje si na wikszej czci rundy,
moe spowodowa spor selekcj
w peletonie. Nestl Fitness Tour
de Toru charakteryzuje si tym,
e prowadzi w samym sercu mia-
sta, wic mam nadziej, e nie za-
braknie kibicw, a nawet bdzie ich
jeszcze wicej ni w ubiegym roku.
Ich wsparcie kibicw jest dla caej
naszej druyny bardzo motywu-
jce, szczeglnie e startujemy u
siebie i z pewnoci pomoe nam
Poza Toru . 26 maja 2017
 6 ROWERY
Jednoladem przez wsie
Wsid na rower i poznaj swj region z innej perspektywy
Micha Ciechowski
Czarny, zielony, niebieski, a take
midzynarodowy - szlakw rowe-
rowych na terenie wojewdztwa
kujawsko-pomorskiego nie bra-
kuje. Wci s one modernizowa-
ne i budowane, tak aby dostarczy
aktywnym mieszkacom regionu
kolejnych atrakcji i wrae.
Powiat toruski i Toru na ziemi
chemiskiej s rowerowym zag- zjedziemy, trafimy na pobliski w-
biem. Od wielu lat samorzdy inwe-
stuj w rozwj cieek pieszo-rowe-
rowych, korzystajc z dofinansowa
z europejskich programw rozwoju.
W grodzie Kopernika istnieje ju
ponad 100 km tras rowerowych,
wkrtce zbudowanych zosta moe
kolejnych 90 km. Od kilku miesi-
cy magistrat pracuje nad Koncep-
cj rozwoju komunikacji rowerowej
w Toruniu na lata 2017-2023.
Niewtpliwie atrakcyjnym roz-
wizaniem dla cyklistw jest po-
czenie tras miejskich ze ciekami
powiatowymi. Obecnie powiat to-
ruski posiada ponad 70 km drg,
w budowie jest drugie tyle.
- Cyklici chccy skorzysta
z aktywnego wypoczynku na terenie
powiatu toruskiego mog ruszy
REKLAMA
z trzech istniejcych tras - informu- czeka na nas prawie 13-kilometrowa
je Agnieszka Niwiska ze Starostwa trasa ze Zotorii przez Silno do Osie-
Powiatowego w Toruniu. - Pierw- ka nad Wis.
sza, liczca ponad 17 km do granicy Zwiedzanie tej strony powiatu
powiatu, prowadzi z Torunia przez rozpocz mona przy neogotyckim
ubiank do Unisawia. Po drodze kociele w. Wojciecha w Zotorii, by
obserwowa moemy przepikne uda si pniej w stron ruin zam-
krajobrazy ziemi chemiskiej. ku wzniesionego przez Kazimie-
Jadc t tras, natrafimy na stary rza Wielkiego. Mknc dalej, warto
dworzec PKP w Pigy, a gdy z niej zwolni w Silnie, gdzie znajduje si
XVIII-wieczny cmentarz ewange-
wz. Gdy wrd cyklistw znajd licki. Dalej dotrzemy w kocu do
si mionicy historii, nie mog po- Osieka, gdzie czeka na nas bdzie
min wic Bierzgowa, w ktrym Osiecka Izba Regionalna oraz zabyt-
czekaj koci z XIV wieku oraz kowe chaty.
odrestaurowany wiatrak kolak. Aktualnie Starostwo Powiatowe
Jeeli za pokierujemy si we planuje modernizowa i rozbudo-
wschodni stron powiatu, trafi- wa kolejne odcinki tras rowero-
my do Chemy, gdzie zobaczymy wych.
zabytkow konkatedr oraz prze- - Obecnie za skrajne punkty tras
sidziemy si na... rower wodny na rowerowych mona uzna Racinie-
Przystani Tumskiej. Wtedy tutejsze wo na zachodzie, Chem na p-
widoki bdziemy mogli podziwia nocy i Osiek nad Wis na wscho-
ze rodka Jeziora Chemyskiego. dzie powiatu - dodaje Agnieszka
Dotrzemy tam przez ysomice, Ty- Niwiska. - Plany dotyczce posze-
lice i Zalesie, po drodze zahaczajc rzenia sieci drg rowerowych i za-
o odgazienie trasy prowadzce gszczenia jej nie kocz si jednak
nad Jezioro Kamionkowskie. na ju zaplanowanych inwestycjach.
Niezapomniane wrae- Trwaj prace nad kolejnymi odcin-
nia przywieziemy ze sob take kami. Justyna i Krzysiek w weekend wybrali tras do Unisawia.
z wyprawy przez gmin Lubicz. Tam Obecnie powstan odcinki drg
Poza Toru . 26 maja 2017

dla cyklistw, ktre pocz Nawr Powiatowego w Bydgoszczy. - Wy-
z Sierakowem, Zotori z Lubiczem
Grnym, Toru z Cierpicami, Osiek
nad Wis z Mazowszem i Obro-
wem, Leszcz z Koczewicami, R-
ankowo z Turznem oraz Toru
z Grskiem i Barbark.
Wybierajc si na rowerow wy-
praw, warto pozna take moli-
woci innych rejonw. Na terenie
powiatu chemiskiego obecnie
planowana jest budowa pitnastoki-
lometrowej trasy pieszo-rowerowej
z Unisawia do Chemna oraz do-
koczenie do granic powiatu cieki
Chemno - Podwiesk - Grudzidz.
Jak informuje Grzegorz Pitkowski
z Zespou Zarzdzania Projektami
Starostwa Powiatowego w Chem-
nie, samorzd wojewdztwa planuje
take budow cieki przy drodze
wojewdzkiej od Stolna przez Uni-
saw a do Wbrzena.
W powiecie bydgoskim do dys-
pozycji cyklistw jest obecnie ponad
80 km cieek przy drogach powia-
towych oraz kilkadziesit kolejnych
przy trasach krajowych, wojewdz-
kich i gminnych.
- Najciekawsz propozycj dla
rowerzystw jest trasa rowerowa,
ktra powstaa po realizacji w roku
2014 projektu Budowa cieek ro-
werowych w powiecie bydgoskim,
chemiskim i miecie Bydgoszcz
dofinansowanego ze rodkw Unii
Europejskiej, prowadzca m.in.
przez Koronowo, Zalew Koronow-
ski do Unisawia i Torunia - opi-
suje Micha Piaszczyk ze Starostwa
ROWERY 7
budowane odcinki cieek po-
czyy ju istniejce, tworzc jedn
z najduszych w Polsce tras rowe-
rowych.
cieka ta biegnie przy jednej
z najwaniejszych atrakcji tury-
stycznych powiatu - odrestauro-
wanego zabytkowego, najwyszego
w Europie mostu kolejki wskotoro-
wej niedaleko Koronowa. Niekwe-
stionowan ciekawostk jest take
najwikszy akwen w powiecie - Za-
lew Koronowski.
- Profesjonalne trasy rowerowe
znajduj si w kadej skrajnej cz-
ci powiatu, jednak warto wspo-
mnie o poczeniu gmin Dbrowa
Chemiska z gmin Koronowo, do
ktrych mona dojecha z wykorzy-
staniem cieek rowerowych budo-
wanych w latach 2010-2014 - pod-
krela Micha Piaszczyk. - Dymy
do tego, aby wci zwiksza moli-
woci bezpiecznych przejazdw dla
cyklistw. Cho obecnie powiat nie
prowadzi adnych inwestycji rowe-
rowych, do zadania przymierza si W naszym regionie jest mnstwo cieek oraz tras rowerowych.
ju w przyszym roku.
Jeeli trasy powiatu bydgoskiego dostarczy wielu wrae i piknych emy zwiedzi gotyck wityni. na fordoskim mocie.
s ju nam znane, stamy na starcie widokw. Nastpnie droga prowadzi bdzie Ssiadujce ze sob powiaty to
w Mylcinku i wyruszmy na pod- Wracajc do Bydgoszczy, moe- w stron Ostromecka. W tamtej- skarbnica zabytkw, piknych wi-
bj powiatu chemiskiego. Trasa my kierowa si w stron Gry w. szym rezerwacie bije eksploatowane dokw i yczliwych mieszkacw.
od ptli tramwajowej poprowadzi Wawrzyca, przy ktrej znajduje rdo Marii, czyli woda Ostromec-
nas parkowymi alejami przez For- Warto wic wiosn zamieni samo-
si synny punkt widokowy. Jadc ka. W tej miejscowoci warto zrobi
don, Strzelce Dolne i Gruczno do w stron miasta nad Brd, wjedzie- ostatni postj przed wjazdem do chd na rower i pozna niezdobyte
Chemna. Po drodze miniemy za- my w tzw. Basen Unisawski. Mijajc miasta. Znajduj si tutaj bowiem dotd zaktki regionu na dwch
gbie liwki, liczne kocioy i zabyt- Kokocko z dawnym zborem ewan- zesp paacowy otoczony urokli- kkach. Pikno wojewdztwa kry-
kowy myn. Rowerowa Trasa Wi- gelickim z pocztku XIX wieku, wym parkiem o charakterze krajo- je si za kadym pagrkiem i drze-
lana, ktr bdziemy si porusza, dojedamy do Czara, gdzie mo- brazowym. Szlak swj bieg koczy wem.
REKLAMA
Poza Toru . 26 maja 2017
 8 WYWIAD
Kto oglda Ranczo, a kto inny Dyzm
W kwietniu odbyo si XXXI Zgromadzenie Oglne Zwizku Gmin Wiejskich RP. Toru goci ponad 350 przed-
stawicieli polskich gmin. Z przewodniczcym ZGW, Markiem Olszewskim rozmawia Robert Kamiski
Jest pan jak najlepszego zdania o
polskiej samorzdnoci.
Uwaam, e w tym akurat wzgl-
dzie my, Polacy, nie mamy si czego
wstydzi. Mao tego, obserwujc
jak inne kraje podpatruj nasze
osignicia i staraj si je kopiowa,
nie waham si powiedzie, e jeste-
my dla nich wzorem do nalado-
wania. Wyjtkowo polskiej samo-
rzdnoci nie ulega kwestii.
Mimo to obecna wadza planuje
daleko idce reformy. Czy paskim
zdaniem potwierdzi si porzekado,
e lepsze jest wrogiem dobrego?
Idea samorzdnoci zacza by
konsekwentnie budowana po roku
1989, cho nasze tradycje s oczywi-
cie duo starsze sigaj czasw II
Rzeczypospolitej. Powiedzmy wic,
e ma ju swoje lata i osignicia. I
nagle okazuje si, e w oczach ludzi,
ktry wanie doszli do wadzy ma
powane mankamenty. I to na tyle
powane, e trzeba j zrewolucjo-
nizowa, podobnie zreszt jak wiele
innych sfer ycia spoecznego, jak
choby owiat czy sdownictwo.
Dlatego te Zwizek wraz z organi-
zacjami reprezentowanymi w Ko-
misji Wsplnej Rzdu i Samorzdu
Terytorialnego zainicjowa debat
na ten temat.
Kwesti kluczow wydaje si by
kadencyjno.
Ostatnie wybory doprowadziy do
wymiany okoo 30% samorzdw.
To nieuchronnie musi prowadzi
do pytania: czemu takie dziaania
maj suy? Samorzdowcy maj
pene rce roboty i jest to praca z
prawdziwego zdarzenia w odr-
nieniu od drzemek w poselskich
awach na Wiejskiej. Polska lokalna
ma swoj wasn specyfik. Nie da
si zrozumie jej problemw z od-
dali. Teoretyzowanie na temat na-
szych bolczek przez warszawskich
oficjeli, moe oczywicie dawa
zudzenie debat merytorycznych,
ale w rzeczywistoci to nic innego
jak dziaanie na szkod naszych
maych ojczyzn. Dla tych ludzi to
problemy teoretyczne, dla nas - re-
alne.
Uwaa pan, e kierunek, jaki wska-
zuje wadza, prowadzi do nieprze-
strzegania praw wyborcw?
W rzeczy samej. Tak si skada, e
prcz funkcji, jak peni w Zwiz-
ku Gmin Wiejskich, jestem rw-
nie wjtem w gminie Lubicz. Od
1992 roku. Skoro wyborcy mnie
wybieraj, to znaczy, e chc. To
wolny kraj. Ci, ktrzy si nie spraw-
dzaj, po prostu odchodz. Ale pro-
blem jest znacznie gbszy. Samo-
rzdno, tak jak ja j rozumiem,
wymaga cierpliwoci. By pozna
lokalne rodowisko trzeba czasu.
Ludzie chc rzdzi si samodziel-
nie. Na tym to polega. To wanie
zawarte jest w definicji pojcia sa-
morzdno.
Czyli dwukadencyjno, przy kt-
rej upiera si rzd, to nie jest naj-
szczliwszy pomys?
Dziaam w sferze polityki lokalnej
dostatecznie dugo, by obserwo-
wa to zjawisko od kuchni: w cza-
sie pierwszej kadencji burmistrz
uczy si co i jak robi; w drugiej
zastanawia, co bdzie z nim dalej.
Powtarzam: realne zmiany i praw-
dziwy postp wymaga czasu. Pracy
na przestrzeni kilku kadencji, du-
gofalowoci celw. Wymaga te, nie
oszukujmy si, pienidzy.
A propos rodkw. 50-60% budetu
gmin pochania owiata. Czy uwa-
a pan, e obecna reforma szkolnic-
twa to krok w dobrym kierunku?
To krok w nieznane. Najogldniej
mwic. Prawo Owiatowe zostao
przez Zwizek zaopiniowane nega-
tywnie. Stoimy na stanowisku, e
reforma ta nie jest naleycie przy-
gotowana i jest wprowadzana zbyt
wczenie. Choby z tego powodu,
e nie osignito jeszcze celw po-
przedniej. Caa ta rewolucja odbije
si najbardziej wanie na tych naj-
mniejszych spoecznociach. Po-
wstay nowe kategorie wydatkw.
25% gmin zostao zmuszonych do
przebudowy szk. Trzeba prze-
rabia szatnie, poszerza koryta-
rze, rozbudowywa sale czy wrcz
dobudowywa nowe skrzyda bu-
dynkw. W skali kraju to miliar-
dy zotych. Nazwanie tego mar-
notrawstwem, to najagodniejsze
okrelenie jakie przychodzi mi do
Poza Toru . 26 maja 2017
gowy. Zamiast adaptowa budyn-
ki do nowych zapisw w ustawach,
daoby si te rodki spoytkowa
o wiele sensowniej. Powie to panu
kady dyrektor, kadej szkoy w
tym kraju.
Pewien znany polityk Prawa i Spra-
wiedliwoci twierdzi, e zmiany w
ordynacji wyborczej maj na celu
wyplenienie lokalnych klik, jakie
powstaj w wyniku zasiedzenia
dugotrwale okupowanych urz-
dw. Swoje obserwacje, jak sam
przyznaje, buduje na popularnej
komedii Ranczo. Zacytujmy owe-
go polityka: W filmie Ranczo
widzimy, jakie s konsekwencje
zbyt dugiego utrzymywania wa-
dzy. Czy pana, ktry od tylu ju lat
piastuje t sam godno, podobne
stwierdzenia dotykaj personalnie?
Gdybym mia odpowiada na
tym samym poziomie, musiabym
stwierdzi, e jeden oglda Ran-
czo, a inny Karier Nikodema
Dyzmy. Ale mwic cakiem serio:
mona twierdzi, e lokaln Polsk
rzdzi sitwa, podobnie jak mona
mwi rne inne rzeczy. Ale fakty
s takie, e za tymi pomwieniami
nie stoi nic. Nie tocz si, prosz
zwrci uwag, adne procesy ko-
rupcyjne. Zatem zdanie tego pana
to czysta, do ohydna zreszt, in-
synuacja majca uzasadni jego
pomysy.
Dlatego programowo dystansuje si
pan od partii politycznych?
Skupiam si na dziaaniach na
rzecz mojej spoecznoci, a nie na
lansowaniu tej czy innej politycznej
opcji. Moim problemem jest jak
uly dzieciakom, by nie dwigay
cikich plecakw, a nie aktualne
supki poparcia tej czy innej partyj-
nej frakcji.
 PATRONAT 9

Jaka jest firma przyszoci?

Chcesz zbudowa strategi komunikacji swojej firmy? Zaznajomi si z praktykami firm, ktre odniosy sukces? Konferencja
Firma Przyszoci, ktra odbdzie si 6 czerwca w Toruniu jest wanie dla ciebie. Z Marcinem Klejnowskim, czonkiem Zarzdu
Izby Przemysowo-Handlowej w Toruniu, jednym z pomysodawcw przedsiwzicia, rozmawia Robert Kamiski
Prosz na pocztek powiedzie kilka Jednym z zaoe Izby Przemyso- leny Dziewgu, szefowej Google for a jest to dla nas pierwszy punkt roz- adresem www.
sw o samej Izbie. wo-Handlowej w Toruniu jest edu- Work CEE, ktra opowie o cyfrowej budowanej agendy. Z uczestnikami firmaprzysz-
Izba Przemysowo-Handlowa w To- kacja i wanie temu ma suy ten transformacji technologicznej i jej konferencji bdziemy si kontak- losci.com.
runiu to 28 lat dowiadczenia we projekt. Chodzi o wskazanie szans wpywie na prowadzenie firm. Na- towa i spotyka w celu wsparcia pl. Tam
wsppracy z przedsibiorcami. Nie pyncych z transformacji techno- stpnie rozpoczn si rwnolegle we wdraaniu zmian. Dodatkowo take
jestemy powizani z adn firm, logicznej, globalizacji. Zaprosilimy prelekcje i warsztaty. chcemy w przyszym roku zrealizo- znajdu-
instytucj samorzdow czy parti specjalistw w dziedzinie cyfrowych wa kolejn jej edycj. j si
polityczn. Obecnie zrzeszamy po- transformacji technologicznych, fi- Rwnie interesujco zapowiada si Jestem przekonany, e w tym roku szczeg-
nad 200 firm. Gwnym celem dzia- nansw, strategii i marketingu oraz blok warsztatowy. dooylimy wszelkich stara, eby owe in-
alnoci IPH zawsze byo wszech- wielu ekspertw - przedsibiorcw Tak, wydaje nam si, e podejmu- te cele osign. Zaprosilimy zna- formacje
stronne wspieranie przedsibiorcw z naszego regionu, ktrzy maj jemy tematy, ktre s niezwykle komitych prelegentw, z ktrymi dotyczce
i cel ten Izba realizuje po dzi dzie. przede wszystkim dowiadczenie istotne. Zreszt program przygo- spotkanie dla wszystkich zaintere- programu
Oczywicie nie opieramy swojej praktyczne w prowadzeniu biznesu. towalimy na podstawie sygnaw sowanych bdzie nie lada gratk. wydarze-
dziaalnoci na tym co wypracowa- Nie ograniczymy si jednak do sa- pyncych od przedsibiorcw To samo dotyczy warsztatw. Naj- nia.
no lata temu. My rwnie si rozwi- mych wykadw. Pomylelimy, e i w odpowiedzi na ich potrzeby. Na lepsz rekomendacj niech bdzie
jamy i wzbogacamy ofert o nowe warto uzupeni je o warsztaty prak- przykad o marketingu i rnych fakt, e to dopiero pierwsza edycja,
usugi, ktre s konkretn odpowie- tyczne. To pomys, ktry spotka si jego odsonach bdziemy mwi a ju w tej chwili, na kilka tygodni
dzi na potrzeby przedsibiorcw. z wielk przychylnoci rodowiska. a na 3 warsztatach, a to dlatego, przed jej rozpoczciem, zaintere-
IPH w Toruniu wspiera firmy, nie- e bardzo zaley na tym przedsi- sowanie ni jest ogromne i nieba-
zalenie od brany i skali dziaania Prosz powiedzie kilka sw o pro- biorcom. To potna dawka wiedzy wem na niektre bloki bdziemy
w ich codziennych wyzwaniach, gramie konferencji. w praktyce. musieli zamkn rejestracj.
przez rnego rodzaju dziaania ta- Generalnie, program zawiera cie- Dlatego wszystkich serdecznie
kie jak grupa zakupowa. k prelekcyjn, ktra skierowana jest Czy nie ma pan wraenia, e jeli zapraszamy, proszc jednak-
gwnie do kadry zarzdzajcej, me- idzie o tego typu konferencje, to e o wczeniejsze zgoszenia.
Jednym z projektw majcych na naderw a take tych, ktrych po mamy ostatnio do czynienia z pew- Wstp jest bezpatny, a liczba
celu wspieranie rozwoju lokalnych prostu interesuje temat, oraz ciek nym przesytem? miejsc jest niestety ograniczo-
firm, jak i nawizywanie kontaktw warsztatow obejmujc dwa blo- Chciabym zauway, e my nie na, wic warto si pospieszy.
biznesowych jest wasz nowy projekt ki, w tym partnerski. Zaczynamy 6 podchodzimy do tej konferencji ***
konferencja Firma Przyszoci. czerwca o 9.00 wykadem Magda- jak do jednorazowego wydarzenia, Zgoszenia prosimy skada pod
REKLAMA

Poza Toru . 26 maja 2017

10 YSOMICE

Mustang ma szans na Puchar!

Zawodnicy LZS-u Mustanga Ostaszewo ju w czerwcu powalcz w wojewdzkim finale Pucharu Polski
Ostatnie spotkanie skoczyo si wynikiem 3:1.
W pfinale Mustang podejmowa
na wasnym boisku czwartoligow
Uni Janikowo. Przy licznie zgro-
madzonej publicznoci na stadio-
nie w Ostaszewie druyna z gmi-
ny ysomice zaprezentowaa si
z bardzo dobrej strony i pewnie
pokonaa rywali w stosunku 3:1.
Tym sposobem awans do finau i
jednoczenie najwikszy sukces
w prawie 70-letniej historii klubu
sta si faktem.
Podopieczni trenera Micha-
a Kouchowskiego przebyli bar-
dzo dug drog do upragnio-
nego finau. Pierwszy mecz w
Okrgowym Pucharze Polski w se-
zonie 2016/2017 Mustang rozegra
ju 7 sierpnia zeszego roku prze-
ciwko Pomorzaninowi Toru (0:2).
Pniej ostaszewianie eliminowali
kolejno Cheminiank Chemno
(6:2), Wojownika Wabcz (5:6), Po-
loni Bydgoszcz (5:3), Lidera Wo-
cawek (5:5, k. 1:4), oraz wspomnia-
n ju Uni Janikowo.
Z pewnoci kibice na dugo za-
pamitaj wierfinaowe starcie z
Liderem Wocawek. Mustang udo-
wodni w tym meczu, e nigdy nie
mona si poddawa i zawsze nale-
y gra do koca. Po 90 minutach
LZS przegrywa 4:2, eby po dwch
golach Masato Hayashiego w doli-
czonym czasie gry doprowadzi do
dogrywki. Nastpnie w ostatnich
minutach dogrywki Mustang stra-
ci gola na 5:4, ale w ostatniej akcji
meczu znowu uciek spod topora i
dziki bramce Kacpra Mazerskiego
mecz musiay rozstrzygn rzuty
karne. W konkursie jedenastek za-
wodnicy Mustanga byli bezbdni
i awansowali do pfinau. Oto co
powiedzia po tym meczu jeden z
zawodnikw, Adam Kamierczak:
- Mecz mia naprawd zwario-
wany przebieg, ale najwaniejsze,
e wygralimy. Naszym celem by
awans i udao si nam go osign.
17 maja Mustang mierzy si w
pfinaowym starciu z Uni Jani-
kowo. Trener Kouchowski desy-
gnowa na to spotkanie nastpu-
jc jedenastk: Bartosz Goszka,
Mateusz Dawiec, Filip Pelc, Ma-
teusz Parzyszek, Adam Kamier-
czak, Tomasz Weber, Masato Hay-
ashi, Patryk Piotrowski, Sebastian
Owczarczyk, Maciej Dudek, Patryk
Cikowski.
Na zmiany weszli: Baej Wach,
Cezary Chmielewski oraz Mateusz
Ciesielski. Z powodu nadmiaru
tych kartek wystpi nie mg szewie, a rewan dwa tygodnie
kapitan zespou Tomasz Belzyt.
Mustang od pocztku meczu z
wyej notowanym rywalem narzu-
ci swj styl gry i ju w trzeciej mi-
nucie obj prowadzenie za spraw
gola Patryka Piotrowskiego. Jeszcze
przed przerw prowadzenie na 2:0
podwyszy Patryk Cikowski. W
50. minucie Mustang prowadzi
3:0, a swoj drug bramk zdoby
Cikowski. Goci tego dnia byo
sta jedynie na bramk honorow i
spotkanie zakoczyo si wynikiem
3:1. Po meczu trener Kouchowski
mwi:
- Jestem bardzo zadowolony
z wyniku i gry naszego zespou.
Zawodnicy wykonali na boisku
wszystkie zadania, ktre sobie na-
krelilimy. Znamy te warto
swojego zespou, dlatego nie ba-
limy si naszych rywali i dziki
temu teraz moemy cieszy si z
awansu.
W finale Mustang zmierzy si
z Wd wiecie, ktra na co dzie
wystpuje w trzeciej lidze, czyli a
dwie klasy wyej od druyny z gmi-
ny ysomice. W Ostaszewie panuje
jednak pena mobilizacja i jak udo-
wodniy wczeniejsze mecze, mo-
emy by pewni, e emocji nie za-
braknie, a Mustang bdzie walczy
do ostatniego gwizdka.
Pierwszy mecz finaowy roze-
grany zostanie 7 czerwca w Osta-
pniej w wieciu.
(MC/K)

Bdzie si dziao! Gmina gocia skarbnikw

Na pierwszym w tym roku Forum Skarbnikw podj-
Koncert dla Mam
Urzd Gminy ysomice zaprasza
na niezwyky koncert zwizany
Weekend w gminie ysomice upynie pod znakiem z obchodami Dnia Matki. Mu-
rodzinnej zabawy i mnstwa niespodzianek to rozmowy zwizane z finansami publicznymi zyczne wydarzenie odbdzie si
28 maja o godz. 15 w kociele pw.
Dwa dni rozmw o finansach Regionalnej Izby Obrachunkowej w. Mikoaja w Papowie Toru-
Atrakcje dla dzieci i dorosych, ulicami gminy ysomice - podkre- gmin, ich rozwoju gospodarczym w Bydgoszczy: Piotr Wasiak, Ro- skim.
tradycyjne kiebaski i sodki po- laj organizatorzy. - Startujemy o oraz towarzyszcych problemach bert Pawlicki i Andrzej Tatkowski
czstunek, a take wielka zabawa godz. 14. - tak w skrcie wygldao jedno omwili zmiany w zakresie ustawy Impreza od lat gromadzi setki
muzyczna - tak w skrcie przed- Zwieczeniem zabawy bdzie z najwikszych w regionie Forum o finansach publicznych, proble- mieszkacw gminy, lokalnych
stawiaj si Rodzinny Festyn w wspaniaa zabawa i uczta muzycz- Skarbnikw, zorganizowane w y- matyk udzielania absolutorium i artystw, uczniw oraz przed-
Gostkowie oraz Biesiadny Dzie na, o ktre zadba zesp Radmuz. somicach. Wydarzenie odbywa si aktualne problemy z zakresu finan- szkolakw. W tym roku dla me-
Ssiada w Papowie Toruskim Rwnolegle w Papowie Toru- dwa razy do roku w rnych miej- sw samorzdowych. lomanw zaprezentuj si dzieci
- Osiekach. Oba wydarzenia, skim - Osiekach trwa bdzie Bie- scowociach wojewdztwa kujaw- - W pierwszym dniu, w bloku z Przedszkola Publicznego Jelo-
wsporganizowane przy wspar- siadny Dzie Ssiada, ktry przy- sko-pomorskiego. popoudniowym, poruszono kwe- nek, a take uczestniczka progra-
ciu wjta gminy ysomice, odb- gotowali sotys oraz rada soecka. stie przygotowania do kontroli mu The Voice of Poland Joanna

d si 27 maja o godz. 16. W tym roku ssiedzka biesiada Dwudniowe Forum Skarbnikw RIO, a take najczciej wystpuj- Kaczmarkiewicz. Zaprezentowa-
poczona jest ze zorganizowane zostao 18 i 19 maja cy problem gmin - z prowadzeniem ne utwory zwizane bd z tema-
Organizacji zbirk pienidzy w hotelu Rubbens&Monet w yso- systemu gospodarki odpadami ko- tyk Dnia Matki.
festynu rodzin- na leczenie trzy- micach. Wzio w nim udzia okoo munalnymi - powiedziaa obecna Tradycyjnie odbdzie si cha-
nego podjo si letniego Mikoa- osiemdziesiciu skarbnikw gmin- na spotkaniu skarbnik gminy Mo- rytatywna zbirka dla wybranej
Stowarzyszenie ja Dudka, ktry nych z caego wojewdztwa. nika Szczypska. - Drugiego dnia wczeniej mamy, zamieszkujcej
Kobiet z Gost- walczy z chorob Po oficjalnym przywitaniu ze- forum mowa bya o najnowszych gmin ysomice.
kowa, rada so- nowotworow i po- branych wjt gminy Piotr Kowal zmianach ustawy o finansach pu- Po koncercie na mieszkacw
ecka oraz miej- Imprez po- trzebuje wsparcia. wraz z przewodniczcym rady blicznych i ich wpywie na realiza- gminy czeka bdzie w wietlicy
scowe OSP. Dla W trakcie wyda- gminy Robertem Kouchowskim cj dochodw budetowych oraz wiejskiej w Papowie Toruskim
n a j m o d s z y c h przedzi msza wi- rzenia dzieci i mo- przedstawili prezentacj zwizan z ewidencj ksigow, windykacj poczstunek przygotowany przez
mieszkacw dzie skorzysta funkcjonowaniem gminy. zalegoci i likwidacj nadpat. panie z Koa Gospody Wiejskich
p r z y g o t o w a - ta polowa i wsplny bd mogy z do- - Wci wzrastajcy budet gmi- Forum organizowane jest przez z Kamionek Duych, KKA z Pa-
li m.in. zabawy stpnych zjedalni ny, inwestycje i rozwj poszczegl- Kujawsko-Pomorskie Forum
z animatorem, przejazd motocyklami. i trampolin, a take
powa Toruskiego i Stowarzysze-
nych soectw, a take cieszca si Skarbnikw przy Fundacji Roz- nia Markus z ysomic.
konkursy i poka- posmakowa cu- wielk popularnoci Pomorska woju Demokracji Lokalnej. Jego - Serdecznie zapraszam wszyst-
zy straackie. W akcj wczyli si krowej waty. Dla mionikw sod- Specjalna Strefa Ekonomiczna w gwnym celem jest doskonalenie kich mieszkacw, szczeglnie
take motocyklici. W tym dniu b- koci przygotowane zostan wypie- Ostaszewie to wizytwki naszej sprawnoci dziaania samorz- nasze mamy, do wzicia udziau
dzie mona sobie zrobi zdjcia na ki pa z Koa Gospody Wiejskich gminy, o ktrych moemy mwi z du terytorialnego, jego finansw w niedzielnym koncercie - zach-
przernych motocyklach, a dziki Markus. dum - podkrela Piotr Kowal. i funkcjonowanie w tych realiach ca Piotr Kowal, wjt gminy yso-
klubowi BMW bliej przyjrze si O godz. 19 rozpocznie si za- Po prezentacji walorw i dzia- skarbnika, a take prezentowanie mice. - Spotkajmy si w Papowie
goszczcym na festynie pojazdom. bawa, ktrej muzyczn opraw za- a gminy ysomice przyszed czas opinii czonkw w sprawach zwi- Toruskim i wsplnie cieszmy si
- Imprez poprzedzi msza wi- pewni zesp Toruniacy. Serdecz- na podjcie aktualnych tematw zanych z finansami samorzdu te- muzyk.
ta polowa i wsplny przejazd moto- nie zapraszamy. zwizanych bezporednio z Forum rytorialnego. (MC)
cyklami od wietlicy w Gostkowie (MC) Skarbnikw. Czonkowie Kolegium (MC)
Poza Toru . 26 maja 2017

Przeciwdziaaj przemocy w rodzinie
W ramach projektu zarwno ofiary, jak i sprawcy przemocy bd mogli skorzysta z pomocy
Gmina Lubicz jako jedna z nielicz-
nych w wojewdztwie, a jedyna w
powiecie toruskim otrzymaa
grant na projekt zapobiegania
przemocy w rodzinie. Projekt
Wspierania Jednostek Samorzdu
Terytorialnego w Tworzeniu Sys-
temu Przeciwdziaania Przemocy
w Rodzinie ruszy ju 1 lipca.
W ramach dziaa pracowni-
cy Gminnego Orodka Pomocy
Spoecznej, wraz z instytucjami go
wspierajcymi, planuj zrealizowa
kilka przedsiwzi, ktrych celem
jest niwelowanie wszelkich przeja-
ww przemocy w rodzinie. Jednym
z nich s tzw. niebieskie tygodnie, w
ramach ktrych mieszkacy bd
mieli moliwo skonsultowania
si z ekspertami, m.in. prawnikiem,
psychologiem czy specjalist do
spraw przeciwdziaania przemocy.
- Ponadto przygotujemy warsz-
taty budowania umiejtnoci ro-
dzicielskich dla rodzin przeywa-
jcych kryzysy - podkrela Anna
Programowanie im nieobce
Pierwszoklasici uczyli wadze samorzdowe programowania
Dominik Blek, tutejszy nauczyciel, czuwa nad rozwojem uczniw.
Uczniowie ze Szkoy Podstawowej
w Mycu Pierwszym, jako jedni
z nielicznych w Polsce, obchodzili
Midzynarodowy Dzie Scratcha.
W tym dniu odbya si m.in. po-
kazowa lekcja programowania,
ktr maluchy poprowadziy dla
zaproszonych goci.
- Podczas spotkania zaprezen-
towalimy dziaania, ktre podej-
mujemy, aby prowadzi w szkole
zajcia metodami XXI wieku - pod-
krela dyrektorka SP w Mycu
Pierwszym Mariola Marcinkowska.
- Jedn z nich s zajcia prowadzo-
ne na tabletach w jzyku scratch,
innymi zajcia z robotyki i prace z
ozobotem.
Wirtualny jzyk programowania
scratch to intuicyjny jzyk pozwa-
lajcy dziecku w sposb wizualny
Marta Rbska oraz kierowniczka GOPS-u Anna Sikorska.
Sikorska, kierowniczka GOPS-u
w Lubiczu Dolnym. - Skierowane
bd one rwnie do rodzicw z
trudnociami opiekuczo-wycho-
wawczymi.
tworzy na tabletach i komputerach
gry, pokazy multimedialne, histo-
ryjki i inne programy. Jego niewt-
pliw zalet jest byskawiczny efekt,
jaki widzi ucze, tworzc swj pro-
gram i go uruchamiajc.
- Dzieci pracuj z programem
od wrzenia i ju wida postpy,
ktre zrobiy - podkrela dyrek-
torka placwki. - Wanie dlatego
zaprosilimy na Dzie Scratcha
osoby, ktre podjy decyzj o do-
sponsorowaniu zakupu tabletw.
Chcielimy pokaza im, e bya to
bardzo dobra decyzja.
Przy tabletach wraz z pierw-
szoklasistami zasiedli: Hanna An-
zel, przewodniczca rady gminy
Lubicz, radni Mariola Falkowska,
Zbigniew Barcikowski, Ryszard
Korpalski oraz Jerzy Guranowski,
a take przedstawicielki Centrum
Michal Ciechowski
W ramach grantw na terenie
gminy uruchomiona zostanie take
grupa wsparcia dla osb dowiad- i zapewni bezpieczestwo rodzi-
czajcych przemocy. Udzia w niej
wemie od 6 do 10 osb wytypowa-
Ksztacenia Ustawicznego: Teresa
Till i Grayna Pawowicz-Zawadz-
ka.
- Obecnie dzieci s na etapie
animacji - podkrela Elbieta Gon-
terska, nauczycielka SP w Mycu
Pierwszym. - Udao si nam ju
stworzy jedn gr. Jest to ciekawa
forma edukacji i zabawy - wstpu
do posugiwania si nowoczesn
technologi.
Swoje umiejtnoci przekazy-
wali gociom m.in. Kacper i Wik-
toria, dla ktrych podstawowe pro-
gramowanie nie ma ju tajemnic.
- Najciekawsze jest wybieranie
obrazkw i tworzenie z nich goto-
wych scenek - tumaczy omioletni
Kacper. - A co jest trudnego? Dla
mnie pisanie.
Wiktoria za samodzielnie pro-
gramuje ju zachowania swojej po-
staci, cho jak zaznacza, pocztki
nie byy atwe.
Nabyte przez pierwszoklasistw
umiejtnoci wci bd si rozwi- stoach w kilkuosobowych gru-
ja. Wszystko za spraw projektu
Erasmus + mobilno, ktry szkoa
w Mycu Pierwszym realizowa
bdzie wsplnie z placwkami w
Zotorii i Lubiczu Dolnym. Od
padziernika nauczyciele wyjad
do szk za granic: do Portugalii,
Hiszpanii, na Malt i do Brukseli,
aby tam doskonali swoj wiedz
pod ktem nowoczesnych techno-
logii w edukacji.
- W tym kierunku planujemy
i - podsumowuje Mariola Mar-
cinkowska. - Chcemy umoliwi
naszym uczniom zdobywanie jak
najwikszej wiedzy. A cika praca
nad edukacj rozpoczyna si wa-
nie od nauczycieli.
(MC)
Poza Toru . 26 maja 2017
nych spord rodzin objtych pro-
cedur Niebieskiej Karty. Grupa fi-
nalnie niwelowa ma deficyty, ktre
pojawiaj si u osb dotknitych
wszelkimi formami agresji.
- Chcemy da poczucie, e mo-
na zmieni swoje ycie, uwierzy
w siebie i dowiedzie si wicej o
mechanizmach przemocy i radze-
niu sobie z ni - podkrela kie-
rowniczka GOPS-u. Inn form
pomocy bd take zajcia korek-
cyjno-edukacyjne dla osb podej-
rzanych o stosowanie przemocy.
W ich ramach w gminie odbd si
warsztaty ze sprawcami domowej
przemocy, aby wsplnie zatrzyma
ich negatywne zachowania.
- Przemoc domowa jest prze-
stpstwem ciganym z urzdu
- podsumowuje Anna Sikorska.
- Chcemy pokaza sprawcy, e po-
dejmujc trud, moe wiadomie
zmieni swoje dotychczasowe ycie
dostpne s na stronie gminy oraz
nie.
Projekt skierowany jest take
Lokalnie o wsplnocie
Bez wzgldu na wiek i wyksztacenie mieszkacy
gminy debatowali o rozwoju dziaa lokalnych
Jak budowa wsplnoty lokalne
i co robi, aby czuy one midzy
sob wi - taki temat rozmw
postawili przed sob uczestnicy
debaty Rozwijamy skrzyda Pol-
ski lokalnej, ktrzy spotkali si
w pitek 19 maja w wietlicy wiej-
skiej w Krobi. Wydarzenie, ktre
w kraju odbyo si ju po raz trze-
ci, w gminie Lubicz debiutowao.
Gocie spotkania zasiedli przy
rozwoju lokalnych spoeczno-
pach. Wrd debatujcych znaleli ci - podkrela dyrektorka GBP. -
si m.in. Teresa Gryciuk, sekretarz
gminy Lubicz, Wojciech Knie,
prezes Lokalnej Grupy Dziaania
Podgrodzie Toruskie, proboszcz
parafii w Zotorii ks. Marian Wr-
blewski, a take grupa radnych, dy-
rektorw szk, sotysw, przedsta-
wicieli stowarzysze i uczniw.
- Zadaniem naszych goci byo
debatowanie nad budowaniem
wsplnot lokalnych, ale take wi-
zi: ssiedzkich, soeckich itp. - opi-
suje Marzenna Wojnar, dyrektorka
Gminnej Biblioteki Publicznej w
Lubiczu, koordynatorka spotkania
w gminie. - Podjlimy si tak-
e tematu wzmacniania wsplnot
gminnych. Wan kwesti doboru
LUBICZ 11
do dzieci, ktre wraz z rodzicami
wezm udzia w jednodniowych
wyjazdach wakacyjnych. Ich celem
bdzie integracja i ukazanie wiata,
w ktrym nie dowiadczaj prze-
mocy.
- Jako zesp interdyscyplinarny
dostrzegamy potrzeb podnoszenia
umiejtnoci osb wspierajcych
rodziny objte przemoc - pod-
krela Marta Rbska, pracownik
socjalny. - Dlatego te wkrtce
wemiemy udzia w szkoleniach
podnoszcych nasze kwalifikacje
we wspomnianych zadaniach.
Projekt w ramach Programu
Osonowego realizowany bdzie od
1 lipca do koca roku. Wpisuje si w
Program przeciwdziaania przemo-
cy w rodzinie i ochrony ofiar, ktry
realizuje gmina Lubicz. Wszystkie
informacje zwizane z projektem
Gminnego Orodka Pomocy Spo-
ecznej.
goci byo zrnicowanie spoecz-
ne, aby wrd rozmwcw znaleli
si przedstawiciele rnych profesji
i rodowisk.
Przy jednym z debatujcych
stow znalazy si uczennice Gim-
nazjum w Grbocinie, ktre na co
dzie dziaaj w spoecznoci kla-
sowej, starajc si zachca swoich
rwienikw do aktywnoci w ak-
cjach lokalnych.
- Warto byo wywoa temat
Wszystkim nam zaley, aby wspl-
nie co budowa. Finalnie podczas
debaty wybralimy trzy czynniki,
ktre najbardziej nas cz i trzy,
ktre nas wzmacniaj. Komunika-
cja, lokalni liderzy i tradycje oraz
obyczaje - to wanie te aspekty byy
najczciej przywoywane jako rze-
czy dla nas najwaniejsze.
Wnioski ze wszystkich dyskusji
zostan przedstawione opinii pu-
blicznej za porednictwem part-
nerw medialnych oraz w listopa-
dzie na Kongresie Obywatelskim w
Warszawie. Raport z debat zostanie
wrczony prezydentowi RP An-
drzejowi Dudzie.
(MC)
12 MIASTO CHEMA
Wyszlimy do mieszkacw
Odkryjmy wsplnie pikno czytelnictwa i pokamy, jak wana dla nas jest dzi
ksika - wanie zadebiutowa na chemyskim rynku Festiwal Ksiki i Bibliotek
Powiatu Toruskiego
Micha Ciechowski
Pierwsza edycja Festiwalu przy-
cigna do Chemy setki mio-
nikw ksiek z caego powiatu.
Gociem specjalnym wydarzenia
bya aktorka i pisarka Barbara
Bursztynowicz.
Literatura rozwija si najlepiej
wwczas, gdy jest w poowie rze-
miosem, a w poowie sztuk - pi-
sa William R. Inge. W sobot, 13
maja, w centrum Chemy gocili
wybitni regionalni pisarze i wy-
dawcy, ktrzy prezentowali swoj
twrczo. Tam take pojawili si
mionicy ksiek z caego regio-
nu, przedstawiciele gminnych bi-
BURMISTRZ CHEMY
informuje, e zgodnie z art. 35 ust. 1
ustawy z dnia 21 sierpnia
1997 r. o gospodarce nieruchomociami (
Dz. U. z 2016 r. poz. 2147 ze zm. ) w siedzi-
bie Urzdu Miasta Chemy przy ul. gen.
J. Hallera 2 oraz na stronie internetowej
urzdu www.bip.chelmza.pl zosta wywie-
szony na okres 21 dni wykaz nieruchomo-
ci przeznaczonej do sprzeday tj. dz. 14/4
i 367 z obrbu 9 o cznej powierzchni
0.5633 ha;
REKLAMA
REKLAMA
bliotek, wodarze miasta i gminy
Chema, a take toruski starosta. Chemy Urszula Meszyska, fe-
- wito ksiki organizowane stiwal pozwoli zburzy mury bi-
w Chemy jest dla nas ogromnym
wyrnieniem - mwi Jerzy Czer-
wiski, burmistrz miasta. - Trud-
no sobie bowiem wyobrazi nasze
ycie bez ksiek. Chciabym wic
wyrni tych, ktrzy na co dzie z
nimi pracuj, czyli naszych biblio-
tekarzy i pracownikw placwek w
caym powiecie.
Podzikowania za trud pracy
i upowszechnianie czytelnictwa
wrd mieszkacw wybrzmiay
ze sceny w wyjtkowym Tygodniu
Bibliotek. Popularyzatorzy ksi-
ek z rk wadz miasta i powiatu
otrzymali drobne upominki, kt-
re wspiera bd funkcjonowanie
podtoruskich placwek.
- Szczliwy ten, co mia za mo-
du czytane bajki - podkrela Mi-
rosaw Graczyk, starosta toruski,
ktry goci na debiutujcej im-
prezie. - Niezapomnianych przey
nikt nam nie zabierze. ycz wam,
abycie wychowywali si z ksik i powiatu.
aby jednoczya was ona z bliskimi.
Jak podkrelia dyrektorka
Gminnej Biblioteki Publicznej w
blioteki i wyj z ksik na rynek,
naprzeciw czytelnikom.
- Wychodzc na zewntrz,
chcielimy pokaza dzieciom, mo-
dziey i dorosym, e na czytanie
wci jest moda - mwia Urszula
Meszyska. - Zainteresowanie fe-
stiwalem byo due, a w jego trakcie
spotkaam si z bardzo pozytywny-
mi opiniami.
Podczas wydarzenia mona byo
obejrze prace Ludwiki Haas, lo-
kalnej malarki. Podsumowano tak-
e konkurs plastyczny zwizany z
bibliotekami, a pokonkursowe pra-
ce wystawiono na chemyskim
rynku.
Jak podkrelali organizatorzy
imprezy, I Festiwal Ksiki i Bi-
bliotek Powiatu Toruskiego by
wyzwaniem. Jego celem byo zatar-
cie stereotypw zwizanych m.in.
z bibliotekami, a take ukazanie
lokalnej twrczoci mieszkacw
- Biblioteki dziki wsparciu
wadz miast, gmin i powiatw s
dzi bardzo dobrze wyposaone
- podkrela dyrektorka GBP. - W
naszych placwkach nie odczuwa-
my spadku czytelnictwa, poniewa
zmieniamy swoje oblicze - oferu-
jemy wiele warsztatw, spotka z
pisarzami i lokalnymi artystami,
ktre przycigaj do nas prawdziwe
tumy.
Na jedno z takich spotka bi-
blioteka zaprosia take podczas fe-
stiwalu. Gociem wydarzenia bya
bowiem Barbara Bursztynowicz,
aktorka i debiutujca pisarka, au-
torka ksiki Jak w yciu. Felieto-
ny.
- Mieszkacy byli bardzo zado-
woleni z moliwoci porozmawia-
nia z aktork - relacjonuj przed-
stawiciele GBP. - Robili sobie take uczestniczenia w nowym festiwalu, do Czernikowa - informuje Urszula
zdjcia i zbierali autografy. Takie bdzie mg to nadrobi w przy- Meszyska. - Jestem pewna, e dru-
spotkania kreuj w nas zaciekawie- szym roku, bowiem organizatorzy ga edycja bdzie jeszcze bogatsza w
nie i potrzeb sigania po wiele r- ju zapowiedzieli jego kolejn edy- twrcw i wydarzenia towarzysz-
nych tytuw. cj. ce najwikszemu witu ksiki w
Ten, kto nie mia moliwoci - W maju 2018 roku zapraszamy regionie.
Poza Toru . 26 maja 2017
 MIASTO CHEMA 13

Duga lista obowizkw

Na pocztku roku w Chemy zaczo dziaa Centrum Usug Wsplnych. Czym zaj-
muje si ta jednostka? Rozmawiamy na ten temat z jej dyrektork, Iwon Konick
Czym zajmuje si CUW?
Po pierwsze, w zwizku ze zmia-
nami ustawy o owiacie Rada Mia-
sta musiaa zlikwidowa Zesp
Ekonomiczno-Administracyjny
Owiaty w Chemy i w to miejsce
powoa now jednostk. Celem
stworzenia nowego miejsca byo
uwsplnienie obsugi administra-
cyjnej, finansowej i organizacyjnej
Chemyskie Stowarzyszenie Biae agle otworzyo w weekend 13 i 14 jednostek organizacyjnych miasta.
maja sezon eglarski. Na przystani odbyo si m.in. spotkanie z burmi- Przykadowo Miejski Orodek Po-
strzem Jerzym Czerwiskim, podsumowanie dotychczasowych dziaa mocy Spoecznej mia swoj ksi-
oraz ognisko. Dzie pniej eglarze zrzeszeni w stowarzyszeniu wzili gowo w Urzdzie Miasta. Tak by
udzia w biegu regatowym. nie powinno. Te zadania trafiy do
nas. Obsugujemy take Orodek
Sportu i Turystyki oraz wszystkie

wito latoroli
miejskie placwki edukacyjne, czy-
li przedszkola, szkoy podstawowe i
pki co gimnazjum.

O godz. 11 na chemyskim
Rynku rozpocznie si Ekologicz-
ny Dzie Dziecka. Czwartek 1
czerwca dla najmodszych miesz-
kacw miasta zapowiada si bar-
dzo interesujco.
Warsztaty dla najmodszych, kon-
kursy oraz bezpatny dmuchany
plac zabaw tak w skrcie bdzie
wygldao miejskie wito malu-
chw. Nie zabraknie stoisk z ma-
lowaniem twarzy oraz aktywnoci
ruchowych. Imprez poprowadzi
animator, ktry wprowadzi dzie-
ci w tematyk ekologii i segregacji
mieci. Organizatorzy przygotuj
take stoiska z warsztatami pla-
stycznymi, figur balonowych czy
cieczy nienewtonowskiej.
(AS)
Jakie obowizki spoczywaj na pra-
cownikach CUW-u?
Jest ich cakiem sporo. Poczw-
szy od sporzdzania sprawozda
budetowych i finansowych przez
sporzdzanie list pac na koordy-
nowaniu naborw do szk ko-
czc. Obsugujemy 150 nauczycieli,
prawie tyle samo innych pracowni-
kw w szkoach i pozostaych jed-
nostkach lecych w naszej gestii.
Iwona Konicka, dyrektorka jednostki.
Sumujc take osoby wykonujce
roboty publiczne i staystw, zaj-
mujemy si dokadnie 321 pracow-
nikami.
Jak oceni pani dziaalno CUW-u
z perspektywy czasu?
Nowa jednostka, nowe zadania
i wdraanie reformy owiaty. Na
pewno nie udaoby si osign
zamierzonych celw i naoonych
zada bez wsparcia dowiadczo-
nej i pracowitej kadry zatrudnio-
nej w Centrum Usug Wsplnych.
Na pocztku byo mao czasu i to
chyba cud, e udao si przenie
wszystko w ekspresowym tempie
(miech).
REKLAMA

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarw Wiejskich: Europa inwestujca w obszary wiejskie
Instytucja Zarzdzajca PROW 2014-2020 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Artyku opracowany przez Lokalna Grup Dziaania Ziemia Gotyku, wspfinansowana ze rodkw Unii Europejskiej w ramach
poddziaania Wsparcie na rzecz kosztw biecych i aktywizacji Programu Rozwoju Obszarw Wiejskich na lata 2014-2020

LGD Ziemia Gotyku

Wcz si w rozwj
spoeczny i zawodowy mieszkacw gmin Chema, ubianka, ysomice,
Papowo Biskupie i Miasta Chemy. Mamy na ten cel ponad 5 mln z
Problem ubstwa i wykluczenia spoecznego
jest jednym z waniejszych obszarw wsparcia
z budetu Unii Europejskiej na lata 2014-2020.
W dokumencie strategicznym Europa 2020,
wyznaczajcym kierunki rozwoju krajw UE,
jednym z gwnych celw jest rozwj sprzy-
jajcy wczeniu spoecznemu wspieranie
gospodarki charakteryzujcej si wysokim po-
ziomem zatrudnienia, zapewniajcej spjno
gospodarcz, spoeczn i terytorialn. Prio-
rytet koncentruje si na tworzeniu nowych
miejsc pracy, inwestycjach w podnoszenie
kwalifikacji (kursy i szkolenia) oraz moderni-
zacji rynkw zatrudnienia i systemw opieki
spoecznej.
Nasza strategia
W tym kontekcie zostay wyznaczone cele
na poziomie regionalnym i lokalnym w Polsce.
Jedn z form zastosowania zasady wczenia
spoecznego jest Strategia Rozwoju Lokalnego
Kierowanego przez Spoeczno dla obszaru
Lokalnej Grupy Dziaania Ziemia Gotyku.
Wikszo rodkw przeznaczonych na wdro-
enie strategii skierowana jest na realizacj
projektw w zakresie zwikszenia aktywnoci
spoecznej i zawodowej mieszkacw obszaru
Miasta Chemy oraz Gmin Chema, u-
bianka, ysomice i Papowo Biskupie.
Dla kogo dotacje ?
Okoo 3 mln z z Programu Rozwoju Ob-
Poza Toru . 26 maja 2017
szarw Wiejskich na lata 2014-2020 jest prze-
znaczona na tworzenie nowych firm i rozwj
firm istniejcych, ze szczeglnym uwzgld-
nieniem tzw. grup defaworyzowanych na ryn-
ku pracy. Ponad 2,2 mln z z Europejskiego
Funduszu Spoecznego zostan skierowane
na projekty i granty dla osb zagroonych
ubstwem i wykluczeniem spoecznym m.in.
rodzin korzystajcych ze wiadcze pomocy
spoecznej, niepenosprawnych, bezrobot-
nych, uzalenionych. Natomiast ponad 3,7 mln
zotych ze rodkw Europejskiego Funduszu
Rozwoju Regionalnego zostanie przeznaczo-
nych na dziaania rewitalizacyjne skierowane
do mieszkacw miejscowoci wiejskich o du-
ej koncentracji problemw spoeczno-gospo-
darczych.
Gdzie szuka informacji?
Fundusze na dziaania wspierajce grupy
defaworyzowane oraz osoby zagroone ub-
stwem i wykluczeniem spoecznym s dystry-
buowane poprzez Lokaln Grup Dziaania
Ziemia Gotyku w formie konkursw i grantw
w ramach umowy zawartej pomidzy LGD a
Marszakiem Wojewdztwa Kujawsko-Po-
morskiego. Pracownicy biura LGD udzielaj
informacji, doradzaj i pomagaj przy opraco-
waniu projektw. Szczegowe informacje s
na stronie www.lgd.ziemiagotyku.com i pod
nr tel. 56 610 80 17 kom. 607 772 289.
14 GMINA CHEMA
Kultura w kadej wsi
Przepis na doskona ofert kulturaln to docieranie do kadego, wsppraca i go-
wa pena pomysw
Setki inicjatyw, liczne konkursy i
wielki wkad w kultywowanie tra-
dycji tak w skrcie mona opisa
dziaalno Centrum Inicjatyw
Kulturalnych gminy Chema.
Jednostka ta 12 maja obchodzia
10-lecie swojej dziaalnoci. Nie
zabrako wspomnie, podziko-
wa i wzrusze.
CIK swoj siedzib ma w Brch-
nwku. Nie ma typowej sali wido-
wiskowej, jednak nie na tym polega
jego sia.
- Jestemy wdrujcym domem
kultury uwaa Justyna Basz-
czyk, dyrektorka placwki. Nasz
dziaalno prowadzimy w kon-
kretnych wsiach, aby dociera do
kadego z ofert. Wszdzie chcemy
zaznaczy lad naszej obecnoci,
aby motywowa i pobudza lokaln
spoeczno. Mamy chci, pomysy
i dobry zesp.
Dotychczasowe dziaania Cen-
trum Inicjatyw Kulturalnych robi
wraenie. W 2009 r. dziki dofi-
nansowaniu ze rodkw unijnych
(instytucja regularnie je otrzymuje)
udao si stworzy Wiejsk Szko-
Animacji Kultury. By to cykl
warsztatw rozwijajcych umiejt-
noci spoeczne. Warto wspomnie
take o pracowni rkodziea ludo-
wego i artystycznego Malwa, kt-
ra zostaa doceniona m.in. przez
Program 2 Telewizji Polskiej oraz
zarzd wojewdztwa kujawsko-po-
morskiego.
- Nasz jubileusz jest niewielki,
ale dokonania s spore mwia
na jubileuszowej imprezie Justyna
Baszczyk. Dzisiaj mona je zoba-
czy i usysze.
Usysze mona byo na pew-
no zesp wokalny Polskie Kwia-
ty, ktry powsta w 2014 r., skupia
ponad 30 osb i promuje ludow
twrczo muzyczn. Na scenie
zaprezentowa si take Klub Ma-
lucha CIKUSIE (zajcia artystycz-
ne i edukacyjne dla dzieci w wieku
przedszkolnym). Swoim piewem
zachwycia rwnie solistka Natalia
Majewska.
Galeria Stara Szopa w Grzywnie,
wyjazdy poznawcze po Polsce, Klub
Cafe, zajcia teatralne i spektakle w
ramach projektu Teatralne Przeni-
kania, doynki to tylko niektre
z inicjatyw oraz wydarze, w ktre
wkad miao Centrum Inicjatyw
Kulturalnych. Jednym z trwajcych
pomysw s warsztaty dla dzieci
Animacje poklatkowe, czyli zdj-
cia wprawiane w ruch.
Na urodzinach nie zabrako tak-
e przedstawicieli samorzdu po-
wiatowego i gminnego.
- Gdybym pastwu powiedzia,
jak wyglday starania o utworze-
nie CIK-u, to wtedy byby niezy
kabaret mwi Jacek Czarnecki,
wjt gminy Chema, dzikujc Ju-
stynie Baszczyk i caemu zespoo-
wi. - Mija 10 lat kulturalnego bicia
serca naszej gminy. Gratuluj twr-
czych rezultatw.
Do dyrektorki Centrum ustawi-
a si take duga kolejka przedsta-
wicieli soectw, stowarzysze i in-
nych instytucji, aby pogratulowa
jubileuszu.
Poza Toru . 26 maja 2017
Naturalna ochrona
Od listopada zeszego roku firma
Bionitec sprawdza w Zalesiu ja-
na tej podstawie dokonuje analizy
czystoci wody.
ko wody w Jeziorze Chemy- Monitoring trwa ca dob i w
skim. Pomiary wykonywane s razie reakcji na zanieczyszczenia
dziki maom. Pierwsze efekty aktywowany jest alarm. Odpo-
pionierskiej techniki zaprezento- wiednie suby mog zosta o nim
wano niedawno wadzom gminy. powiadomione za porednictwem
SMS-a lub wiadomoci e-mail. Wy-
Mae s bardzo wraliwe na niki analiz mog by take prezen-
rne zanieczyszczenia. Miczaki towane w aplikacji mobilnej oraz
te reaguj np. na azotany, ktre po- na stronach internetowych. Bio-
chodz m.in. ze rde rolniczych. stacja dziaa oczywicie w zgodzie
Wyczuwaj mied, pestycydy i inne z natur, gdy wykorzystuje do za-
toksyczne substancje. S w tym nie- silania ogniwa fotowoltaiczne. Jest
zawodne i bez problemu poznaj umieszczona w jednym miejscu za
trujce i szkodliwe pyny. pomoc kotwicy.
Firma Bionitec jesieni zesze- - Dla nas, mieszkacw, Jezioro
go roku zamontowaa w Zalesiu Chemyskie jest jak skarb. Jee-
biostacj analizujc wod. To li jest kto, kto chce je chroni, to
stosunkowo niewielki prostopa- jest on u nas mile widziany pod-
docian, ktry wykorzystuje ma- sumowa wjt Jacek Czarnecki na
e jako naturalne czujniki. System niedawnym spotkaniu z firm Bio-
informatyczny rozpoznaje ruchy nitec.
dwuczciowej muszli miczaka i (AS)
Wsppraca na medal
Mieszkacy gminy Chema nie polu namiotowym.
mog narzeka na nud. Pod ko- O wsppracy Drzonowa (gmi-
(AS) niec maja sporo bdzie si dziao na Lisewo) i Drzonwka nikogo
w Drzonwku i okolicach. nie trzeba przekonywa. Motoma-
jwka to jeden z przykadw, ale
W sobot 27 maja prawdziwa niejedyny. Oba soectwa wsplnie z
gratka dla fanw motoryzacji. W samorzdem gminnym zorganizu-
klubie Autsajder Bar odbdzie si j 28 maja festyn z okazji otwarcia
kolejny ju raz Motomajwka. Co- wsplnego terenu rekreacyjnego
roczne spotkanie fanw jednola- na granicy powiatw toruskiego
dw to zawsze doskonaa zabawa i chemiskiego. Znalazy si tam
przy grillu i ryku silnikw. Organi- m.in. boisko i plac zabaw. Oficjal-
zatorzy (samorzdy gmin Chema ne otwarcie odbdzie si o godz.
i Lisewo, wspomniany Autsajder 15, ale ju godzin wczeniej na
Bar oraz OSP w Drzonowie) zapew- dzieci bd czekay konkursy oraz
niaj, e i tym razem nie bdziemy dmuchace. O godz. 16 rozpocz-
si nudzi. W trakcie imprezy nie nie si mecz otwarcia w siatkwk
zabraknie licznych konkursw. pomidzy reprezentacjami gmin
Motomajwka rozpocznie si o Chema i Lisewo. Godzin pniej
godz. 14, a w jej trakcie nie zabrak- dla najmodszych i ich rodzicw
nie gitarowej muzyki na ywo. Na wystartuj kolejne atrakcyjne zaba-
scenie klubu pojawi si m.in. Banau wy. Wydarzenie zwieczy impreza
znany dobrze mieszkacom woje- taneczna. Pierwsze takty muzyki
wdztwa kujawsko-pomorskiego. popyn o godz. 18.
Chtni bd mogli przenocowa na (AS)
Jak na weselu
Zesp Leader z Grudzidza wy- uczestnicy tegorocznego przegldu
gra IV Przegld Zespow i Kapel wysuchali rwnie koncertu ze-
Weselnych w Grzywnie. To wa- spou Skaner dodaje Katarzyna
[ ]
nie ci muzycy bawili mieszka- Orowska. Liderem i wokalist
cw gminy do pnych godzin. grupy jest Robert Sasinowski, ktry
zapiewa takie hity jak Moja wol-
- Na koncie no, American
maj wieloletnie
1000
Boy czy Wakacyj-
dowiadczenie es- ny romans. Wik-
tradowe, ktre w szo z nas dokad-
ostatnim czasie nie je pamita.
zaowocowao zwy- Imprezie towa-
cistwami w po-
dobnych konkur- zotych otrzyma plastyczny konkurs
rzyszy
Bukiet
sach informuje zesp Leader z Tobie wrczam,
Katarzyna Orow- madam. Zadaniem
ska z Urzdu Gmi- Grudzidza uczestnikw byo
ny Chema. - W namalowanie bu-
przegldzie o na- kietu lub stworze-
grod wjta gminy nie go z dowolnych materiaw.
Chema, czyli 1000 z w gotwce, Pokonkursowa wystawa, ktra
rywalizowao cznie pi zespow obejmowaa blisko 130 prac, od-
z regionu.
bya si w galerii Stara Szopa. Na-
Uczestnikw przegldu oceniaa
komisja konkursowa. Pozostae ze- grodzone osoby w poszczeglnych
spoy take otrzymay nagrody, ale kategoriach odebray nagrody na
zwycizca mg by tylko jeden. scenie przed koncertem zespou
- Oprcz muzyki weselnej Skaner.
(AS)
 UBIANKA 23

Szczerozoty jubileusz
Koo Gospody Wiejskich w Przecznie obchodzi pikny jubileusz. Zdaniem samych
czonki najpikniejszy. P wieku mino jak jeden dzie
Robert Kamiski
20 maja, dokadnie w pidziesi- wyjtkowy dzie zostaa przygoto- sotysom Tadeuszowi Gendkowi i
t rocznic powstania Koa Go- wana kilkunastominutowa relacja Pawowi Chmielewskiemu.
spody Wiejskich w Przecznie, filmowa, na ktr zoyy si wspo- W zwizku z jubileuszem RZR-
odbyy si uroczyste obchody ju- mnienia czonki naszego Koa. KiOR w Toruniu wrczono Orde-
bileuszu Koa. Wspomnieniom i Nikt nie opowie historii Koa lepiej ry Serca - Matkom Wsi czonki-
wzruszeniom nie byo koca. ni one same powiedziaa prze- niom: Zofii Rutkowskiej, Danucie
wodniczca KGW Przeczno Miro- Amtmaskiej i Halinie Zieliskiej.
W wietlicy wiejskiej w Przecznie sawa Kwiatkowska. Maria Masiczak otrzymaa odzna-
zgromadzio si ponad osiemdzie- Wypowiedzi zaprezentowane w re- czenie Zasuony dla Kek Rol-
sit osb. Zaproszono wielu szacow- lacji filmowej pokazay, ile dla pa niczych.
nych goci: wjta gminy ubianka znaczy przynaleno do organi- Rada powiatu nadaa Kou Gospo-
Jerzego Zajka, przedstawicielk zacji. To pasja i rozrywka. Ale te dy Wiejskich medal honorowy
Urzdu Marszakowskiego Edyt ogrom pracy i powiconego czasu. Za Zasugi dla Powiatu Toruskie-
Zakrzewsk, wicestarost powiatu - Nie sposb tego zaangaowa- go. Byo to wielk niespodziank
toruskiego Andrzeja Siemianow- nia przeceni dodaa Mirosawa dla czonki, poniewa o nadaniu
skiego, sekretarza Urzdu Gmi- Kwiatkowska.
medalu dowiedziay si dopiero w
ny w ubiance Dariusza Mellera, Nastpnie dokonano podsumowa-
proboszcza parafii w Przecznie ks. nia dziaalnoci, a take uhonoro- dniu jubileuszu.
Wacawa Dokurn, przedstawicieli wano najaktywniejsze czonkinie Po wystpieniach oficjeli czon-
Regionalnego Zwizku Rolnikw, Koa. kinie KGW zaprosiy wszystkich
Kek i Organizacji Rolniczych J- Przewodniczca organizacji wr- zebranych na poczstunek oraz za-
zef Szatanik i Jana Gumowskiego, czya listy gratulacyjne czonkiniom baw do biaego rana. Nieoficjalna
delegacj K Gospody Wiejskich seniorkom: Halinie Paluszkiewicz, cz uroczystoci, jak przystao na
oraz przedstawicieli wielu organi- Stefanii Poszytek, Wadysawie tak wietny jubileusz, udaa si zna-
zacji lokalnych. Amtmaskiej oraz Marii Walickiej. komicie.
W programie uroczystoci nie mo- Wyrnione zostay najaktywniej- - Dzikujemy za wszystkie ycze-
go zabrakn zarysowania histo- sze czonkinie: Zofia Rutkowska, nia, prezenty i wsparcie finanso-
rii Koa. W bardzo duym skrcie Danuta Amtmaska, Maria Krycz- we w dniu naszego wita mwi
zostaa ona zrelacjonowana przez ka, Barbara Sadowska, Halina Rut- wzruszona przewodniczca KGW
prowadzc. kowska, Sawomira Mrzygd, Wie- Mirosawa Kwiatkowska. Mie
- O historii Koa Gospody Wiej- sawa Mikulska. Podzikowania sowa zawsze dodaj otuchy i mo-
skich w Przecznie mona by opo- zoono rwnie sotysowi Adamo- bilizuj do dziaania. Na nastpne
wiada godzinami. Jednak na ten wi Sadowskiemu oraz poprzednim p wieku.

Dzie Dziecka razy 5 ubianka rozbiegana

ubianka Grand Prix Cross to cykl turniejw, ktrego
4 czerwca w niedziel w Gminnym Parku Kultury w ubiance odbdzie si uroczy-
nie powstydziyby si najlepsze orodki maratoskie
sty festyn z okazji Dnia Dziecka. Wszystkie dzieci mog czu si zaproszone Obecna formua turniejw po- mi biegaczami Polski. Od niedawna
wstaa w roku 2005. Obejmuje 12 klub utworzy sekcj juniorsk.
Robert Kamiski zawodw rocznie. Kady szanu- Pomys imprezy si przyj. Spo-
W latach poprzednich uroczysto- du odlegoci miejsca zamieszkania obieca upiec wasne drodwki. jcy si biegacz z naszego woje- tka si z serdecznym przyjciem
ci zwizane z 1 czerwca kade z (po zabawie oczywicie dzieci zo- Zarwno dzieci, jak i rodzice bd wdztwa ma te imprezy w swoim wjta ubianki Jerzego Zajkay,
soectw gminy ubianka organi- stan odstawione do domw). mieli mono porwnania ich kalendarzu. 18 czerwca odbdzie ktry sam jest wielkim mioni-
zowao osobno. W tym roku po- Na miejscu bdzie mona ko- umiejtnoci i wybrania najlep- si bieg jubileuszowy. Zawodnicy kiem biegania.
wsta pomys, aby najmodszych rzysta do woli ze wszystkiego, co szych. Ten konkurs zapowiada si stan na mecie po raz 150. - Pamitam, jak po raz pierwszy
zebra razem w jednym miejscu. szczeglnie interesujco. zetknem si z bieganiem. Zada-
przygotowali organizatorzy. Pocztki byy skromne. Po pro- waem sobie pytanie, co ci ludzie
Organizuje go piciu sotysw: Bd niezliczone konkursy i tur- Przez cay czas dzieci bd miay
Biskupic, ubianki, Pigy, Wy- dostp do placw zabaw, zjedalni, stu lubili raz na jaki czas zorga- waciwie robi? Nie maj autobu-
nieje z nagrodami. Przyjad wozy

bcza i Zamku Bierzgowskiego. nizowa bieg, eby si sprawdzi. sw? Takswek? Kiedy sam zacz-
kul wodnych, fotobudki. Cht- Startowao wwczas nie wicej ni em biega, szybko to zrozumiaem.
Powodw jest wiele. ni, w chwili wolnej od zabawy, 50 zawodnikw. Z czasem, wraz ze To najwspanialsza forma odpo-
bd mogli wzi udzia w po- wzrostem popularnoci tej formy czynku. Biegam od 30 lat, zwykle
Przede wszystkim wsplna kazach pierwszej pomocy. rekreacji, formua zawodw zacza trzy razy w tygodniu. Czsto api
impreza ma uatrakcyjni obcho- Rodzice prcz moliwoci si rozszerza. Od kilkunastu ju lat si na tym, e nie mog si docze-
dy wita najmodszych. W duej oceny kunsztu cukierniczego cykl przyciga zarwno wielu ama- ka, kiedy wo dres i znw pobie-
grupie, nie ulega wtpliwoci, poszczeglnych sotysw bd torw biegania, jak i zawodnikw gn. To, e od tylu ju lat ubianka
dzieciom bdzie duo raniej.
Indywidualne obchody kade-
L -
iczymy na du fre mogli raczy si darmow
kaw i herbat, a take zapro-
traktujcych bieganie wyczynowo. jest tak piknie rozbiegana, jest na-
- Zwykle na starcie staje 100- sz wielk radoci. I dum.
mniej kolorowe.
, ,
go z soectw byy skromniejsze i kwencj i co za tym idzie szeni zostan na staropolski 200 zawodnikw mwi Andrzej Bieg 18 czerwca odbdzie si na
poczstunek zoony z chleba Sierocki, pracownik urzdu gminy, dystansie 8400 m. Osobne minibie-
- Mamy nadziej, e w tym wietn zabaw . ze smalcem i ogrkiem. jeden z inicjatorw cyklu. Jed- gi zorganizowane bd dla dzieci w
akurat przypadku ilo pjdzie w - Postawilimy na rozmach nak dwa razy do roku jest inaczej. kilku kategoriach wiekowych.
parze z jakoci mwi anima- przyznaje Sebastian Pod- W maju w Biegu Samorzdowym - Ze wzgldu na jubileusz za-
tor kultury Sebastian Podkaski, kaski. Chcemy, by zarw- bierze udzia ju kilkaset osb, na- dbalimy o odpowiedni opraw
ktry koordynuje ca imprez. straackie. Kady bdzie mg si no dzieci, jak i rodzice dobrze si tomiast w listopadzie, w Biegu Nie- imprezy dodaje wjt. Bdzie
Liczymy na du frekwencj i, co za nimi przejecha i zobaczy, jak bawili. W kocu wito naszych podlegoci, zwykle jest to okoo wicej nagrd. Wiele do rozloso-
tym idzie, wietn zabaw. dziaa stra, biorc udzia w spe- milusiskich mamy tylko jeden raz 1000 uczestnikw. wania. Specjalnie uhonorujemy
O to raczej organizatorzy mog cjalnym pokazie. do roku. Pierwszy raz bdziemy Bieg organizuje Klub Marato- pana Andrzeja Szweca jedynego
by spokojni. Lista zaplanowanych - Zaproszeni straacy obiecali wszyscy razem. To wystarczajcy czyka Truchcik ubianka. Klub zawodnika, ktry wzi udzia we
atrakcji jest imponujca. zaj si grillem dodaje Sebastian powd, by dobrze si bawi. mia niezbyt okazae pocztki, ale wszystkich dotd 149 biegach. Jest
W pierwszej kolejnoci naley Podkaski. To oczywicie gwa- Pocztek festynu o godz. 15.00. jak dotd doczeka si ju kilku ty- wielu innych, ktrzy maj na swoim
podkreli, e wszystkie atrakcje rantuje cakowite bezpieczestwo. Darmowy autobus zabierze cht- tuw druynowego mistrza Polski. koncie po sto kilkadziesit biegw,
bd darmowe. Najpierw dzieci Prcz kiebasek nie zabraknie nych: z Wybcza o 14.25, z Biskupic Rwnie indywidualnie miejscowi ale tylko jemu jednemu udao si
skorzystaj z bezpatnego autobusu, tego, co dzieci lubi najbardziej: o 14.30, z Pigy (bloki) o 14.40, z zawodnicy nie maj czego si wsty- pobiec we wszystkich. To prawdzi-
ktry dowiezie je na miejsce. Nikt lodw, ciastek, napojw, popcor- Leszcza o 14.45, z Zamku Bierz- dzi. Wielu z nich osiga znakomi- wy wyczyn. Wszystkich chtnych
nie bdzie pokrzywdzony z powo- nu. Dodatkowo kady z sotysw gowskiego o 14.55. te rezultaty sportowe, pozwalajce z serdecznie zapraszamy. Dukty lene
sukcesem rywalizowa z najlepszy- i alejki parkowe ubianki czekaj!
Poza Toru . 26 maja 2017
24 OBROWO i CZERNIKOWO

Bogosawiestwo i odznaczenia Drogowo

Druhowie w trakcie swojego wita zostali docenieni za caoksztat dziaalnoci na rzecz poarnictwa
Straacy z jednostek Ochotni-
czych Stray Poarnych z gminy
Czernikowo witowali Dzie w.
Floriana. Wydarzenie to odbyo
si w Czernikowie 7 maja.
wito zawsze ma bardzo uro-
czysty charakter.
- Co roku na pocztku maja roz-
poczynamy od pochodu od remizy
do kocioa relacjonuje Zdzisaw
Gawroski, wjt gminy oraz pre-
zes zarzdu Oddziau Gminnego
Zwizku OSP RP. - Po uroczystej
mszy w kociele parafialnym pw.
w. Bartomieja w Czernikowie od-
prawionej przez ks. dziekana Piotra
Siokowskiego, kapelana gminnego
OSP, oraz ks. wikariusza Damia-
na Donderowicza przeszlimy na
przykocielny plac, gdzie wrczyli-
my odznaczenia.
Wyrnie byo sporo. Druh
Wiesaw Zikowski otrzyma
Medal Honorowy im. Bolesawa
Chomicza za szczeglne zasugi
dla rozwoju i umacniania zwiz-
ku. Druhowie Dariusz Zikowski
i Sylwester Malewski zasuyli
natomiast na srebrne medale Za
Zasugi dla Poarnictwa. Brzowy
kruszec trafi do Mieczysawa Bo-
jarskiego. Arkadiusz Bojarski i Pa-
tryk Zikowski oraz Martina Zi-
kowska i Marta Malewska mog
pochwali si odznaczeniem za
wysug lat (panowie za 10 lat, pa-
nie za 5 lat). Zarzd gminny przy-
gotowa take swoje wyrnienia rodki do ratownictwa drogowego
dla zasuonych dla poarnictwa
w gminie. Trafiy one do Czesawa
Lewandowskiego, Jerzego Zglinic-
kiego, Edmunda Brzustewicza, Sta-
nisawa Skowroskiego, Jzefa Ro-
galskiego, ks. Piotra Siokowskiego,
Stanisawa Bendlina, Jzefa Bendli-
na, Gabriela Wierzbickiego, Jana
Piskiego, Izydora Cichorackiego,
Ulice Toruska, Cicha, Kwiatowa
oraz Strumykowa z odnogami w
Czernikowie ju niedugo zmie-
ni swoje oblicze. Praktycznie na
Romana Baliny, Stanisawa wi- kadym z wymienionych odcin-
teckiego, Zygmunta wikliskiego, kw trwaj intensywne prace.
Mariana Wachowskiego i Ryszarda
Baszkiewicza. Wyrnienia uzu- Roboty w gminie wykonuje
penio wrczenie 10 odznak Wzo- Przedsibiorstwo Robt Drogo-
rowy Straak. wych z Lipna. Inwestycja jest warta
- Druhowie s ogromnie za- ponad 1,5 mln z. Ponad 60% kwoty
angaowani w dziaanie na rzecz pokryje dofinansowanie z Progra-
mu Rozwoju Obszarw Wiejskich
gminy dodaje Zdzisaw Gawro- na lata 2014-2020. Niektre z od-
ski. To spoecznicy, ktrzy s bar- cinkw s ju na finalnym etapie.
dzo dobrze przeszkoleni. Zdarze W peni zmodernizowanymi ulica-
jest coraz wicej m.in. ze wzgldu mi przejedziemy w trzecim kwarta-
na drog krajow nr 10. Straacy le tego roku. (AS)
z OSP bior udzia w gminnych
uroczystociach, dziaaniach pre-
wencyjnych, wspieraj organizacj
festynw i wit.
Atrakcyjny dzie
Na terenie samorzdu dziaa Pitek 2 czerwca w Czernikowie
6 ekip poarniczych. Straacy z bdzie obfitowa w wiele atrakcji.
Czernikowa nale do Krajowego To za spraw m.in. tutejszej pod-
Systemu Ratowniczo-Ganiczego. stawwki.
To oni w kilka minut mog pojawi
si na miejscu poaru lub wypadku. W szkole odbdzie si dzie
otwarty, w trakcie ktrego poznamy
Posiadaj dwa samochody cikie histori placwki oraz jej ofert. W
oraz jeden lekki. Sprzt uzupeniaj godzinach 9-13 wemiemy udzia w
lekcjach pokazowych i happenin-
oraz d do niesienia pomocy na gach. O 18 rozpocznie si piknik
wodzie. Struktur jednostek OSP w rodzinny z wystpami uczniw. Na
gminie uzupeniaj zmotoryzowa- 19.30 zaplanowano wystp Wol-
ne Mazowsze, Oswka oraz Steklin. nej Grupy Bukowina. Koncert jest
W Steklinku i Witowu druhowie wspfinansowany z budetu oby-
dziaaj na rzecz lokalnej spoecz- watelskiego powiatu toruskiego.
noci w ramach stowarzyszenia Dzie zakoczy si zabaw tanecz-
uytecznoci publicznej. n.
(AS) (AS)

Blues, obertas i DJ Buniek

6 maja w Osieku nad Wis odbya si impreza potrjna: Festyn Parafialny, Dzie
Straaka, Inauguracja Sezonu Motocyklowego. Czy tak niecodzienne zestawienie mo-
go nie zakoczy si sukcesem?
Robert Kamiski
Czy mona miesza przeciwie- motocyklici przejechali kawalka- Starsi uczestnicy mieli nieco-
stwa? Jeli idzie o imprezy, to oka- d ulicami Osieka. Bya to nie lada dzienn moliwo obejrzenia po-
zuje si, e mona. Ba, nawet trze- gratka zwaszcza dla modszych kazu ratownictwa technicznego.
ba. Udowodnili to organizatorzy mieszkacw gminy, ktrzy czsto Spotkao si to z niemaym zainte-
Festynu. marz o wasnym jednoladzie. W resowaniem.
paradzie motocykli wzi udzia Kiedy po kilku godzinach zabaw
Rozpoczo si uroczyst msz osobicie proboszcz. day o sobie zna odki uczest-
wit. Udzia w niej wzili straa- Kolejnym punktem programu

nicy nie musieli si obawia. Widok

by koncert rockowo-bluesowy Ja- rozpalonego grilla i kota z gro-
rosawa Nadolnego. Zgromadzeni chwk dowid, e jest to festyn
mogli poczu atmosfer praw- przygotowany w najdrobniejszych
dziwego bluesa muzyki nie- detalach.
odmiennie kojarzonej z kultur Jednymi z goci uczestniczcych
motocyklow. w festynie byy dzieci i modzie z
Nastpnie jako przeciwwaga Modego Lasu z Torunia, ktrzy
Starsi uczestnicy mocnego uderzenia wystpia
Kapela Ludowa im. Kamiskich.
przyjechali na zaproszenie ksidza
mieli niecodzienn moli- Rwnie i ten wystp spotka si z proboszcza. Ta grupa okazaa si
szczeglnie usatysfakcjonowana.
wo obejrzenia pokazu ra- ciepym przyjciem publicznoci. Warto na koniec wymieni tych,
Wreszcie w trzeciej odsonie
dziki zaangaowaniu ktrych Fe-
townictwa technicznego. oprawy muzycznej swoje umiejt-
styn Parafialny zwieczony zosta
noci zaprezentowa DJ Buniek.
cy, motocyklici, zaproszeni gocie Tak wic rnorodno muzyczn tak duym sukcesem: wjt Andrzej
oraz mieszkacy gminy. Liczba uczestnicy mieli zapewnion jak Wieczyski, sekretarz Mirosa-
zgromadzonych bya imponujca. rzadko. wa Kosiska, druhny i druhowie
Ju sam ten fakt przesdzi o wyjt- Rwnie najmodsi na brak osieckiej OSP, Robert Jahnka z fir-
kowoci uroczystoci. Dodatkowo atrakcji narzeka nie mogli: wysza- my Robert Meble, Mariusz Piotro-
zadbano o opraw muzyczn. Zna- leli si na dmuchanych zjedal- wicz z firmy Auto-Mar z Torunia,
komicie wywiza si z tego zadania niach, zmierzyli si na straackim Katarzyna Wieczyska z Salonu
zesp Katharsis, uatrakcyjniajc minitorze przeszkd, pojedzili Fryzjerskiego Metamorfoza, pa- Zesp Vern zaj pierwsze miejsce w II Festiwalu Disco Polo i Dance w
msz. Proboszcz ks. Rafa Bogus samochodami terenowymi, stra- nie z Koa Gospody Wiejskich ze Gogowie. Nagrod Wjta Gminy Obrowo otrzymaa grupa Folkiss, za
na zakoczenie mszy powici ackimi wozami i oczywicie moto- Stajenczynek, pastwo Wiesawa i nagrod publicznoci w konkursie facebookowym otrzymaa Katiusza.
wszystkie motory. Sezon motocy- cyklami. Waciciele jednoladw Andrzej Jurkiewiczowie, Krzysztof Gwiazd tej imprezy bya grupa Play Boys. Festiwal by poczony z pik-
klowy uznano za otwarty. Powi- zabierali maluchy na przejadki Boniecki, pan organista, pan ko- nikiem rodzinnym, na ktry zjechali mieszkacy caego region.
cono take straackie wozy. bardzo chtnie. Radocha nie miaa cielny, a take niezliczone grono fot. Urzd Gminy Obrowo
Kiedy msza dobiega koca, koca. osb prywatnych i modziey.
Poza Toru . 26 maja 2017

Wycz TV! Rusz si!
Jak co roku niepowtarzaln okazj do okazania choby cienia aktywnoci fizycznej sza nabr wnioskw na rozwj dziaalnoci gospodarczej
maj ci, ktrzy cae dnie spdzaj przed telewizorem. W dniach 26 maja 1 czerwca Istnieje moliwo skadania zawodowa z grup defaworyzowa-
w caym kraju organizowany jest IX Europejski Tydzie Sportu
Robert Kamiski
W trakcie IX Europejskiego Tygodnia Sportu odbdzie si pikar-
ska Bitwa Soectw.
W ramach IX Tygodnia Spor-
tu odbywa si Sportowy Turniej
Miast i Gmin. W Zejwsi Wiel-
kiej ju po raz szsty zorganizo-
wane zostan zajcia sportowe
dla wszystkich, ze szczeglnym
uwzgldnieniem seniorw. Te-
goroczne haso imprezy bowiem
brzmi: Pamitajmy o seniorach.
Dat imprezy zapamita atwo:
od Dnia Matki do Dnia Dziecka.
Wszyscy, ktrzy bd szuka wy-
mwek typu zapomniaem o ter-
minie, musz niestety wymyli
jakie inne usprawiedliwienie.
Intencj organizatorw jest
przede wszystkim aktywizacja fi-
zyczna Polakw. Im wicej, tym
oczywicie lepiej. Troska ta jest
szczeglnie nakierowana na tych,
ktrzy na co dzie przejawiaj ca-
kowit bierno, dla ktrych jedy-
nym sportem jest ten, ktry oglda-
j w telewizji. Zaktywizowanie tych
osb jest celem numer jeden caej
akcji.
Tegoroczna edycja imprezy ma
podtytu Pamitajmy o seniorach.
Rwnie i w tym wzgldzie organi-
zatorom chodzi o uruchomienie
osb 50+, zmotywowanie choby
do wyjcia z domu. Czsto jeden
tego typu impuls wystarcza, by kto
zachci si do jakiejkolwiek aktyw-
noci fizycznej. Pomaga w tym rw-
nie integracja ze znajomymi czy
rodzin wok imprez sportowych,
gdzie rekreacji oddaj si cae gru-
gminy w Zejwsi Maej oraz Marsz
py. Dla wielu jest to najistotniejszy
czynnik motywacyjny.
Nie ulega wtpliwoci, e orga-
nizowane od kilku lat przedsiwzi-
cie przynosi namacalne korzyci.
W latach 2009-2016 Ministerstwo
Sportu i Turystyki zlecao Krajowej
Federacji Sportu dla Wszystkich
organizacj Europejskiego Tygo-
dnia Sportu dla Wszystkich, ktre-
go poddziaaniem by Sportowy
Turniej Miast i Gmin. W ubiego-
rocznej imprezie XXII Sporto-
ZAWIE WIELKA 25
Moliwe wsparcie
Lokalna Grupa Dziaania Zakole Dolnej Wisy oga-
wnioskw o udzielenie wsparcia nych na rynku pracy (preferowa-
na operacje realizowane przez nie przedsibiorstw deklarujcych
podmioty inne ni LGD. To wsparcie dla osb z wymienionych
szansa dla wielu lokalnych firm i grup), ochrona rodowiska i klima-
wym Turnieju Miast i Gmin sklasy- przedsibiorstw. tu (pozytywny wpyw na rodowi-
fikowano 731 miast i gmin. Udzia sko i klimat), podnoszenie kompe-
wzio w nich ponad 1,1 mln uczest- Inicjatywa mieci si w ramach tencji (szkolenia i kursy dla osb
nikw. Jest to bez wtpienia wynik projektu Wsparcie na wdraanie zatrudnionych), doradztwo LGD
imponujcy. operacji w ramach strategii roz- (preferencja osb korzystajcych z
Prcz celu cile sportowe- woju lokalnego kierowanego przez doradztwa LGD).
go organizatorom przywieca i spoeczno objtego Programem Limit rodkw w ramach na-
inny: aktywizacja wszelkich rodo- Rozwoju Obszarw Wiejskich na boru to 800 tys. z. Moliwa kwota
wisk na rzecz rozbudzania postaw lata 2014-2020. wsparcia: od 26 tys. z do 100 tys.
prospoecznych i obywatelskich. Zakres tematyczny operacji to z. Intensywno pomocy: do 70%
Niemoliwe jest bowiem zorga- rozwj przedsibiorczoci na ob- kosztw kwalifikowalnych. Form
nizowanie tak ogromnego przed- szarze wiejskim objtym strategi wsparcia jest refundacja.
siwzicia bez czynnego udziau rozwoju lokalnego. Odpowiedzial- Wnioski naley skada bez-
wadz samorzdowych, organizacji n za inicjatyw jest sama spoecz- porednio, tj. osobicie lub przez
pozarzdowych, placwek owiato- no, ktrej intencj ma by rozwj penomocnika albo przez osob
wo-wychowawczych, firm i przed- dziaalnoci gospodarczej, ze szcze- uprawnion do reprezentacji. Tryb
sibiorstw, dziaaczy stowarzysze glnym uwzgldnieniem podno- skadania wnioskw: wnioski wraz
kultury, dyrektorw szk i przed- szenia kompetencji jednostek w z zacznikami naley skada na
szkoli, nauczycieli, trenerw, osb tyme zakresie. odpowiednich formularzach w
prywatnych i wolontariuszy. Cel i Obowizujce w ramach na- dwch egzemplarzach w wersji pa-
kierunek jest jasny: promowanie boru warunki udzielenia wsparcia pierowej, do ktrej naley zaczy
zdrowego trybu ycia. koncentruj si na nastpujcych wniosek i biznesplan w wersji elek-
Jak co roku organizatorzy zwra- kryteriach: dowiadczenie wnio- tronicznej na pycie CD.
caj si do wadz lokalnych z ape- skodawcy (ugruntowana pozycja Termin skadania wnioskw: 29
lem o przygotowanie bogatego na lokalnym rynku, stabilno, do- maja - 13 czerwca.
programu sportowego, turystycz- bre rokowania na przyszo), licz- Miejsce skadania wnioskw:
nego i rekreacyjnego i stworzenie ba nowoutworzonych miejsc pracy biuro Lokalnej Grupy Dziaania
warunkw dla aktywnoci rucho- (premiowane bd firmy tworzce Zakole Dolnej Wisy,
wej. Jeli idzie o Zwie Wielk
wicej ni jedno miejsce pracy, co ul. Chemiska 7b, 86-253 Kije-
w tym roku z pewnoci si nie wo Krlewskie, od poniedziaku do
zawiod. stanowi wymagane minimum),
charakter rozwijanej dziaalno- pitku w godz. 8-15.
Program obchodw Tygodnia
Sportowego w gminie jest tak boga- ci (dziaalno produkcyjna lub Formularz wniosku o udziele-
gospodarcza oparta na lokalnych nie wsparcia, formularz wniosku
ty, e na samo tylko wspomnienie
o kadej z imprez potrzeba by byo produktach rolnych), wkad wa- o patno, formularz umowy o
sny (preferowane bd operacje, udzielenie wsparcia, a take lokalne
osobnego artykuu. Wybierzmy z
tej imponujcej listy pozycje naj- w ktrych udzia wkadu wasnego kryteria wyboru operacji znajdu-
jest wyszy ni wymagany), racjo- j si w siedzibie Lokalnej Grupy
ciekawsze.
26 maja Bitwa Soectw - nalno budetu operacji (kosz- Dziaania Zakole Dolnej Wisy
ty s racjonalne i znajduj swoje oraz na stronie internetowej: www.
Turniej Piki Nonej o mistrzostwo
uzasadnienie w zaczonych doku- zakolewisly.pl.
mentach potwierdzajcych przyjty W tym samym terminie rusza
Nordic Walking w Grsku; 27 maja
Mistrzostwa Gminy w Trjboju poziom cen), jako planu bizneso- rwnie nabr wnioskw w kon-
wego (biznesplan jest dokumentem kursie na podejmowanie dziaalno-
i Czwrboju Lekkoatletycznym w
Zejwsi Wielkiej; 28 maja Rodzin- spjnym z wnioskiem o przyznanie ci gospodarczej.
pomocy), innowacyjno (wdra- Szczegowe informacje udzie-
ny Rajd Rowerowy, ktry rozpocz-
nie si w Zejwsi Wielkiej; 29 maja anie nowych lub znaczco ulep- lane s dodatkowo w biurze Lokal-
szonych produktw lub procesu, nej Grupy Dziaania Zakole Dol-
warsztaty jogi w Grsku. Prcz
tego zajcia aerobiku, zumby i gim- nowej metody marketingowej lub nej Wisy. Pytania naley kierowa
nowej metody organizacyjnej w na adres email: biuro@zakolewisly.
nastyki kompensacyjnej.
Szczegowe informacje na stro- praktyce gospodarczej, organiza- pl (w tytule maila wpisujc numer
cji miejsca pracy lub stosunkach konkursu LGD) lub telefonicznie:
nie Urzdu Gminy Zawie Wielka.
Serdecznie zapraszamy! z otoczeniem minimum w ska- (56) 676 44 36.
li przedsibiorstwa), aktywizacja (RK)
REKLAMA
Poza Toru . 26 maja 2017
26 WIELKA NIESZAWKA

piewanie i zabawy Zaszczyt za cik

Jak ofert gmina przygotowaa w najbliszym czasie dla najmniejszych
mieszkacw?
Najblisze tygodnie bd owoco-
way wieloma atrakcjami dla naj-
modszych. Na 3 czerwca zaplano-
wano gminny Dzie Dziecka. W
dniach 8-9 czerwca odbdzie si
natomiast XIII Gminny Festiwal
Piosenki Dziecicej i Modzieo-
wej Muzyka bez granic.
Pierwsza impreza rozpocznie
si o godz. 14 na placu przy orli-
ku w Maej Nieszawce. Na scenie
pojawi si najpierw grupa dzieci
z niepublicznego przedszkola Le-
ny Ludek. Usyszymy take grup
muzyczn GAMA, wokalistw z
PULS-u oraz modzieowy zesp
wokalny MIXTER. Wszyscy muzy-
cy wraz z przedszkolakami szkol
si i przygotowuj pod opiek Ali-
ny Sobeckiej z tutejszego Orodka
Kultury. Gocinnie usyszymy rw-
nie zesp muzyczno-teatralny
MALITUMBA ze Szkoy Podsta-
wowej nr 24 w Toruniu.
To oczywicie nie wszystko. Na
najmodszych czekaj gigantyczna
plansza do zabaw, rodeo, malowa-
nie twarzy, konkursy wycigw na
konikach i rurach, lekcje ukadw
tanecznych, kreatywne warsztaty,
dmuchany zamek czy puszcza-
nie mydlanych baniek. Wszystkie
atrakcje s darmowe i sponsoro-
REKLAMA
wane przez Urzd Gminy Wielka
Nieszawka.
Wspomniane zespoy z terenu
samorzdu mog wzi udzia w
XIII Gminnym Festiwalu Piosenki
Dziecicej i Modzieowej Muzy- wyrazu artystycznego. W kadej z
ka bez granic w Orodku Kultury
w Maej Nieszawce. Wydarzenie
ma kilka celw, m.in. integracj i
aktywizacj modych osb, popra-
w wasnych umiejtnoci i promo-
cj artystw.
Zmagania bd trway dwa dni,
gdy zeszoroczna edycja cieszya
si ogromnym zainteresowaniem.
Dzieci w wieku 3-5 lat bd pre-
zentoway swoje talenty 8 czerwca
od godz. 16. Dzie pniej o godz.
16.30 przyjdzie czas na pozostae
grupy wiekowe, czyli podstaww-
ki, gimnazjum oraz szkoy ponad-
gimnazjalne. Dzieci bd oceniane
przez jury pod ktem doboru re-
pertuaru, warunkw gosowych,
interpretacji utworu oraz oglnego
biegu, a mimo wszystko znaleli
grup wiekowych oceniajcy wyty-
puj po trzy miejsca.
Wykonawcy bd mogli zapre-
zentowa jeden utwr przy pod-
kadzie muzycznym lub akompa-
niamencie na ywo. W gr wchodzi
take wykonanie a cappella. Zgo-
szenia do koca miesica naley
przesya poczt elektroniczn na
adresy osrodek_kultury.malanie-
szawka@op.pl lub alina.sobecka@
op.pl. Karta zgosze dostpna jest
na stronie Urzdu Gminy.
(AS)
prac
Pod koniec miesica wjt gminy odbierze wyjtkow
nagrod dla samorzdu
Gmina Wielka Nieszawka otrzy- zapewnieniem swoim klientom
maa Laur Spoecznego Zaufania. produktw i usug na najwyszym
To prestiowa nagroda przyzna- poziomie.
wana przez Instytut Bada Marki To nie pierwsze wyrnienie dla
na wniosek petentw wsppracu- urzdu. Wodarz gminy zauwa-
jcych z samorzdem. Wyrnie- a jednak, e wszystkie one maj
nie pokazuje efekty pracy urzd- wsplny mianownik: wspprac.
nikw. - Jedynie rzetelna i uczciwa pra-
ca urzdnikw pozwala zdoby
- To dla nas szczeglny i nie- takie wyrnienie dodaje Kazi-
powtarzalny zaszczyt mwi Ka- mierz Kaczmarek. Skada si na
zimierz Kaczmarek, wjt gminy to bardzo wiele elementw. Bez
Wielka Nieszawka. Wnioskodaw- zaufania nie mona z nikim wsp-
cami s nasi mieszkacy i wsp- pracowa.
pracujce z nami firmy. Bardzo im Laur Spoecznego Zaufania
dzikujemy. Dzisiaj kady jest w przyznawany jest od 2016 roku, aby
pokazywa firmy oraz urzdy i inne
czas, aby przygotowa nominacj instytucje publiczne, ktre ciesz
dla urzdu. To dowd naprawd si dobr opini wrd osb korzy-
wysokiego uznania. stajcych z ich usug. Podstawowy-
Dane wnioskodawcw to tajem- mi wyznacznikami nagrodzonych
nica Instytutu Bada Marki. s rzetelno oraz wysoka jako
- Wyrnienie przyznawane jest wiadcze na rzecz obywateli. Cer-
jedynie tym, ktrzy ciesz si nie- tyfikat dla gminy Wielka Nieszaw-
podwaalnym zaufaniem oraz wy- ka zosta przyznany take za wysoki
cznie pozytywnymi opiniami w standard obsugi klienta oraz re-
odczuciu klientw i konsumentw spektowanie praw konsumenta. Na
czytamy w uzasadnieniu nagro- przeomie maja i czerwca odbdzie
dy. To zarazem zobowizanie na si gala wojewdzka, w trakcie kt-
przyszo, swoista zapowied dal- rej wrczone zostanie wyrnienie.
szej rzetelnej pracy oraz stara nad (AS)

Poza Toru . 26 maja 2017

28 DZIECIAKI

Recepta - miej czas dla swojego dziecka

Ta placwka suy dzieciom i ich rodzicom. Ci, ktrzy wycign rk po pomoc, mog mie pewno, e nie zostanie odtrcona.
O misji Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Toruniu z dyrektork placwki Joann Duszysk rozmawiaa Katarzyna Ochocka
Jak czsto do Pastwa drzwi pukaj
rodzice w potrzebie?
Obserwujemy wzrost liczby rodzi-
cw zainteresowanych nasz po-
moc. Do poradni dzieci przyjmo-
wane s na wniosek rodzica, cho
czsto to przedszkole i szkoa pod-
powiadaj rodzicowi pomys zwr-
cenia si do poradni. Coraz czciej
jednak rodzice przychodz do nas
z wasnej inicjatywy.
Czy warto czeka, a dziecko wyro-
nie z problemu?
Kady z problemw warto rozwi-
zywa najwczeniej, jak si da. Po
pierwsze pozbywamy si go, a po
drugie unikamy nastpstw wynika-
jcych z niewykrytych dysfunkcji
dziecka. Jeli np. dziecko we wcze-
snym okresie rozwoju ma zdiagno-
zowan niepenosprawno, moe
si ubiega o wydanie opinii o po-
trzebie wczesnego wspomagania
rozwoju. Na jej podstawie moe
korzysta z nieodpatnych form
pomocy indywidualnie do niego
dopasowanych. Na terenie Torunia
jest wiele placwek realizujcych
wczesne wspomaganie rozwoju
dziecka, ktrych list przekazuje-
my.
Jakie dzieci do Pastwa trafiaj?
Pracujemy z dziemi m.in. z nie-
penosprawnoci intelektualn, do nas wszystkie dzieci i modzie,
niedosyszcymi, niedowidzcy-
mi, z dziemi z autyzmem, trud-
nociami edukacyjnymi uogl-
nionymi, dysleksj, z problemami
wychowawczymi, czy zagroonymi
niedostosowaniem spoecznym.
Przychodzi te modzie maj-
ca problem z wyborem dalszego
ksztacenia i dzieci z zaburzon in-
tegracj sensoryczn, wad wymo-
wy, ale i szczeglnie uzdolnione, bo
te rwnie niekiedy przysparzaj
rodzicom trudnoci. Zapraszamy
Wanym zakresem naszej dziaal-
ktrych rozwj przebiega w spo-
sb, ktry niepokoi rodzicw lub
nauczycieli.
W jaki sposb poradnia pomaga?
Jestemy placwk owiatow,
a to oznacza, e wspieramy szko-
y i przedszkola w pracy z dziemi
i modzie. Do naszych gwnych
zada naley diagnozowanie po-
ziomu funkcjonowania, potrzeb
i moliwoci podopiecznych. Na wrd dzieci i modziey?
podstawie przeprowadzonej dia- Obserwujemy, e do naszej poradni
gnozy psychologiczno-pedagogicz- jest mniej ni w poprzednich latach
nej, czasem take logopedycznej zgosze o zaywaniu tzw. twardych
i medycznej, wydajemy opini lub narkotykw. Naley jednak pami-
orzeczenie o potrzebie ksztacenia ta, e modzi najczciej kierowani
specjalnego, na podstawie ktrych s do placwek specjalizujcych si
szkoa bd przedszkole organizuje w prowadzeniu terapii uzalenie.
u siebie pomoc dla dziecka. Udzie- Problemw nie jest mniej. S inne.
lamy te dzieciom pomocy bezpo- Teraz bardzo czsto spotykamy si
redniej w naszej placwce. W bie- z problemami uzalenie behawio-
cym roku uruchomilimy sze ralnych, np. od gier komputero-
punktw konsultacyjnych w pla- wych i nieustannego bycia w wie-
cwkach owiatowych na terenie cie wirtualnym. Zauwaamy te
Torunia, w ktrych psycholodzy wzrost liczby dzieci z zaburzeniami
i pedagodzy peni dyury. Moe
emocjonalnymi i psychicznymi,
do nich przyj kady rodzic i na-
uczyciel, by bez czekania uzyska w tym z depresj.
specjalistyczn porad.
Jest jaka uniwersalna rada dla ro-
Na co jeszcze mona liczy? dzicw?
Dla wszystkich mamy jedn - bd-
noci jest wspomaganie rodzicw cie ze swoim dzieckiem, dajcie mu
w wychowywaniu dzieci. Organi- uwag, swj czas. To jedyna rada,
zujemy warsztaty umiejtnoci wy- ktra pasuje do wszystkich dzieci
chowawczych, na ktrych rodzice i wszystkich rodzicw i ma ogrom-
rozwijaj si w swej rodzicielskiej ne znaczenie. To taka uniwersalna
roli. Nie przychodz dlatego, e s dodatkowa recepta. Nakaniamy do
zymi rodzicami... Przychodz, bo wsplnego spdzania czasu, wspl-
s wiadomi, chc by jeszcze lep- nego dziaania. Mwimy: poroz-
szymi rodzicami. mawiajcie codziennie ze swoj
pociech, patrzc sobie wzajemnie
Czy ktre problemy zanikaj w oczy.

Naukowa Petarda w Toruniu

Koniec maja i pocztek czerwca to czas, w ktrym trzeba zarezerwowa wizyt w Centrum Nowoczesnoci Myn Wiedzy.
Toruskie centrum nauki przekonuje, e nauka to takie proste! i zaprasza do wsplnej zabawy w Bydgoszczy i Toruniu

Naukowo w Bydgoszczy
Centrum Nowoczesnoci Myn
Wiedzy bdzie mona spotka
na pikniku rodzinnym podczas
Bydgoskiego Festiwalu Nauki. 27
maja w godz. 12:00-20:00 na Wy-
spie Myskiej animatorzy przy-
gotowali szereg dowiadczalnych
stanowisk i nie tylko. W strefie
dowiadcze uczestnicy pikniku
wezm udzia w eksperymentach
przyrodniczych. Wsplnie zrobi-
my baki z suchego lodu, wywoa-
my tornado w butelce oraz poba-
wimy si piaskiem, ktry nie lubi
wody. Na stanowisku May detek-
tyw bdzie okazja do zapoznania
si z daktyloskopi. Nie zabraknie
zabawy matematyk, zagadkami
logicznymi, a take kreatywnym
majsterkowaniem. Centrum przy-
gotowao rwnie zestaw kreatyw-
nych klockw z pracowni prze-
BUDOWA.
Toru jakiego nie zobaczysz
goym okiem
1 czerwca Myn Wiedzy udo-
stpni now czasow wystaw To-
ru niewidzialny. Na ekspozycj
skada si ponad 40 zdj wyko-
nanych w podczerwieni. Autorem
fotografii jest dr Marek Czarnecki.
Na prezentowanych zdjciach cie-
pe i zimne miejsca przeplataj si
wzajemnie. Miejsca pokazane w
promieniowaniu niewidzialnym
rni si od tych ogldanych w
wietle widzialnym znanych nam
na co dzie. Wystawa bdzie do-
stpna do koca wrzenia br. Zdj-
cia Marka Czarneckiego bdzie
mona oglda na antresoli na
3.pitrze centrum nauki. Po raz
pierwszy w historii Myna Wiedzy
ta przestrze zostanie udostpnio-
na zwiedzajcym.
Naukowa petarda 3
2 czerwca rozpocznie si piknik
popularnonaukowy z okazji Dnia
Dziecka. Przed budynkiem Cen-
trum odbdzie si koncert zespo-
w Parali Band i Farben Lehre.
Koncert rozpocznie si o godz.
18:00. Wstp wolny.
W sobot i w niedziel bdzie
mona skorzysta z licznych sta-
nowisk dowiadczalnych i eks-
perymentalnych etc. Wydzia
Chemii UMK przygotowa poka-
zy chemiczne, dziki Wydziaowi
Fizyki, Astronomii i Informatyki
Stosowanej UMK bdzie mona
zdalnie sterowa czasz radiotele-
skopu w Piwnicach. Naukowcy z
bydgoskich szk wyszych przy-
gotowali m.in. animacje z chust,
pokazy dziaania eye-trackera i
platform zdalnych. Muzeum Wi- tu ratowniczo-ganiczego, a take
tray zaprezentuje techniki two- rozcinania pojazdu uszkodzonego
rzenia witray, a uczestnicy pik- w wyniku zdarzenia drogowego. Z
niku bd mogli wykona projekt atrakcji bdzie mona skorzysta
dziea. Fundacja Marwit przygoto- bezpatnie w godz. 10:30-17:30.
waa energetyczne stanowisko, na Dla zwiedzajcych bdzie rwnie
ktrym bdzie mowa o zdrowym dostpnych 9 interaktywnych wy-
odywianiu, bdzie rwnie oka- staw, ktre bdzie mona zwiedza
zja do spotkania z dietetykiem. po zakupie biletu.
Dr Marchewka przygotowa prze-
siewowe badanie wzroku, a take Szczegowe informacje s
badanie pod ktem zeza jawnego dostpne na stronie internetowej
lub ukrytego. Nie zabraknie po- Centrum: mlynwiedzy.org.pl.
kazw pierwszej pomocy i pracy
defibrylatora w wykonaniu Ber-
naccy BHP. Komenda Miejska
Policji przygotowaa stanowisko z
symulatorem dachowania (wspl-
nie z ODTJ Toruska Akademia
Jazdy), znakowanie rowerw oraz
pogadanki na temat bezpiecze-
stwa w ruchu drogowym. Stra
poarna zaprasza na pokaz sprz-

Poza Toru . 26 maja 2017

 DZIECIAKI 29

Zachwyca si
kad chwil
Jak przecitny nastolatek spdza wolny czas? Telewi-
zor, komputer, konsola. Czasem pika. Co robi w wolnym
czasie ona? 12-latka opiekuje si niepenosprawnymi
dziemi. Z Maj Dembek, dziewczynk niezwyk, roz-
mawia Robert Kamiski
Jak to si stao, e zostaa wolon- cha. Caym sob. Teraz umiecha
tariuszk Dziecicego Hospicjum si na mj widok.
Nadzieja?
Pewnego dnia wpadymy z mam Czy osoby niepenosprawne s rze-
na pomys, by kupi pluszowego czywicie inne?
misia i podarowa go jakiemu Ich dusze s wraliwsze od naszych.
choremu dziecku. Poszymy do
hospicjum. Chciaymy tylko po- Jak mylisz, dlaczego? Maja Dembek w towarzystwie mamy Joanny czytaj bajk niepenosprawnej Wiktorii.
da go przez drzwi i sobie pj. Po prostu. Pamitam, jak pewnego
Jednak pani Sylwia, pielgniarka, dnia czytaam dzieciakom Rzep- Bo nie maj zielonego pojcia, co Na pewno nie byby to komputer. s potrzebni nam, bymy si mo-
powiedziaa, e nas nie puci. Przy- k. Wiktoria, Kacper, Mikoaj, znaczy cieszy si kad chwil. Bo gli uczy wraliwoci, zaintereso-
ja nas bardzo ciepo. Zaprosia do Krzy Zarykiwali si ze miechu. nie wiedz, co to za uczucie, kiedy Czego nauczya ci ta praca? wania drugim czowiekiem. Tam
rodka. Tak ju zostaymy. Trwao to ponad godzin. Wszyst- od tego, czy rano wstan, zalee eby zachwyca si kad chwil. idzie si bra, nie dawa. Czerpa
ko przeywaj silniej. Tak napraw- bdzie, czy kto si bdzie umie- Niech pan napisze to duymi litera- si do dziaania i przezwyciania
Komu daa misia? d. cha. mi: KAD.
Dostaa go Wiktoria, moja rwie- przeszkd. Uczymy si przy nich
niczka. Od razu si polubiymy. Jak jeszcze si nimi opiekujesz? Ogldaa film Przebudzenia *** wraliwoci i empatii. Dowiaduje-
Karmi, id na spacery. Wiktoria z Robinem Williamsem i Robertem Joanna Dembek, mama Majki: my si naraz, e nasze problemy s
Wiktoria cierpi na poraenie m- bardzo lubi, kiedy j czesz. Wpi- De Niro? Zdecydowaam si pokaza cr- mae, e istniej ludzie, ktrzy maj
zgowe. Jest upoledzona fizycznie nam jej spinki we wosy. Najbar- Nawet cakiem niedawno. ce nieco inny wiat. To by bardzo problemy prawdziwe. To pozwala
i psychicznie. Nie mwi, nie wstaje dziej jednak lubi, gdy j przytulam. dobry pomys. W jednej chwili ru- zobaczy swoje we waciwej per-
z ka. Czym rni si twoja z ni Dlaczego, twoim zdaniem, gwne- no tysic uprzedze i strachw. spektywie.
przyja od tych, ktre masz na co Prbowaa zachci innych, by po- mu bohaterowi tak bardzo zaleao, Przede wszystkim trzeba pod- Maj to dowiadczenie nauczy-
dzie w szkole? magali tak jak ty? by si jego pacjenci przebudzili? kreli, e s to dzieci bardzo za- o wielu rzeczy. Zbudowao jej sa-
Jest prawdziwsza. Bo tylko cho- Prbowaam, ale nic z tego nie wy- Dlatego, eby inni lekarze zobaczyli dbane, czyste. To wane, bo nie-
moocen. Staa si odwaniejsza.
dzi o to, by by razem. Cieszy si szo. Jedna koleanka powiedziaa, w nich ludzi, nie pacjentw. dawno usyszaam od crki, e
drobnostkami. Wiktoria wczeniej e za nic w wiecie na takie co nawet gdyby takie nie byy, te by Czuje, e jest wana i wartocio-
nie znaa przyjani. Nie moe cho- nie marnowaaby czasu, a drugiej No i udao si. Ale trwao to bardzo do nich chodzia. wa. Zobaczya, e istnieje ycie bez
dzi, ale za to moe si umiecha. nie pozwolili rodzice. krtko. Gdyby twoje wiadome y- Kiedy zastanawiaam si, po smutku. Bo to wanie jest najbar-
Nigdy przedtem nie widziaam, cie miao trwa tylko kilka dni, co co tacy ludzie w ogle istniej. B- dziej niewiarygodne: ycie tych
eby kto potrafi si a tak umie- Czemu? by robia? dc wrd nich, zrozumiaam to: dzieci wypenia wycznie rado.
REKLAMA

Poza Toru . 26 maja 2017

 30 DZIECIAKI
Rok 2017 to czas wielkiej popularnoci zabawek bajkowych. Przoduje w nich m.in. Psi patrol
Misie, klocki lego czy lalki to ju
przeszo. Pamitnych zaba-
wek sprzed lat prno by szuka
na sklepowych pkach. Handel
przenis si do internetu, a na
wirtualnych regaach dominuje
dzi elektronika i popularne mo-
tywy bajkowe. Przedmiot, aby wy-
gra z tabletem czy smartfonem,
musi sprosta nawet najbardziej
wymagajcemu dziecku.
Prawidowy rozwj maluchw,
zdrowie i szczcie to najwiksze
marzenia kadego rodzica. A nic
nie wywouje takiego umiechu jak
wymarzona, nowa zabawka. Ich
producenci kadego roku przeci-
gaj si w wymylaniu i tworzeniu
coraz to lepszych gadetw.
Przeom maja i czerwca to naj-
bardziej gorcy okres dla sprze-
dawcw zabawek. Rodzice gw-
kuj wic, aby wybra dla swojego
dziecka jak najpikniejszy i najcie-
kawszy prezent, ktry podaruj na
pierwsz komuni wit lub dzie up. - Odchodzimy od tradycyjnych
dziecka. A pociechy z roku na rok
s coraz bardziej wymagajce.
- Wrd komunijnych prezen-
REKLAMA
Zabawki XXI wieku
tw w tym roku najpopularniejsze
s wszelkie zdalnie sterowane urz-
dzenia, gwnie odzie - podkrela
Joanna Piekos ze sklepu Nikogro-
daj si maskotki i mae samocho-
zabawek na rzecz nowej technolo-
gii.
W jednym ze sklepw interne-
Micha Ciechowski
towych najczciej kupowane s
minimercedesy i jedziki. Jak pod-
krela wacicielka Krainy Pociech
Magdalena Hinc, najmniej sprze-
postaci.
dziki, ktrych rodzice w internecie
ju nawet nie przegldaj.
Brana produkujca zabawki
Poza Toru . 26 maja 2017
nie zwalnia jednak tempa. Na ryn- Zanim jednak zdecydujemy si na
ku pojawia si coraz wicej przed- taki koszt, warto zwrci uwag na
miotw, ktre w swoim dziaaniu jako wykonania przedmiotw i
wykorzystuj technik druku 3D. dostosowanie ich funkcji do wieku
Dugopisy i drukarki s powoli wy- pociechy.
korzystywane, take przez dzieci, - Zabawki najczciej wybie-
do samodzielnego projektowania i raj same dzieci - mwi Joanna
drukowania wasnych zabawek. Piekos. - Zdarza si take, e po
Nie zawsze jednak to urzdzenia zakupach rodzic wraca z synem
elektroniczne spdzaj dzieciom lub crk i dokonuj wymiany wy-
sen z powiek. Rwnie du popu- branych przedmiotw. Rodzice od
larnoci ciesz si zabawki z mo- dzisiejszych zabawek oczekuj wic
tywami bajkowymi, ktre prosto ze zupenie innych wartoci ni malu-
szklanego ekranu przenoszone s
chy.
na plecaki, rczniki, maskotki czy
Mimo e elektronika i telewizja
poduszki.
wypiera tradycyjne zabawki, top
- Najbardziej popularn seri
wrd zabawek s motywy z Psie- lista stworzona przez jedn z naj-
go patrolu - zaznacza Joanna Pie- popularniejszych polskich ksigar-
ko. - Kada firma produkuje rw- ni wci zawiera przedmioty, ktre
nie minifigurki, odpowiadajce pamitaj z lat swojej modoci do-
postaciom z telewizyjnych czy ki- roli. S wrd nich klocki lego, gry
nowych bajek. Na drugim miejscu planszowe typu Scrabble i zrcz-
nociowe, jak Twister. Zobaczymy
znajduj si przedmioty kreatywne,
tam take zupenie nowe wersje
np. Bunchems, czyli rzepy, z kt-
rych tworzymy rnego rodzaju kostek Rubika i gier Memory. Moe
jest wic jeszcze szansa, e pamit-
Aby zaspokoi zachcianki dziec- ne zabawki sprzed dwch dekad
ka, na zabawki przeznaczy mu- ponownie, cho przez chwil, ucie-
simy rednio okoo 150 zotych. sz nasze maluchy?

Sztuka jedzenia banana
Natalia LL, uznawana za najbardziej znan na wiecie polsk artystk, otworzy w CSW
swoj najwiksz wystaw retrospektywn, podsumowujc jej dziaania od lat 60.
Jacek Kiepiski
Jej najgoniejszy cykl Sztu-
ka konsumpcyjna pozna cay
wiat. To jeden z kanonw kon-
ceptualizmu. Urocza blondynka
je banana w sposb bardzo ero-
tyczny. Skojarzenia - oczywiste.
Jednak w latach 70. widziano tu
nie tylko nawizania do sztuki fe-
ministycznej, ale i rodzaj dyskur-
su z szar, polsk rzeczywisto-
ci. Banan by wwczas towarem na te interpretowa jako: jestem
deficytowym. Artystka rekwizyt
ten przywioza ze zgniego,
wwczas, Zachodu.
- Przygotowujc t wystaw,
zrezygnowalimy z chronologii
powstawania prac. Wolelimy po-
zbiera prace Natalii LL w grupy
pojciowe, by uwypukli kierun-
ki jej zainteresowa twrczych
- mwi Mateusz Kozieradzki, ku-
rator wystawy Sum ergo sum,
czyli Jestem wic jestem. - Std
w jednej sali tematy zwizane
z konceptualizmem, w innej zain-
teresowania wojn czy mitologi
germask.
Chodzi o tryptyk Transfigura-
cja Odyna. Z lewej strony widzimy
zdjcie nagiego Andrzeja Lacho-
REKLAMA 31
wicza, ma artystki, mczyzny z maych fotografii dokumentuj-
ju w podeszym wieku, na kilka cych jej stosunek pciowy z mem
lat przed mierci, w rodku jej Andrzejem. Czy cykl Topologie -
portret, a z prawej strony modego czyli zdjcia nagiej Natalii LL i jej
modela. Tak artystka przedstawia ma w podwrocawskim plene-
przypisywan Odynowi umiejt- rze.
no odmadzania si. - To wyrana zapowied p-
Nagich cia na wystawie zoba- niejszych dziaa konceptualnych,
czymy wiele. To charakterystyczne zimna rejestracja ciaa ludzkiego
dla Natalii LL. Tytu wystawy mo- - zauwaa Mateusz Kozieradzki.
- Warto wiedzie, e pocztki ka-
jaka jestem, czyli - nie mam nic do riery twrczej Natalii LL cz si
z Toruniem. To tu w roku
Sztuka postkonsumpcyjna - cig dalszy Sztuki konsumpcyj-
1962 roku wygraa I Festi-
nej, czyli synnego jedzenia banana. Artystka wykorzystaa tu
wal Fotografii Studenckiej biay budy.
prac Egzystencje I, kt-
r te prezentujemy. Dua cin i zdjcia pni tych drzew. gdy nie zdradzia - dodaje kurator.
cz prac artystki powstaa Ciekawa historia czy si te - Tu te widzimy usta artystki, kt-
To wyrana zapowied wSowich, Michakowej w Grach
niewielkiej miej-
z dzieem Tak, czyli zestawem
drukw offsetowych w trzech ko-
re co wymawiaj. Ale co?
Na wystawie znajd si, prezen-
pniejszych dziaa koncep- dom pracy twrczej. Gdy
scowoci, gdzie znajduje si lorach, przedstawiajcych usta towane przed laty, instalacje Na-
artystki wymawiajce sowo tak. talii LL odtwarzane specjalnie na
tualnych, zimna rejestracja wierzby rosnce przy pobli- W latach 70. cenzura spytaa j, uytek tej prezentacji. Jest synna
skiej rzece musiay zosta czemu uywa tak... niebezpieczne- piramida z lat 70. Chodzi o minia-
ciaa ludzkiego. wycite, artystka nie moga go sowa. Odpowiedziaa, e to jej tur piramidy Cheopsa, w ktrej
si z tym pogodzi i posta- tak dla sztuki, dla artyzmu. artystka prowadzia swoje dziaa-
nowia ich resztki, czyli tro- - Specjalnie na nasz wysta- nia. Midzy innymi spisywaa na-
ukrycia, jestem szczera do koca. ciny, przerobi na materi sztuki.
A seks jest czci mnie. Std syn- Tak powstaa praca Dusza drze- w artystka stworzya due kostki wiedzajce j wewntrz piramidy
ne Natalia ist sex - dzieo przygo- wa, na ktr skadaj si obrazy z tym synnym tak zapisanym sny.
towane na wystaw w Niemczech. wykonane z trocin, rysunki z tro- w ukadzie ust. Ale co akurat m- Wystawa czynna bdzie do 1
Tytuowy napis artystka wykonaa wia, tworzc prac Sowo - ni- padziernika.
Poza Toru . 26 maja 2017