fot.

Virgile Simon Bertrand

Dongdaemun Design Plaza (DDP) & Park
Seul, Korea Poudniowa

ARCHITEKTURA
Zaha Hadid Architects
Zaha Hadid, Patrik Schumacher
Eddie Can, Craig Kiner
Architekt lokalny: Samoo Architects & Engineering

KONSTRUKCJA
Struktura/owietlenie/M&E/akustyka: ARUP
Fasada: Group 5F
Geometria: Evolute
QS: Davis Langdon & Everest

KRAJOBRAZ
Gross.Max

PROJEKT
20072009

REALIZACJA
20092014

WYKONAWCA
Samsung C&T Engineering & Construction Group

KLIENT
Seoul Metropolitan Government

pow. dziaki: 85 000 m

pow. parku: 30 000 m
pow. zabudowy: 65 000 m
pow. uytkowa budynkw: 86 574 m

Rysunki, wizualizacje: ZHA

Fotografie: Virgile Simon Bertrand

Krystyna Januszkiewicz Dongdaemun

il. ZHA

21 marca br. otwarto w Seulu nowe centrum kulturalne, ktre

jest pierwszym w Korei Poudniowej obiektem architektonicznym
manifestujcym wspczesne moliwoci technologii cyfrowych.
Otwarcie obiektu zbiego si z inauguracj Koreaskiego Tygo-
dnia Mody (Korean Fashion Week). Nie by to przypadek, gdy
Dongdaemun Design Plaza (DDP) wraz z Parkiem jest wielofunk-
cyjnym dystryktem miasta, ktrego kulminacj stanowi najwik-
sze w kraju Muzeum Wzor nictwa oraz centrum ekspozycyjne.
Otwarciu obiektu towarzyszyo pi wystaw sztuki wiatowej
oraz kolekcja sztuki koreaskiej pochodzca z Muzeum Sztuki
Kansong.
Korea Poudniowa coraz szybciej zmienia swoje oblicze, wy-
suwajc si na czoo gospodarki wiatowej. Wiele uwagi powi-
ca si komfortowi ycia w aspektach ekonomicznego i zrwno-
waonego rozwoju. Seul od 1394 jest stolic pastwa i tak po-
Design Plaza & Park w Seulu
strzega si to miasto mimo podziau geopolitycznego Pwyspu
Koreaskiego. Miasto z gstoci zaludnienia powyej 15 tys./km2
jest jednym z najbardziej zatoczonych miast na wiecie. Jedno-
czenie posiada najwiksz na wiecie liczb szybkich czy in- stii Joseon i z wczesnej epoki neolitu i brzu. Relikty te s dzi
ternetowych oraz punktw dostpowych Wi-Fi.
Lokalizacja
Dongdaemun Design Plaza (DDP) wraz z Parkiem znajduje si
w pobliu historycznego centrum, starego miasta powstaego
za panowania dynastii Joseon ( 57 p.n.e 935). Podczas wojny
koreaskiej (1950-1953) miasto ulego niemal cakowitemu znisz-
czeniu. Jednak szybko je odbudowano, nie prowadzc dokad-
nych bada archeologicznych. W miejscu gdzie obecnie znaj-
duje sie DDP, zbudowano Dongdaemun Stadium na 30 tys. wi-
dzw, ktry zosta rozebrany po Letnich Igrzyskach Olimpijskich
w 1988. Na pustym placu niebawem rozpoczto prace archeo-
logiczne, ktre ujawniy relikty dawnych murw obronnych wy-
konanych z kamienia o wtkach charakterystycznym dla dyna-
wyeksponowane i stanowi integralny element kompozycji no-
wego zagospodarowania tego placu miejskiego powstaego we-
dug projektu Zaha Hadid Architects.
Trzeba zaznaczy, e w procesie projektowania kady wy-
mg wobec nowej organizacji placu by rozpatrywany jako zbir
powizanych ze sob relacji przestrzennych, ktre definioway
zarwno interakcje spoeczne, jak i zachowania w i wok no-
wych obiektw. Relacje te, rozpatrywane cznie, przyjto jako
de cy du j ce od no nie przy j tych roz wi za or ga ni za cji prze -
strzennej, wymaga programu uytkowego oraz rozwiza in-
ynierskich.
V
2/2014 V 23
 il. ZHA
Lokalizacja wzgldem centrum miasta

il. ZHA

Sytuacja

Wizualizacja

Przekrj poduny

Przekrj poprzeczny

V
24 V 2/2014
 fot. wikipedia commons
Poziom 4F
Sala wystawowa
Rampa do ekspozycji
Cafe bar

Poziom 3F
Rampa do ekspozycji
Cafe bar
ETC

fot. wikipedia commons

Poziom 2F
Sala wystawowa
Rampa do ekspozycji
Biblioteka
Sala konferencyjna
ETC

Zaoenia ideowe i programowo-przestrzenne

Ide przewodni projektantw byo odnalezienie zwizkw po-
midzy Natur a architektur widocznych w koreaskiej kulturze
i sztuce. Sigajc do tradycyjnej sztuki ogrodowej i artefaktw Poziom 1F
Sala wystawowa
z przeszoci, opracowano koncepcj, ktra poczya niemal Rampa do ekspozycji
bezszwowo wszystkie te elementy, czynic zintegrowan, krzy- Biblioteka
woliniow kompozycj przestrzenn. Przypomina ona naturalny Sala konferencyjna
Informacja
krajobraz wypielgnowany rk czowieka, ktry swoimi atrakcja- Pomieszczenie dla
mi przyciga do odwiedzania przez ca dob. Znalazy si tu bo- VIP-w
wiem przekryte i odkryte przestrzenie, ktre realizuj bogaty pro- Cafe bar
ETC
gram uytkowy.
Kompleks skada si z podstawowych elementw takich jak:
muzeum, park, przestrze wystawiennicza, handel i usugi wraz
z towarzyszcymi urzdzeniami odpowiednimi dla obiektw uy-
tecznoci publicznej. Najwicej powierzchni uytkowej przezna-
Poziom B1
czono dla pracy twrczej w studio. S to dwa atwo dostpne Rampa do ekspozycji
sektory, z ktrych jeden o pow. 2991 m2 suy moe take jako Pomieszczenie dla
wielofunkcyjna przestrze, w ktrej znale si moe 1500 miejsc VIP-w
Parking
siedzcych. Strefa ta wyposaona zostaa w urzdzenia multi- ETC
medialne, system symultanicznych tumacze na sze jzykw,
stoiska prezentacji wzornictwa, a take pokazw mody i premier
filmowych. Drugim sektorem jest otwarte studio o pow. 1548 m2 Poziom B2
z 1000 miejsc siedzcych. W strefie tej znajduje si rwnie ob- Sala dla konwencji
suga techniczna i gastronomiczna oraz pokoje projektantw. Galeria
Sala wystawowa
W ssiedztwie znajduj si sala posiedze o pow. 414 m2 oraz Rampa do ekspozycji
sale konferencyjne, warsztaty i sale dla niewielkich widowisk. Informacja
Ponadto na terenie nowego dystryktu znajduje si wiele skle- Strefa sklepw
sprzeday detalicznej
pw, restauracje i kawiarnie, a na terenie parku s nawet urzdze- Parking
nia sportowe. Jest to znakomite miejsce spdzania wolnego cza- ETC
su dla osb w kadym wieku.
Strefy uytkowe w przyjtym ukadzie funkcjonalnym

V
2/2014 V 25

Poziom B1
1. Sala dla konwencji #1
2. Sala dla konwencji #2
3. Sala konferencji prasowych
4. Pomieszczenie dla VIP-w #1
5. Pomieszczenie dla VIP-w #2
6. Pustka
Elewacja wschodnia
fot. Virgile Simon Bertrand
Rzut na poziomie B1
7. Sala wystawowa #1
8. Rampa do ekspozycji
9. Strefa sklepw sprzeday
detalicznej
10. Parking
11. Informacja
12. Sala do organizacji imprez
Poziom B2
1. Sala dla konwencji #1
2. Sala dla konwencji #2
3. Sala konferencji prasowych
4. Pustka
5. Informacja i kasy biletowe
6. Strefa sklepw sprzeday
detalicznej
Rzut na poziomie B2
7. Sala wystawowa #1
8. Rampa do ekspozycji
9. Podziemna plaza
10. Informacja
11. Wejcie do metra
12. Parkingi
13. Sala do organizacji imprez
14. Pomieszczenia techniczne
15. Magazyn
 fot. Virgile Simon Bertrand
fot. Virgile Simon Bertrand
Rzut na poziomie B3 (dolny) Rzut na poziomie B3 (grny)

Poziom B3 Poziom B3
fot. Virgile Simon Bertrand

1. Pomieszczenia techniczne 1. Pomieszczenia techniczne

2. Labirynt 2. Labirynt
3. Parkingi

Przekrj poprzeczny

fot. Virgile Simon Bertrand

Forma i struktura
The Dongdaemun Design Plaza (DDP) & Park to najwiksza
na wiecie trjwymiarowa nieregularnie uformowana architektu-
ra. DDP w Seulu jest spektakularnym przykadem zastosowania
cyfrowych narzdzi projektowania pomocnych w wynajdowaniu
formy, jej transformacji i wytwarzaniu.
Obiekty architektoniczne o zoonej, nieregularnej geometrii
nie mog by tworzone w oparciu o 2D technologie i wymagaj
nowych technik projektowych i wytwrczych. Poczynajc od za-
pisu zamysu projektanta, czsto w sposb tradycyjny (analogo-
wy), proces twrczy winien uwzgldnia syntetyczne przestrze-
nie projektowe 3D, po to aby uchwyci id przestrzenn w jej
geometrycznym zrbie. Cyfrowe narzdzia projektowania opar-
te na B-spline i NURBS uatwiaj bowiem przeksztacenia prze-
strzenne formy, nie wymagajc jeszcze rozwiza strukturalnych.
Ten rodzaj szkicowania prowadzi czsto do odkrywania nowych
relacji i zalenoci na wczesnym etapie krystalizowania si kon-
cepcji. Rwnolegle potrzebny jest namys nad rozwizaniami
strukturalnymi i materiaowymi prowadzony wsplnie ze specja-
V
28 V 2/2014
listami z zakresu konstrukcji budowlanych, inynierii materiao-
wej i rodowiska.
Poszukujc pomysu na struktur odpowiedni uformowanym
powierzchniom DDP, signito po rozwizania prtowe, ktre zostay
wypracowane i sprawdzone przede wszystkim przez Buckminste-
ra Fullera (18951983), w drugiej poowie XX w. Topologiczna geo-
metria Fullera oparta na czworocianie rewolucjonizowaa wwczas
mylenie inynierskie. Dowid on, e kada struktura powinna by
rozumiana jako przejaw waciwych jej procesw. Procesy te two-
rz sie relacji, ktre s z natury dynamiczne. Zaprojektowany przez
Fullera tzw. octet truss jest jednorodn struktur silniejsz ni inny
ukad prtowy1. Octet truss okaza si niezwykle przydatny w struk-
turalnym uksztatowaniu krzywoliniowych powierzchni DDP.
Poszerzajcy si nieustannie zakres da odnonie do efek-
tywnoci ekologicznej budowli powoduje zainteresowanie archi-
tektw badaniem wpywu rnych czynnikw na ksztatowanie
i tektonik formy. Powoduje to denie do integracji metod infor-
matycznych oraz technik modelowania i dynamicznych symulacji
warunkw rodowiska fizycznego. Wtedy forma, w duej mierze,
Strukturalizowanie powierzchni zakrzywionej DDP

zdeterminowana jest logik narzdzi cyfrowych i wynikami symu-

lacji dynamicznych i zachowa materiaowych2. Wszystkie te da-
ne s integrowane z informacj o fizycznych i funkcjonalnych wa-
ciwociach budowli. Praca projektanta polega zatem na mode-
lowaniu informacji o budynku, czyli na budowaniu w przestrzeni
wirtualnej modelu obiektu budowlanego, ktry jest odzwierciedle-
niem informacji zapisanych cyfrowo. Model taki skada si z cy-
frowych elementw budowlanych, ktrym przypisywane s od-
powiednie parametry. Modele takie mona dzi wykonywa za po-
moc programu BIM (Building Informaton Modling), ktry jest
rozszerzeniem wersji BPM (Building Product Models), dajc szer-
szy dostp do informacji budowlanych, i pozwala okrela zacho-
wania i koszty eksploatacji przez przyjty czas ycia budowli3.
DDP jest pierwszym obiektem architektonicznym, ktrego pro-
jekt realizacyjny zosta wykonany za pomoc narzdzi cyfrowych
zawartych w programie BIM. Program ten by pomocny zarwno
przy zdefiniowaniu struktury architektonicznej, jak i przy projekto-
waniu wykoczenia wntrz obiektu, MEP oraz projektowaniu kra-
jobrazu caoci zagospodarowania kwartau miejskiego4.

V
2/2014 V 29
 Total cost: 98,232

molds 3793 2023 63 746 201

panels 1559 3793 2023 63 746 201
Local fitting

Total cost: 51,397

molds 506 144 37 552 201

panels 1557 3794 1414 122 1297 201
Discrete optimization

Total cost: 25,337

molds 253 128 64 150 5 Paneling solution

panels 2964 4576 426 124 290 5

Panelizacja powierzcnni zewntrznej Full algorithm

Powierzchnia zewntrzna
Konstrukcja skry architektonicznej DDP bya wyzwaniem za-
rwno dla projektantw, wytwrcw, jak i wykonawcw. Modelo-
wanie parametryczne BIM obejmowao take zdefiniowanie sys-
temu paneli zewntrznych. Otrzymano 45 133 elementw o zr-
nicowanej wielkoci i krzywinie. Projekt zakada wykonanie tych
elementw z materiaw takich jak: oblicwka betonowa, alumi-
nium, stal oraz kamie. Z podziau modelu geometrycznego po-
wierzchni obiektu na panele czworoktne wynikao, e 50 procent
to elementy o podwjnej krzywinie, 30 procent paneli ma poje-
dyncz krzywizn, a tylko 20 procent to panele paskie. Ponadto
niektre z metalowych paneli wymagay fakturowania, a inne per-
foracji w celu doprowadzania wiata dziennego do wntrza bu-
dowli. Wymagao to szczeglnej precyzji, na kadym z eta-
pw od projektu i produkcji do montau. Aby temu sprosta,

fot. Virgile Simon Bertrand

 Tradycyjny wzr wystpujcy w ceramice okresu dynastii Joseon

opracowano formy do gicia blach o atwej zmianie ich geometrii.

Sterowane numerycznie (CNC) urzdzenia poda mogy za za-
danymi parametrami geometrycznymi kadego elementu. Formy
te nale do zaawansowanego technologicznie systemu dla bu-
downictwa pozwalajcego na personalizacj produktu (mass-cu-
stomization).
Dziki takiemu zrnicowaniu paneli powierzchnia zewntrz-
na obiektu osiga dynamiczne efekty wizualne w zalenoci
od warunkw owietleniowych wntrza i zewntrza obiektu. Wa-
runki te zmieniaj si wraz z por dnia i roku. Powierzchnia ta
wchodzi take w interakcj z otoczeniem budynkami i parkiem,
co powoduje, e obiekt zyskuje nieustannie now jako este-
tyczn. Ponadto otrzymany wzr powierzchni architektonicznej
odwouje wprost do tradycyjnych koreaskich motyww wyst-
pujcych sztuce uytkowej i ogrodowej5.
fot. Virgile Simon Bertrand

Przestrze wewntrzna
Nieregular ne bryy DDP kryj w sobie wydrone przestrzenie
przenikajcych si woluminw zintegrowanych z naturaln zie-
leni nachodzcych na siebie powierzchni Parku. Artykulacja
prze strze ni we wntrz nej obiek tu zo sta a zde ter mi no wa na,
przede wszystkim wymogami uytkowymi oraz potrzeb zacho-
wania pewnej cigoci formy. Dynamicznie uksztatowane ram-
py, schody, nadwieszone balkony i przejcia pokrelone zostay
owietleniem LED, co nadaje przestrzeni nieco metafizyczny cha-
rakter.
Wntrza DDP to pozor nie chaotyczne kompozycje pynnie
przenikajcych si bry, biaych paneli akrylowych, stali nierdzew-
nej, szli fo wa ne go ka mie nia oraz gip su zbro jo ne go wk nem
szkla nym. Wszyst ko to kon tra stu je z na tu ral nym drew nem
na stopniach i podestach klatek schodowych i stanowi o unika-
towym charakterze tych przestrzeni. S to przestrzenie publicz-
ne wprowadzajce do zasadniczych czci obiektu dedykowa-
nego sztuce, wzornictwu, edukacji artystycznej i spdzaniu wol-
ne go cza su przez ca do b. Znaj du j si tu bo wiem 4
caodobowe sklepy i kawiar nie, odbywaj si rnego rodzaju
imprezy kulturalne o wolnym wstpie. Jest to miejsce wielu zda-
rze, przey i dozna.
Dongdaemun Design Plaza & Park ukazuje, w jaki sposb
mona byo w jednym projekcie zintegrowa kontekst, kultur lo-
V
32 V 2/2014
fot. Virgile Simon Bertrand
kaln, program uytkowy oraz innowacje techniczno-technolo-
giczne. Jak poczono innowacyjn form, miasto, krajobraz na-
turalny, tworzc now przestrze publiczn dla miasta. DDP na-
daje przestrzeni miejskiej indywidualn jako. Jest tym, co w psy-
chologii architektury mona nazwa miejscem, czyli jak rozumie
to David Canter, rezultatem zalenoci i relacji pomidzy ludzkimi
aktywnociami, koncepcjami i atrybutami fizycznymi6. Przestrze
i miejsce to dwa archetypy jakoci otoczenia, ktre w rnych kul-
turach odgrywaj podobn rol w indywidualnym rozwoju osobo-
woci czowieka.
Przypisy
1
Patrz: A.L. Loeb, Space Structures, Reading, MA, Addison-Wesley, 1976.
2
Por. K. Januszkiewicz, O projektowaniu architektury w dobie narzdzi cyfro-
wych. Stan aktualny i perspektywy rozwoju. Oficyna Wydawnicza PWr., Wro-
caw 2010, s. 41.
3
Wicej o zaletach i wadach technologii BIM patrz: D. Smith, M. Tardif, Building
Information Modeling: A Strategic Implementation Guide for Architects, Engine-
ers, Constructors, and Real Estate Asset Managers, Wiley, London 2009.
Wicej patrz: http://www.samsungcntblog.com/2014/03/build-the-future-me-
et-dongdaemun-design-plaza-ddp-1/#sthash.YitiwkEh.dpuf.
5
Wicej patrz: Y. Ki-baek, New Hisrtory of Korea, Harward University
Press, 2013.
6
por. D. Canter, The Psychology of Place, The Architectural Press, London 1977,
s. 47.
fot. Virgile Simon Bertrand
fot. Virgile Simon Bertrand