Pozycja: 032

Kategoria: Western

Rok produkcji (premiery): 1952 United Artists (USA)

W SAMO POUDNIE
tytu oryginau: High Noon

reyseria: Fred ZINNEMANN

scenariusz: Jules Carl Foreman

W filmie wystpuj: Gary Cooper, Grace Kelly, Thomas Mitchell, Ian McDonald, Katy Jurado, Lon Chaney
jr., Harry Morgan, Lee Van Cleef, Lloyd Bridges, Jack Elam i inni.

Na polskich ekranach ten film pojawi si chyba jeszcze w roku 1952 tu po wiatowej premierze. Trzeba przyzna,
e PRL-owska dystrybucja (czyli Centrala Wynajmu Filmw) bya niezwykle prna i szybka jeli chodzi o
amerykaskie premiery, a ju szczeglnie westerny). Gary Cooper by ulubiecem polskiej widowni. I to bardziej z
prasy ni z ekranu. W kinach zauwaono go dopiero w Komu bije dzwon, potem w Dallas, Tytoniu i wanie w
Samo poudnie. Potem zaczto chodzi te na Vera Cruz, Czowieka z Dzikiego Zachodu, Mio po poudniu i
wietny krymina Nagie ostrze. Wkrtce po premierze tego filmu (pokazywanego na naszych ekranach) Cooper
zmar na raka prostaty.

Film W samo poudnie zrealizowa Fred Zinnemann wedug scenariusza Carla Foremana. Obok Gary Coopera
gwn rol kobiec Zinnemann powierzy Grace Kelly, aktorce wwczas niemal nieznanej, ktrej laury przyniosa
dopiero rola Amy Kane. Pniej zagraa w takich filmach jak Mogambo, Dziewczyna z prowincji M-jak
morderstwo i Zodziej w hotelu. Na koniec kariery filmowej przysza najwaniejsza rola w jej yciu: ksinej
Monaco po lubie z ksiciem Rainierem Grimaldi. Urodzia mu troje dzieci. Bajkowe dzieje ksinej zakoczy
okrutny los: mier w katastrofie samochodowej w wieku 52 lat.

Will Kane wraz ze wieo polubion maonk, kwakierk, koczy sw prac szeryfa. Szykuj si wanie do
wyjazdu, gdy do masteczka dociera wiadomo, e poudniowym pocigiem przybdzie zwolniony z wizienia Frank
Miller. To Will Kane wpakowa go do wizienia za morderstwo. Na Millera czekaj kompani i nikt nie ma wtpliwoci,
e Miller chce si zemci na Kaneie. Powszechnie szanowany i docienianyu szeryf nagle zostaje osamotniony. Wie,
e gdy wyjedzie, nie ma szans w pojedynku z trjk bandytw.Ponadto musi chroni sw mod on. Nikt jednake
nie chce zrozumie jego intencji i nikt nie chce mu pomc. W miasteczku zaczyna panowa strach. Wadze miasta,
jego zastpcy, dawni przyjaciele, zaczynaj si chowa. Zdezorientowana jest take moda ona, ktrej sw pogard
okazuje porzucona niegdy przez Kanea kochanka. Osamotniony Kane wychodzi na ulic.

Str prawa, ktry jest zbyt dumny by ucieka, musi broni zastraszonych i bojaliwych mieszkacw miasteczka
przed czwrk bandytw. Liczy na wsparcie swych zastpcw i mieszkacw ale rycho przekonuje si, e moe
liczy jedynie na siebie.

Powodowana nagym impulsem Amy wysiada z pocigu i wraca do miasta. Wbrew swym zasadom, to ona odda
decydujcy strza w plecy Franka Millera, ratujc tym samym swego ma. Rozradowani mieszkacy wylegn
wwczas na ulic. Ale Kane wraz z Amy wsiadaj na wz i odjedaj.

Wspaniaa, przejmujca muzyka Dimitri Tiomkina towarzyszy filmowi niemal przez cay czas. Ale nie tylko.
Poczynaniom Kane towarzyszy melodia przewodnia w interpretacji Texa Rittera. Muzyka i piosenka zdobyy Oskara,
podobnie jak rola Gary Coopera i monta Elmo Williamsa. Film trwa okoo 90 minut i tyle take trwa akcja na
ekranie: koczy si kilkanacie minut po godzinie 12.
Do filmu oprcz Gary Coopera i Grace Kelly zaangaowano znanych westernowych i hollywdzkich aktorw: Katy
Jurado, Lona Chaneya jr., Harry Morgana, Thomasa Mitchella, Iana McDonalda, Lloyda Bridgesa czy Lee van Cleefa.

Film powsta w czasach aktywnej epoki zainicjowanej przez senatora McCarthyego, doszukujcej si we wszystkim i
wszystkich elementw komunistycznych i zimnowojennych oraz powizanych z konfliktem koreaskim. Std te
zapewne polska Solidarno wykorzystaa (moim zdaniem cakiem nieprawnie) wizerunek Kanea do wyborw w
1989 roku a take pniej do sytuacji politycznej na Ukrainie w roku 2004.

Do dzi film W samo poudnie uwaany jest za western wszechczasw. I nie ma w tym cienia przesady.
Zrealizowany jako film czarno-biay zosta w latach pniejszych poddany obrbce koloryzacji, co nieco podnioso
jego atrakcyjno, lecz znawcy i koneserzy westernu, nadal wol oglda oryginaln wersj czarno-bia.

Opracowanie edytorskie: Jawa48

Materiay rdowe: Literatura filmowa, opisy dystrybucyjne, materiay encyklopedyczne, drukowane i internetowe, Wikipedia, Filmweb,
fdb.pl/film, IMDB i inne Western i jego bohaterowie oraz badania i materiay wasne.
Indeks: 32/FW