Lama Ole Nydahl

108 odpowiedzi jogina

Pytanie 1: Trudno jest mi widzie wszystko

na czystym poziomie - mgby powiedzie
co na ten temat?

Mwiem o tym ju wczoraj. Wyobra sobie, e twj umys jest fabryk cygar. Produkujesz
tylko cygara w cenie 20 dolarw za sztuk dla klubu milionerw; sprawdzasz wic jaki kade
z nich ma kolor i aromat, suchasz dwiku, jaki wydaje, gdy je naciskasz. Jeli jest
wystarczajco dobre - akceptujesz je; jeli za nie - odrzucasz z powrotem, eby zrobiono z
niego tyto papierosowy lub tabak. O to wanie chodzi - akceptujesz tylko najlepsze myli i
uczucia. Rozumiesz? Mona rwnie powiedzie, e decydujesz si, i we wszystkim co ci
spotyka musi by co czystego. Na najgbszym poziomie samsara i nirwana s jednym.
Kady atom wibruje radoci i jest zespolony w cao przez mio. Kada myl, kade
uczucie, choby najgupsze na wzgldnym poziomie, na poziomie absolutnym s cakowicie
fantastyczne, tylko dlatego, e si wydarzaj. Jeste praktyczny. Kiedy spotykasz kogo lub
co, co ci si nie podoba rozumiesz, e dzieje si tak z powodu twojej wasnej ignorancji.
Wtedy starasz si znale w tym kim co piknego. patrzysz na jego twarz i jeli jest
rzeczywicie straszna, przygldasz si rkom. Jeli z rkoma te masz trudnoci, to
przynajmniej moe jego krawat lub buty s interesujce, a jeli i to nie wyjdzie, sprbuj, czy
nie spodoba ci si jego ona. (miech) Na pewno bdziesz w stanie znale co, co pozwoli ci
zacz go lubi caego i na tym bdziesz budowa. Wiemy po prostu, e najwysza prawda
jest najwiksz radoci. Jeli bdziesz tego wiadomy, niczego wicej ju nie potrzebujesz.
Podejmij wic po prostu tak decyzj, to najlepsza rada, jak mog ci da.

Pytanie 2: Co mgby powiedzie o

panowaniu nad umysem, o koncentracji?
Ten temat ma jakby dwie strony. Mona to porwna do splatania sznura. Jeli bdziemy
skrcali za mocno - pknie; jeli jednak nie skrcimy w ogle - nie bdzie liny. Chodzi o
odnalezienie czego naturalnego porodku. Nie powiniene by zbyt surowy w stosunku do
swego umysu, do siebie. Mona tu uy przykadu kota w zamknitym pokoju. Jeli nagle
zamknie si drzwi, zacznie on biega we wszystkich kierunkach szukajc wyjcia. Wystarczy
jednak tylko otworzy je znowu, by poszed z powrotem spa. Z tego samego powodu
powinnimy zawsze zostawi wystarczajco duo przestrzeni i wolnoci w umyle. Nigdy nie
powinnimy go ogranicza. Z drugiej strony jednak powiniene zawsze stara si by
skoncentrowany na tym, co chcesz w danej chwili robi.

Pytanie 3: W jaki sposb moemy najlepiej

rozwin oddanie dla Karmapy, jeli nie jest
on teraz fizycznie obecny?

Staraj si zrozumie, e przestrze sama w sobie jest po prostu samym dobrem. Ma wszystkie
waciwoci i jakoci. Sprbuj zrozumie, e Karmapa jest twoim zwizkiem z t przestrzeni.
Pomimo tego, e 16. Karmapa zamanifestowa si jako ogromny i peen radoci czowiek
zawsze miejcy si ze wszystkiego, nie by w rzeczywistoci jak osob - by raczej
zwierciadem naszego umysu. Dawa kademu dokadnie to, czego dana osoba potrzebowaa.
Jeli kto by w stanie widzie jego natur radoci, wanie j mu pokazywa. Tak byo z
Hannah i ze mn. Nawet kiedy do jego pokoju wchodzia grupa osb zupenie nie
zainteresowanych jakkolwiek duchowoci obwieszonych od stp do gw aparatami
fotograficznymi i chccych tylko sfotografowa yraf, dawa im 10000-woltowe
bogosawiestwo, po ktrym wychodzili jak nieprzytomni z aparatami dyndajcymi na
szyjach nie wiedzc gdzie si znajduj. Uywa jeszcze innej sztuczki. Kiedy przychodzili do
niego oficerowie, kapitana nazywa majorem, a majora generaem. Oczywicie Hindusom
bardzo si to podobao, byli jednak zmuszeni powiedzie: "W rzeczywistoci jestem tylko
kapitanem", Karmapa jednak odpowiada: "Sprawd poczt jak wrcisz do domu". I
okazywao si, e w skrzynce na listy leao zawiadomienie, e dostali jeszcze dwie gwiazdki.
Wanie w ten sposb pracowa - Karmapa to przestrze. Hannah, ja i kilku Buddystw z
duszym staem wierzymy w Karmap, poniewa go widzielimy. Moe nasze umysy byy
tak szorstkie, e musielimy Go spotka, by nabra tak gbokiego zaufania. Wy jednak
jestecie w stanie rozwija je nawet bez tego. Myl, e to jeszcze wspanialszy poziom. Co
wy na to?

Pytanie 4: Czy Lamowie szkoy Kagyu w

okrelonych przypadkach przekazuj
rwnie nauki Dzogczien?
Istniej cztery Szkoy Buddyzmu Tybetaskiego: pierwsza zostaa zaoona przez Guru
Rinpocze okoo roku 750 n.e. i nauki te zwane s "Ningmapa" co znaczy "Stara szkoa" lub
"Stare nauki". Potem jednak nienawidzcy Buddyzmu krl Langdarma zniszczy prawie
zupenie w przekaz. Przetrwao tylko niewiele ukrytych, tajemnych pism - tak zwanych
"Term". Nastpnie przez okoo sto lat do Tybetu nie docieray prawie adne przekazy
Buddyjskie. Dopiero potem pojawiy si nowe szkoy. Szkoy tantryczne przyszy do Tybetu
dziki Marpie, natomiast inne, bardziej monastyczne wraz z Atisi. To nowe wprowadzenie
Buddyzmu do Tybetu nazywa si "Sarma". Jedna z owych czterech szk ma tylko stary
przekaz - jest to Ningmapa, inna z kolei ma tylko cz nowego przekazu, przede wszystkim
cz intelektualn - nazywa si Gelugpa. Jest ona w rzeczywistoci bardziej szko Mahajany
ni Wadrajany. Nastpne dwie natomiast dysponuj zarwno starym, jak i nowym
przekazem - nazywaj si one Szakjapa i Kagyupa. W szkole Kagyupa np. 3. Karmapa by w
swoich czasach jedynym dzierawc nauk Dzogczien. Z drugiej strony by rwnie
naturalnym dzierawc nauk Czakczien. Jeli teraz spojrzelibymy na napisany przez Niego,
tekst "Czakczien Monlam", zobaczylibymy w jaki sposb Karmapa czy obie te nauki.
Szkoa Kagyu przekazuje rwnie intelektualne nauki Madhjamiki czy te Umaczienpo. Ja
sam jestem potwierdzonym dzierawc Mahamudry - zawiera to rwnie nauki Dzogczien.
Jeli chcesz zna rnic midzy tymi dwiema grupami nauk, Mahamudra (tyb. Czakczien)
jest przeznaczona przede wszystkim dla ludzi, ktrych najsilniejszym uczuciem jest
podanie, skupia si w wikszym stopniu na bogactwie umysu, na tym, e jest on w stanie
wyprodukowa rne rzeczy. Dzogczien natomiast odpowiada raczej ludziom gniewnym,
ktrzy chtniej koncentruj si na pustym aspekcie umysu. Jest to wic kwesti skonnoci.
Naprawd wane jest to, by umys sta si spontaniczny, bez wysiku. Kady z was rwnie
poczuje, gdzie jego serce bije najmocniej. W rzeczywistoci poszczeglne szkoy mona
odrni od siebie ju na pierwszy rzut oka. Jeli nie ma zbyt wielu mnichw dookoa, w
grupach Kagyu wszyscy si obejmuj i ciskaj, w Ningmapie natomiast ludzie utrzymuj
wikszy dystans w stosunku do siebie. Podaj sobie rce, ale wszystko jest chodniejsze. W
orodkach Gelugpy z kolei przede wszystkim si dyskutuje. Wszystko jest dobre, ale kady z
nas powinien znale lekarstwo, ktre bdzie najodpowiedniejsze dla niego. Karmapa
porwnuje to tak: Czakczien jest jak pywanie w oceanie, czujesz go bardzo bezporednio!
Dzogczien jest jak lot nad nim, rozwijasz pogld o oceanie. Madhjamika natomiast jest
analizowaniem wody z oceanu w laboratorium. Niezalenie od tego, z ktrej strony
zaczniemy patrze na ocean dowiemy si czego o nim samym i o falach, ktre si na nim
pojawiaj. Wiem, e ostatnio bardzo duo mwi si o Dzogczien. Sam jednak staram si wam
powiedzie, e jest to w rzeczywistoci to samo co Mahamudra czy Czakczien, e nie musicie
biega za czym innym, gdy to samo moecie dosta tutaj.

Pytanie 5: Czy mgby co powiedzie o

czasie?

Jeli chodzi o czas, to najlepiej jest przeznaczy go na osignicie owiecenia - wwczas

moesz decydowa, czy chcesz eby czas by krtszy lub duszy.
Pytanie 6: Jeli kto przed zetkniciem si z
praktyk buddyjsk osign ju pewien
stopie rozwoju, czy w zwizku z tym kiedy
chce j rozpocz musi odrzuci to, czego
wczeniej dowiadczy, czy te moe
poczy obie te rzeczy?

Myl, e prawdopodobnie osigne ju pewien poziom spokoju. Czuj to w tobie. To

wietny pocztek na wielkiej drodze do wyzwolenia i owiecenia. Fundament, jaki masz na
poziomie utrzymywania koncentracji i uspokajania umysu jest bardzo dobry. Teraz
powiniene zacz uywa rwnie innych rodkw, takich jak mantry, wizualizacja itd.

Pytanie 7: Jestem muzykiem, czy mog w

jaki sposb wykorzystywa gr na ciece
Dharmy?

Oczywicie, moesz myle, e muzyk, ktr tworzysz ofiarowujesz owieceniu. Myl, e

ofiarowujesz j swojej wasnej prawdziwej naturze i jednoczenie staraj si by w peni
wiadomy w czasie gry. Dobrze byoby rwnie, eby robi to z motywacj przynoszenia
poytku innym.

Pytanie 8: Chrystus by wielkim

Bodhisattw. Dlaczego naucza o Bogu jako
o stworzycielu?

Jeli masz ma filiank, nawet jeli naczynie z ktrego co do niej nalewasz jest due,
zostanie w niej tylko taka ilo pynu, na jak pozwoli objto filianki. Im wiksza filianka,
tym wicej si w niej zmieci. Jeli spojrzysz na ycie Chrystusta okae si, e mia 3,5 roku
na nauczanie, a jego uczniowie nie byli zbyt inteligentni, byli rybakami lub celnikami. Jezus
czsto mwi, e nie moe przekaza im wszystkiego, co wie. Jeli natomiast przyjrzymy si
yciu Buddy zobaczymy, e naucza przez 45 lat, a jego uczniami byli niezwykle
wyksztaceni ludzie, profesorowie, filozofowie itd. Nie jestem kim, kto ma prawo ocenia,
jak duej czci swych nauk Chrystus nie mia komu przekaza, ale radzibym Chrzecijanom,
ktrzy chcieliby je pozna, eby poszukali ich u Buddy. Myl, e byoby to logiczne.
Ostatnie sowa jakie Budda wypowiedzia brzmiay tak: "Nie zatrzymaem ani jednej nauki w
zamknitej doni, daem wam wszystko, co moe wam przynie korzy". Mamy 108
grubych ksig zawierajcych 84.000 nauk - to ogromna masa materiau. Jeli nie mgbym
znale wszystkiego czego potrzebuj w chrzecijastwie, wwczas zajrzabym do nich, jeli
za bybym usatysfakcjonowany, dalsze szukanie nie miaoby sensu.

Pytanie 9: W Polsce pojawia si ostatnio

duo literatury na temat spraw duchowych.
Czy szukanie jakiej uniwersalnej prawdy
poza religiami jest bdem? I jeszcze jedno
krtkie pytanie: chodzi mi o zastosowanie
seksualizmu w naszej praktyce?

To drugie jest w rzeczywistoci najdusze. Mj tumacz, Tomek zademonstruje teraz na

czym to polega (miech). Ale moe wrmy na razie do pierwszego pytania. Jeli bdziesz
szuka takiej uniwersalnej prawdy poza religiami, bdziesz mia gow wielk jak arbuz, a
serce mae i twarde jak orzech laskowy. Zagubisz si w tysicach pogldw. Nie otrzymasz
niezbdnych przekazw ani odpowiedniego bogosawiestwa i bdziesz cakowicie
pomieszany. Lepiej by troch pomieszanym na temat jednej rzeczy, ni zupenie zagubi si
w wielu. Moesz napotka rne nauki, w ktrych te same sowa bd miay inne znaczenie.
Jeli chcesz si przekona czy to prawda odwied orodek teo- lub antropozofw. Moesz to
zrobi. Nie chc przez to powiedzie, e Buddyzm to jedyna prawda. Prawda to co
osobistego. Jeden oeni si z crk, inny wybierze matk i miejmy nadziej, e obaj bd
szczliwi. Rzeczy s prawdziwe osobicie. To co jest waciwe i poyteczne dla jednego, dla
drugiego moe nie mie adnego sensu. Ludzie powinni robi to, co ich zdaniem jest pene
znaczenia. Dopty, dopki nie zaczn sobie stwarza zej karmy szkodzc innym niech robi
co chc. Jeli jednak zaczniesz miesza wszystko, do niczego nie dojdziesz. Jeden z naszych
wspaniaych nauczycieli, Kalu Rinpocze powiedzia wiele lat temu: "Jedn religi mona
porwna do piwa, drug do wina, jeszcze inn do mleka lub soku pomaraczowego. Kady z
tych napoi zaspokaja inny rodzaj pragnienia, ale sprbuj je wszystkie zmiesza - takiego
koktajlu nie wypijesz."

Pytanie 10: Co robi, jeli pi jest szybsza

ni wspczucie?
Jeli pi jest szybsza, to uderz w cian zanim uderzysz w czowieka, albo sprawd, czy jest
wystarczajco silny by si obroni. Jeli uderzysz kogo wikszego od siebie, moe si
zdarzy, e bdzie to nawet szlachetne, jeli jednak uderzysz kogo mniejszego nigdy nie
bdzie to dobre. A teraz sprawy seksualne. Jak ju wspomniaem Tomek zademonstruje...lub
da prywatne lekcje (miech). W rzeczywistoci kady rodzaj przemian jest podniecajcy.
Celem dobrego jogina jest umiejtno kierowania swym ciaem w taki sam sposb, w jaki
kto inny prowadzi samochd wycigowy. Znaczy to e moesz zaangaowa sw energi w
tym miejscu w ktrym chcesz i jak chcesz. Buddyzm nie zna nauk, ktre istniej w niektrych
odamach Hinduizmu mwicych, e prawdopodobnie jest kto bardzo wity, jeli nie ma
erekcji. W Buddyzmie chodzi o to, bymy funkcjonowali cakowicie. Powinnimy
wykorzystywa wszystkie nasze waciwoci, ca osob, caego czowieka. Powinnicie
wiedzie, e w Tybecie nawet ludzie, ktrzy chcieli zosta mnichami nie mogli zoy
lubowa, jeli nie mieli normalnych erekcji. Naszym celem nie jest mier od pasa w d.
Chodzi o to, bymy potrafili wykorzystywa kad energi. Jeli nie yjesz w celibacie,
moesz praktykowa z partnerk, moesz nauczy si sprowadzania energii do dolnej czci
ciaa, zatrzymywania jej tam i przeistoczenia w rado. Rnego rodzaju kobiety mog ci da
rnego rodzaju inspiracj, a rnego rodzaju mczyni nosz w sobie rne aktywnoci.
Lecz wszystko to przychodzi w rzeczywistoci dosy pno w praktyce. Moja rada jest taka:
uywaj ciaa starajc si nie krzywdzi innych. Uywaj go jako narzdzia, przy pomocy
ktrego moesz da im rado. Zanim nauczymy si uywa mocy seksualnej w medytacji
upynie duo czasu, ale kiedy ta chwila nadejdzie, osigniemy wielk moc. Najwyszy
poziom wgldu jest okrelany w nauce Buddy sowem "Detong", ktre tumaczy si jako
"nierozdzielno pustki i radoci". Oznacza to, e pozostajesz w stanie cakowitej ekstazy,
penej radoci. Nieustannie kontrolujesz to i utrzymujesz, nie jest to jednak stan osobisty.
Rozumiesz? Wypromieniowujesz w przestrze najwiksz rado. Wystarczy tylko, e czego
dotkniesz, a wszystko zaczyna wieci. Nikt tu nie robi czego dla kogo. Po prostu co si
wydarza w otwartej przestrzeni. Rwnie kiedy bdziesz si kocha utrzymuj ten poziom.
Pomyl, e przed chwil otrzymae najwysz inicjacj. Nie myl, e jest, to jaka maa rzecz,
ktr powiniene schowa dla siebie samego. To jest spotkanie najwikszych prawd i
najpikniejszych klejnotw, wic promieniuj tym na wszystkich. Bdcie dobrzy dla innych.
Uywajcie ciaa po to, by dawa rado swoim partnerom. To jest to, co powinnicie robi.
Przyjdzie kiedy czas po latach medytacji, kiedy dowiecie si innych rzeczy. Nie niszczcie
radoci w czasie kochania si, nie twrzcie jakich specjalnych pogldw na to, jak
powinnicie to robi. Jest to najgupsza rzecz, jaka moe by. Cieszcie si, bdcie dla siebie
dobrzy, a wszystko inne przyjdzie z czasem. Nie starajcie si zatrzymywa spermy, ani
wykonywa rnego rodzaju skomplikowanej gimnastyki, o ktrej czsto mwi si w
hinduistycznych naukach.

Pytanie 11: Co mylisz o masturbacji?

Nie widz w tym adnego niebezpieczestwa, ani powodu do czucia si winnym, oprcz tego,
e moe to troch gupio siedzie samemu i ..., Woody Allen powiedzia kiedy: "Masturbacja
to uprawianie seksu z kim kogo naprawd kochamy". W nowoczesnym wiecie... czemu nie?
W kadym razie nie ma tu adnego problemu. Pamitam pewn histori z bardzo dawnych
czasw, myl e sprzed 1 wojny wiatowej. Pochodzi ona z wydanego wwczas podrcznika
dla harcerzy. Istnieje w niej fragment opisujcy, co powinno si robi jeli bdzie si miao
takie dziwne uczucie tutaj... Mwi si tam, e jeli to uczucie bdzie silne, powinno si
kawaek przej, jeli jest bardzo silne powinno si wzi zimny prysznic, a jeli jest bardzo,
bardzo silne, to druch druynowy "poda nam pomocn do". Tak byo w dawnych czasach.

Pytanie 12: Jakie jest znaczenie przyjcia

schronienia w codziennym yciu?

Znaczy to, e musisz wysa 10% wszystkich swoich pienidzy Lamie. Ju wiesz?... O.K.
chodzi tu o transformacj wartoci. Wszystko zaley od tego jak widzimy rzeczy. To nasz
sposb patrzenia na wiat sprawi, e bdzie on albo piekem, albo rajem. Wszystkie wartoci
przynoszce rado przecitnemu zjadaczowi chleba s poyteczne a do chwili, kiedy
zestarzejemy si i umrzemy. Wtedy bdziemy musieli opuci przyjaci i bliskich i zostawi
pienidze o ktre tak zabiegamy. Schronienie natomiast kieruje nasze ycie w stron wartoci,
ktrych, jeli raz je osigniemy, nigdy ju nie utracimy. Nie w tak skrajny sposb, e nie
moemy ju pniej wypi piwa, bawi si, czy cieszy z ycia, lecz w taki, e nasz umys
jest zawsze wiadomy i szuka czego trwaego, jakiego absolutnego wymiaru. Pierwsza
rzecz na ktr si otwieramy przyjmujc schronienie to przestrze. Ma ona pewne
waciwoci, ktre s od niej nieoddzielne. jest niezniszczalna, przejrzysta i nieograniczona.
Przestrze to informacja. Jest naturalnie radosna i pracuje dla dobra wszystkich bez podziau
na przedmiot, podmiot i dziaanie. Manifestuje si jako aktywno agodna i uspokajajca,
jako ta, ktra sprawia, e wszystko wzrasta i rozwija si ukazujc jednoczenie cae bogactwo
rzeczywistoci, jako aktywno, ktra fascynuje i rozbudza. I wreszcie jako aktywno, ktra
w bardzo mocny sposb ochrania, a take niszczy to, co przeszkadzajce. Manifestuje si
take jako pi mdroci, o ktrych mwiem wczeniej. Wszystkie te waciwoci razem to
wanie Budda, ale nie manifestuj si one tylko jako Budda - manifestuj si rwnie jako
Dharma. Dharma to metody, dziki ktrym staniemy si takimi jak On. To droga, po ktrej
idziemy. Powinnimy wiedzie, e owiecenie nie jest jak abstrakcj czy pogldem, ale e
ma sta si dowiadczeniem. Manifestuje si ono take jako przyjaciele i ci, ktrzy nam na tej
drodze pomagaj. Chc przez to powiedzie, e wanie dziki przyjacioom, od ktrych
moemy si uczy otwiera si przed nami penia moliwoci. Niektrzy z nich przyjedaj
od czasu do czasu i daj nam zastrzyk silnej energii, dziki ktrej postpujemy naprzd, inni
s z nami na codzie. W obydwu przypadkach dzielimy z nimi nasz rozwj i uczymy si od
nich. Tak samo jak otrzymujemy podstawow wiedz o wiecie od rodzicw, czy jak
nauczyciel angielskiego wprowadza nas w ten jzyk, owiecenia uczymy si od Buddy,
poniewa od niego wanie on jest ekspertem. Wszystko to razem zwie si Budd, Dharm i
Sangh, ale my chcemy czego jeszcze wicej. Jeli pragniemy uywa bardzo szczeglnych
metod, ktre przynosz bardzo szybkie rezultaty, takich jak np."Phoa", potrzebujemy
nauczyciela - kogo kto bdzie nas dokadnie zna i kto pokae nam, co si dzieje. Tym
nauczycielem w naszej linii nauk jest Karmapa. On jest Lam, z ktrym utrzymujemy
szczeglny kontakt, to poprzez niego, poprzez ludzi ktrzy wprowadzaj w ycie Jego
aktywnoci otrzymujemy nauki mwice, jak moemy pracowa z umysem. Te z metod,
ktre pracuj bezporednio z nasz natur Buddy nazywaj si "jidam". Od Lamy
otrzymujemy rwnie ochron, ktra dziaa w ten sposb, e wszystko co nas spotyka od
chwili przyjcia schronienia staje si krokiem na drodze. Dziki Niemu mamy wic szans, e
bdziemy nie tylko coraz starsi, ale rwnie coraz mdrzejsi. W swojej prawdziwej naturze
schronienie nie jest niczym innym, jak przejrzystym wiatem naszego wasnego umysu. Gdy
jednak syszymy zwrot "przejrzyste wiato", nie rozumiemy dokadnie czym ono jest.
Dopiero gdy przepucimy je przez pryzmat i otrzymamy ca tczow gam kolorw,
bdziemy w stanie zobaczy, z czego to jasne wiato si skada. Schronienie jest jak
zwierciado, ktre pokazuje nam nasz wasn prawdziw twarz.

Pytanie 13: Jak mona pomc

umierajcemu zwierzciu?

Jeli masz zwierz, ktre jest stare i chore, nie pozwl, eby przedwczenie zostao upione,
poniewa cae cierpienie, ktre miao je spotka w tym yciu tak czy owak pojawi si w
nastpnym. Daj mu moe rodki umierzajce bl, jeli nie skrc one ycia.

Pytanie 14: Jak radzi sobie z trudnociami

z wizualizacj w czasie medytacji?

Nie powiniene robi, z tego problemu. Bardzo czsto inteligentni ludzie maj z tym kopoty,
wizualizuj bardzo le. Twj umys pracuje albo z obrazami, albo z abstrakcjami. Jeli
bdziesz y w biednym kraju, ktry produkuje bardzo mao rzeczy i nie bdziesz podrowa,
pomylisz, e wszystko co dzieje si na zewntrz jest pene znaczenia. Formy bd dla ciebie
bardzo wane i z atwoci bdziesz je sobie wyobraa. Natomiast jeli urodzisz si w
kulturze, w ktrej wszystko si wyrzuca, gdzie co sze miesicy trzeba zmienia samochd i
ubrania, gdy moda i styl zmieniaj si cakowicie po to, by maszyny mogy produkowa
dalej, nie bdziesz zdania, e formy s tak wane. Jeli nie bdziesz widzia wielu obrazw,
nie znaczy to e jeste lepy, poniewa kiedy nisz, widzisz je wyranie. Znaczy to tylko, e
obrazy nie s dla ciebie tak wane, zamiast nich wystarczy ci wic wiedza, e przestrze i
prawda nie mog zosta rozdzielone. Jeli bdziesz medytowa w ten sposb, to wystarczy.

Pytanie 15: Czy mgby co powiedzie o

paleniu papierosw?

Normalnych papierosw? Palenie normalnych papierosw jest gupie i drogie. Zwaszcza

mode kobiety nie powinny pachnie jak popielniczki. Jeli chodzi o papierosy z marihuany
czy haszyszu jest to drogie i prowadzi do pomieszania. Jest to rwniesz ze dla twojej
medytacji, wic nie palibym ani jednego, ani drugiego. Pienidze, ktre przeznaczam na
papierosy wysyam do Kuchar.
Pytanie 16: Jest wiele rodzajw "szine", czy
Ole mgby nauczy nas kilku z nich?

Jeli chodzi o "szine", moje nauki rni si od nauk innych Lamw. (Nie mam tu na myli
starych mistrzw, ktrzy przeszli solidny trening w Tybecie). Radz wszystkim, eby
poczekali z "szine" a do momentu, kiedy skocz Nyndro. S dwa rodzaje medytacji "szine".
Jedna jest bardzo dobra - dziki niej umys jest jasny jak klejnot. Druga jest za - niesie ze
sob tylko ospao. Pierwsza jest poyteczna, lecz stosujc drug moemy si odrodzi jako
dua ryba. Podstaw dobrej praktyki "szine" stanowi nagromadzenie w umyle olbrzymiej
iloci pozytywnych wrae, dlatego wszyscy najwysi Lamowie Tybetu zawsze radz
abymy, nim zaczniemy robi "szine", wypenili nimi umys. Oznacza to przede wszystkim,
e powinnimy najpierw zrobi Nyndro. Moesz skupia umys na bardzo wielu rzeczach.
Moesz koncentrowa si na mikrofonie, oddechu, a take na wasnym palcu czy poykaniu
pokarmu. Wszystko czego dowiadczasz, czy te wszystko co si pojawi w umyle moe
zosta uyte, by go uspokoi. Najlepsza "szine"to jednak identyfikowanie si z Budd, albo z
Karmap. Z tego wyoni si pniej "Lhagtong", czyli bezporedni wgld, a nastpnie
Mahamudra.

Pytanie 17: Czy to prawda, e ludzie

wschodu maj wiksze uzdolnienia
medytacyjne ni my?

Umys nie ma koloru, zapachu, dwiku ani ksztatu. Jeli miaby kolor to Tybetaczyk byby
moe naturalnie lepszy w medytacji, ni kto z zachodu. Tak jednak nie jest, wcale nie s
mdrzejsi czy bystrzejsi od na

Pytanie 18: Spotkaem si z informacj, e

jaki Tulku odrodzi si w Hiszpanii?

W rzeczywistoci wydarzenie to zostao troch rozdmuchane przez pras. Lama, ktry umar
by starym przyjacielem moim i Hannah. Mia na imi Tobten Jeszie i wsppracowa z innym
Lam, ktry nazywa si Tobten Zopa. Obaj bardzo szybko potrafili zainteresowa ludzi z
zachodu Buddyzmem. Wczenie zorientowali si te, jak wana moe by prasa. Wielu z ich
uczniw jest obecnie dziennikarzami. Pracuj w rnych agencjach prasowych i w wielkich
dziennikach na caym wiecie. Kiedy wic ich nauczyciel si odrodzi, byli w stanie zrobi z
tego due wydarzenie. Ale Tobten Jeszie, ktry jest naprawd naszym starym przyjacielem,
nie jest jeszcze na tym poziomie, eby musia zosta odnaleziony prez Dalaj Lam. Znam
jego nowych rodzicw, ale nie wiem dokadnie, kto odnalaz jego inkarnacj. By to chyba
jaki Lama ze szkoy Gelugpa. W rzeczywistoci wielu Lamw odradza si teraz na
zachodzie. Pierwszym by prawdopodobnie Sondzie Nienpa Rinpocze. Odnaleziono go tak
wczenie, e mg przej przez cay tradycyjny Tybetaski trening. Istniej rwnie setki
innych inkarnacji, ktre nie zostay odnalezione, czy te formalnie uznane. Myl, e to
bardzo dobrze. Zmusza to ich, by stali si silniejsi. atwiej jest wyrasta w spoeczestwie, w
ktrym nasz sposb widzenia wiata jest w peni akceptowany. Jeli jednak przychodzi nam
y wrd ludzi, ktrzy w wikszoci myl inaczej, lepiej jest chyba nauczy si walczy.

Pytanie 19: Jak radzi sobie z brakiem

motywacji do praktyki i oddania?

Najlepsz rzecz chronic przed brakiem motywacji jest mylenie o tych wszystkich
ludziach, ktrzy nie maj Dharmy, ktrzy jedz, pij, id spa, id do toalety, dzie po dniu.
Nic w ich yciu si nie wydarza prcz tego, e staj si coraz starsi. Bogactwo, jakie mamy
wiedzc, e istnieje jaki absolutny cel, e przestrze jest prawd, jest najwspanialszym
darem na wiecie. Wystarczy e pomylimy o tym a naprawd bdziemy mieli duo oddania.
Wyobra sobie, e siedzisz tu w tej chwili i e nic nie ma, adnego znaczenia, oprcz tego, e
moesz zje co smacznego i rozglda si dookoa.

Pytanie 20: Na czym polega reinkarnacja?

Jeli jeste zwykym czowiekiem wraenia nagromadzone w twojej, podwiadomoci

wyoni si po mierci tworzc pewn struktur polegajc na tym, e najsilniejsze zdominuj
pozostae i pocign ci w stron nastpnego odrodzenia. Najsilniejszy program bdzie
niejako nis system. Bdziesz tego dowiadcza dopki w program si nie wyczerpie. Jeli
natomiast osigne ju poziom pozapersonalny, poziom Tulku i zrealizowae to, e nie
jeste swoim ciaem, lecz e je masz, odrodzisz si na skutek wasnego yczenia przynoszenia
poytku innym i uywajc nowego ciaa jako narzdzia, bdziesz dziaa dla ich dobra.

Pytanie 21: Jak pozby si niezdecydowania?

Chyba najpierw powinna zrozumie, e wszystko jest poczone. Jeste czstk wszystkiego
niezalenie od tego, czy zdajesz sobie z tego spraw, czy nie. Potem pomyl bardzo mocno o
tym, e chcesz przynie poytek innym. Uczy naprawd silne yczenie, by staa si tym,
czego potrzebuj. Wwczas bdziesz w stanie robi to, co bdzie waciwe i poyteczne,
spontaniczne i bez wysiku, bez mylenia o tym, e ty robisz co dla kogo. To jest cel.
Pytanie 22: Jak pracowa z bardzo silnym
podaniem?

Najpierw musisz zrozumie, e jest to normalne ludzkie uwarunkowanie, gdy twoim

gwnym uczuciem jest wanie podanie. Dlatego jeste czowiekiem. Jeli byby nim
gniew, przeywaby stany paranoi, jeli byaby to duma, dowiadczaby stanw boskich, a
jeli byoby nim pomieszanie, miaby cztery apy i ciepe futerko na zim i lato. Jeli twoje
podanie przybiera form pragnienia fizycznego, postaraj si znale partnerk, ktra ma go
rwnie duo. Bardzo wiele kobiet nie otrzymuje dostatecznej iloci mioci. Jeli natomiast
jest ono skierowane w stron przedmiotw przeprowad si do Niemiec i zacznij ciko
pracowa. Bd jednak zawsze wiadom tego, e jedyna rzecz ktra przyniesie ci trwae
szczcie to umys. Jeli wic moesz przeksztaci to podanie tak, by przy jego pomocy
przynosi szczcie innym, to jest to najpikniejszy i najlepszy rodzaj podania. W
rzeczywistoci czysta kraina nie jest niczym innym jak przeobraeniem naszych zwykych
uczu. Pragnienie moe doprowadzi ci do owiecenia, jest jak wspaniay, peen mocy
samochd, musisz tylko by pewien, e to ty kierujesz nim, a nie on tob. Im silniejsze s
uczucia, tym waniejsze jest, by by w stanie je kontrolowa.

Pytanie 23: Czy Ole mgby wyjani

termin "Mahamudra"?

Tak. Utrzymuj swj umys tam gdzie tyek. Cokolwiek bdziesz robi bd spontaniczny. Ale
miej te czerwone wiateko, ktre si zapali, jeli pojawi si negatywne motywacje. Reszt
postaram si wytumaczy jutro.

Pytanie 24: Czy wiadomo Buddy wygasa,

czy nie?

wiadomo Buddy rozpoznaje, e jest nieograniczona. Nic nie zmienia si w owieceniu.

Prawda ani si nie wzmocni, ani nie bdzie sabsza, po prostu staniesz si wiadomy tego, co
zawsze istniao, co zawsze byo obecne. Tylko to si wydarza, czy te nie wydarza. To tak,
jakby mia doskonae oczy - nagle otworzysz je i widzisz wszystko.

Pytanie 25: Z jakimi lubowaniami wie

si przyjcie schronienia?
Staram si dawa moim uczniom tak mao lubowa, jak to tylko moliwe. Nie przyjmujesz
na siebie adnych zobowiza, kiedy otrzymujesz schronienie ode mnie - niektre rzeczy
powinny by darem. Otrzymujesz co, z czym moesz pracowa. Jeli jednak chcesz w peni
je wykorzysta, istniej rzeczy, ktre warto robi i takie, ktrych lepiej jest unika. Dobrze
jest traktowa z szacunkiem wszystko, co jest zwizane z owieceniem, ze bdzie
misjonowanie, przeszkadzanie innym w postpowaniu ich ciek. Nawet jeli nie bdziemy
pniej uywa tego schronienia, kiedy bdziemy umiera, energie, ktre zostay w czasie
jego przyjmowania zasiane w naszej podwiadomoci ujawni si i bd poyteczne.

Pytanie 26: Ole, jak zosta joginem?

Rb to, co masz przed nosem. By joginem to znaczy by aktualnoci. Oznacza to, e nie
tkwisz w przeszoci, ani w przyszoci, lecz jeste w peni obecny tu i teraz. To czy masz
dugie czy krtkie wosy i w co si ubierasz nie ma adnego znaczenia. Najwaniejsze jest to,
e jeste tym, co wykonujesz, jeste w to cakowicie wprzgnity. O to wanie chodzi.
Naprawd wane s wewntrzne rzeczy. Ty sam jeste tajemnic, a nie to w co si ubierasz
lub nie ubierasz. Decydujemy, e chcemy cieszy si z ycia tu i teraz. Jeli bylibycie
protestantami i bylibycie przyzwyczajeni do dosadnych, chopskich okrele, ktrych uywa
Marcin Luter, moe mgbym powiedzie to jeszcze inaczej, ale jestecie dobrze
wychowanymi katolikami z poczuciem smaku, wic nie jestem pewien, czy mog to zrobi...
czy kto ma chopa w rodzinie? O.k., jemy przed sob, sramy za sob, a porodku, midzy
jednym a drugim, cieszymy si. O to tylko chodzi. Sprbujcie, nie jest to bardzo trudne.

Pytanie 27: Kiedy zacz si cykl odrodze

umysu w rnych formach i dlaczego?

To najlepsze pytanie. Nigdy si nie zacz, istnia zawsze. Wiem, e ludzie maj czsto
problem z nieskoczonoci i wwczas mwi, e bg co stworzy. Oznacza to jednak po
prostu tylko, e nazywaj swoj niewiedz bogiem, poniewa takie stwierdzenie niczego nie
udowadnia. W takim przypadku mamy nastpny problem - kto stworzy Boga? A moe Bg
jest nieskoczony? W kocu ktrego dnia dojdziemy do punktu, w ktrym musimy
zrozumie, e umys jest jak przestrze. Naprawd nigdy nie powsta, nigdy te si nie
rozpadnie. Od nie majcego pocztku czasu manifestowa z jednej strony swoj pust natur
jako otwart przestrze, z drugiej za swj nieograniczony potencja jako myli i uczucia
wewntrz i jako sytuacje i wiaty na zewntrz. Rnica midzy codziennym zwykym yciem,
a owieceniem polega na tym, e w pierwszym przypadku widzimy tylko procesy, ktre
przychodz i odchodz od nie majcego pocztku czasu i s ograniczone nim i prestrzeni, w
drugim za jestemy w stanie dowiadcza otwartej, przejrzystej i nieograniczonej przestrzeni,
z ktrej wszystko si wyania, w ktrej zjawiska swobodnie si rozgrywaj i do ktrej
powracaj. Albo widzimy wic obrazy w zwierciadle, albo powierzchni samego lustra, albo
dowiadczamy pozaczasowej, otwartej przestrzeni naszego umysu, albo dostrzegamy jej
przejrzyste, nieograniczone waciwoci. Rozumiecie rnic? Nie? Dobrze, e jestecie
szczerzy. Kiedy jednak zaczniecie medytowa, zaczniecie rwnie rozumie. Im wicej
bdziecie praktykowa, tym prdzej pojawi si przestrze midzy naszymi mylami i
uczuciami. Rozpoznacie jej natur jako przejrzyst i wiadom i wwczas bdziecie mieli
pewno. To si nigdy nie narodzio - istnieje poza czasem. Bdziecie to wiedzie. Gboko,
a do szpiku koci, przeyjecie bezporednio to, e prawdziwa natura waszego umysu jest
poza mierci, poza przychodzeniem i odchodzeniem. W rzeczywistoci naprawd istniejecie
poza czasem...

Pytanie 28: W jaki sposb najatwiej

rozpozna, czy mamy do czynienia z kim
wartociowym?

Wielki umys potwierdza, e jedna rzecz jest wspaniaa na swj sposb, inna za jest
interesujca w inny, odrbny sposb. May umys musi zmniejszy jedn rzecz, by
powikszy drug. Tak moemy zbada moc ludzi. Moemy si przekona, czy bd w stanie
powiedzie: "i to, i to", czy te pozostaj przy: "albo to, albo to".

Pytanie 29: Ole, mwie kiedy, e w

niektrych medytacjach faza kocowa
rozpuszczenia wizualizacji trwa duej, w
innych za krcej. O co tu chodzi?

Im wysza medytacja, tym wiksze znaczenie bdzie miaa identyfikacja z form Buddy na
ktr si medytuje. Istniej jednak praktyki, ktrych gwnym celem nie jest zrozumienie
pustki, lecz np. oczyszczenie podwiadomoci, jak to si dzieje w przypadku medytacji
"Diamentowego Umysu" (tyb: Dorde Sempa). Wtedy faza rozpuszczenia nie jest taka
wana.

Pytanie 30: Dostaem oryginalne licie z

drzewa bodhi, pod ktrym Budda osign
owiecenie. Dlaczego spotkao mnie takie
szczcie?
Spotkao ci takie szczcie, poniewa to drzewo ma bardzo duo lici (miech). Jeli
posiedzisz pod tym drzewem duej ni godzin, bdziesz mia w kieszeni conajmniej
dziesi lici. To prawda, e s pikne, jednak te, ktre sprzedaj okoliczni handlarze
pochodz z innych drzew tego samego gatunku. Tak to ju jest w Indiach, e wszystko
przewanie jest podrabiane. Musisz zatem kiedy sam usi pod tym drzewem - wtedy
bdziesz mia pewno.

Pytanie 31: Czy moc inicjacji towarzyszy

nam tylko w tym yciu, czy rwnie w
nastpnych?

Bogosawiestwo i dobra energia zostaj, ale w kadym nowym yciu moesz otrzyma
inicjacj ponownie po to, by utrzyma przekaz i by w stanie z nim pracowa. Bardzo wiele
osb, ktre dzi s naprawd dobrze chronione i mog czyni wiele niebezpiecznych rzeczy
bez popadania w kopoty jest w rzeczywistoci chronionych przez przyrzeczenia i inicjacje z
poprzednich ywotw. Dotyczy to rwnie yczenia przynoszenia korzyci innym -
"lubowania Bodhisattwy". To nastawienie pochodzi rwnie z poprzednich ywotw.

Pytanie 32: Czy przywizanie do

nauczyciela moe by przeszkod w
rozwoju?

To zaley od nauczyciela. Jeli nauczyciel jest zy, ograniczy ci, stumi, zabierze ci pienidze,
zaoy ci jaki mieszny uniform, uczyni z ciebie trybik swojej hierarchicznej organizacji i
bdzie jedzi Rolls-Royce`ami, za ktre ty zapacie. Od takiego nauczyciela zawsze lepiej
jest trzyma si z daleka. Dobry mistrz natomiast zrobi co przeciwnego - bdzie stara si
sprawi, eby by wolny. Pokae ci, e twoje oddanie dla niego jest moliwe tylko dlatego,
e w rzeczywistoci w tobie samym tkwi pikno, ktre widzisz w nim. Kto taki powie ci
zawsze, e jest tylko zwierciadem twoich wasnych moliwoci. Jeli spotkasz takiego
nauczyciela, powiniene stara si sta si takim jak on. Powiniene zidentyfikowa si z nim
jak najszybciej i dzieli si ze wiatem jego nieustraszonoci, radoci i mioci. Nie ma
szybszej drogi. O jednym jednak nie moesz zapomnie - nie powiniene sta si kalk
swojego mistrza. Bardzo dziwne byoby, gdyby wszystkim kobietom podajcym za jakim
nauczycielem zaczy nagle wyrasta wsy, poniewa on je ma. Nie o to chodzi. Chodzi o to,
e Lama jest kluczem do twojej wasnej pewnoci, do twojej wasnej najgbszej prawdy. To
sprawia, e moe on naucza, dlatego rwnie ty moesz si przed nim otworzy. Sam jestem
tego naprawd wiadom. Staram si by bardzo krytyczny w stosunku do siebie. Nie
ograniczam i nie zatrzymuj rozwoju adnego z moich uczniw, lecz pomagam im wej w
kontakt z przestrzeni i radoci ich wasnych umysw. Wane jest by spotka nauczyciela,
ktry wykracza poza poziom problemw. Jeli bymy go nie spotkali, komu lub czemu
moglibymy zaufa? Nauczyciel powinien by przede wszystkim w stanie otworzy ludzi,
umocni ich potencja i sprawi, by zaczeli si rozwija. Musi krok po kroku wzmacnia w
uczniach zaufanie do ich wasnej mocy, a ktrego dnia posid j w peni.

Pytanie 33: Czy mona mie zaufanie do

Buddyzmu i jednoczenie wierzy w Boga?

To zaley w jakiego boga. Nie mona wierzy w prawd na zewntrz, ktra byaby rna od
twojej wasnej najgbszej prawdy. Nie mona rwnie, w tym wypadku, wierzy w jak
kreujc zewntrzn si, ktra stworzyaby ciebie i wszystko czego dowiadczasz, ani w
kogo, kto sdzi i karze patrzc na ciebie z gry. Bdc buddystk musisz widzie to
wszystko jako rzeczywist, prawdziw natur twojego wasnego umysu. Poniewa jeste tak
mia i adna podam ci mj prywatny sposb, ktry stosuj, gdy kto przychodzi do mnie i pyta,
czy powinienem zosta buddyst czy nie. Mwi wtedy : "Wyobra sobie, e wszystko jest
snem, a twj umys jest jak otwarta przestrze. Jak si z tym czujesz?" Niektrzy ludzie
mwi wtedy: " Oh! Teraz wszystko jest moliwe, dae mi wszystko! Teraz naprawd czuj
si wolny". Takim osobom odpowiadam - O.K.! Wspaniale, Buddyzm bdzie dla ciebie dobry,
przyjmij Schronienie. Kto inny odpowie jednak: "Oj! to jest za due, za niebezpieczne, co si
dzieje? A co z moj emerytur?" Takiej osobie mwi:"Zosta przy swojej religii, w ktrej
stworzyciel mwi ci, co powiniene robi." To czy moemy wej w Buddyzm zaley
gwnie od naszego stosunku do przestrzeni. Jeli bdziesz traktowaa j jako potencja, jeli
bdziesz dobrze si w niej czua, wwczas bdziesz moga skorzysta z nauki Buddy. Jeeli
jednak ta otwarto bdzie dla ciebie jak czarna dziura, w ktrej moemy nagle znikn,
powinna pozosta przy Bogu. Musisz to sobie przemyle.

Pytanie 34: Ole, jaka jest relacja pomidzy

Buddyzmem a Hinduizmem?

Pytaj mnie o to czsto osoby, ktre ju wczeniej zetkny si z Hinduizmem. To bardzo

dobre pytanie. Hinduizm jest religi, ktr moemy nazwa zawierajc. Podczas kiedy
chrzecijanie prowadzili czsto zacieke wojny z tymi, ktrzy myleli inaczej mwic: "To co
nasze jest dobre, a to co wasze ze" (Islam robi dokadnie to samo), Hinduizm zajmuje
zupenie inne stanowisko. Hinduici unikaj wszelkich problemw. Zamiast z czym walczy,
Wczj to do swojego systemu. Hinduski guru nigdy nie powie: "Ten drugi guru nie ma
racji". Powie natomiast: "Ten drugi guru rwnie mnie chwali". Nauczyciele ci nigdy nie
zajmuj jasnego stanowiska. W rzeczywistoci moesz by dzisiaj hinduist i wierzy np. w
wite krowy, albo te w do agresywne epopeje takie jak "Bhagawadgita", w ktrej mwi
si, e w czasie wojny musisz da po gowie caej swojej rodzinie poniewa bdzie si to
podobao Bogom. W ramach tej samej religii moesz jednak take mie zaufanie do takich
rzeczy jak "Adwajta - Wedanta", ktra zawiera najwysze nauki dotyczce natury umysu.
Zostay one zapoyczone 1500 lat temu przez Szankaraczari od Buddyjskiego mistrza
Nagarduny. Jest to waciwie czysty Buddyzm. Hinduici wchaniaj wszystko. Jezus jest
dla nich na przykad Bogiem zdrowia, poniewa uleczy wielu ludzi. Gdy s chorzy
powtarzaj wic: "Swami Jezus" i czekaj na uzdrowienie. Kiedy poprzedni papiee
odwiedzali Indie, wszyscy chorzy ludzie chcieli ich dotkn., poniewa myleli, e maj oni
przekaz owej uzdrawiajcej mocy od Jezusa. W ten sam sposb chcieli wykorzysta take
Budd. Z Mahometem nie wiedzieli dokadnie co zrobi, to zbyt skomplikowany przypadek, z
Buddy zrobili natomiast szybko sm inkarnacj Wisznu. Nie sdz, eby Budda co o tym
wiedzia. Jedn z najbardziej interesujcych lekcji na ten temat otrzymalimy podczas naszej
pierwszej podry po Indiach, kiedy dotarlimy do Sarnath w pnocnych Indiach. Hinduski
profesor, ktry zaproponowa, e pokae nam to miejsce, powiedzia, e Budda zatrzyma si
w Sarnath, odbywajc wraz z przyjacimi pielgrzymk do Benares i e urodzi si, y i
zmar jako Hinduista. Tego wanie mona si tam nauczy w szkoach.

Pytanie 35: DalajLama owiadczy kiedy

podobno, e ju si nie odrodzi. Czy
mgby co na ten temat powiedzie?

Mwi to za kadym razem, gdy Tybetaczycy zaczynaj za bardzo politykowa. Kiedy staj
si rzeczywicie bardzo podnieceni i nerwowi mwi im, e musz powtrzy milion razy
"OM MANI PEME HUNG" i zacz zachowywa si jak naley. Wwczas moe powrci.
Jeli jednak po jakim czasie znowu narobi kopotw, straszy ich ponownie. Naprawd nie
ma atwej pracy.

Pytanie 36: Szamar Rinpocze powiedzia

podobno, e jeli ludzie na Zachodzie bd
si zachowywa tak jak do tej pory, to
wicej na zachd nie przyjedzie?

Ta wiadomo pochodzi z ukazujcej si w Niemczech gazety "Dharma Nektar". Mona w

niej czsto przeczyta rne dziwne rzeczy. Zamieszczono tam kiedy np. wywiad z
Gendynem Rinpocze, ktry rozpoczyna si od pytania: "Czy mona powiedzie, e jidamy i
anioy to to samo?". Rinpocze wyjania nastpnie dugo (zajo to dwie strony pisma), e nie,
redaktorzy jednak nadal naciskali: "Doprawdy?", w kocu w ostatnich linijkach wywiadu
napisali: "Dzikujemy bardzo, i potwierdzie, e jidamy i anioy to to samo". Nie wierze w
takie pogoski, gdy Buddowie zawsze pojawiaj si tam, gdzie s kopoty - nie jad na
Rivier po to, by pali cygara. Jad wszdzie tam, gdzie ludzie maj kopoty...
Pytanie 37: Co to jest "lubowanie
Bodhisattwy"?

lubowanie Bodhisattwy skada si z dwch elementw. Jego pierwszym aspektem jest to, e
pragnieniemy osign owiecenie dla dobra wszystkich istot. Nie znaczy to, e chcemy by
tylko sympatyczn osob, przyjaznym czowiekiem. Jak bardzo przyjacielscy bymy nie byli,
jeli nie bdziemy wiadomi tego, co si wok nas dzieje, nie bdziemy zbyt poyteczni. Nie
chodzi o to by by tylko miym - chodzi o to, by osign owiecenie, by by rzeczywicie w
stanie wszystkim pomc. Jest to czym wicej. Tego chcemy najpierw, pniej natomiast
odkrywamy co nas oddziela od owiecenia, ktre chcemy rozwin. Tym czym jest przede
wszystkim gniew. Po trzecie decydujemy wic, e nie bdziemy wpada w gniew, na kocu
za przyrzekamy, e jeli jednak pojawi si on w naszym umyle, rozpucimy go najszybciej,
jak tylko bdziemy mogli. Wszystko to skada si na motywacj przyjcia lubowania:
chcemy osign pene owiecenie dla dobra wszystkich, decydujemy si nie wpada w
gniew i postanawiamy pozby si tego, ktry ju powsta lub pojawi si w przyszoci.
Nastpnie wykonujemy sze wyzwalajcych dziaa. Pierwszym z nich jest szczodro.
Najwaniejsz szczodroci jest dzielenie si Dharm. Pienidze czy wyksztacenie bd nam
przydatne tylko do nierci, a owiecenie bdzie z nami zawsze - zarwno w tym jak te w
przyszym yciu. Tylko Dharma moe nam naprawd pomc na dusz met. Nastpn
rzecz jest unikanie krzywdzenia innych najuwaniej jak tylko potrafimy. Trzeci jest
cierpliwo, nie niszczenie dobrych energii ktre ju mamy, czwart natomiast pilno,
kreowanie, stwarzanie czego pozytywnego. Pit jest medytacja, ktra nie pozwoli, bymy
dali si wodzi za nos wszystkiemu co nas spotyka. Dziki niej bdziemy w stanie bra udzia
tylko w komediach i skutecznie unika rl tragicznych. Ostatnie wyzwalajce dziaanie to
mdro. Pierwszych pi jest jak nogi, dziki ktrym poruszamy si naprzd, szste
natomiast spenia rol oczu, ktre widz dokd i jak idziemy. Z tego wanie skada si
lubowanie Bodhisattwy.

Pytanie 38: Chciabym zapyta o szczero

nauczania Dharmy?

Chodzi tu o bycie inteligentnym. Pomagajc ludziom w wejciu w Dharm nie powinnimy

kama, aby otworzy ich na nauki. Przykad kiedy spotkamy kanibala nie powinnimy
mwi, e Budda, naucza, i wszyscy powinni zosta ludoercami. Moliwe e wwczas
zechciaby nas sucha dalej, jednak jest to nieprawda. Powinnimy by wic inteligentni, ale
z drugiej strony nie moemy przekrca Dharmy, nie powinnimy rwnie tanio jej
sprzedawa. Nie ma powodu, eby robi co takiego.

Pytanie 39: Co si dzieje, gdy zamiemy

lubowania?
W pierwszych dniach, czy moe raczej tygodniach po tym, jak sam przyjem lubowanie
Bodhisattwy zdarzyo mi si jeszcze "wybuchn" od czasu do czasu. Poniej jednak
zaczynasz tak le si po tym czu, e rzeczywicie musisz przesta. Istnieje co takiego jak
czynnik zaenowania. Jeli cigle, bdziesz ama i przyjmowa lubowania to przyjdzie taki
moment, w ktrym przestaniesz to robi, gdy bdzie to po prostu zbyt gupie.

Pytanie 40: Czy przyjcie lubowania nie

jest w jaki sposb ograniczajce?

Jest to lubowanie umysu, a nie lubowanie zewntrzne. Nie ma zewntrznych rzeczy. Ale
wanie wewntrznie powiniene pamita, e teraz chcesz by Bodhisattw i naprawd
bardziej myle o innych ni o sobie. Musz ci te powiedzie, e jest to olbrzymia ulga,
kiedy ludzie otrzymuj szans, eby raz w kocu zapomnie o sobie. To przynosi ulg i
szczcie. W momencie kiedy wracamy do mylenia o sobie, wszystko zaczyna by nagle
znowu skomplikowane.

Pytanie 41: Czy po wziciu lubowania

otwiera si wicej moliwoci?

Jeste dziki niemu bliej innych, jeli tego chcesz i masz w stosunku do nich wiksz
intuicj, jeli ci na tym zaley. W rzeczywistoci moesz osign wyzwolenie bez
lubowania Bodhisattwy, ale w adnym wypadku nie dowiadczysz bez niego penego
owiecenia. Powiedziabym, e dziki lubowaniu otrzymujesz pewn dodatkow moc.

Pytanie 42: Co powinnam zrobi, jeli

stykam si z kim, z kim trudno jest
wytrzyma?

Pomyl tak: "Jestem z nim przez 10 minut i to ju jest trudne do zniesienia, a on spdza ze
sob 24 godziny na dob - to dopiero musi by straszne". Potem za postaraj si mie duo
wspczucia.
Pytanie 43: Czym jest mdro, ktr
rozwija si poprzez praktykowanie
Mahamudry?

To najwysza mdro. Jest to rozpoznanie, e czynienie dobra jest czym naturalnym,

poniewa kto, kto co robi, ten wobec kogo to robi i sam akt dziaania s w rzeczywistoci
tym samym, nale do tej samej caoci. To jest wanie wyzwalajca mdro.

Pytanie 44: Czy to prawda, e dopiero po

osigniciu owiecenia jest si wolnym od
karmy?

Tak, stan wolny od karmy wolny jest niestety dopiero po osigniciu owiecenia. W wiecie
uwarunkowanym wszystko ma przyczyn i skutek, jednak pewnych wgldw w ten stan
moesz dowiadczy nawet teraz. Kiedy uda ci si spocz w przejrzystym wietle umysu, ta
chwila wykracza poza karm. S takie momenty, kiedy jeste tylko czyst wiadomoci - nie
ma tam karmy. W tych stanach jeste jednak nadal uzaleniony od swojego ciaa, a ono jest
ni przez cay czas ograniczone. Dlatego to nie wystarcza.

Pytanie 45: Dlaczego mwi si, e w chwili

zniknicia "ego" wiat staje si doskonay?
Czy nie jest to tak, e znika wwczas nie
tylko zo, ale rwnie dobro?

rdem przeszkadzajcych uczu ktre prowadz do cierpienia jest nieprawda, zudzenie

"ego", poczucie oddzielenia. Dobre uczucia wyaniaj si natomiast z prawdy, z
nieskrpowanej przestrzeni, z jednoci... Rozumiesz?

Pytanie 46: Jeli jestemy jednym umysem,

lub te dymy do tego jednego umysu, to
dlaczego dzielimy si na jakie istoty czy
osoby?

Nie dzielimy si, mamy tylko tak iluzj. Kady atom, ktry wibruje w tobie pozostaje w
kontakcie z kadym atomem, ktry wibruje we mnie. Przejrzysta przestrze mojego umysu i
przejrzysta przestrze twojego umysu s dokadnie tym samym. Jestemy jednym oceanem
wiadomoci. W tym oceanie istnieje jednak wiele fal i wiele strumieni i dopiero gdy
spostrzeg one, e w rzeczywistoci s samym oceanem, bdziesz wolny.

Pytanie 47: W jaki sposb dowiadcza si

wiata na poziomie owiecenia?

Dopki nie osigniemy owiecenia umys funkcjonuje jako osiem rnych wiadomoci. Pi
z nich zwizanych jest z naszymi zmysami, ze suchem, dotykiem, wchem itd. Szsta jest
jakby wiadomoci "policyjn" - biega za pozostaymi picioma sprawdzajc, co si dzieje.
To ona odkrywa, e jestemy teraz w Kucharach i ktrzy z przyjaci s tu razem z nami.
Sidma wiadomo to wiadomo magazynujca, w ktrej przechowywane s wszystkie
wraenia i dziki ktrej wanie mog sobie przypomnie, co si dziao kiedy byem tu w
zeszym roku, a za rok bd sobie przypomina to, co dzieje si teraz. sma wiadomo to
poziom komunikacji, na ktrym porozumiewamy si uywajc symboli, terminw, sw,
jzyka itd. Dopki nie bdziemy owieceni, umys bdzie funkcjonowa w ten sposb. Kiedy
natomiast osigniemy ten najwyszy poziom, owo kontaktowanie si ze wiatem poprzez
zmysy stanie si tylko jedn z moliwoci. Wwczas zaczniemy dowiadcza go na zasadzie
wibracji, jakbymy mieli radar... Bdziesz wtedy wiadom tego, co si dzieje we wszystkich
czasach i miejscach, poniewa bdziesz tego czci, a nie dlatego, e twoje oczy to dostrzeg
albo uszy usysz. To wanie jest owiecenie. Naprawd oznacza to, e wiemy, co pani
Kowalska gotuje na obiad we wsi pi kilometrw std i co robic to myli o panu
Kowalskim.

Pytanie 48: Co to znaczy, e Samsara i

Nirwana s tym samym?

Jeste moim nauczycielem, naprawd. Jak mio usysze to po polsku. Znaczy to dokadnie to,
co powiedziae. Samsara i Nirwana to to samo. (miech) Dzikuj! A wic co to znaczy?
Oznacza to, e jeli usuniemy zasony z naszego umysu wszystko staje si Nirwan. Nagle
nie musimy pokrywa caego wiata skr po to, by uchroni nasze nogi przed pokaleczeniem
- wystarczy, e zaoymy buty. Oznacza to, e kady atom wibruje radoci i jest zwizany w
cao przez mio, a wszystkie myli i uczucia, bardzo mdre czy te bardzo gupie na
wzgldnym poziomie, w rzeczywistoci s w peni mdre, fantastyczne i niezwyke z tego
tylko powodu e si wydarzaj i bez adnego innego powodu. Oznacza to, e jest to
najwspanialsza rzecz na wiecie. Wystarczy, e przetrzemy oczy i zauwaymy, e wszyscy s
Buddami, a wszystko wok jest czyst krain. Sam zawsze wam mwi, e jestecie
wspaniali, fantastyczni itd. Nie przyjechaem tutaj po szybkim kursie w Stanach jak zosta
menaderem lub jak nauczy si pozytywnego mylenia czy czego podobnego. Nie
nauczyem si te na jakim innym kursie mwienia rzeczy, ktrych wszyscy lubi sucha. Ja
rzeczywicie takimi was widz - kobiety jako eskich Buddw, a mczyzn jako mskich.
Przez cay czas kada sytuacja jest w taki czy inny sposb interesujca z tego tylko powodu,
e si wydarza, kada reakcja na kad sytuacj jest rwnie ciekawa. To jest mj umys i
moje ycie. I tylko dlatego jestem w stanie udwign te 100 orodkw i 10.000 uczniw. Po
prostu naprawd zawsze myl, e wszyscy oni s wspaniali i jestem bardzo poruszony tym,
e chc ze mn rozmawia...

Pytanie 49: Co przechodzi z ycia na ycie?

Jeli przyjrzymy si uwanie samym sobie, zobaczymy, e nie istnieje adne trwae "ja",
ktre moglibymy nazwa nami. W kadym momencie naszego ycia wszystko si zmienia.
Nieustannie odchodz stare, a przychodz nowe myli, uczucia i sytuacje. Nic nie pozostaje
takie samo. Z drugiej strony jednak istnieje pewna kontynuacja. Jeli nie byoby
siedmioletniego chopca, nie byoby rwnie siedemdziesicioletniego starca. Kiedy
umrzemy nasz umys nie bdzie ju wicej schwytany przez zewntrzne wraenia dostarczane
przez zmysy, dojd wwczas do gosu wraenia podwiadome. W czasie ok. 7 tygodni
przyjm one form pewnego schematu, ktry doprowadzi nas do powtrnych narodzin w
stanie umysu albo na poziomie dowiadczania, ktry wypracowalimy w poprzednim yciu.
W yciu, w ktrym si odrodzimy pojawi si trzy gwne rezultaty naszych wczeniejszych
dziaa w formie ciaa, ktre przyjmiemy, pewnych tendencji w umyle i kraju w ktrym
przyjdziemy na wiat. W tej nowej sytuacji znowu pomylimy, wymwimy i zrobimy pewn
ilo rzeczy, ktre przynios nam nastpne rezultaty. W ten sposb przez cay czas kreujemy,
stwarzamy nasze kolejne ycie. Tak to pracuje.

Pytanie 50: Jak mona wykorzysta bl?

Jeli jeste joginem, moesz uy blu, eby otrzyma dodatkow energi. Pamitam
przypadki, kiedy byem tak zmczony, e jedyn rzecz, ktra pozwolia mi przetrwa cay
wykad i nie zasn w p zdania by na przykad bl ng. Po jakim czasie blu mona
uywa jako pewnego rodzaju turbodoadowania. Moesz stworzy energi wykorzystujc
bl lub chorob. Pomyl, e twoje ciao jest czym co masz, a nie czym, czym jeste. Pomyl,
e jest ono jak narzdzie i staraj si uywa go najlepiej jak tylko potrafisz...
Pytanie 51: Ole, co mylisz o psychoterapii?
Czy dobrze jest wykonywa zawd
psychoterapeuty?

Myl, e psychoterapeuta bdzie na tyle dobry, na ile bdzie w stanie nauczy swoich
pacjentw, jak nie identyfikowa si z mylami i uczuciami ktre przychodz i odchodz i jak
spoczywa w otwartej i przejrzystej przestrzeni umysu. Jeli ludzie nie radz sobie natomiast
z ow jasn nieograniczonoci samego przeywajcego, powinien mc sprawi, by
dowiadczenia pacjenta byy tak mikkie i agodne, e po jakim czasie bd w stanie
rozpuci si same w sobie. Tak to widz. Ja i psychoterapeuta robimy to samo. Psychoterapia
prowadzi ludzi od choroby do zdrowia, a ja od stanu zdrowia do owiecenia. Powinnimy
pracowa razem. Bardzo wane jest jednak, eby psychoterapia podaa w kierunku
spontanicznego, bezwysikowego umysu, aby ludzie nie nosili ze sob ogromnej skrzyni
sztywnych pogldw, eby byli wolni.

New articlePytanie 52: Co musimy zrobi,

by osign ten sam poziom rozwoju, ktry
zrealizowa Budda? Czy Jezus mg by
inkarnacj Buddy?

Wszyscy s Buddami, tylko jeszcze nie zdaj sobie z tego sprawy. Nic nie ogranicza
potencjau naszego umysu. Kady kto woy pewien wysiek w osignicie owiecenia,
odkryje to. Pierwszym krokiem, ktry robimy jest wyjcie poza osobowe "ja".
Uwiadamiamy sobie, e nie istnieje ono ani w naszych ciaach, ani w uczuciach czy mylach.
Nastpny krok to przejcie do wszechwiedzy, do obszaru w ktrym rozpuszcza si podzia na
przestrze w nas i na przestrze caego wszechwiata. Jeli chodzi o drugie pytanie, Budda
nie jest osob. Wane jest, eby to naprawd zrozumie. Moliwe, e Jezus by inkarnacj
Jego mioci, podobnie jak kto inny mg by inkarnacj Jego mdroci. Chodzi tu o to, jaki
aspekt owiecenia wydobywamy. Powiedziabym, e Jezus peen agodnoci i ofiary
reprezentuje pewien aspekt wspczucia Buddy. Widzisz, to nie jest kwestia osb. Moesz
porwna umys kadego z nas do promieniujcego diamentu, ktry teraz jest jednak
przykryty czterema zasonami. Pierwsza z nich to niezdolno umysu do dostrzegania, e ten,
ktry widzi, to co si widzi i sam akt patrzenia s czci jednej caoci. Nieowiecony umys
dziaa tak jak oko, ktre widzi wszystko na zewntrz, ale nie jest w stanie dostrzec samo
siebie. Druga zasona to przeszkadzajce uczucia, ktre pojawiaj si z powodu owej
niemonoci dostrzeenia wszystkiego jako caoci. S to przede wszystkim przywizanie,
awersja, zazdro, duma i pomieszanie. Z nich bior swj pocztek przynoszce szkod sowa
i dziaania, na skutek ktrych z kolei wyksztacamy w sobie ze nawyki prowadzce do
nowych problemw. W ten sposb to dziaa - umys kadego z nas pokrywaj grubsze lub
ciesze warstwy owych iluzji. Praktyka pomaga nam w rnoraki sposb przebi si przez nie
i dotrze do naszej pierwotnej natury.

Pytanie 53: Mwie e umys jest

nierozerwalnie zwizany z radoci, odwag
i mioci. Czy w zwizku z tym mona
powiedzie, e jest on rwnie zwizany z
lkiem, mierci i obojtnoci?

Wspaniae pytanie. Nie, nie jest tak i powiem ci dlaczego. Uczucia takie jak nieustraszono,
rado i aktywne wspczucie maj tylko jedno rdo. Kiedy umys rozpozna swoj natur
przestrzeni zrozumie, e nic nie moe mu zaszkodzi. Wwczas stanie si nieustraszony.
Zacznie dowiadcza tego co si w nim pojawia jako czego swobodnego i penego radoci.
Bdzie rwnie przeywa swoje nieograniczone waciwoci jako mio, poniewa nie
bdzie w stanie oddzieli siebie samego od innych istot. Z tego powodu s to uczucia
absolutne - maj tylko jedno rdo, rdo ktre jest niezmienne, sam umys. Wszystkie inne
uczucie s dualistyczne. Powstaj z podziau, jaki czynimy pomidzy podmiotem,
przedmiotem i dziaaniem i z niemonoci dostrzeenia przez umys jego wasnej, prawdziwej
natury. Jeli nie jestemy w stanie rozpozna, e ta otwarta, przejrzysta i nieograniczona
przestrze przenika wszystko, e wszystkie rzeczy i zjawiska, ktre si z niej wyaniaj, s ze
sob powizane, wwczas powstanie w nas przywizanie do tego co pragniemy uzyska i
awersja w stosunku do tego czego nie chcemy. Z przywizania wemie swj pocztek
chciwo, z awersji zazdro i nienawi, a z gupoty duma. Uczucia te tworz najrniejsze
kombinacje, ale poniewa ich podstawa nie jest trwaa, one rwnie nieustannie bd si
zmienia. W rzeczywistoci nie s realne, ich rdem jest ignorancja. W odrnieniu od nich,
w pierwszy rodzaj uczu, o ktrych mwiem, to uczucia absolutne i jako takie nigdy nie
znikn. Kiedy zapomnisz o oczekiwaniach i obawach staniesz si peen radoci, a kiedy
zrezygnujesz z oddzielania siebie od innych, pojawi si w tobie gboka mio. Umys
pozostawiony w swojej wasnej naturze jest czym doskonaym.

Pytanie 54: Czy istnieje praktyka dziki

ktrej moemy zobaczy nasze poprzednie
ycie?

Pewnego rodzaju dowiadczenia mog pojawi si w medytacji, albo w snach, ale najlepsz
metod jest prawdopodobnie hipnoza. Zapytabym jednak, do czego ci to potrzebne? Masz
dosy problemw z twoim "ego" z tego ycia, po co dokada do tego jeszcze sztywne
pogldy i kopoty z poprzedniego? Sam pamitam niektre rzeczy ze swojego poprzedniego
ycia, ale nie sdz, eby byo to takie wane, na twoim miejscu nie zaczbym szuka.

Pytanie 55: Czy wszystko jest Bogiem,

dzieje si w Nim i dla Niego?

Wszystko jest prawd, ktra manifestuje si na poziomie przestrzeni jako informacja, na

poziomie energii jako rado, a na poziomie fizycznym jako aktywne wspczucie. Ta
jedno przestrzeni i wiadomoci gra sama ze sob, zna sama siebie, nie istniej w niej
podziay i zawsze jest doskonaa. Powodem dla ktrego nie nazywam tego bogiem jest to, e
nie chc uywa poj dualistycznych. Jeli mwisz "Bg", wwczas kto inny powie "dusza"
albo "ja" i powstanie dualno. Jeli powiemy "ja", kto powie "inny" i znowu tkwimy w
dualnoci. Z tego powodu uywamy sw takich jak pustka, umys, przestrze, prawdziwa
natura, potencja itd. Omijamy sowa, ktre mog sta si przyczyn nieporozumie. Musz
wam powiedzie, e przetumaczenie nauk Buddy na jzyki zachodnie jest bardzo trudnym
zajciem. Palec wskazujcy na ksiyc nie jest ksiycem, nie mona wic, znale sowa
oddajcego w peni istot rzeczy, ktr chce si nim okreli.

Pytanie 56: Jak powinnimy postpi, gdy

zrozumiemy, e u podstaw naszych
trudnoci ley gniew?

Istniej trzy zasadnicze typy ludzi. Pierwszy to ci, ktrzy zawsze wiedz czego nie lubi. To
typ gniewny. Inni s przede wszystkim pomieszani, nigdy nie wiedz co im odpowiada, a co
nie. Trzecia grupa natomiast to ludzie kierujcy si gwnie podaniem. Na praktycznym
poziomie typ podania powinien by z jednej strony wiadomy nietrwaoci i przemijania,
by nie popa w przywizanie, z drugiej za powinien dzieli si dobrymi wraeniami, ktre
zawsze posiada. Jeli jestemy gniewni, powinnimy stara si rozbudowywa wspczucie
mylc o cierpieniach innych, wyobraajc sobie ich choroby, staro i mier. Jeli natomiast
nasz gwn saboci jest pomieszanie, powinnimy po prostu nie myle za duo i zaj si
tym, co mamy przed nosem. Jest to praktyczny, yciowy poziom. Na poziomie Diamentowej
Drogi Budda przekaza swoim uczniom bardziej wyszukane metody zwane tantrami,
pozwalajce przeksztaci kade z owych trzech przeszkadzajcych uczu w odpowiedni
rodzaj mdroci.

Pytanie 57: Czy mgby powiedzie co na

temat maestwa i rodzicielstwa w naszym
wspczesnym, trudnym wiecie?
Z maestwem jest tak, jak ze wszystim innym - ludzie spotykaj si i chc osign dziki
niemu szczcie, a take unikn cierpienia, ktre mogoby ono ze sob przynie.
Powiedziabym, e m i ona s zawsze wolni, niezalenie od tego, ile papierw nazbierali z
kocioa, czy z urzdw. S to po prostu rozbudzeni, doroli ludzie tworzcy swj zwizek.
Podczas gdy w jednych kulturach potrzebujemy papieru, by taki zwizek zaistnia, w innych
piecztki s niepotrzebne. Dopki nie pojawi si dzieci, z papierem czy te bez niego,
wszystko to jest zwykym stosunkiem jednego czowieka do drugiego. Z drugiej strony jednak,
kiedy przyjd krasnoludki, bdzie to wygldao inaczej. Nagle pojawi si kto zaleny od nas,
kto, kto zosta wprowadzony przez nas w wiat i wwczas powinnimy stara si pozosta ze
sob jeli tylko jest to moliwe nawet wwczas, kiedy czasem trudno nam jest znale
wsplny jzyk. Oczywicie lepiej bdzie wtedy dla dzieci, jeli czasem bd spdzay wicej
czasu z matk, kiedy ona tego bdzie chciaa, a czasem z ojcem. Najwaniejsze jest to, i od
pocztku czynimy wszystko z nastawieniem, e chcemy dawa, a nie bra, e chcemy pomc
drugiej osobie by wzrastaa i rozwijaa si, a nie zamierzamy uywa jej jako swojego rodzaju
przedsibiorstwa usugowego. Chodzi o to, bymy byli w stanie dostrzega inne osoby jako
co bardzo cennego, wartociowego, jako kogo, kto moe si rozwija. Ja sam miaem
wielkie szczcie spotykajc Hannah, ale moe nie powinienem mwi o tym zbyt duo.
Istniej trzy rzeczy, ktrych nie powinnimy za bardzo chwali, poniewa robic to chwalimy
jakby porednio samych siebie. Te trzy rzeczy to nasza wasna medytacja, nasz ko i nasza
ona...(miech).

Pytanie 58: Co mylisz o radiestezji i

telepatii?

Moemy wyobrazi sobie nasz drog do owiecenia w formie jednej gwnej autostrady i
wielu zjazdw, ktre si z ni cz. Ta szeroka autostrada jest jak pragnienie osignicia
owiecenia, yczenie, bymy byli w stanie pomaga innym. Na tej drodze istniej mae
odgazienia - jedno z nich to radiestezja, a drugie telepatia. S bardzo interesujce, ale jeli
bdziemy si na nich za bardzo koncentrowa zjedziemy z drogi. Istnieje rwnie drugi bd,
ktry moemy popeni. Moemy sta si za bardzo przywizani do rezultatw, ktre
pojawiaj si na drodze. Jest to tak, jakbymy chcieli zabra ze sob wszystki supki milowe
stojce na poboczu. Pomimo i podamy prosto do owiecenia, zaczynamy myle: "Mog
robi to, mog rwnie zaj si tamtym". Jeli bdziemy chcieli dwiga ze sob te
wszystkie supki, donikd nie dojdziemy. Rce wycign nam si do ziemi jak gorylowi i
staniemy w miejscu. Chodzi o to, e nie powinnimy przywizywa si do mocy i
waciwoci, ktre rozwijamy. Jeli bd nam potrzebne, pojawi si same w cakowicie
naturalny i atwy sposb. Musimy tylko stara si poda naprzd drog - to wszystko. Jeli
potrzebujemy rodkw do ycia moemy by dobrymi astrologami, uzdrowicielami czy te
radiestetami. Jest to lepsze, ni bycie dobrym rzenikiem czy handlarzem broni, lecz nadal
aktywno taka nie bdzie wyzwalajca, gdy dotyczy tylko rzeczy, ktre pojawiaj si w
umyle.
Pytanie 59: Czy mgby powiedzie co o
cudach?

Ptora roku temu naukowcy z uniwersytetu w Stanford przyjechali do Dalaj Lamy chcc
przeprowadzi seri eksperymentw z udziaem joginw. Dalaj Lama odpowiedzia im: "Jeli
chcecie spotka joginw, musicie dotrze do Rumteku". Amerykanie pojechali tam i
obwizali elektrodami i przewodami niektrych Lamw - midzy innymi Bokara Tulku. Na
pocztku nie mogli uwierzy rezultatom, ktre otrzymali. Najbardziej niezwyk rzecz, ktr
zaobserwowali, byo wewntrzne ciepo. Medytujcy siedzieli nadzy w niegu i byli w stanie
go roztapia! Ciepo, ktre wytwarzali pojawiao si w odlegoci jednego cala (2,5cm) od
ciaa. Wszystkie te fizjologiczne rzeczy mog si wydarzy. Jeli twoja "szine" jest naprawd
dobra, moesz dokona kadego cudu. Wszystko moe si wydarzy w przestrzeni. Moce te
jednak nie s tym samym co owiecenie. Moesz je uzyska, ale nie znaczy to, e twj umys
bdzie spontaniczny i bez wysiku w kadej sytuacji, e przestae mie oczekiwania i obawy
i e bdziesz w stanie przez cay czas dowiadcza swojego pozaczasowego przejrzystego
wiata. To jest o wiele trudniejsze.

Pytanie 60: Na zachodzie czsto uywa si

terminu "Lamaizm". Co oznacza on w
odniesieniu do Buddyzmu Tybetaskiego?

Nie powinna nazywa Buddyzmu Tybetaskiego Lamaizmem. Jeli chcesz pj dokd

pieszo, nie potrzebujesz zbyt wielu instrukcji, jednak jeli zamierzasz polecie samolotem,
potrzebujesz ich bardzo duo. W ten sam sposb jeli chcesz uywa metod Diamentowej
Drogi, potrzebujesz nauczyciela - Lamy. Lama jednak niczego sam nie wymyla, naucza tego
samego, czego naucza Budda dwa i p tysica lat temu. Prawdopodobnie najlepszym
okreleniem Buddyzmu Tybetaskiego (podobnie uwaa Dalaj Lama) jest termin "Buddyzm
Cakowity", poniewa zawiera on wszystkie Buddyjskie Nauki, jakie istniej gdzie indziej.
Prcz tego Diamentowa Droga dysponuje jednak take wieloma naukami, ktrych nie spotyka
si poza ni. Pytaam o to, poniewa takie okrelenie czsto pojawia si w pseudonaukowych
publikacjach. Tak, wiem o tym. Podobne publikacje i misjonarze chrzecijascy z przeomu
XIX i XX wieku byli do niedawna jedynym rdem informacji na temat Tybetu, ale ta
sytuacja ju si zmienia.

Pytanie 61: Co mona zrobi dla osoby,

ktra utrzymuje si z hodowli zwierzt i
musi je zabija?
Prosz, nie zabijaj. Opowiem ci histori o Marpie - by on nauczycielem Milarepy i y 1000
lat temu. Ktrego dnia spotka myliwych, ktrzy wanie zabili i obdarli ze skry jelenia.
Marpa spojrza na nich ze wspczuciem i zapyta czy przestan polowa, jeli jele podniesie
si zaraz na nogi, pjdzie do chaty tego, kto go ustrzeli i pooy si pod drzwiami. Myliwi
zamiali si w odpowiedzi: "Ha, Ha, oczywicie, zrobimy to!". Wwczas jogin wszed w
szczegln i gbok medytacj, ktr wwczas praktykowano - metoda ta nazywaa si
"Phoa Trondziuk". Dziki niej Marpa przenis swj umys do ciaa jelenia, ktry w chwil
pniej wsta i poszed do chaty myliwego. Kiedy upad pod jej drzwiami umys jogina
powrci do swego ciaa. Zrobio to olbrzymie wraenie na myliwych i rzeczywicie
przestali oni zabija zwierzta. Jednak po jakim czasie przyszli do Marpy skarc si: "Nasze
dzieci s godne, to nie funkcjonuje". Wwczas Marpa znw wszed w medytacj i zobaczy,
e ludzie ci zabili ju tyle istot, e nie ma wikszego znaczenia, czy zabij jeszcze kilka
wicej: "O.K., moecie polowa i zarabia na ycie, jak tylko chcecie". By to przypadek tak
cikiej karmy, e niewiele mona byo dla nich zrobi.

Pytanie 62: Co robi, by dugo y?

Najlepsza jest moda dziewica od czasu do czasu (miech). A mwic powanie... W

rzeczywistoci wiek jest czym bardzo wzgldnym. Jest to bardziej kwestia umysu ni ciaa.
Znamy przykady wielkich artystw, ktrym rodziy si dzieci, gdy mieli ju 80 lat, gdy
utrzymywali swoje umysy wieymi, natomiast ludzie, ktrzy prowadz solidny tryb ycia
mog wypali si ju po trzydziestce. Jeli bdziesz utrzymywa wieym twj umys, takie
bdzie rwnie twoje ciao i bdziesz dugo y. Jeli miabym to opisa w kilku sowach,
powiedziabym: Bd szczery w tym co mylisz, mwisz lub robisz, nie prowad adnych
gier, pracuj dla dobra innych, myl o dawaniu a nie o braniu. Wwczas wszystkie energie
wszechwiata bd mogy swobodnie przez ciebie przepywa i pozostaniesz wiey.

Pytanie 63: Chciabym zapyta jeszcze o

dugo ycia. Syszaem, e orgazm skraca
ycie?

Jest to zwyka chiska medycyna. Jeli bym si do niej stosowa, umarbym bardzo dawno
temu. Zacytowabym tu Marka Twaina. Kto kiedy powiedzia mu: "Jeli przestaniesz pi,
pali i sypia z dziewcztami, bdziesz y 5 lat duej". Pisarz odpowiedzia: "A co bym
robi przez te 5 lat? ". Myl e nie chodzi tu o ilo - warto si rwnie zastanowi nad
jakoci. Znam wszystkie owe chiskie historie i recepty, ale nie wierz w adn. Myl, e to,
co jest dobre dla umysu, musi by rwnie dobre dla ciaa i odwrotnie. Dotyczy to rwnie
kochania si. Dla jogina mio jest praktyk. Jego celem jest dowiadczenie najwyszej
radoci, utrzymanie jej i wyniesinie na poziom ponadosobowy. Kobiety s rdem mdroci,
a mczyni rdem aktywnoci Buddy. Spotkanie si tych dwojga jest jak stopienie si w
jedno caego wszechwiata, jest jak inicjacja. Powinnimy uda si do tej wityni z
cakowitym otwarciem, wdzicznoci i pewnoci. Tak wanie powinnimy si spotka.
Szczcia ktre otrzymujemy nie powinnimy traktowa jako czego osobistego i nalecego
tylko do nas, lecz powinnimy promieniowa nim na cay wiat. W ten sposb powinnimy
myle. Jak to brzmi?

Pytanie 64: Co sdzisz o wegetarianizmie?

Budda mwi tak: "Jedz to, na co ci sta, nie rb z tego problemu, ale nie pozwl, eby co
zostao zabite bezporednio dla ciebie". Znaczy to, e jeli zwierz zostao umiercone
wczeniej, nie ma to zwizku z tob, jeli jednak zostaoby pozbawione ycia z twojego
powodu, byaby w tym rwnie twoja wina. Dam ci przykad. Jeden z naszych najwyszych
nauczycieli, Kalu Rinpocze rozmawiajc ktrego dnia z du grup wegetarian powiedzia:
"Spjrzcie na tych wszystkich ludzi - maj wielkie wspczucie i nie jedz misa. Pij jednak
herbat. Po to, by mc zebra jej licie, trzeba byo zaora pole i robaki, ktre yy na
powierzchni ziemi wpady pod ni i zginy. Te, ktre byy pod ziemi znalazy si na
wierzchu i rwnie zginy. Potem wszystko posypano rodkami owadobjczymi i rwnie
dobrze ci, ktrzy pij herbat, mogliby wypi filiank krwi". Dopki mamy fizyczne ciaa
nie jestemy w stanie cakowicie unikn szkodzenia innym istotom. Oboje z Hannah bylimy
wegetarianami przez 35 lat. Sam Karmapa powiedzia nam, e powinnimy je miso.
Naprawd nie chcielimy. Jest wiele poziomw logiki. Moe by wiele poziomw
interpretacji. Na tych rnorodnych poziomach kady musi odnale swoj wasn prawd.

Pytanie 65: Jakie widzisz zasadnicze rnice

midzy Buddyzmem a Chrzecijastwem?

Powiedziabym, e Chrzecijastwo to religia oparta na wierze, Buddyzm natomiast opiera si

na dowiadczeniu, oraz to, e istnieje rnica pomidzy rajem a czystym i przejrzystym
stanem naszego umysu. Nie obawiabym si uczyni rozrnienia pomidzy dualistycznym
sposobem mylenia, w ktrym Bg i diabe zawsze cieraj si ze sob, gdzie nie ma pokoju,
a systemem, w ktrym Bg i diabe s po prostu rnymi stanami umysu. S jak pikne i
brzydkie obrazy, ktre odbijaj si na powierzchni jego zwierciada. W Buddyzmie nie
musimy mwi, e co jest ze po to, by co innego mogo by dobre. (Mam nadziej, e nie
robi tego w tej chwili). Powinnimy zdawa sobie z tego spraw. Powinnimy by wiadomi
tego, czym chcemy si zajmowa i co chcemy przyj, poniewa nie jest prawd stwierdzenie,
e wszystko jest tym samym. Buddyzm nie pochodzi od adnego Boga. Jest bardzo wane,
bymy potrafili czyni rozrnienie pomidzy rzeczami - bez gniewu i z motywacj
przynoszenia poytku innym. To wanie unikanie gniewu bdzie chronio nasze ycie
wewntrzne dopki nie osigniemy najwyszego poziomu

Pytanie 66: Co to jest czysta kraina?

Od momentu, w ktrym po raz pierwszy w medytacji poczulimy, e stalimy si jednym z
Karmap, pozostajemy w nieograniczonej przejrzystej przestrzeni. Od tej chwili znajdujemy
si w czystej krainie. Kada myl jest mdroci, a kade dowiadczenie mocn gr naszego
umysu. Kady atom we wszechwiecie wibruje radoci i jest zwizany w caoc przez
mio. Na tyle gboko, na ile jestemy w stanie, musimy zrozumie , e Samsara jest
Nirwan. Jeli odsuniemy zasony niewiedzy, pomieszania i wszystkich innych
przeszkadzajcych uczu zobaczymy, e wcale nie musimy czeka do chwili mierci, by
trafi do czystej krainy. Nie musimy si donikd udawa, by spotka Budd. W
rzeczywistoci jest On pozaczasow natur naszego wasnego umysu. Ta doskonao bya
zawsze nasz najgbsz istot. Powinnomy pozosta w tym stanie bez jakichkolwiek
wtpliwoci, a nieustraszono, rado i aktywne wspczucie widzie jako co nam
najbliszego. Nie powinnimy opuszcza tych uczu. Musimy by tacy jak owi modzi ludzie
na Zachodzie, ktrzy nie majc gdzie mieszka zajmuj puste budynki i po prostu zostaj w
nich. Jeli lokalne wadze chc wywie na taczce ostatni ceg z takiego domu, siedz oni w
tej taczce i trzymaj tyle cegie, ile tylko s w stanie obj. Nigd si nie poddaj. Musimy
zrozumie, e nie ma adnego poredniego poziomu. W rzeczywistoci wszystko zbiega si w
jednym punkcie - najwysza prawda, mdro, rado, nieustraszono, moc i wgld. Ten
punkt jest najwyszym poziomem funkcjonowania i o to tylko tutaj chodzi. Na owej pewnoci,
e najwysza rado jest jednoczenie najwysz prawd, opiera si caa Diamentowa Droga.
Jest to naprawd wane.

Pytanie 67: Czy powinnimy dyskutowa o

Buddyzmie z ludmi, ktrzy maj inne
pogldy?

Wszystko to, co powiedziaem wam o Buddyzmie, powiedziaem wam po to, by wzmocni

wasze umysy od wewntrz. Nie jest to jaka bro, czy narzdzie, ktre powinnicie zdoby,
by by mistrzami w dyskusji, czy wygrywa jakie spory. Jeli dyskusje wynikaj, wystarczy,
e yczymy innym samego szczcia i jak najwicej dobrych rzeczy, sami natomiast staramy
si by szczliwi na nasz wasny sposb, staramy si by szczliwi w wolnoci. I dopki
ludzie nie bd starali si wywiera na nas nacisku, czy nam jej odbiera bdziemy yczy im
wszystkiego dobrego i dalej zajmowa si tym, co nas interesuje. Jednak jeli zaczn
rozmawia z nami z pozycji misjonarzy, powinnimy by wiadomi tego, na czym stoimy i
powinnimy im o tym powiedzie w przyjacielski sposb, bez krzyku i bez zamiaru
udowadniania czegokolwiek, czy wygrywania jakich dyskusji.

Pytanie 68: Czy twoim zdaniem intelekt i

uczucia s potencjalnie tym samym?
Obie te rzeczy wyraaj ten sam umys, ktry jest jak klejnot posiadajcy wiele
promieniujcych stron. Jedn z nich jest pami, drug emocjonalno, trzeci zrozumienie
intelektualne itd. Tak to wyglda.

Pytanie 69: Czy mona medytowa zanim

spotka si nauczyciela?

Nie powiniene medytowa bez nauczyciela. Twj umys jest jak oko, ktre nie moe
zobaczy samo siebie, dopki kto nie podsunie mu zwierciada. Bez nauczyciela nie
rozpoznasz swojej prawdziwej natury.

Pytanie 70: Czy nie obawiasz si fascynacji

nauczycielem?

Z fascynacj nauczycielem nie ma problemu, poniewa uczy nas si jednoczenie, e nie jest
on jak osob, lecz e reprezentuje stan wiadomoci. Im bardziej fascynujcy jest ten stan,
tym bardziej chcesz medytowa, tym bardziej chcesz go osign. To dobrze, e mamy takich
fascynujcych i wspaniaych nauczycieli, z ktrymi wszyscy chc by jak najduej, a nie
nudziarzy, ktrych kady omija z daleka.

Pytanie 71: Czy LSD jest bardziej

konstruktywne, czy destruktywne?

Buddowie odradzaj branie narkotykw. Czyni to, gdy w rzeczywistoci s one

przeciwiestwem medytacji. Ona pokazuje wam umys, a narkotyki rzeczy, ktre si w nim
wydarzaj. Nie istnieje aden rodek, ktry byby w stanie da ci trwae szczcie - przyjdzie
ono dopiero wraz z rozpoznaniem natury umysu. Caa ta chemia sprawi tylko, e
dowiadczysz w krtkim czasie szczcia, ktrego bez niej dowiadczaby przez cae ycie.
Jest to tak, jakby chcia ogrza dom palc w piecu banknotami, zamiast zej na d do
sklepu i kupi wgiel. Narkotyki mog ci pokaza drzwi, ale nie zaprowadz ci do rodka.

Pytanie 72: Czym rni si zanik

osobowoci od Buddyjskiego zaniku "ego"?
Wyj poza "ego" znaczy zobaczy nagle jak na doni wszystkie niepotrzebne role, sztuczki i
gry, na ktre zwykle tracimy czas. Nagle masz wolny wybr, zamiast by zmuszonym do
wejcia w tak, czy inn rol. Jeli odetniesz "ego", bdziesz cakowicie wolny, znikn
wszystkie ograniczenia. Przestaniesz traci energi na walk z wasnymi problemami -
bdziesz mg wykorzysta j dla przynoszenia poytku innym. Nie stracisz mocy -
przeciwnie, zyskasz jej znacznie wicej. Bdziesz w naturalny sposb robi to, co jest
waciwe, bez dzielenia sytuacji na podmiot, przedmiot i dziaanie. O to tu chodzi.

Pytanie 73: Jak czsty powinien by kontakt

z nauczycielem, by moliwa bya praca nad
sob?

Nie musi by bardzo czsty. Jeeli jeste inteligentny i potrafisz bada swj umys, zwaszcza
za jeli bdziesz czsto odwiedza orodki, moesz by pewien, e w odpowiednim czasie
otrzymasz we waciwy sposb potrzebne ci instrukcje. Znaczenie nauczyciela polega na tym,
e powie on "UWAGA!", kiedy nagle staniesz si dumny, zbyt mikki czy nieprzejrzysty lub
zaczniesz produkowa wasne nauki. W rzeczywistoci wystarczy, jeli spotkasz si z Lam
raz do roku, zwaszcza jeli moesz do niego np. zadzwoni, kiedy co wanego si stanie.

Pytanie 74: Jaka jest rola kobiety w

Buddyzmie?

Przynie cygara, koniak i zataczy...(miech). Im wysze s nauki, tym waniejsze staj si

eskie aspekty owiecenia. Nie to jest jednak najistotniejsze. Niektrzy widz wiat, czy
rzeczy, jako mskie lub eskie. Myl: kto jest lepszy, a kto gorszy, mwi o patriarchacie
lub matriarchacie. To jednak donikd nie prowadzi. Sama msko czy esko to za mao.
W rzeczywistoci chodzi o to, by oba te aspekty si poczyy. Oczywicie na zewntrznym
poziomie nie chcemy, by kobietom wyrosy nagle wsy, a mczyznom piersi - byoby to
dosy mieszne. Na tym poziomie potrzebne s wyranie mskie lub eskie waciwoci,
charakter. Wewntrznie i tajemnie jednak powinnimy stara si poczy oba aspekty -
mskie dziaanie z esk intuicj, powinnimy otoczy mski diament eskim kwiatem
lotosu. Musimy poszuka punktu, w ktrym mskie bycie z samym sob stopi si z eskim
pragnieniem bycia podpor dla kogo innego. Oczywicie owe zewntrzne rnice midzy
mskoci, a eskoci s bardzo wane i inspirujce. Kobiece ciao jest esencj piciu
wyzwalajcych mdroci, a mskie czterech wyzwalajcych czynw. Na wewntrznym i
tajemnym poziomie powinnimy stara si poczy wszystko. Bardzo wane jest, eby
rozwijao si gbokie zaufanie midzy pciami. Nie ma niczego bardziej neurotycznego, czy
dziwnego, ni to, e niektrzy mczyni nienawidz kobiet, a te boj si mczyzn.
Przeciwna pe powinna by czym, w czym odnajdujemy pokj - wityni w ktrej
spotykamy samego siebie. Powiem ci, e moimi najlepszymi nauczycielami byy wanie
kobiety. Oczywicie rdem przekazu nauk, owego szczeglnego "bysku" byli mczyni -
nasi najwysi Lamowie, ale jednak to kobiety sprawiaj, e ta energia przepywa z gowy do
serca...

Pytanie 75: Jak Ole zdefiniowaby

przyczyny cierpienia wspczesnego
czowieka?

Powiedziabym, e odpowiedzialne jest za nie przede wszystkim uczucie

nieusatysfakcjonowania wypywajce z dumy. Moemy wyrni trzy rodzaje cierpienia,
ktre gnbi nas dopki nie osigniemy owiecenia. Pierwszy to jakby cakowite zaamanie
si. Nagle spadaj na nas wszelkie moliwe nieszczcia - znw przychodz Rosjanie, nasi
rodzice i przyjaciele umieraj, a my sami jestemy chorzy i bliscy mierci. Nic nie
funkcjonuje. Po kolei najrniejsze katastrofy usuwaj nam grunt spod ng a do chwili,
kiedy jestemy cakowicie pokonani. Prcz tego istnieje rwnie inny rodzaj cierpienia,
ktrego czsto nie zauwaamy. Jest to zmiana. Cieszymy si kiedy pojawiaj si nowe,
interesujce sytuacje, nowe przyjanie, mioci i pikne rzeczy. W rzeczywistoci jednak fakt,
e wszystkie dawne radoci, ktrych ju dowiadczylimy, nie mog pozosta, staje si
przyczyn cierpienia. I wreszcie dochodzimy do ostatniego punktu. Trzecim rodzajem
cierpienia jest po prostu pozostawanie w stanie niewiedzy, ignorancji. Nie jestemy w peni
wiadomi, nie wiemy w jaki sposb rzeczy funkcjonuj, nie pamitamy dobrze, co dziao si
wczoraj i nie mamy pojcia, co spotka nas jutro. Te trzy rodzaje cierpienia nazywaj si po
Tybetasku "Dume Dung" i bd jak cienkie zasony okrywa przejrzysto naszego umysu
a do owiecenia.

Pytanie 76: Czy karma dziaa wstecz?

Nie. Na wzgldnym poziomie czas jest jak strumie. I dopki pozostajemy wewntrz tego
ukadu, moemy i tylko w jedn stron. Ten strumie jednak pojawia si tylko w oceanie
caej wiadomoci. Jeli staniemy si jednoci z oceanem, bdziemy w stanie widzie
przeszo, teraniejszo i przyszo. Na razie jednak wszystko, co si wydarza porusza si
w jednym kierunku.

Pytanie 77: Czy jeli umiera kto nam bliski,

kto jest katolikiem, moemy mu jako
pomc w przechodzeniu przez mier?
To zaley. Nigdy nie powinnimy nawraca ludzi na nic tu przed mierci. Przynajmniej na
ou mierci naley si kademu troch spokoju. W tym momencie czowiek powinien by w
stanie spocz w tym, co ceni przez cae ycie. Misjonowanie i tworzenie podobnie
nieautentycznej atmosfery byoby zupenie nie na miejscu, byoby okazaniem braku szacunku
dla naszego bliskiego i caego jego dotychczasowego ycia. Jeli kto by chrzecijaninem
wzmocnibym jego wiar w to, e nad jego gow znajduje si wspaniay raj, w ktrym czeka
na niego Chrystus. Jeli natomiast byby to materialista, powiedziabym mu, e opuszcza teraz
oto swoje ciao, ktre byo dla niego takim kopotem i e jego umys jest jak otwarta
przestrze - niezniszczalny i wolny. Dodabym te, e co, co uwaa za najwspanialsze i
najbardziej wartociowe znajduje si nad jego gow i e powinien myle, e chce si tam
uda.

Pytanie 78: Co mylisz o roli kocioa

katolickiego w Polsce?

Teraz kiedy komunizm upad chrzecijastwo wysuwa si coraz bardziej na pierwszy plan.
Koci chce wypeni t pustk. Nie sdz jednak, e powinna ona zosta wypeniona. Myl,
e zawsze powinno by wystarczajco duo przestrzeni, by ludzie mogli wybra swoj wasn
drog, dokona swoich wasnych wyborw. Wrd tych, ktrzy nie czuj si zbyt dobrze
stojc przed wolnym wyborem i swobod, otwart przestrzeni, istnieje tendencja, by
zamieni jeden sztywny system na drugi. Niestety czsto tak jest...

Pytanie 79: Czy mgby powiedzie co

wicej o rnicach midzy
Chrzecijastwem a Buddyzmem?

Nie jestem moe zbyt dobrym chrzecijaninem, ale wydaje mi si, e, w chrzecijastwie Bg
ma jaki okrelony pogld na temat owocw swojej kreacji i wie dokadnie jak ci, ktrych
stworzy, powinni si zachowywa, co maj robi itd. Ma wyrane moralne pogldy
dotyczce tego, czego musz unika i czego im nie wolno. Na w ten sposb okrelonym
poziomie ludzie powinni pozosta nie robic niczego nadzwyczajnego i zachowywa si
grzecznie. Budda natomiast oczekuje czego zupenie innego - potrzebuje partnerw. Chce,
eby ludzie stali si tacy jak on. Dlatego przekaza nauki, ktre s w stanie zabra nas do
koca. Nie ma zastrzeonych nauk, nie ma nauk zamknitych. Nie istnieje jaki szczeglny
poziom, na ktrym powinnimy si grzecznie zachowywa. Zamiast tego istnieje cakowite
dzielenie si z nami informacj. Sprawia to, e dowiadczamy nagle zupenie innych uczu
ni te, do ktrych przyzwyczailimy si w zachodnich religiach - uczu penego otwarcia i
cakowitej wolnoci. Jest to co, z czego naprawd powinnimy zdawa sobie spraw.
Pytanie 80: Jak poradzi sobie z tsknot za
nauczycielem?

Moesz zrobi bardzo wiele rzeczy. Nauki s mow nauczyciela, formy wyobraajce
Buddw s jak jego umys, a przyjaciele z ktrymi medytujesz to jego ciao. Otrzymasz
dokadnie to, czego potrzebujesz, jeli bdziesz korzystaa ze swej inteligencji i medytowaa.
A ktrego dnia Lama stopi si z twoj wasn wiadomoci i od tej pory bdzie ju zawsze
obecny. Z wasnego dowiadczenia wiem, e potrzebujemy mniej wicej dwudziestu lat, by to
nastpio. Nie przychodzi to od razu, ale jeli ju si stanie, bdziesz ze swoim nauczycielem
przez cay czas, niezalenie od tego gdzie jeste.

Pytanie 81: Nie sdzisz, e moemy

skutecznie walczy z "ego" bez adnej
praktyki?

Nie, nie sdze. Myl, e tendencje zakorzenione w naszym umyle zawsze powoduj, e
koncentrujemy si tylko na rzeczach, ktre si w nim pojawiaj. W taki sam sposb, w jaki
oczy zawsze patrz na zewntrz szukajc, tego, co si tam dzieje.

Pytanie 82: A jeli patrz na wiat nie

poprzez oczy, lecz poprzez uczucia?

To jeszcze gorzej. To czego naprawd potrzebujesz, to zwierciada, ktre pokae ci twoj

wasn twarz. Jeli go waciwie uyjesz bdziesz dowiadcza wiata z poziomu zrozumienia,
e twj umys jest jak owarta, przejrzysta i nieograniczona przestrze. Wwczas wszystko
bdzie do siebie pasowa nie bdziesz zabarwia tego co si wydarza przeszoci lub
przyszoci, jutrem albo wczoraj. Nie bdziesz biednym czowiekiem, lecz bogatym
czowiekiem, ktry patrzy na wiat i wszystko bdzie fantastyczne. To jedyny sposb. Inaczej
bdziemy zamienia tylko bez przerwy jeden film na inny i widzie tylko rzeczy bdce
przedmiotem postrzegania, nie za tego, ktry ich dowiadcza. Czy bdzie tak zawsze?
Robie to od niemajcego pocztku czasu. Kiedy jednak zaczniesz by w peni wiadomy
otwartej, przejrzystej i nieograniczonej przestrzeni, w ktrej rzeczy si pojawiaj, rozgrywaj
i w ktrej znowu si rozpuszczaj, przejdziesz z osobistego poziomu, na ktrym wszystko si
zmienia, na poziom ponadosobowy. Na nim wszystko jest zawsze takie, jakie powinno by -
swobodne, pene radoci i moliwoci.
Pytanie 83: Czy Tybet zna wite wojny?

Nie. Oczywicie w Tybecie rwnie toczono wojny, ale nigdy nie byy one wite.

Pytanie 84: Czy owiecenie mona, twoim

zdaniem, osign tylko przez podanie za
nauk Buddy?

Buddyjskie owiecenie, o ktrym mwi, osigamy w ten wanie sposb, ale praktykujc
inne religie moesz osign inne rodzaje owiecenia. Naprawd myl, e inne religie dadz
ci to, co przyrzekaj, poniewa wszystko jest umysem, a on nie jest przez nic ograniczony.
Jednak, jak ju mwiem wczeniej, istniej rnice pomidzy stanami osobowymi, a
pozaosobowymi. Istnieje rnica midzy stanami dualistycznymi a niedualistycznymi,
midzy poziomami, na ktrych bg i diabe s ostateczn prawd, a tymi gdzie s oni tylko
stanami naszego umysu. Dopki bdzie istnia dualizm zawsze moemy spa niej.
Oczywicie wszystkie tradycje miay i maj swoich mistykw, ale w wielu z nich musieli oni
czsto dokonywa cudw zrcznoci, by przey, w innych za ich wgld w ostateczn natur
rzeczywistoci by mniej lub bardziej przypadkowy. Buddyzm natomiast to po prostu
program, nie ma w nim mistycyzmu. Chodzi po prostu o to, by poda drog i osign cel.
Z drugiej strony jednak nie mona powiedzie, e jedna religia jest dobra, a inna za - jedna
bdzie dobra dla jednego czowieka, inna za dla drugiego.

Pytanie 85: Czy wystarczy nam samo

dowiadczenie, czy te wane jest rwnie
zrozumienie intelektualne?

Potrzebujesz silnika, ktrym jest dowiadczenie, i kierownicy, ktr jest zrozumienie

intelektualne. Potrzebujesz pogldu, medytacji i dziaania. Z drugiej jednak strony zaley to
wszystko od zawartoci twojego wntrza. W gruncie rzeczy moesz pokierowa tym jak
uwaasz. Jeli rozpoczniesz praktyk z wielkim oddaniem i potnymi emocjami, wwczas
pomimo tego, e nie rozwiniesz szerokiej wiedzy intelektualnej, pojawi si w twoim umyle
gboka mdro intuicyjna wypywajca z tego, e nie czujesz si oddzielony od swojego
nauczyciela i od innych ludzi. Natomiast jeli wejdziesz na ciek dysponujc silnym,
przejrzystym intelektem, ktrego dnia odkryjesz, e przynosi to korzy innym, e twoje
moliwoci poczone z mdroci nauk naprawd przynosz poytek wszystkim. Wwczas
staniesz si peen wdzicznoci - a wic zaangaowany emocjonalnie. Niezalenie wic od
tego, od ktrej strony zaczniesz, jeli bdziesz wystarczajco wytrway, dowiadczysz
rezultatw.

Pytanie 86: Czy mglby okreli poziom

swojego zrozumienia?

Nie rozumiem zbyt wiele. Jestem po prostu szczliwy. Nie mam adnych wtpliwoci. Nios
ze sob ogromne bogosawiestwo Linii Przekazu. Robi to, o co poprosi mnie mj
nauczyciel. Nigdy nie uciekam. Zawsze atakuj. To wszystko.

Pytanie 87: Dlaczego wypowiadasz si

negatywnie o Islamie?

Mwi czsto negatywnie o Islamie, gdy myl, e Islam jest czym negatywnym. Nie
chodzi tu tylko o to, e stare nauki i przepowiednie buddyjskie, takie jak np.Tantra
Kalaczakry mwi o wielkiej wojnie midzy cywilizowanym wiatem a muzumanami, ktra
wybuchnie w przyszoci. Myl, e stosunek Islamu do kobiet jest bardzo zy, a wite wojny
wcale nie s wite. Sdz, e np. fakt zabicia tumacza "Szataskich Wersetw" w Japonii i
polowanie na ich autora dowodz, e muzuumanie nie potrafi przebacza. Moja praca
polega nie tylko na tym, bym mwi o rozwoju dobra, lecz rwnie na tym, bym przestrzega
przed rzeczami o ktrych myl, e s ze. Czy to nie uoglnienie?Nie. Kobiety s w krajach
Islamu dyskryminowane, wite wojny s prowadzone, a jakakolwiek tolerancja praktycznie
nie istnieje. Jeli nie nazwiesz szpady szpad, jake moesz wiedzie co trzymasz w rce?

Pytanie 88: Moe lepiej jest wic nie myle

o negatywnych rzeczach, zdarzeniach?

Znowu nie. Powinna by wiadoma tego co si dzieje. Jeli ludzie byliby wiadomi tego, do
czego zmierza Hitler, mogliby go zatrzyma. Wszyscy udawali jednak, e nic nie widz, a
potem byo ju za pno. Strusie zachowuj si z pewnoci bardzo pokojowo chowajc
gow w piasek, gdyby reagoway jednak w jaki inny sposb, mogyby czsto poy troch
duej.

Pytanie 89: Ole, dlaczego jeste w tak

fantastycznej formie przez cay czas?
Po prostu przez cay czas ciko pracuj. To jedyny sposb. Jeli przestaniesz pracowa,
kocha si, bawi i by peen radoci, wwczas rwnie dobrze moesz sobie strzeli w gow
(miech). Jeeli jednak bdziesz cieszy si z ycia i zawsze pomaga innym, bdziesz y
prawie bez koca (miech).

Pytanie 90: Jakie znaczenie ma bycie

mnichem lub mniszk?

W Buddyzmie ciao fizyczne jest widziane jako narzdzie, przy pomocy ktrego moemy
obdarowywa innych szczciem. Jest ono wityni i wszystkie jego aspekty uwaa si za
co doskonaego i czystego. Prawd jest oczywicie, e mamy rwniesz mniszki i mnichw,
dzieje si tak jednak nie dlatego, i ciao jest czym grzesznym, lub te e jest co zego w
mioci, lecz dlatego, e w czasach Buddy nie mona byo kocha si nie majc dzieci. A
kiedy kto mia du rodzin do wykarmienia, nie mia ju czasu na medytacj. Dla wielu
yjcych wwczas ludzi przyjcie lubowa byo wic bardzo poyteczne. W dzisiejszych
czasach moemy kocha si nie majc dzieci, bycie wic mnichem czy mniszk nie jest ju
tak wane.

Pytanie 91: Co sdzi Pan o aborcji?

Buddyzm jest przeciwny aborcji. Nie dlatego, e podoba si ona lub nie podoba jakiemu
bogowi, lecz poniewa przynosi cierpienie. Dla umysu, ktry poczy si ju z
zapodnionym jajem, i zostanie od niego nagle oddzielony, jest to bardzo bolesne. Zamiast
pjcia na zabieg oddabym dziecko w adopcj wiedzc, e chocia jego ciao jest owocem
genw rodzicw, umys pochodzi od kogo, kto y wczeniej. Mimo tego wic, e dalimy
tej istocie ciao, nie naley ona do nas, naley do siebie. Naprawd, wszedbym w kontakt z
jak rodzin na Zachodzie lub w Polsce, ktra bardzo chciaaby mie dziecko i spenibym
jej pragnienie. Celem wszystkiego, co robimy, powinno by przynoszenie szczcia i
chronienie przed cierpieniem. Tylko z tego powodu Budda wypowiedzia kiedykolwiek
jakiekolwiek sowo.

Pytanie 92: Co oznacza dla ciebie sowo

"Mistrz"? Czy czujesz si mistrzem?

Nie wiem, co dokadnie znaczy to sowo po Polsku. Powiedziabym, e jestem buddyjskim

nauczycielem. Wiem, o czym mwi. Gdybym nie wiedzia, nie powiedziabym ani sowa.
Nie chc stworzy pozorw, e jestem owiecony - gdyby tak byo, musiabym wiedzie co
kada rodzina w waszym miecie gotuje dzi na obiad, lub o czym wszyscy owi ludzie myl.
Nie wiem tego. Owiecenie w Buddymie to co naprawd potnego. Prawdopodobnie
jednak jestem wyzwolony w tym sensie, e nie bior ju rzeczy osobicie. To jednak jest
dopiero pocztek, dobry start.

Pytanie 93: W jaki sposb Buddyzm moe

by uyteczny w nowoczesnym, zachodnim
spoeczestwie?

Myl, e Buddyzm moe by bardzo poyteczny dla ludzi, ktrzy s lub te chc by
niezaleni. To prawda, e jest dosy abstrakcyjny i czsto moe nieatwy, prawd jest rwnie,
e nie stworzylimy adnych systemw socjalnych. Posiadamy jednak dwie rzeczy, ktre s
bardzo przydatne zarwno na Wschodzie, jak te na Zachdzie - wierzymy, e kada istota ma
natur prawdy, umys Buddy i kochamy wolno.

Pytanie 94: Chszecijastwo jednak rwnie

mwi o wolnoci?

Nie sdze, e za wolnoci zdobyte na Zachodzie powinnimy dzikowa Chszecijastwu.

Koci by zawsze najwikszym przeciwnikiem wolnoci. Koci i jego sposb mylenia.
Pomyl o Galileuszu, waszym Koperniku czy dziesitkach innych odkrywcw albo tysicach,
czy nawet milionach wspaniaych, interesujcych kobiet spalonych na stosach.
Chrzecijastwo dokonao na przestrzeni wiekw wielu pozytywnych rzeczy, jednak nie
sdze, eby mona byo zapisa na jego konto wielki wkad w rozwj demokracji, tolerancij i
wolnoci.

Pytanie 95: Jak wyjaniby rnic midzy

intelektualnym zrozumieniem nauki Buddy,
a tym pyncym z dowiadczenia?

Jeli wemiemy do rk filiank i sprbujemy podda j pewnego rodzaju intelektualnej

analizie dojdziemy do tego, e przedmiot, ktry okrelamy tym terminem, w rzeczywistoci
nie istnieje. Czym jest filianka? Czy jest to ucho, czy denko? Filianka to po prostu sowo.
Jeli sprbujemy przenikn gbiej w materia, z ktrego jest zrobiona, dojdziemy do
poziomu atomw, a potem do najdrobniejszych czstek, leptonw. Analizujc dalej te
najmniejsze partykuy dojdziemy z powrotem do przestrzeni. Ostatecznie wic co takiego jak
filianka po prostu nie istnieje, mamy tylko jej kolektywn iluzj. To samo dotyczy myli i
uczu. Jeli rwnie im sprbujemy przyjrze si uwanie, okae si, e rwnie my sami nie
posiadamy jakiej realnie istniejcej esencji. Ta filozoficzna analiza okrelana jest po
Tybetasku sowem "Rang-Tong", ktre tumaczy si jako "Puste samo w sobie". Szukajc
wewntrz i na zewntrz nie znajdziemy czego, co posiadaoby ostateczn egzystencj. Takie
bdzie zrozumienie intelektualisty. A zrozumienie jogina? Jogin posiada dowiadczenie,
okrelane po tybetasku "Szen-Tong", co oznacza: "Puste i jeszcze co". Nie tylko puste, lecz
rwnie przejrzyste, nie tylko otwarta przestrze, ale take potencja, ktry jest od niej
nieoddzielny. Co jednak oznacza w wewntrzny pogld? Jogin dowiadcza owej prawdy w
chwili, kiedy spoczywa w samej wiadomoci jako takiej, kiedy przekracza myli i uczucia.
Nie znaczy to, e zapada si w czarn dziur, gdy wiadomo moe dowiadcza po prostu
samej siebie, nie potrzebuje zewntrznego przedmiotu, na ktrym musiaaby si wesprze.
Owo zrozumienie, e przestrze i wiadomo s tosame, jest wanie zrozumieniem jogina.
Oczywicie wszystko to, co teraz powiedziaem, jest bardzo pobienym wytumaczeniem.
Budda przekazywa swoj wiedz przez 45 lat i jego nauki wypeniaj dzisiaj 108 grubych
ksig zawierajcych naprawd ogromn ilo informacji o umyle.

Pytanie 96: Mwie w czasie wykadu duo

dobrego o Polakach. Ja tego tak nie widz -
wszdzie spotykamy si z agresj,
pijastwem...

Nie, mam inne dowiadczenia. W Polsce spotkaem si przede wszystkim z tym, e wasza
energia jest skierowana ku wam samym, do wewntrz. Rwnie wasze picie jest form agresji
zwrcon w stron siebie samego, przeciwko wasnemu ciau. Podczas gdy Skandynaw czy
Niemiec wyszedby na zewntrz i kogo pobi, Sowianin wziby butelk wdki, wypi i
zwrci swoj agresj do rodka. Hitler zabi okoo 25 milionw ludzi, z ktrych wikszo
nie bya Niemcami, Stalin natomiast zamordowa blisko 50 milionw i prawie wszyscy byli
Rosjanami. Nie sdz, e Sowianie s agresywni, myl e s agodni. Czasami czuj, e
zachowujecie si moe nawet zbyt agodnie w wiecie...

Pytanie 97: Czy Polakiem czowiek rodzi si

w nagrod, czy za kar?

Myl, e wasze silne uczucia s wspaniaym potencjaem. Ludzie na Zachodzie czsto staj
si tak zimni i wyrafinowani, e w kocu nic nie jest w stanie ich pobudzi i w efekcie
niczego nie dowiadczaj.Czasem umieraj nie zaczynajc nawet y. Sdz, e jeli
bdziecie w stanie zachowa energi waszego ciepa i uczu, nie traktujc ich jednak
osobicie, moecie by naprawd bardzo wielcy.
Pytanie 98: Czy Buddysta moe kogo nie
lubi?

Jeli o to chodzi, to, jak ju powiedziaem, na wzgldnym poziomie nie lubi Chomeiniego.
Gdyby pojawi si teraz tutaj to bardzo mocno i z du satysfakcj kopnbym go w tyek.
Rwnoczenie bybym jednak pewien, e nawet on ma natur Buddy.

Pytanie 99: Czy uczucia, ktre prezentujesz

na sali i twj stosunek do nas s prawdziwe,
czy te jest to gra?

Wszystko co robi jest prawdziwe. Nie gram. Grajc dawniej w karty zawsze przegrywaem
wszystkie pienidze, gdy kady widzia atwo po mojej twarzy, co trafio mi si w rozdaniu.
Bardzo wiele osb na sali jest moimi starymi przyjacimi, z ktrymi od wielu lat dziel prac
z Dharm na Zachodzie i ktrzy uczynili mi prawdziwy zaszczyt otwierajc przede mn
najgbsze i najbardziej osobiste poziomy swoich umysw. Traktuj to wszystko bardzo
powanie i moecie by pewni, e naprawd tak jest, mimo e nie zawsze przypominam sobie
wasze imiona, gdy mam ju 50 lat i w moim mzgu nie pozostao ju wiele miejsc, w
ktrych monaby co zmagazynowa. Mimo to sytuacje, ktre ze sob dzielimy i wszystko to,
co si tu dzieje pozostaje we mnie ywe. Najwikszym szczciem jest dla mnie rado na
twarzach przyjaci...

Pytanie 100: Czy dowiadczenie

wszechobecnoci zwizane jest tylko z
praktyk, czy te moe pojawi si u
kadego?

Dzikuje ci za pytanie, jest bardzo dobre. To uczucie jest prawdziw natur kadej istoty.
Istniej ludzie, ktrych ciao znajduje si stale w jednym miejscu, ale ich umys biega cigle
dookoa. Niewiele robi, jednak czsto s zmczeni. Istniej rwnie inni, tacy na przykad
jak ja, ktrych umys pozostaje w jednym miejscu, a nogi biegaj dookoa. Ci si nie mcz.
Na tym polega rnica. Jeeli jest si w stanie spoczywa w promieniujcej przestrzeni
umysu, jest to jednoczenie stan peen nadmiaru, radoci i mocy. Wikszo ludzi
dowiadcza owego penego i szerokiego uczucia w momencie, kiedy s cakowicie
rozlunieni. W Buddyzmie mona tym kierowa. Jeli spojrzysz na Zachodnich i Buddyjskich
witych zauwaysz, e ci pierwsi dowiadczali od czasu do czasu wyranych wzlotw,
pniej jednak byli znowu normalni. Niezwyke stany, ktre przeywali, byy czsto
nieoczekiwane i odbierane jako szok. wity Buddyjski natomiast idzie bardzo wyranym
ladem i w momencie kiedy co osiga, zachowuje to, poniewa, uywa dokadnie i jasno
okrelonych rodkw, ktre stwarzaj pewne i stabilne podstawy rozwoju. W ten sposb
dociera si do trwaego stanu, w ktrym przedmiot, podmiot i dziaanie s przeywane jako
jedno. Jest to poziom, ktrego nie mona utraci.

Pytanie 101: Niektrzy ludzie myl, e po

zadaniu ci pytania otrzymuj niewaciw
odpowied. Dlaczego tak si dzieje?

To pracuje na dwa sposoby. Z jednej strony nie zaley mi na tym, eby stworzy jaki nowy
koci, now religi. Jestem joginem a nie mnichem. Tym, co mnie rzeczywicie interesuje,
jest wasz rozwj, chc, bycie stali si sanodzielni i peni mocy. Dlatego te nie nauczam w
taki sposb, do jakiego moe przyzwyczailicie si w ramach innych religii. Nie nauczam
bazujc na dogmatach i nie uywam poj i sw, ktrych uywaj religie. Prbuj przekaza
wam to, co wiem i czego dowiadczyem w taki sposb, o ktrym sdz, e najszybciej
doprowadzi was do dorosoci i do rozwoju. Pracuj dla waszego dobra, a nie dla dobra
jakiej organizacji. Nie zamierzam rozciga niskich i przycina wysokich. Nie chc wcisn
was do jakiegokolwiek systemu. Chodzi o to, by kady z was potrafi rozwin to, co w nim
wspaniae i dlatego nauczam bazujc na waszych waciwociach, a nie staram si dopasowa
was do jakiego szablonu. Moliwe, e z takim nastawieniem stykacie si po raz pierwszy.
Mwi wic: "Kochajcie si czciej", podczas gdy wikszo witych ludzi mwi:
"Kochajcie si rzadziej". Mwi: "Bawcie si wicej i jedzijcie szybciej", podczas kiedy inni
ostregaj: "Bdcie ostroni". Moe si zdarzy, e to, co mwi zabrzmi w pierwszej chwili
niepowane, jednak potem okae si, e wanie w ten sposb bdziecie si szybciej rozwija.
Bdziecie nieustraszeni i peni radoci i bdziecie mogli bardzo duo zrobi dla innych.
Wikszo religijnych nauczycieli prbuje najpierw zamieni ludzi w dzieci, by pniej
stopniowo na nich budowa. Ja jednak nigdy tego nie robi. Myl, e jestecie fantastyczni
takimi, jakimi jestecie - z wasz odwag, seksualizmem, z wasz moc i wszystkimi innymi
moliwociami. Potem natomiast prbuj zbudowa na bazie energii, ktr ju macie,
najlepsz z moliwych cao. Jeli porwnalibycie siebie samych z domem, staram si
pracowa jednoczenie nad fundamentem, cianami i dachem. Dosiadam tygrysa, a nie
karmi go pigukami nasennymi. Poniewa celem jest wasz rozwj, zauwaycie, e kiedy
zaczniecie korzysta ze rodkw, ktre wam podaj, zacznie on by rzeczywicie widoczny.
Chodzi o wasz wzrost, a nie o to, bycie stali si bardziej moralni. Zmierzam do tego, by
wydoby na zewntrz wszystkie wasze zdolnoci, bycie potrafili wykorzystywa
dowiadczenia, ktre bd si pojawiay. Moje nauki wygldaj czsto inaczej ni te, ktre
zwykle si spotyka. S to takie rady jogina.
Pytanie 102: Jaka praktyka prowadzi
najszybciej do rozwinicia
ponadnaturalnych zdolnoci?

Na najwyszym poziomie pojawiaj si wszystkie umiejtnoci, nie s one jednak tak wane.
Istniej na przykad ludzie, ktrzy bardzo intensywnie pracuj z medytacj "szine" -
koncentruj umys na jednej rzeczy. Takie osoby potrafi czsto dokonywa "cudw", ktre
przecz prawom fizyki. Istniej jednak rwnie inni, ktrzy przede wszystkim pracuj z
pogldem, raczej z motywacj ni z koncentracj. Ci rozwin mniej podobnych zdolnoci,
jednak bd za to w stanie przynosi wikszy bezporedni poytek innym.

Pytanie 103: Czy mona wyleczy chorob

psychiczn nie poprzez branie lekarstw, lecz
stosujc medytacj?

eby kto chory psychicznie sta si znw naprawd zdrowy trzeba doprowadzi do tego, by
znikny z jego umysu wszystkie negatywne wraenia, a ich miejsce zajy pozytywne.
Tylko to dziaa na dusz met. Z drugiej jednak strony musimy rwnie wiedzie, e ludzie,
ktrzy s naprawd szaleni, nie powinni medytowa. Podobnie jak wwczas, kiedy zamiemy
sobie rk, moemy jej ponownie uywa dopiero wtedy, kiedy koci si zrosn, rwnie ze
zniszczonym i gboko neurotycznym umysem nie powinno si medytowa. Jeli nie mamy
wystarczajcej kontroli nad umysem takie rzeczy jak lekarstwa czy terapia s nie do
uniknicia.

Pytanie 104: Jak radzi sobie z blem?

Jeli zajmowalibymy si kadym drobnym blem, ktry odczuwamy nie wystarczyoby nam
czasu na nic innego. Traktuj bl tak samo jak myli. Bd wiadomy, e si pojawia, ale nie
bierz go powanie i rb dalej to, co masz do zrobienia.

Pytanie 105: Czy mona powiedzie, e

jaki aspekt owiecenia jest waniejszy ni
inne?
Nie, wszystko jest potrzebne. aden z aspektw owiecenia nie moe zosta oddzielony od
innych. Nie istnieje pene owiecenie bez prawdy, bez radoci, czy bez aktywnego
wspczucia. Wyobracie sobie, e kto owiecony byby jednoczenie zimny, pasywny i nie
miaby za grosz radoci lub wspczucia. To byoby naprawd niebezpieczne... Wanie, po
tym mona pozna, czy kto naprawd si rozwija. Jeli tak jest, osoba ta posiada wszystko,
wzrastaj w niej wszystkie aspekty, o ktrych mwiem. Kto zapyta kiedy Karmap: "Po
czym rozpoznajesz jogina?" Karmapa odpowiedzia: "Po miechu".

Pytanie 106: Co to znaczy "Lama"?

Po Tybetasku "la" oznacza "najwyszy, najwysza", a "ma" znaczy matka. Lama jest to wic
kto, kto ma dla innych tak silne wspczucie, jakie matka posiada dla swego dziecka. Jeli
przeyje si ju troch lat zaczyna si rozumie, e praca z przyczynami jest waniejsza ni
praca ze skutkami. Wszyscy odwiedzaj lekarzy, uzdrowicieli lub psychologw, ci zwalczaj
jednak tylko skutki. Lama natomiast pracuje z przyczyn cierpienia, ktr jest bdny sposb
widzenia wiata.

Pytanie 107: Buddyzm uwaa pokj i nie

stosowanie przemocy za swoje gwne
wartoci. Czy mgby powiedzie co
wicej na ten temat?

W rzeczywistoci wyglda to troch inaczej ni powiedziae. Idea nie stosowania przemocy

wywodzi si z Hinduizmu i zostaa rozpropagowana przez Ghandiego. Buddyzm mwi o
czterech rodzajach aktywnoci, ktre przynosz poytek nam i innym. Pierwsza z nich
uspokaja, druga pomnaa, trzecia fascynuje, a czwarta ochrania. Istniej rzeczy, o ktre
powinnimy walczy, takie jak chronienie innych, obrona wolnoci itp. Wane jest jednak to,
bymy czynili to bez gniewu. Musimy by jak chirurg, ktry operuje poniewa jest to
niezbdne, a nie dlatego, e wpad w zo. Naprawd kiedy zachodzi taka konieczno
powinnimy operowa.

Pytanie 108: Czy istnieje rnica midzy

Buddyzmem Tybetaskim, a Buddyzmem
Zen? Jeli tak, to na czym ona polega?
Cel jest ten sam - pene owiecenie, taka sama jest rwnie motywacja - pragnienie niesienia
skutecznej pomocy innym. Rnica polega tylko na tym, e Buddyzm Tybetaski dysponuje
wiksz iloci metod. Zen pracuje z umysem jako wiadomoci. W Buddyzmie
Tybetaskim ten aspekt nazywa si "Czak-Czien" lub "Dzog-Czien", prcz tego posiadamy
jednak rwnie rodki, ktrych Zen nie posiada, takie jak gbokie oddychanie, mantry,
wizualizacje i praca z energiami przepywajcymi w ciele. Zasadnicza rnica ley w
ludziach, ktrzy postpuj jedn lub drug ciek. Buddyzm przejmowa zawsze charakter i
wibracj ludzi, ktrzy zaczynali z nim pracowa. Jak chyba wiecie Japoczycy s odrobin
sztywni, nie maj zbyt wielkiego poczucia humoru, s bardzo zdyscyplinowani i ciko
pracuj. Tybetaczycy natomiast maj wspaniae poczucie humoru, s peni emocji i odrobin
niezdarni. Poniewa maj wic nieco wicej klawiszy na pianinie, Buddyzm Tybetaski jest
obszerniejszy. Nie znaczy to jednak, e jedna droga jest lepsza, a druga gorsza. Bardzo dobrze,
jeli komu odpowiada Zen. Buddyzm Tybetaski daje nam po prostu wicej moliwoci.