Miejsce

na naklejk OKE
z kodem szkoy JAWORZNO

CKE

GEOGRAFIA MARZEC
ROK 2008

POZIOM PODSTAWOWY

PRZYKADOWY ZESTAW ZADA

Czas pracy 120 minut

Instrukcja dla zdajcego

1. Sprawd, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 17 stron (zadania

1 30) oraz barwn map. Ewentualny brak zgo
przewodniczcemu zespou nadzorujcego egzamin.
2. Odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym przy
kadym zadaniu.
3. Pisz czytelnie. Uywaj dugopisu/pira tylko z czarnym tuszem
/ atramentem. Za rozwizanie
4. Nie uywaj korektora, a bdne zapisy wyranie przekrel. wszystkich zada
5. Pamitaj, e zapisy w brudnopisie nie podlegaj ocenie. mona otrzyma
6. Podczas egzaminu moesz korzysta z owka i gumki cznie
(wycznie do rysunkw) oraz linijki, lupy i kalkulatora. 50 punktw
yczymy powodzenia!

Wypenia zdajcy przed

rozpoczciem pracy
KOD
PESEL ZDAJCEGO ZDAJCEGO
2 Przykadowy zestaw zada z geografii
Poziom podstawowy

Zadania 1. 7. wykonaj na podstawie zaczonej mapy turystycznej Jezioro

Ronowskie.

Zadanie 1. (2 pkt)
Korzystajc z mapy turystycznej, uzupenij ponisze zdania.

a) Rzeka pynca przez ososin Doln nosi nazw ........................................... .

b) Wzniesienie, ktrego szczyt znajduje si na wysokoci 418 m n.p.m., pooone na zachd
od drogi krajowej nr 75 nosi nazw ............................................ .
c) Wiea przekanikowa w azach (pole E3) znajduje si na wysokoci .................. m n.p.m.
d) Z przystani wodnej (pole D4) grupa turystw wyruszya na Ostr Gr (pole D3).
Po wejciu na niebieski szlak turyci pocztkowo szli w kierunku
...................................................................... (wpisz kierunek geograficzny).

Zadanie 2. (2 pkt)
Oblicz odlego w terenie w linii prostej midzy przystani wodn (pole D4), a szczytem
Ostrej Gry (pole D3). Zapisz obliczenia. Wynik podaj w km.

Miejsce na obliczenia:

Odlego w terenie: ........... .

Zadanie 3. (2 pkt)
Podaj dwie cechy przyrodnicze rzeki Dunajec lub jej doliny na odcinku przedstawionym
na mapie w polach D1 i E1.

1. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
 Przykadowy zestaw zada z geografii 3
Poziom podstawowy

Zadanie 4. (2 pkt)
Podaj dwa przyrodnicze i dwa kulturowe walory turystyczne obszaru przedstawionego
na mapie w polu D2.

a) Przyrodnicze walory turystyczne:

1. ...................................................................................................................................................
2. ...................................................................................................................................................

b) Kulturowe walory turystyczne:

1. ...................................................................................................................................................
2. ...................................................................................................................................................

Zadanie 5. (1 pkt)
Uzasadnij, podajc dwa argumenty, e Orodek Wypoczynkowy Ronw (pole D3)
posiada atrakcyjn lokalizacj dla wczasowiczw.

1. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

Zadanie 6. (2 pkt)
Podaj po dwie rnice midzy obszarami przedstawionymi na mapie w polach C4 i F2,
uwzgldniajc:
a) cechy rodowiska przyrodniczego:
1. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

b) cechy zagospodarowania:
1. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
4 Przykadowy zestaw zada z geografii
Poziom podstawowy

Zadanie 7. (2 pkt)
Jezioro Ronowskie jest sztucznym zbiornikiem wodnym.
Wymie dwa pozytywne i dwa negatywne skutki przyrodnicze lub spoeczno-
gospodarcze wynikajce z utworzenia Jeziora Ronowskiego.
a) Pozytywne skutki:
1. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
b) Negatywne skutki:
1. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

Zadanie 8. (1 pkt)
Podaj nazwy dwch procesw endogenicznych.

1. ............................................................................................................
2. ............................................................................................................

Zadanie 9. (1 pkt)
Uzupenij tabel, wpisujc obok nazwy jeziora jego typ genetyczny, wybrany
z podanych poniej.

Typ genetyczny: polodowcowe, przybrzene, tektoniczne, wulkaniczne.

Jezioro Typ genetyczny

niardwy

Mamry

ebsko
 Przykadowy zestaw zada z geografii 5
Poziom podstawowy

Zadanie 10. (2 pkt)

Ponisz map wykorzystaj do wykonania polece a i b.

a) Oblicz odlego ktow (w stopniach) midzy przedstawionym na mapie

rwnolenikiem przechodzcym przez Petersburg a koem podbiegunowym
pnocnym. Zapisz obliczenia.
Miejsce na obliczenia:

Odlego ktowa: ............................

b) Oce prawdziwo poniszych zda, piszc liter P, jeli zdanie jest prawdziwe, lub
liter F, jeli zdanie jest faszywe.

W Warszawie Soce gruje pniej ni w Petersburgu. ..........

22 grudnia w Warszawie dzie jest krtszy ni w Petersburgu. ..........
6 Przykadowy zestaw zada z geografii
Poziom podstawowy

Zadania 11. i 12. rozwi, wykorzystujc poniszy wykres.

Na wykresie przedstawiono wartoci redniej miesicznej temperatury powietrza w styczniu
i w lipcu w wybranych miejscowociach pooonych wzdu rwnolenika 52N.

Zadanie 11. (2 pkt)

a) Podaj nazw miejscowoci o najmniejszej rocznej amplitudzie temperatury
powietrza. Oblicz i zapisz warto rocznej amplitudy temperatury powietrza w tej
miejscowoci.
Miejsce na obliczenia:
Miejscowo: .................................................... Roczna amplituda temperatury: ............... C

b) Na podstawie wykresu sformuuj wniosek, dotyczcy rozkadu wartoci rocznej

amplitudy temperatury powietrza w Europie wzdu rwnolenika 52N.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

Zadanie 12. (1 pkt)

Na podstawie wykresu oraz wasnej wiedzy podaj dwie rnice midzy klimatem
umiarkowanym morskim, a klimatem umiarkowanym kontynentalnym.
W odpowiedzi pomi roczn amplitud temperatury powietrza.
1. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
 Przykadowy zestaw zada z geografii 7
Poziom podstawowy

Zadanie 13. (2 pkt)

Uzupenij tabel, przyporzdkowujc kademu typowi klimatu po jednej
charakterystycznej dla niego formacji rolinnej wybranej z poniszych.
Formacje rolinne: sawanny, wilgotne lasy rwnikowe, tundra, lasy liciaste strefy
umiarkowanej, tajga, rolinno rdziemnomorska.

Typ klimatu: Formacja rolinna:

umiarkowany chodny
podrwnikowy suchy
rwnikowy wilgotny
subpolarny
podzwrotnikowy morski

Zadanie 14. (2 pkt)

Ofiary miertelne wrd ludnoci to najtragiczniejszy skutek wystpowania cyklonw
tropikalnych. Bardzo duo ofiar miertelnych byo skutkiem wystpienia cyklonw
tropikalnych w Bangladeszu, kraju pooonym w delcie Gangesu i Brahmaputry. W 1970 r.
zgino tam okoo 300 tysicy osb, a w 1991 r. okoo 140 tysicy. Skutkiem przejcia
cyklonw tropikalnych s rwnie katastrofalne zniszczenia. Jednym ze zjawisk, ktre
wywouje te zniszczenia, jest morska fala, zalewajca przybrzene czci ldu.

a) Podaj dwa inne zjawiska przyrodnicze towarzyszce cyklonom tropikalnym, ktre s

przyczynami zniszcze na ldzie.

1. .....................................................................
2. .....................................................................

b) Podaj dwie przyczyny (niezalene od siy zjawisk przyrodniczych towarzyszcych

cyklonom tropikalnym), ktre mogy wpyn na tak du liczb ofiar miertelnych
w Bangladeszu.

1. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
8 Przykadowy zestaw zada z geografii
Poziom podstawowy

Zadania 15. i 16. rozwi, wykorzystujc ponisz map.

Zadanie 15. (2 pkt)

Uzasadnij, podajc dwa argumenty, e obszary oznaczone na mapie literami A i B
charakteryzuj si niekorzystnymi warunkami dla uprawy rolin zboowych.

Obszar A

1. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

Obszar B

1. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

Zadanie 16. (1 pkt)

Na mapie oznaczono cyframi 1 i 2 wybrane pastwa wiata o duej gstoci zaludnienia.
Podaj nazwy tych pastw.
Oznaczenie
Nazwa pastwa
na mapie
1
2
 Przykadowy zestaw zada z geografii 9
Poziom podstawowy

Zadanie 17. (2 pkt)

Na mapie przedstawiono rozmieszczenie parkw narodowych w Polsce.

Wpisz do tabeli numery, ktrymi oznaczono na mapie pooenie podanych parkw

narodowych.

Park
Kampinoski Karkonoski Sowiski witokrzyski Tatrzaski
narodowy
Numer na
mapie

Zadanie 18. (2 pkt)

Przyporzdkuj Nizinie Gangesu i Nizinie Czarnomorskiej odpowiedni typ klimatu i typ
gleby, decydujce o wysokiej przydatnoci rolniczej tych obszarw.

Typ gleby: bielicowa, czarnoziem, aluwialna (mada), laterytowa.

Typ klimatu: umiarkowany kontynentalny, zwrotnikowy monsunowy, podzwrotnikowy
morski, rwnikowy wilgotny.

Obszar Typ gleby Typ klimatu

Nizina Gangesu

Nizina Czarnomorska
10 Przykadowy zestaw zada z geografii
Poziom podstawowy

Zadanie 19. (2 pkt)

Na rysunku przedstawiono piramid pci i wieku ludnoci Japonii w 2000 r.

Korzystajc z rysunku:
a) Podaj liczb kobiet urodzonych w latach 1936-1940

............................. mln

b) Porwnaj liczebno kobiet z liczebnoci mczyzn w 2000 roku w przedziaach

wieku: 0-9 lat i powyej 80 lat.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

Zadanie 20. (1 pkt)

Na wykresach przedstawiono struktur wieku ludnoci wybranych krajw na pocztku XXI
wieku.
A B

19 i mniej lat 2 40 64 lat

20 - 39 lat 65 i wicej lat

 Przykadowy zestaw zada z geografii 11
Poziom podstawowy

Uzasadnij, pod jakim wzgldem struktura wieku ludnoci kraju A moe by

niekorzystna, a kraju B korzystna dla rozwoju ekonomicznego pastwa.

.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

Zadanie 21. (1 pkt)

Poniej oznaczono literami A-D wybrane zespoy miejskie w Polsce.

Podaj litery, ktrymi oznaczono dwie aglomeracje monocentryczne.

Litery: ......... ......... .

12 Przykadowy zestaw zada z geografii
Poziom podstawowy

Zadania 22. i 23. rozwi, wykorzystujc tekst rdowy.

W poniszym tekcie opisano zmiany gospodarcze, spoeczne i demograficzne, zachodzce
w odzi jednym z najwikszych miast Polski.
Dzi w odzi yje si ciko. Co pity mieszkaniec pozostaje bez pracy 19,2% to
najwyszy wskanik wrd wszystkich miast wojewdzkich. W wikszoci to bezrobocie
strukturalne spadek po upadym imperium tekstylno-wkienniczym. (...) Z brakiem pracy
wie si kolejny problem. d si starzeje. (...)
Modzi uciekaj przed bezrobociem, najwicej do stolicy niektrzy dojedaj
codziennie, inni wracaj do domu tylko na weekendy. Szczliwcy osiedlili si w Warszawie
na stae. (...)
Tymczasem znana midzynarodowa firma doradcza McKinsey w swym raporcie
wskazaa wanie d jako jedno z najlepszych miejsc do inwestowania. (...) Fabrykanci
z powieci Reymonta budowali w odzi, bo byo tam duo taniej siy roboczej. Dzi ta sia
jest nie tylko tania, ale i wykwalifikowana. Na dziesiciu wyszych uczelniach studiuje
100 tys. modych ludzi. (...) Wysokie bezrobocie gwarantuje, e chtnych do pracy nie
zabraknie.
Przyjmujemy do pracy zaraz po studiach ekonomicznych, wszyscy s dobrze
przygotowani, znaj jzyki i najnowsze techniki ksigowe mwi prezes Philipsa.
Dziewidziesit procent pracownikw mBanku ma wysze wyksztacenie, za rednia wieku
to 28 lat mwi prezes pierwszego polskiego banku wirtualnego. Wrd 300 pracownikw
infolinii s prawie sami studenci. rednia wieku jeszcze nisza 23 lata. (...)
Niskie koszty inwestycji to nie jedyny powd gwatownej popularnoci miasta. d
to centrum Polski i Europy, dokadnie na przeciciu szlakw pnoc-poudnie i wschd-
zachd mwi przedstawiciel fabryki Merloni Indesit. Przysze skrzyowanie autostrad A1
i A2 bdzie przebiega w Strykowie, kilkanacie kilometrw od odzi. To dla fabryki
Merloni Indesit rzecz istotna. Ju dzi 84% kuchenek produkowanych w odzi trafia
na eksport. Ze wzgldu na centralne pooenie regionem dzkim interesuj si firmy
budujce magazyny i centra logistyczne mwi wojewoda. Najwikszy w Europie magazyn
pod Piotrkowem otworzya niedawno Ikea. Rozbudow sortowni paczek zapowiada firma
kurierska Masterlink. Firmy, ktre ju zainwestoway, przycign kolejne. (...)
rdo: P. Stasiak; d na fali, Polityka nr 13 (2445), 27 marca 2004, s. 40.

Zadanie 22. (2 pkt)

Podaj trzy skutki (spoeczno-ekonomiczne lub demograficzne) wywoane bezrobociem
strukturalnym w odzi.

1. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
3. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
 Przykadowy zestaw zada z geografii 13
Poziom podstawowy

Zadanie 23. (2 pkt)

Wymie trzy czynniki, ktre decyduj o duej atrakcyjnoci regionu dzkiego dla
inwestorw zagranicznych.

1. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
3. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

Zadanie 24. (2 pkt)

Podaj po dwa przykady negatywnych zmian w rodowisku przyrodniczym,
ktre s spowodowane:

a) eksploatacj z wgla brunatnego,

1. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

b) produkcj energii w elektrowniach wykorzystujcych wgiel brunatny.

1. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
14 Przykadowy zestaw zada z geografii
Poziom podstawowy

Zadania 25. i 26. rozwi, wykorzystujc ponisz tabel.

W tabeli przedstawiono dane o krajach, ktre w 2001 r. miay najwiksze zasoby, wydobycie
i zuycie ropy naftowej na wiecie.
Zasoby Wydobycie Zuycie
Wyszczeglnienie mln ton Wyszczeglnienie mln ton Wyszczeglnienie mln ton
1. Stany
1. Arabia Saudyjska 35 403,0 1. Arabia Saudyjska 378,7 894,9
Zjednoczone
2. Stany
2. Irak 15 095,0 352,9 2. Japonia 249,1
Zjednoczone
3. Kuwejt 13 024,0 3. Rosja 351,7 3. Chiny 223,5
4. Zjednoczone
12 851,0 4. Meksyk 176,5 4. Niemcy 131,3
Emiraty Arabskie
5. Iran 12 263,0 5. Chiny 165,2 5. Rosja 126,0

6. Wenezuela 10 865,0 6. Iran 159,1 6. Brazylia 98,7

7. Rosja 6 609,0 7. Wenezuela 156,9 7. Indie 98,0

8. Korea
8. Libia 3 888,0 8. Norwegia 153,5 97,9
Poudniowa
9. Meksyk 3 665,0 9. Kanada 126,5 9. Francja 96,3

10. Chiny 3 288,0 10. Wielka Brytania 113,6 10. Kanada 91,4

Zadanie 25. (1 pkt)

Podaj nazw (pen lub skrt) organizacji zrzeszajcej kraje eksportujce rop naftow,
ktrych nazwy podkrelono w tabeli.

.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

Zadanie 26. (2 pkt)

a) Oblicz zasoby ropy naftowej w wymienionych w tabeli krajach pooonych
nad Zatok Persk. Wynik podaj z przyblieniem do 0,1 mld ton.
Miejsce na obliczenia:

Zasoby: .........................
b) Podaj nazwy dwch krajw najwikszych importerw ropy naftowej w 2001 r.

1. ....................................................................... 2. .......................................................................
 Przykadowy zestaw zada z geografii 15
Poziom podstawowy

Zadanie 27. (2 pkt)

Wymie dwa wspczesne problemy mieszkacw wielkich miast w krajach wysoko
rozwinitych zwizane z nadmiern iloci rodkw transportu na drogach. Podaj
realne propozycje rozwizania kadego z wymienionych przez Ciebie problemw.
Problem 1: ....................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

Propozycja rozwizania problemu 1.:

.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

Problem 2: ....................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

Propozycja rozwizania problemu 2.:

.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

Zadanie 28. (1 pkt)

Podaj dwie przyczyny wzrostu wielkoci przewozw pasaerw transportem lotniczym
w Polsce po 2000 roku.

1. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
16 Przykadowy zestaw zada z geografii
Poziom podstawowy

Zadanie 29. (1 pkt)

Podkrel organizacj, ktrej celem jest integracja gospodarcza pastw pooonych
w Ameryce Pnocnej.

A. ASEAN
B. NAFTA
C. NATO
D. UE

Zadanie 30. (2 pkt)

W tabeli podano informacje dotyczce narodw nieposiadajcych suwerennych pastw.
Obok kadego opisu wpisz nazw narodu, ktrego dotyczy ten opis.

Opis Nard

Nard arabski zamieszkujcy Izrael i ssiednie pastwa. Czynnie

przeciwstawia si osadnictwu ydowskiemu. W 1964 r. z
inicjatywy Ligi Arabskiej powstao OWP organizacja, ktr
dziesi lat pniej uznano za jedynego reprezentanta tego narodu.

Nard zamieszkujcy pnocn cz obszaru Kaukazu. W 1991

roku proklamowa powstanie niepodlegej republiki, skutkiem
czego byo wkroczenie wojsk rosyjskich i wybuch krwawych
walk.

Nard mieszkajcy po obu stronach Pirenejw na terenach

dzisiejszej Hiszpanii i Francji. W 1959 roku powstaa ETA
tajna, separatystyczna organizacja walczca o niezaleno tego
narodu.
Przykadowy zestaw zada z geografii 17
Poziom podstawowy

BRUDNOPIS