You are on page 1of 45

KATEGORIE I ZASADY

POSTPOWANIA Z UBOCZNYMI
PRODUKTAMI POCHODZENIA
ZWIERZCEGO
Podstawa Prawna
ROZPORZDZENIE PARLAMENTU
EUROPEJSKIEGO I RADY (WE) nr
1069/2009 z dnia 21 padziernika
2009 r. okrelajce przepisy sanitarne
dotyczce produktw ubocznych
pochodzenia zwierzcego,
nieprzeznaczonych do spoycia przez
ludzi, i uchylajce rozporzdzenie (WE)
nr 1774/2002 (rozporzdzenie o
produktach ubocznych pochodzenia
zwierzcego)
Definicja Produktw Ubocznych
Pochodzenia Zwierzcego (PUPZ)

Stanowi kad cz tuszy zwierzcia


albo kady materia pochodzenia
zwierzcego, nie przeznaczony do
spoycia przez ludzi.
Wszelkie produkty pochodzenia
zwierzcego jeeli nie s
przeznaczone do spoycia przez ludzi,
uznawane bd za PUPZ.
Dlaczego zaistniaa potrzeba regulacji UE
odnonie produktw ubocznych pochodzenia
zwierzcego?
rozprzestrzenianie BSE i innych chorb
zwierzcych

zanieczyszczenia chemiczne takie jak dioksyny

nie usuwane we waciwy sposb PUPZ mog


rwnie stanowi ryzyko dla zdrowia ludzi.
NOWA TERMINOLOGIA
Uboczne produkty
Odpady zwierzce zwierzce
Rozp. 1774/2002

Materia
szczeglnego Kategoria 1
ryzyka

Materia wysokiego Kategoria 2


ryzyka

Materia Niskiego
Kategoria 3
ryzyka
Materia szczeglnego ryzyka (SRM), zwany
dalej materiaem kategorii 1, stanowi
nastpujce niejadalne produkty zwierzce:

1) wszystkie czci ciaa, cznie ze skrami, zwierzt:

podejrzanych o zakaenie gbczastymi przenonymi


encefalopatiami lub, u ktrych przenoszce si gbczaste
encefalopatie zostay stwierdzone przez urzdowego
lekarza weterynarii,

zabitych z nakazu organu Inspekcji Weterynaryjnej w


ramach zwalczania gbczastych przenonych encefalopatii,
Kat. 1 (SRM)

domowych, egzotycznych oraz znajdujcych si w


cyrkach,

wykorzystywanych albo przeznaczonych do celw


dowiadczalnych i naukowych,

dzikich, podejrzanych o zakaenie chorobami


przenoszcymi si na czowieka lub zwierzta;
Kat. 1 (SRM)

2) w przypadku przeuwaczy :

czaszka wraz z mzgiem i gakami ocznymi byda,


owiec i kz w wieku powyej 12 miesicy lub owiec i
kz, u ktrych wyrn si stay siekacz,

migdaki byda, owiec i kz w wieku powyej 12


miesicy lub owiec i kz, u ktrych wyrn si stay
siekacz,

krgosup wraz ze zwojami korzeni grzbietowych,


bez krgw ogonowych, wyrostkw poprzecznych
krgw ldwiowych i piersiowych oraz skrzyde
koci krzyowej u byda w wieku powyej 12
miesicy,
Kat. 1 (SRM)

rdze krgowy u byda, owiec i kz w wieku


powyej 12 miesicy lub owiec i kz, u ktrych
wyrn si stay siekacz,

jelita od dwunastnicy do prostnicy oraz


krezka byda, niezalenie od jego wieku,

ledziona owiec i kz, niezalenie od ich


wieku;

3) zwoki przeuwaczy, z ktrych wyej wymieniony


materia nie zosta usunity;
Kat. 1 (SRM)

4) produkty:
otrzymane ze zwierzt, ktrym podawano
substancje niedozwolone,

zawierajce pozostaoci zanieczyszcze


chemicznych np. pestycydy, mykotoksyny
Kat. 1 (SRM)

5) materia zwierzcy, ktrego czstki s wiksze ni


6 mm, z:

osadnikw i sit, zebrany z zakadw przetwarzajcych


materia kategorii 1 w zwizku z przetwarzaniem ciekw,
pomieszcze produkcyjnych, rzeni, zbiornic zwok
zwierzcych, zakadw przetwarzajcych materia
kategorii 1;
6) materia z instalacji oczyszczajcych cieki w postaci
tuszczu i mieszanin olei, muu i materiau usunitego
ze studzienek ciekowych w pomieszczeniach, o ktrych
mowa powyej,
7) odpady kuchenne, pochodzce ze rodkw transportu
midzynarodowego;
Kat. 1 (SRM)

8) mieszaniny materiaw kategorii 1 z materiaem:

wysokiego ryzyka, zwanego dalej materiaem


kategorii 2 lub
niskiego ryzyka, zwanego dalej materiaem kategorii
3.
T.M.

Jakie s moliwoci
zagospodarowania
i przetwarzania
materiau
kategorii 1 ???

I.W.
Kat. 1 (SRM)

Spalanie
Dyr. 2000/76

850 o C

Materia Zakad przetwarzajcy


Kategorii 1 materiay 1 kategorii Wspspalanie
Dyr. 2000/76

Jedynie ze zwierzt
133 o C przebadanych
w kierunku TSE z wynikiem ujemnym

Derogacje(wyczenie):
Obszary odlege
Grzebanie
Dyr. 1999/31
Materia kategorii 3 (LRM) stanowi
nastpujce niejadalne produkty zwierzce:

czci zwierzt poddanych ubojowi, ktre zostay uznane


za zdatne do spoycia przez ludzi, ale nie przeznaczone do
wprowadzenia na rynek;

pochodzce z tusz zwierzt uznanych w badaniu


poubojowym za zdatne do spoycia przez ludzi czci tusz,
ktre uznane zostay za niezdatne do spoycia, lecz nie
nosz znamion chorb przenoszcych si na czowieka lub
zwierzta;

skry, kopyta, rogi, szczecina wi i pira pochodzce od


zwierzt poddanych ubojowi w rzeni, ktre po badaniu
przedubojowym i poubojowym, zostay uznane za zdatne do
spoycia przez ludzi;
Kat. 3 (LRM)

krew pozyskana od zwierzt innych ni przeuwacze,


poddanych ubojowi w rzeni, uznanych w badaniu
poubojowym za zdatne do spoycia przez ludzi;

niejadalne produkty zwierzce otrzymane przy


wytwarzaniu produktw przeznaczonych do spoycia przez
ludzi, w tym odtuszczone koci i skwarki;

rodki spoywcze pochodzenia zwierzcego lub produkty


zawierajce takie rodki spoywcze, inne ni odpady
kuchenne, ktre nie s przeznaczone do spoycia przez
ludzi i nie stwarzaj zagroenia dla zdrowia ludzi lub
zwierzt;

surowe mleko od zwierzt niewykazujcych objaww


klinicznych chorb przenoszcych si poprzez mleko
na czowieka lub zwierzta;
Kat. 3 (LRM)

ryby i inne zwierzta morskie, z wyczeniem ssakw


morskich, zowione na otwartym morzu w celu
wyprodukowania z nich mczki rybnej lub mczki z innych
zwierzt morskich;

niejadalne produkty z ryb, powstajce w trakcie obrbki


i przetwarzania w zakadach wytwarzajcych przetwory
rybne przeznaczone do spoycia przez ludzi;

skorupy, niejadalne produkty z zakadu wylgowego oraz


uszkodzone jaja, pochodzce od ptakw, ktre nie
wykazyway objaww klinicznych chorb przenoszcych si
poprzez te produkty na czowieka lub zwierzta;
Kat. 3 (LRM)

krew, skry, kopyta, pira, wena, rogi, wosy i futro


pochodzce od zwierzt nie wykazujcych objaww
klinicznych chorb przenoszcych si poprzez te
niejadalne produkty na czowieka lub zwierzta;

odpady kuchenne z innego rda, ni pochodzce ze


rodkw transportu midzynarodowego
T.M.

Jakie s moliwoci
zagospodarowania
i przetwarzania
materiau
kategorii 3 ???

I.W.
Kat. 3 (LRM)

Spalanie
Dyr. 2000/76

Zakady Techniczne Produkty Techniczne

Spalanie/Wspspal
anie Dyr. 2000/76
Materia Zakad przetwarzajcy
Kategorii 3
materiay 3 kategorii
Materiay paszowe

Grzebanie
Dyr. 1999/31

Zakady Produkujce Karma dla


Derogacje Karm dla zwierzt zwierzt
Biogaz lub kompost towarzyszcych
towarzyszcych
Kat. 3 (LRM)

elatyna Mczki rybne


Biaka hydrolizowane Olej rybny
Rozp. WE 93/2005

produkty mleczne
Rozp.WE 79/2005 Mczka drobiowa
Zakad
wytapiane
przetwarzajcy Mczki z krwi
tuszcze produkty krwiopochodne
Rozp. WE 92/2005
133

Biako ssakw
Kat. 3 (LRM)

Inne procesy przetwarzania


karm dla zwierzt domowych

Nieprzetworzona Zakad wytwarzajcy


karma dla Karma konserwowa
karmy dla
zw. domowych
zw. domowych

Gryzaki dla psw


Kat. 3 (LRM)

wena, wosie,
elatyna/ szczecina wi,
Kolagen (glue) pira i elementy pir
(do celw technicznych)

Produkty Trofea owieckie


farmaceutyczne
Zakad
Krew
techniczny i produkty
Skry
zwierzt kopytnych krwiopochodne

Processed
Manure

nawozy
Kat. 2 (HRM)

Materia kategorii 2

Inne ni materia kategorii 1 i 3.


Kat. 2 (HRM)

Materia kategorii 2, stanowi nastpujce


niejadalne produkty zwierzce:
1) odchody i tre z przewodu pokarmowego ssakw i ptakw
bezgrzebieniowych, wyizolowana lub niewyizolowana z przewodu
pokarmowego;
2) materia zwierzcy, ktrego czstki s wiksze ni 6mm z:

osadnikw i sit, zebrany z zakadw przetwarzajcych materia


kategorii 2 i 3 w zwizku z przetwarzaniem ciekw,
pomieszcze produkcyjnych rzeni, zbiornic, zakadw
przetwarzajcych materia kategorii 2 i 3;
Kat. 2 (HRM)

3) materia zwierzcy z:

instalacji oczyszczajcych cieki w zakadach przetwarzajcych


materia kategorii 2 i 3, w ktrych osadza si tuszcz i mieszaniny
olejw, muu i piasku;

studzienek ciekowych w pomieszczeniach produkcyjnych, rzeni,


zbiornic, zakadw przetwarzajcych materia kategorii 2 i 3;

4) materiay zawierajce pozostaoci substancji


przeciwbakteryjnych, takich jak antybiotyki, sulfonamidy,
chinolony oraz weterynaryjnych produktw leczniczych
przeciwrobaczych, kokcydiostatykw, nitroimidazoli,
karbaminianw i pyretroidw, neuroleptykw, niesterydowych
produktw leczniczych przeciwzapalnych oraz innych substancji
farmakologiczne czynnych, jeeli zostay przekroczone ich
dopuszczalne poziomy;
Kat. 2 (HRM)
5) produkty pochodzenia zwierzcego kategorii 2 lub 3
sprowadzone z innych pastw, ktre nie speniaj warunkw
weterynaryjnych;
6) zwierzta inne, ni domowe, egzotyczne oraz znajdujce si w
cyrkach, wykorzystywane albo przeznaczone do celw dowiadczalnych
i naukowych, dzikie, podejrzane o zakaenie chorobami przenoszcymi
si na czowieka lub zwierzta, zabite:

w inny sposb ni ubj,

z nakazu organu Inspekcji Weterynaryjnej;

7) czci zwierzt, o ktrych mowa powyej;

8) mieszaniny materiau kategorii 2 z materiaem kategorii 3 oraz


materia przeznaczony do przetworzenia w zakadach
przetwarzajcych materia kategorii 2;
T.M.

Jakie s moliwoci
zagospodarowania
i przetwarzania
materiau
kategorii 2 ???

I.W.
Kat. 2 (HRM)
Rozp. WE 92/2005 Tuszcze
do zakadw oleochemicznych
Spalanie kat. 2
Dyr. 2000/76 nawozy lub polepszacze
gleby,

Wspspalanie
Dyr. 2000/76

Materia Zakad przetwarzajcy 133 o C Powstae


Kategorii 2 materiay 2 kategorii materiay biakowe
wykorzystane jako nawz

133 o C 133 o C

Derogacje Do produkcji biogazu


i kompostu Grzebanie
(z wyjtkiem odchodw - skadowanie na skadowiskach
i treci przewodu Dyr. 1999/31
pokarmowego, ktre
mog by wykorzystane
nie przeksztacone)
Sposoby wykorzystania n.p.p.z.

1. Spalanie
2. Wspspalanie
3. Cele techniczne
4. Nawozy organiczne i polepszacze gleby
5. Produkcja karm dla zwierzt domowych
6. Kompost
7. Biogaz
Przetworzone biaka
pochodzenia zwierzcego
moliwoci
ich wykorzystania
i zagospodarowania
w wietle przepisw polskich i
unijnych
Opinia Komitetu Naukowego
w sprawie stosowania
przetworzonego biaka
pochodzenia zwierzcego
w ywieniu zwierzt
gospodarskich zawarta
w Rozporzdzeniu
Parlamentu Europejskiego
i Rady nr 1774/2002.
Doradztwo naukowe sugeruje,
e praktyka ywienia zwierzt
danego gatunku biakami
pozyskiwanymi z cia
lub elementw cia zwierzt
tego samego gatunku
niesie ze sob ryzyko
rozprzestrzeniania chorb.
W ramach dziaa
zapobiegawczych praktyki
takie powinny by zabronione.
T.M.

Jakie s moliwoci
zagospodarowania
niejadalnych produktw
pochodzenia
zwierzcego ???

I.W.
Materia kategorii 1
(szczeglnego ryzyka)
Podlega niezwocznemu zebraniu, przewiezieniu
i znakowaniu. Nastpnie musi by spalony w zakadzie
termicznego przeksztacania, albo przetworzony
w zakadzie przetwarzajcym kategorii 1 przy uyciu
jednej z metod lub metody wskazanej przez
powiatowego lekarza weterynarii. Wytworzony
materia oznacza si zapachowo, jeeli jest
to technicznie moliwe, a nastpnie spala lub zakopuje
na grzebowisku.
Materia kategorii 2
(wysokiego ryzyka)
Podlega niezwocznemu zebraniu, przewiezieniu
i oznakowaniu. Nastpnie musi by spalony
lub przetworzony.

Moe zosta wykorzystany rwnie:


Jako polepszacz gleb w przypadku powstaych
materiaw biakowych (mczki),
Jako surowiec dla biogazowni lub kompostowni,

Cele techniczne

Derogacja dla ptakw padlinoernych


Polepszacze gleby to materiay pochodzenia
zwierzcego wykorzystywane do
poprawiania odywiania rolin oraz
fizycznych i chemicznych
waciwoci gleby, a take aktywnoci
biologicznej tych gleb, stosowane razem lub
osobno, w tym rwnie odchody, tre z
przewodu pokarmowego, komposty i
pozostaoci po produkcji biogazu
Niedopuszczalne jest stosowanie polepszaczy
gleby:
na kach trwaych i pastwiskach trwaych,
do produkcji podoy ogrodniczych,
do uprawy rolin przeznaczonych bezporednio
do spoycia przez ludzi, z
wyjtkiem przygotowania stanowiska pod te
uprawy w roku poprzedzajcym sadzenie rolin
Polepszacze mog by stosowane:
przy zakadaniu plantacji traw,
przed siewem zb, kukurydzy rolin
motylkowatych, poplonw cierniskowych oraz
rolin przeznaczonych do celw technicznych
w iloci do 5 t/1 ha uprawy,
nie czciej ni 1x / 2 lata
Podmiot nabywajcy polepszacze gleby
niezwocznie przekazuje Powiatowemu
Lekarzowi Weterynarii, waciwemu ze
wzgldu na miejsce przeznaczenia
polepszacza gleby, kopi podpisanego
owiadczenia, ktrego wzr jest okrelony w
zaczniku do rozporzdzenia.
Podmiot nabywajcy polepszacze gleby
przechowuje orygina owiadczenia
przez 2 lata od dnia jego sporzdzenia i
podpisania.
Materia kategorii 3
(niskiego ryzyka)
Podlega niezwocznemu zebraniu, przewiezieniu
i oznakowaniu. Nastpnie musi by spalony albo
przetworzony.

Moe zosta wykorzystany rwnie:


Jako surowiec do produkcji karm dla zwierzt
domowych,
W biogazowniach i kompostowniach

Wykorzystany jako polepszacz gleby

Cele techniczne
Rozp. 1774/2002 zezwala na
zastosowanie niektrych niejadalnych
produktw zwierzcych w celach:
Diagnostycznych, dydaktycznych i naukowych,

Wypychania zwierzt w zakadach technicznych,

Pokarm dla ptakw drapienych, zwierzt


futerkowych, zwierzt dzikich (od ktrych miso
nie jest przeznaczone do spoycia przez ludzi),
psw z uznanych hodowli i psw myliwskich,
larw much bdcych przynt wdkarsk, zwierzt
cyrkowych i zwierzt w ogrodach zoologicznych.

You might also like