mjr mgr farm.

Robert KUCHCZYSKI

Cykl Medycyny Polowej i Zdrowia Publicznego

 WSTP - PRIORYTETY

W ratownictwie taktycznym wystpuje odwrcenie priorytetw stosowanych w

ratownictwie cywilnym opierajcych si na postpowaniu wg schematu ABC.

Dla onierza priorytetem jest wykonanie zadania.

Udzielenie pomocy medycznej jest zadaniem drugoplanowym wzgldem misji.

Ratownictwo cywilne Ratownictwo wojskowe

A C

drogi oddechowe krwotoki z koczyn

B B

oddychanie zaburzenia oddychania

C A

krenie drogi oddechowe

 INFORMACJE OGLNE

ZASADY TCCC - Tactical Combat Casualty Care

Do 1996 roku zabezpieczenie medyczne dziaa taktycznych opierao si na

zasadach ratownictwa cywilnego.

W 1996 roku Dowdztwo Operacji Specjalnych USA opracowao cakowicie nowe

wytyczne postpowania w zakresie opieki nad rannymi na polu walki.
Dziaania te okrelono wsplnym mianem Tactical Combat Casualty Care (TCCC).

TCCC rewiduje dotychczas stosowane praktyki w tym zakresie i jako gwny cel
stawia redukcj moliwych do uniknicia przypadkw miertelnych na polu
walki.
 INFORMACJE OGLNE

Badania danych od drugiej wojny wiatowej do dnia dzisiejszego wskazuj,

e gwne przyczyny przypadkw miertelnych moliwych do uniknicia to:
- krwotoki z koczyn 60%
- odma prna 33%
- obstrukcja drg oddechowych 6%

Wg danych przedstawianych przez rda U.S. Army 7-15% rannych na polu

walki to przypadki miertelne moliwe do uniknicia jeli natychmiast podjte
zostan waciwe dziaania ratunkowe np. zgodne z zasadami TCCC.

Wyrniamy trzy kategorie poszkodowanych na polu walki:

onierze, ktrzy bd yli, niezalenie od tego co dla nich zrobimy

onierze, ktrzy umr, niezalenie od tego co dla nich zrobimy
onierze, ktrzy umr, jeli nic dla nich nie zrobimy w tym momencie (7-15%)
 INFORMACJE OGLNE

Analiza okoo 2000 przypadkw miertelnych w Iraku i Afganistanie wskazuje, e :

77% przypadkw to KIA (Killed In Action), w tym:

84% przypadki miertelne niemoliwe do uniknicia

16% przypadki miertelne moliwe do uniknicia

Przyczyny przypadkw miertelnych:

80% krwotoki (w tym okoo 33% przypadkw z moliwoci zastosowania

opaski uciskowej)

20% obraenia wew. drg oddechowych i gowy

 WPROWADZENIE

Najczstsz przyczyn mierci na polu walki, ktrej mona

zapobiec, jest krwawienie z koczyny grnej lub dolnej.
OCHRONA PRZED KRWOTOKAMI
 OPATRUNKI

Opatrunek indywidualny typu "W

Opatrunek indywidualny typu W wodoszczelny.

Skada si z dwch tamponw chonnych o wysokiej zdolnoci absorpcyjnej
oraz bandaa mocujcego opatrunek.
 OPATRUNKI

Opatrunek osobisty zielony typ izraelski EMS

Opatrunek z ruchom podcik absorbujc umoliwiajcy opatrzenie rany

postrzaowej oraz opatrzenie ran w obrbie jamy brzusznej Opatrunek
zamknity hermetycznie w opakowaniu wodoodpornym, prniowym.
 OPATRUNKI

OLAES MODULAR BANDAGE

Jest rozwizaniem typu wszystko w jednym mona uy go w przypadku

rnych typw zranie (wypenienie rany gaz rolowan, zaopatrzenie rany
opatrunkiem uciskowym, zaopatrzenie rany postrzaowej klatki piersiowej).
 OPATRUNKI

OPATRUNEK ELASTYCZNY

Opatrunek NAR - stosuje si w przypadku rozlegych ran okolicy brzucha,

powanie zranionych koczyn, oparze oraz rozlegych ran. Opatrunek
wyposaony jest w sterylny i nieprzylegajcy do rany tampon.
 OPATRUNKI

GAZA ROLOWANA

Sterylny opatrunek skompresowany i umieszczony w opakowaniu.

Pozwala uytkownikowi wyj ten opatrunek jako kompletn cao lub
wysuwa tylko niezbdn ilo konieczn do zaopatrzenia rany, chronic
pozosta cz w opakowaniu przed zanieczyszczeniem.
 OPATRUNKI HEMOSTATYCZNE

Opatrunki hemostatyczne pozwalaj zatrzyma powane

krwawienie z duych ttnic i y zlokalizowanych rwnie w
miejscach, gdzie nie mona zaoy opaski taktycznej np.
pachwina, d pachowy, szyja, tuw.

Istota dziaania opatrunkw hemostatycznych polega na

stosowaniu substancji czynnej (powodujcej
szybkie krzepnicie krwi w czasie 3-5 min).
 OPATRUNKI HEMOSTATYCZNE

AKTUALNIE WYKORZYSTYWANE S GWNIE DWIE SUBSTANCJE:

KAOLIN ZEOLIT - QUICKCLOT

CHITYNA, CHITOSAN - CELOX, HEMCON

POSTA :
QUICKLOT - GRANULAT, GAZA NASCZONA
PREPARATEM, SASZETKI

CELOX - GRANULAT, GAZA NASCZONA PREPARATEM,

DOZOWNIK DO RAN PENETRUJCYCH
 OPATRUNKI HEMOSTATYCZNE

QUIKCLOT COMBAT GAUZE

rodek hemostatyczny, ma form standardowo uywanej gazy.

Uycie opatrunku jest bardzo proste, podobnie jak normalnej gazy, tzn. po
naoeniu na ran uciska si opatrunek np. bandaem.
 OPATRUNKI HEMOSTATYCZNE

CELOX GAUZE

rodek hemostatyczny, ma form gazy, ktrej uycie jest podobnie do

normalnej gazy, tzn. po naoeniu na ran uciska si opatrunek np. bandaem.
 OPATRUNKI HEMOSTATYCZNE

QUIKCLOT ACS+

rodek hemostatyczny oparty na bazie zeolitu. System podawania preparatu -

przepuszczalne opakowania eliminuje ryzyko zwizane z gwatownym
przebiegiem reakcji zachodzcej pod wpywem kontaktu preparatu z krwi.
 OPATRUNKI HEMOSTATYCZNE

HemCon

Opatrunek silnie przylega do powierzchni tkanek w czasie kontaktu z krwi lub

wilgoci, formujc jednoczenie elastyczn barier, ktra zabezpiecza i stabilizuje
ran, nawet w przypadku nieregularnego ksztatu rany.
 OPATRUNKI HEMOSTATYCZNE

CELOX

Preparat ma form granulatu i oparty jest na bazie chitosanu, czyli pochodnej

polisacharydw, otrzymywanego z pancerzy krewetek.
Jest prosty i efektywny w aplikacji.
 OPATRUNKI HEMOSTATYCZNE

CELOX-A

Celox-A - aplikacja przez strzykawk. Produkt ten moe by uyty w przypadku

ran, w ktrych uycie standardowego rodka hemostatycznego moe by
utrudnione lub niemoliwe np. gbokie rany penetracyjne.
 INNE RODKI

TAKTYCZNA OPASKA ZACISKOWA (CAT)

Opaska CAT jest rekomendowana przez TC3. Prowadzone testy z opask CAT
wykazay, e nawet w przypadku znaczcych krwotokw z uszkodzonej
koczyny mona uzyska cakowite zamknicie krwawicych naczy. Na klipsie
paska systemu zabezpieczania opaska posiada miejsce do zapisania czasu
zaoenia zgodnie z zasadami segregacji medycznej.
 INNE RODKI

TAKTYCZNA OPASKA ZACISKOWA ( S.O.F. T )

 OCHRONA W PRZYPADKU RAN POSTRZAOWYCH
KLATKI PIERSIOWEJ

OPATRUNEK ASHERMAN CHEST SEAL ACS (WENTYLOWY)

Opatrunek do stosowania w przypadku ran penetracyjnych klatki piersiowej.

Charakterystyczne cechy tego opatrunku: wyposaony w jednodrony zawr
do usuwania krwi i powietrza, wysoka adhezyjno pozwalajca na dobre
przyleganie do ciaa wok rany.
 OCHRONA W PRZYPADKU RAN POSTRZAOWYCH
KLATKI PIERSIOWEJ

OPATRUNEK BOLIN CHEST SEAL - BCS

Opatrunek do stosowania w przypadku ran penetracyjnych klatki piersiowej.

Charakterystyczne cechy tego opatrunku: wyposaony w trzy jednodrone zawory
do usuwania krwi i powietrza, wysoka adhezyjno pozwalajca na dobre
przyleganie do ciaa wok rany.
 OCHRONA W PRZYPADKU RAN POSTRZAOWYCH
KLATKI PIERSIOWEJ

OPATRUNEK POSTRZAOWY KLATKI PIERSIOWEJ HyFin

Opatrunek uywany jest w przypadku ran penetracyjnych klatki piersiowej.
Samoprzylepny, szczelny, wymiary 15x15 cm.
OCHRONA W PRZYPADKU RAN POSTRZAOWYCH
KLATKI PIERSIOWEJ

OPATRUNEK GAZOWY NASCZONY WAZELIN

Opatrunek mona stosowa w przypadku ran klatki piersiowej.

 ZABEZPIECZANIE OPARZE

Water-Jel Water - Jel Technologies U.S.A.

Burnshield Levtrade Int. Ltd. Afryka Poudniowa
Aqua-Gel Kik-Gel Polska
 ZASTOSOWANIE W SZ WP

IPMED

Zestaw Indywidualny Pakiet Medyczny (IPMed) stanowi indywidualne

wyposaenie medyczne onierza przeznaczone do stosowania w warunkach
rodowiska taktycznego i wyposaone w rodki ochrony przy: krwotokach,
ranach postrzaowych klatki piersiowej i niedronoci drg oddechowych.

Wyposaenie zostao dobrane w taki sposb, aeby ranny, ale przytomny onierz
mg przy pomocy jednej rki udzieli sobie pomocy
w oczekiwaniu na ratownika lub ratownika medycznego.

Wyposaenia pakietu umoliwia udzielenie samopomocy przy zaoeniu,

e kady onierz odby przeszkolenie z udzielania pierwszej pomocy w
warunkach pola walki.
ZASTOSOWANIE W SZ WP

IPMED
 ZASTOSOWANIE W SZ WP
IPMED

Okres
Ilo Sposb
Lp. Nazwa Typ/rozmiar wanoci
szt. uycia
producenta
1 opatrunek osobisty 1 OLAES 4 5 lat jednorazowy
QuikClot Combat Gaza
2 opatrunek hemostatyczny 1 3 lata jednorazowy
lub Celox Gaza
3 gaza wypeniajca 1 typ S lub Z-PAK 5 lat jednorazowy
opaska zaciskowa (staza nie
4 1 CAT (kolor czarny) jednorazowy
taktyczna) okrelony
opatrunek na rany penetracyjne
5 1 BCS (Bolin Chest Seal) 3 lat jednorazowy
klatki piersiowej
autostrzykawka z morfin (20 mg
6 1 firmy RaviMED 3 lata jednorazowy
siarczanu morfiny)
rurka nosowo-gardowa z elem tworzywo sztuczne lub 5 lat (el 3
7 1 jednorazowy
wodnym silikon, rozmiar 30FR lata)
z okrgym nie
8 noyczki ratownicze 1 wielokrotny
(bezpiecznym) ostrzem okrelony
nitrylowe, kolor
9 rkawice ratownicze 1 4 lata jednorazowy
niebieski, rozmiar XL
 PRZYSZO ZATAMOWANIE KRWOTOKU
WEWNTRZNEGO

W 2010 roku DARPA * rozpocza program Wound Stasis System, ktrego celem
jest znalezienie sposobu na tamowanie krwotokw wewntrznych na polu bitwy.

Wielu onierzy umiera z powodu ran, ktre same w sobie nie s miertelne,
jednak niemono zatamowania krwotoku w warunkach polowych oznacza dla
nich wyrok mierci.

* DARPA Defense Advanced Research

Projects Agency
Amerykaska innowacyjna agencja
technologiczna jej misj jest
utrzymanie przewagi technologicznej
armii USA.
 PRZYSZO ZATAMOWANIE KRWOTOKU
WEWNTRZNEGO

onierz z krwotokiem wewntrznym, niemoliwym do zatamowania na

miejscu, powinien w cigu godziny trafi do szpitala polowego.
Czsto jednak transport rannego odbywa si na tyle pno, e nie mona go ju
uratowa.
 PRZYSZO ZATAMOWANIE KRWOTOKU
WEWNTRZNEGO

Firma Arsenal Medical, ktra bierze udzia w programie Wound Statis System,
opracowaa specjaln piank, ktra moe co najmniej przez godzin
powstrzymywa krwawienie w jamie brzusznej. Piank mona poda na polu
bitwy i jest ona atwa do usunicia w szpitalu.
Ratujca ycie pianka to polimer
poliuretanowy, ktry tworzy si w ciele
pacjenta z dwch pynnych faz, ktre po
poczeniu, 30-krotnie zwikszaj swoj
objto i tworz ciao stae, zdolne do
zatamowania krwotoku.

Arsenal Medical otrzymaa od DARPA grant

w wysokoci 15,5 miliona $ na dalszy rozwj
projektu.
PRZYSZO ZATAMOWANIE KRWOTOKU
WEWNTRZNEGO
 WOJSKOWE CENTRUM KSZTACENIA
MEDYCZNEGO W ODZI
im. gen. bryg. dr. med. Stefana Hubickiego