Professional Documents
Culture Documents
Demokracjarobotnicza
StudenckieKooFilozofiiMarksistowskiej(UniwersytetWarszawski)
WARSZAWA2007
AntonioGramsciDemokracjarobotnicza(1919rok)
Artyku AntonioGramsciego,napisanywespz
Palmiro Togliattim, Demokracja robotnicza
ukaza si bez podpisu w pimie L'Ordine
NuovoI,nr7z21czerwca1919r.
Podstawaniniejszegowydania:AntonioGramsci,
Pismawybrane,tom1,wyd.KsikaiWiedza,
Warszawa1961.
2
StudenckieKooFilozofiiMarksistowskiej(UW) www.skfmuw.w.pl
AntonioGramsciDemokracjarobotnicza(1919rok)
Palcyproblemstajedzisiajprzedkadymsocjalist,majcymywepoczucieodpowiedzialnoci
historycznej, jaka spoczywa na klasie robotniczej i na partii, reprezentujcej krytyczn i aktywn
wiadomodziejowejmisjitejklasy.
Jakopanowaolbrzymiesiyspoeczne,ktrerozptaawojna?Jakjezdyscyplinowainadaim
takformpolityczn,ktrabyabyzdolnanormalniesirozwijaistalesirozrasta,pkiniestaniesi
kocemsocjalistycznegopastwa,ktrebdzieurzeczywistnieniemdyktaturyproletariatu?Jakpoczy
teraniejszo z przyszoci, zaspokajajc pilne potrzeby teraniejszoci i pracujc uytecznie nad
tworzeniemiprzyblianiemprzyszoci?
Sowa te maj pobudzi do mylenia i dziaania; winny sta si zacht dla najlepszych i
najbardziej wiadomych robotnikw, aby zastanowili si nad tym problemem i aby kady z nich w
ramachwasnejkompetencjiiwasnejdziaalnociwsppracowanadjegorozwizaniem,starajcsi
skupi na nim uwag towarzyszy i organizacji. Jedynie z kolektywnej, solidarnej pracy nad
wyjanianiem, przekonywaniem i wzajemnym uwiadamianiem zrodzi si konkretna, konstruktywna
dziaalno.
Pastwo socjalistyczne istnieje ju potencjalnie w instytucjach ycia spoecznego
charakterystycznychdlawyzyskiwanejklasyrobotniczej.Zwizateinstytucjezesob,skoordynowaje
i podporzdkowa waciwej hierarchii kompetencji i wadz, scentralizowa je silnie, zachowujc
jednakeniezbdnichautonomiiichodrbnociznaczytostworzyjuterazprawdziwdemokracj
robotnicz,skutecznieiczynnieprzeciwstawiajcsipastwuburuazyjnemu,przygotowanjuteraz
dozastpieniaburuazyjnegopastwawewszystkichjegozasadniczychfunkcjachzarzdzaniaiwadania
majtkiemnarodowym.
RuchemrobotniczymkierujedzisiajPartiaSocjalistycznaiKonfederacjaPracy,alesprawowanie
wadzy spoecznej przez parti i konfederacj odbywa si,gdychodzi oszerokie masy pracujcych,
poredniosiautorytetuientuzjazmu,wdrodzeautorytatywnegonacisku,anawetsiinercji.Sfera
autorytetupartiistalesirozszerza,sigawarstwludowych,dotychczasnieogarnitychruchem,spotyka
siwgrupachijednostkachniebiorcychdotdudziauwwalcepolitycznejzaprobatipragnieniem
wniesienia wydatnego wkadu pracy w dzieo komunizmu. Konieczne jest nadanie tym nie
skoordynowanymichaotycznymsiomtrwaejformyidyscypliny.Trzebawchonje,scaliiumocni,
uczynizklasyproletariackiejipproletariackiejzorganizowanespoeczestwo,ktrewychowujesi,
zdobywadowiadczenieiwyrabiawsobieodpowiedzialnwiadomozada,jakiestajprzedklasami
obejmujcymiwadzwpastwie.
Partiasocjalistycznaizwizkizawodowe zdoajogarncaklasrobotniczjedynie dziki
pracy trwajcej cae lata, a nawet dziesitki lat. Nie utosami si one bezporednio z pastwem
proletariackim.Wrepublikachkomunistycznychistniejonenadalniezalenieodpastwajakoinstytucje
przodujcego ruchu(partia)lubkontroli iczciowej realizacji (zwizkizawodowe). Partiamusiby
nadalorganemwychowaniakomunistycznego,zarzewiemwiary,depozytariuszkdoktryny,najwysz
wadz,ktraharmonizujeiprowadzidoceluzorganizowaneizdyscyplinowanesiyklasyrobotniczeji
chopskiej.Idlategowanie,abycilewypeniatecele,partianiemoerozewrzenaociewrtdla
inwazjinowychadherentw,nieposiadajcychjeszczepoczuciaodpowiedzialnocianidyscypliny.
Ale ycie spoeczne klasy robotniczej jest pod wzgldem organizacyjnym bardzo bogate i
rozczonkowane na rozmaite rodzaje dziaalnoci. Te organizacje i te rodzaje dziaalnoci naley
rozwija, organizowa w jedn cao, wiza w rozlegy i gitki system, zdolny wchon i
zdyscyplinowacaklas.
Fabryki ze swymi komisjami wewntrznymi, kka socjalistyczne, wsplnoty chopskie oto
orodkiyciaproletariackiego,naktrychterenienaleybezporedniorozwijaprac.
3
StudenckieKooFilozofiiMarksistowskiej(UW) www.skfmuw.w.pl
AntonioGramsciDemokracjarobotnicza(1919rok)
4
StudenckieKooFilozofiiMarksistowskiej(UW) www.skfmuw.w.pl
AntonioGramsciDemokracjarobotnicza(1919rok)
5
StudenckieKooFilozofiiMarksistowskiej(UW) www.skfmuw.w.pl