Professional Documents
Culture Documents
POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ
FOLIA SCIENTIARUM
UNIVERSITATIS TECHNICAE RESOVIENSIS
NR 276
BUDOWNICTWO
I INYNIERIA RODOWISKA
Kwartalnik
zeszyt 58
nr 3/2011/II
Wydano za zgod Rektora
Redaktor naczelny
Wydawnictw Politechniki Rzeszowskiej
prof. dr hab. in. Feliks STACHOWICZ
Komitet Redakcyjny
Wadysaw FILAR
Roman PETRUS
Grzegorz PROKOPSKI
Jarosaw SP
Jan STANKIEWICZ
Zbigniew WIDER
Redaktor serii
Grzegorz PROKOPSKI
Redaktor naukowy
Aleksander KOZOWSKI
Opiniodawcy
Andrzej AJDUKIEWICZ, Andrzej M. BRANDT, Marian GIEJOWSKI,
Jzef GOMB, Zbigniew JANOWSKI, Stanisaw KAJFASZ, Oleg KAPLISKI,
Tadeusz KASPROWICZ, Piotr KLEMM, Micha KNAUFF, Piotr KONDERLA,
Aleksander KOZOWSKI, Jan KUBIK, Andrzej APKO, Cezary MADRYAS,
Jan MAOLEPSZY, Zygmunt MEYER, Wojciech RADOMSKI, Zbigniew SIKORA,
Jacek LIWISKI, Zenon WASZCZYSZYN, Krzysztof WILDE,
Szczepan WOLISKI, Witold WOOWICKI, Leonard ZIEMIASKI, Jerzy ZIKO
Redaktorzy zeszytu
Zdzisaw PISAREK
Grzegorz RYBICKI
p-ISSN 0209-2646
Wersja drukowana kwartalnika jest wersj pierwotn
Nakad 500 + 50 egz. Ark. wyd. 36,63. Ark. druk. 26,75. Papier offset. kl. III 70g B1.
Oddano do druku w lipcu 2011 r. Wydrukowano w lipcu 2011 r.
Drukarnia Oficyny Wydawniczej, ul. W. Pola 2, 35-959 Rzeszw
Zam. nr 60/11
SPIS TRECI
GEOTECHNIKA
Adam BALAWEJDER, Wojciech KOZOWSKI, Andrzej SUROWIECKI: Stateczno
nasypu wzmocnionego cian gabionow w warunkach napywu wody
powodziowej........................................................................................................ 9
Jerzy BAUER, Janusz KOZUBAL, Wojciech PUA, Marek WYJADOWSKI:
Probabilistyczna ocena przemieszcze gowicy pala poddanego obcieniom
poziomym ............................................................................................................ 17
Mirosaw BUKOWSKI, Grzegorz BARTNIK: Geotechniczna ocena gruntw poddanych
spezywaniu na przykadzie skarpy wilanej .......................................................... 25
Wojciech GOSK: Analiza procesw deformacyjno napreniowych w bryle gruntowej
badanej pyt dynamiczn ZFG 01 ...................................................................... 31
Anna JUZWA, Joanna BZWKA: Zastosowanie kolumn fundamentowych w budownictwie
drogowym............................................................................................................ 39
Maciej KUMOR, Szymon TOPOLISKI: Badanie wybranych geotechnicznych zalenoci
materiaowych kompozytu cement - torf............................................................... 47
Marzena LENDO SIWICKA, Anna ADA, Kazimierz GARBULEWSKI: Projektowanie
budowli wedug Eurokodu 7 z uwzgldnieniem warunkw hydraulicznych.......... 55
Jerzy SKOWSKI, Krzysztof STERNIK: Analiza statecznoci skarpy tymczasowego wykopu
w ssiedztwie istniejcej zabudowy...................................................................... 63
Dariusz SOBALA, Wojciech TOMAKA: Nono elbetowych pali prefabrykowanych na
podstawie bada w warunkach gruntowych Podkarpacia ...................................... 71
Magorzata SUPERCZYSKA, Rafa KUSZYK, Monika MITEW - CZAJEWSKA: Ocena
parametrw mechanicznych iw plioceskich na potrzeby budowy tuneli II linii
metra w Warszawie .............................................................................................. 79
Andrzej SUROWIECKI, Wojciech KOZOWSKI: Badania cech wytrzymaociowych
fizycznego modelu gabionu .................................................................................. 87
Krzysztof WILK: Badania odksztacalnoci gruntw madowych .............................................. 93
Anna WYSOWSKA, Marcin HERING: Wyznaczenie zawartoci wolnych przestrzeni za
pomoc metody georadarowej .............................................................................. 101
KONSTRUKCJE BETONOWE
Lidia BUDA - OG, Przemysaw WOJTOWICZ: Ocena stopnia uszkodzenia obcionych
belek elbetowych na podstawie charakterystyk dynamicznych............................ 111
Barbara GOSZCZYSKA, Grzegorz WIT, Wiesaw TRMPCZYSKI, Aleksandra
KRAMPIKOWSKA, Justyna BRYA, Pawe TWORZEWSKI: Weryfikacja
dowiadczalna identyfikacji i lokalizacji zarysowania betonu przy zastosowaniu
metody emisji akustycznej.................................................................................... 119
Krzysztof GROMYSZ: Model tarcia wewntrznego w poziomym zespoleniu elbetowych
pyt dwuwarstwowych.......................................................................................... 127
Tomasz KASPRZAK, Piotr KONDERLA, Kazimierz MYLECKI: Fizycznie nieliniowa
analiza elbetowej powoki chodni kominowej.................................................... 135
Jacek KORENTZ: Metoda obliczania ugicia belek elbetowych wzmocnionych materiaem
kompozytowym.................................................................................................... 143
Radosaw KUPCZYK: Badania wpywu zarysowania na nono zakotwie strzemion............ 151
Krystyna NAGRODZKA GODYCKA, Magorzata SIKORSKA: Eksperymentalne badanie
efektywnoci sprania monolitycznych i prefabrykowanych wspornikw
o redniej smukoci cinania ............................................................................... 159
Aleksandr SMOKTUNOVI, David SMOKTUNOVI, Robert GRYGO, Andrzej APKO:
Efektywno zbrojenia prtami i wknem rozproszonym w belkach
elbetowych ......................................................................................................... 167
Tadeusz URBAN, Marek SITNICKI, Jerzy TARKA: Wzmacnianie na przebicie pyt
elbetowych z bdnie usytuowanym zbrojeniem gwnym.................................. 175
Adam URYZAJ: Wpyw wilgotnoci betonu na naprenia przyczepnoci do stali
zbrojeniowej......................................................................................................... 183
KONSTRUKCJE METALOWE
Wioleta BARCEWICZ, Marian GIEJOWSKI: Analiza deformacji blach czoowych
w wzach stalowych i zespolonych z wykorzystaniem fotogrametrii cyfrowej..... 193
Roman BIJAK: Oglny przypadek zwichrzenia belek o dwuteowym przekroju
bisymetrycznym podpartych widekowo............................................................... 201
Pawe BAEJEWSKI, Jakub MARCINOWSKI: Modyfikacje konstrukcyjne zadaszenia
stadionu redukujce drgania o charakterze rezonansowym ................................... 209
Monika CHABLASZEK, Zbigniew KOWAL: Nono kratownicy Misesa z prtw
obarczonych wstpnym wygiciem ...................................................................... 217
Marcin CHYBISKI, Andrzej GARSTECKI: Racjonalny ukad eber i otworw w rodniku
blachownic stalowych .......................................................................................... 225
Piotr IWICKI, Marcin KRAJEWSKI: Analiza numeryczna i badania dowiadczalne
kratownicy ze steniami...................................................................................... 233
Agnieszka JABOSKA - KRYSIEWICZ: Analiza numeryczna i eksperymentalna
stalowych wzw ze rubami spronymi ........................................................... 241
Zbigniew KOWAL, Rafa PIOTROWSKI, Andrzej SZYCHOWSKI: Sztywno poaciowa
struktur prtowych o oczkach kwadratowych ....................................................... 249
Aleksander KOZOWSKI, Jan AGUNA: O zdolnoci do obrotu doczoowych wzw
konstrukcji stalowych........................................................................................... 257
Piotr LEWANDOWSKI, Elbieta URBASKA - GALEWSKA: Wpyw warunkw
brzegowych na naprenia stalowych okadzin kasetonowych.............................. 265
Mariusz MALAK, Marcin UKACZ: Normowa ocena nonoci stalowych belek z falistym
rodnikiem uoglniona na przypadek poaru ........................................................ 271
Anna PALISSON SOK, Leopold SOK: Wymiarowanie blach fadowych stosowanych
w pytach zespolonych stalowo - betonowych ...................................................... 279
Zdzisaw PISAREK: Mechaniczny model wza zespolonego obcionego momentem
dodatnim .............................................................................................................. 291
Marcin SKWAREK, Jacek HULIMKA: Wybrane problemy wyznaczania obcienia wiatrem
wie kratowych w ujciu norm PN - EN............................................................... 299
Andrzej SZYCHOWSKI: Miejscowa utrata statecznoci ciskanej pki cienkociennego
ksztatownika gitego ........................................................................................... 307
Lucjan LCZKA: Zastosowanie metody skadnikowej do oceny charakterystyki wzw
obcionych cyklicznie ........................................................................................ 315
Andrzej WOJNAR: Wpyw rzeczywistej charakterystyki wzw na dobr przekrojw
w stalowych ramach przechyowych..................................................................... 323
Adam BALAWEJDER1
Wojciech KOZOWSKI2
Andrzej SUROWIECKI3
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocawiu
Politechnika Opolska
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocawiu
STRESZCZENIE
1 WPROWADZENIE
Stosujc program FILTR [2] wyznaczono pole filtracji w nasypie przy pitrzeniu wody
na poziomie rwnym wysokoci nasypu. Dyskretyzacj obszaru filtracji, rozkad prdkoci
i siatk hydrodynamiczn przy maksymalnym poziomie pitrzenia w nasypie Hg = 10,0 m dla
schematu stanowicego wariant I pokazano na rysunkach 1, 2 i 3. Rysunki 4 i 5 ilustruj
powierzchnie polizgu o najmniejszym wspczynniku statecznoci wyznaczone metod
Felleniusa i Bishopa dla ciany zoonej z dwch warstw gabionw [11]. Natomiast
w tabelach 1 i 2 zestawiono wartoci wspczynnikw statecznoci i parametry geometryczne
wyznaczonych powierzchni polizgu dla wszystkich trzech wariantw konstrukcji ciany
gabionowej. W pierwszych wierszach tablic w celu porwnania podano wyniki dla nasypu
konwencjonalnego (ze skarp bez stabilizujcej ciany gabionowej) przy maksymalnym
pitrzeniu wody.
Rysunek 6 przedstawia zbiorcze zestawienie wynikw oblicze. Dla wszystkich
wyznaczonych powierzchni polizgu wartoci wspczynnikw statecznoci s wiksze od
wartoci dopuszczalnych, co wskazuje, e stateczno oglna analizowanych konstrukcji
cian gabionowych przy maksymalnym pitrzeniu wody jest zapewniona.
Stateczno nasypu wzmocnionego cian gabionow 11
Rys. 1. Dyskretyzacja obszaru filtracji przy maksymalnym poziomie pitrzenia w nasypie ze skarp zabudowan
cian gabionow zoon z dwch warstw [11]
Rys. 2. Rozkad prdkoci przy maksymalnym poziomie pitrzenia w nasypie ze skarp zabudowan cian
gabionow zoon z dwch warstw [11]
12 A. Balawejder, W. Kozowski, A. Surowiecki
Rys. 3. Siatka hydrodynamiczna przy maksymalnym poziomie pitrzenia w nasypie ze skarp zabudowan
cian gabionow zoon z dwch warstw [11]
a)
b)
c)
4 PODSUMOWANIE
PIMIENNICTWO
Summary
The subject of the article concerns the stability of transport earth structures and with the
so-called light retaining structures. The behavior of the embankment with gabion wall built
slope was analyzed, adopting an example of unilateral water pressure in case of flooding. The
final results of stability calculations made by Fellenius and Bishop in the form of slide surface
with the lowest coefficient have been quoted. Next, assuming a case of the maximum level of
floodwater impoundment the following was done: discretization of filtration area, velocity
and hydrodynamic grid and the course of the slide surface. The configuration of the wall is
a variable parameter.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Jerzy BAUER1
Janusz KOZUBAL2
Wojciech PUA3
Marek WYJADOWSKI4
Politechnika Wrocawska
STRESZCZENIE
1 WPROWADZENIE
pala na wysokoci powierzchni terenu kolejno o wartociach F = {40, 55, 70, 85, 100} kN.
Siy byy przykadane w poziomej paszczynie gowicy pala jako obcienie rwnomiernie
rozoone wzdu brzegu gowicy. Warunki brzegowe zdefiniowano na przemieszczeniach,
uwzgldniajc powierzchni symetrii oraz niezbdne ograniczenia na pobocznicy modelu
i jego podstawie. Do modelowania wszystkich warstw gruntu zastosowano elementy typu
C3D8R, natomiast do modelowania pala - elementy C3D8. Wymiary elementw dobrano
w taki sposb, aby umoliwi szybkie obliczenia dla kontaktu, wzy ssiadujcych z sob
czci modelu i wielko elementw s wic wzajemnie odpowiadajce. Model skada si
z okoo 7500 elementw skoczonych. Nie zastosowano elementw nieskoczonych, na
brzegach modelu, o czym zadecydoway wstpne obliczenia sprawdzajce warto napre
i odksztace elementw na granicy modelu przed i za si. cznie do uzyskania powierzchni
odpowiedzi wykonano 75 cykli obliczeniowych. Model i rezultat oblicze w programie
ABAQUS zapisany jest w formacie bazy danych.
Obliczenia wykonano w programie ABAQUS 6.9-1, na podstawie grantu realizowanego
we Wrocawskim Centrum Sieciowo Superkomputerowym.
EU f X, B err (2)
N
U i U i
2
(3)
i 1
dla zestawu n danych: (Ui,Xil), i=1,2 ...N, l=1,2 ..k. Zmienna losowa err bdu estymacji
posiada zerow warto oczekiwan i odchylenie standardowe rwne wyraeniu:
min
s err (4)
nk
Rys. 2 Struktura zastosowanej sieci neuronowej. Sie neuronowa posiada trzy warstwy z dwoma neuronami
w warstwie ukrytej
Probabilistyczna ocena przemieszcze 21
Rozwaany poniej problem z zakresu teorii niezawodnoci konstrukcji bdzie zawiera dwie
zmienne losowe: si losow o rozkadzie lognormalnym, wartoci oczekiwanej 60 kN i odchyleniu
standardowym 3 kN oraz modu Younga o rozkadzie lognormalnym, wartoci oczekiwanej
50 MPa i wspczynniku zmiennoci z zakresu 5-20%. Przyjmuje si, e gowica pala nie powinna
wykazywa wikszej wartoci przemieszczenia poziomego ni 1 cm. Przekroczenie tej wartoci jest
uwaane za stan awarii konstrukcji. Problem zaprojektowania dugoci pala obcionego si
losow i zagbionego w podou z losowym moduem Younga, sprowadza si do spenienia
warunku stanu granicznego z odpowiednio niskim prawdopodobiestwem awarii. Sugerowane
dopuszczane prawdopodobiestwa awarii, wyraane za pomoc wskanika niezawodnoci, podaje
norma ISO [5]. Wartoci wskanikw niezawodnoci dla stanw granicznych uytkowalnoci,
rekomendowanych przez norm ISO (Tab. 2), zale od skutkw awarii i kosztw zapewnienia
bezpiecznej pracy konstrukcji. W ramach oblicze projektowych wykorzystujcych stany graniczne
nonoci stosuje si wspczynniki materiaowe (czstkowe wspczynniki bezpieczestwa) w celu
zapewnienia odpowiednio niskiego prawdopodobiestwa awarii. W stanach granicznych
uytkowalnoci czstkowe wspczynniki nie s stosowane. Autorzy niniejszej pracy chc pokaza,
e takie wspczynniki mog by wykalibrowane i zastosowane, aby uzyska odpowiednio mae
prawdopodobiestwo przekroczenia dopuszczalnych przemieszcze poziomych gowicy pala.
22 J. Bauer, J. Kozubal, W. Pua, M. Wyjadowski
p F 0 ( ) (6)
W powyszej tabeli za pomoc B.W. oznaczono wartoci, ktrych nie mona otrzyma
ze wzgldu na za ma rednic pala a w konsekwencji za ma jego sztywno.
5 WNIOSKI
PIMIENNICTWO
[1] Reese L.C., Van Impe W.F.: Single Piles and Pile Groups Under Lateral Loading.
Balkema, Rotterdam, 2001.
[2] Tandjiria V, Teh C.I., Low B.K.: Reliability analysis of laterally loaded piles using
response surface methods. Structural Safety, vol. 22, nr 4/2000, s. 335355.
[3] Haldar S, Sivakumar, Babu. G.L.S.: Effect of soil spatial variability on the response of
laterally loaded pile on undrained clay. Computers and Geotechnics, vol. 35/2008, s. 537547.
[4] Fenton G.A., Griffiths D.V.: Bearing capacity prediction of spatially random c - soils.
Canadian Geotechnical Journal, vol. 40, nr 1/2003, s. 545.
[5] ISO 2394. General principles on reliability of structures. International Standard, 2000.
[6] Box, G.P., Draper, N.R.: Empirical Model-Building and Response Surface. J. Wiley &
Sons, New York, 1996.
[7] Rackwitz R.: Response surfaces in structural reliability. Berichte zur Zuverlssigkeits-
theorie der Bauwerke, heft 67, LKI, Technische Universitt Mnchen, 1982.
[8] Bucher, C.G., Bourgund, U.: A fast and efficient response surface approach for structural
reliability problems. Structural Safety,7/1990, s. 57-66.
[9] Hohenbichler M, Gollwitzer S, Kruse W, Rackwitz R.: New light on first and second-
order reliability methods. Structural Safety, 4/1987, s. 267284.
[10] Marquardt D. W.: Least-squares estimation of non-linear parameters computer code,
NLIN2, Distribution No. 309401, IBM Share Library, August 1966.
[11] Bauer J., Pua W.: Reliability with respects to settlement limit-states of shallow
foundation on linearly-deformable subsoil. Computers & Geotechnics; vol. 25, nr 3-
4/2000, s. 281308.
[12] Hecht-Nielson R., Neurocomputing. Amsterdam: Addison Wesley, 1991m
[13] Bauer J., Pua W., Neural network supported response surface method with respect to
reliability computations in geotechnics. Studia Geotechnica et Mechanica , 22, No. 3-4,
2000, 103-115.
Summary
The method of probabilistic analysis of laterally loaded piles displacement has been
presented. The aim of the method is to determine piles geometry in such a way that guarantee
that displacement of piles head not exceed an allowable threshold with specified level of
probability. The method additionally offers finding material partial safety factors of elastic
subsoil interacting with the pile. The method consists of three numerical parts, which are
three-dimensional finite element modelling, algorithm of creating of a response surface and
reliability computations.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Mirosaw BUKOWSKI1
Grzegorz BARTNIK2
Instytut Drg i Mostw
Politechnika Warszawska
STRESZCZENIE
1 WSTP
2 ANALIZA
h D
, ', c'
S
(
N Ew
(
hs 2 tg ' c '
F (1)
0,5h sin 2
gdzie , ', c' oznaczaj odpowiednio ciar objtociowy oraz efektywne parametry
wytrzymaociowe. Warstwy przypowierzchniowe w wyniku:
a) wysychania i nasikania wod opadow;
b) oddziaywania napre rozcigajcych w procesie parcia czynnego;
c) w wyniku oddziaywania napre cinajcych kierunek rwnolegy do skonu zbocza staje
si dominujcym w procesie filtracji;
d) uwarunkowa genetycznych utworw zboczowych deluwia, koluwia;
staj si uprzywilejowane dla filtracji wody opadowej wzdu skonu. W takich warunkach
wspczynnik statecznoci zbocza okrela si
gdzie ' oznacza ciar objtociowy gruntu w warunkach wyporu wody; pozostae
oznaczenia podano na Rys. 1. Ze wzoru (2) wynika, e cinienie spywowe wody obnia
warto F w stosunku do (1) prawie dwukrotnie. Stabilizacja nachylenia skonu zbocza
nastpuje w otoczeniu rwnowagi granicznej na og przy zachowaniu warunku '.
Proces pezania zbocza zachodzi wedug Kisiela [3], gdy zmobilizowany kt oporu cinania
spenia warunek
gdzie: ' dorana warto efektywnego kta tarcia wewntrznego, dugotrwaa warto
kta oporu cinania.
Geotechniczna ocena gruntw 27
Rys. 2. Schemat rozkadu cinie hydrostatycznych; PPW poziom piezometryczny wody szczelinowej, CHW-
cinienie hydrostatyczne wody.
Ew=(r0,5hsin2-hcos2tgr-cr)cos (5)
z filtracj
Ew=(r0,5hsin2-hcos2tgr-cr)cos (6)
Dla amanych powierzchni spezywania wzory na parcie Ew mona znale w pracy [8].
Konstrukcje przenoszce siy Ew mog by wielorakie: ruszty palowe, geokraty, przypory,
drena. Rodzaj wzmocnie powinien odpowiada konkretnemu zagadnieniu
geotechnicznemu; przegld niektrych stosowanych przedsiwzi zawieraj prace np. [9],
[10].
Spezywanie jako faza wstpna osuwiska nie zawsze ma miejsce po paszczynie.
Nagromadzone deluwia i koluwia u podna zbocza stwarzaj warunki do wystpienia
pezania wgbnego w strefie podna. Kisiel [3] na przykadzie cylindrycznej powierzchni
pezania lokalizuje obszar pezania w dolnej strefie zbocza (Rys. 3)
Rys. 3. Obszar pezania wgbnego w zboczu [3]; EFG cz wykresu gdzie tg< tg, KQM wykres
du p
gradientw prdkoci pezania up rwny .
dr
Okrelenie obszaru pezania jest moliwe przy znajomoci sprystego pola napre
co dla skarpy jest zagadnieniem numerycznym (MES). Zwykle zagadnienia statecznoci
skarp wymagaj szybkich analiz bez dokadnej znajomoci warunkw geotechnicznych. Jest
to kwestia czasu i moliwoci finansowych Inwestora. Wydaje si suszne zamiast okrelenia
sprystego pola napre poszukiwa rozwizania na podstawie stanu granicznego wedug
Sokoowskiego [11].
cise stosowanie zasad granicznego stanu napre rwnie nie prowadzi do
praktycznych rozwiza [12]. Biorc przykad z metody zastosowanej przez Terzaghiego do
oceny nonoci pionowej podoa mona w obszarze zbocza wydzieli strefy napre (Rys. 4).
, r,c r I
Ea
max
H II
III
z
D
A B C
Rys. 4. Schemat obliczeniowy pezania wgbnego w zboczu; I strefa Rankinea, II strefa przejciowa, III
strefa odporu.
Geotechniczna ocena gruntw 29
tg r
Zasig stref napre okrela kt =45-m/2, gdzie tg m , F- wspczynnik
F
pewnoci. Rozkad napre cinajcych na obszarze AD mona przyj liniowy (Rys. 4)
lub nieliniowy. Przyjcie rozkadu napre cinajcych pozwala okreli warto ich
spitrzenia (max) w punkcie C. Warto max oblicza si z warunku rwnowagi
D
E a d x (7)
A
fc
F (8)
max
gdzie fc zc tg m c m .
Naprenia pionowe z na obszarze BD (Rys. 4) rozkadaj si liniowo proporcjonalnie
do lokalnej wysokoci zbocza. Rwnanie (8) ze wzgldu na F jest uwikane, ale rachunki nie
s uciliwe. W przypadku gruntu w zboczu lub podou charakteryzujcego si niskim
ktem tarcia wewntrznego (r 15) naley dodatkowo sprawdzi warunek wypierania
podoa na obszarze CD (Rys. 4) przy obcieniu ukonym ( ). Rozstrzygajcym
z
o statecznoci jest warunek bardziej wymagajcy (cicie lub wypieranie). Rejon punktu C
jest jdrem pezania (cicia) co potwierdza sugesti Kisiela zawart na Rys. 3.
2c r
ho= '
tg(45 r ) (10)
w sin 2
PIMIENNICTWO
[1] Lenczewska E., owkis A., Zdrojewska N.: Zarys geologii z elementami geologii
inynierskiej i hydrogeologii. Wydawnictwa Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 1992.
[2] Wiun Z.: Zarys geotechniki. Wydawnictwa Komunikacji i cznoci, Warszawa, 1987.
[3] Kisiel I., Dmitruk S., Lysik B.: Zarys reologii gruntw. T2, Arkady, 1969.
[4] Miesan C.R.: Eksperimentalnaja reologia gliniastych gruntov. Niedra, Moskva, 1985.
[5] Wiaov S.S.: Reologieskije osnowy miechaniki gruntov. Wysza Szkoa, Moskva, 1978.
[6] Wysokoski L.: Posadowienie obiektw budowlanych w ssiedztwie skarp i zboczy.
Instrukcja ITB 304, Warszawa, 1991.
[7] Augustyniak E., Bukowski M.: Ocena statecznoci skarpy kopalni odkrywkowych
w funkcji czasu. Technika Poszukiwa Geologicznych, nr 3, 1978, str. 19-21.
[8] Szachunjanc G.M.: eleznodoronyj put, Transport, Moskva, 1987.
[9] Trojnar K.: Zagroenia budowli drogowych osuwiskami i sposoby ich eliminacji.
Materiay Konferencyjne. Problematyka osuwisk w budownictwie komunikacyjnym,
SITK, Odzia w Krakowie, 2009, s.379-394.
[10] Szydo A., Stidger-Szydo E.: Jak zmniejszy ryzyko wystpowania osuwisk skarp
drogowych. Materiay Konferencyjne. Problematyka osuwisk w budownictwie
komunikacyjnym, SITK, Oddzia w Krakowie, 2009, s.354-376.
[11] Sokoowski W.W.: Statika szpuei sredy. Gosudarstriennoje Izdatielstvo Literatury po
Stroitielstvu, Moskva, 1960.
[12] Fiedorov I.W.: Metody raseta ustoiivosti skonov i otkosov. Gosudarstriennoje
Izdatielstvo Literatury po Stroitielstvu, Moskva, 1962.
Summary
Analyzing slope stability it can be noticed that the slope global stability is maintained
(deeper areas of the slip surface), while the surface layers of the slope are subject to cyclical
creep. The paper presents theoretical bases of calculating slope stability affected by creep
deformation, also soils subjected to the dynamic effect of underground waters were taken into
consideration. Slope stability was discussed under creep process in the light of the rules of the
border condition of stresses, using the method used by Terzaghi to evaluate the vertical
bearing capacity of soils. A brief computational example was presented
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Wojciech GOSK1
Politechnika Biaostocka
STRESZCZENIE
1 WSTP
a) b)
Rys.1.a) Schemat stanowiska badawczego. Warunki brzegowe do analizy numerycznej b) Charakter zmiennoci
w czasie przemieszczenia pyty i siy udaru
a) b)
3 ZAOENIA DO ANALIZY
hiposprystoci dla gruntu jako orodka fizycznie nieliniowego. Pokaemy, e jest moliwa
ocena charakteru tej nieliniowoci, bez wprowadzania ograniczenia procesw tylko do cieki
obcienia, w tym do okrelenia jej tylko jako ga stateczna, E d 0 . Tym samym cechy
nieliniowoci fizycznej gruntu bd odzwierciedlone w peniejszy sposb. Zostan ujte
niestateczne odcinki zalenoci i i czy r r .
Do identyfikacji metod stycznych wykorzystane zostan zmodyfikowane zwizki
(1). Modyfikacja jest konieczna i wynika z jednopunktowych danych dowiadczalnych dla
przestrzennej prbki gruntu, w ktrej generuje si niejednorodny stan naprenia
i odksztacenia. Przyjmiemy wic nastpujc form zwizkw fizykalnych:
i 2G u eksp
d (t ) i ,
(2)
r 3K u eksp
d ( t ) r .
E( t )
G u eksp
d
(t )
2(1 )
,
E( t ) (3)
K u eksp
d
(t)
3(1 2)
.
u num
k u eksp
k
F(k TP) inf (4)
u eksp
k
a)
b)
a)
b)
c)
Rys. 5. Rozkad przestrzenny stref rozlunienia gruntu (obszary ciemniejsze) dla chwili czasowej TP 96
38 W. Gosk
5 PODSUMOWANIE
PIMIENNICTWO
Summary
The paper presents an analysis of the behavior of sandy soil solid tested by means of
ZFG-01 light drop tester. The dynamic stiffness modulus of the ground was identified on the
basis of recorded acceleration during impact test. It was assumed that nonlinearity of the
ground was described by time-dependent values of the dynamic stiffness modulus. The
identification was carried out by an original calculation program which enabled the
description of wave propagation in cylindrical soil solid.
Anna JUZWA1
Joanna BZWKA2
Politechnika lska
STRESZCZENIE
1 WPROWADZENIE
________________________
1
am_juzwa@interia.pl
2
Joanna.Bzowka@polsl.pl
40 A. Juzwa, J. Bzwka
Rys. 2. Maszyna do wbijania kolumn kamiennych i odkrywki kolumn kamiennych (Fot. wasne)
a nastpnie ich odsonicie, na odcinku, gdzie wysoko nasypu miaa wynosi 9,0 m. Wyniki
bada prbnego obcienia potwierdziy prawidowo wykonania wzmocnienia, natomiast
rzeczywista rednia rednica odsanianych kolumn wyniosa 1,62 m, a ich dugo 2,5 m.
Rys. 3. Maszyna do wgbnego mieszania gruntu, wykonane wiee kolumny DSM i odkrywka kolumny
DSM (Fot. wasne)
44 A. Juzwa, J. Bzwka
Rys. 4. Maszyna do wykonywania kolumn iniekcyjnych i odkrywki kolumn iniekcyjnych (Fot. wasne)
Zastosowanie kolumn fundamentowych w budownictwie drogowym 45
4 PODSUMOWANIE
PIMIENNICTWO
Summary
In the paper application of foundations columns in road engineering are presented. The
columns application for subsoil improvement for embankment foundations is shown using
the example of a new part of A1 motorway from Sonica to Bek junction. The driven stone
columns, DSM and jet grouting columns are described to confirm the necessity of using these
types of columns for road structures foundations.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
STRESZCZENIE
1 WPROWADZENIE
________________________
1
mkkumor@utp.edu.pl
2
szymon.topolinski@utp.edu.pl
48 M. Kumor, S. Topoliski
Rys. 1. Przykad naruszenia nonoci podoa konstrukcji drogi S5 po penej wymianie organicznego gruntu
(torfu), [1].
2 BADANIA LABORATORYJNE
Tablica 1. Uproszczony zakres bada wytrzymaoci kompozytw dla przyjtych zmiennych niezalenych
mc/ms
Receptura
0,75 1,25 1,75 2,25 2,75
KOMPOZYT KOMPOZYT KOMPOZYT
1 2 3
Zawarto substancji organicznej IOM
10
w/c1 w/c2 w/c3
KOMPOZYT KOMPOZYT KOMPOZYT KOMPOZYT KOMPOZYT
20 4 5 6 7 8
w/c4 w/c5 w/c6 w/c7 w/c8
KOMPOZYT KOMPOZYT KOMPOZYT KOMPOZYT KOMPOZYT
[%]
40 9 10 11 12 13
w/c9 w/c10 w/c11 w/c12 w/c13
KOMPOZYT KOMPOZYT KOMPOZYT KOMPOZYT KOMPOZYT
60 14 15 16 17 18
w/c14 w/c15 w/c16 w/c17 w/c18
KOMPOZYT KOMPOZYT KOMPOZYT KOMPOZYT KOMPOZYT
80 19 20 21 22 23
w/c19 w/c20 w/c21 w/c22 w/c23
Celem obecnego etapu bada jest ocena skutecznoci stosowania cementu w stabilizacji
gruntw organicznych poprzez okrelenie wytrzymaoci kompozytw na jednoosiowe
ciskanie. W tym ukadzie modelu bada zmienn zalen jest naprenie niszczce ,
natomiast stosunek mc/ms, wskanik w/c oraz zawarto substancji organicznej Iom, s
zmiennymi niezalenymi wg wzoru (1).
[kPa]
4 PODSUMOWANIE I WNIOSKI
PIMIENNICTWO
[1] Kumor M. K., z zespoem: Opinia geotechniczna, wze drogowy S5. Materiay autorskie
niepublikowane. P. I. G. Bydgoszcz, 2010.
[2] Myliska E.: Grunty organiczne i laboratoryjne metody ich badania. Wydawnictwo
Naukowe PWN, Warszawa, 2001.
[3] Axelsson K., Johansson S. E., Andersson R.: Stabilization of Organic Soils by Cement
and Puzzolanic Reactions- feasibility study. Swedish Deep Stabilization Research Centre,
Report 3, Stockholm, 2000.
[4] Pisarczyk S.: Grunty nasypowe. Waciwoci geotechniczne i metody ich badania,
Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 2004
[5] Leniewska A.: Rozprawa doktorska, Wytrzymaociowe i technologiczne aspekty
wzmacniania gruntu metod wgbnego mieszania na mokro. Politechnika Gdaska,
Wydzia Inynierii Ldowej i rodowiska, Gdask, 2007
[6] Topolnicki M.: In situ Soil Mixing,. Rozdzia 9 w ksice Ground Improvement, Red.
Mosley M., Kirch K., Spoon Press, Londyn i Nowy Jork, 2004, s. 331-428.
[7] Jamroy Z.: Beton i jego technologie. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2005.
[8] Pousette K., J., Macsik J., Jacobsson A.: Peat soil Samples in laboratory - Experiences
from manufacturing and testing, Proceedings of the International Conference of Dry Mix
Methods for Deep Soil Stabilization. Rotterdam, 1999.
[9] Kumor M. K.: Rozprawa doktorska, ciliwo iw plioceskich w zmiennych
warunkach zamarzania, Politechnika Poznaska, Wydzia Budownictwa Ldowego,
Pozna-Bydgoszcz, 1981.
Summary
The article presents the results of preliminary research and analysis of uniaxial
compressive strength test of different cement - peat composites formed by mixing method.
The research was conducted in the laboratory on cubic and cylindrical samples. The sample
forming method was taken on the basis of the Finnish method guidelines and the authors
original methodology resulting from previous studies conducted in the Geotechnical
Department of UTP in Bydgoszcz. At this stage the study has shown the efficacy of cement in
the proper proportions as an organic soil stabilizer.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Marzena LENDO-SIWICKA1
Anna ADA2
Kazimierz GARBULEWSKI3
SGGW, Wydzia Budownictwa i Inynierii rodowiska, Katedra Geoinynierii
STRESZCZENIE
1 WSTP
jako siy stabilizujcej i cinienia wody w porach jako siy destabilizujcej (3) lub za pomoc
wzoru (4) porwnujc warto siy cinienia
stb,d spywowego jako siy destabilizujcej i ciar gruntu
z uwzgldnieniem wyporu jako siy stabilizujcej
(Rys. 2):
3 PRZYKADY OBLICZENIOWE
kN
Vd , dst G , dst u Gk 1 735,75 735,75 (5)
m
kN
Vd , stb G , stb WGk 0,9 177,5 869,63 (6)
m
Vd ,dst 735,75
UPL 100% 100% 83,63% (7)
Vd , stb Rd 869,63 10,17
Projektowanie budowli wedug Eurokodu 7 z uwzgldnieniem warunkw hydraulicznych 59
H=5m
H B=12m; D=2m
Wynik
Nazwa parametru Wzr Jednostka Punkt Punkt
A B
Gradient hydrauliczny i H /(m l ) - 0,24 0,2
Cinienie wody w porach u k k (1 i k ) d kPa 86,8 84,0
4 PODSUMOWANIE I WNIOSKI
120 Punkt A
HYD =f(uk;k) [%] HYD =f(G'k;Sk) [%] 140 Punkt B
HYD=f(uk;k) HYD=f(G'k;k) HYD =f(uk;k) [%] HYD =f(G'k;Sk) [%]
HYD=f(G'k;k)
Wskanik wykorzystania HYD [%]
HYD=f(uk;k)
100 Wskanik wykorzystania HYD [%]
120
80 100
80
60
60
40
40
20 20
0 0
5 6 7 8 9 10 11 12 5 6 7 8 9 10 11 12
Rnica poziomu wd - H [m] Rnica poziomu wd - H [m]
PIMIENNICTWO
Praca naukowa finansowana ze rodkw budetowych na nauk w latach 2010 - 2013 jako
projekt badawczy Nr N N506 218039
Summary
The paper presents the principles and rules of Eurocode 7 required for the verification
of the design structures considering the hydraulic failure. Eurocode 7 requirements were
applied in the design of two structures as follows: building with an underground basement and
a concrete weir. Two limit states of the design structures were verified, mainly uplift and
heave. Based on the calculation results the conclusions were drawn, which would be useful
for the geotechnical design of structures regarding the hydraulic conditions.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Jerzy SKOWSKI1
Krzysztof STERNIK2
Katedra Geotechniki Politechniki lskiej w Gliwicach
STRESZCZENIE
1 WPROWADZENIE
2 WARUNKI GRUNTOWO-WODNE
Rys. 2. Plan sytuacyjny okolicy budynku usugowego wraz z lokalizacj otworw badawczych
Analiza statecznoci skarpy tymczasowego wykopu w ssiedztwie istniejcej zabudowy 65
skonsolidowania
modu
wewntrznego
objtociowa
litologiczny
stratygrafia
nr warstwy
wilgotno
odksztacenia
naturalna
kt tarcia
spjno
gsto
symbol
grupa
opis
stan
wtrnego
pierwotn
ego
wn cu u E0 E
ID/IL [%] [g/cm3] [kPa] [] [MPa] [MPa]
py II C 0,05 22 2,05 25 17 30 50
czwartorzd (plejstocen)
glina, glina G,
III B 0,20 16 2,10 31 18 28 37
piaszczysta Gp
piasek
IV P 0,30 28 1,85 29 32 40
pylasty
glina pylasta V G B 0,37 25 2,00 26 15 18 24
glina pylasta
VI Gz B 0,31 28 1,90 28 16 22 29
zwiza
piasek drobny, VI Pd,
0,44 16 1,75 30 42 53
piasek redni I Ps
Przekrj geotechniczny przez otwory 6-4-1 (rys. 3) pokazuje budow podoa w rejonie
rozwaanego budynku usugowego. Posuy on jako podstawa do analizy statecznoci skarpy
wykopu. Na rys. 3 pokazano take obrys budynku usugowego oraz jego poziom
posadowienia. Przekrj ten zaczerpnito z ekspertyzy geotechnicznej [1].
c tg
Fs (1)
c0 tg 0
a) b) c) d)
4,7 50 kPa 4,7 50 kPa 6,7 50 kPa 6,0
48
51
6,0
6,0
6,0
6,0
60
60
e)
50 kPa 4,7
6,0
60
L= 6m lub 9,5m
1
2
3
20.0
4
5
16.0
6
7
8
12.0
8.0
4.0
0.0
-4.0
-8.0
1 nasyp (py); 2 py IL = 0,05; 3 glina, glina piaszczysta IL = 0,20; 4 piasek pylasty ID = 0,30;
5 glina pylasta IL = 0,37; 6 glina pylasta zwiza IL = 0,31; 7 piasek drobny i redni ID = 0,44;
8 konstrukcja budynku
Rys. 6. Model skarpy nachylonej pod ktem 60 zabezpieczonej ciank szczeln o d. 9,5 m (wariant z rys. 4e)
0 0.0
20.0
1 0.065
16.0
2 0.13
3 0.196
12.0
4 0.261
8.0
5 0.326
4.0
6 0.391
7 0.456
0.0
8 0.521
-4.0
9 0.587
-8.0
10 0.652
Rys. 7. Rozkad przemieszcze w fazie utraty statecznoci skarpy zabezpieczonej ciank o d. 9,5 m (Fs=1,45)
Analiza statecznoci skarpy tymczasowego wykopu w ssiedztwie istniejcej zabudowy 69
5 PODSUMOWANIE
PIMIENNICTWO
Summary
The paper presents stability analysis of 6m deep excavation planned in the vicinity of an
existing building. The excavation was planned for the construction of perimeter drainage.
Several variants of excavation wall inclination and sheet piling protection have been analyzed.
Stability of the excavation wall has been checked for all variants. Based on the results of FEM
analyses the optimum variant has been chosen and performed.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Dariusz SOBALA1
Wojciech TOMAKA2
Politechnika Rzeszowska, AARSLEFF Sp. z o.o.
AARSLEFF Sp. z o.o.
STRESZCZENIE
1 WPROWADZENIE
2 LOKALIZACJA BADA
Tablica 1. Liczba pali o stopach (B) i pobocznicach (S) zagbionych w poszczeglne rodzaje gruntu
wykorzystanych odpowiednio w analizie porwnawczej nonoci (B) i oporw na pobocznicy (S)
Rodzaj gruntu spoistego
I lub i pylasty Glina pylasta Glina piaszczysta Razem
Stan gruntu B S B S B S B S
pzwarte 26 31 - - 1 4 27 35
twardoplastyczne 41 61 5 21 9 13 55 95
plastyczne - - 4 4 - - 4 4
Razem 67 92 9 25 10 17 86 134
i technicznego punktu widzenia celu jakim maj suy wyniki bada nonoci pali kalibracj
mona przeprowadzi na dwch rnych palach wbitych w ramach tego samego fundamentu,
a w przypadku dysponowania szerok baz wynikw bada statycznych dla danego rodzaju
pali mona j wykorzysta do kalibracji wynikw bada dynamicznych nonoci pali w skali
regionu lub kraju.
Prbne obcienia realizowane metod dynamiczn przy duych odksztaceniach nie
wymagaj montau dodatkowych konstrukcji i wykorzystywania balastu. Sia obciajca
generowana jest uderzeniem spadajcego mota, w identyczny sposb w jaki ma to miejsce
w trakcie wbijania pala. Potrzebna wysoko spadu mota (dostarczana energia) jest okrelana
na podstawie metryki wbitego pala. Odpowiednio skalibrowane wyniki bada dynamicznych
nonoci pali uwaa si za rwnorzdne z wynikami bada statycznych [3].
W omawianej analizie wykorzystano wyniki prbnych obcie dynamicznych przy
duych odksztaceniach kalibrowanych badaniami statycznymi i opracowanych metodami
CASE i CAPWAP. W metodach tych wykorzystuje si zjawisko rozchodzenia si i tumienia
fali napre w palu, ktra powstaje podczas jego wbijania (uderzenia). Pomiar reakcji
dynamicznej pala rejestrowany by przy uyciu ukadu pomiarowego zoonego z dwch
tensometrw oraz dwch czujnikw przyspiesze mocowanych na przeciwlegych
powierzchniach bocznych badanego pala w celu wyeliminowania bdu zwizanego
z ewentualnym niecentrycznym uderzeniem mota w gowic pala. Sygna by przesyany do
rejestratora i nastpnie poddawany obrbce.
Realizacja prbnego obcienia metod dynamiczn jest znacznie tasza i szybsza
w porwnaniu do metody statycznej. Nie dotycz jej ograniczenia zwizane z pochyleniem
badanego pala, ukadem pali kotwicych lub balastowaniem stanowiska do bada. Badania
dynamiczne doskonale nadaj si rwnie do sprawdzania nonoci wytypowanych pali
docelowych, ktrych nono szacowana na podstawie historii wbijania moe budzi
wtpliwoci.
Procedura badania dynamicznego i oglna metoda analizy zarejestrowanego sygnau
zostay znormalizowane w [7]. Norma ta zostaa przywoana w p. 7.5.3. normy [6], a tym
samym staa si elementem katalogu norm wykorzystywanych w Polsce.
W praktyce analiz wynikw wykonuje si przy wykorzystaniu specjalistycznego
oprogramowania pozwalajcego na szybkie okrelenie cakowitych oporw (nonoci) pala
w oparciu o metod CASE (Case Institute of Technology) i stosunkowo prosty model pala
w gruncie lub/i nieco bardziej pracochonne wyodrbnienie nonoci podstawy i oporw na
pobocznicy badanego pala w oparciu o metod poredni CAPWAP (Case Pile Wave
Analysis Program) i bardziej rozbudowany model matematyczny pracy pala w gruncie.
w ktrym q(r) jest jednostkowym obliczeniowym oporem gruntu pod podstaw pala, ti(r) jest
jednostkowym obliczeniowym oporem gruntu wzdu pobocznicy pala, a Sp i Ss s
wspczynnikami technologicznymi. W zwizku z tym, e tradycyjnie przyjmowane
w projektowaniu opory jednostkowe pod podstaw i na pobocznicy s wsplne dla
wszystkich rodzajw pali i zalene od rodzaju gruntu, przedmiotem prowadzonej analizy bd
opory przemnoone przez odpowiednie wspczynniki technologiczne. Zgodnie z [1] dla
elbetowych prefabrykowanych pali wbijanych wspczynniki technologiczne przyjmuje si
dla odcinkw pala w gruntach spoistych twardoplastycznych rwne Sp = 1,0 i Ss = 0,9,
76 D. Sobala, W. Tomaka
y = 1,5074x 1750
2500 y = 1,3056x
1500
Nono zbadana [kN]
2000
Nono zbadana [kN]
1250
1500 1000
750
1000
500
500
250
0 0
0 500 1000 1500 2000 2500 3000 0 250 500 750 1000 1250 1500 1750 2000
Rys. 3. Porwnanie obliczonych i zbadanych nonoci pali posadowionych w gruntach spoistych (po lewej)
i niespoistych (po prawej)
Odcinki badanych pali bezporednio powyej ich stp zlokalizowane byy w warstwach
gruntw niespoistych rednio zagszczonych (48 spord 50 zbadanych pali) lub spoistych
w stanie twardoplastycznym (95 spord 134 pali) i pzwartym (35 spord 134 pali)
Porwnanie obliczonych w projektach palowania i zbadanych w terenie nonoci pali
przedstawiono na wykresach dla pali w gruntach spoistych i niespoistych (Rys. 3).
Poniewa w wikszoci projektw palowania lub prbnych obcie pali nie podano
jednostkowych oporw wzdu pobocznicy, potrzebne wartoci obliczono na potrzeby
prowadzonego porwnania. Naley podkreli, e dla gruntw znajdujcych si w stanie
okrelanym w dokumentacjach geotechnicznych jako pzwarte o IL=0 lub twardoplastyczne
przewarstwione pzwartymi o IL=0 z reguy projektanci przyjmuj parametry gruntw
spoistych jak dla IL=0 i w=wp (wilgotno rwna granicy plastycznoci). Uwzgldniajc
wyniki przeprowadzonych bada i wyznaczone zapasy nonoci pali na potrzeby porwnania
obliczonych i zmierzonych oporw na pobocznicy przyjto dla gruntw spoistych w stanie
pzwartym projektowe opory jednostkowe wzdu pobocznicy jako wartoci porednie
pomidzy podanymi w [1] dla IL<0 i w=0 (grunt zwarty, wilgotno w=0%) oraz IL=0 i
w=wp. Zatem przyjto obliczeniow warto z nadmiarem w stosunku do powszechnej
praktyki projektowej, co przy porwnaniu z oporami zmierzonymi jest po stronie bezpiecznej.
Porwnanie jednostkowych obliczonych oporw gruntu wzdu pobocznicy pala do
obliczeniowych wartoci zbadanych przedstawiono na wykresach dla gruntw spoistych oraz
niespoistych (Rys. 4).
6 6
4 4
3 3
2 2
1 1
0 0
20 30 40 50 60 70 80 90 20 30 40 50 60 70 80 90 100
(r)
Obliczony opr gruntu na pobocznicy t [kPa]
Obliczony opr gruntu na pobocznicy t(r) [kPa]
Rys. 4. Porwnanie jednostkowych obliczonych i zbadanych oporw gruntu wzdu pobocznicy pala
posadowionego w gruntach spoistych (po lewej) i niespoistych (po prawej)
6 PODSUMOWANIE I WNIOSKI
PODZIKOWANIA
PIMIENNICTWO
Summary
The paper provides an overview of 184 static and dynamic load tests performed on
driven precast reinforced concrete piles in Podkarpacie, Poland, in the years 2009-2011. The
obtained bearing capacities were then compared with those calculated under pile foundation
projects. The analysis shows significant real-load bearing capacity reserves as compared with
design parameters. Consequently, new directions for further research and analyses are
proposed, which are aimed at modifying the standard geotechnical design procedures
currently applied for precast reinforced concrete piles.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Magorzata SUPERCZYSKA1
Rafa KUSZYK2
Monika MITEW-CZAJEWSKA3
Instytut Drg i Mostw
Politechnika Warszawska
STRESZCZENIE
1 WSTP
2 IY FORMACJI POZNASKIEJ
Rys. 1. Schemat wystpowania iw formacji poznaskiej w rejonie Warszawy (strop osadw w m npm) [2]
4 PRZYKAD OBLICZENIOWY
Model MES wykonano przy uyciu oprogramowania Midas GTS symulujc prac
tarczy zmechanizowanej TBM (Tunnel Boring Machine) o rednicy 6,3 m. Urabianie gruntu
przy pomocy takiego urzdzenia zapewnia odpowiedni stateczno przodka i minimalizacj
osiada na powierzchni. Obudowa tunelu zostaa zamodelowana jako elbetowe elementy
prefabrykowane. Szczegowe skadowe pracy tarczy, ktre zostay uwzgldnione w modelu
numerycznym przedstawiono na Rys. 2.
Do tej pory powszechnie uywanym modelem gruntu jest model Coulomba Mohra.
Stosunkowo proste metody suce oszacowaniu parametrw tego modelu, dua baza
wynikw, ktra umoliwia porwnanie otrzymanych wartoci a przede wszystkim utrwalone
w praktyce wartoci parametrw normowych powoduj, e jest i bdzie trudno przekona
rodowisko inynierskie do wykorzystywania nowoczeniejszych ale bardziej
skomplikowanych modeli gruntu, a co za tym idzie metod badawczych. Ze wzgldu na coraz
powszechniejszy dostp do aparatury badawczej polowej i laboratoryjnej umoliwiajcej
pomiary maych odksztace moliwa jest ocena podoa budowlanego przy zastosowaniu
zaawansowanych modeli gruntu.
Modified Cam-Clay to jeden z najpowszechniej stosowanych modeli teorii stanu
krytycznego w zagadnieniach wsppracy budowli z podoem. Ma stosunkowo ma liczb
atwo dajcych si wyznaczy i interpretowa parametrw. Jest modelem sprysto-
plastycznym ze wzmocnieniem izotropowym o stowarzyszonym prawie pynicia [5, 6].
Model MCC nie uwzgldnia znacznych zmian sztywnoci gruntw prekonsolidowanych,
jakimi s iy formacji poznaskiej, w zakresie maych odksztace dla wybranego ukadu
fundament - podoe.
Osiadania w osi
Model materiaowy tunelu
[mm]
Coulomb-Mohr
6
(C-M)
Modified Cam-Clay
13
(MCC)
Modified Coulomb-
22
Mohr(MC-M)
5 WNIOSKI
PIMIENNICTWO
Summary
Paper submit information about pliocen clay cohesive, consolidated soil, basement of
many engineering constructions in Poland. Authors made a numerical analysis of mechanized
shield (Tunnel Boring Machine) which will build metro tunnels in Warsaw. Huge part of
those tunnels will be bored in pliocen clay formation. In the analysis authors tried to find the
optimum soil model to predict settlements of the terrain over metro excavation. This
phenomena is fundamental to make a proper estimation of building deformation near
underground investigation.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Andrzej SUROWIECKI1
Wojciech KOZOWSKI2
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocawiu
Politechnika Opolska
STRESZCZENIE
1. WPROWADZENIE
Rys. 2. Widok z gry na wntrze pojemnika badawczego, w ktrym umieszczono model fizyczny kosza
siatkowego z kruszywem (gabionu) [5, 7]
gdzie: pz jest napreniem pionowym od obcienia, ktre przyjto jako qmax = 0,2 MPa.
pz* = pxr (K*)-1 = 0,029 / 0,075 = 0,386 MPa > pz = 0,2 MPa. (2)
5 WYTRZYMAO NA CINANIE
i wzgldny , efekt kosza siatkowego bezwzgldny f, wzgldny oraz czny efekt kosza
i przepony bezwzgldny f i wzgldny , dla wybranych modeli (w), (w,p) oraz (k,p)
oszacowano przy uyciu wzorw (3) i (4). Wyniki oblicze, czyli efekt wzrostu kta tarcia
wewntrznego w orodku wzmocnionym podano w tabeli 1.
6 PODSUMOWANIE
PIMIENNICTWO
[1] Clayton C.R.J., Milititsky J., Woods R.J., Earth Pressure and Earth Retaining Structures.
Blackie Academic & Professional. An Im Print of Chapman & Hall. London-New York,
1996
[2] Gabiony MACCAFERRI. Officine MACCAFERRI S.P.A. Polibeton Sp.z o.o.,
ul. Jagielloska 79, Warszawa 2003.
[3] GGU Gabion. Calculation of Gabion Walls. Geotechnical Computation. Civilserve DP for
Civil Engineering, Braunschweig, Germany, August 2001.
[4] Jarominiak A.: Lekkie konstrukcje oporowe, WKi, Warszawa 2003.
92 A. Surowiecki, W. Kozowski
[5] Kozowski W.; Analiza zachowania si oporowych cian gabionowych i ich elementw
pod wpywem obcienia statycznego. Praca dokt., Raport serii PRE nr 3, 2007,
Politechnika Wrocawska, Instytut Inynierii Ldowej, Wrocaw, 2007
[6] Kozowski W., Surowiecki A., Numerical simulation of deformations of gabion-retaining
wall segment. Proc. Int. Scientific Conf. Riesenie krizovych situacii v specifickom
prostredi. Zilinska Univerzita v Ziline, Zilina 23-24.6.2004, s.573-579.
[7] Surowiecki A., Balawejder A., Kozowski W., Badanie moliwoci wzmacniania
nasypw kolejowych przy zastosowaniu zbrojenia gruntu, lekkich konstrukcji oporowych
i maty komrkowej. Raport serii SPR nr 6, Projekt bad. MNiI nr 5 T07E 06024,
Politechnika Wrocawska, Wrocaw 2006.
[8] Surowiecki A., O projektowaniu konstrukcji gabionowych w budownictwie
komunikacyjnym. Drogownictwo, SITK, Rok LVI, Nr 3, 2001, s. 81-86.
Summary
The subject of the paper refers to gabion retaining walls, as the solution of earthen
structures protection of motor roads and railway roads against the slope failures. Were
presented the test of estimation of strength characteristics of gabions on the basis of
deformations researches of physical gabion models. In particular estimated: the factor of
horizontal pressure, the effect of load capacity increase on account of net-basket and the
horizontal reinforcing rod and shear strength.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Krzysztof WILK1
Politechnika Rzeszowska im. Ignacego ukasiewicza
Zakad Geotechniki i Hydrotechniki
STRESZCZENIE
1 WPROWADZENIE
Rys. 1. Krzywe ciliwoci pierwotnej, odprenia i ciliwoci wtrnej badanych gruntw akumulacji rzecznej
wykrelone na podstawie wartoci rednich.
96 K. Wilk
101,0
100,0
99,0
97,0
96,0
95,0
94,0
93,0
92,0
0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200
Rys. 2. Krzywe odksztacenia objtociowego przy obcieniu pierwotnym, przy odpreniu i przy obcieniu
wtrnym badanych gruntw akumulacji rzecznej wykrelone na podstawie wartoci rednich.
E0 E E
(1)
M0 M M
(1 ) * (1 2 * )
(2)
(1 )
E 3 * K * (1 2 * ) (3)
(1 ) 3 * K
(4)
(1 ) M
Rezultaty tych oblicze, tj. wartoci wspczynnika Poissona podane zostay poniej
(Tablica 3).
Tablica 3. Obliczone wartoci wspczynnika Poissona dla badanych spoistych gruntw madowych.
4 PODSUMOWANIE
PIMIENNICTWO
[4] Jaremski J., Wilk K.: Influence of fen soils moisture changes on the strength parameters
and applied foundation solutions. Proc. of the 10th International Congress of the IAEG,
Nottingham, 2006.
[5] Jaremski J., Wilk K.: O niektrych badaniach gruntw madowych w aparacie GDS.
Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej, nr 211, Budownictwo i Inynieria
rodowiska, z.37, Rzeszw, 2004.
[6] Polska Norma PN-88/B-04481 Grunty budowlane. Badania prbek gruntw.
[7] Wiun Z.: Zarys geotechniki. Wydawnictwa Komunikacji i cznoci, Warszawa, 2000.
Summary
This paper presents the results of laboratory parameters associated with volume
changes in cohesive soils of river accumulation origin. The basic parameters established by
the test were oedometric modulus of compression M and modulus of compressibility K.
Poisson's ratio , as the values describing the characteristics of ground deformation, were
determined on the basis of mentioned parameters. Performed analysis showed variability of
investigated parameters. That was caused by conditions of subsoil formation and was
depended on conditions of the samples testing. Because of the alluvial soils have not been
subjected to significant preconsolidation loads, the influence of used in the test load history
on the values of Poisson's ratio is quite clear. The analysis of the test results incline to
rejection of indirect methods of fen soil estimation and application of direct research methods.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Anna WYSOWSKA1
Marcin HERING2
TPA Instytut Bada Technicznych Sp. z o.o.
STRESZCZENIE
1 WSTP
Ground Penetrating Radar (GPR) jest metod znajdujc coraz szersze zastosowanie
w budownictwie drogowym. Metoda ta naley do metod radiofalowych wykorzystujcych
zmiany fal elektromagnetycznych podczas przejcia przez dany materia. Systemy GPR
uywaj fal o energii od 10MHz to 2GHz, co pozwala na okrelenie lokalizacji i wielkoci
charakterystycznych warstw lub przedmiotw. Fale elektromagnetyczne wysyane s
z anteny nadawczej i przechodz przez badany orodek, na granicy warstw o rnych
wasnociach elektromagnetycznych, fale te ulegaj czciowemu odbiciu, a impuls jest
odbierany przez anten odbiorcz. Proces ten zosta zilustrowany na rysunku 2. Skany terenu
odbywaj si z wystarczajco krtkim interwaem czasowym, aby mc ledzi obraz
badanych struktur w sposb prawie cigy [6, 7].
Powietrze 1
Woda (wiea) 81
Beton asfaltowy 3-5
Beton 810
wirowa warstwa cieralna 1214
Podbudowa z kruszywa 68
Podbudowa betonowa 810
Warstwa izolacyjna (nowa) 22.5
104 A. Wysowska, M. Hering
2
A0
1 Am
a (1)
1 A0
Am
c t1
h1 (2)
a
A 2 A 2
1 1 2
A A
b a m 2 m 2 (3)
1 A1 A2
Am Am
10,0
9,5
9,0
8,5
8,0
7,5
7,0
6,5
6,0
I II III IV V VI
Sekcja
AV [%] Er
Rys. 6. Wzajemna relacja zawartoci wolnych przestrzeni (AV) i wartoci staej dielektrycznej (Er)
Tablica 3. rednie gruboci warstw i zawartoci wolnych przestrzeni (AV) dla poszczeglnych sekcji
Av AV
Pocztek Koniec
Sekcja z badan lab. z GPR
sekcji sekcji
[%] [%]
I 0+000 0+030 8,4 6,4
II 0+031 0+060 7,0 7,6
III 0+061 0+090 9,4 8,0
IV 0+091 0+120 6,7 8,7
V 0+221 0+150 9,5 9,5
VI 0+151 0+180 9,7 8,9
4 PODSUMOWANIE
PIMIENNICTWO
[1] Berg F.: Ikke destruktiv mling af lagstykkelser I vejbefastelser. Vejdirektorat, Statens
vejlaboratorium, Notat 157, Denmar, 1984.
[2] Johansson H.G.: Anvding av georadar I olika vgverksprojekt. Vgverket,
Serviceavdelningen vg och brokonstruktion, Sektionen fr Geoteknik, Publ. 1987:59,
Swede, 1987.
[3] Lytton R.L.: System identification and analysis of subsurface radar signals: U.S. Patent
5,384,715, 19p, 1995.
[4] Saarenketo T.: Using ground penetrating radar and dielectric probe measurements, in
pavement density quality control, Transportation Research record, pp. 34-41, 1997.
[5] Finnish PANK 4122 documen, 2008.
[6] Scullion T., Chen Y.: Using GPR for Real-Time Quality Control Measurements on New
HMA Surfaces, Research Report 1702-5, Texas Transportation Institute, Nov 1999 (b).
[7] Saarenketo T.: Electrical properties of road materials and subgrade soils and the use of
Ground Penetrating Radar in traffic infrastructure surveys, Oulun Yliopisto, Oulu 2006.
[8] Pilon J. A., Russell H. A. J., Brennand T. A., Sharpe D. R., Barnett, P. J.: Ground
penetrating radar in hydrogeological investigation of the Oak Ridges Moraine, Ontario,
Proceedings of the Fifth International Conference on Ground Penetrating Radar,
Waterloo, Canada, 2, 855 867, 1994.
Summary
Studies of the air void content GPR method were performed on a test section in the
south of Hungary Komlo. The test section length of 180m was characterized by a change in
the structure at 30m (Section VI). The measurements were taken in seven parallel lines,
using100 scans per meter and the speed of the invasion of 40km /h. The results obtained are
interpreted in terms of air void content using the average value of the dielectric constant. The
highest amount of voids was found along the first line from km 0+060 to km 0+160, which
averaged 9.25% and on-line at km 0+170, it stood at 9.2%. In addition, the results were
compared with the GPR method with the results of air void content that was obtained from
laboratory tests. Identical results were obtained in Section V (9.5%), most similar to Section
II (7.0% - from laboratory studies, 7.6% - the test GPR), and the most divergent results were
obtained in Section I (8.4 % - from laboratory studies, 6.4% - the test GPR) and Section IV
(6.7% - from laboratory studies, 8.7% - the test GPR). The differences may result from the
10% range of error in the measurement of GPR and the fact that the samples for laboratory
testing were collected at a different time than the GPR survey was carried out. The use of an
antenna with a higher frequency (2GHz) would allow to an examination of the air void
content separately for each layer.
KONSTRUKCJE BETONOWE
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Lidia BUDA-OG1
Przemysaw WOJTOWICZ
Politechnika Rzeszowska
STRESZCZENIE
1 WPROWADZENIE
Belki podczas caego cyklu bada statycznych i dynamicznych oparte byy przegubowo
w odlegoci 10 cm od kocw belek.
a) b)
Rys. 3. Zarysowanie i zniszczenie badanych belek
Dla kadej z badanych belek i dla rnych stanw rozwoju zarysowania, w chwili
obcienia oraz po odcieniu wykonano badania dynamiczne. Celem bada dynamicznych
byo wyznaczenie charakterystyk czstotliwociowych, z ktrych odczytano czstoci
rezonansowe, a nastpnie wyznaczono odpowiadajce im postacie drga. Pomiary
dynamiczne dla wszystkich etapw zarysowania belki wykonano przy wymuszeniu
impulsowym - motkiem modalnym (motkiem z wbudowanym czujnikiem pomiaru siy
wymuszajcej). Badania przeprowadzono dla wymusze w dwch punktach i piciu
urednie dla kadego z wymusze. Punkty wymusze usytuowane byy symetrycznie
w odlegoci 60 cm od podpr. Do pomiaru odpowiedzi na zadane wymuszenie
wykorzystano siedem czujnikw przyspiesze PCB-353 oraz program do rejestracji i analizy
danych pomiarowym CADA-X z wielokanaowym analizatorem LMS SCADAS.
Badania dynamiczne wykonywano dla rnych etapw zarysowania belki oraz
nastpujcych przypadkw:
- belka pod obcieniem (Rys. 2),
- belka nieobciona, ale z uwzgldnieniem oddziaywania ukadu hydraulicznego
i dodatkowej stalowej belki poredniej (Rys. 2),
- tylko wolno podparta elbetowa belka nieobciona.
Wstpny pomiar dynamiczny, dla kadego z dwch przypadkw belki nieobcionej
(z uwzgldnieniem oddziaywania ukadu hydraulicznego bez przyoonej siy oraz samej
belki), pozwoli na wyznaczenie charakterystyki czstotliwociowej, bdcej punktem
odniesienia dla kolejnych pomiarw dynamicznych.
Szeroko pasma charakterystyki czstotliwociowej nioscego informacje o zmianach
w sztywnoci belek na skutek obcienia wyznaczono eksperymentalnie. W wyniku kilku
przeprowadzonych pomiarw uznano pasmo o szerokoci od 0 do 500 Hz za wystarczajce
114 L. Buda - Og, P. Wojtowicz
Wybrane czstoci
Stan belki 1 2 3
f [Hz] f [%] f [Hz] f [%] [Hz] f [%]
1 38,5 0,0 138,2 0,0 262,1 0,0
2 38,5 0,0 137,2 0,7 262,0 0,0
3 38,0 1,3 136,6 1,2 261,4 0,3
4 35,6 7,5 126,5 8,5 249,5 4,8
5 32,9 14,5 116,8 15,5 236,9 9,6
6 29,3 23,9 104,5 24,4 236,0 10,0
4 WNIOSKI
PIMIENNICTWO
[1] W. Ren, G. De Roeck, Structural Damage Identification using Modal Data, Journal of
Structural Engineering, 1: 87-104, 2002.
[2] B. F. Vestroni, D. Capecchi, Damage Detection in Beam Structures Based on Frequency
Measurments , Journal of Engineering Mechanics, 7:761-768, 2000.
[3] S.A. Neil, M.S. Williams, P.D. McFadden, Nonlinear Vibration Characteristics of
Damage Concrete Beams, Journal of Structural Engineering, 2: 260-267, 2003.
[4] L. Buda-Og, Diagnostyka stanu technicznego elementw z betonu metodami
dynamicznymi, praca doktorska. Politechnika Rzeszowka, 2008.
[5] Uhl T., Komputerowo wspomagana identyfikacja modeli konstrukcji mechanicznych,
WNT, Warszawa, 1997
Summary
Barbara GOSZCZYSKA1
Grzegorz WIT2
Wiesaw TRMPCZYSKI3
Aleksandra KRAMPIKOWSKA
Justyna BRYA
Pawe TWORZEWSKI
Politechnika witokrzyska w Kielcach
STRESZCZENIE
1. WSTP
Rys. 4. Schemat obciania belki elbetowej wraz z rozmieszczeniem czujnikw i zaznaczeniem obszaru
pomiaru deformacji skanerem 3D
Rys. 5. Wykres czasu trwania sygnau EA rejestrowany w przedziale czasu od 0 do 33s na obszarze midzy
czujnikami numer 2 i 3.
124 B. Goszczyska, G. wit, W. Trmpczyski, A. Krampikowska, J. Brya, P. Tworzewski
Rys. 6. Wykres punktowy mocy sygnau w funkcji czasu (0-33s) midzy czujnikami numer 3 i 4
3 WNIOSKI
PIMIENNICTWO
Summary
Krzysztof GROMYSZ1
Politechnika lska
STRESZCZENIE
1 WPROWADZENIE
Rys. 1. Model pracy zespolenia dwch betonw w elbetowych stropach dwuwarstwowych przypadku, gdy
wzajemne przemieszczenia warstw s mniejsze od wartoci granicznej wgr oraz gdy s wiksze od wgr
oraz przemieszczenie w zespoleniu (Rys. 1). Reakcja q wyraona w N/m jest iloczynem
odpowiedniego naprenia przez szeroko pyty. Prowadzone analizy d w pierwszej
kolejnoci do zdefiniowania przemieszczenia w wywoanego reakcj zespolenia q, a w
drugiej do opisania ugicia pyty y w miejscu przyoenia Q. Poniej definiuje si model
warstwy kontaktowej oraz przyjmuje model warstw dolnej i grnej.
Model warstwy kontaktowej stanowi dwa poczone szeregowo elementy (Rys 3a):
liniowo sprysty oraz sprysto tarciowy.
Element liniowo sprysty cechuje si sprystoci kq,w,el zdefiniowan jako iloraz
siy obciajcej q przez odpowiadajce przemieszczenie spryste Wel (Rys. 3b)
q
k q,w,el . (1)
wq ,el
W procesie statycznego obciania i odciania ruch elementu liniowo sprystego
odbywa si po linii prostej (Rys 3c).
Element sprysto tarciowy modeluje niezachowawcze siy tarcia wewntrznego i ma
dwuliniow charakterystyk. Przy obcianiu cechuje si liniow sprystoci kq,w,fr-int
zdefiniowan jako
q
kq,w, fr int , (2)
wq, frint
gdzie wq,fr-int jest przemieszczeniem elementu sprysto tarciowego (Rys. 3b). Przy
odcianiu w elemencie wystpuj siy tarcia wewntrznego o wartoci qfr-int (Rys. 3d).
W procesie statycznego odciania ruch elementu sprysto - tarciowego jest
reprezentowany lini pionow w ukadzie (wq,fr-nt, q). Jeeli element sprysto - tarciowy
bdzie obciany cyklicznie w zakresie si q0 q0, wwczas jego ruch bdzie odbywa si po
ptli histerezy przedstawionej na rysunku (Rys. 3d) jako linia przerywana.
Budow ptli histerezy, jak tworz poczone szeregowo elementy liniowo sprysty
i sprysto tarciowy w zakresie przemieszcze od -w0 do w0 przedstawiono na rysunku
(Rys 4a). Wymuszajc przemieszczenie od zera do -w0, model cechuje si liniow
sprystoci kq,w,z odpowiadajc dwm poczonym szeregowo sprynom (linia (0) (1)
Rys 4a)
k k
kq,w, z q,w,el q ,w, fr int . (3)
k q,w,el kq ,w, fr int
Warto kq,w,z, w zalenoci od waciwoci betonw i uksztatowania zespolenia waha
si od 4 000 do 54 000 MPa [6]. Przy odcianiu ujawniaj si odksztacenia elementu
liniowo sprystego, std w tej fazie warstwa kontaktowa cechuje si sprystoci kq,w,el
(linia (1) (2) Rys 4a). Zmieniajc zwrot dziaajcego wymuszenia na dodatni, model
warstwy kontaktowej ponownie cechuje si sztywnoci kq,w,z (linia (2) (3) Rys 4a), a
odciajc sztywnoci kq,w,el (linia (3) (4) Rys 4a). Obciajc model warstwy kontaktowej
cyklicznym wymuszeniem kinematycznym w zakresie przemieszcze w0, w0 otrzymuje si
130 K. Gromysz
nieustabilizowan ptl histerezy, to znaczy punkt kocowy pierwszej ptli histerezy (punkt
(4) Rys. 4a) nie pokrywa si z punktem kocowym drugiej ptli (punkt (5) Rys. 4b), a ten
z kolei z punktem kocowym trzeciej ptli (punkt (6) Rys. 4b) i tak dalej. Odlegoci
midzy punktami kocowymi kolejnych ptli zmniejszaj si jednak, tak, e w analizowanym
na rysunku (Rys. 4a) przypadku czwart ptl mona uzna za ustabilizowan.
a) b)
c) d)
Rys. 3. Model warstwy kontaktowej a) elementy modelujce cechy spryste (kq,w,el) i tarcie wewntrzne
warstwy kontaktowej (kq,w,fr-int) b) przyjte oznaczenia przemieszcze, c) element modelujcy
waciwoci spryste, d) ptla histerezy elementu modelujcego tarcie wewntrzne
Rys. 4. Budowa ptli histerezy elementu modelujcego warstw kontaktow a), b) opis w tekcie
Model tarcia wewntrznego w poziomym zespoleniu elbetowych pyt dwuwarstwowych 131
a) b)
c) d)
Rys. 5. Model warstw dolnej i grnej a) poczenie rwnolege elementw sprystego (kQ,a,el) i sprysto
tarciowego (kQ,a,fr-int) jako model warstwy kontaktowej, b) charakterystyka elementu sprystego,
c) charakterystyka elementu sprysto tarciowego, d) ptla histerezy modelu warstwy kontaktowej
Zatem obrazem ptli z rysunku (Rys. 4b) jest ptla z rysunku (Rys. 6).
Model tarcia wewntrznego w poziomym zespoleniu elbetowych pyt dwuwarstwowych 133
Rys. 7. Model pyty zespolonej poddanej statycznemu wymuszeniu kinematycznemu. Linia przerywana (1)
odpowiada zespoleniu o duej sztywnoci kq,w,fr-int, linia ciga (2) odpowiada zespoleniu o maej
sztywnoci kq,w,fr-int,
134 K. Gromysz
3 PODSUMOWANIE
PIMIENNICTWO
[1] Gromysz K.: Badanie sztywnoci zespolenia warstw betonu elbetowych stropw
deskowych. 56 Konferencja Naukowa Komitetu Inynierii Ldowej i Wodnej PAN oraz
Komitetu Nauki PZITB. Kielce Krynica 19 24 wrzenia 2010, s. 529-537
[2] Gromysz K.: Ptla histerezy modelu elbetowego zespolonego stropu deskowego. Polska
Akademia Nauk. Problemy Naukowo-Badawcze Budownictwa. Wydawnictwo
Politechniki Biaostockiej, Biaystok 2008. Tom VI, s. 187-194.
[3] Jarosiska M. Diagnostyka uszkodze w stalowo betonowych belkach zespolonych z
wykorzystaniem analizy modalnej. Wydawnictwo Politechniki lskiej, 2011, s. 555-563.
[4] Osiski Z.: Tumienie drga mechanicznych. Pastwowe Wydawnictwo Naukowe.
Warszawa 1979.
[5] Osiski Z. i inni: Tumienie drga. Pastwowe Wydawnictwo Naukowe. Warszawa 1997.
[6] Halicka A.: Studium stanu napre i odksztace w paszczynie styku i strefie
przypodporowej elementw zespolonych z udziaem betonw skurczowych i
ekspansywnych. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej. Lublin 2007.
Summary
Reinforced composite floors consist of two layers of concrete: the bottom one, which is
a prefabricated slab, and the top one, which is cast in situ. The presented model assumes that
longitudinal shearing in the interface of those floors is balanced by elastic forces and internal
friction. This assumption is valid until the value of displacement of two layers of concrete is
less than approximately 0.1 mm. In the loading and unloading cycle the loop of hysteresis
appears. This loop allows making a definition of the coefficient of energy dissipation. Small
value of this coefficient enable the prediction that a slab will fail due to delamination of two
layers of concrete.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Tomasz KASPRZAK1
Piotr KONDERLA2
Kazimierz MYLECKI3
Politechnika Wrocawska, Instytut Inynierii Ldowej
STRESZCZENIE
1 WSTP
________________________
1
tomasz.kasprzak@pwr.wroc.pl
2
piotr.konderla@pwr.wroc.pl
3
kazimierz.myslecki@pwr.wroc.pl
136 T. Kasprzak, P. Konderla, K. Mylecki
z 88 m
2
2
0,18 1 m
102 m z 88 m
3, 9686
0, 04 z 88 m
0,18 m 88 m z 42 m
46
g z (2)
0,14 m 42 m z 16 m
0,14 m 0, 02 z 16 m
16 m z 22 m
3 OBCIENIA
1, 0 G 1,5 W (3)
5 WYNIKI OBLICZE
129
120
[]
100
45,0
40,0
80
Poziom [m]
35,0
30,0
60
25,0
20,0
40 15,0
10,0
20 -0,0
10
360 300 240 180 120 60 0
Azymut
129
120
[]
100
45,0
45,0
80
Poziom [m]
35,0
30,0
60
25,0
20,0
40 15,0
10,0
20 -0,0
10
360 300 240 180 120 60 0
Azymut
6 UWAGI I WNIOSKI
PIMIENNICTWO
Summary
Jacek KORENTZ1
Uniwersytet Zielonogrski
STRESZCZENIE
1 WPROWADZENIE
M Mcr M Mcr
Msy Msy
rl
Msy yl
B pl pl
l
cr
sy I
Mcr II
I II II,y
II,y
cr sy Lu
M sy M cr
BII (2)
sy cr
M Lu M sy
BII , y (3)
Lu sy
M cr
I (4)
BI m
Metoda obliczania ugicia belek elbetowych wzmocnionych materiaem 145
M M cr BI
II 1 cr 1 m i 1 (5)
BI BII m
M M sy BII
II , y
BII
BII , y m
1 cr i 1 m y i y 1 (6)
gdzie:
M cr M sy
m my (7,8)
M M
BI BII
i iy (9,10)
BII BII ,y
a a I a II a II , y (11)
21p2
gdzie:
aI I l (12)
8 6
1 1
a II II l 2 p r r 2 p II l 2 1 2 p 2 p 1 (13)
6 8
1 1
a II , y II , y l 2 p y y 2 p II , y l 2 1 2 p 2 p 1 (14)
6 8
Jeeli moment zginajcy MMsy to aII,y=0, a jeeli MMcr to ugicie belki wyraone
jest wzorem (12). W analogiczny sposb mona wyprowadzi wzory na strzak ugicia dla
belek o innych schematach statycznych i innych obcie.
Ugicie wzmocnionych belek elbetowych na podstawie trjliniowego modelu
moment-krzywizna mona rwnie oblicza w inny uproszczony sposb, przyjmujc
urednion krzywizn belki na jej dugoci. Wwczas do obliczenia ugicia wystarczy
obliczenie siecznej sztywnoci belki B (rys.1a) dla okrelonego momentem zginajcym M
stopnia jej wytenia.
M
B (15)
I II II , y (16)
a M l 2 (17)
M 2
a M l (18)
B
3 WALIDACJA MODELU
100 100
wzr (17)
80 80
Wzr (17)
60 60
Model Model
40 40
Wyniki bada Wyniki bada
20 20
a (m) a (m)
0 0
0 0.01 0.02 0.03 0 0.005 0.01 0.015 0.02 0.025 0.03
c) 200
P (kN) Wzr (11)
150
Wzr (17)
100
Model
50
Wyniki bada
a (m)
0
0 0.005 0.01 0.015 0.02 0.025 0.03
Rys.2. Zalenoci obcienie-ugicie: a) belka Z-1 [4], b) belka B10 [2], c) belka B-08/S [9]
4 PRZYKAD ZASTOSOWANIA
a) 30 b)
Belka fco (MPa) Ec(GPa) fsy(MPa) Es(GPa) AL (mm2) EL (GPa)
212
F1 30 22.2 400 200 210 256
F2 30 22.2 400 200 170 165
46
520 c)
6.00m
4
AL
400
M(kNm) 370kNm
Belka F1
330kNm
300 Belka F2
265kNm
Belka
200 a=2.50cm bez wzmocnienia
132kNm 0.80cm
100
a=3.30cm
W taki sam sposb mona obliczy ugicie belki F2, dla momentu zginajcego
330kNm, wynosi ono 4.30cm.
Na podstawie prezentowanych wynikw oblicze (rys.4) mona stwierdzi, e we
wzmocnionych belkach mog wystpowa due ugicia 3.50cm i 4.30cm, ktre s wiksze od
ugicia maksymalnego wynoszcego 600cm/250=2.40cm. Przy okrelonym poziomie
obcienia (M=330kNM) zauwaalna jest te dua rnica w ugiciach belek dla obu
zastosowanych materiaw naprawczych. Ugicie belki F2 wzmocnionej tam
niskomoduow jest wiksze od ugicia belki F1 wzmocnionej tam wysokomoduow
o 0.80cm.
Zakadajc wzmocnienie belki elbetowej (wykres dla belki niewzmocnionej na rys.4)
po odcieniu jej do poziomu M=132kNm prezentowanym sposobem i materiaami
naprawczymi, przyrost ugicia po wzmocnieniu, dla nowych obcie (M=330kNm) bdzie
wynosi 2.50cm lub 3.30 cm, w zalenoci od zastosowanych materiaw naprawczych.
W takim przypadku mona jeszcze przyj, e przyrost ugicia belki F1 po wzmocnieniu
bdzie mieci si w granicach dopuszczalnego maksymalnego ugicia.
5 PODSUMOWANIE
PIMIENNICTWO
[1] Charkas H., Rasheed M., Melhem M., Simplified load-deflection calculations of FRP
strengthened RC beams based on a rigorous approach, Proc. 15th ASCE Engineering
Mechanics Conference, June 2-5, 2002, Columbia University, New York
[2] El-Mihilmy M.T., Tedesco J.W., Deflection of reinforced concrete beams strengthened
with fiber-reinforced polymer (FRP) plates, ACI Structural Journal, Vol.97, No.5, 2000,
679-688
[3] Externally bonded FRP reinforcement for RC structures, Technical Report, Fib Biulletin,
No 14, Lausanne, 2001
[4] Jankowiak I., Wzmacnianie tamami CFRP belek elbetowych przy rnych poziomach
obcienia - badania laboratoryjne, Trwao i skuteczno napraw obiektw
budowlanych, III konferencja naukowa. Rydzyna-Pozna, 2010, [5], CD-ROM
[5] Korentz J., Efektywno technik wzmacniania belek elbetowych, Renowacja budynkw
i obszarw zabudowanych, t.5, 2009, 301-308
[6] Korentz J., Obliczanie ugicia wzmacnianych belek elbetowych wg zalece fib-ceb,
Przegld Budowlany, Nr 4, 2011, 131-134
[7] Korentz J., Wymiarowanie wzmocnie belek elbetowych, Wiadomoci Projektanta
Budownictwa, 2010, Nr 11 (238)
[8] Korentz J., Model zalenoci moment-krzywizna dla wzmocnionych przekrojw
zginanych, Konstrukcje zespolone, t.9, Zielona Gra, 2011, 117-123
[9] Kotynia R., Kamiska M.E., Odksztacalno i sposb zniszczenia elbetowych belek
wzmocnionych na zginanie materiaami kompozytowymi CFRP, Zeszyt 9, Wydawnictwo
Katedry Budownictwa Betonowego Politechniki dzkiej, d, 2000
[10] Kotynia R., Kamiska M.E., Odksztacalno i sposb zniszczenia elbetowych belek
wzmocnionych na zginanie materiaami kompozytowymi CFRP, Zeszyt 13,
Wydawnictwo Katedry Budownictwa Betonowego Politechniki dzkiej, d, 2003
[11] Said H., Deflection prediction for FRP-strengthened concrete beams, Journal of
Composites for Construction, Vol.14, No.2, 2010, 244-248
Summary
Radosaw KUPCZYK1
Politechnika lska w Gliwicach, Katedra Konstrukcji Budowlanych
STRESZCZENIE
1 WSTP
od m.in. rednicy prta, ksztatu haka, gruboci otuliny, wpywu napre ciskajcych
prostopadych do paszczyzny zagicia strzemienia. Wyniki jak i wnioski z tych bada wraz
z zaleceniami jak naley ksztatowa zbrojenie poprzeczne w strefie ciskanej lub obojtnej,
aby uzyska pen nono prtw a tym samym ich zerwanie, przedstawiono w pracach
[4, 5].
Wszystkie z przytoczonych bada odnosz si do zakotwie strzemion w betonie, ktry
jest nieobciony lub jest ciskany prostopadle do paszczyzny zagicia prtw. Autor nie
spotka si w literaturze z badaniami, ktre objy swoim zakresem przypadek zakotwienia
zbrojenia poprzecznego zlokalizowanego w strefie rozciganej elementu. Z tak sytuacj
mamy do czynienia do czsto np. w strefach przy podporach wewntrznych belek cigych.
Podjto wic w 2010 roku badania stanowice kontynuacj prac [4, 5], majc na celu
okrelenie wpywu zarysowania poprzecznego zlokalizowanego w okolicy paszczyzny
zagicia strzemion na ich nono przy zastosowaniu rnej gruboci otuliny jak rwnie
rnych ksztatw haka prta.
a) b) c)
Rys. 1. Przyjte sposoby kotwienia strzemion: a) hak 90o, b) hak 135o, c) rozwizanie pozanormowe
pocztku zagicia prta poprzez umieszczenie ich wewntrz rurki PCV o rednicy
zewntrznej 22 mm (rys. 2a). Zaoenie to jest zgodne z wynikami bada [7] i odpowiada
chwili znacznego wytenie elementw. Koniec rurki uszczelniono piank izolacyjn przed
dostaniem si do jej wntrza zaczynu w trakcie betonowania.
Zarysowanie w okolicy paszczyzny zagicia strzemienia uzyskano poprzez
zastosowanie rozciganego w trakcie bada zbrojenia podunego. Zagity hak prta stanowi
w modelu karb i wymusza miejsce powstania pierwszej rysy. Zbrojenie podune stanowiy
dwa prty proste o rednicy 16 mm ze stali gorcowalcowanej. Jeden prt poduny
znajdowa si wewntrz pierwszego zagicia strzemienia, a kolejny symetrycznie z drugiej
stronie elementu badawczego. Koce prtw podunych przeduono z obu stron modeli
o 60 cm celem zamocowania ich na czas badania w urzdzeniu nacigowym.
Otulin strzemion przyjto o wartoci cnom = 15 lub 20 mm. Zbrojenie wszystkich typw
modeli przedstawiono na rysunku 2b, c, d. Elementy badawcze betonowano od strony haka
strzemion (od gry) i badano po 6 dniach dojrzewania betonu, co byo spowodowane
przyjciem koncepcji projektowania nowych elementw na podstawie wnioskw z modeli ju
zbadanych.
Rys. 2. Elementy badawcze: a) odcinek redukcji przyczepnoci prta do betonu, b) hak prosty 90o, c) hak ostry
135o, d) hak pozanormowy, 1 blok betonowy, 2 strzemi, 3 zbrojenie podune, 4 rurka PCV
Rys. 3. Schemat obciania modeli: 1 wyrywane strzemi 10 mm, 2 nacigane prty podune 16 mm,
3 gowica kotwica prt, 4 waek pomiarowy, 5 siomierz, 6 czujniki indukcyjne, 7 podnonik
hydrauliczny, 8 prasa nacigowa, 9 urzdzenie oporowe w postaci 2C120, 10 belka stalowa
zoona z 2C100 i I100, 11 uchwyty kotwice
a) b)
Rys. 4. Widok modelu w trakcie badania: a) zakoczony I etap obciania po wprowadzeniu rysy o danej
wielkoci rozwarcia, b) zoone stanowisko badawcze
3 MATERIAY
700
[MPa]
600
500
400
300
200
10
100
0
0,0 2,0 4,0 6,0 8,0 10,0 12,0 14,0 16,0
[%]
700
otulina 15 mm 10 otulina 20 mm
646
650
Naprenia w prcie [MPa]
450
400
Wstpna rysa [mm] 0 0,1 0,2 0,3 0 0,1 0,2 0,3 element
- rednia granica plastycznoci - rednia nono prta wymaga
powtrzenia
Rys. 7. Nonoci zakotwie strzemion o rednicy 10 mm, kotwionych hakiem prostym 90o
Badania wpywu zarysowania na nono zakotwie strzemion 157
Rys. 8. Zmiana szerokoci sumy rozwarcia rysy (rys) wstpnej (0 mm, 0,1 mm i 0,3 mm) w skutek wyrywania
prta strzemienia rednicy 10 mm przy otulinie cnom = 15 mm
Rys. 9. Zmiana szerokoci sumy rozwarcia rysy (rys) wstpnej (0 mm, 0,1 mm i 0,3 mm) w skutek wyrywania
prta strzemienia rednicy 10 mm przy otulinie cnom = 20 mm
5 PODSUMOWANIE
PIMIENNICTWO
Summary
The paper contains the results of 24 concrete models with the inside edge-anchored arm
of the stirrup made of steel of class C according to Eurocode 2. In the elements the crack
widths 0, 0.1, 0.2 and 0.3 mm were initiated in the plane of the hooked bar. Next, the stirrups
were tensioned by a hydraulic press connected to their free ends, and according to the
received level of force the anchorage capacity was determined. The study was conducted for
the bar diameter of 10 mm with three types of hook shapes and covers thickness of
cnom = 15 mm and 20 mm. The tests proved that among the investigated types of anchorage,
only the hook 90o, did not use the full load capacity of applied reinforcing steel. For the
smallest of the concrete covers used, this solution did not provide stress to the level of yield
strength of reinforcement bars.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Krystyna NAGRODZKAGODYCKA1
Magorzata SIKORSKA2
Politechnika Gdaska
STRESZCZENIE
Sowa kluczowe: wspornik supa, sprenie, zarysowanie, nono graniczna, cinanie tarcie
1 WPROWADZENIE
a) WIISD1 b) WIISD2
a) b)
3 PRZEBIEG BADA
Rys.5. Przebieg gwnych napre ciskajcych oraz kierunki napre gwnych dla wspornika WIIS1
(aF/d = 0,6, 2F = 562,5 kN, Fspr = 500 kN)
4 WYNIKI BADA
a) b)
Rys. 8. Odksztacenia betonu prawego wspornika elementu WIIS2 na kierunku ukonego pola ciskanego
(tensometria strunowa oraz mechaniczna)
a) b)
a) b)
5 WNIOSKI
PIMIENNICTWO
[1] Chakrabarti P.R., Farahani D.J., Kashou S.I.: Reinforced and Precompressed Concrete
Corbels an Experimental Study. ACI Structural Journal, July August 1989.
[2] Tan K.H., Mansur M.A.: Partial Prestressing in Concrete Corbels and Deep Beams, ACI
Journal, May June 1992.
[3] Valluvan R., Kreger M., Jirsa J.O.: Evaluation of ACI 318 95 : Shear Friction
Provisions, ACI Structural Journal, V. 96, No. 4, July August 1999.
[4] NagrodzkaGodycka K.: Behavior of Corbels with External Prestressing Bars
Experimental Study, ACI Structural Journal, V. 96, No. 6, November December 1999.
[5] NagrodzkaGodycka K.: Wsporniki elbetowe. Badania, teoria, projektowanie.
Monografia nr 21, Wydawnictwo Politechniki Gdaskiej, Gdask 2001.
[6] NagrodzkaGodycka K., Sikorska M.: Efektywno dobetonowania krtkich wspornikw
do istniejcego supa elbetowego, Przegld Budowlany 2/2011, s. 34 39.
Summary
Aleksandr SMOKTUNOVI1
David SMOKTUNOVI2
Robert GRYGO3
Andrzej APKO4
Politechnika Biaostocka
STRESZCZENIE
1 WPROWADZENIE
2 BADANIA MATERIAOWE
fc,cube,f
[MPa] 20,85
20,65
20,45
20,25
20,05
19,85
0 1 1,5 2
Vf [%]
Tablica 2. Wyniki bada wytrzymaoci na rozciganie przy zginaniu wknobetonu (beleczki 101040 cm)
Procentowy wzrost
Warto siy wytrzymaoci
Seria Vf [%] uwagi na zginanie
niszczcej [kN] [MPa]
%
I 0 8,3 4,48 sia niszczca -
rysa w chwili
- -
II 1 zniszczenia 7,2
8,9 4,81 sia niszczca
9 4,86 pierwsza rysa
III 1,5 55,4
12,9 6,97 sia niszczca
16,9 9,13 pierwsza rysa
IV 2 114,5
17,8 9,61 sia niszczca
0,80
du[]
0,75
0,70 seria I
0,65
0,60
0,55 seria II
0,50
0,45
0,40
0,35 seria III
seria IV
0,30
0,25
0,20
0,15
0,10
0,05
0,00
0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42
czas,[dni]
Tablica 4. Siy i momenty niszczce dla poszczeglnych serii belek modelowych z wknem stalowym
Sia
Nono Procentowy
Vf niszcz
Seria MEd wzrost nonoci
[%] ca Ff
[kNm] na zginanie [%]
[kN]
I 0 32 5,33 -
II 1 36 6,00 12,5
III 1,5 37 6,17 15,6
IV 2 39 6,50 21,9
F[kN ] 4 0
38 seria IV
seria II
36
34 seria I
32 seria III
30
28
26
24
22
20
18
16
14
12
10
8
6
4
2
0
0,0 0 ,5 1 ,0 1,5 2 ,0 2,5 3 ,0 3 ,5 4 ,0 4 ,5 5,0 5,5 6,0 6,5 7 ,0 7,5 8,0 8,5 9,0 9 ,5 10 ,0 1 0,51 1,0 1 1,51 2,0 12 ,5 1 3,0
f,[mm]
Rys. 4. Wpyw zawartoci wkien stalowych na ugicia i nono modelowych belek elbetowych
Rys. 5. Wpyw zawartoci wkien na ugicie belek elbetowych z dodatkiem wkien polipropylenowych
Tablica 5. Siy niszczce oraz procentowy wzrost nonoci na zginanie dla poszczeglnych serii badawczych
belek elbetowych w skali naturalnej
5 WNIOSKI
PIMIENNICTWO
[1] Brandt A. M., Glinicki M.: Investigation of the flexural toughness of fiber reinforced
composites (FRC). Archives of Civil Engineering,1999/3, s. 339-426.
[2] Katzer J.: Zastpienie czci zbrojenia prtowego wknami stalowymi w belkach
betonowych, Przegld Budowlany, 11,2001, s. 18-21.
[3] Jasiczak J., Wdowska A., Rudnicki T.: Betony ultrawysokowartociowe. Waciwoci
Technologie, Zastosowania. Wyd. Polski Cement, 2008 s. 157.
[4] Hulimka J.: Strefa podporowa elbetowego stropu paskiego o podwyszonej nonoci na
przebicie. Wydawnictwo Politechniki lskiej, Gliwice 2009, str. 228.
[5] Dinh H., Parra-Montesinos G. Wight J. K.: Shear behavior of Steel Fiber-Reinforced
Concrete Beams without Stirrup Reinforcement. ACI Str. Journal. 5/2010, pp. 597 606.
[6] Jonston C. D.: Fiber Reinforced Cements and Concretes. Gordon and Breach Science
Publishers, Amsterdam, 2001.
[7] Maidl B. R.: Steel Fiber Reinforecd Concrete. Ernst & Sohn, 1995.
Summary
Tadeusz URBAN1
Marek SITNICKI2
Jerzy TARKA3
Politechnika dzka
STRESZCZENIE
1 WPROWADZENIE
Rys. 1. Przykad obnionego zbrojenia grnego o okoo 20 mm w strefie przysupowej paskiego stropu
2 PROGRAM EKSPERYMENTALNY
#12 co 150
#8 co 150
600 600
V[kN]
550
450
400 400
350 350
300 300
250 250
stabilizacja ugicia
200 200
okoo 3 godz. 175
150 150
100 100
50 50
godz.
0 0
9.00 10.15 13.15 14.30 7.00 12.00 11.00 15.00 17.00 18.00 19.00 20.00 21.00
a) b) c)
Rys. 4. Monta wzmocnie pod obcieniem w modelu WPSK-8; a) rozkadanie kleju na pycie modelu, b)
dociskanie paskownikw po ich uoeniu na warstwie kleju, c) czyszczenie otworw pod ruby
spronym powietrzem
3 WYNIKI BADA
otulina
d [mm] Vexp wskanik wskanik
Model nominalna
(zmierzone) [kN] Vexp/Vexp S-3 Vexp/Vexp S-4
[mm]
S-3 20 147 475 - 1,294
S-4 118 367 0,773 -
WPSK-8 50 118 700 1,474 1,907
WPSK-8 119 675 1,421 1,839
Rys. 5. Porwnanie morfologii rys modeli rnicych si gruboci otuliny Po lewej model S-3 - otulina
20 mm, po prawej model S-4 - otulina 50 mm
S-3
15
S-4 675kN
WPSK-8"
10
700kN
WPSK-8'
V [kN]
0
0 100 200 300 400 500 600 700 800
4,0 4,0
WPSK-8"
S-3 S-3
3,0 3,0
y y
WPSK-8"
2,0 2,0
WPSK-8' WPSK-8'
1,0 1,0
0 0
0 100 200 300 400 500 600 700 0 100 200 300 400 500 600 700
Rys. 7. Odksztacenia prtw zbrojenia gwnego w miejscu przecicia z obrysem supa a) grna siatka
zbrojeniowa, b) dolna siatka zbrojeniowa
2,5 2,5
a) [] 100% V exp
b) []
2,0 2,0
100% V exp
1,5 ym 1,5 ym
0,5 0,5
50% V exp 50% V exp
0 0
W-1 W-2 W-3 W-4 W-5 W-6 W-7 W-8 W-9 W-10
Rys. 8. Odksztacenia paskownikw w modelu WPSK-8 a) paskowniki pooone bliej supa, b) paskowniki
zewntrzne
a) 2,5 b) 2,5
[] []
2,0 2,0
100% V exp 100% V exp
1,5 ym 1,5 ym
74% V exp
1,0 1,0
74% V exp
0,5 0,5
Rys. 9. Odksztacenia paskownikw w modelu WPSK-8 a) paskowniki pooone bliej supa, b) paskowniki
zewntrzne
4 WNIOSKI
PIMIENNICTWO
[1] Urban T., Sitnicki M., Tarka J.: Badania zczy pyta-sup wzmacnianych na przebicie
zbrojeniem zewntrznym, KILiW PAN, Problemy Naukowo-Badawcze Budownictwa,
Tom VI Badawczo-Naukowe Zagadnienia w Budownictwie, Wydawnictwo Politechniki
Biaostockiej 2008, s. 249-256.
[2] Tarka J.: Wzmacnianie pocze pyta-sup tamami CFRP, IX Konf. Naukowa
Doktorantw Wydziaw Budownictwa, Zeszyty Naukowe Politechniki lskiej,
Budownictwo z. 113, Wydawnictwo Politechniki lskiej 2008, s. 335-342.
[3] Urban T., Tarka J.: Prba prognozowania nonoci zcza pyta-sup wzmocnionego
zewntrznie tamami CFRP, 55 Konf. KILiW PAN i KN PZITB, Krynica 2009, s. 273-280.
Summary
The paper presents research devoted to determining the effect of main steel reinforcement
dislocation (an uncontrolled increase of concrete cover) and an attempt to counteract its
negative effects. Four natural scale specimens made from the same batch of concrete were
analyzed. Each specimen was designed to simulate an inner slab-column connection. Two
slabs were used as reference models one with nominal concrete cover of 20 mm and the
other with an increased concrete cover to 50 mm. The other specimens were strengthened
with externally bonded flat iron bars in order to increase the longitudinal reinforcement ratio
over the support. The slab WPSK-8 was strengthened before the application of a vertical
force to the column, while specimen WPSK-8 was strengthened under the load. An
evaluation of the efficiency of the presented solution was carried out on the basis of the
measurement performed during testing. The introduced strengthening method was recognized
as efficient while counteracting the negative effect of reinforcement dislocation,
simultaneously providing a significant increase of punching resistance.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Adam URYZAJ1
Politechnika Poznaska
Instytut Konstrukcji Budowlanych
STRESZCZENIE
1 WPROWADZENIE
Proporcja
Rodzaj skadnika Jedn. Ilo
wagowa
Cement portlandzki CEM I 32,5R Grade kg 260,0 1,000
Woda zarobowa dm3 139,0 0,535
Kruszywo naturalne kg 2021,0 7,773
Plastyfikator
kg 0,5 0,002
ADDIMENT BV3
Inhibitor korozji SIKA FERROGARD 901 kg 7,8 0,030
3 WYNIKI BADA
Tablica 2. rednie wartoci wilgotnoci betonu, wytrzymaoci na ciskanie, rozciganie, moduy sprystoci
oraz wspczynniki Poissona dla betonu w poszczeglnych stanach wilgotnociowych uzyskane
z bada dowiadczalnych [7].
Stan cakowicie Stan powietrzno- Stan penego
Parametr
suchy suchy nasycenia wod
Wilgotno wagowa betonu, w [%] 0,00 0,65 4,45
Wilgotno wzgldna betonu, w [-] 0,00 0,146 1,00
Wytrzymao na ciskanie, fc,cube
55,44 51,17 44,37
[MPa]
Wytrzymao na rozciganie przy
3,64 3,37 2,92
rozupywaniu, fct,sp [MPa]
Modu sprystoci,
35,47 37,38 39,51
Ecm, [GPa]
Wspczynnik Poissona,
0,204 0,183 0,174
, [-]
186 A. Uryzaj
Rys. 2. Wykres porwnawczy rednich wartoci napre przyczepnoci prtw ebrowanych rednicy 8mm
w funkcji polizgw swobodnego koca prta w rnych stanach wilgotnociowych.
Rys. 3. Wykres porwnawczy rednich wartoci napre przyczepnoci prtw ebrowanych rednicy 16mm
w funkcji polizgw swobodnego koca prta w rnych stanach wilgotnociowych.
Wpyw wilgotnoci betonu na naprenia przyczepnoci do stali zbrojeniowej 187
Rys. 4. Wykres maksymalnych napre przyczepnoci b,max w zalenoci od wilgotnoci wzgldnej betonu w
dla prtw ebrowanych.
5 WNIOSKI KOCOWE
Beton jest materiaem, ktry podlega znacznym zmianom swoich cech fizyko-
mechanicznych w wyniku wnikania w jego pory wody z otaczajcego go bezporednio
rodowiska. Wilgotno materiau wpywa zatem na zachowanie si caych konstrukcji
wykonanych z betonu. Dlatego te podczas projektowania konstrukcji wykonanych z betonu
konieczne jest uwzgldnianie wpyww rnych czynnikw rodowiskowych aby
zapewnione byo bezpieczestwo i wymagana trwao konstrukcji. Na podstawie
uzyskanych wynikw bada oraz ich analizy sformuowano nastpujce wnioski:
1. Maksymalne naprenia przyczepnoci pomidzy betonem i ebrowanymi prtami
zbrojeniowymi zale od stanu wilgotnociowego betonu,
2. Maksymalne naprenia przyczepnoci pomidzy betonem i ebrowanymi prtami
zbrojeniowymi malej wraz ze wzrostem wilgotnoci betonu,
3. Rnica w maksymalnych wartociach napre przyczepnoci prtw zbrojeniowych
midzy stanem cakowicie suchym i penego nasycenia betonu wod wynosi rednio
okoo 10%,
4. Zaleno pomidzy napreniami przyczepnoci a wilgotnoci betonu jest
prawdopodobnie nieliniowa.
190 A. Uryzaj
PIMIENNICTWO
[1] Mianowski K. M.: Metoda analizy przyczepnoci i rys w elbecie. Archiwum Inynierii
Ldowej, tom XXXVI, z.1-2/1990. 81-102.
[2] Manfredi G., Pecce M. A.: Refined R.C. beam element including bond-slip relationship
for the analysis of continuous beams. Computers and Structures, Vol. 69, 1998, s. 53-62.
[3] Eurocode 2: Design of Concrete Structures. Part 1-1: General Rules and Rules for
Buildings. Brussels, 2004.
[4] PN-B-03264: 2002 Konstrukcje betonowe, elbetowe I sprone. Obliczenia statyczne i
projektowanie. Warszawa, 2002.
[5] RILEM/CEB/FIP: RC6 Bond Test for reinforcement steel. 2. Pull-out test. Technical
Recommendations for the Testing and Use of Construction Materials. Materisls and
Structures, Vol.6, No. 32, May 1983, s. 218-220.
[6] Uryzaj A.: Wpyw wilgotnoci betonu na jego przyczepno do prtw zbrojeniowych.
Praca doktorska, Pozna, 2009.
[7] Uryzaj A.: The influence of moisture content in concrete on the slip between concrete and
reinforcing steel. The 10th International Conference Modern Building Materials,
Structures and Techniques, Wilno 2010
[8] Achwerdow I. N.: Procznost i deformatiwnost betona w wodonasyszczennom sostojanii.
Trudy Koordinasionnych Soweszczanij po Godrotechnike, Vol. 68, Energia, Leningrad,
1971, s. 80-86.
[9] Woliski Sz.: Waciwoci betonu rozciganego i ich zastosowania w nieliniowej
mechanice pkania betonu. Budownictwo i Inynieria rodowiska, Zeszyty Naukowe
Politechniki Rzeszowskiej Nr 91, z. 15, 1991.
Summary
The phenomenon of the bond between concrete and rebars is one of the fundamental
issues in reinforced and prestressed concrete structures. Its presence ensures an interaction
between concrete and steel rebars, which is vital in transmitting forces between the two
components. The bond is a very complicated phenomenon and it depends on many factors
which are often interrelated. The paper presents the results of the authors research on the
influence of the moisture content in concrete on the bond between concrete and reinforcing
steel. The experiments were carried out for ordinary concrete of C30/37 class in three states of
moisture content: dry, air-dry and full saturation under ordinary atmospheric pressure. Two
different bar diameters: 8mm and 16mm were used. The study shows that the influence of
moisture content in concrete on the bond between concrete and reinforcing steel is important.
The tests proved that when the moisture content in concrete increases, the bond between
concrete and steel decreases.
KONSTRUKCJE METALOWE
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Wioleta BARCEWICZ1
Marian GIEJOWSKI2
Politechnika Warszawska
STRESZCZENIE
Sowa kluczowe: wzy stalowe, wzy zespolone, blachy czoowe, fotogrametria cyfrowa
1 WPROWADZENIE
W normach [1] i [2], model zniszczenia blachy czoowej przy zginaniu wzw
stalowych i czci stalowej wzw zespolonych rozpatruje si w oparciu o zastpczy krciec
teowy. Wyrniono trzy modele zniszczenia krca teowego: cakowite uplastycznienie pasa
krca (Model 1), zniszczenie rub wraz z uplastycznieniem pasa (Model 2) i zniszczenie
rub (Model 3). Do wyznaczenia nonoci pasa krca teowego, poza danymi
geometrycznymi i waciwociami materiaowymi rub i blachy czoowej, potrzebna jest
rwnie znajomo dugoci efektywnej pasa leff zastpczego krca teowego, odniesionej do
kadego szeregu rub i uwzgldniajcej lokalizacj krca. W normie [1] podano sposb
modelowania krcw teowych reprezentujcych poszczeglne fragmenty blachy czoowej
oraz okrelono odpowiadajce im dugoci efektywne. W tablicy (Tab.1) zaprezentowano
wybrane definicje dugoci efektywnych blachy czoowej w wzach z maksymalnie dwoma
szeregami rub w strefie rozciganej, rozdzielonych pasem rygla.
Tablica 1. Dugoci efektywne blachy czoowej z dwoma szeregami rub w strefie rozciganej [1] (por. te [4])
=>
=>
4 ANALIZA FOTOGRAMETRYCZNA
Rys. 2. Stanowisko badawcze Rys. 3.Przykadowy stereogram dwch prbek z blach wystajc [6]
Analiza deformacji blach czoowych w wzach stalowych i zespolonych 197
Rys. 4. Przykadowe pliki .dng z wygenerowan chmur punktw dla blachy zlicowanej i wystajcej [6]
Skala
Grupa A Grupa B
[mm]
ES1a ES2a
EZ9a EZ10
EZ2a
EZ1a
EZ5a EZ6a
Rys. 5. Wizualizacje 3D odksztacenia powierzchni blach czoowych grup A i B
Rys. 6. Zmiana intensywnoci odksztace blach czoowych grup A i B w zalenoci od stopnia zbrojenia
5 WNIOSKI
PODZIKOWANIA
PIMIENNICTWO
Summary
Deformations of the end-plates of different thickness and height in steel and composite
steel-concrete joints of varying reinforcement ratio of the concrete slab are analyzed. The aim
of the presented research is determination of the distribution and the values of the maximum
plastic curvatures of deformed end-plates by means of photogrammetric analysis. It enables
the reconstruction and 3D-modeling of the deformed plate surfaces as well as a presentation
of the results in graphic and numerical formats. The results of the photogrammetric analysis
allow determination of the yield lines patterns, which are the basis for defining the effective
length of end-plates, modeled as an equivalent T-stub. A comparison of results based on the
approach used in Eurocodes and those reported on the basis of photogrammetric analysis is
presented.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Roman BIJAK1
Politechnika witokrzyska w Kielcach
STRESZCZENIE
________________________
1
r.bijak@tu.kielce.pl
202 R. Bijak
( 4) ( 2)
N M y2 ( x)
EI GJ q z ( x) z g Q zk z g ( x x k ) 0 (1)
k 1 EI z
L2 N
M02 my2 (x) M0 Ncr, z zg 2
q
z ( x) Qzk (x xk )
M0 k 1
L4 L2
N cr2 , z D1 4 ( 4 ) D2 2 ( 2 ) 0 (3)
2EIz J GJ
Ncr, z 2 , D1 , D2
L Jz Ncr,z . (4a,b,c)
2L 2
a1 my (x) sin2 ( x L)dx (7)
L0
N
2L L 2
a2 2 0
q z ( x ) sin (x k / L ) dx Q zk sin 2 (x k / L) (8)
M 0 k 1
gdzie:
1
C1 D D1 D2 .
a1 , (10a,b)
204 R. Bijak
M0
C1
2 L 2 . (11)
M y (x) sin2 ( x L)dx
L 0
21M02
C1 (12)
M02 6M22 8M32 6M42
gdzie:
a2 2L q z L N
C2 C1 , a2 2
Q zk sin 2 ( x k L) (15a,b)
2 M 0 2 k 1
Schemat Schemat
Lp C1 C2 Lp C1 C2
obcienia obcienia
2 PRZYKADY I WNIOSKI
LT LT , mod 1,0
LT, mod , lecz 2 (16a,b)
f LT , mod 1 / LT
Wy f y 2194 10 6 235 10 3
LT 1,020 (19)
M cr 496,0
Rozpatrzmy belk wykonan z IPE500 S235 L=8 m obcion jak na rys. 4. Obcienie
poprzeczne jest przyoone do grnej pki dwuteownika, lecz ma rne zwroty (rys. 4).
Z wykresu momentu zginajcego otrzymujemy: M2 = 195 kNm, M3 = 10 kNm oraz
M4 = 145 kNm. Wspczynnik C1 wyznaczony ze wzoru (12) wynosi:
21 3002
C1 2,06 (20)
3002 61952810 2 61452
2 8 20 8 2 0,648
a2
300 2 2 200 sin ( 4 / 8) 0,648 , C2 2,06 0,67 (21a,b)
2
PIMIENNICTWO
Summary
Pawe BAEJEWSKI1
Jakub MARCINOWSKI2
Instytut Budownictwa, Uniwersytet Zielonogrski
STRESZCZENIE
1 WPROWADZENIE
Projektowanie konstrukcji, jako cigy proces zmian, niesie ze sob ryzyko popenienia
wielu bdw. Niektre z nich mog wynika z beztroski projektantw lub ze zego
podejcia do rozpatrywanego zagadnienia. Istnieje jednak jeszcze jeden wany czynnik,
ktry moe znaczco wpyn na zachowanie si konstrukcji. Jest to nieprzewidywalno,
a w tym szczeglnym przypadku nieprzewidywalno zachowa tumu ludzi przebywajcego
na trybunie stadionu ulowego.
Podczas zawodw sportowych zaobserwowano nadmierne przemieszczenia dwigarw
dachowych zadaszenia trybuny. Byo to przyczynkiem do wykonania serii pomiarw podczas
kolejnych zawodw. Celem tych pomiarw byo wskazanie przyczyny lub przyczyn
________________________
1
P.Blazejewski@ib.uz.zgora.pl
2
J.Marcinowski@ib.uz.zgora.pl
210 P. Baejewski, J. Marcinowski
nadmiernych drga oraz okrelenie ich wpywu na bezpieczestwo konstrukcji. Wyniki byy
jednoznaczne: miarowe podskoki kibicw wzbudzaj drgania konstrukcji zadaszenia trybuny
i s to wzbudzenie o charakterze rezonansowym. Wynikao to z niespenienia stanu
granicznego uytkowania wg [1] i [4]. Po przeanalizowaniu zaistniaej sytuacji
przeprowadzono analizy numeryczne kilku koncepcji przestrojenia dynamicznego,
a nastpnie wykonano kolejne pomiary drga dwigarw dachowych wzmocnionych
wskazanymi rozwizaniami.
Metodologi bada, wyniki uzyskane podczas pomiarw przeprowadzonych na
stadionie, jak rwnie analizy numeryczne dynamicznego przestrojenia konstrukcji
przedstawiono w niniejszej pracy.
2 OPIS KONSTRUKCJI
(por. rys. 4) obejmujcy trzy dwigary z trybunami czyli jeden sektor. Ponadto kady model
posiada gwny dwigar elbetowy, wraz z belkami pod siedziska kibicw (stopniami
trybun), stalowy dwigar podtrzymujcy drewnian konstrukcj dachu, wizar dachowy oraz
patwie. W modelach numerycznych wykorzystano trj- i czterowzowe elementy typu
powokowego, elementy prtowe, elementy cznikowe oraz elementy masowe.
Poszczeglnym obszarom przypisano waciwoci materiaowe korespondujce
z materiaami obiektu rzeczywistego, tj. elbet, drewno i stal. Gruboci elementw dobrano
zgodnie z faktycznymi grubociami poszczeglnych elementw konstrukcji.
Warunki brzegowe wprowadzono w taki sposb by dopuci przemieszczenia
odpowiadajce moliwym deformacjom segmentu wycitego z wikszego fragmentu
konstrukcji. Na rys. 3 widoczne s wizy podporowe modelujce podparcie na supach pod
trybunami. Na kocach patwi dachowych oraz na kocach belek podsiedziskowych (stopni)
wprowadzono wizi uniemoliwiajce przemieszczenia w kierunku obwodowym.
Przemieszczenia punktw 4 i 5
40
35 Punkt 4 Punkt 5
30
25
20
Przemieszczenia [mm]
15
10
5
0
-5 20 30 40 50 60 70 80 90
-10
-15
-20
-25 Pomiary drga podczas "labado" 19.10.2010
-30
-35
Czas [s]
Rys. 8. Pierwsza forma drga swobodnych Rys. 9. Druga forma drga swobodnych
4.3 Wnioski
0.4
0.035
0.2
Przemieszczenia w mm
0.030
0
0.025
-0.2 80 82 84 86 88
-0.4 0.020
-0.6 0.015
-0.8 0.010
-1
0.005
-1.2
0.000
-1.4
0 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5 5 5.5 6 6.5 7 7.5 8 8.5 9 9.5 10
Czas w s
Czstotliwo w Hz
Rys. 12. Przemieszczenia wzbudzonego dwigara nr 11 Rys. 13. FFT sygnau wzbudzonego dwigara nr 11
Rys. 14. Sposb podparcia supa Rys. 15. Poczenie sup - dwigar
Modyfikacje konstrukcyjne zadaszenia stadionu redukujce drgania o charakterze 215
Przemieszczenia w mm
0
-0.5 85 90 95 100 0.06
-1
-1.5
-2 0.04
-2.5
-3
-3.5 0.02
-4
-4.5 0.00
-5 0 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5 5 5.5 6 6.5 7 7.5 8 8.5 9 9.5 10
Czas w s Czstotliwo w Hz
Rys. 16. Przemieszczenia wzbudzonego dwigara nr 11 Rys. 17. FFT sygnau wzbudzonego dwigara nr 11
0.045
0.035
0.030
0.025
0.020
0.015
0.010
0.005
0.000
0 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5 5 5.5 6 6.5 7 7.5 8 8.5 9 9.5 10
Czstotliwo w Hz
0.10
Przemieszczenia w mm
0.06
0.04
0.02
0.00
0 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5 5 5.5 6 6.5 7 7.5 8 8.5 9 9.5 10
Czstotliwo w Hz
PIMIENNICTWO
Summary
In a newly opened stadium strong vibrations were observed when the spectators jumped
rhythmically. The measurements taken during competitions confirmed this observation.
The amplitude of roof vibrations reached the value of 35 mm and was too big from the
structural safety point of view. Additional numerical analyses revealed that the frequency of
free vibrations of the stadium roof was nearly equal to the frequency of rhythmical jumps of
the spectators. It was clear that the phenomenon of the resonance took place. To avoid
the resonance additional structural members in a form of steel columns were proposed.
Numerical analyses and measurements made after the structural modification revealed that
the frequency of free vibrations of the stadium roof was shifted to a very high value of 5,5 Hz
and to this end the resonance was excluded. After the proposed structural modification
the stadium can be exploited safely.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Monika CHABLASZEK1
Zbigniew KOWAL2
Politechnika witokrzyska
STRESZCZENIE
Sowa kluczowe: kopua prtowa, kratownica Misesa, przeskok wza, redukcja sztywnoci
podunej prtw.
1 WPROWADZENIE
przeskoku wza [1] uwzgldni w sposb poprawny zmian geometrii kratownicy Misesa,
nie wzi jednak pod uwag degradacji sztywnoci podunej prtw ciskanych wywoanej
losowym lub wzbudzonym wygiciem.
Na rysunku (Rys. 1) pokazano schemat statyczny rozwaanej kratownicy.
gdzie: S sia poduna w prcie, Nkr = kr A sia krytyczna, A pole przekroju prta.
2 kr 2 N kr
C 2 2 (2)
4i e 4i Se
gdzie: losowe lub wzbudzone wygicie wstpne; i promie bezwadnoci przekroju prta;
=S/A rednie naprenie ciskajce w przekroju prta; kr rzeczywista wytrzymao
krytyczna prta; e=2E/2 eulerowska wytrzymao krytyczna prta kr; Se = e A -
eulerowska nono krytyczna.
Stosunek e/kr = Se/Nkr w obszarze sprystym dla L/i > 100 wynosi w przyblieniu 1,
std parametr imperfekcji C prta mona bezpiecznie oszacowa ze wzoru (3):
2
C (3)
4i 2
P n S sin i (4)
Nono kratownicy Misesa z prtw obarczonych wstpnym wygiciem 219
Nachylenie prtw 100% 50% 40% 30% 25% 20% 15% 10% 5%
z 142,2 112,4 108,3 105 103,6 102,5 101,7 101 100,7
0,000 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0,050 363 350 307 245 206 165 110 47,1 6,3
0,100 356 341 300 241 205 164 119 67,6 11,6
0,200 334 313 274 220 188 152 113 70,3 18,7
0,300 308 280 244 196 167 135 101 64,3 21,5
0,400 277 244 212 170 145 117 87,6 56,4 21,1
0,500 241 206 179 143 120 98,3 73,6 47,6 18,9
0,600 200 167 144 115 97,6 79,0 59,2 38,4 15,7
0,700 155 127 109 86,4 73,5 59,5 44,6 29 12,1
0,800 106 84,9 72,9 57,8 49,1 39,8 29,8 19,4 8,2
0,900 53,6 42,6 36,6 29 24,6 19,9 16,6 9,7 4,1
222 M. Chablaszek, Z. Kowal
Rys. 3. Przykady SRS P(z) uwzgldniajce redukcj sztywnoci podunej dla C=0,05 i nachylenia prtw.
Na rysunku (Rys. 4) pokazano porwnanie SRS Pm oraz Pk dla 10% nachylenia prtw
dla przykadu pokazanego w p. 4 pracy. Maksimum obiektywnej SRS Pk(z) wystpuje przy
obcieniu maksymalnym Pk = 71,5 kN przy przemieszczeniu wza zHo = 0,166 Ho
100
Pm
80
Pmax=71,5 kN
60 Pk
40
20
0
0,0 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8 0,9 1,0 z
6 PODSUMOWANIE
PIMIENNICTWO
Summary
The paper presents a solution to the question of actual critical load (from the node snap
through condition) of von Mises spatial truss with account to the degradation of the
longitudinal stiffness of compressed bars. The algorithm shows estimates of critical load
measured by the load of the truss node built from bars with random or activated deflection.
The paper is illustrated with examples of static equilibrium paths of load P(z) of von Mises
truss node for different inclinations of bars. The results are compared with solutions according
to the stiffened geometry of the system as well as with the results for the conventional
reduction of compressed bars. Decrease in the load bearing capacity of von Mises truss node
is shown according to its performance by examples of differently inclined bars in the function
of their initial inclination of H0/L0 for the imperfection ratio C = 0.05.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Marcin CHYBISKI1
Andrzej GARSTECKI2
Politechnika Poznaska
STRESZCZENIE
Praca przedstawia wyniki analizy nonoci blachownic stalowych dla rnych ukadw
eber i otworw wycitych w rodniku. Bada si stateczno globaln i lokaln. Analizy
prowadzi si metod elementw skoczonych z zastosowaniem elementw typu
powokowego. Przeprowadzono zarwno analizy liniowe jak i nieliniowe z uwzgldnieniem
wstpnych imperfekcji geometrycznych. Wyniki analiz potwierdziy, e zarwno
konfiguracja uebrowania jak i rozmieszczenie oraz ksztat otworw w rodniku maj bardzo
duy wpyw na nono blachownic, co uzasadnia celowo podjtych bada.
1 WSTP
2 ANALIZA LINIOWA
Analizy liniowe miay na celu ustalenie dla kadego wariantu blachownicy kilku najniszych
wartoci obcienia krytycznego i rozpoznanie, z jakimi formami utraty statecznoci s te wartoci
zwizane. Obcienia krytyczne oblicza si z liniowego zagadnienia wasnego. Wyznaczane
wartoci wasne stanowi mnonik obcienia przyoonego do belki. W ten sposb otrzymuje si
obcienie krytyczne. Belki modelowano wykorzystujc powokowe elementy skoczone
o ksztacie prostoktw i trjktw.
Podparcie belek modelowano w taki sposb, aby jak najwierniej odda ide tzw. podparcia
widekowego. Rozpatrywano blachownice obcione si skupion w rodku rozpitoci belki jak
i z obcieniem rwnomiernie rozoonym powierzchni pasa grnego. Analizowano belki bez
podparcia pasa grnego jak i z podparciem odbierajcym swobod przemieszcze w kierunku osi
poziomej, poprzecznej do osi belki. Punktowe poprzeczne podparcie pasa grnego stosowano
w przypadku obcienia skupionego. Cige podparcie stosowano w przypadku belek
z obcieniem cigym. Podparcie poprzeczne pasw zastosowano w celu wyeksponowania
wpywu statecznoci lokalnej. Uzyskiwane z analiz mnoniki obcienia odnosz si do
obcienia jednostkowego.
eberek, a tym samym zmian ich kta pochylenia w stosunku do pasw blachownicy. cznie
przeanalizowano 264 blachownice. Wybrane wyniki analiz przedstawiono w tablicach 1 i 2. Tablice
obejmuj blachownice o czterech grubociach rodnika od 3 do 6 mm. Zawieraj bezwymiarowy
wspczynnik materiaochonnoci eberek m/m jako stosunek masy eberek do masy caej
blachownicy. Przedstawiaj warto wasn rwn sile krytycznej Fcr [N].
Tablica 1. Blachownice o ortogonalnej konfiguracji eberek usztywniajcych, z i bez podparcia pasa grnego,
obcione si skupion przyoon do pasa grnego w rodku rozpitoci. Wspczynnik
materiaochonnoci eberek m/m. Mnonik obcienia krytycznego oraz posta utraty statecznoci.
Przekrj poprzeczny belki
Konfiguracja eberek
740x3x180x10 740x4x180x10 740x5x180x10 740x6x180x10
Lp. i warianty (a) i (b)
podparcia Smuko rodnika
247 185 148 123
1.
Oss1
Oss3z
Oss3w
Oss4w
Tablica 2. Blachownice o diagonalnej konfiguracji eberek. (Ukad tablicy jak Tab. 1).
Dss3d
Dss4g
Dss5d
Dss3dg
a) b) c) d)
Rys. 1. Belki uebrowane w sposb ortogonalny z otworami okrgymi i kwadratowymi z lub bez wzmocnienia
a) b) c) d)
Rys. 2. Belki uebrowane w sposb diagonalny z otworami okrgymi i trjktnymi z lub bez wzmocnienia
Zastosowane w belkach otwory miay ksztat koowy (rys. 1a, 2a) lub dopasowany do
ksztatu pola powstaego z zastosowania ortogonalnego (rys. 1c) bd te diagonalnego
(rys. 2c) uebrowania belki. Przeanalizowano belki z otworami bez (rys. 1a, c; 2a, c) i ze
wzmocnieniem konierzowym na obwodzie wycicia (rys. 1b, d; 2b, d). Wzmocnienie
konierzowe miao grubo 5 mm i szeroko 25 mm, z kadej ze stron rodnika. Wymiary
otworw przyjto w sposb umoliwiajcy przeprowadzenie przez nie przewodu
instalacyjnego o rednicy 300 mm. Wybrane wyniki analiz blachownic aurowych
uebrowanych diagonalnie i ortogonalnie, z podparciem pasa grnego w rodku rozpitoci
i obcionych si skupion przedstawiono na (rys. 3).
Opisane wyej analizy liniowej statecznoci wykazay przewag uebrowania
diagonalnego nad uebrowaniem ortogonalnym. Wniosek taki wymaga jednak potwierdzenia
przez analizy nieliniowe uwzgldniajce wstpne imperfekcje geometryczne, co zostanie
przedstawione w kolejnym rozdziale.
230 M. Chybiski, A. Garstecki
1,05E+06
9,00E+05
7,50E+05
6,00E+05
[-]
4,50E+05
3,00E+05
1,50E+05
0,00E+00
123 148 185 247
h w /t w [-]
uebrowanie diagonalne z otworami okrgymi
uebrowanie diagonalne z otworami okrgymi wzmocnionymi
uebrowanie diagonalne z otworami trjktnymi
uebrowanie diagonalne z otworami trjktnymi wzmocnionymi
uebrowanie diagonalne bez otworw
uebrowanie ortogonalne z otworami okrgymi
uebrowanie ortogonalne z otworami okrgymi wzmocnionymi
uebrowanie ortogonalne z otworami kwadratowymi
uebrowanie ortogonalne z otworami kwadratowymi wzmocnionymi
uebrowanie ortogonalne bez otworw
Rys. 3. Mnonik obcienia krytycznego dla rnych smukoci rodnika. Belki z podparciem pasa grnego
w rodku rozpitoci i obcione si skupion.
3 ANALIZA NIELINIOWA
ebra diagonalne
220,00
200,00
180,00
160,00
ebra ortogonalne
Obcienie F [kN]
140,00
100,00
80,00
40,00
20,00
0,00
0,0
-5,0
-10,0
-15,0
-20,0
-25,0
-30,0
-35,0
-40,0
-45,0
-50,0
Ugicie v [mm]
Oznaczenia wykresw:
o znaczniki , odnosz si odpowiednio do uebrowania ortogonalnego i diagonalnego,
o znaczniki , bez wypenienia dotycz imperfekcji 2,0 mm, z wypenieniem dotycz 15,0 mm.
Rys. 4. Zaleno P- jako wynik analizy nieliniowej metod Riksa blachownic z uebrowaniem ortogonalnym
i diagonalnym, dla rnych wartoci imperfekcji lokalnych
4 WNIOSKI
PIMIENNICTWO
Summary
The stability of girders with various orthogonal and diagonal configurations of ribs is
studied using FEM with shell elements. Linear stability analysis was carried out for
a numerous set of rib configurations, with variable web thickness and different shapes of
openings. Nonlinear stability analyses accounting for initial geometric imperfection were
performed for a beam with orthogonal ribs and its counterpart with diagonal ones. Linear and
nonlinear analyses demonstrated that a rationally designed configuration of ribs and openings
can strongly improve the stability response of girders. Diagonal configuration proved to be
more favorable.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Piotr IWICKI1
Marcin KRAJEWSKI2
Politechnika Gdaska
STRESZCZENIE
1 WSTP
3 ANALIZA WYNIKW
Wyznaczono siy krytyczne oraz odpowiadajce im postacie wyboczenia dla rnej liczby i
rnych sztywnoci ste. Z przeprowadzonej analizy wynika, e wraz ze zwikszaniem
sztywnoci i liczby podpr bocznych zwiksza si sia krytyczna w pasie. Dla rnej liczby
ste wyznaczono zaleno wzgldnej siy krytycznej od bezwymiarowego wspczynnika
sztywnoci ste, przyjmujc za warto odniesienia si krytyczn w pasie grnym,
jednakow dla wszystkich rozpatrywanych przypadkw ste ( Pcr 0 2 EJ y L0 2 ,
L00,75 m). Wspczynnik sztywnoci ste jest rwny kL0 Pcr 0 , gdzie k oznacza
sztywno stenia. Z przeprowadzonej analizy wynika, e istnieje pewna warto
wspczynnika powyej ktrej sia krytyczna nie wzrasta lub wzrost ten jest niewielki
(Rys. 4). Zjawisko to zwizane jest ze zmian postaci wyboczenia prta. Dla mniejszych
sztywnoci ste posta wyboczenia ma ksztat jednej pfali, a dla wikszych sztywnoci
ksztat ten zmienia si na dwie lub wicej pfal (Rys. 5). Przy pewnej progowej wartoci
sztywnoci ste sia krytyczna osiga warto zblion do maksymalnej. Dalszy wzrost
sztywnoci nie powoduje wzrostu siy krtycznej lub wzrasta ona, w poszczeglnych
236 P. Iwicki, M. Krajewski
1,2
Sia w pasie ciskanym Pcr / Pcr0 Schemat 1 - zablokowane 7st. - sch.1 7st. - sch.2
skrcanie na obydwu 5st. - sch.1 5st. - sch.2
podporach
1,0 3st. - sch.1 3st. - sch.2
Schemat 2 - zablokowane 1st. - sch.1 1st. - sch.2
skrcanie tylko na jednej
0,8 z podpr L 0 =0,75m
P cr0 =174,8 kN
0,6
0,4
0,2
0,0
0 1 2 3 4 5
Sztywno ste k x L 0 /P cr0
a) b)
EJ y
Lw , (1)
Pcr
8
Wspczynnik dugoci wyboczeniowej
1 Lo = 0,75m
P cro = 174,8 kN
0
0 1 2 3 4 5
Sztyw no ste = k x L 0 /P cr0
Rys. 6. Zaleno -
0,16
0,14
Pcr / Pcr0
0,10
0,20
0,18
F - sia obciajca [kN]
0 1 2 3 4
Rys. 8. Zaleno reakcji w podporze sprystej o sztywnoci k=80 kN/m, od wielkoci obcienia
5
schemat 1- zablokowane skrcanie
na obydwu podporach
0
0 2 4 6 8 10 12
u - przemieszczenie pionowe [mm]
Rys. 9. Zaleno przemieszczenia pionowego, wza kratownicy od wartoci siy obciajcej przy
zastosowaniu stenia o sztywnoci k=10 kN/m
Analiza numeryczna i badania dowiadczalne kratownicy ze steniami 239
12
schemat 1- zablokowane skrcanie
na obydwu podporach
10
schemat 2- zablokowane skrcanie
tylko na jednej z podpr
F - sia obciajca [kN]
0
0 2 4 6 8 10 12 14 16 18
u - przemieszczenie pionowe [m m]
Rys. 10. Zaleno przemieszczenia pionowego, wza kratownicy, od wartoci siy obciajcej przy
zastosowaniu stenia o sztywnoci k=80 kN/m
4 WNIOSKI
PIMIENNICTWO
Summary
The present research shows the results of experimental and numerical analyses of
a model of a typical truss. The stability analyses and non-linear static analyses are
investigated for the bar model of a structure. For different stiffnesses and location of braces,
the critical load and effective buckling length of the truss chord are calculated and the
threshold bracing stiffness is found. The reactions in braces in the function of load increases
are found. Some problems that appeared in the experimental verification of the truss model
are discussed.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Agnieszka JABOSKA-KRYSIEWICZ1
Politechnika Biaostocka
STRESZCZENIE
1 WPROWADZENIE
ebropoziome
nakadka
belkaIPE
stolik
ebropionowe
supHEB
Ksztatownik, z Ksztatownik, z
Oznaczenie rednica
ktrego wykonano ktrego wykonano
poczenia i klasa rub
sup rygiel
S1a HEB200 I200PE M12 kl. 8.8
S1b HEB200 I240PE M16 kl. 10.9
40
35
30
model MES
25
S1a-1
sia [kN]
20
S1a-3
15 S1a-2
10
0
0,00 3,00 6,00 9,00 12,00 15,00
Rys.3. Wykres: sia dziaajca na rygiel-ugicie koca rygla dla wzw S1a
120
100
80
model MES
sia [kN]
60
S1b-1
40 S1b-2
S1b-3
20
0
0,00 5,00 10,00 15,00 20,00 25,00 30,00
Rys.4. Wykres: sia dziaajca na rygiel-ugicie koca rygla dla wzw S1b
246 A. Jaboska - Krysiewicz
Rys.5. Efekt przechylania si rub widoczny w: a) badanych wzach , b) modelu numerycznym MES
Rys.6. Wykres napre zredukowanych w modelu nakadki wza S1a dla wartoci siy dziaajcej na rygiel
P=21,6 kN
Rys.7. Rozkady napre zredukowanych od sprenia rub dla modelu nakadki wze S1a
4 WNIOSKI
PIMIENNICTWO
[1] Eurocode 3: EN 1993-1-8: Design of steel structures. Part 1-8: Design of joints.
[2] Lipson L.S., Hague M.I.: Elastic-plastic analysis of singleangle bolted welded
connections using the finite element method. Computers & Structures.Vol.9, No 6,
Dec.1978.
[3] Patel K.V., Chen W.F.: Analysis of fully bolted moment connection using NONSAP.
Computers & Structures, Vol.21, No 3, 1985.
[4] Dominikowski S., Bogacz P.: Determination of internal forces in end plates of simple
end plate joints. Technical Sciences, No.12,2009, p.83-94.
[5] Giejowski M.A., Salah W., Barcewicz W.: Steel beam-to-column bolted joint with thin
end-plates. Proc. of European Conference on Steel Structures EUROSTEEL, Graz 2008,
p.483-488.
[6] Chen S., Du G.: Influence of initial imperfection on the behavior of extended bolted end-
plate connections for portal frames. Journal of Constructional Steel Research,Vol.63
(2007), p.211-220.
[7] Danesh F., Pirmoz A., Daryan A.S.: Effect of shear force on the initial stiffness of top
and seat angle connections with double web angles. Journal of Constructional Steel
Research,Vol.63 (2007), p.1208-1218.
[8] ANSYS 8.0. User Manuals. Online help.
[9] www.csi-ansys.com
[10] Garncarek R.J, Jaboska-Krysiewicz A.: Analiza eksperymentalna spronych pocze
belek ze supami, wykonanych w paszczynie mniejszej sztywnoci supa. Konstrukcje
Stalowe, nr 5(63) 2003, s.41
Summary
The paper presents a comparison between experimental and numerical studies on the
behavior of bolted beam-to-column web moment connections (called minor axis joints).
In this type of connection the beam is framed into the column web with the action of the beam
moment causing bending of the column about its weak axis. In the tests the specimens used
were preloaded bolts were used. The FEM model of bolted connection was developed. The
ANSYS FE code was used to carry out the analysis. The models included the effects of slip
by utilizing a general contact scheme. Non-linear 3D continuum elements and non-linear
materials were used for all parts of the connection and the contact conditions between all the
components (plates, nut, bolt head, bolt shaft). The comparison between the FE modeling and
the experimental testing shows a good agreement.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Zbigniew KOWAL1
Rafa PIOTROWSKI2
Andrzej SZYCHOWSKI3
Politechnika witokrzyska w Kielcach
STRESZCZENIE
1. WPROWADZENIE
Rys. 1. Schemat rozbudowy dugoci struktury segmentami 21x21m (czonymi piramidami o podstawie 3x3m).
Tablica 1. Przemieszczenia poziome oraz siy podune w strukturach zredukowanych o wzach przegubowych.
Tablica 2. Przemieszczenia poziome oraz siy podune w strukturach zredukowanych o wzach sztywnych.
W1,i S1,i [kN] S2,i [kN]
Li
L.p. pasy grne pasy dolne
[m] [cm]
rozciganie ciskanie rozciganie ciskanie
1 2 3 4 5 6 7
1 18 0,2 11,33 8,60 2,10 1,64
2 42 2,6 43,07 41,74 10,74 9,61
3 66 11,8 86,08 85,70 23,86 23,05
4 90 31,8 133,18 132,98 42,71 42,02
5 114 64,9 180,47 180,33 67,35 66,75
80
64,9
60 w. przegubowe
52,4
40 w. sztywne
15,9 31,8
20
0,2 3,0 11,8
0 2,6
18 42 66 90 114 Li [m]
Rys. 3. Przemieszczenia poziome wzw W1,i struktur zredukowanych o dugociach Li = 18, 42, 66, 90, 114m.
przerywane) oraz o wzach sztywnych (tab. 2; kol. 4, 6 - linie cige) w funkcji dugoci Li
struktury.
350
311,86
300
250
S1(2),i [kN]
197,67
200
180,47
150 S1,i - w. przegubowe
109,72 133,18
100 48,00 67,35 S1,i - w. sztywne
43,07 86,08 42,71 58,96
50 11,59 S2,i - w. sztywne
11,33 23,86 38,58
22,45 S2,i - w. przegubowe
0 2,10 10,74
10,49
2,08 18 42 66 90 114 Li [m]
Tablica 3. Przemieszczenia poziome oraz siy podune w strukturach regularnych o wzach przegubowych.
Tablica 4. Przemieszczenia poziome oraz siy podune w strukturach regularnych o wzach sztywnych.
qLi P
K 1( 2, 3),i [kN/cm] (1)
W1,i W1,i
700 700,0
600
K 1(2,3),i [kN/cm]
500 K3,i
400
350,0 300,0 K2,i
300
200 K1,i
153,3
93,9
100 57,7 63,9
19,5 9,7
50,0 6,0
0 14,5 5,9 3,0
18 42 66 90 114 Li [m]
Rys. 5. Umowne sztywnoci poaciowe struktur zredukowanych i regularnych.
6 PODSUMOWANIE
PIMIENNICTWO
Summary
The paper presents a numerical analysis of rigidity of the hipped roof end of structures
with square meshes used as large hall covers of considerable length. Such covers can be
adapted to generate energy from solar radiation [1]. The purpose of the analysis of the
horizontal rigidity of regular and reduced structures (with every second empty mesh) was to
examine the possibility of transmission through the structure of different horizontal forces on
the columns and sway brace on gable walls. It follows from the examined structures that the
greatest rigidity of the hipped roof end is in regular structures with rigid nodes and in slightly
less regular structures with hinged nodes. Reduced structures have a significantly lower
rigidity of the hipped roof end. The lowest rigidity was found in reduced structures with
hinged nodes. In the case of long halls it is necessary to take into consideration cross-section
forces in extreme longitudinal bars of the structure from horizontal loading.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Aleksander KOZOWSKI1
Politechnika Rzeszowska
Jan AGUNA2
Biuro Inynierskie Mostostal s.j.
STRESZCZENIE
Sowa kluczowe: konstrukcje stalowe, wzy doczoowe, zdolno do obrotu, metody analizy
1 WSTP
wzami o wielu szeregach rub, metody normy [1] zawodz, szczeglnie w odniesieniu do
kryterium oceny gruboci blachy czoowej zapewniajcej zdolno do odksztace
plastycznych (p. 6.4.2.(2), oraz w odniesieniu do rozkadu si wewntrznych przy ocenie
nonoci (p. 6.2.7.2(9)). W normie [1] brak jest rwnie sprecyzowanych kryteriw wyboru
metody oblicze statycznych w zalenoci od zdolnoci wza do obrotu.
Norma [1] podaje nastpujce reguy okrelania zdolnoci wzw do obrotu Cd:
- wzy rubowe, o ktrych nonoci decyduje cinanie panelu rodnika, maj zdolno do
obrotu wystarczajc z punktu widzenia analizy plastycznej ukadu konstrukcyjnego, pod
warunkiem, e smuko rodnika supa spenia warunek: d wc / t w 69 ,
- wzy rubowe doczoowe, oraz wzy z nakadkami z ktownikw maj odpowiedni
zdolno do obrotu, pod warunkiem, e spenione s jednoczenie dwa warunki:
o nonoci wzw decyduje zginanie pasw supa, blachy czoowej lub nakadek
z ktownikw,
grubo skadnika decydujcego o nonoci spenia warunek:
f ub
t 0,36d , (6.32) w [1],
fy
gdzie: d nominalna rednica ruby,
fub wytrzymao materiau ruby na rozciganie,
fy granica plastycznoci stali skadnika decydujcego o nonoci wza.
Przy zaoeniu, e n = 1,25m otrzymuje si: 1,25 oraz graniczn warto 0,71 .
W ostatecznej redakcji normy [1] warto graniczn przyjto o wartoci 1,0 [3]. Z warunku:
4M pl , Rd l eff t 2 f y / M 0
1,0 , po podstawieniu wyraenia na nono ruby:
m Ft , Rd m Ft , Rd
0,9 As f ub 0,9 0,78 d 2 f ub 0,55d 2 f ub
Ft , Rd , przyjmujc dugo efektywn, jak w
M2 4 M 2 M2
przypadku koowych linii zaomu leff = 2m, oraz po podstawieniu wartoci wspczynnikw
czciowych, otrzymano wyraenie dane w normie wzorem (6.32).
Wykorzystanie nonoci wewntrznego szeregu rub w doczoowym poczeniu
spronym belki jest moliwe, gdy rodnik jest w stanie przekaza odpowiedni si, a blachy
czoowe s dostatecznie podatne, aby uchroni przed zniszczeniem szeregi bardziej odlege od
osi obrotu. Warto potrzebnego odksztacenia powierzchni styku ronie w miar zwikszania
wysokoci belki. Aby nonoci wszystkich szeregw rub w poczeniu mogy by osignite
naley zapewni plastyczny model zniszczenia (model 1) we wszystkich szeregach poza
najbliszym od osi ciskania. Osignicie takiego stanu jest niemoliwe w poczeniach
sztywnych z bardzo grubymi blachami czoowymi i w poczeniach belek wysokich
o smukych rodnikach, ktre z powodu efektw niestatecznoci, nie mog przekaza si z pasa
rozciganego na odlege od niego ruby. W normie [1] wprowadzono zasad liniowej redukcji
si w szeregach rub usytuowanych poniej szeregu, w ktrym nono obliczeniowa szeregu
rub jest wiksza od 1,9 Ft,Rd. Reguy te nie s spjne i nie podaj precyzyjnie zalenoci
midzy gruboci blachy czoowej, redystrybucj si w zczach wielorubowych i metod
analizy globalnej (oblicze statycznych). Wykazano to na nastpujcych przykadach.
Przykad 1.
Styk belek IPE 300 wykonanych ze stali S355, blacha czoowa
ma grubo 13 mm, ruby M16 10.9.
Nonoci poszczeglnych szeregw rub wynosz:
Ft,1,Rd = 140 kN; Ft,2,Rd = 200 kN; Ft,3,Rd = 133 kN; Ft,4,Rd = 158 kN
Wszystkie szeregi rub speniaj warunek 6.2.7.2(9) normy [1]:
Fti , Rd 1,9 Ft , Rd 215 kN ,
czyli nono kadego szeregu rub jest mniejsza ni 1,9 nonoci
ruby, co upowania do uwzgldnienia wszystkich szeregw rub
w obliczeniu nonoci obliczeniowej wza.
M j , Rd hr Ftr , Rd 140 0,325 200 0,255 133 0,185
r
Przykad 2.
Styk belek IPE 600 wykonanych ze stali S355, blacha czoowa ma grubo 16 mm, ruby
M20 10.9.
Nonoci poszczeglnych szeregw rub wynosz:
Ft,1,Rd = 244 kN; Ft,2,Rd = Ft8,Rd = 319 kN;
Ft,3,Rd do Ft,7,Rd = 236 kN.
260 A. Kozowski, J. aguna
Przykad 3.
Styk belek W760x265x220 wykonanych ze stali S355,
blacha czoowa ma grubo 18 mm, ruby M24 10.9.
Nonoci poszczeglnych szeregw rub wynosz:
Ft,1,Rd = 309 kN; Ft,2,Rd = 456 kN; Ft,3,Rd do Ft,8,Rd = 337 kN;
Ft,9,Rd = 393 kN.
Wszystkie szeregi rub speniaj warunek:
Fti , Rd 1,9 Ft , Rd 482 kN ,
wic nono wza oblicza si:
M j,Rd 309 0,814 456 0,684 337(0,604 0,524 0,444
0,364 0,284 0,204) 393 0,124 1429kNm
Grubo blachy czoowej nie spenia warunku (6.32)
z normy [1], pozwalajcego na plastyczn redystrybucj si
midzy poszczeglnymi szeregami rub:
1000
t p 18 mm 0,36 24 14,5 mm .
355
Powysze przykady wskazuj na brak konsekwencji w normie [1]. Spenienie
warunkw podanych w p. 6.2.7.2(9) normy upowania do uwzgldnienia wszystkich, nawet
tych najbliszych pce ciskanej szeregw rub mimo, e grubo blachy nie pozwala na
plastyczn redystrybucj si pomidzy poszczeglnymi szeregami rub. Rwnie wyniki
bada dowiadczalnych stykw belek, w ktrych dokonywano pomiaru si w rubach,
wskazuj, e szeregi rub odlege od pasa rozciganego maj niewielki udzia w nonoci
wza [4], [5], [6].
Podzia na klasy wzw wie si z ich modelem zniszczenia. Wzy klasy 1 wykazuj
model zniszczenia 1 (cakowite uplastycznienie), wzy klasy 2 charakteryzuj si modelem
zniszczenia 2 (uplastycznienie pki z zerwaniem rub), podczas gdy wzy klasy 3 ulegaj
zniszczeniu zgodnie w modelem 3 (zerwanie rub).
Przyjmujc za podstaw kryteria ustalone przez Zoetemeijera, mona okreli
graniczn grubo blachy zapewniajc wzowi osignicie klasy 1.
2
Gdy przyjmie si czyli 0,71 otrzymuje si:
1 2
f ub
t cl1 0,32d (2)
fy
FT , 2, Rd 1,9 Ft , Rd (3)
Podstawiajc:
fy f ub
2 0,25leff t 2 1,25m 2 0,55d 2
2M pl , Rd n Ft , Rd M0 M2
FT , 2, Rd ,
mn m 1,25m
f ub
t cl 2 0,53d (4)
fy
a) b) c)
Rys. 2. Modele obliczeniowe wzw do oblicze statycznych
W 6.2.7.2.(9) normy [1] proponuje si zamiast wzoru (6.26) wprowadzi wzory (6.26a)
i (6.26b) oraz zmieni tekst jak niej:
f ub
t max d (6.26a)
fy
O zdolnoci do obrotu doczoowych wzw konstrukcji stalowych 263
gdzie: = leff/m,
w stanie E-P =1,25 oraz tmax = tmax,EP,
w stanie P-P =0,91 oraz m d + t i tmax = tmax,PP.
Przy wyznaczaniu nonoci na zginanie pocze doczoowych przyjmuje si reguy
doboru gruboci blach czoowych wedug 6.4.2, oraz nastpujce zasady uwzgldniania
nonoci poszczeglnych szeregw rub:
a) w wzach, w ktrych wymagana jest zdolno do obrotu wystarczajca z punktu
widzenia analizy plastycznej konstrukcji, warunek (6.26a) dla stanu P-P powinien by
speniony we wszystkich uwzgldnianych w obliczeniach szeregach rub,
b) w poczeniach belek ze rodnikami klasy 1 i 2 mona uwzgldni obliczeniow
nono danego szeregu rub, gdy we wszystkich szeregach pooonych bliej pasa
rozciganego jest speniony warunek (6.26a) dla stanu P-P,
c) gdy w szeregu rub (x) nie jest speniony warunek (6.26a) dla stanu P-P, to
obliczeniowe siy w szeregach bliszych osi ciskania naley wyznacza z redukcj
waciw dla stanu E-E wedug wzoru:
Ft ( x 1), Rd hr
Ftr , Rd (6.26 b),
hx
gdzie: Ft(x+1),Rd - obliczeniowa nono ssiedniego szeregu wewntrznego (bliszego
osi ciskania),
hr odlego szeregu rub (r) od osi ciskania,
hx - odlego szeregu rub (x) od osi ciskania.
d) w poczeniach sztywnych (w ktrych warunek (6.26a) dla stanu E-P nie jest
speniony) oraz w poczeniach belek ze rodnikami klasy 3 uwzgldnia si
obliczeniow nono szeregw rub przylegajcych do pasa rozciganego oraz
nono zredukowan szeregw pozostaych. wedug zasady podanej w c).
e) w poczeniach penononych belek ze rodnikami klasy 3 i 4, obliczeniowe nonoci
szeregw rub przylegajcych do pasa rozciganego, nie powinny by mniejsze od
nonoci obliczeniowej pasa, a w poczeniach niepenononych od siy obliczeniowej
w tym pasie. Odstpienie od tej zasady jest moliwe po odpowiednim usztywnieniu
ebrami i uzasadnieniu obliczeniowym,
f) w poczeniach belek ze rodnikami klasy 4 uwzgldnia si tylko obliczeniowe
nonoci szeregw rub przylegajcych do pasa rozciganego.
W 6.4.2 proponuje si usun wzr (6.32), zmieni tre (2) b), wprowadzi tekst (3)
jak niej oraz zmieni obecny numer (3) na (4).
(2) b) mniejsza z gruboci t pasa supa, blachy czoowej belki lub pki cznika pasa
rozciganego, w kadym przypadku spenia warunek (6.26a) dla stanu P-P,
z uwzgldnieniem wymaga podanych w (3).
(3) Stosuje si nastpujce zasady oceny zdolnoci do obrotu wzw zalenie od gruboci
t pasa supa, blachy czoowej belki lub gruboci pki cznika pasa rozciganego:
a) poczenia, w ktrych mniejsza z gruboci t spenia warunek t > tmax,EP , (patrz wzr
(6.26a), nie maj zdolnoci do obrotu i do penego rozdziau obcienia na
poszczeglne szeregi rub. Projektuje si je jako sztywne, albo oblicza konstrukcje
z takimi wzami w zakresie sprystym (E-E) przyjmujc liniowy model sztywnoci
wza Sj,ini z ograniczeniem do 2/3MRd (patrz rys. 2a),
b) poczenia podatne, w ktrych mniejsza z gruboci t spenia warunek
tmax,PP < t tmax,EP w kadym szeregu rub, (patrz wzr (6.26a), s zdolne do obrotu
w stanie sprystym, ale nie s zdolne do penego rozdziau obcie na poszczeglne
264 A. Kozowski, J. aguna
5 PODSUMOWANIE
PIMIENNICTWO
Summary
Piotr LEWANDOWSKI1
Elbieta URBASKA-GALEWSKA2
Politechnika Gdaska
STRESZCZENIE
1 WPROWADZENIE
sztywnoci. Sztywno kasetonw zaley od ich gruboci a take od wymiarw zagi blachy
na wszystkich czterech krawdziach kasetonu. Poszukiwania optymalnego rozstawu podpr
rusztu przy zaoonej gruboci blachy, z ktrej wykonany jest kaseton oraz okrelonych
wymiarach zagi krawdzi jest typowym zadaniem optymalizacyjnym.
a)
b)
c)
Rys.2 Modelowanie warunkw brzegowych dla pyt kasetonowych: a) okrelanie sztywnoci rotacyjnej podpory
sprystej, b) okrelanie sztywnoci translacyjnej podpory sprystej, c) zoone warunki brzegowe pyty
PIMIENNICTWO
[1] Timoshenko S.P., Gere J.M.: Theory of elastic stability, London 1961.
[2] Szilard R.: Theory and Analysis of Plates, New Jersey 1974.
[3] Nowacki W.: Dwigary powierzchniowe, Warszawa 1980.
[4] Mdry D.: Niestateczno miejscowa trapezowego przekroju zginanego z uwzgldnieniem
sprystego utwierdzenia cianek, Inynieria i Budownictwo 1/2006.
[5] Kalyanaraman V.: Local buckling of cold-formed steel members. Journal of the
Structural Division, ASCE, May 1979.
[6] Marsh C.: Influence of bend radii on local buckling in cold-formed shapes. Journal of
Structural Engineering:, ASCE, December 1977.
Summary
The paper raises the subject of the effect of boundary conditions on the resistance and
stiffness of rainscreen panels. Steel rainscreen panels used in wall covering are rectangular
plates with cold formed edges. Taking into consideration the side, upper or lower fringes, the
shape of a bend is dissimilar, which causes the boundary conditions to differ. As far as the
direction of the applied load is concerned, the boundary conditions differ entirely. The
analyses show that the influence of stiffness is crucial because the rate of stiffness directly
affects the stresses in a loaded plate.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Mariusz MALAK1
Politechnika Krakowska
Marcin UKACZ2
Politechnika Krakowska, studia doktoranckie
STRESZCZENIE
W pracy podjto prb oceny stopnia redukcji nonoci stalowych belek typu SIN
(ze rodnikiem z blachy fadowej) w warunkach poaru rozwinitego. Szczegowej analizie
poddano nono belki na czyste zginanie z moliwoci globalnej utraty statecznoci
(zwichrzenia) oraz nono rodnika na czyste cinanie. W rozwaaniach wykorzystano prosty
model teoretyczny oparty na uoglnieniu tradycyjnego podejcia obliczeniowego
rekomendowanego w PN-EN 1993-1-5 i powizano go z zaleceniami PN-EN 1993-1-2.
Uwzgldniono redukcj podstawowych waciwoci mechanicznych stali, w tym w szczeglnoci
granicy plastycznoci i moduu sprystoci podunej, ze wzrostem temperatury materiau.
Oszacowano rwnie wpyw temperatury poarowej na efektywn warto odpowiednich
wspczynnikw niestatecznoci. Wykazano przy tym niedostatki podejcia normowego
i zwrcono uwag na potrzeb stosowania bardziej zoonych modeli obliczeniowych. Praca ma
charakter studialny i stanowi wstp do dalszych bada.
Sowa kluczowe: belki SIN, nono, zginanie, cinanie, poar rozwinity, zwichrzenie.
1 WPROWADZENIE
Poniewa za punkt wyjcia do rozwaa przyjto zalecenia norm PN-EN 1993-1-2 [1] oraz
PN-EN 1993-1-5 [2] zatem stopie redukcji waciwoci mechanicznych stali w temperaturze
poarowej a (jest to temperatura elementu stalowego nie za temperatura otaczajcych go
gazw spalinowych g a ) opisuj odpowiednie wspczynniki k x, , w szczeglnoci
k y , f y , f y , 20 zdefiniowany dla granicy plastycznoci materiau i k E , E a, E a, 20
wyspecyfikowany dla moduu sprystoci podunej (temperatura a 20 o C jest traktowana
jako temperatura pokojowa). Wartoci tych wspczynnikw, zgodne z rekomendacjami normy
[1], zestawiono w tabeli 1.
Tabela 1. Wspczynniki redukcyjne w odniesieniu do temperatury 20C
a 20C 100C 200C 300C 400C 500C 600C 700C 800C 900C 1000C 1100C 1200C
k y , 1,000 1,000 1,000 1,000 1,000 0,780 0,470 0,230 0,110 0,060 0,040 0,020 0,000
k E , 1,000 1,000 0,900 0,800 0,700 0,600 0,310 0,130 0,090 0,0675 0,045 0,0225 0,000
M Rd LT b f t f h0 t f f y M 1 (1)
M Rd , LT ,b f t f h0 t f f y , M , fi (2)
M Rd , M Rd k y , M 0 M , fi (3)
LT , LT , 2LT , 2LT ,
1
(4)
gdzie:
LT , 0,5 1 LT LT , 0,2 2LT , (5)
przy czym:
LT , M p , M cr , (6)
M p , b f t f h0 t f k y , f y , 20 (7)
M cr , k E , Ea , 20 I y ,c Gc , J c 1 W2 (8)
L
przy czym:
Gc , - modu sprystoci przy cinaniu dla stali belki z falistym rodnikiem [7]
(patrz rys. 2):
ab k E , Ea , 20
Gc, G , gdzie G oraz 0,3 (9)
ac 21
I y ,c
t f b f 2t f b 3f t w hw b 2f 12d 2 t w hw (10)
62t f b f t w hw
1
Jc
3
2b f t 3f hw t w3 (11)
C w,c
hw2 t f b f 6t f b 3f t w hw b 2f 12d 2t w hw (12)
246t f b f t w hw
k E , Ea , 20C w,c
W (13)
L Gc , J c
Rys. 4. Zalenoci pomidzy temperatur stali a momentem krytycznym zwichrzenia (po lewej) i nonoci na
zginanie ze zwichrzeniem (po prawej) przy rnych rozpitociach belki.
Rys. 5. Zaleno smukoci wzgldnej (po lewej) i wspczynnika zwichrzenia (po prawej) od temperatury stali.
3 NONO NA CINANIE
1,15 1,5
c , min ; (14)
k y , f y , 20 k y , f y , 20
0,9 0,5
cr ,l , 3 cr , g , 3
2 2
a3 s k E , Ea , 20 t w
cr ,l , 5,34 (15)
h0t w 12 1 2 s
3 3
32,4 k E t w k E I
cr , g , 2 4 E , a , 202 w E , a , 20 z (16)
h0 t w 12 1 s w
k y , f y , 20
VRd , c , hw t w (17)
3 M , fi
Rys. 6. Zaleno wspczynnika niestatecznoci (po lewej) i nonoci na cinanie (po prawej) od temperatury stali.
4 UWAGI KOCOWE
PIMIENNICTWO
Summary
STRESZCZENIE
Zgodnie z norm europejsk ENV 1994-1-1 z roku 1992 ([1]), blachy fadowe
stosowane w pytach zespolonych stalowo-betonowych naleao oblicza w stanie
sprystym, wykluczajcym pojawienie si przegubw plastycznych na podporach.
W wyniku prac badawczo wdroeniowych zrealizowanych na pocztku lat
dziewidziesitych ubiegego stulecia wykazano, e ten typ oblicze prowadzi do rozwiza
nieekonomicznych, nieuzasadnionych z punktu widzenia technicznego i zaproponowano
model zachowania z przegubami plastycznymi na podporach ([2]).
Model ten zosta zaakceptowany przez komitet naukowy i techniczny SC4/TC250
i wprowadzony do ostatecznej wersji EN 1994-1-1 [3]. Procedura dla tych oblicze,
przeznaczona rwnie dla blach przekry dachowych, zostaa podana w EN 1993-1-3 ([4]).
Warunkiem stosowania tego sposobu oblicze jest dowiadczalne sprawdzenie
zachowania blachy na podporach porednich:
- wytrzymao przekroju (interakcja momentu i reakcji),
- zdolno przekroju do obrotu (zaleno moment obrt),
przy czym w odniesieniu do blach fadowych stosowanych w pytach zespolonych naley
dodatkowo uwzgldni schematy obcie wedug normy EN 1991-1-6 ([5]).
Naley tu jednak zauway, e wyej wymienione normy nie zawsze podaj
szczegowo i w sposb "explicite" tok postpowania. W niniejszym opracowaniu podane s
wic dodatkowe informacje przeznaczone dla uytkownikw tych norm.
Sowa kluczowe: Blacha fadowa, faza konstrukcji, interakcja moment reakcja, pyta
zespolona stalowo betonowa, przegub plastyczny, przekrj zastpczy,
zaleno moment obrt
________________________
1
spconsultants@yahoo.fr
2
leopoldsokol@aol.com
280 A. Palisson Sok, L. Sok
1 WSTEP
q
Ewolucja dystrybucji momentu zginajcego M w kolejnych fazach
wzrostu obcienia q:
faza (2)
faza (1)
M
faza (3)
(a) (b)
M i , Ed Ri , Ed
1.25 (3)
M i , Rd Ri , Rd
Mi,Ed
M0=1.25Mi,Rd
Mi,Rd ai
0.25Mi,Rd aj
Ri,Ed
Rys. 4 Ukad badawczy dla okrelenia zachowania blachy na podporze poredniej [4]
(b)
(a)
Fmax
F1
F F
2
F3
F4
F5
Mmean
0,9Mmean Md
1
Rys. 7 Przykad zalenoci "M-" dla grupy prbek o danej dugoci ([4]).
Dla kadej grupy prbek o tych samych wymiarach, okrela si krzywe "rednie
zredukowane" (rednia warto przemnoona przez wspczynnik redukcyjny 0.9)
przedstawiajce zaleno obliczeniow "M-".
Naszym celem bdzie teraz okrelenie wsplnej paszczyzny dla oblicze teoretycznych
z zalenoci pokazan na Rys 3 i oblicze wspomaganych badaniami, z zalenoci pokazan
na Rys. 5.
Z punktu widzenia formalnego, w obliczeniach wspomaganych badaniami mona
sparametryzowa obliczenia w odniesieniu do kadego z odcinkw interpolacyjnych (b)
pomidzy punktami (a) otrzymanymi z bada prbek o rnych dugociach. Obliczenia te s
jednake utrudnione w porwnaniu do znacznie prostszego prawa zachowania przyjtego
w obliczeniach teoretycznych wg Rys. 1.
Nasuwa si, wic idea uproszczenia polegajcego na zastpieniu linii amanej zoonej
z wielu odcinkw (b) przez jeden odcinek poprowadzony w taki sposb, by aden z punktw
pomiarw nie znalaz si poniej tego odcinka, wedug schematu pokazanego na Rys. 8.
Prosta przechodzca przez punkty ai i aj przecina osie ukadu w punktach M0 i R0
okrelona wzorami:
M0 = Mi,max*M (6)
R0 = Ri,max*R (7)
Wymiarowanie blach fadowych stosowanych w pytach zespolonych 285
M R 1
gdzie: M (8)
M R 1
M R 1
R (9)
R M 1
M i , max
M (10)
M i , min
Ri , max
R (11)
Ri , min
Aby otrzyma zapas bezpieczestwa 10% wymagany klauzula 7.2(1) normy [4],
wartoci M0 i R0 naley przemnoy przez wspczynnik = 0.9 i ostatecznie otrzymuje si
nastpujc zaleno dla interakcji "M-R":
M i , Es Ri , Es
(12)
M M i , max R Ri , max
gdzie: Mi,Es jest momentem spowodowanym obcieniem charakterystycznym
Ri,Es jest momentem spowodowanym obcieniem charakterystycznym
Mi,max i Ri,min s wytrzymaociami odpowiadajcymi punktowi ai na Rys. 8
Ri,max i Mi,min s wytrzymaociami odpowiadajcymi punktowi aJ na Rys. 8
Naley oczywicie speni dwa zwizane z tym warunki:
Mi,Es / Mi,Rs (13)
350
300
Moment (daN*m/m)
250
Wynik
200 Wykres
150
100
50
0
0 500 1000 1500 2000 2500
Reakcja (daN/m)
Rys. 12. Wykres zalenoci "M-" otrzymany z bada dla kompletu prbek
Na rys. 12 s=sij, gdzie: i wskazuje numer grupy prbek o danej dugoci, - j wskazuje
numer prbki o danej dugoci.
Ksztat krzywych na rys 12 wskazuje, e:
- zachowanie nieliniowe zaczyna si w kocowej czci fazy sprystej, przed osigniciem
wytrzymaoci,
- w fazie nieliniowej, w miar jak wzrasta obrt na podporze, moment rezydualny w
przegubie plastycznym maleje, zachowujc jednak wielko znaczc (na og od 40 do
70% wielkoci maksymalnej).
Zasady oblicze z wykorzystaniem zalenoci "M-R" i "M-" s nastpujce:
stan graniczny uytkowalnoci jest okrelony dwoma kryteriami:
- ugicie graniczne (L/180),
- osignicie wytrzymaoci na podporze poredniej, okrelone warunkami (12) (14)
stan graniczny nonoci jest okrelony nastpujcymi warunkami:
- osignicie wytrzymaoci na zginanie w przle, przeksztacajce ukad w mechanizm,
- osignicie wytrzymaoci na podporze skrajnej,
- przekroczenie zdolnoci do obrotu (maksymalnego obrotu zarejestrowanego w badaniach).
Uwaga:
Wedug normy [4], nie jest dopuszczalne utworzenie przegubu plastycznego na
podporach tymczasowych (stemplach). Znaczy to, e wytrzymao na tych podporach jest
sprawdzana w stanie granicznym nonoci wedug wzorw:
M i , Ed Ri , Ed
1 (15)
M M i ,max R Ri , max
288 A. Palisson Sok, L. Sok
1
=1+2
Ukad ten nie nadaje si oczywicie do oblicze "rcznych", naley uciec si tutaj do
metod komputerowych. W obliczeniach tych korzystnie jest zastpi wartoci dyskretne M-
funkcjami analitycznymi i(Mi). Funkcje te mona okreli, na przykad, przy pomocy
szeregw Fourriera, minimalizujc bd metod rednich kwadratw.
Obliczenia mona robi metod iteracyjn, w kadym kolejnym kroku zastpujc
poprzedni warto przez warto nastpn (M), interpolujc jednoczenie midzy funkcjami
i(Mi) odpowiadajcymi rnym wartociom Mi/Ri.
W schematycznym ujciu, procedura oblicze jest nastpujca:
1. Wprowadzenie danych
2. Okrelenie funkcji analitycznych i(Mi) na miejsce wartoci dyskretnych otrzymanych
z bada
3. Inicjalizacja sztywnoci spryn K(). W pierwszym kroku mona przyj dowoln
arbitraln warto K()
4. Przystpuje si do oblicze iteracyjnych. W kadym kroku iteracji, na podporach
porednich:
- oblicza si moment M, reakcj R i obrt ,
Wymiarowanie blach fadowych stosowanych w pytach zespolonych 289
- dla otrzymanego stosunku M/R znajduje si warto (M) przez interpolacje midzy
krzywymi i(Mi), odpowiadajcymi ssiednim wartociom Mi/Ri,
- jeli dwie ostatnie wartoci s wystarczajco bliskie, zatrzymujemy iteracj, jeli
za nie, to kontynuujemy przyjmujc w nastpnym kroku K()=M/[(M)], a do
uzyskania zadowalajcej dokadnoci.
4 PODSUMOWANIE
W artykule podano:
- komentarze uatwiajce zastosowanie norm europejskich [3 i 4], dotyczcych obliczania
blach stosowanych w pytach zespolonych, w fazie konstrukcyjnej:
- dodatkowe informacje dotyczce realizacji bada dowiadczalnych,
- dodatkowe informacje dotyczce interpretacji bada dowiadczalnych zwizanych
z okreleniem parametrw dla oblicze blach z wykorzystaniem przegubw
plastycznych na podporach,
- uoglnion posta rwnania dla wytrzymaoci przekroju podporowego na interakcje
moment reakcja, wspln dla metody teoretycznej oblicze i dla metody oblicze
wspomaganej badaniami.
PIMIENNICTWO
[1] ENV 1994-1-1: 1992 Eurocode 4 - Design of composite steel and concrete structures,
Part 1.1 General rules and rules for buildings
[2] Sokol, L.: Nonlinear Calculation Model for Steel Decking in Construction Stage, Working
Background Document SC4/TC250, 1994.
[3] PN EN 1994-1-1 Eurokod 4: Obliczenia konstrukcji zespolonych stalowo-betonowych,
Cz 1-1 : Reguy oglne i reguy dla budynkow, 2005
[4] EN 1993-1-3 PN-EN 1993-1-3:2008, Eurokod 3 - Projektowanie konstrukcji stalowych.
Cz 1-3: Reguy oglne. Reguy uzupeniajce dla konstrukcji z ksztatownikw i blach
profilowanych na zimno
[5] EN 1991-1-6 Eurocode 1 - Actions on the structures, Part 1-6 : General actions Actions
during execution, 2005
[6] Sokol, L.: Some Specific Aspects of Elastic-Plastic Behaviour of Profiled Steel Sheeting
and Decking, Thin-Walled Structures Vol 29, Nos. 1- 4, pp. 101-112, 1997
[7] Sokol, l.: A non linear design model for continuous multi-span light gauge sheeting and
Members, 14th international specialty conference on cold formed steel structures, october
15 16, 1998, University of Missouri - Rolla, St. Louis, Missouri
[8] Tsai, Y.-M.: Comportement sur appuis de tles minces formes froid, Thse no. 689,
Ecole Polytechnique Fdrale de Lausanne, 1987
[9] Luure P., Crisinel M.: Redistribution of moments at the interior support for cold formed
sheeting, ICOM 288, Ecole Polytechnique Fdrale de Lausanne, October 1993
[10] Baker Monique C.M.: Web Crippling of Cold-Formed Steel Members, Ph.D. Thesis,
Eindhoven University of Technology, 1992
[11] Hofmeyer H.: Combined Web Crippling and Bending Moment Failure of First-
generation Trapezoidal Steel Sheeting, Eindhoven University Press, 2000
[12] Publication ECCS - Design Manual for Composite Slabs, Technical Committee 7,
Working Group 7.6, N 87, 1995
290 A. Palisson Sok, L. Sok
Summary
According to the European norm ENV 1994-1-1 from 1992, in construction stage the
steel sheeting for composite slabs was calculated in elastic area behavior.
On the basis of theoretical and experimental research, a non linear model, with plastic
hinges at the supports in Ultimate Limit State, has been proposed and accepted for the version
EN 1994-1-1 from 2005.
The basic condition for the application of this method is an experimental determination
of the calculation parameters, so called M-R and M- relations. However, the information
about the testing given in the relevant norms is not always sufficient for the users.
The aim of the paper is to give complementary information about testing, interpretation
of tests, and use of results of testing in the proposed calculation model.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Zdzisaw PISAREK1
Politechnika Rzeszowska
STRESZCZENIE
1 WPROWADZENIE
Fc, s , Rd As f yd , s / s (4)
Nono strefy ciskanej jest ograniczona przez grubo pyty stropowej ( x hslab ).
Warunek ten zazwyczaj jest speniony, poniewa poczenie rubowe w strefie rozciganej
jest przyjmowane konstrukcyjnie dla normalnej sytuacji obliczeniowej. Z warunku
rwnowagi wysoko strefy ciskanej oblicza si z wykorzystujc wyraenie:
Fc,cs , Rd Ft , r , Rd (6)
r
Ec w
k c , s ,c 0,8 beff x l (8)
E sr
gdzie Ec jest siecznym moduem sprystoci podunej betonu,
w jest redni szerokoci rozwarcia rysy powstaej w fazie eksploatacji,
sr jest rednim rozstawem rys w fazie eksploatacji,
l jest zasigiem dodatniego momentu zginajcego na dugoci belki,
beff , x, E jak wyej.
W przypadku zniszczenia
supa poredniego, zachowanie si
konstrukcji zaley od sztywnoci
i nonoci przylegych belek
i wzw. Jeeli poczenia s
wystarczajco sztywne, ukad
przylegych belek ucigla si
i tworzy belk o podwjnej
rozpitoci. Jeeli poczenia s
nie do sztywne, nastpuje
odksztacenie konstrukcji a rygle
zaczynaj pracowa jako cigna.
Pokazany na rysunku 5,
schemat podpowiada sytuacji, gdy
wzy supa rodkowego idealnie
sztywne bd idealnie przegubowe.
Rys. 5. Schemat efektu belkowego i cignowego w ryglach.
W rzeczywistych konstrukcjach
jest to trudne do uzyskania. Siy wewntrzne w wle zale od sztywnoci konstrukcji
i samych wzw. Przykadow zaleno momentu wzowego od sztywnoci podpory
wewntrznej przedstawiono na rysunku 6.
Zalenoci przedstawione na rys. 6,
otrzymano dla belki z dwuteownika
IPE300 o rozpitoci 6 m obcionej
obcieniem rwnomiernie rozoonym
o wartoci 15 kN/m.
gdzie S p jest sztywnoci podpory
wewntrznej,
M j jest nonoci wza,
jest stosunkiem sztywnoci
wza do sztywnoci rygla. Rys. 6. Zaleno momentu wzowego od sztywnoci
podpory poredniej.
Mechaniczny model wza zespolonego obcionego momentem dodatnim 297
1 lb
E A A E b t
Fc, p, Ed 1 (9)
2 s b c eff slab
hb t slab 2 lb2
Siy osiowe powstae w wyniku globalnego efektu dwigni i cignowej pracy konstrukcji
obciaj dodatkowo czci podstawowe wza. Nie dziaaj one jednak w tym samym czasie.
Warto tych si jest uzaleniona od deformacji i sztywnoci konstrukcji (Rys. 8).
900
F
[kN] 800
700
600
500
400
300
200
efekt pracy cignowej
100
globalny efekt dwigmi
0
0 100 200 300 400 500
[mm]
5 PODSUMOWANIE
PIMIENNICTWO
Summary
In buildings with steel-concrete composite floors, joints are designed to transmit mainly
hogging bending moment. In case of the large horizontal loads due to wind, earthquake or
accidental events, sagging bending moments in a joint can also occur. Additionally, large
deformations of the structure cause tying and prying effects.
In the paper, a mechanical model based on component method for evaluation of
characteristics of the composite joint is presented. The influence of tying and prying actions
on distribution of the internal forces in a joint is also analyzed. The procedure for calculation
of the characteristics of the composite joint with bolted end-plate connection is elaborated too.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Marcin SKWAREK1
Pracownia Projektowa M.Skwarek, J.Hulimka Sp.J., Zabrze
Jacek HULIMKA2
Politechnika lska, Gliwice
STRESZCZENIE
1 WPROWADZENIE
Bazowa warto cinienia prdkoci wiatru wyznaczana jest, zgodnie z [3], wprost z
bazowej wartoci prdkoci wiatru. Korzystajc jednak z podanych w tablicy NA.1 zacznika
krajowego normy [3], podstawowych wartoci bazowego cinienia prdkoci wiatru, w myl
wzoru (4.10) i (4.1) normy, mona zapisa rwnanie
2 2
qb q b, 0 C dir C season (2)
a) b) c)
0 0 0
330 330 330
30 30 30
0,
7
270 270 270
90 90 90
Rys.1. Rozkad najwikszych kwartalnych, chwilowych prdkoci wiatru oraz wspczynnika kierunkowego
a) Gubawka; b) wspczynnik Cdir dla trzeciej strefy obcienia wiatrem; c) Jaworzyna Krynicka
Analiza taka stanowi oczywicie pewne uproszczenie. Mona tutaj jednak stwierdzi
realno wystpienia silnych wiatrw porywistych, na kierunkach obcienia normowego
zagodzonego wspczynnikiem kierunkowym.
Jak napisano wczeniej, w normie [3] wspczynnik ekspozycji ujmuje nie tylko wpyw
rodzaju terenu (chropowatoci) i wysokoci nad nim, ale take porywistoci wiatru. Wycho-
dzc ze wzoru (4.8) normy [3], uwzgldniajc wzory (4.3) i (4.10), zapisa mona nastpu-
jc zaleno okrelajc wspczynnik ekspozycji, podan take w pracy [4]
C e z 1 7 I v z C r2 z C o2 z (3)
Podana wyej zaleno (3) bazuje na logarytmicznym profilu prdkoci wiatru, okre-
lonym w normie [3] wzorem (4.4). Natomiast w zaczniku krajowym tej samej normy,
podane zostay wzory potgowe. Oglnie wspczynnik ekspozycji wg zacznika krajowego
normy [3] okrelony bdzie wzorem
z
Ce z k (4)
10
z [m]
120
110
100
90
80
70
60
50
40
30
IV
20
0 I III
10
II Ce,NA / Ce,EN
0
0,95 1,00 1,05 1,10 1,15 1,20 1,25 1,30
Rys.2. Rnice wartoci wspczynnika ekspozycji dla rnych kategorii terenu (opis w tekcie)
Widoczne s tu znaczne rozbienoci dla kategorii terenu III i IV, szczeglnie istotne
dla niszych obiektw. Naley przy tym pamita, e logarytmiczny profil prdkoci wiatru
jest suszny jedynie do wysokoci 200m npt.
c f K c f ,S , 0 (5)
4
3 AS
3
b
1 1 2
2
siy oddziaywania wiatru jest tu okrelony poniszymi wzorami, dla konstrukcji o przekroju
kwadratowym lub prostoktnym
w ktrych c1e oraz c2e to odpowiednio wspczynniki efektywnej siy oddziaywania wiatru
dla cian 1 i 2 (Rys. 3). Okrelaj je wzory
A f ,i Ac ,i Ac ,sup, i
ci c f ,i c c ,i cc ,sup, i (10)
As ,i As ,i As ,i
gdzie: cf, Af - wspczynnik siy i powierzchnia rzutowa ciany zoonej z profili pa-
skociennych (ksztatownikw),
cc, Ac - wspczynnik siy i powierzchnia rzutowa ciany zoonej z profili
o przekroju okrgym w zakresie opywu podkrytycznego (Re 4 105),
cc,sup, Ac,sup - wspczynnik siy i powierzchnia rzutowa ciany zoonej z profili
o przekroju okrgym w zakresie opywu nadkrytycznego.
a) b)
Cf(B.2.1.3)/Cf(B.2.7) C f(B.2.1.3)/Cf(B.2.7)
1,10 1,10
profile okrge opyw podkrytyczny profile okrge opyw podkrytyczny
1,05 1,05
1,00 1,00
0,95 0,95
ksztatowniki ksztatowniki
0,90 0,90
profile okrge opyw nadkrytyczny
0,85 profile okrge opyw nadkrytyczny 0,85
0,80 0,80
0 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8 0,9 1 0 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8 0,9 1
Rys.4. Rnice wartoci wspczynnika oporu aerodynamicznego ( = 0) wg dwch metod normy [1]
a) kratownice o podstawie trjkta rwnobocznego; b) kratownice o podstawie kwadratu
2
z m 1 7 I v z c s c d 1
FT ,W z Fm ,W z 1 1 0, 2 (11)
h co z m
oraz
qp
Fm ,W z c f Aref (12)
1 7 I v z
1 7 I v z s B 2 1 2 k p I v z s B 2 R 2
cs ; cd (13)
1 7 I v z s 1 7 I v z s B 2
gdzie: zs - wysoko odniesienia, rwna w tym wypadku wysokoci konstrukcji,
B2 - wspczynnik odpowiedzi pozarezonansowej, uwzgldniajcy brak penej
korelacji cinienia na powierzchni konstrukcji,
R2 - wspczynnik odpowiedzi rezonansowej, uwzgldniajcy oddziaywanie
turbulentne wiatru w zakresie rezonansowym z drganiami wasnymi
konstrukcji,
kp - wspczynnik wartoci szczytowej, okrelony jako stosunek maksymalnej
wartoci skadowej fluktuacyjnej odpowiedzi konstrukcji do jej odchylenia
standardowego.
Norma [3] podaje dwie alternatywne procedury wyznaczania powyszych wartoci,
wskazujc jako zalecan (take w zaczniku krajowym) metod opisan w zaczniku B.
W tym przypadku wystpuj dwa potencjalne rda rnych interpretacji zapisw
normowych. Pierwsze z nich zwizane jest z wyznaczaniem wspczynnika B2, gdzie, prcz
wzoru (B.3), norma [3] podaje, i bezpiecznie jest przyj jego warto rwn 1,0.
Oznaczaoby to pen korelacj cinienia prdkoci na powierzchni konstrukcji wiey.
Tymczasem obliczone wartoci wspczynnika s z reguy znacznie mniejsze od jednoci.
n=2,0 Hz
n=0,8 Hz
n=1,0 Hz
n=1,5 Hz
n=2,0 Hz
n=2,0 Hz
n=1,5 Hz
n=1,5 Hz
n=1,0 Hz
n=0,8 Hz
n=1,0 Hz
n=0,8 Hz
b = 5,0m b = 5,0m
h [m] h [m] a = 0
s = 0,05
100 a = 0 100 B2 obliczane
B2 obliczane 90
90
B2 = 1
80 80
70 70
60
60
50
50
40
40
30
30 cs cd
0,75 0,80 0,85 0,90 0,95 1,00
0,90 0,95 1,00 1,05 1,10 1,15 1,20 cs cd( s=0,05) / cscd(s =0,015)
Rys.5. Rne wartoci wspczynnika konstrukcyjnego wg [3] (1 strefa obcienia; kategoria terenu II)
c f Vm z s
a (14)
2 n1 me
gdzie: Vm(zs)- rednia prdko wiatru na wysokoci odniesienia zs jw.,
n1 - podstawowa czstotliwo drga wasnych (w pierwszej postaci),
me - masa rwnowana na jednostk wysokoci konstrukcji,
b - szeroko konstrukcji.
5 PODSUMOWANIE
PIMIENNICTWO
Summary
The paper is a partial recapitulation of the authors previous experience in steel latticed
towers analysis with PN-EN codes. Due to the paper space-limit, its content relates only to
wind loading of latticed towers structure and the most important problems in estimation of
this action. Following the analysis of Eurocode principles and rules, alternative possibilities of
calculations which bring different results have been shown. In fact, these divergences
generate a lot of questions and make an accurate verification of load capacity of steel latticed
towers structures impossible.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Andrzej SZYCHOWSKI1
Politechnika witokrzyska w Kielcach
STRESZCZENIE
1 WPROWADZENIE
Rys.1. Wydzielona z segmentu prta cienkociennego pyta przsowa przy wzdunej zmiennoci napre
C b D (1)
1
2D
1 (2)
bC
io
ix
ws ( x s , y s ) t s f i1 1 Y1 Y2 f i 2 ((1 )Y3 Y4 ) sin s (4)
i 1 ls
gdzie: ts, ls, - grubo, dugo pyty (cianki s), - wskanik sprystego zamocowania wg (2),
fip - parametry funkcji ugicia, Yn - wielomiany potgowe o ustalonych wspczynnikach.
310 A. Szychowski
Y1 2 3 4 Y2 3 2 5 3 2 4 Y3 10 3 15 4 6 5 Y 4 2 7 3 10 4 4 5
x o (xs ) (5)
xs x s2
(xs ) 1 m (xs ) 1 m (6ab)
ls l s2
gdzie: m 1 1 o .
Zmienno rozkadu napre normalnych na dugoci pyty przsowej mona uzyska
poprzez wprowadzenie napre stycznych lub wzdunych si masowych o rozkadzie
dobranym w zalenoci od sposobu obcienia prta cienkociennego (por.rys.1). Sposb
zastpienia napre stycznych odpowiednim rozkadem si masowych w osiowo ciskanych
pytach przsowych opisano w pracach [4, 5], natomiast w mimorodowo ciskanych pytach
wspornikowych w pracy [6].
Wprowadzenie wzdunych si masowych oraz opis rozkadu napre normalnych wg
wzoru (5) pozwala na analiz statecznoci jednostronnie sprycie zamocowanej na obrt
pyty przsowej w tych przypadkach, w ktrych rozkad i intensywno napre stycznych
nie wpywa istotnie na posta lokalnej utraty statecznoci. W takiej sytuacji redukcja
obcienia pyty do napre normalnych z udziaem si masowych (rys.1) pozwala uproci
Miejscowa utrata statecznoci ciskanej pki cienkociennego ksztatownika gitego 311
funkcj ugicia (4) poprzez zredukowanie iloci niezbdnych parametrw jej "dopasowania"
do postaci wyboczenia. W niniejszej pracy wzdun zmienno napre uzyskano przez
wprowadzenie wzdunych si masowych wg schematu pokazanego na rys.1.
5 NAPRENIA KRYTYCZNE
cr k E (7)
U s V s ,1 V s , 2 Ls (8)
gdzie: Vs,1 - energia sprysta zginania pyty, Vs,2 - energia sprystego zamocowania
krawdzi podunej (ys= 0), Ls - praca si zewntrznych.
Z uwagi na fakt, e funkcj ugicia pyty zapisano szeregiem sinusowo
wielomianowym postaci (4), energi spryst (Vs,1) wyznaczono w sposb zaproponowany
w pracy [14], a funkcj pracy si zewntrznych (Ls) przy obcieniu pyty wg rys.1
wyznaczono z sekwencji wzorw wyprowadzonych w pracy [6]. Natomiast energi
sprystego zamocowania (Vs,2) krawdzi podunej wyznaczono ze wzoru (9) wg [2]:
C
ls w 2
Vs,2 0 y dx (9)
2
ys 0
U s f ip 0 (10)
Nr 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
0 0,2 0,333 0,429 0,5 0,6 0,714 0,8 0,882 0,937 0,972 1
0 0,5 1 1,5 2 3 5 8 15 30 70 105
Rys.2. Wykresy wspczynnikw k dla osiowo ciskanej i jednostronnie sprycie zamocowanej (tab.2) pyty
przsowej przy staej intensywnoci napre na jej dugoci
Rys.3. Wykresy wspczynnikw k dla osiowo ciskanej i jednostronnie sprycie zamocowanej (tab.2) pyty
przsowej przy liniowym rozkadzie napre w kierunku jej dugoci wg (5 i 6a) dla m = 0,5
Miejscowa utrata statecznoci ciskanej pki cienkociennego ksztatownika gitego 313
Rys.4. Wykresy wspczynnikw k dla osiowo ciskanej i jednostronnie sprycie zamocowanej (tab.2) pyty
przsowej przy nieliniowym rozkadzie napre w kierunku jej dugoci wg (5 i 6b) dla m = 0,5
6 PODSUMOWANIE
PIMIENNICTWO
Summary
Lucjan LCZKA1
Politechnika Rzeszowska
STRESZCZENIE
1 WPROWADZENIE
________________________
1
sleczka@prz.edu.pl
316 L. lczka
Rys. 1. Model skadnikowy poczenia z blach czoow zlicowan obciony monotonicznie; a) schemat
poczenia, b) model monotoniczny; 1- sup, 2- belka, 3- blacha czoowa
Zastosowanie metody skadnikowej do oceny charakterystyki wzw obcionych 317
Rys. 2. Model poczenia z blach czoow zlicowan obciony cyklicznie; a) schemat wza, b) model cykliczny;
c) model cykliczny uproszczony; 1- szereg przenoszcy ciskanie; 2 szereg przenoszcy rozciganie
Rys. 3. Elementy nieliniowe; a) przenoszcy wycznie ciskanie (ce), b) przenoszcy wycznie rozciganie (te)
(opis w tekcie)
Na Rys. 2b skadniki wystpujce w strefie rozciganej, takie jak zginany pas supa
(cfb), zginana blacha czoowa (epb) oraz ruby podlegajce rozciganiu (bt) wyszczeglnione
s jako niezalene od siebie czci skadowe, podczas gdy w rzeczywistoci wsppracuj ze
sob i mog by modelowane jednym makrokomponentem, oznaczonym jako (tmc) [2].
Prowadzi to do uproszczenia modelu wza, ktry ostatecznie wyglda jak na Rys. 2c.
318 L. lczka
Rys. 4. Charakterystyki skadnikw; a) cinany panel rodnika (cws); b) rodnik supa ciskany (cwc); c) pas
belki ciskany (bfc)
Rys. 5. Charakterystyki skadnikw w strefie rozciganej; a) rodnik supa rozcigany (cwt); b) rodnik belki
rozcigany (bwt)
chwili ich skrcenia do dugoci pocztkowej. Gdy takie skrcenie nastpi, wwczas cieka
przepywu ciskania przesuwa si do szeregu ciskanego 1. Nominalne zachowanie
rodnika supa (cwt) i rodnika belki (bwt) moe zosta opisane zalenoci sia
przemieszczenie pokazan na Rys. 5. Nono i sztywno poszczeglnych skadnikw
opisana jest formuami zawartymi w normie [1].
Makrokomponent (tmc) uwzgldniajcy czne zachowanie zginanego pas supa (cfb),
zginanej blachy czoowej (epb) oraz rub podlegajcych rozciganiu (bt) charakteryzuje si
rn form odpowiedzi na wymuszenie, w zalenoci od proporcji nonoci gitnej pasa
supa lub blachy czoowej do nonoci ruby na rozciganie, oraz w zalenoci od zwrotu
dziaajcego obcienia. Jego globalne zachowanie moe zosta odwzorowane przez model
mechaniczny przedstawiony na Rys. 6a. W jego skad wchodz elementy belkowe pracujce
sprysto plastycznie 2, o przekroju poprzecznym prostokta, ktrego grubo jest rwna
gruboci pasa supa lub gruboci blachy czoowej, za szeroko jest rwna szerokoci
efektywnej leff krca teowego odwzorowujcego zginan ciank. W rodkowej czci te
belki maj fragmenty o bardzo duej sztywnoci 1, w obszarze gdzie wystpuje poczenie
ze rodnikiem supa lub rodnikiem belki. Belki poczone s picioma elementami
kontaktowymi 4 przenoszcymi tylko ciskanie (ce), wedug charakterystyki podanej na
Rys. 3a oraz elementami modelujcymi ruby 5 i 6. Elementy kontaktowe umieszczone
s w osi symetrii modelu, w wierzchokach elementw belkowych 2 i w linii umieszczenia
rub.
Rys. 6. Makrokomponent (tmc) uwzgldniajcy wspprac zginanego pasa supa (cfb), zginanej blachy
czoowej (epb) i rub podlegajcych rozciganiu (bt); a) model mechaniczny; b) charakterystyka ruby
(opis w tekcie)
Model ruby uwzgldnia jej sztywno i nono przy dziaaniu siy rozcigajcej, co
odwzorowane jest zalenoci przedstawion na Rys. 6b [4], oraz brak moliwoci
przenoszenia ciskania, co uzyskano za pomoc szeregowego poczenia z elementem
przenoszcym tylko rozciganie (te), pokazanym na Rys. 3b. Sposb modelowania
makrokomponentu przy uyciu elementw prtowych i belkowych, oraz jego weryfikacj
szerzej przedstawiono w [2].
Rys. 7. Widok globalnego modelu cyklicznego; 1- szereg przenoszcy ciskanie, 2- szereg przenoszcy
rozciganie, 3- sztywne elementy belkowe
0
-20 -15 -10 -5 0 5 10 15 20
-2
-4
-6
-8
Kt obrotu, [mrad]
Rys. 8. Cykliczna odpowied poczenia z blach czoow o gruboci tp=5 mm, ruby M20-10.9
60
Moment zginajacy, M [kNm]
40
20
0
-10 -5 0 5 10
-20
-40
-60
Kt obrotu, [mrad]
Rys. 9. Cykliczna odpowied poczenia z blach czoow o gruboci tp=25 mm, ruby M16-8.8
4 PODSUMOWANIE
PIMIENNICTWO
Summary
Andrzej WOJNAR1
Politechnika Rzeszowska
STRESZCZENIE
1 WPROWADZENIE
takiego poczenia bya rwna nieskoczonoci, a nono rwna nonoci rygla na zginanie.
W rzeczywistoci nieuebrowane poczenia tego typu zalicza si do pocze podatnych,
ktrych zachowanie si mona opisa za pomoc zalenoci pomidzy momentem
zginajcym obciajcym wze a ktem obrotu wza (tzw. krzywa M-). Fakt ten zosta
uwzgldniony m.in. w normach PN-EN 1993-1-1 [1], PN-EN 1993-1-8 [2], ktre nakazuj
uwzgldnianie sztywnoci wzw podczas wykonywania oblicze statycznych. W referacie
przeprowadzono analiz wpywu sztywnoci pocze doczoowych pomidzy ryglami
i supami w stalowej ramie przechyowej, na rozkady si wewntrznych i zwizany z tym
dobr przekrojw supw i rygli. Analiz przeprowadzono biorc pod uwag niestone ramy
stalowe o nastpujcej geometrii:
Rama 1 dwukondygnacyjna (4,2+3,6), trzytraktowa (3x6,0) rama stalowa, o stosunku
wysokoci do szerokoci H/B=0,43,
Rama 2 piciokondygnacyjna (4,2+4x3,6), trzytraktowa rama stalowa, H/B=1,03,
Rama 3 siedmiokondygnacyjna (4,2+6x3,6), trzytraktowa rama stalowa, H/B=1,43,
Rama 4 dziesiciokondygnacyjna (4,2+9x3,2), trzytraktowa rama stalowa, H/B=2,03.
2 ANALIZA OBLICZENIOWA
2.2 Obcienia
Rys. 3. Schematy obcie Ramy 2 (obcienie cige w kN/m, obcienie skupione w kN)
326 A. Wojnar
f ub 1000
t p 0,36 d 0,36 24 14,5 . (1)
fy 355
S j ,ini
M 1
(2)
n
S n
1 j ,ini
M j , Rd
gdzie: Sj,ini sztywno pocztkowa wza, - kt obrotu wza, Mj,Rd nono obliczeniowa
wza, n parametr dopasowania (przyjto n = 1,50 [7]).
Zgodnie z norm PN-EN 1993-1-1 [1], obliczenia statyczne ram przechyowych naley
przeprowadza uwzgldniajc wpyw imperfekcji globalnych (przechyowych) na wartoci si
wewntrznych wystpujcych w konstrukcji. W opracowanym modelu obliczeniowym, fakt
ten zosta uwzgldniony poprzez nadanie kadej z analizowanych ram wstpnego przechyu.
Wielko tego przechyu X (Tab. 1) zgodnie z [1] jest uzaleniona od wysokoci H ramy
i wartoci imperfekcji przechyowej wyznaczonej wedug wzoru:
0 h m (3)
gdzie: 0 warto podstawowa imperfekcji, 0 = 1/200, h wspczynnik redukcyjny ze
wzgldu na wysoko 2 / 3 h 2 / h 1,0 , m wspczynnik redukcyjny ze
wzgldu na liczb supw m 0,5 (1 1 / m) , h wysoko ramy, m liczba supw.
Wpyw rzeczywistej charakterystyki wzw na dobr przekrojw w stalowych 327
j1
G, j G k , j Q,1 0,1 Q k ,1 Q,i 0,i Q k ,i
i 1
(4)
j1
j G , j G k , j Q ,1 Q k ,1 Q ,i 0,i Q k ,i
i 1
(5)
G k , j 1,1 Q k ,1 2,i Q k ,i
j1 i 1
(6)
0 = 1/200; m = 0,791
PIMIENNICTWO
Summary
Sway steel frames are one of the most popular types of steel structures used in multi-
story buildings. Usually, in this kind of frames, columns and beams are made of hot rolled
steel profiles (HEB for columns, IPE for beams) connected by bolted, end-plate connections.
Conventionally, beam-to-column connections in such frames are considered as fully rigid.
This paper present an analysis of the effect of flexibility parameters of end-plate joints on the
behavior of sway steel frames.
MECHANIKA MATERIAW I KONSTRUKCJI
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Ewa BAZIK-BOROWA1
Aleksander ROBAK2
Micha PIEKO3
Politechnika Lubelska
STRESZCZENIE
1 WSTP
remontw urzdze przemysowych, itd. wydaje si, e warto przeanalizowa statyczn prac
tego typu konstrukcji oraz normy, na podstawie ktrych mog by one projektowane.
Potwierdza to rwnie fakt, e powstaje coraz wicej prac, dotyczcych bada numerycznych
i laboratoryjnych elementw rusztowa, bada wystpowania imperfekcji, bada statecznoci
konstrukcji, itd. (por. [1], [2] i [3].).
W pracy zostanie przedstawiona analiza numeryczna rusztowania moduowego
o nietypowym ksztacie, uytkowanego podczas prac renowacyjnych wok Kaplicy
Scheiblera w odzi a wykonanego z elementw systemu ROTAX firmy Altrad Mostostal.
Gwnym celem artykuu jest pokazanie, e analiza statyczna konstrukcji rusztowa moe
by zagadnieniem zoonym, cho nie koniecznie tak skomplikowanym jak wynika to
z zalece, zawartych w normach [4], [5] i [6].
strony nawietrznej o ciany budynku (ale nie zakotwiony) wzdu kierunku wiatru. Model
rusztowania zosta obciony ciarem wasnym konstrukcji, obcieniem uytkowym na
najwyszym pomocie i pomocie zabezpieczajcym oraz dwoma wariantami dziaania
wiatru:
- wariant I - obcienie rwnolegle do duszej osi budynku (rys.1a),
- wariant II - obcienie z boku budynku (rys.1b).
Zarwno obcienie uytkowe jak i dziaanie wiatru zostao przyoone do wzw
w formie si skupionych. Wykres zmian wartoci si wraz z wysokoci pokazany jest na
rys.2.
a) b)
40
35
30
25
h [m]
20
15
10
0
0.12 0.16 0.2 0.24 0.28 0.32
F [kN]
a)
M y Pa i 1 kNm
i
y=0.0539 rad
l=0,05m, G=8107kPa
M yl
Jy
G y
J y 1 . 1340 10 8 m 4
b)
M x Pa i 1 kNm
i
x=0.0733 rad
l=0,05m, E=2108kPa
M xl
Jx
E x
J x 0 , 3205 10 8 m 4
c)
M z Pa i 1 kNm
i
z=0.0078 rad
l=0,05m, E=2108kPa
M zl
Jz
E z
8
J z 0 , 3205 10 m4
Rys.3. Modele poczenia rygla z wzem do badania podatnoci: a) skrcanie, b) zginanie w paszczynie
pionowej, c) zginanie w paszczynie poziomej.
4 ANALIZY NUMERYCZNE
5 WNIOSKI
PIMIENNICTWO
[1] Lacalle R., Cicero S., Ferren D., Alvarez J.A.: Failure analysis of a bolt in a scaffolding
system. Engineering Failure Analysis, 15, 2008, s.237246.
[2] Hongbo Liu, Qiuhong Zhao, Xiaodun Wang, Ting Zhou, Dong Wang, Jie Liu, Zhihua
Chen: Experimental and analytical studies on the stability of structural steel tube and
coupler scaffolds without X-bracing. Engineering Structure, 32, 2010, s.1003-1015.
[3] Tayakorn Chadrangsu, Kim J.R. Rasmussen: Investigation of geometric imperfections and
joint stiffness of support scaffold systems. Journal of Constructional Steel Research, 67,
2011, s.576-584.
[4] PN-EN 18211-1:2007 Tymczasowe konstrukcje stosowane na placu budowy. Cz 1:
Rusztowania. Warunki wykonania i oglne zasady projektowania
[5] PN-EN 12810-1:2010 Rusztowania elewacyjne z elementw prefabrykowanych cz 1:
Specyfikacje techniczne wyrobw
[6] PN-EN 12810-1:2010 Rusztowania elewacyjne z elementw prefabrykowanych cz 2:
Specjalne metody projektowania konstrukcji
[7] PN-EN 1991-1-4: Oddziaywania na konstrukcje: Oddziaywania oglne, Oddziaywanie
wiatru.
[8] Pieko M., Bazik-Borowa E.: Analiza nonoci wybranego wza w rusztowaniu
budowlanym z uwzgldnieniem nieliniowoci materiau w Jonak J. Zagadnienia mechaniki
pkania i skrawania materiaw, Lubelskie Towarzystwo Naukowe 2010, s. 21-34.
Summary
The paper deals with a numerical analysis of a scaffold structure of complex form. The
structure was erected with the ROTAX modular system of Altrad Mostostal. Twelve cases
were analyzed and on the basis of their results the research on the effect of the applied joints
and imperfections on the buckling and the distribution of stresses in the structure elements
was carried out. It can be concluded that the standard recommendations for including
imperfections and the second order theory in the calculations are unfounded for all scaffolds.
Some other standard recommendation for the application of flexible joints in numerical
models result in better approximation of the expected real results. The stresses for such
models are bigger than those obtained for the model with articulated joints.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Sawomir CZARNECKI1
Katedra Mechaniki Budowli i Zastosowa Informatyki
Wydzia Inynierii Ldowej
Politechnika Warszawska
STRESZCZENIE
1 WPROWADZENIE
: v dx f v dx g v da
1
(1)
e
: v e dx e f e v e dx e g c v c da c (2)
e e e e c c
1
e
: v e det F e d f e v e det F e d g c v c n c d (4)
e e c
e
gdzie F e jest macierz pochodnych czstkowych Fi e / j (jakobianem odwzorowania F ),
natomiast n c , zalenym take od pochodnych czstkowych Fi e / j , wektorem normalnym
do powierzchni 1c . Tensor naprenia e naley jeszcze wyrazi poprzez liniowy zwizek
konstytutywny Ce od tensora sprystoci Hookea Ce i od tensora odksztacenia
e ueT u e 2 , gdzie przez u e oznaczono macierz pochodnych czstkowych
e
u ej / x j skadowych rzeczywistego pola przemieszcze u e w elemencie skoczonym .
W ostatnim kroku przeksztacania rwnania prac wirtualnych (1), otrzyman w (4) formu
zastpujemy formu przyblion, w ktrej zastosowana jest numeryczna metoda Gaussa
obliczania caek objtociowych i caek powierzchniowych
w : v f v det F
e i
Q
i
e
i
Q e
i
Q e
i
Q e
i
Q e
i
Q
(5)
Qj g c Qj v c Qj nc Qj
c j
n 1 n 1
vie N k p3ek i , uie N k q3ek i i 0,1, 2 (6)
k 0 k 0
na skadowe pola przemieszcze wirtualnych i przemieszcze rzeczywistych w dowolnym,
ale ustalonym elemencie skoczonym o numerze e. We wzorach (6), N k k 0,..., n 1
oznaczaj funkcje ksztatu MES, p0e , p1e ,..., p3e n 1 2 oznaczaj parametry wzowe
przemieszcze wirtualnych, natomiast q0e , q1e ,..., q3e n 1 2 oznaczaj parametry wzowe
rzeczywistych przemieszcze wzowych. W tym celu, naley najpierw zdefiniowa zmienne
typu string reprezentujce acuchy znakw odpowiadajce zapisom (6) wykorzystujc do
tego celu dostpn w Maple funkcj (komend): convert() zamieniajc zmienn typu
cakowitego na zmienn typu string, funkcj cat() czc dwie zmienne typu string w
jedn oraz funkcj parse() zamieniajc zmienn typu string na reprezentujcy j w naszym
przypadku odpowiedni wielomian w (6). Niezbdne jest dodatkowo uycie dostpnych w
Maple instrukcji ptli for oraz instrukcji sterujcej if w celu przeprowadzenia wyej
opisanych symbolicznych przeksztace w maksymalnie zautomatyzowany sposb. W
analogiczny sposb naley wygenerowa symboliczne wyraenia na pochodne czstkowe
funkcji w (6), tzn.
n 1 n 1
vie, j N k , j p3ek i , uie, j N k , j q3ek i i, j 0,1, 2 , (7)
k 0 k 0
jednak w tym przypadku, konieczne staje si (sygnalizowane wyej) jawne rozrnianie
pochodnych czstkowych wzgldem zmiennych parametryzujcych obszar macierzystego
elementu skoczonego od pochodnych czstkowych wzgldem zmiennych parametryzujcych
rzeczywisty element skoczony. Std konieczne staje si wprowadzenie dodatkowych
oznacze pochodnych czstkowych vije , uije i, j 0,1, 2 , ktre obliczane s na podstawie
pochodnych czstkowych (7) przy dodatkowym wykorzystaniu skadowych odwrotnego
jakobianu odwzorowania (3). W dalszym cigu pomija bdziemy, dla uproszczenia zapisu,
indeks e. Wtedy rzeczywiste skadowe odksztace ij mona zapisa w Maple jako ii u ii
dla i=0,1,2 oraz ij u ij u ji / 2 dla i j i, j 0,1,2 . Rzeczywiste naprenia ij mona
zapisa w Maple na podstawie najoglniejszego, anizotropowego prawa Hookea jako
3 n 1
... p
i 0
i (12)
3 n 1
... q
j 0
j (13)
co umoliwia w podobny jak wyej opisany sposb obliczy w jawny sposb wyraenia
w nawiasach w (13) poprzez wywoywanie, tym razem w podwjnej ptli for (dla i oraz j),
funkcji coeff LEWYi , q j . Nietrudno zauway, e wyuskane w ten sposb wyraenia w
nawiasach () w (13) mona interpretowa jako czstkowe skadowe k ije k ije macierzy
sztywnoci elementu skoczonego obliczane w dowolnym jego punkcie. Zsumowanie po
wszystkich punktach Gaussa wartoci wkQ kije kQ definiuje znan w MES skadow K ije
macierzy sztywnoci elementu skoczonego. Wyraenia symboliczne coeff LEWYi , q j
wygodnie jest przechowywa w specjalnie do tego celu przygotowanej macierzy K
o wymiarach 3n 3n . W analogiczny sposb interpretowane mog by skadowe
PRAWY_fi , PRAWY_g i ktre traktowa mona jako czstkowe skadowe Qie Qie
wektora obcienia elementu skoczonego obliczane w dowolnym punkcie wewntrz
elementu skoczonego lub na jego brzegu. W ostatnim kroku programu w systemie Maple,
wywoujc dla zdefiniowanej wyej macierzy K funkcj C() w nastpujcy sposb:
C K ,optimized,precision=double
(14)
wygenerowany zostaje kod w jzyku C obliczania wszystkich skadowych macierzy K. Kod
ten mona nastpnie wklei do wasnego programu w jzyku C lub C++ implementujcego
MES. Analogicznie postpujemy w przypadku wektora obcienia Q. Opisany powyej
schemat programu w systemie Maple generujcego rwnania MES w jzyku C moe by bez
wikszych przeszkd uoglniony na przypadek nieliniowej teorii sprystoci (por. raport
[3]). Wygenerowany kod w przypadku nieliniowo-geometrycznej teorii sprystoci jest
wielokrotnie duszy ni w przypadku klasycznej liniowej teorii sprystoci i liczy okoo
tysica linii. Nie stanowi to jednak adnej przeszkody w jego doczaniu do gwnego kodu
programu MES. Na zakoczenie, pokazane zostan wyniki nieliniowej i liniowej analizy
statycznej grubej prostopadociennej pyty poddanej antysymetrycznemu obcieniu.
Przykad.
Pyta swobodnie podparta na bokach x 0, x Lx , y 0, y Ly , obciona cinieniem
x , x 1 przyoonym do grnej poziomej powierzchni o rwnaniu z Lz oraz
Algorytm wyprowadzania dyskretnej postaci rwnania prac wirtualnych 347
Rys.1. Przemieszczenia u2 w przypadku nieliniowym oraz liniowym (lewy oraz rodkowy rysunek)
rozwizanie na podstawie wasnego programu autorskiego MES w Maple i w C++. Rysunek po prawej
stronie rozwizanie analityczne G. Jemielity [2]
Rys.2. Naprenia Cauchyego (pierwszy i drugi wiersz) w przypadku nieliniowym oraz liniowym (lewa
i rodkowa kolumna) rozwizanie na podstawie wasnego programu MES w Maple i w C++.
W prawej kolumnie rozwizanie analityczne G. Jemielity [2]
3 WNIOSKI
PIMIENNICTWO
[1] Czarnecki S., Lewiski T.: The stiffest designs of elastic plates: Vector optimization for
two loading conditions. Comput. Methods Appl. Mech. Engrg., 200 (2011), 1708-1728.
[2] Czarnecki S.: Metody bezsiatkowe MLS i RPI w analizie i optymalizacji pl napre
w ciaach sprystych, Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa, 2010.
[3] Czarnecki S.: Wstp do optymalizacji topologicznej konstrukcji przestrzennych
pracujcych w zakresie nieliniowo-sprystym. Warszawa 2010, str.287. Cz III
Raportu pracy statutowej pt. Teoria i Metody Numeryczne. Optymalizacji Topologicznej-
4 wykonywanej w Katedrze Mechaniki Budowli i Zastosowa Informatyki, Politechnika
Warszawska, Wydz. In. Ld., Nr pracy: 504G 1085 2650
Summary
The objective of the paper is to present fundamental formulations of the finite element
discretization procedure based on the weak form of a linearized displacement-traction
problem in symbolic computational system Maple. The Maple functions, commands and
statements such as: convert(), cat(), parse(), coeff(), for, if, C() enable
obtaining a complete ANSI C code defining the stiffness matrix and the vector of loadings of
any finite element. The code can be very easily added to the program in C/C++ language
implementing the finite element method.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Barbara KALETA1
Bartosz RYCKI2
Politechnika Opolska
Zarzd Drg Wojewdzkich w Opolu
STRESZCZENIE
1 WSTP
________________________
1
b.kaleta@po.opole.pl
2
brozycki@o2.pl
350 B. Kaleta, B. Rycki
2 SFORMUOWANIE PROBLEMU
A-A
L
h
A
Eb,Jb, b
b
w1 w x
z1 = 0
w1s
h1
A
Warstwa 1 E1s, 1s, 1s
z1 = h1
w2 z2 = 0
w2s
Warstwa 2
h2
E2s, 2s, 2s
z w(x z) z2 = h 2
Podoe nieodksztacalne
wi s x, z i wis x z i wi x f1 z i wi 1 x f 2 z i , i = 1, 2, (1)
zi zi
gdzie: f1 z i 1 h , f 2 z i
, z i s przyjtymi funkcjami pionowego rozkadu
i hi
przemieszcze wewntrz i-tej warstwy podoa, wi(x), wi+1(x) s przemieszczeniami
pionowymi grnych powierzchni warstw podoa, a zi pionow, lokaln wsprzdn w
i-tej warstwie podoa.
Model podoa gruntowego Kola-Nemeca by stosowany w analizie pyt na podou
sprystym. Problem statyki pyt z uwzgldnieniem tego podoa w ujciu deterministycznym
przedstawiono w pracy [3], gdzie do rozwizania zagadnienia zastosowano MES.
Podstaw sformuowania zagadnienia w MES jest wyraenie na energi odksztacenia
sprystego. Cakowita energia sprysta ukadu belka-dwuwarstwowe podoe jest sum
energii deformacji sprystej belki b i energii deformacji sprystej kadej z warstw podoa
is, ktre wyraaj si w nastpujcy sposb [2]
2 2
1 1 dwi x
L
Eb I b L
d 2 w x 2
b
2 0 dx 2 dx , is 2 0 k is wi x 2 tis dx dx , (2)
Zagadnienie wasne belki na stochastycznym, dwuwarstwowym podou gruntowym 351
2
Eis 1 is hi d z i Eis hi 2
k is dz, t is z i dz , i =1, 2, (3)
1 is 1 2 is 0 dz 21 is 0
1 Eb,Jb, b 2 x
1 E1s, 1s, 1s
2
w 11 w 1(x) w 12
Warstwa 1 h1
w 1(x,z)
3 4
E2s, 2s, 2s
w 21 w 2(x) w 22
h2
Warstwa 2
w 2(x,z)
5 6
w x N1 x , N 2 x , N 3 x , N 4 x w e , (4)
wi x N 1 x , N 2 x wise , i 1, 2, (5)
352 B. Kaleta, B. Rycki
2
1
e we
2
k w w k k w ,
Tr
b
e e e Tr
is wi
e
ti
e e
is (6)
i 1
gdzie: [kbe], [kwie], [ktie] odpowiednio macierze sztywnoci elementu belki oraz i-tej warstwy
podoa dla pierwszego i drugiego parametru.
Cakowita energia kinetyczna ukadu belka-dwuwarstwowe podoe podobnie jak
energia sprysta, jest sum energii kinetycznej belki i energii kinetycznej warstw podoa.
Uwzgldniajc dyskretyzacj MES (4) i (5), wyraenie na energi kinetyczn elementu belka-
podoe mona zapisa w postaci
2
1
2
m w w m w ,
T e w e
Tr
b
e e e Tr
is is
e e
is (7)
i 1
gdzie: [mbe] i [mise] odpowiednio macierze bezwadnoci elementu belki oraz i-tej warstwy
podoa, w i w is odpowiednio pochodne po czasie wektorw przemieszcze
e e
K B W 0,
2
(8)
gdzie: [K] jest globaln macierz sztywnoci ukadu, [B] globaln macierz bezwadnoci,
{W} wektorem przemieszcze wzowych ukadu, czstoci drga wasnych
ukadu.
Rozwizanie oglne zagadnienia wasnego (8) stanowi czstoci drga wasnych i
i odpowiadajce im wektory wasne {Wi}.
losowych E1s(x) i E2s(x). Wtedy parametry na ciskanie i na cinanie kadej z warstw maj
posta
h 2 h
Eis x 1 is i d z i Eis x i 2
k is x dz , t x z i dz, i 1,2 . (9)
1 is 1 2 is 0 dz 21 is 0
is
E1s
mE1s(x), rE1s(x)
E1s(x)
Warstwa 1
x
Warstwa 2
mE2s(x), rE2s(x)
E2s
E2s(x)
x
Podoe nieodksztacalne
2
Eis kl exp
kl
(10)
,
gdzie: kl odlego midzy punktami pola losowego, skala korelacji pola losowego.
Natomiast korelacj pomidzy polami losowymi opisuje si przy pomocy
wspczynnika korelacji E1sE2s.
Na potrzeby metody Monte Carlo cige pole losowe dyskretyzuje si przy pomocy
metody punktu rodkowego, ktra zakada, e pole losowe w danym elemencie jest
reprezentowane przez pojedyncz zmienn losow, bdc wartoci tego pola w rodku
danego elementu.
5 ANALIZA NUMERYCZNA
Warstwa 1
h1
Przypadek 3
H = 3; E = 0,3
Warstwa 1
h1
Przypadek 1 Przypadek 4
H = h1/h2 = 0,3; E = mE1s/mE2s = 0,3 h2 H = 3; E = 3,6
Przypadek 2
Warstwa 2 H = 0,3; E = 3,6
Warstwa 2
h2
Podoe nieodksztacalne Podoe nieodksztacalne
Rys. 4. Cztery analizowane przypadki parametrw H i E
a) b)
0,3 0,3
Korelacja po dugoci pola losowego:
nieskorelowane skorelowane
Wspczynnik zmiennoci r1
Wspczynnik zmiennoci r1
H = 0,3; E = 0,3
0,2 H = 3; E = 0,3 0,2
H = 0,3; E = 3,6
H = 3; E = 3,6
0,1 0,1
0 0
0 0,1 0,2 0,3 0 0,1 0,2 0,3
Wspczynnik zmiennoci r Es Wspczynnik zmiennoci r Es
0,3 0,3
Wspczynnik zmiennoci r2
Wspczynnik zmiennoci r2
0,2 0,2
0,1 0,1
0 0
0 0,1 0,2 0,3 0 0,1 0,2 0,3
Wspczynnik zmiennoci r Es Wspczynnik zmiennoci r Es
Rys. 5. Wykresy zalenoci pomidzy wspczynnikami zmiennoci moduu Younga warstw podoa
i wspczynnikami zmiennoci pierwszych dwch czstoci drga wasnych, a) dla nieskorelowanych
pomidzy sob pl losowych, b) dla skorelowanych pomidzy sob pl losowych
6 WNIOSKI
Celem artykuu bya analiza wpywu losowoci moduu Younga gruntu na czstoci
drga wasnych ukadu belka-dwuwarstwowe podoe. Do analizy przyjto podoe gruntowe
bdce ukadem dwch warstw o rnych grubociach i rnych parametrach materiaowych.
Zaoono dwa rodzaje przestrzennej korelacji moduu Younga gruntu: po dugoci kadej
z warstw oraz pomidzy nimi, przyjmujc przy tym dwa stopnie korelacji: pen i jej brak.
Dodatkowo analizowano rozmaite przypadki ukadu gruboci warstw podoa i ich moduw
Younga. Stochastyczne zagadnienie wasne rozwizano przy zastosowaniu metody Monte
Carlo.
Z przeprowadzonej analizy wynika, e na losowo czstoci drga wasnych ukadu
belka-dwuwarstwowe podoe gruntowe nie maj wpywu ani korelacja pomidzy moduami
Younga warstw podoa, ani rne przypadki ukadu ich gruboci i wartoci moduw
Younga. Ma na nie jedynie wpyw korelacja moduw Younga warstw podoa po ich
dugoci.
356 B. Kaleta, B. Rycki
PODZIKOWANIA
PIMIENNICTWO
[1] Kaleta B., Zembaty Z.: Eigenvalue problem of a beam on stochastic Vlasov foundation.
Archives of Civil Engineering, LIII, 3, 2007, s. 447-477.
[2] Kol V., Nemec I.: Modelling of soil structure interaction. Akademia, Prague, 1989.
[3] Sadecka L.: A finie/infinite element analysis of thick plate on a layered foundation.
Computers and Structures, 76, 2000, s. 603-610.
[4] Chmielewski T., Zembaty Z.: Podstawy dynamiki budowli, Arkady, Warszawa, 1998.
[5] Turhan A.: A consistent Vlasov model for analysis of plates on elastic foundations using
the finite element method, Ph.D. Thesis, The Graduate School of Texas Technical
University, Lubbock, Texas, 1992.
[6] Pua W.: Zastosowanie teorii niezawodnoci konstrukcji do oceny bezpieczestwa
fundamentw. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocawskiej, Wrocaw, 2004.
[7] Zieliski R.: Metody Monte Carlo. WNT, Warszawa, 1970.
Summary
In the article the eigenvalue problem of a beam resting on stochastic two-layered subsoil
is shown as a system of two horizontal layers with different thickness and material
parameters. It is assumed that subsoil Youngs modulus is of stochastic character and is
described by one-dimensional random field. Two cases of subsoil are analyzed: one where the
spatial correlation of subsoil Youngs modulus along the length of each layer is taken into
account, and two where the correlation between these layers is taken into consideration. In
each type of the correlation two cases were considered: with no correlation and with full-
stochastic correlation. The problem was formulated using FEM. The analysis of the influence
of randomness of subsoil Youngs modulus on the frequencies of free vibrations of the beam
on a two layered subsoil system was carried out.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Krzysztof KOZIO1
Krzysztof STYPUA2
Politechnika Krakowska
STRESZCZENIE
Sowa kluczowe: maszt, obcienia wyjtkowe, zerwanie odcigu, analiza czasowa masztw
1 WSTP
1
f(t) [-]
0
0 t [s]
1
f(t) [-]
0
0 t [s]
f(t) [-]
0
0 Tz t [s]
1
f(t) [-]
0 Tz
0 t [s]
M ss M sg ust C ss C sg u st K ss K sg u st 0
M (2)
gs M gg ug C gs C gg u g K gs K gg u g Fg
d
d
[Mss] us +[Css] u s +[Kss] u s =
d
1
([Mss] K ss K sg -[Msg]) ug + ([Css] K ss K sg - [Css]) u g
1
(3)
21 2 f (5)
2 f1 1
2 2 2 f 2 (6)
2 f 2
Rys. 5. Schemat modelu fizycznego analizowanego masztu (wymiary masztu w m, a przekroju w mm)
2 WYNIKI ANALIZ
200
dx [cm]
150
100
50
0
Obci enie Uderzenie Zerwanie Zapadnicie Wstrz s Wstrzs Odpadnicie
wiatrem awionetk odcigu podpory sejsmiczny EL- grniczy lodu
odcigu Centro
4500
4000
N [kN]
3500
3000
2500
Obcienie Uderzenie Zerwanie Zapadnicie Wstrzs Wstrzs Odpadnicie
wiatrem awionetk odcigu podpory sejsmiczny EL- grniczy lodu
odcigu Centro
6000
Mx [kNm]
4000
2000
0
Obcienie Uderzenie Zerwanie Zapadnicie Wstrzs Wstrzs Odpadnicie
wiatrem awionetk odcigu podpory sejsmiczny EL- grniczy lodu
odcigu Centro
3,0
2,5
2,0
N/No [-]
1,5
1,0
0,5
0,0
Obcienie Uderzenie Zerwanie Zapadnicie Wstrzs Wstrzs Odpadnicie
wiatrem awionetk odcigu podpory sejsmiczny EL- grniczy lodu
odcigu Centro
3 PODSUMOWANIE
-110
Sia nacigu N [kN]
-145
t [s]
-180
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
-110
Sia nacigu N [kN]
-145
t [s]
-180
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
Rys. 10. Zmiana si nacigu w odcigach na poziomach pierwszej i trzeciej kondygnacji przy zerwaniu odcigu
na poziomie trzeciej kondygnacji
PIMIENNICTWO
[1] Rykaluk K.: Konstrukcje stalowe: kominy, wiee, maszty. Oficyna wydawnicza
Politechniki Wrocawskiej, Wrocaw 2007.
[2] Pakowski Sz: Konstrukcje cignowe. Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, 1994.
[3] Nabil B. K.: Response of guyed tower to a guy rupture under no wind pressure.
Engeenering Structures vol22, s. 699-706.2002
[4] Nabil B. K.: Nonlinear dynamic responce of a guyed tower to sudden guy rupture.
Engeenering Structures vol. 19, No 11, s. 879-890. 1997
[5] Krzysztof Kozio: Prtowe konstrukcje z odcigami. Analiza odpowiedzi dynamicznej na
obcienia wyjtkowe. Praca doktorska PK Krakw 2008.
[6] Ciesielski R., Kozio K., Dieter K., Bernhard S.: Two radio mast structures H1=330 m and
H2=289 m for LW broadcasting station Solec Kujawski. International Association for
Shell and Spatial Structures - Working Group IV Masts and Towers. Proc. 19th Meeting
in Krakow, Poland, 13-16 September 1999, Krakw 2000, s. 43-51.
[7] Ciesielski R., Kozio K.: Odpowied wysokiego masztu z odcigami na wpywy
parasejsmiczne (Response of tall guyed mast for paraseismic influence). Materiay X
Sympozjum Wpywy Sejsmiczne i Parasejsmiczne na Budowle. Politechnika Krakowska,
Krakw 2003 r., s. 97-106.
[8] Ciesielski R., Kozio K.: Nage odcienie masztu odpadniciem obcienia z odcigw
analiza odpowiedzi konstrukcji. Mat. L Konf. Naukowej KILiW PAN i KN PZITB
Krynica 2003, Krynica 2003, tom II, s. 21-28.
Summary
The paper presents an analysis of the behavior of guyed mast structures in natural scale
under the influence of special dynamic loading. Analyses of responses of mast structures
subjected to the following loads were made:
breaking a single guy,
kinematic, sudden movement (collapse) of guy foundations,
a sudden release of ice,
"shot" of the stem (in the span and on the support)
ground vibrations due to seismic action of El Centro earthquake,
mining shock.
By means time history analysis data on displacements of construction and the forces
(in the cross of stem and in guys of the mast) were obtained.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Eliza KUMASKA 1
Pawe KOSSAKOWSKI2
Politechnika witokrzyska w Kielcach
STRESZCZENIE
1 WPROWADZENIE
da
f ( , a, C ) (1)
dN
gdzie: a dugo pknicia, naprenie (rednie, amplituda) lub zakres zmiennoci
naprenia, C staa uwzgldniajca cechy materiaowe, N liczba cykli.
________________________
1
elizak@tu.kielce.pl
2
kossak@tu.kielce.pl
366 E. Kumaska, P. Kossakowski
Wielko da/dN zaley od szeregu rnych parametrw, takich jak np: temperatura,
wpyw rodowiska, charakterystyki materiaowe (granica plastycznoci, odporno na
pkanie, zdolnoci do odksztace plastycznych w strefie pknicia, umocnienie lub
osabienie materiau), geometria elementu.
Na rysunku 1 przedstawione zostay schematyczne krzywe dugoci pknicia a
w funkcji liczby cykli N dla rnych poziomw naprenia 1, 2. Prdko pkania
w danym punkcie okrela tangens kta nachylenia stycznej do wykresu w tym punkcie.
Prdko ta wyraana jest jako przyrost pknicia w pojedynczym cyklu obcienia, mm/cykl
(lub m/cykl).
1 2
da
a
dN
cykle N
Rys. 1 Schematyczne przedstawienie rozwoju pkni dla rnych zakresw zmiennoci naprenia 1 < 2
da
C (K ) m (2)
dN
gdzie: K zakres zmiennoci wspczynnika intensywnoci napre, C i m stae materiaowe.
K K zw , a, Y (3)
1
C 1,7191 10 4 (4)
977 m
Rys. 3 Przebieg prdkoci pkania dla dwch rnych wartoci wspczynnika asymetrii cyklu R
z zaznaczonymi zakresami I, II oraz III, a take wartoci Kth [1]
368 E. Kumaska, P. Kossakowski
Zakres pierwszy (I) ma swj pocztek gdy K osiga warto progow, tj. warto
wspczynnika intensywnoci napre, po przekroczeniu ktrej nastpuje rozwj pknicia,
oznaczonego jako Kth, a koczy si z chwil zaznaczenia si stabilnego wzrostu pknicia.
Kolejny, drugi zakres (II) charakteryzuje stabilny wzrost pknicia, natomiast ostatni trzeci
zakres (III) zaczyna si w momencie zmiany charakteru przyrostu pknicia ze stabilnego na
niestabilny, przebiega w sposb gwatowny i trwa do zniszczenia.
Wzr Paris'a (2) obowizuje jedynie w zakresie drugim (II), w ktrym dominujcymi
procesami fizycznymi s mechanizmy polizgowe oraz plastyczne rozwieranie si pknicia.
W niektrych materiaach zakres (II) moe nie wystpi. Dotyczy to materiaw kruchych,
gdzie zachodzi gwnie pkanie upliwe. W przypadku takich materiaw, w charakterze
wykresu da/dN(K), od razu nastpuje przejcie z zakresu (I) w zakres (III).
Wprowadzenie wielkoci progowej wspczynnika intensywnoci napre Kth
spowodowao kolejne modyfikacje wzoru (2). Na postawie licznych bada, jak zostao to
zaznaczone w pracy [1], mona stwierdzi, e warto Kth jest zalena od orodka oraz
wspczynnika asymetrii cyklu R, jednak wyranie tylko dla R > 0 (rys. 4).
da
dN
C K ef m C K U m (5)
18 18
a) b)
16 16
14 14
a [mm]
a [mm]
12 12
10 10
8 8
6 6
4 4
0,E+00 1,E+05 2,E+05 3,E+05 0,E+00 1,E+05 2,E+05 3,E+05
cykle N cykle N
Rys. 6 Zaleno dugoci pknicia a od liczby cykli N dla stali: a) St3S, b) StM (dane eksperymentalne)
-3,E+00 -3,E+00
a) b)
-4,E+00 -4,E+00
-5,E+00 -5,E+00
-6,E+00 -6,E+00
1,1 1,4 1,7 2 1,1 1,4 1,7 2
0,5 0,5
log K [MPa m ] log K [MPa m ]
1,0E-03 1,E-03
a) b)
y = 2E-06x1,233
da/dN [mm/cykl]
R2 = 0,9408
da/dN [mm/cykl]
1,0E-04 1,E-04
y = 3E-08x2,2547
R2 = 0,855
1,0E-05
1,E-05
y = 8E-11x4,2189
R2 = 0,7135
1,0E-06
10 100 1000 1,E-06
K [MPa m0,5] 10 K [MPa m0,5] 1000
Analiza danych uzyskanych dla stali z mostu nie pozwala na podobne stwierdzenie.
Wyniki dla wszystkich prbek wykazuj stosunkowo niedue rnice. Jedynie wiksze
odchylenie wystpuje dla jednej prbki, w niskich zakresach K oraz jednej prbki, dla K
>40 (rys. 7b).
Podkrytyczny wzrost pknicia zmczeniowego stali St3S oraz stuletniej stali mostowej 371
4 PODSUMOWANIE
stal St3S:
da
2 10 6 (K )1, 233 (7)
dN
stal StM:
da
3 108 (K )2, 255 (8)
dN
PIMIENNICTWO
Summary
The article presents the results of research on subcritical fatigue crack growth for two
types of steel used in building structures, St3S steel and bridge steel taken from over
a hundred year old structure. During the experiments graphs of crack length versus the
number of cycles and graphs of crack velocity versus stress intensity factor range were
determined. The results obtained made it possible to determine the coefficients of Paris
equation m and C, which allowed a description of crack velocity occurring in the examined
materials under cyclically variable loads.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Arkadiusz KWIECIE1
Piotr KUBO2
Bogusaw ZAJC3
Politechnika Krakowska, Instytut Mechaniki Budowli
STRESZCZENIE
1 WSTP
L
(1 c ) 1 (1)
L 0
2 1
I1 12 22 32 2 ; I 2 1222 1223 22 23 2 ; I3 1 (2)
2
N
2 1
U (I1 , I 2 ) C ij ( I 1 3) i ( I 2 3) j U M R ( I 1 , I 2 ) C10 2 3 C 01 2 2 3 (3)
,
i j 0
P dU M R 1 1 1
S1 2 C10 2 C 01 1 3 21 3 C10 C 01 (4)
A0 d
0 G 2C10 C 01 (5)
E0 3 0 6C10 C 01 (6)
v [mm/min] C01 [MPa] COV [%] C10 [MPa] COV [%] E0 [MPa] 0 [MPa]
Modu E Modu G
5,4 1,75
2
R = 0,984
1,60
4,8
1,55
4,6
1,50 G
E
4,4 1,45
Log. (E) Log. (G)
4,2 1,40
0,1 1 10 100 1000 0,1 1 10 100 1000
prdko [mm/min] prdko [mm/min]
Rys. 3. Widok deformacji polimerowego zcza podatnego utworzonego pomidzy elementami betonowymi,
w trakcie jednoosiowego rozcigania ze sta prdkoci 50 mm/min.
Rys. 4. Porwnanie wybranych krzywych pomiarowych rozcigania S1-, uzyskanych dla samego polimeru
i zcza polimerowego (po lewej) oraz porwnanie pomiaru z eksperymentem numerycznym
(po prawej)
Rys. 5. Szczeg analizowanego modelu z naniesionym podziaem na elementy skoczone oraz mapy napre
wyznaczone przy 30% oraz 60% odksztacenia modelu zcza podatnego w MES.
5 PODSUMOWANIE
PIMIENNICTWO
[1] Weber G., Anand L.: Finite Deformation Constitutive Equations and a Time Integration
Procedure for Isotropic, Hyperelastic-Viscoplastic Solids. Computer Methods in Applied
Mechanics and Engineering, vol. 79, pp. 173202, 1990.
[2] Kaliske, M., Rothert H.: On the Finite Element Implementation of Rubber-like Materials
at Finite Strains. Engineering Computations, vol. 14, no.2, pp. 216232, 1997.
[3] Aidy A., Hosseini M., Sahari B.B.: A review and comparison on some rubber elasticity
models. Journal of Scientific and Industrial Research, Vol. 69, pp. 495-500, 2010.
[4] Arruda E.M., Boyce M.C.: A Three-Dimensional Constitutive Model for the Large Stretch
Behavior of Rubber Elastic Materials. Journal of the Mechanics and Physics of Solids,
vol. 41, no.2, pp. 389412, 1993.
[5] Gasser T.C., Ogden R.W., Holzapfel G.A.: Hyperelastic Modelling of Arterial Layers
with Distributed Collagen Fibre Orientations. Journal of the Royal Society Interface,
vol. 3, pp. 1535, 2006.
[6] Kwiecie A., Gruszczyski M., Zajc B.: Tests of flexible polymer joints repairing of
concrete pavements and of polymer modified concretes influenced by high deformations.
Key Engineering Materials Vol. 466 (2011), Trans Tech Publications 2011, s. 225-239.
[7] Jemioo S.: Studium hipersprystych wasnoci materiaw izotropowych: Modelowanie
i implementacja numeryczna. Prace naukowe. Budownictwo, OWPW, Warszawa 2002.
[8] Abaqus Theory Manual, Abaqus On-line documentation, http://baribal.cyf-
kr.edu.pl:2080/v6.7
[9] Hu T., Desai J.P.:Modeling Large Deformation in Soft-tissues: Experimental results and
Analysis. Proc. of EuroHaptic2004. Munich, Germany 2004.
[10] Nowak Z.: Constitutive modeling and parameter identification for rubber-like materials.
Engineering Transactions, vol. 55, No.4, 2007.
[11] PN-EN ISO 527-1: 1998 Tworzywa sztuczne - Oznaczanie waciwoci mechanicznych
przy statycznym rozciganiu - Zasady oglne.
[12] Ajdukiewicz A.: EUROKOD 2. Podrczny skrt dla projektantw konstrukcji
elbetowych. Stowarzyszenie Producentw Cementu. Krakw 2009.
PODZIKOWANIE
Summary
The paper describes experimental and numerical verification of a MR model and its
parameters, which are then used to describe the behavior of a flexible polymer joint. Using
the uniaxial tension test of PM polymer, the parameters of the hyperelastic model were
estimated and then used in the computation model of the flexible joint. The computed data
obtained from the numerical tests were compared with the results of the uniaxial tensile test of
the flexible polymer joint. Significant differences between experimental and numerical data,
calculated using the adopted model, were found. This indicates the necessary development of
future research on matching the polymer flexible joint model to be used in engineering
practice.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Arkadiusz KWIECIE1
Pawe LATUS2
Politechnika Krakowska, Instytut Mechaniki Budowli
STRESZCZENIE
1 WPROWADZENIE
0,76
0,59
0,36
E2
E1
t t
Model Kelvina-Hookea
W rwnaniu (1) wystpuje prdko napre i prdko odksztace oraz
naprenie i odksztacenie . Widoczne parametry n (jednostka: s), E (jednostka: Pa) oraz
E (jednostka: Pa) mona wyrazi poprzez wczeniej zdefiniowane moduy - dla modelu
Kelvina-Hookea formua (2)
E1 E2
n , E' , E E1 (2)
E1 E 2 E1 E 2
Funkcj okrelajca zmian odksztace w czasie dla prby pezania znajduje si przez
podstawienie w rwnaniu (1): (t) = 0 = const|t. Otrzymuje si wtedy rwnanie
rniczkowe zwyczajne, rzdu pierwszego, liniowe i niejednorodne w postaci (3).
E' 1
t t 0 (3)
nE nE
1 1 1 E '
t 0 ' ' exp t (4)
E E E nE
384 A. Kwiecie, P. Latus
Wykres funkcji (t), okrelonej wzorem (4), przedstawiono na poniszym rysunku (Rys. 3).
t
0
t
t
0
E'
0
E t
2
2
29 29 1 1 1 E '
2 wzr ,i t pomiar ,i / pomiar ,i 0 ' ' exp t i pi 1 (6)
i 1 i 1 E E E nE
L L L0 L
c 1 1 (7)
L0 L0 L0
L L L
h ln 0 ln ln (8)
L0 L0
2 1
L (9)
2
h ln c 1 (10)
2
L c c (11)
2
Moduy E Czas n
4,5 20000
y = -3,074x + 5,183 y = 26385,754x - 2546,598
4,0 2 2
R = 0,967 R = 0,999
3,5 16000
3,0
E [MPa]
2
R = 1,000
2,0
E' (czasowy) 8000
1,5
E (natychmiastowy)
1,0 4000 n
Liniowy (E (natychmiastowy))
0,5 Liniowy (n)
Liniowy (E' (czasowy))
0,0 0
0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8 0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8
naprenie [MPa] naprenie [MPa]
odksztacenie [-]
0,10
0,20
0,08
0,15
0,06
pomiar odk. C 0,10 pomiar odk. C
0,04
wzr odk. C wzr odk. C
0,02 pomiar odk. H 0,05 pomiar odk. H
wzr odk. H wzr odk. H
0,00 0,00
0 20000 40000 60000 80000 100000 0 20000 40000 60000 80000 100000
czas [s] czas [s]
0,7579 MPa
0,60
0,50
odksztacenie [-]
0,40
0,30
Rys. 5. Zmiana odksztace w czasie dla rnych 0 porwnanie wartoci z pomiaru i z oblicze teoretycznych
(wzr 5 z przyjtymi parametrami E, E i n z Tablicy 1 dla 1), okrelonych dla miary Cauchyego
i Henckyego.
6 WNIOSKI
PIMIENNICTWO
[1] Kwiecie A., Zajc B.: Praca polimerowego zcza podatnego na przykadzie polowych
bada niszczcych budynek. Czasopismo Techniczne, Budownictwo 2-B/2009, Zeszyt 9,
ROK 106, s. 205-216.
[2] Kwiecie A., Gruszczyski M., Zajc B.: Tests of flexible polymer joints repairing
of concrete pavements and of polymer modified concretes influenced by high
deformations. Key Engineering Materials Vol. 466 (2011), Trans Tech Publications 2011,
s. 225-239.
[3] Ciesielski R., Kwiecie A., Pcherski R., Zajc B.: Zastosowanie podatnych zczy
w konstrukcjach pracujcych w nowym ustalonym stanie rwnowagi statycznej.
L Konferencja Naukowa KILW PAN, Krynica 2004.
[4] PN-EN ISO 527-1: 1998 Tworzywa sztuczne - Oznaczanie waciwoci mechanicznych
przy statycznym rozciganiu - Zasady oglne.
[5] Bodnar A., Chrzanowski M., Latus P.: Reologia konstrukcji prtowych. Wydawnictwo
PK, Krakw, 2006.
PODZIKOWANIE
Summary
Roman LEWANDOWSKI1
Aleksandra BARTKOWIAK2
Politechnika Poznaska
STRESZCZENIE
Sowa kluczowe: dynamika ram, tumiki drga, model tumika, charakterystyki dynamiczne
1 WSTP
~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~
gdzie R d (t ) col (R z (t ), 0) , R z (t ) col ( R1 (t ), R2 (t ), R3 (t ), R4 (t )) , R d (t ) col (R z (t ), 0) ,
jest wektorem reakcji wzowych, a q ~ (t ) col (q ~ (t ), ~q w (t )) wektorem przemieszcze
d z
~ ~
wzowych. Symbolami K d i C d oznaczono macierze sztywnoci i tumienia tumika.
Przemieszczenia wzw skrajnych modelu transformuje si do ukadu globalnego
w zwyky sposb, a przemieszcze wzw wewntrznych nie transformuje si do ukadu
globalnego. Macierz transformacji superelementu ma posta:
~
T 0
Td d , (2)
0 I
~
~ T 0 ~ c s
gdzie Td ~ , T , c cos , s sin , jest ktem midzy ukadem
0 T s c
globalnym a lokalnym. Ponadto I jest macierz jednostkow o wymiarze (m m) .
Rwnanie superelementu zapisane w ukadzie globalnym ma posta:
R d (t ) K d q d (t ) C d q d (t ) , (3)
~
gdzie R d (t ) col (R z (t ), 0) TdT R d Td , R z (t ) col ( R1 (t ), R2 (t ), R3 (t ), R4 (t )) , jest wektorem
reakcji wzowych, a q d (t ) col (q z (t ), q w (t ) q ~ (t )) , q (t ) col (q (t ), q (t ), q (t ), q (t ))
w z 1 2 3 4
jest wektorem przemieszcze wzowych modelu tumika zapisanym w ukadzie globalnym.
Wyznaczanie charakterytyk dynamicznych ram z lepkosprystymi tumikami drga 391
~ K zz K zw ~ C zz C zw
K d TdT K d Td , C d TdT C d Td , (4)
K wz K ww C wz C ww
c 2 k 0 csk 0 0 0 0 0 0 0
2
0
csk 0 s k0 0 0 0 0 0
K zz , C zz , (5)
0 0 2
c km csk m 0 0 c 2 cm csc m
0 0 csk m s 2 k m 0 0 csc m csc m
k 0 k1 k1 .............0 0 0............. 0 0
k1 k1 k 2 ..........0 0 0............. 0 0
..............................................................................................
K ww , (7)
0 0............ k i 1 k i 1 k i k i ..... ...... 0 0
..............................................................................................
0 0................0 0 0....... k m1 k m 1 k m
c1 c1 ................0 0 0............. 0 0
c
1 c1 c 2 ............0 0 0............. 0 0
~ ..............................................................................................
C ww . (8)
0 0............ ci 1 ci 1 ci ci ..... ...... 0 0
..............................................................................................
0 0................0 0 0....... c m 1 c m1 c m
s (t ) C ss q s (t ) C sd q d (t ) K ss q s (t ) K sd q d (t ) p s (t ) ,
M ss q
C ds q s (t ) C dd q d (t ) K ds q s (t ) K dd q d (t ) 0 , (9)
392 R. Lewandowski, A. Bartkowiak
M ss q s (t ) M ss q s (t ) 0 , (10)
(sA B) a 0 . (14)
i2 i2 i2 , i i / i , (15)
k1 18,350 c1 2,729
k2 6,160 c2 6,190
k3 0,5545 c3 8,675
k 0 k1 k1 0 c1 c1 0 x1 0
k1 k1 k 2 k 2 s c1 c1 c 2 c 2 x 2 0 .
(16)
0 k2 k 2 k 3 0 c 2 c 2 c3 x 3 0
ukadu tumikw drga w pewnym stopniu zmienio czstoci drga wasnych. Maksymalna
zmiana czstoci drga wynosi 9,9%. Wprowadzenie tumikw drga w istotny sposb
zmienia moliwoci tumienia drga. Bezwymiarowe wspczynniki tumienia trzech
pierwszych postaci drga osigny due wartoci.
Tablica 6 Rzeczywiste wartoci wasne [1/s] rama z tumikami drga
Tablica 7 Czstoci drga wasnych i bezwymiarowe wspczynniki tumienia modalnego rama z tumikami drga
2 9,44825 2 0,105256
3 16,9490 3 0,123642
Na rysunku 2 porwnano 2 pierwsze postacie drga wasnych ramy bez tumikw drga
z wektorami wasnymi otrzymanymi z rozwizania problemu wasnego (14). Omawiane
postacie drga wasnych i wektory wasne zostay unormowane w ten sposb, e wartoci
odpowiadajce przemieszczeniom poziomym najwyszej kondygnacji s rwne 1,0. Zwraca
si uwag na fakt, e wymiar wektora wasnego wynosi 2n r , gdzie n jest liczb stopni
dynamicznej swobody ramy, a r liczb zmiennych wewntrznych wszystkich tumikw.
Wektor wasny a ma rwnie wymiar 2n r . Porwnujc ten wektor z wektorem postaci
drga wasnych uywano tylko n pierwszych elementw wektora wasnego a . Na
omawianym rysunku linia przerywan zaznaczono postacie drga wasnych ramy bez
tumikw, cz rzeczywist wektora a zaznaczono lini cig, a cz urojon wektora a
lini cig z krzyykami. Ponadto rzdne czci urojonej zostay zwikszone
dziesiciokrotnie po to, aby pokaza t cz bardziej szczegowo. Wida, e cz
rzeczywista wektora wasnego a jest bardzo podobna do postaci drga wasnych
nietumionych.
5 UWAGI KOCOWE
7 7
6 6
kondygnacja
kondygnacja
5 5
4 4
3 3
2 2
1 1
0 0
-0.2 0 0.2 0.4 0.6 0.8 1 1.2 -1 -0.8-0.6-0.4-0.2 0 0.2 0.4 0.6 0.8 1 1.2
Rysunek 2 Porwnanie postaci drga wasnych nietumionych ramy bez tumikw (linia przerywana) z czci
rzeczywist wektora wasnego a (linia ciga) i czci urojon wektora a (linia ciga z krzyykami).
Rzdne czci urojonej wektora a pomnoono przez 10.
PIMIENNICTWO
[1] Christopoulos C., Filiatrault A: Principles of passive supplemental damping and seismic
isolation, Pavia, Italy, IUSS Press, 2006.
[2] Hatada T., Kobori T., Ishida M.A., Niwa N.: Dynamic analysis of structures with
Maxwell model, Earthquake Engineering and Structural Dynamics Earthquake, 2000, 29,
s.159-176.
[3] Singh M.P., Verma N.P., Moreschi L.M.: Seismic analysis and design with Maxwell
dampers, Journal of Engineering Mechanics, 2003, 129, s.273-282.
[4] Chang T.S., Singh M.P., Mechanical model parameters for viscoelastic dampers. Journal
of Engineering Mechanics, 2009; 135, s.581584.
[5] Makris N, Constantinou M.C., Fractional-derivative Maxwell model for viscous dampers.
Journal of Structural Engineering 1991, 117, s.27082724.
Summary
The paper presents an analysis of frame structures with viscoelastic dampers mounted
on them. The aim of the paper is to determine the dynamic characteristics of frame structures
with dampers when the dampers are modeled by means of generalized Kelvin model.
A relatively large structure with VE dampers is investigated in order to make the results
of calculation more representative. The finite element method is used to derive the equations
of motion of the structure with dampers and such equations are written in terms of both
physical and state-space variables. The solution to motion equations in the frequency domain
is given and the dynamic properties of the structure with VE dampers are determined as
a solution to the appropriately defined eigenvalue problem. Several conclusions are
formulated on the basis of the results of numerical analysis.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Edward MACIG1
Filip PACHLA2
Tadeusz TATARA3
Politechnika Krakowska,
ANALITYCZNO-DOWIADCZALNA ANALIZA
ODPOWIEDZI DYNAMICZNEJ BUDYNKU RAMOWO-
MUROWEGO NA SKUTEK WYBURZENIA KOMINA
STRESZCZENIE
1 WSTP
2 WYBURZANY KOMIN
3 BADANY BUDYNEK
8
mm/s
faza III
4
faza I faza II
0 xxf
I faza
-2
-4
s
-6
0 2 4 6 8 10 12 14 16 18
15
10
-5
-10
-15 s
0 1 2 3 4 5
maksymalne amplitudy drga fazy I i II, przede wszystkim od obsunicia obiektu, mog
dochodzi do 50% wartoci vmax fazy III [5]. Jak wiadomo, przyspieszeniowe spektra
odpowiedzi pozwalaj na charakterystyk przebiegw drga, mog te by stosowane w
projektowaniu lub suy do oceny dynamicznej odpornoci istniejcych obiektw. Na rys. 5
pokazano przyspieszeniowe spektra odpowiedzi wykonane na podstawie drga gruntu z rys. 4
i fundamentu budynku z rys. 3 (po ich uprzednim zrniczkowaniu). Z rys. 5 wida jak
bardzo rni si spektra Saxg i Saxf w caym zakresie rozpatrywanych czstotliwoci, jak
odmienna byaby ocena odpornoci dynamicznej obiektu przeprowadzona na ich podstawie.
1 A
ln i (1)
k Ai k
6 WNIOSKI
PIMIENNICTWO
[1] Lewicki J., Morawa R.: Metoda wybuchowego obalania stalowych obiektw grniczych,
Grnictwo i Geoinynieria, kwartalnik AGH, zeszyt 3/1, 2004.
[2] Macig E., Lewicki J., Winzer J.: Wyburzanie elbetowych kominw elektrowni Konin
i oddziaywanie upadku ich masy na ssiednie obiekty, Czasopismo Techniczne -
Budownictwo 3-B/2010, zeszyt 11, 2010.
[3] Lewicki J., Krzyworczka P., Batko P., Morawa R.: Sposoby zwikszania pewnoci
kierunkowego obalania kominw, Grnictwo i Geoinynieria, kwartalnik AGH, zeszyt
3/1, 2004.
[4] Lehnen D.: On the initial dynamic response of RC- chimneys due to system change
caused by blast, Structural Dynamics, EURODYN99, Balkema, Rotterdam, 1999.
[5] Macig E., Winzer J.: Drgania gruntu i obiektw w ssiedztwie wyburzanych kotowni i
kominw elektrowni Konin, Inynieria i Budownictwo, nr 4/2011.
[6] PN-EN 1990 Eurokod: Podstawy projektowania konstrukcji (padziernik 2004), Norma
europejska EN 1990:2002 ma status Polskiej Normy.
[7] PN-80-B-03040, Fundamenty i konstrukcje wsporcze pod maszyny.
Summary
The paper deals with the following: characteristics of the demolished chimney and the
way of its falling; characteristics of the investigated building; characteristics of the measured
building and ground vibrations; dynamic properties of the investigated building; evaluation of
the building behavior by the analysis of a building model subjected to kinematic forcing (on
the basis of the measured foundation vibrations). The calculated and measured displacements
of the upper story were compared; the computed stresses compared with those from the stains
measured by the electric resistance sensors.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Piotr MIKA1
Instytut Technologii Informatycznych w Inynierii Ldowej
Politechnika Krakowska
STRESZCZENIE
1 MODEL MATEMATYCZNY
W obecnej pracy stan uszkodzenia materiau reprezentowany jest przez tensorow miar
uszkodze D (Vakulenko, Kaczanow, [3]) o wartociach wasnych Di zdefiniowanych jako
A pi
Di (1)
A ni
________________________
1
pm@L5.pk.edu.pl
406 P. Mika
gdzie Api i Ani oznaczaj odpowiednio pola powierzchni pkni i powierzchni wiza
materialnych w paszczyznach ortogonalnych do kierunkw gwnych i.
Relacj pomidzy wartociami wasnymi tensorw D i rwnolegle uywanym
symetrycznym tensorem drugiego rzdu definiuje zaleno [4]
i Di 1 Di i=1,2,3 (2)
1
Aijkl ij kl ik jl il jk D1 ik D jl il D jk jk Dil jl Dik (4)
E 2E 4 1 D1 E
C tr 2 T tr S 2
T
tr(T 2 D) u2 0 (6)
2
1 1 2 1 1 2 1 1 2 1
3
2 2
1 r2 1 2 r2
1 1
r2 r2
1 1 1 C T I = 0 (7)
s1
3 s1 s1 r1
41 2 2
1 1 1 2 21 1 1
3
gdzie
s i Ti u , i 1, 2, 3
ri s i H(s i ), i = 1, 2, 3 (8)
1u bu 1 1 u
(9)
2u 1 2 u
3 WYNIKI NUMERYCZNE
RP-4
RP-3
RP-1 RP-2
i1
TIME
0.0 0.3 0.6 0.9 1.2 1.5 1.8
4 WNIOSKI KOCOWE
PIMIENNICTWO
[1] ABAQUS manuals, ver. 6.7, Dassault Systmes Simulia Corp., Providence, RI, USA
[2] Litewka A, Hult J.: One Parameter CDM Model for Creep Rupture Prediction, Eur.
J. Mech., A/Solids, 8/1989, s. 185-200.
[3] Vakulenko A. A., Kachanov M. L.: Continuum Theory of Medium with Cracks
(In Russian), Izv. A. N. SSSR, MTT, 1971, s. 159-166.
[4] Murakami S., Sanomura Y.: Creep and creep damage of copper under multiaxial state
of stress, In: Plasticity Today, Eds. A. Sawczuk and G. Bianchi, Elsevier Appl. Sci., 1985,
s. 535-551.
[5] Litewka A.: On stiffness and strength reduction of solids due to crack development, Eng.
Fracture Mech., 25/1986, s. 637-643
[6] uchowski R.: Analysis of failure processes of metals under conditions for thermal
fatigue (in Polish), Sci. Papers. Inst. Mat. Sci and Appl. Mech., Wroclaw University of
Technology, Monograph 18/1986.
[7] Mika P.: On interaction between damage growth and material stiffness in 3-D structures,
J. Theor. Appl. Mech., 4/1999, s. 755-778
[8] Mika P.: Well-posedness analysis for a temperature-dependent elastic-brittle damage
model, Proc. of Conference on Computer Methods in Mechanics, Zielona Gra, 2009,
s. 309-310
[9] Hsiao J., Fong M., Gibbons T. B.: Application of continuum damage mechanics in multi-
dimensional creep failure analysis - an efficient finite element solution, ASME Pressure
Vessels Piping Div Publ Pvp., 354/1997, s. 39-51
[10] Szuwalski K., yczkowski M.: On the phenomenon of decohesion in perfect plastisity,
Int. J. Sol. Struct., 9/1973, s. 85-98
[11] Barlow J., Davies G.A.O.: Selected FE benchmarks in structural and thermal analysis,
NAFEMS report FEBSTA Rev. 1, National Agency for Finite Element Methods and
Standards, National Eng. Lab., East Kilbride, Scotland, 1986.
Summary
Maciej PIEKARSKI1
Politechnika Rzeszowska
STRESZCZENIE
Referat dotyczy konstrukcji znanych pod angielsk nazw reciprocal grillages, ktre s
rusztami skonstruowanymi w ten sposb, e kada belka oparta jest na jednej podporze staej oraz
na innej belce. W referacie przedstawiono to historyczne oraz klasyfikacj tych konstrukcji,
skupiajc si na ich analizie statycznej. Obliczono wartoci maksymalne momentw zginajcych
w belkach oraz podpartych nimi pytach stropowych, porwnujc je z wartociami dla
tradycyjnych ustrojw konstrukcyjnych. Oblicze dokonano dla stropw kwadratowych,
poddanych obcieniu jednostkowemu o rnych sposobach podparcia. Rezultaty wskazuj na to,
e ruszty z belek wzajemnie podpierajcych si cechuj si wskanikami podobnymi do
wskanikw osiganych w tradycyjnych konstrukcjach i mog by traktowane jako racjonalne
ustroje konstrukcyjne w obliczu innych zalet, ktrymi si charakteryzuj.
1 WPROWADZENIE
a) b)
Rys. 2. a) Rysunek Villarda de Honnecourta [1], b) Schemat konstrukcji stropu naszkicowany przez Sebastiana
Serlio w 1545 roku [1]
1.2 Morfologia
a)
b)
c) d)
Tablica 1. Schematy poddanych analizie porwnawczej konstrukcji wsporczych stropw opartych na cianach
Schemat
konstrukcji
Oznaczenie
na
wykresach
(1)
a) b)
c) d)
Rys. 5. Rezultaty analizy dla stropw opartych na cianach: a) maksymalne momenty zginajce w belkach,
b) wskaniki efektywnoci, c) maksymalne momenty zginajce w pycie, d) maksymalne ugicia
Schemat
konstrukcji
Oznaczenie
na
wykresach
a) b)
300 900
f e [kNmm10 ]
M bi [kNm10 ]
-4
-4
800
250 700
200 600
500
150 400
100 300
200
50 100
0.00
0.05
0.10
0.15
0.20
0.25
0.30
0.35
0.40
0.45
0.50
0.00
0.05
0.10
0.15
0.20
0.25
0.30
0.35
0.40
0.45
0.50
x x
c) d)
1500 2000
M p [kNm x 10 ]
[110 ]
-4
-7
1300 1800
1600
1100 1400
900 1200
1000
700 800
500 600
400
300 200
100 0
0.00
0.05
0.10
0.15
0.20
0.25
0.30
0.35
0.40
0.45
0.50
0.00
0.05
0.10
0.15
0.20
0.25
0.30
0.35
0.40
0.45
0.50
x x
Rys. 7. Rezultaty analizy dla stropw opartych na 4 supach: a) maksymalne momenty zginajce w belkach,
b) wskaniki efektywnoci, c) maksymalne momenty zginajce w pycie, d) maksymalne ugicia
a) b)
c) d)
Rys. 8. Rezultaty analizy dla stropw opartych na 4 supach (wariant z belkami obwodowymi): a) maksymalne
momenty zginajce w belkach, b) wskaniki efektywnoci, c) maksymalne momenty zginajce
w pycie, d) maksymalne ugicia
420 M. Piekarski
4 PODSUMOWANIE
PIMIENNICTWO
[1] Duvernoy S.: An Introduction to Leonardos Lattices, Nexus Network Journal, Vol. 10,
No. 1, 2008 str. 5-11
[2] www.rinusroelofs.nl
[3] Popovic-Larsen O: Reciprocal Frame Architecture, Elsevier, Oksford, 2008.
Summary
Reciprocal grillages are built in such a way that each beam is supported on the previous
one and supports the next beam. They were applied in the Middle Ages in slab floors as a way
of covering a large span with the use of a structure built from wooden beams shorter than the
span. At that time nobody conducted their static analysis. The author tried to make such
an analysis and compared reciprocal grillages with traditional structures. In the analysis slab
floors are discussed as complexes of floor slabs and structures supporting them. The maximal
values of bending moments are recognized as the main measure of evaluation. The analysis
includes square floors of unit length of the squares side and loaded by unit surface load.
The comparison of the floors based on reciprocal grillages with the floors based on one-way
beams or classical two-way grillages has been made for floors supported on the walls and,
moreover, for floors supported on four columns.
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ Nr 276
Budownictwo i Inynieria rodowiska z 58 (3/11/II) 2011
Krzysztof WILDE1
Magdalena RUCKA2
Katedra Mechaniki Budowli i Mostw
Politechnika Gdaska
STRESZCZENIE
1 WSTP
Rys. 1. Badana trybuna stadionu ulowego oraz przekrj przez trybun stadionu ulowego
2 PROGRAM BADA
Przy pomiarach drga wymuszonych tacem kibicw (rys. 4) badano dwie formy
aktywnoci taniec Labado oraz synchroniczne podskoki. Ludzie biorcy udzia
w badaniach ustawieni byli w 9 kombinacjach ustawie. Na trybunie oznaczono trzy sekcje,
tzn. sekcja I: od rzdu 1 do 11, sekcja II: od rzdu 12 do 21 oraz sekcja III: od rzdu 22 do 25
cznie z osobami stojcymi na koronie stadionu. Zbadane zostao wzbudzenie trybuny przez
nieregularne, ale synchroniczne skoki ludzi. Ludzie skakali trzymajc si z barki, najpierw
powoli, pojedyncze skoki, a potem coraz szybciej dochodzc do niesynchronicznych szybkich
skokw wszystkich osb. Ta forma kibicowania jest nieformalnie nazywana Szkocj.
Druga forma kibicowania, zwana tacem Labado polega na piewaniu piosenki
i synchronicznych skokach zgromadzony ludzi. W tym przypadku sam pocztek taca
zaczyna si wolno, aby po parunastu sekundach przej w regularne synchroniczne podskoki
o staej czstotliwoci.
424 K. Wilde, M. Rucka
0.5
0
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
f [Hz]
t [s]
-4
x 10
FFTa5[m/s ]
2
8
6
4
2
0
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
f [Hz]
t [s]
-3
x 10
FFTa17[m/s ]
2
0
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
f [Hz]
a
H ( ) , (1)
p
-3
x 10
1
imag(H5)
0
-1
2 2.5 3 3.5 4 4.5 5
f [Hz]
-3
-3
x 10
5
imag(H17)
-5
2 2.5 3 3.5 4 4.5 5
f [Hz]
-3
Rys. 6. Funkcja przejcia przy wzbudzeniu harmonicznym dla kierunku a5 oraz a17 (ustawienie wzbudnika nr I)
Celem bada byo okrelenie, czy czstotliwoci drga generowanych przez kibicw s
bliskie czstotliwociom rezonansowym konstrukcji. Po transformacji pomierzonych danych
do dziedziny czstotliwoci poprzez szybk transformat Fouriera (metoda FFT) uzyskano
reprezentacj czstotliwociow sygnaw. Odpowied konstrukcji na wymuszenie w formie
taca Labado pokazano na rys. 8 (dla belki elbetowej) i rys. 9 (dla konstrukcji dachu).
Na wykresie transformaty Fouriera dla belki elbetowej widoczne s dwa wyrane piki przy
czstotliwoci 2.2 Hz i 4.4 Hz oraz kolejny mniejszy przy 6.6 Hz. Na wykresie transformaty
Fouriera dla konstrukcji dachu widoczny jest jeden wyrany pik o czstotliwoci 4.4 Hz oraz
kolejny mniejszy przy 6.6 Hz. Kibice skaczc z czstotliwoci 2.2 Hz, wzbudzaj kolejne
czstotliwoci harmoniczne (n 2.2 Hz, gdzie n = 1, 2, 3, 4, ).
426 K. Wilde, M. Rucka
pomiar nr p18
2
1
a5 [m/s 2]
0
-1
0 10 20 30 40 50 60
t [s]
FFT a5 [m/s2]
0.4
0.2
0
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
f [Hz]
pomiar nr p18
5
2
a17 [m/s ]
0
-5
0 10 20 30 40 50 60
t [s]
FFT a17 [m/s2]
0
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
f [Hz]
Rys. 9. Sygna pomiarowy od wymuszenia kibicami w kierunku a17 (taniec Labado)
4 WNIOSKI
PIMIENNICTWO
[1] Wilde K., Rucka M., Rutkowski T.: Orzeczenie techniczne dotyczce eksperymentalnego
okrelenia czstotliwoci drga wasnych konstrukcji elbetowej stadionu ulowego
w Zielonej Grze, Politechnika Gdaska 2011.
428 K. Wilde, M. Rucka
[2] Wilde K., Rucka M., Rutkowski T., elazkiewicz J: Ekspertyza techniczna dotyczca
eksperymentalnego okrelenia formy drga wasnych konstrukcji trybuny stadionu
ulowego w Zielonej Grze z uwzgldnieniem oddziaywa grupy kibicw, Politechnika
Gdaska 2011.
[3] Rucka M., Wilde K.: Dynamika Budowli z przykadami w rodowisku MATLAB,
Wydawnictwo Politechniki Gdaskiej, 2008.
[4] Rucka M., Wilde K.: Application of continuous wavelet transform in vibration based
damage detection method for beam and plates, Journal of Sound and Vibration Vol. 297,
pp. 536-550, 2006.
[5] Chopra A. K.: Dynamics of Structures, Upper Saddle River, Prentice Hall 2001.
Summary
The paper presents an experimental study of sports arena in Zielona Gra. The
synchronized dancing of a large number of fans caused large amplitude vibrations of steel and
concrete members of the stand. The experimental studies showed that the structure is sensitive
to vibrations and that large amplitude vibrations require complex experimental studies of
coupled vibrations that include characteristics of dynamic loading caused by dancing fans.