EGZAMIN MATURALNY

W ROKU SZKOLNYM 2016/2017

FORMUA OD 2015
(NOWA MATURA)

MATEMATYKA
POZIOM PODSTAWOWY

ZASADY OCENIANIA ROZWIZA ZADA

ARKUSZ MMA-P1

MAJ 2017
Zadania zamknite
Punkt przyznaje si za wskazanie poprawnej odpowiedzi.

Zadanie 1. (01)

Poprawna
Wymagania oglne Wymagania szczegowe
odp. (1 p.)
1. Liczby rzeczywiste. Zdajcy oblicza potgi Wersja Wersja
II. Wykorzystanie
o wykadnikach wymiernych i stosuje prawa I II
i interpretowanie
dziaa na potgach o wykadnikach
reprezentacji. A B
wymiernych (1.4).

Zadanie 2. (01)
1. Liczby rzeczywiste. Zdajcy posuguje Wersja Wersja
II. Wykorzystanie si w obliczeniach pierwiastkami dowolnego
i interpretowanie I II
stopnia i stosuje prawa dziaa na
reprezentacji. pierwiastkach (1.3). C D

Zadanie 3. (01)

1. Liczby rzeczywiste. Zdajcy wykorzystuje Wersja Wersja

II. Wykorzystanie definicj logarytmu i stosuje w obliczeniach I II
i interpretowanie wzory na logarytm iloczynu, logarytm ilorazu
reprezentacji. i logarytm potgi o wykadniku naturalnym A D
(1.6).

Zadanie 4. (01)

1. Liczby rzeczywiste. Zdajcy wykonuje Wersja Wersja

III. Modelowanie I II
obliczenia procentowe, oblicza podatki, zysk
matematyczne.
z lokat (1.9). A B

Zadanie 5. (01)

II. Wykorzystanie 3. Rwnania i nierwnoci. Zdajcy Wersja Wersja

i interpretowanie rozwizuje rwnania kwadratowe z jedn I II
reprezentacji. niewiadom (3.4). C D

Zadanie 6. (01)

3. Rwnania i nierwnoci. Zdajcy sprawdza, Wersja Wersja

I. Wykorzystanie I II
czy dana liczba rzeczywista jest rozwizaniem
i tworzenie informacji.
rwnania lub nierwnoci (3.1). D C

Strona 2 z 24
Zadanie 7. (01)

3. Rwnania i nierwnoci. Zdajcy Wersja Wersja

I. Wykorzystanie I II
rozwizuje nierwnoci pierwszego stopnia
i tworzenie informacji
z jedn niewiadom (3.3). D A

Zadanie 8. (01)

3. Rwnania i nierwnoci. Zdajcy korzysta Wersja Wersja

I. Wykorzystanie I II
z wasnoci iloczynu przy rozwizywaniu
i tworzenie informacji.
rwna typu x(x + 1)(x 7) = 0 (3.7). C A

Zadanie 9. (01)
4. Funkcje. Zdajcy oblicza ze wzoru warto Wersja Wersja
II. Wykorzystanie funkcji dla danego argumentu. Posuguje si I II
i interpretowanie poznanymi metodami rozwizywania rwna
reprezentacji. do obliczenia, dla jakiego argumentu funkcja C D
przyjmuje dan warto (4.2).

Zadanie 10. (01)

4. Funkcje. Zdajcy interpretuje Wersja Wersja
wspczynniki wystpujce we wzorze funkcji I II
I. Wykorzystanie
kwadratowej w postaci kanonicznej, w postaci
i tworzenie informacji
oglnej i w postaci iloczynowej (o ile istnieje) C A
(4.10).

Zadanie 11. (01)

II. Wykorzystanie Wersja Wersja

4. Funkcje. Zdajcy szkicuje wykresy funkcji I II
i interpretowanie
wykadniczych dla rnych podstaw (4.14).
reprezentacji. D B

Zadanie 12. (01)

5. Cigi. Zdajcy stosuje wzr na n-ty wyraz Wersja Wersja

III. Modelowanie I II
i na sum n pocztkowych wyrazw cigu
matematyczne.
arytmetycznego (5.3). B C

Zadanie 13. (01)

5. Cigi. Zdajcy stosuje wzr na n-ty wyraz Wersja Wersja

III. Modelowanie I II
i na sum n pocztkowych wyrazw cigu
matematyczne.
geometrycznego (5.4). A B

Strona 3 z 24
Zadanie 14. (01)
6. Trygonometria. Zdajcy stosuje proste Wersja Wersja
II. Wykorzystanie zalenoci midzy funkcjami I II
i interpretowanie trygonometrycznymi: sin2 + cos2 = 1,
reprezentacji. sin
tg = oraz sin(90 ) = cos (6.4). B C
cos

Zadanie 15. (01)

7. Planimetria. Zdajcy stosuje zalenoci Wersja Wersja

IV. Uycie i tworzenie I II
midzy ktem rodkowym i ktem wpisanym
strategii.
(7.1). C D

Zadanie 16. (01)

7. Planimetria. Zdajcy rozpoznaje trjkty Wersja Wersja

I. Wykorzystanie I II
podobne i wykorzystuje cechy podobiestwa
i tworzenie informacji.
trjktw (7.3). B A

Zadanie 17. (01)

7. Planimetria. Zdajcy korzysta z wasnoci Wersja Wersja
funkcji trygonometrycznych w atwych I II
III. Modelowanie
obliczeniach geometrycznych, w tym ze
matematyczne.
wzoru na pole trjkta ostroktnego o danych C D
dwch bokach i kcie midzy nimi (7.4).

Zadanie 18. (01)

6. Trygonometria. Zdajcy wykorzystuje Wersja Wersja

II. Wykorzystanie
definicje i wyznacza wartoci funkcji sinus, I II
i interpretowanie
cosinus i tangens ktw o miarach od 0 do
reprezentacji. B C
180 (6.1).

Zadanie 19. (01)

8. Geometria na paszczynie kartezjaskiej. Wersja Wersja

II. Wykorzystanie
Zdajcy bada rwnolego i prostopado I II
i interpretowanie
prostych na podstawie ich rwna
reprezentacji. D A
kierunkowych (8.2).

Zadanie 20. (01)

II. Wykorzystanie 8. Geometria na paszczynie kartezjaskiej. Wersja Wersja

i interpretowanie Zdajcy oblicza odlego dwch punktw I II
reprezentacji. (8.6). A C

Strona 4 z 24
Zadanie 21. (01)

G11. Bryy. Zdajcy oblicza pole powierzchni Wersja Wersja

II. Wykorzystanie i objto graniastosupa prostego (G11.2). I II
i interpretowanie 3. Rwnania i nierwnoci. Zdajcy
reprezentacji. rozwizuje rwnania kwadratowe z jedn A B
niewiadom (3.4).

Zadanie 22. (01)

9. Stereometria. Zdajcy rozpoznaje Wersja Wersja
II. Wykorzystanie
w walcach i w stokach kt midzy odcinkami I II
i interpretowanie
oraz kt midzy odcinkami i paszczyznami
reprezentacji. B C
(9.3).

Zadanie 23. (01)

II. Wykorzystanie Wersja Wersja

G11. Bryy. Zdajcy oblicza pole powierzchni I II
i interpretowanie
i objto stoka (G11.2).
reprezentacji. D A

Zadanie 24. (01)

G9. Statystyka opisowa i wprowadzenie do Wersja Wersja

II. Wykorzystanie
rachunku prawdopodobiestwa. Zdajcy I II
i interpretowanie
wyznacza redni arytmetyczn i median
reprezentacji. D B
zestawu danych (G9.4).

Zadanie 25. (01)

10. Elementy statystyki opisowej. Teoria Wersja Wersja

prawdopodobiestwa i kombinatoryka. I II
III. Modelowanie
Zdajcy oblicza prawdopodobiestwa
matematyczne.
w prostych sytuacjach, stosujc klasyczn B C
definicj prawdopodobiestwa (10.3).

Strona 5 z 24
Oglne zasady oceniania zada otwartych
Uwaga: Akceptowane s wszystkie odpowiedzi merytorycznie poprawne i speniajce warunki
zadania.

Zadanie 26. (02)

II. Wykorzystanie
3. Rwnania i nierwnoci. Zdajcy rozwizuje nierwnoci
i interpretowanie
kwadratowe z jedn niewiadom (3.5).
reprezentacji.

Przykadowe rozwizanie
Rozwizanie nierwnoci kwadratowej skada si z dwch etapw.

Pierwszy etap rozwizania polega na wyznaczeniu pierwiastkw trjmianu kwadratowego

8 x 2 72 x .
2
Znajdujemy pierwiastki trjmianu kwadratowego 8 x 72 x :
podajemy je bezporednio, np. zapisujc x1 = 0 , x2 = 9 lub zaznaczajc pierwiastki
trjmianu na wykresie
albo
obliczamy wyrnik tego trjmianu, a nastpnie stosujemy wzory na pierwiastki:
72 72
= 72 2 , x1 = = 0 , x2 = 72 + 72 = 9 .
16 16
Drugi etap rozwizania polega na wyznaczeniu zbioru rozwiza nierwnoci 8 x 2 72 x 0 .
Podajemy zbir rozwiza nierwnoci: 0 x 9 lub 0, 9 lub x 0, 9 np. odczytujc go
ze szkicu wykresu funkcji f ( x ) = 8 x 2 72 x .

0 9 x

Schemat punktowania
Zdajcy otrzymuje .............................................................................................................. 1 p.
gdy:
zrealizuje pierwszy etap rozwizania i na tym zakoczy lub bdnie zapisze zbir
rozwiza nierwnoci, np.
o obliczy lub poda pierwiastki trjmianu kwadratowego x1 = 0 i x2 = 9 i na tym
zakoczy lub bdnie zapisze zbir rozwiza nierwnoci,
o zaznaczy na wykresie miejsca zerowe funkcji f ( x ) = 8 x 2 72 x i na tym
zakoczy lub bdnie zapisze zbir rozwiza nierwnoci
albo
realizujc pierwszy etap bdnie wyznaczy pierwiastki (ale otrzyma dwa rne
pierwiastki) i konsekwentnie do tego rozwie nierwno, np. popeni bd

Strona 6 z 24
 rachunkowy przy obliczaniu wyrnika lub pierwiastkw trjmianu kwadratowego
i konsekwentnie do popenionego bdu rozwie nierwno.

Zdajcy otrzymuje .............................................................................................................. 2 p.

gdy:
poda zbir rozwiza nierwnoci: 0 x 9 lub 0, 9 lub x 0, 9
albo
poda zbir rozwiza nierwnoci w postaci graficznej z poprawnie zaznaczonymi
kocami przedziaw

0 9 x

Uwagi
1. Jeeli zdajcy dzieli obie strony nierwnoci przez x, bez podania stosownych zaoe, to
otrzymuje 0 punktw za cae rozwizanie.
2. Jeeli zdajcy podaje pierwiastki bez zwizku z trjmianem kwadratowym z zadania, to
oznacza, e nie podj realizacji 1. etapu rozwizania i w konsekwencji otrzymuje
0 punktw za cae rozwizanie.
3. Jeli zdajcy wyznacza ujemn delt trjmianu kwadratowego, to otrzymuje 0 punktw
za cae rozwizanie.

Kryteria oceniania uwzgldniajce specyficzne trudnoci w uczeniu si matematyki

1. Akceptujemy sytuacj, gdy zdajcy poprawnie obliczy lub poda pierwiastki trjmianu
x1 = 0 i x2 = 9 i zapisze, np. x 9, 0 , popeniajc tym samym bd przy przepisywaniu
jednego z pierwiastkw, to za takie rozwizanie otrzymuje 2 punkty.
2. Jeli zdajcy pomyli porzdek liczb na osi liczbowej, np. zapisze zbir rozwiza
nierwnoci w postaci x 9, 0 , to przyznajemy 2 punkty.

Strona 7 z 24
Zadanie 27. (02)
V. Rozumowanie 1. Liczby rzeczywiste. Zdajcy wykorzystuje podstawowe
i argumentacja. wasnoci potg (1.5).

Przykadowe rozwizanie

Wyczamy wsplny czynnik przed nawias 4 2017 (1 + 4 + 4 2 + 43 ) . Doprowadzamy liczb do

postaci 4 2017 5 17 . Wnioskujemy, e dana liczba jest podzielna przez 17 .

Schemat punktowania
Zdajcy otrzymuje .............................................................................................................. 1 p.
gdy zapisze liczb 4 2017 + 4 2018 + 4 2019 + 4 2020 w postaci iloczynu, w ktrym jeden z czynnikw
jest potg 4 k , gdzie 1985 k 2017 , np. 4 2017 (1 + 4 + 4 2 + 43 ) i na tym poprzestanie lub
dalej popenia bdy.
Zdajcy otrzymuje .............................................................................................................. 2 p.
gdy przeprowadzi poprawny dowd.

Zadanie 28. (02)

G10. Figury paskie. Zdajcy korzysta z faktu, e styczna do
okrgu jest prostopada do promienia poprowadzonego do
V. Rozumowanie
punktu stycznoci (G10.3).
i argumentacja.
SP9. Wielokty, koa, okrgi. Zdajcy stosuje twierdzenie
o sumie katw trjkta (SP9.3).

Przykadowe rozwizania
I sposb
Przyjmijmy oznaczenia jak na rysunku.

P
C
R

A B

Prosta AB jest styczna w punkcie B do okrgu o rodku R, wic ABR = 90 . Std

= CBR = 90 .

Strona 8 z 24
Trjkt BRC jest rwnoramienny, wic
BCR = = 90 .
Zatem
BRC = = 180 2 ( 90 ) = 2 .
Suma miar ktw czworokta ABRP jest rwna 360 , PAB = 90 , wic
PAB + ABR + BRP + RPA = 360 ,
czyli
90+ 90+ 2 + = 360 ,
+ 2 =180 ,
= 180 2 .
To koczy dowd.

II sposb

P
C
R

A B

Z twierdzenia o kcie midzy styczn a ciciw wynika, e BRC = = 2 .

Poniewa ABR = 90 i PAB = 90 , wic czworokt ABRP jest trapezem o podstawach
AP i BR. Suma miar ktw przy ramieniu trapezu jest rwna 180 , wic
+ = 180 ,
+ 2 =180 .
Std = 180 2 . To koczy dowd.

Strona 9 z 24
III sposb

P
C
R

A B

Prosta AB jest styczna w punkcie B do okrgu o rodku R, wic ABR = 90 . Std

= 90 .
Trjkt BRC jest rwnoramienny, wic
BCR = = 90 .
Kty BCR i PCB s przylege, wic
= 180 BCR = 180 ( 90 ) = 90 + .
Suma miar ktw czworokta ABCP jest rwna 360 , PAB = 90 , wic
PAB + ABR + BCP + CPA = 360 ,
czyli
90 + + + = 360 ,
90 + + ( 90 + ) + = 360 ,
= 180 2 .
To koczy dowd.

IV sposb

P
C
R

A B

Prosta AB jest styczna w punkcie B do okrgu o rodku R, wic ABR = 90 .

Strona 10 z 24
Std = 90 .
Trjkt BRC jest rwnoramienny, wic
BCR = = 90 .
Trjkt PAC jest rwnoramienny, wic
180
PAC = PCA = = = 90 .
2 2
Prosta AB jest styczna w punkcie A do okrgu o rodku P, wic PAB = 90 . Std

CAB = = 90 = 90 90 = .
2 2
Miara kta ACB w trjkcie ABC jest rwna

ACB = 180 = 180 .
2
Suma miar ktw PCA, ACB i BCR jest rwna 180 , wic
PCA + ACB + BCR = 180 ,

+ 180 + =180 ,
2

90 + 180 + 90 =180 ,
2 2
= 180 2 .
To koczy dowd.

V sposb

P
C
R

A S B

Poprowadmy przez punkt C wspln styczn do obu okrgw. Niech S oznacza punkt jej
przecicia z prost AB.
Z twierdzenia o kcie midzy styczn a ciciw wynika, e

= .
2

Strona 11 z 24
Z twierdzenia o odcinkach stycznych wynika, e AS = CS = BS . Std wynika, e S jest
rodkiem okrgu opisanego na trjkcie ABC. Odcinek AB jest rednic tego okrgu, wic
trjkt ABC jest prostoktny. Suma miar jego ktw ostrych jest rwna 90 , czyli
+ = 90 .

+ = 90 ,
2
= 180 2 .
To koczy dowd.

Schemat punktowania
Zdajcy otrzymuje ............................................................................................................. 1 p.
gdy zapisze ukad warunkw wystarczajcy do udowodnienia rwnoci = 180 2 , np.:

= 90 i 2 + = 180 i + + 90 + 90 = 360
lub
= 2 i + = 180 ,
lub
= 90 i = 180 i 90 + + + = 360 ,
lub

= 90 i = 90 i = 90 i 180 ( + ) = 180 ( + ) ,
2
lub

+ = 90 i =
2
i na tym zakoczy lub dalej popenia bdy.

Zdajcy otrzymuje ............................................................................................................. 2 p.

gdy przeprowadzi pene rozumowanie.

Strona 12 z 24
Zadanie 29. (04)
4. Funkcje. Zdajcy wyznacza wzr funkcji kwadratowej na
IV. Uycie i tworzenie
podstawie pewnych informacji o tej funkcji lub o jej wykresie
strategii.
(4.9).

Przykadowe rozwizania

I sposb
3 6 + 0
Poniewa f ( 6 ) = f ( 0 ) = , std warto p = = 3 .
2 2
Zatem f ( x ) = a ( x p )2 + q dla p = 3 i q = 6 .
3
Obliczamy wspczynnik a. Wiemy, e f ( 0 ) = , zatem
2
2 3
a (0 + 3) + 6 = ,
2
9
9a = ,
2
1
a= .
2
1
Odpowied: a = .
2
II sposb
3
Z treci zadania wynika, e f ( 6 ) = f ( 0 ) = :
2
2 3 3
a ( 6 ) + b ( 6 ) + c = 2 36a 6b + c = 2
b = 6a

, , 3 .
a 0 b 0 + c = 3 c = 3 c = 2
2 2
Obliczamy pierwsz wsprzdn wierzchoka:
b 6a
p= = = 3 .
2a 2a
3
Std wynika, e f ( 3) = 6 i f ( x ) = ax 2 + 6 ax + . Obliczamy wspczynnik a
2
2 3
a ( 3 ) + 6 a ( 3 ) + =6,
2
9
9a = ,
2
1
a= .
2
Schemat punktowania
Rozwizanie, w ktrym postp jest wprawdzie niewielki, ale konieczny na drodze do
penego rozwizania ........................................................................................................... 1 p.
Zdajcy
6 + 0
obliczy pierwsz wsprzdn wierzchoka: np. p = = 3
2
albo

Strona 13 z 24
 2 3
a ( 6 ) + b ( 6 ) + c = 2
zapisze ukad dwch rwna, np.:
a 0 b 0 + c = 3 ,
2
albo
zapisze wzr funkcji f w postaci kanonicznej f ( x ) = a ( x p ) + q oraz zapisze q = 6 ,
2

albo

zapisze rwnanie =6
4a
i na tym poprzestanie lub dalej popenia bdy.

Rozwizanie, w ktrym postp jest istotny ...................................................................... 2 p.

Zdajcy
zapisze wzr funkcji f w postaci: f ( x) = a( x + 3) + 6
2

albo
zapisze ukad trzech rwna z niewiadomymi a, b, c, np.:
2 3 3
a ( 6 ) + b ( 6 ) + c =
2
a ( 6 ) + b ( 6 ) + c =
2 2


lub a 0 b 0 + c =
3 3
a 0 b 0 + c =
2 2
b 4ac
2 a ( 3 ) + b ( 3 ) + c = 6
2
=6
4a
i na tym poprzestanie lub dalej popenia bdy.
Pokonanie zasadniczych trudnoci zadania ..................................................................... 3 p.
Zdajcy
zapisze rwnanie z jedn niewiadom a,
3 3
np.: a ( 0 + 3 )2 + 6 = lub a ( 3 )2 + 6 a ( 3 ) + = 6 , lub 3 6 a 2 + 1 8 a = 0
2 2
albo
3
obliczy wartoci b i c: b = 3 , c =
2
i na tym poprzestanie lub dalej popenia bdy.
Rozwizanie pene .............................................................................................................. 4 p.
1
Zdajcy obliczy warto wspczynnika a: a = .
2
Uwagi
1. Jeeli zdajcy w przedstawionym rozwizaniu traktuje liczby 6 i 0 jako miejsca zerowe
rozwaanej przez siebie funkcji i przyjmuje, e druga wsprzdna wierzchoka paraboli jest
1
rwna 4 , to moe otrzyma 4 punkty, o ile w rozwizaniu nie wystpuj bdy.
2
2. Jeeli zdajcy w przedstawionym rozwizaniu traktuje liczby 6 i 0 jako miejsca zerowe
rozwaanej przez siebie funkcji i przyjmuje, e druga wsprzdna wierzchoka paraboli jest
rwna 6, to moe otrzyma 1 punkt, o ile poprawnie wyznaczy pierwsz wsprzdn
wierzchoka paraboli.

Strona 14 z 24
Zadanie 30. (02)
G10. Figury paskie. Zdajcy stosuje twierdzenie Pitagorasa
III. Modelowanie (G10.7).
matematyczne. 3. Rwnania i nierwnoci. Zdajcy rozwizuje rwnania
kwadratowe z jedn niewiadom (3.4).

Przykadowe rozwizanie
Oznaczmy dugo krtszej przyprostoktnej przez x. Wtedy dusza przyprostoktna ma
dugo x + 14 . Z twierdzenia Pitagorasa otrzymujemy
x 2 + ( x + 14 ) = 262 ,
2

x 2 + x 2 + 28 x + 196 = 676 ,
x 2 + 14 x 240 = 0
Std
x = 10 lub x = 24 .
Drugie z rozwiza odrzucamy, zatem dugoci bokw trjkta s rwne: 10, 24, i 26, wic
obwd jest rwny 60 cm.

Schemat punktowania
Zdajcy otrzymuje ..................................................................................................................... 1 p.
gdy:
zapisze rwnanie kwadratowe z jedn niewiadom, np.: x 2 + ( x + 14 ) = 262 , gdzie
2

x jest dugoci krtszej przyprostoktnej

albo
zapisze ukad rwna, np.: a 2 + b 2 = 26 2 i b = a + 14 , gdzie a jest dugoci krtszej
oraz b dugoci duszej przyprostoktnej
i na tym poprzestanie lub dalej popenia bdy.
Zdajcy otrzymuje ..................................................................................................................... 2 p.
gdy obliczy obwd trjkta: 60 cm.

Uwagi
1. Jeeli zdajcy jedynie poda dugoci bokw trjkta: 10, 24, 26 i jego obwd: 60, to
otrzymuje 1 punkt.
2. Jeeli zdajcy poda dugoci bokw trjkta: 10, 24, 26 i jego obwd: 60 oraz uzasadni,
e rozwaany trjkt jest prostoktny, to otrzymuje 2 punkty.
3. Jeli zdajcy podaje w rozwizaniu tylko liczby 10, 24, 26, to otrzymuje 0 punktw.

Strona 15 z 24
Zadanie 31. (02)
III. Modelowanie 5. Cigi. Zdajcy stosuje wzr na n-ty wyraz i na sum n
matematyczne. pocztkowych wyrazw cigu arytmetycznego (5.3).

Przykadowe rozwizanie
Wyznaczamy rnic r cigu arytmetycznego.
W tym celu stosujemy wzory na sum czciow S3 = 3a1 + 3r = 33 i a1 = 8 lub zapisujemy
rwnanie a1 + a1 + r + a1 + 2r = 33 .
Obliczamy r: r = 3 .
Nastpnie obliczamy rnic a16 a13 , jako 3r lub po wyznaczeniu a16 i a13 , czyli
a16 = 8 + 15 3 = 53 , a13 = 8 + 12 3 = 44 .
Zatem a16 a13 = 3r = 9 .

Schemat punktowania
Zdajcy otrzymuje ........................................................................................................... 1 p.
gdy obliczy rnic cigu r = 3 (lub 3r = 9 ) lub obliczy warto a1 + r = 11 , lub obliczy
warto a2 = 11 , lub zapisze, e a16 a13 = 3r , lub obliczy a3 = 14
i na tym poprzestanie lub dalej popeni bdy.
Zdajcy otrzymuje ........................................................................................................... 2 p.
gdy obliczy rnic a16 a13 = 9 .
Uwagi
1. Jeli zdajcy przyjmuje n = 33 lub a3 = 33 i nie przedstawia poprawnej metody
obliczenia rnicy a16 a13 , to otrzymuje 0 punktw.
2. Jeeli zdajcy poda warto r = 3 i zapisze a16 a13 = 3r = 9 , to otrzymuje 1 punkt.
3. Jeeli zdajcy zamiast cigu arytmetycznego rozwaa cig geometryczny, to otrzymuje
0 punktw za cae rozwizanie.

Strona 16 z 24
Zadanie 32. (05)
8. Geometria na paszczynie kartezjaskiej. Zdajcy wyznacza
rwnanie prostej przechodzcej przez dwa dane punkty
IV. Uycie i tworzenie
(w postaci kierunkowej lub oglnej) (8.1).
strategii.
Zdajcy oblicza wsprzdne punktu przecicia
dwch prostych (8.4).

Przykadowe rozwizania

I sposb
y
10

9 M
8
C
7

1
A B x
-7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
-1

-2

Prosta AM przechodzi przez punkty A = ( 4,0) i M = ( 2,9) , wic jej rwnanie ma posta
9 3
y= ( x + 4 ) , czyli y = x + 6 .
2+4 2
Prosta k o rwnaniu y = 2 x + 10 przecina o Ox w punkcie B, wic B = ( 5,0 ) .
Zatem AB = 5 ( 4 ) = 9 .
Wsprzdne punktu C obliczymy, rozwizujc ukad rwna:
3
y= x + 6 i y = 2 x + 10 .
2
Std
3
x + 6 = 2 x + 10 ,
2
7
x = 4,
2
8 3 8 12 54
x= ,a y = +6= +6=
7 2 7 7 7
8 54
Zatem C = , . Wynika std, e wysoko h trjkta ABC opuszczona z wierzchoka C
7 7
54
na podstaw AB jest rwna h = yC = .
7
Zatem pole trjkta ABC jest rwne
1 1 54 243 5
PABC = AB h = 9 = = 34 .
2 2 7 7 7

Strona 17 z 24
II sposb

y
10

9 M
8
C
7

1
A B N x
-7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
-1

-2

Wyznaczamy rwnanie prostej l rwnolegej do prostej k i przechodzcej przez punkt

M = ( 2,9) :
y = 2 ( x 2) + 9 ,
y = 2 x + 13 .
Niech N bdzie punktem przecicia prostej l z osi Ox , wic N = ( 13 , 0 ) . Zatem
2
AN = 2 ( 4 ) = 2 .
13 21

Prosta k o rwnaniu y = 2 x + 10 przecina o Ox w punkcie B, wic B = ( 5,0 ) .

Zatem AB = 5 ( 4 ) = 9 .
Z rwnolegoci prostych k i l wynika, e trjkt ABC jest podobny do trjkta ANM, a skala
tego podobiestwa jest rwna
AB 9 18 6
s= = 21 = = .
AN 21 7
2
Pole trjkta ANM jest rwne
1 1 21 21 9
PANM = AN 9 = 9 = ,
2 2 2 4
wic pole trjkta ABC jest rwne
2
6 21 9 243 5
PABC = s 2 PANM = = = 34 .
7 4 7 7
Uwaga
Majc obliczone wsprzdne wierzchokw trjkta, moemy obliczy jego pole, korzystajc
1
ze wzoru PABC = ( x B x A )( yC y A ) ( y B y A )( xC x A ) :
2
1 54 8 1 54 243 5
PABC = (5 + 4) 0 0 + 4 = 9 = = 34 .
2 7 7 2 7 7 7

Strona 18 z 24
III sposb
y
10

9 M
8
C
7

4
h
3

1
A D B x
-7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
-1

-2

Prosta k o rwnaniu y = 2 x + 10 przecina o Ox w punkcie B, wic B = ( 5,0 ) .

Zatem AB = 5 ( 4 ) = 9 .
Niech h = CD . Poniewa wspczynnik kierunkowy prostej k jest rwny 2, wic
1
DA = h.
2
1
Zatem AD = 9 h.
2
90 3 CD
Wspczynnik kierunkowy prostej AM jest rwny aAM = = , ale a AM = , wic
2 ( 4) 2 AD
CD 3
= ,
AD 2
h 3
= ,
9 12 h 2
3
2 h = 27 h,
2
7
h = 27 ,
2
54
h= .
7
Pole trjkta ABC jest rwne
1 1 54 243 5
PABC = AB h = 9 = = 34 .
2 2 7 7 7

Strona 19 z 24
Schemat punktowania

Rozwizanie, w ktrym postp jest niewielki, ale konieczny na drodze do penego

rozwizania ......................................................................................................................... 1 p.
Zdajcy
3
wyznaczy wspczynnik kierunkowy prostej AM: a =
2
albo
wyznaczy wsprzdne punktu B: B = ( 5,0 )
i na tym poprzestanie lub dalej popenia bdy.
Rozwizanie, w ktrym postp jest istotny ...................................................................... 2 p.
Zdajcy
3
zapisze rwnanie prostej AM: y = x+6
2
albo
wyznaczy rwnanie prostej MN: y = 2 x + 13 i zapisze, e trjkty ABC i ANM s
podobne,
albo
CD 3
zapisze zaleno midzy dugociami odcinkw CD i DA: =
AD 2
i na tym poprzestanie lub dalej popenia bdy.

Pokonanie zasadniczych trudnoci zadania ..................................................................... 3 p.

Zdajcy
obliczy dugo podstawy AB trjkta: AB = 9 oraz zapisze rwnanie, z ktrego
mona wyznaczy jedn ze wsprzdnych punktu C
albo
8 54
obliczy wsprzdne wierzchoka C: C = , (lub drug wsprzdn tego
7 7
punktu) i nie zapisze wsprzdnych punktu B,
albo
6
obliczy skal podobiestwa trjkta ABC do trjkta ANM: s = (lub skal
7
7
podobiestwa trjkta ANM do trjkta ABC : s1 = ),
6
albo
1 21 PABC = s2 PANM , gdzie s
obliczy pole trjkta ANM: PANM = 9 i zapisze, e
2 2
oznacza skal podobiestwa trjkta ABC do trjkta ANM,
albo
zapisze rwnanie z jedn niewiadom, z ktrego mona obliczy wysoko trjkta
h 3
ABC, np.: =
1
9 2h 2
i na tym poprzestanie lub dalej popenia bdy.

Strona 20 z 24
Rozwizanie prawie pene .................................................................................................. 4 p.
Zdajcy
obliczy drug wsprzdn wierzchoka C oraz dugo podstawy AB trjkta ABC:
54
yC = , AB = 9
7
albo
8 54
obliczy wsprzdne wierzchokw B i C: B = ( 5,0 ) , C = , ,
7 7
albo
6
obliczy skal podobiestwa trjkta ABC do trjkta ANM: s = (lub skal
7
7
podobiestwa trjkta ANM do trjkta ABC : s1 = ) oraz pole trjkta ANM:
6
1 21 PABC = s2 PANM ,
PANM = 9 i zapisze, e
2 2
albo
54
obliczy wysoko CD trjkta ABC: h =
7
i na tym poprzestanie lub dalej popenia bdy.

Rozwizanie pene .............................................................................................................. 5 p.

243
Zdajcy obliczy pole trjkta ABC: PABC = .
7
Uwaga
Akceptujemy, jeeli zdajcy poda pole trjkta w przyblieniu, np. 34,714.

Strona 21 z 24
Zadanie 33. (02)
10. Elementy statystyki opisowej. Teoria prawdopodobiestwa
III. Modelowanie i kombinatoryka. Zdajcy oblicza prawdopodobiestwa
matematyczne. w prostych sytuacjach, stosujc klasyczn definicj
prawdopodobiestwa (10.3).

Przykadowe rozwizanie
Jest to model klasyczny i liczba wszystkich zdarze elementarnych jest rwna = 90 .
Zbir wszystkich zdarze elementarnych to zbir wszystkich liczb naturalnych
dwucyfrowych.
Niech A oznacza zdarzenie polegajce na tym, e wylosujemy liczb, ktra jest rwnoczenie
mniejsza od 40 i podzielna przez 3. Zdarzeniu A sprzyjaj nastpujce zdarzenia elementarne
A = {12,15,18, 21, 24, 27,30,33,36,39} .
Std A = 10 .
Prawdopodobiestwo zdarzenia A jest rwne
10 1 A
P ( A) =
= . =
90 9
Odpowied: Prawdopodobiestwo zdarzenia, polegajcego na tym, e wylosujemy liczb,
1
ktra jest rwnoczenie mniejsza od 40 i podzielna przez 3, jest rwne .
9

Schemat punktowania
Zdajcy otrzymuje ..................................................................................................................... 1 p.
gdy
zapisze, e = 90
albo
zapisze, e A = 10 i nie wskazuje przy tym niepoprawnych zdarze elementarnych
albo
wypisze wszystkie zdarzenia elementarne sprzyjajce zdarzeniu A:
12,15,18, 21, 24, 27, 30, 33, 36, 39
i na tym poprzestanie lub dalej popeni bdy.
Zdajcy otrzymuje ..................................................................................................................... 2 p.
gdy obliczy prawdopodobiestwo zdarzenia A i wynik zapisze w postaci uamka:
A 10 1
P ( A) = = = .
90 9

Uwaga
1. Jeeli zdajcy bdnie zapisze wynik P( A) jako liczb wiksz od 1 lub mniejsz od 0, to
otrzymuje 0 punktw za cae rozwizanie.
2. Jeeli w przedstawionym rozwizaniu zdajcy interpretuje zdarzenie elementarne jako
rezultat wylosowania wicej ni jednej liczby, to za cae rozwizanie otrzymuje 0 punktw.
1
3. Jeeli zdajcy w rozwizaniu zapisze tylko , to otrzymuje 0 punktw.
9

Strona 22 z 24
Zadanie 34. (04)
9. Stereometria. Zdajcy rozpoznaje w graniastosupach
i ostrosupach kty midzy odcinkami (np. krawdziami,
krawdziami i przektnymi. (9.1)
Zdajcy rozpoznaje w graniastosupach i ostrosupach kt
IV. Uycie i tworzenie midzy odcinkami i paszczyznami (midzy krawdziami
strategii. i cianami, przektnymi i cianami (9.2)
Zdajcy rozpoznaje w graniastosupach i ostrosupach kty
midzy cianami (9.4)
Zdajcy stosuje trygonometri do oblicze dugoci odcinkw,
miar ktw, pl powierzchni i objtoci (9.6).

Przykadowe rozwizanie
Przyjmijmy oznaczenia jak na rysunku.
S

b
h
H

A O Da
a
B
Wykorzystujemy wzr na pole powierzchni bocznej ostrosupa i zapisujemy rwnanie
15 3 1 5 3
= 3 a , skd otrzymujemy a = 2 .
4 2 4
Z twierdzenia Pitagorasa dla trjkta DOS otrzymujemy
2
H 2 = h 2 DO .
1 3 3
Poniewa DO = a = , wic
3 2 3
2 2
5 3 3
2
H = .
4 3
209
Std H = .
4 3
Zatem objto ostrosupa jest rwna
1 1 4 3 209 209
V = Pp H = = .
3 3 4 4 3 12

Strona 23 z 24
Schemat punktowania
Rozwizanie, w ktrym postp jest wprawdzie niewielki, ale konieczny na drodze
do penego rozwizania zadania .......................................................................................... 1 p.
Zdajcy
15 3 1 5 3
zapisze rwnanie = 3 a
4 2 4
albo
1 3 2 3
zapisze, e DO = a lub AO = a
3 2 3 2
i na tym zakoczy lub dalej popenia bdy.
Rozwizanie, w ktrym postp jest istotny ......................................................................... 2 p.
Zdajcy
obliczy dugo krawdzi a podstawy ostrosupa: a = 2 i zapisze rwnanie
2 2
5 3 a 3
2
z niewiadom H, np.: H =
4 6
albo
obliczy dugo krawdzi a podstawy ostrosupa: a = 2 i zapisze ukad rwna
a 3
2

H +
2
= b
2

3
wystarczajcy do obliczenia wysokoci ostrosupa, np.: 2
a 2 5 3 2
+ = b
2 4
i na tym zakoczy lub dalej popenia bdy.
Pokonanie zasadniczych trudnoci zadania ........................................................................ 3 p.
209
Zdajcy obliczy wysoko ostrosupa: H = i na tym zakoczy lub dalej popenia
4 3
bdy.
Rozwizanie pene ................................................................................................................. 4 p.
209
Zdajcy obliczy objto V ostrosupa: V = .
12
Uwagi
1. Jeeli zdajcy rozwaa inn bry ni podana w treci zadania, to otrzymuje 0 punktw.
2. Akceptujemy poprawne przyblienia liczb rzeczywistych.
3. Jeeli zdajcy poda dugo krawdzi podstawy a = 2 bez oblicze i rozwie zadanie do
koca, to otrzymuje co najwyej 3 punkty.

5 3 15 3
4. Jeeli zdajcy bdnie przepisze liczb lub liczb i z tym bdem rozwie
4 4
zadanie konsekwentnie do koca, to otrzymuje co najwyej 3 punkty.
5. Jeli zdajcy nie obliczy a i przyjmuje, e ciany boczne s trjktami rwnobocznymi,
to otrzymuje 0 punktw.

Strona 24 z 24