MRTG Referat

Akademia Górniczo-Hutnicza
Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki

i Elektroniki
Informatyka, IV rok
Administracja systemem komputerowym
Generacja wykresów przy pomocy MRTG
Prowadzacy:
˛
mgr inż. Bogusław Juza
Wykonanie:
Michał Fedorowicz, Andrzej Gruszczyk, Tomasz Gubała
Kraków, 2002
SPIS TREŚCI 2
Spis treści
1 Wst˛ep 5
2 Sposób działania MRTG 5
3 Plik konfiguracyjny 6
3.1 Konfiguracja parametrów globalnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
3.1.1 Katalogi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
3.1.2 Współdziałanie z SNMP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
3.1.3 Zewn˛etrzny moduł do logowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
3.1.4 Uruchamianie mrtg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
3.1.5 Inne parametry . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
3.2 Konfiguracja monitorowania celów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
3.2.1 Podstawowe parametry . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
3.2.2 Maksymalne wartości zmiennych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
3.2.3 Wyglad˛ strony HTML . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
3.2.4 Parametry wykresów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
3.2.5 Inne parametry . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
3.3 Sprawdzanie wartości progowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
3.4 Definiowanie wartości domyślnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
4 Narz˛edzia dost˛epne wraz z MRTG 18

4.1 Generowanie pliku konfiguracyjnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
4.2 Generowanie strony – indeksu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
5 Przykładowe konfiguracje 19
5.1 Funkcja procesUptime() . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
5.2 Pomiar zaj˛etości dysków w systemie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
5.2.1 Skrypt do pomiaru procentowej zaj˛etości dysku w systemie . . . . . . . . . 21
5.2.2 Zapis w pliku konfiguracyjnym MRTG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
5.3 Pomiar obciażenia
˛ procesora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
5.3.1 Skrypt do pomiaru obciażenia
˛ procesora w systemie . . . . . . . . . . . . . 24
5.4 Pomiar ilości procesów w systemie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
5.4.1 Skrypt do pomiaru ilości procesów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
5.5 Pomiar ilości połaczeń
˛ do serwera poczty sendmail . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
5.5.1 Skrypt do pomiaru ilości połaczeń
˛ do serwera poczty sendmail . . . . . . . . 30
5.6 Pomiar ruchu na interfejsie eth i ppp w systemie linux . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
SPIS TREŚCI 3
6 Dodatkowe moduły dla MRTG 33

6.1 Moduł 14all . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
6.1.1 Opis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
6.1.2 Instalacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
6.1.3 Plik konfiguracyjny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
6.2 Moduł GetSNMPLinesUP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
6.3 Moduł IxDisk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
6.4 Moduł PMLines . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
6.5 Moduł TTrafic . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
6.6 Moduł apc_ups . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
6.7 Moduły atmmaker, cfgmaker_ATM, cfgmaker_cisco, cfgmaker_dlci . . . . . . . . . 37
6.8 Moduł cisco_BPX_MGX . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
6.9 Moduł ciscoindex . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
6.10 Moduł cisco_ipaccounting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
6.11 Moduł cpuinfo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
6.12 Moduł cpumon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
6.13 Moduł diskmon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
6.13.1 Opis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
6.13.2 Instalacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
6.14 Moduł distrib . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
6.15 Moduł get_active . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
6.16 Moduły ipchains, ipchainacc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
6.17 Moduł ipfilter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
6.18 Moduły iptables_acc, iptables-accounting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
6.19 Moduł ircstats . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
6.20 Moduł ircstats2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
6.21 Moduł jm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
6.22 Moduł linux_stats . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
6.23 Moduł memory . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
6.24 Moduł monitor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
6.24.1 Opis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
6.24.2 Instalacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
6.25 Moduł mrtg-archiver . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
6.26 Moduł mrtg-archiver-script . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
6.27 Moduł mrtg-blast . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
6.28 Moduł mrtg-dynip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
6.29 Moduł ipacc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
6.30 Moduł mrtg-mail . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
SPIS TREŚCI 4
6.31 Moduł mrtg.php . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

6.32 Moduł mrtg_php_portal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
6.33 Moduł mrtgidx . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
6.34 Moduł mrtgindex.cgi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
6.35 Moduł mrtgrq . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
6.35.1 Opis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
6.35.2 Instalacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
6.36 Moduł net-hosts . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
6.37 Moduł rdlog2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
6.38 Moduł rumb-stat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
6.39 Moduł stat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
6.40 Moduł whodo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
6.41 Moduł xlsummary . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
1 Wst˛ep 5
1 Wst˛ep
MRTG (Multi Router Traffic Grapher) jest narz˛edziem do monitorowania i wizualizacji niemal do-
wolnych wielkości zwiazanych
˛ z działaniem systemu komputerowego pracujacego
˛ pod kontrola˛ sys-
temu Unix badź
˛ Windows NT. Możliwe jest także monitorowanie innych wielkości, o ile dostarczymy
odpowiednie dane.
Podstawowym zastosowaniem MRTG jest monitorowanie ruchu sieciowego wykorzystujac ˛
protokół SNMP (Simple Network Management Protocol). Śledzić można również inne zmienne
SNMP, można także użyć zewn˛etrznego programu dostarczajacego
˛ dane, co umożliwia monitoro-
wanie np. obciażenia
˛ procesora, sesji użytkowników itd. Dane te gromadzone sa˛ w plikach log
i przedstawiane sa˛ w postaci wykresów. MRTG może obrazować zmiany na wykresie dziennym,
tygodniowym, miesi˛ecznym oraz rocznym.
Oprócz wizualizacji monitorowanych wielkości MRTG udost˛epnia dodatkowa˛ funkcjonalność
– możliwość reagowania na zmiany wartości mierzonych wielkości. Można ustalić wartości pro-
gowe – minimalne i maksymalne dla każdej z monitorowanych wielkości i określić jakie akcje b˛eda˛
podejmowane po przekroczeniu tych progów.
W niniejszym dokumencie poszczególne monitorowane obiekty nazywane sa˛ celami – aby
uniknać
˛ konieczności używania za każdym razem powyższego długiego sformułowania. Określe-
nie to jest odpowiednikiem angielskiego target, które jest powszechnie stosowane w angloj˛ezycznej
dokumentacji pakietu MRTG. Celami moga˛ zatem być wspomniane wcześniej – ruch sieciowy, ob-
ciażenie
˛ procesora itd.
2 Sposób działania MRTG

MRTG pobiera dane o wartości monitorowanej wielkości w równych odst˛epach czasu. W domyśl-
nym sposobie pracy wartości otrzymane z kolejnych odczytów sa˛ od siebie odejmowane. Jest to
użyteczne w przypadku odczytywania ilości przesłanych bajtów przez interfejs sieciowy za pomoca˛
SNMP. Otrzymujemy wtedy ilość przesłanych bajtów pomi˛edzy poszczególnymi odczytami. Nast˛ep-
nie dla przedziału czasu pomi˛edzy przedostatnim a ostatnim odczytem obliczana jest wartość średnia
transferu mówiaca
˛ ile średnio przesyłano bajtów na sekund˛e. Uzyskujemy ja˛ dzielac˛ ilość przesła-
nych bajtów przez (stała)˛ wartość czasu, w którym zostały one przesłane. Wartości prezentowane
przez MRTG sa˛ wartościami średnimi, MRTG nie obrazuje zmian mierzonej wielkości w każdym
momencie.
Po obliczeniu wartości średnich w przedziałach, pomi˛edzy którymi dokonano odczytów na-
st˛epuje normalizacja. Celem normalizacji jest zmiana przedziałów, w których pierwotnie dokonano
pomiarów na znormalizowane przedziały – o tej samej długości, lecz przesuni˛ete tak, aby rozpoczy-
nały si˛e np. o pełnej godzinie.
Znormalizowane wartości zapisywane sa˛ w pliku log. Aby zapobiec nieskończonemu rozra-
staniu si˛e takiego pliku dokonywanie jest scalanie otrzymanych wartości. Na podstawie znormalizo-
wanych wartości odpowiadajacych˛ przedziałom 5 minut tworzony jest wykres dzienny. Po pewnym
czasie (nieco wi˛ecej niż jeden dzień) wartości z 6 kolejnych przedziałów łaczone
˛ sa˛ w jedna˛ wartość
odpowiadajac ˛ a˛ 30 minutom. Wartości takie z kolei tworza˛ wykres tygodniowy, a po nieco wi˛ecej niż
3 Plik konfiguracyjny 6
8 dniach sa˛ scalane w wartości odpowiadajace

˛ 2 godzinom tworzac
˛ w rezultacie wykres miesi˛eczny.
Ostatnim etapem scalania jest tworzenie przedziałów odpowiadajacych
˛ dniu, które to przedstawiane
sa˛ na wykresie rocznym.
Oprócz opisanego sposobu działania możliwe jest także dokonywanie pomiarów bez odejmo-
wania wartości mierzonej w danej chwili od wartości poprzedniej. W dalszym ciagu ˛ jednak wartość
ta dzielona jest przez przedział czasu. Innymi słowy odpowiada to domyślnemu sposobowi obliczania
wartości średniej, z tym że za wartość poprzednia˛ przyjmowane jest zawsze zero.
Możliwe jest także zrezygnowanie z dokonywania jakiegokoliwek obliczania wartości średniej
przez MRTG. Wartości otrzymane z pomiarów nie sa˛ odejmowane od siebie i nie sa˛ też dzielone przez
przedział czasu. Jest to użyteczne, gdy mierzymy np. zaj˛etość dysków, obciażenie
˛ procesora, czy też
temperatur˛e.
3 Plik konfiguracyjny
Plik konfiguracyjny programu MRTG zazwyczaj jest umieszczony w katalogu /etc. Można mo-
dyfikować go samodzielnie lub wygenerować go za pomoca˛ opisanego w rozdziale 4.1 programu
cfgmaker.
Omawiany plik składa si˛e z cz˛eści zwiazanej
˛ z konfiguracja˛ parametrów globalnych, która opi-
sana jest w sekcji 3.1, oraz dotyczacej
˛ poszczególnych celów, co opisane jest w sekcji 3.2. Tworzac ˛
plik konfiguracyjny możliwe jest wykorzystanie dodatkowej funkcjonalności MRTG, która˛ jest re-
agowanie na przekroczenie przez mierzone zmienne wartości progowych. Jest to opisane dokładniej
w sekcji 3.3.
Wspomniane parametry ustawia si˛e wpisujac ˛ określone słowo kluczowe zakończone znakiem
„:”, po którym umieszcza si˛e wartość przypisywana˛ do tego parametru. W przypadku parametrów dla
poszczególnych celów konieczne jest umieszczenie po słowie kluczowym a przez znakiem „:” w na-
wiasach kwadratowych wybranej nazwy celu – Parametr[<nazwa celu>]: <wartość parametru>.
3.1 Konfiguracja parametrów globalnych

3.1.1 Katalogi
W cz˛eści globalnej konieczne jest ustawienie co najmniej jednego parametru:

WorkDir określa on miejsce, w którym maja˛ być zapisywane pliki log i generowane
strony HTML wraz z plikami graficznymi z wykresami
Opcjonalnie, zamiast powyższego parametru możemy podać oddzielne katalogi dla stron HTML, pli-
ków graficznych i plików log:
HtmlDir katalog dla stron HTML
ImageDir katalog dla plików graficznych
LogDir katalog dla plików log
3.1 Konfiguracja parametrów globalnych 7
Nieco mniej istotna, ale dla porzadku

˛ opisana tutaj, jest możliwość określenia katalogu do przecho-
wywania plików z logo MRTG, które wyświetlane sa˛ na generowanych stronach:
IconDir katalog dla plików z logo MRTG; w przeciwieństwie do powyższych pa-
rametrów powinna być to ścieżka wzgl˛edna wobec katalogu określonego
parametrem WorkDir
3.1.2 Współdziałanie z SNMP
Aby zapewnić współprac˛e pomi˛edzy MRTG a różnymi, cz˛esto niekompatybilnymi z soba˛ implemen-
tacjami SNMP możliwe jest ustawienie poniższych parametrów:
NoMib2 MRTG nie pyta o własności sysUptime i sysName, których nie posiadaja˛
niektóre implementacje SNMP
SingleRequest powoduje, że MRTG podczas jednego zapytania wysyłanego do SNMP pyta
o wartość tylko jednej zmiennej, gdyż niektóre implementacje nie obsługuja˛
zapytań o kilka zmiennych równocześnie
Jak zostanie to opisane w rozdziale 3.2 dla każdego celu można określić timeout. Możliwe jest także
określenie tej opcji wraz z innymi dla wszystkich celów, które to ustawienia przykrywaja˛ ustawienia
dla poszczególnych celów:
SnmpOptions możliwe jest ustawienie nast˛epujacych
˛ opcji: timeout, retries, backoff,
default_max_repetitions , lenient_source_port_matching ,
lenient_source_address_marching
Aby przyspieszyć działanie MRTG, szczególnie gdy pobiera on dane z SNMP możliwe jest urucha-
mianie kilku instancji programu mrtg poprzez ustawienie opcji:
Fork uruchomienie kilku procesów mrtg równocześnie
3.1.3 Zewn˛etrzny moduł do logowania
W MRTG możliwe jest użycie zewn˛etrznego modułu Perl do wykonywania logowania o nazwie rrd-
tool. Aby skorzystać z tej możliwości należy ustawić nast˛epujace
˛ opcje:
LogFormat jeżeli chcemy użyć programu rrdtool, to parametr powinien mieć wartość
rrdtool
LibAdd opcjonalny parametr określajacy ˛ dla interpretera perla ścieżk˛e do modułu
rrdtool, jeżeli interpreter sam nie potrafi go zlokalizować
PathAdd opcjonalny parametr oznaczajacy ˛ ścieżk˛e do programu wykonywalnego
rrdtool
3.2 Konfiguracja monitorowania celów 8
3.1.4 Uruchamianie mrtg
Najprostszy sposób okresowego uruchamiania programu mrtg to użycie systemowego deamona cron.
Taki sposób uruchamiania powoduje, że co ustalony czas uruchamiana jest nowy proces mrtg wyko-
nujace
˛ swoje działania i kończacy
˛ prac˛e chwil˛e po tym. Przy każdym uruchomieniu parsowany jest
plik konfiguracyjny.
Sposobem na zmniejszenie obciażenia
˛ systemu przez mrtg jest uruchomienie go jako deamona. Na-
leży wtedy ustawić parametr:
RunAsDeamon uruchamianie MRTG jako deamona
Niezb˛edne jest także stworzenie skryptu startowego, który uruchomi deamon podczas uruchamiania
systemu.
Parametrem, który musi być ustawiony razem z RunAsDeamon jest Interval:
Interval jak cz˛esto uruchamiać mrtg
Parametr ten warto ustawić jednak nie tylko, gdy uruchamiamy mrtg jako daemon. Jego ustawienie
powoduje także, że nagłówek strony HTML b˛edzie zawierał informacj˛e o czasie życia tej strony.
Podobne zadanie ma parametr Refresh, który wskazuje po jakim czasie przegladarka
˛ powinna prze-
ładować stron˛e:
Refresh co jaki czas przeładować stron˛e
3.1.5 Inne parametry
W MRTG możliwe jest także wybranie jednego z kilkudziesi˛eciu dost˛epnych j˛ezyków, który użyty
b˛edzie podczas generacji strony HTML:
Language wybór j˛ezyka, w jakim generowane b˛eda˛ strony HTML
3.2 Konfiguracja monitorowania celów
3.2.1 Podstawowe parametry
Podstawowym parametrem jaki należy określić aby skonfigurować monitorowanie nowego celu jest
parametr Target:
Target co MRTG powinien monitorować
Wartość dla tego parametru można podać w jednym z kilku dost˛epnych formatów:
Basic
Format ten ma postać port:community@router . Atrybut port oznacza interfejs hosta, MRTG wy-
˛ o zmienna˛ SNMP o nazwie ifIndex. router jest adresem (IP lub nazwa˛ DNS)
korzystuje go pytajac
hosta. community jest rodzajem hasła, przesyłanego w wiadomościach SNMP i służy do autentykacji
agenta SNMP. Każde urzadzenie
˛ przypisane jest do pewnej community, które można rozumieć także
jako grup˛e urzadzeń.
˛ Domyślna˛ wartościa˛ tego atrybutu jest public.
SNMPv2c
Użycie tego formatu powoduje wykorzystanie wersji SNMPv2c protokołu SNMP, charakteryzuja- ˛
cego si˛e m.in. stosowaniem liczników 64-bitowych zamiast 32-bitowych. Ta wersja protokołu nie
jest jednak wspierana przez wszystkie urzadzenia.
˛ Jeżeli chcemy użyć tego formatu, to na końcu do-
tychczasowego stringu musimy dodać cyfr˛e 2 poprzedzona˛ pi˛ecioma znakami „:” – omówiona tutaj
składnia staje si˛e bardziej zrozumiała po zapoznaniu si˛e z formatem Extended Host Name Syntax,
którego ten format jest w istocie cz˛eścia.˛
Reversing
Powoduje, że ruch wychodzacy
˛ przedstawiany jest na wykresie jako wchodzacy
˛ i vice versa. Efekt
ten uzyskujemy dodajac
˛ znak „-” przed definicja˛ celu.
Interface by IP
Ten format jest użyteczny, gdy indeksacja interfejsów SNMP ulega zmianie np. przez dodanie lub
usuni˛ecie urzadzenia.
˛ Używajac
˛ tego formatu MRTG wysyła zapytanie do urzadzenia
˛ SNMP za po-
moca˛ adresu IP i nast˛epnie próbuje znaleźć odpowiadajacy
˛ mu adres interfejsu SNMP.
Tego formatu można używać z innymi wymienionymi tutaj formatami – dodajac ˛ go dodatkowo po
OID a przed atrybutem community z prefiksem „/”.
Interface by Description
Formatu tego używamy w podobny sposób jak powyższego, z tym że zamiast adresów IP stosujemy
opis interfejsów. MRTG wysyła wtedy zapytanie o zmienna˛ SNMP o nazwie ifDesc.
Nazw˛e, o która˛ b˛edzie pytało MRTG wprowadzamy w pliku konfiguracyjnym z prefiksem „\”. –
w tym samym miejscu, co w poprzednim przypadku
Interface by Name
Format ten jest użyteczny w przypadku monitorowania interfejsów switchów. MRTG wykorzystuje
wtedy podczas zapytania zmienna˛ SNMP o nazwie ifName.
Nazw˛e wprowadzamy ze prefiksem „#”.
Interface by Ethernet Address
Możliwe jest także podanie fizycznego adresu interfejsu. Aby użyć tego adresu należy poprzedzić
go prefiksem „!”. Adres ten umieszczamy podobnie jak w przypadku adresu IP po OID a przed
community. Poszczególne oktety adresu rozdzielane sa˛ znakami myślnika.
Niektóre rutery używaja˛ identycznych adresów fizycznych dla wszystkich swoich interfejsów aby
uniknać
˛ unikalnego zidentyfikowania poszczególnych interfejsów. Uniemożliwia to działanie MRTG
– w takim przypadku MRTG monitoruje o napotkanym problemie.
Interface by Type
w przypadku gdy interfejsy, które chcemy monitorować nie maja˛ stałych wartość zmiennych SNMP
ifIndex, ifDesc ani też ifName to rozwiazaniem
˛ może być pytanie interfejsu o jego typ. Typ inter-
fejsu wprowadzamy z prefiksem „%”.
Extended Host Name Syntax
We wszystkich miejscach, w których zapis community@router jest dozwolony możliwe jest także
stosowanie dodatkowych parametrów dla MRTG używajac
˛ składni:
community@router[:[port][:[timeout][:[retries][:[backoff][:version]]]]]
Znaczenie poszczególnych atrybutów jest nast˛epujace:˛
port – port UDP przez który należy połaczyć
˛ si˛e z agentem SNMP
timeout – poczatkowy
˛ timeout dla zapytań SNMP
retries – ile razy zapytania b˛eda˛ powtarzane w przypadku niepowodzenia
backoff – czynnik, przez który jest mnożony czas timeout przy każdym powtórzeniu
version – ustawienie tego atrybutu na wartość „2” powoduje, że MRTG używa wersji SNMPv2c
protokołu SNMP, charakteryzujacego˛ si˛e m.in. stosowaniem liczników 64-bitowych zamiast 32-
bitowych; nie wszystkie rutery jednak obsługuja˛ ta˛ opcj˛e
External Monitoring Scripts
Wszystkie poprzednie formaty wartości przypisywanych parametrowi Target odpowiadały sytuacji,
gdy wykorzystywaliśmy SNMP do pobierania danych o monitorowanych urzadzeniach.
˛ Jak zostało
to wspomniane w rozdziale 1 MRTG może monitorować także inne wielkości o ile dostarczymy mu
odpowiednie dane. W tym celu należy stworzyć skrypt, który zwraca 4 linie zawierajace:
˛
linia 1 – bieżacy
˛ stan pierwszej zmiennej (poprzez SNMP byłoby to – wysłana ilość bajtów)
linia 2 – bieżacy
˛ stan drugiej zmiennej (odpowiednio – otrzymana ilość bajtów)
linia 3 – string wskazujacy
˛ uptime danego urzadzenia
˛
linia 4 – string z nazwa˛ celu
Nazw˛e skryptu podajemy wtedy w znakach „‘” jako wartość przypisana parametrowi Target.
Multi Target Syntax
MRTG umożliwia także łaczenie
˛ kilku monitorowanych celów w jeden. Jest to użyteczne w sytu-
acji, gdy chcemy mierzyć łaczn
˛ a˛ przepustowość na kilku interfejsach dodajac
˛ do siebie otrzymywane
wartość. Możemy także mnożyć wartości uzyskiwane z poszczególnych interfejsów. Jako wartość
parametru Target wpisujemy wtedy interfejsy, które chcemy łacznie ˛ monitorować oddzielajac
˛ je
znakami np. „+” czy „*” i białymi znakami.
W przypadku monitorowania równocześnie kilku interfejsów – jak w przypadku skorzystania z for-

matu Multi Target Syntax przy określaniu parametru Target – zazwyczaj na stronie HTML nie jest
wyświetlany uptime rutera i jego nazwa. Jeżeli te interfejsy znajduja˛ si˛e na tym samym hoście, to mo-
żemy spowodować, że uptime i nazwa rutera b˛eda˛ wyświetlane. W tym celu należy użyć parametru
RouterUptime, którego wartościa˛ powinno być community@router :
RouterUptime wyświetlenie uptime i nazwy rutera, mimo że MRTG pobiera dane z kilku
interfejsów
Jeżeli monitorujemy kilka celów możemy uznać za zasadne umieszczanie generowanych przez MRTG
plików w katalogach oddzielnych dla każdego celu. Umożliwia to parametr Directory, którego war-
tościa˛ jest nazwa katalogu. Parametr ten ma zastosowanie zarówno w przypadku używania jednego
katalogu do trzymania wszystkich rodzajów plików generowanych przez MRTG za pomoca˛ para-
metru WorkDir (rozdz. 3.1.1), jak również wyspecyfikowania oddzielnych katalogów parametrami
HtmlDir, LogDir i ImageDir (również rozdz. 3.1.1). Katalogi powinny zostać utworzone przed
rozpocz˛eciem działania MRTG.
Directory zapisywanie plików tworzonych przez MRTG do katalogów oddzielnych
dla każdego celu
Duże możliwości konfiguracji monitorowania wybranych celów zapewnia parametr Options:
Options ustawienie dodatkowych opcji dla monitorowanego celu
Wartościa˛ przypisana˛ do parametru Options jest lista słów – opcji oddzielonych przecinkami wy-
branych z predefiniowanego zestawu. Za pomoca˛ opcji gauge i absolute możemy zmienić sposób
obliczania wartości monitorowanych wielkości, o czym była mowa w sekcji 2:
gauge wartości otrzymane przez MRTG sa˛ traktowane jako wartości obrazujace
˛ ak-
tualny stan monitorowanej wielkości – nie sa˛ dokonywane żadne obliczenia
– takie jak odejmowanie bieżacej
˛ wartości od wartości poprzedniej i dzie-
lenie przez czas pomi˛edzy odczytami; taki sposób działania jest użyteczny
w przypadku monitorowania zaj˛etości dysków, obciażenia
˛ procesora itp.
absolute wartość bieżaca
˛ nie jest odejmowana od wartości poprzedniej podczas do-
konywania obliczeń; podobnie jednak jak w domyślnym sposobie działania
dokonywane jest dzielenie przez czas pomi˛edzy odczytami
MRTG domyślnie działa w ten sposób, że gdy nie zna wartości mierzonej wielkości w danym mo-
mencie, to przyjmuje, że jest ona równa ostatniej odczytanej wartości. W przypadku ciagłego
˛ moni-
torowania np. obciażenia
˛ sieciowego jest to bardziej prawdopodobna sytuacja niż przyj˛ecie, że nie
było w tym czasie żadnego ruchu na danym interfejsie. Możliwa jest jednak zmiana tego ustawienia:
unknaszero ustawienie tej opcji powoduje, że nieznane wartości mierzonej wielkości sa˛
logowane jako zero
Powiazana
˛ z powyższa˛ jest opcja withzeroes, która powoduje zmian˛e domyślnego zachowania
MRTG w stosunku do wartości zerowych. Mianowicie – podczas obliczania wartości średnich em-
phMRTG pomija wartości zerowe. Jeśli chcemy zmienić te sposób działania powinniśmy użyć wspo-
mnianej opcji:
withzeroes MRTG bierze pod uwag˛e wartości zerowe podczas obliczania wartości śred-
niej
Pozostałe opcje, które można przypisać do parametru Options opisane sa˛ nast˛epnych podrozdziałach.
3.2.2 Maksymalne wartości zmiennych
Po ustaleniu wartości parametru Target należy ustalić jakie wartości maksymalne moga˛ osiagn
˛ ać
˛
monitorowane wielkości. Otrzymana wartość przekraczajaca
˛ wartość określona˛ tym parametrem jest
ignorowana. Wartości maksymalne można określić dla obu zmiennych razem lub oddzielnie dla każ-
dej z nich:
MaxBytes wartość maksymalna obu zmiennych
MaxBytes1 wartość maksymalna pierwszej zmiennej
MaxBytes2 wartość maksymalna drugiej zmiennej
Opcjonalnym parametrem zwiazanym
˛ z powyższymi jest AbsMax, który jest użyteczny, gdy monitoro-
wana wielkość może przekraczać wartość określona˛ przez MaxBytes. Ustawienie parametru AbsMax
powoduje, że wartości przekraczajace
˛ MaxBytes, ale mniejsze od AbsMax b˛eda˛ jednak logowane
do pliku log.
3.2.3 Wyglad
˛ strony HTML
Za pomoca˛ parametrów pliku konfiguracyjnego możemy ustawić wyglad

˛ generowanej strony HTML.
Poniższe dwa parametry sa˛ obowiazkowe:
˛
Title tytuł strony HTML
PageTop informacje wstawiane na poczatku
˛ strony HTML – po znaczniku <body>
Dla każdego monitorowanego celu możemy ustalić też nast˛epujace
˛ parametry opcjonalne:
PageFoot dodatkowe informacje wstawiane na końcu strony bezpośrednio przed
znacznikiem </body>
AddHead wstawienie dodatkowych znaczników pomi˛edzy </title> i </head> –
w ten sposób możemy np. wstawić link do pliku ze stylami CSS
BodyTag określa własny znacznik <body>
Poniżej każdego wykresu wyświetlane sa˛ informacje maksymalnych, średnich i aktualnych warto-
ściach obu monitorowanych zmiennych. Za pomoca˛ parametru Factor można podać czynnik, przez
który te wyświetlane wartości b˛eda˛ mnożone:
Factor czynnik, przez który mnożone sa˛ wyświetlane pod każdym wykresem war-
tości: maksymalne, średnie i bieżace
˛ obu monitorowanych zmiennych
Możliwe jest także poinstruowanie MRTG aby zamiast dodawania domyślnego rozszerzenia .html
do tworzonych plików ze stronami dodawał do nich inne rozszerzenie:
Extension rozszerzenie plików ze stronami www
Możliwa jest także zmiana kolorów odpowiadajacych˛ poszczególnym zmiennym oraz ich warto-
ściom maksymalnym. Odpowiada za to parametr Colours, którego wartościa˛ jest string o postaci:
Col1#RRGGBB,Col2#RRGGBB,Col3#RRGGBB,Col4#RRGGBB, gdzie Col1 i Col2 oznaczaja˛ odpowied-
nio pierwsza˛ i druga˛ zmienna,˛ a Col3 i Col4 – ich wartości maksymalne. To co wpiszemy w miej-
scach Col1, ..., Col4 pojawia si˛e u dołu strony w legendzie. Legenda taka domyślnie dla pierwszej
zmiennej wyglada˛ przykładowo w nast˛epujacy ˛ sposób:
ZIELONY ### Ruch przychodzacy

˛ - Bajty na sekund˛e
Jeśli zdefiniujemy własne kolory, to zamiast – jak w tym przypadku słowa ZIELONY dostaniemy to,
co wpiszemy w miejsce Col1.
Natomiast RRGGBB to oczywiście kolor przypisany tym wielkościom zarówno na wykresie, a w przy-
padku Col1 i Col2 także pod wykresem – w miejscu, gdzie wyświetlane sa˛ wartości bieżace,
˛ średnie
itd. każdej ze zmiennych.
Colours przypisanie kolorów mierzonym wielkościom
W przypadku użycia opisanej w dalszej cz˛eści tej sekcji opcji dorepercent parametru Options
powodujacego
˛ pojawienie si˛e jeszcze jednej wielkości podlegajacej
˛ wizualizacji konieczne jest okre-
ślenie jeszcze jednego koloru. Dodajemy go na końcu wspomnianego stringu.
Mówiac ˛ o kolorach na stronie HTML należy wspomnieć jeszcze o opcji Background służacej
˛ do usta-
wienia koloru tła generowanej strony. Oczywiście ten sam efekt można osiagn˛ ać
˛ używajac˛ opisa-
nego wcześniej parametru BodyTag samodzielnie tworzac ˛ znacznik <body> i określajac
˛ w nim kolor.
Można też użyć AddHead i za jego pomoca˛ podać link do strony ze zdefiniowanymi stylami CSS,
które dotyczyć moga˛ m.in. koloru tła.
Background kolor tła generowanej strony HTML
Używajac ˛ wspomnianego już w sekcji 3.2.1 parametru Options możemy także wpływać na postać
generowanej strony HTML. W szczególności służa˛ do tego nast˛epujace
˛ opcje, które możemy przypi-
sać do tego parametru:
bits wszystkie wartości monitorowanych wielkości mnożone sa˛ przez 8 – powo-
dujac
˛ wyświetlanie wartości w bitach, a nie w bajtach; zmieniane sa˛ także
jednostki opisujace
˛ wykres oraz umieszczone przy wartościach maksymal-
nych, średnich i bieżacych
˛ poniżej wykresu
perminute wszystkie wartości monitorowanych wielkości mnożone sa˛ przez 60; po-
dobnie jak przy poprzedniej opcji zmieniane sa˛ jednostki na wykresie oraz
pod nim
perhour wszystkie wartości monitorowanych wielkości mnożone sa˛ przez 3600; jak
w dwóch poprzednich przypadkach zmieniane sa˛ także jednostki na wykre-
sie oraz poniżej
noinfo informacje o uptime i nazwie komputera nie sa˛ umieszczane na generowanej
stronie
nopercent informacje o stosunku procentowym wartości np. bieżacej
˛ do ustalonej war-
tości maksymalnej nie sa˛ wyświetlane na stronie
integer wartości poniżej wykresów zaokraglane
˛ sa˛ do wartości całkowitych
dorelpercent powoduje, że pod wykresami oprócz wyświetlania wartości – maksymal-
nych, średnich i bieżacych
˛ dla obu monitorowanych zmiennych wyświetlana
jest jeszcze trzecia linia pokazujac˛ stosunek ruchu wejściowego do ruchu
wyjściowego w skali od 0 do 100%
noi powoduje, że na stronie nie b˛eda˛ wyświetlane wartości pierwszej ze zmien-
nych; podobnie na wykresach nie b˛edzie przedstawiana ta zmienna; zamiast
litery i w słowie noi można użyć cyfry 1 lub 2 – możemy w ten sposób zde-
cydować, której zmiennej nie wyświetlać; opcja ta nie wpływa na logowanie
wartości zmiennych do pliku – powoduje tylko ukrycie jednej z nich
noo ma takie samo znaczenie jak powyższa opcja, z tym że bez użycia 1 lub 2
zamiast drugiego o dotyczy drugiej zmiennej
nobanner powoduje, że na generowanej stronie nie zostanie umieszczony banner re-
klamowy
nolegend rezygnacja z generowania legendy do poszczególnych zmiennych umiesz-
czanej domyślnie u dołu strony
Jeżeli zdecydujemy si˛e jednak pozostawić legend˛e u dołu strony, to możemy określić co b˛edzie wy-
pisywane w niej wypisywane. Dla przypomnienia domyślnie pierwsza linia takiej legendy w polskiej
wersji j˛ezykowej wyglada
˛ nast˛epujaco:
˛
ZIELONY ### Ruch przychodzacy
˛ - Bajty na sekund˛e
Pierwsza˛ cz˛eść takiej linii możemy zmienić za pomoca˛ opisanego wcześniej parametru Colours,
natomiast druga˛ za pomoca˛ parametrów Legend1, ..., Legend4:
Legend1...4 opis poszczególnych wielkości wizualizowanych na wykresie
Bardzo podobne sa˛ parametry LegendI i Legend0 – powoduja˛ one użycie stringów podanych za tymi
parametrami zamiast domyślnych Do i Z w liniach umieszczonych pod wykresem prezentujacych ˛
maksymalne, średnie i bieżace
˛ wartości mierzonych zmiennych. W powyższych liniach możliwa jest
także zmiana wyświetlanych jednostek:
LegendI,O nazwy mierzonych zmiennych
ShortLegend jednostki, w których mierzone sa˛ zmienne
3.2.4 Parametry wykresów
Domyślnie wszystkie wykresy sa˛ skalowane w ten sposób, że jeżeli zmienne osiagaj
˛ a˛ wartości mniej-
sze od wartości ustalonej parametrem MaxBytes, to wykres jest skalowany aby pokazać mierzone
wartości. Można uniknać
˛ takiego zachowania – oddzielnie dla każdego wykresu – za pomoca˛ para-
metru Unscaled:
Unscaled zatrzymanie skalowania dla poszczególnych wykresów
Wartościa˛ tego parametru jest string, który można utworzyć z czterech liter: d (day), w (week), m
(month), y (year). Wystapienie
˛ litery w stringu oznacza zaniechania skalowania odpowiadajacego
˛ jej
wykresu.
Stringu o takiej samym znaczeniu używamy także jako wartości parametru WithPeak, który decyduje
o tym, czy oprócz wartości średnich na wykresach wyświetlać także wykres z wartościami szczyto-
wymi:
WithPeak wyświetlanie wartości maksymalnych oprócz wartości średnich

Za pomoca˛ opcjonalnych parametrów XSize i YSize można zmienić wymiary wykresów z domyśl-
nych wartości, którymi sa˛ nieco ponad 100 i 400. Nowe wartości powinny być wi˛eksze od 20, a
XSize powinno być dodatkowo mniejsze od 600.
XSize rozmiar generowanych wykresów w poziomie
YSize rozmiar generowanych wykresów w pionie
Można także zwi˛ekszyć rozmiar pikseli wykorzystujac
˛ parametry:
XZoom powi˛ekszenie generowanych wykresów w poziomie
YZoom powi˛ekszenie generowanych wykresów w pionie
Kolejna˛ możliwościa˛ jest przeskalowanie wykresów, ale wg. autora pakietu MRTG nie daje to zada-
walajacych
˛ efektów wizualnych.
XScale skalowanie generowanych wykresów w poziomie
YScale skalowanie generowanych wykresów w pionie
Domyślnie MRTG wyświetla cztery linie poziome na wykresie. Zmiana ich ilości możliwa jest dzi˛eki
opcji YTics. Można także wpłynać ˛ na etykiety liczbowe wyświetlane wzdłuż osi Y sprawiajac,
˛ że
ich wartości b˛eda˛ przeskalowane o czynnik podany jako wartość parametru YTicksFactor.
YTicks ilość poziomych linii wyświetlanych na wykresie
YTicksFactors czynnik skalujacy
˛ etykiety tekstowe wzdłuż osi Y
Po ustawieniu powyższych parametrów osi Y możemy jeszcze zmienić napis wyświetlany wzdłuż tej
osi. Służy do tego parametr YLegend – należy jednak uważać, aby nie wpisać zbyt długiego tekstu,
bo wtedy zostanie on zignorowany.
YLegend opis osi Y
W sekcji 3.2.3 omówiony został parametr Colours, którego przypomnienie w tym miejscu wydaje si˛e
celowe. Za jego pomoca˛ można bowiem definiować kolory, za pomoca˛ których b˛eda˛ rysowane wy-
kresy poszczególnych wielkości przedstawianych na wykresach. Dokładniejszy opis tego parametru
znajduje si˛e w sekcji 3.2.3.
Używajac˛ wspomnianego już w sekcji 3.2.1 parametru Options możemy zmienić także własności
generowanych wykresów. W szczególności wymienione już opcje bits, perminute i perhour po-
woduja˛ przeskalowanie wykresów i wyświetlanie zmienionych etykiet przy osiach pionowych. Z ko-
lei opcja dorelpercent umieszcza stosunkowe wartości ruchu wchodzacego ˛ (pierwszej zmiennej)
do ruchu wychodzacego
˛ (drugiej zmiennej) także na wykresie. Spośród już opisanych opcji na two-
rzenie wykresów maja˛ wpływ jeszcze opcje – noi i noo powodujac ˛ pomijanie rysowania wykresów
dla jednej ze zmiennych.
Dost˛epne sa˛ jednak jeszcze inne opcje wpływajace
˛ na prezentacje wyników na wykresach:
transparent powoduje, że tło generowanych wykresów jest przezroczyste
noborder powoduje, że wykresy rysowane sa˛ bez domyślnego obramowania
noarrow na osiach wykresu nie sa˛ rysowane strzałki
3.3 Sprawdzanie wartości progowych 16
Możliwe jest wreszcie zrezygnowanie z wyświetlania niektórych wykresów – odpowiada za to para-

metr Suppress, którego powinien być string podobny zbudowany w identyczny sposób jak w dwóch
poprzednich opcjach:
Suppress zablokowanie wyświetlania poszczególnych wykresów
3.2.5 Inne parametry
Pakiet MRTG daje bardzo szerokie możliwości dostosowania ustawień monitorowanych celów do wła-
snych potrzeb. W tym rozdziale opisanych jest kilka ostatnich parametrów możliwych do użycia
w sekcji pliku konfiguracyjnego dotyczacego
˛ poszczególnych celów.
Możliwa jest m.in. zmiana wartości mnożnika, który decyduje o użyciu przedrostków „kilo”, „mega”
itd. z domyślnej wartości 1000:
kilo zmiana wartości mnożnika używanego do budowania prefiksów jednostek
Litery, jakie b˛eda˛ użyte można także zdefiniować – służy do tego parametr kMG. Jego wartościa˛ jest
lista liter oddzielona przecinkami zawierajaca ˛ kolejne przedrostki. Dwa przecinki po sobie oznaczaja˛
brak przedrostka. Możliwe jest także zrezygnowanie z używania przedrostków pozostawiajac ˛ wartość
tego parametru pusta.˛
kMG określenie przedrostków jednostek lub rezygnacja z ich użycia
W przypadku stosowania zewn˛etrznych skryptów generujacych
˛ dane dla MRTG możemy skorzystać
z opcji SetEnv pozwalajacej
˛ na ustawienie zmiennych środowiskowych:
SetEnv ustawienie zmiennych środowiskowych
3.3 Sprawdzanie wartości progowych
Oprócz wizualizacji monitorowanych zmiennych MRTG zapewnia dodatkowa˛ funkcjonalność – a

mianowicie reakcj˛e na przekroczenie przez monitorowane wielkości ustalonych progów. Można usta-
lić progi minimalne i maksymalne dla poszczególnych zmiennych, których przekroczenie b˛edzie po-
wodowało wywołanie zewn˛etrznych skryptów, które np. wysyłaja˛ maila do administratora.
Aby skorzystać z takiej możliwości należy zdefiniować nast˛epujacy
˛ parametr globalny:
ThreshDir katalog, w którym MRTG zapisuje informacje o przekroczeniu progów,
które wykorzystuje m.in. D o uruchamiania programów określonego pa-
rametrami ThreshProgOKI i ThreshProgOKO (patrz niżej)
Nast˛epnie – już dla każdego monitorowanego celu należy zdefiniować wartości progowe:
3.4 Definiowanie wartości domyślnych 17
ThreshMinI, minimalne wartości odpowiednio dla pierwszej i drugiej zmiennej; wartości

ThreshMinO te moga˛ być zakończone znakiem „\%” – wtedy sa˛ to procentowe wartości
wzgl˛edem parametru MaxBytes
ThreshMaxI, maksymalne wartości odpowiednio dla pierwszej i drugiej zmiennej; po-
ThreshMaxO dobnie jak w powyżej wartości te moga˛ być zakończone znakiem „\%” –
wtedy sa˛ to procentowe wartości wzgl˛edem parametru MaxBytes
Pozostaje jeszcze określić programy uruchamiane w przypadku przekroczenia powyższych wartości.
Określamy je oczywiście oddzielnie dla każdego z celów.
ThreshProgI, programy uruchamiane przy przekroczeniu wartości progowych przez od-
ThreshProgO powiednio – pierwsza˛ i druga˛ zmienna˛
Dodatkowo można także podać nazwy programów uruchamianych, gdy wartości zmiennych co prawda
sa˛ już w dozwolonym zakresie, ale z informacji znalezionych w plikach z katalogu ThreshDir wy-
nika, że poprzednim razem wartość (wartości) zmiennej była przekroczona. Jest to program urucha-
miany, gdy monitorowane wielkości wracaja˛ do normy.
ThreshProgOKI, programy uruchamiane, gdy wartości zmiennych sa˛ prawidłowe, ale w po-
ThreshProgOKO przednim uruchomieniu były nieprawidłowe; parametry dotycza˛ odpowied-
nio – pierwszej i drugiej zmiennej
Dodatkowo można wykorzystać poniższa˛ opcj˛e – także definiowana˛ dla każdego z celów:
ThreshDesc wartość tego parametru jest przypisywana do zmiennej środowiskowej
THRESH_DESC przed wywołaniem któregokolwiek z powyższych progra-
mów
3.4 Definiowanie wartości domyślnych

Konfigurujac
˛ monitorowanie wielu celów za pomoca˛ MRTG możemy skorzystać z możliwości zde-
finiowania wartości domyślnych dla wszystkich celów. Jeżeli chcemy przypisać domyślna˛ wartość
parametrowi dotyczacemu
˛ konfiguracji celów, to w nawiasach kwadratowych zamiast nazwy celu
umieszczamy znak „_” – np. Options[_]:growright,bits,nopercent . Jeżeli w dalszej cz˛eści
pliku konfiguracyjnego dla poszczególnego celu nie podamy wartości tego parametru (w tym przy-
padku – parametru Options), to dla niego zostana˛ użyte wartości domyślne.
Oprócz specjalnego znaku „_” dost˛epne sa˛ jeszcze dwa inne używane również zamiast nazwy
celu. Znak „^” powoduje, że wartość przypisana do parametru z takim znakiem jest dołaczana
˛ do po-
czatku
˛ wartości specyfikujacej
˛ ten sam parametr dla poszczególnego celu. Przykładowo możemy
określić parametr PageTop[^]: o wartości np.
<h1>Wspólny nagłówek strony dla wszystkich celów</h1>,
która b˛edzie dołaczana
˛ do wartości parametrów PageTop[<nazwa celu>] na ich poczatku. ˛
Ostatnim z tych znaków o specjalnym znaczeniu jest znak „$”, którego działanie jest iden-
tyczne do znaku „^”, z ta˛ różnica,˛ że sprecyzowana wartość dołaczana
˛ jest na końcu wartości przypi-
sanej poszczególnym celom.
4 Narz˛edzia dost˛epne wraz z MRTG 18
4 Narz˛edzia dost˛epne wraz z MRTG

4.1 Generowanie pliku konfiguracyjnego
Konfiguracja działania MRTG możliwa jest także za pomoca˛ programu cfgmaker. Program ten ko-
rzystajac
˛ z podanych mu opcji generuje plik konfiguracyjny. Składania jego wywołania jest nast˛epu-
jaca:
˛
cfgmaker [options] [community@]router [[options] [community@]router ...]
Jak widać, umożliwia ona generowanie plików konfiguracyjnych dla wielu celów równocześnie, gdyż
możemy podajemy równocześnie wi˛ecej hostów, które monitorujemy.
Użycie poszczególnych opcji powoduje dopisanie odpowiadajacych
˛ im parametrów do pliku
konfiguracyjnego. Zdecydowaliśmy, że nie b˛edziemy opisywać opcji tego programu, gdyż konfigu-
racja za pomoca˛ programu cfgmaker jest odpowiednikiem wykonywania tej czynności za pomoca˛
pliku konfiguracyjnego. Skupiliśmy si˛e na dokładnym opisaniu tej drugiej możliwości, gdyż, na-
szym zdaniem, jest ona bardziej intuicyjna – poza tym łatwiej jest wprowadzać modyfikacje r˛ecznie
edytujac
˛ plik konfiguracyjny niż generować go od nowa.
4.2 Generowanie strony – indeksu

Kolejnym programem dostarczanym w pakiecie MRTG jest program indexmaker służacy ˛ do gene-
racji strony HTML – indeksu zawierajacej
˛ informacje o monitorowanych celach prezentujac ˛ przykła-
dowo po jednym wykresie dla każdego celu. Umożliwia to nawigacj˛e po stronach HTML poszczegól-
nych celów.
Program ten posiada nast˛epujac
˛ a˛ składni˛e:
indexmaker [options] regexp mrtg.cfg [other.cfg ...]
W miejsce mrtg.cfg powinniśmy podać prawidłowa˛ ścieżk˛e do pliku konfiguracyjnego. Jeśli chodzi
natomiast o opcje, to mamy tutaj do wyboru nast˛epujace
˛ możliwości – przede wszystkim należy spre-
cyzować plik, do którego wpisywana jest generowana strona HTML zamiast na standardowe wyjście:
--output=filename plik, do którego zapisywana jest generowana strona HTML
Domyślnie plik o podanej nazwie zostanie zapisany w katalogu sprecyzowanym parametrem WorkDir
lub HtmlDir (rozdz. 3.1.1). Można zmienić katalog, do którego zostanie zapisany ten plik podajac
˛
opcj˛e --prefix=path.
--prefix=path katalog, w którym powinien zostać utworzony plik
Na generowanej stronie możemy wyświetlić wybrane wykresy dotyczace ˛ wszystkich lub tylko wy-
branych celów. Aby wybrać, które cele maja˛ zostać wyświetlone na tej stronie możemy skorzystać
z filtrów, które porównuja˛ wartości ustawione w pliku konfiguracyjnym takie jak: tytuł strony (usta-
lony parametrem Title – rozdz. 3.2.3), nagłówek strony (ustalony parametrem PageTop – rozdz.
3.2.3) lub nazw˛e celu (rozdz. 3) z wyrażeniem regularnym.
--filter title(=~|!~)regexp filtrowanie celów wg. tytułów
--filter pagetop(=~|!~)regexp filtrowanie celów wg. nagłówków stron
--filter name(=~|!~)regexp filtrowanie celów wg. nazw celów
5 Przykładowe konfiguracje 19
gdzie =~ oznacza, że tytuły, nagłówki czy też nazwy celów maja˛ być zgodne z podanym wyrażeniem
regularnym, a !~ oznacza sytuacj˛e odwrotna.˛
Wyświetlane wykresy można też posortować wg. trzech kryteriów:
--sort=title sortowanie wykresów wg. tytułów
--sort=name sortowanie wykresów wg. nazw celów
--sort=descr sortowanie wykresów wg. opisów
Można też zostawić wykresy nieposortowane:
--sort=original pozostawienie wykresów nieposortowanych
Możliwe jest także ustalenie parametrów generowanej strony w dość szerokim zakresie:
--title=text tytuł generowanej strony
--bodyopt=text wartość tego parametru jest dołaczana
˛ do znacznika <body>; za jego
pomoca˛ możemy ustalić np. kolory strony
--columns=number wyświetlanie wykresów w tabeli o podanej liczbie kolumn
--ennumerate dodanie kolejnych numerów do tytułów poszczególnych wykresów
--width=number szerokość wykresów
--height=number wysokość wykresów
Możliwe jest także sprecyzowanie, jaki element zwiazany ˛ z celem (badź
˛ ze strona˛ HTML przedsta-
wiajac
˛ a˛ ten cel) użyć jako tytuł wykresu na generowanej stronie:
--section=h1 użycie nagłówka określonego znacznikami <h1>, </h1> za pomoca˛
parametru PageTop w pliku konfiguracyjnym (rozdz. 3.2.3) jako tytułu
wykresu
--section=title użycie tytułu strony jako tytułu wykresu; tytuł wykresu określamy pa-
rametrem Title w pliku konfiguracyjnym (rozdz. 3.2.3)
--section=name użycie nazwy celu jako tytułu wykresu (rozdz. 3)
--section=descr użycie opisu celu jako tytułu wykresu
--section=portname użycie nazwy portu jako tytułu wykresu
Wreszcie możliwe jest określenie, które z wygenerowanych wykresów maja˛ być umieszczane na two-
rzonej stronie:
--show=day wyświetlanie wykresów dziennych
--show=week wyświetlanie wykresów tygodniowych
--show=month wyświetlanie wykresów miesi˛ecznych
--show=year wyświetlanie wykresów rocznych
--show=none zrezygnowanie z wyświetlania jakichkolwiek wykresów
5 Przykładowe konfiguracje
Bieżacy
˛ rodział zawiera opisy kilku przykładowych konfiguracji służacych
˛ do pomiarów różnych
wielkości w systemie komputerowym (m.in. obciażenia
˛ procesora, ilości pracujacych
˛ procesów, itp).
Konfiguracja taka składa si˛e z odpowiedniego zapisu w pliku konfiguracyjnym MRTG oraz skryptu
pomiarowego używanego, gdy monitorowany obiekt nie dostarcza danych przez snmp. Skrypt taki
musi zwracać 4 linie:
5.1 Funkcja procesUptime() 20
linia 1 - bieżaca
˛ wartość pierwszej wielkości mierzonej,
linia 2 - bieżaca
˛ wartość drugiej wielkości mierzonej,
linia 3 - napis zawierajacy

˛ czas pracy komputera (w dowolnym formacie), na którym dokonywane
sa˛ pomiary,
linia 4 - napis stanowiacy

˛ nazw˛e komputera.
5.1 Funkcja procesUptime()

Każdy z przykładowych skryptów zamieszczonych poniżej zawiera funkcj˛e procesUptime() służac
˛ a˛
do przetworzenia wyniku polecenia uptime, tak aby uzyskać z niego potrzebne dane o czasie pracy
komputera, na którym wykonywane sa˛ pomiary.
Kod funkcji:
function procesUptime()
{
#resultUptime zawiera wynik wywołania polecenia uptime
uptime=‘echo $resultUptime | awk ’{
#dla czasu w~dniach
if ( index($0,"day") != 0 )
{
#wypisanie ilości dni
print $3;
if($3 == 1) print "dzień";
else print "dni";
#dla czasu w~minutach
if( index($0,"min") != 0 )
{
#wypisanie ilości minut
print $5,"min";
}
#dla czasu w~godzinach
else
{
#wypisanie ilości godzin
print substr($5,1,length($5)-1);
}
}
#dla czasu w~minutach
else if( index($0,"min") != 0 )
{
#wypisanie ilości minut
5.2 Pomiar zaj˛etości dysków w systemie 21
print $3,"min";
}
#dla czasu w~godzinach
else
{
#wypisanie ilości godzin
print substr($3,1,length($3)-1);
}
}’‘;
}
5.2 Pomiar zaj˛etości dysków w systemie

5.2.1 Skrypt do pomiaru procentowej zaj˛etości dysku w systemie
Opis: Skrypt służy do pomiaru procentowej zaj˛etości wybranego dysku w systemie. Zwraca on
również czas pracy oraz nazw˛e komputera, dla którego dokonywane sa˛ pomiary.
W celu wykonywania pomiarów na komputerze zdalnym wymagany jest program rsh (lub ssh). Do-
datkowo należy sprawdzić wartość zmiennej rsh w skrypcie i w razie potrzeby dokonać jej modyfi-
kacji.
Działanie: Skrypt używa rsh w celu wywołania polecenia df na zdalnym komputerze. W przypadku
systemu operacyjnego SunOS polecenie to uruchamiane jest z parametrem -k. Otrzymany wynik
przetwarzany jest nast˛epnie przez awk w celu znalezienia linii odnoszacej
˛ si˛e do właściwego dysku
i wyłuskania z niej jego procentowej zaj˛etości.
Poza tym skrypt korzysta z polecenia uptime w celu uzyskania czasu pracy komputera. Gdy pomiary
wykonywane sa˛ na komputerze lokalnym, dodatkowo używane jest polecenie hostname, aby uzyskać
nazw˛e tego komputera.
Kod skryptu:
# Sposób użycia: diskspace.sh machine os disk

# gdzie:
# machine - nazwa lub IP komputera
# os - system operacyjny komputera; dopuszczalne
# wartości to sunos i~linux
# disk - nazwa dysku w~systemie (a właściwie filesystem)
# lub miejsce jego podmontowania
#Komenda rsh potrzebna przy pomiarze obciażenia

˛ procesora na~zdalnym
#komputerze. Wymagana jest poprawna konfiguracja rsh - plik .rhosts na
#komputerze zdalnym.
rsh="rsh";
#sprawdzenie poprawnej ilości parametrów skryptu

if [ $# -ne 3 ]; then
echo "Usage: diskspace.sh machine os disk";
echo " os: sunos linux";
exit 1;
fi
#zmienna przechowywujaca
˛ nazw˛
e komputera, dla którego tworzone sa˛
#charakterystyki
machine=$1;
#dla systemu operacyjnego SunOS

if [ $2 == "sunos" ]; then
#pomiary wykonywane na~komputerze lokalnym - procentowa zaj˛etość dysku
#i czas pracy komputera. Dokonuje si˛
e też tutaj pobrania nazwy komputera.
if [ $1 == "localhost" ]; then
resultDisk=‘df -k | awk -v disk=$3 \
’{ if($1 == disk || $6 == disk) print $5; }’‘;
resultUptime=‘uptime‘;
machine=‘hostname‘;
#pomiar wykonywany na~komputerze zdalnym - procentowa zaj˛etość dysku
#oraz czas pracy komputera
else
resultDisk=‘$rsh $1 "df -k" | awk -v disk=$3 \
resultUptime=‘$rsh $1 "uptime"‘;
fi;
#dla systemu operacyjnego Linux (podobnie jak dla systemu SunOS)

elif [ $2 == "linux" ]; then
resultDisk=‘df | awk -v disk=$3 \
else
resultDisk=‘$rsh $1 "df" | awk -v disk=$3 \
fi;
#w przypadku podania bł˛

ednego systemu operacyjnego nast˛epuje wypisanie
#informacji o~sposobie uruchamiania skryptu i~zakończenie jego pracy
else
echo "Usage: diskspace.sh machine os disk";

exit 1;
fi
#przetworzenie wyniku polecenia ’uptime’, tak aby uzyskać z~niego tylko

#informacje odnośnie czasu pracy komputera - wywołanie funkcji
#procesUptime()
procesUptime;
#wypisanie procentowej zaj˛ etości dysku

echo $resultDisk;
#w tym skrypcie mierzona jest tylko jedna wielkość, zero zwracane jest
#jako wartość drugiej wielkości do~mrtg
echo 0;
#wypisanie czasu pracy i~nazwy komputera
echo $uptime;
echo $machine;
#jeśli wszystko si˛e powiedzie, skrypt zwraca do~powłoki wartość 0
exit 0;
5.2.2 Zapis w pliku konfiguracyjnym MRTG
Target[wierchroot]: ‘/usr/local/mrtg-2/contrib/diskspace/diskspace.sh \
localhost linux /dev/hda4‘
MaxBytes[wierchroot]: 100
Options[wierchroot]: gauge,growright,noarrow,unknaszero,noo,nopercent,
noborder
Unscaled[wierchroot]: dwym
YLegend[wierchroot]: % dysku
ShortLegend[wierchroot]: % dysku
LegendI[wierchroot]: zaj˛etość dysku
Legend1[wierchroot]: Procentowa zaj˛ etość wybranego dysku
Title[wierchroot]: wierch.ds5.agh.edu.pl
PageTop[wierchroot]: <H1>Zaj˛etość dysku /
</H1>
<TABLE>
<TR><TD>Serwer:</TD><TD>wierch.ds5.agh.edu.pl</TD></TR>
</TABLE>
Powyższy fragment pliku konfiguracyjnego MRTG opisuje generowanie statystyk obrazuja- ˛
cych procentowa˛ zaj˛etość dysku /dev/hda4 znajdujacego
˛ si˛e na lokalnym komputerze pracujacym˛
w systemie Linux. Bieżace
˛ wartości wielkości mierzonej dostarczane sa˛ przez skrypt diskspace.sh.
Maksymalna wartość mierzonej wielkości to 100% (parametr MaxBytes). Użyte w przykła-
dzie opcje (parametr Options) powoduja,
˛ że wynik pomiaru traktowany jest jako wartość mierzonej
˛ procesora 24
Rysunek 1: Fragment wygenerowanej strony dla pomiaru zaj˛etości dysku
wielkości w danym momencie, generowane wykresy przebiegaja˛ od lewej do prawej, oś X nie jest za-
kończona strzałka,˛ nieznana wartość pomiaru w danym momencie traktowana jest tak, jakby wynosiła
zero, MRTG nie generuje wykresów dla drugiej wielkości oraz nie zamiesza wartości procentowych
w statystykach pod wykresami. Ostatnia opcja powoduje, że rysunki z wykresami nie zawieraja˛ ob-
ramowania.
Generowane wykresy nie sa˛ skalowane (parametr Unscaled), czyli wartości przedstawiane sa˛
zawsze w przedziale od 0 do 100%.
Kolejne 4 parametry (YLegend – Legend1) konfiguruja˛ opisy wykresów oraz legend˛e, parametr
Title wskazuje, co ma być umieszczone pomi˛edzy znacznikami <TITLE></TITLE> w generowanej
stronie www, natomiast PageTop zawiera fragment HTML-owego kodu strony umieszczanego zaraz
za znacznikiem <BODY>.
Fragment wygenerowanej strony wraz z dziennym wykresem dla pomiaru zaj˛etości dysku
przedstawia rysunek 1.

˛ procesora
5.3.1 Skrypt do pomiaru obciażenia
˛ procesora w systemie
Opis: Skrypt służy do pomiaru obciażenia

˛ procesora przez procesy użytkowników i procesy syste-
mowe. Zwraca on również czas pracy oraz nazw˛e komputera, dla którego dokonywane sa˛ pomiary.
Za wzór do napisania tego skryptu posłużył wadliwie działajacy
˛ skrypt do pomiaru obciażenia
˛ CPU,
dołaczony
˛ do MRTG w wersji 2.9.17.
Dla zapewnienia poprawnej pracy wymagane jest zainstalowanie programów sar i rsh (lub ssh)
na komputerze, na którym maja˛ być wykonywanie pomiary. Ponieważ dystrybucje linuxa cz˛esto nie
˛ procesora 25
zawieraja˛ programu sar, b˛edacego

˛ cz˛eścia˛ pakietu sysstat, dlatego należy go doinstalować. Aktualna˛
wersj˛e pakietu sysstat można znaleźć pod adresem:
http://perso.wanadoo.fr/sebastien.godard/
W celu wykonywania pomiarów na komputerze zdalnym być może potrzebna b˛edzie modyfikacja
wartości zmiennej rsh w skrypcie.
Działanie: Skrypt używa programu rsh w celu uruchomienia programu sar na zdalnym komputerze.
Sar próbkuje obciażenie
˛ procesora przez procesy użytkowników i procesy systemowe co sekund˛e,
przez 10 sekund (komenda: sar -u 1 10). Podsumowanie próbkowania zwracane jest do skryptu,
który nast˛epnie dokonuje jego przetworzenia tak, aby zwrócić wyniki, w odpowiednim dla MRTG,
formacie.
Kod skryptu:
# Sposób użycia: cpuinfo.sh machine os sar

# gdzie:
# os - system operacyjny komputera; dopuszczalne
# wartości to sunos i~linux
# sar - ścieżka do~komendy sar
#

rsh="rsh";
#Sprawdzenie poprawności parametrów skryptu

if [ $# -ne 3 ] || [ $2 != "sunos" -a $2 != "linux" ]; then
echo "Usage: cpuinfo.sh machine os sar";
exit 1;
fi
˛ nazw˛
#charakterystyki
machine=$1;
#pomiar wykonywany na~komputerze lokalnym - obciażenie

˛ CPU, czas pracy
˛ procesora 26
#komputera oraz pobranie jego nazwy, aby nie zwracać localhost

resultCPU=‘$3 -u 1 10 | grep Average‘;
#pomiar wykonywany na~komputerze zdalnym - obciażenie
˛ CPU oraz
#czas pracy komputera
else
resultCPU=‘$rsh $1 "$3 -u 1 10 | grep Average"‘;
fi;
#dla systemu operacyjnego SunOS

if [ $2 == "sunos" ]; then
#wypisanie wartości obciażenia
˛ CPU przez użytkowników i~system
echo $resultCPU | awk ’{print $2; print $3;}’;
#dla systemu operacyjnego linux
else
#wypisanie wartości obciażenia
˛ CPU przez użytkowników i~system
echo $resultCPU | awk ’{print $3; print $5;}’;
fi

#procesUptime()
procesUptime;
#wypisanie czasu pracy oraz nazwy komputera, dla którego generujemy

#statystyki
echo $uptime;
echo $machine;
#jeśli wszystko si˛
e powiedzie, skrypt zwraca do~powłoki wartość 0
exit 0;
Target[erniecpu]: ‘/usr/local/mrtg-2/contrib/cpuinfo/cpuinfo.sh \
ernie.icslab.agh.edu.pl sunos sar‘
MaxBytes[erniecpu]: 100
Options[erniecpu]: gauge,growright,noarrow,unknaszero,nopercent,
noborder
Unscaled[erniecpu]: dwym
YLegend[erniecpu]: % obciażenie
˛ CPU
ShortLegend[erniecpu]: % CPU
LegendI[erniecpu]: CPU Użytkownicy:
˛ procesora 27
LegendO[erniecpu]: CPU System:

Legend1[erniecpu]: Obciażenie
˛ procesora przez procesy użytkowników
Legend2[erniecpu]: Obciażenie
˛ procesora przez procesy systemowe
Legend3[erniecpu]: Maksymalne obciażenie
˛ procesora przez procesy
użytkowników w~ciagu
˛ 5 minut
Legend4[erniecpu]: Maksymalne obciażenie
˛ procesora przez procesy
systemowe w~ciagu
˛ 5 minut
Colours[erniecpu]: ŻÓŁTY#e8d127,CZARNY#000000,CIEMNO ZIELONY#008e00,
BORDOWY#ba0015
WithPeak[erniecpu]: ymw
Title[erniecpu]: ernie.icslab.agh.edu.pl
PageTop[erniecpu]: <H1>Obciażenie
˛ CPU</H1>
<TABLE>
<TR><TD>Serwer:</TD><TD>ernie.icslab.agh.edu.pl</TD></TR>
</TABLE>
Rysunek 2: Fragment wygenerowanej strony dla pomiaru obciażenia

˛ procesora
5.4 Pomiar ilości procesów w systemie 28
Powyższy fragment pliku konfiguracyjnego MRTG opisuje generowanie statystyk przedsta-

wiajacych
˛ procentowe obciażenie
˛ procesora zdalnego komputera ernie.icslab.agh.edu.pl pracujacego
˛
w systemie operacyjnym SunOS. Bieżace˛ wartości wielkości mierzonej dostarczane sa˛ przez skrypt
cpuinfo.sh.
Powyższa konfiguracja różni si˛e od zamieszczonej wcześniej konfiguracji dla pomiaru zaj˛eto-
ści dysku, gdyż dodatkowo:
generowane sa˛ wykresy dla dwóch mierzonych wielkości (brak tutaj opcji noo),
powstajace
˛ wykresy tygodniowe, miesi˛eczne i roczne zawieraja˛ maksymalne wartości obciaże-
˛
nia procesora w ciagu
˛ 5 minut (parametr WithPeak),
nast˛epuje tutaj przedefiniowanie standardowych kolorów wykresów (parametr Colours).
Fragment wygenerowanej strony wraz z dziennym i tygodniowym wykresem dla pomiaru

zaj˛etości obciażenia
˛ procesora przedstawia rysunek 2.
5.4 Pomiar ilości procesów w systemie

5.4.1 Skrypt do pomiaru ilości procesów
Opis: Skrypt służy do pomiaru ilości procesów pracujacych

˛ na podanym komputerze. Zwraca on
również czas pracy oraz nazw˛e komputera, dla którego dokonywane sa˛ pomiary.
W celu wykonywania pomiarów na komputerze zdalnym wymagany jest program rsh (lub ssh). Do-
datkowo należy sprawdzić wartość zmiennej rsh w skrypcie i w razie potrzeby dokonać jej modyfi-
kacji.
Działanie: Skrypt używa programu rsh w celu wylistowania katalogu /proc na podanym kompute-
rze (polecenie ls -1 /proc). Otrzymany wynik przetwarzany jest nast˛epnie przez awk w celu obliczenia
ilości podkatalogów poszczególnych procesów. Ponieważ w wielu systemach, w katalogu /proc znaj-
duja˛ si˛e nie tylko informacje dotyczace
˛ procesów, ale również wiele innych dodatkowych informacji,
potrzebne jest zastosowanie odpowiedniego wzorca wyłuskujacego˛ tylko właściwe podkatalogi.
Kod skryptu:
# Sposób użycia: ./procnum.sh machine

# gdzie:
#
5.4 Pomiar ilości procesów w systemie 29
rsh="rsh";
#sprawdzenie poprawnej ilości parametrów skryptu

if [ $# -ne 1 ]; then
echo "Usage: procnum.sh machine";
exit 1;
fi
˛ nazw˛
#charakterystyki
machine=$1;
#pomiar wykonywany na~komputerze lokalnym - ilość procesów,

#czas pracy komputera oraz pobranie jego nazwy
if [ $1 = "localhost" ]; then
resultProc=‘ls -1 /proc | awk \
’/[0-9]/ { nproc++; } END { print nproc; }’‘
#pomiar wykonywany na~komputerze zdalnym - ilość procesów oraz
#czas pracy komputera
else
resultProc=‘$rsh $1 "ls -1 /proc | awk \
’/[0-9]/ { nproc++; } END { print nproc; }’"‘
fi;

#procesUptime()
procesUptime;
#wypisanie obliczonej ilości pracujacych

˛ procesów
echo $resultProc;
#w tym skrypcie mierzona jest tylko jedna wielkość, zero zwracane jest
#jako wartość drugiej wielkości do~mrtg
echo 0;
#wypisanie czasu pracy i~nazwy komputera
echo $uptime;
echo $machine;
#jeśli wszystko si˛e powiedzie, skrypt zwraca do~powłoki wartość 0
exit 0;
˛ do serwera poczty sendmail 30
Target[ernieproc]: ‘/usr/local/mrtg-2/contrib/procnum/procnum.sh \
ernie.icslab.agh.edu.pl‘
MaxBytes[ernieproc]: 10000
Options[ernieproc]: gauge,noo,growright,noarrow,nopercent,unknaszero,
noborder
YLegend[ernieproc]: ilość procesów
ShortLegend[ernieproc]:
LegendI[ernieproc]: procesów:
Legend1[ernieproc]: Ilość procesów pracujacych
˛ na~wybranym serwerze
Legend3[ernieproc]: Maksymalna ilość procesów z~pi˛
eciu minut
WithPeak[ernieproc]: ymw
Colours[ernieproc]: POMARAŃCZOWY#dd8118,ZIELONY#00b200,ŻÓŁTY#d3c11d,
NIEBIESKI#1a8cd8
Title[ernieproc]: ernie.icslab.agh.edu.pl
PageTop[ernieproc]: <H1>Ernie - ilość pracujacych
˛ procesów
</H1>
<TABLE>
<TR><TD>Serwer:</TD><TD>ernie.icslab.agh.edu.pl</TD></TR>
</TABLE>
Powyższy fragment pliku konfiguracyjnego MRTG przedstawia generowanie statystyk obrazu-

jacych
˛ ilość pracujacych
˛ procesów na zdalnym komputerze ernie.icslab.agh.edu.pl. Bieżacych
˛ war-
tości wielkości mierzonej dostarcza skrypt procnum.sh.
Przedstawiona tutaj konfiguracja podobna jest do tych zamieszczonych wcześniej. Genero-
wane tutaj wykresy sa˛ skalowane i obrazuja˛ tylko jedna˛ wielkość mierzona.˛ Maksymalna wartość
wyst˛epujacych
˛ procesów przyj˛eta została arbitralnie jako 10000, tygodniowe, miesi˛eczne i roczne
wykresy zawieraja˛ wartości szczytowe z 5 minut. Wyst˛epuje tutaj także przedefiniowanie kolorów
krzywych na wykresach.
Fragment wygenerowanej strony wraz z dziennym i tygodniowym wykresem dla pomiaru ilo-
ści procesów pracujacych
˛ w systemie przedstawia rysunek 3.
5.5 Pomiar ilości połacze

˛ ń do serwera poczty sendmail
5.5.1 Skrypt do pomiaru ilości połacze
˛ ń do serwera poczty sendmail
Opis: Do pomiaru ilości połaczeń

˛ do serwera poczty dla poczty przychodzacej ˛ i wychodzacej ˛
można wykorzystać skrypt mrtg-mailstats autorstwa John’a Littell’a. Aktualna˛ wersj˛e, dost˛epna˛ na li-
cencji GNU, można ściagn
˛ ać
˛ z:
http://www.earlham.edu/~littejo/software/mrtg-mailstats.html
Skrypt ten korzysta z polecenia mailstats zwracajacego

˛ statystyki serwera poczty. Do poprawnego
działania konieczne jest, aby sendmail generował plik ze statystykami (najcz˛eściej jest to /etc/mail/statistics).
˛ do serwera poczty sendmail 31
Rysunek 3: Fragment wygenerowanej strony dla pomiaru ilości procesów w systemie
W celu wykonywania pomiarów na komputerze zdalnym należy odpowiednio skonfigurować program

mailstats, tak aby nasłuchiwał on na połaczenia
˛ TCP. Dokładny opis takiej konfiguracji, a także wiele
przydatnych informacji odnośnie użytkowania opisywanego skryptu można znaleźć w dokumentacji
dołaczonej
˛ do oprogramowania mrtg-mailstats.
Kilka przykładowych opcji mrtg-mailstats
mrtg-mailstats [-b] [-f factor] [-m mailer] [-s host[-p port]]

[-C sendmail.cf]
-b zliczanie całkowitej ilości bajtów, a nie ilości wiadomości

-m mailer - pobieranie statystyk tylko dla podanego mailera
-s server - pobieranie statystyk z~podanego zdalnego komputera
-p port - port, na~który należy si˛
e połaczyć
˛ na~komputerze zdalnym
5.6 Pomiar ruchu na interfejsie eth i ppp w systemie linux 32
(domyślnie 7256)
-f factor - współczynnik, przez który należy pomnożyć zwracane
wartości (przydatne np. w~przypadku pomiaru ilości
wiadomości na~minut˛e)
-C sendmail.cf - plik zawierajacy
˛ konfiguracj˛e sendmaila
Target[wierchmail]:
‘/usr/local/mrtg-2/contrib/mrtg-mailstats/mrtg-mailstats -f 60‘
MaxBytes[wierchmail]: 1250000
Options[wierchmail]: nopercent,growright,noarrow,unknaszero,noinfo,
noborder
YLegend[wierchmail]: wiadomości\\min
ShortLegend[wierchmail]: wiadomości\min
LegendI[wierchmail]: przychodzacych:
˛
Legend1[wierchmail]: Poczta przychodzaca
˛
LegendO[wierchmail]: wychodzacych:
˛
Legend2[wierchmail]: Poczta wychodzaca
˛
Title[wierchmail]: wierch.ds5.agh.edu.pl
PageTop[wierchmail]: <H1>Poczta przychodzaca
˛ i~wychodzaca
˛
</H1>
<TABLE>
<TR><TD>Serwer:</TD><TD>wierch.ds5.agh.edu.pl</TD></TR>
</TABLE>
Powyższy fragment pliku konfiguracyjnego MRTG obrazuje generowanie statystyk ilości po-
łaczeń
˛ na minut˛e do serwera poczty (osobno dla poczty przychodzacej
˛ i wychodzacej)
˛ na komputerze
lokalnym. Bieżace
˛ wartości wielkości mierzonej dostarczane sa˛ przez skrypt mrtg-mailstats.
Przedstawiona tutaj konfiguracja zawiera jedna˛ opcj˛e nie wyst˛epujac
˛ a˛ wcześniej – noinfo. Po-
woduje ona, iż na wygenerowanej przez MRTG stronie nie sa˛ umieszczane informacje odnośnie czasu
pracy komputera, na którym dokonywane sa˛ pomiary.
Ponieważ zliczanie ilości wiadomości na minut˛e może nie być właściwe na bardzo obciażo-
˛
nych serwerach pocztowych, w celu zliczania wiadomości/s należy usunać ˛ opcj˛e -f w parametrze
Target i odpowiednio zmodyfikować opisy wykresów (parametry YLegend i ShortLegend).
5.6 Pomiar ruchu na interfejsie eth i ppp w systemie linux

Target[ethernet]: /192.168.5.37:public@kona.ds5.agh.edu.pl
MaxBytes[ethernet]: 1250000
Title[ethernet]: kona.ds5.agh.edu.pl
Options[ethernet]: growright, transparent, noborder, noarrow, integer,
6 Dodatkowe moduły dla MRTG 33
dorelpercent
AddHead[ethernet]: <link rel=stylesheet href="./layout/style.css"
type="text/css">
PageTop[ethernet]: <h1>Ruch na~interfejsie ethernet</h1>
PageFoot[ethernet]: Kontakt <a href="mailto:andrewg@eurosport.com">
Andrzej Gruszczyk</a>
WithPeak[ethernet]: wmy
YTics[ethernet]: 10
ShortLegend[ethernet]: B/s
YLegend[ethernet]: Bajty / sekundy
W tym przypadku mamy do czynienia z najbardziej podstawowym działaniem MRTG jaka˛

jest monitorowanie obciażenia
˛ sieciowego na interfejsie ethernet. Cel jest zdefiniowany używajac ˛
formatu Interface by IP. Maksymalna ilość bajtów ustalona jest na standardowa˛ dla ethernetu wartość
1250000.
Dla generowanej strony HTML określono link do pliku zawierajacego
˛ definicj˛e stylów CSS,
dodano także pewne informacje na poczatku
˛ i końcu strony.
Podobnie jak w poprzednich przykładach oś czasu na wykresach rośnie w prawa˛ stron˛e. Je-
śli chodzi o wyglad
˛ wykresu, to ustawiono przezroczystość tła, nie sa˛ także rysowane obramowania
oraz strzałki na osiach. Zwi˛ekszono także ilość poziomych linii, zmieniono także opis osi pionowej.
Na wykresie przedstawiana jest jeszcze jedna wartość – stosunek ruchu przychodzacego ˛ do wycho-
dzacego
˛ w procentach – odpowiada za to opcja dorelpercent. Dla wykresów – tygodniowego,
miesi˛ecznego i rocznego pokazywane sa˛ także wartości maksymalne z 5 minut.
Z kolei integer powoduje, że wyświetlane poniżej wykresu wartości bieżace,
˛ średnie i maksy-
malne pierwszej i drugiej zmiennej (w tym przypadku także procentowego stosunku tych zmiennych)
wyświetlane sa˛ z zaokragleniem
˛ do wartości całkowitych.
6 Dodatkowe moduły dla MRTG

Poniższe podrozdziały zawieraja˛ opisy wi˛ekszości modułów dołaczonych
˛ do MRTG (znajduja˛ si˛e
one w podkatalogu contrib). Cz˛eść z nich została przez nas pomini˛eta m.in. ze wzgl˛edu na niewielka˛
przydatność, czy specjalizowane zastosowanie.
6.1 Moduł 14all

6.1.1 Opis
Moduł 14all zawiera perlowy skrypt 14all.cgi służacy

˛ jako graficzny front-end dla MRTG używaja-
˛
cego RDDTool do gromadzenia danych z monitorowanych celów. Zalety takiego skonfigurowania
MRTG sa˛ nast˛epujace:
˛
MRTG zajmuje si˛e tylko zbieraniem danych z monitorowanych celów, nie generuje nowych
wykresów oraz stron ze statystykami,
6.1 Moduł 14all 34
RDDTool zajmuje si˛e teraz przechowywaniem danych, czyni to tylko w jednym pliku,
RDDTool normalizuje dane i aktualizuje tylko zmienione pozycje w swoim pliku, podczas gdy
rateup (używany domyślnie przez MRTG) przeprowadza kopiowanie pliku z logami, tworzy
tymczasowy plik na dane, przeprowadza normalizacje, a nast˛epnie zapisuje plik z logami.
rysunki z wykresami tworzone sa˛ tylko wtedy, gdy zainteresowany użytkownik wejdzie na od-
powiednia˛ stron˛e wywołujac
˛ skrypt 14all.cgi.
6.1.2 Instalacja
Skrypt CGI 14all.cgi, ze wzgl˛edu na jego cz˛este modyfikacje, nie znajduje si˛e w podkatalogu contrib,
lecz jest dost˛epny pod adresem:
http://my14all.sourceforge.net
W celu odpowiedniego zainstalowania pobranego z powyższej strony pliku należy wykonać
nast˛epujace
˛ kroki (opis dla MRTG2.9.x, przy założeniu, że MRTG zostało już skonfigurowane do
pracy z RDDTool):
1. umieszczenie otrzymanego skryptu 14all.cgi w katalogu, w którym serwer WWW może wyko-
nywać skrypty CGI,
2. sprawdzenie, czy w pierwszej linii skryptu znajduje si˛e odpowiednia ścieżka do interpretera
j˛ezyka perl,
3. ustawienie prawidłowej ścieżki do pliku MRTG_lib.pm w 13 linii skryptu. Plik ten znajduje
si˛e w katalogu XXX/lib/mrtg2, gdzie XXX oznacza miejsce, w którym zainstalowane zostało
MRTG,
4. utworzenie pliku konfiguracyjnego (patrz podrozdz. 6.1.3),
5. umieszczenie ścieżki do pliku konfiguracyjnego pod zmienna˛ $cfgfile w skrypcie, badź
˛ utwo-
rzenie strony WWW, w której skrypt 14all.cgi uruchamiany jest z przekazaniem parametru cfg
wskazujacym
˛ na t˛e ścieżk˛e.
Teraz każde wywołanie skryptu 14all.cgi z poziomu strony WWW spowoduje wyświetlenie wyge-
nerowanych statystyk. W celu wyświetlenia tylko jednej z nich, należy przy wywołaniu skryptu
przekazać mu parametr log zawierajacy
˛ nazw˛e odpowiedniego celu z pliku konfiguracyjnego.
6.1.3 Plik konfiguracyjny
Moduł 14all używa tego samego pliku konfiguracyjnego, co MRTG, z tym, że definiuje kilka dodat-
kowych parametrów globalnych i kilka parametrów dla monitorowanych celów oraz ignoruje niektóre
z parametrów wykorzystywanych przez MRTG.
Przede wszystkim, aby MRTG używało RDDTool zamiast rateup, w pliku konfiguracyjnym
należy umieścić globalny parametr LogFormat: rddtool. W przypadku ch˛eci wykorzystywania
RDDTool tylko przy monitorowaniu niektórych celów należy przy ich konfiguracji (patrz rozdz. 3.2)
umieścić parametr UseRRDTool.
6.2 Moduł GetSNMPLinesUP 35
Dodatkowe parametry globalne
all*Columns ustawia ilość kolumn w stronie index.html; domyślnie 2

all*Background ustawia kolor tła w stronie index.html; domyślnie biały
all*RRDToolLog plik z logami wywołań RDDTool’a; przydatny przy debuggingu
14all
all*ErrorPic plik z rysunkiem wyświetlanym przez 14all w przypadku wysta-˛
pienia bł˛edu przy tworzeniu któregoś z wykresów
all*GraphErrorsToBrowser gdy ta opcja jest ustawiona i zainstalowany perlowy moduł GD,
to w przypadku wystapienia
˛ bł˛edu 14all tworzy wykres zawie-
rajacy
˛ wiadomość o zaistniałym bł˛edzie
Dodatkowe parametry dla poszczególnych celów
all*Logarithmic włacza
˛ skal˛e logarytmiczna˛ dla osi Y
all*GraphTotal włacza
˛ na wykresach wyświetlanie linii pokazujacej
˛ sum˛e war-
tości obrazowanych przez dwie pozostałe linie
all*DontShowIndexGraph w przypadku ustawienia tej opcji strona index.html nie b˛edzie
zawierała wykresu dla tego celu
all*IndexGraphSize w tej opcji podaje si˛e wymiary dla wykresu wyświetlanego
na stronie index.html dla opisywanego celu
Szczegółowe informacje nt. składni pliku konfiguracyjnego 14all można znaleźć na stronie:
http://my14all.sourceforge.net/config.html
6.2 Moduł GetSNMPLinesUP

Moduł GetSNMPLinesUP zawiera perlowy skrypt służacy ˛ do generowania statystyk obrazujacych
˛
stan interfejsów PPP na danej maszynie. Skrypt ten w swojej pracy wykorzystuje SNMP, dzi˛eki któ-
remu sprawdza, czy dany interfejs pracuje, czy nie, po czym zwraca liczb˛e pracujacych
˛ interfejsów.
W celu odpowiedniej instalacji modułu należy zmodyfikować zmienna˛ ADMINDIR w pliku Ma-
kefile tak, aby wskazywała ona miejsce, w którym moduł ma zostać zainstalowany, po czym wykonać
komend˛e make. Być może przydatna okaże si˛e także modyfikacja wartości parametru -g w liniach 46
i 47 pliku Makefile.
Po instalacji należy jeszcze odpowiednio zmodyfikować zmienne $SNMPGet, $TableBase oraz
$Community w skrypcie. Pierwsza z nich powinna wskazywać ścieżk˛e do polecenia snmpget, druga
ścieżk˛e do pliku zawierajacego
˛ spis identyfikatorów SNMP dla interfejsów PPP (przykładowy plik to
ModemTable.dial-machine), natomiast zmienna $Community zawiera nazw˛e społeczności (commu-
nity) dla podanego komputera.
Przykładowy plik zawierajacy
˛ konfiguracj˛e MRTG dla pomiaru ilości pracujacych
˛ interfejsów
PPP na danym komputerze znajduje si˛e w opisywanym module pod nazwa˛ sample.cfg.
6.3 Moduł IxDisk 36
6.3 Moduł IxDisk

Moduł ten zawiera prosty perlowy skrypt służacy
˛ do monitorowania pracy RDBMS Informix. Skrypt
ten korzysta z programu tbstat wchodzacego
˛ w skład Informix’a. Generowane wykresy obrazuja˛
ilości odczytów i zapisów danych w RDBMS-ie.
6.4 Moduł PMLines

W module PMLines znajduje si˛e perlowy skrypt służacy
˛ do pomiaru ilości połaczeń
˛ analogowych (za
pomoca˛ modemu) oraz ilości połaczeń
˛ przez ISDN do urzadzenia
˛ Portmaster. Skrypt ten korzysta
z SNMP, dlatego Postmaster musi być skonfigurowany do pracy z tym protokołem.
Opisywany moduł zawiera również przykładowa˛ konfiguracj˛e dla MRTG - plik mrtg.cfg-demo.
6.5 Moduł TTrafic

Moduł TTrafic zawiera, napisany w VisualBasic’u, skrypt TTrafic.asp, który analizuje logi MRTG
i dostarcza informacji nt. ruchu na interfejsach podanej maszyny. Okres, z którego pochodza˛ staty-
styki podawany jest jako argument skryptu.
W celu użycia opisywanego modułu należy wykonać nast˛epujace
˛ czynności:
skopiowanie pliku TTrafic.asp do miejsca, w którym MRTG generuje strony HTML,
zmiana rozszerzenia generowanych plików na .asp przez ustawienie w pliku konfiguracyjnym
MRTG parametru: Extension[_]: asp,
dołaczenie
˛ skryptu TTrafic.asp do generowanych plików przez umieszczenie linii:

w parametrze PageTop przy konfiguracji MRTG do monitorowania konkretnego celu (w tym
przypadku np. rutera),
w celu przekazywania parametrów do skryptu należy do adresów wygenerowanych stron do-
kleić napis ?Period=XXX&Order=Y , gdzie XXX oznacza dowolny okres (w dniach), z którego
pochodzić maja˛ statystyki, natomiast Y to jedna z wartości: K (kiloB), M (MegaB), G (GigaB),
T (TeraB) lub P (PetaB). Domyślne wartości to 30 i G.
6.6 Moduł apc_ups

W skład modułu apc_ups wchodza:
˛
prosty perlowy skrypt zwracajacy
˛ procentowe obciażenie
˛ i pozostajacy
˛ czas podtrzymania ba-
teryjnego dla urzadzenia
˛ APC UPS,
plik z przykładowa˛ konfiguracja˛ dla MRTG.
Do poprawnego działania skryptu potrzebne jest SNMP. Być może potrzebna b˛edzie również
modyfikacja ścieżki do interpretera j˛ezyka perl w pierwszej linii skryptu.
6.7 Moduły atmmaker, cfgmaker_ATM, cfgmaker_cisco, cfgmaker_dlci 37
6.7 Moduły atmmaker, cfgmaker_ATM, cfgmaker_cisco, cfgmaker_dlci

Każdy z!modułów zawiera skrypt działajacy
˛ analogicznie, lub wr˛ecz stanowiacy
˛ pewne ulepszenie
programu cfgmaker (patrz podrozdz. 4.1). Wszystkie skrypty przyjmuja˛ jako parametr adres rutera,
który chcemy monitorować. Do pobrania informacji o danym ruterze, potrzebnych do wygenerowania
pliku z konfiguracja˛ dla MRTG, wykorzystywany jest protokół SNMP.
Moduł atmmaker przeznaczony jest dla ruterów ATM-owych. Do jego poprawnego działania
należy ustawić ścieżk˛e do interpretera j˛ezyka perl w pierwszej linii skryptu atmmaker i nadać prawa
do wykonania.
cfgmaker_ATM przeznaczony jest dla ruterów ATM-owych pracujacych ˛ w konfiguracji z SVC
(Switched Virtual Circuit). Skrypt tworzy konfiguracj˛e przyjmujac
˛ za cel monitorowania pojedyncze
istniejace
˛ kanały ATM.
Moduł cfgmaker_cisco to modyfikacja programu cfgmaker wspierajaca ˛ VLAN-y. Dzi˛eki
temu możliwe jest np. generowanie zbiorczych statystyk ruchu dla danego VLAN-a.
cfgmaker_dlci również stanowi modyfikacj˛e cfgmakera i pozwala na monitorowanie połaczeń
˛
DLC (Data Link Connections) identyfikowanych przez DLCI (Data Link Connections Identifier).
6.8 Moduł cisco_BPX_MGX

Moduł cisco_BP_MGX zawiera plik opisujacy
˛ różne konfiguracje MRTG służace
˛ do monitorowania
urzadzenia
˛ Cisco BPX ATM Switch. Umożliwiaja˛ one np. monitorowanie wychodzacych
˛ i przycho-
dzacych
˛ celek ATM na porcie switch’a.
6.9 Moduł ciscoindex

W module ciscoindex znajduje si˛e perlowy skrypt, który na podstawie pliku z konfiguracja˛ MRTG
oraz pliku konfiguracyjnego rutera Cisco tworzy stron˛e index.html dla interfejsów rutera. Wynik
działania skryptu jest zbliżony do wyniku działania programu indexmaker (patrz podrozdz. 4.2).
Do każdego z interfejsów w wygenerowanej stronie dodane sa˛ informacje o adresie IP, numerze DLCI,
przepustowości itp.
6.10 Moduł cisco_ipaccounting

W skład modułu cisco_ipaccounting wchodzi m.in. skrypt pobierajacy
˛ dane odnośnie ruchu przecho-
dzacego
˛ przez ruter Cisco. Urzadzenie
˛ to powinno mieć właczony
˛ IP accounting. Skrypt pozwala
na generowanie osobnych statystyk dla ruchu przeznaczonego do różnych sieci; w swojej pracy ko-
rzysta on z protokołu SNMP.
W celu wykorzystania modułu cisco_ipaccounting należy wykonać nast˛epujace
˛ czynności:
utworzenie pliku specyfikujacego
˛ sieci, dla których chcemy analizować ruch. Pojedyncza linia
tego pliku powinna mieć form˛e: adres_ip/maska nazwa_sieci. Nazwa sieci może wystapić ˛
wi˛ecej niż raz, w którym to przypadku ruch dla sieci posiadajacych
˛ t˛e sama˛ nazw˛e b˛edzie
sumowany,
6.11 Moduł cpuinfo 38
ustawienie kilku zmiennych w skrypcie. Należa˛ do nich:

$HOST - wskazuje społeczność i nazw˛e rutera,
$NETWORK - ścieżka do pliku specyfikujacego
˛ sieci,
$OUTDIR - scieżka do katalogu, w którym maja˛ być zapisywane pliki z wynikami działania.
W skrypcie należy także ustawić ścieżk˛e do mrtg,
skrypt powinien być uruchamiany zaraz przed uruchomieniem mrtg. Należy zatem odpowied-
nio zmodyfikować tabel˛e crona, z której uruchamiane jest mrtg,
ponieważ wynikiem działania skryptu dla każdej z wyspecyfikowanych sieci jest plik o nazwie
log_siec, dlatego przy konfiguracji celów monitorowania dla MRTG należy po prostu umieścić
komend˛e powodujac ˛ a˛ wypisanie utworzonego pliku (‘cat .../log_siec‘).
6.11 Moduł cpuinfo

W module cpuinfo znajduje si˛e perlowy skrypt służacy
˛ do pomiaru obciażenia
˛ CPU przez użytkow-
ników oraz system. Ponieważ skrypt ten nie działał poprawnie, gdy próbowaliśmy go użyć, dlatego
polecamy ten napisany przez nas. Znajduje si˛e on w podrozdziale 5.3.
6.12 Moduł cpumon

Moduł cpumon zawiera prosty skrypt perlowy służacy
˛ do pomiaru obciażenia
˛ procesora przez podany
proces. Skrypt ten przyjmuje jako argument plik zawierajacy
˛ PID procesu. Być może do poprawnego
działania skryptu potrzebna b˛edzie modyfikacja zmiennych: $ps i $psargs oraz ścieżki do interpre-
tera j˛ezyka perl.
6.13 Moduł diskmon

6.13.1 Opis
W skład modułu diskmon wchodza˛ m.in. dwa perlowe skrypty: showdisk.pl i getdisk.pl. Pierwszy
z nich pracuje jako serwer i wyświetla informacje o procentowej zaj˛etości wybranego dysku (właści-
wie systemu plików). Drugi z nich to klient, łacz
˛ acy
˛ si˛e z pierwszym i pobierajacy
˛ z niego dane doty-
czace
˛ wybranego dysku. Skrypty w swoim działaniu korzystaja˛ z perlowego modułu Net::Telnet.
6.13.2 Instalacja
Aby móc skorzystać z funkcjonalności oferowanej przez opisywany moduł, należy odpowiednio za-
instalować skrypt serwera na każdym komputerze, którego zaj˛etość dysków chcemy monitorować.
W tym celu trzeba wykonać nast˛epujace
˛ kroki:
1. skopiowanie pliku showdisk.pl na odpowiedni komputer,
2. umieszczenie w pliku /etc/inetd.conf linii:
df stream tcp nowait root <ścieżka do~TCPwrapper’a> <ścieżka do~showdisk.pl>
6.14 Moduł distrib 39
3. wstawienie w pliku /etc/services linii:

df 9047/tcp
4. zrestartowanie programu inetd,
5. w celu przetestowania instalacji można wykonać komend˛e telnet na port 9047.
Po zainstalowaniu skryptu serwera należy jeszcze dokonać odpowiedniego zapisu w pliku kon-
figuracyjnym MRTG, tzn. zdefiniować monitorowany cel, dla którego dane dostarcza skrypt get-
disk.pl.
Skrypt ten przyjmuje dwa parametry:
hostname - adres komputera, na którym został zainstalowany skrypt serwera,
disk_number - numer linii odpowiedniego systemu plików w wyniku polecenia df -k.
6.14 Moduł distrib

Moduł distrib zawiera perlowy skrypt generujacy
˛ stron˛e HTML, która przedstawia statystyki rozło-
żenia ruchu w podanym przedziale czasu dla wszystkich monitorowanych celów MRTG. Ustawienia
przedziału czasu, jak również wielu innych przydatnych parametrów, należy dokonać przez odpo-
wiednie przedefiniowanie nast˛epujacych
˛ zmiennych:
$outFile – nazwa generowanego pliku HTML,
$mode – przedział czasu, z którego generowane sa˛ statystyki rozłożenia ruchu. Dopuszczalne sa˛ tu
wartości: d - dzień, w - tydzień, m - miesiac,
˛ y - rok,
$title – nagłówek generowanej strony,
$width – szerokość generowanych wykresów w pikselach,
$height – wysokość generowanych wykresów w pikselach
$count – ile kategorii ruchu (różnych mierzonych wielkości - chyba) branych jest pod uwag˛e,
$period – nazwa przedziału czasu,
$refreshInt – czas odświeżania strony z wykresami (w minutach).
Skrypt z modułu distrib korzysta z programu distrib, którego plik źródłowy również znajduje
si˛e w opisywanym module. Do jego kompilacji potrzebna jest biblioteka GD.
6.15 Moduł get_active

W module get_active znajduje si˛e perlowy skrypt, który parsuje wygenerowane przez MRTG pliki
HTML dla poszczególnych monitorowanych celów i generuje plik HTML zawierajacy ˛ posortowana˛
list˛e najbardziej aktywnych monitorowanych interfejsów sieciowych.
W celu dopasowania skryptu do własnych potrzeb można zmodyfikować kilka nast˛epujacych
˛
jego zmiennych:
$trafficDir – ścieżka do katalogu, w którym znajduja˛ si˛e wygenerowane przez MRTG pliki
HTML,
$orgName – nazwa firmy/organizacji osoby używajacej
˛ skrypt,
6.16 Moduły ipchains, ipchainacc 40
$outFile – ścieżka do generowanego pliku z lista˛ interfejsów sieciowych,

$refreshInt – czas odświeżania wygenerowanej strony HTML.
W celu poprawnego działania skryptu być może potrzebna b˛edzie modyfikacja argumentu ko-
mendy ls w 57 linii skryptu get-active2.pl.
6.16 Moduły ipchains, ipchainacc

Moduł ipchainacc zawiera perlowy skrypt, który zwraca wartości liczników bajtów dla podanych re-
guł z łańcuchów: wejściowego i wyjściowego ipchains, zdefiniowanych przez użytkownika skryptu.
Skrypt ten przyjmuje dwa argumenty: numer reguły z łańcucha wejściowego i numer reguły z łańcu-
cha wyjściowego. Należy pami˛etać, że numeracja reguł zaczyna si˛e od zera.
W celu zmiany łańcuchów, dla których wykonywane jest monitorowanie, należy odpowiednio
ustawić zmienne $inrule i $outrule w skrypcie. Aby otrzymywać wartości z liczników pakietów
zamiast z liczników bajtów, trzeba właściwie zainicjalizować zmienna˛ $bytec.
Moduł ipchainacc zawiera troch˛e starsza˛ i mniej udokumentowana˛ wersj˛e skryptu ipchainacc.
6.17 Moduł ipfilter

W module ipfilter można znaleźć prosty perlowy skrypt, który może być wykorzystany przez MRTG
do generowania statystyk ruchu przechodzacego
˛ przez firewall IP-Filter. Skrypt ten korzysta w swojej
pracy z polecenia ipfstat.
6.18 Moduły iptables_acc, iptables-accounting

Każdy z tych modułów zawiera perlowy skrypt służacy
˛ do pobierania wartości liczników bajtów dla
różnych łańcuchów wbudowanych w tablice z iptables.
Skrypt z modułu iptables_acc przyjmuje jako argumenty nazwy dwóch łańcuchów z tablicy
filter.
Obecna wersja skryptu pochodzacego
˛ z iptables-accounting przyjmuje jeden argument, który
może mieć nast˛epujace
˛ wartości: filter, nat i mangle. Dla pierwszej z nich zwracane sa˛ wartości
liczników dla łańcuchów FORWARD i OUTPUT z tablicy filter, dla drugiej wartości liczników łań-
cuchów PREROUTING i POSTROUTING z tablicy nat, natomiast dla ostatniej wartości liczników dla
łańcuchów PREROUTING i OUTPUT wbudowanych w tablic˛e mangle. W przypadku potrzeby monito-
rowania liczników przypisanych do innych łańcuchów należy nieznacznie zmodyfikować skrypt. Aby
otrzymywać wartości z liczników pakietów zamiast z liczników bajtów trzeba właściwie zainicjali-
zować zmienna˛ $bytec z 66 linii skryptu.
6.19 Moduł ircstats

Moduł ten to prosty skrypt napisany w Perlu służacy
˛ do pobierania informacji o użytkownikach przy-
łaczonych
˛ do serwera IRC (Internet Relay Chat). Skrypt ten po niewielkich modyfikacjach może być
6.20 Moduł ircstats2 41
także użyty do innych celów. Domyślnie przyjmuje on jeden parametr – nazw˛e serwera, z którym na-
wiazuje
˛ połaczenie
˛ za pomoca˛ standardowego w przypadku IRC protokołu TCP. W tym celu używa
funkcji modułu Socket – getprotobyname, gethostbyname, socket, bind i connect.
6.20 Moduł ircstats2

Moduł ircstats2, którego główna˛ cz˛eścia˛ jest skrypt ircstats2.pl napisany w Perlu, służy rów-
nież do monitorowania aktywności serwera IRC. Za jego pomoca˛ możliwe jest pobieranie informacji
o ilości użytkowników na serwerze, możliwe jest także otrzymanie liczby użytkowników na kilku
serwerach. Dodatkowo możliwe jest monitorowanie ilości kanałów, ilości operatorów (IRCop) oraz
ilości serwerów. Cecha˛ odróżniajac
˛ a˛ omawiany skrypt jest to, że zapisuje on informacje pobrane
za pomoca˛ protokołu TCP do plików. W pliku konfiguracyjnym MRTG (verb+mrtg.cfg+) wartościa˛
parametru Target (3.2.1) nie jest wywołanie skryptu, lecz polecenie cat odczytujace
˛ podany jej jako
parametr plik.
Korzystanie ze skryptu wymaga r˛ecznej modyfikacji jego zawartości. W taki sposób musimy
podać nazwy serwerów do monitorowania, możemy także (wstawiajac ˛ znak komentarza na poczatku
˛
linii) zrezygnować z zapisywania niektórych informacji do plików.
6.21 Moduł jm
W skład modułu jm wchodza˛ trzy perlowe skrypty:
finger-mrtg.pl – zwraca (w formacie wymaganym przez MRTG) ilość zalogowanych użytkowników
na komputerze podanym jako parametr skryptu,
news-mrtg.pl – wynik działania tego skryptu stanowi liczba użytkowników aktualnie korzystajacych
˛
z serwera grup dyskusyjnych,
quake-mrtg.pl – służy do generowania statystyk odnośnie ilości użytkowników przyłaczonych
˛ do ser-
wera quake’a.
6.22 Moduł linux_stats

Moduł ten tworzy prosty skrypt napisany w Perlu – jak wi˛ekszość dodatkowych skryptów do MRTG.
Jego zadaniem jest podanie monitorowanie ruchu wychodzacego˛ na podanym interfejsie sieciowym.
Działanie takie to standardowa funkcjonalność MRTG, wymagana jednak w takim przypadku jest
instalacja SNMP.
Opisany skrypt nie pobiera wymaga obecności powyższego oprogramowania – zamiast tego
odczytuje wielkość ruchu wychodzacego
˛ z pseudo pliku /proc/net/dev. Plik ten podaje dla każdego
interfejsu sieciowego – z podziałem na ruch wchodzacy
˛ i wychodzacy:
˛ ilość przesłanych bajtów, ilość
bł˛edów, kolizji i inne parametry. Do odczytania czasu uptime skrypt standardowo używa polecenia
uptime.
6.23 Moduł memory 42
6.23 Moduł memory

Skrypt Perla memory.pl działa podobnie do opisanego poprzednio – pobiera informacje z pseudo
pliku – tym razem z /proc/meminfo i parsuje je, aby uzyskać pożadane
˛ dane. Jako pierwsza˛ zmienna˛
do MRTG skrypt podaje całkowita˛ wolna˛ pami˛eć – sumujac ˛ wartości podawane dla wiersza Mem:
i kolumn – free, buffers i cached. Druga˛ zmienna˛ jest zaj˛eta pami˛eć powstała z odj˛ecia całkowitej
ilości pami˛eci od powyższej – wolnej ilości pami˛eci.
6.24 Moduł monitor

6.24.1 Opis
Zadaniem modułu monitor nie jest monitorowanie kolejnych zmiennych pobieranych za pomoca˛
skryptów z systemu. Udost˛epnia on natomiast interesujac ˛ a˛ możliwość dla dostawców Internetu udo-
st˛epniajacych
˛ dzierżawione połaczenia
˛ – każdy z użytkowników może korzystać z funkcjonalności
MRTG i ogladać
˛ na wykresie w jakim stopniu wykorzystuje swoje pasmo. Każdy z użytkowników
może także konfigurować sposób prezentowania interesujacych
˛ go informacji określajac
˛ które wy-
kresy powinny zostać wyświetlone.
Moduł zakłada istnienie bazy danych z jedna˛ tabela˛ służac
˛ a˛ do autentykacji. Strony dla po-
szczególnych użytkowników generowane sa˛ w sposób dynamiczny – dzi˛eki użyciu ASP (Active Se-
rver Page).
Baza danych zawiera nast˛epujace
˛ informacje, które odpowiadaja˛ nazwom kolumn w tabeli:
LineNumber numer linii (użytkownika)
LinePassword hasło zabezpieczajace
˛ dost˛ep do monitora
EMail_Address adres e-mail nieużywany w obecnej wersji
Graph_Day czy wyświetlać wykres dzienny
Graph_Week czy wyświetlać wykres tygodniowy
Graph_Month czy wyświetlać wykres miesi˛eczny
Graph_Year czy wyświetlać wykres roczny
Graph_EMail pole nieużywane w obecnej wersji
6.24.2 Instalacja
Użycie ASP wymaga serwera stron internetowych obsługujacego

˛ takie pliki, takiego jak IIS (Micro-
soft Internet Information Server). Ewentualne, opisywane przez autora uruchomienie modułu w in-
nym środowisku możliwe byłoby np. po przepisaniu kodu z ASP na PHP.
Również dostarczona z modułem baza danych wskazuje na platform˛e, na jaka˛ przeznaczony
jest domyślnie moduł monitor – jest ona w formacie MS Access 2000. Możliwe jest także stworze-
nie bazy danych w innym systemie zarzadzania
˛ relacyjnymi bazami danych – w tym celu w pliku
readme.txt umieszczona jest komenda SQL tworzaca ˛ baz˛e danych.
Wykorzystujac
˛ dostarczona˛ baz˛e danych należy skonfigurować DSN (ODBC Data Source-
Name), aby wskazywał na plik z baza˛ danych. Można także nie korzystać z DSN, wtedy należy
skonfigurować odpowiednio plik monitor.inc dostarczony z modułem.
6.25 Moduł mrtg-archiver 43
Konieczne jest także ustawienie odpowiednich praw dost˛epu do plików wykorzystywanych

przez MRTG. Dodatkowo dostarczone pliki ASP wykorzystujac ˛ obiekty CopyFile i DeleteFile po-
woduja˛ kopiowanie (i usuwane) plików z wykresami z katalogów, gdzie zapisywane sa˛ przez MRTG
do katalogów udost˛epnianych przez serwer stron internetowych. Ma to miejsce po prawidłowej auten-
tykacji. Dlatego również dla plików i katalogów, udost˛epnianych (przykładowo) przez IIS konieczne
jest ustawienie odpowiednich praw dost˛epu. Usuwanie tych plików ma miejsce po wylogowaniu si˛e
użytkownika.
6.25 Moduł mrtg-archiver

Zadaniem modułu mrtg-archiver jest archiwizacja tworzonych przez MRTG wykresów. W jego skład
wchodza˛ dwa skrypty napisane w Perlu. Pierwszy z nich – backup.pl pozwala na archiwizacj˛e
o ustalonej godzinie wykresów dziennych dla wielu celów. Pliki zapisywane sa˛ do katalogu usta-
wianego w skrypcie za pomoca˛ zmiennej $BACKUP_DIR – tworzac ˛ w nich podkatalogi o nazwach
odpowiadajacych
˛ bieżacej
˛ dacie.
Drugi ze skryptów – mrtg.archive.pl jest rozwini˛eciem powyższego – w stosunku do niego
posiada nast˛epujace
˛ możliwości:
archiwizacja wykresów tygodniowych raz w tygodniu (w niedziel˛e),
archiwizacja wykresów miesi˛ecznych raz w miesiacu ˛ (pierwszego w każdym miesiacu),
˛
archiwizacja wykresów rocznych raz w roku (pierwszego stycznia),
możliwość określenia celów, dla których tworzone wykresy maja˛ być archiwizowane,
tworzenie katalogów, jeżeli nie istnieja,
˛
linkowanie symboliczne plików z wykresami zamiast ich kopiowania.
Katalogi, z których kopiujemy i do których kopiujemy pliki ustawiamy w tym przypadku w od-
dzielnym pliku – mrtb.archive.conf . Tam także powinny znaleźć si˛e zapisy o celach, dla których
wykresy powinny zostać zaarchiwizowane.
6.26 Moduł mrtg-archiver-script

Moduł mrtg-archiver-script zawiera kolejny skrypt służacy
˛ do archiwizacji plików z wykresami gene-
rowanych przez MRTG. Jego działanie polega na parsowaniu skryptu konfiguracyjnego MRTG i wyj-
mowaniu z niego listy celów oraz kopiowaniu odpowiednich plików do archiwum.
Skrypt posiada nast˛epujace
˛ opcje startowe:
-conf=\textit{ścieżka} ścieżka do pliku konfiguracyjnego MRTG
-arch=\textit{ścieżka} ścieżka do katalogu archiwum; w katalogu tym powinny być
utworzone podkatalogi days, weeks, months i years
-d tworzenie archiwum dziennego
-w tworzenie archiwum tygodniowego
-m tworzenie archiwum miesi˛ecznego
-y tworzenie archiwum rocznego
-back=\textit{n} powoduje archiwizacj˛e plików z czasem wcześniejszym o n se-
kund
6.27 Moduł mrtg-blast 44
Dodatkowo do modułu dodany jest skrypt CGI o nazwie mrtgnav napisany w Perlu, który
ułatwia nawigacj˛e po archiwum.
6.27 Moduł mrtg-blast

Kolejnym modułem jest mrtg-blast, który powoduje wysyłanie dużej ilości pakietów do sieci, a na-
st˛epnie obrazuje z pomoca˛ MRTG szerokość pasma (ang. bandwidth).
W jego skład wchodzi kod źródłowy programu w j˛ezyku C – tcpblast.c. Program wysyła
ustalona˛ ilość bloków po również zadawana˛ ilość bajtów i szacuje przepustowość sieci. Można wy-
brać protokół transmisji – TCP lub UDP.
Powyższy program wykorzystywany jest przez skrypt Perla – mrtg-blast. Jego parametrami
sa:
˛ nazwa hosta, do którego wysyłamy pakiety, numer portu i ilość pakietów.
6.28 Moduł mrtg-dynip

Moduł mrtg-dynip pozwala na monitorowanie ruchu sieciowego dla hostów posiadajacych ˛ wiele in-
terfejsów, którym nie sa˛ przydzielane stałe numery IP. Interfejsami takimi moga˛ być np. modemy
PPP i SLIP. Hosty którym zapewniamy połaczenie˛ w ten sposób musza˛ mieć uruchomione agenty
SNMP.
6.29 Moduł ipacc

Moduł opisany w tej sekcji umożliwia wizualizacj˛e danych, która˛ jest liczba bajtów pobieranych
z polecenia ipfwadm. Polecenie to służy do ustawiania i sprawdzania reguł zwiazanych
˛ z bezpieczeń-
stwem (poprzez firewall) i accountingiem w jadrze
˛ systemu.
Dostarczony skrypt ipacc posiada nast˛epujac˛ a˛ składni˛e wywołania:
ipacc [mode] [-S source_ip/net_bits [port1 port2 ...]]

[-D dest_ip/net_bits [port1 port2 ...]]
mode może być to in lub out; jeżeli parametr nie zostanie podany, wyświetlone zostana˛
oba
source_ip adres IP hosta źródłowego
dest_ip adres IP hosta docelowego
net_bits ilość bitów przeznaczonych na sieć i podsieć
portN numer portu
6.30 Moduł mrtg-mail

Moduł ten zawiera kilka wersji skryptów Perla realizujacych
˛ to samo zadanie – wizualizujacych
˛ in-
formacje podawane przez komend˛e mailstat o połaczeniach
˛ SMTP (Simple Mail Transfer Protocol).
Moduł wykorzystuje program sendmail.
Aby uruchomić omawiany moduł należy wykonać nast˛epujace
˛ czynności:
6.31 Moduł mrtg.php 45
1. Odkomentować lini˛e z sendmail.cf w pliku sendmail.cf i utworzyć plik sendmail.cf

w katalogu /etc/mail/.
2. Zrestartować program sendmail (za pomoca˛ skryptu znajdujacego
˛ si˛e z reguły w katalogu
/etc/init.d/.
3. Utworzyć nast˛epujacy
˛ skrypt:
#!/bin/sh
# smtp-stats: exec Solaris mailstats
#
if [ -x "/bin/mailstats" ]; then
exec /bin/mailstats -f/etc/mail/sendmail.st
fi
i nazwać go np. smtp-stats.
4. Dodać wpis w pliku /etc/services:
smtp-stats 7256/tcp # smtp-stats
5. Dodać wpis w pliku /etc/inetd.conf:
smtp-stats stream tcp nowait root \
/opt/local/bin/smtp-stats smtp-stats
6. Zrestartować inetd.
Można sprawdzić działanie tej usługi poleceniem: telnet localhost port (taki sam jak
w pliku /etc/services). Skrypt ten generuje kilka linii statystyk m.in. dla ruchu lokalnego oraz
poprzez SNMP.
Dołaczony
˛ do modułu skrypt Perla – mailstats parsuje właśnie lini˛e zawierajac
˛ a˛ właśnie ta˛
ostatnia˛ informacj˛e i przekazuje ja˛ MRTG.
6.31 Moduł mrtg.php

mrtg.php to strona PHP, która wyszukuje pliki log i wyświetla je razem. Pobiera także pewne
informacje z tych plików aby stworzyć ich opis.
6.32 Moduł mrtg_php_portal

Moduł mrtg_php_portal zapewnia interfejs użytkownika napisany w PHP umożliwiajacy
˛ konfigura-
cj˛e MRTG z poziomu strony www. Skrypty PHP pobieraja˛ parametry z form HTMLa i uruchamiaja˛
polecenia cfgmaker, indexmaker i mrtg z tymi parametrami.
6.33 Moduł mrtgidx

Plik mrtgidx to skrypt napisany w Perlu, który korzystajac
˛ z pliku konfiguracyjnego MRTG tworzy
stron˛e – indeks. Moduł ten wykonuje to samo zadanie co dołaczony
˛ do MRTG indexmaker – posiada
jednak znacznie skromniejsze możliwości.
6.34 Moduł mrtgindex.cgi 46
6.34 Moduł mrtgindex.cgi

Jak wskazuje nazwa zastosowanie tego modułu jest identyczne, jak omówionego wcześniej. Po-
siada on bardziej rozbudowana˛ funkcjonalność – zbliżona˛ do dostarczanego standardowo z MRTG
indexmakera. Różni si˛e od niego nast˛epujacymi
˛ (nie zawsze istotnymi) cechami:
aktualizuje wykresy co 5 minut,

można go używać z wieloma plikami konfiguracyjnymi,
wykresy sortowane sa˛ w innej kolejności – wg. kolejności celów w pliku konfiguracyjnym.
6.35 Moduł mrtgrq

6.35.1 Opis
Moduł mrtgrq działa na podobnej zasadzie jak opisany wcześniej moduł diskmon. Składa si˛e z pro-
˛ modułu Perla – Net::Telnet.
gramu klienta i serwera, którzy komunikuja˛ si˛e mi˛edzy soba˛ używajac
Jego zadaniem jest natomiast monitorowanie przestrzeni dyskowej używanej przez użytkow-
ników poczty mail. Kolejna˛ różnica˛ jest sposób działania serwera, który w tym przypadku nie jest
uruchamiany przez MRTG, lecz jest samodzielnie uruchamiany przez deamona cron.
Dostarczony w module skrypt mrtgrq, który powinien być uruchamiany przez serwer, zawiera
wywołania dwóch skryptów. Pierwszy z nich – getreport.pl to skrypt Perla, które wykorzystujac˛
funkcje wspomnianego modułu Perla – Net::Telnet pobiera dane z klienta poprzez ustalony port.
Drugi natomiast – make-mrtg.cfg.awk jest skryptem awk i powoduje wygenerowanie nowego pliku
konfiguracyjnego dla MRTG.
6.35.2 Instalacja
Instalacja modułu na kliencie, którego monitorujemy zawiera nast˛epujace

˛ czynności:
1. Należy stworzyć skrypt mrtgrq wywołujacy

˛ polecenie repquota.
2. Powyższy skrypt najlepiej uruchamiać za pomoca˛ deamona inetd – w tym celu należy dodać
odpowiedni zapis do jego pliku konfiguracyjnego (/etc/inetd.conf).
3. Należy wprowadzić modyfikacj˛e także do pliku /etc/services.
4. Należy zrestartować deamon inetd.
Instalacja modułu dla serwera wymaga natomiast, aby:
1. Ustawić deamona cron na uruchamianie dostarczonego w module skryptu mrtgrq.

2. Zrestartować crona.
6.36 Moduł net-hosts 47
6.36 Moduł net-hosts

Moduł net-hosts napisany jest przez ta˛ sama˛ osob˛e, co poprzedni. Wspólna˛ ich cecha˛ jest użycie awk
(dołaczony
˛ do modułu plik make-mrtg.cfg.awk ), jego działanie jest jednak prostsze niż w poprzed-
nim przypadku – nie ma oddzielnych cz˛eści dla klienta i serwera. Podobnie jak w poprzednim module
skrypt powłoki uruchamiany jest przez deamona cron. Zadaniem tego modułu jest monitorowanie
stanu połaczeń
˛ internetowych na wybranej ścieżce.
6.37 Moduł rdlog2

Moduł rdlog2 pozwala na zobrazowanie ruchu sieciowego na prostym rysunku – mapie. Pobiera
informacje z plików log MRTG i tworzy rysunek w formacie GIF, na którym połaczenia
˛ pomi˛edzy
poszczególnymi punktami symbolizujacymi
˛ punkty sieciowe rysowane sa˛ odpowiednimi kolorami
w zależności od nat˛eżenia ruchu.
Moduł ten tworzy plik źródłowy napisany w j˛ezyku C, który wykorzystuje bibliotek˛e GD Gra-
phics Library. Aby program mógł wygenerować plik graficzny konieczne jest podanie mu pliku
konfiguracyjnego stworzonego w programie xfig. W module umieszczony jest przykładowy plik.
Tworzac
˛ taki plik należy przestrzegać kilku ograniczeń:
rysowane kształty musza˛ być jak najprostsze (trójkaty,

˛ prostokaty,
˛ linie – bez zaokragleń),
˛
elementy nie moga˛ być grupowane ze soba,˛
tekst może być pisany tylko jedna˛ czcionka,˛ jednym rozmiarem i dwoma orientacjami,
tylko prostokaty
˛ moga˛ być wypełnione kolorem,
linie moga˛ mieć tylko jeden atrybut – kolor,
W tym pliku możemy także określić linki pomi˛edzy elementami reprezentujacymi

˛ urzadzenia
˛
sieciowe. Dla każdego z takich linków możemy określić:
domyślny kolor linku,

napis definiujacy
˛ maksymalna˛ wartość dla tego linku w postaci speed:wartość,
napis z nazwa˛ pliku log o postaci log:[> | <]nazwa pliku+, gdzie znak > oznacza ruch wy-
chodzacy,
˛ a < ruch wchodzacy. ˛
Interesujac
˛ a˛ możliwościa˛ tego modułu jest możliwość wygenerowania pliku HTML zawiera-
jacego
˛ wygenerowany plik .gif wraz z odnośnikami do plików MRTG odpowiadajacych ˛ linkom
na rysunku.
6.38 Moduł rumb-stat

W skład tego modułu wchodza˛ dwa skrypty napisane w Perlu. Pierwszy z nich – gethttpstats
służy do pobierania statystyk z serwera www Apache. Za pomoca˛ drugiego – getsquidstats –
można natomiast pobrać statystyki serwera Squid.
6.39 Moduł stat 48
6.39 Moduł stat

Zadaniem tego modułu jest monitorowanie aktywności serwera DNS. Możliwe jest pobieranie danych
z lokalnego serwera, jak również w sposób zdalny. W drugim przypadku pobieranie danych nie jest
realizowane w sposób bezpieczny – a mianowicie poprzez FTP z wykorzystaniem polecenia expect.
6.40 Moduł whodo

Moduł whodo służy do monitorowania accountingu IP na ruterach Cisco. Możliwe jest także gene-
rowanie zbiorczych wykresów pokazujacych
˛ ruch z podziałem na poszczególne monitorowane cele.
Do tego celu wykorzystany jest moduł Perla – GIFgraph, który z kolei wykorzystuje moduł GD.
Informacje z poszczególnych ruterów sa˛ pobierane przez skrypt collect.pl, które zapisuje
je do nowego pliku za każdym uruchomieniem. Jako argument podajemy mu plik z odwzorowaniem
adresów sieciowych na nazwy, opcjonalnie możemy podać także do plik odwzorowujacy
˛ adresy źró-
dłowe na nazwy hostów.
Ponieważ za każdym uruchomieniem skryptu collect.pl tworzony jest nowy plik, w module
dost˛epny jest także skrypt do zbierania danych z plików i tworzenia jednego pliku podsumowujacego.
˛
Jest to skrypt summarise.pl i powinien być uruchamiany raz dziennie.
Trzecim z głównych skryptów jest makeanalyse.pl, które wywołuje jeden z dwóch dołaczo-
˛
nych do modułu skryptów CGI napisanych naturalnie w Perlu – analyse.pl, który tworzy stron˛e
HTML. Ten z kolei wywołuje drugi skrypt pie.pl, który tworzy wykres zapisujac
˛ go w formacie
GIF.
6.41 Moduł xlsummary

Ostatnim z dodatkowych modułów dołaczonych
˛ do MRTG jest moduł xlsummary zawierajacy
˛ skrypt
Perla, który tworzy podsumowania z plików log. Podsumowania konwertuje do formatu MS Excel
wpisujac
˛ dane do arkusza kalkulacyjnego i tworzac˛ wykresy. W szczególności może przedstawiać
aktywność na wielu monitorowanych celach na jednym wykresie.
Używajac
˛ IIS (Microsoft Internet Information Server) i IE (Microsoft Internet Explorer) utwo-
rzone wykresy można przegladać
˛ bezpośrednio za pomoca˛ przegladarki.
˛

MRTG Referat

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

MRTG Referat

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Akademia Górniczo-Hutnicza

Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki

Administracja systemem komputerowym

Generacja wykresów przy pomocy MRTG

2 Sposób działania MRTG 5

4 Narz˛edzia dost˛epne wraz z MRTG 18

6 Dodatkowe moduły dla MRTG 33

6.31 Moduł mrtg.php . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

2 Sposób działania MRTG

8 dniach sa˛ scalane w wartości odpowiadajace

3.1 Konfiguracja parametrów globalnych

W cz˛eści globalnej konieczne jest ustawienie co najmniej jednego parametru:

Nieco mniej istotna, ale dla porzadku

3.1.2 Współdziałanie z SNMP

3.1.3 Zewn˛etrzny moduł do logowania

3.1.4 Uruchamianie mrtg

3.1.5 Inne parametry

3.2 Konfiguracja monitorowania celów

3.2.1 Podstawowe parametry

W przypadku monitorowania równocześnie kilku interfejsów – jak w przypadku skorzystania z for-

3.2.2 Maksymalne wartości zmiennych

Za pomoca˛ parametrów pliku konfiguracyjnego możemy ustawić wyglad

ZIELONY ### Ruch przychodzacy

3.2.4 Parametry wykresów

WithPeak wyświetlanie wartości maksymalnych oprócz wartości średnich

Możliwe jest wreszcie zrezygnowanie z wyświetlania niektórych wykresów – odpowiada za to para-

3.2.5 Inne parametry

3.3 Sprawdzanie wartości progowych

Oprócz wizualizacji monitorowanych zmiennych MRTG zapewnia dodatkowa˛ funkcjonalność – a

ThreshMinI, minimalne wartości odpowiednio dla pierwszej i drugiej zmiennej; wartości

3.4 Definiowanie wartości domyślnych

4 Narz˛edzia dost˛epne wraz z MRTG

4.2 Generowanie strony – indeksu

linia 3 - napis zawierajacy

linia 4 - napis stanowiacy

5.1 Funkcja procesUptime()

5.2 Pomiar zaj˛etości dysków w systemie

# Sposób użycia: diskspace.sh machine os disk

#Komenda rsh potrzebna przy pomiarze obciażenia

#sprawdzenie poprawnej ilości parametrów skryptu

#dla systemu operacyjnego SunOS

#dla systemu operacyjnego Linux (podobnie jak dla systemu SunOS)

#w przypadku podania bł˛

echo " os: sunos linux";

#przetworzenie wyniku polecenia ’uptime’, tak aby uzyskać z~niego tylko

#wypisanie procentowej zaj˛ etości dysku

5.2.2 Zapis w pliku konfiguracyjnym MRTG

Rysunek 1: Fragment wygenerowanej strony dla pomiaru zaj˛etości dysku

5.3 Pomiar obciażenia

Opis: Skrypt służy do pomiaru obciażenia

zawieraja˛ programu sar, b˛edacego

# Sposób użycia: cpuinfo.sh machine os sar

#Komenda rsh potrzebna przy pomiarze obciażenia

#Sprawdzenie poprawności parametrów skryptu

#pomiar wykonywany na~komputerze lokalnym - obciażenie

#komputera oraz pobranie jego nazwy, aby nie zwracać localhost

#dla systemu operacyjnego SunOS

#przetworzenie wyniku polecenia ’uptime’, tak aby uzyskać z~niego tylko

#wypisanie czasu pracy oraz nazwy komputera, dla którego generujemy

5.3.2 Zapis w pliku konfiguracyjnym MRTG

LegendO[erniecpu]: &nbsp;CPU System:

Rysunek 2: Fragment wygenerowanej strony dla pomiaru obciażenia

Powyższy fragment pliku konfiguracyjnego MRTG opisuje generowanie statystyk przedsta-

LegendO[erniecpu]: CPU System: