paramid3d.

com

Metody druku 3D
przegld
 DEFINICJA

Druk 3D, drukowanie przestrzenne (ang. 3D printing) , technika przyrostowa (ang.

additive manufacturing):

Proces wytwarzania trjwymiarowych, fizycznych obiektw na podstawie

komputerowego modelu. Pocztkowo bya to jedynie jedna z metod szybkiego
prototypowania uywana zarwno do budowania form i samych prototypw. Wraz
z postpami dokadnoci wykonania obiektw przez drukarki 3D, staa si to take
metoda wykonywania gotowych obiektw []

Drukowanie 3D to alternatywa dla tradycyjnych metod obrbki, bd w razie

koniecznoci wytworzenia modeli o bardzo skomplikowanym ksztacie. Ze wzgldu
na fakt, i drukowanie 3D jest technik addytywn (materia nabudowywany jest
stopniowo, warstwa po warstwie w odrnieniu od technik ubytkowych jak np.
obrbka skrawaniem) moliwe jest wytworzenie modeli trjwymiarowych
niemoliwych do wykonania tradycyjnymi metodami.
rdo: https://pl.wikipedia.org/wiki/Drukowanie_przestrzenne; Politechnika dzka, Instytut Technologii Polimerw i Barwnikw, Instrukcja laboratorium Drukowanie 3D
 PROCESY TECHNIKI PRZYROSTOWEJ

Gwne rnice midzy procesami polegaj na sposobie nanoszenia warstw oraz

na zastosowanym materiale do tworzenia produktu.
 SLS SLM SHS 3DP EBM DMLS

Typ C
Spiekanie
proszkw

FDM, Typ D
FFF Typ B Ksztatowanie
Wytaczanie wizk EBF3
PROCESY elektronw
DIW TECHNIKI
PRZYROSTOWEJ

Typ A Typ E
Fotopolimeryzacja
Laminacja LOM
DLP

SLA
 PROCESY TECHNIKI PRZYROSTOWEJ

Typ Technologia Materiay

Typ A Fotopolimeryzacja Stereolithography (SLA) Fotopolimery
- utwardzanie wiatem
(Light polymerized) Digital Light Processing (DLP) Fotopolimery
Tworzyw termoplastyczne, atwo topliwe metale,
Fused deposition modeling (FDM) or Fused
materiay spoywcze, guma, glina, plastelina, glinki
Typ B Wytaczanie Filament Fabrication (FFF)
jubilerskie
roztopionego materiau
(Extrusion) Materiay ceramiczne, stopy metali, mieszanki
Robocasting or Direct Ink Writing (DIW) ceramiczno-metalowe, kompozyty ceramiczne,
kompozyty metali
Prawie wszystkie stopy metali, sproszkowane
Powder bed and inkjet head 3D printing (3DP)
polimery, gips
Prawie wszystkie stopy metali cznie ze stopami
Electron-beam melting (EBM)
tytanu
Typ C Spiekanie Stopy tytanu, stopy chromowo-kobaltowe, stal
Selective laser melting (SLM)
proszkw (Powder Bed) nierdzewna, aluminium
Selective heat sintering (SHS) Proszki tworzyw termoplastycznych
Tworzywa termoplastyczne, proszki metal, proszki
Selective laser sintering (SLS)
ceramiczne
Direct metal laser sintering (DMLS) Prawie wszystkie stopy metali
Typ D Ksztatowanie
Electron beam freeform fabrication (EBF3) Prawie wszystkie stopy metali
wizk elektronw (Wire)
Typ E Laminacja -
wycinanie i sklejanie
Laminated object manufacturing (LOM) Papier, folie metalowe, folie plastikowe
cienkich warstw
(Laminated)

rdo: https://en.wikipedia.org/wiki/3D_printing
 TYP A FOTOPOLIMERYZACJA: STEREOLITOGRAFIA (SLA)

Stereolitografia (SLA lub STL) polega na punktowym utwardzaniu ciekego

materiau (ywicy epoksydowej lub akrylowej) przy uyciu wizki laserowej maej
mocy. Nawietlona promieniowaniem ultrafioletowym ywica ulega polimeryzacji
utwardzeniu. Po naoeniu i utwardzeniu jednej warstwy, proces jest powtarzany dla
kolejnej i tak a do wyprodukowania caego modelu.

Jeeli stopie skomplikowania konstrukcji tego wymaga, budowane s take

specjalne podpory podtrzymujce elementy konstrukcji. Podpory s generowane
automatycznie przez program sterujcy procesem prototypowania. Po wyjciu z
maszyny gotowego modelu naley usun podpory.

rdo: http://www.cadblog.pl/Druk_3D_na_CADblog.htm
 TYP A - STEREOLITOGRAFIA (SLA) schemat dziaania

https://en.wikipedia.org/wiki/Stereolithography
 TYP B WYTACZANIE: FDM

Wytaczanie roztopionego materiauznane w skrcie jako FDM, FFF polega na

budowaniu modelu poprzez nakadanie kolejnych warstw ppynnego,
termoplastycznego materiau, podawanego przez termiczne gowice wyposaone w
wymienne dysze. Gdy konieczne jest wykonanie elementu podporowego, w kolejnej
warstwie oprcz waciwego materiau dokadany jest take materia podporowy (z
ang. support).

Charakterystyczne dla tej technologii jest to, i oba rodzaje materiau dostpne s w
postaci wkien nawinitych na bbny. Wkna s odwijane i podawane do gowicy,
w niej podgrzewane do stanu ppynnego i nanoszone w postaci warstwy, ktra
szybko stygnie i twardnieje, tworzc podstaw dla kolejnych warstw.

rdo: http://www.cadblog.pl/Druk_3D_na_CADblog.htm
 TYP B WYTACZANIE: FDM schemat dziaania

1 nozzle ejecting molten

material, 2 deposited material
(modeled part), 3 controlled
movable table

rdo: https://en.wikipedia.org/wiki/3D_printing

rdo: reprap.org
 TYP C SPIEKANIE PROSZKW: SLS

Selektywne spiekanie laserowe (SLS, z ang. Selective laser sintering) jedna z kilku
technik drukowania przestrzennego z proszkw spiekanych. W metodzie tej kolejne,
bardzo cienkie warstwy materiau s punktowo utwardzane laserem (spiekane).
Nieutwardzony proszek jest nastpnie usuwany.

Dziki zawieszeniu przedmiotu w proszku unika si problemw typowych dla

metody SLA, gdzie elementy przedmiotu nie mog by zawieszone w powietrzu lecz
wymagaj podpr, ktre nastpnie s usuwane.
 TYP C SPIEKANIE PROSZKW: SLS schemat dziaania

https://en.wikipedia.org/wiki/Selective_laser_sintering
 TYP D KSZTATOWANIE WIZK ELEKTRONW

Electron Beam Freeform Fabrication (EBF3) jedna z metod technik przyrostowych

jest rozwijana w orodku badawczym Langley Research Center nalecym do NASA.
Obecnie projekt wchodzi w swoj ostatni faz, a inynierowie NASA staraj si
dostosowa jego dziaanie do pracy na Midzynarodowej Stacji Kosmicznej.

Drukarka 3D zamiast lasera uywa strumienia elektronw emitowanych z dziaa

elektronowego. Materiaem stosowanym w EBF3 s prawie wszystkie stopy metali, z
ktrych wybijane czstki tworz warstwy ksztatowanego przedmiotu.

Dziki pracy w bardzo wysokiej temperaturze (700-1000C) produkty powstae t

technologi s wytrzymae i nie wykazuj tendencji do odksztacania si przy
stygniciu. Podobnie jak w przypadku technologii SLS na wyjcie materiau trzeba
poczeka nawet kilka godzin.
TYP D KSZTATOWANIE WIZK ELEKTRONW

https://en.wikipedia.org/wiki/Electron_beam_freeform_fabrication
 TYP E LAMINACJA (LOM)

Laminacja (ang. Laminated Object Manufacturing) polega na wycinaniu laserem i

tworzeniu modelu z warstw papieru i laminatu poliestrowego poczonych razem.

Specjalny papier zostaje podany na st roboczy, nastpnie laser wycina odpowiedni

ksztat warstwy. Po uzyskaniu odpowiedniego ksztatu warstwy, st obnia si o
grubo warstwy i cay cykl zostaje powtrzony.

Zalet technologii LOM jest to, i otrzymane modele s trwae, wytrzymae,

elastyczne. Mona je poddawa obrbce (np. wiercenie, szlifowanie, malowanie).
Ponadto, w zalenoci od modelu drukarki 3D, moliwe jest drukowanie modeli
kolorowych lub cakowicie przezroczystych.
TYP E LAMINACJA schemat dziaania
 ZASTOSOWANIE DRUKAREK 3D

Za pomoc rnego rodzaju drukarek 3D mona wytworzy:

o gotowe produkty
o pprodukty wymagajce dalszej obrbki
o elementy przedmiotw wykonanych w innej technologii i/lub innych
materiaw
o prototypy i produkty koncepcyjne
o formy do wykonania waciwych elementw lub prototypw
o w ograniczonej formie take rnego rodzaju tkanki
 WYBR METODY DRUKU 3D ZASTOSOWANIE MODELU

Kryterium zastosowania modelu przyjmujemy jako jedno z podstawowych

wyborw technologii druku 3D.

Modele moemy podzieli na:

o zapewniajce jedynie wstpn weryfikacj, czyli odzwierciedlajce
ksztat, form modelu jedynie w sposb przybliony, mniej precyzyjny
o funkcjonalne, czyli posiadajce niektre parametry zblione lub nawet
identyczne z parametrami waciwego wyrobu. Pozwalaj one na
dokadn prezentacj gotowego przyszego wyrobu, mog posuy
chociaby do oceny zainteresowania produktem
o bdce gotowymi elementami sucymi do przeprowadzania bada
wasnoci fizycznych, przeanalizowa moliwo wprowadzenia zmian
w ju wytwarzanych produktach etc.

Gdy znamy zastosowanie naszego modelu, atwo moemy okreli z

jakiego materiau powinien zosta wykonany i chociaby na tej podstawie
moemy dokona wyboru technologii.

http://www.cadblog.pl/Druk_3D_na_CADblog.htm
 CZYNNIKI WYBORU RODZAJU DRUKARKI 3D

Gwne czynniki wpywajce na wybr rodzaju drukarki 3D to:

o prdko drukowania
o rodzaju materiau do druku 3D
o koszt materiau do druku 3D
o koszt zakupu drukarki 3D
o moliwo uzyskania wydruku barwnego

Moliwoci wykorzystania wydruku 3D zale gwnie od:

o dostpnoci i ceny materiaw
o jako wydruku
o wielko wydruku = kubatura urzdzenia
 OGRANICZENIA

Dla wikszoci technik druku przestrzennego ograniczeniem jest to, e nie mona
tworzy zamknitych przestrzeni z pustym wntrzem wyjtkiem jest technika
nakadania warstw za pomoc roztopionego materiau FDM.

Natomiast na precyzj wykonania wydruku 3D wpywa gwnie dokadno

pozycjonowania elementw sterujcych oraz sam materia z jakiego wykonywany
jest przedmiot.

Drukarki 3D zwaszcza wykorzystujce technik druku z proszkw metali s

zazwyczaj bardzo drogie. Jednak mniej kosztowne drukarki 3D wykorzystujce
technik FDM mog suy do przygotowania formy, ktra suy do odlewania
metalowych czci.
http://nwrapidmfg.com/blog/tag/3d-printing-2/; http://3dprint.com/tag/sls-3d-printer/;
http://www.3dprinter.net/a-new-name-in-3d-micro-printing; http://www.engadget.com/2012/11/09/nasa-building-space-launch-system-with-laser-melting/;
www.paramid3d.com PARAMID 3D
paramid@paramid3d.com PROSTA OFFICE CENTER
UL. PROSTA 51, 00-838 WARSZAWA