Professional Documents
Culture Documents
Diagnostyka
2. Narzdzia 10
3. Silnik 102.961 12
3.1. Ukad paliwowy i elektryczny, dziaanie 12
3.2. Sprawdzenie cinienia paliwa i szczelnoci ukadu 14
3.3. Pomiar przepustowoci dawika w rozdzielaczu 19
3.4. Sprawdzenie elementw ukadu elektrycznego KE-Jetronic 19
3.5. Sprawdzenie urzdzenia rozruchowego 23
3.6. Sprawdzenie sterowania wtryskiwaczem rozruchowym 24
3.7. Sprawdzenie ukadu stabilizacji biegu jaowego 27
3.8. Parametry sprawdzane i regulowane 29
Poradnik SERWISOWY
Od redakcji
6 Poradnik SERWISOWY
1. Typowe niedomagania
ukadu KE-Jetronic
Rys. 7.7 Schemat oglny ukadu KE-Jetronic: 1 - pompa paliwa, 2 - akumulator paliwa, 3 - filtr paliwa,
4 - regulator cinienia, 5 - wtryskiwacz, 6 - wtryskiwacz rozruchowy, 7 - rozdzielacz paliwa, 8 - przepywomierz
powietrza, 9 - wycznik termiczno-czasowy, 10 - regulator biegu jaowego, 11 - czujnik temperatury pynu
chodzcego, 12 - czujnik pooenia przepustnicy, 13 - sonda lambda, 14 - sterownik
Elektroniczna
Model samochodu Stopie Rodzaj
Silnik Wersja regulacja biegu
(oznaczenie handlowe) sprania zaponu
jaowego
190E(201.024) 102.961 Std oraz NV 9,1 /8,0 nie TSZ
102.962 Std oraz NV, 9,1 /8,0 nie TSZ
bez klimatyzacji
Poradnik SERWISOWY 7
wtryskiwacze do kolektora dolotowego bezpored liwa jest realizowana przez zmian cinienia
nio przed zaworami. Ilo wtryskiwanego paliwa w dolnych komorach zaworw rnicowych, a nie
jest wprost proporcjonalna do iloci zasysanego przez zmian cinienia sterowania, jak to jest
powietrza. Dokadne sterowanie iloci paliwa, w ukadzie K-Jetronic.
w zalenoci od obcienia silnika, jest w ukadzie Budowa i zasada dziaania podstawowych ele
KE-Jetronic realizowane przez elektroniczne urz mentw ukadu wtryskowego KE-Jetronic zostaa
dzenie sterujce. Zmieniajce si warunki pracy opisana w nr. 2/2005 Poradnika Serwisowego".
silnika, np.: rozruch, wzrost lub zmniejszenie ob Zamieszczony w dalszych rozdziaach opis dia
cienia silnika, hamowanie silnikiem itp., s reje gnozowania ukadu KE-Jetronic dotyczy silnikw
strowane przez odpowiednie czujniki. Informacje typu 102, montowanych w samochodach Merce
w formie elektrycznych sygnaw s przekazywane des-Benz (lab. str. 7).
do sterownika.
W urzdzeniu sterujcym ukadu KE sygnay Uwaga!
wejciowe s przeksztacane w odpowiednie sy Samochody z zaponem EZL bez katalizatora ma
gnay wyjciowe, sterujce nastawnikiem umiesz j napis EZL-ECE na umieszczonym w komorze sil
czonym przy rozdzielaczu paliwa, co zmienia nika korektorze oktanowym, natomiast samochody
skad mieszanki. Zmiana dawki wtryskiwanego pa z katalizatorem - napis EZL-KAT.
8 Poradnik SERWISOWY
Prawdopodobna przyczyna Sposb zdiagnozowania
1 Pompa paliwa nie pracuje Sprawdzi: bezpiecznik, napicie na pompie, zasilanie i sygna obrotw
lub ma zbyt may wydatek na przekaniku pompy, wydatek pompy
2 Nieszczelny ukad dolotowy powietrza Sprawdzi ukad dolotowy powietrza, czy jest szczelny
3 Dwignia przepywomierza Sprawdzi, czy klapa przepywomierza daje si lekko poruszy
lub tok sterujcy poruszaj si z oporem
4 Niewaciwe pooenie tarczy spitrzajcej Sprawdzi wielko szczeliny tarczy spitrzajcej
przepywomierza
5 Uszkodzony ukad wzbogacania podczas Sprawdzi dziaanie wtryskiwacza rozruchowego i czujnik temperatury pynu chodzcego
rozruchu zimnego silnika
6 Nieszczelny wtryskiwacz rozruchowy Sprawdzi szczelno przy cinieniu nominalnym w ukadzie
7 Cinienie w ukadzie poza tolerancj Sprawdzi regulator cinienia i obwd powrotu paliwa
8 Cinienie w komorach dolnych Sprawdzi cinienie w ukadzie oraz cinienie w komorach dolnych,
rozdzielacza paliwa poza tolerancj sprawdzi rezystancj elektrohydraulicznego nastawnika cinienia
9 Nieszczelny obwd zasilania paliwem Sprawdzi szczelno obwodu zasilania paliwem
10 Nieszczelny wtryskiwacz, Sprawdzi szczelno wtryskiwaczy cinienie otwarcia i ksztat strugi paliwa
za niskie cinienie otwarcia wtryskiwacza
11 Nierwnomierne dawkowanie Zmierzy dawkowanie na wtryskiwaczach i rozdzielaczu paliwa
12 Wadliwie dziaajca regulacja prdkoci Sprawdzi: dziaanie regulatora biegu jaowego i czujnika temperatury,
obrotowej biegu jaowego podstawowe ustawienie biegu jaowego i zawartoci CO, obwd regulacji lambda
13 Przepustnica nie otwiera si cakowicie Sprawdzi rezystancj czujnika pooenia przepustnicy przy kracowych
pooeniach przepustnicy (ew. mikrowycznika)
14 Nieprawidowy sygna biegu jaowego Jak w pkt. 13
z czujnika pooenia przepustnicy
15 Wzbogacenie podczas rozruchu poza tolerancj Sprawdzi wielko i czas trwania prdu w nastawniku elektrohydraulicznym
przy wczonym zaponie oraz cinienie w komorach dolnych w funkcji prdu nastawnika
16 Wzbogacenie po rozruchu poza tolerancj Jak w pkt. 15
17 Wzbogacenie w fazie nagrzewania poza tolerancj Jak w pkt. 15
18 Wzbogacenie podczas przyspieszania poza tolerancj Jak w pkt. 15
19 Wzbogacenie przy penym obcieniu Sprawdzi wielko prdu w nastawniku elektrohydraulicznym przy okrelonych obrotach silnika
poza tolerancj
20 Uszkodzony ukad odcinania paliwa Sprawdzi napicie na czujniku pooenia przepustnicy oraz prd w nastawniku
podczas hamowania silnikiem elektrohydraulicznym przy okrelonych obrotach silnika, ewentualnie cinienie
w komorach dolnych
21 Uszkodzony sterownik Sprawdzi napicie zasilania (bezpiecznik, przekanik przepiciowy, przewody);
w razie potrzeby wymieni sterownik
22 Regulacja lambda poza tolerancj Sprawdzi sond lambda
23 Wadliwe przewody lub ich poczenia Pomierzy rezystancje, usun przerw w przewodzie i niepewny kontakt
24 Utrzymywane cinienie spada zbyt szybko Sprawdzi zawr zwrotny w pompie paliwa i regulator cinienia w ukadzie
2. Narzdzia
Uwaga!
Na og manometry s przystosowane do pracy
w pooeniu pionowym. Przy poziomym pooeniu
manometrw wskazwka moe nie ustawi si na
zero, kiedy nie wystpuje cinienie.
10 Poradnik SERWISOWY
Rys. 2.3. Zestaw LR180/2 firmy Leitenberger zawiera
duy manometr (o rednicy 100 mm) z hakiem
do zawieszania oraz 12 zczek do samochodw
europejskich i japoskich
Wypywajce paliwo:
X zebra do naczynia
X nie pozwoli, aby przedostao si na gorce
elementy silnika
X nie pozwoli, aby dostao si do oczu lub na
skr
X nie wdycha oparw benzyny
X wczy wycig powietrza
Poradnik S E R W I S O W Y 11
3. Silnik 102.961
12 Poradnik SERWISOWY
Czujnik temperatury pynu chodzcego Podawane s nastpujce sygnay:
Temperatura pynu chodzcego jest okrelana X rozruchu z zacisku 50
przez pojedynczy czujnik temperatury typu NTC. X zakoczenia rozruchu
Charakterystyka czujnika jest pokazana na rys. X TD (prdkoci obrotowej silnika)
3.13. Sygna z czujnika temperatury wpywa na fa X z czujnika temperatury pynu chodzcego
zo nagrzewania silnika, wzbogacanie w czasie X pooenia i ruchu tarczy przepywomierza
przyspieszania, odcicie paliwa w czasie hamowa (szybko dodawania gazu")
nia silnika. X penego obcienia (z czujnika pooenia
przepustnicy)
Elektroniczny sterownik X biegu jaowego (z mikrowycznika)
Jest umieszczony na cianie przedniej z prawej
strony. Ma otwr odpowietrzajcy w obudowie Wtryskiwacz rozruchowy
w celu odprowadzania nadmiaru ciepa. Tempera Do wtryskiwacza przewodem paliwowym do
tura otoczenia nie powinna przekracza +85C. prowadzone jest paliwo pod cinieniem systemo
Sterownik ma gniazdo 25-pinowe. wym ok. 5,4 bar. Otwieranie i zamykanie wtryski-
Rys. 3.1. Schemat ukadu KE-Jetronic montowanego w silnikach 102.961 samochodw Mercedes-Benz:
1 - regulator skadu mieszanki, 2 - przepywomierz powietrza, 9 - czujnik iloci zasysanego powietrza,
15 - rozdzielacz paliwa, 30 - elektrohydrauliczny nastawnik cinienia, 40 - przeponowy regulator cinienia,
55 - filtr paliwa, 57 - akumulator paliwa, 65 - pompa paliwa, 74 - chodnica paliwa, 75 - zbiornik paliwa,
87- regulator biegu jaowego, 92 - wtryskiwacz, 98 - wtryskiwacz rozruchowy, 99 - wycznik termiczno-czasowy
100 - czujnik temperatury pynu chodzcego, 106 - sterownik, 115 - modu zaponowy 120 - mikrowycznik,
122 - czujnik pooenia przepustnicy, a - odpowietrzenie, b - odprowadzenie nadmiaru paliwa, c - doprowadzenie
pynu chodzcego
Poradnik S E R W I S O W Y 13
3.18) i zawr obejciowy (85). Gdy dwignia wy
boru biegw znajduje si w pooeniu biegu, na
picie na zaworze spada i powoduje poczenie
zaworu obejciowego z podcinieniem w kolekto
rze dolotowym. Podcinienie otwiera zawr obej
ciowy i silnik zasysa wicej powietrza. Prdko
obrotowa biegu jaowego wzrasta.
14 Poradnik S E R W I S O W Y
3. Zbada prawidowo wsppracy dwigni 4. Zbada szczelno toka sterujcego w roz
przepywomierza (1, rys. 3.2) i toka sterujcego dzielaczu paliwa. W tym celu naley tarcz spi
(2) w rozdzielaczu paliwa. W tym celu naley wy trzajc przemieci do skrajnego dolnego pooe
j przekanik pompy paliwa i zewrze styki 7 i 8 nia i w tym ustawieniu utrzyma przez krtki
(rys. 3.3), co powoduje uruchomienie pompy pali czas. W takim pooeniu dopuszczalne s nie
wa i wytworzenie cinienia paliwa w ukadzie. znaczne przecieki.
Tarcz spitrzajc przepywomierza (4) naley Jeli paliwo wycieka w kadym pooeniu toka
nacisn rk w d. W czasie przesuwania tarczy sterujcego, naley wymieni piercie uszczel
spitrzajcej w d musi by cay czas odczuwany niajcy.
rwnomierny (jednakowy) opr. Przy szybkim ru
chu tarczy spitrzajcej do gry nie moe by od Uwaga!
czuwany aden opr, poniewa uniesiony po Nigdy nie naciska na tarcz spitrzajc
przednio przez dwigni przepywomierza tok w trakcie pracy pompy elektrycznej, poniewa
sterujcy traci z ni kontakt. Przy powolnym ru wtedy nastpi podanie paliwa do cylindrw przez
chu tarczy spitrzajcej do gry cay czas na tok wtryskiwacze. Konsekwencj moe by due
sterujcy musi dziaa rwnomierna sia. uszkodzenie silnika po pierwszej prbie rozruchu.
Poradnik SERWISOWY 15
nienia w komorach dolnych w czasie hamowania Odczyta warto cinienia w komorach dol
silnikiem i przyspieszania - zakrci rub zaworu. nych.
Warto wymagana dla temperatury roboczej
Pomiar cinienia paliwa silnika - ok. 0,4 bar poniej cinienia w ukadzie.
Pomiar cinienia w ukadzie i w komorach dol Ponownie wpi wtyczk nastawnika elektro
nych musi by przeprowadzony przy wyczonym hydraulicznego - cinienie w komorach dolnych
silniku. nie moe si zmieni.
Badanie wzbogacania mieszanki w czasie przy
spieszenia, jak rwnie odcicia wtrysku paliwa Uwaga!
w czasie hamowania silnika, musi by przeprowa W fazie rozgrzewania silnika przepywa przez
dzone na pracujcym silniku cewk nastawnika elektrohydraulicznego prd,
Urzdzenie do pomiaru cinienia pooy na ktrego warto jest okrelana przez sterownik na
pokrywie rozrzdu. podstawie sygnau z czujnika temperatury pynu
chodzcego.
A. Cinienie w ukadzie przy zimnym lub ciepym
Jeli warto wymagana nie zostanie osignita:
silniku a) sprawdzi czujnik temperatury pynu cho
Wyj przekanik pompy paliwa i zmostkowa dzcego
piny 7 i 8 (rys. 3.3), odczyta cinienie w ukadzie. b) sprawdzi sterownik
Zwraca uwag na ustawienie rub (ruby) zawo c) sprawdzi nastawnik elektrohydrauliczny
ru trjdronego. Warto wymagana - 5,3-5,5 bar d) jeli cinienie w komorach dolnych jest wy
nadcinienia. sze od wartoci wymaganej, naley sprawdzi
Jeli warto wymagana nie jest osigana lub drono dawika (dyszy zrzutowej) w rozdziela
przekraczana: czu paliwa
a) sprawdzi wydatek pompy paliwa Ponownie zamontowa przekanik pompy pali
b) sprawdzi drono przewodu powrotnego wa.
paliwa
c) wymieni regulator cinienia paliwa C. Cinienie w fazie hamowania silnikiem
rub zaworu trjdronego na zczu 1 ponow Silnik rozgrza do temperatury pracy.
nie otworzy. Zwraca uwag na poprawne ustawienie rub
zaworu trjdronego. Silnik pracuje na biegu jao
B. Cinienie w komorach dolnych wym, zwikszy prdko obrotow do 2500
Wyj przekanik pompy paliwa i zmostkowa obr/min, a nastpnie gwatownie zmniejszy.
styki 7 i 8. W czasie spadku obrotw (hamowania silnikiem)
Na gorcym silniku wypi wtyczk nastawni cinienie w komorach dolnych musi wzrosn do
ka elektrohydraulicznego (rys. 3.6). wartoci cinienia w ukadzie, co powoduje odci
Zwraca uwag na ustawienie rub (ruby) za cie wtrysku paliwa.
woru trjdronego.
Rys. 3.7. Zmostkowanie stykw we wtyczce
Rys. 3.6. Wtyczka nastawnika elektrohydraulicznego przecznika przepustnicy od strony sterownika
16 Poradnik SERWISOWY
Ponowne przywrcenie wtrysku nastpuje, gdy E. Wzbogacanie w czasie przyspieszenia
prdko obrotowa silnika spadnie do wartoci ok. Aby sprawdzi wzbogacanie przy przyspiesza
1300 obr/min i w momencie przywrcenia wtry niu, naley zasymulowa, e silnik jest zimny.
sku cinienie w komorach dolnych ponownie spa Zwraca uwag na poprawne ustawienie ruby
da do wartoci wymaganej. zaworu trjdronego.
Jeli warto wymagana nie zostanie osignita: Zasymulowa nisk temperatur silnika.
X sprawdzi mikrowycznik przy przepustnicy W tym celu naley podczy rezystor 2,5 kOm (rys.
X sprawdzi prd sterujcy w elektrohydrau 3.8), co odpowiada temperaturze silnika ok.
licznym nastawniku cinienia + 20C, midzy przewd elektryczny czujnika
X sprawdzi sterownik temperatury pynu chodzcego a mas pojazdu.
X sprawdzi sygna TD (prdkoci obrotowej) Uruchomi silnik. Gwatownie zwikszy licz
b obrotw silnika do ok. 2500 obr/min. W czasie
wzrostu prdkoci obrotowej silnika cinienie
D. Wzbogacanie przy cakowitym obcieniu w komorach dolnych musi spada.
Wskazwka: gdy silnik w czasie maksymalnego Jeli warto wymagana nie zostanie osignita:
obcienia przerywa, naley zbada pomp paliwa. X sprawdzi potencjometr pooenia dwigni
Silnik rozgrza do temperatury pracy. przepywomierza
Zwraca uwag na poprawne ustawienie ruby X sprawdzi prd sterujcy nastawnika elektro
zaworu trjdronego. hydraulicznego
Zdj wtyczk z mikrowycznika przepustni X sprawdzi sterownik
cy. Zmostkowa przewody we wtyczce mikrowy
cznika od strony sterownika (rys. 3.7) F. Badanie szczelnoci rozdzielacza paliwa i pompy
paliwa
Unieruchomi silnik. Cinienie w ukadzie mu
si spa poniej cinienia otwarcia wtryskiwaczy
(ok. 2,8 bar).
Jeli cinienie spada natychmiast do 0 bar, na
ley wymieni zawr zwrotny przy pompie paliwa
Jeli cinienie spada powoli, odkrci przewd
powrotny paliwa (1) przy regulatorze cinienia
(rys. 3.9). Po odczeniu przewodu nie moe z re-
Poradnik SERWISOWY 17
gulatora wycieka paliwo (dopuszczalne s bardzo
mae przecieki).
Uwaga!
Jeli w czasie odkrcania paliwo wycieka z prze
wodu powrotnego (1) oznacza to, e przewd jest
niedrony.
Odczy przewd odprowadzajcy przecieki
z akumulatora cinienia. Jeli cinienie nie spada,
wymieni akumulator na nowy.
Jeeli w trakcie badania szczelnoci nie ustalo
no przyczyny nieszczelnoci, naley sprawdzi
szczelno wtryskiwacza rozruchowego. W tym ce
lu naley wymontowa wtryskiwacz rozruchowy.
Urzdzenie do pomiaru cinienia rozczy. Pa
liwo wypywajce z przewodw wyapywa na
podoone szmatki z atwo nasikajcej tkaniny.
Podczy przewody paliwowe na swoje miej
sce. Silnik jeszcze raz uruchomi i zbada szczel
Rys. 3.10. Miejsca podczenia dodatkowego
no wszystkich przycze.
przewodu do kontroli dawika w rozdzielaczu paliw,.
18 Poradnik SERWISOWY
3.3. Pomiar przepustowoci dawika Rezystancj naley zmierzy dla dwch r
w rozdzielaczu nych temperatur.
Przykad:
Warto mierzona: objto paliwa wypywaj +20C - 2,28-2,72 k
ca przez, dawik w rozdzielaczu paliwa do przewo +80C - 290-364
du powrotnego 130-150 cm 3 /min. Czy zmierzona warto jest zgodna z wymagan?
1. Zdj wtyczk przy nastawniku elektrohy Tak Nie
draulicznym. Czujnik temperatury pynu
2. Przewd paliwowy (strzaka, rys. 3.10) mi chodzcego wymieni na nowy
dzy rozdzielaczem paliwa i regulatorem cinienia
odkrci przy rozdzielaczu paliwa. Odkrcony od Zdj wtyczk z nastawnika elektrohydraulicznego.
rozdzielacza przewd czcy zamkn szczelnie Wczy si w obwd elektryczny miernikiem uni
wkrcajc rub M 10x1, aby nie wyciekao z nie wersalnym ustawionym na zakres mA (rys. 3.14).
go paliwo. Wczy zapon. Odczyta warto prdu.
3. W miejsce wykrconego przewodu wkrci Dla normalnej temperatury pracy 80-90C prd
do rozdzielacza przewd paliwowy, a jego wylot wynosi ok. 0 mA. Przy temperaturze pynu cho
umieci w menzurce albo w naczyniu z miark. dzcego 20C: 11-15 mA. Przy zdjtej wtyczce
4. Wyj przekanik pompy paliwa, zmostko- z czujnika temperatury 75-85 mA.
wa piny 7 i 8 (rys. 3.3). Powoduje to podanie na Tak Nie
picia na pomp bez wczenia zaponu. Wyczy zapon. Zdj wtyczk
Po 1 minucie usun mostek pomiarowy. z nastawnika elektrohydraulicznego
Jeli nie jest osigana warto wymagana
130-150 cm 3 /mm przy minimalnym napiciu Zmierzy rezystancj cewki nastawnika elektrohy
11,5 V na pompie paliwa, to rozdzielacz paliwa draulicznego. Czy rezystancja wynosi 18-21 ?
naley wymieni na nowy. Tak Nie
Nastawnik elektrohydrauliczny
3.4. Sprawdzenie elementw ukadu wymieni na nowy
elektrycznego KE-Jetronic
Sprawdzi rezystancj przewodu zielono-czerwo-
A. Sprawdzenie przekanika przepiciowego nego od styku 21 sterownika do wtyczki czujnika
Sprawdzi bezpiecznik przy przekaniku prze temperatury pynu chodzcego. Czy rezystancja
piciowym. wynosi ok. 0 (jest przejcie)?
Bezpiecznik sprawny Bezpiecznik uszkodzony Tak Nie
Bezpiecznik wymieni na nowy Przywrci prawidowo pocze
zgodnie ze schematem elektrycznym
Wyj przekanik przepiciowy. Zmostkowa styki
1 i 2. Zmierzy napicie na styku 1 sterownika KE Sprawdzi rezystancj przewodw brzowo-czar-
wzgldem masy. Czy napicie wynosi ok. 12 V? nego (styk 10) i czarnego (styk 12) midzy sterow
Tak Nie nikiem i nastawnikiem elektrohydraulicznym.
Sprawdzi zasilanie wedug Czy rezystancja wynosi ok. 0 (jest przejcie)?
schematu pocze elektrycznych T a k N i e
Sterownik wymieni na nowy
Zmierzy napicie midzy stykami 5 i 6 w gnie Przywrci prawidowo pocze
dzie przekanika przepiciowego. Czy napicie zgodnie ze schematem elektrycznym
wynosi ok. 12 V?
C. Sprawdzenie wzbogacania mieszanki w czasie
Tak Nie
Przekanik przepiciowy Sprawdzi zasilanie przyspieszania
wymieni na nowy wedug schematu Zdj wtyczk z nastawnika elektrohydrau
pocze elektrycznych licznego. Szeregowo wczy si w obwd elek
tryczny miernikiem uniwersalnym ustawionym
B. Sprawdzenie czujnika temperatury na zakres mA. Zdj wtyczk z czujnika tempera
pynu chodzcego tury pynu chodzcego. Midzy wtyczk czujnika
Zdj wtyczk z czujnika temperatury pynu temperatury i mas podczy rezystor o rezystan
chodzcego. Zmierzy rezystancj wzgldem ma cji 2,5 k, co powoduje zasymulowanie tempera
sy. Warto wymagana - patrz rys. 3.13. tury pynu chodzcego +20C. Wczy zapon.
Poradnik SERWISOWY 19
20 Poradnik SERWISOWY
Rys. 3.12. Schemat ideowy mechanicznego wtrysku
paliwa z elektroniczn korekcj dawki:
9 - czujnik przepywomierza powietrza
30 - elektrohydrauliczny nastawnik cinienia
(nastawnik elektrohydrauliczny)
80 - ogrzewanie zaworu powietrza dodatkowego
(biegu jaowego)
98 - wtryskiwacz rozruchowy
99 - wycznik termiczno-czasowy
100 - czujnik temperatury pynu chodzcego
(do sterownika KE)
101 - centralna elektryka
102 - cznik przewodw (silnik)
103 - cznik przewodw (gniazdo diagnostyczne)
104 - przekanik (tempomat)
105 - przekanik przepiciowy
706 - elektroniczny sterownik KI:
110 - przekanik pompy paliwa
120 - zestyk biegu jaowego (mikrowylcznik)
122 - zestyk penego otwarcia
M 1 - masa gwna (deska rozdzielcza)
M 5 - masa (silnik)
M 9 - masa (przedni lewy reflektor)
M 10 - masa akumulatora
c - centralna elektryka (zacisk 30)
t - masa (podgrzewanie dysz spryskiwacza szyb)
g - gniazdo diagnostyczne TD (pin1)
h - modu zaponowy (zapon tranzystorowy)
i - wtyczka tempomatu pin 6
k - wtyczka tempomatu pin 7
I - alternator D +
m - czujnik temperatury pynu chodzcego
(do wskanika temperatury)
n - sprzgo elektromagnetyczne (wentylator)
o - rozrusznik zacisk 50
Poradnik SERWISOWY 21
Tak Nie nikiem i nastawnikiem elektrohydraulicznym.
Przywrci prawidowo pocze Czy rezystancja wynosi ok. 0 (jest przejcie)?
zgodnie ze schematem elektrycznym Tak Nie
Sterownik wymieni na nowy
Zmierzy rezystancj przewodw pomidzy sty
kiem 17 sterownika i stykiem 17 czujnika oraz sty Przywrci prawidowo pocze
kiem 14 sterownika i stykiem 14 czujnika. Czy re zgodnie ze schematem elektrycznym
zystancja wynosi ok. 0 ?
Tak Nie
Przywrci prawidowo pocze Uwaga!
zgodnie ze schematem elektrycznym W nowym przepywomierzu powietrza oznako
wanie kocwek instalacji elektrycznej czujnika po
Sprawdzi rezystancj przewodw brzowo-czar- oenia tarczy przepywomierza jest zmienione (za
nego (styk 10) i czarnego (styk 12) midzy sterow miast 14 jest 1, zamiast 17 jest z, zamiast 18 jest 3).
22 Poradnik SERWISOWY
D. Sprawdzenie odcicia paliwa Zdj wtyczk z czujnika penego otwarcia prze
Wskazwka. Pojazdy z tempomatem. Gdy nie pustnicy i zmostkowa przewody prowadzce do
mona aktywowa tempomatu przy prdkociach sterownika. Prdko obrotow silnika podnie za
do ok. 60 km/h, naley sprawdzi sterowanie prze pomoc ruby zderzakowej na ok. 1500 obr/min.
kanika tempomatu (rys. 3.15). W tym celu naley Czy zmierzono warto wymagan 5-7 mA?
wyj przekanik i zmostkowa piny 3 (zacisk 30) Tak Nie
i 2 (zacisk 87 a). Jeli usterka jest usunita, prze Zmierzy rezystancj na pinach czujnika pe
kanik wymieni na nowy. Jeli nie, naley przy nego otwarcia przepustnicy.
wrci prawidowo pocze zgodnie ze sche Przepustnic w pooeniu biegu jaowego - .
matem elektrycznym. Przepustnic w pooeniu penego otwarcia - 0 .
Poradnik SERWISOWY 23
Sprawdzenie wzbogacenia po uruchomieniu silnika
Zdj wtyczk z nastawnika elektrohydrau
licznego. Szeregowo wczy si w obwd elek
tryczny miernikiem uniwersalnym ustawionym
na zakres mA. Wczy zapon. Odczyta warto
prdu, ktra powinna wynosi ok. 0 mA, gdy sil
nik jest rozgrzany. Czy tak warto pokaza mul-
timetr?
T a k N i e
Sprawdzi czujnik temperatury
pynu chodzcego
24 Poradnik SERWISOWY
Sprawdzenie przy temperaturze pynu chodzcego Woltomierz podpi pod zcze wtryskiwacza
poniej +5C rozruchowego (98, rys. 3.1), uruchomi silnik.
Woltomierz musi wskazywa wtedy, przez odpo-
Uwaga!
Wymontowa wycznik termiczno-czasowy
i schodzi za pomoc dostpnych w handlu rod
Rys. 3.18. Schemat dziaania ukadu stabilizacji
kw chodzcych. obrotw biegu jaowego w pojazdach z automatyczn
skrzyni biegw i sprark ukadu klimatyzacji.
Oznaczenia kolorw jak na rys. 3 . 1 1 .
1 - regulator skadu mieszanki
11 - wkrt regulacyjny dawki powietrza
12 - kolektor dolotowy
80 - przesona zamykajca kana wlotu dodatkowego
powietrza
85 - zawr obejciowy (ty kolor obudowy)
dla skrzyni automatycznej
86 - zawr obejciowy (biay kolor obudowy)
do klimatyzacji
92 - wtryskiwacz
98 - wtryskiwacz rozruchowy
99 - wycznik termiczno-czasowy
111 - zawr przeczajcy - stabilizacja obrotw
biegu jaowego dla skrzyni automatycznej
112 - zawr przeczajcy - stabilizacja obrotw
biegu jaowego dla klimatyzacji
113 - sygna pooenia dwigni wybieraka zakresu
przeoe (skrzynia automatyczna)
114 - regulator temperatury
116 - rozdzielacz
117 - zawr zwrotny
118 - dawik (tumik szumw)
119 - zawr termiczny, otwierany przy temperaturze
Rys. 3.17. Wycznik termiczno-czasowy sterujcy ok. 60C
u - wyjcie przewodu podcinienia doprowadzane do
prac wtryskiwacza rozruchowego
innych odbiornikw
Poradnik S E R W I S O W Y 25
Rys. 3 . 1 9 . Schemat elektryczny ukadu klimatyzacji: 136 - przecznik niskiego cinienia
101 - centralna elektryka 138 - czujnik temperatury (klimatyzacja)
112 - zawr przeczajcy (sterujcy zaworem M1 - masa deski rozdzielczej
obejciowym zwikszajcym prdko obrotow biegu M9 - masa (przednia lewa lampa zespolona)
jaowego po wczeniu klimatyzacji) m - przecznik dmuchawy pin 3
135 - regulator temperatury klimatyzacji
26 Poradnik SERWISOWY
Rys. 3 . 2 1 . Schemat elektryczny ukadu sterowania 132 - blokad rozruchu
automatyczn skrzyni biegw: M 5 - masa silnika
101 - centralna elektryka b - zcze przewodw silnika zacisk 50
111 - zawr przeczajcy (sterujcy zaworem I - zcze przewodw punktu odcicia zacisk 15
obejciowym zwikszajcym prdko obrotow biegu p - wiato cofania pin 4
jaowego po wybraniu biegu w skrzyni automatycznej) s - zacisk 50
130 - przecznik kick-down r - wcznik wiata hamowania
131 - zawr elektromagnetyczny
3.7. Sprawdzenie ukadu stabilizacji biegu powietrza. Prdko obrotowa biegu jaowego
jaowego wzrasta.
Sprawdzenie polega na wykonaniu poniszych
Silniki ze sprark klimatyzacji czynnoci.
Po wczeniu sprarki klimatyzacji, do zaworu
przeczajcego (112, rys. 3.18) zostaje doprowa 1. Silnik pozostawi pracujcy na biegu jao
dzone napicie, a to z kolei powoduje poczenie wym. Po wczeniu sprarki klimatyzacji prdko
zaworu obejciowego (86) z podcinieniem pilnu obrotowa musi zwikszy si o ok. 30 obr/min.
jcym w kolektorze dolotowym. Podcinienie Gdy prdko obrotowa biegu jaowego nie
otwiera zawr obejciowy i silnik zasysa wicej podnosi si, naley zdj grny i dolny przewd
Poradnik SERWISOWY 27
podcinieniowy przy zaworze przeczajcym kli w kolektorze dolotowym. Podcinienie otwiera za
matyzacji (112). wr obejciowy i silnik zasysa wicej powietrza.
W grnym przewodzie musi by podcinienie Prdko obrotowa biegu jaowego wzrasta.
takie jak w kolektorze sscym. Jeli podcinienie Sprawdzenie polega na wykonaniu poniszych
nie wystpuje, naley ustali przyczyn braku czynnoci.
podcinienia. 1. Silnik pracuje na biegu jaowym. Po zmianie
2. Obydwa przewody podcinieniowe poczy pooenia dwigni wyboru biegw w pooenie
razem. Przy wczonej sprarce klimatyzacji jazda" prdko obrotowa biegu jaowego pod
prdko obrotowa biegu jaowego musi wzrosn wysza si o ok. 100 obr/min. Nastpnie prdko
o ok. 30 obr/min. Jeli nie, zawr obejciowy (86) obrotowa spada ok. 50 obr/min poniej prdkoci
wymieni na nowy. obrotowej biegu jaowego.
3. Jeli prdko obrotowa zwiksza si, spraw Jeli prdko obrotowa spada zbyt nisko, nale
dzi sterowanie elektryczne zaworu przeczajce y cign grny i dolny przewd podcinienio
go (112). W tym celu naley zdj wtyczk zawo wy na zaworze przeczajcym (111). W grnym
ru przy wczanej sprarce klimatyzacji. Na jed przewodzie musi by podcinienie. Gdy nie ma
nym pinie musi by napicie akumulatora, na dru podcinienia, naley ustali przyczyn.
gim masa. Jeli jest, zawr przeczajcy wymie 2. Obydwa przewody podcinieniowe poczy
ni na nowy. Jeli nie ma napicia bd masy, na razem. Prdko obrotowa biegu jaowego musi
ley sprawdzi poprawno pocze elektrycz wzrosn o ok. 150 obr/min. Jeli nie, zawr obej
nych zgodnie z podanym schematem (rys. 3.19). ciowy (85) wymieni na nowy.
3. Jeli prdko obrotowa zwiksza si, spraw
Samochody z automatyczn skrzyni biegw dzi sterowanie elektryczne zaworu przeczajce
W samochodach z automatyczn skrzyni bie go (111).
gw stabilizacja prdkoci obrotowej na biegu ja W tym celu naley zdj wtyczk zaworu
owym odbywa si za pomoc zaworu przeczaj i zmierzy napicie.
cego (111, rys. 3.18) oraz zaworu obejciowego W pooeniach P" i N" wystpuje napicie
(85). Gdy dwignia wyboru biegw znajdzie si akumulatora.
w pooeniu P" lub N", do zaworu przeczajce W pooeniu jazda napicie spada do zera.
go zostaje doprowadzone napicie. Po wczeniu Jeli napicie jest, wymieni zawr przeczaj
biegu napicie na zaworze spada i powoduje po cy (85), jeli nie, przywrci poprawno pocze
czenie zaworu obejciowego z podcinieniem elektrycznych zgodnie ze schematem (rys. 3.21).
28 Poradnik SERWISOWY
3.8. Parametry sprawdzane i regulowane silnika 102.961
Poradnik S E R W I S O W Y 29
4. Silnik 102.962 Std./NV
bez klimatyzacji
30 Poradnik SERWISOWY
wacza rozruchowego (czas podania napicia na 4.2. Sprawdzenie cinienia paliwa
wtryskiwacz rozruchowy) wynosi ok. 10 s. i szczelnoci
Przy temperaturze +60C czas wynosi 0 s. Je
eli proces rozruchu zakoczy si przed upy Przebieg sprawdzenia i sprawdzane wartoci s
wem czasu zaczenia wtryskiwacza przewidzia identyczne jak w silniku 102.961.
nego w danych warunkach, to jest natychmiast
zdejmowane napicie z wtryskiwacza rozrucho Uwaga!
wego. W pojazdach z wiksz pomp paliwa s nowe
Zmieniono ukad przewodw elektrycznych wartoci wydatku pompy (tabela wartoci spraw
(rys. 4.1). dzanych i regulowanych pkt 4.6).
Poradnik SERWISOWY 31
32 Poradnik S E R W I S O W Y
Rys. 4.1. Schemat elektryczny silnika 102.962
Tak Nie
bez sprarki klimatyzacji:
li 2 - czujnik iloci powietrza zasysanego przez silnik
Sprawdzi poprawno pocze
B 11/2 - czujnik temperatury silnika (do sterownika elektrycznych zgodnie
wtrysku i do sterowania wtryskiwaczem rozruchowym ze schematem elektrycznym
F 2 - centralna elektryka
K 1 - przekanik przepiciowy
Sprawdzi przejcie elektryczne na przewodach
M 3 - pompa paliwa
N 16/2 - przekanik pompy ze sterowaniem brzowo-czarnym oraz czarnym pomidzy na
wtryskiwaczem rozruchowym i kick-down stawnikiem elektrohydraulicznym i sterowni
R 5 - grzaka zaworu regulacji prdkoci obrotowej kiem. Czy rezystancja wynosi ok. 0 ?
biegu jaowego Tak Nie
S 28 - zestyk biegu jaowego (mikrowycznik)
S 29/1 - zestyk penego otwarcia (penego otwarcia
Wymieni sterownik
przepustnicy)
W 3 - masa (cewka zaponowa) Usun przerw, nadmiern rezystancj lub
W 6 - masa (baganik w okolicy tylnego lewego kola) nieprawidowe poczenie przewodw zgodnie ze
W 10- masa akumulatora
schematem elektrycznym
W 11 - masa silnika
X 9 - zcze wtykowe (pojedyncze) zacisk 30
X 10 - zcze diagnostyczne 4.5. Sprawdzenie sterowania
X 18 - zcze wtykowe wizki przewodw lampy
zwarcia
wtryskiwaczem rozruchowym
X 27 - zcze wtykowe wizki przewodw rozrusznika
X 35 - zcze wtykowe wizki przewodw zacisk 30
Wtryskiwacz rozruchowy jest sterowany odpo
X 56 - zcze wtykowe wizki przewodw stykw wiednio do temperatury pynu chodzcego przez
penej mocy przekanik pompy paliwa.
Y 1 - nastawnik elektrohydrauliczny Przykad:
Y 8 - wtryskiwacz rozruchowy
-20C = 10 s
a - elektrozawr stabilizacji biegu jaowego
h - modu zaponu >60C wtryskiwacz nie jest uruchamiany
Zdj wtyczk z czujnika temperatury pynu
chodzcego. Za pomoc dekady rezystancyjnej za-
symulowa rezystancj czujnika wynoszc 10 k.
tryczny miernikiem uniwersalnym ustawionym Zdj zielony przewd z moduu zaponowego.
na zakres mA. Wczy zapon. Odczyta warto Uruchomi rozrusznik i zmierzy napicie na
prdu. Czy wynosi ok. 0 mA, gdy silnik jest roz wtyczce wtryskiwacza rozruchowego wzgldem
grzany: masy. Czy napicie wynosi przynajmniej 10 V,
Tak Nie a czas podania napicia ok. 5 s?
Sprawdzi czujnik temperatury Tak Nie
pynu chodzcego Koniec sprawdzenia
Zdj wtyczk przy module zaponu (zielony ka Sprawdzi przewd pomidzy wtryskiwaczem
bel). Zdj wtyczk z czujnika temperatury pynu rozruchowym a przekanikiem pompy (zacisk
chodzcego. Midzy wtyczk czujnika tempera 87v) lub przejcie pomidzy pinem 2 we wtyczce
tury i mas podczy rezystor o rezystancji 2,5 wtryskiwacza a mas silnika. Czy rezystancja wy
k, co powoduje zasymulowanie temperatury nosi ok. 0 ?
pynu chodzcego + 20C. Przekrci kluczyk Tak Nie
w pooenie rozruch na ok. 3 s. Nie wycza za Usun przerw, nadmiern
ponu. rezystancj lub nieprawidowe
Warto prdu ronie do 20 - 29 mA. Po rozruchu poczenie przewodw zgodnie ze
utrzymuje sta warto przez ok. 4 s. Po ok. 20 schematem elektrycznym
s ustala si na poziomie 11 - 15 mA. Kierunek pr
du plus-minus. Sprawdzi napicie na pinie 12 (zacisk 50) przeka
Tak Nie nika pompy paliwa wzgldem masy. Uruchomi roz
Koniec sprawdzenia rusznik. Czy napicie na pinie 12 wynosi ok. 10 V?
Tak Nie
Sprawdzi sygna rozruchu (napicie na zaci Usun przerw, nadmiern
sku 50) na 24 pinie sterownika. Czy zmierzone na rezystancj lub nieprawidowe
pinie 24 sterownika napicie w czasie rozruchu poczenie przewodw zgodnie ze
silnika wynosi ok. 10 V? schematem elektrycznym
Poradnik SERWISOWY
Tak Tak Nie
Wymieni przekanik pompy paliwa
Sprawdzi cigo przewodw pomidzy czujni
kiem temperatury pynu chodzcego a przekani Usun przerw, nadmiern rezystancj lub
kiem pompy paliwa pin 2. Czy rezystancja wyno nieprawidowe poczenie przewodw zgodnie ze
si ok. 0 ? schematem elektrycznym
34 Poradnik SERWISOWY
5. Silnik 102.962 Std./NV
ze sprark klimatyzacji
Poradnik SERWISOWY 35
nia i cakowitego obcienia, jak rwnie odcicie Nastawnik biegu jaowego ma nastpujce
paliwa zostaj utrzymane. Dodatkowo sterownik funkcje:
reguluje na drodze elektronicznej prdko obro 1 - przy wczanym zaponie (silnik nie pracu
tow biegu jaowego oraz ogranicza maksymaln je) jest sterowany cile okrelonym napiciem
prdko obrotow silnika. 2 - sterownik na biegu jaowym podaje na na
stawnik okrelone napicie, ktre okrela stopie
Ograniczenie maksymalnej prdkoci obrotowej otwarcia przesony nastawnika, a wic decyduje
silnika o prdkoci obrotowej silnika
Sterownik rozpoznaje prdko obrotow na 3 - prdko obrotowa biegu jaowego jest
podstawie sygnau TD (impulsy na zacisku 1 cew utrzymywana zalenie od temperatury w zakresie
ki zaponowej). Maksymalna prdko obrotowa od ok. 1200 obr/min przy -30C do 750 obr/min
silnika jest ograniczana przez sterownik KE. przy +70C
W tym celu nastawnik elektrohydrauliczny jest 4 - przy braku napicia na nastawniku prdko
wysterowywany prdem o okrelonej wartoci ci obrotowej przyjmuje on dziki sprynie cile
i polaryzacji. Cinienie w komorach dolnych jest okrelone pooenie, co powoduje podwyszenie
prawie takie samo jak cinienie w ukadzie. Prze prdkoci obrotowej biegu jaowej
rwane zostaje dostarczanie paliwa do wtryskiwa
czy, co prowadzi do ograniczenia prdkoci obro
towej silnika. Stabilizacja prdkoci obrotowej dla silnikw
ze sprark klimatyzacji
Elektroniczna regulacja prdkoci obrotowej biegu Wczenie sprarki klimatyzacji powoduje po
jaowego danie napicia do sterownika KE (na pin 19). Ste
Elektroniczna regulacja prdkoci obrotowej rownik (KE) po otrzymaniu napicia na pin 19 po
biegu jaowego umoliwia uzyskanie stabilnej daje odpowiedni sygna do nastawnika biegu jao
prdkoci obrotowej biegu jaowego. Zmiana wego. Przekrj otwarcia przesony w nastawniku
prdkoci obrotowej, wskutek zaczenia dodat biegu jaowego jest wikszy i prdko obrotowa
kowego obcienia silnika, jak np.: zaczenia biegu jaowego zostaje podtrzymana.
wspomagania kierownicy, wczenie sprarki
klimatyzacji itd., jest nieunikniona. Elektroniczna Stabilizacja prdkoci obrotowej dla silnikw
regulacja prdkoci obrotowej biegu jaowego jest z automatyczn skrzyni biegw
zintegrowana w sterowniku KE. Prdko biegu Po przestawieniu dwigni automatu w poo
jaowego jest regulowana w zamknitej ptli regu enie jazdy na pin 16 sterownika KE zostaje po
lacji przez sterownik KE. Sygnay sterownika s dane napicie. W ustawieniu P i N na pin 16 po
przeksztacane przez elektromagnetyczny na dawana jest masa. Sterownik obrabia te sygnay
stawnik biegu jaowego. Ilo powietrza potrzeb i podaje odpowiedni sygna napiciowy do na
na do uzyskania waciwej, dla danych warun stawnika biegu jaowego, co powoduje uzyska
kw pracy, prdkoci obrotowej na biegu jaowym nie odpowiedniej prdkoci obrotowej biegu ja
jest dostarczana do silnika przez obejcie prze owego.
pustnicy (by-pass).
W sterowniku s opracowywane nastpujce Uwaga!
informacje: Kilka pojazdw z pojedynczym paskiem byo
X prdko obrotowa silnika wyposaonych w sprark klimatyzacji i nie mia
X temperatura pynu chodzcego o automatycznej regulacji prdkoci obrotowej
X sygna biegu jaowego (zestyk biegu jaowego) biegu jaowego.
X sygna wczenia sprarki klimatyzacji
X ustawienie dwigni automatycznej skrzyni 5.2. Sprawdzenie cinienia paliwa
biegw i szczelnoci
36 Poradnik SERWISOWY
Poradnik S E R W I S O W Y 37
38 Poradnik S E R W I S O W Y
Rys. 5.2. Schemat pocze elektrycznych silnika
Zakres sprawdzenia rozszerzono o Sprawdze
102.962 ze sprark klimatyzacji i automatyczn
skrzyni biegw: nie regulacji biegu jaowego".
B 2 - czujnik iloci powietrza zasysanego przez silnik
B 11/3 - czujnik temperatury silnika (do sterownika)
F2 - centralna elektryka
5.4. Sprawdzenie urzdzenia rozruchowego
K 1 - przekanik przepiciowy
M3 - pompa paliwa
Identycznie jak dla silnika 102.962 bez klimaty
N3 - sterownik urzdzenia wtryskowego zacji. Ze wzgldu na inny czujnik zmieniono
N6 - sterownik sprarki klimatyzacji ukad przewodw elektrycznych (rys. 5.1).
N 16/2 - przekanik pompy ze sterowaniem
wtryskiwaczem rozruchowym i kick-down
S28 - zestyk biegu jaowego (mikrowycznik) 5.5. Sprawdzenie sterowania
S29/1 - zestyk penego otwarcia wtryskiwaczem rozruchowym
W3 - masa (cewka zaponowa)
W6 - masa (baganik w okolicy tylnego lewego kola) Na zczu czujnika temperatury zasymulowa
W10 - masa akumulatora za pomoc dekady rezystancyjnej lub rezystora re
W11 - masa silnika
zystancj 10 k Zdj zielony przewd z moduu
X9 - zcze wtykowe (pojedyncze) zacisk 30
X10 - zcze diagnostyczne zaponowego. Uruchomi rozrusznik i zmierzy
X18 - zcze wtykowe wizki przewodw lampy zwarcia napicie na wtyczce wtryskiwacza rozruchowego
X27 - zcze wtykowe wizki przewodw rozrusznika wzgldem masy. Czy napicie wynosi minimum
X33 - zcze wtykowe urzdzenie wtryskowe/tempomat, 10 V (czas trwania impulsu ok. 5 s)?
przewd sterujcy do blokowania odcicia paliwa przy
pracy tempomatu poniej prdkoci odcicia paliwa na Tak Nie
biegu jaowym (przewd prowadzi bezporednio do
sterownika tempomatu) Sprawdzi przewd pomidzy wtryskiwaczem
X35 - zcze wtykowe wizki przewodw zacisk 30 rozruchowym a przekanikiem pompy (zacisk
X56 - zcze wtykowe wizki przewodw stykw
87v) oraz przejcie pomidzy drugim pinem we
penej mocy
Y1 - nastawnik elektrohydrauliczny wtyczce wtryskiwacza a mas silnika. Czy rezy
Y6 - nastawnik prdkoci obrotowej biegu jaowego stancja wynosi ok. 0 ?
Y8 - wtryskiwacz rozruchowy Tak Nie
h - modu zaponu
X - przecznik cinieniowy sprarki klimatyzacji
Usun przerw, nadmiern rezy
stancj lub nieprawidowe pocze
5.3. Sprawdzenie elementw ukadu nie przewodw zgodnie ze schema
elektrycznego KE-Jetronic tem elektrycznym.
Poradnik S E R W I S O W Y 39
Tak Nie Tak Nie
Usun przerw, nadmiern rezy Usun przerw, nadmiern rezy
stancj lub nieprawidowe pocze stancj lub nieprawidowe pocze
nie przewodw zgodnie ze schema nie przewodw zgodnie ze schema
tem elektrycznym tem elektrycznym
40 Poradnik SERWISOWY
Dwignia w pooeniu Uruchomi silnik. Uwaga!
P" lub N" Czy gdy sprarka Przy analogowym mierniku napicie moe
Czy po wczeniu biegu wczona napicie spa do 0 V.
napicie spada? akumulatora ok. 12 V
sprarka wyczona Uwaga!
ok. 0 V? Po zdjciu wtyczki z mikrowycznika prze-
T a k p u s t n i c y (stykw biegu jaowego) prdko obro
towa zwiksza si do ponad 900 obr/min.
Usun przerw w obwodzie
Poradnik SERWISOWY 4*
6. Silnik 102.962 NV (RUF/KAT)
42 Poradnik SERWISOWY
44 Poradnik SERWISOWY
Rys. 6.2. Schemat elektryczny urzdzenia tychmiast zdejmowane napicie z wtryskiwacza
wtryskowego KE z mechaniczn skrzyni biegw:
B 2 - czujnik iloci powietrza zasysanego przez silnik
rozruchowego.
B 11/3 - czujnik temperatury silnika (do sterownika)
C 3/2 - podgrzewana sonda lambda 6.1.1. Elementy ukadu elektrycznego
F 2 - centralna elektryka i ich dziaanie - wersja KAT
K 1 - przekanik przepiciowy
M 3 - pompa paliwa
Przekanik przepiciowy
N 1/1 - modu zaponowy Umieszczony po prawej stronie komory silnika.
N 3 - sterownik urzdzenia wtryskowego Ten przekanik przepiciowy ma drugi pin 87
N 16/1 - przekanik pompy ze sterowaniem dla ABS.
wtryskiwaczem rozruchowym
S 28 - zestyk biegu jaowego (mikrowycznik)
S 29/1- zestyk penego otwarcia
Czujnik temperatury pynu chodzcego
W 3 - masa (cewka zaponowa) Identycznie jak dla silnika 102.962 Std.
W 5 - masa silnika
W 6 - masa (baganik w okolicy tylnego lewego kola) Elektroniczny sterownik
W 9 - masa (przednia lewa lampa zespolona)
Umiejscowienie identyczne jak dla silnika
W 10 - masa akumulatora
X 1 - centralna elektryka 102.961. Realizuje funkcje: wzbogacanie w czasie
X 4 - zcze przewodw silnika uruchamiania i po uruchomieniu, nagrzewanie
X 11 - zcze przewodw gniazda diagnostycznego silnika, wzbogacanie w czasie przyspieszania
X 14 - zcze wtykowe zacisk 50 i penej mocy. Ponadto sterownik reguluje biegiem
X 56 - zcze wtykowe wizki przewodw stykw
penej mocy
jaowym, odciciem paliwa po przekroczeniu ob
X 60 - zcze wtykowe sondy lambda rotw maksymalnych oraz skadem mieszanki
Y 1 - nastawnik elektrohydrauliczny w oknie lambda (regulacja lambda).
Y 6 - nastawnik prdkoci obrotowej biegu jaowego Ze sterownika KE dokonuje si kontrola sondy
Y 8 - wtryskiwacz rozruchowy
lambda, wzmocnienie sygnau sondy i obliczanie
a - przewd doprowadzajcy sterownik tempomatu
pin 5 (na podstawie sygnaw wejciowych) wyjciowego
b - przekanik sprarki klimatyzacji pin 7 sygnau do nastawnika elektrohydraulicznego. Cay
c - przewd doprowadzajcy (gwna wizka zakres regulacji prdu nastawnika dla regulacji
przewodw reflektor lewy) lambda wynosi ok. 0-16 mA. Jego rednia warto,
d - przekanik sprarki klimatyzacji pin 2
e - centralna elektryka zacisk 30
okoo ktrej regulacja powinna nastpowa po usta
bilizowaniu si prdkoci obrotowej biegu jaowego
dla ciepego silnika, wynosi 8 3 mA.
Przekanik pompy paliwa Regulacja lambda nie odbywa si w nastpuj
Umieszczony po prawej stronie (patrzc w kie cych warunkach eksploatacyjnych:
runku jazdy) w komorze silnika. X sonda nie jest gotowa do pracy (zimna) lub
Odcicie paliwa do ograniczenia maksymal uszkodzona
nej prdkoci obrotowej przez przekanik pom X hamowanie silnikiem z odciciem paliwa
py paliwa zostao zastpione odciciem paliwa X pene otwarcie przepustnicy
przez sterownik KE. Wszystkie inne funkcje X przyspieszanie silnika
przekanika pompy paliwa zostaj utrzymane. X w czasie rozruchu przy temperaturze pynu
Rozszerzono funkcje przekanika o sterowanie chodzcego od +15C a do +40C
wtryskiwaczem rozruchowym, dziki temu nie Prd w elektrohydraulicznym nastawniku ci
ma potrzeby stosowania wycznika termiczno- nienia jest precyzyjnie okrelany dla ww. warun
czasowego. Zmieniono ukad przewodw elek kw eksploatacji.
trycznych (rys. 6.2).
Wzbogacanie przy cakowitym obcieniu
Sterowanie wtryskiwaczem rozruchowym Ma miejsce, gdy przepustnica jest cakowicie
Czas uruchomienia wtryskiwacza rozruchowe otwarta (zestyk penego otwarcia zamknity). Prd
go zaley od: napicia akumulatora, temperatury w elektrohydraulicznym nastawniku cinienia
pynu chodzcego i sygnau rozruchu (zacisk 50). moe wynosi - w zalenoci od prdkoci obroto
Przy temperaturze -20C czas zaczenia wtryski wej silnika - od 7 do 9 mA.
wacza rozruchowego (czas podania napicia na
wtryskiwacz rozruchowy) wynosi ok. 10 s, przy Ograniczanie maksymalnej prdkoci obrotowej
+60C - 0 s. Jeeli proces rozruchu zakoczy si silnika
przed upywem czasu zaczenia wtryskiwacza Identycznie jak dla silnika 102.962 Std./NV ze
przewidzianego w danych warunkach, to jest na sprark klimatyzacji.
Poradnik SERWISOWY 45
Elektroniczna regulacja prdkoci obrotowej biegu 6.3. Sprawdzenie elementw ukadu
jaowego elektrycznego KE-Jetronic
Identycznie jak dla silnika 102.962 Std./NV ze
sprark klimatyzacji. Przyrzdy pomiarowe i przebieg badania s
identyczne jak dla silnika 102.961. Wartoci
Nastawnik biegu jaowego sprawdzane - tabela, pkt 6.8. Wypado Sprawdza
Identycznie jak dla silnika 102.962 Std./NV ze nie wycznika termiczno-czasowego". Doszo
sprark klimatyzacji. Sprawdzenie regulacji lambda", Sprawdzenie
regulacji biegu jaowego".
Stabilizacja prdkoci obrotowa przy silnikach
ze sprark klimatyzacji 6.4. Sprawdzenie urzdzenia rozruchowego
Identycznie jak dla silnika 102.962 Std./NV ze
sprark klimatyzacji. Sprawdzenie cinienia paliwa i szczelnoci
Zmieniono jedynie ukad przewodw elek Identycznie jak w silniku 102.962 Std./NV bez
trycznych (rys. 6.3). sprarki klimatyzacji.
46 Poradnik SERWISOWY
Rys. 6.3.Ukad wzbogacania mieszanki
po rozruchu silniku:
B 11/3 - czujnik temperatury silnika
(do sterownika)
E 2 - centralna elektryka
N 3 - Sterownik urzdzenia wtryskowego
N 16/1 - przekanik pompy
ze sterowaniem wtryskiwaczem
rozruchowym
W 5 - masa silnika
X 14 - zcze wtykowe zacisk 50
Y 7 - nastawnik elektrohydrauliczny
v - przekanik przepiciowy pin 2
(zacisk 87)
Poradnik SERWISOWY
Rys. 6.5. Schemat elektryczny ukadu
elektronicznej regulacji biegu jaowego:
B 11/3 - czujnik temperatury silnika
K 1 - przekanik przepiciowy
N 1/1 - modu zaponu
N 3 - sterownik KE
N 6 - modu sterujcy wyczeniem
sprarki klimatyzacji
N 16/1 - przekanik pompy paliwa ze
sterowaniem wtryskiwaczem
rozruchowym
S 28 - zestyk biegu jaowego do
hamowania silnikiem
S 29/1 - zestyk penego otwarcia
W 5 - masa silnika
W 10 - masa akumulatora
X 11 - gniazdo diagnostyczne zcze
przewodw TD
X 56 - zcze wtykowe przewodw
czujnika pooenia przepustnicy
Y 6 - nastawnik biegu jaowego
48 Poradnik SERWISOWY
sprarki) klimatyzacji. Wykonujc sprawdzenie,
z uwagi na inny ukad pocze elektrycznych, na
ley korzysta ze schematu na rys. 6.5.
Uwaga!
Zbyt gorcy silnik (np. natychmiast po ostrej
jedzie lub po pomiarze mocy na stanowisku ba
dawczym) nie moe pracowa na biegu jaowym
Sprawdzenie i regulacja
1. Wyczy klimatyzacj. Dwigni automatu
ustawi w pooeniu P".
2. Podczy przyrzdy pomiarowe (diagno-
skop, tester sondy lambda).
3. Zmierzy kt wyprzedzenia zaponu, wyre
gulowa (tabela, pkt 6.8).
4. Sprawdzi, czy kt jest prawidowo ustawia
ny w rnych warunkach pracy, sprawdzi prawi
dowo wsppracy elementw i stan elementw.
5. Nagrza silnik tak, aby temperatura oleju wy
nosia 60-80C.
6. Sprawdzi prdko obrotow biegu jaowe
go. Rys. 6.6. Regulacja skadu mieszanki:
1 - klucz imbusowy
7. Sprawdzi regulacj lambda.
2 - mechanizm regulacyjny
3 - szecioktny element regulacyjny
Uwaga! 4 - zatyczka
Podczas pomiaru wskazywana warto musi si 61 - ruba regulacji skadu mieszanki
waha. Gdy warto jest staa, oznacza to usterk
w obwodzie regulacji lambda, np. sonda lambda Nacisn za pomoc klucza imbusowcgo, na
nie jest podczona. mechanizm regulacyjny (2). ciskajc spryn
mechanizmu regulacyjnego obraca kluczem, a
Sprawdzenie regulacji lambda KAT szecioktny element regulacyjny (3) zostanie pra
Silnik pracuje na biegu jaowym. Temperatura widowo umieszczony (zazbi si) w imbusowym
oleju silnikowego wynosi 60-80C. Wtyczka son bie ruby regulacji skadu mieszanki (61).
dy lambda rozczona. Podczony tester sondy Obrt w lewo - napicie ronie - mieszanka
lambda lub multimetr do gniazda diagnostyczne uboeje
go (pin 3). Odczyta napicie (warto sterujca). Obrt w prawo - napicie spada - mieszanka
Wskazwka nie moe waha si. wzbogaca si
Ponownie podczy wtyczk sondy lambda. Przegazowa silnik (otworzy na krtko prze-
Wskazwka powinna si waha. Odczyta redni pustnic) i sprawdzi zawarto spalin na biegu
warto wskazania. Wyregulowa dawk paliwa jaowym lub regulacj lambda, ewentualnie wyre
dla biegu jaowego rub regulacji skadu mie gulowa.
szanki (ruba regulacji CO tak, aby rnica po
midzy maksymaln i minimaln wartoci sygna Sprawdzenie sondy lambda
u bya >0,8 V. Czy warto jest osigana?
Tak Nie Uwaga!
Sprawdzenie sondy lambda musi by przepro
Sprawdzi sond lambda wadzone przy ciepym silniku.
Regulacja skadu mieszanki (CO) na biegu jaowym Nieznacznie wychyli (rk) tarcz spitrzajc
lub regulacja lambda przepywomierza, zakres regulacji na urzdzeniu
Wycign zatyczk (4) z krca regulacyjnego sprawdzajcym musi spa a do maksymalnego zu
(rys. 6.6). boenia. Jeli nie - przeprowadzi program testujcy.
Poradnik SERWISOWY 49
Rys. 6.7. Ukad elektryczny sondy
lambda:
G 3/2 - sonda lambda
N 3 - sterownik KE
N 16/1 - przekanik pompy ze
sterowaniem wtryskiwaczem
rozruchowym
W 10 - masa akumulatora
X 4 - zcze przewodw silnika
X 11 - gniazdo diagnostyczne
X 60/1 - zcze wtykowe
przewodw
(grzaka sondy lambda)
X 60/2 - zcze wtykowe
przewodw sygna sondy lambda
e - centralna elektryka zacisk 30
v - przekanik przepiciowy pin 2
50 Poradnik SERWISOWY
6.8. Parametry sprawdzane i regulowane silnika 102.962 NV (RUF/KAT)
Poradnik S E R W I S O W Y 51
7. Silnik 102.962 RUF/KAT
52 Poradnik SERWISOWY
Samochody wykonywane s w dwch wer 7.1.1. Elementy ukadu elektrycznego
sjach: RUF i KAT. i ich dziaanie - wersja KAT
Pojazdy w wykonaniu RUF s wydawane bez Przekanik przepiciowy (K1)
elementw wraliwych na ow jak katalizator Umieszczony w komorze silnika po prawej
i sonda lambda. Lejek prowadzcy w krcu wle stronie, patrzc w kierunku jazdy. Ten przekanik
wu paliwa nie jest wbudowany. Te czci mog przepiciowy ma drugi pin 87 dla ABS.
by zamontowane jako wyposaenie dodatkowe
na yczenie klientw. Przy przebudowie naley Czujnik temperatury pynu chodzcego
dodatkowo bra pod uwag, e korektor ECE na Identycznie jak dla silnika 102.962 NV
ley zastpi korektorem KAT oraz zamontowa (RUF/KAT).
lejek prowadzcy w krciec wlewu paliwa. Po
wbudowaniu tych elementw konstrukcyjnych Elektroniczny sterownik (N3)
naley sprawdzi regulacj lambda. Rwnocze W sterowniku KE jest zaprogramowana nie tyl
nie naley umieci tabliczk znamionow sil ko mapa charakterystyk pracy dla normalnej mie
nika wersji KAT. szanki, ale take mapa dla regulacji lambda. Mapa
W wykonaniu KAT pojazdy s wyposaone pracy zaley od ustawienia korektora z napisem
w katalizator, sond lambda, korektor z napisem KAT. Fabrycznie korektor jest ustawiony i zaplom
KAT i lejek prowadzcy w krcu wlewu paliwa. bowany w pozycji 1.
Takie samochody musz by tankowane paliwem Ze sterownika KE dokonuje si kontrola son
bezoowiowym. dy lambda, wzmocnienie sygnau sondy i obli
czanie na podstawie sygnaw wejciowych wyj
7 . 1 . Ukad paliwowy i elektryczny, ciowego sygnau do nastawnika elektrohydrau
dziaanie licznego. Cay zakres regulacji prdu nastawnika
dla regulacji lambda wynosi ok. 0 10 mA. Jego
Pompa paliwa rednia warto, okoo ktrej regulacja powinna
Zastosowano pomp paliwa o duej rednicy. nastpowa po ustabilizowaniu si prdkoci
Obsada dopasowana jest do pompy paliwa o du obrotowej biegu jaowego dla ciepego silnika,
ej rednicy. Pompa znajduje si patrzc w kie wynosi 0 3 mA.
runku jazdy po prawej stronie przed tyln osi Regulacja lambda nie odbywa si w nastpuj
przy pododze. Zesp pompy, filtry paliwa i aku cych warunkach eksploatacyjnych:
mulatora paliwa jest zawieszony na piercieniach X sonda nie jest gotowa do pracy (zimna) lub
gumowych. uszkodzona
X hamowanie silnikiem z odciciem paliwa
Przekanik pompy paliwa X pene otwarcie przepustnicy
Umieszczony w komorze silnika po prawej X przyspieszanie silnika
stronie, patrzc w kierunku jazdy. Funkcje prze X w czasie rozruchu przy temperaturze pynu
kanika rozszerzono o odcicie paliwa do ograni chodzcego od +15C a do +40C
czenia prdkoci obrotowej. Wszystkie inne funk Prd w elektrohydraulicznym nastawniku ci
cje przekanika pompy zostaj utrzymane. Rozsze nienia jest precyzyjnie okrelany dla ww. warun
rzono funkcje o sterowanie wtryskiwaczem rozru kw eksploatacji.
chowym.
Brak wycznika termiczno-czasowego. Uwaga!
Zmieniono rozmieszczenie przewodw elek Przy wczanym zaponie lub przy pracujcym
trycznych. silniku wtyczka przy sterowniku KE nie moe by
zdejmowana, poniewa piki napiciowe albo pr
Sterowanie wtryskiwaczem rozruchowym dowe mog uszkodzi sterownik KE.
Identycznie jak dla silnika 102.962 NV
(RUF/KAT). Wzbogacanie przy cakowitym obcieniu
Ma miejsce, gdy przepustnic jest cakowicie
Rozdzielacz paliwa otwarta (zestyk penego otwarcia zamknity)
Zarys gardzieli przepywomierza jest lak uksz i prdko obrotowa silnika jest wiksza od 1000
tatowany, e rozdzielacz paliwa podaje zawsze obr/min. Prd w elektrohydraulicznym nastawni
ilo paliwa zapewniajc uzyskanie mieszanki ku cinienia moe wynosi w zalenoci od prd
stechiometrycznej (lambda =1). koci obrotowej silnika od -4 do +5 mA.
Poradnik SERWISOWY 53
Odcicie paliwa w czasie hamowania silnikiem wa prdkoci biegu jaowego w sterowniku, mu
Dla gorcego silnika wtrysk zostaje zaczony sz by przerabiane nastpujce informacje:
w pojazdach bez sprarki klimatyzacji przy ok. X liczba obrotw silnika (elektroniczny ukad
1200 obr/min, a przy pojazdach ze sprark kli zaponowy zacisk TD)
matyzacji - przy ok. 1400 obr/min. X temperatura pynu chodzcego
Prd w elektrohydraulicznym nastawniku ci X sygna biegu jaowego (mikrowycznik)
nienia wynosi ok. 60 mA. Odcicie jest realizo X napicie czujnika iloci powietrza zasysane
wane, gdy dla gorcego silnika zostanie przekro go przez silnik
czona prdko obrotowa 1700 obr/min. Przy pra X ustawienie dwigni automatycznej skrzyni
cy tempomatu odcicie nie jest przez sterownik re biegw
alizowane. X sygna wczania sprarki klimatyzacji
Rozszerzono dziaanie ukadu regulacji biegu
Czujnik temperatury zasysanego powietrza jaowego o sygna napiciowy z czujnika przepy
Sygna temperatury jest podawany do sterow womierza. Dziki temu sterownik rozpoznaje
nika KE. Charakterystyka czujnika jest identyczna chwilowy wydatek powietrza. Odpowiednie usta
jak czujnika temperatury pynu chodzcego. Przy wienie nastawnika biegu jaowego, a co za tym
temperaturze powietrza pomidzy -30C i 0C do idzie prdkoci obrotowej, zaley od aktualnej
konuje si dodatkowa korekcja skadu mieszanki liczby obrotw silnika, ustawienia mikrowycz-
(wzbogacanie). nika przepustnicy oraz temperatury pynu cho
dzcego i iloci powietrza.
Ocena prawdopodobiestwa sygnaw
Podawane do sterownika sygnay ze wszystkich Uwaga!
czujnikw s cigle kontrolowane i porwnywane Przy nieprawidowej prdkoci obrotowej biegu
ze sob. jaowego (zbyt wysokiej lub zbyt niskiej) naley
Jeeli zestaw wchodzcych do sterownika sy zbada sygna napicia z czujnika tarczy spitrza
gnaw nie jest logiczny, to dla nieprawdopodob jcej przepywomierza.
nego sygnau jest automatycznie tworzona przez
elektronik warto zastpcza (waciwo trybu Nastawnik biegu jaowego
awaryjnego). Jest typu jednocewkowego, ma zcze elek
Jeli np. symulowana jest szybka zmiana tem tryczne dwubiegunowe (dwa piny we wtyczce).
peratury przez zdjcie wtyczki czujnika tempera Nie ma ruby regulacji iloci powietrza by-passu.
tury pynu chodzcego (gdy silnik pracuje cako
wicie nagrzany) - mikroprocesor w sterowniku po Nastawnik biegu jaowego ma kilka funkcji.
rwnuje chwilow temperatur z temperatur za 1. Przy wczonym zaponie (silnik stoi) na
pisywan w pamici. Sterownik rozpoznaje prze stawnik biegu jaowego jest wysterowywany cile
rw (zwarcie) i przechodzi do pracy w trybie awa
ryjnym. Powolna zmiana charakterystyki nie jest
rozpoznawana przez sterownik.
54 Poradnik SERWISOWY
okrelonym napiciem. Awaryjny przekrj jest za na zakres mA. Wczy zapon. Odczyta warto
mykany. Przednia krawd przesony odsania re prdu. Bez regulacji lambda - 10 mA. Z regulacj
gulowany przekrj. lambda - 20 mA.
2. Elektroniczny ukad regulacyjny podaje na Tak Nie
nastawnik biegu jaowego odpowiednie napicie, Uruchomi silnik. Temperatura
ktre okrela stopie otwarcia przesony, a wic silnika 60-80C. Bieg jaowy.
prdko obrotow silnika. Odczyta warto prdu.
3. dana prdko obrotowa wynosi dla tem Bez regulacji lambda 0 mA.
peratury -30C ok. 900 obr/min, a dla temperatury Czy z regulacj lambda 0 3 mA?
+ 70C- 720 obr/min.
4. Przy braku zasilania odsonity jest cile zde 'lak Nie
finiowany (awaryjny) przekrj by-passu (zwikszo
na prdko obrotowa biegu jaowego jest cech try Sprawdzi korektor oktanowy
bu awaryjnego). Bez regulacji lambda oznaczenie ECE
Z regulacj lambda oznaczenie KAT
7.1.2. Elementy ukadu elektrycznego Tak Nie
i ich dziaanie - wersja RUF Poprawi korektor
Przedstawiono jedynie fragmenty rnice si
od wersji KAT. Wyczy zapon. Sprawdzi rezystancj przewodu
pomidzy nastawnikiem elektrohydraulicznym
Elektroniczny sterownik (N3) a sterownikiem KE. Czy rezystancja wynosi ok. 0 ?
Ten sam sterownik KE, jednak sterowany korek Tak Nie
torem z napisem ECE. Fabrycznie korektor jest rw
nie w ustawieniu 1 zmontowany i zaplombowany. Usun przerw, nadmiern rezy
stancj lub nieprawidowe pocze
Dopasowanie w zakresie obcie czciowych nie przewodw zgodnie ze schema
Przy obcieniu czciowym nastpuje zuboe tem elektrycznym
nie mieszaniny paliwowo-powietrznej. W czasie
zuboenia prd w elektrohydraulicznym nastaw Zdj wtyczk z nastawnika elektrohydraulicznego.
niku cinienia wynosi pomidzy -3 mA i 0 mA. Sprawdzi rezystancj cewki zaworu. Czy rezystan
cja wynosi 19,5 1,5 ?
Uwaga! Tak Nie
Nie zaznaczono doprowadzenia masy do masy Wymieni nastawnik
silnika lub masy nadwozia. W przekaniku pompy elektrohydrauliczny
paliwa dla pojazdw z mechaniczn skrzyni bie
gw nie ma przewodu podczonego do pinu 6 Sprawdzenie czujnika temperatury pynu
(zacisk 87k). chodzcego
Zdj wtyczk z czujnika temperatury. Zmie
7.2. Sprawdzenie cinienia paliwa rzy rezystancj wzgldem masy.
i szczelnoci ukadu Warto wymagana - rys. 3.13.
Sprawdzi rezystancj dla dwch rnych tem
Przyrzdy pomiarowe, przebieg badania s peratur.
identyczne jak dla silnika 102.961. Wartoci Przykad:
sprawdzane - tabela, pkt 7.8. Nie sprawdza si ci +20C - 2,2-2,8 k
nienia dla penego obcienia. + 80C - 290-370
Tak Nie
7.3. Sprawdzenie elementw ukadu Wymieni czujnik temperatury
elektrycznego KE-Jetronic
Zdj wtyczk z nastawnika elektrohydraulicznego.
Sprawdzenie prdu w elektrohydraulicznym Szeregowo wczy si w obwd elektryczny mier
nastawniku cinienia (z i bez regulacji lambda) nikiem uniwersalnym ustawionym na zakres mA.
Wczy zapon. Odczyta warto prdu.
Zdj wtyczk z nastawnika elektrohydrau Prd zaworu przy wczonym zaponie:
licznego. Szeregowo wczy si w obwd elek 10 mA - wersja RUF
tryczny miernikiem uniwersalnym ustawionym 20 mA - wersja KAT
Poradnik SERWISOWY
56 Poradnik S E R W I S O W Y
Rys. 7.2. Schemat elektryczny ukadu wtryskowego
B 2 - czujnik iloci powietrza zasysanego przez silnik
B 11/2 - czujnik temperatury pynu chodzcego
(dwupinowy)
F 1 - centralna elektryka
G 3/2 - sonda lambda podgrzewana
K 1 - przekanik przepiciowy
M 3 - pompa paliwa
N _ - modu ukadu zaponowego
N 3 - sterownik urzdzenia wtryskowego
Rys. 7.3. Schemat czujnika pooenia przepustnicy:
N 6 - sterownik sprarki klimatyzacji
S 29/2 - czujnik pooenia przepustnicy (rozpoznaje
N 16/2 - przekanik pompy ze sterowaniem bieg jaowy i pene obcienie)
wtryskiwaczem rozruchowym i kick-down X 56 - zcze przewodw czujnika pooenia
i ograniczeniem maksymalnej prdkoci obrotowej
przepustnicy
R 17 - korektor ukadu wtryskowego
S 27/2 - zestyk biegu jaowego - odcicie paliwa
w czasie hamowania silnikiem Tak Nie
S 29/2 - czujnik pooenia przepustnicy bieg
Koniec sprawdzenia
jaowy/pene obcienie
W 3 - masa (przednie lewa wnka koa - cewka
zaponowa) Wymieni nastawnik
W 6 - masa (baganik wnka tylnego lewego kola) elektrohydrauliczny
W 10- masa akumulatora
W 11 - masa silnika
X 11 - gniazdo diagnostyczne Sprawdzi rezystancj przewodu zielono-
X 18 - zcze wtykowe wizki przewodw czerwonego pomidzy 21 pinem sterownika
wiate tylnych
i pinem wtyczki czujnika temperatury. Czy
X 24 - zcze wtykowe wizki przewodw
silnika/lampy wiate przednich rezystancja wynosi ok. 0 ?
X 27 - zcze wtykowe wizki przewodw rozrusznika Tak Nie
X 33 - zcze wtykowe urzdzenie wtryskowe Wymieni sterownik
- tempomat (jednopinowe)
X 35 - zcze przewodw zacisk 30 Usun przerw, nadmiern rezystancj lub
X 48 - zcze lutowane przewodw nieprawidowe poczenie przewodw zgod
X 56 - zcze wtykowe wizki przewodw czujnika
pooenia przepustnicy
nie ze schematem elektrycznym
X 6 0 / 1 - zcze wtykowe przewodw - ogrzewanie
sondy lambda Sprawdzenie wzbogacenia mieszanki w czasie
X 60/2 - zcze wtykowe przewodw - sygna sondy przyspieszania i czujnika iloci powietrza
lambda
zasysanego przez silnik
X 61 - zcze przewodw
Y 1 - nastawnik elektrohydrauliczny Zdj wtyczk z nastawnika elektrohydrau
Y 6 - nastawnik prdkoci obrotowej biegu jaowego licznego. Szeregowo wczy si w obwd elek
Y 8 - wtryskiwacz rozruchowy tryczny miernikiem uniwersalnym ustawionym
e - zcze przewodw zacisk 30 na zakres mA. Wczy zapon. Zdj wtyczk
(skrzynka z bezpiecznikami i przekanikami)
z czujnika temperatury pynu chodzcego i za po
x - wcznik cinieniowy sprarki klimatyzacji
moc rezystora o rezystancji 2,5 kii, wczonego
pomidzy wtyczk a mas, zasymulowa tempera
tur 20C.
Prd zaworu dla silnika rozgrzanego do tempe W silnikach KAT rozczy wtyczk sondy
ratury pracy, pracujcego na biegu jaowym: lambda. Uruchomi silnik. Zwikszy prdko
0 mA - wersja RUF obrotow. Czy odczytano prd nastawnika elektro
0 3 mA - wersja KAT hydraulicznego:
temperatura silnika +20C silnik 102.962 RUF 11 - 17 mA
11-17 mA -wersja RUF silnik 102.962 KAT 8-14 mA
8-14 mA - wersja KAT (sonda lambda odczona) Tak Nie
Czy otrzymano powysze wartoci?
Tak Nie Czujnik temperatury pynu chodzcego
i sond lambda ponownie podczy
Zdj wtyczk z nastawnika elektrohydrau
Wtyczk czujnika iloci powietrza zasysane
licznego. Sprawdzi rezystancj nastawnika elek
go przez silnik cakowicie zdj i zmierzy
trohydraulicznego. Czy rezystancja wynosi 19,5
1 , 5 ? napicie zasilania.
Poradnik S E R W I S O W Y 57
Uruchomi silnik i zmierzy napicie pomi Sprawdzenie dopasowania mieszanki na rednich
dzy pinem 1 i 3 wtyczki czujnika. Czy napicie obcieniach silnika RUF
wynosi 4,6-5,1 V? Zdj wtyczk z nastawnika elektrohydrau
Tak Nie licznego. Szeregowo wczy si w obwd elek
tryczny miernikiem uniwersalnym ustawionym
Usun przerw, nadmiern rezy- na zakres mA. Silnik pracuje na biegu jaowym
stancj lub nieprawidowe pocze nagrzany do temperatury pracy.
nie przewodw zgodnie ze schema Prd zaworu 0 mA. Prdko zwikszy do
tem elektrycznym. 2500 obr/min. Czy prd w elektrohydraulicznym
nastawniku cinienia pomidzy -3 i 0 mA?
Zmierzy napicie pomidzy pinem 1 i 2. Silnik Tak Nie
pracuje na biegu jaowym.
Gdy prdko obrotowa biegu jaowego rni si Sprawdzi sygna prdkoci obrotowej (TD)
od zadanej, rozczy wtyczk przy nastawniku na 25 pinie sterownika, przewd zielono
prdkoci obrotowej biegu jaowego i zacisn ty. Czy napicie wynosi 6-12 V?
przewd by-passu przepustnicy, aby uzyska Tak Nie
prdko obrotow z przedziau tolerancji. Czy dla
silnika 102.962 odczytano 0,53-0,78 V? Usun przerw w obwodzie
Tak Nie zgodnie ze schematem elektrycznym
58 Poradnik SERWISOWY
7.4. Sprawdzenie urzdzenia rozruchowego Zdj wtyczk z czujnika temperatury pynu
chodzcego. Za pomoc dekady rezystancyjnej
Sprawdzenie cinienia paliwa i szczelnoci zasymulowa rezystancj 10 k. Zdj zielony ka
Identycznie jak dla silnika 102.902 NV bel z moduu zaponowego. Uruchomi rozrusz
(RUF/KAT). nik, po czym sprawdzi napicie na wtyczce wtry
skiwacza rozruchowego wzgldem masy. Czy na
Sprawdzenie dziaania i szczelnoci wtryskiwacza picie wynosi co najmniej 10 V (czas zaczenia
rozruchowego napicia ok. 5 s)?
Identycznie jak dla silnika 102.962 NV Tak Nie
(RUF/KAT).
Sprawdzi rezystancj przewodw pomidzy
Sprawdzenie wzbogacenia po rozruchu wtyczk wtryskiwacza rozruchowego a prze
Zdj wtyczk z nastawnika elektrohydrau kanikiem pompy pin 4 (zacisk 87v) lub ma
licznego. Szeregowo wczy si w obwd elek s silnika Czy rezystancja wynosi ok. 0 ?
tryczny miernikiem uniwersalnym ustawionym Tak Nie
na zakres mA. Zasymulowa temperatur pynu
chodzcego +20C (przy uyciu dekady rezystan- Usun przerw w obwodzie
cyjnej ustawionej na 2,5 k). Przy silniku KAT lub nadmiern rezystancj
rozczy wtyczk sondy lambda. Uruchomi sil
nik. Zwikszy prdko obrotow. Sprawdzi napicie na przekaniku pompy paliwa
Wzrost wartoci prdu do: pin 12 (zacisk 50) oraz pin 2 (zacisk TF) wzgldem
23-29 mA - bez regulacji lambda masy silnika. Uruchomi silnik. Czy napicie na
18-24 mA - z regulacj lambda pinie 12 wynosi minimum 10 V? Czy napicie na
Po zakoczeniu rozruchu ok. 4 s prd nie zmie pinie 2 wynosi 3 + 5 V przy symulacji rezystancji
nia si. Pniej spada do wartoci podstawowej czujnika temperatury pynu chodzcego 10 k?
w czasie nagrzewania: Tak Nie
11-17 mA - bez regulacji lambda
8-14 mA - z regulacj lambda Wymieni przekanik pompy paliwa
Tak Nie
Usun przerw w obwodzie
Sprawdzi sygna prdkoci obrotowej (TD) lub nadmiern rezystancj
na zczu sterownika pin 25 (przewd zielo-
no-ty). Czy napicie wynosi 0-12 V? 7.6. Sprawdzenie elektronicznej regulacji
lak Nie biegu jaowego
Usun przerw w obwodzie Podczy kabel przejciowy do nastawnika
zgodnie ze schematem elektrycznym prdkoci obrotowej i do testera regulacji lambda
lub testera silnika:
Sprawdzi rezystancj przewodw pomidzy na X tester regulacji lambda - wskazanie w %
stawnikiem elektrohydraulicznym i sterownikiem X tester silnika - wskazanie w kta
KE. Czy rezystancja wynosi ok. 0 ? Silnik nagrzany, na biegu jaowym. Czy otrzy
Tak Nie mano warto wymagan: 48 7% przy 750
Usun przerw w obwodzie 50 obr/min, 38 7?
zgodnie ze schematem elektrycznym Tak Nie
Poradnik S E R W I S O W Y 59
jaowego zgodnie ze schematem elektrycznym.
Wczy zapon. Napicie na przewodzie czerwo
no-tym powinno wynosi ok. 12 V. Sprawdzi
cigo przewodu czerwono-biaego
T a k N i e
Nie
Poradnik SERWISOWY 61
Nacisn za pomoc imbusowego klucza na Rozczy wtyczk przewodu sygnaowego
mechanizm regulacyjny (2). ciskajc spryn sondy lambda. Poda mas na zcze prowadzce
mechanizmu regulacyjnego obraca kluczem, a do sterownika KE. Uruchomi silnik. Zmierzy
szecioktny element regulacyjny (3) zostanie pra napicie wzgldem masy na zczu sondy lambda.
widowo umieszczony (zazbi si) w imbusowym Czy napicie sondy 450-1000 mV?
bie ruby regulacji skadu mieszanki (fil). Tak Nie
Obrt w lewo = mieszanka ubosza - wsp
czynnik wypenienia impulsu ronie Wymieni sond lambda
Obrt w prawo = mieszanka bogatsza - wsp
czynnik wypenienia impulsu spada Sprawdzenie ogrzewania sondy lambda
Przegazowa silnik (otworzy na krtko prze- Rozczy dwupinowe zcze sondy lambda.
pustnic) i sprawdzi zawarto spalin na biegu Wyj przekanik pompy paliwa i zmostkowa pi
jaowym lub regulacj lambda, ewentualnie wyre ny 7 i 8. Sprawdzi napicie na zczu sondy
gulowa. lambda. Czy napicie wynosi ok. 12 V (napicie
akumulatora)?
Sprawdzenie sondy lambda 'lak Nie
62 Poradnik SERWISOWY
7.8. Parametry sprawdzane i regulowane silnika 102.962 RUF/KAT
Poradnik S E R W I S O W Y 63
8. Silnik 102.982 Std
64 Poradnik SERWISOWY
Tak Nie
Wymieni sterownik KE
Poradnik S E R W I S O W Y 65
Rys. 8.2. Schemat ukadu regulacji
biegu jaowego:
B 11/1 - czujnik temperatury silnika
K 1 - przekanik przepiciowy
N 1/1 - modu zaponu
tranzystorowy
N 3 - sterownik systemu KE:
N 6 - sterownik wyczenia sprarki
klimatyzacji
N 16/1 - przekaniki pompy paliwa
ze sterowaniem wtryskiwaczem
rozruchowym
S 28 - zestyk biegu jaowego
do odcinania paliwa w czasie
hamowania silnikiem
S 29/1 - czujnik pooenia
przepustnicy
bieg jaowy/pene
obcienia
W 5 - masa silnika
W 10 - masa akumulatora
X 11 - gniazdo diagnostyczne
X 56 - zcze wtykowe przewodw
czujnika pooenia przepustnicy
Y 6 - nastawnik prdkoci
obrotowej biegu jaowego
66 Poradnik SERWISOWY
Nie Tak Dwignia Wczona sprarka
w pooeniu jazdy klimatyzacji
Sprawdzi przewd miedzy sterownikiem Warto zadana Warto zadana
pin 20 i mas lub wymieni sterownik 570-670 obr/min 670-770 obr/min
Tak Nie Tak Nie
Sprawdzi rezystancj przewodw pomi
dzy zczem nastawnika biegu jaowego (pin Wyczy silnik. Wyczy silnik.
1 i 3) a stykami 4 i 3 sterownika. Czy rezy Sprawdzi sygna Sprawdzi sygna
stancja wynosi 0 ? wejciowy wejciowy
T a k N i e do sterownika do sterownika
(pin 16 wzgldem (pin 19
Usun przerw w obwodzie plusa akumulatora) wzgldem masy)
Nie Uwaga!
Przy analogowym mierniku napicie moe spa
Silnik z automatyczn Silnik z klimatyzacj da do 0 V.
skrzyni biegw Po zdjciu wtyczki ze styku biegu jaowego
Silnik na biegu Silnik na biegu prdko biegu jaowego wzrasta powyej 900
jaowym (rozgrzany) jaowym (rozgrzany) obr/min.
Poradnik SERWISOWY 67
9. Silnik 102.982 RUF/KAT
68 Poradnik SERWISOWY
Rozdzielacz 9.3. Sprawdzenie elementw ukadu
Zarys gardzieli przepywomierza jest tak uksz elektrycznego urzdzenia
tatowany, e rozdzielacz paliwa podaje zawsze wtryskowego KE
ilo paliwa zapewniajc uzyskanie mieszanki
stechiometrycznej (lambda =1). Sprawdzenie prdu w elektrohydraulicznym
nastawniku cinienia (z i bez regulacji lambda)
9.2. Sprawdzenie cinienia paliwa Identycznie jak dla silnika 102.962 RUF/KAT.
i szczelnoci ukadu
Sprawdzenie czujnika temperatury pynu
Przyrzdy pomiarowe, przebieg badania s chodzcego
identyczne jak dla silnika 102.961. Wartoci spraw Identycznie jak dla silnika 102.962 RUF/KAT.
dzane - tabela, pkt 9.8. Nie wykonuje si sprawdze Ukad pocze elektrycznych dla silnika 102.982
nia cinienia dla penego obcienia. RUF/KAT przedstawia rys. 9.1.
Poradnik S E R W I S O W Y 69
Rys. 9.2. Schemat elektryczny ukadu
z przepywomierzem powietrza:
B 2 - czujnik iloci powietrza
zasysanego przez silnik
B 11/2 - czujnik temperatury pynu
chodzcego
N 1/2 - modu zaponu
N 3 - sterownik KE
N 16/1 - przekanik pompy paliwa ze
sterowaniem wtryskiwaczem
rozruchowym
S 29/2 - czujnik pooenia przepustnicy
bieg jaowy/pene obcienia
W 3 - masa - przednia lewa wnka kola
W 11 - masa silnika
X 48 - zcze przewodw lutowane
X 11 - gniazdo diagnostyczne
X 56 - zcze wtykowe przewodw
czujnika pooenia przepustnicy
Y 1 - nastawnik elektrohydrauliczny
a - czujnik temperatury zasysanego
powierza pin 2
v - przekanik przepiciowy pin 2
(zacisk 87)
70 Poradnik SERWISOWY
Rys. 9.3. Schemat elektryczny ukadu
czujnika temperatury powietrza:
B 17/2 - czujnik temperatury
zasysanego powietrza
N 3 - sterownik
S 29/2 - czujnik pooenia
przepustnicy
bieg jaowy/pene obcienia
W 11 - masa silnika
X 56 - zcze wtykowe przewodw
czujnika pooenia przepustnicy
a - modu zaponu (wtyczka 2)
v - przekanik przepiciowy pin 2
(zacisk 87)
Poradnik S E R W I S O W Y 71
Rys. 9.5. Schemat elektryczny
ukadu wzbogacania mieszanki
podczas przyspieszania:
B 2 - czujnik iloci powietrza
zasysanego przez silnik
B 11/2 - czujnik temperatury
pynu chodzcego
K 1 - przekanik przepiciowy
N 1/2 - modu ukadu
zaponowego
N 3 - sterownik KE
N 6 - sterownik ukadu
klimatyzacji
N 16/2 - przekanik pompy
paliwa ze sterowaniem
wtryskiwaczem rozruchowym
i kick-down
S 29/2 - czujnik pooenia
przepustnicy
bieg jaowy/pene obcienie
W 3 - masa przednia lewa
wnka kola
W 10- masa akumulatora
W 11 - masa silnika
X 11 - gniazdo diagnostyczne
X 26 - zcze wtykowe wizki
przewodw silnika
X 48 - zcze przewodw
lutowane
Y 6 - nastawnik prdkoci
obrotowej biegu jaowego
h - wcznik kick-down pin 1
i - zcze wtykowe blokady
rozruchu, pin 3
s - czujnik temperatury
zasysanego powietrza, pin 3
72 Poradnik SERWISOWY
9.5. Sprawdzenie sterowania
wtryskiwaczem rozruchowym
Poradnik SERWISOWY 73
Tak Nie Tak Nie Tak Nie Tak Nie
74 Poradnik SERWISOWY