You are on page 1of 933

S TAY THNG T 200 ( Tr.

Giang)

111
112
113
121
128
131
133
136
138
141
151
152
153
154
155
156
157
158
161
171
211

212

213
214
217
221
222
228
229
241
242
243
244
331
333
334
335
336
337

338
341
343
344
347

352
353
356
357
411
412
413
414
417
418
419
421
441
461
466
511
515
521
611
621
622
623
627
631
632

635
641
642
711
811
821
911
S TAY THNG T 200 ( Tr. Giang)
TNG HP

Tin mt
Tin gi Ngn hng
Tin ang chuyn
Chng khon kinh doanh
u t nm gi n ngy o hn
Phi thu ca khch hng
Thu GTGT c khu tr
Phi thu ni b
Phi thu khc
Tm ng
Hng mua ang i ng
Nguyn liu, vt liu
Cng c, dng c
Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
Thnh phm
Hng ha
Hng gi i bn
Hng ho kho bo thu
Chi s nghip
Giao dch mua bn li tri phiu chnh ph
Ti sn c nh hu hnh
Ti sn c nh thu ti chnh
TSChuhnhthutichnh.
TSCvhnhthutichnh.

Ti sn c nh v hnh
Hao mn ti sn c nh
Bt ng sn u t
u t vo cng ty con
u t vo cng ty lin doanh, lin kt
u t khc
D phng tn tht ti sn
Xy dng c bn d dang
Chi ph tr trc
Ti sn thu thu nhp hon li
Cm c, th chp, k qu, k cc
Phi tr cho ngi bn
Thu v cc khon phi np Nh nc
Phi tr ngi lao ng
Chi ph phi tr
Phi tr ni b
Thanh ton theo tin k hoch hp ng xy dng

Phi tr, phi np khc


Vay v n thu ti chnh
Tri phiu pht hnh
Nhn k qu, k cc
Thu thu nhp hon li phi tr

D phng phi tr
Qu khen thng phc li
Qu pht trin khoa hc v cng ngh
Qu bnh n gi
Vn u t ca ch s hu
Chnh lch nh gi li ti sn
Chnh lch t gi hi oi
Qu u t pht trin
Qu h tr sp xp doanh nghip
Cc qu khc thuc vn ch s hu
C phiu qu
Li nhun sau thu cha phn phi
Ngun vn u t xy dng c bn
Ngun kinh ph s nghip
Ngun kinh ph hnh thnh TSC
Doanh thu bn hng v cung cp dch v
Doanh thu hot ng ti chnh
Cc khon gim tr doanh thu
Mua hng
Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip
Chi ph nhn cng trc tip
Chi ph s dng my thi cng
Chi ph sn xut chung
Gi thnh sn xut
Gi vn hng bn

Chi ph ti chnh
Chi ph bn hng
Chi ph qun l doanh nghip
Thu nhp khc
Chi ph khc
Chi ph thu thu nhp doanh nghip
Xc nh kt qu kinh doanh
bm vo ti khon mun xem
Bm quay v menu
K TON TIN MT, TiN GI NGN HNG
Dingii TK N
Bnsnphmhnghadchvthungaytinmt
ThuGTGTuraikmnghipvbnhng
Thanhlcckhonut
Thuhicckhonnphithu,
tintmngtha
Vayngnhn,vaydihnnhn=tinmt
Nhngpvn,vnutchshu, 111.112
phthnhcphiu
Nhnkqu,kccngnhnvdihn
Phthnhtriphiucngty
Kimkphthinthacharnguynnhn,nhntincaccbn
tronghpnghptckinhdoanhkhngthnhlpPN
Rttingingnhngvnhpqutinmt
Thanhtontinmuavtt,hngha,TSC 151,152,153,156,157,211,213,241..
ThuGTGTuvo(nuc) 133
ChutXDCB,SachaTSC 241
Chiphchohotngsnxutkinhdoanh,chitmng 154,635,642,141
ThuGTGTuvo(nuc) 133
Chiphkhc(Thanhl,nhngbn) 811
Thanhtonchitkhuthngmi,gimgihngbn,hngbnbtrl521.33311
Thanhtoncckhonnphitr 331,334,338,3411....
Trctc,mualicphiuqu 421.419
TrvnchoCSH,ccbngpvn 411
Kimkphthinthiucharnguynnhn 3381
Xutqutingingnhng 112
Xutqumuachngkhon,chovay,hocutvocngtycon,cngt121,128,221,222,228
CHNG KHON KINH DOANH
Dingii TK N
Muachngkhonkinhdoanh(gimua+chiphmigii,)
Thulitriphiuvccchngkhontiptcmuabsungtriphiu,t
Honicphiu
nhgisdchngkhon(Li) 121
Lidntchtrckhimuachngkhon 111,112,138,..
Chuynnhngchngkhon 111,112,131, 515 ( li), 635 ( L)
Thuhihocthanhtonchngkhonkinhdoanhohn 111,112,131
Honicphiu 121,C 515 ( li), N 635 ( l)
nhgisdchngkhon(L) 413
U T NM Gi N NGY O HN
Dingii TK N
Khigitinckhn,chovay,muacckhonutnmginn
nhkktonghinhnphithuvlitingi(linhpgc)
Muatriphiunhnlitrc

128
Trtinmuatriphiunhnlinhk,nhnlisau
nhgilisdkhonut(Li) 128
Thuhicckhonutnmginngyohn 111,112,131,,,,,C 515 ( li), N 635 ( l)
Chuyncckhonutnmginngyohnthnhutvocng221,222C 515 ( li), N 635 ( l)
Thuhigigctriphiukhinhnthanhton(Linhnnhk) 111.112
Thuhigigctriphiukhinhnthanhton(Linhncuik) 111,112,
Khontnthtdokhnngthuhiccckhonutnmginn 635
nhgilisdkhonut(L) 413
K TON PHI THU KHCH HNG
Dingii TK N
Bnsnphmhnghadchvchathutin
HanclptheotinkhochphnnhstinKHphitr
StinthngphthmthucdoKHtrphthmkhithchint
Phithuvphythccabnnhnythc
131
nhgicuinmcngnngoit(Li)
Phithudothanhl,nhngbnTSC
Cckhonchihchokhchhng,nvythcnhp
khu
Hngbnbkhchhngtrli,chitkhuthngmi,gimgihngb 5213,5211,5212,3331
Tinchitkhuthanhtontrvonphithu 111,112,635
Thutinkhchhng,KHngtintrc 111.112
Khchhngthanhtoncngn=vtt,cngc.. 152,153,156,
Xaskhonnkhi 229 ( s lp d phng),642 ( S cha
Thanhtonbtrphithuvphitr 331
nhgicuinmcngnngoit(L) 413
K TON THU GTGT C KHU TR
Dingii TK N
Khimuahngtnkho,TSC,BSut,cngcdchvnuthu
GTGTuvockhutr 133
ThuGTGTuvokhunhpkhu
Trlihng,hngmuacgimgi(gimVATuvotngng) 111,112,131
ThuGTGTcahngha,vttbmtdotrchnhimtchcc 138,111,334,632
nhnbithng
KhutrthuGTGT 3331
chonthuGTGT 111,112,
K TON PHI THU NI B
Dingii TK N
Chih,trhdoanhnghipcptrnvccnvnibkhc
Nhncthngbonvcptrnvsqukhenthng,phcli
136 hch ton cp di
Khibnsnphm,hngha,cungcpdchvchoccnvtrongni
Khibnsnphm,hngha,cungcpdchvchoccnvtrongni
Khinhnctin,vtt,tisncacptrnhocdoanhnghipnib 111,112,152,153
Btrcngnphithunibvikhonphitrnibcng1it 336
Giaovnbngtin,tisnchonvcpdikhngctcchphp

136 hch ton cp trn


Giaovnbngtin,tisnchonvcpdikhngctcchphp
Cpkinhphsnghip,dnchonvcpdi
Bnsnphm,hnghaghinhndoanhthutithiimchuyngiao
136 hch ton cp trn
Bnsnphm,hnghakhngghinhndoanhthutithiimchuyn
Nhncthngbotiuthhng(trnghpkhngghinhntit
KhonphithuvlicaHSXnvcpdi
Chih,trhccnvcpdikhngctcchphpnhn
NhntindonvhchtonphthuchonvnKD 111.112
Cncvobococanvhchtonphthucvvnkinhdoanh 411
Nhnctindonvcpdinplnvlikinhdoanh,thanhton111.112
Btrcngnphithunibvikhonphitrnibcng1it 336
K TON PHI THU KHC
Dingii TK N
Tisncnhdnghotngsnxutkinhdoanhphthinthiuch
Tinmttnqu,vtt,hnghaphthinthiukhikimk
Chomntisn(tmthi)
Cckhonchihbnth3
Bnnhnythcchihchobngiaoythc(Bngiaochangtin)

nhkxcnhLichovay,litingi,ctclinhuncchia
Phtsinhchiphcphnhadoanhnghipnhnc
Cckhonchichohotngsnghip,dn,chiutXDCB..Nhn
nhgikhonmcngoitcuinm(tgitng) 138
Cncvoquytnhxlivitisnthiu 111,138,334,632,811
Khicdoanhnghipythcxutkhuthanhtonbtrvikhon
chih 338
Thuctincacckhonnphithukhc 111.112
Khicquytnhxlnphithukhckhngckhnngthuhi 111,112,334,229,642
Khibncckhonnphithukhcchocngtymuabnn 111,112,229,..
Ktthcqutrnhcphnha,QtonkhonchivCPkhon 3385
nhgikhonmcngoitcuinm(tgigim) 413
K TON TM NG
Dingii TK N
Tmngbngtin
141
Tmngbngvtt
Schikhnghtnhpliqu 111
Khutrvolng 334
152,156,154,642...
Squyttonchitmngcduyt 133
Schithm(Schiduytlnhnstmng) 152,156,154,642...
K TON HNG MUA ANG I NG
Dingii TK N
Cuikkton,cnchannhnghngmuatrongkchavk 151
Sangthngsau,khihngvnhpkho 152,153,156
GiaothnghngmuaangingchoKHng,hocgithngchoi157.632
Hngangingbmt,hoaht 1381
K TON NGUYN LiU, VT LiU
Dingii TK N
Muanguynliunhpkho(gimua+chiphmua)\
VNLmuaingthngtrcvnhpkho
NhpkhuNVL 152
NhplisNVLthungoigiacngchbin
NVLthakhikimk
TrliNVLngibn 331, C 133
Chitkhuthngmi,gimgi,NVLtrliNCC 111,112,331
XutNVLthungoigiacng,chbin,hoctchbin 154
XutNVLsdngvoSX,KD 621,622,627,
XutNVLchohotngutXDcbnhocsachalnTSC 241
XutNVLigpvnlindoanhhoclinkt,utvocngtycon 221,222,N 811 hoc c 711
GivncaNVLdngmualiphngpvncacngtycon,cngty 632
Gitrvtliuhaohttronginhmcchophp,hoccharnguynn632, 138
K TON CNG C DNG C
Dingii TK N
Muacngcdngcnhpkho
Nhplicngc,dngcchothu 153
Nhpkhucngc,dngc
Chitkhuthngmi,gimgi,CCtrliNCC 111,112,131
XutCCdngSX,KDhocchothu 242,623,627,641..
Givncngcthanhl 632
K TON CHI PH SN XuT KINH DOANH D DANG
Dingii TK N
CuikktonktchuynchiphNVL,NC,SXCtheotngitngt
Chiphthungoigiacng,chbin(KhixutkhoVL,TP,HHigia 154
Chiphsnxutthnhhnsthuhitvicbn,thanhlsnphmt
TrgiNL,VLxutthungoigiacngnhpkho 152
Trgisnphmhngkhngsac 138.334
Githnhthctthnhphmnhpkho 155
SnphmSXractiudngnibngayhoctiptcdngchoH 641,642,241..
KhithuhibnccsnphmSXth 111,112,131 ( C 333)
Chiphsnxutthlnhnsthuhitvicbn,thanhlsnphmt 241
SXxongbnthngkhngnhpkho 632
K TON THNH PHM
Dingii TK N
NhpkhothnhphmDNsnxuthocthungoigiacng
Gimgivnthnhphmbnnhplikho(trhng) 155
Phthinthathnhphmcharnguynnhn
Givnthnhphmbntrongk 632
Xutkhothnhphmgibn 157
Thnhphmtiudngnib 641,642,241,211
Xutkhothnhphmigpvnlindoanh,linkt,utycngtycon221,222,N 811 hoc C 711
Kimkphthinthiuthnhphm 138
Biutng,khuynmi,qungcothnhphm 641
K TON HNG HA
Dingii TK N
Muahnghanhpkho
Nhpkhuhngha
Nhpkhohngangingthngtrc
Muahngtheophngthctrchm
1561 ( gi mua), 1562 ( Chi ph mua), 1567 ( HH BS)
ChuynbtngsnutthnhhnghaBS
Ktchuynchiphsacha,..ghitnggitrhnghaBS,nhpkho
Khihtchngtrnhkhuynmi,Nukhngtrlinhsnxutsh
hnghathaphthinquakimk
Chitkhuthngmi,gimgihngbn,hngbnbtrlicholh 111,112,331
Givnhnghabntrongk 632
Xutkhohnghaigiacng,chbin,gibn 154.157

K TON PHI TR CHO NGI LAO NG


Dingii TK N
Thanhtonhocngtrctinlngvcckhon 334
phitrchongilaong
Cckhonkhutrvolngnhcckhonbi 334
thng,tmngtha

334
Trlng,thngvcckhonkhcchongilao
ngbngsnphm,hngha 3331
CckhonkhutrvolngvBHXH,BHYT,... 334
Thuthunhpccnhntrvolng(Khuhaoti 334
Ngun)
Tnhtinlngphitrchongilaong 154,641,642
Tnhtinlngphitrchongilaongtqu 431 ( 4311)
khenthng
Tnhbohimxhiphitrchongilaong 338 ( 3383)
Tnhtinlngnghphpthctphitrchocng 335
nhnsnxut(nuctrchtrctinlngnghphp)
Khitrchtinlngnghphpcacngnhn 154
K TON CHI PH QUN L KINH DOANH
Dingii TK N
Chiphdchvmuangoi
Chiphvtliu,CCDCdngqunlkinhdoanh
Chiphnhnvinbnhngvqunl
Trchlpqudphngtrcpmtviclm,dphng
phitrkhc 642
Lpdphngphithukhi
Trchkhuhaotisncnh
ChiphtrtrcvchiphphitrtnhvoCPQLKD
Cckhonthu,ph,lph
CckhongimchiphQLKD 111.112
Honnhpschnhlchdphngbohnhsn 352
phm,dphngphitrkhc
Honnhpdphngphithukhi 159(1592)
CuikktchuynCPQLKDxcnhktqu 911

K TON DOANH THU HOT NG TI CHNH


Dingii TK N
KtchuyndoanhthuHTCphtsinhtrongk
515
xcnhKQKD
Chitkhuthanhtonchng
111.112
Thulitingi,lichovay,liTP,Ctccchia

LithanhtonTPohn 111.112

Dngliuttichnh 121.221
Libncckhonuttichnh 111.112

Libnngoit 1111.1121

Phnblibnhngtrchm 338 ( 3387)


Linhuncchia,ctcchanhn 138
Ktchuyntgidonhgilicuikcckhonmc
413
tintcgcngoitcaHSXKD
CtcvlinhuncchibsungvngpTTC 221

K TON CHI PH THU TNDN


Dingii TK N
TmtnhthuTNDNphinpviuchnhbsung 821
tngsthuTNDNphinp
iuchnhgimsthuTNDN 333(3334)
(Khistmnp<sphinp)
Ktchuynchiphthu 911

KT CHUYN XC NH KT QU KINH DOANH


Dingii TK N
ThuTNDN 821
KtchuynchiphthuTNDN
911
Ktchuynchiph
Ktchuyndoanhthuvthunhp 511,515,711
KtchuynliHKDcakkton 911
KtchuynlHKDcakkton 421

K TON PHI TR CHO NGI BN


Dingii TK N
Thanhtoncckhonphitrchongibn
331
Chitkhuthanhtonchngtrvosphitr
Chitkhuthngmi,gimgihngbn,hngbn 331.133
btrlitrvosphitr
Ungtrctinmuahngchongibn
Btrcckhonphithu,phitr 331
Cuinmtichnhchnhlchlitgi(chnhlchgim)
donhgicckhonphitrngibncgcngoit
Phitrngibn,nginhnthuXDCBhocsa 241
chaln
Thugtgt(nuc) 133
MuaTSC,btngsnut 211.217
Thugtgt(nuc) 133
Muavtt,hnghanhpkho 152,153,156,611,...
Thugtgt(nuc) 133
Vtt,hnghamuaangayvosdng,dchv 142,154,241,642,...
muangoi
Thugtgt(nuc) 133
Cuinmtichnhghinhnltgidonhgilicc 413
khonphitrngibncgcngoit
K TON THU V CC KHON NP NH NC
Dingii TK N
ThuGTGTuvockhutr 333

ThuGTGTcahngmuabtrli,chitkhuthngmi,gimgi 333
hngbn 521
Doanhthutrcp,trgi 333
Doanhthuvthunhpkhc
111, 112, 131
ThuGTGTphinp(theophngphptrctip)
Npthu,ph,lphchongnschnhnc 333
ThuGTGTphinp(theophngphpkhutr) 111, 112, 131
Thunhpkhu,thutiuthcbitphinp
ThuGTGTphinpcahngnhpkhu 152, 153, 156, 211
(khngckhutr)
Cckhonthucnhncminph 333
(trthuthunhpdoanhnghip)
Thutiuthcbit,thuxutkhuphinp 511
ThuGTGTphinpcahnhnhpkhu(ckhutr) 133
Thuthunhpdoanhnghipphinp 821
Thuthunhpcnhnphinp 334, 154,642
Thumnbi,thunht,tinthutphinpNN, 642
cckhonphvlph
Thutinguyn,thusdngtnngnghip 154
Lphtrcbmuatisn 211

K TON GI VN HNG BN - K KHAI THNG XUYN


Dingii TK N
Trgivnthnhphm,dchvcxcnhltiuth 632
Snphm,hnghagibncxcnhltiuth 632
Gigcbtngsnutbntrongk 632
Snphmsnxuthonthnhgiaobnngay 632
Githnhdchvhonthnhcxcnh
632
ltiuthtrongk
Chiphsnxutsnphmvttrnmcbnhthng
632
khngctnhvochiphchbin
Bnbtngsnut 632
Gitrhaomn 214
nhktrchkhuhaobtngsn 632

Gitrhngtnkhohaoht,mtmttnhvogivnhngbn 632

632
Chiphlinquannchothuhotngbtngsnut
133 (1332)
Trgivnsnphm,hnghatiuthbtrlinhpkho 155, 156
Honnhpdphng,gimgihngtnkho 159 (1593)
Cuikktchuyngivnhngbn 911
Trchlpdphnggimgihngtnkho 632

K TON LI NHUN CHA PHN PHI


Dingii TK N
Ktchuynltrongk 421
Chialinhun,trctcchocng 421
Ctc,linhunphitr 421
Bsungvntlinhunhocccbnlindoanhbsungvn
gpchochshutlinhuncchia 421

Trctcbngcphiu 421
Trchlpccquthucvnchshuvqukhenthng
phcli 421
Ktchuynlisauthuthunhpdoanhnghip 911

K TON THU NHP KHC


KtchuynthunhpkhcphtsinhtrongkXKQ
711
ThuGTGTphinptheophngphptrctip
Thuphtviphmhpngkinht,tinthudocbohim
bithng
111, 112
Thuhicnkhixlxan
Thuthanhl,nhngbntisncnh
Khonnphitrkhngxcnhcchn 331, 338
Cckhonthuxutnhpkhu,tiuthcbitcngnschnh
nchonli 111, 112

Phnblibnhngtrchm 338 (3387)


Honnhpdphngbohnhcngtrnhxylp 352
Phtviphmhpngkinhttrvotinkqu,kcc 338, 341 (3414)
Chnhlchtngdonhgilitisnkhigpvnlindoanh,
221
linkt
214

K TON CHI PH KHC


Dingii TK N
Ccchiphphsinhlinquanthanhl,nhngbntusncnh 811
Phtviphmhpng 811
Khinppht 338, 331
811
Thanhl,nhngbntisncnh
214
811
emtisncnhigpvnuttichnh 214
221
811
Gpvnlindoanh,linktvtt,hngha
221
Cuikchuynchiphkhcphtsinhtrongkxcnhktqu 911

K TON CHI PH THU TNDN


Dingii TK N
Tmtnhthuthunhpdoanhnghipphinpviuchnhb
821
sungtngsthuthunhpdoanhnghipphinp
iuchnhgimsthuthunhpdoanhnghip
333 (3334)
(khistmnp<sphinp)
Ktchuyndoanhthuvthunhp 911

K TON CHI PH TI CHNH


Dingii TK N
Chitkhuthanhtonchongimua 635
635
Bncckhonuttichnh
111.112
Chiphnmgivbncckhonuttichnh

Litinvayphitr,phnblimuahngtrgp 635

Lpdphnggimgiuttichnhngnhnvdihn
Bnngoit 111(1111), 112(1121)
Lbnngoit 635
Muavtt,hngha,dchvbngngoit 152,156,221,642
Ltgihioi 635
Ktchuynltgihioidonhgilicckhonmctint
635
cgcngoit
Honnhpschnhlchdphnggimgiuttichnh 159 ( 1591 ) , 229
Cuik,ktchuynchiphtichnhXDKQ 911
K TON NGUYN VT LiU
Dingii TK N
MuaNVLnhpkho 152
Thugtgt(nuc) 133
ThuTTB,thuGTGTkhngckhutr,thuNKphinp
cavtliumuanhpkhu
Nhpdothugiacnghocsdngkhnghtnhplikho
NhnvngpbngNVL 152
Phliuthuhinhpkho
ThuhivngpbngNVL
Kimkphthinthachxl
XutdngchosnxutSP
154
Xuthungoigiacng
Xutdngchoqunlkinhdoanh 642
XutdngchosachalnTSCDvutXDCB 241
Xutbn 632
Chitkhuthngmi,gimgihngbn,hngbnbtrlighi
gimgitrNVL 111,112,331

KimkphthinNVLthiuchxl 1381
Xutvngplindoanh,linkt 2212, 2213
811
ChnhlchgianhgilinhhnghiscaNVL
711

K TON CNG C DNG C


Dingii TK N
Muacngcdngcnhpkho 153
ThuGTGTckhutr 1331
ThuTTB,ThuNKphinpcaCCDCmuanhpkhu
Nhpdothugiacng
Nhnvngpbngcngcdngc 153
Thuhivngpbngcngcdngc
Kimkphthinthachxl
XutdngCCDCchoSXKDphnb1ln 154
XutdngCCDCchoQLKDphnb1ln 642
XutCCDCdngchosachalnTSCvXDCBphnb1ln 241
XutCCDCphnbnhiuln-Phnb1nm 142
XutCCDCphnbnhiuln-Phnbnhiuhn1nm 242
Tngkphnb 154,241,642

Chitkhuthngmi,gimgihngbn,hngbnbtrlighi
111,112,331
gimgitrCCDC

Kimkphthinthiuchxl 1381
Xutvngplindoanh,linkt 2212, 2213
811
Chnhlchgiaginhgilinhhngighis
2212.2213

K TON CHI PH TR TRC NGN HN V DI HN


Dingii TK N
Trtrclivay,tinthuTSnhiuk 142, 242
Chiphtrtrcphtsinh
Xutcngcdngcphnbnhiuk
Chiphsachalnhonthnhlnphiphnbnhiuk
Muatisntrgpcchuli-Nguyngi 217
Muatisntrgpcchuli-Litrchm 142, 242
Khihonthnhgiaionut,ktchuynltgihioi(
tronggiaiontrchotng)phnbdn(khngqu5nm
nhkphnblivaytrtrc,litriphiutrtrctheos
635
phitrtngk-Chiph
nhkphnblivaytrtrc,litriphiutrtrctheos
241, 154
phitrtngk-Vnha
nhkphnbchiphtrtrcvochiphSXKDtngk 154, 642
nhkphnblitrchm,trgpvmuaTSC
nhkphnbltgihioicahotngutXDCB(
635
tronggiaiontrchotng)vochiphtichnh
138, 334
Phnbtbithnglmmt,hngcngc,dngc
111

K TON TI SN C NH
Dingii TK N
211
MuaTSC
1332
211
MuaTSCtrgp
1332
Litrchm 242
NhngpvnbngTSC
TSCdoxydngcbnhonthnhbngiao
ChuynBSthnhTSC
ThuhivngpbngTSC
211
NhnbiutngtitrbngTSC
Chiphlinquankhiatisnvosdng
ChuynthnhphmthnhTSChuhnh
TngTSCdotraoiTSCkhngtngt
811
Thanhl,nhngbnTSC
214
1381
Kimkphthinthiuchxl
214
Gpvnlindoanhlinkt 2212, 2213
Gatrhaomn 214
Chnhlchdonhgilinhhngitrcnli 811
TSCemgpvncngtylindoanh,linkt 2212, 2213
Gatrhaomn 214
Chnhlchdonhgililnhngitrcnli 2212, 2213
ChuynTSCthnhCngcdngc-gitrhaomn 214
ChuynTSCthnhCngcdngc-gitrcnlinhhn
154, 642
phnbngayvochiph
ChuynTSCthnhCngcdngc-gitrcnlilnhn
142, 642
cnphnb
Tngkphnbvochiph 154, 642

K TON THANH L NHNG BN


Dingii TK N

Tphpccchiphsachalnphtsinhtheophngthctlm 241, 1332

Chiphsachalntheophngthcgiaothu 241
ThuGTGT(nuc) 1332
Khihonthnh,trnghpghinhnghinhntngnguyngi 211
Trnghpchiphsachakhngiukinghitngnguyn
154, 642
gitnhvochiphkinhdoanhcakkton
Chiphphtsinhcnphnbhocnvctrchtrcchiph
142, 242, 335
sachaln
nhkphnbvochiph 154, 642

K TON HAO MN TSC


Dingii TK N
TSCthanhlnhngbn-Gatrhaomnlyk 214
TSCthanhlnhngbn-Gatrhaomncnli 811
Bn,thanhlBSut-Gatrhaomnlyk 214
Bn,thanhlBSut-Gatrhaomncnli 632
TrliTSCchothutichnhhocbtngsnutthuti
chnhchothuhotng 214
iuchnhgimskhuhaoTSCcuinm
TrchkhuhaoTSCdngchohotngSXKD
154, 642, ...
iuchnhtngskhuhaoTSCcuinm
nhkthchkhuhaoBSut 632

K TON U T XY DNG C BN
Dingii TK N

ChiphXDCBphtsinhbngtinmt,TGND,tinvay 241.1332

Nhnkhilngxylp,lptthitbdobnnhnthubngiao 241
ThuGTGT 1332
Xutkhngcnxylp,CCDCsdngvthitbcnlpc
nghimthuchpnhnthanhton 241
ChiphXDCBbngngoit
Ltgi 413
Litgi 241
Khihonthnhbngiaoavosdng 211
Cckhonthuhi,cctisnchnhthnhtrongqutrnhu 138
tXDCBcduyt 152, 153
NG
TK C
511,515,711
3331
121,221,222,228

131,138,141
341

411
344
34311

3381
112

111,112

TK C
111,112,331,141,244
515
121,C 515 ( li), N 635 ( l)
413

121

N
TK C
111,112
515 (nu khng nhp gc N 138/ C 515)
111,112 ( thc chi), 3387 ( Li nhn trc)
111,112
413

128

128, 138 ( Li k trc), 515 ( li k o hn)

128

TK C
511,33311
337,3331
511,33311
511,33311
4131
711,3331

111,112

131

R
TK C

111,112 ( gi tr vt t tch ring)

33312

133

TK C
111,112
353
511,333
154,155,156,333

136 hch ton cp di

111,112,211 ( lu n 214 )
411
111,112,461
511,333
154,155,156,333
511
421
111,112

136 hch ton cp trn

TK C
211 ( N 214)
111,152,153,155,156
152,153,155,156
111,112,..
111,112,..

515
111,112,331
161,241,641,642
413

138

TK C
111.112
152.153

141

111.112
G
TK C
331,111,112,141

151
151

TK C
111,112,141,331
151
331,3332,3333,33381
154
338

152

TK C
111,112,141,331
242
331,3332,3333,33381

153

D DANG
TK C
621,622,627 ( Phn vt mc BThng 632)
111,112,131,141,..
241

154

TK C
154
632
338

155
155

TK C
111,112,141,331 ( N 133 nu c thu)
331,332,3333,33381
151
331 ( tng gi tt), N 242 ( chnh lch tng tin tr chm - tin tr ngay), n 133 nu c thu
217 , N 214 ( s hao mn ly k)
154
711
338

1561 ( gi mua), 1562 ( Chi ph mua), 1567 ( HH BS)

NG
TK C

111.112

138.141

511

338(3383,3384,...)

333(3335)

334

334

334

334

335
NH
TK C
111,112,331
152,153,611
334.338

351.352

159( 1592)
214
142,242,335
333

642

CHNH
TK C

911

515

515
121.221

515

1112.1122
515

515

TK C

333( 3334)

821

821

DOANH
TK C
333 ( 3334)
821
632,635,642,811
911
421
911

N
TK C
111,112,311,...
515

152,153,156,211,611

111.112
131
413

331

331
331

331

331

331
C
TK C
113

111, 112, 131

511(5118)
511, 515, 711
333
111, 112
333

333

711

333
333
333
333

333

333
333

NG XUYN
TK C
155, 156
157
156
154

154

154

217

214
152, 153, 155, 156, 158
138 (1381)

111, 112

632
632
632
159 (1593)

I
TK C
911
111, 112
338

411(4111)
411(4111)
411(4112)

418, 431
421

911
3331

711

3331
711

711
152, 153

TK C
111, 112
338, 331
111, 112
211

211

152, 155, 156

811

TK C

333 (3334)

821

821

TK C
111,112,131

121.221

111.112
111
335.242
159( 1591), 229
111(1111), 112(1121)
111(1111), 112(1121)

111(1111), 112(1121)

413

635
635
TK C

111,112,331, ...

3332, 3333,3312

154
411
154
221
3381

152

152

153

152

2212, 2213

TK C

111,112,331, ....

3332.3333
154
411
221
3381

153

142, 242

153

133

153
153

711

DI HN
TK C
111, 112
152, 153, ....
153
241
331

413

142, 242

TK C
111, 112 , 331

331

4111
241
217
221
711
111, 112
512
131

211
211

711

211

142, 242

TK C
111, 112
152
334, ...

331

241

142, 242, 335

TK C

211

217

2112, 217

154, 642

214

N
TK C
111, 112
341

331
152, 153

111, 112, 331, ...

413

241
Ti khon 111 Tin mt
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh tnh hnh thu, chi, tn qu ti qu doanh nghip bao gm: Tin Vit Nam, ngoi t
b) Cc khon tin mt do doanh nghip khc v c nhn k cc, k qu ti doanh nghip c qun l v hch ton
c) Khi tin hnh nhp, xut qu tin mt phi c phiu thu, phiu chi v c ch k ca ngi nhn, ngi giao, ng
d) K ton qu tin mt phi c trch nhim m s k ton qu tin mt, ghi chp hng ngy lin tc theo trnh t p
) Th qu chu trch nhim qun l v nhp, xut qu tin mt. Hng ngy th qu phi kim k s tn qu tin m
e) Khi pht sinh cc giao dch bng ngoi t, k ton phi quy i ngoi t ra ng Vit Nam theo nguyn tc:
- Bn N TK 1112 p dng t gi giao dch thc t. Ring trng hp rt ngoi t t ngn hng v nhp qu tin m
- Bn C TK 1112 p dng t gi ghi s bnh qun gia quyn.
Vic xc nh t gi hi oi giao dch thc t c thc hin theo quy nh ti phn hng dn ti khon 413 - Ch
g) Vng tin t c phn nh trong ti khon ny l vng c s dng vi cc chc nng ct tr gi tr, khng bao
h) Ti tt c cc thi im lp Bo co ti chnh theo quy nh ca php lut, doanh nghip phi nh gi li s d n
- T gi giao dch thc t p dng khi nh gi li s d tin mt bng ngoi t l t gi mua ngoi t ca ngn hng
- Vng tin t c nh gi li theo gi mua trn th trng trong nc ti thi im lp Bo co ti chnh. Gi mu
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 111 - Tin mt
Bn N:
- Cc khon tin mt, ngoi t, vng tin t nhp qu;
- S tin mt, ngoi t, vng tin t tha qu pht hin khi kim k;
- Chnh lch t gi hi oi do nh gi li s d ngoi t ti thi im bo co (trng hp t gi ngoi t tng so v
- Chnh lch nh gi li vng tin t tng ti thi im bo co.
Bn C:
- Cc khon tin mt, ngoi t, vng tin t xut qu;
- S tin mt, ngoi t, vng tin t thiu ht qu pht hin khi kim k;
- Chnh lch t gi hi oi do nh gi li s d ngoi t bo co (trng hp t gi ngoi t gim so vi ng Vit
- Chnh lch nh gi li vng tin t gim ti thi im bo co.
S d bn N:
Cc khon tin mt, ngoi t, vng tin t cn tn qu tin mt ti thi im bo co.
Ti khon 111 - Tin mt, c 3 ti khon cp 2:
- Ti khon 1111 - Tin Vit Nam: Phn nh tnh hnh thu, chi, tn qu tin Vit Nam ti qu tin mt.
- Ti khon 1112 - Ngoi t: Phn nh tnh hnh thu, chi, chnh lch t gi v s d ngoi t ti qu tin mt theo gi
- Ti khon 1113 - Vng tin t: Phn nh tnh hnh bin ng v gi tr vng tin t ti qu ca doanh nghip.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
3.1. Khi bn sn phm, hng ho, cung cp dch v thu ngay bng tin mt, k ton ghi nhn doanh thu, ghi:
a) i vi sn phm, hng ho, dch v, bt ng sn u t thuc i tng chu thu GTGT, thu tiu th c bit
N TK 111 - Tin mt (tng gi thanh ton)
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (gi cha c thu)
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc.
b) Trng hp khng tch ngay c cc khon thu phi np, k ton ghi nhn doanh thu bao gm c thu phi n
N TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc.
3.2. Khi nhn c tin ca Ngn sch Nh nc thanh ton v khon tr cp, tr gi bng tin mt, ghi:
N TK 111 - Tin mt
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (3339).
3.3. Khi pht sinh cc khon doanh thu hot ng ti chnh, cc khon thu nhp khc bng tin mt, ghi:
N TK 111 - Tin mt (tng gi thanh ton)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (gi cha c thu GTGT)
C TK 711 - Thu nhp khc (gi cha c thu GTGT)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311).
3.4. Rt tin gi Ngn hng v nhp qu tin mt; vay di hn, ngn hn bng tin mt (tin Vit Nam hoc ngoi t ghi theo
N TK 111 - Tin mt (1111, 1112)
C TK 112 - Tin gi Ngn hng (1121, 1122)
C TK 341 Vay v n thu ti chnh (3411).
3.5. Thu hi cc khon n phi thu, cho vay, k cc, k qu bng tin mt; Nhn k qu, k cc ca cc doanh nghip kh
N TK 111 - Tin mt (1111, 1112)
C cc TK 128, 131, 136, 138, 141, 244, 344.
3.6. Khi bn cc khon u t ngn hn, di hn thu bng tin mt, k ton ghi nhn chnh lch gia s tin thu c v gi
N TK 111 - Tin mt (1111, 1112)
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C TK 121 - Chng khon kinh doanh (gi vn)
C cc TK 221, 222, 228 (gi vn)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
3.7. Khi nhn c vn gp ca ch s hu bng tin mt, ghi:
N TK 111 - Tin mt
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu.
3.8. Khi nhn tin ca cc bn trong hp ng hp tc kinh doanh khng thnh lp php nhn trang tri cho cc hot n
N TK 111 - Tin mt
C TK 338 - Phi tr, phi np khc.
3.9. Xut qu tin mt gi vo ti khon ti Ngn hng, k qu, k cc, ghi:
N TK 112 - Tin gi Ngn hng
N TK 244 - Cm c, th chp, k qu, k cc
C TK 111 - Tin mt.
3.10. Xut qu tin mt mua chng khon, cho vay hoc u t vo cng ty con, u t vo cng ty lin doanh, lin kt..., gh
N TK 121, 128, 221, 222, 228
C TK 111 - Tin mt.
3.11. Xut qu tin mt mua hng tn kho (theo phng php k khai thng xuyn), mua TSC, chi cho hot ng u t
- Nu thu GTGT u vo c khu tr, k ton phn nh gi mua khng bao gm thu GTGT, ghi:
N cc TK 151, 152, 153, 156, 157, 211, 213, 241
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331)
C TK 111 - Tin mt.
- Nu thu GTGT u vo khng c khu tr, k ton phn nh gi mua bao gm c thu GTGT.
3.12. Xut qu tin mt mua hng tn kho (theo phng php kim k nh k), nu thu GTGT u vo c khu tr, ghi
N TK 611 - Mua hng (6111, 6112)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331)
C TK 111 - Tin mt.
Nu thu GTGT u vo khng c khu tr, k ton phn nh gi mua bao gm c thu GTGT.
3.13. Khi mua nguyn vt liu thanh ton bng tin mt s dng ngay vo sn xut, kinh doanh, nu thu GTGT u vo
N cc TK 621, 623, 627, 641, 642,...
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331)
C TK 111 - Tin mt.
Nu thu GTGT u vo khng c khu tr, k ton phn nh chi ph bao gm c thu GTGT.
3.14. Xut qu tin mt thanh ton cc khon vay, n phi tr, ghi:
N cc TK 331, 333, 334, 335, 336, 338, 341
C TK 111 - Tin mt.
3.15. Xut qu tin mt s dng cho hot ng ti chnh, hot ng khc, ghi:
N cc TK 635, 811,
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C TK 111 - Tin mt.
3.16. Cc khon thiu qu tin mt pht hin khi kim k cha xc nh r nguyn nhn, ghi:
N TK 138 - Phi thu khc (1381)
C TK 111 - Tin mt.
3.17. Cc khon tha qu tin mt pht hin khi kim k cha xc nh r nguyn nhn, ghi:
N TK 111 - Tin mt
C TK 338 - Phi tr, phi np khc (3381).
3.18. K ton hp ng mua bn li tri phiu Chnh ph: Thc hin theo quy nh ti phn hng dn TK 171 - Giao dch m
3.19. Cc giao dch lin quan n ngoi t l tin mt.
a) Khi mua hng ha, dch v thanh ton bng tin mt l ngoi t.
- Nu pht sinh l t gi hi oi, ghi:
N cc TK 151,152,153,156,157,211,213,241, 623, 627, 641,642,133, (theo t gi hi oi giao dch thc t ti ng
N TK 635 - Chi ph ti chnh (l t gi hi oi)
C TK 111 (1112) (theo t gi ghi s k ton).
- Nu pht sinh li t gi hi oi, ghi:
N cc TK 151, 152, 153,156,157,211,213,241,623, 627, 641, 642,133, (theo t gi hi oi giao dch thc t ti ng
C TK 111 (1112) (theo t gi ghi s k ton)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (li t gi hi oi).
b) Khi thanh ton cc khon n phi tr bng ngoi t:
- Nu pht sinh l t gi hi oi , ghi:
N cc TK 331, 335, 336, 338, 341, (t gi ghi s k ton)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (l t gi hi oi)
C TK 111 (1112) (t gi ghi s k ton).
- Nu pht sinh li t gi hi oi, ghi:
N cc TK 331, 336, 341, (t gi ghi s k ton)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (li t gi hi oi)
C TK 111 (1112) (t gi ghi s k ton).
- Trng hp tr trc tin bng ngoi t cho ngi bn, bn N ti khon phi tr p dng t gi giao dch thc t
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn (t gi thc t thi im tr trc)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (l t gi hi oi)
C TK 111 (1112) (t gi ghi s k ton).
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (li t gi hi oi).
c) Khi pht sinh doanh thu, thu nhp khc bng ngoi t l tin mt, ghi:
N TK 111 (1112) (t gi giao dch thc t)
C cc TK 511, 515, 711,... (t gi giao dch thc t).
d) Khi thu c tin n phi thu bng ngoi t, ghi:
- Nu pht sinh l t gi hi oi, ghi:
N TK 111 (1112) (t gi hi oi giao dich thc t ti ngy giao dch)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (l t gi hi oi)
C cc TK 131, 136, 138,... (t gi ghi s k ton).
- Nu pht sinh li t gi hi oi, ghi:
N TK 111 (1112) (t gi hi oi giao dch thc t ti ngy giao dch)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (li t gi hi oi)
C cc TK 131, 136, 138, (t gi ghi s k ton).
- Trng hp nhn trc tin ca ngi mua, bn C ti khon phi thu p dng t gi giao dch thc t ti thi i
N TK 111 (1112) (t gi giao dch thc t ti thi im nhn trc)
C TK 131 (t gi giao dch thc t ti thi im nhn trc).
3.20. K ton s dng t gi hi oi giao dch thc t (l t gi mua ca ngn hng) nh gi li cc khon ngoi t l ti
- Nu t gi ngoi t tng so vi ng Vit Nam, k ton ghi nhn li t gi:
N TK 111 (1112)
C TK 413 - Chnh lch t gi hi oi (4131).
- Nu t gi ngoi t gim so vi ng Vit Nam, k ton ghi nhn l t gi:
N TK 413 - Chnh lch t gi hi oi (4131)
C TK 111 (1112).
- Sau khi b tr li, l t gi pht sinh do nh gi li, k ton kt chuyn phn chnh lch li, l t gi vo doanh thu
3.21. K ton nh gi li vng tin t
- Trng hp gi nh gi li vng tin t pht sinh li, k ton ghi nhn doanh thu hot ng ti chnh, ghi:
N TK 1113 - Vng tin t (theo gi mua trong nc)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
- Trng hp gi nh gi li vng tin t pht sinh l, k ton ghi nhn chi ph ti chnh, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C TK 1113 - Vng tin t (theo gi mua trong nc).
bao gm: Tin Vit Nam, ngoi t v vng tin t. Ch phn nh vo TK 111 Tin mt s tin mt, ngoi t, vng tin t thc t nhp, xu
ghip c qun l v hch ton nh cc loi ti sn bng tin ca doanh nghip.
ca ngi nhn, ngi giao, ngi c thm quyn cho php nhp, xut qu theo quy nh ca ch chng t k ton. Mt s trng h
ng ngy lin tc theo trnh t pht sinh cc khon thu, chi, xut, nhp qu tin mt, ngoi t v tnh ra s tn qu ti mi thi im.
phi kim k s tn qu tin mt thc t, i chiu s liu s qu tin mt v s k ton tin mt. Nu c chnh lch, k ton v th qu ph
it Nam theo nguyn tc:
ngn hng v nhp qu tin mt th p dng t gi ghi s k ton ca TK 1122;

n hng dn ti khon 413 - Chnh lch t gi hi oi v cc ti khon c lin quan.


c nng ct tr gi tr, khng bao gm cc loi vng c phn loi l hng tn kho s dng vi mc ch l nguyn vt liu sn xut sn
nghip phi nh gi li s d ngoi t v vng tin t theo nguyn tc:
gi mua ngoi t ca ngn hng thng mi ni doanh nghip thng xuyn c giao dch (do doanh nghip t la chn) ti thi im lp B
m lp Bo co ti chnh. Gi mua trn th trng trong nc l gi mua c cng b bi Ngn hng Nh nc. Trng hp Ngn hng Nh

ng hp t gi ngoi t tng so vi ng Vit Nam);

ngoi t gim so vi ng Vit Nam);

ti qu tin mt.
goi t ti qu tin mt theo gi tr quy i ra ng Vit Nam.
i qu ca doanh nghip.

doanh thu, ghi:


hu GTGT, thu tiu th c bit, thu xut khu, thu bo v mi trng, k ton phn nh doanh thu bn hng v cung cp dch v theo

anh thu bao gm c thu phi np. nh k k ton xc nh ngha v thu phi np v ghi gim doanh thu, ghi:

tin mt, ghi:

n mt, ghi:
Vit Nam hoc ngoi t ghi theo t gi giao dch thc t), ghi:

cc ca cc doanh nghip khc bng tin mt, ghi:

ch gia s tin thu c v gi vn khon u t (c xc nh theo phng php bnh qun gia quyn) vo doanh thu hot ng t

n trang tri cho cc hot ng chung, ghi:

cng ty lin doanh, lin kt..., ghi:

TSC, chi cho hot ng u t XDCB:


thu GTGT, ghi:

c thu GTGT.
TGT u vo c khu tr, ghi:

thu GTGT.
nh, nu thu GTGT u vo c khu tr, ghi:
thu GTGT.

hng dn TK 171 - Giao dch mua, bn li tri phiu Chnh ph.

hi oi giao dch thc t ti ngy giao dch)

hi oi giao dch thc t ti ngy giao dch)

p dng t gi giao dch thc t ti thi im tr trc, ghi:


gi giao dch thc t ti thi im nhn trc, ghi:

gi li cc khon ngoi t l tin mt ti thi im lp Bo co ti chnh, ghi:

h lch li, l t gi vo doanh thu hot ng ti chnh (nu li ln hn l) hoc chi ph ti chnh (nu li nh hn l).

hot ng ti chnh, ghi:


, vng tin t thc t nhp, xut, tn qu. i vi khon tin thu c chuyn np ngay vo Ngn hng (khng qua qu tin mt ca doan

ng t k ton. Mt s trng hp c bit phi c lnh nhp qu, xut qu nh km.


tn qu ti mi thi im.
hnh lch, k ton v th qu phi kim tra li xc nh nguyn nhn v kin ngh bin php x l chnh lch.

nguyn vt liu sn xut sn phm hoc hng ho bn. Vic qun l v s dng vng tin t phi thc hin theo quy nh ca php

p t la chn) ti thi im lp Bo co ti chnh.


nc. Trng hp Ngn hng Nh nc khng cng b gi mua vng th tnh theo gi mua cng b bi cc n v c php kinh doanh v

n hng v cung cp dch v theo gi bn cha c thu, cc khon thu (gin thu) phi np ny c tch ring theo tng loi ngay khi ghi n
n) vo doanh thu hot ng ti chnh hoc chi ph ti chnh, ghi:
hng qua qu tin mt ca doanh nghip) th khng ghi vo bn N TK 111 Tin mt m ghi vo bn N TK 113 Tin ang chuyn.

c hin theo quy nh ca php lut hin hnh.

c n v c php kinh doanh vng theo lut nh.

ng theo tng loi ngay khi ghi nhn doanh thu (k c thu GTGT phi np theo phng php trc tip), ghi:
TK 113 Tin ang chuyn.
Ti khon 112 - Tin gi ngn hng
1. Nguyn tc k ton
Ti khon ny dng phn nh s hin c v tnh hnh bin ng tng, gim cc khon tin gi khng k hn ti N
a) Khi nhn c chng t ca Ngn hng gi n, k ton phi kim tra, i chiu vi chng t gc km theo. Nu
b) nhng doanh nghip c cc t chc, b phn ph thuc khng t chc k ton ring, c th m ti khon chu
c) Phi t chc hch ton chi tit s tin gi theo tng ti khon Ngn hng tin cho vic kim tra, i chiu.
d) Khon thu chi ngn hng khng c ghi m trn ti khon tin gi ngn hng m c phn nh tng t nh
) Khi pht sinh cc giao dch bng ngoi t, k ton phi quy i ngoi t ra ng Vit Nam theo nguyn tc:
- Bn N TK 1122 p dng t gi giao dch thc t. Ring trng hp rt qu tin mt bng ngoi t gi vo Ngn h
- Bn C TK 1122 p dng t gi ghi s Bnh qun gia quyn.
Vic xc nh t gi hi oi giao dch thc t c thc hin theo quy nh ti phn hng dn ti khon 413 - Ch
e) Vng tin t c phn nh trong ti khon ny l vng c s dng vi cc chc nng ct tr gi tr, khng ba
g) Ti tt c cc thi im lp Bo co ti chnh theo quy nh ca php lut, doanh nghip phi nh gi li s d n
- T gi giao dch thc t p dng khi nh gi li s d tin gi ngn hng bng ngoi t l t gi mua ngoi t ca
- Vng tin t c nh gi li theo gi mua trn th trng trong nc ti thi im lp Bo co ti chnh. Gi mu
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 112 - Tin gi ngn hng
Bn N:
- Cc khon tin Vit Nam, ngoi t, vng tin t gi vo Ngn hng;
- Chnh lch t gi hi oi do nh gi li s d ngoi t ti thi im bo co (trng hp t gi ngoi t tng so
- Chnh lch nh gi li vng tin t tng ti thi im bo co
Bn C:
- Cc khon tin Vit Nam, ngoi t, vng tin t rt ra t Ngn hng;
- Chnh lch t gi hi oi do nh gi li s d ngoi t cui k (trng hp t gi ngoi t gim so vi ng Vit
- Chnh lch nh gi li vng tin t gim ti thi im bo co
S d bn N:
S tin Vit Nam, ngoi t, vng tin t hin cn gi ti Ngn hng ti thi im bo co.
Ti khon 112 - Tin gi Ngn hng, c 3 ti khon cp 2:
- Ti khon 1121 - Tin Vit Nam: Phn nh s tin gi vo, rt ra v hin ang gi ti Ngn hng bng ng Vit Na
- Ti khon 1122 - Ngoi t: Phn nh s tin gi vo, rt ra v hin ang gi ti Ngn hng bng ngoi t cc loi
- Ti khon 1123 - Vng tin t: Phn nh tnh hnh bin ng v gi tr vng tin t ca doanh nghip ang gi ti N
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
3.1. Khi bn sn phm, hng ho, cung cp dch v thu ngay bng tin gi ngn hng, k ton ghi nhn doanh thu, ghi:
a) i vi sn phm, hng ho, dch v, bt ng sn u t thuc i tng chu thu gin thu (thu GTGT, thu ti
N TK 112 - Tin gi ngn hng (tng gi thanh ton)
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (gi cha c thu)
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc.
b) Trng hp khng tch ngay c cc khon thu phi np, k ton ghi nhn doanh thu bao gm c thu phi n
N TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc.
3.2. Khi nhn c tin ca Ngn sch Nh nc thanh ton v khon tr cp, tr gi bng tin gi ngn hng, ghi:
N TK 112 - Tin gi ngn hng
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (3339).
3.3. Khi pht sinh cc khon doanh thu hot ng ti chnh, cc khon thu nhp khc bng tin gi ngn hng, ghi:
N TK 112 - Tin gi ngn hng (tng gi thanh ton)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (gi cha c thu GTGT)
C TK 711 - Thu nhp khc (gi cha c thu GTGT)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311).
3.4. Xut qu tin mt gi vo ti khon ti Ngn hng, ghi:
N TK 112 - Tin gi Ngn hng
C TK 111 - Tin mt.
3.5. Nhn c tin ng trc hoc khi khch hng tr n bng chuyn khon, cn c giy bo C ca Ngn hng, ghi:
N TK 112 - Tin gi Ngn hng
C TK 131 - Phi thu ca khch hng
C TK 113 - Tin ang chuyn.
3.6. Thu hi cc khon n phi thu, cho vay, k cc, k qu bng tin gi ngn hng; Nhn k qu, k cc ca cc doanh n
N TK 112 - Tin gi Ngn hng (1121, 1122)
C cc TK 128, 131, 136, 141, 244, 344.
3.7. Khi bn cc khon u t ngn hn, di hn thu bng tin gi ngn hng, k ton ghi nhn chnh lch gia s tin thu
N TK 112 - Tin gi Ngn hng (1121, 1122)
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C TK 121 - Chng khon kinh doanh (gi vn)
C cc TK 221, 222, 228 (gi vn)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
3.8. Khi nhn c vn gp ca ch s hu bng tin mt, ghi:
N TK 112 - Tin gi Ngn hng
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu.
3.9. Khi nhn tin ca cc bn trong hp ng hp tc kinh doanh khng thnh lp php nhn trang tri cho cc hot n
N TK 112 - Tin gi Ngn hng
C TK 338 - Phi tr, phi np khc.
3.10. Rt tin gi Ngn hng v nhp qu tin mt, chuyn tin gi Ngn hng i k qu, k cc, ghi:
N TK 111 - Tin mt
N TK 244 - Cm c, th chp, k qu, k cc.
C TK 112 - Tin gi Ngn hng.
3.11. Mua chng khon, cho vay hoc u t vo cng ty con, cng ty lin doanh, lin kt... bng tin gi ngn hng, ghi:
N cc TK 121, 128, 221, 222, 228
C TK 112 - Tin gi Ngn hng.
3.12. Mua hng tn kho (theo phng php k khai thng xuyn), mua TSC, chi cho hot ng u t XDCB bng tin g
- Nu thu GTGT u vo c khu tr, k ton phn nh gi mua khng bao gm thu GTGT, ghi:
N cc TK 151, 152, 153, 156, 157, 211, 213, 241
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331)
C TK 112 - Tin gi Ngn hng.
- Nu thu GTGT u vo khng c khu tr, k ton phn nh gi mua bao gm c thu GTGT.
3.13. Mua hng tn kho bng tin gi ngn hng (theo phng php kim k nh k), nu thu GTGT u vo c khu tr
N TK 611 - Mua hng (6111, 6112)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331)
C TK 112 - Tin gi Ngn hng.
Nu thu GTGT u vo khng c khu tr, k ton phn nh gi mua bao gm c thu GTGT.
3.14. Khi mua nguyn vt liu thanh ton bng tin gi ngn hng s dng ngay vo sn xut, kinh doanh, nu thu GTGT
N cc TK 621, 623, 627, 641, 642,...
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331)
C TK 112 - Tin gi Ngn hng.
Nu thu GTGT u vo khng c khu tr, k ton phn nh chi ph bao gm c thu GTGT.
3.15. Thanh ton cc khon n phi tr bng tin gi ngn hng, ghi:
N cc TK 331, 333, 334, 335, 336, 338, 341
C TK 112 - Tin gi Ngn hng.
3.16. Chi ph ti chnh, chi ph khc bng tin gi ngn hng, ghi:
N cc TK 635, 811,
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C TK 112 - Tin gi Ngn hng.
3.17. Tr vn gp hoc tr c tc, li nhun cho cc bn gp vn, chi cc qu khen thng, phc li bng tin gi Ngn hng
N TK 411 - Vn u t ca ch s hu
N TK 421 - Li nhun sau thu cha phn phi
N TK 353 - Qu khen thng, phc li
C TK 112 - Tin gi Ngn hng.
3.18. Thanh ton cc khon chit khu thng mi, gim gi hng bn, hng bn b tr li bng tin gi ngn hng, ghi:
N TK 521 - Cc khon gim tr doanh thu
N TK 3331- Thu GTGT phi np (33311)
C TK 112 - Tin gi Ngn hng.
3.19. K ton hp ng mua bn li tri phiu Chnh ph: Thc hin theo quy nh ti phn hng dn ti khon 171 - Giao
3.20. Cc nghip v kinh t lin quan n ngoi t: Phng php k ton cc giao dch lin quan n ngoi t l tin gi ng
3.21. K ton nh gi li vng tin t
- Trng hp gi nh gi li vng tin t pht sinh li, k ton ghi nhn doanh thu hot ng ti chnh, ghi:
N TK 1123 - Vng tin t (theo gi mua trong nc)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
- Trng hp gi nh gi li vng tin t pht sinh l, k ton ghi nhn chi ph ti chnh, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C TK 1123 - Vng tin t (theo gi mua trong nc).
hon tin gi khng k hn ti Ngn hng ca doanh nghip. Cn c hch ton trn ti khon 112 tin gi Ngn hng l cc giy bo C
vi chng t gc km theo. Nu c s chnh lch gia s liu trn s k ton ca doanh nghip, s liu chng t gc vi s liu trn ch
ring, c th m ti khon chuyn thu, chuyn chi hoc m ti khon thanh ton ph hp thun tin cho vic giao dch, thanh ton. K
n cho vic kim tra, i chiu.
m c phn nh tng t nh khon vay ngn hng.
it Nam theo nguyn tc:
t bng ngoi t gi vo Ngn hng th phi c quy i ra ng Vit Nam theo t gi ghi s k ton ca ti khon 1122.

n hng dn ti khon 413 - Chnh lch t gi hi oi v cc ti khon c lin quan.


c nng ct tr gi tr, khng bao gm cc loi vng c phn loi l hng tn kho s dng vi mc ch l nguyn vt liu sn xut sn
nghip phi nh gi li s d ngoi t v vng tin t theo nguyn tc:
i t l t gi mua ngoi t ca chnh ngn hng thng mi ni doanh nghip m ti khon ngoi t ti thi im lp Bo co ti chnh. Tr
m lp Bo co ti chnh. Gi mua trn th trng trong nc l gi mua c cng b bi Ngn hng Nh nc. Trng hp Ngn hng Nh

ng hp t gi ngoi t tng so vi ng Vit Nam).

ngoi t gim so vi ng Vit Nam).

i Ngn hng bng ng Vit Nam.


n hng bng ngoi t cc loi quy i ra ng Vit Nam.
ca doanh nghip ang gi ti Ngn hng ti thi im bo co.

ghi nhn doanh thu, ghi:


hu gin thu (thu GTGT, thu tiu th c bit, thu xut khu, thu bo v mi trng), k ton phn nh doanh thu bn hng v cung c

anh thu bao gm c thu phi np. nh k k ton xc nh ngha v thu phi np v ghi gim doanh thu, ghi:

n gi ngn hng, ghi:

n gi ngn hng, ghi:


o C ca Ngn hng, ghi:

qu, k cc ca cc doanh nghip khc bng tin gi ngn hng, ghi:

n chnh lch gia s tin thu c v gi vn khon u t (c xc nh theo phng php bnh qun gia quyn) vo doanh thu ho

n trang tri cho cc hot ng chung, ghi:

ng tin gi ngn hng, ghi:

ng u t XDCB bng tin gi ngn hng, ghi:


thu GTGT, ghi:

c thu GTGT.
hu GTGT u vo c khu tr, ghi:

thu GTGT.
, kinh doanh, nu thu GTGT u vo c khu tr, ghi:
thu GTGT.

hc li bng tin gi Ngn hng, ghi:

ng tin gi ngn hng, ghi:

ng dn ti khon 171 - Giao dch mua bn li tri phiu Chnh ph.


uan n ngoi t l tin gi ngn hng thc hin tng t nh ngoi t l tin mt (xem ti khon 111).

hot ng ti chnh, ghi:


gi Ngn hng l cc giy bo C, bo N hoc bn sao k ca Ngn hng km theo cc chng t gc (u nhim chi, u nhim thu, sc chu
chng t gc vi s liu trn chng t ca Ngn hng th doanh nghip phi thng bo cho Ngn hng cng i chiu, xc minh v x l
ho vic giao dch, thanh ton. K ton phi m s chi tit theo tng loi tin gi (ng Vit Nam, ngoi t cc loi).

i khon 1122.

nguyn vt liu sn xut sn phm hoc hng ho bn. Vic qun l v s dng vng tin t phi thc hin theo quy nh ca php

hi im lp Bo co ti chnh. Trng hp doanh nghip c nhiu ti khon ngoi t nhiu ngn hng khc nhau v t gi mua ca cc n
nc. Trng hp Ngn hng Nh nc khng cng b gi mua vng th tnh theo gi mua cng b bi cc n v c php kinh doanh v

h doanh thu bn hng v cung cp dch v theo gi bn cha c thu, cc khon thu gin thu phi np c tch ring theo tng loi thu
n gia quyn) vo doanh thu hot ng ti chnh hoc chi ph ti chnh, ghi:
nhim chi, u nhim thu, sc chuyn khon, sc bo chi,).
cng i chiu, xc minh v x l kp thi. Cui thng, cha xc nh c nguyn nhn chnh lch th k ton ghi s theo s liu ca Ngn

c hin theo quy nh ca php lut hin hnh.

hc nhau v t gi mua ca cc ngn hng khng c chnh lch ng k th c th la chn t gi mua ca mt trong s cc ngn hng ni d
c n v c php kinh doanh vng theo lut nh.

c tch ring theo tng loi thu ngay khi ghi nhn doanh thu (k c thu GTGT phi np theo phng php trc tip), ghi:
ton ghi s theo s liu ca Ngn hng trn giy bo N, bo C hoc bn sao k. S chnh lch (nu c) ghi vo bn N TK 138 Phi thu k

mt trong s cc ngn hng ni doanh nghip m ti khon ngoi t lm cn c nh gi li.

p trc tip), ghi:


hi vo bn N TK 138 Phi thu khc (1388) (nu s liu ca k ton ln hn s liu ca Ngn hng) hoc ghi vo bn C TK 338 Phi tr,
ghi vo bn C TK 338 Phi tr, phi np khc (3388) (nu s liu ca k ton nh hn s liu ca Ngn hng). Sang thng sau, tip tc ki
hng). Sang thng sau, tip tc kim tra, i chiu, xc nh nguyn nhn iu chnh s liu ghi s.
Ti khon 113 Tin ang chuyn
1. Nguyn tc k ton
Ti khon ny dng phn nh cc khon tin ca doanh nghip np vo Ngn hng, Kho bc Nh nc, g
Tin ang chuyn gm tin Vit Nam v ngoi t ang chuyn trong cc trng hp sau:
- Thu tin mt hoc sc np thng vo Ngn hng;
- Chuyn tin qua bu in tr cho doanh nghip khc;
- Thu tin bn hng chuyn thng vo Kho bc np thu (giao tin tay ba gia doanh nghip vi ngi mua hng
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 113 - Tin ang chuyn
Bn N:
- Cc khon tin mt hoc sc bng tin Vit Nam, ngoi t np vo Ngn hng hoc gi bu in chuyn
- Chnh lch t gi hi oi do nh gi li s d ngoi t l tin ang chuyn ti thi im bo co.
Bn C:
- S tin kt chuyn vo ti khon 112 - Tin gi Ngn hng, hoc ti khon c lin quan;
- Chnh lch t gi hi oi do nh gi li s d ngoi t l tin ang chuyn ti thi im bo co.
S d bn N:
Cc khon tin cn ang chuyn ti thi im bo co.
Ti khon 113 - Tin ang chuyn, c 2 ti khon cp 2:
- Ti khon 1131 - Tin Vit Nam: Phn nh s tin Vit Nam ang chuyn.
- Ti khon 1132 - Ngoi t: Phn nh s ngoi t ang chuyn.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) Thu tin bn hng, tin n ca khch hng hoc cc khon thu nhp khc bng tin mt hoc sc np thng vo
N TK 113 - Tin ang chuyn (1131, 1132)
C TK 131 - Phi thu ca khch hng (thu n ca khch hng)
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh
C TK 711 - Thu nhp khc
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311) (nu c).
b) Xut qu tin mt gi vo Ngn hng nhng cha nhn c giy bo C ca Ngn hng, ghi:
N TK 113 - Tin ang chuyn (1131, 1132)
C TK 111 - Tin mt (1111, 1112).
c) Lm th tc chuyn tin t ti khon Ngn hng tr cho ch n nhng cha nhn c giy bo N ca Ng
N TK 113 - Tin ang chuyn (1131, 1132)
C TK 112 - Tin gi Ngn hng (1121, 1122).
d) Khch hng tr trc tin mua hng bng sc, doanh nghip np sc vo Ngn hng nhng cha nhn c g
N TK 113 - Tin ang chuyn (1131, 1132)
C TK 131 - Phi thu ca khch hng.
) Ngn hng bo C cc khon tin ang chuyn vo ti khon tin gi ca doanh nghip, ghi:
N TK 112 - Tin gi Ngn hng (1121, 1122)
C TK 113 - Tin ang chuyn (1131, 1132).
e) Ngn hng bo N cc khon tin ang chuyn chuyn cho ngi bn, ngi cung cp dch v, ghi:
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C TK 113 - Tin ang chuyn (1131, 1132).
g) Vic nh gi li s d ngoi t l tin ang chuyn c thc hin tng t phng php k ton nh gi li s
hng, Kho bc Nh nc, gi bu in chuyn cho Ngn hng nhng cha nhn c giy bo C, tr cho doanh nghip khc ha

anh nghip vi ngi mua hng v Kho bc Nh nc).

oc gi bu in chuyn vo Ngn hng nhng cha nhn c giy bo C;


i im bo co.

i im bo co.

n mt hoc sc np thng vo Ngn hng (khng qua qu) nhng cha nhn c giy bo C ca Ngn hng, ghi:

n hng, ghi:

nhn c giy bo N ca Ngn hng, ghi:

n hng nhng cha nhn c giy bo C ca Ngn hng, ghi:

nh nghip, ghi:

cung cp dch v, ghi:

ng php k ton nh gi li s d ngoi t l tin mt (xem ti khon 111)


tr cho doanh nghip khc hay lm th tc chuyn tin t ti khon ti Ngn hng tr cho doanh nghip khc nhng cha nhn
nghip khc nhng cha nhn c giy bo N hay bn sao k ca Ngn hng.
Ti khon 121 - Chng khon kinh doanh
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh tnh hnh mua, bn v thanh ton cc loi chng khon theo quy nh ca php
- C phiu, tri phiu nim yt trn th trng chng khon;
- Cc loi chng khon v cng c ti chnh khc.
Ti khon ny khng phn nh cc khon u t nm gi n ngy o hn, nh: Cc khon cho vay theo kh c
b) Chng khon kinh doanh phi c ghi s k ton theo gi gc, bao gm: Gi mua cng (+) cc chi ph mua (nu
- Chng khon nim yt c ghi nhn ti thi im khp lnh (T+0);
- Chng khon cha nim yt c ghi nhn ti thi im chnh thc c quyn s hu theo quy nh ca php lut
c) Cui nin k ton, nu gi tr th trng ca chng khon kinh doanh b gim xung thp hn gi gc, k ton
d) Doanh nghip phi hch ton y , kp thi cc khon thu nhp t hot ng u t chng khon kinh doanh
Ring cc doanh nghip do Nh nc nm gi 100% vn iu l, vic k ton khon c tc c chia bng c phiu
) Mi trng hp hon i c phiu u phi xc nh gi tr c phiu theo gi tr hp l ti ngy trao i. Vic xc
- i vi c phiu ca cng ty nim yt, gi tr hp l ca c phiu l gi ng ca nim yt trn th trng chng k
- i vi c phiu cha nim yt c giao dch trn sn UPCOM, gi tr hp l ca c phiu l gi giao dch ng c
- i vi c phiu cha nim yt khc, gi tr hp l ca c phiu l gi do cc bn tha thun theo hp ng hoc
e) K ton phi m s chi tit theo di chi tit tng loi chng khon kinh doanh m doanh nghip ang nm gi
g) Khi thanh l, nhng bn chng khon kinh doanh (tnh theo tng loi chng khon), gi vn c xc nh theo
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 121 - Chng khon kinh doanh
Bn N: Gi tr chng khon kinh doanh mua vo.
Bn C: Gi tr ghi s chng khon kinh doanh khi bn.
S d bn N: Gi tr chng khon kinh doanh ti thi im bo co.
Ti khon 121 - Chng khon kinh doanh, c 3 ti khon cp 2:
- Ti khon 1211 - C phiu: Phn nh tnh hnh mua, bn c phiu vi mc ch nm gi bn kim li.
- Ti khon 1212 - Tri phiu: Phn nh tnh hnh mua, bn v thanh ton cc loi tri phiu nm gi bn kim l
- Ti khon 1218 - Chng khon v cng c ti chnh khc: Phn nh tnh hnh mua, bn cc loi chng khon v cn
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) Khi mua chng khon kinh doanh, cn c vo chi ph thc t mua (gi mua cng (+) chi ph mi gii, giao dch, ch
N TK 121 - Chng khon kinh doanh
C cc TK 111, 112, 331
C TK 141 - Tm ng
C TK 244 - Cm c, th chp, k qu, k cc.
b) nh k thu li tri phiu v cc chng khon khc:
- Trng hp nhn tin li v s dng tin li tip tc mua b sung tri phiu, tn phiu (khng mang tin v doanh
N TK 121 - Chng khon kinh doanh
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
- Trng hp nhn li bng tin, ghi;
N cc TK 111, 112, 138....
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
- Trng hp nhn li u t bao gm c khon li u t dn tch trc khi mua li khon u t th phi phn
N cc TK 111, 112, 138... (tng tin li thu c)
C TK 121 - Chng khon kinh doanh (phn tin li u t dn tch trc khi doanh nghip mua li khon u t)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (phn tin li ca cc k sau khi doanh nghip mua khon u t).
c) K ton c tc, li nhun c chia:
- Trng hp nhn c tc cho giai on sau ngy u t, ghi:
N cc TK 111, 112...
N TK 138 - Phi thu khc (cha thu c tin ngay)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
- Trng hp nhn c tc ca giai on trc ngy u t, ghi
N cc TK 111, 112, 138... (tng tin li thu c)
C TK 121 - Chng khon kinh doanh (phn tin li u t dn tch trc khi doanh nghip mua li khon u t).
- Trng hp nhn c phn c tc, li nhun c dng nh gi tng vn Nh nc, doanh nghip c ph
N cc TK 112, 138
C TK 121 - Chng khon kinh doanh.
d) Khi chuyn nhng chng khon kinh doanh, cn c vo gi bn chng khon:
- Trng hp c li, ghi:
N cc TK 111, 112, 131... (tng gi thanh ton)
C TK 121 - Chng khon kinh doanh (gi vn bnh qun gia quyn)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (chnh lch gia gi bn ln hn gi vn).
- Trng hp b l, ghi:
N cc TK 111, 112, 131 (tng gi thanh ton)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (chnh lch gia gi bn nh hn gi vn)
C TK 121 - Chng khon kinh doanh (gi vn bnh qun gia quyn).
- Cc chi ph v bn chng khon, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C cc TK 111, 112, 331...
) Thu hi hoc thanh ton chng khon kinh doanh o hn, ghi:
N cc TK 111, 112, 131
C TK 121 - Chng khon kinh doanh
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
e) Trng hp doanh nghip nhng bn chng khon kinh doanh di hnh thc hon i c phiu, doanh nghi
- Trng hp hon i c phiu c li, ghi:
N TK 121 - Chng khon kinh doanh (gi tr hp l ca c phiu nhn v)
C TK 121 - Chng khon kinh doanh (gi tr ghi s ca c phiu mang i trao i tnh theo phng php bnh qun
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (phn chnh lch gia gi tr hp l ca c phiu nhn v cao hn gi tr
- Trng hp hon i c phiu b l, ghi:
N TK 121 - Chng khon kinh doanh (gi tr hp l ca c phiu nhn v
N TK 635 - Chi ph ti chnh (phn chnh lch gia gi tr hp l ca c phiu nhn v thp hn gi tr ghi s ca c
C TK 121 - Chng khon kinh doanh (gi tr ghi s ca c phiu mang i trao i tnh theo phng php bnh qun
g) nh gi li s d cc loi chng khon tha mn nh ngha cc khon mc tin t c gc ngoi t (nh tri phi
- Trng hp li, ghi:
N TK 121 - Chng khon kinh doanh (1212,1218 )
C TK 413 - Chnh lch t gi hi oi.
- Trng hp l, ghi:
N TK 413 - Chnh lch t gi hi oi
C TK 121 - Chng khon kinh doanh (1212,1218 ).
khon theo quy nh ca php lut nm gi v mc ch kinh doanh (k c chng khon c thi gian o hn trn 12 thng mua vo, bn

c khon cho vay theo kh c gia 2 bn, tin gi ngn hng, tri phiu, thng phiu, tn phiu, k phiu,...nm gi n ngy o hn .
ua cng (+) cc chi ph mua (nu c) nh chi ph mi gii, giao dch, cung cp thng tin, thu, l ph v ph ngn hng. Gi gc ca chng kh

u theo quy nh ca php lut.


xung thp hn gi gc, k ton c lp d phng gim gi.
u t chng khon kinh doanh. Khon c tc c chia cho giai on trc ngy u t c ghi gim gi tr khon u t. Khi nh u
c tc c chia bng c phiu thc hin theo cc quy nh ca php lut p dng cho loi hnh doanh nghip do Nh nc nm gi 100
hp l ti ngy trao i. Vic xc nh gi tr hp l ca c phiu c thc hin nh sau:
m yt trn th trng chng khon ti ngy trao i. Trng hp ti ngy trao i th trng chng khon khng giao dch th gi tr hp
c phiu l gi giao dch ng ca trn sn UPCOM ti ngy trao i. Trng hp ngy trao i sn UPCOM khng giao dch th gi tr hp
ha thun theo hp ng hoc gi tr s sch ti thi im trao i.
m doanh nghip ang nm gi (theo tng loi chng khon; theo tng i tng, mnh gi, gi mua thc t, tng loi nguyn t s dn
on), gi vn c xc nh theo phng php bnh qun gia quyn di ng (bnh qun gia quyn theo tng ln mua).

m gi bn kim li.
i phiu nm gi bn kim li.
bn cc loi chng khon v cng c ti chnh khc theo quy nh ca php lut kim li, nh chng ch qu, quyn mua c phn, chn

+) chi ph mi gii, giao dch, chi ph thng tin, l ph, ph ngn hng), ghi:

iu (khng mang tin v doanh nghip m s dng tin li mua ngay tri phiu), ghi:

i khon u t th phi phn b s tin li ny. Ch ghi nhn l doanh thu hot ng ti chnh phn tin li ca cc k m doanh nghip

nghip mua li khon u t)


ghip mua khon u t).
nghip mua li khon u t).
n Nh nc, doanh nghip c phn ho khng ghi nhn doanh thu hot ng ti chnh m ghi gim gi tr khon u t ti chnh, ghi:

hon i c phiu, doanh nghip phi xc nh gi tr hp l ca c phiu nhn v ti thi im trao i. Phn chnh lch (nu c) gia gi

nh theo phng php bnh qun gia quyn)


c phiu nhn v cao hn gi tr ghi s ca c phiu mang i trao i)

v thp hn gi tr ghi s ca c phiu mang i trao i)


nh theo phng php bnh qun gia quyn).
t c gc ngoi t (nh tri phiu, thng phiu bng ngoi t).
hn trn 12 thng mua vo, bn ra kim li). Chng khon kinh doanh bao gm:

u,...nm gi n ngy o hn .
gn hng. Gi gc ca chng khon kinh doanh c xc nh theo gi tr hp l ca cc khon thanh ton ti thi im giao dch pht sin

tr khon u t. Khi nh u t nhn c thm c phiu m khng phi tr tin do cng ty c phn s dng thng d vn c phn, c
ghip do Nh nc nm gi 100% vn iu l.

n khng giao dch th gi tr hp l ca c phiu l gi ng ca phin giao dch trc lin k vi ngy trao i.
M khng giao dch th gi tr hp l ca c phiu l gi ng ca phin giao dch trc lin k vi ngy trao i.

c t, tng loi nguyn t s dng u t).


ng ln mua).

qu, quyn mua c phn, chng quyn, quyn chn mua, quyn chn bn, hp ng tng lai, thng phiu Ti khon ny cn phn

li ca cc k m doanh nghip mua khon u t ny; Khon tin li dn tch trc khi doanh nghip mua li khon u t c ghi gim
khon u t ti chnh, ghi:

hn chnh lch (nu c) gia gi tr hp l ca c phiu nhn v v gi tr ghi s ca c phiu mang i trao i c k ton l doanh thu h
n ti thi im giao dch pht sinh. Thi im ghi nhn cc khon chng khon kinh doanh l thi im nh u t c quyn s hu, c th

dng thng d vn c phn, cc qu thuc vn ch s hu v li nhun sau thu cha phn phi (chia c tc bng c phiu) pht hn

hiu Ti khon ny cn phn nh c tnh hnh mua, bn cc loi giy t c gi khc nh thng phiu, hi phiu bn kim li.

ua li khon u t c ghi gim gi tr ca chnh khon u t , ghi:


i c k ton l doanh thu hot ng ti chnh (nu li) hoc chi ph ti chnh (nu l).
u t c quyn s hu, c th nh sau:

tc bng c phiu) pht hnh thm c phiu, nh u t ch theo di s lng c phiu tng thm trn thuyt minh Bo co ti chnh,

i phiu bn kim li.


n thuyt minh Bo co ti chnh, khng ghi nhn gi tr c phiu c nhn, khng ghi nhn doanh thu hot ng ti chnh v khng ghi nh
t ng ti chnh v khng ghi nhn tng gi tr khon u t vo cng ty c phn.
Ti khon 128 - u t nm gi n ngy o hn
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh s hin c v tnh hnh bin ng tng, gim ca cc khon u t nm gi n
Ti khon ny khng phn nh cc loi tri phiu v cng c n nm gi v mc ch mua bn kim li (phn nh
b) K ton phi m s chi tit theo di tng khon u t nm gi n ngy o hn theo tng k hn, tng i t
c) Doanh nghip phi hch ton y , kp thi doanh thu hot ng ti chnh pht sinh t cc khon u t nh
d) i vi cc khon u t nm gi n ngy o hn, nu cha c lp d phng phi thu kh i theo quy n
) Ti thi im lp Bo co ti chnh, k ton phi nh gi li tt c cc khon u t c phn loi l cc khon
- T gi p dng i vi cc khon tin gi bng ngoi t l t gi mua ca ngn hng ni doanh nghip m ti kho
- T gi p dng i vi cc khon u t nm gi n ngy o hn khc l t gi mua ca ngn hng ni doanh ng
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 128 - u t nm gi n ngy o hn
Bn N:
Gi tr cc khon u t nm gi n ngy o hn tng.
Bn C:
Gi tr cc khon u t nm gi n ngy o hn gim.
S d bn N:
Gi tr cc khon u t nm gi n ngy o hn hin c ti thi im bo co.
Ti khon 128 - u t nm gi n ngy o hn c 3 ti khon cp 2:
- Ti khon 1281 - Tin gi c k hn: Phn nh tnh hnh tng, gim v s hin c ca tin gi c k hn.
- Ti khon 1282 - Tri phiu: Phn nh tnh hnh tng, gim v s hin c ca cc loi tri phiu m doanh nghip c
- Ti khon 1283 - Cho vay: Phn nh tnh hnh tng, gim v s hin c ca cc khon cho vay theo kh c gia c
- Ti khon 1288 - Cc khon u t khc nm gi n ngy o hn: Phn nh tnh hnh tng, gim v s hin c c
3. Phng php k ton mt s nghip v kinh t ch yu
3.1. Khi gi tin c k hn, cho vay, mua cc khon u t nm gi n ngy o hn bng tin, ghi:
N TK 128 - u t nm gi n ngy o hn
C cc TK 111, 112.
3.2. nh k k ton ghi nhn khon phi thu v li tin gi, li tri phiu, li cho vay, ghi:
N TK 138 - Phi thu khc (1388)
N TK 128 - u t nm gi n ngy o hn (li nhp gc)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
3.3. Khi thu hi cc khon u t nm gi n ngy o hn, ghi:
N cc TK 111, 112, 131, 152, 156, 211,....(theo gi tr hp l)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (nu l)
C TK 128 - u t nm gi n ngy o hn (gi tr ghi s)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (nu li).
3.4. Chuyn cc khon u t nm gi n ngy o hn thnh u t vo cng ty con, cng ty lin doanh, lin kt, ghi:
N cc TK 221, 222 (theo gi tr hp l)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (nu l)
C TK 128 - u t nm gi n ngy o hn (gi tr ghi s)
C cc TK lin quan (nu phi u t thm)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (nu li).
3.5. K ton cc giao dch lin quan n tri phiu nm gi n ngy o hn:
a) Trng hp mua tri phiu nhn li trc:
- Khi tr tin mua tri phiu nhn li trc, ghi:
N TK 128 - u t nm gi n ngy o hn (1282)
C cc TK 111, 112, (s tin thc chi)
C TK 3387 - Doanh thu cha thc hin (phn li nhn trc).
- nh k, tnh v kt chuyn li ca k k ton theo s li phi thu tng k, ghi:
N TK 3387 - Doanh thu cha thc hin
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
- Thu hi gi gc tri phiu khi n hn thanh ton, ghi:
N cc TK 111, 112,...
C TK 128 - u t nm gi n ngy o hn (1282).
b) Trng hp mua tri phiu nhn li nh k:
- Khi tr tin mua tri phiu, ghi:
N TK 128 - u t nm gi n ngy o hn (1282)
C cc TK 111, 112,...
- nh k ghi nhn tin li tri phiu:
N cc TK 111, 112, 138
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
- Thu hi gi gc tri phiu khi n hn thanh ton, ghi:
N cc TK 111, 112,...
C TK 128 - u t nm gi n ngy o hn (1282).
c) Trng hp mua tri phiu nhn li sau:
- Khi tr tin mua tri phiu, ghi:
N TK 128 - u t nm gi n ngy o hn (1282)
C cc TK 111, 112,...
- nh k tnh li tri phiu v ghi nhn doanh thu theo s li phi thu tng k, ghi:
N TK 138 - Phi thu khc (1388)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
- Khi n hn thanh ton tri phiu, thu hi gc v li tri phiu, ghi:
N cc TK 111, 112,...
C TK 128 - u t nm gi n ngy o hn (1282)
C TK 138 - Phi thu khc (1388) (s li ca cc k trc)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (li k o hn).
3.6. K ton khon tn tht do khng thu hi c cc khon u t nm gi n ngy o hn cha c lp d phng p
Khi c cc bng chng cho thy mt phn hoc ton b khon u t c th khng thu hi c (nh bn pht hn
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C TK 128 - u t nm gi n ngy o hn (1281, 1282, 1288).
- Trng hp sau khi ghi nhn khon tn tht, nu c bng chng chc chn cho thy khon tn tht c th thu h
N TK 128 - u t nm gi n ngy o hn (1281, 1282, 1288)
C TK 635 - Chi ph ti chnh.
3.7. nh gi li s d cc khon u t nm gi n ngy o hn c phn loi l cc khon mc tin t c gc ngoi t:
- Trng hp li, ghi:
N TK 128 - u t nm gi n ngy o hn
C TK 413 - Chnh lch t gi hi oi.
- Trng hp l, ghi:
N TK 413 - Chnh lch t gi hi oi
C TK 128 - u t nm gi n ngy o hn.
cc khon u t nm gi n ngy o hn (ngoi cc khon chng khon kinh doanh) nh: Cc khon tin gi ngn hng c k hn (ba
mua bn kim li (phn nh trong ti khon 121 - Chng khon kinh doanh)
n theo tng k hn, tng i tng, tng loi nguyn t, tng s lng...Khi lp Bo co ti chnh, k ton cn c vo k hn cn li (di
t sinh t cc khon u t nh li tin gi, li cho vay, li, l khi thanh l, nhng bn cc khon u t nm gi n ngy o hn.
ng phi thu kh i theo quy nh ca php lut, k ton phi nh gi kh nng thu hi. Trng hp c bng chng chc chn cho thy m
t c phn loi l cc khon mc tin t c gc ngoi t theo t gi giao dch thc t cui k:
g ni doanh nghip m ti khon tin gi;
mua ca ngn hng ni doanh nghip thng xuyn c giao dch (do doanh nghip t la chn).

a tin gi c k hn.
i tri phiu m doanh nghip c kh nng v c nh nm gi n ngy o hn.
n cho vay theo kh c gia cc bn nhng khng c giao dch mua, bn trn th trng nh chng khon. Ty theo tng hp ng, c
hnh tng, gim v s hin c ca cc khon u t khc nm gi n ngy o hn (ngoi cc khon tin gi ngn hng, tri phiu v cho

ty lin doanh, lin kt, ghi:


hn cha c lp d phng phi thu kh i:
thu hi c (nh bn pht hnh cng c mt kh nng thanh ton, ph sn), k ton phi nh gi kh nng, xc nh gi tr khon u

y khon tn tht c th thu hi li c, k ton ghi nhn phn chnh lch gia gi tr c th thu hi cao hn gi tr ghi s khon u t, g

on mc tin t c gc ngoi t:
tin gi ngn hng c k hn (bao gm c cc loi tn phiu, k phiu), tri phiu, c phiu u i bn pht hnh bt buc phi mua li ti m

cn c vo k hn cn li (di 12 thng hay t 12 thng tr ln k t thi im bo co) trnh by l ti sn ngn hn hoc di hn.
m gi n ngy o hn.
ng chng chc chn cho thy mt phn hoc ton b khon u t c th khng thu hi c, k ton phi ghi nhn s tn tht vo chi p

hon. Ty theo tng hp ng, cc khon cho vay theo kh c c th c thu hi mt ln ti thi im o hn hoc thu hi dn tng k
gi ngn hng, tri phiu v cho vay), nh c phiu u i bt buc bn pht hnh phi mua li ti mt thi im nht nh trong tng l
nng, xc nh gi tr khon u t c th thu hi c. Nu khon tn tht c xc nh mt cch ng tin cy, k ton phi ghi nhn p

hn gi tr ghi s khon u t, ghi:


hnh bt buc phi mua li ti mt thi im nht nh trong tng lai v cc khon cho vay nm gi n ngy o hn vi mc ch thu

ti sn ngn hn hoc di hn.

i ghi nhn s tn tht vo chi ph ti chnh trong k. Trng hp s tn tht khng th xc nh c mt cch ng tin cy, k ton c th

o hn hoc thu hi dn tng k.


i im nht nh trong tng lai, thng phiu.
g tin cy, k ton phi ghi nhn phn chnh lch gia gi tr c th thu hi nh hn gi tr ghi s khon u t vo chi ph ti chnh, ghi:
ngy o hn vi mc ch thu li hng k v cc khon u t nm gi n ngy o hn khc.

cch ng tin cy, k ton c th khng ghi gim khon u t nhng phi thuyt minh trn Bo co ti chnh v kh nng thu hi ca kho
t vo chi ph ti chnh, ghi:
hnh v kh nng thu hi ca khon u t.
Ti khon 131 - Phi thu ca khch hng
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh cc khon n phi thu v tnh hnh thanh ton cc khon n phi thu ca doanh
b) Khon phi thu ca khch hng cn c hch ton chi tit cho tng i tng, tng ni dung phi thu, theo d
c) Bn giao y thc xut khu ghi nhn trong ti khon ny i vi cc khon phi thu t bn nhn y thc xut kh
d) Trong hch ton chi tit ti khon ny, k ton phi tin hnh phn loi cc khon n, loi n c th tr ng hn
) Trong quan h bn sn phm, hng ho, cung cp dch v theo tho thun gia doanh nghip vi khch hng, n
e) Doanh nghip phi theo di chi tit cc khon n phi thu ca khch hng theo tng loi nguyn t. i vi cc k
- Khi pht sinh cc khon n phi thu ca khch hng (bn N ti khon 131), k ton phi quy i ra ng Vit Na
- Khi thu hi n phi thu ca khch hng (bn C ti khon 131) k ton phi quy i ra ng Vit Nam theo t gi
- Doanh nghip phi nh gi li cc khon phi thu ca khch hng c gc ngoi t ti tt c cc thi im lp Bo
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 131 - Phi thu ca khch hng
Bn N:
- S tin phi thu ca khch hng pht sinh trong k khi bn sn phm, hng ha, BS u t, TSC, dch v, cc kh
- S tin tha tr li cho khch hng.
- nh gi li cc khon phi thu bng ngoi t (trng hp t gi ngoi t tng so vi ng Vit Nam).
Bn C:
- S tin khch hng tr n;
- S tin nhn ng trc, tr trc ca khch hng;
- Khon gim gi hng bn cho khch hng sau khi giao hng v khch hng c khiu ni;
- Doanh thu ca s hng bn b ngi mua tr li (c thu GTGT hoc khng c thu GTGT);
- S tin chit khu thanh ton v chit khu thng mi cho ngi mua.
- nh gi li cc khon phi thu bng ngoi t (trng hp t gi ngoi t gim so vi ng Vit Nam).
S d bn N:
S tin cn phi thu ca khch hng.
Ti khon ny c th c s d bn C. S d bn C phn nh s tin nhn trc, hoc s thu nhiu hn s ph
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
3.1. Khi bn sn phm, hng ho, cung cp dch v cha thu c ngay bng tin (k cc khon phi thu v tin bn hng xu
a) i vi sn phm, hng ho, dch v, bt ng sn u t thuc i tng chu thu GTGT, thu tiu th c bi
N TK 131 - Phi thu ca khch hng (tng gi thanh ton)
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (gi cha c thu)
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc.
b) Trng hp khng tch ngay c cc khon thu phi np, k ton ghi nhn doanh thu bao gm c thu phi n
N TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc.
3.2. K ton hng bn b khch hng tr li:
N TK 5213 - Hng bn b tr li (gi bn cha c thu)
N TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (s thu GTGT ca hng bn b tr li, chi tit cho tng loi thu
C TK 131 - Phi thu ca khch hng.
3.3. K ton chit khu thng mi v gim gi hng bn
a) Trng hp s tin chit khu thng mi, gim gi hng bn ghi ngay trn ha n bn hng, k ton phn
b) Trng hp trn ha n bn hng cha th hin s tin chit khu thng mi, gim gi hng bn do khch h
N TK 521 - Cc khon gim tr doanh thu (5211, 5212)(gi cha c thu)
N TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (s thu ca hng gim gi, chit khu thng mi)
C TK 131 - Phi thu ca khch hng (tng s tin gim gi).
3.4. S chit khu thanh ton phi tr cho ngi mua do ngi mua thanh ton tin mua hng trc thi hn quy nh, tr
N TK 111 - Tin mt
N TK 112 - Tin gi Ngn hng
N TK 635 - Chi ph ti chnh (S tin chit khu thanh ton)
C TK 131 - Phi thu ca khch hng.
3.5. Nhn c tin do khch hng tr (k c tin li ca s n - nu c), nhn tin ng trc ca khch hng theo hp n
N cc TK 111, 112,....
C TK 131 - Phi thu ca khch hng
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (phn tin li).
Trng hp nhn ng trc bng ngoi t th bn C TK 131 ghi theo t gi giao dch thc t ti thi im nhn ti
3.6. Phng php k ton cc khon phi thu ca nh thu i vi khch hng lin quan n hp ng xy dng:
a) Trng hp hp ng xy dng quy nh nh thu c thanh ton theo tin k hoch:
- Khi kt qu thc hin hp ng xy dng c c tnh mt cch ng tin cy, k ton cn c vo chng t phn
N TK 337 - Thanh ton theo tin k hoch hp ng xy dng
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v.
- Cn c vo ha n c lp theo tin k hoch phn nh s tin khch hng phi tr theo tin k hoc
N TK 131 - Phi thu ca khch hng
C TK 337 - Thanh ton theo tin k hoch hp ng xy dng
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311).
b) Trng hp hp ng xy dng quy nh nh thu c thanh ton theo gi tr khi lng thc hin, khi kt qu
N TK 131 - Phi thu ca khch hng
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311).
c) Khon tin thng thu c t khch hng tr ph thm cho nh thu khi thc hin hp ng t hoc vt m
N TK 131- Phi thu ca khch hng
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311).
d) Khon bi thng thu c t khch hng hay cc bn khc b p cho cc chi ph khng bao gm trong gi
N TK 131 - Phi thu ca khch hng
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311).
) Khi nhn c tin thanh ton khi lng cng trnh hon thnh hoc khon ng trc t khch hng, ghi:
N cc TK 111, 112,...
C TK 131 - Phi thu ca khch hng.
3.7. Trng hp khch hng khng thanh ton bng tin m thanh ton bng hng (theo phng thc hng i hng), cn
N TK 152 - Nguyn liu, vt liu
N TK 153 - Cng c, dng c
N TK 156 - Hng ha
N TK 611- Mua hng (hng tn kho k ton theo phng php KKK)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C TK 131 - Phi thu ca khch hng.
3.8. Trng hp pht sinh khon n phi thu kh i thc s khng th thu n c phi x l xo s, cn c vo bin bn
N TK 229 - D phng tn tht ti sn (2293) (s lp d phng)
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (s cha lp d phng)
C TK 131 - Phi thu ca khch hng.
3.9. K ton khon phi thu v ph y thc ti bn nhn y thc xut nhp khu:
N TK 131 - Phi thu ca khch hng
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (5113)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311)
3.10. Khi lp Bo co ti chnh, s d n phi thu ca khch hng bng ngoi t c nh gi theo t gi giao dch thc t
- Nu t gi ngoi t tng so vi t gi ng Vit Nam, ghi:
N TK 131 - Phi thu ca khch hng
C TK 413 - Chnh lch t gi hi oi (4131).
- Nu t gi ngoi t gim so vi t gi ng Vit Nam, ghi:
N TK 413 - Chnh lch t gi hi oi (4131)
C TK 131 - Phi thu ca khch hng.
c khon n phi thu ca doanh nghip vi khch hng v tin bn sn phm, hng ha, BS u t, TSC, cc khon u t ti chnh, cun
tng ni dung phi thu, theo di chi tit k hn thu hi (trn 12 thng hay khng qu 12 thng k t thi im bo co) v ghi chp theo t
hu t bn nhn y thc xut khu v tin bn hng xut khu nh cc giao dch bn hng, cung cp dch v thng thng.
n n, loi n c th tr ng hn, khon n kh i hoc c kh nng khng thu hi c, c cn c xc nh s trch lp d phng ph
oanh nghip vi khch hng, nu sn phm, hng ho, BS u t giao, dch v cung cp khng ng theo tho thun trong hp
ng loi nguyn t. i vi cc khon phi thu bng ngoi t th thc hin theo nguyn tc:
n phi quy i ra ng Vit Nam theo t gi giao dch thc t ti thi im pht sinh (l t gi mua ca ngn hng thng mi ni ch nh
i ra ng Vit Nam theo t gi ghi s thc t ch danh cho tng i tng khch n (Trng hp khch n c nhiu giao dch th t gi th
ti tt c cc thi im lp Bo co ti chnh theo quy nh ca php lut. T gi giao dch thc t khi nh gi li khon phi thu ca khc

S u t, TSC, dch v, cc khon u t ti chnh ;

i ng Vit Nam).

vi ng Vit Nam).

oc s thu nhiu hn s phi thu ca khch hng chi tit theo tng i tng c th. Khi lp Bng Cn i k ton, phi ly s d chi ti

n phi thu v tin bn hng xut khu ca bn giao y thc), k ton ghi nhn doanh thu, ghi:
hu GTGT, thu tiu th c bit, thu xut khu, thu bo v mi trng, k ton phn nh doanh thu bn hng v cung cp dch v theo

anh thu bao gm c thu phi np. nh k k ton xc nh ngha v thu phi np v ghi gim doanh thu, ghi:

r li, chi tit cho tng loi thu)

a n bn hng, k ton phn nh doanh thu theo gi tr chit khu, gim gi (ghi nhn theo doanh thu thun) v khng phn nh ri
gim gi hng bn do khch hng cha iu kin c hng hoc cha xc nh c s phi chit khu, gim gi th doanh thu

t khu thng mi)


ng trc thi hn quy nh, tr vo khon n phi thu ca khch hng, ghi:

c ca khch hng theo hp ng bn hng hoc cung cp dch v, ghi:

h thc t ti thi im nhn tin ng trc (t gi mua ca ngn hng ni thc hin giao dch)
hp ng xy dng:

ton cn c vo chng t phn nh doanh thu tng ng vi phn cng vic hon thnh (khng phi ha n) do nh thu t xc nh

ng phi tr theo tin k hoch ghi trong hp ng, ghi:

khi lng thc hin, khi kt qu thc hin hp ng xy dng c xc nh mt cch ng tin cy v c khch hng xc nhn, k ton

hin hp ng t hoc vt mt s ch tiu c th c ghi trong hp ng, ghi:

hi ph khng bao gm trong gi tr hp ng (nh s chm tr, sai st ca khch hng v cc tranh chp v cc thay i trong vic thc hi

g trc t khch hng, ghi:

ng thc hng i hng), cn c vo gi tr vt t, hng ho nhn trao i (tnh theo gi tr hp l ghi trong Ho n GTGT hoc Ho

l xo s, cn c vo bin bn x l xa n, ghi:
theo t gi giao dch thc t ti thi im lp Bo co ti chnh:
, cc khon u t ti chnh, cung cp dch v. Ti khon ny cn dng phn nh cc khon phi thu ca ngi nhn thu XDCB vi ng
im bo co) v ghi chp theo tng ln thanh ton. i tng phi thu l cc khch hng c quan h kinh t vi doanh nghip v mua sn
thng thng.
c nh s trch lp d phng phi thu kh i hoc c bin php x l i vi khon n phi thu khng i c.
ng theo tho thun trong hp ng kinh t th ngi mua c th yu cu doanh nghip gim gi hng bn hoc tr li s hng giao.

n hng thng mi ni ch nh khch hng thanh ton). Ring trng hp nhn trc ca ngi mua, khi iu kin ghi nhn doanh t
n c nhiu giao dch th t gi thc t ch danh c xc nh l t gi bnh qun gia quyn di ng cc giao dch ca khch n ). Ring
h gi li khon phi thu ca khch hng l t gi mua ngoi t ca ngn hng thng mi ni doanh nghip ch nh khch hng thanh ton

i k ton, phi ly s d chi tit theo tng i tng phi thu ca ti khon ny ghi c hai ch tiu bn "Ti sn" v bn "Ngun vn".

n hng v cung cp dch v theo gi bn cha c thu, cc khon thu gin thu phi np c tch ring ngay khi ghi nhn doanh thu (k c

hu thun) v khng phn nh ring s chit khu, gim gi;


t khu, gim gi th doanh thu ghi nhn theo gi cha tr chit khu (doanh thu gp). Sau thi im ghi nhn doanh thu, nu khch hng
ha n) do nh thu t xc nh, ghi:

c khch hng xc nhn, k ton phi lp ha n trn c s phn cng vic hon thnh c khch hng xc nhn, cn c vo ha

cc thay i trong vic thc hin hp ng), ghi:

ong Ho n GTGT hoc Ho n bn hng ca khch hng) tr vo s n phi thu ca khch hng, ghi:
a ngi nhn thu XDCB vi ngi giao thu v khi lng cng tc XDCB hon thnh. Khng phn nh vo ti khon ny cc nghip v
t vi doanh nghip v mua sn phm, hng ho, nhn cung cp dch v, k c TSC, bt ng sn u t, cc khon u t ti chnh.

hoc tr li s hng giao.

hi iu kin ghi nhn doanh thu th bn N ti khon 131 p dng t gi ghi s thc t ch danh i vi s tin nhn trc;
iao dch ca khch n ). Ring trng hp pht sinh giao dch nhn trc tin ca ngi mua th bn C ti khon 131 p dng t gi gi
p ch nh khch hng thanh ton ti thi im lp Bo co ti chnh. Trng hp doanh nghip c nhiu khon phi thu v giao dch ti nh

n "Ti sn" v bn "Ngun vn".

gay khi ghi nhn doanh thu (k c thu GTGT phi np theo phng php trc tip), ghi:

nhn doanh thu, nu khch hng iu kin c hng chit khu, gim gi th k ton phi ghi nhn ring khon chit khu gim gi
ng xc nhn, cn c vo ha n, ghi:
vo ti khon ny cc nghip v thu tin ngay.
cc khon u t ti chnh.

i s tin nhn trc;


ti khon 131 p dng t gi giao dch thc t (l t gi ghi vo bn N ti khon tin) ti thi im nhn trc;
hon phi thu v giao dch ti nhiu ngn hng th c ch ng la chn t gi mua ca mt trong nhng ngn hng thng mi ni doa

ing khon chit khu gim gi nh k iu chnh gim doanh thu gp, ghi:
g ngn hng thng mi ni doanh nghip thng xuyn c giao dch. Cc n v trong tp on c p dng chung mt t gi do Cng
dng chung mt t gi do Cng ty m quy nh (phi m bo st vi t gi giao dch thc t) nh gi li cc khon phi thu ca khch
li cc khon phi thu ca khch hng c gc ngoi t pht sinh t cc giao dch trong ni b tp on.
Ti khon 133 Thu gi tr gia tng c khu tr
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh s thu GTGT u vo c khu tr, khu tr v cn c khu tr ca do
b) K ton phi hch ton ring thu GTGT u vo c khu tr v thu GTGT u vo khng c khu tr. Tr
c) S thu GTGT u vo khng c khu tr c tnh vo gi tr ti sn c mua, gi vn ca hng bn ra hoc
d) Vic xc nh s thu GTGT u vo c khu tr, k khai, quyt ton, np thu phi tun th theo ng quy
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 133 - Thu GTGT c khu tr
Bn N:
S thu GTGT u vo c khu tr.
Bn C:
- S thu GTGT u vo khu tr;
- Kt chuyn s thu GTGT u vo khng c khu tr;
- Thu GTGT u vo ca hng ha mua vo nhng tr li, c gim gi;
- S thu GTGT u vo c hon li.
S d bn N:
S thu GTGT u vo cn c khu tr, s thu GTGT u vo c hon li nhng NSNN cha hon tr.
Ti khon 133 - Thu GTGT c khu tr, c 2 ti khon cp 2:
- Ti khon 1331 - Thu GTGT c khu tr ca hng ha, dch v: Phn nh thu GTGT u vo c khu tr c
- Ti khon 1332 - Thu GTGT c khu tr ca ti sn c nh: Phn nh thu GTGT u vo ca qu trnh u t
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
3.1. Khi mua hng tn kho, TSC, BST, nu thu GTGT u vo c khu tr, ghi:
N cc TK 152, 153, 156, 211, 213, 217, 611 (gi cha c thu GTGT)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331, 1332)
C cc TK 111, 112, 331,... (tng gi thanh ton).
3.2. Khi mua vt t, hng ho, cng c, dch v dng ngay vo sn xut, kinh doanh, nu thu GTGT u vo c khu tr,
N cc TK 621, 623, 627, 641, 642, 241, 242,... (gi cha c thu GTGT)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331)
C cc TK 111, 112, 331,... (tng gi thanh ton).
3.3. Khi mua hng ho giao bn ngay cho khch hng (khng qua nhp kho), nu thu GTGT c khu tr, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn (gi mua cha c thu GTGT)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331)
C cc TK 111, 112, 331,... (tng gi thanh ton).
3.4. Khi nhp khu vt t, hng ho, TSC:
- K ton phn nh gi tr vt t, hng ho, TSC nhp khu bao gm tng s tin phi thanh ton cho ngi bn (t
N TK 152, 153, 156, 211
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33312) (nu thu GTGT u vo ca hng nhp khu khng c khu tr)
C TK 3332 - Thu tiu th c bit.
C TK 3333 - Thu xut, nhp khu (chi tit thu nhp khu)
C TK 33381 - Thu Bo v mi trng
C cc TK 111, 112, ...
- Nu thu GTGT u vo ca hng nhp khu c khu tr, ghi:
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331, 1332)
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (33312).
3.5. Trng hp hng mua v tr li hoc hng mua c gim gi do km, mt phm cht: Cn c vo chng t x
N cc TK 111, 112, 331 (tng gi thanh ton)
C TK 133 - Thu GTGT c khu tr (thu GTGT u vo ca hng mua tr li hoc c gim gi)
C cc TK 152, 153, 156, 211,... (gi mua cha c thu GTGT).
3.6. Trng hp khng hch ton ring c thu GTGT u vo c khu tr:
a) Khi mua vt t, hng ha, TSC, ghi:
N cc TK 152, 153, 156, 211, 213 (gi mua cha c thu GTGT)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (thu GTGT u vo)
C cc TK 111, 112, 331,...
b) Cui k, k ton tnh v xc nh thu GTGT u vo c khu tr, khng c khu tr theo quy nh ca ph
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331).
3.7. Vt t, hng ha, TSC mua vo b tn tht do thin tai, ho hon, b mt, xc nh do trch nhim ca cc t chc, c n
- Trng hp thu GTGT ca vt t, hng ho, TSC mua vo b tn tht cha xc nh c nguyn nhn ch x l
N TK 138 - Phi thu khc (1381)
C TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331, 1332).
- Trng hp thu GTGT ca vt t, hng ho, TSC mua vo b tn tht khi c quyt nh x l ca cp c thm qu
N cc TK 111, 334,... (s thu bi thng)
N TK 632 - Gi vn hng bn (nu c tnh vo chi ph)
C TK 138 - Phi thu khc (1381)
C TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu xc nh c nguyn nhn v c quyt nh x l ngay).
3.8. Cui thng, k ton xc nh s thu GTGT u vo c khu tr vo s thu GTGT u ra khi xc nh s thu GTGT p
N TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311)
C TK 133 - Thu GTGT c khu tr.
3.9. Khi c hon thu GTGT u vo ca hng ho, dch v, ghi:
N cc TK 111, 112,....
C TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331).
r v cn c khu tr ca doanh nghip.
u vo khng c khu tr. Trng hp khng th hch ton ring c th s thu GTGT u vo c hch ton vo ti khon 133. Cu
ua, gi vn ca hng bn ra hoc chi ph sn xut, kinh doanh tu theo tng trng hp c th.
phi tun th theo ng quy nh ca php lut v thu GTGT.

ng NSNN cha hon tr.

GTGT u vo c khu tr ca vt t, hng ho, dch v mua ngoi dng vo sn xut, kinh doanh hng ha, dch v thuc i tng ch
GT u vo ca qu trnh u t, mua sm ti sn c nh dng vo hot ng sn xut, kinh doanh hng ha, dch v thuc i tng chu

GTGT u vo c khu tr, ghi:

c khu tr, ghi:

hi thanh ton cho ngi bn (theo t gi giao dch thc t), thu nhp khu, thu tiu th c bit, thu bo v mi trng phi np (nu

hu khng c khu tr)

m cht: Cn c vo chng t xut hng tr li cho bn bn v cc chng t lin quan, k ton phn nh gi tr hng mua v tr l
c c gim gi)

khu tr theo quy nh ca php lut v thu GTGT. i vi s thu GTGT u vo khng c khu tr tnh vo gi vn hng bn trong k

ch nhim ca cc t chc, c nhn phi bi thng, nu thu GTGT u vo ca s hng ha ny khng c khu tr:
nh c nguyn nhn ch x l, ghi:

t nh x l ca cp c thm quyn v s thu bi thng ca cc t chc, c nhn, ghi:

nh x l ngay).
ra khi xc nh s thu GTGT phi np trong k, ghi:
ch ton vo ti khon 133. Cui k, k ton phi xc nh s thu GTGT c khu tr v khng c khu tr theo quy nh ca php lu

ha, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr thu.
a, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr thu, ca qu trnh mua sm bt ng sn u t.

bo v mi trng phi np (nu c), chi ph vn chuyn, ghi:

gi tr hng mua v tr li ngi bn hoc hng mua c gim gi, thu GTGT u vo khng c khu tr, ghi:
nh vo gi vn hng bn trong k, ghi:

c khu tr:
u tr theo quy nh ca php lut v thu GTGT.

bt ng sn u t.

c khu tr, ghi:


Ti khon 136 - Phi thu ni b
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh cc khon n phi thu v tnh hnh thanh ton cc khon n phi thu ca doanh
b) Quan h thanh ton gia doanh nghip vi cc cng ty thnh vin, x nghip... l n v c t cch php nhn, h
c) Ni dung cc khon phi thu ni b phn nh vo ti khon 136 bao gm:
- doanh nghip cp trn :
+ Vn, qu hoc kinh ph giao, cp cho cp di;
+ Cc khon cp di phi np ln cp trn theo quy nh;
+ Cc khon nh cp di thu h;
+ Cc khon chi, tr h cp di;
+ Cc khon giao cho n v trc thuc thc hin khi lng giao khon ni b v nhn li gi tr giao khon
+ Cc khon phi thu vng lai khc.
- n v cp di khng c t cch php nhn hch ton ph thuc:
+ Cc khon c doanh nghip cp trn cp nhng cha nhn c;
+ Gi tr sn phm, hng ha dch v chuyn cho n v cp trn hoc cc n v ni b khc bn; Doanh thu b
+ Cc khon nh doanh nghip cp trn hoc n v ni b khc thu h;
+ Cc khon chi, tr h doanh nghip cp trn v n v ni b khc;
+ Cc khon phi thu ni b vng lai khc.
d) Ti khon 136 phi hch ton chi tit theo tng n v cp di c quan h thanh ton v theo di ring tng kh
) Cui k k ton, phi kim tra, i chiu v xc nhn s pht sinh, s d ti khon 136 "Phi thu ni b", ti kho
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 136 - Phi thu ni b
Bn N:
- S vn kinh doanh giao cho n v cp di;
- Kinh ph ch u t giao cho BQLDA; Cc khon khc c ghi tng s phi thu ca ch u t i vi BQLDA;
- Cc khon chi h, tr h doanh nghip cp trn hoc cc n v ni b;
- S tin doanh nghip cp trn phi thu v, cc khon n v cp di phi np;
- S tin n v cp di phi thu v, cc khon cp trn phi giao xung;
- S tin phi thu v sn phm, hng ho, dch v gia cc n v ni b vi nhau.
- Cc khon phi thu ni b khc.
Bn C:
- Thu hi vn, qu n v cp di;
- Quyt ton vi n v cp di v kinh ph s nghip cp, s dng;
- Gi tr TSC hon thnh chuyn ln t BQLDA; Cc khon khc c ghi gim s phi thu ca ch u t i vi B
- S tin thu v cc khon phi thu trong ni b;
- B tr phi thu vi phi tr trong ni b ca cng mt i tng.
S d bn N: S n cn phi thu cc n v ni b.
Ti khon 136 - Phi thu ni b, c 4 ti khon cp 2:
- Ti khon 1361 - Vn kinh doanh n v trc thuc: Ti khon ny ch m doanh nghip cp trn phn nh
Ti khon ny khng phn nh s vn cng ty m u t vo cc cng ty con hoc s vn doanh nghip u t cc
- Ti khon 1362 - Phi thu ni b v chnh lch t gi: Ti khon ny ch m cc doanh nghip l Ch u t c th
- Ti khon 1363 - Phi thu ni b v chi ph i vay iu kin c vn ho: Ti khon ny ch m cc doanh ng
- Ti khon 1368 - Phi thu ni b khc: Phn nh tt c cc khon phi thu khc gia cc n v ni b.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
3.1. Ti n v cp di khng c t cch php nhn hch ton ph thuc
a) Khi chi h, tr h doanh nghip cp trn v cc n v ni b khc:
N TK 136 - Phi thu ni b (1368)
C cc TK 111, 112.
b) Cn c vo thng bo ca doanh nghip cp trn v s qu khen thng, phc li c cp, ghi:
N TK 136 - Phi thu ni b (1368)
C 353 - Qu khen thng phc li.
c) Khi bn sn phm, hng ha, cung cp dch v cho cc n v trong ni b doanh nghip, ty thuc vo c im
- Trng hp n v hch ton ph thuc c phn cp ghi nhn doanh thu, ghi:
N TK 136 - Phi thu ni b (1368)
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (chi tit giao dch bn hng ni b)
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc.
ng thi ghi nhn gi vn, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C cc TK 154, 155, 156.
- Trng hp n v hch ton ph thuc khng c phn cp ghi nhn doanh thu, gi tr sn phm, hng ha, d
N TK 136 - Phi thu ni b (1368)
C cc TK 154, 155, 156
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc.
) Khi nhn c tin hoc vt t, ti sn ca cp trn hoc doanh nghip ni b khc thanh ton v cc khon ph
N cc TK 111, 112, 152, 153,...
C TK 136 - Phi thu ni b (1368).
e) B tr cc khon phi thu ni b vi cc khon phi tr ni b ca cng mt i tng, ghi:
N TK 336 - Phi tr ni b (3368)
C TK 136 - Phi thu ni b (1368).
3.2. Hch ton doanh nghip cp trn
a) Khi doanh nghip cp trn giao vn kinh doanh cho n v cp di khng c t cch php nhn hch ton ph t
- Trng hp giao vn bng tin, ghi:
N TK 1361 - Vn kinh doanh cc n v trc thuc
C cc TK 111, 112.
- Trng hp giao vn bng TSC, ghi:
N TK 136 - Phi thu ni b (gi tr cn li ca TSC) (1361)
N TK 214 - Hao mn ti sn c nh (gi tr hao mn ca TSC)
C TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi).
b) Trng hp cc n v cp di khng c t cch php nhn hch ton ph thuc nhn vn kinh doanh trc tip
N TK 136 - Phi thu ni b (1361)
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu.
c) Khi doanh nghip cp trn cp kinh ph s nghip, d n cho n v cp di, ghi:
N TK 136 - Phi thu ni b (1368)
C cc TK 111, 112, 461,...
d) Trng hp n v khng c t cch php nhn hch ton ph thuc phi hon li vn kinh doanh cho doanh ng
N cc TK 111, 112,....
C TK 136 - Phi thu ni b (1361).
) Cn c vo bo co ca n v hch ton ph thuc v s vn kinh doanh n v hch ton ph thuc np Ng
N TK 411 - Vn u t ca ch s hu
C TK 136 - Phi thu ni b (1361).
e) Khi bn sn phm, hng ha, cung cp dch v cho cc n v trong ni b doanh nghip, ty thuc vo c im
- Trng hp doanh nghip ghi nhn doanh thu ti thi im chuyn giao hng ha, dch v cho n v hch ton p
N TK 136 - Phi thu ni b (1368)
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (chi tit giao dch bn hng ni b)
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc.
- Trng hp doanh nghip khng ghi nhn doanh thu ti thi im chuyn giao hng ha, dch v cho n v hch
+ Khi chuyn giao hng ha, dch v, ghi:
N TK 136 - Phi thu ni b (1368)
C cc TK 154, 155, 156
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (nu c).
+ Khi n v hch ton ph thuc thng bo tiu th c sn phm, hng ha, dch v cho bn th ba bn ngo
N TK 136 - Phi thu ni b (1368)
C TK 511 - Doanh thu bn hng, cung cp dch v.
ng thi ghi nhn gi vn, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 136 - Phi thu ni b (1368).
g) Khon phi thu v li ca hot ng sn xut, kinh doanh, hot ng khc cc n v cp di, ghi:
N TK 136 - Phi thu ni b (1368)
C TK 421 - Li nhun cha phn phi.
h) Khi chi h, tr h cc n v cp di khng c t cch php nhn hch ton ph thuc, ghi:
N TK 136 - Phi thu ni b (1368)
C cc TK 111, 112,....
i) Khi nhn c tin do n v cp di np ln v tin li kinh doanh, thanh ton cc khon chi h, tr h n
N cc TK 111, 112,...
C TK 136 - Phi thu ni b (1368).
k) B tr cc khon phi thu ni b vi cc khon phi tr ni b ca cng mt i tng, ghi:
N TK 336 - Phi tr ni b (3368)
C TK 136 - Phi thu ni b (1368).
3.3. K ton ti Ch u t c thnh lp BQLDAT
a) Khi ch u t c quyt nh giao vn u t bng tin, vt t, TSC cho BQLDAT, ghi:
N TK 136 - Phi thu ni b (1361)
N TK 214 - Hao mn TSC
C cc TK 111, 112, 152
C TK 211 - Ti sn c nh hu hnh.
b) Li tin gi ngn hng do tm thi cha s dng vn u t do cc BQLDA u t chuyn ln cho Ch u t, k
N TK 136 - Phi thu ni b (1368)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
c) Ch u t kt chuyn chi ph i vay iu kin c vn ho vo gi tr cng trnh cho BQLDAT tnh vo chi p
N TK 136 - Phi thu ni b (1363)
C cc TK 111, 112, 242, 335.
d) Khi nhn doanh thu, doanh thu hot ng ti chnh, thu nhp khc do cc BQLDAT np ln, ghi:
N TK 136 - Phi thu ni b (1362, 1368)
C cc TK 515, 711.
) Khi cc BQLDAT chuyn s thu GTGT u vo khi mua NVL, CCDC, TSC, dch v thc hin d n u t cho
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr
C TK 136 - Phi thu ni b (1368).
e) Khi nhn gi vn cung cp dch v, chi ph ti chnh, chi ph khc do cc BQLDAT chuyn ln, k ton ghi:
N cc TK 632, 635, 811
C TK 136 - Phi thu ni b (1362, 1368).
g) Khi d n hon thnh, nhn bn giao cng trnh, k ton ch u t ghi:
- Trng hp nhn bn giao cng trnh c quyt ton, ch u t ghi nhn gi tr cng trnh l gi c qu
N cc TK 111, 112, 152, 153, 211, 213, 217, 1557
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C TK 136 - Phi thu ni b (1361)
C cc TK 331, 333, (nhn n phi tr nu c).
- Trng hp nhn bn giao cng trnh cha c quyt ton, ch u t ghi nhn gi tr cng trnh l gi tm tnh
+ Nu gi c quyt ton ln hn gi tm tnh, ghi:
N cc TK 211, 213, 217, 1557
C cc TK lin quan.
+ Nu gi c quyt ton nh hn gi tm tnh, ghi:
N cc TK lin quan
C cc TK 211, 213, 217, 1557.
c khon n phi thu ca doanh nghip vi n v cp di hoc gia cc n v cp di trc thuc doanh nghip c lp. Cc n v cp
n v c t cch php nhn, hch ton c lp khng phn nh trong ti khon ny m phn nh nh i vi cc cng ty con.

b v nhn li gi tr giao khon ni b;

i b khc bn; Doanh thu bn hng ha, cung cp dch v cho cc n v ni b;

h ton v theo di ring tng khon phi thu ni b. Doanh nghip cn c bin php n c gii quyt dt im cc khon n phi thu n
n 136 "Phi thu ni b", ti khon 336 "Phi tr ni b" vi cc n v cp di c quan h theo tng ni dung thanh ton. Tin hnh than

a ch u t i vi BQLDA;

hi thu ca ch u t i vi BQLDA;

h nghip cp trn phn nh s vn kinh doanh hin c cc n v cp di khng c t cch php nhn hch ton ph thuc do doan
vn doanh nghip u t cc n v trc thuc c t cch php nhn hch ton c lp. Vn u t vo cc n v trn trong trng h
oanh nghip l Ch u t c thnh lp BQLDA, dng phn nh khon chnh lch t gi pht sinh cc BQLDA chuyn ln.
hon ny ch m cc doanh nghip l Ch u t c thnh lp BQLDA, dng phn nh khon chi ph i vay c vn ha pht sinh ti
a cc n v ni b.
i c cp, ghi:

nghip, ty thuc vo c im hot ng v phn cp ca tng n v:

u, gi tr sn phm, hng ha, dch v cung cp ni b c phn nh l khon phi thu ni b, ghi:

hc thanh ton v cc khon phi thu, ghi:

cch php nhn hch ton ph thuc:

c nhn vn kinh doanh trc tip t Ngn sch Nh nc theo s u quyn ca doanh nghip cp trn, khi n v cp di thc nhn vn,

i vn kinh doanh cho doanh nghip cp trn, khi nhn c tin do n v hch ton ph thuc np ln, ghi:

hch ton ph thuc np Ngn sch Nh nc theo s u quyn ca cp trn, ghi:

nghip, ty thuc vo c im hot ng v phn cp ca tng n v, doanh nghip c th ghi nhn doanh thu ti thi im chuyn gia
, dch v cho n v hch ton ph thuc, ghi:

ng ha, dch v cho n v hch ton ph thuc:

dch v cho bn th ba bn ngoi doanh nghip, k ton ghi doanh thu, ghi:

n v cp di, ghi:

cc khon chi h, tr h n v cp di, ghi:

chuyn ln cho Ch u t, k ton ch u t ghi:

rnh cho BQLDAT tnh vo chi ph u t xy dng, ghi:

T np ln, ghi:

thc hin d n u t cho Ch u t khu tr, ghi:


chuyn ln, k ton ghi:

tr cng trnh l gi c quyt ton, ghi:

gi tr cng trnh l gi tm tnh. Khi quyt ton phi iu chnh gi tr cng trnh theo gi c quyt ton, ghi:
nh nghip c lp. Cc n v cp di trc thuc trong trng hp ny l cc n v khng c t cch php nhn, hch ton ph thuc nh
vi cc cng ty con.

t im cc khon n phi thu ni b trong k k ton.


ung thanh ton. Tin hnh thanh ton b tr theo tng khon ca tng n v cp di c quan h, ng thi hch ton b tr trn 2 ti

n hch ton ph thuc do doanh nghip cp trn giao.


cc n v trn trong trng hp ny phn nh trn ti khon 221 u t vo cng ty con.
c BQLDA chuyn ln.
i vay c vn ha pht sinh ti BQLDA.
n v cp di thc nhn vn, doanh nghip cp trn ghi:

anh thu ti thi im chuyn giao hng ha dch v cho cc n v hch ton ph thuc hoc ti thi im khi n v hch ton ph thuc
p nhn, hch ton ph thuc nhng c t chc cng tc k ton, nh cc chi nhnh, x nghip, Ban qun l d n... hch ton ph thuc d

thi hch ton b tr trn 2 ti khon 136 Phi thu ni b" v ti khon 336 "Phi tr ni b" (theo chi tit tng i tng). Khi i chiu
khi n v hch ton ph thuc bn hng ha, cung cp dch v ra bn ngoi:
d n... hch ton ph thuc doanh nghip.

t tng i tng). Khi i chiu, nu c chnh lch, phi tm nguyn nhn v iu chnh kp thi.
Ti khon 138 - Phi thu khc
1. Nguyn tc k ton
Ti khon ny dng phn nh cc khon n phi thu ngoi phm vi phn nh cc ti khon phi thu (TK 131
- Gi tr ti sn thiu c pht hin nhng cha xc nh c nguyn nhn, phi ch x l;
- Cc khon phi thu v bi thng vt cht do c nhn, tp th (trong v ngoi doanh nghip) gy ra nh mt mt,
- Cc khon cho bn khc mn bng ti sn phi tin t (nu cho mn bng tin th phi k ton l cho vay trn T
- Cc khon chi cho hot ng s nghip, chi d n, chi u t XDCB, chi ph sn xut, kinh doanh nhng khng
- Cc khon chi h phi thu hi, nh cc khon bn nhn u thc xut nhp khu chi h, cho bn giao u thc xut k
- Cc khon phi thu pht sinh khi c phn ha doanh nghip nh nc, nh: Chi ph c phn ho, tr cp cho lao
- Tin li cho vay, c tc, li nhun phi thu t cc hot ng u t ti chnh;
- Cc khon phi thu khc ngoi cc khon trn.
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 138 - Phi thu khc
Bn N:
- Gi tr ti sn thiu ch gii quyt;
- Phi thu ca c nhn, tp th (trong v ngoi doanh nghip) i vi ti sn thiu xc nh r nguyn nhn v c
- S tin phi thu v cc khon pht sinh khi c phn ha doanh nghip nh nc;
- Phi thu v tin li cho vay, li tin gi, c tc, li nhun c chia t cc hot ng u t ti chnh;
- Cc khon chi h bn th ba phi thu hi, cc khon n phi thu khc;
- nh gi li cc khon phi thu bng ngoi t (trng hp t gi ngoi t tng so vi ng Vit Nam)
Bn C:
- Kt chuyn gi tr ti sn thiu vo cc ti khon lin quan theo quyt nh ghi trong bin bn x l;
- Kt chuyn cc khon phi thu v c phn ha doanh nghip nh nc;
- S tin thu c v cc khon n phi thu khc.
- nh gi li cc khon phi thu bng ngoi t (trng hp t gi ngoi t gim so vi ng Vit Nam)
S d bn N:
Cc khon n phi thu khc cha thu c.
Ti khon ny c th c s d bn C. S d bn C phn nh s thu nhiu hn s phi thu (trng hp c bit
Ti khon 138 - Phi thu khc, c 3 ti khon cp 2:
- Ti khon 1381 - Ti sn thiu ch x l: Phn nh gi tr ti sn thiu cha xc nh r nguyn nhn, cn ch quy
V nguyn tc trong mi trng hp pht hin thiu ti sn, phi truy tm nguyn nhn v ngi phm li c bi
- Ti khon 1385 - Phi thu v c phn ha: Phn nh s phi thu v c phn ha m doanh nghip chi ra, nh: C
- Ti khon 1388 - Phi thu khc: Phn nh cc khon phi thu ca doanh nghip ngoi phm vi cc khon phi thu
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
3.1. Ti sn c nh hu hnh dng cho hot ng sn xut, kinh doanh pht hin thiu, cha xc nh r nguyn nhn, ch
N TK 138 - Phi thu khc (1381) (gi tr cn li ca TSC)
N TK 214 - Hao mn TSC (gi tr hao mn)
C TK 211 - Ti sn c nh hu hnh (nguyn gi).
3.2. TSC hu hnh dng cho hot ng s nghip, d n hoc hot ng phc li pht hin thiu, cha xc nh r nguyn
N TK 214 - Hao mn TSC (gi tr hao mn)
N TK 466 - Ngun kinh ph hnh thnh TSC (gi tr cn li) (TSC dng cho hot ng s nghip, d n)
N TK 3533 - Qu phc li hnh thnh TSC (gi tr cn li) (TSC dng cho hot ng phc li)
C TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi).
ng thi phn nh phn gi tr cn li ca ti sn thiu ch x l, ghi:
N TK 138 - Phi thu khc (1381)
C TK 353 - Qu khen thng, phc li (3532)
C TK 338- Phi tr, phi np khc (TSC dng cho s nghip, DA).
3.3. Trng hp tin mt tn qu, vt t, hng ha ,... pht hin thiu khi kim k:
a) Khi cha xc nh r nguyn nhn, ch x l, ghi:
N TK 138 - Phi thu khc (1381)
C cc TK 111, 152, 153, 155, 156.
b) Khi c bin bn x l ca cp c thm quyn i vi ti sn thiu, cn c vo quyt nh x l, ghi:
N TK 111 - Tin mt (c nhn, t chc np tin bi thng)
N TK 1388 - Phi thu khc (c nhn, t chc phi np tin bi thng)
N TK 334 - Phi tr ngi lao ng (s bi thng tr vo lng)
N TK 632 - Gi vn hng bn (gi tr hao ht mt mt ca hng tn kho sau khi tr s thu bi thng theo quyt
N TK 811 - Chi ph khc (phn gi tr cn li ca TSC thiu qua kim k phi tnh vo tn tht ca doanh nghip)
C TK 1381 - Ti sn thiu ch x l.
c) Trng hp ti sn pht hin thiu xc nh c ngay nguyn nhn v ngi chu trch nhim th cn c ngu
N TK 138 - Phi thu khc (1388 - Phi thu khc) (s phi bi thng)
N TK 334 - Phi tr ngi lao ng (s bi thng tr vo lng)
N TK 632 - Gi vn hng bn (gi tr hao ht, mt mt ca hng tn kho sau khi tr s thu bi thng theo quyt
C TK 621 - Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip
C TK 627 - Chi ph sn xut chung
C cc TK 152, 153, 155, 156
C cc TK 111, 112.
3.4. Cc khon cho mn ti sn tm thi, ghi:
N TK 138 - Phi thu khc (1388)
C cc TK 152, 153, 155, 156,...
3.5. Cc khon chi h bn th ba phi thu hi, cc khon phi thu khc, ghi
N TK 138 - Phi thu khc (1388)
C cc TK lin quan.
3.6. K ton giao dch y thc xut - nhp khu ti bn nhn y thc:
a) Khi bn nhn u thc chi h cho bn giao u thc, ghi:
N TK 138 - Phi thu khc (1388) (nu bn giao y thc cha ng tin)
N TK 3388- Phi tr phi np khc(tr vo tin nhn ca bn giao y thc)
C cc TK 111, 112,
b) Khi c doanh nghip u thc xut khu thanh ton b tr vi cc khon chi h, k ton doanh nghip nhn
N TK 338 - Phi tr khc (3388)
C TK 138 - Phi thu khc (1388).
c) K ton chi tit cc giao dch thanh ton xut - nhp khu y thc c thc hin theo hng dn ca ti khon
3.7. nh k khi xc nh tin li cho vay, li tin gi, c tc, li nhun c chia phi thu, ghi:
N cc TK 111, 112,.... (s thu c tin)
N TK 138 - Phi thu khc (1388)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
3.8. Khi thu c tin ca cc khon n phi thu khc, ghi:
N TK 111 - Tin mt
N TK 112 - Tin gi Ngn hng
C TK 138 - Phi thu khc (1388).
3.9. Khi c quyt nh x l n phi thu khc khng c kh nng thu hi:
N TK 111 - Tin mt (s bi thng ca c nhn, tp th c lin quan)
N TK 334 - Phi tr ngi lao ng (s bi thng tr vo lng)
N TK 229 - D phng tn tht ti sn (2293) (nu c b p bng khon d phng phi thu kh i)
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (s hch ton vo chi ph)
C TK 138 - Phi thu khc (1388 - Phi thu khc).
3.10. Khi cc doanh nghip hon thnh th tc bn cc khon phi thu khc (ang c phn nh trn Bng Cn i k ton
N cc TK 111, 112,.... (s tin thu c t vic bn khon n phi thu)
N TK 229 - D phng tn tht ti sn (2293) (s chnh lch c b p bng khon d phng phi thu kh i)
N cc TK lin quan (s chnh lch gia gi gc khon n phi thu kh i vi s tin thu c t bn khon n v
C TK 138 - Phi thu khc (1388).
3.11. Khi pht sinh chi ph c phn ha doanh nghip nh nc, ghi:
N TK 1385 - Phi thu v c phn ha (chi tit chi ph c phn ha)
C cc TK 111, 112, 152, 331,
3.12. Khi kt thc qu trnh c phn ha, doanh nghip phi bo co v thc hin quyt ton cc khon chi v c phn ha v
N TK 3385 - Phi tr v c phn ha (tin thu bn c phn thuc vn NN)
C TK 1385 - Phi thu v c phn ha.
3.13. Cc khon chi cho hot ng s nghip, d n, chi u t XDCB, chi ph SXKD nhng khng c cp c thm quyn p
N TK 138 - Phi thu khc
C cc TK 161, 241, 641, 642,...
3.14. Khi lp Bo co ti chnh, s d n phi thu khc c gc ngoi t c nh gi theo t gi giao dch thc t ti thi i
- Nu t gi ngoi t tng so vi t gi ng Vit Nam, ghi:
N TK 138 - Phi thu khc
C TK 413 - Chnh lch t gi hi oi (4131).
- Nu t gi ngoi t gim so vi t gi ng Vit Nam, ghi:
N TK 413 - Chnh lch t gi hi oi (4131)
C TK 138 - Phi thu khc
cc ti khon phi thu (TK 131, 136) v tnh hnh thanh ton cc khon n phi thu ny, gm nhng ni dung ch yu sau:
hi ch x l;
nh nghip) gy ra nh mt mt, h hng vt t, hng ha, tin vn,... c x l bt bi thng;
h phi k ton l cho vay trn TK 1283);
xut, kinh doanh nhng khng c cp c thm quyn ph duyt phi thu hi;
i h, cho bn giao u thc xut khu v ph ngn hng, ph gim nh hi quan, ph vn chuyn, bc vc, cc khon thu, ...
h c phn ho, tr cp cho lao ng thi vic, mt vic, h tr o to li lao ng trong doanh nghip c phn ho,...

xc nh r nguyn nhn v c bin bn x l ngay;

ng u t ti chnh;

i ng Vit Nam)

ng bin bn x l;

vi ng Vit Nam)

phi thu (trng hp c bit v trong chi tit ca tng i tng c th).

h r nguyn nhn, cn ch quyt nh x l.


hn v ngi phm li c bin php x l c th. Ch hch ton vo ti khon 1381 trng hp cha xc nh c nguyn nhn v thi
doanh nghip chi ra, nh: Chi ph c phn ho, tr cp cho lao ng thi vic, mt vic, h tr o to li lao ng trong doanh nghip
oi phm vi cc khon phi thu phn nh cc TK 131, 133, 136 v TK 1381, 1385, nh: Phi thu cc khon c tc, li nhun, tin li; Phi

xc nh r nguyn nhn, ch x l, ghi:

thiu, cha xc nh r nguyn nhn, ch x l, ghi gim TSC:

t ng s nghip, d n)
ng phc li)
t nh x l, ghi:

s thu bi thng theo quyt nh x l)


o tn tht ca doanh nghip)

chu trch nhim th cn c nguyn nhn hoc ngi chu trch nhim bi thng, ghi:

s thu bi thng theo quyt nh x l)

h, k ton doanh nghip nhn u thc xut khu ghi:

theo hng dn ca ti khon 338 - Phi tr khc; K ton cc khon thu GTGT hng nhp khu, thu TTB, thu nhp khu ti bn giao
ng phi thu kh i)

n nh trn Bng Cn i k ton) cho cng ty mua bn n, ghi:

n d phng phi thu kh i)


n thu c t bn khon n v s c b p bng khon d phng n phi thu kh i)

cc khon chi v c phn ha vi c quan quyt nh c phn ha. Tng s chi ph c phn ha, chi tr cp cho lao ng thi vic, mt v

ng c cp c thm quyn ph duyt phi thu hi, ghi:

gi giao dch thc t ti thi im lp Bo co ti chnh:


dung ch yu sau:

c khon thu, ...


phn ho,...

c nh c nguyn nhn v thiu, mt mt, h hng ti sn ca doanh nghip phi ch x l. Trng hp ti sn thiu xc nh c
o li lao ng trong doanh nghip c phn ho,...
n c tc, li nhun, tin li; Phi thu cc khon phi bi thng do lm mt tin, ti sn;...
B, thu nhp khu ti bn giao v nhn y thc thc hin theo hng dn ca ti khon 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc.
p cho lao ng thi vic, mt vic, chi h tr o to li lao ng,... c tr (-) vo s tin thu bn c phn thuc vn Nh nc thu
p ti sn thiu xc nh c nguyn nhn v c bin bn x l ngay trong k th ghi vo cc ti khon lin quan, khng hch ton qua
c khon phi np Nh nc.
phn thuc vn Nh nc thu c t c phn ho doanh nghip nh nc, ghi:
n lin quan, khng hch ton qua ti khon 1381.
Ti khon 141 - Tm ng
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh cc khon tm ng ca doanh nghip cho ngi lao ng trong doanh nghip v
b) Khon tm ng l mt khon tin hoc vt t do doanh nghip giao cho ngi nhn tm ng thc hin nhim
c) Ngi nhn tm ng (c t cch c nhn hay tp th) phi chu trch nhim vi doanh nghip v s nhn tm
Khi hon thnh, kt thc cng vic c giao, ngi nhn tm ng phi lp bng thanh ton tm ng (km theo ch
d) Phi thanh ton dt im khon tm ng k trc mi c nhn tm ng k sau. K ton phi m s k ton c
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 141 - Tm ng
Bn N:
Cc khon tin, vt t tm ng cho ngi lao ng ca doanh nghip.
Bn C:
- Cc khon tm ng c thanh ton;
- S tin tm ng dng khng ht nhp li qu hoc tnh tr vo lng;
- Cc khon vt t s dng khng ht nhp li kho.
S d bn N:
S tm ng cha thanh ton.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) Khi tm ng tin hoc vt t cho ngi lao ng trong doanh nghip, ghi:
N TK 141 - Tm ng
C cc TK 111, 112, 152,...
b) Khi thc hin xong cng vic c giao, ngi nhn tm ng lp Bng thanh ton tm ng km theo cc chng t
N cc TK 152,153, 156, 241, 331, 621,623, 627, 642, ...
C TK 141 - Tm ng.
c) Cc khon tm ng chi (hoc s dng) khng ht, phi nhp li qu, nhp li kho hoc tr vo lng ca ngi n
N TK 111 - Tin mt
N TK 152- Nguyn liu, vt liu
N TK 334 - Phi tr ngi lao ng
C TK 141 - Tm ng.
d) Trng hp s thc chi c duyt ln hn s nhn tm ng, k ton lp phiu chi thanh ton thm ch
N cc TK 152, 153,156, 241, 621, 622, 627,...
C TK 111 - Tin mt
lao ng trong doanh nghip v tnh hnh thanh ton cc khon tm ng .
hn tm ng thc hin nhim v sn xut, kinh doanh hoc gii quyt mt cng vic no c ph duyt. Ngi nhn tm ng phi
oanh nghip v s nhn tm ng v ch c s dng tm ng theo ng mc ch v ni dung cng vic c ph duyt. Nu s ti
anh ton tm ng (km theo chng t gc) thanh ton ton b, dt im (theo tng ln, tng khon) s tm ng nhn, s tm ng
u. K ton phi m s k ton chi tit theo di cho tng ngi nhn tm ng v ghi chp y tnh hnh nhn, thanh ton tm ng theo

n tm ng km theo cc chng t gc c k duyt quyt ton khon tm ng, ghi:

hoc tr vo lng ca ngi nhn tm ng, ghi:

phiu chi thanh ton thm cho ngi nhn tm ng, ghi:
duyt. Ngi nhn tm ng phi l ngi lao ng lm vic ti doanh nghip. i vi ngi nhn tm ng thng xuyn (thuc cc b ph
c c ph duyt. Nu s tin nhn tm ng khng s dng hoc khng s dng ht phi np li qu. Ngi nhn tm ng khng
s tm ng nhn, s tm ng s dng v khon chnh lch gia s nhn tm ng vi s s dng (nu c). Khon tm ng s d
nhn, thanh ton tm ng theo tng ln tm ng.
thng xuyn (thuc cc b phn cung ng vt t, qun tr, hnh chnh) phi c Gim c ch nh bng vn bn.
. Ngi nhn tm ng khng c chuyn s tin tm ng cho ngi khc s dng.
ng (nu c). Khon tm ng s dng khng ht nu khng np li qu th phi tnh tr vo lng ca ngi nhn tm ng. Trng hp ch
i nhn tm ng. Trng hp chi qu s nhn tm ng th doanh nghip s chi b sung s cn thiu.
Ti khon 151 - Hng mua ang i ng
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh tr gi ca cc loi hng ha, vt t (nguyn liu, vt liu; cng c, dng c; hng
b) Hng ha, vt t c coi l thuc quyn s hu ca doanh nghip nhng cha nhp kho, bao gm:
- Hng ha, vt t mua ngoi thanh ton tin hoc chp nhn thanh ton nhng cn kho ngi bn, b
- Hng ha, vt t mua ngoi v n doanh nghip nhng ang ch kim nghim, kim nhn nhp kho.
c) K ton hng mua ang i ng c ghi nhn trn ti khon 151 theo nguyn tc gi gc quy nh trong Chu
d) Hng ngy, khi nhn c ha n mua hng, nhng hng cha v nhp kho, k ton cha ghi s m tin hnh
Trong thng, nu hng v nhp kho, k ton cn c vo phiu nhp kho v ha n mua hng ghi s trc tip vo c
) Nu cui thng hng vn cha v th cn c ha n mua hng ghi vo ti khon 151 Hng mua ang i ng
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 151 - Hng mua ang i ng
Bn N:
- Tr gi hng ha, vt t mua ang i ng;
- Kt chuyn tr gi thc t ca hng vt t mua ang i ng cui k (trng hp doanh nghip hch ton hng t
Bn C:
- Tr gi hng ha, vt t mua ang i ng v nhp kho hoc chuyn giao thng cho khch hng;
- Kt chuyn tr gi thc t ca hng ha, vt t mua ang i ng u k (trng hp doanh nghip hch to
S d bn N: Tr gi hng ha, vt t mua nhng cn ang i ng (cha v nhp kho doanh nghip).
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) Trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo phng php k khai thng xuyn.
- Cui k k ton, cn c vo ha n mua hng ca cc loi hng mua cha v nhp kho, nu thu GTGT u vo
N TK 151 - Hng mua ang i ng (gi cha c thu GTGT)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn; hoc
C cc TK 111, 112, 141,...
- Trng hp thu GTGT u vo khng c khu tr th gi tr hng mua bao gm c thu GTGT
- Sang thng sau, khi hng v nhp kho, cn c ha n v phiu nhp kho, ghi:
N TK 152 - Nguyn liu, vt liu
N TK 153 - Cng c, dng c
N TK 156 - Hng ha
C TK 151 - Hng mua ang i ng.
- Trng hp sang thng sau hng ha, vt t mua ang i ng khng nhp kho m giao thng cho khch hn
N TK 632 - Gi vn hng bn; hoc
N TK 157 - Hng gi i bn
C TK 151 - Hng mua ang i ng.
- Trng hp hng mua ang i ng b hao ht, mt mt pht hin ngay khi pht sinh hoc khi kim k cui k, c
N TK 1381 - Ti sn thiu ch x l
C TK 151 - Hng mua ang i ng.
b) Trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k.
- u k, k ton cn c tr gi thc t hng ho, vt t ang i ng kt chuyn cui k trc kt chuyn tr gi
N TK 611 - Mua hng
C TK 151 - Hng mua ang i ng.
- Cui k, k ton cn c vo kt qu kim k xc nh tr gi thc t ca hng ha, vt t mua nhng cha v nh
N TK 151 - Hng mua ang i ng
C TK 611 - Mua hng.
vt liu; cng c, dng c; hng ha) mua ngoi thuc quyn s hu ca doanh nghip cn ang trn ng vn chuyn, bn cng,
nhp kho, bao gm:
ng cn kho ngi bn, bn cng, bn bi hoc ang trn ng vn chuyn;
m, kim nhn nhp kho.
tc gi gc quy nh trong Chun mc k ton Hng tn kho.
ton cha ghi s m tin hnh i chiu vi hp ng kinh t v lu ha n vo tp h s ring: Hng mua ang i ng.
mua hng ghi s trc tip vo cc ti khon 152 Nguyn liu, vt liu, ti khon 153 Cng c, dng c, ti khon 156 Hng ha, ti kh
151 Hng mua ang i ng. K ton phi m chi tit theo di hng mua ang i ng theo tng chng loi hng ha, vt t, tn

doanh nghip hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k).

o thng cho khch hng;


ng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k).
hp kho doanh nghip).

ng xuyn.
p kho, nu thu GTGT u vo c khu tr, ghi:

m c thu GTGT

ho m giao thng cho khch hng theo hp ng kinh t ti phng tin, ti kho ngi bn, ti bn cng, bn bi, hoc gi thng cho khc

sinh hoc khi kim k cui k, cn c vo bin bn v mt mt, hao ht, k ton phn nh gi tr hng tn kho b mt mt, hao ht, ghi:

n cui k trc kt chuyn tr gi thc t ca hng ha, vt t ang i ng u k, ghi:

t t mua nhng cha v nhp kho (cn ang i ng cui k), ghi:
ng vn chuyn, bn cng, bn bi, kho ngoi quan hoc v n doanh nghip nhng ang ch kim nhn nhp kho.

mua ang i ng.


ti khon 156 Hng ha, ti khon 158 Hng ho kho bo thu.
chng loi hng ha, vt t, tng l hng, tng hp ng kinh t.

bn bi, hoc gi thng cho khch hng, gi bn i l, k gi, ghi:

kho b mt mt, hao ht, ghi:


m nhn nhp kho.
Ti khon 152 - Nguyn liu, vt liu
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh tr gi hin c v tnh hnh bin ng tng, gim ca cc loi nguyn liu, vt liu
- Nguyn liu, vt liu chnh: L nhng loi nguyn liu v vt liu khi tham gia vo qu trnh sn xut th cu thnh
- Vt liu ph: L nhng loi vt liu khi tham gia vo qu trnh sn xut, khng cu thnh thc th chnh ca sn ph
- Nhin liu: L nhng th c tc dng cung cp nhit lng trong qu trnh sn xut, kinh doanh to iu kin cho
- Vt t thay th: L nhng vt t dng thay th, sa cha my mc thit b, phng tin vn ti, cng c, dng
- Vt liu v thit b xy dng c bn: L nhng loi vt liu v thit b c s dng cho cng vic xy dng c bn
b) K ton nhp, xut, tn kho nguyn liu, vt liu trn ti khon 152 phi c thc hin theo nguyn tc gi gc
- Gi gc ca nguyn liu, vt liu mua ngoi, bao gm: Gi mua ghi trn ha n, thu nhp khu, thu tiu th
+ Trng hp thu GTGT hng nhp khu c khu tr th gi tr ca nguyn liu, vt liu mua vo c phn nh
+ i vi nguyn liu, vt liu mua bng ngoi t c thc hin theo quy nh ti iu 69 hng dn phng ph
- Gi gc ca nguyn liu, vt liu t ch bin, bao gm: Gi thc t ca nguyn liu xut ch bin v chi ph ch bi
- Gi gc ca nguyn liu, vt liu thu ngoi gia cng ch bin, bao gm: Gi thc t ca nguyn liu, vt liu xut
- Gi gc ca nguyn liu nhn gp vn lin doanh, c phn l gi tr c cc bn tham gia gp vn lin doanh th
c) Vic tnh tr gi ca nguyn liu, vt liu tn kho, c thc hin theo mt trong cc phng php sau:
- Phng php gi ch danh;
- Phng php bnh qun gia quyn sau mi ln nhp hoc cui k;
- Phng php nhp trc, xut trc.
Doanh nghip la chn phng php tnh gi no th phi m bo tnh nht qun trong c nin k ton.
d) K ton chi tit nguyn liu, vt liu phi thc hin theo tng kho, tng loi, tng nhm, th nguyn liu, vt liu
H s chnh lch gia gi thc t v gi= Gi thc t ca NVL tn kho u k+
Gi hch ton ca NVL tn kho u+

Gi thc t ca NVL xut dng trong k = Gi hch ton ca NVL xut dng trx
) Khng phn nh vo ti khon ny i vi nguyn vt liu khng thuc quyn s hu ca doanh nghip nh ngu
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 152 - Nguyn liu, vt liu
Bn N:
- Tr gi thc t ca nguyn liu, vt liu nhp kho do mua ngoi, t ch, thu ngoi gia cng, ch bin, nhn gp v
- Tr gi nguyn liu, vt liu tha pht hin khi kim k;
- Kt chuyn tr gi thc t ca nguyn liu, vt liu tn kho cui k (trng hp doanh nghip k ton hng tn kh
Bn C:
- Tr gi thc t ca nguyn liu, vt liu xut kho dng vo sn xut, kinh doanh, bn, thu ngoi gia cng ch b
- Tr gi nguyn liu, vt liu tr li ngi bn hoc c gim gi hng mua;
- Chit khu thng mi nguyn liu, vt liu khi mua c hng;
- Tr gi nguyn liu, vt liu hao ht, mt mt pht hin khi kim k;
- Kt chuyn tr gi thc t ca nguyn liu, vt liu tn kho u k (trng hp doanh nghip k ton hng tn kho
S d bn N:
Tr gi thc t ca nguyn liu, vt liu tn kho cui k.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
3.1. Trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo phng php k khai thng xuyn.
a) Khi mua nguyn liu, vt liu v nhp kho, cn c ha n, phiu nhp kho v cc chng t c lin quan phn n
- Nu thu GTGT u vo c khu tr, ghi:
N TK 152 - Nguyn liu, vt liu (gi mua cha c thu GTGT)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331)
C cc TK 111, 112, 141, 331,... (tng gi thanh ton).
- Nu thu GTGT u vo khng c khu tr th gi tr nguyn vt liu bao gm c thu GTGT.
b) K ton nguyn vt liu tr li cho ngi bn, khon chit khu thng mi hoc gim gi hng bn nhn c k
- Trng hp tr li nguyn vt liu cho ngi bn, ghi:
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C TK 152 - Nguyn liu, vt liu
C TK 133 - Thu GTGT c khu tr.
- Trng hp khon chit khu thng mi hoc gim gi hng bn nhn c sau khi mua nguyn, vt liu (k c
N cc TK 111, 112, 331,....
C TK 152 - Nguyn liu, vt liu (nu NVL cn tn kho)
C cc TK 621, 623, 627, 154 (nu NVL xut dng cho sn xut)
C TK 241 - Xy dng c bn d dang (nu NVL xut dng cho hot ng u t xy dng)
C TK 632 - Gi vn hng bn (nu sn phm do NVL cu thnh c xc nh l tiu th trong k)
C cc TK 641, 642 (NVL dng cho hot ng bn hng, qun l)
C TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331) (nu c).
c) Trng hp doanh nghip nhn c ha n mua hng nhng nguyn liu, vt liu cha v nhp kho doanh
- Nu trong thng hng v th cn c vo ha n, phiu nhp kho ghi vo ti khon 152 Nguyn liu, vt liu.
- Nu n cui thng nguyn liu, vt liu vn cha v th cn c vo ha n, k ton ghi nhn theo gi tm tnh:
N TK 151 - Hng mua ang i ng
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331)
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn; hoc
C cc TK 111, 112, 141,...
- Sang thng sau, khi nguyn liu, vt liu v nhp kho, cn c vo ha n v phiu nhp kho, ghi:
N TK 152 - Nguyn liu, vt liu
C TK 151 - Hng mua ang i ng.
d) Khi tr tin cho ngi bn, nu c hng chit khu thanh ton, th khon chit khu thanh ton thc t
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (chit khu thanh ton).
) i vi nguyn liu, vt liu nhp khu:
- Khi nhp khu nguyn vt liu, ghi:
N TK 152 - Nguyn liu, vt liu
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33312) (nu thu GTGT u vo ca hng nhp khu khng c khu tr)
C TK 3332- Thu tiu th c bit (nu c).
C TK 3333 - Thu xut, nhp khu (chi tit thu nhp khu).
C TK 33381 - Thu bo v mi trng.
- Nu thu GTGT u vo ca hng nhp khu c khu tr, ghi:
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33312).
- Trng hp mua nguyn vt liu c tr trc cho ngi bn mt phn bng ngoi t th phn gi tr nguyn vt li
e) Cc chi ph v thu mua, bc xp, vn chuyn nguyn liu, vt liu t ni mua v kho doanh nghip, ghi:
N TK 152 - Nguyn liu, vt liu
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331)
C cc TK 111, 112, 141, 331,...
g) i vi nguyn liu, vt liu nhp kho do thu ngoi gia cng, ch bin:
- Khi xut nguyn liu, vt liu a i gia cng, ch bin, ghi:
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
C TK 152 - Nguyn liu, vt liu.
- Khi pht sinh chi ph thu ngoi gia cng, ch bin, ghi:
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331) (nu c)
C cc TK 111, 112, 131, 141,...
- Khi nhp li kho s nguyn liu, vt liu thu ngoi gia cng, ch bin xong, ghi:
N TK 152 - Nguyn liu, vt liu
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
h) i vi nguyn liu, vt liu nhp kho do t ch:
- Khi xut kho nguyn liu, vt liu t ch bin, ghi:
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
C TK 152 - Nguyn liu, vt liu.
- Khi nhp kho nguyn liu, vt liu t ch, ghi:
N TK 152 - Nguyn liu, vt liu
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
i) i vi nguyn liu, vt liu tha pht hin khi kim k xc nh c nguyn nhn th cn c nguyn nhn th
N TK 152 - Nguyn liu, vt liu
C TK 338 - Phi tr, phi np khc (3381).
- Khi c quyt nh x l nguyn liu, vt liu tha pht hin trong kim k, cn c vo quyt nh x l, ghi:
N TK 338 - Phi tr, phi np khc (3381)
C cc ti khon c lin quan.
- Nu xc nh ngay khi kim k s nguyn liu, vt liu tha l ca cc doanh nghip khc khi nhp kho cha ghi t
k) Khi xut kho nguyn liu, vt liu s dng vo sn xut, kinh doanh, ghi:
N cc TK 621, 623, 627, 641, 642,...
C TK 152 - Nguyn liu, vt liu.
l) Xut nguyn liu, vt liu s dng cho hot ng u t xy dng c bn hoc sa cha ln TSC, ghi:
N TK 241 - Xy dng c bn d dang
C TK 152 - Nguyn liu, vt liu.
m) i vi nguyn liu, vt liu a i gp vn vo cng ty con, cng ty lin doanh, lin kt: Khi xut nguyn liu, v
N cc TK 221, 222 (theo gi nh gi li)
N TK 811 - Chi ph khc (gi nh gi li nh hn gi tr ghi s)
C TK 152 - Nguyn liu, vt liu (theo gi tr ghi s)
C TK 711 - Thu nhp khc (gi nh gi li ln hn gi tr ghi s).
n) Khi xut nguyn liu, vt liu dng mua li phn vn gp ti cng ty con, cng ty lin doanh, lin kt, ghi:
- Ghi nhn doanh thu bn nguyn vt liu v khon u t vo cng ty con, cng ty lin doanh, lin kt, ghi:
N cc TK 221, 222 (theo gi tr hp l)
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 3331 - Thu GTGT u ra phi np.
- Ghi nhn gi vn nguyn vt liu dng mua li phn vn gp ti cng ty con, cng ty lin doanh, lin kt, ghi
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 152 - Nguyn liu, vt liu.
o) i vi nguyn liu, vt liu thiu ht pht hin khi kim k:
Mi trng hp thiu ht nguyn liu, vt liu trong kho hoc ti ni qun l, bo qun pht hin khi kim k phi
- Nu do nhm ln hoc cha ghi s phi tin hnh ghi b sung hoc iu chnh li s liu trn s k ton;
- Nu gi tr nguyn liu, vt liu hao ht nm trong phm vi hao ht cho php (hao ht vt liu trong nh mc), gh
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 152 - Nguyn liu, vt liu.
- Nu s hao ht, mt mt cha xc nh r nguyn nhn phi ch x l, cn c vo gi tr hao ht, ghi:
N TK 138 - Phi thu khc (1381 - Ti sn thiu ch x l)
C TK 152 - Nguyn liu, vt liu.
- Khi c quyt nh x l, cn c vo quyt nh, ghi:
N TK 111 - Tin mt (ngi phm li np tin bi thng)
N TK 138 - Phi thu khc (1388) (tin bi thng ca ngi phm li)
N TK 334 - Phi tr ngi lao ng (tr tin lng ca ngi phm li)
N TK 632 - Gi vn hng bn (phn gi tr hao ht, mt mt nguyn liu, vt liu cn li phi tnh vo gi vn hng
C TK 138 - Phi thu khc (1381 - Ti sn thiu ch x l).
p) i vi nguyn vt liu, ph liu ng, khng cn dng:
- Khi thanh l, nhng bn nguyn vt liu, ph liu, k ton phn nh gi vn ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 152 - Nguyn liu, vt liu.
- K ton phn nh doanh thu bn nguyn vt liu, ph liu, ghi:
N cc TK 111, 112, 131
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (5118)
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc.
3.2. Trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k.
a) u k, kt chuyn tr gi nguyn liu, vt liu tn kho u k, ghi:
N TK 611 - Mua hng
C TK 152 - Nguyn liu, vt liu.
b) Cui k, cn c vo kt qu kim k xc nh gi tr nguyn liu, vt liu tn kho cui k, ghi:
N TK 152 - Nguyn liu, vt liu
C TK 611 - Mua hng.
ca cc loi nguyn liu, vt liu trong kho ca doanh nghip. Nguyn liu, vt liu ca doanh nghip l nhng i tng lao ng mua ngo
u trnh sn xut th cu thnh thc th vt cht, thc th chnh ca sn phm. V vy khi nim nguyn liu, vt liu chnh gn lin vi tn
hnh thc th chnh ca sn phm nhng c th kt hp vi vt liu chnh lm thay i mu sc, mi v, hnh dng b ngoi, tng thm ch
t, kinh doanh to iu kin cho qu trnh ch to sn phm din ra bnh thng. Nhin liu c th tn ti th lng, th rn v th kh.
ng tin vn ti, cng c, dng c sn xut...
cho cng vic xy dng c bn. i vi thit b xy dng c bn bao gm c thit b cn lp, khng cn lp, cng c, kh c v vt kt cu d
c hin theo nguyn tc gi gc quy nh trong chun mc Hng tn kho. Ni dung gi gc ca nguyn liu, vt liu c xc nh tu the
hu nhp khu, thu tiu th c bit, thu GTGT hng nhp khu, thu bo v mi trng phi np (nu c), chi ph vn chuyn, bc xp,
vt liu mua vo c phn nh theo gi mua cha c thu GTGT. Nu thu GTGT hng nhp khu khng c khu tr th gi tr ca nguy
iu 69 hng dn phng php k ton chnh lch t gi hi oi.
xut ch bin v chi ph ch bin.
ca nguyn liu, vt liu xut thu ngoi gia cng ch bin, chi ph vn chuyn vt liu n ni ch bin v t ni ch bin v doanh nghi
ham gia gp vn lin doanh thng nht nh gi chp thun.
c phng php sau:

rong c nin k ton.


nhm, th nguyn liu, vt liu. Trng hp doanh nghip s dng gi hch ton trong k ton chi tit nhp, xut nguyn liu, vt liu, th
Gi thc t ca NVL nhp kho trong k
Gi hch ton ca NVL nhp kho trong k

H s chnh lch gia gi thc t v gi hch ton ca NVL (1)


hu ca doanh nghip nh nguyn vt liu nhn gi h, nguyn vt liu nhn gia cng, nguyn vt liu nhn t bn giao y thc xut-n

gia cng, ch bin, nhn gp vn hoc t cc ngun khc;

nh nghip k ton hng tn kho theo phng php kim k nh k).

bn, thu ngoi gia cng ch bin, hoc a i gp vn;

nh nghip k ton hng tn kho theo phng php kim k nh k).

chng t c lin quan phn nh gi tr nguyn liu, vt liu nhp kho:


thu GTGT.
gim gi hng bn nhn c khi mua nguyn vt liu:

khi mua nguyn, vt liu (k c cc khon tin pht vi phm hp ng kinh t v bn cht lm gim gi tr bn mua phi thanh ton) th k

l tiu th trong k)

t liu cha v nhp kho doanh nghip th k ton lu ha n vo mt tp h s ring Hng mua ang i ng.
on 152 Nguyn liu, vt liu.
n ghi nhn theo gi tm tnh:

nhp kho, ghi:

t khu thanh ton thc t c hng c ghi nhn vo doanh thu hot ng ti chnh, ghi:

hu khng c khu tr)

t th phn gi tr nguyn vt liu tng ng vi s tin tr trc c ghi nhn theo t gi giao dch thc t ti thi im ng trc. Phn
ho doanh nghip, ghi:
hn th cn c nguyn nhn tha ghi s, nu cha xc nh c nguyn nhn th cn c vo gi tr nguyn liu, vt liu tha, ghi:

o quyt nh x l, ghi:

p khc khi nhp kho cha ghi tng TK 152 th khng ghi vo bn C ti khon 338 (3381) m doanh nghip ch ng ghi chp v theo di tr

a cha ln TSC, ghi:

in kt: Khi xut nguyn liu, vt liu, ghi:

ty lin doanh, lin kt, ghi:


in doanh, lin kt, ghi:

ng ty lin doanh, lin kt, ghi

un pht hin khi kim k phi lp bin bn v truy tm nguyn nhn, xc nh ngi phm li. Cn c vo bin bn kim k v quyt nh
liu trn s k ton;
ht vt liu trong nh mc), ghi:

gi tr hao ht, ghi:

n li phi tnh vo gi vn hng bn)


ng i tng lao ng mua ngoi hoc t ch bin dng cho mc ch sn xut, kinh doanh ca doanh nghip. Nguyn liu, vt liu phn
u, vt liu chnh gn lin vi tng doanh nghip sn xut c th. Trong cc doanh nghip kinh doanh thng mi, dch v... khng t ra k
nh dng b ngoi, tng thm cht lng ca sn phm hoc to iu kin cho qu trnh ch to sn phm c thc hin bnh thng, h
th lng, th rn v th kh.

, cng c, kh c v vt kt cu dng lp t vo cng trnh xy dng c bn.


u, vt liu c xc nh tu theo tng ngun nhp.
c), chi ph vn chuyn, bc xp, bo qun, phn loi, bo him,... nguyn liu, vt liu t ni mua v n kho ca doanh nghip, cng tc p
c khu tr th gi tr ca nguyn liu, vt liu mua vo bao gm c thu GTGT.

t ni ch bin v doanh nghip, tin thu ngoi gia cng ch bin.

p, xut nguyn liu, vt liu, th cui k k ton phi tnh h s chnh lch gia gi thc t v gi hch ton ca nguyn liu, vt liu t

nhn t bn giao y thc xut-nhp khu...


bn mua phi thanh ton) th k ton phi cn c vo tnh hnh bin ng ca nguyn vt liu phn b s chit khu thng mi, gim g

t ti thi im ng trc. Phn gi tr nguyn vt liu bng ngoi t cha tr c ghi nhn theo t gi giao dch thc t ti thi im mu
uyn liu, vt liu tha, ghi:

ch ng ghi chp v theo di trong h thng qun tr v trnh by trong phn thuyt minh Bo co ti chnh.

bin bn kim k v quyt nh x l ca cp c thm quyn ghi s k ton:


ghip. Nguyn liu, vt liu phn nh vo ti khon ny c phn loi nh sau:
ng mi, dch v... khng t ra khi nim vt liu chnh, vt liu ph. Nguyn liu, vt liu chnh cng bao gm c na thnh phm mua ngo
c thc hin bnh thng, hoc phc v cho nhu cu cng ngh, k thut, bo qun ng gi; phc v cho qu trnh lao ng.

kho ca doanh nghip, cng tc ph ca cn b thu mua, chi ph ca b phn thu mua c lp, cc chi ph khc c lin quan trc tip n vi

n ca nguyn liu, vt liu tnh gi thc t ca nguyn liu, vt liu xut dng trong k theo cng thc:
chit khu thng mi, gim gi hng bn c hng da trn s nguyn vt liu cn tn kho, s xut dng cho sn xut sn phm

ao dch thc t ti thi im mua nguyn vt liu.


m c na thnh phm mua ngoi vi mc ch tip tc qu trnh sn xut, ch to ra thnh phm.
cho qu trnh lao ng.

hc c lin quan trc tip n vic thu mua nguyn vt liu v s hao ht t nhin trong nh mc (nu c):
ut dng cho sn xut sn phm hoc cho hot ng u t xy dng hoc xc nh l tiu th trong k:
. Ti khon 153 - Cng c, dng c
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh tr gi hin c v tnh hnh bin ng tng, gim cc loi cng c, dng c ca do
- Cc gio, vn khun, cng c, dng c g lp chuyn dng cho sn xut xy lp;
- Cc loi bao b bn km theo hng ha c tnh tin ring, nhng trong qu trnh bo qun hng ha vn chuyn tr
- Nhng dng c, ngh bng thu tinh, snh, s;
- Phng tin qun l, dng vn phng;
- Qun o, giy dp chuyn dng lm vic,...
b) K ton nhp, xut, tn kho cng c, dng c trn ti khon 153 c thc hin theo gi gc. Nguyn tc xc n
c) Vic tnh gi tr cng c, dng c tn kho cng c thc hin theo mt trong ba phng php sau:
- Nhp trc - Xut trc;
- Thc t ch danh;
- Bnh qun gia quyn.
d) K ton chi tit cng c, dng c phi thc hin theo tng kho, tng loi, tng nhm, tng th cng c, dng c
) i vi cc cng c, dng c c gi tr nh khi xut dng cho sn xut, kinh doanh phi ghi nhn ton b mt ln
e) Trng hp cng c, dng c, bao b lun chuyn, dng cho thu xut dng hoc cho thu lin quan n ho
g) Cng c, dng c lin quan n cc giao dch bng ngoi t c thc hin theo quy nh ti iu 69 hng d
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 153 - Cng c, dng c
Bn N:
- Tr gi thc t ca cng c, dng c nhp kho do mua ngoi, t ch, thu ngoi gia cng ch bin, nhn gp vn;
- Tr gi cng c, dng c cho thu nhp li kho;
- Tr gi thc t ca cng c, dng c tha pht hin khi kim k;
- Kt chuyn tr gi thc t ca cng c, dng c tn kho cui k (trng hp doanh nghip k ton hng tn kho th
Bn C:
- Tr gi thc t ca cng c, dng c xut kho s dng cho sn xut, kinh doanh, cho thu hoc gp vn;
- Chit khu thng mi khi mua cng c, dng c c hng;
- Tr gi cng c, dng c tr li cho ngi bn hoc c ngi bn gim gi;
- Tr gi cng c, dng c thiu pht hin trong kim k;
- Kt chuyn tr gi thc t ca cng c, dng c tn kho u k (trng hp doanh nghip k ton hng tn kho th
S d bn N: Tr gi thc t ca cng c, dng c tn kho.
Ti khon 153 - Cng c, dng c, c 4 ti khon cp 2:
- Ti khon 1531 - Cng c, dng c: Phn nh tr gi hin c v tnh hnh bin ng cc loi cng c, dng c.
- Ti khon 1532 - Bao b lun chuyn: Phn nh tr gi hin c v tnh hnh bin ng cc loi bao b lun chuyn s
- Ti khon 1533 - dng cho thu : Phn nh gi tr hin c v tnh hnh bin ng cc loi cng c, dng c doan
- Ti khon 1534 - Thit b, ph tng thay th: Phn nh tr gi hin c v tnh hnh bin ng cc loi thit b, ph t
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
3.1. Trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo phng php k khai thng xuyn.
a) Mua cng c, dng c nhp kho, nu thu GTGT u vo c khu tr th gi tr ca cng c, dng c c ph
N TK 153 - Cng c, dng c (gi cha c thu GTGT )
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (s thu GTGT u vo) (1331)
C cc TK 111, 112, 141, 331,... (tng gi thanh ton).
Nu thu GTGT u vo khng c khu tr th gi tr cng c, dng c mua vo bao gm c thu GTGT.
b) Trng hp khon chit khu thng mi hoc gim gi hng bn nhn c sau khi mua cng c, dng c (k c
N cc TK 111, 112, 331,....
C TK 153 - Cng c, dng c (nu cng c, dng c cn tn kho)
C TK 154 - Chi ph SXKD d dang (nu cng c, dng c xut
dng cho sn xut kinh doanh) C cc TK 641, 642 (nu cng c, dng c xut dng cho hot ng bn hng, qu
C TK 242 - Chi ph tr trc (nu c phn b dn)
C TK 632 - Gi vn hng bn (nu sn phm do cng c, dng c cu thnh c xc nh l tiu th trong k
C TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331) (nu c).
c) Tr li cng c, dng c mua cho ngi bn, ghi:
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C TK 153 - Cng c, dng c (gi tr cng c, dng c tr li)
C TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c) (thu GTGT u vo ca cng c, dng c tr li cho ngi bn).
d) Phn nh chit khu thanh ton c hng (nu c), ghi:
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
) Xut cng c, dng c s dng cho sn xut, kinh doanh:
- Nu gi tr cng c, dng c, bao b lun chuyn, dng cho thu lin quan n mt k k ton c tnh vo ch
N cc TK 623, 627, 641, 642
C TK 153 - Cng c, dng c (1531, 1532).
- Nu gi tr cng c, dng c, bao b lun chuyn, dng cho thu lin quan n nhiu k k ton c phn b
+ Khi xut cng c, dng c, bao b lun chuyn, dng cho thu, ghi:
N TK 242 - Chi ph tr trc
C TK 153 - Cng c, dng c.
+ Khi phn b vo chi ph sn xut, kinh doanh cho tng k k ton, ghi:
N cc TK 623, 627, 641,642,...
C TK 242 - Chi ph tr trc.
- Ghi nhn doanh thu v cho thu cng c, dng c, ghi:
N cc TK 111, 112, 131,...
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (5113)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311).
- Nhn li cng c, dng c cho thu, ghi:
N TK 153 - Cng c, dng c (1533)
C TK 242 - Chi ph tr trc (gi tr cn li cha tnh vo chi ph).
g) i vi cng c, dng c nhp khu:
- Khi nhp khu cng c, dng c, ghi:
N TK 153 - Cng c, dng c
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33312) (nu thu GTGT u vo ca hng nhp khu khng c khu tr)
C TK 3332- Thu tiu th c bit (nu c).
C TK 3333 - Thu xut, nhp khu (chi tit thu nhp khu)
C TK 33381 - Thu bo v mi trng.
- Nu thu GTGT u vo ca hng nhp khu c khu tr, ghi:
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33312).
- Trng hp mua cng c, dng c c tr trc cho ngi bn mt phn bng ngoi t th phn gi tr cng c, d
h) Khi kim k pht hin cng c, dng c tha, thiu, mt, h hng, k ton x l tng t nh i vi nguyn vt
i) i vi cng c, dng c khng cn dng:
- Khi thanh l, nhng bn cng c, dng c k ton phn nh gi vn ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 153 - Cng c, dng c.
- K ton phn nh doanh thu bn cng c, dng c ghi:
N cc TK 111, 112, 131
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (5118)
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc.
3.2. Trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k.
a) u k k ton, kt chuyn tr gi thc t ca cng c, dng c tn kho u k, ghi:
N TK 611 - Mua hng
C TK 153 - Cng c, dng c.
b) Cui k k ton, cn c vo kt qu kim k xc nh tr gi cng c, dng c tn kho cui k, ghi:
N TK 153 - Cng c, dng c
C TK 611 - Mua hng.
cc loi cng c, dng c ca doanh nghip. Cng c, dng c l nhng t liu lao ng khng c cc tiu chun v gi tr v thi gian s

o qun hng ha vn chuyn trn ng v d tr trong kho c tnh gi tr hao mn tr dn gi tr ca bao b;

theo gi gc. Nguyn tc xc nh gi gc nhp kho cng c, dng c c thc hin nh quy nh i vi nguyn liu, vt liu (xem gii th
phng php sau:

hm, tng th cng c, dng c. Cng c, dng c xut dng cho sn xut, kinh doanh, cho thu phi c theo di v hin vt v gi tr tr
h phi ghi nhn ton b mt ln vo chi ph sn xut, kinh doanh.
oc cho thu lin quan n hot ng sn xut, kinh doanh trong nhiu k k ton th c ghi nhn vo ti khon 242 Chi ph tr trc
quy nh ti iu 69 hng dn phng php k ton chnh lch t gi hi oi.

cng ch bin, nhn gp vn;

nghip k ton hng tn kho theo phng php kim k nh k).

o thu hoc gp vn;

nghip k ton hng tn kho theo phng php kim k nh k).

cc loi cng c, dng c.


g cc loi bao b lun chuyn s dng cho sn xut, kinh doanh ca doanh nghip. Bao b lun chuyn l cc loi bao b s dng nhiu ln,
g cc loi cng c, dng c doanh nghip chuyn dng cho thu. Ch hch ton vo ti khon ny nhng cng c, dng c doanh nghip
in ng cc loi thit b, ph tng thay th khng tiu chun ca TSC s dng cho sn xut, kinh doanh ca doanh nghip. Tr gi ca

ca cng c, dng c c phn nh theo gi mua cha c thu GTGT, cn c vo ha n, phiu nhp kho v cc chng t c lin quan,

ao gm c thu GTGT.
u khi mua cng c, dng c (k c cc khon tin pht vi phm hp ng kinh t v bn cht lm gim gi tr bn mua phi thanh ton) th
ng cho hot ng bn hng, qun l doanh nghip)

c xc nh l tiu th trong k)

ng c tr li cho ngi bn).

mt k k ton c tnh vo chi ph sn xut, kinh doanh mt ln, ghi:

nhiu k k ton c phn b dn vo chi ph sn xut, kinh doanh, ghi:

hu khng c khu tr)

i t th phn gi tr cng c, dng c tng ng vi s tin tr trc c ghi nhn theo t gi giao dch thc t ti thi im ng trc. P
ng t nh i vi nguyn vt liu (xem TK 152).
kho cui k, ghi:
u chun v gi tr v thi gian s dng quy nh i vi TSC. V vy cng c, dng c c qun l v hch ton nh nguyn liu, vt liu

nguyn liu, vt liu (xem gii thch TK 152).

c theo di v hin vt v gi tr trn s k ton chi tit theo ni s dng, theo i tng thu v ngi chu trch nhim vt cht. i vi c

i khon 242 Chi ph tr trc v phn b dn vo chi ph sn xut, kinh doanh.

c loi bao b s dng nhiu ln, cho nhiu chu k sn xut, kinh doanh. Tr gi ca bao b lun chuyn khi xut dng c phn b dn vo
g cng c, dng c doanh nghip mua vo vi mc ch cho thu, trng hp khng phn bit c th hch ton vo ti khon 1531. Tr
nh ca doanh nghip. Tr gi ca thit b, ph tng thay th khi xut dng c ngay mt ln vo chi ph sn xut kinh doanh hoc phn b

ho v cc chng t c lin quan, ghi:

r bn mua phi thanh ton) th k ton phi cn c vo tnh hnh bin ng ca cng c, dng c phn b s chit khu thng mi, gi
hc t ti thi im ng trc. Phn gi tr cng c, dng c bng ngoi t cha tr c ghi nhn theo t gi giao dch thc t ti thi i
ch ton nh nguyn liu, vt liu. Theo quy nh hin hnh, nhng t liu lao ng sau y nu khng tiu chun ghi nhn TSC th

trch nhim vt cht. i vi cng c, dng c c gi tr ln, qu him phi c th thc bo qun c bit.

xut dng c phn b dn vo chi ph sn xut, kinh doanh ca nhiu k hch ton.
ch ton vo ti khon 1531. Trng hp cho thu cng c, dng c dng trong sn xut, kinh doanh ca doanh nghip th ngoi vic hch
n xut kinh doanh hoc phn b dn vo chi ph sn xut, kinh doanh nu c s dng nh cng c, dng c.

b s chit khu thng mi, gim gi hng bn c hng da trn s cng c, dng c cn tn kho hoc s xut dng cho hot
gi giao dch thc t ti thi im mua cng c, dng c.
tiu chun ghi nhn TSC th c ghi nhn l cng c, dng c:

oanh nghip th ngoi vic hch ton trn ti khon cp 1 cn phi hch ton chuyn cng c, dng c trn ti khon cp 2.

oc s xut dng cho hot ng sn xut kinh doanh:


n ti khon cp 2.
Ti khon 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh tng hp chi ph sn xut, kinh doanh phc v cho vic tnh gi thnh sn phm
b) Ti khon 154 "Chi ph sn xut, kinh doanh d dang" phn nh chi ph sn xut, kinh doanh pht sinh trong k; c
c) Chi ph sn xut, kinh doanh hch ton trn ti khon 154 phi c chi tit theo a im pht sinh chi ph (ph
d) Chi ph sn xut, kinh doanh phn nh trn ti khon 154 gm nhng chi ph sau:
- Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip;
- Chi ph nhn cng trc tip;
- Chi ph s dng my thi cng (i vi hot ng xy lp);
- Chi ph sn xut chung.
) Chi ph nguyn liu, vt liu, chi ph nhn cng vt trn mc bnh thng v chi ph sn xut chung c nh kh
e) Cui k, phn b v kt chuyn chi ph sn xut chung c nh vo chi ph ch bin cho mi n v sn phm theo
g) Khng hch ton vo ti khon 154 nhng chi ph sau:
- Chi ph bn hng;
- Chi ph qun l doanh nghip;
- Chi ph ti chnh;
- Chi ph khc;
- Chi ph thu thu nhp doanh nghip;
- Chi s nghip, chi d n;
- Chi u t xy dng c bn;
- Cc khon chi c trang tri bng ngun khc.
2. Phng php vn dng ti khon 154 trong ngnh cng nghip
a) Ti khon 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang" p dng trong ngnh cng nghip dng tp hp, tng
b) Ch c phn nh vo ti khon 154 nhng ni dung chi ph sau:
- Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip cho vic sn xut, ch to sn phm;
- Chi ph nhn cng trc tip cho vic sn xut, ch to sn phm;
- Chi ph sn xut chung phc v trc tip cho vic sn xut, ch to sn phm.
c) Ti khon 154 cc doanh nghip sn xut cng nghip c hch ton chi tit theo a im pht sinh chi ph (
d) i vi doanh nghip sn xut cng nghip c hot ng thu ngoi gia cng ch bin, cung cp lao v, dch v r
3. Phng php vn dng ti khon 154 trong ngnh nng nghip
a) Ti khon 154 "Chi ph sn xut, kinh doanh d dang" p dng trong ngnh nng nghip dng tp hp tng ch
b) Gi thnh sn xut thc t ca sn phm nng nghip c xc nh vo cui v thu hoch, hoc cui nm. Sn
c) i vi ngnh trng trt, chi ph phi c hch ton chi tit theo 3 loi cy:
- Cy ngn ngy (la, khoai, sn,...);
- Cy trng mt ln thu hoch nhiu ln (da, chui,...);
- Cy lu nm (ch, c ph, cao su, h tiu, cy n qu,...).
i vi cc loi cy trng 2, 3 v trong mt nm, hoc trng nm nay, nm sau mi thu hoch, hoc loi cy va c
d) Khng phn nh vo ti khon ny chi ph khai hoang, trng mi v chm sc cy lu nm ang trong thi k XDC
) V nguyn tc, chi ph sn xut ngnh trng trt c hch ton chi tit vo bn N ti khon 154 "Chi ph sn xu
e) Trn cng mt din tch canh tc, nu trng xen t hai loi cy nng nghip ngn ngy tr ln th nhng chi ph p
g) i vi cy lu nm, qu trnh t khi lm t, gieo trng, chm sc n khi bt u c sn phm (thu, bi) th
h) Khi hch ton chi ph ngnh chn nui trn ti khon 154 cn ch mt s im sau:
- Hch ton chi ph chn nui phi chi tit cho tng loi hot ng chn nui (nh chn nui tru b, chn nui ln
- Sc vt con ca n sc vt c bn hay nui bo ra sau khi tch m c m s chi tit theo di ring theo gi
- i vi sc vt c bn khi o thi chuyn thnh sc vt nui ln, nui bo c hch ton vo ti khon 154 the
- i tng tnh gi thnh trong ngnh chn nui l: 1 kg sa ti, 1 con b con tiu chun, gi thnh 1 kg tht tng
i) Phn chi ph nguyn vt liu, chi ph nhn cng trc tip vt trn mc bnh thng, chi ph sn xut chung c
4. Phng php vn dng ti khon 154 trong ngnh dch v
a) Ti khon 154 Chi ph sn xut, kinh doanh d dang" p dng trong cc doanh nghip kinh doanh dch v nh: G
b) i vi ngnh giao thng vn ti, ti khon ny dng tp hp chi ph v tnh gi thnh v vn ti ng b (
c) Trong qu trnh vn ti, sm lp b hao mn vi mc nhanh hn mc khu hao u xe nn thng phi thay t
d) Phn chi ph nguyn liu, vt liu, chi ph nhn cng trc tip vt trn mc bnh thng v phn chi ph sn xu
) i vi hot ng kinh doanh du lch, ti khon ny c m chi tit theo tng loi hot ng nh: Hng dn d
e) Trong hot ng kinh doanh khch sn, ti khon 154 phi m chi tit theo tng loi dch v nh: Hot ng n,
5. Phng php vn dng ti khon 154 trong ngnh xy dng
a) i vi hot ng kinh doanh xy lp quy nh ch p dng phng php hch ton hng tn kho theo phng p
b) Phn chi ph nguyn liu, vt liu trc tip, chi ph nhn cng trc tip vt trn mc bnh thng v phn chi p
c) Ti khon ny trong ngnh Xy lp c 4 ti khon cp 2:
- Ti khon 1541 - Xy lp: Dng tp hp chi ph, tnh gi thnh sn xut sn phm xy lp v phn nh gi tr sn
- Ti khon 1542 - Sn phm khc: Dng tp hp chi ph, tnh gi thnh sn xut sn phm khc v phn nh gi
- Ti khon 1543 - Dch v: Dng tp hp chi ph, tnh gi thnh dch v v phn nh chi ph dch v d dang cui
- Ti khon 1544 - Chi ph bo hnh xy lp: Dng tp hp chi ph bo hnh cng trnh xy dng, lp t thc t
d) Vic tp hp chi ph sn xut, tnh gi thnh sn phm xy lp phi theo tng cng trnh, hng mc cng trnh v
- Chi ph vt liu;
- Chi ph nhn cng;
- Chi ph s dng my thi cng;
- Ch ph chung.
Ring chi ph chung c tp hp bn N ti khon 1541 "Xy lp": Ch bao gm chi ph chung pht sinh i nhn
) Ch u t xy dng bt ng sn s dng ti khon ny tp hp chi ph xy dng thnh phm bt ng sn.
- Nu cn c hch ton ring hoc xc nh c t trng ca phn chi ph xy dng bt ng sn bn (th
- Trng hp khng hch ton ring hoc xc nh c t trng chi ph xy dng cho cc cu phn thnh phm b
6. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
Bn N:
- Cc chi ph nguyn liu, vt liu trc tip, chi ph nhn cng trc tip, chi ph s dng my thi cng, chi ph sn xu
- Cc chi ph nguyn liu, vt liu trc tip, chi ph nhn cng trc tip, chi ph s dng my thi cng, chi ph sn xu
- Kt chuyn chi ph sn xut, kinh doanh d dang cui k (trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo p
Bn C:
- Gi thnh sn xut thc t ca sn phm ch to xong nhp kho, chuyn i bn, tiu dng ni b ngay hoc s
- Gi thnh sn xut sn phm xy lp hon thnh bn giao tng phn, hoc ton b tiu th trong k; hoc bn gia
- Chi ph thc t ca khi lng dch v hon thnh cung cp cho khch hng;
- Tr gi ph liu thu hi, gi tr sn phm hng khng sa cha c;
- Tr gi nguyn liu, vt liu, hng ho gia cng xong nhp li kho;
- Phn nh chi ph nguyn vt liu, chi ph nhn cng vt trn mc bnh thng v chi ph sn xut chung c nh
- Kt chuyn chi ph sn xut, kinh doanh d dang u k (trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo p
S d bn N: Chi ph sn xut, kinh doanh cn d dang cui k.
7. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu trong ngnh Cng nghip
7.1. Trng hp hch ton hng tn kho theo phng php k khai thng xuyn
a) Cui k, k ton kt chuyn chi ph nguyn liu, vt liu trc tip theo tng i tng tp hp chi ph, ghi:
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
N TK 632 - Gi vn hng bn (phn chi ph NVL trn mc bnh thng)
C TK 621 - Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip.
b) Cui k, k ton kt chuyn chi ph nhn cng trc tip theo tng i tng tp hp chi ph, ghi:
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
N TK 632 - Gi vn hng bn (chi ph nhn cng trn mc bnh thng)
C TK 622 - Chi ph nhn cng trc tip.
c) Trng hp mc sn phm thc t sn xut ra cao hn hoc bng cng sut bnh thng th cui k, k ton th
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
C TK 627 - Chi ph sn xut chung.
d) Trng hp mc sn phm thc t sn xut ra thp hn cng sut bnh thng th k ton phi tnh v xc nh
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
N TK 632 - Gi vn hng bn (phn chi ph sn xut chung c nh khng phn b vo gi thnh sn phm)
C TK 627- Chi ph sn xut chung.
) Tr gi nguyn liu, vt liu xut thu ngoi gia cng nhp li kho, ghi:
N TK 152 - Nguyn liu, vt liu
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
e) Tr gi sn phm hng khng sa cha c, ngi gy ra thit hi sn phm hng phi bi thng, ghi:
N TK 138 - Phi thu khc (1388)
N TK 334 - Phi tr ngi lao ng
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
g) i vi doanh nghip c chu k sn xut, kinh doanh di m trong k k ton kt chuyn chi ph nguyn liu, v
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang (trng hp kt chuyn chi ph t TK 621, 622, 627 sang TK 15
h) Gi thnh sn phm thc t nhp kho trong k, ghi:
N TK 155 - Thnh phm
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
i) Trng hp sn phm sn xut ra c s dng tiu dng ni b ngay hoc tip tc xut dng cho hot ng XD
N cc TK 641, 642, 241
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
k) Trng hp sau khi xut kho nguyn vt liu a vo sn xut, nu nhn c khon chit khu thng mi
N cc TK 111, 112, 331,....
C TK 154 - Chi ph sn xut kinh doanh d dang (phn chit khu thng mi, gim gi hng bn c hng t
C TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331) (nu c).
l) K ton sn phm sn xut th:
- Cc chi ph sn xut sn phm th c tp hp trn TK 154 nh i vi cc sn phm khc. Khi thu hi (bn, tha
N cc TK 111, 112, 131
C TK 154 - Chi ph sn xut kinh doanh d dang
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (nu c).
- Kt chuyn phn chnh lch gia chi ph sn xut th v s thu hi t vic bn, thanh l sn phm sn xut th:
+ Nu chi ph sn xut th cao hn s thu hi t vic bn, thanh l sn phm sn xut th, k ton ghi tng gi tr t
N TK 241 - XDCB d dang
C TK 154 - Chi ph sn xut kinh doanh d dang.
+ Nu chi ph sn xut th nh hn s thu hi t vic bn, thanh l sn phm sn xut th, k ton ghi gim gi tr t
N TK 154 - Chi ph sn xut kinh doanh d dang
C TK 241 - XDCB d dang.
m) Trng hp sn phm sn xut xong, khng tin hnh nhp kho m chuyn giao thng cho ngi mua hng (sn
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
7.2. Trng hp hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k:
a) Cui k k ton, cn c vo kt qu kim k thc t, xc nh tr gi thc t chi ph sn xut, kinh doanh d dang
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
C TK 631 - Gi thnh sn xut.
b) u k k ton, kt chuyn chi ph thc t sn xut, kinh doanh d dang, ghi:
N TK 631 - Gi thnh sn xut
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
8. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu trong ngnh Nng nghip
8.1. Trng hp hch ton hng tn kho theo phng php k khai thng xuyn
a) Cui k, k ton tnh v kt chuyn chi ph nguyn liu, vt liu trc tip theo i tng tp hp chi ph sn xut,
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
N TK 632 - Gi vn hng bn (phn chi ph NVL trn mc bnh thng)
C TK 621 - Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip.
b) Cui k, k ton tnh v kt chuyn chi ph nhn cng trc tip theo tng i tng tp hp chi ph, ghi:
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
N TK 632 - Gi vn hng bn (chi ph nhn cng trn mc bnh thng)
C TK 622 - Chi ph nhn cng trc tip.
c) Cui k, k ton thc hin vic tnh ton, phn b v kt chuyn chi ph sn xut chung cho tng i tng tp h
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
N TK 632 - Gi vn hng bn (phn chi ph sn xut chung c nh khng phn b vo gi thnh sn phm)
C TK 627 - Chi ph sn xut chung.
d) Tr gi sn phm ph thu hi, ghi:
N TK 152 - Nguyn liu, vt liu
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
) Tr gi ph liu thu hi, nguyn liu, vt liu xut thu ngoi gia cng xong nhp li kho, ghi:
N TK 152 - Nguyn liu, vt liu
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
e) Tr gi sc vt con v sc vt nui bo chuyn sang sc vt lm vic, hoc sc vt sinh sn, ghi:
N TK 211 - TSC hu hnh (2116 )
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
g) Gi thnh sn xut thc t sn phm sn xut xong nhp kho hoc tiu th ngay, ghi:
N TK 155 - Thnh phm
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
h)Trng hp sn phm sn xut ra c s dng tiu dng ni b ngay khng qua nhp kho, ghi:
N cc TK 641, 642, 241
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
8.2. Trng hp hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k:
Phng php hch ton mt s hot ng kinh t ch yu ti khon 154 trong ngnh Nng nghip tng t nh
9. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu trong ngnh kinh doanh dch v
Phng php k ton mt s hot ng kinh t ch yu ti khon 154 cc doanh nghip thuc ngnh kinh doan
a) Nghip v kt chuyn gi thnh thc t ca khi lng dch v hon thnh v chuyn giao cho ngi mua
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
b) Khi s dng dch v tiu dng ni b, ghi:
N cc TK 641, 642
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
10. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu trong ngnh xy dng
10.1. Phng php hch ton tp hp chi ph xy lp (bn N ti khon 1541 Xy lp):
a) Hch ton khon mc nguyn liu, vt liu trc tip:
- Khon mc chi ph nguyn liu, vt liu trc tip bao gm: Gi tr thc t ca vt liu chnh, vt liu ph, cc cu k
- Nguyn tc hch ton khon mc nguyn liu, vt liu trc tip: Nguyn liu, vt liu s dng cho xy dng hng
- Cui k hch ton hoc khi cng trnh hon thnh, tin hnh kim k s vt liu cn li ti ni sn xut (nu c)
- Trong iu kin thc t sn xut xy lp khng cho php tnh chi ph nguyn liu, vt liu trc tip cho tng cng t
- Cn c vo Bng phn b vt liu cho tng cng trnh, hng mc cng trnh, ghi:
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang (chi ph vt liu)
N TK 632 - Gi vn hng bn (chi ph NVL trc tip trn mc bnh thng)
C TK 621 - Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip.
b) Hch ton khon mc chi ph nhn cng trc tip: Hch ton tng t nh ngnh cng nghip
c) Hch ton khon mc chi ph s dng my thi cng:
- Khon mc chi ph s dng my thi cng bao gm: Chi ph cho cc my thi cng nhm thc hin khi lng cng t
- Chi ph s dng my thi cng bao gm: Chi ph thng xuyn v chi ph tm thi. Chi ph thng xuyn cho hot
- Chi ph tm thi cho hot ng ca my thi cng, gm: Chi ph sa cha ln my thi cng (i tu, trung tu,...) khn
- Vic tp hp chi ph v tnh gi thnh v chi ph s dng my thi cng phi c hch ton ring bit theo tng m
- Cn c vo Bng phn b chi ph s dng my thi cng (chi ph thc t ca my) tnh cho tng cng trnh, hng m
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
N TK 632 - Gi vn hng bn (s chi ph trn mc bnh thng)
C TK 623 - Chi ph s dng my thi cng.
d) Hch ton khon mc chi ph sn xut chung:
- Chi ph sn xut chung phn nh chi ph sn xut ca i, cng trng xy dng gm: Lng nhn vin qun l ph
N TK 627 - Chi ph sn xut chung
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C cc TK 111, 112, 152, 153, 214, 242, 334, 338,...
- Khi xc nh s d phng phi tr v bo hnh cng trnh xy lp, ghi:
N TK 627 - Chi ph sn xut chung
C TK 352 - D phng phi tr.
- Khi pht sinh chi ph sa cha v bo hnh cng trnh, nh chi ph nguyn liu, vt liu trc tip, chi ph nhn cn
N TK 621 - Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip
N TK 622 - Chi ph nhn cng trc tip
N TK 623 - Chi ph s dng my thi cng
N TK 627 - Chi ph sn xut chung
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C cc TK 112, 152, 153, 214, 331, 334, 338,...
- Cui k, kt chuyn chi ph thc t pht sinh trong k v nguyn liu, vt liu trc tip, nhn cng trc tip, chi ph
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
C TK 621 - Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip
C TK 622 - Chi ph nhn cng trc tip
C TK 623 - Chi ph s dng my thi cng
C TK 627 - Chi ph sn xut chung.
- Khi cng vic sa cha bo hnh cng trnh xy lp hon thnh bn giao cho khch hng, ghi:
N TK 352 - D phng phi tr
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
- Ht thi hn bo hnh cng trnh xy lp, nu cng trnh khng phi bo hnh hoc s d phng phi tr v bo h
N TK 352 - D phng phi tr
C TK 711 - Thu nhp khc.
- Cui k hch ton, cn c vo Bng phn b chi ph sn xut chung phn b v kt chuyn chi ph sn xut chu
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
N TK 632 - Gi vn hng bn (phn chi ph sn xut chung c nh khng phn b khng tnh vo gi thnh cng tr
C TK 627 - Chi ph sn xut chung.
10.2. Phng php hch ton v kt chuyn chi ph xy lp (bn C TK 1541 "Xy lp"):
a) Cc chi ph ca hp ng khng th thu hi (v d: Khng tnh thc thi v mt php l nh c s nghi ng v h
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
b) Chi ph lin quan trc tip n tng hp ng c th c gim nu c cc khon thu khc khng bao gm tron
- Nhp kho nguyn liu, vt liu tha khi kt thc hp ng xy dng, ghi:
N TK 152 - Nguyn liu, vt liu (theo gi gc)
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
- Ph liu thu hi nhp kho, ghi:
N TK 152 - Nguyn liu, vt liu (theo gi c th thu hi)
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
- Trng hp vt liu tha v ph liu thu hi khng qua nhp kho m bn ngay, k ton phn nh cc khon thu b
N cc TK 111, 112, 131,... (tng gi thanh ton)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311)
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
- K ton thanh l my mc, thit b thi cng chuyn dng cho mt hp ng xy dng v TSC ny trch khu h
+ Phn nh s thu v thanh l my mc, thit b thi cng, ghi:
N cc TK 111, 112, 131,...
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311)
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
+ Phn nh chi ph thanh l my mc, thit b (nu c), ghi:
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
N TK 133 Thu GTGT c khu tr (1331)
C cc TK 111, 112,
+ Ghi gim TSC khu hao ht l my mc, thit b thi cng chuyn dng thanh l, ghi:
N TK 214 - Hao mn TSC
C TK 211 - TSC hu hnh.
c) Cui k hch ton, cn c vo gi thnh sn xut sn phm xy lp thc t hon thnh c xc nh l bn (b
- Trng hp bn giao cho Bn A (k c bn giao khi lng xy lp hon thnh theo hp ng khon ni b, cho d
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 154 - Ch ph sn xut, kinh doanh d dang (1541).
- Trng hp sn phm xy lp hon thnh ch bn (xy dng nh bn,...) hoc sn phm xy lp hon thnh nh
N TK 155 - Thnh phm
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang (1541).
- Trng hp bn giao sn phm xy lp hon thnh cho doanh nghip nhn thu chnh xy lp (cp trn, n v n
N TK 336 - Phi tr ni b (3368)
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang (1541).
ho vic tnh gi thnh sn phm, dch v doanh nghip p dng phng php k khai thng xuyn trong hch ton hng tn kho. nh
kinh doanh pht sinh trong k; chi ph sn xut, kinh doanh ca khi lng sn phm, dch v hon thnh trong k; chi ph sn xut, kinh do
a im pht sinh chi ph (phn xng, b phn sn xut, i sn xut, cng trng,...); theo loi, nhm sn phm, hoc chi tit, b phn

ph sn xut chung c nh khng phn b khng c tnh vo gi tr hng tn kho m phi tnh vo gi vn hng bn ca k k ton.
n cho mi n v sn phm theo mc cng sut bnh thng (C TK 627, N TK 154). Trng hp mc sn phm thc t sn xut ra thp h

g nghip dng tp hp, tng hp chi ph sn xut v tnh gi thnh sn phm ca cc phn xng, hoc b phn sn xut, ch to sn ph

heo a im pht sinh chi ph (phn xng, b phn sn xut), theo loi, nhm sn phm, sn phm, hoc chi tit b phn sn phm.
bin, cung cp lao v, dch v ra bn ngoi hoc phc v cho vic sn xut sn phm th nhng chi ph ca hot ng ny cng c tp h

nghip dng tp hp tng chi ph sn xut v tnh gi thnh sn phm ca cc hot ng nui trng, ch bin sn phm hoc dch v n
thu hoch, hoc cui nm. Sn phm thu hoch nm no th tnh gi thnh trong nm ngha l chi ph chi ra trong nm nay nhng nm

thu hoch, hoc loi cy va c din tch trng mi, va c din tch chm sc thu hoch trong cng mt nm,... th phi cn c vo tnh h
lu nm ang trong thi k XDCB, chi ph bn hng, chi ph qun l doanh nghip, chi ph hot ng ti chnh, chi ph khc.
N ti khon 154 "Chi ph sn xut, kinh doanh d dang" theo tng i tng tp hp chi ph. i vi mt s loi chi ph c lin quan n
ngy tr ln th nhng chi ph pht sinh c lin quan trc tip n loi cy no th tp hp ring cho loi cy (nh: Ht ging, chi ph gie
u c sn phm (thu, bi) th c hch ton nh qu trnh u t XDCB hnh thnh nn TSC c tp hp chi ph TK 241 XDCB d

hn nui tru b, chn nui ln,...), theo tng nhm hoc tng loi gia sc, gia cm;
chi tit theo di ring theo gi thnh thc t;
hch ton vo ti khon 154 theo gi tr cn li ca sc vt c bn;
u chun, gi thnh 1 kg tht tng, gi thnh 1 kg tht hi, gi thnh 1 ngy/con chn nui,...
ng, chi ph sn xut chung c nh khng phn b khng c tnh vo gi thnh sn phm m c hch ton vo gi vn hng bn ca k

ghip kinh doanh dch v nh: Giao thng vn ti, bu in, du lch, dch v,... Ti khon ny dng tp hp tng chi ph (nguyn liu, vt
thnh v vn ti ng b ( t, tu in, vn ti bng phng tin th s khc...) vn ti ng st, ng thu, ng hng khng, v
o u xe nn thng phi thay th nhiu ln nhng gi tr sm lp thay th khng tnh vo gi thnh vn ti ngay mt lc khi xut dng tha
thng v phn chi ph sn xut chung c nh khng phn b khng c tnh vo gi thnh sn phm m c hch ton vo gi vn h
oi hot ng nh: Hng dn du lch, kinh doanh khch sn, kinh doanh vn ti du lch,...
loi dch v nh: Hot ng n, ung, dch v bung ngh, dch v vui chi gii tr, phc v khc (git, l, ct tc, in tn, th thao,...).

n hng tn kho theo phng php k khai thng xuyn, khng p dng phng php hch ton hng tn kho theo phng php kim k
mc bnh thng v phn chi ph sn xut chung c nh khng phn b khng c tnh vo gi thnh cng trnh xy lp m c hch t

m xy lp v phn nh gi tr sn phm xy lp d dang cui k;


sn phm khc v phn nh gi tr sn phm khc d dang cui k (thnh phm, cu kin xy lp,...);
nh chi ph dch v d dang cui k;
trnh xy dng, lp t thc t pht sinh trong k v gi tr cng trnh bo hnh xy lp cn d dang cui k.
g trnh, hng mc cng trnh v theo khon mc gi thnh quy nh trong gi tr d ton xy lp, gm:

i ph chung pht sinh i nhn thu hoc cng trng xy lp. Cn chi ph qun l doanh nghip xy lp (l mt b phn ca chi ph chun
dng thnh phm bt ng sn. Trng hp bt ng sn xy dng s dng cho nhiu mc ch (lm vn phng, cho thu hoc bn, v
y dng bt ng sn bn (thnh phm bt ng sn) v phn chi ph xy dng bt ng sn cho thu hoc lm vn phng (TSC ho
ho cc cu phn thnh phm bt ng sn, TSC hoc bt ng sn u t th k ton tp hp chi ph pht sinh lin quan trc tip ti vic

ng my thi cng, chi ph sn xut chung pht sinh trong k lin quan n sn xut sn phm v chi ph thc hin dch v;
ng my thi cng, chi ph sn xut chung pht sinh trong k lin quan n gi thnh sn phm xy lp cng trnh hoc gi thnh xy lp theo
p hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k).

, tiu dng ni b ngay hoc s dng ngay vo hot ng XDCB;


tiu th trong k; hoc bn giao cho doanh nghip nhn thu chnh xy lp (cp trn hoc ni b); hoc gi thnh sn phm xy lp hon

chi ph sn xut chung c nh khng phn b khng c tnh vo tr gi hng tn kho m phi tnh vo gi vn hng bn ca k k ton.
p hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k).

ng tp hp chi ph, ghi:


hp chi ph, ghi:

thng th cui k, k ton thc hin vic tnh ton, phn b v kt chuyn ton b chi ph sn xut chung (chi ph sn xut chung bin

h k ton phi tnh v xc nh chi ph sn xut chung c nh phn b vo chi ph ch bin cho mi n v sn phm theo mc cng sut b

vo gi thnh sn phm)

ng phi bi thng, ghi:

t chuyn chi ph nguyn liu, vt liu trc tip, chi ph nhn cng trc tip v chi ph sn xut chung sang TK 154, khi xc nh c chi ph

t TK 621, 622, 627 sang TK 154).

c xut dng cho hot ng XDCB khng qua nhp kho, ghi:

c khon chit khu thng mi hoc gim gi hng bn (k c cc khon tin pht vi phm hp ng kinh t v bn cht lm gim gi tr b

m gi hng bn c hng tng ng vi s NVL xut dng sn xut sn phm d dang)

hm khc. Khi thu hi (bn, thanh l) sn phm sn xut th, ghi:

anh l sn phm sn xut th:


t th, k ton ghi tng gi tr ti sn u t xy dng, ghi:

ut th, k ton ghi gim gi tr ti sn u t xy dng, ghi:

thng cho ngi mua hng (sn phm in, nc...), ghi:
sn xut, kinh doanh d dang v thc hin vic kt chuyn, ghi:

tng tp hp chi ph sn xut, kinh doanh, ghi:

ng tp hp chi ph, ghi:

hung cho tng i tng tp hp chi ph, ghi:

vo gi thnh sn phm)

sinh sn, ghi:

nhp kho, ghi:

nh Nng nghip tng t nh i vi ngnh Cng nghip.

h nghip thuc ngnh kinh doanh dch v tng t nh i vi ngnh cng nghip. Ngoi ra cn ch :
chuyn giao cho ngi mua v c xc nh l bn trong k, ghi:
u chnh, vt liu ph, cc cu kin hoc cc b phn ri, vt liu lun chuyn tham gia cu thnh thc th sn phm xy, lp hoc gip cho
u s dng cho xy dng hng mc cng trnh no phi tnh trc tip cho sn phm hng mc cng trnh trn c s chng t gc theo
n li ti ni sn xut (nu c) ghi gim tr chi ph nguyn liu, vt liu trc tip xut s dng cho cng trnh.
t liu trc tip cho tng cng trnh, hng mc cng trnh th doanh nghip c th p dng phng php phn b vt liu cho i tng s

h cng nghip

m thc hin khi lng cng tc xy lp bng my. My mc thi cng l loi my trc tip phc v xy lp cng trnh. l nhng my m
Chi ph thng xuyn cho hot ng ca my thi cng, gm: Chi ph nhn cng iu khin my, phc v my,...; Chi ph vt liu; Chi ph cn
hi cng (i tu, trung tu,...) khng iu kin ghi tng nguyn gi my thi cng; Chi ph cng trnh tm thi cho my thi cng (lu, ln, b
ch ton ring bit theo tng my thi cng (xem hng dn phn Ti khon 623 "Chi ph s dng my thi cng").
h cho tng cng trnh, hng mc cng trnh, ghi:

m: Lng nhn vin qun l phn xng, t, i xy dng; Khon trch bo him x hi, bo him y t, kinh ph cng on c tnh theo

liu trc tip, chi ph nhn cng trc tip, chi ph s dng my thi cng, chi ph sn xut chung, k ton phn nh vo cc ti khon chi ph

tip, nhn cng trc tip, chi ph s dng my thi cng, chi ph sn xut chung lin quan n hot ng sa cha v bo hnh cng trnh x
c s d phng phi tr v bo hnh cng trnh xy lp ln hn chi ph thc t pht sinh th s chnh lch phi hon nhp, ghi:

kt chuyn chi ph sn xut chung cho cc cng trnh, hng mc cng trnh c lin quan (t l vi chi ph nhn cng), ghi:

khng tnh vo gi thnh cng trnh xy lp)

php l nh c s nghi ng v hiu lc ca n, hoc hp ng m khch hng khng th thc thi ngha v ca mnh...) phi c ghi nhn

n thu khc khng bao gm trong doanh thu ca hp ng. V d: Cc khon thu t vic bn nguyn liu, vt liu tha v thanh l my mc

ton phn nh cc khon thu bn vt liu tha v ph liu, ghi gim chi ph:

ng v TSC ny trch khu hao theo nguyn gi khi kt thc hp ng xy dng:

hnh c xc nh l bn (bn giao tng phn hoc ton b cho Ban qun l cng trnh - bn A); hoc bn giao cho doanh nghip nh
o hp ng khon ni b, cho doanh nghip nhn khon c t chc k ton ring), ghi:

sn phm xy lp hon thnh nhng cha bn giao, cn c vo gi thnh sn phm xy lp hon thnh ch bn, ghi:
hnh xy lp (cp trn, n v ni b - do thc hin hp ng khon xy lp ni b, n v nhn khon c t chc k ton ring nhng ch h
g hch ton hng tn kho. nhng doanh nghip p dng phng php kim k nh k trong hch ton hng tn kho, ti khon 154 ch p
rong k; chi ph sn xut, kinh doanh d dang u k, cui k ca cc hot ng sn xut, kinh doanh chnh, ph v thu ngoi gia cng ch
sn phm, hoc chi tit, b phn sn phm; theo tng loi dch v hoc theo tng cng on dch v.

vn hng bn ca k k ton.
phm thc t sn xut ra thp hn cng sut bnh thng th k ton phi tnh v xc nh chi ph sn xut chung c nh phn b vo chi

b phn sn xut, ch to sn phm. i vi cc doanh nghip sn xut c thu ngoi gia cng, ch bin, cung cp lao v, dch v cho bn

c chi tit b phn sn phm.


a hot ng ny cng c tp hp vo ti khon 154.

bin sn phm hoc dch v nng nghip. ti khon ny phi c hch ton chi tit theo ngnh kinh doanh nng nghip (trng trt, ch
chi ra trong nm nay nhng nm sau mi thu hoch sn phm th nm sau mi tnh gi thnh.

nm,... th phi cn c vo tnh hnh thc t ghi chp, phn nh r rng chi ph ca v ny vi v khc, ca din tch ny vi din tch kh
nh, chi ph khc.
s loi chi ph c lin quan n nhiu i tng hch ton, hoc lin quan n nhiu v, nhiu thi k th phi phn nh trn cc ti kho
y (nh: Ht ging, chi ph gieo trng, thu hoch,...), chi ph pht sinh chung cho nhiu loi cy (chi ph cy ba, ti tiu nc,...) th
p hp chi ph TK 241 XDCB d dang". Chi ph cho vn cy lu nm trong qu trnh sn xut, kinh doanh bao gm cc chi ph cho khu ch
ton vo gi vn hng bn ca k k ton.

p tng chi ph (nguyn liu, vt liu trc tip, nhn cng trc tip, chi ph sn xut chung) v tnh gi thnh ca khi lng dch v th
ng thu, ng hng khng, vn ti ng ng,... Ti khon 154 p dng cho ngnh giao thng vn ti phi c m chi tit cho tng lo
i ngay mt lc khi xut dng thay th, m phi chuyn dn tng thng. V vy, hng thng cc doanh nghip vn ti t c trch trc c
m c hch ton vo gi vn hng bn ca k k ton.

t tc, in tn, th thao,...).

n kho theo phng php kim k nh k nn ti khon 154 dng tp hp chi ph sn xut, kinh doanh, phc v cho vic tnh gi thnh
ng trnh xy lp m c hch ton vo gi vn hng bn ca k k ton.

(l mt b phn ca chi ph chung) c tp hp bn N ti khon 642 "Chi ph qun l doanh nghip". Chi ph ny s c kt chuyn vo
phng, cho thu hoc bn, v d nh ta nh chung c hn hp) th thc hin theo nguyn tc:
hoc lm vn phng (TSC hoc bt ng sn u t) th phi hch ton ring trn TK 154 phn chi ph xy dng thnh phm bt ng s
t sinh lin quan trc tip ti vic u t xy dng trn TK 241. Khi cng trnh, d n hon thnh bn giao a vo s dng, k ton cn c

c hin dch v;
trnh hoc gi thnh xy lp theo gi khon ni b;

i thnh sn phm xy lp hon thnh ch tiu th;

gi vn hng bn ca k k ton. i vi doanh nghip sn xut theo n t hng, hoc doanh nghip c chu k sn xut sn phm di m
(chi ph sn xut chung bin i v chi ph sn xut chung c nh) cho tng i tng tp hp chi ph, ghi:

sn phm theo mc cng sut bnh thng. Khon chi ph sn xut chung c nh khng phn b (khng tnh vo gi thnh sn phm s c

TK 154, khi xc nh c chi ph nguyn liu, vt liu, chi ph nhn cng trc tip vt trn mc bnh thng v chi ph sn xut chung c

v bn cht lm gim gi tr bn mua phi thanh ton) lin quan n nguyn vt liu , k ton ghi gim chi ph sn xut kinh doanh d
sn phm xy, lp hoc gip cho vic thc hin v hon thnh khi lng xy, lp (khng k vt liu ph cho my mc, phng tin thi c
trn c s chng t gc theo s lng thc t s dng v theo gi thc t xut kho (gi bnh qun gia quyn; Gi nhp trc, xut tr

phn b vt liu cho i tng s dng theo tiu thc hp l (t l vi nh mc tiu hao nguyn liu, vt liu,...).

p cng trnh. l nhng my mc chuyn ng bng ng c hi nc, diezen, xng, in,... (k c loi my phc v xy, lp).
y,...; Chi ph vt liu; Chi ph cng c, dng c; Chi ph khu hao TSC; Chi ph dch v mua ngoi (chi ph sa cha nh, in, nc, bo hi
i cho my thi cng (lu, ln, b, ng ray chy my,...). Chi ph tm thi ca my c th pht sinh trc (c hch ton vo bn N ti

h ph cng on c tnh theo t l quy nh trn tin lng phi tr cng nhn trc tip xy lp, nhn vin s dng my thi cng v nhn

hn nh vo cc ti khon chi ph c lin quan, ghi:

a cha v bo hnh cng trnh xy lp tng hp chi ph sa cha v bo hnh v tnh gi thnh bo hnh, ghi:
hi hon nhp, ghi:

hn cng), ghi:

ca mnh...) phi c ghi nhn ngay l chi ph trong k, ghi:

t liu tha v thanh l my mc, thit b thi cng khi kt thc hp ng xy dng:

bn giao cho doanh nghip nhn thu chnh ni b:


chc k ton ring nhng ch hch ton n gi thnh sn xut xy lp), ghi:
hng tn kho, ti khon 154 ch phn nh gi tr thc t ca sn phm, dch v d dang cui k.
h, ph v thu ngoi gia cng ch bin cc doanh nghip sn xut hoc cc doanh nghip kinh doanh dch v. Ti khon 154 cng phn

t chung c nh phn b vo chi ph ch bin cho mi n v sn phm theo mc cng sut bnh thng. Khon chi ph sn xut chung c

ung cp lao v, dch v cho bn ngoi hoc phc v cho vic sn xut sn phm th chi ph ca nhng hot ng ny cng c tp hp v

anh nng nghip (trng trt, chn nui, ch bin,...), theo a im pht sinh chi ph (phn xng, i sn xut,...), chi tit theo tng loi c

a din tch ny vi din tch khc, ca nm trc vi nm nay v nm sau,...

phi phn nh trn cc ti khon ring, sau phn b vo gi thnh ca cc loi sn phm lin quan nh: Chi ph ti tiu nc, chi ph
cy ba, ti tiu nc,...) th c tp hp ring v phn b cho tng loi cy theo din tch gieo trng, hoc theo mt tiu thc ph hp
bao gm cc chi ph cho khu chm sc, khu thu hoch.
nh ca khi lng dch v thc hin.
hi c m chi tit cho tng loi hot ng (vn ti hnh khch, vn ti hng ho,...) theo tng doanh nghip hoc b phn kinh doanh d
p vn ti t c trch trc chi ph sm lp vo gi thnh vn ti (chi ph phi tr) theo quy nh ca ch ti chnh hin hnh.

phc v cho vic tnh gi thnh sn xut sn phm xy lp cng nghip, dch v ca doanh nghip xy lp.

i ph ny s c kt chuyn vo bn N ti khon 911 "Xc nh kt qu kinh doanh" tham gia vo gi thnh ton b sn phm xy lp ho

y dng thnh phm bt ng sn. Phn chi ph xy dng TSC hoc bt ng sn u t c phn nh ring trn TK 241 - Xy dng c
a vo s dng, k ton cn c cch thc s dng ti sn trong thc t kt chuyn chi ph u t xy dng ph hp vi bn cht ca t

chu k sn xut sn phm di m hng k k ton kt chuyn chi ph sn xut chung c nh vo TK 154 n khi sn phm hon thnh m
tnh vo gi thnh sn phm s chnh lch gia tng s chi ph sn xut chung c nh thc t pht sinh ln hn chi ph sn xut chung c

ng v chi ph sn xut chung c nh khng tnh vo gi thnh sn phm, k ton phn nh chi ph nguyn liu, vt liu, chi ph nhn cng

m chi ph sn xut kinh doanh d dang i vi phn chit khu thng mi, gim gi hng bn c hng tng ng vi s NVL xut d
ho my mc, phng tin thi cng v nhng vt liu tnh trong chi ph chung).
a quyn; Gi nhp trc, xut trc, thc t ch danh).

my phc v xy, lp).


a cha nh, in, nc, bo him xe, my,...); Chi ph khc bng tin.
(c hch ton vo bn N ti khon 242) sau s phn b dn vo N ti khon 623 "Chi ph s dng my thi cng"; Hoc pht sinh sa

n s dng my thi cng v nhn vin qun l phn xng, t, i; Khu hao ti sn c nh dng chung cho hot ng ca i v nhng c
ch v. Ti khon 154 cng phn nh chi ph sn xut, kinh doanh ca cc hot ng sn xut, gia cng ch bin, hoc cung cp dch v ca

Khon chi ph sn xut chung c nh khng phn b (khng tnh vo gi thnh sn phm) c ghi nhn vo gi vn hng bn trong k (C

ng ny cng c tp hp vo ti khon 154.

xut,...), chi tit theo tng loi cy con v tng loi sn phm, tng sn phm hoc dch v.

: Chi ph ti tiu nc, chi ph chun b t v trng mi nm u ca nhng cy trng mt ln, thu hoch nhiu ln (chi ph ny khng t
oc theo mt tiu thc ph hp.
hip hoc b phn kinh doanh dch v.
ti chnh hin hnh.

nh ton b sn phm xy lp hon thnh v bn ra trong k.

ring trn TK 241 - Xy dng c bn d dang.


ng ph hp vi bn cht ca tng loi ti sn.

n khi sn phm hon thnh mi xc nh c chi ph sn xut chung c nh khng c tnh vo tr gi hng tn kho m phi hch to
n hn chi ph sn xut chung c nh tnh vo gi thnh sn phm) c ghi nhn vo gi vn hng bn trong k, ghi:

n liu, vt liu, chi ph nhn cng vt trn mc bnh thng v chi ph sn xut chung c nh khng phn b (khng c tnh vo tr gi

g tng ng vi s NVL xut dng sn xut sn phm d dang:


my thi cng"; Hoc pht sinh sau, nhng phi tnh trc vo chi ph sn xut xy lp trong k (do lin quan ti vic s dng thc t my m

ho hot ng ca i v nhng chi ph khc lin quan n hot ng ca i,... Khi cc chi ph ny pht sinh trong k, ghi:
bin, hoc cung cp dch v ca cc doanh nghip thng mi, nu c t chc cc loi hnh hot ng ny.

o gi vn hng bn trong k (C TK 627, N TK 632). Chi ph sn xut chung bin i c phn b ht vo chi ph ch bin cho mi n v

ch nhiu ln (chi ph ny khng thuc vn u t XDCB),...


i hng tn kho m phi hch ton vo gi vn hng bn (C TK 154, N TK 632);
ong k, ghi:

n b (khng c tnh vo tr gi hng tn kho) m phi tnh vo gi vn hng bn ca k k ton, ghi:


n ti vic s dng thc t my mc thi cng trong k). Trng hp ny phi tin hnh trch trc chi ph, ghi C ti khon 352 "D phng p

h trong k, ghi:
o chi ph ch bin cho mi n v sn phm theo chi ph thc t pht sinh.
ghi C ti khon 352 "D phng phi tr", N ti khon 623 "Chi ph s dng my thi cng".
Ti khon 155 - Thnh phm
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh gi tr hin c v tnh hnh bin ng ca cc loi thnh phm ca doanh nghip
Trong giao dch xut khu y thc, ti khon ny ch s dng ti bn giao y thc, khng s dng ti bn nhn y th
b) Thnh phm do cc b phn sn xut chnh v sn xut ph ca doanh nghip sn xut ra phi c nh gi th
- i vi chi ph sn xut chung bin i c phn b ht vo chi ph ch bin cho mi n v sn phm theo chi p
- i vi chi ph sn xut chung c nh c phn b vo chi ph ch bin cho mi n v sn phm da trn cng
- Trng hp mc sn phm thc t sn xut ra cao hn cng sut bnh thng th chi ph sn xut chung c nh
- Trng hp mc sn phm thc t sn xut ra thp hn mc cng sut bnh thng th chi ph sn xut chung c
c) Khng c tnh vo gi gc thnh phm cc chi ph sau:
- Chi ph nguyn liu, vt liu, chi ph nhn cng v cc chi ph sn xut, kinh doanh khc pht sinh trn mc bnh th
- Chi ph bo qun hng tn kho tr cc khon chi ph bo qun hng tn kho cn thit cho qu trnh sn xut tip t
- Chi ph bn hng;
- Chi ph qun l doanh nghip.
d) Thnh phm thu ngoi gia cng ch bin c nh gi theo gi thnh thc t gia cng ch bin bao gm: Chi
) Vic tnh gi tr thnh phm tn kho c thc hin theo mt trong ba phng php: Phng php gi thc t
e) Trng hp doanh nghip k ton hng tn kho theo phng php k khai thng xuyn, nu k ton chi tit nh
g) K ton chi tit thnh phm phi thc hin theo tng kho, tng loi, nhm, th thnh phm.
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 155 - Thnh phm
Bn N:
- Tr gi ca thnh phm nhp kho;
- Tr gi ca thnh phm tha khi kim k;
- Kt chuyn gi tr ca thnh phm tn kho cui k (trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo phn
Bn C:
- Tr gi thc t ca thnh phm xut kho;
- Tr gi ca thnh phm thiu ht khi kim k;
- Kt chuyn tr gi thc t ca thnh phm tn kho u k (trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo
S d bn N: Tr gi thc t ca thnh phm tn kho cui k.
Ti khon 155 - Thnh phm, c 2 ti khon cp 2:
- Ti khon 1551 - Thnh phm nhp kho: Phn nh tr gi hin c v tnh hnh bin ng ca cc loi thnh phm
- Ti khon 1557 - Thnh phm bt ng sn: Phn nh gi tr hin c v tnh hnh bin ng ca thnh phm bt
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
3.1. Trng hp doanh nghip k ton hng tn kho theo phng php k khai thng xuyn.
3.1.1. Nhp kho thnh phm do doanh nghip sn xut ra hoc thu ngoi gia cng, ghi:
N TK 155 - Thnh phm
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
3.1.2. Xut kho thnh phm bn cho khch hng, k ton phn nh gi vn ca thnh phm xut bn, ghi:
a) i vi thnh phm khng phi l bt ng sn
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 155 - Thnh phm.
b) i vi thnh phm bt ng sn (i vi cc cng trnh doanh nghip l ch u t)
b1) Gi gc thnh phm bt ng sn bao gm ton b cc chi ph lin quan trc tip ti vic u t, xy dng bt
b2) Chi ph lin quan trc tip ti vic u t, xy dng bt ng sn phi m bo l cc chi ph thc t pht sin
b3) Trng hp doanh nghip cha tp hp c y h s, chng t v cc khon chi ph lin quan trc tip t
b4) Vic trch trc chi ph tm tnh gi vn thnh phm bt ng sn phi tun th theo cc nguyn tc sau:
- Doanh nghip ch c trch trc vo gi vn hng bn i vi cc khon chi ph c trong d ton u t, xy
-Doanh nghip ch c trch trc chi ph tm tnh gi vn hng bn cho phn bt ng sn hon thnh,
- S chi ph trch trc c tm tnh v s chi ph thc t pht sinh c ghi nhn vo gi vn hng bn phi m
b5) Phng php k ton gi vn thnh phm bt ng sn c xc nh l bn.
- i vi phn gi tr thnh phm hon thnh, khi xut bn, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 155 - Thnh phm.
- Khi trch trc chi ph tm tnh gi vn thnh phm bt ng sn bn trong k, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 335 - Chi ph phi tr.
- Cc chi ph u t, xy dng thc t pht sinh c h s ti liu v c nghim thu c tp hp tnh ch
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr
C cc ti khon lin quan.
- Khi cc khon chi ph trch trc c h s, ti liu chng minh l thc t pht sinh, k ton ghi gim kho
N TK 335 - Chi ph phi tr
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
- Khi ton b d n bt ng sn hon thnh, k ton phi quyt ton v ghi gim s d khon chi ph trch trc c
N TK 335 - Chi ph phi tr
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
C TK 632 - Gi vn hng bn (phn chnh lch gia s chi ph trch trc cn li cao hn chi ph thc t pht sinh)
3.1.3. Xut kho thnh phm gi i bn, xut kho cho cc c s nhn bn hng i l, k gi, ghi:
N TK 157 - Hng gi i bn (gi bn i l)
C TK 155 - Thnh phm.
3.1.4. Khi ngi mua tr li s thnh phm bn: Trng hp thnh phm bn b tr li thuc i tng chu t
N TK 521 - Cc khon gim tr doanh thu (5213)
N TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311)
C cc TK 111, 112, 131,... (tng gi tr ca hng bn b tr li).
ng thi phn nh gi vn ca thnh phm bn nhp li kho, ghi:
N TK 155 - Thnh phm
C TK 632 - Gi vn hng bn.
3.1.5. K ton sn phm tiu dng ni b:
N cc TK 641, 642, 241, 211
C TK 155 - Thnh phm.
3.1.6. Xut kho thnh phm chuyn cho cc n v hch ton ph thuc trong ni b doanh nghip:
- Trng hp n v hch ton ph thuc c phn cp ghi nhn doanh thu, gi vn, k ton ghi nhn gi vn th
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 155 - Thnh phm.
- Trng hp n v hch ton ph thuc khng c phn cp ghi nhn doanh thu, gi vn, k ton ghi nhn gi t
N TK 136 - Phi thu ni b
C TK 155 - Thnh phm
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (chi tit tng loi thu).
3.1.7 Xut kho thnh phm a i gp vn vo cng ty con, cng ty lin doanh, lin kt, ghi:
N cc TK 221, 222 (theo gi nh gi li)
N TK 811 - Chi ph khc (chnh lch gia gi nh gi li nh hn gi tr ghi s ca thnh phm)
C TK 155 - Thnh phm
C TK 711 - Thu nhp khc (chnh lch gia gi nh gi li ln hn gi tr ghi s ca thnh phm).
3.1.8 Khi xut kho thnh phm dng mua li phn vn gp ti cng ty con, cng ty lin doanh, lin kt, ghi:
- Ghi nhn doanh thu bn thnh phm v khon u t vo cng ty con, cng ty lin doanh, lin kt, ghi:
N cc TK 221, 222 (theo gi tr hp l)
C TK 511- Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 3331 - Thu GTGT u ra phi np.
- Ghi nhn gi vn thnh phm dng mua li phn vn gp ti cng ty con, cng ty lin doanh, lin kt, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 155- Thnh phm.
3.1.9. Mi trng hp pht hin tha, thiu thnh phm khi kim k u phi lp bin bn v truy tm nguyn nh
- Nu tha, thiu thnh phm do nhm ln hoc cha ghi s k ton phi tin hnh ghi b sung hoc iu chnh li
- Trng hp cha xc nh c nguyn nhn tha, thiu phi ch x l:
+ Nu tha, ghi:
N TK 155 - Thnh phm (theo gi tr hp l)
C TK 338 - Phi tr, phi np khc (3381).
Khi c quyt nh x l ca cp c thm quyn, ghi:
N TK 338 - Phi tr, phi np khc.
C cc ti khon lin quan.
+ Nu thiu, ghi:
N TK 138 - Phi thu khc (1381 - Ti sn thiu ch x l)
C TK 155 - Thnh phm.
- Khi c quyt nh x l ca cp c thm quyn, k ton ghi:
N cc TK 111, 112,.... (nu c nhn phm li bi thng bng tin)
N TK 334 - Phi tr ngi lao ng (tr vo lng ca c nhn phm li )
N TK 138 - Phi thu khc (1388) (phi thu bi thng ca ngi phm li)
N TK 632 - Gi vn hng bn (phn gi tr hao ht, mt mt cn li sau khi tr s thu bi thng)
C TK 138 - Phi thu khc (1381).
3.1.10. Trng hp doanh nghip s dng sn phm sn xut ra biu tng, khuyn mi, qung co (theo php lu
a) Trng hp xut sn phm biu tng, khuyn mi, qung co khng thu tin, khng km theo cc iu kin k
N TK 641 - Chi ph bn hng
C TK 155 - Thnh phm (chi ph sn xut sn phm).
b) Trng hp xut sn phm khuyn mi, qung co nhng khch hng ch c nhn hng khuyn mi, qung
- Khi xut hng khuyn mi, k ton ghi nhn gi tr hng khuyn mi vo gi vn hng bn, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn (gi thnh sn xut)
C TK 155 - Thnh phm.
- Ghi nhn doanh thu ca hng khuyn mi trn c s phn b s tin thu c cho c sn phm c bn v sn
N cc TK 111, 112, 131
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311) (nu c).
c) Nu biu tng cho cn b cng nhn vin c trang tri bng qu khen thng, phc li, k ton phi ghi nhn
- Ghi nhn gi vn hng bn i vi gi tr sn phm dng biu, tng cng nhn vin v ngi lao ng:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 155 - Thnh phm.
- Ghi nhn doanh thu ca sn phm c trang tri bng qu khen thng, phc li, ghi:
N TK 353 - Qu khen thng, phc li (tng gi thanh ton)
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311) (nu c).
3.1.11. K ton tr lng cho ngi lao ng bng sn phm
- Doanh thu ca sn phm dng tr lng cho ngi lao ng, ghi:
N TK 334 - Phi tr ngi lao ng (tng gi thanh ton)
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311)
C TK 3335 - Thu thu nhp c nhn (nu c).
- Ghi nhn gi vn hng bn i vi gi tr sn phm dng tr lng cho cng nhn vin v ngi lao ng:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 155 - Thnh phm.
3.1.12. Phn nh gi vn thnh phm ng, khng cn dng khi thanh l, nhng bn, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 155 - Thnh phm.
3.2. Trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k.
a) u k, k ton cn c kt qu kim k thnh phm kt chuyn cui k trc kt chuyn gi tr thnh phm
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 155 - Thnh phm.
b) Cui k k ton, cn c vo kt qu kim k thnh phm tn kho, kt chuyn gi tr thnh phm tn kho cui k,
N TK 155 - Thnh phm
C TK 632 - Gi vn hng bn.
i thnh phm ca doanh nghip. Thnh phm l nhng sn phm kt thc qu trnh ch bin do cc b phn sn xut ca doanh nghi
ng s dng ti bn nhn y thc (bn nhn gi h).
n xut ra phi c nh gi theo gi thnh sn xut (gi gc), bao gm: Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip, chi ph nhn cng trc tip,
mi n v sn phm theo chi ph thc t pht sinh trong k.
n v sn phm da trn cng sut bnh thng ca my mc thit b sn xut. Cng sut bnh thng l s lng sn phm t c m
chi ph sn xut chung c nh c phn b cho mi n v sn phm theo chi ph thc t pht sinh.
ng th chi ph sn xut chung c nh ch c phn b vo chi ph ch bin cho mi n v sn phm theo mc cng sut bnh thng. Kh

khc pht sinh trn mc bnh thng;


hit cho qu trnh sn xut tip theo v chi ph bo qun quy nh ca Chun mc k ton Hng tn kho;

gia cng ch bin bao gm: Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip, chi ph thu gia cng v cc chi ph khc c lin quan trc tip n qu tr
php: Phng php gi thc t ch danh; Phng php bnh qun gia quyn; Phng php Nhp trc - Xut trc.
ng xuyn, nu k ton chi tit nhp, xut kho thnh phm hng ngy c ghi s theo gi hch ton (c th l gi thnh k hoch hoc gi
hnh phm.

h ton hng tn kho theo phng php kim k nh k).

p hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k).

ng ca cc loi thnh phm nhp kho (ngoi tr thnh phm l bt ng sn);


in ng ca thnh phm bt ng sn ca doanh nghip. Thnh phm bt ng sn gm: Quyn s dng t; nh; hoc nh v quyn s

hnh phm xut bn, ghi:

p ti vic u t, xy dng bt ng sn (k c cc chi ph u t, xy dng c s h tng gn lin vi bt ng sn) a bt ng sn v


l cc chi ph thc t pht sinh, cc chi ph c bin bn nghim thu khi lng.
on chi ph lin quan trc tip ti vic u t, xy dng bt ng sn nhng pht sinh doanh thu bn bt ng sn, doanh nghip c
th theo cc nguyn tc sau:
c trong d ton u t, xy dng nhng cha c h s, ti liu nghim thu khi lng v phi thuyt minh chi tit v l do, ni
bt ng sn hon thnh, c xc nh l bn trong k v tiu chun ghi nhn doanh thu theo quy nh ti Thng t ny.
vo gi vn hng bn phi m bo tng ng vi nh mc gi vn tnh theo tng chi ph d ton ca phn bt ng sn c xc nh l

m thu c tp hp tnh chi ph u t xy dng bt ng sn, ghi:

pht sinh, k ton ghi gim khon chi ph trch trc v ghi gim chi ph sn xut, kinh doanh d dang, ghi:

d khon chi ph trch trc cn li (nu c), ghi:

o hn chi ph thc t pht sinh).


, k gi, ghi:

b tr li thuc i tng chu thu GTGT theo phng php khu tr, k ton phn nh doanh thu hng bn b tr li theo gi bn cha c

doanh nghip:
n, k ton ghi nhn gi vn thnh phm xut bn, ghi:

u, gi vn, k ton ghi nhn gi tr sn phm lun chuyn gia cc khu trong ni b doanh nghip l khon phi thu ni b, ghi:

thnh phm)
a thnh phm).
ty lin doanh, lin kt, ghi:
n doanh, lin kt, ghi:

ty lin doanh, lin kt, ghi:

in bn v truy tm nguyn nhn xc nh ngi phm li. Cn c vo bin bn kim k v quyt nh x l ca cp c thm quyn ghi s
ghi b sung hoc iu chnh li s liu trn s k ton;

hu bi thng)

n mi, qung co (theo php lut v thng mi), khi xut sn phm cho mc ch khuyn mi, qung co:
khng km theo cc iu kin khc nh phi mua sn phm, hng ha...., k ton ghi nhn gi tr sn phm vo chi ph bn hng (chi tit h

c nhn hng khuyn mi, qung co km theo cc iu kin khc nh phi mua sn phm (v d nh mua 2 sn phm c tng 1 sn ph
ng bn, ghi:

o c sn phm c bn v sn phm khuyn mi, qung co, ghi:

phc li, k ton phi ghi nhn doanh thu, gi vn nh giao dch bn hng thng thng, ghi:
vin v ngi lao ng:
n vin v ngi lao ng:

kt chuyn gi tr thnh phm tn kho u k vo ti khon 632 Gi vn hng bn, ghi:

r thnh phm tn kho cui k, ghi:


phn sn xut ca doanh nghip sn xut hoc thu ngoi gia cng xong c kim nghim ph hp vi tiu chun k thut v nhp k

tip, chi ph nhn cng trc tip, chi ph sn xut chung v nhng chi ph c lin quan trc tip khc n vic sn xut sn phm.

s lng sn phm t c mc trung bnh trong cc iu kin sn xut bnh thng.

mc cng sut bnh thng. Khon chi ph sn xut chung khng phn b c ghi nhn l chi ph xc nh kt qu hot ng kinh doa

c lin quan trc tip n qu trnh gia cng.

l gi thnh k hoch hoc gi nhp kho thng nht quy nh). Cui thng, k ton phi tnh gi thnh thc t ca thnh phm nhp kho

t; nh; hoc nh v quyn s dng t; c s h tng do doanh nghip u t xy dng bn trong k hot ng kinh doanh bnh th

ng sn) a bt ng sn vo trng thi sn sng bn.

t ng sn, doanh nghip c trch trc mt phn chi ph tm tnh gi vn hng bn. Khi tp hp h s, chng t hoc khi bt
huyt minh chi tit v l do, ni dung chi ph trch trc cho tng hng mc cng trnh trong k.
uy nh ti Thng t ny.
n bt ng sn c xc nh l bn (c xc nh theo din tch).

bn b tr li theo gi bn cha c thu GTGT, ghi:

phi thu ni b, ghi:


ca cp c thm quyn ghi s k ton:

m vo chi ph bn hng (chi tit hng khuyn mi, qung co), ghi:

2 sn phm c tng 1 sn phm....) th k ton phi phn b s tin thu c tnh doanh thu cho c hng khuyn mi, gi tr hng kh
i tiu chun k thut v nhp kho.

c sn xut sn phm.

nh kt qu hot ng kinh doanh (ghi nhn vo gi vn hng bn) trong k.

c t ca thnh phm nhp kho v xc nh h s chnh lch gia gi thnh thc t v gi hch ton ca thnh phm (tnh c s chnh lc

hot ng kinh doanh bnh thng.

h s, chng t hoc khi bt ng sn hon thnh ton b, doanh nghip phi quyt ton s chi ph trch trc vo gi vn hng bn
hng khuyn mi, gi tr hng khuyn mi c tnh vo gi vn hng bn (trng hp ny bn cht giao dch l gim gi hng bn).
hnh phm (tnh c s chnh lch ca thnh phm u k) lm c s xc nh gi thnh thc t ca thnh phm nhp, xut kho trong k (s

rch trc vo gi vn hng bn. Phn chnh lch gia s chi ph trch trc cao hn s chi ph thc t pht sinh c iu chnh gim
dch l gim gi hng bn).
phm nhp, xut kho trong k (s dng cng thc tnh nu phn gii thch ti khon 152 Nguyn liu, vt liu).

pht sinh c iu chnh gim gi vn hng bn ca k thc hin quyt ton.


Ti khon 156 - Hng ha
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh tr gi hin c v tnh hnh bin ng tng, gim cc loi hng ha ca doanh ng
Trong giao dch xut nhp - khu y thc, ti khon ny ch s dng ti bn giao y thc, khng s dng ti bn nh
b) Nhng trng hp sau y khng phn nh vo ti khon 156 Hng ha:
- Hng ha nhn bn h, nhn gi h cho cc doanh nghip khc;
- Hng ha mua v dng cho hot ng sn xut, kinh doanh (ghi vo cc ti khon 152 Nguyn liu, vt liu, ho
c) K ton nhp, xut, tn kho hng ha trn ti khon 156 c phn nh theo nguyn tc gi gc quy nh trong
- Gi gc ca hng ha mua vo c tnh theo tng ngun nhp v phi theo di, phn nh ring bit tr gi mua v
- tnh gi tr hng ha tn kho, k ton c th p dng mt trong cc phng php sau:
+ Phng php nhp trc - xut trc;
+ Phng php thc t ch danh;
+ Phng php bnh qun gia quyn;
- Mt s n v c c th (v d nh cc n v kinh doanh siu th hoc tng t) c th p dng k thut xc n
- Chi ph thu mua hng ha trong k c tnh cho hng ha tiu th trong k v hng ha tn kho cui k. Vic la
d) Trng hp mua hng ha c nhn km theo sn phm, hng ha, ph tng thay th ( phng hng hc), k
) K ton chi tit hng ha phi thc hin theo tng kho, tng loi, tng nhm hng ha.
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 156 - Hng ha
Bn N:
- Tr gi mua vo ca hng ha theo ha n mua hng (bao gm cc loi thu khng c hon li);
- Chi ph thu mua hng ha;
- Tr gi ca hng ha thu ngoi gia cng (gm gi mua vo v chi ph gia cng);
- Tr gi hng ha bn b ngi mua tr li;
- Tr gi hng ha pht hin tha khi kim k;
- Kt chuyn gi tr hng ha tn kho cui k (trng hp doanh nghip k ton hng tn kho theo phng php ki
- Tr gi hng ho bt ng sn mua vo hoc chuyn t bt ng sn u t.
Bn C:
- Tr gi ca hng ha xut kho bn, giao i l, giao cho doanh nghip ph thuc; thu ngoi gia cng, hoc s d
- Chi ph thu mua phn b cho hng ha bn trong k;
- Chit khu thng mi hng mua c hng;
- Cc khon gim gi hng mua c hng;
- Tr gi hng ha tr li cho ngi bn;
- Tr gi hng ha pht hin thiu khi kim k;
- Kt chuyn gi tr hng ha tn kho u k (trng hp doanh nghip k ton hng tn kho theo phng php ki
- Tr gi hng ho bt ng sn bn hoc chuyn thnh bt ng sn u t, bt ng sn ch s hu s dng h
S d bn N:
- Tr gi mua vo ca hng ha tn kho;
- Chi ph thu mua ca hng ha tn kho.
Ti khon 156 - Hng ha, c 3 ti khon cp 2:
- Ti khon 1561 - Gi mua hng ha: Phn nh tr gi hin c v tnh hnh bin ng ca hng ha mua vo v n
- Ti khon 1562 - Chi ph thu mua hng ha: Phn nh chi ph thu mua hng ha pht sinh lin quan n s hng h
- Ti khon 1567 - Hng ha bt ng sn: Phn nh gi tr hin c v tnh hnh bin ng ca cc loi hng ho bt
a) Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 1561 - Gi mua hng ha
Bn N:
- Tr gi hng ha mua vo nhp kho theo ha n mua hng;
- Thu nhp khu hoc thu tiu th c bit ca hng nhp khu hoc thu GTGT hng nhp khu, thu GTGT u
- Tr gi ca hng ha giao gia cng, ch bin xong nhp kho, gm: Gi mua vo v chi ph gia cng ch bin;
- Tr gi hng ha nhn vn gp;
- Tr gi hng ha bn b tr li nhp kho;
- Tr gi hng ha pht hin tha khi kim k;
- Kt chuyn tr gi hng ha tn kho cui k (trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo phng php
Bn C:
- Tr gi thc t ca hng ha xut kho trong k (xut bn, trao i, biu tng, xut giao i l, n v hch ton ph
- Chit khu thng mi hng mua c hng;
- Cc khon gim gi hng mua c hng;
- Tr gi hng ha tr li cho ngi bn;
- Tr gi hng ha hao ht, mt mt;
- Kt chuyn tr gi hng ha tn kho u k (trng hp doanh nghip k ton hng tn kho theo phng php ki
S d bn N: Tr gi hng ha thc t tn kho cui k.
b) Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 1562 - Chi ph thu mua hng ha
Bn N: Chi ph thu mua hng ha thc t pht sinh lin quan ti khi lng hng ha mua vo, nhp kho trong
Bn C: Chi ph thu mua hng ha tnh cho khi lng hng ha tiu th trong k.
S d bn N: Chi ph thu mua hng ha cn li cui k.
c) Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 1567 - Hng ha bt ng sn
Bn N:
- Tr gi thc t hng ho bt ng sn mua v bn;
- Gi tr cn li ca bt ng sn u t chuyn thnh hng tn kho;
- Chi ph sa cha, ci to, nng cp trin khai cho mc ch bn ghi tng gi gc hng ho bt ng sn ch bn.
Bn C:
- Tr gi thc t hng ho bt ng sn bn trong k;
- Tr gi thc t hng ho bt ng sn chuyn thnh bt ng sn u t hoc chuyn thnh ti sn c nh.
S d bn N: Tr gi thc t hng ho bt ng sn cn li cui k.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
3.1. Trng hp doanh nghip hch ton hng ha tn kho theo phng php k khai thng xuyn.
3.1.1 Hng ha mua ngoi nhp kho doanh nghip, cn c ha n, phiu nhp kho v cc chng t c lin quan:
a) Khi mua hng ha, nu thu GTGT u vo c khu tr, ghi:
N TK 156 - Hng ha (1561) (chi tit hng ha mua vo v hng ha s dng nh hng thay th phng h hng
N TK 1534 - Thit b, ph tng thay th (gi tr hp l)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331) (thu GTGT u vo)
C cc TK 111, 112, 141, 331,... (tng gi thanh ton).
Nu thu GTGT u vo khng c khu tr th tr gi hng ha mua vo bao gm c thu GTGT.
b) Khi nhp khu hng ha:
- Khi nhp khu hng ha, ghi:
N TK 156 - Hng ha
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33312) (nu thu GTGT u vo ca hng nhp khu khng c khu tr)
C TK 3332- Thu tiu th c bit (nu c)
C TK 3333 - Thu xut, nhp khu (chi tit thu nhp khu)
C TK 33381 - Thu bo v mi trng.
- Nu thu GTGT u vo ca hng nhp khu c khu tr, ghi:
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33312).
- Trng hp mua hng ha c tr trc cho ngi bn mt phn bng ngoi t th phn gi tr hng mua tng n
- Mua hng di hnh thc u thc nhp khu thc hin theo quy nh ti khon 331 - Phi tr cho ngi bn.
3.1.2 Trng hp nhn c ha n ca ngi bn nhng n cui k k ton, hng ha cha v nhp kho th
N TK 151 - Hng mua ang i ng
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C cc TK 111, 112, 331,...
- Sang k k ton sau, khi hng mua ang i ng v nhp kho, ghi:
N TK 156 - Hng ha (1561)
C TK 151 - Hng mua ang i ng.
3.1.3 Trng hp khon chit khu thng mi hoc gim gi hng bn nhn c (k c cc khon tin pht vi ph
N cc TK 111, 112, 331,....
C TK 156 - Hng ha (nu hng cn tn kho)
C TK 632 - Gi vn hng bn (nu tiu th trong k)
C TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331) (nu c).
3.1.4 Gi tr ca hng ha mua ngoi khng ng quy cch, phm cht theo hp ng kinh t phi tr li cho ngi
N cc TK 111, 112,...
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C TK 156 - Hng ha (1561)
C TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331) (nu c).
3.1.5 Phn nh chi ph thu mua hng ho, ghi:
N TK 156 - Hng ha (1562)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C cc TK 111, 112, 141, 331,...
3.1.6. Khi mua hng ha theo phng thc tr chm, tr gp, ghi:
N TK 156 - Hng ha (theo gi mua tr tin ngay)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
N TK 242 - Chi ph tr trc {phn li tr chm l s chnh lch gia tng s tin phi thanh ton tr (-) Gi mua t
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn (tng gi thanh ton).
nh k, tnh vo chi ph ti chnh s li mua hng tr chm, tr gp phi tr, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C TK 242 - Chi ph tr trc.
3.1.7. Khi mua hng ho bt ng sn v bn, k ton phn nh gi mua v cc chi ph lin quan trc tip n vi
N TK 1567 - Hng ho bt ng sn (gi mua cha c thu GTGT)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332)
C cc TK 111, 112, 331,...
3.1.8. Trng hp bt ng sn u t chuyn thnh hng tn kho khi ch s hu c quyt nh sa cha, ci to,
- Khi c quyt nh sa cha, ci to, nng cp bt ng sn u t bn, ghi:
N TK 156 - Hng ha (TK 1567) (gi tr cn li ca BS u t)
N TK 214 - Hao mn TSC ((2147) - S hao mn ly k)
C TK 217 - Bt ng sn u t (nguyn gi).
- Khi pht sinh cc chi ph sa cha, ci to, nng cp trin khai cho mc ch bn, ghi:
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr
C cc TK 111, 112, 152, 334, 331,...
- Khi kt thc giai on sa cha, ci to, nng cp trin khai cho mc ch bn, kt chuyn ton b chi ph ghi tng
N TK 156 - Hng ha (1567)
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
3.1.9. Tr gi hng ha xut bn c xc nh l tiu th, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 156 - Hng ha (1561).
ng thi k ton phn nh doanh thu bn hng:
- Nu tch ngay c cc loi thu gin thu ti thi im ghi nhn doanh thu, ghi:
N cc TK 111, 112, 131,... (tng gi thanh ton)
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc.
- Nu khng tch ngay c thu, k ton ghi nhn doanh thu bao gm c thu. nh k k ton xc nh s thu p
N TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v(tng gi thanh ton)
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc.
3.1.10. Trng hp thu ngoi gia cng, ch bin hng ha:
- Khi xut kho hng ha a i gia cng, ch bin, ghi:
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
C TK 156 - Hng ha (1561).
- Chi ph gia cng, ch bin hng ha, ghi:
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C cc TK 111, 112, 331,...
- Khi gia cng xong nhp li kho hng ha, ghi:
N TK 156 - Hng ha (1561)
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
3.1.11. Khi xut kho hng ha gi cho khch hng hoc xut kho cho cc i l, doanh nghip nhn hng k gi,..., g
N TK 157 - Hng gi i bn
C TK 156 - Hng ha (1561).
3.1.12. Khi xut kho hng ha cho cc n v hch ton ph thuc trong ni b doanh nghip bn:
- Trng hp n v hch ton ph thuc c phn cp ghi nhn doanh thu, gi vn, k ton ghi nhn gi vn hn
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 156 - Hng ha.
ng thi k ton ghi nhn doanh thu bn hng, cung cp dch v, ghi:
N cc TK 111, 112, 131,... (tng gi thanh ton)
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc.
- Trng hp n v hch ton ph thuc khng c phn cp ghi nhn doanh thu, gi vn, k ton ghi nhn gi t
N TK 136 - Phi thu ni b
C TK 156 - Hng ha
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc.
3.1.13. Khi xut hng ha tiu dng ni b, ghi:
N cc TK 641, 642, 241, 211
C TK 156 - Hng ha.
3.1.14. Trng hp doanh nghip s dng hng ha biu tng, khuyn mi, qung co (theo php lut v thn
a) Trng hp xut hng ha biu tng, khuyn mi, qung co khng thu tin, khng km theo cc iu kin kh
N TK 641- Chi ph bn hng
C TK 156 - Hng ha (gi vn).
b) Trng hp xut hng ha khuyn mi, qung co nhng khch hng ch c nhn hng khuyn mi, qung
- Khi xut hng ha khuyn mi, k ton ghi nhn gi tr hng khuyn mi vo gi vn hng bn, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn (gi thnh sn xut)
C TK 156 - Hng ha.
- Ghi nhn doanh thu ca hng khuyn mi trn c s phn b s tin thu c cho c sn phm, hng ha c b
N cc TK 111, 112, 131
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311) (nu c).
c) Nu hng ha biu tng cho cn b cng nhn vin c trang tri bng qu khen thng, phc li, k ton ph
- Ghi nhn gi vn hng bn i vi gi tr hng ha dng biu, tng cng nhn vin v ngi lao ng:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 156 - Hng ha.
- Ghi nhn doanh thu ca hng ha c trang tri bng qu khen thng, phc li, ghi:
N TK 353 - Qu khen thng, phc li (tng gi thanh ton)
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311) (nu c).
d) Trng hp doanh nghip l nh phn phi hot ng thng mi c nhn hng ho (khng phi tr tin) t
- Khi nhn hng ca nh sn xut (khng phi tr tin) dng khuyn mi, qung co cho khch hng, nh phn p
- Khi ht chng trnh khuyn mi, nu khng phi tr li nh sn xut s hng khuyn mi cha s dng ht, k to
N TK 156 - Hng ho (theo gi tr hp l)
C TK 711 - Thu nhp khc.
3.1.15. K ton tr lng cho ngi lao ng bng hng ha
- K ton ghi nhn doanh thu, ghi:
N TK 334 - Phi tr ngi lao ng (tng gi thanh ton)
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc
C TK 3335 - Thu thu nhp c nhn.
- Ghi nhn gi vn hng bn i vi gi tr hng ho dng tr lng cho cng nhn vin v ngi lao ng:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 156 - Hng ha.
3.1.16. Hng ho a i gp vn vo cng ty con, cng ty lin doanh, lin kt, ghi:
N cc TK 221, 222 (theo gi nh gi li)
N TK 811 - Chi ph khc (chnh lch gia gi nh gi li nh hn gi tr ghi s ca hng ho)
C TK 156 - Hng ho
C TK 711 - Thu nhp khc (chnh lch gia gi nh gi li ln hn gi tr ghi s ca hng ho).
3.1.17. Cui k, khi phn b chi ph thu mua cho hng ha c xc nh l bn trong k, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 156 - Hng ha (1562).
3.1.18. Mi trng hp pht hin tha hng ha bt k khu no trong kinh doanh phi lp bin bn v truy tm
- Nu do nhm ln, cn, o, ong, m, qun ghi s,... th iu chnh li s k ton.
- Nu hng ho tha l thuc quyn s hu ca doanh nghip khc, th gi tr hng ho tha doanh nghip ch n
- Nu cha xc nh c nguyn nhn phi ch x l, ghi:
N TK 156 - Hng ha
C TK 338 - Phi tr, phi np khc (3381).
- Khi c quyt nh ca cp c thm quyn v x l hng ho tha, ghi:
N TK 338 - Phi tr, phi np khc (3381)
C cc ti khon lin quan.
3.1.19. Mi trng hp pht hin thiu ht, mt mt hng ho bt k khu no trong kinh doanh phi lp bin b
- Phn nh gi tr hng ha thiu cha xc nh c nguyn nhn, ch x l, ghi:
N TK 138 - Phi thu khc (TK 1381- Ti sn thiu ch x l)
C TK 156 - Hng ho.
- Khi c quyt nh x l ca cp c thm quyn, ghi:
N cc TK 111, 112,... (nu do c nhn gy ra phi bi thng bng tin)
N TK 334 - Phi tr ngi lao ng (do c nhn gy ra phi tr vo lng)
N TK 138 - Phi thu khc (1388) (phi thu bi thng ca ngi phm li)
N TK 632 - Gi vn hng bn (phn gi tr hao ht, mt mt cn li)
C TK 138 - Phi thu khc (1381).
3.1.20. Tr gi hng ha bt ng sn c xc nh l bn trong k, cn c Ha n GTGT hoc Ha n bn hng,
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 156 - Hng ha (1567 - Hng ha BS).
ng thi k ton phn nh doanh thu bn hng ha BS:
N cc TK 111, 112, 131,...
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (5117)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311) (nu c).
3.1.21. Phn nh gi vn hng ha ng khng cn dng khi nhng bn, thanh l, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 156 - Hng ha.
3.2. Trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k.
a) u k, k ton cn c gi tr hng ho kt chuyn cui k trc kt chuyn tr gi hng ha tn kho u k, gh
N TK 611 - Mua hng
C TK 156 - Hng ha.
b) Cui k k ton:
- Tin hnh kim k xc nh s lng v gi tr hng ha tn kho cui k. Cn c vo tng tr gi hng ha tn kho c
N TK 156 - Hng ha
C TK 611 - Mua hng.
- Cn c vo kt qu xc nh tng tr gi hng ha xut bn, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 611 - Mua hng.
cc loi hng ha ca doanh nghip bao gm hng ha ti cc kho hng, quy hng, hng ho bt ng sn. Hng ha l cc loi vt t, s
hc, khng s dng ti bn nhn y thc (bn nhn gi h). Mua, bn hng ha lin quan n cc giao dch bng ngoi t c thc hin

152 Nguyn liu, vt liu, hoc ti khon 153 Cng c, dng c,...).
uyn tc gi gc quy nh trong Chun mc k ton Hng tn kho. Gi gc hng ha mua vo, bao gm: Gi mua, chi ph thu mua (vn ch
phn nh ring bit tr gi mua v chi ph thu mua hng ha.

c th p dng k thut xc nh gi tr hng tn kho cui k theo phng php Gi bn l. Phng php ny thng c dng trong ng
ng ha tn kho cui k. Vic la chn tiu thc phn b chi ph thu mua hng ha tu thuc tnh hnh c th ca tng doanh nghip nhn
hay th ( phng hng hc), k ton phi xc nh v ghi nhn ring sn phm, hng ha, ph tng thay th theo gi tr hp l. Gi tr hn

ng c hon li);

ng tn kho theo phng php kim k nh k);

; thu ngoi gia cng, hoc s dng cho sn xut, kinh doanh;

g tn kho theo phng php kim k nh k);


ng sn ch s hu s dng hoc ti sn c nh.

g ca hng ha mua vo v nhp kho (tnh theo tr gi mua vo);


t sinh lin quan n s hng ha nhp kho trong k v tnh hnh phn b chi ph thu mua hng ha hin c trong k cho khi lng h
ng ca cc loi hng ho bt ng sn ca doanh nghip. Hng ho bt ng sn gm: Quyn s dng t; nh; hoc nh v quyn s d
hng nhp khu, thu GTGT u vo - nu khng c khu tr, tnh cho s hng ha mua ngoi nhp kho;
hi ph gia cng ch bin;

hng tn kho theo phng php kim k nh k).

iao i l, n v hch ton ph thuc, xut s dng ni b, xut gp vn lin doanh, lin kt);

g tn kho theo phng php kim k nh k).

ha mua vo, nhp kho trong k.

ng ho bt ng sn ch bn.

yn thnh ti sn c nh.

o v cc chng t c lin quan:

ng thay th phng h hng)

c thu GTGT.

hu khng c khu tr)


phn gi tr hng mua tng ng vi s tin tr trc c ghi nhn theo t gi giao dch thc t ti thi im ng trc. Phn gi tr hn
331 - Phi tr cho ngi bn.
hng ha cha v nhp kho th cn c vo ha n, ghi:

(k c cc khon tin pht vi phm hp ng kinh t v bn cht lm gim gi tr bn mua phi thanh ton) sau khi mua hng th k ton p

ng kinh t phi tr li cho ngi bn, ghi:

hi thanh ton tr (-) Gi mua tr tin ngay tr thu GTGT (nu c khu tr)}

hi ph lin quan trc tip n vic mua hng ha BS, ghi:

quyt nh sa cha, ci to, nng cp bn:


chuyn ton b chi ph ghi tng gi tr hng ha bt ng sn, ghi:

nh k k ton xc nh s thu phi np v ghi gim doanh thu, ghi:

nh nghip nhn hng k gi,..., ghi:

nh nghip bn:
n, k ton ghi nhn gi vn hng ha xut bn, ghi:

u, gi vn, k ton ghi nhn gi tr hng ha lun chuyn gia cc khu trong ni b doanh nghip l khon phi thu ni b, ghi:

ng co (theo php lut v thng mi), khi xut hng ha cho mc ch khuyn mi, qung co:
khng km theo cc iu kin khc nh phi mua sn phm, hng ha...., k ton ghi nhn gi tr hng ha vo chi ph bn hng (chi tit h

c nhn hng khuyn mi, qung co km theo cc iu kin khc nh phi mua sn phm, hng ha (v d nh mua 2 sn phm c tng
n hng bn, ghi:

o c sn phm, hng ha c bn v hng ha khuyn mi, qung co, ghi:

n thng, phc li, k ton phi ghi nhn doanh thu, gi vn nh giao dch bn hng thng thng, ghi:
in v ngi lao ng:

ng ho (khng phi tr tin) t nh sn xut qung co, khuyn mi cho khch hng mua hng ca nh sn xut, nh phn phi
o cho khch hng, nh phn phi phi theo di chi tit s lng hng trong h thng qun tr ni b ca mnh v thuyt minh trn Bn th
yn mi cha s dng ht, k ton ghi nhn thu nhp khc l gi tr s hng khuyn mi khng phi tr li, ghi:

n vin v ngi lao ng:

a hng ho).

h phi lp bin bn v truy tm nguyn nhn. K ton cn c vo nguyn nhn c xc nh x l v hch ton:

ho tha doanh nghip ch ng theo di trong h thng qun tr v ghi chp thng tin trong phn thuyt minh Bo co ti chnh.
ong kinh doanh phi lp bin bn v truy tm nguyn nhn. K ton cn c vo quyt nh x l ca cp c thm quyn theo tng nguyn

GTGT hoc Ha n bn hng, bin bn bn giao hng ha BS, ghi:

gi hng ha tn kho u k, ghi:

o tng tr gi hng ha tn kho cui k, ghi:


n. Hng ha l cc loi vt t, sn phm do doanh nghip mua v vi mc ch bn (bn bun v bn l). Trng hp hng ha mua v
h bng ngoi t c thc hin theo quy nh ti iu 69 hng dn k ton chnh lch t gi hi oi.

Gi mua, chi ph thu mua (vn chuyn, bc xp, bo qun hng t ni mua v kho doanh nghip, chi ph bo him,...), thu nhp khu, thu

ny thng c dng trong ngnh bn l tnh gi tr ca hng tn kho vi s lng ln cc mt hng thay i nhanh chng v c li nh
h ca tng doanh nghip nhng phi thc hin theo nguyn tc nht qun.
h theo gi tr hp l. Gi tr hng ha nhp kho l gi tr gi tr sn phm, hng ha, thit b, ph tng thay th.

n c trong k cho khi lng hng ha bn trong k v tn kho thc t cui k (k c tn trong kho v hng gi i bn, hng gi i l,
t; nh; hoc nh v quyn s dng t; c s h tng mua bn trong k hot ng kinh doanh bnh thng; Bt ng sn u t chu
im ng trc. Phn gi tr hng mua bng ngoi t cha tr c ghi nhn theo t gi giao dch thc t ti thi im mua hng.

n) sau khi mua hng th k ton phi cn c vo tnh hnh bin ng ca hng ha phn b s chit khu thng mi, gim gi hng bn
phi thu ni b, ghi:
vo chi ph bn hng (chi tit hng khuyn mi, qung co), ghi:

nh mua 2 sn phm c tng 1 sn phm....) th k ton phi phn b s tin thu c tnh doanh thu cho c hng khuyn mi, gi

sn xut, nh phn phi


mnh v thuyt minh trn Bn thuyt minh Bo co ti chnh i vi hng nhn c v s hng dng khuyn mi cho ngi mua.

hch ton:

t minh Bo co ti chnh.
thm quyn theo tng nguyn nhn gy ra x l v ghi s k ton:
). Trng hp hng ha mua v va dng bn, va dng sn xut, kinh doanh khng phn bit r rng gia hai mc ch bn li hay

o him,...), thu nhp khu, thu tiu th c bit, thu bo v mi trng (nu c), thu GTGT hng nhp khu (nu khng c khu tr

hay i nhanh chng v c li nhun bin tng t m khng th s dng cc phng php tnh gi gc khc. Gi gc hng tn kho c

hng gi i bn, hng gi i l, k gi cha bn c). Chi ph thu mua hng ha hch ton vo ti khon ny ch bao gm cc chi ph lin
hng; Bt ng sn u t chuyn thnh hng tn kho khi ch s hu bt u trin khai cho mc ch bn.
ti thi im mua hng.

u thng mi, gim gi hng bn c hng da trn s hng cn tn kho, s xut bn trong k:
hu cho c hng khuyn mi, gi tr hng khuyn mi c tnh vo gi vn hng bn (trng hp ny bn cht giao dch l gim gi hng b

khuyn mi cho ngi mua.


ng gia hai mc ch bn li hay s dng th vn phn nh vo ti khon 156 Hng ha.

p khu (nu khng c khu tr). Trng hp doanh nghip mua hng ha v bn li nhng v l do no cn phi gia cng, s ch,

hc. Gi gc hng tn kho c xc nh bng cch ly gi bn ca hng tn kho tr i li nhun bin theo t l phn trm hp l. T l

ny ch bao gm cc chi ph lin quan trc tip n qu trnh thu mua hng ha nh: Chi ph bo him hng ha, tin thu kho, thu bn b
cht giao dch l gim gi hng bn).
o cn phi gia cng, s ch, tn trang, phn loi chn lc lm tng thm gi tr hoc kh nng bn ca hng ha th tr gi hng mua

o t l phn trm hp l. T l c s dng c tnh n cc mt hng b h gi xung thp hn gi bn ban u ca n. Thng thng m

ng ha, tin thu kho, thu bn bi,... chi ph vn chuyn, bc xp, bo qun a hng ha t ni mua v n kho doanh nghip; cc kho
a hng ha th tr gi hng mua gm c chi ph gia cng, s ch.

ban u ca n. Thng thng mi b phn bn l s s dng mt t l phn trm bnh qun ring.

n kho doanh nghip; cc khon hao ht t nhin trong nh mc pht sinh trong qu trnh thu mua hng ha.
Ti khon 157 Hng gi i bn
1. Nguyn tc k ton
a) Hng gi i bn phn nh trn ti khon 157 c thc hin theo nguyn tc gi gc quy nh trong Chun mc
b) Hng ha, thnh phm phn nh trn ti khon ny vn thuc quyn s hu ca doanh nghip, k ton phi m
c) Khng phn nh vo ti khon ny chi ph vn chuyn, bc xp,... chi h khch hng. Ti khon 157 c th m ch
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 157 - Hng gi i bn
Bn N:
- Tr gi hng ha, thnh phm gi cho khch hng, hoc gi bn i l, k gi; gi cho cc n v cp di hch
- Tr gi dch v cung cp cho khch hng, nhng cha c xc nh l bn;
- Cui k kt chuyn tr gi hng ha, thnh phm gi i bn cha c xc nh l bn cui k (trng hp d
Bn C:
- Tr gi hng ha, thnh phm gi i bn, dich v cung cp c xc nh l bn;
- Tr gi hng ha, thnh phm, dch v gi i b khch hng tr li;
- u k kt chuyn tr gi hng ha, thnh phm gi i bn, dch v cung cp cha c xc nh l bn
S d bn N:
Tr gi hng ha, thnh phm gi i, dch v cung cp cha c xc nh l bn trong k.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
3.1. Trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo phng php k khai thng xuyn.
a) Khi gi hng ha, thnh phm cho khch hng, xut hng ha, thnh phm cho doanh nghip nhn bn i l, k
N TK 157 - Hng gi i bn
C TK 156 - Hng ha
C TK 155 - Thnh phm.
b) Dch v hon thnh bn giao cho khch hng nhng cha xc nh l bn trong k, ghi:
N TK 157 - Hng gi i bn
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
c) Khi hng gi i bn v dch v hon thnh bn giao cho khch hng c xc nh l bn trong k:
- Nu tch ngay c thu gin thu ti thi im ghi nhn doanh thu, k ton phn nh doanh thu bn hng ha, t
N TK 131 - Phi thu ca khch hng
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc.
- Nu khng tch ngay c thu gin thu, k ton ghi nhn doanh thu bao gm c thu. nh k k ton ghi gim d
N TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc.
- ng thi phn nh tr gi vn ca s hng ha, thnh phm, dch v bn trong k, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 157 - Hng gi i bn.
d) Trng hp hng ha, thnh phm gi i bn nhng b khch hng tr li:
- Nu hng ha, thnh phm vn c th bn c hoc c th sa cha c, ghi:
N TK 156 - Hng ha; hoc
N TK 155 - Thnh phm
C TK 157 - Hng gi i bn.
- Nu hng ha, thnh phm b h hng khng th bn c v khng th sa cha c, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 157 - Hng gi i bn.
3.2. Trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k.
a) u k k ton, kt chuyn gi tr hng ha, thnh phm gi cho khch hng nhng cha c xc nh l
N TK 611 - Mua hng (i vi hng ha)
N TK 632 - Gi vn hng bn (i vi thnh phm, dch v)
C TK 157 - Hng gi i bn.
b) Cui k k ton, cn c kt qu kim k hng tn kho, xc nh tr gi hng ha, sn phm (thnh phm, bn thn
- Gi tr hng ha gi khch hng nhng cha c chp nhn thanh ton; hng ha gi bn i l, k gi; gi cho
N TK 157 - Hng gi i bn
C TK 611 - Mua hng.
- Cui k, k ton kt chuyn gi tr thnh phm cung cp cho khch hng hoc nh bn i l, k gi; gi tr dch v
N TK 157 - Hng gi i bn
C TK 632 - Gi vn hng bn.
gc quy nh trong Chun mc k ton Hng tn kho. Ch phn nh vo ti khon 157 Hng gi i bn tr gi ca hng ha, thnh phm
doanh nghip, k ton phi m s chi tit theo di tng loi hng ho, thnh phm, tng ln gi hng t khi gi i cho n khi c xc
ng. Ti khon 157 c th m chi tit theo di tng loi hng ho, thnh phm gi i bn, dch v cung cp cho tng khch hng, cho

i cho cc n v cp di hch ton ph thuc;

l bn cui k (trng hp doanh nghip k ton hng tn kho theo phng php kim k nh k).

cha c xc nh l bn u k (trng hp doanh nghip k ton hng tn kho theo phng php kim k nh k).

bn trong k.

oanh nghip nhn bn i l, k gi theo hp ng kinh t, cn c phiu xut kho, ghi:

rong k, ghi:

nh l bn trong k:
nh doanh thu bn hng ha, thnh phm, cung cp dch v theo gi bn cha c thu, ghi:

thu. nh k k ton ghi gim doanh thu i vi s thu gin thu phi np, ghi:

a c, ghi:
hng cha c xc nh l bn trong k, hng ha gi bn i l, k gi (cha c coi l bn trong k), gi tr dch v bn giao

n phm (thnh phm, bn thnh phm), dch v cung cp cho khch hng; nh bn i l, k gi cha c coi l bn cui k:
a gi bn i l, k gi; gi cho n v cp di hch ton ph thuc cha c coi l bn cui k, ghi:

bn i l, k gi; gi tr dch v cung cp cho ngi t hng nhng cha c xc nh l bn cui k, ghi:
r gi ca hng ha, thnh phm gi i cho khch hng, gi bn i l, k gi, dch v hon thnh bn giao cho khch hng theo hp
khi gi i cho n khi c xc nh l bn.
ng cp cho tng khch hng, cho tng c s nhn i l.

kim k nh k).
g k), gi tr dch v bn giao cho ngi t hng nhng cha c xc nh l bn trong k, ghi:

c coi l bn cui k:
n giao cho khch hng theo hp ng kinh t hoc n t hng, nhng cha c xc nh l bn (cha c tnh l doanh thu bn h
a c tnh l doanh thu bn hng trong k i vi s hng ha, thnh phm gi i, dch v cung cp cho khch hng).
p cho khch hng).
Ti khon 158 - Hng ha kho bo thu
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh s bin ng tng, gim v s hin c ca hng ho a vo Kho bo thu. Kho
b) Nguyn liu, vt t nhp khu v sn phm lu gi ti Kho bo thu ch bao gm nguyn liu, vt t dng cun
c) Doanh nghip phi m s chi tit phn nh s lng v gi tr ca tng th nguyn liu, vt t v hng ho th
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 158 - Hng ha kho bo thu
Bn N: Tr gi nguyn liu, vt liu, thnh phm, hng ho nhp Kho bo thu trong k.
Bn C: Tr gi nguyn liu, vt liu, thnh phm, hng ho xut Kho bo thu trong k.
S d bn N: Tr gi nguyn liu, vt liu, thnh phm, hng ho cn li cui k ti Kho bo thu.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) Khi nhp khu nguyn liu, vt liu sn xut sn phm xut khu, hoc gia cng hng xut khu nu c a
N TK 158 - Hng ho Kho bo thu
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn.
b) Khi xut nguyn liu, vt liu nhp khu Kho bo thu ra sn xut sn phm, hoc gia cng hng xut khu,
N TK 621 - Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip
C TK 158 - Hng ho kho bo thu.
c) Khi xut kho thnh phm hoc hng ho xut khu, hng gia cng xut khu a vo Kho bo thu (nu c), ghi:
N TK 158 - Hng ho kho bo thu
C cc TK 156, 155,...
d) Khi xut khu hng ho ca Kho bo thu (nu c):
- Phn nh gi vn ca hng ho xut khu thuc Kho bo thu, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 158 - Hng ho Kho bo thu.
- Phn nh doanh thu ca hng ho xut khu thuc Kho bo thu, ghi:
N cc TK 111, 112, 131,...
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v.
) Nu t l xut khu thp hn t l c bo thu ti doanh nghip phi np thu nhp khu v thu GTGT hng
- Khi xc nh thu nhp khu phi np (nu c), ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (3333).
- Khi xc nh thu GTGT hng nhp khu phi np (nu c), ghi:
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331)
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (33312).
- Khi thc np thu nhp khu v thu GTGT hng nhp khu (nu c), ghi:
N TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (3333, 33312)
C cc TK 111, 112,....
e) Trng hp doanh nghip c c quan c thm quyn cho php bn hng ho thuc Kho bo thu ti th tr
- Khi c php s dng hng ho thuc Kho bo thu, doanh nghip phi lm th tc xut hng ho ra khi Kho b
N cc TK 155, 156
C TK 158 - Hng ho Kho bo thu.
- Khi xc nh thu nhp khu phi np (nu c), ghi:
N cc TK 155, 156
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (3333).
- Khi xc nh thu GTGT hng nhp khu phi np (nu c), ghi:
N cc TK 155, 156 (nu khng c khu tr)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331)
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (33312).
- Khi thc np thu nhp khu v thu GTGT hng nhp khu, ghi:
N TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (33312, 3333)
C cc TK 111, 112,....
g) Trng hp xut bn hng ho lu gi ti kho bo thu ti th trng ni a:
- Phn nh tr gi vn ca hng ho Kho bo thu xut bn, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 158 - Hng ho Kho bo thu.
ng thi, k ton phi xc nh v ghi nhn s thu nhp khu v thu GTGT hng nhp khu ca s sn phm, h
- Phn nh doanh thu ca s hng ho kho bo thu xut bn ti th trng ni a, ghi:
N cc TK 111, 112, 131,...
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (33311).
h) Trng hp vt liu, hng ha a vo Kho bo thu, nu b h hng, km mt phm cht khng p ng yu c
- Trng hp ti nhp khu, ghi:
N cc TK 155, 156,....
C TK 158 - Hng ho Kho bo thu.
- ng thi, phi np thu nhp khu v thu GTGT hng nhp khu phi np ca s hng ho, nguyn liu, vt liu
N TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (33312, 3333)
C cc TK 111, 112,....
- Trng hp ti xut khu (tr li cho ngi bn), ghi:
N TK 331- Phi tr cho ngi bn
C TK 158 - Hng ho Kho bo thu.
- Trng hp tiu hu hng ho, nguyn liu, vt liu lu gi ti Kho bo thu, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn (hng ho, nguyn vt liu b tiu hu)
C TK 158 - Hng ho Kho bo thu.
ho a vo Kho bo thu. Kho bo thu ch p dng cho doanh nghip c vn u t nc ngoi phc v cho sn xut hng xut khu,
nguyn liu, vt t dng cung ng cho sn xut v sn phm sn xut ra ca chnh doanh nghip .
uyn liu, vt t v hng ho theo tng ln nhp, xut kho.

Kho bo thu.

g hng xut khu nu c a vo Kho bo thu th doanh nghip cha phi np thu nhp khu v thu GTGT hng nhp khu, ghi:

hoc gia cng hng xut khu, ghi:

vo Kho bo thu (nu c), ghi:

nhp khu v thu GTGT hng nhp khu (nu c) cho phn chnh lch gia s lng sn phm phi xut khu v s lng sn phm th

thuc Kho bo thu ti th trng Vit Nam, doanh nghip phi np thu nhp khu v cc loi thu khc theo quy nh.
tc xut hng ho ra khi Kho bo thu, nhp li kho sn phm, hng ho ca doanh nghip v np thu i vi s hng ho ny, ghi:
nhp khu ca s sn phm, hng ho, nguyn liu, vt liu ny.

hm cht khng p ng yu cu xut khu th phi ti nhp khu, hoc tiu hu:

hng ho, nguyn liu, vt liu ny, xc nh s thu phi np ghi nh bt ton (e); Khi thc np thu, ghi:
cho sn xut hng xut khu, c p dng ch qun l hi quan c bit, theo nguyn liu, vt t nhp khu phc v cho sn x

GTGT hng nhp khu, ghi:

t khu v s lng sn phm thc t xut khu doanh nghip phi np thu nhp khu v thu GTGT hng nhp khu (nu c):

theo quy nh.


i vi s hng ho ny, ghi:
nhp khu phc v cho sn xut ca doanh nghip c a vo lu gi ti Kho bo thu cha phi tnh v np thu nhp khu v cc

nhp khu (nu c):


nh v np thu nhp khu v cc loi thu lin quan khc.
Ti khon 161 - Chi s nghip
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny phn nh cc khon chi s nghip, chi d n thc hin cc nhim v kinh t, chnh tr, x hi do
b) Phi m s k ton chi tit chi s nghip, chi d n theo tng ngun kinh ph, theo nin k ton, nin kha N
c) Hch ton chi s nghip, chi d n phi m bo thng nht vi cng tc lp d ton v phi m bo s khp
d) Hch ton vo ti khon ny nhng khon chi thuc kinh ph s nghip, kinh ph d n hng nm ca doanh ngh
) Cui nin k ton, nu quyt ton cha c duyt th ton b s chi s nghip, chi d n trong nm c c
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 161 - Chi s nghip
Bn N: Cc khon chi s nghip, chi d n thc t pht sinh.
Bn C:
- Cc khon chi s nghip, chi d n sai quy nh khng c ph duyt, phi xut ton thu hi;
- S chi s nghip, chi d n c duyt quyt ton vi ngun kinh ph s nghip, ngun kinh ph d n.
S d bn N: Cc khon chi s nghip, chi d n cha c quyt ton hoc quyt ton cha c duyt y.
Ti khon 161 - Chi s nghip, c 2 ti khon cp 2:
- Ti khon 1611 - Chi s nghip nm trc: Phn nh cc khon chi s nghip, chi d n thuc kinh ph s nghip,
- Ti khon 1612 - Chi s nghip nm nay: Phn nh cc khon chi s nghip, chi d n nm nay.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) Khi xut tin chi cho hot ng s nghip, chng trnh, d n thuc ngun kinh ph s nghip, kinh ph d n, g
N TK 161 - Chi s nghip (1612)
C cc TK 111,112,...
b) Tin lng v cc khon khc phi tr cho ngi lao ng ca doanh nghip, ngi bn hng ha, cung cp dch
N TK 161 - Chi s nghip (1612)
C TK 334 - Phi tr ngi lao ng
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn.
c) Khi xut kho vt t, cng c, dng c s dng cho hot ng s nghip, d n, ghi:
N TK 161 - Chi s nghip (1612)
C TK 152 - Nguyn liu, vt liu
C TK 153 - Cng c, dng c.
d) Khi nhn c cc khon kinh ph ca cp trn hoc khi rt d ton chi s nghip, d n chi trc tip cho ho
N TK 161 - Chi s nghip (1612)
C TK 461 - Ngun kinh ph s nghip.
Nu rt d ton chi s nghip, d n ra s dng, doanh nghip ch ng theo di v ghi chp cho ph hp vi c
) Khi kt chuyn chi ph sa cha ln TSC hon thnh s dng cho hot ng s nghip, hot ng d n, gh
N TK 161 - Chi s nghip (1612)
C TK 241 - XDCB d dang (2413 - Sa cha ln TSC).
e) Trng hp mua sm TSC hoc u t xy dng c bn cho cc hot ng s nghip, d n bng ngun kinh p
- Khi mua sm TSC, xy dng cng trnh hon thnh bn giao a vo s dng, ghi:
N TK 211 - TSC hu hnh
C cc TK 111, 112, 331, 241, 461,...
- ng thi ghi:
N TK 161 - Chi s nghip (1612)
C TK 466 - Ngun kinh ph hnh thnh TSC.
Nu rt d ton chi s nghip, d n mua sm TSC, doanh nghip ch ng theo di v ghi chp cho ph hp.
g) Khi trch BHXH, BHYT, BHTN, KPC ca ngi lao ng tham gia hot ng s nghip, d n ca doanh nghip, g
N TK 161 - Chi s nghip (1612)
C TK 338 - Phi tr, phi np khc (3382, 3383, 3384, 3386).
h) Cui nm ti chnh, nu quyt ton cha c duyt, k ton tin hnh chuyn s d N TK 1612 "Chi s nghip
N TK 1611 - Chi s nghip nm trc
C TK 1612 - Chi s nghip nm nay.
i) Khi bo co quyt ton c duyt, s chi s nghip, chi d n c quyt ton vi ngun kinh ph s nghip, ng
N TK 461 - Ngun kinh ph s nghip (4611- Ngun kinh ph s nghip nm trc)
C TK 161 - Chi s nghip (1611- Chi s nghip nm trc).
k) Cc khon chi sai quy nh khng c cp c thm quyn ph duyt phi xut ton thu hi, ghi:
N TK 138 - Phi thu khc (1388)
C TK 161 - Chi s nghip (1611- Chi s nghip nm trc).
m v kinh t, chnh tr, x hi do Nh nc hoc cp trn giao cho doanh nghip ngoi nhim v sn xut, kinh doanh v khng v mc ch
eo nin k ton, nin kha Ngn sch v theo phn loi ca mc lc Ngn sch Nh nc.
on v phi m bo s khp ng, thng nht gia s k ton vi chng t v Bo co ti chnh.
d n hng nm ca doanh nghip, bao gm c nhng khon chi thng xuyn v nhng khon chi khng thng xuyn theo ch ti c
p, chi d n trong nm c chuyn t bn C ti khon 1612 "Chi s nghip nm nay" sang bn N ti khon 1611 "Chi s nghip nm t

on thu hi;
gun kinh ph d n.
t ton cha c duyt y.

d n thuc kinh ph s nghip, kinh ph d n nm trc cha c quyt ton.


n nm nay.

ph s nghip, kinh ph d n, ghi:

i bn hng ha, cung cp dch v tnh vo chi s nghip, chi d n, ghi:

p, d n chi trc tip cho hot ng s nghip, hot ng d n, ghi:

ghi chp cho ph hp vi c im ca doanh nghip..


s nghip, hot ng d n, ghi:

ghip, d n bng ngun kinh ph s nghip, kinh ph d n:

eo di v ghi chp cho ph hp.


hip, d n ca doanh nghip, ghi:
d N TK 1612 "Chi s nghip nm nay" sang TK 1611 "Chi s nghip nm trc", ghi:

i ngun kinh ph s nghip, ngun kinh ph d n, ghi:

on thu hi, ghi:


kinh doanh v khng v mc ch li nhun ca doanh nghip. Cc khon chi s nghip, d n c trang tri bng ngun kinh ph s nghi

thng xuyn theo ch ti chnh hin hnh.


hon 1611 "Chi s nghip nm trc" theo di cho n khi bo co quyt ton c duyt.
tri bng ngun kinh ph s nghip, ngun kinh ph d n do Ngn sch Nh nc cp hoc doanh nghip cp trn cp, hoc c vin tr
cp trn cp, hoc c vin tr, ti tr khng hon li. Ti khon ny ch s dng nhng doanh nghip c cc hot ng s nghip, ho
c cc hot ng s nghip, hot ng d n c Ngn sch Nh nc hoc cp trn cp kinh ph hoc c vin tr, ti tr khng hon
c vin tr, ti tr khng hon li, hoc c thu cc khon thu s nghip trang tri cc khon chi.
Ti khon 171 - Giao dch mua, bn li tri phiu Chnh ph
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh cc giao dch mua bn li tri phiu Chnh ph pht sinh trong k. Ti khon ny
b) Doanh nghip phi chp hnh ng cc qui nh v hnh thc giao dch, thi hn giao dch v thu nhp t tri ph
c) Bn mua tri phiu theo hp ng mua bn li khng c ghi nhn l khon doanh thu khi nhn khon coupon
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 171 - Giao dch mua, bn li tri phiu Chnh ph
Bn N:
- Gi tr tri phiu Chnh ph mua li ca bn bn khi ht hn hp ng;
- Gi tr tri phiu khi mua ca bn mua khi hp ng mua bn li tri phiu Chnh ph c hiu lc;
- Phn b s chnh lch gia gi bn li v gi mua tri phiu Chnh ph theo hp ng mua bn li tri phiu Chn
Bn C:
- Gi tr tri phiu Chnh ph khi bn theo hp ng mua bn li tri phiu Chnh ph ca bn mua khi ht hn hp
- Gi tr tri phiu khi bn ca bn bn khi hp ng mua bn li tri phiu Chnh ph c hiu lc;
- Phn b s chnh lch gia gi bn li v gi mua li tri phiu Chnh ph theo hp ng mua bn li tri phiu Ch
S d bn N: Gi tr tri phiu Chnh ph ca bn mua khi cha kt thc thi hn hp ng mua bn li.
S d bn C: Gi tr tri phiu Chnh ph ca bn bn khi cha kt thc thi hn hp ng mua bn li.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
3.1. K ton i vi bn bn tri phiu Chnh ph theo hp ng mua bn li (Repo)
a) Khi hp ng mua bn li tri phiu Chnh ph c hiu lc, ghi:
N TK 111,112 (s tin theo gi bn)
C TK 171 - Giao dch mua bn li tri phiu Chnh ph.
b) nh k, bn bn phn b s chnh lch gia gi bn v gi mua li tri phiu Chnh ph ca hp ng mua bn l
N TK 635- Chi ph ti chnh (n v khc cng ty chng khon)
C TK 171 - Giao dch mua bn li tri phiu Chnh ph (thi gian phn b ph hp vi thi gian ca hp ng).
c) Khi kt thc thi hn hp ng mua bn li tri phiu Chnh ph, cng ty nhn li chng khon v thanh ton ti
N TK 171 - Giao dch mua bn li tri phiu Chnh ph
C TK 111,112 (theo gi mua li ghi trong hp ng).
d) Khi bn mua thanh ton cho bn bn s coupon m bn mua nhn h bn bn ti (cc) thi im nm trong th
N cc TK 111,112,138
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (n v khc cng ty chng khon) (s coupon ca tri phiu).
3.2. K ton i vi bn mua tri phiu Chnh ph theo hp ng mua bn li (Repo)
a) Khi hp ng c hiu lc, cn c vo chng t xut tin v cc chng t khc, ghi:
N TK 171 - Giao dch mua bn li tri phiu Chnh ph
C TK 111, 112 (s tin phi tr theo gi mua).
b) nh k, bn mua phn b s chnh lch gia gi bn li v gi mua tri phiu Chnh ph ca hp ng mua bn
N TK 171 - Giao dch mua bn li tri phiu Chnh ph
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (n v khc cng ty chng khon) (phn b theo thi gian ca hp n
c) Khi nhn c coupon ca tri phiu ca bn bn ti (cc) thi im nm trong thi hn hp ng, ghi:
N TK 111,112, ...
C TK 338 - Phi tr, phi np khc (3388).
d) Khi kt thc thi hn ca hp ng ghi:
N cc TK 111,112,138
C TK 171 - Giao dch mua bn li tri phiu Chnh ph.
ng thi thc hin cc th tc thanh ton li s coupon ca tri phiu ca bn bn ti (cc) thi im nm trong t
N TK 338 - Phi tr, phi np khc
C TK 111,112...
ht sinh trong k. Ti khon ny ch ghi nhn gi tr ca hp ng mua bn li tri phiu Chnh ph, khng ghi nhn khon coupon m bn
giao dch v thu nhp t tri phiu Chnh ph trong giao dch mua bn li c qui nh ti cc c ch ti chnh hin hnh v giao dch mu
anh thu khi nhn khon coupon tri phiu ca bn bn ti (cc) thi im nm trong thi hn ca giao dch mua bn li m ghi nhn l kho

ph c hiu lc;
ng mua bn li tri phiu Chnh ph i vi bn mua.

ca bn mua khi ht hn hp ng;


h c hiu lc;
p ng mua bn li tri phiu Chnh ph i vi bn bn.
hp ng mua bn li.
p ng mua bn li.

nh ph ca hp ng mua bn li tri phiu Chnh ph vo chi ph, ghi:

vi thi gian ca hp ng).


chng khon v thanh ton tin ghi trong hp ng mua bn li tri phiu Chnh ph, ghi:

i (cc) thi im nm trong thi hn hp ng, bn bn ghi:

oupon ca tri phiu).

nh ph ca hp ng mua bn li tri phiu Chnh ph vo doanh thu, ghi:

n b theo thi gian ca hp ng).


hi hn hp ng, ghi:

n ti (cc) thi im nm trong thi hn hp ng m bn mua nhn h, ghi:


ghi nhn khon coupon m bn mua nhn h bn bn ti (cc) thi im nm trong thi hn hp ng.
chnh hin hnh v giao dch mua bn li tri phiu Chnh ph.
h mua bn li m ghi nhn l khon phi tr, phi np khc.
Ti khon 211 - Ti sn c nh hu hnh
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh gi tr hin c v tnh hnh bin ng tng, gim ton b ti sn c nh hu hn
b) Ti sn c nh hu hnh l nhng ti sn c hnh thi vt cht do doanh nghip nm gi s dng cho hot
c) Nhng ti sn hu hnh c kt cu c lp, hoc nhiu b phn ti sn ring l lin kt vi nhau thnh mt h th
- Chc chn thu c li ch kinh t trong tng lai t vic s dng ti sn ;
- Nguyn gi ti sn phi c xc nh mt cch tin cy;
- C thi gian s dng t 1 nm tr ln;
- C gi tr theo quy nh hin hnh.
Trng hp mt h thng gm nhiu b phn ti sn ring l lin kt vi nhau, trong mi b phn cu thnh c
i vi sc vt lm vic hoc cho sn phm, nu tng con sc vt tho mn ng thi bn tiu chun ca ti sn c
i vi vn cy lu nm, nu tng mnh vn cy, hoc cy tho mn ng thi bn tiu chun ca ti sn c n
d) Gi tr TSC hu hnh c phn nh trn TK 211 theo nguyn gi. K ton phi theo di chi tit nguyn gi ca
d1) Nguyn gi TSC hu hnh do mua sm bao gm: Gi mua (tr cc khon c chit khu thng mi, gim gi
- Trng hp mua TSC c km thm thit b, ph tng thay th th phi xc nh v ghi nhn ring thit b, ph
- Nguyn gi TSC hu hnh mua sm c thanh ton theo phng thc tr chm: L gi mua tr tin ngay ti th
- Nguyn gi TSC l bt ng sn: Khi mua sm bt ng sn, n v phi tch ring gi tr quyn s dng t v t
d2) Nguyn gi TSC hu hnh hnh thnh do u t xy dng c bn hon thnh
- Nguyn gi TSC theo phng thc giao thu: L gi quyt ton cng trnh xy dng theo quy nh ti Quy ch qu
- TSC hu hnh t xy dng hoc t sn xut:
Nguyn gi TSC hu hnh t xy dng l gi tr quyt ton cng trnh khi a vo s dng. Trng hp TSC
Nguyn gi TSC hu hnh t sn xut l gi thnh thc t ca TSC hu hnh cng (+) cc chi ph trc tip lin qua
- Trong c hai trng hp trn, nguyn gi TSC bao gm c chi ph lp t, chy th tr gi tr sn phm thu hi tr
d3) Nguyn gi TSC hu hnh mua di hnh thc trao i vi mt TSC hu hnh khng tng t hoc ti sn kh
Nguyn gi TSC hu hnh mua di hnh thc trao i vi mt TSC hu hnh tng t, hoc c th hnh thnh d
d4) Nguyn gi TSC hu hnh c cp, c iu chuyn n bao gm: Gi tr cn li trn s k ton ca ti sn
Ring nguyn gi TSC hu hnh iu chuyn gia cc n v khng c t cch php nhn hch ton ph thuc tro
d5) Nguyn gi ti sn c nh hu hnh nhn gp vn, nhn li vn gp l gi tr do cc thnh vin, c ng sng l
d6) Nguyn gi ti sn c nh do pht hin tha, c ti tr, biu, tng: L gi tr theo nh gi thc t ca Hi
d7. Nguyn gi TSC mua bng ngoi t c thc hin theo quy nh ti iu 69 hng dn phng php k to
) Ch c thay i nguyn gi TSC hu hnh trong cc trng hp:
- nh gi li TSC theo quyt nh ca Nh nc;
- Xy lp, trang b thm cho TSC;
- Thay i b phn ca TSC hu hnh lm tng thi gian s dng hu ch, hoc lm tng cng sut s dng ca ch
- Ci tin b phn ca TSC hu hnh lm tng ng k cht lng sn phm sn xut ra;
- p dng quy trnh cng ngh sn xut mi lm gim chi ph hot ng ca ti sn so vi trc;
- Tho d mt hoc mt s b phn ca TSC.
Mi trng hp tng, gim TSC hu hnh u phi lp bin bn giao nhn, bin bn thanh l TSC v phi thc hi
e) Cc chi ph bo dng, sa cha, duy tr cho TSC hot ng bnh thng khng c tnh vo gi tr TSC m
g) TSC hu hnh cho thu hot ng vn phi trch khu hao theo quy nh ca chun mc k ton v chnh sch t
h) TSC hu hnh phi c theo di chi tit cho tng i tng ghi TSC, theo tng loi TSC v a im bo qu
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 211 - Ti sn c nh hu hnh
Bn N:
- Nguyn gi ca TSC hu hnh tng do XDCB hon thnh bn giao a vo s dng, do mua sm, do nhn vn g
- iu chnh tng nguyn gi ca TSC do xy lp, trang b thm hoc do ci to nng cp;
- iu chnh tng nguyn gi TSC do nh gi li.
Bn C:
- Nguyn gi ca TSC hu hnh gim do iu chuyn cho doanh nghip khc, do nhng bn, thanh l hoc em
- Nguyn gi ca TSC gim do tho bt mt hoc mt s b phn;
- iu chnh gim nguyn gi TSC do nh gi li.
S d bn N: Nguyn gi TSC hu hnh hin c doanh nghip.
Ti khon 211 - Ti sn c nh hu hnh c 6 ti khon cp 2:
- Ti khon 2111 - Nh ca, vt kin trc: Phn nh gi tr cc cng trnh XDCB nh nh ca, vt kin trc, hng ro,
- Ti khon 2112 - My mc thit b: Phn nh gi tr cc loi my mc, thit b dng trong sn xut, kinh doanh ca
- Ti khon 2113 - Phng tin vn ti, truyn dn: Phn nh gi tr cc loi phng tin vn ti, gm phng tin v
- Ti khon 2114 - Thit b, dng c qun l: Phn nh gi tr cc loi thit b, dng c s dng trong qun l, kinh do
- Ti khon 2115 - Cy lu nm, sc vt lm vic v cho sn phm: Phn nh gi tr cc loi TSC l cc loi cy lu n
- Ti khon 2118 - TSC khc: Phn nh gi tr cc loi TSC khc cha phn nh cc ti khon nu trn.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
3.1. K ton tng TSC hu hnh
a) Trng hp nhn vn gp ca ch s hu hoc nhn vn cp bng TSC hu hnh, ghi:
N TK 211 - TSC hu hnh (theo gi tha thun)
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu.
b) Trng hp TSC c mua sm:
- Trng hp mua sm TSC hu hnh, nu thu GTGT u vo c khu tr, cn c cc chng t c lin quan
N TK 211 - TSC hu hnh (gi mua cha c thu GTGT)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332)
C cc TK 111, 112,...
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C TK 341 - Vay v n thu ti chnh (3411).
- Trng hp mua sm TSC hu hnh c nhn km thit b ph tng thay th, ghi:
N TK 211 - TSC hu hnh (chi tit TSC c mua, chi tit thit b ph tng, thay th tiu chun ca TSC)
N TK 153 - Cng c, dng c (1534) (thit b, ph tng thay th)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332)
C cc TK 111, 112,...
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C TK 341 - Vay v n thu ti chnh (3411).
- Nu thu GTGT u vo khng c khu tr th nguyn gi TSC bao gm c thu GTGT.
- Nu TSC c mua sm bng ngun vn u t XDCB ca doanh nghip dng vo SXKD, theo quyt nh ca c
N TK 441 - Ngun vn u t XDCB
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu.
c) Trng hp mua TSC hu hnh theo phng thc tr chm, tr gp:
- Khi mua TSC hu hnh theo phng thc tr chm, tr gp v a v s dng ngay cho SXKD, ghi:
N TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi - ghi theo gi mua tr tin ngay)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332) (nu c)
N TK 242 - Chi ph tr trc [(Phn li tr chm l s chnh lch gia tng s tin phi thanh ton tr gi mua tr
C cc TK 111, 112, 331.
- nh k, thanh ton tin cho ngi bn, ghi:
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C cc TK 111, 112 (s phi tr nh k bao gm c gi gc v li tr chm, tr gp phi tr nh k).
- nh k, tnh vo chi ph theo s li tr chm, tr gp phi tr ca tng k, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C TK 242 - Chi ph tr trc.
d) Trng hp doanh nghip c ti tr, biu, tng TSC hu hnh a vo s dng ngay cho SXKD, ghi:
N TK 211 - TSC hu hnh
C TK 711 - Thu nhp khc.
Cc chi ph khc lin quan trc tip n TSC hu hnh c ti tr, biu, tng tnh vo nguyn gi, ghi:
N TK 211 - TSC hu hnh
C cc TK 111, 112, 331,...
) Trng hp TSC hu hnh t sn xut:
Khi s dng sn phm do doanh nghip t sn xut chuyn thnh TSC hu hnh, ghi:
N TK 211 - TSC hu hnh
C TK 155 - Thnh phm (nu xut kho ra s dng)
C TK 154 - Chi ph SXKD d dang (a vo s dng ngay).
e) Trng hp TSC hu hnh mua di hnh thc trao i:
- TSC hu hnh mua di hnh thc trao i vi TSC hu hnh tng t: Khi nhn TSC hu hnh tng t do tra
N TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi TSC hu hnh nhn v ghi theo gi tr cn li ca TSC a i trao i)
N TK 214 - Hao mn TSC (s khu hao ca TSC a i trao i)
C TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi TSC a i trao i).
- TSC hu hnh mua di hnh thc trao i vi TSC hu hnh khng tng t:
+ Khi giao TSC hu hnh cho bn trao i, ghi:
N TK 811 - Chi ph khc (gi tr cn li ca TSC a i trao i)
N TK 214 - Hao mn TSC (gi tr khu hao)
C TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi).
+ ng thi ghi tng thu nhp do trao i TSC:
N TK 131 - Phi thu ca khch hng (tng gi thanh ton)
C TK 711 - Thu nhp khc (gi tr hp l ca TSC a i trao i)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (TK 33311) (nu c).
+ Khi nhn c TSC hu hnh do trao i, ghi:
N TK 211 - TSC hu hnh (gi tr hp l ca TSC nhn v)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332) (Nu c)
C TK 131 - Phi thu ca khch hng (tng gi thanh ton).
+ Trng hp phi thu thm tin do gi tr ca TSC a i trao i ln hn gi tr ca TSC nhn c do trao
N cc TK 111, 112 (s tin thu thm)
C TK 131 - Phi thu ca khch hng.
+ Trng hp phi tr thm tin do gi tr hp l ca TSC a i trao i nh hn gi tr hp l ca TSC nhn
N TK 131 - Phi thu ca khch hng
C cc TK 111, 112,...
g) Trng hp mua TSC hu hnh l nh ca, vt kin trc gn lin vi quyn s dng t, a vo s dng ngay c
N TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi - chi tit nh ca, vt kin trc)
N TK 213 - TSC v hnh (nguyn gi - chi tit quyn s dng t)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C cc TK 111, 112, 331,...
h) Trng hp TSC hu hnh tng do u t XDCB hon thnh: Trng hp cng trnh hoc hng mc cng trnh X
- Trng hp qu trnh u t XDCB c hch ton trn cng h thng s k ton ca doanh nghip:
+ Khi cng tc XDCB hon thnh nghim thu, bn giao a ti sn vo s dng cho sn xut, kinh doanh, k ton gh
N TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi)
C TK 241 - Xy dng c bn d dang.
+ Nu ti sn hnh thnh qua u t khng tho mn cc tiu chun ghi nhn TSC hu hnh theo quy nh ca chu
N cc TK 152, 153 (nu l vt liu, cng c, dng c nhp kho)
C TK 241 - XDCB d dang.
- Trng hp qu trnh u t XDCB khng hch ton trn cng h thng s k ton ca doanh nghip (doanh nghi
N cc TK 111, 112, 152, 153, 211, 213
C TK 136 - Phi thu ni b
C cc TK 331, 333, (nhn n phi tr nu c).
- Nu TSC c u t bng ngun vn u t XDCB, khi quyt ton c duyt c quyt nh ca c quan c th
N TK 441 - Ngun vn u t XDCB
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu.
- Trng hp sau khi quyt ton, nu c chnh lch gia gi quyt ton v gi tm tnh, k ton iu chnh nguyn
+ Trng hp iu chnh gim nguyn gi, ghi:
N TK 138 - Phi thu khc (s phi thu hi khng c quyt ton)
C TK 211 - TSC hu hnh.
+ Trng hp iu chnh tng nguyn gi TSC, ghi:
N cc TK 211, 213, 217, 1557
C cc TK lin quan.
i) TSC nhn c do iu ng ni b Tng cng ty (khng phi thanh ton tin), ghi:
N TK 211 - TSC hu hnh ( nguyn gi)
C TK 214 - Hao mn TSC (gi tr hao mn)
C cc TK 336, 411 (gi tr cn li).
k) Trng hp dng kinh ph s nghip, kinh ph d n u t, mua sm TSC, khi TSC mua sm, u t hon t
N TK 211 - TSC hu hnh
C cc TK 111, 112
C TK 241 - XDCB d dang
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C TK 461 - Ngun kinh ph s nghip (4612).
ng thi ghi tng ngun kinh ph hnh thnh TSC:
N TK 161 - Chi s nghip (1612)
C TK 466 - Ngun kinh ph hnh thnh TSC.
Nu rt d ton mua TSC, doanh nghip ch ng theo di v ghi chp trong phn thuyt minh Bo co ti chnh.
l) Trng hp u t, mua sm TSC bng qu phc li, khi hon thnh a vo s dng cho hot ng vn ha, p
N TK 211 - Ti sn c nh hu hnh (tng gi thanh ton)
C cc TK 111, 112, 331, 3411,...
- ng thi, ghi:
N TK 3532 - Qu phc li
C TK 3533 - Qu phc li hnh thnh TSC.
m) Chi ph pht sinh sau ghi nhn ban u lin quan n TSC hu hnh nh sa cha, ci to, nng cp:
- Khi pht sinh chi ph sa cha, ci to, nng cp TSC hu hnh sau khi ghi nhn ban u, ghi:
N TK 241 - XDCB d dang
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332)
C cc TK 112, 152, 331, 334,...
- Khi cng vic sa cha, ci to, nng cp TSC hon thnh a vo s dng:
+ Nu tho mn cc iu kin c ghi tng nguyn gi TSC hu hnh:
N TK 211 - TSC hu hnh
C TK 241 - Xy dng c bn d dang.
+ Nu khng tho mn cc iu kin ghi tng nguyn gi TSC hu hnh:
N cc TK 623, 627, 641, 642 (nu gi tr nh)
N TK 242 - Chi ph tr trc (nu gi tr ln phi phn b dn)
C TK 241 - Xy dng c bn d dang.
3.2. K ton gim TSC hu hnh
Ti sn c nh hu hnh ca doanh nghip gim, do nhng bn, thanh l, mt mt, pht hin thiu khi kim k, e
3.2.1 Trng hp nhng bn TSC dng vo sn xut, kinh doanh, dng cho hot ng s nghip, d n: TSC nh
a) Trng hp nhng bn TSC dng vo sn xut, kinh doanh, ghi:
N cc TK 111, 112, 131,...
C TK 711 - Thu nhp khc (gi bn cha c thu GTGT)
C TK 3331 - Thu gi tr gia tng phi np (33311).
Nu khng tch ngay c thu GTGT th thu nhp khc bao gm c thu GTGT. nh k k ton ghi gim thu nhp
- Cn c Bin bn giao nhn TSC ghi gim TSC nhng bn:
N TK 214 - Hao mn TSC (2141) (gi tr hao mn)
N TK 811 - Chi ph khc (gi tr cn li)
C TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi).
- Cc chi ph pht sinh lin quan n nhng bn TSC c phn nh vo bn N TK 811 "Chi ph khc".
b) Trng hp nhng bn TSC hu hnh dng vo hot ng s nghip, d n:
- Cn c Bin bn giao nhn TSC ghi gim TSC nhng bn:
N TK 466 - Ngun kinh ph hnh thnh TSC (gi tr cn li)
N TK 214 - Hao mn TSC (gi tr hao mn)
C TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi).
-S tin thu, chi lin quan n nhng bn TSC hu hnh ghi vo cc ti khon lin quan theo quy nh ca c qua
c)Trng hp nhng bn TSC hu hnh dng vo hot ng vn ha, phc li:
- Cn c Bin bn giao nhn TSC ghi gim TSC nhng bn, ghi:
N TK 353 - Qu khen thng, phc li (3533) (gi tr cn li)
N TK 214 - Hao mn TSC (gi tr hao mn)
C TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi).
- ng thi phn nh s thu v nhng bn TSC, ghi:
N cc TK 111, 112,
C TK 353 - Qu khen thng, phc li (3532)
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (3331) (nu c).
- Phn nh s chi v nhng bn TSC, ghi:
N TK 353 - Qu khen thng, phc li (3532)
C cc TK 111, 112,
3.2.2. Trng hp thanh l TSC: TSC thanh l l nhng TSC h hng khng th tip tc s dng c, nhng T
Cn c vo Bin bn thanh l v cc chng t c lin quan n cc khon thu, chi thanh l TSC,... k ton ghi s nh
3.2.3 Khi gp vn vo cng ty con, lin doanh, lin kt bng TSC hu hnh, ghi:
N cc TK 221, 222 (theo gi tr nh gi li)
N TK 214 - Hao mn TSC (s khu hao trch)
N TK 811 - Chi ph khc (s chnh lch gia gi nh gi li nh hn gi tr cn li ca TSC)
C TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi)
C TK 711 - Thu nhp khc (s chnh lch gia gi nh gi li ln hn gi tr cn li ca TSC).
3.2.4 K ton TSC hu hnh pht hin tha, thiu: Mi trng hp pht hin tha hoc thiu TSC u phi truy
a) TSC pht hin tha:
- Nu TSC pht hin tha do ngoi s sch (cha ghi s), k ton phi cn c vo h s TSC ghi tng TSC
N TK 211 - TSC hu hnh
C cc TK 241, 331, 338, 411,
- Nu TSC tha ang s dng th ngoi nghip v ghi tng TSC hu hnh, phi cn c vo nguyn gi v t l khu
N cc TK Chi ph sn xut, kinh doanh (TSC dng cho SXKD)
N TK 3533 - Qu phc li hnh thnh TSC (dng cho phc li)
N TK 466 - Ngun kinh ph hnh thnh TSC (dng cho SN, DA)
C TK 214 - Hao mn TSC (2141).
- Nu TSC pht hin tha c xc nh l TSC ca doanh nghip khc th phi bo ngay cho doanh nghip ch t
b) TSC pht hin thiu phi c truy cu nguyn nhn, xc nh ngi chu trch nhim v x l theo ch ti
- Trng hp c quyt nh x l ngay: Cn c "Bin bn x l TSC thiu" c duyt v h s TSC, k ton ph
+ i vi TSC thiu dng vo sn xut, kinh doanh, ghi:
N TK 214 - Hao mn TSC (gi tr hao mn)
N cc TK 111, 112, 334, 138 (1388) (nu ngi c li phi bi thng)
N TK 411 - Vn u t ca ch s hu(nu c php ghi gim vn )
N TK 811 - Chi ph khc (nu doanh nghip chu tn tht)
C TK 211 - TSC hu hnh.
+ i vi TSC thiu dng vo hot ng s nghip, d n:
Phn nh gim TSC, ghi:
N TK 214 - Hao mn TSC (gi tr hao mn)
N TK 466 - Ngun kinh ph hnh thnh TSC (gi tr cn li)
C TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi).
i vi phn gi tr cn li ca TSC thiu phi thu hi theo quyt nh x l, ghi:
N cc TK 111, 112 (nu thu tin)
N TK 334 - Phi tr ngi lao ng (tr vo lng ca ngi lao ng)
C cc TK lin quan (tu theo quyt nh x l).
+ i vi TSC thiu dng vo hot ng vn ha, phc li:
Phn nh gim TSC, ghi:
N TK 214 - Hao mn TSC (gi tr hao mn)
N TK 3533 - Qu phc li hnh thnh TSC (gi tr cn li)
C TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi).
i vi phn gi tr cn li ca TSC thiu phi thu hi theo quyt nh x l, ghi:
N cc TK 111, 112 (nu thu tin)
N TK 334 - Phi tr ngi lao ng (tr vo lng ca ngi lao ng)
C TK 3532 - Qu phc li.
- Trng hp TSC thiu cha xc nh c nguyn nhn ch x l:
+ i vi TSC thiu dng vo hot ng sn xut, kinh doanh:
Phn nh gim TSC i vi phn gi tr cn li ca TSC thiu, ghi:
N TK 214 - Hao mn TSC (2141) (gi tr hao mn)
N TK 138 - Phi thu khc (1381) (gi tr cn li)
C TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi).
Khi c quyt nh x l gi tr cn li ca TSC thiu, ghi:
N cc TK 111, 112 (tin bi thng)
N TK 138 - Phi thu khc (1388) (nu ngi c li phi bi thng)
N TK 334 - Phi tr ngi lao ng (tr vo lng ca ngi lao ng)
N TK 411 - Vn u t ca ch s hu (nu c php ghi gim vn)
N TK 811 - Chi ph khc (nu doanh nghip chu tn tht)
C TK 138 - Phi thu khc (1381).
+ i vi TSC thiu dng vo hot ng s nghip, d n:
Phn nh gim TSC, ghi:
N TK 214 - Hao mn TSC (gi tr hao mn)
N TK 466 - Ngun kinh ph hnh thnh TSC (gi tr cn li)
C TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi).
ng thi phn nh phn gi tr cn li ca TSC thiu vo TK 1381 "Ti sn thiu ch x l", ghi:
N TK 1381 - Ti sn thiu ch x l
C TK 338 - Phi tr, phi np khc.
Khi c quyt nh x l thu bi thng phn gi tr cn li ca TSC thiu, ghi:
N cc TK 111, 334,...
C TK 1381 - Ti sn thiu ch x l.
ng thi phn nh s thu bi thng phn gi tr cn li ca TSC thiu vo cc ti khon lin quan theo quyt
N TK 338 - Phi tr, phi np khc
C cc TK lin quan (TK 333, 461,...).
+ i vi TSC thiu dng vo hot ng vn ha, phc li:
Phn nh gim TSC, ghi:
N TK 214 - Hao mn TSC (gi tr hao mn)
N TK 3533 - Qu phc li hnh thnh TSC (gi tr cn li)
C TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi).
ng thi phn nh phn gi tr cn li ca TSC thiu vo TK 1381 "Ti sn thiu ch x l", ghi:
N TK 1381 - Ti sn thiu ch x l
C TK 3532 - Qu phc li.
Khi c quyt nh x l thu bi thng phn gi tr cn li ca TSC thiu, ghi:
N cc TK 111, 334,...
C TK 1381 - Ti sn thiu ch x l.
3.2.5. i vi TSC hu hnh dng cho sn xut, kinh doanh, nu khng tiu chun ghi nhn theo quy nh phi
N cc TK 623, 627, 641, 642 (nu gi tr cn li nh)
N TK 242 - Chi ph tr trc (nu gi tr cn li ln phi phn b dn)
N TK 214 - Hao mn TSC (gi tr hao mn)
C TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi TSC).
3.2.6 K ton giao dch bn v thu li TSC hu hnh l thu hot ng (xem quy nh TK 811 hoc 711).
3.3. K ton x l TSC hu hnh khi kim k ti thi im xc nh gi tr doanh nghip c phn ha doanh nghip 100%
a) K ton kt qu kim k ti sn: Khi nhn c thng bo hoc quyt nh c phn ha ca c quan c thm quy
- Trng hp thiu TSC hu hnh, ghi:
N TK 1381 -Ti sn thiu ch x l (gi tr cn li)
N TK 214 - Hao mn TSC (gi tr hao mn lu k)
C TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi).
- Trng hp pht sinh tha TSC: Doanh nghip ch ng theo di v ghi chp trong phn thuyt minh Bo co t
b) K ton x l TSC hu hnh tha, thiu trong kim k: Doanh nghip phi phn tch lm r nguyn nhn ca ti
- i vi ti sn pht hin thiu qua kim k, cn c vo Bin bn x l ti sn tha, thiu qua kim k, ghi:
N TK 111 - Tin mt (c nhn, t chc np tin bi thng)
N TK 1388 - Phi thu khc (c nhn, t chc phi np tin bi thng)
N TK 334 - Phi tr ngi lao ng (nu tr lng ca ngi lao ng phm li)
N TK 811 - Chi ph khc (phn gi tr cn li ca TSC thiu qua kim k phi tnh vo tn tht ca doanh nghip)
C TK 1381 - Ti sn thiu ch x l.
- i vi TSC hu hnh pht hin tha qua kim k, cn c vo Bin bn x l ti sn tha, thiu qua kim k, gh
N TK 3381 - Ti sn tha ch gii quyt
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn (nu ti sn tha ca ngi bn)
C TK 338 - Phi tr, phi np khc (3388)
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu (i vi TSC hu hnh tha khng xc nh c nguyn nhn v khng tm
c) K ton nhng bn, thanh l ti sn khng cn dng, ti sn ng, ch thanh l: Sau khi c chp thun bn
- Phn nh s thu v nhng bn, thanh l TSC khng cn dng, TSC ch thanh l, ghi:
N TK 111,112,131
C TK 711 - Thu nhp khc
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (nu c).
- Phn nh chi ph v nhng bn, thanh l TSC khng cn dng, TSC ch thanh l, ghi:
N TK 811 - Chi ph khc
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C cc TK 111,112, 331.
- Phn nh gim TSC nhng bn, thanh l, ghi:
N TK 811 - Chi ph khc (gi tr cn li)
N TK 214 - Hao mn TSC
C TK 211 - TSC hu hnh.
d) Trng hp doanh nghip chuyn giao TSC hu hnh khng cn dng, ch thanh l theo quy nh ca php lu
N TK 411 - Vn u t ca ch s hu
N TK 214 - Hao mn TSC
C TK 211 - TSC hu hnh.
) K ton chuyn giao ti sn l cc cng trnh phc li
- Trng hp chuyn giao nh cn b, cng nhn vin u t bng ngun Qu phc li ca doanh nghip cho c
N TK 3533 - Qu phc li hnh thnh TSC (gi tr cn li)
N TK 214 - Hao mn TSC (gi tr cn li)
C TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi).
- i vi ti sn l cng trnh phc li c u t bng ngun vn nh nc, nu doanh nghip c phn ha s d
N TK 466 - Ngun kinh ph hnh thnh TSC
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu.
e) K ton gi tr TSC hu hnh c nh gi li khi xc nh gi tr doanh nghip
Cn c vo h s xc nh li gi tr doanh nghip, doanh nghip iu chnh li gi tr TSC hu hnh theo nguyn t
- Trng hp TSC nh gi li c gi tr cao hn gi tr ghi s k ton v nguyn gi TSC, hao mn lu k nh gi
N TK 211 - Nguyn gi TSC (phn nh gi tng)
C TK 214 - Hao mn TSC (phn nh gi tng)
C TK 412 - Chnh lch nh gi li ti sn (gi tr TSC tng thm).
- Trng hp TSC nh gi li c gi tr thp hn gi tr ghi s k ton v nguyn gi TSC, hao mn lu k nh gi
N TK 214 - Hao mn TSC (phn nh gi gim)
N TK 412 - Chnh lch nh gi li ti sn (phn gi tr TSC gim i)
C TK 211 - Nguyn gi TSC (phn nh gi gim).
Doanh nghip trch khu hao TSC theo nguyn gi mi sau khi iu chnh gi tr do nh gi li.
g) Bn giao TSC cho cng ty c phn
- Trng hp c phn ha doanh nghip c lp
Trng hp c phn ha doanh nghip c lp, k ton thc hin cc th tc bn giao theo ng qui nh hin hn
- Trng hp c phn ha doanh nghip hch ton ph thuc ca Cng ty Nh nc c lp, Tp on, Tng cng t
Khi bn giao ti sn, n phi tr v ngun vn cho cng ty c phn, cn c vo bin bn bn giao ti sn, cc ph l
N TK 411 - Vn u t ca ch s hu
N TK 214 - Hao mn TSC (phn hao mn)
C TK 211 - TSC hu hnh.
ton b ti sn c nh hu hnh ca doanh nghip theo nguyn gi.
m gi s dng cho hot ng sn xut, kinh doanh ph hp vi tiu chun ghi nhn TSC hu hnh.
n kt vi nhau thnh mt h thng cng thc hin mt hay mt s chc nng nht nh, nu thiu bt k mt b phn no trong th

g mi b phn cu thnh c thi gian s dng khc nhau v nu thiu mt b phn no m c h thng vn thc hin c chc n
i bn tiu chun ca ti sn c nh u c coi l mt ti sn c nh hu hnh.
n tiu chun ca ti sn c nh th cng c coi l mt ti sn c nh hu hnh.
heo di chi tit nguyn gi ca tng TSC. Tu thuc vo ngun hnh thnh, nguyn gi TSC hu hnh c xc nh nh sau:
chit khu thng mi, gim gi), cc khon thu (khng bao gm cc khon thu c hon li) v cc chi ph lin quan trc tip n vi
h v ghi nhn ring thit b, ph tng thay th theo gi tr hp l. Nguyn gi TSC c mua l tng cc chi ph lin quan trc tip ti vic
: L gi mua tr tin ngay ti thi im mua cng cc chi ph lin quan trc tip tnh n thi im a ti sn vo trng thi sn sng s d
g gi tr quyn s dng t v ti sn trn t theo quy nh ca php lut. Phn gi tr ti sn trn t c ghi nhn l TSC hu hnh; Gi

ng theo quy nh ti Quy ch qun l u t v xy dng hin hnh, cc chi ph khc c lin quan trc tip v l ph trc b (nu c). i

dng. Trng hp TSC a vo s dng nhng cha thc hin quyt ton th doanh nghip hch ton nguyn gi theo gi tm tnh
(+) cc chi ph trc tip lin quan n vic a TSC vo trng thi sn sng s dng.
tr gi tr sn phm thu hi trong qu trnh chy th, sn xut th. Doanh nghip khng c tnh vo nguyn gi TSC hu hnh cc kh
khng tng t hoc ti sn khc, c xc nh theo gi tr hp l ca TSC hu hnh nhn v, hoc gi tr hp l ca ti sn em trao
ng t, hoc c th hnh thnh do c bn i ly quyn s hu mt ti sn tng t (ti sn tng t l ti sn c cng dng tng t
n li trn s k ton ca ti sn c nh doanh nghip cp, doanh nghip iu chuyn hoc gi tr theo nh gi thc t ca Hi ng gia
p nhn hch ton ph thuc trong cng doanh nghip l nguyn gi phn nh doanh nghip b iu chuyn ph hp vi b h s ca ti
cc thnh vin, c ng sng lp nh gi nht tr hoc doanh nghip v ngi gp vn tha thun hoc do t chc chuyn nghip nh gi
theo nh gi thc t ca Hi ng giao nhn hoc t chc nh gi chuyn nghip; Cc chi ph m bn nhn phi chi ra tnh n thi im
hng dn phng php k ton chnh lch t gi hi oi.

m tng cng sut s dng ca chng;

so vi trc;

n thanh l TSC v phi thc hin cc th tc quy nh. K ton c nhim v lp v hon chnh h s TSC v mt k ton.
c tnh vo gi tr TSC m c ghi nhn vo chi ph pht sinh trong k. Cc TSC theo yu cu k thut phi c bo dng, sa ch
un mc k ton v chnh sch ti chnh hin hnh.
ng loi TSC v a im bo qun, s dng, qun l TSC.

g, do mua sm, do nhn vn gp, do c cp, do c tng biu, ti tr, pht hin tha;
hng bn, thanh l hoc em i gp vn lin doanh,...

nh ca, vt kin trc, hng ro, b, thp nc, sn bi, cc cng trnh trang tr thit k cho nh ca, cc cng trnh c s h tng nh
trong sn xut, kinh doanh ca doanh nghip bao gm nhng my mc chuyn dng, my mc, thit b cng tc, dy chuyn cng ngh v
tin vn ti, gm phng tin vn ti ng b, st, thu, sng, hng khng, ng ng v cc thit b truyn dn.
s dng trong qun l, kinh doanh, qun l hnh chnh.
c loi TSC l cc loi cy lu nm, sc vt lm vic, sc vt nui ly sn phm.
c ti khon nu trn.

c cc chng t c lin quan n vic mua TSC, k ton xc nh nguyn gi ca TSC, lp h s k ton, lp Bin bn giao nhn TSC, gh

th tiu chun ca TSC)

o SXKD, theo quyt nh ca c quan c thm quyn phi ghi tng ngun vn kinh doanh v gim ngun vn XDCB, khi quyt ton c du

ay cho SXKD, ghi:

phi thanh ton tr gi mua tr tin ngay v thu GTGT (nu c)]

hi tr nh k).
ng ngay cho SXKD, ghi:

vo nguyn gi, ghi:

TSC hu hnh tng t do trao i v a vo s dng ngay cho SXKD, ghi:


i ca TSC a i trao i)

ca TSC nhn c do trao i, khi nhn c tin ca bn c TSC trao i, ghi:

gi tr hp l ca TSC nhn c do trao i, khi tr tin cho bn c TSC trao i, ghi:

ng t, a vo s dng ngay cho hot ng SXKD, ghi:

rnh hoc hng mc cng trnh XDCB hon thnh bn giao a vo s dng, nhng cha c duyt quyt ton vn u t, th doanh
ca doanh nghip:
sn xut, kinh doanh, k ton ghi nhn TSC, ghi:

hu hnh theo quy nh ca chun mc k ton TSC hu hnh, ghi:

n ca doanh nghip (doanh nghip ch u t c BQLDA t chc k ton ring theo di qu trnh u t XDCB): Khi nhn bn giao cng

quyt nh ca c quan c thm quyn phi ghi tng vn u t ca ch s hu, ghi:

tnh, k ton iu chnh nguyn gi TSC, ghi:

hi TSC mua sm, u t hon thnh a vo s dng cho hot ng s nghip, d n, ghi:

n thuyt minh Bo co ti chnh..


dng cho hot ng vn ha, phc li, ghi:

a, ci to, nng cp:


an u, ghi:
, pht hin thiu khi kim k, em gp vn lin doanh, iu chuyn cho doanh nghip khc, tho d mt hoc mt s b phn... Trong m
ng s nghip, d n: TSC nhng bn thng l nhng TSC khng cn dng hoc xt thy s dng khng c hiu qu. Khi nhng b

h k k ton ghi gim thu nhp khc i vi s thu GTGT phi np.

TK 811 "Chi ph khc".

n quan theo quy nh ca c quan c thm quyn.

tip tc s dng c, nhng TSC lc hu v k thut hoc khng ph hp vi yu cu sn xut, kinh doanh. Khi c TSC thanh l, doanh
hanh l TSC,... k ton ghi s nh trng hp nhng bn TSC.
ca TSC).
hoc thiu TSC u phi truy tm nguyn nhn. Cn c vo "Bin bn kim k TSC" v kt lun ca Hi ng kim k hch ton chnh

o h s TSC ghi tng TSC theo tng trng hp c th, ghi:

n c vo nguyn gi v t l khu hao xc nh gi tr hao mn lm cn c tnh, trch b sung khu hao TSC hoc trch b sung hao mn

o ngay cho doanh nghip ch ti sn bit. Nu khng xc nh c doanh nghip ch ti sn th phi bo ngay cho c quan cp trn v
nhim v x l theo ch ti chnh hin hnh.
duyt v h s TSC, k ton phi xc nh chnh xc nguyn gi, gi tr hao mn ca TSC lm cn c ghi gim TSC v x l vt cht p
h x l", ghi:

i khon lin quan theo quyt nh ca c quan c thm quyn:

h x l", ghi:

n ghi nhn theo quy nh phi chuyn thnh cng c, dng c ghi:

nh TK 811 hoc 711).


phn ha doanh nghip 100% vn Nh nc
n ha ca c quan c thm quyn, doanh nghip c phn ha c trch nhim kim k, phn loi TSC hu hnh doanh nghip ang qun

ng phn thuyt minh Bo co ti chnh cc ti sn pht hin tha qua kim k. Sau , ghi vo cc ti khon c lin quan trong Bng Cn
tch lm r nguyn nhn ca ti sn tha, thiu v xc nh trch nhim ca t chc, c nhn x l bi thng trch nhim vt cht the
a, thiu qua kim k, ghi:

o tn tht ca doanh nghip)

sn tha, thiu qua kim k, ghi:

c nguyn nhn v khng tm c ch s hu).


: Sau khi c chp thun bng vn bn ca c quan quyt nh c phn ha, doanh nghip t chc, nhng bn, thanh l theo qui nh

h l theo quy nh ca php lut, ghi:

c li ca doanh nghip cho c quan nh t ca a phng qun l, k ton, ghi:

doanh nghip c phn ha s dng cho mc ch kinh doanh th k ton ghi nh sau:

r TSC hu hnh theo nguyn tc sau: Chnh lch tng gi tr cn li ca TSC c ghi nhn vo bn C TK 412 - Chnh lch nh gi li t
TSC, hao mn lu k nh gi li tng so vi gi tr ghi s, k ton ghi:

TSC, hao mn lu k nh gi li gim so vi gi tr ghi s, k ton ghi:


do nh gi li.

iao theo ng qui nh hin hnh v bn giao ti sn, n phi tr v ngun vn cho cng ty c phn. Ton b chng t k ton, s k ton
c c lp, Tp on, Tng cng ty, Cng ty m, Cng ty thnh vin hch ton c lp ca Tng Cng ty.
bn bn giao ti sn, cc ph lc chi tit v ti sn bn giao cho cng ty c phn v cc chng t, s k ton c lin quan, k ton phn nh
k mt b phn no trong th c h thng khng th hot ng c, nu tho mn ng thi c bn tiu chun di y th c co

hng vn thc hin c chc nng hot ng chnh ca n nhng do yu cu qun l, s dng ti sn c nh i hi phi qun l ring t

c xc nh nh sau:
hi ph lin quan trc tip n vic a ti sn vo trng thi sn sng s dng nh chi ph chun b mt bng, chi ph vn chuyn v bc xp
hi ph lin quan trc tip ti vic a ti sn vo trng thi sn sng s dng tr i gi tr thit b, ph tng thay th.
sn vo trng thi sn sng s dng (khng bao gm cc khon thu c hon li). Khon chnh lch gia gi mua tr chm v gi mua t
c ghi nhn l TSC hu hnh; Gi tr quyn s dng t c hch ton l TSC v hnh hoc chi ph tr trc ty tng trng hp theo q

v l ph trc b (nu c). i vi ti sn c nh l con sc vt lm vic hoc cho sn phm, vn cy lu nm th nguyn gi l ton b c

n nguyn gi theo gi tm tnh v iu chnh sau khi quyt ton cng trnh hon thnh.

guyn gi TSC hu hnh cc khon li ni b v cc khon chi ph khng hp l nh nguyn liu, vt liu lng ph, lao ng hoc cc kho
r hp l ca ti sn em trao i, sau khi iu chnh cc khon tin hoc tng ng tin tr thm hoc thu v cng cc chi ph lin qua
l ti sn c cng dng tng t, trong cng lnh vc kinh doanh v c gi tr tng ng). Trong trng hp ny c bt k khon li ha
nh gi thc t ca Hi ng giao nhn hoc t chc nh gi chuyn nghip theo quy nh ca php lut v cc chi ph lin quan trc tip
n ph hp vi b h s ca ti sn c nh . n v nhn ti sn c nh cn c vo nguyn gi, s khu hao lu k, gi tr cn li trn s
o t chc chuyn nghip nh gi theo quy nh ca php lut v c cc thnh vin, c ng sng lp chp thun.
n phi chi ra tnh n thi im a TSC vo trng thi sn sng s dng nh: Chi ph vn chuyn, bc d, lp t, chy th, l ph tr

v mt k ton.
t phi c bo dng, sa cha nh k (nh tua bin nh my in, ng c my bay...) th k ton c trch lp khon d phng phi
ng trnh c s h tng nh ng s, cu cng, ng st, cu tu, cu cng...
ng tc, dy chuyn cng ngh v nhng my mc n l.

lp Bin bn giao nhn TSC, ghi:

n XDCB, khi quyt ton c duyt, ghi:


uyt ton vn u t, th doanh nghip cn c vo chi ph u t XDCB thc t, tm tnh nguyn gi hch ton tng, gim TSC ( c c
XDCB): Khi nhn bn giao cng trnh, ch u t, ghi:
hoc mt s b phn... Trong mi trng hp gim TSC hu hnh, k ton phi lm y th tc, xc nh ng nhng khon thit hi v
hng c hiu qu. Khi nhng bn TSC hu hnh phi lm y cc th tc cn thit theo quy nh ca php lut. Cn c vo bin bn g

nh. Khi c TSC thanh l, doanh nghip phi ra quyt nh thanh l, thnh lp Hi ng thanh l TSC. Hi ng thanh l TSC c nhim v
ng kim k hch ton chnh xc, kp thi, theo tng nguyn nhn c th:

SC hoc trch b sung hao mn i vi TSC dng cho hot ng phc li, s nghip, d n, ghi:

bo ngay cho c quan cp trn v c quan ti chnh cng cp (nu l DNNN) bit x l. Trong thi gian ch x l, k ton phi cn c v

ghi gim TSC v x l vt cht phn gi tr cn li ca TSC. Tu thuc vo quyt nh x l, ghi:


u hnh doanh nghip ang qun l, s dng ti thi im xc nh gi tr doanh nghip.

n c lin quan trong Bng Cn i k ton sau khi tm hiu nguyn nhn v c quyt nh x l ca cp c thm quyn.
hng trch nhim vt cht theo qui nh hin hnh. Gi tr TSC hu hnh thiu sau khi tr i cc khon bi thng c ghi nhn vo c

ng bn, thanh l theo qui nh hin hnh. K ton phi theo di, hch ton s thu, chi ph v ghi gim ti sn, c th nh sau:

TK 412 - Chnh lch nh gi li ti sn; Chnh lch gim gi tr cn li ca TSC c ghi nhn vo bn N ca TK 412 - Chnh lch nh g
b chng t k ton, s k ton v Bo co ti chnh ca doanh nghip c phn ha thuc din phi lu tr c chuyn giao cho cng ty

n c lin quan, k ton phn nh gi tr TSC hu hnh bn giao cho cng ty c phn, ghi:
tiu chun di y th c coi l ti sn c nh:

nh i hi phi qun l ring tng b phn ti sn v mi b phn ti sn nu cng tho mn ng thi bn tiu chun ca ti sn c

ng, chi ph vn chuyn v bc xp ban u, chi ph lp t, chy th (tr (-) cc khon thu hi v sn phm, ph liu do chy th), chi ph ch

a gi mua tr chm v gi mua tr tin ngay c hch ton vo chi ph sn xut, kinh doanh theo k hn thanh ton.
c ty tng trng hp theo quy nh ca php lut.

u nm th nguyn gi l ton b cc chi ph thc t chi ra cho con sc vt, vn cy t lc hnh thnh cho ti khi a vo khai thc, s

ng ph, lao ng hoc cc khon chi ph khc s dng vt qu mc bnh thng trong qu trnh t xy dng hoc t sn xut.
thu v cng cc chi ph lin quan trc tip n vic a ti sn vo trng thi sn sng s dng (khng bao gm cc khon thu c ho
g hp ny c bt k khon li hay l no c ghi nhn trong qu trnh trao i. Nguyn gi TSC nhn v c tnh bng gi tr cn li ca
v cc chi ph lin quan trc tip nh vn chuyn, bc d, chi ph nng cp, lp t, chy th, l ph trc b (nu c)... m bn nhn ti s
u hao lu k, gi tr cn li trn s k ton v b h s ca ti sn c nh phn nh vo s k ton. Cc chi ph c lin quan ti vic

d, lp t, chy th, l ph trc b (nu c).

c trch lp khon d phng phi tr v tnh vo chi ph sn xut, kinh doanh hng k c ngun trang tri khi pht sinh vic bo dng, s
ch ton tng, gim TSC ( c c s tnh v trch khu hao TSC a vo s dng). Sau khi quyt ton vn u t XDCB c duyt, nu c
nh ng nhng khon thit hi v thu nhp (nu c). Cn c cc chng t lin quan, k ton ghi s theo tng trng hp c th nh sau:
php lut. Cn c vo bin bn giao nhn TSC v cc chng t lin quan n nhng bn TSC:

ng thanh l TSC c nhim v t chc thc hin vic thanh l TSC theo ng trnh t, th tc quy nh trong ch qun l ti chnh
ch x l, k ton phi cn c vo ti liu kim k, tm thi theo di v gi h.
bi thng c ghi nhn vo chi ph khc.

sn, c th nh sau:

ca TK 412 - Chnh lch nh gi li ti sn v phi chi tit khon chnh lch ny theo tng TSC. C th cho tng trng hp ghi s nh
c chuyn giao cho cng ty c phn lu tr tip tc.
i bn tiu chun ca ti sn c nh th c coi l mt ti sn c nh hu hnh c lp.

ph liu do chy th), chi ph chuyn gia v cc chi ph lin quan trc tip khc. Chi ph li vay pht sinh khi mua sm TSC hon thin

thanh ton.

cho ti khi a vo khai thc, s dng v cc chi ph khc trc tip c lin quan.

dng hoc t sn xut.


o gm cc khon thu c hon li).
c tnh bng gi tr cn li ca TSC em trao i.
b (nu c)... m bn nhn ti sn phi chi ra tnh n thi im a TSC vo trng thi sn sng s dng.
c chi ph c lin quan ti vic iu chuyn ti sn c nh gia cc n v khng c t cch php nhn hch ton ph thuc khng c h

khi pht sinh vic bo dng, sa cha.


n u t XDCB c duyt, nu c chnh lch so vi gi tr TSC tm tnh th k ton thc hin iu chnh tng, gim s chnh lch.
ng trng hp c th nh sau:

h trong ch qun l ti chnh v lp Bin bn thanh l TSC" theo mu quy nh. Bin bn c lp thnh 2 bn, 1 bn chuyn cho ph
cho tng trng hp ghi s nh sau:
hi mua sm TSC hon thin (TSC s dng c ngay m khng cn qua qu trnh u t xy dng) khng c vn ha vo nguyn

ch ton ph thuc khng c hch ton tng nguyn gi ti sn c nh m hch ton vo chi ph sn xut, kinh doanh trong k.
nh tng, gim s chnh lch.
nh 2 bn, 1 bn chuyn cho phng k ton theo di ghi s, 1 bn giao cho b phn qun l, s dng TSC.
hng c vn ha vo nguyn gi TSC.

t, kinh doanh trong k.


Ti khon 212 - Ti sn c nh thu ti chnh
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh gi tr hin c v tnh hnh bin ng tng, gim ca ton b TSC thu ti chnh
b) Thu ti chnh: L thu ti sn m bn cho thu c s chuyn giao phn ln ri ro v li ch gn lin vi quyn s
c) iu kin phn loi thu ti sn l thu ti chnh: Mt hp ng thu ti chnh phi tho mn 1 trong nm (5) i
- Bn cho thu chuyn giao quyn s hu ti sn cho bn thu khi ht thi hn thu;
- Ti thi im khi u thu ti sn, bn thu c quyn la chn mua li ti sn thu vi mc gi c tnh thp h
- Thi hn thu ti sn ti thiu phi chim phn ln thi gian s dng kinh t ca ti sn cho d khng c s chuy
- Ti thi im khi u thu ti sn, gi tr hin ti ca khon thanh ton tin thu ti thiu chim phn ln (tn
- Ti sn thu thuc loi chuyn dng m ch c bn thu c kh nng s dng khng cn c s thay i, sa cha l
d) Hp ng thu ti sn c coi l hp ng thu ti chnh nu tho mn t nht mt trong ba (3) iu kin sau:
- Nu bn thu hu hp ng v n b tn tht pht sinh lin quan n vic hu hp ng cho bn cho thu;
- Thu nhp hoc tn tht do s thay i gi tr hp l ca gi tr cn li ca ti sn thu gn vi bn thu;
- Bn thu c kh nng tip tc thu li ti sn sau khi ht hn hp ng thu vi tin thu thp hn gi thu th tr
) Nguyn gi ca TSC thu ti chnh c ghi nhn bng gi tr hp l ca ti sn thu hoc l gi tr hin ti ca
Khi tnh gi tr hin ti ca khon thanh ton tin thu ti thiu cho vic thu ti sn, doanh nghip c th s dng
e) S thu GTGT u vo ca ti sn thu ti chnh khng c khu tr bn i thu phi tr cho bn cho thu
- Nu thu GTGT u vo khng c khu tr c thanh ton mt ln ngay ti thi im ghi nhn ti sn thu th
- Nu thu GTGT u vo khng c khu tr c thanh ton tng k th c ghi vo chi ph SXKD trong k ph
g) Khng phn nh vo ti khon ny gi tr ca TSC thu hot ng.
h) Bn thu c trch nhim tnh, trch khu hao ti sn c nh vo chi ph sn xut, kinh doanh theo nh k trn c
i) Ti khon 212 c m chi tit theo di tng loi, tng TSC i thu.
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 212 - TSC thu ti chnh
Bn N: Nguyn gi ca TSC thu ti chnh tng.
Bn C: Nguyn gi ca TSC thu ti chnh gim do chuyn tr li cho bn cho thu khi ht hn hp ng hoc mu
S d bn N: Nguyn gi ca TSC thu ti chnh hin c.
Ti khon 212 - TSC thu ti chnh c 2 ti khon cp 2
- TK 2121 - TSC hu hnh thu ti chnh: Dng phn nh gi tr hin c v tnh hnh bin ng tng, gim ca to
- TK 2122 - TSC v hnh thu ti chnh: Dng phn nh gi tr hin c v tnh hnh bin ng tng, gim ca ton
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
3.1. Khi pht sinh chi ph trc tip ban u lin quan n ti sn thu ti chnh trc khi nhn ti sn thu nh: Chi
N TK 242 - Chi ph tr trc
C cc TK 111, 112,...
3.2. Khi chi tin ng trc khon tin thu ti chnh hoc k qu m bo vic thu ti sn, ghi:
N TK 341 - Vay v n thu ti chnh (3412) (s tin thu tr trc)
N TK 244 - Cm c, th chp, k qu, k cc
C cc TK 111, 112,...
3.3. Khi nhn TSC thu ti chnh, k ton cn c vo hp ng thu ti sn v cc chng t c lin quan phn nh
N TK 212 - TSC thu ti chnh (gi cha c thu GTGT)
C TK 341 - Vay v n thu ti chnh(3412)(gi tr hin ti ca khon thanh ton tin thu ti thiu hoc gi tr hp
Chi ph trc tip ban u lin quan n hot ng thu ti chnh c ghi nhn vo nguyn gi TSC thu ti chnh
N TK 212 - TSC thu ti chnh
C TK 242 - Chi ph tr trc, hoc
C cc TK 111, 112,... (s chi ph trc tip lin quan n hot ng thu pht sinh khi nhn ti sn thu ti chnh).
3.4. nh k, nhn c ho n thanh ton tin thu ti chnh:
Khi tr n gc, tr tin li thu cho bn cho thu, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh (tin li thu tr k ny)
N TK 341 - Vay v n thu ti chnh (3412) (n gc tr k ny)
C cc TK 111, 112,...
3.5. Khi nhn c ha n ca bn cho thu yu cu thanh ton khon thu GTGT u vo:
a) Nu thu GTGT c khu tr, ghi:
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332)
C TK 112 - Tin gi ngn hng (nu tr tin ngay)
C TK 338 - Phi tr khc (thu GTGT u vo phi tr bn cho thu).
b) Nu thu GTGT u vo khng c khu tr, ghi:
N TK 212 - TSC thu ti chnh (nu thu GTGT u vo khng c khu tr v vic thanh ton thu GTGT c
N cc TK 627, 641, 642 (nu thu GTGT u vo khng c khu tr thanh ton theo nh k nhn ha n)
C TK 112 - Tin gi ngn hng (nu tr tin ngay)
C TK 338 - Phi tr khc (thu GTGT u vo phi tr bn cho thu).
3.6. Khi tr ph cam kt s dng vn phi tr cho bn cho thu ti sn, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh.
C cc TK 111, 112,...
3.7. Khi tr li TSC thu ti chnh theo quy nh ca hp ng thu cho bn cho thu, k ton ghi gim gi tr TSC
N TK 214 - Hao mn TSC (2142)
C TK 212 - TSC thu ti chnh.
3.8. Trng hp trong hp ng thu ti sn quy nh bn i thu ch thu ht mt phn gi tr ti sn, sau mua
N TK 211 - TSC hu hnh
C TK 212 - TSC thu ti chnh (GT cn li TSC thu ti chnh)
C cc TK 111, 112,... (s tin phi tr thm).
ng thi chuyn gi tr hao mn, ghi:
N TK 2142 - Hao mn TSC thu ti chnh
C TK 2141 - Hao mn TSC hu hnh.
3.9. K ton giao dch bn v thu li ti sn l thu ti chnh:
a) Trng hp giao dch bn v thu li vi gi bn ti sn cao hn gi tr cn li ca TSC:
- K ton giao dch bn (xem ti khon 711)
- Cc bt ton ghi nhn ti sn thu v n phi tr v thu ti chnh, tr tin thu tng k thc hin theo quy nh t
- nh k, k ton tnh, trch khu hao TSC thu ti chnh vo chi ph sn xut, kinh doanh, ghi:
N cc TK 623, 627, 641, 642,...
C TK 2142 - Hao mn TSC thu ti chnh.
- nh k, kt chuyn chnh lch gia gi bn ln hn gi tr cn li ca TSC bn v thu li ghi gim chi ph sn xu
N TK 3387 - Doanh thu cha thc hin
C cc TK 623, 627, 641, 642,...
b) Trng hp giao dch bn v thu li vi gi thp hn gi tr cn li ca TSC:
- K ton giao dch bn (xem ti khon 711)
- Cc bt ton ghi nhn ti sn thu v n phi tr v thu ti chnh, tr tin thu tng k thc hin theo quy nh t
- nh k, kt chuyn s chnh lch nh hn (l) gia gi bn v gi tr cn li ca TSC bn v thu li ghi tng chi p
N cc TK 623, 627, 641, 642,...
C TK 242 - Chi ph tr trc.
ca ton b TSC thu ti chnh ca doanh nghip. Ti khon ny dng cho doanh nghip l bn i thu hch ton nguyn gi ca TSC th
o v li ch gn lin vi quyn s hu ti sn cho bn thu. Quyn s hu ti sn c th chuyn giao vo cui thi hn thu.
i tho mn 1 trong nm (5) iu kin sau:

u vi mc gi c tnh thp hn gi tr hp l vo cui thi hn thu;


i sn cho d khng c s chuyn giao quyn s hu;
ti thiu chim phn ln (tng ng) gi tr hp l ca ti sn thu;
g cn c s thay i, sa cha ln no.
mt trong ba (3) iu kin sau:
p ng cho bn cho thu;
hu gn vi bn thu;
n thu thp hn gi thu th trng. Ring trng hp thu ti sn l quyn s dng t th thng c phn loi l thu hot ng.
thu hoc l gi tr hin ti ca khon thanh ton tin thu ti thiu (trng hp gi tr hp l cao hn gi tr hin ti ca khon thanh to
n, doanh nghip c th s dng t l li sut ngm nh, t l li sut c ghi trong hp ng thu hoc t l li sut bin i vay ca bn t
phi tr cho bn cho thu c hch ton nh sau:
i im ghi nhn ti sn thu th nguyn gi ti sn thu bao gm c thu GTGT;
hi vo chi ph SXKD trong k ph hp vi khon mc chi ph khu hao ca ti sn thu ti chnh.

kinh doanh theo nh k trn c s p dng chnh sch khu hao nht qun vi chnh sch khu hao ca ti sn cng loi thuc s hu c

khi ht hn hp ng hoc mua li thnh TSC ca doanh nghip.

nh bin ng tng, gim ca ton b TSC hu hnh thu ti chnh ca doanh nghip;
h bin ng tng, gim ca ton b TSC v hnh thu ti chnh ca doanh nghip.

c khi nhn ti sn thu nh: Chi ph m phn, k kt hp ng..., ghi:

ti sn, ghi:

chng t c lin quan phn nh gi tr TSC thu ti chnh theo gi cha c thu GTGT u vo, ghi:

thu ti thiu hoc gi tr hp l ca ti sn thu khng bao gm cc khon thu c hon li).
nguyn gi TSC thu ti chnh, ghi:

hi nhn ti sn thu ti chnh).


c thanh ton thu GTGT c thc hin mt ln ngay ti thi im ghi nhn TSC thu ti chnh)
heo nh k nhn ha n)

u, k ton ghi gim gi tr TSC thu ti chnh, ghi:

phn gi tr ti sn, sau mua li th khi nhn chuyn giao quyn s hu ti sn, k ton ghi gim TSC thu ti chnh v ghi tng TSC h

ng k thc hin theo quy nh t im 3.1 n 3.6 iu ny.


doanh, ghi:

thu li ghi gim chi ph sn xut, kinh doanh trong k ph hp vi thi gian thu ti sn, ghi:

ng k thc hin theo quy nh t im 3.1 n 3.6 iu ny.


C bn v thu li ghi tng chi ph sn xut, kinh doanh trong k, ghi:
ch ton nguyn gi ca TSC thu ti chnh (l nhng TSC cha thuc quyn s hu ca doanh nghip nhng doanh nghip c ngha v
i thi hn thu.

c phn loi l thu hot ng.


tr hin ti ca khon thanh ton tin thu ti thiu) cng vi cc chi ph trc tip pht sinh ban u lin quan n hot ng thu ti chn
l li sut bin i vay ca bn thu.

i sn cng loi thuc s hu ca mnh. Nu khng chc chn l bn thu s c quyn s hu ti sn thu khi ht hn hp ng thu th t
hu ti chnh v ghi tng TSC hu hnh thuc s hu ca doanh nghip. Khi chuyn t ti sn thu ti chnh sang ti sn thuc s hu ca
nhng doanh nghip c ngha v v trch nhim php l qun l v s dng nh ti sn ca doanh nghip).

quan n hot ng thu ti chnh. Nu thu GTGT u vo c khu tr, gi tr hin ti ca khon thanh ton tin thu ti thiu khng b

khi ht hn hp ng thu th ti sn thu s c khu hao theo thi hn thu nu thi hn thu ngn hn thi gian s dng hu ch c
nh sang ti sn thuc s hu ca doanh nghip, ghi:
ton tin thu ti thiu khng bao gm s thu GTGT phi tr cho bn cho thu.

n thi gian s dng hu ch ca ti sn thu.


Ti khon 213 - Ti sn c nh v hnh
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh gi tr hin c v tnh hnh bin ng tng, gim TSC v hnh ca doanh nghip
b) Nguyn gi ca TSC v hnh l ton b cc chi ph m doanh nghip phi b ra c c TSC v hnh tnh
- Nguyn gi TSC v hnh mua ring bit, bao gm gi mua (tr (-) cc khon c chit khu thng mi hoc gi
- Trng hp TSC v hnh mua sm c thanh ton theo phng thc tr chm, tr gp, nguyn gi ca TSC v
- TSC v hnh mua di hnh thc trao i vi mt TSC v hnh khng tng t c xc nh theo gi tr hp l
- Nguyn gi TSC v hnh l quyn s dng t l s tin tr c c quyn s dng t hp php (gm chi
- Nguyn gi TSC v hnh c Nh nc cp hoc c tng, biu c xc nh theo gi tr hp l ban u cng
- Nguyn gi TSC v hnh c iu chuyn n l nguyn gi ghi trn s sch k ton ca n v c ti sn iu c
c) Ton b chi ph thc t pht sinh lin quan n giai on trin khai khng iu kin ghi nhn l TSC v hnh
d) Trong qu trnh s dng phi tin hnh trch khu hao TSC v hnh vo chi ph SXKD theo quy nh ca Chun m
) Chi ph lin quan n TSC v hnh pht sinh sau khi ghi nhn ban u phi c ghi nhn l chi ph sn xut, kin
- Chi ph pht sinh c kh nng lm cho TSC v hnh to ra li ch kinh t trong tng lai nhiu hn mc hot ng
- Chi ph c xc nh mt cch chc chn v gn lin vi TSC v hnh c th.
e) Chi ph pht sinh em li li ch kinh t trong tng lai cho doanh nghip gm: chi ph thnh lp doanh nghip, c
g) Chi ph lin quan n ti sn v hnh c doanh nghip ghi nhn l chi ph xc nh kt qu hot ng kin
h) Cc nhn hiu, tn thng mi, quyn pht hnh, danh sch khch hng v cc khon mc tng t c hnh t
i) TSC v hnh c theo di chi tit theo tng i tng ghi TSC trong S ti sn c nh.
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 213 - TSC v hnh
Bn N: Nguyn gi TSC v hnh tng.
Bn C: Nguyn gi TSC v hnh gim.
S d bn N: Nguyn gi TSC v hnh hin c doanh nghip.
Ti khon 213 - TSC v hnh, c 7 ti khon cp 2:
- Ti khon 2131 - Quyn s dng t: Ch phn nh vo ti khon ny quyn s dng t c coi l ti sn c nh
Gi tr TSC v hnh l quyn s dng t gm ton b cc chi ph thc t chi ra lin quan trc tip ti quyn s
- Ti khon 2132 - Quyn pht hnh: Phn nh gi tr TSC v hnh l ton b cc chi ph thc t doanh nghip c
- Ti khon 2133 - Bn quyn, bng sng ch: Phn nh gi tr TSC v hnh l cc chi ph thc t chi ra c bn qu
- Ti khon 2134 - Nhn hiu, tn thng mi: Phn nh gi tr TSC v hnh l cc chi ph thc t lin quan trc ti
- Ti khon 2135 - Chng trnh phn mm: Phn nh gi tr TSC v hnh l ton b cc chi ph thc t doanh nghi
- Ti khon 2136 - Giy php v giy php nhng quyn: Phn nh gi tr TSC v hnh l cc khon chi ra doan
- Ti khon 2138 - TSC v hnh khc: Phn nh gi tr cc loi TSC v hnh khc cha quy nh phn nh cc ti
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
3.1. Mua TSC v hnh:
- Trng hp mua TSC v hnh dng vo SXKD hng ha, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phn
N TK 213 - TSC v hnh (gi mua cha c thu GTGT)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332)
C TK 112 - Tin gi Ngn hng
C TK 141 - Tm ng
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn.
- Trng hp mua TSC v hnh dng vo SXKD hng ha, dch v khng thuc i tng chu thu GTGT, ghi:
N TK 213 - TSC v hnh (tng gi thanh ton)
C TK 112, 331,...(tng gi thanh ton).
3.2. Trng hp mua TSC v hnh theo phng thc tr chm, tr gp:
- Khi mua TSC v hnh dng vo SXKD hng ho, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php k
N TK 213 - TSC v hnh (gi mua tr tin ngay cha c thu GTGT)
N TK 242 - Chi ph tr trc (phn li tr chm, tr gp tnh bng s
chnh lch gia Tng s tin phi thanh ton tr (-) Gi mua tr tin ngay v thu GTGT u vo (nu c))
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332)
C cc TK 111, 112
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn.
- Khi mua TSC v hnh dng vo SXKD hng ho, dch v khng thuc i tng chu thu GTGT hoc thuc i t
N TK 213 - TSC v hnh (theo gi mua tr tin ngay c thu GTGT)
N TK 242 - Chi ph tr trc (li tr chm, tr gp tnh bng s chnh lch gia tng s tin phi thanh ton tr (-)
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn (tng gi thanh ton).
- Hng k tnh s li phi tr v mua TSC v hnh theo phng thc tr chm, tr gp, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C TK 242 - Chi ph tr trc.
- Khi thanh ton tin cho ngi bn, ghi:
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C cc TK 111, 112,...
3.3. TSC v hnh mua di hnh thc trao i.
a) Trng hp trao i hai TSC v hnh tng t: Khi nhn TSC v hnh tng t do trao i vi mt TSC v hn
N TK 213 - TSC v hnh (nguyn gi TSC v hnh nhn v ghi theo gi tr cn li ca TSC a i trao i)
N TK 214 - Hao mn TSC (2143) (s khu hao TSC a i trao i)
C TK 213 - TSC v hnh (nguyn gi ca TSC a i trao i).
b) Trng hp trao i hai TSC v hnh khng tng t:
- Ghi gim TSC v hnh a i trao i, ghi:
N TK 214 - Hao mn TSC (gi tr khu hao)
N TK 811 - Chi ph khc (gi tr cn li ca TSC a i trao i)
C TK 213 - TSC v hnh (nguyn gi).
- ng thi phn nh s thu nhp do trao i TSC, ghi:
N TK 131- Phi thu ca khch hng (tng gi thanh ton)
C TK 711 - Thu nhp khc (gi tr hp l TSC a i trao i)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311) (nu c).
- Ghi tng TSC v hnh nhn trao i v, ghi:
N TK 213 - TSC v hnh (gi tr hp l ca TSC nhn v)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332) (nu c)
C TK 131 - Phi thu ca khch hng (tng gi thanh ton).
3.4. Gi tr TSC v hnh c hnh thnh t ni b doanh nghip trong giai on trin khai:
a) Khi pht sinh chi ph trong giai on trin khai xt thy kt qu trin khai khng tho mn nh ngha v tiu chu
N TK 242 - Chi ph tr trc (trng hp gi tr ln) hoc
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip
C cc TK 111, 112, 152, 153, 331,...
b) Khi xt thy kt qu trin khai tho mn nh ngha v tiu chun ghi nhn TSC v hnh th:
- Tp hp chi ph thc t pht sinh giai on trin khai hnh thnh nguyn gi TSC v hnh, ghi:
N TK 241 - Xy dng c bn d dang
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332 - nu c)
C cc TK 111, 112, 152, 153, 331,...
- Khi kt thc giai on trin khai, k ton phi xc nh tng chi ph thc t pht sinh hnh thnh nguyn gi TSC v
N TK 213 - TSC v hnh
C TK 241 - Xy dng c bn d dang.
3.5. Khi mua TSC v hnh l quyn s dng t cng vi mua nh ca, vt kin trc trn t th phi xc nh ring
N TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi nh ca, vt kin trc)
N TK 213 - TSC v hnh (nguyn gi quyn s dng t)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332 - nu c)
C cc TK 111, 112, 331,...
3.6. Khi TSC v hnh hnh thnh t vic trao i thanh ton bng chng t lin quan n quyn s hu vn ca c
N TK 213 - TSC v hnh
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu.
3.7. Khi doanh nghip c ti tr, biu, tng TSC v hnh a vo s dng ngay cho hot ng SXKD:
- Khi nhn TSC v hnh c ti tr, biu, tng, ghi:
N TK 213 - TSC v hnh
C TK 711 - Thu nhp khc.
- Chi ph pht sinh lin quan n TSC v hnh nhn ti tr, biu, tng, ghi:
N TK 213 - TSC v hnh
C TK 111, 112,...
3.8. Khi doanh nghip nhn vn gp bng quyn s dng t, cn c vo h s giao quyn s dng t, ghi:
N TK 213 - TSC v hnh
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu.
3.9. Khi c quyt nh chuyn mc ch s dng ca BS u t l quyn s dng t sang TSC v hnh, ghi:
N TK 213 - TSC v hnh (2131)
C TK 217 - BS u t.
ng thi kt chuyn s hao mn lu k ca BS u t sang s hao mn lu k ca TSC v hnh, ghi:
N TK 2147 - Hao mn BS u t
C TK 2143 - Hao mn TSC v hnh.
3.10. Khi u t vo cng ty con, cng ty lin doanh, lin kt di hnh thc gp vn bng TSC v hnh, cn c vo
a) Trng hp gi nh gi li xc nh l vn gp nh hn gi tr cn li ca TSC v hnh em i gp vn, ghi:
N cc TK 221, 222 (theo gi tr nh gi li)
N TK 214 - Hao mn TSC (2143) (s khu hao trch)
N TK 811 - Chi ph khc (s chnh lch gia gi nh gi li nh hn gi tr cn li ca TSC v hnh)
C TK 213 - TSC v hnh (nguyn gi).
b) Trng hp gi nh gi li xc nh l vn gp ln hn gi tr cn li ca TSC v hnh em i gp vn, ghi:
N cc TK 221, 222 (theo gi tr nh gi li)
N TK 214 - Hao mn TSC (2143) (s khu hao trch)
C TK 213 - TSC v hnh (nguyn gi)
C TK 711 - Thu nhp khc (s chnh lch gia gi nh gi li ln hn gi tr cn li ca TSC v hnh).
3.11. Hch ton vic nhng bn, thanh l TSC v hnh c quy nh nh hch ton nhng bn, thanh l TSC
TSC v hnh ca doanh nghip. TSC v hnh l ti sn khng c hnh thi vt cht, nhng xc nh c gi tr v do doanh nghip nm g
c c TSC v hnh tnh n thi im a ti sn vo s dng theo d kin.
chit khu thng mi hoc gim gi), cc khon thu (khng bao gm cc khon thu c hon li) v cc chi ph lin quan trc tip
tr gp, nguyn gi ca TSC v hnh c phn nh theo gi mua tr tin ngay ti thi im mua. Khon chnh lch gia gi mua tr ch
c xc nh theo gi tr hp l ca ti sn nhn v hoc bng gi tr hp l ca ti sn em i trao i sau khi iu chnh cc khon tin h
s dng t hp php (gm chi ph tr cho t chc, c nhn chuyn nhng hoc chi ph n b, gii phng mt bng, san lp mt bng
theo gi tr hp l ban u cng (+) cc chi ph lin quan trc tip n vic a ti sn vo s dng theo d tnh.
on ca n v c ti sn iu chuyn.
u kin ghi nhn l TSC v hnh c tp hp vo chi ph SXKD trong k. Trng hp xt thy kt qu trin khai tho mn c nh ngha
XKD theo quy nh ca Chun mc k ton TSC v hnh. Ring i vi TSC l quyn s dng t th ch tnh khu hao i vi nhng TSC
ghi nhn l chi ph sn xut, kinh doanh trong k, tr khi tho mn ng thi 2 iu kin sau th c ghi tng nguyn gi TSC v hnh:
ng lai nhiu hn mc hot ng c nh gi ban u;

hi ph thnh lp doanh nghip, chi ph o to nhn vin, chi ph qung co pht sinh trong giai on trc hot ng ca doanh nghip m
xc nh kt qu hot ng kinh doanh trong k trc th khng c ti ghi nhn vo nguyn gi TSC v hnh.
hon mc tng t c hnh thnh trong ni b doanh nghip khng c ghi nhn l TSC v hnh.

ng t c coi l ti sn c nh v hnh theo quy nh ca php lut.


in quan trc tip ti quyn s dng t, nh: Tin chi ra c quyn s dng t, chi ph cho n b, gii phng mt bng, san lp mt b
i ph thc t doanh nghip chi ra c quyn pht hnh.
hi ph thc t chi ra c bn quyn tc gi, bng sng ch.
hi ph thc t lin quan trc tip ti vic mua nhn hiu hng ho.
cc chi ph thc t doanh nghip chi ra c chng trnh phn mm.
hnh l cc khon chi ra doanh nghip c c giy php hoc giy php nhng quyn thc hin cng vic , nh: Giy php khai th
a quy nh phn nh cc ti khon trn.

chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr, ghi:

tng chu thu GTGT, ghi:

GTGT tnh theo phng php khu tr, ghi:


TGT u vo (nu c))

u thu GTGT hoc thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php trc tip, ghi:

g s tin phi thanh ton tr (-) Gi mua tr tin ngay)

do trao i vi mt TSC v hnh tng t v a vo s dng ngay cho SXKD, ghi:


a TSC a i trao i)

ho mn nh ngha v tiu chun ghi nhn TSC v hnh th tp hp vo chi ph sn xut, kinh doanh trong k hoc tp hp vo chi ph tr

SC v hnh, ghi:

nh hnh thnh nguyn gi TSC v hnh, ghi:


c trn t th phi xc nh ring bit gi tr TSC v hnh l quyn s dng t, TSC hu hnh l nh ca, vt kin trc, ghi:

an n quyn s hu vn ca cc cng ty c phn, nguyn gi TSC v hnh l gi tr hp l ca cc chng t c pht hnh lin quan n

ho hot ng SXKD:

quyn s dng t, ghi:

t sang TSC v hnh, ghi:

a TSC v hnh, ghi:

n bng TSC v hnh, cn c vo gi nh gi li ca TSC v hnh:


hnh em i gp vn, ghi:

a TSC v hnh)

hnh em i gp vn, ghi:

ca TSC v hnh).
on nhng bn, thanh l TSC hu hnh (xem hng dn TK 211).
gi tr v do doanh nghip nm gi, s dng trong SXKD, cung cp dch v hoc cho cc i tng khc thu, ph hp vi tiu chun ghi n

cc chi ph lin quan trc tip n vic a ti sn vo s dng theo d tnh;


chnh lch gia gi mua tr chm v gi mua tr tin ngay c hch ton vo chi ph SXKD theo k hn thanh ton, tr khi s chnh lch
u khi iu chnh cc khon tin hoc tng ng tin tr thm hoc thu v. Nu vic trao i, thanh ton bng chng t lin quan n qu
hng mt bng, san lp mt bng, l ph trc b...) hoc theo tha thun ca cc bn khi gp vn. Vic xc nh TSC v hnh l quyn s

khai tho mn c nh ngha v tiu chun ghi nhn TSC v hnh quy nh ti Chun mc k ton TSC v hnh th cc chi ph giai o
tnh khu hao i vi nhng TSC v hnh l quyn s dng c thi hn.
tng nguyn gi TSC v hnh:

hot ng ca doanh nghip mi thnh lp, chi ph cho giai on nghin cu, chi ph chuyn dch a im c ghi nhn l chi ph SXKD

i phng mt bng, san lp mt bng (trng hp quyn s dng t ring bit i vi giai on u t nh ca, vt kin trc trn t), l

vic , nh: Giy php khai thc, giy php sn xut loi sn phm mi,...
g k hoc tp hp vo chi ph tr trc, ghi:
vt kin trc, ghi:

c pht hnh lin quan n quyn s hu vn, ghi:


u, ph hp vi tiu chun ghi nhn TSC v hnh.

hanh ton, tr khi s chnh lch c tnh vo nguyn gi TSC v hnh (vn ha) theo quy nh ca chun mc k ton Chi ph i vay
bng chng t lin quan n quyn s hu vn ca doanh nghip, th nguyn gi l gi tr hp l ca cc chng t c pht hnh lin qu
c nh TSC v hnh l quyn s dng t phi tun th cc quy nh ca php lut c lin quan.

v hnh th cc chi ph giai on trin khai c tp hp vo TK 241 "Xy dng c bn d dang" (2412). Khi kt thc giai on trin kha

m c ghi nhn l chi ph SXKD trong k hoc c phn b dn vo chi ph SXKD trong thi gian ti a khng qu 3 nm.

ca, vt kin trc trn t), l ph trc b (nu c)... Ti khon ny khng bao gm cc chi ph chi ra xy dng cc cng trnh trn t
hun mc k ton Chi ph i vay;
chng t c pht hnh lin quan n quyn s hu vn ca doanh nghip;

Khi kt thc giai on trin khai cc chi ph hnh thnh nguyn gi TSC v hnh trong giai on trin khai phi c kt chuyn vo bn N

hng qu 3 nm.

xy dng cc cng trnh trn t.


phi c kt chuyn vo bn N ti khon 213 TSC v hnh".
Ti khon 214 - Hao mn ti sn c nh
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh tnh hnh tng, gim gi tr hao mn v gi tr hao mn lu k ca cc loi TSC v
b) V nguyn tc, mi TSC, BST dng cho thu ca doanh nghip c lin quan n sn xut, kinh doanh (gm
c) Cn c vo quy nh ca php lut v yu cu qun l ca doanh nghip la chn 1 trong cc phng php tn
Phng php khu hao c p dng cho tng TSC, BST phi c thc hin nht qun v c th c thay
d) Thi gian khu hao v phng php khu hao TSC phi c xem xt li t nht l vo cui mi nm ti chnh. N
) i vi cc TSC khu hao ht ( thu hi vn), nhng vn cn s dng vo hot ng sn xut, kinh doan
e) i vi TSC v hnh, phi tu thi gian pht huy hiu qu trch khu hao tnh t khi TSC c a vo s d
g) i vi TSC thu ti chnh, trong qu trnh s dng bn i thu phi trch khu hao trong thi gian thu theo h
h) i vi BST cho thu hot ng phi trch khu hao v ghi nhn vo chi ph sn xut, kinh doanh trong k. Doa
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 214 - Hao mn TSC
Bn N: Gi tr hao mn TSC, BS u t gim do TSC, BST thanh l, nhng bn, iu ng cho doanh nghi
Bn C: Gi tr hao mn TSC, BST tng do trch khu hao TSC, BS u t.
S d bn C: Gi tr hao mn lu k ca TSC, BS u t hin c doanh nghip.
Ti khon 214 - Hao mn TSC, c 4 ti khon cp 2:
- Ti khon 2141 - Hao mn TSC hu hnh: Phn nh gi tr hao mn ca TSC hu hnh trong qu trnh s dng d
- Ti khon 2142 - Hao mn TSC thu ti chnh: Phn nh gi tr hao mn ca TSC thu ti chnh trong qu trnh s
- Ti khon 2143 - Hao mn TSC v hnh: Phn nh gi tr hao mn ca TSC v hnh trong qu trnh s dng do tr
- Ti khon 2147 - Hao mn BST: Ti khon ny phn nh gi tr hao mn BST dng cho thu hot ng ca
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) nh k tnh, trch khu hao TSC vo chi ph sn xut, kinh doanh, chi ph khc, ghi:
N cc TK 623, 627, 641, 642, 811
C TK 214 - Hao mn TSC (TK cp 2 ph hp).
b) TSC s dng, nhn c do iu chuyn trong ni b doanh nghip gia cc n v khng c t cch php n
N TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi)
C cc TK 336, 411 (gi tr cn li)
C TK 214 - Hao mn TSC (2141) (gi tr hao mn).
c) nh k tnh, trch khu hao BST ang cho thu hot ng, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn (chi tit chi ph kinh doanh BS u t)
C TK 214 - Hao mn TSC (2147).
d) Trng hp gim TSC, BS u t th ng thi vi vic ghi gim nguyn gi TSC phi ghi gim gi tr hao m
) i vi TSC dng cho hot ng s nghip, d n, khi tnh hao mn vo thi im cui nm ti chnh, ghi:
N TK 466 - Ngun kinh ph hnh thnh TSC
C TK 214 - Hao mn TSC.
e) i vi TSC dng cho hot ng vn ho, phc li, khi tnh hao mn vo thi im cui nm ti chnh, ghi:
N TK 3533 - Qu phc li hnh thnh TSC
C TK 214 - Hao mn TSC.
g) Trng hp vo cui nm ti chnh doanh nghip xem xt li thi gian trch khu hao v phng php khu hao
- Nu do thay i phng php khu hao v thi gian trch khu hao TSC, m mc khu hao TSC tng ln so vi
N cc TK 623, 627, 641, 642 (s chnh lch khu hao tng)
C TK 214 - Hao mn TSC (TK cp 2 ph hp).
- Nu do thay i phng php khu hao v thi gian trch khu hao TSC, m mc khu hao TSC gim so vi s
N TK 214 - Hao mn TSC (TK cp 2 ph hp)
C cc TK 623, 627, 641, 642 (s chnh lch khu hao gim).
h) K ton gi tr TSC hu hnh c nh gi li khi xc nh gi tr doanh nghip: Cn c vo h s xc nh li g
- Trng hp TSC nh gi li c gi tr cao hn gi tr ghi s k ton v nguyn gi TSC, hao mn lu k nh gi
N TK 211 - Nguyn gi TSC (phn nh gi tng)
C TK 412 - Chnh lch nh gi li ti sn (gi tr ti sn tng thm)
C TK 214 - Hao mn TSC (phn nh gi tng).
- Trng hp TSC nh gi li c gi tr thp hn gi tr ghi s k ton v nguyn gi TSC, hao mn lu k nh gi
N TK 214 - Hao mn TSC (phn nh gi gim)
N TK 412 - Chnh lch nh gi li ti sn (phn gi tr ti sn gim)
C TK 211 - Nguyn gi TSC (phn nh gi gim).
Doanh nghip trch khu hao TSC theo nguyn gi mi sau khi iu chnh gi tr do nh gi li. Thi im trch
i) Trng hp c phn ha n v hch ton ph thuc ca Cng ty Nh nc c lp, Tp on, Tng cng ty, cng
Khi bn giao TSC cho cng ty c phn, cn c vo bin bn bn giao ti sn, cc ph lc chi tit v ti sn bn giao
N TK 411 - Vn u t ca ch s hu (gi tr cn li)
N TK 214 - Hao mn TSC (phn hao mn)
C cc TK 211,213 (nguyn gi).
o mn lu k ca cc loi TSC v bt ng sn u t (BST) trong qu trnh s dng do trch khu hao TSC, BST v nhng khon t
n n sn xut, kinh doanh (gm c ti sn cha dng, khng cn dng, ch thanh l) u phi trch khu hao theo quy nh hin hnh. Kh
hn 1 trong cc phng php tnh, trch khu hao theo quy nh ca php lut ph hp cho tng TSC, BST nhm kch thch s pht tri
nht qun v c th c thay i khi c s thay i ng k cch thc thu hi li ch kinh t ca TSC v BST.
l vo cui mi nm ti chnh. Nu thi gian s dng hu ch c tnh ca ti sn khc bit ln so vi cc c tnh trc th thi gian k
o hot ng sn xut, kinh doanh th khng c tip tc trch khu hao. Cc TSC cha tnh khu hao (cha thu hi vn) m h
t khi TSC c a vo s dng (theo hp ng, cam kt hoc theo quyt nh ca cp c thm quyn). Ring i vi TSC v hnh l q
hao trong thi gian thu theo hp ng tnh vo chi ph sn xut, kinh doanh, m bo thu hi vn.
n xut, kinh doanh trong k. Doanh nghip c th da vo cc BS ch s hu s dng (TSC) cng loi c tnh thi gian trch khu ha

bn, iu ng cho doanh nghip khc, gp vn u t vo n v khc.

hnh trong qu trnh s dng do trch khu hao TSC v nhng khon tng, gim hao mn khc ca TSC hu hnh.
thu ti chnh trong qu trnh s dng do trch khu hao TSC thu ti chnh v nhng khon tng, gim hao mn khc ca TSC thu ti
nh trong qu trnh s dng do trch khu hao TSC v hnh v nhng khon lm tng, gim hao mn khc ca TSC v hnh.
dng cho thu hot ng ca doanh nghip.

n v khng c t cch php nhn hch ton ph thuc, ghi:

C phi ghi gim gi tr hao mn ca TSC, BST (xem hng dn hch ton cc TK 211, 213, 217).
m cui nm ti chnh, ghi:

m cui nm ti chnh, ghi:

hao v phng php khu hao TSC, nu c s thay i mc khu hao cn phi iu chnh s khu hao ghi trn s k ton nh sau:
khu hao TSC tng ln so vi s trch trong nm, s chnh lch khu hao tng, ghi:

khu hao TSC gim so vi s trch trong nm, s chnh lch khu hao gim, ghi:
Cn c vo h s xc nh li gi tr doanh nghip, doanh nghip iu chnh li gi tr TSC hu hnh theo nguyn tc sau: Chnh lch tng
TSC, hao mn lu k nh gi tng so vi gi tr ghi s, k ton ghi:

TSC, hao mn lu k nh gi li gim so vi gi tr ghi s, k ton ghi:

do nh gi li. Thi im trch khu hao ca TSC c nh gi li khi xc nh gi tr doanh nghip ca cng ty c phn l thi im d
p, Tp on, Tng cng ty, cng ty m, cng ty thnh vin hch ton c lp ca Tng cng ty:
lc chi tit v ti sn bn giao cho cng ty c phn v cc chng t, s k ton c lin quan, k ton phn nh gim gi tr ti sn bn giao
TSC, BST v nhng khon tng, gim hao mn khc ca TSC, BST.
hao theo quy nh hin hnh. Khu hao TSC dng trong sn xut, kinh doanh v khu hao BST hch ton vo chi ph sn xut, kinh doa
ST nhm kch thch s pht trin sn xut, kinh doanh, m bo vic thu hi vn nhanh, y v ph hp vi kh nng trang tri chi ph

c tnh trc th thi gian khu hao phi c thay i tng ng. Phng php khu hao TSC c thay i khi c s thay i n
(cha thu hi vn) m h hng, cn thanh l, th phi xc nh nguyn nhn, trch nhim ca tp th, c nhn x l bi thng v
). Ring i vi TSC v hnh l quyn s dng t th ch trch khu hao i vi quyn s dng t xc nh c thi hn s dng. Nu k

c tnh thi gian trch khu hao v xc nh phng php khu hao BST. Trng hp BST nm gi ch tng gi, doanh nghip khn

hao mn khc ca TSC thu ti chnh.


a TSC v hnh.

hi trn s k ton nh sau:


nguyn tc sau: Chnh lch tng gi tr cn li ca TSC c ghi nhn vo bn C TK 412 - Chnh lch nh gi li ti sn; Chnh lch gi

a cng ty c phn l thi im doanh nghip c phn ha c cp giy chng nhn ng k kinh doanh thnh cng ty c phn.

n nh gim gi tr ti sn bn giao cho cng ty c phn, ghi:


n vo chi ph sn xut, kinh doanh trong k; khu hao TSC cha dng, khng cn dng, ch thanh l hch ton vo chi ph khc. Cc tr
p vi kh nng trang tri chi ph ca doanh nghip.

c thay i khi c s thay i ng k cch thc c tnh thu hi li ch kinh t ca TSC. Trng hp ny, phi iu chnh chi ph khu hao
, c nhn x l bi thng v phn gi tr cn li ca TSC cha thu hi, khng c bi thng phi c b p bng s thu do tha
nh c thi hn s dng. Nu khng xc nh c thi gian s dng th khng trch khu hao.

ch tng gi, doanh nghip khng trch khu hao m xc nh tn tht do gim gi tr.
nh gi li ti sn; Chnh lch gim gi tr cn li ca TSC c ghi nhn vo bn N ca TK 412 - Chnh lch nh gi li ti sn v phi ch

hnh cng ty c phn.


h ton vo chi ph khc. Cc trng hp c bit khng phi trch khu hao (nh TSC d tr, TSC dng chung cho x hi...), doanh nghi

phi iu chnh chi ph khu hao cho nm hin hnh v cc nm tip theo, v c thuyt minh trong Bo co ti chnh.
c b p bng s thu do thanh l ca chnh TSC , s tin bi thng do lnh o doanh nghip quyt nh. Nu s thu thanh l v
ch nh gi li ti sn v phi chi tit khon chnh lch ny theo tng TSC. C th cho tng trng hp ghi s nh sau:
chung cho x hi...), doanh nghip phi thc hin theo quy nh ca php lut hin hnh. i vi TSC dng cho hot ng s nghip, d

co ti chnh.
yt nh. Nu s thu thanh l v s thu bi thng khng b p phn gi tr cn li ca TSC cha thu hi, hoc gi tr TSC b mt th
ghi s nh sau:
ng cho hot ng s nghip, d n hoc dng vo mc ch phc li th khng phi trch khu hao tnh vo chi ph sn xut, kinh doanh m

hi, hoc gi tr TSC b mt th chnh lch cn li c coi l l v thanh l TSC v k ton vo chi ph khc. Ring doanh nghip Nh n
o chi ph sn xut, kinh doanh m ch tnh hao mn TSC v hch ton gim ngun hnh thnh TSC .

hc. Ring doanh nghip Nh nc c x l theo chnh sch ti chnh hin hnh ca Nh nc.
Ti khon 217 - Bt ng sn u t
1. Nguyn tc k ton
1.1. Ti khon ny dng phn nh s hin c v tnh hnh bin ng tng, gim bt ng sn u t (BST) ca
- S dng trong sn xut, cung cp hng ha, dch v hoc s dng cho cc mc ch qun l; hoc
- Bn trong k sn xut, kinh doanh thng thng.
1.2. Ti khon ny dng phn nh gi tr BST tiu chun ghi nhn l BST. Khng phn nh vo ti khon
Bt ng sn u t c ghi nhn l ti sn phi tha mn ng thi hai iu kin sau:
- Chc chn thu c li ch kinh t trong tng lai; v
- Nguyn gi phi c xc nh mt cch ng tin cy.
1.3. Bt ng sn u t c ghi nhn trn ti khon ny theo nguyn gi. Nguyn gi ca BST l ton b cc c
- Tu thuc vo tng trng hp, nguyn gi ca BST c xc nh nh sau:
+ Nguyn gi ca BST c mua bao gm gi mua v cc chi ph lin quan trc tip n vic mua, nh: Ph dch
+ Trng hp mua BST thanh ton theo phng thc tr chm, nguyn gi ca BS u t c phn nh theo
+ Nguyn gi ca BST t xy dng l gi thnh thc t v cc chi ph lin quan trc tip ca BST tnh n ngy
+ Trng hp bt ng sn thu ti chnh vi mc ch cho thu hot ng tho mn tiu chun ghi nhn l B
- Cc chi ph sau khng c tnh vo nguyn gi ca BST:
+ Chi ph pht sinh ban u (tr trng hp cc chi ph ny l cn thit a BST vo trng thi sn sng s d
+ Cc chi ph khi mi a BST vo hot ng ln u trc khi BST t ti trng thi hot ng bnh thng t
+ Cc chi ph khng bnh thng v nguyn liu, vt liu, lao ng hoc cc ngun lc khc trong qu trnh xy dn
1.4. Cc chi ph lin quan n BST pht sinh sau ghi nhn ban u phi c ghi nhn l chi ph sn xut, kinh do
1.5 Trong qu trnh cho thu hot ng phi tin hnh trch khu hao BST v ghi nhn vo chi ph kinh doanh tro
- Trng hp doanh nghip ghi nhn doanh thu i vi ton b s tin nhn trc t vic cho thu BST, k ton
- Gi vn ca BST cho thu bao gm: Chi ph khu hao BST v cc chi ph lin quan trc tip khc ti vic cho
1.6. Doanh nghip khng trch khu hao i vi BST nm gi ch tng gi. Trng hp c bng chng chc chn
1.7. i vi nhng BST c mua vo nhng phi tin hnh xy dng, ci to, nng cp trc khi s dng cho m
1.8. Vic chuyn t bt ng sn ch s hu s dng thnh BST hoc t BST sang bt ng sn ch s hu s
- BST chuyn thnh bt ng sn ch s hu s dng khi ch s hu bt u s dng ti sn ny;
- BST chuyn thnh hng tn kho khi ch s hu bt u trin khai cho mc ch bn;
- Bt ng sn ch s hu s dng chuyn thnh BST khi ch s hu kt thc s dng ti sn v khi bn khc
- Hng tn kho chuyn thnh BST khi ch s hu bt u cho bn khc thu hot ng;
- Bt ng sn xy dng chuyn thnh BST khi kt thc giai on xy dng, bn giao a vo u t (trong giai
Vic chuyn i mc ch s dng gia BST vi bt ng sn ch s hu s dng hoc hng tn kho khng lm
1.9. Khi doanh nghip quyt nh bn mt BST m khng c giai on sa cha, ci to nng cp th doanh nghi
1.10. Doanh thu t vic bn BST c ghi nhn l ton b gi bn (gi bn cha c thu GTGT i vi trng h
1.11. Ghi gim BST trong cc trng hp:
- Chuyn i mc ch s dng t BST sang hng tn kho hoc bt ng sn ch s hu s dng;
- Bn, thanh l BST;
- Ht thi hn thu ti chnh tr li BST cho ngi cho thu.
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 217 - Bt ng sn u t
Bn N: Nguyn gi BST tng trong k.
Bn C: Nguyn gi BST gim trong k.
S d bn N: Nguyn gi BST hin c.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
3.1. Khi mua Bt ng sn u t:
a) Trng hp mua tr tin ngay, nu thu GTGT u vo c khu tr:
N TK 217 - Bt ng sn u t
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332)
C cc TK 111, 112.
Trng hp thu GTGT u vo khng c khu tr th nguyn gi BST bao gm c thu GTGT.
b) Mua BST theo phng thc tr chm:
- Ghi nhn BST c mua, nu thu GTGT u vo c php khu tr, ghi:
N TK 217 - BS u t (theo gi mua tr tin ngay cha c thu GTGT)
N TK 242 - Chi ph tr trc (phn li tr chm tnh bng s chnh lch gia Tng s tin phi thanh ton tr (-) Gi
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332)
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn.
Trng hp thu GTGT u vo khng c khu tr th nguyn gi BST bao gm c thu GTGT.
- Hng k, tnh v phn b s li phi tr v vic mua BST theo phng thc tr chm, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C TK 242 - Chi ph tr trc.
- Khi thanh ton tin cho ngi bn, ghi:
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (phn chit khu thanh ton c hng do thanh ton trc thi hn
C cc TK 111, 112,
3.2. Trng hp BS u t hnh thnh do xy dng c bn hon thnh bn giao:
- Khi pht sinh chi ph xy dng BST, cn c vo cc ti liu v chng t c lin quan, k ton tp hp chi ph vo
- Khi giai on u t XDCB hon thnh bn giao chuyn ti sn u t thnh BS u t, k ton cn c vo h s
N TK 217 - Bt ng sn u t
C TK 241 - XDCB d dang.
3.3. Khi chuyn t bt ng sn ch s hu s dng hoc hng tn kho thnh BST, cn c vo h s chuyn i
a) Trng hp chuyn i TSC thnh BST:
N TK 217 - Bt ng sn u t
C TK 211 - TSC hu hnh, hoc
C TK 213 - TSC v hnh.
ng thi kt chuyn s hao mn lu k, ghi:
N cc TK 2141, 2143
C TK 2147 - Hao mn BST (nu BST cho thu)
C TK 217 - Bt ng sn u t(nu BST nm gi ch tng gi).
b) Khi chuyn t hng tn kho thnh BST, cn c vo h s chuyn i mc ch s dng, ghi:
N TK 217 - Bt ng sn u t
C cc TK 1557, 1567.
Nu BST dng cho thu, k ton tin hnh trch khu hao theo quy nh. Nu nm gi ch tng gi, k ton k
3.4. Khi i thu ti chnh vi mc ch cho thu theo mt hoc nhiu hp ng thu hot ng, nu ti sn thu
a) Cn c vo hp ng thu ti chnh v cc chng t lin quan, ghi:
N TK 217 - Bt ng sn u t
C cc TK 111, 112, 3412.
(K ton thanh ton tin thu khi nhn Ho n thu ti chnh c thc hin theo quy nh ti ti khon 212 TS
b) Khi ht hn thu ti sn ti chnh
- Nu tr li BST thu ti chnh ang phn loi l BST, ghi:
N TK 2147 - Hao mn BST
N TK 632 - Gi vn hng bn (s chnh lch gia nguyn gi BS u t thu v gi tr hao mn lu k)
C TK 217 - Bt ng sn u t (nguyn gi).
- Nu mua li BST thu ti chnh ang phn loi l BST tip tc u t, ghi tng nguyn gi BST s tin p
N TK 217 - Bt ng sn u t
C cc TK 111, 112,
- Nu mua li bt ng sn thu ti chnh ang phn loi l BST s dng cho hot ng sn xut, kinh doanh
N TK 211 - TSC hu hnh, hoc
N TK 213 - TSC v hnh
C TK 217 - Bt ng sn u t
C cc TK 111, 112 (s tin phi tr thm).
ng thi kt chuyn s hao mn lu k, ghi:
N TK 2147 - Hao mn BST
C cc TK 2141, 2143.
3.5. Khi pht sinh chi ph sau ghi nhn ban u ca BST, nu tho mn cc iu kin c vn ho hoc bao gm
- Tp hp chi ph pht sinh sau ghi nhn ban u (nng cp, ci to BST) thc t pht sinh, ghi:
N TK 241 - XDCB d dang
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332)
C cc TK 111, 112, 152, 331,...
- Khi kt thc hot ng nng cp, ci to,... BST, bn giao ghi tng nguyn gi BST, ghi:
N TK 217 - Bt ng sn u t
C TK 241 - XDCB d dang.
3.6. K ton bn, thanh l BST
a) Ghi nhn doanh thu bn, thanh l BST:
- Trng hp tch ngay c thu GTGT u ra phi np ti thi im bn, thanh l BST, ghi:
N cc TK 111, 112, 131 (tng gi thanh ton)
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (5117) (gi bn thanh l cha c thu GTGT)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311).
- Trng hp khng tch ngay c thu GTGT u ra phi np ti thi im bn, thanh l BST, doanh thu bao g
N TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 3331 - Thu GTGT phi np.
b) K ton ghi gim nguyn gi v gi tr cn li ca BST c bn, thanh l, ghi:
N TK 214 - Hao mn TSC (2147 - Hao mn BS u t nu c)
N TK 632 - Gi vn hng bn (gi tr cn li ca BS u t)
C TK 217 - Bt ng sn u t (nguyn gi ca BS u t).
3.7. K ton cho thu Bt ng sn u t
a) Ghi nhn doanh thu t vic cho thu Bt ng sn u t:
N cc TK 111, 112, 131
C TK 511 - Doanh thu bn hng, cung cp dch v (5117).
b) Ghi nhn gi vn Bt ng sn u t cho thu
- Trng hp tp hp gi vn Bt ng sn u t, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 214 - Gi tr hao mn ly k (2147)
C cc TK 111, 112, 331...
- Trng hp cha tp hp gi vn ca Bt ng sn u t do mt phn d n cha hon thnh (cho thu cu
3.7. K ton chuyn BST thnh hng tn kho hoc thnh bt ng sn ch s hu s dng:
a) Trng hp BST chuyn thnh hng tn kho khi ch s hu c quyt nh sa cha, ci to nng cp bn:
- Khi c quyt nh sa cha, ci to, nng cp BST bn, k ton tin hnh kt chuyn gi tr cn li ca BS
N TK 156 - Hng ho (TK 1567 - Gi tr cn li ca BST)
N TK 214 - Hao mn TSC (2147) (s hao mn lu k - nu c)
C TK 217 - Bt ng sn u t (nguyn gi).
- Khi pht sinh cc chi ph sa cha, ci to, nng cp trin khai cho mc ch bn, ghi:
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C cc TK 111, 112, 152, 334, 331,
- Khi kt thc giai on sa cha, ci to, nng cp trin khai cho mc ch bn, kt chuyn ton b chi ph ghi tng
N TK 156 - Hng ho (1567)
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
b) Trng hp chuyn BST thnh bt ng sn ch s hu s dng, ghi:
N cc TK 211, 213
C TK 217 - Bt ng sn u t.
ng thi, ghi:
N TK 2147 - Hao mn BST (nu c)
C cc TK 2141, 2143.
3.8. i vi BST nm gi ch tng gi, k ton khng trch khu hao m thc hin xc nh tn tht do gim gi t
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 217 - Bt ng sn u t.
t ng sn u t (BST) ca doanh nghip theo nguyn gi, c theo di chi tit theo tng i tng tng t nh TSC. BST gm
h qun l; hoc

. Khng phn nh vo ti khon ny gi tr bt ng sn mua v bn trong k hot ng kinh doanh bnh thng hoc xy dng bn

n gi ca BST l ton b cc chi ph (tin hoc tng ng tin) m doanh nghip b ra hoc gi tr hp l ca cc khon khc a ra tr

p n vic mua, nh: Ph dch v t vn, l ph trc b v chi ph giao dch lin quan khc,...
BS u t c phn nh theo gi mua tr tin ngay ti thi im mua. Khon chnh lch gia gi mua tr chm v gi mua tr tin ngay
c tip ca BST tnh n ngy hon thnh cng vic xy dng;
mn tiu chun ghi nhn l BST th nguyn gi ca BST ti thi im khi u thu c thc hin theo quy nh ca Chun m

T vo trng thi sn sng s dng);


ng thi hot ng bnh thng theo d kin;
c khc trong qu trnh xy dng BST.
nhn l chi ph sn xut, kinh doanh trong k, tr khi chi ph ny c kh nng chc chn lm cho BST to ra li ch kinh t trong tng la
nhn vo chi ph kinh doanh trong k (k c trong thi gian ngng cho thu). Doanh nghip c th da vo cc bt ng sn ch s hu s
t vic cho thu BST, k ton phi c tnh y gi vn tng ng vi doanh thu c ghi nhn (bao gm c s khu hao c tnh
quan trc tip khc ti vic cho thu, nh: Chi ph dch v mua ngoi, chi ph tin lng nhn vin trc tip qun l bt ng sn cho thu,
g hp c bng chng chc chn cho thy BST b gim gi so vi gi tr th trng v khon gim gi c xc nh mt cch ng tin cy
ng cp trc khi s dng cho mc ch u t th gi tr bt ng sn, chi ph mua sm v chi ph cho qu trnh xy dng, ci to, nng cp
sang bt ng sn ch s hu s dng hay hng tn kho ch khi c s thay i v mc ch s dng nh cc trng hp sau:
dng ti sn ny;

dng ti sn v khi bn khc thu hot ng;

iao a vo u t (trong giai on xy dng phi k ton theo Chun mc k ton Ti sn c nh hu hnh).
g hoc hng tn kho khng lm thay i gi tr ghi s ca ti sn c chuyn i v khng lm thay i nguyn gi ca bt ng sn trong
ci to nng cp th doanh nghip vn tip tc ghi nhn l BST trn TK 217 "Bt ng sn u t" cho n khi BST c bn m k
c thu GTGT i vi trng hp doanh nghip np thu GTGT tnh theo phng php khu tr thu). Trng hp bn theo phng thc

s hu s dng;
m c thu GTGT.

tin phi thanh ton tr (-) Gi mua tr tin ngay v thu GTGT u vo)

m c thu GTGT.

g do thanh ton trc thi hn - Nu c)

uan, k ton tp hp chi ph vo bn N TK 241 XDCB d dang (tng t nh xy dng TSC hu hnh, xem gii thch ti khon 211 TSC
u t, k ton cn c vo h s bn giao, ghi:

T, cn c vo h s chuyn i mc ch s dng, ghi:

s dng, ghi:

nm gi ch tng gi, k ton khng trch khu hao m xc nh s gim gi tr ca BST. Nu s tn tht do gim gi tr c xc nh ti
hu hot ng, nu ti sn thu tho mn tiu chun l BST:

o quy nh ti ti khon 212 TSC thu ti chnh).

tr hao mn lu k)
tng nguyn gi BST s tin phi tr thm, ghi:

hot ng sn xut, kinh doanh hoc qun l ca doanh nghip th phi phn loi li thnh bt ng sn ch s hu s dng, ghi:

n c vn ho hoc bao gm trong ngha v ca doanh nghip phi chu cc chi ph cn thit s pht sinh a BST ti trng thi s
pht sinh, ghi:

BST, ghi:

thu GTGT)

hanh l BST, doanh thu bao gm c thu GTGT u ra phi np. nh k, k ton xc nh s thu GTGT phi np v ghi gim doanh thu,

cha hon thnh (cho thu cun chiu), k ton phi c tnh gi vn cho thu tng t nh phng php c tnh gi vn khi bn thnh

cha, ci to nng cp bn:


chuyn gi tr cn li ca BST vo TK 156 Hng ho, ghi:

chuyn ton b chi ph ghi tng gi gc hng ho bt ng sn ch bn, ghi:

n xc nh tn tht do gim gi tr (tng t nh vic xc nh d phng gim gi ca hng ha bt ng sn). Nu khon tn tht c x
g tng t nh TSC. BST gm: Quyn s dng t, nh, hoc mt phn ca nh hoc c nh v t, c s h tng do ngi ch s hu

h thng hoc xy dng bn trong tng lai gn, bt ng sn ch s hu s dng, bt ng sn trong qu trnh xy dng cha hon t

p l ca cc khon khc a ra trao i c c BST tnh n thi im mua hoc xy dng hon thnh BST .

chm v gi mua tr tin ngay c hch ton vo chi ph ti chnh theo k hn thanh ton, tr khi s chnh lch c tnh vo nguy

n theo quy nh ca Chun mc k ton Thu ti sn.

ra li ch kinh t trong tng lai nhiu hn mc hot ng c nh gi ban u th c ghi tng nguyn gi BST.
o cc bt ng sn ch s hu s dng cng loi c tnh thi gian trch khu hao v xc nh phng php khu hao ca BST.
o gm c s khu hao c tnh trc).
p qun l bt ng sn cho thu, chi ph khu hao cc cng trnh ph tr phc v vic cho thu BST.
c xc nh mt cch ng tin cy th doanh nghip c nh gi gim nguyn gi BST v ghi nhn khon tn tht vo gi vn hng bn
trnh xy dng, ci to, nng cp BST c phn nh trn TK 241 Xy dng c bn d dang. Khi qu trnh xy dng, ci to, nng cp
c trng hp sau:

uyn gi ca bt ng sn trong vic xc nh gi tr hay lp Bo co ti chnh.


n khi BST c bn m khng chuyn thnh hng tn kho.
ng hp bn theo phng thc tr chm, th doanh thu c xc nh ban u theo gi bn tr tin ngay (gi bn cha c thu GTGT i
em gii thch ti khon 211 TSC hu hnh).

t do gim gi tr c xc nh tin cy, k ton ghi nhn khon tn tht vo gi vn hng bn v ghi gim nguyn gi BST.
s hu s dng, ghi:

nh a BST ti trng thi sn sng hot ng th c ghi tng nguyn gi BST:

phi np v ghi gim doanh thu, ghi:

p c tnh gi vn khi bn thnh phm bt ng sn.


n). Nu khon tn tht c xc nh ng tin cy, ghi:
s h tng do ngi ch s hu hoc ngi i thu ti sn theo hp ng thu ti chnh nm gi nhm mc ch thu li t vic cho thu

qu trnh xy dng cha hon thnh vi mc ch s dng trong tng lai di dng BST.

nh BST .

nh lch c tnh vo nguyn gi BST theo quy nh ca Chun mc k ton "Chi ph i vay";

n gi BST.
php khu hao ca BST.

n tn tht vo gi vn hng bn (tng t nh vic lp d phng i vi hng ha bt ng sn).


rnh xy dng, ci to, nng cp hon thnh phi xc nh nguyn gi BST hon thnh kt chuyn vo TK 217 Bt ng sn u t.

(gi bn cha c thu GTGT i vi doanh nghip np thu GTGT tnh theo phng php khu tr thu). Khon chnh lch gia tng s ti
guyn gi BST.
mc ch thu li t vic cho thu hoc ch tng gi m khng phi :

o TK 217 Bt ng sn u t.

Khon chnh lch gia tng s tin phi thanh ton v gi bn tr tin ngay c ghi nhn l doanh thu tin li cha thc hin.
n li cha thc hin.
Ti khon 221 u t vo cng ty con
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh gi tr hin c v tnh hnh bin ng tng, gim khon u t vn trc tip vo
b) Ch hch ton vo TK 221 "u t vo cng ty con" khi nh u t nm gi trn 50% quyn biu quyt (ngoi tr
c) Cc trng hp sau khon u t vn c hch ton vo TK 221 "u t vo cng ty con" khi doanh nghip
- Cc nh u t khc tho thun dnh cho cng ty m hn 50% quyn biu quyt;
- Cng ty m c quyn chi phi cc chnh sch ti chnh v hot ng theo quy ch tho thun;
- Cng ty m c quyn b nhim hoc bi min a s cc thnh vin Hi ng qun tr hoc cp qun l tng
- Cng ty m c quyn b a s phiu ti cc cuc hp ca Hi ng qun tr hoc cp qun l tng ng.
d) Trng hp mua khon u t vo cng ty con trong giao dch hp nht kinh doanh, bn mua phi xc nh ng
) K ton khon u t vo cng ty con phi tun th cc nguyn tc quy nh ti iu 40 Thng t ny.
e) Trng hp cng ty m gii th cng ty con v sp nhp ton b ti sn v n phi tr ca cng ty con vo cng t
- Cng ty m ghi gim gi tr ghi s khon u t vo cng ty con;
- Ghi nhn ton b ti sn, n phi tr ca cng ty con b gii th vo Bng cn i k ton ca cng ty m theo gi
- Phn chnh lch gia gi ph khon u t vo cng ty con v gi tr hp l ca ti sn v n phi tr c ghi nh
g) Vic phn phi li nhun cho ch s hu ti cng ty m c cn c vo mc li nhun sau thu cha phn ph
- C lung tin thc hin vic phn phi;
- Khng phn phi khon li nhun pht sinh t cc giao dch mua r (bt li thng mi) cho n khi thanh l cn
- Khng phn phi li nhun pht sinh t cc giao dch mang tnh cht nh gi li (nh chnh lch nh gi li ti
- Khng phn phi li nhun pht sinh t vic p dng phng php vn ch s hu cho n khi thc s nhn
h) Doanh nghip khng c chuyn khon u t vo cng ty con thnh chng khon kinh doanh hoc khon u
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 221 - u t vo cng ty con
Bn N: Gi tr thc t cc khon u t vo cng ty con tng.
Bn C: Gi tr thc t cc khon u t vo cng ty con gim.
S d bn N: Gi tr thc t cc khon u t vo cng ty con hin c ca cng ty m.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
3.1. Trng hp cng ty m u t vo cng ty con di hnh thc gp vn
a) Khi cng ty m u t vo cng ty con bng tin, cn c s tin u t v cc chi ph lin quan trc tip n vic
N TK 221 - u t vo cng ty con
C cc TK 111, 112, 3411,...
ng thi m s chi tit theo di tng loi c phiu theo mnh gi (nu u t vo cng ty con di hnh thc
b) Trng hp cng ty m gp vn vo cng ty con bng ti sn phi tin t:
Khi cng ty m u t gp vn vo cng ty con bng hng tn kho hoc TSC (khng phi l vic thanh ton khi mu
- Trng hp gi tr ghi s hoc gi tr cn li ca ti sn em i gp vn nh hn gi tr do cc bn nh gi li, k
N TK 221 - u t vo cng ty con
N TK 214 - Hao mn TSC
C TK 211, 213, 217 (nu gp vn bng TSC hoc BS u t)
C TK 152, 153, 155, 156 (nu gp vn bng hng tn kho)
C TK 711 - Thu nhp khc (phn chnh lch nh gi tng).
- Trng hp gi tr ghi s hoc gi tr cn li ca ti sn em i gp vn ln hn gi tr do cc bn nh gi li, k t
N TK 221 - u t vo cng ty con
N TK 214 - Hao mn TSC
N TK 811 - Chi ph khc (phn chnh lch nh gi gim)
C cc TK 211, 213, 217(nu gp vn bng TSC hoc BS u t)
C cc TK 152, 153, 155, 156 (nu gp vn bng hng tn kho).
3.2. Trng hp cng ty m u t vo cng ty con di hnh thc mua li phn vn gp:
Trng hp ny, k ton xc nh gi ph khon u t ph hp vi quy nh ca Chun mc k ton hp nht kinh
a) Nu vic mua, bn khi hp nht kinh doanh c bn mua thanh ton bng tin, hoc cc khon tng ng ti
N TK 221 - u t vo cng ty con
C cc TK 111, 112, 121,...
b) Nu vic mua, bn khi hp nht kinh doanh c thc hin bng vic bn mua pht hnh c phiu:
- Nu gi pht hnh (theo gi tr hp l) ca c phiu ti ngy din ra trao i ln hn mnh gi c phiu, ghi:
N TK 221 - u t vo cng ty con (theo gi tr hp l)
C TK 4111 - Vn gp ca ch s hu (theo mnh gi)
C TK 4112 - Thng d vn c phn (s chnh lch gia gi tr hp l ln hn mnh gi c phiu).
- Nu gi pht hnh (theo gi tr hp l) ca c phiu ti ngy din ra trao i nh hn mnh gi c phiu, ghi:
N TK 221 - u t vo cng ty con (theo gi tr hp l)
N TK 4112 - Thng d vn c phn (s chnh lch gia gi tr hp l nh hn mnh gi c phiu)
C TK 4111 - Vn gp ca ch s hu (theo mnh gi).
- Chi ph pht hnh c phiu thc t pht sinh, ghi:
N TK 4112 - Thng d vn c phn
C cc TK 111, 112,...
c) Nu vic mua, bn khi hp nht kinh doanh c bn mua thanh ton bng cch trao i cc ti sn ca mnh v
- Trng hp trao i bng TSC, khi a TSC em trao i, k ton ghi gim TSC:
N TK 811 - Chi ph khc (gi tr cn li ca TSC a i trao i)
N TK 214 - Hao mn TSC (gi tr hao mn)
C TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi).
ng thi ghi tng thu nhp khc v tng khon u t vo cng ty con do trao i TSC:
N TK 221 - u t vo cng ty con (tng gi thanh ton)
C TK 711 - Thu nhp khc (gi tr hp l ca TSC a i trao i)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (TK 33311) (nu c).
- Trng hp trao i bng sn phm, hng ho, khi xut kho sn phm, hng ho a i trao i, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C cc TK 155, 156,...
ng thi phn nh doanh thu bn hng v ghi tng khon u t vo cng ty con:
N TK 221 - u t vo cng ty con
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (33311).
d) Nu vic mua, bn khi hp nht kinh doanh c bn mua thanh ton bng vic pht hnh tri phiu:
- Trng hp thanh ton bng tri phiu theo mnh gi, ghi:
N TK 221 - u t vo cng ty con (theo gi tr hp l)
C TK 34311 - Mnh gi tri phiu.
- Trng hp thanh ton bng tri phiu c chit khu, ghi:
N TK 221 - u t vo cng ty con (theo gi tr hp l)
N TK 34312 - Chit khu tri phiu (phn chit khu)
C TK 34311 - Mnh gi tri phiu (theo mnh gi tri phiu).
- Trng hp thanh ton bng tri phiu c ph tri, ghi:
N TK 221 - u t vo cng ty con (theo gi tr hp l)
C TK 34311 - Mnh gi tri phiu
C TK 34313 - Ph tri tri phiu (phn ph tri).
) Cc chi ph lin quan trc tip n vic hp nht kinh doanh nh chi ph t vn php l, thm nh gi..., k ton
N TK 221 - u t vo cng ty con
C cc TK 111, 112, 331,...
3.3. K ton c tc, li nhun c chia bng tin hoc ti sn phi tin t (ngoi tr trng hp nhn c tc bng c
a) Khi nhn c thng bo v c tc, li nhun c chia cho giai on sau ngy u t t cng ty con, ghi:
N TK 138 - Phi thu khc (1388)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
Khi nhn c c tc, li nhun c chia, ghi:
N cc TK lin quan (theo gi tr hp l)
C TK 138 - Phi thu khc (1388).
b) Khi nhn c thng bo v c tc, li nhun c chia cho giai on trc ngy u t t cng ty con, ghi:
N TK 138 - Phi thu khc (1388)
C TK 221 - u t vo cng ty con.
c) Trng hp nhn c khon c tc, li nhun m khon c tc, li nhun s dng nh gi li gi tr
N TK 138 - Phi thu khc (1388)
C TK 221 - u t vo cng ty con.
3.4. Trng hp u t thm cc khon u t vo cng ty lin doanh, lin kt, cng c ti chnh tr thnh kho
N TK 221 - u t vo cng ty con
C cc TK 121, 128, 222, 228
C cc TK lin quan (gi tr hp l ca s phi u t b sung).
3.5. Khi thanh l mt phn hoc ton b khon u t vo cng ty con:
N cc TK lin quan (gi tr hp l ca s thu c t vic thanh l)
N TK 222 - u t vo cng ty lin doanh, lin kt (cng ty con tr thnh cng ty lin doanh, lin kt)
N TK 228 - u t khc (cng ty con tr thnh u t thng)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (Nu l)
C TK 221 - u t vo cng ty con (gi tr ghi s)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (nu li).
3.6. Khi gii th cng ty con sp nhp ton b ti sn v n phi tr vo cng ty m, k ton ghi gim gi tr kho
N cc TK phn nh ti sn (theo gi tr hp l ti ngy sp nhp)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (phn chnh lch gia gi tr ghi s ca khon u t ln hn gi tr hp l ca ti sn
C cc TK phn nh n phi tr (gi tr hp l ti ngy sp nhp)
C TK 221 - u t vo cng ty con (gi tr ghi s)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (phn chnh lch gia gi tr ghi s ca khon u t nh hn gi tr h
khon u t vn trc tip vo cng ty con. Cng ty con l n v c t cch php nhn, hch ton c lp, chu s kim sot ca mt n
50% quyn biu quyt (ngoi tr trng hp ti im c di y) v c quyn chi phi cc chnh sch ti chnh v hot ng ca n v kh
ng ty con" khi doanh nghip u t nm gi t hn 50% quyn biu quyt ti cng ty con, nhng c tha thun khc:

tr hoc cp qun l tng ng;


p qun l tng ng.
anh, bn mua phi xc nh ngy mua, gi ph khon u t v thc hin cc th tc k ton theo ng quy nh ca Chun mc k ton H
iu 40 Thng t ny.
i tr ca cng ty con vo cng ty m (cng ty m k tha ton b quyn li v ngha v ca cng ty con), k ton thc hin theo nguyn t

ton ca cng ty m theo gi tr hp l ti ngy sp nhp;


sn v n phi tr c ghi nhn vo doanh thu hot ng ti chnh hoc chi ph ti chnh.
nhun sau thu cha phn phi thuc s hu ca cng ty m trn Bo co ti chnh hp nht. Khi phn phi li nhun bng tin, doanh n

g mi) cho n khi thanh l cng ty con;


nh chnh lch nh gi li ti sn mang i gp vn, cng c ti chnh) cho n khi thanh l, nhng bn cc khon u t;
u cho n khi thc s nhn c khon li nhun bng tin hoc cc ti sn khc t cc cng ty lin doanh, lin kt.
on kinh doanh hoc khon u t di hnh thc khc tr khi thc s thanh l khon u t dn n mt quyn kim sot. Vic c

ph lin quan trc tip n vic u t vo cng ty con, ghi:

vo cng ty con di hnh thc mua c phiu).

g phi l vic thanh ton khi mua doanh nghip trong giao dch hp nht kinh doanh), cng ty m phi ghi nhn phn chnh lch gia gi t
tr do cc bn nh gi li, k ton phn nh khon li l phn chnh lch nh gi tng ti sn vo thu nhp khc, ghi:

tr do cc bn nh gi li, k ton phn nh khon l l phn chnh lch nh gi gim ti sn vo chi ph khc, ghi:
un mc k ton hp nht kinh doanh. Ti ngy mua, bn mua s xc nh v phn nh gi ph hp nht kinh doanh bao gm: Gi tr hp l
hoc cc khon tng ng tin, ghi:

ht hnh c phiu:
n mnh gi c phiu, ghi:

gi c phiu).
n mnh gi c phiu, ghi:

h gi c phiu)

trao i cc ti sn ca mnh vi bn b mua:

a i trao i, ghi:

pht hnh tri phiu:


hp l, thm nh gi..., k ton bn mua ghi:

trng hp nhn c tc bng c phiu):


u t t cng ty con, ghi:

y u t t cng ty con, ghi:

s dng nh gi li gi tr khon u t vo cng ty con khi xc nh gi tr doanh nghip (cng ty m) c phn ho v ghi tng vn

cng c ti chnh tr thnh khon u t vo cng ty con, ghi:

n doanh, lin kt)

m, k ton ghi gim gi tr khon u t vo cng ty con v ghi nhn ti sn, n phi tr ca cng ty con theo gi tr hp l ti ngy sp nh

n hn gi tr hp l ca ti sn v n phi tr nhn sp nhp)

hon u t nh hn gi tr hp l ca ti sn v n phi tr nhn sp nhp).


p, chu s kim sot ca mt n v khc (gi l cng ty m), (k c cng ty thnh vin ca Tng cng ty v cc n v khc c t cch php
hnh v hot ng ca n v khc nhm thu c li ch kinh t t cc hot ng ca doanh nghip . Khi cng ty m khng cn quyn k

y nh ca Chun mc k ton Hp nht kinh doanh.

k ton thc hin theo nguyn tc:

hi li nhun bng tin, doanh nghip phi cn nhc n cc vn sau:

c khon u t;
oanh, lin kt.
mt quyn kim sot. Vic c nh thanh l cng ty con trong tng lai khng c coi l quyn kim sot i vi cng ty con ch l tm

nhn phn chnh lch gia gi tr ghi s (i vi vt t, hng ha) hoc gi tr cn li (i vi TSC) v gi tr nh gi li ca ti sn em
hp khc, ghi:
inh doanh bao gm: Gi tr hp l ti ngy din ra trao i ca cc ti sn em trao i, cc khon n phi tr pht sinh hoc tha nh
) c phn ho v ghi tng vn Nh nc:

heo gi tr hp l ti ngy sp nhp, ghi:


cc n v khc c t cch php nhn, hch ton c lp).
hi cng ty m khng cn quyn kim sot cng ty con th ghi gim khon u t vo cng ty con. Trng hp nh u t tm thi nm gi

ot i vi cng ty con ch l tm thi.

tr nh gi li ca ti sn em i gp vn do cc bn nh gi vo thu nhp khc hoc chi ph khc; Cng ty con khi nhn ti sn ca cng
tr pht sinh hoc tha nhn v cc cng c vn do bn mua pht hnh i ly quyn kim sot bn b mua, cng (+) Cc chi ph
p nh u t tm thi nm gi trn 50% quyn biu quyt ti n v nhng khng d nh thc thi quyn biu quyt do mc ch u t

ty con khi nhn ti sn ca cng ty m gp phi ghi tng vn u t ca ch s hu v ti sn nhn c theo gi tho thun gia cc bn
bn b mua, cng (+) Cc chi ph lin quan trc tip n vic hp nht kinh doanh. ng thi bn mua l cng ty m s ghi nhn phn s h
n biu quyt do mc ch u t l mua bn cng c vn kim li (nm gi khon u t v mc ch thng mi v quyn kim sot

heo gi tho thun gia cc bn.


ng ty m s ghi nhn phn s hu ca mnh trong cng ty con nh mt khon u t vo cng ty con.
thng mi v quyn kim sot ch l tm thi) th khng hch ton khon u t vo ti khon ny m hch ton l u t ngn hn.
ch ton l u t ngn hn.
Ti khon 222 - u t vo cng ty lin doanh, lin kt
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh ton b vn gp vo cng ty lin doanh v cng ty lin kt; tnh hnh thu hi vn
- Cng ty lin doanh c thnh lp bi cc bn gp vn lin doanh c quyn ng kim sot cc chnh sch ti ch
- Khon u t c phn loi l u t vo cng ty lin kt khi nh u t nm gi trc tip hoc gin tip t 20%
b) K ton khon u t vo cng ty lin doanh phi tun th cc nguyn tc quy nh ti iu 40 Thng t ny.
c) Khi nh u t khng cn quyn ng kim sot th phi ghi gim khon u t vo cng ty lin doanh; Khi khn
d) Cc khon chi ph lin quan trc tip ti hot ng u t vo cng ty lin doanh, lin kt c ghi nhn l chi p
) Khi thanh l, nhng bn, thu hi vn gp lin doanh, lin kt, cn c vo gi tr ti sn thu hi c k ton ghi
e) K ton phi m s k ton chi tit theo di cc khon vn u t vo tng cng ty lin doanh, lin kt, tng ln
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 222 - u t vo cng ty lin doanh, lin kt
Bn N: S vn u t vo cng ty lin doanh, lin kt tng.
Bn C: S vn u t vo cng ty lin doanh, lin kt gim do thanh l, nhng bn, thu hi.
S d bn N: S vn u t vo cng ty lin doanh, lin kt hin cn cui k.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
3.1. Khi gp vn lin doanh bng tin vo cng ty lin doanh, lin kt, ghi:
N TK 222 - u t vo cng ty lin doanh, lin kt C cc TK 111, 112.
3.2. Cc chi ph lin quan trc tip ti vic u t vo cng ty lin doanh, lin kt (chi ph thng tin, mi gii, giao d
N TK 222 - u t vo cng ty lin doanh, lin kt
C cc TK 111, 112.
3.3. Trng hp bn tham gia lin doanh gp vn vo cng ty lin doanh, lin kt bng ti sn phi tin t:
Khi u t vo cng ty lin doanh, lin kt bng hng tn kho hoc TSC, k ton phi ghi nhn phn chnh lch gi
- Trng hp gi tr ghi s hoc gi tr cn li ca ti sn em i gp vn nh hn gi tr do cc bn nh gi li, k
N TK 222 - u t vo cng ty lin doanh, lin kt
N TK 214 - Hao mn TSC
C cc TK 211, 213, 217 (gp vn bng TSC hoc BS u t)
C cc TK 152, 153, 155, 156 (nu gp vn bng hng tn kho)
C TK 711 - Thu nhp khc (phn chnh lch nh gi tng).
- Trng hp gi tr ghi s hoc gi tr cn li ca ti sn em i gp vn ln hn gi tr do cc bn nh gi li, k t
N TK 222 - u t vo cng ty lin doanh, lin kt
N TK 214 - Hao mn TSC
N TK 811 - Chi ph khc (phn chnh lch nh gi gim)
C cc TK 211, 213, 217 (gp vn bng TSC hoc BS u t)
C cc TK 152, 153, 155, 156 (nu gp vn bng hng tn kho).
3.4. Trng hp nh u t mua li phn vn gp ti cng ty lin doanh, lin kt:
Ti ngy mua, nh u t xc nh v phn nh gi ph khon u t vo cng ty lin doanh, lin kt bao gm: Gi t
- Nu vic u t vo cng ty lin doanh, lin kt c thanh ton bng tin, hoc cc khon tng ng tin, gh
N TK 222 - u t vo cng ty lin doanh, lin kt
C cc TK 111, 112, 121,...
- Nu vic u t vo cng ty lin doanh, lin kt c thc hin bng cch pht hnh c phiu:
+ Nu gi pht hnh (theo gi tr hp l) ca c phiu ti ngy din ra trao i ln hn mnh gi c phiu, ghi:
N TK 222 - u t vo cng ty lin doanh, lin kt (theo gi tr hp l)
C TK 4111 - Vn gp ca ch s hu (theo mnh gi)
C TK 4112 - Thng d vn c phn (s chnh lch gia gi tr hp l ln hn mnh gi c phiu).
+ Nu gi pht hnh (theo gi tr hp l) ca c phiu ti ngy din ra trao i nh hn mnh gi c phiu, ghi:
N TK 222 - u t vo cng ty lin doanh, lin kt (theo gi tr hp l)
N TK 4112 - Thng d vn c phn (s chnh lch gia gi tr hp l nh hn mnh gi c phiu)
C TK 4111 - Vn gp ca ch s hu (theo mnh gi).
+ Chi ph pht hnh c phiu thc t pht sinh, ghi:
N TK 4112 - Thng d vn c phn
C cc TK 111, 112,...
- Nu vic u t vo cng ty lin doanh, lin kt c thanh ton bng ti sn phi tin t:
+ Trng hp trao i bng TSC, khi a TSC em trao i, k ton ghi gim TSC:
N TK 811 - Chi ph khc (gi tr cn li ca TSC a i trao i)
N TK 214 - Hao mn TSC (gi tr hao mn)
C TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi).
ng thi ghi tng thu nhp khc v tng khon u t vo cng ty lin doanh do trao i TSC:
N TK 222 - u t vo cng ty lin doanh, lin kt (tng gi thanh ton)
C TK 711 - Thu nhp khc (gi tr hp l ca TSC a i trao i)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (TK 33311) (nu c).
+ Trng hp trao i bng sn phm, hng ho, khi xut kho sn phm, hng ho a i trao i, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C cc TK 155, 156,...
ng thi phn nh doanh thu bn hng v ghi tng khon u t vo cng ty lin doanh, lin kt:
N TK 222 - u t vo cng ty lin doanh, lin kt
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (33311).
- Nu vic u t vo cng ty lin doanh c bn mua thanh ton bng vic pht hnh tri phiu:
+ Trng hp thanh ton bng tri phiu theo mnh gi, ghi:
N TK 222 - u t vo cng ty lin doanh, lin kt (theo gi tr hp l)
C TK 34311 - Mnh gi tri phiu.
+ Trng hp thanh ton bng tri phiu c chit khu, ghi:
N TK 222 - u t vo cng ty lin doanh, lin kt (theo gi tr hp l)
N TK 34312 - Chit khu tri phiu (phn chit khu)
C TK 34311 - Mnh gi tri phiu.
+ Trng hp thanh ton bng tri phiu c ph tri, ghi:
N TK 222 - u t vo cng ty lin doanh, lin kt (theo gi tr hp l)
C TK 34311 - Mnh gi tri phiu
C TK 34313 - Ph tri tri phiu (phn ph tri).
+ Cc chi ph lin quan trc tip n vic u t vo cng ty lin doanh, lin kt nh chi ph t vn php l, thm
N TK 222 - u t vo cng ty lin doanh, lin kt
C cc TK 111, 112, 331,...
3.5. Cc khon chi ph lin quan n hot ng gp vn lin doanh, lin kt pht sinh trong k nh li tin vay g
N TK 635 - Chi ph ti chnh
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C cc TK 111, 112, 152,
3.6. K ton c tc, li nhun c chia:
- Khi nhn c thng bo v c tc, li nhun c chia bng tin t cng ty lin doanh, lin kt cho giai on sa
N TK 138 - Phi thu khc (1388)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
- Khi nhn c c tc, li nhun ca giai on trc khi u t hoc c tc, li nhun c chia (bng tin) s
N cc TK 112, 138
C TK 222 - u t vo cng ty lin doanh, lin kt.
3.7. K ton thanh l, nhng bn khon u t vo cng ty lin doanh, lin kt:
N cc TK 111, 112, 131, 152, 153, 156, 211, 213,...
N TK 228 - u t khc (nu khng cn nh hng ng k)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (nu l)
C TK 222 - u t vo cng ty lin doanh, lin kt.
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (nu li).
3.8. Chi ph thanh l, nhng bn khon u t vo cng ty lin doanh, lin kt, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr
C cc TK 111, 112, 331...
3.9. Trng hp u t thm cng ty lin doanh, lin kt tr thnh cng ty con v nm gi quyn kim sot, ghi
N TK 221 - u t vo cng ty con
C cc TK 111, 112
C TK 222 - u t vo cng ty lin doanh, lin kt.
3.10. K ton khon vn gp lin doanh bng quyn s dng t do Nh nc giao:
- Khi doanh nghip Vit Nam c Nh nc giao t gp vn lin doanh vi cc cng ty nc ngoi bng gi tr
N TK 222 - u t vo cng ty lin doanh, lin kt
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu (chi tit vn Nh nc).
- Trng hp bn Vit Nam c Nh nc giao t tham gia lin doanh, khi chuyn nhng vn gp th thc h
+ Khi chuyn nhng vn gp vo cng ty lin doanh cho bn nc ngoi v tr li quyn s dng t cho Nh n
N TK 411 - Vn u t ca ch s hu
C TK 222 - u t vo cng ty lin doanh.
+ Nu bn i tc thanh ton cho bn Vit Nam ti sn ngoi quyn s dng t (trong trng hp ny cng ty lin
N cc TK 111, 112,...
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
- Trng hp bn Vit Nam chuyn nhng phn vn gp cho bn nc ngoi trong cng ty lin doanh v tr li qu
3.11. K ton giao dch mua, bn gia bn tham gia lin doanh v cng ty lin doanh: K ton phn nh nh giao d
ty lin kt; tnh hnh thu hi vn u t lin doanh, lin kt; cc khon li, l pht sinh t hot ng u t vo cng ty lin doanh, lin kt
kim sot cc chnh sch ti chnh v hot ng, l n v c t cch php nhn hch ton c lp. Cng ty lin doanh phi t chc thc h
trc tip hoc gin tip t 20% n di 50% quyn biu quyt ca bn nhn u t m khng c tho thun khc.
nh ti iu 40 Thng t ny.
o cng ty lin doanh; Khi khng cn nh hng ng k th phi ghi gim khon u t vo cng ty lin kt.
, lin kt c ghi nhn l chi ph ti chnh trong k pht sinh.
i sn thu hi c k ton ghi gim s vn gp. Phn chnh lch gia gi tr hp l ca khon thu hi c so vi gi tr ghi s ca kho
ty lin doanh, lin kt, tng ln u t, tng ln thanh l, nhng bn.

bn, thu hi.

hi ph thng tin, mi gii, giao dch trong qu trnh thc hin u t), ghi:

ng ti sn phi tin t:
hi ghi nhn phn chnh lch gia gi tr ghi s (i vi vt t, hng ha) hoc gi tr cn li (i vi TSC) v gi tr nh gi li ca ti sn
tr do cc bn nh gi li, k ton phn nh phn chnh lch nh gi tng ti sn vo thu nhp khc, ghi:

tr do cc bn nh gi li, k ton phn nh phn chnh lch nh gi gim ti sn vo chi ph khc, ghi:

n doanh, lin kt bao gm: Gi tr hp l ti ngy din ra trao i ca cc ti sn em trao i, cc khon n phi tr pht sinh hoc t
cc khon tng ng tin, ghi:

nh c phiu:
n mnh gi c phiu, ghi:

gi c phiu).
n mnh gi c phiu, ghi:
h gi c phiu)

ao i TSC:

a i trao i, ghi:

doanh, lin kt:

hnh tri phiu:

chi ph t vn php l, thm nh gi..., ghi:

h trong k nh li tin vay gp vn, cc chi ph khc, ghi:

doanh, lin kt cho giai on sau ngy u t, ghi:


un c chia (bng tin) s dng nh gi li gi tr khon u t vo cng ty lin doanh, lin kt khi xc nh gi tr doanh nghip

nm gi quyn kim sot, ghi:

c cng ty nc ngoi bng gi tr quyn s dng t, mt nc, mt bin, th sau khi c quyt nh ca Nh nc giao t v lm xong th

uyn nhng vn gp th thc hin nh sau:


quyn s dng t cho Nh nc, ghi:

ong trng hp ny cng ty lin doanh chuyn sang thu t), ghi:

g cng ty lin doanh v tr li quyn s dng t v chuyn sang hnh thc thu t. Cng ty lin doanh phi ghi gim quyn s dng t v
h: K ton phn nh nh giao dch i vi cc giao dch mua, bn vi khch hng thng thng (tr khi p dng phng php vn ch s h
vo cng ty lin doanh, lin kt. Ti khon ny khng phn nh cc giao dch di hnh thc hp ng hp tc kinh doanh khng thnh l
y lin doanh phi t chc thc hin cng tc k ton ring theo quy nh ca php lut hin hnh v k ton, chu trch nhim kim sot t

c so vi gi tr ghi s ca khon u t c ghi nhn l doanh thu hot ng ti chnh (nu li) hoc chi ph ti chnh (nu l).

v gi tr nh gi li ca ti sn em i gp vn do cc bn nh gi vo thu nhp khc hoc chi ph khc; Cng ty lin doanh, lin kt khi

phi tr pht sinh hoc tha nhn v cc cng c vn do bn mua pht hnh i ly quyn ng kim sot ti cng ty lin doan
hi xc nh gi tr doanh nghip c phn ho, ghi:

nc giao t v lm xong th tc giao cho lin doanh, ghi:

hi ghi gim quyn s dng t v ghi gim ngun vn kinh doanh tng ng vi quyn s dng t. Vic gi nguyn hoc ghi tng vn ph
dng phng php vn ch s hu).
p tc kinh doanh khng thnh lp php nhn.
n, chu trch nhim kim sot ti sn, cc khon n phi tr, doanh thu, thu nhp khc v chi ph pht sinh ti n v mnh. Mi bn gp v

chi ph ti chnh (nu l).

Cng ty lin doanh, lin kt khi nhn ti sn ca nh u t phi ghi tng vn u t ca ch s hu v ti sn nhn c theo gi tho th

g kim sot ti cng ty lin doanh, lin kt cng (+) Cc chi ph lin quan trc tip n vic mua li phn vn gp ti cng ty lin doanh, lin
gi nguyn hoc ghi tng vn ph thuc vo vic u t tip theo ca ch s hu. Tin thu t do c s ny thanh ton khng tnh vo v
h ti n v mnh. Mi bn gp vn lin doanh c hng mt phn kt qu hot ng ca cng ty lin doanh theo tha thun ca hp

i sn nhn c theo gi tho thun gia cc bn.

n gp ti cng ty lin doanh, lin kt.


ny thanh ton khng tnh vo vn ch s hu m hch ton vo chi ph sn xut, kinh doanh theo cc k tng ng.
oanh theo tha thun ca hp ng lin doanh.
Ti khon 228 - u t khc
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh gi tr hin c v tnh hnh bin ng tng, gim cc loi u t khc (ngoi cc
- Cc khon u t vo cng c vn ca n v khc nhng khng c quyn kim sot hoc ng kim sot, khng
- Cc khon kim loi qu, qu khng s dng nh nguyn vt liu sn xut sn phm hoc mua vo bn ra n
- Cc khon u t khc.
Doanh nghip khng phn nh cc hot ng u t, gp vn lin quan n hp ng hp tc kinh doanh khng th
b) K ton phi theo di chi tit tng khon u t khc theo s lng, i tng c u t.
c) K ton tun th cc nguyn tc chung i vi cc khon u t vo n v khc theo quy nh ti iu 40 Thng
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 228 - u t khc
Bn N: Gi tr cc khon u t khc tng.
Bn C: Gi tr cc khon u t khc gim.
S d bn N: Gi tr khon u t khc hin c ti thi im bo co.
Ti khon 228 "u t khc" c 2 ti khon cp 2:
- Ti khon 2281 - u t gp vn vo n v khc: Phn nh cc khon u t cng c vn nhng doanh nghip kh
- Ti khon 2288 - u t khc: Phn nh cc khon u t vo ti sn phi ti chnh ngoi bt ng sn u t v c
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
3.1. Khi doanh nghip u t mua c phiu hoc gp vn di hn nhng khng c quyn kim sot, ng kim so
a) Trng hp u t bng tin
N TK 228 - u t khc (2281) (theo gi gc khon u t + Chi ph trc tip lin quan n hot ng u t, nh
C cc TK 111, 112.
b) Trng hp u t bng ti sn phi tin t:
- Trng hp gp vn bng ti sn phi tin t, cn c vo gi nh gi li vt t, hng ho, TSC, ghi:
N TK 228 - u t khc (2281)
N TK 214 - Hao mn TSC (gi tr hao mn)
N TK 811 - Chi ph khc (s chnh lch gia gi nh gi li nh hn gi tr ghi s ca vt t, hng ho, gi tr cn l
C cc TK 152, 153, 156, 211, 213,...
C TK 711 - Thu nhp khc (s chnh lch gia gi nh gi li ln hn gi tr ghi s ca vt t, hng ho, gi tr cn
- Trng hp mua li phn vn gp bng ti sn phi tin t:
+ Trng hp trao i bng TSC:
N TK 811 - Chi ph khc (gi tr cn li ca TSC a i trao i)
N TK 214 - Hao mn TSC (gi tr hao mn)
C cc TK 211, 213 (nguyn gi).
ng thi ghi nhn thu nhp khc v tng khon u t di hn khc do trao i TSC:
N TK 228 - u t khc (2281) (tng gi thanh ton)
C TK 711 - Thu nhp khc (gi tr hp l khon u t nhn c)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (TK 33311) (nu c).
+ Trng hp trao i bng sn phm, hng ho, khi xut kho sn phm, hng ho a i trao i, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C cc TK 155, 156,...
ng thi phn nh doanh thu bn hng v ghi tng khon u t khc:
N TK 228 - u t khc (2281) (tng gi thanh ton)
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (gi tr hp l ca khon u t nhn c)
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (33311).
3.2. K ton c tc, li nhun c chia bng tin hoc ti sn phi tin t (ngoi tr trng hp nhn c tc bng c
- Khi nhn c thng bo v c tc, li nhun c chia cho giai on sau ngy u t, ghi:
N TK 138 - Phi thu khc (1388)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
- Khi nhn c thng bo v c tc, li nhun c chia cho giai on trc ngy u t, ghi:
N TK 138 - Phi thu khc (1388)
C TK 228 - u t khc (2281).
- Trng hp nhn c khon c tc, li nhun m khon c tc, li nhun s dng nh gi li gi tr k
N TK 138 - Phi thu khc (1388)
C TK 228 - u t khc (2281).
3.3. Khi nh u t bn mt phn khon u t vo cng ty con, cng ty lin doanh, cng ty lin kt dn n khng
N cc TK 111, 112, 131
N TK 228 - u t khc (2281)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (nu l)
C cc TK 221, 222
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (nu li).
3.4. Thanh l, nhng bn cc khon u t khc:
- Trng hp bn, thanh l c li, ghi:
N cc TK 111, 112,131...
C TK 228 - u t khc (gi tr ghi s)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (gi bn ln hn GTGS).
- Trng hp bn, thanh l b l, ghi:
N cc TK 111, 112,131...
N TK 635 - Chi ph ti chnh (gi bn nh hn gi tr ghi s)
C TK 228 - u t khc (gi tr ghi s).
3.5. Khi nh u t gp thm vn v tr thnh cng ty m, bn c quyn ng kim sot hoc c nh hng ng
N cc TK 221, 222
C cc TK 111, 112 (s tin u t thm)
C TK 228 - u t khc.
cc loi u t khc (ngoi cc khon u t vo cng ty con, vn gp vo cng ty lin doanh, u t vo cng ty lin kt), nh:
t hoc ng kim sot, khng c nh hng ng k i vi bn c u t;
n phm hoc mua vo bn ra nh hng ha; Tranh, nh, ti liu, vt phm c gi tr khng tham gia vo hot ng sn xut kinh doanh th

ng hp tc kinh doanh khng thnh lp php nhn trong ti khon ny.


c u t.
theo quy nh ti iu 40 Thng t ny.

c vn nhng doanh nghip khng c quyn kim sot, ng kim sot hoc c nh hng ng k i vi bn c u t.
ngoi bt ng sn u t v cc khon c phn nh trong cc ti khon khc lin quan n hot ng u t. Cc khon u t kh

uyn kim sot, ng kim sot hoc nh hng ng k i vi bn c u t:

uan n hot ng u t, nh chi ph mi gii,...)

ng ho, TSC, ghi:

a vt t, hng ho, gi tr cn li ca TSC)

ca vt t, hng ho, gi tr cn li ca TSC).

a i trao i, ghi:

nhn c)

trng hp nhn c tc bng c phiu):


u t, ghi:

s dng nh gi li gi tr khon u t khi xc nh gi tr doanh nghip c phn ho v ghi tng vn Nh nc, ghi:

, cng ty lin kt dn n khng cn quyn kim sot hoc khng cn quyn ng kim sot hoc khng cn nh hng ng k, ghi:

sot hoc c nh hng ng k, ghi:


cng ty lin kt), nh:

ot ng sn xut kinh doanh thng thng.

i bn c u t.
ng u t. Cc khon u t khc c th gm kim loi qu, qu (khng s dng nh hng tn kho), tranh, nh, ti liu, vt phm khc c
n Nh nc, ghi:

n nh hng ng k, ghi:
nh, nh, ti liu, vt phm khc c gi tr (ngoi nhng khon c phn loi l TSC)... khng tham gia vo hot ng sn xut kinh doanh
o hot ng sn xut kinh doanh thng thng nhng c mua vi mc ch nm gi ch tng gi.
Ti khon 229 - D phng tn tht ti sn
1. Nguyn tc k ton
1.1. Ti khon ny dng phn nh s hin c v tnh hnh bin ng tng, gim cc khon d phng tn tht ti s
a) D phng gim gi chng khon kinh doanh: L d phng phn gi tr b tn tht c th xy ra do gim gi cc lo
b) D phng tn tht u t vo n v khc: L khon d phng tn tht do doanh nghip nhn vn gp u t (c
- i vi khon u t vo cng ty lin doanh, lin kt, nh u t ch trch lp khon d phng do cng ty lin doa
- Ring khon u t m nh u t nm gi lu di (khng phn loi l chng khon kinh doanh) v khng c nh
+ i vi khon u t vo c phiu nim yt hoc gi tr hp l khon u t c xc nh tin cy, vic lp d ph
+ i vi khon u t khng xc nh c gi tr hp l ti thi im bo co, vic lp d phng c thc hin
c) D phng phi thu kh i: L khon d phng phn gi tr cc khon n phi thu v cc khon u t nm gi
d) D phng gim gi hng tn kho: L khon d phng gim gi hng tn kho khi c s suy gim ca gi tr thun c
1.2. Nguyn tc k ton d phng gim gi chng khon kinh doanh
a) Doanh nghip c trch lp d phng i vi phn gi tr b tn tht c th xy ra khi c bng chng chc chn
b) iu kin, cn c v mc trch lp hoc hon nhp d phng thc hin theo cc quy nh ca php lut.
c) Vic trch lp hoc hon nhp khon d phng gim gi chng khon kinh doanh c thc hin thi im lp
- Nu s d phng phi lp nm nay cao hn s d d phng ang ghi trn s k ton th doanh nghip trch lp b
- Nu s d phng phi lp nm nay thp hn s d d phng lp nm trc cha s dng ht th doanh nghi
1.3. Nguyn tc k ton d phng tn tht u t vo n v khc
a) i vi cc n v c u t l cng ty m, cn c nh u t trch lp d phng tn tht u t vo n v
b) Vic trch lp v hon nhp khon d phng tn tht u t vo n v khc c thc hin thi im lp Bo
- Nu s d phng phi lp nm nay cao hn s d d phng ang ghi trn s k ton th doanh nghip trch lp b
- Nu s d phng phi lp nm nay thp hn s d d phng lp nm trc cha s dng ht th doanh nghi
1.4. Nguyn tc k ton d phng n phi thu kh i
a) Khi lp Bo co ti chnh, doanh nghip xc nh cc khon n phi thu kh i v cc khon u t nm gi n
b) Doanh nghip trch lp d phng phi thu kh i khi:
- N phi thu qu hn thanh ton ghi trong hp ng kinh t, cc kh c vay n, bn cam kt hp ng hoc cam
- N phi thu cha n thi hn thanh ton nhng khch n lm vo tnh trng ph sn hoc ang lm th tc g
c) iu kin, cn c trch lp d phng n phi thu kh i
- Phi c chng t gc hoc giy xc nhn ca khch n v s tin cn n cha tr bao gm: Hp ng kinh t, kh
- Mc trch lp d phng cc khon n phi thu kh i thc hin theo quy nh hin hnh.
- Cc iu kin khc theo quy nh ca php lut.
d) Vic trch lp hoc hon nhp khon d phng phi thu kh i c thc hin thi im lp Bo co ti chn
- Trng hp khon d phng phi thu kh i phi lp cui k k ton ny ln hn s d khon d phng phi t
- Trng hp khon d phng phi thu kh i phi lp cui k k ton ny nh hn s d khon d phng phi
e) i vi nhng khon phi thu kh i ko di trong nhiu nm, doanh nghip c gng dng mi bin php
1.5. Nguyn tc k ton d phng gim gi hng tn kho
a) Doanh nghip trch lp d phng gim gi hng tn kho phi lp khi c nhng bng chng tin cy v s suy gim
b) D phng gim gi hng tn kho c lp vo thi im lp Bo co ti chnh. Vic lp d phng gim gi hng
c) Vic lp d phng gim gi hng tn kho phi tnh theo tng loi vt t, hng ha, sn phm tn kho. i vi dc
d) Gi tr thun c th thc hin c ca hng tn kho l gi bn c tnh ca hng tn kho trong k sn xut, kin
) Khi lp Bo co ti chnh, cn c vo s lng, gi gc, gi tr thun c th thc hin c ca tng loi vt t, h
- Trng hp khon d phng gim gi hng tn kho phi lp cui k k ton ny ln hn khon d phng gim g
- Trng hp khon d phng gim gi hng tn kho phi lp cui k k ton ny nh hn khon d phng gim
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 229 - D phng tn tht ti sn
Bn N:
- Hon nhp chnh lch gia s d phng phi lp k ny nh hn s d phng trch lp k trc cha s dng
- B p gi tr khon u t vo n v khc khi c quyt nh dng s d phng lp b p s tn tht xy
- B p phn gi tr c lp d phng ca khon n khng th thu hi c phi xa s.
Bn C:
Trch lp cc khon d phng tn tht ti sn ti thi im lp Bo co ti chnh.
S d bn C: S d phng tn tht ti sn hin c cui k.
Ti khon 229 - D phng tn tht ti sn c 4 ti khon cp 2
Ti khon 2291 - D phng gim gi chng khon kinh doanh: Ti khon ny phn nh tnh hnh trch lp hoc hon
Ti khon 2292 - D phng tn tht u t vo n v khc: Ti khon ny phn nh tnh hnh trch lp hoc hon n
Ti khon 2293 - D phng phi thu kh i: Ti khon ny phn nh tnh hnh trch lp hoc hon nhp khon d p
Ti khon 2294 - D phng gim gi hng tn kho: Ti khon ny phn nh tnh hnh trch lp hoc hon nhp d ph
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
3.1. Phng php k ton d phng gim gi chng khon kinh doanh
a) Khi lp Bo co ti chnh, cn c vo bin ng gi tr th trng ca cc khon chng khon kinh doanh, nu s
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C TK 229 - D phng tn tht ti sn (2291).
b) Khi lp Bo co ti chnh, cn c vo bin ng gi tr th trng ca cc khon chng khon kinh doanh, nu s
N TK 229 - D phng tn tht ti sn (2291)
C TK 635 - Chi ph ti chnh.
c) K ton x l khon d phng gim gi chng khon kinh doanh trc khi doanh nghip 100% vn Nh nc chu
N TK 229 - D phng tn tht ti sn (2291)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (s cha c d phng)
C TK 121 - Chng khon kinh doanh (s c ghi gim khi xc nh gi tr doanh nghip)
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu (s d phng lp cao hn s tn tht).
3.2. Phng php k ton d phng tn tht u t vo n v khc
a) Khi lp Bo co ti chnh, nu s phi lp k ny ln hn s lp t k trc, k ton trch lp b sung phn ch
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C TK 229 - D phng tn tht ti sn (2292).
b) Khi lp Bo co ti chnh, nu s phi lp k ny nh hn s lp t k trc, k ton hon nhp phn chnh l
N TK 229 - D phng tn tht ti sn (2292)
C TK 635 - Chi ph ti chnh.
c) Khi tn tht thc s xy ra, cc khon u t thc s khng c kh nng thu hi hoc thu hi thp hn gi gc b
N cc TK 111, 112,... (nu c)
N TK 229 - D phng tn tht ti sn (2292) (s lp d phng)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (s cha lp d phng)
C cc TK 221, 222, 228 (gi gc khon u t b tn tht).
d) Khon d phng gim gi u t di hn sau khi b p tn tht, nu cn c hch ton tng vn Nh nc, k
N TK 229 - D phng tn tht ti sn (2292)
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu.
3.3. Phng php k ton d phng phi thu kh i
a) Khi lp Bo co ti chnh, cn c cc khon n phi thu c phn loi l n phi thu kh i, nu s d phng n
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip
C TK 229 - D phng tn tht ti sn (2293).
b) Khi lp Bo co ti chnh, cn c cc khon n phi thu c phn loi l n phi thu kh i, nu s d phng n
N TK 229 - D phng tn tht ti sn (2293)
C TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip.
c) i vi cc khon n phi thu kh i khi xc nh l khng th thu hi c, k ton thc hin xo n theo quy
N cc TK 111, 112, 331, 334....(phn t chc c nhn phi bi thng)
N TK 229 - D phng tn tht ti sn (2293)(phn lp d phng)
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (phn c tnh vo chi ph)
C cc TK 131, 138, 128, 244...
d) i vi nhng khon n phi thu kh i c x l xo n, nu sau li thu hi c n, k ton cn c v
N cc TK 111, 112,....
C TK 711 - Thu nhp khc.
) i vi cc khon n phi thu qu hn c bn theo gi tho thun, tu tng trng hp thc t, k ton ghi n
- Trng hp khon phi thu qu hn cha lp d phng phi thu kh i, ghi:
N cc TK 111, 112 (theo gi bn tha thun)
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (s tn tht t vic bn n)
C cc TK 131, 138,128, 244...
- Trng hp khon phi thu qu hn lp d phng phi thu kh i nhng s lp d phng khng b
N cc TK 111, 112 (theo gi bn tha thun)
N TK 229 - D phng tn tht ti sn (2293) (s lp d phng)
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (s tn tht t vic bn n)
C cc TK 131, 138,128, 244...
e) K ton x l cc khon d phng phi thu kh i trc khi doanh nghip Nh nc chuyn thnh cng ty c p
N TK 229 - D phng tn tht ti sn (2293)
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu.
3.4. Phng php k ton d phng gim gi hng tn kho
a) Khi lp Bo co ti chnh, nu s d phng gim gi hng tn kho phi lp k ny ln hn s trch lp t cc k
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 229 - D phng tn tht ti sn (2294).
b) Khi lp Bo co ti chnh, nu s d phng gim gi hng tn kho phi lp k ny nh hn s trch lp t cc k
N TK 229 - D phng tn tht ti sn (2294)
C TK 632 - Gi vn hng bn.
c) K ton x l khon d phng gim gi hng tn kho i vi vt t, hng ha b hy b do ht hn s dng, mt
N TK 229 - D phng tn tht ti sn (s c b p bng d phng)
N TK 632 - Gi vn hng bn (nu s tn tht cao hn s lp d phng)
C cc TK 152, 153, 155, 156.
d) K ton x l khon d phng gim gi hng tn kho trc khi doanh nghip 100% vn nh nc chuyn thnh
N TK 229 - D phng tn tht ti sn (2294)
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu.
c khon d phng tn tht ti sn, gm:
c th xy ra do gim gi cc loi chng khon doanh nghip ang nm gi v mc ch kinh doanh;
nghip nhn vn gp u t (cng ty con, lin doanh, lin kt) b l dn n nh u t c kh nng mt vn hoc khon d phng do su
n d phng do cng ty lin doanh, lin kt b l nu Bo co ti chnh khng p dng phng php vn ch s hu i vi khon u t v
n kinh doanh) v khng c nh hng ng k i vi bn c u t, vic lp d phng c thc hin nh sau:
xc nh tin cy, vic lp d phng da trn gi tr th trng ca c phiu (tng t nh d phng gim gi chng khon kinh doanh);
c lp d phng c thc hin cn c vo khon l ca bn c u t (d phng tn tht u t vo n v khc)
u v cc khon u t nm gi n ngy o hn khc c bn cht tng t cc khon phi thu kh c kh nng thu hi.
s suy gim ca gi tr thun c th thc hin c so vi gi gc ca hng tn kho.

a khi c bng chng chc chn cho thy gi tr th trng ca cc loi chng khon doanh nghip ang nm gi v mc ch kinh doanh b
quy nh ca php lut.
c thc hin thi im lp Bo co ti chnh:
n th doanh nghip trch lp b sung s chnh lch v ghi nhn vo chi ph ti chnh trong k.
a s dng ht th doanh nghip hon nhp s chnh lch v ghi gim chi ph ti chnh.

hng tn tht u t vo n v khc l Bo co ti chnh hp nht ca cng ty m . i vi cc n v c u t l doanh nghip


c thc hin thi im lp Bo co ti chnh cho tng khon u t theo nguyn tc:
n th doanh nghip trch lp b sung s chnh lch v ghi nhn vo chi ph ti chnh trong k.
a s dng ht th doanh nghip hon nhp s chnh lch v ghi gim chi ph ti chnh.

cc khon u t nm gi n ngy o hn c bn cht tng t c kh nng khng i c trch lp hoc hon nhp khon d ph

n cam kt hp ng hoc cam kt n, doanh nghip i nhiu ln nhng vn cha thu c. Vic xc nh thi gian qu hn ca kho
ph sn hoc ang lm th tc gii th, mt tch, b trn;

bao gm: Hp ng kinh t, kh c vay n, bn thanh l hp ng, cam kt n, i chiu cng n...

thi im lp Bo co ti chnh.
n s d khon d phng phi thu kh i ang ghi trn s k ton th s chnh lch ln hn c ghi tng d phng v ghi tng chi ph q
n s d khon d phng phi thu kh i ang ghi trn s k ton th s chnh lch nh hn c hon nhp ghi gim d phng v ghi g
c gng dng mi bin php thu n nhng vn khng thu c n v xc nh khch n thc s khng c kh nng thanh ton th doa

ng chng tin cy v s suy gim ca gi tr thun c th thc hin c so vi gi gc ca hng tn kho. D phng l khon d tnh trc
c lp d phng gim gi hng tn kho phi c thc hin theo ng cc quy nh ca Chun mc k ton Hng tn kho v quy nh c
a, sn phm tn kho. i vi dch v cung cp d dang, vic lp d phng gim gi hng tn kho phi c tnh theo tng loi dch v c m
g tn kho trong k sn xut, kinh doanh bnh thng tr (-) chi ph c tnh hon thnh sn phm v chi ph c tnh cn thit cho vic
in c ca tng loi vt t, hng ho, tng loi dch v cung cp d dang, xc nh khon d phng gim gi hng tn kho phi lp:
ln hn khon d phng gim gi hng tn kho ang ghi trn s k ton th s chnh lch ln hn c ghi tng d phng v ghi tng gi
nh hn khon d phng gim gi hng tn kho ang ghi trn s k ton th s chnh lch nh hn c hon nhp ghi gim d phng v
rch lp k trc cha s dng ht;
lp b p s tn tht xy ra.

nh tnh hnh trch lp hoc hon nhp khon d phng gim gi chng khon kinh doanh.
tnh hnh trch lp hoc hon nhp khon d phng do doanh nghip nhn vn gp u t b l dn n nh u t c kh nng mt vn
lp hoc hon nhp khon d phng cc khon phi thu v cc khon u t nm gi n ngy o hn kh i.
h trch lp hoc hon nhp d phng gim gi hng tn kho.

hng khon kinh doanh, nu s phi lp k ny ln hn s lp t k trc, k ton trch lp b sung phn chnh lch, ghi:

hng khon kinh doanh, nu s phi lp k ny nh hn s lp t k trc, k ton hon nhp phn chnh lch, ghi:

nghip 100% vn Nh nc chuyn thnh cng ty c phn: Khon d phng gim gi chng khon kinh doanh sau khi b p tn tht, n

ton trch lp b sung phn chnh lch, ghi:

ton hon nhp phn chnh lch, ghi:

hoc thu hi thp hn gi gc ban u, doanh nghip c quyt nh dng khon d phng gim gi u t di hn lp b p tn th

hch ton tng vn Nh nc, khi doanh nghip 100% vn Nh nc chuyn thnh cng ty c phn, ghi:

thu kh i, nu s d phng n phi thu kh i cn trch lp k k ton ny ln hn s d phng n phi thu kh i trch lp k

thu kh i, nu s d phng n phi thu kh i cn trch lp k k ton ny nh hn s d phng n phi thu kh i trch lp k
ton thc hin xo n theo quy nh ca php lut hin hnh. Cn c vo quyt nh xo n, ghi:

u hi c n, k ton cn c vo gi tr thc t ca khon n thu hi c, ghi:

ng hp thc t, k ton ghi nhn nh sau:

lp d phng khng b p tn tht khi bn n th s tn tht cn li c hch ton vo chi ph qun l doanh nghip, ghi:

c chuyn thnh cng ty c phn: Khon d phng phi thu kh i sau khi b p tn tht, nu c hch ton tng vn Nh nc, gh

ln hn s trch lp t cc k trc, k ton trch lp b sung phn chnh lch, ghi:

nh hn s trch lp t cc k trc, k ton hon nhp phn chnh lch, ghi:

y b do ht hn s dng, mt phm cht, h hng, khng cn gi tr s dng, ghi:

% vn nh nc chuyn thnh cng ty c phn: Khon d phng gim gi hng tn kho sau khi b p tn tht, nu c hch ton tng
vn hoc khon d phng do suy gim gi tr cc khon u t vo cng ty con, cng ty lin doanh, lin kt.
s hu i vi khon u t vo cng ty lin doanh, lin kt.

gi chng khon kinh doanh);

nng thu hi.

m gi v mc ch kinh doanh b gim so vi gi tr ghi s.

c u t l doanh nghip c lp khng c cng ty con, cn c nh u t trch lp d phng tn tht u t vo n v khc l Bo

p hoc hon nhp khon d phng phi thu kh i.

nh thi gian qu hn ca khon n phi thu c xc nh l kh i phi trch lp d phng c cn c vo thi gian tr n gc theo

g d phng v ghi tng chi ph qun l doanh nghip.


nhp ghi gim d phng v ghi gim chi ph qun l doanh nghip.
g c kh nng thanh ton th doanh nghip c th phi lm cc th tc bn n cho Cng ty mua, bn n hoc xo nhng khon n phi thu

phng l khon d tnh trc a vo chi ph sn xut, kinh doanh phn gi tr b gim xung thp hn gi tr ghi s k ton ca h
n Hng tn kho v quy nh ca ch ti chnh hin hnh.
c tnh theo tng loi dch v c mc gi ring bit.
hi ph c tnh cn thit cho vic bn chng.
m gi hng tn kho phi lp:
hi tng d phng v ghi tng gi vn hng bn.
hon nhp ghi gim d phng v ghi gim gi vn hng bn.
nh u t c kh nng mt vn.

n chnh lch, ghi:

nh lch, ghi:

oanh sau khi b p tn tht, nu cn c hch ton tng vn nh nc, ghi:

di hn lp b p tn tht khon u t di hn, ghi:

phi thu kh i trch lp k k ton trc cha s dng ht, k ton trch lp b sung phn chnh lch, ghi:

phi thu kh i trch lp k k ton trc cha s dng ht, k ton hon nhp phn chnh lch, ghi:
n l doanh nghip, ghi:

ch ton tng vn Nh nc, ghi:

n tht, nu c hch ton tng vn nh nc, ghi:


ht u t vo n v khc l Bo co ti chnh ca bn c u t .

c vo thi gian tr n gc theo hp ng mua, bn ban u, khng tnh n vic gia hn n gia cc bn;

oc xo nhng khon n phi thu kh i trn s k ton. Vic xo cc khon n phi thu kh i phi thc hin theo quy nh ca php lu

n gi tr ghi s k ton ca hng tn kho v nhm b p cc khon thit hi thc t xy ra do vt t, sn phm, hng ha tn kho b gi
c hin theo quy nh ca php lut v iu l doanh nghip. S n ny c theo di trong h thng qun tr ca doanh nghip v trnh b

n phm, hng ha tn kho b gim gi.


tr ca doanh nghip v trnh by trong thuyt minh Bo co ti chnh. Nu sau khi xo n, doanh nghip li i c n x l th s
p li i c n x l th s n thu c s hch ton vo ti khon 711 "Thu nhp khc".
Ti khon 241 - Xy dng c bn d dang
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny ch dng n v khng thnh lp ban qun l d n phn nh chi ph thc hin cc d n u
Cng tc u t XDCB v sa cha ln TSC ca doanh nghip c th c thc hin theo phng thc giao thu
Cc n v c thnh lp ban qun l d n u t xy dng v t chc b my k ton ring th thc hin theo quy
b) Chi ph thc hin cc d n u t XDCB l ton b chi ph cn thit xy dng mi hoc sa cha, ci to, m
- Chi ph xy dng;
- Chi ph thit b;
- Chi ph bi thng, h tr v ti nh c;
- Chi ph qun l d n;
- Chi ph t vn u t xy dng
- Chi ph khc.
Ti khon 241 c m chi tit theo tng cng trnh, hng mc cng trnh v mi hng mc cng trnh phi c
c) Khi u t XDCB cc chi ph xy lp, chi ph thit b thng tnh trc tip cho tng cng trnh; Cc chi ph qun l
- Nu xc nh c ring cc chi ph qun l d n v chi ph khc lin quan trc tip n tng cng trnh th tnh t
- Cc chi ph qun l d n v chi ph khc chi chung c lin quan n nhiu cng trnh m khng tnh trc tip
d) Trng hp d n hon thnh a vo s dng nhng quyt ton d n cha c duyt th doanh nghip g
) Chi ph sa cha, bo dng, duy tr cho TSC hot ng bnh thng c hch ton trc tip vo chi ph sn
e) Ch u t xy dng bt ng sn s dng ti khon ny tp hp chi ph xy dng TSC hoc bt ng sn
g) Chnh lch t gi hi oi pht sinh t qu trnh u t xy dng c bn c thc hin theo nguyn tc:
- i vi chnh lch t gi trong giai on trc hot ng:
+ i vi cc doanh nghip do Nh nc s hu 100% vn iu l thc hin nhim v an ninh, quc phng, n n
+ i vi tt c cc loi doanh nghip khc, chnh lch t gi trong giai on trc hot ng c tnh ngay vo d
- i vi chnh lch t gi lin quan n hot ng u t XDCB khi doanh nghip i vo hot ng (k c vic
Tt c cc loi hnh doanh nghip, k c doanh nghip do Nh nc nm gi 100% vn iu l thc hin nhim v
h) Trng hp d n u t b hy b, doanh nghip phi tin hnh thanh l v thu hi cc chi ph pht sinh ca
Ti khon 241 - Xy dng c bn d dang, c 3 ti khon cp 2:
- Ti khon 2411 - Mua sm TSC: Phn nh chi ph mua sm TSC v tnh hnh quyt ton chi ph mua sm TSC tr
- Ti khon 2412 - Xy dng c bn: Phn nh chi ph u t XDCB v tnh hnh quyt ton vn u t XDCB. Ti kho
- Ti khon 2413 - Sa cha ln TSC: Phn nh chi ph sa cha ln TSC v tnh hnh quyt ton chi ph sa cha
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 241 - Xy dng c bn d dang
Bn N:
- Chi ph u t XDCB, mua sm, sa cha ln TSC pht sinh (TSC hu hnh v TSC v hnh);
- Chi ph ci to, nng cp TSC;
- Chi ph mua sm bt ng sn u t (trng hp cn c giai on u t xy dng);
- Chi ph u t XDCB bt ng sn u t;
- Chi ph pht sinh sau ghi nhn ban u TSC, bt ng sn u t.
Bn C:
- Gi tr TSC hnh thnh qua u t XDCB, mua sm hon thnh a vo s dng;
- Gi tr cng trnh b loi b v cc khon chi ph duyt b khc kt chuyn khi quyt ton c duyt;
- Gi tr cng trnh sa cha ln TSC hon thnh, kt chuyn khi quyt ton c duyt;
- Gi tr bt ng sn u t hnh thnh qua u t XDCB hon thnh;
- Kt chuyn chi ph pht sinh sau ghi nhn ban u TSC, bt ng sn u t vo cc ti khon c lin quan.
S d N:
- Chi ph d n u t xy dng v sa cha ln TSC d dang;
- Gi tr cng trnh xy dng v sa cha ln TSC hon thnh nhng cha bn giao a vo s dng hoc quy
- Gi tr bt ng sn u t ang u t xy dng d dang.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
3.1. K ton chi ph u t XDCB
3.1.1. Trng hp ng trc tin cho nh thu
a) Trng hp ng trc bng ng Vit Nam:
- Ghi nhn s tin ng trc cho nh thu bng ng Vit Nam, ghi;
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C TK 112 - Tin gi ngn hng (1122) (t gi ghi s BQGQ).
- Khi nghim thu khi lng XDCB hon thnh, k ton ghi nhn chi ph XDCB d dang i vi s tin ng trc,
N TK 241 - XDCB d dang
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn.
b) Trng hp ng trc bng ngoi t:
- Ghi nhn s tin ng trc cho nh thu bng ngoi t theo t gi giao dch thc t ti thi im ng trc, ghi;
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn (t gi giao dch thc t)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (nu pht sinh l t gi)
C TK 112 - Tin gi ngn hng (1122) (t gi ghi s BQGQ)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (nu pht sinh li t gi).
- Khi nghim thu khi lng XDCB hon thnh, k ton ghi nhn chi ph XDCB d dang i vi s tin ng trc
N TK 241 - XDCB d dang
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn.
3.1.2. Nhn khi lng XDCB, khi lng sa cha TSC hon thnh do bn nhn thu bn giao, nu thu GTGT
N TK 241 - XDCB d dang (2412, 2413)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332) (nu c)
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn.
- Nu thu GTGT u vo khng c khu tr th gi tr chi ph u t xy dng c bn d dang bao gm c thu
- Trng hp hp ng quy nh thanh ton cho nh thu bng ngoi t, k ton ghi nhn s tin phi tr (sau khi
3.1.3. Khi mua thit b u t XDCB, nu thu GTGT u vo c khu tr, cn c ha n, phiu nhp kho, ghi:
N TK 152 - Nguyn liu, vt liu (gi mua cha c thu GTGT)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332)
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn (tng gi thanh ton).
Trng hp chuyn thng thit b khng cn lp n a im thi cng giao cho bn nhn thu, ghi:
N TK 241 - XDCB d dang
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332)
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C TK 151 - Hng mua ang i ng.
3.1.4. Tr tin cho ngi nhn thu, ngi cung cp vt t, hng ha, dch v c lin quan n u t XDCB, ghi:
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C cc TK 111, 112,...
3.1.5. Xut thit b u t XDCB giao cho bn nhn thu:
a) i vi thit b khng cn lp, ghi:
N TK 241 - XDCB d dang
C TK 152 - Nguyn liu, vt liu.
b) i vi thit b cn lp:
- Khi xut thit b giao cho bn nhn thu, k ton ch theo di chi tit thit b a i lp.
- Khi c khi lng lp t hon thnh ca bn B bn giao, c nghim thu v chp nhn thanh ton, th gi tr th
N TK 241 - XDCB d dang (2412)
C TK 152 - Nguyn liu, vt liu.
3.1.6. Khi pht sinh cc chi ph khc, nh chi ph li vay, chi ph pht hnh tri phiu c vn ha, chi ph u thu
N TK 241 - XDCB d dang (2412)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332) (nu c)
C cc TK 111, 112, 331, 335, 3411,343...
S tin bn h s thu sau khi b tr vi chi ph u thu, nu cn tha c k ton gim chi ph u t xy dng
3.1.7. Khon tin pht nh thu thu c v bn cht lm gim s phi thanh ton cho nh thu, ghi:
N cc TK 112, 331
C TK 241 - XDCB d dang.
3.1.8. Cc khon chnh lch t gi pht sinh trong qu trnh u t XDCB (k c giai on trc hot ng) c gh
- Nu pht sinh li t gi, ghi:
N cc TK lin quan
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
- Nu pht sinh l t gi, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C cc TK lin quan.
3.1.9. i vi ch u t l doanh nghip do Nh nc s hu 100% vn iu l thc hin nhim v an ninh, quc
- Nu pht sinh li t gi, ghi:
N cc TK lin quan
C TK 413 - Chnh lch t gi hi oi.
- Nu pht sinh l t gi, ghi:
N TK 413 - Chnh lch t gi hi oi
C cc TK lin quan.
- Khi i vo hot ng, k ton kt chuyn chnh lch t gi vo doanh thu hot ng ti chnh hoc chi ph ti chn
+ Kt chuyn li t gi ghi:
N TK 413 - Chnh lch t gi hi oi
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
+ Kt chuyn l t gi ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C TK 413 - Chnh lch t gi hi oi.
3.1.10. i vi chi ph chy th v s thu t vic bn sn phm sn xut th th thc hin nh sau:
a) i vi chi ph chy th khng sn xut ra sn phm th:
N TK 241 - XDCB d dang
C cc TK lin quan.
b) i vi chi ph sn xut th v s thu t bn sn phm sn xut th:
- Khi pht sinh chi ph chy th c ti sn xut ra sn phm th, k ton tp hp ton b chi ph, ghi
N TK 154 - Chi ph sn xut kinh doanh d dang
C cc TK lin quan.
- Khi nhp kho sn phm sn xut th, ghi:
N TK 1551 - Thnh phm nhp kho
C TK 154 - Chi ph sn xut kinh doanh d dang.
- Khi xut bn sn phm sn xut th:
N cc TK 112, 131
C TK 1551 - Thnh phm nhp kho
C TK 154 - Chi ph SXKD d dang (bn ngay khng qua nhp kho)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (nu c).
- Kt chuyn phn chnh lch gia chi ph sn xut th v s thu t vic bn sn phm sn xut th:
+ Trng hp chi ph sn xut th cao hn s thu t vic bn sn phm sn xut th, k ton kt chuyn phn chn
N TK 241 - XDCB d dang
C TK 154 - Chi ph SXKD d dang.
+ Trng hp chi ph sn xut th nh hn s thu t vic bn sn phm sn xut th, k ton kt chuyn phn ch
N TK 154 - Chi ph SXKD d dang
C TK 241 - XDCB d dang.
3.1.1l. Khi cng trnh hon thnh, vic nghim thu tng th c thc hin xong, ti sn c bn giao v a v
N cc TK 211, 213, 217
N TK 1557 - Thnh phm Bt ng sn (sau khi hon thnh c mt phn BS dng bn m trc y cha hc
C TK 241 - XDCB d dang (gi c duyt hoc gi tm tnh).
Trng hp cng trnh hon thnh, nhng cha lm th tc bn giao ti sn a vo s dng, ang ch lp h
3.1.12. Khi quyt ton vn u t XDCB hon thnh c duyt th k ton iu chnh li gi tm tnh theo gi tr t
- Nu gi tr ti sn hnh thnh qua u t XDCB c duyt c gi tr thp hn gi tm tnh:
N TK 138 - Phi thu khc (chi ph duyt b phi thu hi)
C cc TK 211, 213, 217, 1557.
- Nu gi tr ti sn hnh thnh qua u t XDCB c duyt c gi tr cao hn gi tm tnh:
N cc TK 211, 213, 217, 1557
C cc TK lin quan.
- Nu TSC u t bng ngun vn u t XDCB v c cp c thm quyn cho php tng ngun vn kinh doanh
N TK 441 - Ngun vn u t XDCB
C TK 241 - XDCB d dang (cc khon thit hi c duyt b)
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu (gi tr ti sn c duyt).
- Nu TSC hnh thnh bng qu phc li v dng vo mc ch phc li, khi ch u t duyt quyt ton vn u t
N TK 3532 - Qu phc li
C TK 3533 - Qu phc li hnh thnh TSC.
3.1.13. Trng hp doanh nghip l ch u t c thnh lp Ban qun l d n k ton ring qu trnh u t X
a) K ton ti ch u t:
- Trng hp nhn bn giao cng trnh c quyt ton, ch u t ghi nhn gi tr cng trnh l gi c qu
N cc TK 211, 213, 217, 1557
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
N cc TK 111, 112, 152, 153
C TK 136 - Phi thu ni b
C cc TK 331, 333, (nhn n phi tr nu c).
- Trng hp nhn bn giao cng trnh cha c quyt ton, ch u t ghi nhn gi tr cng trnh l gi tm tnh
+ Nu gi c quyt ton ln hn gi tm tnh, ghi:
N cc TK 211, 213, 217, 1557
C cc TK lin quan.
+ Nu gi c quyt ton nh hn gi tm tnh, ghi:
N cc TK lin quan
C cc TK 211, 213, 217, 1557.
b) K ton ti Ban qun l d n: Thc hin theo quy nh ti Thng t s 195/2012/TT-BTC ngy 15/11/2012 ca B
3.1.14. Trng hp d n u t b hy b hoc thu hi, k ton thanh l d n v thu hi chi ph u t. Phn ch
N cc TK 111, 112 - S thu t vic thanh l d n
N TK 138 - Phi thu khc (S t chc, c nhn phi bi thng)
N TK 811 - Chi ph khc (S c tnh vo chi ph)
C TK 241 - XDCB d dang.
3.2. K ton sa cha TSC
Cng tc sa cha TSC ca doanh nghip cng c th tin hnh theo phng thc t lm hoc giao thu.
a) Khi chi ph sa cha TSC pht sinh c tp hp vo bn N TK 241 "XDCB d dang" (2413) v c chi tit ch
- Nu thu GTGT u vo c khu tr, ghi:
N TK 241 - XDCB d dang (2413) (gi mua cha c thu GTGT)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332)
C cc TK 111, 112, 152, 214,... (tng gi thanh ton).
- Nu thu GTGT u vo khng c khu tr th chi ph sa cha TSC bao gm c thu GTGT, ghi:
N TK 241 - XDCB d dang (2413) (tng gi thanh ton)
C cc 111, 112, 152, 214, 334,... (tng gi thanh ton).
b) Khi cng trnh sa cha hon thnh, nu khng iu kin ghi tng nguyn gi TSC:
N cc TK 623, 627, 641, 642
N TK 242 - Chi ph tr trc (nu pht sinh ln c phn b dn)
N TK 352 - D phng phi tr (nu trch trc chi ph sa cha nh k)
C TK 241 - XDCB d dang (2413).
- Trng hp sa cha ci to, nng cp tha mn iu kin ghi tng nguyn gi TSC, ghi:
N TK 211 - TSC hu hnh
C TK 241 - XDCB d dang (2413).
chi ph thc hin cc d n u t XDCB (bao gm chi ph mua sm mi TSC, xy dng mi hoc sa cha, ci to, m rng hay trang b l
n theo phng thc giao thu hoc t lm. cc doanh nghip tin hnh u t XDCB theo phng thc t lm th ti khon ny phn
n ring th thc hin theo quy nh ca Thng t s 195/2012/TT-BTC hng dn Ch k ton n v ch u t.
mi hoc sa cha, ci to, m rng hay trang b li k thut cng trnh. Chi ph u t XDCB c xc nh trn c s khi lng cng vi

hng mc cng trnh phi c hch ton chi tit tng ni dung chi ph u t XDCB v c theo di ly k k t khi khi cng n khi c
g cng trnh; Cc chi ph qun l d n v chi ph khc thng c chi chung. Ch u t phi tin hnh tnh ton, phn b chi ph qun l
p n tng cng trnh th tnh trc tip cho cng trnh ;
nh m khng tnh trc tip c cho tng cng trnh th n v c quyn phn b theo nhng tiu thc ph hp nht vi tng cng trn
a c duyt th doanh nghip ghi tng nguyn gi TSC theo gi tm tnh (gi tm tnh phi cn c vo chi ph thc t b ra c c
h ton trc tip vo chi ph sn xut, kinh doanh trong k. i vi cc TSC theo yu cu k thut phi sa cha, bo tr, duy tu nh k, k
dng TSC hoc bt ng sn u t. Trng hp bt ng sn xy dng s dng cho nhiu mc ch (lm vn phng, cho thu hoc b
c hin theo nguyn tc:

v an ninh, quc phng, n nh kinh t v m, cc khon chnh lch t gi lin quan n giai on trc hot ng cha i vo sn xut k
hot ng c tnh ngay vo doanh thu hot ng ti chnh (nu li) hoc chi ph ti chnh (nu l) ti thi im pht sinh, khng c tr
i vo hot ng (k c vic u t mi hoc u t m rng):
n iu l thc hin nhim v n ninh, quc phng, n nh kinh t v m, u phi tnh ngay khon chnh lch t gi lin quan n hot
hi cc chi ph pht sinh ca d n. Phn chnh lch gia chi ph u t thc t pht sinh v s thu t vic thanh l c ghi nhn vo

t ton chi ph mua sm TSC trong trng hp phi qua lp t, chy th trc khi a vo s dng (k c mua TSC mi hoc qua s
t ton vn u t XDCB. Ti khon ny c m chi tit cho tng cng trnh, hng mc cng trnh (theo tng i tng ti sn hnh thnh
nh quyt ton chi ph sa cha ln TSC. Trng hp sa cha thng xuyn TSC th khng hch ton vo ti khon ny m tnh thng

C v hnh);

t ton c duyt;

cc ti khon c lin quan.


giao a vo s dng hoc quyt ton cha c duyt;

ng i vi s tin ng trc, ghi:

ti thi im ng trc, ghi;

ng i vi s tin ng trc bng ngoi t theo t gi ghi s (t gi giao dch thc t ti thi im ng trc), ghi:

hu bn giao, nu thu GTGT u vo c khu tr, cn c hp ng giao thu, bin bn nghim thu khi lng XDCB hon thnh, ha

bn d dang bao gm c thu GTGT.


hi nhn s tin phi tr (sau khi tr s tin ng trc) theo t gi giao dch thc t ti thi im nghim thu (l t gi bn ca ngn hng
ha n, phiu nhp kho, ghi:

n nhn thu, ghi:

n quan n u t XDCB, ghi:


p nhn thanh ton, th gi tr thit b a i lp mi c tnh vo chi ph u t XDCB, ghi:

c vn ha, chi ph u thu, (sau khi b tr vi s tin thu t vic bn h s thu), chi ph tho d hon tr mt bng (sau khi b tr v

n gim chi ph u t xy dng (ghi vo bn C TK 241).


cho nh thu, ghi:

on trc hot ng) c ghi nhn vo doanh thu hot ng ti chnh (nu li) hoc chi ph ti chnh (nu l) ti thi im pht sinh (tr

c hin nhim v an ninh, quc phng, n nh kinh t v m, nu pht sinh chnh lch t gi trong hot ng u t xy dng giai on

ng ti chnh hoc chi ph ti chnh, ghi:

c hin nh sau:

ton b chi ph, ghi


m sn xut th:
, k ton kt chuyn phn chnh lch ghi tng chi ph u t XDCB d dang, ghi:

, k ton kt chuyn phn chnh lch ghi gim chi ph u t XDCB d dang, ghi:

, ti sn c bn giao v a vo s dng: Nu quyt ton c duyt ngay th cn c vo gi tr ti sn hnh thnh qua u t c duy

bn m trc y cha hch ton ring c trn TK 154)

a vo s dng, ang ch lp hoc duyt quyt ton th k ton phi m s chi tit ti khon 241 "XDCB d dang" theo di ring cng trn
nh li gi tm tnh theo gi tr ti sn c duyt, ghi;

hp tng ngun vn kinh doanh th ng thi ghi:

u t duyt quyt ton vn u t, k ton ghi tng qu phc li hnh thnh TSC:

k ton ring qu trnh u t XDCB:

tr cng trnh l gi c quyt ton, ghi:

gi tr cng trnh l gi tm tnh. Khi quyt ton phi iu chnh gi tr cng trnh theo gi c quyt ton, ghi:

/TT-BTC ngy 15/11/2012 ca B Ti chnh hng dn k ton p dng cho n v ch u t v cc vn bn sa i, b sung, thay th (n
hu hi chi ph u t. Phn chnh lch gia chi ph u t v s thu t vic thanh l c phn nh vo chi ph khc hoc xc nh trch n

c t lm hoc giao thu.


dang" (2413) v c chi tit cho tng cng trnh, cng vic sa cha TSC. Cn c chng t pht sinh chi ph hch ton:

thu GTGT, ghi:


a, ci to, m rng hay trang b li k thut cng trnh) v tnh hnh quyt ton d n u t XDCB cc doanh nghip c tin hnh cng t
c t lm th ti khon ny phn nh c chi ph pht sinh trong qu trnh xy lp, sa cha.

h trn c s khi lng cng vic, h thng nh mc, ch tiu kinh t - k thut v cc ch chnh sch ca Nh nc, ng thi phi ph

k k t khi khi cng n khi cng trnh, hng mc cng trnh hon thnh bn giao a vo s dng.
nh ton, phn b chi ph qun l d n v chi ph khc cho tng cng trnh theo nguyn tc:

c ph hp nht vi tng cng trnh.


i ph thc t b ra c c TSC) trch khu hao, nhng sau phi iu chnh theo gi quyt ton c ph duyt.
cha, bo tr, duy tu nh k, k ton c trch lp d phng phi tr v tnh trc vo chi ph sn xut, kinh doanh c ngun trang tr
m vn phng, cho thu hoc bn, v d nh ta nh chung c hn hp) th k ton vn tp hp chi ph pht sinh lin quan trc tip ti vi

hot ng cha i vo sn xut kinh doanh c phn nh ly k trn TK 413 - Chnh lch t gi hi oi. Khi i vo hot ng, k ton
i im pht sinh, khng c treo li chnh lch t gi trn TK 413.

h lch t gi lin quan n hot ng u t XDCB (k c vic u t mi hoc u t m rng) vo doanh thu hot ng ti chnh (nu li
vic thanh l c ghi nhn vo chi ph khc hoc xc nh trch nhim bi thng ca t chc, c nhn thu hi.

c mua TSC mi hoc qua s dng). Nu mua sm TSC v phi u t, trang b thm mi s dng c th mi chi ph mua sm, tran
ng i tng ti sn hnh thnh qua u t) v mi i tng ti sn phi theo di chi tit tng ni dung chi ph u t XDCB.
vo ti khon ny m tnh thng vo chi ph sn xut, kinh doanh trong k.
i lng XDCB hon thnh, ha n bn hng, ghi:

thu (l t gi bn ca ngn hng thng mi ni doanh nghip thng xuyn c giao dch).
n tr mt bng (sau khi b tr vi s ph liu c th thu hi)... ghi:

u l) ti thi im pht sinh (tr cc doanh nghip c quy nh ti im 3.1.9 di y):

ng u t xy dng giai on trc hot ng (cha tin hnh sn xut, kinh doanh):
hnh thnh qua u t c duyt ghi s. Nu quyt ton cha c ph duyt th ghi tng gi tr ca ti sn hnh thnh qua u t the

d dang" theo di ring cng trnh hon thnh ch bn giao v duyt quyt ton.

n sa i, b sung, thay th (nu c).


hi ph khc hoc xc nh trch nhim bi thng ca t chc, c nhn, ghi:

ph hch ton:
oanh nghip c tin hnh cng tc mua sm TSC, u t XDCB, sa cha ln TSC.

ca Nh nc, ng thi phi ph hp nhng yu t khch quan ca th trng trong tng thi k v c thc hin theo quy ch v qu

n c ph duyt.
inh doanh c ngun trang tri khi vic sa cha, bo tr pht sinh.
ht sinh lin quan trc tip ti vic u t xy dng trn TK 241. Khi cng trnh, d n hon thnh bn giao a vo s dng, k ton cn c

Khi i vo hot ng, k ton c phn b dn khon chnh lch t gi trc tip t TK 413 sang TK 515 Doanh thu hot ng ti chnh (

thu hot ng ti chnh (nu li) hoc chi ph ti chnh (nu l) ti thi im pht sinh, khng c phn nh chnh lch t gi trn TK 41

c th mi chi ph mua sm, trang b thm cng c phn nh vo ti khon ny.


ng chi ph u t XDCB.
i sn hnh thnh qua u t theo gi tm tnh (gi tm tnh l chi ph thc t b ra c c ti sn, cn c vo TK 241 xc nh g
c thc hin theo quy ch v qun l u t XDCB. Chi ph u t XDCB, bao gm:

o a vo s dng, k ton cn c cch thc s dng ti sn trong thc t kt chuyn chi ph u t xy dng ph hp vi bn cht ca

Doanh thu hot ng ti chnh (nu li) hoc TK 635 - Chi ph ti chnh (nu l). Vic phn b khng vt qu thi gian theo php lut quy

nh chnh lch t gi trn TK 413.


cn c vo TK 241 xc nh gi tm tnh). C 2 trng hp u ghi nh sau:
y dng ph hp vi bn cht ca tng loi ti sn.

qu thi gian theo php lut quy nh, mc phn b l t gi phi m bo nguyn tc nu cn phn nh l t gi ti bn N TK 413 th b
t gi ti bn N TK 413 th bo co kt qu kinh doanh c li nhun bng khng (doanh nghip khng c va phn nh l t gi trn
c va phn nh l t gi trn ch tiu Chnh lch t gi thuc bng cn i k ton, va trnh by c li nhun sau thu trn Bo co k
i nhun sau thu trn Bo co kt qu hot ng kinh doanh).
Ti khon 242 - Chi ph tr trc
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh cc chi ph thc t pht sinh nhng c lin quan n kt qu hot ng SXKD
b) Cc ni dung c phn nh l chi ph tr trc, gm:
- Chi ph tr trc v thu c s h tng, thu hot ng TSC (quyn s dng t, nh xng, kho bi, vn phng
- Chi ph thnh lp doanh nghip, chi ph o to, qung co pht sinh trong giai on trc hot ng c phn
- Chi ph mua bo him (bo him chy, n, bo him trch nhim dn s ch phng tin vn ti, bo him thn x
- Cng c, dng c, bao b lun chuyn, dng cho thu lin quan n hot ng kinh doanh trong nhiu k k to
- Chi ph i vay tr trc v li tin vay hoc li tri phiu ngay khi pht hnh;
- Chi ph sa cha TSC pht sinh mt ln c gi tr ln doanh nghip khng thc hin trch trc chi ph sa cha
- S chnh lch gi bn nh hn gi tr cn li ca TSC bn v thu li l thu ti chnh;
- S chnh lch gi bn nh hn gi tr cn li ca TSC bn v thu li l thu hot ng;
- Trng hp hp nht kinh doanh khng dn n quan h cng ty m - cng ty con c pht sinh li th thng m
- Cc khon chi ph tr trc khc phc v cho hot ng kinh doanh ca nhiu k k ton.
Chi ph nghin cu v chi ph cho giai on trin khai khng tiu chun ghi nhn l TSC v hnh c ghi nhn
c) Vic tnh v phn b chi ph tr trc vo chi ph SXKD tng k k ton phi cn c vo tnh cht, mc tng lo
d) K ton phi theo di chi tit tng khon chi ph tr trc theo tng k hn tr trc pht sinh, phn b v
) i vi cc khon chi ph tr trc bng ngoi t, trng hp ti thi im lp bo co c bng chng chc chn
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 242 - Chi ph tr trc
Bn N: Cc khon chi ph tr trc pht sinh trong k.
Bn C: Cc khon chi ph tr trc tnh vo chi ph SXKD trong k.
S d bn N: Cc khon chi ph tr trc cha tnh vo chi ph sn xut, kinh doanh trong k.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) Khi pht sinh cc khon chi ph tr trc phi phn b dn vo chi ph SXKD ca nhiu k, ghi:
N TK 242 - Chi ph tr trc
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C cc TK 111, 112, 153, 331, 334, 338,...
nh k tin hnh phn b chi ph tr trc vo chi ph SXKD, ghi:
N cc TK 623, 627, 635, 641, 642
C TK 242 - Chi ph tr trc.
b) Khi tr trc tin thu TSC, thu c s h tng theo phng thc thu hot ng v phc v hot ng kinh do
N TK 242 - Chi ph tr trc
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C cc TK 111, 112,...
- Nu thu GTGT u vo khng c khu tr, chi ph tr trc bao gm c thu GTGT.
c) i vi cng c, dng c, bao b lun chuyn, dng cho thu lin quan n hot ng sn xut, kinh doanh tro
- Khi xut dng hoc cho thu, ghi:
N TK 242 - Chi ph tr trc
C TK 153 - Cng c, dng c.
- nh k tin hnh phn b gi tr cng c, dng c, bao b lun chuyn, dng cho thu xut kho theo tiu th
N cc TK 623, 627, 641, 642,...
C TK 242 - Chi ph tr trc.
d) Trng hp mua TSC v bt ng sn u t theo phng thc tr chm, tr gp:
- Khi mua TSC hu hnh, TSC v hnh hoc mua bt ng sn u t theo phng thc tr chm, tr gp v a
N cc TK 211, 213, 217 (nguyn gi - ghi theo gi mua tr tin ngay)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
N TK 242 - Chi ph tr trc (phn li tr chm l s chnh lch gia Tng s tin phi thanh ton tr (-) Gi mua t
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn (tng gi thanh ton).
- nh k, thanh ton tin cho ngi bn, k ton ghi:
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C cc TK 111, 112 (s phi tr nh k bao gm c gi gc v li tr chm, tr gp phi tr nh k).
- nh k, tnh vo chi ph theo s li tr chm, tr gp phi tr, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C TK 242 - Chi ph tr trc.
) Trng hp chi ph sa cha TSC pht sinh ln, doanh nghip khng thc hin trch trc chi ph sa cha TSC
- Kt chuyn chi ph sa cha TSC vo ti khon chi ph tr trc, ghi:
N TK 242 - Chi ph tr trc.
C TK 241 - XDCB d dang (2413).
- nh k, tnh v phn b chi ph sa cha TSC vo chi ph sn xut, kinh doanh trong k, ghi:
N cc TK 623, 627, 641, 642,...
C TK 242 - Chi ph tr trc.
e) Trng hp doanh nghip tr trc li tin vay cho bn cho vay:
- Khi tr trc li tin vay, ghi:
N TK 242 - Chi ph tr trc
C cc TK 111, 112.
- nh k, khi phn b li tin vay theo s phi tr tng k vo chi ph ti chnh hoc vn ho tnh vo gi tr ti sn d
N TK 635 - Chi ph ti chnh (chi ph i vay ghi vo chi ph SXKD trong k)
N TK 241 - XDCB d dang (nu chi ph i vay c vn ho vo gi tr ti sn u t xy dng d dang)
N TK 627 - Chi ph sn xut chung (nu chi ph i vay c vn ho vo gi tr ti sn sn xut d dang)
C TK 242 - Chi ph tr trc.
g) Khi doanh nghip pht hnh tri phiu theo mnh gi huy ng vn vay, nu doanh nghip tr trc li tri ph
- Ti thi im pht hnh tri phiu, ghi:
N cc TK 111, 112 (tng s tin thc thu)
N TK 242 - Chi ph tr trc (chi tit li tri phiu tr trc)
C TK 34311 - Mnh gi tri phiu.
- nh k, phn b li tri phiu tr trc vo chi ph i vay tng k, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh (nu tnh vo chi ph ti chnh trong k)
N TK 241 - Xy dng c bn d dang (nu c vn ho vo gi tr ti sn u t xy dng d dang)
N TK 627 - Chi ph sn xut chung (vn ho vo ti sn sn xut d dang)
C TK 242 - Chi ph tr trc (chi tit li tri phiu tr trc) (s li tri phiu phn b trong k).
h) Trng hp hp nht kinh doanh khng dn n quan h cng ty m - cng ty con (mua ti sn thun), ti ngy
- Nu vic mua, bn khi hp nht kinh doanh c bn mua thanh ton bng tin, hoc cc khon tng ng ti
N cc TK 131, 138, 152, 153, 155, 156, 211, 213, 217. (theo gi tr hp l ca cc ti sn mua)
N TK 242 - Chi ph tr trc (chi tit li th thng mi)
C cc TK 331, 3411, (theo gi tr hp l ca cc khon n phi tr v n tim tng phi gnh chu)
C cc TK 111, 112, 121 (s tin hoc cc khon tng ng tin bn mua thanh ton).
- Nu vic mua, bn khi hp nht kinh doanh c thc hin bng vic bn mua pht hnh c phiu, ghi:
N cc TK 131, 138, 152, 153, 155, 156, 211, 213, 217, (theo gi tr hp l ca cc ti sn mua)
N TK 242 - Chi ph tr trc (chi tit li th thng mi)
N TK 4112 - Thng d vn c phn (gi pht hnh nh hn mnh gi)
C TK 4111 - Vn gp ca ch s hu (theo mnh gi)
C cc TK 331, 3411 (theo gi tr hp l ca cc khon n phi tr v n tim tng phi gnh chu)
C TK 4112 - Thng d vn c phn(gi pht hnh ln hn mnh gi).
i) Cc doanh nghip cha phn b ht l chnh lch t gi trong giai on trc hot ng phi kt chuyn ton b
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C TK 242 - Chi ph tr trc.
k) Khi kim k ti sn ti thi im xc nh gi tr doanh nghip c phn ha doanh nghip 100% vn nh nc
N TK 242 - Chi ph tr trc
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu.
l) Khi kim k ti sn ti thi im xc nh gi tr doanh nghip c phn ha doanh nghip 100% vn nh nc,
N TK 242 - Chi ph tr trc
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu.
m) Li th kinh doanh pht sinh khi c phn ha doanh nghip Nh nc c phn nh trn TK 242 v phn b d
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip
C TK 242 - Chi ph tr trc.
uan n kt qu hot ng SXKD ca nhiu k k ton v vic kt chuyn cc khon chi ph ny vo chi ph SXKD ca cc k k ton sau.

nh xng, kho bi, vn phng lm vic, ca hng v TSC khc) phc v cho sn xut, kinh doanh nhiu k k ton.
n trc hot ng c phn b ti a khng qu 3 nm;
ng tin vn ti, bo him thn xe, bo him ti sn,...) v cc loi l ph m doanh nghip mua v tr mt ln cho nhiu k k ton;
kinh doanh trong nhiu k k ton;

n trch trc chi ph sa cha ln TSC, phn b ti a khng qu 3 nm;

n c pht sinh li th thng mi hoc khi c phn ho doanh nghip nh nc c pht sinh li th kinh doanh;

l TSC v hnh c ghi nhn ngay l chi ph sn xut kinh doanh, khng ghi nhn l chi ph tr trc.
vo tnh cht, mc tng loi chi ph la chn phng php v tiu thc hp l.
c pht sinh, phn b vo cc i tng chu chi ph ca tng k k ton v s cn li cha phn b vo chi ph.
o co c bng chng chc chn v vic ngi bn khng th cung cp hng ho, dch v v doanh nghip s chc chn nhn li cc khon

hiu k, ghi:

ng v phc v hot ng kinh doanh cho nhiu k, ghi:

t ng sn xut, kinh doanh trong nhiu k, khi xut dng, cho thu, ghi:

o thu xut kho theo tiu thc hp l. Cn c xc nh mc chi ph phi phn b mi k c th l thi gian s dng hoc khi lng

g thc tr chm, tr gp v a v s dng ngay cho SXKD, hoc nm gi ch tng gi hoc cho thu hot ng, ghi:
hi thanh ton tr (-) Gi mua tr tin ngay tr (-) Thu GTGT (nu c))

hi tr nh k).

trch trc chi ph sa cha TSC, phi phn b chi ph vo nhiu k k ton, khi cng vic sa cha hon thnh:

vn ho tnh vo gi tr ti sn d dang, ghi:

xy dng d dang)
n sn xut d dang)

oanh nghip tr trc li tri phiu ngay khi pht hnh, chi ph li vay c phn nh vo bn N TK 242 (chi tit li tri phiu tr trc), s

y dng d dang)

b trong k).
on (mua ti sn thun), ti ngy mua nu pht sinh li th thng mi:
hoc cc khon tng ng tin, ghi:
ti sn mua)

g phi gnh chu)

t hnh c phiu, ghi:


ti sn mua)
phi gnh chu)

t ng phi kt chuyn ton b s l ly k ang theo di trn TK 242 sang TK 635 - Chi ph ti chnh xc nh kt qu kinh doanh trong

anh nghip 100% vn nh nc, nu khon tin thu t tr trc khng tiu chun ghi nhn TSC v hnh, c nh gi tng vn Nh

nh nghip 100% vn nh nc, nu gi tr thc t ca vn Nh nc ln hn gi tr ghi s ca vn Nh nc, k ton ghi tng vn Nh n

n nh trn TK 242 v phn b dn ti a khng qu 3 nm, ghi:


SXKD ca cc k k ton sau.

n cho nhiu k k ton;

vo chi ph.
s chc chn nhn li cc khon tr trc bng ngoi t th c coi l cc khon mc tin t c gc ngoi t v phi nh gi li theo t g

i gian s dng hoc khi lng sn phm, dch v m cng c, dng c, bao b lun chuyn, dng cho thu tham gia vo hot ng sn

t ng, ghi:
chi tit li tri phiu tr trc), sau phn b dn vo cc i tng chu chi ph.
c nh kt qu kinh doanh trong k, ghi:

hnh, c nh gi tng vn Nh nc, ghi:

c, k ton ghi tng vn Nh nc v ghi nhn phn chnh lch l li th kinh doanh, ghi:
t v phi nh gi li theo t gi giao dch thc t ti thi im bo co (l t gi mua ca ngn hng thng mi ni doanh nghip th

thu tham gia vo hot ng sn xut, kinh doanh trong tng k k ton. Khi phn b, ghi:
ng mi ni doanh nghip thng xuyn c giao dch).
Ti khon 243 - Ti sn thu thu nhp hon li
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh gi tr hin c v tnh hnh bin ng tng, gim ca ti sn thu thu nhp hon
Ti sn thu thu nhp hon li = Chnh lch tm thi c khu tr +
Trng hp ti thi im ghi nhn ti sn thu thu nhp hon li bit trc c s thay i v thu sut thu TN
b) C s tnh thu ca ti sn hoc n phi tr v Chnh lch tm thi:
- C s tnh thu ca ti sn l gi tr s c tr khi thu nhp chu thu khi thu hi gi tr ghi s ca ti sn. Nu t
- Chnh lch tm thi l khon chnh lch gia gi tr ghi s ca ti sn hoc n phi tr trong Bng Cn i k ton
+ Chnh lch tm thi v thi gian ch l mt trong cc trng hp chnh lch tm thi, v d: Nu li nhun k to
+ Cc khon chnh lch tm thi gia gi tr ghi s ca ti sn hoc n phi tr so vi c s tnh thu ca ti sn ho
+ K ton khng tip tc s dng khi nim Chnh lch vnh vin phn bit vi chnh lch tm thi khi xc n
c) Nu doanh nghip d tnh chc chn c c li nhun tnh thu thu nhp trong tng lai s dng cc khon
- Tt c cc khon chnh lch tm thi c khu tr (ngoi tr chnh lch tm thi pht sinh t vic ghi nhn ban
- Gi tr cn c khu tr ca khon l tnh thu v u i v thu cha s dng chuyn sang nm sau.
d) Cui nm, doanh nghip phi lp Bng xc nh chnh lch tm thi c khu tr, Bng theo di chnh lch
) Vic ghi nhn ti sn thu thu nhp hon li trong nm c thc hin theo nguyn tc b tr gia ti sn thu
- Nu ti sn thu thu nhp hon li pht sinh trong nm ln hn ti sn thu thu nhp hon li c hon nhp tr
- Nu ti sn thu thu nhp hon li pht sinh trong nm nh hn ti sn thu thu nhp hon li c hon nhp t
e) K ton phi hon nhp ti sn thu thu nhp hon li khi cc khon chnh lch tm thi c khu tr khng c
g) Khi lp Bo co ti chnh, nu d tnh chc chn c c li nhun tnh thu thu nhp trong tng lai, ti sn thu
h) Vic b tr ti sn thu thu nhp hon li v thu thu nhp hon li phi tr ch thc hin khi lp Bng cn i k
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 243 - Ti sn thu thu nhp hon li
Bn N: Gi tr ti sn thu thu nhp hon li tng.
Bn C: Gi tr ti sn thu thu nhp hon li gim .
S d bn N: Gi tr ti sn thu thu nhp hon li cn li cui k.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) Nu ti sn thu thu nhp hon li pht sinh trong nm ln hn ti sn thu thu nhp hon li c hon nhp t
N TK 243 - Ti sn thu thu nhp hon li
C TK 8212 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li.
b) Nu ti sn thu thu nhp hon li pht sinh trong nm nh hn ti sn thu thu nhp hon li c hon nhp
N TK 8212 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li
C TK 243 - Ti sn thu thu nhp hon li.
ca ti sn thu thu nhp hon li.
Gi tr c khu tr chuyn sang nm sau ca cc khon l tnh thu x Thu sut thu thu nhp doanh nghip hin hnh
thay i v thu sut thu TNDN trong tng lai, nu vic hon nhp ti sn thu thu nhp hon li nm trong thi gian thu sut mi

i gi tr ghi s ca ti sn. Nu thu nhp khng phi chu thu th c s tnh thu ca ti sn bng gi tr ghi s ca ti sn . C s tnh th
i tr trong Bng Cn i k ton v c s tnh thu ca ti sn hoc n phi tr . Chnh lch tm thi gm 2 loi: Chnh lch tm thi
hi, v d: Nu li nhun k ton c ghi nhn trong k ny nhng thu nhp chu thu c tnh trong k khc.
i c s tnh thu ca ti sn hoc n phi tr c th khng phi l chnh lch tm thi v mt thi gian, v d: Khi nh gi li mt ti s
chnh lch tm thi khi xc nh thu thu nhp hon li do thi gian thu hi ti sn hoc thanh ton n phi tr cng nh thi gian kh
tng lai s dng cc khon chnh lch tm thi c khu tr, cc khon l tnh thu v u i thu cha s dng, k ton c ghi
i pht sinh t vic ghi nhn ban u ca ti sn hoc n phi tr t mt giao dch m khng phi l giao dch hp nht kinh doanh; v khn
huyn sang nm sau.
tr, Bng theo di chnh lch tm thi c khu tr cha s dng, gi tr c khu tr chuyn sang nm sau ca cc khon l tnh th
n tc b tr gia ti sn thu thu nhp hon li pht sinh trong nm nay vi ti sn thu thu nhp doanh nghip ghi nhn t cc nm
hp hon li c hon nhp trong nm, th s chnh lch c ghi nhn l ti sn thu thu nhp hon li v ghi gim chi ph thu thu nh
hp hon li c hon nhp trong nm, th s chnh lch c ghi gim ti sn thu thu nhp hon li v ghi tng chi ph thu thu nhp
m thi c khu tr khng cn nh hng ti li nhun tnh thu (khi ti sn c thu hi hoc n phi tr c thanh ton mt phn
nhp trong tng lai, ti sn thu thu nhp hon li cha c ghi nhn t cc nm trc c ghi nhn b sung lm gim chi ph thu ho
hc hin khi lp Bng cn i k ton, khng thc hin khi ghi nhn ti sn thu thu nhp hon li trn s k ton.

nhp hon li c hon nhp trong nm, k ton ghi nhn gi tr ti sn thu thu nhp hon li l s chnh lch gia s ti sn thu thu n

nhp hon li c hon nhp trong nm, k ton ghi gim ti sn thu thu nhp hon li l s chnh lch gia s ti sn thu thu nhp h
nhp doanh nghip hin hnh (%)
ng thi gian thu sut mi c hiu lc th thu sut p dng ghi nhn ti sn thu c tnh theo thu sut mi.

ca ti sn . C s tnh thu thu nhp ca n phi tr l gi tr ghi s ca n tr i (-) gi tr s c khu tr vo thu nhp chu thu kh
2 loi: Chnh lch tm thi c khu tr v chnh lch tm thi chu thu. Chnh lch tm thi c khu tr l cc khon chnh lch t

d: Khi nh gi li mt ti sn th gi tr ghi s ca ti sn thay i nhng nu c s tnh thu khng thay i th pht sinh chnh lch tm
tr cng nh thi gian khu tr ti sn v n phi tr vo thu nhp chu thu l hu hn.
a s dng, k ton c ghi nhn ti sn thu thu nhp hon li i vi:
hp nht kinh doanh; v khng c nh hng n c li nhun k ton v thu nhp chu thu (hoc l tnh thu) ti thi im giao dch).

m sau ca cc khon l tnh thu v u i thu cha s dng lm cn c lp Bng xc nh ti sn thu thu nhp hon li xc nh gi
hip ghi nhn t cc nm trc nhng nm nay c hon nhp li, theo nguyn tc:
ghi gim chi ph thu thu nhp hon li.
hi tng chi ph thu thu nhp hon li.
c thanh ton mt phn hoc ton b), khi l tnh thu hoc u i thu c s dng.
ung lm gim chi ph thu hon li.

ch gia s ti sn thu thu nhp hon li pht sinh ln hn s c hon nhp trong nm, ghi:

a s ti sn thu thu nhp hon li pht sinh nh hn s c hon nhp trong nm, ghi:
u sut mi.

u tr vo thu nhp chu thu khi thanh ton n phi tr trong cc k tng lai. i vi doanh thu nhn trc, c s tnh thu l gi tr ghi
u tr l cc khon chnh lch tm thi lm pht sinh cc khon c khu tr khi xc nh thu nhp chu thu trong tng lai khi gi tr g

i th pht sinh chnh lch tm thi. Tuy nhin thi gian thu hi gi tr ghi s v c s tnh thu khng thay i nn chnh lch tm thi n

thu) ti thi im giao dch).

hu nhp hon li xc nh gi tr ti sn thu thu nhp hon li c ghi nhn hoc hon nhp trong nm.
c, c s tnh thu l gi tr ghi s ca n, tr i phn gi tr ca doanh thu khng phi chu thu trong tng lai.
thu trong tng lai khi gi tr ghi s ca cc khon mc ti sn c thu hi hoc n phi tr c thanh ton.

ay i nn chnh lch tm thi ny khng phi l chnh lch tm thi v thi gian.
Ti khon 244 - Cm c, th chp, k qu, k cc
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh s tin hoc gi tr ti sn m doanh nghip em i cm c, th chp, k qu, k
b) Cc khon tin, ti sn em cm c, th chp k qu, k cc phi c theo di cht ch v kp thi thu hi khi
c) Doanh nghip phi theo di chi tit cc khon cm c, th chp k cc, k qu theo tng loi, tng i tng, k
d) i vi ti sn a i cm c, th chp, k qu, k cc c phn nh theo gi ghi s k ton ca doanh ngh
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 244 - Cm c, th chp, k qu, k cc
Bn N:
- Gi tr ti sn mang i cm c, th chp hoc s tin k qu, k cc.
- Chnh lch t gi hi oi do nh gi li s d cc khon k cc, k qu c quyn nhn li bng ngoi t ti t
Bn C:
- Gi tr ti sn cm c hoc s tin k qu, k cc nhn li hoc thanh ton;
- Khon khu tr (pht) vo tin k qu, k cc tnh vo chi ph khc;
- Chnh lch t gi hi oi do nh gi li s d cc khon k cc, k qu c quyn nhn li bng ngoi t ti t
S d bn N: Gi tr ti sn cn ang cm c, th chp hoc s tin cn ang k qu, k cc.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) Dng tin mt, hoc tin gi ngn hng k cc, k qu, ghi:
N TK 244 - Cm c, th chp, k qu, k cc
C cc TK 111, 112.
b) Trng hp dng ti sn c nh cm c, ghi:
N TK 244 - Cm c, th chp, k qu, k cc (gi tr cn li)
N TK 214 - Hao mn ti sn c nh (gi tr hao mn)
C cc TK 211, 213 (nguyn gi).
Trng hp th chp bng giy t (giy chng nhn s hu nh t, ti sn) th khng phn nh trn ti khon ny
c) Khi mang ti sn khc i cm c, th chp, ghi:
N TK 244 - Cm c, th chp, k qu, k cc (chi tit theo tng khon)
C cc TK 152, 155, 156,...
d) Khi nhn li ti sn cm c hoc tin k qu, k cc:
- Nhn li s tin k qu, k cc, ghi:
N cc TK 111, 112
C TK 244 - Cm c, th chp, k qu, k cc.
- Nhn li ti sn c nh cm c, th chp, ghi:
N cc TK 211, 213 (nguyn gi khi a i cm c)
C TK 244 - Cm c, th chp, k qu, k cc (gi tr cn li)
C TK 214 - Hao mn ti sn c nh (gi tr hao mn).
- Khi nhn li ti sn khc mang i cm c, th chp, ghi:
N cc TK 152, 155, 156,...
C TK 244 - Cm c, th chp, k qu, k cc (chi tit tng khon).
) Trng hp doanh nghip khng thc hin ng nhng cam kt, b pht vi phm hp ng tr vo tin k qu, k
N TK 811 - Chi ph khc (s tin b tr)
C TK 244 - Cm c, th chp, k qu, k cc.
e) Trng hp s dng khon k cc, k qu thanh ton cho ngi bn, ghi:
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C TK 244 - Cm c, th chp, k qu, k cc.
g) Khi lp Bo co ti chnh, nu cc khon k cc, k qu c quyn nhn li c gc ngoi t, k ton phi nh
- Nu t gi ngoi t tng so vi t gi ng Vit Nam, ghi:
N TK 244 - Cm c, th chp, k qu, k cc
C TK 413 - Chnh lch t gi hi oi (4131).
- Nu t gi ngoi t gim so vi t gi ng Vit Nam, ghi:
N TK 413 - Chnh lch t gi hi oi (4131)
C TK 244 - Cm c, th chp, k qu, k cc.
m i cm c, th chp, k qu, k cc ti cc doanh nghip, t chc khc trong cc quan h kinh t theo quy nh ca php lut.
cht ch v kp thi thu hi khi ht thi hn cm c, th chp, k qu, k cc. Trng hp cc khon k qu, k cc doanh nghip c
heo tng loi, tng i tng, k hn, nguyn t. Khi lp Bo co ti chnh, nhng khon c k hn cn li di 12 thng c phn loi l
ghi s k ton ca doanh nghip. Khi xut ti sn phi tin t mang i cm c, th chp, k qu, k cc ghi theo gi no th khi thu v gh

uyn nhn li bng ngoi t ti thi im bo co (trng hp t gi ngoi t tng so vi ng Vit Nam).

uyn nhn li bng ngoi t ti thi im bo co (trng hp t gi ngoi t gim so vi ng Vit Nam).

ng phn nh trn ti khon ny m ch theo di trn s chi tit.

hp ng tr vo tin k qu, k cc, ghi:

gc ngoi t, k ton phi nh gi theo t gi giao dch thc t ti thi im lp Bo co ti chnh:


uy nh ca php lut.
qu, k cc doanh nghip c quyn nhn li nhng qu hn thu hi th doanh nghip c trch lp d phng nh i vi cc khon n
di 12 thng c phn loi l ti sn ngn hn; Nhng khon c k hn cn li t 12 thng tr ln c phn loi l ti sn di hn.
hi theo gi no th khi thu v ghi theo gi . Trng hp c cc khon k cc, k qu bng tin hoc tng ng tin c quyn nh
phng nh i vi cc khon n phi thu kh i.
c phn loi l ti sn di hn.
ng ng tin c quyn nhn li bng ngoi t th phi nh gi li theo t gi giao dch thc t ti thi im lp Bo co ti chnh (l t
i im lp Bo co ti chnh (l t gi mua ca ngn hng thng mi ni doanh nghip thng xuyn c giao dch). Cc ti sn th chp b
iao dch). Cc ti sn th chp bng giy chng nhn quyn s hu (v d nh bt ng sn) th khng ghi gim ti sn m theo di chi tit
gim ti sn m theo di chi tit trn s k ton (chi tit ti sn ang th chp) v thuyt minh trn Bo co ti chnh.
Ti khon 331 Phi tr cho ngi bn
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh tnh hnh thanh ton v cc khon n phi tr ca doanh nghip cho ngi bn
b) N phi tr cho ngi bn, ngi cung cp, ngi nhn thu xy lp cn c hch ton chi tit cho tng i t
c) Doanh nghip phi theo di chi tit cc khon n phi tr cho ngi bn theo tng loi nguyn t. i vi cc kh
- Khi pht sinh cc khon n phi tr cho ngi bn (bn c ti khon 331) bng ngoi t, k ton phi quy i ra
- Khi thanh ton n phi tr cho ngi bn (bn N ti khon 331) bng ngoi t, k ton phi quy i ra ng Vit
- Doanh nghip phi nh gi li cc khon phi tr cho ngi bn c gc ngoi t ti tt c cc thi im lp Bo c
d) Bn giao nhp khu y thc ghi nhn trn ti khon ny s tin phi tr ngi bn v hng nhp khu thng qua
) Nhng vt t, hng ha, dch v nhn, nhp kho nhng n cui thng vn cha c ha n th s dng gi t
e) Khi hch ton chi tit cc khon ny, k ton phi hch ton r rng, rnh mch cc khon chit khu thanh ton
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 331 Phi tr cho ngi bn
Bn N:
- S tin tr cho ngi bn vt t, hng ha, ngi cung cp dch v, ngi nhn thu xy lp;
- S tin ng trc cho ngi bn, ngi cung cp, ngi nhn thu xy lp nhng cha nhn c vt t, hng h
- S tin ngi bn chp thun gim gi hng ha hoc dch v giao theo hp ng;
- Chit khu thanh ton v chit khu thng mi c ngi bn chp thun cho doanh nghip gim tr vo kho
- Gi tr vt t, hng ha thiu ht, km phm cht khi kim nhn v tr li ngi bn.
- nh gi li cc khon phi tr cho ngi bn bng ngoi t (trng hp t gi ngoi t gim so vi ng Vit Nam
Bn C:
- S tin phi tr cho ngi bn vt t, hng ho, ngi cung cp dch v v ngi nhn thu xy lp;
- iu chnh s chnh lch gia gi tm tnh nh hn gi thc t ca s vt t, hng ho, dch v nhn, khi c ho
- nh gi li cc khon phi tr cho ngi bn bng ngoi t (trng hp t gi ngoi t tng so vi ng Vit Nam
S d bn C: S tin cn phi tr cho ngi bn, ngi cung cp, ngi nhn thu xy lp.
Ti khon ny c th c s d bn N. S d bn N (nu c) phn nh s tin ng trc cho ngi bn hoc s
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
3.1. Mua vt t, hng ha cha tr tin ngi bn v nhp kho trong trng hp hch ton hng tn kho theo ph
a) Trng hp mua trong ni a, ghi:
- Nu thu GTGT u vo c khu tr, ghi:
N cc TK 152, 153, 156, 157, 211, 213 (gi cha c thu GTGT)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331)
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn (tng gi thanh ton).
- Trng hp thu GTGT u vo khng c khu tr th gi tr vt t, hng ha, TSC bao gm c thu GTGT (tn
b) Trng hp nhp khu, ghi:
- Phn nh gi tr hng nhp khu bao gm c thu TTB, thu XK, thu BVMT (nu c), ghi:
N cc TK 152, 153, 156, 157, 211, 213
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C TK 3332 - Thu TTB (nu c)
C TK 3333 - Thu xut nhp khu (chi tit thu nhp khu, nu c)
C TK 33381 - Thu bo v mi trng.
- Nu thu GTGT u vo c khu tr, ghi:
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33312).
3.2. Mua vt t, hng ho cha tr tin ngi bn v nhp kho trong trng hp hch ton hng tn kho theo ph
a. Trng hp mua trong ni a:
- Nu thu GTGT u vo c khu tr, ghi:
N TK 611 - Mua hng (gi cha c thu GTGT)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn (tng gi thanh ton).
- Trng hp thu GTGT u vo khng c khu tr th gi tr vt t, hng ha bao gm c thu GTGT (tng gi t
b. Trng hp nhp khu, ghi:
- Phn nh gi tr hng nhp khu bao gm c thu TTB, thu XK, thu BVMT (nu c), ghi:
N TK 611 - Mua hng.
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C TK 3332 - Thu TTB (nu c)
C TK 3333 - Thu xut nhp khu (chi tit thu nhp khu, nu c)
C TK 33381 - Thu bo v mi trng.
- Nu thu GTGT u vo c khu tr, ghi:
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33312).
3.3. Trng hp n v c thc hin u t XDCB theo phng thc giao thu, khi nhn khi lng xy lp hon th
- Nu thu GTGT u vo c khu tr, ghi:
N TK 241 - XDCB d dang (gi cha c thu GTGT)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn (tng gi thanh ton).
- Trng hp thu GTGT u vo khng c khu tr th gi tr u t XDCB bao gm c thu GTGT (tng gi than
3.4. Khi ng trc tin hoc thanh ton s tin phi tr cho ngi bn vt t, hng ho, ngi cung cp dch v, ng
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C cc TK 111, 112, 341,...
- Trng hp phi thanh ton cho nh thu bng ngoi t, k ton phi quy i ra ng Vit Nam theo t gi giao d
- Trng hp ng trc tin cho nh thu bng ngoi t, k ton ghi nhn gi tr u t XDCB tng ng vi s
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn (t gi giao dch thc t)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (nu t gi giao dch thc t thp hn t gi ghi s k ton ca TK tin)
C cc TK 111, 112,... (t gi ghi s k ton)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (nu t gi giao dch thc t cao hn t gi ghi s k ton ca TK tin).
3.5. Khi nhn li tin do ngi bn hon li s tin ng trc v khng cung cp c hng ha, dch v, ghi:
N cc TK 111, 112,...
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn.
3.6. Nhn dch v cung cp (chi ph vn chuyn hng ho, in, nc, in thoi, kim ton, t vn, qung co, dch
- Nu thu GTGT u vo c khu tr, ghi:
N TK 156 - Hng ha (1562)
N TK 241 - XDCB d dang
N TK 242 - Chi ph tr trc
N cc TK 623, 627, 641, 642, 635, 811
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331) (nu c)
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn (tng gi thanh ton).
- Trng hp thu GTGT u vo khng c khu tr th gi tr dch v bao gm c thu GTGT (tng gi thanh to
3.7. Chit khu thanh ton mua vt t, hng ho doanh nghip c hng do thanh ton trc thi hn phi tha
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
3.8. Trng hp vt t, hng ho mua vo phi tr li hoc c ngi bn chp thun gim gi do khng ng qu
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331) (nu c)
C cc TK 152, 153, 156, 611,...
3.9. Trng hp cc khon n phi tr cho ngi bn khng tm ra ch n hoc ch n khng i v c x l ghi
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C TK 711 - Thu nhp khc.
3.10. i vi nh thu chnh, khi xc nh gi tr khi lng xy lp phi tr cho nh thu ph theo hp ng kinh t
N TK 632 - Gi vn hng bn (gi cha c thu GTGT)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331)
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn (tng s tin phi tr cho nh thu ph gm c thu GTGT u vo).
3.11. Trng hp doanh nghip nhn bn hng i l, bn ng gi, hng hoa hng.
- Khi nhn hng bn i l, doanh nghip ch ng theo di v ghi chp thng tin v hng nhn bn i l trong ph
- Khi bn hng nhn i l, ghi:
N cc TK 111, 112, 131,... (tng gi thanh ton)
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn (gi giao bn i l + thu).
ng thi doanh nghip theo di v ghi chp thng tin v hng nhn bn i l xut bn trong phn thuyt minh
- Khi xc nh hoa hng i l c hng, tnh vo doanh thu hoa hng v bn hng i l, ghi:
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (nu c).
- Khi thanh ton tin cho bn giao hng i l, ghi:
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn (gi bn tr (-) hoa hng i l)
C cc TK 111, 112,...
3.12. K ton phi tr cho ngi bn ti n v giao u thc nhp khu:
- Khi tr trc mt khon tin u thc mua hng theo hp ng u thc nhp khu cho n v nhn u thc nhp k
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn (chi tit cho tng n v nhn u thc)
C cc TK 111, 112,...
- Khi nhn hng y thc nhp khu do bn nhn y thc giao tr, k ton thc hin nh i vi hng nhp khu th
- Khi tr tin cho n v nhn u thc nhp khu v s tin hng nhp khu v cc chi ph lin quan trc tip n h
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn (chi tit cho tng n v nhn u thc)
C cc TK 111, 112,...
- Ph u thc nhp khu phi tr n v nhn u thc c tnh vo gi tr hng nhp khu, cn c cc chng t lin
N cc TK 151, 152, 156, 211,...
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr
C TK 331- Phi tr cho ngi bn(chi tit tng n v nhn u thc).
- Vic thanh ton ngha v thu i vi hng nhp khu thc hin theo quy nh ca TK 333 - Thu v khon phi n
- n v nhn u thc khng s dng ti khon ny phn nh cc nghip v thanh ton y thc m phn nh qua
3.13. Khi lp Bo co ti chnh, s d n phi tr cho ngi bn bng ngoi t c nh gi theo t gi giao dch t
- Nu t gi ngoi t gim so vi ng Vit Nam, ghi:
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C TK 413 - Chnh lch t gi hi oi (4131).
- Nu t gi ngoi t tng so vi ng Vit Nam, ghi:
N TK 413 - Chnh lch t gi hi oi (4131)
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn.
a doanh nghip cho ngi bn vt t, hng ha, ngi cung cp dch v, ngi bn TSC, BST, cc khon u t ti chnh theo hp n
ch ton chi tit cho tng i tng phi tr. Trong chi tit tng i tng phi tr, ti khon ny phn nh c s tin ng trc cho ng
ng loi nguyn t. i vi cc khon phi tr bng ngoi t th thc hin theo nguyn tc:
oi t, k ton phi quy i ra ng Vit nam theo t gi giao dch thc t ti thi im pht sinh (l t gi bn ca ngn hng thng mi n
ton phi quy i ra ng Vit Nam theo t gi ghi s thc t ch danh cho tng i tng ch n (Trng hp ch n c nhiu giao dc
i tt c cc thi im lp Bo co ti chnh theo quy nh ca php lut. T gi giao dch thc t khi nh gi li khon phi tr cho ngi b
n v hng nhp khu thng qua bn nhn nhp khu y thc nh khon phi tr ngi bn thng thng.
a c ha n th s dng gi tm tnh ghi s v phi iu chnh v gi thc t khi nhn c ha n hoc thng bo gi chnh thc c
c khon chit khu thanh ton, chit khu thng mi, gim gi hng bn ca ngi bn, ngi cung cp nu cha c phn nh trong

thu xy lp;
cha nhn c vt t, hng ha, dch v, khi lng sn phm xy lp hon thnh bn giao;

doanh nghip gim tr vo khon n phi tr cho ngi bn;

oi t gim so vi ng Vit Nam).

nhn thu xy lp;


ho, dch v nhn, khi c ho n hoc thng bo gi chnh thc;
oi t tng so vi ng Vit Nam).

ng trc cho ngi bn hoc s tin tr nhiu hn s phi tr cho ngi bn theo chi tit ca tng i tng c th. Khi lp Bng Cn

ch ton hng tn kho theo phng php k khai thng xuyn hoc khi mua TSC:

SC bao gm c thu GTGT (tng gi thanh ton).

ch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k:


ao gm c thu GTGT (tng gi thanh ton)

nhn khi lng xy lp hon thnh bn giao ca bn nhn thu xy lp, cn c hp ng giao thu v bin bn bn giao khi lng xy l

m c thu GTGT (tng gi thanh ton).


ho, ngi cung cp dch v, ngi nhn thu xy lp, ghi:

ng Vit Nam theo t gi giao dch thc t ti thi im pht sinh (l t gi bn ca ngn hng thng mi ni thng xuyn c giao dch)
u t XDCB tng ng vi s tin ng trc theo t gi giao dch thc t ti thi im ng trc. Phn gi tr u t XDCB cn phi t

on ca TK tin)

i ghi s k ton ca TK tin).


c hng ha, dch v, ghi:

m ton, t vn, qung co, dch v khc) ca ngi bn:

thu GTGT (tng gi thanh ton).


nh ton trc thi hn phi thanh ton v tnh tr vo khon n phi tr ngi bn, ngi cung cp, ghi:
un gim gi do khng ng quy cch, phm cht c tnh tr vo khon n phi tr cho ngi bn, ghi:

n khng i v c x l ghi tng thu nhp khc ca doanh nghip, ghi:

thu ph theo hp ng kinh t k kt, cn c vo ha n, phiu gi cng trnh, bin bn nghim thu khi lng xy lp hon thnh v

hu GTGT u vo).

hng nhn bn i l trong phn thuyt minh Bo co ti chnh.

ut bn trong phn thuyt minh Bo co ti chnh.


ng i l, ghi:

cho n v nhn u thc nhp khu m LC... cn c cc chng t lin quan, ghi:

nh i vi hng nhp khu thng thng.


hi ph lin quan trc tip n hng nhp khu, cn c cc chng t lin quan, ghi:

p khu, cn c cc chng t lin quan, ghi:

a TK 333 - Thu v khon phi np Nh nc.


h ton y thc m phn nh qua cc TK 138 v 338.
nh gi theo t gi giao dch thc t ti thi im lp Bo co ti chnh:
n u t ti chnh theo hp ng kinh t k kt. Ti khon ny cng c dng phn nh tnh hnh thanh ton v cc khon n ph
h c s tin ng trc cho ngi bn, ngi cung cp, ngi nhn thu xy lp nhng cha nhn c sn phm, hng ho, dch v, kh

bn ca ngn hng thng mi ni thng xuyn c giao dch). Ring trng hp ng trc cho nh thu hoc ngi bn, khi iu ki
ng hp ch n c nhiu giao dch th t gi thc t ch danh c xc nh trn c s bnh qun gia quyn di ng cc giao dch ca ch n
gi li khon phi tr cho ngi bn l t gi bn ngoi t ca ngn hng thng mi ni doanh nghip thng xuyn c giao dch ti thi

hoc thng bo gi chnh thc ca ngi bn.


nu cha c phn nh trong ha n mua hng.

tng c th. Khi lp Bng Cn i k ton, phi ly s d chi tit ca tng i tng phn nh ti khon ny ghi 2 ch tiu bn Ti s
n bn bn giao khi lng xy lp, ho n khi lng xy lp hon thnh:

i ni thng xuyn c giao dch).


n gi tr u t XDCB cn phi thanh ton (sau khi tr i s tin ng trc) c ghi nhn theo t gi giao dch thc t ti thi im ph
khi lng xy lp hon thnh v hp ng giao thu ph, ghi:
thanh ton v cc khon n phi tr cho ngi nhn thu xy lp chnh, ph. Khng phn nh vo ti khon ny cc nghip v mua tr tin
sn phm, hng ho, dch v, khi lng xy lp hon thnh bn giao.

hoc ngi bn, khi iu kin ghi nhn ti sn hoc chi ph th bn C ti khon 331 p dng t gi ghi s thc t ch danh i vi s ti
n di ng cc giao dch ca ch n ). Ring trng hp pht sinh giao dch ng trc tin cho nh thu hoc ngi bn th bn N ti k
ng xuyn c giao dch ti thi im lp Bo co ti chnh. Cc n v trong tp on c p dng chung mt t gi do Cng ty m quy

n ny ghi 2 ch tiu bn Ti sn v bn Ngun vn.


giao dch thc t ti thi im pht sinh.
n ny cc nghip v mua tr tin ngay.

s thc t ch danh i vi s tin ng trc.


hoc ngi bn th bn N ti khon 331 p dng t gi giao dch thc t (l t gi bn ca ngn hng ni thng xuyn c giao dch) ti th
g mt t gi do Cng ty m quy nh (phi m bo st vi t gi giao dch thc t) nh gi li cc khon phi tr cho ngi bn c gc
thng xuyn c giao dch) ti thi im ng trc;
n phi tr cho ngi bn c gc ngoi t pht sinh t cc giao dch trong ni b tp on.
Ti khon 333 Thu v cc khon phi np nh nc
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh quan h gia doanh nghip vi Nh nc v cc khon thu, ph, l ph v cc kh
b) Doanh nghip ch ng tnh, xc nh v k khai s thu, ph, l ph v cc khon phi np cho Nh nc theo lu
c. Cc khon thu gin thu nh thu GTGT (k c theo phng php khu tr hay phng php trc tip), thu tiu
Doanh nghip c th la chn vic ghi nhn doanh thu v s thu gin thu phi np trn s k ton bng mt trong
- Tch v ghi nhn ring s thu gin thu phi np (k c thu GTGT phi np theo phng php trc tip) ngay ti t
- Ghi nhn s thu gin thu phi np bng cch ghi gim s doanh thu ghi chp trn s k ton. Theo phng ph
Trong mi trng hp, ch tiu Doanh thu bn hng, cung cp dch v v ch tiu Cc khon gim tr doanh thu
d) i vi cc khon thu c hon, c gim, k ton phi phn bit r s thu c hon, c gim l thu
- i vi s thu np khu mua c hon li (v d trong giao dch tm nhp ti xut, cc khon thu TTB,
- i vi s thu np khu nhp khu nhng hng nhp khu khng thuc quyn s hu ca n v, khi ti xu
- i vi s thu phi np khi bn hng ha, cung cp dch v nhng sau c gim, c hon, k ton ghi nh
) Ngha v i vi NSNN trong giao dch y thc xut - nhp khu:
- Trong giao dch y thc xut nhp khu (hoc cc giao dch tng t), ngha v i vi NSNN c xc nh l ca
- Bn nhn y thc c xc nh l bn cung cp dch v cho bn giao y thc trong vic chun b h s, k khai, th
- TK 333 ch s dng ti bn giao y thc, khng s dng ti bn nhn y thc. Bn nhn y thc vi vai tr trung gia
+ Khi nhn c thng bo v s thu phi np, bn nhn y thc bn giao li cho bn giao y thc ton b h s, t
+ Cn c chng t np tin vo NSNN ca bn nhn y thc, bn giao y thc phn nh gim s phi np NSNN.
e) K ton phi m s chi tit theo di tng khon thu, ph, l ph v cc khon phi np, np v cn phi np.
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 333 Thu v cc khon phi np nh nc
Bn N:
- S thu GTGT c khu tr trong k;
- S thu, ph, l ph v cc khon phi np, np vo Ngn sch Nh nc;
- S thu c gim tr vo s thu phi np;
- S thu GTGT ca hng bn b tr li, b gim gi.
Bn C:
- S thu GTGT u ra v s thu GTGT hng nhp khu phi np;
- S thu, ph, l ph v cc khon khc phi np vo Ngn sch Nh nc.
S d bn C:
S thu, ph, l ph v cc khon khc cn phi np vo Ngn sch Nh nc.
Trong trng hp c bit, TK 333 c th c s d bn N. S d bn N (nu c) ca TK 333 phn nh s thu v c
Ti khon 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc, c 9 ti khon cp 2:
- Ti khon 3331 - Thu gi tr gia tng phi np: Phn nh s thu GTGT u ra, s thu GTGT ca hng nhp khu p
Ti khon 3331 c 2 ti khon cp 3:
+ Ti khon 33311 - Thu gi tr gia tng u ra: Dng phn nh s thu GTGT u ra, s thu GTGT u vo kh
+ Ti khon 33312 - Thu GTGT hng nhp khu: Dng phn nh s thu GTGT ca hng nhp khu phi np,
- Ti khon 3332 - Thu tiu th c bit: Phn nh s thu tiu th c bit phi np, np v cn phi np vo N
- Ti khon 3333 - Thu xut, nhp khu: Phn nh s thu xut khu, thu nhp khu phi np, np v cn phi
- Ti khon 3334 - Thu thu nhp doanh nghip: Phn nh s thu thu nhp doanh nghip phi np, np v cn p
- Ti khon 3335 - Thu thu nhp c nhn: Phn nh s thu thu nhp c nhn phi np, np v cn phi np vo
- Ti khon 3336 - Thu ti nguyn: Phn nh s thu ti nguyn phi np, np v cn phi np vo Ngn sch Nh
- Ti khon 3337 - Thu nh t, tin thu t: Phn nh s thu nh t, tin thu t phi np, np v cn ph
- Ti khon 3338- Thu bo v mi trng v cc loi thu khc: Phn nh s phi np, np v cn phi np v th
+ TK 33381: Thu bo v mi trng: Phn nh s thu bo v mi trng phi np, np v cn phi np;
+ TK 33382: Cc loi thu khc: Phn nh s phi np, np, cn phi np cc loi thu khc. Doanh nghip c
- Ti khon 3339 - Ph, l ph v cc khon phi np khc: Phn nh s phi np, np v cn phi np v cc kho
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
3.1. Thu GTGT phi np (3331)
3.1.1. K ton thu GTGT u ra (TK 33311)
a) K ton thu GTGT u ra phi np theo phng php khu tr:
Khi xut ha n GTGT theo phng php khu tr v doanh nghip np thu GTGT tnh theo phng php khu tr
N cc TK 111, 112, 131 (tng gi thanh ton)
C cc TK 511, 515, 711 (gi cha c thu GTGT)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311).
b) K ton thu GTGT u ra phi np theo phng php trc tip
K ton c la chn mt trong 2 phng php ghi s sau:
- Phng php 1: Tch ring ngay s thu GTGT phi np khi xut ha n, thc hin nh im a nu trn;
- Phng php 2: Ghi nhn doanh thu bao gm c thu GTGT phi np theo phng php trc tip, nh k khi xc
N cc TK 511, 515, 711
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311).
c) Khi np thu GTGT vo Ngn sch Nh nc, ghi:
N TK 3331 - Thu GTGT phi np
C cc TK 111, 112.
3.1.2. K ton thu GTGT ca hng nhp khu (TK 33312)
a) Khi nhp khu vt t, hng ho, TSC k ton phn nh s thu nhp khu phi np, tng s tin phi thanh ton
N cc TK 152, 153, 156, 211, 611,...
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (3333)
C cc TK 111, 112, 331,...
b) Phn nh s thu GTGT phi np ca hng nhp khu:
- Trng hp thu GTGT hng nhp khu phi np c khu tr, ghi:
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33312).
- Trng hp thu GTGT hng nhp khu phi np khng c khu tr phi tnh vo gi tr vt t, hng ho,TSC n
N cc TK 152, 153, 156, 211, 611,...
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33312).
c) Khi thc np thu GTGT ca hng nhp khu vo Ngn sch Nh nc, ghi:
N TK 3331 - Thu GTGT phi np (33312)
C cc TK 111, 112,...
d) Trng hp nhp khu y thc (p dng ti bn giao y thc)
- Khi nhn c thng bo v ngha v np thu GTGT hng nhp khu t bn nhn y thc, bn giao y thc ghi nh
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33312).
- Khi nhn c chng t np thu vo NSNN ca bn nhn y thc, bn giao y thc phn nh gim ngha v vi N
N TK 3331 - Thu GTGT phi np (33312)
C cc TK 111, 112 (nu tr tin ngay cho bn nhn y thc)
C TK 3388 - Phi tr khc (nu cha thanh ton ngay tin thu
GTGT hng nhp khu cho bn nhn y thc)
C TK 138 - Phi thu khc (ghi gim s tin ng cho bn nhn y thc np thu GTGT hng nhp khu)
- Bn nhn y thc khng phn nh s thu GTGT hng nhp khu phi np nh bn giao y thc m ch ghi nhn s
N TK 138 - Phi thu khc (phi thu li s tin np h)
N TK 3388 - Phi tr khc (tr vo s tin nhn ca bn giao y thc)
C cc TK 111, 112.
3.1.3. K ton thu GTGT c khu tr
- nh k, k ton tnh, xc nh s thu GTGT c khu tr vi s thu GTGT u ra phi np trong k, ghi:
N TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311)
C TK 133 - Thu GTGT c khu tr.
- Trng hp ti thi im giao dch pht sinh cha xc nh c thu GTGT u vo ca hng ha, dch v c
N TK 632 - Gi vn hng bn (thu GTGT u vo khng c khu tr ca hng tn kho bn)
N cc TK 641, 642 (thu GTGT u vo khng c khu tr ca cc khon chi ph bn hng, chi ph QLDN)
C TK 133 - Thu GTGT c khu tr.
3.1.4. K ton thu GTGT phi np c gim
Trng hp doanh nghip c gim s thu GTGT phi np, k ton ghi nhn s thu GTGT c gim vo thu nh
N TK 33311 - Thu GTGT phi np (nu c tr vo s thu phi np)
N cc TK 111, 112 - Nu s c gim c nhn li bng tin
C TK 711 - Thu nhp khc.
3.1.5. K ton thu GTGT u vo c hon
Trng hp doanh nghip c hon thu GTGT theo lut nh do thu u vo ln hn thu u ra, ghi:
N cc TK 111, 112
C TK 133 - Thu GTGT c khu tr.
3.2. Thu tiu th c bit (TK 3332)
3.2.1. Nguyn tc k ton
- Ti khon ny s dng cho ngi c ngha v np thu tiu th c bit theo quy nh ca php lut. Trong giao d
- Cc doanh nghip bn sn phm, hng ho chu thu tiu th c bit ghi nhn doanh thu khng bao gm thu TT
- Cc doanh nghip nhp khu hoc mua ni a hng ho, TSC thuc din chu thu tiu th c bit c ghi nh
- K ton s thu TTB c hon, c gim thc hin theo nguyn tc:
+ Thu TTB np khi nhp khu hng ha, dch v, nu c hon ghi gim gi vn hng bn (nu xut hng
+ Thu TTB np khi nhp khu TSC, nu c hon ghi gim chi ph khc (nu bn TSC) hoc gim nguyn gi
+ Thu TTB np khi nhp khu hng ha, TSC nhng n v khng c quyn s hu, khi c hon ghi gim k
+ Thu TTB phi np khi bn hng ha, cung cp dch v nhng sau c hon, c gim th k ton ghi nhn
3.2.2. Phng php k ton thu tiu c bit
a) K ton thu tiu th c bit phi np khi bn hng ho, cung cp dch v:
- Trng hp tch ngay c thu tiu th c bit phi np ti thi im giao dch pht sinh, k ton phn nh do
N cc TK 111, 112, 131 (tng gi thanh ton)
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 3332 - Thu tiu th c bit.
- Trng hp khng tch ngay c thu tiu th c bit phi np ti thi im giao dch pht sinh, k ton phn
N TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 3332 - Thu tiu th c bit.
b) Khi nhp khu hng ho thuc i tng chu thu tiu th c bit, k ton cn c vo ho n mua hng nhp
N cc TK 152, 156, 211, 611,...
C TK 3332 - Thu tiu th c bit.
i vi hng tm nhp ti xut khng thuc quyn s hu ca n v, v d nh hng qu cnh c ti xut ngay
N TK 138 - Phi thu khc
C TK 3332 - Thu tiu th c bit.
c) Khi np tin thu tiu th c bit vo Ngn sch Nh nc, ghi:
N TK 3332 - Thu tiu th c bit
C cc TK 111, 112.
d) K ton hon thu tiu th c bit np khu nhp khu:
- Thu TTB np khu nhp khu, c hon khi ti xut hng ha, ghi:
N TK 3332 - Thu TTB
C TK 632 - Gi vn hng bn (nu xut hng bn)
C cc TK 152, 153, 156 (nu xut hng tr li).
- Thu TTB np khu nhp khu, c hon khi ti xut TSC, ghi:
N TK 3332 - Thu TTB
C TK 211 - Ti sn c nh hu hnh (nu xut tr li TSC)
C TK 811 - Chi ph khc (nu bn TSC).
- Thu TTB np khu nhp khu nhng hng ha khng thuc quyn s hu ca n v, c hon khi ti xu
N TK 3332 - Thu TTB
C TK 138 - Phi thu khc.
) K ton thu TTB phi np khi bn hng ha, TSC, cung cp dch v nhng sau c gim, c hon: Khi
N TK 3332 - Thu TTB
C TK 711 - Thu nhp khc.
e) Trng hp xut sn phm, hng ha, dch v chu thu tiu th c bit tiu dng ni b, cho, biu, tng, khu
N cc TK 641, 642
C cc TK 154, 155
C TK 3332 - Thu TTB.
g) Trng hp nhp khu y thc (p dng ti bn giao y thc)
- Khi nhn c thng bo v ngha v np thu TTB t bn nhn y thc, bn giao y thc ghi nhn s thu tiu t
N cc TK 152, 156, 211, 611,...
C TK 3332 - Thu tiu th c bit.
- Khi nhn c chng t np thu vo NSNN ca bn nhn y thc, bn giao y thc phn nh gim ngha v vi N
N TK 3332 - Thu tiu th c bit
C cc TK 111, 112 (nu tr tin ngay cho bn nhn y thc)
C TK 3388 - Phi tr khc (nu cha thanh ton ngay tin thu
TTB cho bn nhn y thc)
C TK 138 - Phi thu khc (ghi gim s tin ng cho bn nhn y thc np thu TTB).
- Bn nhn y thc khng phn nh s thu tiu th c bit phi np nh bn giao y thc m ch ghi nhn s tin
N TK 138 - Phi thu khc (phi thu li s tin np h)
N TK 3388 - Phi tr khc (tr vo s tin nhn ca bn giao y thc)
C cc TK 111, 112.
3.3. Thu xut khu (TK 3333)
3.3.1. Nguyn tc k ton
- Ti khon ny s dng cho ngi c ngha v np thu xut khu theo quy nh ca php lut. Trong giao dch xu
- Thu xut khu l thu gin thu, khng nm trong c cu doanh thu ca doanh nghip. Khi xut khu hng ha, k
- Thu xut khu phi np khi xut khu nhng sau c hon, c gim th k ton ghi nhn vo thu nhp kh
3.3.2. Phng php k ton
a) K ton thu xut khu phi np khi bn hng ho, cung cp dch v:
- Trng hp tch ngay c thu xut khu phi np ti thi im giao dch pht sinh, k ton phn nh doanh thu
N cc TK 111, 112, 131 (tng gi thanh ton)
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 3333 - Thu xut nhp khu (chi tit thu XK).
- Trng hp khng tch ngay c thu xut khu phi np ti thi im giao dch pht sinh, k ton phn nh do
N TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 3333 - Thu xut nhp khu (chi tit thu XK).
b) Khi np tin thu xut khu vo NSNN, ghi:
N TK 3333 - Thu xut, nhp khu (chi tit thu xut khu)
C cc TK 111, 112,...
c) Thu xut khu c hon hoc c gim (nu c), ghi:
N cc TK 111, 112, 3333
C TK 711 - Thu nhp khc.
d) Trng hp xut khu y thc (p dng ti bn giao y thc)
- Khi bn hng ho, dch v chu thu xut khu, k ton phn nh doanh thu bn hng v cung cp dch v v s thu
- Khi nhn c chng t np thu vo NSNN ca bn nhn y thc, bn giao y thc phn nh gim ngha v vi N
N TK 3333 - Thu xut, nhp khu (chi tit thu xut khu)
C cc TK 111, 112 (nu tr tin ngay cho bn nhn y thc)
C TK 3388 - Phi tr khc (nu cha thanh ton ngay tin thu xut khu cho bn nhn y thc)
C TK 138 - Phi thu khc (ghi gim s tin ng cho bn nhn y thc np thu xut khu).
- Bn nhn y thc khng phn nh s thu xut khu phi np nh bn giao y thc m ch ghi nhn s tin np
N TK 138 - Phi thu khc (phi thu li s tin np h)
N TK 3388 - Phi tr khc (tr vo s tin nhn ca bn giao y thc)
C cc TK 111, 112.
3.4. Thu nhp khu (TK 3333)
3.4.1. Nguyn tc k ton
- Ti khon ny s dng cho ngi c ngha v np thu nhp khu theo quy nh ca php lut. Trong giao dch nh
- Cc doanh nghip nhp khu hng ho, TSC c ghi nhn s thu nhp khu phi np vo gi gc hng mua. Tr
- K ton s thu nhp khu c hon, c gim thc hin theo nguyn tc:
+ Thu nhp khu np khi nhp khu hng ha, dch v, nu c hon ghi gim gi vn hng bn (nu xut hn
+ Thu nhp khu np khi nhp khu TSC, nu c hon ghi gim chi ph khc (nu bn TSC) hoc gim nguy
+ Thu nhp khu np khi nhp khu hng ha, TSC nhng n v khng c quyn s hu, khi c hon ghi g
3.4.2. Phng php k ton thu nhp khu
a) Khi nhp khu vt t, hng ho, TSC, k ton phn nh s thu nhp khu phi np, tng s tin phi tr, hoc
N cc TK 152, 156, 211, 611,... (gi c thu nhp khu)
C TK 3333 - Thu xut, nhp khu (chi tit thu nhp khu)
C cc TK 111, 112, 331,...
i vi hng tm nhp ti xut khng thuc quyn s hu ca n v, v d nh hng qu cnh c ti xut ngay
N TK 138 - Phi thu khc
C TK 3333 - Thu xut, nhp khu (chi tit thu nhp khu).
b) Khi np thu nhp khu vo Ngn sch Nh nc, ghi:
N TK 3333 - Thu xut, nhp khu (chi tit thu nhp khu)
C cc TK 111, 112,...
c) K ton hon thu nhp khu np khu nhp khu
- Thu nhp khu np khu nhp khu, c hon khi ti xut hng ha, ghi:
N TK 3333 - Thu xut, nhp khu (chi tit thu nhp khu)
C TK 632 - Gi vn hng bn (nu xut hng bn)
C cc TK 152, 153, 156 - Hng ha (nu xut hng tr li).
- Thu nhp khu np khu nhp khu, c hon khi ti xut TSC, ghi:
N TK 3333 - Thu xut, nhp khu (chi tit thu nhp khu)
C TK 211 - Ti sn c nh hu hnh (nu xut tr li TSC)
C TK 811 - Chi ph khc (nu bn TSC).
- Thu nhp khu np khu nhp khu nhng hng ha khng thuc quyn s hu ca n v, c hon khi t
N TK 3333 - Thu xut, nhp khu (chi tit thu nhp khu)
C TK 138 - Phi thu khc.
- Khi nhn c tin t NSNN, ghi:
N TK 112 - Tin gi ngn hng
C TK 3333 - Thu xut, nhp khu (chi tit thu nhp khu).
d) Trng hp nhp khu y thc (p dng ti bn giao y thc)
- Khi nhn c thng bo v ngha v np thu nhp khu t bn nhn y thc, bn giao y thc ghi nhn s thu
N cc TK 152, 156, 211, 611,... (gi c thu nhp khu)
C TK 3333 - Thu xut, nhp khu (chi tit thu nhp khu).
- Khi nhn c chng t np thu vo NSNN ca bn nhn y thc, bn giao y thc phn nh gim ngha v vi N
N TK 3333 - Thu xut, nhp khu (chi tit thu nhp khu)
C cc TK 111, 112 (nu tr tin ngay cho bn nhn y thc)
C TK 3388 - Phi tr khc (nu cha thanh ton ngay tin thu nhp khu cho bn nhn y thc)
C TK 138 - Phi thu khc (ghi gim s tin ng cho bn nhn y thc np thu nhp khu).
- Bn nhn y thc khng phn nh s thu nhp khu phi np nh bn giao y thc m ch ghi nhn s tin n
N TK 138 - Phi thu khc (phi thu li s tin np h)
N TK 3388 - Phi tr khc (tr vo s tin nhn ca bn giao y thc)
C cc TK 111, 112.
3.5. Thu thu nhp doanh nghip (TK 3334)
a) Cn c s thu thu nhp doanh nghip phi np vo Ngn sch Nh nc hng qu theo quy nh, ghi:
N TK 821 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip (8211)
C TK 3334 - Thu thu nhp doanh nghip.
b) Khi np tin thu thu nhp doanh nghip vo NSNN, ghi:
N TK 3334 - Thu thu nhp doanh nghip
C cc TK 111, 112.
c) Cui nm, khi xc nh s thu thu nhp doanh nghip phi np ca nm ti chnh:
- Nu s thu thu nhp doanh nghip thc t phi np nh hn s thu thu nhp doanh nghip tm np hng qu t
N TK 3334 - Thu thu nhp doanh nghip
C TK 821 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip (8211).
- Nu s thu thu nhp doanh nghip thc t phi np ln hn s thu thu nhp doanh nghip tm np hng qu tr
N TK 821 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip (8211)
C TK 3334 - Thu thu nhp doanh nghip.
3.6. Thu thu nhp c nhn (TK 3335)
Khi xc nh s thu thu nhp c nhn phi np khu tr ti ngun tnh trn thu nhp chu thu ca cng nhn vin
N TK 334 - Phi tr ngi lao ng
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (3335).
- Khi chi tr thu nhp cho cc c nhn bn ngoi, doanh nghip phi xc nh s thu thu nhp c nhn phi np tn
+ Trng hp chi tr tin th lao, dch v thu ngoi... ngay cho cc c nhn bn ngoi, ghi:
N cc TK 623, 627, 641, 642, 635 (tng s phi thanh ton); hoc
N TK 161 - Chi s nghip (tng s tin phi thanh ton); hoc
N TK 353 - Qu khen thng, phc li (tng tin phi thanh ton) (3531)
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (3335) (s thu thu nhp c nhn phi khu tr)
C cc TK 111, 112 (s tin thc tr).
+ Khi chi tr cc khon n phi tr cho cc c nhn bn ngoi c thu nhp, ghi:
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn (tng s tin phi tr)
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (s thu thu nhp c nhn phi khu tr)
C cc TK 111, 112 (s tin thc tr).
- Khi np thu thu nhp c nhn vo Ngn sch Nh nc thay cho ngi c thu nhp, ghi:
N TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (3335)
C cc TK 111, 112,...
3.7. Thu ti nguyn (TK 3336)
- Xc nh s thu ti nguyn phi np tnh vo chi ph sn xut chung, ghi:
N TK 627 - Chi ph sn xut chung (6278)
C TK 3336 - Thu ti nguyn.
- Khi thc np thu ti nguyn vo Ngn sch Nh nc, ghi:
N TK 3336 - Thu ti nguyn
C cc TK 111, 112,...
3.8. Thu nh t, tin thu t (TK 3337)
- Xc nh s thu nh t, tin thu t phi np tnh vo chi ph qun l doanh nghip, ghi:
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (6425)
C TK 3337 - Thu nh t, tin thu t.
- Khi np tin thu nh t, tin thu t vo Ngn sch Nh nc, ghi:
N TK 3337 - Thu nh t, tin thu t
C cc TK 111, 112,...
3.9. Thu bo v mi trng
3.9.1 Nguyn tc k ton:
- Ti khon ny s dng cho ngi np thu bo v mi trng theo quy nh ca php lut. Trong giao dch nhp k
- Cc doanh nghip bn sn phm, hng ho chu thu bo v mi trng ghi nhn doanh thu khng bao gm s th
- Cc doanh nghip nhp khu hoc mua trong ni a hng ho thuc din chu thu bo v mi trng c ghi n
- K ton s thu BVMT c hon, c gim thc hin theo nguyn tc:
+ Thu BVMT np khi nhp khu hng ha, dch v, nu c hon ghi gim gi vn hng bn (nu xut hng
+ Thu BVMT np khi nhp khu TSC, nu c hon ghi gim chi ph khc (nu bn TSC) hoc gim nguyn g
+ Thu BVMT np khi nhp khu hng ha, TSC nhng n v khng c quyn s hu, khi c hon ghi gim k
+ Thu BVMT phi np khi bn hng ha, cung cp dch v nhng sau c hon, c gim th k ton ghi nhn
3.9.2. Phng php k ton thu bo v mi trng
a) Khi bn hng ho, cung cp dch v thuc i tng chu thu bo v mi trng ng thi chu thu GTGT, k to
N cc TK 111, 112, 131 (tng gi thanh ton)
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (gi bn khng c thu bo v mi trng v thu GTGT)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311)
C TK 33381 - Thu bo v mi trng.
Trng hp khng xc nh c ngay s thu phi np ti thi im giao dch pht sinh, doanh thu c ghi nhn
N TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 333 - Thu v cc khon phi np (chi tit tng loi thu).
b) Khi nhp khu hng ho thuc i tng chu thu bo v mi trng, k ton cn c vo ho n mua hng nh
N cc TK 152, 156, 211, 611,...
C TK 33381 - Thu bo v mi trng.
- Trng hp xut sn phm, hng ha, dch v chu thu bo v mi trng tiu dng ni b, cho, biu, tng, kh
N cc TK 641, 642
C cc TK 152, 154, 155
C TK 33381 - Thu bo v mi trng.
c) Trng hp doanh nghip l bn nhn u thc nhp khu phi np thu bo v mi trng h bn giao u thc n
N TK 138 - Phi thu khc
C TK 33381 - Thu bo v mi trng.
- Khi np tin thu bo v mi trng vo Ngn sch Nh nc, ghi:
N TK 33381 - Thu bo v mi trng
C cc TK 111, 112,...
d) K ton hon thu bo v mi trng np khu nhp khu
- Thu BVMT np khu nhp khu, c hon khi ti xut hng ha, ghi:
N TK 33381 - Thu bo v mi trng
C TK 632 - Gi vn hng bn (nu xut hng bn)
C cc TK 152, 153, 156 (nu xut hng tr li).
- Thu TTB np khu nhp khu, c hon khi ti xut TSC, ghi:
N TK 33381 - Thu bo v mi trng
C TK 211 - Ti sn c nh hu hnh (nu xut tr li TSC)
C TK 811 - Chi ph khc (nu bn TSC).
- Thu BVMT np khu nhp khu nhng hng ha khng thuc quyn s hu ca n v, c hon khi ti xu
N TK 33381 - Thu bo v mi trng
C TK 138 - Phi thu khc.
) K ton thu BVMT phi np khi bn hng ha, TSC, cung cp dch v nhng sau c gim, c hon: Khi
N TK 33381 - Thu bo v mi trng
C TK 711 - Thu nhp khc.
3.10. Cc loi thu khc (33382), Ph, l ph v cc khon phi np khc (3339)
- Khi xc nh s l ph trc b tnh trn gi tr ti sn mua v (khi ng k quyn s hu hoc quyn s dng), ghi:
N TK 211 - Ti sn c nh hu hnh
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (3339).
- Khi thc np cc loi thu khc (nh thu nh thu), ph, l ph v cc khon phi np khc, ghi:
N TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (33382, 3339)
C cc TK 111, 112.
3.11. K ton cc khon tr cp, tr gi ca Nh nc cho doanh nghip
- Khi nhn c quyt nh v khon tr cp, tr gi ca Nh nc trong trng hp doanh nghip thc hin cc n
N TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (3339)
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (5114).
- Khi nhn c tin tr cp, tr gi ca Nh nc, ghi:
N cc TK 111, 112
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (3339).
khon thu, ph, l ph v cc khon khc phi np, np, cn phi np vo Ngn sch Nh nc trong k k ton nm.
phi np cho Nh nc theo lut nh; Kp thi phn nh vo s k ton s thu phi np, np, c khu tr, c hon...
hng php trc tip), thu tiu th c bit, thu xut khu, thu bo v mi trng v cc loi thu gin thu khc v bn cht l khon
trn s k ton bng mt trong 2 phng php:
hng php trc tip) ngay ti thi im ghi nhn doanh thu. Theo phng php ny doanh thu ghi trn s k ton khng bao gm s thu
rn s k ton. Theo phng php ny, nh k mi ghi gim doanh thu i vi s thu gin thu phi np, s liu v doanh thu trn s k t
Cc khon gim tr doanh thu ca bo co kt qu hot ng kinh doanh u khng bao gm cc khon thu gin thu phi np.
c hon, c gim l thu np khu mua hay phi np khu bn v thc hin theo nguyn tc:
ti xut, cc khon thu TTB, thu NK, thu BVMT np c hon li khi ti xut...), k ton ghi gim gi tr hng mua hoc gim gi
n s hu ca n v, khi ti xut c hon th k ton ghi gim khon phi thu khc (v d thu nhp khu np ca hng nhn gia cn
m, c hon, k ton ghi nhn vo thu nhp khc (v d hon thu xut khu, gim s thu TTB, GTGT, BVMT phi np khi bn hng h

vi NSNN c xc nh l ca bn giao y thc


g vic chun b h s, k khai, thanh quyt ton vi NSNN (ngi np thu h cho bn giao y thc).
nhn y thc vi vai tr trung gian ch phn nh s thu phi np vo NSNN l khon chi h, tr h trn TK 3388 v phn nh quyn c n
bn giao y thc ton b h s, ti liu, thng bo ca c quan c thm quyn v s thu phi np lm cn c ghi nhn s thu phi np tr
nh gim s phi np NSNN.
i np, np v cn phi np.

a TK 333 phn nh s thu v cc khon np ln hn s thu v cc khon phi np cho Nh nc, hoc c th phn nh s thu n

hu GTGT ca hng nhp khu phi np, s thu GTGT c khu tr, s thu GTGT np v cn phi np vo Ngn sch Nh nc.

u ra, s thu GTGT u vo khu tr, s thu GTGT ca hng bn b tr li, b gim gi, s thu GTGT phi np, np, cn phi np ca
a hng nhp khu phi np, np, cn phi np vo Ngn sch Nh nc.
p, np v cn phi np vo Ngn sch Nh nc
u phi np, np v cn phi np vo Ngn sch Nh nc.
nghip phi np, np v cn phi np vo Ngn sch Nh nc.
np, np v cn phi np vo Ngn sch Nh nc.
cn phi np vo Ngn sch Nh nc.
t phi np, np v cn phi np vo Ngn sch Nh nc.
p, np v cn phi np v thu bo v mi trng v cc loi thu khc, nh: Thu mn bi, thu np thay cho cc t chc, c nhn n
, np v cn phi np;
thu khc. Doanh nghip c ch ng m cc TK cp 4 chi tit cho tng loi thu ph hp vi yu cu qun l.
np v cn phi np v cc khon ph, l ph, cc khon phi np khc cho Nh nc ngoi cc khon ghi vo cc ti khon t 3331 n

T tnh theo phng php khu tr, k ton phn nh doanh thu, thu nhp theo gi bn cha c thu GTGT, thu GTGT phi np c tch

n nh im a nu trn;
g php trc tip, nh k khi xc nh s thu GTGT phi np k ton ghi gim doanh thu, thu nhp tng ng:

np, tng s tin phi thanh ton v gi tr vt t, hng ho, TSC nhp khu (cha bao gm thu GTGT hng nhp khu), ghi:

o gi tr vt t, hng ho,TSC nhp khu, ghi:

y thc, bn giao y thc ghi nhn s thu GTGT hng nhp khu phi np c khu tr, ghi:

c phn nh gim ngha v vi NSNN v thu GTGT hng nhp khu, ghi:

GTGT hng nhp khu)


n giao y thc m ch ghi nhn s tin np thu h bn giao y thc, ghi:
a phi np trong k, ghi:

o ca hng ha, dch v c c khu tr hay khng, k ton ghi nhn ton b s thu GTGT u vo trn TK 133. nh k, khi xc nh s
n kho bn)
bn hng, chi ph QLDN)

hu GTGT c gim vo thu nhp khc, ghi:

n hn thu u ra, ghi:

nh ca php lut. Trong giao dch xut nhp khu y thc, ti khon ny ch s dng cho bn giao y thc, khng p dng cho bn nhn
anh thu khng bao gm thu TTB. Trng hp khng tch ngay c s thu tiu th c bit phi np ti thi im ghi nhn doanh th
u tiu th c bit c ghi nhn s thu phi np vo gi gc hng nhp kho. Trng hp doanh nghip nhp khu hng h nhng khn

n hng bn (nu xut hng bn) hoc gim gi tr hng ha (nu xut tr li do vay, mn);
bn TSC) hoc gim nguyn gi TSC (nu xut tr li);
hu, khi c hon ghi gim khon phi thu khc.
, c gim th k ton ghi nhn vo thu nhp khc.

pht sinh, k ton phn nh doanh thu bn hng v cung cp dch v khng bao gm thu tiu th c bit, ghi:

ao dch pht sinh, k ton phn nh doanh thu bn hng v cung cp dch v bao gm c thu tiu th c bit. nh k khi xc nh s thu

c vo ho n mua hng nhp khu v thng bo np thu ca c quan c thm quyn, xc nh s thu tiu th c bit phi np ca

ng qu cnh c ti xut ngay ti kho ngoi quan, khi np thu TTB ca hng nhp khu, ghi:
ca n v, c hon khi ti xut, ghi:

c gim, c hon: Khi nhn c thng bo ca c quan c thm quyn v s thu khu bn c gim, c hon, ghi:

dng ni b, cho, biu, tng, khuyn mi, qung co khng thu tin, ghi:

o y thc ghi nhn s thu tiu th c bit phi np, ghi:

c phn nh gim ngha v vi NSNN v thu tiu th c bit, ghi:

y thc m ch ghi nhn s tin np thu h bn giao y thc, ghi:

a php lut. Trong giao dch xut khu y thc, ti khon ny ch s dng cho bn giao y thc, khng p dng cho bn nhn y thc.
hip. Khi xut khu hng ha, k ton phi tch ring s thu xut khu phi np ra khi doanh thu bn hng, cung cp dch v. Trng h
ton ghi nhn vo thu nhp khc.

inh, k ton phn nh doanh thu bn hng v cung cp dch v khng bao gm thu xut khu, ghi:
pht sinh, k ton phn nh doanh thu bn hng v cung cp dch v bao gm c thu xut khu. nh k khi xc nh s thu xut khu p

ng v cung cp dch v v s thu xut khu phi np nh trng hp xut khu thng thng quy nh ti im a mc ny.
c phn nh gim ngha v vi NSNN v thu xut khu, ghi:

nhn y thc)
xut khu).
c m ch ghi nhn s tin np thu h bn giao y thc, ghi:

a php lut. Trong giao dch nhp khu y thc, ti khon ny ch s dng cho bn giao y thc, khng p dng cho bn nhn y thc.
hi np vo gi gc hng mua. Trng hp doanh nghip nhp khu hng h nhng khng c quyn s hu hng ha, v d giao dch tm n

m gi vn hng bn (nu xut hng bn) hoc gim gi tr hng ha (nu xut tr li do vay, mn);
(nu bn TSC) hoc gim nguyn gi TSC (nu xut tr li);
yn s hu, khi c hon ghi gim khon phi thu khc (v d hng tm nhp ti xut gia cng, ch bin) th khi c hon ghi gim

np, tng s tin phi tr, hoc thanh ton cho ngi bn v gi tr vt t, hng ho, TSC nhp khu (gi c thu nhp khu), ghi:

ng qu cnh c ti xut ngay ti kho ngoi quan, khi np thu nhp khu, ghi:
hu ca n v, c hon khi ti xut (v d thu nhp khu np khi nhp khu hng phc v gia cng, ch bin), ghi:

n giao y thc ghi nhn s thu nhp khu phi np, ghi:

c phn nh gim ngha v vi NSNN v thu nhp khu, ghi:

nhn y thc)
nhp khu).
c m ch ghi nhn s tin np thu h bn giao y thc, ghi:

u theo quy nh, ghi:

oanh nghip tm np hng qu trong nm, th s chnh lch, ghi:

oanh nghip tm np hng qu trong nm, th s chnh lch phi np thiu, ghi:

p chu thu ca cng nhn vin v ngi lao ng khc, ghi:

thu nhp c nhn phi np tnh trn thu nhp khng thng xuyn chu thu theo tng ln pht sinh thu nhp, ghi:
n phi khu tr)

hp lut. Trong giao dch nhp khu y thc, ti khon ny ch s dng cho bn giao y thc, khng p dng cho bn nhn y thc.
doanh thu khng bao gm s thu bo v mi trng phi np. Trng hp khng tch ngay c s thu phi np ti thi im pht sin
u bo v mi trng c ghi nhn s thu bo v mi trng phi np vo gi gc hng nhp kho.

vn hng bn (nu xut hng bn) hoc gim gi tr hng ha (nu xut tr li do vay, mn);
u bn TSC) hoc gim nguyn gi TSC (nu xut tr li);
hu, khi c hon ghi gim khon phi thu khc.
n, c gim th k ton ghi nhn vo thu nhp khc.

ng thi chu thu GTGT, k ton phn nh doanh thu bn hng v cung cp dch v khng bao gm thu bo v mi trng v khng c

mi trng v thu GTGT)

t sinh, doanh thu c ghi nhn bao gm c thu nhng nh k khi xc nh s thu phi np th phi ghi gim doanh thu:

n c vo ho n mua hng nhp khu v thng bo np thu v s thu bo v mi trng phi np, xc nh s thu bo v mi trn
u dng ni b, cho, biu, tng, khuyn mi, qung co khng thu tin, ghi:

mi trng h bn giao u thc nhp khu, khi xc nh s thu bo v mi trng phi np, ghi:

ca n v, c hon khi ti xut, ghi:

u c gim, c hon: Khi nhn c thng bo ca c quan c thm quyn v s thu khu bn c gim, c hon, ghi:

hu hoc quyn s dng), ghi:

np khc, ghi:

p doanh nghip thc hin cc nhim v cung cp hng ho, dch v theo yu cu ca Nh nc, k ton phn nh doanh thu tr cp, tr g
k k ton nm.
hu tr, c hon...
n thu khc v bn cht l khon thu h bn th ba. V vy cc khon thu gin thu c loi tr ra khi s liu v doanh thu gp trn Bo c

s k ton khng bao gm s thu gin thu phi np, ph hp vi s liu v doanh thu gp trn Bo co ti chnh v phn nh ng bn ch
s liu v doanh thu trn s k ton c s khc bit so vi doanh thu gp trn Bo co ti chnh.
thu gin thu phi np.

m gi tr hng mua hoc gim gi vn hng bn, gim chi ph khc ty theo tng trng hp c th. Ring thu GTGT u vo c hon gh
u np ca hng nhn gia cng c hon li khi ti xut...);
, BVMT phi np khi bn hng ha, cung cp dch v).

3388 v phn nh quyn c nhn li s tin chi h, tr h cho bn giao y thc trn TK 138. Cn c phn nh tnh hnh thc hin
n c ghi nhn s thu phi np trn TK 333.

c c th phn nh s thu np c xt min, gim hoc cho thoi thu nhng cha thc hin vic thoi thu.

i np vo Ngn sch Nh nc.

i np, np, cn phi np ca sn phm, hng ho, dch v tiu th trong k.

thay cho cc t chc, c nhn nc ngoi c hot ng kinh doanh ti Vit Nam...
hi vo cc ti khon t 3331 n 3338. Ti khon ny cn phn nh cc khon Nh nc tr cp cho doanh nghip (nu c) nh cc khon

, thu GTGT phi np c tch ring ti thi im xut ha n, ghi:

ng nhp khu), ghi:


n TK 133. nh k, khi xc nh s thu GTGT khng c khu tr vi thu GTGT u ra, k ton phn nh vo chi ph c lin quan, ghi:

, khng p dng cho bn nhn y thc.


ti thi im ghi nhn doanh thu th c ghi nhn doanh thu bao gm c thu nhng nh k phi ghi gim doanh thu i vi s thu ti
nhp khu hng h nhng khng c quyn s hu hng ha, v d giao dch tm nhp - ti xut h bn th ba th s thu nhp khu phi

bit. nh k khi xc nh s thu tiu th c bit phi np, k ton ghi gim doanh thu, ghi:

tiu th c bit phi np ca hng nhp khu, ghi:


c gim, c hon, ghi:

ng cho bn nhn y thc.


ng, cung cp dch v. Trng hp khng tch ngay c s thu xut khu phi np ti thi im ghi nhn doanh thu th c ghi nhn d
khi xc nh s thu xut khu phi np, k ton ghi gim doanh thu, ghi:

i im a mc ny.

dng cho bn nhn y thc.


u hng ha, v d giao dch tm nhp - ti xut h bn th ba th s thu nhp khu phi np khng c ghi nhn vo gi tr hng ha m

bin) th khi c hon ghi gim khon phi thu khc.

gi c thu nhp khu), ghi:


g, ch bin), ghi:

u nhp, ghi:
ng cho bn nhn y thc.
phi np ti thi im pht sinh th c ghi nhn doanh thu bao gm c thu bo v mi trng nhng nh k phi ghi gim doanh thu

bo v mi trng v khng c thu GTGT, ghi:

gim doanh thu:

c nh s thu bo v mi trng phi np ca hng nhp khu, ghi:


c gim, c hon, ghi:

hn nh doanh thu tr cp, tr gi c Nh nc cp, ghi:


liu v doanh thu gp trn Bo co ti chnh hoc cc bo co khc.

i chnh v phn nh ng bn cht giao dch;

hu GTGT u vo c hon ghi gim s thu GTGT c khu tr;

phn nh tnh hnh thc hin ngha v vi NSNN ca bn giao y thc nh sau:
h nghip (nu c) nh cc khon tr cp, tr gi.
vo chi ph c lin quan, ghi:

m doanh thu i vi s thu tiu th c bit phi np. Trong mi trng hp, ch tiu Doanh thu bn hng v cung cp dch v v ch ti
ba th s thu nhp khu phi np khng c ghi nhn vo gi tr hng ha m c ghi nhn l khon phi thu khc.
n doanh thu th c ghi nhn doanh thu bao gm c thu nhng nh k phi ghi gim doanh thu i vi s thu xut khu phi np. Tron
ghi nhn vo gi tr hng ha m c ghi nhn l khon phi thu khc.
nh k phi ghi gim doanh thu i vi s thu bo v mi trng phi np.
ng v cung cp dch v v ch tiu Cc khon gim tr doanh thu ca Bo co kt qu hot ng kinh doanh u khng bao gm s thu
n phi thu khc.
s thu xut khu phi np. Trong mi trng hp, ch tiu Doanh thu bn hng v cung cp dch v v ch tiu Cc khon gim tr doa
oanh u khng bao gm s thu TTB phi np khi bn hng ha, cung cp dch v.
ch tiu Cc khon gim tr doanh thu ca Bo co kt qu hot ng kinh doanh u khng bao gm s thu xut khu phi np khi xu
thu xut khu phi np khi xut khu hng ha, dch v.
Ti khon 334 - Phi tr ngi lao ng
1. Nguyn tc k ton
Ti khon ny dng phn nh cc khon phi tr v tnh hnh thanh ton cc khon phi tr cho ngi lao ng c
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 334 Phi tr ngi lao ng
Bn N:
- Cc khon tin lng, tin cng, tin thng c tnh cht lng, bo him x hi v cc khon khc tr, chi,
- Cc khon khu tr vo tin lng, tin cng ca ngi lao ng.
Bn C: Cc khon tin lng, tin cng, tin thng c tnh cht lng, bo him x hi v cc khon khc phi tr
S d bn C: Cc khon tin lng, tin cng, tin thng c tnh cht lng v cc khon khc cn phi tr cho n
Ti khon 334 c th c s d bn N. S d bn N ti khon 334 rt c bit - nu c phn nh s tin tr ln h
Ti khon 334 phi hch ton chi tit theo 2 ni dung: Thanh ton lng v thanh ton cc khon khc.
Ti khon 334 - Phi tr ngi lao ng, c 2 ti khon cp 2:
- Ti khon 3341 - Phi tr cng nhn vin: Phn nh cc khon phi tr v tnh hnh thanh ton cc khon phi tr c
- Ti khon 3348 - Phi tr ngi lao ng khc: Phn nh cc khon phi tr v tnh hnh thanh ton cc khon ph
3. Phng php k ton mt s nghip v kinh t ch yu
a) Tnh tin lng, cc khon ph cp theo quy nh phi tr cho ngi lao ng, ghi:
N TK 241 - Xy dng c bn d dang
N cc TK 622, 623, 627, 641, 642
C TK 334 - Phi tr ngi lao ng (3341, 3348).
b) Tin thng tr cho cng nhn vin:
- Khi xc nh s tin thng tr cng nhn vin t qu khen thng, ghi:
N TK 353 - Qu khen thng, phc li (3531)
C TK 334 - Phi tr ngi lao ng (3341).
- Khi xut qu chi tr tin thng, ghi:
N TK 334 - Phi tr ngi lao ng (3341)
C cc TK 111, 112,...
c) Tnh tin bo him x hi (m au, thai sn, tai nn,...) phi tr cho cng nhn vin, ghi:
N TK 338 - Phi tr, phi np khc (3383)
C TK 334 - Phi tr ngi lao ng (3341).
d) Tnh tin lng ngh php thc t phi tr cho cng nhn vin, ghi:
N cc TK 623, 627, 641, 642
N TK 335 - Chi ph phi tr (n v c trch trc tin lng ngh php)
C TK 334 - Phi tr ngi lao ng (3341).
) Cc khon phi khu tr vo lng v thu nhp ca cng nhn vin v ngi lao ng khc ca doanh nghip nh
N TK 334 - Phi tr ngi lao ng (3341, 3348)
C TK 141 - Tm ng
C TK 338 - Phi tr, phi np khc
C TK 138 - Phi thu khc.
e) Tnh tin thu thu nhp c nhn ca cng nhn vin v ngi lao ng khc ca doanh nghip phi np Nh n
N TK 334 - Phi tr ngi lao ng (3341, 3348)
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (3335).
g) Khi ng trc hoc thc tr tin lng, tin cng cho cng nhn vin v ngi lao ng khc ca doanh nghip, g
N TK 334 - Phi tr ngi lao ng (3341, 3348)
C cc TK 111, 112,...
h) Thanh ton cc khon phi tr cho cng nhn vin v ngi lao ng khc ca doanh nghip, ghi:
N TK 334 - Phi tr ngi lao ng (3341, 3348)
C cc TK 111, 112,...
i) Trng hp tr lng hoc thng cho cng nhn vin v ngi lao ng khc ca doanh nghip bng sn phm,
N TK 334 - Phi tr ngi lao ng (3341, 3348)
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311).
k) Xc nh v thanh ton cc khon khc phi tr cho cng nhn vin v ngi lao ng ca doanh nghip nh tin
- Khi xc nh c s phi tr cho cng nhn vin v ngi lao ng ca doanh nghip, ghi:
N cc TK 622, 623, 627, 641, 642
C TK 334 - Phi tr ngi lao ng (3341, 3348).
- Khi chi tr cho cng nhn vin v ngi lao ng ca doanh nghip, ghi:
N TK 334 - Phi tr ngi lao ng (3341, 3348)
C cc TK 111, 112,...
n phi tr cho ngi lao ng ca doanh nghip v tin lng, tin cng, tin thng, bo him x hi v cc khon phi tr khc thuc v

cc khon khc tr, chi, ng trc cho ngi lao ng;

x hi v cc khon khc phi tr, phi chi cho ngi lao ng;
c khon khc cn phi tr cho ngi lao ng.
c phn nh s tin tr ln hn s phi tr v tin lng, tin cng, tin thng v cc khon khc cho ngi lao ng.
on cc khon khc.

thanh ton cc khon phi tr cho cng nhn vin ca doanh nghip v tin lng, tin thng c tnh cht lng, bo him x hi v cc
hnh thanh ton cc khon phi tr cho ngi lao ng khc ngoi cng nhn vin ca doanh nghip v tin cng, tin thng (nu c) c

ng khc ca doanh nghip nh tin tm ng cha chi ht, bo him y t, bo him x hi, bo him tht nghip, tin thu bi thng v

doanh nghip phi np Nh nc, ghi:

o ng khc ca doanh nghip, ghi:

oanh nghip, ghi:


a doanh nghip bng sn phm, hng ho, k ton phn nh doanh thu bn hng khng bao gm thu GTGT, ghi:

ng ca doanh nghip nh tin n ca, tin nh, tin in thoi, hc ph, th hi vin...:
cc khon phi tr khc thuc v thu nhp ca ngi lao ng.

ngi lao ng.

t lng, bo him x hi v cc khon phi tr khc thuc v thu nhp ca cng nhn vin.
n cng, tin thng (nu c) c tnh cht v tin cng v cc khon khc thuc v thu nhp ca ngi lao ng.

t nghip, tin thu bi thng v ti sn thiu theo quyt nh x l.... ghi:


Ti khon 335 Chi ph phi tr
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh cc khon phi tr cho hng ha, dch v nhn c t ngi bn hoc c
Ti khon ny cn phn nh c cc khon phi tr cho ngi lao ng trong k nh phi tr v tin lng ngh php
- Chi ph trong thi gian doanh nghip ngng sn xut theo ma, v c th xy dng c k hoch ngng sn xut
- Trch trc chi ph li tin vay phi tr trong trng hp vay tr li sau, li tri phiu tr sau (khi tri phiu o hn
- Trch trc chi ph tm tnh gi vn hng ha, thnh phm bt ng sn bn.
b) K ton phi phn bit cc khon chi ph phi tr (hay cn c gi l chi ph trch trc hoc chi ph dn tch) v
- Cc khon d phng phi tr l ngha v n hin ti nhng thng cha xc nh c thi gian thanh ton c th
- Cc khon d phng phi tr thng c c tnh v c th cha xc nh c chc chn s s phi tr (v d k
- Trn Bo co ti chnh, cc khon d phng phi tr c trnh by tch bit vi cc khon phi tr thng mi v
- Vic hch ton cc khon chi ph phi tr vo chi ph sn xut, kinh doanh trong k phi thc hin theo nguyn tc
c) Cc khon trch trc khng c phn nh vo ti khon 335 m c phn nh l d phng phi tr, nh:
- Chi ph sa cha ln ca nhng TSC c th do vic sa cha ln c tnh chu k, doanh nghip c php trch
- D phng bo hnh sn phm, hng ho, cng trnh xy dng, ti c cu;
- Cc khon d phng phi tr khc (quy nh trong TK 352).
d) Vic trch trc vo chi ph sn xut, kinh doanh trong k phi c tnh ton mt cch cht ch (lp d ton chi
) V nguyn tc, cc khon chi ph phi tr phi c quyt ton vi s chi ph thc t pht sinh. S chnh lch gi
e) Vic trch trc chi ph tm tnh gi vn sn phm, hng ho bt ng sn cn phi tun th thm cc nguyn
- Doanh nghip ch c trch trc vo gi vn hng bn i vi cc khon chi ph c trong d ton u t, xy
- Doanh nghip ch c trch trc chi ph tm tnh gi vn hng bn cho phn hng ho bt ng sn hon
- S chi ph trch trc c tm tnh v s chi ph thc t pht sinh c ghi nhn vo gi vn hng bn phi m
g) Vic xc nh chi ph li vay c vn ha phi tun th Chun mc k ton Chi ph i vay. Vic vn ha li vay
- i vi khon vay ring phc v vic xy dng TSC, BST, li vay c vn ha k c khi thi gian xy dng d
- Nh thu khng vn ha li vay khi i vay phc v vic thi cng, xy dng cng trnh, ti sn cho khch hng, k
h) Nhng khon chi ph trch trc cha s dng cui nm phi gii trnh trong bn thuyt minh Bo co ti chnh.
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 335 Chi ph phi tr
Bn N:
- Cc khon chi tr thc t pht sinh c tnh vo chi ph phi tr;
- S chnh lch v chi ph phi tr ln hn s chi ph thc t c ghi gim chi ph.
Bn C: Chi ph phi tr d tnh trc v ghi nhn vo chi ph sn xut, kinh doanh.
S d bn C: Chi ph phi tr tnh vo chi ph sn xut, kinh doanh nhng thc t cha pht sinh.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) Trch trc vo chi ph v tin lng ngh php ca cng nhn sn xut, ghi:
N TK 622 - Chi ph nhn cng trc tip
C TK 335 - Chi ph phi tr.
b) Khi tnh tin lng ngh php thc t phi tr cho cng nhn sn xut, nu s trch trc ln hn s thc t phi
N TK 335 - Chi ph phi tr (s trch trc)
C TK 622- Chi ph nhn cng trc tip.
c) Trch trc vo chi ph sn xut, kinh doanh s chi sa cha TSC pht sinh trong k m nh thu thc hin n
N cc TK 241, 623, 627, 641, 642
C TK 335 - Chi ph phi tr.
d) Khi cng vic sa cha TSC hon thnh, bn giao a vo s dng, nu s trch trc cao hn chi ph thc t p
N TK 335 - Chi ph phi tr (s trch trc ln hn chi ph pht sinh)
C cc TK 241, 623, 627, 641, 642.
) Trch trc vo chi ph sn xut, kinh doanh nhng chi ph d tnh phi chi trong thi gian ngng vic theo thi v
N TK 623 - Chi ph s dng my thi cng
N TK 627 - Chi ph sn xut chung
C TK 335 - Chi ph phi tr.
e) Chi ph thc t pht sinh lin quan n cc khon chi ph trch trc, ghi:
N cc TK 623, 627 (nu s pht sinh ln hn s trch trc)
N TK 335 - Chi ph phi tr (s trch trc)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C cc TK 111, 112, 152, 153, 331, 334
C cc TK 623, 627 (nu s pht sinh nh hn s trch trc).
g) Trng hp li vay tr sau, cui k tnh li tin vay phi tr trong k, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh (li tin vay vn sn xut, kinh doanh)
N cc TK 627, 241 (li vay c vn ha)
C TK 335 - Chi ph phi tr.
h) Trng hp doanh nghip pht hnh tri phiu theo mnh gi, nu tr li sau (khi tri phiu o hn), tng k d
N cc TK 627, 241 (li vay c vn ha)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (nu li vay tnh vo chi ph ti chnh)
C TK 335 - Chi ph phi tr (phn li tri phiu phi tr trong k).
Cui thi hn ca tri phiu, doanh nghip thanh ton gc v li tri phiu cho ngi mua tri phiu, ghi:
N TK 335 - Chi ph phi tr (tng s tin li tri phiu)
N TK 34311 - Mnh gi
C cc TK 111, 112,
i) Trng hp doanh nghip pht hnh tri phiu c chit khu, nu tr li sau (khi tri phiu o hn), tng k doa
N cc TK 627, 241 (li vay c vn ha)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (nu li vay tnh vo chi ph ti chnh)
C TK 335 - Chi ph phi tr (phn li tri phiu phi tr trong k)
C TK 34312 - Chit khu tri phiu (s phn b trong k).
Cui thi hn ca tri phiu, doanh nghip thanh ton gc v li tri phiu cho ngi mua tri phiu, ghi:
N TK 335 - Chi ph phi tr (tng s tin li tri phiu)
N TK 34311 - Mnh gi
C cc TK 111, 112,
k) Trng hp doanh nghip pht hnh tri phiu c ph tri, nu tr li sau (khi tri phiu o hn), tng k doanh
N cc TK 627, 241 (li vay c vn ha)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (nu li vay tnh vo chi ph ti chnh)
C TK 335 - Chi ph phi tr (phn li tri phiu phi tr trong k).
Cui thi hn ca tri phiu, doanh nghip thanh ton gc v li tri phiu cho ngi mua tri phiu, ghi:
N TK 335 - Chi ph phi tr (tng s tin li tri phiu)
N TK 34311 - Mnh gi
C cc TK 111, 112,
l) i vi doanh nghip 100% vn Nh nc khi chuyn thnh cng ty c phn:
- i vi cc khon n vay Ngn hng thng mi v Ngn hng Pht trin Vit Nam qu hn nhng do doanh n
N TK 335 - Chi ph phi tr (li vay c xo)
C TK 421 - Li nhun sau thu cha phn phi (phn li vay hch ton vo chi ph cc k trc nay c xo)
C TK 635 - Chi ph ti chnh (phn li vay hch ton vo chi ph ti chnh trong k ny).
- Trong trng hp thi gian tnh t ngy ht hn nh u t np tin mua c phn n thi im cng ty c c
+ Ghi nhn li vay phi tr, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C TK 335 - Chi ph phi tr.
+ Khi tr tin cho cc nh u t, ghi:
N TK 335 - Chi ph phi tr
C cc TK 111, 112.
m) K ton khon chi ph trch trc tm tnh gi vn sn phm, hng ha bt ng sn c xc nh l bn
- Khi trch trc chi ph tm tnh gi vn hng ha bt ng sn bn trong k, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 335 - Chi ph phi tr.
- Cc chi ph u t, xy dng thc t pht sinh c h s ti liu v c nghim thu c tp hp tnh ch
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr
C cc ti khon lin quan.
- Khi cc khon chi ph trch trc c h s, ti liu chng minh l thc t pht sinh, k ton ghi gim kho
N TK 335- Chi ph phi tr
C TK 154- Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
- Khi ton b d n bt ng sn hon thnh, k ton phi quyt ton v ghi gim s d khon chi ph trch trc c
N TK 335- Chi ph phi tr
C TK 154- Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
C TK 632- Gi vn hng bn (phn chnh lch gia s chi ph trch
trc cn li cao hn chi ph thc t pht sinh).
n c t ngi bn hoc cung cp cho ngi mua trong k bo co nhng thc t cha chi tr do cha c ha n hoc cha h s
phi tr v tin lng ngh php v cc khon chi ph sn xut, kinh doanh ca k bo co phi trch trc, nh:
g c k hoch ngng sn xut. K ton tin hnh tnh trc v hch ton vo chi ph sn xut, kinh doanh trong k nhng chi ph s phi
u tr sau (khi tri phiu o hn).

h trc hoc chi ph dn tch) vi cc khon d phng phi tr c phn nh trn ti khon 352 ghi nhn v trnh by Bo co ti chnh
c thi gian thanh ton c th; Cc khon chi ph phi tr l ngha v n hin ti chc chn v thi gian phi thanh ton;
chc chn s s phi tr (v d khon chi ph d phng bo hnh sn phm, hng ha, cng trnh xy dng); Cc khon chi ph phi tr xc
c khon phi tr thng mi v phi tr khc trong khi chi ph phi tr l mt phn ca cc khon phi tr thng mi hoc phi tr khc.
phi thc hin theo nguyn tc ph hp gia doanh thu v chi ph pht sinh trong k. Cc khon phi tr cha pht sinh do cha nhn hn
h l d phng phi tr, nh:
doanh nghip c php trch trc chi ph sa cha cho nm k hoch hoc mt s nm tip theo;

t cch cht ch (lp d ton chi ph v c cp c thm quyn ph duyt) v phi c bng chng hp l, tin cy v cc khon chi ph phi
c t pht sinh. S chnh lch gia s trch trc v chi ph thc t phi c hon nhp.
phi tun th thm cc nguyn tc sau:
c trong d ton u t, xy dng nhng cha c h s, ti liu nghim thu khi lng v phi thuyt minh chi tit v l do, ni
hng ho bt ng sn hon thnh, c xc nh l bn trong k v tiu chun ghi nhn doanh thu.
vo gi vn hng bn phi m bo tng ng vi nh mc gi vn tnh theo tng chi ph d ton ca phn hng ho bt ng sn c
ph i vay. Vic vn ha li vay trong mt s trng hp c th nh sau:
k c khi thi gian xy dng di 12 thng;
trnh, ti sn cho khch hng, k c trng hp i vi khon vay ring, vi d: Nh thy xy lp vay tin thi cng xy dng cng trnh ch
thuyt minh Bo co ti chnh.

cha pht sinh.

h trc ln hn s thc t phi tr, ghi:

k m nh thu thc hin nhng cha nghim thu, xut ha n, ghi:

trc cao hn chi ph thc t pht sinh, ghi:


thi gian ngng vic theo thi v, hoc ngng vic theo k hoch, ghi:

i tri phiu o hn), tng k doanh nghip phi tnh trc chi ph li vay phi tr trong k vo chi ph sn xut, kinh doanh hoc vn ho,

i mua tri phiu, ghi:

ri phiu o hn), tng k doanh nghip phi tnh trc chi ph li vay phi tr trong k vo chi ph sn xut, kinh doanh hoc vn ho, gh

i mua tri phiu, ghi:

i phiu o hn), tng k doanh nghip phi tnh trc chi ph li vay phi tr trong k vo chi ph sn xut, kinh doanh hoc vn ho, ghi:

i mua tri phiu, ghi:

m qu hn nhng do doanh nghip b l, khng cn vn nh nc, khng thanh ton c, doanh nghip c phn ha phi lm cc th

h cc k trc nay c xo)

n thi im cng ty c cp Giy chng nhn ng k doanh nghip trn 3 thng th doanh nghip c tnh li vay tr cho cc nh
ng sn c xc nh l bn.

m thu c tp hp tnh chi ph u t xy dng bt ng sn, ghi:

pht sinh, k ton ghi gim khon chi ph trch trc v ghi gim chi ph sn xut, kinh doanh d dang, ghi:

d khon chi ph trch trc cn li, ghi:


a c ha n hoc cha h s, ti liu k ton, c ghi nhn vo chi ph sn xut, kinh doanh ca k bo co.

h trong k nhng chi ph s phi chi trong thi gian ngng sn xut, kinh doanh.

hn v trnh by Bo co ti chnh ph hp vi bn cht ca tng khon mc, c th:


phi thanh ton;
); Cc khon chi ph phi tr xc nh c chc chn s s phi tr;
thng mi hoc phi tr khc.
cha pht sinh do cha nhn hng ha, dch v nhng c tnh trc vo chi ph sn xut, kinh doanh k ny m bo khi pht sinh th

tin cy v cc khon chi ph phi trch trc trong k, m bo s chi ph phi tr hch ton vo ti khon ny ph hp vi s chi ph th

huyt minh chi tit v l do, ni dung chi ph trch trc cho tng hng mc cng trnh trong k.

n hng ho bt ng sn c xc nh l bn (c xc nh theo din tch).

thi cng xy dng cng trnh cho khch hng, cng ty ng tu theo hp ng cho ch tu...
xut, kinh doanh hoc vn ho, ghi:

ut, kinh doanh hoc vn ho, ghi:

t, kinh doanh hoc vn ho, ghi:

p c phn ha phi lm cc th tc, h s ngh khoanh n, gin n, xo n li vay ngn hng theo quy nh ca php lut hin hnh. Kh

c tnh li vay tr cho cc nh u t:


ny m bo khi pht sinh thc t khng gy t bin cho chi ph sn xut, kinh doanh c phn nh l d phng phi tr.

n ny ph hp vi s chi ph thc t pht sinh. Nghim cm vic trch trc vo chi ph nhng ni dung khng c tnh vo chi ph sn xu
nh ca php lut hin hnh. Khi c quyt nh xo n li vay, ghi:
l d phng phi tr.

hng c tnh vo chi ph sn xut, kinh doanh.


Ti khon 336 Phi tr ni b
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh tnh hnh thanh ton cc khon phi tr gia doanh nghip vi cc n v trc t
Trong doanh nghip, vic phn loi cc n v cp di trc thuc cho mc ch k ton c cn c vo bn cht
b) Khng phn nh vo ti khon 336 cc giao dch thanh ton gia cng ty m vi cc cng ty con v gia cc cng
c) Cc khon phi tr ni b phn nh trn ti khon 336 "Phi tr ni b" bao gm khon phi tr v vn kinh doan
d) Ty theo vic phn cp qun l v c im hot ng, doanh nghip quyt nh n v hch ton ph thuc ghi
) Ti khon 336 "Phi tr ni b" c hch ton chi tit cho tng n v c quan h thanh ton, trong c th
e) Cui k, k ton tin hnh kim tra, i chiu ti khon 136, ti khon 336 gia cc n v theo tng ni dung th
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 336 Phi tr ni b
Bn N:
- S tin tr cho n v hch ton ph thuc;
- S tin n v hch ton ph thuc np doanh nghip;
- S tin tr cc khon m cc n v ni b chi h, hoc thu h n v ni b;
- B tr cc khon phi thu vi cc khon phi tr ca cng mt n v c quan h thanh ton.
Bn C:
- S vn kinh doanh ca n v hch ton ph thuc c doanh nghip cp
- S tin n v hch ton ph thuc phi np doanh nghip;
- S tin phi tr cho n v hch ton ph thuc;
- S tin phi tr cho cc n v khc trong ni b v cc khon c n v khc chi h v cc khon thu h
S d bn C: S tin cn phi tr, phi np cho doanh nghip v cc n v trong ni b doanh nghip.
Ti khon 336 - Phi tr ni b, c 4 ti khon cp 2:
- Ti khon 3361 - Phi tr ni b v vn kinh doanh: Ti khon ny ch m n v cp di khng c t cch php
Ti khon ny khng phn nh s vn ca cc cng ty con hoc n v c bn cht l cng ty con (cc n v trc th
- Ti khon 3362 - Phi tr ni b v chnh lch t gi: Ti khon ny ch m BQLDA trc thuc doanh nghip l Ch
- Ti khon 3363 - Phi tr ni b v chi ph i vay iu kin c vn ho: Ti khon ny ch m BQLDA trc t
- Ti khon 3368 - Phi tr ni b khc: Phn nh tt c cc khon phi tr khc gia cc n v ni b trong cng m
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
3.1. Ti n v hch ton ph thuc
a) Khi n v hch ton ph thuc nh chi nhnh, ca hng, ban qun l d n nhn vn c cp bi doanh ngh
N cc TK 111, 112, 152, 155, 156, 211, 213, 217.....
C TK 336 - Phi tr ni b (3361).
b) S tin phi tr cho cc n v ni b khc v cc khon c chi h, tr h, hoc khi nhn sn phm, hng h
N cc TK 152, 153, 156
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn
N TK 641 - Chi ph bn hng
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip
N TK 133 - Thu GTGT dc khu tr
C TK 336 - Phi tr ni b.
c) Khi thu tin h hoc vay cc n v ni b khc, ghi:
N cc TK 111,112,...
C TK 336 - Phi tr ni b.
d) Khi tr tin cho doanh nghip v cc n v ni b v cc khon phi tr, phi np, chi h, thu h, ghi:
N TK 336 - Phi tr ni b
C cc TK 111,112,...
) Khi c quyt nh iu chuyn ti sn cho cc n v khc trong ni b v c quyt nh gim vn kinh doanh, gh
N TK 336 - Phi tr ni b (3361)
N TK 214 - Hao mn TSC (nu iu chuyn TSC, BST)
C cc TK 152, 155, 156, 211, 213, 217.....
e) B tr gia cc khon phi thu v phi tr pht sinh t giao dch vi cc n v ni b, ghi:
N TK 336 - Phi tr ni b
C TK 136 - Phi thu ni b.
g) Trng hp n v hch ton ph thuc khng c phn cp k ton n li nhun sau thu cha phn phi (T
- Kt chuyn doanh thu, thu nhp, ghi:
N cc TK 511, 711
C TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh (nu n v hch ton ph thuc theo di kt qu kinh doanh trong k)
C TK 336 - Phi tr ni b (nu n v hch ton ph thuc khng theo di kt qu kinh doanh).
nh k, n v hch ton ph thuc c phn cp theo di kt qu kinh doanh trong k kt chuyn kt qu kinh d
N TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh
C TK 336 - Phi tr ni b.
- Kt chuyn cc khon chi ph, ghi:
N TK 336 - Phi tr ni b (nu n v hch ton ph thuc khng c phn cp theo di kt qu kinh doanh)
N TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh (nu n v hch ton ph thuc c phn cp theo di kt qu kinh doa
C cc TK 632, 635, 641, 642.
nh k, n v hch ton ph thuc c phn cp theo di kt qu kinh doanh trong k kt chuyn kt qu kinh d
N TK 336 - Phi tr ni b
C TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh.
h) Trng hp c phn cp hch ton n li nhun sau thu cha phn phi, nh k n v hch ton ph thu
- Kt chuyn li, ghi:
N TK 421 - Li nhun sau thu cha phn phi
C TK 336 - Phi tr ni b.
- Kt chuyn l, ghi:
N TK 336 - Phi tr ni b
C TK 421 - Li nhun sau thu cha phn phi.
3.2. Hch ton ti doanh nghip c n v hch ton ph thuc (n v cp trn)
a) S qu khen thng, qu phc li phi cp cho cc n v hch ton ph thuc, ghi:
N TK 353 - Qu khen thng, phc li
C TK 336 - Phi tr ni b.
b) Cc khon phi tr cho cc n v hch ton ph thuc, ghi:
N TK 152 - Nguyn liu, vt liu
N TK 153 - Cng c, dng c
N TK 211 - TSC hu hnh
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn
N TK 623 - Chi ph s dng my thi cng
N TK 627 - Chi ph sn xut chung
N TK 641- Chi ph bn hng
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip
C TK 336 - Phi tr ni b.
c) Khi thanh ton cc khon phi tr cho cc n v hch ton ph thuc, ghi:
N TK 336 - Phi tr ni b
C cc TK 111, 112, ...
d) B tr cc khon phi thu, phi tr ni b, ghi:
N TK 336 - Phi tr ni b
C TK 136 - Phi thu ni b.
anh nghip vi cc n v trc thuc khng c t cch php nhn hch ton ph thuc c t chc cng tc k ton (sau y gi l n v h
ton c cn c vo bn cht ca n v (hch ton c lp hay hch ton ph thuc, c t cch php nhn hay khng, c ngi i din
cc cng ty con v gia cc cng ty con vi nhau (gia cc n v c t cch php nhn hch ton c lp).
khon phi tr v vn kinh doanh v cc khon n v hch ton ph thuc phi np doanh nghip, phi tr n v hch ton ph thuc kh
n v hch ton ph thuc ghi nhn khon vn kinh doanh c doanh nghip cp vo TK 3361 Vn kinh doanh ti cc n v trc thu
h thanh ton, trong c theo di theo tng khon phi np, phi tr.
c n v theo tng ni dung thanh ton ni b lp bin bn thanh ton b tr theo tng n v lm cn c hch ton b tr trn 2 ti

c chi h v cc khon thu h n v khc.


i b doanh nghip.

cp di khng c t cch php nhn hch ton ph thuc phn nh s vn kinh doanh c doanh nghip cp trn giao.
cng ty con (cc n v trc thuc c t cch php nhn hch ton c lp) nhn gp t cng ty m.
A trc thuc doanh nghip l Ch u t, dng phn nh khon chnh lch t gi pht sinh phi tr doanh nghip.
on ny ch m BQLDA trc thuc doanh nghip l Ch u t, dng phn nh khon chi ph i vay c vn ha pht sinh phi chuy
cc n v ni b trong cng mt doanh nghip.

n vn c cp bi doanh nghip, n v cp trn, ghi:

oc khi nhn sn phm, hng ha, dch v t cc n v ni b chuyn n, ghi:

p, chi h, thu h, ghi:


t nh gim vn kinh doanh, ghi:

un sau thu cha phn phi (TK 421), nh k n v hch ton ph thuc kt chuyn cc khon doanh thu, thu nhp, chi ph trc tip qu

kt qu kinh doanh trong k)


kinh doanh).
ong k kt chuyn kt qu kinh doanh (li) ln n v cp trn, ghi:

theo di kt qu kinh doanh)


n cp theo di kt qu kinh doanh ring)

ong k kt chuyn kt qu kinh doanh (l) chuyn ln n v cp trn, ghi:

nh k n v hch ton ph thuc kt chuyn li nhun sau thu cha phn phi cho n v cp trn, ghi:
k ton (sau y gi l n v hch ton ph thuc); Gia cc n v hch ton ph thuc ca cng mt doanh nghip vi nhau.
hn hay khng, c ngi i din trc php lut hay khng) m khng ph thuc vo tn gi ca n v (n v thnh vin, chi nhnh,

r n v hch ton ph thuc khc; Cc khon doanh nghip phi cp cho n v hch ton ph thuc. Cc khon phi tr, phi np c th
nh doanh ti cc n v trc thuc hoc TK 411 Vn u t ca ch s hu.

n c hch ton b tr trn 2 ti khon ny. Khi i chiu, nu c chnh lch, phi tm nguyn nhn v iu chnh kp thi.

ghip cp trn giao.

anh nghip.
c vn ha pht sinh phi chuyn cho doanh nghip .
hu, thu nhp, chi ph trc tip qua TK 336 Phi tr ni b hoc qua TK 911 Xc nh kt qu kinh doanh, ghi:
oanh nghip vi nhau.
(n v thnh vin, chi nhnh, x nghip, t, i...).

c khon phi tr, phi np c th l quan h nhn ti sn, vn, kinh ph, thanh ton vng lai, chi h tr h, li vay, chnh lch t gi...;

u chnh kp thi.
li vay, chnh lch t gi...;
Ti khon 337 Thanh ton theo tin hp ng xy dng
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh s tin khch hng phi tr theo tin k hoch v s tin phi thu theo doan
b) Ti khon 337 Thanh ton theo tin k hoch hp ng xy dng ch p dng i vi trng hp hp ng
c) Cn c ghi vo bn N TK 337 l chng t xc nh doanh thu tng ng vi phn cng vic hon thnh tr
Cn c ghi vo bn C TK 337 l ho n c lp trn c s tin thanh ton theo k hoch c quy n
d) Ti khon 337 phi c theo di chi tit theo tng hp ng xy dng.
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 337 Thanh ton theo tin hp ng xy dng
Bn N: Phn nh s tin phi thu theo doanh thu ghi nhn tng ng vi phn cng vic hon thnh ca h
Bn C: Phn nh s tin khch hng phi tr theo tin k hoch ca hp ng xy dng d dang.
S d bn N: Phn nh s tin chnh lch gia doanh thu ghi nhn ca hp ng ln hn s tin khch hng p
S d bn C: Phn nh s tin chnh lch gia doanh thu ghi nhn ca hp ng nh hn s tin khch hng p
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) Trng hp hp ng xy dng quy nh nh thu c thanh ton theo tin k hoch, khi kt qu thc hin
N TK 337 - Thanh ton theo tin k hoch hp ng xy dng
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v.
b) Cn c vo ho n c lp theo tin k hoch phn nh s tin phi thu theo tin k hoch ghi tr
N TK 131 - Phi thu ca khch hng
C TK 337 - Thanh ton theo tin k hoch hp ng xy dng
C TK 3331 - Thu GTGT phi np.
c) Khi nh thu nhn c tin ca khch hng thanh ton, ghi:
N cc TK 111, 112
C TK 131 - Phi thu ca khch hng.
h v s tin phi thu theo doanh thu tng ng vi phn cng vic hon thnh do nh thu t xc nh ca hp ng xy dng d dan
ng i vi trng hp hp ng xy dng quy nh nh thu c thanh ton theo tin k hoch. Ti khon ny khng p dng i vi
phn cng vic hon thnh trong k (khng phi ho n) do nh thu t lp, khng phi ch khch hng xc nhn. Nh thu phi la c
theo k hoch c quy nh trong hp ng. S tin ghi trn ho n l cn c ghi nhn s tin nh thu phi thu ca khch hng

cng vic hon thnh ca hp ng xy dng d dang.


y dng d dang.
ng ln hn s tin khch hng phi tr theo tin k hoch ca hp ng xy dng d dang.
ng nh hn s tin khch hng phi tr theo tin k hoch ca hp ng xy dng d dang.

k hoch, khi kt qu thc hin hp ng xy dng c c tnh mt cch ng tin cy, th k ton cn c vo chng t phn nh doanh

theo tin k hoch ghi trong hp ng, ghi:


h ca hp ng xy dng d dang.
hon ny khng p dng i vi trng hp hp ng xy dng quy nh nh thu c thanh ton theo gi tr khi lng thc hin
ng xc nhn. Nh thu phi la chn phng php xc nh phn cng vic hon thnh v giao trch nhim cho cc b phn lin quan x
h thu phi thu ca khch hng, khng l cn c ghi nhn doanh thu trong k k ton.

c vo chng t phn nh doanh thu tng ng vi phn cng vic hon thnh (khng phi ho n) do nh thu t xc nh, ghi:
gi tr khi lng thc hin c khch hng xc nhn.
him cho cc b phn lin quan xc nh gi tr phn cng vic hon thnh v lp chng t phn nh doanh thu hp ng xy dng tron

o nh thu t xc nh, ghi:


anh thu hp ng xy dng trong k.
Ti khon 338 Phi tr, phi np khc
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh tnh hnh thanh ton v cc khon phi tr, phi np ngoi ni dung phn n
b) Ni dung v phm vi phn nh ca ti khon ny gm cc nghip v ch yu sau:
- Gi tr ti sn tha cha xc nh r nguyn nhn, cn ch quyt nh x l ca cp c thm quyn; Gi tr ti sn
- S tin trch v thanh ton bo him x hi, bo him y t, bo him tht nghip v kinh ph cng on;
- Cc khon khu tr vo tin lng ca cng nhn vin theo quyt nh ca to n;
- Cc khon li nhun, c tc, phi tr cho cc ch s hu;
- Vt t, hng ha vay, mn c tnh cht tm thi, cc khon nhn vn gp hp ng hp tc kinh doanh (BCC) kh
- Cc khon thu h bn th ba phi tr li, cc khon tin bn nhn y thc nhn t bn giao u thc np cc lo
- S tin thu trc ca khch hng trong nhiu k k ton v cho thu ti sn, c s h tng, khon li nhn trc k
- Khon chnh lch gia gi bn tr chm, tr gp theo cam kt vi gi bn tr ngay.
- S phi tr v tin thu bn c phn thuc vn Nh nc, khi c phn ho doanh nghip c 100% vn nh nc.
- Khon chnh lch gi bn cao hn gi tr cn li ca TSC bn v thu li l thu ti chnh; Khon chnh lch gi b
- Cc khon phi tr, phi np khc, nh phi tr mua bo him hu tr t nguyn, bo him nhn th v cc kh
c) Cc khon phi tr, phi np khc bng ngoi t hoc vic thanh ton cc khon phi tr, phi np khc phi t
- Khi pht sinh cc khon phi tr, phi np khc bng ngoi t, k ton phi quy i theo t gi giao dch thc t t
- Khi thanh ton cc khon phi tr, phi np khc bng ngoi t, k ton phi quy i theo t gi ghi s thc t c
- Cui k, k ton phi nh gi li s d cc khon phi tr, phi np khc bng ngoi t theo t gi giao dch thc
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 338 - Phi tr, phi np khc
Bn N:
- Kt chuyn gi tr ti sn tha vo cc ti khon lin quan theo quyt nh ghi trong bin bn x l;
- Kinh ph cng on chi ti n v;
- S BHXH, BHYT, BHTN, KPC np cho c quan qun l qu bo him x hi, bo him y t, bo him tht nghi
- Doanh thu cha thc hin tnh cho tng k k ton; tr li tin nhn trc cho khch hng khi khng tip tc thc
- S phn b khon chnh lch gia gi bn tr chm, tr gp theo cam kt vi gi bn tr tin ngay (li tr chm) v
- Kt chuyn chnh lch gi bn ln hn gi tr cn li ca TSC bn v thu li l thu ti chnh ghi gim chi ph sn
- Kt chuyn chnh lch gi bn ln hn gi tr hp l ca TSC bn v thu li l thu hot ng ghi gim chi ph s
- Np vo Qu H tr sp xp doanh nghip s tin thu t c phn ho doanh nghip 100% vn Nh nc;
- Kt chuyn chi ph c phn ho tr (-) vo s tin Nh nc thu c t c phn ho cng ty Nh nc;
- Cc khon tr v np khc.
Bn C:
- Gi tr ti sn tha ch x l (cha xc nh r nguyn nhn); Gi tr ti sn tha phi tr cho c nhn, tp th (tro
- Trch BHXH, BHYT, BHTN, KPC vo chi ph sn xut, kinh doanh hoc khu tr vo lng ca cng nhn vin;
- Cc khon thanh ton vi cng nhn vin v tin nh, in, nc tp th;
- Kinh ph cng on vt chi c cp b;
- S BHXH chi tr cng nhn vin khi c c quan BHXH thanh ton;
- Doanh thu cha thc hin pht sinh trong k;
- S chnh lch gia gi bn tr chm, tr gp theo cam kt vi gi bn tr ngay;
- S chnh lch gia gi bn cao hn gi tr cn li ca TSC bn v thu li ca giao dch bn v thu li TSC l th
- S chnh lch gia gi bn cao hn gi tr hp l ca TSC bn v thu li ca giao dch bn v thu li TSC l thu
- Phn nh tng s tin thu t bn c phn thuc vn Nh nc; Khon chnh lch gia gi tr thc t phn vn Nh
- Vt t, hng ha vay, mn tm thi, cc khon nhn vn gp hp ng hp tc kinh doanh khng thnh lp ph
- Cc khon thu h n v khc phi tr li;
- Cc khon phi tr khc.
S d bn C:
- BHXH, BHYT, BHTN, KPC trch cha np cho c quan qun l hoc kinh ph cng on c li cho n v c
- Gi tr ti sn pht hin tha cn ch gii quyt;
- Doanh thu cha thc hin thi im cui k k ton;
- S chnh lch gi bn cao hn gi tr hp l hoc gi tr cn li ca TSC bn v thu li cha kt chuyn;
- Phn nh s tin thu v bn c phn thuc vn Nh nc hoc khon chnh lch gia gi tr thc t phn vn Nh
- Cc khon cn phi tr, cn phi np khc.
Ti khon ny c th c s d bn N: S d bn N phn nh s tr, np nhiu hn s phi tr, phi np ho
Ti khon 338 - Phi tr, phi np khc, c 8 ti khon cp 2:
- Ti khon 3381 - Ti sn tha ch gii quyt: Phn nh gi tr ti sn tha cha xc nh r nguyn nhn, cn ch
- Ti khon 3382 - Kinh ph cng on: Phn nh tnh hnh trch v thanh ton kinh ph cng on n v.
- Ti khon 3383 - Bo him x hi: Phn nh tnh hnh trch v thanh ton bo him x hi n v.
- Ti khon 3384 - Bo him y t: Phn nh tnh hnh trch v thanh ton bo him y t n v.
- Ti khon 3385 - Phi tr v c phn ho: Phn nh s phi tr v tin thu bn c phn thuc vn Nh nc, Kho
- Ti khon 3386 - Bo him tht nghip: Phn nh tnh hnh trch v thanh ton bo him tht nghip n v.
- Ti khon 3387 - Doanh thu cha thc hin: Phn nh s hin c v tnh hnh tng, gim doanh thu cha thc hi
+ Tin nhn trc ca ngi mua m doanh nghip cha cung cp sn phm, hng ho, dch v;
+ Doanh thu cha thu c tin ca hot ng cho thu ti sn, cung cp dch v nhiu k (doanh thu nhn trc
- Ti khon 3388 - Phi tr, phi np khc: Phn nh cc khon phi tr khc ca n v ngoi ni dung cc khon p
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
3.1. Trng hp pht hin ti sn tha cha xc nh r nguyn nhn phi ch gii quyt:
a) K ton phn nh gi tr ti sn tha theo gi tr hp l ti thi im pht hin ghi s k ton, ghi:
N cc TK 111, 152, 153, 156, 211 (Theo gi tr hp l)
C TK 338 - Phi tr, phi np khc (3381).
b) Khi c bin bn x l ca cp c thm quyn v s ti sn tha, k ton cn c vo quyt nh x l ghi vo cc t
N TK 338 - Phi tr, phi np khc (3381)
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu; hoc
C TK 441 - Ngun vn u t XDCB;
C TK 338 - Phi tr, phi np khc (3388);
C TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip
C TK 711 - Thu nhp khc.
3.2. K ton ti sn tha khi c phn ho doanh nghip 100% vn Nh nc
- Khi nhn c thng bo hoc quyt nh c phn ho ca c quan c thm quyn, doanh nghip c phn ho c
N cc TK 111, 112
C TK 3381 - Ti sn tha ch gii quyt.
Trng hp tha ti sn: Doanh nghip ch ng theo di v ghi chp thng tin ti sn pht hin tha qua kim k
- K ton x l ti sn tha, thiu trong kim k: i vi ti sn pht hin tha qua kim k, cn c vo Bin bn x
N TK 3381 - Ti sn tha ch gii quyt
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn (nu ti sn tha ca ngi bn)
C TK 338 - Phi tr, phi np khc(3388)
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu (i vi ti sn tha khng xc nh c nguyn nhn hoc khng tm
3.3 K ton BHXH, BHYT, BHTN, KPC
- Khi trch BHXH, BHYT, BHTN, KPC, ghi:
N cc TK 622, 623,627, 641, 642 (s tnh vo chi ph SXKD)
N TK 334 - Phi tr ngi lao ng (s tr vo lng ngi lao ng)
C TK 338 - Phi tr, phi np khc (3382, 3383, 3384, 3386).
- Khi np BHXH, BHYT, BHTN, KPC, ghi:
N TK 338 - Phi tr, phi np khc (3382, 3383, 3384, 3386)
C cc TK 111, 112,...
- BHXH phi tr cho cng nhn vin khi ngh m au, thai sn..., ghi:
N TK 338 - Phi tr, phi np khc (3383)
C TK 334 - Phi tr ngi lao ng.
- Chi tiu kinh ph cng on ti n v, ghi:
N TK 338 - Phi tr, phi np khc (3382)
C cc TK 111, 112,...
- Kinh ph cng on chi vt c cp b, khi nhn c tin, ghi:
N cc TK 111, 112
C TK 338 - Phi tr, phi np khc (3382).
3.4. Khi vay, mn vt t, hng ha, nhn gp vn hp ng hp tc kinh doanh khng hnh thnh php nhn, ghi
N cc TK 111, 112, 152, 153, 156...
C TK 338 - Phi tr, phi np khc.
3.5. Hch ton doanh thu cha thc hin v cho thu TSC, BS u t theo phng thc cho thu hot ng, do
- Khi nhn tin ca khch hng tr trc v cho thu TSC, BS u t trong nhiu nm, k ton phn nh doanh t
N cc TK 111, 112,... (tng s tin nhn trc)
C TK 3387 - Doanh thu cha thc hin (gi cha c thu GTGT)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311).
- Khi tnh v ghi nhn doanh thu ca tng k k ton, ghi:
N TK 3387 - Doanh thu cha thc hin
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (5113, 5117).
- Trng hp hp ng cho thu ti sn khng c thc hin phi tr li tin cho khch hng, ghi:
N TK 3387 - Doanh thu cha thc hin (gi cho thu cha c thu GTGT)
N TK 3331 - Thu GTGT phi np (s tin tr li cho ngi i thu v thu GTGT ca hot ng cho thu TSC kh
C cc TK 111, 112,...(s tin tr li).
3.6. Hch ton trng hp bn hng theo phng thc tr chm, tr gp:
- Khi bn hng tr chm, tr gp th ghi nhn doanh thu bn hng v cung cp dch v ca k k ton theo gi bn tr
N cc TK 111, 112,131,...
C TK 511- Doanh thu bn hng v cung cp dch v (theo gi bn tr tin ngay cha c thu GTGT)
C TK 3387 - Doanh thu cha thc hin (phn chnh lch gia gi bn tr chm, tr gp v gi bn tr tin ngay ch
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (3331).
- Hng k, tnh, xc nh v kt chuyn doanh thu tin li bn hng tr chm, tr gp trong k, ghi:
N TK 3387 - Doanh thu cha thc hin
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
- Khi thc thu tin bn hng tr chm, tr gp trong gm c phn chnh lch gia gi bn tr chm, tr gp v g
N cc TK 111, 112,...
C TK 131 - Phi thu ca khch hng.
- ng thi ghi nhn gi vn hng bn:
+ Nu bn sn phm, hng ho, ghi:
N TK 632- Gi vn hng bn
C cc TK 154 (631), 155, 156, 157,...
+ Nu thanh l, bn BS u t, ghi:
N TK 632- Gi vn hng bn (gi tr cn li ca BS u t)
N TK 214 - Hao mn TSC (2147) (s hao mn lu k - nu c)
C TK 217- BS u t.
3.7. Trng hp bn v thu li TSC l thu ti chnh c gi bn ln hn gi tr cn li ca TSC bn v thu li:
- Khi hon tt th tc bn ti sn, cn c vo ho n v cc chng t lin quan, ghi:
N cc TK 111, 112,... (tng gi thanh ton)
C TK 711- Thu nhp khc (gi tr cn li ca TSC bn v thu li)
C TK 3387 - Doanh thu cha thc hin (chnh lch gia gi bn ln hn gi tr cn li ca TSC)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np.
ng thi ghi gim TSC:
N TK 811 - Chi ph khc (gi tr cn li ca TSC bn v thu li)
N TK 214 - Hao mn TSC (gi tr hao mn) (nu c)
C TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi TSC).
- nh k, kt chuyn chnh lch ln hn (li) gia gi bn v gi tr cn li ca ti sn c nh bn v thu li ghi gi
N TK 3387 - Doanh thu cha thc hin
C cc TK 623, 627, 641, 642,...
3.8. Cc doanh nghip cha phn b ht khon li chnh lch t gi ca giai on trc hot ng (ang phn nh
N TK 3387 - Doanh thu cha thc hin
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
3.9. K ton cc khon phi tr v c phn ho doanh nghip 100% vn nh nc.
- Khi thu tin t bn c phn thuc vn Nh nc ti doanh nghip, ghi:
N cc TK 111, 112
C TK 3385 - Phi tr v c phn ha.
- K ton cc khon chnh sch i vi ngi lao ng di d ti doanh nghip: Cn c quyt nh ca c quan c t
N TK 3385 - Phi tr v c phn ho
C TK 334 - Phi tr ngi lao ng.
Khi thc t tr tin cho ngi lao ng, ghi:
N TK 334 - Phi tr ngi lao ng
C cc TK 111, 112.
- Quyt ton chi ph c phn ho: Khi kt thc qu trnh c phn ho, doanh nghip phi bo co v thc hin quy
N TK 3385 - Phi tr v c phn ha
C TK 1385 - Phi thu v c phn ha (chi tit chi ph c phn ho).
Khi np tin thu t c phn ha (sau khi tr s chi ph c phn ho) v Qu H tr sp xp doanh nghip ti cng ty
N TK 3385 - Phi tr v c phn ha
C cc TK 111, 112.
- Trng hp nu tin thu bn c phn thuc vn Nh nc, n v khng c s dng tin thu bn c phn th k
N TK 3385 - Phi tr v c phn ha
C TK 335 - Chi ph phi tr.
Khi tr tin cho cc nh u t, ghi:
N TK 335 - Chi ph phi tr
C cc TK 111, 112.
- K ton khon chnh lch gia gi tr thc t phn vn Nh nc ti thi im DNNN chuyn sang Cng ty c ph
+ Trng hp gi tr thc t phn vn Nh nc ti thi im doanh nghip chuyn thnh Cng ty c phn ln hn
N TK 421 - Li nhun sau thu cha phn phi
C TK 3385 - Phi tr v c phn ha.
Khi np tin thu t c phn ha (sau khi tr s chi ph c phn ho) v Qu H tr sp xp doanh nghip ti cng ty
N TK 3385 - Phi tr v c phn ha
C cc TK 111, 112.
+ Trng hp gi tr thc t phn vn Nh nc ti thi im doanh nghip chuyn sang Cng ty c phn nh hn
Trng hp tp th, c nhn phi bi thng, ghi:
N TK 138 - Phi thu khc (1388)
C TK 421 - Li nhun sau thu cha phn phi.
Khi nhn tin ca tp th, c nhn np tin bi thung, ghi:
N cc TK 111, 112
C TK 138 - Phi thu khc (1388).
Trng hp chnh lch gim do nguyn nhn khch quan, hoc ch quan nhng v l do bt kh khng m ngi c
N TK 3385 - Phi tr v c phn ha
C TK 421 - Li nhun sau thu cha phn phi.
3.10. K ton cc nghip v bn nhn u thc nhp khu
a) Khi nhn ca doanh nghip giao u thc nhp khu tin mua hng nhp khu, cn c cc chng t lin quan,
N cc TK 111, 112,....
C TK 338 - Phi tr khc (3388).
b) Khi chuyn tin k qu m LC (nu thanh ton bng th tn dng), cn c cc chng t lin quan, ghi:
N TK 244 - Cm c, k qu, k cc
C cc TK 111, 112.
c) Khi nhp khu vt t, thit b, hng ha cho bn giao y thc, k ton theo di hng nhn y thc nhp khu trn
d) K ton cc nghip v thanh ton y thc nhp khu:
- Khi chuyn khon k qu m L/C tr cho ngi bn nc ngoi nh mt phn ca khon thanh ton hng nhp
N 138 - Phi thu khc
C TK 244 - Cm c, k qu, k cc.
- Khi thanh ton cho ngi bn nc ngoi v s tin phi tr cho hng nhp khu y thc, ghi:
N TK 138 - Phi thu khc (nu bn giao y thc cha ng tin mua hng nhp khu)
N TK 3388 - Phi tr khc (tr vo s tin nhn ca bn giao y thc)
C cc TK 111, 112, 3388,.....
- Thu nhp khu, thu GTGT hng nhp khu, Thu TTB phi np h cho doanh nghip u thc nhp khu: Trong
N TK 138 - Phi thu khc (phi thu li s tin np h)
N TK 3388 - Phi tr khc (tr vo s tin nhn ca bn giao y thc)
C cc TK 111, 112.
) i vi ph u thc nhp khu v thu GTGT tnh trn ph u thc nhp khu, cn c vo Ho n GTGT v cc ch
N cc TK 131, 111, 112,... (tng gi thanh ton)
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (5113)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np.
e) Cc khon chi h khc cho doanh nghip u thc nhp khu lin quan n hot ng nhn u thc nhp khu (p
N TK 138 - Phi thu khc (chi tit cho tng doanh nghip u thc NK)
C TK 111, 112,...
g) B tr cc khon phi thu v phi tr khc khi kt thc giao dch, ghi:
N TK 338 - Phi tr khc
C TK 138 - Phi thu khc.
3.11. K ton cc nghip v bn nhn u thc xut khu
a) Khi nhn y thc xut khu vt t, thit b, hng ha cho bn giao y thc, k ton theo di hng nhn xut kh
b) Cc khon chi h bn giao y thc xut khu, ghi:
N TK 138 - Phi thu khc (1388)
C cc TK 111, 112.
c) Khi nhn c tin hng ca ngi mua nc ngoi, k ton phn nh l khon phi tr cho bn giao y thc,
N TK 112 - Tin gi ngn hng
C TK 338 - Phi tr khc (3388).
d) B tr cc khon phi thu phi tr khc, ghi:
N TK 338 - Phi tr khc
C TK 138 - Phi thu khc.
3.12. Xc nh s li nhun, c tc phi tr cho cc ch s hu, ghi:
- Khi xc nh s phi tr, ghi:
N TK 421 - Li nhun sau thu cha phn phi
C TK 338 - Phi tr, phi np khc (3388).
- Khi tr c tc, li nhun cho ch s hu, ghi:
N TK 338 - Phi tr, phi np khc (3388)
C cc TK 111, 112 (s tin tr c tc, li nhun cho ch s hu)
C TK 3335 - Thu thu nhp c nhn (nu khu tr ti ngun s thu TNCN ca ch s hu).
3.13. Khi lp Bo co ti chnh, k ton nh gi li s d cc khon phi tr, phi np khc bng ngoi t theo t gi
- Nu pht sinh l t gi hi oi, ghi:
N TK 413 - Chnh lch t gi hi oi
C TK 338 - Phi tr, phi np khc.
- Nu pht sinh li t gi hi oi, ghi:
N TK 338 - Phi tr, phi np khc
C TK 413 - Chnh lch t gi hi oi.
np ngoi ni dung phn nh cc ti khon khc thuc nhm TK 33 (t TK 331 n TK 337). Ti khon ny cng c dng hch to

p c thm quyn; Gi tr ti sn tha phi tr cho c nhn, tp th (trong v ngoi n v) theo quyt nh ca cp c thm quyn ghi trong
kinh ph cng on;

ng hp tc kinh doanh (BCC) khng hnh thnh php nhn mi.


bn giao u thc np cc loi thu xut, nhp khu, thu GTGT hng nhp khu v thanh ton h cho bn giao y thc;
h tng, khon li nhn trc khi cho vay vn hoc mua cc cng c n (gi l doanh thu nhn trc); Cc khon doanh thu, thu nhp ch

ghip c 100% vn nh nc.


i chnh; Khon chnh lch gi bn cao hn gi tr hp l ca TSC bn v thu li l thu hot ng.
n, bo him nhn th v cc khon h tr khc (ngoi lng) cho ngi lao ng...
phi tr, phi np khc phi theo di chi tit gc ngoi t ring v quy i ngoi t ra n v tin t k ton theo nguyn tc:
i theo t gi giao dch thc t ti thi im pht sinh: (l t gi bn ca ngn hng thng mi ni doanh nghip thng xuyn c giao dch
i theo t gi ghi s thc t ch danh;
oi t theo t gi giao dch thc t ti thi im lp bo co (l t gi bn ca ngn hng thng mi ni thng xuyn c giao dch) v

g bin bn x l;

him y t, bo him tht nghip v kinh ph cng on;


ch hng khi khng tip tc thc hin vic cho thu ti sn;
n tr tin ngay (li tr chm) vo chi ph ti chnh;
u ti chnh ghi gim chi ph sn xut, kinh doanh;
u hot ng ghi gim chi ph sn xut, kinh doanh;
p 100% vn Nh nc;
ho cng ty Nh nc;

hi tr cho c nhn, tp th (trong v ngoi n v) theo quyt nh ghi trong bin bn x l do xc nh ngay c nguyn nhn;
lng ca cng nhn vin;

o dch bn v thu li TSC l thu ti chnh;


dch bn v thu li TSC l thu hot ng;
gia gi tr thc t phn vn Nh nc ti thi im doanh nghip 100% vn Nh nc chuyn thnh cng ty c phn ln hn gi tr thc
inh doanh khng thnh lp php nhn;
ng on c li cho n v cha chi ht;

u li cha kt chuyn;
gia gi tr thc t phn vn Nh nc ti thi im doanh nghip 100% vn Nh nc chuyn thnh cng ty c phn ln hn gi tr thc

u hn s phi tr, phi np hoc s bo him x hi chi tr cng nhn vin cha c thanh ton v kinh ph cng on vt chi cha

nh r nguyn nhn, cn ch quyt nh x l ca cp c thm quyn. Trng hp gi tr ti sn tha xc nh c nguyn nhn v


ph cng on n v.
m x hi n v.
t n v.
hn thuc vn Nh nc, Khon chnh lch gia gi tr thc t phn vn Nh nc ti thi im doanh nghip 100% vn Nh nc chuy
o him tht nghip n v.
, gim doanh thu cha thc hin ca doanh nghip trong k k ton. Doanh thu cha thc hin gm doanh thu nhn trc nh: S tin c
ho, dch v;
hiu k (doanh thu nhn trc ch c ghi nhn khi thc thu c tin, khng c ghi i ng vi TK 131 Phi thu ca khch hng
n v ngoi ni dung cc khon phi tr phn nh trn cc ti khon khc t TK 3381 n TK 3387.

ghi s k ton, ghi:

o quyt nh x l ghi vo cc ti khon lin quan, ghi:

n, doanh nghip c phn ho c trch nhim kim k, phn loi ti sn doanh nghip ang qun l, s dng ti thi im xc nh gi tr do

sn pht hin tha qua kim k trong phn thuyt minh Bo co ti chnh.
kim k, cn c vo Bin bn x l ti sn tha, thiu qua kim k, ghi:

guyn nhn hoc khng tm c ch s hu).


ng hnh thnh php nhn, ghi

ng thc cho thu hot ng, doanh thu ca k k ton c xc nh bng tng s tin cho thu hot ng TSC, BS u t thu chia c
nm, k ton phn nh doanh thu cha thc hin theo gi cha c thu GTGT, ghi:

khch hng, ghi:

a hot ng cho thu TSC khng thc hin c)

v ca k k ton theo gi bn tr tin ngay, phn chnh lch gia gi bn tr chm, tr gp vi gi bn tr tin ngay ghi vo ti khon 3387

a c thu GTGT)
gp v gi bn tr tin ngay cha c thu GTGT)

trong k, ghi:

a gi bn tr chm, tr gp v gi bn tr tin ngay, ghi:


li ca TSC bn v thu li:

li ca TSC)

n c nh bn v thu li ghi gim chi ph sn xut, kinh doanh trong k ph hp vi thi gian thu ti sn, ghi:

c hot ng (ang phn nh trn ti khon 3387 Doanh thu cha thc hin) phi kt chuyn ton b s li chnh lch t gi vo doan

c quyt nh ca c quan c thm quyn v xc nh khon tin phi s dng t tin thu bn c phn h tr cho doanh nghip thc h

phi bo co v thc hin quyt ton chi ph c phn ho vi c quan quyt nh c phn ho. Chi ph c phn ho c tr vo tin thu t

p xp doanh nghip ti cng ty m ca Tp on kinh t, tng cng ty Nh nc, cng ty m trong t hp cng ty m - cng ty con hoc Q

dng tin thu bn c phn th khon li phi tr ny phi tr vo s phi np v thu c phn ho m khng ghi nhn vo chi ph ti chnh, k

NN chuyn sang Cng ty c phn so vi gi tr thc t phn vn Nh nc ti thi im xc nh gi tr doanh nghip.


thnh Cng ty c phn ln hn gi tr thc t phn vn Nh nc ti thi im xc nh gi tr doanh nghip th s chnh lch tng (li) p
p xp doanh nghip ti cng ty m ca Tp on kinh t, tng cng ty Nh nc, cng ty m trong t hp cng ty m - cng ty con hoc Q

sang Cng ty c phn nh hn gi tr thc t phn vn Nh nc ti thi im xc nh gi tr doanh nghip, th s chnh lch gim (l), p

l do bt kh khng m ngi c trch nhim bi thung khng c kh nng thc hin vic bi thng v c c quan c thm quyn

cn c cc chng t lin quan, ghi:

chng t lin quan, ghi:

ng nhn y thc nhp khu trn h thng qun tr ca mnh v thuyt minh trn Bo co ti chnh v s lng, chng loi, quy cch, phm

a khon thanh ton hng nhp khu y thc, ghi:

u y thc, ghi:

ghip u thc nhp khu: Trong giao dch xut - nhp khu y thc (phi c hp ng xut-nhp khu y thc), bn nhn y thc c xc

c vo Ho n GTGT v cc chng t lin quan, k ton phn nh doanh thu ph u thc nhp khu, ghi:

ng nhn u thc nhp khu (ph ngn hng, ph gim nh hi quan, chi thu kho, thu bi chi bc xp, vn chuyn hng...), cn c cc ch

n theo di hng nhn xut khu trn h thng qun tr ca mnh v thuyt minh trn Bo co ti chnh v s lng, chng loi, quy cch
n phi tr cho bn giao y thc, ghi:

p khc bng ngoi t theo t gi giao dch thc t:


n ny cng c dng hch ton doanh thu nhn trc v cc dch v cung cp cho khch hng v cc khon chnh lch gi pht sin

ca cp c thm quyn ghi trong bin bn x l, nu xc nh c nguyn nhn;

ho bn giao y thc;
c khon doanh thu, thu nhp cha thc hin.

on theo nguyn tc:


ghip thng xuyn c giao dch);

ng xuyn c giao dch) v c ghi nhn ngay vo chi ph ti chnh, hoc doanh thu hot ng ti chnh. Ring khon doanh thu nhn tr

ay c nguyn nhn;

g ty c phn ln hn gi tr thc t phn vn Nh nc ti thi im xc nh gi tr doanh nghip;


g ty c phn ln hn gi tr thc t phn vn Nh nc ti thi im xc nh gi tr doanh nghip cn phi tr n cui k k ton;

inh ph cng on vt chi cha c cp b.

xc nh c nguyn nhn v c bin bn x l th c ghi ngay vo cc ti khon lin quan, khng hch ton qua ti khon 338 (3381).

ghip 100% vn Nh nc chuyn thnh cng ty c phn ln hn gi tr thc t phn vn Nh nc ti thi im xc nh gi tr doanh ng

h thu nhn trc nh: S tin ca khch hng tr trc cho mt hoc nhiu k k ton v cho thu ti sn; Khon li nhn trc khi ch

K 131 Phi thu ca khch hng).

g ti thi im xc nh gi tr doanh nghip. Cn c vo Bo co kt qu kim k tin ti thi im xc nh gi tr doanh nghip, k ton p


g TSC, BS u t thu chia cho s k thu tin trc cho thu hot ng TSC, BS u t (tr trng hp c ghi nhn doanh thu m

tin ngay ghi vo ti khon 3387 "Doanh thu cha thc hin", ghi:
s li chnh lch t gi vo doanh thu hot ng ti chnh xc nh kt qu kinh doanh trong k, ghi:

h tr cho doanh nghip thc hin chnh sch i vi ngi lao ng di d ti thi im quyt nh c phn ho, ghi:

phn ho c tr vo tin thu t c phn ho doanh nghip, ghi:

cng ty m - cng ty con hoc Qu H tr sp xp v pht trin doanh nghip do Tng cng ty u t v kinh doanh vn Nh nc gi, gh

g ghi nhn vo chi ph ti chnh, k ton ghi:

anh nghip.
ip th s chnh lch tng (li) phi np vo Qu H tr sp xp doanh nghip ti cng ty m ca Tp on kinh t, tng cng ty Nh nc,
cng ty m - cng ty con hoc Qu H tr sp xp v pht trin doanh nghip do Tng cng ty u t v kinh doanh vn Nh nc gi, gh

p, th s chnh lch gim (l), phn nh nh sau:

c c quan c thm quyn xem xt, quyt nh s dng s tin thu t bn c phn ny b p tn tht sau khi tr i phn c b

ng, chng loi, quy cch, phm cht ca hng nhp khu y thc, thi hn nhp khu, i tng thanh ton..., khng ghi nhn gi tr hn

hc), bn nhn y thc c xc nh l ngi i din bn giao y thc thc hin cc ngha v vi NSNN (ngi np thu h cho bn g

n chuyn hng...), cn c cc chng t lin quan, ghi:

v s lng, chng loi, quy cch, phm cht ca hng nhn xut khu y thc, thi hn xut khu, i tng thanh ton..., khng ghi nh
c khon chnh lch gi pht sinh trong giao dch bn thu li ti sn l thu ti chnh hoc thu hot ng.

Ring khon doanh thu nhn trc bng ngoi t, nu khng c bng chng chc chn cho thy doanh nghip s phi tr li khon tin n
i tr n cui k k ton;

h ton qua ti khon 338 (3381).

i im xc nh gi tr doanh nghip;

sn; Khon li nhn trc khi cho vay vn hoc mua cc cng c n; V cc khon doanh thu cha thc hin khc nh: Khon chnh lch g

nh gi tr doanh nghip, k ton phn nh gi tr tin tha qua kim k, ghi:


hp c ghi nhn doanh thu mt ln i vi ton b s tin nhn trc):
phn ho, ghi:

kinh doanh vn Nh nc gi, ghi:

kinh t, tng cng ty Nh nc, cng ty m trong t hp cng ty m - cng ty con hoc Qu H tr sp xp v pht trin doanh nghip do
kinh doanh vn Nh nc gi, ghi:

n tht sau khi tr i phn c bo him bi thng (nu c) ghi:

on..., khng ghi nhn gi tr hng nhn y thc nhp khu trn Bng cn i k ton.

N (ngi np thu h cho bn giao y thc), ngha v np thu c xc nh l ca bn giao y thc. Trng hp ny, bn nhn y thc c

ng thanh ton..., khng ghi nhn gi tr hng nhn y thc xut khu trn Bng cn i k ton. Thu xut khu phi np (nu c) thc hi
ghip s phi tr li khon tin nhn trc ca khch hng bng ngoi t th khng c nh gi li.
n khc nh: Khon chnh lch gia gi bn hng tr chm, tr gp theo cam kt vi gi bn tr tin ngay, khon doanh thu tng ng vi
p v pht trin doanh nghip do Tng cng ty u t v kinh doanh vn Nh nc gi, ghi:
ng hp ny, bn nhn y thc ch phn nh s tin thu np vo NSNN l khon chi h, tr h cho bn giao y thc. Khi np tin vo N

khu phi np (nu c) thc hin theo quy nh ca TK 333 Thu v cc khon phi np Nh nc.
khon doanh thu tng ng vi gi tr hng ha, dch v hoc s phi chit khu gim gi cho khch hng trong chng trnh khch hng
n giao y thc. Khi np tin vo NSNN, ghi:
trong chng trnh khch hng truyn thng... Khng hch ton vo ti khon ny cc khon:
Ti khon 341 Vay v n thu ti chnh
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh cc khon tin vay, n thu ti chnh v tnh hnh thanh ton cc khon tin vay
b) Doanh nghip phi theo di chi tit k hn phi tr ca cc khon vay, n thu ti chnh. Cc khon c thi gian t
c) Cc chi ph i vay lin quan trc tip n khon vay (ngoi li vay phi tr), nh chi ph thm nh, kim ton, lp
d) i vi khon n thu ti chnh, tng s n thu phn nh vo bn C ca ti khon 341 l tng s tin phi tr
e) Doanh nghip phi hch ton chi tit v theo di tng i tng cho vay, cho n, tng kh c vay n v tng lo
- Cc khon vay, n bng ngoi t phi quy i ra n v tin t k ton theo t gi giao dch thc t ti thi im p
- Khi tr n, vay bng ngoi t, bn N ti khon 341 c quy i theo t gi ghi s k ton thc t ch danh cho
- Khi lp Bo co ti chnh, s d cc khon vay, n thu ti chnh bng ngoi t phi c nh gi li theo t gi g
- Cc khon chnh lch t gi pht sinh t vic thanh ton v nh gi li cui k khon vay, n thu ti chnh bng
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 341 Vay v n thu ti chnh
Bn N:
- S tin tr n ca cc khon vay, n thu ti chnh;
- S tin vay, n c gim do c bn cho vay, ch n chp thun;
- Chnh lch t gi hi oi do nh gi li s d vay, n thu ti chnh bng ngoi t cui k (trng hp t gi ngo
Bn C:
- S tin vay, n thu ti chnh pht sinh trong k;
- Chnh lch t gi hi oi do nh gi li s d vay, n thu ti chnh bng ngoi t cui k (trng hp t gi ngo
S d bn C: S d vay, n thu ti chnh cha n hn tr.
Ti khon 341 - Vay v n thu ti chnh c 2 ti khon cp 2
Ti khon 3411 - Cc khon i vay: Ti khon ny phn nh gi tr cc khon tin i vay v tnh hnh thanh ton cc k
Ti khon 3412 - N thu ti chnh: Ti khon ny phn nh gi tr khon n thu ti chnh v tnh hnh thanh ton n
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
(a) Vay bng tin
- Trng hp vay bng ng Vit Nam (nhp v qu hoc gi vo Ngn hng), ghi:
N TK 111 - Tin mt (1111)
N TK 112 - Tin gi Ngn hng (1121)
C TK 341 - Vay v n thu ti chnh (3411).
- Trng hp vay bng ngoi t phi quy i ra ng Vit Nam theo t gi giao dch thc t, ghi:
N TK 111 - Tin mt (1112) (vay nhp qu)
N TK 112 - Tin gi Ngn hng (1122) (vay gi vo ngn hng)
N cc TK 221, 222 (vay u t vo cng ty con, lin kt, lin doanh)
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn (vay thanh ton thng cho ngi bn)
N TK 211 - Ti sn c nh hu hnh (vay mua TSC)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C TK 341 - Vay v n thu ti chnh (3411).
- Chi ph i vay lin quan trc tip n khon vay (ngoi li vay phi tr) nh chi ph kim ton, lp h s thm nh
N cc TK 241, 635
C cc TK 111, 112, 331.
b) Vay chyn thng cho ngi bn mua sm hng tn kho, TSC, thanh ton v u t XDCB, nu thu GTGT
N cc TK 152, 153, 156, 211, 213, 241 (gi mua cha c thu GTGT)
N TK 213 - TSC v hnh (gi mua cha c thu GTGT)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332)
C TK 341 - Vay v n thu ti chnh (3411).
- Nu thu GTGT u vo khng c khu tr, gi tr TSC mua sm, xy dng c ghi nhn bao gm c thu GT
c) Vay thanh ton hoc ng vn (tr trc) cho ngi bn, ngi nhn thu v XDCB, thanh ton cc khon chi p
N cc TK 331, 641, 642, 811
C TK 341 - Vay v thu ti chnh (3411).
d) Vay u t vo cng ty con, cng ty lin doanh, lin kt, u t c phiu, tri phiu, ghi:
N cc TK 221, 222, 228
C TK 341 - Vay v n thu ti chnh (3411).
) Trng hp li vay phi tr c nhp gc, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh
N cc TK 154, 241 (nu li vay c vn ha)
C TK 341 - Vay v n thu ti chnh (3411).
e) Khi tr n vay bng ng Vit Nam hoc bng tin thu n ca khch hng, ghi:
N TK 341 - Vay v n thu ti chnh (3411)
C cc TK 111, 112, 131.
g) Khi tr n vay bng ngoi t:
N TK 341 - Vay v n thu ti chnh (theo t gi ghi s ca TK 3411)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (l t gi)
C cc TK 111, 112 (theo t gi trn s k ton ca TK 111, 112)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (li t gi).
h) K ton cc nghip v lin quan n hot ng thu ti chnh: Thc hin theo quy nh ca TK 212 TSC thu t
i) Khi lp Bo co ti chnh, s d vay v n thu ti chnh bng ngoi t c nh gi li theo t gi giao dch thc
- Nu pht sinh l t gi hi oi, ghi:
N TK 413 - Chnh lch t gi hi oi
C TK 341 - Vay v n thu ti chnh.
- Nu pht sinh li t gi hi oi, ghi:
N TK 341 - Vay v n thu ti chnh
C TK 413 - Chnh lch t gi hi oi.
h thanh ton cc khon tin vay, n thu ti chnh ca doanh nghip. Khng phn nh vo ti khon ny cc khon vay di hnh thc ph
i chnh. Cc khon c thi gian tr n hn 12 thng k t thi im lp Bo co ti chnh, k ton trnh by l vay v n thu ti chnh di h
hi ph thm nh, kim ton, lp h s vay vn... c hch ton vo chi ph ti chnh. Trng hp cc chi ph ny pht sinh t khon vay ri
on 341 l tng s tin phi tr c tnh bng gi tr hin ti ca khon thanh ton tin thu ti thiu hoc gi tr hp l ca ti sn thu.
tng kh c vay n v tng loi ti sn vay n. Trng hp vay, n bng ngoi t, k ton phi theo di chi tit nguyn t v thc hin th
iao dch thc t ti thi im pht sinh;
k ton thc t ch danh cho tng i tng;
i c nh gi li theo t gi giao dch thc t ti thi im lp Bo co ti chnh.
on vay, n thu ti chnh bng ngoi t c hch ton vo doanh thu hoc chi ph hot ng ti chnh.

cui k (trng hp t gi ngoi t gim so vi ng Vit Nam).

cui k (trng hp t gi ngoi t tng so vi ng Vit Nam).

vay v tnh hnh thanh ton cc khon tin vay ca doanh nghip (ti khon ny khng phn nh cc khon vay di hnh thc pht hnh tr
chnh v tnh hnh thanh ton n thu ti chnh ca doanh nghip.

thc t, ghi:

kim ton, lp h s thm nh... ghi:

u t XDCB, nu thu GTGT u vo c khu tr, ghi:


c ghi nhn bao gm c thu GTGT. Chi ph i vay lin quan trc tip n khon vay (ngoi li vay phi tr) nh chi ph kim ton, lp h s
B, thanh ton cc khon chi ph, ghi:

y nh ca TK 212 TSC thu ti chnh.


gi li theo t gi giao dch thc t cui k:
c khon vay di hnh thc pht hnh tri phiu hoc pht hnh c phiu u i c iu khon bt buc bn pht hnh phi mua li ti m
l vay v n thu ti chnh di hn. Cc khon n hn tr trong vng 12 thng tip theo k t thi im lp Bo co ti chnh, k ton trn
ph ny pht sinh t khon vay ring cho mc ch u t, xy dng hoc sn xut ti sn d dang th c vn ha.
c gi tr hp l ca ti sn thu.
chi tit nguyn t v thc hin theo nguyn tc:

vay di hnh thc pht hnh tri phiu).


nh chi ph kim ton, lp h s thm nh k ton tng t bt ton mc a.
bn pht hnh phi mua li ti mt thi im nht nh trong tng lai.
p Bo co ti chnh, k ton trnh by l vay v n thu ti chnh ngn hn c k hoch chi tr.
Ti khon 343 Tri phiu pht hnh
1. Nguyn tc k ton
1.1 Ti khon 343 ch p dng doanh nghip c vay vn bng phng thc pht hnh tri phiu. Ti khon ny d
1.2. Li sut thc t (hay cn gi l li sut hiu lc) c xc nh nh sau:
a) L li sut ngn hng thng mi cho vay ang p dng ph bin trn th trng ti thi im giao dch;
b) Trng hp khng xc nh c li sut theo im a nu trn th li sut thc t l li sut doanh nghip c th
1.3. Nguyn tc k ton tri phiu thng (tri phiu khng c quyn chuyn i)
a) Khi doanh nghip vay vn bng pht hnh tri phiu c th xy ra 3 trng hp:
- Pht hnh tri phiu ngang gi (gi pht hnh bng mnh gi): L pht hnh tri phiu vi gi ng bng mnh gi
- Pht hnh tri phiu c chit khu (gi pht hnh nh hn mnh gi): L pht hnh tri phiu vi gi nh hn mn
- Pht hnh tri phiu c ph tri (gi pht hnh ln hn mnh gi): L pht hnh tri phiu vi gi ln hn mnh g
b) Chit khu v ph tri tri phiu ch pht sinh khi doanh nghip i vay bng hnh thc pht hnh tri phiu v ti
c) Doanh nghip s dng TK 3431 Tri phiu thng phn nh chi tit cc ni dung c lin quan n tri phiu
- Mnh gi tri phiu;
- Chit khu tri phiu;
- Ph tri tri phiu.
ng thi theo di chi tit theo thi hn pht hnh tri phiu.
d) Doanh nghip phi theo di chit khu v ph tri cho tng loi tri phiu pht hnh v tnh hnh phn b tng k
- Chit khu tri phiu c phn b dn tnh vo chi ph i vay tng k trong sut thi hn ca tri phiu;
- Ph tri tri phiu c phn b dn gim tr chi ph i vay tng k trong sut thi hn ca tri phiu;
- Trng hp chi ph li vay ca tri phiu iu kin vn ho, cc khon li tin vay v khon phn b chit khu
- Vic phn b khon chit khu hoc ph tri c th s dng phng php li sut thc t hoc phng php
Theo phng php li sut thc t: Khon chit khu hoc ph tri phn b vo mi k c tnh bng chnh lch
Theo phng php ng thng: Khon chit khu hoc ph tri phn b u trong sut k hn ca tri phiu.
e) Trng hp tr li khi o hn tri phiu th nh k doanh nghip phi tnh li tri phiu phi tr tng k ghi
g) Khi lp Bo co ti chnh, trn Bng cn i k ton trong phn n phi tr th ch tiu tri phiu pht hnh c
h) Chi ph pht hnh tri phiu c phn b dn ph hp vi k hn tri phiu theo phng php ng thng ho
1.4. Nguyn tc k ton tri phiu chuyn i
a) Tri phiu chuyn i l loi tri phiu c th chuyn i thnh c phiu ph thng ca cng mt t chc pht h
b) Doanh nghip (bn pht hnh tri phiu chuyn i) s dng ti khon 3432 Tri phiu chuyn i phn n
c) Tri phiu chuyn i phn nh trn ti khon 3432 l loi tri phiu c th chuyn i thnh mt s lng c ph
d) Chi ph pht hnh tri phiu chuyn i c phn b dn ph hp vi k hn tri phiu theo phng php
e) Ti thi im ghi nhn ban u, khi pht hnh tri phiu chuyn i, doanh nghip phi tnh ton v xc nh ri
- Xc nh gi tr phn n gc ca tri phiu chuyn i ti thi im pht hnh
Ti thi im ghi nhn ban u, gi tr phn n gc ca tri phiu chuyn i c xc nh bng cch chit khu g
Li sut i vay ph bin trn th trng l li sut i vay c s dng trong phn ln cc giao dch trn th trng.
V d xc nh gi tr phn n gc ca tri phiu chuyn i ti thi im pht hnh: Ngy 1/1/20X2, cng ty c ph
n v: ng
Gi tr danh ngha kh T l chit khu Gi tr hin ti khon phi tr trong tng lai
Nm 1: 1E+09 x [1/1.15] = 8.7E+08
(li vay phi tr)
Nm 2: 1000000 x [1/1.15^2]= 7.56E+08
(li vay phi tr)
Nm 3: 1000000 x [1/1.15^3]= 6.58E+08
(li vay phi tr)
Nm 3: 1E+10 x [1/1.15^3]= 6.58E+09
(gc vay phi tr)
Cng 8.86E+09
Theo v d ny, tng s tin thu t pht hnh tri phiu l 10.000.000.000, trong tng gi tr hin ti ca khon
- Xc nh gi tr cu phn vn ca tri phiu chuyn i (quyn chn chuyn i tri phiu)
Gi tr cu phn vn ca tri phiu chuyn i c xc nh l phn chnh lch gia tng s tin thu v t vic ph
Theo v d nu trn, gi tr cu phn vn ca tri phiu chuyn i c xc nh l: 10.000.000.000 - 8.858.385.00
g) Sau ghi nhn ban u, k ton phi iu chnh gi tr phn n gc ca tri phiu chuyn nh sau:
- Ghi tng gi tr phn n gc ca tri phiu i vi chi ph pht hnh tri phiu c phn b nh k;
- Ghi tng gi tr phn n gc ca tri phiu i vi phn chnh lch gia s li tri phiu phi tr tnh theo li sut
V d: Tip theo v d trn, vic xc nh chi ph ti chnh trong k v iu chnh gi tr phn n gc ca tri phiu ch
n v tnh: Nghn ng

Gi tr phChi ph ti Li vay phGi tr Gi tr phn n gc tri phiu chuyn i cui k


(li sut 15%/nm)
Nm 1 8858385 1328760 1000000 328760 9187150
[8.858.385 x 15%]
Nm 2 9187150 1378070 1000000 378070 9565220
[9.187.150 x 15%]
Nm 3 9565220 1434780 1000000 434780 10000000
[9.565.220 x 15%]
h) Khi o hn tri phiu chuyn i:
- Gi tr quyn chn c phiu ca tri phiu chuyn i ang phn nh trong phn vn ch s hu c chuyn san
- Trng hp ngi nm gi tri phiu khng thc hin quyn chn chuyn i tri phiu thnh c phiu, doanh n
- Trng hp ngi nm gi tri phiu thc hin quyn chn chuyn i tri phiu thnh c phiu, k ton ghi gim
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 343 Tri phiu pht hnh
a) Ti khon 343 Tri phiu pht hnh c 2 ti khon cp 2:
- Ti khon 3431 Tri phiu thng. Ti khon ny c 3 ti khon cp 3:
+ Ti khon 34311 - Mnh gi tri phiu
+ Ti khon 34312 - Chit khu tri phiu
+ Ti khon 34313 - Ph tri tri phiu.
- Ti khon 3432 Tri phiu chuyn i
b) Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 3431 Tri phiu thng
Bn N:
- Thanh ton tri phiu khi o hn;
- Chit khu tri phiu pht sinh trong k;
- Phn b ph tri tri phiu trong k.
Bn C:
- Tr gi tri phiu pht hnh theo mnh gi trong k;
- Phn b chit khu tri phiu trong k;
- Ph tri tri phiu pht sinh trong k.
S d bn C: Tr gi khon n vay do pht hnh tri phiu n thi im cui k.
c) Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 3432 Tri phiu chuyn i
Bn N:
- Thanh ton n gc tri phiu khi o hn nu ngi nm gi tri phiu khng thc hin quyn chn chuyn i th
- Kt chuyn n gc tri phiu ghi tng vn ch s hu nu ngi nm gi tri phiu thc hin quyn chn chuy
Bn C:
- Tr gi phn n gc tri phiu ghi nhn ti thi im pht hnh;
- Gi tr c iu chnh tng phn n gc tri phiu trong k.
S d bn C: Gi tr phn n gc tri phiu ti thi im bo co.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
3.1. K ton pht hnh tri phiu thng
a) K ton pht hnh tri phiu theo mnh gi
- Phn nh s tin thu v pht hnh tri phiu, ghi:
N cc TK 111, 112,... (s tin thu v bn tri phiu)
C TK 34311 - Mnh gi tri phiu.
- Nu tr li tri phiu nh k, khi tr li tnh vo chi ph SXKD hoc vn ho, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh (nu tnh vo chi ph ti chnh trong k)
N cc TK 627, 241 (nu c vn ho)
C cc TK 111, 112,... (s tin tr li tri phiu trong k).
- Nu tr li tri phiu sau (khi tri phiu o hn), tng k doanh nghip phi tnh trc chi ph li vay phi tr tron
N TK 635 - Chi ph ti chnh (nu tnh vo chi ph ti chnh trong k)
N cc TK 241, 627 (nu c vn ho vo gi tr ti sn d dang)
C TK 335 - Chi ph phi tr (phn li tri phiu phi tr trong k).
Cui thi hn ca tri phiu, doanh nghip thanh ton gc v li tri phiu cho ngi mua tri phiu, ghi:
N TK 335 - Chi ph phi tr (tng s tin li tri phiu)
N TK 34311 - Mnh gi tri phiu (tin gc)
C cc TK 111, 112,...
- Trng hp tr trc li tri phiu ngay khi pht hnh, chi ph li vay c phn nh vo bn N TK 242 (chi tit l
+ Ti thi im pht hnh tri phiu, ghi:
N cc TK 111, 112,... (tng s tin thc thu)
N TK 242 - Chi ph tr trc (chi tit li tri phiu tr trc)
C TK 34311 - Mnh gi tri phiu.
+ nh k, phn b li tri phiu tr trc vo chi ph i vay tng k, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh (nu tnh vo chi ph ti chnh trong k)
N cc TK 241, 627 (nu c vn ho vo gi tr ti sn d dang)
C TK 242 - Chi ph tr trc (chi tit li tri phiu tr trc) (s li tri phiu phn b trong k).
- Chi ph pht hnh tri phiu:
+ Khi pht sinh chi ph pht hnh tri phiu, ghi:
N TK 34311 - Mnh gi tri phiu
C cc TK 111, 112,...
+ nh k, phn b chi ph pht hnh tri phiu theo phng php ng thng hoc phng php li sut thc t
N cc TK 635, 241, 627 (s phn b chi ph pht hnh tri phiu trong k)
C TK 34311 - Mnh gi tri phiu.
- Thanh ton tri phiu khi o hn, ghi:
N TK 34311 - Mnh gi tri phiu
C cc TK 111, 112,...
b) K ton pht hnh tri phiu c chit khu
- Phn nh s tin thc thu v pht hnh tri phiu, ghi:
N cc TK 111, 112,... (s tin thu v bn tri phiu)
N TK 34312 - Chit khu tri phiu (chnh lch gia s tin thu v bn tri phiu nh hn mnh gi tri phiu)
C TK 34311 - Mnh gi tri phiu.
- Trng hp tr li nh k, khi tr li vay tnh vo chi ph SXKD hoc vn ha, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh (nu tnh vo chi ph ti chnh trong k)
N cc TK 241, 627 (nu c vn ho vo gi tr ti sn d dang)
C cc TK 111, 112,... (s tin tr li tri phiu trong k)
C TK 34312 - Chit khu tri phiu (s phn b chit khu tng k).
- Trng hp tr li sau (khi tri phiu o hn):
+ Tng k doanh nghip phi tnh chi ph li vay phi tr trong k, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh (nu tnh vo chi ph ti chnh trong k)
N cc TK 241, 627 (nu c vn ha vo gi tr ti sn d dang)
C TK 335 - Chi ph phi tr (phn li tri phiu phi tr trong k)
C TK 34312 - Chit khu tri phiu (s phn b trong k).
+ Cui thi hn ca tri phiu, doanh nghip phi thanh ton gc v li tri phiu cho ngi mua tri phiu, ghi:
N TK 335 - Chi ph phi tr (tng s tin li tri phiu)
N TK 34311 - Mnh gi tri phiu
C cc TK 111, 112,...
- Trng hp tr trc li tri phiu ngay khi pht hnh, chi ph li vay c phn nh vo bn N TK 242 (chi tit l
+ Khi pht hnh tri phiu, ghi:
N cc TK 111, 112,... (tng s tin thc thu)
N TK 34312 - Chit khu tri phiu
N TK 242 - Chi ph tr trc (s tin li tri phiu tr trc)
C TK 34311 - Mnh gi tri phiu.
+ nh k tnh chi ph li vay vo chi ph SXKD trong k, hoc vn ho, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh (nu tnh vo chi ph ti chnh trong k)
N cc TK 241, 627 (nu c vn ho vo gi tr ti sn d dang)
C TK 242 - Chi ph tr trc (s li tri phiu phn b trong k)
C TK 34312 - Chit khu tri phiu (s phn b chit khu tng k).
+ Thanh ton tri phiu khi o hn, ghi:
N TK 34311 - Mnh gi tri phiu
C cc TK 111, 112,...
c) K ton pht hnh tri phiu c ph tri
- Phn nh s tin thc thu v pht hnh tri phiu:
N cc TK 111, 112 (s tin thu v bn tri phiu)
C TK 34313 - Ph tri tri phiu (chnh lch gia s tin thc thu v bn tri phiu ln hn mnh gi tri phiu)
C TK 34311 - Mnh gi tri phiu.
- Trng hp tr li nh k:
+ Khi tr li tnh vo chi ph SXKD hoc vn ho, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh (nu tnh vo chi ph ti chnh trong k)
N cc TK 241, 627 (nu c vn ho vo gi tr ti sn d dang)
C cc TK 111, 112,... (s tin tr li tri phiu trong k).
+ ng thi phn b dn ph tri tri phiu ghi gim chi ph i vay tng k, ghi:
N TK 34313 - Ph tri tri phiu (s phn b dn tng k)
C cc TK 635, 241, 627.
- Trng hp tr li sau (khi tri phiu o hn), tng k doanh nghip phi ghi nhn trc chi ph li vay phi tr tr
+ Khi tnh chi ph li vay cho cc i tng ghi nhn chi ph i vay trong k, ghi:
N cc TK 635, 241, 627
C TK 335 - Chi ph phi tr (phn li tri phiu phi tr trong k).
+ ng thi phn b dn ph tri tri phiu ghi gim chi ph i vay tng k, ghi:
N TK 34313 - Ph tri tri phiu
C cc TK 635, 241, 627.
+ Cui thi hn ca tri phiu, doanh nghip phi thanh ton gc v li tri phiu cho ngi c tri phiu, ghi:
N TK 335 - Chi ph phi tr (tng s tin li tri phiu)
N TK 34311 - Mnh gi tri phiu (tin gc)
C cc TK 111, 112,...
- Trng hp tr trc li tri phiu ngay khi pht hnh, chi ph li vay c phn nh vo bn N TK 242 (chi tit l
+ Khi pht hnh tri phiu, ghi:
N cc TK 111, 112,... (tng s tin thc thu)
N TK 242 - Chi ph tr trc (s tin li tri phiu tr trc)
C TK 34313 - Ph tri tri phiu
C TK 34311 - Mnh gi tri phiu.
+ nh k, tnh phn b chi ph li vay cho cc i tng ghi nhn chi ph i vay trong k, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh (nu tnh vo chi ph ti chnh trong k)
N cc TK 241, 627 (nu c vn ho vo gi tr ti sn d dang)
C TK 242 - Chi ph tr trc (s li tri phiu phn b trong k).
+ ng thi phn b dn ph tri tri phiu ghi gim chi ph i vay tng k, ghi:
N TK 34313 - Ph tri tri phiu (s phn b ph tri tri phiu tng k)
C cc TK 635, 241, 627.
3.2. K ton pht hnh tri phiu chuyn i
a) Ti thi im pht hnh, k ton xc nh gi tr phn n gc v quyn chn c phiu ca tri phiu chuyn i b
N cc TK 111, 112 (tng s thu t pht hnh tri phiu chuyn i)
C TK 3432 - Tri phiu chuyn i (phn n gc)
C TK 4113 - Quyn chn chuyn i tri phiu (chnh lch gia s tin thu c v n gc tri phiu chuyn i).
b) Chi ph pht hnh tri phiu pht sinh c phn b dn ph hp vi k hn tri phiu:
- Khi pht sinh chi ph pht hnh tri phiu, ghi:
N TK 3432 - Tri phiu chuyn i
C cc TK 111, 112, 338
- nh k phn b chi ph pht hnh tri phiu vo chi ph ti chnh, ghi:
N cc TK 635, 241, 627
C TK 3432 - Tri phiu chuyn i.
c) nh k, k ton ghi nhn chi ph ti chnh hoc vn ho i vi s li tri phiu phi tr tnh theo li sut ca tri
N TK 635 - Chi ph ti chnh
N cc TK 241, 627 (nu vn ho)
C TK 335 - Chi ph phi tr (s li tri phiu phi tr trong k tnh theo li sut danh ngha)
C TK 3432 - Tri phiu chuyn i (phn chnh lch gia s li tri phiu tnh theo li sut thc t hoc li sut tr
d) Khi o hn tri phiu, trng hp ngi nm gi tri phiu khng thc hin quyn chn chuyn i tri phiu t
N TK 3432 - Tri phiu chuyn i
C cc TK 111, 112.
ng thi kt chuyn gi tr quyn chn c phiu ca tri phiu chuyn i vo thng d vn c phn, ghi:
N TK 4113 - Quyn chn chuyn i tri phiu
C TK 4112 - Thng d vn c phn.
e) Khi o hn tri phiu, trng hp ngi nm gi tri phiu thc hin quyn chn chuyn i tri phiu thnh c
N TK 3432 - Tri phiu chuyn i
C TK 4111 - Vn gp ca ch s hu (theo mnh gi)
C TK 4112 - Thng d vn c phn (phn chnh lch gia gi tr c phiu pht hnh thm tnh theo mnh gi v gi
ng thi kt chuyn gi tr quyn chn c phiu ca tri phiu chuyn i vo thng d vn c phn, ghi:
N TK 4113 - Quyn chn chuyn i tri phiu
C TK 4112 - Thng d vn c phn
nh tri phiu. Ti khon ny dng phn nh tnh hnh pht hnh tri phiu, bao gm c tri phiu chuyn i v tnh hnh thanh ton tr

ti thi im giao dch;


l li sut doanh nghip c th i vay di hnh thc pht hnh cng c n khng c quyn chuyn i thnh c phiu (nh pht hnh tr

hiu vi gi ng bng mnh gi ca tri phiu. Trng hp ny thng xy ra khi li sut th trng bng li sut danh ngha ca tri phiu
h tri phiu vi gi nh hn mnh gi ca tri phiu. Phn chnh lch gia gi pht hnh tri phiu nh hn mnh gi ca tri phiu gi l
i phiu vi gi ln hn mnh gi ca tri phiu. Phn chnh lch gia gi pht hnh tri phiu ln hn mnh gi ca tri phiu gi l ph
thc pht hnh tri phiu v ti thi im pht hnh c s chnh lch gia li sut th trng v li sut danh ngha c cc nh u t m
ung c lin quan n tri phiu pht hnh, gm:

nh v tnh hnh phn b tng khon chit khu, ph tri khi xc nh chi ph i vay tnh vo chi ph SXKD hoc vn ho theo tng k, c th
t thi hn ca tri phiu;
thi hn ca tri phiu;
ay v khon phn b chit khu hoc ph tri c vn ho trong tng k khng c vt qu s li vay thc t pht sinh v s phn b
thc t hoc phng php ng thng:
i k c tnh bng chnh lch gia chi ph li vay phi tr cho mi k tr li (c tnh bng gi tr ghi s u k ca tri phiu nhn (x) v
g sut k hn ca tri phiu.
i phiu phi tr tng k ghi nhn vo chi ph sn xut, kinh doanh hoc vn ho vo gi tr ca ti sn d dang.
tiu tri phiu pht hnh c phn nh trn c s thun (xc nh bng tr gi tri phiu theo mnh gi tr (-) Chit khu tri phiu cng
o phng php ng thng hoc phng php li sut thc t v ghi nhn vo chi ph ti chnh hoc vn ha. Ti thi im ghi nhn ban

ng ca cng mt t chc pht hnh theo cc iu kin c xc nh trong phng n pht hnh. Doanh nghip pht hnh tri phiu c
i phiu chuyn i phn nh gi tr phn n gc ca tri phiu chuyn i ti thi im bo co. Doanh nghip phi m s k ton chi
n i thnh mt s lng c phiu xc nh c quy nh sn trong phng n pht hnh. Loi tri phiu c th chuyn i thnh mt l
i phiu theo phng php ng thng hoc phng php li sut thc t v ghi nhn vo chi ph ti chnh hoc vn ha. Ti thi im g
p phi tnh ton v xc nh ring bit gi tr cu phn n (n gc) v cu phn vn ca tri phiu chuyn i. Phn n gc ca tri phiu c

xc nh bng cch chit khu gi tr danh ngha ca khon thanh ton trong tng lai (gm c gc v li tri phiu) v gi tr hin ti theo
n cc giao dch trn th trng. Doanh nghip c ch ng xc nh mc li sut i vay ph bin trn th trng mt cch ph hp nh
: Ngy 1/1/20X2, cng ty c phn Thng Long pht hnh 1 triu tri phiu chuyn i mnh gi 10.000 ng k hn 3 nm, li sut danh ng

rong tng lai


tng gi tr hin ti ca khon thanh ton trong tng lai bao gm c gc v li tri phiu l 8.858.385.000. Gi tr ny c xc nh l

a tng s tin thu v t vic pht hnh tri phiu chuyn i v gi tr cu phn n ca tri phiu chuyn i ti thi im pht hnh.
: 10.000.000.000 - 8.858.385.000 = 1.141.615.000 ng. Gi tr cu phn vn ca tri phiu chuyn i c ghi nhn l quyn chn c ph
huyn nh sau:
c phn b nh k;
phiu phi tr tnh theo li sut ca tri phiu tng khng c quyn chuyn i hoc li sut thc t cao hn s li tri phiu phi tr tnh
r phn n gc ca tri phiu chuyn i ti thi im cui k nh sau:

huyn i cui k

n ch s hu c chuyn sang ghi nhn l thng d vn c phn m khng ph thuc vo vic ngi nm gi tri phiu c thc hin qu
phiu thnh c phiu, doanh nghip ghi gim phn n gc ca tri phiu chuyn i tng ng vi s tin hon tr gc tri phiu.
thnh c phiu, k ton ghi gim phn n gc ca tri phiu chuyn i v ghi tng vn u t ca ch s hu tng ng vi mnh gi s
c hin quyn chn chuyn i thnh c phiu;
hiu thc hin quyn chn chuyn i thnh c phiu.

rc chi ph li vay phi tr trong k vo chi ph SXKD hoc vn ho, ghi:

i mua tri phiu, ghi:

nh vo bn N TK 242 (chi tit li tri phiu tr trc), sau phn b dn vo cc i tng chu chi ph.

b trong k).

c phng php li sut thc t, ghi:


h hn mnh gi tri phiu)

o ngi mua tri phiu, ghi:

nh vo bn N TK 242 (chi tit li tri phiu tr trc), sau phn b dn vo cc i tng ghi nhn chi ph.

ln hn mnh gi tri phiu)


n trc chi ph li vay phi tr trong k.

o ngi c tri phiu, ghi:

nh vo bn N TK 242 (chi tit li tri phiu tr trc), sau phn b dn vo cc i tng chu chi ph.

hiu ca tri phiu chuyn i bng cch chit khu gi tr danh ngha ca khon thanh ton trong tng lai v gi tr hin ti, ghi:

n gc tri phiu chuyn i).

hi tr tnh theo li sut ca tri phiu tng t khng c quyn chuyn i hoc tnh theo li sut i vay ph bin trn th trng ng th

li sut thc t hoc li sut tri phiu tng ng khng c quyn chuyn i cao hn s li tri phiu phi tr trong k tnh theo li su
yn chn chuyn i tri phiu thnh c phiu, doanh nghip hon tr gc tri phiu, ghi:
ng d vn c phn, ghi:

n chuyn i tri phiu thnh c phiu, k ton ghi gim phn n gc ca tri phiu chuyn i v ghi tng vn u t ca ch s hu, gh

h thm tnh theo mnh gi v gi tr n gc tri phiu chuyn i).


ng d vn c phn, ghi:
n i v tnh hnh thanh ton tri phiu ca doanh nghip. Ti khon ny cng dng phn nh cc khon chit khu, ph tri tri phiu

hnh c phiu (nh pht hnh tri phiu thng khng c quyn chuyn i hoc vay bng kh c thng thng) trong iu kin sn xu

i sut danh ngha ca tri phiu pht hnh;


n mnh gi ca tri phiu gi l chit khu tri phiu. Trng hp ny thng xy ra khi li sut th trng ln hn li sut danh ngha ca
nh gi ca tri phiu gi l ph tri tri phiu. Trng hp ny thng xy ra khi li sut th trng nh hn li sut danh ngha ca tri ph
anh ngha c cc nh u t mua tri phiu chp nhn. Chit khu v ph tri tri phiu c xc nh v ghi nhn ngay ti thi im p

hoc vn ho theo tng k, c th:

thc t pht sinh v s phn b chit khu hoc ph tri trong k ;

u k ca tri phiu nhn (x) vi t l li thc t trn th trng) vi s tin phi tr tng k.

tr (-) Chit khu tri phiu cng (+) Ph tri tri phiu).
ha. Ti thi im ghi nhn ban u, chi ph pht hnh tri phiu c ghi gim mnh gi ca tri phiu. nh k, k ton phn b chi ph

nh nghip pht hnh tri phiu chuyn i phi thc hin cc th tc v p ng c cc iu kin pht hnh tri phiu chuyn i theo
h nghip phi m s k ton chi tit theo di tng loi tri phiu chuyn i theo tng loi k hn, li sut v mnh gi.
u c th chuyn i thnh mt lng c phiu khng xc nh ti ngy o hn (do ph thuc vo gi tr th trng ca c phiu ti ngy
nh hoc vn ha. Ti thi im ghi nhn ban u, chi ph pht hnh tri phiu chuyn i c ghi gim phn n gc ca tri phiu. nh k
i. Phn n gc ca tri phiu chuyn i c ghi nhn l n phi tr; cu phn vn (quyn chn c phiu) ca tri phiu chuyn i

i phiu) v gi tr hin ti theo li sut ca tri phiu tng t trn th trng nhng khng c quyn chuyn i thnh c phiu v tr i
h trng mt cch ph hp nht vi c im sn xut, kinh doanh ca doanh nghip v khng tri vi quy nh ca Ngn hng Nh nc
ng k hn 3 nm, li sut danh ngha 10%/nm, tr li mi nm 1 ln vo thi im cui nm. Li sut ca tri phiu tng t khng c c
00. Gi tr ny c xc nh l gi tr ca phn n gc ca tri phiu chuyn i ti thi im ghi nhn ban u v c ghi nhn l n p

i ti thi im pht hnh.


c ghi nhn l quyn chn c phiu thuc phn vn ch s hu.

hn s li tri phiu phi tr tnh theo li sut danh ngha.

m gi tri phiu c thc hin quyn chn chuyn i thnh c phiu hay khng.
n hon tr gc tri phiu.
hu tng ng vi mnh gi s c phiu pht hnh thm. Phn chnh lch gia gi tr phn n gc ca tri phiu chuyn i ln hn gi
ai v gi tr hin ti, ghi:

h bin trn th trng ng thi iu chnh gi tr phn n gc ca tri phiu chuyn i ghi:

phi tr trong k tnh theo li sut danh ngha).


g vn u t ca ch s hu, ghi:
n chit khu, ph tri tri phiu pht sinh khi pht hnh tri phiu v tnh hnh phn b cc khon chit khu, ph tri khi xc nh chi ph

thng) trong iu kin sn xut, kinh doanh ang din ra bnh thng.

ln hn li sut danh ngha ca tri phiu pht hnh;


n li sut danh ngha ca tri phiu pht hnh.
v ghi nhn ngay ti thi im pht hnh tri phiu. S chnh lch gia li sut th trng v li sut danh ngha sau thi im pht hnh t

nh k, k ton phn b chi ph pht hnh tri phiu bng cch ghi tng gi tr mnh gi tri phiu v ghi nhn vo chi ph ti chnh hoc v

hnh tri phiu chuyn i theo quy nh ca php lut.


ut v mnh gi.
h trng ca c phiu ti ngy o hn) c k ton nh tri phiu thng.
hn n gc ca tri phiu. nh k, k ton phn b chi ph pht hnh tri phiu chuyn i bng cch ghi tng gi tr n gc v ghi nhn v
u) ca tri phiu chuyn i c ghi nhn l vn ch s hu. Vic xc nh gi tr cc cu phn ca tri phiu chuyn i c thc hin

yn i thnh c phiu v tr i chi ph pht hnh tri phiu chuyn i. Trng hp khng xc nh c li sut ca tri phiu tng t
y nh ca Ngn hng Nh nc.
ri phiu tng t khng c chuyn i l 15%/nm. Ti thi im o hn, mi tri phiu c chuyn i thnh mt c phiu. Bit r
an u v c ghi nhn l n phi tr t vic pht hnh tri phiu chuyn i.

i phiu chuyn i ln hn gi tr c phiu pht hnh thm tnh theo mnh gi c ghi nhn l khon thng d vn c phn.
hu, ph tri khi xc nh chi ph i vay tnh vo chi ph sn xut, kinh doanh hoc vn ha theo tng k.

ngha sau thi im pht hnh tri phiu khng nh hng n gi tr khon ph tri hay chit khu ghi nhn.

hn vo chi ph ti chnh hoc vn ha ph hp vi vic ghi nhn li vay phi tr ca tri phiu.

ng gi tr n gc v ghi nhn vo chi ph ti chnh hoc vn ha ph hp vi vic ghi nhn li vay phi tr ca tri phiu.
hiu chuyn i c thc hin nh sau:

c li sut ca tri phiu tng t, doanh nghip c s dng li sut i vay ph bin trn th trng ti thi im pht hnh tri phiu

n i thnh mt c phiu. Bit rng tri phiu chuyn i c pht hnh huy ng vn cho hot ng sn xut, kinh doanh thng th
ng d vn c phn.
ca tri phiu.

i im pht hnh tri phiu xc nh gi tr hin ti ca khon thanh ton trong tng lai.

sn xut, kinh doanh thng thng (li vay c tnh vo chi ph ti chnh). Vic xc nh gi tr phn n gc ca tri phiu chuyn i ti
gc ca tri phiu chuyn i ti thi im ghi nhn ban u c thc hin (b qua chi ph pht hnh tri phiu) nh sau:
phiu) nh sau:
Ti khon 344 - Nhn k qu, k cc
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh cc khon tin m doanh nghip nhn k qu, k cc ca cc n v, c nhn b
b) K ton nhn k qu, k cc phi theo di chi tit tng khon tin nhn k qu, k cc ca tng khch hng the
c) Trng hp nhn th chp, cm c bng hin vt th khng phn nh ti khon ny m c theo di trn thuy
d) Trng hp nhn k cc, k qu bng ngoi t, k ton phi theo di chi tit gc ngoi t ring v quy i ngoi
- Ti thi im nhn k cc, k qu bng ngoi t, k ton quy i ra n v tin t k ton theo t gi giao dch th
- Khi tr li cc khon k cc, k qu bng ngoi t, k ton phi quy i theo t gi ghi s thc t ch danh;
- Khi lp Bo co ti chnh, k ton nh gi li khon tin nhn k cc, k qu phi tr li bng ngoi t theo t gi
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 344 - Nhn k qu, k cc
Bn N: Hon tr tin nhn k qu, k cc.
Bn C: Nhn k qu, k cc bng tin.
S d bn C: S tin nhn k qu, k cc cha tr.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) Khi nhn tin k qu, k cc ca n v, c nhn bn ngoi, ghi:
N cc TK 111, 112
C TK 344 - Nhn k qu, k cc (chi tit cho tng khch hng).
b) Khi hon tr tin k qu, k cc cho khch hng, ghi:
N TK 344 - Nhn k qu, k cc
C cc TK 111, 112.
Trng hp hon tr tin k qu, k cc bng ngoi t, ghi:
N TK 344 - Nhn k qu, k cc (theo t gi ghi s thc t ch danh ca tng i tng)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (l t gi)
C cc TK 111, 112 (theo t gi ghi s bnh qun gia quyn TK tin)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (li t gi).
c) Trng hp n v k qu, k cc vi phm hp ng kinh t k kt vi doanh nghip, b pht theo tha thun
- Khi nhn c khon tin pht do vi phm hp ng kinh t k kt: Nu khu tr vo tin nhn k qu, k cc
N TK 344 - Nhn k qu, k cc
C TK 711 - Thu nhp khc.
- Khi thc tr khon k qu, k cc cn li, ghi:
N TK 344 - Nhn k qu, k cc ( khu tr tin pht)
C cc TK 111, 112.
d) Khi lp Bo co ti chnh, k ton nh gi li khon tin nhn k cc, k qu c ngha v phi tr li bng ngoi
- Nu pht sinh li t gi hi oi, ghi:
N TK 344 - Nhn k qu, k cc
C TK 413- Chnh lch t gi hi oi.
- Nu pht sinh l t gi hi oi, ghi:
N TK 413 - Chnh lch t gi hi oi
C TK 344 - Nhn k qu, k cc
cc ca cc n v, c nhn bn ngoi m bo cho cc dch v lin quan n sn xut, kinh doanh c thc hin ng hp ng k
k cc ca tng khch hng theo k hn v theo tng loi nguyn t. Cc khon nhn k cc, k qu phi tr c k hn cn li khng qu
ny m c theo di trn thuyt minh Bo co ti chnh.
c ngoi t ring v quy i ngoi t ra n v tin t k ton theo nguyn tc:
k ton theo t gi giao dch thc t ti thi im pht sinh;
ghi s thc t ch danh;
i tr li bng ngoi t theo t gi giao dch thc t ti thi im bo co. Cc khon chnh lch t gi pht sinh c ghi nhn ngay vo chi

nghip, b pht theo tha thun trong hp ng kinh t:


r vo tin nhn k qu, k cc, ghi:

ngha v phi tr li bng ngoi t theo t gi giao dch thc t ti thi im bo co:
c thc hin ng hp ng kinh t k kt, nh nhn tin k cc, k qu m bo vic thc hin hp ng kinh t, hp ng i
i tr c k hn cn li khng qu 12 thng c trnh by l n ngn hn, cc khon c k hn trn 12 thng c trnh by l n di hn.

sinh c ghi nhn ngay vo chi ph ti chnh hoc doanh thu hot ng ti chnh.
hp ng kinh t, hp ng i l,...
ng c trnh by l n di hn.
Ti khon 347 Thu thu nhp hon li phi tr
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh gi tr hin c v tnh hnh bin ng tng, gim ca thu thu nhp hon li ph
Thu thu nhp hon li phi tr =
Trng hp ti thi im ghi nhn thu thu nhp hon li phi tr bit trc c s thay i v thu sut thu TN
b) C s tnh thu ca ti sn hoc n phi tr v Chnh lch tm thi:
- C s tnh thu ca ti sn l gi tr s c tr khi thu nhp chu thu khi thu hi gi tr ghi s ca ti sn. Nu t
- Chnh lch tm thi l khon chnh lch gia gi tr ghi s ca ti sn hoc n phi tr trong Bng Cn i k ton
+ Chnh lch tm thi v thi gian ch l mt trong cc trng hp chnh lch tm thi, v d: Nu li nhun k to
+ Cc khon chnh lch tm thi gia gi tr ghi s ca ti sn hoc n phi tr so vi c s tnh thu ca ti sn ho
+ K ton khng tip tc s dng khi nim Chnh lch vnh vin phn bit vi chnh lch tm thi khi xc n
c) Thu thu nhp hon li phi tr phi c ghi nhn cho tt c cc khon chnh lch tm thi chu thu, tr khi th
d) Khi lp Bo co ti chnh, k ton phi xc nh cc khon chnh lch tm thi chu thu pht sinh trong nm hi
) Vic ghi nhn thu thu nhp hon li phi tr trong nm c thc hin theo nguyn tc b tr gia s thu thu
- Nu s thu thu nhp hon li phi tr pht sinh trong nm ln hn s thu thu nhp hon li phi tr c hon
- Nu s thu thu nhp hon li phi tr pht sinh trong nm nh hn s thu thu nhp hon li phi tr c hon
e) Thu thu nhp hon li phi tr pht sinh trong nm khng lin quan n cc khon mc c ghi nhn trc tip
g) K ton phi ghi gim thu thu nhp hon li phi tr khi cc khon chnh lch tm thi phi chu thu khng c
h) Vic b tr thu thu nhp hon li phi tr v ti sn thu thu nhp hon li ch thc hin khi lp Bng cn i k
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 347 Thu thu nhp hon li phi tr
Bn N: Thu thu nhp hon li phi tr gim (c hon nhp) trong k.
Bn C: Thu thu nhp hon li phi tr c ghi nhn trong k.
S d bn C: Thu thu nhp hon li phi tr cn li cui k.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
Cui nm, k ton cn c Bng xc nh thu thu nhp hon li phi tr ghi nhn thu thu nhp hon li phi t
a) Nu s thu thu nhp hon li phi tr pht sinh trong nm ln hn s thu thu nhp hon li phi tr c ho
N TK 8212 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li
C TK 347 - Thu thu nhp hon li phi tr.
b) Nu s thu thu nhp hon li phi tr pht sinh trong nm nh hn s thu thu nhp hon li phi tr c ho
N TK 347 - Thu thu nhp hon li phi tr
C TK 8212 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li.
c v tnh hnh bin ng tng, gim ca thu thu nhp hon li phi tr. Thu thu nhp hon li phi tr c xc nh trn c s cc kho
Chnh lch tm thi chu thu x Thu sut thu thu nhp doanh nghip hin hnh (%)
p hon li phi tr bit trc c s thay i v thu sut thu TNDN trong tng lai, nu vic hon nhp thu thu nhp hon li phi t
v Chnh lch tm thi:
r khi thu nhp chu thu khi thu hi gi tr ghi s ca ti sn. Nu thu nhp khng phi chu thu th c s tnh thu ca ti sn bng gi t
gi tr ghi s ca ti sn hoc n phi tr trong Bng Cn i k ton v c s tnh thu ca ti sn hoc n phi tr . Chnh lch tm th
ong cc trng hp chnh lch tm thi, v d: Nu li nhun k ton c ghi nhn trong k ny nhng thu nhp chu thu c tnh tro
i s ca ti sn hoc n phi tr so vi c s tnh thu ca ti sn hoc n phi tr c th khng phi l chnh lch tm thi v mt th
hnh lch vnh vin phn bit vi chnh lch tm thi khi xc nh thu thu nhp hon li do thi gian thu hi ti sn hoc thanh ton
hi nhn cho tt c cc khon chnh lch tm thi chu thu, tr khi thu thu nhp hon li phi tr pht sinh t ghi nhn ban u ca mt t
nh cc khon chnh lch tm thi chu thu pht sinh trong nm hin ti lm cn c xc nh s thu thu nhp hon li phi tr c ghi n
trong nm c thc hin theo nguyn tc b tr gia s thu thu nhp hon li phi tr pht sinh trong nm nay vi s thu thu nhp h
nh trong nm ln hn s thu thu nhp hon li phi tr c hon nhp trong nm, k ton ch ghi nhn b sung s thu thu nhp hon
nh trong nm nh hn s thu thu nhp hon li phi tr c hon nhp trong nm, k ton ch ghi gim (hon nhp) s thu thu nhp h
ng nm khng lin quan n cc khon mc c ghi nhn trc tip vo vn ch s hu phi c ghi nhn l chi ph thu thu nhp doan
phi tr khi cc khon chnh lch tm thi phi chu thu khng cn nh hng ti li nhun tnh thu (khi ti sn c thu hi hoc n
ti sn thu thu nhp hon li ch thc hin khi lp Bng cn i k ton, khng thc hin khi ghi nhn thu thu nhp hon li phi tr tr
thu nhp hon li phi tr
c hon nhp) trong k.
hi nhn trong k.
cn li cui k.

hu nhp hon li phi tr ghi nhn thu thu nhp hon li phi tr pht sinh t cc giao dch trong nm vo chi ph thu thu nhp doa
sinh trong nm ln hn s thu thu nhp hon li phi tr c hon nhp trong nm, k ton ch ghi nhn b sung s thu thu nhp hon

sinh trong nm nh hn s thu thu nhp hon li phi tr c hon nhp trong nm, k ton ch ghi gim (hon nhp) s thu thu nhp

p hon li.
c xc nh trn c s cc khon chnh lch tm thi phi chu thu pht sinh trong nm v thu sut thu thu nhp hin hnh theo cng t
h nghip hin hnh (%)
thu thu nhp hon li phi tr nm trong thi gian thu sut mi c hiu lc th thu sut p dng ghi nhn thu hon li phi tr

nh thu ca ti sn bng gi tr ghi s ca ti sn . C s tnh thu thu nhp ca n phi tr l gi tr ghi s ca n tr i (-) gi tr s
hi tr . Chnh lch tm thi gm 2 loi: Chnh lch tm thi c khu tr v chnh lch tm thi chu thu. Chnh lch tm thi chu
nhp chu thu c tnh trong k khc.
nh lch tm thi v mt thi gian, v d: Khi nh gi li mt ti sn th gi tr ghi s ca ti sn thay i nhng nu c s tnh thu khng
u hi ti sn hoc thanh ton n phi tr cng nh thi gian khu tr ti sn v n phi tr vo thu nhp chu thu l hu hn.
ghi nhn ban u ca mt ti sn hay n phi tr ca mt giao dch m giao dch ny khng c nh hng n li nhun k ton hoc l
p hon li phi tr c ghi nhn trong nm.
m nay vi s thu thu nhp hon li phi tr ghi nhn t cc nm trc nhng nm nay c ghi gim (hon nhp), theo nguyn tc:
sung s thu thu nhp hon li phi tr l s chnh lch gia s thu thu nhp hon li phi tr pht sinh ln hn s c hon nhp tron
on nhp) s thu thu nhp hon li phi tr l s chnh lch gia s thu thu nhp hon li phi tr pht sinh nh hn s c hon nh
l chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh trong nm.
ti sn c thu hi hoc n phi tr c thanh ton).
thu nhp hon li phi tr trn s k ton.

o chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li:


sung s thu thu nhp hon li phi tr l s chnh lch gia s thu thu nhp hon li phi tr pht sinh ln hn s c hon nhp tro

hon nhp) s thu thu nhp hon li phi tr l s chnh lch gia s thu thu nhp hon li phi tr pht sinh nh hn s c hon nh
thu nhp hin hnh theo cng thc sau:

ghi nhn thu hon li phi tr c tnh theo thu sut mi.

s ca n tr i (-) gi tr s c khu tr vo thu nhp chu thu khi thanh ton n phi tr trong cc k tng lai. i vi doanh thu nh
u thu. Chnh lch tm thi chu thu l cc khon chnh lch tm thi lm pht sinh khon thu thu nhp phi tr khi xc nh thu nhp c

hng nu c s tnh thu khng thay i th pht sinh chnh lch tm thi. Tuy nhin thi gian thu hi gi tr ghi s v c s tnh thu kh
hp chu thu l hu hn.
ng n li nhun k ton hoc li nhun tnh thu thu nhp (hoc l tnh thu) ti thi im pht sinh giao dch.

(hon nhp), theo nguyn tc:


ln hn s c hon nhp trong nm;
sinh nh hn s c hon nhp trong nm.

h ln hn s c hon nhp trong nm, ghi:

t sinh nh hn s c hon nhp trong nm, ghi:


tng lai. i vi doanh thu nhn trc, c s tnh thu l gi tr ghi s ca n, tr i phn gi tr ca doanh thu khng phi chu thu tro
p phi tr khi xc nh thu nhp chu thu trong tng lai khi gi tr ghi s ca cc khon mc ti sn c thu hi hoc n phi tr c th

tr ghi s v c s tnh thu khng thay i nn chnh lch tm thi ny khng phi l chnh lch tm thi v thi gian.
nh thu khng phi chu thu trong tng lai.
thu hi hoc n phi tr c thanh ton.

i v thi gian.
Ti khon 352 D phng phi tr
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh cc khon d phng phi tr hin c, tnh hnh trch lp v s dng d phng ph
b) D phng phi tr ch c ghi nhn khi tho mn cc iu kin sau:
- Doanh nghip c ngha v n hin ti (ngha v php l hoc ngha v lin i) do kt qu t mt s kin xy ra
- S gim st v nhng li ch kinh t c th xy ra dn n vic yu cu phi thanh ton ngha v n; v
- a ra c mt c tnh ng tin cy v gi tr ca ngha v n .
c) Gi tr c ghi nhn ca mt khon d phng phi tr l gi tr c c tnh hp l nht v khon tin s phi
d) Khon d phng phi tr c lp ti thi im lp Bo co ti chnh. Trng hp s d phng phi tr cn lp
i vi d phng phi tr v bo hnh cng trnh xy lp c lp cho tng cng trnh xy lp v c lp vo cui
) Ch nhng khon chi ph lin quan n khon d phng phi tr lp ban u mi c b p bng khon d
e) Khng c ghi nhn khon d phng cho cc khon l hot ng trong tng lai, tr khi chng lin quan n m
g) Mt khon d phng cho cc khon chi ph ti c cu doanh nghip ch c ghi nhn khi c cc iu kin gh
- C k hoch chnh thc c th xc nh r vic ti c cu doanh nghip, trong phi c t nht 5 ni dung sau
+ Ton b hoc mt phn ca vic kinh doanh c lin quan;
+ Cc v tr quan trng b nh hng;
+ V tr, nhim v v s lng nhn vin c tnh s c nhn bi thng khi h buc phi thi vic;
+ Cc khon chi ph s phi chi tr; v
+ Khi no k hoch c thc hin.
- a ra c mt d tnh chc chn v nhng ch th b nh hng v tin hnh qu trnh ti c cu bng vic b
h) Mt khon d phng cho vic ti c cu ch c d tnh cho nhng chi ph trc tip pht sinh t hot ng ti
- Cn phi c cho hot ng ti c cu;
- Khng lin quan n cc hot ng thng xuyn ca doanh nghip.
Khon d phng cho vic ti c cu khng bao gm cc chi ph nh:
- o to li hoc thuyn chuyn nhn vin hin c;
- Tip th;
- u t vo nhng h thng mi v cc mng li phn phi.
i) Cc khon d phng phi tr thng bao gm:
- D phng phi tr ti c cu doanh nghip;
- D phng phi tr bo hnh sn phm;
- D phng bo hnh cng trnh xy dng;
- D phng phi tr khc, bao gm c khon d phng tr cp thi vic theo quy nh ca php lut, khon d ph
k) Khi lp d phng phi tr, doanh nghip c ghi nhn vo chi ph qun l doanh nghip, ring i vi khon d
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 352 D phng phi tr
Bn N:
- Ghi gim d phng phi tr khi pht sinh khon chi ph lin quan n khon d phng c lp ban u;
- Ghi gim (hon nhp) d phng phi tr khi doanh nghip chc chn khng cn phi chu s gim st v kinh t d
- Ghi gim d phng phi tr v s chnh lch gia s d phng phi tr phi lp nm nay nh hn s d phng ph
Bn C: Phn nh s d phng phi tr trch lp tnh vo chi ph.
S d bn C: Phn nh s d phng phi tr hin c cui k.
Ti khon 352 c 4 ti khon cp 2
- Ti khon 3521 - D phng bo hnh sn phm hng ha: Ti khon ny dng phn nh s d phng bo hnh
- Ti khon 3522 - D phng bo hnh cng trnh xy dng: Ti khon ny dng phn nh s d phng bo hnh
- Ti khon 3523 - D phng ti c cu doanh nghip: Ti khon ny phn nh s d phng phi tr cho hot ng t
- Ti khon 3524 - D phng phi tr khc: Ti khon ny phn nh cc khon d phng phi tr khc theo quy nh
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) Phng php k ton d phng bo hnh sn phm, hng ha
- Trng hp doanh nghip bn hng cho khch hng c km theo giy bo hnh sa cha cho cc khon hng hc
N TK 641 - Chi ph bn hng
C TK 352 - D phng phi tr (3521).
- Khi pht sinh cc khon chi ph lin quan n khon d phng phi tr v bo hnh sn phm, hng ha lp ba
+ Trng hp khng c b phn c lp v bo hnh sn phm, hng ho:
Khi pht sinh cc khon chi ph lin quan n vic bo hnh sn phm, hng ho, ghi:
N cc TK 621, 622, 627,...
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C cc TK 111, 112, 152, 214, 331, 334, 338,...
Cui k, kt chuyn chi ph bo hnh sn phm, hng ho thc t pht sinh trong k, ghi:
N TK 154 - Chi ph SXKD d dang
C cc TK 621, 622, 627,...
Khi sa cha bo hnh sn phm, hng ho hon thnh bn giao cho khch hng, ghi:
N TK 352 - D phng phi tr (3521)
N TK 641 - Chi ph bn hng (phn d phng phi tr v bo hnh sn phm, hng ho cn thiu)
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
+ Trng hp c b phn c lp v bo hnh sn phm, hng ho, s tin phi tr cho b phn bo hnh v chi ph
N TK 352 - D phng phi tr (3521)
N TK 641 - Chi ph bn hng (chnh lch nh hn gia d phng phi tr bo hnh sn phm, hng ho so vi chi
thc t v bo hnh)
C TK 336 - Phi tr ni b.
- Khi lp Bo co ti chnh, doanh nghip phi xc nh s d phng bo hnh sn phm, hng ha cn trch lp:
+ Trng hp s d phng cn lp k k ton ny ln hn s d phng phi tr lp k k ton trc nhng c
N TK 641 - Chi ph bn hng
C TK 352 - D phng phi tr (3521).
+ Trng hp s d phng phi tr cn lp k k ton ny nh hn s d phng phi tr lp k k ton trc
N TK 352 - D phng phi tr (3521)
C TK 641 - Chi ph bn hng.
b) Phng php k ton d phng bo hnh cng trnh xy dng
- Vic trch lp d phng bo hnh cng trnh xy dng c thc hin cho tng cng trnh, hng mc cng trnh h
N TK 627 - Chi ph sn xut chung
C TK 352 - D phng phi tr (3522).
- Khi pht sinh cc khon chi ph lin quan n khon d phng phi tr v bo hnh cng trnh xy dng lp ba
+ Trng hp doanh nghip t thc hin vic bo hnh cng trnh xy dng:
Khi pht sinh cc khon chi ph lin quan n vic bo hnh, ghi:
N cc TK 621, 622, 627,...
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C cc TK 111, 112, 152, 214, 331, 334, 338,...
Cui k, kt chuyn chi ph bo hnh thc t pht sinh trong k, ghi:
N TK 154 - Chi ph SXKD d dang
C cc TK 621, 622, 627,...
Khi sa cha bo hnh cng trnh hon thnh bn giao cho khch hng, ghi:
N TK 352 - D phng phi tr (3522)
N TK 632 - Gi vn hng bn (chnh lch gia s d phng trch lp nh hn chi ph thc t v bo hnh)
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
+ Trng hp giao cho n v trc thuc hoc thu ngoi thc hin vic bo hnh, ghi:
N TK 352 - D phng phi tr (3522)
N TK 632 - Gi vn hng bn (chnh lch gia s d phng trch lp nh hn chi ph thc t v bo hnh)
C cc TK 331, 336...
- Ht thi hn bo hnh cng trnh xy dng, nu cng trnh khng phi bo hnh hoc s d phng phi tr v bo
N TK 352 - D phng phi tr (3522)
C TK 711 - Thu nhp khc.
c) Phng php k ton d phng ti c cu doanh nghip v d phng phi tr khc
- Khi trch lp d phng cho cc khon chi ph ti c cu doanh nghip, d phng phi tr khc, d phng cho cc h
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (6426)
C TK 352 - D phng phi tr (3523, 3524).
- Khi trch lp d phng cho cc khon chi ph hon nguyn mi trng, chi ph thu dn, khi phc v hon tr mt
N cc TK 627, 641, 642
C TK 352 - D phng phi tr
- i vi TSC theo yu cu k thut phi c tin hnh sa cha nh k, k ton phi thc hin trch trc chi p
N cc TK 627, 641, 642
C TK 352 - D phng phi tr
- Khi pht sinh cc khon chi ph lin quan n khon d phng phi tr lp, ghi:
N TK 352 - D phng phi tr (3523, 3524)
C cc TK 111, 112, 241, 331,...
- Khi lp Bo co ti chnh, doanh nghip phi xc nh s d phng phi tr cn trch lp:
+ Trng hp s d phng phi tr cn lp k k ton ny ln hn s d phng phi tr lp k k ton trc
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (6426)
C TK 352 - D phng phi tr (3523, 3524).
+ Trng hp s d phng phi tr cn lp k k ton ny nh hn s d phng phi tr lp k k ton trc
N TK 352 - D phng phi tr (3523, 3524)
C TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (6426).
d) Trong mt s trng hp, doanh nghip c th tm kim mt bn th 3 thanh ton mt phn hay ton b chi
N cc TK 111, 112,...
C TK 711- Thu nhp khc.
) K ton x l cc khon d phng phi tr trc khi chuyn doanh nghip 100% vn nh nc thnh Cng ty c
Cc khon d phng phi tr sau khi b p tn tht, n thi im chnh thc chuyn thnh cng ty c phn, nu
N TK 352 - D phng phi tr
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu.
rch lp v s dng d phng phi tr ca doanh nghip.

kt qu t mt s kin xy ra;
ton ngha v n; v

p l nht v khon tin s phi chi thanh ton ngha v n hin ti ti ngy kt thc k k ton nm hoc ti ngy kt thc k k ton gi
p s d phng phi tr cn lp k k ton ny ln hn s d phng phi tr lp k k ton trc cha s dng ht th s chnh lch
nh xy lp v c lp vo cui k k ton nm hoc cui k k ton gia nin . Trng hp s d phng phi tr v bo hnh cng trn
mi c b p bng khon d phng phi tr .
ai, tr khi chng lin quan n mt hp ng c ri ro ln v tho mn iu kin ghi nhn khon d phng. Nu doanh nghip c hp n
nhn khi c cc iu kin ghi nhn i vi cc khon d phng theo quy nh ti on Chun mc k ton Cc khon d phng, ti s
phi c t nht 5 ni dung sau:

uc phi thi vic;

qu trnh ti c cu bng vic bt u thc hin k hoch hoc thng bo nhng vn quan trng n nhng ch th b nh hng c
tip pht sinh t hot ng ti c cu, l nhng chi ph tho mn c hai iu kin:

nh ca php lut, khon d phng cho vic sa cha, bo dng TSC nh k (theo yu cu k thut), khon d phng phi tr i vi h
h nghip, ring i vi khon d phng phi tr v bo hnh sn phm, hng ho c ghi nhn vo chi ph bn hng, khon d phng ph

ng c lp ban u;
hi chu s gim st v kinh t do khng phi chi tr cho ngha v n;
m nay nh hn s d phng phi tr lp nm trc cha s dng ht.

hn nh s d phng bo hnh sn phm, hng ha cho s lng sn phm, hng ha xc nh l tiu th trong k;
phn nh s d phng bo hnh cng trnh xy dng i vi cc cng trnh, hng mc cng trnh hon thnh, bn giao trong k;
phng phi tr cho hot ng ti c cu doanh nghip, nh chi ph di di a im kinh doanh, chi ph h tr ngi lao ng...;
ng phi tr khc theo quy nh ca php lut ngoi cc khon d phng c phn nh nu trn, nh chi ph hon nguyn mi trn
a cha cho cc khon hng hc do li sn xut c pht hin trong thi gian bo hnh sn phm, hng ho, doanh nghip t c tnh ch

h sn phm, hng ha lp ban u, nh chi ph nguyn vt liu, chi ph nhn cng trc tip, chi ph khu hao TSC, chi ph dch v mua

ho cn thiu)

cho b phn bo hnh v chi ph bo hnh sn phm, hng ho, cng trnh xy lp hon thnh bn giao cho khch hng, ghi:

sn phm, hng ho so vi chi ph

hm, hng ha cn trch lp:


lp k k ton trc nhng cha s dng ht th s chnh lch hch ton vo chi ph, ghi:

hi tr lp k k ton trc nhng cha s dng ht th s chnh lch hon nhp ghi gim chi ph, ghi:

ng trnh, hng mc cng trnh hon thnh, bn giao trong k. Khi xc nh s d phng phi tr v chi ph bo hnh cng trnh xy dng, gh

h cng trnh xy dng lp ban u, nh chi ph nguyn vt liu, chi ph nhn cng trc tip, chi ph khu hao TSC, chi ph dch v mua n
i ph thc t v bo hnh)

i ph thc t v bo hnh)

oc s d phng phi tr v bo hnh cng trnh xy dng ln hn chi ph thc t pht sinh th s chnh lch phi hon nhp, ghi:

hi tr khc, d phng cho cc hp ng c ri ro ln m trong nhng chi ph bt buc phi tr cho cc ngha v lin quan n hp n

dn, khi phc v hon tr mt bng, d phng tr cp thi vic theo quy nh ca Lut lao ng..., ghi:

phi thc hin trch trc chi ph sa cha TSC, ghi:

hi tr lp k k ton trc nhng cha s dng ht th s chnh lch hch ton vo chi ph, ghi:

hi tr lp k k ton trc nhng cha s dng ht th s chnh lch hon nhp ghi gim chi ph, ghi:

ton mt phn hay ton b chi ph cho khon d phng (v d, thng qua cc hp ng bo him, cc khon bi thng hoc cc giy b

vn nh nc thnh Cng ty c phn


yn thnh cng ty c phn, nu cn th hch ton tng vn nh nc ti thi im bn giao, ghi:
c ti ngy kt thc k k ton gia nin .
a s dng ht th s chnh lch c ghi nhn vo chi ph sn xut, kinh doanh ca k k ton . Trng hp s d phng phi tr lp
g phi tr v bo hnh cng trnh xy lp lp ln hn chi ph thc t pht sinh th s chnh lch c hon nhp ghi vo TK 711 Thu n

g. Nu doanh nghip c hp ng c ri ro ln, th ngha v n hin ti theo hp ng phi c ghi nhn v nh gi nh mt khon d
on Cc khon d phng, ti sn v n tim tng. Khi tin hnh ti c cu doanh nghip th ngha v lin i ch pht sinh khi doanh ngh

nhng ch th b nh hng ca vic ti c cu.

on d phng phi tr i vi hp ng c ri ro ln m trong nhng chi ph bt buc phi tr cho cc ngha v lin quan n hp ng
bn hng, khon d phng phi tr v chi ph bo hnh cng trnh xy lp c ghi nhn vo chi ph sn xut chung.

th trong k;
nh, bn giao trong k;
tr ngi lao ng...;
chi ph hon nguyn mi trng, chi ph thu dn, khi phc v hon tr mt bng, d phng tr cp thi vic theo quy nh ca Lut lao
ho, doanh nghip t c tnh chi ph bo hnh trn c s s lng sn phm, hng ha xc nh l tiu th trong k. Khi lp d phng

u hao TSC, chi ph dch v mua ngoi...,:

o khch hng, ghi:

bo hnh cng trnh xy dng, ghi:

hao TSC, chi ph dch v mua ngoi...,:


ch phi hon nhp, ghi:

ngha v lin quan n hp ng vt qu nhng li ch kinh t d tnh thu c t hp ng (nh khon bi thng hoc n b do

on bi thng hoc cc giy bo hnh ca nh cung cp), bn th 3 c th hon tr li nhng g m doanh nghip thanh ton. Khi doa
g hp s d phng phi tr lp k k ton ny nh hn s d phng phi tr lp k k ton trc cha s dng ht th s chnh lch
on nhp ghi vo TK 711 Thu nhp khc.

v nh gi nh mt khon d phng v khon d phng c lp ring bit cho tng hp ng c ri ro ln.


i ch pht sinh khi doanh nghip:

ngha v lin quan n hp ng vt qu nhng li ch kinh t d tnh thu c t hp ng ;


xut chung.

vic theo quy nh ca Lut lao ng, chi ph sa cha, bo dng, TSC nh k...
u th trong k. Khi lp d phng cho chi ph sa cha, bo hnh sn phm, hng ha bn, ghi:
hon bi thng hoc n b do vic khng thc hin c hp ng, cc v kin php l...), ghi:

h nghip thanh ton. Khi doanh nghip nhn c khon bi hon ca mt bn th 3 thanh ton mt phn hay ton b chi ph cho
a s dng ht th s chnh lch phi c hon nhp ghi gim chi ph sn xut, kinh doanh ca k k ton .
t phn hay ton b chi ph cho khon d phng, k ton ghi:
Ti khon 353 Qu khen thng, phc li
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh s hin c, tnh hnh tng, gim qu khen thng, qu phc li v qu thng b
b) Vic trch lp v s dng qu khen thng, qu phc li v qu thng ban qun l iu hnh cng ty phi theo
c) Qu khen thng, qu phc li, qu thng ban qun l iu hnh cng ty phi c hch ton chi tit theo tn
d) i vi TSC u t, mua sm bng qu phc li khi hon thnh dng vo sn xut, kinh doanh, k ton ghi tng
) i vi TSC u t, mua sm bng qu phc li khi hon thnh dng cho nhu cu vn ha, phc li ca doanh
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 353 Qu khen thng, phc li
Bn N:
- Cc khon chi tiu qu khen thng, qu phc li, qu thng ban qun l iu hnh cng ty;
- Gim qu phc li hnh thnh TSC khi tnh hao mn TSC hoc do nhng bn, thanh l, pht hin thiu khi k
- u t, mua sm TSC bng qu phc li khi hon thnh phc v nhu cu vn ha, phc li;
- Cp qu khen thng, phc li cho cp di.
Bn C
- Trch lp qu khen thng, qu phc li, qu thng ban qun l iu hnh cng ty t li nhun sau thu TNDN;
- Qu khen thng, phc li c cp trn cp;
- Qu phc li hnh thnh TSC tng do u t, mua sm TSC bng qu phc li hon thnh a vo s dng c
S d bn C: S qu khen thng, qu phc li hin cn ca doanh nghip.
Ti khon 353 Qu khen thng, phc li, c 4 ti khon cp 2:
- Ti khon 3531 - Qu khen thng: Phn nh s hin c, tnh hnh trch lp v chi tiu qu khen thng ca doanh
- Ti khon 3532 - Qu phc li: Phn nh s hin c, tnh hnh trch lp v chi tiu qu phc li ca doanh nghip.
- Ti khon 3533 - Qu phc li hnh thnh TSC: Phn nh s hin c, tnh hnh tng, gim qu phc li hnh
- Ti khon 3534 - Qu thng ban qun l iu hnh cng ty: Phn nh s hin c, tnh hnh trch lp v chi tiu Qu
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) Trong nm khi tm trch qu khen thng, phc li, ghi:
N TK 421 - Li nhun sau thu cha phn phi
C TK 353 - Qu khen thng, phc li (3531, 3532, 3534).
b) Cui nm, xc nh qu khen thng, phc li c trch thm, ghi:
N TK 421 - Li nhun sau thu cha phn phi
C TK 353 - Qu khen thng, phc li (3531, 3532, 3534).
c) Tnh tin thng phi tr cho cng nhn vin v ngi lao ng khc trong doanh nghip, ghi:
N TK 353 - Qu khen thng, phc li (3531).
C TK 334 - Phi tr ngi lao ng.
d) Dng qu phc li chi tr cp kh khn, chi cho cng nhn vin v ngi lao ng ngh mt, chi cho phong tr
N TK 353 - Qu khen thng, phc li (3532)
C cc TK 111, 112.
) Khi bn sn phm, hng ha trang tri bng qu khen thng phc li, k ton phn nh doanh thu khng bao g
N TK 353 - Qu khen thng, phc li (tng gi thanh ton)
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311).
e) Khi cp trn cp qu khen thng, phc li cho n v cp di, ghi:
N TK 353 - Qu khen thng, phc li (3531, 3532, 3534)
C cc TK 111, 112.
g) S qu khen thng, phc li do n v cp trn cp xung, ghi:
N cc TK 111, 112,...
C TK 353 - Qu khen thng, phc li (3531, 3532).
h) Dng qu phc li ng h cc vng thin tai, ha hon, chi t thin ghi:
N TK 353 - Qu khen thng, phc li (3532)
C cc TK 111, 112.
i) Khi u t, mua sm TSC hon thnh bng qu phc li a vo s dng cho mc ch vn ho, phc li ca do
N TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c khu tr)
C cc TK 111, 112, 241, 331,
Nu thu GTGT u vo khng c khu tr th nguyn gi TSC bao gm c thu GTGT
ng thi, ghi:
N TK 3532 - Qu phc li
C TK 3533 - Qu phc li hnh thnh TSC.
k) nh k, tnh hao mn TSC u t, mua sm bng qu phc li, s dng cho nhu cu vn ha, phc li ca doan
N TK 3533 - Qu phc li hnh thnh TSC
C TK 214 - Hao mn TSC.
l) Khi nhng bn, thanh l TSC u t, mua sm bng qu phc li, dng vo hot ng vn ho, phc li:
- Ghi gim TSC nhng bn, thanh l:
N TK 3533 - Qu phc li hnh thnh TSC (gi tr cn li)
N TK 214 - Hao mn TSC (gi tr hao mn)
C TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi).
- Phn nh cc khon thu, chi nhng bn, thanh l TSC:
+ i vi cc khon chi, ghi:
N TK 353 - Qu khen thng, phc li (3532)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c khu tr)
C cc TK 111, 112, 334,
+ i vi cc khon thu, ghi:
N cc TK 111, 112
C TK 353 - Qu khen thng, phc li (3532)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (nu c).
m) K ton chuyn giao ti sn l cc cng trnh phc li: Trng hp chuyn giao nh cn b, cng nhn vin
N TK 3533 - Qu phc li hnh thnh TSC (gi tr cn li)
N TK 214 - Hao mn TSC (gi tr hao mn)
C TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi).
n) Trng hp ch s hu doanh nghip quyt nh thng cho Hi ng qun tr, Ban gim c t Qu thng ba
N TK 353 - Qu khen thng, phc li (3354)
C cc TK 111, 112...
o) Trng hp cng ty c phn c pht hnh c phiu thng t qu khen thng tng vn u t ca ch s
N TK 3531 - Qu khen thng
N TK 4112 - Thng d vn c phn (gi bn thp hn mnh gi)
C TK 4111 - Vn gp ca ch s hu
C TK 4112 - Thng d vn c phn (gi bn cao hn mnh gi).
p) K ton x l s d qu khen thng v qu phc li trc khi xc nh gi tr doanh nghip khi c phn ho doa
- Khi chuyn s d qu khen thng v phc li chia cho ngi lao ng c tn trong danh sch thng xuyn ca
N TK 353 - Qu khen thng, phc li (3531, 3532)
C TK 334 - Phi tr ngi lao ng.
- Khi chi tin t Qu khen thng, phc li cho ngi lao ng, ghi:
N TK 334 - Phi tr ngi lao ng
C cc TK 111, 112.
- Trng hp doanh nghip chi qu Qu khen thng, phc li (ti khon 353 c s d N) th x l nh sau:
+ i vi khon chi trc tip cho ngi lao ng c tn trong danh sch thng xuyn ti thi im c quyt n
N TK 138 - Phi thu khc
C TK 353 - Qu khen thng, phc li (3531, 3532).
+ i vi cc khon b xut ton, chi biu tng, chi cho ngi lao ng ngh mt vic, thi vic trc thi im q
N cc TK 111, 112, 334 ( phn t chc, c nhn phi bi thng)
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip
C TK 353 - Qu khen thng, phc li.
g, qu phc li v qu thng ban qun l iu hnh cng ty ca doanh nghip. Qu khen thng, qu phc li c trch t li nhun sa
l iu hnh cng ty phi theo chnh sch ti chnh hin hnh.
c hch ton chi tit theo tng loi qu.
t, kinh doanh, k ton ghi tng TSC ng thi ghi tng Vn u t ca ch s hu v gim qu phc li.
u vn ha, phc li ca doanh nghip, k ton ghi tng TSC v ng thi c kt chuyn t Qu phc li (TK 3532) sang Qu phc li

nh cng ty;
n, thanh l, pht hin thiu khi kim k TSC;

y t li nhun sau thu TNDN;

i hon thnh a vo s dng cho sn xut, kinh doanh hoc hot ng vn ho, phc li.

tiu qu khen thng ca doanh nghip.


u phc li ca doanh nghip.
tng, gim qu phc li hnh thnh TSC ca doanh nghip.
tnh hnh trch lp v chi tiu Qu thng ban qun l iu hnh cng ty.

h nghip, ghi:

ng ngh mt, chi cho phong tro vn ha, vn ngh qun chng, ghi:

hn nh doanh thu khng bao gm thu GTGT phi np, ghi:


c ch vn ho, phc li ca doanh nghip, ghi:

u cu vn ha, phc li ca doanh nghip, ghi:

t ng vn ho, phc li:

h cn b, cng nhn vin u t bng ngun Qu phc li ca doanh nghip cho c quan nh t a phng qun l, ghi:

Ban gim c t Qu thng ban qun l, iu hnh cng ty, ghi:

ng tng vn u t ca ch s hu, ghi:

anh nghip khi c phn ho doanh nghip 100% vn nh nc.


ng danh sch thng xuyn ca doanh nghip ti thi im c phn ho, ghi:
s d N) th x l nh sau:
xuyn ti thi im c quyt nh c phn ho phi thu hi trc khi bn c phn u i, ghi:

vic, thi vic trc thi im quyt nh s c phn ho doanh nghip v c c quan quyt nh gi tr doanh nghip x l nh khon
c li c trch t li nhun sau thu TNDN ca doanh nghip dng cho cng tc khen thng, khuyn khch li ch vt cht, phc v

i (TK 3532) sang Qu phc li hnh thnh TSC (TK 3533). Nhng TSC ny hng thng khng trch khu hao TSC vo chi ph m cui
hng qun l, ghi:
doanh nghip x l nh khon phi thu khng c kh nng thu hi, ghi:
n khch li ch vt cht, phc v nhu cu phc li cng cng, ci thin v nng cao i sng vt cht, tinh thn ca ngi lao ng.

u hao TSC vo chi ph m cui nin k ton tnh hao mn TSC mt ln /mt nm ghi gim Qu phc li hnh thnh TSC.
hn ca ngi lao ng.

c li hnh thnh TSC.


Ti khon 356 Qu pht trin khoa hc v cng ngh
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh s hin c, tnh hnh tng gim Qu pht trin khoa hc v cng ngh (PTKH&CN
b) Qu PTKH&CN c hch ton vo chi ph qun l doanh nghip xc nh kt qu kinh doanh trong k. Vic tr
c) Trng hp doanh nghip s dng Qu PTKH&CN ti tr cho vic nghin cu, sn xut th nghim, s tin th
- Phn chnh lch gia s tin thu t bn sn phm sn xut th cao hn chi ph sn xut th c ghi tng Qu PT
- Phn chnh lch gia s tin thu t bn sn phm sn xut th thp hn chi ph sn xut th c ghi gim Qu
d) nh k, doanh nghip lp Bo co v mc trch, s dng, quyt ton Qu PTKH&CN v np c quan c thm quy
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 356 Qu pht trin khoa hc v cng ngh
Bn N:
- Cc khon chi tiu t Qu pht trin khoa hc v cng ngh;
- Gim Qu pht trin khoa hc v cng ngh hnh thnh ti sn c nh (TSC) khi tnh hao mn TSC; gi tr c
- Gim Qu pht trin khoa hc v cng ngh hnh thnh TSC khi TSC hnh thnh t Qu pht trin khoa hc v
Bn C:
- Trch lp Qu pht trin khoa hc v cng ngh vo chi ph qun l doanh nghip.
- S thu t vic thanh l, nhng bn TSC hnh thnh t Qu pht trin khoa hc v cng ngh hnh thnh TSC
S d bn C: S qu pht trin khoa hc v cng ngh hin cn ca doanh nghip.
Ti khon 356 - Qu pht trin khoa hc v cng ngh c 2 ti khon cp 2:
- Ti khon 3561 - Qu pht trin khoa hc v cng ngh: Phn nh s hin c v tnh hnh trch lp, chi tiu qu ph
- Ti khon 3562 - Qu pht trin khoa hc v cng ngh hnh thnh TSC: Phn nh s hin c, tnh hnh tng, g
3. Phng php hch ton k ton mt s nghip v kinh t ch yu
a) Trong nm khi trch lp qu pht trin khoa hc v cng ngh, ghi:
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip
C TK 356 - Qu pht trin khoa hc v cng ngh.
b) Khi chi tiu Qu PTKH&CN phc v cho mc ch nghin cu, pht trin khoa hc v cng ngh ca doanh nghi
N TK 356 - Qu pht trin khoa hc v cng ngh
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C cc TK 111, 112, 331...
c) Khi s dng Qu PTKH&CN trang tri cho hot ng sn xut th sn phm:
- K ton tp hp chi ph sn xut th, ghi:
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr
C cc TK 111, 112, 152, 331...
- Khi bn sn phm sn xut th, ghi:
N TK 111, 112, 131
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (nu c)
- Chnh lch gia chi ph sn xut th v s thu t bn sn phm sn xut th c iu chnh tng, gim Qu, ghi:
+ Trng hp s thu t vic bn sn phm sn xut th cao hn chi ph sn xut th, k ton ghi tng Qu PTKH&C
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
C TK 356 - Qu Pht trin khoa hc v cng ngh
+ Trng hp s thu t vic bn sn phm sn xut th nh hn chi ph sn xut th, k ton ghi ngc li bt to
d) Khi u t, mua sm TSC hon thnh bng qu pht trin khoa hc v cng ngh s dng cho mc ch nghin
- Khi u t, mua sm TSC, ghi:
N cc TK 211, 213 (nguyn gi)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C cc TK 111, 112, 331...
ng thi, ghi:
N TK 3561 - Qu pht trin khoa hc v cng ngh
C TK 3562 - Qu PTKH&CN hnh thnh TSC.
- Cui k k ton, tnh hao mn TSC u t, mua sm bng Qu pht trin khoa hc v cng ngh s dng cho m
N TK 3562 - Qu PTKH&CN hnh thnh TSC
C TK 214 - Hao mn TSC.
- Khi thanh l, nhng bn TSC u t, mua sm bng qu pht trin khoa hc v cng ngh:
+ Ghi gim TSC thanh l, nhng bn:
N TK 3562 - Qu PTKH&CN hnh thnh TSC (gi tr cn li)
N TK 214 - Hao mn TSC (gi tr hao mn)
C cc TK 211, 213.
+ Ghi nhn s tin thu t vic thanh l, nhng bn TSC:
N cc TK 111, 112, 131
C TK 3561 - Qu pht trin khoa hc v cng ngh
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311).
+ Ghi nhn chi ph pht sinh lin quan trc tip n vic thanh l, nhng bn TSC:
N TK 3561 - Qu pht trin khoa hc v cng ngh
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C cc TK 111, 112, 331.
- Khi kt thc qu trnh nghin cu, pht trin khoa hc cng ngh, chuyn TSC hnh thnh t Qu pht trin khoa
N TK 3562 - Qu PTKH&CN hnh thnh TSC (phn gi tr cn li
ca TSC hnh thnh t qu cha khu hao ht)
C TK 711 - Thu nhp khc.
K t thi im TSC chuyn sang phc v mc ch sn xut, kinh doanh, hao mn ca TSC c tnh vo chi ph
hoa hc v cng ngh (PTKH&CN) ca doanh nghip. Qu PTKH&CN ca doanh nghip ch c s dng cho u t khoa hc, cng ngh t
qu kinh doanh trong k. Vic trch lp v s dng Qu PTKH&CN ca doanh nghip phi tun th theo cc quy nh ca php lut.
sn xut th nghim, s tin thu c khi bn sn phm sn xut th c b tr vi chi ph sn xut th theo nguyn tc:
n xut th c ghi tng Qu PTKH&CN;
n xut th c ghi gim Qu PTKH&CN.
CN v np c quan c thm quyn theo quy nh ca php lut.

hi tnh hao mn TSC; gi tr cn li ca TSC khi nhng bn, thanh l; chi ph thanh l, nhng bn TSC hnh thnh t Qu pht trin k
nh t Qu pht trin khoa hc v cng ngh chuyn sang phc v mc ch sn xut, kinh doanh.

cng ngh hnh thnh TSC.

h hnh trch lp, chi tiu qu pht trin khoa hc v cng ngh;
nh s hin c, tnh hnh tng, gim qu pht trin khoa hc v cng ngh hnh thnh TSC (qu pht trin khoa hc v cng ngh h

v cng ngh ca doanh nghip, ghi:

iu chnh tng, gim Qu, ghi:


, k ton ghi tng Qu PTKH&CN, ghi:

, k ton ghi ngc li bt ton trn.


s dng cho mc ch nghin cu, pht trin khoa hc v cng ngh:
c v cng ngh s dng cho mc ch nghin cu, pht trin khoa hc v cng ngh, ghi:

nh thnh t Qu pht trin khoa hc v cng ngh sang phc v cho mc ch sn xut, kinh doanh, k ton ghi:

n ca TSC c tnh vo chi ph sn xut, kinh doanh theo quy nh ca ch k ton doanh nghip hin hnh.
ho u t khoa hc, cng ngh ti Vit Nam.
quy nh ca php lut.
theo nguyn tc:

hnh thnh t Qu pht trin khoa hc v cng ngh.

rin khoa hc v cng ngh hnh thnh TSC).


Ti khon 357 - Qu bnh n gi
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh tnh hnh bin ng v gi tr Qu bnh n gi ti thi im bo co ca doanh ng
b) Doanh nghip phi trch lp, s dng v quyt ton Qu bnh n gi theo ng quy nh ca php lut. Doanh ngh
c) Qu bnh n gi khi trch lp c tnh vo gi vn hng bn, khi s dng Qu cho mc ch bnh n gi, doanh ng
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 357 Qu Bnh n gi
Bn N: S qu bnh n gi s dng.
Bn C: S trch lp qu bnh n gi vo chi ph sn xut kinh doanh trong k.
S d bn C: S qu bnh n gi hin cn ca doanh nghip cui k.
3. Phng php k ton Qu bnh n gi
- Khi trch lp Qu bnh n gi, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 357 - Qu bnh n gi.
- Khi s dng Qu bnh n gi, ghi:
N TK 357 - Qu bnh n gi
C TK 632 - Gi vn hng bn.
thi im bo co ca doanh nghip c php trch lp Qu bnh n gi tnh vo chi ph sn xut kinh doanh theo quy nh ca php lu
uy nh ca php lut. Doanh nghip ch s dng ti khon ny nu php lut yu cu trch lp Qu bnh n gi vo chi ph sn xut, kinh do
o mc ch bnh n gi, doanh nghip c ghi gim gi vn hng bn.
oanh theo quy nh ca php lut. Tu theo tng ngnh ngh, lnh vc kinh doanh, doanh nghip c ch ng b sung thm vo tn ca
n gi vo chi ph sn xut, kinh doanh trong k.
ng b sung thm vo tn ca Qu ny ph hp vi ngnh ngh, lnh vc kinh doanh ca mnh, v d nh Qu bnh n gi xng, du.
Qu bnh n gi xng, du.
Ti khon 411 Vn u t ca ch s hu
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh vn do ch s hu u t hin c v tnh hnh tng, gim vn u t ca ch s
Ty theo c im hot ng ca tng n v, ti khon ny c th c s dng ti cc n v khng c t cch ph
b) Vn u t ca ch s hu bao gm:
- Vn gp ban u, gp b sung ca cc ch s hu;
- Cc khon c b sung t cc qu thuc vn ch s hu, li nhun sau thu ca hot ng kinh doanh;
- Cu phn vn ca tri phiu chuyn i (quyn chn chuyn i tri phiu thnh c phiu);
- Cc khon vin tr khng hon li, cc khon nhn c khc c c quan c thm quyn cho php ghi tng vn
c) Cc doanh nghip ch hch ton vo TK 411 - Vn u t ca ch s hu theo s vn thc t ch s hu gp
d) Doanh nghip phi t chc hch ton chi tit vn u t ca ch s hu theo tng ngun hnh thnh vn (nh v
) Doanh nghip ghi gim vn u t ca ch s hu khi:
- Doanh nghip np tr vn cho Ngn sch Nh nc hoc b iu ng vn cho doanh nghip khc theo quyt nh
- Tr li vn cho cc ch s hu, hy b c phiu qu theo quy nh ca php lut;
- Gii th, chm dt hot ng theo quy nh ca php lut;
- Cc trng hp khc theo quy nh ca php lut.
e) Xc nh phn vn gp ca nh u t bng ngoi t
- Khi giy php u t quy nh vn iu l ca doanh nghip c xc nh bng ngoi t tng ng vi mt s
- Trng hp doanh nghip ghi s k ton, lp v trnh by Bo co ti chnh bng Vit Nam ng, khi nh u t g
- Trong qu trnh hot ng, khng c nh gi li s d C ti khon 411 Vn u t ca ch s hu c gc ng
g) Trng hp nhn vn gp bng ti sn phi phn nh tng Vn u t ca ch s hu theo gi nh gi li ca t
h) i vi cng ty c phn, vn gp c phn ca cc c ng c ghi theo gi thc t pht hnh c phiu, nhng
- Vn gp ca ch s hu c phn nh theo mnh gi ca c phiu ng thi c theo di chi tit i vi c ph
+ C phiu u i c phn loi l vn ch s hu nu ngi pht hnh khng c ngha v phi mua li c phiu
+ C phiu u i c phn loi l n phi tr nu bt buc ngi pht hnh phi mua li c phiu u i ti m
- Thng d vn c phn phn nh khon chnh lch gia mnh gi v gi pht hnh c phiu (k c cc trng hp
i) Nguyn tc xc nh v ghi nhn quyn chn chuyn i tri phiu thnh c phiu (cu phn vn ca tri phiu ch
- Quyn chn chuyn i tri phiu thnh c phiu pht sinh khi doanh nghip pht hnh loi tri phiu c th chuy
- Gi tr cu phn vn ca tri phiu chuyn i c xc nh l phn chnh lch gia tng s tin thu v t vic ph
- Ti thi im ghi nhn ban u, gi tr quyn chn c phiu ca tri phiu chuyn i c ghi nhn ring bit tro
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 411 - Vn u t ca ch s hu
Bn N: Vn u t ca ch s hu gim do:
- Hon tr vn gp cho cc ch s hu vn;
- iu chuyn vn cho n v khc;
- Pht hnh c phiu thp hn mnh gi;
- Gii th, chm dt hot ng doanh nghip;
- B l kinh doanh theo quyt nh ca c quan c thm quyn;
- Hu b c phiu qu (i vi cng ty c phn).
Bn C: Vn u t ca ch s hu tng do:
- Cc ch s hu gp vn;
- B sung vn t li nhun kinh doanh, t cc qu thuc vn ch s hu;
- Pht hnh c phiu cao hn mnh gi;
- Pht sinh quyn chn chuyn i tri phiu thnh c phiu;
- Gi tr qu tng, biu, ti tr (sau khi tr cc khon thu phi np) c ghi tng Vn u t ca ch s hu theo
S d bn C: Vn u t ca ch s hu hin c ca doanh nghip.
Ti khon 411- Vn u t ca ch s hu, c 4 ti khon cp 2:
- TK 4111- Vn gp ca ch s hu: Ti khon ny phn nh khon vn thc u t ca ch s hu theo iu l
i vi cng ty c phn, ti khon 4111 - Vn gp ca ch s hu c 2 ti khon cp 3:
+ Ti khon 41111 - C phiu ph thng c quyn biu quyt: Ti khon ny phn nh tng mnh gi ca c phiu p
+ Ti khon 41112 - C phiu u i: Ti khon ny phn nh tng mnh gi ca c phiu u i. Doanh nghip ph
- TK 4112- Thng d vn c phn: Ti khon ny phn nh phn chnh lch gia gi pht hnh v mnh gi c phiu
- TK 4113- Quyn chn chuyn i tri phiu: Ti khon ny ch s dng ti bn pht hnh tri phiu chuyn i, d
Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 4113 Quyn chn chuyn i tri phiu
Bn N: Kt chuyn gi tr quyn chn c phiu ghi tng thng d vn c phn ti thi im o hn tri phiu.
Bn C: Gi tr quyn chn c phiu ca tri phiu chuyn i ghi nhn ti thi im pht hnh.
S d bn C: Gi tr quyn chn c phiu ca tri phiu chuyn i ti thi im bo co.
- TK 4118- Vn khc: Ti khon ny phn nh s vn kinh doanh c hnh thnh do b sung t kt qu hot ng k
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
3.1. Khi thc nhn vn gp ca cc ch s hu, ghi:
N cc TK 111, 112 (nu nhn vn gp bng tin)
N cc TK 121, 128, 228 (nu nhn vn gp bng c phiu, tri phiu, cc khon u t vo doanh nghip khc)
N cc TK 152, 155, 156 (nu nhn vn gp bng hng tn kho)
N cc TK 211, 213, 217, 241 (nu nhn vn gp bng TSC, BST)
N cc TK 331, 338, 341 (nu chuyn vay, n phi tr thnh vn gp)
N cc TK 4112, 4118 (chnh lch gia gi tr ti sn, n phi tr c chuyn thnh vn nh hn gi tr phn vn
tnh l vn gp ca ch s hu).
C TK 4111- Vn gp ca ch s hu
C cc TK 4112, 4118 (chnh lch gia gi tr ti sn, n phi tr c chuyn thnh vn ln hn gi tr phn vn
3.2. Trng hp cng ty c phn pht hnh c phiu huy ng vn t cc c ng
a) Khi nhn c tin mua c phiu ca cc c ng vi gi pht hnh theo mnh gi c phiu, ghi:
N cc TK 111, 112 (mnh gi)
C TK 4111 - Vn gp ca ch s hu (mnh gi).
Cng ty c phn ghi nhn chi tit mnh gi c phiu ph thng c quyn biu quyt trn TK 41111; Mnh gi c phi
b) Khi nhn c tin mua c phiu ca cc c ng c chnh lch gia gi pht hnh v mnh gi c phiu, ghi:
N cc TK 111,112 (gi pht hnh)
N TK 4112 - Thng d vn c phn (gi pht hnh nh hn mnh gi)
C TK 4111 - Vn gp ca ch s hu (mnh gi)
C TK 4112 - Thng d vn c phn (gi pht hnh > mnh gi)
c) Cc chi ph trc tip lin quan n vic pht hnh c phiu, ghi:
N TK 4112 - Thng d vn c phn
C cc TK 111, 112.
3.3. Trng hp cng ty c phn pht hnh c phiu t cc ngun thuc vn ch s hu:
a) Trng hp cng ty c phn c pht hnh thm c phiu t ngun thng d vn c phn, k ton cn c vo h
N TK 4112 - Thng d vn c phn
C TK 4111 - Vn gp ca ch s hu.
b) Trng hp cng ty c phn c pht hnh thm c phiu t ngun Qu u t pht trin, ghi:
N TK 414 - Qu u t pht trin
C TK 4111 - Vn gp ca ch s hu
C TK 4112 - Thng d vn c phn (nu c).
c) Trng hp cng ty c phn c pht hnh thm c phiu t ngun li nhun sau thu cha phn phi (tr c t
N TK 421 - Li nhun sau thu cha phn phi
C TK 4111 - Vn gp ca ch s hu;
C TK 4112 - Thng d vn c phn (nu c).
3.4. Trng hp cng ty c phn pht hnh c phiu u t vo doanh nghip khc (k c trng hp hp nht
a) Nu gi pht hnh c phiu ln hn mnh gi, ghi:
N TK 221 - u t vo cng ty con
C TK 4111 - Vn gp ca ch s hu;
C TK 4112 - Thng d vn c phn (nu c).
b) Nu gi pht hnh c phiu nh hn mnh gi, ghi:
N TK 221 - u t vo cng ty con
N TK 4112 - Thng d vn c phn (nu c)
C TK 4111 - Vn gp ca ch s hu.
3.5. Trng hp cng ty c phn c pht hnh c phiu thng t qu khen thng tng vn u t ca ch
N TK 3531 - Qu khen thng
N TK 4112 - Thng d vn c phn (gi pht hnh thp hn mnh gi)
C TK 4111 - Vn gp ca ch s hu
C TK 4112 - Thng d vn c phn (gi pht hnh > mnh gi).
3.6. K ton c phiu qu
a) Khi mua c phiu qu, k ton phn nh theo gi thc t mua, ghi:
N TK 419 - C phiu qu
C cc TK 111, 112.
b) Khi ti pht hnh c phiu qu, ghi:
N cc TK 111,112 (gi ti pht hnh)
N TK 4112 - Thng d vn c phn (gi ti pht hnh nh hn gi ghi s)
C TK 419 - C phiu qu (theo gi ghi s)
C TK 4112 - Thng d vn c phn (gi ti pht hnh ln hn gi ghi s c phiu qu).
c) Khi cng ty c phn hu b c phiu qu:
N TK 4111 - Vn gp ca ch s hu (theo mnh gi)
N TK 4112 - Thng d vn c phn (gi mua li ln hn mnh gi)
C TK 419 - C phiu qu (theo gi ghi s)
C TK 4112 - Thng d vn c phn (gi mua li nh hn mnh gi).
3.7. Khi doanh nghip b sung vn iu l t cc ngun vn hp php khc, doanh nghip phi kt chuyn sang Vn
N cc TK 412, 414, 418, 421, 441
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu (4111).
3.8 Khi cng trnh xy dng c bn bng ngun vn u t XDCB hon thnh hoc cng vic mua sm TSC xo
N TK 441 - Ngun vn u t XDCB
C TK 4111 - Vn gp ca ch s hu.
3.9. Khi nhn c qu biu, tng, ti tr v c quan c thm quyn yu cu ghi tng vn Nh nc, ghi:
N cc TK 111,112,153, 211...
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu (4118).
Cc trng hp khc m c quan c thm quyn khng yu cu ghi tng vn Nh nc th phn nh qu biu, tng
3.10. Khi hon tr vn gp cho cc ch s hu, ghi:
N TK 411- Vn u t ca ch s hu (4111, 4112)
C cc TK 111,112.
3.11. Khi tr li vn gp cho ch s hu, ghi:
- Tr li vn gp bng tin, hng tn kho, ti sn ghi:
N TK 4111 - Vn gp ca ch s hu
C cc TK 111, 112,152, 155, 156... (gi tr ghi s).
- Tr li vn gp bng TSC, ghi:
N TK 411 - Vn u t ca ch s hu
N TK 214 - Hao mn TSC
C cc TK 211, 213.
- Phn chnh lch gia gi tr ghi s ca ti sn tr cho ch s hu vn v s vn gp ca ch s hu c ghi nhn
3.12. K ton quyn chn chuyn i tri phiu
- Ti thi im pht hnh tri phiu c quyn chuyn i thnh c phiu, k ton xc nh gi tr phn n gc v quy
N cc TK 111, 112 (tng s thu t pht hnh tri phiu chuyn i)
C TK 3432 - Tri phiu chuyn i (phn n gc)
C TK 4113 - Quyn chn chuyn i tri phiu (chnh lch gia s tin thu c v n gc tri phiu chuyn i).
- Khi o hn tri phiu, trng hp ngi nm gi tri phiu thc hin quyn chn chuyn i tri phiu thnh c
N TK 3432 - Tri phiu chuyn i
C TK 4111 - Vn gp ca ch s hu (theo mnh gi)
C TK 4112 - Thng d vn c phn (phn chnh lch gia gi tr c phiu pht hnh thm tnh theo mnh gi v gi
- Khi o hn tri phiu, k ton kt chuyn gi tr quyn chn c phiu ca tri phiu chuyn i vo thng d vn
N TK 4113 - Quyn chn chuyn i tri phiu
C TK 4112 - Thng d vn c phn.
3.13. Hng dn k ton tng, gim vn Nh nc ti doanh nghip 100% vn Nh nc trc khi chuyn thnh c
a) i vi ti sn pht hin tha qua kim k, cn c vo Bin bn x l ti sn tha, thiu qua kim k, ghi:
N TK 3381 - Ti sn tha ch gii quyt
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn (nu ti sn tha ca ngi bn)
C TK 338 - Phi tr, phi np khc(3388)
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu (i vi ti sn tha khng xc nh c nguyn nhn v khng tm c c
b) K ton chuyn giao vt t, ti sn khng cn dng, ti sn ng, ti sn ch thanh l cha c x l cho tp
- Trng hp doanh nghip chuyn giao vt t, hng ho khng cn dng, ng, ch thanh l cha c x l cho
N TK 411 - Vn u t ca ch s hu
C cc TK 152, 153, 155.
- Trng hp doanh nghip chuyn giao ti sn c nh khng cn dng, ch thanh l cho tp on, tng cng ty nh
N TK 411 - Vn u t ca ch s hu
N TK 214 - Hao mn TSC
C TK 211 - TSC hu hnh.
c) K ton chuyn giao ti sn l cc cng trnh phc li
i vi ti sn l cng trnh phc li c u t bng ngun vn Nh nc, nu doanh nghip c phn ho tip t
N TK 466 - Ngun kinh ph hnh thnh ti sn c nh
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu.
d) K ton x l cc khon n phi tr trc khi chuyn thnh Cng ty c phn: Trc khi chuyn thnh cng ty c p
- i vi cc khon n phi tr nhng khng phi thanh ton m c hch ton tng vn nh nc, ghi:
N cc TK 331, 338,...
C TK 4111 - Vn gp ca ch s hu.
- i vi cc khon n phi tr phi thanh ton bng tin, ti sn, ghi:
N cc TK 331, 338,...
N TK 214 - Hao mn TSC (phn hao mn ly k TSC dng tr n)
C cc TK 111, 112, 152, 153, 155, 156, 211, 213
Phn chnh lch gia gi tr ghi s hoc gi tr cn li ca ti sn dng tr n v gi tr ghi s ca khon n phi t
) K ton x l cc khon d phng trc khi doanh nghip chuyn thnh Cng ty c phn: Cc khon d phng sa
N cc TK 229, 352
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu.
e) K ton x l s d chnh lch t gi hi oi (nu c)
- Nu li t gi c ghi tng vn nh nc, ghi:
N TK 413 - Chnh lch t gi hi oi
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu.
- Nu l t gi c ghi gim vn nh nc, ghi:
N TK 411 - Vn u t ca ch s hu
C TK 413 - Chnh lch t gi hi oi.
Trng hp c quan c thm quyn c quyt nh khc th cc khon li, l chnh lch t gi hi oi ang phn n
g) K ton x l vn u t di hn vo doanh nghip khc
- Trng hp doanh nghip c phn ho k tha vn u t di hn vo doanh nghip khc th n v phi xc
- Trng hp doanh nghip c phn ho khng k tha cc khon u t di hn vo doanh nghip khc v chuyn
N TK 411 - Vn u t ca ch s hu
C cc TK 222, 228...
h) K ton khon chnh lch gia gi tr thc t v gi tr ghi s ca vn Nh nc: Chnh lch ca vn Nh nc gi
N TK 242 - Chi ph tr trc
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu.
i) K ton chnh lch tin thu t tr trc: Trng hp n v np tin thu t mt ln cho c thi gian thu
- Trng hp tin thu t tr trc tiu chun ghi nhn ti sn c nh v hnh, s chnh lch tng ghi:
N TK 213 - Ti sn c nh v hnh
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu.
- Trng hp tin thu t tr trc khng tiu chun ghi nhn ti sn c nh v hnh, s chnh lch tng ghi:
N TK 242 - Chi ph tr trc
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu.
k) K ton chuyn cc ngun vn, qu thuc ngun vn ch s hu thnh vn nh nc ti doanh nghip ti thi i
Ti thi im doanh nghip chnh thc chuyn thnh cng ty c phn, k ton chuyn ton b s d C Qu u t
N cc TK 412, 413, 414, 418, 421, 441
C TK 411- Vn u t ca ch s hu.
l) K ton tin thu t c phn ha
- Khi thu tin t bn c phn thuc vn Nh nc ti doanh nghip, ghi:
N cc TK 111, 112...
C TK 3385 - Phi tr v c phn ha.
- Khi thu tin t pht hnh thm c phn tng vn kinh doanh, ghi:
N cc TK 111, 112 (gi pht hnh)
N TK 4112 - Thng d vn c phn (phn chnh lch gia gi pht hnh nh hn mnh gi c phiu)
C TK 4111 - Vn gp ca ch s hu (mnh gi)
C TK 4112 - Thng d vn c phn (phn chnh lch gia gi pht hnh ln hn mnh gi c phiu).
m) Bn giao ti sn, vn cho cng ty c phn
- Trng hp c phn ho doanh nghip c lp: Trng hp c phn ha doanh nghip c lp, k ton thc hin
- Trng hp c phn ha n v hch ton ph thuc ca Cng ty Nh nc c lp, Tp on, Tng cng ty, Cng
N cc TK 336, 411
N TK 214 - Hao mn TSC (phn hao mn)
N cc TK 331, 335, 336, 338, 341...
C cc TK 111,112,121,131,152,153,154,155,156,211,213,221,222,...
n) K ton ti cng ty c phn c chuyn i t doanh nghip 100% vn Nh nc.
- M s k ton mi: Khi nhn ti sn, n phi tr, ngun vn v h s km theo, Cng ty c phn phi m s k to
- K ton nhn bn giao ti sn, n phi tr v ngun vn, cng ty c phn: Khi nhn bn giao ti sn, n phi tr v
N cc TK 111,112,121,131,138,141,152,153,154,155,156,157,211,221
C cc TK 331, 333, 334, 335, 338, 341,...
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu.
- K ton ti doanh nghip c n v trc thuc c c phn ha
+ K ton ti cng ty m ca tp on c cng ty con c c phn ha: Khi doanh nghip thnh vin ca Tp on
N TK 411 - Vn u t ca ch s hu
C TK 221 - u t vo Cng ty con.
+ K ton ti doanh nghip c cc n v trc thuc khng c t cch php nhn c c phn ho: Khi n v trc
N TK 411 - Vn u t ca ch s hu
C TK 1361 - Vn kinh doanh n v trc thuc.
ng, gim vn u t ca ch s hu. Cc cng ty con, n v c t cch php nhn hch ton c lp phn nh s vn c cng ty m
i cc n v khng c t cch php nhn hch ton ph thuc phn nh s vn kinh doanh c cp bi n v cp trn (trng hp k

hot ng kinh doanh;

m quyn cho php ghi tng vn u t ca ch s hu.


vn thc t ch s hu gp, khng c ghi nhn theo s cam kt, s phi thu ca cc ch s hu.
ng ngun hnh thnh vn (nh vn gp ca ch s hu, thng d vn c phn, vn khc) v theo di chi tit cho tng t chc, tng c nh

anh nghip khc theo quyt nh ca c quan c thm quyn;

goi t tng ng vi mt s lng tin Vit Nam ng, vic xc nh phn vn gp ca nh u t bng ngoi t (tha, thiu, so v
it Nam ng, khi nh u t gp vn bng ngoi t theo tin , k ton phi p dng t gi giao dch thc t ti tng thi im thc gp
u t ca ch s hu c gc ngoi t.
hu theo gi nh gi li ca ti sn c cc bn gp vn chp nhn. i vi cc ti sn v hnh nh thng hiu, nhn hiu, tn thn
t pht hnh c phiu, nhng c phn nh chi tit theo hai ch tiu ring: Vn gp ca ch s hu v thng d vn c phn:
c theo di chi tit i vi c phiu ph thng c quyn biu quyt v c phiu u i. Doanh nghip phi k ton chi tit ring 2 loi c p
ngha v phi mua li c phiu u i .
mua li c phiu u i ti mt thi im c xc nh trong tng lai v ngha v mua li c phiu phi c ghi r ngay trong h
c phiu (k c cc trng hp ti pht hnh c phiu qu) v c th l thng d dng (nu gi pht hnh cao hn mnh gi) hoc thng
(cu phn vn ca tri phiu chuyn i):
hnh loi tri phiu c th chuyn i thnh mt s lng c phiu xc nh c quy nh sn trong phng n pht hnh.
a tng s tin thu v t vic pht hnh tri phiu chuyn i v gi tr cu phn n ca tri phiu chuyn i (xem quy nh ca ti khon
i c ghi nhn ring bit trong phn vn u t ca ch s hu. Khi o hn tri phiu, k ton chuyn quyn chn ny sang ghi nhn

Vn u t ca ch s hu theo quyt nh ca c quan c thm quyn.


t ca ch s hu theo iu l cng ty ca cc ch s hu vn. i vi cc cng ty c phn th vn gp t pht hnh c phiu c ghi v

nh tng mnh gi ca c phiu ph thng c quyn biu quyt;


phiu u i. Doanh nghip phi chi tit c phiu u i thnh 2 nhm chnh: Nhm c phn loi v trnh by l vn ch s hu (ti ch
pht hnh v mnh gi c phiu; Chnh lch gia gi mua li c phiu qu v gi ti pht hnh c phiu qu (i vi cc cng ty c phn).
t hnh tri phiu chuyn i, dng phn nh cu phn vn (quyn chn c phiu) ca tri phiu chuyn i ti thi im bo co.

i thi im o hn tri phiu.


m pht hnh.

o b sung t kt qu hot ng kinh doanh hoc do c tng, biu, ti tr, nh gi li ti sn (nu cc khon ny c php ghi tng, gi

u t vo doanh nghip khc)

h vn nh hn gi tr phn vn c

h vn ln hn gi tr phn vn c tnh l vn gp ca ch s hu).

i c phiu, ghi:

trn TK 41111; Mnh gi c phiu u i trn TK 41112.


nh v mnh gi c phiu, ghi:

n c phn, k ton cn c vo h s, chng t k ton lin quan, ghi:

pht trin, ghi:

au thu cha phn phi (tr c tc bng c phiu) ghi:


hc (k c trng hp hp nht kinh doanh di hnh thc pht hnh c phiu)

ng tng vn u t ca ch s hu, ghi:

nghip phi kt chuyn sang Vn u t ca ch s hu, ghi:

c cng vic mua sm TSC xong a vo s dng cho hot ng sn xut, kinh doanh, quyt ton vn u t c duyt, k ton ghi t

ng vn Nh nc, ghi:

c th phn nh qu biu, tng, ti tr vo thu nhp khc.


p ca ch s hu c ghi nhn vo lm tng, gim vn khc ca ch s hu.

c nh gi tr phn n gc v quyn chn c phiu ca tri phiu chuyn i bng cch chit khu gi tr danh ngha ca khon thanh ton

n gc tri phiu chuyn i).


n chuyn i tri phiu thnh c phiu, k ton ghi gim phn n gc ca tri phiu chuyn i v ghi tng vn u t ca ch s hu, ghi:

h thm tnh theo mnh gi v gi tr n gc tri phiu chuyn i).


u chuyn i vo thng d vn c phn (k c trng hp tri ch khng thc hin quyn chn), ghi:

nc trc khi chuyn thnh cng ty c phn


a, thiu qua kim k, ghi:

guyn nhn v khng tm c ch s hu).


anh l cha c x l cho tp on, tng cng ty nh nc, cng ty m, cng ty nh nc c lp khc:
ch thanh l cha c x l cho tp on, tng cng ty nh nc, cng ty m, cng ty nh nc c lp khc, ghi:

l cho tp on, tng cng ty nh nc, cng ty m, cng ty nh nc c lp khc, ghi:

oanh nghip c phn ho tip tc s dng cho mc ch kinh doanh th k ton ghi nh sau:

c khi chuyn thnh cng ty c phn, doanh nghip c phn ho phi x l cc khon n phi tr, tu thuc tng khon n v quyt nh x
ng vn nh nc, ghi:
gi tr ghi s ca khon n phi tr c x l theo quyt nh ca c quan c thm quyn.
c phn: Cc khon d phng sau khi b p tn tht, nu cn s c hch ton tng vn nh nc, ghi:

ch t gi hi oi ang phn nh trong TK 413 c x l theo quyt nh ca c quan c thm quyn.

nghip khc th n v phi xc nh li gi tr vn u t di hn ti thi im chuyn giao theo quy nh ca php lut.
o doanh nghip khc v chuyn giao cho doanh nghip nh nc khc lm i tc, cn c vo bin bn bn giao ghi:

Chnh lch ca vn Nh nc gia gi tr thc t v gi tr ghi trn s k ton c hch ton nh l mt khon li th kinh doanh ca doa

t mt ln cho c thi gian thu t hoc np trc tin thu t cho nhiu nm trc ngy 01/07/2004 (ngy Lut t ai c hiu lc
nh, s chnh lch tng ghi:

hnh, s chnh lch tng ghi:

nc ti doanh nghip ti thi im chnh thc chuyn sang cng ty c phn:


n ton b s d C Qu u t pht trin, Cc qu khc thuc vn ch s hu, Li nhun sau thu cha phn phi, Ngun vn u t xy

mnh gi c phiu)

nh gi c phiu).

ghip c lp, k ton thc hin cc th tc bn giao theo ng quy nh hin hnh v bn giao ti sn, n phi tr v ngun vn cho cng
p, Tp on, Tng cng ty, Cng ty m, Cng ty thnh vin hch ton c lp ca Tng cng ty: Khi bn giao ti sn, n phi tr v ngun v
ng ty c phn phi m s k ton mi (bao gm cc s k ton tng hp v cc s k ton chi tit) phn nh gi tr ti sn v ngun vn
n bn giao ti sn, n phi tr v ngun vn, cn c vo h s, bin bn bn giao, k ton ghi:

nghip thnh vin ca Tp on c c phn ho, cng ty m cn c vo gi tr phn vn nh nc bn ra ngoi ghi gim gi tr khon

c c phn ho: Khi n v trc thuc ca Tng cng ty, Cng ty c c phn ha, Tng cng ty, Cng ty cn c vo gi tr phn vn nh
n nh s vn c cng ty m u t vo ti khon ny.
i n v cp trn (trng hp khng hch ton vo ti khon 3361 Phi tr ni b v vn kinh doanh).

t cho tng t chc, tng c nhn tham gia gp vn.

ng ngoi t (tha, thiu, so vi vn iu l) c cn c vo s lng ngoi t thc gp, khng xem xt ti vic quy i ngoi t ra V
c t ti tng thi im thc gp quy i ra Vit Nam ng v ghi nhn vo vn u t ca ch s hu, thng d vn c phn (nu c)

ng hiu, nhn hiu, tn thng mi, quyn khai thc, pht trin d n... ch c ghi tng vn gp nu php lut c lin quan cho php.
hng d vn c phn:
k ton chi tit ring 2 loi c phiu u i:

u phi c ghi r ngay trong h s pht hnh ti thi im pht hnh c phiu.
nh cao hn mnh gi) hoc thng d m (nu gi pht hnh thp hn mnh gi).

ng n pht hnh.
i (xem quy nh ca ti khon 343 Tri phiu pht hnh).
n quyn chn ny sang ghi nhn l thng d vn c phn.
pht hnh c phiu c ghi vo ti khon ny theo mnh gi.

nh by l vn ch s hu (ti ch tiu 411a ca Bng cn i k ton); Nhm c phn loi v trnh by l n phi tr (ti ch tiu 342 ca
u (i vi cc cng ty c phn). Ti khon ny c th c s d C hoc s d N
i ti thi im bo co.

hon ny c php ghi tng, gim Vn u t ca ch s hu).


u t c duyt, k ton ghi tng nguyn gi TSC, ng thi ghi tng Vn u t ca ch s hu:
anh ngha ca khon thanh ton trong tng lai v gi tr hin ti, ghi:

vn u t ca ch s hu, ghi:

c tng khon n v quyt nh x l:


a php lut.

hon li th kinh doanh ca doanh nghip, c ghi nhn nh sau:

4 (ngy Lut t ai c hiu lc thi hnh) m c chnh lch tng do xc nh li n gi thu t ti thi im nh gi i vi thi gian c

phn phi, Ngun vn u t xy dng c bn, Chnh lch nh gi li ti sn v Chnh lch t gi hi oi sang Vn u t ca ch s h

phi tr v ngun vn cho cng ty c phn. Ton b chng t k ton, s k ton v Bo co ti chnh ca doanh nghip c phn ho thu
o ti sn, n phi tr v ngun vn cho Cng ty c phn, cn c vo bin bn bn giao ti sn, cc ph lc chi tit v ti sn bn giao cho C
n nh gi tr ti sn v ngun vn nhn bn giao.

n ra ngoi ghi gim gi tr khon u t v gim Vn u t ca ch s hu, ghi:

ty cn c vo gi tr phn vn nh nc bn ra ngoi ghi gim vn kinh doanh n v trc thuc, ghi:


xt ti vic quy i ngoi t ra Vit Nam ng theo giy php u t.
, thng d vn c phn (nu c).

php lut c lin quan cho php.


n phi tr (ti ch tiu 342 ca Bng cn i k ton)
im nh gi i vi thi gian cn li ca Hp ng thu t hoc thi gian cn li tr tin thu t th k ton ghi nhn nh sau:

i sang Vn u t ca ch s hu, ghi:

doanh nghip c phn ho thuc din phi lu tr c chuyn giao cho Cng ty c phn lu tr tip tc.
chi tit v ti sn bn giao cho Cng ty c phn v cc chng t, s k ton c lin quan, k ton phn nh gim gi tr ti sn bn giao cho
k ton ghi nhn nh sau:

gim gi tr ti sn bn giao cho Cng ty c phn, ghi;


Ti khon 412 Chnh lch nh gi li ti sn
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh s chnh lch do nh gi li ti sn hin c v tnh hnh x l s chnh lch
b) Chnh lch nh gi li ti sn c phn nh vo ti khon ny trong cc trng hp sau:
- Khi c quyt nh ca Nh nc v nh gi li ti sn;
- Khi thc hin c phn ha doanh nghip Nh nc;
- Cc trng hp khc theo quy nh ca php lut
c) Ti khon ny khng phn nh s chnh lch nh gi li khi a ti sn i gp vn u t vo n v khc, thay
d) Gi tr ti sn c xc nh li trn c s bng gi Nh nc quy nh, Hi ng nh gi ti sn hoc c quan th
) S chnh lch gi do nh gi li ti sn c hch ton v x l theo php lut hin hnh.
2.Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 412 Chnh lch nh gi li ti sn
Bn N:
- S chnh lch gim do nh gi li ti sn;
- X l s chnh lch tng do nh gi li ti sn.
Bn C:
- S chnh lch tng do nh gi li ti sn;
- X l s chnh lch gim do nh gi li ti sn.
Ti khon 412 Chnh lch nh gi li ti sn, c th c s d bn N hoc s d bn C:
S d bn N: S chnh lch gim do nh gi li ti sn cha c x l.
S d bn C: S chnh lch tng do nh gi li ti sn cha c x l.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) Khi c quyt nh ca Nh nc v nh gi li ti sn c nh, bt ng sn u t, vt t, hng ha hoc nh
- nh gi li vt t, hng ha:
+ Nu gi nh gi li cao hn tr gi ghi s k ton th s chnh lch gi tng, ghi:
N cc TK 152, 153, 155, 156
C TK 412 - Chnh lch nh gi li ti sn.
+ Nu gi nh gi li thp hn tr gi ghi s k ton th s chnh lch gi gim, ghi:
N TK 412 - Chnh lch nh gi li ti sn
C cc TK 152, 153, 155, 156.
- nh gi li TSC v bt ng sn u t: Cn c vo bng tng hp kt qu kim k v nh gi li TSC, bt n
+ Phn nguyn gi, gi tr cn li, gi tr hao mn iu chnh tng, ghi:
N cc TK 211, 213, 217 (phn nguyn gi iu chnh tng)
C TK 214 - Hao mn TSC (phn gi tr hao mn iu chnh tng)
C TK 412 - Chnh lch nh gi li ti sn (gi tr cn li tng).
+ Phn nguyn gi, gi tr cn li, gi tr hao mn iu chnh gim, ghi:
N TK 412 - Chnh lch nh gi li ti sn (gi tr cn li iu chnh gim)
N TK 214 - Hao mn TSC (phn gi tr hao mn iu chnh gim)
C cc TK 211, 213, 217 (phn nguyn gi iu chnh gim)
b) Cui nm ti chnh x l chnh lch nh gi li ti sn theo quyt nh ca c quan hoc cp c thm quyn:
- Nu ti khon 412 c s d bn C, v c quyt nh b sung Vn u t ca ch s hu, ghi:
N TK 412 - Chnh lch nh gi li ti sn
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu.
- Nu ti khon 412 c s d bn N, v c quyt nh ghi gim Vn u t ca ch s hu, ghi:
N TK 411 - Vn u t ca ch s hu
C TK 412 - Chnh lch nh gi li ti sn
tnh hnh x l s chnh lch doanh nghip. Ti sn c nh gi li ch yu l TSC, bt ng sn u t, mt s trng hp c th

n u t vo n v khc, thay i hnh thc s hu. Khon chnh lch nh gi li trong cc trng hp ny c phn nh vo TK 711
nh gi ti sn hoc c quan thm nh gi chuyn nghip xc nh.

t, vt t, hng ha hoc nh gi khi tin hnh c phn ha doanh nghip Nh nc, doanh nghip tin hnh kim k, nh gi li ti s

k v nh gi li TSC, bt ng sn u t:

uan hoc cp c thm quyn:


hu, ghi:

s hu, ghi:
u t, mt s trng hp c th v cn thit nh gi li vt t, cng c, dng c, thnh phm, hng ha, sn phm d dang

ny c phn nh vo TK 711 Thu nhp khc (nu l li) hoc TK 811 Chi ph khc (nu l l).

hnh kim k, nh gi li ti sn v phn nh s chnh lch do nh gi li ti sn vo s k ton.


sn phm d dang
Ti khon 413 Chnh lch t gi hi oi
1. Quy nh chung v t gi hi oi v chnh lch t gi hi oi
1.1. Chnh lch t gi hi oi l chnh lch pht sinh t vic trao i thc t hoc quy i cng mt s lng ngo
- Thc t mua bn, trao i, thanh ton cc nghip v kinh t pht sinh bng ngoi t trong k (chnh lch t gi h
- nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t ti thi im lp Bo co ti chnh (chnh lch t gi hi oi ch
- Chuyn i Bo co ti chnh c lp bng ngoi t sang ng Vit Nam.
1.2. Cc loi t gi hi oi (sau y gi tt l t gi) s dng trong k ton
Cc doanh nghip c nghip v kinh t pht sinh bng ngoi t phi thc hin ghi s k ton v lp Bo co ti chn
- T gi giao dch thc t;
- T gi ghi s k ton.
Khi xc nh ngha v thu (k khai, quyt ton v np thu), doanh nghip thc hin theo cc quy nh ca php lu
1.3. Nguyn tc xc nh t gi giao dch thc t:
a) T gi giao dch thc t i vi cc giao dch bng ngoi t pht sinh trong k:
- T gi giao dch thc t khi mua bn ngoi t (hp ng mua bn ngoi t giao ngay, hp ng k hn, hp ng t
- Trng hp hp ng khng quy nh t gi thanh ton th doanh nghip ghi s k ton theo nguyn tc:
+ T gi giao dch thc t khi gp vn hoc nhn vn gp: L t gi mua ngoi t ca ngn hng ni doanh nghip m
+ T gi giao dch thc t khi ghi nhn n phi thu: L t gi mua ca ngn hng thng mi ni doanh nghip ch
+ T gi giao dch thc t khi ghi nhn n phi tr: L t gi bn ca ngn hng thng mi ni doanh nghip d ki
+ i vi cc giao dch mua sm ti sn hoc cc khon chi ph c thanh ton ngay bng ngoi t (khng qua cc
b) T gi giao dch thc t khi nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t ti thi im lp Bo co ti chnh:
- T gi giao dch thc t khi nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t c phn loi l ti sn: L t gi m
- T gi giao dch thc t khi nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t c phn loi l n phi tr: L t g
- Cc n v trong tp on c p dng chung mt t gi do Cng ty m quy nh (phi m bo st vi t gi gia
1.4. Nguyn tc xc nh t gi ghi s: T gi ghi s gm: T gi ghi s thc t ch danh hoc t gi ghi s bnh qun
- T gi ghi s thc t ch danh: L t gi khi thu hi cc khon n phi thu, cc khon k cc, k qu hoc thanh
- T gi ghi s bnh qun gia quyn di ng l t gi c s dng ti bn C ti khon tin khi thanh ton tin bng
1.5. Nguyn tc p dng t gi trong k ton
a) Khi pht sinh cc giao dch bng ngoi t, t gi giao dch thc t ti thi im giao dch pht sinh c s dng
- Cc ti khon phn nh doanh thu, thu nhp khc. Ring trng hp bn hng ho, cung cp dch v hoc thu nh
- Cc ti khon phn nh chi ph sn xut, kinh doanh, chi ph khc. Ring trng hp phn b khon chi ph tr tr
- Cc ti khon phn nh ti sn. Ring trng hp ti sn c mua c lin quan n giao dch tr trc cho ng
- Ti khon loi vn ch s hu;
- Bn N cc TK phi thu; Bn N cc TK vn bng tin; Bn N cc TK phi tr khi pht sinh giao dch tr trc tin
- Bn C cc TK phi tr; Bn C cc TK phi thu khi pht sinh giao dch nhn trc tin ca ngi mua;
b) Khi pht sinh cc giao dch bng ngoi t, t gi ghi s thc t ch danh c s dng quy i ra ng tin gh
- Bn C cc TK phi thu (ngoi tr giao dch nhn trc tin ca ngi mua); Bn N TK phi thu khi tt ton kho
- Bn N cc TK phi tr (ngoi tr giao dch tr trc tin cho ngi bn); Bn C TK phi tr khi tt ton khon ti
- Trng hp trong k pht sinh nhiu khon phi thu hoc phi tr bng ngoi t vi cng mt i tng th t gi
c) Khi thc hin thanh ton bng ngoi t, t gi ghi s bnh qun gia quyn di ng c s dng quy i ra
1.6. Nguyn tc xc nh cc khon mc tin t c gc ngoi t: L cc ti sn c thu hi bng ngoi t hoc cc k
a) Tin mt, cc khon tng ng tin, tin gi c k hn bng ngoi t;
b) Cc khon n phi thu, n phi tr c gc ngoi t, ngoi tr:
- Cc khon tr trc cho ngi bn v cc khon chi ph tr trc bng ngoi t. Trng hp ti thi im lp bo
- Cc khon ngi mua tr tin trc v cc khon doanh thu nhn trc bng ngoi t. Trng hp ti thi im
c) Cc khon i vay, cho vay di mi hnh thc c quyn thu hi hoc c ngha v hon tr bng ngoi t.
d) Cc khon t cc, k cc, k qu c quyn nhn li bng ngoi t; Cc khon nhn k cc, k qu phi ho
2. Nguyn tc k ton chnh lch t gi
a) Doanh nghip ng thi phi theo di nguyn t trn s k ton chi tit cc ti khon: Tin mt, tin gi Ngn h
b) Tt c cc khon chnh lch t gi u c phn nh ngay vo doanh thu hot ng ti chnh (nu li) hoc chi
Ring khon chnh lch t gi trong giai on trc hot ng ca cc doanh nghip do Nh nc nm gi 100% v
- Khon l t gi ly k trong giai on trc hot ng c phn b trc tip t TK 413 vo chi ph ti chnh, kh
- Khon li t gi ly k trong giai on trc hot ng c phn b trc tip t TK 413 vo doanh thu hot ng
- Thi gian phn b thc hin theo quy nh ca php lut i vi loi hnh doanh nghip do Nh nc nm gi 10
c) Doanh nghip phi nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t theo t gi giao dch thc t ti tt c cc th
d) Doanh nghip khng c vn ha cc khon chnh lch t gi vo gi tr ti sn d dang.
3. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 413 Chnh lch t gi hi oi
Bn N:
- L t gi do nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t;
- L t gi trong giai on trc hot ng ca doanh nghip do Nh nc nm gi 100% vn iu l c thc hin d
- Kt chuyn li t gi vo doanh thu hot ng ti chnh;
Bn C:
- Li t gi do nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t;
- Li t gi trong giai on trc hot ng ca doanh nghip do Nh nc nm gi 100% vn iu l c thc hin
- Kt chuyn l t gi vo chi ph ti chnh;
Ti khon 413 c th c s d bn N hoc s d bn C.
S d bn N: L t gi trong giai on trc hot ng ca doanh nghip do Nh nc nm gi 100% vn iu l
S d bn C: Li t gi trong giai on trc hot ng ca doanh nghip do Nh nc nm gi 100% vn iu l
Ti khon 413 - Chnh lch t gi hi oi, c 2 ti khon cp 2:
- Ti khon 4131 - Chnh lch t gi nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t: Phn nh s chnh lch t g
- Ti khon 4132 - Chnh lch t gi hi oi giai on trc hot ng: Phn nh s chnh lch t gi hi oi ph
4. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
4.1. K ton chnh lch t gi hi oi pht sinh trong k (k c chnh lch t gi trong giai on trc hot ng c
a) Khi mua vt t, hng ho, TSC, dch v thanh ton bng ngoi t:
N cc TK 151, 152, 153, 156, 157, 211, 213, 217, 241, 623, 627, 641, 642 (t gi giao dch thc t ti ngy giao dch
N TK 635 - Chi ph ti chnh (l t gi hi oi)
C cc TK 111 (1112), 112 (1122) (theo t gi ghi s k ton).
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (li t gi hi oi).
b) Khi mua vt t, hng ho, TSC, dch v ca nh cung cp cha thanh ton tin, khi vay hoc nhn n ni b... b
N cc TK 111, 112, 152, 153, 156, 211, 627, 641, 642...
C cc TK 331, 341, 336...
c) Khi ng trc tin cho ngi bn bng ngoi t mua vt t, hng ha, TSC, dch v:
- K ton phn nh s tin ng trc cho ngi bn theo t gi giao dch thc t ti thi im ng trc, ghi:
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn (t gi thc t ti ngy ng trc)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (l t gi hi oi)
C cc TK 111 (1112), 112 (1122) (theo t gi ghi s k ton)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (li t gi hi oi).
- Khi nhn vt t, hng ha, TSC, dch v t ngi bn, k ton phn nh theo nguyn tc:
+ i vi gi tr vt t, hng ha, TSC, dch v tng ng vi s tin bng ngoi t ng trc cho ngi bn, k
N cc TK 151, 152, 153, 156, 157, 211, 213, 217, 241, 623, 627, 641, 642
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn (t gi thc t ngy ng trc).
+ i vi gi tr vt t, hng ha, TSC, dch v cn n cha thanh ton tin, k ton ghi nhn theo t gi giao dch
N cc TK 151, 152, 153, 156, 157, 211, 213, 217, 241, 623, 627, 641, 642 (t gi giao dch thc t ti ngy giao dch
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn (t gi thc t ngy giao dch).
d) Khi thanh ton n phi tr bng ngoi t (n phi tr ngi bn, n vay, n thu ti chnh, n ni b...), ghi:
N cc TK 331, 336, 341,... (t gi ghi s k ton)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (l t gi hi oi)
C cc TK 111 (1112), 112 (1122) (t gi ghi s k ton).
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (li t gi hi oi).
e) Khi pht sinh doanh thu, thu nhp khc bng ngoi t, cn c t gi hi oi giao dch thc t ti ngy giao dch,
N cc TK 111(1112), 112(1122), 131... (t gi thc t ti ngy giao dch)
C cc TK 511, 711 (t gi thc t ti ngy giao dch).
g) Khi nhn trc tin ca ngi mua bng ngoi t cung cp vt t, hng ha, TSC, dch v:
- K ton phn nh s tin nhn trc ca ngi mua theo t gi giao dch thc t ti thi im nhn trc, ghi:
N cc TK 111 (1112), 112 (1122)
C TK 131 - Phi thu ca khch hng.
- Khi chuyn giao vt t, hng ha, TSC, dch v cho ngi mua, k ton phn nh theo nguyn tc:
+ i vi phn doanh thu, thu nhp tng ng vi s tin bng ngoi t nhn trc ca ngi mua, k ton ghi
N TK 131 - Phi thu ca khch hng (t gi thc t thi im nhn trc)
C cc TK 511, 711.
+ i vi phn doanh thu, thu nhp cha thu c tin, k ton ghi nhn theo t gi giao dch thc t ti thi im
N TK 131 - Phi thu ca khch hng
C cc TK 511, 711.
h) Khi thu c tin n phi thu bng ngoi t, ghi:
N cc TK 111 (1112), 112 (1122) (t gi thc t ti ngy giao dch)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (l t gi hi oi)
C cc TK 131, 136, 138 (t gi ghi s k ton).
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (li t gi hi oi).
i) Khi cho vay, u t bng ngoi t, ghi:
N cc TK 121, 128, 221, 222, 228 (t gi thc t ti ngy giao dch)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (l t gi hi oi)
C cc TK 111 (1112), 112 (1122) (t gi ghi s k ton)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (li t gi hi oi).
k) Cc khon k cc, k qu bng ngoi t
- Khi mang ngoi t i k cc, k qu, ghi:
N TK 244 - Cm c, th chp, k cc, k qu
C cc TK 111 (1112), 112 (1122) (t gi ghi s k ton).
- Khi nhn li tin k cc, k qu, ghi:
N cc TK 111 (1112), 112 (1122) (t gi giao dch thc t khi nhn li)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (l t gi)
C TK 244 - Cm c, th chp, k cc, k qu (t gi ghi s)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (li t gi).
4.2. K ton chnh lch t gi hi oi pht sinh do nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t
a) Khi lp Bo co ti chnh, k ton nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t theo t gi hi oi giao dch
- Nu pht sinh li t gi hi oi, ghi:
N cc TK 1112, 1122, 128, 228, 131, 136, 138, 331, 341,..
C TK 413 - Chnh lch t gi hi oi (4131).
- Nu pht sinh l t gi hi oi, ghi:
N TK 413 - Chnh lch t gi hi oi (4131)
C cc TK 1112, 1122, 128, 228, 131, 136, 138, 331, 341,...
b) K ton x l chnh lch t gi hi oi pht sinh do nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t: K ton k
- Kt chuyn li t gi hi oi nh gi li cui nm ti chnh vo doanh thu hot ng ti chnh, ghi:
N TK 413 - Chnh lch t gi hi oi (4131)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (nu li t gi hi oi).
- Kt chuyn l t gi hi oi nh gi li cui nm ti chnh vo chi ph ti chnh, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh (nu l t gi hi oi)
C TK 413 - Chnh lch t gi hi oi (4131).
c) K ton chnh lch t gi pht sinh trong giai on trc hot ng ca doanh nghip do Nh nc nm gi 100
n v p dng tt c cc quy nh v t gi v nguyn tc k ton nh i vi cc doanh nghip khc, ngoi tr:
- Vic ghi nhn khon li t gi khi pht sinh c phn nh vo bn C TK 413 - Chnh lch t gi hi oi;
- Vic ghi nhn khon l t gi khi pht sinh c phn nh vo bn N TK 413 - Chnh lch t gi hi oi;
Khi doanh nghip i vo hot ng, k ton kt chuyn khon chnh lch t gi vo doanh thu hot ng ti chnh
d) X l s chnh lch t gi cn li trn TK 242 - Chi ph tr trc v TK 3387 - Doanh thu cha thc hin:
- Cc doanh nghip cha phn b ht khon l chnh lch t gi ca giai on trc hot ng (ang phn nh tr
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C TK 242 - Chi ph tr trc.
- Cc doanh nghip cha phn b ht khon li chnh lch t gi ca giai on trc hot ng (ang phn nh tr
N TK 3387 - Doanh thu cha thc hin
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
quy i cng mt s lng ngoi t sang n v tin t k ton theo t gi hi oi khc nhau. Chnh lch t gi hi oi ch yu pht sinh
t trong k (chnh lch t gi hi oi thc hin);
nh (chnh lch t gi hi oi cha thc hin);

k ton v lp Bo co ti chnh theo mt n v tin t thng nht l ng Vit Nam, hoc n v tin t chnh thc s dng trong k to

n theo cc quy nh ca php lut v thu.

y, hp ng k hn, hp ng tng lai, hp ng quyn chn, hp ng hon i): L t gi k kt trong hp ng mua, bn ngoi t gi
ton theo nguyn tc:
ngn hng ni doanh nghip m ti khon nhn vn ca nh u t ti ngy gp vn;
ng mi ni doanh nghip ch nh khch hng thanh ton ti thi im giao dch pht sinh;
ng mi ni doanh nghip d kin giao dch ti thi im giao dch pht sinh.
y bng ngoi t (khng qua cc ti khon phi tr), t gi giao dch thc t l t gi mua ca ngn hng thng mi ni doanh nghip thc
hi im lp Bo co ti chnh: L t gi cng b ca ngn hng thng mi ni doanh nghip thng xuyn c giao dch (do doanh nghi
c phn loi l ti sn: L t gi mua ngoi t ca ngn hng thng mi ni doanh nghip thng xuyn c giao dch ti thi im lp Bo c
c phn loi l n phi tr: L t gi bn ngoi t ca ngn hng thng mi ti thi im lp Bo co ti chnh;
(phi m bo st vi t gi giao dch thc t) nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t pht sinh t cc giao dch ni b.
anh hoc t gi ghi s bnh qun gia quyn di ng (t gi bnh qun gia quyn sau tng ln nhp).
n k cc, k qu hoc thanh ton cc khon n phi tr bng ngoi t, c xc nh theo t gi ti thi im giao dch pht sinh hoc t
n tin khi thanh ton tin bng ngoi t, c xc nh trn c s ly tng gi tr c phn nh ti bn N ti khon tin chia cho s l

o dch pht sinh c s dng quy i ra ng tin ghi s k ton i vi:


, cung cp dch v hoc thu nhp c lin quan n doanh thu nhn trc hoc giao dch nhn trc tin ca ngi mua th doanh thu, th
p phn b khon chi ph tr trc vo chi ph sn xut, kinh doanh trong k th chi ph c ghi nhn theo t gi giao dch thc t ti thi
n giao dch tr trc cho ngi bn th gi tr ti sn tng ng vi s tin tr trc c p dng t gi giao dch thc t ti thi im t

ht sinh giao dch tr trc tin cho ngi bn.


tin ca ngi mua;
dng quy i ra ng tin ghi s k ton i vi cc loi ti khon sau:
N TK phi thu khi tt ton khon tin nhn trc ca ngi mua do chuyn giao sn phm, hng ha, TSC, cung cp dch v, khi l
K phi tr khi tt ton khon tin ng trc cho ngi bn do nhn c sn phm, hng ha, TSC, dch v, nghim thu khi lng.
i cng mt i tng th t gi ghi s thc t ch danh cho tng i tng c xc nh trn c s bnh qun gia quyn di ng ca cc
c s dng quy i ra ng tin ghi s k ton bn C cc TK tin.
thu hi bng ngoi t hoc cc khon n phi tr bng ngoi t. Cc khon mc tin t c gc ngoi t c th bao gm:

ng hp ti thi im lp bo co c bng chng chc chn v vic ngi bn khng th cung cp hng ho, dch v v doanh nghip s
i t. Trng hp ti thi im lp bo co c bng chng chc chn v vic doanh nghip khng th cung cp hng ho, dch v v s ph
v hon tr bng ngoi t.
n nhn k cc, k qu phi hon tr bng ngoi t.

hon: Tin mt, tin gi Ngn hng, tin ang chuyn, cc khon phi thu, cc khon phi tr.
ng ti chnh (nu li) hoc chi ph ti chnh (nu l) ti thi im pht sinh.
p do Nh nc nm gi 100% vn iu l c thc hin d n, cng trnh trng im quc gia gn vi nhim v n nh kinh t v m, an ni
K 413 vo chi ph ti chnh, khng thc hin kt chuyn thng qua TK 242 - chi ph tr trc;
TK 413 vo doanh thu hot ng ti chnh, khng thc hin kt chuyn thng qua TK 3387 Doanh thu cha thc hin;
ghip do Nh nc nm gi 100% vn iu l. Ring s phn b khon l t gi ti thiu trong tng k phi m bo khng nh hn mc
giao dch thc t ti tt c cc thi im lp Bo co ti chnh theo quy nh ca php lut. i vi cc doanh nghip s dng cng c t

100% vn iu l c thc hin d n, cng trnh trng im quc gia gn vi nhim v n nh kinh t v m, an ninh, quc phng.

100% vn iu l c thc hin d n, cng trnh trng im quc gia gn vi nhim v n nh kinh t v m, an ninh, quc phng.

nc nm gi 100% vn iu l c thc hin d n, cng trnh trng im quc gia gn vi nhim v n nh kinh t v m, an ninh, quc p
nc nm gi 100% vn iu l c thc hin d n, cng trnh trng im quc gia gn vi nhim v n nh kinh t v m, an ninh, quc p

t: Phn nh s chnh lch t gi hi oi do nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t (li, l t gi) cui nm ti chnh ca hot
chnh lch t gi hi oi pht sinh v chnh lch t gi do nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t trong giai on trc hot

ng giai on trc hot ng ca cc doanh nghip khng do Nh nc nm gi 100% vn iu l):

o dch thc t ti ngy giao dch)

khi vay hoc nhn n ni b... bng ngoi t, cn c t gi hi oi giao dch thc t ti ngy giao dch, ghi:

thi im ng trc, ghi:

ng trc cho ngi bn, k ton ghi nhn theo t gi giao dch thc t ti thi im ng trc, ghi:
n ghi nhn theo t gi giao dch thc t ti thi im pht sinh (ngy giao dch), ghi:
o dch thc t ti ngy giao dch)

ti chnh, n ni b...), ghi:

dch thc t ti ngy giao dch, ghi:

SC, dch v:
i thi im nhn trc, ghi:

theo nguyn tc:


c ca ngi mua, k ton ghi nhn theo t gi giao dch thc t ti thi im nhn trc, ghi:

giao dch thc t ti thi im pht sinh, ghi:

t c gc ngoi t
t theo t gi hi oi giao dch thc t ti thi im bo co:
tin t c gc ngoi t: K ton kt chuyn ton b khon chnh lch t gi hi oi nh gi li (theo s thun sau khi b tr s pht sinh b
ng ti chnh, ghi:

ghip do Nh nc nm gi 100% vn iu l c thc hin d n, cng trnh trng im quc gia gn vi nhim v n nh kinh t v m, a
oanh nghip khc, ngoi tr:
nh lch t gi hi oi;
nh lch t gi hi oi;
doanh thu hot ng ti chnh hoc chi ph ti chnh.
nh thu cha thc hin:
c hot ng (ang phn nh trn ti khon 242 trc thi im thng t ny c hiu lc) phi kt chuyn ton b s l chnh lch t gi v

c hot ng (ang phn nh trn ti khon 3387 trc thi im thng t ny c hiu lc) phi kt chuyn ton b s li chnh lch t gi
t gi hi oi ch yu pht sinh trong cc trng hp:

chnh thc s dng trong k ton. Vic quy i ng ngoi t ra ng Vit Nam phi cn c vo:

hp ng mua, bn ngoi t gia doanh nghip v ngn hng thng mi;

ng mi ni doanh nghip thc hin thanh ton.


n c giao dch (do doanh nghip t la chn) theo nguyn tc:
giao dch ti thi im lp Bo co ti chnh. i vi cc khon ngoi t gi ngn hng th t gi thc t khi nh gi li l t gi mua ca ch

inh t cc giao dch ni b.

i im giao dch pht sinh hoc ti thi im nh gi li cui k ca tng i tng.


N ti khon tin chia cho s lng ngoi t thc c ti thi im thanh ton.

ca ngi mua th doanh thu, thu nhp tng ng vi s tin nhn trc c p dng t gi giao dch thc t ti thi im nhn trc c
t gi giao dch thc t ti thi im tr trc (khng p dng theo t gi giao dch thc t ti thi im ghi nhn chi ph).
giao dch thc t ti thi im tr trc cho ngi bn (khng p dng theo t gi giao dch thc t ti thi im ghi nhn ti sn).

TSC, cung cp dch v, khi lng c nghim thu; Bn C cc TK khon k cc, k qu, chi ph tr trc;
ch v, nghim thu khi lng.
h qun gia quyn di ng ca cc giao dch vi i tng .

h bao gm:

ho, dch v v doanh nghip s phi nhn li cc khon tr trc bng ngoi t th cc khon ny c coi l cc khon mc tin t c gc
cp hng ho, dch v v s phi tr li cc khon nhn trc bng ngoi t cho ngi mua th cc khon ny c coi l cc khon mc ti
m v n nh kinh t v m, an ninh, quc phng c tp hp, phn nh trn TK 413 v c phn b dn vo doanh thu hot ng ti ch

a thc hin;
i m bo khng nh hn mc li nhun trc thu trc khi phn b khon l t gi (sau khi phn b l t gi, li nhun trc thu ca
nh nghip s dng cng c ti chnh d phng ri ro hi oi th khng c nh gi li cc khon vay, n phi tr c gc ngoi t

m, an ninh, quc phng.

m, an ninh, quc phng.

nh kinh t v m, an ninh, quc phng.


nh kinh t v m, an ninh, quc phng.

) cui nm ti chnh ca hot ng kinh doanh, k c hot ng u t XDCB (doanh nghip SXKD c c hot ng u t XDCB).
i t trong giai on trc hot ng. Ti khon ny ch p dng cho doanh nghip do Nh nc nm gi 100% vn iu l c thc hin d
un sau khi b tr s pht sinh bn N v bn C ca TK 4131) vo chi ph ti chnh (nu l t gi hi oi), hoc doanh thu hot ng ti c

him v n nh kinh t v m, an ninh, quc phng:

ton b s l chnh lch t gi vo chi ph ti chnh xc nh kt qu kinh doanh trong k, ghi:

n ton b s li chnh lch t gi vo doanh thu hot ng ti chnh xc nh kt qu kinh doanh trong k, ghi:
i nh gi li l t gi mua ca chnh ngn hng ni doanh nghip m ti khon ngoi t.

c t ti thi im nhn trc ca ngi mua (khng p dng theo t gi giao dch thc t ti thi im ghi nhn doanh thu, thu nhp).
hi nhn chi ph).
i im ghi nhn ti sn).

i l cc khon mc tin t c gc ngoi t.


ny c coi l cc khon mc tin t c gc ngoi t.
n vo doanh thu hot ng ti chnh hoc chi ph ti chnh khi doanh nghip i vo hot ng theo nguyn tc:

t gi, li nhun trc thu ca bo co kt qu hot ng kinh doanh bng khng).


vay, n phi tr c gc ngoi t s dng cng c ti chnh d phng ri ro hi oi.

hot ng u t XDCB).
100% vn iu l c thc hin d n, cng trnh trng im quc gia gn vi nhim v n nh kinh t v m, an ninh, quc phng.
, hoc doanh thu hot ng ti chnh (nu li t gi hi oi) xc nh kt qu hot ng kinh doanh:
hi nhn doanh thu, thu nhp).
, an ninh, quc phng.
Ti khon 414 - Qu u t pht trin
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh s hin c v tnh hnh tng, gim qu u t pht trin ca doanh nghip.
b) Qu u t pht trin c trch lp t li nhun sau thu thu nhp doanh nghip v c s dng vo vic u
c) Vic trch v s dng qu u t pht trin phi theo chnh sch ti chnh hin hnh i vi tng loi doanh nghi
d) Doanh nghip khng tip tc trch Qu d phng ti chnh. Ch s hu doanh nghip ra quyt nh chuyn s d
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 414 - Qu u t pht trin
Bn N: Tnh hnh chi tiu, s dng qu u t pht trin ca doanh nghip.
Bn C: Qu u t pht trin tng do c trch lp t li nhun sau thu.
S d bn C: S qu u t pht trin hin c.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) Trong k, khi tm trch lp qu u t pht trin t li nhun sau thu thu nhp doanh nghip, ghi:
N TK 421 - Li nhun sau thu cha phn phi
C TK 414 - Qu u t pht trin.
b) Cui nm, xc nh s qu u t pht trin c trch, k ton tnh s c trch thm, ghi:
N TK 421 - Li nhun sau thu cha phn phi
C TK 414 - Qu u t pht trin.
c) Trng hp cng ty c phn pht hnh thm c phiu t ngun Qu u t pht trin, ghi:
N TK 414 - Qu u t pht trin
C TK 4111 - Vn gp ca ch s hu (theo mnh gi)
C TK 4112 - Thng d vn c phn (phn chnh lch gia gi pht hnh cao hn mnh gi, nu c).
d) Chuyn s d qu d phng ti chnh: S d qu d phng ti chnh hin c ti doanh nghip c kt chuyn sa
N TK 415 - Qu d phng ti chnh
C TK 414 - Qu u t pht trin.
) Khi doanh nghip b sung vn iu l t Qu u t pht trin, doanh nghip phi kt chuyn sang Vn u t c
N TK 414 - Qu u t pht trin
C TK 4111 - Vn gp ca ch s hu
t trin ca doanh nghip.
p v c s dng vo vic u t m rng quy m sn xut, kinh doanh hoc u t chiu su ca doanh nghip.
nh i vi tng loi doanh nghip hoc quyt nh ca ch s hu.
hip ra quyt nh chuyn s d Qu d phng ti chnh vo Qu u t pht trin.

oanh nghip, ghi:

h thm, ghi:

nh gi, nu c).
oanh nghip c kt chuyn sang qu u t pht trin, ghi:

i kt chuyn sang Vn u t ca ch s hu, ghi:


Ti khon 417 Qu h tr sp xp doanh nghip
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh tnh hnh trch lp v s dng Qu H tr sp xp doanh nghip ti cc cng ty
b) Vic qun l v s dng Qu; Bo co, quyt ton; Lu tr h s, chng t phi thc hin theo ng quy nh c
c) Ngun thu ca Qu c th bao gm cc khon, nh:
- Thu t c phn ha; Thu t cc hnh thc sp xp, chuyn i doanh nghip;
- Kinh ph h tr theo quyt nh ca c quan c thm quyn;
- Li tin gi ca Qu ti ngn hng;
- Tin pht chm np;
- Cc khon khc theo quy nh ca php lut.
d) Ni dung chi Qu
- H tr cc doanh nghip thc hin sp xp, chuyn i s hu, gii quyt chnh sch i vi lao ng di d v x
- B sung vn iu l cho cc n v theo quy nh ca php lut;
- iu chuyn, u t vo doanh nghip theo quyt nh ca c quan c thm quyn;
- Cc khon chi khc theo quy nh ca php lut.
2. Kt cu v ni dng phn nh ca ti khon 417 - Qu h tr sp xp doanh nghip
Bn N: Cc khon chi t Qu theo quy nh ca php lut.
Bn C: Cc khon thu ca Qu
S d bn C: S d Qu H tr sp xp doanh nghip hin c cui k.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) K ton s thu v c phn ha:
N TK 1385 - Phi thu v c phn ho
C TK 417 - Qu H tr sp xp doanh nghip.
b) K ton phn nh s thu ca Qu theo quyt nh ca cp c thm quyn, ghi:
N cc TK 111, 112, 138
C TK 417 - Qu H tr sp xp doanh nghip.
c) Cn c vo bo co quyt ton cc khon chi thc hin chnh sch i vi ngi lao ng ti doanh nghip c ph
N cc TK 111, 112
N TK 417 - Qu H tr sp xp doanh nghip.
C TK 1385 - Phi thu v c phn ho.
d) Khi iu chuyn Qu hoc chi tin t Qu theo quyt nh ca c quan c thm quyn, ghi:
N TK 417 - Qu H tr sp xp doanh nghip
C cc TK 111, 112.
) Khi c ph duyt ca Th tng Chnh ph v vic b sung vn iu l cho cc Tp on, tng cng ty Nh nc,
N TK 417 - Qu H tr sp xp doanh nghip
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu
p doanh nghip ti cc cng ty TNHH mt thnh vin do Nh nc s hu 100% vn iu l theo quy nh ca php lut.
hc hin theo ng quy nh ca php lut hin hnh. n v qun l Qu phi m ti khon ring theo di cc khon thu, chi ca Qu;

ch i vi lao ng di d v x l cc vn ti chnh theo quy nh ca php lut;

ao ng ti doanh nghip c phn ho v chi ph c phn ho do doanh nghip c phn ha lp, k ton ti Cng ty m, Tp on, Tng C

p on, tng cng ty Nh nc, Cng ty m, k ton ghi:


nh ca php lut.
o di cc khon thu, chi ca Qu; M s k ton hch ton r rng, y , kp thi cc giao dch pht sinh.

i Cng ty m, Tp on, Tng Cng ty Nh nc phn nh s thu t chnh lch thu, chi c phn ho doanh nghip v phn nh s chi t
h nghip v phn nh s chi tr cho ngi lao ng, s chi ph c phn ho, ghi:
Ti khon 418 Cc qu khc thuc vn ch s hu
1. Nguyn tc k ton
Ti khon ny dng phn nh s hin c v tnh hnh tng, gim cc qu khc thuc ngun vn ch s hu. Cc q
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 418 Cc qu khc thuc vn ch s hu
Bn N: Tnh hnh chi tiu, s dng cc qu khc thuc vn ch s hu ca doanh nghip.
Bn C: Cc qu khc thuc vn ch s hu tng do c trch lp t li nhun sau thu.
S d bn C: S qu khc thuc vn ch s hu hin c.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) Trch lp qu khc thuc vn ch s hu t li nhun sau thu thu nhp doanh nghip, ghi:
N TK 421 - Li nhun sau thu cha phn phi
C TK 418 - Cc qu khc thuc vn ch s hu.
b) Khi s dng qu, ghi:
N TK 418 - Cc qu khc thuc vn ch s hu
C cc TK111, 112.
c) Khi doanh nghip b sung vn iu l t cc Qu khc thuc vn ch s hu, doanh nghip phi kt chuyn sang
N TK 418 - Cc qu khc thuc vn ch s hu
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu (4111).
c ngun vn ch s hu. Cc qu khc thuc ngun vn ch s hu c hnh thnh t li nhun sau thu. Vic trch v s dng qu kh

nh nghip phi kt chuyn sang Vn u t ca ch s hu, ghi:


u. Vic trch v s dng qu khc thuc ngun vn ch s hu phi theo chnh sch ti chnh hin hnh i vi tng loi doanh nghip ho
i vi tng loi doanh nghip hoc theo quyt nh ca ch s hu.
Ti khon 419 C phiu qu
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh gi tr hin c v tnh hnh bin ng tng gim ca s c phiu do cc cng ty c
C phiu qu l c phiu do cng ty pht hnh v c mua li bi chnh cng ty pht hnh, nhng n khng b hu
b) Gi tr c phiu qu c phn nh trn ti khon ny theo gi thc t mua li bao gm gi mua li v cc chi ph
c) Cui k k ton, khi lp Bo co ti chnh, gi tr thc t ca c phiu qu c ghi gim Vn u t ca ch s h
d) Ti khon ny khng phn nh tr gi c phiu m cng ty mua ca cc cng ty c phn khc v mc ch nm gi
) Tr gi vn ca c phiu qu khi ti pht hnh, hoc khi s dng tr c tc, thng... c tnh theo phng p
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 419 C phiu qu
Bn n: Tr gi thc t c phiu qu khi mua vo.
Bn C: Tr gi thc t c phiu qu c ti pht hnh, chia c tc hoc hu b.
S d bn N: Tr gi thc t c phiu qu hin ang do cng ty nm gi.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) K ton mua li c phiu do chnh cng ty pht hnh:
- Khi cng ty hon tt cc th tc mua li s c phiu do chnh cng ty pht hnh theo lut nh, k ton thc hi
N TK 419 - C phiu qu (gi mua li c phiu)
C cc TK 111, 112.
- Trong qu trnh mua li c phiu, khi pht sinh chi ph lin quan trc tip n vic mua li c phiu, ghi:
N TK 419 - C phiu qu
C cc TK 111, 112.
b) Ti pht hnh c phiu qu:
- Khi ti pht hnh c phiu qu vi gi cao hn gi thc t mua li, ghi:
N cc TK 111,112 (tng gi thanh ton ti pht hnh c phiu)
C TK 419 - C phiu qu (gi thc t mua li c phiu)
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu (4112) (s chnh lch gia gi ti pht hnh cao hn gi thc t mua li c p
- Khi ti pht hnh c phiu qu ra th trng vi gi thp hn gi thc t mua vo c phiu, ghi:
N cc TK 111,112 (tng gi thanh ton ti pht hnh c phiu)
N TK 4112- Thng d vn c phn (gi ti pht hnh thp hn gi mua li)
C TK 419 - C phiu qu (gi thc t mua li c phiu).
c) Khi hu b s c phiu qu, ghi:
N TK 4111 - Vn gp ca ch s hu (mnh gi ca s c phiu hu b);
N TK 4112 - Thng d vn c phn (gi mua li cao hn mnh gi)
C TK 419 - C phiu qu (gi thc t mua li c phiu).
d) Khi c quyt nh ca Hi ng qun tr ( thng qua i hi c ng) chia c tc bng c phiu qu:
- Trng hp gi pht hnh c phiu qu ti ngy tr c tc bng c phiu cao hn gi thc t mua vo ca c phi
N TK 421- Li nhun sau thu cha phn phi (gi pht hnh c phiu)
C TK 419 - C phiu qu (theo gi thc t mua li c phiu qu)
C TK 4112 - Thng d vn c phn (s chnh lch gia gi mua li c phiu qu thp hn gi pht hnh ti ngy tr
- Trng hp gi pht hnh c phiu qu ti ngy tr c tc bng c phiu thp hn gi thc t mua vo ca c phi
N TK 421- Li nhun sau thu cha phn phi (gi pht hnh c phiu)
N TK 4112 - Thng d vn c phn (s chnh lch gia gi mua li c phiu qu cao hn gi pht hnh ti ngy tr
C TK 419 - C phiu qu (theo gi thc t mua c phiu qu).
ca s c phiu do cc cng ty c phn mua li trong s c phiu do cng ty pht hnh ra cng chng sau s ti pht hnh li (
ht hnh, nhng n khng b hu b v s c ti pht hnh tr li trong khong thi gian theo quy nh ca php lut v chng khon. C
ao gm gi mua li v cc chi ph lin quan trc tip n vic mua li c phiu, nh chi ph giao dch, thng tin
hi gim Vn u t ca ch s hu trn Bng CKT bng cch ghi s m (...).
phn khc v mc ch nm gi u t
ng... c tnh theo phng php bnh qun gia quyn.

theo lut nh, k ton thc hin th tc thanh ton tin cho cc c ng theo gi tho thun mua, bn v nhn c phiu v, ghi:

mua li c phiu, ghi:

cao hn gi thc t mua li c phiu).


c phiu, ghi:

c bng c phiu qu:


gi thc t mua vo ca c phiu qu, ghi:

p hn gi pht hnh ti ngy tr c tc).


gi thc t mua vo ca c phiu qu, ghi:

o hn gi pht hnh ti ngy tr c tc).


g sau s ti pht hnh li (gi l c phiu qu).
ca php lut v chng khon. Cc c phiu qu do cng ty nm gi khng c nhn c tc, khng c quyn bu c hay tham gia chia ph

nhn c phiu v, ghi:


yn bu c hay tham gia chia phn ti sn khi cng ty gii th. Khi chia c tc cho cc c phn, cc c phiu qu ang do cng ty nm gi
u qu ang do cng ty nm gi c coi l c phiu cha bn.
Ti khon 421 Li nhun sau thu cha phn phi
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh kt qu kinh doanh (li, l) sau thu thu nhp doanh nghip v tnh hnh phn c
b) Vic phn chia li nhun hot ng kinh doanh ca doanh nghip phi m bo r rng, rnh mch v theo n
c) Phi hch ton chi tit kt qu hot ng kinh doanh ca tng nm ti chnh (nm trc, nm nay), ng thi th
d) Khi p dng hi t do thay i chnh sch k ton v iu chnh hi t cc sai st trng yu ca cc nm trc nh
) Cng ty m c phn phi li nhun cho ch s hu khng vt qu mc li nhun sau thu cha phn phi t
i vi tt c cc doanh nghip, khi phn phi li nhun cn cn nhc n cc khon mc phi tin t nm trong li
- Khon li do nh gi li ti sn mang i gp vn; do nh gi li cc khon mc tin t; do nh gi li cc cng c
- Cc khon mc phi tin t khc
e) Trong hot ng hp ng hp tc kinh doanh (BCC) chia li nhun sau thu, doanh nghip phi theo di ring k
g) i vi c tc u i phi tr: Doanh nghip phi loi khon c tc u i phi tr theo bn cht ca c phiu u
- Nu c phiu u i c phn loi l n phi tr, k ton khng ghi nhn c tc phi tr t li nhun sau thu ch
- Nu c phiu u i c phn loi l vn ch s hu, khon c tc u i phi tr c k ton tng t nh v
h) Doanh nghip phi theo di trong h thng qun tr ni b s l tnh thu v s l khng tnh thu, trong :
- Khon l tnh thu l khon l to ra bi cc khon chi ph c tr khi xc nh thu nhp chu thu;
- Khon l khng tnh thu l khon l to ra bi cc khon chi ph khng c tr khi xc nh thu nhp chu thu.
Khi chuyn l theo quy nh ca php lut, doanh nghip ch c chuyn phn l tnh thu lm cn c gim tr s
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 421 Li nhun sau thu cha phn phi
Bn N:
- S l v hot ng kinh doanh ca doanh nghip;
- Trch lp cc qu ca doanh nghip;
- Chia c tc, li nhun cho cc ch s hu;
- B sung vn u t ca ch s hu;
Bn C:
- S li nhun thc t ca hot ng kinh doanh ca doanh nghip trong k;
- S l ca cp di c cp trn cp b;
- X l cc khon l v hot ng kinh doanh.
Ti khon 421 c th c s d N hoc s d C.
S d bn N: S l hot ng kinh doanh cha x l.
S d bn C: S li nhun sau thu cha phn phi hoc cha s dng.
Ti khon 421- Li nhun sau thu cha phn phi, c 2 ti khon cp 2:
- Ti khon 4211 - Li nhun sau thu cha phn phi nm trc: Phn nh kt qu hot ng kinh doanh, tnh hn
u nm sau, k ton kt chuyn s d u nm t TK 4212 Li nhun sau thu cha phn phi nm nay sang TK
- Ti khon 4212 - Li nhun sau thu cha phn phi nm nay: Phn nh kt qu kinh doanh, tnh hnh phn chia l
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) Cui k k ton, kt chuyn kt qu hot ng kinh doanh:
- Trng hp li, ghi:
N TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh
C TK 421- Li nhun sau thu cha phn phi (4212).
- Trng hp l, ghi:
N TK 421 - Li nhun sau thu cha phn phi (4212)
C TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh.
b) Khi c quyt nh hoc thng bo tr c tc, li nhun c chia cho cc ch s hu, ghi:
N TK 421 - Li nhun sau thu cha phn phi
C TK 338 - Phi tr, phi np khc (3388).
Khi tr tin c tc, li nhun, ghi:
N TK 338 - Phi tr, phi np khc (3388)
C cc TK 111, 112,... (s tin thc tr).
c) Trng hp Cng ty c phn tr c tc bng c phiu (pht hnh thm c phiu t ngun Li nhun sau thu ch
N TK 421 - Li nhun sau thu cha phn phi
C TK 4111- Vn gp ca ch s hu (mnh gi)
C TK 4112 - Thng d vn c phn (s chnh lch gia gi pht hnh cao hn mnh gi) (nu c).
d) Cc doanh nghip khng phi l cng ty c phn khi quyt nh b sung vn u t ca ch s hu t li nhun
N TK 421 - Li nhun sau thu cha phn phi
C TK 4111 - Vn gp ca ch s hu.
) Khi trch qu t kt qu hot ng kinh doanh (phn li nhun li ca doanh nghip), ghi:
N TK 421 - Li nhun sau thu cha phn phi
C TK 414 - Qu u t pht trin.
C TK 418 - Cc qu khc thuc vn ch s hu.
C TK 353 - Qu khen thng, phc li (3531, 3532, 3534).
e) u nm ti chnh, kt chuyn li nhun sau thu cha phn phi nm nay sang li nhun sau thu cha phn p
- Trng hp TK 4212 c s d C (li), ghi:
N TK 4212 - Li nhun sau thu cha phn phi nm nay
C TK 4211 - Li nhun sau thu cha phn phi nm trc.
- Trng hp TK 4212 c s d N (l), ghi:
N TK 4211 - Li nhun sau thu cha phn phi nm trc
C TK 4212 - Li nhun sau thu cha phn phi nm nay.
g) K ton x l li nhun sau thu cha phn phi trc khi chuyn doanh nghip 100% vn Nh nc thnh cng
- K ton x l cc khon n phi tr trc khi chuyn thnh cng ty c phn
i vi cc khon n vay Ngn hng thng mi Nh nc v Ngn hng Pht trin Vit Nam qu hn nhng do
N TK 335 - Chi ph phi tr (li vay c xa)
C TK 421 - Li nhun sau thu cha phn phi (phn li vay hch ton vo chi ph cc k trc nay c xa)
C TK 635 - Chi ph ti chnh (phn li vay hch ton vo chi ph ti chnh trong k ny).
- K ton khon chnh lch gia gi tr thc t phn vn Nh nc ti thi im doanh nghip 100% Vn Nh nc
+ Trng hp gi tr thc t phn vn Nh nc ti thi im doanh nghip chuyn thnh Cng ty c phn ln hn
N TK 421 - Li nhun sau thu cha phn phi
C TK 3385 - Phi tr v c phn ho.
+ Trng hp gi tr thc t phn vn nh nc ti thi im doanh nghip chuyn sang Cng ty c phn nh hn
N TK 138 - Phi thu khc (1388)
C TK 421 - Li nhun sau thu cha phn phi.
+ Trng hp chnh lch gim do nguyn nhn khch quan, hoc ch quan nhng v l do bt kh khng m ngi
N TK 3385 - Phi tr v c phn ha
C TK 421 - Li nhun sau thu cha phn phi.
- K ton chuyn li nhun sau thu cha phn phi thnh vn nh nc ti doanh nghip ti thi im chnh thc
N TK 421 - Li nhun sau thu cha phn phi
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu.
oanh nghip v tnh hnh phn chia li nhun hoc x l l ca doanh nghip.
r rng, rnh mch v theo ng chnh sch ti chnh hin hnh.
m trc, nm nay), ng thi theo di chi tit theo tng ni dung phn chia li nhun ca doanh nghip (trch lp cc qu, b sung Vn
trng yu ca cc nm trc nhng nm nay mi pht hin dn n phi iu chnh s d u nm phn li nhun cha phn chia th k
hun sau thu cha phn phi trn Bo co ti chnh hp nht sau khi loi tr nh hng ca cc khon li do ghi nhn t giao dch mu
n mc phi tin t nm trong li nhun sau thu cha phn phi c th nh hng n lung tin v kh nng chi tr c tc, li nhun ca
n t; do nh gi li cc cng c ti chnh;

anh nghip phi theo di ring kt qu ca BCC lm cn c phn phi li nhun hoc chia l cho cc bn. Doanh nghip l bn np v q
theo bn cht ca c phiu u i v nguyn tc:
phi tr t li nhun sau thu cha phn phi;
r c k ton tng t nh vic tr c tc ca c phiu ph thng.
khng tnh thu, trong :
hu nhp chu thu;
khi xc nh thu nhp chu thu.
tnh thu lm cn c gim tr s thu phi np trong tng lai.

hot ng kinh doanh, tnh hnh phn chia li nhun hoc x l l thuc cc nm trc. Ti khon 4211 cn dng phn nh s iu ch
a phn phi nm nay sang TK 4211 Li nhun sau thu cha phn phi nm trc.
nh doanh, tnh hnh phn chia li nhun v x l l ca nm nay.
ngun Li nhun sau thu cha phn phi) ghi:

h gi) (nu c).


t ca ch s hu t li nhun hot ng kinh doanh (phn li nhun li ca doanh nghip), ghi:

nghip), ghi:

i nhun sau thu cha phn phi nm trc, ghi:

100% vn Nh nc thnh cng ty c phn

Vit Nam qu hn nhng do doanh nghip b l, khng cn vn nh nc, khng thanh ton c, doanh nghip phi lm cc th tc,

h cc k trc nay c xa)

anh nghip 100% Vn Nh nc chuyn sang Cng ty c phn so vi gi tr thc t phn vn Nh nc ti thi im xc nh gi tr doanh
thnh Cng ty c phn ln hn gi tr thc t phn vn Nh nc ti thi im xc nh gi tr doanh nghip th s chnh lch tng (li) p

sang Cng ty c phn nh hn gi tr thc t phn vn Nh nc ti thi im xc nh gi tr doanh nghip th phn nh s chnh lch gi

v l do bt kh khng m ngi c trch nhim bi thng khng c kh nng thc hin vic bi thng v c c quan c thm quy

nghip ti thi im chnh thc chuyn sang cng ty c phn: Ti thi im doanh nghip chnh thc chuyn thnh cng ty c phn, k to
rch lp cc qu, b sung Vn u t ca ch s hu, chia c tc, li nhun cho cc c ng, cho cc nh u t).
li nhun cha phn chia th k ton phi iu chnh tng hoc gim s d u nm ca TK 4211 Li nhun sau thu cha phn phi nm
n li do ghi nhn t giao dch mua gi r (bt li thng mi hay cn gi l li th thng mi m). Trng hp mc li nhun sau thu ch
ng chi tr c tc, li nhun ca doanh nghip, nh:

n. Doanh nghip l bn np v quyt ton thu TNDN thay cc bn trong BCC ch phn nh phn li nhun tng ng vi phn ca mnh

n dng phn nh s iu chnh tng hoc gim s d u nm ca TK 4211 khi p dng hi t do thay i chnh sch k ton v iu c
anh nghip phi lm cc th tc, h s ngh khoanh n, gin n, xo n li vay ngn hng theo quy nh ca php lut hin hnh. Khi c

thi im xc nh gi tr doanh nghip.


ip th s chnh lch tng (li) phi np vo qu h tr sp xp doanh nghip theo quy nh ca php lut (nh ti Tp on, Tng cng ty,

p th phn nh s chnh lch gim (l), ghi:

c c quan c thm quyn xem xt, quyt nh s dng s tin thu t bn c phn ny b p tn tht sau khi tr i phn

yn thnh cng ty c phn, k ton chuyn ton b s d C Li nhun sau thu cha phn phi sang Vn u t ca ch s hu, ghi:
n sau thu cha phn phi nm trc trn s k ton v iu chnh tng hoc gim ch tiu Li nhun sau thu cha phn phi trn B
hp mc li nhun sau thu cha phn phi trn Bo co ti chnh hp nht cao hn mc li nhun sau thu cha phn phi trn Bo c

tng ng vi phn ca mnh c hng, khng c phn nh ton b kt qu ca BCC trn ti khon ny tr khi c quyn kim sot

i chnh sch k ton v iu chnh hi t cc sai st trng yu ca nm trc, nm nay mi pht hin.
h ca php lut hin hnh. Khi c quyt nh xo n li vay, ghi:

(nh ti Tp on, Tng cng ty, cng ty m hoc qu h tr sp xp doanh nghip ti Tng Cng ty u t v kinh doanh vn Nh nc),

tn tht sau khi tr i phn c bo him bi thng (nu c) ghi:

u t ca ch s hu, ghi:
au thu cha phn phi trn Bng Cn i k ton theo quy nh ti Chun mc k ton Thay i chnh sch k ton, c tnh k ton v
thu cha phn phi trn Bo co ti chnh ca ring cng ty m v nu s li nhun quyt nh phn phi vt qu s li nhun sau thu

ny tr khi c quyn kim sot i vi BCC.


v kinh doanh vn Nh nc), ghi:
sch k ton, c tnh k ton v cc sai st v Chun mc k ton Thu thu nhp doanh nghip.
i vt qu s li nhun sau thu cha phn phi trn Bo co ti chnh ring, cng ty m ch thc hin vic phn phi sau khi iu chu
c phn phi sau khi iu chuyn li nhun t cc cng ty con v cng ty m.
Ti khon 441 Ngun vn u t xy dng c bn
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh s hin c v tnh hnh tng, gim ngun vn u t XDCB ca doanh nghip. N
b) Mi khi cng tc xy dng v mua sm TSC hon thnh, ti sn c bn giao a vo s dng cho sn xut, ki
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 441 Ngun vn u t xy dng c bn
Bn N: S vn u t XDCB gim do:
- Xy dng mi v mua sm TSC hon thnh, bn giao a vo s dng v quyt ton vn u t c duyt;
- Np li s vn u t XDCB s dng khng ht cho n v cp trn, cho Nh nc.
Bn C: Ngun vn u t XDCB tng do:
- Ngn sch Nh nc hoc cp trn cp vn u t XDCB;
- Nhn vn u t XDCB do c ti tr, vin tr;
- B sung t qu u t pht trin.
S d bn C: S vn u t XDCB hin c ca doanh nghip cha s dng hoc s dng nhng cng tc XDCB
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) Nhn c vn u t XDCB bng tin mt, tin gi Ngn hng, ghi:
N cc TK 111, 112
C TK 441 - Ngun vn u t XDCB.
b) Trng hp nhn vn u t XDCB do Ngn sch cp theo d ton c giao:
- Khi c giao d ton chi u t XDCB, doanh nghip ch ng theo di v ghi chp thng tin v khon mc ny
- Khi rt d ton chi u t XDCB s dng, cn c vo tnh hnh s dng d ton chi u t xy dng hch to
N TK 111- Tin mt
N cc TK 152, 153, 331,...
N TK 133- Thu GTGT c khu tr
N TK 241- XDCB d dang (rt d ton chi trc tip)
C TK 441 - Ngun vn u t XDCB.
c) Khi cha c giao d ton chi u t XDCB, n v c Kho bc cho tm ng vn u t, khi nhn c vn t
N cc TK 111,112
C TK 338- Phi tr, phi np khc (3388).
d) Khi d ton chi u t XDCB c giao, n v phi thc hin cc th tc thanh ton hon tr Kho bc khon
N TK 338- Phi tr, phi np khc (3388)
C TK 441 - Ngun vn u t XDCB.
) Nhn vn u t XDCB tr cc khon vay, n ghi:
N cc TK 336, 338, 341...
C TK 441 - Ngun vn u t XDCB.
e) B sung vn u t XDCB bng qu u t pht trin, ghi:
N TK 414 - Qu u t pht trin
C TK 441 - Ngun vn u t XDCB.
g) Khi cng tc xy dng c bn v mua sm ti sn c nh bng ngun vn u t XDCB hon thnh, bn giao a
N TK 211 - TSC hu hnh
N TK 213 - TSC v hnh
C TK 241 - Xy dng c bn d dang.
h) Khi tr li vn u t XDCB cho Ngn sch Nh nc, cho n v cp trn, ghi:
N TK 441 - Ngun vn u t XDCB
C cc TK 111, 112.
i) Khi doanh nghip b sung vn iu l t ngun vn u t XDCB, doanh nghip phi kt chuyn sang Vn u t
N TK 441- Ngun vn u t XDCB
C TK 4111 - Vn gp ca ch s hu (4111).
u t XDCB ca doanh nghip. Ngun vn u t XDCB ca doanh nghip c hnh thnh do Ngn sch cp hoc n v cp trn cp. Vn
a vo s dng cho sn xut, kinh doanh, k ton phi tin hnh cc th tc quyt ton vn u t ca tng cng trnh, hng mc cng tr

on vn u t c duyt;

s dng nhng cng tc XDCB cha hon thnh hoc hon thnh nhng quyt ton cha c duyt.

p thng tin v khon mc ny trong phn thuyt minh Bo co ti chnh.


chi u t xy dng hch ton vo cc ti khon c lin quan, ghi:

n u t, khi nhn c vn tm ng ca Kho bc, ghi:

on hon tr Kho bc khon vn tm ng. Khi c Kho bc chp nhn cc chng t thanh ton, ghi:

XDCB hon thnh, bn giao a vo sn xut, kinh doanh: K ton ghi tng gi tr TSC do u t XDCB, mua sm TSC hon thnh, ghi:

hi kt chuyn sang Vn u t ca ch s hu, ghi:


p hoc n v cp trn cp. Vn u t XDCB ca n v c dng cho vic u t xy dng mi, ci to, m rng c s sn xut, kinh do
ng cng trnh, hng mc cng trnh. Khi quyt ton vn u t c duyt, k ton phi ghi gim ngun vn u t XDCB, ghi tng Vn

mua sm TSC hon thnh, ghi:


m rng c s sn xut, kinh doanh v mua sm TSC i mi cng ngh. Cng tc u t XDCB doanh nghip phi chp hnh v t
n u t XDCB, ghi tng Vn u t ca ch s hu .
anh nghip phi chp hnh v tn trng cc quy nh v qun l u t v xy dng c bn hin hnh.
Ti khon 461 Ngun kinh ph s nghip
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh tnh hnh tip nhn, s dng v quyt ton s kinh ph s nghip, kinh ph d n
Ngun kinh ph s nghip, kinh ph d n l khon kinh ph do Ngn sch Nh nc hoc cp trn cp cho n v, h
b) Ngun kinh ph s nghip, ngun kinh ph d n phi c hch ton chi tit theo tng ngun hnh thnh: Ngn
c) Ngun kinh ph s nghip, ngun kinh ph d n phi c s dng ng mc ch, ni dung hot ng, ng ti
d) Trng hp ngun kinh ph c NSNN cp th ty theo tng phng thc cp pht kinh ph s nghip ca Ngn
- Nu Ngn sch Nh nc cp kinh ph bng lnh chi tin, khi nhn c giy bo C, s tin vo ti khon ca
- Nu Ngn sch Nh nc cp kinh ph bng hnh thc giao d ton chi s nghip, d n, khi nhn c thng bo
) Cui mi nm ti chnh, n v phi lm th tc quyt ton tnh hnh tip nhn v s dng ngun kinh ph s ngh
e) Cui nm ti chnh, nu s chi hot ng bng ngun kinh ph s nghip cha c duyt quyt ton, th k ton
2. Kt cu v ni dung phi nh ca ti khon 461 Ngun kinh ph s nghip
Bn N:
- S chi bng ngun kinh ph s nghip, ngun kinh ph d n c duyt quyt ton vi ngun kinh ph s nghi
- S kinh ph s nghip, kinh ph d n s dng khng ht hon li cho NSNN hoc np tr cp trn.
Bn C:
- S kinh ph s nghip, kinh ph d n thc nhn ca Ngn sch hoc cp trn;
- Cc khon thu s nghip pht sinh ti n v c b sung ngun kinh ph s nghip.
S d bn C: S kinh ph s nghip, kinh ph d n nhn ca Ngn sch hoc cp trn cp nhng cha s dng
Ti khon 461 - Ngun kinh ph s nghip, c 2 ti khon cp 2:
- Ti khon 4611 - Ngun kinh ph s nghip nm trc: Phn nh s kinh ph s nghip, kinh ph d n thuc nm
- Ti khon 4612 - Ngun kinh ph s nghip nm nay: Phn nh ngun kinh ph s nghip, kinh ph d n c
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) Nhn kinh ph s nghip, kinh ph d n do Ngn sch Nh nc cp bng lnh chi tin hoc kinh ph s nghip d
N cc TK 111, 112
C TK 461 - Ngun kinh ph s nghip (4612).
b) Khi rt d ton chi s nghip, d n v nhp qu hoc mua vt t, dng c hoc thanh ton trc tip cho ngi
N TK 111 - Tin mt
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn
N TK 161 - Chi s nghip (1612)
N cc TK 152, 153, ...
C TK 461 - Ngun kinh ph s nghip (4612).
c) Cc khon thu s nghip pht sinh ti n v (nu c), ghi:
N cc TK 111, 112, ...
C TK 461 - Ngun kinh ph s nghip (4612).
d) Nhn kinh ph s nghip bng TSC do Ngn sch cp, n v cp trn cp hoc c vin tr khng hon li b
N TK 211 - TSC hu hnh
N TK 213 - TSC v hnh
C TK 461 - Ngun kinh ph s nghip.
ng thi, ghi:
N TK 161 - Chi s nghip
C TK 466 - Ngun kinh ph hnh thnh TSC.
) Cui k k ton nm, n v cn c s d tin mt, tin gi thuc ngun kinh ph s nghip, kinh ph d n nu p
N TK 461 - Ngun kinh ph s nghip
C cc TK 111, 112.
Nu s kinh ph s nghip, kinh ph d n s dng khng ht c gi li chuyn thnh ngun kinh ph nm sau
e) Khi bo co quyt ton chi s nghip, chi d n c duyt ngay trong nm, ghi:
N TK 461 - Ngun kinh ph s nghip (4612)
C TK 161 - Chi s nghip (1612) (s chi c duyt).
g) Nu n cui nm bo co quyt ton chi s nghip, d n cha c duyt:
- Kt chuyn chi s nghip, chi d n nm nay thnh chi s nghip, chi d n nm trc, ghi:
N TK 161- Chi s nghip (1611 - Chi s nghip nm trc)
C TK 161- Chi s nghip (1612 - Chi s nghip nm nay).
- ng thi kt chuyn ngun kinh ph s nghip, kinh ph d n nm nay thnh ngun kinh ph s nghip, kinh ph
N TK 461- Ngun kinh ph s nghip (4612)
C TK 461 - Ngun kinh ph s nghip (4611).
h) Khi bo co quyt ton chi s nghip, chi d n nm trc c duyt, ghi:
N TK 461 - Ngun kinh ph s nghip (4611)
C TK 161 - Chi s nghip (1611).
i) Ngun kinh ph s nghip ca nm trc c xc nh cn tha khi xt duyt bo co quyt ton nm, c ch
N TK 461- Ngun kinh ph s nghip (4611)
C TK 461- Ngun kinh ph s nghip (4612).
nh ph s nghip, kinh ph d n ca n v. Ti khon ny ch s dng cc n v c Nh nc hoc n v cp trn cp pht kinh ph
hoc cp trn cp cho n v, hoc c Chnh ph, cc t chc, c nhn trong nc v nc ngoi vin tr, ti tr trc tip thc hin cc
o tng ngun hnh thnh: Ngn sch Nh nc cp, n v cp trn cp, nhn vin tr, ti tr ca t chc, c nhn, t thu s nghip ca
ch, ni dung hot ng, ng tiu chun, nh mc ca Nh nc, ca n v cp trn v trong phm vi d ton c duyt.
ht kinh ph s nghip ca Ngn sch Nh nc ghi s k ton:
C, s tin vo ti khon ca n v, k ton ng thi ghi tng tin gi v ghi tng ngun kinh ph s nghip;
d n, khi nhn c thng bo hoc khi rt d ton chi s nghip, d n chi, n v phi thuyt minh trn Bo co ti chnh, ng th
s dng ngun kinh ph s nghip vi c quan ti chnh, c quan ch qun v vi tng c quan, t chc cp pht kinh ph theo chnh sch
c duyt quyt ton, th k ton kt chuyn ngun kinh ph s nghip nm nay sang ngun kinh ph s nghip nm trc.

ton vi ngun kinh ph s nghip, ngun kinh ph d n;


np tr cp trn.

p trn cp nhng cha s dng hoc s dng nhng cha c quyt ton.

hip, kinh ph d n thuc nm trc s dng nhng bo co quyt ton nm trc cha c duyt v s kinh ph s nghip nm tr
nghip, kinh ph d n c Ngn sch hoc cp trn cp trong nm nay, k c cc khon kinh ph s nghip nm trc cha s dng h

hi tin hoc kinh ph s nghip do cp trn cp bng tin, ghi:

thanh ton trc tip cho ngi bn hng, hoc chi trc tip, ghi:

c vin tr khng hon li bng TSC dng cho hot ng s nghip, hot ng d n, ghi:

s nghip, kinh ph d n nu phi np tr s kinh ph s nghip s dng khng ht cho Ngn sch Nh nc hoc cp trn, khi np tr, g
n thnh ngun kinh ph nm sau th khng thc hin bt ton trn.

un kinh ph s nghip, kinh ph d n nm trc, ghi:

o co quyt ton nm, c chuyn thnh ngun kinh ph s nghip nm nay, ghi:
n v cp trn cp pht kinh ph s nghip, kinh ph d n.
r, ti tr trc tip thc hin cc chng trnh mc tiu, d n c duyt, thc hin nhng nhim v kinh t, chnh tr, x hi do N
c nhn, t thu s nghip ca n v. ng thi, phi hch ton chi tit, tch bch ngun kinh ph s nghip nm nay v kinh ph s nghi
ton c duyt.

trn Bo co ti chnh, ng thi ghi C TK 461 "Ngun kinh ph s nghip" i ng vi cc TK c lin quan.
p pht kinh ph theo chnh sch ti chnh hin hnh. S kinh ph s dng cha ht c x l theo quyt nh ca c quan c thm quyn
hip nm trc.

v s kinh ph s nghip nm trc cha s dng ht. Khi bo co quyt ton nm trc c duyt, s chi bng ngun kinh ph s nghip
hip nm trc cha s dng ht khi xt duyt bo co quyt ton c chuyn thnh khon kinh ph ca nm nay. Ht nin k ton, s

c hoc cp trn, khi np tr, ghi:


v kinh t, chnh tr, x hi do Nh nc hoc cp trn giao khng v mc ch li nhun. Vic s dng ngun kinh ph s nghip, kinh ph
p nm nay v kinh ph s nghip nm trc.

nh ca c quan c thm quyn. n v ch c chuyn sang nm sau s kinh ph s nghip, d n cha s dng ht khi c c quan h

hi bng ngun kinh ph s nghip, kinh ph d n nm trc s c chuyn tr vo ti khon 461 "Ngun kinh ph s nghip" (4611- Ngu
a nm nay. Ht nin k ton, sang u nm sau s kinh ph thuc nm nay, nu cha c quyt ton s c chuyn t ti khon 4612
un kinh ph s nghip, kinh ph d n phi theo ng d ton c duyt v phi quyt ton vi c quan cp kinh ph. Ngun kinh ph s

s dng ht khi c c quan hoc cp c thm quyn chp nhn.

kinh ph s nghip" (4611- Ngun kinh ph s nghip nm trc). Cn s kinh ph s nghip nm trc cha s dng ht, ty theo quyt
c chuyn t ti khon 4612 "Ngun kinh ph s nghip nm nay" sang ti khon 4611 "Ngun kinh ph s nghip nm trc" theo
cp kinh ph. Ngun kinh ph s nghip cng c th c hnh thnh t cc khon thu s nghip pht sinh ti n v, nh thu vin ph ca

a s dng ht, ty theo quyt nh ca c quan ti chnh hoc cp c thm quyn, phi np li ngn sch hoc chuyn thnh ngun kinh
h s nghip nm trc" theo di cho n khi bo co quyt ton nm trc c duyt.
ti n v, nh thu vin ph ca cng nhn vin chc trong ngnh nm iu tr, iu dng ti bnh vin ca n v, thu hc ph, thu l ph

h hoc chuyn thnh ngun kinh ph nm nay.


ca n v, thu hc ph, thu l ph...
Ti khon 466 Ngun kinh ph hnh thnh ti sn c nh
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh s hin c v tnh hnh bin ng tng, gim ngun kinh ph hnh thnh TSC
b) Ghi gim ngun kinh ph hnh thnh TSC khi tnh hao mn TSC hoc nhng bn, thanh l, pht hin thiu
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 466 - Ngun kinh ph hnh thnh ti sn c nh
Bn N: Ngun kinh ph hnh thnh TSC gim, gm:
- Np tr Nh nc hoc iu chuyn TSC dng cho hot ng s nghip,hot ng d n theo quyt nh ca c
- Tnh hao mn TSC dng cho hot ng s nghip, d n;
- Nhng bn, thanh l TSC, pht hin thiu TSC dng cho hot ng s nghip, d n;
- Gi tr cn li ca TSC gim do nh gi li.
Bn C: Ngun kinh ph hnh thnh TSC tng, gm:
- u t, mua sm TSC hon thnh a vo s dng hot ng s nghip, d n:
- c cp kinh ph s nghip, kinh ph d n, c vin tr khng hon li bng TSC;
- Gi tr cn li ca TSC tng do nh gi li.
S d bn C: Ngun kinh ph hnh thnh TSC hin c n v.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) Trng hp c Ngn sch Nh nc, n v cp trn cp kinh ph bng TSC hoc dng kinh ph s nghip, d
N TK 211 - TSC hu hnh
N TK 213 - TSC v hnh
C cc TK 111, 112, 241, 331, 461,...
ng thi ghi:
N TK 161 - Chi s nghip
C TK 466 - Ngun kinh ph hnh thnh TSC.
b) Cui k k ton nm tnh hao mn TSC u t, mua sm bng ngun kinh ph s nghip, kinh ph d n dng ch
N TK 466 - Ngun kinh ph hnh thnh TSC
C TK 214 - Hao mn TSC.
c) Khi nhng bn, thanh l TSC dng cho hot ng s nghip, d n:
- Ghi gim TSC nhng bn, thanh l:
N TK 466 - Ngun kinh ph hnh thnh TSC (gi tr cn li)
N TK 214 - Hao mn TSC (gi tr hao mn)
C TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi)
C TK 213 - TSC v hnh (nguyn gi).
- S thu, cc khon chi v chnh lch thu, chi v nhng bn, thanh l TSC u t bng ngun kinh ph s nghip,
d) K ton chuyn giao ti sn l cc cng trnh phc li: i vi ti sn l cng trnh phc li c u t bng ngu
N TK 466 - Ngun kinh ph hnh thnh TSC
C TK 411 - Vn u t ca ch s hu.
un kinh ph hnh thnh TSC. Ch ghi tng ngun kinh ph hnh thnh TSC khi n v mua sm TSC, u t xy dng mi hoc nn
g bn, thanh l, pht hin thiu TSC khi kim k, np tr Nh nc hoc iu chuyn TSC cho n v khc theo lnh ca cp trn, ca Nh

ng d n theo quyt nh ca c quan Nh nc hoc cp c thm quyn;

oc dng kinh ph s nghip, d n, vin tr khng hon li mua sm TSC, u t XDCB, khi vic mua TSC, u t XDCB hon thnh

nghip, kinh ph d n dng cho hot ng s nghip, d n, ghi:

bng ngun kinh ph s nghip, kinh ph d n, c x l v hch ton theo quyt nh thanh l, nhng bn TSC ca cp c thm quy
phc li c u t bng ngun vn ngn sch Nh nc, nu doanh nghip c phn ha t doanh nghip 100% vn nh nc tip tc
, u t xy dng mi hoc nng cp, ci to, m rng c ghi tng nguyn gi TSC bng ngun kinh ph s nghip, kinh ph d n
c theo lnh ca cp trn, ca Nh nc.

TSC, u t XDCB hon thnh ti sn c a vo s dng cho hot ng s nghip, d n, ghi:

bn TSC ca cp c thm quyn.


ip 100% vn nh nc tip tc s dng cho mc ch kinh doanh, k ton ghi:
h s nghip, kinh ph d n c cp t NSNN hoc nhn vin tr, ti tr, a vo s dng cho hot ng s nghip, d n.
g s nghip, d n.
Ti khon 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
1. Nguyn tc k ton
1.1. Ti khon ny dng phn nh doanh thu bn hng v cung cp dch v ca doanh nghip trong mt k k to
1.2. Ti khon ny phn nh doanh thu ca hot ng sn xut, kinh doanh t cc giao dch v cc nghip v sau:
a) Bn hng: Bn sn phm do doanh nghip sn xut ra, bn hng ho mua vo v bn bt ng sn u t;
b) Cung cp dch v: Thc hin cng vic tho thun theo hp ng trong mt k, hoc nhiu k k ton, nh cu
c) Doanh thu khc.
1.3. iu kin ghi nhn doanh thu
a) Doanh nghip ch ghi nhn doanh thu bn hng khi ng thi tha mn cc iu kin sau:
- Doanh nghip chuyn giao phn ln ri ro v li ch gn lin vi quyn s hu sn phm, hng ha cho ngi m
- Doanh nghip khng cn nm gi quyn qun l hng ha nh ngi s hu hoc quyn kim sot hng ha;
- Doanh thu c xc nh tng i chc chn. Khi hp ng quy nh ngi mua c quyn tr li sn phm, h
- Doanh nghip hoc s thu c li ch kinh t t giao dch bn hng;
- Xc nh c cc chi ph lin quan n giao dch bn hng.
b) Doanh nghip ch ghi nhn doanh thu cung cp dch v khi ng thi tha mn cc iu kin sau:
- Doanh thu c xc nh tng i chc chn. Khi hp ng quy nh ngi mua c quyn tr li dch v m
- Doanh nghip hoc s thu c li ch kinh t t giao dch cung cp dch v ;
- Xc nh c phn cng vic hon thnh vo thi im bo co;
- Xc nh c chi ph pht sinh cho giao dch v chi ph hon thnh giao dch cung cp dch v .
1.4. Trng hp hp ng kinh t bao gm nhiu giao dch, doanh nghip phi nhn bit cc giao dch ghi nhn
- Trng hp hp ng kinh t quy nh vic bn hng v cung cp dch v sau bn hng (ngoi iu khon bo hn
- Trng hp hp ng quy nh bn bn hng chu trch nhim lp t sn phm, hng ha cho ngi mua th do
- Trng hp doanh nghip c ngha v phi cung cp cho ngi mua hng ha, dch v min ph hoc chit khu,
1.5. Doanh thu bn hng v cung cp dch v thun m doanh nghip thc hin c trong k k ton c th thp
Trng hp sn phm, hng ho, dch v tiu th t cc k trc, n k sau phi chit khu thng mi, gim
- Nu sn phm, hng ho, dch v tiu th t cc k trc, n k sau phi gim gi, phi chit khu thng m
- Trng hp Sn phm, hng ho, dch v phi gim gi, phi chit khu thng mi, b tr li sau thi im pht h
1.6. Doanh thu trong mt s trng hp c xc nh nh sau:
1.6.1. Doanh thu bn hng, cung cp dch v khng bao gm cc khon thu gin thu phi np, nh thu GTGT (k
Trng hp khng tch ngay c s thu gin thu phi np ti thi im ghi nhn doanh thu, k ton c ghi nh
1.6.2. Trng hp trong k doanh nghip vit ho n bn hng v thu tin bn hng nhng n cui k vn
1.6.3. Trng hp xut hng ha khuyn mi, qung co nhng khch hng ch c nhn hng khuyn mi, qu
1.6.4. Trng hp doanh nghip c doanh thu bn hng v cung cp dch v bng ngoi t th phi quy i ngoi t
1.6.5. Doanh thu bn bt ng sn ca doanh nghip l ch u t phi thc hin theo nguyn tc:
a) i vi cc cng trnh, hng mc cng trnh m doanh nghip l ch u t (k c cc cng trnh, hng mc cng
- Bt ng sn hon thnh ton b v bn giao cho ngi mua, doanh nghip chuyn giao ri ro v li ch gn
- Doanh nghip khng cn nm gi quyn qun l bt ng sn nh ngi s hu bt ng sn hoc quyn kim s
- Doanh thu c xc nh tng i chc chn;
- Doanh nghip thu c hoc s thu c li ch kinh t t giao dch bn bt ng sn;
- Xc nh c chi ph lin quan n giao dch bn bt ng sn.
b) i vi cc cng trnh, hng mc cng trnh m doanh nghip l ch u t (k c cc cng trnh, hng mc cng
c) i vi bt ng sn phn l bn nn, nu chuyn giao nn t cho khch hng (khng ph thuc lm xon
- chuyn giao ri ro v li ch gn lin vi quyn s dng t cho ngi mua;
- Doanh thu c xc nh tng i chc chn;
- Xc nh c chi ph lin quan n giao dch bn nn t;
- Doanh nghip thu c hoc chc chn s thu c li ch kinh t t giao dch bn nn t.
1.6.6. i vi hng ho nhn bn i l, k gi theo phng thc bn ng gi hng hoa hng, doanh thu l phn
1.6.7. i vi hot ng dch v y thc xut nhp khu, doanh thu l ph y thc n v c hng.
1.6.8. i vi n v nhn gia cng vt t, hng ho, doanh thu l s tin gia cng thc t c hng, khng bao
1.6.9. Trng hp bn hng theo phng thc tr chm, tr gp, doanh thu c xc nh theo gi bn tr tin ng
1.6.10. Nguyn tc ghi nhn doanh thu i vi giao dch bn hng ha, cung cp dch v theo chng trnh dnh ch
a) c im ca giao dch bn hng ha, cung cp dch v theo chng trnh dnh cho khch hng truyn thng: G
- Khi mua hng ha, dch v, khch hng c tch im thng khi t s im theo quy nh s c nhn
- Ngi bn phi xc nh c gi tr hp l ca hng ha, dch v s phi cung cp min ph hoc s tin s chit
- Chng trnh phi c gii hn v thi gian c th, r rng, nu qu thi hn theo quy nh ca chng trnh m k
- Sau khi nhn hng ha, dch v min ph hoc c chit khu gim gi, ngi mua b tr s im tch ly theo qu
- Vic cung cp hng ha, dch v min ph hoc chit khu, gim gi cho ngi mua khi t s im thng c
b) Nguyn tc k ton
- Ti thi im bn hng ha, cung cp dch v, ngi bn phi xc nh ring gi tr hp l ca hng ha, dch v p
- Doanh thu c ghi nhn l tng s tin phi thu hoc thu tr i gi tr hp l ca hng ha, dch v phi cung
- Khi ngi mua t c cc iu kin theo quy nh ca chng trnh, vic x l khon doanh thu cha thc hin
+ Trng hp ngi bn trc tip cung cp hng ha, dch v min ph hoc chit khu, gim gi cho ngi mua: K
+ Trng hp bn th ba c ngha v cung cp hng ha, dch v min ph hoc chit khu, gim gi cho ngi mu
1.6.11. Nguyn tc ghi nhn v xc nh doanh thu ca hp ng xy dng
a) Doanh thu ca hp ng xy dng bao gm:
- Doanh thu ban u c ghi trong hp ng;
- Cc khon tng, gim khi thc hin hp ng, cc khon tin thng v cc khon thanh ton khc nu cc khon
+ Doanh thu ca hp ng c th tng hay gim tng thi k, v d: Nh thu v khch hng c th ng vi nh
+ Khon tin thng l cc khon ph thm tr cho nh thu nu nh thu thc hin hp ng t hay vt mc y
- Khon thanh ton khc m nh thu thu c t khch hng hay mt bn khc b p cho cc chi ph khng b
+ Cc cuc tho thun t c kt qu l khch hng s chp thun bi thng;
+ Khon thanh ton khc c khch hng chp thun v c th xc nh c mt cch ng tin cy.
b) Ghi nhn doanh thu ca hp ng xy dng theo 1 trong 2 trng hp sau:
- Trng hp hp ng xy dng quy nh nh thu c thanh ton theo tin k hoch, khi kt qu thc hin
- Trng hp hp ng xy dng quy nh nh thu c thanh ton theo gi tr khi lng thc hin, khi kt qu
c) Khi kt qu thc hin hp ng xy dng khng th c tnh c mt cch ng tin cy, th:
- Doanh thu ch c ghi nhn tng ng vi chi ph ca hp ng pht sinh m vic c hon tr l tng
- Chi ph ca hp ng ch c ghi nhn l chi ph trong k khi cc chi ph ny pht sinh.
1.6.12. i vi trng hp cho thu ti sn, c nhn trc tin cho thu ca nhiu k th vic ghi nhn doanh thu
Trng hp thi gian cho thu chim trn 90% thi gian s dng hu ch ca ti sn, doanh nghip c th la chn
+ Bn i thu khng c quyn hy ngang hp ng thu v doanh nghip cho thu khng c ngha v phi tr li s
+ S tin nhn trc t vic cho thu khng nh hn 90% tng s tin cho thu d kin thu c theo hp ng t
+ Hu nh ton b ri ro v li ch gn lin vi quyn s hu ti sn thu chuyn giao cho bn i thu;
+ Doanh nghip cho thu phi c tnh c tng i y gi vn ca hot ng cho thu.
Cc doanh nghip ghi nhn doanh thu trn tng s tin nhn trc trong trng hp ny phi thuyt minh trn B
+ Chnh lch v doanh thu v li nhun nu ghi nhn theo phng php phn b dn theo thi gian cho thu;
+ nh hng ca vic ghi nhn doanh thu trong k i vi kh nng to tin, ri ro trong vic suy gim doanh thu, l
1.6.13. i vi doanh nghip thc hin nhim v cung cp sn phm, hng ho, dch v theo yu cu ca Nh nc
1.6.14. Trng hp bn sn phm, hng ha km theo sn phm, hng ha, thit b thay th (phng nga trong nh
1.6.15. i vi khon ph qun l u t xy dng:
- i vi cc doanh nghip c giao qun l cc d n u t, xy dng s dng ngun vn NSNN hoc vn tri ph
- Trng hp doanh nghip lm nhim v qun l d n theo hp ng t vn th s thu theo hp ng c ghi n
1.6.16. Khng ghi nhn doanh thu bn hng, cung cp dch v i vi:
- Tr gi hng ho, vt t, bn thnh phm xut giao cho bn ngoi gia cng ch bin; Tr gi hng gi bn theo ph
- S tin thu c t vic bn sn phm sn xut th;
- Cc khon doanh thu hot ng ti chnh;
- Cc khon thu nhp khc.
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 511 Doanh thu bn hng v cung cp dch v
Bn N:
- Cc khon thu gin thu phi np (GTGT, TTB, XK, BVMT);
- Doanh thu hng bn b tr li kt chuyn cui k;
- Khon gim gi hng bn kt chuyn cui k;
- Khon chit khu thng mi kt chuyn cui k;
- Kt chuyn doanh thu thun vo ti khon 911 "Xc nh kt qu kinh doanh".
Bn C: Doanh thu bn sn phm, hng ho, bt ng sn u t v cung cp dch v ca doanh nghip thc hin
Ti khon 511 khng c s d cui k.
Ti khon 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v, c 6 ti khon cp 2:
- Ti khon 5111 - Doanh thu bn hng ho: Ti khon ny dng phn nh doanh thu v doanh thu thun ca kh
- Ti khon 5112 - Doanh thu bn cc thnh phm: Ti khon ny dng phn nh doanh thu v doanh thu thun
- Ti khon 5113 - Doanh thu cung cp dch v: Ti khon ny dng phn nh doanh thu v doanh thu thun ca
- Ti khon 5114 - Doanh thu tr cp, tr gi: Ti khon ny dng phn nh cc khon doanh thu t tr cp, tr
- Ti khon 5117 - Doanh thu kinh doanh bt ng sn u t: Ti khon ny dng phn nh doanh thu cho thu
- Ti khon 5118 - Doanh thu khc: Ti khon ny dng phn nh cc khon doanh thu ngoi doanh thu bn hn
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
3.1. Doanh thu ca khi lng sn phm (thnh phm, bn thnh phm), hng ho, dch v c xc nh l
a) i vi sn phm, hng ho, dch v, bt ng sn u t thuc i tng chu thu GTGT, thu tiu th c bi
N cc TK 111, 112, 131,... (tng gi thanh ton)
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (gi cha c thu)
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc.
b) Trng hp khng tch ngay c cc khon thu phi np, k ton ghi nhn doanh thu bao gm c thu phi n
N TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc.
3.2. Trng hp, doanh thu bn hng v cung cp dch v pht sinh bng ngoi t:
- Ngoi vic ghi s k ton chi tit s nguyn t thu hoc phi thu, k ton phi cn c vo t gi giao dch thc t
- Trng hp c nhn tin ng trc ca khch hng bng ngoi t th doanh thu tng ng vi s tin ng trc
3.3. i vi giao dch hng i hng khng tng t:
Khi xut sn phm, hng ho i ly vt t, hng ho, TSC khng tng t, k ton phn nh doanh thu bn hng
- Khi ghi nhn doanh thu, ghi:
N TK 131 - Phi thu ca khch hng (tng gi thanh ton)
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (gi cha c thu)
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc.
ng thi ghi nhn gi vn hng mang i trao i, ghi:
N TK 632 Gi vn hng bn
C cc TK 155, 156
- Khi nhn vt t, hng ho, TSC do trao i, k ton phn nh gi tr vt t, hng ho, TSC nhn c do trao
N cc TK 152, 153, 156, 211,... (gi mua cha c thu GTGT)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C TK 131 - Phi thu ca khch hng (tng gi thanh ton).
- Trng hp c thu thm tin do gi tr hp l ca sn phm, hng ho a i trao i ln hn gi tr hp l ca
N cc TK 111, 112 (s tin thu thm)
C TK 131 - Phi thu ca khch hng.
- Trng hp phi tr thm tin do gi tr hp l ca sn phm, hng ho a i trao i nh hn gi tr hp l ca
N TK 131 - Phi thu ca khch hng
C cc TK 111, 112, ...
3.4. Khi bn hng ho theo phng thc tr chm, tr gp:
- Khi bn hng tr chm, tr gp, k ton phn nh doanh thu bn hng theo gi bn tr tin ngay cha c thu, gh
N TK 131 - Phi thu ca khch hng
C TK 511- Doanh thu bn hng v cung cp dch v (gi bn tr tin ngay cha c thu)
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (3331, 3332).
C TK 3387 - Doanh thu cha thc hin (chnh lch gia tng s tin theo gi bn tr chm, tr gp vi gi bn tr
nh k, ghi nhn doanh thu tin li bn hng tr chm, tr gp trong k, ghi:
N TK 3387 - Doanh thu cha thc hin
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (li tr chm, tr gp).
3.5. Trng hp bn sn phm, hng ha km theo sn phm, hng ha, thit b thay th:
a) K ton phn nh gi vn hng bn bao gm gi tr sn phm, hng ha c bn v gi tr sn phm, hng ha,
N TK 632 - Gi vn hng bn
C cc TK 153, 155, 156.
b) Ghi nhn doanh thu bn hng (va bn sn phm, hng ha, va bn sn phm, hng ha, thit b ph tng thay
N cc TK 111, 112, 131
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc.
3.6. Doanh thu pht sinh t chng trnh dnh cho khch hng truyn thng
a) Khi bn hng ha, cung cp dch v trong chng trnh dnh cho khch hng truyn thng, k ton ghi nhn doa
N cc TK 112, 131
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 3387 - Doanh thu cha thc hin
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc.
b) Khi ht thi hn quy nh ca chng trnh, nu khch hng khng p ng c cc iu kin hng cc u
N TK 3387 - Doanh thu cha thc hin
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v.
c) Khi khch hng p ng cc iu kin ca chng trnh c hng u i, khon doanh thu cha thc h
- Trng hp ngi bn trc tip cung cp hng ha, dch v min ph hoc chit khu, gim gi cho ngi mua, kh
N TK 3387 - Doanh thu cha thc hin
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v.
- Trng hp bn th ba l ngi cung cp hng ha, dch v hoc chit khu gim gi cho khch hng th thc hi
+ Trng hp doanh nghip ng vai tr l i l ca bn th ba, phn chnh lch gia khon doanh thu cha th
N TK 3387 - Doanh thu cha thc hin
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (phn chnh lch gia doanh thu cha thc hin v s tin tr
C cc TK 111, 112 (s tin thanh ton cho bn th ba).
+ Trng hp doanh nghip khng ng vai tr i l ca bn th ba (giao dch mua t, bn on), ton b khon
N TK 3387 - Doanh thu cha thc hin
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v.
ng thi phn nh s tin phi thanh ton cho bn th ba l gi vn hng ha, dch v cung cp cho khch hng,
N TK 632 - Gi vn hng bn
C cc TK 112, 331.
3.7. Khi cho thu hot ng TSC v cho thu hot ng bt ng sn u t, k ton phn nh doanh thu phi ph
N TK 131 - Phi thu ca khch hng (nu cha nhn c tin ngay)
N cc TK 111, 112 (nu thu c tin ngay)
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 3331 - Thu GTGT phi np.
3.8. Trng hp thu trc tin nhiu k v cho thu hot ng TSC v cho thu hot ng bt ng sn u t :
- Khi nhn tin ca khch hng tr trc v cho thu hot ng TSC v cho thu hot ng bt ng sn u t c
N cc TK 111, 112 (tng s tin nhn trc)
C TK 3387- Doanh thu cha thc hin (gi cha c thu GTGT)
C TK 3331- Thu GTGT phi np.
- nh k, tnh v kt chuyn doanh thu ca k k ton, ghi:
N TK 3387 - Doanh thu cha thc hin
C TK 511- Doanh thu bn hng v cung cp dch v (5113, 5117).
- S tin phi tr li cho khch hng v hp ng cho thu hot ng TSC v cho thu hot ng bt ng sn u
N TK 3387- Doanh thu cha thc hin (gi cha c thu GTGT)
N TK 3331- Thu GTGT phi np (s tin tr li cho bn thu v thu
GTGT ca hot ng cho thu ti sn khng c thc hin)
C cc TK 111, 112,... (tng s tin tr li).
- Trng hp tha mn cc iu kin theo quy nh ti im 1.6.12 iu ny th k ton c ghi nhn doanh thu
3.9. Trng hp bn hng thng qua i l bn ng gi hng hoa hng
a) K ton n v giao hng i l:
- Khi xut kho sn phm, hng ho giao cho cc i l phi lp Phiu xut kho hng gi bn i l. Cn c vo phiu
N TK 157 - Hng gi i bn
C cc TK 155, 156.
- Khi hng ho giao cho i l bn c, cn c vo Bng k ho n bn ra ca hng ho bn do cc bn nh
N cc TK 111, 112, 131,... (tng gi thanh ton)
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311).
ng thi phn nh gi vn ca hng bn ra, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 157 - Hng gi i bn.
- S tin hoa hng phi tr cho n v nhn bn hng i l hng hoa hng, ghi:
N TK 641 - Chi ph bn hng (hoa hng i l cha c thu GTGT)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331)
C cc TK 111, 112, 131,
b) K ton n v nhn i l, bn ng gi hng hoa hng:
- Khi nhn hng i l bn ng gi hng hoa hng, doanh nghip ch ng theo di v ghi chp thng tin v ton
- Khi hng ho nhn bn i l bn c, cn c vo Ho n GTGT hoc Ho n bn hng v cc chng t lin
N cc TK 111, 112, 131, ...
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn (tng gi thanh ton).
- nh k, khi xc nh doanh thu hoa hng bn hng i l c hng, ghi:
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (nu c).
- Khi tr tin bn hng i l cho bn giao hng, ghi:
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C cc TK 111, 112.
3.10. i vi sn phm, hng ho, dch v xut bn cho cc n v hch ton ph thuc trong ni b doanh nghip.
3.10.1. Trng hp khng ghi nhn doanh thu gia cc khu trong ni b doanh nghip, ch ghi nhn doanh thu kh
a) K ton ti n v bn
- Khi xut sn phm, hng ho, dch v n cc n v hch ton ph thuc trong ni b doanh nghip, k ton lp
N TK 136 - Phi thu ni b (gi vn)
C cc TK 155, 156
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc.
- Khi nhn c thng bo t n v mua l sn phm, hng ha c tiu th ra bn ngoi, n v bn ghi nh
+ Phn nh gi vn hng bn, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C 136 - Phi thu ni b.
+ Phn nh doanh thu, ghi:
N TK 136 - Phi thu ni b
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v.
b) K ton ti n v mua
- Khi nhn c sn phm, hng ho, dch v do n v hch ton ph thuc trong ni b doanh nghip chuyn
N cc TK 155, 156 (gi vn)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C TK 336 - Phi tr ni b.
- Khi bn sn phm, hng ho, dch v ra bn ngoi, k ton ghi nhn doanh thu, gi vn nh giao dch bn hng th
- Trng hp n v hch ton ph thuc khng c phn cp hch ton n kt qu kinh doanh sau thu, k to
+ Kt chuyn gi vn, ghi:
N TK 336 - Phi tr ni b
C TK 632 - Gi vn hng bn.
+ Kt chuyn doanh thu, ghi:
N TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 336 - Phi tr ni b.
3.10.2. Trng hp doanh nghip ghi nhn doanh thu bn hng cho cc n v trong ni b doanh nghip, ghi:
N cc TK 136 - Phi thu ni b
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (chi tit giao dch bn hng ni b)
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc.
- Ghi nhn gi vn hng bn nh giao dch bn hng thng thng.
3.11. i vi hot ng gia cng hng ho:
a) K ton ti n v giao hng gia cng:
- Khi xut kho giao hng gia cng, ghi:
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
C cc TK 152, 156.
- Ghi nhn chi ph gia cng hng ho v thu GTGT c khu tr:
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C cc TK 111, 112, 331,...
- Khi nhn li hng gi gia cng ch bin hon thnh nhp kho, ghi:
N cc TK 152, 156
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
b) K ton ti n v nhn hng gia cng:
- Khi nhn hng gia cng, doanh nghip ch ng theo di v ghi chp thng tin v ton b gi tr vt t, hng h
- Khi xc nh doanh thu t s tin gia cng thc t c hng, ghi:
N cc TK 111, 112, 131, ...
C TK 511- Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311).
3.12. K ton doanh thu hp ng xy dng.
- Trng hp hp ng xy dng quy nh nh thu c thanh ton theo tin k hoch, khi kt qu thc hin
N TK 337 - Thanh ton theo tin k hoch hp ng xy dng
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (5111).
- Cn c vo Ho n GTGT c lp theo tin k hoch phn nh s tin khch hng phi tr theo tin k
N TK 131 - Phi thu ca khch hng
C TK 337 - Thanh ton theo tin k hoch hp ng xy dng
C TK 3331 - Thu GTGT phi np.
- Khi nhn c tin do khch hng tr, hoc nhn tin khch hng ng trc, ghi:
N cc TK 111, 112, ...
C TK 131 - Phi thu ca khch hng.
- Trng hp hp ng xy dng quy nh nh thu c thanh ton theo gi tr khi lng thc hin, khi kt qu
N cc TK 111, 112, 131, ...
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (5111)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np.
- Khon tin thng thu c t khch hng tr ph thm cho nh thu khi thc hin hp ng t hoc vt m
N cc TK 111, 112, 131, ...
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (5111)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np.
- Khon bi thng thu c t khch hng hay bn khc b p cho cc chi ph khng bao gm trong gi tr h
N cc TK 111, 112, 131, ...
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (5111)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (nu c).
- Khi nhn c tin thanh ton khi lng cng trnh hon thnh hoc khon ng trc t khch hng, ghi:
N cc TK 111, 112, ...
C TK 131 - Phi thu ca khch hng.
3.13. K ton doanh thu t cc khon tr cp, tr gi ca Nh nc cho doanh nghip:
- Khi nhn c thng bo ca Nh nc v tr cp, tr gi, ghi:
N TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (3339)
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (5114).
- Khi nhn c tin ca Ngn sch Nh nc thanh ton, ghi:
N cc TK 111, 112, ...
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (3339).
3.14. K ton bn, thanh l bt ng sn u t
- Ghi nhn doanh thu bn bt ng sn u t
N cc TK 111, 112, 131, ... (tng gi thanh ton)
C TK 5117 - Doanh thu kinh doanh bt ng sn u t
C TK 3331 - Thu GTGT (33311 - Thu GTGT u ra).
- Ghi nhn gi vn bt ng sn u t, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn (gi tr cn li)
N TK 214 - Hao mn ly k (2147) (nu c)
C TK 217 - Bt ng sn u t (nguyn gi).
3.15. Trng hp tr lng cho cng nhn vin v ngi lao ng khc bng sn phm, hng ho: K ton phi ghi
N TK 334 - Phi tr ngi lao ng (tng gi thanh ton)
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311).
3.16. Trng hp s dng sn phm, hng ho biu, tng cho cn b cng nhn vin c trang tri bng qu k
N TK 353 - Qu khen thng, phc li (tng gi thanh ton)
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311).
3.17. Cui k k ton, kt chuyn doanh thu ca hng bn b tr li, khon gim gi hng bn v chit khu thng
N TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 521 - Cc khon gim tr doanh thu.
3.18. Cui k k ton, kt chuyn doanh thu thun sang TK 911 Xc nh kt qu kinh doanh, ghi:
N TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh.
oanh nghip trong mt k k ton, bao gm c doanh thu bn hng ho, sn phm v cung cp dch v cho cng ty m, cng ty con trong c
iao dch v cc nghip v sau:
bn bt ng sn u t;
, hoc nhiu k k ton, nh cung cp dch v vn ti, du lch, cho thu TSC theo phng thc cho thu hot ng, doanh thu hp ng

n phm, hng ha cho ngi mua;


quyn kim sot hng ha;
c quyn tr li sn phm, hng ho, mua theo nhng iu kin c th, doanh nghip ch c ghi nhn doanh thu khi nhng iu

c iu kin sau:
c quyn tr li dch v mua theo nhng iu kin c th, doanh nghip ch c ghi nhn doanh thu khi nhng iu kin c th

ung cp dch v .
n bit cc giao dch ghi nhn doanh thu ph hp vi Chun mc k ton, v d:
hng (ngoi iu khon bo hnh thng thng), doanh nghip phi ghi nhn ring doanh thu bn hng v doanh thu cung cp dch v;
hng ha cho ngi mua th doanh thu ch c ghi nhn sau khi vic lp t c thc hin xong.
h v min ph hoc chit khu, gim gi trong giao dch dnh cho khch hng truyn thng, k ton ch ghi nhn doanh thu i vi hng h
c trong k k ton c th thp hn doanh thu bn hng v cung cp dch v ghi nhn ban u do cc nguyn nhn: Doanh nghip chit kh
i chit khu thng mi, gim gi hng bn, hoc hng bn b tr li th doanh nghip c ghi gim doanh thu theo nguyn tc:
m gi, phi chit khu thng mi, b tr li nhng pht sinh trc thi im pht hnh Bo co ti chnh, k ton phi coi y l mt s ki
i, b tr li sau thi im pht hnh Bo co ti chnh th doanh nghip ghi gim doanh thu ca k pht sinh.

u phi np, nh thu GTGT (k c trng hp np thu GTGT theo phng php trc tip), thu TTB, thu xut khu, thu bo v mi tr
doanh thu, k ton c ghi nhn doanh thu bao gm c s thu phi np v nh k phi ghi gim doanh thu i vi s thu gin thu ph
n hng nhng n cui k vn cha giao hng cho ngi mua hng, th tr gi s hng ny khng c coi l bn trong k v khng
c nhn hng khuyn mi, qung co km theo cc iu kin khc nh phi mua sn phm, hng ha (v d nh mua 2 sn phm c
goi t th phi quy i ngoi t ra n v tin t k ton theo t gi giao dch thc t ti thi im pht sinh nghip v kinh t. Trng hp
heo nguyn tc:
cc cng trnh, hng mc cng trnh doanh nghip va l ch u t, va t thi cng), doanh nghip khng c ghi nhn doanh thu bn
chuyn giao ri ro v li ch gn lin vi quyn s hu bt ng sn cho ngi mua;
t ng sn hoc quyn kim sot bt ng sn;

cc cng trnh, hng mc cng trnh doanh nghip va l ch u t, va t thi cng), trng hp khch hng c quyn hon thin ni th
g (khng ph thuc lm xong th tc php l v giy chng nhn quyn s dng t hay cha) v hp ng khng hy ngang, ch u
bn nn t.
ng hoa hng, doanh thu l phn hoa hng bn hng m doanh nghip c hng.
n v c hng.
hc t c hng, khng bao gm gi tr vt t, hng ho nhn gia cng.
c nh theo gi bn tr tin ngay;
h v theo chng trnh dnh cho khch hng truyn thng:
ho khch hng truyn thng: Giao dch theo chng trnh dnh cho khch hng truyn thng phi tha mn ng thi tt c cc iu kin
m theo quy nh s c nhn mt lng hng ha, dch v min ph hoc c gim gi chit khu;
p min ph hoc s tin s chit khu, gim gi cho ngi mua khi ngi mua t c cc iu kin ca chng trnh (tch im thn
quy nh ca chng trnh m khch hng cha p ng c cc iu kin t ra th ngi bn s khng cn ngha v phi cung cp hng
a b tr s im tch ly theo quy nh ca chng trnh (i im tch ly ly hng ha, dch v hoc s tin chit khu, gim gi khi m
a khi t s im thng c th c thc hin bi chnh ngi bn hoc mt bn th ba theo quy nh ca chng trnh.

hp l ca hng ha, dch v phi cung cp min ph hoc s tin phi chit khu, gim gi cho ngi mua khi ngi mua t c cc i
ca hng ha, dch v phi cung cp min ph hoc s phi chit khu, gim gi cho ngi mua. Gi tr ca hng ha, dch v phi cung cp
hon doanh thu cha thc hin c thc hin nh sau:
hu, gim gi cho ngi mua: Khon doanh thu cha thc hin tng ng vi gi tr hp l ca s hng ha, dch v cung cp min ph ho
t khu, gim gi cho ngi mua: Nu hp ng gia ngi bn v bn th ba khng mang tnh cht hp ng i l, khi bn th ba th

thanh ton khc nu cc khon ny c kh nng lm thay i doanh thu, v c th xc nh c mt cch ng tin cy:
hch hng c th ng vi nhau v cc thay i v cc yu cu lm tng hoc gim doanh thu ca hp ng trong k tip theo so vi h
n hp ng t hay vt mc yu cu. Khon tin thng c tnh vo doanh thu ca hp ng xy dng khi c 2 iu kin: (i) Chc
b p cho cc chi ph khng bao gm trong gi hp ng. V d: S chm tr do khch hng gy nn; Sai st trong cc ch tiu k thut h

cch ng tin cy.

k hoch, khi kt qu thc hin hp ng xy dng c c tnh mt cch ng tin cy, th doanh thu ca hp ng xy dng c ghi n
hi lng thc hin, khi kt qu thc hin hp ng xy dng c xc nh mt cch ng tin cy v c khch hng xc nhn, th doan
g tin cy, th:
m vic c hon tr l tng i chc chn;

k th vic ghi nhn doanh thu c thc hin theo nguyn tc phn b s tin cho thu nhn trc ph hp vi thi gian cho thu.
n, doanh nghip c th la chn phng php ghi nhn doanh thu mt ln i vi ton b s tin cho thu nhn trc nu tha mn n
khng c ngha v phi tr li s tin nhn trc trong mi trng hp v di mi hnh thc;
kin thu c theo hp ng trong sut thi hn cho thu v bn i thu phi thanh ton ton b s tin thu trong vng 12 thng k t
giao cho bn i thu;
ng cho thu.
p ny phi thuyt minh trn Bo co ti chnh v:
n theo thi gian cho thu;
trong vic suy gim doanh thu, li nhun ca cc k trong tng lai.
h v theo yu cu ca Nh nc, c Nh nc tr cp, tr gi theo quy nh th doanh thu tr cp, tr gi l s tin c Nh nc ch
thay th (phng nga trong nhng trng hp sn phm, hng ha b hng hc) th phi phn b doanh thu cho sn phm, hng ha
gun vn NSNN hoc vn tri phiu Chnh ph, tri phiu a phng, trng hp lp d ton chi ph qun l d n theo cc quy nh ca
thu theo hp ng c ghi nhn l doanh thu cung cp dch v.

n; Tr gi hng gi bn theo phng thc gi bn i l, k gi (cha c xc nh l bn);

v ca doanh nghip thc hin trong k k ton.

thu v doanh thu thun ca khi lng hng ho c xc nh l bn trong mt k k ton ca doanh nghip. Ti khon ny ch yu
doanh thu v doanh thu thun ca khi lng sn phm (thnh phm, bn thnh phm) c xc nh l bn trong mt k k ton ca
anh thu v doanh thu thun ca khi lng dch v hon thnh, cung cp cho khch hng v c xc nh l bn trong mt k k
hon doanh thu t tr cp, tr gi ca Nh nc khi doanh nghip thc hin cc nhim v cung cp sn phm, hng ho v dch v theo y
phn nh doanh thu cho thu bt ng sn u t v doanh thu bn, thanh l bt ng sn u t.
nh thu ngoi doanh thu bn hng ho, doanh thu bn thnh phm, doanh thu cung cp dch v, doanh thu c tr cp tr gi v doanh th

dch v c xc nh l bn trong k k ton:


hu GTGT, thu tiu th c bit, thu xut khu, thu bo v mi trng, k ton phn nh doanh thu bn hng v cung cp dch v theo

anh thu bao gm c thu phi np. nh k k ton xc nh ngha v thu phi np v ghi gim doanh thu, ghi:

n c vo t gi giao dch thc t ti thi im pht sinh nghip v kinh t quy i ra n v tin t k ton hch ton vo ti khon 5
ng ng vi s tin ng trc c quy i ra n v tin t k ton theo t gi giao dch thc t ti thi im nhn ng trc.

n phn nh doanh thu bn hng i ly vt t, hng ho, TSC khc theo gi tr hp l ti sn nhn v sau khi iu chnh cc khon tin

ho, TSC nhn c do trao i, ghi:


rao i ln hn gi tr hp l ca vt t, hng ho, TSC nhn c do trao i th khi nhn c tin ca bn c vt t, hng ho, TSC tr

o i nh hn gi tr hp l ca vt t, hng ho, TSC nhn c do trao i th khi tr tin cho bn c vt t, hng ho, TSC trao i, g

n tr tin ngay cha c thu, ghi :

r chm, tr gp vi gi bn tr tin ngay).

n v gi tr sn phm, hng ha, thit b ph tng thay th, ghi:

hng ha, thit b ph tng thay th), ghi:

n thng, k ton ghi nhn doanh thu trn c s tng s tin thu c tr i phn doanh thu cha thc hin l gi tr hp l ca hng ha

c cc iu kin hng cc u i nh nhn hng ha, dch v min ph hoc chit khu gim gi, ngi bn khng pht sinh ngha v ph

i, khon doanh thu cha thc hin c x l nh sau:


hu, gim gi cho ngi mua, khon doanh thu cha thc hin c kt chuyn sang ghi nhn l doanh thu bn hng, cung cp dch v ti

gi cho khch hng th thc hin nh sau:


gia khon doanh thu cha thc hin v s tin phi thanh ton cho bn th ba c ghi nhn l doanh thu bn hng cung cp dch v

hu cha thc hin v s tin tr cho bn th ba c coi nh doanh thu hoa hng i l)

a t, bn on), ton b khon doanh thu cha thc hin s c ghi nhn l doanh thu bn hng, cung cp dch v khi pht sinh ngha v
h v cung cp cho khch hng, ghi:

n phn nh doanh thu phi ph hp vi dch v cho thu hot ng TSC v cho thu hot ng bt ng sn u t hon thnh tn

ot ng bt ng sn u t :
ot ng bt ng sn u t cho nhiu k, ghi:

u hot ng bt ng sn u t khng c thc hin tip hoc thi gian thc hin ngn hn thi gian thu tin trc (nu c), ghi:

ton c ghi nhn doanh thu i vi ton b s tin nhn trc.

gi bn i l. Cn c vo phiu xut kho hng gi bn i l, ghi:

hng ho bn do cc bn nhn i l hng hoa hng lp gi v k ton phn nh doanh thu bn hng theo gi bn cha c thu GTGT

di v ghi chp thng tin v ton b gi tr hng ho nhn bn i l trong phn thuyt minh Bo co ti chnh.
n bn hng v cc chng t lin quan, k ton phn nh s tin bn hng i l phi tr cho bn giao hng, ghi:
uc trong ni b doanh nghip.
hip, ch ghi nhn doanh thu khi thc bn hng ra bn ngoi:

i b doanh nghip, k ton lp Phiu xut kho kim vn chuyn ni b hoc ha n GTGT, ghi:

a bn ngoi, n v bn ghi nhn doanh thu, gi vn:

ni b doanh nghip chuyn n, k ton cn c vo cc chng t c lin quan, ghi:

vn nh giao dch bn hng thng thng.


qu kinh doanh sau thu, k ton phi kt chuyn doanh thu, gi vn cho n v cp trn:

g ni b doanh nghip, ghi:


v ton b gi tr vt t, hng ho nhn gia cng trong phn thuyt minh Bo co ti chnh.

k hoch, khi kt qu thc hin hp ng xy dng c c tnh mt cch ng tin cy, th k ton cn c vo chng t phn nh doanh

ch hng phi tr theo tin k hoch ghi trong hp ng, ghi:

hi lng thc hin, khi kt qu thc hin hp ng xy dng c xc nh mt cch ng tin cy v c khch hng xc nhn, th k to

n hp ng t hoc vt mt s ch tiu c th c ghi trong hp ng, ghi:

khng bao gm trong gi tr hp ng (v d: S chm tr do khch hng gy nn; sai st trong cc ch tiu k thut hoc thit k v cc tr

trc t khch hng, ghi:


m, hng ho: K ton phi ghi nhn doanh thu i vi sn phm, hng ha nh i vi giao dch bn hng thng thng, ghi:

vin c trang tri bng qu khen thng, phc li: K ton phi ghi nhn doanh thu i vi sn phm, hng ha nh i vi giao dch b

hng bn v chit khu thng mi pht sinh trong k tr vo doanh thu thc t trong k xc nh doanh thu thun, ghi:

nh doanh, ghi:
o cng ty m, cng ty con trong cng tp on.

hot ng, doanh thu hp ng xy dng....

nhn doanh thu khi nhng iu kin c th khng cn tn ti v ngi mua khng c quyn tr li sn phm, hng ho (tr trng h

hu khi nhng iu kin c th khng cn tn ti v ngi mua khng c quyn tr li dch v cung cp;

doanh thu cung cp dch v;

nhn doanh thu i vi hng ha, dch v phi cung cp min ph cho n khi thc hin ngha v vi ngi mua.
n nhn: Doanh nghip chit khu thng mi, gim gi hng bn cho khch hng hoc hng bn b tr li (do khng m bo iu
nh thu theo nguyn tc:
ton phi coi y l mt s kin cn iu chnh pht sinh sau ngy lp Bng cn i k ton v ghi gim doanh thu trn Bo co ti chnh

u xut khu, thu bo v mi trng.


h thu i vi s thu gin thu phi np. Khi lp bo co kt qu kinh doanh, ch tiu Doanh thu bn hng, cung cp dch v v ch tiu C
oi l bn trong k v khng c ghi vo ti khon 511 Doanh thu bn hng v cung cp dch v m ch hch ton vo bn C ti kho
d nh mua 2 sn phm c tng 1 sn phm....) th k ton phi phn b s tin thu c tnh doanh thu cho c hng khuyn mi,
nh nghip v kinh t. Trng hp c nhn tin ng trc ca khch hng bng ngoi t th doanh thu tng ng vi s tin ng trc

ng c ghi nhn doanh thu bn bt ng sn theo Chun mc k ton Hp ng xy dng v khng c ghi nhn doanh thu i vi s

hng c quyn hon thin ni tht ca bt ng sn v doanh nghip thc hin vic hon thin ni tht ca bt ng sn theo ng thit
ng khng hy ngang, ch u t c ghi nhn doanh thu i vi nn t bn khi tha mn ng thi cc iu kin sau:
n ng thi tt c cc iu kin sau:

hng trnh (tch im thng);


cn ngha v phi cung cp hng ha, dch v min ph hoc gim gi, chit khu cho ngi mua (s im thng ca ngi mua tch ly h
tin chit khu, gim gi khi mua hng).
nh ca chng trnh.

a khi ngi mua t c cc iu kin theo quy nh ca chng trnh.


hng ha, dch v phi cung cp min ph hoc s phi chit khu, gim gi cho ngi mua c ghi nhn l doanh thu cha thc hin. N

a, dch v cung cp min ph hoc s phi gim gi, chit khu cho ngi mua c ghi nhn l doanh thu bn hng, cung cp dch v khi
p ng i l, khi bn th ba thc hin vic cung cp hng ha, dch v, chit khu gim gi, khon doanh thu cha thc hin c kt ch

h ng tin cy:
ng trong k tip theo so vi hp ng c chp thun ln u tin; Doanh thu c tho thun trong hp ng vi gi c nh c th
ng khi c 2 iu kin: (i) Chc chn t hoc vt mc mt s tiu chun c th c ghi trong hp ng; (ii) Khon tin thng
st trong cc ch tiu k thut hoc thit k v cc tranh chp v cc thay i trong vic thc hin hp ng. Vic xc nh doanh thu tng

a hp ng xy dng c ghi nhn tng ng vi phn cng vic hon thnh do nh thu t xc nh vo ngy lp Bo co ti chnh m
c khch hng xc nhn, th doanh thu v chi ph lin quan n hp ng c ghi nhn tng ng vi phn cng vic hon thnh c

hp vi thi gian cho thu.


nhn trc nu tha mn ng thi cc iu kin sau:

thu trong vng 12 thng k t thi im khi u thu ti sn;

gi l s tin c Nh nc chnh thc thng bo, hoc thc t tr cp, tr gi.


thu cho sn phm, hng ha c bn v sn phm hng ha, thit b giao cho khch hng thay th phng nga hng hc. Gi tr ca s
n l d n theo cc quy nh ca Nh nc v u t xy dng s dng vn NSNN th khon kinh ph qun l d n c NSNN bi hon k

h nghip. Ti khon ny ch yu dng cho cc ngnh kinh doanh hng ho, vt t, lng thc,...
bn trong mt k k ton ca doanh nghip. Ti khon ny ch yu dng cho cc ngnh sn xut vt cht nh: Cng nghip, nng nghi
c nh l bn trong mt k k ton. Ti khon ny ch yu dng cho cc ngnh kinh doanh dch v nh: Giao thng vn ti, bu in, d
hm, hng ho v dch v theo yu cu ca Nh nc.

c tr cp tr gi v doanh thu kinh doanh bt ng sn nh: Doanh thu bn vt liu, ph liu, nhng bn cng c, dng c v cc kh

n hng v cung cp dch v theo gi bn cha c thu, cc khon thu gin thu phi np (chi tit tng loi thu) c tch ring ngay khi g

on hch ton vo ti khon 511 "Doanh thu bn hng v cung cp dch v".
im nhn ng trc.

au khi iu chnh cc khon tin thu thm hoc tr thm. Trng hp khng xc nh c gi tr hp l ti sn nhn v th doanh thu xc
bn c vt t, hng ho, TSC trao i, ghi:

t t, hng ho, TSC trao i, ghi:

in l gi tr hp l ca hng ha, dch v cung cp min ph hoc s tin chit khu, gim gi cho khch hng:

bn khng pht sinh ngha v phi thanh ton cho khch hng, k ton kt chuyn doanh thu cha thc hin thnh doanh thu bn hng, c

u bn hng, cung cp dch v ti thi im thc hin xong ngha v vi khch hng ( chuyn giao hng ha, dch v min ph hoc ch

h thu bn hng cung cp dch v khi pht sinh ngha v thanh ton vi bn th ba, ghi:

cp dch v khi pht sinh ngha v thanh ton cho bn th ba, s tin phi thanh ton cho bn th ba c ghi nhn vo gi vn hng bn
g sn u t hon thnh tng k. Khi pht hnh ho n thanh ton tin thu hot ng TSC v cho thu hot ng bt ng sn u

thu tin trc (nu c), ghi:

theo gi bn cha c thu GTGT, ghi:


vo chng t phn nh doanh thu tng ng vi phn cng vic hon thnh (khng phi ho n) do nh thu t xc nh ti thi i

c khch hng xc nhn, th k ton phi lp Ho n GTGT trn c s phn cng vic hon thnh c khch hng xc nhn, cn c vo

u k thut hoc thit k v cc tranh chp v cc thay i trong vic thc hin hp ng), ghi:
g thng thng, ghi:

hng ha nh i vi giao dch bn hng thng thng, ghi:

nh thu thun, ghi:


n phm, hng ho (tr trng hp khch hng c quyn tr li hng ha di hnh thc i li ly hng ha, dch v khc);

i ngi mua.
tr li (do khng m bo iu kin v quy cch, phm cht ghi trong hp ng kinh t);

doanh thu trn Bo co ti chnh ca k lp bo co.

cung cp dch v v ch tiu Cc khon gim tr doanh thu u khng bao gm s thu gin thu phi np trong k do v bn cht cc kh
h hch ton vo bn C ti khon 131 Phi thu ca khch hng v khon tin thu ca khch hng. Khi thc giao hng cho ngi mua
nh thu cho c hng khuyn mi, gi tr hng khuyn mi c tnh vo gi vn hng bn (trng hp ny bn cht giao dch l gim gi h
ng ng vi s tin ng trc c quy i ra n v tin t k ton theo t gi giao dch thc t ti thi im nhn ng trc.

c ghi nhn doanh thu i vi s tin thu trc ca khch hng theo tin . Vic ghi nhn doanh thu bn bt ng sn phi m bo tho

a bt ng sn theo ng thit k, mu m, yu cu ca khch hng th doanh nghip c ghi nhn doanh thu khi hon thnh, bn giao
i cc iu kin sau:
thng ca ngi mua tch ly ht gi tr s dng);

l doanh thu cha thc hin. Nu ht thi hn ca chng trnh m ngi mua khng t iu kin theo quy nh v khng c h

u bn hng, cung cp dch v khi ngi mua nhn c hng ha, dch v min ph hoc c chit khu, gim gi theo quy nh ca ch
h thu cha thc hin c kt chuyn sang doanh thu bn hng, cung cp dch v. Nu hp ng mang tnh i l, ch phn chnh lch gi

g hp ng vi gi c nh c th tng v l do gi c tng ln; Doanh thu theo hp ng c th b gim do nh thu khng thc hin ng
ng; (ii) Khon tin thng c xc nh mt cch ng tin cy.
ng. Vic xc nh doanh thu tng thm t cc khon thanh ton trn cn tu thuc vo rt nhiu yu t khng chc chn v thng ph th

vo ngy lp Bo co ti chnh m khng ph thuc vo ho n thanh ton theo tin k hoch lp hay cha v s tin ghi trn ho
n cng vic hon thnh c khch hng xc nhn trong k phn nh trn ho n lp.

ng nga hng hc. Gi tr ca sn phm, hng ha, thit b thay th c ghi nhn vo gi vn hng bn.
l d n c NSNN bi hon khng c hch ton l doanh thu m ghi gim chi ph qun l d n.

t nh: Cng nghip, nng nghip, xy lp, ng nghip, lm nghip,...


Giao thng vn ti, bu in, du lch, dch v cng cng, dch v khoa hc, k thut, dch v k ton, kim ton,...

g bn cng c, dng c v cc khon doanh thu khc.

thu) c tch ring ngay khi ghi nhn doanh thu (k c thu GTGT phi np theo phng php trc tip), ghi:

i sn nhn v th doanh thu xc nh theo gi tr hp l ca ti sn mang i trao i sau khi iu chnh cc khon tin thu thm hoc tr th
in thnh doanh thu bn hng, cung cp dch v, ghi:

ha, dch v min ph hoc chit khu, gim gi cho khch hng):

c ghi nhn vo gi vn hng bn, ghi:


hu hot ng bt ng sn u t, ghi:
o nh thu t xc nh ti thi im lp Bo co ti chnh, ghi:

khch hng xc nhn, cn c vo Ho n GTGT, ghi:


g ha, dch v khc);

p trong k do v bn cht cc khon thu gin thu khng c coi l mt b phn ca doanh thu.
i thc giao hng cho ngi mua s hch ton vo ti khon 511Doanh thu bn hng v cung cp dch v v tr gi hng giao, thu tr
bn cht giao dch l gim gi hng bn).
m nhn ng trc.

bt ng sn phi m bo tho mn ng thi 5 iu kin sau:

nh thu khi hon thnh, bn giao phn xy th cho khch hng. Trng hp ny, doanh nghip phi c hp ng hon thin ni tht bt
heo quy nh v khng c hng hng ha dch v min ph hoc chit khu gim gi, khon doanh thu cha thc hin c kt chuyn

u, gim gi theo quy nh ca chng trnh.


nh i l, ch phn chnh lch gia khon doanh thu cha thc hin v s tin phi tr cho bn th ba mi c ghi nhn l doanh thu. S

nh thu khng thc hin ng tin hoc khng m bo cht lng xy dng theo tho thun trong hp ng; Khi hp ng vi gi

ng chc chn v thng ph thuc vo kt qu ca nhiu cuc m phn. Do , cc khon thanh ton khc ch c tnh vo doanh thu

hay cha v s tin ghi trn ho n l bao nhiu;


khon tin thu thm hoc tr thm
v tr gi hng giao, thu trc tin bn hng, ph hp vi cc iu kin ghi nhn doanh thu.

ng hon thin ni tht bt ng sn ring vi khch hng, trong quy nh r yu cu ca khch hng v thit k, k thut, mu m, h
cha thc hin c kt chuyn vo doanh thu bn hng, cung cp dch v.

c ghi nhn l doanh thu. S tin thanh ton cho bn th ba c coi nh vic thanh ton khon n phi tr.

hp ng; Khi hp ng vi gi c nh quy nh mc gi c nh cho mt n v sn phm hon thnh th doanh thu theo hp ng s t

hc ch c tnh vo doanh thu ca hp ng xy dng khi:


g v thit k, k thut, mu m, hnh thc hon thin ni tht bt ng sn v bin bn bn giao phn xy th cho khch hng.
doanh thu theo hp ng s tng hoc gim khi khi lng sn phm tng hoc gim.
th cho khch hng.
Ti khon 515 - Doanh thu hot ng ti chnh
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh doanh thu tin li, tin bn quyn, c tc, li nhun c chia v doanh thu ho
- Tin li: Li cho vay, li tin gi Ngn hng, li bn hng tr chm, tr gp, li u t tri phiu, tn phiu, chit kh
- C tc, li nhun c chia cho giai on sau ngy u t;
- Thu nhp v hot ng u t mua, bn chng khon ngn hn, di hn; Li chuyn nhng vn khi thanh l cc
- Thu nhp v cc hot ng u t khc;
- Li t gi hi oi, gm c li do bn ngoi t;
- Cc khon doanh thu hot ng ti chnh khc.
b) i vi vic nhng bn cc khon u t vo cng ty con, cng ty lin doanh, cng ty lin kt, hot ng mua,
- i vi c phiu nhn v l c phiu nim yt, gi tr hp l ca c phiu l gi ng ca nim yt trn th trng
- i vi c phiu nhn v l c phiu cha nim yt c giao dch trn sn UPCOM, gi tr hp l ca c phiu l
- i vi c phiu nhn v l c phiu cha nim yt khc, gi tr hp l ca c phiu l gi tha thun gia cc bn
Gi tr s = Tng vn ch s hu
S lng c phiu hin c ti thi im trao i
c) i vi khon doanh thu t hot ng mua, bn ngoi t, doanh thu c ghi nhn l s chnh lch li gia gi n
d) i vi li tin gi: Doanh thu khng bao gm khon li tin gi pht sinh do hot ng u t tm thi ca kho
) i vi tin li phi thu t cc khon cho vay, bn hng tr chm, tr gp: Doanh thu ch c ghi nhn khi chc
e) i vi khon tin li u t nhn c t khon u t c phiu, tri phiu th ch c phn tin li ca cc k m
g) i vi khon c tc, li nhun c chia s dng nh gi li gi tr khon u t khi xc nh gi tr doa
h) Khi nh u t nhn c tc bng c phiu, nh u t ch theo di s lng c phiu tng thm trn thuyt min
Cc doanh nghip do nh nc s hu 100% vn iu l th vic k ton khon c tc nhn c bng c phiu th
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 515 - Doanh thu hot ng ti chnh
Bn N:
- S thu GTGT phi np tnh theo phng php trc tip (nu c);
- Kt chuyn doanh thu hot ng ti chnh thun sang ti khon 911- Xc nh kt qu kinh doanh.
Bn C: Cc khon doanh thu hot ng ti chnh pht sinh trong k.
Ti khon 515 khng c s d cui k.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) Phn nh doanh thu c tc, li nhun c chia bng tin pht sinh trong k t hot ng gp vn u t:
- Khi nhn c thng bo v quyn nhn c tc, li nhun t hot ng u t, ghi:
N TK 138 - Phi thu khc
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
- Trng hp nu c tc, li nhun c chia bao gm c khon li u t dn tch trc khi doanh nghip mua l
N TK 138 - Phi thu khc (tng s c tc, li nhun thu c)
C cc TK 121, 221, 222, 228 (phn c tc, li nhun dn tch trc khi doanh nghip mua li khon u t)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (phn c tc, li nhun ca cc k sau khi doanh nghip mua khon u
- i vi khon c tc, li nhun c chia s dng nh gi li gi tr khon u t khi xc nh gi tr doan
N TK 138 - Phi thu khc (tng s c tc, li nhun thu c)
C cc TK 121, 221, 222, 228 (phn tin li u t dn tch trc khi doanh nghip mua li khon u t).
b) nh k, khi c bng chng chc chn thu c khon li cho vay (bao gm c li tri phiu), li tin gi, li tr ch
N TK 138 - Phi thu khc
N cc TK 121, 128 (nu li cho vay nh k c nhp gc)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
Bng chng chc chn thu c cc khon phi thu ny bao gm:
- Khon phi thu gc khng b coi l n kh i thuc i tng phi trch lp d phng hoc n khng c kh nng
- C xc nhn n v cam kt tr n ca bn nhn n;
- Cc bng chng khc (nu c).
c) Khi nhng bn hoc thu hi cc khon u t ti chnh, ghi:
N cc TK 111, 112, 131
N TK 635 - Chi ph ti chnh (nu bn b l)
C cc TK 121, 221, 222, 228
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (nu bn c li).
d) Trng hp hon i c phiu, k ton cn c gi tr hp l ca c phiu nhn v v gi tr ghi s ca c phiu m
N cc TK 121, 228 (chi tit c phiu nhn v theo gi tr hp l)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (chnh lch gia gi tr hp l ca c phiu nhn v nh hn gi tr ghi s ca c phiu
C cc TK 121, 228 (c phiu mang i trao i theo gi tr ghi s)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (chnh lch gia gi tr hp l ca c phiu nhn v ln hn gi tr ghi s
) K ton bn ngoi t, ghi:
N cc TK 111 (1111), 112 (1121) (t gi thc t bn)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (s chnh lch gia t gi thc t bn nh hn t gi trn s k ton).
C cc TK 111 (1112), 112 (1122) (theo t gi trn s k ton)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (s chnh lch t gi thc t bn ln hn t gi trn s k ton).
e) Khi mua vt t, hng ho, TSC, dch v, chi tr cc khon chi ph bng ngoi t, nu t gi giao dch thc t ti th
N cc TK lin quan (Theo t gi giao dch thc t)
C cc TK 111 (1112), 112 (1122) (t gi ghi s k ton TK 111,112)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (li t gi hi oi).
g) Khi thanh ton n phi tr bng ngoi t, nu t gi trn s k ton cc TK 111, 112 nh hn t gi trn s k to
N cc TK 331, 341... (t gi trn s k ton)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (li t gi hi oi)
C cc TK 111 (1112), 112 (1122) (t gi trn s TK 111, 112).
h) Khi thu c tin n phi thu bng ngoi t, nu t gi giao dch thc t ti thi im thu tin cao hn t gi ghi
N cc TK 111 (1112), 112 (1122) (t gi giao dch thc t)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (li t gi hi oi)
C cc TK 131, 136, 138... (t gi trn s k ton).
i) Khi bn sn phm, hng ho theo phng thc tr chm, tr gp th ghi nhn doanh thu bn hng v cung cp d
N cc TK 111, 112, 131,...
C TK 511- Doanh thu bn hng v cung cp dch v (theo gi bn tr tin ngay cha c thu GTGT)
C TK 3387 - Doanh thu cha thc hin (phn chnh lch gia gi bn tr chm, tr gp v gi bn tr
tin ngay cha c thu GTGT)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np.
- nh k, xc nh v kt chuyn doanh thu tin li bn hng tr chm, tr gp trong k, ghi:
N TK 3387 - Doanh thu cha thc hin
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
k) Hng k, xc nh v kt chuyn doanh thu tin li i vi cc khon cho vay hoc mua tri phiu nhn li trc,
N TK 3387 - Doanh thu cha thc hin
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
l) Trng hp mua tri phiu Chnh ph theo hp ng mua bn li (repo):
- Khi bn mua thanh ton cho bn bn s coupon m bn mua nhn h bn bn ti (cc) thi im nm trong thi
N cc TK 111, 112, 138
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
- Khi phn b s chnh lch gia gi bn li vi gi mua tri phiu Chnh ph theo hp ng mua bn li tri phiu
N TK 171 - Giao dch mua bn li tri phiu chnh ph
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
m) S tin chit khu thanh ton c hng do thanh ton tin mua hng trc thi hn c ngi bn chp th
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
n) Trng hp gi nh gi li vng tin t pht sinh li (gi vng th trng trong nc ln hn gi tr ghi s), k to
N cc TK 1113, 1123
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
o) Khi x l chnh lch t gi hi oi do nh gi li s d cc khon mc tin t c gc ngoi t, k ton kt chuy
N TK 413 - Chnh lch t gi hi oi (4131)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
p) Cui k k ton, kt chuyn doanh thu hot ng ti chnh xc nh kt qu kinh doanh, ghi:
N TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh
C TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh.
un c chia v doanh thu hot ng ti chnh khc ca doanh nghip, gm:
tri phiu, tn phiu, chit khu thanh ton c hng do mua hng ho, dch v;...

n nhng vn khi thanh l cc khon vn gp lin doanh, u t vo cng ty lin kt, u t vo cng ty con, u t vn khc;

ng ty lin kt, hot ng mua, bn chng khon kinh doanh, doanh thu c ghi nhn l s chnh lch gia gi bn ln hn gi vn, tron
ng ca nim yt trn th trng chng khon ti ngy trao i. Trng hp ti ngy trao i th trng chng khon khng giao dch th gi
M, gi tr hp l ca c phiu l gi ng ca cng b trn sn UPCOM ti ngy trao i. Trng hp ngy trao i sn UPCOM khng giao
u l gi tha thun gia cc bn hoc gi tr s sch ti thi im trao i hoc gi tr s sch ti thi im cui qu trc lin k vi ngy t

n l s chnh lch li gia gi ngoi t bn ra v gi ngoi t mua vo.


t ng u t tm thi ca khon vay s dng cho mc ch xy dng ti sn d dang theo quy nh ca Chun mc k ton chi ph i vay
thu ch c ghi nhn khi chc chn thu c v khon gc cho vay, n gc phi thu khng b phn loi l qu hn cn phi lp d phng.
ch c phn tin li ca cc k m doanh nghip mua li khon u t ny mi c ghi nhn l doanh thu pht sinh trong k, cn khon l
n u t khi xc nh gi tr doanh nghip c phn ho: Khi xc nh gi tr doanh nghip c phn ho, nu cc khon u t ti chn
hiu tng thm trn thuyt minh BCTC, khng ghi nhn gi tr c phiu c nhn, khng ghi nhn doanh thu hot ng ti chnh, khng g
c nhn c bng c phiu thc hin theo quy nh ca php lut dnh ring cho loi hnh doanh nghip thuc s hu Nh nc (nu c

qu kinh doanh.

hot ng gp vn u t:

trc khi doanh nghip mua li khon u t th doanh nghip phi phn b s tin li ny, ch c phn tin li ca cc k m doanh ng

p mua li khon u t)
hi doanh nghip mua khon u t ny).
u t khi xc nh gi tr doanh nghip c phn ho: Khi xc nh gi tr doanh nghip c phn ho, nu cc khon u t ti chnh

mua li khon u t).


tri phiu), li tin gi, li tr chm, tr gp, ghi:
hng hoc n khng c kh nng thu hi, khng thuc din b khoanh n, gin n;

v gi tr ghi s ca c phiu mang i trao i, ghi

hn gi tr ghi s ca c phiu mang i trao i)

u nhn v ln hn gi tr ghi s ca c phiu mang i trao i).

n s k ton).

n t gi trn s k ton).
nu t gi giao dch thc t ti thi im pht sinh ln hn t gi trn s k ton cc TK 111, 112, ghi:

12 nh hn t gi trn s k ton ca cc TK N phi tr, ghi:

im thu tin cao hn t gi ghi s k ton ca cc TK phi thu, ghi:

nh thu bn hng v cung cp dch v ca k k ton theo gi bn tr tin ngay, phn chnh lch gia gi bn tr chm, tr gp vi gi bn t

a c thu GTGT)
gp v gi bn tr

mua tri phiu nhn li trc, ghi:

(cc) thi im nm trong thi hn hp ng, bn bn ghi:


p ng mua bn li tri phiu Chnh ph vo doanh thu nh k ph hp vi thi gian ca hp ng, bn mua ghi:

hi hn c ngi bn chp thun, ghi:

c ln hn gi tr ghi s), k ton ghi nhn chi ph ti chnh, ghi:

gc ngoi t, k ton kt chuyn ton b khon li chnh lch t gi hi oi nh gi li, ghi:

nh doanh, ghi:
con, u t vn khc;

a gi bn ln hn gi vn, trong gi vn l gi tr ghi s c xc nh theo phng php bnh qun gia quyn, gi bn c tnh theo
ng khon khng giao dch th gi tr hp l ca c phiu l gi ng ca phin giao dch trc lin k vi ngy trao i.
rao i sn UPCOM khng giao dch th gi tr hp l ca c phiu l gi ng ca phin giao dch trc lin k vi ngy trao i.
cui qu trc lin k vi ngy trao i. Vic xc nh gi tr s sch ca c phiu c thc hin theo cng thc:

Chun mc k ton chi ph i vay.


qu hn cn phi lp d phng.
pht sinh trong k, cn khon li u t nhn c t cc khon li u t dn tch trc khi doanh nghip mua li khon u t th g
, nu cc khon u t ti chnh c nh gi tng tng ng vi phn s hu ca doanh nghip c phn ho trong li nhun sau thu
thu hot ng ti chnh, khng ghi nhn tng gi tr khon u t vo cng ty.
p thuc s hu Nh nc (nu c).

n tin li ca cc k m doanh nghip mua khon u t ny mi c ghi nhn l doanh thu hot ng ti chnh, cn khon tin li dn t

, nu cc khon u t ti chnh c nh gi tng tng ng vi phn s hu ca doanh nghip c phn ho trong li nhun sau thu c
n tr chm, tr gp vi gi bn tr tin ngay ghi vo ti khon 3387 "Doanh thu cha thc hin", ghi:
a quyn, gi bn c tnh theo gi tr hp l ca khon nhn c. Trng hp mua, bn chng khon di hnh thc hon i c phiu
gy trao i.
n k vi ngy trao i.

p mua li khon u t th ghi gim gi gc khon u t tri phiu, c phiu .


n ho trong li nhun sau thu cha phn phi ca bn c u t, doanh nghip c phn ho phi ghi tng vn Nh nc theo quy

i chnh, cn khon tin li dn tch trc khi doanh nghip mua li khon u t th ghi gim gi tr ca chnh khon u t tri phiu,

n ho trong li nhun sau thu cha phn phi ca bn c u t, doanh nghip c phn ho phi ghi tng vn Nh nc theo quy n
i hnh thc hon i c phiu (nh u t hon i c phiu A ly c phiu B), k ton xc nh gi tr c phiu nhn v theo gi tr h

tng vn Nh nc theo quy nh ca php lut. Sau , khi nhn c phn c tc, li nhun c dng nh gi tng vn Nh n

a chnh khon u t tri phiu, c phiu , ghi:

ng vn Nh nc theo quy nh ca php lut. Sau , khi nhn c phn c tc, li nhun c dng nh gi tng vn Nh n
r c phiu nhn v theo gi tr hp l ti ngy trao i nh sau:

ng nh gi tng vn Nh nc, doanh nghip c phn ho khng ghi nhn doanh thu hot ng ti chnh m ghi gim gi tr khon

ng nh gi tng vn Nh nc, doanh nghip c phn ho khng ghi nhn doanh thu hot ng ti chnh m ghi gim gi tr khon
hnh m ghi gim gi tr khon u t ti chnh.

nh m ghi gim gi tr khon u t ti chnh:


Ti khon 521 - Cc khon gim tr doanh thu
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh cc khon c iu chnh gim tr vo doanh thu bn hng, cung cp dch v
b) Vic iu chnh gim doanh thu c thc hin nh sau:
- Khon chit khu thng mi, gim gi hng bn, hng bn b tr li pht sinh cng k tiu th sn phm, hng h
- Trng hp sn phm, hng ho, dch v tiu th t cc k trc, n k sau mi pht sinh chit khu thng
+ Nu sn phm, hng ho, dch v tiu th t cc k trc, n k sau phi gim gi, phi chit khu thng m
+ Trng hp sn phm, hng ho, dch v phi gim gi, phi chit khu thng mi, b tr li sau thi im pht
c) Chit khu thng mi phi tr l khon doanh nghip bn gim gi nim yt cho khch hng mua hng vi khi
- Trng hp trong ha n GTGT hoc ha n bn hng th hin khon chit khu thng mi cho ngi mu
- K ton phi theo di ring khon chit khu thng mi m doanh nghip chi tr cho ngi mua nhng cha
+ S chit khu thng mi ngi mua c hng ln hn s tin bn hng c ghi trn ho n ln cui cng
+ Cc nh sn xut cui k mi xc nh c s lng hng m nh phn phi (nh cc siu th) tiu th v t
d) Gim gi hng bn l khon gim tr cho ngi mua do sn phm, hng ho km, mt phm cht hay khng n
- Trng hp trong ha n GTGT hoc ha n bn hng th hin khon gim gi hng bn cho ngi mua l k
- Ch phn nh vo ti khon ny cc khon gim tr do vic chp thun gim gi sau khi bn hng ( ghi nhn
) i vi hng bn b tr li, ti khon ny dng phn nh gi tr ca s sn phm, hng ha b khch hng tr l
e) K ton phi theo di chi tit chit khu thng mi, gim gi hng bn, hng bn b tr li cho tng khch hng
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 521 - Cc khon gim tr doanh thu
Bn N:
- S chit khu thng mi chp nhn thanh ton cho khch hng;
- S gim gi hng bn chp thun cho ngi mua hng;
- Doanh thu ca hng bn b tr li, tr li tin cho ngi mua hoc tnh tr vo khon phi thu khch hng v s
Bn C: Cui k k ton, kt chuyn ton b s chit khu thng mi, gim gi hng bn, doanh thu ca hng bn
Ti khon 521 - Cc khon gim tr doanh thu khng c s d cui k.
Ti khon 521 c 3 ti khon cp 2
- Ti khon 5211 - Chit khu thng mi: Ti khon ny dng phn nh khon chit khu thng mi cho ng
- Ti khon 5212 - Hng bn b tr li: Ti khon ny dng phn nh doanh thu ca sn phm, hng ha, dch v
- Ti khon 5213 - Gim gi hng bn: Ti khon ny dng phn nh khon gim gi hng bn cho ngi mua do
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) Phn nh s chit khu thng mi, gim gi hng bn thc t pht sinh trong k, ghi:
- Trng hp sn phm, hng ho bn phi gim gi, chit khu thng mi cho ngi mua thuc i tng ch
N TK 521 - Cc khon gim tr doanh thu (5211, 5213)
N TK 3331 - Thu GTGT phi np (thu GTGT u ra c gim)
C cc TK 111,112,131,...
- Trng hp sn phm, hng ho bn phi gim gi, chit khu thng mi cho ngi mua khng thuc i t
N TK 521 - Cc khon gim tr doanh thu (5211, 5213)
C cc TK 111, 112, 131,...
b) K ton hng bn b tr li
- Khi doanh nghip nhn li sn phm, hng ha b tr li, k ton phn nh gi vn ca hng bn b tr li:
+ Trng hp doanh nghip k ton hng tn kho theo phng php k khai thng xuyn, ghi:
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
N TK 155 - Thnh phm
N TK 156 - Hng ha
C TK 632 - Gi vn hng bn.
+ Trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k, ghi:
N TK 611 - Mua hng (i vi hng ha)
N TK 631 - Gi thnh sn xut (i vi sn phm)
C TK 632 - Gi vn hng bn.
- Thanh ton vi ngi mua hng v s tin ca hng bn b tr li:
+ i vi sn phm, hng ha thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr v doanh nghip n
N TK 5212 - Hng bn b tr li (gi bn cha c thu GTGT)
N TK 3331- Thu GTGT phi np (33311) (thu GTGT hng b tr li)
C cc TK 111, 112, 131,...
+ i vi sn phm, hng ha khng thuc i tng chu thu GTGT hoc thuc i tng chu thu GTGT tnh th
N TK 5212 - Hng bn b tr li
C cc TK 111, 112, 131,...
- Cc chi ph pht sinh lin quan n hng bn b tr li (nu c), ghi:
N TK 641 - Chi ph bn hng
C cc TK 111, 112, 141, 334,...
c) Cui k k ton, kt chuyn tng s gim tr doanh thu pht sinh trong k sang ti khon 511 - Doanh thu bn h
N TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 521 - Cc khon gim tr doanh thu.
thu bn hng, cung cp dch v pht sinh trong k, gm: Chit khu thng mi, gim gi hng bn v hng bn b tr li. Ti khon ny kh

g k tiu th sn phm, hng ha dch v c iu chnh gim doanh thu ca k pht sinh;
mi pht sinh chit khu thng mi, gim gi hng bn hoc hng bn b tr li th doanh nghip c ghi gim doanh thu theo nguyn t
m gi, phi chit khu thng mi, b tr li nhng pht sinh trc thi im pht hnh Bo co ti chnh, k ton phi coi y l mt s ki
i, b tr li sau thi im pht hnh Bo co ti chnh th doanh nghip ghi gim doanh thu ca k pht sinh (k sau).
khch hng mua hng vi khi lng ln. Bn bn hng thc hin k ton chit khu thng mi theo nhng nguyn tc sau:
khu thng mi cho ngi mua l khon gim tr vo s tin ngi mua phi thanh ton (gi bn phn nh trn ho n l gi tr ch
cho ngi mua nhng cha c phn nh l khon gim tr s tin phi thanh ton trn ha n. Trng hp ny, bn bn ghi nhn do
ghi trn ho n ln cui cng. Trng hp ny c th pht sinh do ngi mua hng nhiu ln mi t c lng hng mua c hn
cc siu th) tiu th v t mi c cn c xc nh c s chit khu thng mi phi tr da trn doanh s bn hoc s lng
m, mt phm cht hay khng ng quy cch theo quy nh trong hp ng kinh t. Bn bn hng thc hin k ton gim gi hng bn theo
gi hng bn cho ngi mua l khon gim tr vo s tin ngi mua phi thanh ton (gi bn phn nh trn ho n l gi gim) th d
u khi bn hng ( ghi nhn doanh thu) v pht hnh ho n (gim gi ngoi ho n) do hng bn km, mt phm cht...
m, hng ha b khch hng tr li do cc nguyn nhn: Vi phm cam kt, vi phm hp ng kinh t, hng b km, mt phm cht, khng
n b tr li cho tng khch hng v tng loi hng bn, nh: bn hng (sn phm, hng ho), cung cp dch v. Cui k, kt chuyn ton b

khon phi thu khch hng v s sn phm, hng ha bn


g bn, doanh thu ca hng bn b tr li sang ti khon 511 Doanh thu bn hng v cung cp dch v xc nh doanh thu thun ca k

hit khu thng mi cho ngi mua do khch hng mua hng vi khi lng ln nhng cha c phn nh trn ha n khi bn sn p
a sn phm, hng ha, dch v b ngi mua tr li trong k.
gi hng bn cho ngi mua do sn phm hng ha dch v cung cp km quy cch nhng cha c phn nh trn ha n khi bn sn p

ngi mua thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr, v doanh nghip tnh thu GTGT theo phng php khu tr

ngi mua khng thuc i tng chu thu GTGT hoc thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php trc tip th khon gim

ca hng bn b tr li:
g xuyn, ghi:
p khu tr v doanh nghip np thu GTGT tnh theo phng php khu tr, ghi:

i tng chu thu GTGT tnh theo phng php trc tip, s tin thanh ton vi ngi mua v hng bn b tr li, ghi:

i khon 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v, ghi:


g bn b tr li. Ti khon ny khng phn nh cc khon thu c gim tr vo doanh thu nh thu GTGT u ra phi np tnh theo ph

gim doanh thu theo nguyn tc:


k ton phi coi y l mt s kin cn iu chnh pht sinh sau ngy lp Bng cn i k ton v ghi gim doanh thu, trn Bo co ti chn
nh (k sau).
hng nguyn tc sau:
nh trn ho n l gi tr chit khu thng mi) th doanh nghip (bn bn hng) khng s dng ti khon ny, doanh thu bn hng p
ng hp ny, bn bn ghi nhn doanh thu ban u theo gi cha tr chit khu thng mi (doanh thu gp). Khon chit khu thng mi
c lng hng mua c hng chit khu v khon chit khu thng mi ch c xc nh trong ln mua cui cng;
trn doanh s bn hoc s lng sn phm tiu th.
k ton gim gi hng bn theo nhng nguyn tc sau:
rn ho n l gi gim) th doanh nghip (bn bn hng) khng s dng ti khon ny, doanh thu bn hng phn nh theo gi gim
m, mt phm cht...
km, mt phm cht, khng ng chng loi, quy cch.
v. Cui k, kt chuyn ton b sang ti khon 511 - "Doanh thu bn hng v cung cp dch v" xc nh doanh thu thun ca khi l

xc nh doanh thu thun ca k bo co.

nh trn ha n khi bn sn phm hng ha, cung cp dch v trong k

n nh trn ha n khi bn sn phm hng ha, cung cp dch v trong k

GTGT theo phng php khu tr, ghi:

g php trc tip th khon gim gi hng bn cho ngi mua, ghi:
T u ra phi np tnh theo phng php trc tip.

doanh thu, trn Bo co ti chnh ca k lp bo co (k trc).

khon ny, doanh thu bn hng phn nh theo gi tr chit khu thng mi (doanh thu thun).
p). Khon chit khu thng mi cn phi theo di ring trn ti khon ny thng pht sinh trong cc trng hp nh:
mua cui cng;

hng phn nh theo gi gim (doanh thu thun).

h doanh thu thun ca khi lng sn phm, hng ho, dch v thc t thc hin trong k bo co.
ng hp nh:
Ti khon 611 - Mua hng
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh tr gi nguyn liu, vt liu, cng c, dng c, hng ho mua vo, nhp kho hoc
b) Gi tr nguyn liu, vt liu, cng c, dng c, hng ho mua vo phn nh trn ti khon 611 "Mua hng" phi t
c) Trng hp hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k, doanh nghip phi t chc kim k hng
d) Phng php hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k: Khi mua nguyn liu, vt liu, cng c
) K ton phi m s chi tit hch ton gi gc hng tn kho mua vo theo tng th nguyn liu, vt liu, cng
2. Kt cu v ni dng phn nh ca ti khon 611 - Mua hng
Bn N:
- Kt chuyn gi gc hng ho, nguyn liu, vt liu, cng c, dng c tn kho u k (theo kt qu kim k);
- Gi gc hng ho, nguyn liu, vt liu, cng c, dng c, mua vo trong k;
Bn C:
- Kt chuyn gi gc hng ho, nguyn liu, vt liu, cng c, dng c tn kho cui k (theo kt qu kim k);
- Gi gc hng ho, nguyn liu, vt liu, cng c, dng c xut s dng trong k, hoc gi gc hng ho xut bn (c
- Gi gc nguyn liu, vt liu, cng c, dng c, hng ho mua vo tr li cho ngi bn, hoc c gim gi.
Ti khon 611 khng c s d cui k.
Ti khon 611 - Mua hng, c 2 ti khon cp 2:
- Ti khon 6111 - Mua nguyn liu, vt liu: Ti khon ny dng phn nh gi tr nguyn liu, vt liu, cng c, d
- Ti khon 6112 - Mua hng ho: Ti khon ny dng phn nh gi tr hng ho mua vo, xut bn trong k k to
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) i vi doanh nghip sn xut cng nghip, nng nghip, lm nghip, xy lp
- u k k ton, kt chuyn tr gi nguyn liu, vt liu, cng c, dng c tn kho u k (theo kt qu kim k cu
N TK 611 - Mua hng (6111 - Mua nguyn liu, vt liu)
C TK 152 - Nguyn liu, vt liu
C TK 153 - Cng c, dng c.
- Khi mua nguyn liu, vt liu, cng c, dng c, nu thu GTGT u vo c khu tr th gi gc nguyn liu, vt
N TK 611 - Mua hng (gi mua cha c thu GTGT)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn (3311).
- Khi thanh ton tin mua hng, nu c hng chit khu thanh ton, ghi:
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C cc TK 111, 112,...
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (chit khu thanh ton).
- Trng hp doanh nghip mua nguyn liu, vt liu, cng c, dng c khng ng quy cch, chng loi, phm ch
+ Cn c vo tr gi hng mua tr li cho ngi bn, ghi:
N cc TK 111, 112 (nu thu ngay bng tin)
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn (tr vo s n cn phi tr ngi bn)
C TK 611 - Mua hng (6111) (tr gi NVL, cng c, dng c tr li ngi bn)
C TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331) (nu c).
+ Nu doanh nghip chp nhn khon gim gi hng ca l hng mua, s tin c gim gi, ghi:
N cc TK 111, 112 (nu thu ngay bng tin)
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn (tr vo s n cn phi tr ngi bn)
C TK 611 - Mua hng (6111) (khon gim gi c chp thun)
C TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c).
- Cui k k ton, cn c vo kt qu kim k thc t, k ton phi xc nh tr gi thc t nguyn liu, vt liu tn k
+ Kt chuyn tr gi thc t nguyn liu, vt liu, cng c tn kho cui k (theo kt qu kim k), ghi:
N TK 152 - Nguyn liu, vt liu
N TK 153 - Cng c, dng c
C TK 611 - Mua hng (6111).
+ Tr gi thc t nguyn liu, vt liu, cng c, dng c xut s dng cho sn xut, kinh doanh trong k, ghi:
N cc TK 621, 623, 627, 641, 642, 241,...
C TK 611 - Mua hng (6111).
+ Tr gi thc t nguyn liu, vt liu, cng c, dng c thiu ht, mt mt, cn c vo bin bn xc nh thiu ht, m
N TK 138 - Phi thu khc (1381)
C TK 611 - Mua hng (6111).
b) i vi doanh nghip kinh doanh hng ho
- u k k ton, kt chuyn gi tr hng ho tn kho u k, ghi:
N TK 611 - Mua hng (6112)
C TK 156 - Hng ho.
- Trong k k ton, khi mua hng ho nu c khu tr thu GTGT u vo, cn c vo ho n v cc chng t m
+ Tr gi thc t hng ho mua vo, ghi:
N TK 611 - Mua hng (6112)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331) (nu c)
C cc TK 111, 112, 141; hoc
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn (tng gi thanh ton).
+ Chi ph mua hng thc t pht sinh, ghi:
N TK 611 - Mua hng (6112)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331) (nu c)
C cc TK 111, 112, 141, 331,...
+ Khi thanh ton trc hn, nu doanh nghip c nhn khon chit khu thanh ton trn l hng mua, ghi:
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn (khu tr vo n phi tr ngi bn)
C cc TK 111, 112,...
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
+ Tr gi hng ho tr li cho ngi bn, ghi:
N cc TK 111, 112 (nu thu ngay bng tin)
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn (khu tr vo n phi tr ngi bn)
C TK 611 - Mua hng (6112) (tr gi hng ho tr li ngi bn)
C TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331) (nu c).
+ Khon gim gi hng mua c ngi bn chp thun do hng ho khng ng phm cht, quy cch theo hp
N cc TK 111, 112 (nu thu ngay bng tin)
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn (khu tr vo n phi tr ngi bn)
C TK 611 - Mua hng (6112)
C TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331) (nu c).
- Cui k k ton, cn c vo kt qu kim k thc t tnh, xc nh tr gi hng tn kho, tr gi hng ho gi bn
+ Kt chuyn tr gi hng ho tn kho v hng gi i bn cui k, ghi:
N TK 156 - Hng ho
N TK 157 - Hng gi i bn
C TK 611 - Mua hng.
+ Kt chuyn gi vn hng bn, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 611 - Mua hng (6112).
ng ho mua vo, nhp kho hoc a vo s dng trong k. Ti khon 611 "Mua hng" ch p dng i vi doanh nghip k ton hng tn k
i khon 611 "Mua hng" phi thc hin theo nguyn tc gi gc.
ghip phi t chc kim k hng tn kho vo cui k k ton xc nh s lng v gi tr ca tng nguyn liu, vt liu, hng ho, sn ph
ua nguyn liu, vt liu, cng c, dng c, hng ho, cn c vo ho n mua hng, Ho n vn chuyn, phiu nhp kho, thng bo thu
g th nguyn liu, vt liu, cng c, dng c, hng ho.

(theo kt qu kim k);

(theo kt qu kim k);


c gi gc hng ho xut bn (cha c xc nh l bn trong k);
bn, hoc c gim gi.

nguyn liu, vt liu, cng c, dng c mua vo, xut s dng trong k k ton v kt chuyn gi tr nguyn liu, vt liu, cng c, dng c
mua vo, xut bn trong k k ton v kt chuyn gi tr hng ho tn kho u k, tn kho cui k k ton.

u k (theo kt qu kim k cui k trc), ghi:

u tr th gi gc nguyn liu, vt liu, cng c, dng c mua vo c phn nh vo TK 611 khng c thu GTGT, ghi:

quy cch, chng loi, phm cht ghi trong hp ng kinh t, hoc cam kt phi tr li cho ngi bn, hoc c gim gi:

c gim gi, ghi:

c t nguyn liu, vt liu tn kho cui k v tr gi thc t nguyn liu, vt liu, cng c, dng c xut vo s dng hoc xut bn.
u kim k), ghi:

nh doanh trong k, ghi:

o bin bn xc nh thiu ht, mt mt ch x l, ghi:

vo ho n v cc chng t mua hng:

on trn l hng mua, ghi:

hm cht, quy cch theo hp ng, ghi:

kho, tr gi hng ho gi bn nhng cha xc nh l bn, tr gi hng ho xc nh l bn:


doanh nghip k ton hng tn kho theo phng php kim k nh k.

n liu, vt liu, hng ho, sn phm, cng c, dng c tn kho n cui k k ton xc nh gi tr hng tn kho xut vo s dng v xu
phiu nhp kho, thng bo thu nhp khu phi np (hoc bin lai thu thu nhp khu,...) ghi nhn gi gc hng mua vo ti khon 611

n liu, vt liu, cng c, dng c tn kho u k v cui k k ton;

c c gim gi:

s dng hoc xut bn.


tn kho xut vo s dng v xut bn trong k.
gc hng mua vo ti khon 611 "Mua hng". Khi xut s dng, hoc xut bn ch ghi mt ln vo cui k k ton cn c vo kt qu kim
k ton cn c vo kt qu kim k.
Ti khon 621 Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh chi ph nguyn liu, vt liu s dng trc tip cho hot ng sn xut sn phm
b) Ch hch ton vo ti khon 621 nhng chi ph nguyn liu, vt liu (gm c nguyn liu, vt liu chnh v vt liu
c) Trong k k ton thc hin vic ghi chp, tp hp chi ph nguyn liu, vt liu trc tip vo bn N ti khon 621
d) Cui k k ton, thc hin kt chuyn (nu nguyn liu, vt liu c tp hp ring bit cho i tng s dn
) Khi mua nguyn liu, vt liu, nu thu GTGT u vo c khu tr th tr gi nguyn liu, vt liu s khng bao
e) Phn chi ph nguyn liu, vt liu trc tip vt trn mc bnh thng khng c tnh vo gi thnh sn phm,
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 621 - Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip
Bn N: Tr gi thc t nguyn liu, vt liu xut dng trc tip cho hot ng sn xut sn phm, hoc thc hin d
Bn C:
- Kt chuyn tr gi nguyn liu, vt liu thc t s dng cho sn xut, kinh doanh trong k vo TK 154 Chi ph sn x
- Kt chuyn chi ph nguyn vt liu trc tip vt trn mc bnh thng vo TK 632 - Gi vn hng bn.
- Tr gi nguyn liu, vt liu trc tip s dng khng ht c nhp li kho.
Ti khon 621 khng c s d cui k.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) Khi xut nguyn liu, vt liu s dng cho hot ng sn xut sn phm, hoc thc hin dch v trong k, ghi:
N TK 621 - Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip
C TK 152 - Nguyn liu, vt liu.
b) Trng hp mua nguyn liu, vt liu s dng ngay (khng qua nhp kho) cho hot ng sn xut sn phm, ho
N TK 621 - Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr
C cc TK 331, 141, 111, 112,...
c) Trng hp s nguyn liu, vt liu xut ra khng s dng ht vo hot ng sn xut sn phm, hoc thc hin
N TK 152 - Nguyn liu, vt liu
C TK 621 - Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip.
d) i vi chi ph nguyn vt liu trc tip vt trn mc bnh thng hoc hao ht c tnh ngay vo gi vn hn
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 621 - Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip.
e) i vi chi ph nguyn vt liu s dng chung cho hp ng hp tc kinh doanh
- Khi pht sinh chi ph nguyn vt liu s dng chung cho hp ng hp tc kinh doanh, cn c ho n v cc ch
N TK 621 - Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip (chi tit tng hp ng)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr
C cc TK 111, 112, 331
- nh k, k ton lp Bng phn b chi ph chung (c s xc nhn ca cc bn) v xut ho n GTGT phn b ch
N TK 138 - Phi thu khc (chi tit cho tng i tc)
C TK 621 - Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip
C TK 3331 - Thu GTGT phi np.
Trng hp khi phn b chi ph khng phi xut ha n GTGT, k ton ghi gim thu GTGT u vo bng cch ghi
g) Cui k k ton, cn c vo Bng phn b vt liu tnh cho tng i tng s dng nguyn liu, vt liu (phn x
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
N TK 631 - Gi thnh sn xut (phng php kim k nh k)
N TK 632 - Gi vn hng bn (phn vt trn mc bnh thng)
C TK 621 - Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip.
o hot ng sn xut sn phm, thc hin dch v ca cc ngnh cng nghip, xy lp, nng, lm, ng nghip, giao thng vn ti, bu chn
n liu, vt liu chnh v vt liu ph) c s dng trc tip sn xut sn phm, thc hin dch v trong k sn xut, kinh doanh. Chi p
c tip vo bn N ti khon 621 Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip" theo tng i tng s dng trc tip cc nguyn liu, vt liu ny
ring bit cho i tng s dng), hoc tin hnh tnh phn b v kt chuyn chi ph nguyn liu, vt liu (Nu khng tp hp ring bit ch
uyn liu, vt liu s khng bao gm thu GTGT. Nu thu GTGT u vo khng c khu tr th tr gi nguyn liu, vt liu bao gm c t
c tnh vo gi thnh sn phm, dch v m phi kt chuyn ngay vo TK 632 Gi vn hng bn.

ut sn phm, hoc thc hin dch v trong k hch ton.

ong k vo TK 154 Chi ph sn xut, kinh doanh d dang" hoc TK 631 Gi thnh sn xut v chi tit cho cc i tng tnh gi thnh
2 - Gi vn hng bn.

c hin dch v trong k, ghi:

t ng sn xut sn phm, hoc thc hin dch v v thu GTGT u vo c khu tr, ghi:

xut sn phm, hoc thc hin dch v cui k nhp li kho, ghi:

c tnh ngay vo gi vn hng bn, ghi:

anh, cn c ho n v cc chng t lin quan, ghi:

ut ho n GTGT phn b chi ph nguyn vt liu s dng chung cho hp ng hp tc kinh doanh cho cc bn, ghi:

u GTGT u vo bng cch ghi C TK 133 - Thu GTGT c khu tr.


g nguyn liu, vt liu (phn xng sn xut sn phm, loi sn phm, cng trnh, hng mc cng trnh ca hot ng xy lp, loi dch v,
p, giao thng vn ti, bu chnh vin thng, kinh doanh khch sn, du lch, dch v khc.
g k sn xut, kinh doanh. Chi ph nguyn liu, vt liu phi tnh theo gi thc t khi xut s dng.
tip cc nguyn liu, vt liu ny (nu khi xut nguyn liu, vt liu cho qu trnh sn xut sn phm, thc hin dch v, xc nh c c th
(Nu khng tp hp ring bit cho tng i tng s dng) vo ti khon 154 phc v cho vic tnh gi thnh thc t ca sn phm, dch v
guyn liu, vt liu bao gm c thu GTGT.

cc i tng tnh gi thnh sn phm, dch v.

cc bn, ghi:

a hot ng xy lp, loi dch v,...) theo phng php trc tip hoc phn b, ghi:
hin dch v, xc nh c c th, r rng cho tng i tng s dng); hoc tp hp chung cho qu trnh sn xut, ch to sn phm, th
nh thc t ca sn phm, dch v trong k k ton. Khi tin hnh phn b tr gi nguyn liu, vt liu vo gi thnh sn phm, doanh nghi
h sn xut, ch to sn phm, thc hin dch v (nu khi xut s dng nguyn liu, vt liu cho qu trnh sn xut sn phm, dch v khng
gi thnh sn phm, doanh nghip phi s dng cc tiu thc phn b hp l nh t l theo nh mc s dng,...
n xut sn phm, dch v khng th xc nh c th, r rng cho tng i tng s dng).
Ti khon 622 Chi ph nhn cng trc tip
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh chi ph nhn cng trc tip tham gia vo hot ng sn xut, kinh doanh trong c
Chi ph nhn cng trc tip bao gm cc khon phi tr cho ngi lao ng trc tip sn xut sn phm, thc hin d
b) Khng hch ton vo ti khon ny nhng khon phi tr v tin lng, tin cng v cc khon ph cp... cho nh
c) Ring i vi hot ng xy lp, khng hch ton vo ti khon ny khon tin lng, tin cng v cc khon ph
d) Ti khon 622 phi m chi tit theo i tng tp hp chi ph sn xut, kinh doanh.
) Phn chi ph nhn cng trc tip vt trn mc bnh thng khng c tnh vo gi thnh sn phm, dch v m
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 622 Chi ph nhn cng trc tip
Bn N: Chi ph nhn cng trc tip tham gia qu trnh sn xut sn phm, thc hin dch v bao gm: Tin lng, ti
Bn C:
- Kt chuyn chi ph nhn cng trc tip vo bn N TK 154 Chi ph sn xut, kinh doanh d dang" hoc vo bn N
- Kt chuyn chi ph nhn cng trc tip vt trn mc bnh thng vo TK 632.
Ti khon 622 khng c s d cui k.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) Cn c vo Bng phn b tin lng, ghi nhn s tin lng, tin cng v cc khon khc phi tr cho nhn cng
N TK 622 - Chi ph nhn cng trc tip
C TK 334 - Phi tr ngi lao ng.
b) Tnh, trch bo him x hi, bo him y t, kinh ph cng on, bo him tht nghip, cc khon h tr (nh bo h
N TK 622 - Chi ph nhn cng trc tip.
C TK 338 - Phi tr, phi np khc (3382, 3383, 3384, 3386).
c) Khi trch trc tin lng ngh php ca cng nhn sn xut, ghi:
N TK 622 - Chi ph nhn cng trc tip
C TK 335 - Chi ph phi tr.
d) Khi cng nhn sn xut thc t ngh php, k ton phn nh s phi tr v tin lng ngh php ca cng nhn s
N TK 335 - Chi ph phi tr
C TK 334 - Phi tr ngi lao ng.
) i vi chi ph nhn cng s dng chung cho hp ng hp tc kinh doanh
- Khi pht sinh chi ph nhn cng s dng chung cho hp ng hp tc kinh doanh, cn c ho n v cc chng t
N TK 622 - Chi ph nhn cng trc tip (chi tit cho tng hp ng)
C cc TK 111, 112, 334
- nh k, k ton lp Bng phn b chi ph chung (c s xc nhn ca cc bn) v xut ho n GTGT phn b ch
N TK 138 - Phi thu khc (chi tit cho tng i tc)
C TK 622 - Chi ph nhn cng trc tip
C TK 3331 - Thu GTGT phi np.
Trng hp khi phn b chi ph khng phi xut ha n GTGT, k ton ghi gim thu GTGT u vo bng cch ghi C
e) Cui k k ton, tnh phn b v kt chuyn chi ph nhn cng trc tip vo bn N TK 154 hoc bn N TK 631 th
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang, hoc
N TK 631 - Gi thnh sn xut (phng php kim k nh k)
N TK 632 - Gi vn hng bn (phn vt trn mc bnh thng)
C TK 622 - Chi ph nhn cng trc tip.
ng sn xut, kinh doanh trong cc ngnh cng nghip, xy lp, nng, lm, ng nghip, dch v (giao thng vn ti, bu chnh vin thng, d
p sn xut sn phm, thc hin dch v thuc danh sch qun l ca doanh nghip v cho lao ng thu ngoi theo tng loi cng vic, nh
g v cc khon ph cp... cho nhn vin phn xng, nhn vin qun l, nhn vin ca b my qun l doanh nghip, nhn vin bn hng.
ng, tin cng v cc khon ph cp c tnh cht lng tr cho cng nhn trc tip iu khin xe, my thi cng, phc v my thi cng, kho

o gi thnh sn phm, dch v m phi kt chuyn ngay vo TK 632 Gi vn hng bn.

n dch v bao gm: Tin lng, tin cng lao ng v cc khon trch trn tin lng, tin cng theo quy nh pht sinh trong k.

doanh d dang" hoc vo bn N TK 631 Gi thnh sn xut;

n khc phi tr cho nhn cng trc tip sn xut sn phm, thc hin dch v, ghi:

ip, cc khon h tr (nh bo him nhn th, bo him hu tr t nguyn...) ca cng nhn trc tip sn xut sn phm, thc hin dch v

ng ngh php ca cng nhn sn xut, ghi:

cn c ho n v cc chng t lin quan, ghi:

ut ho n GTGT phn b chi ph nhn cng s dng chung cho hp ng hp tc kinh doanh cho cc bn, ghi:

u GTGT u vo bng cch ghi C TK 133 - Thu GTGT c khu tr.


N TK 154 hoc bn N TK 631 theo i tng tp hp chi ph, ghi:
vn ti, bu chnh vin thng, du lch, khch sn, t vn,...).
goi theo tng loi cng vic, nh: Tin lng, tin cng, cc khon ph cp, cc khon trch theo lng (bo him x hi, bo him y t, k
nh nghip, nhn vin bn hng.
cng, phc v my thi cng, khon trch bo him x hi, bo him y t, kinh ph cng on, bo him tht nghip tnh trn qu lng ph

nh pht sinh trong k.

xut sn phm, thc hin dch v (phn tnh vo chi ph doanh nghip phi chu) trn s tin lng, tin cng phi tr theo ch quy n
bo him x hi, bo him y t, kinh ph cng on, bo him tht nghip).

t nghip tnh trn qu lng phi tr cng nhn trc tip ca hot ng xy lp, iu khin my thi cng, phc v my thi cng, nhn vin

ng phi tr theo ch quy nh, ghi:


hc v my thi cng, nhn vin phn xng.
Ti khon 623 - Chi ph s dng my thi cng
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng tp hp v phn b chi ph s dng xe, my thi cng phc v trc tip cho hot ng xy,
b) Trng hp doanh nghip thc hin xy lp cng trnh hon ton theo phng thc bng my th khng s dn
c) Khng hch ton vo TK 623 khon trch v bo him x hi, bo him y t, kinh ph cng on, bo him tht ng
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 623 - Chi ph s dng my thi cng
Bn N: Cc chi ph lin quan n hot ng ca my thi cng (chi ph vt liu cho my hot ng, chi ph tin ln
Bn C:
- Kt chuyn chi ph s dng xe, my thi cng vo bn N ti khon 154 "Chi ph sn xut, kinh doanh d dang".
- Kt chuyn chi ph s dng my thi cng vt trn mc bnh thng vo TK 632.
Ti khon 623 khng c s d cui k.
Ti khon 623 - Chi ph s dng my thi cng, c 6 ti khon cp 2:
- Ti khon 6231 - Chi ph nhn cng: Dng phn nh lng chnh, lng ph, ph cp lng phi tr cho cng n
Ti khon ny khng phn nh khon trch bo him x hi, bo him y t, kinh ph cng on theo quy nh hin h
- Ti khon 6232 - Chi ph vt liu: Dng phn nh chi ph nhin liu (xng, du, m...), vt liu khc phc v xe, m
- Ti khon 6233 - Chi ph dng c sn xut: Dng phn nh cng c, dng c lao ng lin quan ti hot ng c
- Ti khon 6234 - Chi ph khu hao my thi cng: Dng phn nh chi ph khu hao xe, my thi cng s dng vo
- Ti khon 6237 - Chi ph dch v mua ngoi: Dng phn nh chi ph dch v mua ngoi nh thu ngoi sa cha
- Ti khon 6238 - Chi ph bng tin khc: Dng phn nh cc chi ph bng tin phc v cho hot ng ca xe, m
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
Hch ton chi ph s dng xe, my thi cng ph thuc vo hnh thc s dng my thi cng: T chc i my thi cn
a) Nu t chc i xe, my thi cng ring, c phn cp hch ton v c t chc k ton ring, th cng vic k to
- Hch ton cc chi ph lin quan ti hot ng ca i xe, my thi cng, ghi:
N cc TK 621, 622, 627
C cc TK 111, 112, 152, 331, 334, 214,...
- Hch ton chi ph s dng xe, my v tnh gi thnh ca xe, my thc hin trn ti khon 154 "Chi ph sn xut, kinh
+ Nu doanh nghip thc hin theo phng thc cung cp dch v xe, my ln nhau gia cc b phn, ghi:
N TK 623 - Chi ph s dng my thi cng (6238 - Chi ph bng tin khc)
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
+ Nu doanh nghip thc hin theo phng thc bn dch v xe, my ln nhau gia cc b phn trong ni b, ghi:
N TK 623 - Chi ph s dng my thi cng (6238 - Chi ph bng tin khc)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331) (nu c)
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (33311) (thu
GTGT phi np tnh trn gi bn ni b v ca xe, my bn dch v)
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (chi tit cung cp dch v trong ni b).
b) Nu khng t chc i xe, my thi cng ring; hoc c t chc i xe, my thi cng ring nhng khng t chc k
- Cn c vo s tin lng, tin cng v cc khon khc phi tr cho cng nhn iu khin xe, my, phc v xe, my
N TK 623 - Chi ph s dng my thi cng (6231 - Chi ph nhn cng)
C TK 334 - Phi tr ngi lao ng.
- Khi xut kho vt liu, cng c, dng c s dng cho hot ng ca xe, my thi cng trong k, ghi:
N TK 623 - Chi ph s dng my thi cng (6232 - Chi ph vt liu)
C cc TK 152, 153.
- Trng hp mua vt liu, cng c s dng ngay (khng qua nhp kho) cho hot ng ca xe, my thi cng trong k
N TK 623 - Chi ph s dng my thi cng (6232)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c khu tr thu)
C cc TK 331, 111, 112,...
- Trch khu hao xe, my thi cng s dng i xe, my thi cng, ghi:
N TK 623 - Chi ph s dng my thi cng (6234 - Chi ph khu hao my thi cng)
C TK 214 - Hao mn TSC.
- Chi ph dch v mua ngoi pht sinh (sa cha xe, my thi cng, in, nc, tin thu TSC, chi ph tr cho nh th
N TK 623 - Chi ph s dng my thi cng (6237)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c khu tr thu GTGT)
C cc TK 111, 112, 331,...
- Chi ph bng tin khc pht sinh, ghi:
N TK 623 - Chi ph s dng my thi cng (6238 - Chi ph bng tin khc)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c khu tr thu GTGT)
C cc TK 111, 112,...
- Cn c vo Bng phn b chi ph s dng xe, my (chi ph thc t ca xe, my) tnh cho tng cng trnh, hng mc c
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang (khon mc chi ph s dng my thi cng)
N TK 632 - Gi vn hng bn (phn chi ph vt trn mc bnh thng)
C TK 623 - Chi ph s dng my thi cng.
v trc tip cho hot ng xy, lp cng trnh trong trng hp doanh nghip thc hin xy, lp cng trnh theo phng thc thi cng hn
hc bng my th khng s dng ti khon 623 "Chi ph s dng my thi cng" m hch ton ton b chi ph xy lp trc tip vo cc TK 62
ph cng on, bo him tht nghip tnh trn lng phi tr cng nhn s dng xe, my thi cng. Phn chi ph s dng my thi cng vt

my hot ng, chi ph tin lng v cc khon ph cp lng, tin cng ca cng nhn trc tip iu khin my, chi ph bo dng, sa ch

xut, kinh doanh d dang".

cp lng phi tr cho cng nhn trc tip iu khin xe, my thi cng, phc v my thi cng nh: Vn chuyn, cung cp nhin liu, vt
cng on theo quy nh hin hnh c tnh trn lng ca cng nhn s dng xe, my thi cng. Cc khon trch ny c phn nh vo
m...), vt liu khc phc v xe, my thi cng.
ng lin quan ti hot ng ca xe, my thi cng.
o xe, my thi cng s dng vo hot ng xy lp cng trnh.
ngoi nh thu ngoi sa cha xe, my thi cng; tin mua bo him xe, my thi cng; chi ph in, nc, tin thu TSC, chi ph tr cho n
hc v cho hot ng ca xe, my thi cng.

hi cng: T chc i my thi cng ring chuyn thc hin cc khi lng thi cng bng my hoc giao my thi cng cho cc i, x nghip x
ton ring, th cng vic k ton c tin hnh nh sau:

hon 154 "Chi ph sn xut, kinh doanh d dang" cn c vo gi thnh ca my (theo gi thnh thc t hoc gi khon ni b) cung cp cho
u gia cc b phn, ghi:

a cc b phn trong ni b, ghi:

ng ring nhng khng t chc k ton ring cho i th ton b chi ph s dng xe, my (k c chi ph thng xuyn v chi ph tm thi nh
khin xe, my, phc v xe, my, ghi:

g trong k, ghi:

ng ca xe, my thi cng trong k, ghi:


hu TSC, chi ph tr cho nh thu ph,...), ghi:

cho tng cng trnh, hng mc cng trnh, ghi:


h theo phng thc thi cng hn hp va th cng va kt hp bng my.
h xy lp trc tip vo cc TK 621, 622, 627.
ph s dng my thi cng vt trn mc bnh thng khng tnh vo gi thnh cng trnh xy lp m c kt chuyn ngay vo TK 632.

n my, chi ph bo dng, sa cha xe, my thi cng...). Chi ph vt liu, chi ph dch v khc phc v cho xe, my thi cng.

huyn, cung cp nhin liu, vt liu... cho xe, my thi cng.


on trch ny c phn nh vo ti khon 627 "Chi ph sn xut chung".

tin thu TSC, chi ph tr cho nh thu ph,...

thi cng cho cc i, x nghip xy lp:

c gi khon ni b) cung cp cho cc i tng xy, lp (cng trnh, hng mc cng trnh); tu theo phng thc t chc cng tc k ton v

ng xuyn v chi ph tm thi nh: ph cp lng, ph cp lu ng ca xe, my thi cng) s hch ton nh sau:
c kt chuyn ngay vo TK 632.

e, my thi cng.

g thc t chc cng tc k ton v mi quan h gia i xe my thi cng vi n v xy, lp cng trnh ghi s:
Ti khon 627 Chi ph sn xut chung
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh chi ph phc v sn xut, kinh doanh chung pht sinh phn xng, b phn,
b) Ring i vi hot ng kinh doanh xy lp, khon trch bo him x hi, bo him y t, kinh ph cng on, bo h
c) Ti khon 627 ch s dng cc doanh nghip sn xut cng nghip, nng, lm, ng nghip, XDCB, giao thng, b
d) Ti khon 627 c hch ton chi tit cho tng phn xng, b phn, t, i sn xut.
) Chi ph sn xut chung phn nh trn TK 627 phi c hch ton chi tit theo 2 loi: Chi ph sn xut chung c
- Chi ph sn xut chung c nh l nhng chi ph sn xut gin tip, thng khng thay i theo s lng sn phm
+ Chi ph sn xut chung c nh phn b vo chi ph ch bin cho mi n v sn phm c da trn cng sut bn
+ Trng hp mc sn phm thc t sn xut ra cao hn cng sut bnh thng th chi ph sn xut chung c nh
+ Trng hp mc sn phm thc t sn xut ra thp hn cng sut bnh thng th chi ph sn xut chung c nh
- Chi ph sn xut chung bin i l nhng chi ph sn xut gin tip, thng thay i trc tip hoc gn nh trc ti
e) Trng hp mt quy trnh sn xut ra nhiu loi sn phm trong cng mt khong thi gian m chi ph sn xut c
g) Cui k, k ton tin hnh tnh ton, phn b kt chuyn chi ph sn xut chung vo bn N ti khon 154 Chi ph
h) Ti khon 627 khng s dng cho hot ng kinh doanh thng mi.
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 627 - Chi ph sn xut chung
Bn N: Cc chi ph sn xut chung pht sinh trong k.
Bn C:
- Cc khon ghi gim chi ph sn xut chung;
- Chi ph sn xut chung c nh khng phn b c ghi nhn vo gi vn hng bn trong k do mc sn phm th
- Kt chuyn chi ph sn xut chung vo bn N ti khon 154 Chi ph sn xut, kinh doanh d dang" hoc vo bn
Ti khon 627 khng c s d cui k.
Ti khon 627 - Chi ph sn xut chung, c 6 ti khon cp 2:
- Ti khon 6271 - Chi ph nhn vin phn xng: Phn nh cc khon tin lng, cc khon ph cp phi tr cho nh
- Ti khon 6272 - Chi ph vt liu: Phn nh chi ph vt liu xut dng cho phn xng, nh vt liu dng sa ch
- Ti khon 6273 - Chi ph dng c sn xut: Phn nh chi ph v cng c, dng c xut dng cho hot ng qun l c
- Ti khon 6274 - Chi ph khu hao TSC: Phn nh chi ph khu hao TSC dng trc tip cho hot ng sn xut s
- Ti khon 6277 - Chi ph dch v mua ngoi: Phn nh cc chi ph dch v mua ngoi phc v cho hot ng ca ph
- Ti khon 6278 - Chi ph bng tin khc: Phn nh cc chi ph bng tin ngoi cc chi ph k trn phc v cho ho
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) Khi tnh tin lng, tin cng, cc khon ph cp phi tr cho nhn vin ca phn xng; tin n gia ca ca nhn
N TK 627 - Chi ph sn xut chung (6271)
C TK 334 - Phi tr ngi lao ng.
b) Khi trch bo him x hi, bo him y t, kinh ph cng on, bo him tht nghip, cc khon h tr ngi lao
N TK 627 - Chi ph sn xut chung (6271)
C TK 338 - Phi tr, phi np khc (3382, 3383, 3384, 3386).
c) K ton chi ph nguyn liu, vt liu xut dng cho phn xng (trng hp doanh nghip hch ton hng tn kh
- Khi xut vt liu dng chung cho phn xng, nh sa cha, bo dng TSC dng cho qun l iu hnh hot
N TK 627 - Chi ph sn xut chung (6272)
C TK 152 - Nguyn liu, vt liu.
- Khi xut cng c, dng c sn xut c tng gi tr nh s dng cho phn xng, b phn, t, i sn xut, cn c v
N TK 627 - Chi ph sn xut chung (6273)
C TK 153 - Cng c, dng c.
- Khi xut cng c, dng c sn xut c tng gi tr ln s dng cho phn xng, b phn, t, i sn xut, phi phn
N TK 242 - Chi ph tr trc
C TK 153 - Cng c, dng c.
- Khi phn b gi tr cng c, dng c vo chi ph sn xut chung, ghi:
N TK 627 - Chi ph sn xut chung (6273)
C TK 242 - Chi ph tr trc.
d) Trch khu hao my mc, thit b, nh xng sn xut,... thuc phn xng, b phn, t, i sn xut, ghi:
N TK 627 - Chi ph sn xut chung (6274)
C TK 214 - Hao mn TSC.
) Chi ph in, nc, in thoi,... thuc phn xng, b phn, t, i sn xut, ghi:
N TK 627 - Chi ph sn xut chung (6278)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c khu tr thu GTGT)
C cc TK 111, 112, 331,...
e) Trng hp s dng phng php trch trc hoc phn b dn s chi v chi ph sa cha ln TSC thuc ph
- Khi chi ph sa cha ln TSC thc t pht sinh, ghi:
N TK 2413 - Sa cha ln TSC
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C cc TK 331, 111, 112,...
- Khi chi ph sa cha ln TSC hon thnh, ghi:
N cc TK 242, 352
C TK 2413 - Sa cha ln TSC.
- Khi trch trc hoc phn b dn s chi v chi ph sa cha ln TSC, ghi:
N TK 627 - Chi ph sn xut chung (6273)
C cc TK 352, 242.
g) Trng hp doanh nghip c TSC cho thu hot ng, khi pht sinh chi ph lin quan n TSC cho thu hot
- Khi pht sinh cc chi ph trc tip ban u lin quan n cho thu hot ng, ghi:
N TK 627 - Chi ph sn xut chung
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C cc TK 111, 112, 331,...
- nh k, tnh, trch khu hao TSC cho thu hot ng vo chi ph SXKD, ghi:
N TK 627 - Chi ph sn xut chung
C TK 214 - Hao mn TSC (hao mn TSC cho thu hot ng).
h) doanh nghip xy lp, khi xc nh s d phng phi tr v bo hnh cng trnh xy lp, ghi:
N TK 627 - Chi ph sn xut chung
C TK 352 - D phng phi tr.
- Khi pht sinh chi ph sa cha, bo hnh cng trnh xy lp, ghi:
N cc TK 621, 622, 623, 627
C cc TK 111, 112, 152, 214, 334,...
- Cui k, kt chuyn chi ph sa cha, bo hnh cng trnh xy lp, ghi:
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
C cc TK 621, 622, 623, 627.
- Khi sa cha, bo hnh cng trnh xy lp hon thnh, ghi:
N TK 352 - D phng phi tr
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
i) Cui k k ton, xc nh li tin vay phi tr, tr c vn ho cho ti sn sn xut d dang, khi tr li tin vay,
N TK 627 - Chi ph sn xut chung (ti sn ang sn xut d dang)
C cc TK 111, 112
C TK 242 - Chi ph tr trc (nu tr trc li vay).
C TK 335 - Chi ph phi tr (li tin vay phi tr)
C TK 343 - Tri phiu pht hnh (chi ph pht hnh tri phiu v s chnh lch gia s li tri phiu phi tr tnh the
k) Nu pht sinh cc khon gim chi ph sn xut chung, ghi:
N cc TK 111, 112, 138,...
C TK 627 - Chi ph sn xut chung.
l) i vi chi ph sn xut chung s dng chung cho hp ng hp tc kinh doanh
- Khi pht sinh chi ph sn xut chung s dng chung cho hp ng hp tc kinh doanh, cn c ho n v cc chn
N TK 627 - Chi ph sn xut chung (chi tit cho tng hp ng)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr
C cc TK 111, 112, 331
- nh k, k ton lp Bng phn b chi ph chung (c s xc nhn ca cc bn) v xut ho n GTGT phn b ch
N TK 138 - Phi thu khc (chi tit cho tng i tc)
C cc TK 627 - Chi ph sn xut chung
C TK 3331 - Thu GTGT phi np.
Trng hp khi phn b chi ph khng phi xut ha n GTGT, k ton ghi gim thu GTGT u vo bng cch ghi C
m) Cui k k ton, cn c vo Bng phn b chi ph sn xut chung kt chuyn hoc phn b chi ph sn xut ch
- i vi doanh nghip p dng phng php k khai thng xuyn, cui k kt chuyn chi ph sn xut chung, ghi:
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
N TK 632 - Gi vn hng bn (chi ph SXC c nh khng phn b)
C TK 627 - Chi ph sn xut chung.
- i vi doanh nghip p dng phng php kim k nh k, cui k kt chuyn chi ph sn xut chung, ghi.
N TK 631 - Gi thnh sn xut
N TK 632 - Gi vn hng bn (chi ph SXC c nh khng phn b)
C TK 627 - Chi ph sn xut chung.
sinh phn xng, b phn, i, cng trng,...phc v sn xut sn phm, thc hin dch v, gm: Chi ph lng nhn vin qun l ph
m y t, kinh ph cng on, bo him tht nghip cn tnh trn c lng ca cng nhn trc tip xy, lp, nhn vin s dng my thi cng v
g nghip, XDCB, giao thng, bu in, du lch, dch v.

loi: Chi ph sn xut chung c nh v chi ph sn xut chung bin i trong :


hay i theo s lng sn phm sn xut, nh chi ph bo dng my mc thit b, nh xng,... v chi ph qun l hnh chnh cc phn
hm c da trn cng sut bnh thng ca my mc sn xut. Cng sut bnh thng l s lng sn phm t c mc trung bnh
chi ph sn xut chung c nh c phn b cho mi n v sn phm theo chi ph thc t pht sinh;
h chi ph sn xut chung c nh ch c phn b vo chi ph ch bin cho mi n v sn phm theo mc cng sut bnh thng. Khon c
i trc tip hoc gn nh trc tip theo s lng sn phm sn xut, nh chi ph nguyn liu, vt liu gin tip, chi ph nhn cng gin tip.
g thi gian m chi ph sn xut chung ca mi loi sn phm khng c phn nh mt cch tch bit, th chi ph sn xut chung c ph
o bn N ti khon 154 Chi ph sn xut, kinh doanh d dang hoc vo bn N ti khon 631 "Gi thnh sn xut".

n trong k do mc sn phm thc t sn xut ra thp hn cng sut bnh thng;


h doanh d dang" hoc vo bn N TK 631 Gi thnh sn xut.

c khon ph cp phi tr cho nhn vin qun l phn xng, b phn sn xut; tin n gia ca ca nhn vin qun l phn xng, phn x
ng, nh vt liu dng sa cha, bo dng TSC, cng c, dng c thuc phn xng qun l v s dng, chi ph ln tri tm thi,...
t dng cho hot ng qun l ca phn xng, b phn, t, i sn xut,...
c tip cho hot ng sn xut sn phm, thc hin dch v v TSC dng chung cho hot ng ca phn xng, b phn, t, i sn xut,.
i phc v cho hot ng ca phn xng, b phn sn xut nh: Chi ph sa cha, chi ph thu ngoi, chi ph in, nc, in thoi, tin t
hi ph k trn phc v cho hot ng ca phn xng, b phn, t, i sn xut.

n xng; tin n gia ca ca nhn vin qun l phn xng, b phn, t, i sn xut, ghi:

p, cc khon h tr ngi lao ng (nh bo him nhn th, bo him hu tr t nguyn) c tnh theo t l quy nh hin hnh trn ti

h nghip hch ton hng tn kho theo phng php k khai thng xuyn):
g cho qun l iu hnh hot ng ca phn xng, ghi:

phn, t, i sn xut, cn c vo phiu xut kho, ghi:

phn, t, i sn xut, phi phn b dn, ghi:


hn, t, i sn xut, ghi:

ph sa cha ln TSC thuc phn xng, tnh vo chi ph sn xut chung:

quan n TSC cho thu hot ng:

h xy lp, ghi:

xut d dang, khi tr li tin vay, ghi:


s li tri phiu phi tr tnh theo li sut thc t cao hn s li phi tr tnh theo li sut danh ngha c ghi tng gc tri phiu).

anh, cn c ho n v cc chng t lin quan, ghi:

ut ho n GTGT phn b chi ph sn xut chung s dng chung cho hp ng hp tc kinh doanh cho cc bn, ghi:

u GTGT u vo bng cch ghi C TK 133 Thu GTGT c khu tr.


hoc phn b chi ph sn xut chung vo cc ti khon c lin quan cho tng sn phm, nhm sn phm, dch v theo tiu thc ph hp:
yn chi ph sn xut chung, ghi:

hi ph sn xut chung, ghi.


ph lng nhn vin qun l phn xng, b phn, i; Khu hao TSC s dng trc tip sn xut, Khon trch bo him x hi, bo hi
hn vin s dng my thi cng v nhn vin qun l i (thuc danh sch lao ng trong doanh nghip); khu hao TSC dng cho phn x

qun l hnh chnh cc phn xng, b phn, t, i sn xut...


hm t c mc trung bnh trong cc iu kin sn xut bnh thng;

cng sut bnh thng. Khon chi ph sn xut chung khng phn b c ghi nhn vo gi vn hng bn trong k.
tip, chi ph nhn cng gin tip. Chi ph sn xut chung bin i c phn b ht vo chi ph ch bin cho mi n v sn phm theo chi
chi ph sn xut chung c phn b cho cc loi sn phm theo tiu thc ph hp v nht qun gia cc k k ton.
h sn xut".

n qun l phn xng, phn xng, b phn sn xut; khon trch bo him x hi, bo him y t, kinh ph cng on, bo him tht ngh
ng, chi ph ln tri tm thi,...

ng, b phn, t, i sn xut,...


ph in, nc, in thoi, tin thu TSC, chi ph tr cho nh thu ph (i vi doanh nghip xy lp).

t l quy nh hin hnh trn tin lng phi tr cho nhn vin phn xng, b phn sn xut, ghi:
c ghi tng gc tri phiu).

cc bn, ghi:

ch v theo tiu thc ph hp:


n trch bo him x hi, bo him y t, kinh ph cng on, bo him tht nghip c tnh theo t l quy nh trn tin lng phi tr ca
hu hao TSC dng cho phn xng, b phn sn xut; chi ph i vay nu c vn ho tnh vo gi tr ti sn ang trong qu trnh sn xu

o mi n v sn phm theo chi ph thc t pht sinh.


k k ton.

h cng on, bo him tht nghip c tnh theo t l quy nh hin hnh trn tin lng phi tr cho nhn vin phn xng, b phn, t
nh trn tin lng phi tr ca nhn vin phn xng, b phn, i sn xut v cc chi ph c lin quan trc tip khc n phn xng;
sn ang trong qu trnh sn xut d dang; chi ph sa cha v bo hnh cng trnh xy lp v nhng chi ph khc lin quan ti hot ng

hn vin phn xng, b phn, t, i sn xut,...


trc tip khc n phn xng;
ph khc lin quan ti hot ng ca phn xng, b phn, t, i sn xut,...
Ti khon 631 - Gi thnh sn xut
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh tng hp chi ph sn xut v tnh gi thnh sn phm, dch v cc n v sn x
b) i vi doanh nghip hch ton hng tn kho theo phng php k khai thng xuyn khng s dng ti khon
c) Ch hch ton vo ti khon 631 cc loi chi ph sn xut, kinh doanh sau:
- Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip;
- Chi ph nhn cng trc tip;
- Chi ph s dng my thi cng (i vi cc doanh nghip xy lp);
- Chi ph sn xut chung.
d) Khng hch ton vo ti khon 631 cc loi chi ph sau:
- Chi ph bn hng;
- Chi ph qun l doanh nghip;
- Chi ph ti chnh;
- Chi ph khc;
- Chi s nghip.
) Chi ph ca b phn sn xut, kinh doanh phc v cho sn xut, kinh doanh, tr gi vn hng ha, nguyn liu, v
e) Ti khon 631 Gi thnh sn xut phi c hch ton chi tit theo ni pht sinh chi ph (phn xng, t, i s
g) i vi ngnh nng nghip, gi thnh thc t ca sn phm c xc nh vo cui v hoc cui nm. Sn phm
- i vi ngnh trng trt, chi ph phi c hch ton chi tit theo 3 loi cy:
+ Cy ngn ngy;
+ Cy trng mt ln thu hoch nhiu ln;
+ Cy lu nm.
i vi cc loi cy trng 2,3 v trong mt nm, hoc trng nm nay, nm sau mi thu hoch, hoc loi cy va c
i vi mt s loi chi ph c lin quan n nhiu i tng hch ton hoc lin quan n nhiu v, nhiu thi k t
Trn cng mt din tch canh tc, nu trng xen k t hai loi cy cng nghip ngn ngy tr ln th nhng chi ph p
i vi cy lu nm, cc cng vic t khi lm t, gieo trng, chm sc n khi bt u c sn phm c xem nh
- Hch ton chi ph chn nui phi theo di chi tit cho tng ngnh chn nui (ngnh chn nui tru b, ngnh chn
h) Ti khon 631 Gi thnh sn xut p dng i vi ngnh giao thng vn ti phi c hch ton chi tit theo t
i) Trong hot ng kinh doanh khch sn, hch ton ti khon 631 phi c theo di chi tit theo tng loi hot
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 631 - Gi thnh sn xut
Bn N:
- Chi ph sn xut, kinh doanh dch v d dang u k;
- Chi ph sn xut, kinh doanh dch v thc t pht sinh trong k.
Bn C:
- Gi thnh sn phm nhp kho, dch v hon thnh kt chuyn vo ti khon 632 Gi vn hng bn.
- Chi ph sn xut, kinh doanh dch v d dang cui k kt chuyn vo ti khon 154 Chi ph sn xut, kinh doanh d
Ti khon 631 khng c s d cui k.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu:
a) Kt chuyn chi ph sn xut, kinh doanh, chi ph dch v d dang u k vo bn N ti khon 631 Gi thnh sn
N TK 631 - Gi thnh sn xut
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
b) Cui k k ton, kt chuyn chi ph nguyn liu, vt liu trc tip vo ti khon gi thnh sn xut, ghi:
N TK 631 - Gi thnh sn xut
C TK 621 - Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip.
c) Cui k k ton, kt chuyn chi ph nhn cng trc tip vo ti khon gi thnh sn xut, ghi:
N TK 631 - Gi thnh sn xut
C TK 622 - Chi ph nhn cng trc tip.
d) Cui k, tnh ton phn b v kt chuyn chi ph sn xut chung vo ti khon gi thnh sn xut theo tng loi s
N TK 631 - Gi thnh sn xut
N TK 632 - Gi vn hng bn (chi ph SXC c nh khng c phn b)
C TK 627 - Chi ph sn xut chung.
) Cui k k ton, tin hnh kim k v xc nh gi tr sn phm, dch v d dang cui k, ghi;
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
C TK 631 - Gi thnh sn xut.
e) Gi thnh sn phm nhp kho, dch v hon thnh, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 631 - Gi thnh sn xut.
hm, dch v cc n v sn xut cng nghip, nng nghip, lm nghip v cc n v kinh doanh dch v vn ti, bu in, du lch, khch
xuyn khng s dng ti khon ny.

vn hng ha, nguyn liu, vt liu v chi ph thu ngoi gia cng ch bin (thu ngoi, hay t gia cng, ch bin) cng c phn nh tr
nh chi ph (phn xng, t, i sn xut,...) theo loi, nhm sn phm, dch v
ui v hoc cui nm. Sn phm thu hoch nm no th tnh gi thnh trong nm , ngha l chi ph chi ra trong nm nay nhng nm sau m

hu hoch, hoc loi cy va c din tch trng mi, va c din tch chm sc thu hoch trong cng mt nm,... th phi cn c vo tnh h
an n nhiu v, nhiu thi k th phi c theo di chi tit ring, sau phn b vo gi thnh tng loi sn phm c lin quan nh: Ch
ngy tr ln th nhng chi ph pht sinh c lin quan trc tip n cy no s tp hp ring cho cy (nh ht ging, chi ph gieo trng, t
u c sn phm c xem nh qu trnh u t XDCB hnh thnh nn TSC c tp hp chi ph vo TK 241 XDCB d dang.
h chn nui tru b, ngnh chn nui ln), theo tng nhm hoc theo tng loi gia sc, gia cm. i vi sc vt sinh sn khi o thi chu
i c hch ton chi tit theo tng loi hot ng (vn ti hnh khch, vn ti hng ha). Trong qu trnh vn ti, sm lp b hao mn v
i chi tit theo tng loi hot ng nh: Hot ng n ung, dch v bung ngh, phc v vui chi gii tr, phc v khc (git, l, ct tc, i

Gi vn hng bn.
Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.

N ti khon 631 Gi thnh sn xut, ghi:

thnh sn xut, ghi:


thnh sn xut theo tng loi sn phm, lao v, dch v, ghi:
vn ti, bu in, du lch, khch sn,... trong trng hp hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k.

h bin) cng c phn nh trn ti khon 631.

trong nm nay nhng nm sau mi thu hoch sn phm th nm sau mi tnh gi thnh.

m,... th phi cn c vo tnh hnh thc t ghi chp, phn nh r rng chi ph ca v ny vi v khc, ca din tch ny vi din tch kh
i sn phm c lin quan nh: Chi ph ti tiu nc, chi ph chun b t v trng mi nm u ca nhng cy trng mt ln, thu hoch nh
ht ging, chi ph gieo trng, thu hoch) chi ph pht sinh chung cho cc loi cy (nh chi ph cy, ba, ti tiu nc) c tp hp ri
TK 241 XDCB d dang.
sc vt sinh sn khi o thi chuyn thnh sc vt nui ln, nui bo c hch ton vo TK 631 Gi thnh sn xut theo gi tr cn li.
h vn ti, sm lp b hao mn vi mc nhanh hn mc khu hao u xe nn thng phi thay th nhiu ln nhng gi tr sm lp thay t
phc v khc (git, l, ct tc, in tn, massage).
m k nh k.

a din tch ny vi din tch khc, ca nm trc vi nm nay v nm sau,...Khng phn nh vo ti khon 631 Gi thnh sn xut chi ph
cy trng mt ln, thu hoch nhiu ln (chi ph ny khng thuc vn u t XDCB).
i tiu nc) c tp hp ring v phn b cho tng loi cy theo din tch gieo trng.

nh sn xut theo gi tr cn li.


u ln nhng gi tr sm lp thay th khng tnh vo gi thnh vn ti ngay mt lc khi xut dng thay th, m phi trch trc hoc phn b
631 Gi thnh sn xut chi ph trng mi v chm sc cy lu nm ang trong thi k XDCB.

m phi trch trc hoc phn b dn vo chi ph sn xut, kinh doanh hng k.
Ti khon 632 Gi vn hng bn
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh tr gi vn ca sn phm, hng ha, dch v, bt ng sn u t; gi thnh sn
b) Trng hp doanh nghip l ch u t kinh doanh bt ng sn, khi cha tp hp c y h s, chng t
- Doanh nghip ch c trch trc vo gi vn hng bn i vi cc khon chi ph c trong d ton u t, xy
- Doanh nghip ch c trch trc chi ph tm tnh gi vn hng bn cho phn bt ng sn hon thnh,
- S chi ph trch trc c tm tnh v s chi ph thc t pht sinh c ghi nhn vo gi vn hng bn phi m
c) Khon d phng gim gi hng tn kho c tnh vo gi vn hng bn trn c s s lng hng tn kho v ph
d) Khi bn sn phm, hng ha km thit b, ph tng thay th th gi tr thit b, ph tng thay th c ghi nhn v
) i vi phn gi tr hng tn kho hao ht, mt mt, k ton phi tnh ngay vo gi vn hng bn (sau khi tr i c
e) i vi chi ph nguyn vt liu trc tip tiu hao vt mc bnh thng, chi ph nhn cng, chi ph sn xut chun
g) Cc khon thu nhp khu, thu tiu th c bit, thu bo v mi trng tnh vo gi tr hng mua, nu khi
h) Cc khon chi ph khng c coi l chi ph tnh thu TNDN theo quy nh ca Lut thu nhng c y ha
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 632 - Gi vn hng bn
2.1. Trng hp doanh nghip k ton hng tn kho theo phng php k khai thng xuyn.
Bn N:
- i vi hot ng sn xut, kinh doanh, phn nh:
+ Tr gi vn ca sn phm, hng ha, dch v bn trong k.
+ Chi ph nguyn liu, vt liu, chi ph nhn cng vt trn mc bnh thng v chi ph sn xut chung c nh khn
+ Cc khon hao ht, mt mt ca hng tn kho sau khi tr phn bi thng do trch nhim c nhn gy ra;
+ Chi ph xy dng, t ch TSC vt trn mc bnh thng khng c tnh vo nguyn gi TSC hu hnh t xy
+ S trch lp d phng gim gi hng tn kho (chnh lch gia s d phng gim gi hng tn kho phi lp nm na
- i vi hot ng kinh doanh BS u t, phn nh:
+ S khu hao BS u t dng cho thu hot ng trch trong k;
+ Chi ph sa cha, nng cp, ci to BS u t khng iu kin tnh vo nguyn gi BS u t;
+ Chi ph pht sinh t nghip v cho thu hot ng BS u t trong k;
+ Gi tr cn li ca BS u t bn, thanh l trong k;
+ Chi ph ca nghip v bn, thanh l BS u t pht sinh trong k;
+ Chi ph trch trc i vi hng ha bt ng sn c xc nh l bn.
Bn C:
- Kt chuyn gi vn ca sn phm, hng ha, dch v bn trong k sang ti khon 911 Xc nh kt qu kinh do
- Kt chuyn ton b chi ph kinh doanh BS u t pht sinh trong k xc nh kt qu hot ng kinh doanh;
- Khon hon nhp d phng gim gi hng tn kho cui nm ti chnh (chnh lch gia s d phng phi lp nm
- Tr gi hng bn b tr li nhp kho;
- Khon hon nhp chi ph trch trc i vi hng ha bt ng sn c xc nh l bn (chnh lch gia s ch
- Khon chit khu thng mi, gim gi hng bn nhn c sau khi hng mua tiu th.
- Cc khon thu nhp khu, thu tiu th c bit, thu bo v mi trng tnh vo gi tr hng mua, nu khi x
Ti khon 632 khng c s d cui k.
2.2. Trng hp doanh nghip k ton hng tn kho theo phng php kim k nh k.
2.2.1. i vi doanh nghip kinh doanh thng mi.
Bn N:
- Tr gi vn ca hng ha xut bn trong k.
- S trch lp d phng gim gi hng tn kho (chnh lch gia s d phng phi lp nm nay ln hn s lp nm
Bn C:
- Kt chuyn gi vn ca hng ha gi bn nhng cha c xc nh l tiu th;
- Hon nhp d phng gim gi hng tn kho cui nm ti chnh (chnh lch gia s d phng phi lp nm nay nh
- Kt chuyn gi vn ca hng ha xut bn vo bn N ti khon 911 Xc nh kt qu kinh doanh.
2.2.2. i vi doanh nghip sn xut v kinh doanh dch v.
Bn N:
- Tr gi vn ca thnh phm tn kho u k;
- S trch lp d phng gim gi hng tn kho (chnh lch gia s d phng phi lp nm nay ln hn s lp nm
- Tr gi vn ca thnh phm sn xut xong nhp kho v dch v hon thnh.
Bn C:
- Kt chuyn gi vn ca thnh phm tn kho cui k vo bn N TK 155 Thnh phm;
- Hon nhp d phng gim gi hng tn kho cui nm ti chnh (chnh lch gia s d phng phi lp nm nay nh
- Kt chuyn gi vn ca thnh phm xut bn, dch v hon thnh c xc nh l bn trong k vo bn N
Ti khon 632 khng c s d cui k.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
3.1. i vi doanh nghip k ton hng tn kho theo phng php k khai thng xuyn.
a) Khi xut bn cc sn phm, hng ha (k c sn phm dng lm thit b, ph tng thay th i km sn phm, hn
N TK 632 - Gi vn hng bn
C cc TK 154, 155, 156, 157,
b) Phn nh cc khon chi ph c hch ton trc tip vo gi vn hng bn:
- Trng hp mc sn phm thc t sn xut ra thp hn cng sut bnh thng th k ton phi tnh v xc nh c
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 154 - Chi ph SXKD d dang; hoc
C TK 627 - Chi ph sn xut chung.
- Phn nh khon hao ht, mt mt ca hng tn kho sau khi tr (-) phn bi thng do trch nhim c nhn gy ra
N TK 632 - Gi vn hng bn
C cc TK 152, 153, 156, 138 (1381),
- Phn nh chi ph t xy dng TSC vt qu mc bnh thng khng c tnh vo nguyn gi TSC hu hnh ho
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 241 - Xy dng c bn d dang.
c) Hch ton khon trch lp hoc hon nhp d phng gim gi hng tn kho
- Trng hp s d phng gim gi hng tn kho phi lp k ny ln hn s lp k trc, k ton trch lp b su
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 229 - D phng tn tht ti sn (2294).
- Trng hp s d phng gim gi hng tn kho phi lp k ny nh hn s lp k trc, k ton hon nhp ph
N TK 229 - D phng tn tht ti sn (2294)
C TK 632 - Gi vn hng bn.
d) Cc nghip v kinh t lin quan n hot ng kinh doanh BS u t:
- nh k tnh, trch khu hao BS u t ang cho thu hot ng, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn (chi tit chi ph kinh doanh BS u t)
C TK 2147 - Hao mn BS u t.
- Khi pht sinh chi ph lin quan n BS u t sau ghi nhn ban u nu khng tho mn iu kin ghi tng gi tr
N TK 632 N - TK 242 - Chi ph tr trc (nu phi phn b dn)
C cc TK 111, 112, 152, 153, 334,
- Cc chi ph lin quan n cho thu hot ng BS u t, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn (chi tit chi ph kinh doanh BS u t)
C cc TK 111, 112, 331, 334,...
- K ton gim nguyn gi v gi tr hao mn ca BS u t (nu c) do bn, thanh l, ghi:
N TK 214 - Hao mn TSC (2147 - Hao mn BS u t)
N TK 632 - Gi vn hng bn (gi tr cn li ca BS u t)
C TK 217 - Bt ng sn u t (nguyn gi).
- Cc chi ph bn, thanh l BS u t pht sinh, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn (chi tit chi ph kinh doanh BS u t)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C cc TK 111, 112, 331,...
) Phng php k ton khon chi ph trch trc tm tnh gi vn hng ha bt ng sn c xc nh l b
- Khi trch trc chi ph tm tnh gi vn hng ha bt ng sn bn trong k, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 335 - Chi ph phi tr.
- Cc chi ph u t, xy dng thc t pht sinh c h s ti liu v c nghim thu tp hp tnh chi ph
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr
C cc ti khon lin quan.
- Khi cc khon chi ph trch trc c h s, ti liu chng minh l thc t pht sinh, k ton ghi gim kho
N TK 335 - Chi ph phi tr
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
- Khi ton b d n bt ng sn hon thnh, k ton phi quyt ton v ghi gim s d khon chi ph trch trc c
N TK 335 - Chi ph phi tr
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
C TK 632 - Gi vn hng bn (phn chnh lch gia s chi ph trch trc cn li cao hn chi ph thc t pht sinh)
e) Trng hp dng sn phm sn xut ra chuyn thnh TSC s dng, ghi:
N TK 211 - TSC hu hnh
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
g) Hng bn b tr li nhp kho, ghi:
N cc TK 155,156
C TK 632 - Gi vn hng bn.
h) Trng hp khon chit khu thng mi hoc gim gi hng bn nhn c sau khi mua hng, k ton phi c
N cc TK 111, 112, 331
C cc TK 152, 153, 154, , 155, 156 (gi tr khon CKTM, GGHB ca s hng tn kho cha tiu th trong k)
C TK 241 - Xy dng c bn d dang (gi tr khon CKTM, GGHB ca s hng tn kho xut dng cho hot ng
C TK 632 - Gi vn hng bn (gi tr khon CKTM, GGHB ca s hng tn kho tiu th trong k).
k) Kt chuyn gi vn hng bn ca cc sn phm, hng ha, bt ng sn u t, dch v c xc nh l bn
N TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh
C TK 632 - Gi vn hng bn.
3.2) i vi doanh nghip k ton hng tn kho theo phng php kim k nh k
a) i vi doanh nghip thng mi:
- Cui k, xc nh v kt chuyn tr gi vn ca hng ha xut bn, c xc nh l bn, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn.
C TK 611 - Mua hng.
- Cui k, kt chuyn gi vn hng ha xut bn c xc nh l bn vo bn N ti khon 911 Xc nh kt
N TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh
C TK 632 - Gi vn hng bn.
b) i vi doanh nghip sn xut v kinh doanh dch v :
- u k, kt chuyn tr gi vn ca thnh phm tn kho u k vo ti khon 632 Gi vn hng bn, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 155 - Thnh phm.
- u k, kt chuyn tr gi ca thnh phm, dch v gi bn nhng cha c xc nh l bn vo ti khon 6
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 157 - Hng gi i bn.
- Gi thnh ca thnh phm hon thnh nhp kho, gi thnh dch v hon thnh, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 631 - Gi thnh sn phm.
- Cui k, kt chuyn gi vn ca thnh phm tn kho cui k vo bn N ti khon 155 Thnh phm, ghi:
N TK 155 - Thnh phm
C TK 632 - Gi vn hng bn.
- Cui k, xc nh tr gi ca thnh phm, dch v gi bn nhng cha c xc nh l bn, ghi:
N TK 157 - Hng gi i bn
C TK 632 - Gi vn hng bn.
- Cui k, kt chuyn gi vn ca thnh phm, dch v c xc nh l bn trong k vo bn N ti khon 91
N TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh
C TK 632 - Gi vn hng bn
ng sn u t; gi thnh sn xut ca sn phm xy lp (i vi doanh nghip xy lp) bn trong k. Ngoi ra, ti khon ny cn dng
p c y h s, chng t v cc khon chi ph lin quan trc tip ti vic u t, xy dng bt ng sn nhng pht sinh doanh
c trong d ton u t, xy dng nhng cha c h s, ti liu nghim thu khi lng v phi thuyt minh chi tit v l do, ni
bt ng sn hon thnh, c xc nh l bn trong k v tiu chun ghi nhn doanh thu.
vo gi vn hng bn phi m bo tng ng vi nh mc gi vn tnh theo tng chi ph d ton ca phn hng ha bt ng sn c
s lng hng tn kho v phn chnh lch gia gi tr thun c th thc hin c nh hn gi gc hng tn kho. Khi xc nh khi ln
tng thay th c ghi nhn vo gi vn hng bn.
vn hng bn (sau khi tr i cc khon bi thng, nu c).
hn cng, chi ph sn xut chung c nh khng phn b vo gi tr sn phm nhp kho, k ton phi tnh ngay vo gi vn hng bn (sau k
h vo gi tr hng mua, nu khi xut bn hng ha m cc khon thu c hon li th c ghi gim gi vn hng bn.
t thu nhng c y ha n chng t v hch ton ng theo Ch k ton th khng c ghi gim chi ph k ton m ch iu

ph sn xut chung c nh khng phn b c tnh vo gi vn hng bn trong k;


ch nhim c nhn gy ra;
guyn gi TSC hu hnh t xy dng, t ch hon thnh;
hng tn kho phi lp nm nay ln hn s d phng lp nm trc cha s dng ht).

n gi BS u t;

n 911 Xc nh kt qu kinh doanh;


t qu hot ng kinh doanh;
gia s d phng phi lp nm nay nh hn s lp nm trc);

l bn (chnh lch gia s chi ph trch trc cn li cao hn chi ph thc t pht sinh).

vo gi tr hng mua, nu khi xut bn hng ha m cc khon thu c hon li.

p nm nay ln hn s lp nm trc cha s dng ht).


d phng phi lp nm nay nh hn s lp nm trc);
kt qu kinh doanh.

p nm nay ln hn s lp nm trc cha s dng ht);

d phng phi lp nm nay nh hn s lp nm trc cha s dng ht);


h l bn trong k vo bn N TK 911 Xc nh kt qu kinh doanh.

g thay th i km sn phm, hng ha), dch v hon thnh c xc nh l bn trong k, ghi:

k ton phi tnh v xc nh chi ph sn xut chung c nh phn b vo chi ph ch bin cho mt n v sn phm theo mc cng sut b

g do trch nhim c nhn gy ra, ghi:

o nguyn gi TSC hu hnh hon thnh, ghi:

k trc, k ton trch lp b sung phn chnh lch, ghi:

k trc, k ton hon nhp phn chnh lch, ghi:

o mn iu kin ghi tng gi tr BS u t, ghi:


ng sn c xc nh l bn i vi doanh nghip l ch u t:

m thu tp hp tnh chi ph u t xy dng bt ng sn, ghi:

pht sinh, k ton ghi gim khon chi ph trch trc v ghi gim chi ph sn xut, kinh doanh d dang, ghi:

d khon chi ph trch trc cn li, ghi:

o hn chi ph thc t pht sinh).

u khi mua hng, k ton phi cn c vo tnh hnh bin ng ca hng tn kho phn b s chit khu thng mi, gim gi hng bn

cha tiu th trong k)


ho xut dng cho hot ng u t xy dng)
u th trong k).
ch v c xc nh l bn trong k vo bn N ti khon 911 Xc nh kt qu kinh doanh, ghi:

h l bn, ghi:

N ti khon 911 Xc nh kt qu kinh doanh, ghi:


Gi vn hng bn, ghi:

c nh l bn vo ti khon 632 Gi vn hng bn, ghi:

155 Thnh phm, ghi:

nh l bn, ghi:

ong k vo bn N ti khon 911 Xc nh kt qu kinh doanh, ghi:


oi ra, ti khon ny cn dng phn nh cc chi ph lin quan n hot ng kinh doanh bt ng sn u t nh: Chi ph khu hao; chi
g sn nhng pht sinh doanh thu nhng bn bt ng sn, doanh nghip c trch trc mt phn chi ph tm tnh gi vn hng
huyt minh chi tit v l do, ni dung chi ph trch trc cho tng hng mc cng trnh trong k.

n hng ha bt ng sn c xc nh l bn (c xc nh theo din tch).


g tn kho. Khi xc nh khi lng hng tn kho b gim gi cn phi trch lp d phng, k ton phi loi tr khi lng hng tn kho k

ngay vo gi vn hng bn (sau khi tr i cc khon bi thng, nu c) k c khi sn phm, hng ha cha c xc nh l tiu th.
gi vn hng bn.
gim chi ph k ton m ch iu chnh trong quyt ton thu TNDN lm tng s thu TNDN phi np.
sn phm theo mc cng sut bnh thng. Khon chi ph sn xut chung c nh khng phn b (khng tnh vo gi thnh sn phm s c
ng mi, gim gi hng bn c hng da trn s hng tn kho cha tiu th, s xut dng cho hot ng u t xy dng hoc
u t nh: Chi ph khu hao; chi ph sa cha; chi ph nghip v cho thu BS u t theo phng thc cho thu hot ng (trng hp p
chi ph tm tnh gi vn hng bn. Khi tp hp h s, chng t hoc khi bt ng sn hon thnh ton b, doanh nghip phi quyt t

khi lng hng tn kho k c hp ng tiu th (c gi tr thun c th thc hin c khng thp hn gi tr ghi s) nhng ch

a c xc nh l tiu th.
nh vo gi thnh sn phm s chnh lch gia tng s chi ph sn xut chung c nh thc t pht sinh ln hn chi ph sn xut chung c
ot ng u t xy dng hoc xc nh l tiu th trong k:
ho thu hot ng (trng hp pht sinh khng ln); chi ph nhng bn, thanh l BS u t
n b, doanh nghip phi quyt ton s chi ph trch trc vo gi vn hng bn. Phn chnh lch gia s chi ph trch trc cao hn

p hn gi tr ghi s) nhng cha chuyn giao cho khch hng nu c bng chng chc chn v vic khch hng s khng t b thc hin
n hn chi ph sn xut chung c nh tnh vo gi thnh sn phm) c ghi nhn vo gi vn hng bn trong k, ghi:
s chi ph trch trc cao hn s chi ph thc t pht sinh c iu chnh gim gi vn hng bn ca k thc hin quyt ton. Vic trch

hng s khng t b thc hin hp ng.


thc hin quyt ton. Vic trch trc chi ph tm tnh gi vn bt ng sn phi tun th theo cc nguyn tc sau:
Ti khon 635 Chi ph ti chnh
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny phn nh nhng khon chi ph hot ng ti chnh bao gm cc khon chi ph hoc cc khon l li
b) Ti khon 635 phi c hch ton chi tit cho tng ni dung chi ph. Khng hch ton vo ti khon 635 nhng
- Chi ph phc v cho vic sn xut sn phm, cung cp dch v;
- Chi ph bn hng;
- Chi ph qun l doanh nghip;
- Chi ph kinh doanh bt ng sn;
- Chi ph u t xy dng c bn;
- Cc khon chi ph c trang tri bng ngun kinh ph khc;
- Chi ph khc.
c) Chi ph pht hnh tri phiu c phn b dn ph hp vi k hn tri phiu v c ghi nhn vo chi ph ti ch
d) Li phi tr ca tri phiu chuyn i c tnh vo chi ph ti chnh trong k c xc nh bng cch ly gi tr
) Nu c phiu u i c phn loi l n phi tr, khon c tc u i v bn cht l khon li vay v phi
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 635 - Chi ph ti chnh
Bn N:
- Chi ph li tin vay, li mua hng tr chm, li thu ti sn thu ti chnh;
- L bn ngoi t;
- Chit khu thanh ton cho ngi mua;
- Cc khon l do thanh l, nhng bn cc khon u t;
- L t gi hi oi pht sinh trong k; L t gi hi oi do nh gi li cui nm ti chnh cc khon mc tin t c
- S trch lp d phng gim gi chng khon kinh doanh, d phng tn tht u t vo n v khc;
- Cc khon chi ph ca hot ng u t ti chnh khc.
Bn C:
- Hon nhp d phng gim gi chng khon kinh doanh, d phng tn tht u t vo n v khc (chnh lch gi
- Cc khon c ghi gim chi ph ti chnh;
- Cui k k ton, kt chuyn ton b chi ph ti chnh pht sinh trong k xc nh kt qu hot ng kinh doanh.
Ti khon 635 khng c s d cui k.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
3.1. Khi pht sinh chi ph lin quan n hot ng bn chng khon, cho vay vn, mua bn ngoi t..., ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C cc TK 111, 112, 141,...
3.2. Khi bn chng khon kinh doanh, thanh l nhng bn cc khon u t vo cng ty con, cng ty lin doanh, l
N cc TK 111, 112,... (gi bn tnh theo gi tr hp l ca ti sn nhn c)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (l)
C cc TK 121, 221, 222, 228 (gi tr ghi s).
3.3. Khi nhn li vn gp vo cng ty con, cng ty lin doanh, lin kt m gi tr hp l ti sn c chia nh hn gi
N cc TK 111, 112, 152, 156, 211,...(gi tr hp l ti sn c chia)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (s l)
C cc TK 221, 222.
3.4. Trng hp doanh nghip bn khon u t vo c phiu ca doanh nghip khc di hnh thc hon i c p
N cc TK 121, 221, 222, 228 (gi tr ghi s c phiu nhn v)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (phn chnh lch gia gi tr hp l ca c phiu nhn v thp hn gi tr ghi s ca c
phiu mang i trao i)
C cc TK 121, 221, 222, 228 (gi tr hp l c phiu mang trao i).
3.5. K ton d phng gim gi chng khon kinh doanh v d phng tn tht u t vo n v khc khi lp Bo c
- Trng hp s d phng phi lp k ny ln hn s d phng lp k trc, k ton trch lp b sung phn chn
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C TK 229 - D phng tn tht ti sn (2291, 2292).
- Trng hp s d phng phi lp k ny nh hn s d phng lp k trc cha s dng ht, k ton hon nh
N TK 229 - D phng tn tht ti sn (2291, 2292)
C TK 635 - Chi ph ti chnh.
3.6. Khon chit khu thanh ton cho ngi mua hng ho, dch v c hng do thanh ton trc hn phi than
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C cc TK 131, 111, 112,...
3.7. Chi ph lin quan trc tip n khon vay (ngoi li vay phi tr), nh chi ph kim ton, thm nh h s vay v
- i vi khon vay di hnh thc pht hnh tri phiu, ghi:
N cc TK 635 - Chi ph ti chnh
C TK 343 - Tri phiu pht hnh (3431, 3432)
- i vi khon vay di hnh thc vay theo hp ng, kh c thng thng, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C cc TK 111, 112
3.8. Trng hp n v phi thanh ton nh k li tin vay, li tri phiu cho bn cho vay, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C cc TK 111, 112,...
3.9. Trng hp n v tr trc li tin vay, li tri phiu cho bn cho vay, ghi:
N TK 242 - Chi ph tr trc (nu tr trc li tin vay)
C cc TK 111, 112,...
nh k, khi phn b li tin vay, li tri phiu theo s phi tr tng k vo chi ph ti chnh, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C TK 242 - Chi ph tr trc.
3.10. Trng hp vay tr li sau:
- nh k, khi tnh li tin vay, li tri phiu phi tr trong k, nu c tnh vo chi ph ti chnh, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C TK 341 - Vay v n thu ti chnh (3411) (nu li vay nhp gc)
C TK 335 - Chi ph phi tr.
- Ht thi hn vay, khi n v tr gc vay v li tin vay, ghi:
N TK 341 - Vay v n thu ti chnh (gc vay cn phi tr)
N TK 34311 - Mnh gi tri phiu
N TK 335 - Chi ph phi tr (li tin vay ca cc k trc)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (li tin vay ca k o hn)
C cc TK 111, 112,...
3.11. Trng hp doanh nghip pht hnh tri phiu c chit khu hoc ph tri huy ng vn vay dng vo SXK
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C cc TK 111, 112,... (nu tr li vay nh k)
C TK 242 - Chi ph tr trc (chi ph i vay phi tr trong k)
C TK 335 - Chi ph phi tr (trch trc chi ph i vay phi tr trong k - nu chi ph i vay tr sau).
- Nu pht hnh tri phiu c chit khu, nh k, khi phn b chit khu tri phiu tng k ghi vo chi ph i vay, gh
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C TK 34312 - Chit khu tri phiu (s phn b tng k).
- Nu pht hnh tri phiu c ph tri, nh k khi phn b ph tri tri phiu tng k ghi gim chi ph i vay, ghi:
N TK 34313 - Ph tri tri phiu (s phn b tng k)
C TK 635 - Chi ph ti chnh.
3.12. nh k, k ton ghi nhn chi ph ti chnh hoc vn ho i vi s li tri phiu phi tr tnh theo li sut ca
N TK 635 - Chi ph ti chnh
N TK 241 - Xy dng c bn d dang (nu vn ho)
C TK 335 - Chi ph phi tr (s li tri phiu phi tr trong k tnh theo li sut danh ngha)
C TK 3432 - Tri phiu chuyn i (phn chnh lch gia li tri phiu c ghi nhn vo chi ph ti chnh (hoc v
3.13. Trng hp doanh nghip thanh ton nh k tin li thu ca TSC thu ti chnh, khi bn thu nhn c h
N TK 635 - Chi ph ti chnh (tin li thu tr tng k)
C cc TK 111, 112 (nu tr tin ngay)
C TK 341 - Vay v n thu ti chnh (3412) (nu nhn n).
3.14. Khi mua vt t, hng ha, TSC theo phng thc tr chm, tr gp v s dng ngay cho hot ng SXKD, gh
N cc TK 152, 153, 156, 211, 213 (theo gi mua tr tin ngay)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
N TK 242 - Chi ph tr trc {phn li tr chm l s chnh lch gia tng s tin phi thanh ton tr (-) Gi mua t
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn (tng gi thanh ton).
nh k, tnh vo chi ph ti chnh s li mua hng tr chm, tr gp phi tr, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C TK 242 - Chi ph tr trc.
3.15. K ton cc khon l t gi
a) Khi mua hng ho, dch v, ti sn, chi tr cc khon chi ph... thanh ton bng ngoi t nu t gi giao dch thc
N cc TK 151, 152, 153, 156, 157, 211, 213, 217, 241, 623, 627, 641, 642, (theo t gi giao dch thc t)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (l t gi hi oi)
C cc TK 1112, 1122 (theo t gi trn s k ton).
b) Khi thanh ton cc khon n phi tr bng ngoi t, nu t gi trn s k ton cc ti khon n phi tr nh hn
N cc TK 331, 336, 341,... (t gi ghi s k ton)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (l t gi hi oi)
C cc TK 1112, 1122 (theo t gi trn s k ton).
c) Khi thu c tin N phi thu bng ngoi t, nu t gi trn s k ton ca cc TK N phi thu ln hn t gi giao
N cc TK 111 (1112), 112 (1122) (t gi giao dch thc t)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (l t gi hi oi)
C cc TK 131, 136, 138 (t gi trn s k ton).
d) Khon l pht sinh khi bn ngoi t ca hot ng kinh doanh, ghi:
N cc TK 111 (1111), 112 (1121) (theo t gi bn)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (khon l - Nu c)
C cc TK 111 (1112), 112 (1122) (theo t gi ghi s k ton).
e) Kt chuyn l t gi hi oi nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t vo chi ph ti chnh, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh (nu l t gi hi oi)
C TK 413 - Chnh lch t gi hi oi (4131).
g) Cc trng hp khc pht sinh l t gi thc hin theo quy nh ca cc ti khon lin quan.
3.16. Cc doanh nghip cha phn b ht khon l chnh lch t gi ca giai on trc hot ng (ang phn nh
N TK 635 - Chi ph ti chnh (l t gi hi oi)
C TK 242 - Chi ph tr trc.
3.17. Trng hp gi nh gi li vng tin t pht sinh l (gi vng th trng trong nc nh hn gi tr ghi s), k
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C cc TK 1113, 1123.
3.18. i vi trng hp bn tri phiu Chnh ph theo hp ng mua bn li (repo), khi thc hin phn b s ch
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C TK 171 - Giao dch mua bn li tri phiu Chnh ph.
3.19. Trng hp doanh nghip nh nc trc khi chuyn thnh cng ty c phn phi x l cc khon n phi tr
- i vi cc khon n vay Ngn hng thng mi Nh nc v Ngn hng Pht trin Vit Nam qu hn nhng d
N TK 335 - Chi ph phi tr (li vay c xo)
C TK 421 - Li nhun sau thu cha phn phi (phn li vay hch ton vo chi ph cc k trc nay c xo)
C TK 635 - Chi ph ti chnh (phn li vay hch ton vo chi ph ti chnh trong k ny).
- i vi cc khon chi ph li vay phi tr cho nh u t mua c phn: Trong trng hp thi gian tnh t khi nh
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C TK 335 - Chi ph phi tr.
3.20. Trng hp c phiu u i c phn loi l n phi tr, doanh nghip phi tr c tc theo mt t l nht
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C TK 338 - Phi tr, phi np khc
3.21. Cui k, kt chuyn ton b chi ph ti chnh pht sinh trong k sang ti khon 911 Xc nh kt qu kinh doa
N TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh
C TK 635 - Chi ph ti chnh.
on chi ph hoc cc khon l lin quan n cc hot ng u t ti chnh, chi ph cho vay v i vay vn, chi ph gp vn lin doanh, lin k
h ton vo ti khon 635 nhng ni dung chi ph sau y:

c ghi nhn vo chi ph ti chnh nu vic pht hnh tri phiu cho mc ch sn xut, kinh doanh thng thng.
c xc nh bng cch ly gi tr phn n gc u k ca tri phiu chuyn i nhn (x) vi li sut ca tri phiu tng t trn th trng n
n cht l khon li vay v phi c ghi nhn vo chi ph ti chnh.

chnh cc khon mc tin t c gc ngoi t;


vo n v khc;

vo n v khc (chnh lch gia s d phng phi lp k ny nh hn s d phng trch lp nm trc cha s dng ht);

h kt qu hot ng kinh doanh.

ua bn ngoi t..., ghi:

ng ty con, cng ty lin doanh, lin kt pht sinh l, ghi:

l ti sn c chia nh hn gi tr vn gp, ghi:

c di hnh thc hon i c phiu, doanh nghip phi xc nh gi tr hp l ca c phiu nhn v ti thi im trao i. Phn chnh lc

v thp hn gi tr ghi s ca c
t vo n v khc khi lp Bo co ti chnh:
on trch lp b sung phn chnh lch, ghi:

a s dng ht, k ton hon nhp phn chnh lch, ghi:

thanh ton trc hn phi thanh ton theo tha thun khi mua, bn hng, ghi:

m ton, thm nh h s vay vn..., nu c tnh vo chi ph ti chnh:

h ti chnh, ghi:

huy ng vn vay dng vo SXKD, nh k khi tnh chi ph li vay vo chi ph SXKD trong k, ghi:

i vay tr sau).
tng k ghi vo chi ph i vay, ghi:
k ghi gim chi ph i vay, ghi:

u phi tr tnh theo li sut ca tri phiu tng t khng c quyn chuyn i hoc tnh theo li sut i vay ph bin trn th trng ng

n vo chi ph ti chnh (hoc vn ho) v s li tri phiu phi tr trong k tnh theo li sut danh ngha).
hnh, khi bn thu nhn c ho n thanh ton ca bn cho thu, ghi:

ng ngay cho hot ng SXKD, ghi:

hi thanh ton tr (-) Gi mua tr tin ngay tr Thu GTGT (nu c khu tr)}

oi t nu t gi giao dch thc t nh hn t gi trn s k ton ca TK 111, 112, ghi:


gi giao dch thc t)

c ti khon n phi tr nh hn t gi trn s k ton TK 111, 112, ghi:

K N phi thu ln hn t gi giao dch thc t ti thi im thu tin, ghi:

o chi ph ti chnh, ghi:

rc hot ng (ang phn nh trn ti khon 242 Chi ph tr trc), phi kt chuyn ton b s l chnh lch t gi vo chi ph ti chnh

nc nh hn gi tr ghi s), k ton ghi nhn chi ph ti chnh, ghi:


), khi thc hin phn b s chnh lch gia gi bn v gi mua li tri phiu Chnh ph ca hp ng mua bn li tri phiu Chnh ph vo

phi x l cc khon n phi tr:


n Vit Nam qu hn nhng do doanh nghip b l, khng cn vn nh nc, khng thanh ton c, doanh nghip phi lm cc th tc

h cc k trc nay c xo)

g hp thi gian tnh t khi nh u t np tin mua c phn n thi im cng ty c cp Giy chng nhn ng k kinh doanh trn 3

tr c tc theo mt t l nht nh m khng khng ph thuc vo kt qu kinh doanh trong k l li hay l, khon c tc u i v bn

911 Xc nh kt qu kinh doanh, ghi:


hi ph gp vn lin doanh, lin kt, l chuyn nhng chng khon ngn hn, chi ph giao dch bn chng khon; D phng gim gi chng

phiu tng t trn th trng nhng khng c quyn chuyn i thnh c phiu hoc li sut i vay ph bin trn th trng ti thi im

c cha s dng ht);

i im trao i. Phn chnh lch (nu c) gia gi tr hp l ca c phiu nhn v nh hn gi tr ghi s ca c phiu mang i trao i
ay ph bin trn th trng ng thi iu chnh gi tr phn n gc ca tri phiu chuyn i ghi:

nh lch t gi vo chi ph ti chnh xc nh kt qu kinh doanh trong k, ghi:


bn li tri phiu Chnh ph vo ch ph nh k theo thi gian ca hp ng , ghi:

oanh nghip phi lm cc th tc, h s ngh khoanh n, gin n, xo n li vay ngn hng theo quy nh ca php lut hin hnh. Khi c

nhn ng k kinh doanh trn 3 thng th doanh nghip c tnh li vay tr cho cc nh u t. Trng hp nu tin thu bn c phn

, khon c tc u i v bn cht l khon li vay v phi c ghi nhn vo chi ph ti chnh, ghi:
khon; D phng gim gi chng khon kinh doanh, d phng tn tht u t vo n v khc, khon l pht sinh khi bn ngoi t, l t gi

bin trn th trng ti thi im pht hnh tri phiu chuyn i (xem quy nh chi tit ti phn hng dn ti khon 343 - Tri phiu ph

a c phiu mang i trao i c k ton l chi ph ti chnh, ghi:


nh ca php lut hin hnh. Khi c quyt nh xo n li vay, ghi:

g hp nu tin thu bn c phn huy ng thm vn thuc ti khon ca n v v n v c s dng, ghi:


ht sinh khi bn ngoi t, l t gi hi oi...

n ti khon 343 - Tri phiu pht hnh).


Ti khon 641 - Chi ph bn hng
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh cc chi ph thc t pht sinh trong qu trnh bn sn phm, hng ho, cung cp
b) Cc khon chi ph bn hng khng c coi l chi ph tnh thu TNDN theo quy nh ca Lut thu nhng c y
c) Ti khon 641 c m chi tit theo tng ni dung chi ph nh: Chi ph nhn vin, vt liu, bao b, dng c, d
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 641 - Chi ph bn hng
Bn N: Cc chi ph pht sinh lin quan n qu trnh bn sn phm, hng ho, cung cp dch v pht sinh trong k
Bn C:
- Khon c ghi gim chi ph bn hng trong k;
- Kt chuyn chi ph bn hng vo ti khon 911 "Xc nh kt qu kinh doanh" tnh kt qu kinh doanh trong k
Ti khon 641 khng c s d cui k.
Ti khon 641 - Chi ph bn hng, c 7 ti khon cp 2:
- Ti khon 6411 - Chi ph nhn vin: Phn nh cc khon phi tr cho nhn vin bn hng, nhn vin ng gi, vn
- Ti khon 6412 - Chi ph vt liu, bao b: Phn nh cc chi ph vt liu, bao b xut dng cho vic gi gn, tiu th s
- Ti khon 6413 - Chi ph dng c, dng: Phn nh chi ph v cng c, dng c phc v cho qu trnh tiu th s
- Ti khon 6414 - Chi ph khu hao TSC: Phn nh chi ph khu hao TSC b phn bo qun, bn hng, nh nh
- Ti khon 6415 - Chi ph bo hnh: Dng phn nh khon chi ph bo hnh sn phm, hng ho. Ring chi ph s
- Ti khon 6417 - Chi ph dch v mua ngoi: Phn nh cc chi ph dch v mua ngoi phc v cho bn hng nh chi
- Ti khon 6418 - Chi ph bng tin khc: Phn nh cc chi ph bng tin khc pht sinh trong khu bn hng ngoi
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) Tnh tin lng, ph cp, tin n gia ca v tnh, trch bo him x hi, bo him y t, kinh ph cng on, bo hi
N TK 641 - Chi ph bn hng
C cc TK 334, 338,...
b) Gi tr vt liu, dng c phc v cho qu trnh bn hng, ghi:
N TK 641 - Chi ph bn hng
C cc TK 152, 153, 242.
c) Trch khu hao TSC ca b phn bn hng, ghi:
N TK 641 - Chi ph bn hng
C TK 214 - Hao mn TSC.
d) Chi ph in, nc mua ngoi, chi ph thng tin (in thoi, fax...), chi ph thu ngoi sa cha TSC c gi tr kh
N TK 641 - Chi ph bn hng
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C cc TK 111, 112, 141, 331,...
) i vi chi ph sa cha TSC phc v cho bn hng
- Trng hp s dng phng php trch trc chi ph sa cha ln TSC:
+ Khi trch trc chi ph sa cha ln TSC vo chi ph bn hng, ghi:
N TK 641 - Chi ph bn hng
C TK 335 - Chi ph phi tr (nu vic sa cha thc hin trong k nhng cha nghim thu hoc cha c ha
C TK 352 - D phng phi tr (Nu n v trch trc chi ph sa cha cho TSC theo yu cu k thut phi bo d
+ Khi chi ph sa cha ln TSC thc t pht sinh, ghi:
N cc TK 335, 352
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr
C cc TK 331, 241, 111, 112, 152,...
- Trng hp chi ph sa cha ln TSC pht sinh mt ln c gi tr ln v lin quan n vic bn sn phm, hng h
N TK 641 - Chi ph bn hng
C TK 242 - Chi ph tr trc.
e) Hch ton chi ph bo hnh sn phm, hng ha (khng bao gm bo hnh cng trnh xy lp):
- Trng hp doanh nghip bn hng cho khch hng c km theo giy bo hnh sa cha cho cc hng hc do li
N TK 641 - Chi ph bn hng
C TK 352 - D phng phi tr.
- Cui k k ton sau, doanh nghip phi tnh, xc nh s d phng phi tr v sa cha bo hnh sn phm, hng
+ Trng hp s d phng phi tr cn lp k k ton ny ln hn s d phng phi tr v bo hnh sn phm, h
N TK 641 - Chi ph bn hng (6415)
C TK 352 - D phng phi tr.
+ Trng hp s d phng phi tr cn lp k k ton ny nh hn s d phng phi tr v bo hnh sn phm, h
N TK 352 - D phng phi tr
C TK 641 - Chi ph bn hng (6415).
g) i vi sn phm, hng ha dng khuyn mi, qung co
- i vi hng ha mua vo hoc sn phm do doanh nghip sn xut ra dng khuyn mi, qung co:
+ Trng hp xut sn phm, hng ha khuyn mi, qung co khng thu tin, khng km theo cc iu kin kh
N TK 641- Chi ph bn hng (chi ph SX sn phm, gi vn hng ho)
C cc TK 155, 156.
+ Trng hp xut hng ha khuyn mi, qung co nhng khch hng ch c nhn hng khuyn mi, qung
- Trng hp doanh nghip c hot ng thng mi c nhn hng ho (khng phi tr tin) t nh sn xut, nh
+ Khi nhn hng ca nh sn xut (khng phi tr tin) dng khuyn mi, qung co cho khch hng, nh phn p
+ Khi ht chng trnh khuyn mi, nu khng phi tr li nh sn xut s hng khuyn mi cha s dng ht, k to
N TK 156 - Hng ho (theo gi tr hp l)
C TK 711 - Thu nhp khc.
h) i vi sn phm, hng ho tiu dng ni b cho hot ng bn hng, cn c vo chng t lin quan, k ton gh
N TK 641 - Chi ph bn hng (6412, 6413, 6417, 6418)
C cc TK 155, 156 (chi ph sn xut sn phm hoc gi vn hng ho).
Nu phi k khai thu GTGT cho sn phm, hng ho tiu dng ni b (gi tr k khai thc hin theo quy nh ca p
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr
C TK 3331 - Thu GTGT phi np.
i) Trng hp sn phm, hng ho dng biu, tng
- Trng hp sn phm, hng ho dng biu, tng cho khch hng bn ngoi doanh nghip c tnh vo chi ph
N TK 641 - Chi ph bn hng (chi ph SX sn phm, gi vn hng ho)
C cc TK 152, 153, 155, 156.
Nu phi k khai thu GTGT u ra, ghi:
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr
C TK 3331 - Thu GTGT phi np.
- Trng hp sn phm, hng ho dng biu, tng cho cn b cng nhn vin c trang tri bng qu khen th
N TK 353 - Qu khen thng, phc li (tng gi thanh ton)
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311).
ng thi ghi nhn gi vn hng bn i vi gi tr sn phm, hng ho, NVL dng biu, tng cng nhn vin v
N TK 632 - Gi vn hng bn
C cc TK 152, 153, 155, 156.
k) S tin phi tr cho n v nhn u thc xut khu v cc khon chi h lin quan n hng u thc xut khu v
N TK 641 - Chi ph bn hng
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C TK 338 - Phi tr, phi np khc (3388).
l) Hoa hng bn hng bn giao i l phi tr cho bn nhn i l, ghi:
N TK 641 - Chi ph bn hng
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr
C TK 131 - Phi thu ca khch hng.
m) Khi pht sinh cc khon ghi gim chi ph bn hng, ghi:
N cc TK 111, 112,...
C TK 641 - Chi ph bn hng.
n) Cui k k ton, kt chuyn chi ph bn hng pht sinh trong k vo ti khon 911 "Xc nh kt qu kinh doanh"
N TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh
C TK 641 - Chi ph bn hng.
sn phm, hng ho, cung cp dch v, bao gm cc chi ph cho hng, gii thiu sn phm, qung co sn phm, hoa hng bn hng, chi
nh ca Lut thu nhng c y ha n chng t v hch ton ng theo Ch k ton th khng c ghi gim chi ph k ton m
, vt liu, bao b, dng c, dng, khu hao TSC; dch v mua ngoi, chi ph bng tin khc. Tu theo c im kinh doanh, yu cu qu

g cp dch v pht sinh trong k.

nh kt qu kinh doanh trong k.

n hng, nhn vin ng gi, vn chuyn, bo qun sn phm, hng ho,... bao gm tin lng, tin n gia ca, tin cng v cc khon trch
dng cho vic gi gn, tiu th sn phm, hng ho, dch v, nh chi ph vt liu ng gi sn phm, hng ho, chi ph vt liu, nhin liu d
hc v cho qu trnh tiu th sn phm, hng ho nh dng c o lng, phng tin tnh ton, phng tin lm vic,...
n bo qun, bn hng, nh nh kho, ca hng, bn bi, phng tin bc d, vn chuyn, phng tin tnh ton, o lng, kim nghim ch
phm, hng ho. Ring chi ph sa cha v bo hnh cng trnh xy lp phn nh TK 627 Chi ph sn xut chung m khng phn nh
i phc v cho bn hng nh chi ph thu ngoi sa cha TSC phc v trc tip cho khu bn hng, tin thu kho, thu bi, tin thu bc
inh trong khu bn hng ngoi cc chi ph k trn nh chi ph tip khch b phn bn hng, chi ph gii thiu sn phm, hng ho, qu

y t, kinh ph cng on, bo him tht nghip, cc khon h tr khc (nh bo him nhn th, bo him hu tr t nguyn...) cho nhn vi

oi sa cha TSC c gi tr khng ln, c tnh trc tip vo chi ph bn hng, ghi:

ghim thu hoc cha c ha n).


eo yu cu k thut phi bo dng, duy tu nh k)

n vic bn sn phm, hng ho, dch v trong nhiu k, nh k k ton tnh vo chi ph bn hng tng phn chi ph sa cha ln ph
trnh xy lp):
a cha cho cc hng hc do li sn xut c pht hin trong thi gian bo hnh sn phm, hng ho, doanh nghip phi xc nh cho t

cha bo hnh sn phm, hng ho cn lp:


hi tr v bo hnh sn phm, hng ho lp k k ton trc nhng cha s dng ht th s chnh lch c trch thm ghi nhn vo

hi tr v bo hnh sn phm, hng ho lp k k ton trc nhng cha s dng ht th s chnh lch c hon nhp ghi gim chi

uyn mi, qung co:


hng km theo cc iu kin khc nh phi mua sn phm, hng ha, ghi:

nhn hng khuyn mi, qung co km theo cc iu kin khc nh phi mua sn phm, hng ha (v d nh mua 2 sn phm c tng
phi tr tin) t nh sn xut, nh phn phi qung co, khuyn mi cho khch hng mua hng ca nh sn xut, nh phn phi:
co cho khch hng, nh phn phi phi theo di chi tit s lng hng trong h thng qun tr ni b ca mnh v thuyt minh trn Bn t
yn mi cha s dng ht, k ton ghi nhn thu nhp khc l gi tr s hng khuyn mi khng phi tr li, ghi:

o chng t lin quan, k ton ghi:

i thc hin theo quy nh ca php lut v thu), ghi:

anh nghip c tnh vo chi ph sn xut, kinh doanh:

c trang tri bng qu khen thng, phc li:

biu, tng cng nhn vin v ngi lao ng:

an n hng u thc xut khu v ph u thc xut khu, cn c cc chng t lin quan, ghi:
"Xc nh kt qu kinh doanh", ghi:
n phm, hoa hng bn hng, chi ph bo hnh sn phm, hng ho (tr hot ng xy lp), chi ph bo qun, ng gi, vn chuyn,...
c ghi gim chi ph k ton m ch iu chnh trong quyt ton thu TNDN lm tng s thu TNDN phi np.
c im kinh doanh, yu cu qun l tng ngnh, tng doanh nghip, ti khon 641 c th c m thm mt s ni dung chi ph. Cui k,

ca, tin cng v cc khon trch bo him x hi, bo him y t, kinh ph cng on, bo him tht nghip,...
o, chi ph vt liu, nhin liu dng cho bo qun, bc vc, vn chuyn sn phm, hng ho trong qu trnh tiu th, vt liu dng cho sa
tin lm vic,...
h ton, o lng, kim nghim cht lng,...
t chung m khng phn nh TK ny.
hu kho, thu bi, tin thu bc vc, vn chuyn sn phm, hng ho i bn, tin tr hoa hng cho i l bn hng, cho n v nhn u th
i thiu sn phm, hng ho, qung co, cho hng, chi ph hi ngh khch hng...

hu tr t nguyn...) cho nhn vin phc v trc tip cho qu trnh bn cc sn phm, hng ho, cung cp dch v, ghi:

phn chi ph sa cha ln pht sinh, ghi:


anh nghip phi xc nh cho tng mc chi ph sa cha cho ton b ngha v bo hnh. Khi xc nh s d phng phi tr v chi ph sa c

ch c trch thm ghi nhn vo chi ph, ghi:

ch c hon nhp ghi gim chi ph:

nh mua 2 sn phm c tng 1 sn phm....) th k ton phn nh gi tr hng khuyn mi, qung co vo gi vn hng bn (trng hp
sn xut, nh phn phi:
mnh v thuyt minh trn Bn thuyt minh Bo co ti chnh i vi hng nhn c v s hng dng khuyn mi cho ngi mua (n
n, ng gi, vn chuyn,...

mt s ni dung chi ph. Cui k, k ton kt chuyn chi ph bn hng vo bn N ti khon 911 "Xc nh kt qu kinh doanh".

h tiu th, vt liu dng cho sa cha, bo qun TSC,... dng cho b phn bn hng.

n hng, cho n v nhn u thc xut khu,...

dch v, ghi:
phng phi tr v chi ph sa cha, bo hnh sn phm, hng ho k ton ghi:

o gi vn hng bn (trng hp ny bn cht giao dch l gim gi hng bn).

khuyn mi cho ngi mua (nh hng ha nhn gi h).


kt qu kinh doanh".
Ti khon 642 Chi ph qun l doanh nghip
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh cc chi ph qun l chung ca doanh nghip gm cc chi ph v lng nhn vin b
b) Cc khon chi ph qun l doanh nghip khng c coi l chi ph tnh thu TNDN theo quy nh ca Lut thu nh
c) Ti khon 642 c m chi tit theo tng ni dung chi ph theo quy nh. Tu theo yu cu qun l ca tng ngn
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 642 - Chi ph qun l doanh nghip
Bn N:
- Cc chi ph qun l doanh nghip thc t pht sinh trong k;
- S d phng phi thu kh i, d phng phi tr (Chnh lch gia s d phng phi lp k ny ln hn s d phn
Bn C:
- Cc khon c ghi gim chi ph qun l doanh nghip;
- Hon nhp d phng phi thu kh i, d phng phi tr (chnh lch gia s d phng phi lp k ny nh hn s
- Kt chuyn chi ph qun l doanh nghip vo ti khon 911 "Xc nh kt qu kinh doanh".
Ti khon 642 khng c s d cui k.
Ti khon 642 - Chi ph qun l doanh nghip, c 8 ti khon cp 2:
- Ti khon 6421 - Chi ph nhn vin qun l: Phn nh cc khon phi tr cho cn b nhn vin qun l doanh nghi
- Ti khon 6422 - Chi ph vt liu qun l: Phn nh chi ph vt liu xut dng cho cng tc qun l doanh nghip nh
- Ti khon 6423 - Chi ph dng vn phng: Phn nh chi ph dng c, dng vn phng dng cho cng tc qun
- Ti khon 6424 - Chi ph khu hao TSC: Phn nh chi ph khu hao TSC dng chung cho doanh nghip nh: Nh
- Ti khon 6425 - Thu, ph v l ph: Phn nh chi ph v thu, ph v l ph nh: thu mn bi, tin thu t,... v c
- Ti khon 6426 - Chi ph d phng: Phn nh cc khon d phng phi thu kh i, d phng phi tr tnh vo chi
- Ti khon 6427 - Chi ph dch v mua ngoi: Phn nh cc chi ph dch v mua ngoi phc v cho cng tc qun l d
- Ti khon 6428 - Chi ph bng tin khc: Phn nh cc chi ph khc thuc qun l chung ca doanh nghip, ngoi c
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
3.1. Tin lng, tin cng, ph cp v cc khon khc phi tr cho nhn vin b phn qun l doanh nghip, trch b
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (6421)
C cc TK 334, 338.
3.2. Gi tr vt liu xut dng, hoc mua vo s dng ngay cho qun l doanh nghip nh: xng, du, m chy xe
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (6422)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331) (nu c khu tr)
C TK 152 - Nguyn liu, vt liu
C cc TK 111, 112, 242, 331,...
3.3. Tr gi dng c, dng vn phng xut dng hoc mua s dng ngay khng qua kho cho b phn qun l c
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (6423)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C TK 153 - Cng c. dng c
C cc TK 111, 112, 331,...
3.4. Trch khu hao TSC dng cho qun l chung ca doanh nghip, nh: Nh ca, vt kin trc, kho tng, thit b t
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (6424)
C TK 214 - Hao mn TSC.
3.5. Thu mn bi, tin thu t,... phi np Nh nc, ghi:
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (6425)
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc.
3.6. L ph giao thng, l ph qua cu, ph phi np, ghi:
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (6425)
C cc TK 111, 112,
3.7. K ton d phng cc khon phi thu kh i khi lp Bo co ti chnh:
- Trng hp s d phng phi thu kh i phi trch lp k ny ln hn s trch lp t k trc, k ton trch lp
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (6426)
C TK 229 - D phng tn tht ti sn (2293).
- Trng hp s d phng phi thu kh i phi trch lp k ny nh hn s trch lp t k trc, k ton hon n
N TK 229 - D phng tn tht ti sn (2293)
C TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (6426).
- Vic xc nh thi gian qu hn ca khon n phi thu c xc nh l kh i phi trch lp d phng c cn
- Doanh nghip trch lp d phng i vi khon cho vay, k cc, k qu, tm ng c quyn nhn li tng t
3.8. Khi trch lp d phng phi tr v chi ph ti c cu doanh nghip, d phng phi tr cn lp cho hp ng c r
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip
C TK 352 - D phng phi tr.
Trng hp s d phng phi tr cn lp cui k k ton ny nh hn s d phng phi tr lp cui k k to
N TK 352 - D phng phi tr
C TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip.
3.9. Tin in thoi, in, nc mua ngoi phi tr, chi ph sa cha TSC mt ln vi gi tr nh, ghi:
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (6427)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C cc TK 111, 112, 331, 335,...
3.10. i vi chi ph sa cha TSC phc v cho qun l
a) Trng hp s dng phng php trch trc chi ph sa cha ln TSC:
- Khi trch trc chi ph sa cha ln TSC vo chi ph bn hng, ghi:
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip
C TK 335 - Chi ph phi tr (nu vic sa cha thc hin trong k nhng cha nghim thu hoc cha c ha n
C TK 352 - D phng phi tr (Nu n v trch trc chi ph sa cha cho TSC theo yu cu k thut phi
bo dng, duy tu nh k)
- Khi chi ph sa cha ln TSC thc t pht sinh, ghi:
N cc TK 335, 352
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr
C cc TK 331, 241, 111, 112, 152,...
b) Trng hp chi ph sa cha ln TSC pht sinh mt ln c gi tr ln v lin quan n b phn qun l trong nhi
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip
C TK 242 - Chi ph tr trc.
3.11. Chi ph pht sinh v hi ngh, tip khch, chi cho lao ng n, chi cho nghin cu, o to, chi np ph tham gi
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (6428)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c khu tr thu)
C cc TK 111, 112, 331,...
3.12. Thu GTGT u vo khng c khu tr phi tnh vo chi ph qun l doanh nghip, ghi:
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip
C TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331, 1332).
3.13. i vi sn phm, hng ho tiu dng ni b s dng cho mc ch qun l, ghi:
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip
C cc TK 155, 156 (chi ph sn xut sn phm hoc gi vn hng ho).
Nu phi k khai thu GTGT cho sn phm, hng ho tiu dng ni b (gi tr k khai thc hin theo quy nh ca ph
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr
C TK 3331 - Thu GTGT phi np.
3.14. Khi pht sinh cc khon ghi gim chi ph qun l doanh nghip, ghi:
N cc TK 111, 112,...
C TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip.
3.15. i vi cc doanh nghip 100% vn nh nc khi chuyn thnh cng ty c phn, k ton x l cc khon n ph
a) i vi cc khon n phi thu c cn c chng minh theo quy nh l khng c kh nng thu hi c, k t
N cc TK 111, 112, 331, 334 (phn t chc, c nhn phi bi thng)
N TK 229 - D phng tn tht ti sn (2293)(Phn lp d phng)
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (phn c tnh vo chi ph)
C cc TK 131, 138,...
b) i vi cc khon phi thu qu hn c bn cho Cng ty Mua bn n ca doanh nghip theo gi tho thun, tu
+ Trng hp khon phi thu qu hn cha c lp d phng phi thu kh i, ghi:
N cc TK 111, 112 (theo gi bn tho thun)
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (phn tn tht cn li)
C cc TK 131, 138,...
+ Trng hp khon phi thu kh i c lp d phng nhng s d phng khng b p tn tht, khi bn
N cc TK 111, 112 (theo gi bn tho thun)
N TK 229 - D phng tn tht ti sn (2293) (phn trch lp d phng cho cc khon n qu hn ny)
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (phn tn tht cn li)
C cc TK 131, 138...
- i vi cc khon b xut ton, chi biu tng, chi cho ngi lao ng ngh mt vic, thi vic trc thi im qu
N cc TK 111, 112, 334 (phn t chc, c nhn phi bi thng)
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip
C TK 353 - Qu khen thng, phc li.
3.16. K ton phn b khon li th kinh doanh pht sinh t vic c phn ha
Li th kinh doanh pht sinh khi c phn ha doanh nghip Nh nc c phn nh trn TK 242 - Chi ph tr trc
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip
C TK 242 - Chi ph tr trc.
3.17. Cui k k ton, kt chuyn chi ph qun l doanh nghip tnh vo ti khon 911 xc nh kt qu kinh doan
N TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh
C TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip.
m cc chi ph v lng nhn vin b phn qun l doanh nghip (tin lng, tin cng, cc khon ph cp,...); bo him x hi, bo him y t
N theo quy nh ca Lut thu nhng c y ha n chng t v hch ton ng theo Ch k ton th khng c ghi gim chi p
o yu cu qun l ca tng ngnh, tng doanh nghip, ti khon 642 c th c m thm cc ti khon cp 2 phn nh cc ni dung

i lp k ny ln hn s d phng lp k trc cha s dng ht);

hng phi lp k ny nh hn s d phng lp k trc cha s dng ht);

nhn vin qun l doanh nghip, nh tin lng, cc khon ph cp, bo him x hi, bo him y t, kinh ph cng on, bo him tht n
ng tc qun l doanh nghip nh vn phng phm... vt liu s dng cho vic sa cha TSC, cng c, dng c,... (gi c thu, hoc cha
n phng dng cho cng tc qun l (gi c thu, hoc cha c thu GTGT).
ung cho doanh nghip nh: Nh ca lm vic ca cc phng ban, kho tng, vt kin trc, phng tin vn ti truyn dn, my mc thit b
u mn bi, tin thu t,... v cc khon ph, l ph khc.
i, d phng phi tr tnh vo chi ph sn xut, kinh doanh ca doanh nghip.
i phc v cho cng tc qun l doanh nghip; cc khon chi mua v s dng cc ti liu k thut, bng sng ch,... (khng tiu chun gh
hung ca doanh nghip, ngoi cc chi ph k trn, nh: Chi ph hi ngh, tip khch, cng tc ph, tu xe, khon chi cho lao ng n,...

n qun l doanh nghip, trch bo him x hi, bo him y t, kinh ph cng on, bo him tht nghip, cc khon h tr khc (nh bo h

p nh: xng, du, m chy xe, vt liu dng cho sa cha TSC chung ca doanh nghip,..., ghi:

ua kho cho b phn qun l c tnh trc tip mt ln vo chi ph qun l doanh nghip, ghi:

vt kin trc, kho tng, thit b truyn dn,..., ghi:


lp t k trc, k ton trch lp b sung phn chnh lch, ghi:

h lp t k trc, k ton hon nhp phn chnh lch, ghi:

hi trch lp d phng c cn c vo thi gian tr n gc theo hp ng mua, bn ban u, khng tnh n vic gia hn n gia cc bn
c quyn nhn li tng t nh i vi cc khon phi thu theo quy nh ca php lut.
i tr cn lp cho hp ng c ri ro ln v d phng phi tr khc (tr d phng phi tr v bo hnh sn phm, hng ha, cng trnh xy

g phi tr lp cui k k ton trc cha s dng ht th s chnh lch c hon nhp ghi gim chi ph, ghi:

vi gi tr nh, ghi:

ghim thu hoc cha c ha n).


eo yu cu k thut phi

n n b phn qun l trong nhiu k, nh k k ton tnh vo chi ph qun l doanh nghip tng phn chi ph sa cha ln pht sinh, g

u, o to, chi np ph tham gia hip hi v chi ph qun l khc, ghi:

i thc hin theo quy nh ca php lut v thu), ghi:


n, k ton x l cc khon n phi thu kh i khi xc nh gi tr doanh nghip nh sau:
g c kh nng thu hi c, k ton cn c cc chng t c lin quan nh quyt nh xo n, quyt nh x l trch nhim t chc, c nh

h nghip theo gi tho thun, tu tng trng hp thc t, k ton ghi nhn nh sau:

ng b p tn tht, khi bn n phi thu th s tn tht cn li c hch ton vo chi ph qun l doanh nghip, ghi:

hon n qu hn ny)

ic, thi vic trc thi im quyt nh c phn ho doanh nghip v c c quan quyt nh gi tr doanh nghip x l nh khon ph

nh trn TK 242 - Chi ph tr trc v phn b dn ti a khng qu 3 nm, ghi

1 xc nh kt qu kinh doanh trong k, ghi:


.); bo him x hi, bo him y t, kinh ph cng on, bo him tht nghip ca nhn vin qun l doanh nghip; chi ph vt liu vn phn
n th khng c ghi gim chi ph k ton m ch iu chnh trong quyt ton thu TNDN lm tng s thu TNDN phi np.
cp 2 phn nh cc ni dung chi ph thuc chi ph qun l doanh nghip. Cui k, k ton kt chuyn chi ph qun l doanh nghip vo

h ph cng on, bo him tht nghip ca Ban Gim c, nhn vin qun l cc phng, ban ca doanh nghip.
ng c,... (gi c thu, hoc cha c thu GTGT).

i truyn dn, my mc thit b qun l dng trn vn phng,...

g ch,... (khng tiu chun ghi nhn TSC) c tnh theo phng php phn b dn vo chi ph qun l doanh nghip; tin thu TSC
khon chi cho lao ng n,...

c khon h tr khc (nh bo him nhn th, bo him hu tr t nguyn...) ca nhn vin qun l doanh nghip, ghi:
n vic gia hn n gia cc bn.

phm, hng ha, cng trnh xy dng), ghi:

ph sa cha ln pht sinh, ghi:


x l trch nhim t chc, c nhn phi bi thng, ghi:

nh nghip, ghi:

anh nghip x l nh khon phi thu khng c kh nng thu hi, ghi:
nghip; chi ph vt liu vn phng, cng c lao ng, khu hao TSC dng cho qun l doanh nghip; tin thu t, thu mn bi; khon l
thu TNDN phi np.
hi ph qun l doanh nghip vo bn N ti khon 911 "Xc nh kt qu kinh doanh".

l doanh nghip; tin thu TSC, chi ph tr cho nh thu ph.

h nghip, ghi:
thu t, thu mn bi; khon lp d phng phi thu kh i; dch v mua ngoi (in, nc, in thoi, fax, bo him ti sn, chy n...);
ax, bo him ti sn, chy n...); chi ph bng tin khc (tip khch, hi ngh khch hng...) .
Ti khon 711 - Thu nhp khc
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng phn nh cc khon thu nhp khc ngoi hot ng sn xut, kinh doanh ca doanh nghi
- Thu nhp t nhng bn, thanh l TSC;
- Chnh lch gia gi tr hp l ti sn c chia t BCC cao hn chi ph u t xy dng ti sn ng kim sot;
- Chnh lch li do nh gi li vt t, hng ho, ti sn c nh a i gp vn lin doanh, u t vo cng ty lin k
- Thu nhp t nghip v bn v thu li ti sn;
- Cc khon thu phi np khi bn hng ha, cung cp dch v nhng sau c gim, c hon (thu xut khu
- Thu tin c pht do khch hng vi phm hp ng;
- Thu tin bi thng ca bn th ba b p cho ti sn b tn tht (v d thu tin bo him c bi thng, ti
- Thu cc khon n kh i x l xa s;
- Thu cc khon n phi tr khng xc nh c ch;
- Cc khon tin thng ca khch hng lin quan n tiu th hng ha, sn phm, dch v khng tnh trong doan
- Thu nhp qu biu, qu tng bng tin, hin vt ca cc t chc, c nhn tng cho doanh nghip;
- Gi tr s hng khuyn mi khng phi tr li;
- Cc khon thu nhp khc ngoi cc khon nu trn.
b) Khi c kh nng chc chn thu c cc khon tin pht vi phm hp ng, k ton phi xt bn cht ca khon
- i vi bn bn: Tt c cc khon tin pht vi phm hp ng thu c t bn mua nm ngoi gi tr hp ng
- i vi bn mua:
+ Cc khon tin pht v bn cht l khon gim gi hng mua, lm gim khon thanh ton cho ngi bn c h
V d khi nh thu thi cng chm tin , ch u t c pht nh thu theo c quyn thu hi li mt phn
+ Cc khon tin pht khc c ghi nhn l thu nhp khc trong k pht sinh, v d: Ngi mua c quyn t ch
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 711 - Thu nhp khc
Bn N:
- S thu GTGT phi np (nu c) tnh theo phng php trc tip i vi cc khon thu nhp khc doanh nghip
- Cui k k ton, kt chuyn cc khon thu nhp khc pht sinh trong k sang ti khon 911 Xc nh kt qu kinh
Bn C: Cc khon thu nhp khc pht sinh trong k.
Ti khon 711 - "Thu nhp khc" khng c s d cui k.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) K ton thu nhp khc pht sinh t nghip v nhng bn, thanh l TSC:
- Phn nh s thu nhp v thanh l, nhng bn TSC:
N cc TK 111, 112, 131 (tng gi thanh ton)
C TK 711 - Thu nhp khc (s thu nhp cha c thu GTGT)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311) (nu c).
- Cc chi ph pht sinh cho hot ng thanh l, nhng bn TSC, ghi:
N TK 811 - Chi ph khc
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C cc TK 111, 112, 141, 331,... (tng gi thanh ton).
- ng thi ghi gim nguyn gi TSC thanh l, nhng bn, ghi:
N TK 214 - Hao mn TSC (gi tr hao mn)
N TK 811 - Chi ph khc (gi tr cn li)
C TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi)
C TK 213 - TSC v hnh (nguyn gi).
b) K ton thu nhp khc pht sinh khi nh gi li vt t, hng ho, TSC a i u t vo cng ty con, cng ty li
- Khi u t vo cng ty con, cng ty lin doanh, cng ty lin kt, u t di hn khc di hnh thc gp vn bng
N cc TK 221, 222, 228 (gi nh gi li)
C cc TK 152, 153, 155, 156 (gi tr ghi s)
C TK 711 - Thu nhp khc (chnh lch gia gi nh gi li ln hn gi tr ghi s ca vt t, hng ho).
- Khi u t vo cng ty con, cng ty lin doanh, lin kt u t di hn khc di hnh thc gp vn bng TSC, c
N cc TK 221, 222, 228 (gi tr nh gi li)
N TK 214 - Hao mn TSC (gi tr hao mn lu k)
C cc TK 211, 213 (nguyn gi)
C TK 711 - Thu nhp khc (chnh lch gia gi tr nh gi li ca
TSC ln hn gi tr cn li ca TSC).
c) K ton thu nhp khc pht sinh t giao dch bn v thu li TSC l thu ti chnh:
- Trng hp giao dch bn v thu li TSC vi gi bn cao hn gi tr cn li ca TSC, khi hon tt th tc bn t
N cc TK 111, 112, 131 (tng gi thanh ton)
C TK 711- Thu nhp khc (gi tr cn li ca TSC bn v thu li)
C TK 3387- Doanh thu cha thc hin (chnh lch gia gi bn ln hn gi tr cn li ca TSC)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np.
ng thi, ghi gim TSC:
N TK 811 - Chi ph khc (gi tr cn li ca TSC bn v thu li)
N TK 214 - Hao mn TSC (nu c)
C TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi TSC).
- Trng hp giao dch bn v thu li vi gi thp hn gi tr cn li ca TSC, khi hon tt th tc bn ti sn, cn
N cc TK 111, 112, 131 (tng gi thanh ton)
C TK 711 - Thu nhp khc (gi bn TSC)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (nu c).
ng thi, ghi gim TSC:
N TK 811 - Chi ph khc (tnh bng gi bn TSC)
N TK 242 - Chi ph tr trc (gi bn nh hn gi tr cn li ca TSC)
N TK 214 - Hao mn TSC (nu c)
C TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi TSC).
Cc bt ton ghi nhn ti sn thu v n phi tr v thu ti chnh, tr tin thu tng k thc hin theo quy nh t
d) K ton thu nhp khc pht sinh t giao dch bn v thu li TSC l thu hot ng: Khi bn TSC v thu li, c
- Nu gi bn c tha thun mc gi tr hp l th cc khon l hay li phi c ghi nhn ngay trong k pht s
N cc TK 111, 112, 131,...
C TK 711 - Thu nhp khc (gi bn TSC)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (nu c).
ng thi, ghi gim TSC (nh im c nu trn)
- Trng hp gi bn v thu li TSC thp hn gi tr hp l nhng mc gi thu thp hn gi thu th trng th k
N cc TK 111, 112,...
C TK 711 - Thu nhp khc (gi bn TSC)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np.
- ng thi, ghi gim TSC nh sau:
N TK 811 - Chi ph khc
N TK 242 - Chi ph tr trc
N TK 214 - Hao mn TSC (nu c)
C TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi TSC).
- nh k, phn b s l v giao dch bn v thu li TSC l thu hot ng (chnh lch gia gi bn nh hn gi tr
N cc TK 623, 627, 641, 642
C TK 242 Chi ph tr trc.
- Nu gi bn v thu li ti sn cao hn gi tr hp l th khon chnh lch cao hn gi tr hp l khng c ghi nh
+ Cn c vo Ho n GTGT bn TSC, ghi:
N cc TK 111, 112, 131,...
C TK 711 - Thu nhp khc (tnh bng gi tr hp l ca TSC)
C TK 3387- Doanh thu cha thc hin (chnh lch gia gi bn cao hn gi tr hp l ca TSC)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (nu c).
ng thi, ghi gim gi tr TSC bn v thu li (nh im c nu trn)
+ nh k, phn b chnh lch gia gi bn cao hn gi tr hp l ca TSC bn v thu li ghi gim chi ph sn xut
N TK 3387 - Doanh thu cha thc hin
C cc TK 623, 627, 641, 642.
) Khi ht thi hn bo hnh cng trnh xy lp, nu cng trnh khng phi bo hnh hoc s d phng phi tr v b
N TK 352 - D phng phi tr
C TK 711 - Thu nhp khc.
e) Phn nh cc khon thu tin pht
- Trng hp cc khon tin pht c ghi gim gi tr ti sn, ghi:
N cc TK lin quan
C cc TK 151, 153, 154, 156, 241, 211
- Trng hp cc khon tin pht c ghi nhn vo thu nhp khc, ghi:
N cc TK lin quan
C TK 711 - thu nhp khc.
g) Phn nh cc khon c bn th ba bi thng (nh tin bo him c bi thng, tin n b di di c s
N cc TK 111, 112,...
C TK 711 - Thu nhp khc.
- Cc khon chi ph lin quan n x l cc thit hi i vi nhng trng hp mua bo him, ghi:
N TK 811 - Chi ph khc
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C cc TK 111, 112, 152,...
h) Hch ton cc khon phi thu kh i x l xa s, nay thu li c tin:
- Nu c khon n phi thu kh i thc s khng th thu n c phi x l xo s, cn c vo bin bn x l xo
N TK 229 - D phng tn tht ti sn (2293) (nu lp d phng)
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (nu cha lp d phng)
C TK 131 - Phi thu ca khch hng.
- Khi truy thu c khon n kh i x l xo s, ghi:
N cc TK 111, 112,...
C TK 711 - Thu nhp khc.
i) Cc khon n phi tr khng xc nh c ch n, quyt nh xo v tnh vo thu nhp khc, ghi:
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn
N TK 338 - Phi tr, phi np khc
C TK 711 - Thu nhp khc.
k) K ton cc khon thu phi np khi bn hng ha, cung cp dch v nhng sau c hon, c gim:
- Khi nhn c quyt nh ca c quan c thm quyn v s thu c hon, c gim, ghi:
N cc TK 3331, 3332, 3333, 33381
C TK 711 - Thu nhp khc.
- Khi NSNN tr li bng tin, ghi:
N cc TK 111, 112
C cc TK 3331, 3332, 3333, 33381.
l) Trng hp doanh nghip c ti tr, biu, tng vt t, hng ho, TSC ... ghi:
N cc TK 152, 156, 211,...
C TK 711 - Thu nhp khc.
m) Trng hp chuyn i hnh thc s hu doanh nghip (tr trng hp chuyn i doanh nghip c 100% vn
N cc TK lin quan
C TK 711 - Thu nhp khc.
n) Trng hp doanh nghip c hot ng thng mi c nhn hng ho (khng phi tr tin) t nh sn xut, n
N TK 156- Hng ho (gi tr tng ng ca sn phm cng loi)
C TK 711 - Thu nhp khc.
o) Cui k k ton, tnh v phn nh s thu GTGT phi np theo phng php trc tip ca s thu nhp khc, ghi:
N TK 711- Thu nhp khc
C TK 3331- Thu GTGT phi np.
p) Cui k, kt chuyn cc khon thu nhp khc pht sinh trong k vo ti khon 911 "Xc nh kt qu kinh doanh"
N TK 711 - Thu nhp khc
C TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh.
ut, kinh doanh ca doanh nghip. gm:

dng ti sn ng kim sot;


doanh, u t vo cng ty lin kt, u t di hn khc;

im, c hon (thu xut khu c hon, thu GTGT, TTB, BVMT phi np nhng sau c gim);

n bo him c bi thng, tin n b di di c s kinh doanh v cc khon c tnh cht tng t);

, dch v khng tnh trong doanh thu (nu c);


doanh nghip;

n phi xt bn cht ca khon tin pht k ton ph hp vi tng trng hp c th theo nguyn tc:
ua nm ngoi gi tr hp ng c ghi nhn l thu nhp khc.

nh ton cho ngi bn c hch ton gim gi tr ti sn hoc khon thanh ton (khng hch ton vo thu nhp khc) tr khi ti sn c li
c quyn thu hi li mt phn s tin thanh ton cho nh thu th s tin thu hi li c ghi gim gi tr ti sn xy dng. Tuy nhin
: Ngi mua c quyn t chi nhn hng v c pht ngi bn nu giao hng khng ng thi hn quy nh trong hp ng th kho

n thu nhp khc doanh nghip np thu GTGT tnh theo phng php trc tip.
on 911 Xc nh kt qu kinh doanh.

u t vo cng ty con, cng ty lin kt, gp vn u t di hn khc:


c di hnh thc gp vn bng vt t, hng ha, cn c vo gi nh gi li vt t, hng ho, c tho thun gia cng ty m v cng ty
a vt t, hng ho).
nh thc gp vn bng TSC, cn c vo gi tr nh gi li TSC c tho thun gia cng ty m v cng ty con, gia nh u t v cng

SC, khi hon tt th tc bn ti sn c nh, cn c vo ho n v cc chng t lin quan, ghi:

li ca TSC)

hon tt th tc bn ti sn, cn c vo ho n v cc chng t lin quan, ghi:

g k thc hin theo quy nh ti TK 212 - Ti sn c nh thu ti chnh.


ng: Khi bn TSC v thu li, cn c vo Ha n GTGT v cc chng t lin quan n vic bn TSC, k ton phn nh giao dch bn theo
c ghi nhn ngay trong k pht sinh. Phn nh s thu nhp bn TSC, ghi:

hp hn gi thu th trng th khon l ny khng c ghi nhn ngay m phi phn b dn ph hp vi khon thanh ton tin thu tron

ch gia gi bn nh hn gi tr hp l) vo chi ph sn xut, kinh doanh trong k ph hp vi khon thanh ton tin thu trong sut thi g
gi tr hp l khng c ghi nhn ngay l mt khon li trong k m c phn b dn trong sut thi gian m ti sn c d kin s

l ca TSC)

hu li ghi gim chi ph sn xut, kinh doanh trong k ph hp vi khon thanh ton tin thu trong sut thi gian m ti sn d kin s

h hoc s d phng phi tr v bo hnh cng trnh xy lp ln hn chi ph thc t pht sinh th s d phng phi tr v bo hnh cng trn

ng, tin n b di di c s kinh doanh...), ghi:

ua bo him, ghi:

, cn c vo bin bn x l xo n, ghi:

u nhp khc, ghi:

c hon, c gim:
c gim, ghi:
i doanh nghip c 100% vn nh nc thnh cng ty c phn), nu c php tin hnh xc nh li gi tr doanh nghip ti thi im

phi tr tin) t nh sn xut, nh phn phi qung co, khuyn mi cho khch hng mua hng ca nh sn xut, nh phn phi. Khi h

tip ca s thu nhp khc, ghi:

1 "Xc nh kt qu kinh doanh", ghi:


u nhp khc) tr khi ti sn c lin quan c thanh l, nhng bn.
tr ti sn xy dng. Tuy nhin nu khon tin pht thu c sau khi ti sn c thanh l, nhng bn th khon tin pht c ghi v
quy nh trong hp ng th khon tin pht phi thu c ghi nhn l thu nhp khc khi chc chn thu c. Trng hp ngi mua vn

hun gia cng ty m v cng ty con, gia nh u t v cng ty lin doanh, lin kt, trng hp gi nh gi li ca vt t, hng ho ln h
g ty con, gia nh u t v cng ty lin kt, trng hp gi nh gi li ca TSC ln hn gi tr cn li ca TSC, ghi:

on phn nh giao dch bn theo cc trng hp sau:

khon thanh ton tin thu trong thi gian thu ti sn. Cn c vo Ho n GTGT v cc chng t lin quan n vic bn TSC, phn nh

h ton tin thu trong sut thi gian m ti sn d kin s dng, ghi:
an m ti sn c d kin s dng, cn s chnh lch gia gi tr hp l v gi tr cn li c ghi nhn ngay l mt khon li trong k.

hi gian m ti sn d kin s dng, ghi:

ng phi tr v bo hnh cng trnh xy lp khng s dng ht phi hon nhp, ghi:
tr doanh nghip ti thi im chuyn i, i vi cc ti sn c nh gi tng, ghi:

sn xut, nh phn phi. Khi ht chng trnh khuyn mi, nu khng phi tr li nh sn xut s hng khuyn mi cha s dng ht, k
n th khon tin pht c ghi vo thu nhp khc.
c. Trng hp ngi mua vn nhn hng v s tin pht c gim tr vo s tin phi thanh ton th gi tr hng mua c ghi nhn t

gi li ca vt t, hng ho ln hn gi tr ghi s ca vt t, hng ho, ghi:


a TSC, ghi:

an n vic bn TSC, phn nh thu nhp bn TSC, ghi:


n ngay l mt khon li trong k.
huyn mi cha s dng ht, k ton ghi nhn thu nhp khc l gi tr s hng khuyn mi khng phi tr li, ghi:
i tr hng mua c ghi nhn theo s thc phi thanh ton, k ton khng ghi nhn khon tin pht vo thu nhp khc.
thu nhp khc.
Ti khon 811 - Chi ph khc
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny phn nh nhng khon chi ph pht sinh do cc s kin hay cc nghip v ring bit vi hot ng
- Chi ph thanh l, nhng bn TSC (gm c chi ph u thu hot ng thanh l). S tin thu t bn h s thu ho
- Chnh lch gia gi tr hp l ti sn c chia t BCC nh hn chi ph u t xy dng ti sn ng kim sot;
- Gi tr cn li ca TSC b ph d;
- Gi tr cn li ca TSC thanh l, nhng bn TSC (nu c);
- Chnh lch l do nh gi li vt t, hng ho, TSC a i gp vn vo cng ty con, cng ty lin doanh, u t v
- Tin pht phi tr do vi phm hp ng kinh t, pht hnh chnh;
- Cc khon chi ph khc.
b) Cc khon chi ph khng c coi l chi ph tnh thu TNDN theo quy nh ca Lut thu nhng c y ha
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 811 - Chi ph khc
Bn N: Cc khon chi ph khc pht sinh.
Bn C: Cui k, kt chuyn ton b cc khon chi ph khc pht sinh trong k vo ti khon 911 Xc nh kt qu k
Ti khon 811 khng c s d cui k.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) Hch ton nghip v nhng bn, thanh l TSC:
- Ghi nhn thu nhp khc do nhng bn, thanh l TSC, ghi:
N cc TK 111, 112, 131,...
C TK 711 - Thu nhp khc
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311) (nu c).
- Ghi gim TSC dng vo SXKD nhng bn, thanh l, ghi:
N TK 214 - Hao mn TSC (gi tr hao mn)
N TK 811 - Chi ph khc (gi tr cn li)
C TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi)
C TK 213 - TSC v hnh (nguyn gi).
- Ghi nhn cc chi ph pht sinh cho hot ng nhng bn, thanh l TSC, ghi:
N TK 811 - Chi ph khc
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331) (nu c)
C cc TK 111, 112, 141,...
- Ghi nhn khon thu t bn h s thu lin quan n hot ng thanh l, nhng bn TSC, ghi:
N cc TK 111, 112, 138...
C TK 811 - Chi ph khc.
b) Khi ph d TSC, ghi:
N TK 214 - Hao mn TSC (gi tr hao mn)
N TK 811 - Chi ph khc (gi tr cn li)
C TK 211 - TSC hu hnh (nguyn gi)
C TK 213 - TSC v hnh (nguyn gi).
c) K ton chi ph khc pht sinh khi nh gi li vt t, hng ho, TSC u t vo cng ty con, cng ty lin doanh,
d) Trng hp chuyn i hnh thc s hu doanh nghip (tr trng hp chuyn i doanh nghip 100% vn nh
N TK 811 - Chi ph khc
C cc TK lin quan.
) Hch ton cc khon tin b pht do vi phm hp ng kinh t, pht vi phm hnh chnh, ghi:
N TK 811 - Chi ph khc
C cc TK 111, 112
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (3339)
C TK 338 - Phi tr, phi np khc.
e) Cui k k ton, kt chuyn ton b chi ph khc pht sinh trong k xc nh kt qu kinh doanh, ghi:
N TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh
C TK 811 - Chi ph khc
hip v ring bit vi hot ng thng thng ca cc doanh nghip. Chi ph khc ca doanh nghip c th gm:
tin thu t bn h s thu hot ng thanh l, nhng bn TSC c ghi gim chi ph thanh l, nhng bn TSC;
dng ti sn ng kim sot;

on, cng ty lin doanh, u t vo cng ty lin kt, u t di hn khc;

t thu nhng c y ha n chng t v hch ton ng theo Ch k ton th khng c ghi gim chi ph k ton m ch iu

i khon 911 Xc nh kt qu kinh doanh.

bn TSC, ghi:

cng ty con, cng ty lin doanh, lin kt: Thc hin theo quy nh ca cc TK 221, 222, 228.
i doanh nghip 100% vn nh nc thnh cng ty c phn) nu c php tin hnh xc nh li gi tr doanh nghip ti thi im chuy

h chnh, ghi:
t qu kinh doanh, ghi:
g bn TSC;

gim chi ph k ton m ch iu chnh trong quyt ton thu TNDN lm tng s thu TNDN phi np.

doanh nghip ti thi im chuyn i, i vi cc ti sn c nh gi gim ghi:


Ti khon 821 Chi ph thu thu nhp doanh nghip
1. Nguyn tc k ton
a) Nguyn tc chung
- Ti khon ny dng phn nh chi ph thu thu nhp doanh nghip ca doanh nghip bao gm chi ph thu thu
- Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh l s thu thu nhp doanh nghip phi np tnh trn thu nhp chu
- Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li l s thu thu nhp doanh nghip s phi np trong tng lai pht s
+ Ghi nhn thu thu nhp hon li phi tr trong nm;
+ Hon nhp ti sn thu thu nhp hon li c ghi nhn t cc nm trc.
- Thu nhp thu thu nhp doanh nghip hon li l khon ghi gim chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li ph
+ Ghi nhn ti sn thu thu nhp hon li trong nm;
+ Hon nhp thu thu nhp hon li phi tr c ghi nhn t cc nm trc.
b) Nguyn tc k ton chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh
- Hng qu, k ton cn c vo t khai thu thu nhp doanh nghip ghi nhn s thu thu nhp doanh nghip tm
- Trng hp pht hin sai st khng trng yu lin quan n khon thu thu nhp doanh nghip phi np ca cc
- i vi cc sai st trng yu, k ton iu chnh hi t theo quy nh ca Chun mc k ton Thay i chnh s
- Khi lp Bo co ti chnh, k ton phi kt chuyn chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh pht sinh vo ti
c) Nguyn tc k ton chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li
- Khi lp Bo co ti chnh, k ton phi xc nh chi ph thu thu nhp hon li theo quy nh ca Chun mc k to
- K ton khng c phn nh vo ti khon ny ti sn thu thu nhp hon li hoc thu thu nhp hon li phi t
- Cui k, k ton phi kt chuyn s chnh lch gia s pht sinh bn N v s pht sinh bn C TK 8212 - Chi ph
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 821 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip
a) Kt cu v ni dung phn nh chung
Bn N:
- Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh pht sinh trong nm;
- Thu thu nhp doanh nghip hin hnh ca cc nm trc phi np b sung do pht hin sai st khng trng yu
- Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh trong nm t vic ghi nhn thu thu nhp hon li phi tr
- Ghi nhn chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li (s chnh lch gia ti sn thu thu nhp hon li c ho
- Kt chuyn chnh lch gia s pht sinh bn C TK 8212 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li ln hn
Bn C:
- S thu thu nhp doanh nghip hin hnh thc t phi np trong nm nh hn s thu thu nhp doanh nghip h
- S thu thu nhp doanh nghip phi np c ghi gim do pht hin sai st khng trng yu ca cc nm trc
- Ghi gim chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li v ghi nhn ti sn thu thu nhp hon li (s chnh lch gi
- Ghi gim chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li (s chnh lch gia thu thu nhp hon li phi tr c ho
- Kt chuyn s chnh lch gia chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh pht sinh trong nm ln hn khon
- Kt chuyn s chnh lch gia s pht sinh bn N TK 8212 ln hn s pht sinh bn C TK 8212 - Chi ph thu th
Ti khon 821 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip khng c s d cui k.
Ti khon 821- Chi ph thu thu nhp doanh nghip c 2 ti khon cp 2:
- Ti khon 8211 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh;
- Ti khon 8212 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li.
b) Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 8211 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh
Bn N:
- Thu thu nhp doanh nghip phi np tnh vo chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh pht sinh trong nm
- Thu thu nhp doanh nghip ca cc nm trc phi np b sung do pht hin sai st khng trng yu ca cc n
Bn C:
- S thu thu nhp doanh nghip hin hnh thc t phi np trong nm nh hn s thu thu nhp doanh nghip t
- S thu thu nhp doanh nghip phi np c ghi gim do pht hin sai st khng trng yu ca cc nm trc
- Kt chuyn chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh vo bn N ti khon 911 - Xc nh kt qu kinh doan
Ti khon 8211 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh khng c s d cui k.
c) Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 8211 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li
Bn N:
- Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh trong nm t vic ghi nhn thu thu nhp hon li phi tr
- S hon nhp ti sn thu thu nhp doanh nghip hon li ghi nhn t cc nm trc (l s chnh lch gia t
- Kt chuyn chnh lch gia s pht sinh bn C TK 8212 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li ln hn
Bn C:
- Ghi gim chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li (s chnh lch gia ti sn thu thu nhp hon li pht sinh
- Ghi gim chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li (s chnh lch gia thu thu nhp hon li phi tr c ho
- Kt chuyn chnh lch gia s pht sinh bn C TK 8212 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li nh hn
Ti khon 8212 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li khng c s d cui k.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) Phng php k ton chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh
- Hng qu, khi xc nh thu thu nhp doanh nghip tm phi np theo quy nh ca Lut thu thu nhp doanh ng
N TK 8211- Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh
C TK 3334 - Thu thu nhp doanh nghip.
Khi np thu thu nhp doanh nghip vo NSNN, ghi:
N TK 3334 - Thu thu nhp doanh nghip
C TK 111, 112,
- Cui nm ti chnh, cn c vo s thu thu nhp doanh nghip thc t phi np theo t khai quyt ton thu ho
+ Nu s thu thu nhp doanh nghip thc t phi np trong nm ln hn s thu thu nhp doanh nghip tm ph
N TK 8211- Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh
C TK 3334 - Thu thu nhp doanh nghip.
+ Nu s thu thu nhp doanh nghip thc t phi np trong nm nh hn s thu thu nhp doanh nghip tm ph
N TK 3334 - Thu thu nhp doanh nghip
C TK 8211- Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh.
- Trng hp pht hin sai st khng trng yu ca cc nm trc lin quan n thu thu nhp doanh nghip phi
+ Trng hp thu thu nhp doanh nghip hin hnh ca cc nm trc phi np b sung do pht hin sai st kh
N TK 8211 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh
C TK 3334 - Thu thu nhp doanh nghip.
+ Trng hp s thu thu nhp doanh nghip phi np c ghi gim do pht hin sai st khng trng yu ca cc
N TK 3334 - Thu thu nhp doanh nghip
C TK 8211 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh.
- Cui k k ton, kt chuyn chi ph thu thu nhp hin hnh, ghi:
+ Nu TK 8211 c s pht sinh N ln hn s pht sinh C th s chnh lch, ghi:
N TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh
C TK 8211- Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh.
+ Nu TK 8211 c s pht sinh N nh hn s pht sinh C th s chnh lch, ghi:
N TK 8211- Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh
C TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh.
b) Phng php k ton chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li
- Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh trong nm t vic ghi nhn thu thu nhp hon li phi tr
N TK 8212 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li
C TK 347 - Thu thu nhp hon li phi tr.
- Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh trong nm t vic hon nhp ti sn thu thu nhp doanh
N TK 8212 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li
C TK 243 - Ti sn thu thu nhp hon li.
- Ghi gim chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li (s chnh lch gia ti sn thu thu nhp hon li pht sinh
N TK 243 - Ti sn thu thu nhp hon li
C TK 8212 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li.
- Ghi gim chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li (s chnh lch gia thu thu nhp hon li phi tr c ho
N TK 347 - Thu thu nhp doanh nghip hon li phi tr
C TK 8212 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li.
- Cui k k ton, kt chuyn s chnh lch gia s pht sinh bn N v s pht sinh bn C TK 8212 - Chi ph thu
+ Nu TK 8212 c s pht sinh N ln hn s pht sinh C, th s chnh lch ghi:
N TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh
C TK 8212 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li.
+ Nu TK 8212 c s pht sinh N nh hn s pht sinh C, th s chnh lch ghi:
N TK 8212 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li
C TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh.
ghip bao gm chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh v chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh trong nm lm cn
phi np tnh trn thu nhp chu thu trong nm v thu sut thu thu nhp doanh nghip hin hnh.
phi np trong tng lai pht sinh t vic:

nhp doanh nghip hon li pht sinh t vic:

hu thu nhp doanh nghip tm phi np vo chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh. Cui nm ti chnh, cn c vo t khai quyt
doanh nghip phi np ca cc nm trc, doanh nghip c hch ton tng (hoc gim) s thu thu nhp doanh nghip phi np ca c
c k ton Thay i chnh sch k ton, c tnh k ton v cc sai st.
hip hin hnh pht sinh vo ti khon 911 - Xc nh kt qu kinh doanh xc nh li nhun sau thu trong k k ton.

quy nh ca Chun mc k ton Thu thu nhp doanh nghip.


c thu thu nhp hon li phi tr pht sinh t cc giao dch c ghi nhn trc tip vo vn ch s hu.
t sinh bn C TK 8212 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li vo ti khon 911 - Xc nh kt qu kinh doanh.

ht hin sai st khng trng yu ca cc nm trc c ghi tng chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh ca nm hin ti;
thu thu nhp hon li phi tr (l s chnh lch gia thu thu nhp hon li phi tr pht sinh trong nm ln hn thu thu nhp hon li
hu thu nhp hon li c hon nhp trong nm ln hn ti sn thu thu nhp hon li pht sinh trong nm);
doanh nghip hon li ln hn s pht sinh bn N TK 8212 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh trong k vo bn C

thu thu nhp doanh nghip hin hnh tm phi np c gim tr vo chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh ghi nhn trong
g trng yu ca cc nm trc c ghi gim chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh trong nm hin ti;
nhp hon li (s chnh lch gia ti sn thu thu nhp hon li pht sinh trong nm ln hn ti sn thu thu nhp hon li c hon nh
u nhp hon li phi tr c hon nhp trong nm ln hn thu thu nhp hon li phi tr pht sinh trong nm);
sinh trong nm ln hn khon c ghi gim chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh trong nm vo ti khon 911 - Xc nh kt
n C TK 8212 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh trong k vo bn N ti khon 911 - Xc nh kt qu kinh doan

nghip hin hnh

p hin hnh pht sinh trong nm;


st khng trng yu ca cc nm trc c ghi tng chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh ca nm hin ti.

thu thu nhp doanh nghip tm phi np c gim tr vo chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh ghi nhn trong nm;
g trng yu ca cc nm trc c ghi gim chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh trong nm hin ti;
11 - Xc nh kt qu kinh doanh.

ghip hon li

thu thu nhp hon li phi tr (l s chnh lch gia thu thu nhp hon li phi tr pht sinh trong nm ln hn thu thu nhp hon li
m trc (l s chnh lch gia ti sn thu thu nhp hon li c hon nhp trong nm ln hn ti sn thu thu nhp hon li pht sinh tr
doanh nghip hon li ln hn s pht sinh bn N TK 8212 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh trong k vo bn C

hu thu nhp hon li pht sinh trong nm ln hn ti sn thu thu nhp hon li c hon nhp trong nm);
u nhp hon li phi tr c hon nhp trong nm ln hn thu thu nhp hon li phi tr pht sinh trong nm);
doanh nghip hon li nh hn s pht sinh bn N TK 8212 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh trong k vo bn N

a Lut thu thu nhp doanh nghip, k ton phn nh s thu thu nhp doanh nghip hin hnh tm phi np vo ngn sch Nh nc v

eo t khai quyt ton thu hoc s thu do c quan thu thng bo phi np:
thu nhp doanh nghip tm phi np, k ton phn nh b sung s thu thu nhp doanh nghip hin hnh cn phi np, ghi:

thu nhp doanh nghip tm phi np, k ton ghi gim chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh, ghi:

u thu nhp doanh nghip phi np ca cc nm trc, doanh nghip c hch ton tng (hoc gim) s thu thu nhp doanh nghip ph
sung do pht hin sai st khng trng yu ca cc nm trc c ghi tng chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh ca nm hin

sai st khng trng yu ca cc nm trc c ghi gim chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh trong nm hin ti, ghi:

thu thu nhp hon li phi tr (l s chnh lch gia thu thu nhp hon li phi tr pht sinh trong nm ln hn thu thu nhp hon li
p ti sn thu thu nhp doanh nghip hon li ghi nhn t cc nm trc (l s chnh lch gia ti sn thu thu nhp hon li c ho

hu thu nhp hon li pht sinh trong nm ln hn ti sn thu thu nhp hon li c hon nhp trong nm), ghi:

u nhp hon li phi tr c hon nhp trong nm ln hn thu thu nhp hon li phi tr pht sinh trong nm), ghi:

h bn C TK 8212 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li:


li pht sinh trong nm lm cn c xc nh kt qu hot ng kinh doanh sau thu ca doanh nghip trong nm ti chnh hin hnh.

i chnh, cn c vo t khai quyt ton thu, nu s thu thu nhp doanh nghip tm phi np trong nm nh hn s phi np cho nm
p doanh nghip phi np ca cc nm trc vo chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh ca nm pht hin sai st.

trong k k ton.

u kinh doanh.

hnh ca nm hin ti;


ln hn thu thu nhp hon li phi tr c hon nhp trong nm);

i pht sinh trong k vo bn C ti khon 911 - Xc nh kt qu kinh doanh.

ip hin hnh ghi nhn trong nm;

thu nhp hon li c hon nhp trong nm);

o ti khon 911 - Xc nh kt qu kinh doanh;


11 - Xc nh kt qu kinh doanh.

nm hin ti.

nh ghi nhn trong nm;


ln hn thu thu nhp hon li phi tr c hon nhp trong nm);
u thu nhp hon li pht sinh trong nm);
i pht sinh trong k vo bn C ti khon 911 Xc nh kt qu kinh doanh.

li pht sinh trong k vo bn N ti khon 911 Xc nh kt qu kinh doanh.

i np vo ngn sch Nh nc vo chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh, ghi:

h cn phi np, ghi:

thu thu nhp doanh nghip phi np ca cc nm trc vo chi ph thu thu nhp hin hnh ca nm pht hin sai st.
h nghip hin hnh ca nm hin ti, ghi:

rong nm hin ti, ghi:

ln hn thu thu nhp hon li phi tr c hon nhp trong nm), ghi:
thu thu nhp hon li c hon nhp trong nm ln hn ti sn thu thu nhp hon li pht sinh trong nm), ghi:

g nm), ghi:
ng nm ti chnh hin hnh.

nh hn s phi np cho nm , k ton ghi nhn s thu thu nhp doanh nghip phi np thm vo chi ph thu thu nhp doanh nghip
pht hin sai st.
ht hin sai st.
ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh. Trng hp s thu thu nhp doanh nghip tm phi np trong nm ln hn s phi np ca n
g nm ln hn s phi np ca nm , k ton phi ghi gim chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh l s chnh lch gia s thu
nh l s chnh lch gia s thu thu nhp doanh nghip tm phi np trong nm ln hn s phi np.
Ti khon 911 - Xc nh kt qu kinh doanh
1. Nguyn tc k ton
a) Ti khon ny dng xc nh v phn nh kt qu hot ng kinh doanh v cc hot ng khc ca doanh ngh
- Kt qu hot ng sn xut, kinh doanh l s chnh lch gia doanh thu thun v tr gi vn hng bn (gm c sn
- Kt qu hot ng ti chnh l s chnh lch gia thu nhp ca hot ng ti chnh v chi ph hot ng ti chnh.
- Kt qu hot ng khc l s chnh lch gia cc khon thu nhp khc v cc khon chi ph khc v chi ph thu th
b) Ti khon ny phi phn nh y , chnh xc kt qu hot ng kinh doanh ca k k ton. Kt qu hot ng
c) Cc khon doanh thu v thu nhp c kt chuyn vo ti khon ny l s doanh thu thun v thu nhp thun.
2. Kt cu v ni dung phn nh ca ti khon 911 - Xc nh kt qu kinh doanh
Bn N:
- Tr gi vn ca sn phm, hng ha, bt ng sn u t v dch v bn;
- Chi ph hot ng ti chnh, chi ph thu thu nhp doanh nghip v chi ph khc;
- Chi ph bn hng v chi ph qun l doanh nghip;
- Kt chuyn li.
Bn C:
- Doanh thu thun v s sn phm, hng ha, bt ng sn u t v dch v bn trong k;
- Doanh thu hot ng ti chnh, cc khon thu nhp khc v khon ghi gim chi ph thu thu nhp doanh nghip;
- Kt chuyn l.
Ti khon 911 khng c s d cui k.
3. Phng php k ton mt s giao dch kinh t ch yu
a) Cui k k ton, thc hin vic kt chuyn s doanh thu bn hng thun vo ti khon Xc nh kt qu kinh doa
N TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh.
b) Kt chuyn tr gi vn ca sn phm, hng ha, dch v tiu th trong k, chi ph lin quan n hot ng kinh
N TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh
C TK 632 - Gi vn hng bn.
c) Cui k k ton, kt chuyn doanh thu hot ng ti chnh v cc khon thu nhp khc, ghi:
N TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh
N TK 711 - Thu nhp khc
C TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh.
d) Cui k k ton, kt chuyn chi ph hot ng ti chnh v cc khon chi ph khc, ghi:
N TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh
C TK 635 - Chi ph ti chnh
C TK 811 - Chi ph khc.
) Cui k k ton, kt chuyn chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh, ghi:
N TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh
C TK 8211 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh.
e) Cui k k ton, kt chuyn s chnh lch gia s pht sinh bn N v s pht sinh bn C TK 8212 Chi ph thu
- Nu TK 8212 c s pht sinh bn N ln hn s pht sinh bn C, th s chnh lch, ghi:
N TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh
C TK 8212 - Chi ph thu thu nhp hon li.
- Nu s pht sinh N TK 8212 nh hn s pht sinh C TK 8212, k ton kt chuyn s chnh lch, ghi:
N TK 8212 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li
C TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh.
g) Cui k k ton, kt chuyn chi ph bn hng pht sinh trong k, ghi:
N TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh
C TK 641 - Chi ph bn hng.
h) Cui k k ton, kt chuyn chi ph qun l doanh nghip pht sinh trong k, ghi:
N TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh
C TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip.
i) Kt chuyn kt qu hot ng kinh doanh trong k vo li nhun sau thu cha phn phi:
- Kt chuyn li, ghi:
N TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh
C TK 421 - Li nhun sau thu cha phn phi.
- Kt chuyn l, ghi:
N TK 421 - Li nhun sau thu cha phn phi
C TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh.
k) nh k, n v hch ton ph thuc c phn cp theo di kt qu kinh doanh trong k nhng khng theo di
- Kt chuyn li, ghi:
N TK 911- Xc nh kt qu kinh doanh
C TK 336 - Phi tr ni b.
- Kt chuyn l, ghi:
N TK 336 - Phi tr ni b
C TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh.
hot ng khc ca doanh nghip trong mt k k ton nm. Kt qu hot ng kinh doanh ca doanh nghip bao gm: Kt qu hot n
tr gi vn hng bn (gm c sn phm, hng ha, bt ng sn u t v dch v, gi thnh sn xut ca sn phm xy lp, chi ph lin qua
h v chi ph hot ng ti chnh.
n chi ph khc v chi ph thu thu nhp doanh nghip.
k k ton. Kt qu hot ng kinh doanh phi c hch ton chi tit theo tng loi hot ng (hot ng sn xut, ch bin, hot ng
thu thun v thu nhp thun.

thu thu nhp doanh nghip;

hon Xc nh kt qu kinh doanh, ghi:

h lin quan n hot ng kinh doanh bt ng sn u t, nh chi ph khu hao, chi ph sa cha, nng cp, chi ph cho thu hot ng,

h bn C TK 8212 Chi ph thu thu nhp hon li:

s chnh lch, ghi:


trong k nhng khng theo di n li nhun sau thu cha phn phi thc hin kt chuyn kt qu kinh doanh trong k ln n v cp tr
ghip bao gm: Kt qu hot ng sn xut, kinh doanh, kt qu hot ng ti chnh v kt qu hot ng khc.
n phm xy lp, chi ph lin quan n hot ng kinh doanh bt ng sn u t, nh: chi ph khu hao, chi ph sa cha, nng cp, chi p

ng sn xut, ch bin, hot ng kinh doanh thng mi, dch v, hot ng ti chnh...). Trong tng loi hot ng kinh doanh c th cn

cp, chi ph cho thu hot ng, chi ph thanh l nhng bn bt ng sn u t, ghi:
doanh trong k ln n v cp trn:
chi ph sa cha, nng cp, chi ph cho thu hot ng, chi ph thanh l, nhng bn bt ng sn u t), chi ph bn hng v chi ph qun

ot ng kinh doanh c th cn hch ton chi tit cho tng loi sn phm, tng ngnh hng, tng loi dch v.
chi ph bn hng v chi ph qun l doanh nghip.

You might also like