1

KTSAT SOSYOLOJS FNAL DNEM TEST ALIMASI (CEVAPLI)

DKKAT: 8-14 Blmlerde bulunan sorular sadece k bazl almamanz neriyoruz. nk eski
yllarda sorularn tamam ya da klar ounlukla hatrlanamam. Konuyu anlamadan sadece k
ezberlerseniz sknt yaayabilirsiniz.

1- KTSAT SOSYOLOJS: TANIMI, KONUSU, KONUMU

1.Sosyologlar, aadaki etmenlerden hangisinin ekonomik olgular zerindeki etkileriyle ilgilenmezler?

a) Simgesel etmenlerin
b) Kltrel etmenlerin
c) Toplumsal etmenlerin
d) Tarihsel etmenlerin
e) Fizyolojik etmenlerin ***

2. Aadakilerden hangisi iktisatlarn gelitirmi olduu ekonomik olgu tanm iinde dorudan yer almaz?
BT-2015,BT-2016
a) novasyon yatrmlar
b) Mbadele ilikileri
c) Blm ilikileri
d) retim faaliyetleri
e) Eitim almalar ***

3. Ana akm iktisat teorisine gre piyasalarda dengenin oluabilmesinin n koulu nedir? VZE-2017
a) Her insann ncelikle politik grne gre davranmas
b) Her insann ncelikle yasalara uygun davranmas
c) Her insann ncelikle kiisel karnn peinden komas ***
d) Her insann ncelikle ahlaki deerlerine gre davranmas
e) Her insann ncelikle din inancna gre davranmas

4. Ana akm iktisat teorisi, ekonomik davran analizlerinde aada saylanlardan hangisini verili kabul eder?
FNAL-2015,FNAL-2016
a) nsanlarn rasyonel ynelimler sergilediini ***
b) nsanlarn manevi buhranlara srklenebildiini
c) nsanlarn drstlk dzeylerinin ayn olmadn
d) nsanlarn cana yaknlk dzeylerinin deitiini
e) nsanlarn duygusal yaantlarnn zigzaglar izdiini

5. Arz ve Talep Yasas aadakilerden hangisini dikkate almaz? VZE-2017

a) Bir maln ne miktarda arz edildiini
SP 2015

b) Bir maln arz miktar ile o mala olan talep miktar arasndaki ilikiyi
c) Bir maln talep edilmesinde etkili olan kltrel etmenleri ***
d) Bir mala dnk talebin o maln sat fiyat zerindeki etkisini
e) Bir mala dnk talebin bykln
 2

6. Ev satn alrken, ev alma komu al ataszne gre davranm bir kii ana akmiktisat teorisinin temel
varsaymlaryla elimi olur mu?
a) Evet, elimi olur. Zira bu kii evi seerken yalnzca kr-zarar hesab yapmam, komularn deer yarglarnn
kendisininkilerle eliip elimediine de dikkat etmitir. ***
b) Hayr, kesinlikle elimi olmaz. Zira bu kii nce komularla ahbap olarak evini ucuza satn alm, bylece krl
bir alveri yapmtr.
c) Evet, elimi olur. Zira bu kii komularn satn almas mmkn olmadndan ev de satn alamamtr.
d) Hayr, kesinlikle elimi olmaz. Zira bu kii nce satn ald evin komularnn varlkl olup olmadklarna
bakm ve bylece en krl yatrm yapmtr.
e) Evet, elimi olur. Zira bu kii iyi komulara sahip olabilmek iin ev satn almaktan vazgemitir.

7. Aadakilerden hangisi iktisat teorisinin kendini dayandrd Homoekonomikusun sahip olduu varsaylan
zelliklerden biri deildir?
a) Hesap davranlar sergilemek
b) Ekonomik karn gzetmek
c) Kr maksimizasyonunu hedeflemek
d) Rasyonel seimler yapmak
e) Bakalarna zarar vermekten kanmamak ***

8. ktisat disiplini matematiksel olarak zmlenemeyecek her eyi neden iktisadi analizin dnda brakr?
VZE-2017
a) Matematiin iktisatlara bilgi bakmndan ayrcalk salamas nedeniyle
b) En iyi matematikilerin iktisatlarn arasndan kmas nedeniyle
c) ktisadi tm kararlarmzn matematii gerektirmesi nedeniyle
d) Matematikselletirilemeyen bilginin bilimsel olmayaca gerekesiyle ***
e) Matematiin herkes tarafndan kolayca renilebilecei gerekesiyle

9. Ekonomik olgular sosyolojik perspektifle incelemek aadakilerden hangisini ierir? VZE-2017

a) Matematiksel bir modeli esas almak
b) Tarihsel ve tmevarmc bir kavraytan hareket etmek ***
c) Tmdengelimci bir yntemi benimsemek
d) Soyut ve statik bir modeli kullanmak
e) Homoekonomikusu temel kalk noktas yapmak

2- ARSTODAN MONTESQUEUYE EKONOMK FAALYETE BAKI

1. Antik Yunan toplumunda mbadele ilikilerinin gerekletii mekan olan agoray ada dier
medeniyetlerden ayran zellii nedir?
a) Veresiye mbadeleye izin verilmi olmas
b) Parasal mbadelenin ilk kez yapld yer olmas
c) Kent ynetiminin piyasaya mdahale etmesinin yasaklanmas
d) Piyasann kendi kendini dzenlemesi fikrinin egemen olmas
e) Mbadele meknnn ileyiinin kentin deerlerine gl bir biimde bal olmas ***
SP 2015

2. Aadakilerden hangisi Platonun (Eflatunun) ekonomi hakkndaki grlerini yanstmaz? VZE-2017

a) Platona gre liyakatin lt ekonomik zenginlik deildir.
b) Platona gre mal ve mlk peinde komak alt snf mensubu sradan insanlarn eilimidir.
 3

c) Platona gre yneticiler ve koruyucular yoksunluk iinde grevlerini yapmal ve rahat yz grmeleri
engellenmelidir. ***
d) Platona gre yneticiler ve koruyucular (askerler) para ve ticaret ileriyle uramamaldrlar.
e) Platona gre ticari faaliyet zamanla toplum yapsndan sklp atlmaldr.

3. Aadaki ifadelerden hangisi Aristotelesin para ve faiz hakkndaki dncelerini yanstmaz? VZE-2017
a) Snrsz para kazanma istei insanlar mutluluktan uzaklatrr.
b) Mbadele srasnda para kullanmalar insanlar birbirlerine dman eder. ***
c) Doaya en aykr para kazanma tarz faizciliktir.
d) Faiz, parann doasnda bulunan ilevine aykr bir uygulamadr.
e) Parann asl ilevi mbadele arac olmasdr.

4. Aadaki ifadelerden hangisi Aristotelesin blmc adalet kavram ile badamaz?

a) nsanlarn toplumsal statleriyle zenginlikten aldklar pay arasnda bir orant olmaldr.
b)Blmc adalette mutlak eitliin bulunmamas, toplumsal hayatta kiilere duyulan ihtiyalarn eit
olmamasndan kaynaklanr.
c) Blmc adalet geometrik ya da nispi bir eitlik ngrr.
d) Die di, kana kan ilkesi blmc adaletin temelinde yatan fikirdir. ***
e) Blmc adalet kavram, Aristotelesin ekonominin topluma ne denli bal olarak tasavvur ettiini gsterir.

5. Aristotelesin dncesinde "krematistik" kavramnn anlam nedir? BT-2015,BT-2016

a) nsanlarn temel ihtiyalarn gidermek zere aralarnda mbadele yapmalar
b) nsanlarn ihtiya duyduklar mallar satn almak iin para kullanmalar
c)nsanlarn servetlerini artrmak iin ticari faaliyete katlmalar***
d) nsanlarn ailelerinin geimini salamak zere planlar yapmalar
e) nsanlarn temel ihtiyalarn gidermek zere retim yapmalar

6. Aadakilerden hangisi slamiyet tarihinde Hicret sonrasnda kurulan Medine Pazarnn ama ve
ilkelerinden deildir?
a) Medine Pazarnda kimse belirli bir yeri sahiplenmeyecektir.
b) Medine Pazarnda slami ilkelere uygun bir iktisadi dzen kurulacak ve bylece Mslmanlar ekonomik g
elde edeceklerdir.
c) Medine Pazarnda tccarlardan vergi alnmayacaktr.
d) Fiyatlarn oluumuna mdahale edilmeyecek, bu sre Allahn takdirine gre gerekleecektir.
e)Medine Pazarnda sahabeler (Hz. Muhammede yoldalk etmi ilk Mslmanlar) kimi avantajlara sahip
olacaktr ***

7. Timur Kurana gre, slamiyetin douunda ticarete ve giriimcilie nem veren Mslman lkelerin zaman
iinde Bat karsnda geri kalm olmalarnn sebebi aadakilerden hangisidir? VZE-2017
a) slami miras hukuku byk lekli firmalarn douunu geciktirmitir. ***
b) slam dnyasnn corafi koullar iktisadi kalknmann nnde engel oluturmutur.
c) Hristiyanlk ticarete daha yatkn bir dindir.
d) Mslmanlar zamanla rehavete kaplmlardr.
SP 2015

e) Cihat fikri Mslmanlar ticari faaliyetlerden ok asker grevlere yneltmitir.

8. Hristiyan skolastik dncesi mensubu ilahiyat Thomas Aquinas bir maln adil fiyatnn oluumunu nasl
aklamaktadr?
 4

a) O maln seyrek olmasyla

b) Arz ve talep kanunuyla
c) O mal iin harcanan emek miktaryla
d) Bilge kiilerce tayin edilen yaygn deeriyle ***
e) O maln marjinal faydasyla

9. Rnesans dncesi, insanlarn ykc tutkularn dengeleyicisi bir unsur olarak hangi kavram ne
kartmtr? FNAL-2015,FNAL-2016
a) Nefis kavramn
b) Akl kavramn
c) Ahlak kavramn
d) kar kavramn ***
e) rade kavramn

10. (...) ticaretin doal sonucu bara yol amaktr. Birbirleriyle alveri yapan iki ulus birbirlerine baml
hale gelirler: eer birinin kar satn almakta yatyorsa, dierininki satmakta yatar ve tm birliktelikler ortak
ihtiyatan kaynaklanr szlerinin sahibi ve lml ticaret tezini gelitirmi olan aydnlanma dnr kimdir?
a) Montesquieu ***
b) Voltaire
c) Kant
d) Spinoza
e) Aristoteles

3. SEMPATDEN AHS IKARA EKONOM POLTKASI

1. Bernard de Mandeville'in, Arlarn Masal balkl fabl eserinde ileri srd fikirler aadaki klardan
hangisinde doru olarak gsterilmitir?
a) Eylemler erdemli ve ahlaksz olarak ayrlmamaldr. Zira ahlaken kokumu, lks ve sefahat peinde koan
insanlarn bulunmad toplumlarda refah artmaz. ***
b) Cimrilik ve msriflik ayn madalyonun iki yzdr. Parayla kurulan yanl bir ilikiyi yanstrlar.
c) Kolektif yarar gzeten erdemli eylemler toplumlarn refah seviyesini ykseltir.
d) Gsteriten, lksten uzak durmak ve kendini almaya vermek bir toplumun ilerlemesinin kouludur.
e) Btn ktlklerin temelinde bencillik bulunur.

2. Adam Smithin grne gre aadakilerden hangisi sempati mekanizmasnn ierimlerinden deildir?
VZE-2017
a) nsanlar yaam rotalarn kendilerini bakalarnn yerlerine koymak suretiyle (onlara imrenerek ya da onlara
zlerek) ina ederler.
b) nsanlarn bencil tutkularnn pelerinden gitmeleri, ahlakszlklarndan deil bakalarna imrenerek mutluluk
peinde komalarndandr.
c) Aslnda daima yanlsamaya yol aan sempati mekanizmasnn faydal yan insanlarda hareket enerjisi
dourmasdr.
d) nsanlar karc davranlarda bulunurken motivasyonlar bakalarnn kendileri hakknda ne dneceidir.
SP 2015

e) nsanlar kendi karlar dorultusunda davranrken tamamen bencilleirler.***

3. Adam Smithin "grnmez el" teorisinin ne srd husus aadakilerden hangisidir?

 5

a) Piyasalarda fiyatlarn oluumunda insanlarn kendilerinin etkin olduklarn sanmalarna karn aslnda byk
giriimcilerin belirleyici olduklarn ileri srer.
b) Piyasalar dzenleyen yneticilerin bunu gze batmakszn yaptklarn ileri srer.
c) Devletin ekonomiye mdahale etmesinin bir grnmez el araclyla sz konusu olduunu ve bu mdahale
olmadan ekonominin dengeye gelmesinin mmkn olmadn ileri srer.
d) Krl mbadele peinde koan kalpazanlarn bakalarna hissettirmeksizin dolandrclk yaptklarn ve
karlarndaki insanlarn ceplerindeki paray grnmez el sayesinde aktrmadan ele geirdiklerini ileri srer.
e) Piyasalarda mbadele yapan insanlarn karlar dorultusunda davranrken ayn zamanda itibarlarn da
dndklerini ve bu nedenle de ortak faydann ve ekonomik dengenin kendiliinden ortaya ktn ileri srer.
***

4. Adam Smithe gre bir lkenin zenginlii nasl llebilir? BT-2015

a) O lkedeki i gcnn byklyle
b) O lkede yatrma dnm sermayenin byklyle ***
c) O toplumun bireylerinin sahip olduklar mallarn fazlalyla
d) O lkenin hazinesindeki para (altn) miktarnn okluuyla
e) O lkedeki i yeri saysnn fazlalyla

5. Aadakilerin hangisi klasik iktisat teorisi mensuplarnn savunduklar emek-deer teorisi ile badamaz?
VZE-2017
a) Biz iki mal mbadele ederken aslnda o iki mal iin harcanm emei mbadele etmi oluruz.
b) Arz ve talep yasas bir maln fiyatnn ayn maln deiim deerinin zerinde ya da altnda gereklemesine
neden olabilir.
c) Bir maln faydasna bakarak onun deerini lemeyiz.
d) Bir maln kullanm deeri ile deiim deeri farkl eylerdir.
e) Fiyat oluumunda arz ve talep yasasnn hibir etkisi yoktur. ***

6. Karl Marx ve Adam Smithin hemfikir olduklar konu aadakilerden hangisidir?

a) Deerin kaynanda emein bulunduu ***
b) Ticaretin nndeki engellerin kaldrlmasnn ekonomiye yarar
c) Grnmez elin ilevi
d) Kapitalistlerin davranlarnn ardndaki motivasyonlar
e) Meta fetiizmi

7. Aadaki yazarlardan hangisi kapitalizmin bir meta retim sistemi olduunu ileri srmektedir? FNAL-
2015,FNAL-2016
a) J. M. Keynes
b) A. Smith
c) K. Marx ***
d) W. Sombart
e) M. Halbwachs

8. Karl Marx ekonomik olgular analiz ederken aadakilerden hangisini dikkate almaz?
SP 2015

a) Ekonomik aktrleri kuatan toplumsal retim ilikilerini

b) Ekonomik aktrlerin kendi faaliyetleri hakknda ne dndklerini ***
c) Ekonomik aktrlerin tabi olduklar mlkiyet ilikilerini
 6

d) Ekonomik aktrlerin retim ilikileri karsndaki pozisyonlarn

e) Ekonomik aktrlerin kullandklar retim aralarn

9. Karl Marxa gre, kapitalist mbadelenin hangi zellii onu kapitalizm ncesi mbadeleden ayrmaktadr?
BT-2015,BT-2016
a) Bir mal mmkn olan en ucuza satn almay salk vermesi
b) Mbadelenin temel amacnn kr elde etmek olmas ***
c) Mbadelenin amacnn bir ihtiyac gidermek olmas
d) Takas sistemini tamamen ortadan kaldrmas
e) Devletlerin mbadeleye hi karmamas

10. Marxn teorisinde meta fetiizmi kavramyla tanmlad olgu aadaki ifadelerden hangisinde daha iyi
ortaya konmutur? VZE-2017
a) nsanlarn bir metann deerinin o metann kendi doasndan kaynaklandn dnmeleri, bylece o metann
retiminde harcanan emei ve emek smrsn gz ard etmeleri ***
b) nsanlarn belli toplumlarda putlara tapmalar ve/veya cansz olan eyleri kutsal sanmalar
c) nsanlarn kutsal eyleri bir kenara brakarak en byk deeri paraya ve mallara vermeleri
d) nsanlarn para biriktirmekten vazgeip meta satn almaya balamalar
e) nsanlarn plak smry savunmalar

4- DURKHEM: KURUM OLARAK PYASA VE DEER

1. Toplumsal ve kltrel deikenlerin iktisadi analize dahil edilmesi durumunda, dzenliliin ve

ngrlebilirliin imkansz hale geleceini ileri sren iktisat teorisi aadakilerden hangisidir?
a) Kurumsalc ktisat Teorisi
b) Merkantilist ktisat Teorisi
c) Marksist ktisat Teorisi
d) Klasik ktisat Teorisi
e) Marjinalist (Neoklasik) ktisat Teorisi ***

2. Lisans Yerletirme Snav sonucuna gre, ayn niversitenin hukuk blmnn taban puan ile sosyoloji
blmnn taban puan arasnda 70 puan fark vardr. Bu durum daha yksek puan alan rencilerin sosyoloji
blm yerine hukuk blmn tercih etmelerinin bir sonucudur.
Blmler aras taban puan farkn analiz eden aadaki ifadelerin hangisi, neoklasik iktisat okuluna mensup
bir ekonomiste ait olabilir?

a) Daha yksek puan alan rencilerin hukuk blmn tercih etmelerinin nedeni, bu blmn diplomasnn
emek piyasasnda daha fazla avantaj salayacana inanmalardr. ***
b) Daha yksek puan alan rencilerin hukuk blmn tercih etmelerinin nedeni, bu blmn topluma daha
faydal bireyler yetitireceine duyulan inantr.
c) Daha yksek puan alan rencilerin hukuk blmn tercih etmelerinin nedeni, bu blmde daha birikimli
retim elemanlarnn bulunmasdr.
d) Daha yksek puan alan rencilerin hukuk blmn tercih etmelerinin nedeni, bu blmn ders ieriinin
SP 2015

daha ok emek sarf etmeyi gerektirmesidir.

e) Daha yksek puan alan rencilerin hukuk blmn tercih etmelerinin nedeni, bu blmde retilen
bilgilerin daha ok emek harcanarak retilmi olmasdr.
 7

3. Emile Durkheimin, ekonomik olgunun aslnda bir toplumsal olgu olduunu sylerken kastetmedii husus
aadakilerden hangisidir?
a) Ekonomik davranlarn bireylerden deil toplumdan hareketle anlalabilecei
b) Ekonomik olgularn dier tm toplumsal olgulardan farkl olarak kendilerine has benzersiz bir doaya sahip
olduklar ***
c) Ekonomik olgular zihnimizdeki soyut teorik modeller nda deil, gerekte olmakta olann bilgisini bize
veren ampirik ynteme bavurarak incelendiinde aklanabilecei
d) Ekonomik olgularn yerleik belli deer yarglar ve tutumlar dikkate alnarak incelenmesi gerektii
e) Ekonomik faaliyetlere yn veren deerlerin toplumsal olarak renildii

4. Toplumsal iliki alar ve toplumsal yaplar dikkate alnmakszn ekonomik olgununun aklanmas mmkn
deildir.
Yukardaki ifadeyle kastedilen husus, aadaki klardan hangisinde ifade edilmitir? FNAL-2015,FNAL-2016
a) Ekonomik olgu soyut modellemelerden hareketle aklanabilir.
b) Ekonomik olgular toplumsallktan bamsz deillerdir. ***
c) Ekonomik olgunun dier toplumsal olgulardan hibir fark bulunmaz.
d) Ekonomik olgular salt ahlaki davranlarn sonucunda ekillenir.
e) Ekonomik olgular salt kar temelli gerekletirilen eylemlerin sonucudur.

5. Durkheime gre mbadele ilikisinin temel motivasyonu aadakilerden hangisidir? FNAL-2015,FNAL-

2016, VZE-2017
a) Kr elde etme gds
b) Rekabet etme arzusu
c) Toplumsal dayanma ihtiyac ***
d) Fedakrlk drts
e) kar maksimizasyonu

6.Szleme iinde yer alan her eyin kayna bizzat szlemenin kendisi deildir.
Emile Durkheime ait yukardaki cmlede dnr aadaki seeneklerden hangisinde belirtilen hususu
vurgulamak istemitir? VZE-2017
a) nsanlar arasndaki ilikilerde szlemelerin imzalanmas iin uygun artlar salanmaldr.
b) Szlemelerin imzalanmasnda insanlarn zeklar da nemli bir etmendir.
c) nsanlar arasndaki ilikiler kar temellidir ve herkes karlar dorultusunda belirli taleplerde bulunduunda,
bu talepler haklar ve sorumluluklar olarak szlemelerde yer alr.
d) Modern toplumdaki ilikiler, bireyler arasnda batlanm olan szlemelerin rndr.
e) Eer szlemenin imzalanmasn nceleyen ve zerinde zaten mutabk kalm olduumuz yerleik fikirler ve
ortak toplumsal deerlerimiz olmasayd szlemelerin imzalanmas mmkn olmazd. ***

7. Durkheimegre aadakilerden hangisi blmle ilgili ekonomik kurumlardandr?

a) Piyasa
b) Maaza
c) Fabrika
d) Borsa
SP 2015

e) Rant ***

8. Durkheim, belirli bir toplumsal grubun paylat gereklik hakkndaki ortak alg ve bilin biimlerini
aadaki kavramlardan hangisi ile aklamaktadr? BT-2015,BT-2016
 8

a) Anomi
b) Kolektif mantk
c) Toplumsal dnce
d) Bireysel temsil
e) Kolektif temsil ***

9. Aadaki ifadelerden hangisi Durkheimin deer konusundaki grleriyle badamaz? VZE-2017

a) Deerin kaynan bulabilmek iin adalet kavramna bavurmak kanlmazdr.
b) Bir rnn deerini tayin ederken onun iin sarf edilmi emei de dikkate alrz.
c) Bir rnn zihnimizdeki imaj sayesinde deerini anlayabiliriz.
d) Bir rnden yaplan ek bir tketimin o maln toplam faydasnda yapt deiiklik bize o rnn deerini
gsterir. ***
e) Bir rnn giderdii ihtiyalarn younluu ve getirdii tatminin sresi onun deerinin olumasnda etkilidir.

10. Maurice Halbwachsin iilerin bte harcamalar zerine aratrma yrtmesinin amac neydi? VZE-2017
Maurice Halbwachsn iilerin bte harcamalar zerine aratrma yrtmesinin amac neydi?
a) Bte harcama kalemlerinin dalmndan hareketle iilerin tketime dair kolektif temsil biimlerini ayrt
etmek ***
b) Bte harcama kalemlerinin dalmdan hareketle iilerin tketim alkanlklarna etkide bulunan iktisadi
deikenleri (gelir dzeyi vb.) ayrt etmek
c) ilerin btelerini deerlendirirken rasyonel davranp davranmadklarn anlamak
d) ilerin yaad yoksulluu ortaya koymak
e) ilerin ne kadar geliri olduunu renmek

11. Maurice Halbwachs, iilerin bte harcamalar zerine yrtt aratrmann sonularndan hareketle,
.............................................
Aadaki ifadelerden hangisi, yukardaki cmlede bo braklan yere yerletirildiinde yanl bir yargya
varlm olur?
a) ilerin giysi alverii yaparken taklit rnlere ynelebildiklerini ve ou kez pazarlksz alm yapmadklarn
tespit etmitir.
b) ilerin gda harcamas yaparken rnlerin fiyat/kalite ilikisi konusunda srekli pheye dtklerini tespit
etmitir. ***
c) ilerin giysi alveriini seyrek olarak yapmalarnn kolektif temsil biimleri zerinde etkili olduunu tespit
etmitir.
d) ilerin, ev kirasn hep yksek bulduklarn ve kira dememe tutumunu meru grdklerini tespit etmitir.
e) ilerin bir gda rnnn fiyatndaki hzl dn onlar bu rn satn almamaya sevk ettiini tespit
etmitir.

5. SOMBARTTAN WEBERE ALMANYADA EKONOM SOSYOLOJS VE HOMOEKONOMKUSUN

RUHU MESELES

1. 18. ve 19. yzyllarda ngilterede ve Fransada toplumlarn evrensel yasalarn bulmay hedefleyen
pozitivizm yaklam hkimken Almanyada (Prusyada) tarihselci okulun gelimesinin sebebi aadaki
SP 2015

klardan hangisinde verilmitir?

a) Almanyada pozitivizmin bilinmemesi

b) Alman toplumunun ok eski zamanlardan beri tarihe dkn olmas
 9

c) Alman aydnlarnn kendi lkelerinin tarihinden utanarak yeni bir tarih ina etme gayretlerinin olmas
d) Almanyada feodalizmden kapitalizme geiin ngiltere ve Fransadan farkl olmasnn bu lke entelektellerini
bu farkn tarihsel kaynaklarn aklamaya itmesi ***
e) Alman devletinin tarih aratrmalar yapanlar desteklemesi ve taltif etmesi

2. Almanyada feodalizmden kapitalizme geiin ayrt edici zellii nedir? FNAL-2015,FNAL-2016

a) Gei sreci din kurumlarn nclnde gereklemitir.
b) Gei srecinin tayc gcnn kapitalist giriimci snf olmasdr.
c) Gei sreci ii snfnn byk desteiyle kat edilmitir.
d) Gei sreci dier tm Avrupa lkelerinden zamansal olarak erken gereklemitir.
e) Gei srecinde devlet baat rol oynamtr. ***

3. Werner Sombartn ekonomi sosyolojisi perspektifi aadakilerden hangisini iermez? VZE-2017

a) Ekonomik olgular insann toplumsal varoluunun bir biimi olarak incelemeyi
b) Tmdengelimci bir perspektifi benimsemeyi ***
c) Ekonomik olguyu incelerken ampirik verilerden hareket etmenin gerekmesini
d) Ekonomik olgularn bilimsel aklamasn tarihsel bir ereve iinde yapmay
e) Soyut-teorik olan ile ampirik-tarihsel olan arasndaki ikilii ama gayretini

4. Aadakilerden hangisi Werner Sombartn ekonomik sistem kavramn oluturan boyutlardan birisi
deildir?
a) Ekonomik zihniyet
b) Teknik
c) Ekonomik gelir ***
d) Ekonomik ruh
e) Ekonomik rgtlenme

5. Werner Sombarta gre bir ekonomik sistemi ayrt etmeye izin veren boyutlardan birisi olan ekonomik
ruhun (ya da ekonomik zihniyetin) tanm aadakilerden hangisidir?
a) ktisadi faaliyete katlan insanlarn tabi olduklar rgtlenme rejimi
b) ktisadi faaliyete katlan insanlarn davranlarna yn veren deerler ve normlar btn ***
c) ktisadi faaliyete katlan insanlarn davranlarnn olumasnda belirleyici olan duygu dnyas
d) ktisadi faaliyete katlan insanlarn uymakla ykml olduklar kurallar btn
e) ktisadi faaliyete katlan insanlarn davranlarnn arka plannda bulunan zihinsel kapasite

6. Werner Sombartn kapitalizmin douunun srkleyici gc olduunu ileri srd kapitalist zihniyeti
oluturan iki unsur aadakilerden hangileridir? VZE-2017
a) Mhendis ruhu ve giriimci ruhu
b) Muhasebe ruhu ve karnca ruhu
c) Burjuva ruhu ve rasyonel ruh
d) Giriimci ruhu ve burjuva ruhu ***
e) valye ruhu ve mhendis ruhu
SP 2015

7. Aadaki yaklamlardan hangisi Max Weberin neoklasik iktisat okulu karsndaki tutumu ile uyumludur?
a) Neoklasik teorinin merkezinde bulunan homoekonomikus kavramnn iaret ettii eylem trn kapitalist
toplumdaki hkim toplumsal eylem tr olarak benimsemek
 10

b)Homoekonomikus kavramnn iaret ettii eylem trn bir ideal tip olarak benimseyip bunun iktisadi eylemin
anlalmasnda ie yarayacan ileri srmek ***
c) ktisadi davran analiz iin gelitirilmi olan soyut ve statik modeli kapitalizmin douunu aklamak zere
benimsemek
d) ktisadn matematikselletirilmesi yntemini sosyoloji disiplinine de tamak
e) Ekonominin snrsz ihtiyalarmz karlamak zere kt kaynaklarn rasyonel idaresi olduunu ileri sren tanm
benimsemek

8. Max Weberin "Protestan Ahlak ve Kapitalizmin Ruhu" balkl kitabnda ileri srd temel tezi en iyi ifade
eden cmle aadakilerden hangisidir?
a) Protestan ahlak kapitalist gelime ile birlikte ortaya kmtr.
b) Protestan ahlakn ortaya kartan kapitalizmin gelimesidir.
c) Protestan ahlaknn devleri ile kapitalizmin mant tam olarak badamaz.
d) Protestan ahlak ile kapitalizmin ruhu arasnda semeci yaknlk ya da ayn anlama gelmek zere bir ekim gc
sz konusudur. ***
e) Protestan ahlaknn doruluk kavram kapitalizmin douu ile birlikte ierik deitirmitir.

9. Aadakilerden hangisi, Max Webere gre toplumu meydana getirmenin bir biimi olan piyasann ierdii
etkileim oyunlarndan deildir? BT-2015,BT-2016
a) Bir eyi arz edenler arasndaki rekabetin galibinin mbadeleye girmesi
b) Bir eyi talep edenlerin kendi aralarndaki pazarlk ***
c) Bir eyi talep edenlerin kendi aralarndaki rekabeti
d) Bir eyi arz edenlerin kendi aralarndaki rekabeti
e) Bir eyi talep edenler arasndaki rekabetin galibinin mbadeleye girmesi

10. Max Weber piyasa topluluu (piyasa cemaati) kavram aracl ileri srd tezi en doru ekilde
karlayan ifade aadakilerden hangisidir?
a) Piyasada ayn yazl kurallara ve yasalara uymakla ykml olan kiiler otomatik olarak bir topluluk (cemaat)
olutururlar.
b) Piyasadaki yazl olmayan dzenlemeler piyasa topluluunun (piyasa cemaatinin) benimsedikleri amaca dnk
rasyonel eylem perspektifi ile eliirler.
c) ktisadi faillerin ortak mutabakatlar etrafnda bir topluluk oluturmalar sz konusu olmasayd piyasann
ilemesi mmkn olmazd. ***
d) Piyasa topluluunda dier topluluklardan farkl olarak failler arasnda gven ilikisi sz konusu deildir.
e) Piyasadaki failler arasndaki koordinasyonun ve topluluk oluumunun kayna formel dzenlemelerdir

6. SMMELDEN MAUSSA: MBADELE, HEDYE VE PARA

1. Georg Simmele gre deerin olumasnn kaynanda aada sunulan olgulardan hangisi bulunmaktadr?
a) nsann tabi olduu arz ve talep yasas
b) nsann toplumsal kurumlar zerinden deer yarglarnn ekillenmesi
c) nsann evresindekilerin davranlar ve deer yarglar
d) nsann bir nesneyi elde etmesinin nndeki engellerin bykl ***
SP 2015

e) nsann ihtiyalarnn eitlilii

2. Georg Simmelin mbadeleye dair temel grn en iyi yanstan ifade aadakilerden hangisidir? VZE-
2017
 11

a) Mbadele srasnda nesnelere kendi bamza deer biemeyiz. Bakalarnn da srece katlmas gerekir.
b) Dei-toku edilen eylerin nesneler olduunu zannederiz, oysa mbadele edilen, insanlarn nesnelere
ynelmi arzulardr. ***
c) Mbadele olmakszn insan topluluklarnn bir arada yaamalar sz konusu olmazd.
d) Mbadeleler yoluyla insanlar arasndaki ilikilerin belirli szlemelere dayanmasn ve szlemelerde yer alan
dev ve sorumluluklarn sonraki kuaklara aktarlmasn salarz.
e) Mbadelede temel kural, elimizde bulunmayan ama ihtiyacmz olan nesneyi, elimizde bulunan ama
ihtiyacmz olmayan nesneyle deitirmektir.

3. Georg Simmel modernitenin diyalektiini para balamnda nasl tanmlar?

a) Modern insann paraya bal olarak bir yandan refahn artrmas, dier yandan ise daha bencil bir karaktere
dnmesi
b) Modern insann para sayesinde bir yandan geleneksel bamllk ilikilerinden kurtularak zgrlemesi, dier
yandan ise hayatnn anlamn yitirmesi ***
c) Modern insann paraya bal olarak bir yandan gemite sahip olduu deerlerini ve inanlarn yitirmesi, dier
yandan ise parann yrngesinde bir yaama tabi hle gelmesi
d) Modern insann para sayesinde bir yandan istediklerini elde edebilir hle gelmesi, dier yandan ise ok fazla
kii tarafndan arzu edilen rnlerin fiyatlarnn artmas
e) Modern insann paraya bal olarak bir yandan daha giriimci hle gelmesi, dier yandan ise alma hayatna
kendini fazla kaptrp sevdiklerini ihmal etmesi

4. Georg Simmele gre aadakilerden hangisi parann deerinin koullarndan saylamaz?

a) nsanlarn byk ounluunun nesneleri arzuluyor olmas
b) nsann ekonomik mbadele yapmay arzulamas
c) Mbadele arac olarak kullanlan simgesel nesnenin, deerli madenlerden veya malzemeden imal edilmi
olmas ***
d) Mbadele arac olarak kullanlan simgesel nesnenin gvenilirliinin bir siyasi otorite tarafndan garanti altna
alnmas
e) Ekonomik nesneler arasndaki karlkllk ilikisinin simgesel bir aracy gerektirmesi

5. Georg Simmele gre toplumdan dlanm kesimlerin (Yahudiler, Paryalar, Moriskolar, vd.) ticarete daha
fazla ynelmesinin nedeni hangisidir? VZE-2017
a) Baz toplumsal gruplarn inan yaplar onlar kiileraras ilikileri glendirmek yerine g ve kudret sahibi
olmaya ve bylece dier insanlar zerinde mtehakkim olmaya ynlendirir.
b) Kiileraras ilikilerin zayflamas ile paraya ynelmenin arasnda ters iliki vardr. Kendini bir toplum iinde
yalnz, dlanm ve zayf hissedenler, bu boluu doldurmann yolu olarak para kazanmaya daha fazla ynelirler.
***
c) Toplumsal bakmdan dlanm kesimlerin yoksullua dmesi kanlmazdr. Bu durumdan kurtulmann yolu
ise parasal faaliyetlere ynelmekten geer.
d) Baz toplumsal gruplarn ftratlarnda dostlua, arkadala deil paraya ynelik bir ilgi sz konusudur.
e) Toplumlar kendilerini para kazanmaya vakfetmi kii ve gruplar sevmezler ve dlarlar.

6. Aadakilerden hangisinde armaan ekonomisinden bahsedemeyiz? FNAL-2014

SP 2015

a) Sosyal sigorta sistemi

b) Tak takma riteli
c) Zekt sistemi
 12

d) Kan ba sistemi
e) Bankaclk sistemi ***

7. Armaan ekonomisi konusunda yapm olduu antropolojik almalarla tannan Marcel Maussa gre ilkel
toplumdan modern topluma kadar insani ilikilerin deimeyen ilkesi aadakilerden hangisidir? FNAL-
2015,FNAL-2016
a) Tahakkm ilkesi
b) kar ilkesi
c) Dostluk ilkesi
d) Rekabet ilkesi
e) Karlkllk ilkesi ***

8. Aadakilerden hangisi Marcel Maussun yerli topluluklarn birbirlerine armaan vermek zere
dzenledikleri potla (potlatch) trenini incelerken yapt saptamalardan deildir?
a) Potla srasnda verilen her bir hediye aslnda kar tarafa bir meydan okumadr.
b) Potla trenine katlanlar en byk hediyeyi vererek kendi kudretlerini gstermeyi hedeflerler.
c) Potla srasnda ihtiya duyulan hediyeyi almak iin izlenen eitli stratejiler sz konusudur. ***
d) Potla, atmac tipte bir tr prestij mcadelesidir.
e) Potla srasnda bazen o kadar ileri gidilir ki baz kabilelerde zenginliklerin tarumar edilmesiyle sonulanabilir.

9. Vermek-Almak-ade Etmek dngsne dayanan hediye mbadelesinde esas olan nedir? BT-2015,BT-
2016, VZE-2017
a)Toplumsal ban olumas***
b) htiyalarn karlkl olarak giderilmesi
c) karn maksimizasyonu
d) Maln ya da hizmetin el deitirmesi
e) Kazan elde etmek

10. Marcel Maussun hediye mbadelesi ya da armaan ekonomisi zerine yapt aratrmalarn ekonomi
sosyolojisi asndan tad nem aadaki seeneklerden hangisinde gsterilmitir?
a) Durkheimci perspektifin antropoloji alanna da tanabileceini gstermi olmas
b) Fransada antropoloji disiplininin olumasnda nemli katk sunmu olmas
c) lkel topluluklardaki riteller hakknda kapsaml malumatlar sunmu olmas
d)Neoklasik iktisat teorisinin esas ald, kar temelli davran modelini ifade eden homoekonomikus varsaymn
rtmeyi denemi olmas ***
e) Antropoloji alannda yeni bir bak as gelitirmeye alm olmas

7. VEBLEN VE POLANY: BIRAKINIZ YAPSINLARCILIIN KURUMSALCI ELETRS

1. Thorstein Veblenin kendi dneminin neo-klasik iktisat teorisine ynelik temel eletrisi aadakilerden
hangisidir? FNAL-2015,FNAL-2016
a) Neoklasiklerin esnaflarn ve kk tccarlarn iktisadi faaliyet iindeki giriimci roln hafife alm olmalar
b) Neoklasiklerin art deer teorisini benimsememi olmalar
SP 2015

c) Neoklasiklerin turizm gelirlerini dikkate almam olmalar

d) Neoklasiklerin matematiksel modelinde bariz hesap hatalarnn bulunmas
e) Neoklasiklerin toplumsal kurumlarn roln ve toplumsal deiimi gz ard etmi olmalar ***
 13

2. Thorstein Veblene gre deiimin motor gc aadakilerden hangisidir? VZE-2017

a) Toplumsal dayanmann artmas
b) Maddi refahn bymesi
c) kar kavgasnn iddetlenmesi
d) Bilimin ve teknolojinin gelimesi ***
e) Snflar mcadelesinin ortaya kmas

3.ThorsteinVeblene gre modern toplum insannn tketime daha fazla nem vermesinin ayrt edici sebebi
hangisidir?
a) Tketimin prestij ve stat gstergesine dnm olmas ***
b) htiya gidermenin giderek zorlam olmas
c) Kazanm olduu paray tketerek alma hayatn anlaml klabilmesi
d) Hayatn tekdzeliinin yol at can skntsn yenme ve hayatna anlam katma abas
e) alma ve retme eiliminin zayflam olmas

4. Gei sreci dier tm Avrupa lkelerinden zamansal olarak erken gereklemitir. Thorstein Veblenin
bak asna gre, maddi koullardaki geliime karn deiimin baz toplumlarda dierlerine gre daha yava
olmasnn sebebi nasl aklanabilir?
a) Bu toplumlarda zek dzeyinin grece dk olmas
b) Bu toplumlarda matematiin ve fiziin yeterince gelimemi olmas
c) Bu toplumlarda insanlarn zevke ve sefaya dalm olmalar
d) Bu toplumlarda gemiten kalan kurumlara bal ayrcalklar bulunan gruplarn deiime direnmeleri ***
e) Bu toplumlarda insanlarn deiimi sevmemeleri

5. Thorstein Veblene gre liberal kapitalizmin 20. yzyln banda krize girmesinin kaynanda temel olarak
hangi eliki bulunur?
a) irketlerin parasal alann yneten ve kazan artrmaktan baka bir ey dnmeyen i adamlar ile
irketlerin retim alann yneten ve retkenlik artnn peinde koan mhendisler arasnda aa kan eliki
***
b) irketlerin bir yandan rekabete dayanabilmek iin teknolojik yatrmlar yapmalar, dier yandan da bu
yatrmlarn sonucunda krllklarnn giderek dmesi arasndaki eliki
c) ktidarlarn kaybetmemek iin poplist politikalar izleyen siyasiler ile iktisadi rasyonalite ile hareket eden i
adamlar arasndaki eliki
d) cretlerini srekli artrmak isteyen iiler ile sermaye birikimlerini yatrma dntrmek isteyen iverenler
arasndaki eliki
e) Piyasalarn giderek tekelci bir yapya dnmesiyle birlikte kk iletmeler ile byk iletmeler arasnda aa
kan eliki

6. Karl Polanyiye gre piyasa kktencilii ne anlama gelir? BT-2015

a) Piyasalarda var olan yazl ve szl kurallarn ypranmas
b) Mbadelede kullanlan temel aracn para olmas
c) Ekonomik mbadelenin piyasalarda yaplmaya balanmas
d) Piyasay hem insan doasnn hem de toplumun merkezine yerletiren sylem ***
SP 2015

e) nsanlarn piyasada gereklemeyen mbadeleden keyif almamas

7. Ekonominin toplumsal ilikilerin iine gml (yerleik) olmaktan kmas neyi ifade eder? VZE-2017
 14

a) Ekonominin ileyiinde toplumsal deerlerin kap dar edilmesi ve kr maksimizasyonu mantna dayanan
piyasa kktenciliinin temel dzenleyici mekanizmaya dnmesi ***
b) Ekonominin ileyiinde failler arasndaki kar atmalarnn ayn zamanda ahlaki deerleri de iermesi
c) Ekonominin ileyiinde kurumsal sorumluluk anlaynn yaygnlatrlarak srdrlebilir bir kalknma modelinin
benimsenmesi
d) Ekonominin ileyiinde devletin temel dzenleyici olan piyasalara mdahale eder hle gelmesi
e) Ekonominin ileyiinde ahlaki deerlerin kr motivasyonunu snrlandrr hle gelmesi

8. Karl Polonyinin ekonominin farkl btnleme biimini nitelemek iin yapt snflandrma aadaki
seeneklerin hangisinde gsterilmektedir?
a) Sanayi ncesi toplum - Sanayi toplumu - Sanayi sonras toplum
b) Klecilik - Feodalizm - Kapitalizm
c) Karlkllk - Yeniden blm - Piyasa mbadelesi ***
d) lkel toplum - Geleneksel toplum - Modern toplum
e) Liberalizm - Korporatizm Sosyalizm

9. Karl Polanyiye gre modern toplumun ift ynl hareketi neyi ifade eder?
a) Sermaye snf krn artrmak isterken ii snfnn bu eilimi snrlandrmas
b) Giderek daha fazla giriimci piyasalara girmek isterken tekelci piyasa yapsnn bu eilimi snrlandrmas
c) Piyasa srekli genileme eilimi gsterirken toplumun kendini koruma amal olarak bu eilimi snrlandrmas
***
d) Modern toplum giderek daha rasyonel hle gelirken toplumun belli kesimlerinin inan sistemlerini
koruyabilmek iin bu eilimi snrlandrmas
e) Mhendisler retim tekniklerini gelitirmek isterken sermaye sahiplerinin kazanlarn azaltmamak iin bu
eilimi snrlandrmas

10. Her kltr srekli deime halindedir.Ancak her kltrn deime hz ayn deildir. Deime halinde olan
bir kltrde baz unsurlar deitii halde bazlar bu deimeye ayak uyduramyorsa aadakilerden hangisi
sylenebilir?
a) Kltrel deime mevcut dzeni bir tipten baak bir tipe evirmitir.
b) Kltrel deime toplumun gelimesinde en nemli etken olmutur.
c) Toplumun kltr unsurlar arasnda sk bir ballk yoktur.
d) Toplumun kendine zg bir kltrel yaps vardr.
e) Kltr toplum ihtiyalarna cevap veremez. ***

11. Yukardaki emada resmedilmi olan ekonominin btnleme biimi Karl Polanyi tarafndan nasl
adlandrlmaktadr? (Eski vize sorusu. Bu ekilde kayt edilmi, resim yok.)
Yeniden Blm

8. YEN EKONOM SOSYOLOJS VE MARK GRANOVETTERDA EKONOMK DAVRANIIN KSEL LK

ALARININ NE YERLEKL TEZ

1. ABD li sosyolog Mark Granovetter, yeni ekonomi sosyolojisi akmnn nc almalarn yaparken,
SP 2015

aadakilerden hangisini itiraz konusu yapmamtr?

a) Toplumsal olgular incelerken ekonomik etmenleri tamamen gz ard eden sosyoloji yaklamlar
b) Ekonomik olgular incelerken toplumsal etmenleri dikkate almayan iktisatlarn yaklamlar
 15

c) Devleti (Keynesi) ekonomi politikalarnn krize girmelerinin sonucunda terk edilmesiyle, 1970lerden sonra
hkim hle gelen neoklasik model
d) levsel yaklam ***
e) Yntemsel bireycilikin ar biimleri

2. Aadakilerden hangisi Keynesi (devleti) dnemin zelliklerinden deildir? FNAL-2014 (Benzer soru)
a) 1929 Byk Bunalm sonucu ekonomide hakim kuram olan Say Yasas terk edildi, yerine Keynesi
politikalar benimsendi.
b) Keynesi politikada toplam talep dzeyi belirleyicidir, tam istihdam gerek cretlerin dzeyinden ziyade
talebin dzeyine baldr.
c) Keynesilik, devletin ekonomiye mdahalesi yoluyla iktisadi ve toplumsal sorunlarn stesinden
gelinebileceine inanan bir iktisadi doktrindi.
d) Keynesi dnemde tketim deil, retim toplumu esas olmutur. ***
e) Devlet mdahalesinin esas olarak maliye ve para politikas araclyla toplam talebin dzenlenmesine
yneltilmesi savunulmaktayd.

3. ster iktisadi olsun isterse kltrel, insanlarn tercihlerinin faydac ve hesap bir aklclk ve kr-zarar
hesab zerinden ekillendiini ileri sren yaklam hangisidir?
a) Yntemsel bireycilik ***
b) Keynesyen gr
c) Siyasal bireycilik
d) Holizm
e) Yeni ekonomi sosyolojisi

4. Mark Granovetter yapm olduu alma sonucunda; Piyasalarda gerekleen mbadele srelerinde
enformel (resmi olarak tanmlanmam) iliki alar belirleyici derecede nemli rol oynamaktadr.
bulma srecinde de tayin edici olan, kr-zarar hesabndan ok, kiinin dhil olduu toplumsal iliki
alardr. gr ile hangi akmn ncln yapmtr?
a) Yntemsel bireycilik
b) Keynesyen gr
c) Siyasal bireycilik
d) Holizm
e) Yeni ekonomi sosyolojisi ***

5. Mark Granovetter in bavurduu yerleiklik/Gmllk kavramnn anlam tam olarak hangisinde

verilmitir? BT-2015, BT-2016
a) Ekonomi, toplumsal ilikiler iine gml olmaktan kmaktadr.
b) Ekonomik davranlar toplumsal a iinde bulunarak sergilenir. ***
c) Ekonominin iine gml olduu ey kurumlar (yerleik deerler ve davranlar) olmaldr.
d) Ekonomide bireysel eylem ncelikli olarak incelenmelidir.
e) Ekonomide somut deil, soyut iliki alar nemlidir.

6. Mark Granovetterda inceleme nesnesi, ayn zamanda bireysel eylem ile kurumsal ereve arasndaki
SP 2015

balanty meydana getiren .

Bolua hangisi gelmelidir?
a) Toplumsal kurumlardr.
 16

b) Toplumsal adr. ***

c) Bireylerdir.
d) Toplumsal ilikilerdir.
e) Bireyin toplumsal davranlardr.

7. Granovettera gre ekonomide ie yarayan, toplumsal alar arasnda kpr ilevi gren hangi balardr?
a) Yakn balar
b) Gl balar
c) Zayf balar ***
d) Aile balar
e) Dostluk balar

8. Ronald Burta gre, baz aktrler bireyler ya da kurumlar-ekonomik alan iinde dolayl ilikilere ulamay
daha kolay baarr. Bu durumda toplumsal a iinde aktrler arasnda eitsizlik yaratan olguya ne isim verilir?
a) Uzak ba
b) Yakn ba
c) Yapsal delik (iliki kopukluklar ) ***
d) Kara delik
e) Toplumsal sermaye

9. Kiinin bilgisi, becerisi, yetenekleri gibi kiisel zellikleri yan sra, geni evre sahibi olma, nfuzlu
tandklar olma gibi ilikisel kapasiteye iaret eden tanm hangisidir?
a) nsan sermayesi
b) Toplumsal / sosyal sermaye ***
c) Kltrel sermaye
d) Ekonomik sermaye
e) Kolektif sermaye

10. Toplumsal alar arasnda kpr ilevi gren kiilerin hangi kaynaklarnn yksek olduundan
bahsedilebilir? FNAL-2015, FNAL-2016
a) nsan sermayesi
b) Ekonomik sermaye
c) Kltrel sermaye
d) Toplumsal ( ya da Sosyal ) sermaye ***
e) Kolektif sermaye

9. MAHREMYET VE EKONOM: VVANA ZELZER

1. Hangisi Feminist iktisadn ana akm iktisat teorisine ynelik belli bal eletirilerinden deildir?
a) Ana akm (neo-klasik) iktisat teorisinin hareket noktasn dayandrd rasyonel, hesap, karc zelliklere
sahip homoekonomikus tiplemesi, erkeklere zg davranlardan hareketle gelitirilmi bir model olmas
b) Kadnlarn hkimiyetinde olan ve parasal olmayan mbadelelerin yaygn olarak gzlemlendii mahrem
(zel) alann ekonomi-d kabul edilmesi
SP 2015

c) Toplumsal yaamn kamusal ve mahrem (zel) olarak kat ve geisiz biimde iki alana ayrtrlmas
d) Ana akm iktisadn yalnzca kamusal alan incelerken, mahrem (zel) alann ekonomi-d olarak
deerlendirilmesi
 17

e) iktisadi faaliyetin kendisi deil, iktisadi faaliyetin incelenmesi ve teoriletirilmesi iinin de kadnlara tahsis
edilmesi ***

2. Ana-akm iktisat teorisinin ekonomi d olarak brakt alan hangisidir? BT-2015, BT-2016
a) Ev ii cretsiz hizmet ***
b) Piyasa artlar
c) Mbadele
d) Deiim deeri
e) retim

3. Feminist iktisatlarn ev ileri (ev ii retim) hakkndaki dncelerine bakldnda hangisi yanltr?
FNAL-2014 (BENZER SORU)
a) Ev ii retiminde emek harcayanlara emeklere ekonomik olarak denmektedir. ***
b) Ana akmn kavramlatrmalarnn da etkisiyle, kadnlarn ev ileri yaparken, ocuklarn bytrken,
ailenin yallarna bakarken harcadklar emekleri iktisadi olarak deersiz grlmtr.
c) Ev ii retim, toplumsal yaamn yeniden retimi iin, en azndan ev dnda yaplan retim kadar
vazgeilmez nemdedir.
d) Ev ileri (ya da ev ii retim) iin bir alan istihdam edildii taktirde ona denmesi gereken cret hesap
edilerek, kadnn ev ii retiminin parasal deeri kolaylkla llebilir.
e) Kadnlarn yerine getirdikleri ev ii hizmetlerin, cretsiz olduklar gerekesiyle, iktisat teorisi tarafndan
ekonomi d ve iktisadi deer retmeyen hizmetler- olarak kabul edilmesine itiraz eder.

4. lk aratrmasn ABDde hayat sigortas konusunda yapan, yeni ekonomi sosyolojisinin kltrelci
kanadnn en nemli ismi kabul edilen kii kimdir?
a) Vivian Zelizer ***
b) Ronald Burt
c) Mark Granovette
d) Karl Polanyi
e) Thorstein Veblen

5. Aadakilerden hangisi Zelizer hayat sigortas zerine yapt ilk aratrmalardan ulam olduu bulgularla
elimektedir? FNAL-2015, FNAL-2016
a) ABDde lme ve yaam dair yaygn dini ve ahlaki kavrayn balangta hayat sigortas uygulamasna
direnmitir.
b) Ekonomi ile ahlaki deerlerin birbirini dladna, ekonomide karlar dnda herhangi bir ahlaki deere yer
bulunmadna iaret etmitir. ***
c) Toplumlarn verili dini ve ahlaki deer sistemleri, belli rnlerin metalatrlmasn ilk bata geciktirebilir.
d) Hem ekonomik olgunun toplumun deerler sistemini, hem de toplumun deerler sisteminin ekonomik olguyu
dntrme kapasitesi vardr. (yani dnm karlkldr)
e) ABDde hayat sigortas da ancak, hem toplumun lm ve hayat hakkndaki dini bak asnda, hem de
toplumun aile fertlerinin rolleri konusundaki ahlaki deerlerde meydana gelen dnm sonucunda krl bir
metaya dnmtr.
SP 2015
 18

6. Viviana Zelizer 19. yzylda i gc olarak deerlendirilmesine -ve bu nedenle hane gelirine katk
sunmasna- karn pek kymetli grlmeyen ocuun, 20. yzylda nasl olup da haneye herhangi bir
maddi fayda salamamasna ramen ailenin kymetlisine ve gzbebeine dntn soruturmay
hedefledii almasnda hangisini incelememitir? FNAL-2014 (BENZER SORU)
a) ocuk iilerin cretleri
b) ocuk lmlerine hayat sigortas uzmanlar tarafndan biilen fiyatlar
c) ocuk lmlerinin kaza sonucu olmas durumunda mahkemeler tarafndan hkmedilen tazminat
miktarlar
d) Evlat edinme piyasasnda oluan fiyatlar
e) ocua dinlerin bak ***

7. Viviana Zelizerin aratrmasna gre,19. ve 20. yy da sigorta irketleri kazaya bal ocuk lmlerinde
tazminat miktarn belirlerken hangi ltlerden hareket etmekteydi? BT-2015, BT-2016
a)19. yy kayp sonras ailenin maddi zarar, 20.yy kayp sonras ailenin manevi ykm ***
b) 19. yy kayp sonras ailenin manevi zarar, 20.yy kayp sonras ailenin maddi ykm
c) 19. yy da toplumsal etkenler, 20.yy da bireysel etkenler
d) 19. yy da ocuun ekonomiye katks, 20.yy da ailenin ekonomisi
e) 19. yy da toplum normlar, 20.yy da ocuk haklar

8. Viviana Zelizer, ksaca ocuk deeri diyebileceimiz aratrmasnda, ocuun deerini oluturan eyin ne
emek deer teorisiyle ne de marjinal fayda teorisiyle aklanmasnn mmkn olmadn gstermeye
alr. Buradan hangi sonuca ulamtr? FNAL-2014 (BENZER SORU)
a) Toplumlarn ahlaki deerler sistemindeki dnmleri dikkate almakszn deer oluum srecini de piyasa
oluum srecini de anlayabilmek ve aklayabilmek mmkn deildir. ***
b) ocuun deerini oluturan ey daima emek gc olmutur.
c) ocuun ifade ettii duygusal deerin, ekonomide nemi yoktur.
d) ocuun lm ya da evlat edinilmesi durumunda ocuun fiyatn belirleyen yegne lt, aile hayatna
yapt maddi katkdr.
e) Toplumlarn ahlaki deiimlerinin ekonomi zerinde etkisi yoktur.

9. Viviana Zelizerin Parann Toplumsal Anlam almasnda szettii paray iaretlemek/imlemek ne

anlama gelmektedir? FNAL-2014 (BENZER SORU)
a) Parann renksiz, kokusuz olmad, kullananlarn toplumsal, kltrel ve duygusal anlamlar eliinde
sahiplendii ve deerlendirdii ***
b) Parann kaynan nemsenmedii
c) Parann nasl kullanlacann nemsenmedii
d) Parann nasl kazanldnn nemsenmedii
e) Parann toplumsal ilikilerde nemsiz olduu

10. Hangisi Zelizerin para konusundaki kar kt konulardan biri deildir? FNAL-2014 (BENZER SORU)
a) Para kokusu ve rengi olmayan, zorunlu bir aratr.
b) Para yaamn anlamn ve ruhunu yok eder.
SP 2015

c) Paray kullananlar onu toplumsal, kltrel ve duygusal anlamlar eliinde sahiplenir ve deerlendirir. ***
d) Para tarafsz ve kiiler st olarak alglanmaldr.
e) Para toplumsal ba ve ilikileri yok eder.
 19

11. Hangisi Zelizerin hediye para konusunda yapt incelemelerin sonucuna gre yanltr? FNAL-2014
(BENZER SORU)
a) Hediye olarak her durumda para verilmesi uygun grlmemektedir.
b) ocuklarn paras genellikle hediye edilmi/ba yaplm paralardan oluur.
c) Yardmla geinen yoksullarn paralar nasl kulland denetlenmek istenir.
d) Hediye para, parann belirli bir toplumsal ilikiler sistemi iinde oul biimde kazand anlamlardan
biridir.
e) Hediye parann toplumsal ilikiler anlamnda bir nemi yoktur. ***

12. Viviana Zelizer, dman dnyalar ya da ayr alanlar kavramlarn, hangi iki alann arasndaki ilikiyi
yorumlayan sosyal bilimcilerin sahip olduklar bak alarn nitelemek iin kullanr?
a) Mahremiyet (ahlaki-kltrel) alan - ekonomi alan ***
b) Maddi alan - manevi alan
c) Kadn alan - erkek alan
d) D dnya - i dnya
e) Gerek yalan

13. Viviana Zelizer, toplumsal ilikilerle ekonomik ilikilerin i ie gemiliini ifade etmek iin nerdii
yaklam hangisidir?
a) Ya hep, ya hii yaklam
b) Dman dnyalar
c) Ayr alanlar
d) Kesimelerin incelenmesi ***
e) Fark yok yaklam

10. PERRE BOURDEU SOSYOLOJSNDE EKONOMK ALAN, FALLER VE TAHAKKM LKLER

1. Fransz sosyolog Pierre Bourdieu hakknda hangisi yanltr?

a) Toplumsal yap analizinde ilgisini tahakkm (hkmetme) ilikilerine yneltmitir.
b) Kltrel ve simgesel etmenlerin nemini ortaya kartmasyla tannmaktadr.
c) Kapsaml bir ekonomi eitimi almamtr.
d) Kapsaml bir ekonomi eitimi almtr. ***
e) Sosyolojik dncesinin oluumunda ekonomik temalarn kurucu bir katks olmutur.

2. Pierre Bourdieunn , 1963 ylnda yaynlad Cezayirde Emek ve Emekiler balkl kitabnda temel
sorunsal nedir? FNAL-2014, FNAL-2015, FNAL-2016
a) Cezayirin ekonomisi kapitalist bir yapya doru hzla dnrken, lkedeki mevcut kltrel davran
eilimleri/yatknlklar arasnda yaanan uyumazlklar inceler. ***
b) Cezayirde smrgecilik anlayn inceler.
c) Cezayirde kapitalist davranlarn yaygnlamasn inceler.
d) Cezayirin yerel davranlarn inceler.
e) Cezayirde kapitalizmin gelimesini inceler.
SP 2015

3. Hangisi Pierre Bourdieunn Cezayirde yapm olduu aratrmalarn sonularndan biri deildir?
a) Zaman kavramnn kltrden etkilenmedii ve ekonomiye yansmad ***
 20

b) Kapitalistleen yapnn otomatik olarak rasyonel, karc davran eilimini dourmadn ve davran
eilimlerinin olumasnda toplumsal ve kltrel mekanizmalarn devrede olduu
c) Zamann kltrden kltre deiik kavrand ve bunun ekonomik davranlar dorudan etkiledii
d) Bourdieunn Rasyonel ve hesap davran yatknln doal bir olgu olarak deerlendirmese de
modern kapitalizmin ayrt edici temel karakteristii olarak deerlendirdii
e) Bourdieunn Rasyonel ve hesap davran yatknlnn belli kltrlerde daha kolay ortaya karken belli
kltrlerde ise d bir faktr olmakszn ortaya kamadn ileri srd

4. Bourdieu, ilk dnem almalarnda ne tr eletiri yapmtr? BT-2015

a) Ekonomik indirgemecilik ***
b) Pozitivizm
c) Rasyonalizim
d) Neo-klasizim
e) Marjinalizm

5. Bourdieunun eletirdii ekonomik indirgemecilik tanmna hangisi girmektedir? BT-2016

a) Kltr alannda yaanan dnm, ekonomik alanda yaanan dnmden bamszdr.
b) Kltrde, siyasette, inan sisteminde yaanan tm dnmlerin, ekonomide meydana gelen
dnmlerle aklanmas ***
c) nan sisteminde dnm olmasnn ekonomi ile alakas yoktur.
d) Ekonomi toplumsal dnmde etkili deildir.
e) Ekonomi, toplumsal dnmde dier unsurlarla birlikte dnlmelidir.

6. lk dnem almalarnda ekonomik indirgemecilii eletiren Bourdieunn ekonomi ve toplumsal

dnmlerle alakal dncesi hangisidir?
a) Kltrel ya da simgesel mekanizmalar dnmde nemli deildir.
b) Dnmde ekonomik etmenlerin etkisi yoktur.
c) Ekonomik etmenlerin yansra, kltrel ya da simgesel tm mekanizmalar da dnm srecinde
belirleyicidir. ***
d) Kltrde, siyasette, inan sisteminde yaanan tm dnmler, ekonomide meydana gelen dnmlerle
aklanabilir.
e) Kltr politikalar, toplumsal yapda var olan iktisadi eitsizlik ilikilerinin ve tahakkm mekanizmalarnn
yeniden retiminde etkili olmaz.

7. Bourdieu, neo-klasik iktisat teorisinin ncllerini rtmeyi ve yetersizliklerini gzler nne sermek zere
hangi kitabn yaynlamtr?
a) Cezayirin Toplumbilimi
b) Sanatn Kurallar
c) Sosyoloji Meseleleri
d) Ayrm
e) Ekonominin Toplumsal Yaplar ***

8. Bourdieu, kiinin toplumsallamas srecinde iselletirdii alglay, beeni, dn ve eyleyi emalarn

SP 2015

ne olarak adlandrr?
a) Habitus ***
b) Alan
 21

c) Sermaye
d) Kltrel sermaye
e) Fail

9. Toplumu meydana getiren farkl dzlemlerin her birini Bourdieu hangi kavram ile ifade eder?
a) Habitus
b) Alan ***
c) Sermaye
d) Kltrel sermaye
e) Fail

10. Pierre Bourdieu, sosyolojisinde aadakilerden hangisi ekonomik alan iinde bulunan failin davrann
nitelerken kullanmaz? FNAL-2015, FNAL-2016 (BENZER SORU)
a) Ekonomi alan farkl sermaye birikimlerine sahip failler arasndaki tahakkm ilikilerinin cereyan ettii ve
yeniden retildii bir alandr.
b) Failler kr maksimizasyonu dorultusunda rasyonel tercihlerde bulunmazlar, tersine mevcut g ilikileri
iinde akla uygun seimler yapmaya ynelirler.
c) Ekonomik failler, genellikle, varlklarn srdrebilmek iin benzeri kaynaklara sahip faillerden oluan
grubun (toplumsal snfn ya da grubun) gelitirmi olduu habituse uygun davranlar sergilerler.
d) Ekonomik alanda mbadele eit aktrler arasnda deil, farkl miktarlarda sermayelere sahip
olmalarndan tr eit olmayan failler arasnda yaplr.
e) Ekonomik alanda mbadele ilikisi, eitler arasnda bir dei toku ilikisi olacaktr. ***

11. Pierre Bourdieu sosyolojisinde aadakilerden hangisini ekonomik alan iinde bulunan failin davrann
nitelerken kullanmaz? FNAL-2015, FNAL-2016 (BENZER SORU)
a) Habitus mekanizmas
b) Alandaki g ilikileri
c) Dier alanlardaki dnmlerin etkisi
d) Karn maksimize etme istei ***
e) Mevcut g ilikileri iinde akla uygun seimler yapma

12. Hangisi Bourdieunn ekonomik alann dnmesi iin sz ettii unsurlardan deildir?
a) Teknolojik sermaye
b) Devletle kurulmu ilikiler, hkmet deiiklikleri
c) Firmalar arasndaki rekabet
d) Tam rekabet piyasas olumas ***
e) Arzn ve talebin oluumunda devletin etkisi

13. Hangisi Bourdeye gre mstakil konuta yaplan yatrmn ierdii zelliklerden deildir? BT-2015, BT-
2016
a) ktisadi yatrm
b) Toplumsal yatrm
c) Rastlantsal Yatrm ***
SP 2015

d) Emek yatrm
e) Duygusal ve zamansal yatrm
 22

11. FARKLI RUHLARI VE KURUMSAL KONFGRASYONLARIYLA KAPTALZMLERN ETLL TEZ

1. Hangisi Boltanski ve Chiapellonun kapitalizmin ruhu tanmnn, Sombart ve Weberin kapitalizmin ruhu
tanmndan farkllat noktalardan deildir?
a) Sombart ve Weber kapitalizmin tek bir formunun/ruhunun olduunu dnmekteydiler.
b) Boltanski ve Chiapello, kapitalizmin ruhu kavramn, belirli bir dnem iin zerinde mutabk kalnm olan bir
ideoloji olarak tanmlamlardr.
c) Weber ve Sombart iin kapitalizmin ruhu kavram, kapitalizmi mmkn klan zgl bir zihniyeti niteler.
d) Boltanski ve Chiapello iin kapitalizmin ruhu kavram, insanlarn kapitalizme balann hakl gstermeye
alan ve bu balan ekici klan ideolojiyi niteler.
e) nsanlarn kapitalizme balann ekici klan unsurlar Weber ve Sombart aratrmtr. ***

2. Luc Boltanski ve Eve Chiapello kapitalizmin ruhu kavramn nasl tanmlar? FNAL-2015, FNAL-2016
a) Kltrel balarn ekonomi zerindeki etkisi
b) nsanlarn kapitalizme balann hakl gstermeye alan ve bu balan ekici klan ideoloji ***
c) Mbadele ve mallarn dolam srecinde somutlanan kar ilikileri
d) Bireylerin toplumsal normlar edilgen bir biimde benimsemesinin bir sonucu
e) nsanlarn maddi etkilere ak yn

3. Luc Boltanski ve Eve Chiapelloya gre, kapitalizmin ruhunu aklamak iin hangi boyutlar ele almak
gerekmektedir?
a) Heyecan uyandrma
b) Gvenlik
c) Gelir ***
d) Adalet
e) Doruluk

4. Boltanski ve Chiapellonun kapitalizmin tarihsel evrimi deerlendirmelerine gre hangisi yanltr?

a) 19. yzyldan bu yana geliimini izledikleri kapitalizmin farkl ruhunu ayrt ederler.
b) Kapitalizm, tarihsel gelime ve deime gstermemitir. ***
c) lk ruh: 19. yzyl sonunda en net ifadesine kavuur.
d) kinci Ruh: 1940lardan 1970lere kadar hakim olan kapitalizm ruhudur
e) nc ruh: 1980lerden sonra ekillenen kapitalizmin yeni ruhu

5. Boltanski ve Chiapelloya gre hangisi kapitalizmin ilk ruhunun zelliklerinden deildir?

a) Kapitalizmin yerel formuna tekabl eder.
b) Heyecan uyandrma boyutu; yerel cemaatlerden bamszlama arzusu, ilerleme
c) Gvenlik boyutu; dnemin paternalist burjuva ahlk, kiisel mlkiyet
d) Adalet mekanizmalar; hayrseverlik ve kiisel yardm etrafnda ekillenir.
e) Kapitalizmin kresel formuna tekabl eder. ***

6. Aadakilerden hangisi kapitalizmin ilk ruhunun yansd dnemde, 19. yzylda ortaya kan Viktoryen
ahlaknn zelliklerden deildir?
SP 2015

a) Cinsel hayatn kstlanmas, suun ve kamu otoritesine bakaldrnn iddet yoluyla bastrlmas ve toplumsal
hayatn denetim altna alnmasn ifade eder.
b) Yoksullaan halkn sua bulamakszn ve isyan etmeksizin mevcut koullara boyun emesini salamak bu
ahlaki sistemin ilk hedefidir.
 23

c) Viktoryenler, akl biimlerinin toplum biimlerine boyun emesi gerektiine inanr.

d) Birey, toplumun ahlaki deer sisteminden daha nemlidir. ***
e) Toplumun formlarn, entelektel ynden snamak veya testten geirmek nezaketsizliktir, Viktoryen
kltrnn ls toplum ne der? dncesidir.

7. Aadakilerden hangisi 19. Yzylda ngilizlerde ortaya kan Viktoryen ahlaknn vahi kapitalizmin
meydana kard gelir eitsizlii, yoksulluk sorununu zmek iin gelitirdii neri olamaz? FNAL-2015,
FNAL-2016
a) almak isteyenlere i bulunmas
b) Yoksulluk iin vergi toplanmas
c) Burjuvalarn gelirlerinin bir ksmn hayrseverlik faaliyetlerine harcamaya tevik
d) Yoksullara mesleki eitim kurslarnn dzenlenmesi ***
e) Burjuvalara para hrsn dizginlemesini salk vermek

8. Boltanski ve Chiapelloya gre hangisi kapitalizmin ikinci ruhunun zelliklerinden deildir?

a) Kapitalizmin yerel formuna tekabl eder. ***
b) Heyecan uyandrma boyutu; Kariyer frsatlar, ynetici pozisyonlar
c) Gvenlik boyutu; Uzun vadeli planlama, kariyer yapma olanaklar ve refah devletinin varl
d) Adalet mekanizmalar; Etkinlik odakl meritrokrasi, hedef odakl ynetim
e) Kitlesel retim yapan byk ve entegre sanayi iletmelerinde aa kar ve cretli yneticiler nezdinde ete
kemie brnr.

9. Hangisi ikinci kapitalizm ruhunun etkin olduu dnemde hakim gr olan meritrokrasi gznne
alndnda yanltr?
a) dare erkinin, yetenek ve kiilerin bireysel stnlne yani liyakata dayand ynetim biimidir
b) dare erki, soylu zellikleri olduu dnlen kiiler arasnda paylatrlmaktadr. ***
c) Kamu ynetiminde daha bilgili ve yetenekli kiilerin seilmesi ve yine hizmet iindeki ilerleme, ykselmelerinin
bilgi, baar, yetenek kstaslarna gre yaplmasn amalar
d) Toplumda deerlilerin, sekinlerin gl ve etkili olmasn savunan grn addr.
e) st kademelerde zek, alkanlk ve dier mesleki hnerleri bulunan kiilere yer verilmesi anlamna
gelmektedir.

10. Boltanski ve Chiapelloya gre hangisi kapitalizmin 1980 den sonra ortaya kan nc yani yeni ruhunun
zelliklerinden deildir?
a) Byk sanayi kurulularnda vcut bulur. ***
b) Heyecan uyandrma boyutu; Otoriter yneticilerden vazgei, inovasyon ve yaratclk, srekli deiim
c) Gvenlik boyutu; Bireysel sigortaclk
d) Adalet mekanizmalar; yeni tr meritrokrasi anlay, sektrde sahip olunan iliki ann genilii
e) nternete ve biyoteknolojiye dayal a firmalarda vcut bulur.

11. Fransz iktisat Michel Albert, Bireysel baarya, ksa vadeli finansal kazanca ve bunlarn
medyalatrlmasna dayanan ekonomik modeli nasl adlandrmaktadr?
a) Anglosakson modeli ***
SP 2015

b) Alman-Japon modeli veya Ren modeli

c) Karma ekonomi modeli
d) Kararsz ekonomi modeli
e) Kresel ekonomik model
 24

12. Fransz iktisat Michel Albert, Kollektif baarya, paylamaya, uzun vade kaygsna deer veren
ekonomik modeli nasl adlandrmaktadr?
a) Anglosakson modeli
b) Alman-Japon modeli veya Ren modeli ***
c) Karma ekonomi modeli
d) Kararsz ekonomi modeli
e) Kresel ekonomik model

13. Kapitalizm eitlilii Yaklamna gre, kapitalist modeller lkeler arasnda neden farkllk gsterir?
BT-2015
a) lkelerde yrtlmekte olan farkl kurumsal yaplar nedeniyle ***
b) lkelerin corafi konumu nedeniyle
c) lkelerin ekonomik yaplar nedeniyle
d) lkelerin ahlaki deerlerindeki farkllk nedeniyle
e) lkelerin sosyal konumu nedeniyle

12. TRKYEDE EKONOM SOSYOLOJSNN GELM

1) Hangisi Ziya Gkalpin iktisadi grlerinin temelini oluturmaktadr? BT-2015, BT-2016

a) Nahiye iktisad
b) Milli ktisat ***
c) Piyasa ekonomisi
d) Kk sanatlar
e) Liberal ekonomi

2. Ziya Gkalp toplumda .. bir arada bulunmas gerektiini ileri srer. Dier yanda ise iin
toplumun katma deerlerinden ihtiya sahiplerine gerekli payn ayrlmas gerektiini savunur.
Bolua ne gelmelidir? FNAL-2015, FNAL-2016
a) Bireysel mlkiyet ile kamu mlkiyetinin- sosyal adaleti temin ***
b) Memurlar ile yneticilerin- hayr ileri
c) Bireysel mlkiyet ile kamu mlkiyetinin- ahlaki gerekler
d) Kk sanatlar ile byk sanayinin- kapitalizm
e) Bireysel g ile kamu gcnn- adal temin

3. Gkalpin Trklerin sosyoekonomik zihniyet yapsna en uygun olan sistem olarak nerdii sistem
hangisidir?
a) Liberalizm
b) Kapitalizm
c) Solidarizm (dayanmaclk) ***
d) Adem-i merkeziyet
e) Sosyalizm

4. Hangisi Gkalpin ekonomi grlerine uygun kavramlardan biri deildir?

SP 2015

a) Milli iktisat
b) Solidarizm
c) Milli Burjuva
 25

d) Kk sanatlar yerine byk sanayi

e) Serbest piyasa ***

5. Prens Sabahattine gre Osmanlda ekonominin geri kalmasnn temel nedeni aadakilerden
hangisidir?
a) Tanzimatn kabul
b) Serbest piyasa ekonomisine gei
c) Merkeziyeti ve kolektivist toplumsal yapnn bireysel giriimcilii engellemesi ***
d) zgr braklm sermayenin oluturduu tehdit
e) rgtl emein toplum iin tehdit oluturmas

6. Hangisi Prens Sabahattinin savunduu ekonomik grtr?

a) Milli iktisat
b) Liberal iktisat teorisi, serbest piyasaclk ***
c) Solidarizm
d) Devletilik
e) Sosyalizm

7. Hangisi Prens Sabahattinin ekonomi grlerine uygun kavramlardan biri deildir?

a) Milli iktisat ***
b) Liberal iktisat teorisi
c) Adem-i merkeziyetilik
d) Bireysel giriimcilik
e) Serbest piyasa

8. Ziya Gkalp ve Prens Sabahattinin ekonomi konusundaki grlerine gre hangisi yanltr? FNAL-2014
(BENZER SORU)
a) Gkalp Alman Tarihselci Okuluna daha yakn olan Milli ktisat grn benimserken, Prens Sabahattin
ise ngiliz ve Fransz liberallerinin ortaya koyduu serbest piyasac perspektifi benimsemitir.
b) ttihat Terakkinin liberalizmi deil devletilii n planda tutmasyla birlikte bireyci Prens Sabahattinin
deil de Ziya Gkalpn grleri daha yaygn biimde benimsenmitir.
c) Devletin kurtuluu Prens Sabahattine gre ademi-i merkeziyeti, bireyci bir devlet yaps ile mmknd.
d) Gkalp, milli burjuva oluumuna kar kmtr. ***
e) Gkalp, Trklerin sosyoekonomik zihniyet yapsna en uygun olan sistemin solidarizm, yani
dayanmaclk olduunu ifade etmitir.

9. Trkiyede ilk iktisat sosyolojisi krss nerede kurulmutur? BT-2015, BT-2016

a) stanbul niversitesi ***
b) Ankara niversitesi
c) ODT
d) Akdeniz niversitesi
e) Gazi niversitesi
SP 2015

10. Trkiyede ekonomi sosyolojisi zerine ilk alma yapan kii olarak kim anlmaldr? FNAL-2014
a) Ziyaeddin Fndkolu ***
b) Ziya Gkalp
 26

c) Prens Sabahattin
d) Cavit Orhan Ttengil
e) Mbeccel Kray

11. Ziyaeddin Fahri Fndkolunun yaklamna gre sosyoloji disiplini iinde ayr bir alan olarak iktisat
sosyolojisi dalnn ortaya kmasnn sebebi nedir? FNAL-2015, FNAL-2016
a) Sosyal meseleyi zme ihtiyac ***
b) Ekonomik sorunlarn art
c) Kapitalizmin lkeler aras farkllklar
d) Ekonominin sosyolojiden bamsz olmas
e) Ekonominin sosyolojiden daha nemli olmas

12. Fndkolunun ekonomi sosyolojisinin temel inceleme nesnesi olarak tanmlad, belirli tarihsel
gelimelere bal olarak bir toplumun i uyumunun ya da btnlnn bozulacana dair ortaya kan
toplumsal kayg aadakilerden hangisidir?
a) Sosyal atma
b) Sosyal mesele
c) Sosyal kayg
d) Toplumsal gerileme
e) Toplumsal yozlama

13. Sosyal mesele konusunda Trkiyede ilk incelemeleri yapan kimdir?

a) Ziyaeddin Fndkolu ***
b) Ziya Gkalp
c) Prens Sabahattin
d) Cavit Orhan Ttengil
e) Mbeccel Kray

14. Fndkoluna gre sosyal meselenin kayna hangisidir?

a) Toplumun st ve alt toplumsal tabakalar arasndaki uurumun derinlemesi ***
b) Ekonominin tekellemesi
c) Sosyal anlamda tabakalamann artmas
d) Krdan kente g
e) Toplumun tabakalar arasndaki hareketlilik

15. Fndkolunun sosyal meselenin zmne dair gr hangisidir?

a) Toplumsal snrlar belirli hale gelmelidir.
b) Parann birletirici gcnden yararlanlmaldr.
c) Hukuk sistemi daha aktif hale getirilmelidir.
d) Dinin birletirici hkmlerini yeniden canlandran bir kltr politikas oluturulmaldr. ***
e) Dnyadaki nde gelen ekonomi modelleri benimsenmelidir.

16. Fndkolunun Karabkte Devlet Yatrm ve Kk letmeler konusunda yapt aratrmaya gre doru
SP 2015

deildir?
a) Fabrikada alan iiler altklar sre iinde kazandklar uzmanlk sayesinde, iilii braktktan sonra kendi
iyerlerini amaktadrlar.
 27

b) ilikten giriimcilie geite ifadesini bulan bir toplumsal hareketlilik (toplumsal pozisyon deiiklii)
yaanmtr.
c) Tespitler devleti sanayileme politikasnn, piyasa ekonomisinin ve giriimci snfn oluumundaki etkisini de
gsterir.
d) Karabkte ar sanayinin gelimesi kk giriimcileri yok etmitir. ***
e) Karabkte ar sanayinin gelimesi kk giriimcilerinin ortaya kmasn desteklemitir.

17. Cavit Orhan Ttengilin ekonomi sosyolojisi erevesinde deerlendirilebilecek aratrmalarnn odanda
hangi konuda bulunmaktadr?
a) Sosyal mesele
b) Az gelimilik meselesi ***
c) atmaclk
d) Ekonomi modelleri
e) Kapitalizmin ruhu

18. Az gelimi lkelerde, talebin (tketimin) arzdan (retimden) fazla olmasn Cavit Orhan Ttengil ne
ekilde adlandrr?
a) Ksr dng/amaz ***
b) Enflasyon
c) Devalasyon
d) thalat
e) hracat

19. Ttengilin gelimi lkelerle az gelimi lkeler arasnda yapm olduu karlatrmaya gre hangisi az
gelimi lkelerin ortak zellii deildir?
a) Az gelimi toplumda devletin etkinlii zel teebbse gre daha fazladr.
b) Az gelimi toplumda modas gemi teknikler, yeni bululara ve tekniklere gre daha yaygndr.
c) Az gelimi toplumda talep arz belirler.
d) Az gelimi toplumda arz talebi belirler. ***
e) Az gelimi toplum ekonomisinde talebin arzdan fazla olmas ksr dngye sebep olur.

20. Cavit Orhan Ttengile gre aadakilerden hangisi az gelimi lkelerin Batdaki gibi sanayileme hamlesi
yapmasn engeller? FNAL-2014, BT-2015, BT-2016
a) Batdaki lobilerin dier lkelerin kalknma srelerini engellemesi
b) Az gelimi lkelerde; ne fikri, iktisadi ve toplumsal ilerlemenin getirdii bir miras, ne tasarruf ve giriimcilik
ruhuna sahip bir burjuvazi, ne de bireyci davran kalbn benimsemi bir orta snf ortaya kmtr. ***
c) Az gelimi lkelerdeki arz fazlal
d) Az gelimi lkelerde zel teebbsn etkin olmas
e) Az gelimi lkelerde modas gemi tekniklerin kullanlmamas

21. Ttengil'e gre az gelimi lkelerin ksr dngden k iin hangisi zm deildir?
a) Devleti bir ekonomik programn uygulanmas
b) Devletin fikri ve toplumsal bir ilerlemeyi yrtme grevini stlenmesi
SP 2015

c) Devletin burjuvazi yaratma ilevini stlenmesi

d) Devletin orta snflar geniletme ilevini stlenmesi
e) Devletin bireycilii engellemesi ***
 28

22. Max Weberin Kapitalizmin Ruhu ve Protestan alma Etii almasnn sorunsal olan
kapitalizmin geliimi ile ahlak arasndaki ilikiyi Trkiye zelinde soruturan sosyolog hangisidir?
a) Cavit Orhan Ttengil
b) Fndkolu
c) Sabri F. lgener ***
d) Ziya Gkalp
e) Prens Sabahattin

23. Sabri F. lgenere gre Batda piyasa ekonomisi geliirken Douda (zellikle de Trkiyede)
gelimemesinin, gelimenin gecikmesinin temel nedeni hangisidir?
a) Batdaki gibi devletten bamsz olarak gelimi, g sahibi, ba dik bir tccar ve sermayedar snfnn
kmam olmas ***
b) slam dininin kstlayc hkmleri
c) Devletin ekonomide bireycilii desteklemesi
d) Kapitalizmin uygun sistem olarak grlmemesi
e) Gelimi orta snfn varl

13. NEOLBERALZM DNEMNDE TRKYEDE KAPTALZM VE KAPTALST GRMCLER

1. 1990l yllarn balarnda Trkiyede devlet-i dnyas ilikilerinin tarihsel ekillenii ve neoliberal
ortamda dnm zerine aratrmalar yrten, Devlet ve adamlar kitabnn yazar iktisat kimdir?
a) Aye Bura ***
b) Timur Kuran
c) Fndkolu
d) Yldz Atasoy
e) Dilek Yanakaya

2. Aye Bura Trkiyede sanayileme zihniyetinin gelimemesinin nedenlerinden biri olarak hangisine iaret
etmez? BT-2015, BT-2016
a) Trkiyede giriimciler arasnda aa kan hakim zihniyet ( Gn kurtarma ve rant kollama)
b) Devletin i dnyasyla girdii tutarl olmayan ilikiler
c) lk dnemlerde giriimci snf olmadndan sanayinin devlet tarafndan kurulmas
d) Devletin i dnyasyla girdii tutarl ilikiler ***
e) Devletin, zerkliini kullanarak giriimci snf karsnda keyfi ve tutarsz hareket etmesi

3. Hangisi Aye Burann i dnyas zerinde yapt aratrmadan elde edilen bulgulardan biri deildir?
a) Trkiye devletinin kuruluunun zgl tarihsel balam iinde devlet ekonomik dinamikler karsnda zerk bir
konuma sahip olmutur.
b) Devlet, giriimci snf karsnda keyfi ve tutarsz hareket etmitir.
c) Devletin zerk durumu Trkiyede bir sanayici zihniyetinin gelimesini engellemitir.
d) Trkiyede giriimciler arasnda aa kan hakim zihniyet, gn kurtarma ve rant kollama olmutur.
e) Devlet bireysel giriimcilii desteklemitir. ***
SP 2015

4. Hangisi Aye Buraya gre, Trkiyede giriimcinin baars ile alakal deildir?
a) Giriimcinin doru zamanlama yapmas ***
b) Dorudan iiyle ilgili yetenei
 29

c) e balang aamasnda ailesinden grm olduu destek

d) Siyasi tandklarnn genilii
e) Siyasilerle ve brokratlarla yakn iliki kurabilmeye ehil olmalar

5. Aye Bura, Timur Kurandan yapt alntyla slami ilkelere balln iadamlar asndan hangi nemli
ilevleri karladn ileri srmektedir. FNAL-2015, FNAL-2016
a) Bireysel zenginliin yaratabilecei sululuk duygusunu yumuatma zelliine sahiptir. ***
b) Ahlaki deerlere sahip kma ilevini karlar.
c) Bireysel zenginliin artn salar.
d) Karlkl gven ve dayanmaya dayanan iliki alar olumasnn nne geer.
e) Toplumsal zenginlie yol aaca inancn arttrr.

6. Trk Sanayicileri ve adamlar Dernei (TSAD) hakknda hangisi doru deildir?

a) stanbul Sermayesi olarak bilinir.
b) Byk lekli sanayi kurulularnn patronlar rgtlenmitir.
c) yelikte iktisadi etken n plandadr.
d) Devletin mdahalesine dayal bir sermaye birikimi rejimi yrrlkteyken kurulmutur.
e) 250 Kiiden az alan olan KOBlerin (Kk ve orta ilekli iletmeler) yneticileri rgtlenmitir. ***

7. Mstakil Sanayici ve Adamlar Dernei (MSAD) hakknda hangisi doru deildir?

a) Anadolu Sermayesi olarak bilinir.
b) 250 Kiiden az alan olan KOBlerin (Kk ve orta lekli iletmeler) yneticileri rgtlenmitir.
c) yelikte slami ilkelere ballk n plandadr.
d) Neoliberal sermaye birikiminin hkim olduu bir dnemde kurulmutur.
e) TSADla rekabet etmez, aralarnda bir atmadan szedilemez.***

8. Aadakilerden hangisi ilk giriimci rgt olan TSAD ve MSAD arasndaki farklardan deildir? FNAL-
2014, FNAL-2015, FNAL-2016
a) TSAD stanbul Sermayesi, MSAD Anadolu Sermayesi olarak adlandrlr.
b) TSADda, birka istisna dnda, din referanslar n planda olmayan daha ok byk lekli iletmelerin
yneticileri rgtlyken, MSADda din motifleri n planda tutan arlkl olarak KOBlerin (kk ve orta l.
letm) yneticileri rgtlenmektedir.
c) TSAD, Devletin mdahalesine dayal bir sermaye birikimi rejimi yrrlkteyken, MSAD neoliberal sermaye
birikiminin hkim olduu bir dnemde kurulmutur.
d) TSAD ile MSAD arasnda bir rekabetin, bir atmann olduundan bahsedilemez. ***
e) TSAD ve MSAD, hem deerler sistemi bakmndan ayrr hem de farkl leklerdeki iletmelerin
yneticilerini temsil etmek zere kurulmulardr.

14. TRKYEDE SLAM VE NEOLBERALZM LKS

1. Neoliberalizm ok uzun bir sre tek bir biime ve ierie sahip bir olgu olarak dnld. Bu biim ve
ierik hangisidir?
a) Her eyi devletten bekle
b) Devletin ii
c) Daha fazla piyasa, daha az devlet ***
SP 2015

d) Daha fazla devlet, daha az piyasa

e) Devlet mdahalesi art

2. Aadakilerden hangisi Neo-Liberal politikalarn ilk uygulaycs deildir? BT-2015, BT-2016

 30

a) Margaret Teacher
b) Turgut zal
c) Augusto Pinochet
d) Salvador Allande ***
e) Ronald Reagan

3. Hangisi 1970lerin sonlarndan beri izlenen neoliberal programlarn ortak noktalarndan deildir?
a) Devletilik ilkelerine sk ballk ***
b) Piyasa mantna ynelik rtk bir inan besleme
c) Uluslararas ekonominin gerekliliklerine kesin biimde itaat etme
d) zelletirmeyi benimseme
e) Sk para politikas, parasal daralma

4. Neoliberal politikalarn uyguland lkelerin tamamnda baarya ulamamas sonucu 1990 dan sonra bak
asnda deimeler olmutur. Hangisi bu deiikliklerden deildir?
a) lkelere yukardan dayatlan standart programlardan vazgeildi
b) Devletin klmesine ve serbest piyasaya vurgu yapmaktan vazgeildi.
c) Piyasa dostu devlet vurgusu yaplmaya baland.
d) Keynesyen ilkelere dn yapld. ***
e) Kurumsal dnmden bahsedilmeye baland.

5. Neoliberalizmin budama evresinin zellii hangisidir?

a) Devleti ekonomiye ait kurumsal biimlerin ortadan kaldrlmas ve tasfiye edilmesi ***
b) Devletin kurumlarnn ve toplumsal kurumlarn yeniden yaplandrlmas
c) lkelere zel yol haritalar kartlmas
d) Kurumlarn piyasa dostu hale gelmesi
e) lkelerin yerel zelliklerinin dikkate alnmas

6. Trkiyede neoliberalizmin budama evresi hangi dnemde gereklemitir?

a) 1980lerde Turgut zal
b) 2000lerden sonra Kemal Dervi
c) 2002den bu yana Adalet ve Kalknma Partisi
d) 1990 lar Refah Partisi
e) 1990 lar Doruyol Partisi

7. Neoliberalizmin 1990 sonras dnm, Jamie Peck ve Adam Tickell tarafndan, neoliberalizmin budama
evresinden yeniden alm evresine gei olarak tanmlanr. Hangisi yeniden alm evresinin
zelliklerinden deildir?
a) Devleti ekonomiye ait kurumsal biimlerin ortadan kaldrlmas ve tasfiye edilmesi ***
b) Devletin kurumlarnn ve toplumsal kurumlarn yeniden yaplandrlmas
c) lkelerin kltrleri de dikkate alnarak zel yol haritalar kartlmas
d) Kat ve dayatmac yntem yerine pragmatik bak as
e) Kurumlarn piyasa dostu hale gelmesi
SP 2015

8. Hangisi 1990 sonras neoliberal dnm politikalarnn bir unsuru deildir? FNAL-2015, FNAL-2016
(BENZER SORU)
 31

a) 1990lar neo-klasik teoriden hareketle hazrlanm ve kimi baarszlklar ayyuka km neo-liberalizme zg

standart yapsal uyum programlarnn masaya yatrld yllardr.
b) lkelerin zgn durumlar dikkate alnmamtr. ***
c) Devlette (ve kurumlarnda) budama evresinden yeniden alm evresine geilmitir.
d) Yeniden alm evresinde esas olan devletin kurumlarnn ve toplumsal kurumlarn yeniden yaplandrlmas,
piyasa dostu hle getirilmesidir.
e) Yeniden alm evresinde benimsenen yntem kat ve dayatmac deil pragmatik bir yntem olmutur.

9. Hangisi neoliberalizm (ya da neoliberal kapitalizm) ile slam ilikisinin yorumlanma ekillerinden deildir?
a) Evlenme likisi Yorumu
b) slami alma Etii ile Kapitalizm Arasndaki Semeci Yaknlk Olduu Yorumu
c) Sourma (ine ekme) likisi Yorumu
d) Birbirinin ine Geme Yorumu
e) Birbirini dlama yorumu ***

10. Neo-liberalizm ile slam arasndaki ilikiyi evlenme ilikisi olarak yorumlayan sosyal bilimci kimdir? BT-
2015, BT-2016
a) Yldz Atasoy ***
b) Cihan Tufal
c) ennur zdemir
d) Mahmud Arslan
e) Dilek Yanakaya

11. slamn Neoliberalizmle Evlilii: Trkiyede Devletin Dnm adl kitap kime aittir? BT-2015
a) Yldz Atasoy ***
b) Cihan Tufal
c) ennur zdemir
d) Mahmud Arslan
e) Dilek Yanakaya

12. Hangisi Trkiyede kapitalizm-slam ilikisini, slami Ahlak ile Kapitalizm arasndaki semeci yaknla
vurgu yaparak aklayan yaklamn bavuru kaynaklarndan deildir?
a) Kuran ve Hadis-i erifler
b) Max Weber
c) Sabri lgener
d) Karl Marxa ***
e) Sivil toplumcu perspektifler

13. Trkiyede mtedeyyin i evrelerinin temsilini salayan sivil toplum rgtlerinin varlk nedenlerinin
aklanrken hangisine olumlu manada bavurmaz? BT-2015, BT-2016 (BENZER SORU)
a) Weberci bak
b) lgenerci bak
c) Dini kaynaklar
d) Sivil toplumcu perspektif
e) Devlet brokrasisi ***
SP 2015

14. slami Kalvinizm kavram hangi nl sosyoloun yaklamna atfla gelitirilmitir? FNAL-2015, FNAL-
2016
a) Durkheim
 32

b) Gkalp
c) Weber ***
d) Kant
e) Comte

15. Neoliberalizm-slam ilikisini inceleyen Cihan Tuala gre; Neoliberal dnmn taycs konumuna
ykselen slamclarn kapitalizme olan tepkileri trplenmi, aslnda nihai olarak sistem iine ekilmiler, bir
baka deyile radikal slam lml slama dnmtr. Bu yorum ne ekilde adlandrlmaktadr?
a) Evlenme likisi
b) Semeci Yaknlk
c) Sourma (ine ekme) likisi ***
d) Birbirinin ine Geme
e) Birbirini dlama

16. Dilek Yankaya slam-Kapitalizm ilikisini yorumlarken, Nilfer Gleye ait hangi kavrama bavurur?
a) Birbirinin iine geme ***
b) ine ekme
c) Birbirinin yerine geme
d) Semeci yaknlk
e) Evlenme ilikisi

17. Yeni slami Burjuvazi balkl kitabnda ortaya koyduu perspektifle slam-Kapitalizm ilikisini birbirinin
iine ekme yorumu ile aklayan kimdir?
a) Aye Bura
b) Dilek Yankaya ***
c) Yldz Atasoy
d) Cihan Tual
e) Mahmud Arslan

18. Dilek Yankayann kapitalizm-slam ilikisini ele alrken bavurduu birbirinin iine geme kavram ne
anlama gelir?
a) Kapitalist ahlak ile slam ahlaknn birbirine adapte olmas, eklemlenmesi ***
b) slamc hareketin bir blmnn Trkiyenin iinde bulunduu konjonktr hesaba katarak kapitalizmle nikah
yapmaya karar vermeleri
c) slamn znde bulunan slami alma etii ile kapitalizmin ruhu arasndaki semeci yaknln slam-
Kapitalizm btnlemesini mmkn klmas
d) Neoliberalizmin, slamclarn iktidar arzularn kullanarak sistemin iine ekmesi
e) Kapitalist ahlak ve slam ahlaknn birbirinin yerine gemesi
SP 2015