BEZPATNA GAZETA TORUSKA | NR 93 | 18 SIERPNIA 2017 | ISSN 4008-3456 | NAKAD 25 000 EGZ.

www.tylkotorun.pl

Rusza festiwal ywiou Nigdy si nie poddam

9. edycja Bella Skyway Festival ponownie poczy Marzeniem niewidomego Piotra liwiskiego z To-
nauk, sztuk i ludzi i zacznie si 22 sierpnia runia jest udzia w Ironmanie
Taki jest Tylko Toru

Szukamy dziury w caym?

Wrocaw, Biaystok, Olsztyn, Pock - miast, ktre syn z festiwali i wydarze mu-
zycznych moemy wymienia bez liku. Toru na tej mapie jest bia plam. Przy-
czyn tego muzycznego niebytu jest przynajmniej tyle
co wizji na jego realizacj. Czy Toru ma jednak
taki potencja? Pytamy o to m.in. Krzysztofa Wa-
chowiaka, twrc festiwalu NADA

4-6

Tylko Toru . 18 sierpnia 2017

2 FELIETONY DZIE DOBRY!

W ydawca T ylko T oru korzysta z usug i poleca usugi kancelarii prawnej P aza i W splnicy

stopka redakcyjna

Biaa plama
UKASZ PIECYK
Sekretarz redakcji Tylko Toru
Czy Toru nie moe liczy na
obecno na letniej mapie festiwali
muzycznych i duych koncertw?
Ta myl nie daje mi spokoju ju
od jakiego czasu tymi sowa-
mi zaczem post na moim pro-
filu na Facebooku. Wycignem
do odpowiedzi kilka znajomych
osb i swoim pytaniem w nie-
dzielny wieczr rozptaem burz
na blisko 160 komentarzy, opinii
i wtpliwoci. Wszystko przez
przypadkowy przejazd obok to-
ruskiego lotniska, ktre mogoby
by przecie idealnym miejscem
na letni festiwal muzyczny.
Spodziewaem si w sumie, e
wikszo znajomych mnie zleje.
Ot okazao si, e otworzyem
torusk puszk Pandory, ktra
zaskoczya chyba nie tylko mnie.
Nagle zacza si zbirka pomy-
sw, potencjalnych lokalizacji
czy prba skanalizowania tej roz-
mowy w oglnodostpnej grupie.
Ju miaem wizj grupy roboczej,
wsplnych prac (w sumie nie
wiem, do czego bym si przyda)
i tworzenia tego wsplnie. Przez
znawcw tematu zostaem jednak
szybko sprowadzony do parteru
wiedzy o organizacji wydarze,
koncertw i festiwali.
Mamy kilku specjalistw z tej
dziedziny. Wielu wypowiedziao
si w dyskusji, cz opinii przed-
stawiamy take w tym wydaniu
naszego dwutygodnika. Na nasze-
go gwnego rozmwc wytypo- i wielk przyjani z Bydgoszcz
walimy Krzysztofa Wachowiaka.
Czemu? Sam jest sobie troch wi-
nien, bo do szczegowo wyo-
Redakcja Tylko Toru
y rda toruskich problemw.
Musielimy wic pocign go za Toru, ul. Skodowskiej-Curie 41
jzyk. redakcja@tylkotorun.pl
Doskonale zdaj sobie spraw, Wydawca
e te publikacje nie zmieni sytu-
acji. Po tym pocie jednak odebra- Fundacja MEDIUM
em i wykonaem kilka telefonw Redaktor naczelny
oraz wiadomoci. W Toruniu cay Radosaw Rzeszotek
czas bdzie duo si dziao. Licz,
Sekretarz redakcji
e z ktrej z tych imprez muzycz-
ukasz Piecyk (tel. 733 842 795)
nych wyronie festiwal promuj-
cy miasto przynajmniej w grani- Redaktor wydania
cach naszego kraju. Skojarzenia Kinga Baranowska
z Mikoajem Kopernikiem, pier- Dzia reportau i publicystyki
nikami, o. Tadeuszem Rydzykiem
Robert Kamiski, Piotr Gajdowski
nie wystarcz. Od nich nie uciek- Dzia informacyjny
niemy, ale przynajmniej moemy Micha Ciechowski, Katarzyna Ochocka
doda co jeszcze. Kultura
Micha Ciechowski
Sport
Karol ebrowski
Zdjcia
ukasz Piecyk
Korekta
Piotr Gajdowski
REKLAMA
Justyna Tobolska
(GSM 603 285 530)

Iwona Zuchniak
(GSM 500 324 572),
Karol Przybylski
(GSM 665 169 292),
Magorzata Kramarz
(GSM 607 908 607),
W dziewitym i ostatnim orodku, w kt- Agnieszka Korzeniewska

rym si leczyem, Nowej Nadziei w Janowicach

(GSM 534 206 683)
reklama@tylkotorun.pl
Wielkich, otrzymaem od duchownego sygna, Skad

e mog by pomoc w punktach konsultacyj- Studio Tylko Toru

Druk
nych dla takich osb jak ja. Poczuem, e Drukarnia Polska Press Bydgoszcz
to jest wanie moja suba
ISSN 4008-3456

Zdzisaw Majster Betlejewski, streetworker, zmar 13 Redakcja nie odpowiada za tre ogosze.

sierpnia na nowotwr zoliwy krtani. By kilkakrotnie bohate- ***

rem naszych materiaw i mentorem dla wielu zagubionych, Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy
modych ludzi. z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim
i prawach pokrewnych. Fundacja MEDIUM
zastrzega, e dalsze rozpowszechnianie ma-
teriaw opublikowanych w Tylko Toru
jest zabronione bez zgody wydawcy.

Tylko Toru . 18 sierpnia 2017


Lecz raka szybciej, ale czy skuteczniej?
1 stycznia 2015 r. wprowadzono tzw. pakiet onkologiczny, ktry umoliwia pacjentom z podejrzeniem nowotworu szybk
diagnoz i leczenie. NIK wanie ogosia wyniki kontroli nowych procedur. Sprawdzamy, jak dziaaj w Toruniu
O tym, e ma raka, Jan ako-
my dowiedzia si w listopadzie.
78-latek zgosi si do lekarza
rodzinnego, gdy zauway krew
w kale. Wczeniej skary si na
ze samopoczucie, cierpia na
anemi. Lekarz podejrzewa no-
wotwr zoliwy jelita grubego.
Wystawiono Kart DiLO (Dia-
gnostyki i Leczenia Onkologicz-
nego), ktra umoliwia pacjen-
tom przejcie tzw. szybkiej terapii
onkologicznej czas od wizyty
u specjalisty do penej diagnozy
nie powinien przekroczy 9 tygo-
dni (to rednia europejska). Dzi
Jan akomy jest ju po dwch
zabiegach operacyjnych (badania
wykryy take guza na nerce), co
trzy miesice chodzi do kontroli.
- Zmiany organizacyjne wpro-
wadzone przez pakiet onkologicz-
ny sprawiy, e pacjenci, ktrzy
mieli wystawion kart DiLO, cze-
kali na zabieg i badania krcej
mwi w lipcu prezes Najwyszej
Izby Kontroli Krzysztof Kwiatkow-
ski, prezentujc raport z kontroli
realizacji zmian w terapii onkolo-
gicznej wprowadzonych 1 stycznia
2015 r. Jednak kart DiLO, ktr
uprawnia do leczenia tzw. szyb-
k ciek, uzyskiwaa tylko cz placwek udzielajcych wiadcze
pacjentw, ktrzy kwalifikowali si
do jej otrzymania. Pozostali czekali
w kolejkach jak wszyscy inni pa-
cjenci.
Statystyki NIK-u s przygnbia-
jce: Kart DiLO, ktra gwarantuje
dostp do szybkiej diagnostyki, ob-
jto zaledwie ok. 14 proc. pacjentw
onkologicznych w ambulatoryjnej
NAJWYSZA IZBA KONTROLI OCENIA PAKIET ONKOLOGICZNY ZDROWIE
Piotr Gajdowski | fot. ukasz Piecyk
Jan akomy dowiedzia si o nowotworze w poowie listopada.
Zoperowano go w szpitalu na Bielanach kilka tygodni pniej.
opiece specjalistycznej, a w lecze- placwki onkologiczne realizowa-
niu szpitalnym 29 proc. Pogorszy y umowy na wykonywanie bada
si rwnie dostp do wiadcze i prowadzenie terapii w ramach pa-
kietu. Z kolei wzrost nakadw na
udzielanych w ramach pakietu on-
kologicznego przez przychodnie wiadczenia onkologiczne by o po-
specjalistyczne. W 2016 r. liczba ow niszy od wzrostu nakadw
placwek faktycznie udzielajcych na wiadczenia zdrowotne ogem.
tych wiadcze zmniejszya si - Wprowadzenie pakietu onkolo-
w porwnaniu do 2015 r. - o 35 proc. gicznego nie doprowadzio rwnie pacjentw rocznie. Prawie wszyscy
Nieznacznie za to wzrosa liczba do poprawy kompleksowoci i ja-
koci wiadcze. Niespena 2 proc. - W 2015 r. przyjlimy ok. 340
pakietowych w leczeniu szpitalnym podmiotw realizujcych pakiet
(o 4,7 proc.). w ambulatoryjnej opiece specjali-
- System rozlicze zabiegw pa- stycznej zapewniao jednoczesny
kietowych nie zawsze by opacalny dostp do bada laboratoryjnych,
dla szpitali. W wielu wypadkach tomografii komputerowej, rezo-
korzystniejsze byo przeprowadze- nansu magnetycznego oraz bada
nie i rozliczenie kadego zabiegu endoskopowych. W leczeniu szpi-
lub badania osobno mwi pre- talnym takich podmiotw byo
zes NIK-u. - Dlatego nie wszystkie nieco ponad 27 proc. Pacjenci z no-
Tylko Toru . 18 sierpnia 2017
3
wotworami nadal musieli wic w- jewdzkiego Szpitala Zespolonego
drowa po kilku placwkach, aby im. Rydygiera w Toruniu.
skompletowa niezbdne badania Wedug NIK lekarze pierwsze-
a to wanie powinien wyelimi- go kontaktu wci nie wykazuj
nowa pakiet onkologiczny. jeszcze wystarczajcej czujnoci
Jan akomy mia wic sporo onkologicznej. Wida to po liczbie
szczcia trafi do Wojewdzkiej wydawanych Kart DiLO. W woje-
Przychodni Onkologicznej przy wdztwie kujawsko-pomorskim
szpitalu na Bielanach. to ponad 120 na 10 tys. mieszka-
- Tam dostaem skierowanie na cw przy redniej krajowej ok. 94
badania, ktre zrobiono mi w szpi- (w niektrych miejscach zaledwie
talu kolonoskopi, USG brzucha, ok. 40!) a nie stwierdzono ad-
tomografi komputerow mwi nych rnic w poziomie zachoro-
torunianin. Wynik tomografii walnoci na nowotwory.
wykaza, e oprcz zmian nowo- Pakiet nie rozwiza podstawo-
tworowych w jelicie grubym mam wego problemu, jakim bya jako
te guz nieznanego pochodzenia na udzielanych wiadcze onkologicz-
lewej nerce. Sze tygodni po otrzy- nych. Skuteczno leczenia zaleaa
od placwki, a w poowie skontro-
maniu Karty DiLO miaem opera-
lowanych szpitali nie wykonywano
cj jelita w szpitalu na Bielanach.
Z nerk trzeba byo zaczeka do za- pacjentom nawet kompletnych ba-
koczenia leczenia raka jelita; ko- da!
lejn operacj przeszedem w maju Jak dotychczasowy bilans pakie-
w Centrum Onkologii w Bydgosz- tu onkologicznego oceniaj w Wo-
czy. To by may guzek, wic za- jewdzkiej Przychodni Onkolo-
stosowano maoinwazyjn metod gicznej?
termoablacji, ktrej w Toruniu nie - Wprowadzenie pakietu onko-
mona byo wykona. logicznego na pewno skrcio ocze-
Toruska poradnia onkologicz- kiwanie na diagnostyk w trybie
na przyjmuje ponad 400 nowych ambulatoryjnym. Przed wejciem
ustawy okres oczekiwania w tym
otrzymuj Kart DiLO. trybie wynosi kilka miesicy, obec-
nie to kilka tygodni. Nie wpy-
pacjentw z Kart DiLO (z czego no to jednak w istotny sposb
ok. 130 zostao skierowanych przez na dugo diagnostyki w trybie
lekarzy rodzinnych), w 2016 r. ok. szpitalnym. Samo skrcenie cza-
430 pacjentw (w tym 220 od le- su oczekiwania przyczynia si do
karzy rodzinnych). A wic rok po poprawienia jakoci leczenia, na-
wdroeniu pakietu onkologicznego tomiast trudno precyzyjnie oceni
pacjenci bez Karty DiLO stanowi- takie zmiany w tak krtkim czasie.
li znikomy procent mwi Janusz Wymaga to wieloletnich obserwacji
Mielcarek, rzecznik prasowy Wo- - komentuje Janusz Mielcarek.
REKLAMA
 4 TEMAT NUMERU
Jestemy bez szans?
Do 40-tysicznego Owicimia przyjechali ju Peter Gabriel, Eric Clapton i Elton
John. Life Festival Owicim odwiedza co roku nawet 50 tys. goci. Podobnie jest
w wielu innych miastach w Polsce. Dlaczego Toru wci nie ma festiwalu
muzycznego z prawdziwego zdarzenia?
Piotr Gajdowski | fot. ukasz Piecyk
Lato to czas festiwali. Od Bar-
celony i Londynu po Ostraw
i Split - w caej Europie odbywa-
j si wielkie muzyczne impre-
zy plenerowe i miejskie: topowi
artyci, kilkanacie scen, setki
tysicy uczestnikw. Do tego gro-
na doczyy najwiksze w Polsce
Przystanek Woodstock i Opener
Festival. Swoje festiwale maj na-
wet mniejsze od Torunia Owi-
cim (Life Festival, czerwiec),
Pock (Audioriver, lipiec) i Olsz-
tyn (Green Festival, sierpie).
Czy nasze miasto te ma szans
zaistnie na festiwalowej mapie
Polski?
- My robimy due festiwale
muzyczne twierdzi Przemysaw
Draheim z Toruskiej Agendy Kul-
turalnej, organizatora m.in. Bella
Skyway Festival. Na przykad
rockandrollowy Festiwal Wspo-
mnie jest dla nas duym festiwa-
lem muzycznym, na ktrym wyst-
puj gwiazdy wiatowego formatu.
A czy chociaby Song of Songs nie
jest festiwalem, na ktry przyje-
daj ludzie z caej Polski?
Na koncie Toruskiej Agendy
Kulturalnej, ktra jest miejsk in-
stytucj kultury odpowiedzialn
za najwiksze toruskie wydarze-
nia kulturalne, oprcz Festiwalu
Wspomnie (na ktrym wystpili
w tym roku m.in. Wishbone Ash
i The Animals & The Friends) znaj-
dziemy te m.in. Festiwal Piosenki
i Ballady Filmowej i torusk od-
REKLAMA
TORUSKI OPENER? MOE BY TRUDNO
son midzynarodowego wita
Muzyki, polegajcego na organi-
zowanych w pierwszy dzie lata
darmowych koncertach w wielu
punktach miasta. Nie s to jednak
imprezy, ktre maj szans przyci-
gn tysice goci z kraju i zagra-
nicy.
Co innego reaktywowany po
siedmiu latach Song of Songs.
Midzynarodowy Ekumeniczny
Festiwal Muzyki Chrzecijaskiej,
ktry powrci po dugiej przerwie
dziki toruskiej agencji SOS Mu-
sic, to jedna z najwikszych imprez
tego typu w Europie. W tym roku
festiwal odwiedzili m.in. Mie-
tek Szczeniak i Natalia Niemen,
a take zwyciczyni woskiej edy-
cji programu The Voice s. Cristi-
na Scuccia. To wci jednak impre-
za dla niszowego odbiorcy.
Zwolennicy zorganizowania
duego festiwalu w naszym mie-
cie utworzyli na Facebooku grup
dyskusyjn, gdzie wymieniaj si
pomysami. Powtarzaj si opinie,
e urzdnicy nie mog tworzy
festiwali, tylko powinni je wspie-
ra. Inaczej festiwale stan si na-
rzdziem walki politycznej. Jak to
moe wyglda, pokazay zawi-
rowania wok tegorocznej edy-
cji Krajowego Festiwalu Piosenki
Polskiej w Opolu polityczna in-
gerencja w dobr wykonawcw
zakoczya si bojkotem ze strony
wielu artystw, do imprezy mogo
w ogle nie doj. Organizowany
tradycyjnie w czerwcu festiwal od-
bdzie si ostatecznie we wrzeniu.
Toruscy aktywici wrd
nich wielu ludzi dowiadczonych
w brany muzycznej i eventowej
podkrelaj zgodnie: miasto ma
potencja. Centralne pooenie na
mapie Polski, atwy dojazd, dobra
infrastruktura, lokalizacji na duy
plener te niemao: lotnisko, poli-
gon i camping na lewobrzeu, plac
cyrkowy. Czego brakuje? Konse-
kwentnej wizji, strategii i promocji.
- Toru nie ma spjnego pomy-
su na siebie. Duo kasy wydaje na
mae, niewidoczne w Polsce i red-
nio modne imprezy pisze na
Facebooku Matylda Hinc. - Albo
decydujesz si na du inwestycj
z szans na sponsora i zaangao-
wanie miasta, albo robisz imprezy
co tydzie: Festiwal Harmonijki,
wiata, Piernika, Romea i Julii,
Kolorw itd.
W toku internetowej dyskusji
dowiedzielimy si, e w Urzdzie
Miasta odbyo si niedawno spo-
tkanie w sprawie organizacji w To-
runiu duego festiwalu muzyczne-
go w bliskiej przyszoci. Magistrat
nie chce jednak na razie zdradzi
adnych konkretw.
- Jakichkolwiek szczegowych
informacji bdzie mona udziela
dopiero, kiedy zapadn wice
decyzje w tej sprawie komentu-
je Maria Marcinkowska z Urzdu
Miasta. Wci jestemy otwarci
na propozycje potencjalnych or-
ganizatorw, a w Urzdzie Miasta
odbywa si wiele spotka dotycz-
Tylko Toru . 18 sierpnia 2017
Toru ma bardzo dobr baz infrastrukturaln.
miasto przygotowao limitowan
cych organizacji imprez kultural-
nych. pul specjalnych zaprosze, ktre
Ile i na co w kulturze dzi wyda- miay trafi tylko do wyjtkowych
je miasto? ludzi Torunia. Pojawiy si oskar-
- Wydatki na kultur z roku na enia o organizacj imprezy dla
rok rosn. W budecie na 2015 r. swoich za publiczne pienidze.
wyniosy ponad 36 mln z, w bu- Z okazji przyjazdu Stinga dzien-
decie na 2016 r. ponad 51,5 mln z. nik Nowoci z trudem stworzy
W tym roku Toru wyda na kul- list TOP 10 gwiazd muzyki, kt-
tur 65 mln z, czyli o ponad 20% re odwiedziy ju Toru. By na
wicej ni rok wczeniej deklaru- niej m.in. Bryan Adams, ktry nie
je Maria Marcinkowska. przyjecha tu, by piewa, tylko
Miejskie instytucje kultury zre- otworzy wystaw swoich fotogra-
alizoway w ubiegym roku pra- fii.
wie 6 tys. wydarze (koncertw, Czy Toru jest w stanie zaofero-
spektakli, wystaw itp.), w ktrych wa co wicej ni tylko organizo-
uczestniczyo cznie prawie 1,5 wane sporadycznie, mainstreamo-
mln osb.
Miasto wspfinansowao te we koncerty gwiazd, ktrych blask
czsto ju przygas? Okazuje si, e
realizacj imprez takich jak m.in.
Bella Skyway Festiwal, Festiwal oglnopolsk renom zdobywa-
j eventy robione po prostu przez
Sztuki Faktu, Festiwal Piosenki
i Ballady Filmowej, Festiwal Te- osoby z wizj np. fanw muzyki
atrw Ulicznych i Festiwal Wizje. elektronicznej z caego kraju przy-
W sumie te dotacje wyniosy w ze- ciga Festiwal NADA organizowa-
szym roku 1,25 mln z. ny w Klubie NRD przez Krzysztofa
Tymczasem przyjazd zagranicz- Wachowiaka. Dobre festiwale,
nej gwiazdy wci jest w miecie ktre przycigaj ludzi, to te ro-
wielkim wydarzeniem. Grudniowy bione przez pasjonatw. Doceniaj
koncert Stinga w Centrum Kultu- to sponsorzy, doceniaj to media
ralno-Kongresowym Jordanki wy- pisz uczestnicy dyskusji na Fa-
woa kontrowersje, gdy okazao cebooku. Czy doceni to rwnie
si, e zamiast normalnych biletw miejscy urzdnicy?

fot. archiwum prywatne
ukasz Wudarski
kierownik artystyczny
Centrum Kultury Dwr Artusa
Moim zdaniem Toru ma due
szanse na zaistnienie na muzycz-
nej mapie Polski. Nasze pooenie
jest bardzo dogodne, dojazd dziki
autostradzie zarwno z Gdaska,
jak i z Warszawy jest stosunkowo
wygodny. Lotnisko w Bydgoszczy
te mamy pod nosem. Problem
jest tylko taki, e niczego nie da si
zbudowa w cigu jednego roku.
Stworzenie oryginalnego festiwalu
to kilka lat cikiej, konsekwentnej
pracy. Jestem te zdania, e zanim
rzucimy si do organizacji takiego
wydarzenia, usidmy, ochomy,
pomylmy... I dobrze si przygotuj-
my. Bo owszem, mona kupi od
jakiej agencji kompleksow usu-
g organizacji takiego wydarzenia.
Ale to nie wyjdzie dobrze. Co wi-
cej - zarwno miasto, jak i ludzie na
dusz met nic na tym nie skorzy-
staj. Dlatego najlepiej, jeli za orga-
nizacj festiwalu wezm si lokalsi.
Oni znaj rynek, s te w stanie
zorganizowa wszystko w oparciu
o rodzime zaplecze. Tylko taki fe-
stiwal ma sens. Bo on nie tylko da
muzyczn rozrywk, ale i pobudzi
lokalne firmy i grupy do dziaania,
co moe zapewni sukces.
fot. Anna Jankowska
Piotr Grabski
dziennikarz muzyczny,
Radio Sfera
Kade miasto ma szans na festi-
wal niewane, czy mieszka w nim
tysic, czy sto tysicy osb. Gdy
rozmawiam z ludmi, ktrzy tworz
due festiwale, sysz zdziwienie, e
w Toruniu nie ma adnego. Mwi
to ludzie z ogromnym dowiadcze-
niem w brany, wic co w tym jest.
Zwaszcza e mamy w miecie znako-
mitych organizatorw, jak Krzysztof
Wachowiak, ktry sprowadza arty-
stw majcych co do powiedzenia
w polskiej muzyce zarwno alterna-
tywnej, jak i mainstreamowej. Pyta-
nie brzmi raczej, czy my jako odbior-
cy kultury jestemy gotowi na to, aby
wesprze ten festiwal. Jak wiadomo,
festiwali nie tworz tylko organizato-
rzy i artyci, ale rwnie publiczno.
Przychodz w Toruniu na koncerty
artystw, ktrych widziaem w in-
nych miastach tam byy pene sale,
u nas niestety garstka. Chyba nie do
koca chcemy inwestowa swj czas
i pienidze w koncerty mao znanych,
ale ciekawych artystw. Jeli chc
usysze zesp, ktry nie ma takiego
statusu jak Suzanne Vega czy Sting,
ale zdobywa pozytywne recenzje na
midzynarodowych portalach, mu-
sz jecha gdzie indziej.
POTENCJA TORUNIA OCZAMI LUDZI KULTURY TEMAT NUMERU
fot. ukasz Piecyk
Micha Gajewski
szef agencji artystycznej
Powsinoga, event manager
Lizard King
Toru oczywicie ma teoretyczne
szanse na zorganizowanie wielkie-
go festiwalu. Niekoniecznie latem.
Potrzeba jednak trzech rzeczy: pie-
nidzy, pomysu i porozumienia
lokalnych animatorw. Ostatni wa-
runek jest najtrudniejszy. Prezydent
miasta czy dyrektor wydziau kultury
to otwarci ludzie. Mog sypn gro-
szem, oczywicie kosztem innych ini-
cjatyw. To z kolei moe doprowadzi
do ktni, foszkw itp. Ale przezna-
czanie rodkw publicznych w ra-
mach budetu partycypacyjnego na
wydarzenia masowe mija si z celem.
To rozleniwia beneficjentw, ktrzy
organizujc imprez bez biletw, psu-
j i tak saby rynek. Mieszkacy mia-
sta nie nale do posiadaczy zasob-
nych portfeli, liczba odbiorcw oferty
kulturalno-rozrywkowej jest niska.
Kluczowe jest przekonanie ludzi z ze-
wntrz, aby tutaj przyjechali, przeno-
cowali, zjedli, zabawili si. Przez 7 lat
organizowania koncertw w klubie
Lizard King zauwayem, e ok. 20%
publicznoci jest spoza miasta - take
np. z Mazowsza, Wielkopolski. Py-
taem, skd a tyle fatygi, by do nas
jecha - z reguy padaa odpowied,
e Toru jest may i fajny - wszdzie
blisko, klub klimatyczny, a program
trafia w ich gust.
Tylko Toru . 18 sierpnia 2017
fot. Gosia Repliska
Dominika Urzdowska
Pracownia Zrwnowaonego
Rozwoju
Pytanie, czy miaby to by festiwal
z midzynarodowymi gwiazdami,
czy raczej w stylu Mskiego Grania,
na ktrym wystpuj polscy wyko-
nawcy. Na to drugie mielibymy,
moim zdaniem, wiksze szanse. To-
ru nie funkcjonuje w wiadomoci
fanw jako miejsce, do ktrego przy-
jeda si na koncerty i musielibymy
mocno na taki status zapracowa.
W Polsce jest kilka miejsc, do ktrych
przyjedaj chtnie wiatowej klasy
zespoy. Pamitam wystp Radiohead
w Poznaniu zesp nie bardzo mia
ochot wystpi w miejscu niezna-
nym na mapie koncertw i festiwali
na wiecie, wic Pozna musia za-
paci wicej ni standardowe stawki
tej grupy.
Inna sprawa, gdzie taki festiwal mia-
by si odbywa. Pamitam zapowie-
dzi, e gdy powstanie najnowocze-
niejszy stadion ulowy w Europie,
czyli Motoarena, to bd tam kon-
certy gwiazd wiatowego formatu.
Szybko zaprzestano organizacji tam
wydarze muzycznych. Na razie ci-
gamy raczej gwiazdy drugiego sortu.
Gdyby koncert Stinga by normal-
nym, otwartym koncertem, pewnie
zjechaliby do nas fani z caej Polski.
Ale mia tak formu, jak mia,
wic tak si nie stao.
5
fot. ukasz Piecyk
Tomasz Organek,
muzyk
Toru na pewno ma potencja i to
ogromny. To bardzo dobrze skomu-
nikowane miasto z sensown baz
hotelow i infrastruktur na duy
plener. Byaby to ogromna promo-
cja dla miasta i duych sponsorw.
Gdyby zachowa cykliczno, zapew-
ne Toru na stae kojarzony by by
z t imprez tak jak ma to miejsce
w przypadku gdyskiego Openera.
Na pewno przydaoby si wsparcie
magistratu, ale wydaje mi si, e tutaj
si nikt do tego nie pali. Toru idzie
raczej na atwizn przy organizacji
imprez. Stworzenie duego wyda-
rzenia muzycznego wymaga ogromu
przygtowa.
Wiele osb widziaoby mnie jako
twarz toruskiego festiwalu? Z moim
menaderem rozmawialimy o roz-
krceniu podobnej imprezy, ale nie
mylelimy o miastach. Faktycz-
nie, nazwiska mog przyciga, np.
w przypadku OFF Festivalu Artura
Rojka, ale gdy popatrzymy na orga-
nizatorw Openera, to ich nazwiska
nie s raczej szerzej znane. Trzymam
kciuki za Toru i imprez zrobion
z gow, bo niewypa moe zrazi
wiele osb. Inna sprawa to spory
wysyp wydarze na polskim rynku.
Trzeba stworzy bardzo konkuren-
cyjn formu.
REKLAMA
 6 TEMAT NUMERU
- Aby stworzy markowy festiwal muzyczny w Toruniu, musimy speni szereg warunkw, ktre nie
zawsze s zalene od naszych chci i umiejtnoci. Wypracowanie formuy, ktra bdzie co znaczya
Odpowiedzialno za brak wyda-
rzenia muzycznego, ktre przyci-
gaoby ludzi z caej Polski, spada
czsto na Urzd Miasta. Susznie?
Nie zgadzam si z tym. Urzdnicy
nie s od organizowania imprez.
Uwaam, e moe i magistrat do-
kada swoj cegiek do tego braku
markowego festiwalu muzycznego
przez rozdrobnienie funduszy, ale
wiksze problemy s gdzie indziej.
Ba, stan w obronie magistratu,
REKLAMA
GDZIE TKWI PROBLEM TORUNIA?
Krok po kroku
w Polsce, musi jednak potrwa twierdzi Krzysztof Wachowiak, waciciel klubu NRD
bo pracujc z poszczeglnymi wy-
dziaami, poznaem wiele fajnych
osb, ktre s kumate, rozmawia-
j, pomagaj. Oczywicie s i tacy, Nash & Turntable Orchestra. To
o ktrych chciabym zapomnie
i ju nigdy nie musie wsppra-
cowa z nimi, ale to jest po prostu
zwyky czynnik ludzki. Gdy przy-
chodziem kilka lat temu do Wy-
dziau Kultury jako nowy waciciel
NRD, klubu z nienajlepsz opini,
to startowaem z poziomu mniej
ukasz Piecyk | fot. autor
ni zero, bez adnych znajomoci. tecznie stwierdzili, e lepiej bdzie
Mimo wszystko zaufali mi i dziki
temu powsta m.in. projekt Steve
jest wypadkowa dobrej wsppracy
na linii artysta z pomysem, koor-
dynator, pomoc miasta i sponsorzy.
Tak to powinno dziaa. To jedna
z recept na kreowanie fajnych zja-
wisk, ktre pozytywnie oddziauj
na mieszkacw i obraz miasta.
Ja ci zaufam i licz, e wiesz, co jest
w takim razie nie tak z Toruniem.
To dla mnie znak zapytania. Pomy-
sy ma kady, wizjonerw jest wie-
lu, ale trzeba to jeszcze zrealizowa.
Ameryki nie odkryj, jeli powiem,
e jedno od drugiego dzieli sporo
i udaje si nielicznym. W Toruniu
niestety jest bardzo sporo osb, kt-
re duo mwi, a mao robi, czym
tylko pogarszaj sytuacj kultural-
n w miecie. Wol zdecydowanie
dziaania anieli wymdrzanie si.
Ja sam cigle poszerzam siatk kon-
taktw, ale nie mam cinienia. Ro-
bi to swoim rytmem i jeeli co nie
wychodzi, to po prostu id dalej.
Autostrada, pobliskie lotniska, do-
bra komunikacja autobusami czy
pocigami to s na pewno zalety
grodu Kopernika. Co jeszcze by
doda?
Mamy gdzie zrobi wydarzenie.
Nikt nie dostanie od razu od po-
tencjalnych sponsorw miliona
zotych na zorganizowanie im-
prezy plenerowej np. na lotnisku,
wic trzeba zacz od posiadanej
ju bazy. Mam nawet gotowy po-
mys na stworzenie ze starwki
miasteczka festiwalowego z trzema
scenami na Jordankach, w Teatrze
im. Wilama Horzycy i w Dworze
Artusa. Znalazem nawet sponsora,
ktremu ta wizja si spodobaa i by
chtny udzieli wsparcia finanso-
wego. Niestety, w ostatniej fazie
ustalania szczegw wycofa si.
Bo?
Tutaj pewnie akcjonariusze osta-
Tylko Toru . 18 sierpnia 2017
w dwa, trzy dni. Rol ludzi kultu-
zainwestowa gdzie indziej. Pro- ry jest kreowanie gustw. Czsto
mowa swoj firm w inny sposb. to mozolna praca. Ale mimo tych
I to jest ok. Byem smutny, ale jest problemw lubi to i co determi-
to dla mnie zrozumiae. Jest te tak, nuje mnie do dalszego dziaania
e przedsibiorstwa czciej wybie- w tym kierunku. Lubi si chwali
raj sport ni kultur, bo tam jest tym, e The Dumplings i Kortez
prawdopodobiestwo wikszego jedne z pierwszych koncertw grali
zwrotu z inwestycji, wiksza pro- wanie w NRD. Strach przed nie-
mocja. Tak przynajmniej uwaaj. znanym czsto jest poraajcy i by
moe z tego powodu publika ma si
Wiele festiwali zaczynao od mniej- u nas gorzej. Bo zawsze pocztki s
szego lub wikszego puapu organi- najtrudniejsze. Jak przekona, e
zacji, rozrastajc si z kolejnymi la- zesp, ktry przyjeda i nie jest
tami. Zgodz si, e trzeba zaczyna jeszcze znany, jest zajebisty i warto
od podstaw, ale moe w Toruniu zapaci za to nieznane przykado-
nie ma kto partycypowa? Bada- we 20 z? Motywuj mnie telefony
nia sprzed dekady pokazyway, e i wiadomoci od goci moich wy-
w kulturze w Toruniu uczestniczy darze w stylu Krzysiek, to by su-
od 3 do 5 tysicy osb. Obecne sza- per zesp, musz go bliej pozna,
cunki to maksymalnie 5 procent. dziki za ten koncert.
Naszym problemem jest odpyw
modych osb. Kocz studia i wy- No tak, wszystko kosztuje
jedaj do wikszych orodkw, Portfele Polakw, modych szcze-
ale to tendencja globalna. U nas glnie, nie s zasobne. Na szczcie
biznes nie czy si z kultur, nie Scena Letnia na barce pokazuje, e
ma mocnej brany kreatywnej. jest sens pokazywania nowej muzy-
W mniejszych miastach kultura ki. Koncerty Bitaminy czy Rosalie
udziau w yciu miasta, korzystania cigny tam sporo osb.
z jego usug, kawiarni, restauracji
dopiero si rozwija. To zestaw na- Nie boisz si, e cigniesz sobie
czy poczonych. Na razie ludzie na gow wrogw, odbierajc im
po studiach dorabiaj si. Zaspa- z miejskiej puli pienidze?
kajaj swoje podstawowe potrze- Jeli sprzedam moj wizj, to cze-
by yciowe, pniej jest rozrywka, go mam si ba? Tak to dziaa.
dopiero pniej kultura i sztuka. To W moim rodowisku i tak kilka
rozrnienie na rozrywk i kultur osb ma mi za ze, e pozyskuj
jest bardzo wane. Ale jestem prze- wicej pienidzy, mimo e dziaam
konany, e ta pierwsza w kocu im tutaj krcej. Jestem akurat z tego
si znudzi i naturalnym jest dalsze dumny, bo, jak wspominaem, za-
poszukiwanie tam, gdzie jest sztu- pracowaem na to, zaczynajc od
ka. naprawd niskiego progu. Ze znisz-
czonego klubu, ktremu nikt nie
W kraju jeste najczciej kojarzo- dawa szans przetrwania i z zepsut
ny z festiwalem NADA, ktry jest reputacj wrd urzdnikw.
bardziej rozpoznawalny w Polsce
ni w Toruniu. Moe ju taki los Torunia, e nie
Gdy rezerwuj niszowego, alter- pojawimy si na mapie festiwali
natywnego artyst do Torunia, to muzycznych?
zawsze potem jest mczarnia ze By moe obecna oferta spenia
sprzeda biletw, wypenieniem wymagania mieszkacw, a garstka
sali. I to nie tylko na festiwal. Te ludzi po prostu szuka dziury w ca-
same zespoy w innych, duych ym. Ja jednak robi swoje. Nie uda
miastach wyprzedaj si natomiast si, to si nie uda.
 NIESAMOWITA DETERMINACJA NIEWIDOMEGO SPORTOWCA SYLWETKA 7

Nigdy si nie poddam

Marzeniem niewidomego Piotra liwiskiego z Torunia jest udzia w Ironmanie
Micha Ciechowski | fot. archiwum prywatne
- Idc przez miasto, wiem, gdzie rcie. Pierwsze sukcesy odnosi ju Zbigniewa Winiewskiego, sotysa
jest kiosk Ruchu, poniewa czuj w szkole dla niewidomych i sabo- Olimpina w gminie Nowa Wie
zapach gazet mwi niewidomy widzcych w Bydgoszczy, trenujc Wielka, ktry postanowi zosta
sportowiec. - Zmysem wchu po- biegi lekkoatletyczne oraz skok jego pilotem (na zdjciu w czerwo-
suguj si tylko z koniecznoci. w dal. Karier zawiesi, aby rozpo- nej koszulce).
Osoba widzca nie ma potrzeby cz prac w bydgoskim GRYF-ie - Decyzja o wystartowaniu
przyjmowania na ulicy innych (gdzie podj si drobnych zada) w triathlonie bya spontaniczna
bodcw ni wzrok. Podobnie jest oraz - jako pierwszy niewidomy tumaczy sotys Olimpina. Aby
w sporcie, do ktrego rozbudzi- - ukoczy toruskie Centrum trenowa, co kilka dni przyjeda-
em w sobie ogromn mio. Ksztacenia Ustawicznego. Chcc em do Piotra. I cho ten by peen biegli jako trzeci, zdobywajc wy- sz wiadomo rodowiska, w kt-
realizowa si zawodowo, wyjecha obaw przed startem, wsplnie prze- marzony puchar i medale. Zawody rym si porusza, ni osoba niewi-
Piotr liwiski na co dzie pra- do Krakowa, gdzie w 1997 roku amalimy strach. byy dla torunianina nowym do- doma od urodzenia, pomoc pilota
cuje jako technik masaysta w Miej- ukoczy studium masau leczni- Razem trenowali w Toruniu wiadczeniem, poniewa pierwszy jest bardzo wana.
skiej Przychodni Specjalistycznej czego. oraz Bydgoszczy jedzili na tan- raz bra udzia w tego typu rywali- W tym roku triathlonista z To-
w Toruniu. To wanie tam ma Do sportu powrci w 2010 demie, biegali i pywali. Odpo- zacji. Teraz chce si zmobilizowa runia mia okazj wraz z bliskim s-
swoje krlestwo. Leca w rogu po- roku, wsiadajc na tandem. Obec- wiednie komendy pilota pozwoliy i rozpocz przygod z bieganiem. siadem wystartowa w Velo Toru,
koju biaa laska jest tylko potwier- nie naley do klubu sportowego zsynchronizowa ruchy w kadej Sportowcy ju myl o kolejnych zawodach kolarskich organizowa-
dzeniem, e wskie korytarze zna uczniczka w Bydgoszczy, gdzie z dyscyplin. wsplnych treningach i zawodach. nych przez Michaa Kwiatkowskie-
na pami. Niepenosprawno nie wraz z pilotem przed laty trenowa - Pywanie wiczylimy w Byd- - Chcemy wystartowa w P- go. Jako jedyni mogli jecha tande-
jest wic adn przeszkod w spe- kolarstwo tandemowe. goszczy relacjonuje Piotr liwi- maratonie witych Mikoajw mem, cho takiej kategorii nie byo.
nianiu swoich marze zarwno - Osoby niewidome, ktre chc ski. Prbowalimy wielu kom- mwi Piotr liwiski. Wsplne
- Coraz czciej spotykam si
zawodowych, jak i prywatnych. uprawia sport, napotykaj powa- binacji. W kocu, po konsultacji trenowanie ze Zbyszkiem jest jed-
nak utrudnione, bo on mieszka pod z otwartoci innych na osoby
- Ju jako dziecko byem krt- ny problem: brak pilotw mwi z instruktorem, zdecydowalimy,
Bydgoszcz. niepenosprawne podsumowu-
kowidzem mwi Piotr liwi- Piotr liwiski. Myl, e ci boj e bd pyn za Zbyszkiem. Bie-
ski. Cakowicie wzrok straciem si odpowiedzialnoci. Ich szukanie gi trenowalimy w lesie i, cho to Si rzeczy tych treningw nie je Piotr liwiski. W przyszo-
w wieku 13 lat, wskutek wypadku bardzo mnie zniechcio do sportu trudny teren, bo wszdzie s wysta- ma tak czsto. Dla osoby niewido- ci wic chc ze Zbyszkiem wzi
na sankach. Dwa lata wczeniej na i zdecydowaem si odoy pasj jce kamienie i gazie, przewodnik mej najlepszym rozwizaniem by- udzia w Pmaratonie witych
jedno oko, kiedy kto trafi we mnie na drugi tor. spisa si na medal. By bowiem aby bienia, wtedy trening mg- Mikoajw, a moe za kilka lat bd
workiem z teniswkami. Nastpio Udzia w bydgoskim triathlo- odpowiedzialny za dwie osoby. bym robi codziennie. w stanie sprawdzi si w Ironma-
nieodwracalne odwarstwienie siat- nie niewidomemu mieszkaco- W rkach trzymalimy krtk lin- Jak torunianin sam podkrela, nie? Mgbym, oczywicie arto-
kwki. wi Torunia zaproponowa Tomek k, dziki ktrej mogem zachowa do tej pory mia wielkie szczcie bliwie, powiedzie, e osobicie nie
Mimo wypadku Piotr si nie Chmurzyski z uczniczki. Wte- orientacj. do przewodnikw. I cho bdc widz przeszkd. Wierz w to, co
podda. Pasj odnalaz w spo- dy wanie Piotr liwiski pozna Na met triathlonu panowie do- osob wczeniej widzc, ma wik- robi i nigdy si nie poddam.

Tylko Toru . 18 sierpnia 2017

 8 DZIELNICE CO SYCHA W MIECIE?

Rusza festiwal ywiou Kasa na tramwaj

Dugo zapowiadane inwestycje cy i ustaleniu harmonogramu prac
9. edycja Bella Skyway Festival ponownie poczy nauk, sztuk i ludzi. Uroczyste w rozwj transportu komunika- podamy wicej szczegw doty-
rozpoczcie wydarzenia odbdzie si 22 sierpnia o godz. 20.30 cyjnego w miecie w kocu zosta- czcych inwestycji. Bdziemy sta-
n sfinalizowane. Prezydent To- rali si, aby utrudnienia komunika-
Micha Ciechowski | fot. ukasz Piecyk runia Micha Zaleski na pocztku cyjne zwizane z rozwojem miasta
sierpnia podpisa w Ministerstwie byy jak najmniej odczuwalne dla
Rozwoju umow o dofinansowa- mieszkacw oraz pasaerw ko-
Szesnacie wietlnych atrakcji,
cztery wydarzenia gwne i mn- nie projektu. Kwota jest imponu- munikacji miejskiej.
stwo innych towarzyszcych Mi- jca 195 mln z. Projekt zakada rwnie mo-
dzynarodowemu Festiwalowi dernizacj czterech torowisk wraz
wiata bdzie mona zobaczy Spord szesnastu wojewdztw z sieci trakcyjn na terenie miasta
przez sze dni w Toruniu. Dzie- starajcych si o dofinansowanie oraz zakup piciu skadw tram-
wit edycj wydarzenia charak- to wanie kujawsko-pomorskie, wajowych, pojazdu technicznego
teryzowa bdzie innowacyjne a w nim Toru, otrzymao najwy- i dwudziestu niskoemisyjnych au-
poczenie wody i wiata przy- sz moliw kwot. Dziki temu ju tobusw hybrydowych lub elek-
wodzce na myl kluczowe odkry- wkrtce rozpoczn si inwestycje trycznych.
cia naukowe. zwizane z projektem Poprawa Pierwsze prace na torach roz-
funkcjonowania komunikacji miej- poczn si w poowie 2018 r. Obej-
Tegoroczna edycja opiera si skiej w Toruniu Bit-City II, kt- m one modernizacj torowiska na
bdzie na piciu osiach tematycz- rego cakowita warto wynosi 400 ul. Bydgoskiej oraz od pl. Daszy-
nych, w skad ktrych wejd: do- mln z. skiego do ul. laskiego. Planowane
wiadczenie a technologia, przy- Projekt Bit-City II zawiera osiem zakoczenie prac to koniec 2019 r.
jemno a niebezpieczestwo, zada, dziki ktrym zostanie W dalszej czci, zaplanowanej
symbol a fizyka, artyku istotny usprawniony transport publiczny na lata 2020-2021, zmodernizowa-
globalnie a naturalny element ko- w Toruniu. Gwnym jego punk- ne zostan tory i trakcje wzdu ul.
smosu oraz tradycja a innowacja. Na ulic Szerok wraca Renaissance Palace. tem jest budowa linii tramwajowej Broniewskiego, Kraszewskiego, od
Kada z dziedzin przypomni nam na nowe osiedle JAR, ktre obej- skrzyowania z ul. Reja do pl. Nie-
o siach ywiou i wykorzystaniu kolorowych wiateek. Ponadto w programie festiwalu muje obszar ponad 400 hektarw. podlegoci. Zmiany jako ostatni
wody w wielu aspektach ycia. W parku przy Placu Rapackie- znajd si spektakle w toruskich Wedug prognoz w tej czci mia- przejdzie odcinek od pl. Chrapka,
Jedn z atrakcji bdzie wod- teatrach, warsztaty rkodziea na sta zamieszka ponad 20 tys. osb. Warneczyka, do skrzyowania ul.
go pojawi si instalacja H2SO2,
ne kino tworzone w formule 360 Zamku Dybowskim, w Centrum Komunikacja tramwajowa bdzie Podgrnej z Kociuszki.
przedstawiajca radioaktywne, najlepsz, a przede wszystkim naj- - W 2017 r. wykorzystalimy ju
stopni. W tym roku zobaczymy wiecce kaue. Jest to wizualna Sztuki Wspczesnej Znaki Cza-
Water Concept Factory - animo- su czy w Centrum Nowoczesnoci szybsz form transportu z p- poow budetu przeznaczonego
metafora majca zwrci uwag nocnej czci Torunia. O samym na ten rok na projekty w ramach
wan opowie ukazujc niezdar- na problem szkodliwych procesw Myn Wiedzy.
ne, ale zarazem pracowite ycie Dla goci odwiedzajcych Bel- przebiegu linii tramwajowej na JAR Programu Operacyjnego Infra-
w przyrodzie, za ktre odpowie- w konsultacjach spoecznych, ktre struktura i rodowisko informuje
kolorowych stworkw pracujcych dzialny jest czowiek. la Skyway Festival, szczeglnie
w niezwykej fabryce. Jest to jedyna przyjedajcych spoza Torunia, odbyy si w 2016 r., zadecydowali Przemysaw Gorgol, p.o. dyrekto-
biletowana atrakcja podczas caego Ponadto bdziemy mieli okazj przygotowano pi parkingw na m.in. mieszkacy. ra Centrum Unijnych Projektw
festiwalu. zetkn si z pomieniami ycia, obrzeach miasta. Bilet - wraz z pa- - Rozpoczcie prac budowla- Transportowych. - Mog ju powie-
Kady, kto odwiedzi w przy- pojawi si w sekretnym ogrodzie, ragonem - uprawnia do bezpat- nych dotyczcych budowy linii dzie, e we wrzeniu podpiszemy
szym tygodniu Toru, nie bdzie pozna niszczycielsk si zjawisk nego korzystania z komunikacji tramwajowej na JAR planowane kolejne umowy na dofinansowa-
mg obojtnie przej obok Re- natury oraz podziwia ju po raz miejskiej dla piciu osb, w godz. jest na trzeci kwarta 2018 r., nato- nie projektw z obszaru transpor-
naissance Palace bdcego ju po trzeci mapping na budynku Col- 18-00.30. Podczas trwania caego miast ich zakoczenie przewidywa- tu drogowego, za to w czwartym
raz drugi atrakcj Bella Skyway Fe- legium Maximum UMK, ktry festiwalu w Toruniu zmianie ule- ne jest w 2020 r. informuje Maria kwartale tego roku kolejnych pro-
stival. Artyci zaprosz zwiedzaj- wykona wgierska grupa Cosmic gn trasy przejazdw wybranych Marcinkowska z Urzdu Miasta. - jektw z obszaru transportu miej-
cych do przejcia przez gigantyczny Flow, oraz projekcj na Teatrze im. autobusw i tramwajw. Urucho- Torowisko zaplanowane jest w ci- skiego. Na pewno duo bdzie si
portal i przespacerowania si pod Wilama Horzycy, gdzie poznamy mione zostan rwnie dodatkowe gu ulic: Szosa Chemiska, Duga, dziao.
delikatnym i harmonijnym sklepie- opowie o dzielnym Hieronimie, linie, dowoce mieszkacw i go- Legionw, Polna, Ugory oraz Wat-
niem wykonanym z tysicy wielo- ktry przegoni z Torunia smoka. ci w samo centrum wydarze. zenrodego. Po wyborze wykonaw- (MC)
REKLAMA

Tylko Toru . 18 sierpnia 2017


Klub Zdobywcw Korony Gr Polski obchodzi w tym roku 20. rocznic swego istnienia. Z tej okazji postanowiono
W Polsce istnieje 28 rnych pasm
grskich. Kade pasmo posiada,
rzecz jasna, wasny najwyszy
szczyt: Tatry Rysy, Karkonosze
niek, Gry witokrzyskie
ysic itd. Aby zdoby wszystkie,
naley pokona dystans ponad 30
tys. km. Mimo to pasjonatw, kt-
rzy maj na koncie ca koron,
nie brakuje.
Klub zaoy w 1997 r. Janusz
Sapa, redaktor miesicznika Po-
znaj swj kraj. Pniej zaoy te
wasny miesicznik Wci wdru-
jemy, traktujcy o grach i pol-
skich pomnikach historycznych.
W cigu 20 lat swego istnienia klub
zgromadzi ponad 21 tys. czonkw.
Wielu z nich ma ju na swoim kon-
cie ca koron, niektrzy kilku-
krotnie.
Ju samo zdobycie wszystkich 28
szczytw jest nie lada wyczynem.
Ale to jeszcze nie upowania do
uzyskania odznaki zdobywcy. Aby
to si stao, cao musi by nale- Odbywa si wwczas uroczysto
ycie udokumentowana, zdjciem
i piecztk, a nastpnie zweryfi-
kowana przez oficjaln Lo Zdo-
MIESZKACY REGIONU ZDOBYWAJ KORON GR POLSKI TURYSTYKA 9
Korona gr ojczystych
wej na wszystkie najwysze szczyty polskich gr jednoczenie. 26 sierpnia, w samo poudnie
Robert Kamiski | fot. nadesane
tyczn na temat, najoglniej rzecz jak koledzy na innych szczytach.
biorc, polskich gr. Ale to powo- Cao wydarzenia bdzie pniej
duje, e satysfakcja po otrzymaniu poczona w jeden jubileuszowy
Odznaki Zdobywcy Korony Gr album. Po zejciu nie obdzie si
Polski jest tym wiksza. oczywicie bez tradycyjnego ogni-
20. rocznic istnienia klubu po- ska.
stanowiono uczci w sposb bardzo Idea, eby wszyscy klubowicze
oryginalny. 26 sierpnia w samo po- znaleli si jednoczenie na wszyst-
udnie na wszystkich najwyszych kich najwyszych szczytach gr
polskich szczytach stan czonko- Polski, wydaje si bardzo pomyso-
wie klubu wraz z osobami, ktre wa oby tylko dopisaa, kapryna
zadeklaroway ch uczestnictwa w tym roku, pogoda.
w przedsiwziciu. - Chodzenie po grach jest na-
- W naszym wojewdztwie sz pasj od wielu, wielu lat mwi
jest trzech koordynatorw, czon- Krzysztof Rekowski. Zarazi si
kw klubu, ktrzy wezm udzia tym bakcylem jest bardzo atwo,
w imprezie dodaje Krzysztof Re- wystarczy raz pj w gry. Pniej
kowski. Bogusaw Tobolewski nie ma ju odwrotu. Szczerze m-
z Bydgoszczy, Wacaw Biernato- wic, wiele lat zajo mi przekona-
Na zdjciu od lewej: Wacaw Biernatowicz (Chojnice), Bogusaw wicz z Chojnic i ja. Wsplnie wpro- nie si do naszych, polskich gr. Od
Tobolewski (Bydgoszcz) i Krzysztof Rekowski (Toru). wadzimy ponad stuosobow grup zawsze jedziem w Tatry. Ogromn
bywcw Korony Gr Polski. Naley roty. na Szczeliniec Wielki, najwyszy przyjemno sprawiao mi wspina-
rwnie podda si egzaminowi - Egzamin wcale nie jest tak szczyt Gr Stoowych. To przed- nie si, pokonywanie duych trud-
teoretycznemu. Dopiero po przej- atwy, jakby si mogo wydawa siwzicie wymagajce nie lada noci, by zdoby szczyt. Std na
ciu tych procedur mona zosta mwi Krzysztof Rekowski, zdo- przygotowa logistycznych. Trzeba nisze gry patrzyem z przymru-
pasowanym na zdobywc korony. bywca Korony Gr Polski z Toru- przecie wszystko tak zorganizo- eniem oka. Okazao si jednak, e
nia. Prcz rzetelnej weryfikacji wa, by udao si dosta na szczyt niesusznie. Dzi, po zdobyciu caej
pasowania ciupag, wrczenie pa- osigni zwizanych ze zdobyciem w samo poudnie. Wniesiemy ba- Korony Gr Polski, mog z czystym
mitkowego dyplomu i odznaki, wszystkich szczytw, kady musi nery, bdziemy dokumentowa sumieniem powiedzie, e wszyst-
wraz z odmwieniem specjalnej si wykaza gbok wiedz teore- wydarzenie zdjciami, podobnie kie nasze gry s rwnie wspaniae.
REKLAMA
Tylko Toru . 18 sierpnia 2017

10 REKLAMA
Latem pragniemy piknej opalenizny, ale nasza skra naraona jest na szkodliwe promieniowanie UV. Jak
uchroni si przed oparzeniem sonecznym i co robi, gdy jednak przesadzimy z opalaniem? O pielgnacji skry
w czasie wakacji rozmawiamy z mgr kosmetolog Joann Lutek z gabinetu Halmed-Kosmetologia
- Miaa by brzowa opalenizna,
a s oparzenia i zaczerwienienia?
To znak, e przed kontaktem ze
socem nie zatroszczylimy si
o nasz skr. Zawsze stosujmy
profesjonalne kremy z wysokim
filtrem, ktre chroni przed pro-
mieniowaniem UV mwi Joan-
na Lutek z gabinetu Halmed- Ko-
smetologia.
Dugotrway pobyt na socu
zawsze skutkuje uszkodzeniem
skry, ktra traci ochronny paszcz
lipidowy, staje si cienka, mniej ela-
styczna, przesuszona.
Halmed-Kosmetologia ma
w swej ofercie wiele zabiegw, kt-
re pomog skrze odzyska dobr
kondycj po opalaniu.
Halmed-Kosmetologia korzysta
z najlepszego sprztu oraz prepa-
ratw renomowanych producen-
tw kosmeceutykw stosowanych
w medycynie estetycznej (Mondu-
niq, Phyris, Fenice, Dottore i inne).
Wiele zabiegw kosmetycznych
mona bezpiecznie wykonywa
w lecie.
DZIE DOBRY!
Dbajmy o skr latem
- Z zabiegw intensywnie rege-
nerujcych naskrek polecam za-
bieg Phyris Regeneration mwi
ekspertka z gabinetu Halmed-Ko-
smetologia. Pobudza on produkcj
kolagenu i elastyny, przez co skra
twarzy, szyi i dekoltu odzyskuje
naturaln elastyczno. Odywcze
Piotr Gajdowski | ukasz Piecyk
preparaty aktywizuj proces rege-
neracji skry oraz zabezpieczaj
j przed utrat wilgoci. Dostar-
czaj skrze wartociowe lipidy
i odywiajc j, znacznie spycaj
zmarszczki. To idealna propozycja
szczeglnie dla osb dojrzaych
i starszych, ktre skar si na szar
Tylko Toru . 18 sierpnia 2017
i zmczon cer. ku wgla, ktry rozbija komrki
Jeli przesadzimy z ekspozycj tuszczowe, dziaa ujdrniajco,
na soce, poparzenia soneczne napinajco oraz poprawia metabo-
skutecznie niweluje infuzja tleno- lizm tkanek. Zabiegi karboksytera-
wa. Ju po jednym zabiegu pie- pii stosujemy te w terapii ysienia,
czenie i zaczerwienienie skry gdzie czsto uzyskujemy odrost
znacznie si zmniejsza lub ustpuje wosw i popraw ich kondycji.
cakowicie.
- Ten innowacyjny zabieg to no-
wo w naszej ofercie, ktra gwa- W naszym gabinecie wszystkie
rantuje maksymalne nawilenie zabiegi dobieramy indywidualnie
suchej skry, moe by stosowana w zalenoci od potrzeb skry, pory
nawet przez nastolatki mwi Jo- roku, z uwzgldnieniem ewentual-
anna Lutek. - Infuzj tlenow w na- nych przeciwwskaza medycznych.
szym gabinecie wykonujemy, ko- Osoby cierpice na choroby
rzystajc ze sprztu renomowanej, przewleke mog si u nas czu
francuskiej marki Monduniq. bezpiecznie, wacicielk Halmed-
Lato to rwnie dobry czas na -Kosmetologia jest specjalista
walk z nadmiarem tkanki tusz- dermatolog doktor Ewa Anto-
czowej, cellulitem czy wiotkoci niak-Haat, lekarz z wieloletnim
skry. Proponujemy tu wiele roz- dowiadczeniem, ktra czsto suy
wiza, np. lipoliz ultradwiko-
w, dermomasaer, body wrapping, pomoc w kwestii indywidualnego
doboru zabiegu.
masa bak chisk, fale radiowe
i wiele innych. Szczegowe informacje na
wietne rezultaty przynosz za- temat oferty mona uzyska na
biegi karboksyterapii. Zabieg ten stronie internetowej www.halmed-
polega na wprowadzeniu pod skr -cezaryhalat.pl lub pod numerem
(w wybrane partie ciaa) dwutlen- telefonu 532 000 935.
 REKLAMA 11

Wyjtkowa skuteczno
Zabieg Komrkowej BioIn-
fuzji Tlenowej Monduniq PRZED PO
swoj skuteczno zawdzi-
cza metodzie synergicznego

zabiegowa w metodzie wykorzystania odpowiednich

skadnikw aktywnych zawar-
tych w firmowych koktajlach
w poczeniu z urzdzeniem,

BioOxyInfusion ktre produkuje i podaje tlen

w rnych jego steniach.
Uatwia tym samym transport
substancji w gbsze warstwy

Monduniq skry i znacznie polepsza kon-

dycj skry i jej wygld. Daje
to moliwo skutecznej, bez-
piecznej oraz spektakularnej PRZED PO
terapii, ktrej rezultaty i wi-
doczne efekty mona zobaczy
ju po pierwszym zabiegu wy-
konanym w gabinecie.

Zabieg ten moe by stosowa-

ny dla osb, ktre maj widoczne
zmarszczki, skr, ktra wymaga
silnej regeneracji o odbudowy,
przebarwienia. Nawila i regene-
ruje na poziomie komrkowym.
podniesienie owalu twarzy, (trdzikowych),
Efekty Bio'Infuzji Tlenowej witalno i mody wygld, natychmiastowy i widoczny
M'onduniq: rozjanienie i rozwietlenie efekt ju po pierwszym zabiegu,
zmniejszenie widocznoci skry oraz przebarwie, delikatny efekt mikrozusz-
zmarszczek, redukcja stanw zapalnych czania.
gbokie nawilenie i ody-
wienie, Halmed Kosmetologia
wygadzenie okolic oczu, ul. Watzenrodego 5 LU 3
uwydatnienie ust, 87-100 Toru
poprawa struktury, napicia
i elastycznoci, tel. 532 000 935

Tylko Toru . 18 sierpnia 2017

12 ZA MIEDZ CO SYCHA U SSIADW?

W blasku dawnej chway

Staraniem ks. Andrzeja Pogorzelskiego w kociele w Dobrzejewicach doszo do renowacji otarza. Proboszcz niestrudzenie zabiega
o to, by otarz wrci do dawnej wietnoci. Efekt kocowy jest imponujcy. Cieszy wszystkich mieszkacw gminy Obrowo
Robert Kamiski | fot. ukasz Piecyk
Otarz domaga si renowacji od
lat. O tym, e na wzicie si do
pracy czas jest najwyszy, przy-
pomnia raz po raz dajcy o sobie
zna koatek.

Koatek domowy (Anobium

punctatum) to chrzszcz z rodziny
koatkowatych, grony szkodnik.
Jego larwy eruj w starym drew-
nie. Jest zdolny do cakowitych
zniszcze nawet duych konstruk-
cji drewnianych. Koatek uwielbia
miejsca wilgotne i chodne, jak
wanie kocioy. Mimo e dorosy
osobnik ma nie wicej ni 2-3 mm
wielkoci, mona usysze jego od-
gos podobny do koatania.
- Jakkolwiek cay koci wy-
maga remontu, to uznalimy, e
zaczniemy od prezbiterium mwi
ks. wikary ukasz Pciennik z pa-
rafii w. Wawrzyca w Dobrzejewi-
cach. Otarz wymaga gruntownej
konserwacji nawet dla niewprawio-
nego oka. Dlatego zaprosilimy
ekspertw, aby pomogli okreli
jego stan oraz oszacowa koszty
renowacji. Nasze podejrzenia po-
twierdziy si: czas na interwencj
by najwyszy.
Pochodzcy z drugiej poowy
XVII wieku otarz bezwzgldnie
wymaga remontu, gwnie z tego
powodu, e szkodnik coraz inten-
sywniej niszczy drewno. Poza tym Ks. Andrzej Pogorzelski jest dumny z efektu.
od czasu ostatnich prac konserwa- bardzo zniszczonymi. Szacuj, e podobnych zabytkowych otarzy 30-40 lat. Dobrzejewicki otarz jest pod
torskich mino co najmniej 40-50 okoo 10% caoci trzeba byo wy- dodaje Piotr Jaboski. Dawni W przypadku otarza dobrze- kadym wzgldem wyjtkowy,
lat. Dla drewnianych konstrukcji mieni w ogle. Bylimy zmuszeni mistrzowie budowali taki otarz jewickiego tych warstw konserwa- zwaszcza teraz, kiedy zalni swym
stojcych w miejscach wilgotnych zastosowa impregnacj rodkami (jak ten w XVII wieku) i pozosta- torzy zdjli 6 lub 7. I dopiero gdy pierwotnym blaskiem. Podobnych
i sabo ogrzewanych to absolutne owadobjczymi i ywic. Poza tym wiali go zwykle samemu sobie. zdarto ostatni, okazao si, e pier- zabytkw, w 100% pokrytych zo-
maksimum.
- Ju pierwsze pobiene ogl- naleao wymieni lub uzupeni Przez nastpne kilkadziesit lat sta wotnie otarz by w caoci pokryty tem, w caym naszym regionie jest
dziny pokazay, e otarz musi by drobne ornamenty snycerskie. Na po prostu w kociele i nikt si nim zotem! niewiele.
poddany renowacji kompleksowej, szczcie ubytki te nie byy znacz- nie przejmowa. Wreszcie przy- - To oznaczao, e jeeli chcemy - Jedyny znany mi podobny
e naley go cakowicie zdemonto- ce, tak e moglimy to zrobi sami chodzi czas, kiedy dostrzegano, e przywrci otarzowi pierwotny, otarz w naszym wojewdztwie
wa mwi Piotr Jaboski, kon- (w przypadku wikszych czci moe warto otarz odnowi. Naka- autentyczny blask, musimy pokry znajduje si w kociele w. Jakuba
serwator z Torunia, ktry podj si musielibymy posikowa si prac dano wic na warstw farby, ktrej go w 100% warstw 24-karatowego w Toruniu dodaje toruski kon-
wyzwania przywrcenia otarzowi artystw rzebiarzy). kolor nawizywa jeszcze do orygi- zota wyjania Piotr Jaboski. serwator. Z innymi si nie spo-
dawnej wietnoci. Wykrylimy Najciekawszych jednak odkry nau. I znw mijao kilka dziesit- To bardzo czasochonne zajcie. tkaem.
kilka aktywnych erowisk koat- dokonali konserwatorzy podczas kw lat i przychodzia kolejna war- Polega na nakadaniu listkami bar- To wystarczajcy powd, by sa-
ka. W wielu punktach mielimy zdejmowania starych warstw farby. stwa, tym razem ju farby olejnej, dzo cieniutkich warstewek zota. memu przekona si o piknie za-
do czynienia z gbczastymi struk- - Warto w tym miejscu powie- ktra nie miaa ju nic wsplnego Trwao to ponad p roku, ale mam bytku, jaki od niedawna mieni si
turami drewna, czyli z miejscami dzie dwa sowa o konserwacjach z oryginaem. I tak dalej i dalej, co nadziej, e efekt jest zadowalajcy. w dobrzejewickim kociele.

Nowy zawd, nowe kwalifikacje

Informacja prasowa Urzdu Marszakowskiego, opr. PG
Urzd Marszakowski uruchamia
wsparcie dla osb planujcych
zdoby nowe uprawnienia zawo-
dowe oraz poszerzy profesjonal-
n wiedz i kwalifikacje. W Regio-
nalnym Programie Operacyjnym
ruszyy dwa konkursy, w ktrych
do rozdysponowania s rodki na
przygotowanie projektw edu-
kacyjnych dla dorosych, m.in.
kursw zawodowych oraz szkole
informatycznych.
- Ksztacenie ustawiczne, nauka
przez cae ycie, by jak najlepiej
dostosowa si do warunkw ycia
i pracy, to waciwa odpowied na
wyzwania szybko zmieniajcego si
wiata. Punktem wyjcia dla wspie-
ranych z naszego Regionalnego
Programu Operacyjnego kursw
zawodowych jest fachowa diagnoza
indywidualnych potrzeb i moli-
woci ich uczestnikw. rodki kie-
rujemy te na organizacj szkole
komputerowych, koczcych si
uzyskaniem oficjalnych certyfika-
tw tumaczy marszaek Piotr
Cabecki.
Od 28 sierpnia do 11 wrzenia
potrwa nabr wnioskw dotyczcy
dofinansowania projektw z zakre-
su nabywania i uzupeniania kom-
petencji zawodowych przez osoby
dorose. Do podziau jest w sumie
45 mln z. Po wsparcie mog si-
gn szkoy dla dorosych, placw-
ki ksztacenia ustawicznego i prak-
tycznego, orodki doksztacania
i doskonalenia zawodowego, orga-
ny prowadzce tego typu placw-
ki, a take podmioty zajmujce si
doradztwem edukacyjno-zawodo-
wym. Dofinansowanie mona b-
dzie przeznaczy na uruchomienie
fachowego doradztwa sucego
diagnozie indywidualnych potrzeb
i moliwoci osb zainteresowa-
nych rozwojem zawodowym i zdo-
bywaniem nowych kwalifikacji.
Wsparcie trafi te na organizacj
kwalifikacyjnych kursw zawodo-
wych, kursw umiejtnoci zawo-
dowych oraz innych form ksztace-
Tylko Toru . 18 sierpnia 2017
nia ustawicznego.
Drugi nabr wnioskw potrwa
od 28 sierpnia do 29 wrzenia. Tym
razem chodzi o podnoszenie przez
osoby dorose kwalifikacji cyfro-
wych. Podmioty posiadajce do-
wiadczenie w tym zakresie mog
otrzyma wsparcie na organizacj
rnego rodzaju szkole i kursw
informatycznych koczcych si z pismem przewodnim moe by
uzyskaniem zewntrznego cer-
tyfikatu. Chodzi o kompetencje
z zakresu wyszukiwania informacji,
komunikacji z wykorzystaniem na-
rzdzi cyfrowych, tworzenia treci,
programowania, bezpieczestwa
informatycznego, rozwizywania
problemw technicznych, a take
twrczego wykorzystywania nowo-
czesnych technologii. W puli kon-
kursowej jest 26,2 mln z.
Formularze wnioskw
o dofinansowanie projektu naley
w pierwszej kolejnoci wypeni
i wysa w Generatorze Wnioskw
o Dofinansowanie dostpnym na
stronie www.generator.kujawsko-
-pomorskie.pl. Nastpnie naley
zoy ostateczn wersj formula-
rza wniosku o dofinansowanie pro-
jektu wraz z zacznikami i pismem
przewodnim w formie papierowej.
Wniosek o dofinansowanie pro-
jektu w formie papierowej wraz
dostarczony: osobicie lub przez
posaca (dostarczyciel otrzyma
dowd wpywu przesyki opatrzo-
ny podpisem i dat) w godzinach
pracy urzdu decyduje data
wpywu do Punktu Informacyjno-
-Podawczego Urzdu Marszakow-
skiego; poczt (rwnie decyduje
data wpywu).
 PRZYGOTOWUJEMY WYPRAWK DLA UCZNIA EDUKACJA 13

Ile kosztuje nas nauka?

Bezpatna edukacja to mit. Kadego roku wydajemy setki zotych, aby dziecko mogo w peni wyposaone pj do szkoy
Micha Ciechowski | fot. pixabay.com
Najpopularniejsze dyskonty ju pirnik z wiekiem ucznia jednak
pod koniec lipca na sklepowe p- jego wyposaenie si zmniejsza.
ki wystawiy zeszyty, dugopisy, Pierwszoklasici wybieraj te naj-
kredki i plecaki. Konkurencyjne wiksze, w ktrych zmieszcz si
oferty zachcaj do wczesnych za- kredki, dugopisy, kilka owkw,
kupw. Gorczka przygotowa do temperwka, gumka. Najczciej
nowego roku szkolnego rozpocz- musi mie on duo przegrdek.
nie si po 15 sierpnia. Sprawdmy, Gimnazjalici i licealici stawiaj
ile musimy wyda, aby dziecko za na mae, porczne tzw. tuby,
byo przygotowane do wejcia gdzie wrzuc dugopis i owek.
w kolejny rok edukacji i ile kilo- Wedug Centrum Badania Opi-
gramw nosi bdzie przez ten nii Spoecznej jeszcze dwa lata temu
czas na swoich ramionach. rodzice dzieci uczszczajcych do
szkoy podstawowej, gimnazjum
Od wrzenia budet pastwa lub szk ponadgimnazjalnych na
ponownie wyposay uczniw zaspokojenie wszelkich potrzeb
w darmowe podrczniki. Otrzy-
maj je uczniowie klasy pierwszej, pociech zwizanych z rozpocz-
czwartej, szstej i sidmej szkoy ciem roku rednio wydali 1076 z.
podstawowej oraz rocznik, ktry Na sum t skadaj si podrcz-
obecnie znajduje si w trzeciej gim- w szkole. niejsze staj si torby na stelaach, ca zotwk od sztuki. Im wikszy niki, przybory szkolne, mundur-
nazjum. Pozostali edukacj pobie- Wci jednak uczniowie potrze- dziki ktrym pociecha moe ci- format i lepsza firma je produkuj- ki, obowizkowe opaty zwizane
ra bd z ksiek, ktre do szk buj plecakw, zeszytw, pirnikw gn plecak na kkach. ca, tym bd one drosze. To, co za- z ubezpieczeniem czy internatem.
trafiy w roku ubiegym. i wielu innych niezbdnych do edu- Jak informuje Gwny Inspek- niesie dziecko do szkoy, zaley od W roku 2016, kiedy zniwelowane
- Dzieci ze szk podstawowych kacji przyborw, bez ktrych nie tor Sanitarny, waga plecaka z ca klasy, do ktrej uczszcza. Pierw- zostay koszty podrcznikw, sumy
otrzymuj podrczniki podzielo- rozpoczn nowego roku szkolnego. jego zawartoci nie powinna prze- szaki potrzebuj dodatkowych te sigay od 300 z do 600 z.
ne na czci, nie musz wic nosi Ile rednio na kad z tych rzeczy kracza 10-15% masy ciaa ucznia. akcesoriw plastycznych, takich Wiele osb wyprawk szkol-
kadego dnia wszystkiego pod- bdziemy musieli wyda? W praktyce jednak na plecach jak farbki, kredki, flamastry, pdz- n kompletowa bdzie dopiero
krela Hanna Ruciska, dyrektorka Plecak dla ucznia szkoy pod- dziecka spoczywa grna granica le czy plastelina. W ich plecakach w ostatnich dniach miesica. Na ta-
Zespou Szk nr 1 w ysomicach. stawowej kosztuje od 29,99 z do zakresu wagi. znajdziemy take chlebak, butelk kie sytuacje sklepy przygotowane s
Ponadto swoje zeszyty i ksi- nawet kilkuset zotych. Cena uza- Zeszyty to podstawa wyposae- wody oraz buty i strj niezbdne do kadego roku. Na przeomie sierp-
ki schowa mog w odpowiednio leniona jest od jakoci wykonania, nia plecaka te w popularnych dys- lekcji wychowania fizycznego. nia i wrzenia na uczniw czekaj
do tego przystosowanych szafkach wielkoci i formy coraz popular- kontach nabdziemy nawet za nie- Sporo miejsca zajmuje rwnie bardzo atrakcyjne promocje.
REKLAMA

Tylko Toru . 18 sierpnia 2017

14 EDUKACJA
To, co najwitsze: wity spokj
Na zdjciu Marzena Ptasznik i Renata Rekowska.
Jakkolwiek urlop naley si ka-
demu, niezalenie od profesji,
funkcji czy stanowiska, to wydaje
si, e s zawody, ktrym naley
si on o wiele bardziej. Nale do
nich nauczyciele. W tej kwestii s
jednomylni.
Wydaje si, e narzekanie na
tzw. dzisiejsz modzie nie ma
specjalnego sensu, poniewa jak
wiat wiatem zawsze starzy na
modych pomstowali. Wszystkie
jednak te za moich czasw czy
kiedy nie do pomylenia sy-
cha i dzi. Nie ulega bowiem naj-
mniejszej wtpliwoci, e dzisiej-
szej modziey niejedno daoby si
wytkn. Ot, choby nowa moda
ostatnich lat, tzw. orzeczenia. To, co
PEDAGODZY NA WAKACJACH
Wakacje nieubaganie dobiegaj koca. To okres odpoczynku dla uczniw po wyczerpujcym
roku szkolnym. A dla nauczycieli? Dla nich, prawd mwic, tym bardziej
Robert Kamiski | fot. stock.com
cakowicie. S cae rzesze nauczy- cyjny swoich dzieci ni kiedy. To cisza. Bogosawiestwem jest dla
cieli, ktrzy nie potrafi okiezna rwnie musi powodowa sytuacje nas cisza. Bo to wanie dla nauczy-
swoich uczniw. Poza elementar- mao komfortowe. ciela oznaczaj wakacje: cisz.
nym brakiem kultury i, co za tym - Wiem, e pod koniec roku wie- Jak je spdzaj? Czy mog sobie
idzie, dyscypliny, dochodzi do tego lu nauczycieli jest bardzo zmczo- pozwoli na przykad na podr do
jeszcze fakt, e uczniom nic si nie nych dodaje Renata Rekowska. egzotycznych krajw?
chce. Wiem, e nauczyciele staj To efekt wszechobecnego stresu. - Oczywicie mwi Marzena
na gowie, by zachci ich do cze- W maju, czerwcu organizm sam Ptasznik, nauczycielka szkoy spe-
gokolwiek, ale czsto na niewiele domaga si odpoczynku. Wakacje cjalnej w Chemy. Dzi Tunezja
si to zdaje. Powoduje to potworny dla nauczyciela to nie jest tylko czy Egipt nie jest niczym nadzwy-
stres, poniewa sami nauczycie- urlop. To konieczno. czajnym. Nie s to jakie szalenie
le s rozliczani z wynikw swoich Dwa miesice to duo. Tak si drogie wycieczki. Wiem, e koledzy
uczniw. wydaje. Jednak wszyscy nauczycie- spdzaj wakacje najrniej. Ale
To dopiero jeden aspekt tego za- le podkrelaj, e w rzeczywistoci zdaje si, e wszystkich czy jed-
wodu. Dochodzi do tego stres zwi- to niewiele. no: szukaj witego spokoju. Od-
zany z przeoonymi (nie wszyscy - Pierwsze dwa, trzy tygodnie ludzie, przyroda, kajak. Byle byo
mog si pochwali co najmniej czowiek odreagowuje mwi Re- cicho. Potrzebujemy wytchnienia,
poprawnymi relacjami z dyrek- nata Rekowska. Nie jeste w sta- zresetowania si i naadowania ba-
cj), a take kontakty z rodzicami. nie przesta myle o szkole. Moe terii. Bo dopiero wtedy moemy
Ci ostatni, nie ulega wtpliwoci, to, moe tamto mogam zrobi ina- szuka nowych pomysw, idei,
maj dzi o wiele wikszy wpyw czej, lepiej. Dopiero z pocztkiem ktre bdziemy mogli zastosowa
niegdy funkcjonowao pod nazw na proces wychowawczo-eduka- sierpnia organizm zaczyna si wy- w pracy w nowym roku.
tzw. trudnej modziey, dzi zyska-
o status orzeczenia. Sprawia to,
e dany ucze potrzebuje o wiele
wicej uwagi ni tzw. przecitny, co
w praktyce oznacza dla nauczyciela
o wiele wikszy wysiek wkadany
w prac. Nie idzie ju tylko o prze-
kazanie wiedzy, do ktrego to celu
szkoa zostaa powoana, ale czsto
najzwyklejsze w wiecie okiezna-
nie uczniw.
- Nie chc narzeka na dzisiej-
sz modzie, poniewa tak samo
narzekano na nas, kiedymy sami
chodzili do szkoy mwi Renata
Rekowska, nauczycielka, pracow-
nik ZNP. Nie zmienia to jednak
faktu, e w wielu przypadkach
dzisiejsza dyscyplina szkolna ley
Tylko Toru . 18 sierpnia 2017
WYBIERAMY NAJPIKNIEJSZY OGRD W GRODZIE KOPERNIKA TORU OGRODEM 11
10 TORU OGRODEM WYBIERAMY NAJPIKNIEJSZY OGRD W GRODZIE KOPERNIKA