Tutorial 9 - Katedra Wytrzymałości P.Ł ANSYS PL

Laboratorium Numerycznej Analizy Konstrukcji
WST P
Metoda Elementw Sko czonych jest metod pozwalaj c na rozwi zanie wielu problemw
in ynierskich. Polega ona na zast pieniu ci gej konstrukcji modelem dyskretnym (modelem
zo onym ze sko czonej liczby maych elementw po czonych w w zach).
W ka dym programie MES sposb post powania jest jednolity i polega na wykonaniu
nast puj cych czynno ci:
deklaracja elementw jakie maj by wykorzystane do dyskretyzacji,
okre lenie staych rzeczywistych wielko ci charakteryzuj cych geometri danego
elementu (np. staymi rzeczywistymi s : grubo elementu powokowego, pole przekroju
elementu pr towego, momenty bezwadno ci elementu belkowego itd.),
wprowadzenie wasno ci materiaowych rzeczywistej konstrukcji,
wygenerowanie geometrii analizowanej konstrukcji. Operacja ta mo e by wykonana w
zewn trznych programach typu CAD i zaimportowana do programw MESowskich,
wybr sposobu podziau modelu konstrukcji na elementy (np. wielko elementu,
miejsca o zwi kszonej ilo ci elementw itp.),
generacja siatki elementw sko czonych,
wybr rodzaju analizy (statyka, dynamika, wyboczenie itp.),
zadanie warunkw brzegowych i obci e ,
przeprowadzenie oblicze ,
analiza wynikw.
Powy sze czynno ci przydzielone s zwykle do trzech blokw zawartych w wi kszo ci

programw MES, a mianowicie do:
preprocessingu przygotowanie danych,
solvera rozwi zanie problemu,
postprocessingu ogl danie i analiza wynikw.
Istniej programy, ktre posiadaj wszystkie trzy bloki, ale s i takie, ktre maja dwa lub
jeden z nich, np. przygotowanie danych czy ogl danie wynikw mo na ogl da w oddzielnych
programach. ANSYS jest programem zintegrowanym, posiada wszystkie wymienione trzy bloki
oraz mo liwo ci zarwno importu jak i eksportu danych oraz wynikw do innych programw. Ze
wzgl du na wykonywane dziaania, gwne bloki ANSYSa podzielone s nast puj co:
preprocesor: budowa geometrii, wybr elementw, deklaracja staych rzeczywistych i
wasno ci materiaowych, dyskretyzacja modelu,
solution: wybr typu analizy, zadanie warunkw brzegowych i obci e ,
przeprowadzenie oblicze ,
postprocessor: ogl danie wynikw w postaci list, barwnych map, wykresw i animacji.
1
wiczenia laboratoryjne na podstawie programu ANSYS 9.0
GUI
I. INTERFEJS U YTKOWNIKA
GUI Graphical User Interface Interfejs graficzny u ytkownika
Uruchamianie programu ANSYS. Na pulpicie systemu lub w oknie rozwijalnym Start

Programy Ansys wybieramy ikon z napisem Interactive lub Ansys:
Po wystartowaniu pojawia si nast puj ce okno dialogowe, z otwart zakadk zarz dzania
plikami, w ktrej wybiera si rodowisko pracy oraz rodzaj licencji.
rodowisko
typ licencji
cie ka do katalogu roboczego
nazwa plikw dla danego projektu
Dialogowe okno startowe posiada trzy zakadki, File Management zarz dzanie plikami,
Customization/Preferences ustawienia wasne u ytkownika, w tym ustawienia pami ci dla
potrzeb programu, ustawienia graficzne i j zykowe oraz zakadka Distrubuted Solver Setup
ustawienia solvera dla jedno i wieloprocesorowych oblicze oraz wybr dodatkowych moduw
rodowiska ANSYS. Pierwsza z zakadek widoczna jest powy ej. Bardzo istotne jest wpisanie
wa ciwych informacji w polu Working Directory, w ktrym nale y poda katalog roboczy. We
wskazanym katalogu roboczym program b dzie tworzy niezb dne do pracy pliki r ni ce si
jedynie rozszerzeniem, a ich nazwa b dzie wsplna - identyczna jak ta wpisana w oknie Job Name.
Nazwa plikw powinna by w miar krtka bez spacji i polskich znakw oraz jednoznacznie
identyfikowa rozwi zywane zagadnienie.
2 Katedra Wytrzymao ci Materiaw P
Poni ej przedstawiono i opisano kolejn z zakadek, w ktrej mo liwa jest operacja deklaracji
pami ci komputera, potrzebna dla du ych zada i skomplikowanych zagadnie na potrzeby kursu
ustawienia domy lne programu s wystarczaj ce. Wybr j zyka jest iluzoryczny, gdy dost pna jest
wersja z j zykiem angielskim, a ustawiona domy lnie opcja grafiki win32c daje optymalne,
nieprzyciemnione mapy obrazw uzyskiwanych rozwi za .
ilo zadeklarowanej pami ci roboczej w [MB]
ilo pami ci w [MB] dla bazy danych
wybr j zyka
definicji trybu grafiki
pytanie czy zaczyta informacje z pliku startowego
przyciski uruchamiaj cy program
Po wykonaniu niezb dnych ustawie program uruchamia si poprzez wci ni cie przycisku z
napisem Run.
Podczas pracy z programem na twardym dysku w zadeklarowanym katalogu roboczym zapisuj

si pliki o zadeklarowanej w polu Job Name nazwie, o r nych rozszerzeniach. Najwa niejsze pliki
dla u ytkownika to pliki o nast puj cych rozszerzeniach:
- *.db plik z danymi,
- *.rst lub *.rth pliki z wynikami,
- *.log plik zawieraj cy sekwencje komend wydanych podczas pracy z programem, plik ten
mo e by wykorzystany do stworzenia wasnej, sparametryzowanej listy komend tworz cej
model mes oraz prowadz cej analiz stworzonego w trybie Batch Mode.
Pozostae pliki s plikami tymczasowymi lub plikami wykorzystywanymi w bardziej
skomplikowanych analizach. Dla prostych zagadnie strukturalnych pliki z nie wymienionymi
powy ej rozszerzeniami mo na usun z dysku.
3
okno podstawowe przyciski okno komend okno przyciskw

(utility menu) pomocnicze input window u ytkownika (toolbar)
okno graficzne
gwne menu (main menu) okna podpowiedzi programu i stanu
przyciski operacji na grafice
Rys. I.1
Po uruchomieniu programu na ekranie pojawia si okno gwne (rys. I.1), w ktrym mo na

wyr ni nast puj ce cz ci:
- menu podstawowe (utility menu) zwiera poukadane w rozwijalnych oknach komendy
dziaaj ce we wszystkich blokach programu;
- przyciski pomocnicze przyciski z podstawowymi przyciskami tj. nowy projekt, otwrz,
zapisz, otwrz okno widokw, drukuj, twrz raport, pomoc;
- okno komend (komand prompt) okienko, w ktrym mo na wpisywa komendy z klawiatury;
- okno narz dziowe (toolbar) okno zawieraj ce zdefiniowane przez u ytkownika przyciski
najcz ciej u ywanych komend;
- menu gwne (main menu) okno zawiera uo one w drzewie komendy programu;
- okno graficzne (graphics window) to okno, w ktrym wy wietlana jest grafika (model, wyniki,
wykresy itd.);
- okna podpowiedzi (status and promet area) okna z informacjami dla u ytkownika, w
pierwszym od lewej wy wietlane s podpowiedzi dla u ytkownika co w danej chwili ma zosta
wskazane, wybrane, wykonane, itp., w kolejnych informacje o aktywnym materiale (mat=...),
typie elementu (type=...), staej rzeczywistej (real=...) oraz aktywnym ukadzie wsprz dnych
(csys=...).

Znaj c komendy programu wraz z ich parametrami mo na posugiwa si oknem komend.

Wpisuj c komendy w j zyku APDL (ANSYS Parametric Design Language) potwierdza si ich
wykonanie z klawiatury klawiszem ENTER. Jednak e pocz tkuj cemu u ytkownikowi znacznie
atwiej jest korzysta z GUI (Graphical User Interface graficzny interfejs u ytkownika) czyli z
systemu menu z oknami dialogowymi. Komunikacja z programem w trybie GUI odbywa si za
pomoc okna podstawowego oraz menu gwnego, a tak e poprzez wskazywanie i wybr przy
pomocy kursora myszy elementw w oknie graficznym.
Rys. I.2. Okno podstawowe (utility menu)
Poni ej przedstawione zostan gwne poziomy rozwijalnych menu, natomiast konkretne

zastosowania pokazane zostan na przykadach w dalszej cz ci niniejszego opracowania. W oknie
podstawowym (rys. I.2) znajduj si pola: File, Select, List, Plot, PlotCtrls, WorkPlane,
Parameters, Macro, MenuCtrls, Help, ktre opisano na rysunkach od I.3 do I.8.
- kasuj wszystko i zacznij od nowa

- zmie nazw projektu
- zmie katalog roboczy
- zmie /ustaw tytu projekty wy wietlany w oknie graficznym i na
- wczytaj dane z pliku o zadeklarowanej na starcie nazwie projektu

- wczytaj dane z dowolnego pliku
- zapisz
- zapisz jako
- zapisz plik *.log na podstawie bie cego pliku *.db
- czytaj sekwencje komend z pliku

- prze cz odpowiedzi programu do ... (pliku, okna output)
- wylistuj (plik *.log, plik b dw i inne)

- operacje na plikach (zmie nazw kopiuj, kasuj)
- opcje w plikach ANSYSa
Import, eksport z/do plikw innego oprogramowania
Generator raportw
Wyj cie z programu
Rys. I.3. Zawarto okna File
- wybierz elementy ...

- operacje na komponentach grupach obiektw
- wybierz wszystko
- wybierz wszystko co nale y do wyselekcjonowanych
... (obj to ci, obszarw, linii, punktw, elementw)
Rys. I.4. Zawarto okna Select
5
- wylistuj pliki (plik *.log, plik b dw i inne)

- wylistuj status
- wylistuj aktywne punkty

- wylistuj aktywne linie
- wylistuj aktywne obszary
- wylistuj aktywne obj to ci
- wylistuj aktywne w zy
- wylistuj aktywne elementy
- wylistuj aktywne komponenty
- wylistuj aktywne cz ci
- wylistuj wskazane (punkty, linie, obszary ...)
- listuj wasno ci, np.: wasno ci materiaowe, stae rzeczywiste, typy

elementw
- listuj obci enia
- listuj wyniki oblicze
- listuj inne wielko ci
Rys. I.5. Zawarto okna List
Przerysuj okno graficzne od wie ekran
- rysuj aktywne punkty

- rysuj aktywne linie
- rysuj aktywne obszary
- rysuj aktywne obj to ci
- rysuj wyspecyfikowane wielko ci
- rysuj aktywne w zy
- rysuj aktywne elementy
- rysuj elementy warstwowe
- rysuj wykres dot. staych materiaowych

- rysuj stabelaryzowane dane materiaowe (dot. materiaw nieliniowych)
- rysuj tabele z parametrami
- przedstaw graficznie wyniki

- rysowanie wielo-obiektowe (okna, wy ej wymienione aktywne
elementy)
- rysuj komponenty
Rys. I.6. Zawarto okna Plot

- operacje przesu powi ksz obr

- ustawienie widoku
- ustawienia numeracji obiektw

- ustawienia dot. prezentacji symboli
- styl prezentacji grafiki
- ustawienia czcionek
- ustawienia okien
- opcje wymazywania okna graficznego
- tworzenie animacji
- dodawanie wasnych opisw i rysunkw
- opcje jako ci i formy grafiki

- przekierowanie grafiki do .. (pliku, pami ci)
- skopiowanie okna graficznego do ... (drukarki,
pliku)
- zapisz ustawienia graficzne do pliku
- wczytaj ustawienia graficzne z pliku
- ustaw warto ci domy lne dla grafiki
- przechwy obraz
- otwrz obraz z pliku
- zapisz obraz w formacie *.wmf lub *.emf
Rys. I.7. Zawarto okna PlotCtrls
- prze cznik tak/nie pokazuj roboczy ukad wsprz dnych

- poka status ukadu roboczego
- ustawienia roboczego ukadu wsprz dnych
- Przesuni cie/obrt ukadu roboczego o zadan wielko

- przesuni cie roboczego uk. wsprz. do... (punktu, w za, lokalizacji
XYZ, ...)
- dopasowanie roboczego ukadu wsprz dnych do ...
- zmiana aktywnego uk. wsprz. na inny (kartezja ski, cylindryczny,
kulisty)
- zmiana uk. wsprz. (kartezja ski, cylindryczny, kulisty) do
wy wietlania
Rys. I.8. Zawarto okna WorkPlane
W oknie menu gwnego (rys. I.1.) wida mi dzy innymi nazwy nast puj cych podokien
Preprocessor, Solution, General Postproc. Zawarto tych okien opisana zostaa na rysunkach od
I.9 do I.11. Nazwy okien odpowiadaj trzem gwnym blokom programu, opisanym wcze niej.
7
Deklaracja typw elementw
Deklaracja staych rzeczywistych
Deklaracja wasno ci materiaowych
Definicje przekrojw poprzecznych
Kreowanie obiektw
Operacje na obiektach
Przemieszczanie/modyfikacja obiektw
Kopiowanie
Odbicie przez symetri
Kasowanie
Podzia na elementy
Rys. I.9. Preprocesor menu

Deklaracja typu analizy
Ustawienia dot. obci e
Zadawanie obci e
Kasowanie obci e
Operacje na zadanych obci eniach
Rozwi zywanie
Rys. I.10. Solution menu
9
Wskazanie pliku z wynikami
Podsumowanie wynikw
Wczytywanie danego rozwi zania
Wy wietlanie wynikw
Wy wietlanie barwnych map

przemieszcze , napr e , rozkadu
temperatur, itd. dla rozwi zania w
w zach
Listowanie wynikw
Przegl danie wynikw wg tabel output

definition dla poszczeglnych
elementw
Operacje na cie kach - wykresy
Rys. I.11. Postprocesor menu (General postprocessor)
Na powy szych rysunkach opisano najwa niejsze okna z komendami. Ich u ycie jak i funkcje
niektrych okien wy ej nie opisanych, omwione b dzie na przykadach w kolejnych rozdziaach
skryptu.
W dalszej cz ci skryptu dotarcie si do konkretnej komendy opisane b dzie nast puj c

sekwencj krokw: preprocessor modelling copy nodes copy, co oznacza b dzie
przej cie w drzewie komend pokazanym na rysunku I.12 do komendy kopiowania w zw.

Kopiowanie w zw
Rys. I.12. Przykadowe zagnie d enia komendy Copy Nodes
11
1
Ukady pr towe kratownice paskie
wiczenie 1:
Wyznaczy przemieszczenia, ugi cia i napr enia w pr tach kratownicy

przedstawionej na rysunku 1.1. Wszystkie pr ty kratownicy maj jednakowy przekrj
poprzeczny - kwadrat 20 20 mm, wykonane s z materiau o module Younga
E = 2105MPa, = 0.3.
Dane: l = 500 mm, P = 10000 N.
l l l/2
P P
l l l
Rys. 1.1. Kratownica z wymiarami i obci eniem
Przed rozpocz ciem pracy z programem nale y przygotowa dane tzn. przyj odpowiedni
ukad jednostek oraz umiejscowi analizowan konstrukcj w ukadzie wsprz dnych i wyznaczy
w tym ukadzie wsprz dne charakterystycznych punktw.
W przypadku jednostek do programu wprowadza si wielko ci bez mian - to u ytkownik musi
ustali w jakich jednostkach pracuje. Dla wi kszo ci zagadnie analizy strukturalnej konstrukcji
najkorzystniejszym ukadem jest ukad Newton/milimetr/MegaPascal [N- mm- MPa].
Dla analizowanego zagadnienia przyjmijmy kartezja ski ukad wsprz dnych i wyznaczmy
wsprz dne w zw kratownicy patrz rysunek 1.2 (przed nawiasem numer punktu, w nawiasie
wsprz dne punktu).
y 5(250,500) 6(750,500) 7(1250,500)
1(0,0) 2(500,0) 3(1000,0) 4(1500,0)
Rys. 1.2. Analizowany model w przyj tym ukadzie wsprz dnych

Po przygotowaniu danych wst pnych mo emy uruchomi program ANSYS (patrz wst p) wpisuj c
do pola katalog roboczy (Working Directory) katalog uzgodniony z prowadz cym wiczenia, a
jako nazw projektu (Job Name) np. krata. Po uruchomieniu programu post pujemy zgodnie z
punktami omwionymi we wst pie. W przypadku ukadw pr towych jeden z punktw
(wygenerowanie modelu ci gego) jest pomijany poniewa w zagadnieniach pr towych przyjmuje
si , e ka dy pr t konstrukcji rzeczywistej jest jednym elementem.
Zadeklarujmy typ elementu, ktry u yjemy do dyskretyzacji modelu. W tym celu wybieramy z
menu gwnego: Preprocessor Element Type Add/Edit/Delete ...
Wciskamy Add ... dodaj element
Wybieramy Link elementy pr towe
Spo rd elementw pr towych

wybieramy pr towy dwuwymiarowy
2D spar 1 LINK1
Zatwierdzamy wybr elementu

wciskaj c OK
Zamykamy okno wyboru

typw elementw
przyciskiem Close
Kolejny krok to deklaracja staych rzeczywistych dla elementu pr towego dwuwymiarowego jest
to pole przekroju poprzecznego. Pole przekroju pr tw analizowanej kratownicy wynosi A = 2020
= 400 mm2. Pola przekroju poprzecznego wprowadzamy, wybieraj c z menu gwnego:
Preprocessor Real Constants Add/Edit/Delete ...
13
Wciskamy Add ... dodaj sta
Ustalamy dla jakiego elementu mamy doda sta

w tym konkretnym wypadku mamy tylko jeden
rodzaj elementu (LINK 1) tak wiec nie mamy
wyboru
Zatwierdzamy wybr wciskaj c OK
Wpisujemy warto pola przekroju poprzecznego

A = 400 mm2 wpisujemy tylko liczb 400
Zatwierdzamy wprowadzone dane wciskaj c OK
Zamykamy okno wyboru

staych rzeczywistych
przyciskiem Close
Nast pnie wprowadzamy wasno ci materiaowe: modu Younga E = 2105 MPa i liczb Poissona
= 0.3. W tym celu wybieramy z menu gwnego: Preprocessor Material Props Material
Models...

Z powy szego okna z jego prawej cz ci poprzez dwukrotne klikni cia wybieramy kolejno
Structural Linear Elastic Isotropic, co oznacza, e wprowadzane wielko ci materiaowe
odpowiadaj modelowi materiau liniowego, spr ystego i izotropowego. Po dokonaniu
powy szego wyboru na ekranie pojawia si okno, do ktrego musimy wpisa odpowiednie warto ci
liczbowe.
Modu Young E = 2105 MPa wpisujemy 2e5
Liczba Poissona = 0.3 wpisujemy 0.3
UWAGA !
separatorem liczb dziesi tnych jest kropka
Zatwierdzamy wprowadzone dane przyciskiem OK
Zamykamy okno definicji modelu materiaowego

komend Exit z menu Material
15
Po wprowadzeniu danych liczbowych mo na rozpocz kreowanie geometrii i siatki elementw.

Najpierw wprowadzamy w zy, ktrych wsprz dne pokrywaj si z punktami w zowymi
kratownicy (rys.1.2), a nast pnie tworzymy elementy pomi dzy odpowiednimi w zami.
W zy wprowadzamy, wybieraj c z menu gwnego: Preprocessor Modeling Create
Nodes In Active CS ...
wpisujemy numer w za
wpisujemy wsprz dn X w za
wpisujemy wsprz dn Y w za
wciskamy Apply, aby

zatwierdzi wpisane dane i
pozosta w oknie wprowadzania
wsprz dnych w zw
wpisujemy kolejny numer w za
wciskamy Apply, aby

zatwierdzi wpisane dane i
pozosta w oknie wprowadzania
wsprz dnych w zw
Czynno powy sz powtarzamy tyle razy ile w zw musimy wprowadzi dla du ej ilo ci
w zw mo na wykona operacj kopiowania (operacja ta b dzie wykorzystana i wyja niona w
wiczeniu 2). Po wprowadzeniu wsprz dnych ostatniego w za dane zatwierdzamy przyciskiem
OK (patrz poni ej) - okno wprowadzania danych zamyka si .
wpisujemy ostatni numer w za
wciskamy OK aby zatwierdzi

wpisane dane i zamkn okno
wprowadzania wsprz dnych
w zw
Na bazie podanych w zw tworzymy elementy pomi dzy odpowiednimi w zami. Wybieramy z

menu gwnego: Preprocessor Modeling Create Elements Auto Numbered Thru
Nodes ...

przyciskiem Apply
zatwierdzamy wybrane w zy
pomi dzy ktrymi ma powsta
element
przyciskiem OK ko czymy
wprowadzanie elementw
Po ukazaniu si na ekranie powy szego okna wskazujemy (najecha na odpowiedni w ze kursorem

i klikn lewym przyciskiem myszy) dwa w zy, pomi dzy ktrymi ma powsta element, a
nast pnie wciskamy przycisk Apply. Powy sz czynno powtarzamy a do momentu utworzenia
ostatniego elementu. Po wprowadzeniu wszystkich elementw wciskamy przycisk OK. Na ekranie
graficznym pojawia si ksztat modelu kratownicy.
Model dyskretny jest ju gotowy. Aby nie straci wprowadzonych danych, zapisujemy je poprzez
klikni cie przycisku SAVE_DB w pasku narz dziowym.
17
SAVE_DB zapisz dane
Nast pnie przyst pujemy do zadania warunkw brzegowych. W naszym modelu warunki brzegowe
realizujemy poprzez odebranie mo liwo ci przemieszcze poziomych i pionowych w zom 1 i 4.
Odebranie przemieszcze oznacza w praktyce zadanie przemieszcze o warto ciach zerowych.
Czynno t wykonujemy wybieraj c z menu gwnego: Solution Define Loads Apply
Structural Displacement On Nodes
Wskazujemy kursorem myszy

w zy , w ktrych chcemy zada
warunki brzegowe
Zatwierdzamy wybr
przyciskiem OK
Wybieramy All DOF

wszystkie stopnie swobody
Wpisujemy 0 lub pozostawiamy

puste pole (program domy lnie
przyjmuje 0).
Je eli odbieramy przemieszczenie,
to nadajemy mu warto 0.
Zatwierdzamy wciskaj c OK
Teraz mo emy obci y kratownic . Przykadamy siy skupione w w zach 2 i 3, wybieraj c z

menu gwnego: Solution Define Loads Apply Structural Force/Moment On Nodes

Wskazujemy w zy, w
ktrych chcemy zada
obci enie
Zatwierdzamy wybr
wciskaj c przycisk OK
Wybieramy rodzaj obci enia FY sia

skupiona w kierunku osi Y
Wpisujemy warto obci enia. Znak

minus oznacza, e sia dziaa
przeciwnie do zwrotu osi Y
Zatwierdzamy, wciskaj c OK
W celu przeprowadzenia oblicze z menu gwnego (drzewa komend) wybieramy Solution

Solve Current LS. Na ekranie pojawia si okno informacyjne o statusie prowadzonego
rozwi zania oraz okno startu oblicze , ktre zamykamy wciskaj c przycisk OK. Po zako czeniu
oblicze na ekranie pojawia si okno informacyjne, mwi ce o ich zako czeniu, ktre zamykamy
wciskaj c Close.
Teraz mo emy przej do ogl dania wynikw. Analizowan kratownic mo na ogl da w postaci
linii (jak do tej pory) lub z w czon opcj uwzgl dniania staych rzeczywistych. Aby w czy t
opcj wybieramy: Utility Menu PlotCtrls Style Size and Shape...
19
Zaznaczamy (ustawiamy na On) opcj

bazuj na staych rzeczywistych podczas
wy wietlania elementw
Wpisujemy wspczynnik skali np. 1
Na ekranie graficznym po wydaniu komendy narysowania elementw (Utility Menu Plot

Elements) pojawi si nast puj cy widok
W celu wygenerowania mapy przemieszcze wybieramy z menu: Main Menu General Postproc
Plot Results Contour Plot Nodal Solu ...

Wybieramy rodzaj wynikw

rozwi zanie w w zach
Nodal Solution
DOF Solution rozwi zanie w

przemieszczeniach
Wskazujemy konkretne przemieszczenia

jakie chcemy zobaczy np.
przemieszczenia wszystkich punktw
konstrukcji w kierunku osi Z
Z - Component of displacement
Zatwierdzamy, wciskaj c OK
Po dokonanym wy ej wyborze rodzaju wynikw do analizy, na ekranie pojawia si barwna mapa

odksztace przemieszcze w zw kratownicy. Legenda w dole ekranu informuje o liczbowej
warto ci tych przemieszcze w przyj tej na wst pie jednostce dugo ci tutaj milimetr.
21
Napr enia osiowe w elementach pr towych typu LINK nie s opcj standardow programu.
Aby zobaczy warto ci napr e osiowych oraz si osiowych w elementach pr towych musimy je
najpierw zdefiniowa . W tym celu wykonujemy nast puj ce polecenie, wybieraj c z menu
gwnego: General Postproc Element Table Define Table...
Wciskamy Add... w celu

dodania nowej wielko ci
(napr enia osiowe)
Dodajemy wasny opis ustawianych

wynikw np. axialstress
Wybieramy By sequence num
Wybieramy komponent LS
Dopisujemy 1 aby w okienku

byo LS, 1 jest to parametr
definiowany dla ka dego
elementu. Dla elementu
pr towego LINK 1 ten
parametr definiuje wa nie
napr enia osiowe
W powy szym oknie wciskamy Apply, a nast pnie definiujemy kolejn wielko (siy
osiowe). Wprowadzamy wasny opis np. axialforces, z lewego okna wybieramy rwnie By
sequence num, a z prawego komponent SMISC i uzupeniamy go o parametr 1, tak aby w okienku
pojawi si napis SMISC, 1. Dla ka dego elementu wybrany komponent i jego parametr oznacza co
innego, mo na to sprawdzi w dokumentacji programu dotycz cej konkretnego elementu
sko czonego. Dokumentacj mo na otworzy klikaj c na przycisk HELP, a nast pnie wyszukuj c
opis elementu w oknie Search/Wyszukaj. W bie cym przykadzie wpisujmy nazw elementu -
LINK1 i w wy wietlonym jego opisie odnajdujemy tablic o nazwie LINK1 Item and Sequence
Numbers, wyja niaj c opisan powy ej procedur definiowania wynikw opcjonalnych.
Po zdefiniowaniu ostatniej wielko ci wciskamy OK zamiast Apply, na ekranie pojawia si okno z
informacj o zdefiniowanych wielko ciach.

Wciskamy Close aby zamkn

okno definicji obliczanych
wielko ci
Napr enia osiowe w pr tach kratownicy w postaci barwnej mapy ogl damy po wybraniu z
menu gwnego: General Postproc Element Table Plot Elem Table ...
Wybieramy wcze niej zdefiniowan

wielko korzystaj c z wprowadzonych
opisw np. axialstr aby zobaczy
napr enia osioweLS1
Wciskamy OK w celu
zatwierdzenia wyboru
Na ekranie pojawia si nast puj ca mapa napr e :
23
Analizuj c warto ci napr e otrzymane w wyniku oblicze wida , e kratownica jest sabo
wyt ona. Maksymalne warto ci napr e wynosz max = 27 MPa i s znacznie mniejsze od
napr e dopuszczalnych dla zwykej stali konstrukcyjnej St3 (fd = 195 MPa) wg PN-90/B-03200.
Tak wi c kratownica ta mo e zosta przekonstruowana poprzez np.. zmian przekroju
poprzecznego pr tw. Mo na te zwi kszy warto siy obci aj cej i wykona powtrne
obliczenia dla nowych warto ci.
Program zamykamy, wybieraj c przycisk Quit z paska narz dziowego, a nast pnie
wciskaj c OK.

wiczenie 2:
Wyznaczy napr enia w pr tach kratownicy przestrzennej przedstawionej na

rysunku 2.1. W kratownicy u yto dwu rodzajw pr tw: typ 1 (rys.2.1 gruba linia) o
przekroju kwadratowym 20 20 mm, oraz typ 2 (rys.2.1 cienka linia) o przekroju
kwadratowym 15 15 mm.
Dane: E = 2105 MPa, = 0.3, l = 500 mm, P = 10000 N.
l/2
P
l
Rys. 2.1. Wymiary i obci enie kratownicy
Dla analizowanego zagadnienia przyj to kartezja ski ukad wsprz dnych i wyznaczono w tym
ukadzie wsprz dne w zw kratownicy (patrz rysunek 2.2). Przed nawiasem oznaczono numer
punktu, w nawiasie wsprz dne punktu.
y
3(0,500,0)
6(0,500,500)
9(0,500,1000) 1(-250,0,0) x
2(250,0,0)
4(-250,0,500)
5(250,0,500)
7(-250,0,1000)
8(250,0,1000)
z 10(0,0,1500)
Rys. 2.2. Analizowany model w przyj tym ukadzie wsprz dnych
Uruchamiamy program ANSYS, podaj c jako nazw projektu np. krata3d i rozpoczynamy
modelowanie od wyboru typu elementu. Z menu gwnego wybieramy: Preprocessor Element
25
Type Add/Edit/Delete ... po ukazaniu si okna wybieramy przycisk Add, a w nast pnym oknie
wybieramy element LINK 8.
Deklarujemy dwie stae rzeczywiste, poniewa w kratownicy s pr ty o dwch r nych polach

przekrojw. Z menu gwnego wybieramy: Preprocessor Real Constants Add/Edit/Delete ...,
dwukrotnie powtarzaj c operacj zadawania staych - jak w wiczeniu 1 dla kratownicy paskiej,
wprowadzamy odpowiednie pola przekrojw pr tw kratownicy A1 = 400 mm2 i A2 = 225 mm2.
Kolejny krok to wprowadzenie wasno ci materiaowych (modu Younga i liczba Poissona)
post pujemy identycznie jak w wiczeniu 1.
Rozpocznijmy wprowadzanie w zw od w zw 1, 2 i 3 czyli w zw le cych w paszczy nie xy.
W zy wprowadzamy poprzez podanie ich wprz dnych identycznie jak w wiczeniu 1 (patrz
strona 15). Poniewa kratownica jest przestrzenna, wi c ustawiamy widok izometryczny w tym
celu wybieramy z menu: Utility Menu PlotCtrls Pan,Zoom,Rotate ... b d korzystamy z okna
operacji na grafice.
Wciskamy Iso w celu

ustawienia widoku
izometrycznego
Zamykamy przyciskiem Close okienko Pan, Zoom, Rotate ...

W wielu przypadkach dobrze jest mie to okno pod r k , wtedy
zostawiamy je na ekranie nie zamykaj c go nie przeszkadza
to w dalszej pracy.
Kolejne w zy generujemy kopiuj c ju istniej ce. W tym celu wybierzmy z menu gwnego
Preprocessor Modelling Copy Nodes Copy.

Wciskamy przycisk Pick All poniewa chcemy skopiowa

wszystkie w zy
Wpisujemy 3 poniewa wraz z oryginaem maja by trzy

kopie/zestawy wybranych w zw
Wpisujemy 500
kopiuj co 500 w
kierunku osi z
Wciskamy OK w celu zatwierdzenia
Na ekranie pojawi si 9 w zw
Ostatni w ze 10 wprowadzimy wpisuj c bezpo rednio jego wsprz dne. W tym celu post pmy jak
w wiczeniu 1 tj. z menu gwnego wybieramy: Preprocessor Modeling Create Nodes
In Active CS ...
27
wpisujemy numer w za
wpisujemy wsprz dn X
w za
wpisujemy wsprz dn Y
w za
wpisujemy wsprz dn Z
w za
wciskamy OK aby
zatwierdzi wpisane dane
Maj c w zy mo emy tworzy elementy pomi dzy nimi. W analizowanej kratownicy mamy pr ty o
r nych przekrojach poprzecznych, ktre w modelu MES b d elementami o r nych staych
rzeczywistych. Najpierw definiujemy atrybuty dla elementw, ktre chcemy stworzy . Wybieramy
z menu gwnego: Preprocessor Meshing Mesh Attributes Default Attribs
Wybieramy 1 wybieramy pierwsz

sta rzeczywist czyli przekrj
A1 = 400 mm2
Wciskamy OK aby zatwierdzi

wpisane dane
Wykonuj c powy sz operacj zadeklarowali my, e wszystkie nowo tworzone elementy b d

mie wasno ci materiaowe takie jak zadeklarowany materia 1 i stae rzeczywiste takie jak
zadeklarowana staa rzeczywista nr 1. Informacje o aktualnie obowi zuj cych atrybutach dla
elementw mo na znale pod oknem graficznym (napisy: mat=1; real=1; type=1; esys=0), gdzie
skrt mat oznacza materia; real sta rzeczywist ; type typ elementu i esys przyj ty ukad
wsprz dnych (warto 0 to kartezja ski ukad wsprz dnych).
Generujemy elementy jak w wiczeniu 1 (strony 16,17), ale tylko te, ktre maj mie przekrj
400mm2. Po wprowadzeniu tych elementw okno graficzne powinno wygl da nast puj co:

Przed wprowadzeniem elementw o staej rzeczywistej nr 2 zdefiniujmy atrybuty

wybieraj c z menu gwnego: Preprocessor Meshing Mesh Attributes Default Attribs
Wybieramy 2 wybieramy drug sta

rzeczywist czyli przekrj A2 = 225 mm2

wpisane dane
Teraz wprowadzane elementy b d miay przypisan sta rzeczywist 2 czyli przekrj 225
2
mm . Wprowadzamy elementy pomi dzy w zami identycznie jak poprzednio, a nast pnie
w czamy opcj pokazywania elementw z uwzgl dniania staych rzeczywistych. Aby w czy t
opcj wybieramy: Utility Menu PlotCtrls Style Size and Shape Ustawiamy Display of
element na warto On, a w oknie Real constant multiplier (wpczynnik skali) wpisujemy 1.
Zatwierdzamy wciskaj c OK. Na ekranie graficznym powinni my uzyska nast puj cy widok:
29
Mo na zr nicowa kolory wy wietlanych elementw w zale no ci od przyj tych staych

rzeczywistych (pola przekrojw). Wybieramy z menu: Utility Menu PlotCtrls Numbering
Wybieramy Real const num numeruj

stae rzeczywiste
Wybieramy Colors only numeruj

pokazuj c inne kolory dla innych
staych
Zatwierdzamy ustawienia wciskaj c

OK
W oknie graficznym pojawia si kratownica w dwu kolorach jak poni ej:

w zy, ktrym
zadamy brak
przemieszcze
w ze, w ktrym
przyo ymy si
Teraz mamy pewno , e nasz model ma pr ty o prawidowo okre lonych przekrojach, czyli
r nych staych rzeczywistych. Gdy na ekranie wszystkie pr ty maja jeden kolor to oznacza, e
zosta popeniony b d.
Przyst pmy do zadania warunkw brzegowych musimy odebra wszystkie mo liwe
przemieszczenia (All DOF) w w zach 1, 2 i 3 czynno t wykonujemy identycznie jak w
wiczeniu 1 (str. 18). Identycznie jak w poprzednim wiczeniu (str. 19) zadajemy rwnie
obci enia, poprzez przyo enie siy o warto ci 10000N w w le 10 (zwrot siy wzgl dem
przyj tego ukadu wsprz dnych, uwzgl dniamy podaj c odpowiedni znak + lub -). Po zadaniu
warunkw brzegowych i obci e w oknie graficznym powinni my zobaczy nast puj cy obraz:
Mamy gotowy model MES, a wi c przeprowad my obliczenia wybieraj c z menu gwnego

Solution Current LS i dalej post puj c jak w wiczeniu 1 (str. 19).
Mo e zdarzy si , e podczas oblicze wyst pi jaki b d, nale y wtedy sprawdzi czy
poprawnie wprowadzili my wszystkie wielko ci takie jak stae rzeczywiste i wasno ci
materiaowe, nale y sprawdzi czy podali my dobr warto siy i poprawnie podparli my nasz
31
kratownice. Nale y rwnie sprawdzi czy nasza kratownica nie jest mechanizmem (je eli
wprowadzono wszystkie pr ty zgodnie z rysunkiem 2.2 to na pewno nie jest mechanizmem). Je eli
wszystko jest poprawnie wprowadzone, a nadal nie mo emy wykona oblicze , to w wypadku
elementw pr towych dobrze jest sprbowa ustawi inny solver, wybieraj c zamiast domy lnej
metody, metod frontal direct. Inny solver ustawiamy, wybieraj c z drzewa komend Solution
Analysis Type Soln Controls. Otwieramy zakadk Soln Options i wybieramy odpowiedni
solwer jak na rysunko poni ej.
Wybieramy solver typu Frontal direct
Zatwierdzamy ustawienia wciskaj c OK
Powtarzamy obliczenia wybieraj c z menu gwnego Solution Current LS i dalej jak

poprzednio.
Zobaczmy map napr e osiowych w pr tach. Jak wiadomo z poprzedniego wiczenia musimy
najpierw zdefiniowa odpowiednie wielko ci. Wybieramy z menu gwnego: General Postproc
Element Table Define Table, wciskamy Add, nast pnie wypeniamy okno jak pokazano poni ej
Wybieramy By sequence num
Wybieramy komponent LS
Dopisujemy 1 aby w okienku

byo LS, 1 jest to parametr
definiowany dla ka dego
elementu. Dla elementu
LINK 8 ten parametr definiuje
wa nie napr enia osiowe
Wciskamy OK

W nast pnym oknie (okno definicji obliczanych wielko ci) wciskamy Close aby je zamkn .
Aby obejrze napr enia osiowe w pr tach kratownicy w postaci barwnej mapy, wybieramy z
menu: Main Menu General Postproc Element Table Plot Elem Table ...
Wybieramy zdefiniowan wielko LS1
Na ekranie pojawia si mapa napr e :
Na powy szym rysunku niektre pr ty pokrywaj si . W dosy atwy sposb mo na obraca i

przesuwa obiekt w oknie graficznym u ywaj c przycisku Ctrl na klawiaturze przy jednoczesnym
przesuwaniu kursora myszy po ekranie z wci ni tym lewym przyciskiem myszy do przesuwania lub
z prawym przyciskiem do obrotw.
Jak wida na powy szym rysunku, maksymalne napr enia maj charakter rozci gaj cy, wynosz
max = 50 MPa i wyst puj w grnym poziomym pr cie przy podporze. Nad pr tem tym znajduje
si znaczek MX, wska nik programu ANSYS lokalizacji maksymalnej warto ci aktualnie
wy wietlanego rodzaju rozwi zania. Warto napr e maksymalnych jest znacznie mniejsza od
napr e dopuszczalnych dla stali St3, tak wi c mo emy zwi kszy obci enie lub zmniejszy
przekrj poprzeczny pr tw i wykona ponowne obliczenia.
33
2
Ukady belkowe ramy
wiczenie 3:
Wyznaczy przemieszczenia i napr enia w ramie przedstawionej na rysunku

3.1. Rama zamurowana jest w podo u, ukad belek jak na rysunku, wymiary podane
do linii rodkowych. Wszystkie belki ramy maj jednakowy przekrj prostok tny 20
40 mm, wykonane s ze stali o nast puj cych danych: E = 2105 MPa i = 0.3.
Dane: l = 500 mm, P = 5000 N.
l
P
l/2
2l
Rys. 3.1. Rama z wymiarami i obci eniem
Przyjmujemy kartezja ski ukad wsprz dnych i umieszczamy w nim nasz ram (lini
rodkow ) rys. 3.2. Dla charakterystycznych punktw wyznaczamy wsprz dne w ukadzie
XYZ. y
9(250,1000,0)
5(0,1000,0) 6(500,1000,0)
3(0,500,0) 4(500,500,0)
1(0,0,0) 2(500,0,0)
x
z 7(0,0,500) 8(500,0,500)
Rys. 3.2. Linie rodkowe ramy w przyj tym ukadzie wsprz dnych

Uruchamiamy program ANSYS wpisuj c nazw projektu np. rama. Deklarujemy typ
elementw jaki b dziemy wykorzystywa do dyskretyzacji modelu ci gego. Wybieramy element o
nazwie BEAM4 element belkowy przestrzenny dwuw zowy, o sze ciu stopniach swobody w
ka dym w le (przemieszczenia w trzech prostopadych kierunkach i obroty dookoa trzech
prostopadych osi). Deklaracj elementu wykonujemy post puj c jak w poprzednich wiczeniach
wykorzystuj c komend Preprocessor Element Type Add/Edit/Delete ... i wybieraj c z
biblioteki elementw element z grupy Beam, opisany jako 3D elastic 4 (jak na rys. poni ej).
Wybrany element wymaga zdefiniowania nast puj cych staych rzeczywistych: pole przekroju
poprzecznego belki, momenty bezwadno ci wzgl dem dwu prostopadych osi, szeroko i
wysoko przekroju, opcjonalnie mo na poda k t definiuj cy orientacj przekroju wzgl dem osi x.
Stae rzeczywiste dodajemy jak poprzednio, korzystaj c z komendy: Preprocessor Real
Constants Add/Edit/Delete .... W celu zdefiniowania ww. staych rzeczywistych musimy
wypeni pola w poni szym oknie.
Wpisujemy pole przekroju
Wpisujemy moment bezwadno ci wzgl dem

osi Z (IZZ jak na rysunku przekroju poni ej)
Wpisujemy moment bezwadno ci wzgl dem
osi Y (IYY jak na rysunku przekroju poni ej)
Wpisujemy wysoko przekroju (TKZ)
Wpisujemy szeroko przekroju (TKY)
Zatwierdzamy dane wciskaj c OK
IZZ
IYY
TKZ
TKY
Kolejny krok to definicja wasno ci materiaowych, takich jak modu Younga i liczba Poissona.
Ww. wielko ci wprowadzamy wybieraj c z menu gwnego: Preprocessor Material Props
35
Material Models..., dalej post puj c jak w poprzednich wiczeniach tj. z okna, ktre pojawi si na
ekranie z prawej kolumny wybieramy rodzaj materiau: Structural-Linear-Elastic-Isotropic,
wpisujemy warto ci moduu Younga i liczby Poissona, zatwierdzamy wprowadzone dane wciskaj c
OK i zamykamy okno definicji wasno ci materiaowych.
Kolejny krok to wprowadzenie geometrii modelu. Model geometryczny to linie proste
przedstawione na rysunku 3.2. Wprowad my charakterystyczne punkty konstrukcji. Wybieramy z
menu gwnego: Preprocessor Modeling Create KeyPoints In Active CS ...
Korzystaj c nast pnie z poni szego okienka wprowadzamy punkty kluczowe.
Wpisujemy numer punktu kluczowego. Wpisujemy wsprz dn X
UWAGA : je eli pole to pozostawimy
puste to program sam przyjmie kolejny Wpisujemy wsprz dn Y
najmniejszy numer
Wpisujemy wsprz dn Z
Wciskamy Apply gdy chcemy wprowadza kolejne punkty lub

OK gdy nasz wprowadzony punkt jest ostatni.
Ustawiamy widok izometryczny w tym celu wybieramy z menu: Utility Menu PlotCtrls
Pan,Zoom,Rotate ... Na ekranie pokazuje si okno, z ktrego wybieramy przycisk ISO. Podobny
efekt uzyskamy wskazuj c ikon ISO na pionowym pasku po prawej stronie okna graficznego.
Ostatecznie na ekranie pojawi si punkty kluczowe jak na rysunku poni ej.
Wygenerowane punkty czymy liniami. Wybieramy z menu gwnego: Preprocessor Modeling

Create Lines Lines Straight Line. Na ekranie pojawia si okno trybu wskazywania.
Kursorem myszy wskazujemy i zatwierdzamy poprzez klikni cie lewego przycisku, pocz tkowy, a
nast pnie ko cowy punkt linii powstaje linia. Czynno t powtarzamy a wygenerujemy

wszystkie niezb dne linie. Gdy mamy ju wszystkie linie zamykamy okno przedstawione poni ej
wciskaj c OK
Zaznaczenie
Odznaczanie
Ilo wskazanych
Numer ostatnio wskazanego punktu
Wykorzystuj c t cz okna mo na
wybra punkty wpisuj c ich numery
Po wprowadzeniu wszystkich linii powinni my otrzyma na ekranie nast puj cy obraz.
Przed podziaem na elementy powinni my zdefiniowa atrybuty elementw jakie maja si tworzy ,
mo emy zrobi to globalnie lub dla wybranych czy te wszystkich linii. W tym wypadku mamy
tylko jeden rodzaj elementu, jedn sta rzeczywist i jeden rodzaj materiau i w zwi zku z tym,
deklaracja atrybutw nie jest konieczna. Dla porz dku zdefiniujmy atrybuty w sposb globalny dla
wszystkich nowo powstaych elementw, w tym celu wybieramy z drzewa komend: Preprocessor
Meshing Mesh Atributes Default Atribs na ekranie pojawi si okno (jak na rysunku poni ej),
w ktrym mo na ustawi nast puj ce atrybuty: typ elementu jaki ma si tworzy , numer
zdefiniowanego materiau, numer staej rzeczywistej. Nie zmieniaj c ustawie zatwierdzamy i
zamykamy okienko wciskaj c OK.
37
Typ elementu
Numer materiau wasno ci

materiaowych
Numer staych rzeczywistych
Numer ukadu wsprz dnych:

0 kartezja ski,
1 walcowy,
2 kulisty
Teraz mo emy przyst pi do dyskretyzacji podziau przygotowanej geometrii na

elementy. Mo emy sami zdefiniowa wielko oraz g sto i sposb rozo enia elementw jakie
maj si utworzy . Mo emy rwnie przyj podzia domy lny, co dla tego typu elementu daje
dobre wyniki tak wi c przyst pujemy do operacji podziau linii na elementy, w tym celu
wybieramy z drzewa komend: Preprocessor Meshing Mesh Lines. Na ekranie pojawia si
okno trybu wskazywania, wybieramy wszystkie linie wciskaj c Pick All wszystkie linie zostaj
podzielone na elementy belkowe, a okno trybu wskazywania zamyka si automatycznie.
Aby zobaczy uo enie elementw w przestrzeni w czamy opcj uwzgl dniania staych
rzeczywistych przy pokazywaniu elementw. Wybieramy z menu Utility Menu PlotCtrls
Style Size and Shape. Na ekranie pojawi si okno, w ktrym ustawiamy Display of element
shapes based on real constant descripcions na On oraz w oknie SCALE Real constant multiplier
wpisujemy warto przeskalowania rwn 1. Ustawienia zatwierdzamy wciskaj c OK, a w oknie
graficznym pokazuje si nast puj cy obraz:
Analizuj c powy szy rysunek atwo zauwa y , e powstae elementy belkowe s uo one
tak, jak w rzeczywistej konstrukcji rozpatrywanej ramy (rys. 3.1).
Przechodzimy do zadania warunkw brzegowych odbieramy mo liwo przemieszcze

w zom pokrywaj cym si z punktami 1,2,7,8 (rys. 3.2). Wybieramy z drzewa komend: Solution
Define Loads Apply Structural Displacement On Nodes, na ekranie pojawia si okno
trybu wskazywania, wskazujemy odpowiednie w zy i zatwierdzamy wybr przyciskiem OK.
Powoduje to otwarcie kolejnego okna, w ktrym wybieramy All DOF wszystkie stopnie swobody
(utwierdzenie) i zatwierdzamy OK. Na ekranie pojawi si oznaczenia przyj tych warunkw
brzegowych jak na poni szym rysunku.
Wprowadzamy obci enia tzn. przykadamy si skupion w w le pokrywaj cym si z

punktem 9 (rys. 3.2). Wybieramy z menu: Solution Define Loads Apply Structural
Force/Moment On Nodes, wskazujemy odpowiedni w ze co zatwierdzamy przyciskiem OK. W
nast pnym oknie wybieramy si FZ, wpisujemy warto 5000 i zatwierdzamy przyciskiem OK. W
oknie graficznym pojawi si oznaczenie siy w postaci czerwonej strzaki (patrz poni ej).
39
Wykonajmy obliczenia. Wybieramy z menu gwnego: Solution Solve Current LS. Na

ekranie pojawia si okno, ktre zamykamy z potwierdzeniem wciskaj c przycisk OK. Po
zako czeniu oblicze przez program, na ekranie pojawia si okno informacyjne, mwi ce o
zako czeniu oblicze . Zamykamy je przyciskiem Close. Je eli tak si nie stanie tzn. e nasz model
dyskretny nie zosta poprawnie zbudowany lub nie jest odpowiednio podparty. Nale y sprawdzi ,
czy wszystko zostao wprowadzone poprawnie, usun b dy i ponowi obliczenia.
Po poprawnym zako czeniu oblicze mo emy przej do Postprocesora w celu obejrzenia
otrzymanych wynikw. Mo emy ogl da wyniki na kilka sposobw. Jeden z nich przedstawiony w
poprzednim wiczeniu, polega na wybraniu z menu gwnego: General Postproc Plot Results
Contour Plot Nodal Solu. Wwczas na ekranie pojawia si okno (str. 20), w ktrym mo emy
wybra rodzaj wynikw, ktre chcemy ogl da . Przemieszczenia wybieramy grup DOF Solution
w lewej kolumnie, a w prawej przemieszczenia w wybranym kierunku lub obroty wzgl dem
wybranych osi. Napr enia wybieramy grup Stress w lewej kolumnie, a w prawej rodzaj
napr e jakie chcemy ogl da . Dla elementu BEAM4 przykadowo mo emy wybra :
X-direction SX napr enia osiowe, wzdu osi elementu,
von Mises SEQV napr enia zredukowane wg hipotezy Hubera Milesa.
Je eli wybierzemy przemieszczenia w kierunku osi Z (DOF Solution Translation UZ) na ekranie
powinni my zobaczy nast puj cy obraz (mapa przemieszcze w zowych):
Je eli natomiast wybierzemy napr enia zredukowane wg hipotezy Hubera (Stress von Mises) na
ekranie powinni my zobaczy nast puj cy obraz (mapa napr e zredukowanych):

Wyniki z MES otrzymujemy w takich jednostkach w jakich wprowadzali my dane.

Poniewa dane wprowadzane byy w ukadzie [N, mm, MPa], to w takich jednostkach otrzymujemy
wyniki prowadzonych oblicze (przemieszczenia w [mm] i napr enia w [MPa])
Otrzymane warto ci napr e zredukowanych s do du e, wynosz 235 MPa. Je eli nasza
rama wykonana jest ze zwykej stali St3, dla ktrej napr enia dopuszczalne wynosz 200 MPa, to
przy zadanym obci eniu napr enia te s przekroczone. Nale y zatem nasz ram
przekonstruowa , zwi kszaj c pole przekroju belek. Mo na te ograniczy warto siy
obci aj cej, wyznaczaj c jej warto dopuszczaln przy zao eniu, e napr enia nie mog
przekroczy napr e dopuszczalnych. Poniewa analiz prowadzili my w zakresie spr ystym
(liniowym), to warto siy dopuszczalnej mo na obliczy z nast puj cej proporcji:
Sia obci aj ca P = 5000 N maksymalne napr enie zredukowane max = 235 MPa
Dopuszczalna sia obci aj ca Pdop = ? dopuszczalna warto napr e kr = 200 MPa
P k r 5000 200
Pdop = = = 4255
max 235
Tak wi c dla analizowanej ramy dopuszczalna warto siy obci aj cej wynosi Pdop = 4255N.
Innym, bardzo wygodnym sposobem ogl dania wynikw jest dost pny w programie
ANSYS specjalny Viewer. Wywoujemy go komend : General Postproc Results Viewer. Na
ekranie pojawia si okno, w ktrym wskazujemy plik z wynikami. W naszym przypadku b dzie to
plik o nazwie takiej jak zadali my na pocz tku zadania (rama) z rozszerzeniem *.rst. Otwiera si
du e okno graficzne z maym okienkiem przedstawionym i opisanym poni ej.
41
Poka model Okno wyboru/definicji wielko ci do prezentacji

Poka map zdefiniowanych wielko ci
Poka map zdefiniowanych wielko ci z Generowanie animacji

mo liwo ci odczytania warto ci
liczbowej we wskazanym punkcie
Aby obejrze napr enia zredukowane wg hipotezy Hubera- Misesa nale y wybra ustawienia jak
na poni szym rysunku i wcisn ikon poka map
Wybieramy Equivalent Stress napr enia zredukowane wg hipotezy Hubera
Wciskamy aby zobaczy barwn map napr e
Aby zamkn Viewer i przej z powrotem do okna standardowego z menu File wybieramy Exit.

wiczenie 4:
Zamodelowa i obliczy warto ci napr e i odksztace belki wspornikowej o

przekroju k townika przedstawionej i obci onej jak na rysunku 4.1. Do
modelowania wykorzysta element BEAM189. Przekrj poprzeczny belki okre li na
podstawie biblioteki przekrojw nie definiowa staych rzeczywistych.
Dane geometryczne i materiaowe: l = 1000 mm, a = 100 mm, b = 50 mm,
ha = 7 mm, hb = 4 mm, = 45o; E = 2105 MPa i = 0.3; obci enie: P = 1000 N.
A
b
hb
ha
A
P a
l
Rys. 4.1. Belka wspornikowa geometria, sposb podparcia i obci enia
Post pujemy analogicznie jak w poprzednich wiczeniach. Uruchamiamy program ANSYS

podaj c jako nazw zadania np. belka. Definiujemy element jaki b dziemy wykorzystywa . Z
drzewa komend wybieramy Preprocessor Element Type Add/Edit/Delete ..., dodajemy nowy
element, wybieraj c z biblioteki elementw element z grupy Beam opisany jako 3D 3 node 189 (jak
na rys. poni ej)
Definiujemy przekrj poprzeczny dla naszego elementu. W tym celu wybieramy z drzewa komend:
Preprocessor Section Beam Common Sections. Na ekranie pojawia si poni ej
przedstawione okno, ktre nale y wypeni danymi. Nale y wybra ksztat przekroju z po rd
dost pnych do wyboru, a nast pnie dla wybranego ksztatu poda warto ci wymiarowe zawarte w
danych geometrycznych, zgodnie z oznaczeniami na rysunku 4.1.
43
Wpisujemy wasn nazw opisuj c przekrj
Wybieramy ksztat naszego przekroju
Wybieramy charakterystyczny punk przekroju jako

punkt: obci enia, podparcia
Wpisujemy wymiary zgodne z rysunkiem 4.1
Zatwierdzamy wprowadzone dane i zamykamy okno
Kolejny krok to definicja wasno ci materiaowych, takich jak modu Younga i liczba
Poissona. Ww. wielko ci wprowadzamy wybieraj c z menu gwnego: Preprocessor Material
Props Material Models..., dalej post puj c jak w poprzednich wiczeniach.
Teraz mo emy przyst pi do generowania modelu geometrycznego, ktry w tym przypadku
jest bardzo prosty poniewa jest lini z jednym dodatkowym punktem. Wprowadzamy dwa punkty,
jeden w pocz tku ukadu wsprz dnych, a drugi le cy na osi x, o wsprz dnej x rwnej dugo ci
naszej belki. W celu odpowiedniego zorientowania przekroju w przestrzeni musimy wprowadzi
dodatkowy punkt, ktry wraz z pozostaymi dwoma stworzy paszczyzn , ktrej lad zaznaczony
jest lini przerywan na rysunku 4.1. Aby paszczyzna ta bya obrcona w stosunku do paszczyzny
xy pod k tem 45o, mierz c od osi y w kierunku osi z, nasz dodatkowy punk powinien mie np.
nast puj ce wsprz dne (0,100,100). Wszystkie trzy punkty wprowadzamy korzystaj c z komendy
ktr znajdziemy w drzewie komend: Preprocessor Modeling Create KeyPoints In
Active CS. Punkt pierwszy i drugi czymy ze sob . W ten sposb powstaje linia, ktra jest osi
naszej belki i przechodzi przez rodki ci ko ci wszystkich przekrojw (zgodnie z wyborem
podczas definiowania przekroju). Lini tworzymy u ywaj c komendy: Preprocessor Modeling
Create Lines Lines Straight Line.
Mamy ju gotow geometri naszego modelu, przed przyst pieniem do podziau na
elementy musimy zadeklarowa atrybuty dla nowo tworzonych elementw. Zadeklarujemy atrybuty
przypisuj c je do linii. W tym celu wybieramy z drzewa komend: Preprocessor Meshing Mesh
Atributes All Lines, na ekranie pojawia si okno jak poni ej. Po wprowadzeniu danych
zamykamy okno, a program przechodzi do trybu wskazywania i czeka a wska emy punkt
definiuj cy uo enie przekroju w przestrzeni wskazujemy trzeci zdefiniowany wcze niej przez
nas punkt i zatwierdzamy wybr wciskaj c OK.

Wybieramy materia
NIE wybieramy staej rzeczywistej
Wybieramy typ elementu
Wybieramy przekrj
Zaznaczamy, ustawiaj c na Yes,

poniewa musimy wskaza punkt,
ktry zorientuje nam w przestrzeni
usytuowanie przekroju
poprzecznego.
Zatwierdzamy i zamykamy niniejsze
okno wciskaj c OK
Przechodzimy do podziau na elementy. Definiujemy najpierw wielko (w tym wypadku

dugo ) elementw jakie maj powsta . Za my, e chcemy aby powstay elementy o dugo ci
100 mm. W tym celu wybieramy z menu gwnego: Preprocessor Meshing Size Cntrls
ManualSize Global Size. Na ekranie pojawia si nast puj ce okno:
Wpisujemy wielko elementu

(dugo )
Zatwierdzamy i zamykamy niniejsze

okno wciskaj c OK
Obecnie mo emy dokona podziau na elementy, w tym celu wybieramy z drzewa komend:
Preprocessor Meshing Mesh Lines. Na ekranie pojawia si okno trybu wskazywania,
wybieramy wszystkie linie wciskaj c Pick All. Wszystkie linie, w naszym wypadku jedna linia,
zostaj podzielone na elementy belkowe, a okno trybu wskazywania zamyka si automatycznie.
Aby zobaczy uo enie elementw w przestrzeni w czamy opcj uwzgl dniania staych
rzeczywistych przy wy wietlaniu elementw. Wybieramy z menu Utility Menu PlotCtrls
Style Size and Shap, na ekranie pojawi si okno, w ktrym ustawiamy Display of element shapes
based on real constant descripcions na On oraz w oknie SCALE Real constant multiplier wpisuj c
warto przeskalowania rwn 1. Ustawienia zatwierdzamy wciskaj c OK. W oknie graficznym po
obrceniu naszego modelu pokazuje si obraz jak na kolejnym rysunku.
Maj c model dyskretny mo emy zada warunki brzegowe oraz obci enia. Warunkiem
brzegowym jest utwierdzenie jednego z ko cw belki. Aby zrealizowa taki warunek brzegowy,
zadajemy warto ci zerowe dla wszystkich stopni swobody w w le le cym na jednym ko cu
naszego modelu. W tym celu wybieramy z menu: Solution Define Loads Apply Structural
Displacement On Nodes, na ekranie pojawia si okno trybu wskazywania. Wskazujemy
odpowiedni w ze i zatwierdzamy wybr przyciskiem OK, z kolejnego okna wybieramy All DOF
wszystkie stopnie swobody (utwierdzenie) i zatwierdzamy OK. Na ekranie pojawi si oznaczenia
przyj tych warunkw brzegowych jak na poni szym rysunku. Obci enie w postaci siy
przykadamy korzystaj c z komendy: Solution Define Loads Apply Structural
Force/Moment On Nodes, wskazujemy odpowiedni w ze, zatwierdzamy przyciskiem OK. W
45
nast pnym oknie wybieramy si FY, wpisujemy warto -1000 i zatwierdzamy przyciskiem OK.
W oknie graficznym pojawi si oznaczenie siy w postaci czerwonej strzaki (patrz poni ej).
Wykonajmy obliczenia. Wybieramy z menu gwnego: Solution Solve Current LS,

dalej post puj c identycznie jak w poprzednich wiczeniach.
Po poprawnym zako czeniu oblicze mo emy przej do Postprocesora w celu obejrzenia
otrzymanych wynikw. Wybraniu z menu gwnego: General Postproc Plot Results Contour
Plot Nodal Solu towarzyszy na ekranie pojawienie si okna (str.20), w ktrym wybieramy z
grupy Stress (lewa kolumna) rodzaj X-direction SX. Daje to na ekranie si nast puj c map
napr e :
Inne obliczone wielko ci ogl damy post puj c identycznie jak w poprzednim wiczeniu
(str. 45 i 46). Po ich analizie zamykamy program wybieraj c z menu narz dziowego QUIT.

3
Paskie continuum tarcze
wiczenie 5:
Wyznaczy wspczynnik koncentracji napr e w okolicach otworw dla

rozci ganej tarczy przedstawionej na rysunku 5.1.
Dane: E = 2105 MPa, = 0.3, p = 10 MPa
Rys. 5.1. Tarcza z wymiarami i obci eniem
Przed rozpocz ciem pracy nale y przygotowa sobie model z przyj tym ukadem
wsprz dnych i z wyznaczonymi wsprz dnymi charakterystycznych punktw. W metodzie
elementw sko czonych nale y wykorzystywa osie i paszczyzny symetrii konstrukcji
rzeczywistych. Dlatego te model obliczeniowy tarczy b dzie stanowi konstrukcji rzeczywistej.
Przyj ty model obliczeniowy z zaznaczonymi punktami charakterystycznymi (numer punktu i jego
wsprz dne w nawiasie) przedstawiono na rysunku 5.2.
Rys. 5.2. tarczy w przyj tym ukadzie wsprz dnych
47
Uruchamiamy program ANSYS wpisuj c nazw projektu np. tarcza.

Definiujemy typ elementu wybieraj c element paski 8 w zowy PLANE82. W tym celu
wybieramy z menu gwnego: Preprocessor Element Type Add/Edit/Delete ...
Wciskamy Add ... dodaj element
Wybieramy grup SOLID
Spo rd elementw typu SOLID

wybieramy QUAD 8node 82
kwadratowy o miow zowy
Zatwierdzamy wybr
wciskaj c OK
Elementy paskie w zale no ci od opcji ustawionej dla elementu mo na stosowa do

nast puj cych zagadnie :
- paski stan napr e (domy lnie) element nie wymaga adnych staych rzeczywistych grubo
elementu przyjmowana jest prze program jako jednostkowa;
- paski stan odksztace element nie wymaga adnych staych rzeczywistych grubo elementu
przyjmowana jest przez program jako jednostkowa;
- osiowa symetria;
- paski stan napr e z uwzgl dnieniem grubo ci wymagane jest podanie staej rzeczywistej
definiuj cej grubo elementu.
Wy ej wymienione opcje mo na ustawi podczas definicji elementu (patrz rysunki poni ej)
Wciskamy Options w celu

ustawienia opcji dla danego elementu

Wybieramy jedn z opcji:

- paski stan napr e
- osiowa symetria
- paski stan odksztace
- paski stan napr e z uwzgl dnieniem grubo ci
W naszym wypadku mo emy nic nie zmienia , poniewa nasze zagadnienie to zagadnienie
w paskim stanie napr enia jest to opcja domy lna.
Nast pnie wprowadzamy wasno ci materiaowe: modu Younga E = 2105 MPa i liczb
Poissona = 0.3. W tym celu wybieramy z menu gwnego: Preprocessor Material Props
Material Models...
Z powy szego okna z jego prawej cz ci poprzez dwukrotne klikni cia wybieramy kolejno
Structural Linear Elastic Isotropic co oznacza, e wprowadzane wielko ci materiaowe
odpowiadaj modelowi materiau liniowego, spr ystego i izotropowego. Po dokonaniu
powy szego wyboru na ekranie pojawia si okno, do ktrego musimy wpisa odpowiednie
warto ci.
49
Modu Young E = 2105 MPa wpisujemy 2e5
Liczba Poissona = 0.3 wpisujemy 0.3
UWAGA !
separatorem liczb dziesi tnych jest kropka
Zatwierdzamy wprowadzone dane przyciskiem OK
Zamykamy okno definicji modelu materiaowego

komend Exit z menu Material
Mo e
Mo emy teraz stworzy geometri modelu na podstawie rysunku 5.2. Narysujmy prostok t
o wymiarach 80 na 150. Z menu wybieramy: Preprocessor Modeling Create Areas
Rectangle By 2 Corners.
Wpisujemy wsprz dne jednego z

naro y prostok ta, ktry chcemy
utworzy
Wpisujemy szeroko prostok ta
Wpisujemy wysoko prostok ta
Wciskamy OK, eby zatwierdzi

Narysujmy dwa koa, ka de o promieniu 5 mm. Z menu wybieramy: Preprocessor

Modeling Create Areas Circle Solid Circle.
Wpisujemy wsprz dne rodka koa
Wpisujemy promie koa
Wciskamy OK, aby zatwierdzi
Powtarzamy czynno rysowania koa aby wprowadzi drugie koo o wsprz dnych rodka
koa x= 0, y =75 i promieniu 5 mm. Na ekranie pojawi si trzy obszary: prostok t i dwa kka.
Geometri tarczy otrzymamy poprzez odj cie k od prostok ta. W tym celu wybieramy z
menu: Preprocessor Modeling Operate Booleans Subtract Areas, program przejdzie
w tryb wskazywania, a na ekranie pojawi si okno wyboru. Jako pierwszy wskazujemy obszar
bazowy obszar, od ktrego b dziemy odejmowa , w naszym przypadku jest to prostok t.
Zatwierdzamy wskazany obiekt wciskaj c Apply w oknie wyboru, a nast pnie wskazujemy
obszary, ktre maj by odj te od prostok ta (odejmujemy dwa koa) i zatwierdzamy wciskaj c OK
w oknie wyboru. Podczas wskazywania dosy istotn rol odgrywa miejsce na ekranie, ktre
wskazujemy kursorem myszy. Poo enie ka dego elementu program identyfikuje z jego rodkiem
ci ko ci, tak wi c nale y wskazywa ka dy obiekt wskazuj c kursorem myszy na rodek ci ko ci
wybieranego obiektu. Poni ej przedstawiono obraz na ekranie przed i po operacji odejmowania.
W wyniku ostatniej operacji otrzymali my gotow geometri , ktr teraz musimy

zdyskretyzowa . Zanim dokonamy operacji podziau musimy zdefiniowa w jaki sposb chcemy
tego dokona . Przyjmijmy e wielko bokw powstaj cych elementw ma wynosi okoo 10 mm
natomiast w pobli u otworw maj powstawa elementy mniejsze np. o wymiarach bokw 1 mm.
Wy ej opisany sposb definicji sposobu podziau mo emy wykona na dwa sposoby:
- wybieraj c odpowiednie komendy z drzewa komend najpierw definiuj ce globaln wielko
elementw (Preprocessor Meshing Size Cntrls Manual Size Global Size), a
51
nast pnie definiuj c inn , mniejsz wielko elementw wok wskazanych punktw
(Preprocessor Meshing Size Cntrls Manual Size Keypoints Picked KPs);
- wybieraj c okno z narz dziami do dyskretyzacji (Preprocessor Meshing Mesh Tools)
Wybierzmy drugi sposb wykonania podziau. W tym celu otwieramy okno z narz dziami do
dyskretyzacji: Preprocessor Meshing Mesh Tools . Najpierw definiujemy globaln wielko
elementw w tym celu w sekcji Size Controls wciskamy przycisk Set przy napisie Global i w
nowo otwartym oknie (patrz poni ej) ustawiamy globaln wielko elementw na 10 i
zatwierdzamy wciskaj c OK.
Nast pnie, w tej samej sekcji wciskamy przycisk Set przy napisie Keypoints, program przechodzi
do trybu wskazywania, wskazujemy punkty w okolicach otworw (w modelu s po trzy punkty
wok ka dego otworu) i zatwierdzamy wciskaj c OK w oknie trybu wskazywania, na ekranie
pojawia si kolejne okno (patrz poni ej), w ktrym wpisujemy wielko elementw w pobli y
wcze niej wybranych punktw, wpisane dane zatwierdzamy wciskaj c OK.
Teraz przest pujemy do wygenerowania siatki. W oknie z narz dziami do podziau (MeshTools) w
czwartej sekcji przy napisie Mesh wybieramy Areas i wciskamy przycisk Mesh, program
przechodzi do trybu wskazywania, wskazujemy obszar, ktry chcemy zdyskretyzowa i swj wybr
zatwierdzamy wciskaj c OK w oknie trybu wskazywania. Na ekranie pojawi si siatka elementw
taka jak na rysunku poni ej.
Przechodzimy do zadania warunkw brzegowych w naszym przypadku warunki brzegowe
to warunki symetrii na liniach pokrywaj cych si z osiami symetrii pyty rzeczywistej. Wybieramy
z menu gwnego: Solution Define Loads Apply Structural Displacement Symmetry
B.C. On Lines, na ekranie pojawia si okno trybu wskazywania, wskazujemy odpowiednie linie
(patrz rysunek poni ej) i zatwierdzamy wybr przyciskiem OK w pobli u wskazanych linii
pojawi si oznaczenia w postaci liter S.

Linia, do ktrej ma by
przyo one ci nienie
Linie, do ktrych maj by
przyo one warunki symetrii
Wprowad my obci enie tzn. przy my ci nienie do linii. Wybieramy z menu: Solution
Define Loads Apply Structural Pressure On Lines, program przechodzi do trybu
wskazywania, wybieramy linie do ktrej przyo one zostanie ci nienie (patrz rysunek powy ej),
zatwierdzamy swj wybr wciskaj c OK i na ekranie pojawia si kolejne okno:
Wpisujemy warto ci nienie. Znak

minus oznacza e ci nienie ma
dziaa od linii
Po wykonaniu powy szych czynno ci na ekranie pojawia si oznaczenie wprowadzonego

obci enia w postaci czerwonej strzaki w rodku dugo ci obci onej linii.
Wykonajmy obliczenia. Wybieramy z menu gwnego: Solution Solve Current LS. Na
ekranie pojawia si okno, ktre zamykamy z potwierdzeniem, wciskaj c przycisk OK.
Po zako czeniu oblicze na ekranie pojawia si okno informacyjne, ktre zamykamy przyciskiem
Close.
Po poprawnym zako czeniu oblicze mo emy przej do postprocesora w celu obejrzenia
otrzymanych wynikw. Mo emy ogl da wyniki, wybieramy z menu gwnego: General Postproc
Plot Results Contour Plot Nodal Solu na ekranie pojawia si okno pokazane poni ej, z
ktrego mo emy wybra rodzaj wynikw ktre chcemy ogl da . Wybieramy z sekcji Stress
napr enia w kierunku osi y Y-Component of stress.
53
Na ekranie pojawia si barwna mapa napr e . Mo emy rwnie ogl da wyniki dla caej
konstrukcji rozszerzaj c odbijaj c obraz wzgl dem osi symetrii. W tym celu wybieramy z utility
menu: Plot Ctrls Style Symmetry Expansion Periodic/Cyclic Symmetry ... na ekranie
pojawia si nast puj ce okno:
Wybieramy modelu, dwuosiowa

symetria
Po wci ni ciu OK na ekranie pojawia si caa pyta (jak na rysunku poni ej).

W pobli u otworu warto ci napr e rozci gaj cych uzyskuj warto 30.39 MPa czyli w
przybli eniu 30 MPa. Tak wi c wspczynnik koncentracji napr e w okolicach otworu wynosi 3.
Wspczynnik koncentracji = napr enia maksymalne / napr enia nominalne

k = 30/10 = 3
Po obejrzeniu wynikw mo emy zamkn program.
55
wiczenie 6:
Obliczy dopuszczaln warto siy P obci aj c ram zgrzewarki przedstawion na

rysunku 6.1. Przyj nast puj ce dane: kr = 200 MPa, E = 2105 MPa i = 0.3.
30
60
A P 50
A
P 200
20
300
A-A 10
40
Rys. 6.1. Wymiary i obci enie ramy zgrzewarki
ukad jednostek oraz umiejscowi analizowan konstrukcj w ukadzie wsprz dnych i wyznaczy
wsprz dne charakterystycznych punktw. Konstrukcja rzeczywista posiada o symetrii, w
zwi zku z czym model numeryczny stanowi b dzie zgrzewarki, a na osi symetrii zostan zadane
odpowiednie warunki brzegowe. Zagadnienie to rozpatrzone zostanie jako paskie z zastosowaniem
elementw o r nych grubo ciach dla odpowiednich cz ci modelu. Model przedstawiono na
rysunku 6.2.
C(-300,80)
B(-300,60)
60 200
A(-300,50) P 50 x
Rys. 6.2. Model geometria analizowanej ramy zgrzewarki
Po przygotowaniu danych wst pnych uruchamiamy program ANSYS (patrz wst p) wpisuj c jako
nazw projektu np. zgrzewarka. Po uruchomieniu programu post pujemy zgodnie z punktami
omwionymi we wst pie. Definiujemy typ elementu PLANE82 i dla tego elementu ustawiamy
opcje: Plane strs w/thks paski stan napr e z grubo ci elementu (patrz str. 48, 49). Dla
elementu PLANE82 z wybran opcj konieczna jest definicja staych rzeczywistych. W naszym
wypadku musimy wprowadzi dwie stae rzeczywiste, poniewa generowa b dziemy elementy o
dwu r nych grubo ciach 10 mm i 40 mm. W celu zdefiniowania staych rzeczywistych
post pujemy jak we wcze niejszych wiczeniach, wybieramy z menu: Preprocessor Real
Constants Add/Edit/Delete . Powy sz operacje powtarzamy w celu wprowadzenia drugiej staej
definiuj cej grubo elementu rwn 40 mm.
Wprowadzamy wasno ci materiaowe: modu Younga E = 2105 MPa oraz liczb Poissona
= 0.3 post puj c zgodnie z instrukcj na stronie 49.
Na podstawie rysunku 6.2 tworzymy geometri naszego modelu. Narysujmy trzy koa o
promieniach 50, 60 i 200 mm. Z menu gwnego wybieramy: Preprocessor Modeling Create
Areas Circle Solid Circle, wpisujemy wsprz dne rodka koa i odpowiedni rednic a
nast pnie zatwierdzamy APPLY, okno generowania koa pozostaje aktywne, wprowadzamy dane
dla kolejnego okna, gdy wprowadzimy dane dla ostatniego okna zatwierdzamy wciskaj c OK. Po
wprowadzeniu k na ekranie powinni my otrzyma rysunek zgodny z poni szym.
Z wygenerowanych obszarw potrzebujemy tylko pewne uki. W zwi zku z tym skasujmy obszary
pozostawiaj c ich elementy skadowe (linie i punkty). W tym celu wybieramy z menu gwnego:
Preprocessor Modeling Delete Area Only, program przechodzi do trybu wyboru, w oknie
trybu wyboru wciskamy przycisk Pick All aby skasowa wszystkie obszary. Wprowadzone
wcze niej obszary znikn z okna graficznego. Aby wy wietli pozostae komponenty np. linie
wybieramy z menu: Utility Menu Plot Lines, na ekranie pojawiaj si linie.
57
Skasujmy teraz niepotrzebne linie. Linie kasujemy wraz z ich elementami skadowymi (z
punktami) Wybieramy z menu gwnego: Preprocessor Modeling Delete Lines and Below,
program przechodzi do trybu wskazywania, wskazujemy niepotrzebne linie i zatwierdzamy swj
wybr wciskaj c OK w oknie trybu wyboru. W oknie graficznym pozostaj trzy uki (linie)
Do naszego modelu potrzebne s trzy charakterystyczne punkty (rys. 6.2 pkt. A, B i C).
Wprowadzamy je wybieraj c z menu gwnego: Preprocessor Modeling Create KeyPoints
In Active CS i wpisuj c w otwartym oknie wsprz dne x, y i z nowych punktw (patrz str. 36)
Pomi dzy odpowiednimi punktami tworzymy proste linie. W tym celu wybieramy z menu
gwnego: Preprocessor Modeling Create Lines Lines Straight Line, program
przechodzi do trybu wskazywania w ktrym tworzy si linie wskazuj c kursorem myszy
pocz tkowy i ko cowy punkt linii. Po stworzeniu niezb dnych linii oraz wybraniu komendy Utility
Menu Plot Lines na ekranie graficznym powinni my zobaczy nast puj cy obraz:
Pomi dzy odpowiednimi liniami tworzymy cztery obszary. W tym celu wybieramy z menu
gwnego: Preprocessor Modeling Create Areas Arbitrary By Lines, program
przechodzi do trybu wskazywania, kursorem myszy wskazujemy linie otaczaj ce tworzony obszar i
zatwierdzamy wciskaj c Apply w oknie trybu wyboru, po wprowadzeniu ostatniego obszaru

wciskamy OK. W oknie graficznym pokazuj si cztery po czone obszary stanowi ce geometri
modelu.
Obszary do dyskretyzacji ze sta

rzeczywist nr 1 elementy o
grubo ci 10 mm
Obszary do dyskretyzacji ze
sta rzeczywist nr 2
elementy o grubo ci 40 mm
Generowanie siatki elementw wykonamy automatycznie na bazie modelu ci gego. Z menu

gwnego wybieramy: Preprocessor Meshing MeshTool (opis str. 52). W pierwszej sekcji
okna z narz dziami do dyskretyzacji wybieramy Areas i wciskamy Set program przechodzi do
trybu wskazywania, wskazujemy dwa obszary, ktre maj by zdyskretyzowane elementami o
grubo ci 10 mm (patrz rysunek powy ej), wybr zatwierdzamy wciskaj c OK w oknie trybu
wyboru, na ekranie pojawia si okno definicji atrybutw, w ktrym sta rzeczywist REAL
ustawiamy na warto 1 i zatwierdzamy OK. Powy sze czynno ci powtarzamy w celu przypisania
atrybutw (REAL = 2) do pozostaych dwu obszarw. Teraz, korzystaj c nadal z okna z
narz dziami do dyskretyzacji, definiujemy wielko elementw, jakie maj by generowane
wybieramy z sekcji trzeciej przycisk Set przy napisie Global, otwiera si okno, w ktrym
wpisujemy wielko elementw rwn 5 (jak na rysunku poni ej).
Wpisujemy wielko elementu

dugo boku
Samej operacji dyskretyzacji dokonujemy rwnie z

wykorzystaniem okna Mesh Tool, w jego czwartej sekcji wybieramy
Areas, Quad i Mapped (patrz obok) i wciskamy przycisk Mesh,
program przechodzi do trybu wskazywania, wciskamy przycisk
Pick All w oknie trybu wybierania i na ekranie pojawia si siatka
elementw (jak na rysunku poni ej)
59
Wskaza linie na ktrych

maj by zadane warunki
symetrii
Przejd my do zadania warunkw brzegowych. Aby zapewni aby nasz model jako cao
nie mg si porusza musimy zada odpowiednie warunki brzegowe. Na pewno musimy zada
warunek symetrii na liniach modelu le cych na osiach symetrii konstrukcji rzeczywistej. Ten
stopie swobody zapewni odebranie mo liwo ci ruchu w kierunku osi y. Warunek symetrii
zadajemy w taki sam sposb jak w wiczeniu poprzednim wybieraj c z menu gwnego: Solution
Define Loads Apply Structural Displacement Symmetry B.C. On Lines, na ekranie
pojawia si okno trybu wskazywania, wskazujemy odpowiednie linie (patrz rysunek powy ej) i
zatwierdzamy wybr przyciskiem OK w pobli u wskazanych linii pojawi si oznaczenia w
postaci liter S. Ponadto musimy odebra mo liwo przemieszczenia w kierunku osi x zadamy
zerow warto przemieszczenia w w le, w ktrym obci ymy nasz model. Ze wzgl du na fakt, i
siatka elementw jest do maa wykonajmy powi kszenie interesuj cego nas obszaru. W tym celu
wybieramy z menu Utility Menu PlotCtrls Pan Zoom Rotate, na ekranie pojawia si okno
Pan-Zoom-Rotate , w ktrym po wci ni ciu przycisku WinZoom i zaznaczeniu interesuj cego nas
obszaru w oknie graficznym powinni my uzyska nast puj cy obraz:
Teraz b dzie znacznie atwiej wybra w ze w ktrym odbierzemy mo liwo

przemieszczenia w kierunku osi x. Wybieramy z menu: Solution Define Loads Apply

Structural Displacement On Nodes, wskazujemy w ze za 4 elementem od lewej strony

(podpora ma si znajdowa w odlego ci ok. 20 mm od lewego brzegu poniewa rozmiar
elementu wynosi 5 to wybrany w ze b dzie le a w odpowiednim miejscu), swj wybr
zatwierdzamy wciskaj c OK, na ekranie pojawi si nast puj ce okno:
Wybieramy UX
Zatwierdzamy
wciskaj c OK
Przy my do w za si P = 5000N. Celem zadania jest wyznaczenie maksymalnej warto ci

siy P, a bez jakiejkolwiek warto ci nie otrzymamy mapy napr e , wi c w pierwszej fazie
przyjmujemy arbitralnie dowoln warto ci siy P np. 5000N, ktr obci amy model w celu
uzyskania map napr e . Si obci aj c rozo ymy na pi s siednich w zw po 1000 N w
ka dym w le. Aby przyo y si w w le wybieramy z menu gwnego: Solution Define
Loads Apply Structural Force/Moment On Nodes, wskazujemy pi s siednich w zw
(nale y pami ta , e element PLANE82 to element o miow zowy a wi c posiada rwnie
elementu w poowie dugo ci boku elementu) i zatwierdzamy wciskaj c OK, na ekranie pojawia si
nast puj ce okno
Wybieramy FY
Wpisujemy warto siy przypadaj cej na

ka dy w ze, 1000
Na ekranie pojawiaja si pi czerwonych strzaek symbol przyo onych si. Mamy ju

gotowy model MES z warunkami brzegowymi oraz z obci eniem, przywr my peny widok
modelu na ekranie wybieraj c z okna Pan-Zoom-Rotate przycisk Fit, a nast pnie Close w celu jego
zamkni cia.
Mo emy przyst pi do wykonania oblicze , w tym celu z menu gwnego wybieramy:
Solution Solve Current LS. Na ekranie pojawia si okno, ktre zamykamy z potwierdzeniem,
wciskaj c przycisk OK. Po zako czeniu oblicze na ekranie pojawia si okno informacyjne, ktre
zamykamy przyciskiem Close.
W celu obejrzenia wynikw oblicze przechodzimy do bloku postprocessor i wybieramy z
menu gwnego: General Postproc Plot Results Contour Plot Nodal Solu na ekranie
pojawia si okno (str. 54), w ktrym mo emy wybra rodzaj wynikw ktre chcemy ogl da .
Wybieramy z sekcji Stress napr enia zredukowane wyznaczone zgodnie z hipotez Hubera -
Misesa (von Mises SEQV).
61
Na ekranie pojawia si barwna mapa napr e . Mo emy rwnie ogl da wyniki dla caej
konstrukcji rozszerzaj c odbijaj c obraz wzgl dem osi symetrii. W tym celu wybieramy z utility
menu: Plot Ctrls Style Symmetry Expansion Periodic/Cyclic Symmetry ... na ekranie
pojawia si nast puj ce okno:
Odbijamy wzgl dem paszczyzny XZ
Na ekranie pojawia si mapa napr e zredukowanych dla caej konstrukcji.
Jak wida na powy szym rysunku maksymalna warto napr enia wynosi ok. 49 MPa, tak
wi c dopuszczalna sia jest wi ksza od przyo onej. Poniewa nasze zagadnienie jest zagadnieniem
liniowym mo emy uo y prost zale no , z ktrej wyznaczymy dopuszczaln warto siy P.
sia obci aj ca P = 5000 N napr enia zredukowane red = 49 MPa

sia dopuszczalna Pdop = ? napr enia dopuszczalne kr = 200 MPa
P k r 5000 200
Pdop = = = 20408 20kN
red 49
Przyo y jeszcze raz si do w zw (po 4000 N w pi ciu w zach) i powtrzy obliczenia.

wiczenie 7:
Wyznaczy rozkad napr e w haku przedstawionym na rysunku 7.1. Przyj

nast puj ce dane: P = 5000 N, E = 2105 MPa i = 0.3.
a) b)
Rys. 7.1. Wymiary i obci enie haka (a) figury modeluj ce hak (b)
ukad jednostek oraz umiejscowi analizowan konstrukcj w ukadzie wsprz dnych oraz
przemy le sposb generowani modelu. Podstawowe figury pomagaj ce zamodelowa hak
przedstawiono na rysunku 7.1b Zagadnienie to rozpatrzone zostanie jako paskie z zastosowaniem
elementw w paskim stanie napr enia o zadanej grubo ci.
Po przygotowaniu danych wst pnych uruchamiamy program ANSYS wpisuj c jako nazw
projektu np. hak. Po uruchomieniu programu post pujemy zgodnie z punktami omwionymi we
wst pie. Definiujemy typ elementu PLANE82 i dla tego elementu ustawiamy opcje: Plane strs
w/thks paski stan napr e z grubo ci elementu. Dla elementu PLANE82 z wybran opcj
konieczna jest definicja staych rzeczywistych. W celu zdefiniowania staej rzeczywistej (grubo
haka), wybieramy z menu: Preprocessor Real Constants Add/Edit/Delete ... i wypeniamy
pola w poni szym oknie.
63
Wprowadzamy wasno ci materiaowe: modu Younga E = 2105 MPa oraz liczb Poissona
= 0.3 post puj c identycznie jak w poprzednim wiczeniu.
Na podstawie rysunku 7.1b tworzymy geometri naszego modelu. Narysujmy dwa koa o
promieniach 10 mm i rodku w pocz tku ukadu wsprz dnych oraz 30 mm i rodku o
wsprz dnych (9;0). Z menu gwnego wybieramy: Preprocessor Modeling Create
Areas Circle Solid Circle. Po wprowadzeniu k na ekranie powinni my otrzyma rysunek
zgodny z poni szym.
Zgodnie z rysunkiem 7.1b generujemy dwa prostok ty, z tym e oba b d ustawione
pionowo, a dopiero w kolejnej operacji jeden z nich zostanie obrcony o 35o. Aby wygenerowa
prostok t wybieramy z menu: Preprocessor Modeling Create Areas Rectangle By 2
Corners.
WPX wsprz dna x dolnego lewego naro a prostok ta 10mm
WPY wsprz dna y dolnego lewego naro a prostok ta 0 mm
Szeroko prostok ta 20 mm
Wysoko prostok ta 42 mm
Zatwierdzamy dane wciskaj c APPLY, program tworzy koo i

pozostawia otwarte okno

WPX wsprz dna x dolnego lewego naro a prostok ta 9 mm
WPY wsprz dna y dolnego lewego naro a prostok ta 20 mm
Szeroko prostok ta 18 mm
Wysoko prostok ta 50 mm
Zatwierdzamy dane wciskaj c OK, program tworzy prostok t i

zamyka okno
Po wprowadzeniu prostok tw na ekranie powinien pojawi si nast puj cy widok:
Prostok t do obrcenia
W celu obrcenia jednego z prostok tw zmieniamy ukad wsprz dnych z kartezja skiego
na cylindryczny. W tym celu z utility menu wybieramy WorkPlane Change Active CS to
Global Cylinrical.
Obrt wykonujemy poprzez przesuni cie prostok ta o k t 35o. W tym celu z menu
wybieramy Preprocessor Modeling Move/Modify Areas Areas, program przechodzi do
trybu wskazywania, kursorem myszy wskazujemy prostok t, ktry ma by obrcony i
zatwierdzamy wciskaj c OK. Na ekranie pojawi si okno, ktre wypeniamy jak poni ej.
65
wpisujemy w stopniach warto przesuni cia

DY, co w ukadzie cylindrycznym odpowiada
obrotowi o k t
W oknie graficznym programu otrzymujemy nast puj cy obraz:
Aby otrzyma ksztat przybli ony do haka najpierw dodamy mae kko z obrconym prostok tem,
a potem du e koo z prostok tem pionowym. W tym celu z main menu wybieramy: Preprocessor
Modeling Operate Booleans Add Areas, program przechodzi do trybu wskazywania,
kursorem myszy wskazujemy mae koo i obrcony prostokat a nast pnie zatwierdzamy wciskaj c
APPLY, operacja dodawania zostaje wykonana ale nie opuszczamy trybu wskazywania,
wskazujemy kursorem myszy du e koo i pionowy prostok t i zatwierdzamy wciskaj c OK,
program wykonuje operacj dodawania i zamyka okno trybu wskazywania.
powierzchnia bazowa ten od ktrego

odejmujemy
obszar odejmowany

Teraz wykonujemy operacje odejmowania obszarw, z menu wybieramy Preprocessor

Modeling Operate Booleans Subtract Areas, program przechodzi do trybu wskazywania,
kursorem myszy wskazujemy obszar bazowy (patrz rysunek powy ej) zatwierdzamy APPLY, a
nast pnie wskazujemy obszar, ktry nale y odj i zatwierdzamy wciskaj c OK. W efekcie wy ej
opisanej operacji otrzymujemy:
Teraz musimy zaokr gli ostre kraw dzie w tym celu najpierw kasujemy obszar
pozostawiaj c komponenty podrz dne (linie i punkty) W tym celu wybieramy z menu gwnego:
Preprocessor Modeling Delete Area Only, program przechodzi do trybu wyboru, w oknie
trybu wyboru wciskamy przycisk Pick All aby skasowa wszystkie obszary. Wprowadzone
wcze niej obszary znikn z okna graficznego. Aby wy wietli pozostae komponenty np. linie
wybieramy z menu: Utility Menu Plot Lines, na ekranie pojawiaj si linie.
Wykonujemy zaokr glenia. Z menu wybieramy Preprocessor Modeling Create Lines

Line Fillet, program przechodzi do trybu wskazywania, wskazujemy dwie s siednie linie, mi dzy
ktrymi ma by wykonane zaokr glenie i wciskamy OK, na ekranie pojawia si poni sze okno
67
W powy szym oknie uzupeniamy jedynie pole RAD promie zaokr glenia i zatwierdzamy
APPLY, program pozostaje w trybie wskazywania, powtarzamy operacje pokazuj c kolejne dwie
linie, mi dzy ktrymi ma by wykonane zaokr glenia i zatwierdzamy APPLY, gdy wykonamy
ostatnie zaokr glenie wciskamy OK, a w oknie graficznym pojawia si nast puj cy obraz:
linie do dodania
linie do dodania
linie do dodania
Aby siatka elementw bya w miar rwnomierna dodajemy do siebie linie pokazane na
powy szym rysunku. Z menu wybieramy Preprocessor Modeling Operate Booleans
Add Lines, program przechodzi do trybu wskazywania, kursorem myszy wskazujemy pierwsz
par linii i zatwierdzamy wciskaj c APPLY, i APPLY w oknie z zapytaniem czy kasowa linie
bazowe (okno poni ej). Operacja dodawania zostaje wykonana ale nie opuszczamy trybu
wskazywania, wskazujemy kursorem myszy drug par linii i zatwierdzamy wciskaj c OK w oknie
trybu wskazywania i jeszcze raz OK w oknie z zapytaniem czy kasowa linie bazowe (okno
poni ej).
Bazuj c na utworzonych liniach generujemy obszar. W tym celu wybieramy z menu gwnego:
Preprocessor Modeling Create Areas Arbitrary By Lines, program przechodzi do
trybu wskazywania, kursorem myszy wskazujemy linie otaczaj ce tworzony obszar i zatwierdzamy

wciskaj c OK w oknie trybu wyboru. W oknie graficznym pokazuje si obszar stanowi ce

geometri modelu.
Definiujemy wielko elementw. Z menu wybieramy: Preprocessor Meshing Size Cntrls

ManualSize Global Size
wpisujemy wielko bokw

tworzonych elementw
Dokonujemy dyskretyzacji. Wybieramy z menu Preprocessor Meshing Mesh Areas

Free, program przechodzi do trybu wskazywania, kursorem myszy wskazujemy obszar do
dyskretyzcji i zatwierdzamy wciskaj c OK. Na ekranie pojawia si nast puj cy obraz:
Linia z w zami o zerowych

przemieszczeniach
69
Zadajemy warunki brzegowe i obci enia. Najpierw zakadamy zerowe przemieszczenia na

linii pokazanej na powy szym rysunku. Z menu wybieramy: Solution Define Loads Apply
Structural Displacement On Lines, program przechodzi w tryb wskazywania, wskazujemy
linie z w zami o zerowych przemieszczeniach i zatwierdzamy OK, na ekranie pojawia si
nast puj ce okno:
zaznaczamy All DOF wszystkie stopnie

swobody
wpisujemy warto przemieszcze 0 lub

pozostawiamy puste
Po operacji wy wietlenia linii Utility Meny Plot Lines na ekranie pojawia si nast puj cy
obraz:
5 s siednich w zw do przyo enia

obci enia
Przykadamy obci enia, si P (rys. 7.1a) rozkadamy na pi s siednich w zw, czyli

przykadamy si 1000 N do pi ciu s siednich w zw. Poniewa sia jest skierowana w kierunku
przeciwnym do dodatniego kierunku osi Y to warto siy podajemy z minusem. Z menu
wybieramy Solution Define Loads Apply Structural Force/Moment On Nodes,
program przechodzi do trybu wskazywania, wskazujemy pi s siednich w zw (rysunek
powy ej) I zatwierdzamy wciskaj c OK, w wyniku czego otwiera si nast puj ce okno:

zaznaczamy FY kierunek dziaania siy
wpisujemy warto siy dziaaj cej w

jednym w le: -1000N
Mamy gotowy model MES z warunkami brzegowymi i obci eniem, mo emy teraz
przeprowadzi obliczenia. Wybieramy z menu gwnego: Solution Solve Current LS. Na
ekranie pojawia si okno, ktre zamykamy z potwierdzeniem, wciskaj c przycisk OK.
Po zako czeniu oblicze na ekranie pojawia si okno informacyjne, ktre zamykamy przyciskiem
Close.
Plot Results Contour Plot Nodal Solu na ekranie pojawia si okno pokazane poni ej, z
ktrego mo emy wybra rodzaj wynikw ktre chcemy ogl da .
Wybieramy z sekcji DOF Solution przemieszczenia w kierunku osi y Y-Component of

displacement. i na ekranie pojawia si barwna mapa przemieszcze pionowych (w kierunku Y)
71
Wybieraj c ponownie z menu gwnego: General Postproc Plot Results Contour Plot
Nodal Solu na ekranie pojawia si okno pokazane poni ej, z ktrego wybieramy z grupy Stress
napr enia zredukowane wg hipotezy Hubera von Mises stress.
Na ekranie pojawia si barwna mapa napr e zredukowanych.

Linia ( cie ka), wzdu ktrej

zbudujemy wykres
Wyniki mo na ogl da rwnie w postaci wykresw wzdu wcze niej zdefiniowanej cie ki
(linii). Zdefiniujemy tak cie k (linie) bazuj c na dwch w zach. W tym celu z menu
wybieramy: General Postproc Path Operations Define Path By Nodes, program
przechodzi do trybu wskazywania, kursorem myszy wskazujemy w ze w pobli u pocz tku linii
(rys. powy ej) oraz w ze w pobli u ko ca linii i zatwierdzamy OK, na ekranie pojawia si
nast puj ce okno:
wpisujemy dowoln nazw definiuj c cie k
zatwierdzamy wciskaj c OK
Po zatwierdzeniu powy szej komendy na ekranie pojawia si okno z informacjami o zdefiniowanej

cie ce, ktre zamykamy. Teraz musimy zdefiniowa wielko ci, ktre chcemy ogl da na wykresie,
w tym celu wybieramy z menu: General Postproc Path Operations Map onto Path. Na
ekranie pojawia si (ni ej pokazane) okno, w ktrym definiujemy wielko ci dla wykresu, w naszym
przypadku zdefiniujemy napr enia (Stress) wzdu osi y (Y-direction SY).
73
wpisujemy nazw u ytkownika dla definiowanej

wielko ci np. SYdefiniuj c cie k
wybieramy grup Stress
wybieramy napr enia w kierunku osi y
zatwierdzamy wciskaj c OK
Po zdefiniowaniu wielko ci, ktre maj by pokazywane na wykresie wzdu wcze niej
zdefiniowanej cie ki mo emy wy wietli wykres. Z menu wybieramy General Postproc Path
Operations Plot Path Item On Graph, na ekranie pojawia si (ni ej pokazane) okno, w ktrym
wskazujemy wcze niej zdefiniowan nazw SY i zatwierdzamy wciskaj c OK.
Na ekranie pojawia si wykres napr e wzdu zdefiniowanej cie ki.

4
Konstrukcje cienko cienne - powoki
wiczenie 8:
Wyznaczy maksymaln warto ci nienia jakim mo na obci y zbiornik

przedstawiony na rysunku 8.1.
Dane: E = 2105 MPa, =0.3, t1 = 5 mm, t2 = 7 mm, t3= 4 mm, t4 = 20 mm, kr = 200
MPa.
Rys. 8.1. Wymiary i ksztat zbiornika ci nieniowego
Przed rozpocz ciem pracy nale y przygotowa model z przyj tym ukadem wsprz dnych i
z wyznaczonymi wsprz dnymi charakterystycznych punktw. W metodzie elementw
sko czonych nale y wykorzystywa osie i paszczyzny symetrii konstrukcji rzeczywistych. Dlatego
te model obliczeniowy zbiornika b dzie stanowi konstrukcji rzeczywistej. Przyj ty model
obliczeniowy przedstawiono na rysunku 8.2.
Rys. 8.2. zbiornika w przyj tym ukadzie wsprz dnych
75
Uruchamiamy program ANSYS wpisuj c nazw projektu np. zbiornik.

Definiujemy typ elementu (Preprocessor Element Type Add/Edit/Delete ...)
wybieraj c element powokowy 4 w zowy SHELL43.
Zdefiniowany typ elementu wymaga staej rzeczywistej, ktra odpowiada grubo ci

elementu. Model zbiornika posiada cztery r ne grubo ci cian, wi c musimy wprowadzi cztery
stae rzeczywiste. W tym celu wybieramy z menu gwnego: Preprocessor Real Constants
Add/Edit/Delete ... z okna ktre si pojawi wybieramy Add, wciskamy OK i w nast pnym oknie
uzupeniamy dane.
Wpisujemy warto 5 w pierwsz rubryk co

oznacza, e powstae z t sta rzeczywist
elementy maj mie sta grubo rwn 5
W oknie, ktre staje si aktywne zamiast Close wciskamy przycisk Add, aby doda kolejn
sta grubo t2 z rysunku 8.1, czynno t powtarzamy tyle razy, a wprowadzimy wszystkie
stae rzeczywiste.
Wprowadzamy wasno ci materiaowe. Modu Younga E = 2105 MPa; liczba Poissona
= 0.3. Wybieramy z menu gwnego: Preprocessor Material Props Material Models, dalej
post puj c jak w wiczeniach poprzednich.
Na podstawie rysynku 8.2. wygenerujmy model ci gy. Narysujmy walec o rednicy 400
mm (promie 200) i wysoko ci wi kszej ni 700 mm np. 750 mm wprowadzenie wiekszego
wymiaru jest konieczne ze wzgl du na wykonywalno dalszych operacji. W celu wygenerowania
walca z menu gwnego wybieramy: Preprocessor Modeling Create Volumes Cylinder
Solid Cylinder

Wpisujemy promie walca
Wpisujemy wysoko walca
Wci kamy OK, aby zatwierdzi
Na ekranie pojawia si cylinder widoczny jako koo, po ustawieniu widoku

izometrycznego, zobaczymy cylinder. W tym celu wybieramy z menu Utility Menu PlotCtrls
Pan Zoom Rotate, na ekranie pojawia si okno Pan-Zoom-Rotate, w ktrym wciskamy przycisk
Iso, na ekranie pojawia si walec w widoku izometrycznym.
Narysujmy kul o rodku w punkcie (0, 0, 300) i promieniu 400 mm, rodek kuli mo emy
definiowa tylko w ukadzie xy, a rodek tworzonej kuli ma by przesuni ty o 300 mm w kierunku
osi z globalnego ukadu wsprz dnych. Aby mo na byo narysowa kul o rodku w innym
punkcie ni globalny ukad wsprz dnych musimy ustanowi w odpowiednim miejscu lokalny ,
roboczy ukad wsprz dnych. W tym celu wybieramy z menu: Utility Menu WorkPlane
Offset WP by Increments, otwiera si okno OffsetWP, w cz ci dotycz cej przemieszcze w oknie
dialogowym (XYZ Offset) wpisujemy po przecinku wsprz dne x,y,z wektora przesuni cia ukadu
wsprz dnych od jego ostatniego poo enia. W naszym wypadku wykonujemy t operacje po raz
pierwszy, tak wi c przesuwamy ukad roboczy o warto 0,0,300 od pocz tku globalnego ukadu
wsprz dnych. Operacje przesuni cia zatwierdzamy wciskaj c OK. Na ekranie pojawi si drugi
ukad wsprz dnych WX,WY,WZ (ukad roboczy) jak na rysunku poni ej
Mo emy teraz narysowa kul w roboczym ukadzie wsprz dnych, w tym celu wybieramy
z menu gwnego: Preprocessor Modeling Create Volumes Sphere Solid Sphere
77
Wpisujemy promie kuli
Wcikamy OK, aby zatwierdzi
Aby obj to ci powstaj ce na ekranie byy atwiej rozpoznawalne w czmy opcje

numerowania kolorami tzn. oznaczenie ka dej obj to ci innym kolorem. Wybierzmy z menu:
Utility Menu PlotCtrls Numbering
Prze czamy opcje VOLU na On
Wybra opcje Colors only
Wyznaczmy cz wspln dwu wprowadzonych bry. Aby to wykona nale y wybra z

menu: Preprocessor Modeling Operate Booleans Intersect Pairwise Volumes,
program przechodzi do trybu wskazywania, pokazujemy dwie obj to ci, ktrych cz wspln
chcemy wyznaczy i wciskamy OK w oknie trybu wskazywania. W naszym wypadku mieli my
tylko dwie obj to ci, tak wi c wystarczyoby wcisn PickAll w oknie trybu wskazywania. W
wyniku powy szej operacji zostanie wyznaczona przedstawiona na rysunku poni ej cz wsplna
walca i kuli.

Mamy ju zarys naszego zbiornika, brakuje nam kr ca. Przygotujmy si do jego

utworzenia, w tym celu przesu my roboczy ukad wsprz dnych z powrotem do ukadu
globalnego wybieramy z menu: Utility Menu WorkPlane Offset WP to Global Origin.
Obr my ukad wsprz dnych tak by o z ukadu roboczego pokrywaa si z osi y ukadu
globalnego. W tym celu wybierzmy z menu: Utility Menu WorkPlane Offset WP by
Increments, otwiera si okno, gdzie w cz ci dotycz cej obrotw, w oknie dialogowym opisanym
jako XY,YZ, ZX Angles wpisujemy po przeciku nast puj ce k ty obrotu: 0,-90,0 co oznacza e
ukad wsprz dnych ma by obrcony w paszczy nie YZ o ujemny k t 90o. K t dodatni mierzony
jest od osi Y w kierunku Z. Wpisane k ty obrotu zatwierdzamy, wciskaj c OK.
Operacja wykonywana na roboczym ukadzie wsprz dnych bya niezb dna poniewa
program generuje walec zawsze o osi pokrywaj cej si z osi z ukadu roboczego. Aby stworzy
walec wybieramy z menu gwnego: Preprocessor Modeling Create Volumes Cylinder
Solid Cylinder
Wpisujemy promie walca (kr ca): 75
Wpisujemy wysoko walca (odlego od

osi zbiornika do ko ca kr ca): 400
W wyniku tej operacji w oknie graficznym pojawi si nast puj cy obraz:
79
Dodajmy do siebie te obj to ci. Wybieramy z menu gwnego: Preprocessor Modeling

Operate Booleans Add Volumes, w oknie trybu wskazywania wciskamy Pick All, na
ekranie graficznym pojawia si jedna obj to .
Z modelu ktry otrzymali my, potrzebne s powierzchnie i to nie wszystkie. Tak wi c
mo emy usun obj to bez usuwania jej komponentw. W tym celu wybieramy z menu
gwnego: Preprocessor Modeling Delete Volume Only, program przechodzi do trybu
wskazywania, w jego oknie wciskamy PickAll i obj to zostaje skasowana. Zobaczmy obszary
jakie pozostay, w tym celu wybieramy rysowanie obszarw w oknie graficznym: Utility Menu
Plot Areas. W celu atwiejszej identyfikacji obszarw w czmy opcj pokazywania obszarw w
r nych kolorach. Wybierzmy z menu: Utility Menu PlotCtrls Numbering
Prze czamy opcje AREA na On
Mo emy ustawi VOLU z

powrotem na Off
Pozostawiamy opcje Color only
W oknie graficznym pojawi si nast puj cy obraz:

Mamy w tej chwili zbiornika. Model MES ma stanowi konstrukcji rzeczywistej ze

wzgl du na paszczyzny symetrii. Paszczyzn symetrii jest paszczyzna YZ w globalnym ukadzie
wsprz dnych. Podzielmy wykonany do tej pory model na dwie cz ci. Podziau mo emy dokona
poprzez przecinanie obszarw paszczyzn . Obszar prostok tny, ktry posu y do przeci cia
modelu musi zosta stworzony. Operacja tworzenia prostok ta odbywa si zawsze w paszczy nie
XY ukadu roboczego. Musimy wi c ustawi roboczy ukad wsprz dnych tak aby pokrywa si z
paszczyzn YZ globalnego ukadu wsprz dnych. W tym celu wybieramy z menu: Utility Menu
WorkPlane Offset WP by Increments ... otwiera si okno, gdzie w cz ci dotycz cej obrotw,
w oknie dialogowym opisanym jako XY,YZ, ZX Angles wpisujemy po przeciku nast puj ce k ty
obrotu: 0,0,90 co oznacza e ukad wsprz dnych ma by obrcony w paszczy nie ZX o k t 90o.
Wpisane k ty obrotu zatwierdzamy, wciskaj c OK.
W tak przygotowanym ukadzie wsprz dnych mo na utworzy prostok t, o wymiarach
wi kszych od gabarytw modelu zbiornika. Wybieramy z menu gwnego: Preprocessor
Modeling Create Areas Rectangle By 2 Corners.
Wpisujemy wsprz dne jednego z naro y prostok ta, ktry chcesz

utworzy : -500, -1000
Wpisujemy szeroko prostok ta (dugo boku w kierunku osi x): 1000
Wpisujemy wysoko prostok ta (dugo boku w kierunku osi y): 1200
W oknie graficznym pojawi si nast puj cy rysunek:
81
Wykonajmy operacj ci cia prostok tem modelu zbiornika. W tym celu wybieramy z menu
gwnego: Preprocessor Modeling Operate Booleans Divide Area by Area, program
przechodzi do trybu wskazywania, wskazujemy kursorem myszy obszary ktre maj by
podzielone i zatwierdzamy przyciskiem Apply w oknie trybu wyboru, nast pnie wskazujemy
obszar, ktry ma podzieli wcze niej wskazane obszary (wskazujemy wprowadzony prostok t) i
wciskamy przycisk OK. W oknie graficznym pojawi si nast puj cy rysunek:
Teraz pozostaje tylko skasowa niepotrzebne obszary wraz z ich komponentami, w tym celu
wybieramy z menu gwnego: Preprocessor Modeling Delete Area and Below, kursorem
myszy wskazujemy obszary do skasowania i zatwierdzamy przyciskiem OK w oknie trybu
wybierania (Delete Area & Below), nast pnie wybieramy z menu: Utility Menu Plot Areas i
w oknie graficznym otrzymujemy nast puj cy rysunek:

W modelu przedstawionym na powy szym rysunku brak jest dna zamykaj cego krciec. Musimy
doda obszar ( koa) b d cy denkiem. Najpierw ustawmy ukad roboczy tak, aby pokrywa si z
ukadem globalnym, w tym celu wybieramy z menu: Utility Menu WorkPlane Align WP
with Global Cartesian. Aby na rysunku byo wida efekt wykonajmy nast puj c komend
Utility Menu Plot Replot. Dodajmy punkt b d cy rodkiem dna kr ca, w tym celu
wybieramy z drzewa komend: Preprocessor Modeling Create KeyPoints In Active CS
w oknie, ktre si otworzy pozostawiamy puste pole Keypoint number, a wpisujemy wsprz dne
XYZ tworzonego punktu (0,400,0) i zatwierdzamy wciskaj c OK. Pomi dzy powstaym punktem,
a punktami na brzegu kr ca tworzymy lini , wybieraj c z menu: Main Menu Modeling
Preprocessor Create Lines Lines Straight Line, wskazujemy kursorem myszy dwa
punkty: pocz tek i koniec linii, a nast pnie wciskamy Apply (zastosuj i pozwl tworzy nast pne
linie), po czym wskazujemy pocz tek i koniec drugiej linii i wciskamy OK (wykonaj i zamknij
okno). W oknie graficznym powinni my otrzyma nast puj cy obraz:
Z linii, ktre utworzyli my oraz uku (koniec kr ca) tworzymy obszar. W tym celu
wybieramy z menu gwnego: Preprocessor Modeling Create Areas Arbitrary By
83
Lines, wskazujemy linie ktre otaczaj tworzony obszar i wciskamy OK. Model geometryczy
stanowi cy zbiornika rzeczywistego jest gotowy i wygl da jak na rysunku poni ej.
Wygenerujmy siatk elementw sko czonych. W tym celu posu my si znanym z

poprzednich wicze oknem MeshTool. Wybieramy z drzewa komend: Preprocessor Meshing
MeshTool (opis str. 52). Przypisujemy atrybuty (real constant) do odpowiednich obszarw
korzystamy z pierwszej sekcji okna MeshTool, gdzie wybieramy Areas i wciskamy Set program
przechodzi do trybu wskazywania, wskazujemy obszary stanowi ce paszcz zbiornika
zatwierdzamy wybr wciskaj c OK, przypisujemy wybranym obszarom sta rzeczywista nr 1 i
zatwierdzamy wciskaj c Apply, program pozostaje w trybie wskazywania i czeka a wska emy
kolejne obszary, wskazujemy obszary stanowi ce dno zbiornika i przypisujemy im sta
rzeczywist nr 2 post puj c analogicznie przypisujemy atrybuty do pozostaych obszarw. Kolejny
krok to definicja wielko ci elementw nadal korzystamy z okna MeshTool. Wybieramy z trzeciej
sekcji przycisk Set przy napisie Global, otwiera si okno, w ktrym wpisujemy wielko
elementw rwn 30 i zatwierdzamy wciskaj c OK. Samej operacji dyskretyzacji dokonujemy
rwnie z wykorzystaniem okna Mesh Tool, w jego czwartej sekcji wybieramy Areas, Quad i Free i
wciskamy przycisk Mesh, program przechodzi do trybu wskazywania, wciskamy przycisk Pick All
w oknie trybu wybierania i na ekranie pojawia si siatka elementw (jak na rysunku poni ej)

Jak wida na powy szym rysunku elementy s dwukolorowe r nymi kolorami

zaznaczona jest prawa i lewa strona elementu. Podzia dokona si poprawnie poniewa wszystkie
elementy s t sama stron odwrcone do wewn trz zbiornika.
W celu sprawdzenia poprawno ci podziau ustawmy numerowanie staych rzeczywistych
elementw poprzez kolory wybierzmy z menu: Utility Menu PlotCtrls Numbering
Wybieramy Real const num
Wybieramy opcje Color only
W oknie graficznym powinna pojawi si siatka elementw w czterech kolorach: jasno

niebieskim elementy o staej rzeczywistej 1; fioletowym elementy o staej rzeczywistej 2;
czerwonym elementy o staej rzeczywistej 3 oraz niebieskim elementy o staej rzeczywistej 4.
Wprowad my warunki brzegowe. Zadajmy najpierw warunki symetrii na liniach le cych w

paszczyznach symetrii zbiornika rzeczywistego. Aby widzie linie modelu wybierzmy z menu:
Utility Menu Plot Lines. Warunki symetrii zadajemy, wybieraj c z menu gwnego: Solution
Define Loads Apply Structural Displacement Symmetry B.C. On Lines, na ekranie
pojawia si okno trybu wskazywania, wskazujemy odpowiednie linie i zatwierdzamy wybr
przyciskiem OK w pobli u wskazanych linii pojawi si oznaczenia w postaci liter S.
Wprowadzone warunki symetrii zapewniaj odebranie mo liwo ci ruchu modelu zbiornika w
kierunku osi X oraz Z. Trzeba odebra jeszcze mo liwo ruchu w kierunku osi Y. Ten stopie
swobody w zowi w denku kr ca zbiornika. Wybieramy z drzewa komend: Solution Define
Loads Apply Structural Displacement On Nodes, program przechodzi do trybu
wskazywania, wskazujemy w ze le cy w rodku dna kr ca i zatwierdzamy swj wybr,
wciskaj c OK. Otwiera si okno (patrz poni ej), w ktrym ustalamy rodzaj warunku brzegowego
we wskazanym w le.
85
Wybieramy UY
Pozostawiamy puste warto ci

zerowej przemieszczenia nie
trzeba wpisywa program zero
przyjmuje domy lnie
Zadajmy obci enie w postaci ci nienia p o warto ci np. 2 MPa. W tym celu wybieramy z
drzewa komend: Solution Define Loads Apply Structural Pressure On Areas, w
pojawiaj cym si oknie wciskamy Pick All, poniewa ci nienie mamy przyo y do wszystkich
obszarw, nast pnie pojawia si okno, w ktrym wpisujemy warto ci nienia.
Wpisujemy warto ci nienia : 2
Model dyskretny wraz z warunkami brzegowymi i obci eniem jest gotowy, mo emy
przyst pi do oblicze . Wybieramy z menu gwnego: Solution Solve Current LS. Na ekranie
pojawia si okno, ktre zamykamy z potwierdzeniem, wciskaj c przycisk OK. Po zako czeniu
oblicze na ekranie pojawia si okno informacyjne, ktre zamykamy przyciskiem Close.
Plot Results Contour Plot Nodal Solu na ekranie pojawia si okno (str. 54), w ktrym
mo emy wybra rodzaj wynikw ktre chcemy ogl da . Wybieramy z sekcji Stress napr enia
zredukowane wyznaczone zgodnie z hipotez Hubera - Misesa (von Mises stress). Na ekranie
pojawi si barwna mapa napr e zredukowanych.

Maksymalna warto napr e zredukowanych wyst puje w miejscach po cze krciec

paszcz oraz dno paszcz, wynosi 421 MPa i jest znacznie wi ksza od napr e dopuszczalnych
kr. Poniewa zagadnienie jest liniowe warto ci nienia dopuszczalnego mo na obliczy z
nast puj cej proporcji:
p k r 2 200
p dop = = = 1,26MPa
red 317
Otrzymane wyniki nie koniecznie, musz by poprawne, ka de zadanie MES powinno

ko czy si analiz zbie no ci rozwi zania, polegaj c na zag szczaniu siatki elementw w
miejscach koncentracji napr e i powtrne obliczenia. Je eli dwukrotne zmniejszenie wielko ci
elementu zmieni warto ci maksymalne napr e o mniej ni 5% to mo na uzna , wyniki za
prawidowe.
Przeprowad my tak analiz zmie my wielko elementu na 15 i powtrzmy obliczenia.
W miejscach karbu mo na nie otrzyma zbie no ci w rzeczywistych konstrukcjach
wyst puj zaokr glenia. Sposb budowy modelu z zaokr gleniami przedstawiono w nast pnym
wiczeniu.
87
wiczenie 9:
Zbudujmy model zbiornika przedstawionego w wiczeniu 8, uwzgl dniaj c

promienie zaokr gle pomi dzy dnem i paszczem zbiornika r = 20 mm oraz
pomi dzy paszczem i kr cem zbiornika r = 20 mm.
Uruchamiamy program ANSYS, podaj c jako nazw projektu np. zbiornik1. Definiujemy
typ elementu, sze staych rzeczywistych oraz wasno ci materiaowe. Wprowad my dwa punkty o
wsprz dnych (0, 200) oraz (750, 200). W tym celu wybieramy z menu gwnego: Preprocessor
Modeling Create Keypoints In Active CS. Zdefiniujmy lini pomi dzy wcze niej
wprowadzonymi punktami. Wybieramy komend : Preprocessor Modeling Create Lines
Lines Straight Line. Wprowad my koo o promieniu 400 mm o rodku w punkcie (300,0), w
tym celu wybierzmy z menu: Preprocessor Modeling Create Area Circle In Active
CS.
Wprowadzamy wsprz dne rodka koa (300,0)
Wprowadzamy promie koa 400
Z caego koa potrzebna jest tylko jedna linia. Skasujmy obszar (koo) pozostawiaj c
skadniki (tzn. linie i punkty), wybierzmy z menu: Preprocessor Modeling Delete Areas
Only. Wy wietlmy linie w oknie graficznym wybieraj c z menu: Utility Menu Plot Lines.
Okr g ktry pozosta skada si z 4 linii.
Zb dne linie

Skasujmy zb dne linie wybieraj c z menu: Preprocessor Modeling Delete Line and
Below. Na ekranie pozostan dwie linie. Musimy je podzieli , aby to zrobi wykorzystamy
komend OVERLAP. Wybieramy z menu gwnego: Preprocessor Modeling Operate
Booleans Overlap Lines, otwiera si okno trybu wskazywania, w ktrym wciskamy przycisk
Pick All. W oknie graficznym znw pojawia si cztery linie.
Zb dne linie
Ponownie wykonujemy operacje kasowania zb dnych linii. Linie, ktre pozostay stanowi
zarys cz ci walcowej i dna zbiornika. Brakuje promienia zaokr glenia. Wprowadzamy
zaokr glenie wybieraj c z drzewa komend: Preprocessor Modeling Create Lines
LineFillet, program przechodzi do trybu wskazywania, wskazujemy linie pomi dzy, ktrymi ma
powsta zaokr glenie i wciskamy przycisk OK, a na ekranie pojawia si nast puj ce okno:
Wpisujemy promie zaokr glenia
Na ekranie pojawi si gotowy zarys zbiornika, ktry obrcimy wzgl dem osi i otrzymamy
powok stanowi c model paszcza i dna zbiornika. Aby to zrobi potrzebny nam b dzie jeszcze
jeden punkt. Tak wi c wprowadzamy punkt o wsprz dnych (0,0). Aby obrci linie wok osi
wyznaczonej przez dwa punkty wybieramy z menu gwnego: Preprocessor Modeling
Operate Extrude Lines About Axis. Program przechodzi do trybu wskazywania, najpierw
wskazujemy linie, ktre chcemy obrci , mo emy wcisn PickAll, a nast pnie wskazujemy dwa
punkty (rysunek poni ej) jako punkty osi dookoa ktrej wcze niej wybrane linie maj by
obrcone. Zatwierdzamy wskazane punkty wciskaj c OK w oknie trybu wskazywania, na ekranie
otwiera si kolejne okno
89
punkty wyznaczaj ce o obroty
Wpisujemy k t o jaki ma by dokonany obrt
Wciskamy OK, aby zatwierdzi operacje
Ustawmy widok izometryczny, korzystaj c z okna Pan, Zoom, Rotate ..., ktre znajdziemy
w Utility Menu PlotCtrls Pan,Zoom,Rotate ..., a w oknie graficznym pojawi si model
powoki zbiornika.
W modelu zbiornika brak jest jeszcze kr ca. Aby go wykona uaktywnijmy roboczy ukad
wsprz dnych i ustawmy tak aby jego o z pokrywaa si z osi y ukadu globalnego. W tym celu
wybieramy z menu: Utility Menu WorkPlane Offset WP by Increments ..., dalej post puj c jak
poprzednio obr my ukad o k ty: 0,-90,0. Przy tak ustawionym roboczym ukadzie wsprz dnych
mo emy wprowadzi wiartk walca. W tym celu wybieramy z menu gwnego: Preprocessor
Modeling Create Volume Cylinder Partial Cylinder

Wpisujemy promie walca promie kr ca: 75

mm
Wpisujemy k t pocz tkowy w ukadzie xy: 0
Wpisujemy k t ko cowy w ukadzie xy: -90
Wpisujemy warto 400 wysoko walca
Stworzyli my obj to , z ktrej potrzebna jest tylko jedna powierzchnia, tak wi c

wykasujmy to co jest zb dne. Najpierw wykasujmy obj to bez komponentw, wybieraj c z
drzewa komend: Preprocessor Modeling Delete Volumes Only. Aby na ekranie pojawiy
si obszary wybierzmy z menu: Utility Menu Plot Areas. W celu atwiejszej identyfikacji
obszarw w czmy opcji pokazywania obszarw w r nych kolorach. Wybieramy z menu: Utility
Menu PlotCtrls Numbering. W oknie, ktre si pojawi ustawmy opcje AREA na On, a
nast pnie zatwierd my wciskaj c OK. Po wykonaniu powy szych czynno ci w oknie graficznym
powinny pojawi si obszary oznaczone r nymi kolorami.
Obr my model tak aby wida lepiej obszary do skasowania. W tym celu trzymaj c
wci ni ty przycisk Ctrl na klawiaturze przyciskamy prawy klawisz myszy i jednocze nie
poruszamy kursorem myszy w oknie graficznym model na ekranie zacznie si obraca . Po
odpowiednim ustawieniu powinni my otrzyma widok mniej wi cej jak na poni szym rysunku.
91
Zb dne obszary
Niepotrzebne obszary (patrz rys. powy ej) kasujemy wybieraj c z drzewa komend:
Preprocessor Modeling Delete Area and Below, wskazujemy obszary do skasowania i
wciskamy OK. Musimy teraz po czy krciec z paszczem zbiornika. Aby to wykona wybieramy
z menu gwnego: Preprocessor Modeling Operate Booleans Overlap Areas,
wskazujemy przecinaj ce si obszary kr ca i paszcza zbiornika, a nast pnie zatwierdzamy
wciskaj c OK. Od wie my ekran wybieraj c z menu: Utility Menu Plot Replot. Na ekranie
powinni my otrzyma nast puj cy obraz:
Zb dne obszary
Ponownie musimy skasowa zb dne obszary. Ustawmy ponownie widok izometryczny

modelu korzystaj c z okna Pan-Zoom-Rotate, ktre znajduje si w Utility Menu PlotCtrls.
Wykonajmy zaokr glenie pomi dzy ciank kr ca a paszczem walcowym zbiornika. W
tym celu wybieramy z drzewa komend: Preprocessor Modeling Create Areas Area
Fillet, wskazujemy obszary pomi dzy ktrymi ma powsta zaokr glenie i zatwierdzamy OK na
ekranie pojawia si poni ej przedstawione okno.

Wpisujemy promie zaokr glenia
Powy sza operacja mo e potrwa troch du ej ni wcze niejsze. Na ekranie pojawi mo e

si ostrze enia (Warning), ktre mo emy zignorowa . Po wykonaniu zaokr glenia na ekranie
pojawi si geometria zbiornika.
Dalej nale y post pi jak w poprzednim wiczeniu, przyporz dkowuj c obszarom

odpowiadaj cym zaokr gleniom elementy o grubo ci dna zbiornika w zaokr gleniu paszcz dno
oraz o grubo ci cianki kr ca na zaokr gleniu paszcz krciec. Podzieli na elementy mniejsze
ni w poprzednim wiczeniu np. o wymiarze 10.
93
Jak wida na powy szym rysunku elementy, ktre powstay na zaokr gleniu krciec paszcz s
odwrcone na lewo, aby to naprawi wybieramy z drzewa komend: Preprocessor Modeling
Move/Modify Reverse Normals of Shell Elems, wskazujemy odwrcone elementy, a po
zaznaczeniu wszystkich wciskamy OK. Podczas zaznaczania odpowiednich elementw przydatne
mo e okaza si powi kszenie (Zoom). Od wie amy ekran wybieraj c z menu: Utility Menu
Plot Replot. W celu sprawdzenia poprawno ci przydziau staych rzeczywistych ustawmy
numerowanie staych rzeczywistych elementw poprzez kolory wybierzmy z menu: Utility Menu
PlotCtrls Numbering
Wybieramy Real const num
Wybieramy opcje Color only
Je eli na ekranie pojawia si rysunek jak powy ej to znaczy, e przygotowany model

dyskretny jest poprawny. Zadajemy warunki brzegowe, obci enie i wykonujemy obliczenia.
Warto ci nienia dopuszczalnego wyznaczamy post puj c jak w wiczeniu poprzednim.
Uwaga ! Powstaj ce koncentracje napr e mog by wynikiem powstania podczas podziau
elementw zdegenerowanych (trjk tw trj-w zowych wyniki oblicze nale y skonsultowa z
prowadz cym.
5
Konstrukcje przestrzenne model bryowy
wiczenie 10:
Obliczy napr enia w konstrukcji toka silnika (rys. 10.1) obci onego ci nieniem
15 MPa.
Dane: E = 2105 MPa, = 0.3
Rys. 10.1. Wymiary i ksztat i sposb obci enia toka
Model MES stanowi b dzie toka, poniewa istniej dwie paszczyzny symetrii ksztatu i
obci enia. Przed rozpocz ciem pracy nale y przygotowa model z przyj tym ukadem
wsprz dnych.
Uruchamiamy program ANSYS wpisuj c nazw projektu np. tlok.
Definiujemy typ elementu. Wybieramy element Solid 92.
95
Wybrany element bryowy nie wymaga staych rzeczywistych. Wprowadzamy wielko ci

definiuj ce wasno ci materiaowe takie jak modu Younga i liczb Poissona.
Na podstawie rysunku 10.1 generujmy model ci gy. Narysujmy wiartk walca (dno toka)
oraz rury ( ciany toka), a nast pnie dodajmy do siebie te bryy. W tym utworzenia wiartki
walca wybieramy z menu gwnego: Preprocessor Modeling Create Volume Cylinder
Partial Cylinder
Wpisujemy promie walca = promie dna
Wpisujemy od jakiego k ta Theta-1 do jakiego kata

Theta-2 mierzonego w paszczy nie XY ma powsta
walec
Wpisujemy wysoko walca rwn grubo ci dna toka
Ustawiamy widok izometryczny i wprowadzamy drug bry wybieraj c ponownie

komend do tworzenia bryy walcowej (Preprocessor Modeling Create Volume
Cylinder Partial Cylinder)
Wpisujemy promie zewn trzny i wewn trzny walca (rury)
Wpisujemy od jakiego k ta Theta-1 do jakiego kata Theta-2

mierzonego w paszczy nie XY ma powsta walec
Wpisujemy wysoko walca rwn dugo ci toka

Dodajemy do siebie dwie bryy wybieraj c z drzewa komend: Preprocessor Modeling

Operate Booleans Add Volumes. Program przechodzi do trybu wyboru. Na ekranie
pojawi si okno Add Volumes, w ktrym wciskamy przycisk Pick All dodaj wszystkie obj to ci.
W prowad my pier cie o wymiarach takich jak rowek pod pier cienie tokowe. Dla
lepszego efektu wprowadzimy warto Rad-2 rwn 55 mm. Pier cien wprowadzamy korzystaj c z
Preprocessor Modeling Create Volume Cylinder By Dimension
Wpisujemy promie zewn trzny i
wewn trzny pier cienia
Wpisujemy od jakiej wsprz dnej Z1

do jakiego wsprz dnej Z-2 ma
powsta walec (Z2 Z1 = wysoko
walca
Wpisujemy od jakiego k ta Theta-1 do

jakiego kata Theta-2 mierzonego w
paszczy nie XY ma powsta pier cie
Model posiada trzy jednakowe rowki. Skopiujmy wygenerowany pier cie jeszcze dwa razy.
Wybieramy z drzewa komend: Preprocessor Modeling Copy Volumes, program
przechodzi do trybu wskazywania, kursorem myszy wskazujemy pier cie do skopiowania i
wciskamy OK.
Wpisujemy ilo kopii liczonych razem

z oryginaem
Wpisujemy offset w kierunku osi Z

rwny 10 mm
W oknie graficznym po w czeniu opcji kolorowania bry (patrz poprzednie wiczenia) pojawi si
nast puj cy obraz:
97
Aby uzyska rowki wystarczy od bryy toka odj wprowadzone pier cienie. Operacj t
wykonujemy wybieraj c z menu gwnego: Preprocessor Modeling Operate Booleans
Subtract Volumes, kursorem myszy wskazujemy bry , od ktrej b dziemy odejmowali,
wciskamy Apply, a nast pnie wskazujemy bryy (pier cienie), ktre maj by odj te i wciskamy
OK. W oknie graficznym pojawi si prawie gotowy model.
Wykonajmy otwr pod sworze . W tym celu musimy najpierw odpowiednio ustawi roboczy ukad
wsprz dnych, Wybieramy z menu: Utility Menu WorkPlane Offset WP by Increments ... i
przesuwamy ukad o wektor (0,20,60) oraz obracamy w paszczy nie ZY o k t 90o
(obroty: 0,-90,0). Mamy ustawiony roboczy ukad wsprz dnych w podstawie walca dr onego
ktry musimy wykona . Aby stworzy walec wybieramy z drzewa komend: Preprocessor
Modeling Create Volume Cylinder Partial Cylinder

Wpisujemy promie zewn trzny i wewn trzny

pier cienia
Wpisujemy od jakiego k ta Theta-1 do jakiego

kata Theta-2 mierzonego w paszczy nie XY
ma powsta pier cie
Wpisujemy wysoko pier cienia
Wykonujemy operacj nakadania w celu uzyskania odpowiednich obj to ci. Skorzystamy z

komendy znajduj cej si w menu gwnym: Preprocessor Modeling Operate Booleans
Partition Volumes, program przechodzi do trybu wskazywania, w oknie Partition Volumes
wciskamy Pick All. Po przerysowaniu (Utility Menu Plot Replot) otrzymujemy nast puj ce
obj to ci:
Kasujemy niepotrzebne obj to ci korzystaj c z komendy: Preprocessor Modeling

Delete Volume and Below, program przechodzi do trybu wskazywania, wskazujemy kursorem
myszy obj to ci do usuni cia i zatwierdzamy wybr wciskaj c OK w oknie Delete Volume &
Below. Obj to ci, ktre pozostay dodajemy do siebie. W tym celu wybieramy z menu gwnego:
Preprocessor Modeling Operate Booleans Add Volumes. Na ekranie pojawi si okno
Add Volumes, w ktrym wciskamy przycisk Pick All. W oknie graficznym pojawi si model ci gy
toka.
99
Wygenerujmy siatk elementw sko czonych. W tym celu posu my si znanym z

poprzednich wicze oknem MeshTool, ktre otwieramy wybieraj c z menu: Main Menu
Preprocessor MeshTool .. i wciskamy przycisk Mesh, wskazujemy obj to do podziau i
zatwierdzamy wciskaj c OK. W oknie graficznym pojawia si siatka elementw
Okno MeshTool mo emy zamkn , wciskaj c Close.

Zadajmy warunki brzegowe i obci enie. Warunki symetrii na powierzchniach le cych w
paszczyznach symetrii cylindra zadajemy korzystaj c z Solution Define Loads Apply
Structural Displacement Symmetry B.C On Areas, program przechodzi do trybu
wskazywania, wybieramy powierzchnie na ktrych maj obowi zywa te warunki, a nast pnie
zatwierdzamy wciskaj c OK. Tak przyj te warunki brzegowe zapewniaj odebranie modelowi
ruchu w kierunku osi x i y. Musimy jeszcze odebra mo liwo ruchu w kierunku osi z. W tym celu
wybieramy z menu gwnego: Solution Define Loads Apply Structural Displacement
On Areas, wskazujemy wewn trzne powierzchnie otworu na sworze , wciskamy OK w celu
zatwierdzenia i w kolejnym oknie wybieramy przemieszczenie UZ i ponownie zatwierdzamy
wciskaj c OK. Obci enie w postaci ci nienia przykadamy do powierzchni zewn trznej dna toka
100Katedra Wytrzymao ci Materiaw P

korzystaj c z komendy: Solution Define Loads Apply Structural Pressure On Areas,

program przechodzi do trybu wskazywania, wskazujemy odpowiednie obszary i zatwierdzamy
wciskaj c OK. W kolejnym oknie wpisujemy warto ci nienia i rwnie zatwierdzamy poprzez
wci ni cie OK. Mamy gotowy model MES, przyst pmy wi c do oblicze (Main Menu Solution
Current LS).
Ogl damy wyniki. Wy wietlmy barwn map napr e zredukowanych oraz napr e
wzdu osi Z.
Napr enia zredukowane
Napr enia wzdu osi Z
Prosz przedyskutowa z prowadz cym otrzymane wyniki w aspekcie przyj tych warunkw
brzegowych.
101

Tutorial 9 - Katedra Wytrzymałości P.Ł ANSYS PL

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Tutorial 9 - Katedra Wytrzymałości P.Ł ANSYS PL

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Laboratorium Numerycznej Analizy Konstrukcji

Powy sze czynno ci przydzielone s zwykle do trzech blokw zawartych w wi kszo ci

GUI Graphical User Interface Interfejs graficzny u ytkownika

Uruchamianie programu ANSYS. Na pulpicie systemu lub w oknie rozwijalnym Start

cie ka do katalogu roboczego

nazwa plikw dla danego projektu

ilo zadeklarowanej pami ci roboczej w [MB]

ilo pami ci w [MB] dla bazy danych

definicji trybu grafiki

pytanie czy zaczyta informacje z pliku startowego

przyciski uruchamiaj cy program

Podczas pracy z programem na twardym dysku w zadeklarowanym katalogu roboczym zapisuj

okno podstawowe przyciski okno komend okno przyciskw

gwne menu (main menu) okna podpowiedzi programu i stanu

przyciski operacji na grafice

Po uruchomieniu programu na ekranie pojawia si okno gwne (rys. I.1), w ktrym mo na

4 Katedra Wytrzymao ci Materiaw P

Znaj c komendy programu wraz z ich parametrami mo na posugiwa si oknem komend.

Rys. I.2. Okno podstawowe (utility menu)

Poni ej przedstawione zostan gwne poziomy rozwijalnych menu, natomiast konkretne

- kasuj wszystko i zacznij od nowa

- wczytaj dane z pliku o zadeklarowanej na starcie nazwie projektu

- czytaj sekwencje komend z pliku

- wylistuj (plik *.log, plik b dw i inne)

Import, eksport z/do plikw innego oprogramowania

Wyj cie z programu

Rys. I.3. Zawarto okna File

- wybierz elementy ...

Rys. I.4. Zawarto okna Select

- wylistuj pliki (plik *.log, plik b dw i inne)

- wylistuj aktywne punkty

- listuj wasno ci, np.: wasno ci materiaowe, stae rzeczywiste, typy

Rys. I.5. Zawarto okna List

Przerysuj okno graficzne od wie ekran

- rysuj aktywne punkty

- rysuj wykres dot. staych materiaowych

- przedstaw graficznie wyniki

Rys. I.6. Zawarto okna Plot

6 Katedra Wytrzymao ci Materiaw P

- operacje przesu powi ksz obr

- ustawienia numeracji obiektw

- opcje jako ci i formy grafiki

Rys. I.7. Zawarto okna PlotCtrls

- prze cznik tak/nie pokazuj roboczy ukad wsprz dnych

- Przesuni cie/obrt ukadu roboczego o zadan wielko

Deklaracja typw elementw

Deklaracja staych rzeczywistych

Deklaracja wasno ci materiaowych

Definicje przekrojw poprzecznych

Odbicie przez symetri

Rys. I.9. Preprocesor menu

8 Katedra Wytrzymao ci Materiaw P

Deklaracja typu analizy

Ustawienia dot. obci e

Operacje na zadanych obci eniach

Rys. I.10. Solution menu

Wskazanie pliku z wynikami

Wczytywanie danego rozwi zania

Wy wietlanie barwnych map

Przegl danie wynikw wg tabel output

Operacje na cie kach - wykresy

Rys. I.11. Postprocesor menu (General postprocessor)

W dalszej cz ci skryptu dotarcie si do konkretnej komendy opisane b dzie nast puj c

10 Katedra Wytrzymao ci Materiaw P