Professional Documents
Culture Documents
Izabela Michniewska
BEZOGNIOWE
BAKI LEKARSKIE
Praktyczne zastosowanie chodnej
metody stawiania baniek
WPROWADZENIE.......................................................................................................................... 3
WSKAZANIA.................................................................................................................................... 7
PRZECIWWSKAZANIA................................................................................................................ 8
CZYSZCZENIE iDEZYNFEKCJA............................................................................................. 33
PIMIENNICTWO......................................................................................................................... 34
WPROWADZENIE
Stawianie baniek jest metod lecznicz znan od tysicy lat, zaliczan dzisiaj, wdobie
ogromnego postpu medycyny do penowartociowych metod leczenia wielu schorze.
Baki stosuje si rwnie jako pierwsz pomoc wprzypadkach ukszenia przez owady.
Wytworzone wbace podcinienie zasysa skr do jej wntrza, wwyniku czego dochodzi do
pknicia podskrnych naczy krwiononych iwydostania si poza nie pewnej iloci krwi (wi-
doczny krwiak). Ta krew odbierana jest przez system obronny organizmu jako obce biako istaje
si silnym bodcem do wytworzenia duej iloci cia odpornociowych, ktre przygotowane do
walki zwrogiem napotkawszy jedynie wasn krew, kieruj swoje siy przeciwko infekcji.
Podcinienie, wywierajc na skr dziaanie mechaniczne, powoduje podranienie jej zako-
cze nerwowych. Dziki temu dochodzi do zwikszenia ukrwienia ipoprawy zakconej wcze-
niej czynnoci narzdu wewntrznego, zwizanego ze stref skry, na ktrej postawiono baki.
Zasad dziaania baniek stawianych wcile okrelonych punktach ciaa wzalenoci od
schorzenia mona wyjani wykorzystujc wiedz stosowan wakupunkturze. Wg tradycyjnej
medycyny chiskiej bl to stagnacja krwi ienergii yciowej Qi. Nauka ta uznaje istnienie kana-
w energetycznych powizanych znarzdami (tzw. meridianw), ktrymi pynie energia Qi.
Przyczyn choroby jest zakcenie przepywu tej energii. Przywrcenie prawidowego obiegu
Qi jest warunkiem powrotu do rwnowagi icelem leczenia. Dlatego dziaanie na meridiany
wodpowiednich punktach ciaa, pobudzajc krenie energii Qi iwyrwnujc jej poziom, wpy-
wa na stan narzdw wewntrznych, przez ktre one przechodz, przyspiesza proces powrotu
do zdrowia iusuwa dolegliwoci.
Rozrniamy dwie metody stawiania baniek: gorc ichodn. () Przewaga tzw. metody chod-
nej nad gorc polega na monoci dokadnego okrelenia cinienia wewntrz baki.
prof. Zbigniew Garnuszewski
Baki bezogniowe lecz tak samo jak baki stawiane tradycyjn, gorc metod. Rnica
polega na tym, e wnowego typu bakach, podcinienie uzyskuje si poprzez wypompowanie
zbaki powietrza, anie jego wypalenie.
Tak powstay bezpieczne, bezstresowe, atwe wuyciu baki, ktre kady bez obawy poparze-
nia chorego moe stawia samodzielnie.
Bezogniowe baki lekarskie testowane byy na oddziaach pediatrycznych wielu szpitali ikli-
nik, zyskujc uznanie lekarzy ipielgniarek. S one oznaczone znakiem CE iw peni odpowiadaj
wymaganiom bezpieczestwa Dyrektywy Rady 93/42/ EWG dotyczcej wyrobw medycznych.
2. Podniesienie skutecznoci terapeutycznej poprzez moliwo skorygowania cinienia
wbace bez jej odrywania.
3. Wyeliminowanie uchorego iosoby wykonujcej zabieg stresu zwizanego zogniem.
4. Moliwo leczenia bakami wplacwkach zamknitych, wktrych przepisy zabraniaj sto-
sowania otwartego ognia.
Pamitaj: atakowany wci trujcymi substancjami organizm ludzki zatraca swoje siy obron-
ne. Antybiotyki, cho skutecznie lecz, usypiaj system obronny czowieka, podczas gdy baki
ten system uaktywniaj.
WSKAZANIA
1. Ostre infekcje grnych drg oddechowych czyli tzw. przezibienie: infekcje kataralne, zapa-
lenie garda, zapalenie tchawicy, grypa.
2. Przewleke choroby grnych drg oddechowych przerost migdakw podniebiennych ina-
wracajce anginy.
3. Ostre infekcje dolnych drg oddechowych zapalenie oskrzeli, opucnej, puc.
4. Przewleke choroby dolnych drg oddechowych przewleke zapalenie oskrzeli, astma oskrze-
lowa, nadreaktywno poinfekcyjna drg oddechowych objawiajca si przewlekym kaszlem.
5. Profilaktycznie (wzmocnienie ukadu odpornociowego) - udzieci czsto zapadajcych na
infekcje drg oddechowych oraz uosb obonie chorych, dugotrwale unieruchomionych
(rwnie jako profilaktyka odleyn).
6. Ostre zapalenie korzonkw nerwowych.
7. Moczenie nocne.
8. Zesp nadwraliwego jelita grubego.
9. Brak lub bolesne menstruacje.
10. Ostre ipodostre minioble.
11. Ostre ipodostre nerwoble.
12. Ostry iprzewleky bl wokolicy krzyowo - ldwiowej.
13. Rwa kulszowa.
14. Ostre iprzewleke zapalenia staww.
15. Ble gowy, migrena.
16. Nerwice wegetatywne (narzdowe).
PRZECIWWSKAZANIA
UWAGA!
1. Naley zachowa ostrono uosb leczonych lekami przeciwzakrzepowymi (aspiryna, ace-
nocumarol itd).
2. Nie zaleca si stawiania baniek uosb chorych na serce przed ich dokadnym zbadaniem
iuzyskaniem wynikw EKG.
Sposb ten stosuje si przy ostrych iprzewlekych chorobach drg oddechowych. Baki sta-
wia si na duych powierzchniach (plecy, klatka piersiowa) szeregami wodlegoci 1 cm jedna
od drugiej zzachowaniem szczeglnej ostronoci wokolicy serca.
Rytm zabiegw ustala si indywidualnie, kierujc si stanem oglnym chorego, rodzajem
istadium choroby oraz stopniem tolerancji zabiegu.
W chorobach ostrych baki mona stawia co dwa dni przez tydzie. Najlepsze efekty uzy-
skuje si rozpoczynajc zabiegi przy pierwszych zwiastunach choroby.
W chorobach przewlekych raz lub dwa razy wtygodniu przez kilka lub kilkanacie tygo-
dni.
Profilaktycznie, uodparniajco udzieci iosb czsto zapadajcych na infekcje drg oddecho-
wych stosujemy seri 1012 zabiegw 2 razy wtygodniu. Kuracj rozpoczynamy ok. 6 tygodni
przed okresem wzmoonych zachorowa.
PRZYGOTOWANIE DO ZABIEGU
10
STAWIANIE BANIEK
Pompk ssc naley poczy zbak wciskajc zawr baki wgumow cz pompki. Ba-
k przyciskamy lekko do miejsca gdzie mamy j przyssa. Jedn rk przytrzymujemy bak
wmiejscu poczenia zpompk tak, aby uniemoliwi rozczenie si baki ipompki, adrug
rk wykonujemy ruchy do gry iw d trzymajc pompk za korpus.
Wykonujemy tyle ruchw pompki ile potrzeba do uzyskania odpowiedniego stopnia wessa-
nia skry, ktry musi by okrelany indywidualnie. Wtym wzgldzie naley kierowa si wskaza-
niami lekarza. Czsto wystarcza jeden, niepeny ruch pompki.
U osb zdelikatn skr, cienk podcik tuszczow, uosb szczupych idzieci wystarczy
gdy wybrzuszenie bdzie wynosio 3-4 mm. Uosb omocnej budowie ciaa, ze skr twardsz
11
iz grubsz tkank tuszczow naley uzyskiwa wiksze podcinienie, wikszy stopie wessania
skry do baki.
Naley pamita, by uosb wpodeszym wieku iniemowlt podcinienie nie byo zbyt due
bez wzgldu na grubo podciki tuszczowej, gdy naczynia krwionone s unich zazwyczaj
bardzo kruche!
12
CZAS TRWANIA ZABIEGU
Zabieg koczymy uciskajc opuszkiem palca skr wok baki wcelu jej rozszczelnienia
ibezbolesnego zdjcia.
Pacjent, podobnie jak po zabiegu akupunktury powinien odpocz przez 15-20 minut. Pozo-
stanie wdomu czy leenie wku wskazane jest tylko wtedy, gdy wymaga tego stan chorego.
N meridian nerki
P meridian pcherzyka ciowego
13
meridian odka
W meridian wtroby
ST meridian ledziony itrzustki
S meridian serca
PO meridian potrjnego ogrzewacza
PM meridian pcherza moczowego
P meridian puc
O meridian osierdzia
JG meridian jelita grubego
JC meridian jelita cienkiego
GRT meridian gwnego regulatora tylnego
GRP meridian gwnego regulatora przedniego
1 cun odlego midzy dwoma fadami, ktre powstaj podczas zginania drugiego pali
czka palca rodkowego pacjenta, odpowiada ona szerokoci jego kciuka;
1,5 cuna szeroko 2-go i3-go palca doni;
2 cuny szeroko 2-go, 3-go i4-go palca doni.
Warto cuna jest indywidualna dla kadego izaley od szerokoci palcw.
14
15
W leczeniu poniszych chorb baki stawia si co dwa dni. Wjednej serii naley wykona 10
zabiegw. Kuracj mona powtrzy po miesicu.
1. Astma oskrzelowa
GRT 14 punkt pooony wtylnej linii rodkowej ciaa, poniej wyrostka ocistego 7-go kr-
gu szyjnego, ma wasnoci antyinfekcyjne, uodparniajce.
GRT 12 punkt poniej wyrostka ocistego 3-go krgu piersiowego wtylnej linii rodkowej
ciaa.
PM 13 punkt na wysokoci wyrostka ocistego 3-go krgu piersiowego, 1,5 cuna bocznie
od linii rodkowej tylnej, stosowany wchorobach puc ioskrzeli (baki stawiamy w2
punktach symetrycznie po prawej ilewej stronie).
PM 43 punkt na wysokoci wyrostka ocistego 4-go krgu piersiowego, 3 cuny od linii rod-
kowej tylnej (2 punkty symetrycznie).
P1 punkt 6 cunw od linii rodkowej przedniej, 1 cun poniej dolnego brzegu obojczy-
ka, stosowany wdusznoci (2 punkty symetrycznie).
16
2. Przezibienie (infekcje kataralne, ostre zapalenie garda, grypa)
17
3. Zaburzenia trawienia, wzdcia brzucha, kolka jelitowa
18
ST 15 punkt na wysokoci ppka, 4 cuny bocznie od linii rodkowej przedniej (2 punkty
symetrycznie).
W przypadku kolki jelitowej uniemowlt imaych dzieci zalecany jest delikatny masa ba-
kami wok w/w punktw. Na dobrze natuszczon skr nakadamy najpierw jedn bak nad
ppkiem (punkt GRP 8) ipozostawiamy j nieruchomo do czasu zakoczenia masau. Pozosta-
e baki stawiamy wkolejnych punktach iwykonujemy ruchy okrne tylko zgodnie zkierun-
kiem ruchu wskazwek zegara. Po wykonaniu masau wpunkcie pierwszym bak zdejmujemy
iustawiamy wpunkcie drugim itd.
19
4. Kolka ciowa
20
5. Kolka nerkowa
21
6. Moczenie nocne
22
7. Choroby kobiece (krwawienia znarzdu rodnego, zaburzenia miesiczkowania, zapalenie
jajnikw isromu)
23
8. Ble okolicy ldwiowej
GRT 4 punkt pooony poniej wyrostka ocistego 2-go krgu ldwiowego wlinii rodko-
wej tylnej, tzw. wrota ycia.
PM 23 punkt na wysokoci wyrostka ocistego 2-go krgu ldwiowego, 1,5 cuna bocznie
od linii rodkowej tylnej (2 punkty symetrycznie).
PM 52 punkt na wysokoci wyrostka ocistego 2-go krgu ldwiowego, 3 cuny bocznie od
linii rodkowej tylnej (2 punkty symetrycznie)
24
9. Impotencja
PM 17 punkt pooony poniej wyrostka ocistego 7-go krgu piersiowego, 1,5 cuna bocz-
nie od linii rodkowej tylnej (2 punkty symetrycznie).
GRP 12 punkt wlinii rodkowej przedniej, 4 cuny powyej ppka.
25
11. Zwyrodnienie stawu biodrowego
26
12. Bl stawu barkowego
27
13. Ble karku, krcz szyi
28
14. Nerwica (lkowa, depresyjna, reaktywna)
GRT 13 punkt umiejscowiony poniej wyrostka ocistego 1-go krgu piersiowego, wlinii
rodkowej tylnej.
GRT 12 punkt poniej wyrostka ocistego 3-go krgu piersiowego, wlinii rodkowej tylnej.
14 punkt pooony wpierwszym midzyebrzu, wlinii rodkowo-obojczykowej, 4 cuny
od linii rodkowej przedniej.
GRP 14 punkt 1,5 cuna poniej koca wyrostka mieczykowatego mostka, wlinii rodkowej
przedniej
Zalecane osobom starszym, wcelu zapewnienia dobrej kondycji fizycznej ipsychicznej oraz
przeduenia ycia wdobrej sprawnoci oglnej.
GRP 5 punkt wiecznej modoci pooony 2 cuny poniej ppka, wlinii rodkowej przed-
niej.
29
GRP 4 punkt pooony wlinii rodkowej przedniej, 3 cuny poniej ppka, tzw. wrota
rda ma dziaanie oglnie wzmacniajce, dodajce energii.
GRT 4 punkt pooony wlinii rodkowej tylnej, poniej wyrostka ocistego 2-go krgu l-
dwiowego tzw. wrota ycia dziaa wzmacniajco iregenerujco.
P 34 punkt na bocznej powierzchni podudzia, 2 cuny poniej dolnego brzegu rzepki, ku
przodowi idoowi od gwki koci strzakowej usprawnia ukad miniowy.
PM 31 punkt ostatniej modoci zalecany szczeglnie paniom po czterdziestym roku
ycia pooony ponad pierwszym otworem koci krzyowej, wpoowie odlegoci
pomidzy tylnym grnym kolcem koci biodrowej, alini rodkowa tyln (2 punkty
symetrycznie).
30
Przed rozpoczciem leczenia bakami naley wyszuka (stosujc lekki ucisk palcami) punkty
bolesne wokolicy ldwiowej obok krgosupa, na poladkach, na udzie ipodudziu zarwnano
bocznej jak itylnej powierzchni nogi. Po wykryciu tych punktw baki trzeba stawia kolejno
od bioder wd ku stopie.
Najczciej baki pozostawia si ok. 20 minut, anastpnie zdejmujc masuje si kady
zkolejnych punktw. Ponadto korzystne jest wykonanie masau bakami wokolicy przykr-
gosupowej (ok. 0,5 cuna od linii rodkowej tylnej), po obu stronach krgosupa piersiowego
ildwiowego.
Masa bakowy jest specjaln form masau stosowan do leczenia miejscowego ioglnego.
Wywiera on owiele gbszy efekt od klasycznego masau rcznego.
Jego dziaanie lecznicze zwizane jest zsilniejszym ukrwieniem tkanek wobszarze poddanym
zabiegowi iich lepszym odywieniem oraz przyspieszeniem odpywu krwi ylnej ilimfy, co uatwia
usuwanie zbdnych produktw przemiany materii oraz innych substancji szkodliwych. Ponadto
zabieg ten jest jednym znajlepszych istniejcych sposobw odprenia irozlunienia mini.
Masa prniowy wywiera korzystny wpyw nie tylko bezporednio na minie iskr, ale
na drodze odruchowej dziaa na narzdy wewntrzne, jak rwnie wzmacnia ukad odporno-
31
ciowy oraz uwalnia organizm od toksyn wnikajcych do niego zpowietrza, wody, pokarmw
iniektrych farmaceutykw.
Aby uatwi przesuwanie baki przed zabiegiem naley natuci skr oliwk lub maci.
Nastpnie stawia si bak na skrze sposobem tradycyjnym, po czym przesuwa si j po po-
wierzchni ciaa lub wykonuje ni ruchy okrne.
32
Zabieg powinien trwa 35 minut. Mona go powtarza co drugi dzie. Dugo serii zabie-
gw uzaleniona jest od charakteru choroby. Wostrych procesach chorobowych (np. zapalenia
mini, nerwoble) wystarcza zazwyczaj 13 zabiegw; wstanach przewlekych 57 zabiegw.
Prawidowo wykonany masa bak wywouje niekiedy tylko nieznaczne zaczerwienienie lub
zasinienie, aczasami nie wywouje adnej reakcji. Nie naley jednak przekracza zalecanego
czasu.
Aby zwikszy intensywno izakres dziaania masau prniowego mona wykona go
wpoczeniu zkpielami leczniczymi (z dodatkiem odwaru lub naparu zzi lub zdodatkiem
leczniczych olejkw aromatycznych).
Kpiele mog obejmowa cae ciao lub wybrane jego czci np. rce lub nogi. Masa baka-
mi wkpieli zodwarem zsiana zalecany jest szczeglnie osobom zdolegliwociami reumatycz-
nymi oraz osobom zzaburzeniami krenia np. wkoczynach dolnych.
CZYSZCZENIE iDEZYNFEKCJA
33
PIMIENNICTWO:
1. Aleksandrowicz J., Duda H.: Uprogu medycyny jutra. Warszawa 1988.
2. Chirali I. Z.: Traditional Chinese Medicine Cupping Therapy. Churchill Livingstone 1999.
3. Garnuszewski Z.: Akupunktura we wspczesnej medycynie. Warszawa 1996.
4. Ibrachimowa W.: Masa punktowy. Warszawa 1990.
5. Red. Janicki K., Rewerski W.: Medycyna naturalna. Warszawa 1991.
6. Kondraciuk H.: Zastosowanie baniek lekarskich. Krakw 1995.
7. Macheret E., Samosiuk I.: Akupunktura iinne metody refleksoterapii. Warszawa 1990.
8. Operacz H.: Zasady akupunktury. Teoria ipraktyka. Pozna 1993.
9. Piotrowski H.: Sztuka stawiania baniek. Zarys teorii izastosowanie wpraktyce lekarskiej. War-
szawa 2000.
10. Talik H., Talik W.: Nie tylko oleczeniu bakami. Krakw 1996
34
Med plus Spka zo.o.
31-752 Krakw ul. Wwozowa 34 b
tel.: (012) 645 60 91
tel./fax: (012) 644 68 96
e-mail: biuro@medplus.pl
www.medplus.pl
2005.09.01 v3.00
Zoty medal
III Krajowe Targi
Zdrowego ycia
Tarnw 1994