SPECJALISTA RADZI

KRGOSUP SZYJNY mgr Karina Szymfel, mgr Agnieszka Witke, mgr Tomasz Kochaski
Orodek Diagnostyczno-Kansultacyjnyul. Remiszewska 14
Krgosup dorosego czowieka, to cz ukadu kostnego, stanowi-
ca jego gwn o i podpor. Krgosup posiada krzywizny: w odcinku
szyjnym oraz ldwiowym s wypukoci skierowane do przodu (lor-
doza). W odcinku piersiowym i krzyowo-guzicznym s skierowane
wypukoci do tyu (kyfoza) (Ryc. 1.). Kyfozy ksztatuj si ju w yciu
podowym. Lordoza szyjna powstaje okoo czwartego miesica ycia,
kiedy dziecko zaczyna unosi gow ku grze dwiga j. Najpniej
powstaje lordoza ldwiowa. Jest ona warunkowana przyjmowaniem pio-
nowej postawy ciaa przez dziecko.
Dugo caego krgosupa wynosi wszystkich wyej wymienionych ruchw koci krkw powoduje wiotczenie tore-
prawie poow dugoci ciaa (40 45%). powstaj ruchy okrne, ruchy obwodze- bek stawowych i wizade, czyli ukadu sta-
Kady odcinek krgosupa charakteryzuje nia. Krgosup szyjny spenia kilka bilizujcego krgosup. Powoduje to prze-
si specyficzn budow. W dzisiejszym wanych funkcji: chroni przed urazami mieszczanie si wzgldem siebie krgw
artykule przybliymy naszym Czytelnikom rdze krgowy, ktry przechodzi przez i moe by przyczyn stenozy, czyli zwe-
odcinek szyjny krgosupa [1]. krgosup i stanowi o tuowia [1]. nia kanau krgowego, kanaw korzenio-
Krgosup szyjny zbudowany jest Przyczyn dolegliwoci blowych wych i kanaw ttnic krgowych. Zmiany
z siedmiu krgw (C1 C7). Dwa pier- szyjnego odcinka krgosupa moe by te dotycz najczciej odcinka C4 C5
wsze krgi szyjne, szczytowy i obrotowy, wiele. Jedn z nich moe by uszkodzenie i C5 C6, poniewa tu zachodzi wikszo
stanowi poczenie krgosupa z cza- krka midzykrgowego. Wraz z wiekiem ruchw zginania i prostowania odcinka szyj-
szk. Trzony poszczeglnych krgw krek midzykrgowy jest coraz sabiej nego krgosupa. Ucinicie korzeni po-
cz si ze sob za pomoc krkw odywiany. Okoo 40 roku ycia zanikaj woduje postpujce osabienie mini
midzykrgowych dyskw (wyjtek sta- naczynia krwionone w piercieniu wk- i np. poraenie rk. Nieleczone prowa-
nowi dwa pierwsze krgi). Krek mi- nistym, ktre odywiaj krek midzykr- dzi do kalectwa. Leczenie jest operacyj-
dzykrgowy zbudowany jest z piercienia gowy. Jdro miadyste traci wod i swj ne. W celu lepszej stabilizacji krgosup
wknistego i umieszczonego w nim jdra luzowaty charakter. Okoo 60 roku ycia wytwarza osteofity (wyrola kostne). Osteo-
miadystego. Piercie wknisty silnie jest ju prawie cakowicie wysuszone, fity mog czy si ze sob, tworzc most-
zespala ze sob ssiadujce trzony a piercie wknisty wykazuje liczne ki kostne. Nie s one pokryte chrzstk
krgw. Krki midzykrgowe s spr- pknicia. Tak zmienione krki trac zdol- i mog podrania wizada krgosupa
yste, dziki czemu amortyzuj krgosup no amortyzacji ruchw. Sumujce si i zwiksza dolegliwoci blowe [2].
podczas wstrzsw i tumi drgania obcienia przyczyniaj si do ich dal- Dodatkowo zwyrodnienie krka mi-
przenoszone za porednictwem krgosu- szego niszczenia. Zmniejszanie si wyso- dzykrgowego moe doprowadzi do wy-
pa na gow. Peni rwnie rol cznika padnicie lub uwypuklenia jdra miady-
i jednoczenie umoliwiaj ruchy przyle- stego (skadnik krka midzykrgowego)
gym krgom [3]. Dodatkowo dwa ssiadu- (ryc. 2, 3). Powoduje to ucisk korzeni uner-
jce cz si ze sob poprzez wyrostki wiajcych minie ramienia i koczyny
stawowe grne i dolne. S one objte
torebk stawow, tworzc stawy mi-
dzykrgowe i wzmocnione s wizadami,
ktre wraz z dyskiem zapewniaj stabi-
lizacj krgosupa. Odcinek szyjny, dziki
maym wymiarom krgw, posiada naj-
wiksz ruchomo ze wszystkich odcin-
kw krgosupa: ruchy zginania do przodu
Ryc. 1. Krgosup podzielony na odcinki
i do tyu, ruchy zgicia bocznego oraz
z uwzgldnieniem krzywizn.
ruchy obrotowe. W wyniku kombinacji

Ryc. 2. Proces powstawania przepukliny Ryc. 3. Przemieszczone jdro miadyste Ryc. 4. Mechanizm smagnicia biczem
i przemieszczanie si jadra miadystego. uciskajce na korze nerwu krgowego. (ang. whiplash).

10 Kwartalnik Pacjenta
 SPECJALISTA RADZI
grnej (rwa barkowa). Taki ucisk czsto
prowadzi do zmian zapalnych dodatkowo
nasilajcych proces chorobowy. Objawami SZPZLO Warszawa-Targwek
moe by silny bl stawu barkowego,
ramienia nasilajcy si podczas ruchw
gow. W takim wypadku naley unika
PRZYCHODNIA REHABILITACYJNA
cikich prac fizycznych, gwatownych ru-
chw gow, podaje si niesterydowe leki DLA DZIECI I MODZIEY
przeciwzapalne (NLPZ). Due znaczenie
ma rwnie wczenie rozpoczta fizjo-
terapia. Indywidualny program rehabili-
ul. Balkonowa 4, Warszawa
tacji z fizjoterapeut sprzyja lepszej re-
generacji, zmniejsza dolegliwoci blo-
we. Jest rwnie wstpem do rozpoczcia
wicze stabilizacyjnych w celu skorygo-
GIMNASTYKA KOREKCYJNA
wania postawy ciaa. Ustpienie blw nie
jest oznak wyzdrowienia. Rwa barkowa
wykazuje tendencje do nawrotw, dlatego
DLA DZIECI
naley pamita, e naley wyleczy przy-
czyn objawu, a nie jej symptomy [2, 4]. Zapraszamy
Coraz czstsze wypadki komunika-
cyjne rwnie wpywaj na uszkodze- na wiczenia majce
nia krgosupa szyjnego. Podczas me-
chanizmu wyprostnego dochodzi do uszko-
dze struktury kostnej oraz wizadowej.
na celu skorygowanie
Urazy tego typu zostay nazwane od me-
chanizmu powstawania smagniciem
wad postawy
biczem (ryc. 4.). Wystpuj ble i zawroty
gowy, szum w uszach, zaburzenia widze- u dzieci i modziey.
nia, bl twarzy oraz osabienie siy minio-
wej barku i opatki. Towarzyszy mog
rwnie zmiany nastrojw, poczucie zagu- Zajcia s prowadzone
bienia i dezorientacji, zaburzenia snu,
spadki cinienia. Objawy mog utrzymy- przez wykwalifikowanych
wa si przez wiele miesicy i wymagaj
leczenia przez zesp specjalistw (orto- fizjoterapeutw.
peda, neurolog, fizjoterapeuta, psycholog).
Bardzo wane jest ustalenie czy doszo do
utraty stabilnoci krgosupa w badaniach
RTG czynnociowych oraz MRI. W przy- PRAWIDOWA POSTAWA
padku uszkodze wizadowych bez nie-
stabilnoci unieruchamia si pacjenta krt- FUNDAMENTEM ZDROWIA
kotrwale, nastpnie wzmacnia miniowo.
Natomiast gdy doszo do niestabilnoci
unieruchamia si pacjenta, a nastpnie
NA PRZYSZO
wprowadza program rehabilitacyjny ze sta-
bilizacj. W niektrych przypadkach stabi-
Grupa Godzina
lizuje si operacyjnie i odbarcza ucinite TERMIN I 9:00 - 10:00
elementy ukadu nerwowego [2, 3].
W przypadku blw odcinka szyj-
nego dobr odpowiedniej metody zale-
ZAJ: II 10:00 11:00
III 11:00 12:00
y od stanu pacjenta. Gwnym zada-
niem fizjoterapii jest wzmocnienie SOBOTA IV 12:00 13:00
mini zapewniajce stabilizacj kr-
gosupa i bezbolesny prawidowy Koszt: 25 z za zajcia
zakres ruchu.

* Literatura:
Karnet miesiczny wielokrotno zaj w miesicu
1. Bochenek A., Reicher M., (2009): Anato-
mia czowieka tom I, Wyd. Lekarskie PZWL,
Warszawa; 2. Dziak A., (2007): Ble i dysfunk- ZAPISY W REJESTRACJI PRZYCHODNI
cje krgosupa. Wyd. Medicina Sportiva,
Krakw; 3. Tejszerska D. (red.), witoski E.,
Gzik M., (2011): Biomechanika narzdu ruchu UL. BALKONOWA 4
czowieka, Wyd. Instytut Technologii Eksploat-
acji, Politechnika lska;
3. http://www.fizjoklinika.com/kregoslup.html;
4. http://www.sivek.republika.pl/kregoslup.gif
i pod nr tel. 22 518 26 66
Kwartalnik Pacjenta 11