Professional Documents
Culture Documents
RYNEK WEWNTRZNY
W 2015 R.
Informacje
i opracowania
statystyczne
Warszawa 2016
2
SP IS T R E C I Strona
Przedmowa ....................................................................................................................... 4
Sprzeda detaliczna..................................................................................................... 26
Gastronomia ................................................................................................................ 37
III TABLICE
4
PRZEDMOWA
D yr e k t o r
Departamentu Handlu i Usug
Ewa Adach-Stankiewicz
5
Wykaz skrtw
Klasyfikacje
PKD = Polska Klasyfikacja Dziaalnoci
Waniejsze skrty
tys. = tysic
mln = milion
mld = miliard
z = zoty
szt. = sztuka
kpl. = komplet
nr = numer
wol. = wolumen
g = gram
kg = kilogram
t = tona
l = litr
hl = hektolitr
r. = rok
art. = artyku
tabl. = tablica
p. proc. = punkt procentowy
PKB = Produkt Krajowy Brutto
SAD = Jednolity Dokument Administracyjny
Znaki umowne
Kreska (-) - zjawisko nie wystpio;
Znak () - oznacza, e nazwy zostay skrcone w stosunku do obowizujcej klasyfikacji; ich pene
nazwy podano w uwagach metodycznych;
W tym - oznacza, e nie podaje si wszystkich skadnikw sumy;
Przyjte grupowania
UE 28 (28 krajw obecnych czonkw UE: Austria, Belgia, Bugaria, Chorwacja, Cypr, Czechy, Dania, Estonia,
Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Litwa, Luksemburg, otwa, Malta, Niemcy, Polska,
Portugalia, , Rumunia, Sowacja, Sowenia, Szwecja, Wgry, Wielka Brytania, Wochy).
Euro-zone Strefa Euro (19 krajw Unii Gospodarczo-Walutowej: Austria, Belgia, Cypr, Estonia, Finlandia,
Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Litwa, Luksemburg, otwa, Malta, Niemcy, Portugalia, Sowacja,
Sowenia, Wochy).
6
I. U W A G I M E T O D Y C Z N E
Zgodnie z Polsk Klasyfikacj Wyrobw i Usug pod pojciem usug rozumie si:
- wszelkie czynnoci wiadczone na rzecz jednostek gospodarczych prowadzcych dziaalno
o charakterze produkcyjnym, tzn. usugi dla celw produkcji nietworzce bezporednio
nowych dbr materialnych,
- wszelkie czynnoci wiadczone na rzecz jednostek gospodarki narodowej oraz na rzecz
ludnoci, przeznaczone dla celw konsumpcji indywidualnej, zbiorowej i oglnospoecznej.
8
Zgodnie z Polsk Klasyfikacj Dziaalnoci (PKD) - podmioty gospodarcze prowadzce podstawow
dziaalno zakwalifikowan do sekcji G HANDEL HURTOWY I DETALICZNY; NAPRAWA POJAZDW
SAMOCHODOWYCH, WCZAJC MOTOCYKLE nazywane s jednostkami handlowymi. Wykaz
rodzajw dziaalnoci handlowej w zakresie sekcji G przedstawia si nastpujco:
GRUPA
45.1 Sprzeda hurtowa i detaliczna pojazdw samochodowych, z wyczeniem
motocykli
45.2 Konserwacja i naprawa pojazdw samochodowych; z wyczeniem motocykli
45.3 Sprzeda hurtowa i detaliczna czci i akcesoriw do pojazdw samochodowych,
z wyczeniem motocykli
45.4 Sprzeda hurtowa i detaliczna motocykli, ich naprawa i konserwacja oraz sprzeda
hurtowa i detaliczna czci i akcesoriw do nich
GRUPA
46.1 Sprzeda hurtowa realizowana na zlecenie
46.2 Sprzeda hurtowa podw rolnych i ywych zwierzt
46.3 Sprzeda hurtowa ywnoci, napojw i wyrobw tytoniowych
46.4 Sprzeda hurtowa artykuw uytku domowego
46.5 Sprzeda hurtowa narzdzi technologii informacyjnej i komunikacyjnej
46.6 Sprzeda hurtowa maszyn, urzdze i dodatkowego wyposaenia
46.7 Pozostaa wyspecjalizowana sprzeda hurtowa
46.9 Sprzeda hurtowa niewyspecjalizowana
GRUPA
47.1 Sprzeda detaliczna prowadzona w niewyspecjalizowanych sklepach
47.2 Sprzeda detaliczna ywnoci, napojw i wyrobw tytoniowych prowadzona
w wyspecjalizowanych sklepach
47.3 Sprzeda detaliczna paliw do pojazdw silnikowych na stacjach paliw
47.4 Sprzeda detaliczna narzdzi technologii informacyjnej i komunikacyjnej
prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach
47.5 Sprzeda detaliczna artykuw uytku domowego prowadzona
w wyspecjalizowanych sklepach
47.6 Sprzeda detaliczna wyrobw zwizanych z kultur i rekreacj prowadzona
w wyspecjalizowanych sklepach
47.7 Sprzeda detaliczna pozostaych wyrobw prowadzona w wyspecjalizowanych
sklepach
47.8 Sprzeda detaliczna prowadzona na straganach i targowiskach
47.9 Sprzeda detaliczna prowadzona poza sieci sklepow, straganami i targowiskami
9
W publikacji zastosowano skrty dla rnych poziomw klasyfikacyjnych; wykaz skrtw
i penych nazw wedug PKD podany jest poniej:
a Sprzeda detaliczna badana jest wedug rodzaju dziaalnoci przedsibiorstw i obejmuje sprzeda realizowan przez jednostki handlowe
i niehandlowe.
11
2. Objanienia podstawowych poj
MARA HANDLOWA jest to cena usugi handlowej, stanowica rnic midzy cen zakupu a cen
sprzeday towarw, przeznaczona na pokrycie kosztw handlowych i osignicie zysku. Rozrnia si
mar handlow brutto tj. rnic midzy wartoci nabycia a wartoci sprzeday towarw oraz mar
handlow netto, ktr stanowi rnica midzy wartoci sprzeday a kosztem wasnym sprzeday.
Mara handlowa brutto wystpuje w postaci:
1) rabatu procentowego odliczanego od cen detalicznych lub cen hurtowych,
2) narzutu procentowego doliczanego do cen zbytu,
3) stawek kwotowych doliczanych do cen zbytu lub cen hurtowych.
Wysoko mar i zasady ich obliczania ustala przedsibiorstwo handlowe. czna mara handlowa jest
sum realizowanych mar (detalicznych, hurtowych, gastronomicznych itp.) i stanowi podstawowe
rdo tworzenia dochodu w przedsibiorstwie handlowym, przeznaczonego na pokrycie kosztw
handlowych, opacenie podatkw oraz wygospodarowanie zysku.
PRODUKCJA GLOBALNA w sektorze przedsibiorstw obejmuje:
1) przychody ze sprzeday produktw (wyrobw i usug niefinansowych) wasnej produkcji;
2) mar realizowan na sprzeday towarw zakupionych z przeznaczeniem do odsprzeday;
3) warto produktw w formie rozlicze w naturze;
4) produkty przeznaczone na powikszenie wartoci wasnych rodkw trwaych;
5) przyrost zapasw wyrobw gotowych oraz produkcji niezakoczonej.
WARTO DODANA BRUTTO - cz wartoci produktu krajowego brutto wytworzona w ramach
dziaalnoci eksploatacyjnej realizowanej przez jednostki handlowe. Obliczana jest jako rnica midzy
produkcj globaln a zuyciem porednim.
NAKADY INWESTYCYJNE s to nakady finansowe lub rzeczowe, ktrych celem jest stworzenie
nowych rodkw trwaych lub ulepszenie (przebudowa, rozbudowa, rekonstrukcja, adaptacja
lub modernizacja) istniejcych obiektw majtku trwaego, a take nakady na tzw. pierwsze
wyposaenie inwestycji.
OBROTY, tzw. PRZYCHODY ZE SPRZEDAY obejmuj warto sprzedanych na zewntrz
przedsibiorstwa produktw (wyrobw gotowych i usug), towarw i materiaw wyraonych
w rzeczywistych cenach sprzeday z uwzgldnieniem upustw, rabatw i bonifikat bez podatku
od towarw i usug (VAT). Natomiast nie uwzgldnia si sprzeday skadnikw majtku trwaego,
dotacji, pozostaych przychodw operacyjnych oraz przychodw z operacji finansowych (dywidendy
z tych udziaw, uzyskanych z odsetek).
WYRWNANIE DNIAMI ROBOCZYMI polega na eliminacji efektu zmiennoci kalendarzowej
i zmiennoci dni roboczych (rnice czasu pracy w kolejnych miesicach).
12
SPRZEDA DETALICZNA TOWARW (cznie z podatkiem VAT) - sprzeda towarw wasnych
i komisowych (nowych i uywanych) w punktach sprzeday detalicznej, placwkach gastronomicznych
oraz innych punktach sprzeday (np. magazynach, skadach itp.) w ilociach wskazujcych na zakupy
dla potrzeb indywidualnych nabywcw.
Sprzeda detaliczna obejmuje ponadto sprzeda realizowan przez domy sprzeday wysykowej
lub Internet. Warto sprzeday detalicznej stanowi sum sprzeday detalicznej zrealizowan przez
jednostki handlowe i niehandlowe.
SPRZEDA YWNOCI - obejmuje produkty pochodzenia rolinnego i zwierzcego, ktre w stanie
naturalnym lub po obrbce technologicznej lub kulinarnej stanowi pokarm czowieka. Nie zalicza
si do ywnoci napojw alkoholowych, wyrobw tytoniowych oraz lekw.
SPRZEDA TOWARW NIEYWNOCIOWYCH - obejmuje zaspokajanie potrzeb bytowych ludnoci
zwizanych z ubiorem; z wyposaeniem mieszkania; z higien osobist i ochron zdrowia; z kultur,
owiat, wypoczynkiem; z transportem. Ponadto obejmuje towary suce do zaspokajania potrzeb
gospodarstw domowych gwnie w sferze produkcji rolniczej i budowlanej.
SPRZEDA NAPOJW ALKOHOLOWYCH obejmuje:
1) wyroby spirytusowe czyste oraz gatunkowe tj. napoje alkoholowe o zawartoci powyej 18% alkoholu;
2) wina (gronowe owocowe, musujce), napoje typu win (aperitify, cocktaile, kordiay), miody pitne;
3) piwo niezalenie od zawartoci alkoholu i ekstraktu.
PUNKTY SPRZEDAY DETALICZNEJ s to placwki handlowe obejmujce:
obiekty wielkopowierzchniowe,
sklepy cznie z aptekami,
stae punkty sprzeday drobnodetalicznej (kioski, szczki, stragany),
pozostae punkty sprzeday drobnodetalicznej o charakterze ruchomym,
stacje paliw.
SKLEP - jest to stay punkt sprzeday detalicznej, posiadajcy specjalne pomieszczenie (tj. lokal
sklepowy) z oknem wystawowym oraz wntrzem dostpnym dla klientw. Moe on stanowi
jednozakadowe przedsibiorstwo lub moe by jednym z zakadw przedsibiorstwa
wielozakadowego (wielosklepowego).
Jeeli w duych sklepach (np. w domach towarowych, domach handlowych, domach sprzeday
wysykowej) cz powierzchni sprzedaowej zostaa wydzierawiona przez inn osob prawn
lub fizyczn, ktra na tej czci powierzchni prowadzi sprzeda detaliczn na wasny rachunek - to ta
cz stanowi odrbny sklep.
O zaliczeniu sklepu do odpowiedniej specjalizacji branowej decyduje wzgldna przewaga wartoci
sprzedawanych towarw danej brany.
13
W publikacji wyszczeglnione s nastpujce wybrane formy organizacyjne sklepw:
domy towarowe s to wielodziaowe sklepy o powierzchni sal sprzedaowych 2000 m2
i wicej, prowadzce sprzeda szerokiego i uniwersalnego asortymentu towarw
nieywnociowych, a czsto take towarw ywnociowych: mog rwnie prowadzi
pomocnicz dziaalno gastronomiczn i usugow,
domy handlowe s to wielodziaowe (przynajmniej dwa dziay branowe) sklepy o powierzchni
sal sprzedaowych od 600 m2 do 1999 m2, prowadzce sprzeda towarw o podobnym
asortymencie
jak w domach towarowych,
supermarkety s to sklepy o powierzchni sprzedaowej od 400 m2 do 2499 m2 prowadzce
sprzeda gwnie w systemie samoobsugowym, oferujce szeroki asortyment artykuw
ywnociowych oraz artykuy nieywnociowe czstego zakupu,
hipermarkety s to sklepy o powierzchni sprzedaowej od 2500 m2 prowadzce sprzeda
gwnie w systemie samoobsugowym, oferujce szeroki asortyment artykuw
ywnociowych i nieywnociowych czstego zakupu, zwykle z parkingiem samochodowym,
powszechne s to sklepy o powierzchni sal sprzedaowych od 120 m2 do 399 m2 prowadzce
sprzeda gwnie towarw ywnociowych codziennego uytku oraz dodatkowo czsto
nabywanych towarw nieywnociowych,
wyspecjalizowane s to sklepy prowadzce sprzeda szerokiego asortymentu artykuw do
kompleksowego zaspokajania okrelonych potrzeb np. ubioru, wyposaenia mieszka, sklepy
motoryzacyjne, meblowe, sportowe, zielarskie itp.,
stacje paliw - punkty sprzeday detalicznej paliw, benzyny, oleju napdowego, pynw
chodzcych, rodkw czyszczcych itp.
Powierzchnia sprzedaowa sklepu - cz lokalu sklepowego, na ktrej odbywa si sprzeda
towarw (tzn. cz przeznaczona do eksponowania towarw i obsugi nabywcw, bez tzw.
zaplecza) mierzona w m2.
Do pracujcych w sklepie zalicza si faktycznie pracujcych w sklepie: wacicieli i wspwacicieli
(cznie z bezpatnie pomagajcymi czonkami ich rodzin), zatrudnionych na podstawie stosunku pracy,
cznie z sezonowymi i pracujcymi dorywczo; agentw (cznie z pomagajcymi czonkami ich rodzin)
oraz osoby zatrudnione przez agentw.
STAE PUNKTY SPRZEDAY DROBNODETALICZNEJ:
kiosk - stanowi pomieszczenie stae, zamykane z oknem wystawowym, ktrego wntrze nie jest
dostpne dla klienta,
stragan - skonstruowany z urzdze przenonych, sucych do wyoenia i sprzeday towarw
w staym miejscu sprzeday,
14
magazyn u producenta lub handlowy prowadzcy sprzeda detaliczn.
POZOSTAE PUNKTY SPRZEDAY DROBNODETALICZNEJ (o charakterze ruchomych stoisk):
1
Badanie prowadzone jest w cyklu trzyletnim.
15
Magazyny hurtu podstawowe jednostki handlu hurtowego; mog to by wolnostojce budynki
(tzw. magazyny zamknite), pomieszczenia zadaszone (tzw. wiaty), silosy i zbiorniki oraz place
skadowe.
Powierzchnia skadowa magazynw - stanowi cz powierzchni budynkw magazynowych
(tzw. magazynw zamknitych), pomieszcze zadaszonych (tzw. wiat), placw skadowych oraz innych
pomieszcze przystosowanych do celw skadowych (np. pomieszczenia dzierawione
lub wynajmowane od firm produkcyjnych, instytucji uytecznoci publicznej, osb fizycznych itd.),
ktra suy przechowywaniu towarw w duszych bd krtszych okresach czasu.
PLACWKI GASTRONOMICZNE - s to zakady i punkty gastronomiczne stae i sezonowe, ktrych
przedmiotem dziaalnoci jest przygotowanie oraz sprzeda posikw i napojw do spoycia na miejscu
i na wynos.
Sezonowe placwki gastronomiczne to placwki uruchamiane okresowo i dziaajce nie duej ni sze
miesicy w roku kalendarzowym. Do placwek gastronomicznych nie zalicza si tzw. punktw
sprzeday ruchomej i automatw sprzedaowych.
Wyrniamy nastpujce placwki gastronomiczne:
restauracje - zakady gastronomiczne dostpne dla ogu konsumentw, z pen obsug kelnersk,
oferujce szeroki i zrnicowany asortyment potraw i napojw, podawany konsumentom wedug
karty jadospisowej,
bary - placwki gastronomiczne prowadzce dziaalno o charakterze zblionym do restauracji
z ograniczonym asortymentem potraw i towarw popularnych. Do tej grupy zaliczamy: jadodajnie,
bary (uniwersalne, szybkiej obsugi, przekskowe, mleczne), bistra oraz kawiarnie, herbaciarnie,
winiarnie, piwiarnie,
stowki - placwki zbiorowego ywienia zapewniajce okrelonym grupom konsumentw posiki,
gwnie obiady ale take niadania i kolacje,
punkty gastronomiczne - placwki gastronomiczne prowadzce ograniczon dziaalno
gastronomiczn, takie jak: smaalnie, pijalnie, lodziarnie, bufety w kinach, na stadionach, dziaalno
cateringowa itp.
PRZYCHODY Z DZIAALNOCI GASTRONOMICZNEJ (cznie z podatkiem VAT) - stanowi przychody
uzyskane ze sprzeday:
towarw handlowych zakupionych i odsprzedawanych w niezmienionej postaci po ewentualnym
konfekcjonowaniu, w tym napojw alkoholowych, wyrobw tytoniowych,
produkcji gastronomicznej - wyrobw kulinarnych, ciastkarskich i innych wytworzonych
we wasnym zakresie,
16
wiadczonych usug - np. wpywy z tytuu opat za korzystanie z szatni, przechowalni bagau,
obsugi parkingw, z tytuu dziaalnoci rozrywkowej, za zorganizowanie przyj poza zakadem
i w zakadzie, za wypoyczenie sali itp.
PODA wybranych towarw jest to ilo wytworzonych w kraju produktw, pomniejszona o ich
eksport, a powikszona o import. Poda skorygowana o saldo zmiany stanu zapasw u producenta
okrela wielko dostaw na zaopatrzenie kraju.
ZAPASY WYROBW U PRODUCENTA - wyprodukowane wyroby gotowe (finalne) znajdujce si
w magazynach producenta, przeznaczone do sprzeday.
SPOYCIE NIEKTRYCH ARTYKUW KONSUMPCYJNYCH NA 1 MIESZKACA - rdem
opracowania s informacje o: wielkoci krajowej produkcji, imporcie, eksporcie, zapasach
w magazynach producentw i w przedsibiorstwach handlowych. W przypadku niektrych produktw
pochodzenia rolnego (ziarno 4 zb w przeliczeniu na przetwory, ziemniaki, warzywa i owoce)
produkcj pomniejszono o zuycie tych produktw na cele produkcyjne (siew, spasanie, surowce
dla gorzelni, krochmalni itp.).
Przeliczenia 4 zb (pszenicy, yta, owsa, jczmienia) na przetwory dokonano wedug odpowiednich
procentw przemiau.
Dane o poziomie spoycia opracowane metod bilansow su ocenie globalnych zmian spoycia
ywnoci w kraju i nie mog by bezporednio porwnywane z danymi o spoyciu artykuw
ywnociowych w gospodarstwach domowych opracowanymi na podstawie wynikw
reprezentacyjnych bada budetw domowych.
Dane o pracujcych obejmuj osoby penozatrudnione i niepenozatrudnione w gwnym miejscu pracy.
Przecitne zatrudnienie dotyczy pracownikw penozatrudnionych oraz niepenozatrudnionych
w przeliczeniu na penozatrudnionych, bez zatrudnionych poza granicami kraju.
Przecitne miesiczne wynagrodzenie brutto przypadajce na 1 zatrudnionego obliczono przyjmujc:
wynagrodzenia osobowe, bez wynagrodze osb wykonujcych prac nakadcz oraz uczniw,
a take osb zatrudnionych za granic,
wypaty z tytuu udziau w zysku i w nadwyce bilansowej w spdzielniach,
dodatkowe wynagrodzenia roczne dla pracownikw jednostek sfery budetowej,
honoraria wypacone niektrym grupom pracownikw za prace wynikajce z umowy o prac,
np. dziennikarzom, realizatorom filmw, programw radiowych i telewizyjnych.
17
UWAGI:
1. Liczby wzgldne (wskaniki, odsetki) obliczono z reguy na podstawie danych bezwzgldnych
wyraonych z wiksz dokadnoci ni podano w tablicach.
2. Zamieszczone w publikacji dane zostay zebrane zgodnie z :
a/ Polsk Klasyfikacj Dziaalnoci PKD 2007 wprowadzon z dniem 01.01.2008 r.
rozporzdzeniem Rady Ministrw z dnia 24.12.2007 r. (Dz. U. Nr 251, poz. 1885), ktra zostaa
opracowana na podstawie Statystycznej Klasyfikacji Dziaalnoci Gospodarczych we Wsplnocie
Europejskiej Statistical Classification of Economic Activities in the European Community
NACE Rev. 2.
b/ Polsk Klasyfikacj Wyrobw i Usug PKWiU 2008 wprowadzon z dniem 01.01.2009 r.
rozporzdzeniem Rady Ministrw z dnia 29.10.2008 r. (Dz. U. Nr 207, poz. 1293), ktra zostaa
opracowana na podstawie midzynarodowych klasyfikacji i nomenklatur.
3. Okrelenie wasno zagraniczna stosowane w publikacji, odnosi si do przedsibiorstw
wasnoci zagranicznej i tych, w ktrych wasno zagraniczna stanowi przewag.
4. Przy przeliczaniu danych na 1 mieszkaca w zakresie spoycia wybranych towarw
konsumpcyjnych (tabl. 23) przyjto liczb ludnoci wedug stanu z dnia 30 VI. Przy przeliczaniu
danych dotyczcych liczby ludnoci przypadajcej na jeden sklep (tabl. 12) przyjto liczb
ludnoci wedug stanu w dniu 31 XII.
5. Liczb sklepw i stacji paliw wg stanu w dniu 31 XII w podziale na specjalizacje branowe
i formy organizacyjne ustalono na podstawie wykazu sklepw sporzdzonego przez jednostki
o liczbie pracujcych 10 i wicej osb realizujce sprzeda detaliczn (sprawozdanie H-01w)
oraz dla jednostek, w ktrych liczba pracujcych nie przekracza 9 osb, oszacowano w oparciu
o wyniki badania reprezentacyjnego przeprowadzonego na 4% prbie tych jednostek
(sprawozdanie SP-3).
18
II. K O M E N T A R Z A N A L I T Y C Z N Y
2
Dane dotyczce wartoci dodanej w Polsce i krajach UE zostay zaktualizowane, stan w dniu 20.10.2016 r.
19
*rdo: Eurostat, dane zaktualizowane, stan w dniu 20.10.2016 r. zgodnie z metodologi ESA 2010.
21
W 2015 r. obroty w handlu detalicznym krajw UE byy wysze w porwnaniu z rokiem
poprzednim o 3,3%. Najwikszy wzrost zanotowano w Rumuni (o 8,8%) i w Szwecji (o 7,0%).
Wysoki wzrost (o 6,6%) wystpi take w Luksemburgu, na Malcie i w Polsce. Wrd krajw
o najwikszym znaczeniu dla europejskiej gospodarki rwnie odnotowano istotny wzrost obrotw
w Wielkiej Brytanii (o 4,1%), we Francji ( o 3,8%) i w Niemczech (2,8%). Jedynie w dwch krajach
wystpi spadek obrotw: w Grecji (o 1,5%) oraz w Belgii (o 0,3%).
22
2. Handel wewntrzny
W 2015 r. wedug wstpnych danych udzia handlu w tworzeniu produktu krajowego brutto
wynis 15,6%, a w wartoci dodanej brutto 17,6%.
Istotnym elementem umoliwiajcym ocen kanaw dystrybucji i cyrkulacji towarw jest analiza
struktury przychodw wedug typw klientw oraz podzia dokonanych zakupw w przedsibiorstwach
hurtowych wedug typw dostawcw (tablice nr 18 i 19). Zarwno zachowania przedsibiorstw
hurtowych i detalicznych w wyborze swoich dostawcw, jak i struktura ich klientw pozostay stabilne.
W przedsibiorstwach handlowych - hurtowych i detalicznych, udzia zakupw bezporednio
od producentw i wytwrcw krajowych oraz bezporednio z importu utrzyma si na zblionym
poziomie w porwnaniu z poprzednim okresem. Przedsibiorstwa handlowe3 dokonyway w 51%
zakupw bezporednio u producentw i wytwrcw krajowych, natomiast zarwno bezporedni import,
jak i zakupy u hurtownikw uksztatoway si na podobnym poziomie zblionym do 24%. W zalenoci
od rodzaju prowadzonej dziaalnoci handlowej (handel hurtowy czy detaliczny) struktura
dokonywanych zakupw bya bardziej zrnicowana.
W zakresie handlu hurtowego prawie 50% przedsibiorstw zaopatrywao si u producentw
i wytwrcw krajowych a ok. 27% z nich bezporednio z importu. Udzia zakupw hurtownik
hurtownik uleg niewielkiemu wzrostowi i wynis nieco ponad 22%.
Sprzeda detaliczna
Infrastruktura handlowa
Na koniec 2015 r. szacowana liczba sklepw w Polsce wyniosa prawie 361 tys. i bya
o 1,7% wysza ni przed rokiem. Powierzchnia sprzedaowa sklepw rwnie wzrosa (o 3,5%)
i stanowia wielko ok. 36 189 tys. m2. Wzrost powierzchni zanotowano w sklepach we wszystkich
prezentowanych przedziaach powierzchniowych. Najwikszy procentowy przyrost powierzchni
sprzedaowej zaobserwowano w sklepach z przedziau wielkoci 100-399 m2 (o 5,3%),
oraz w sklepach z przedziau 400-999 m2 (o 4,9%).
31
W ukadzie regionalnym najwyszy procentowy wzrost powierzchni sprzedaowej w przedziale
100-399 m2 mia miejsce w sklepach w wojewdztwach: kujawsko-pomorskim (o 12,7%) i lubelskim
(o 7,1%). Wrd sklepw z przedziau wielkoci 400-999 m2 najwyszy (ok. 9,5%) wzrost
powierzchni sprzedaowej odnotowano w wojewdztwach: kujawsko-pomorskim i podkarpackim.
W 2015 r. na jeden sklep przypadao rednio 107 osb, podczas gdy w 2014 r.
byo to odpowiednio 108 osb.
Wyszacowana w 2015 r. liczba 361 tys. sklepw prowadzona bya przez 292 tys.
przedsibiorstw. Najwiksz cz podmiotw gospodarczych posiadajcych sklepy stanowiy
przedsibiorstwa prowadzce do 2 sklepw, ich udzia w roku 2015 wynis a 97,9% i pozosta
na zblionym poziomie do roku poprzedniego. W odniesieniu do pozostaych prezentowanych
przedziaw podmiotw gospodarczych wedug liczby posiadanych sklepw najwikszy wzrost
liczebnoci odnotowano w grupie przedsibiorstw prowadzcych 101-200 sklepw (o 9,3% wobec
spadku o 2,3 % przed rokiem) oraz w przedziale 51-100 sklepw (o 5,9% wobec wzrostu o 2,4%
odnotowanego w roku poprzednim). Zmniejszya si liczba przedsibiorstw prowadzcych
3-10 sklepw (o 1,5% w porwnaniu ze spadkiem o 3,3% zaobserwowanym w 2014 r.).
W oglnej liczbie 361 tys. wystpiy sklepy rnych specjalizacji branowych. Najwikszy
udzia w liczbie sklepw ogem stanowiy placwki o specjalizacji branowej pozostaej (42,2 %),
oglnospoywczej (23,0 %) oraz z wyrobami odzieowymi (10,3 %). Najmniej liczne byy sklepy
o specjalizacji rybnej stanowiy one 0,3% sklepw ogem.
33
W odniesieniu do roku poprzedniego wzrost liczby sklepw o ponad 10% odnotowano wrd
specjalizacji: owocowo-warzywnej, z pojazdami mechanicznymi, z napojami alkoholowymi
oraz rybnej, natomiast najwikszy spadek zaobserwowano w sklepach z artykuami pimienniczymi
i ksigarniach (o 7%).
a
Dane dotycz przedsibiorstw, w ktrych liczba pracujcych przekracza 9 osb.
Na koniec 2015 r. szacowana liczba stacji paliw wyniosa 8991 i bya o 1,0% wysza
ni w roku poprzednim. W ukadzie regionalnym na 1000 km2 powierzchni Polski najwiksze
zagszczenie stacji paliw byo odnotowane w wojewdztwie lskim - w roku 2015 byo
to 85 obiektw. Najniszy wskanik wystpowania stacji paliw na 1000 km2 zaobserwowano
w wojewdztwach: podlaskim i warmisko-mazurskim, gdzie byo to odpowiednio po 13 obiektw,
podczas gdy rednia dla Polski wyniosa 29 stacji paliw.
35
W 2015 r. w krajowej ewidencji prowadzonej przez gminne jednostki samorzdowe byo
zarejestrowanych 2222 staych targowisk (w tym 2129 targowisk z przewag sprzeday
drobnodetalicznej), co stanowio wzrost o 0,5% w porwnaniu z rokiem poprzednim. Najwiksz
liczb nowych targowisk odnotowano w wojewdztwie maopolskim (wzrost o 4,7%). Podobnie
jak w latach poprzednich, blisko 40% ogu powierzchni targowisk w kraju znajdowao
si na terenie trzech nastpujcych wojewdztw: mazowieckiego, dzkiego i wielkopolskiego.
Na obszarze targowisk dokonywano transakcji w ok. 98,7 tys. staych punktach sprzeday
drobnodetalicznej, wrd ktrych 57,5 tys. dziaao codziennie. Uzupenieniem staej sieci
targowiskowej byy targowiska sezonowe, ktrych w 2015 r. odnotowano 6768, co stanowio wzrost
o 0,6% wobec roku poprzedniego. Zarejestrowano nisze roczne wpywy z opaty targowej o 3,8%
w porwnaniu z 2014 r.
Sprzeda hurtowa
4
Badanie magazynw (hurtu i rozdzielczych detalu) prowadzone jest w cyklu trzyletnim.
37
Sprzeda hurtowa w latach 2013 - 2015 (ceny biece)
Gastronomia
* * *
Zaopatrzenie rynku
5
W przedsibiorstwach o liczbie pracujcych powyej 49 osb
6Ilo wytworzonych w kraju wyrobw (dane dotycz podmiotw gospodarczych, w ktrych liczba pracujcych przekracza 9 osb)
pomniejszona o ich eksport i powikszona o import, skorygowana o saldo zmian stanu zapasw u producentw o liczbie pracujcych
powyej 49 osb.
42
43