NR 7 (12) LIPIEC 2017 ORGAN STOWARZYSZENIA PRZYJACI SZCZEBRZESZYNA

Lipiec sidmy miesic w roku, wedug kalenda- deszcz przywodzi, gdy sw pajczyn psuje, blisk
rza gregoriaskiego, ma 31 dni.Lipiec jest na pku- burz czuje.
li pnocnej miesicem letnim, a na poudniowej 8.Lipcowa pogoda, dla chopw niwna swoboda.
zimowym. Nazwa miesica (wedug Brcknera) 9.Czego lipiec i sierpie nie dowarzy, tego wrze-
(dawniej rwnie lipie, por. ukr. / ype, sie nie usmay.
br. / lipie) pochodzi od kwitncych ww-
czas lip. Lipy notabene kwitn na przeomie czerw-
ca i lipca (por. chorw. lipanj czerwiec, litew. lie- Co lubi lipiec...?
pa). aciska nazwa Iulius (zobacz: kalendarz
rzymski) zostaa zostaa nadana na cze Juliusza Uwielbia gorce plae
Cezara i rnych formach zostaa zapoyczona iskier snopem zotym sypie
przez wikszo jzykw europejskich. Przed zmia- i kpie si w modrej wodzie
n nazwy miesic nazywa si Quintilis tak jak wczasowicze...
n.
Polskie przysowia ludowe na lipiec Wpisuje si w ycie
1. Lipcowe upay, wrzesie doskonay. zapachem kwitncych lip,
czy penych turystw ulic,
2. W lipcu upay, stycze mrony cay.
gdy promienieje soce...
3. Upay lipcowe, mrozy styczniowe.
4. Miesic lipiec musi przypiec i ostatki mki wy- ni si upojnym latem
piec. apczywy na pogod lipiec,
5. Gdy lipiec z deszczem, zima bdzie z wiatrem. ktrego poncy rumieniec
6. Kiedy lipiec daje deszcze, dugie lato bdzie jest dla relaksu miodem...
jeszcze.
7. Gdy si pajk w lipcu przechodzi, ze sob Aleksandra Baltissen

SZCZEBRZESZYN
CHRZSZCZ NR 7 (12)
Bitwa pod Grunwaldem
15 lipca 1510 r.
Bitwa pod Grunwaldem jedna z najwikszych
bitew w historii redniowiecznej Europy (pod wzgl-
dem liczby uczestnikw), stoczona na polach pod
Grunwaldem 15 lipca 1410 w czasie trwania wielkiej
wojny midzy siami zakonu krzyackiego wspoma-
ganego przez rycerstwo zachodnioeuropejskie
(gwnie z Czech, z wielu pastewek na lsku, z
Pomorza Zachodniego i z pozostaych pastewek
Rzeszy), pod dowdztwem wielkiego mistrza Ulricha
von Jungingena, a poczonymi siami polskimi i li-
tewskimi (zoonymi gwnie z Polakw, Litwinw i
Rusinw) wspieranymi lennikami obu tych krajw
(Hospodarstwo Modawskie,
Ksistwo Mazowieckie, Ksistwo Pockie, Ksistwo
Beskie, Podole i litewskie lenna na Rusi) oraz na-
jemnikami z Czech, Moraw i z pastewek ze lska
oraz uciekinierami ze Zotej Ordy i chorgwiami pry-
watnymi (midzy innymi chorgiew z Nowogrodu
Wielkiego ksicia Lingwena Semena), pod dowdz-
twem krla Polski Wadysawa II Jagiey i wielkiego
ksicia litewskiego Witolda .
Fragment obrazu Jana Matejki
Bitwa pod Grunwaldem
Bya jedn z najbardziej znaczcych bitew w dzie-
jach Rzeczpospolitej i redniowiecza. Od jej wyniku
zaleaa nie tylko przyszo Polski i Litwy ale take
ukad si w redniowiecznej Europie. Osabienie
2
przeciwnika leao zarwno w interesie jednej jak i
drugiej strony konfliktu. Dlatego dziaania wojenne
podjto ju na rok przed sam bitw.Od pocztku
pojawienia si Zakonu Krzyackiego na ziemiach
Polskich a wic od roku 1225, Krzyacy pragnli wy-
budowa potne pastwo we wschodniej Europie.
Kiedy przejli wadz nad Prusami, ich miecze zwr-
ciy si w kierunku Litwy, co byo jedn z przyczyn
Unii polsko-litewskiej.
n.
Manifest PKWN
22 lipca 1944 roku, ogoszono w Chemie na
Lubelszczynie Manifest Polskiego Komitetu
Wyzwolenia Narodowego, stanowicy prokla-
macj suwerennoci, a zarazem obwieszczenie
o objciu wadzy nad terytorium pastwa pol-
skiego przez PKWN, z ramienia Krajowej Ra-
dy Narodowej. .
Z dzisiejszej perspektywy dla dominujcej
wikszoci Polakw ta data nie znaczy niczego,
dla czci starszego pokolenia przypomina
pewne zakady przemysu cukierniczego, dla
tych bardziej historycznie wiadomych to data
graniczna otwarcia nowego zniewolenia Polski
przez ssiednie imperium a dla jeszcze innych
to data nowego porzdku, ktry by historyczn
koniecznoci dziejow.
Bez komentarza!
n.
Bdzie ksika i pyta o naszych
tradycjach muzycznych
Dziki dofinansowaniu z Narodowego Centrum Kul-
tur na terenie gmin: Radecznica, Suw i Szczebrze-
szyn trwaj badania terenowe i archiwalne dotyczce
instrumentalnych oraz piewaczych tradycji muzycz-
nych . Ich efektem bdzie wydanie leksykonu ksi-
kowego oraz pyty CD prezentujcych miejscowy
repertuar muzyczny oraz ukazujcych jego przemia-
ny na przeomie XX i XXI wieku. Punktem wyjcia i
przyczynkiem do bada jest przypadajcy w tym ro-
ku Jubileusz 30 -lecia dziaalnoci zespou ludowego
Zaburzanki.

Projekt realizowany jest przez Gminne Centrum
Kultury w Radecznicy w ramach programu Kultura-
Interwencje. Dotacj na zabezpieczenie wkadu wa-
snego przyzna instytucji samorzd Gminy Radecz-
nica. Wparcia finansowego oraz merytorycznego
udzielili take partnerzy zadania: Gminna Biblioteka
Publiczna w Radecznicy, Gminna Biblioteka Pu-
bliczna im. Feliksy Podzik w Suowie, Miejsko-
Gminna Biblioteka Publiczna w Szczebrzeszynie.
Towarzystwo dla Natury i Czowieka z Lublina oraz
Wydawnictwo In Crudo.
Obecnie na terenie tzw. Roztocza Szczebrze-
szyskiego istnieje wiele zespow ludowych, ktre
w duej mierze opieraj swj repertuar na popular-
nych utworach gwnie biesiadnych, dlatego tak
wane jest oywienie zainteresowania muzyk trady-
cyjn oraz zachowanie jej naturalnego pikna. Trzeba
to uczyni dla zachowania wasnej tosamoci oraz
poszanowania historii i kultury rodowiska, z ktre-
go pochodzimy. Dynamika zmian zachodzcych w
spoeczestwie oraz zacierajca rnice kulturowe
globalizacja, nakadaj na nas obowizek zachowa-
nia cennych dokona przeszoci - take tych mu-
zycznych. Zadanie, ktrego podjo si Gminne Cen-
trum Kultury w Radecznicy jest jednak bardzo pra-
cochonne. Wymaga wielu bada terenowych, m.in.
rozmw z mieszkacami gmin biorcych udzia w
projekcie. Zwracamy si wic do spoecznoci trzech
gmin biorcych udzia w projekcie o udzielenie
wszelkiej pomocy osobom, ktre bd prowadziy
badania. Piszemy o tym gdy ludzie z reguy s nie-
ufni wobec nachodzcych ich ankieterw. I susznie,
ale w tym wypadku ta ogromna praca bdzie wyko-
nana dla naszego dobra i w naszym interesie, o czym
na pewno przekonamy si gdy planowane publikacje,
(ksika i pyta), zawierajce unikalne i nieznane ma-
teriay archiwalne, oraz prezentacje wybitnych arty-
stw, bd ju gotowe. Za nagrod za nasze starania
bdzie koncert podsumowujcy projekt powizany z
jubileuszem zespou Zaburzanki.
Agnieszka Zymon GCK w Radecznicy
Festiwal Twrczoci Religijnej Rado Two-
rzenia
Radecznica 13.08.2017 r.
Serdecznie zapraszamy do Radecznicy na Ja-
sn Gr Lubelszczyzny. Jest to miejsce nie-
zwyke, ktrego historia zobowizuje miesz-
kacw do trudnego jak na nasze czasy zada-
CHRZSZCZ NR 7 (12)
nia, waciwego porzdkowania wartoci,
szukania i promowania wzorcw, dziki kt-
rym waniejsze stanie si by ni mie .
W wiecie sprzecznych idei i wiatopogldw
w dobie wszechogarniajcej popkultury, go-
towych i atwych rozwiza, trudno dotrze
do czowieka, zainteresowa go, przekona i
zachci do wsppracy.
Dlatego liczymy na Pastwa!
13 sierpnia zapraszamy do udziau i wsp-
tworzenia wydarze kulturalnych, ktre od-
bd si w ramach Festiwalu Twrczoci Re-
ligijnej pn. Rado Tworzenia . Bd to:
Koncert muzyczno-literacki Nie lkajcie si
by witymi, wystawa plastyczno-
fotograficzna pn. wici to take ludzie,
projekcje filmw o tematyce religijnej min.
Zerwany Kos opowiadajcy histori bo-
gosawionej Karoliny Kzkwny oraz kon-
cert Lubelskiej Federacji Bardw .
Zapraszamy wszystkich, ktrzy chc zapre-
zentowa swoj twrczo lub zasi na wi-
downi. Dla uczestnikw wszystkich wyda-
rze wstp jest bezpatny, nie ma te ograni-
cze wiekowych. Szczegy dotyczce Festi-
walu znajduj si na stronach internetowych
Gminnego Centrum Kultury oraz Gminy Ra-
decznica.
Do miego zobaczenia na Festiwalu Twrczo-
ci Religijnej!
W imieniu Organizatorw
Agnieszka Zymon GCK w Radecznicy
3
CHRZSZCZ NR 7 (12)

LITERACKIEJ
forma:
REGULAMIN FESTIWALU TWRCZOCI KONCERT MUZYCZNO-LITERACKI NIE LKA-
RADO TWORZENIA WICI I BOGO- CJE SI BY WITYMI
SAWIENI
5. Organizator zastrzega sobie prawo do wyo-
nienia GRAND PRIX FESTIWALU, czyli na-
I. Organizatorzy
grodzenia najciekawszych, inspirujcych prezen-
Gminne Centrum Kultury w Radecznicy, Gmina Ra-
tacji muzycznych literackich i/lub plastycznych
decznica, Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Lokalne-
go w Radecznicy Std Jestemy, Rada Soecka Wsi bez podziau na kategorie wiekowe.
Radecznica, Klasztor Ojcw Bernardynw w Radecz- 6. POKAZY FILMW O TEMATYCE RELI-
nicy, GIJNEJ
7. KONCERT LUBELSKIEJ FEDERACJI
Organizatorzy zapraszaj do wspudziau w organiza- BARDW
cji podmioty gospodarcze, instytucje i osoby fizyczne,
ktre chc wnie swj wkad rzeczowy, finansowy Termin poszczeglnych przegldw i koncertw,
bd organizacyjny w przygotowanie i realizacj fe- miejsce, uczestnikw i warunki uczestnictwa
stiwalu. Znajdziecie pastwo na stronie organizatorw t.j.
Gminne Centrum Kultury w Radecznicy.
II. Cele
- prezentacja szerokiej religijnej twrczoci artystycz-
nej, Lipiec
- tworzenie warunkw do aktywnoci twrczej, Na wiadectwach, wzbici w rado, odlecieli ucz-
niowie,
- poznanie, integracja oraz wymiana dowiadcze mi- dry powietrze po ich migym zniku.
dzy artystami i rodowiskami artystycznymi dzia- Wakacje, panie profesorze! Pora
ajcymi w ssiednich gminach i powiatach, trzepa wesoo sowa jak futra na wiosn
- aktywizacja spoeczno-kulturalna, zwikszenie oraz czasowniki przez dni lata odmienia!
czynnego uczestnictwa w yciu spoecznym dzieci,
modziey oraz osb dorosych, integracja spoeczna Wz przetoczy si z naga i w ozinie zzielenia.
Tylko pustki rozprynitej w socu udar.
- prezentacja dorobku artystycznego
Skaczc z bryczki, zaocz:
- umoliwienie konfrontacji wasnych umiejtnoci z Bosonogi gsiarek bieg, zaczerpn ze rda,
innymi uczestnikami znik, jak gdyby on wybiega potoczek.
- rozwijanie wraliwoci estetycznej i poczucia pik- -
na; Okolic, serce wyniose, przeszywa na przestrza
- zainteresowanie rnymi formami ekspresji arty- strumie!
stycznej . Lecz z poogich pagrkw wahajc si odpo-
wied
inne wzgrze dalsz gr koysze.
V. Program Festiwalu Jak ten skryty poryw widoku i cisz zatulon w szu-
mie
1. MSZA W. INAUGURUJCA I FESTIWAL szeptanymi pytaniami wyda?
TWRCZOCI RELIGJNEJ W RADECZNICY Jake w cieniu, pod lip przysowie?
2. PRZEGLD RELIGIJNEJ TWRCZOCI
Julian Przybo
MUZYCZNEJ:
forma:
KONCERT MUZYCZNO-LITERACKI NIE LKACJE
SI BY WITYMI
3. PRZEGLD RELIGIJNEJ TWRCZOCI PLASTYCZNEJ I
FOTOGRAFICZNEJ
forma: WYSTAWA ZBIOROWA PRAC ZGOSZONYCH DO
PRZEGLDU
WYSTAWY I STOISKA INDYWIDUALNE
4. PRZEGLD RELIGIJNEJ TWRCZOCI

4
 CHRZSZCZ NR 7 (12)

spodarstwa. Poar tego dnia we wsi by ogromny. A

jak do tego doszo?
Radecznica w czasie okupacji wi- Przed 24 lipca 1944 roku, od wschodu do Mokre-
dziana oczyma dziecka c.d. golipia wjecha pancerny zagon Wermachtu i uloko-
wa si w tzw. Ukopie, dzielnicy wsi, poniej Ochot-
Jurek Zawilak to by kto. Pochodzi niby z Radecz-
niczej Stray Poarnej na pocztku drogi do Zako-
nicy, ale na czas Generalnego Gubernatorstwa przy-
dzia przez tzw. Ga. Miejsce postoju zagonu wiet-
by z rodzicami i z bratem z Gdyni, bo tam jego oj-
nie maskowao przed wykryciem z gry otoczenie
ciec i stryjowie pracowali w sektorze wojskowym.
Ukopu: zagbieniem gruntowym, rolinnoci drze-
Jurek mia charyzm przywdcz. U kapelana miej-
wiast i zabudow wsi. Tote kameraden bezpiecznie
scowego Konspiru by zaufanym dziecicym konspi-
si tu ulokowali nie tylko na nocne lee, ale i do pe-
ratorem. W akcjach obrzdkowych i duszpasterskich
netracji okolicy w dalszym zdaniu na zachd. W
kapelana "Czarnego" opiekowa si walizeczk z pa-
tym czasie w Radecznicy, po scaleniowy Ruch Opo-
rametrami mszalnymi. No, a w plenerach harcerskich
ru ogosi pogotowie bojowe sposobic si do potycz-
za Laskiem przewodzi zajciom znaczonym barwa-
ki ze stacjonujcym w Mokremlipiu zagonem We-
mi i godem narodowym. Oto nazwiska niektrych
rmachtu.
modych konspiratorw: Edward Cichocki, Marian
Skoncentrowano w Radecznicy par plutonw
Kazak, Stanisaw Lackorzyski, Jzef Macig, Zdzi-
strzeleckich do walki z Niemcami. Rozstawiono cza-
saw Makaroski, Stefan Masaniec, Henryk Pieczy-
ty wartownicze w strategicznych punktach wsi i cze-
kolan, Henryk Pruszkowski, Janusz Pruszkowski, Ju-
kano na rozwj wydarze. Mieszkacy Radecznicy
lian Pruszkowski, Czesaw Rekiel, Henryk Rowiecki,
przewidujc zaczepk zbrojn, poczli przygotowy-
Henryk Smyk, Henryk Skrok, Stanisaw Wojewoda,
wa si do opuszczenia domostw, zabezpieczajc
Jery Zawilak... .
przed ewentualnym poarem wojennym swoje rucho-
Gdy bogowie II wojny wkraczali do Radecznicy
moci i ywy inwentarz. Obawy swe opierali na
we wrzeniu 1939 roku, w dzie 7 Boleci Najwit-
wczeniej ogldanych nocami unach poarw na
szej Marii Panny, miaem wtedy niespena 9 lat . W
wschodzie, skd zblia
czerwcu tamtego roku skoczyem 2 klas szkoy
si front syszany kanonad wojenn.
powszechnej. Te w tym miesicu byem bierzmowa-
24 lipiec 1944 roku by sonecznie pogodny. Lu-
ny przez biskupa ks. Piotra Kaw, a wczeniej, w dzie przystpili do ytnich niw, ale z niepokojem
maju odbyem I spowied i Komuni wit. kady spoglda w stron Mokregolipia. W pewnym
momencie, chyba ju w godzinach poobiednich, przy
Powstanie Radecznickie spalonym mocie nr 7 na rzece Gorajec, czcym
Radecznic z Mokremlipiem, pojawi si pojazd ko-
Gdy ci sami bogowie opuszczali Radecznic 26 lipca owo - gsienicowy i zatrzyma si. Wysiado ze
1944 roku, miaem niespena 14 lat, a dzie wieci 2 ,,kameraden, zaczli oglda miejsce, rozglda
si po ssiedztwie. Widocznie dojrzeli na ce miej-
si imieniem Anny, matki Najwitszej Marii Panny.
sce jezdne na pnoc od zniszczonego mostu i zaczli
Byem wtedy modocianym pracownikiem w gospo- i w tym kierunku. Idc doszli do Reklowej Beku.
darstwie Marianny i Antoniego Dudzicw w Radecz- Tu spotkali nad ciekiem rzeki gospodarczy mostek
nicy. Pasem tedy na radecznickich pastwiskach troje jezdny do Mokregolipia od Radecznicy i odwrotnie.
rogacizny, a niekiedy w czas robt niwnych i wy- Bdc zapewne dowiadczonymi szoferami, widocz-
kopkw niaczyem msk latorol, syna Alfreda, nie uznali, e pod ciarem ich pojazdu mostek si
zaamie i wrcili si do swojego wehikuu, by przeje-
albo pomagaem w pracy odbudowywania spalonego
cha na zachodni stron rzeki i uda si do wsi. Gdy
w czasie wojennego poaru 25 lipca 1944 roku go-

5
CHRZSZCZ NR 7 (12)
przejechali przez mostek, obrali kurs przez ki pro-
sto na zabudowania Stanisawa Ligaja przy szosie.
Tu w miejscu zabagnionym mieli nieco kopotu z
wyjazdem na twardy grunt, ale z pomoc czaty ulo-
kowanej w gospodarstwie Ligaja wyjechali do szosy
i nawizali rozmow z udzielajcymi pomocy, pyta-
jc o drog do Frampola. Czata bez oznak uzbrojenia
wskazaa im Paysk Drog przez Krzywd ku
Hoszni, ale ,,kameraden odpowiedzieli "najn",
"najn" widzc panoram len tego kierunku. Wska-
zano im zatem drog ku Latyczynowi.
Tu ,,kameraden wyrazili zgod i poprosili przewod-
nika o pomoc w przejedzie przez wie, Stanisaw
Bracha chtnie to uczyni i transport ruszy do przodu
przez Ucie droga do Zaburza. Za oson Ucia od
wschodu koo zabudowa Michaa Rapy przy maryj-
nej figurze, transporter zatrzyma si. W tym czasie
podjecha do na rowerze, uzbrojony w Sten Mel-
chior Batorski i zayczy sobie poddania si kamera-
den, [co] niezwocznie onierze uczynili oddajc
bro w rce dotychczasowego przewodnika i klucze
do rozrusznika pojazdu. Od tej chwili ,,kameraden
stali si jecami Rzeczpospolitej Radecznickiej.
Do zmierzchu transporter zosta na miejscu zatrzy-
mania, a gdy [nastpia] noc, zosta Jadamow Dro-
g odprowadzony na Krzywd, gdzie zakoczy si
jego bojowy szlak.
Wzicie do niewoli przez miejscowy Ruch Oporu
tej czstki Wermachtu wywoao we wsi panik. Lu-
dzie jak wie duga i szeroka zaczli opuszcza do-
mostwa, udajc si do miejsc od wsi oddalonych. Do
lasu i innych uroczysk trudno dostpnych: do Bojtka,
do Choinek, w Kurkowe Doki, do Olszyn, w I i II
Doy, w Cielce, do Choin, do Zdyberek i Lasku Ba-
ranieckiego.
Ja z moimi pracodawcami noc z 24 na 25 lipca
spdziem w Kurkowych Dokach. Std widziaem
jak transporter spod zabudowa Michaa Rapy prze-
mieszcza si noc drog pod Olszynami na Krzyw-
d. Noc w Kurkowych Dokach przespaem na so-
mianym posaniu pod drabiniastym wozem z moimi
opiekunami. Nastpny wojenny nocleg z 25 na 26
lipca trafi mi si w Choinach za Krzywd. Tu te z
rodzin Dudzicw biwakowaem pod wozem. Lee
to zabezpieczao nas przed deszczem. Na wozie za
6
byy ruchomoci kuchenne i inne mieszkaniowe i
koski obrok. Bardzo przezywaem dziejb tych lip-
cowych dni .
Bdc w Choinach, usyszaem tak, jak wszyscy
inni ukrywajcy si przed frontem, wzmoon strze-
lanin wojenn od strony wsi i w napiciu suchaem
tego wzmoonego oskotu. wreszcie kto gono po-
wiedzia - wie si pali. Wtedy, jakby wessany po-
trzeb zobaczenia czy to prawda cupakiem polecia-
em ku wsi, nie zwaajc na zakaz oddalania si od
wozu, ktry teraz stanowi dom. Paysk Drog przez
Krzywd, Cielce, przez II Doy, Wwozem Po-
wstacw dotarem do Wygonu poniej Kurkowych
Dokw i tu si zatrzymaem koo pasieki Zaleww.
baem si i dalej ku poncej wsi, bo od czasu do
czasu day si sysze trzaski i klaskania strzaw i
chyba eksplozje jakich wybuchw. Postaem chwil
patrzc na tumany dymw nad wsi. Rozpakaem si
i zawrciem do miejsca skd przybiegem. I znw
noc przespaem pod wozem.
Biegnc ku poncej wsi spotkaem liczn groma-
d zbrojnych osb wychodzcych z Cielcego ku
Wowej Drodze, wrd nich by Melchior Batorski,
prowadzony pod rce z obandaowan gow i w po-
krwawionym ubraniu. Pomylaem e pewno we wsi
bya potyczka z Niemcami, jak przewidywano wcze-
niej.
Stanisaw Zybaa
C.D.N.
Radecznica z lotu ptaka

Festiwal Stolica Jzyka Polskiego Szczebrzeszyn
2017 odbdzie si w dniach 6-12 sierpnia 2017 r.
Hasem trzeciej edycji Festiwalu Stolica Jzyka Pol-
skiego bdzie CAA NADZIEJA W LITERATU-
RZE, a patronami Festiwalu w 2017 roku bd WI-
SAWA SZYMBORSKA i KORNEL FILIPO-
WICZ. Wybr patronw jest zainspirowany ich wie-
loletni, bogat korespondencj wydan w 2016 r. w
ksice pt. Najlepiej w yciu ma Twj kot.
Jest ona przyczynkiem do stworzenia programu m-
wicego o midzyludzkiej komunikacji
i pochyleniem si nad jej obecn kondycj, ksztatem
oraz wspczesnymi zmianami w sposobie i formach
jej prowadzenia.
W czasach niepokojw politycznych pozostaje nam
kultura (a szczeglnie literatura) jako najlepszy spo-
sb komunikacji. Varunjan Vosganian, Ormianin,
odbierajc we Wrocawiu rodkowoeuropejsk Na-
grod Angelus powiedzia: Jeli mamy uleczy ludz-
ko, to nie bdzie to droga przez polityk ani histo-
ri, ale przez kultur. W tej edycji festiwalu chcemy
zaj si literatur jako rozmow, kontaktem czo-
wieka z czowiekiem, sposobem porozumienia wspl-
not i spoeczestw.
Justyna Sobolewska, kur ator ka Festiwalu
Wypracowanie strategii rozwoju czcej
tradycj, rozmaite zasoby kulturalne, przy-
rodnicze, historyczne oraz nowe moliwoci
wynikajce ze wspczesnych trendw pro-
mowania kultury.
Przez Roztocze, region pogranicza, przepywao i
przepywa wiele dowiadcze, ich rnorodno na-
pdza i wzbogaca wielokulturowo tego obszaru.
Ale jest te, co szczeglnie naley podkreli swoisty
genius loci Roztocza przycigajcy tu przez wieki
twrcw, artystw, poetw, ludzi kreatywnych i wy-
bitnych przywdcw. S take unikalne wartoci kul-
turowe, ktre pozwalaj budowa wok nich pro-
CHRZSZCZ NR 6 (10)
gram rozwoju o znaczeniu ponad regionalnym, ogl-
nopolskim. Do takich niematerialnych skarbw nale-
y wpisanie nazwy Szczebrzeszyn w wiadomo
kadego Polaka. Jest to zasuga poety Jan Brzechwy,
ktrego wiersz przyczyni si do trwaego zczenia
Szczebrzeszyna z jzykiem polskim.
Jest te niepowtarzalna na Roztoczu przyroda i kli-
mat, czsto przypomina si dzisiaj o najmniej zanie-
czyszczonym powietrzu i najwikszej w skali roku
liczbie dni sonecznych.
Poczenie tradycji, kultury oraz walorw przyrody
nadaje caemu Regionowi niezwyky w skali caego
kraju charakter, przez niektrych okrelany jako Kra-
ina Poetw.
Te unikalne cechy s fundamentem na ktrym opie-
ramy przekonanie o moliwoci wykorzystania ich
do stworzenia programu RE-
GION.KULTURA.ROZWJ.
Rezultatem ktrego bdzie stworzenie innowacyjne-
go przedsiwzicie, ktrego gwn cech jest sty-
mulowanie rozwoju kultury na obszarach o utrudnio-
nym dostpie do wydarze artystycznych, a w konse-
kwencji oywienie kapitau spoecznego i rozwj ca-
ego regionu
festiwal Stolica Jzyka Polskiego
Gmina Szczebrzeszyn po raz kolejny wcza si w
organizacj Festiwalu Stolica Jzyka Polskiego, kt-
ry odbywa si bdzie w Szczebrzeszynie w dniach 5
-12 sierpnia 2017 r. Haso przewodnie tegorocznej
edycji to Caa nadzieja w literaturze, a patronami
festiwalu bd: Wisawa Szymborska i Kornel Fili-
powicz. Szczebrzeszyski festiwal to spotkania au-
torskie, koncerty, warsztaty i spektakle.
m.
7
CHRZSZCZ NR 7 (12)

Ks. Siekierzyski w roku 1813 tak opini mu wysta-

Biografie nauczycieli szk im. Za- wi: obyczaje do dobre. Pilno dostateczna,
dowcip szczeglny, obiecujcy, i w czasie wybornym
moyskich w Szczebrzeszynie w latach w swojej sztuce moe by profesorem. Zbywa mu tyl-
1811 1852 (c.d.) ko na agodnoci w obchodzeniu si z modzie.
Nie ma konkretnych danych, mwicych jak dugo
6. Jan Koziokiewicz y w latach 1779 18401. ks. D. Tarnawski uczy w szkole. W roku 1826 by
Uczy matematyki od pocztku istnienia szkoy ju ksidzem w Wawrzeszewie(dzi Wawrzy-
(1811r.) w Szczebrzeszynie.2By jednym z omiu na- szew) , Warszawa.
uczycieli, ktrym powierzono nauczanie w nowo
otwartej szkole. Po bardzo krtkim okresie naucza- Z. Klukowski Dawne Szkoy im. Zamoyskich w
nia Koziokiewicz zrezygnowa z tej pracy, nie ra- Szczebrzeszynie
dzc sobie z podjtym zadaniem. Jan Makara, Dania, www.michalow1.za.pl
Oto tre czci raportu rektora Siekirzyskiego o
Koziokiewiczu:
"J.Koziokiewicz, dawszy lekcy kilka.. nie bdc w Z miasta:
teorii matematycznej dostatecznie biegym, sam za 6 medali dla Szczebrzeszyna na Powiato-
ofiarowan sobie matematyczn katedr... podziko- wych Igrzyskach LZS
wa".3 W dniu 25 czerwca 2017r. w Krasnobrodzie odbyy
W pierwszym maestwie oeniony z Katarzyn
Nowisk, w drugim z Ann Liniewsk. si XVIII Powiatowe Igrzyska LZS w ktrych repre-
Nie ma innych danych biograficznych o tym nauczy- zentacja gminy Szczebrzeszyn w klasyfikacji gene-
cielu. ralnej zaja dziesit lokat na pitnacie startuj-
Przypisy. cych ekip. W imprezie tej wystartowao 45 osb
APL, akt zgonu nr.: 112 z 1840 r. Zamo
Z. Klukowski Dawne Szkoy im. Zamoyskich w z terenu naszej gminy. W indywidualnych konkuren-
Szczebrzeszynie cjach wywalczylimy sze krkw a zdobywali je:
Z. Klukowski Dawne Szkoy im. Zamoyskich w Jakub Szyduczyski zoto w skoku w dal, Szymon
Szczebrzeszynie Harkot br z w skoku w dal oraz srebro w biegu na
7. Alojzy Truss1 (1783 - ) Wczeniej pracowa w 60 m, Tomasz Kostrubiec w warcabach 100-
Gimnazjum Zamojskim i jako jeden z wielu nauczy- polowych brz oraz zoto w marszu z kijami Nordic
cieli zamojskich przyby w 1811 r. do Szczebrzeszy- Walking. Jerzy Banaszkiewicz w marszu z kijami
na, by podj prac w nowo powstajcej szkole. W Nordic Walking zdoby brz. Zdjcia ze sportowych
Szczebrzeszynie przez kilka lat uczy fizyki.
W 1824 r. A.Trusszosta przeniesiony do Szkoy zmaga Szczebrzeszynian dodalimy do naszej foto-
Wydziaowej w urominie. galerii.
Przypisy. MDK Szczebrzeszyn
Kurier Warszawski z 1883 r

8. Ks. Dionizy Tarnawski (1783- ). Po r ezygnacji

Jana Koziokiewiczaz nauczania matematyki ks. Tar-
nawski zaj jego miejsce w szkole1.
Wczeniej D. Tarnawski uczy w szkole w Lubarze:
przez 4 lata religii i przez rok poezji oraz wymowy.
Ks. Tarnawski w Szczebrzeszynie prowadzi zajcia
z religii i matematyki. W roku szkolnym 1815/16
nauczanie religii powierzono ks. Bystrzyckiemu.
Wtedy ks. D. Tarnawski uczy tylko matematyki. W
1816 r. ks. Tarnawski zosta usunity ze szkoy przez
kuratora, a na jego miejsce na nauczyciela matema-
tyki powoano Jana Sierpiskiego.

8

Letnie spotkanie Klubw Seniora
W rod 28 czerwca w Szkole Podstawowej nr 1
w Szczebrzeszynie odbyo si letnie spotkanie za-
przyjanionych Klubw Seniora.
Gospodarzem imprezy by klub dziaajcy przy
Miejskim Domu Kultury w Szczebrzeszynie. Swoj
obecnoci zaszczycili nas gocie z Dohobyczowa,
Jzefowa, Krasnegostawu, Tarnogrodu i Zwierzyca.
Pomimo doskwierajcego upau seniorzy wykazali
si wietn form schodzc z parkietu dopiero po
szeciu godzinach. Ogrom wigoru i humoru uchwyci-
limy naszym obiektywem i udostpniamy w naszej
fotogalerii.
Wszystkim seniorom yczymy udanego wakacyjnego
odpoczynku i wytrwania w tak dobrym zdrowiu co
najmniej do kolejnego spotkania.
MDK Szczebrzeszyn
CHRZSZCZ NR 7 (12)
Zbiornik wielkich nadziei. Gmina Szcze-
brzeszyn chce budowa zbiornik wodny
Kronika tygodnia podaa wiadomo odnonie budo-
wy zbiornika wodnego w Szczebrzeszynie. Oprcz
rezerwuaru wodnego bdzie on suy do celw re-
kreacyjnych. Podajemy niej za Kronik Tygodnia
Na Roztoczu przybdzie jeszcze jedna atrakcja tury-
styczna. Gmina Szczebrzeszyn przymierza si do wy-
budowania zalewu na polach w miejscowoci Brody
Mae. Ju rozpocz si wykup gruntw pod t inwe-
stycj. Mieszkacy gminy wi z tym wielkie na-
dzieje. W tegorocznym budecie gmina Szczebrze-
szyn zarezerwowaa 1,1 mln z na wykup gruntw
pod budow nowego zbiornika wodnego. Powstanie
on na kach pomidzy Szczebrze-szynem, Kawczy-
nem i Brodami Maymi (gwnie na terenach nale-
cych do tej ostatniej miejscowoci).Sam zbiornik b-
dzie mia powierzchni ok. 35 ha (powstanie w doli-
nie rzeki Wieprz oraz winka), ale wykupione zosta-
n dziaki o cznej powierzchni 70 ha. Wykup tych
gruntw ju trwa.
Uchwa w tej sprawie szczebrzeszyscy radni
miejscy podjli 25 stycznia. Z zacznika do niej do-
wiadujemy si, i tylko w obrbie miejscowoci Ka-
wczyn wykupionych zostanie ponad 240 dziaek, na
szczebrzeszyskim Przedmieciu Bonie 52 dziaki, a
w miejscowoci Brody Mae kolejnych 51 dziaek.
Niektre z nich nale do Skarbu Pastwa, w czci z
nich Skarb Pastwa ma swj udzia, ale wikszo
znajduje si w rkach prywatnych.
Oszacowano, e nowy zalew pomieci 405 tys.
metrw szeciennych wody, a jego rednia gboko
wyniesie ok. 2 metry. W przyszoci od strony miej-
scowoci Brody Mae powstanie obok tego zbiornika
obszerny parking, pojawi si tam rwnie cieki
piesze i rowerowe oraz tzw. miejsca rekreacyjne
(boiska, place zabaw itd.).
Kiedy jednak zalew zostanie otwarty i ile pienidzy
pochonie ta inwestycja? Jeszcze nie wiadomo.
Kronika Tygodnia
9
CHRZSZCZ NR 7 (12)

Lato w Teatrze - fotorelacja

Pierwsze dwa tygodnie wakacji dzieci
ze szczebrzeszyskiej podstawwki spdziy
w murach swojej szkoy. W dodatku przychodziy
tam chtnie, a to za spraw instruktorw Stowarzy-
szenia Dziaa Twrczych Republika Warszawa, kt-
rzy zawitali do Szczebrzeszyna w ramach projektu
Lato w Teatrze organizowanego przez Instytut Tea-
tralny im. Raszewskiego w Warszawie
i finansowanego ze rodkw MKiDN.

MDK Szczebrzeszyn
Oto kilka migawek z zaj taeatralnych

10
 CHRZSZCZ NR 7 (12)

Na lipiec Miejsko Gminna Biblioteka W miesicu czerwcu Stowarzyszenie Przyja-

Pbliczna w Szczebrzeszynie pr oponuje pastwu ci Szczebrzezsyna wydao nowy zbiorek wierszy
kolejne nowoci wydawnicze. pani Reginy Smoter Grzeszkiewicz pod tytuem Mj
Garga G. ,, Trudna mio bohaterk po- czas S to wiersze niosce due przesanie . Dwa z
wieci jest trzydziestodziewicioletnia Natalia, ona nich poniej.
Wiktora, mama nastoletniej Julki. Natalia zajmuje si
domem i myli o sobie z pogard. Nie jest te szcz- mj czas
liwa w maestwie, ma wraenie, e popada w ru- mam swj czas
tyn. Marzy o idealnym mczynie i pewnego dnia w ktrym yj dzi
trosk,
wydaje si, e go spotyka. Nieznajomy zdaje si by
rado wasn
wanie mczyzn jej marze. Jednak okazuje si,
moje kroki zagubione
e nic nie jest takie jak mylaa. Wtedy bohaterka w rozpdzonych dnia godzinach
zmienia nastawienie do ycia i odzyskuje pewno jeszcze trwaj
siebie. Znajduje prac i wszystko zaczyna si ukada jestem
do momentu rodzinnej tragedii. Czy Natalia poradzi
sobie z blem i stawi czoo faktom, ktre wyjd na pozostawi pragn lad
nietrway
jaw? Czy potrafi przebaczy?
wany w krajobrazie lat
dlatego piknych e trudnych

swoj myl odda chwilom

co przyjd pniej
co nowe racje odgrzebi
z pokadw mojej
naszej egzystencji...

obrazek z dziecistwa
pilimy herbat
przy kaflowym, starym piecu
Harris R. ,, Konklawe to aktualna powie, w jego wntrzu buzowa
skoncentrowana na tym, czym s wadza i potga grony, przyjazny pomie
przedstawiajca manipulacje, do ktrych dochodzi za snua babcia swa opowie
zamknitymi drzwiami Kaplicy Sykstyskiej. o zbjnikach, co to w lesie,
chopcach niesfornych jak wino
Napisana z werw, peen napicia i zaskaku-
biaym dziewczcym welonem
jcych zwrotw akcji thriller.
pachniao latem
MGBP w Szczebrzeszynie zaprasza. jesieni
wioda babcia swa opowie
przez zimowy kraj

ostyg piec
babci nie ma
pewnie zbiera zioa
na niebiaskich kach
moje serce bardzo smutne
Pozostao

11
CHRZSZCZ NR 7 (12)

DAWNYCH WSPOMNIE CZAR

Zdjcia ze zbiorw Donata Kowalskiego

Dom podcieniowy w rynku

Plac targowy rynek

Rynek, koci w. Mikoaja, dom podcieniowy

Chrzszcz miesicznik infor macyjny

Wydawca Stowarzyszenie Przyjaci Szczebrzeszyna
Redakcja Zygmunt Krasny, Joanna Dawid, Mateusz Sirko
Adres : 22-460 Szczebrzeszyn ul. Pl. T. Kociuszki 1
E-mail: sps@onet.eu www.chrzaszcz.com.pl
Projekt rysunku Chrzszcza Monika Niechaj

12