Etyka dziennikarska

Wykad 1 (26.02.13r.)

Zerwka z konsekwencjami.
Egzamin ustny notatki z wykadw + 2 lektury

Lista podstawowa:
M. Drod, Etyczne orientacje w mediosferze filozoficzna
P. Czarnecki , Etyka mediw etyka medialna w ogle
W. Rivers, C. Mathews, Etyka rodkw przekazu przykady z ycia
M. Iowiecki, Krzywe zwierciado. O manipulacji w mediach. obrazki, przykady
M. Iowiecki, Pilnowanie stranikw. Etyka dziennikarska w praktyce trudny jzyk, 2 czci
Z. Sareo, Media w subie osoby. Etyka spoecznego komunikowania filozoficzna
J. Pleszczyski, Etyka dziennikarska pisania z perspektywy Gazety Wyborczej

Literatura uzupeniajca:
A. Lepa, Pedagogika mass mediw pisania oczami nauczyciela, jak uczy odbioru mediw
K. Czuba, Katolickie podstawy etyki dziennikarskiej etyka w kontekcie wiary
R. Kapuciski, Autoportret reportera refleksje na temat pracy dziennikarza, atwy jzyk.

Wybra po 1 ksice z tych dwch grup i przeczyta!

Geneza i pojcie etyki.

Sowo etyka wywodzi si z gr. ethos miejsce zamieszkania, obyczaj, zwyczaj.
Za ojca zaoyciela i pierwszego etyka uwaa si Sokratesa, greckiego filozofa (469-399r. p.Ch.).
Okreli on przedmiot etyki jako powinno moraln dziaania. By pierwszym, ktry swoje dociekania
filozoficzne skoncentrowa na czowieku. Jego filozofii towarzyszyo haso: Czowieku, poznaj
samego siebie. Wrd zalet czowieka wymieni zalety moralne. Twierdzi, e to jest waciwy
przedmiot etyki. Najwyszym dobrem jest cnota (z gr. arete) wica si z poytkiem. Poyteczne za
jest to, co jest dobre i co wane, cnota zawsze warunkuje szczcie. Jest tosama z wiedz, tzn. kto
wie, ma rzeteln wiedz, ten nie moe postpowa inaczej, jak tylko etycznie, dobrze. To stanowisko
zostao nazwane intelektualizmem etycznym. Sokrates twierdzi, e zo jest skutkiem niewiedzy, czyli
niewiadomoci. Sokratesa cechowaa pokora poznawcza (epistemologiczna), zdawa sobie spraw z
niemierzalnoci ludzkiej wiedzy. Da temu wyraz w swojej synnej sentencji: Wiem, e nic nie
wiem.
Termin etyka wprowadzi Arystoteles (384-322r. p.Ch). Terminem tym nazwa wyodrbnion przez
siebie now dziedzin tzw. filozofii praktycznej.
Wspczenie w etyce, zwaszcza personalistycznej, akcentuje si bardzo godno osoby. Ta osoba
odnajduje siebie i spenia si jako osoba wtedy, gdy przyjmuje innego czowieka rwnie jako osob i
odkrywa, e odpowiedzialno za siebie i za drugich jest zbiena. W takim ujciu adresatem dziaania
moralnego (ludzkiego czynu) nie jest powinno, ani warto, prawo, lecz adresatem zawsze jest
konkretna osoba okrelajca przez sw godno pola powinnoci moralnej dla kadej innej osoby. Nie
kodeksy, prawo ani wartoci powinny by istotnym stymulatorem, lecz godno.
W stron definicji etyki
Etyka jest nauk filozoficzn i moralnoci w aspekcie dobra lub za czynu moralnego.
Etyka prbuje opisa i wyjani czym jest dobro i zo, sumienie, odpowiedzialno. Okrela istot
moralnej powinnoci czowieka i szczegowe treci tego postpowania. Wyjania sam fakt
moralnego dziaania.
Etyka rni si od teologii (moralnej), poniewa teologia ta bada i przywouje jako uzasadnienie dla
swych tez rwnie poza naturalne rda moralnoci, np. objawienie, Pismo wite, tradycje Kocioa.
Natomiast etyka bazuje tylko i wycznie na tym, co moe pozna rozum ludzki. Nie wypowiada si na
temat wartoci (czy co jest dobre czy ze).
Etyka to teoria powinnoci moralnej i moralnych wartoci postpowania.
Potocznie etyka to og ocen i norm moralnych przyjtych w okrelonej spoecznoci, albo przez
niektrych jej przedstawicieli. W tym ujciu etyka jest synonimem moralnoci i etosu.
Etyka utosamiana jest (mylona) z etologi, poniewa etologia jest teori norm moralnych
uznawanych i praktykowanych w danym rodowisku. Etologia opisuje pewne zjawiska moralne w
danym rodowisku. Etologia jest to dyscyplina porwnawcza i opisowa. Obejmuje rwnie
psychologi, socjologi moralnoci. Bada wszelkie zjawiska zwizane z moralnoci, to, jak si
zachowuj ludzie, ale nie mwi czy co jest dobre czy ze.