Professional Documents
Culture Documents
NARODOWEJ
Jerzy Jon
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji Pastwowy Instytut Badawczy
Radom 2007
Opracowanie redakcyjne:
mgr Jerzy Jon
Konsultacja:
mgr in. Wanda Bukaa
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji Pastwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
315[01].Z4
Zarzdzanie systemem bezpieczestwa
i higieny pracy
315[01].Z4.01 315[01].Z4.03
Wykonywanie 315[01].Z4.02 Postpowanie
obowizkw suby Ocenianie ryzyka w sprawach wypadkw
bezpieczestwa zawodowego przy pracy
i higieny pracy i chorb zawodowych
Czas trwania:
2 godz. dydaktyczne.
rodki dydaktyczne:
prezentacja multimedialna,
stanowisko komputerowe z rzutnikiem.
Przebieg zaj:
1. Wprowadzenie.
2. Przedstawienie celw zaj.
3. Realizacja tematu:
nauczyciel przedstawia pojcia: wypadek, wypadek przy pracy, klasyfikuje wypadki
ze wzgldu na ich stopie cikoci i liczb osb objtych skutkami urazowymi,
omawia znaczenie zakwalifikowania wypadku jako wypadek przy pracy,
nauczyciel dzieli grup na dwuosobowe zespoy,
kady zesp otrzymuje od nauczyciela opis dziaa pracownika w czasie wypadku
i miejsca wystpienia zdarzenia wypadkowego,
kady zesp wykonuje wiczenie polegajce na zakwalifikowaniu wypadku do grupy
wypadkw przy pracy lub do grupy wypadkw nie zwizanych z prac,
zespoy prezentuj swoje propozycje kwalifikacji wypadkw,
nauczyciel omawia popenione bdy.
Czas trwania:
2 godz. dydaktyczne.
rodki dydaktyczne:
prezentacja multimedialna,
stanowisko komputerowe z rzutnikiem.
Przebieg zaj:
1. Wprowadzenie.
2. Przedstawienie celw zaj.
3. Realizacja tematu:
nauczyciel przedstawia pojcie przyczyny wypadku, klasyfikuje przyczyny
wypadkw,
nauczyciel dzieli grup na dwuosobowe zespoy,
kady zesp otrzymuje opis zdarzenia wypadkowego opis dziaa pracownika
w czasie wypadku i opis miejsca na ktrym wystpio zdarzenie wypadkowe, zespoy
okrelaj przyczyny wypadku i opracowuj wnioski profilaktyczne,
kady zesp okrela tok postpowania podczas wykonywania wiczenia,
zespoy wykonuj wiczenie,
zespoy prezentuj wykonane wiczenie,
4. Po wykonaniu zadania uczniowie porzdkuj swoje stanowiska pracy.
5. Dyskusja na temat wykonanych wicze, trudnoci i ewentualnie popenionych bdw
ewaluacja.
6. Zakoczenie zaj.
5.1.1. wiczenia
wiczenie 1
Okrel pojcia stosowne w klasyfikacji wypadkw.
Wskazwki do realizacji
przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien wyjani zasady
wykonania wiczenia,
wiczenie powinno by wykonane indywidualnie.
Ucze powinien:
1) przeanalizowa podstawowe pojcia stosowane w klasyfikacji wypadkw,
2) przedstawi uoy z rozsypani wyrazowej okrelenia poj: wypadek przy pracy,
wypadek miertelny, wypadek zbiorowy, wypadek indywidualny, wypadek indywidualny,
wypadek powodujcy cikie uszkodzenie ciaa, wypadek lekki,
3) przeprowadzi w zespole analiz wiczenia, skorygowa ewentualne bdy,
4) zaprezentowa prac indywidualn na forum grupy,
5) podsumowa znajomo poj.
rodki dydaktyczne
rozsypanka wyrazowa dotyczca rodzajw wypadkw 1 egzemplarz dla ucznia,
przybory do pisania.
wiczenie 2
Dokonaj kwalifikacji wypadku na podstawie opisu wykonywanych dziaa w czasie
zaistniaego zdarzenia wypadkowego.
Wskazwki do realizacji
przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien wyjani zasady
wykonania wiczenia,
wiczenie powinno by wykonane indywidualnie.
Ucze powinien:
1) zgromadzi materiay i narzdzia do wykonania wiczenia,
2) zaplanowa tok postpowania,
3) przeanalizowa okolicznoci wypadku,
rodki dydaktyczne:
opisy okolicznoci wypadku na kadej kartce opis innego wypadku, po pi kartek dla
ucznia,
przybory do pisania,
foliogramy lub plakaty z klasyfikacj wypadkw przy pracy,
rzutnik pisma do foliogramw.
wiczenie 1
Wykonaj szkic i fotografi miejsca wypadku.
Wskazwki do realizacji
przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien wyjani zasady
wykonania wiczenia,
wiczenie powinno by wykonane indywidualnie,
nauczyciel w drodze losowania przydziela kademu uczniowi opis zdarzenia
wypadkowego (wona zamaa nog w pracy w szkole, nauczyciel praktycznej nauki
zawodu w pracy na stanowisku spawalniczym dozna poparzenia w wyniku podpalenia
ubrania, magazynier w miejscu pracy dozna wstrzsu mzgu w wyniku upadku, i inne)
i opis miejsce zdarzenia.
Ucze powinien:
1) zgromadzi materiay i narzdzia do wykonania wiczenia,
2) zaplanowa tok postpowania,
3) przej na miejsce wypadku,
4) wykona szkic miejsca wypadku,
5) wykona fotografi miejsca wypadku,
6) opisa szkic i fotografi przygotowa do umieszczenia w dokumentacji powypadkowej,
7) przeprowadzi w zespole analiz wiczenia,
8) zaprezentowa prac indywidualn na forum grupy,
9) podsumowa wykonane wiczenie.
rodki dydaktyczne:
karta z opisem miejsca wypadku -1 egzemplarz dla ucznia,
przygotowane symulacyjnie miejsca wypadkw,
przybory do pisania, rysowania,
aparat fotograficzny.
wiczenie 1
Zbadaj i ustal przyczyny wypadku.
Wskazwki do realizacji
przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien wyjani zasady
wykonania wiczenia,
wiczenie powinno by wykonane indywidualnie na podstawie opisu zdarzenia, opisu
miejsca pracy i informacji przekazanych przez wiadkw wypadku.
Ucze powinien:
1) zgromadzi materiay i narzdzia do wykonania wiczenia,
2) przeanalizowa powierzone mu dokumenty,
3) zaplanowa tok postpowania,
4) sporzdzi plan dziaa,
5) zaprezentowa wyniki swojej pracy,
6) przeprowadzi w zespole analiz wiczenia,
7) podsumowa wykonane wiczenie.
rodki dydaktyczne:
dokumenty opisujce okolicznoci wypadku, miejsce pracy i informacje od wiadkw,
przybory do pisania.
wiczenie 2
Zbadaj i ustal przyczyny wypadku, dokonaj ich klasyfikacji zgodnie z systematyk TOL.
Wskazwki do realizacji
przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien wyjani zasady
wykonania wiczenia,
wiczenie powinno by wykonane indywidualnie na podstawie opisu zdarzenia, opisu
miejsca pracy i informacji przekazanych przez wiadkw wypadku.
Ucze powinien:
1) zgromadzi materiay i narzdzia do wykonania wiczenia,
2) przeanalizowa powierzone mu dokumenty,
3) sporzdzi plan dziaa,
rodki dydaktyczne:
dokumenty opisujce okolicznoci wypadku, miejsce pracy i informacje od wiadkw,
przybory do pisania.
5.4.1. wiczenia
wiczenie 1
Wypenij kart wypadku posugujc si wzorem karty.
Wskazwki do realizacji
przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien wyjani zasady
wykonania wiczenia,
wiczenie powinno by wykonane indywidualnie.
Ucze powinien:
1) zgromadzi materiay i narzdzia do wykonania wiczenia,
2) zaplanowa tok postpowania,
3) wypeni kart danymi z dokumentacji,
4) przeprowadzi analiz wiczenia,
5) wyjani korzyci wynikajce z rzetelnie przeprowadzonej dokumentacji powypadkowej,
6) zaprezentowa prac indywidualn forum grupy.
rodki dydaktyczne:
wydrukowany wzr karty wypadku z Rozporzdzenia Ministra Pracy i Polityki
Spoecznej w sprawie trybu uznawania zdarzenia powstaego w okresie ubezpieczenia
wypadkowego za wypadek przy pracy, kwalifikacji prawnej zdarzenia, wzoru karty
wypadku i terminu jej sporzdzenia z dnia 19 grudnia 2002 r.(DZ.U. Nr 236 poz.1992),
dane dotyczce osoby, ktra ulega wypadkowi, opis okolicznoci i miejsca wypadku,
przybory do pisania.
wiczenie 2
Wypenij statystyczn kart wypadku na podstawie protokou ustalenia okolicznoci
i przyczyn wypadku przy pracy albo na podstawie karty wypadku.
Wskazwki do realizacji
przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien wyjani zasady
wykonania wiczenia,
wiczenie powinno by wykonane indywidualnie.
Ucze powinien:
1) zgromadzi materiay i narzdzia do wykonania wiczenia,
2) zaplanowa tok postpowania,
3) wypeni tabel danymi z dokumentacji,
4) przeprowadzi analiz wiczenia,
rodki dydaktyczne:
protokoy ustalenia okolicznoci i przyczyn wypadku przy pracy, karty wypadku,
przybory do pisania, rysowania,
stanowiska komputerowe ze stosownym oprogramowaniem,
drukarka,
rzutnik multimedialny.
5.51. wiczenia
wiczenie 1
Dokonaj analizy wykazu chorb zawodowych na podstawie wykazu (Dz.U. z 2002 r. nr
132, poz. 1115).
Wskazwki do realizacji
przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien wyjani zasady
wykonania wiczenia,
wiczenie powinno by wykonane indywidualnie.
Ucze powinien:
1) zgromadzi materiay i narzdzia do wykonania wiczenia,
2) zaplanowa tok postpowania,
3) sporzdzi notatk,
4) przeprowadzi analiz wiczenia.
rodki dydaktyczne:
stanowiska komputerowe ze stosownym oprogramowaniem i dostpem do Internetu,
drukarka,
rzutnik multimedialny.
wiczenie 2
Zaprojektuj dokumentacj rejestrujc choroby zawodowe w zakadzie pracy.
Wskazwki do realizacji
przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien wyjani zasady
wykonania wiczenia,
wiczenie powinno by wykonane indywidualnie.
Ucze powinien:
1) zgromadzi materiay i narzdzia do wykonania wiczenia,
2) zaplanowa tok postpowania,
3) zatytuowa teczk akt dotyczcych chorb zawodowych, sporzdzi spis dokumentw,
sporzdzi dokument opisujcy procedur zgaszania podejrzenia choroby zawodowej,
wypeni teczk wzorami dokumentw (wzory zaczerpn z internetowej bazy
dokumentw lub zaprojektowa wasne wzory),
4) przeprowadzi analiz wiczenia,
5) wyjani korzyci wynikajce z rzetelnie przeprowadzonej dokumentacji,
6) zaprezentowa prac indywidualn forum grupy.
rodki dydaktyczne:
przybory do pisania,
stanowiska komputerowe ze stosownym oprogramowaniem i dostpem do Internetu,
drukarka.
wiczenie 1
Dokonaj analizy wypacania wiadcze z tytuu wypadkw przy pracy na podstawie
ustawy z 30 padziernika 2002 r. o ubezpieczeniu spoecznym z tytuu wypadkw przy pracy
i chorb zawodowych (Dz. U. Nr 199, poz. 1673 z pn. zm.) art.6-25.
Wskazwki do realizacji
przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien wyjani zasady
wykonania wiczenia,
wiczenie powinno by wykonane indywidualnie.
Ucze powinien:
1) zgromadzi materiay i narzdzia do wykonania wiczenia,
2) zaplanowa tok postpowania,
3) sporzdzi notatk,
4) przeprowadzi analiz wiczenia.
rodki dydaktyczne:
stanowiska komputerowe ze stosownym oprogramowaniem i dostpem do Internetu,
wydruk ustawy z 30 padziernika 2002 r., o ubezpieczeniu spoecznym z tytuu
wypadkw przy pracy i chorb zawodowych (Dz. U. Nr 199, poz. 1673 z pn. zm.)
art.6-25.
wiczenie 2
Dokonaj analizy przysugujcych wiadcze z tytuu wypadkw przy pracy posugujc si
ustaw z 13 padziernika 1998 r. o systemie ubezpiecze spoecznych (t.j. Dz.U. z 2007 r.
nr 11, poz. 74 z pn. zm.). art. 12 ust. 1.
Wskazwki do realizacji
przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien wyjani zasady
wykonania wiczenia,
wiczenie powinno by wykonane indywidualnie.
Sposb wykonania wiczenia
Ucze powinien:
1) zgromadzi materiay i narzdzia do wykonania wiczenia,
2) zaplanowa tok postpowania,
3) sporzdzi notatk,
4) przeprowadzi analiz wiczenia.
rodki dydaktyczne:
stanowiska komputerowe ze stosownym oprogramowaniem i dostpem do Internetu,
wydruk ustawy z 13 padziernika 1998 r. o systemie ubezpiecze spoecznych (t.j. Dz.U.
z 2007 r. nr 11, poz. 74 z pn. zm.). art. 12 ust. 1.
wiczenie 1
Okrel, komu i w jakiej wysokoci przysuguje jednorazowe odszkodowanie z tytuu
wypadku przy pracy. Wyszukaj dokumenty prawne regulujce postanowienia przyznania tego
wiadczenia.
Wskazwki do realizacji
przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien wyjani zasady
wykonania wiczenia,
wiczenie powinno by wykonane w zespoach 2 osobowych.
Ucze powinien:
1) zgromadzi materiay i narzdzia do wykonania wiczenia,
2) zaplanowa tok postpowania,
3) sporzdzi notatk,
4) przeprowadzi analiz wiczenia,
5) wyjani korzyci wynikajce z umiejtnoci sprawnego korzystania z dokumentw
prawnych i wyszukiwania informacji w Internecie,
6) zaprezentowa prac indywidualn forum grup.
rodki dydaktyczne:
zbir dokumentw prawnych regulujcych postanowienia przyznania wiadcze z tytuu
wypadkw przy pracy i chorb zawodowych,
przybory do pisania,
stanowiska komputerowe z oprogramowaniem i dostpem do Internetu,
drukarka.
wiczenie 2
Okrel, komu i w jakiej wysokoci przysuguje renta z tytuu niezdolnoci do pracy
spowodowanej wypadkiem przy pracy. Wyszukaj dokumenty prawne regulujce
postanowienia przyznania tego wiadczenia.
Wskazwki do realizacji
przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien wyjani zasady
wykonania wiczenia,
wiczenie powinno by wykonane w zespoach 2 osobowych.
Ucze powinien:
1) zgromadzi materiay i narzdzia do wykonania wiczenia,
2) zaplanowa tok postpowania,
3) sporzdzi notatk,
4) przeprowadzi analiz wiczenia,
5) wyjani korzyci wynikajce z rzetelnie przeprowadzonej oceny ryzyka zawodowego,
6) zaprezentowa prac indywidualn forum grupy.
rodki dydaktyczne:
zbir dokumentw prawnych regulujcych postanowienia przyznania wiadcze z tytuu
wypadkw przy pracy i chorb zawodowych,
przybory do pisania,
stanowiska komputerowe ze stosownym oprogramowaniem i dostpem do Internetu,
drukarka.
Wskazwki do realizacji
przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien wyjani zasady
wykonania wiczenia,
wiczenie powinno by wykonane indywidualnie.
Ucze powinien:
1) zgromadzi materiay i narzdzia do wykonania wiczenia,
2) zaplanowa tok postpowania,
3) zatytuowa teczk akt dotyczcych wypadkw, sporzdzi spis dokumentw, sporzdzi
dokument opisujcy procedury powypadkowe, wypeni teczk wzorami dokumentw
(wzory zaczerpn z dokumentacji prawnej, internetowej bazy dokumentw a niektre
zaprojektowa jako wasne wzory),
4) przeprowadzi analiz wiczenia,
5) wyjani korzyci wynikajce z rzetelnie przeprowadzonej dokumentacji,
6) zaprezentowa prac indywidualn forum grupy.
rodki dydaktyczne:
przybory do pisania,
stanowiska komputerowe ze stosownym oprogramowaniem i dostpem do Internetu,
drukarka.
wiczenie 2
Dokonaj porwnania statystyki wypadkw przy pracy i chorb zawodowych w Polsce
w ubiegym roku kalendarzowym w odniesieniu do kilku lat poprzedzajcych.
Wskazwki do realizacji
przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien wyjani zasady
wykonania wiczenia,
wiczenie powinno by wykonane w zespoach 2 osobowych
Ucze powinien:
1) zgromadzi materiay i narzdzia do wykonania wiczenia,
2) zaplanowa tok postpowania,
3) sporzdzi notatk lub prezentacj multimedialn,
rodki dydaktyczne:
przybory do pisania, rysowania,
stanowiska komputerowe ze stosownym oprogramowaniem i dostpem do Internetu,
drukarka,
rzutnik multimedialny.
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Wyjanij uczniom cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Poinformuj uczniw o rodzaju zada podanych w zestawie oraz o zasadach punktowania.
4. Przygotuj odpowiedni liczb testw.
5. Zapewnij samodzielno podczas rozwizywania zada.
6. Przed rozpoczciem testu przeczytaj uczniom instrukcj dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wtpliwoci wyjanij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakoczeniem testu przypomnij uczniom o zbliajcym si czasie
zakoczenia udzielania odpowiedzi.
2. Wypadek miertelny to
a) wypadek, w wyniku ktrego nastpia mier.
b) wypadek, w wyniku ktrego nastpia mier poszkodowanego w okresie
nieprzekraczajcym 6 miesicy od dnia wypadku.
c) wypadek, w wyniku ktrego nastpia mier poszkodowanego w okresie
nieprzekraczajcym 12 miesicy od dnia wypadku.
d) wypadek, w wyniku ktrego nastpia mier poszkodowanego w okresie
nieprzekraczajcym 24 miesicy od dnia wypadku.
5. Zesp powypadkowy
a) ustala okolicznoci i przyczyny wypadku.
b) podejmuje dziaania profilaktyczne.
c) likwiduje szkody powstae w wyniku wypadku.
d) redukuje ryzyko wystpienia podobnych wypadkw.
7. Zesp powypadkowy
a) przesuchuje wiadkw wypadku.
b) nie przesuchuje, ale zbiera od wiadkw wypadku informacje.
c) okrela kar dla sprawcy wypadku.
d) przesuchuje pracodawc.
14. Zagroenia zawodowe w zakadzie pracy mog by stwierdzone przez pracownika suby
bhp
a) w wyniku rnych czynnoci i w rnych okolicznociach.
b) tylko w czasie wykonywania zada zawodowych przez pracownika.
c) tylko w obecnoci pracownika na stanowisku pracy.
d) tylko na podstawie przeprowadzonych bada laboratoryjnych.
Nr
Odpowiedzi Punkty
zadania
1 a b c d
2 a b c d
3 a b c d
4 a b c d
5 a b c d
6 a b c d
7 a b c d
8 a b c d
9 a b c d
10 a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d
Razem:
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Wyjanij uczniom cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Poinformuj uczniw o rodzaju zada podanych w zestawie oraz o zasadach punktowania.
4. Przygotuj odpowiedni liczb testw.
5. Zapewnij samodzielno podczas rozwizywania zada.
6. Przed rozpoczciem testu przeczytaj uczniom instrukcj dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wtpliwoci wyjanij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakoczeniem testu przypomnij uczniom o zbliajcym si czasie
zakoczenia udzielania odpowiedzi.
3. Zesp powypadkowy
a) przesuchuje wiatkw wypadku.
b) przesuchu je pracodawc.
c) nie przesuchuje, ale zbiera od wiadkw wypadku informacje.
d) okrela kar dla sprawcy wypadku.
4. Okolicznociami wypadku s
a) osony odgradzajcych.
b) warunki, rodowisko lub cechy przedmiotw oraz ludzi.
c) przyczyny wypadkw.
d) nieprzewidziane zdarzenia wypadkowe.
Nr
Odpowiedzi Punkty
zadania
1 a b c d
2 a b c d
3 a b c d
4 a b c d
5 a b c d
6 a b c d
7 a b c d
8 a b c d
9 a b c d
10 a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d
Razem:
Literatura metodyczna
1. Kornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000
2. Szlosek F. :Wstp do dydaktyki przedmiotw zawodowych. ITeE, Radom 2002