Piotr Abramski

Prawo administracyjne
Skrypt na podstawie Prawa Administracyjnego E. Ochendowskiego

I. Pojcie administracji publicznej

Administracj publiczn mona traktowa jako cao z punktu widzenia

organizacyjnego, funkcjonalnego i prawnego. Tak si j te wyrnia w teorii:

1) Administracja publiczna w ujciu organizacyjnym (podmiotowym)

stanowi og podmiotw administracji, a wic organy administracji i inne
podmioty wykonujce okrelone funkcje z zakresu administracji publicznej.
2) Administracj publiczn w ujciu materialnym (przedmiotowym) jest
taka dziaalno pastwa, ktrej przedmiotem s sprawy administracyjne albo
inaczej zadania i kompetencje w zakresie wadzy wykonawczej.
3) Administracj publiczn w rozumieniu formalnym jest caa dziano
wykonywana przez podmioty administracji bez wzgldu na to, czy ma ona
charakter administracyjny czy te nie ma tego charakteru.
Administracja publiczna jest sprawowana przez pastwo, czyli organy
pastwowe, jak i zwizki publicznoprawne (zwizki samorzdowe) i inne podmioty
administracji. Zadania administracji przewanie, ale nie zawsze, wykonywane przez organy
administracyjne. Ale rwnie organy ustawodawcze i organy wymiaru sprawiedliwoci
wykonuj zadania administracyjne.

Negatywna definicja administracji publicznej mwi i, administracj jest kada

dziaalno pastwowa nie bdca dziaalnoci ustawodawcz i sdownicz.

II. Typowe cechy administracji publicznej

1. Administracja jest zjawiskiem spoecznym.

Podmiotem administracji jest wspycie spoeczne. Administracja musi zajmowa

si sprawami wsplnoty i czonkami tej wsplnoty. Z tego faktu wynika i administracja
ukierunkowana jest na interes publiczny. Interes publiczny moe cakowicie lub czciowo
si pokrywa z interesami indywidualnymi, ale moe si te im przeciwstawia.

2. Administracj cechuje aktywno, inicjatywa, dziaalno ukierunkowana

na przyszo.

Chodzi tu o sytuacj gdy administracja wykonuje ustawy. To, co ustawodawca

okrela generalnie i abstrakcyjnie, administracja ma urzeczywistni. Aczkolwiek,
administracja nie ogranicza si tylko do wykonywania ustaw, lecz wykonuje wiele zada,
ktre nie s szczegowo ustalone w drodze ustaw, ale wynikaj oglnie z jej zda (np.
budowa drg publicznych). Administracje rozwija tu swoj inicjatyw i podejmuje dziaania
wg wasnego uznania, lecz jest zwizana z prawem, tak jak administracja rzdowa jest
zwizana wytycznymi polityki rzdowej. Caa dziaalno administracji jest poddawana
kontroli. Generalnie rzecz ujmujc mona powiedzie, e zadaniem administracji publicznej
jest celowa, podejmowana rwnie z wasnej inicjatywy, dziaalno ukierunkowana na
przyszo, a wymiar sprawiedliwoci rozpoznaje sprawy wskutek wnioskw innych
podmiotw.

3. Administracja podejmuje konkretne rodki do uregulowania spraw

jednostkowych i urzeczywistniania okrelonych przedsiwzi.

Cecha ta odrnia administracj od ustawodawstwa, ktre ukierunkowane jest na

wydawanie generalnych i abstrakcyjnych uregulowa i przez to obejmuje wielo
przypadkw. Nie wolno tego absolutyzowa, bo np. administracja moe podejmowa pewne
sprawy o duym stopniu gotowoci, zarwno w czasie, jak i przestrzeni. Z drugiej strony
ustawy mog dotyczy spraw konkretnych.

III. Wadztwo administracyjne

Jednostka czy grupa jednostek dziaajce jako organ pastwa ma mono

przeprowadzi swoje zarzdzenia w drodze przymusu pastwowego. Z tej przyczyny mona
stwierdzi iorgany pastwa posiadaj wadztwo.

Pastwo moe udziela wadztwa innym podmiotom sprawujcym administracj

publiczn, Chodzi tutaj o samorzdy rnego typu, czy inne podmioty penice funkcj
administracji publicznej. Rozstrzygnicia tych podmiotw, korzystaj z przywileju
egzekwowania ich przy uyciu przymusu pastwowego wprost bez potrzeby zwracania si do
sdu.

Wadztwo to nazywa si wadztwem administracyjnym (imperium). Naley przez

to rozumie prawo uycia przymusu bezporedniego przez organy administracyjne do
zrealizowania ich jednostronnych zarzdze (rozstrzygni).

IV. Rne postacie administracji publicznej.

We wspczesnej doktrynie wyrnia si administracj wadcz i administracj

wiadczc. W tym przypadku nie chodzi o jaki podmiotowy dychotomiczny podzia, lecz o
rodki, ktrymi posuguj si podmioty administracji:

Administracja wadcza mwi si o niej wwczas, gdy wkracza przy uyciu

rodkw wadczych ingeruje w sfer prawn obywatela, ogranicza jego wolno
bd wasno, gdy nakada na niego obowizek, w jaki sposb go obcia.
Administracja przeprowadza swoja nakazy i zakazy przy uyciu przymusu (np.
regulacja ruchu drogowego).
 Administracja wiadczc zapewnia obywatelowi okrelone wiadczenia lub inne
korzyci (np. pomoc spoeczna, subwencje, dotacja). Naley j rozumie
instrumentalnie jako stosowanie okrelonych rodkw.

V. Pojcia prawa administracyjnego.

Prawo administracyjne jest zespoem norm, ktre reguluj administracyjn

dziaalno pastwa. Jest to przedmiotowe okrelenie prawa administracyjnego, gdy za
punkt wyjcia bierze si tu tre dziaania administrowanie. J. Starociak nie zgodzi si z t
definicj i zaproponowa: Prawo administracyjne to ga prawa, ktra reguluje dziaalno
organw pastwowych, podejmowan w celu wykonania ustalonych prawem zada
organizatorskich wypenianych w swoistych formach dziaania

Normy prawne zaliczane do prawa administracyjnego mona dzieli z punktu

widzenia regulowanego przedmiotu, i tak wyrniamy:

1) normy bezporednio dotyczce organizacji aparatu administracyjnego

czyli ustrojowe prawo administracyjnego,
2) normy bezporednio dotyczce toku dziaania organw administracyjnych
procedur administracyjn (postpowanie administracyjne),
3) normy dotyczce konkretnych dziaw administracji publicznej
materialne prawo administracyjne (cz szczegowa prawa
administracyjnego).

Inny podzia norm prawa administracyjnego oparty jest na kryterium charakteru

stosunku cznego organ stosujcy norm z adresatem dziaania. W ten sposb mona
podzieli normy na dwie grupy:

1) normy regulujce stosunki midzy organami administracyjnymi i innymi

podmiotami administracji z jednej strony a obywatelami i osobami prawnymi
z drugiej strony normy te dotycz sfery zewntrznej, kontaktw midzy
administracj publiczn a obywatelami.
2) Normy regulujce stosunki, jakie zachodz midzy organami i
instytucjami pastwowymi wzajemnie, normy te reguluj stosunki wewntrz
systemu organizacyjnego administracji publicznej (np. stosunki midzy
ministrem a podlegymi mu organami i innymi jednostkami organizacyjnymi).

VI. Rozgraniczenie midzy prawem administracyjnym a innymi gaziami

prawa (prawem konstytucyjnym i cywilnym)

W przypadku prawa konstytucyjnego zwizki z prawem administracyjnym s

bardzo cise. Wynika to z tego e prawo konstytucje i administracyjne nale do dziedziny
prawa publicznego, ktra dotyczy ustroju i dziaa organw pastwa w podejmowanych w
interesie publicznym. Mona jednak stwierdzi, e normy prawa konstytucyjnego stanowi
punkt wyjcia dla norm prawa administracyjnego; dotyczy to zwaszcza regulacji prawnej
dotyczcej ustroju administracji. Naley jednak doda, e przewaajca wikszo norm
prawa administracyjnego, zwaszcza prawa materialnego i procesowego, nie wykazuje tak
cisych zwizkw z prawem konstytucyjnym i dlatego do tej grup norm ni naley odnosi
sformuowania, i stanowi ona skonkretyzowane prawo konstytucje.

Najtrudniej jest odgraniczy prawo administracyjne od prawa cywilnego. Problem

ten w doktrynie niemieckiej jest ujmowany jako rozgraniczenie prawa publicznego od prawa
prywatnego.
W celu wyjanienia stawia si dwa pytania:
1) czy istnieje rnica midzy prawem publicznym a prawem prywatnym?
2) Jeli tak to jak odgraniczy prawo publiczne od prawa prywatnego? Jakie
kryterium mona w tym celu zastosowa?

W sprawie podziau prawa na publiczne i prywatne pojawio si o 20 do 30 teorii,

ale wszystkie s dyskusyjne. Mona je uj w trzech grupach.

Wedug teorii interesu, wywodzcej si z prawa rzymskiego, prawo publiczne suy

interesowi publicznemu, natomiast prywatne suy interesom prywatnym. Teoria
podporzdkowania jako kryterium rozgraniczenia przyjmuje charakter stosunku prawnego.
Gdy wystpuje stosunek prawnej nadrzdnoci pastwa i podporzdkowania obywatela, to
wtedy mamy do czynienia z prawem publicznym, a gdy za pozycja stron stosunku jest
rwno to chodzi o prawo prywatne. Nastpnie wedug teorii podmiotu inaczej nazywanej
teori praw specjalnych do prawa publicznego nale te normy prawne, ktre uprawniaj
lub zobowizuj podmioty dysponujce wadztwem pastwowym; za normy prawne, ktre
mog uprawnia lub zobowizywa kadego nale do prawa prywatnego.

VII. Pojcie stosunku administracyjnoprawnego

Stosunki midzy pastwem i dziaajcymi w jego imieniu podmiotami

administracji publicznej a obywatelami i innymi podmiotami oparte s na normach prawa
administracyjnego i dlatego te stosunki nazywamy stosunkami administracyjnoprawnymi.
Rnie si od stosunku cywilnoprawnego tym, e administracja dziaa wadczo, e moe
jednostronnie zdecydowa o treci danego stosunku. Dlatego cech charakterystyczn tego
stosunku jest nierwnorzdno pozycji podmiotw.

Przedmiot stosunku ley zawsze w sferze prawem okrelonych zada administracji

publicznej. Jest on objty kompetencj jednego z podmiotw administracji. Podmiotami
natomiast s:
1) zawsze organ (podmiot) administracji upowanione do dania
okrelonego zachowania si lub wiadczenia
2) podmiot (osoba fizyczna lub prawna jednostka organizacyjna), do ktrego
skierowany jest nakaz lub zakaz albo ktry da okrelonego zachowania si
od organu administracji.

Treci stosunku administracyjnoprawnego s obowizki uprawnienia, mogce

polega na dziaaniu, znoszeniu lub zaniechaniu. Obowizki i uprawnienia wynikajce ze
stosunku maj w zasadzie charakter osobisty i nie mog by przenoszone na inny osoby,
wygasaj z chwil mierci osoby zobowizanej lub uprawnionej.

VIII. Nawizanie stosunku administracyjnoprawnego

Stosunek administracyjnoprawny moe by nawizany z mocy samej ustawy, w

drodze aktu administracyjnego bd umowy administracyjnej oraz w wyniku dziaa
faktycznych W drodze samej ustawy powstaj prawa i obowizki w np. w sferze obowizku
szkolnego. Aczkolwiek mona odroczy obowizek szkolny bd te wyrazi zgod na
wczeniejszy przyjcie dziecka do szkoy na podstawie decyzji (aktu administracyjnego).
Stosunek administracyjnoprawny moe zosta rwnie zawarty na skutek dziaania
faktycznego, np. gdy przez sam fakt dopuszczenia do korzystania z gminnego urzdzenia
publicznego powstaje stosunek prawny z uprawnieniami i obowizkami gminy oraz osoby
korzystajcej.

IX. Rodzaje stosunkw administracyjnoprawnych

Proceduralny stosunek administracyjnoprawny, ktry ma charakter stosunku

czasowego przejciowego. Podstaw prawn tego stosunku s normy proceduralne.
Zostaje nawizany z chwil wszczcia postpowania a wygasza z momentem wydania
decyzji ostatecznej
Proceduralny stosunek spornoadmnistracyjny, podstaw prawn tego stosunku
s przepisy prawa dopuszczajce zaskarenie aktw administracyjnych do sdy
administracyjnego. Stosunek ten trwa od chwili zaskarenia aktu, do czasu wydania
orzeczenia (wyroku, postanowienia) przez sd. Charakterystyczne jest to i dochodzi
tu do zrwnania pozycji podmiotw stosunku administracyjno prawnego.
Stosunek administracyjnoprawny ad hoc odnosi si do konkretnego
jednorazowego dziaania jak np. okazanie dokumentu. Jest to dziaanie dorane, w
ktrym moe chodzi o kontrol przestrzegania przepisw prawa.
Stosunki administracyjnoprawne trwae mog by zwizane z:
1) prawami osobistymi, np. obowizek szkolny, suby wojskowej;
2) prawami majtkowymi, np. stae wiadczenie pomocy spoecznej, obowizek podatkowy;
3) korzystaniem z zakadw uytecznoci publicznej.
Stosunek nadzoru wystpujcy midzy organem nadzoru a podmiotem
nadzorowanym.
Stosunek egzekucyjny nawizywany w toku przymusowego wykonywania
obowizkw administracyjnoprawnych, midzy organem egzekucyjnym a
zobowizanym i wierzycielem.

X. Pojcie rda prawa

rda poznania to z czego mona si dowiedzie, jaka jest tre norm prawnych.
Takimi rdami prawa s organy publikacyjne, w ktrych ogaszane s akty normatywne. U
nas s to dzienniki urzdowe.
 Wedug innego ujcia rdem prawa jest sam akt, w ktrym zawarte s normy
prawne. rdem prawa jest wic forma, w ktrej normy prawne powstaj i s ogaszane.
Takie rda prawa w rozumieniu formalnym, prawniczym s przedmiotem naszego
zainteresowania.

Przez system rde prawa danego pastwa si rozumie caoksztat jego rde w
ich wzajemnym powizaniu , ujmowanym z punktu widzenia tego, co jest im wsplne i co je
rnicuje.

XI. Podzia rde prawa administracyjnego

W systemie rde wg kryterium organu stanowicego prawo mona wyrni:

a) rda prawa stanowione przez centralne organy pastwowe,

b) rda prawa stanowione przez organy terenowe.

Z innego punktu widzenia rda prawa mona podzieli na:

a) rda prawa powszechnie obowizujcego (art. 87 konstytucji),

b) rda prawa wewntrznego (art. 93 konstytucji).

W art. 87 konstytucja mwi o: Konstytucji, ustawach, ratyfikowanych umowach

midzynarodowych, rozporzdzeniach, aktach prawa miejscowego. Chodzi tu o akty
zawierajce abstrakcyjne i generalne normy. rda prawa wewntrznego tworz odrbny
ukad norm prawnych, skierowanych nie tylko do obywateli i osb prawnych w ogle, ale
regulujcych tylko stosunki wewntrz samego aparatu administracji publicznej,
skierowanych do adresatw stanowicych ogniwa, czci skadowe tego aparatu jako takie i
std poddanych odrbnym sankcjom.

XII. Konstytucja

Konstytucja pojmowana jest jako zesp norm regulujcych podstawowe

zagadnienia ustroju pastwa, w tym i tryb stanowienia pastwa. Od dnia 17 padziernika
naczelne miejsce w systemie rde prawa zajmuje Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2
kwietnia 1997 r. Konstytucja jest najwyszym prawem RP, a jej przepisy stosuje si
bezporednio, chyba e konstytucja stanowi inaczej. Okrela e ustrj RP opiera si na
podziale i rwnowadze wadzy ustawodawczej , wadzy wykonawczej i wadzy sdowniczej.

XIII. Ustawa

Po konstytucji kolejne miejsce w systemie rde prawa powszechnie

obowizujcych zajmuje ustawa. Ustawa uchwalana jest zwyka wikszoci gosw. Sejm
jest jedynym organem w naszym pastwie, ktry ma prawo uchwalania ustaw.

Inicjatywa ustawodawcza przysuguje posom, Senatowi, Prezydentowi RP, i

Radzie Ministrw oraz grupie obywateli majcych prawo wybierania (100.000 osb). Projekt
ustawy skada si w formie pisemnej na rce Marszaka Sejmu. Wnioskodawca musi wskaza
swojego przedstawiciela upowanionego go w pracach nad zoonym projektem. Do projektu
docza si uzasadnienie ustawy (potrzeba, cel, rzeczywisty stan w dziedzinie, rnice,
skutki). Marszaek sejmu zarzdza dorczenie projektu ustawy posom oraz przesya go
Prezydentowi, Marszakowi Senatu i Prezesowi Rady Ministrw.

Sejm rozpatruje projekt ustawy w trzech czytaniach. Prawo wnoszenia poprawek

do projektw ustaw w czasie ich rozpatrywania przez Sejm przysuguje wnioskodawcy
projektu, posom i Radzie ministrw. Wnioskodawca moe wycofa projekt ustawy w toku
postpowania ustawodawczego w Sejmie do czasu zakoczenia drugiego czytania projektu.
Pierwsze czytanie przeprowadza si na posiedzeniu Sejmu lub komisji. Czytanie obejmuje
uzasadnienie projektu przez wnioskodawc, pytania posw i odpowiedzi wnioskodawcy oraz
debat w sprawie oglnych zasad projektu. Koczy si skierowaniem projektu do komisji, e
Sejm odrzuci projekt w caoci.
Nastpnie komisje do ktrych by skierowany projekt, przedstawiaj wsplne sprawozdanie.
Sprawozdanie to musi okreli stanowisko komisji co do projektu. Komisje mog
wnioskowa o:

1) przyjciu projektu bez poprawek

2) przyjciu projektu z okrelonymi poprawkami w formie jednolitego tekstu
3) odrzucenie projektu

Na posiedzeniu Sejmu sprawozdanie przedstawia wybrany z ich skadu pose

sprawozdawca. Drugie czytanie projektu ustawy obejmuje: przedstawienie Sejmowi
sprawozdania komisji o projekcie ustawy oraz przeprowadzenie debaty i zgaszanie
poprawek i wnioskw. Poprawki przedstawia si Marszakowi Sejmu na pimie w
odpowiedniej formie. W razie zgoszenia nowych poprawek i wnioskw w drugim czytaniu
projekt kieruje si ponownie do komisji chyba e Sejm postanowi inaczej. Po rozpatrzeniu
przedstawiaj nowe sprawozdanie.

Trzecie czytanie projektu moe odby si niezwocznie, jeeli w drugim czytaniu

projekt nie zosta skierowany ponownie do komisji. Czytanie te obejmuje: przedstawienie
dodatkowego sprawozdania komisji lub przedstawienie przez posa sprawozdawc poprawek
i wnioskw zgoszonych podczas drugiego czytania, oraz gosowanie. Najpierw gosuje si w
sprawie wniosku o odrzucenie, jeeli taki zosta wniesiony. Nastpnie poprawki do
poszczeglnych artykuw, a na kocu w sprawie projektu w caoci w brzmieniu
zaproponowanym przez komisj, ze zmianami wynikajcymi z przegosowanych poprawek.

W szczeglnie uzasadnionych przypadkach Sejm moe skrci postpowanie z

projektami ustaw przez:
- przystpienie do pierwszego czytania niezwocznie po otrzymaniu przez
posw projektu
- przystpienie do drugiego czytania niezwocznie po zakoczeniu pierwszego
czytania bez odsyania projektu do komisji
- przystpienie do drugiego czytania niezwocznie po otrzymaniu przez
posw druku sprawozdania komisji.
 Uchwalon ustaw Marszaek Sejmu przekazuje Marszakowi Senatu i
Prezydentowi. W cigu 30 dni Senat moe: ustaw przyj bez zmian, uchwali poprawki,
uchwali odrzucenie ustawy w caoci. Jeeli Senat w cigu 30 dni od dnia przekazania
ustawy nie podejmie stosownej uchway, ustaw uwaa si za przyjt w brzmieniu
przyjtym przez Sejm.

Uchwalona przez Sejm i Senat ustaw Marszaek Sejmu przedstawia

Prezydentowi RP do podpisu. Prezydent moe:
- podpisa ustaw w cigu 21 dni od dnia przedstawienia i zarzdzi jej
ogoszenie w Dzienniku Ustaw RP,
- wystpi do Trybunau Konstytucyjnego z wnioskiem o zbadanie zgodnoci
ustawy z Konstytucj ,
- Nie wystpi do Trybunau Konstytucyjnego, lecz z umotywowanym
wnioskiem przekaza ustaw Sejmowi do ponownego rozpatrzenia (moe
skorzysta z veta).
Jeeli TK uzna ustaw za zgodn z Konstytucj, to Prezydent jest zmuszony
podpisa ustaw i zarzdza jej ogoszenie w DzU. Jeeli za niezgodno z konstytucj
dotyczy poszczeglnych przepisw ustawy, a TK nie orzeknie, e s one nierozerwalnie
zwizane z ca ustaw, Prezydent po zasigniciu opinii Marszaka Sejmu podpisuje ustaw
z pominiciem przepisw uznanych za niezgodne z Konstytucj albo zwraca ustaw Sejmowi
w celu usunicia niezgodnoci. W przypadku skorzystania przez Prezydenta z prawa veta
Sejm ponownie rozpatruje ustaw i moe j ponownie uchwali wikszoci 3/5 gosw. Gdy
sejm nie uzna prawa veta Prezydenta ma on obowizek w cigu 7 dni podpisa ustaw i
zarzdzi jej ogoszenie. W sprawach o szczeglnym znaczeniu dla pastwa moe by
przeprowadzone referendum oglnokrajowe.

XIV. Rola konstytucji i ustawy w procesie administrowania.

Konstytucja jako rdo prawa powszechnie obowizujcego wie wszystkie

organy wadzy publicznej i wszystkich obywateli, a wic rwnie organy administracji
publicznej oraz inne podmioty administracji. Normy konstytucji maj nadrzdne znaczenie
zarwno dla ksztatowania ustroju administracji publicznej, jak i dziaalnoci administracji,
podstaw prawnych jej funkcjonowania oraz kontroli jej dziaa.

Ustawa zajmuje szczeglne miejsce w systemie rde prawa. W demokratycznym

pastwie prawnym ustawa stanowi form i rodek realizacji suwerennego rozstrzygania przez
nard, za porednictwem swoich przedstawicieli, spraw pastwa. Za administracja publiczna
moe tylko legalnie dziaa, o ile jej dziaanie znajduje podstawy i uzasadnienie w
obowizujcych ustawach.

Z powyszego zaoenia wynikaj dwie wane dla administracji zasady:

1) zasada nadrzdnoci ustawy w systemie prawa, zgodnie z ktr
wszystkie inne rda prawa musz, nie tylko formalne, by zgodne z
ustawami, lecz rwnie materialne powinny suy ich wykonywaniu, nawet
wwczas, gdy tylko konkretyzuj przepisu ustawowe,
 2) zasada wycznoci ustawy (wycznej materii ustawowej), zgodnie z
ktr najwaniejsze dla funkcjonowania pastwa i jego organw oraz dla
ycia obywateli sprawy powinny by rozstrzygane wycznie w drodze
ustawowej, a nie w drodze innych aktw normatywnych.

XV. Akty normatywne z moc ustawy

Instytucja rozporzdze z moc ustawy, moe pojawia si tylko w stanie

nadzwyczajnym, a mianowicie podczas stanu wojennego. I tak wg art. 234 Konstytucji, jeeli
w czasie stanu wojennego Sejm nie moe zebra si na posiedzenie, Prezydent RP na
wniosek RM wydaje rozporzdzenie z moc ustawy. Rozporzdzenie te mog dotyczy zasad
dziaania organw wadzy publicznej, ograniczenia wolnoci i praw czowieka i obywatela
oraz podstaw, zakresu i trybu wyrwnywania strat majtkowych wynikajcych z tych
ogranicze. Rozporzdzenie te podlegaj zatwierdzeniu przez Sejm na najbliszym
posiedzeniu.

XVI. Umowy midzynarodowe jako rda prawa administracyjnego

Ratyfikacja umw midzynarodowych naley do Prezydenta RP jako reprezentanta

pastwa w stosunkach zewntrznych. Jednake ratyfikacji niektrych umw wymaga zgody
wyraonej w ustawie. Ten wymg odnosi si do umw midzynarodowych dotyczcych:
- pokoju, sojuszy, ukadw politycznych lub ukadw wojskowych,
- wolnoci, praw lub obowizkw obywatelskich okrelonych w Konstytucji,
- czonkostwa RP w organizacja midzynarodowej,
- znacznego obcienie pastwa pod wzgldem finansowym,
- spraw uregulowanych w ustawie lub w ktrych Konstytucja wymaga ustawy
(art. 89 ust.1 Konstytucji).

Umowa midzynarodowa ratyfikowana za zgod wyraon w ustawie ma

pierwszestwo przed ustaw, jeeli ustawy tej nie da si pogodzi z t umow (art. 91 ust. 2
Konstytucji). Istniej umowy midzynarodowe zatwierdzane przez RM oraz umowy
resortowe, ktre nie wymagaj ratyfikacji. Ustawa z 14 kwietnia 2000 r. o umowach
midzynarodowych, okrela tryb zawierania, ratyfikowania, wykonywania wypowiadania i
zmian zakresu obowizywania umw midzynarodowych. Ustawa ta wyrnia:
a) umowy ratyfikowane
b) umowy nie podlegajce ratyfikacji

Ratyfikowane s umowy midzynarodowe:

- o ktrych mowa w powoanym wyej art. 89 ust. 1 oraz w art. 90 ust. 1
Konstytucji,
- inne umowy midzynarodowe, ktre przewiduj wymg ratyfikacji albo j
dopuszczaj, a szczeglne okolicznoci to uzasadniaj.

Umowy nie podlegajce ratyfikacji wymagaj zatwierdzenia przez Rad Ministrw;

rwnoznaczne z zatwierdzeniem jest udzielenie przez RM zgody na podpisanie umowy
midzynarodowej. Zgod tak moe uzyska minister kierujcy dziaem administracji
rzdowej waciwy do spraw, ktrych dotyczy umowa midzynarodowa. Ratyfikowane
umowy ogaszane s w DzU. Inne Umowy midzynarodowe ogasza si w Dzienniku
Urzdowym RP Monitor Polski, z tym e ze wzgldu na istotny interes pastwa mona
odstpi od ogoszenia takiej umowy w Monitorze Polskim.

XVII. Rozporzdzenia

Rozporzdzenia s aktami normatywnymi wydawanymi na podstawie upowanie

ustawowych przez organy wadzy wykonawczej. Stanowi przejaw prawodawstwa
delegowanego, dekoncentracji prawotwrstwa. Wydawane s na podstawie upowanie
ustawowych o charakterze specjalnym lub generalnym. Podobnie jak ustawa zawieraj
normy prawne powszechnie obowizujce. Zajmuj nisz pozycj od ustawy.

Upowanienie do wydawania rozporzdze dla wadzy wykonawczej ma na celu

odcienie ustawodawcy parlamentarnego. Rozporzdzenie nie ma zastpowa ustawy,
lecz j odciy od szczegw technicznych, uregulowa zmienionych w czasie,
postanowie cile fachowych o niewielkim znaczeniu politycznym.

Obecnie art. 92 ust. 1 Konstytucji stanowi, e rozporzdzenia s wydawane przez

organy wskazane w Konstytucji. Konstytucja za przewiduje, e rozporzdzenia wydaj:

- Prezydent RP
- Rada Ministrw
- Prezes Rady Ministrw
- minister kierujcy dziaem administracji rzdowej
- przewodniczcy komitetu, wchodzcy w skad Rady Ministrw, do ktrego
stosuje si
odpowiednio przepisy odnoszce si do ministra kierujcego dziaem
administracji rzdowej,
- Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji.

Upowanienie do wydawania rozporzdze ma by szczegowo zawarte w ustawie,

a rozporzdzenie wydane na podstawie tego upowanienia ma suy wykonaniu tej ustawy.
Nie istnieje wic generalne upowanienie do wydawania rozporzdze. Szczegowo
upowanienia polega na tym, e powinno ono midzy innymi okrela organ waciwy do
wydania rozporzdzenia. Np. Prezes Rady Ministrw albo minister waciwy do spraw
szkolnictwa wyszego. Zakazana jest subdelegacja kompetencji do wydawania rozporzdze.

Zakres spraw przekazywaniach do uregulowania w rozporzdzeniu okrela si w

sposb precyzyjny, a nie oglnikowy. Wytyczne dotyczce treci rozporzdzenia maj by
wskazwkami wyznaczajcymi tre rozporzdzenia lub sposb uksztatowania jego treci.
Wytyczne mona wskaza w szczeglnoci:
- rozstrzygnicia, ktry nie wolno przewidzie w rozporzdzeniu
- granice, w jakich musz zmieci si rozstrzygnicia w rozporzdzenia
- wymagania, jakim maj odpowiada rozwizania przyjte w rozporzdzeniu
- cele, jakie maj zosta osignite przez rozporzdzenie
 - okolicznoci, jakie naley uwzgldni, tworzc rozporzdzenie.

Upowanienie do wydawania rozporzdze moe by nadany charakter

obligatoryjny albo fakultatywny. Jeeli do funkcjonowania ustawy jest niezbdne wydanie
rozporzdzenia, upowanieniu nadaje si charakter obligatoryjny. Upowanienie
fakultatywne pozostawia organowi upowanionemu, czy i kiedy ma wyda rozporzdzenie.

Przepis upowaniajcy do wydawania rozporzdzenia ma nastpujce brzmienie:

1) jeeli przepis ma upowania do wydawania rozporzdzenia, a zarazem
wyznaczy upowanionemu organowi obowizek jego wydania np. Rada
Ministrw okreli, w drodze rozporzdzenia... (obligatoryjne).;
2) jeeli przepis ma upowania do wydania rozporzdzenia, a zarazem
zapewnia swobod korzystania z tego upowanienia np. Rada Ministrw
moe okreli, w drodze rozporzdzenia... (fakultatywne)

Ustawa upowaniajca moe przewidywa wspuczestnictwo podmiotw przy

wydawaniu rozporzdze, i tak moe to polega na:
- wsplnym wydawaniu rozporzdze przez upowanione organy,
- wydawaniu rozporzdze w porozumieniu z innym organem; brak
porozumienia uniemoliwia wydanie rozporzdzenia,
- wydaniu rozporzdzenia za uprzedni zgod innego organu; bez zgody
tego organy rozporzdzenie nie moe by wydane;
- zainicjowaniu wydania rozporzdzenia przez inny organ; brak inicjatywy
oznacza wwczas niemono wydania rozporzdzenia.

Utrata mocy obowizujcej rozporzdzenia nie nasuwa adnych wtpliwoci, gdy

rozporzdzenie zostao wydane na czas okrelony albo gdy rozporzdzenie w sposb
wyrany zostanie uchylone. Rozporzdzenie traci rwnie moc gdy przestaje obowizywa
ustawa zawierajca upowanienia do jego wydania.

Rozporzdzenia s poddawane zarwno kontroli wewntrzadministracyjnej, jak i

kontroli sdowej.
- kontrol wewntrzadministracyjn sprawuje Rada Ministrw, ktra na
wniosek PRM, moe uchyli rozporzdzenie ministra.
- kontrola sdowa, wszystkie rozporzdzenia mog by poddane kontroli
abstrakcyjnej Trybunau Konstytucyjnego.

XVIII. Pozostae akty normatywne stanowione przez organy centralne.

Akty normatywne s wydawane zarwno przez centralne konstytucje organy

pastwa, jak i inne organy pastwowe nie wymienione w Konstytucji.

Prezydent RP, jest organem nalecym do wydawania zarzdze. Wydaje je na

zasadach okrelonych w art. 93 Konstytucji. Maj charakter wewntrzny, mog by
wydawane tylko na podstawie ustawy, i podlegaj kontroli co do ich zgodnoci z
powszechnie obowizujcym prawem
Organem, ktry rwnie moe wydawa zarzdzenia jest Prezes Rady Ministrw. Mog
mie charakter aktw normatywnych bd aktw indywidualnych. Akty indywidualne
dotycz konkretnej sprawy i maj indywidualnie oznaczonego adresata.

Gdy chodzi o zarzdzenia, to sytuacja ministrw, kierujcych dziaami administracji

rzdowej i przewodniczcych komitetw, do ktrych stosuje si odpowiednio przepisy
odnoszce si do ministra kierujcego dziaem administracji rzdowej, jest podobna do
sytuacji PRM. Ronica polega na tym e, PRM ma prawo zgosi wniosek do RM o
uchylenie zarzdzenia ministra bd odpowiedniego zarzdzenia przewodniczcego
komitetu.

Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, to organ ten wydaje rozporzdzenia,

natomiast uchway podejmuje w sprawach indywidualnych; takie uchway nie s aktami
normatywnymi. Organy NBP tj. Prezes NBP, Rada Polityki Pieninej i Zarzd NBP, nie
mog wydawa rozporzdze. Natomiast RPP i Zarzd NBP podejmuj uchway a Prezes
NBP wydaje zarzdzenia.

XIX. Terenowe rda prawa akty prawa miejscowego

Przez okrelenie akty prawa miejscowego rozumie bdziemy przepisy prawne

powszechnie obowizujce na oznaczonej czci terytorium pastwa, i tylko wtedy gdy s
wydawane przez organy samorzdu terytorialnego lub terenowe organy administracji
rzdowej. Nie zaliczamy do nich przepisw prawnych wewntrznych gdy s wydawane przez
organy terenowe, przepisy wydawane przez organy samorzdu specjalnego oraz przepisw
prawnych wydawanych przez centralne organy pastwowe, ktre obowizuj tylko na
okrelonym terytorium.

Terenowe przepisy charakteryzuj si moliwoci normowanie postpowania

wszystkich kategorii adresatw, niezbdnoci wyranego upowanienia ustawowego do ich
wydania oraz obowizkiem zgodnego z prawem ogoszenia. Charakterystyczny jest rwnie
ich lokalny zasig obowizywania. Przez powszechne obowizywanie naley rozumie
prawn moliwo regulowania postpowania wszystkich kategorii adresatw: obywateli,
organw pastwowych, osb prawnych, organizacji spoecznych.

XX. Klasyfikacja terenowych przepisw prawnych

Wszystkie terenowe przepisy prawne s przepisami, ktre w hierarchii rde prawa

zajmuj stanowisko nisze, zalene. Tak wic, przepis wyszego rzdu (ustawa) reguluje
sam tre danej materii, upowaniajc organ wydajcy przepisy niszego rzdu do
uregulowania samego trybu wykonania tej regulacji, bd te w okrelonym przedmiocie i
okrelonych granicach upowania organ niszy do samodzielnego regulowania stosunkw
tego upowanienia.

Ustawodawca moe przyznawa kompetencje do wydawania terenowych przepisw

prawnych organom administracji rzdowej, jak rwnie organom jednostek samorzdu
terytorialnego. Sposb upowanienia moe by: szczegowy lub generalny. Wysuwaj si
dwa podziay:
1) przepisy wydawane przez organy samorzdu terytorialnego
- przepisy wydawane przez organy administracji rzdowej
2) - przepisy majce charakter samoistnych norm w ramach upowanie
ustawowych
- przepisy wykonawcze.
Podziay ty mog si krzyowa. Mog by samoistne przepisy prawne samorzd
terytorialnego, jak i przepisy wykonawcze wydawane przez organy ego samorzdu.

XXI. Uzasadnienie wyposaenia organw terenowych w prawo stanowienia

przepisw prawnych

1) Zakresem dziaania gminy s wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym,

tak wic rozstrzyganie w tych sprawach musi nastpowa w rnych formach
dziaania, w tym rwnie przez stanowienie norm prawnych
2) Dziaalno prawotwrcza powinna uwzgldnia warunki terenowe, lokalne. Lecz
uwzgldnienie tego przez organy centralne jest nie moliwe, bd utrudnione.
Natomiast terenowe przepisy prawne, warunki te mog i powinny uwzgldnia
3) Nie jest moliwa, lub te nie jest celowe regulowanie wszelkich zagadnie,
materii nadajcych si do regulacji prawnej przez organy centralne. Zagadnienia ze
wzgldu na swoj wag nie wymagaj uregulowania przez organy centralne, powinny
by zostawione do regulacji przez lokalne przepisy prawne.
4) W razie zdarze losowych nie jest moliwe czekanie i wystpowanie o regulacj
przez organy centralne, lecz konieczne jest podjcie uregulowania lokalnego.

XXII. Obecna regulacja podstawy prawne

Obecna Konstytucja zawiera przepisy dotyczce terenowych rde prawa, ktre

konstytucja nazywa aktami prawa miejscowego. Wedug art. 92 Konstytucji organy
samorzdu terytorialnego oraz terenowe organy administracji rzdowej, na podstawie i w
granicach upowanie zawartych w ustawie, ustanawiaj akty prawa miejscowego
obowizujce na obszarze dziaania tych organw, za zasady i tryb wydawania aktw prawa
miejscowego okrela ustawa. Obecnie nie ma jednej ustawy zwykej, ktra regulowaaby
zasady i tryb wydawania katw prawa miejscowego. Wydawanie takich aktw reguluj
przepisy w kilku ustawach.

Rodzaje aktw prawa miejscowego na podstawie przepisw uprawniajcych

terenowe organy administracji publicznej do stanowienia aktw prawa miejscowego, mona
wyrni:
1) akty zawierajce statuty
2) akty zawierajce przepisy wykonawcze, tj. akty wydawane na podstawie
upowanie szczegowych
3) przepisy porzdkowe, wydawane na podstawie upowanie generalnych.

Wojewdztwo statu wojewdztwa okrela ustrj jako jednostki samorzdu

terytorialnego. Uchwalenie statu naley do do wycznej waciwoci sejmiku
wojewdzkiego, ale wymaga on uzgodnienia z PRM. Statut wojewdztwa i jego zmiany
podlegaj ogoszeniu w wojewdzkim dzienniku urzdowym. W statucie powinny znale
si przepisy dotyczce organizacji wewntrznej oraz trybu pracy organw samorzdu
wojewdztwa, przepisy okrelajce stosunki wojewdztwa z innymi podmiotami, w tym z
jednostkami lokalnego samorzdu terytorialnego z obszaru wojewdztwa.

Powiat statut powiaty stanowi o ustroju powiatu, Minister waciwy do spraw

administracji publicznej okrela w drodze rozporzdzenia wzorcowy statut powiatu.
Uchwalenie statutu powiatu naley do wycznej waciwoci rady powiatu. Starosta jest
zobowizany uchwalony statut przekaza wojewodzie w cigu 7 dni, od dnia jego uchwalenia
(czynnoci nadzorcze wojewody). Statut powiatu okrela ustrj powiatu; jest
najwaniejszym aktem prawa miejscowego stanowionym przez rad powiatu. Obligatoryjnie
musi uregulowa organizacj wewntrzn oraz tryb pracy racy i komisji powoywanych
przez rad, a take zasady tworzenia klubw radnych, jak i organizacja wewntrzna oraz tryb
pracy zarzdu powiatu. W celu wsplnego wykonywania zada publicznych powiaty mog
tworzy zwizki z innymi powiatami. Utworzenie zwizku wymaga przyjcia jego statutu
przez rady zainteresowanych powiatw bezwzgldn wikszoci gosw ustawowego skadu
rady powiatu.

Gmina statut stanowi o ustroju gminy. W statucie gminy mog znale si

przepisy dotyczce: wewntrznego ustroju gminy oraz jednostek pomocniczych, organizacji
urzdw i instytucji gminnych, zasad zarzdu mieniem gminy, zasad i trybu korzystania z
gminnych obiektw i urzdze uytecznoci publicznej. Uchwalenie statutu naley do rady
gminy.

Charakter prawny statutw - Uprawnienie do wydawania statutw jest oparte na

generalnym upowanieniu ustawowym do samodzielnego uregulowania materii statutowej.
Poprzez nadanie uprawnienia do stanowienia statutw pastwo przenosi na wsplnot
samorzdow lub inne osoby prawne pewien zakres kompetencji do tworzenia prawa.
Korzystanie z tego uprawnienia naley do istoty podmioty samorzdowego. Uprawnienia do
tworzenia statutw i zakres regulacji statutowej podlegaj nastpujcym ograniczeniom
generalnym:
1) pod wzgldem rzeczowym uprawnienia te ogranicza kadorazowo zakres
ustawowo okrelonych zada i kompetencji osoby prawnej
2) pod wzgldem podmiotowym uprawnienia te ograniczone s do czonkw
danej wsplnoty,
3) zasada wycznoci ustawowej wymaga, aby ustawodawca podejmowa
istotne, szczeglnie dot. praw podstawowych uregulowania, jak np.
ustanowienie obowizku korzystania z publicznych urzdze wodocigowych.

Statuty wydawane s na podstawie generalnego upowanienia ustawowego przy

wykorzystaniu kompetencji do samodzielnej regulacji stosunkw prawnych w ramach tego
upowanienia.
 Akty wykonawcze W przypadku przepisw wykonawczych musi istnie
upowaznienie ustawowe do wydania przepisw prawa o takim charakterze. Przykadem
przepisw wykonawczych mog by przepisy dotyczce podatkw i opat lokalnych.
Upowanienie ustawowe do wydawania wykonawczego aktu prawa miejscowego powinno
okrela organ waciwy do wydania aktu oraz zakres spraw przekazanych do uregulowania

Przepisy porzdkowe Przepisy te mog by wydawane na podstawie

generalnego upowanienia zawartego w ustawach o administracji rzdowej w
wojewdztwie,o samorzadzie powiatowym i o samorzdzie gminnym. Przepisy porzdkowe
mog by tylko wydawane w zakresie nieuregulowanym w odrbnych ustawach lub innych
przepisach powszechnie obowizujcych. Wojewoda wydaje przepisy porzdkowe w formie
rozporzdze porzdkowych. Akty prawa miejscowego powiatu, a wic rwnie przepisy
porzdkowe stanowi rada powiatu w formie uchway, jeeli ustawa upowaniajca do
wydania aktu nie stanowi inaczej nastpnie starosta przesya do wiadomoci organom
wykonawczym gmin pooonym na obszarze powiatu i starostom ssiednich gmin. Gminne
przepisy porzdkowe ustanawia rada gminy w formie uchway. W przypadku niecierpicym
zwoki gminne przepisy porzdkowe wydaje wjt (burmistrz, prezydent), w formie
zarzdzenia nastpnie przesya przepisy do wiadomoci wjtom ssiednich gmin i staroci
powiatu.

Dyrektorzy urzdw morskich wydaj przepisy porzdkowe, jeeli jest to to

niezbdne do ochrony ycia, zdrowia, lub mienia na morzu albo ochrony rodowiska
morskiego. Okrgowi inspektorzy rybowstwa morskiego, bdcy organami
niezespolonej administracji mog w zakresie nieunormowanym w przepisach ustawy, jeeli
to niezbdne dla ochrony ywych zasobw morza i zachowania porzdku przy poowach
wydawa zarzdzenia porzdkowe.

XXIII. Nadzr nad stanowieniem aktw prawa miejscowego i utrata ich mocy

Nadzr nad aktami prawa miejscowego, stanowionymi przez wojewod oraz

organy rzdowej administracji niezespolonej, sprawuje PRM. Uchyla, w trybie nadzoru, akty
prawa miejscowego, ustanowione przez wymienione organy, jeeli s one niezgodne z
ustawami lub rozporzdzeniami. Ma on rwnie uprawnienia do uchylenia aktu prawa
miejscowego z powodu niezgodnoci takiego aktu z polityk rzdu lub naruszenia zasad
rzetelnoci i gospodarnoci.
Akt prawa miejscowego moe rwnie utraci moc obowizujca wskutek wyroku
sdu administracyjnego. Powiatowe przepisy porzdkowe trac moc obowizujca - w
przypadku ich wydania przez zarzd powiatu gdy rada powiatu ich nie zatwierdzi. Tak
samo przepisy porzdkowe wydane przez wjta trac moc, gdy rada gminy odmw ich
zatwierdzenia albo gdy nie zostan przedstawione do zatwierdzenia na najbliszej sesji rady
gminy.
Akt prawa miejscowego traci moc obowizujca wskutek upywu czasu, gdy
ustanawia przepisy prawne tylko na czas okrelony, a take przez jego uchylenie inny aktem
prawa miejscowego. Wykonawcze akty prawa miejscowego mog te traci moc
obowizujca w przypadku uchylenia ustawy, w ktrej byy zawarte upowanienia do jej
wydania. Jeeli akt prawa miejscowego wydany zosta w wyniku referendum lokalnego, na
czas nieokrelony, to uchylenie tego aktu powinno nastpi po przeprowadzeniu referendum
lokalnego w tej sprawie.

XXIV. Pojcie ustrojowego prawa admnistracyjnego

Zagadnienia ustroju administracji publicznej obejmuj ustrj urzdze

spoecznych speniajcych funkcj administracji, o ile jest on prawnie unormowany, oraz
cay system organw administracyjnych, ich kompetencje, ktre s rwnie unormowane
przez prawo.

W polskiej nauce prawa administracyjnego uywa si okrelenia aparat

administracyjny. Jest to okrelenie zbiorcze dla oznaczenia rnych jednostek
organizacyjnych wykonujcych funkcje administracji publicznej, takich jak organy
administracji publicznej, zakady publiczne, przedsibiorstwa uytecznoci publicznej,
organizacje spoeczne, korporacje

Przyczyny podziau aparatu administracyjnego na rne jednostki organizacyjne

mona podzieli na przyczyny funkcjonalne, gdy rne dziedziny administracji wymagaj
zrnicowanych, specjalnych kwalifikacji. Przyczyny terytorialne ze wzgldu na podzia
terytorialny i wag spraw wystpujcych. Przyczyny organizacyjne, inne s powizania
midzy organami samorzdowymi, a inne midzy samorzdem a administracj rzdow czy
wreszcie midzy organami administracji rzdowej.

XXV. Zasady powiza podmiotw administracji publicznej

Punkt cikoci administrowania przy koncentracji spoczywa w rkach organw

naczelnych, centralnych, ktre decyduj we wszystkich wanych sprawach, a wic ciar
administrowania znajduje si w rku nielicznych organw. Organy nisze s silnie
skrpowane, niesamodzielne, mog wykona np. czynnoci przygotowawcze.

Punkt cikoci administrowania przy dekoncentracji ley w organach terenowych,

ktre wykonuj przewaajc wikszo zada administracji. W przypadku dekoncentracji
nastpuje przekazanie waciwoci do zaatwienia spraw administracyjnych w d, a wic
organom niszym przy zachowaniu przez organy centralne prawa udzielania wytycznych,
polece, rozkazw.

Zasada centralizacji polega na tym, e w okrelonej sferze waciwoci system

organw administracji jest zorganizowany w ten sposb, e podejmowanie decyzji naley
wycznie do organw wyszych. Organy nisze maj jedynie pozycj organw
przygotowujcych rozstrzygnicia.

Zasada hierarchicznego podporzdkowania przejawia si w podwjnej

zalenoci: a) subowej i b) osobowej. Zaleno subowa polega na tym, e nie ma
prawnego ograniczenia sfery wydawania polece subowych przez organ wyszy organom
niszym. Podporzdkowany organ niszy nie jest wyposaony wobec organu wyszego w
prawn samodzielno, wzgldn niezaleno. Zaleno osobowa polega za na tym, e
organ wyszego stopnia ma prawo obsadzenia stanowisk w organach bezporednio lub
porednio niszych szczebli, zwolnie, awansw, nagradzania, a wreszcie podcigania do
odpowiedzialnoci i wymierzania kar.

Przeciwstawieniem centralizacji i centralistycznego systemu administracji jest

decentralizacja. Przez decentralizacj rozumie si taki system organizacji administracji, w
ktrym organy nisze nie s hierarchicznie podporzdkowane organom wyszego stopnia.
Decentralizacja w znaczeniu prawnym oznacza taki system , w ktrym podmioty
administrujce maj prawnie zagwarantowan samodzielno.
Nadzr jest w teorii prawa administracyjnego w rny sposb definiowany i
opisywany. Jako najbardziej przydatne naley przyj okrelenie, e nadzr oznacza kontrol
oraz mono podjcia prawem przewidzianych rodkw wicych nadzorowanego lub
mono bezporendiego wzruszenia jego aktw.

rodki nadzoru mona podzieli na:

- rodki nadzoru represyjnego mog by zastosowane w przypadku naruszenia

prawa, w jego nastpstwie. Mona tutaj zaliczy:
1) danie informacji przez organ nadzoru o wszystkich sprawach poddanych
nadzorowi;
2) Uchylenie przez organ nadzoru aktu prawnego naruszajcego prawo bd
prawo dania uchylenia takiego aktu przez organ, ktry akt wyda;
3) zarzdzenie organ moe zarzdzi aby organ nadzorowany wykona
cicy na nim obowizek w wyznaczonym terminie;
4) zarzdzenie zastpcze; jeli organ nadzorowany nie wypenia cicego na
nim obowizku i nie wykonuje zarzdzenia organu, to wtedy organ nadzorczy
moe by uprawniony do wydawani zarzdzenia zastpczego;
5) ustanowienie organu komisarycznego; jest to rodek ostateczny, bardzo
dotkliwy, stosuje si w przypadku odwoania bd zawieszenia organu
kolegialnego. Organ komisaryczny dziaa w miejsce organu waciwego na
koszt instytucji nadzorowanej.

- rodki nadzoru prewencyjnego mona zaliczy:

1) uzgodnienie aktu organu nadzorowanego z organem nadzoru
2) zatwierdzenie aktu prawnego organu nadzorowanego przez organ nadzorczy
3) ustalenie budetu jednostki nadzorowanej przez organ nadzoru, jeli jednostka
nadzorowana nie uchwali budetu w terminie.

Mona jeszcze wyrni rodki nadzoru merytorycznego oraz rodki nadzoru

personalnego, jak np. zawieszenie w czynnociach organu, pozbawienie czonkostwa w
organie kolegialnym czy rozwizanie organu kolegialnego.

XXV. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej

Prezydent RP, jest najwyszym przedstawicielem i gwarantem cigoci wadzy

pastwowej. Prezydent czuwa nad przestrzeganiem Konstytucji, stoi na stray suwerennoci i
bezpieczestwa pastwa oraz nienaruszalnoci i niepodzielnoci jego terytorium. Jako
reprezentant pastwa w sprawach zewntrznych, ratyfikuje i wypowiada umowy
midzynarodowe, o czym zawiadamia Sejm i Senat, mianuje i odwouje penomocnych
przedstawicieli Rzeczypospolitej w innych pastwach i przy organizacjach
midzynarodowych, przyjmuje listy uwierzytelniajce i odwoujce akredytowanych przy
nim przedstawicieli dyplomatycznych innych pastw i organizacji midzynarodowych.
Prezydent jest najwyszym zwierzchnikiem Si Zbrojnych. W zakresie
wewntrznego i zewntrznego bezpieczestwa pastwa organem doradczym jest Rada
Bezpieczestwa Narodowego.
Prezydent nadaje obywatelstwo polskie i wyraa zgod na zrzeczenie si
obywatelstwa polskiego, nadaje ordery, i odznaczenia, stosuje prawo aski, powouje
sdziw, powouje: Pierwszego Prezesa i prezesw SN, Prezesa i Wiceprezesa TK, Prezesa i
Wiceprezesa NSA, czonkw RPP, czonkw rady bezpieczestwa narodowego, i czonkw
KRRiT.
W zakresie legislacji Prezydent korzysta z inicjatywy ustawodawczej, podpisuje lub
odmawia podpisania ustaw, zarzdza ogoszenie ustawy oraz umowy midzynarodowej w
DzU RP, wydaje rozporzdzenia, zarzdzenia, nadaje statu Kancelarii Prezydenta RP. Akty
urzdowe Prezydenta wymagaj dla swojej wanoci podpisu PRM (kontrasygnaty); nie
dotyczy to aktw wyliczonych w art. 144 ust. 3 Konstytucji. Urzdem obsugujcym
Prezydenta jest Kancelaria Prezydenta, obsugiwana przez Szefa Kancelarii, mianowanego
przez Prezydenta.
XXVI. Rada ministrw i administracja rzdowa

W skad RM wchodz:
- Prezes Rady Ministrw
- wiceprezesi Rady Ministrw
- ministrowie
- przewodniczcy okrelonych w ustawach komitetw.

Powoanie wiceprezesw nie jest zabiegiem obligatoryjnym. Wedug art. 149 ust.1
Konstytucji ministrw mona dzieli na: ministrw kierujcych okrelonymi dziaami
administracji rzdowej, ministrw wypeniajcych zadanie wyznaczone przez PRM
(ministrowie bez teki).
Powoanie RM wymaga wspdziaania najwyszych organw pastwowych, a
mianowicie Prezydenta i Sejmu. Typowy sposb tworzenia rzdu jest nastpujcy: Prezydent
desygnuje PRM, a na jego wniosek powouje RM w skadzie zaproponowanym przez PRM,
w cigu 14 dni od pierwszego posiedzenia Sejmu lub przyjcia dymisji Rady Ministrw.
Samo powoanie PRM nastpuje z powoaniem RM. Prezes Rady Ministrw, najpniej w
cigu 14 dni od dna powoania przez Prezydenta, przedstawia Sejmowi program dziaania
RM wraz z wnioskiem o udzielnie wotum zaufania. Sejm uchwala wotum zaufania
bezwzgldn wikszoci gosw.

PRM skada dymisj RM na pierwszym posiedzeniu nowo wybranego Sejmu.

Ponadto Prezes RM skada dymisj RM w razie: nieuchwalenia przez Sejm wotum zaufania
dla Rady Ministrw, wyraenia Radzie Ministrw nieufnoci, rezygnacji Prezesa Rady
Ministrw. Przyjmujc dymisj Prezydent powierza jej dalsze sprawowanie obowizkw do
czasu powoania nowej RM. Prezydent moe odmwi przyjcia dymisji RM, w razie
rezygnacji PRM. Sejm moe wyrazi wotum nieufnoci RM bd poszczeglnemu
ministrowi. Prezydent odwouje ministra, ktremu Sejm wyrazi wotum nieufnoci.
 Kompetencje Rady Ministrw wynikaj z ustaw konstytucyjnych i ustaw zwykych.
Kompetencje te dotycz sfery legislacji, kierownictwa administracj rzdow oraz
prowadzenia polityki wewntrznej i zagranicznej. Do RM nale sprawy polityki pastwa
nie zastrzeone dla innych organw pastwowych i samorzdu terytorialnego. RM kieruje
administracj rzdow. W szczeglnoci Rada Ministrw koordynuje prace organw
administracji rzdowej, zapewnia wykonywanie ustaw, uchwala projekt budetu pastwa,
kieruje wykonaniem budetu pastwa, zapewnia bezpieczestwo zewntrzne i wewntrzne
pastwa oraz porzdek publiczny, sprawuje oglne kierownictwo w dziedzinie stosunkw z
innymi pastwami i organizacjami midzynarodowymi, zawiera umowy midzynarodowe
wymagajce ratyfikacji oraz zatwierdza i wypowiada inne umowy midzynarodowe,
sprawuje oglne kierownictwo w dziedzinie obronnoci kraju. W cigu 5 miesicy od
zakoczenia roku budetowego RM, przedkada Sejmowi sprawozdanie z wykonania ustawy
budetowej wraz z informacj o stanie zaduenia pastwa. Sejm rozpatruje przedoone
sprawozdanie i z opini NIK podejmuje uchwa o udzieleniu lub odmowie udzielenia
absolutorium dla RM.

PRM, z wasnej inicjatywy lub na wniosek czonka RM, moe w drodze

zarzdzenia tworzy organy pomocnicze RM lub PRM oraz okrela ich nazwy, skad,
zakres dziaania oraz tryb postpowania. Organami takimi mog by:

1. stay komitet bd komitety RM, tworzone w celu inicjowania,

przygotowania i uzgadniania rozstrzygni albo stanowisk RM lub PRM w
sprawach nalecych do zada i kompetencji RM lub Prezesa.
2. Komitety do rozpatrywania okrelonych kategorii spraw lub okrelonej
sprawy
3. rady i zespoy opiniodawcze lub doradcze w sprawach nalecych do
zada i kompetencji RM lub PRM.
Rada Ministrw moe w drodze rozporzdzenia tworzy komisj do
opracowania projektw kodyfikacji okrelonych dziedzin prawa i okrela ich nazwy, skad,
przedmiot dziaania i tryb postpowania. Moe rwnie powoa komisje wsplne,
skadajce si z przedstawicieli Rzdu oraz zainteresowanej instytucji lub rodowiska
spoecznego. Komisja obraduje na posiedzeniach plenarnych oraz w zespoach
problemowych. W ramach komisji dziaa 7 staych zespow problemowych W skad
wchodzi 12 przedstawicieli Rzdu powoanych przez PRM oraz 12 reprezentantw
samorzdu terytorialnego wskazanych bd wybranych przez statutowe wadze
oglnopolskich organizacji samorzdu terytorialnego, takich jak np. Unie: Metropolii
Polskich.

Ustawa z 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrw przewiduje, e przy prezesie RM

dziaa Rada Legislacyjna,. Dziki temu po ponad 24 latach funkcjonowania Rada
Legislacyjna staa si organem ustawowym, ktrego zadania, szczegowe zasady i tryb
funkcjonowania okrela rozporzdzenia PRM.

Naley zaznaczy e organy opinio-doradcze mog dziaa przy RM na podstawie

innych ustaw ni Ustawa o Radzie Ministrw. I tak przy RM, dziaa Kolegium do Spraw
Sub Specjalnych. Jest to organ opinio-doradczy w sprawach programowania,
nadzorowania, i koordynowania dziaalnoci Agencji zwizanych z bezpieczestwem kraju.
W skad kolegium wchodzi 7 osb, mianowicie:
 1) przewodniczcy PRM
2) sekretarz Kolegium,
3) czonkowie:
- minister waciwy do spraw wewntrznych,
- minister waciwy do spraw zagranicznych,
- Minister Obrony Narodowej,
- minister waciwy do spraw finansw publicznych
- Szef Biura Bezpieczestwa Narodowego.
W posiedzeniach Kolegium, uczestnicz take Szef ABW, Szef AW, Szef
Wojskowych sub Informacyjnych oraz przewodniczcy Sejmowej Komisji do Spraw Su
Specjalnych. Obsug Kolegium zapewnia Kancelaria Prezesa Ministrw.

XXVII. Posiedzenia Rady Ministrw

Posiedzenia Rady Ministrw zwouje PRM, on te ustala ich porzdek obrad oraz
im przewodniczy. Przygotowanie i obsuga posiedze RM naley do obowizkw sekretarza
Rady Ministrw. On przyjmuje do wnioskodawcw i przekazuje czonkom RM projekty
dokumentw rzdowych , opracowuje protok ustale przyjtych przez RM, przygotowuje
dokumenty rozpatrywane przez Rad Ministrw i przedkada do podpisu PRM oraz
koordynuje dziaalno legislacyjn RM i PRM. Posiedzenia te, s niejawne.
Prezes RM moe zezwoli zaproszon osobom na przysuchiwanie si caemu lub
czci posiedzenia oraz na udzielanie wyjanie. RM moe powierzy PRM ostateczn
redakcj przyjtych rozstrzygni. Rozstrzygnicia podpisuje PRM, po ich podpisaniu i
przedstawieniu przez sekretarza RM.
Rada Ministrw informuje opini publiczn o przedmiocie posiedzenia oraz
podjtych rozstrzygniciach, nie dotyczy to, oczywicie spraw objtych tajnoci obrad.
Prezydent RP moe zwoa Rad Gabinetow, ktra tworzy RM obradujca pod
przewodnictwem prezydenta RP. Radzie Gabinetowej nie przysuguj kompetencj RM. Jest
to forma wymiany pogldw Prezydenta i Rady Ministrw, wsplnej debaty, bez wkraczania
w kompetencje rzdu.

XXVIII. Prezes Rady Ministrw

Wedug Konstytucji Prezes Rady Ministrw:

1) reprezentuje RM,
2) kieruje pracami RM,
3) wydaje rozporzdzeniami,
4) zapewnia wykonywanie polityki RM i okrela sposoby jej wykonywania,
5) koordynuje i kontroluje prac czonkw RM,
6) sprawuje nadzr nad samorzdem terytorialnym w granicach i formach
okrelonych w Konstytucji i ustawach
7) jest zwierzchnikiem subowym pracownikw administracji rzdowej
8) jest zwierzchnikiem suby cywilnej

Nale do niego jeszcze kompetencje wynikajce z ustaw zwykych:

- powoywanie i odwoywanie sekretarzy i podsekretarzy stanu,
 - powoywanie i odwoywanie kierownikw niektrych urzdw centralnych
oraz zastpcw kierownikw tych urzdw,
- powoywanie i odwoywanie wojewodw, a na ich wniosek
wicewojewodw
- kierowanie dziaalnoci wojewodw oraz sprawowanie nadzoru nad ich
dziaalnoci oraz dokonywanie okresowej oceny ich pracy,
- sprawowanie nadzoru nad dziaalnoci jednostek samorzdu terytorialnego.

Ustawa z 8 sierpnia 1996 r. wzmocnia pozycj PRM, w stosunku do ministrw i

pozostaych czonkw Rzdu. W myl art. 5 ustawy sierpniowej moe on:
- wyznaczy ministrowi zakres spraw, w ktrych minister ten dziaa z
upowanienia PRM,
- da informacji, dokumentw i sprawozda okresowych lub dotyczcych
poszczeglnej sprawy albo rodzaju spraw od ministra, kierownika urzdu
centralnego lub wojewody oraz od pracownikw urzdw organu administracji
rzdowej,
- zwoywa posiedzenia z udziaem waciwych ministrw, kierownikw
urzdw centralnych lub wojewodw i im przewodniczy,
- zwoywa, bra udzia i przewodniczy posiedzeniom organw
pomocniczych RM lub PRM , bez wzgldu na ich skad i zakres dziaania,
- przekaza z urzdu lub na wniosek waciwego organu albo na wniosek
strony spraw nalec do waciwo wicej ni jednego ministra lub
kierownika centralnego urzdu do zaatwienia wskazanemu przez siebie
ministrowi, zawiadamiajc o tym wszystkie inne waciwe organy oraz strony,
- rozstrzyga o zakresie dziaania ministrw w razie sporu kompetencyjnego
midzy ministrami.

XXIX. Kancelaria Prezesa Rady Ministrw

Jest urzdem obsugujcym pod wzgldem merytorycznym, prawnym,

organizacyjnym, technicznym, i kancelaryjno-biurowym Rad Ministrw, Prezesa RM,
wiceprezesw RM, stae komitety RM, oraz kolegium do spraw Sub Specjalnych.
Kancelaria ta zapewnia te obsug ministrw-czonkw RM, jeeli to wynika z przepisw
ustalajcych szczegowy zakres dziaania danego ministra, jak rwnie obsug
penomocnikw Rzdu, komitetw, komisji wsplnych, rad zespow, oraz innych
kolegialnych organw pomocniczych i opiniodawczo-doradczych, jeeli tak stanowi
przepisy o ich utworzeniu.

Przykadowe zadania ktre z upowanieniem PRM, wykonuje Kancelaria to:

- koordynacja wspdziaania Rady Ministrw i Prezesa RM z Sejmem,
Senatem, Prezydentem RP, i innymi organami pastwowymi.
- Kontrola realizacji zada wskazanych przez RM i Prezesa RM oraz
przedstawienie wnioskw z tej kontroli,
- koordynacja dziaalnoci kontrolnej prezesa RM, wobec organw
administracji rzdowej
- obsuga informatyczna oraz prasowa Rady Ministrw, Prezesa RM oraz
wewntrznych organw pomocniczych i opiniodawczo-doradczych RM,
 - wydawanie Dziennika Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej i Dziennika
Urzdowego Rzeczypospolitej Polskiej Monitor Polski.

Kancelari kieruje Szef Kancelarii Prezesa RM, powoywane i odwoywany przez

PRM. Od 2 maja 2004 r. funkcje Szefa Kancelarii prezesa RM, wykonuje minister-czonek.
Kancelaria dziaa zgodnie z zarzdzeniami i poleceniami Prezesa RM. Za
powierzone jej zadania wykonuje pod kierownictwem Szefa Kancelarii Prezesa RM. Szef
Kancelarii kieruje Kancelari przy pomocy sekretarzy i podsekretarzy stanu w Kancelarii,
Sekretarza Rady Ministrw, Dyrektora Generalnego Kancelarii oraz dyrektorw komrek
organizacyjnych Kancelarii.
Szef Kancelarii moe tworzy i znosi zespoy doradcze i opiniodawcze do
opracowania spraw zleconych przez RM, i Prezesa RM, okrelajc nazw, skad osobowy,
zakres i tryb ich dziaania oraz zasady ich obsugi.
W skad Kancelarii wchodzi 20 komrek organizacyjnych. Do komrek tych nale
Zesp Doradczo-Analityczny RM Gabinet Polityczny, 6 departamentw, 7 sekretariatw,
5 biur oraz Centrum Informacyjne Rzdu. Organizacj wewntrzn i szczegowy zakres
zada komrek organizacyjnych Kancelarii oraz tryb ich pracy okrela regulamin
organizacyjny nadawany przez Szefa Kancelarii.

XXX. Czonkowie Rady Ministrw i penomocnicy Rzdu

Czonek Rady Ministrw uczestniczy w ustalaniu polityki pastwa i ponosi

odpowiedzialno za tre i realizacj dziaa Rzdu obowizany jest do inicjowania i
opracowywania, w zakresie swojego dziaania, polityki Rzdu, przedkadania inicjatyw i
odpowiednich projektw aktw normatywnych na posiedzeniu Rady Ministrw.
Czonkowie RM, ponosz odpowiedzialno solidarn przed Sejmem za dziaalno
RM, jak rwnie odpowiedzialno indywidualn za sprawy nalece do ich kompetencji lub
powierzone im przez PRM. Jest to odpowiedzialno parlamentarna (polityczna),
realizowane przed Sejmem. Konsekwencj tego moe by wotum nieufnoci.

Czonek RM realizuje polityk ustalon przez Rzd. W tym celu:

- wspdziaa z innymi czonkami RM,
- nadzoruje dziaalno terenowych organw administracyjnych,
- wspdziaa z samorzdem terytorialnym, organizacjami spoecznymi i
przedstawicielstwami rodowisk zawodowych i twrczych,
- wystpuje do PRM o powoanie zespow midzyresortowych do
wykonywania zada wykraczajcych poza zakres swojego dziaania ,
- powouje rady i zespoy, jako organy pomocnicze w sprawach nalecych do
jego zakresu jego dziaania, zawiadamiajc PRM.

Czonek RM ma obowizek reprezentowa w swoich wystpieniach stanowisko

zgodne z ustaleniami przyjtymi przez Rad Ministrw, za upowanionymi przez RM
reprezentuje Rzd przed Sejmem w sprawach rozpatrywanych z inicjatywy RM i skada, po
porozumieniu si z prezesem RM, wszelkie owiadczenia w imieniu Rzdu.
Rada Ministrw moe ustanowi penomocnikw Rzdu do okrelonych spraw o
charakterze czasowym, ktrych przekazanie czonkom RM nie jest celowe. Penomocnikiem
takim moe by sekretarz stanu lub podsekretarz stanu, a w szczeglnie uzasadnionych
przypadkach w zakresie zada o zasigu regionalnych wojewoda. RM, okrela w drodze
rozporzdzenia, zakres udzielonych upowanie, sposb sprawowania nadzoru, organizacj,
obsug.

Najliczniejsz grup w RM, s ministrowie. Dzia kierowanym przez ministra,

nazywa jest resortem. Naley przez to rozumie wyodrbniony dzia administracji, ktrym
kieruje czonek rzdu, zwykle minister, a niekiedy przewodniczcy komitetu bdcego
naczelnym organem administracji rzdowej. W skad resortu wchodzi minister jako
kierownik, ministerstwo jako urzd, a ponadto mog wchodzi organy rzdowej administracji
centralnej i terenowej, zakady publiczne, i inne jednostki organizacyjne. Z dniem 31 grudnia
1998 r. wesza w ycie ustawa z 4 wrzenia 1997 r. o dziaach administracji rzdowej, ktre
okrela zakres, wymienionych w niej, dziaw administracji rzdowej oraz waciwoci
ministra kierujcego danym dziaem.

Minister jest obowizany do inicjowania i opracowywania polityki Rady Ministrw

w stosunku do dziau, ktrym kieruje, oraz do przedkadania w tym zakresie inicjatyw i
projektw aktw normatywnych na posiedzenia Rady Ministrw. W zakresie dziau, ktrym
kieruje minister
wykonuje polityk RM i koordynuje jej wykonywanie przez organy, urzdy i jednostki
organizacyjne, ktre jemu podlegaj lub s przez niego nadzorowane.

Szczegowy zakres dziaania ministra ustala Prezes RM w drodze rozporzdzenia

niezwocznie po powoaniu RM, a jeeli minister zosta powoany w innym czasie
niezwocznie po jego powoaniu. Rozporzdzenia PRM w wymienionej wyej materii trac
moc z dniem powoania nowej RM, jak i z dniem powoania dla danego dziau administracji
rzdowej nowego ministra. W przypadku uchylenia rozporzdzenia PRM w sprawach o
ktrych mowa, do dnia wejcia w yciu nowych przepisw PRM wykonuje zadania ministra,
ktrego przepis uchylony dotyczy.

Minister kieruje, nadzoruje i kontroluje dziaalnoci podporzdkowanych organw,

urzdw i jednostek organizacyjnych. W szczeglnoci za:
- tworzy i likwiduje jednostki organizacyjne, chyba e przepisy odrbne
stanowi inaczej,
- powouje i odwouje kierownikw jednostek organizacyjnych, chyba e
przepisy odrbne stanowi inaczej
- organizuje kontrol sprawnoci dziaania, efektywnoci gospodarowania oraz
przestrzegania prawa przez jednostki organizacyjne.

Rada ministrw moe powoa przy ministrze komitet doradczy i okreli zakres
jego zada.
Minister wykonuje swoje zdania przy pomocy sekretarza i podsekretarzy stanu. Sekretarza
stanu i podsekretarzy, powouje PRM na wniosek ministra i rwnie odwouje bez wniosku.
Zakres czynnoci sekretarza i podsekretarza okrela waciwy minister, ktry zawiadamia o
tym PRM.

Urzdem, ktry obsuguje ministra oraz sekretarzy i podsekretarzy stanu jest

ministerstwo.
W jego skad wchodz:
 - departamenty, ktre realizuj merytoryczne zadania ministerstwa,
- biura wykonuj zadania z zakresu obsugi ministerstwa,
- sekretariaty obsuguj ministra,
- komitety, rady i zespoy, maj by komrkami organizacyjnymi wewntrz
departamentw i biur.

W kadym ministerstwie tworzy si gabinet polityczny ministra. Bezporedni nadzr

nad komrkami organizacyjnymi ministerstwa sprawuje dyrektor generalny, ktry zapewnia
prawidowe wykonywanie zada okrelonych przez ministra, sekretarza stanu i podsekretarza
stanu.

XXXI. Komitet integracji Europejskiej

Komitet ten jest naczelnym organem administracji rzdowej do spraw

programowania i koordynowania polityki w sprawach zwizanych z integracj Polski z UE,
oraz programowania i koordynowania dziaa dostosowawczych Polski do standardw
europejskich, jak rwnie koordynowanie dziaa administracji rzdowej w zakresie
otrzymywanych pomocy zagranicznych.
Do zada tego komitetu naley przede wszystkim:
- koordynowanie procesw adaptacyjnych i integracyjnych Polski z UE, oraz
inicjowanie,organizowanie i koordynowanie dziaa ksztatujcych te procesy,
zwaszcza w sferze gospodarczej i spoecznej.
- Inicjowanie i koordynowanie prac dostosowawczych w zakresie instytucji
prawnych oraz opiniowanie projektw aktw prawnych co do ich zgodnoci z
prawem UE.
- Wsppraca z Komisj Europejsk w zakresie realizacji indywidualnego
programy wymaga integracyjnych
- koordynowanie przedsiwzi zwizanych z pozyskiwaniem i
wykorzystywaniem rodkw pochodzcych z pomocy zagranicznej.

W skad komitetu wchodz Przewodniczcy, Sekretarz i czonkowie.

Przewodniczcy Komitetu jest powoywany i odwoywany w trybie przewidzianym
Konstytucj dla powoywania i odwoywania czonkw Rzdu jest czonkiem RM.
Sekretarza Komitetu powouje i odwouje PRM na wniosek przewodniczcego Komitetu.
XXXII. Komitet Bada Naukowych

Jest to kolegialny organ administracji do spraw polityki naukowej i naukowo-

technicznej pastwa. Do najwaniejszych zada tego komitetu naley opracowywanie i
przedstawianie RM projektw zaoe polityki naukowej i naukowo-technicznej pastwa,
okrelanie kierunkw bada naukowych i prac rozwojowych szczeglnie wanych dla
postpu cywilizacyjnego, nauki, techniki, gospodarki narodowej, zdrowia, spoeczestwa,
kultury oraz obronnoci i bezpieczestwa pastwa, z uwzgldnieniem zrwnowaonego
rozwoju, opracowywanie wnioskw dotyczcych zawierania i kontynuacji umw
midzynarodowych w zakresie wsppracy naukowej i naukowo-technicznej, dokonywanie
podziau rodkw finansowych pomidzy jednostki naukowe oraz ocenianie realizacji i bada
naukowych i prac rozwojowych.
 W skad Komitetu wchodz Przewodniczcy, dwch zastpcw Przewodniczcego,
Sekretarz Komitetu i czonkowie. Przewodniczcym jest minister waciwy do spraw nauki,
zastpcw wybiera si spord swoich czonkw z wyboru. Sekretarza powouje i odwouje
PRM na wniosek Przewodniczcego.
Przewodniczcy ma okrelone kompetencje jako organ monokratyczny, w tym
prawo wydawania na podstawie ustaw i w celu ich wykonania rozporzdze i zarzdze.
Kieruje rwnie prac Komitetu i reprezentuje go na zewntrz.

XXXIII. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji

Rada ta stoi na stray wolnoci sowa, prawa do informacji oraz interesu

publicznego w radiofonii i telewizji. Czonkw powouje Sejm, Senat i Prezydent RP.
Czonek KRRiT nie moe nalee do partii politycznej, zwizku zawodowego, ani prowadzi
dziaalnoci publicznej nie dajcej si pogodzi z godnoci penionej funkcji.