BEZPATNA GAZETA POWIATU BYDGOSKIEGO | NR 89 | 29 WRZENIA 2017 | ISSN 4008-3456 | NAKAD 40 000 EGZ.

www.pozabydgoszcz.pl

Cela zamiast urzdu?

Maciej K., wjt gminy Biae Bota, aresztowany
pod zarzutem przyjcia apwki. Grozi mu
10 lat wizienia. Tymczasem kilka godzin
przed zatrzymaniem na amach Poza
Bydgoszcz wodarz zapewnia, e bdzie dba
o zrwnowaony rozwj gminy i zaspokajanie
potrzeb mieszkacw

Reklama

Poza Bydgoszcz . 29 wrzenia 2017

 2 DZIE DOBRY
W ydawca P oza B ydgoszcz korzysta i poleca usugi kancelarii prawnej P aza i W splnicy
Gesty poparcia
mec. UKASZ PAZA
Kancelaria Paza i Wsplnicy
Symbole i gesty s wane. Na-
wet bardzo. Szczeglnie w trud-
nych czasach gesty solidarnoci
potrafiy zdziaa cuda. Polacy na
wasnej skrze dowiadczyli, jak
gos wsparcia moe duo da. Po
dzi dzie pamitamy, jak Wyso-
ka Porta w czasie kadej audiencji
oczekiwaa ambasadora Lechista-
nu. Blisza naszym czasom jest
Obradowa sejmik
wojewdztwa
25 wrzenia obradowa sejmik
wojewdztwa kujawsko-pomor-
skiego. Radni przyjli m.in. apel
w sprawie wsplnych dziaa na
rzecz likwidacji skutkw nawa-
nicy, jaka przesza nad regionem
w nocy 11 na 12 sierpnia.
Katastrofalne skutki dziaania
ywiou i zmagania z ich usuni-
ciem wymagaj staej, systematycz-
nej wsppracy jednostek samo-
rzdowych, organw administracji
rzdowej, podmiotw gospodar-
czych, organizacji pozarzdowych
oraz mieszkacw wojewdztwa
kujawsko-pomorskiego, co bdzie
przejawem wdraania idei solidary-
zmu samorzdowego oraz wpynie
na wzrost poczucia wsplnoty te-
rytorialnej, wzmacniajc dziaania
REKLAMA
matowi wolnoci jednostki i prawa
kobiet do decydowania o swoim
yciu. acuchy wiata i ponce
wieczki w obawie o losy sdw.
To one daj nam poczucie, e nasz
gos czy si z podobnym krzy-
kiem innych.
I nagle Pierwsza Prezes Sdu
Najwyszego bierze udzia
piosenka, w ktrej Bono wspomi- w zaprzysieniu sdziego, ktre-
na pewn cich noworoczn noc go nielegalny wybr podwaa
z roku 1982. Naiwno? Moe pomroczno?
Ranga prostych gestw i sym- Niewtpliwie bezrefleksyjna wi-
boli ronie wraz z kalibrem proble- zyta nie oddaje uczucia rozczaro-
mw. Gdy rzdzcy szykowali za- wania obywateli. Od razu nasuwa
mach na prawa kobiet, symbolem si pytanie, czy warto byo pomi-
staa si czarna parasolka. Symbol mo braku dotacji od Sorosa kupo-
jednoczcy ludzi o rnych wia- wa wieczki?
topogldach, ale hodujcych pry- Ale nic nie zabolao tak jak po-
jeszcze dugo bd porzdkoway
lasy i pola, a take odbudowyway
zniszczon infrastruktur. Sytuacj
dodatkowo utrudniaj obfite opa-
dy, ktre powoduj, e cz rol-
nikw nie moe na swoich polach
wykonywa adnych prac ani za-
biegw agrotechnicznych, przez co
nie s w stanie dochowa terminw
zasieww stosownych poplonw
na rzecz uruchomienia wsparcia ze
strony Funduszu Solidarnoci Unii w ramach tzw. zazieleniania. eby
Europejskiej czytamy w apelu. uchroni ich przed ewentualny-
Apel o podjcie wsplnego wysi- mi konsekwencjami finansowymi,
ku w zakresie pozyskania rodkw sejmik podj stanowisko, w kt-
oraz wypracowania instrumentw, rym zwraca si do Ministerstwa
ktre umoliwi systematyczn li- Rolnictwa i Rozwoju Wsi z prob
kwidacj powstaych strat i znisz- o zmian przepisw i terminw za-
cze na obszarze dotknitym przez zieleniania.
kataklizm wskazuje, e istniej Jednym z innych najwaniej-
due szanse na pozyskanie rodkw szych punktw sesji byo uchwale-
z FSUE. W zwizku z tym apelu- nie Programu ochrony rodowiska
jemy do Pani Premier o podjcie wojewdztwa kujawsko-pomor-
dziaa majcych na celu uzyskanie skiego na lata 2017-2020 z per-
wsparcia ze rodkw Funduszu So- spektyw na lata 2021-2024 wraz
lidarnoci Unii Europejskiej pi- z prognoz oddziaywania na ro-
sz radni wojewdztwa. dowisko. Program ochrony ro-
Take w ostatnich tygodniach dowiska stanowi podstaw zarz-
aura nie daje zapomnie o proble- dzania rodowiskiem na terenie
mach. Najbardziej dotknite pod- wojewdztwa. Jest on dokumentem
czas sierpniowej nawanicy powiaty spajajcym wszystkie inne doku-
Poza Bydgoszcz . 29 wrzenia 2017
stopka redakcyjna
Redakcja Poza Bydgoszcz
Toru, Skodowskiej-Curie 41
redakcja@pozabydgoszcz.pl
zostawienie Rzecznika Praw Oby-
watelskich w pustej sali sejmowej, Kontakt do redakcji
gdy jego sprawozdanie oceniy GSM 733 842 795
jedynie puste awy opozycji. Gdy Wydawca
regularnie padaj z k rzdowych Fundacja MEDIUM
sugestie, e trzeba go odwoa tyl- Redaktor naczelny
ko dlatego, e wykonuje rzetelnie Radosaw Rzeszotek
swoje obowizki, angaujc si Sekretarz redakcji
w pomoc obywatelom. Rzecz- ukasz Piecyk
nik stawiany za symbol pastwa Redaktor wydania
prawa i ochoczo wspierany przez Kinga Baranowska
opozycj w pitkowe popoudnie Dzia reportau i publicystyki
zobaczy, e waniejszy od jego Robert Kamiski Micha Ciechowski
wysikw jest np. pocig do Toru- Dzia informacyjny
nia o godz. 14. Symbolicznie opo- Micha Ciechowski
zycja pokazaa mu, e jest sam. Nie Piotr Gajdowski
wiem jak Wy, czytelnicy, ale ja od Kultura
teraz oczekuj gestw tylko wyma- Micha Ciechowski
gajcych minimum wysiku. Sport
Karol ebrowski
menty i dziaania dotyczce ochro- Zdjcia
ny rodowiska i przyrody w naszym ukasz Piecyk
regionie.
REKLAMA
Przyjto rwnie uchwa-
Dyrektor dziau reklamy
w sprawie przyjcia projek-
Karol Przybylski
tu uchway w sprawie Obszaru
Chronionego Krajobrazu Doliny (GSM 665 169 292),
Drwcy. Decyzja sejmiku umoli- Iwona Zuchniak
wi przekazanie projektu do uzgod- (GSM 500 324 572),
nienia gminom i Regionalnemu Justyna Tobolska
Dyrektorowi Ochrony rodowiska (GSM 603 285 530)
w Bydgoszczy. W najbliszych la- Magorzata Kramarz
tach zostan podjte prace nad (GSM 607 908 607)
podobnymi aktami prawnymi do- reklama@pozabydgoszcz.pl
tyczcymi pozostaych obszarw Korekta
chronionego krajobrazu na terenie Piotr Gajdowski
wojewdztwa kujawsko-pomor- Skad
skiego. Studio Poza Bydgoszcz
Radni wojewdztwa podjli tak- Druk
e uchway w sprawie stwierdzenia Drukarnia Polska Press Bydgoszcz
przeksztacenia 16 szk, dla kt- ISSN 4008-3456
rych organem prowadzcym jest Redakcja nie odpowiada za tre
samorzd wojewdztwa. Zmiany ogosze.
te s spowodowane koniecznoci ***
dostosowania szk podlegych Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy z dnia 4
marszakowskiej administracji do lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach po-
nowej struktury szkolnictwa, wpro- krewnych Fundacja MEDIUM zastrzega, e dalsze
wadzonej ustaw Prawo owiatowe rozpowszechnianie materiaw opublikowanych
w Poza Bydgoszcz jest zabronione bez zgody
z dnia 14 grudnia 2016 r. wydawcy.
Kancelaria Sejmiku/PG
 PASJE 3

Zombol w Kraju Baskw

- Dlaczego zdecydowaem si
wzi udzia w tej wyprawie? By
moe bya to jedyna taka oka-
zja w yciu, a nieliczna, w ktrej
mona realnie pomc dzieciakom
mwi Jacek Grzywacz, sotys
ochowic. Doczenie do zespou
zaproponowa mu zaprzyjanio-
ny dyrektor firmy Komfort, ofe-
rujcej czci do cignikw. Obaj
pasjonuj si starymi maszynami,
ktrych tradycyjnie podczas 11.
edycji Zombolu nie brakowao.
Charytatywny rajd turystyczny
od lat wyrusza z Katowic, by po
przejechaniu 2,5 tys. km dojecha
do wytyczonej mety. W tym roku
rekordowa liczba uczestnikw
ponad p tysica wyruszya swo-
imi pojazdami socjalistycznej lub
komunistycznej produkcji do miej-
scowoci Noja, miasta pooone-
go w pnocno-zachodniej czci
Hiszpanii. W skadzie jednego z aut
podrowa sotys ochowic.
Przejecha z druyn Komfortu z Katowic do hiszpaskiej miejscowoci Noja ponad
6,5 tys. km. Wszystko po to, by pomc najmodszym z domw dziecka
z na jeden z domw dziecka z te-
renu lska.
- Droga skadaa si z czci
pnocnej i poudniowej, ktre
pokryy si dopiero w Bordeaux
opisuj alternatywy organizatorzy.
- Pnocna trasa bya krtsza, bar-
dziej romantyczna i nastawiona
na zwiedzanie. Do Parya kierowcy
Micha Ciechowski | fot. archiwum prywatne
toru Formuy 1 czy synnych stat-
kw? Niemoliwe mieje si so-
tys. Nadoylimy 800 km, ale
byo warto. Do mety dotarlimy 6
wrzenia. Mielimy si przespa na
jednym z trzech pl namiotowych.
Koszt za ca druyn by jednak
podobny do cen w hotelu. Wybra-
limy t lepsz opcj.
edycja odbya si w 2007 r., orga-
nizowany jest zawsze w odlegoci
okoo 2,5 tys. km od Katowic. Ce-
lem na przemian s kraje ciepe
oraz zimne. W przyszym roku
mionicy starych samochodw
wybior si prawdopodobnie na
poudnie.
- Czy chciabym wzi udzia
w kolejnej wyprawie? Nie mwi
nie mieje si mionik starych
pojazdw. Takiego wydarzenia
mona drugi raz nie dowiadczy.
Po drodze spotyka si wielu pozy-
tywnie nastawionych ludzi, otrzy-
muje si naprawd duo wsparcia.
Wida pojazdy, ktrych w normal-
si bezproblemowo zaznacza Ja- nych polskich warunkach si nie
cek Grzywacz. W ssiednim uku dojrzy. Z pewnoci o kolejnym
za wysiadaa we Woszech pompa rajdzie bd intensywnie myla.
wodna, w Hiszpanii skrzynia bie- Na t chwil chciabym jednak
gw. Do mety dojecha tylko na serdecznie podzikowa Adamowi
czwartym. Ju na miejscu z Polski
Kubackiemu, dyrektorowi z firmy
przyjechaa ona jednego z zawod- Komfort, za impuls do dziaania.
nikw i przywioza im nowe urz-
W tym roku uczestnicy Zom-
dzenie. Wida byo take wsparcie

- Propozycj wejcia do ekipy
teamu Komfortu z Budzynia, nie-
daleko Wgrowca, otrzymaem od
dyrektora przedsibiorstwa mwi
Jacek Grzywacz. Mielimy okazj
wsppracowa i chyba to zawayo
na zaproszeniu mnie do tego wyjt-
kowego wydarzenia.
Wieczorem 1 wrzenia zesp
dotar do Katowic, skd nastpnego
dnia w samo poudnie wystarto-
wa Tarpanem Hookerem w ponad
2700-kilometrow tras. Z dwch
opcji wybra t dusz przez
Czechy, Austri, Wochy i Francj.
Biletem do udziau w rajdzie byo
potwierdzenie przekazania 1,5 tys.
wyruszyli przez Drezno, Frankfurt,
Saarbrucken i Reims. W opcji du-
szej bya Praga, Heidelberg, Stras-
burg, Park Regionalny Wulkanw
Owernii, a finalnie dla wszystkich
Kraj Baskw i meta w miejscowoci
Noja.
Druyna z Jackiem Grzywaczem
w skadzie stworzya wraz z trzema
ukami, prowadzonymi przez za-
przyjanionych kierowcw, kolum-
n. Pokonujc ca tras, skorzystali
z bliskoci Morza rdziemnego
skrcili na Lazurowe Wybrzee, je-
chali przez Monte Carlo, Nice oraz
Saint Tropez.
- By tak blisko i nie zobaczy
By tak blisko i nie zobaczy toru
Formuy 1 czy synnych statkw?
Niemoliwe. Nadoylimy 800 km,
ale byo warto.
Jacek Grzywacz
sotys ochowic
Do domu wrcili 9 wrzenia, po od innych pewna firma transpor- uczestnicy, w tej caej zabawie i mi-
kolejnych trzech dniach podry. towa zabraa dla nich now skrzy-
cznie przebyli ponad 6 tys. km. ni biegw.
- Podr naszego zespou odbya Rajd Zombol, ktrego pierwsza
bolu zebrali cznie 1 mln 80 tys. z.
Oprcz wspaniaej zabawy, rekor-
dowo wsparli dzieci z wojewdztwa
lskiego. Dla organizatorw rajdu
najwaniejsza jest jedna zasada: sto
procent uzbieranych rodkw prze-
znaczanych jest na zakup rzeczy,
podwyszenie poziomu edukacji
i przygotowania do dorosoci dzie-
ci z domw dziecka. Projekt ten na-
zwali wyrwnaniem szans. Zom-
bol kadego roku wysoko podnosi
poprzeczk. Jak podkrelaj jego
oci do staroci najwaniejsze jest
dobre serce, z ktrym kady bez-
piecznie wraca do domu.
REKLAMA

Poza Bydgoszcz . 29 wrzenia 2017

 4 TEMAT NUMERU

Jak by to byo dawa ci mio?

W Poznaniu w reklamwce. W Jeleniej Grze w rczniku. W Zotowie w kratce ciekowej. W Osielsku w soiku
Kobieta moe znie duo. Bar-
dzo duo. By moe zbyt wiele.
Dzie by pogodny, soce prze-
bijao przez korony drzew. Koo
poudnia owietlio soik z brunat-
n ciecz, ktry grzybiarz zauway
w krzakach.
Lubi cisz lasu i grzyby. Zawsze
znajdowa ich duo. Tego dnia zna-
laz jednak co jeszcze: ten dziwny
soik.
Odkrci go, bo wyda mu si
ciekawy. Wewntrz pyway ludzkie
szcztki. Pd mia kilka miesicy.
Fetor by nie do zniesienia. Zebrao
mu si na wymioty. Drcymi rka-
mi wyj komrk i zadzwoni po
policj.
Prokuratura natychmiast
wszcza dochodzenie wyjaniaj-
ce.
- Wykonano ju sekcj zwok
mwi Piotr Dunal, prokurator
z Prokuratury Bydgoszcz-Pnoc.
Biegli stwierdzili, e pd mia 4-6
miesicy. Nie byli jednak w stanie
okreli pci dziecka. Zlecono rw-
nie badania DNA. Wszczto po-
szukiwania matki dziecka.
Z formalnego punktu widzenia
sprawa jest bardzo zoona. Matce
mog grozi najrniejsze konse-
kwencje. Rwnie dobrze moe si
jednak okaza, e w niczym nie za-
Robert Kamiski
jej podoba? Czy poroniony pd,
zwaszcza w najwczeniejszym sta-
dium rozwoju, to ju na tyle istota
ludzka, e naley j pochowa?
Pewna kobieta razem z kart
wypisu ze szpitala otrzymaa po-
jemnik z martwym podem. Zabra-
a go do domu i z braku lepszych
pomysw woya do zamraarki.
Przeznaczya na osobn pk,
ktr starannie wysprztaa. Po-
wiedziano jej, e ma dwa tygodnie
czeka na wynik badania, co byo
przyczyn poronienia. Bya przeko-
nana, e dopiero wtedy bdzie mo-
ga zatroszczy si o pogrzeb. Kiedy
policja przypadkowo dowiedziaa
si, co trzyma w lodwce, rozptao
si pieko.
To byo kilka lat temu. Obecnie
co podobnego byoby nie do po-
mylenia.
- Matka nie moe dosta szczt-
kw do rki mwi Krzysztof Sku-
limowski, kierownik prosektorium
przy Wojewdzkim Szpitalu Ze-
spolonym w Toruniu. Wydajemy
czasem szcztki poporonne, ale tyl-
ko do bada genetycznych. W in-
nym przypadku nie jest to moliwe.
Nawet jeli rodzina nalega.
Kady pd trafia do badania hi-
stopatologicznego. Celem jest po-
twierdzenie pci dziecka. Dopiero
potem jest do dyspozycji rodziny.

[ ]
winia.
- Dziaania prokuratury maj
przede wszystkim na celu usta-
lenie przebiegu zdarze mwi
A cilej do dyspozycji wyznaczo-
nego przez ni zakadu pogrzebo-
wego.
O wszystkich tych zawiociach
prawnych kobieta jest obecnie in-

4-6
miesicy mia
znaleziony
w soiku pd
mecenas ukasz Paza. Matka
moe usysze zarzuty dzieciobj-
stwa, udziau w nielegalnej aborcji
lub zbezczeszczenia zwok. Moe
si rwnie okaza, e nastpio
gwatowne poronienie, a matka nie
miaa moliwoci zatroszczenia si
o ci, udajc si do szpitala. Ww-
czas wszystkie wyliczone zarzuty
formowana, jak tylko trafi do szpi-
tala.
- W przypadku martwo uro-
dzonego dziecka po okreleniu
pci, bez wzgldu na czas trwania
ciy, kada kobieta ma prawo do
pochowania martwo urodzonego
dziecka i zasiku pogrzebowego,
urlopu macierzyskiego oraz uzy-
skania wiadcze mwi Marek
Maleczyk, ordynator Klinicznego
Oddziau Poonictwa, Chorb Ko-
biecych i Ginekologii Onkologicz-
nej w Wojewdzkim Szpitalu Ze-
spolonym w Toruniu. Jeli nie ma
moliwoci okrelenia pci martwo
urodzonego dziecka, moliwe jest
wykonanie na koszt wasny bada-
nia genetycznego.
Znana jest historia innej kobiety,
pogrzeb posza sama, bo rodzina
uznaa, e nie jest normalna.
- Od okoo dwch lat przepi-
sy si zmieniy dodaje Krzysztof
Skulimowski. Jeli rodzina nale-
ga, by dokona pochwku, ma do
tego prawo niezalenie od etapu
ciy. Czasami s to tylko ledwie
wymazy, zupene szcztki. To nie
zawsze jest may czowieczek. Do-
piero od 12-15 tygodnia mona
rozpozna gwk, rczki Praw-
dopodobnie dlatego wikszo
dzieci nie jest odbierana. Czekamy
na decyzj rodzicw p roku. Po
tym okresie dzieci te poddawane
s kremacji i chowane w zbiorowej
mogile na cmentarzu. Pogrzeb od-
bywa si na koszt gminy w obrzd-
ku katolickim. Dzieci te chowane s
skrzy razem z innymi resztkami tala. Lekarz powiedzia, e ciy nie
pooperacyjnymi. Tak skrzyni da si utrzyma. Ta rozpacz o mao
zakopywano w ustronnym miejscu mnie nie zabia. Przez nastpne p
cmentarza. roku byam w depresji. Wypaka-
Obecne dziaania s wynikiem am oczy. Bl by potworny. Ona
ustawy, ktra okrela, e z yciem nie moga tego zrobi sama.
mamy do czynienia od chwili po- Rozpacz matki po stracie dziec-
czcia. Z czowiekiem. ka jest niewyobraalna. Czy cokol-
Niemoliwy byby dzi zatem wiek moe si z ni rwna?
scenariusz, ktry przed dwudziestu - Nie, nie moe dodaje Halina
laty przytrafi si pewnej kobiecie Duo. Nie ma wikszego cierpie-
ze lska. Poronia i dowiedzia- nia dla kobiety ni strata wasnego
a si, e dziecko, ktre nazwano dziecka. Bardzo rozpaczaam po
odpadem medycznym, poszo do stracie matki. Ale na to si przygo-
utylizacji. Usyszaa na koniec, e towujemy przez cae ycie. Wiemy,
ksidz i tak by tego nie pochowa, e kiedy ten dzie nadejdzie. Ro-
wic powinna by wdziczna, e dzice zwykle odchodz pierwsi. To
ma problem z gowy. jest bl, ale raczej naturalny. Jednak
Dzi nie dokonuje si utylizacji, strata dziecka to co zupenie in-
a ksia maj obowizek uczestni- nego. Ju si ciesz, wyobraam
czy w tzw. pokropku. sobie, e bdzie Kocham jeszcze

trac sens. Z wyjtkiem zbezczesz-
czenia. W Polsce to Konstytucja
decyduje o ochronie zwok, take
martwego podu i to bez wzgldu
na etap ciy. Czy 4-, 6-miesiczny
pd pozostawiony w lesie w soiku
wyczerpuje znamiona zbezczesz-
czenia? Kwestia jest wysoce uzna-
niowa i w duej mierze zalee b-
dzie od oceny sdu.
Podobne odkrycia zdarzaj si
czsto. Pracownik przepompowni
czyci kratk ciekow. Kierowca
autobusu na kocowym przystan-
ku znajduje w krzakach reklamw-
k. Kto inny natyka si na rcznik
w parku na awce
Kto, kiedy i dlaczego pozostawi
w lesie soik? Czy kobieta ma pra-
wo zrobi z wasnym podem, co si
ktra po poronieniu postanowia bezimiennie. Nie istnieje ich spis.
Dlaczego zatem doszo do od- nienarodzone. Kocham od chwi-
krycia znaleziska w Osielsku? Co li, kiedy dowiaduj si, e jestem
kierowao kobiet, ktra pozosta- w ciy. Ono jest we mnie. Czuj je.
wia w lesie szcztki swojego dziec- Jestem ju z nim zwizana. Uczucie
ka? pojawia si od razu. Nawet jak nie
- Nie wierz, e zrobia to sama bardzo chc, to wiem, e to dziecko
mwi Halina Duo, psycholog w sobie mam. Tak jak kwiat natu-
Tak si akurat skada, e niezalenie od z Torunia. Kto musia jej w tym
pomc. 6 miesicy to ju jest dziec-
ralnie zwraca si do soca, tak ko-
bieta w pewnym momencie pragnie
mojego zawodu sama jestem kobiet i sama poro- ko, nie pd. To byo nie poronie- mie dziecko. Nie mie dziecka to
nie, ale przedwczesny pord. Sama nie jest ycie. To pustka. I nagle je
niam Wiem bardzo dokadnie, co to znaczy. by sobie z tym nie poradzia. Tak trac I to zostaje na cae ycie.
si akurat skada, e niezalenie od Nie mona zapomnie. Ta myl:
Przeszam przez koszmar. mojego zawodu sama jestem kobie- dzi Krzy miaby 18 lat Dzi by-
t i sama poroniam Wiem bar- by ju mczyzn Jak by to byo
sama pochowa pd. W szpitalu Jest tylko lista zawierajca numery dzo dokadnie, co to znaczy. Prze- dawa ci mio?
jej pomys wymiano. Ale upar- bada. Nikt nie wie, czyje dzieci szam przez koszmar. Nie chciaam Nie wiemy, przez co przesza
a si, wic po wielu naleganiach, jeszcze rodzi. Chciaam, eby uro- kobieta, ktrej dziecko znaleziono
tam pochowano. Wczeniej wrzu-
acz bardzo niechtnie, wydano jej cano te szcztki do drewnianych so wiksze. Trzymaam si futryn, w lesie. Wiemy tylko Nie, nicze-
wreszcie materia poporonny. Na eby mnie tylko nie zabrali do szpi- go nie wiemy.
Poza Bydgoszcz . 29 wrzenia 2017

Takich zniszcze
jeszcze nie byo
Dwie jednostki OSP z gminy Koronowo zostay wyrnione za pomoc ofiarom
sierpniowej nawanicy
Kiedy zostali zadysponowani do
ratowania dobytku osb, ktre
w regionie ucierpiay najbardziej,
bez wytchnienia pracowali po
trzydzieci godzin. Usuwali prze-
wrcone na drogi drzewa, zabez-
pieczali domy i zerwane dachy
oraz budynki gospodarcze. Z rk
Mariusza Baszczaka, ministra
spraw wewntrznych i admini-
stracji, druhowie OSP Wierzchu-
cin Krlewski i OSP Wtelno ode-
brali wyrnienia oraz nagrody
pienine.
Pierwsza syrena alarmowa wy-
brzmiaa we Wtelnie jedenacie
minut po nadejciu nawanicy.
Straacy ruszyli, aby usuwa pierw-
sze skutki tragicznej nocy. Midzy
Wtelnem a Gogolinkiem na drog
wojewdzk runo potne drze- pomagajc w niemal osiemdziesi-
wo. To by pocztek kilkunasto-
godzinnej akcji ratujcej dobytek
mieszkacw gminy.
- Zadysponowano nas na samym
pocztku do Huty, ktra w powiecie
ucierpiaa najbardziej tumaczy
Tadeusz Mikoajczak, prezes OSP
Wtelno. Pniej wyruszylimy do
kolejnych soectw. Ogrom znisz-
cze by niewyobraalny.
Skutki wichury i deszczu usu-
wali przy pomocy dwch pojaz-
dw: wysuonego Stara oraz wozu
Micha Ciechowski | fot. ukasz Piecyk
z drabin mechaniczn.
- Bez niej zabezpieczanie da-
chw i cinanie poamanych kona-
rw nie byoby moliwe tak szybko
dodaje druh OSP Wtelno. Pra-
cowalimy w semk, pomagali
mieszkacy, a i tak brakowao rk
do pracy, aby zdy przed kolej-
nym deszczem. A pogoda nas nie
rozpieszczaa. Tak, jak wyjechali-
my w pitek o 22.11, wrcilimy
dopiero w niedziel po pnocy.
Pomoc druhowie OSP nieli
jeszcze przez kilkanacie kolej-
nych dni, podobnie jak jednostka
z Wierzchucina Krlewskiego, kt-
ra wielokrotnie bya dysponowana
do zerwanych dachw, zalanych
piwnic i powalonych drzew. Od
nocy z pitku na sobot nieprze-
rwanie dziaali ponad 26 godzin,
wyposaeniu podkrela Tadeusz
ciu zdarzeniach.
- Nasze dziaania wspierali sami
mieszkacy, ktrzy cignikami za-
bierali z drg pocite ju przez nas
konary mwi Radosaw Nawroc-
ki, naczelnik OSP Wierzchucin
Krlewski. Aby dotrze do gospo-
darstwa z zerwanym dachem, przez
prawie trzy godziny torowalimy
ptorakilometrowy odcinek drogi
do Popielewa. Takiej nocy, jak ta
z 11 na 12 sierpnia nikt z nas nie
pamita.
Nie pamitaj jej rwnie naj-
starsi mieszkacy. Poamane jak za-
paki drzewa, doszcztnie zniszczo-
ne i zalane domy, to obraz nie tylko
podkoronowskiej Huty, ale take
innych miejscowoci w powiecie
bydgoskim, spoleskim i tuchol-
skim. Z tymi, ktrzy od samego po-
cztku nieli pomoc poszkodowa-
nym, spotka si minister Mariusz
Baszczak, wrczajc przyznane
przez Komendanta Miejskiego PSP
w Bydgoszczy nagrody pienine
i wyrnienia.
OSP Wtelno oraz Wierzchucin
Krlewski otrzymay czeki na kwo-
t dziesiciu tysicy zotych na za-
kup sprztu i wyposaenia remizy.
- Za otrzymane pienidze
z pewnoci kupimy to, co jest nam
niezbdne, a dotd nie mielimy na
ackich zmaga.
Mikoajczak. W pierwszej kolej-
noci bdzie to sprzt, ktry wyko-
rzystywany bdzie przez nas wielo-
krotnie podczas wszelkiego rodzaju
dziaa.
Jednostka z Wierzchucina Kr-
lewskiego nabdzie za agregat pr-
dotwrczy, najanic, czyli stojak
z lampami oraz elektryczn pom-
p szlamow, by jeszcze sprawniej
i szybciej nie pomoc potrzebuj-
cym.
- W naszych szeregach dziaa
Poza Bydgoszcz . 29 wrzenia 2017
REGION 5
Druhowie zostali nagrodzeni przez ministra Mariusza Baszczaka.
czterdziestu czterech straakw, cj. Dziaa w niej ponad szedzie-
w tym dwudziestu przeszkolonych siciu druhw, w tym trzydziestu
pod ktem dziaa ratowniczo-ga- seniorw i czterech czonkw ho-
niczych podkrela naczelnik OSP norowych oraz 25-osobowa mo-
Wierzchucin Krlewski. Ponadto dzieowa druyna poarnicza. Po-
mamy dwie modzieowe druyny moc za niesie dwudziestu siedmiu
poarnicze chopcw i dziewczt, wyszkolonych straakw.
ktre w regionie odznaczaj si du- OSP Wtelno powstaa na zie-
ymi sukcesami. Poszli w lad za se- mi chemiskiej prawdopodobnie
niorami, ktrzy w gminie od dwch jeszcze przed II wojn wiatow.
lat utrzymuj status mistrzw stra- Prawdopodobnie, poniewa jej hi-
storia znana jest tylko z przekazw
Obecnie w remizie, w ktrej sta-
cjonuj, trwa modernizacja, na kt- ustnych dojrzaych mieszkacw.
r uzyskali dotacj w wysokoci 20 Obecnie druhowie, sprawdzajc
tys. zotych z MSWiA. bydgoskie archiwa, doszukuj si
- Prawdopodobnie ju w grud- pierwszych wzmianek o remizie.
niu bdziemy mogli dziaa w no- Swoj histori w duej mierze
wym obiekcie podsumowuje na- tworz wsplnie z OSP Wierzchu-
czelnik. I bardzo si cieszymy, cin Krlewski, w ramach wspl-
poniewa w ostatnim czasie zgasza nych wyjazdw ratunkowych. Nio-
si do nas coraz wicej osb chc- sc pomoc innym, czsto naraaj
cych wstpi w nasze szeregi. wasne ycie, by zapewni bezpie-
Jednostka z Wtelna rwnie po- czestwo mieszkacom swojego
chwali si moe wysok frekwen- regionu.
REKLAMA
 6 BEZPIECZNIE Z WORDEM
Zebra, czyli bezpiecznie do szkoy
Pocztek roku szkolnego to nie tylko emocje zwizane z nauk. To przede wszystkim troska o bezpieczne dotarcie do szkoy i rwnie
bezpieczny z niej powrt. To profilaktyka i wiadome korzystanie z zasad ruchu drogowego
Robert Kamiski
O bezpieczestwie ruchu drogowego naley uczy od najmodszych lat.
Dziaalno Wojewdzkiego
Orodka Ruchu Drogowego
w Bydgoszczy nie ogranicza si
wycznie do organizowania eg-
zaminw pastwowych spraw-
dzajcych kwalifikacje osb
ubiegajcych si o uprawnienia
do kierowania pojazdami. Inn,
rwnie istotn sfer jego dziaa co szczeglnie w tym wzgldzie
s zadania z zakresu poprawy bez-
pieczestwa na drodze.
Majc na uwadze bezpiecze-
stwo na drogach, WORD koncen-
truje si przede wszystkim na dzie-
ciach i modziey. To one, wanie
w drodze do i ze szkoy, naraone
s na wiele niebezpieczestw. Akcje
propagujce wiedz w tym zakresie
s jednym z najwaniejszych zada
WORD-u.
Kadej z niej towarzyszy wr-
czanie uczestnikom gadetw oraz
elementw odblaskowych: kamize-
lek, czapeczek, lampek rowerowych
oraz brelokw.
- Majc na wzgldzie najmod-
szych uczestnikw ruchu drogo-
wego, powoalimy do ycia spe-
cjalny program, ktry nazwalimy
WORD-u w szkole i przedszkolu
mwi Bogdan Baszczak, pra-
cownik Dziau Szkolenia i Bez-
pieczestwa Ruchu Drogowego
WORD-u w Bydgoszczy. Jest on
skierowany do przedszkolakw
i dzieci z najmodszych klas szkoy
podstawowej, czyli tych uczestni-
kw ruchu najbardziej naraonych
na niebezpieczestwa z racji swoje-
go niedowiadczenia. Oczywicie,
aby tego typu akcja przynosia wy-
mierne efekty, naleao przyj za-
bawow form edukacji. Polega ona
na tym, e nauczamy najmodszych
prawidowego zachowania si na
drodze poprzez zabaw. Budujemy
place zabaw imitujce prawdziwe
skrzyowania. S na nich znaki
drogowe i znaki sygnalizacji wietl-
nej. Dzieci staj si autentycznymi
uczestnikami ruchu. Przebieraj si
za samochodziki jadce po drodze,
s pieszymi, policjantami. W ten
sposb poznaj elementarne zasady
ruchu drogowego. nie, zebr. Oto moje rady. Na
Rzeczywicie, to wanie naj- przejciu bez sygnalizacji zacho-
modsi s szczeglnie naraeni waj szczegln ostrono. Zanim cie do szkoy wiksz grup, za-
na niebezpieczestwa na drodze. wejdziesz na jezdni, zatrzymaj si
Rozpocz si wrzesie. Dzieci w skupieniu. Optymalna odlego Nie biegajcie i nie bawcie si. Nie daktycznych do kompleksowego
i modzie kadego dnia musz zatrzymania od krawdzi jezdni
bezpiecznie doj do szkoy i rw- to ok. 1 metr. Rozejrzyj si w lewo,
nie bezpiecznie z niej wrci. Na pniej w prawo i znw w lewo. Je-
li stwierdzisz, e aden pojazd nie jest miejsce niebezpieczne. Wane ganizacja konkursw, turniejw
zwrci uwag, mwi inny ekspert, nadjeda moesz wej na jezd- jest rwnie, by umie zachowa i akcji majcych na celu popraw
pracownik Dziau Szkolenia i Bez- ni. Kiedy ju si na niej znajdziesz,
pieczestwa Ruchu Drogowego nie spaceruj, ale te nie biegnij. Id
WORD-u w Bydgoszczy Dariusz pewnym, sprystym krokiem. Jeli
Porbes: idziesz z koleg, nie rozmawiajcie
- Oczywicie najwaniejszym i nie bawcie si. rodek ulicy to nie
elementem w tym wzgldzie jest miejsce do zabawy. Bdc na jezdni
przekraczanie jezdni. Wiele dzieci nie tra czujnoci. Sprawdzaj, czy
w drodze do szkoy musi po pro- na pewno nic nie nadjeda. Pa-
stu w pewnym momencie przej mitaj, e sytuacja na jezdni zmie-
na drug stron ulicy. Istniej nia si dynamicznie. Wprawdzie
dwa typy przej dla pieszych: bez przed chwil byo pusto, ale zaraz
sygnalizacji wietlnej i z sygna- moe nadjecha auto.
lizacj. Rni si one nieco od Na skrzyowaniu oznaczonym
siebie. Przejcie bez sygnalizacji sygnalizacj wietln postpuj
oznaczone jest znakiem i pasami podobnie. Nie tra czujnoci. Fakt,
poziomymi, czyli, mwic potocz- e s wiata i e wanie zawiecio ubieraj odblaski. Najlepiej, by mia magajce ratownictwo na drogach,
Waciwa postawa na drodze moe uratowa ycie.
Poza Bydgoszcz . 29 wrzenia 2017
dla ciebie zielone,
nie moe wpywa
na twoj koncen-
tracj. Sama zmiana
wiate na zielone
nie oznacza, e mo- kiedy wychodzisz z domu po
esz automatycznie
,
wej na jezdni. zmroku zawsze ubieraj odblaski .
Upewnij si, e
mimo to nic nie je- N ,
ajlepiej by mia je przyszyte do
dzie. Moe zdarzy ubrania na stae
si, e kierowca nie
.
zauway swoje-
go czerwonego wiata, albo e na je przyszyte do ubrania na stae.
przykad olepio go soce. Zawsze Przy realizacji akcji bydgoski
uwanie si rozgldaj. I oczywicie orodek wsppracuje z wieloma
przechod zawsze w wyznaczonych instytucjami, ktre rwnie maj
do tego miejscach. na celu wyeliminowanie zagroe,
Tyle odnonie przekraczania jakie mog wystpi na drodze lub
jezdni. A oto kilka innych rad dla w jej otoczeniu. Chodzi tu przede
uczniw modszych klas, ktre wszystkim o Komend Miejsk
z pewnoci przyczyni si do bez- Policji, Komend Wojewdzk Po-
piecznego powrotu ze szkoy. Radz licji, Stra Miejsk, Polski Zwizek
eksperci WORD-u z Bydgoszczy: Motorowy, Zwizek Harcerstwa
- Idc do szkoy, trzymaj si jak Polskiego oraz andarmeri Woj-
najdalej od krawdzi ulicy. Jeli skow.
idziesz z rodzicem niech to on
bdzie bliej ulicy. Kiedy idzie- Najwaniejsze dziaania po-
dejmowane przez WORD to:
chowajcie szczegln ostrono. zakup sprztu i materiaw dy-
rozpraszajcie si. Pamitajcie, e i nowoczesnego wyposaenia sal
chodnik znajduje si w bezpored- wychowania komunikacyjnego
nim ssiedztwie ulicy. To zawsze w szkoach podstawowych, or-
si, kiedy na ulic wypadnie wam bezpieczestwa ruchu drogowego,
pika. To sytuacja ju spotykana uwiadamianie zagroe, edukacja
rzadziej, poniewa poty stawiane oraz wzbudzanie zainteresowania
dookoa boisk s znacznie wysze i uwraliwienie dzieci i modziey
ni kiedy, ale cigle jednak bywa, na problemy zwizane z bezpie-
e kopnita wysoko pika wypad-
nie na ulic. Co wwczas pocz? czestwem na drodze, zakup dla
Najwaniejsze: nie daj ponie si przedszkoli, szk oraz innych in-
emocjom i nie wbiegaj bezmylnie stytucji materiaw dydaktycznych
na jezdni. Twoja reakcja nie moe oraz elementw odblaskowych,
by w adnym wypadku emocjo- organizacja szkole i pogadanek
nalna. Najlepszym rozwizaniem dla modszych dzieci (przedszko-
jest poprosi o pomoc kogo doro- laki oraz klasy 1-4) zwizanych
sego. I ostatnia rada: kiedy wycho- z bezpiecznym poruszaniem si po
dzisz z domu po zmroku, zawsze drogach i ulicach, dziaania wspo-
wsppraca z mediami w zakresie
poprawy bezpieczestwa ruchu
drogowego.
W zakresie bezpieczestwa ru-
chu drogowego WORD przy okazji
najrniejszych wit, na przykad
wita miasta, przygotowuje dla
mieszkacw wiele atrakcji. I to za-
rwno dla najmodszych, jak i dla
tych nieco starszych. Gwn ide
jest zawsze poszerzanie wiedzy
z zakresu bezpiecznego poruszania
si po ulicach, na skrzyowaniach
oraz ciekach rowerowych znajdu-
jcych si zarwno na terenie, jak
i poza terenem miasta. W ramach
takich spotka organizowane s
konkursy wiedzy z przepisw ruchu
drogowego, w ktrych uczestnicy
wygra mog atrakcyjne nagrody
(kompletne zestawy rowerowe, ka-
ski, foteliki samochodowe). Dzieci
rozwizujc quizy i odpowiadajc
na pytania testowe, mog spraw-
dzi i ugruntowa swoj wiedz
z zakresu BRD. Rwnoczenie zy-
skuj wiadomo praktyczn.

Brz dla Dbw
Juniorzy Dbw Osielsko zosta-
li trzeci baseballow druyn
naszego kraju. Sukces cieszy tym
bardziej, e zosta osignity na
wasnym boisku.
Od 15 do 17 wrzenia w Osiel-
sku przebyway najzdolniejsze ju-
niorskie zespoy baseballowe, kt-
re stany w szranki, aby walczy
o medale organizowanych tam Mi-
strzostw Polski. Do turnieju zgosi-
o si sze druyn, ale ostatecznie
wystartowao pi, gdy z rywali-
zacji wycofa si zesp Stali Kutno.
- Przed zawodami postawilimy
sobie za cel zdobycie brzowego
medalu twierdzi Juliusz Liwoch,
jeden z dwjki trenerw Dbw
Osielsko. W skadzie mielimy
kilku nowych i modych zawodni-
kw, ktrzy dopiero rozpoczynaj
swoj przygod z baseballem. Po-
przeczka bya zawieszona optymal-
nie, chocia kiedy dotara do nas
informacja o absencji Stali, w go-
wie pojawia si nadzieja na wal-
k o krek z jeszcze cenniejszego
kruszcu.
Pierwsza odsona trzydniowego
wydarzenia nie bya najszczliw-
sza dla gospodarzy. Dby w pitek
rozegray dwa spotkania i w obu
przypadkach musiay uzna wy-
szo przeciwnikw.
- O ile poraka z Centaurami
Warszawa bya spodziewana, gdy
to zesp zdecydowanie przewy-
szajcy wszystkie pozostae, tak
w meczu z Demonami Miejska
Grka liczyem na wicej mwi
Juliusz Liwoch. le rozpoczli-
my spotkanie, tracc w pierwszej
zmianie a dziewi punktw. P- lecz z powodu kontuzji rywale mu-
niej staralimy si goni, ale osta-
tecznie nam si to nie udao. Tym
spotkaniem zaprzepacilimy swoj
szans na srebrny medal.
Sobota bya dla Dbw dniem
odpoczynku, za niedziela mia-
a zadecydowa, czy medale mi-
strzostw Polski pozostan w Osiel-
sku. Podopieczni Juliusza Liwocha
i Pawa Sztejki w pierwszym spo-
tkaniu tego dnia mierzyli si z KSB
Wrocaw.
- By to prawdziwy spektakl
i zdecydowanie najlepszy mecz tur-
nieju twierdzi trener Liwoch.
Wynik oscylowa na granicy remi-
su. W decydujcym momencie sam
z nerww nie chciaem patrze, jak
to si skoczy. Na szczcie byo
dobrze. Zwyciylimy 12:11.
Wedug harmonogramu zma-
ga Dby miay jeszcze rozegra
spotkanie z Yankees Dziadowo,
sieli podda spotkanie walkowe-
rem. Taki przebieg turnieju sprawi,
e zawodnicy z Osielska spenili
swj cel i zdobyli brzowe medale
mistrzostw Polski.
(K)
Poza Bydgoszcz . 29 wrzenia 2017
SPORT 7
Niepokonani
Kapitalny start rozgrywek w wy- em jeszcze przed startem ligi, e
konaniu pikarzy LKS-u Dbro- bdzie go sta na walk o zwyci-
wa Chemiska oraz Spjni Biae stwo w kadym spotkaniu mwi
Bota. Oba zespoy dotychczas nie Patrycjusz Migawa, trener Spjni
straciy nawet punktu! Biae Bota. W ostatnich sezonach
sekcja seniorska Spjni nie funk-
Zarwno Spjnia, jak i LKS na cjonowaa w adnej z lig, wic pro-
co dzie graj w rozgrywkach byd- blemem bya dla nas realna ocena
goskiej B-klasy. Zespoy rywalizuj moliwoci potencjalnych rywali.
jednak w innych grupach klub Na dzie dzisiejszy aden z prze-
z Dbrowy Chemiskiej naley do ciwnikw nas nie zaskoczy, a wy-
grupy pierwszej, za Spjnia znaj- gralimy ju m.in. mecz wyjazdowy
duje si w zestawieniu czwartym. z obecnym wiceliderem z Kocielca
Dziki takiemu obrotowi sytuacji Kujawskiego. Mamy szacunek dla
obie druyny zasiadaj na fotelu li-rywali, lecz nie obawiamy si niko-
dera i znajduj si na czele wycigugo. Myl, e moemy realnie my-
o wywalczenie pro-
mocji do A-klasy.
- Przed sezonem
jasno postawilimy
sobie za cel zwyci-
stwo w lidze, a przez
to awans o szczebel
rozgrywkowy wy-
ej twierdzi Da- P rzed sezonem jasno po -
wid Baranowski,
prezes LKS-u D- stawilimy sobie za cel zwycistwo
Kadra, ktra w ze-
,
browa Chemiska. w lidze a przez to awans o szcze -
szym sezonie zaja bel rozgrywkowy
trzecie miejsce, zo-
.
staa wzmocniona
przez dwch nowych zawodnikw le o zdobyciu kompletu punktw
z Wisy Fordon i Pomowca Kijewo w rundzie jesiennej.
Krlewskie, a dodatkowo do ska- W najbliszych spotkaniach
du powrcili nasi wychowankowie. zdecydowanie atwiejsze zadanie
Bardzo wane byo dobre wejcie podtrzymania passy stoi przed za-
w nowe rozgrywki dziki zwyci- wodnikami Spjni, ktrzy zagraj
stwu 3:2 z Cisem Cekcyn, ktre z Orem Kcyni i Fal Gogwiec
zapewnilimy sobie w doliczonym odpowiednio aktualnie przed-
czasie drugiej poowy. Przed reszt ostatni i ostatni druyn bydgo-
sezonu jestem optymist. Wierz, skiej B-klasy grupy czwartej. LKS
e bdziemy w stanie utrzyma si Dbrowa Chemiska w ostatni
na pierwszym miejscu w tabeli a sobot wrzenia zmierzy si na
do koca rozgrywek. wasnym boisku z rezerwami Gro-
Podobne nastroje panuj w Bia- mu Wicbork, a tydzie pniej
ych Botach. uda si na spotkanie wyjazdowe do
- Pomimo e mam do dyspozy- LZS-u Skarpa.
cji bardzo mody zesp, wiedzia- (K)
REKLAMA
 8 KORONOWO i OSIELSKO
Stj! Azbest!
W gminie Koronowo trwa usuwanie szkd
wywoanych przez nawanice, jakie przeszy
nad naszym wojewdztwem w sierpniu
Robert Kamiski | fot. Wikimedia/CC BY-SA 3.0
Pracujmy z zachowaniem wszel-
kich norm ostronoci i przepi-
sw BHP. Zwaszcza, kiedy zdarzy
si nam mie do czynienia z azbe-
stem.
Dioksyny, wglowodory, dwu-
tlenek siarki, dwutlenek azotu to
najgroniejsze rodzaje zanieczysz-
cze na naszej planecie. W ich licz-
bie zawsze wymieniany jest rw-
nie azbest.
Nie jest to nazwa jednego kon-
kretnego minerau, ale zbiorcze
okrelenie ogu mineraw krze-
mianowych tworzcych wkna.
Takich mineraw wystpuje w ro-
dowisku ok. 150.
Azbest ma bardzo silne dziaa-
nie kancerogenne. Jego chorobo-
twrcze dziaanie jest wynikiem
wchaniania wkien zawieszonych
w powietrzu. Wkna te gromadz
si w ukadzie oddechowym. Nie-
ktre z nich mog dociera a do
pcherzykw pucnych. Pozosta-
j w pucach, poniewa organizm
ludzki nie ma zdolnoci do cako-
witego ich wydalania ani rozkadu.
Krlowie parkietu By jak Bruce Lee
Koronowian lubicych taniec to-
warzyski czeka nie lada uczta. Do
miasteczka przyjad najlepsi.
Oglnopolski Turniej Taca To-
warzyskiego Grand Prix Polski
o Puchar Burmistrza Koronowa
odbdzie si 30 wrzenia w Hali
Widowiskowo-Sportowej Centrum
Sportu i Rekreacji w Koronowie, ul.
Wskotorowa 4. Gomi szczegl-
nymi bd mistrzowie: Margarita
i Szymon Kulisiowie oraz Alek-
sandra Konstantinowa z Pawem
Tekiel. Koneserom taca towarzy-
skiego nie trzeba tych par przedsta-
wia.
Dla mieszkacw gminy Koro-
Azbest powoduje wiele chorb,
m.in. nowotwory puc.
W gminie Koronowo trwa usu-
wanie szkd wywoanych przez
sierpniow klsk ywioow. Pro-
wadzone s prace zabezpieczajce
i remontowe budynkw. Wielo-
krotnie pracownicy mog mie
do czynienia z azbestem. Dlatego
Pastwowy Wojewdzki Inspek-
tor Sanitarny w Bydgoszczy prosi
o zachowanie szczeglnej ostro-
noci podczas usuwania pokry
dachowych oraz innych elementw
budowlanych zawierajcych azbest
(eternity, pyty elewacyjne, elemen-
ty izolacyjne).
Podczas prac rozbirkowych
oraz naprawczych dochodzi do
uszkodze mechanicznych wyro-
bw azbestowych (amania, kru-
szenia, wiercenia, przemieszczania,
zrzucania z wysokoci). Nieodpo-
wiednio zabezpieczone pokrycia
dachowe mog spowodowa uwol-
nienie wkien azbestowych do po-
wietrza. A stamtd do puc pracu-
jcych.
nowo przygotowano bilety w pro-
mocyjnej cenie 20 z. Mona je na-
by w Miejsko-Gminnym Orodku
Sportu i Rekreacji w Koronowie.
Organizatorami imprezy s: Stu-
dio Taca i Ruchu GEST Dorota
Gobiowska z Bydgoszczy, Cen-
trum Druku Janoszek z Bydgosz-
czy, burmistrz Koronowa Stanisaw
Gliszczyski, Miejsko-Gminny
Orodek Sportu i Rekreacji w Ko-
ronowie, Szkoa Podstawowa nr 10
w Bydgoszczy. Honorowy patronat
nad imprez obj marszaek wo-
jewdztwa kujawsko-pomorskiego
Piotr Cabecki.
Zapraszamy serdecznie!
(RK)
Dlatego majc do czynienia
z azbestem, bezwzgldnie naley:
- wyroby azbestowe odpowied-
nio zabezpieczy, aby w trakcie
prac nie doszo do emisji wkien
azbestowych bdcych realnym
zagroeniem dla pracownikw
(azbest zachowany we waciwym
stanie technicznym nie stanowi za-
groenia dla zdrowia);
- powierza wykonywanie po-
dobnych prac wyspecjalizowanym
i uprawnionym w tym zakresie fir-
mom wyposaonym w odpowiedni
sprzt oraz odzie ochronn;
- zgosi zamiar wykonania ro-
bt budowlanych w Inspektoracie
Nadzoru Budowlanego oraz do
Pastwowego Powiatowego Inspek-
tora Sanitarnego zgodnie z rozpo-
rzdzeniem Ministra Gospodarki,
Jest dyscyplin olimpijsk i upra-
wia moe j kady: od lat 4 do 99
zapewnia trener karate z Osiel-
ska Andrzej Jankowski.
- Karate jest wbrew pozorom
jednym z bezpieczniejszych spor-
tw mwi Andrzej Jankowski.
Suy wycznie do samoobrony.
To ja wybieram, gdzie chc uderzy
i z jak si. Od 2016 r. karate jest
dyscyplin olimpijsk. Po raz pierw-
szy bdzie obecne na Olimpiadzie
w Tokio w 2020 r. Moim marzeniem
jest wychowanie przyszych olimpij-
czykw. Po to trenujemy.
Andrzej Jankowski trener kara-
te Shotokan, IV DAN. Reprezentuje
Stowarzyszenie Sportowe Yamabu-
shi. Wychowa wielu medalistw
mistrzostw Polski i Europy. Tylko
w ubiegym roku szkolnym zawod-
nicy klubu Yamabushi zdobyli
cznie ponad 700 medali.
Czekamy na pierwszych olimpij-
czykw.
Nabr do grup dla pocztku-
jcych rozpocz si z pocztkiem
wrzenia. Zainteresowanych za-
praszamy do Gminnego Orodka
Pneumokoki i USG
Ruszy w Koronowie program
profilaktyki zakae pneumoko-
kowych wrd dzieci. Wystarto-
way rwnie badania USG dla
mczyzn.
Bezpatne szczepienia przeciw-
ko pneumokokom to oferta dla
dzieci w wieku od 24. do 36. mie-
sica ycia, ktre wczeniej nie byy
szczepione. Lekarze przestrzegaj:
Poza Bydgoszcz . 29 wrzenia 2017
Pracy i Polityki Spoecznej z dnia
2 kwietnia 2004 r. w sprawie spo-
sobw i warunkw bezpiecznego
uytkowania i usuwania wyrobw
zawierajcych azbest;
- zwila wyroby azbestowe
wod przed ich usuwaniem, co za-
pobiega emisji pyu azbestowego
podczas prac remontowych;
- nie dopuci do wysuszenia
azbestu;
- uywa wycznie narzdzi
rcznych lub wolnoobrotowych na-
rzdzi mechanicznych;
- unika amania i kruszenia ele-
mentw azbestowych;
- odpady azbestowe szczelnie
zabezpieczy foli oraz przekaza
do utylizacji;
- uywa rodkw ochrony in-
dywidualnej (pmaski jednora-
Kultury w Osielsku w poniedziaki,
rody i czwartki w godz. 16.15-18.15.
Wicej informacji o sekcji mona
zasign na stronie internetowej
www.yamabushi-karate.pl lub pod
nr. tel. 781 336 380.
Aby zobaczy karatekw na
ywo, warto wybrab si 7 pa-
dziernika do hali sportowej Zespou
Szk w Osielsku. Odbdzie si tam
Oglnopolski Turniej Karate WKF
organizowany przez Stowarzyszenie
Sportowe Yamabushi. Co roku do
gminy Osielsko przyjeda w ra-
mach turnieju ok. 400 zawodnikw
karate z caego kraju.
- Przy okazji najbliszej edycji
spodziewamy si podobnej fre-
kwencji zapowiada Andrzej Jan-
kowski. Nasz turniej jest wpisany
w oficjalny kalendarz Polskiego
Zwizku Karate. Zawody bd roz-
grywane w kilku kategoriach wieko-
wych, a ich formua to WKF, czyli
olimpijska.
Uczestnicy zmaga bd mierzy-
li si w indywidualnym kata (uka-
dy formalne) i kumite (walka). Na
matach osielskiej sali pojawi si
zarwno dzieci poniej sidmego
pneumokoki zabijaj szczepienia
zapobiegaj.
Aby skorzysta z Programu
Profilaktyki Zakae Pneumoko- Lekarska Rodzinna Jerzy Rojewski,
kowych Wrd Dzieci w Oparciu
o Szczepienia Przeciwko Pneumo-
kokom w Wojewdztwie Kujaw-
sko-Pomorskim, maluch musi by
mieszkacem gminy Koronowo.
Rwnie w bezpatnych bada- pod nr. tel. (52) 382 18 54.
niach USG wzi udzia mog m-
zowego uytku typu P3, ubrania,
rkawice robocze, ochronniki na
obuwie);
- zuyte rodki ochronne ska-
dowa wraz z odpadami azbesto-
wymi;
- w pobliu terenu gdzie usuwa-
ne s wyroby zawierajce azbest,
przestrzega bezwzgldnego zaka-
zu palenia oraz spoywania posi-
kw i napojw;
- stref prac chroni i oznako-
wa, a po ich zakoczeniu teren
starannie oczyci z wykorzysta-
niem metod tumicych py (na
mokro);
- nie dopuci do rcznego
zmiatania na sucho.
Sowem: trzyma si od azbestu
jak najdalej.
roku ycia, jak i modzie czy nawet
seniorzy.
- W poprzednich turniejach re-
prezentanci klubu Yamabushi wie-
dli prym w rywalizacji informuje
Andrzej Jankowski. Teraz przyst-
pimy do zmaga w kilkunastooso-
bowym skadzie i mam nadziej, e
bdzie podobnie. By moe turniej
w Osielsku dla niektrych stanie si
przetarciem przed padziernikowy-
mi mistrzostwami wiata na Tene-
ryfie. O tym jednak zadecyduj od-
bywajce si w najblisz sobot 30
wrzenia mistrzostwa Polski w Ple-
szewie, ktre s take eliminacj do
wspomnianego czempionatu.
Pocztek padziernikowego tur-
nieju jest zaplanowany na godz.
10. Kibice bd mogli obserwowa
rywalizacj a do pnych godzin
popoudniowych, a by moe nawet
wieczornych. Dla najlepszych za-
wodnikw organizatorzy przygoto-
wali nagrody zwycizcy poszcze-
glnych kategorii otrzymaj zote
medale oraz puchary. Przewidzia-
no take srebrne i brzowe krki
dla karatekw z drugich i trzecich
miejsc oraz dyplomy. Przyznane zo-
stan rwnie wyrnienia druy-
nowe dla najlepszych trzech klubw.
(RK, K)
czyni w wieku 65-74 lat, palcy pa-
pierosy aktualnie lub w przeszoci.
Uczestnictwo w ramach Kujaw-
sko-Pomorskiego Programu Bada
Przesiewowych w Kierunku Ttnia-
ka Aorty Brzusznej.
Programy realizuje Przychodnia
ul. Dworcowa 49, 86-010 w Koro-
nowie. W obu przypadkach liczba
bada jest ograniczona. Szczego-
wych informacji mona zasign
(RK)

Startuje UTW
Dojrzali mieszkacy gminy rozpoczn kolejny rok
Micha Ciechowski | fot. archiwum
Seniorzy z gminy Dobrcz tak-
e skoczyli wakacje! We wtorek
26 wrzenia w filii Uniwersytetu
Trzeciego Wieku w Dobrczu oraz
Karolewie zainaugurowany zosta
nowy rok akademicki 2017/2018.
Tegoroczny plan zaj bogaty jest
nie tylko w wykady, ale take zaj-
cia aktywizujce dojrzaych miesz-
kacw regionu.
Immatrykulacja studentw od-
bya si o godz. 10 w sali Gminne-
go Orodka Kultury w Dobrczu,
o godz. 17 za przystpili do niej
karolewianie w Zespole Szk Agro-
-Ekonomicznych. Oficjalne rozpo-
czcie roku Uniwersytetu Trzeciego
Wieku w Bydgoszczy odbdzie si
z kolei 29 wrzenia o godz. 12 w sali
widowiskowej kampusu Wyszej
Szkoy Gospodarki, w budynku M.
- Na suchaczy z gminy Dobrcz
czeka wiele ciekawych wykadw
i nietypowych warsztatw pod-
krela Marta Szulc z Gminnego
Orodka Kultury. Spodziewamy
si, podobnie jak przed rokiem,
okoo czterdziestu seniorw w ka-
dej z filii. Z pewnoci nie bd si o godz. 17, zrealizowany zostanie
oni nudzi.
Zwiedzali,odkrywali
i dzi wspominaj
Mieszkacy wyruszyli na pnoc Polski, by podziwia
uroki Ziemi Kociewskiej
Byli w Tczewie, Starogardzie
Gdaskim oraz w Grodzisku
Owidz mieszkacy gminy Do-
brcz zaproszeni zostali do wspl-
nego wyjazdu, by pozna histori
ssiedniego regionu. Wrcili nie
tylko z now, ciekaw wiedz,
ale rwnie zmobilizowani do
dalszych dziaa w swoich soec-
twach.
Gminna Rada Kobiet dziaa od
przeszo czterdziestu lat. Od trzech
jej przewodniczc jest sotys Wu-
dzynka Magorzata Wesoowska.
Wrd wielu podejmowanych ini-
cjatyw GRK organizuje m.in. liczne
wyjazdy do ciekawych zaktkw
Zajcia odbywa si bd rw-
nolegle w dwch miejscach. Senio-
rzy po raz pierwszy spotkali si 26
wrzenia w Dobrczu podczas wy-
kadu zwizanego z medycyn nie-
konwencjonaln, w Karolewie za
rozmawiajc o kulturze Zachodu.
- Podczas kolejnego wykadu,
ktry zorganizowany zostanie 10
padziernika, seniorzy z Dobrcza
oraz Karolewa posuchaj o ladach
polskoci na Kresach mwi Marta
Szulc. Pierwszy wykad odbdzie si
o godz. 10, drugi za o godz. 17.
Dwa tygodnie pniej w Gmin-
nym Orodku Kultury studenci
poznaj zasady savoir vivreu, w Ka-
rolewie za posuchaj o dedykowa-
nym im rynku usug bankowych.
- Odbywajce si co drugi wto-
rek zajcia z pewnoci skupia
bd wiele zainteresowanych osb
podkrela przedstawicielka GOK-
-u. 14 listopada dla seniorw
z Dobrcza przeprowadzony zosta-
nie wykad wiat oszala czy za-
wsze tak byo? Najwiksi dyktatorzy
ludzkoci. W Karolewie, wyjtkowo
o godz. 18.30, nie za jak dotychczas
wykad dotyczcy bakaskich kra-
Polski. Niedawno grupa 51 osb
wyruszya na Kociewie.
- Zwiedzanie rozpoczlimy
w pooonym nieopodal Gda-
ska Tczewie relacjonuje Barbara
Hipnarowicz, sekretarz GRK z Do-
brcza. Zajrzelimy na bulwary
i do Fabryki Sztuki promujcej
dziedzictwo miasta oraz caego
Kociewia. Obiekt ten powsta z fa-
bryki wodomierzy i sprztu gospo-
darstwa domowego. Zamieniony
w placwk kulturaln robi wrae-
nie na kadym, kto do niego zajrzy.
Tam wanie mieszkacy gmi-
ny zwiedzili Muzeum Wisy, po-
dziwiajc ekspozycj zwizan
z histori Krlowej Polskich Rzek.
jobrazw, w nawizaniu do Czarno-
gry. Podobne spotkanie w Dobrczu
zorganizowane zostanie 28 listopa-
da. W tym czasie w Karolewie trwa
bd zajcia dotyczce psychologii
szczcia.
Na pierwszych grudniowych
spotkaniach suchacze UTW
w Dobrczu dowiedz si o znacze-
niu pszcz i rodowisku natural-
nym. W drugiej filii za odbd si
zajcia dotyczce alternatywnych
Weszli do sal wypenionych stary-
mi cznami i odziami, tratwami
gralskimi i dugimi na 15 metrw
barkami.
Nastpnie grupa udaa si do
Starogardu Gdaskiego, gdzie zaj-
rzaa do Muzeum Ziemi Kociew-
skiej. Tam przenieli si do wiata
sprzed kilkudziesiciu lat, podzi-
wiajc wystroje wiejskich miesz-
ka, krosna tkackie, beczki czy inne
narzdzia codziennego uytku.
- Zanim zawitalimy do kolej-
nego muzeum, moglimy zobaczy
przydrone kocioy, czsto takie,
w ktrych zachoway si prze-
pikne freski podkrela Barbara
Hipnarowicz. Przygldalimy si
take wielu miejscom, ktre dzi
niestety ju niszczej szczeglnie
kompleksowi spalonych mynw
w Starogardzie Gdaskim, ktry
naprawd robi wraenie. W trakcie
wycieczki natknlimy si rwnie
na jeden z niewielu picioskrzy-
dowych, drewnianych wiatrakw
typu holenderskiego z obrotow
gowic.
Zwiedzanie mieszkacy gminy
kontynuowali w oddalonym o 2 km
od miasta Grodzisku Owidz, przy-
padkowo odkrytym przez na-
ukowcw podczas prac ziemnych.
Wsplnie spdzony czas udoku-
mentowali zdjciami na tle rozpo-
cierajcej si panoramy okolicy.
- Dzie zakoczylimy wspl-
nym obiadem i szczliwi mogli-
my bezpiecznie wrci do domw
podsumowuje sekretarz GCI.
Wyjazd by pewn form nagrody
dla osb, ktre aktywnie dziaay
na terenie gminy dla innych miesz-
kacw. Warto podkreli take
rol Urzdu Gminy w Dobrczu
w organizacji tej wycieczki. Fundu-
jc nam transport, znacznie uatwi
nam realizowanie obranych celw
i odkrywanie pikna ssiednich
ziem. Serdecznie za to dzikujemy.
Poza Bydgoszcz . 29 wrzenia 2017
DOBRCZ 9
metod leczenia ze Wschodu. w Karolewie. Oni za wymieni si
Karolewianie powrc podczas pogldami dotyczcymi tego, czy
przedostatnich zaj 16 stycz- wiat oszala wykadu opartego
nia do tematu pszcz podjtego na historii najwikszych dyktatorw
przez fili w Dobrczu kilka tygodni ludzkoci.
wczeniej. Tam za rozmawia bd
o kulturze Zachodu. - Z pewnoci na suchaczy
Podczas ostatnich zaj w se- UTW czeka bd jeszcze liczne
mestrze zimowym 6 lutego, wy- niespodzianki specjalnie im de-
kadowcy zaproponuj w Dobrczu dykowane podsumowuje Marta
temat rynku usug bankowych, kt- Szulc. O tym, co to bdzie, dowie-
rego wczeniej wysuchali seniorzy dz si ju wkrtce.
Tak powstaje droga
Ponad 517 tys. z kosztuje mo- Obecnie na dugoci niespe-
dernizacja ul. Lipowej w ramach na kilometra prowadzone s prace
zadania Przebudowa drg: ulica zabezpieczajce kable energetycz-
Lipowa i Piaskowa w Wudzynie. ne oraz tworzce podbudow pod
P kilometra trasy kwot 86,5 nawierzchni asfaltow. Ta bdzie
tys. z dofinansowano ze rodkw miaa szeroko 3,5 m, a po obu jej
budetu wojewdztwa kujawsko- stronach pojawi si pmetrowe
-pomorskiego. Prace zakoczy pobocza.
si maj do 20 padziernika. (MC)
Ziemia jest czystsza
W czwartek 21 wrzenia ucznio- piknej, sonecznej pogodzie akcja
wie ze Szkoy Podstawowej w Ko- przebiega bardzo szybko i spraw-
zielcu, zaopatrzeni w worki na nie. Efekty za wida byo w wype-
mieci i jednorazowe rkawiczki,
nionych po brzegi workach.
po raz kolejny wzili udzia w po- Udzia w sprztaniu wiata to
rzdkowaniu najbliszej okolicy.
dla uczniw nie tylko forma edu-
Akcj rozpoczto dyskusj zwi- kacji, ale take ksztatowania pro-
zan z zaoeniami oglnopol-
ekologicznych postaw, ktre bd
skiego wydarzenia oraz dotyczc
zasad bezpieczestwa w jej trak- mogli przekaza w przyszoci in-
cie. nym. Dziki nauczycielom dzieci
dowiedziay si m.in. jak wyglda
- Wszystkie klasy pozytywnie proces segregacji odpadw i jakie
zmotywowane szczytnym celem, negatywne skutki wi si z zanie-
miay wyznaczone tereny, ktre chaniem wiadomego dbania o ro-
solidnie posprztay mwi or- dowisko.
ganizatorzy wydarzenia. - Dziki (MC)
 10 BIAE BOTA
Urzd pod lup
Wjt gminy Biae Bota Maciej K. zosta zatrzymany
przez bydgosk prokuratur, ktra wnioskuje dla woda-
rza o trzymiesiczny areszt tymczasowy
Micha Ciechowski | fot. ukasz Piecyk
Prokuratura Rejonowa Byd-
goszcz-Poudnie prowadzi po-
stpowanie w sprawie moliwych
nieprawidowoci zwizanych
z finansami gminy. I cho sprawa
wyjaniana jest od kilku miesi-
cy, dopiero w poowie wrzenia
podjto decyzj o zabezpieczeniu
oryginaw dokumentw dziaa
urzdniczych. We wtorek zatrzy-
mano wjta gminy. W rod pro-
kuratura wystosowaa wniosek
o tymczasowe aresztowanie.
Jak udao si nam dowiedzie,
prokuratura bada spraw pod k-
tem przestpstwa z art. 231 Ko-
deksu karnego, czyli tzw. przestp-
stwa urzdniczego. Zgodnie z jego
trecifunkcjonariusz publiczny,
Ulica jak basen
Ulewne deszcze zalewaj drogi gruntowe
Niedawno problem dotyczy so-
ectwa Zielonka. Po kolejnych
deszczach nieprzejezdne staj si
drogi gruntowe m.in. w ocho-
wie. Dawne tereny bagniste, na
ktrych wybudowali swoje domy
mieszkacy gminy, staj si dla
wielu utrapieniem.
- W imieniu mieszkacw pro-
sz pana wjta o natychmiastowe
zlecenie podlegym komrkom
w Urzdzie Gminy Biae Bota przy-
stpienia do rwnania drg w miej-
scowoci ochowo napisa w wy-
stosowanym do wodarza pimie
sotys Sawomir Ruge, podkrelajc
katastrofalny stan niezrwnanych
drg. Mieszkacy ochowa doma-
gaj si przedstawienia im planu
naprawy infrastruktury drogowej
w soectwie, obawiajc si dalszych
skutkw ulewnych deszczy i zimo-
wych roztopw.
Problemy z zalanymi drogami
wystpuj take w innych miejsco-
wociach. Wszystko przez bagniste
REKLAMA
ktry, przekraczajc swoje upraw-
nienia lub nie dopeniajc obowiz-
kw, dziaa na szkod interesu pu-
blicznego lub prywatnego, podlega
karze pozbawienia wolnoci do lat
trzech. Jeeli sprawca dopuszcza si
czynu okrelonego w par. 1, w celu
osignicia korzyci majtkowej
lub osobistej, podlega karze po-
zbawienia wolnoci od roku do lat
dziesiciu.
- Tylko tyle na chwil obecn
moemy przekaza informuje
nas Agnieszka Adamska-Okoska
z Prokuratury Okrgowej w Byd-
goszczy.
Jeszcze przed zatrzymaniem
Macieja K. zwrcilimy si bezpo-
rednio do Urzdu Gminy Biae
Bota o informacje dotyczce kon-
przed laty podoe, na ktrym zlo-
kalizowana jest gmina Biae Bota.
- Wystpujcy obecnie wysoki
stan wd gruntowych doprowadza
do czciowego zalania drg na
terenie kilku soectw potwierdza
Agnieszka Pitka, sekretarz gminy.
Nieprzerwanie jednak moder-
nizujemy ulice tak, by mieszka-
cy mogli porusza si bezpiecznie
i komfortowo.
Jak dowiedzielimy si u wo-
darza gminy Maciej Kulpy, genezy
problemu doszukiwa si moemy
nawet dziesi lat wstecz.
- Przez ostatnie kilkanacie lat
w ochowie powstao napraw-
d mao drg podkrela wjt. uczestniczyli m.in. przedstawicie-
Majc na uwadze zrwnowao- le gminnych i powiatowych wadz
ny rozwj, patrzymy na potrze-
by wszystkich soectw, jednak
z uwzgldnieniem dwch najwik-
szych, czyli ochowa i Biaych Bot.
I cho mija dopiero 2,5 roku mojej
kadencji, staram si podnie gmi-
n ze stanu, w ktrym j zastaem. go Samochodowego Rajdu Pamici,
(MC)
troli.
- W poniedziaek 11 wrzenia
w godzinach porannych z urzdu,
na wniosek prokuratury, dobrowol-
nie przekazane zostay oryginay
dokumentw informowaa nas
Agnieszka Pitka, sekretarz gminy.
Z mojej wiedzy wynika, e s one
w tej chwili weryfikowane i spraw-
dzane. Nie ukrywam, e jestem
ciekawa rozwoju sprawy, poniewa
nie wydaje mi si, aby w urzdzie
Hod na czterech koach
Uczestnicy V Gminnego Samo-
chodowego Rajdu Pamici, orga-
nizowanego przez Gminne Cen-
trum Kultury w Biaych Botach,
wyruszyli ladami miejsc pamici
ofiar I oraz II wojny wiatowej.
Wydarzenie odbyo si w niedzie-
l 17 wrzenia - w rocznic napaci
Rosji Sowieckiej na Polsk. Za-
inaugurowaa je uroczysta msza
wita za ojczyzn w kociele pa-
rafialnym w ochowie.
Uroczysto wzbogacona zostaa
przez dzieci recytujce patriotyczne
wiersze, a take miejscowy zesp
ochowianie, ktry zaprezento-
wa wyjtkowe pieni nawizujce
do bohaterstwa Polakw. W mszy
samorzdowych, dyrektorzy szk
z regionu wraz z pocztami sztanda-
rowymi oraz licznie zgromadzeni
mieszkacy.
Pierwszym miejscem, do ktre-
go zajechali uczestnicy V Gminne-
bya mogia pomordowanych pod-
Poza Bydgoszcz . 29 wrzenia 2017
w ledztwie, pozwoli na postawie-
nie Maciejowi K. zarzutu zagroo-
nego kar do 10 lat pozbawienia
wolnoci tumaczy prokurator
Agnieszka Adamska-Okoska. -
Z uwagi na konieczno przedsta-
wienia zarzutu, groc kar i oba-
w, e osoba ta moe nie stawi si
na wezwanie, we wtorek zostaa
zatrzymana.
Prokurator podj decyzj o wy-
stpienie do sdu o tymczasowe
aresztowanie na okres trzech mie-
sicy. Z dniem zamknicia nume-
ru (roda popoudniu) posiedze-
nie sdu nie zostao wyznaczone.
W zakresie zarzutw nic si nie
zmienio.
Nieoficjanie wiemy, e na wnio-
dochodzio do naduy. Zawsze sek prokuratora przeszukany zo-
sta gabinet wjta, zabezpieczono
dziaamy zgodnie z prawem, jeste-
rwnie jego komputer. Macieja K.
my wic spokojnej myli. Miejmy policja miaa zatrzyma poza miej-
nadziej, e wszelkie informacje scem pracy. Z naszych ustale wy-
uda si zweryfikowa jeszcze w tym nika, e Urzd Gminy Biae Bota
roku. Warto jednak podkreli, e oficjanie nie posiada informacji
wczeniejsze kontrole nie wykazay o zatrzymaniu wjta i wszystkie
adnych nieprawidowoci. fakty znane s urzdnikom tylko
We wtorek nieoczekiwanie byd- z przekazw medialnych.
goska prokuratura wydaa nakaz Zdaniem bydgoskiej Gazety
zatrzymania Macieja K. Wyborczej chodzi o przyjcie 2,5
- Materia, ktry zosta zebrany tys. z apwki.
czas II wojny wiatowej, znajdujca pomnik ofiar terroru hitlerowskie-
si na cmentarzu przy Szosie Na- go, miejsce, w ktrym znajduje si
kielskiej w ochowie. Tam zoyli tablica pamitkowa powico-
wizanki kwiatw, zapalili znicze na uczestnikom akcji rozbrojenia
i oddali cze polegym rodakom. posterunku Milicji Obywatelskiej
Mieszkacy gminy i gocie oddali w Biaych Botach oraz Pomnik Po-
hod take pod pomnikiem przy wstacw Antykomunistycznych.
ul. Szubiskiej, upamitniajcym Nie zabrako rwnie przejazdu
bohaterw walk wyzwoleczych przy Dbach Pamici Katy... oca-
Powstania Wielkopolskiego, kt- li od zapomnienia i tablicy pa-
rzy oddali ycie w trakcie I wojny mitkowej powiconej nauczycie-
wiatowej oraz walczcych o Polsk lom z Gromady Biae Bota, ktrzy
w latach 1939-1945. oddali za ojczyzn ycie.
Pasjonaci historii w samocho- Zwieczeniem wyprawy by
dach przejedali od tablicy do przyjazd pod pomnik onierzy
pomnika, by razem, w nietypowy Wykltych na cmentarzu w Zielon-
sposb, kultywowa pami o pole- ce i przycki monument ku czci
gych. A z roku na rok uczestnikw rodakw represjonowanych przez
rajdu jest coraz wicej. Jak pod- przedstawicieli totalitaryzmw nie-
krelaj organizatorzy wydarzenia, mieckiego i komunistycznego.
akcja ta z kadym rokiem zyskuje To wanie w Przykach znaj-
nowych mionikw i o to wanie dowaa si rwnie meta rajdu. Na
chodzi. uczestnikw czeka poczstunek
Kolejnym punktem na mapie przygotowany przez dyrekcj Szko-
rajdu by Murowaniec, gdzie na y Podstawowej im. ks. Jana Twar-
Skwerze Powstacw Wielkopol- dowskiego, przedstawicieli Rady
skich znajduje si pamitkowa ta- Soeckiej soectwa Przyki oraz
blica ku czci polegych. W Biaych Gminne Centrum Kultury.
Botach za odwiedzono kolejno: (MC)
Diler trafi
dziau narkotykowego bydgoskiej
komendy ustalili, e jeden z miesz-
kacw powiatu bydgoskiego moe
do celi
by w posiadaniu zakazanych sub-
stancji psychoaktywnych.
Podejrzanego udao si namie-
Bydgoscy policjanci, przy wsp- rzy na jednej ulic w Borwnie.
pracy z funkcjonariuszami 20-latek sta przy samochodzie.
z Biaych Bot, u jednego z miesz- W trakcie przeszukania pojazdu
kacw powiatu zabezpieczyli mundurowi odnaleli woreczek
amfetamin i haszysz. Zatrzyma- z biaym proszkiem i brzow sub-
ny zosta 20-letni mczyzna. Za
posiadanie zakazanych substancji stancj. Jak wykazay wstpne testy,
psychoaktywnych grozi mu do 3 byy to odpowiednio amfetamina
lat pozbawienia wolnoci. i haszysz.
- Do zatrzymania doszo w miej- Podejrzany zosta zatrzyma-
scowoci Borwno tumaczy ny i trafi do policyjnego aresztu.
podkom. Przemysaw Somski Przed sdem bdzie odpowiada za
z Komendy Wojewdzkiej Poli-
cji w Bydgoszczy. - Wczeniej po- zamanie ustawy o przeciwdziaa-
licjanci z komisariatu w Biaych niu narkomanii.
Botach razem z kryminalnymi wy- (MC)

Pamitali o bogosawionym
Cho dawna wie ayn, miesz-
czca si na terenie Puszczy Byd-
goskiej, ju nie istnieje, ladw po
niej nieprno by szuka. Jej sym-
bolem sta si bogosawiony Cze-
saw Jwiak, wychowanek Sale-
zjaskiego Oratorium w. Jana
Bosko w Poznaniu, urodzony pod
Bydgoszcz. Uroczystoci ku czci
jednego z Poznaskiej Pitki
odbyy si 9 wrzenia w miejscu
jego pochodzenia. Udzia w spo-
tkaniu wzili m.in. krewni bogo-
sawionego mieszkaca gminy.
Organizatorem obchodw byo
Salezjaskie Stowarzyszenie Wy-
chowania Modziey oraz Nadle-
nictwo Bydgoszcz. Wraz z organi-
zacjami wspdziaaa take parafia
NMP Krlowej Polski w Brzozie, na
terenie ktrej mieszka niespena
wiek temu bogosawiony.
W trakcie uroczystoci nie za-
brako wspomnie o osobie, ktrej
wizerunek po dzi dzie znajduje
si na jednej z brzzek w rodku
bydgoskiej Puszczy.
Sobotnia uroczysto bya oka-
zj do powicenia obelisku miesz-
czcego tablic upamitniajc
wczesnego mieszkaca parafii
w Brzozie. O jego historii w pierw-
szej dekadzie wrzenia moglimy
Krloway warzywa jesieni
Tradycj gminy jest organizacja wydarze nawizuj-
cych do pr roku. Mieszkacy po raz kolejny spotkali si na
wicie Dyni i Ziemniaka
Ju po raz sidmy na stoach
w Gminnym Orodku Kultu-
ry krloway dynie i ziemniaki.
Wszystko za spraw organizowa-
nego co roku wita tych szcze-
glnych dla jesieni warzyw. W or-
ganizacj zabawy wczy si nie
tylko GOK, ale rwnie panie
z K Gospody Wiejskich oraz
mieszkacy.
Mieszkacy gminy wspominaj b. Czesawa Jwiaka. Na pocztku
wrzenia odsonito w regionie symboliczny obelisk
Micha Ciechowski | fot. ukasz Piecyk
usysze m.in. dziki duszpaste- gularnie do oratorium na Starym
rzom z bydgoskiej diecezji. Miecie. Wkrtce sta si jednym
Jak wspominali duchowni, Cze- z liderw tego rodowiska przy-
saw Jwiak urodzi si 7 wrzenia pomnia ks. dr Jarosaw Wsowicz
1919 r. w aynie w powiecie byd- SDB.
goskim. W zwizku ze subowym Jwiak przed wojn odda si
przeniesieniem jego ojca, Leona, harcerstwu. Wzi take udzia
ktry by cenionym funkcjona- w kampanii wrzeniowej w batalio-
riuszem policji ledczej, rodzina nie PW Koronowo oraz w bitwie
osiada w 1930 r. w Poznaniu. Mo- nad Bzur.
dy chopak kontynuowa nauk Przyszy bogosawiony sto-
w Gimnazjum im. w. Jana Kante- sunkowo szybko zaangaowa si
go. w dziaalno konspiracyjn w Na-
W 1934 r. rozpocz przygo- rodowej Organizacji Bojowej, for-
d z salezjanami, uczszczajc re- macji wojskowej utworzonej w 1939
rozstrzygnito konkurs na najwik-
szy ziemniak, ktry zosta dostar-
czony na t zabaw. Zwycizca
way 0,822 kg i nalea do Justy-
ny Porzeczki z Palczyna. Wybrano
take najadniejsz dekoracj z wa-
rzyw.
- Prace byy na bardzo wysokim
poziomie artystycznym relacjo-
wito Dyni i Ziemniaka zor- nuje Wodzimierz Tomczyk, dy-
ganizowane zostao w przedostat- rektor GOK-u w Nowej Wsi Wiel-
ni sobot miesica 23 wrzenia. kiej. Konkurs wymaga jednak od
Oficjalnego przywitania dokona nas wyrnienia tego szczeglnego
dziea. Wyrniono wic wspln
wodarz gminy Wojciech Oskwa-
prac rodziny Melkw. Zwycizcy
rek wraz z Bogumi Jankowsk, otrzymali atrakcyjne nagrody rze-
przewodniczc Koa Gospody
czowe.
Wiejskich w Nowej Wsi Wielkiej, W trakcie zabawy nie zabrako
zapraszajc wszystkich do wsplnej degustacji potraw z dyni, ziemnia-
zabawy. kw i innych warzyw, przygotowa-
Tradycyjnie podczas imprezy nych przez panie z Koa Gospody
Poza Bydgoszcz . 29 wrzenia 2017
NOWA WIE WIELKA 11
Pogoda im
niestraszna
Sipicy deszcz nie prze-
szkodzi mieszkacom
gminy w doskonaej zaba-
r. w Poznaniu. wie Poegnanie Lata, kt-
- To rwnie Czesaw J- ra odbya si 16 wrzenia
wiak wcign do dziaalnoci w Brzozie. Oprcz atrakcji
w NOB swoich kolegw z orato- sportowych organizatorzy
rium: Edwarda Kamierskiego, wydarzenia przygotowali
Franciszka Ksego, Edwarda Klini- take co dla mionikw
ka i Jarogniewa Wojciechowskiego. muzyki.
Zosta aresztowany przez gestapo
23 wrzenia 1940 r. wskazywa ks.
dr Jarosaw Wsowicz. Odbywajca si w gminie
Na kar mierci zosta skazany od lat impreza na przemian
wyrokiem Wyszego Sdu Krajo- organizowana jest w Brzozie
wego w Poznaniu. Wyrok wyko- oraz Nowej Wsi Wielkiej.
nano 24 sierpnia 1942 r. Czesaw I cho w tym roku pogoda
Jwiak oraz jego koledzy w 1999 mieszkacw nie rozpiesz-
r. zostali beatyfikowani przez Jana czaa, nie zabrako chtnych
Pawa II.
Do koca wierny Bogu i Oj- do zabawy. Deszcz nie wy-
czynie staje si dla nas darem, nie straszy nawet najmodszych,
tylko dla parafii w Brzozie, ale i dla ktrzy z umiechami na twa-
caej diecezji bydgoskiej podsu- rzach korzystali z dmucha-
mowa podczas uroczystoci pro- nych zjedalni.
boszcz ks. praat Wojciech Szukal-
- Na ten dzie przygoto-
ski. walimy wiele atrakcji, po-
Mszy witej w intencji caej
Poznaskiej Pitki przewodni- goda jednak zmusia nas do
czy dziekan abiszyski ks. kan. zmiany planw tumaczy
Stanisaw Jendrzejewski, a sowo Wodzimierz Tomczak, dy-
wygosi ks. dr Jarosaw Wsowicz. rektor Gminnego Orodka
W uroczystociach uczestniczyli Kultury w Nowej Wsi Wiel-
ksia, siostry zakonne, mieszka- kiej. Na szczcie udao si
cy oraz zaproszeni gocie, wrd przeprowadzi tradycyjne
ktrych obecna bya rodzina b.
Czesawa Jwiaka. zawody strzeleckie, a na sce-
nie pojawili si znani lokalni
artyci zesp Brzozowiacy,
Wiejskich w Nowej Wsi Wielkiej
oraz goszczcych tego dnia w gmi- Vanessa Tymosiak, bydgoski
nie zaprzyjanionych KGW z P- Duo Silver, do pnocy za
chowa, Dbrwki Kujawskiej oraz bawia goci grupa Ty i Ja.
Kuchni Pauckiej z Barcina. Na wysokoci zada-
- Zabaw zwieczya wspl- nia stanli take druhowie
na zabawa taneczna do muzyki, z Ochotniczej Stray Poar-
o ktr zadba zesp Rafa i Ania
dodaje dyrektor GOK-u. Wjt
nej w Brzozie, ktrzy zorga-
gminy Wojciech Oskwarek podzi- nizowali dzieciom i modzie-
kowa mieszkacom i uczestnikom y przejadki straackim
wita za ich zaangaowanie, wr- wozem.
czajc symboliczne prezenty. Organizatorami zaba-
Wodarz Nowej Wsi Wielkiej wy byli sotys i rada soecka
zapowiedzia rwnie zmiany w Brzozie, wsporganizato-
w przyszorocznej organizacji wy-
rami Gminny Orodek Kul-
darzenia. Zaproponowa pocze-
nie wita Dyni i Ziemniaka z od- tury, OSP Brzoza oraz UKS
bywajcym si w regionie od lat Kunia Nowa Wie Wielka.
grzybobraniem. (MC)
(MC)
REKLAMA
12 DBROWA CHE. i SICIENKO
Czapki z gw!
Ochotnicza Stra Poarna z Czara nie zostawia
najmniejszych wtpliwoci, kto jest najlepszy
w powiecie. Zwyciya w zawodach straackich
we wszystkich moliwych konkurencjach
Robert Kamiski | fot. nadesane
To sukces historyczny. Od lat nie
zdarzyo si, by jedna OSP zdomi-
nowaa cae zawody rangi powia-
towej.
Zawody rozegrano na boisku
w Sicienku. Wybr miejsca okaza
si dla przyszych zwycizcw bar-
dzo szczliwy o zwycistwie za-
decydoway uamki sekund.
W imprezie wzio udzia a
25 druyn w kilku kategoriach.
Najwicej, bo 14, wystartowao
w kategorii A, obejmujcej senio-
rw mczyzn. 6 teamw stano cjach i we wszystkich kategoriach
na starcie w kategorii C, do ktrej
nale seniorki kobiety. I wreszcie
5 druyn zgosio ch powalczenia
o palm pierwszestwa w kategorii
oldboy.
Dla uatrakcyjnienia imprezy
zorganizowano rwnie dodatko-
w konkurencj: musztr, a wic
pokaz musztry straackiej w wy-
konaniu wszystkich druyn senior-
skich. I cho bya to konkurencja
nieklasyfikowana do punktacji ge-
neralnej, to druhowie podeszli do
zadania bardzo powanie, budzc
uznanie publicznoci.
Zapanicy z gminy Sicienko w ostatnim miesicu wzili udzia w oglnopolskich i midzynarodowych zawodach
Zawodniczki Uczniowskiego Lu-
dowego Klubu Sportowego Gryf
Wojnowo wrciy do domu z dwo-
ma medalami i prestiowymi tytu-
ami. Patrycja Pochowska wywal-
czya srebro, Karolina Gackowska
za brz podczas dwudniowych
Mistrzostw Polski Zrzeszenia
LZS w zapasach kobiet, rozgrywa-
nych w Piotrkowie Trybunalskim
w dniach 8 i 9 wrzenia. Sukcesy
na koncie maj take uczestnicy
3. Midzynarodowych Mistrzostw
Szk Gimnazjalnych i Podstawo-
wych w zapasach: styl wolny i za-
pasach kobiet.
- Wakacyjne miesice lipiec
i sierpie to dla zapanikw okres
wzmoonych przygotowa do se-
zonu startowego mwi trener
Jakub Janiszewski. - Sportowcy
z Wojnowa szlifowali form na
obozach w Pieczyskach niedale-
ko Koronowa, w Borowicach koo
Karpacza i wieradowie Zdroju.
Dodatkowo Patrycja Pochowska
trenowaa z kadr Polski juniorek
modszych w Karlinie, a nastp-
nie w Poznaniu, gdzie 14 najlep-
szych juniorek modszych w Polsce
przygotowywao si do Mistrzostw
wiata w Atenach.
Inauguracja sezonu odbya si
w Piotrkowie Trybunalskim, gdzie
Patrycja wywalczya tytu wicemi-
Zawody tego typu skadaj si
z dwch klasycznych konkurencji:
sztafety i tzw. bojwki. W czasie
biegu sztafetowego zawodnicy mu-
sz dodatkowo pokonywa prze-
szkody. Z kolei bojwka to rozka-
danie linii ssawnej i podczanie jej
do motopompy. Z poprawnie zain-
stalowanej linii naley pniej tra-
fi do celu. S nim cztery ustawio-
ne w pewnej odlegoci specjalnie
przygotowane pachoki. Czas obu
konkurencji sumuje si.
We wszystkich tych konkuren-
Ochotnicza Stra Poarna z Czara
zaja pierwsze miejsca! Za pami-
ci najstarszych druhw podobny
sukces nie mia w powiecie miejsca.
W zawodach rangi powiatowej to
wyczyn bezprecedensowy. Biorc
rwnie pod uwag ubiegoroczny
tryumf modzieowych druyn na
zawodach w Dobrczu, Ochotnicza
Stra Poarna w Czaru jest mi-
strzem powiatu we wszystkich pi-
ciu kategoriach wiekowych!
Trzeba jednak przyzna, e zwy-
cistwo nie przyszo atwo. Rywali-
zacja bya bardzo zacita, a o sukce-
Wywalczyy podium
strzyni Polski w kategorii wagowej
70 kg.
- W wierfinale pokona-
a Agat wik, reprezentant-
k LUKS-u Suples Kranik, za
w pfinaach bya lepsza od Pa-
trycji Wochny z AKS-u Piotrkw
Trybunalski relacjonuje sporto-
we wydarzenie trener. - W finale
Patrycja spotkaa si z Zuzann
Straacy z Czara nie mieli sobie rwnych w zawodach.
sie zadecydoway dosownie uamki
sekund. Seniorzy ukoczyli zawody
z wynikiem 117,4 i wyprzedzili tyl-
ko o 0,7 sekundy obrocw tytuu
OSP KSRG Mkowarsko oraz o 0,8
sekundy OSP Wtelno. Zdaniem
samych straakw tak zacita ry-
walizacja wpyna pozytywnie na
poziom sportowy zawodw.
Tu za podium uplasowa si
mistrz gminy Koronowo Ochot-
nicza Stra Poarna Wierzchucin
opr. Micha Ciechowski | fot. nadesane
Wlczysk, zapaniczk LUKS-
-u. Po bardzo wyrwnanej walce
Pati ulega nieznacznie rywalce
na punkty 2:3, tym samym zostaa
srebrn medalistk mistrzostw.
W zawodach triumfowaa take
Karolina Gackowska, ktra rywa-
lizowaa w kategorii wagowej 56
kg. Po zmaganiach eliminacyjnych
otrzymaa prawo walki o brzowy
Poza Bydgoszcz . 29 wrzenia 2017
Krlewski, na pitym znaleli si W kategorii oldboy druhowie
druhowie z Ochotniczej Stray Po- z Czara ukoczyli wiczenie bo-
arnej w Dbrowie Chemiskiej. jowe z czasem 34 sekundy. Okaza-
Druhny z Czara wygray obie o si to zdecydowanie najlepszym
swoje konkurencje (sztafet i bo- wynikiem dnia na zawodach.
jwk), pokonujc druhny z OSP
Wszyscy uczestnicy zasuyli na
Huta i trzecie tego dnia koleanki
z OSP Solec Kujawski. Rwnie i tu wyrazy uznania ze wzgldu na po-
rywalizacja bya niezwykle zaci- staw fair play oraz zdrow rywali-
ta. adna z druyn nie zamierzaa zacj, jak zaprezentowali w czasie
odda pola bez walki, co niezwykle caych zawodw. A co do zwyciz-
podobao si widzom. cw C. Czapki z gw!
krek i t szans wykorzystaa. z MLUK-u Karlino relacjonu-
- Podczas walki je trener. - Po bardzo wyrwnanej
o brz sytuacja zmieniaa si jak walce Marika pokonaa przeciw-
w kalejdoskopie opisuje Jakub niczk na punkty, tym samym
Janiszewski. - Najpierw Karolina, zdobywajc tytu Mistrzyni Polski
a nastpnie jej rywalka Wiktoria Szk.
Antosik z AKS-u Piotrkw Trybu- Kinga Grecka zmienia kate-
nalski, byy w pozycji zagroonej. gori wagow na wysz (62 kg),
Karolina wykazaa jednak wiksz trafiajc na zawodniczki starsze od
determinacj, pooya przeciw- siebie. Ostatecznie w turnieju zaja
niczk na plecy i powrcia do Woj- pite miejsce. Andrzej Grecki wy-
nowa z brzem Mistrzostw Polski walczy brzowy medal w kategorii
LZS. 35 kg.
O duym sukcesie mog m- W minizapasach doskonale spi-
wi take zawodnicy Gryfu, kt- saa si modsza siostra Patrycji
rzy w dniach 15-17 wrzenia wzili Dominika Pochowska (56 kg). Po
udzia w 3. Midzynarodowych Mi- trzech wygranych walkach stan-
strzostwach Szk Gimnazjalnych a na najwyszym stopniu podium
i Podstawowych w zapasach w stylu ze zotym medalem na szyi. Ma-
wolnym i zapasach kobiet. W zawo- ciej Spirra (46 kg) zdoby brzo-
dach wystartowao szecioro spor- wy medal, Gracjan Skobel (30 kg)
towcw. w gronie 11 zawodnikw po dwch
Wrd modzikw, w roczni- wygranych i dwch przegranych
kach 2002-2004, wystartowali: Ma- walkach zaj wysokie 5. miejsce.
rika Trela, Kinga Grecka i Andrzej - Midzynarodowe zawody
Grecki, w minizapasach rocznika w Stargardzie byy dla modzikw
2005-2007: Dominika Pochowska, doskonaym przetarciem przed
Maciej Spirra i Gracjan Skobel. zbliajcymi si Midzywojewdz-
Najwikszych emocji dostarczya kimi Mistrzostwami Modzikw
jak zwykle Marika Trela w kategorii w wieciu, ktre zorganizowane
48 kg. zostan 30 wrzenia podsumowu-
- W pierwszej walce pokonaa je trener. - Jak co roku walczy b-
Iryn Pinal z Ukrainy, a po wy- dziemy o punkty we wspzawod-
graniu kolejnej w finale spotkaa nictwie dzieci i modziey, a dla
si z aktualn mistrzyni Polski minizapanikw bdzie to kolejne
Zrzeszenia LZS Oliwi Dbrowsk cenne dowiadczenie.

Miae, chamie, zoty rg
Narodowe Czytanie Wesela Stanisawa Wyspiaskiego odbyo si w Bibliotece
Publicznej w Solcu Kujawskim
Robert Kamiski | fot. nadesane
Wesele Stanisawa Wyspiaskie-
go ogoszono lektur Narodowe-
go Czytania w 2017 roku. Dramat
wyprzedzi w gosowaniu m.in.
Przedwionie Stefana erom-
skiego, Pamitki Soplicy Hen-
ryka Rzewuskiego oraz Beniow-
skiego Juliusza Sowackiego.
Oglnopolsk imprez zainau-
gurowaa para prezydencka 2 wrze-
nia w Ogrodzie Saskim w Warsza-
wie. W sumie w caej Polsce oraz
w 26 innych krajach, w ponad 2 tys.
miast i miejscowoci odbyo si Na-
rodowe Czytanie. Jednym z takich
miast by Solec Kujawski.
W sobot 2 wrzenia Biblioteka
Publiczna w Solcu Kujawskim za-
prosia goci weselnych do wspl-
nego biesiadowania i gonego
czytania arcydziea Stanisawa Wy-
spiaskiego. Licznie zgromadzeni
weselnicy w strojach ludowych,
z Par Mod na czele, witali przy-
byych goci, ktrzy zasiedli do suto
zastawionego stou.
Gomi honorowymi spotkania
byli: Lucjan Marcin Jelita Rydel
oraz Boena Rydel-Strzelecka, po-
tomkowie gwnego bohatera czy-
tanego dziea. Pastwo Rydlowie,
a szczeglnie pani Boena, bar-
dzo ciekawie opowiadali o swoich
przodkach.
- W kontekcie czytanego dzie-
a byo to spotkanie niezwyke trzygodzinnego czytania Wesela
mwi Iwona Lichocka, dyrektorka
Biblioteki Publicznej w Solcu Ku-
jawskim. Rwnie dziki yczli- matu.
woci pastwa Rydlw, ktrzy udo-
stpnili swoje pamitki rodzinne
po przodkach, powstaa interesuj-
ca wystawa. Bardzo wzbogacio to
nasze Soleckie Narodowe Czytanie.
Czytajcymi byli zarwno
uczniowie, studenci, harcerze, na-
uczyciele, suchacze Uniwersytetu
Trzeciego Wieku, jak i przedstawi-
ciele soleckich instytucji: Muzeum
Solca Kujawskiego i SCK. W trakcie
przez 25 czytajcych gocie wysu-
chali 38 scen z pierwszego aktu dra-
Nie zabrako rwnie muzyki
ludowej i piewu biesiadnikw
pod wodz grupy folklorystycznej
Solecczanie oraz wsplnego taca
chodzonego, wykonanego przez
weselnikw przed Bibliotek Pu-
bliczn w Solcu.
Poza Bydgoszcz . 29 wrzenia 2017
SOLEC KUJAWSKI 13
Lepsze jest wrogiem
dobrego
Dekomunizacja nazw ulic trwa. Tym razem wzito si
za soleck ulic 23 Stycznia
Solczanie wywizali si ze swego ks. kard. Stefana Wyszyskiego. 2
obowizku. Zagosowali tumnie osoby zagosoway na naszego naj-
i byli niemale jednomylni: chc wikszego kompozytora, a 14 na
pozostawienia starej nazwy. ksicia Przemysa. Pady te wa-
sne, oryginalne propozycje miesz-
Konsultacje spoeczne w sprawie kacw: ul. Tomasza Golloba, ul. 19
zmiany nazwy ul. 23 Stycznia w Sol- Stycznia 1920 r., ul. Karola Szmidta
cu Kujawskim odbyy si w dniach
10-22 sierpnia. Wzio w nich Wielkiego oraz ul. krla Jagiey.
udzia 336 mieszkacw na ogln W zaczniku do ankiety miesz-
liczb uprawnionych 373. Stanowi kacy otrzymali informacj o za-
to wynik zbliony do 90 proc. rzdzeniu burmistrza ogaszajce-
Ankiety rozdano penoletnim go konsultacje, z odniesieniami do
obowizku przeprowadzenia kon-
mieszkacom zameldowanym na
stae przy ul. 23 Stycznia. To oni sultacji zgodnie z ustaw z 1 kwiet-
byli uprawnieni do udziau w kon- nia 2016 r. o zakazie propagowania
sultacjach. komunizmu lub innego ustroju to-
Podano trzy propozycje nowej talitarnego poprzez nazwy budow-
nazwy ulicy: ks. kard. Stefana Wy- li, obiektw i urzdze uyteczno-
szyskiego, Fryderyka Chopina ci publicznej. Udzielono rwnie
oraz ksicia Przemysa. Istniaa
pouczenia o stanowisku Instytutu
take moliwo opowiedzenia si
Pamici Narodowej zalecajcym
za utrzymaniem nazwy dotych-
czasowej. Wynik ankiety zaskoczy zmian nazw oraz o propozycjach
zwolennikw dekomunizacji i roz- nazw nowych, a take utrzymaniu
stania si z niechlubn przeszo- obecnej wraz z uzasadnieniami.
ci. Ot 90 proc. ankietowanych W zaczniku bya te instrukcja
opowiedziao si za utrzymaniem dotyczca udziau w konsultacjach.
nazwy 23 Stycznia (294 osoby). Tyl-
ko 15 mieszkacw wybrao nazw (RK)
REKLAMA
 14 EDUKACJA
Cyberprzemoc, realne cierpienie
13-letnia Roksana w wakacje po-
stanowia spotka si z dawn
koleank z podstawwki. Dziew-
czyny nawizay kontakt przez
Facebooka. Umwiy si na to-
ruskiej Starwce. Tu na Roksan
czekaa koleanka i jej znajome.
Skopay j po gowie i brzuchu,
wyryway wosy, przypalay pa-
pierosem. Wszystko nagray ko-
mrk. Film wrzuciy do Interne-
tu.
Roksana trafia do szpitala. Poli-
cja wszcza ledztwo. Napastnicz-
ki czuj si jednak bezkarne gdy
zdarzenie opisano w mediach, za-
czy przez Internet grozi matce
pobitej nastolatki.
- Przeladowanie, zastraszanie,
nkanie i wymiewanie z wyko-
rzystaniem Internetu, czyli tzw.
cyberprzemoc, jest wrd uczniw
powanym problemem mwi
Krzysztof Kwiatkowski, prezes
Najwyszej Izby Kontroli. NIK
opublikowa wanie raport na te-
mat cyberprzemocy wrd dzieci
i modziey, z ktrego wynika, e
z cyberprzemoc zetkna si bli-
sko poowa uczniw i nauczycieli.
- Co roku mam do czynienia
z kilkoma takimi zdarzeniami,
REKLAMA
Co drugie dziecko w wieku 10-18 lat styka si z przemoc w Internecie
Piotr Gajdowski | fot. flickr.com/CC BY-ND 2.0
moemy mie do czynienia z cy- tyczny, ktry powstaje po zdiagno-
berprzemoc. W przeciwdziaaniu zowaniu rodowiska szkolnego.
cyberprzemocy niezwykle wana Zostaje on uchwalony przez rad
jest rola rodzicw, ktrych w istot- rodzicw w porozumieniu z rad
nym stopniu powinny wspiera pedagogiczn.
szkoa oraz policja stwierdza Przedstawicielka Kuratorium
raport NIK-u. Jednak wyniki kon- wymienia wiele inicjatyw, ktre
troli pokazuj, e te instytucje nie maj zapobiega cyberprzemocy
wiedz o realnej skali zjawiska. Po-
owa uczniw twierdzi, e zetkna i innym negatywnym zjawiskom
si ze zncaniem w Internecie, ale w szkoach: debaty z uczniami,
jedynie 2% wszystkich zdarze zo- projekty edukacyjne, szkolenia dla
staje ujawnionych, a ich ofiarom nauczycieli. Na stronie Kurato-
udziela si wsparcia i pomocy psy- rium umieszczono poradnik Jak
chologa. NIK zarzuca bezczynno reagowa na cyberprzemoc prze-
Ministerstwu Edukacji Narodowej, znaczony dla dyrektorw i nauczy-
ktre nie zleca kuratorom owiaty cieli szk i placwek owiatowych.
Blisko poowa uczniw spotkaa si z cyberprzemoc. dziaa zapobiegajcych interneto- Dzieci uczy si, jak rozwizywa
wej agresji wrd uczniw. Chocia konflikty za pomoc mediacji.
niektre kocz si interwencj opowiedziaa matce o tym, co j kuratoria same dostrzegaj pro- Badacze zajmujcy si tzw. prze-
policji - mwi Pawe Ufnal, nauczy- spotkao, ale poowa ankietowa- blem, nie wypracowano dotychczas moc rwienicz podkrelaj, e
ciel jzyka angielskiego. Zwykle nych przez NIK uczniw stwierdzi- procedur, co robi w takich przy-
chodzi o obraliwe przerbki zdj a, e w przypadku dowiadczenia niezwykle rzadko zdarza si, by
padkach. W efekcie kada szkoa ofiara nie znaa w realnym wie-
i umieszczanie ich na Facebooku. cyberprzemocy nie zwrciaby si radzi sobie na wasn rk.
Komentowane i udostpniane da- o pomoc do nikogo. Wedug ba- cie swojego przeladowcy. Gdy
- W szkoach funkcjonuje pra-
lej mog doprowadzi do zaama- da Orodka Razem, ktry prowa- wo wewntrzne, w tym procedu- zetkniemy si z cyberprzemoc,
nia nerwowego ucznia, ktry sta dzi anonimow infolini dla ofiar ry zwizane m.in. z rnymi za- pamitajmy, e rwnie sprawcy
si ofiar takich artw. W mo- cyberprzemocy, ofiar agresji chowaniami ryzykownymi dzieci potrzebuj wsparcia psychologa
jej praktyce zawodowej stykam si w Internecie zostaje co druga oso- i modziey informuje Danuta badania pokazuj, e za agresj
z nastolatkami, ale wiem, e ju ba w wieku 10-18 lat. Gdy dziecko Brzzka-Ciechanowska z Kura- w sieci stoj niska samoocena, nie-
dzieci z najmodszych klas podsta- zaczyna unika sieci, gasi moni- torium Owiaty w Bydgoszczy. - umiejtno nawizywania relacji,
wwki robi to samo. tor, jeli wchodzimy do pokoju lub Kada szkoa opracowuje i wdraa potrzeba zwrcenia na siebie uwagi
Pobita gimnazjalistka z Torunia szybko przecza si na inn stron program wychowawczo-profilak- i inne problemy.
Poza Bydgoszcz . 29 wrzenia 2017
 EDUKACJA 15

Edu-akcje
Polska owiata ma za sob wiele zmian, reform,
ustaw... Przesza naprawd wiele. XX wiek by dla
edukacji szczeglnie trudny. Najpierw Niemcy zagrabiali
nasz polsko, a nastpnie zastpi j socjalizm
Katarzyna Ochocka
W biecym roku szkolnym sys- szkoy powszechnej 6-klasowej
tem edukacji w Polsce przechodzi (w wieku 12 lat) mona byo kon-
rewolucj. To niejedyna zmiana tynuowa nauk w czteroklasowym
na niwie owiatowej, ktra na du- gimnazjum. Nauka na tym etapie
go wpisaa si w pami Polakw. koczya si tzw. ma matur,
Lata midzywojenne i czas tu po a zdolni uczniowie mogli konty-
II wojnie rwnie przyniosy wie- nuowa pobieranie wiedzy w dwu-
le zmian. letnim liceum oglnoksztaccym
(przed 1932 r. byy to klasy VII i VIII Chr w szkole powszechnej, czerwiec 1939 roku.
Ostatnia tak dua zmiana w sys- 8-klasowego gimnazjum), liceum
temie owiaty miaa miejsce w 1999 zawodowym, bd trzyletnim li- nauczycielskiej, ktra po wojnie Radzieckiego w nasz system edu- szko. Kolejn rewolucj (nie tylko
r., kiedy to wczesna wikszo par- ceum pedagogicznym. Absolwenci kacji nie bya niezauwaalna. Spo-
lamentarna zdecydowaa o wpro- stanowia niewielk czstk tego, edukacyjn) pastwo polskie prze-
przystpowali do tzw. duej matu- eczestwo karmiono przekona-
wadzeniu gimnazjw. Ale pamita ry, ktra umoliwiaa rozpoczcie kim Polska dysponowaa przed wy- yo w 1991 r. Do szk przywrco-
buchem II wojny. Tworzono licea niem o wyszoci socjalizmu nad no religi, ale zmniejszono liczb
trzeba, e gimnazja w Polsce funk- studiw. Funkcjonowanie polskiej jakimikolwiek innymi wartociami.
cjonoway ju w dwudziestoleciu owiaty zostao przerwane przez pedagogiczne oraz kursy, dziki godzin szkolnych przez wzgld na
ktrym liczba nauczycieli wzra- Jzykiem obowizkowym w szko- oszczdnoci. Odnotowano ww-
midzywojennym. Wwczas miay wybuch wojny. ach by rosyjski. Szkoa podsta-
8 klas i uczszczay do nich dzie- W poowie lat 40. rozpoczto staa. Jako przekazywanej wie- czas ogromny boom demograficz-
dzy budzia wtpliwoci, jednak wowa miaa 7 klas, a dalej mona ny. Zaczto tworzy nowe szkoy
ci i modzie w wieku od 10 do 18 jej odbudowywanie. Po wojnie Po- byo kontynuowa nauk w liceach
lat. W 1932 r. nowa ustawa zniosa lacy musieli szybko otrzsn si budowniczym zaleao na jak lub szkoach zawodowych. Kolej- oglnoksztacce, a likwidowa za-
dwie pierwsze klasy gimnazjum, na z krzywd, jakie wyrzdzia okupa- najszybszym podniesieniu Polski na rewolucja miaa miejsce w 1961 wodowe. Tak dobrnlimy do 1999
miejsce ktrych powoano szko cja niemiecka - rwnie na niwie z kolan. W 1948 r. wadze Polski Lu- r. Wwczas utworzono 8-letni r. Wwczas szkoa podstawowa li-
powszechn siedmioletni (obo- edukacyjnej. Oprcz odbudowy- dowej zniosy obowizujc wcze- szko podstawow, a obowizek czya 6 klas, gimnazjum 3, w liceum
wizujc od 6. roku ycia). Do wania domw, urzdw, kociow niej struktur szkoln. Jednak i te szkolny wyduono do 17. roku y- oglnoksztaccym i profilowanym
ostatniej klasy uczszczali tylko ci, wznoszono placwki owiatowe. zmiany nie wpajay uczniom war- cia. Zmian bya rwnie wiec- liczba klas rwnie wynosia 3,
ktrzy nie kontynuowali nauki na Stawianie cegy na cegle nie byo toci patriotycznych i mioci do ko szk - lekcje religii odbyway w technikach 4, a w szkoach zawo-
kolejnym szczeblu. Po ukoczeniu tak trudne, jak odbudowanie kadry Ora Biaego... Ingerencja Zwizku si w salkach katechetycznych poza dowych 2.
REKLAMA

Poza Bydgoszcz . 29 wrzenia 2017