G ONIEC D OLNOLSKI

RUCH NARODOWY Dolnylsk

Wydanie 4/17 Padziernik 2017

Z cyklu: Nasi Wielcy Naszymi wzorcami

SPIS TRECI
Piotr Wawrzyniak

GEOPOLITYKA Eurazjatyzm(1)
Piotr G. urek str. 2

Podstawowym zaoeniem patronackim ks. P.. Wawrzyniaka by 12 Zalet Ruchu Narodowego

suszny pogld, e jedynie spoeczestwo silne ekonomicznie Krzysztof Tuduj str. 4
zdoa zachowa polsko podczas zaborw, dlatego nieustannie Uan- Historia prawdziwa
rozwija system spdzielczy, widzc w nim podstawowy czynnik Dziennikarz Obywatelski str. 5
rozwoju polskiej drobnej wytwrczoci w miecie i na wsi.
Czytaj na str. 10 Rozmylania prawego czowieka:
Co tam panie w polityce
Andrzej Szpulak str. 7
Friedrich List (1789 - 1846) Spoeczna Gospodarka Rynkowa
Twrca Szkoy Ekonomi Narodowej
Friedrich List
Dr Joanna Dzionek-Kozowska str. 8
Najsynniejszy ekonomista, o ktrym Polakom
nie wolno wiedzie. Nasi wielcy naszymi wzorcami
Jego teoria posuya Niemcom do dogonienia Piotr Wawrzyniak Krl Czynu
najbogatszych krajw wiata w XIX w. i Waldemar Bada str. 10
odbudowania gospodarek krajw zachodniej
Europy po II wojnie wiatowej. Ksigarnie Salus aegroti suprema lex!*
uniwersyteckie w Korei Poudniowej i Japonii Protest godowy lekarzy rezydentw
byy pene jego ksiek w czasie gdy kraje te Krzysztof Kowalski str. 12
stosoway jego teori i rozwijay si w tempie
10-12 proc. Rocznie.
Czytaj na str 9

wspieraj
nasze media

media
narodowe

11 Listopad 2017 czytaj

- polecaj
Dolnolski wyjazd na Marsz Niepodlegoci - przeka dalej!
 2 GONIEC DOLNOLSKI
Geopolityka EURAZJATYZM (1)
Wspczesna Rosja wesza ponownie na drog
imperializmu. Po wielkiej smucie spowodowanej
upadkiem Zwizku Sowieckiego nastaa era nowego
cara Wadimira Putina. Nowy wadca Kremla
potrzebowa nowej podbudowy ideologicznej do budowy
nowego imperium. Spowodowao to renesans koncepcji
geopolitycznej znanej pod nazw eurazjatyzmu.
Gwnym ideologiem sta si Aleksander Dugin a jego
ksika Podstawy geopolityki opublikowana przy
wsparciu Wydziau Strategii Akademii Wojskowej Sztabu
Generalnego Ministerstwa Obrony Federacji Rosyjskiej
jest obowizkow lektur w rosyjskich Akademiach
Wojskowych. Jednak zanim zapoznamy si z tezami
Dugina i innych propagatorw neoerazjatyzmu
powinnimy cofn si w czasie i pozna histori tej
geopolitycznej koncepcji.
Twrcami eurazjatyzmu byli rosyjscy emigranci,
ludzie zmuszeni opuci Rosj po przejciu wadzy przez
bolszewikw. Do grona eurazjanistw Godo Bizancjum
zaliczaj si takie
postacie jak Nikoaj Siergiejewicz Trubieckoj, Piotr
Nikoajewicz Sawicki, Gieorgij Wadimirowicz
Wiernadski, Lew Patonowicz Karsawin, Gieorgij
Florowski, Piotr Suwczyski, Mikoaj Aleksejew.
Historia Eurazjatyzmu zostaa prawdopodobnie
zapocztkowana opublikowaniem w Sofii ksiki Europa
i ludzko Nikoaja Siergiejewicza Trubieckoj, ktry by
gwnym przywdc ideologicznym ruchu. Autor
przestrzega przed europeizacj Rosji, twierdzi, e
Kultura Rosji nie jest ani kultur europejsk, ani jedn z
kultur azjatyckich, ani sum czy te mechanicznym
poczeniem elementw rnych kultur. Jest ona
cakowicie szczegln, specyficzn kultur, posiadajc
nie mniejsz warto i nie mniejsze znaczenie historyczne
ni kultura europejska i azjatycka. Naley j przeciwstawi
kulturze Europy i Azji, jako kultur rodka kultur
euroazjatyck. Termin ten nie neguje prawa narodu
rosyjskiego do przewodnictwa (...) Musimy uwiadomi
sobie swj eurazjatyzm, aby dostrzec w sobie rosyjsko.
Wyzwoliwszy si z jarzma tatarskiego, musimy take
zrzuci z siebie jarzmo europejskie.
Przedstawiciele Eurazjatyzmu mwili o Rosji, jako
o wsplnym obszarze kulturowym, do ktrego oprcz
Rosjan zaliczali takie ludy jak: Ugrofinowie, ludy turaskie
a take ludy kultury stepowej, turkmesko mongolskie.
Sam Trubieckoj twierdzi, e w yach Rosjan pynie oprcz
krwi ruskiej rwnie krew chazarska, tatarska, baszkirska i
poowiecka. Czonkowie ruchu rewidowali pogld na
temat okresu historycznego, w ktrym Rosja znajdowaa
si pod tatarskim jarzmem. Uwaali, e dziki temu Ru
moga znale si w pierwszym eurazjatyckim imperium i
dziki temu moga odkry swoje przeznaczenie, czyli
odtworzy imperium pod patronatem Moskwy. Mwiono
o historycznej cigoci Rosji z przed panowania Piotra
Wielkiego a imperium mongolskim Czyngis Hana.
Trubieckoj utrzymywa, e Moskwa jest spadkobierc
politycznym pastwa Mongow. Jako jedno z feudalnych
ksistw upadajcego imperium wygrao walk o
dominacj w Eurazji zachowujc cay system
Administracyjny i cywilizacyjny pastwa Hanw.
Eurazjanici, podobnie jak twrcy geopolityki wskazywali
na wyjtkowo obszaru, na ktrej ley Rosja. Eurazj
Wydanie 4/17
Traktowali, jako gwny kontynent wiata, jednoczenie
marginalizowali znaczenie samej Europy, sprowadzajc j
do roli peryferii. O wyjtkowoci Eurazji byli zbieni z
zachodnimi geopolitykami. Sam Mackinder, brytyjski
geograf i geopolityk traktowa teren, na ktrym ley
Rosja, jako heartland, czyli serce kontynentu a pastwo,
ktre kontroluje ten obszar uwaa, e wpywa
dominujco na losy polityczne wiata. Podobnie inni
przedstawiciele geopolityki zachodniej jak F. Ratzel czy K.
Haushofer podkrelali znaczenie Rosji, jako imperium
kontynentalnego.
Przedstawiciele nurtu Eurazjatyckiego dzielili
obszar Eurazji na trzy czci: pwysep Europejski, Rosj i
waciw Azj, w ktrej gwn rol odgrywaj Chiny. W
sprawie wytyczenia granicy midzy Europ a Rosj
wystpoway pewne rnice w pogldach przedstawicieli
tego nurtu. P. Sawicki w latach 20 XX w. widzia granice
podobne do granic bolszewickiej Rosji. Inni w tym
Trubieckoj granic t widzieli bardziej na zachd.
Przyjmowano rwnie moliwo poczenia si z
poudniowymi Sowianami. Polakw, Czechw i
Sowakw ze wzgldw kulturowych i religijnych
eurazjanici widzieli w Europie zachodniej
Eurazjatyzm swoje korzenie wywodzi z
imperialnej historii Rosji oraz pooenia geograficznego.
Pooenie to powodowao cakowit odrbno
mentaln Rosjan od Europejczykw i Azjatw. Czsto
Rosjanie odczuwali, e s postrzegani przez
Europejczykw za Azjatw a Przez Azjatw za
Europejczykw. Upadek carskiej Rosji i przejcie wadzy
przez bolszewikw, ktre doprowadzio do upadku
imperium spowodowao przewiadczenie o koniecznoci
odbudowy pastwa na nowych zasadach, alterna-
tywnych w stosunku do ideologii komunistycznej. Bdc
negatywnie ustosunkowani do cywilizacji zachodu
potpiali bolszewikw o zaadoptowanie zachodniej
ideologii marksistowskiej w Rosji oraz krytykowali
komunistw za negatywny stosunek do cerkwi i ateizacj
pastwa. Jednoczenie pozytywnie widzieli silnie
scentralizowan dyktatorsk wadz bolszewikw
uniemoliwiajc ruchy odrodkowe. Bdc zwolenni-
kami gospodarki wolnorynkowej odnosili si negatywnie
do kolektywizacji. Jednak pozytywnie oceniali
industrializacj przynoszc si militarn Zwizkowi
Sowieckiemu. Odejcie od internacjonalizmu a zajcie si
budowaniem mocarstwa widziane byo w oczach
eurazjatw, jako kontynuacja starej imperialnej polityki
Rosji.
Koniec lat 30 XX w. przynis dezintegracj ruchu. Cz
dziaaczy ruchu zwizao si z prawicowymi
organizacjami a cz z reimem sowieckim. Jednak idee
C.d. na str 3
 Wydanie 4/17 GONIEC DOLNOLSKI
C.d. ze str 3
zapocztkowane przez Nikoaja Siergiejewicza Trubieckoj
czy Piotra Nikoajewicza Sawickiego przetrway.
Ewoluoway i przyjy nazw neoeurazjatyzmu. Gwnym
przedstawicielem tej formy eurazjatyzmu by Lew
Gumiow. By geografem, zajmowa si histori i
e t n o g r a f i ko n t y n e n t u e u r a z j a t y c k i e g o . W
przeciwiestwie do twrcw ruchu z lat 20 nie zajmowa
si kwestiami polityczno-terytorialnymi a geografi,
histori i etnografi. Byo to najprawdopodobniej
s p o w o d o wa n e c e n z u r i st o s u n k i e m w a d z
komunistycznych do erazjatyzmu. Gumiow podobnie jak
Sawicki czy Trubieckoj opowiada si za tez, e Eurazja
rozciga si midzy Pacyfikiem, Atlantykiem i Oceanem
Indyjskim. Wedug Gumiowa geografia tego kontynentu
pomijajc pwysep europejski jest podobna i miaa
decydujcy wpyw na krg kulturowy i cywilizacyjny tego
obszaru. Geografia przyczynia si do powstania
superetnosu eurazjatyckiego, ktry podzielony jest na
etnosy jak Wielkoruski, Biaoruski, Ukraiski, Kazachski
i Turkmeski. Dominacj Mongow na Rusi ocenia jak
wikszo Eurazjanistw pozytywnie. Uwaa, e
dokonania stepowych koczownikw z Mongolii miay
pozytywny wpyw na budow scentralizowanego
imperium kontynentalnego. Podobnie jak klasyczni
eurazjanici by wrogiem zachodu i zachodniej cywilizacji.
Jednoczenie odmiennie od swoich poprzednikw
bagatelizowa czy marginalizowa wpyw Prawosawia na
powstanie kultury rosyjskiej. Gumilow by wierny do
koca swoich dni swoim pogldom. W jednym z ostatnich
swoich wywiadw powiedzia.: Wiem tylko i powiem
wam w tajemnicy, ze, jeli Rosja bdzie uratowana to
tylko, jako pastwo eurazjatyckie i tylko dziki
eurazjatyzmowi.
R e n e s a n s ko n c e p c j i i d e o l o g i c z n y c h i
geopolitycznych eurazjatyzmu przypada na okres upadku
Zwizku Sowieckiego i trwa do dnia obecnego. Jest to
spowodowane tym, e wadze komunistyczne traktoway
eurazjatyzm, jako pewn form reakcjonizmu kolidujc z
oficjalnym internacjonalizmem goszonym przez parti
komunistyczn. Z tego powodu w czasach ZSRR nikt
otwarcie nie utosamia si z tymi ideami.
Wspczeni eurazjaci podobnie jak ich poprzednicy
dziaaj jak twierdz w obronie rosyjskiej kultury, w ktrej
mieszaj si elementy bizantyjskie z elementami kultury
plemion stepowych. Podobnie jak ich poprzednicy z lat
20 XX w. uwaaj, e naley dokonywa reform
politycznych, zachowujc jednoczenie tradycj, take
religijn, ( za co byli przeladowani w czasach ZSRR).
Twierdz, e Rosja to odrbna cywilizacja, ani azjatycka,
ani europejska. Uwaaj, e Rosja jest spadkobierczyni
Bizancjum i Zotej Ordy Hanw mongolskich. S
zwolennikami ideokracji, czyli uwaaj priorytet idei nad
gospodark i technologi. Najwaniejszy przedstawiciel
tego ruchu Aleksander Dugin, twrca obecnej formy
neoeurazjtyzmu da rwnie pocztek wspczesnej
szkole geopolitycznej w Rosji, co dao mu znaczcy wpyw
na elity decyzyjne w Federacji Rosyjskiej. Dugin i jego
adepci s zwolennikami idei odwiecznej walki wiata
3
Morza ze wiatem ldu, idei, ktr zaczerpnli z
klasycznych prac geopolitycznych Johna Halforda
Mackindera i Carla Schmitta.
Najwaniejszym dzieem
Aleksandra Dugina jest
ksika Podstawy Geo-
polityki, z ktrej Rosjanie
mog zapozna si z myl
geopolityczn i koncepcj
eurazjatyck. Ksika jak
pisaem na wstpie jest
obowizkow lektur dla
adeptw rosyjskich Akademii
Wojskowych.
Prof.. Aleksander Dugin
Z wypowiedzi Dugina mona wycign wniosek,
e jest on w opozycji do pierwszych ideologw
euazjatyzmu w kwestii komunizmu. Dugina fascynuje
idea kolektywizmu, ktra jest cech charakterystyczn
dla ludw stepowych. W swoim eurazjatymie stara si
uzasadnia konieczno ekspansji terytorialnej Rosji
inspirujc si koncepcj geopolityczna Mackindera,
wedug ktrej najwaniejszym obszarem wiata jest
obszar od aby po Pacyfik nazwany heartlandem a wadza
nad tym obszarem daje wadz nad wiatem. Dugin
sprowadza heartland do Rosji od klasycznej przez Zwizek
Sowiecki po dzisiejsz putinowsk Rosj. Wedug niego,
aby myle o budowie eurazjatyckiego imperium trzeba
najpierw odzyska, zebra ponownie tereny utracone po
rozpadzie ZSRR oraz zachowywa te, ktre s w strefie
wpyww Moskwy. Jest zwolennikiem koncepcji starcia
cywilizacji ldu z cywilizacj morza. Cywilizacje ldu
reprezentuje Moskwa a morze reprezentuje najsilniejsze
obecnie pastwo morskie, czyli USA. Wedug niego jest to
starcie na mier i ycie. Wygrana da Rosji wszystko,
umoliwi zbudowanie wiatowego imperium
kontynentalnego. Jednak przegrana doprowadzi do
geopolitycznej katastrofy. Punktem wyjcia w grze jest
ponowne zebranie wszystkich ziem, ktre odpady po
upadku ZSRR oraz odzyskanie wpyww w Europie
rodkowej. W walce o wypchnicie USA z Europy naley
wedug niego wspiera uni franco-germask, czyli
centrum decyzyjne w UE, Pary i Berlin.
Aleksander Dugin w swoich rozwaaniach wskazuje trzy
gwne zagroenia dla Rosji. Na wschodzie, ze strony
Chin. Od poudnia ze strony islamskiego ekspansjonizmu
oraz na zachodzie gdzie dostrzega zagroenia ze strony
wiata morza, ktry prbuje rozszerzy swoje wpywy na
obszarze ruskiego mira (np. Ukraina). Wedug Dugina
naley stworzy trzy strategiczne osie, aby mc
przeciwdziaa tym zagroeniom. O Berlin-Moskwa,
Moskwa-Teheran oraz Moskwa-Tokio. Mona dostrzec,
e koncepcje Dugina wpywaj na polityk pastwa
rosyjskiego. Widzimy, e polityka Moskwy doprowadzia
ju do stworzenia dwch pierwszych osi.
Piotr G. urek
Koniec czci (1) cig dalszy nastpi
 4 GONIEC DOLNOLSKI
12 zalet Ruchu Narodowego
Autor: Krzysztof Tuduj
Czonek ZG RN
Penomocnik d.s. rozwoju
struktur
Mylc o naszej dziaalnoci nie moemy traci z
oczu jej wyjtkowoci. Wsptworzymy wspczesny obz
narodowy budujc ugrupowanie o nazwie Ruch
Narodowy. To wielki zaszczyt i odpowiedzialno. Wasne
przekonanie wewntrzne to jednak za mao. Budujc
struktury trzeba wykaza atrakcyjno i wyjtkowo
naszej dziaalnoci, w sposb zrozumiay dla innych, dla
potencjalnych kandydatw bd wyborcw. Jest to
wane, szczeglnie przy czarnym pijarze wytwarzanym
narodowcom przez lewicowo liberalne przekaziory.
Odpowiadajc na t potrzeb chciabym przedstawi 12
argumentw za Ruchem Narodowym, uzupeniajc je o
kolejne zebrane w toku dyskusji wrd krajowych liderw
RN.
Cz wyliczonych argumentw jest
uniwersalnych i mog by one pomocne rwnie dla
innych organizacji narodowych, cz jest stricte
erenowska. W tekcie nie bdzie systematyki, ktr
pozostawiam czytajcym.
Pierwszy. Uniwersalno idei. Si idei narodowej
jest jej ponadczasowo. Technologia mylenia, ktra
wskazuje na poszukiwanie interesu narodowego w kadej
sytuacji i w kadej epoce oraz stawianiu go jako nadrzdny
w yciu zbiorowym, oczywicie w aspekcie ycia
doczesnego. Widzc jak w obecnych czasach Polskie
interesy s rozgrywane przez inne pastwa, czy
wewntrznie przez grupy spoeczne bez odniesienia do
dobra wsplnego, kady uczciwy patriota powinien
przybliy si do mylenia kategoriami interesu
narodowego.
Drugi. Historyczne dziedzictwo. Rola jak odegrali
polscy narodowcy w wieku XX jest nie do przecenienia.
Istniej dziesitki ksiek na ktrych kartach spisany jest
dorobek polskich narodowcw na wielu polach. W
obliczu takich postaw nie pozostaje nic innego jak
inspirowanie si wielkimi poprzednikami i wzbudzenie w
sobie chci dorwnania zacnym narodowcom.
Szczeglnie wane jest to w czasach konfrontacji
cywilizacyjnej i zakusw do kwestionowania
prawdziwych autorytetw.
Trzeci. Pikne narodziny Ruchu Narodowego.
Partia Ruch Narodowy narodzia si z ruchu spoecznego
powstaego na wielkim i piknym suwerennociowym
poruszeniu Polakw, jakim sta si w ostatnich latach
Marsz Niepodlegoci. Ten z kolei jest owocem
wsppracy i sojuszu poniekd konkurencyjnych wielkich
organizacji narodowych jakim s Obz Narodowo
Radykalny i Modzie Wszechpolska. Wsppraca popaca,
a trwajce do dzi w tym projekcie porozumienie cigle
rodzi wietne owoce choby jak inicjatywa Media
Narodowe. Trzeba wic wskaza, e zaoenie w taki
Wydanie 4/17
sposb jest ewenementem nie tylko na dzisiejszej scenie
politycznej ale w caym okresie po 89 r. Nie jest wic
projektem urodzonym na sejmowych korytarzach w
wyniku personalnych roszad (zdrad), czy nowy wymys
specw od marketingu politycznego, czy te jako wrzutka
obcych pastw przywieziona z obcej stolicy jako projekt w
walizce z pienidzmi. I cho znajd si tacy, ktrzy ten
argument bd kwestionowa z uwagi na trudnoci i
dalsze perypetie w ramach wsppracy wszystkich
wymienionych organizacji, to w moim odczuciu nie naley
mimo wszystko zapomina o piknie pocztkw.
Urodziny wituje si stale.
Czwarty. Rozpoznawalny szyld. Pomijajc fakt, e
dla przecitnego Polaka cho Polacy s oczywicie
nieprzecitni narodowcy wrzuceni s w wiadomoci
do jednego worka - z czego zreszt warto wyciga
wnioski - to naley wskaza, i partia Ruch Narodowy
istnieje w sondaach ju od kilku lat. Utrwala si przez to
w wiadomoci spoecznej przy kadych kolejnych
wyborach jako podmiot. To daje przewag nad wszelkimi
nowymi i konkurencyjnymi inicjatywami.
Pity. Oglnokrajowy zasig. Tworzymy
organizacj o wyranie krajowym charakterze. W czci
regionw mamy silne struktury, w czci sabsze,
gdzieniegdzie nas jeszcze nie ma ale naszymi kontaktami
otaczamy cay kraj, a take tworzymy placwki
zagraniczne w oparciu o poloni lub Polakw. W znacznej
wikszoci wojewdztw mamy reprezentacj. Centrala
ulokowana w stolicy rwnie wyranie wskazuje, e nie
jestemy inicjatyw regionaln. Ta cecha ju odgrywaa
wan rol i ponownie okae si kluczowa.
Szsty. Ustabilizowane przywdztwo. Z jednej
strony istnieje potrzeba dobrych liderw, z drugiej nawet
najlepszy lider bez realnego wsparcia ekipy pozostaje
mao skuteczny. Zdrowe przywdztwo to przywdztwo
stabilne, za ktrym ludzie id chtnie w atmosferze
wsppracy i - uyjmy tego mocnego w sferze polityki
sowa zaufania. Z takim stanem mamy obecnie do
czynienia w RN.
S i d m y. D o w i a d c z o n e p o l i t y c z n i e i
samorzdowo kadry. Czonkami RN s obecny pose i byli
posowie reprezentujcy katolicko narodowy elektorat w
formacjach LPR i ZCHN. Mimo redniego, a jak na warunki
polityczne to bardzo modego wieku, zarwno
przywdztwo jak i drugi szereg to wieloletni aktywici,
czonkowie stowarzysze, liderzy narodowych i
patriotycznych czy te katolickich inicjatyw oraz byli i
obecni czonkowie wadz samorzdowych, na szczeblach
miejscowych i lokalnych. To wszystko tworzy spory aktyw.
smy. Dowiadczenie poraek. Porakami byo
odejcie aktywnych i rozpoznawalnych czonkw ruchu.
Tego typu straty zawsze rodz fale goryczy, zawodu i
zniechcenia. Czy da si tego unikn? Cakowicie
zapewne nie ale bdc bogatszymi o to dowiadczenie
stratedzy RN mog analizowa przyczyny takich zjawisk i
minimalizowa ich powtrzenie w przyszoci, poprzez
odpowiedni polityk kadrow. Kto chce szuka kariery
politycznej niech idzie prbowa w innych formacjach, w
RN potrzebni s ludzie, ktrzy naprawd swoj
dziaalno traktuj w charakterze suby.
C.d. na str 5
2Wydanie 4/17 GONIEC D
GONIEC DOLNOLSKI
OLNOLSKI
C.d. ze str 4
Dziewity. Reprezentacja parlamentarna. Czy
jeden pose to duo czy mao? Jeli partia si rozwija i jest
to dopiero pocztek, to duo i trzeba ten fakt traktowa
jako szans. Pose w sejmie uatwia przebicie si w
debacie publicznej. To przewaga stosunku do formacji
zamierajcych, nie posiadajcych reprezentacji
parlamentarnej. Jest moliwo najmowania i korzystania
z biur poselskich, organizacji konferencji prasowej w
sejmie, przygotowywania interpelacji poselskich czy
wreszcie zabierania gosu z trybuny sejmowej. Co te si
regularnie dzieje.
Dziesity. Podmiotowo polityczna. Czym innym
jest wchodzenie w sojusz, a czym innym hod lenny. RN
udowodni poprzez dziaania swoich liderw, e jest
ugrupowaniem niezalenym, penym potencjau i
moliwoci dziaania. W tym miejscu mona co najwyej
wyrazi ubolewanie, e osoby chcce suy idei
narodowej zwizay swj los z ugrupowaniem
krtkookresowym noszcym w nazwie nazwisko swojego
lidera. My budujemy pryncypialnie narodowo katolickie
rodowisko.
Jedenasty. Budzimy silne emocje u przeciwnikw.
To bardzo dua zaleta, bo z miakim i nijakim nikt si
specjalnie nie liczy. Jestemy dostrzegani i zwalczani
otwarcie lub obojtnoci. Po prawej stronie te trudno
odszuka entuzjastw naszego istnienia. Pewnie dlatego,
e jestemy narodowo katolickim wyrzutem sumienia dla
partii rzdzcej, a konkurencj dla reszty.
Dwunasty. Moliwo szerokiego kreowania
rzeczywistoci. Czym innym jest prywatny wpyw kadego
z nas na rzeczywisto, a czym innym dziaalno w
sposb zorganizowany, w silnej grupie. Dyscyplina i
uznawanie wsplnych priorytetw daj realne szanse
znacznie silniejszego wpywu na zachodzce w kraju
przemiany spoeczne.
Wyliczenie zalet obiecanych tytuem
artykuu zamkn argumentami wniesionymi przez
kolegw z rady politycznej ruchu.
RN jest czym wicej ni tylko parti. Jestemy
jednoczenie rodowiskiem formacyjnym.
Sojusz stadionw i uniwersytetw. RN tworz i
sympatyzuj na pozr skrajnie rne rodowiska jak ruchu
kibicowskiego i k naukowych przy uczelniach wyszych.
Fenomen ten zasuguje na osobne potraktowanie, warto
jednak zauway, e wiele serc bije dla jednej Polski.
Uan
Walczy o Polsk, zabito
mu on.
Historia prawdziwa
5
Wydanie 2/17
Wiele osb dochodzi do susznej konstatacji, e bicie
serca i wzniose emocje niewiele znacz, a liczy si
konsekwentna troska i walka o narodowe interesy.Duo
mniej fanatyzmu politycznego ni w partiach
korwinowskich czy w pisie.
Szeroka reprezentacja spoeczna. Nie jestemy ruchem
ani klasowym ani elitarnym. Wrd czonkw mona
z n a l e p e ny p r ze k r j s p o e c z ny o d o s b
niewyksztaconych po doktorw, od osb niemajtnych
po bogate, od pracownikw po szefw i wacicieli firm.
Pikno przedwojennego ruchu narodowego zaczyna lni
i dzi. Szukamy dobra wsplnego caego narodu i je
stawiamy nad prywatne dobro.
ycie yciem narodu, a nie elit. RN nie jest ugrupowaniem
kawiorowym. Zajmuj nas problemy zwykych ludzi
jakimi sami jestemy.
Istnieje szerokie zaplecze osobowe dla tego projektu,
brak inne alternatywy.
Mode przywdztwo. Zaleta jest podwjna. Po pierwsze
jest ono dugoterminowe i nie zapowiadaj si wojny o
prym. Po drugie dziki temu atwo unikn oskare o
ws p p ra c z ko m u n i st yc z ny m i s u b a m i
bezpieczestwa. Pesel jest najlepsz lustracj.
Nasz ambicj jest nie tylko przekona do siebie baz
spoeczn ale zmiana paradygmatw.
Tworzymy rodowisko metapolityczne. Reflektujemy
polityk rwnie od strony teoretycznej i filozoficznej.
Na koniec, cho ten argument mgby by pierwszy,
posiadamy odniesienie wysze, dla jednych jest to etyka
katolicka dla innych ywa wiara.
Gratuluj wytrwaoci i dzikuj wszystkim, ktrzy dotarli
do tego momentu. Koczc chciabym wyjani, i
zestawienie to zostao sporzdzone z trzech powodw.
Po pierwsze jako pomoc dla dziaa czonkw RN w caym
kraju. Krtko mwic jest duma! Po drugie dla
kandydatw na czonkw ruchu. Ludzie w dziaalno
wczaj si z rnych pobudek i czasem niewiele trzeba
by podj odpowiedzialn decyzj o wsparciu RN. Po
trzecie dla zaprzyjanionych organizacji narodowych i
katolickich aby jasnym byy kryteria i sposb budowania
partii RN, co moe zaowocowa, nie tylko, jeszcze lepsz
wspprac rodowiskow ale te zgaszaniem akcesu, co
jeszcze bardziej wydoskonalioby baz spoeczn
ugrupowania, a tym samym jego si. Zachcam aby tekst
poda dalej.
Krzysztof Tuduj
Sobotnie, ciepe przedpoudnie 2017 r. Wielu
mieszkacw miast i osiedli wyjeda na wypoczynek,
wielu pozostaje w domu. W ten pikny, ciepy dzie
decyduj si na jazd moim ulubionym rowerem wok
przepiknie pooonych pod poznaskich jezior.
Trasa rowerowa, ktr jechaem, biega uczszczan i
ulubion ciek przez spacerowiczw. Z tego te
powodu jechaem bardzo wolno, by kogo nie potrci.
Rne rzeczy mona zaobserwowa na tej ciece, nie
tylko skaczce czy fruwajce ptaki, len zwierzyn ale
take i mieci, porozrzucane na drodze.
C.d. na str 7
 6 GONIEC DOLNOLSKI
C.d. ze str 5
Zauwayem wwczas na rodku cieki, po ktrej
jechaem, lece niedue, owalne opakowanie. Co mnie
tkno, zatrzymaem si i je podniosem. To byo, jak
wynikao z opisu na opakowaniu, lekarstwo ratujce ycie,
lekarstwo na serce.
Pomylaem wwczas moe kto zgubi to lekarstwo i
potrzebuje pomocy? Zboczyem wwczas na rozwidleniu z
zaplanowanej trasy i pojechaem t bardziej uczszczan
przez pieszych. Po kilku minutach jazdy, zobaczyem
starszego mczyzn siedzcego na awce, ciko
oddychajcego, ktry wyranie mia kopoty z
oddychaniem, dusi si.
Co si stao? zapytaem. - Zgubiem moje lekarstwo i
mam okropne dusznoci, nie dojd do domu - wyszepta
pytany. To lekarstwo? - pokazaem opakowanie. TAK -
odpowiedzia i szybko zay jedn tabletk. Po kilku
minutach podzikowa z umiechem.
Dlaczego Pan nosi na gowie furaerk? - zapytaem o to
nietypowe nakrycie gowy. - Widzi Pan po chwili namysu
odpowiedzia - widzi Pan, jestem uanem, niech Pan
zobaczy. I pokaza mi fotografi umiechnitego, bardzo
modego uana na koniu, w obecnoci piknej dziewczyny
To ja z moj R w 1938 r.
- Och! - Umiechnem si. - To dobrze si skada, zostaem
wychowany przez rotmistrza II RP - odpowiedziaem.
Wwczas rozmwca umiechn si i -Powiedzia te sowa: dzie i w nocy. Powyrywano obcgami paznokcie u
- Widzi Pan, przeyem wrzesie 1939, broniem
Warszawy, przeyem akcje bojowe Szarych Szeregw,
przeyem Powstanie i prawie nie doczekaem wolnej
Polski. I opowiedzia mi oto t histori.
W wigili 1948 roku - tak zacz mj rozmwca o
imieniu Tadeusz - do mieszkania, gdzie mieszka wraz z
on, wpada kilku funkcjonariuszy komunistycznej
bezpieki. Przeszukuj oni mieszkanie i zabieraj z sob
on Pana Tadeusza, ktra bya czniczk w Powstaniu
Warszawskim, pniej oddziaw WiN. Funkcjonariusze
bezpieki obiecuj, e jego ona po przesuchaniu szybko
wrci do domu, a przesuchanie to tylko zwyka
formalno.
Po dwch tygodniach otrzymuje on wiadomo, i jego
ona zmara na chorob puc i zostaa pochowana w
zbiorowej mogile. Tadeusz zrozpaczony, zaczyna szuka
miejsca pochwku ony i dowiaduje si od kolegw z
konspiracji, i jego ona bya w ciy i w wyniku bicia po
brzuchu doszo do zabicia podu, krwotoku i jej mierci.
Oprawcy prbowali wmwi mu, i zmara z przezibienia
i chorb nabytych w czasie okupacji.
Tadeusz, wysoki dobrze zbudowany uan - oficer
AK odznaczony przez Grota Roweckiego komendanta Si
Zbrojnych na kraj krzyem Virtuti Militari za bohaterstwo
w czasie wojny, zaama si psychicznie. Odezway si
odniesione rany fizyczne i te psychiczne. Uan, bronicy
Polski we wrzeniu 1939 r, walczy bohatersko pod Bzur,
Obroca Warszawy zniszczy 3 czogi Niemieckie,
dowdca odcina bojowego w Powstaniu Warszawskim.
Wydanie 4/17
Wielokrotnie ranny, doceniany nawet za bohaterstwo
przez wroga (broni sam barykady, gdy reszta obrocw
zgina, broni do ostatniego naboju. Zakrwawionemu,
wielokrotnie rannemu Niemcy darowali ycie za
bohaterstwo i powicenie), zapragn mierci.
Wspomina w rozmowie, jak oeni si z R, wielk,
swoj mioci ze szkolnych lat. Kocha j nad ycie, to ta
mio pozwala mu jak stwierdzi posiada
czowieczestwo, gdy inny go stracili w wojnie i walce.
Ten bohater narodowy zaamuje si w obliczu otrzymanej
informacji o mierci swojej ukochanej Ry i
nienarodzonego dziecka i to po zakoczeniu wojny i
rozpoczciu pokoju, gdzie mia jako obroca Polski y w
spokoju, leczc wojenne rany.
Szukajc prawdy o mierci ony, wszdzie gdzie
tylko mg si uda, zdradzony przez konfidentw, zostaje
aresztowany. Prbuje ucieka przez otwarte okno w
budynku w Ministerstwie Bezpieczestwa Publicznego
na Koszykowej w Warszawie, jednak w czasie ucieczki
potyka si i przewraca. Zostaje zapany.
Przywleczono Tadeusza do katowni UB i torturowano
szczeglnie okrutnie, zamykajc w specjalnej maszynie
do tortur, pozosta po oprawcach gestapowskich. By to
rodzaj maej szafy, ktra miadya koci Tadeusza.
Oskarono go wwczas o zdrad Polski, udzia w
konspiracyjnym podziemiu. Bito go przez wiele godzin, w
palcw rk. Gaszono palce si papierosy na jego ciele.
Wytrwa te tortury.
dano od niego nazwisk i pseudonimw
konspiracyjnych kolegw i koleanek, danych dowdcw
z AK z Powstania Warszawskiego. Odmawia. Zostaje
skazany na mier, zamienion pniej na doywocie.
Kaci z UB bij go krzesem, skacz po jego zakrwawionym
torsie. Oprawcy fabrykuj wreszcie wersj, i zezna w
czasie przesuchania, podajc dane onierzy podziemia
antykomunistycznego, co oczywicie okazao si
nieprawd. Widzi mier wielu onierzy AK, w tym kolegi
z Powstania Warszawskiego, legendarnego onierza
Batalionu Zoka - porucznika Jana Radowicza.
Gdy wadze PRL ogaszaj amnesti, zostaje
warunkowo zwolniony. Przy yciu utrzymuje go myl o
odnalezieniu groby ukochanej ony. Po piciu lat
bezowocnych poszukiwa, gdy pomaga mu rodowisko
onierzy AK, dowiaduje si, e jego ona jednak yje,
stracia pami i jest w podwarszawskim przytuku.
Oprawcy z UB celowo spreparowali nieprawdziw
informacj o jej mierci, by Tadeusz si zaama i zeznawa
na przesuchaniach.
Odnajduje j schorowan, z ograniczon pamici.
Poddaje leczeniu. Wyjedaj wsplnie do Kanady.
Wadze komunistyczne nie stawiaj przeszkd, uwaajc
ich za "element wywrotowy i obcy klasowo".
Koledzy z czasw Powstania Warszawskiego, mieszkajcy
w Kanadzie, organizuj leczenie oraz prac dla niego.
Ra odzyskuje pami, lecz trauma przey powoduje, i
umiera na obcej ziemi.
C.d. na str 7
 Wydanie 4/17 GONIEC DOLNOLSKI
C.d. ze str 6
Tadeusz wraca do Polski, odnajduje swoich krewnych, z
ktrymi zamieszkuje.
Pragnie umrze w kraju, dla ktrego powieci wszystko -
cae swoje ycie i rodzin. Gdy na zakoczenie rozmowy
zapytaem, dlaczego powrci mimo doznanych krzywd,
odpowiedzia: Krzywd wyrzdzili mi ludzie, nie Polska,
dla ktrej powieciem siebie.
Felieton z cyklu:
Rozmylania prawego czowieka
Kiedy pisz ten tekst, troch poganiany przez
Redaktora Naczelnego, dwa pozornie odlege od siebie
wydarzenia przykuwaj moja uwag.
Zaczn od naszego, krajowego, dolnolskiego.
Ot w Poniedziaek 25 wrzenia Orodek Szkole
Specjalistycznych Stray Granicznej w Lubaniu otrzyma
sztandar i imi gen. Wilhelma Orlika - R ke manna . A w
Niemczech, tu za granic odbd si w niedziel wybory.
Jest jaki zwizek? Na pozr nie. W naszym wojewdztwie
i na caej zachodniej granicy Stra Graniczna pozostaa w
stanie szcztkowym. Wiadomo, Schengen ale, ale Za
nasza zachodni granic wa si losy Europy na kilka
nastpnych lat. Za t granic ley kraj, ktry naley
(zwaszcza ostatnio), do najdziwaczniej kierowanych w
historii kontynentu. Kraj w ktrym wybory s w
konsekwencji dla naszego kraju wyborami midzy dum,
choler i innymi jeszcze chorobami gronymi dla zdrowia i
nawet ycia.
To co Niemcy robi ze swoja ojczyzn mao nas mogoby
obchodzi, ale dalej s silni gospodarczo i nastawieni do
nas po profesorsku. Bez wzgldu jednak na to, kto tam
wygra, potrzeba istnienia silnej ochrony naszej granicy
moe si sta potrzeb chwili.
Ruchy prawicowe w Europie mimo wieszczenia ich
renesansu, maj si niezbyt dobrze. A my nie mamy co
liczy, e w Niemczech wygra kto, kto Polsk doceni i
zrozumie. Niemcy od wiekw (jak to ju zauwaa Roman
Dmowski), szukaj korytarza i wpyww w Europie
wschodniej i nie bd si godzi na rosnce w tym
regionie wpywy Polski. W zwizku z tym mona si
spodziewa, oprcz istniejcej ju presji, jakich nowych
zagrywek z ich strony. I w tym momencie silna stra
graniczna na pewno moe si przyda. Bdziemy jeszcze
na pewno przyglda si tej sytuacji i pisa o tym a na razie
pjdziemy w troch innym kierunku w naszych
rozwaaniach.
To moe na pocztek tradycyjnie kilka przykadw.
Kocham Prag. Pierwszy raz pojechaem tam w latach 70-
tych. Nie byo jeszcze tak nowoczenie, ale za to byy
gazowe latarnie i atmosfera. Praga rano, Praga
wieczorem. Nikt i nic nie zakcao pobytu. Od tamtej pory
bywaem w stolicy Czech moe ju nawet kilkadziesit
razy. Obserwowaem zmiany, ale obrazek z ostatniego
pobytu utkwi mi na dobre.
7
Powoli wsta, skin gow w moim kierunku,
mwic: niedugo zobacz moj Re i tych, z ktrymi
walczyem o Polsk, o woln Polsk, a warto byo, oj
warto. Umiechajc si powoli, odszed daleko, w swj
wiat bohaterw, w swj wiat prawdy. A ja dugo jeszcze
siedziaem, patrzc na oddalajcego si przygarbionego,
niezwykego Polaka, onierza Rzeczypospolitej.
Chwaa bohaterom!
Dziennikarz Obywatelski
Co tam Panie
w polityce?
Vaclavske Namesti. Przyjedam rano z kolejnymi
gomi, ktrych chc oprowadzi. Parkuj jak zwykle
naprzeciw dworca gwnego, wychodzimy na gwn,
reprezentacyjn ulic/plac a tu pod lamp uliczn siedzi
modzieniec o niadej cerze i chyba pi, obok na chodniku
ley komrka, kelnerka ju krzta si w ogrdku
restauracji, may samochodzik jedzi po placu i suby
aduj gazety, niedopaki i sprztaj liczne lady sobotniej
nocy. Tumacz moim gociom, e kiedy to byo
Idziemy dalej. Chyba jednak pobdziem, postanawiam
zapyta w maym sklepiku. Wchodz, a tu dwch
sprzedawcw o niadej cerze po czesku (!!!)
wytumaczyo mi, e id dobrze.
Obrazek drugi, mae niemieckie miasteczko.
Wieczr, siedz na aweczce w centrum. To byo jeszcze w
czasach kawiarenek internetowych i znajoma posza
wanie skontaktowa si z krajem w ten sposb a ja
czekam. Otoczya mnie grupa dzieciakw. Wiadomo kolor
skry ciemny. Zaczy aman angielszczyzn pyta skd
jestem. Sytuacja nienormalna dla obu stron, bo aden
Niemiec o tej porze nie siedzi na aweczce w centrum a
adne niemieckie dziecko nie przebywa o tej porze na
ulicy w centrum. To byy chyba tureckie dzieci, ale gowy
nie dam. W kadym razie znay jakie nazwiska z polskiej
piki nonej.
To byy obrazki sprzed tzw. kryzysu a teraz...
Opowiada mi pewien lzak, e jak by na wycieczce w
Paryu to: Panie jo ech tam ani jednego bioego nie
widzia. Czy chciabym teraz pojecha do Parya ? Nie.
W latach komuny, znany wwczas prof. Ryszka z
Uniwersytetu Wrocawskiego napisa ksik pod
tytuem Pastwo stanu wyjtkowego. Rzecz dotyczya
Trzeciej Rzeszy, ale dzi takich krajw jest kilka a w
jednym, ktrego prezydent pluje cigle na Polsk, stan
wyjtkowy trwa ju bardzo dugo, wic wspczenie
miano nadane przez profesora naley si chyba Francji.
Opowiada mi nasz kolega z Berlina na dwch
spotkaniach szkoleniowych o zachowaniu tzw.
uchodcw w niemieckiej stolicy. Kradziee i dewastacja
w skrcie. No wanie. Uchodcy, imigranci. Baagan
terminologiczny. Cign tu na zaproszenie Pani Kanclerz.
C.d. na str 8
 8 GONIEC DOLNOLSKI
C.d. ze str 7
Cign do miejsc, gdzie ze cian wychodz
banknoty, gdzie kobiety s skpo ubrane Porzucili swoje
kozy i jak zobaczyli wysokie obcasy, minispdniczki, dugie
nieosonite wosy To jakby po porzuceniu roweru nagle
dosta si do krainy Ferrari. Nie zdaj sobie sprawy, e
mieli sprzta kible po rasie panw, ktra ju opywa w
taki dostatek, e nie chce si zatrudnia w takim
charakterze. Europa ju zapomniaa dlaczego upado
Cesarstwo Rzymskie.
Bogata Europa ju nie chce podejmowa trudnych decyzji.
Sta j tylko na gupie gesty i szybkie przechodzenie do
codziennoci po kolejnych ,,incydentach.
Waciwie s to takie problemy, o ktrych mona mwi w
nieskoczono. Oczywicie naraajc si na posadzenie o
nietolerancj, ksenofobi i inne lewackie pojcia, ktrymi
szafuje si z ochot.
Nie bjmy si jednak mwi otwarcie.
Dlaczego kto chce aby wanie t religi i tym typem ludzi
,,zasili kultur europejsk. Czy lewactwo osigno ju staem w kolejce do kasy i za mn ustawi si pan z
taki stan umysw, jak bydo gosujce na rzenikw?
Czy moe inwazja ma inne podoe, bo przecie ropa nie
bdzie wiecznie wypywa z piasku? Moe trzeba wysa
ju emisariuszy, kupujc jednoczenie kluby pikarskie,
hotele, ziemi, zajmowa zidiocia Europ niejako od
gry i dou? Trudno na te pytania da jednoznaczn
odpowied. Uwaam, e czynnikw powodujcych te
procesy i zjawiska jest kilka. Brak wody w pewnych
regionach Afryki te.
W kadym spoeczestwie jest pewien odsetek
przyjezdnych. Kiedy jednak ogldamy mecz siatkwki
Polska Iran na trybunach siedz kobiety i kibicuj
naszym przeciwnikom. Jest pewna grupa Persw w Polsce
podobnie jak i innych nacji. Kiedy nasza reprezentacja
jedzie na rewan, na sali nie ma pa. I takiej Europy chc
zalepione lewaczki i lewacy. Niektre panie walcz o
uchodcw a jednoczenie o prawa kobiet, cho akurat ci
obcy i prawa kobiet to zbiory wykluczajce si.
Spoeczna Gospodarka Rynkowa
Friedrich List (1789-1846) twrca szkoy narodowej
(historycznej) Mistrz szkoy narodowej i jej waciwy
twrca;
Porzuci karier naukow by aktywnie wczy si
w ycie polityczne zosta liderem niemieckiego
stowarzyszenia kupcw i przemysowcw (w 1819) i sta
si jednym z najbardziej aktywnych propagatorw
zjednoczenia Niemiec, ktre po zakoczeniu wojen
napoleoskich byy podzielone na 39 jednostek (sic!), z
ktrych wikszo bya politycznie i ekonomicznie
oddzielona od pozostaych. Relacje gospodarcze pomidzy
tymi jednostkami byy utrudnione przez nakadanie barier
celnych w wymianie wewntrz niemieckiej
Wydanie 4/17
Niech mi cierpliwy czytelnik wybaczy.
Troch moe chaotyczny ten tekst. Ale prosz mi wierzy,
e to zamiar celowy. Powody s dwa. Caa ta obecna
sytuacja w Europie jest niezwykle chaotyczna. Rna
grupy, partie, synni ludzie, zjawiska, problemy. Cigy
atak rnych informacji, pogldw, opinii
Demonstracje, protesty, zamachy, gwaty.
Ciko to uporzdkowa w analizie. To drugi powd
ksztatu tego tekstu, bo w takiej objtoci nie mona
wszystkiego ogarn.
Jednak jakie wnioski wycign mona i sprbujmy to
zrobi.
Kiedy na biaej koszuli usidzie mucha od razu j
wida. Jeli koszula ma czarne rkawy to mucha ma si
gdzie ukry. Jeli takie rkawy maj swoje nazwy,
powiedzmy Rosengard, czy Molenbek to mucha ma si
dobrze. A u nas takich rkaww nie ma. S jakie plamki
na koszuli, ale muchy lub stado much s wyranie
widoczne.
W duym sklepie z artykuami budowlanymi
ogromn pyt drewnian. W pewnym momencie pyta
wysuna mu si z rk i pacna o ziemi. Wierzcie mi,
przypominao to strza. Nikt si nie ruszy.
Odwrciem si i powiedziaem:
- Wie pan, gdybymy stali w takim sklepie we Francji,
wszyscy by ju leeli na ziemi.
A on mi na to:
- Patrz pan, a tu nawet ochroniarz si nie ruszy!!!
Wanie.
Niech Stra Graniczna obchodzi swoje wita.
Niech byli milicjanci doywaj swych dni jako ochroniarze
w supermarketach. Niech Niemcy wybieraj swoich
kolejnych pajacw do wadz.
Niech nasz kraj jak niemodna biaa koszula obnaa kade
stado much, ktre by na niej chciao usi.
Bo muchy dzi ju nie tylko sraj na portret Cesarza.
Andrzej Szpulak
.Podstawowa praca to Narodowy system ekonomii
politycznej z roku 1841. Dzieo monumentalne, mimo e
List by w stanie ukoczy jedynie pierwszy z
zamierzonych trzech tomw.
Punktem wyjcia i podstawowym przedmiotem
analizy nie jest tak jak u klasykw jednostka, lecz nard.
Pogldy na temat istoty bogactwa s zblione do
pogldw A. Mllera bogactwo opiera si nie tylko na
zasobach materialnych, ale i na kapitale duchowym
narodu. Fundamentalnym celem rozwoju gospoda-
rczego powinno by zwikszanie nie samego bogactwa
materialnego, lecz powikszanie mocy produkcyjnych
(Zdolno do produkowania bogactwa jest ()
nieskoczenie waniejsza ni samo bogactwo). Naley
dy do ich maksymalizacji, nawet jeli wizaoby si to z
Wystawa
czasowym maszyn
ograniczeniem rolniczych
bogactwa w Lipnie
materialnego.
C.d. na str 9
 Wydanie 4/17
Krytykowa jedn z podstawowych idei ekonomii
klasycznej, e denie poszczeglnych jednostek do
zaspokajania wasnych interesw przyczyni si do
najefektywniejszego zaspokojenia interesw ogu
spoeczestwa. List uwaa, e dla osignicia oglnego
dobrobytu niezbdne jest kierownictwo pastwa (zwaszcza w
gospodarkach takich krajw, jak Niemcy czy Stany
Zjednoczone). Dla Anglii, ktra bya wwczas najlepiej
rozwinitym gospodarczo krajem wiata klasyczna polityka
liberalna jest korzystna. Ale dla rozwoju krajw sabiej
rozwinitych konieczna jest ochrona rynku wewntrznego
przed konkurencj zagraniczn, czyli konieczne jest stosowanie
protekcjonizmu.
P o g l d y n a t e m a t p o l i t y k i g o s p o d a r c ze j
charakterystyczne dla szkoy historycznej okrela si mianem
PROTEKCJONIZMU WYCHOWAWCZEGO. Ochrona gospodarki
krajowej, a zwaszcza nowopowstajcego przemysu przed
obc konkurencj. Ochron ma zapewni pastwo, ktre
powinno si w tym celu posuy systemem celnym i stworzy
barier pozwalajc osoni krajowych producentw przed
obc konkurencj. Pastwo ma wic odgrywa rol
wychowawcy, a funkcj t ma wypenia a do momentu,
kiedy chronione gazie stan si na tyle silne, e bd si
mogy oby bez ochrony.
Przekonanie charakterystyczne rwnie dla innych
przedstawicieli starszej szkoy historycznej, i naczelnym
zadaniem ekonomii jest odkrywanie praw ekonomicznych
waciwych dla poszczeglnych stadiw rozwoju
gospodarczego.
GONIEC DOLNOLSKI 9
Std autorzy ci starali si w rozwoju ludzkoci
wskaza//wyodrbni pewne etapy. W szczeglnoci List
stworzy 5-cio etapow teori stadiw rozwoju: - stan dzikoci -
ycie koczownicze,
- stadium pasterstwa,
- stadium rolnictwa,
- stadium rolniczo-przemysowe,
- stadium rolniczo-przemysowo-handlowe
Kade z tych stadiw wymaga odpowiedniej polityki, ktra
powinna by podporzdkowana naczelnemu celowi
awansowania do kolejnych stadiw. Przejciu ze stanu dzikoci
do pasterstwa, a nastpnie do stanu rolnictwa najlepiej
zdaniem Lista sprzyja polityka wolnego handlu z narodami
wyej rozwinitymi. Ale pokonywanie kolejnych szczebli
wymaga ju duej ostronoci. Tu korzystniejsza jest polityka
protekcjonistyczna, zwaszcza jeli mamy na uwadze pastwa,
ktre nie s liderami w rozwoju. Jeli bowiem jaki kraj osign
ju ostatni, najwyszy szczebel, to moe on zmonopolizowa
produkcj przemysow uniemoliwiajc uczynienie tego
kroku innym krajom. Trzeba przy tym podkreli, e List nie by
tym samym zagorzaym przeciwnikiem wolnego handlu, a
protekcjonizm traktowa po prostu jako niezbdny rodek
pozwalajcy umocni pozycj krajw rozwijajcych si.
Dr Joanna Dzionek-Kozowska
Materia uzupeniajcy do wykadw z historii
Ad Rem:
Powstaje pytanie: dlaczego prawie nikt w Polsce
nie wie o Friedrichu Liscie?
Ot najwaniejsza cz jego teorii ekonomicznej mwi
o tym, e integrowa mona ze sob tylko gospodarki
krajw na zblionym poziomie gospodarczym. W
przypadku otworzenia granic midzy krajem
rozwijajcym si a rozwinitym zostan w pierwszej
kolejnoci zniszczone najbardziej rozwinite przemysy.
W efekcie kraj biedniejszy wyspecjalizuje si w produkcji
towarw nisko przetworzonych, na ktrych mao si
zarabia, czyli wyspecjalizuje si w biedzie. I dokadnie to
stao si w wyniku integracji Polski z krajami Unii
Europejskiej.
Co ciekawe, zamiast Friedricha Lista na polskich
uczelniach uczy si teorii Adama Smitha, ktry
przestrzega USA przed budowaniem przemysu za
ochron barier celnych namawiajc Amerykanw by
specjalizowali si w produkcji rolniczej, a reszt
produktw sprowadzali z Europy. Amerykanie nie
posuchali Smitha i pod ochron najwyszych na wiecie
ce zbudowali najbogatsze pastwo wiata. Teraz
wszystkim zalecaj stosowanie si do teorii Adama
Smitha chocia ani oni ani aden inny duy, bogaty kraj na
wiecie si do niej nie stosowa. Teoria Friedricha Lista
jest konsekwentnie zamilczana na mier.
10 GONIEC DOLNOLSKI
Nasi Wielcy
Naszymi wzorcami
Krl spdzielczego czynu.
Nauczy Polakw oszczdzania
Prawd o yciu ksidza Piotra Wawrzyniaka
najpikniej streszcza inskrypcja na tablicy pamitkowej,
ufundowanej przez bliski jego sercu rem:
"Indygenat (z ac. uznanie obcego szlachectwa) sam
sobie wyrba mdroci, wytrwaoci i dobroci". To
prawda: kapan ten przeszed do historii ani nie za
spraw dostojestw, nadawanych z czyjej aski, ani te
pozycji przodkw, ale wycznie dziki wasnej pracy,
powiceniu, pracowitoci.
Ur o d z o n y w e w s i W y r z e k a p o w i a t u
kociaskiego 30 stycznia 1849 r. nie mia na pocztku
ycia wielu drg do wyboru. Raz, e rodzicw - chopw,
owszem niele sytuowanych, ale przecie tylko chopw
- nie byo sta na wiele, dwa - e ciarna matka zoya w
sanktuarium w Grce Duchownej lubowanie, i jeli
noszone pod sercem dziecko bdzie synem, powici je
kapastwu. I tak si stao. sakramenty kapaskie i
posug w charakterze wikarego rozpocz w parafii
Wniebowzicia Najwitszej Marii Panny w remie.
Po wybuchu Powstania Styczniowego porzuci nawet
szko i usiowa przedosta si do Krlestwa Polskiego,
aby wstpi tam do oddziaw zbrojnych, walczcych z
wojskiem carskim. W okresie nauki seminaryjnej
natomiast da si pozna arcybiskupowi metropolicie
gnienieskiemu i poznaskiemu Mieczysawowi
Ledchowskiemu z tak dobrej strony, i purpurat udzieli
mu stypendium na kontynuowanie studiw
teologicznych w Muenster. Spdzi tam jednak tylko rok -
wypeniony wprawdzie zgbianiem teologii oraz nauk
przyrodniczych i technicznych, ale nie uwieczony
uzyskaniem stopnia naukowego i powrci do
macierzystego seminarium.
Kariera w hierarchii nie rozwijaa mu si
najlepiej. W remie posugiwa jako wikariusz a 26 lat.
Sprawdzi si jako zaradny gospodarz i troskliwy
duszpasterz. Sprowadzi do parafii elbietanki, odnowi
koci, zbudowa wikarwk, jednak szans na objcie
wyszego stanowiska nie mia. Po mierci proboszcza
Michaa Mentzela (zmar w 1889 r.) Administracja
pruska nie wyraaa zgody na przekazanie probostwa ks.
Wawrzyniakowi, dlatego peni on tylko funkcj zarzdcy
parafii - wikariusza-Substytuta.
W 1896 r. otrzyma honorowy tytu szambelana
papieskiego, rok pniej za tytu praata.
Czym narazi si pruskiej administracji? Najkrcej
powiedzie mona, e swym polskim patriotyzmem i
dziaalnoci na rzecz rodakw. Upatrujc szans
uniezalenienia si wielkopolskich Polakw od
widzimisi zaborcw w uzyskaniu wysokiego statusu
materialnego aktywnie i umiejtnie rozwija organizacje
gospodarcze, umoliwiajce rdzennym Wielkopolanom
rozwj ich gospodarstw i przedsibiorstw.
Od 1873 do 1899 przewodniczy Towarzystwu
Przemysowemu w. Wojciecha w remie, przeksztaci
Wydanie 4/17
tamtejsz Kas Oszczdnoci i Poyczek w nowoczenie
zorganizowany Bank Ludowy, ktrym kierowa nastpnie
od 1876 do 1896 r. (w latach 1873-1876 by jego
wicedyrektorem, a od 1896 do 1910 prezesem rady
nadzorczej). Za jego kadencji liczba czonkw banku i
wysoko ich wkadw pieninych wzrosy
trzydziestokrotnie! Gdy bank (dziaajcy do dzi pod
nazw Spdzielczy Bank Ludowy im. ks. Piotra
Wawrzyniaka) w 1878 r. wszed w skad polskiego Zwizku
Spek Zarobkowych i Gospodarczych, ksidz obj
funkcj jego wicepatrona, a w 1891 r. - patrona.
W tej roli take odnis wiele sukcesw. Nie tylko rozwija
spki parcelacyjne, stawiajce sobie za cel utrzymanie
polskiej ziemi w polskich rkach, i spdzielnie
zaopatrzenia i zbytu rolniczego (dziaajce pod nazw
"Rolnik"), ale przede wszystkim spowodowa, i Zwizek
Spek Zarobkowych i Gospodarczych poszerzy zakres
dziaania z Wielkopolski na Pomorze, Warmi i Mazury, a
nawet Grny lsk.
Ekspansja przysza o tyle atwiej, i dziki ks.
Wawrzyniakowi zwizek zyska wane narzdzie
wspierania polskiej spdzielczoci - zaoony w 1886 r.
Bank Zwizku Spek Zarobkowych, przejmujcy w
depozyt fundusze od spdzielni oszczdnociowo-
kredytowych dysponujcych nadwykami pieninymi, i
kredytujcy te instytucje, ktrym brakowao wolnych
zasobw. Take i w tym banku kapan zasiada w radzie
nadzorczej oraz zajmowa pozycj kuratora. By ponadto
autorem podrcznika dla spdzielcw - publikacji
zatytuowanej "Wskazwki dla czonkw rady nadzorczej
w spkach". Jak pisa biograf ks. Wawrzyniaka dr hab.
Rafa tocha, "(...) skupia si na propagowaniu wrd
ludnoci polskiej nawyku oszczdzania oraz lokowania
nadwyek pieninych w bankach. Na zebraniach,
spotkaniach, wiecach, ale i podczas koldowania gosi, i
przyzwyczajenie do oszczdzania naley w sobie
wyksztaci. Jednoczenie po powstaniu pierwszych
polskich spek kredytowych apelowa o pobieranie z
nich poyczek.
C.d. na str 11
Wydanie 4/17 GONIEC DOLNOLSKI
C.d. ze str 10
Przynioso to podany skutek, tak i po latach mg z
satysfakcj skonstatowa usunicie lichwiarstwa, ktre
- jak stwierdza - naley u nas ju do legendy wspomnie
minionych czasw". Wdziczno rodakw zaskarbi
sobie take z innych powodw. W okresie pracy w parafii
w remie zaoy oglnodostpn bibliotek, firmowan
przez Towarzystwo Owiaty Ludowej. Przez sze lat
(1896-1899) prezesowa remskiemu Towarzystwu ku
Upikszania Miasta (istniejcemu do dzi - pod nazw
Towarzystwa Mionikw Ziemi remskiej). Od 1878 do
1898 r. sta na czele lokalnego Kka Rolniczego
(wczeniej piastowa stanowisko prezesa Kka
Rolniczego w Zbrudzewku remskim).
Zorganizowa szko wieczorow dla rzemielnikw oraz
przeznaczon dla dziewczt Szko Gospodarstwa
Kobiecego i Pracy Domowej. Utworzy Towarzystwo
Czeladzi Rzemielniczej i Towarzystwo piewu
Kocielnego pod opiek w. Cecylii, wygasza wykady i
odczyty, urzdza obchody rocznic narodowych,
wycieczki, wieczornice i zabawy.
Nie unika te dziaalnoci stricte politycznej - przez jedn
kadencj, od 1893 do 1898, zasiada w Sejmie Pruskim
(Landtagu), gdzie zajmowa stanowisko sekretarza Koa
Polskiego. Podczas wyjazdw na posiedzenia czynnie
angaowa si w sprawy berliskiej Polonii; by nb.
inicjatorem wydawania w jzyku polskim czasopisma
"Dziennik Berliski" (wczeniej, gdy obj stanowisko
patrona Zwizku Spek Zarobkowych, powoa jego
organ prasowy "Poradnik dla Spek"). A jakby tego
wszystkiego byo mao, od 1902 r. a do mierci kierowa
Drukarni i Ksigarni w. Wojciecha w Poznaniu.Na
kocielny awans musia czeka a do 1898 roku, w ktrym
obj probostwo w Mogilnie (jako zwierzchnik parafii pw.
w. Jakuba odpowiada rwnie za poklasztorny koci
w. Jana). Cho mnogo sprawowanych funkcji i
obowizkw obligowaa go do nieustannych wyjazdw, i
tam zdoa zostawi po sobie lad - dobrego gospodarza.
Odnowi obie witynie, sfinansowa wzniesienie kaplicy
Najwitszego Serca Jezusa, powikszy budynek
plebanii, zaoy ogrd, uporzdkowa, powikszy i
ogrodzi cmentarz. Jako proboszcz powoa w 1907 r.
Zwizek Kapanw "Unitas", swego rodzaju zwizek
zawodowy duchownych, stawiajcy sobie za cel
pielgnowanie ycia duchowego, naukowego i
towarzyskiego, zapewnienie ksiom materialnego
zabezpieczenia na staro, branie ich w obron w
nierzadkich przypadkach oskarania o rozmaite
wykroczenia przeciw wadzy wieckiej, a take
ubezpieczanie duchownych od nieszczliwych
wypadkw, chorb, mierci, klsk elementarnych i
wama. Prezesem Unitasu by do ostatnich dni ycia.
W 1909 r. ks. Wawrzyniak zainicjowa ostatnie w
yciu dzieo: utworzenie spki o nazwie Towarzystwo
Domu Zdrowia dla Kapanw Katolickich w Zakopanem.
Odkupiony przez nie od Adama hrabiego Krasiskiego
dom z ogrodem, ochrzczony Ksiwka, przewidziany na
Dom wypoczynkowy dla duchownych, po dzi dzie
funkcjonuje - teraz ma status centrum formacyjno-
szkoleniowego.
11
Rwnolegle z piastowaniem urzdu kocielnego i
aktywnoci w organizacjach finansowych ks.
Wawrzyniak pracowa jako czonek zarzdu Towarzystwa
Kek Rolniczych na powiat mogileski i w Towarzystwie
Przemysowym w Mogilnie. Dziaa take niezwykle
ofiarnie w proowiatowym Towarzystwie Pomocy
Naukowej im. Karola Marcinkowskiemu (przekaza mu 10
tys. wasnych zaoszczdzonych marek na fundusz elazny,
z ktrego wspierano materialnie uczc si modzie),
dotowa Towarzystwo Naukowe w Berlinie i tamtejsz
Bratni Pomoc. Ks. Piotr Wawrzyniak y chyba zbyt
s zy b ko i i n te n sy w n i e , b y m g c i e s zy s i
dugowiecznoci. 9 listopada 1910 r., wkrtce po
zakoczeniu posiedzenia Rady Nadzorczej Zwizku
Spek Zarobkowych i Gospodarczych, ktre odbyo si w
Poznaniu, dozna miertelnego ataku serca. Spocz w
miejscu, ktre wskaza w testamencie w Mogilnie. W
ostatni drog odprowadzio go kilkanacie tysicy
aobnikw. Berliska prasa a zaznaczy trzeba, i o
zgonie kapana informoway niezliczone tytuy prasowe -
nazwaa go w poegnalnym tekcie "Polskim niekoro-
nowanym krlem".
egnajcy ks. Wawrzyniaka ks. Jan Kos (redaktor
naczelny Przewodnika Katolickiego nazwa go "krlem
czynu". W kazaniu powiedzia m.in., e zmary "(...) nie po
to rozsiewa zasady spkowego gospodarstwa i zakada
spki na dobrodziejstwo i na dwigni maluczkich i
wyzyskiwanych, aby spoeczestwo wzbogacone
zawodzio taniec bawochwalny okoo zotego cielca, lecz
aby wzmoony dobrobyt sta si stopniem, z ktrego
atwiej signie po dobra wyszej natury. Za to, e spkom
zarobkowym taki da rozmach, e zbudzi przez nie cnot
rozumnej oszczdnoci, e wywid niewolnikw z jarzma
lichwiarzy, e granitowe kad fundamenty pod rozwj
zdrowego stanu redniego, za to bogosawi dzi nard
cay jego dzieo". By on rzeczywistym przywdc
polskiego spoeczestwa. Jako finansista oraz mczyzna
z elazn wol i niewyczerpan energi musia mdrze
czy zagorza nienawi wobec niemczyzny ze
zdrowym rozsdkiem; by on nie tylko polskim ministrem
finansw, ale w wyniku rwnoczesnego penienia wielu
rnych wanych funkcji spoecznych rwnie osob
wywierajc decydujcy wpyw na wszystkie due polskie
organizacje. W kadym razie jego mier spowodowaa w
wojujcej spoecznoci polskiej w Wielkopolsce du
luk, ktr nieatwo bdzie wypeni". Czy jednak mona
si dziwi takiemu szacunkowi - rwnie ze strony
nieprzyjaci? Zasugi ks. Wawrzyniaka dla rozwoju
polskich organizacji gospodarczych nie tylko w
Wielkopolsce s trudne do przecenienia. Kiedy
obejmowa funkcj kuratora Zwizku Spek
Zarobkowych i Gospodarczych, zrzesza on w 76
spdzielniach 26,5 tys. czonkw. Gdy zmar, w 248
wchodzcych w skad zwizku organizacjach dziaao
blisko 117 tys. osb. Aktywa spdzielni wzrosy w tym
okresie z 18 mln marek do a 234 milionw. Te liczby
najlepiej wiadcz, i cel, jaki postawi sobie wiaty
kapan, zosta osignity: Polacy, yjcy w zaborze
pruskim, potrafili zapewni sobie materialn
niezaleno. rdo: Waldemar Bada www.historia
 12 GONIEC DOLNOLSKI
Salus aegroti suprema lex!*
Tytu artykuu mgby sugerowa, e jestem
przeciwnikiem powyszego wydarzenia. Cho nie mam
cakowitego przekonania co do siowej formy protestu,
sprawa okazuje si duo bardziej skomplikowana anieli
mogoby si wydawa. Postaram si przybliy
problematyk polskiej suby zdrowia z punktu widzenia
studenta medycyny. Postanawiam zabra gos, poniewa
chciabym wykorzysta okoliczno bycia jedn nog
przecitnym obywatelem, pacjentem, a drug, w
perspektywie, modym lekarzem.
Temat jest wielowtkowy, ale na pocztku
wypadaoby przybliy genez protestu. W ostatnich
latach, nie bez powodu, bardzo dua ilo lekarzy
wyjechaa do pracy za granic. Cierpi na tym zarwno
polski budet, jak i polska spoeczno. W odpowiedzi
ministerstwo grozi zapowiedzi kontraktw zwizanych
niejako z odpracowaniem studiw w Polsce. Taki system
odnajdziemy m. in. w Szwajcarii. Jednake naley
podkreli fakt, jak diametralnie rni si zarobki,
warunki pracy, jako wiadczenia usug medycznych na
Zachodzie.
wiadczy to o tym, e lekarze wyjedaj za
granic nie tylko dla pienidzy, ale rwnie dlatego e
komfort (a de facto bezpieczestwo) pracy jest wyszy.
Ponadto lepsze s moliwoci nabywania najnowszej
dostpnej wiedzy medycznej (w Niemczech ksiki i kursy
s czsto refundowane przez pracodawc, w Polsce takich
sensownych rozwiza brakuje). Co wicej, w u nas
brakuje nie tylko pienidzy na pensje dla lekarzy, ale
przede wszystkim, co jest dla wszystkich jasne, na leczenie
pacjentw. Zwrci uwag pragn natomiast na zwizany
z tym fakt, e niemono leczenia pacjenta najlepszymi
dostpnymi metodami dla kadego rzetelnego lekarza,
profesjonalisty, jest swoistego rodzaju traum.
Staysta, po 6 latach nieatwych, a przede
wszystkim czasochonnych studiw i bezpatnych praktyk,
przez pierwszy rok zarabia minimaln pensj krajow,
natomiast pniej przez 4-6 lat specjalizacji od 2200 do
2570 z netto w zalenoci od tego, czy wybra
specjalizacj zwyk czy deficytow. Naley pamita, e
taki lekarz cay czas intensywnie doksztaca si (drogie
ksiki, kursy, czas spdzony na nauce poza prac). Nie
mczc liczbami dodam, e zarobki w Europie Zachodniej
s kilkukrotnie wysze, i sam stosunek zarobkw do
redniej krajowej, rwnie w naszym kraju pozostaje
niepowany wzgldem innych. Niestety w spoeczestwie
panuje totalna niewiadomo tego, e cieka uczciwego
lekarza do zarobienia konkretnych pienidzy jest bardzo
duga!
Narastajca frustracja i bezsilno obnia jako
wiadcze oferowanych usug zdrowotnych, co wie si
automatycznie ze zym stosunkiem pacjentw, ktrzy
wylewaj swoj gorycz na przemczonych lekarzy i nie
myl caociowo- o tym kto stoi za zym systemem. Co
gorsza, jeli nic si nie zmieni, jeszcze wicej specjalistw
wyjedzie i deficyt si zwikszy, a rednia wieku lekarzy
jeszcze bardziej wzronie. Przykadowo norm jest
obecnie uczenie si j. niemieckiego lub ktrego ze
skandynawskich na wykadach, a studenci wracaj z
Wydanie 4/17
wymian midzynarodowych "zwarci i gotowi" do
pniejszej emigracji.
Bardzo dugie kolejki do specjalistw i
niezadowolenie skania pacjentw do skorzystania z tzw.
medycyny niekonwencjonalnej, a swoj wiedz medyczn
zaczynaj czerpa poprzez popularn wyszukiwark
internetow... Przyznam szczerze, e samemu, gdy
chwilowo brakuje mi dostpu do podrcznika, mam du
trudno z odnalezieniem podstawowych, prawdziwych
informacji zwizanych z funkcjonowaniem organizmu, a
niektrzy pragn w internecie odnale ostateczn
diagnoz i rozwizanie dla swoich chorb. Jest to
doskonae rodowisko dla rnego rodzaju osb, ktre
manipuluj ludmi i czerpi na tym zyski, nierzadko
niewiele mniejsze ni osoby decyzyjne w korporacjach
farmaceutycznych. Nie sposb zaprzeczy temu, e
niekiedy bioenergoterapeuci i im podobni ze wzgldu na
pozytywny stosunek wobec pacjenta, humanistyczne
podejcie potrafi wpyn dodatnio na stan zdrowia
pacjenta poprzez poprawienie stanu psychicznego, a jak
wiemy ukad nerwowy steruje caym organizmem. Tu,
zamiast nauki, wkracza absurdalna wiara w mistyczn moc
uzdrowiciela, a w przypadku gronych chorb bardzo
szybko moemy utraci na stae swoje zdrowie lub ycie.
Kolejnym bardzo wakim tematem pozostaje
kwestia szczepionek. Nie mam zamiaru rozwodzi si nad
t kwesti, bo informacje i argumenty obydwu stron
konfliktu s atwe do znalezienia. Jednak wspominam o
tym, poniewa chciabym zwrci uwag na jeden fakt. Do
przecitnego obywatela w tym temacie dochodzi
"informacyjna sieczka", a polaryzacja spoeczestwa staje
si coraz wiksza. Warto o tym rozmawia, merytorycznie
dyskutowa, a nie chowa spraw pod dywan tak jak
media warszawskie protesty STOP NOP lub nieustannie si
namiewa z oponenta, co jest bardzo popularne w wielu
rodowiskach, zwaszcza studenckich. Naley doj do
kompromisu w sprawie iloci obowizkowych szczepie i
rzetelnego nauczania o tym w szkoach- dzi s to tylko
oglniki. Natomiast obecnie, gdy w rodowisku
antyszczepionkowcw zaryzykujemy stwierdzenie, e
niektre szczepionki s niezbdne, jestemy psami na
smyczy Rockefellerowskiej medycyny, a gdy w rodowisku
medycznym kto powie, e niektre szczepionki mogyby
by dobrowolne, refundowane, jest wykluczony ze
rodowiska. Bardzo daleko tej sprawie od osignicia
zotego rodka, a prawnie jestemy bardziej rygorystyczni
ni wiele krajw o wyszym poziomie systemu
zdrowotnego...
W cigu tych wakacji 3 lekarzy w wyniku
komplikacji zwizanych z przepracowaniem umaro na
dyurze, sytuacja wic zaostrza si. Mam nadziej, e
protest nie spali na panewce, a mediom nie uda si obrci
kota ogonem i zaogni konfliktu midzy pacjentami, a
lekarzami, ktrzy rzekomo odeszli od ek. Czy
rodowisko okae si na tyle skonsolidowane by strajk
przebieg sprawnie i konsekwentnie? Czy duo osb si
wyamie? Czas pokae!
Krzysztof Kowalski
*Z ac. "Zdrowie pacjenta najwyszym prawem"
Hipokrates